Meander Magazine voor de Peltse medioren en senioren SEPTEMBER 2022 Begeleiding op maat voor(jong)dementiemantelzorgers Met in dienstencentranajaarsaanbodnummerdithetvandePeltse
Redactie: dienst communicatie (communicatie@gemeentepelt.be)
2 3 Opendeur bij OetnamiddagenDeenWandelenUiTtipsgemeentedienstenPeltsevoorditnajaarlangsakkersvilla’sPeltse80+-dentied In dit nummer 04 Begeleiding op maat voor (jong)dementiemantelzorgers 09 De digi-assistentenPeltse 12 Jennifer beweegt op verwijzing 10871316
We staan vol energie klaar voor een prachtig najaar in onze gemeente. En we kunnen meteen starten met een nieuwtje. De geboorte van ons medioren- en seniorenmagazine, dat we ‘Meander’ gedoopt hebben. Meander betekent kronkelen, slingeren. Zoals de Dommel slingert door onze gemeente, beweegt er ook heel veel in onze gemeente. Dit magazine vertrekt vanuit de beleving van de Peltenaren zelf. Zo vertellen Veerle en Lieve, referentiepersonende dementie binnen onze woonzorgcentra, hoe ze mantelzorgers in de thuissituatie kunnen ondersteunen. Als je net dat duwtje in de rug nodig hebt om te starten met bewegen, ontdek je hier hoe dat kan via bewegen op verwijzing en via de wandelcentrale. In het voorjaar vond in iedere parochie het feest van de 80-plussers plaats, met steun van de verenigingen.lokale Zij vertellen hoe ze dit beleefd hebben. Ik wens je veel leesplezier! Ann Van Dorpe Schepen van welzijn
Wandelen is fijn: je bent in beweging, je haalt een frisse neus en geniet van de omgeving. Maar wandelen met zijn tweetjes of in groep is toch nog steeds dat beetje extra. Pelt brengt je via de ‘wandelcentrale’ in contact met mensen in jouw buurt die graag willen wandelen. Jullie spreken zelf af waar en wanneer jullie willen gaan wandelen. Wil je zelf ook je ‘maatje’ vinden via de wandelcentrale? Neem dan contact op met dienstencentrum Pelle Melle (011 94 94 98) of BinnenHOF (011 94 94 99).
4 9 12
Colofon Verantwoordelijke uitgever: College van Burgemeester en Schepenen, Oude Markt 2, 3900 Pelt
Foto’s: Paul Smeets, Gerard Jansen, Albert Loos I Gemeente Pelt
Vormgeving: Boar Druk: Drukkerij Haletra Beste Peltenaar,
Vind je ‘maatje’ via de wandelcentrale
Cover-story
In Vlaanderen hebben zo’n 100 000 mensen dementie of jongdementie. Van hen woont 65 procent in hun vertrouwde thuisomgeving, met de onmisbare ondersteuning van mantelzorgers en thuiszorgdiensten. Vaak zijn die mantelzorgers de onmisbare schakel in de begeleiding van personen met dementie. Lieve Mannaerts en Veerle Janssen helpen als Peltse ‘referentiepersonen dementie’ binnen de vzw Integro die lokale thuiszorghelden met raad en daad. Dementie heeft de laatste jaren heel wat gekregen.media-aandachtMetgoedgevolg, want daardoor is de ziekte uit de taboesfeer gekomen. Lieve: ‘Vroeger werd er al snel gezegd dat mensen met dementie gek zijn en naar het gesticht zouden moeten. Ondertussen weten mensen gelukkig beter.’
opBegeleidingmaatvoormantelzorgers(jong)dementie
4 5
Veerle: ‘Hierdoor staan mensen meer open voor de diagnose ‘dementie’ en praten ze veel sneller erover met hun huisarts of specialist, eens ze symptomen van dementie opmerken. En dat is een goeie zaak, want als je een klein beetje rekening houdt met je beperkingen kan je perfect een min of meer normaal leven blijven leiden en kan je nog je eigen toekomst plannen.’ Wat zijn de typische symptomen van dementie waardoor de alarmbellen moeten afgaan? Lieve: ‘Vaak ligt dat aan het buikgevoel: je voelt dat er iets niet klopt maar je kan er de vinger niet opleggen. Een alarmsignaal kan vergeetachtigheid zijn: iemand is langs geweest of heeft getelefoneerd maar je bent dat al snel vergeten of je komt je afspraken niet meer na. Na een tijdje kan je moeilijkheden krijgen met oriëntatie, je kan niet meer op je woorden komen of je kan dagelijkse handelingen niet meer uitvoeren. Op dat moment ga je echt de grip op je leven verlieVeerle:zen.’
‘Uiteraard hoort bij het ouder worden ook gewoon vergeten, want ook het brein wordt ouder. Maar bij dementie gaat dat nog een stapje verder, zeker in combinatie met die andere factoren.’ Hoe belangrijk zijn mantelzorgers in de begeleiding van personen met een dementie? Lieve: ‘Met enkele kleine handelingen kunnen zij het leven voor een persoon met dementie stukken makkelijker maken. Praat met hen over hun gevoelens en stel hen gerust. Ze moeten weten dat ze bij iemand terecht kunnen. Ga zeker ook nooit tegen hen in en confronteer hen niet met de gevolgen van hun dementie. Op die manier geef je hen meer vertrouwen. Veerle: ‘Als referentiepersonen dementie proberen we de mantelzorgers en de familie rond de personen met dementie bij te staan. Want hun begeleiding is net zo belangrijk. Uiteraard zijn ze in eerste instantie op zoek naar allerhande info, maar ze mogen daarbij zichzelf niet wegcijferen. Vaak moeten we hen afremmen om niet al hun vrije tijd te besteden aan de begeleiding van een persoon met dementie. Voldoende vrije tijd is essentieel om de stress van zich af te schudden. Daar moeten ze zich zeker niet schuldig over voelen. Want als je goeie zorg wil geven, moet je in de eerste plaats bij jezelf beginnen.’ Hoe gebeurt de begeleiding van die mantelzorgers dan bij jullie? Veerle: ‘Voor iedereen die een Lieve Mannaerts Referentiepersoon dementie bij het WZC Sint-Jozef Neerpelt Veerle Janssen Referentiepersoon dementie bij het WZC Immaculata Overpelt
Veerle Janssen
Als je een klein beetje rekening houdt met je beperkingen, kan je als persoon met dementie perfect een min of meer normaal leven blijven leiden. ” “
6 7 Inkorthet
Gemeentehuis en gemeentewerf zetten deuren open voor publiek Pelt staat volop in de steigers. Het gemeentehuis aan de Oude Markt werd uitgebreid en vernieuwd. Alle gemeentelijke administratie is er gehuisvest. De gemeentewerf aan de Lieven Bauwenslaan wordt ook vernieuwd en uitgebreid. We stellen deze twee grote mijlpalen in de verdere uitbouw van de fusie heel graag voor aan alle Peltenaren: het gemeentehuis op zondag 4 september en de gemeentewerf tijdens Open Bedrijvendag op zondag 2 oktober. Meer info vind je obd2022enwww.gemeentepelt.be/odd2022opwww.gemeentepelt.be/ Meer info
Heeft iemand uit je nabije omgeving (mogelijk) dementie en maak je je zorgen? Maak dan een afspraak met Veerle (011 80 56 50) of Lieve (011 80 03 50). Wil je op de hoogte gehouden worden van info-avonden, vormingen, …? Bezorg dan je gegevens aan veerle.janssen@integrozorg.eu Dit najaar zijn er tal van interessante lezingen en info-avonden, waaronder een pakkende getuigenis van zangeres Ingeborg Sergeant en de theatervoorstelling ‘Op hoop van leven’ van Theater Tieret in CC Palethe. Meer info vind je www.gemeentepelt.be/dementie.op luisterend oor, info of advies nodig heeft, hebben we sinds kort het infopunt dementie in de gebouwen van het mensenmerkenImmaculataWoonzorgcentrumenSint-Jozef.Wedathetvoorheelveelgeruststellendwerktals ze bij ons buiten stappen. Daarnaast organiseren we samen met verschillende gemeentelijke diensten heel wat initiatieven: de dementieko er in de bibliotheek met heel wat info bijvoorbeeld, of de regelmatige info-avonden van het praatcafe deMENSie of theatervoorstellingen in CC Palethe. Allemaal zaken die het mantelzorgers wat makkelijker maken in hun begeleiding op maat.’ In het oor,voordementiealsdementieinfopuntkanjemantelzorgerterechteenluisterendinfoofadvies.
Lieve Mannaerts ” “
Blijf op de hoogte van onze activiteiten Wil je op de hoogte blijven van alle leuke activiteiten van onze Peltse dienstencentra? Of krijg je graag alle interessante weetjes en nieuws voor Peltse medioren en senioren? Maak je dan snel lid van onze Facebookgroep
Laat je vaccineren tegen de griep Wist je dat elke winter 1 op de 10 mensen griep krijgt? Bescherm je tegen de ziekte en haal je griepprik. De kans op griep wordt zo veel kleiner. Krijg je toch griep, dan ben je minder ziek en zijn er minder complicaties. Je laat je best tussen midden oktober en midden december vaccineren. Vraag je vaccin in de apotheek. Je hebt hiervoor geen voorschrift meer nodig van je arts. Laat je arts het daarna meteen toedienen, of bewaar het in de koelkast tot je doktersafspraak. Meer weten over griep en griepvaccinatie? Surf naar www. laatjevaccineren.be.
be/nieuwsbrieven/inschrijvensnelinPelleactiviteitennieuwsbriefregelmatigVoortaanwww.facebook.com/meanderopsturenwejeookeendigitalemetdekomendeinBinnenHOFenMelle.Wiljedezegraagjemailbox?Schrijfjedaninviawww.gemeentepelt.
8
AED en Donderdagreanimatie24november Pelle Melle 18 Tijdensuurdeze themales leer je reanimeren en een automatische externe defibrillator (AED) gebruiken. Er is een handboekje voorzien. Na afloop ontvangt elke deelnemer een aanwezigheidsattest. Cursus beeldbewerking en fotoboek Vrijdag 9-16-23-30 september Pelle Melle 9 uur In deze cursus leer je foto’s bewerken en verfraaien, zodat alles er onberispelijk uitziet. Daarna maken we er een mooie presentatie van met titels, e ecten en zelfs muziek. Wil je nog langer van je foto’s genieten? Dan leren we je hoe je een fotoboek kan samenstellen dat je nadien kan laten afdrukken. Zo heb je een mooi souvenir van je vakantie of citytrip. Phishing is online oplichting door valse e-mails, websites of berichten. Maar hoe herken je die valse e-mails en hoe maak je het onderscheid met betrouwbare berichten? Slimme cybercriminelen kunnen je echt doen twijfelen. Hier krijg je een aantal tips om te beoordelen of je een bericht kan vertrouwen.
Stefan Arckens (49) Digi-assistent in LDC Pelle Melle Guido Miermans (69) Digi-assistent in LDC BinnenHOF
Heb je een vraag over de functies van je GSM? Weet je niet goed hoe je moet WhatsAppen? Onze Peltse digi-assistenten Guido en Stefan helpen je graag een handje. PC, tablet, smartphones, sociale media: het is voor medioren en senioren lang niet makkelijk om steeds ‘mee’ te zijn. De Peltse digi-assistenten helpen hen een handje. ‘Tachtig procent van onze klanten zijn 80-plussers,’ vertellen Guido en Stefan. ‘Begrijpelijk, want velen kopen een smartphone om contact te kunnen houden met hun kinderen en kleinkinderen. Maar ze kennen natuurlijk lang niet alle mogelijkheden van zo’n toestel. Wij schieten dan te hulp, want meestal zijn kleinkinderen toch veel te snel met hun uitleg aan opa of oma (lacht)’. Daarnaast genieten Guido en Stefan ook van het sociale aspect van hun werk: ‘Iedere ‘klant’ krijgt een uurtje om zijn of haar vraag te stellen, en vaak hebben ze een heel lijstje voor ons klaar. Maar het gebeurt ook regelmatig dat we het hebben over koetjes en kal es. En dat moet ook zeker kunnen.’ Meer info Heb jij ook vragen voor een van onze digi-assistenten? Maak dan een afspraak met Guido en Stefan via LDC Pelle Melle (011 94 94 98) of LDC BinnenHOF (011 94 94 99) De Peltse digi-assistenten heldenPeltse Infomoment phishing Woensdag 19 oktober BinnenHOF14uur
tipsUiT
De komende maanden zijn er in dienstencentra BinnenHOF en Pelle Melle tal van leuke cursussen, workshops, infomomenten en muzikale namiddagen gepland. Een overzicht van alle activiteiten vind je in de aanbodbrochure in het midden van deze Meander. Een aantal activiteiten willen we je als opwarmertje alvast voorstellen:
Voor wie de naam van ons nieuwe magazine niet meteen bekend in de oren klinkt: kom zeker deze wandeling uitproberen. Want in de buurt van het Hageven kent de Dommel een grillig patroon, met heel wat meanderlussen. PraktischStartplaats: WulpbezoekerscentrumParkingDe(Tussenstraat) Type weg: 5,4 km onverharde route 3,5 km verharde route De knooppuntjes maken deel uit van
4. Hageven Het mooiste hebben we op deze wandeling echt voor het laatste gehouden. Je passeert het hart van het Hageven, waar de natuur en de dieren het voor het zeggen hebben. Vergaap je zeker eens aan de prachtige omgeving in een van de uitkijktorens. Wie weet zie je wel een van de zeldzame vogels die zich in het Hageven verschuilen.
www.degrooteheide.euMeerinovervanvanafhectarevanGrooteNatuurgrensparkwandelnetwerkgrensoverschrijdendehetvanDeHeide.Hetgebiedmaarliefst6000strektzichuitdegroenezuidkantEindhoventotverdegrensmetBelgiëPeltenHamont-Achel.infovindjeop
1. Villawijk en Turfven Hageven en Grote Heide, ze zijn onlosmakelijk aan elkaar verbonden. Via het Turfven passeren we de beroemde ‘villawijk’ van Grote Heide. We ontdekken dat je in de Ganzenpas, mits een beetje geluk, ook echt ganzen kan tegenkomen.
Wandelen langs akkers en villa’s
2. Grens De grens met Nederland is nooit ver weg tijdens deze wandeling. Niet gek ook, want het Hageven is een grensoverschrijdend gebied met Nederland. Tijdens de eerste Wereldoorlog liep hier de gevreesde Doodendraad.
1 2 4 3
3. Dommel De Dommel ligt er op deze wandeling echt wel sfeervol bij. Door de natuur baant het zich een weg, via ontelbare meanderbochtjes, richting Eindhoven. Wie het prachtige houten hangbrugje over de Dommel wil bekijken, maakt aan knooppunt 94 even een kleine omweg richting knooppunt 52.
12812950919454127969590935350 KnooppuntenprachtPeltse Totaal 8,9km
10 11
Wil je meer bewegen, maar weet je niet hoe?
Dan kan je huisarts, diëtist, komingzonderslechtshoogdestukkenleukjouwplanmetdoenleerdweinigaanmerkingheidsrisico’scoach’:Andy‘Bewegenwerkerpsychologe(thuis)verpleegkundige,ofmaatschappelijkjedoorverwijzennaareenOpVerwijzing’-coach.PaesenisdePeltse‘beweeg-‘Jehoeftgeengezond-tehebbenomintekomen.Ookalsjetebeweegtofteveelgeïso-geraakt,kanjeeenberoepopeencoach.Ikmaaksamenjoueenpersoonlijkbeweeg-op.Eentjedat100%pastindagelijkslevenendatjezelfvindt.Hetkostjeookgeenvanmensen.Métver-tegemoetkomingbetaalje1europerkwartier,mensenverhoogdetegemoet-betalen5europerkwartier.
Jennifer Gilson is één van de Peltse zorghelden die als zorgkundige in de frontlinie stond tijdens de coronacrisis. De ziekte heeft ook haar in het voorjaar 2020 flink te pakken gehad. In die mate zelfs dat ze de maanden erna last bleef hebben van vermoeidheid. Een bezoekje aan ‘Bewegen op verwijzing’-coach Andy Paesen veranderde haar leven.
12 13
Jennifer: ‘Het eerste gesprek met hem voelde spannend aan, want je moet je kwetsbaar opstellen. Andy stelde me meteen op mijn gemak. Ik stapte buiten met een concreet bewegingsplan dat ik gewoon thuis kon doen. De kinderen eens te voet van school a alen, extra de trap op lopen of je auto wat verder weg zetten bij uitjes: kleine zaken waardoor ik merkte dat mijn conditie vooruit ging.’
Hoe heeft Andy jouw probleem aangepakt?
Interview
Vaak volstaan een beperkt aantal sessies al om resultaat te boeken.’ Hoe ben jij bij Andy terecht gekomen?
‘Op eigen houtje gaan bewegen was precies een berg waar ik voor stond en waar ik nooit boven zou geraken.’ Jennifer Gilson ” “ Meer info Wil je persoonlijk gemotiveerd worden om meer te bewegen? Praat erover met één van je behandelaars. Hij of zij kan je doorverwijzen naar de Peltse ‘Bewegen op verwijzing-coach’ Andy Paesen (0474 18 51 91). Meer info over het project vind je op verwijzingprojecten/bewegen-op-www.gezondleven.be/
Jennifer Gilson Moest na een coronabesmetting meer bewegen en vond in Andy een perfecte hulp.
Het bezoekje aan de ‘Bewegen op Verwijzing’-coach was voor mij het begin van een beter leven.’
Jennifer: ‘Ik voel me goed in mijn vel! Ik heb me ondertussen aangesloten bij een netbalploegje en vind het geweldig om elke week te kunnen bewegen. Nu het vakantie is, mis ik het samen sporten echt. Weet je: Andy is als geroepen gekomen. Want zonder zijn aanpak zou ik misschien zelfs mijn job kwijt geraakt zijn. En zo kan ik blijven doen wat ik graag doe.’
“Door coach Andy kan ik blijven doen wat ik graag doe”
Jennifer: ‘Tijdens de eerste coronagolf stond ik als zorgkundige in de frontlinie bij de verzorging van zieke coronapatiënten. Zo heb ik zelf corona opgelopen en ben ik zelfs in het ziekenhuis beland. Achteraf heb ik er een blijvende gevoeligheid aan mijn longen overgehouden. De longspecialist vond het belangrijk dat ik meer ging bewegen. En dat was moeilijk: op eigen houtje gaan bewegen was precies een berg waar ik voor stond en waar ik nooit boven zou kunnen geraken.
Andy: ‘Uiteraard heeft iedere deelnemer wel eens een moeilijk moment. Dan kan ik hun hulplijn zijn. We kijken dan waar het probleem zit en passen we indien nodig het programma aan.’ Hoe ver sta je nu?
Andy Paesen Peltse coach van het ‘Bewegen op Verwijzing’-project en ‘hulplijn’ voor al zijn deelnemers.
‘Ik ging enkele jaren geleden op pensioen en heb me dan geëngageerd bij enkele seniorenverenigingen op de Grote Heide. Hierdoor heb ik heel wat oudere mensen in ons kerkdorp leren kennen. Vanuit dit engagement hielp ik graag mee bij de 80-plusnamiddag hier. Naar mijn gevoel hebben de mensen die er waren er een gezellige namiddag van gemaakt. Want veel belangrijker dan de muziek die werd gespeeld is het sociaal contact dat iedereen weer met elkaar kan hebben. Ze willen gewoon gezellig een babbeltje slaan met een tas ko e erbij. Dat hebben ze de afgelopen jaren duidelijk heel erg gemist. Het geeft me een fijn gevoel een steentje bij te dragen aan een leuke namiddag voor al die mensen.’
LindelhoevenOverpelt-FabriekCentrum Centrum
‘De 80-plusnamiddagen zijn een vervolg op de bekende 80-plusfeesten die sinds 1998 door de Neerpeltse adviesraad voor medioren en senioren werden georganiseerd. Het was een grote opdracht, die we dankzij de hulp en inzet van een sterke ploeg helpers van NEOS, OKRA en SAMANA tot een goed eind konden brengen. De 80-plussers waren ontzettend blij over de opzet van het feest en vragen een jaarlijkse herhaling. De opkomst was immens: liefst 595 ouderen zijn ingegaan op onze uitnodiging.’
Sint-Huibrechts-LilleHaspershoven
Boseind
80+ activiteiten-
14 15
Theresia Franssen nam deel aan de 80-plusnamiddag als vrijwilliger in Overpelt-Fabriek én als bezoeker in Overpelt. ‘Ik heb zelfs nieuwe mensen leren kennen’.
vragenDrie
‘Ik ben a omstig uit OverpeltFabriek maar woon al een paar jaar op een appartementje in het centrum van Overpelt. Ik hielp (en help nog steeds) graag een handje bij de seniorenactiviteiten in ’t Fabriek. Maar ik vond het evengoed gezellig om in Overpelt-Centrum gewoon te kunnen genieten van de muziek en de mensen rondom mij. Samen met een vriendin die bij me was, zijn we aan de praat geraakt met andere mensen aan onze tafel. En zo hebben we zelfs nieuwe mensen leren kennen. En de gezellige muziek maakte de namiddag helemaal af. Zoiets mogen ze voor mij zeker vaker organiseren.’
Margo Quanten coördineerde vanuit de gemeente de 80-plusnamiddagen ‘Deze activiteiten vragen om een vervolg’.
‘Mensen willen gewoon een babbeltje slaan met een tas ko e erbij’.
Herent Overpelt
Rik Molemans begeleidde als vrijwilliger de 80-plusnamiddagen op de Grote Heide
Alle Peltse 80-plussers werden afgelopen voorjaar uitgenodigd voor een gratis feestje in hun eigen kerkdorp. Op het programma stond een muziekbandje, ko e en taart en uiteraard tonnen gezelligheid. Onze 80-plussers genoten er met volle teugen van! Dat bewijzen ook de foto’s op de pagina hiernaast.
Grote Heide Neerpelt
De Jaak Tassetstraat Deze straat werd genoemd naar de Neerpeltse held Jaak Tasset. Hij werd betrapt tijdens het smokkelen van een brief tijdens WOI en kreeg hiervoor de doodstraf. Tot 1921 werd deze straat nog de Kanaalstraat genoemd. Sinds de bouw van het station in 1879 was deze weg van het station, door het centrum naar het kanaal de belangrijkste verkeersader van Neerpelt. De nieuwe jongensschool, links op de foto, dateert uit 1928.
Oettiedden
20221951
