Η ΖΩΓΡΑΦΙΚΗ ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ ΠΟΛΙΤΗ ''Ακροβασία ανάμεσα στον Ορθό Λόγο και στο Άρρητο'' Ο Γιώργος Πολίτης καθηγητής φυσικός, στη μέση εκπαίδευση, ξεκίνησε να ζωγραφίζει από την παιδική ηλικία, κυρίως σκίτσα. Αυτοδίδακτος, μελέτησε πολύ βιβλία Ελλήνων και ξένων για τις διάφορες τεχνικές της ζωγραφικής, κυρίως την υδατογραφία. Όπως ο ίδιος αναφέρει δέχτηκε επιρροές από την Βρετανική υδατογραφία, τη Ρωσική πρωτοπορία, τον ντανταϊσμό, τον μοντέρνο ρεαλισμό και είναι προσανατολισμένος στον ρεαλισμό. Ανήκει στην ίδια γενιά με τους πρώτους απόφοιτους της Σχολής Καλών Τεχνών της Θεσσαλονίκης στα τέλη της δεκαετίας του 1980. Υπήρξε πρόεδρος του Συλλόγου Καλλιτεχνών Εικαστικών Τεχνών Βόρειας Ελλάδας (ΣΚΕΤΒΕ) τα τελευταία 6 χρόνια με σημαντικότατο έργο, έδωσε άλλη πνοή και ώθηση στον σύλλογο και θεωρείται ο πιο επιτυχημένος πρόεδρος. Κατάφερε, αξιοποιώντας τα επιτεύγματα σημαντικών καλλιτεχνικών ρευμάτων, από τα τέλη του 19ου αιώνα και μετέπειτα, φωβισμός, υπερρεαλισμός, κυβισμός, κονστρουκτιβισμός, εξπρεσιονισμός, γεωμετρική αφαίρεση, φωτογραφικός ρεαλισμός, μοντέρνος ρεαλισμός και ποπ αρτ να διαμορφώσει ένα καθαρά διακριτό και αξιοσημείωτο προσωπικό ύφος. Αυτό στηρίζεται σε μια, κατ' αρχήν, κοσμοαντίληψη που κομβικό της στοιχείο και πυρήνας είναι η ανθρώπινη περιπέτεια μέσα από τη διάσταση του χρόνου και της φθοράς, καθώς και στην εικαστική του αποτύπωση, με όχημα τη σχεδιαστική δεινότητα, άνεση και ακρίβεια, τη χρωματική καθαρότητα και σαφήνεια, το συμβολιστικό και εννοιολογικό περιεχόμενο, τις έντονες χρωματικές αντιθέσεις με άμεσο ή υποβόσκοντα δραματικό χαρακτήρα, τις γαιώδεις, βαθιές, σκοτεινές και οξειδωμένες επιφάνειες και την άρτια δομημένη και με μαθηματικό τρόπο, γεωμετρικά στέρεη , αιχμηρή και πυκνή επεξεργασία και εκτέλεση του έργου. Οι πίνακες του Πολίτη, κυρίως της πρώτης ενότητας, έχουν όγκο, βάρος, είναι συμπαγείς και μοιάζουν καθηλωμένοι, παγωμένοι και ακίνητοι μέσα στον χρόνο. Κυριαρχεί η ματιά του φυσικού, διεισδυτική και ερευνητική, που ζητά ξεκάθαρα δεδομένα και αποδείξεις και επιδιώκει μια ισορροπία μέσα από εντάσεις, με προγραμματισμένο και πειθαρχημένο τρόπο. Παρατηρεί με οξυδέρκεια, μελετά σε βάθος και πειραματίζεται με μια διάθεση βελτίωσης και ανανέωσης σε ήδη κατακτημένα πεδία αλλά και σε νέες αδιερεύνητες περιοχές. Η ζωγραφική του δεν είναι εύκολη, εύπεπτη, ελκυστική. Με τη σημειολογία της και το εννοιολογικό φορτίο που κουβαλά, παρόλη τη λεπτομερειακή απόδοση του φωτογραφικού ρεαλισμού που χρησιμοποιεί στα έργα της πρώτης περιόδου, απαιτεί τη νοηματική συμμετοχή του θεατή στην καλύτερη πρόσληψή τους. Ο Πολίτης αναπτύσσει τα θέματά του μέσα από κεντρικούς και επιμέρους στόχους και ιδέες. Έχει κάποιους βασικούς άξονες μιας γενικότερης θεώρησης με βάση τους οποίους οργανώνει και κτίζει σταδιακά το εικαστικό του ιδίωμα. Διασπά, κατακερματίζει την ύλη και πηγαίνει στον πυρήνα, στις ρίζες. Ξεκινά από το μερικό και με αναγωγές οδηγείται στο γενικό. Προβάλλει τα φαινομενικά μικρά γεγονότα, τα καθημερινά, τα αθέατα. Αναδεικνύει την αξία της ψηφίδας, του θραύσματος, του αποσπασματικού και την αλήθεια της στιγμής.
Εγείρει και οξύνει την ευαισθησία μας προς την κατεύθυνση μιας βαθύτερης προσέγγισης και ερμηνείας των πραγμάτων. Στην πρώτη ενότητα που περιλαμβάνει έργα με τμήματα μηχανών βιομηχανικής παραγωγής του παρελθόντος που έχουν εγκαταλειφθεί και παροπλισθεί , με τον τίτλο ''Πορτρέτα γηρασμένων αντικειμένων'', δίνει μ' έναν έμμεσο τρόπο και με μια υποδόρια μελαγχολία, το πέρασμα από τη ζωντάνια, τη χρηστικότητα και τη λειτουργικότητα των αντικειμένων, στη φθορά και στον θάνατό τους, και μαζί τους την πορεία και το στίγμα της ανθρώπινης δραστηριότητας μέσα στην ιστορική της διάσταση. Η αποσπασματικότητα της εικόνας, που αποδίδεται με εξαιρετικά λεπτομερειακό τρόπο, κινείται προς μια κατεύθυνση περισσότερο προβληματισμού και πολύ λίγο προς μια ιστορική καταγραφή και μια γραφικού τύπου νοσταλγική αναπόληση. Πρόκειται για μια αντισυμβατική αισθητική που απεκδύεται τον ρόλο μιας ολοκληρωμένης παρουσίας και αρκείται στην άρτια απόδοση θραυσμάτων των αντικειμένων, που χάνοντας τη συνοχή της ολότητάς τους λειτουργούν σαν οργανωμένα σύνολα γεωμετρικών σχημάτων με αυτόνομη οντότητα. Ο Πολίτης, μέσα από τα γηρασμένα βιομηχανικά αντικείμενα του παρελθόντος και τα γεγονότα και τις δράσεις του παρόντος, στοχάζεται πάνω στο χρόνο και επιχειρεί ένα οδοιπορικό ανάμεσα στο πριν και το τώρα, σε μια προσπάθεια αποκατάστασης της ενότητας, ανάδειξης της σπουδαιότητας του εφήμερου, της διαρκούς ροής και μεταβλητότητας, της διαχρονικότητας του στιγμιαίου. Τα ''πορτρέτα γηρασμένων αντικειμένων'' παραδίδουν τη σκυτάλη στα ''Στιγμιότυπα'' και στους ''Τοίχους'' ή στις ''Wall series'' της δεύτερης περιόδου. Η αλλαγή πλεύσης είναι εντυπωσιακή, το άλμα που επιχειρείται ρηξικέλευθο. Ο Πολίτης εγκαταλείπει την ασφάλεια μιας σαφούς και διακριτής παρουσίας που έχει διαμορφώσει με τη θεματολογική ενότητα των ''μηχανών'', και την αυστηρή ,πειθαρχημένη, περιγραφική και δεσμευτική φόρμα του φωτογραφικού ρεαλισμού και περνά σε μια πιο πηγαία, άμεση, ελεύθερη και χειρονομιακή γραφή με πειραματικό χαρακτήρα, αλλάζοντας τρόπο έκφρασης και χρησιμοποιώντας μικτές τεχνικές και ποικιλία υλικών, διατηρώντας ωστόσο, αν και όχι τόσο αναγνωρίσιμα, τα βασικά στοιχεία του εικαστικού του ύφους. Τα γκράφιτι, τα συνθήματα στους τοίχους, η σύγχρονη πραγματικότητα, η κρίση, οι σχισμένες αφίσες, είναι οι πηγές της έμπνευσής του, η δεξαμενή απ' όπου αντλεί το υλικό του. Χρησιμοποιώντας σχισμένες αφίσες, εφημερίδες, χαρτιά, με τη μορφή κολάζ, εκμεταλλεύεται και αξιοποιεί τον συνθηματολογικό, πληροφοριακό και επικαιρικό τους χαρακτήρα και τα μηνύματα που εκπέμπουν. Αυτές στη συνέχεια τις ενσωματώνει και τις επεξεργάζεται στη ζωγραφική επιφάνεια, με ακρυλικά χρώματα, τέμπερες ή υδατοχρώματα, σε πολυεπίπεδες χρωματικές στρώσεις και φόρμες προσδίδοντάς τους έναν δραματικό και εντασιακό τόνο. Ο Πολίτης αναπτύσσει έναν διακειμενικό διάλογο με τα γκράφιτι, συνδιαλέγεται μαζί τους, δανείζεται τη λειτουργία τους, τα μεταπλάθει και τα μεταφέρει σ' έναν προσωπικό, εσωτερικό, ιδιωτικό χώρο, μετατρέποντάς τα από μια ζωγραφική του δρόμου, αυθόρμητη, αντισυμβατική, λαϊκή και εν πολλοίς ανώνυμη, σε μια λόγια εκδοχή της, του κλειστού χώρου, καθιστώντας την στο εξής συστατικό στοιχείο του καλλιτεχνικού του ιδιώματος. Η πορεία αυτή βρίσκεται σε πειραματικό στάδιο, είναι σε εξέλιξη, έχει μια διαρκή δυναμική, διαμορφώνεται συνέχεια και δεν έχει θεμελιώσει ακόμα το νέο προσωπικό του στίγμα.
Οι σχισμένες αφίσες και τα υπόλοιπα υλικά βάσης, που χρησιμοποιούνται για το κολάζ, με τα γράμματα, τις φράσεις, τις λέξεις κλειδιά, που επιλέγονται διατηρούνται και προβάλλονται, με τα ετερόκλητα στοιχεία, χρωματικά, σχηματικά και γραμμικά, με το σπάσιμο της γεωμετρικής φόρμας, με τους γραφισμούς ή τις οποιεσδήποτε άλλες πρόσθετες επεμβάσεις, δίνουν ένα αρχικό πλαίσιο αλλά καθαρά καθοριστικό, καθοδηγητικό και ανατρεπτικό, τη σηματοδότηση μιας βασικής κατεύθυνσης μέσα στην οποία θα διαμορφωθεί και θα αναπτυχθεί το εικαστικό έργο. Παρόλα αυτά ο Γιώργος Πολίτης επιχειρεί όλο αυτό το υλικό με μεθοδολογικό τρόπο, με διάφορες κινήσεις, να το χειραγωγήσει, να το προσαρμόσει και να το υποτάξει σε μια πιο στέρεη και σαφή, καθαρά προσωπική, αφηγηματική πρόταση, γεφυρώνοντας και διατηρώντας βασικά δομικά και υφολογικά στοιχεία της γραφής της πρώτης περιόδου και του εικαστικού του προφίλ. Αυτή η προσπάθεια γεφύρωσης και διατήρησης ενός ενιαίου αναγνωρίσιμου ύφους από το πέρασμα της μίας ενότητας στην άλλη, κρύβει πολλές εγγενείς αδυναμίες που στο αρχικό πειραματικό στάδιο είναι δύσκολο να αντιμετωπιστούν. Απαιτείται μια ενδελεχής έρευνα και προσπάθεια για να γίνει η σύγκλιση και να βρεθεί ο κοινός εκφραστικός τόπος. Κι αυτός είναι ο λόγος που τα έργα που έχουν υποστεί τη μεγαλύτερη επεξεργασία, αλλοιώσεις και εξορθολογισμό, επειδή δεν απομακρύνονται από το ύφος των έργων της πρώτης περιόδου, χάνουν την ελευθερία, τον παλμό του υλικού βάσης, ενώ τα άλλα με την μικρότερη επεξεργασία δείχνουν να διαμορφώνουν μεν ένα κάπως διαφορετικό ύφος αλλά έχουν μεγαλύτερη εκφραστικότητα και φρεσκάδα. Ο Πολίτης στοχάζεται, αφιερώνει χρόνο πολύ στη σύλληψη, στο σχεδιασμό των προκαταρκτικών σταδίων και βημάτων πριν την κυοφορία και την εκτέλεση του έργου. Διαμορφώνει με προσοχή και ακρίβεια, μεθοδολογικά, το κατάλληλο έδαφος, τον περίγυρο, το πλαίσιο μέσα στο οποίο θα οργανωθεί και θα εκτελεστεί ο πίνακας. Προετοιμασία και εκτέλεση αντιμετωπίζονται με την ίδια φροντίδα, ισότιμα. Δεν παρασύρεται από το θυμικό, δεν εκτροχιάζεται. Προσβλέπει σ' αυτό αλλά δεν εγκαταλείπεται, δε βυθίζεται. Αντλεί τα απαραίτητα στοιχεία με την καθοδήγηση όμως και τον έλεγχο μιας μόνιμης εγρήγορσης. Επιχειρεί μια δύσκολη ακροβασία ανάμεσα στον Ορθό Λόγο και στα Άρρητα τοπία της ψυχής. Ο ίδιος μιλά για ύπαρξη σενάριου στα έργα του το οποίο διαρκώς μεταβάλλεται με την εκτέλεση του έργου. Ο Γιώργος Πολίτης με το πολυποίκιλο έργο του εμφανίζει κάποιες συγγένειες , διαφορετικού βαθμού, με τη ζωγραφική Θεσσαλονικέων καλλιτεχνών και όχι μόνο, της γενιάς του και παλαιότερων, που καλύπτουν μια ευρεία γκάμα τεχνοτροπιών και ρευμάτων, από τον ρεαλισμό, τον μοντέρνο ρεαλισμό, την πόβερα άρτε, την χειρονομιακή ζωγραφική και τις διάφορες εκφάνσεις του εξπρεσιονισμού. Έτσι στις αφαιρετικές του διατυπώσεις της δεύτερης ενότητας, στο βαθμό της ελευθερίας και τις χειρονομιακής έκφρασης, συναντιέται κάπως με παλαιότερα έργα του Σταύρου Παναγιωτάκη, ενώ ως προς τη δραματική ένταση και την πάλη ανάμεσα στο φως και το σκοτάδι παραπέμπει έστω και αμυδρά στον Γιάννη Σπυρόπουλο. Οι πιο αποσπασματικές και γι' αυτό πιο αφαιρετικές, βαριές, σκοτεινές και οξειδωμένες συνθέσεις της πρώτης ενότητας, βρίσκονται πιο κοντά στις γεωμετρικές και αυστηρά δομημένες δημιουργίες του Γιώργου Απότσου. Όσον αφορά για τα πιο παραστατικά και συγκεκριμένα έργα από τα ''Πορτρέτα γηρασμένων αντικειμένων'', που πέρα από το νεκροταφείο παροπλισμένων μηχανών, συνιστούν και ένα ιστορικό
ντοκουμέντο, μια μαρτυρία της ανθρώπινης δραστηριότητας στο χώρο της βιομηχανικής παραγωγής, όπως επίσης των μεταλλείων και των ναυπηγείων, που είτε παρήκμασαν και νεκρώθηκαν, είτε ατόνησαν και εγκαταλείφθηκαν, είτε ξεπεράστηκαν από την εποχή τους, έχουμε αξιόλογους καλλιτέχνες που έδωσαν σημαντικό έργο σ' αυτούς τους τομείς, από διαφορετική σκοπιά και προσέγγιση, και οι οποίοι συνδιαλέγονται έμμεσα μεταξύ τους και λειτουργούν συμπληρωματικά. Σ' αυτούς συγκαταλέγονται: Ο Φώνης Ζογλοπίτης με τη σειρά ''Σκουριές'' από τα μεταλλεία της Χαλκιδικής, με μια βαθιά αίσθηση απουσίας και ερήμωσης, και με μεμονωμένα έργα από παλιά εγκαταλειμμένα εργοστάσια, με έκδηλη αρχιτεκτονική σημασία, του αστικού και περιαστικού χώρου της Θεσσαλονίκης, οι ενδιαφέρουσες σειρές από το ''Πέραμα '' και το ''Λαύριο'' του Απόστολου Τσιρογιάννη στην Αθήνα, κάποια έργα από τα ''Καρνάγια'' του Λουκά Βενετούλια, την περίοδο της ανοικοδόμησης και επέκτασης της Θεσσαλονίκης μεταπολεμικά, τέλος οι άψογες συνθέσεις στα πλαίσια του φωτογραφικού ρεαλισμού του Γιάννη Παπαράλλη, με παλιές αποσυρμένες ατμομηχανές και βαγόνια στο ''Μουσείο σιδηροδρόμου'' στη Θεσσαλονίκη. Ο Πολίτης, πνεύμα ανήσυχο και ερευνητικό, επιχειρεί να προσδώσει στην εικόνα, πέρα από την παράσταση την περιγραφή και την αφήγηση, ένα πρόσθετο εννοιολογικό περιεχόμενο με στοχαστικό, ερμηνευτικό και παρεμβατικό χαρακτήρα. Παρόλη τη σχεδιαστική του ικανότητα δεν αρκείται στις εύκολες λύσεις. Έχοντας σαν πεδίο αναζητήσεων δύο βασικές ενότητες ως τώρα, την πρώτη ''Πορτρέτα γηρασμένων αντικειμένων'' και τη δεύτερη ''Στιγμιότυπα'' και ''Wall series'' , εργάζεται συνέχεια πάνω σ' αυτές σε μια προσπάθεια διαρκούς ανανέωσης, ακροβατώντας σε μια λεπτή και δύσκολη ισορροπία ανάμεσα στον Ορθό Λόγο και στο Άρρητο. Ωστόσο το κλείσιμο πάντα έρχεται από τη μεριά του Ορθού Λόγου που λειτουργεί εποπτικά και ανακεφαλαιωτικά με τη ματιά του φυσικού επιστήμονα και την ασφάλεια που παρέχει ο μαθηματικός και τεχνοκρατικός τρόπος. Μένει να δούμε πότε θα συγκλίνουν σ' έναν κοινό τόπο οι δύο βασικές ενότητες, και αν κάποια στιγμή στο μέλλον η πλάστιγγα θα γείρει έστω και παροδικά προς την πλευρά του Άρρητου. Βασίλης Ιωαννίδης Εικαστικός-Ποιητής
Metro Watercolor
Found in Livadi Watercolor
Untitled Watercolor
Untitled Watercolor
Stripes Watercolor
On shaky ground II Watercolor
Lambda Watercolor
After the elections Watercolor
Untitled Watercolor
Untitled Watercolor
Extension I Watercolor
Extension II Watercolor
What’s left... Mixed media
2nd Law II Mixed media
Untitled Mixed media
Untitled Mixed media
Untitled Mixed media
Untitled Mixed media
2nd Law Mixed media
Untitled Mixed media
Untitled Mixed media
Untitled Mixed media
Untitled Mixed media
TNT Mixed media
2nd Law III Mixed media
Ο κατάλογος αυτός εκτυπώθηκε για την έκθεση του Γιώργου Πολίτη στη Γκαλερί ΔΙΠΟΛΟ στη Θεσσαλονίκη το Φεβρουάριο 2015