Meander voorjaar 2024

Beste Peltenaar,

tijdens de 25-jarige feestweek van BinnenHOF, het seniorenfeest en de vele muzikale namiddagen konden mensen elkaar de afgelopen weken ontmoeten in een aangename sfeer in onze dienstencentra of andere ontmoetingsplaatsen.

Alle activiteiten werden grotendeels gedragen door talloze vrijwilligers. Mensen als Angelique Peeters, die we in deze Meander in de kijker zetten, zorgen ervoor dat ons maatschappelijk leven blijft draaien. Voor hen dragen we het hart hoog!

Je hart is het belangrijkste orgaan van je lichaam. Als daarmee iets gebeurt, is het essentieel dat omstaanders snel kunnen handelen.

Daarom bieden we de komende maanden workshops voor verenigingen aan om mensen reanimatietechnieken aan te leren.

De AED-toestellen die je in verschillende wijken in Pelt vindt, helpen je bij dat proces. Neem zeker deel aan deze cursus: je kan er het leven van een ander mee redden!

Els Kuppens Schepen van welzijn

De digihelper: jouw hulp op de digitale snelweg

In dit nummer

04

Tickets kopen, een reis boeken, je medische gegevens opzoeken...: alles verloopt tegenwoordig digitaal. Om je daarbij te helpen kun je terecht bij de digi-helpers die je wekelijks vindt in de bib en in de dienstencentra.

Digi-helper Cindy (rechts) deed dit met veel enthousiasme maar wil de fakkel doorgeven nu ze verhuist uit Pelt. Wil jij deze leuke taak overnemen? Je hoeft geen computerspecialist te zijn, enkel beschikken over simpele digitale basisvaardigheden om bijvoorbeeld te helpen bij de installatie van itsme of het aanmaken van paswoorden en dergelijke.

Zegt jou dat iets? Neem dan contact op met de balie van Pelle Melle of BinnenHOF.

09

7 8 10 15 16

Vier je mee het nieuwe jaar?

UiT-tips voor de komende maanden Wandelen van Lille naar Kolis

25 jaar BinnenHOF in beeld

Oet den tied

12

Colofon

Verantwoordelijke uitgever: College van Burgemeester en Schepenen, Oude Markt 2, 3900 Pelt

Redactie: dienst communicatie (communicatie@gemeentepelt.be)

Foto’s: Paul Smeets, Gerard Janssen I Gemeente Pelt

Vormgeving: Boar

Druk: Drukkerij Bailien-Maris

V-test laat je kiezen voor een goedkoper energiecontract

In ‘putteke winter’ worden we het hardst geconfronteerd met hoge energiekosten. Maar wie slim is, kan héél wat besparen. Controleer jij regelmatig of je nog wel het goedkoopste tarief hebt voor gas en/of elektriciteit?

Drie misverstanden over je energierekening

Meet voor je oordeelt

Oude toestellen zijn niet automatisch zwaardere verbruikers. Meten is weten.

Vergelijk niet (zomaar) met anderen

Johnny Hajduk werkt voor Energiehuis Limburg, een firma die gratis advies geeft over energie in jouw huishouden. Samen met Meander zitten we aan tafel in het huis van Lisette Crooymans voor een V-test. Een simpele manier om fors te besparen op haar energierekening.

Johnny: ‘Een V-test – of VREGtest – geeft je ona ankelijk advies met het doel ‘jou’ als consument te helpen. Eerst bekijken we je verbruik en vergelijken op basis daarvan je huidige energiecontract met alle andere contracten op de markt. Zo’n test duurt hooguit een halfuurtje, maar die tijd loont zich. Ik nam doorheen de jaren al zo’n

“

Ik ben ervan overtuigd dat drie op de vier Peltenaren dankzij de V-test een voordeliger contract kan vinden. ”

Johnny Hajduk Energieadviseur Energiehuis Limburg

5000 V-tests af en ben ervan overtuigd dat 3 op de 4 mensen beter af zijn met een ander (en minder duur) contract.’

Lisette: ‘De machtige stijging van de energieprijzen in 2022 zijn iedereen bijgebleven. Mensen zitten meer dan ooit met vragen.’

Wat zijn jouw ervaringen met zo’n V-test, Lisette?

Lisette: ‘Ik liet al twee keer een V-test afnemen. Contacten met de energieleverancier verliepen in het verleden altijd moeizaam. Voor mensen zoals wij, die weinig computerkennis hebben, is de hulp van Johnny erg welkom. Bij hem

krijg ik de info rond energie die ik nodig heb om gerust te zijn. We vergeleken allerlei contracten en kwamen tot de conclusie dat we goed zaten bij ons huidig contract. Prima, zo weet ik zeker dat ik geen onnodige kosten maak.’

Is het dan zo moeilijk om het juiste energiecontract te kiezen?

Johnny: ‘Helaas wel. Energieleveranciers bieden soms tot tientallen verschillende contracten aan, met allerlei details. Ze maken het –met voorbedachte rade – enorm complex. De kleine lettertjes bepalen uiteindelijk de afrekening. Sluit daarom ook zeker geen contracten af aan de deur of via de

telefoon. Vaak willen leveranciers je laten geloven dat hun contract goedkoper is, maar bij de eindfactuur betaal je plots een pak extra. Bijkomend probleem: veel huishoudens weten niet hoeveel energie ze verbruiken. Deze gegevens zijn net essentieel als je het beste contract op de markt wil kiezen.’

Wat kan je naast je energiefactuur zelf nog doen om te besparen?

Johnny: ‘Let op je grote apparaten zoals koelkasten, diepvriezen, vuren, boilers en droogkasten, want dat zijn de

Mensen vergelijken hun energiefacturen graag met andere huishoudens. Dit is zelden nuttig. Iedere situatie is vaak anders: men verbruikt op een andere manier, sociale tarieven spelen een rol en er zijn nog zoveel variabelen.

Vergelijk ook bij je eigen leverancier

Direct overstappen zodra je elders een goedkoper contract ziet, is gevaarlijk. Spring niet zomaar van de ene leverancier naar de andere. Het is in de meeste gevallen een stuk simpeler om een goedkoper contract bij dezelfde leverancier aan te gaan dan volledig over te stappen. Je hoeft geen meterstanden door te geven, slotafrekening te betalen,… Een nieuw contract heeft weer andere voorwaarden en onzekerheden.

“

Ik liet al twee keer een V-test doen.

Deze keer bleek dat we goed zaten bij ons huidig contract. Prima, zo weet ik zeker dat ik geen onnodige kosten maak.

Lisette Crooymans ”

Laat jij ook een V-test uitvoeren?

grootste verbruikers. Apparaten met een transformator kan je wel uitzetten, maar stiekem verbruiken ze nog. Een digibox in standby modus bijvoorbeeld verbruikt 12 volt, dag én nacht. Op één jaar kom je zo aan 105 kilowatt, de helft van het verbruik van een koelkast.’

Lisette: “’Ongebruikte toestellen trek ik sneller uit. Bij ons zie je geen ongebruikte gsm-laders in het stopcontact zitten.’

Kunnen we ook op verwarming besparen zonder het koud te krijgen?

Lisette: ‘Ik verlucht altijd kort en krachtig. ’s Ochtends zet ik het

raam en de tuindeur een kwartier lang open voordat ik de verwarming aanzet. Alles is goed geïsoleerd, we hebben dubbelglas. In onze slaapkamer staat de verwarming ’s nachts op een lagere temperatuur.’

Johnny: ‘Je kan best je huis met een constante temperatuur verwarmen in plaats van met pieken. Zet je keteltemperatuur onder de 65°C.’

Wil je zelf ook nakijken of je wel het meest voordelige energiecontract hebt? Dat kan! Op 8 en 15 februari in BinnenHOF of op 5 en 9 februari in Pelle Melle kan jij samen met Johnny je eigen V-test uitvoeren. Breng zeker je jaarlijkse energiefactuur mee en (indien je zonnepanelen hebt) het vermogen van je omvormer. Meer info vind je op de achterpagina van de activiteitenbrochure in deze Meander.

Wil je zelf aan de slag voor een V-test? Ook dat is mogelijk, via vtest.vreg.be. Je geeft er de nodige gegevens in. Maar de opties interpreteren, moet je dan zelf doen. Een beetje kennis van zaken is dus wel vereist.

Blijf op de hoogte van onze activiteiten

Wil je op de hoogte blijven van alle leuke activiteiten van onze Peltse dienstencentra? Of krijg je graag alle interessante weetjes en nieuws voor Peltse medioren en senioren? Maak je dan snel lid van onze Facebookgroep op www.facebook.com/meanderpelt

Voortaan sturen we je regelmatig ook een digitale nieuwsbrief met de komende activiteiten in BinnenHOF en Pelle Melle.

Wil je deze graag in je mailbox?

Schrijf je dan in via www.gemeentepelt.be/ nieuwsbrieven/inschrijven

Koop je Winkelhierbon

Op zoek naar een cadeautje of een verrassing, maar je weet niet wat? Koop dan Winkelhierbonnen om te besteden bij de Peltse handelaars. Het gaat om een eenvoudig systeem waarbij je de QR-code op je bon laat scannen bij een van de deelnemende Peltse handelaars en zo je aankoop betaalt. Dezelfde bon kan je gebruiken op verschillende adressen. Je hoeft het gehele bedrag dus niet meer in één keer te besteden.

Op dit moment doen 120 Peltse handelaars mee. Je kan de Winkelhierbonnen kopen bij de vrijetijdsbalie in CC Palethe (Jeugdlaan 2) - met een passende cadeauverpakking - of online op www.gemeentepelt.be/winkelhier. Je kan zelf de hoogte van het bedrag kiezen. Na aankoop zijn de Winkelhierbonnen één jaar geldig.

Klink je mee op het nieuwe jaar?

Het nieuwe jaar staat weer vol verwachting voor de deur. Pelt heft graag het glas samen met jou om 2024 feestelijk in te zetten. We nodigen daarom iedereen graag uit op de gemeentelijke nieuwjaarsborrel voor alle Peltenaren, op zondag 7 januari. Je bent welkom van 10.30 tot 12.30 uur in de sporthal van Dommelhof (ingang via Toekomstlaan). Er is een gratis busdienst zodat je niet met de auto hoeft te komen. Kom je liever met de fiets? We voorzien ook een ruime fietsparking.

UiT tips

De komende maanden zijn er in dienstencentra BinnenHOF en Pelle Melle tal van leuke cursussen, workshops, infomomenten en muzikale namiddagen gepland. Een overzicht van alle activiteiten vind je in de aanbodbrochure in het midden van deze Meander. Een aantal activiteiten willen we je als opwarmertje alvast voorstellen. Voor alle activiteiten moet je vooraf inschrijven.

Brandveiligheid voor de thuiswonende 70-plusser

Dinsdag 16 januari en maandag 26 februari

Pelle Melle

14 tot 16 uur

In deze sessies geeft de brandweer je uitleg over brandveiligheid in en rond je huis. Een gesloten slaapkamerdeur kan je leven redden. Dit en meer tips voor een brandveilige thuis geven we je heel graag.

Fotograferen met je smartphone

Maandag 22 en 29 april en 6 mei

BinnenHOF 13.30 tot 16 uur

We leren enkele basisbegrippen van fotografie, de instellingen en de bediening van de camera. We bekijken hoe we best foto’s opslaan en onze fotogalerij kunnen beheren. En tenslotte zien we hoe we foto’s kunnen bewerken en delen.

Angelique brengt kleur in BinnenHOF

Peltse helden

Workshop djembé

Donderdag 29 februari

Pelle Melle

14 tot 16 uur

Een interactieve workshop waarbij je zelf mee mag spelen op de djembé.

Ook zo genoten van de fleurige inkleding van BinnenHOF tijdens de feestweek?

Vrijwilligster Angelique Peeters maakte talloze prachtige bloemstukjes die ons jarige dienstencentrum deed glimmen van trots.

Angelique is ondertussen één van de ‘vaste’ gezichten in BinnenHOF geworden: ‘Ik heb bijna 20 jaar lessen bloemschikken gegeven. Daarnaast

help ik ook een handje tijdens het maandelijkse dorpsrestaurant in BinnenHOF. Wanneer ik met bloemen bezig ben, fleur ik helemaal op. Op het moment dat ik bij de bloemist sta, heb ik al een heel concept in gedachten hoe mijn bloemstukken er moeten uitzien. Dan kies ik de soorten en kleuren van bloemen en maken we er een prachtig geheel van. Uiteraard zien mijn stukken er bijvoorbeeld in de zomer heel anders uit dan nu. Telkens weer

geniet ik met volle teugen van de creativiteit die ik in het bloemschikken kan steken.’

Meer info

Wil jij ook je steentje bijdragen in één van onze Peltse dienstencentra? We zijn steeds op zoek naar nieuwe mensen die hun passie willen overdragen. Neem dan contact op met LDC Pelle Melle (011 94 94 98) of LDC BinnenHOF (011 94 94 99).

Peltse pracht

Wandelen van Lille naar Kolis

Een wandeling van Sint-Huibrechts-Lille naar de Kolisbossen, dat betekent een oase van rust. Bossen, groen en landbouw zijn de rode draad doorheen dit verkwikkend tochtje door pure natuur.

1. Bergheier Baak

In de buurt van de Bosuil, langs de Berghei, zie je al snel het cilindervormig kunstwerk ‘Bergheier Baak’ opduiken. Het werk, van de hand van de Liller kunstenaar Stijn ‘Fobie’ Lauwers, is een soort van ereteken voor het rijke landbouwleven in Sint-Huibrechts-Lille. Want Lille ademt landbouw: regelmatig passeer je dan ook tijdens onze wandeling flink uit de kluiten gewassen landbouwbedrijven.

2. Rooie Pier

Ongetwijfeld een van de meest mysterieuze straatnamen in onze gemeente. Er bestaat een verhaal over een rosse man Pier, de molenaarszoon van de Lilse Molen, die vroeger op de Kolis allerhande toeren uithaalde. Maar een andere uitleg kan verband houden met de ondergrond die bestaat uit veel ijzerhoudende zandsteen, ‘rode’ steen dus (in het Frans ‘pierre rouge’).

3. Herdenkingskruis

Jan Schoenmakers

Langs het pad van de Rooie Pier naar de Kaulillerweg vind je een opvallend herdenkingskruis ter ere van boswachter Jan Schoenmakers. Die verongelukte daar op 22 november 1949 nadat hij in het bos een vleugelbommetje had opgeraapt die nadien

vermoedelijk ontplofte in zijn handen. De onfortuinlijke boswachter werd amper 40 jaar.

4. De Teuten in Lille Sint-Huibrechts-Lille is als één van de zeldzame teutendorpen in Vlaanderen erkend. Teuten waren rondreizende

Praktisch

Startplaats:

Parking speeltuin

De Bosuil, Bosuilstraat

Type weg:

4,3 km onverharde route

6,2 km verharde route

De knooppuntjes maken deel uit van het wandelnetwerk Bosland, een netwerk van 323 knooppunten in de gemeenten Lommel, Pelt, HechtelEksel en Peer. Bosland, het grootste avonturenbos van Vlaanderen, biedt een mix van eindeloze bossen, landduinen, heideparels, vennen en bloemrijke graslanden. In de uitgestrekte bossen kan je heerlijk wandelen én ravotten. Meer info vind je op www.bosland.be

handelaars die naar de omliggende landen trokken om er handel te drijven. De teutenhandel bepaalde en beïnvloedde het economisch leven in de regio van de 17de tot de vroege 20ste eeuw. Vandaag geven de panden nog steeds hun representatieve uitingen van de architectuur waarmee de teuten Lille verrijkten.

(Hart)veiligheid voor alles bij onze verenigingen

Heb je ook al de groene bakjes met de letters ‘AED’ zien hangen bij tal van gebouwen in Pelt? Het zijn AEDtoestellen of automatische externe defibrillatoren, toestellen die in geval van hartfalen je leven kunnen redden. Vrijwilligster Els Klerkx van het Rode Kruis Pelt geeft de komende maanden opleidingen aan verenigingen over hoe je moet handelen bij een hartfalen. Jean-Pierre Royackers van petanqueclub Pelt volgde al een opleiding en vindt dat eigenlijk iedere Peltenaar een minimum aan ‘Eerste hulp bij hartfalen’ zou moeten volgen.

Op zoek naar een AED-toestel in jouw buurt?

Op deze Peltse plaatsen vind je AED-toestellen in onze gemeente:

• Boseind: sportzone Esperanza Pelt (Sparrenlaan), lagere school (Haagdoornstraat), sportpark de Roosen (Sportpark)

• Grote Heide: kerk, sportzone Sporting Grote Heide (Langveldweg), Tisselrietweg

• Haspershoven: campus VOX (Sint-Jansstraat)

• Herent: kerk

• Holheide: zaal Holheide (Heikapper)

• Lindelhoeven: den Drossaerd (Parkstraat), sportzone Lindelhoeven VV (Hoevenstraat)

Midden oktober: een scheidsrechter krijgt tijdens een jeugdvoetbalwedstrijd in Tessenderlo een hartaanval op het veld. Dankzij de aanwezigheid van een AEDtoestel én de accurate aanpak van toeschouwers die hem de eerste zorgen kunnen toedienen, overleeft de man het. Het voorval bewijst de nood aan AED-toestellen én mensen die er vakkundig mee aan de slag kunnen.

Samen met de mensen van het Rode Kruis Pelt worden daarom binnenkort broodnodige AEDopleidingen voor verenigingen gegeven. Vrijwilligster Els Klerkx begeleidt de workshops: ‘De opleiding hartveilig start met een beetje theorie, maar is vooral praktijkgericht. Want als er zich

Nu we de opleiding hebben gehad, voelen we ons zekerder om direct te kunnen helpen als iemand hartproblemen krijgt.

Jean-Pierre Royackers Petanqueclub Pelt

ooit een voorval voordoet waar je moet tussenkomen, moet je vooral weten wat je praktisch moet doen om een slachto er te helpen. Het is dus drie uur oefenen.’

Hoeveel tijd heb je als iemand een hartaanval krijgt?

Els: ‘Hoe sneller je erbij bent, hoe beter. Want elke seconde is een verlies. Daarom starten we de opleiding met wat je moet doen om zo snel mogelijk de reanimatie te beginnen als je een slachto er ziet liggen. Een AED-toestel is hiervoor essentieel. Gelukkig hebben we er in de Peltse wijken bijna 30 hangen, vooral in de buurt van verenigingen, sportclubs en openbare gebouwen, plaatsen waar veel volk komt dus. Zo’n AED-toestel heeft een ingebouwde adviesstem. Die

helpt je bij de eerste zorgen en begeleidt je in het proces van de reanimatie.’

Stel dat er geen toestel in de buurt is, wat moet je dan doen?

Els: ‘Het toestel neemt de reanimatie niet over, je start nog altijd zelf met een basisreanimatie: 30 keer reanimeren, 2 keer beademen en zo herhalen. Als er geen toestel in de buurt is, doe je enkel de basisreanimatie. Een AED-toestel vergroot wel de overlevingskansen van het slachto er.’

Jean-Pierre, jij hebt binnen de petanqueclub Pelt onlangs al de opleiding hartveilig gekregen. Waarom hadden jullie hier nood aan?

Jean-Pierre: ‘De gemiddelde

leeftijd van onze leden is ongeveer 65 jaar. De kans op hartkwaaltjes is dus redelijk groot. Daarnaast gebeurden hier onlangs wat ongelukjes, waarbij we merkten dat het toch lang duurt vooraleer dat de ambulance hier is. Nu we de opleiding hebben gehad, voelen we ons zekerder om direct te kunnen helpen als iemand hartproblemen krijgt.’

Wat hebben jullie geleerd in de opleiding hartveilig van Els?

Jean-Pierre: ‘We mochten oefenen op een pop . Deze legden we eerst stabiel op de zij. Vervolgens voerden we de reanimatie uit. Uiteindelijk mochten we met een oefen-AED-toestel werken.

• Neerpelt: Campus Z (Stationsstraat), sportzone Damsheide (Hamonterweg), Marktplein (o.w.v. de werken tijdelijk verplaatst naar de Pastorijstraat), sportzone NWC (Lommelsakker), politiekantoor HANO (Energiestraat), sportcentrum Dommelhof (Toekomstlaan), zaal den Akker (Hazenstraat), zwembad Dommelslag (Dommelslagdreef)

• Overpelt: Finse Piste (Kerkdijk), garage Coox/Meijers (Europalaan), gemeentehuis (Oude Markt), sportzone Kadijk, Sens City Sint-Oda (Breugelweg), sportcentrum de Bemvoort (Jeugdlaan)

• Overpelt-Fabriek: sportzone KMTC (Tennislaan), lagere school (Schoolstraat)

• Sint-Huibrechts-Lille: dorpsplein (Lille Dorp), speeltuin de Bosuil (Bosuilstraat)

De exacte ligging van de AED-toestellen vind je op de kaart op www.gemeentepelt.be/ stratenplan

Volg zelf de hartnoodzakelijke cursus ‘reanimatie en werken met een AED-toestel’!

Pelt organiseert komend voorjaar in elk kerkdorp de nodige opleidingen ‘reanimeren en defibrilleren en werken met een AED-toestel’. Jouw vereniging wil toch ook meedoen aan deze hartnoodzakelijke sessies?

• Woensdag 10 januari: OC De Peel (Norbertinessenlaan 7)

• Woensdag 17 januari: Buurthuis Damsheide (Holenweg 2)

• Woensdag 24 januari: Den Drossaerd (Parkstraat 21)

• Maandag 29 en dinsdag 30 januari: OC Sint Hubertus (Lille Dorp 26)

• Woensdag 7 februari: OC Pax (Grote Heide 16)

• Woensdag 28 februari: ‘t Pelterke (Jeugdlaan 4)

• Woensdag 6 maart: OC De Kentings (De Kentings 18)

• Woensdag 13 maart: Zaal Holheide (Heikapper 25)

• Woensdag 20 maart: OC De Vranken (Herent 122)

• Woensdag 27 maart: De Schakel (Leukenstraat 29)

De opleiding (met start om 19 uur) duurt steeds 3 uur. We leren je de vaardigheden aan om met het nodige zelfvertrouwen in te grijpen bij een hartstilstand. Je kan voor deze sessies enkel via de Peltse verenigingen inschrijven. Zij krijgen hierrond zo snel mogelijk de nodige info.

Aan de slag met een AED-toestel in 6 simpele stappen

Zet het toestal aan

De meeste toestellen hebben maar één of twee knoppen: één om het toestel aan te zetten en eventueel een tweede om een elektrische schok toe te dienen. Zet het toestel aan.

Volg de adviesstem

Zodra de AED geactiveerd is, stuurt de adviesstem de hulpverlening. De eerste adviezen zijn altijd: ‘Alarmeer de hulpdiensten’ en ‘Ontbloot de borstkas van het slachto er’.

Breng de elektroden aan

De eerstehulpverlener brengt de twee zel levende elektroden van het AEDtoestel aan. De AED vraagt om het slachto er niet meer aan te raken en begint met een automatische analyse van het hartritme.

De stroomstoot toedienen

Als de AED levensbedreigende hartritmestoornissen vaststelt, zal hij een stroomstoot door het hart toedienen. Bij sommige AED-toestellen moet de hulpverlener dit zelf doen door op een knop te drukken.

Het hartritme wordt hersteld

Een snelle stroomstoot kan het normale ritme van het hart herstellen, zodat het bloed weer door het lichaam gepompt kan worden. Zo wordt hersenschade bij het slachto er voorkomen.

Hartmassage en beademing

Daarna is hartmassage en beademing altijd nodig. Ook dat zegt het toestel. Na twee minuten reanimeren analyseert de AED opnieuw het hartritme om te zien of er nog een schok nodig is. Zo gaat de eerstehulpverlener door met reanimeren en defibrilleren tot de ziekenwagen of de MUG ter plaatse is.

Ons Peltse dienstencentrum BinnenHOF mocht eind oktober 25 kaarsjes uitblazen. Dat werd een ganse week gevierd met heel wat extra feestelijke activiteiten. Geniet mee van het fotoverslag van onze huisfotograaf Paul Smeets.

De Fabrieksstraat

Het ‘Casino’ is het meest sprekende gebouw van Overpelt-Fabriek. Oorspronkelijk was het een grote woning, later werd het uitgebreid met een feestzaal. Naast het Casino lag vroeger het economaat van de fabriek met logement voor tijdelijke werkkrachten, een bibliotheek en later een winkel. Achter deze villa lag de zeer ruime muziekzaal, zowat de voorloper van de parochiezaal van het Fabriek. Economaat en zaal werden in 1978 afgebroken. Op het einde van de straat zien we links nog net enkele arbeiderswoningen, die begin jaren zeventig verdwenen.