Ή στάρι ή τομάρι
Γιώργος Μιλτ. Σαλεμής
Το πάθαινα και παλιά αυτό. Όταν ήμουν στο τότε τιμημένο ΚΚΕ και άκουγα κάποιους συντρόφους, από την ΚΝΕ κυρίως, να λένε τις απόψεις τους. Μια βαθιά απορία, μαζί μια πλατιά έκπληξη, συν μια γερή δόση αυτοαμφισβήτησης: «Μα σε ποιο κόμμα βρίσκομαι; Είμαστε στο ίδιο κόμμα; Είμαστε στον ίδιο πλανήτη, στην ίδια ήπειρο, στην ίδια χώρα; Πατάμε στο ίδιο έδαφος;» Προς θεού όμως, μη φανταστείτε ότι αμφισβήτησα ποτέ πως εκείνοι βρίσκονταν οπουδήποτε αλλού πέρα από τα βουνά τις Κούβας, στη Σιέρα Μαέστρα καβάλα στο άλογο του Τσε, λίγο πριν εισβάλλουν λιμπερταντόρες στο Σαντιάγκο ντε Κούβα. Το ίδιο παθαίνω και σήμερα, όλον αυτόν τον καιρό που ακούω τις συζητήσεις, και τα σχόλια επί των συζητήσεων, για το αν πρέπει να μείνουμε ή να φύγουμε από το ευρώ. Οι μεν οχτροί του ευρώ λένε πόσο κακό νόμισμα είναι, πως είναι "γερμανική φυλακή", πως δεν είναι για μας αν εμείς θέλουμε να είμαστε για τον εαυτό μας. Οι δε φίλοι του ευρώ, φρίττουν μόνο στο άκουσμα και αν θα μπορούσαν θα έβαζαν πιπέρι στο στόμα των ασεβών. Κι εγώ παθαίνω το ίδιο πράγμα που πάθαινα τότε. Μια βαθιά απορία με καταλαμβάνει, μαζί με μια πλατιά έκπληξη, συν μια γερή δόση αυτοαμφισβήτησης: «Μα σε ποιο "κόμμα" βρίσκομαι; Των "μνημονιακών"; Των "αντιμνημονιακών"; Είμαστε στον ίδιο πλανήτη με όλους αυτούς, στην ίδια ήπειρο, στην ίδια χώρα; Πατάμε στο ίδιο έδαφος;» Καθόλου όμως δεν αμφισβητώ το ότι είναι διακεκριμένοι οικονομολόγοι, μπαρουτακαπνισμένοι πολιτικοί, έγκριτοι δημοσιογράφοι, ιερείς και διάκονοι- με το αζημίωτο...και με το συμπάθιο- της επιστήμης, της προόδου, της αλήθειας!
Και οι λόγοι που μου συμβαίνουν τώρα όλα αυτά είναι οι εξής:
1. Όταν άλλαξε το νόμισμα, τότε που κοιμηθήκαμε με δραχμές και ξυπνήσαμε με "δολάρια" στην τσέπη, όλοι μετατρέψαμε τις τιμές των προϊόντων που πωλούσαμε σε ευρώ. Κάναμε τη "μετάφραση" και φροντίσαμε να είναι σωστή. Ήτοι το πηλίκον της διαίρεσης του αριθμού των δραχμών της τιμής του προϊόντος προς τον αριθμό των δραχμών που εμπεριέχονταν στο ευρώ. Όλοι; Ναι όλοι που σέβονταν τον εαυτό τους, τους πελάτες τους και τις συμφωνίες που είχανε κάνει. Και όλοι οι άλλοι που μπορεί να θέλανε να κάνουν αλλιώς μα δεν μπορούσαν. Που δεν μπορούσαν γιατί η θέση τους στην αγορά, η δύναμή τους σε αυτή, δεν τους το επέτρεπε. Ερχόταν, πχ το σούπερ μάρκετ, που τόσο έχει κατηγορηθεί ως υπεύθυνο για την ακρίβεια- εντέχνως κατά τη γνώμη μου-και σου έλεγε: «Γιατί βάζεις δυο δεκάρες παραπάνω; Από πού "πέσανε" αυτές; Πόσο πούλαγες πριν το ευρώ;» Στην καλύτερη περίπτωση σου επέτρεπε αύξηση όση ο τρέχων πληθωρισμός. Μερικές φορές και μικρότερη. Αν το προϊόν συμπεριελάμβανε στην τιμή του ειδικούς φόρους κατανάλωσης, τότε, οι "εξπέρ" του τμήματος προμηθειών, πριν από σένα ενημερωμένοι για την αύξηση, σου "παραχωρούσαν" ισόποση αύξηση με τον φόρο που αντιστοιχούσε στον συγκεκριμένο κωδικό και ανάλογα με τον όγκο και τον αλκοολικό βαθμό, αν για παράδειγμα το προϊόν ήταν ποτό. Δεν σου "δικαιολογούσε" ούτε καν το κόστος του χρήματος που αναλογούσε στην αύξηση της τιμής αν και αξίωνε ο τρόπος πληρωμής να μείνει ο ίδιος, ήγουν μερικούς μήνες αργότερα από την παράδοση των προϊόντων. Την ίδια στιγμή, οποιαδήποτε διευκόλυνση στην πληρωμή, αν δηλαδή ζητούσες να πληρωθείς νωρίτερα από το συμφωνημένο, το ποσόν που ελάμβανες ήταν μειωμένο κατά το κόστος του χρήματος για το αντίστοιχο χρονικό διάστημα! Ήταν δηλαδή σαν να δανειζόσουν από την τράπεζα τα λεφτά που τους είχες δανείσει με την μορφή πίστωσης!!! Αυτοί ήταν οι όροι. Κι αν ήθελες να πουλήσεις, αν ήθελες να υπάρξεις ως επιχείρηση, αν ήθελες να έχεις πρόσωπο στην αγορά, έπρεπε να συμβιβαστείς. Να μη συμβιβαστείς δεν γινότανε! Όσο τουλάχιστον δεν είχες δύναμη να πεις «δεν πουλάω σε σένα, πουλάω στον άλλον, τόσα και άλλα τόσα». Όπως κάνει δηλαδή η Κόκα-Κόλα. Αν είναι να πεις απλώς «δεν σου πουλάω και άντε γ...», που έγινε κι αυτό κάποια στιγμή, δεν είναι, όπως νομίζουν μερικοί καβαλάρηδες που νομίζουν ότι ιππεύουν το άλογο του Τσε, άρνηση του συμβιβασμού αλλά ηρωική έξοδος τύπου Σαμψών. Όταν καταλύεις τη σχέση δεν τίθεται θέμα συμβιβασμού. Μπορεί να είναι σωστή. Μπορεί να είναι ηρωική η κατάλυση της σχέσης. Αλλά σίγουρα δεν είναι επίλυση της αντίθεσης. Όταν δεν πουλάς, δεν είσαι πια πωλητής, δεν εκπληρώνεις τον βασικό λόγο που βρίσκεσαι μπροστά στον αγοραστή. Είσαι κάτι άλλο που ναι μεν "δεν συμβιβάζεται" αλλά δεν συμβιβάζεται έχοντας ήδη παραιτηθεί από εκείνο, το
υπέρτερο, που έχει κατακτήσει. Και είναι κατάκτηση, και μάλιστα πληρωμένη με αίμα, η ύπαρξή σου στα ταράφια του σούπερ μάρκετ. Κανένας δεν στην χάρισε. Κανένας δεν σου την προσέφερε. Εσύ έκανες υπομονή και σιγά σιγά χάρη στη σταθερότητά σου και στην πίστη σου, στην ποιότητα του προϊόντος, στην προσιτή τιμή του, κέρδισες την εκτίμηση του "καταναλωτή" και, ως συνέπεια, τη συμμαχία με το σούπερ μάρκετ.
2. Την ίδια στιγμή που εσύ συνέχιζες να πουλάς τα προϊόντα σου σε δραχμές, που υποδύονταν το ευρώ, ας τις πούμε "ευρωδραχμές", αγόραζες πρώτες ύλες και υλικά...πχ γυαλικά για να εμφιαλώνεις τα προϊόντα σου. Αυτά κάποτε παράγονταν εδώ. Αλλά μετά, όταν η μόνη ελληνική υαλουργία δούλευε αποκλειστικά για τις μεγάλες επιχειρήσεις μπύρας και αναψυκτικών, έρχονταν απ' έξω. Το "έξω" της Ελλάδας είναι το μέσα της ΕΕ. Έρχονταν λοιπόν τα "έξω"-"μέσα" και τα πάνω- κάτω από την Ιταλία και λιγότερο από την Ισπανία. Αυτά έρχονταν σε ευρώ. Σε ευρώ που πριν δεν ήταν δραχμές αλλά κάτι άλλο, λιρέτες πχ. Επειδή όμως εσύ χρειαζόσουν μπουκάλια, για να υποστηρίξεις την κατάκτησή σου να παράγεις προϊόντα εδώ και έναν αιώνα και να τα πουλάς στα ράφια σε τιμές προσιτές για τους πολλούς, έπρεπε να αγοράσεις. Να αγοράσεις, έστω κι αν έβλεπες πως αυτός που στα πούλαγε δεν είχε μεταφράσει τις λιρέτες σε ευρώ όπως έκανες εσύ με τις δραχμές. Και ο προμηθευτής σου, όπως και ο πελάτης σου, ήταν πιο ισχυροί από σένα. Όπως ακριβώς οι Συμπληγάδες Πέτρες! Ήσουν υποχρεωμένος από τον έναν να αγοράζεις και στον άλλον να πουλάς με τους όρους που σου υπαγόρευαν εκείνοι. Ήθελες δεν ήθελες αγόραζες σε ευρώ και πωλούσες σε δραχμές! Και επειδή δεν έφτανε αυτό, ο Ιταλός αλλά και ο ντόπιος έμπορος που τον αντιπροσώπευε, πήγαν στην Σλοβενία, που τότε ακόμα ήταν εκτός ΕΕ, ή στην Κροατία, και άρχισαν να παράγουν εκεί τα "ιταλικά" τους μπουκάλια. Αγόραζαν λοιπόν εκεί με κορώνες(;), πωλούσαν σε μας σε ευρώ για να πουλήσουμε εμείς σε "ευρωδραχμές"! Ευλόγως αναρωτιόταν κάθε ένας που είχε λίγο μυαλό: «Πουλάω το προϊόν μου ή το προϊόν πουλάει το μπουκάλι του Ιταλού που τα έφτιαξε Σλοβένος;» Ανακουφιζόταν όμως στην ιδέα πως τουλάχιστον τα μπουκάλια ήταν...πολυταξιδεμένα! Είχαν διασχίσει τα μισά Βαλκάνια, όλη σχεδόν την Ιταλίαεκτός από την δύστυχη Σικελία-όλη την Αδριατική Θάλασσα και την Βόρειο Πελοπόννησο. Με το αντίστοιχο, βέβαια, όφελος για τους μεταφορείς που το κέρδος τους συναγωνίζετο εκείνο των τουρ οπερέιτορς(!) Ο...τουρισμός των φιαλών(!)
3. Είπα "μεταφορείς" και θυμήθηκα! Τον Στουρνάρα τον είχα συμπαθήσει- τώρα η σχέση μας περνάει κρίση- όταν είπε ακριβώς αυτό που ζούσα: «Να φέρεις μια παλέτα από την Ιταλία στην Αθήνα κοστίζει πιο φτηνά από το να τη στείλεις στη Θήβα»! Ναι, ακριβώς αυτό συνέβαινε! Και όταν προσπάθησα να μειώσω το κόστος μεταφοράς μιας παλέτας στη Θήβα διαπίστωσα ότι ο ΟΣΕ δεν έχει τιμολόγιο για παλέτες από την Αθήνα, στη Θήβα και γενικώς. Ήταν σαν να μην υπήρχε σιδηρόδρομος, σαν να μην έχει ανακαλυφθεί ακόμα η ατμομηχανή! Υπήρχε, βέβαια, τιμοκατάλογος για κάθε κιβώτιο! Ήταν όμως διπλάσια η τιμή από εκείνη που μου έδιναν οι εταιρείες κούριερ! Στην ένστασή μου η υπεύθυνη κυρία έφριξε με το θράσος μου. Αρβανίτικο κεφάλι όντας, επέμεινα. Με υπόδειξή τους έψαξα να βρω τον γραμματέα του διευθύνοντα- παραδόξως δεν είχε γυναίκα γραμματέα αλλά άντρα. Είπα πως αυτό ήταν μια καλή αρχή, όχι γιατί εγώ δεν συμπαθώ την εργατικότητα των γυναικών γραμματέων αλλά γιατί την "συμπαθούν" πολύ οι διευθύνοντες. Δεν βρήκα τον γραμματέα αλλά βρήκα...τον διευθύνοντα. Εκείνος υποσχέθηκε να μου βρει τον...γραμματέα. Μετά από κανά μήνα βρέθηκε ο γραμματέας. Έλαβε γνώση και υποσχέθηκε να το συζητήσει με τον διευθύνοντα. Μετά από άλλον έναν μήνα και συνεχείς παρενοχλήσεις μού ήρθε η προσφορά! Ήταν τρεις φορές απάνω από εκείνη του φορτηγατζή!1 Του φορτηγατζή που είπαμε πως ήταν πιο ακριβή από εκείνη των δυο πλευρών της Αδριατικής. Ο εν λόγω φορτηγατζής ήταν ο μονόφθαλμος στους στραβούς. Ότι στα είκοσι πέντε χρόνια μόνο τρεις ή τέσσερις φορτηγατζήδες γνώρισα με δυο μάτια. Του έβαζα στ' αμάξι μία δύο παλέτες και τον έστελνα από το Μοσχάτο στη Μεταμόρφωση. Εκεί έπρεπε να κάτσει στην ουρά, το πολύ μια-δυο ώρες, και να παραδώσει σε δέκα λεπτά. Ήθελε ένα πενηντάρι(17.037,75 δρχ). Του το έδινα, αρκεί να γίνει η δουλειά, να μην κακοκαρδίσω τον πελάτη, να μη μείνει το ράφι άδειο. Και μία να ήταν η παλέτα και μισή ώρα να ήταν η αναμονή το πενηντάρι έπεφτε! Κάποια στιγμή "έκανε νερά". Ήθελε εβδομήντα( 23.852,50 δρχ)! Πήρα ανάποδες και τον ρώτησα πόσο μεροκάματο θέλει όταν για κάθε ώρα παίρνει εικοσιπέντε και πλέον ευρώ. Μου είπε πως αυτός έχει περιουσία στον δρόμο (το φορτηγό) και πρέπει να πληρωθεί. Επειδή εγώ είχα περιουσία (επιχείρηση παραγωγική) αλλά δεν ήταν στον δρόμο (φορτηγό) και δεν μπορούσα να πληρώσω τον φορτηγατζή αλλά έπρεπε να πληρώσω τους εργάτες μου, έγινα εγώ φορτηγατζής. Φόρτωνα μέχρι τα μπούνια το μικρό αυτοκινητάκι μου και πήγαινα μόνος μου. Καμιά φορά, και δυο φορές για κάθε παράδοση. Είχα κέρδος, βέβαια, σε ευρώ γιατί είχα...«νύχια να ξυστό»! Αλλά είχα κέρδος και την συμπάθεια όσων αντιλαμβάνονταν την στάση 1 Για όποιον αμφιβάλλει υπάρχει όλη η αλληλογραφία στο αρχείο μου.
μου...ήξεραν πως δεν είχα κάνει συμβιβασμό. Άσε που κολακεύονταν από το γεγονός ότι αυτός που έγραφε η ετικέττα πως έφτιαχνε το προϊόν ήταν εκείνος που τους το παρέδιδε στην αποθήκη και περίμενε υπομονετικά τον "άρχοντα των παραλαβών" να ρίξει το βλέμμα πάνω του και, μεγαλοπρεπώς, την τζίφρα στο δελτίο αποστολής.
4. Τις προάλλες, κι ενώ όλα αυτά είναι πλέον αναμνήσεις θλιβερές, ένα ξάδερφος μου έδωσε ένα φακελάκι με σπόρους από ντοματάκια "βελανίδια". Αυτά μπορεί να τα βρει στο ράφι έως και 7,50 € (2.555,25 δρχ) και στη "λαϊκή" το λιγότερο 2,50€ (851,88 δρχ) το κιλό. Το φακελάκι έκανε 2,50€. Της κανονικής ντομάτας κάνει 1,50€ (511,13 δρχ). Τα έσπειρα όλα και φυτρώσανε όλα. Κάπου είκοσι πέντε ρίζες. Ήτοι δέκα λεπτά η ρίζα. Αργότερα τα μεταφύτεψα στο μποστάνι και γίνανε άλλοι τόσοι θάμνοι αρειμάνιοι και καρποφόροι. Απέδωσαν πολλά κιλά ντοκατάκια ο καθένας. Τελευταία συγκομιδή τον Οκτώβριο όπου μάζεψα πέντε κιλά για μένα και άλλα τόσα για τις κότες. Τέλη Σεπτεμβρίου μου χάλασε το λάπτοπ. Εκείνες τις μέρες με τη δολοφονία του Φύσσα. Κοίταξα να το φτιάξω. Διακόσια εξήντα ευρώ (88.595,00 δρχ), μάδερ-μπόαρντ και εργασία. Δεν έφταιγε ακριβώς η "μητρική" αλλά η ενσωματωμένη σ' αυτή κάρτα γραφικών που δεν άλλαζε μόνη της. Ρώτησα για κάτι αντίστοιχο καινούργιο. Δεν βρήκα κανέναν κάτω από τετρακόσια ή τετρακόσια πενήντα ευρώ( 136.300,00 153.337,50 δρχ). Ρωτώ: Πόσα κιλά ντοματάκια πρέπει να πουλήσω για να αγοράσω ένα καινούργιο λάπτοπ; Θα θεωρήσω α) Ότι δεν υπάρχουν κόστη άλλα πέραν του κόστους των σπόρων. β) Ότι δουλειά και νερό είναι τζάμπα. γ) Ότι η πώληση γίνεται στο μποστάνι, "εξ φάκτορ" που λέμε. Λάβετε επίσης υπόψη πως ψωνίζω κομπιούτερ από ελληνική αλυσίδα που φτιάχνει φασόν, με το όνομά της, φτηνούς υπολογιστές για το ευρύ κοινό. Ξαναρωτώ: Πόσα κιλά ντοματάκια πρέπει να πουλήσω για να πληρώσω την ασφάλεια του αυτοκινήτου που είναι έντεκα ίππων, ηλικίας είκοσι δύο ετών και χωρίς κανένα (δόξα τω Θεώ) ατύχημα; Ξανά μανά ρωτώ: Πόσα κιλά ντοματάκια πρέπει να πουλήσω για να πληρώσω τα τακάκια των φρένων που κάνουν εξήντα ευρώ το ζεύγος και τα λάδια που κάνουν περί τα είκοσι- είκοσι πέντε ευρώ; Ρωτώ "πόσα" ντοματάκια θα πρέπει να πουλήσω και αφήνω άγνωστη την τιμή που θα πουληθούνε στο χωράφι! Το κάνω σκοπίμως. Γιατί κανείς δεν μπορεί να μιλήσει γι' αυτή την τιμή ενώ όλοι μπορούν να μιλήσουν για όλες τις άλλες τιμές. Αυτές είναι γνωστές και παγίως διαμορφωμένες. Είναι τιμές "ευρώ-ευρώ" και όχι τιμές "ευρωδραχμές"! Λάβετε υπόψη σας πως όλα αυτά συμβαίνουν ενώ η παραγωγή ντοματακιών είναι από τις πλέον παραγωγικές αφού ένα τόσο δα σποράκι των 0,10€
( 34,08 δρχ. αν είσαι καλός μάστορας μπορείς να έχεις τον δικό σου σπόρο και μάλιστα τζάμπα) δίνει τόσα κιλά καρπό. Αν μετρήσουμε την παραγωγικότητα σε ποσότητα, όπως είναι και το σωστό, και όχι σε χρήμα, θα δούμε πως ανέρχεται σε χιλιάδες τοις εκατό! Από έναν σπόρο, πρακτικά χωρίς βάρος, παίρνουμε πολλά κιλά ντομάτας.
5. Μια μέρα, τέλος Νοεμβρίου, εκεί που μάζευα τις μελιτζάνες, τις πλέον όψιμες, βγαίνει μέσα από τα χωράφια ένας πατριώτης μου. Μάζευε ζοχούς και ραδίκια. Αφού είπαμε τα δέοντα, ότι είχε χρόνια να με δει και με πέρασε για κλέφτη στο ξένο μποστάνι, αρχίσαμε τα της κρίσης και τα των αντίμετρων. Τέσσερα αδέρφια και οι γονείς. Αγρότες, ο μακαρίτης ο Μπάρμπα- Λουκάς έκανε και μεροκάματα. - «Δεν μας έλειπε τίποτα, Γιώργο. Μόνο το μετρητό. Είχαμε απ' όλα για να φάμε! Και τα καλύτερα ψάρια. Ερχόταν ο ψαρά και του δίναμε στάρι». Σήμερα ένα κιλό ψάρια "πρώτα", όπως τα μπαρμπούνια που τότε αφθονούσαν, κοστίζει ίσα με δυο τσουβάλια στάρι, "της ρίγας"! Δυσκολεύομαι να πιστέψω πως ο Μπαρμπά- Λουκάς έκοβε στον ώμο το ένα τσουβάλι για να ψωνίσει στον ψαρά και μετά ξαναέκοβε και το δεύτερο. Απλώς τότε ο μακαρίτης ψώνιζε τα ψάρια σε "ευρώευρώ". Έδινε μερικά κιλά στάρι, δέκα-δεκαπέντε, το πολύ, κιλά και έπαιρνε τα ψάρια της οικογένειας2. Εμείς, αντίθετα, ψωνίζουμε τα ψάρια σε "ευρώ-δραχμές". Τότε δηλαδή και ο ψαράς και ο γεωργός είχαν σκληρό αλλά και ισότιμο "νόμισμα" ενώ σήμερα ο μεν ψαράς πουλάει σε ευρώ ο δε γεωργός αγοράζει σε δραχμές που έχουν μασκαρευτεί σε ευρώ. Όπως ακριβώς εγώ αγόραζα μπουκάλια σε ευρώ και πούλαγα σε ευρω-μαϊμούδες.
Συμπέρασμα: 1) Το ευρώ είναι φυλακή αλλά δεν είναι για όλους. Είναι για κείνους που έχασανγια πολλούς και διάφορους λόγους- την δύναμή τους στην αγορά. Για κείνους που δεν μπορούν ούτε να αντιπαρατάξουν μιαν άλλη στρατηγική ούτε να βγουν ηρωικά από τη σχέση τινάζοντας εαυτούς και αλλήλους στον αέρα. 2) Το ευρώ είναι φυλακή της Μέρκελ με την προϋπόθεση ότι αντιλαμβανόμαστε πως στην φυλακή αυτή δεσμοφύλακες είναι οι διπλανοί μας άνθρωποι, οι συνεργάτες μας, οι πελάτες μας και οι προμηθευτές μας. 3) Επειδή εκείνοι, οι διπλανοί μας άνθρωποι, δεν έγιναν δεσμοφύλακές μας παρά με τρόπο εσω-οικονομικό, με εσω-οικονομικό τρόπο πρέπει να γίνει και η 2 Εδώ σας θέλω "ευκλείδειοι μπαρουφάκιδες τσακαλακαίοι" και "τσακαλείδειοι μπαρουφάκιδες ευκλειδαίοι"! (Ο Μαγιακόφσκι θα έκανε λόγο για "Κατσαροτρίχηδες Δημητρακακαίους" και "Δημητρακουλάκηδες Κατσαροτριχαίους", μα εδώ δεν πρόκειται για ποίηση αν και έχει μέσα την ίδια ακριβώς οίηση!) Να μας βρείτε τις ισοτιμίες των ψαριών με το στάρι, των αυγών με τα τσιγάρα, του ψωμιού με το κρέας! Τότε και τώρα. Και μετά συζητάμε....μέχρι τότε προτείνουμε στον αναγνώστη κείμενο σχετικό με τα νομίσματα και τις αξίες, τις δικές τους και των προϊόντων.
απελευθέρωσή μας από αυτούς. Αν ο προηγούμενος πόλεμος έκανε αυτούς "θεούς" κι εμάς "βροτούς" τούτος ο πόλεμος πρέπει να κάνει το αντίθετο. Όσο οι πολιτικοί και οι οικονομολόγοι δεν σας λένε για τους "δεσμοφύλακες" και για το πώς θα γλιτώσουμε από αυτούς τα λόγια τους είναι ύποπτα και ο ρόλος τους όχι κάτι λιγότερο από εκείνον της "πέμπτης φάλαγγας". 4) Το ευρώ δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί με τη δραχμή όχι μόνο γιατί η δραχμή είναι αχαμνή αλλά κυρίως γιατί η ελληνική παραγωγή είναι αχαμνή και δεν μπορεί να αντιτάξει σθεναρή άμυνα προσφέροντας καλής ποιότητας ελληνικά προϊόντα στη θέση των εισαγωμένων σε σκληρό νόμισμα. Δεν είναι μόνο πως δεν παράγουμε διεθνώς ανταγωνιστικά προϊόντα, είναι πως αυτά τα προϊόντα που παράγονται δεν μπορούν να ανταγωνιστούν τα διεθνώς ανταγωνιστικά των άλλων προϊόντα ούτε καν στο εθνικό επίπεδο, στην εσωτερικά αγορά. Και όσα ανταγωνίζονται είναι σαφώς υποτιμημένα, όπως για να πάρεις ένα λάπτοπ πρέπει να πουλήσεις μισό τόνο ντομάτες από τις οποίες θα τραφούν πολλές δεκάδες άνθρωποι σαν τον Γιόχαν και τον Φρανς που δουλεύουν φτιάχνοντας λάπτοτ, αυτοκίνητα και τανκς. 5) Τούτου δοθέντος, ακόμη κι αν γυρίσουμε στη δραχμή, ακόμη κι αν κλείσουμε τα σύνορα με όλες τις σημασίες της φράσης, οι "δεσμοφύλακες" θα κλειστούν κι αυτοί μέσα εξακολουθώντας βέβαια να είναι δεσμοφύλακες. Γιατί, δεν τους κάνει το ευρώ τέτοιους αλλά ο ασύμμετρός τους ρόλος στην οικονομία. Γεγονός που προέρχεται όχι από το τι νομίσματα έχουμε αλλά από τι και πως παράγουμε. Το πιο πιθανό δε είναι, εκεί, με τη δραχμή, οι δεσμοφύλακες να αποκτήσουν ακόμη μεγαλύτερη δύναμη και ακόμη πιο φαύλο ρόλο στην αγορά. 6) Αν εν πάση περιπτώσει θέλουμε να φύγουμε από το ευρώ ή μας αναγκάσουνε να φύγουμε, όπως φαίνεται πως πάνε τα πράγματα από την τρόϊκα -η οποία, ως γνωστόν, είναι η αριστερότερη συνιστώσα της αριστερής συνιστώσας του Λαφαζάνητότε, πρέπει να πληρούνται δύο προϋποθέσεις: α) Να μπορούμε να βάλουμε στη θέση των ξένων προϊόντων ένα ελάχιστο ελληνικών.3 Όχι μόνο γιατί δεν θα μπορεί η δραχμή μας να αγοράσει τα ξένα αλλά κυρίως γιατί οι ξένοι δεν θα μας πουλάνε τίποτα άλλο από το σχοινί που θα κρεμαστούμε. β) Να μπορέσουμε κατά την αποχώρησή μας από το ευρώ να καταστρέψουμε και το ίδιο το ευρώ! Αν εμείς φύγουμε και το ευρώ μείνει, δεν κάνουμε τίποτα. Αν όμως μαζί με την δραχμή επανέλθουν και οι λιρέτες, οι πεσέτες, τα μάρκα, τα φράγκα, τα ριάλια και δεν ξέρω τι άλλο, τότε, έχουμε πιθανότητες να πέσουμε, αν όχι 3 Τα παλιά τα χρόνια, τα πρώτα μετά τη χούντα, παιζόντουσαν κάτι ντοκιμαντέρ που δεν θυμάμαι καθόλου τον σκηνοθέτη. Ήταν τέσσερα πέντε. Ένα ήταν για την βάση "χουίλα" των Αμερικανών στη Λιβύη που έδιωξε ο Καντάφι.("Μπάι-μπάι Χουίλα"). Ένα άλλο ήταν για την Κυβέρνηση Αλιέντε στη Χιλή. Εκεί έδειχνε με παραστατικό τρόπο τον αγώνα που έκανε ο λαός για να αντιμετωπίσει το εμπάρκο των Αμερικανών. Καθώς τα πάντα προέρχονταν από τους Γιάνκηδες ήταν υποχρεωμένοι να αντιγράψουν τα πάντα και να βγάλουν χιλιάνικα υποκατάστατα. Θυμάμαι χαρακτηριστικά πως έβαζε ο σκηνοθέτης δίπλα δίπλα τα αμερικάνικα και τα χιλιάνικα εξαρτήματα και ανταλλακτικά για να δείξει πως δεν διαφέουν σε τίποτα...."αμερικάνο"...."τσιλένο"....
στα μαλακά, τουλάχιστον στις μαλακότερες Σκιρωνίδες Πέτρες. Κι αν δεν είναι κάπου εκεί κοντά η χελώνα μπορεί και να τη γλιτώσουμε 4. Επομένως αυτό που πρέπει να μας λένε οι πολιτικοί και οι οικονομολόγοι που ορέγονται τη δραχμή δεν είναι για το "πλεονέκτημα" της (ανύπαρκτη) αξία της αλλά για το πώς μπορεί το ευρώ να χάσει τη δική του. Για το πώς μπορεί η Ελλάδα επανερχόμενη στη δραχμή να καταστρέψει το ευρώ! Όσο δεν μιλάνε γι' αυτά, μην τους ακούτε. Γράψτε τους κανονικά και μη χαμπαριάζετε! Οι κουβέντες τους είναι οι κλανιές του πεθαμένου! Με άλλα λόγια, όσο είμαστε "μέσα" στο ευρώ το σύνθημά μας πρέπει να είναι
«ή στάρι ή ψάρι»... ενώ στην περίπτωση εξόδου μας από το ευρώ, το σύνθημά μας θα πρέπει να είναι
«ή στάρι ή τομάρι»5...
10 Δεκεμβρίου 2013
4 Οι πιγκουίνοι όταν θέλουν να πέσουν στη θάλασσα ενώ οι φώκιες καραδοκούν, δεν πέφτουν ένας ένας αλλά όλοι μαζί. Η αναμπουμπούλα, η γρήγορη και ευέλικτη κίνησή τους, ο αιφνιδιασμός του αντιπάλου, που δεν ξέρει ποιον να πρωτοφάει, εξασφαλίζουν τη διαιώνιση του είδους. 5 Δεν ξέρω αν την λένε αλλού αυτή την παροιμία. Δεν την έχω συναντήσει. Εμείς πάντως οι Αρβανίτες την λέμε όταν θέλουμε να δείξουμε το παράτολμο της ενέργειας. Όπου, ή κερδίζεις το στάρι ή αφήνεις το τομάρι.