2014
მარათონი ცხოვრების სტილია მე - 3 ნახევარმარათონი მზრუნველობამოკლებული ბავშვების დასახმარებლად
ოქტომბერი თბილისის ზღვა
დარეგისტრირდით
www.tbilisimarathon.ge
პროექტი ხორციელდება გერმანიის საელჩოს, თბილისის მერიისა და საქართველოს სპორტისა და ახალგაზრდობის სამინისტროს მხარდაჭერით THE PROJECT IS SUPPORTED BY THE GERMAN EMBASSY, TBILISI CITY HALL AND THE MINISTRY OF SPORT AND YOUTH
პროექტის გენერალური სპონსორები THE PROJECT’S GENERAL SPONSORS
სპონსორები და პარტნიორები SPONSORS AND PARTNERS
www.zarapxana.ge
1 A PUBLICACION OF HEIDELBERGCEMENT CAUCASUS
სარჩევი / CONTENTS ინტერვიუ „ჰაიდელბერგცემენტ კაუკასუსის“ გენერალურ დირექტორთან მიხაელ ჰამპელთან
ქ. თბილისი, 0105 ლორთქიფანიძის ქ. 4
INTERVIEW WITH THE GENERAL DIRECTOR OF HEIDELBERGCEMENT CAUCASUS, MICHAEL HAMPEL
4
4 Lortkipanidze str, Tbilisi 0105, Georgia Tel: +995 32 2474747 Fax: +995 32 2474707 info@heidelbergcement.ge www.heidelbergcement.ge info@tbilisimarathon.ge www.tbilisimarathon.ge
პროექტის მენეჯმენტი: ჯორჯია თუდეი ჯგუფი Project Management Georgia Today Group
www.georgiatoday.ge
ჟურნალზე მუშაობდნენ Contributors: მაიკო ბურდული Maiko Burduli თეა მაჭავარიანი Tea Machavariani ნინო შარაშიძე Nino Sharashidze მარიამ კობალაძე Mariam Kobaladze თამთა დალაქიშვილი Tamta Dalakishvili ბაჩო კვირტია Bacho Kvirtia ქეით დევისი Kate Devis თამარ ჯიბუტი Tamar Jibuti
„ჰაიდელბერგცემენტის“ წარმატებული პროექტები და კიდევ ერთი სასარგებლო ინიციატივა SUCCESSFUL PROJECTS OF HEIDELBERGCEMENT, AND A NEW INITIATIVE
14 სოციალური პასუხისმგებლობა თბილისის მერიისთვის პრიორიტეტულია SOCIAL RESPONSIBILITY IS A PRIORITY FOR TBILISI CITY HALL
22 „მარათონი ცხოვრების სტილია“ “MARATHON IS A LIFESTYLE”
28 რატომ ჩაერთო ლევან ყიფიანი მარათონში და რა პროექტების განხორციელებას გეგმავს სპორტისა და ახალგაზრდობის საქმეთა სამინისტრო 2020 წლამდე WHY LEVAN KIPIANI ENROLLED IN THE MARATHON, AND THE PROJECTS OF THE MINISTRY OF SPORTS AND YOUTH AFFAIRS PLANNED BEFORE 2020
38
2 რუსუდან კბილაშვილი: „ვფიქრობ, ჩვენი რესურსით ღონისძიებას უფრო საინტერესოს გავხდით“ RUSUDAN KBILASHVILI:“I BELIEVE THE EVENT WILL BE MUCH MORE INTERESTING WITH OUR RESOURCES”
43
თეა ადამია: „სპორტი არის სიხარული, რომელიც გაზიარებისას მრავლდება“ TEA ADAMIA: “SPORT IS HAPPINESS, WHICH GETS BIGGER WHEN SHARED”
60 მაია აზარაშვილი: „მინდა „თბილისიმარათონმა“ თბილისის ქუჩებში გადმოინაცვლოს“ ძეგვიდან ბედიანში – როგორ ცხოვრობენ ბავშვთა სახლის აღსაზრდელები და რას მოხმარდება „თბილისიმარათონიდან“ შემოსული თანხა FROM DZEGVI TO BEDIANI – HOW THE INHABITANTS OF THE CHILDREN’S HOME LIVE AND WHAT TBILISIMARATHON MONEY WILL BE SPENT ON
48 დავით ტატიშვილი: „ჩვენთვის ძალიან სასიამოვნოა ასეთი დონის ღონისძიებაში მონაწილეობა“ DAVIT TATISHVILI: “IT IS A GREAT PLEASURE FOR US TO BE A PART OF SUCH A GREAT EVENT”
54
MAYA AZARASHVILI: “I WANT TBILISIMARATHON TO MOVE INTO THE STREETS OF TBILISI”
64 დავით ქაცარავა: “40 მდინარე ერთ სხეულში, ანუ წყლისა და ღიმილის ძალა” DAVIT KATSARAVA: “40 RIVERS IN ONE BODY-THE POWER OF WATER AND A SMILE!”
68
Partnership knows nobboundaries. From Almaty to Zagreb: we provide powerful solutions for your cross-border business via one of the largest networks of any German bank. Professional solutions for cross-border business are an essential success factor for every company and every bank. With decades of experience, a profound knowledge of the markets and a comprehensive range of services, Commerzbank is your natural strategic partner. Our services include everything from the efficient processing of your payment transactions or optimising your cash and treasury management, to documentary business or structured foreign trade financing. With Commerzbank, you will benefit from one of the largest global networks of any German bank, with about 5,000 correspondent banks worldwide and about 20 locations in Central and Eastern Europe, Turkey and Central Asia alone. www.commerzbank.com Subsidiaries and branches Bratislava Budapest: Commerzbank Zrt. Moskow: Commerzbank (Eurasija) SAO Prague Warsaw: mBank SA
Representative offices +421 2 57103 110 +36 1 3748 100 +7 495 7974 809
Almaty
+7 7272 588 106 Minsk
Ashgabat
+993 12 456 037 Moscow
+375 17 2101 119 +7 495 7974 848
Baku
+994 12 4373 318 Novosibirsk
+7 383 2119 092
+420 221 193 223
Belgrade
+381 11 3018 520 Riga
+371 67 830 405
+48 22 8290 590
Bucharest
+40 21 3104 120 Tashkent
+998 71 1403 706
Istanbul
+90 212 2794 248 Tbilisi
+995 59 9569 966
Kiev
+380 44 3039 530 Zagreb
+385 1 4551 565
4
ინტერვიუ „ჰაიდებერგცემენტ კაუკასუსის” გენერალურ დირექტორთან მიხაელ ჰამპელთან დაბადების თარიღი: 18.06.1960 მანჰაიმის უნივერსიტეტი, გერმანია „ჰაიდელბერგცემენტ კაუკასუსის“ გენერალური დირექტორი 2010 წლიდან
Birth Date: 18.06.1960
University of Mannheim, Germany General Director of HeidelbergCement Caucasus since 2010
INTERVIEW WITH THE GENERAL DIRECTOR OF HEIDELBERGCEMENT CAUCASUS, MICHAEL HAMPEL
„ჰაიდელბერგცემენტის“ მიერ ორგანიზებული „თბილისიმარათონი“ ყოველწლიურად უფრო და უფრო პოპულარული ხდება. როგორ გაჩნდა ეს იდეა?
- HeidelbergCement TbilisiMarathon is getting more popular each year. How did you come up with the idea?
– დაახლოებით ოთხი წლის წინ დავიწყე ჩემი საქმიანობა, როგორც „ჰაიდელბერგცემენტის“ ხელმძღვანელმა. ჩახედული ვიყავი ყველა სფეროში, მათ შორის – მარკეტინგსა და პიარშიც. ჩართულები გახლდით ფეხბურთისა და რაგბის მხარდამჭერ პროექტებში, თუმცა აღმოვაჩინე, რომ ამის შესახებ უშუალოდ ჩვენმა თანამშრომლებმა კარგად არაფერი იცოდნენ. ამიტომ, ჩემი მენეჯმენტის გუნდს მოვუწოდე, რომ გვჭირდებოდა რაიმე უფრო პოპულარული და მეტად დაკავშირებული „ჰაიდელბერცემენტის“ ღირებულებებთან. გულახდილად რომ ვთქვა, ფეხბურთი ძალიან მიყვარს და რაგბის ფანიც გავხდი, რაც საქართველოში ვარ, თუმცა მიმაჩნია, რომ ეს არ არის ის, რითაც ბოლომდე შემოიფარგლება „ჰაიდელბერგცემენტის“ ფასეულობები.
- Some four years ago I started my work here as the Country Manager of HeidelbergCement. I had a look at every department as well as the Marketing and PR Department, we were presented in Rugby and Soccer but I realized that the fact was not well known even to our own employees. So I told my management team to think about something that is more popular and that is more linked to the core values of HeidelbergCement. To be honest, I like soccer and I have become a rugby fan since I came to Georgia, but I think this does not fit perfectly to the values of HeidelbergCement.
კომპანიის მისიას აქვს სამი საყრდენი. ესენია: ეკონომიკა, ეკოლოგია და სოციალური პასუხისმგებლობა. სოციალური პასუხისმგებლობა ძალიან ბევრ რამეს გულისხმობს: პასუხისმგებლობა
There are three pillars in our company mission: economy, ecology and corporate social responsibility. Social responsibility means a lot of things: responsibility to your employees that they have a secure job and an appropriate salary as well as taking care of the health and safety standards inside the company. In Germany
5 იმაზე, რომ შენს მუშახელს აქვს უსაფრთხო სამსახური, იღებს შესაფერის ანაზღაურებას და ასევე ზრუნვა მათ ჯანმრთელობასა და უსაფრთხოებაზე კომპანიის შიგნით. გერმანიაში და სხვაგანაც, სადაც ჩვენ ვმუშაობთ, ხალხი აქტიურად იმატებს წონაში სამსახურის დაწყებისას. იგივე ხდება საქართველოშიც. ხალხი მიირთმევს იმაზე მეტს, ვიდრე ფიზიკურად იხარჯება, ამიტომ ვიფიქრე, კარგი იქნებოდა რაიმე ღონისძიების ორგანიზება, რაც დანერგავდა ცხოვრების ჯანსაღ წესს და ეს არა მხოლოდ ხალხისთვის გაკეთდებოდა, არამედ თბილისის სოციალური გარემოსთვისაც. ასევე ძალიან მინდოდა ქველმოქმედების კუთხითაც გამეკეთებინა რაიმე, ამიტომ საბოლოოდ გადავწყვიტე ჩემი იდეების გაერთიანება ერთ პროექტში. მივედით დასკვნამდე, რომ გაგვეკეთებინა „ჰაიდელბერგცემენტის“ მისიასთან მიახლოებული რაიმე, რაც ამავდროულად უკეთესი იქნებოდა მარკეტინგული თვალსაზრისით, ვიდრე ფეხბურთის გუნდის მაისურზე „ჰაიდელბერცემენტის“ ლოგოს გამოსახვაა. ოთხი წლის წინ შევამჩნიე, რომ თბილისში, ვარჯიშის მიზნით, არავინ დარბოდა. ერთ დღეს, როდესაც იპოდრომზე სარბენად წავედი, აღმოვაჩინე, რომ დანარჩენი 15-20 ადამიანი, რომელიც ჩემთან ერთად დარბოდა, ქართველი არ იყო. ამის შემდეგ გადავწყვიტე მომეწყო მარათონი, რათა მეტი ხალხი დაკავებულიყო სირბილით და საკუთარ ჯანმრთელობაზე ზრუნვით, ისე, რომ არ დაჭირვებოდათ ზედმეტი ფულის გადახდა სპორტულ დარბაზებში. ვთქვი, მოდი გავაკეთებ ასეთ ღონისძიებას და ვნახოთ, იქცევა თუ არა ის ტრადიციად.
and everywhere we work people gain weight after starting the job. And it’s no different in Georgia. People eat more than they should, so I thought we could do something to promote a healthy life style not only for our people but also for the social environment in Tbilisi, Georgia. In addition, I had a desire to do something for charity. Therefore I finally decided to combined my ideas in one project. What we came up with was the decision to do something for the mission that Heidelberg is following and at the same have something that would make nice marketing than just one football team with a HeidelbergCement logo on its shirts. Four years ago, I realized that nobody was running and nobody was jogging in Tbilisi, then when I went to the hippodrome to run I found that there were 15-20 other people running, but they were not Georgians. Then, I decided to organize a marathon to bring more people into a jogging mode for health without spending a lot of money on a gym: I said, “Come on let’s create such an event and let’s see whether we can make a tradition out of it.” - How would you assess the results of the Tbilisi Marathon? Did it meet your expectations? - Three years ago when we started the Marathon, people told me that we could not get more than 100 people
6
ინტერვიუ ჰაიდელბერგცემენტ კაუკასუსის გენერალურ დირექტორთან მიხაელ ჰამპელთან
– როგორ შეაფასებდით „თბილისიმარათონის“ შედეგებს. გაამართლა თქვენი მოლოდინი? – სამი წლის წინ, როდესაც პირველად გავმართეთ ეს ღონისძიება, ხალხი მარწმუნებდა, რომ 100 კაცზე მეტი არ ჩაერთვებოდა ამ წამოწყებაში და აქედანაც მხოლოდ 10% იქნებოდა ქართველი. რეალურად, პირველ წელს 500 მონაწილე გვყავდა, რომელთაგან 200 უცხოელი და 300 ქართველი გახლდათ. ისევე, როგორც 12-15 წლის ახალგაზრდები, 70 წლის ადამიანებიც დარბოდნენ ჩვენს მარათონში. თავდაპირველად ვუთხარი ჩემს საორგანიზაციო გუნდს, რომ მათ, ვისაც სირბილი უჭირს, შეუძლიათ იარონ, რადგან საშუალოდ ადამიანს შეუძლია 21 კილომეტრი 4 საათში გაიაროს. ამიტომ, კომპანიის ბევრმა წევრმა მიიღო ეს გამოწვევა პირველ ნახევარმარათონში.. მეორე წელს 1000 მონაწილე გვყავდა. წელს კი, მესამე „თბილისიმარათონზე“, ყოველდღიურად უფრო და უფრო მეტი მსურველი გვემატება. დილის 7 საათზე, თბილისის ზღვაზე მივდივარ და 10 კილომეტრს დავრბივარ ხოლმე. იქ შევამჩნიე, რომ ყოველწლიურად და ყოველთვიურად მორბენალი ხალხის რიცხვი შესამჩნევად მატულობს. მათ შორის 80% ახალგაზრდა ქალბატონები არიან, ხოლო მამაკაცები მხოლოდ 20%-ია, თუმცა ესეც კარგია. ვერ ვიტყვი, რომ მთლიანად ჩვენი დამსახურებაა ასეთი განვითარება, თუმცა ფაქტია – გავლენა ნამდვილად ვიქონიეთ და მიხარია, რომ ამ ყველაფრის ტრადიციად ჩამოყალიბება შევძელით.
involved in such an event. And from that only 10% would be Georgian. In fact, we had 500 in the first year and from that, 200 were expats and 300 were people from Georgia. Young people of age 12-15 years right up to elderly Georgians of 70 years old ran in our marathon. At the beginning, I told my management team that I expected all of them to get involved with the marathon in an active way: that if they couldn’t run, just to walk. As it is possible for the average person to walk 21 km in four hours, so a lot of people here in the company used that to do the first half marathon. The second year we had 1000 people and this year, on the third half marathon, even more people are involved in running and jogging: I see it every second morning at 7 am when I go to Tbilisi sea and run 10 km; every year and every month I see more people running there. I would say 80% are young ladies and 20% men, but it is getting more and more overall. I would not say that we are responsible for that development but nevertheless it works, people move and I feel it’s the same as we had several years ago in Germany when people more and more do something for that. So I am very happy to have created that tradition. In addition, every year we dedicate money from that event to charity. Last year we gave money to the Iavnana fund,
Interview with the General Director of HeidelbergCement Caucasus, Michael Hampel
ამასთან ერთად, ამ ღონისძიებიდან შემოსულ თანხას საქველმოქმედო მიზნით გამოვიყენებთ. გასულ წელს, თანხა, რომელიც დაახლოებით 50000 ლარს შეადგენდა, ფონდ „იავნანას“ გადავურიცხეთ, მან კი ჩვენი დახმარებით სახლები იმ ოჯახებს შეუძინა, რომლებმაც თავშესაფარი დაკარგეს. წელს, გადავწყვიტეთ თბილისიმარათონის რეგისტრაციიდან შემოსული თანხით ბედიანში ბავშვთა სახლი ავაშენოთ. ვიმედოვნებთ, რომ 1500-მდე მონაწილე მაინც ეყოლება წლევანდელ ნახევარმარათონს და ასეთ შემთხვევაში, 5 წლის შემდეგ, დაახლოებით 3000-მდე გაიზრდება მათი რიცხვი. – „ჰაიდელბერგცემენტის“ მიერ ორგანიზებული კიდევ რომელი პროექტებით ამაყობთ? – არსებობს პროექტები, რომლებიც როგორც ეკოლოგიური, ასევე სოციალური პასუხისმგებლობის ნაწილია, რადგან ისინი გარკვეულწილად ადამიანების ჯანმრთელობას ემსახურება. ყველაზე ამაყი კი ვარ იმით, რომ როდესაც საქართველოში ბიზნესი წამოვიწყეთ, თავდაპირველად შევისყიდეთ რუსული ძალიან ძველი 1935-1950 წლების დროინდელი ცემენტის ქარხნები, სადაც არანაირი ტექნოლოგია არ იყო გამონაბოლქვისა და ჰაერის დაბინძურების შესამცირებლად. კასპი ამ ცემენტის ქარხნების გამონაბოლქვი კირქვით იყო დაფარული, რაც საცხოვრებლად არც თუ ისე ჯანსაღ გარემოს
it was around 50,000 Lari, for the building of houses for families that lost their homes. This year we thought that we should do something for homeless children. Therefore, we decided to contribute the amount received from registration for homeless children. We hope to get 1500 people participating in the Tbilisi Marathon this year and after five years we would like to have 3000 people. - Tell us about other projects that you are proud of that HeidelbergCement has financed under its social responsibility scheme. - There are some projects that are part of both ecology and social responsibility because they have something to do with health. What I am really proud of is that when we started business in Georgia, we took over some very old Russian cement plants of 1935 and 1950. There was no technology to reduce the air pollution then, and what comes out of the chimney from the cement plant if you don’t have a filteris pure limestone. Kaspi was covered with that limestone and as a result was not the healthiest place to live. We were not obliged to invest in filters but of course we did it, because, for us, Georgia is the same as Germany,
7
8
ინტერვიუ ჰაიდელბერგცემენტ კაუკასუსის გენერალურ დირექტორთან მიხაელ ჰამპელთან
ქმნიდა. ჩვენ ვალდებულნი არ ვიყავით ინვესტიცია ჩაგვედო ფილტრებში, მაგრამ რა თქმა უნდა ჩვენ ეს გავაკეთეთ, რადგან ჩვენთვის საქართველო ამ კუთხით არ განსხვავდება არც გერმანიისგან და არც ჰონკონგისგან, ჩვენ ყველგან ერთნაირი ეკოლოგიური სტანდარტები გვაქვს. ასე რომ, ათი მილიონი ევრო დავაბანდეთ ფილტრებში, რაც ნამდვილად ძალიან დიდი თანხაა. მაშინ ხალხი ვერ ხვდებოდა, რატომ გავაკეთეთ ეს, როცა ვალდებულნი არ ვიყავით, თუმცა ჩემთვის გარემოს სისუფთავის შენარჩუნება სოციალურ პასუხისმგებლობას წარმოადგენს. ხალმა ისე უნდა შეძლოს ცხოვრება, რომ მათ ჯანმრთელობას საფრთხე არ დაემუქროს. აქედან გამომდინარე, მე ვამაყობ, რომ ვმუშაობ კომპანიაში, სადაც სასარგებლო საქმე კეთდება მაშინაც, როდესაც ამის ვალდებულება არ არსებობს. მეტიც – ფული ტექნიკურ განათლებაშიც დავაბანდეთ, რადგან ტექნიკური პერსონალის აშკარა ნაკლებობა იყო. დავასპონსორეთ რუსთავის ტექნიკური უნივერსიტეტი და 2-3 წლის განმავლობაში 100-ზე მეტი სტუდენტის სწავლა დავაფინანსეთ. დღეს კი პროფესიულ სკოლებზე ვმუშაობთ, რაც საქართველოსთვის სიახლეა. აქამდე, სკოლის დამთავრების შემდეგ, მხოლოდ ორი შესაძლებლობა
Hong Kong or wherever we are: we have same ecological standards everywhere. So we invested 10 mln Euros in the filters, which was really a large amount of money. At that time nobody understood because they said we were not obliged to do it. But for me this is a social responsibility - to keep the environment clean so that people can live there without getting harmed. So I am really proud to work for a company where things are done even if it is not requested. Moreover, we invested money in technical education, as there was a lack of technical personnel. We sponsored The Technical University in Rustavi and we sponsored more than 100 students there over two to three years. What we have now is a vocational school- in Georgia this term was not known before. You had two possibilities when you finished school here: either you went to university or you went to work, but there was nothing in between. In Germany and Europe I have learnt that besides these two choices you can also learn to be an electrician, plumber, etc. We started working on this project together with two other German companies and I consider this as a big success as well. The ministries are
Interview with the General Director of HeidelbergCement Caucasus, Michael Hampel
არსებობდა – ან უნდა გაგეგრძელებინა სწავლა უნივერსიტეტში, ან უნდა დაგეწყო მუშაობა. მესამე, შუალედური ვარიანტი, არ არსებობდა. გერმანიასა და ევროპაში ვისწავლე, რომ ამ ორი ვარიანტის გარდა, შეგიძლია დაეუფლო ელექტრიკოსის, წყალსადენის ოსტატის ან რაიმე სხვა ხელობას. ორ გერმანულ კომპანიასთან ერთად დავიწყეთ სწორედ ამ საკითხზე მუშაობა, რაც მიმაჩნია, რომ ასევე დიდი წარმატებაა. მინისტრები ძალიან დაინტერესებულნი არიან ამ მიდგომით და პროექტიც უფრო და უფრო ფართოვდება. მართალია ამ ყველაფერს დიდი თანხა სჭირდება, თუმცა ესეც ჩვენი სოციალური პასუხისმგებლობის ნაწილია. – ბოლო გამოკვლევებიდან ჩანს, რომ ქართველები არ არიან ინფორმირებულნი და შესაბამისად, საერთო სოციალურ პასუხისმგებლობასაც არ უჭერენ მხარს. როგორ შეაფასებდით ამ სიტუაციას თქვენი გამოცდილებიდან გამომდინარე? – თბილისის ყველაზე დიდი პრობლემა დაბინძურებაა. ამ მხრივ, აშკარა განვითარებაა საჭირო. ვფიქრობ, ამის შესახებ მთავრობამაც იცის და დიდი იმედი მაქვს, რომ ახალი მერი, დავით ნარმანია, რომელსაც ჩვენ იმ დროიდან ვიცნობთ, როცა იგი რეგიონული განვითარებისა და ინფრასტრუქტურის მინისტრი გახლდათ, ასევე აცნობიერებს ამ უდიდეს პრობლემას. ხალხმაც იცის, რომ ძალიან ცუდი მდგომარეობაა, თუმცა საკითხის მოგვარებაზე ზრუნვას არავინ ცდილობს. საზოგადოების მიდგომა უნდა შეიცვალოს და ვიცი, რომ ეს ერთ ან ორ წელიწადში არ მოხდება. თაობების ცვლაა საჭირო. 5 წლის ასაკში, ყოველ კვირას, მე და მამა მივდიოდით დიდ ორმოსთან და ჩვენს ნაგავს იქ ვყრიდით. შემდეგ კი ნაგვის გადაყრა აიკრძალა, მისი
very interested in this approach and it’s getting bigger. It costs money but at the end of the day it is part and parcel of our social responsibility. - According to recent studies, consumers in Georgia are not informed and consequently do not support Corporate Social Responsibility. How would you assess this situation from your experience? - The biggest problem in Tbilisi is waste; the waste management has to improve. I think the government knows that and I have big hopes that new mayor David Narmania, whom we have known since he was the Minister of Infrastructure, realizes as well that waste is a problem. People are also aware that this is a problem, but they do not think about getting rid of it. The mindset of the people has to change and this is not a process of one or two years but of a generation that has to learn. When I was a child of five, we dumped all of our municipality waste in a big hole and every Sunday we would go there with my father add our own rubbish to it. At the time it was forbidden to dump waste and every piece of rubbish had to be reused, this is what we learned in school from the first class on. We have to avoid waste, not to use plastic bottles if you can use a glass bottle and not to use disposable plastic bags when you can take a solid one and use it 20 times. So that starts with the children, I remember when I learned such things in school and if my Mom or Dad did something wrong, I told them off – ‘How could you do that?! This is not OK.’ So children are passionately teaching their parents and this is
9
10
ინტერვიუ ჰაიდელბერგცემენტ კაუკასუსის გენერალურ დირექტორთან მიხაელ ჰამპელთან
ყველა ნაწილი ხელახლა უნდა გამოყენებულიყო. ეს არის ზუსტად ის, რასაც სკოლაში პირველი კლასიდან მინერგავდნენ. დანაგვიანების თავიდან ასაცილებლად, არ უნდა გამოვიყენოთ პლასტმასის ბოთლები, როდესაც შეგვიძლია შუშის ბოთლი მოვიხმაროთ, არ უნდა ვისარგებლოთ პოლიეთილენის პარკით, როდესაც შეგვიძლია ავიღოთ უფრო მყარი, გამძლე საშუალება და 20-ჯერ მაინც გამოვიყენოთ იგი. ასე მოქცევა ბავშვობიდან უნდა დავიწყოთ. მახსოვს, როდესაც ეს ყველაფერი სკოლაში მასწავლეს, თუ ვხედავდი, რომ ჩემი მშობლები რაიმეს არასწორად აკეთებდნენ, მაშინვე შენიშვნას ვაძლევდი: „როგორ შეგიძლიათ ასე მოქცევა?! ეს არ არის სწორი!“ როგორც ხედავთ, ხშირად შვილები ასწავლიან მშობლებს და სწორედ ამას ვგულისხმობ, რომ ცნობიერების ასამაღლებლად თაობების ცვლაა საჭირო. თუმცა, რასაკვირველია, არ უნდა დავსხდეთ და ველოდოთ, როდის გავა ათი წელი. ყველას ერთი, საერთო მიზანი გვაქვს და იმედია, იგი მალე რეალობად იქცევა. შეგვიძლია ჩვენს ღუმელებში, 1400-1500 გრადუსზე, ბევრად უკეთესი რამ დავწვათ ღუმელის გასახურებლად, ვიდრე ნახშირია, რომელშიც ყოველწლიურად 30 მილიონ დოლარს ვხარჯავთ. არადა, მანქანის ძველი საბურავი 2-ჯერ უკეთ იწვის
one generation already with the awareness there. But of course we should not wait ten years. We have a concept and I hope that this will come true. We can burn in our kilns at 1400-1500 degrees things that are better than coal (at present we use coal to heat up our kilns and spend about 30mln dollars annually on it). Old car tires are double the worth of coal for heat. If you take a plastic bottle and cut it into small pieces it is also better than coal. My goal is to develop a system with the Mayor of Tbilisi that makes us separate the plastic bottles, the tiers and all of that in separate places, and then dump it in our kilns instead of into the air or soil. People think that it will cause a lot of smell, but those 10 mln euro filters takes away that air pollution factor. This is the technological way throughout Europe, and Europe has really tough legislations, so I just want to bring here what we have already in other countries and avoid the situation of our children in 20 years time having to dig out the waste that you and me produce over those 20 years because dumping is poison for the soil and for the water that our children will drink. We have to avoid it; we should stop and that’s what will, for me and for HeidelbergCement, be the biggest challenge for the next two to three years. - What are the future plans for the company? - The Georgian cement market is growing. In the last four years alone, I have personally witnessed the cement demand double. It came down dramatically after the Russo-Georgian War when the total demand in Georgia was around 900000 tons of cement for the whole country.
12
ინტერვიუ ჰაიდელბერგცემენტ კაუკასუსის გენერალურ დირექტორთან მიხაელ ჰამპელთან
და უკეთ ახურებს ღუმელს, ვიდრე ნახშირი. თუ ავიღებთ პლასტმასის ბოთლს და დავჭრით პატარა ნაწილებად, ესეც ნახშირზე ბევრად უკეთესი იქნება. ჩემი მიზანია, თბილისის მერის დახმარებით მივაღწიო ისეთ სისტემას, რომელიც დააცალკევებს პლასტმასის ბოთლებს, საბურავებსა და მსგავს ნივთებს, შემდეგ კი ჰაერისა და მიწის დაბინძურების ნაცვლად, ამ მასალას ჩვენს ღუმელებში მოვიხმართ. ხალხს ჰგონია, რომ ეს გამოიწვევს სუნსა და სიბინძურეს, თუმცა მერწმუნეთ, ჩვენი 10-მილიონიანი ფილტრები ყველანაირი დაბინძურებისგან აზღვევს ჰაერსა და გარემოს. ასეთი ტექნოლოგიები გამოიყენება მთელ ევროპაში და მინდა საქართველოშიც იგივე დავამკვიდრო - ის, რაც სხვა ქვეყნებში უკვე მოვახერხეთ. სწორედ იმისთვის უნდა გაკეთდეს ეს ყველაფერი, რომ 20 წლის შემდეგ, ჩვენ შვილებს არ მოუწიოთ იმ ნაგვის ამოთხრა, რასაც 20 წელი ჩვენ ვქმნიდით. ეს ყველაფერი წამლავს ნიადაგს და შესაბამისად, წყალსაც, რომელსაც ჩვენი შვილები სვამენ. ეს ყველაფერი აუცილებლად უნდა შევაჩეროთ და „ჰაიდელბერგცემენტი“ ზუსტად ამაზე იმუშავებს მომავალი 2-3 წლის მანძილზე. – როგორია კომპანიის სამომავლო გეგმები? – ქართული ცემენტის ბაზარი საოცრად იზრდება. ბოლო ოთხი წლის განმავლობაში, რაც მე აქ ვიმყოფები, ცემენტზე მოთხოვნა გაორმაგდა. ხოლო რუსეთსაქართველოს ომის შემდეგ იყო პერიოდი, როცა პროდუქტზე მოთხოვნა მკვეთრად დაეცა - მთელი საქართველოს მასშტაბით, მთლიანად დაახლოებით 900 000 ტონა ცემენტზე იყო მოთხოვნა, წელს კი 1.8 მილიონს მიაღწია. ჩვენი წარმადობა 2 მილიონზე მეტია, თუმცა თუ მოთხოვნა კვლავ მსგავსი ტემპით განაგრძობს ზრდას, 2-3 წლის შემდეგ ალბათ ვეღარ
Interview with the General Director of HeidelbergCement Caucasus, Michael Hampel
შევძლებთ მთლიანი ბაზრის დაკმაყოფილებას. ამასთან ერთად, „ჰაიდელბერგცემენტმა“ გადაწყვიტა, დავამატოთ ღუმელების კიდევ ერთი ხაზი კასპში. ეს იქნება დაახლოებით 100 მილიონი ევროს ინვესტიცია, მაგრამ კომპანიის მმართველთა საბჭო და მათ შორის მეც, ღრმად ვართ დარწმუნებულნი საქართველოს მომავალ განვითარებაში. მჯერა, რომ საქართველო გახდება კავკასიის ცენტრი და მისი დიდების დღეები ჯერ კიდევ წინ არის. ამჟამინდელ ინფრასტრუქტურული პროექტებიდან გამომდინარე, საქართველოს შეუძლია გაზარდოს მოთხოვნა 1.8 მლნ ტონიდან 3 მლნ ტონამდე. მიუხედავად ამისა, ჩვენ შევძლებთ საჭირო რაოდენობის ცემენტის მოპოვებას. ახლა ტენდერის პროცესს გავდივართ, რადგან ბევრი აღჭურვილობა გვჭირდება როგორც გერმანიიდან, ასევე, ნაწილობრივ ჩინეთიდანაც. ვიმედოვნებთ, რომ ნოემბრისთვის ყველაფერი ხელთ გვექნება, რათა სწორი გადაწყვეტილებები მივიღოთ და საქმეს შევუდგეთ. იანვრისთვის იმედია უკვე დავიწყებთ ცემენტის დიდი გეგმის განხორციელებას. ახალი ღუმელების ხაზის გამართვას 2 წელი მაინც სჭირდება და 2017 წლისთვის უკვე 3 მილიონი ტონა წარმადობა გვექნება. ვიღაცამ შეიძლება იფიქროს, რომ მონოპოლისტები ვართ. ნეტავ მართლაც ასე იყოს... უბრალოდ, აქ, კავკასიის რეგიონში, ცემენტი საზღვრებს კვეთს. მაღალი კონკურენცია გვაქვს თურქეთსა და სომხეთთან. გასულ წელს ირანიც შემოვიდა ჩვენს ბაზარზე თავისი დემპინგური ფასით. როცა არ უნდა გავზარდოთ ფასი, ის მაინც ცოტათი მაღალია. კონკურენცია უფრო და უფრო იზრდება, რაც ჩვენთვის ერთგვარი გამოწვევაა. თუმცა, მთლიანობაში, კომპანიის მუშაობის დაწყებიდან დღემდე, შედეგით კმაყოფილნი არ ვართ, მაგრამ ჩვენ წარმოვადგენთ კომპანიას, რომელიც ფიქრობს იმაზე, თუ რა იქნება 15 წლის შემდეგ. უკვე 300 მილიონი დოლარი დავაბანდეთ ამ ყველაფერში და როდესაც ასეთი რაოდენობის თანხის ინვესტირებას ახორციელებ, არ უნდა ელოდო, რომ 2-3 წელიწადში ინვესტიციას ამოიღებ. კაპიტალდაბანდება 20-30 წელზე გვაქვს გათვლილი. პირველი 7 წლის მანძილზე წარმატებული ვერ ვიქნებით, თუმცა მომდევნო წლებში უკვე დიდ წარმატებას მივაღწევთ.
This year it will be 1.8 million. Our production is more than 2mln, but if it goes on growing like it is, in the next 2-3 years we will have a problem satisfying the market. Therefore, we in HeidelbergCement have already decided to construct an additional kiln line in Kaspi. That will be an investment of around 100mln Euros, but the board in Heidelberg, and me as well, are very convinced about the future development of Georgia. We are convinced that Georgia will make its way forward as a hub in the Caucasus region and that the best days of Georgia are still to come. That’s my feeling and you don’t have to be optimist to think like that. With its ongoing infrastructure projects, Georgia can go up from 1.8 to three and nevertheless we can deliver the necessary cement. We are in the tendering process now, because we need a lot of equipment from Germany, and partially from China. In November we hope to put all the things on the table so we can make decisions, and then construction work will begin. In January we hope to start up a big cement plant; it takes two years to make that additional one kiln and in 2017 we will have the capacity of 3 mln tons. Somebody could call us monopolists. I wish it was like that but it is not because cement here in the Caucasus region crosses borders - we have high competition from Turkey, from Armenia and one year ago Iran came onto our market with dumping prices. Whenever we have a price increase that is a little bit high, the competition raises over us and it is a challenge, because sometimes the production cost increases faster than the price. So the results are not satisfactory - from the first day to today we are still not happy with the results, but we are a company that looks to the next 15 years. We have already invested 300mln dollars and if you invest so much, you can’t expect that in two or three years you will get it back; we calculate in 20-30 years. For first seven years we are not quite successful, but the next years are sure to be.
13
14
„ჰაიდელბერგცემენტის“ წარმატებული პროექტები და კიდევ ერთი სასარგებლო ინიციატივა
დაბადების თარიღი: 30.06.1983 ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი ჰაიდელბერგცემენტი - რეალიზაციისა და მარკეტინგის დირექტორი 2013 წლიდან Birth Date: 30.06.1983 Ivane Javakhishvili Tbilisi State University Sales and Marketing Director at HeidelbergCement Caucasus since 2013
SUCCESSFUL PROJECTS OF HEIDELBERGCEMENT, AND A NEW INITIATIVE მარათონი თავიდან ბოლომდე საქველმოქმედო ხასიათისაა
15
მიზანსწრაფულობა, შრომისმოყვარეობა, ვალდებულებების ზედმიწევნით ზუსტად შესრულება, ზომიერი სიფიცხე და კარგი კომუნიკაციის უნარი – ეს ის ძირითადი თვისებებია, რომელიც ირაკლი მახარობლიძეს კარიერულ წინსვლაში ეხმარება. სასურველ ორგანიზაციაში მუშაობა 2008 წელს, სტაჟირების ერთწლიან პროგრამაზე მოხვედრის შემდეგ დაიწყო. მოგვიანებით, რამდენიმე პოზიციაზე იმუშავა, ორი წლის განმავლობაში შესყიდვების დირექტორიც გახლდათ, 2013 წლის აგვისტოდან კი უკვე რეალიზაციისა და მარკეტინგის დირექტორის ვაკანტური თანამდებობის დაკავება შეძლო. მისი თქმით, „ჰაიდელბერგცემენტი“ ერთ-ერთი იმ კომპანიათაგანია, რომელიც მომავალი მენეჯერების განვითარებაზე ზრუნავს, ამიტომ მისი კარიერული წინსვლა სწორედ ორგანიზაციის შიდა სისტემის დამსახურებად უნდა მივიჩნიოთ. ცნობისთვის: „ჰაიდელბერგცემენტ ჯგუფი“ საქართველოში 2006 წლიდან საქმიანობს და ორ მწარმოებელ კომპანიას – „ქართულ ცემენტსა“ და „ჰაიდელბერგცემენტ ჯორჯიას“ (ყოფილ „საქცემენტს“) მართავს. 2007 წლიდან კომპანიები – „ქართული ცემენტი“ (რუსთავის ქარხანა) და „ჰაიდელბერგცემენტ
The marathon is of a 100% charitable nature
Diligence, purposefulness, precise completion of tasks, moderate temper and excellent communication skills – these are qualities that have helped Irakli Makharoblidze to advance in his career. He started working at his desired company in 2008, after getting through the one-year internship program. Later, he changed several positions: was Procurement Director for two years and in August 2013 took the vacant position of Sales and Marketing Director. According to him, HeidelbergCement is a company which takes care of the development of future managers. This is why his career growth can be attributed to the internal system of the organization. Note: HeidelbergCement Group has been operating in Georgia since 2006 and is represented by two cement production companies – “Kartuli Cementi” Ltd (Rustavi plant) and HeidelbergCement Georgia (former “SaqCementi”). Since 2007, the companies “Kartuli Cementi” and HeidelbergCement Georgia have been producing under a common trademark. The renowned leader of construction material production
16
ირაკლი მახარობლიძე: „ეკოლოგიური გარემოს გასაუმჯობესებლად გარკვეული შტრიხები და მიმართულებები უკვე გამოკვეთილია“
ჯორჯია“ (რუსთავისა და კასპის ქარხნები) – პროდუქციას ერთი სავაჭრო ნიშნით უშვებენ. გლობალურ ბაზარზე სამშენებლო მასალების წარმოების ერთ-ერთი აღიარებული ლიდერი დასახულ მიზანს მსოფლიოს 40 ქვეყნის 2500 საწარმოში, 53000 თანამშრომლის ერთობლივი მუშაობის შედეგად აღწევს. ეკონომიკა, ეკოლოგია და სოციალური პასუხისმგებლობა – ეს ის სამი ფუნდამენტური კომპონენტია, რომლითაც ორგანიზაციას საკუთარი წარმატების ფორმულა გამოჰყავს. ირაკლი მახარობლიძე, „ჰაიდელბერგცემენტ კაუკასუსის“ რეალიზაციისა და მარკეტინგის დირექტორი: „ჰაიდელბერგცემენტი“ გერმანული ორგანიზაციის შვილობილი კომპანიაა. საქართველოს ბაზარზე 2006 წელს შემოვიდა. დღესდღეობით კომპანიის მფლობელობაშია კასპის, რუსთავის, „ქართული ცემენტის“ ქარხნები და საწარმო ფოთში. ასევე „ჰაიდელბერგბეტონი“, რომელიც, თავის მხრივ, საქართველოს სხვადასხვა წერტილში ბეტონის 9 ქარხნის მფლობელია. კომპანია აქტიურად მუშაობს გარემოს დაცვის საკითხებსა და ჯანსაღი ცხოვრების წესის გამკვიდრებაზე. ამ ეტაპზე ორივე მიმართულებით საკმაოდ საინტერესო პროექტები ხორციელდება. პირველი (Quarry Life Award), რომელიც გარემოს დაცვის საკითხებზეა ორიენტირებული, მთელი მსოფლიოს მასშტაბით იმართება და მიზნად ჩვენ მიერ ოპერირებული კარიერებისთვის განვითარების გეგმის შემუშავებას ისახავს. უფრო კონკრეტულად რომ ვთქვათ, კონკურსზე თითოეული მონაწილე საკუთარ ხედვას წარმოადგენს, რომლითაც კარიერებისთვის პირვანდელი სახის, ანუ იმ ბიომრავალფეროვნების დაბრუნება იქნება შესაძლებელი, რომელიც ჩვენს ჩარევამდე არსებობდა. ეს კონკურსი მესამედ ტარდება. ამ ეტაპზე ჩვენ მიერ შერჩეული ხუთი პროექტის დამუშავება მიმდინარეობს. ხუთივე მათგანი მონაწილეობას როგორც ადგილობრივ, ასევე საერთაშორისო კონკურსში მიიღებს. გლობალურ დონეზე გამარჯვების შემთხვევაში ჯილდო 30 000 ევროა. ადგილობრივ დონეზეც სამი ფინალისტი ფულადი პრემიით დაჯილდოვდება. მინდა აღვნიშნო, რომ მაქსიმალურად ვცდილობთ, წარმოდგენილ პროექტებს ხორცი შევასხათ და პრაქტიკაში განვახორციელოთ. ამის პრეცედენტი უკვე გვაქვს. ჩვენს კარიერებზე იშვიათი ჯიშის ხეები და მცენარეები დაირგო. ამის გადამოწმება ნებისმიერ მსურველს ადგილზევე შეუძლია. კონკურსში მონაწილეობის მისაღებად ჩვენს
on the global market achieves its goal through the joint work of 53 thousand employees in 2500 enterprises in 40 countries throughout the world. Economy, ecology and social responsibility – these are three fundamental components that the company’s success formula is based on. Irakli Makharoblidze, Sales and Marketing Director of HeidelbergCement Caucasus: “HeidelbergCement is a daughter company of a German organization which entered the Georgian market in 2006. Today, the company operates Kaspi, Rustavi and “Kartuli Cementi” plants and production in Poti, as well as HeidelbergBeton, which runs nine concrete plants in different parts of Georgia. The company actively works on environment protection issues and towards establishing a healthy lifestyle amongst people. At this stage, interesting projects are underway in two directions. The first, Quarry Life Award, is oriented on environment protection issues. It is held all over the world and aims to form a development plan for the quarries operated by us. In particular, each participant of the contest presents his/her view of returning the quarries to their original
Irakli Makharoblidze: “Certain directions for improving the ecological environment have already been outlined”
ორგანიზაციაში მუშაობა არ არის საჭირო. განაცხადის შევსება ნებისმიერი მსურველისთვის არის შესაძლებელი. მოსახლეობის ინფორმირებულობის უზრუნველყოფას აქტიური საინფორმაციო კამპანიით ვცდილობთ: ტარდება პრესკონფერენციები, ხდება პრესრელიზების განთავსება საიტზე, სოციალურ ქსელებში, ინფორმაცია ეგზავნება უნივერსიტეტებს, სამეცნიერო წრეებს, სამინისტროებს და ა.შ. ჩვენი ინტერესია, რაც შეიძლება დიდი არეალი მოვიცვათ და მეტი საკონკურსო განაცხადი მივიღოთ. ეს გაცილებით მეტად უზრუნველყოფს გლობალური ჟიურისთვის ბევრად ხარისხიანი პროექტის მიწოდებას.“ – რამდენად დიდია აქტიურობა მოსახლეობის მხრიდან? – საკმაოდ კარგი აქტივობაა – ჩართულობისა და ვებგვერდის ვიზიტორთა რაოდენობის კუთხით, საქართველო ჯგუფში შემავალ ქვეყნებს შორის ერთ-ერთ მოწინავე ადგილს იკავებს. კონკურსში მონაწილეობას ღებულობენ სტუდენტები და მოსწავლეებიც, რაც ძალიან გვახარებს. ეს არის მათთვის დამატებითი სტიმული – ფულადი ჯილდოს მიღების საშუალება და კარგი პრაქტიკა სამომავლო კარიერული წინსვლისთვის. – საუბრობდით მეორე პროექტზეც...
form, i.e. regaining the biodiversity that existed before our interference. This contest is now being held for the third time. Currently five projects are being considered for local as well as global contests. The winner of the global contest will receive 30 000 Euros, while the tree finalists of the local contest will also get monetary prizes. We are trying our best to actually implement the presented projects. We have a precedent for that. Rare species of trees and plants have been planted in our quarries. Anyone willing can go and check it out. In order to participate in the contest, it is not necessary to work for our organization. Anyone willing can fill in the application form. We are trying to ensure public awareness through an active information campaign: press conferences are held, press releases are posted on the website and on social networks; information is sent to universities, scientific circles, ministries, etc. We are interested in reaching more people and receiving more applications. This will ensure the presenting of a higher quality project to the global jury. - How active are people? - They are quite active; in terms of involvement and the number of website visitors, Georgia takes a leading place
17
18
ირაკლი მახარობლიძე: „ეკოლოგიური გარემოს გასაუმჯობესებლად გარკვეული შტრიხები და მიმართულებები უკვე გამოკვეთილია“
– დიახ, მხედველობაში მქონდა TbilisiMarathon-ი. ქალაქ ჰაიდელბერგს, გერმანიაში აქვს ტრადიცია – ყოველწლიურად ტარდება ნახევრადმარათონი, რომელიც 21 კმ-ს მოიცავს. ჩვენც გადავწყვიტეთ, რომ ანალოგიური პროექტი განგვეხორციელებინა საქართველოში. მოგეხსენებათ, გვაქვს არაჯანსაღი წესით მცხოვრები ქვეყნის იმიჯი. ამიტომ შევიმუშავეთ ანალოგი, რომელიც ვფიქრობ საკმაოდ წარმატებით განხორციელდა. შარშან, მაგალითად, 1500 ადამიანი დარეგისტრირდა. წელს ეს პროექტი უკვე მესამედ ტარდება. ველით როგორც ადგილობრივ, ასევე უცხოელ მონაწილეებს. ეს ძალიან საინტერესო სანახაობაა. იწყება დილის 10:00 სთ-ზე და სრულდება, დაახლოებით, 14:00 სთ-ზე, თუმცა ვითვალისწინებთ იმასაც, რომ ზოგს შესაძლოა მეტი დრო დასჭირდეს დისტანციის დასაფარად. ამის შემდეგ იწყება უკვე მეორე ნაწილი, რომელიც გულისხმობს კონცერტებს და სხვადასხვა გასართობ ღონისძიებებს. ასევე მინდა აღვნიშნო, რომ პროექტში არ დევს ჩვენი კომერციული ინტერესი. მარათონი თავიდან ბოლომდე საქველმოქმედო ხასიათისაა. ჩვენ მას 100%-ით ვაფინანსებთ. გვყავს, რა თქმა უნდა, სპონსორებიც, მხარდამჭერი პარტნიორი ორგანიზაციები. გარდა ამისა, მარათონში რეგისტრაციის საფასურიც გვაქვს დაწესებული – სიმბოლური 10 ლარი, რომელიც საბოლოოდ ჩვენ მიერ ორმაგდება და მთლიანად საქველმოქმედო მიზნებისთვის გაიცემა. წინა ორი წლის განმავლობაში წარმატებით ვთანამშრომლობდით ფონდ „იავნანასთან“, რომელმაც, პროგრამის ფარგლებში, ჩვენ მიერ გადაცემული თანხით, უსახლკარო ადამიანებს საცხოვრებელი ფართი შეუძინა და გადასცა, რისთვისაც მათ კიდევ ერთხელ მინდა მადლობა ვუთხრა. ამჯერად ჩვენი ორიენტირი ბავშვები არიან. - აქტიურიად ცდილობთ, სოციალურად სასარგებლო საქმე აკეთოთ, ჯანსაღი ცხოვრების წესის დამკვირდებაზე იზრუნოთ, კიდევ რა დამატებით პროცედურებს მიმართავს კომპანია ამ თვალსაზრისით? კომპანიას შემუშავებული აქვს უსაფრთხოების ზომები არსებობს სტანდარტები და ჩვენ ამ სტანდარტებს მაქსიმალური სიზუსტით ვიცავთ. მუდმივად მიმდინარეობს მონიტორინგი, გვყავს მედპერსონალი, ყველას აქვს სამედიცინო დაზღვევა. აღვნიშნავ, რომ ძალიან კარგი პაკეტია ნებისმიერი თანამშრომლისთვის. ამ მიმართულებით დიფერენცირება ნამდვილად არ ხდება. ისევ არსებობს ე.წ. „ერთი ჭიქა რძის პრინციპი“. ევროპულ სტანდარტებს შეესაბამება ქარხნის ტერიტორიაზე არსებული სასადილოებიც. ყველაფერი მაქსიმალურად კონტროლდება. ტრანსპორტირებას რაც შეეხება, საქართველოში
among the group’s member countries. Students and schoolchildren participate in the contest, which makes us very happy. It is additional stimulus for them – receiving a monetary prize, as well as being good practice for future career prospects. - You mentioned another project… - Yes, TbilisiMarathon. In Germany, the city of Heidelberg has a tradition. Every year a half marathon of 21 km is organized and we decided to hold a similar project in Georgia. As you might know, we have the image of a country that does not lead a healthy lifestyle, and this is why we developed a similar project that has been successfully implemented- this year will be the third such event. Last year, for example, 1500 people were registered. This year will be the third TbilisiMarathon. We expect both local and foreign participants. It is a very impressive sight- starting at 10 a.m. and finishing at about 2 p.m. However, we take into consideration that some people may need more time to cover the distance, which is why a second part starts afterwards, which includes concerts and various entertainment activities. I would like point out here that there is no commercial interest for our company in this project. The marathon is of a 100% charitable nature. We fund 100% of it as well as having sponsors, supporters, and partner organizations. We have a registration fee for the marathon, a symbolic 10 Gel, which in the end is doubled by us and given completely to charity. During the two previous years we successfully cooperated with the Iavnana Fund, which purchased living space for homeless people with the money and gave them homes. I would like to thank them again very much for this. This time we are focusing on children. - You are actively taking parts of social-related activities; establish healthy lifestyle and tackle
Irakli Makharoblidze: “Certain directions for improving the ecological environment have already been outlined”
2008 წლამდე ძველ მანქანებს ვიყენებდით. ცემენტის, განსაკუთრებით, ნაყარი ტიპის ცემენტის ტრანსპორტირებისთვის, პირველად „ჰაიდელბერგცემენტმა“ მისცა სიგნალი ბაზარს, რომ საჭირო იყო თანამედროვე მანქანების გამოჩენა ჩვენს ბაზარზე. ეს ბევრად უსაფრთხო, უფრო დახვეწილი, და რა თქმა უნდა, ფინანსურადაც გამართლებული იყო, რადგან ძველი ტიპის მანქანები 10-15 ტონა ცემენტის ტრანსპორტირებას ახორციელებდნენ, მაშინ, როდესაც თანამედროვე ტიპის მანქანებით 30 ტონა ცემენტის ტრანსპორტირებაა შესაძლებელი. რაც შეეხება შეფუთულ ცემენტს, ის კრაფტის ქაღალდშია შეფუთული, არ გამოიყენება პოლიეთილენი, რომელიც ეწინააღმდგება კომპანიის შიდა გარესმოდაცვით ნორმებს. რაც შეეხება „ჰაიდელბერგბეტონს“, ყველა ქარხანა აღჭურვილია ბეტონის რეციკლირების დანადგარებით, რომლის საშუალებითაც ხდება მეორადი წყლისა და ქვიშის ისევ წარმოებაში დაბრუნება. შესაბამისად, მინიმიზებულია დანაკარგები და არ ხდება გარემოს დაბინძურება. ასე რომ, მაქსიმალურად ვცდილობთ ყველა თანამედროვე სტანდარტი, რომელიც ჩვენს სფეროში არსებობს, ზედმიწევნით დაცული იყოს. დაბოლოს, მინდა აღვნიშნო, რომ „ჰაიდელბერგცემენტის“ ქარხნებში, ევროპასა თუ მსოფლიოს სხვადასხვა წერტილებში, სულ მცირე, 20-30% ალტერნატიული საწვავის წილია. ჩვენ კლინკერის წარმოებისთვის უზარმაზარ ღუმელებს ვამუშავებთ, რომელთაც ენერგია სჭირდება. სწორედ ეს არის ჩვენი ყველაზე დიდი დანახარჯი. ამ ეტაპზე ვიყენებთ ნახშირს, რომელსაც ტყიბულის მაღაროდან ვღებულობთ. ვფიქრობ, ალტერნატიული საწვავი სამომავლოდ შეუცვლელია. მთელი მსოფლიო ამ მიმართულებით მოძრაობს. საქართველოში ამგვარი პრაქტიკა თითქმის არ არსებობს, თუმცა აქტიურად ვმუშაობთ სამინისტროებთან, საელჩოებთან და ა.შ. რათა სტიმული მივცეთ ამ მიმართულების განვითარებას. ჩვენ ვართ პოტენციული მომხმარებლები, რომელსაც შეუძლია გარემოს დაზიანების გარეშე სხვადასხვა ტიპის ნარჩენების უტილიზაცია განახორციელოს – ვგულისხმობ მუნიციპალურ ნარჩენებს, რომელიც ჩვენთან, ჯერჯერობით, ისევ მიწაში იმარხება და საბურავებს, რომელიც ასევე ძალიან კარგ საწვავს წარმოადგენს. თუ საბოლოო ჯამში მუნიციპალური ნარჩენებისა და საბურავების ერთ ადგილას შეგროვება და გადამუშავება მოხერხდება, დიდი სიამოვნებით ჩავერთვებით ამ ჯაჭვში. ეს არის ინიციატივა, რომელსაც განუზომელი შედეგის მოტანა შეუძლია. ეკოლოგიური გარემოს გასაუმჯობესებლად გარკვეული შტრიხები და მიმართულებები უკვე გამოკვეთილია. იმედი მაქვს, ახლო მომავალში ამ სასარგებლო ინიციატივის განხორციელება შესაძლებელი გახდება.
environmental issues. What kind of additional procedures does the company conduct? The company has security procedures. There are standards and we follow these standards precisely. There is constant monitoring. We have physicians; all of the employees have health insurance, and each employee has a very good insurance package. We do not differentiate in this regard. The “a glass of milk” principle still exists. Diners on the factory territories meet European standards. Everything is subject to maximal control. I would like to mention about transports, Until 2008, in Georgia we used old cars to transport cement, especially bulk cement. HeidelbergCement was the first to give a signal to the market that it was necessary to bring in modern cars to the market. It was much more secure and refined and was financially justified as old cars could transport 10-15 tons of cement while modern cars can carry 30 tons. In regards to packed cement, it is packed in craft paper; no polyethylene is used as it contradicts with the company’s internal environment protection norms. As for HeidelbergBeton, all plants are equipped with concrete recycling machines, which return secondary water and sand to production again; therefore, losses are minimized and the environment is not polluted. Thus, we maximally try to completely follow all modern standards in our field. In the end, I would like to outline that in HeidelbergCement factories in Europe and in different parts of the world, 20-30 per cent of all fuel is alternative fuel. For Clinker production we process huge kiln that need energy. This is our biggest expense. At this stage we use coal, which we receive from the Tkibuli coal mine. I think alternative fuel has no alternative in the future. The whole world is moving in that direction. In Georgia, there is almost no practice of that. However, we work actively with ministries, embassies, etc. in order to stimulate the development of this line. We are potential consumers that can utilize various wastes without harming nature such as municipal waste, which is still buried in land, and tires that also make a good fuel. If, to conclude, it is possible to collect municipal waste and tires at the same spot and to process them, we will gladly enroll in this chain. This is an initiative that can bring incredible results in order to improve the environment ecologically. Certain directions have already been outlined. I hope soon it will be possible to implement this commonly beneficial initiative.
19
22
სოციალური პასუხისმგებლობა თბილისის მერიისთვის პრიორიტეტულია
დაბადების თარიღი: 7.03.1979 ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი თბილისის მერი 2014 წლის 12 ივლისიდან Date of Birth: 7.03.1979 Ivane Javakhishvili Tbilisi State University The Mayor of Tbilisi since July 12, 2014
SOCIAL RESPONSIBILITY IS A PRIORITY FOR TBILISI CITY HALL „სწორად ვიცხოვროთ, ჯანსაღი ცხოვრების წესს მივყვეთ, ხალხს დავეხმაროთ და ერთმანეთს ამ მხრივ შევეჯიბროთ“
23 ფორმალობა დაცულია, მხარდაჭერა – მიღებული. თბილისის მერია და „ჰაიდელბერგცემენტი“ თანამშრომლობაზე შეთანხმდნენ.
Formality is defended, support is gained- Tbilisi City Hall and HeidelbergCement have agreed on a collaboration.
ყველაფერი ძალიან მარტივად და უპრობლემოდ მოგვარდა. კომპანიამ „თბილისამართონის“ თბილისის ზღვის მიმდებარე ტერიტორიაზე გამართვის ნებართვა ითხოვა და პარალელურად, უწყების მხარდაჭერაც მიიღო.
Everything was settled very easily, without any problems. The company asked permission to hold TbilisiMarathon on the territory of Tbilisi Sea and received overwhelming departmental support.
წინააღმდეგობას, პრინციპში, არც არავინ ელოდა. პროექტის ინიციატორებისა და თბილისის მერის მიზნების თანხვედრა, ამ კუთხით, თავიდანვე გარკვეული იყო. ჯანსაღი ცხოვრების წესის დამკვიდრების მცდელობა დავით ნარმანიასთვის უცხო არ არის. სუფთა ჰაერსა და ეკოლოგიურ გარემოზე ზრუნვა ჯერ კიდევ მერობის კანდიდატობის პერიოდში დაიწყო და ეს საკუთარ წინასაარჩევნო პროგრამაშიც გაწერა. ახლა, მრავალი წინააღმდეგობის მიუხედავად, მოსახლეობისთვის მიცემული დაპირებების, მათ შორის – მილიონი ხის დარგვის ინიციატივის ეტაპობრივად განხორციელებას აპირებს. დავით ნარმანია, თბილისის მერი: „ჩემი უმთავრესი საზრუნავი – საქმეა. საკუთარ მხრებზე უდიდეს
That said, in truth nobody expected any obstacles. It was clear from the beginning that the initiators of the project and the Mayor of Tbilisi have the same aims. Promoting a healthy lifestyle is not unfamiliar for David Narmania. He started to take care of the ecological environment and fresh air when he was candidate for Mayor and he wrote this into the plan of his pre-election program, too. Nowadays, despite some difficulties, he is working to fulfill the promises he gave to the people which included planting millions of trees. Mayor of Tbilisi, David Narmania: My job is my greatest concern. I feel a great responsibility. For me, the place where I work and people with whom I work are very
“We should live correctly, follow a healthy lifestyle, help other people and compete with each other in this way”
24
დავით ნარმანია: „სწორად ვიცხოვროთ, ჯანსაღი ცხოვრების წესს მივყვეთ, ხალხს დავეხმაროთ და ერთმანეთს ამ მხრივ შევეჯიბროთ“
პასუხისმგებლობას ვგრძნობ. ჩემთვის ძალიან მნიშვნელოვანია გარემო, სადაც ვმუშაობ, ადამიანები, რომლებთანაც წლები მაკავშირებს. მტკიცე ურთიერთობები, ხშირ შემთხვევაში, საქმეს კარგად ეხმარება. მე ეს ბევრი თვალსაზრისით მშველის. როდესაც ჩემ გარშემო ჩემი მეგობრები არიან, ვიცი, ყველაფერს მოწესრიგებულად გააკეთებენ. ისიც ვიცი, რომ უკეთესი შედეგის მისაღებად შესაძლებლობის მაქსიმუმს გამოიყენებენ, ამიტომ შედარებით მშვიდად ვარ. მერიის პროექტები ორ ძირითად ნაწილად იყოფა: ერთია ინფრასტრუქტურის მშენებლობაგანვითარებაზე ორიენტირებული, ხოლო მეორე, ბიუჯეტით დაფინანსებული – ჯანდაცვასთან, სოციალურ უზრუნველყოფასთან დაკავშირებული პროექტები. ძირითადი აქცენტი ქალაქის განვითარებისკენ, განსაკუთრებით, ინფრასტრუქტურასთან დაკავშირებული პროექტებისკენაა მიმართული. რთული მდგომარეობაა საგზაო ინფრასტრუქტურის თვალსაზრისით. გზების ნაწილი წელს არსებული ბიუჯეტით წესრიგდება, ძირითად ნაწილს კი მომდევნო წლის ბიუჯეტში ვითვალისწინებთ. ძალიან აქტიურად ვმუშაობთ ევროპის ახალგაზრდული, 2015 წლის ოლიმპიადის მოსამზადებლად, ვიწყებთ ქალაქის განაშენიანების გეგმის დამუშავებას, რისთვისაც, გარდა ადგილობრივი სამუშაო ჯგუფისა, უცხოელების
important to me. Generally, strong relations are always beneficial in any business. When those around me are also my friends, I can be sure that they will regulate everything perfectly and do their best to achieve a maximum result, so I feel really calm. The projects of Tbilisi City Hall are divided into two parts: the first is oriented on building and improving the infrastructure and the second is financed with the budget and it’s projects are connected to health care and social security. The main accent is on the projects connected to the development of the city, especially to the infrastructure: the road infrastructure is in a bad condition, so rehabilitation of some of the roads are being regularized with this year’s budget, the rest will be foreseen in the budget of next year. We are involved very actively in the preparative works of the European Youth Olympic Festival 2015. We are beginning to work on a local plan and, besides Georgian workgroups, we are going to invite foreigners and share their experiences, too. The projects connected to the development of the city and Greenery-Planting will be on a very wide scale, meaning the progressing of recreation zones, and the planting of new trees throughout the city. This year, more than 25000
David Narmania: “We should live correctly, follow a healthy lifestyle, help other people and compete with each other in this way”
მოწვევას და მათი გამოცდილების გაზიარებას ვაპირებთ. ძალიან მასშტაბური იქნება ქალაქის გამწვანებასა და განვითარებასთან დაკავშირებული პროექტები, რაც რეკრეაციული ზონის გაუმჯობესებასა და ქალაქში ახალი ხეების დარგვას გულისხმობს. წელს, შემოდგომაზე 25000-მდე ხე დაირგვება, ხოლო მომდევნო წლის გაზაფხულიდან გამწვანების ღონისძიებები უფრო მასშტაბურ სახეს მიიღებს. აქციებში მოსწავლე-ახალგაზრდობაც ჩაერთვება. ხოლო ახალდარგული ხეების მოვლა-პატრონობას მერია ითავებს. ერთ-ერთი ყველაზე მასშტაბური პროექტი თბილისის ზღვის მიმდებარე ტერიტორიაზე დენდროლოგიური პარკის განვითარების ინიციატივა იქნება, რომელსაც ახლა ვამუშავებთ, გაზაფხულიდან კი უფრო აქტიურ მოქმედებებზე გადავალთ. კიდევ უამრავი პროექტია დაგეგმილი და განსახორციელებელი. მერია ამ მიმართულებით აქტიურ მუშაობას აგრძელებს.“ საქმე ბევრი აქვს, წინააღმდეგობა – არანაკლები. ვალდებულია, კარგი ფიზიკური ფორმა ყოველთვის შენარჩუნებული ჰქონდეს. ამას ფიზიკური დატვირთვისა და გაწონასწორებული ხასიათის წყალობით ახერხებს. უკვე რამდენიმე წელია, კვირაში სამჯერ, დილით ადრე დგება და ცურავს. როგორც თვითონ ამბობს, სხვაგვარად ასეთ რეჟიმსა და პირობებში მუშაობას ვერ შეძლებდა.
trees will be planted before autumn, but for the next year this project will be much more active. The Palace of Pupils and Youth will also participate in such activity. Tbilisi City Hall itself will take responsibility for looking after the newlyplanted trees. One of the most wide-scale projects will be the initiative of development of the dendrological park on the territory adjacent to Tbilisi Sea. We are currently working on a plan for this project and from spring we will start to be very active towards this. There are plenty of other projects planned, and Tbilisi City Hall promises that everything will be realized. He has a lot to deal with as well as difficulties. He is obliged to be in continuous good shape. He manages this with physical activity and a balanced character. For three years, three times a week, he has been getting up early and swimming. He claims that it wouldn’t be possible for him to work without this regime and conditions. David Narmania: Every individual should take care of his own physical development and keep in good shape. I advise my colleagues to join me in swimming. It is a great form of sport, but other sports are no less effective. It is important to start taking care of yourself
25
26
დავით ნარმანია: „სწორად ვიცხოვროთ, ჯანსაღი ცხოვრების წესს მივყვეთ, ხალხს დავეხმაროთ და ერთმანეთს ამ მხრივ შევეჯიბროთ“
დავით ნარმანია ნარმანია: „თითოეულმა ადამიანმა საკუთარ თავზე, ფიზიკურ განვითარებაზე, ფორმის შენარჩუნებაზე უნდა იზრუნოს. ჩემს კოლეგებს ვურჩევ, ცურვაზე ჩემთან ერთად იარონ. ეს სპორტის ძალიან კარგი სახეობაა, თუმცა მას არც სხვები ჩამორჩება. მნიშვნელოვანია, რომ ადამიანმა საკუთარ თავზე ზრუნვა ახალგაზრდა ასაკიდან დაიწყოს, თუმცა ვიცი, რომ ბევრისთვის ეს ხელმიუწვდომელია. სწორედ ამიტომ, მათ შესაბამისი პირობები უნდა შევუქმნათ: ერთი მხრივ, სხვადასხვა სახის სპორტული ობიექტების, ქუჩის სპორტული დაწესებულებების განვითარებაზე და სათანადო ინფრასტრუქტურის შექმნაზე უნდა ვიზრუნოთ, მეორე მხრივ, ახალგაზრდული კამპანიური ღონისძიებების, აქციების ორგანიზებაზე ვიფიქროთ. ამ კუთხით მნიშვნელოვანია „თბილისიმარათონიც“, რომელიც „ჰაიდელბერგცემენტის“ მიერ არის ინიცირებული და ორგანიზებული. მოგეხსენებათ, ეს ორმხრივი დატვირთვის პროექტია – ჯანსაღი ცხოვრების წესის პოპულარიზაციას ახორციელებს და ამავდროულად, საქველმოქმედო ხასიათისაა. ჩვენ უნდა მოვუწოდოთ ერთმანეთს, რომ სწორად ვიცხოვროთ, ჯანსაღი ცხოვრების წესს მივყვეთ, ხალხს დავეხმაროთ და ამ მხრივ შევეჯიბროთ ერთმანეთს.“ სხვებს საქმის კეთებაში, პასუხისმგებლობის გაზიარებაში, ადამიანების სიყვარულშიც ეჯიბრება. ყოველთვის გაწონასწორებულია, სტრესული სიტუაციებისა და მრავალი წინააღმდეგობის მიუხედავად, მდგომარეობიდან იშვიათად გამოდის. ეს საქმის სწორად წარმართვასა და სიტუაციის ადეკვატურ აღქმაში ეხმარება. ამჯერად „თბილისიმარათონის“ გარბენში მონაწილეობას ვერ შეძლებს. 25 ოქტომბერს, თბილისობის დღესასწაულთან დაკავშირებით, უამრავ სტუმარს ელის, თუმცა მერიის სამსახურები „თბილისიმარათონში“ აქტიურად ჩაერთვებიან. სხვა დროს, მსგავს აქტივობებში მარათონელებს თბილისის მერიც გაეჯიბრება. დავით ნარმანია ნარმანია: „მინდა აღვნიშნო, რომ „ჰაიდელბერგცემენტთან“ ურთიერთობა რეგიონალური განვითარებისა და ინფრასტრუქტურის მინისტრად ჩემი დანიშვნის პერიოდიდან დაიწყო. კომპანიის პროდუქტები ინფრასტრუქტურის კუთხით სხვადასხვა სამშენებლო სამუშაოებში გამოიყენებოდა. ამჯერად ორგანიზაციის წარმომადგენლებმა „თბილისიმარათონის“ საკითხთან დაკავშირებით მოგვმართეს და ჩვენი თანამშრომლობა ამ მხრივაც შედგა. მერია თბილისის ზღვის მიმდებარე ტერიტორიაზე მარათონის ჩატარების საორგანიზაციო საკითხებს მოაგვარებს – იქნება ეს ტრანსპორტის მოძრაობის ორგანიზება, საპატრულო პოლიციის დახმარებით ღონისძიების მიმდინარეობის პერიოდში მოძრაობის შეზღუდვა, დამცავი ჯებირების აგება, დაინტერესებული პირების ჩვენი მუნიციპალური ავტობუსებით თბილისის ზღვის მიმდებარე ტერიტორიაზე აყვანა თუ სხვა აქტივობები. ვფიქრობ, ერთობლივი ძალისხმევით, ღონისძიება წარმატებით ჩაივლის.“
from an early age, but I know that for many people it is inaccessible. Exactly because of this, we should try to create all the appropriate conditions for them: on the one hand we should try to develop different kinds of sport objects and to create proper infrastructure, and on the other hand we should think about conducting youth campaigns. To this purpose, TbilisiMarathon, organized by HeidelbergCement, is very important. As you know, this arrangement has a double conception: popularization of a healthy lifestyle and a charity character. We should call each other out to live correctly, follow a healthy lifestyle, help other people and compete with each other in this way. He emulates others in working, sharing of responsibility and in loving of humanity, too. It is not hard for him to keep a level head: despite stressful situations and high pressure, he loses his temper very seldom which helps him to perceive and direct the situations correctly. This time, he won’t be able to participate in TbilisiMarathon, as he is expecting a lot of guests for the Tbilisoba festival on 25th of October - but Tbilisi City Hall itself will be very active in the event. Next time, the Mayor of Tbilisi has said he will also compete with other participants of the half marathon. David Narmania: My collaboration with HeidelbergCement started from the period of my appointment as a Minister of Regional Development and Infrustructure of Georgia the products of this company have been used in various construction works. So when the representatives of the company offered to collaborate with us in the project of TbilisiMarathon, of course we immediately agreed. Tbilisi City Hall will settle the matters connected to the organization of transport movement on the territory of the half marathon, and with the help of administrative police, it will be regulated very well during the event. We will also provide barriers for security and serve people with our buses to take them up to Tbilisi Sea. To my mind, with such concrete efforts, the event is sure to be a success.
28
„მარათონი ცხოვრების სტილია“
“MARATHON IS A LIFESTYLE”
29 ცხოვრების ჯანსაღი წესის პოპულარიზაცია და ქველმოქმედება – ეს ის მთავარი ფუნდამენტური მიზნებია, რომელიც „ჰაიდელბერგცემენტის“ მიერ ინიცირებულ და უკვე ტრადიციადქცეულ „თბილისიმარათონს“ უდევს საფუძვლად. სასარგებლო და სახალისო პროცესის დადებითი შედეგი ყველა მარათონელს გათავისებული აქვს. ცოტა რამ „ჰაიდელბერგცემენტის“ შესახებ „ჰაიდელბერგცემენტი“ გლობალურ ბაზარზე სამშენებლო მასალების წარმოების ერთ-ერთი აღიარებული ლიდერია და მსოფლიო მასშტაბით ცემენტისა და ბეტონის მწარმოებელთა სამეულში შედის. კომპანიის კუთვნილ 2500 საწარმოში, რომლებიც 40 ქვეყანაში ფუნქციონირებს, 53 000 თანამშრომელია დასაქმებული. საქართველოს ბაზარზე შემოსვლისთანავე კომპანიამ საგანმანათლებლო, გარემოსდაცვითი და საქველმოქმედო პროექტების განხორციელება დაიწყო: დამტვერიანების თავიდან აცილების მიზნით, კასპისა და რუსთავის ქარხნებში ფილტრების 12-მილიონიანი პროექტი აამოქმედა (2008-2009 წლები), რუსთავში საინჟინრო ფაკულტეტის სპონსორობის პასუხისმგებლობა აიღო (2009-2010 წწ.), რამდენიმე სხვა სასპონსორო პროექტიც (რაგბი – „რუსთავის ხარები“, გორის „დილა“) განახორციელა, 2011 წლიდან კი კარიერებზე ბიომრავალფეროვნების ხელშეწყობის პროექტის Quarry Life award-ის განხორციელება დაიწყო და ა.შ. მარათონის თბილისში გამართვის იდეა „ჰაიდელბერგცემენტის“ გენერალურ დირექტორს დაებადა. საქველმოქმედო მიზნების მქონე სპორტული აქტივობა ქართულმა საზოგადოებამ მაშინვე აიტაცა. წარმატებული სტარტის შემდეგ „თბილისიმარათონი“ ყოველწლიურ ღონისძიებად იქცა. სოციალური პასუხისმგებლობა და ქველმოქმედება სოციალური პასუხისმგებლობა „ჰაიდელბერგცემენტის“ კორპორაციული პოლიტიკისა და კომპანიის კეთილი ნების ძირითად ასპექტს წარმოადგენს. ჯანსაღი ცხოვრების წესის დამკვიდრების გარდა, „თბილისიმარათონის“ ჩატარების ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი მიზანი ქველმოქმედებაა, რომლის მონაწილე უშუალოდ თითოეული მარათონელი ხდება. პროცესი ძალიან მარტივია – რეგისტრაციისთვის მარათონში მონაწილეობის მსურველი სიმბოლურ 10 ლარს იხდის. შემოსული თანხა, „ჰაიდელბერგცემენტის“ მიერ გაორმაგებული სახით წინასწარ შერჩეულ ბენეფიციარს ხმარდება. აღსანიშნავია, რომ კომპანიის სოციალური პროექტები იმ ადამიანებისკენ არის მიმართული, რომელთაც ფინანსური მხარდაჭერა ყველაზე მეტად ესაჭიროებათ: 2014 წლის მარტის თვეში 65 000 ლარი ფონდ „იავნანას“ ბენეფიციარებისთვის გადაირიცხა. წლევანდელი მარათონიდან შემოსული თანხა კი, ტრადიციულად, გაორმაგდება და ბედიანის ბავშვთა ცენტრის მშენებლობისა და კეთილმოწყობისთვის გაიხარჯება.
The popularization of healthy lifestyles and charity - these are the fundamental aims of the traditional TbilisiMarathon being organized by HeidelbergCement. Each member of this event has internalized very well the advantages of this useful and entertaining process. Something about HeidelbergCement On the global market of manufacturing building materials, HeidelbergCement is one of the acknowledged leaders in the world. It is one of the three best companies producing cement and concrete on a world scale. The company employs about 53,000 people in 2,500 locations in more than 40 countries. Entering the Georgian market, the company immediately started arranging educational, environmental and charity projects. To avoid pollution, HeidelbergCement introduced filters, spending around 12 million Lari in the factories of Kaspi and Rustavi (in 2008-2009). It took the responsibility for financing an engineering faculty in Rustavi (in 20092010), and has carried out many other projects too (rugby, “Rustavi Bulls”, “FC Dila Gori”) and since 2011 it has been working on the project “Quarry Life Award” which supports the biodiversity of quarries.
30
„მარათონი ცხოვრების სტილია“
„თბილისიმარათონის“ ისტორიიდან „თბილისიმარათონი“ საერთაშორისო სტატუსს ატარებს და ხელს უწყობს ქვეყნის პოპულარიზაციასა და ტურიზმის განვითარებას. მარათონის შედეგების დათვლა შტუტგარტის, ფრანკფურტის, ჰამბურგის, ბერლინის მარათონებზე აპრობირებული გერმანული კომპანიის Mika Timing სისტემით ხორციელდება. ღონისძიება გერმანიის საელჩოსა და საქართველოს სპორტისა და ახალგაზრდობის საქმეთა სამინისტროს პატრონაჟით ტარდება. ღონისძიება პირველად 2012 წლის 28 ოქტომბერს გაიმართა და მასში მონაწილეობა 500-ზე მეტმა ადამიანმა მიიღო. რიგით მეორე მარათონზე კი, რომელიც ერთ წელიწადში, ასევე ოქტომბრის თვის ბოლოს ჩატარდა, უკვე გაცილებით მეტი, 1500-მდე მსურველი იყო რეგისტრირებული. ქართველების გარდა, „თბილისიმარათონში“ უცხოელი სტუმრები, საელჩოებისა და ბიზნესკომპანიების წარმომადგენლებიც მონაწილეობდნენ. „თბილისიმარათონზე“ დაფიქსირებულმა რეკორდმა 1:14:00 საათი შეადგინა. 2012 წლის გამარჯვებულები მამაკაცებში დავით ხარაზიშვილი (1:14:00 სთ), ხოლო ქალებში გიული
Holding a half marathon in Tbilisi was the idea of the general director of HeidelbergCement. Society was immediately charmed by the sporting activity with its charitable aims and, after a successful start, TbilisiMarathon has become a popular annual event. Social responsibility and charity Social responsibility is the main aspect of corporative politics and free will of the company HeidelbergCement. Besides the popularizing of healthy life, one of the important aims of the TbilisiMarathon is charity, and everyone involved in the event automatically contributes to others. This process is very simple - for the registration all who wish to participate in the half marathon must pay 10 GEL. The final total of received money will be doubled by HeidelbergCement and given in full to preselected beneficiaries. It must be said that the social projects of the company are held to help those people who need financial support more than others: in March of 2014, 65,000 GEL was transferred to the beneficiaries of the Iavnana Fund. This year, the fund raised from TbilisiMarathon will be used for building a house for children in need in Bediani, Georgia.
“Marathon racing is a style of life”
დეკანაძე (1:29:45 სთ) გახდნენ, 2013 წელს კი I ადგილი მამაკაცებში ანატოლი ოლენიკოვმა (1:15:20 სთ), ხოლო ქალებში მარიელე კარმანიოლმა (1:40:22 სთ) დაიმსახურეს. აღსანიშნავია, რომ ღონისძიება ორივე შემთხვევაში კარგად დაგეგმილი და მაღალ დონეზე ორგანიზებული გახლდათ. ისევე, როგორც წინა წლებში, საქველმოქმედო ხასიათის ნახევარმარათონი (21,0975 კმ), „ჰაიდელბერგცემენტის“ ორგანიზებით, წელსაც ტრადიციულად თბილისის ზღვის მიმდებარე ტერიტორიაზე ტარდება. ღონისძიება 25 ოქტომბერს გაიმართება. ამჯერად „ჰაიდელბერგცემენტი“ სპონსორი ორგანიზაციების დახმარებით, მონაწილეებს გაცილებით მრავალფეროვან სერვისს სთავაზობს – მარათონელები „სმარტის“ პუნქტებით (წყალი და საჭირო პროდუქტები), სპორტული ექიმებისა და ფიზიოთერაპევტების სრული სამედიცინო სერვისით ისარგებლებენ. მარათონის ისტორიიდან ლეგენდის თანახმად, ჩვენს წელთაღრიცხვამდე 490 წელს, ბერძენმა მებრძოლმა ფეიდიპიდესმა ბრძოლის
The history of the TbilisiMarathon TbilisiMarathon already has international status and encourages the popularization of our country as well as contributing to the development of tourism. The results of the half marathon are counted by the system of German company Mika Timing, approved in the marathons of Stuttgart, Frankfurt, Hamburg and Berlin. The event is carried out with the patronage of the German embassy and Ministry of Sport and Youth Affairs of Georgia. The first time the event was held was the 28th of October, 2012 and more than 500 people took part. The following year, the second TbilisiMarathon once again held at the end of October, involved considerably more participantsabout 1,500 members were registered, and not only Georgians, but also foreign guests and representatives of embassies and business companies. The record fixed during the TbilisiMarathon is 1:14:00 hours.
31
32
33
34
35
36
„მარათონი ცხოვრების სტილია“
შემდეგ ქალაქ მარათონიდან ათენამდე შეუსვენებლად ირბინა და ბერძნებს მათი გამარჯვების შესახებ აცნობა. „გიხაროდეთ, ათენელებო, ჩვენ გავიმარჯვეთ! – ეს მისი უკანასკნელი სიტყვები აღმოჩნდა. 42 კილომეტრის დაფარვის შემდეგ ფეიდიპიდესი მიწაზე უგონოდ დაეცა. ეს ლეგენდა დოკუმენტური წყაროებით არ დასტურდება. ისტორია პირველად ჩვ.წ. აღ-ით პირველ საუკუნეში პლუტარქეს ესსეში „ათენის დიდება“ გამოჩნდა. მაშინ, უკვე რეალური მოვლენებიდან 550 წელი იყო გასული.
The male winner of the 2012 marathon was David Kharazishvili (at 1:14:00 hours) and the female winner was Giuli Dekanadze (at 1:29:45 hours). In 2013, Anatoli Olenikov took the first place (1:15:20 hours) and the female winner was Marielle Carmagnolle (1:40:22 hours).
1896 წელს, საერთაშორისო ოლიმპიურმა კომიტეტმა მარათონის ბრძოლის ველიდან ათენამდე მანძილი – 34,5 კმ დააფიქსირა. თანამედროვეობის პირველ თამაშებზე მარათონი რეალურად ამ დისტანციაზე – მარათონიდან ათენამდე იმართებოდა.
As in previous years, the charity half marathon organized by HeidelbergCement, this year will take place traditionally on the territory near Tbilisi Sea. The event will be held on 25th of October. This time, with the help of sponsor organizations, HeidelbergCement is offering more services to registrants - they will have water and all the necessary products, as well as a full medical service provided by professional doctors and physiotherapists.
ასეთი გარბენის იდეა ფრანგ ფილოლოგს, მიშელ ბრეალს ეკუთვნოდა. ამ უკანასკნელს უნდოდა, ეს დისციპლინა 1896 წლის ოლიმპიური თამაშების პროგრამაში შესულიყო, რომელიც ათენში იმართებოდა. იდეას მხარი სხვა ბერძენ ორგანიზატორებთან ერთად, თანამედროვე ოლიმპიური თამაშების დამფუძნებელმა პიერ დე კუბერტენმაც დაუჭირა. ამ ეტაპზე, ყოველწლიურად, მსოფლიოს ქვეყნებში დაახლოებით 800 მარათონი იმართება. მათ შორის ყველაზე მასობრივ და პრესტიჟულ ღონისძიებებად ბოსტონის, ნიუ იორკის, ჩიკაგოს, ლონდონისა და ბერლინის მარათონები მიიჩნევა.
Each year the event has been very well planned, and organized to a high standard.
The history of marathon racing According to legend, in the year 490 BC, after the war, a Greek warrior Pheidippides ran without a moment’s respite from the city of Marathon to Athens, to inform Greeks about their victory. “Be happy Athenians, we have won the war!” - these were the last words of the warrior, for after running 42 kilometers, Pheidippides fell down unconscious. This legend has no basis in fact and has no proof in documentary sources - the first time this history was told was in the first century A.D, in the essay of Plutarch - “The Glory of Athens,” 550 years after the supposed event. In 1896 the international Olympic committee estimated the distance from the place of battle in Marathon to Athens and it was 34.5 kilometers. The first modern Marathons were held exactly from Marathon to Athens. Arranging this Marathon was the idea of French philologist Michelle Brael - who wanted the discipline to be added to the program of the Olympic games held in Athens in 1896. His idea was supported by a number of Greek organizers, as well as by the founder of the modern Olympic games Pierre De Coubertin. Nowadays, every year around the globe, about 800 Marathons are held, the most prestigious of which are the Marathons of Boston, New York, Chicago, London and Berlin.
38
რატომ ჩაერთო ლევან ყიფიანი მარათონში და რა პროექტების განხორციელებას გეგმავს სპორტისა და ახალგაზრდობის საქმეთა სამინისტრო 2020 წლამდე
დაბადების თარიღი: 06.09.1971 ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი საქართველოს სპორტისა და ახალგაზრდობის საქმეთა მინისტრი 2012 წლიდან Date of Birth: 06.09.1971 Ivane Javakhishvili Tbilisi State University The Minister of Sport and Youth Affairs of Georgia since 2012
WHY LEVAN KIPIANI ENROLLED IN THE MARATHON, AND THE PROJECTS OF THE MINISTRY OF SPORTS AND YOUTH AFFAIRS PLANNED BEFORE 2020 “მისასალმებელი და დასაფასებელია, როდესაც მსგავსი ღონისძიებები კერძო კომპანიის მიერ არის ინიცირებული”
39
საუკუნეთა განმავლობაში ადამიანები გარემოს საკუთარ თავზე მორგებას ცდილობდნენ, თუმცა ხშირ შემთხვევაში, პირიქით ხდებოდა – მათ გარემოფაქტორებზე საკუთარი უნარებისა და შესაძლებლობების მორგება უწევდათ. 21-ე საუკუნეში მცდელობის გააქტიურებამ არსებული პოზიცია კიდევ უფრო გაამყარა და ადამიანები ცხოვრების წესებს დამორჩილების ვალდებული გახადა. ახლა უკვე მთელი სამყარო, ერთობლიობაში, გარემოში არსებული რესურსებისა და ადამიანის ბუნებასთან ადაპტაციის უნარის გამოყენებით, ცხოვრების ჯანსაღი წესის დამკვიდრებას ცდილობს. ამ მხრივ, მცდელობებს არც საქართველოში აკლებენ. ცალკეულ კერძო ორგანიზაციებსა თუ სახელმწიფო სტრუქტურულ ერთეულებს შორის, პროცესებში აქტიურად არის ჩართული საქართველოს სპორტისა და ახალგაზრდობის საქმეთა სამინისტროც. უამრავი განხორციელებული თუ განსახორციელებელი პროექტის გარდა, რომელიც ადამიანის სპორტული კუთხით გააქტიურებისა და ჯანსაღი ცხოვრების წესის ხელშეწყობაზეა ორიენტირებული, უწყება კერძო კომპანიების მიერ ინიცირებულ პროექტებში, მათ შორის, „ჰაიდელბერგცემენტის“ მიერ ორგანიზებულ მარათონშიც აქტიურად მონაწილეობს. ლევან ყიფიანი – სპორტისა და ახალგაზრდობის საქმეთა მინისტრი: „უპირველესად, დიდი მადლობა
“It is highly welcomed and appreciated when such activities are initiated by private companies”
For centuries people have been trying to tailor nature to their own needs; but in most cases reality has proved to be vice versa – people had to develop skills and adjust their abilities to natural factors. In the 21st century, intensification of human attempts strengthened the existing position even more and people were made to obey lifestyles. Now the whole world has come together in trying to establish a healthy lifestyle using existing natural resources and the adaptation skill of human nature. Georgians are no exception. Among individual private organizations and state structural units, the Georgian Ministry of Sports and Youth Affairs is actively involved in such processes. Apart from many implemented and upcoming projects focused on making people more sports active and supporting healthy lifestyles, the structure actively participates in projects initiated by private companies, including HeidelbergCement’s marathon. Levan Kipiani, Minister of Sports and Youth Affairs: First of all, I would like to express my gratitude for the relationship that has been established between the Ministry and HeidelbergCement. Truly incredible projects have been implemented. Last year there were up to 1500 registered
40
რატომ ჩაერთო ლევან ყიფიანი მარათონში და რა პროექტების განხორციელებას გეგმავს სპორტისა და ახალგაზრდობის საქმეთა სამინისტრო 2020 წლამდე
მინდა ვთქვა იმ ურთიერთობებისთვის, რომელიც სამინისტროსა და „ჰაიდელბერგცემენტს“ შორის ჩამოყალიბდა. მართლაც წარმოუდგენელი პროექტები განხორციელდა. შარშანდელ მარათონს 1500-მდე რეგისტრირებული მონაწილე ყავდა. ეს არის საქველმოქმედო პროექტი, რომელიც, ამავდროულად, ჯანსაღი ცხოვრების წესის დამკვიდრებას ემსახურება. მისასალმებელი და დასაფასებელია, როდესაც მსგავსი ღონისძიებები კერძო კომპანიის მიერ არის ინიცირებული. ჩვენც სიამოვნებით ჩავერთეთ პროექტში საორგანიზაციო კუთხით და სამინისტროს გუნდსაც გამოვიყვანთ. საკმაოდ წარმატებული ასპარეზობა ჰქონდა ჩვენს გუნდს გასულ წელს. ერთ-ერთი მონაწილე პრიზიორიც გახდა. სამინისტროდან 15-20 კაცი გახლდათ ჩართული. იყვნენ სხვადასხვა დეპარტამენტისა და სამმართველოს წარმომადგენლები. სამწუხაროდ, მე ტრავმამ სირბილის საშუალება არ მომცა. მინდა აღვნიშნო, რომ მსგავსი ტიპის პროექტებს ყოველთვის დავუჭერ მხარს და თვითონაც აქტიურად ჩავერთვები. თუ გარკვეული მიზეზების გამო ვერ ვირბენ, სტარტს მაინც ავიღებ. ვფიქრობ, სპორტისა და ახალგაზრდობის მინისტრი ჯანსაღი ცხოვრების წესით უნდა ცხოვრობდეს. ეს მნიშვნელოვანია, და გაცილებით მნიშვნელოვანია იმ სოციალური პასუხისმგებლობის გაზიარება, რომლის ვალდებულებაც ჩვენივე საზოგადოების წინაშე გვაკისრია.“ – ამ ეტაპზე, თანამდებობიდან გამომდინარე, გიწევთ ყურადღების გადანაწილება სპორტის ყველა სახეობაზე – მაშინ, როდესაც წარსულში, ძირითადად, ფეხბურთით იყავით დაკავებული. რამდენად ახერხებთ ამას? თუ თქვენს მთავარ ინტერესად ამ შემთხვევაშიც ფეხბურთი რჩება? – ფაქტი, რომ ფეხბურთელი ვიყავი, არ ნიშნავს
marathoners and around 800 people participated. The project serves the purpose of establishing healthy lifestyles; and it is highly welcomed and appreciated when such activities are initiated by private companies. We gladly enrolled in the organization of the project and presented our team, which had quite a successful run last year. One of the participants even got a prize. From the Ministry 15-20 people were involved, representing various departments and units. What is particularly notable is that pensioners and women also participated in the marathon. Unfortunately, an earlier injury prevented me from running… I would like to point out that I will always support similar projects and will gladly be part of it. If I cannot run for certain reasons, I can at least take a start. I think the Minister of Sports and Youth Affairs should be leading a healthy way of life. It is very important and it is crucial to share that social responsibility for society. - At this stage, due to your position, you have to spread your attention across many sports whereas you were mostly into football in the past. How do you do that? Is football still your main interest? - The fact that I was a footballer does not mean that I should pay less attention to other kinds of sports. However, public interest is directed towards my attitude to football. More public attention tends to be given to football and more involvement, something which is seen around the globe and which relates to the specifics and scale of the sport. As you know, there are many problems in this sphere which is why we will have to spend more energy on it. Issues in the sphere of football need complex resolution. By resolving one specific issue, you do not
Why Levan Kipiani enrolled in the marathon, and planned projects of the Ministry of Sports and Youth Affairs before 2020
სპორტის სხვა სახეობებს ყურადღება მოვაკლო. თუმცა, საზოგადოების ინტერესი, უპირველესად, სწორედ ფეხბურთისადმი ჩემს დამოკიდებულებაზეა მიმართული. გარდა ამისა, სპორტის ეს სახეობა მთელ მსოფლიოში, გამომდინარე მისი სპეციფიკიდან, მასშტაბებიდან, განსაკუთრებული ყურადღების ცენტრშია. ამიტომ, ძალაუნებურად, ჩვენი საზოგადოების მხრიდან ფეხბურთის მიმართ ყურადღებაც მეტია და ჩართულობაც. თქვენც იცით, რომ ამ სფეროში ძალიან ბევრი პრობლემა დაგროვდა. ამიტომ მეტი ენერგიის დახარჯვა მოგვიწევს. ფეხბურთში არსებული საკითხები კომპლექსურ ქმედებას მოითხოვს. ერთი კონკრეტული საკითხის გადაჭრით სფეროში არსებული პრობლემები არ გვარდება. მასშტაბურობაც, თავისთავად, ქმნის პრობლემებს. ბუნებით ოპტიმისტი ვარ და აუცილებლად გავაკეთებ მაქსიმუმს იმისთვის, რომ საქართველოში, სპორტის სფეროში, ყველა სეგმენტი სწორი მიმართულებით განვითარდეს. ამაში ჩემი გუნდი დამეხმარება. ასევე აღვნიშნავ, რომ სამინისტროში ძალიან კარგი, პროდუქტიული და კრეატიული გუნდი შეიკრა, რომელიც ყველაფერს აკეთებს, რათა შედეგმა მოლოდინი გაამართლოს. ამაში საზოგადოებასთან გახსნილობაც გვეხმარება. ფაქტობრივად, ჩვენი კარი არ იკეტება. გარდა იმისა, რომ ყოველკვირეულად მოქალაქეთა მიღების დრო გვაქვს, ყოველდღიურადაც დაახლოებით 20-30 ადამიანს ვხვდებით. – დაგეგმილი გაქვთ რაიმე სახის კონკრეტული ახალი პროექტები ახალგაზრდების წასახალისებლად? მაგალითად, საჯარო სკოლებში, ახალგაზრდულ ცენტრებში და ა.შ. – ძალიან ბევრი პროექტია დაგეგმილი და ყოველდღიურად ვმსჯელობთ, თუ როდის და როგორ განვახორციელოთ ისინი. ძალიან მნიშვნელოვანია ორიენტირება ბავშვებსა და ახალგაზრდებზე. ამ მიზნით, განსაკუთრებულ ყურადღებას ვაქცევთ საჯარო სკოლებსა და ახალგაზრდულ ორგანიზაციებს. მაგალითად, ზოგადსაგანმანათლებლო დაწესებულებებში სპორტის გაძლიერებას ვგეგმავთ. არსებობს უამრავი ხელის შემშლელი ფაქტორი. მაგალითად, სათანადო ინფრასტრუქტურის არარსებობა. ეს არ გახლავთ ერთი დღის პრობლემა, შესაბამისად, მათი მოგვარებაც დროში გაწელილია. მიუხედავად ამისა, ვფიქრობ, აქტიური სპორტის დანერგვა საჯარო სკოლებში უკვე მომავალი წლიდან უნდა დავიწყოთ. ეს არის სპორტის გასართობი სახეობები, რომელიც ზოგადსაგანმანათლებლო დაწესებულებებში აუცილებლად უნდა არსებობდეს. ზოგადად, სპორტის სხვადასხვა სახეობის განვითარებისთვის აუცილებელია იმ ინფრასტრუქტურის მოწესრიგება, რომელიც ჩვენდა საუბედუროდ, გაჩანაგებულია და შესაბამისად, დღეს სტანდარტული, საერთაშორისო დონის ინფრასტრუქტურა არ გაგვაჩნია. ჩვენ ვცდილობთ სიტუაციის გამოსწორებას. მაგალითად, მომავალი წლისთვის აშენდება ოლიმპიური სოფელი, იქნება მაღალი სტანდარტების აუზი,სხვადასხვა დარბაზები, და ეს, ამ მხრივ, წინ გადადგმული ნაბიჯი იქნება.
resolve all problems within the sphere- its large scale alone creates problems. But I am an optimist by nature and I will definitely do my best in order to put everything on track in Georgia. My team will help me in that. I would like to point out here that at the Ministry a very good, productive and creative team has been formed which does everything in order to meet expectations. Being open to the public helps us in that. Our doors are practically never closed. Apart from the fact that we have open hours for the public every week, I talk to about 20-30 people every day. - Have you planned any specific new projects to encourage youngsters, let’s say, in public schools, youth centers, etc.? - There are many projects and we discuss every day when and how they should be implemented. Focusing on children and youngsters is of utmost importance. For this purpose we pay particular attention to public schools and youth organizations. For example, in secondary educational institutions we plan to strengthen sports. There are many hindering points, such as lack of appropriate infrastructure… This is not a one-day problem to solve. Therefore, its solution is distributed over time. Despite this, I think we will start bringing active sports to public schools next year. These are entertainment sports which should be present at secondary schools. In order to develop various kinds of sport, it is necessary
41
42
რატომ ჩაერთო ლევან ყიფიანი მარათონში და რა პროექტების განხორციელებას გეგმავს სპორტისა და ახალგაზრდობის საქმეთა სამინისტრო 2020 წლამდე
არსებობს, ასევე, ხელბურთში 2017 წლის მსოფლიო ჩემპიონატის პროექტი, რომელიც სხვადასხვა რეგიონში სპორტის მინი სასახლეების აშენებას გულისხმობს. ეს, თავის მხრივ, „მიიბამს“ სპორტის განვითარებისთვის აუცილებელ ინფრასტრუქტურას. ძალიან საინტერესო პროექტი წარმოადგინა ეკონომიკის სამინისტრომ, გუდაურსა და დიდველზე ხელოვნური გათოვლიანების სისტემის პროექტის განხორციელების შესახებ. სათხილამურო რეგიონებში უნდა შეიქმნას სკოლები – ეს იქნება წინ გადადგმული ნაბიჯი როგორც სამთო-სათხილამურო სპორტის, ასევე ტურიზმის განვითარების კუთხით. ასევე დაგეგმილია ახალგაზრდული ცენტრების მშენებლობა სხვადასხვა რეგიონში, არაფორმალური განათლების დანერგვა ახალგაზრდებისა და მოსწავლეებისათვის... ეს ის თემებია, რომლებიც წლების განმავლობაში უნდა გავწეროთ, და ვფიქრობთ, რომ ყველა მათგანი, ეტაპობრივად, 2020 წლამდე განხორციელდება. გარდა ამისა, ყოველწლიურად ვახორციელებთ სხვადასხვა პროექტებს, ვაფინანსებთ ახალგაზრდულ ინიციატივებს, გვაქვს ფონდი, რომელიც გრანტირებას უწევს ახალგაზრდულ ორგანიზაციებს. ვფიქრობ, მნიშვნელოვანია არაფორმალური განათლების დამკვიდრებაც. აუცილებელია სწორი, თანამედროვე, ევროპული მოდელის ინსტიტუტის ჩამოყალიბება, რომელიც ასწავლის და გამოუშვებს სკოლის მასწავლებლებს, მწვრთნელებს, სპორტული პროფილის ექიმებს, სპორტის თემებზე მომუშავე ჟურნალისტებს, სპორტული პროფილის იურისტებს... ეს გახლავთ ის საკითხები, რომელთაც ჩვენ ჩავუყარეთ საფუძველი და უკვე დავიწყეთ ზრუნვა, რომ ყველაფერი განხორციელდეს. ასე რომ, წინ ძალიან ბევრი საქმეა... მინდა დიდი მადლობა გადავუხადო სამინისტროებს, რომლებიც ჩვენთან ერთად ცალკეული პროექტების განხორციელებაში აქტიურად არიან ჩართული – ჯანდაცვის სამინისტროს, განათლების, სასჯელაღსრულებისა და ეკონომიკის სამინისტროებს. კიდევ ერთხელ მადლობას ვუხდი „ჰაიდელბერგცემენტს“ იმ საქმისთვის, რომელსაც ახლა აკეთებს. ამ ორგანიზაციის მიერ ინიცირებულ პროექტებში – გარბენებში, აქტივობებში ჩართვით, საზოგადოებას საქველმოქმედო საქმიანობის სტიმული და მაგალითი უნდა მივცეთ, სპორტის სიყვარულს საფუძველი უნდა ჩავუყაროთ, სოციალური პასუხისმგებლობა გავიზიაროთ. იმ ადამიანებს დავეხმაროთ, რომელთაც ეს ყველაზე მეტად სჭირდებათ. ეს ყველასთვის მთავარი მოტივაცია უნდა იყოს.
to improve the infrastructure, which has unfortunately been destroyed. And today we do not have standard, international level infrastructure. We are trying to improve the situation. For example, the building of the Olympic village will be finished next year; there will be a pool of high standards, different halls… and this will be a step forward in this direction… There is the World Handball Championship 2017 project, which involves building mini sports palaces in different regions, each to include the necessary infrastructure for the development of sports. The Ministry of Economy presented a very interesting project, which considers installing cannons on the Gudauri-Bakuriani territory. Cannons are machines ensuring the longer life of snow on the surface. Schools should be set up in skiing regions schools and this will be a step forward in terms of developing skiing and tourism as well. Construction of youth centers is planned in different regions, alongside the introduction of informal education for youngsters and school children… These are the issues that we should consistently work on in the coming years and I think by 2020 they will be completed. Moreover, every year we implement different projects and fund youth initiatives. We have a fund which specifically grants to youth organizations. Introducing informal education is also very important. It is necessary to establish a correct European model institution which will teach school teachers, trainers, sports doctors, sports reporters, sports lawyers… These are the issues that we have started working on and we have taken care that all such plans are implemented. Thus, there is a lot to be done… I would like to thank all the ministries that are involved in projects with us – the Ministry of Health, Ministry of Economy… And I would like to thank HeidelbergCement for the work it is doing. By participating in the activities, the runs that HeidelbergCement is organizing, we should encourage the public to be charitable and we should set them an example: we should ingrain a love for sports, we should share social responsibility, and we should help the people that need it most of all – this should be the main motivation for everyone.
43
რუსუდან კბილაშვილი: „ვფიქრობ, ჩვენი რესურსით ღონისძიებას უფრო საინტერესოს გავხდით“ „ვისოლ ჯგუფი“ „თბილისიმარათონში“ ოთხი გუნდით და ახალი ინიციატივებით ერთვება
დაბადების თარიღი: 28.09.1979 საქართველოს საზოგადოებრივ საქმეთა ინსტიტუტი “ვისოლ ჯგუფის” დაარსებიდან (2008) საზოგადოებასთან ურთიერთობის მენეჯერი Date of Birth: 28.09.1979 Georgian Institute of Public Affairs Public Relations Manager at Wissol Group since the foundation of the Holding (2008)
RUSUDAN KBILASHVILI: “I BELIEVE THE EVENT WILL BE MUCH MORE INTERESTING WITH OUR RESOURCES” Wissol Group enters TbilisiMarathon with four groups, and new initiatives.
44
რუსუდან კბილაშვილი: „ვფიქრობ, ჩვენი რესურსით ღონისძიებას უფრო საინტერესოს გავხდით“
ჯანსაღი ცხოვრების წესის პოპულარიზაცია და სოციალური დატვირთვის მქონე სხვადასხვა ინიციატივები – ეს ის პროექტებია, რომელშიც „ვისოლ ჯგუფი“ არა სამომავლო ამონაგების მიღების იმედით, არამედ სოციალური პასუხისმგებლობის გამო ერთვება. კომპანიის საზოგადოებასთან ურთიერთობისა და კორპორაციული პასუხისმგებლობის მენეჯერს რუსუდან კბილაშვილს კარგად ესმის სოციუმზე ზრუნვის მნიშვნელობა, და საზოგადოების განვითარებასა და ქვეყნის წინსვლაში მსხვილი კომპანიების თუ ბიზნესჯგუფების როლიც გაცნობიერებული აქვს. ამიტომ მსგავსი დატვირთვის მქონე პროექტების ინიცირებისას თანამშრომლობაზე უარს თითქმის არასდროს ამბობს. „თბილისიმარათონი“ ერთ-ერთი იმ პროექტთაგანია, რომელშიც „ვისოლ ჯგუფი“ სიამოვნებით ჩაერთო. რუსუდან კბილაშვილი: კბილაშვილი „ზოგადად, „ვისოლ ჯგუფისთვის“ ცხოვრების ჯანსაღ წესზე ზრუნვა უცხო არ არის. ამ კუთხით 30 მილიონ ლარზე მეტი ინვესტიცია განვახორციელეთ. გვაქვს საკუთარი საფეხბურთო და რაგბის გუნდები, ვატარებთ შიდა ჩემპიონატებს და ა.შ. ანუ ჩვენთვის ცხოვრების ჯანსაღი წესის პოპულარიზაცია, ზრუნვა ჩვენს თანამშრომლებზე და ასე ვთქვათ, მოწოდება საზოგადოების მიმართ, იცხოვრონ ჯანსაღი ცხოვრების წესით, ნაცნობი მოვლენა. ამიტომ ჩვენ სიამოვნებით დავუჭირეთ მხარი„ჰაიდელბერგცემენტის“ მიერ შემოთავაზებულ ინიციატივას. ვფიქრობ, „თბილისიმარათონი“ ერთ-ერთი ყველაზე კარგად ორგანიზებული ღონისძიებაა. რაც შეხება ჩვენი მონაწილეობის ფორმებს, მარათონში ჩავრთავთ შვილობილი კომპანიების გუნდებს: „ვისოლი“ (ნავთობპროდუქტების იმპორტიორი და
The popularization of a healthy lifestyle and a variety of social initiatives – these are the projects in which Wissol Group is involved, not for future profit but as a part of their social responsibility. PR and corporate liability manager Rusudan Kbilashvili, realizes very well the meaning of looking after society, and how important the role of large companies and business groups is in the development and progress of a country. So, she never refuses to collaborate when offered such projects. TbilisiMarathon is one such project which Wissol Group is participating in with great pleasure. Rusudan Kbilashvili: In general, it is not strange for Wissol Group to aim towards and promote healthy lifestyles. We have invested more than 30 million Laris in such projects. We have our own football and rugby teams and conduct internal championships on a regular basis. So, it’s not unfamiliar for us to popularize healthy lifestyles or to appeal to society to live healthily. This is why we chose to support the offer from HeidelbergCement with great pleasure. To my mind, TbilisiMarathon is one of the best organized charity events of the year. Regarding our participation, the groups of our affiliated companies will take part: Wissoli (our importer and distributer of oil), Smart (the supermarket chain that unites 13 objects ), Wendy’s (the American restaurant chain) and Vianor (the car service chain which has international partners and regular varied offers for its consumers).
“ვფიქრობ, „თბილისი მარათონი“ ერთ-ერთი ყველაზე კარგად ორგანიზებული ღონისძიებაა“
Rusudan Kbilashvili:“I believe the event will be much more interesting with our resources”
რეალიზატორი კომპანია), „სმარტი“ (სუპერმარკეტების ქსელი, რომელიც 13 ობიექტს აერთიანებს), „ვენდის“ (ამერიკული რესტორნების ქსელი) და „ვიანორი“ (ავტომომსახურების ცენტრი, რომელსაც საერთაშორისო პარტნიორები ჰყავს და უამრავი ექსკლუზიური შემოთავაზება აქვს მომხმარებლისთვის). შესაბამისად, „ვისოლ ჯგუფის“ ოთხი შვილობილი კომპანიით მონაწილეობას მივიღებთ მარათონში, რათა მხარი დავუჭიროთ ქველმოქმედებას, რომელსაც ეს მარათონი მიზნად ისახავს და ამავდროულად, ჯანსაღი ცხოვრების წესს პოპულარიზაციას გავუწევთ. ღონისძიებაში სხვა მიმართულებითაც ჩავერთვებით: ვეცდებით, მარათონელებს შესაბამისი გარემო შევუქმნათ. ამავდროულად, ვგეგმავთ ძალიან აქტიურ საინფორმაციო მხარდაჭერას ყველა ჩვენი შვილობილი კომპანიის დახმარებით, სხვადასხვა საკომუნიკაციო არხების საშუალებით, და გამარჯვებულებისთვის საინტერესო საჩუქრებიც გვექნება, ასე რომ... მოვუწოდებთ მოსახლეობას, რაც შეიძლება აქტიურად ჩაერთონ ამ მარათონში.“ „ვისოლ ჯგუფი“ ერთ-ერთი უდიდესი ბიზნესჯგუფია საქართველოში, რომელმაც არა მხოლოდ ენერგეტიკის თითქმის ყველა სფერო მოიცვა, არამედ სამშენებლო, სარეკლამო, სასტუმროების ბიზნესს, ასევე სუპერმარკეტებისა და ამერიკული რესტორნების ქსელსაც ავითარებს. „ვისოლ ჯგუფის“ შვილობილი ბრენდებია: „ვისოლ პეტროლიუმ ჯორჯია“, „ეარვისოლი“, „ვისოლგაზი“, „ვიანორი“, „ვისოლგაზის სადისტრიბუციო კომპანია“, სამშენებლო და უძრავი ქონების სააგენტო „ველაჯიო“, სარეკლამო კომპანია „ალმა“, სუპერმარკეტების ქსელი „სმარტი“, ამერიკული რესტორნების ქსელი „ვენდის“, ფიტნესცენტრი „ლაგუნა ქუთაისი“.
Wissol Group, with these four companies, aims to participate in the marathon and support the charity, so making a healthy lifestyle more of a reality. We will take part in this marathon in other way, too: we will try to make the right circumstances for marathon runners by arranging active informative support with help from our affiliated companies and various communication channels. Also, we will have very interesting prizes for the winner, so…we appeal to society to get involved in this marathon! Wissol Group - Wissol Group is one of the largest business groups in Georgia, consisting not only of spheres of energy, but also developing construction, advertising, hotel businesses and supermarket and restaurant chains. The affiliated companies of Wissol Group are: Wissol Petroleum Georgia, Air Wissol, Wissol Gas, Vianor, Wissol Gas Distribution Company, the company of construction and immovable property Vellagio, commercial company Alma, supermarket chain Smart, American restaurant chain Wendy’s, and fitness centre Laguna Kutaisi. Wissol is considered to be the largest employer company in the oil business of Georgia. The company carries out a social investment of millions of Laris. Rusudan Kbilashvili: Wissol Group has invested more than 30 million Laris towards the development of Georgian sport. We have built four sport complexes in Tbilisi and
„ვისოლი“ საქართველოს ნავთობსექტორში ყველაზე მსხვილ დამსაქმებლად მიიჩნევა. კომპანია მილიონობით ლარის სოციალურ ინვესტიციას ახორციელებს. რუსუდან კბილაშვილი: კბილაშვილი „ქართული სპორტის განვითარებისთვის „ვისოლ ჯგუფს“ 30 მილიონზე მეტი აქვს ინვესტირებული. თბილისში ავაშენეთ ოთხი სპორტული კომპლექსი, ხოლო ქუთაისში „ტორპედოს“ საფეხბურთო ბაზის და კლუბის რეაბილიტაცია განვახორციელეთ. დღემდე „ქუთაისის ტორპედოს“ მხარდამჭერები ვართ. „ვისოლ ჯგუფი“ ჩართულია ასევე ერთ-ერთ ყველაზე დიდ საგანმანათლებლო საქველმოქმედო მიმდინარე პროექტში „წიგნი ყველა სოფელს“. ეს არის ორი ახალგაზრდული ორგანიზაციის – „სტუდენტური გაერთიანებისა“ და „დავითიანნის“ინიციატივა, რომელიც ჩვენი დახმარებით ძალიან მასშტაბური გახდა. მასში ჩავრთეთ სხვა ორგანიზაციებიც. პროცესი ასეთია: ვაგროვებთ წიგნებს „ვისოლში“, „სმარტში“, „ვენდისში“... მთელი საქართველოს მასშტაბით შეგროვებულ წიგნებს ვაწვდით ეროვნულ ბიბლიოთეკას, რომელიც მათ ახარისხებს. შემდეგ,
“To my mind, TbilisiMarathon is one of the best organized charity events of the year“
45
46
რუსუდან კბილაშვილი: „ვფიქრობ, ჩვენი რესურსით ღონისძიებას უფრო საინტერესოს გავხდით“
მოძრავი ბიბლიოთეკის საშუალებით, რომელიც, მინდა აღვნიშნო, რომ ძალიან ლამაზია ვიზუალურად, წიგნები ჩაგვაქვს ადგილობრივ, სოფლის ბიბლიოთეკებში. რაც შეეხება წიგნების შინაარსს, „დავითიანნის“ დახმარებით ვიღებთ ინფორმაციას, რომელი წიგნები სჭირდებათ ბიბლიოთეკებს, და იმის მიხედვით ხდება დახარისხება. გარდა ამისა, „პალიტრა მედიასთან“ გვაქვს თანამშრომლობის საინტერესო ფორმა: შემოდის მაკულატურა, რომელსაც ასე, პირდაპირ ვერ გავუგზავნით ბიბლიოთეკებს, თუმცა „პალიტრა მედიის“ საინტერესო პროექტის დახმარებით, მაკულატურა იცვლება ახალ წიგნებში, რომელთაც რეგიონებში ვგზავნით. ამ პროექტის ეფექტიანობა და ხანგრძლივობა საზოგადოებაზეა დამოკიდებული. ბუნებრივია, ყველა სოფლის მომარაგებას ჩვენსავე რესურსით ვერ შევძლებთ, ამიტომ მოვუწოდებთ საზოგადოებას, აქტიურად ჩაერთონ ამ საინტერესო აქციაში და რაც შეიძლება მეტი წიგნი გააჩუქონ „ვისოლში“, „სმარტში“, „ვენდისში“, რომ ყველა სოფლის მომარაგება შევძლოთ. კიდევ ერთი საინტერესო სოციალური პროექტი გვაქვს – „სმარტის“ ქსელში იყიდება სოციალურ საწარმოთა პროდუქტები. ამ კუთხით, უახლოეს პერიოდში, კომუნიკაციასაც ვგეგმავთ. გვინდა, საზოგადოებას
we rehabilitated the Torpedoes football base and club in Kutaisi. We still support the Kutaisi Torpedoes today. Wissol Group is also involved in in one of the largest current instructive charity projects “Books For Every Village.” This is an initiative of two youth organizations – “Students Unity” and “Davitiani” and with our help this project became very popular. The process is the following– we collect books in Wissol, Smart and Wendy’s and then give those books to the national library, where they sort them. We then send them to villages with the help of an itinerant library, which is really very beautiful. As for the type of books, we get information from Davitiani regarding the kinds of books libraries of different villages need and we send them what they want. We have an interesting form of collaboration with Palitra Media: as the recieved spoilt sheet cannot be send straight to the libraries, with the help of Palitra, we convert these spoilt sheet into new books which we send to the regions. The effectiveness and duration of this project ultimately depends on the people. Naturally, we are not able to supply all the villages with our own resources, so we appeal to society to be active in the collection and to give us as many books as possible, by dropping them in at Wissol, Smart and Wendy’s, so that we can supply all the villages.
Rusudan Kbilashvili:“I believe the event will be much more interesting with our resources”
მოვუწოდოთ და წავახალისოთ, რომ რაც შეიძლება მეტი სოციალური საწარმო შექმნან. ამ ეტაპზე ორი სოციალური საწარმოს პროდუქტია შემოტანილი. ეს გახლავთ სვანური მარილი „ზესხო“ და „დავითიანნის“ მიერ წარმოებული, ხის ძალიან ლამაზი სათამაშოები. გვინდა, ხალხმაც მეტი პასუხისმგებლობა იგრძნოს ასეთი სოციალური საწარმოების მიმართ. ამიტომ ვცდილობთ, გამოვყოთ სივრცე მათი პროდუქტების რეალიზაციისთვის. გვაქვს კიდევ უამრავი საინტერესო პროექტი. აქტიურად ვთანამშრომლობთ საქველმოქმედო ფონდ „იავნანასთან“. ამ ეტაპზე, როგორც ზემოთ მოგახსენეთ, ვერთვებით „ჰაიდელბერგცემენტის“ მიერ ორგანიზებულ მარათონში. მართალია, ეს ღონისძიება მესამედ ტარდება, მაგრამ ჩვენთვის თანამშრომლობის პირველი გამოცდილებაა. მინდა აღვნიშნო, რომ ყოველთვის სიმპათიით ვიყავით განწყობილი ამ ღონისძიების მიმართ, მივესალმებოდით მსგავს ინიციატივებს. აღსანიშნავია, რომ „თბილისიმარათონი“ ორივეჯერ ძალიან მაღალ დონეზე ჩატარდა და მოსახლეობის ჩართულობაც, კარგი საინფორმაციო კამპანიის საფუძველზე, ძალიან მაღალი იყო. ამიტომ მოხარული ვარ, რომ შემოთავაზება მივიღეთ პარტნიორობაზე და სიამოვნებით შევთავაზეთ ჩვენი ინიციატივებიც. ვფიქრობ, ჩვენი რესურსით ღონისძიებას კიდევ უფრო საინტერესოს გავხდით.“
We have one more interesting project – in the supermarkets of Smart you can buy products of social manufacture. We want people to have more desire to manufacture more products. At present you can find the products of two social producers: Sault from Svaneti called “Zesxo,” and very beautiful wooden toys produced by Davitiani. I think people should take more responsibility in producing such products, so we always try to support and help their realization. We have plenty of other very interesting projects. We collaborate very actively with the charity fund Iavnana. And soon, as I mentioned above, we are taking part in the charity marathon organized by HeidelbergCement. It is the third time this has been set up, but this is our first experience of collaboration. I must mention that we always had a great respect towards this event and value all such initiatives. It must be said that both previous TbilisiMarathon events were conducted to a very high quality. Thanks to a very good information campaign, the number of participants was very high, too. So, I’m extremely happy that we received an offer to collaborate: we also offered them our initiatives with great pleasure, and, with our resources, the event is sure to become even more interesting.
47
48
ძეგვიდან ბედიანში – როგორ ცხოვრობენ ბავშვთა სახლის აღსაზრდელები და რას მოხმარდება „თბილისიმარათონიდან“ შემოსული თანხა
დაბადების თარიღი: 28.02.1978 ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის ისტორიის ფაკულტეტი “ბედიანის ბავშვთა ცენტრის” დამაარსებელი და დირექტორი 1999 წლიდან Date of Birth: 28.02.1978 Ivane Javakhishvili Tbilisi State University Faculty of History Founder and Director of “Bediani Children Center” since 1999
FROM DZEGVI TO BEDIANI – HOW THE INHABITANTS OF THE CHILDREN’S HOME LIVE AND WHAT TBILISIMARATHON MONEY WILL BE SPENT ON „სწორედ „ჰაიდელბერგცემენტის“ ინიციატივით, ამ ორგანიზაციის ხელმძღვანელობის თუ რიგითი თანამშრომლის წყალობით, ჩვენი აღსაზრდელებისთვის მნიშვნელოვანი”
49 წალკის რაიონი. დაბა ბედიანი. 160 მაცხოვრებელი. მათ შორის, 12 მზრუნველობამოკლებული ბავშვი... აქ 1999 წლიდან თანაარსებობენ. ბედიანის ოჯახური ტიპის ბავშვთა სახლში, რამდენიმე სააღმზრდელო ერთეულში, აღსაზრდელები აღმზრდელებთან ერთად ცხოვრობენ. ჯერ ძეგვის ბავშვთა სახლში აღმოჩნდნენ, შემდეგ ბედიანში დასახლდნენ. ახლა სხვა მაცხოვრებლებივით საკუთარ მეურნეობებში შრომობენ, საჯარო სკოლაში სწავლობენ, ექსკურსიებზე, ლაშქრობებზე, ცალკეულ ღონისძიებებზე თანატოლებთან ერთად დადიან. მათზე სახელმწიფო, პერიოდულად კი, კერძო კომპანიები, საერთაშორისო დონორი ორგანიზაციები და უბრალოდ, კაცთმოყვარე ადამიანები ზრუნავენ... ზვიად ხაფავა, ბედიანის ბავშვთა სახლის დირექტორი: „მზრუნველობამოკლებული ბავშვების თავშეყრა მცხეთის რაიონის სოფელ ძეგვში 1995 წლიდან დაიწყო. ეს, ძირითადად, ის კონტინგენტია, რომელიც ქუჩაში ცხოვრობდა და თავს ქურდობით ან მათხოვრობით ირჩენდა. იყვნენ ოჯახები, რომელთა წევრებს ერთმანეთთან კავშირიც კი არ ჰქონდათ. მოხდა ისე, რომ ბავშვებმა, რომლებიც ძეგვში
Region of Tsalka, Bediani: 160 inhabitants, among them 12 children without guardians, cohabiting since 1999. Bediani foster care children’s home is separated into several units and children live together with their teachers. First, they found themselves in the Dzegvi children’s home and then moved to Bediani. Now, like other inhabitants, they work in their own agricultural industries, go to public schools, go on excursions, hiking tours or enjoy other specific events together with their peers. The state, and occasionally private companies, international donor organizations and simply kind people take care of them… Zviad Khapava, Director of the children’s home: Since 1995, children lacking guardianship were gathered in the village Dzegvi of the Mtskheta district. These were mostly children living on the street and earning their bread through theft and/or begging. There were families, the members of which had no contact with each other. In some cases, children that settled in Dzegvi and, unlike on the street, felt warmth and care, asked to bring their friends, then family members. First they told horrible
“Upon the initiative of HeidelbergCement, its authorities and regular employees, we will manage to do important things for our children”
50
ძეგვიდან ბედიანში – როგორ ცხოვრობენ ბავშვთა სახლის აღსაზრდელები და რას მოხმარდება „თბილისიმარათონიდან“ შემოსული თანხა
დასახლდნენ და ქუჩისგან განსხვავებით, სითბო და მზრუნველი გარემო იგრძნეს, მეგობრების, შემდეგ კი ოჯახის წევრების ჩამოყვანა ითხოვეს. მანამდე რაღაც საშინელ ისტორიებს ყვებოდნენ, ობლობაზე საუბრობდნენ, მერე კი აღმოჩნდა, რომ ბევრ მათგანს მშობლები ჰყავდა. შეიძლება ითქვას, ძეგვის ბავშვთა სახლის წყალობით, ოჯახები აღდგა. იქ ასეთი ოჯახები დღესაც ცხოვრობენ.“ – ძეგვიდან რატომ წამოხვედით? – ერთ-ერთი მიზეზი საზოგადოებასთან ადაპტაციის სურვილი იყო. არ გვინდოდა, ბავშვებს „თეთრი ყვავებივით“ ეცხოვრათ. ძეგვში სკოლაც კი შიდა ტერიტორიაზე იყო. ყველაფერი უშუალოდ დაწესებულების კედლებს შიგნით ხდებოდა. ახლა ბავშვებს საჯარო სკოლაში სიარულის საშუალება აქვთ. მათი ცხოვრების სტილი ზუსტად ისეთია, როგორც ტიპური სოფლის მაცხოვრებლის: სწავლობენ, დადიან სათევზაოდ, მოედანზე ფეხბურთის სათამაშოდ, ექსკურსიებზე, ლაშქრობებზე და ა.შ. მართალია, ექსკურსიებზე მანამდეც დაგვყავდა, მაგრამ ყველაფერს მაინც შორიდან უყურებდნენ... ძეგვში, შესაძლოა, გაცილებით უკეთესი საცხოვრებელი პირობები იყო, მაგრამ აქ გარესამყაროსთან შეხების უფრო მეტი საშუალება გაჩნდა. ამ ეტაპზე ბავშვთა ცენტრში 12 აღსაზრდელი
stories of orphanages; then it appeared that many of them did actually have parents. Thanks to the Dzegvi children’s home, families were reunited. There are a few such families that still live there. - Why did you leave Dzegvi? - One of the reasons was adaptation to the public. We did not want children to be cast away. In Dzegvi, even the school was within the territory of the children’s home. Everything happened inside the borders. But now children have the opportunity to attend public schools- their lifestyle is just like that of a typical village resident: they go to school, they go fishing, play football in the playground, they go on excursions, hiking tours, etc. Although we took them on excursions before, they were still watching everything from afar… In Dzegvi, the living conditions might have been better but here there are many more points of contact with the outer world. Now 12 children live in the children’s home. The youngest turned eight just the other day. Children stay with us until they finish secondary school. There are three more families where children live with their biological parents. - You mentioned living conditions…
From Dzegvi to Bediani – how the inhabitants of the children’s home live and what the Tbilisi Marathon money will be spent on
ცხოვრობს. ყველაზე პატარა ახლახან 8 წლის გახდა. ბავშვები ჩვენთან სკოლის დამთავრებამდე რჩებიან. არის კიდევ 3 ოჯახი, სადაც ბავშვები თავიანთ ბიოლოგიურ მშობლებთან ცხოვრობენ. – საცხოვრებელი პირობები ახსენეთ... – საცხოვრებელ სახლებს რაც შეეხება, ჩვეულებრივი კოტეჯებია, 1950-იან წლებში აშენებული. თითოეულს აქვთ თავისი ეზო, ბოსტნის ადგილები, სადაც მოჰყავთ კიტრი, პომიდორი, მწვანილი და ა.შ. ამ ყველაფერში ბავშვებიც არიან ჩართულნი. სავალდებულო არ არის, რომ ყველა ერთ რეჟიმში ცხოვრობდეს – შეიძლება ერთი ბავშვი გვიან მოვიდეს, მეორე – ადრე. დღის განრიგი და საკვები რაციონი ერთნაირი არ არის. შესაძლოა ვინმეს არა გუფთა, არამედ შემწვარი კვერცხი მოუნდეს. ამის გათვალისწინებაც ხდება. 12 ბავშვის პირობებში ეს სირთულეს არ წარმოადგენს. – სახელმწიფო ბიუჯეტიდან სრულად ფინანსდებით? – არა, სახელმწიფო თანხას მხოლოდ კვებასა და ჰიგიენის საშუალებებზე გამოყოფს. დანარჩენზე – იქნება ეს საწვავი, ავეჯი, მშენებლობა, საყოფაცხოვრებო ნივთები თუ სხვა, სპონსორების მოძიებას ვცდილობთ. თანხების მობილიზებაში მეგობრები, ნაცნობები გვეხმარებიან. არის შემთხვევები, როდესაც ცალკეული კომპანიები და პიროვნებები თვითონვე გამოთქვამენ ამ ბავშვების დახმარების სურვილს, მათთვის მოაქვთ საჩუქრები და ა.შ. – რამდენადაც ვიცი, ერთ-ერთი ასეთი კომპანია „ჰაიდელბერგცემენტია“, რომელიც ამ ეტაპზე თქვენი აღსაზრდელებისთვის გარკვეული თანხის გაღებას აპირებს. ჩემი ინფორმაციით, კომპანიის მიერ ინიცირებული და ორგანიზებული საქველმოქმედო მარათონიდან შემოსულ თანხას „ჰაიდელბერგცემენტი“ გააორმაგებს და თქვენ ცენტრს ამ სახით გადმოურიცხავს. – დიახ, ასეა... მადლობა მინდა ვუთხრა კომპანიის წარმომადგენლებს ამ შესანიშნავი იდეის შემოთავაზებისთვის. მარათონის ორგანიზება ორმაგი მიზნებით, თავისთავად, ძალიან საინტერესო და კეთილშობილური საქმეა. ის არა მარტო ჯანსაღი ცხოვრების წესის დამკვიდრებას უწყობს ხელს, არამედ საქველმოქმედო დატვირთვითაც ხორციელდება და სწორედ ესაა ძალიან მნიშვნელოვანი. აღსანიშნავია უშუალოდ ღონისძიებაში მონაწილეთა დამოკიდებულება. სასიხარულოა, რომ როგორც ცალკეულ პერსონებს, ასევე კომპანიებს გაცნობიერებული აქვთ ის სოციალური პასუხისმგებლობა, რომელიც თანამოქალაქეებზე, სოციალურად დაუცველ პირებზე, ბავშვებზე ზრუნვას უკავშირდება. მიხარია, რომ თითოეული მათგანი აქტიურად არის ჩართული „ჰაიდელბერგცემენტის“ მიერ ორგანიზებულ ღონისძიებაში. სწორედ „ჰაიდელბერგცემენტის“ ინიციატივით, ამ ორგანიზაციის ხელმძღვანელობის თუ რიგითი თანამშრომლის წყალობით, ჩვენი აღსაზრდელებისთვის მნიშვნელოვანი
- As for houses, these are regular small cottages which were built in the 1950s. Each of them has a small yard with vegetable plots where they grow cucumbers, tomatoes, greens, etc. The children are involved in all that. It is not necessary for every child to live with exactly the same regime. One child can come late, another – earlier. The agenda and food is not exactly the same either. Someone may feel like an omelet and not a meatball. All of that is taken into consideration. With 12 children it is not so hard… - Are you fully funded from the state budget? - No, the state gives money for food and hygiene items. For the rest- fuel, furniture, construction, household items, etc. we try to find sponsors. Our friends and acquaintances help us mobilize funds. There are cases when specific companies and individuals express their wish to help the children, give presents, etc. - One such company is HeidelbergCement, which at this stage plans to transfer money to your children. As far as I know, the money raised through the charity marathon initiated and organized by HeidelbergCement, will be doubled and transferred to you.
51
52
ძეგვიდან ბედიანში – როგორ ცხოვრობენ ბავშვთა სახლის აღსაზრდელები და რას მოხმარდება „თბილისიმარათონიდან“ შემოსული თანხა
საქმის გაკეთებას შევძლებთ. ბავშვები ხომ ჩვენი ქვეყნის მომავალია, მათზე ზრუნვა კი – თითოეული ჩვენგანის ვალდებულება. უკვე ვიცით, რაში დავხარჯავთ „ჰაიდელბერგცემენტის“ მიერ შემოთავაზებულ თანხას: ჩვენი სახლები ძალიან მოძველებულია. ყველა მათგანს რემონტი სჭირდება. შარშან რემონტი იმიტომ დავიწყეთ, რომ ერთი შენობა ავარიული იყო – სიძველისგან ხის „მინაშენი“ დალპა და ამის გამო იქ ცხოვრება საშიში გახდა. დავიწყე მშენებლობა, დახმარება მეგობრებს ვთხოვე. ფიზიკურად გვეხმარებოდნენ ის ახალგაზრდებიც, რომლებიც ჩვენთან გაიზარდნენ. მშენებლობა ვერ დავამთავრეთ და დიდი იმედი მაქვს, წელს მაინც მივიყვანთ ბოლომდე. ახლა ორსართულიან შენობას ვაკეთებთ. ერთ სართულზე იქნება სასადილო, საძინებელი, აბაზანა, შესასვლელი, მეორე სართულზე საკონფერენციო ოთახი – დარბაზი, სადაც ბავშვებს ფილმებს ვუჩვენებთ, ტრენინგებს და სხვა ღონისძიებებს ჩავატარებთ. აქამდე ამის საშუალება არ გვქონდა... ზვიად ხაფავამ ძეგვის ბავშვთა სახლში მუშაობა მოხალისედ სკოლის დამთავრებისთანავე დაიწყო. თავიდან მეგობარს გაჰყვა – ჯერ ისე, უბრალოდ, შემდეგ ბავშვებთან ურთიერთობა მოეწონა, მათგან დიდი სითბო იგრძნო. სტუდენტობისას, ლექციების პარალელურად, ადიოდა. მოგვიანებით, იქ უკვე საცხოვრებლად გადავიდა. ზვიად ხაფავა ხაფავა: „ბედიანში დაახლოებით 60 ბავშვი გადავიყვანეთ. წლების განმავლობაში, ფინანსების შემცირებასთან ერთად, ბავშვთა რაოდენობაც შემცირდა. ამას აღმზრდელების რაოდენობის შემცირება მოჰყვა. იქ ყველა მოხალისედ (აბსოლუტურად უხელფასოდ) მუშაობდა და ახლაც ასეა.“ ბედიანის ბავშვთა ცენტრის აღმზრდელები, პარალელურად, სკოლაშიც მუშაობენ და თავს ამით ირჩენენ. სხვებთან შედარებით, ბატონი ზვიადი პრივილეგირებულ მდგომარეობაშია – ადგილობრივ საჯარო სკოლაში ისტორიას ასწავლის და ამასთან ერთად, ბედიანის თემში წალკის მუნიციპალიტეტის გამგებლის წარმომადგენელი – ადგილობრივი გამგებელია. ზვიად ხაფავა ხაფავა: „ეს, თავის მხრივ, ბევრ რამეში მეხმარება. ახლა ყველაფერი ვიცი, რაც რაიონში ხდება და შესაბამისად, ჩვენი აღსაზრდელებიც, შეძლებისდაგვარად ყველა ღონისძიებაში ერთვებიან – იქნება ეს აქციები, კონცერტები თუ სხვა. იმავეს
- Yes, that’s right and I would like to thank the company representatives for suggesting this great idea. Organizing a marathon with double goals is a very interesting and noble thing. It does not only help establish a healthy lifestyle but has charitable meaning and this is very important. The attitude of the participants is noteworthy. It is so good that individuals as well as companies realize the social responsibility that they have for their fellow citizens, socially vulnerable persons and children. I am glad that each of them is actively involved in the event organized by HeidelbergCement. Upon the initiative of HeidelbergCement, its authorities and regular employees, we will manage to do important things for our children, as children are the future of our country and taking care of them is the responsibility of us all. We already know how we will spend the money transferred by HeidelbergCement. Our houses are very shabby and all are in need of repairs. Last year we started repair works, since one of the buildings was on the verge of collapse- the wooden construction was old and damp and it was dangerous to live there. I started construction myself and asked friends for help. Youngsters who grew up with us helped us with the physical work, too. But we could not finish the construction and I hope we will do it this year. Now we are building a two-storey house. On one floor there will be a dining-room, a bedroom and a bathroom plus an entrance; on the second floor – a conference hall which will be a place to show films to the children, give them trainings and hold other events. Before we didn’t have the space or the opportunity for that. Zviad Khapava started working at the Dzegvi Children’s Home as a volunteer upon finishing secondary school. He first accompanied his friend, and then started to get on with with the children- enjoying the warmth he felt from them. As a student, he visited the home parallel to lectures and then later moved there. Zviad Khapava: We took about 60 children. Over the years, following the cut in funds, the number of children decreased. The number of teachers decreased as well. Everyone was a volunteer there (working for no salary) and it is still so. Bediani children’s home teachers work at schools and this is how they earn money. Compared to others, Zviad is privileged – he teaches history at a local public school and parallel to it is a local governor – representative of the Tsalka Municipality in the Bediani community. Zviad Khapava: It helps me a lot to be informed about everything and thanks to it our children get the chance to participate in almost every event, action and concert. For example, this year we sent them to an archeological
From Dzegvi to Bediani – how the inhabitants of the children’s home live and what the Tbilisi Marathon money will be spent on
ვცდილობ სოფლის მოსახლეობისთვის. პატარა დასახლებაა და ერთობლიობაში ყველაფერს უფრო მარტივად ვახერხებ. გარდა ამისა, ეს მათ ერთმანეთთან ურთიერთობაშიც ეხმარება. ჩვენი აღსაზრდელები ახლა ბედიანის ნაწილია – ისევე, როგორც თითოეული მისი მაცხოვრებელი... – 12 ბავშვი გყავთ... აღსაზრდელების რაოდენობის გაზრდას არ ფიქრობთ? დღემდე ქუჩაში უამრავი მზრუნველობამოკლებული ბავშვია... – სამწუხაროდ, დღევანდელი მატერიალური და ჰუმანური რესურსი მეტის საშუალებას არ იძლევა. მაქსიმუმ 15 ბავშვის მიღება შეგვიძლია. თუმცა ოჯახებში განაწილებულ ბავშვებზეც ვზრუნავთ – ისინი ყველა ღონისძიებაში მონაწილეობენ. ახლა, სავარაუდოდ შემოდგომაზე, ჩამოვა კომისია, რომელიც განსაზღვრავს რამდენი ბავშვის მიღებას შეძლებს ბავშვთა ცენტრი. ყველაფერს სახელმწიფო გაუწევს ზედამხედველობას. თუ ჩვენი რესურსი გაიზრდება, ბუნებრივია მეტი ბავშვის მიღებაზე უარს არ ვიტყვით. ჯერჯერობით, მაქსიმალურად ვცდილობთ, მოვიძიოთ რესურსები იმ ბავშვების უზრუნველსაყოფად, რომლებიც გვყავს. დანარჩენს დრო გვიჩვენებს...
expedition; they returned very happy. I try to do the same for the village population. This is a small settlement and everything together is not so hard to manage. Besides, it helps them have contact with each other. Now our children’s home children are part of Bediani, just like each of the residents… - You have 12 children… Do you think of increasing the number? Even now, there are many children lacking carers and on the street… - Unfortunately, our current financial resources do not allow us to take more. We can have a maximum of 15 children. However, we take care of children distributed into families as well and they participate in all the activities. Now a commission will arrive, probably in fall, that will decide how many children the children’s home will be able to accept; everything will happen under state supervision. If our resources increase, then of course we will not refuse to take more children. So far, we are doing our best to find resources to support the children that we care for; time will show the rest…
53
54
„ჩვენთვის ძალიან სასიამოვნოა ასეთი დონის ღონისძიებაში მონაწილეობა“ დავით ტატიშვილი „თბილისიმარათონს“ მაღალპროფესიონალურ სპორტულ სამედიცინო სერვისს სთავაზობს
დაბადების თარიღი: 01.01.1962 თბილისის სახელმწიფო სამედიცინო ინსტიტუტი პროფესორი, სპორტული მედიცინის და რეაბილიტაციის ცენტრის გენერალური დირექტორი Date of Birth: 01.01.1962 Tbilisi State Medical University Professor and General Director of Sport Medicine and Redical Rehabilitation Center
“IT IS A GREAT PLEASURE FOR US TO BE A PART OF SUCH A GREAT EVENT” David Tatishvili offers a high professional medical service to TbilisiMarathon „თითოეულ მარათონელს ექნება აბსოლუტურად მაღალი დონის სპორტული სამედიცინო მომსახურების სერვისი“
55 სირბილი სტუდენტობისას დაიწყო, მაგრამ მარათონელი 49 წლის ასაკში გახდა. გადაწყვეტილება სპონტანურად მიიღო. უბრალოდ, ერთ დღეს ადგა და პროფესიული აქტივობა სპორტულით ჩაანაცვლა. ყველაფერი ძალიან მარტივი, დაუგეგმავი სცენარით განვითარდა: კუს ტბაზე მაშინდელი პირველი ლედის სანდრა რულოვსის თაოსნობით მკერდის კიბოს საწინააღმდეგო აქციები ტარდებოდა და დავით ტატიშვილი, სხვებთან ერთად, დამსწრე საზოგადოებას ადგილზე კონსულტაციებს უწევდა. მასობრივი აქტივობით მაშინვე მოიხიბლა. ასე, უბრალოდ ადგა, წავიდა, სპორტულ სამოსში გამოეწყო და ფეხის ტრავმის მიუხედავად, ღონისძიებაში მონაწილეობა მიიღო. მას შემდეგ კიდევ 28 მარათონი გაირბინა. დავით ტატიშვილი, სპორტული მედიცინისა და რეაბილიტაციის ცენტრ Health Palace-ის დირექტორი: „სპორტი ბავშვობიდან მიყვარდა. მართალია, სიმაღლით არასდროს გამოვირჩეოდი, მაგრამ მიუხედავად ამისა, კალათბურთს ვთამაშობდი. სტუდენტობისას სირბილით დავკავდი. მერე მარათონებშიც ჩავერთე. მოგვიანებით, საქართველოში თეა ადამიას სახით სპორტული პროფილის ექიმი აღმოვაჩინე. ამ აღმოჩენამდე მოქმედმა სპორტსმენმა მიმიყვანა. ეს ჩემთვის სასიამოვნო სიურპრიზი იყო. დიდი ხნის განმავლობაში ვცდილობდი ჩემი პრობლემის გადაჭრას, მაგრამ ვერ მოვახერხე. აი, თეას დახმარებით კი გარკვეულ კონდიციამდე მივედი. შემდეგ კიდევ მრავალ მარათონში შევძელი მონაწილეობის მიღება. ახლაც, სპორტული ექიმების თეა ადამიას და გიორგი ლომიძის ზედამხედველობით მივსდევ სპორტულ ცხოვრებას. ყველა ადამიანს აქვს ამბიცია და საკუთარი ჰობი, რაღაცისადმი განსაკუთრებული სიყვარული. მალე 53 წლის გავხდები. მაქვს ინტერესი, როგორც საქართველოში, ასევე საერთაშორისო ასპარეზზე გარკვეულ შედეგამდე მივიდე, მაგრამ დარწმუნებული ვარ, რომ სპორტული პროფილის ექიმების გარეშე ამ მიზნის მიღწევა შეუძლებელია.“ ახლა „თბილისიმარათონისთვის“ ემზადება, რომელიც 25 ოქტომბერს უნდა გაიმართოს. წინა მარათონების დროს დედაქალაქში არ იმყოფებოდა და გული დასწყდა, მონაწილეობა პირადად რომ ვერ მიიღო, თუმცა მარათონში „დავით ტატიშვილის სამედიცინო ცენტრის“ გუნდი ჩაერთო. წელს ეს პერიოდი სპეციალურად „შემოინახა“ და... „ჰაიდელბერგცემენტთან“ უკვე ორმაგ თანამშრომლობას გეგმავს – თავის გუნდთან ერთად მონაწილეობას გარბენშიც მიიღებს და ამავდროულად, სპორტული პროფილის ექიმებისა და ფიზიოთერაპევტთა პროფესიონალური ჯგუფით მარათონელებს სამედიცინო მეთვალყურეობასაც გაუწევს. დავით ტატიშვილი ტატიშვილი: „მინდა გითხრათ, რომ „ჰაიდელბერგცემენტი“ საოცრად მაღალ დონეზე ატარებს ღონისძიებას. ის ძალიან ახლოა ევროპულ სტანდარტებთან – დაწყებული დროის მონიტორინგიდან, დამთავრებული ჩვენი სამედიცინო მომსახურებით. შესაბამისად, ჩვენთვის უზომოდ სასიამოვნოა ასეთი დონის ღონისძიებაში მონაწილეობა.
Tatishvili started running when he was a student, but took part in a Marathon only at the age of 49. His decision was very spontaneous; one day he got up and changed his professional activity into a sporting activity. Everything happened in a very simple, unrehearsed way: There was a race against breast cancer on Turtle lake organized by the first lady of that time - Sandra Rulovs. Tatishvili, with others, consulted people there. He became immediately charmed with such mass activity. So, he very simply went, changed his clothes and in spite of an earlier leg injury, took part in the Marathon. Since then he has participated in 28 Marathons. David Tatishvili, director of the Sports Medicine and Redical Rehabilitation Centre - “Health Palace:” I’ve loved sport since my childhood. Actually, I’ve never been very tall, but I played basketball, and when I became a student I started to run regularly. Later, I met sports doctor Tea Adamia - a great surprise for me, as I had been trying to solve my leg injury for a very long time, but with no result. So, with the help of Tea, my leg became stronger and in that condition I was able to run a greater number of Marathons. Now, I’m still under supervision of the sports doctors Tea Adamia, along with George Lomidze. Every human has a special love, an ambition to do something, I’ll soon turn 53 and I have a desire to achieve some high goals in Georgia as well as in the international arena. But I have realized very well that, without the help of my
“Each marathoner will have highly professional medical service”
56
„ჩვენთვის ძალიან სასიამოვნოა ასეთი დონის ღონისძიებაში მონაწილეობა“
წელს ვაპირებთ მაღალპროფესიონალური, სპორტული სამედიცინო სერვისი მივაწოდოთ ამ ღონისძიებას. 21 კმ არ არის მცირე მანძილი და მისი გადალახვა გარკვეულ სირთულეებთანაა დაკავშირებული, იგივე ჯანმრთელობის კუთხით. ამიტომ ძალიან მნიშვნელოვანია, ღონისძიება არა მარტო მოწოდებითა და ენთუზიაზმით, არამედ პროფესიონალი მედპერსონალის ზედამხედველობით ჩატარდეს. ვიცი, რომ მარათონში უამრავი კომპანიაა ჩართული და ღონისძიების საინტერესოდ და ხარისხიანად ჩასატარებლად ყველა დიდ ძალისხმევას ხარჯავს. ბუნებრივია, ამას მოჰყვება მონაწილეთა რაოდენობის ზრდა, რაც თავის მხრივ, გაზრდის რისკებს. ჩვენი მხრიდან, როგორც მათი ინფორმაციულობის, ასევე ფიზიკური მომზადების კუთხით, ყველაფერს მაქსიმალურად გავაკეთებთ. შემიძლია გითხრათ, რომ თითოეულ მარათონელს, შეჯიბრის წინ, მიმდინარეობის პროცესში და შემდეგ, ექნებათ აბსოლუტურად მაღალი დონის სპორტული სამედიცინო მომსახურების სერვისი. ამას სპორტული მედიცინისა და რეაბილიტაციის ცენტრი Health Palace-ი უზრუნველყოფს. მინდა გითხრათ, რომ ჩვენ არ გვაშინებს მონაწილეთა რაოდენობა. გამორჩეულები ვართ იმით, რომ ერთი ადამიანი 10 კაცის საქმეს არ აკეთებს. გვყავს 2 ათეულზე მეტი ადამიანისგან შემდგარი, კარგად მომზადებული, პროფესიონალი, მაქსიმალურად ორგანიზებული გუნდი. ყველამ კარგად იცის თავისი საქმე. ბუნებრივია, ტრავმაზე არავინ ოცნებობს, თუმცა ალბათ იცით, რომ მის გარეშე სპორტი არ არსებობს, დაზღვეული არავინ არაფრისგანაა. ამიტომ ძალიან დიდი მნიშვნელობა აქვს დროულ და მაღალპროფესიონალურ სამედიცინო მომსახურეობას. ამას კი სპორტული პროფილის ექიმისა და კარგად მომზადებული ფიზიოთერაპევტის გარდა,
doctors, it would be impossible. At present he is preparing for TbilisiMarathon which will be held on 25th of October. In the previous Marathon, Tatishvili wasn’t in Tbilisi, so he was very sorry to not be able to take a part in the event. Even though, the team of “David Tatishvili Medical Centre” did participate. This year, he put off his whole schedule in order to be free for the 2014 race. What’s more, he is planning to have a double collaboration with HeidelbergCement: not only will he be running in the half marathon with his team, but also doctors and physiotherapists who work for Health Palace, will be on hand to serve the race as needed. David Tatishvili: I must mention that HeidelbergCement has arranged this project very professionally. It is very close to European standards – particularly from time monitoring to our medical service. Consequently, it is a great pleasure for us to be part of such a great arrangement. This year we planned to serve TbilisiMarathon very professionally. 21 kilometres is not a small distance, so it is naturally associated with many difficulties, and health problems may often occur. So, mere diligence and enthusiasm is not enough - it’s very important for the event to have a highly qualified team of doctors. I know that a lot of companies are participating in the
“It is a great pleasure for us to be a part of such a great event”
ვერავინ გააკეთებს. ეს, თავის მხრივ, გარკვეულწილად ღონისძიების წარმატებასაც განაპირობებს.“ სპორტული მედიცინისა და რეაბილიტაციის ცენტრი Health Palace სპორტული და აღდგენითი მედიცინის მიმართულებით პირველი უნივერსალური კომპლექსია საქართველოში. ცენტრი აღჭურვილია ულტრათანამედროვე სტანდარტების სამედიცინო, სარეაბილიტაციო აპარატურითა და ტექნოლოგიებით. ახალი კომპლექსი ადაპტირებულია შეზღუდული შესაძლებლობების მქონე პირთა გადაადგილებისთვის და მთლიანად აკმაყოფილებს მათი სრულყოფილი სამედიცინო მომსახურების ყველა მოთხოვნას. უმაღლესი კვალიფიკაციის სპეციალისტები და მრავალფეროვანი სერვისების უნიკალური კომპლექსი უმოკლეს დროში ჯანმრთელობის აღდგენის საშუალებას იძლევა. პროფესიონალთა მიერ სწორად შერჩეული პროცედურებით შესაძლებელია სხეულის სასურველი წონისა და ფორმის მიღება. ცენტრში არსებული გარემო სრულფასოვან განტვირთვასა და საუკეთესო განწყობას განაპირობებს.
half marathon and all of them do their best for the event to be held on a very high level. Naturally, this quality will increase the number of participants and the risks will be even greater. So, we will be maximally mobilized to give them all the necessary information and to prepare them well physically. I can say with confidence that each member will have high professional medical service before, during and after the half marathon. All of them will be secured by the centre of rehabilitation and sports medicine - Health Palace. It must be said that the amount of participants does not scare us. We are ready: we have more than 20 well-prepared and highly qualified teams, so one person doesn’t have to do the work of 10 people. Nobody expects an injury but, as you know, there is no sport without injuries. We are not guaranteed against such a thing, so I think you all understand the importance of well-timed treatment and that would be impossible without good sports doctors and qualified physiotherapists. This factor will condition the success of the event.
დავით ტატიშვილი ტატიშვილი: „დღეს, როგორც ინდივიდუალური, ისე გუნდური სპორტი, ძალიან მაღალი დონის ფიზიკური მომზადების გარეშე, უბრალოდ, არ არსებობს. წარმატებებს მხოლოდ ჯანმრთელობის პიკზე შეიძლება მიაღწიო. ამის უზრუნველყოფა კი უთუოდ სპორტული პროფილის ექიმის დახმარებით არის შესაძლებელი. სწორედ ეს გახლდათ სპორტული მედიცინისა და რეაბილიტაციის ცენტრის შექმნის იდეა. ქართულ სპორტს მომავალი სჭირდება. დღეს ქართული სპორტი, რბილად რომ ვთქვათ, ის არ არის, რასაც სპორტის მოყვარული საზოგადოება ელის, თუმცა მდგომარეობის გაჯანსაღების სიმპტომები ნამდვილად არსებობს. მაგალითად, გარკვეულ საკითხებში ოლიმპიური კომიტეტი და ხელისუფლება გვერდში დაგვიდგა,
The centre of rehabilitation and sports medicine “Health Palace” is the number one universal complex in the sporting and regenerative direction. The centre is equipped with ultra-modern medical and rehabilitative technologies and is fully adapted for physically disabled people who can freely ove from one place to another within a centre that fully satisfies all demands for their thorough treatment. Specialists with very highly qualifications, with the complex of various unique services, make it possible to recover from injuries in a very short period of time. With the correct treatment and procedures you achieve your ideal weight and body shape. The atmosphere of the centre helps you to
57
58
„ჩვენთვის ძალიან სასიამოვნოა ასეთი დონის ღონისძიებაში მონაწილეობა“
მაგრამ საერთო ჯამში, მაინც ბევრ სირთულეს ვაწყდებით. გარკვეულწილად, ამაზე საზოგადოების დამოკიდებულებაც მოქმედებს. მართალია, ახლა უკეთესობისკენ მიდის ყველაფერი, მაგრამ გარკვეული პრობლემები ისევ არსებობს. მაგალითად, სპორტული პროფილის ექიმის საჭიროება ნაკლებად ესმით. ადრე ის მასაჟისტთან იყო გაიგივებული. ჩვენ საკმაოდ რთულ საქმეს შევეჭიდეთ, დინების საწინააღმდეგოდ წავედით. ბევრი ადამიანი ფეხზე დავაყენეთ. დღეს საზოგადოებრივი აზრი რადიკალურად შეცვლილია, თუმცა გაცნობიერებული გვაქვს, რომ დღეების, კვირების განმავლობაში ასეთი საკითხები არ წყდება. თუ მარათონს პროფესიონალურად მივუდგებით, საზოგადოების დამოკიდებულებას აქაც დავინახავთ. საქართველოში იგი სპორტისადმი დამოკიდებულების იდენტურია. სხვა ქვეყნებში მარათონელი ძალიან ბევრ ფულს იხდის იმისთვის, რომ გარბენში მონაწილეობა მიიღოს. ეს მათი სულისკვეთება, სპორტისადმი დამოკიდებულებაა. საქართველოში ასე არ ხდება. პირად მაგალითს გაგიზიარებთ: ყოველ დილით კუს ტბაზე დავრბივარ. იქ ძალიან კარგი საზოგადოება იკრიბება. მხვდებიან ისეთებიც, რომლებიც სასოწარკვეთილი მიყურებენ და გაოგნებული მეკითხებიან, თავს რატომ იკლავო? რატომღაც, ხალხი დარწმუნებულია, რომ ყოველდღიური ვარჯიშით „თავს ვიკლავ“. ამ დროს, ფიზიკურად თავს ძალიან კარგად ვგრძნობ. საკუთარი ფიზიკური ფორმით კმაყოფილი ვარ. მინდა ისიც აღვნიშნო, რომ ჩვენი სპორტული პროფილის ექიმთა დახმარებით ბევრი სირთულის გადალახვას ვახერხებ. მაგალითად, არის შემთხვევები, როდესაც სტარტის აღება მიჭირს. აი, მაშინ მახსენდება ყველა ის ვარჯიში, რჩევა, რომელსაც ჩემი ექიმები მიზიარებენ და მერე უკვე ყველაფერი ძალიან კარგად გამომდის. მინდა ვისარგებლო შემთხვევით და არა მარტო თბილისის, არამედ საქართველოს ყველა მოქალაქეს მოვუწოდო, ჩაერთოს „ჰაიდელბერგცემენტის“ მიერ ორგანიზებულ მარათონში. ისინი, ერთი მხრივ, კეთილ საქმეს გააკეთებენ, რადგან მარათონს საქველმოქმედო დატვირთვა აქვს, ხოლო მეორე მხრივ, ძალიან დიდ სიამოვნებას მიიღებენ. ამავდროულად, ჩვენი სპორტული პროფილის ექიმებისა და ფიზიოთერაპევტთა გუნდის მიერ ჯანმრთელობის შესაძლო გართულებისგან აბსოლუტურად დაცულები იქნებიან. რაც მეტი მონაწილე გვეყოლება, მით დიდი ზეიმის მომსწრე გავხდებით 25 ოქტომბერს.
relax fully and stay in a good mood. David Tatishvili: Nowadays, there is no individual or team sport without hard physical preparation. You can be successful only when you have no problems with your health and this is possible only with the help of sports doctors. This was the exact aim of creating the centre of rehabilitation and sports medicine. Georgian sport needs a future. To say softly, nowadays, Georgian sports isn’t what sport-lovers really need. But it must be said that there are already signs of progress - the Olympic committee and government have supported sport in many cases, but there are still many difficulties in further development. It must be said that people also have the wrong approach to sport here - they don’t understand the meaning of a sports doctor, identifing doctors with masseurs. So, I can say that we are swimming upstream and it’s really very hard work. We have set many people on legs… Nowadays, public opinion is really different, but we understand that such matters can’t be solved in just days or weeks. We can see the approach of people to sport according to this event, too. Abroad, people will pay a lot of money to take part in such events, as it is their aspiration and correct approach to sport. In Georgia everything is different… As for me, I run every morning around Turtle lake. On the whole, there are always very positive people there. But I often meet people who look at me with desperate eyes and ask me why I kill myself! They are sure that I’m committing suicide just because I exercise every day. Actually, I feel perfect physically and think that I’m in really good shape. I want to mention that, with the help from our sports doctors, I have overcome many difficulties. For example, sometimes it’s hard for me to start something, but I immediately remember all of the advice and exercises that my doctors have given and taught me and everything goes very well after that. I want to use this chance and ask not only citizens of Tbilisi, but all the population of Georgia to take part in the half marathon organized by HeidelbergCement. On one hand, they will do a good deed, as this event has charitable aims, and on the other hand, they will enjoy it very much. If there is something wrong with their health, they can be assured that they are fully protected by our teams of sports doctors and physiotherapists. The more people that take part in this event, the more exciting the celebration on the 25th of October will be.
60
თეა ადამია: „სპორტი არის სიხარული, რომელიც გაზიარებისას მრავლდება“
დაბადების თარიღი: 26.07.1977 თბილისის სახელმწიფო სამედიცინო უნივერსიტეტი სპორტული მედიცინის რეაბილიტაციის ცენტრი კლინიკური მედიცინის დირექტორი Date of Birth: 26.07.1977 Tbilisi State Medical University Medical Center of Sport Medicine and Redical Rehabilitation Clinical Medicine Director
TEA ADAMIA: “SPORT IS HAPPINESS, WHICH GETS BIGGER WHEN SHARED”
61
სპორტისა და მედიცინის ურთიერთდამოკიდებულებისა თუ ურთიერთკავშირის მნიშვნელობას და საჭიროებას ადამიანები ჩვენს წელთაღრიცხვამდე რამდენიმე საუკუნით ადრე მიხვდნენ. სპორტული მედიცინის პირველი ნიშნები ჯერ კიდევ ანტიკურ ხანაში გაჩნდა. ამას ჩვენამდე მოღწეული წერილობითი წყაროები ადასტურებენ. ჰიპოკრატე, ავიცენა, პარაცელსუსი და სხვა ანტიკური ხანის ექიმები ფიზიკურ ვარჯიშებს, დიეტას, მასაჟს, აბანოებს და სხვა მეთოდებს მრავალი დაავადების პროფილაქტიკისთვის იყენებდნენ. ძველ ეგვიპტეში, ინდოეთში, საბერძნეთში, რომსა და ჩინეთში ამ საშუალებებით გლადიატორების, ჯარისკაცებისა და მებრძოლების მოსამზადებლად სარგებლობდნენ. ძველი ოლიმპიური თამაშების დროიდან, საბერძნეთში ათლეტების მომზადება სამედიცინო ზედამხედველობით მიმდინარეობდა. სამედიცინო კონტროლი საუკეთესო ექიმების მიერ ხორციელდებოდა.
The importance of the connection between sports and medicine was discovered centuries ago. Historical evidence proves that sports medicine existed in early antiquity. Hippocrates, Avicenna, Paracelsus and other doctors from that period used to diet, do exercises and other physical activities in order to stay fit and healthy. In ancient Egypt, Greece, India, Rome and China such methods were used to train Gladiators and other warriors. During the old Olympic Games, medical staff always observed how the athletes were trained and the best doctors used to be involved in this process. Sports and medicine are liked in Georgia as well, but this topic started to become important not so very long ago.
სპორტულმა მედიცინამ ფეხი საქართველოშიც მოიკიდა, თუმცა მედიცინის ამ დარგის პოპულარიზაცია სულ ცოტა ხნის წინ დაიწყო.
Tea Adamia, sports doctor: besides being a huge part of a person`s lifestyle, sport is also a science which is divided into several parts. Sports medicine is one of the main parts of this science.
თეა ადამია, სპორტული პროფილის ექიმი: „გარდა იმისა, რომ სპორტი ადამიანის სულისკვეთება და ცხოვრების სტილია, ძალიან დიდი მეცნიერებაა, რომელიც, თავის მხრივ, ქვედარგებისგან შედგება. სპორტული მედიცინა კი მისი უმძლავრესი შემადგენელი ნაწილია.
Our patients are not ordinary people. They are athletes who represent their country in international competitions. When these kinds of special people have some physical injury, we do our best to treat them properly.
62
თეა ადამია: „სპორტი არის სიხარული, რომელიც გაყოფისას მრავლდება“
ჩვენ საქმე გვაქვს არა ჩვეულებრივ პაციენტთან, არამედ სპორტსმენთან, რომელიც ხშირ შემთხვევაში საერთაშორისო ასპარეზზე ქვეყანას წარმოადგენს. როდესაც ასეთი ადამიანია ტრავმირებული და სამი კვირის შემდეგ სპორტული შეჯიბრი აქვს, ბუნებრივია, დიდი ძალისხმევაა საჭირო, რომ უწინდელი ფორმა დაიბრუნოს. პირადად მე, დიდი სურვილის მიუხედავად, სპორტსმენი არასდროს ვყოფილვარ. ამის საშუალება ჯანმრთელობის მდგომარეობამ არ მომცა. როდესაც სამედიცინო უნივერსიტეტში გამოცდები ჩავაბარე, სპორტული ექიმობა გადაწყვეტილი არ მქონდა. მაშინ ეს მიმართულება საზოგადოებისთვის არ იყო ცნობილი, მაგრამ როდესაც იქ მოვხვდი, აღმოვაჩინე, რომ სპორტთან თურმე „კულისებიდანაც“ შემეძლო მისვლა. სწორედ მაშინ გადავწვიტე, რომ სპორტული პროფილის ექიმი უნდა გავმხდარიყავი. 2003 წელს გავხდი ოლიმპიური ფონდის სტიპენდიანტი, რამაც მომცა შესაძლებლობა მოვმსახურებოდი ოლიმპიურ ეროვნულ ნაკრებს. პრაქტიკულად, ჩვენს ყველა ელიტარულ სპორტსმენს პირადად ვიცნობ. ვიცი, ვის რა მოსწონს, რა არ მოსწონს, როგორ სტკივა, როგორ გამოხატავს. როდესაც ტკივილს გრძნობს, რისი ეშინია, რისი არ ეშინია. ეს ძალიან მნიშვნელოვანია. სპორტული მედიცინა არის გუნდური მუშაობა, რომელიც ერთადერთ მიზანს ემსახურება – სპორტსმენი უნდა ავიდეს კვარცხლბეკზე. სულერთია, ეს როგორ მოხერხდება – ვინ დაიძინებს, ვინ არ დაიძინებს, შინ ღამით ვინ წავა, ვინ არ წავა, ვინ ირბენს და ა.შ. – ამას მთელი გუნდი აკეთებს. სპორტი არის სიხარული, რომელიც გაზიარებიას მრავლდება. ჩემთან ერთად, თქვენ გიხარიათ, მწვრთნელს და გულშემატკივარს უხარია. სპორტულ მედიცინას მხოლოდ სიხარული მოაქვს, განსხვავებით მედიცინის სხვა დარგებისგან, რომელთა უმრავლესობა, ძირითადად, უარყოფით ემოციებთან ასოცირდება. ამიტომ ვცდილობთ, ეს სულისკვეთება მუდმივად იყოს შენარჩუნებული. აქ მოსვლისას, სპორტსმენებმა ზუსტად იციან, რომ მოდიან დაწესებულებაში, სადაც ყველა მათ გვერდში დგას ნებისმიერი შესაძლებლობით – დაწყებული ბატონ დავითით, დამთავრებული დამლაგებლით. ყველა მოტივირებულია, რომ ადამიანმა თავი ისე იგრძნოს, როგორც საკუთარ სახლში. ჩვენ ვიცით სპორტსმენის საშეჯიბრო განრიგი, ვიცით სად, როდის და როგორ ტარდება შეჯიბრი, და ა.შ. გვაქვს ძალიან მჭიდრო ურთიერთობა მწვრთნელებთან და ვცდილობთ, მათაც ავუხსნათ, რომ სპორტული პროფილის ექიმი სპორტსმენის ცხოვრებაში ძალიან მნიშვნელოვანი ფიგურაა. ჩვენი მხრივ, ყველაფერი გავაკეთეთ, რისი გაკეთებაც იყო შესაძლებელი საქართველოში მედიცინის ამ დარგის პოპულარიზაციისთვის. ვიზრუნეთ შეზღუდული შესაძლებლობების მქონე ადამიანებზეც და შევიძინეთ შესაბამისი აღჭურვილობა. იშვიათად შეგხვდებათ მსგავსი ცენტრი, სადაც სამედიცინო ტრენაჟორების ხაზი
I have never been involved in sports activities, I don`t have the right health conditions. When I became a medical student, I never knew I would become a sports doctor- it wasn’t a popular field back then. And when I became involved in sports medicine, I discovered that I could be involved in sports from the backstage. That was the moment when I decided to be a sports doctor. I attained an Olympic scholarship in 2003, which gave me opportunity to serve the national Olympic team. I know all the prominent athletes personally: I know what they like, what they don`t like, how they feel pain, what they do when they need treatment, what are they afraid of. This is very important. Sports medicine means teamwork, which has one main aim- to see the athlete stand on the winning pedestal. It is not important how this result is achievedwho will sleep, who will not; who will train all night and who will not. This process is observed by the whole team. Sport is happiness, which gets bigger when shared. I feel happy because others feel happy. The coach is happy and so are the spectators. Sports medicine brings a great deal of joy. This is the main difference from other kinds of medicine, which are mainly associated with pain and
Sport is happiness, which gets bigger when shared
ეტლით მოსიარულეთათვისაცაა გათვალისწინებული. შესაბამისად, ჩვენ გვაქვს ყველა საჭირო საშუალება შეზღუდული შესაძლებლობების მქონე ადამიანთა რეაბილიტაციისთვის. რაღა დაგიმალოთ, და ცოტა ზარმაცი ერი ვართ. სპორტი მოგვწონს მხოლოდ ტელევიზორში და ტრიბუნებზე ყვირილისას. ის, რომ ჩავერთოთ, დავინტერესდეთ, ინფორმაცია მოვიპოვოთ – ნაკლებად გვიზიდავს. ამით აიხსნება სპორტული პროფილის ექიმების არსებობის შესახებ ინფორმაციის ნაკლებობაც. როდესაც ადამიანს კუჭი სტკივა, იცის, რომ გასტროენტეროლოგთან უნდა მივიდეს, თავი თუ ასტკივდა – ნევროლოგთან, ფეხი თუ გადაუბრუნდა, აქ უკვე მარჩიელობს – არ იცის, ვის უნდა მიმართოს. ამ დროს საქართველოში სპორტული მედიცინა არსებობს, მუშაობენ სპორტული პროფილის ექიმები, მოქმედებს სპორტული მედიცინისა და რეაბილიტაციის ცენტრიც, რომელსაც ადამიანმა მსგავს შემთხვევებში უნდა მიმართოს და არსებული პრობლემა მარტივად მოიგვაროს. ბუნებრივია, აქტიურად ვეწევით საინფორმაციო კამპანიასაც. მაგალითად, ლოპოტაზე, შეზღუდული შესაძლებლობების მქონე ადამიანთა გარბენში მონაწილეობა მივიღეთ. იქაც ვეცადეთ საინფორმაციო მასალა დაგვერიგებინა. იგივეს ვაპირებთ ყველა სპორტულ ღონისძიებაზე, რომელიც სამედიცინო გადაზღვევას საჭიროებს. ფეისბუქის გვერდზე გვქონდა საკმაოდ საინტერესო საინფორმაციო კამპანია სტეფანწმინდის მარათონამდე და იგივეს გავაგრძელებთ „ჰაიდელბერგცემენტის“ მიერ ორგანიზებული ძალიან საინტერესო, საქველმოქმედო მარათონის შემთხვევაში, რომელიც ოქტომბრის ბოლოსთვისაა დაგეგმილი. ამ მხრივ, ძალიან კარგ საქმეს აკეთებს „ჰაიდელბერგცემენტი“. ის, ფაქტობრივად, აზღვევს მარათონში მონაწილეებს ჯანმრთელობის შესაძლო გართულებისგან. თითოეული მარათონელი მიიღებს ინფორმაციას, როგორ უნდა ჩაიცვას ფეხსაცმელი გარბენის დროს, რა უნდა მიირთვას, როგორ დაიწყოს აქტივობა, კვების პუნქტთან როგორ მივიდეს და ა.შ. მონაწილეებს ჩაუტარდებათ ყველა საჭირო სამედიცინო პროცედურა. ჩვენი ამოცანაა, საზოგადოებამ გაიგოს, რომ იქ, სადაც სპორტული ღონისძიება ტარდება, უნდა იყოს სპორტული პროფილის ექიმიც. ეს ძალიან მნიშვნელოვანია.
sorrow. We work hard to maintain this spirit. When athletes come to us, they know exactly that this is an institute where everybody supports each other. David Tatishvili, as well as all the staff and housekeepers, work equally effectively. Everybody is highly motivated. This place is like a home for all of us and all the patients. We know all the time the schedules of all the athletes, where the competitions are held, and when. We keep a close relationship with the coaches and always try to make it clear that the sports doctor is a key person in every sportsman’s life. We did our best to make sports medicine in Georgia as popular as we could. We try to help people with disabilities and try to have all the necessary equipment to hand. There are not many health centers where you can find gym equipment for people with disabilities. We offer different kinds of equipment and methods to help people with special needs. Georgians are lazy. We like sport only as spectators and as a show to watch on TV. We don`t love to get involved, dig deeper, and find out more. This explains why public awareness about sports doctors is very low. When somebody has stomach pain, he or she knows which doctor to visit. The same happens when somebody has a headache. But when somebody hurts their feet, they don`t know what to do. Nowadays, sports medicine is developed in Georgia, with professional doctors and a center for rehabilitation. The public needs to be more informed. For instance, we participated in the marathon for people with disabilities which was held in Lopota. We tried to inform people who attended the event. We plan to do the same at every sports event. We have a very interesting strategy for our social media pages concerning our marathon in Stepantsminda. We try to do the same at the charity event organized by HeidelbergCement, which will be held in October. Our main aim is to inform society about the needs of a sports doctor. This is crucially important.
63
64
„მინდა „თბილისიმარათონმა“ თბილისის ქუჩებში გადმოინაცვლოს“ მაია აზარაშვილის ახალი ინიციატივა და რჩევები დამწყებ მარათონელებს
დაბადების თარიღი: 06.04.1964 XXIV ოლიმპიური თამაშების ბრინჯაოს მედლის მფლობელი (4X100მ, 1988 სეული) XXVI ოლიმპიური თამაშების მონაწილე (1996, ატლანტა) სსრკ ჩემპიონი 200მ რბენში (1986) სსრკ თასის მფლობელი (1988) საქართველოს ეროვნული ფედერაციის „სპორტი ყველასთვის“ პრეზიდენტი საუკეთესო პირადი შედეგი: 100მ - 11,08; 200მ - 22,24 Date of Birth: 06.04.1964 Winner of a bronze medal XXIV Olympic Games (4X 100m, 1988 Seoul) Participant of XXVI Olympic Games (1996 Atlanta) The champion of USSR in 200m run (1986) The president of Georgian Natonal Federation “Sport for Everyone” The best own results: 100m - 11,08; 200m - 22,24
“I WANT THE TBILISI MARATHON TO MOVE INTO THE STREETS OF TBILISI” Maya Azarashvili’s new initiative, and tips for amateur race runners „ეს არის მსგავსი მასშტაბის ერთ-ერთი, თუ არა ერთადერთი, მარათონი საქართველოში“
65 სწორად შერჩეული სპორტული ფეხსაცმელი და სირბილი ყოველდღიურ რეჟიმში – ეს ის მინიმალური მოთხოვნებია, რომელთა გათვალისწინებას ახალბედა მარათონელებს ყოფილი სპრინტერი, მძლეოსნობაში სეულის ოლიმპიური თამაშების მესამე პრიზიორი, საბჭოთა კავშირის ჩემპიონი და თასის მფლობელი მაია აზარაშვილი სთავაზობს. მისი თქმით, „თბილისიმარათონის“ მონაწილეებს საკმაოდ დიდი მანძილის – 21 კმ-ის დაძლევა მოუწევთ, რაც არც ისე იოლი საქმეა. ამისთვის კი, უპირველეს ყოვლისა, შესაბამისი ფეხსაცმლის შერჩევა და ფიზიკური მომზადებაა საჭირო. მაია აზარაშვილი: აზარაშვილი „თითოეულმა ადამიანმა, რომელიც მარათონში ხშირად ერთვება, ზოგადი წესები იცის და მას ემორჩილება. რაც შეეხება ადამიანებს, რომლებიც გარბენში პირველად მონაწილეობენ, ვურჩევ, შესაბამისი სპორტული სამოსი და ფეხსაცმელი ჩაიცვან. თუ მათ არასდროს ურბენიათ, აუცილებელია ყოველდღიურად მცირე მანძილი მაინც დაფარონ. არასპორტულ სამოსში სირბილი და თუნდაც, მოძრაობა ძალიან რთულია. მაგალითად გეტყვით, რომ ბრტყელძირიანი ფეხსაცმელი სირბილისთვის არ გამოდგება. მას უკანა მხარე, ანუ ქუსლი წინა ნაწილზე მაღალი უნდა ჰქონდეს. თუ მარათონში მონაწილეობის მიღების მსურველი შესაბამის სამოსს დამოუკიდებლად ვერ არჩევს, მან სპორტულ მაღაზიებს უნდა მიმართოს. ყველა კონსულტანტმა იცის, სხვადასხვა სპორტული აქტივობისთვის რომელი ფეხსაცმლის გამოყენებაა მიზანშეწონილი. მინდა გითხრათ, რომ მნიშვნელობა არ აქვს, რომელი საპრიზო ადგილის მფლობელი გახდება მორბენალი. ის უკვე მაშინაა გამარჯვებული, როდესაც მარათონში მონაწილეობას გადაწყვეტს. რაც მთავარია, ფინიშამდე მისვლით, თითოეული ადამიანი საკუთარ თავზე იმარჯვებს“. ბიოგრაფიული შტრიხები მაია აზარაშვილი – სეულის 1988 წლის ოლიმპიური თამაშების ბრინჯაოს პრიზიორი 400 მეტრზე ესტაფეტაში (4x100). იმავე წელს, საბჭოთა კავშირის თასს დაეუფლა, მანამდე კი, 1986 წელს, 200 მეტრზე სირბილში ქვეყნის ჩემპიონი გახდა. 1986 წელს კეთილი ნების თამაშებზე ვერცხლის მედალი მოიპოვა. 2014 წლის 11 სექტემბერს სპორტისა და ახალგაზრდობის საქმეთა მინისტრმა ლევან ყიფიანმა „სპორტის რაინდის“ წოდება მიანიჭა. მაია აზარაშვილი: აზარაშვილი „მიზანი ბავშვობიდან დავისახე. მქონდა შინაგანი განწყობა და საკუთარი თავის რწმენა. როდესაც რაღაცას იწყებ, ზუსტად უნდა იცოდე, რისი მიღწევა გსურს. ადამიანი უნდა იყო შრომისუნარიანიც და შრომისმოყვარეც. მხოლოდ ერთ-ერთი მათგანი არაა საკმარისი. სწორედ ამ შემთხვევაში შეიძლება მიიღო ის, რისი მიღებაც გსურს. რაც შემეხება მე, დასახულ მიზანს უკვე მივაღწიე“. ამჟამად ქალბატონი მაია საქართველოს ეროვნული
Proper running shoes and running every day – these are the minimum requirements that Maya Azarashvili, the former sprinter, bronze medal winner at the Seoul Olympics, and champion and cup holder of the Soviet Union gives to amateur runners just starting out in the field. The participants of the Tbilisi Marathon have to run 21 km, which is not easy. To be successful, she says, they need to choose proper shoes and prepare physically. Maya Azarashvili: each person who regularly participates in marathons knows the general rules and follows them. To those who will be making a debut in the marathon I recommend they find proper running clothes and shoes. If they have never run they must train every day and run at least some distance. Moving or running in non-running clothes is hard. For example, flat shoes will not be good for running in: the heel must be higher than the toe. If race participants have a hard time choosing the proper gear, they should go to specialized sports stores where sales consultants will be able to tell them which shoes are best. It doesn’t matter how you finish the marathon and in which place on or off the podium you will be. The runner is already a winner when he/she decides to take part in the marathon. By making it to the finish line, each person becomes a winner for themselves. Biography Maya Azarashvili – Bronze medal winner in 400 meter relay (4x100) in the 1988 Seoul Olympics. The same year she won the Soviet Union Cup; in 1986 she became the champion of the Soviet Union in the 200 meter sprint; in 1986 she won a silver medal at the Goodwill Games. On September 11, 2014 the Minister of Sports and Youth, Levan Kipiani awarded her the title of Sports Knight. Maya Azarashvili: I set a goal when I was still a child. I believed in myself. When you start something, you must know exactly what you want to achieve. You must be able
It is one of the biggest (if not the biggest) such race in Georgia
66
„მინდა „თბილისიმარათონმა“ თბილისის ქუჩებში გადმოინაცვლოს“
to work hard and you must be willing to work hard. Having only one of those two qualities is not enough. Only in this way can you achieve what you want to achieve. For me I have achieved my goal. Currently, Maya is the president of the Georgian National Federation “Sport for Everyone” and takes part in organizing every significant sporting event. This time she is involved in the Tbilisi Marathon organized by Heidelberg Cement.
ფედერაციის „სპორტი ყველასათვის“ პრეზიდენტია და ჩვენს ქვეყანაში მიმდინარე ყველა მნიშვნელოვანი სპორტული აქტივობის ორგანიზებაში მონაწილეობს. ამ ეტაპზე კი, „ჰაიდელბერგცემენტის“ მიერ ინიცირებულ „თბილისიმარათონშია“ ჩართული. მაია აზარაშვილი: აზარაშვილი „ეს ტრადიციული მარათონია. როგორც იცით, წელს მესამედ ტარდება. შარშან ორგანიზატორების თხოვნით ჩავერთე და კონკრეტულად ღონისძიების, ანუ მარათონის დღეზე ვიყავი პასუხისმგებელი. გახლდით ამ ღონისძიების სპორტული დირექტორიც, ანუ მიწევდა პასუხისგება ტრასაზე სპორტსმენების ორგანიზებულად მოწყობაზე, ნიშნებზე, ე.წ. „ჩექპოინტებზე“, მსაჯებზე და ა.შ. ანუ ყველაფერზე, რაც შეჯიბრს ეხებოდა. შარშანდელი გადმოსახედიდან, ღონისძიება ძალიან მაღალ დონეზე იყო ჩატარებული და იმედი მაქვს, წელსაც ყველაფერი არანაკლები წარმატებით ჩაივლის. ეს არის მსგავსი მასშტაბის ერთ-ერთი, თუ არა ერთადერთი, მარათონი საქართველოში. საერთოდ, ყველა დიდ და ლამაზ ქალაქს აქვს თავისი მარათონი. მაგალითად, ბოსტონის, ლონდონის, ნიუ-იორკის მარათონები და ა.შ. სასურველია, „თბილისიმარათონიც“ ასეთივე პოპულარული გახდეს. რა თქმა უნდა, ეს არასრული მარათონი, უფრო ზუსტად კი ნახევარმარათონია, მაგრამ საქართველოსთვის ეს სრულიად საკმარისია. ჩვენ არატრადიციული მორბენლები ვართ – ახლა ვიწყებთ. საზოგადოება ნელ-ნელა ხვდება, რა სარგებლობა მოაქვს სირბილს ჯანმრთელობისთვის, ამიტომ მორბენალთა რიცხვიც დღითიდღე იზრდება, რაც ჩემთვის ძალიან სასიხარულოა. მისასალმებელია, რომ „ჰაიდელბერგცემენტმა“ მარათონს სპორტულის გარდა, ჰუმანური დატვირთვაც შესძინა. შემოსული თანხა ორგანიზაციამ გააორმაგა და ძალიან კეთილშობილური მიზნების განხორციელებას მოახმარა – ადამიანებს დაეხმარა. ღონისძიება წელსაც ანალოგიური დატვირთვით ტარდება – ამჯერად, შემოსული თანხა ბედიანის
Maya Azarashvili: This is a traditional marathon. As you know, this year it will be the third time it has been held. Last year I was asked to get involved in the event and was responsible for the actual race on the half marathon day. I was also the sporting director of the event and was responsible for the track, the judges, the signs and everything else that relates to the race. Last year’s event was very well organized and I hope this year it will be equally successful. It is one of the biggest (if not the biggest) such race in Georgia. Every big and beautiful city has its Marathon, like Boston, London, New York, etc. I hope that TbilisiMarathon becomes just as popular. Of course, it is not really a marathon but rather a half marathon, but for Georgia it is perfectly enough. We are not traditional runners; we are just beginning to run and to understand what health benefits running has. The number of runners is increasing by the day and this is great. It is welcoming that HeidelbergCement added a humanitarian component to the race. The money raised from the event will be doubled by the company and given to charity. The money collected at this year’s event will be donated to the Bediani Children’s Center. The marathon is a tourist attraction as well. Besides
“I want the Tbilisi Marathon to move into the streets of Tbilisi”
ბავშვთა ცენტრს გადაერიცხება. მარათონს ტურისტული დანიშნულებაც აქვს – ღონისძიებაში, ქართველების გარდა, უცხოელებიც მონაწილეობენ. სწორედ ამიტომ, ძალიან დიდი სურვილი მაქვს, „თბილისიმარათონმა“ თბილისის ქუჩებში გადაინაცვლოს. ეს, რა თქმა უნდა, მაღალ დონეზე უნდა გადაწყდეს და საკითხის ორგანიზებაში მონაწილეობა მერიამ, ტურიზმის დეპარტამენტებმა და სამინისტროებმა მიიღონ. ძირითადად, როგორ ხდება, იცით? როდესაც მორბენლები სხვადასხვა ქვეყნიდან ჩამობრძანდებიან, პარალელურად, ქალაქს ათვალიერებენ. მარათონს ერთი დღე უნდა მიეძღვნას, სპორტული ზეიმი მოეწყოს როგორც მორბენლებისთვის, ასევე ადგილობრივი მაცხოვრებლებისთვის. ქუჩები უნდა გადაიკეტოს, ფაქტობრივად, ქალაქის პარალიზება უნდა მოხდეს. ყოველ შემთხვევაში, ღონისძიებამ ცენტრალური უბნები უნდა მოიცვას – ისე, როგორც ეს სხვა ქვეყნებშია მიღებული. მაგალითად, ი.ჭავჭავაძის გამზირი, შ.რუსთაველის გამზირი, ერთ-ერთი სანაპირო და ა.შ. რაც შეეხება წლევანდელ მარათონს, ტრასა იგივეა, რაც შარშან იყო. ამას, გარკვეულწილად, დადებითი მხარეც აქვს – მორბენლებს მიზანი აქვთ, წინა წლების რეკორდი იციან და მისი გაუმჯობესებისათვის უნდა იბრძოლონ. მსურს, მარათონში რაც შეიძლება მეტი ხალხი ჩაერთოს. ამიტომ საზოგადოებას აქტიურობისკენ მოვუწოდებ. ზოგადად, ძალიან მინდა, ჩემი ერი იყოს ჯანმრთელი, საზოგადოება გახდეს სპორტულად აქტიური. ყველამ კარგად ვიცით, რა სარგებლობა მოაქვს ქვეყნისთვის სპორტულად გაჯანსაღებულ ერს. აღვნიშნავ, რომ პირადად მე ამ ღონისძიებაში მხოლოდ ვალდებულების გამო არ ვარ ჩართული – უპირველესად, ეს ჩემი სურვილია. ამიტომ, რაც ჩემზე იქნება დამოკიდებული, ყველაფერს გავაკეთებ, რომ წლევანდელი მარათონი შარშანდელივით მაღალ დონეზე ჩატარდეს“.
Georgians it draws foreigners. This is why it is my great wish that the marathon moves onto the streets of Tbilisi. This, of course, will need a higher level of organization and the support from the Tbilisi City Hall, Tourism Department and relevant ministries. It usually happens that when runners arrive from different countries, they take time to see the city. It would be just great if one day was dedicated to the marathon, as a celebration for Tbilisi and its residents- the central streets of the city should be closed to traffic and organized into a race track. As for this year’s marathon, the venue is the same as last year. This has some advantages since returning runners know the track and can aim at improving their personal records. I would like more and more people to be involved in the marathon. I really want our nation to be healthy and our citizens to be more active in terms of sports. We know how important a healthy nation is to the progress of the country. For my part, I will spare no effort to make this year’s marathon as big a success as it was last year.
67
68
40 მდინარე ერთ სხეულში, ანუ წყლისა და ღიმილის ძალა სილამაზისა და ჯანმრთელობის რეცეპტი ალექსანდრა პაიჭაძისა და დავით ქაცარავასგან
დაბადების თარიღი: 09.06.1977 მსახიობი, ტელეწამყვანი, პროდიუსერი საქართველოს ჯომარდობის ეროვნული ფედერაციის პრეზიდენტი საქართველოს კანოეს ფედერაციის პრეზიდენტი 2012 წლიდან Date of Birth: 09.06.1977 Actor, TV presenter, Producer The President of National Rafting Federation of Georgia The President of Canoes Federation of Georgia since 2012
40 RIVERS IN ONE BODY-THE POWER OF WATER AND A SMILE! Recipes of beauty and health from David Katsarava and Aleksandra Paichadze „ჩემთვის სიცოცხლე მოძრაობაა...“
69 გამორჩეული ვიზუალი, განსაკუთრებული ენერგიულობა, გადამდები, დადებითი აურა, საქმიანობის მრავალფეროვანი სფეროები – ეს ის ძირითადი მხარეებია, რომელიც ალექსანდრა პაიჭაძესა და დავით ქაცარავას აერთიანებთ. „ჰაიდელბერგცემენტის“ მიერ ორგანიზებულ „თბილისიმარათონში“ ორივე მათგანი დიდი ენთუზიაზმითაა ჩართული. მათთვის ეს უკვე ტრადიციადქცეული ღონისძიება არა მარტო სახალისო პროცესი, არამედ ქველმოქმედების შესაძლებლობა და ჯანსაღი ცხოვრების წესის დამკვიდრებისთვის გადადგმული კიდევ ერთი ეფექტიანი ნაბიჯია. დღეს ორივე მათგანი სპეციალურად ჩვენი მკითხველისთვის საკუთარი ენერგიულობისა და სილამაზის საიდუმლოს შესახებ გვესაუბრება. დავით ქაცარავა – სპორტსმენი, ტელეწამყვანი, მსახიობი. საკუთარი ბიზნესი საყვარელ სფეროებს – სპორტსა და ტურიზმს დაუკავშირა. აქტიური ცხოვრებით ცხოვრობს, ბევრს ვარჯიშობს და მოგზაურობს, სხვადასხვა დროს სხვადასხვა პერსონაჟის, როგორც იტყვიან, „ტყავში ძვრება“. ამ შემთხვევაშიც გულწრფელია, უბრალოდ, განსხვავებული პროფესიების დავით ქაცარავას თამაშობს. მის სხეულში 40 მდინარის წყალი ჩქეფს. ამბობს, რომ მისი საიდუმლო – მოძრაობაა. – და მაინც... დავით ქაცარავა: „ჯანსაღი ცხოვრების წესის მზა რეცეპტი, როგორც ასეთი, არ არსებობს,რადგან ყველა ადამიანისთვის ეს რეცეპტი ინდივიდუალურია. თუ ჩემი ცხოვრების წესი გაინტერესებთ, გეტყვით, რომ აქამდე რთული გზა გამოვიარე. ბოლო ხუთი თუ ექვსი წელიწადია, ჩემი ცხოვრებიდან ოფისი გამოვრიცხე. ეს ჩემთვის დინამიკის შეზღუდვას ნიშნავდა – ანუ თუ მე ოფისში ჩავჯდები, ჩემი მოძრაობა ავტომატურად შეიზღუდება. ბევრ საინტერესო შემოთავაზებაზე ვთქვი უარი, – სამსახურს ვგულისხმობ, – ალბათ იმიტომ, რომ ცხოვრების სტილი ჩემთვის თავისუფლებას ნიშნავს. ეს კი, ყველაფერთან ერთად, ფინანსური შემოსავალიცაა. რაც არ უნდა ვამტკიცოთ საპირისპირო, ფინანსური შემოსავლის გარეშე ცხოვრება რთულია. მე ვიპოვე ის საქმე, რომელიც მიყვარს, რომელიც უდიდეს სიამოვნებას მანიჭებს და ამავდროულად, ჩემთვის შემოსავლიანიცაა. აქამდე რთული გზა გამოვიარე. სპორტის უამრავი სახეობა ჩემი ცხოვრების ნაწილი იყო, მაგრამ მაინც ვიყავი დამოკიდებული, ასე ვთქვათ, სხვის სამსახურებზე. დღეს კი, საქმესაც ვაკეთებ, სპორტის რამდენიმე სახეობასაც მივსდევ, ტურიზმითაც ვარ დაკავებული და ა.შ. მოკლედ, ერთ გამონათქვამს ვიტყვი და შეიძლება ეს რეზიუმესავით გამომივიდეს: ჩემთვის, სიცოცხლე – მოძრაობაა. რაც უფრო მეტ საქმეს ვაკეთებ, მით მეტის გაკეთებას ვახერხებ. არ ვიცი, როდის მივაღწევ ზღვარს, რომლის იქითაც ვეღარაფერს დავამატებ, მაგრამ... არსებობს სამი სფერო, რომელსაც ჩემთვის ფინანსური და მორალური კმაყოფილება მოაქვს – ესაა კინო, სპორტი და ტურიზმი. ჯომარდით 11 წელია დაკავებული ვარ. მას შემდეგ, ჩემში ყველა ის მდინარეა, სადაც კი მიჯომარდია. ეს
“I would say that for me life is about movement”
A distinguished appearance, special energy, positive personality, various spheres of profession- these are the main things that unite Aleksandra Paichadze and David Katsarava. Both of them are participants of TbilisiMarathon being organized by HeidelbergCement. For them, it is already a tradition, and is not only for fun, it is a possibility to give to charity and a chance to make a healthy lifestyle more of a reality. Especially for our readers, both of them will talk today about their secrets of beauty and energy. David Katsarava - sportsman, showman, actor. He joined his business in his favorite spheres- sport and tourism. He has a very active lifestyle, he travels a lot and works out all the time. He has to be a different kind of person constantly, and it is said he often “gets in someone else’s skin”. He is always sincere: he has only to play David Katsarava with different professions. He claims that 40 rivers run in his body. And his secret? Continuous movement. - And still… - There is no ready recipe for a healthy life, as this recipe is individual for everyone. If you are interested in my life, I have already passed a very hard road... It is already 5 or 6 years since I fully excluded the office from my daily routine. For me, it was the limitation of my dynamic personality: if I sit in an office, my movement will be automatically limited. I refused to work in many places, as life to me means to be free. I must say that without financial income, it’s very hard to live. So I found a job that I love and which is a great pleasure for me as well as
70
40 მდინარე ერთ სხეულში, ანუ წყლისა და ღიმილის ძალა
იმას ნიშნავს, რომ სადაც მივდივარ, ყველა მდინარეს ვსვამ. ასე რომ, დაახლოებით 40 მდინარეა ახლა ჩემში. ამას რომ ვამბობ, უზარმაზარი თვალებით მიყურებენ – ცუდად არ ხდებიო?.. მეტყობა რამე ცუდად ყოფნის? წყალმა თავის თარგზე გადამაკეთა. შემიძლია წავიტრაბახო კიდეც: როდესაც ვირუსების ეპიდემიაა, მე არაფერი მეკარება და თუ მომეკარა, ყველაზე ცუდ შემთხვევაში, ერთ დღეში გამივლის... მუდამ ვცდილობ, სპორტის სხვადასხვა სახეობაში აქტიურად ვიყო ჩართული. ეს საშუალებას მაძლევს ჩემი ორგანიზმი მუდამ სტრესში იყოს, მუდამ სიახლეს ეძებდეს, ადაპტაცია განიცადოს. ამიტომაც ვამბობ, რომ ჩემთვის სიცოცხლე მოძრაობაა... – ანუ თავს მოდუნების საშუალებას არ აძლევ? არ მჭირდება მოდუნება. ნახევარი დღე, და მერე მბეზრდება, ვეღარ ვძლებ. რაიმე საქმეს ვეძებ, თავგადასავალს. მივდივარ, რომ ჩავება და... ძილს ძალიან დიდი მნიშვნელობა აქვს. ერთადერთი, რაც მერევა, გადაბმული უძილობაა. ერთი დღე მჭირდება, რომ ენერგია აღვიდგინო. – წყლის ძალა მოგცეთ ღმერთმაო, ასეთი დალოცვა არსებობს. ამდენი მდინარის „დაგემოვნების“ შემდეგ, პოულობთ ამ ძალას თქვენში? – 7-8 წლის წინ ვნახე რუსული დოკუმენტური ფილმი წყალზე. ამან ბევრი რამ შეცვალა ჩემს ცხოვრებაში. „Великая тайна воды“ – ასე ჰქვია ფილმს. გირჩევთ,
being the much-needed financial income. I had very hard times. A great number of sports were part of my life but still I depended on someone else’s work. Now everything is different: I have a job, I follow several kinds of sport, I’m working around tourism and so on… To sum up, I would say that for me life is about movement! The more I do, the more I achieve. I don’t know when I’ll reach the limit of my possibilities, but there will always be three spheres that satisfy me- movies, sports and tourism. I have been rafting for 11 years. Now, every single river that I have rafted is inside of me. What I mean is that I drink water from every river on which I raft, so in reality I have approximately 40 rivers inside. When I say this, everyone is astonished and asks me how I feel afterwards, but as you see - I feel great, moreover I can even boast that in an epidemic period of viruses, I never fall ill and if I do catch something, I usually recover in just a day. I always try to be active in different kinds of sport: my body is always under stress, so I’m always looking for something new, that’s why I say that for me life is a continuous movement! - As I see, you never give yourself time to relax… - I don’t need relaxation. Maybe half a day and that’s enough for me - I just can’t rest for a long period of time. I’m always ready to find a new adventure! The only thing that can push me to relax is a lack of sleep. You know that good sleep is vital for good health, so after any period of non-stop insomnia, I often need to sleep a whole day to get my strength back. - There is a blessing: “Be blessed from God with the
40 rivers in one body-the power of water and a smile!
თქვენც ნახოთ. ამის შემდეგ წყალს უბრალო სუბსტანციად აღარ აღიქვამთ – მიხვდებით, რომ ის გაცილებით მეტია. – ბევრს ვარჯიშობთ... სიგარეტსა და ალკოჰოლზე რას იტყვით? – არა, არ ვეწევი და არც ვსვამ. ცხოვრებაში რამდენჯერმე ვიყავი მთვრალი, შემიძლია თითებზე ჩამოვთვალო. ეს მდგომარეობა, – სიმთვრალეს ვგულისხმობ, – საშინლად არ მომწონს. შეიძლება დავლიო ჯომარდის შემდეგ, მაგალითად, 50 გრამი ჭაჭა, და სულ ესაა, თუმცა ესეც იშვიათად ხდება. ზოგადად, ძალიან ნეგატიური დამოკიდებულება მაქვს ალკოჰოლთან, იმიტომ, რომ მისი მიღების შემდეგ ძალიან ბევრი ნეგატიური ფაქტი ხდება. შემიძლია ვთქვა, რომ ეს ძალიან ნეგატიური სასმელია. – ვარჯიში თქვენი ყოველდღიური რეჟიმია? – ვერ ვიტყვი, რომ ყოველდღე ვვარჯიშობ. საკუთარ თავს სწორად ვტვირთავ. არასწორი დატვირთვა მიზანშეწონილი არ არის. სპორტსმენების გადატვირთული ცხოვრება და სპორტული კარიერა ხშირად სერიოზული ტრავმით დასრულებულა. ამიტომ ვცდილობ, მრავალმხრივად დავტვირთო საკუთარი თავი. პროფესიონალური სპორტი ყოველთვის სიჯანსაღესთან ასოცირებული არ არის. საზოგადოებას ვურჩევ, სპორტის რაც შეიძლება მეტ სახეობაში ჩაერთოს. რაც მეტია გამოწვევა, მით მეტად ხდება ადაპტირება. კარგია ბუნებაში ვარჯიში... მნიშვნელოვანია ჯანსაღი კვებაც. ქართული სამზარეული კარგია, მაგრამ... ყველაფერში ზომიერების დაცვაა საჭირო. მე, მაგალითად, მაქსიმალურად ვცდილობ, ცომეული არ მივირთვა, მიუხედავად იმისა, რომ ხაჭაპურზე „ვგიჟდები“. კარგია ბოსტნეული, ხილი, მოხარშული ხორცი, წიწიბურა და ა.შ. ვარჯიშს, წყალსა და ჯანსაღ კვებას მოდელი, მსახიობი და ტელეწამყვანი ალექსანდრა პაიჭაძეც დიდ მნიშვნელობას ანიჭებს. წინა რესპონდენტის მსგავსად, ქართველ ლამაზმანსაც მიაჩნია, რომ მისი სილამაზისა და ენერგიულობის საიდუმლო წყალი და მოძრაობაა. პროფესიით მარკეტოლოგი, ამ ეტაპზე სხვადასხვა, ერთმანეთისგან განსხვავებული საქმიანობით არის დაკავებული. საკუთარ თავს, განსაკუთრებით – თმას, მთელი მონდომებით უვლის. მუდამ რაღაც მეტის ძიებითაა დაკავებული. მიაჩნია, რომ ყველაზე კარგი მრჩეველი – ინტერნეტია. მაკიაჟის გაკეთება youtubeით ისწავლა, ეფექტიანი ვარჯიშისთვისაც სწორედ აქ, youtube-ზე ჰყავს კარგი ინსტრუქტორები. ინტერნეტს საჭირო და სასარგებლო ინფორმაციის მისაღებად იყენებს და პოლიტიკას, როგორც ამბობს, „ტვინს არ აბინძურებინებს“. ცოტა ხანში ალექსანდრას ახალ სერიალში, ერთ-ერთ მთავარ როლში ვიხილავთ. გარდა ამისა, ფიტნეს-რჩევებით ტელეეკრანებიდანაც ყოველ დილით გაგვანებივრებს.
power of water,” so after drinking such a great number of rivers, do you feel this power in yourself? - Seven or eight years ago, I saw a Russian film about water and it changed many things in my life. The name of the film is - “DTKBRFZ NFQYF DJLS ” and I advise everyone to see it. I guarantee you will fully change your dependence on water: you will discover that it’s not a simple substance, but something much more significant! - You workout a lot… What can you say about cigarettes and alcohol? - I don’t smoke and never drink alcohol. There are really few times in my life when I have been drunk - I can count them on my fingers. I don’t like the condition of being drunk very much. Sometimes, I may drink just 50 grams of chacha after rafting, but it happens very rarely. In general, I have a very negative dependence on alcohol, because after getting drunk so many negative things tend to happen. - Do you workout every day? - I can’t say that I workout every day, I just try to put the right amount of pressure on my organism. Incorrect, high pressure is not good for health. The very active lifestyle and tiresome career of sportsmen often ends in serious injury. Professional sport is not always associated with health. I advise everyone to do several kinds of sport, like me. The greater the challenge, the more you can adapt. It is very good to workout in nature, and of course eating healthy food is also very important. Georgian cuisine is really quite delicious, but…moderation is necessary in everything! For example, I always try not to eat pastry, in spite of loving khachapuri. It’s very good to eat vegetables, fruit, boiled meat, buckwheat and so on… For model, actress and anchorwoman Aleksandra Paichadze, is also very important to eat healthy food, workout often and drink a lot of water. Like our previous respondent, the Georgian beauty also thinks that the secret of her great appearance and energy is water and continuous movement. Her profession is marketing, but now she works in a variety of spheres. She takes good care of her looks, focusing most on her hair. She always tries to find something new and interesting in life. Aleksandra thinks that the best advisor is the internet: she learned to apply make up from Youtube and also learned how to workout correctly there. She uses the internet to get necessary and useful information and doesn’t like to let politics “ dirty her mind”. Soon, we will see Aleksandra with a leading role in a new soap opera, besides which she will give us fitness advice every morning on TV.
71
72
40 მდინარე ერთ სხეულში, ანუ წყლისა და ღიმილის ძალა
დაბადების თარიღი: 08.12.1990 მოდელი, მსახიობი ტელეკომპანია GDS ტელე-წამყვანი 2012 წლიდან Date of Birth: 08.12.1990 Model, Actress TV Presenter at Telecompany GDS since 2012
ალექსანდრა პაიჭაძე პაიჭაძე: „ჯანსაღი ცხოვრების წესი – ჩემი კრედოა. დღის მანძილზე ვსვამ ძალიან ბევრ წყალს, ვცდილობ მუდმივად შევინარჩუნო ტონუსი – უბრალოდ, არ მოვდუნდე. ბავშვობიდან, სამოდელო სააგენტოდან მასწავლეს, როგორ უნდა ვიარო – ვგულისხმობ დგომას, თავის დაჭერას და მიხვრა-მოხვრას... ეს ჩამჯდარი მაქვს გონებაში და დღემდე ვითვალისწინებ.“
Aleksandra Paichadze: “Living a healthy life is my credo! I drink a lot of water during the day, and I always try to be in tone and don’t let myself relax. The model agency taught me how to walk correctly when I was a child- I mean, how to stand beautifully and have good manners. I always have these lessons in my mind and try to follow them at every moment.
– წყალი ახსენე... წყალს აქვს მიღების წესები... – დიახ, ასეა... ძალიან კარგია, თუ დილით, გაყინულ და შემდეგ გამდნარ წყალს კვებამდე რამდენიმე წუთით ადრე დალევთ, მოგვიანებით კი, კვებიდან ერთი საათის შემდეგ. ეს ძალიან უწყობს ხელს კალორიების წვას – თითქმის 200 კალორია იწვება. ჭამის დროს კი არანაირი სითხის მიღება არ არის რეკომენდებული. – ანუ შენი საიდუმლო წყალია? – არა, ჩემი საიდუმლო თვითონ ვარ. იმის თქმა მინდა, რომ არასდროს ვდუნდები. ყველაფრის მიუხედავად, ყოველთვის კარგ გუნებაზე გახლავართ და ვცდილობ, იგივე განწყობა გადავცე ჩემ გარშემომყოფებს. ეს ბევრ რამეზე დადებითად მოქმედებს. ზოგადად, ვცდილობ, უარყოფითი ახლოსაც არაფერი გავიკარო. სირთულეების მიუხედავად, დეპრესია არასდროს მომრევია. შეიძლება ითქვას, 1:0 მოვუგე დეპრესიას. ყველაზე რთულ პერიოდში, ცხოვრების სტიმული ჩემმა შვილმა მომცა. მეგობრებიც მხარში დამიდგნენ. თვითონაც ვეცადე, ამ ყველაფრისგან გავთავისუფლებულიყავი – საქმეზე გადავერთე, თავი დავიტვირთე, ერთდროულად სამ სამსახურში ვმუშაობდი და უარყოფითი ფიქრებისთვის დრო აღარ მრჩებოდა.
- You mentioned water… but water comes with its own rules… - Yes, you’re right! It’s very good to drink water that was frozen then thawed several minutes before eating breakfast and then again an hour later. It helps to burn more calories - we can get rid of about 200 calories by doing this. I must also mention that it’s not recommended to drink water while eating. - So your secret is water? - NO, my secret is inside me! I want to say that I never give up - I am always in a good mood and try to make others happy, too. It affects positively on many things. In general, I try not to have any negative energy in my life, despite many difficulties. And I never get depressed. I can say that I have won 1:0 to depression! In the hardest period for me, my baby gave me the stimulation and strength to live. My friends also encouraged me and I also tried very hard not to think about bad things. So, I started to work in three places together and I was so busy that
„ჯანსაღი ცხოვრების წესი – ჩემი კრედოა.“
40 rivers in one body-the power of water and a smile!
ვცდილობ, მხოლოდ დადებითზე ვიფიქრო, საქმე ვაკეთო, დღის განმავლობაში მეგობრებთან, შვილთან ურთიერთობით, წიგნის კითხვით, ფეისბუქით, ფილმის ნახვით დავკავდე... ვფიქრობ, ეს პრობლემების გადალახვის ძალიან კარგი საშუალებაა. საოცრად დიდი ეფექტი აქვს ვარჯიშსაც. ეს არა მარტო ფიზიკურ, არამედ სულიერ მხარეზეც აისახება – განწყობას ქმნის და დღეს უფრო პროდუქტიულად და დადებითად ატარებ. ეს ფორმის შენარჩუნებისათვის, ლამაზი ფიგურისთვის, საკუთარი სხეულის სიყვარულისთვის მჭირდება. კვირაში ორჯერ ან სამჯერ, მეგობართან ან მეგობრებთან ერთად სუფთა ჰაერზე დავრბივარ, ბუნებაშივე ვვარჯიშობ, მუსიკის სმენით, მეგობრებთან საუბრით ვერთობი და დრო ასე გაგვყავს. რაც შეეხება კვებას, გირჩევთ, არაფერი მოიკლოთ. უბრალოდ, შეამცირეთ ულუფა. მაგალითად, 500 გრამი საკვების ნაცვლად, მიირთვით 250 გრამი. კვირაში ერთხელ ალკოჰოლითაც შეიძლება გაინებივროთ თავი. ბუნებრივია, მცირე დოზით. შეიძლება ითქვას, ეს აუცილებელიცაა განტვირთვისთვის. ამ ეტაპზე, მარათონში ვარ ჩართული, რომელიც, როგორც უკვე იცით, „ჰაიდელბერგცემენტის“ ორგანიზებით, თბილისის ზღვაზე გაიმართება. ეს ღონისძიება ძალიან საინტერესოა არა მარტო იმ კონკრეტული მიზნებისთვის, რომელიც ქართულ საზოგადოებაში ჯანსაღი ცხოვრების წესის დამკვიდრებას უკავშირდება, არამედ იმითაც, რომ საქველმოქმედო ხასიათს ატარებს. ამჯერად, ორგანიზაცია, რამდენადაც ვიცი, ბავშვთა სახლს დაეხმარება. ვფიქრობ, ყველა ჩვენგანის მონაწილეობა ჩვენი ვალდებულებაა. ამიტომ მოვუწოდებ საზოგადოების ყველა რიგით წევრს, აუცილებლად ჩაერთოს ამ და სხვა მსგავსი ტიპის საქველმოქმედო ღონისძიებაში, და ჩვენთან ერთად გაიზიაროს ის სოციალური პასუხისმგებლობა, რომელიც ყველა ჩვენგანს გვაკისრია.
there was no time to be sad… During the day, I try to think only about positive things, to relate with my sweet baby and lovely friends, to work with all my heart, to read books, watch movies and chat on Facebook… All these things help me to overcome my problems. In addition, workout also has a great effect on everything, not only physically but also mentally, too. It makes you feel good and be in a great mood; helping our daily routines to be more productive and positive! I need this to be in good shape, have a beautiful body and to love my own appearance. Two or three times in a week I run outside in the fresh air with my friend or friends, and we workout there, listen to music, talk to each other and we pass our time in such a great way! Regarding food, I think you can eat everything you likeyou just have to reduce your intake. For example, instead of eating 500 grams, you should eat 250 grams. Once a week, you can even drink alcohol, but certainly only very small dose. I even can say that this is necessary for our relaxation. As you know, I am taking part in a marathon that is being organized by HeidelbergCement which will be held at Tbilisi Sea. It is an interesting concept not only for those concrete aims that help healthy life to be inculcated in the Georgian nation, but it also has a charitable purpose. As I know, this time, the organization plans to help an orphanage. I think that taking part in this great marathon is an obligation for everyone! So, I appeal to every single member of our society to participate in this and other charity arrangements and to share with us the social responsibility that we all have.
“Living a healthy life is my credo”
73
74
“ჰაიდელბერგცემენტ კაუკასუსის” საქველმოქმედო პროექტი “თბილისიმარათონი” SOCIAL PROJECT OF HEIDELBERGCEMENT CAUCASUS TBILISIMARATHON
75
ბედიანის ბავშვთა სახლის ასაშენებლად FOR BUILDING CHILDREN’S HOUSE IN BEDIANI
მედია პარტნიორები MEDIA PARTNERS
}j j|ronuy