Onze vrijwilligers: steunpilaren van onze vrije tijd
SEPTEMBER 2023
Meander Magazine voor de Peltse medioren en senioren
Met najaarsaanbod van de Peltse dienstencentra
Beste Peltenaar,
Vrijwilligers zijn goud waard… dat weten we allemaal. Onze vrijwilligster Anne-Marie Matthijs vertelt over haar wekelijkse wandelingen want… ‘Samen stappen zetten en bewegen is belangrijk, deze vrijwilliger brengt hoop in elke pas, en maakt het verschil stap voor stap.’
Digitalisering is zo snel geëvolueerd en wordt steeds complexer: ‘Wanneer mag ik wel/geen e-mail openen? Hoe moet ik mijn bankzaken regelen?’. In deze Meander vestigen we hierop de aandacht. Want hulp bij digitalisering voor ouderen vergroot de mogelijkheden, versterkt de verbinding met anderen en draagt bij aan jouw welzijn en zelfstandigheid.
Dokter Leirs vertelt meer over de medische infomomenten ‘Noorderhart spreekt in Pelt’. Het gemeentebestuur werkt samen met het ziekenhuis Noorderhart. Gezondheidspreventie is de sleutel tot een bloeiend leven; zorg goed voor jezelf vandaag, zodat je morgen stralend kunt zijn.
Els Kuppens
Schepen van welzijn
“Fysiek fit maakt ook geestelijk fit!” Neem een voorbeeld aan Ine Goossens. Naast zelf sportief te zijn, moedigt ze iedereen aan om samen te sporten. Tijdens een buitenles ‘bodyshape’ maakte ze voor het eerst gebruik van de beweegbank in Lindelhoeven.
Ine: ‘Echt aan te raden! Je kan er zoveel verschillende spiergroepen mee trainen zonder dat je eigen spullen moet meenemen. Bovendien is dit makkelijke toestel vierentwintig op zeven beschikbaar.’
Sport
In dit nummer
04
Noorderhart spreekt in Pelt
09
Anne-Marie gaat elke week op wandel in Overpelt 12
Digitale toepassingen openen nieuwe deuren voor ouderen 7 8 10 15 16
Week van de Geestelijke Gezondheid
UiT-tips voor de komende maanden
Wandelen in het spoor van drossaerd Clercx
De afgelopen maanden in onze dienstencentra
Oet den tied
De smaak te pakken?
Je kan altijd zelf gebruik maken van de beweegbanken in Overpelt-Fabriek en Lindelhoeven. Regelmatig vinden er ook georganiseerde sportactiviteiten plaats. Meer info vind je op www.gemeentepelt.be/beweegbank
Colofon
Verantwoordelijke uitgever: College van Burgemeester en Schepenen, Oude Markt 2, 3900 Pelt
Redactie: dienst communicatie (communicatie@gemeentepelt.be)
Foto’s: Paul Smeets, Gerard Janssen I Gemeente Pelt
Vormgeving: Boar
Druk: Drukkerij Bailien-Maris
2 3
4 9 12
je ook op onze beweegbanken?
Noorderhart
spreekt in Pelt: een antwoord op je
gezondheidsvragen
Pelt en Noorderhart slaan de handen in elkaar in het project ‘Noorderhart spreekt in Pelt’. Vanaf dit najaar organiseren we opnieuw infosessies over veel voorkomende gezondheidsproblemen voor een breed publiek.
Orthopedisch chirurg Geert Leirs van het Noorderhart Mariaziekenhuis is sinds 2014 de drijvende kracht achter de medische lezingen die het ziekenhuis geeft over diverse onderwerpen. Het concept had meteen veel succes: ‘Op een zeker moment ben ik gecontacteerd door een seniorenvereniging, met de vraag om een lezing te geven binnen mijn vakgebied voor hun leden. Dat had veel succes, want binnen de kortste keren was ik eigenlijk lezingen aan het geven in heel de regio. Vanuit dat idee zijn we binnen het ziekenhuis beginnen na te denken of we dat soort lezingen ook niet zelf konden organiseren. Zo ging de
Mensen hebben een heel brede medische interesse. Daarom bieden we lezingen aan over veel voorkomende gezondheidsproblemen.
Geert Leirs
bal aan het rollen en organiseerden we tot bij het begin van de coronacrisis tot vijf lezingen per jaar.’
Zijn het enkel ‘zieke’ mensen die jullie op de infomomenten zien?
Dr. Leirs: ‘We merkten al snel dat mensen een heel brede medische interesse vertoonden. Uiteraard ben je al sneller geïnteresseerd in een lezing over pijnlijke knieën als je zelf daarmee te kampen hebt. Maar diezelfde mensen zaten de maand daarop ook in de zaal toen we het onderwerp rond incontinentie bij ouderen aansneden. Dat verklaart ook het succes van de medische programma’s op tv zoals Topdokters waarschijnlijk.’
Hoe gebeurt de selectie van de onderwerpen?
Dr. Leirs: ‘Er zijn binnen ons ziekenhuis voldoende disciplines waar we een interessante lezing kunnen rond geven. En ik moet zeggen: op een gegeven moment kregen we zelfs de vraag van andere geëngageerde collega-specialisten die iets over hun vakgebied wilden vertellen. Dat zijn dan onderwerpen waar we een breed publiek kunnen rond aanspreken, zoals gehoorproblemen, hartaandoeningen, orgaandonatie, pijnkliniek, palliatieve zorg, knie- en heupproblemen, tandimplantaten, de ouder wordende huid, oogziekten en diabetes.’
Door de lezingen leren de toehoorders het ziekenhuis toch ook beter kennen?
Dr. Leirs: ‘Klopt! Tijdens de lezingen merkte ik dat veel mensen verbaasd waren wat wij in ons ziekenhuis allemaal deden.
In 2014 bijvoorbeeld dachten sommige mensen nog dat men voor een heup- of knieprothese helemaal naar Genk of Leuven moest, terwijl we dat al heel courant in Pelt deden. De nieuwste technieken werden vroeger vaak alleen maar aangeboden in de grotere of universitaire ziekenhuizen maar ondertussen evolueert alles heel snel en omdat we de afgelopen jaren heel erg hebben
kunnen investeren in speciaal materiaal en nieuwe technieken, gebeuren veel van deze hoogtechnologische operaties nu dagelijks in ons ziekenhuis. En door het organiseren van de lezingen leren de mensen ons ziekenhuis eens van een andere kant kennen.’
En toen kwam de coronacrisis en vielen de lezingen stil.
Dr. Leirs: ‘Nu is het stilaan het moment om de draad terug op te nemen. Komend seizoen plannen we twee lezingen. Als dat aanslaat willen we dat aantal later optrekken naar vier lezingen per jaar. We hebben met de gemeente Pelt nu een ideale partner gevonden om
4 5
”
Focus
“
“
Onze patiënten bese en vaak niet dat ze voor een heup- of knieprothese gewoon in het ziekenhuis in Pelt terecht kunnen.
Geert Leirs
ons concept mee te helpen dragen. Voortaan vinden de infomomenten plaats in CC Palethe, een zaal waar we nog meer geïnteresseerde mensen kunnen ontvangen.’
In september geeft u zelf de eerste sessie, met als titel ‘Haperende gewrichten … Wat nu?’. Wat moeten we daarvan verwachten? Dr. Leirs: ‘In mijn praktijk hoor ik patiënten vaak verkondigen dat hun ‘knoken kraken’ of hun knieën versleten zijn. Dat wijst vaak op artrose. We gaan dan op zoek naar mogelijke oplossingen om dat probleem te voorkomen of te beperken. Vaak kunnen we de patiënt zo helpen, maar soms is er geen andere mogelijkheid dan een operatie en het plaatsen van een prothese. We willen antwoorden bieden op de vragen waar veel patiënten in mijn praktijk mee zitten.’
Noorderhart spreekt in Pelt
Vanaf dit najaar organiseert Noorderhart in samenwerking met gemeente Pelt op regelmatige basis infosessies over veel voorkomende gezondheidsproblemen.
De eerste sessie van ‘Noorderhart spreekt in Pelt’ vindt plaats op dinsdag 19 september om 14 uur in CC Palethe. Onder de titel ‘Haperende gewrichten … Wat nu?’ geeft orthopedisch chirurg dr. Geert Leirs een boeiende lezing over de werking van onze botten. Ook volgend voorjaar, op dinsdag 19 maart vindt een lezing plaats, met de titel ‘Gezond leven als medicijn, kan dat?’, rond hoge bloeddruk en cholesterol. Meer info krijg je in de volgende editie van Meander. De voordracht duurt 1 tot 1,5 uur. Daarna kunnen de gasten nog gezellig nababbelen bij een drankje met wat lekkers erbij.
Deelname is gratis. Inschrijven op voorhand is verplicht via www.noorderhart.be/nl/agenda.
Blijf op de hoogte van onze activiteiten
Wil je op de hoogte blijven van alle leuke activiteiten van onze Peltse dienstencentra? Of krijg je graag alle interessante weetjes en nieuws voor Peltse medioren en senioren? Maak je dan snel lid van onze Facebookpagina op www.facebook.com/meanderpelt
Voortaan sturen we je regelmatig een digitale nieuwsbrief met de komende activiteiten in BinnenHOF en Pelle Melle. Wil je deze graag in je mailbox? Schrijf je dan in via www.gemeentepelt.be/ nieuwsbrieven/inschrijven
Week van de Geestelijke Gezondheid
Elk jaar zetten we van 1 tot 10 oktober het belang van een goede geestelijke gezondheid in de kijker. Doel ‘goed in je vel zitten’ en ‘psychische kwetsbaarheid’ bespreekbaar maken.
Meestal spreken we pas over mentale gezondheid als het niet goed gaat. Daarom is het belangrijk én nodig om te werken aan geestelijke gezondheid nog vóór er zich problemen stellen. En dat doen we tijdens deze tiendaagse. Door positieve geestelijke gezondheid aandacht te geven, creëren we tegelijkertijd meer begrip voor mensen die psychisch kwetsbaar zijn.
Tijdens de ‘Week van de Geestelijke Gezondheid’ tellen we trouwens af naar 10 oktober, de internationale dag van de geestelijke gezondheid of de ‘World Mental Health Day’. Die dag willen wij bij het brede publiek bewustzijn creëren rond geestelijke gezondheid in het algemeen en rond problemen op het vlak van geestelijke gezondheid in het bijzonder. In Pelt gaan we ook dit jaar
deze 10-daagse niet zomaar laten passeren. Niet enkel in de dienstencentra zijn er activiteiten. Ook in de gehuchten wordt er onder het mom van een “frisse kop” gewandeld en aandacht gegeven aan psychisch welbevinden.
Het hele programma vind je op www.gemeentepelt.be/ geestelijkegezondheid
6 7
het kort
In
”
UiT tips
De komende maanden zijn er in dienstencentra BinnenHOF en Pelle Melle tal van leuke cursussen, workshops, infomomenten en muzikale namiddagen gepland. Een overzicht van alle activiteiten vind je in de aanbodbrochure in het midden van deze Meander. Een aantal activiteiten willen we je als opwarmertje alvast voorstellen.
Reisverhaal Myanmar
Vrijdag 6 oktober
Pelle Melle
13.30 tot 16.30 uur
Het Zuid-Oost Aziatische Myanmar is een land waar monniken een bijna heilige status veroverd hebben en één derde van de bevolking onder de armoedegrens leeft. Maar…. Het is ook een land van prachtige natuur met fascinerende vergezichten, van honderden tempels en rijstvelden. Het blijft fascinerend dit land te ontdekken in al zijn eenvoud.
Introductie geocaching
Maandag 18 september
BinnenHOF
13.30 tot 16.30 uur
Wil jij graag jouw wandeltochten net dat tikkeltje meer geven? Dan is geocaching misschien wel echt iets voor jou. Tijdens geocaching ga je immers een ‘schat’ of ‘cache’ opsporen op basis van gps-coördinaten via je smartphone of eventueel een wandel-gps.
Aperitie etstocht
Woensdag 13 september (BinnenHOF)
Dinsdag 26 september (Pelle Melle)
11 uur (BinnenHOF)
14 uur (Pelle Melle)
Er wordt een fietsroute uitgestippeld (met voor de fietstocht van BinnenHOF één tussenstop). Bij aankomst babbelen we nog even na bij een hapje en een drankje.
Anne-Marie Matthijs verzorgt al meer dan 8 jaar wekelijks de begeleiding van de ‘wandelingen in het dorp’ in LDC Pelle Melle
Anne-Marie Matthijs is van alle markten thuis: begeleidster van de smulmomenten, de aankleding van het cafetaria van Pelle Melle, maar ook begeleidster van de wekelijkse ‘wandelingen door het dorp’. Meander ging mee met haar op pad.
Week in, week uit zorgt AnneMarie voor de veiligheid van haar groepje wandelaars. ‘Wekelijks maken we een toertje
van ongeveer 2,5 kilometer met goed tien tot vijftien mensen. Koud of warm weer, steeds staan we paraat. Is het wat kouder, dan du elen we ons warm in zodat we geen kou hoeven te lijden. Uiteraard doen we niet elke week dezelfde route. We zoeken wel steeds de rustige plekjes op, zodat we van de omgeving en de natuur kunnen genieten.’
Anne-Marie geniet steeds weer van de wekelijkse wandeling: ‘Iedereen
kan met ons mee, ook mensen met een rollator of een rolstoel. Het is altijd weer een gezellige boel met een leuke babbel.’
Meer info
LDC Pelle Melle is op zoek naar begeleiders voor de wekelijkse wandelingen. Wil jij ook je steentje bijdragen? Neem dan contact op met LDC Pelle Melle (011 94 94 98) of LDC BinnenHOF (011 94 94 99).
8
Anne-Marie begeleidt wekelijks wandelingen Peltse helden
In de voetsporen van drossaerd Clercx
Een bezoek aan het landgoed Hobos slingert je ettelijke eeuwen terug in de tijd. De naam betekent ‘hoog gelegen bos’, het ligt dan ook op één van de hoogste punten van Pelt. Het is de thuisbasis van drossaard Clerckx, de befaamde rechter die tientallen Bokkenrijders naar het schavot bracht. Maak
2
1. Hobos
2. De Winner
Hebben je (klein)kinderen onderweg zin om te ravotten? Dan kunnen ze ongestoord hun gang gaan in de speelbossen rondom het jeugdvakantieverblijf De Winner. Kampen bouwen, in bomen klimmen, met takken slepen: alles kan!
Het landgoed Hobos telt niet minder dan 143 hectare gebied. De benaming ‘Hobos’ vinden we in de zestiende eeuw al terug in de geschiedenisboeken. De huidige gebouwen dateren grotendeels uit 1790 en werden opgetrokken door Jan Matthijs Clercx jr., de beruchte rechter die komaf maakte met de laatste Limburgse Bokkenrijders. Sinds 2000 is het Hobos een beschermd gebied.
3. Wandelen met Wielen Midden in de prachtige natuur kunnen gezinnen met kinderen, personen met een beperking en uiteraard ook alle andere wandelaars genieten van dit uniek belevingspad met verschillende belevingstoestellen, een fototentoonstelling en een uniek afdak en picknickplaats waar je een mooi uitzicht over de vallei hebt. Langs het belevingspad vind je ook restanten van een prehistorische begraafplaats, die dateert uit de late Bronstijd – vroege Ijzertijd (800 – 400 voor Christus).
4. Revalidatie- en MS-Centrum
In de kliniek worden personen met MS en andere degeneratieve neurologische aandoeningen verzorgd. Daarnaast is het centrum gespecialiseerd in de revalidatie van patiënten met aandoeningen van het zenuwstelsel en functiestoornissen van het houdings- en bewegingsapparaat. Het Revalidatie- en
Startplaats: Kleine Boemerangstraat
(parking Revalidatie & MS centrum)
Type weg:
7,4 km onverharde route 2,2 km verharde route
De knooppuntjes maken
deel uit van het wandelnetwerk Bosland, een netwerk van 323 knooppunten in de gemeenten Lommel, Pelt, HechtelEksel en Peer. Bosland, het grootste avonturenbos van Vlaanderen, biedt een mix van eindeloze bossen, landduinen, heideparels, vennen en bloemrijke graslanden. In de uitgestrekte bossen kan je heerlijk wandelen én ravotten. Meer info vind je op www.bosland.be
MS-Centrum is erkend als expertisecentrum voor comapatiënten en biedt sportmedische opvolging aan personen met beperkingen. Binnen enkele jaren verhuist het Centrum naar een nieuwbouw in de buurt van het Noorderhart Mariaziekenhuis in Overpelt.
10 11
446 447 480 420 409 449 448 458 441 404 416 430 408 444 447 Knooppunten Peltse pracht Totaal
je klaar voor een prachtige wandeling!
9,6km Praktisch
3
4
1
Actua
Digitale toepassingen openen nieuwe deuren voor ouderen
De gsm van Liza, Annie, Jenny en Betsy geeft hun leven nog meer kleur
Meer dan tachtig jaar en toch nog heel actief bezig zijn met allerlei digitale toepassingen op hun gsm. Het verhaal van Liza, Annie, Jenny en Betsy bewijst dat je nooit te oud bent om te leren.
Annie: ‘Ik heb heel wat leeftijdsgenoten die niet kunnen werken met een gsm en er niet meer aan willen beginnen. Ik geef hen ongelijk, want ik ben heel tevreden met wat ik ermee kan. Internetgazet raadplegen, kijken welk weer het wordt: het houdt me allemaal op de hoogte.’
Liza: ‘De kinderen steunen ons hier erg in. Ze hebben indertijd de smartphone voor mij gekocht en hebben me de voordelen ervan doen inzien. Op die manier wordt het voor mij bijvoorbeeld veel makkelijker om met hen en met de kleinkinderen te communiceren. Er gaat geen dag voorbij zonder dat mijn kleinkinderen me leuke foto’s sturen. En bellen natuurlijk via WhatsApp. Heerlijk!’
Betsy ‘Ik heb zo regelmatig contact met mijn zoon, die in Italië woont. Al is het maar digitaal, het is toch een meerwaarde. Nog een
leuke app is Spotify, waar mijn man en ik naar interessante podcasts kunnen luisteren. En als er ’s avonds niets op tv is, vind ik al snel een spelletje om er op te spelen.’
Jenny: ‘In het begin dacht ik dat ik nooit met een smartphone zou kunnen werken. Maar als je een paar keer met dezelfde app werkt, ben je daar al snel mee vertrokken.
En als we iets niet weten, helpen we elkaar heel graag verder. Of anders is er nog steeds de hulplijn van de kinderen en kleinkinderen.
Het maakt mijn leven in ieder geval een stukje makkelijker.’
Digitale toepassingen geen zaak meer voor medioren en senioren? Dat dacht je maar! Alhoewel vele ouderen -onterecht- denken dat pc, gsm of digitale toepassingen te moeilijk zijn voor hen, gaat er – een keer ze met iets vertrouwd geraken –letterlijk en figuurlijk een nieuwe wereld voor hen open.
Er gaat geen dag voorbij zonder dat mijn kleinkinderen me leuke foto’s sturen.
Van links naar rechts: Liza Boonen (84 jaar), Betsy Wetzels (91 jaar), Annie Van Kuyk (83 jaar), Jenny Wetzels (86 jaar)
Digitale toepassingen maken het dagelijkse leven van Toine makkelijker
Tijdens zijn actieve werkperiode was Toine Snoeckx altijd bezig met computer en digitale toepassingen. Ondertussen is Toine al meer dan 25 jaar op pensioen, maar zijn kennis van toen zorgt ervoor dat de huidige digitale toepassingen op pc of smartphone geen geheimen hebben voor hem.
‘De computer gebruik ik zo goed als elke dag’, vertelt Toine. ‘De ‘gewone’ O ce 365-programma’s zoals Word en Excel maar ook enkele programma’s rond technisch tekenen. Zelf ben ik opgegroeid met informatica vanaf het begin van de jaren ’70, met de eerste computers die er toen al bestonden. Weet je, via mijn job ben ik altijd met automatisatie en computers bezig geweest. Ik heb het geluk gehad alle nieuwe ontwikkelingen mee te kunnen volgen.
Maar ook na mijn pensioen volg ik nog regelmatig opleidingen en zoek ik zaken op het internet op.’
Maar ook op zijn smartphone volgt Toine een groot stuk van de
Voor mij is het geen opgave om met smartphone of computer te werken.
wereld: ‘Mails en WhatsApp uiteraard, maar ik heb ook apps om mijn medisch dossier of mijn bankzaken op te volgen. Het is een hele evolutie, maar ik denk dat het niet anders meer kan. Voor mij is het geen opgave om met smartphone of computer te werken, maar ik
merk van mensen rondom mij dat ze heel veel problemen hebben om in al die digitale zaken wegwijs te geraken. Die mensen probeer ik waar ik kan wat te helpen. Maar je moet in het digitale verhaal ook de voordelen zien: ik moet voor heel wat zaken niet langer meer een bezoekje brengen aan zeg maar het gemeentehuis, het ziekenfonds of de bank. Want heel wat zaken kan ik nu vanuit mijn luie zetel. Genoeg tijd dus om me met leukere dingen bezig te houden.’
12 13
” ”
“ “
Christiane werd slachto er van phishing
Ook in de digitale wereld lopen mensen met slechte bedoelingen rond, met de bedoeling je geld af te troggelen. En dat kan grote gevolgen hebben, want met een verkeerde muisklik kan je iemand anders zomaar toegang geven tot al je bankgegevens.
Ook Christiane (uit privacyoverwegingen wil ze liever niet op de foto) werkt al meer dan tien jaar met de computer. Helaas kreeg ze enkele jaren terug te maken met een minder leuke kant van het digitaal werken. Ze werd het slachto er van ‘phishing’, een vorm van internetfraude waarbij je valse berichten ontvangt en waar zo geprobeerd wordt om inloggegevens, creditcardinformatie, pincodes of andere persoonlijke gegevens te achterhalen: ‘Ik kreeg regelmatig telefoons op mijn vast nummer, zogezegd van Microsoft om een update te doen van mijn programma.
Ik vertrouwde het zaakje niet, maar liet me uiteindelijk toch overhalen om op mijn computer op een bepaalde link te klikken. Meteen na het telefoontje voelde ik me heel ongemakkelijk. Ik bekeek mijn bankgegevens, maar het was al te laat: al mijn rekeningen waren helemaal geplunderd. In een fractie van een seconde alles kwijt… Ik geef iedereen dus een goeie raad: wees alert en denk bij twijfel drie keer na voor je ergens op klikt.’
Krijg je zelf twijfelachtige mails of telefoontjes? Wees extra raadzaam als je gevraagd wordt ergens op te klikken. Toch slachto er geworden van phishing? Breng je bank op de hoogte van het ontvangen bericht en van de phishingactie en verander de codes van het online bankaccount. Doe ook zo snel mogelijk aangifte bij de politie.
Meer info over phishing vind je op www.vlaanderen.be/ consumentenbescherming/phishing
Wees alert en denk bij twijfel drie keer na voor je ergens op klikt. ”
De Peltse dienstencentra helpen je bij al je digitale vragen
Digitale toepassingen zijn niet meer weg te denken uit onze maatschappij.
Zorg er dus voor dat je de trein niet mist! Ook als medior of senior hoef je niet bang te zijn om aan de slag te gaan met een GSM of computer.
De Peltse dienstencentra helpen je op weg. Aan de hand van een basiscursus smartphone of tablet, of met interessante workshops over digitale zaken die het je leven makkelijker kunnen maken. Heb je achteraf toch nog vragen? Dan kan je altijd terecht bij onze digi-assistenten.
Meer info over ons programma krijg je op pagina 35-37 in onze activiteitenbrochure.
De afgelopen maanden was het weer gezellig druk in de Peltse dienstencentra. Het fotoverslag van onze huisfotografen Gerard Janssen en Paul Smeets laat je mee proeven van de sfeer.
14 15 Onze Peltse dienstencentra
“
Oet den tied
Hotel du Lion d’Or
Hotel du Lion d’Or dateert van begin twintigste eeuw en was eigendom van brouwerij Rutten. Voor de villa stonden twee gouden leeuwen, die verwezen naar het bier ‘Lion d’Or’ dat er gemaakt werd. Eén van de meest bekende eige-
naars was Joseph Alphonse Houben, beter bekend als ‘Fonske de coi eur’. Fonske was onafscheidelijk met zijn kar, die vooruit werd getrokken door zijn twee honden. Die zie je op de foto voor het hotel. De laatste decennia was in het gebouw het depot van Cristal
Alken, een ‘autoparts’ winkel en een kapsalon. Sinds enkele jaren vind je er het reclamebureau Creatic. Op de foto zien we links in de ‘Statiestraat’ de villa van dokter, volksvertegenwoordiger Smets en iets verder de villa van baron Jolly, later Clercx en café de Peel.
2023 1916