Φιλοσοφώντας...
Γιώργος Μιλτ. Σαλεμής
Γράφω κείμενα επί των κατακειμένων στον τόπο της μικρής μου πατρίδας τρόπων ζωής. Παλαιότερων και νεώτερων. Κεκρυμμένων, περισσότερο ή λιγότερο. Χαμένων τρόπων, αδιόρατων, αόρατων. Τρόπων του βίου που πέρασαν μεσουράνησαν και τώρα, ελάχιστα ίχνη τους, κείτονται χάμω, κάτω από τα πόδια μας – ίσως και μπροστά στη μύτη μας – μικρά τροχιοδεικτικά βότσαλα στο χάος που σηματοδοτούν όμως το “δια ταύτα”. Γράφω για την αρχαία Τανάγρα αλλά στο νου μου έχω τη νέα Τανάγρα. Γράφω για το παλιό νεκροταφείο και στο νου μου έχω τη νέα κοινωνία που συγκροτείται με χίλια βάσανα από παλιούς- πάππου προς πάππουκατοίκους και από νεώτερους. Γράφω για το “πριν” και σκέφτομαι το “νυν” και, γιατί όχι, το “αεί”. Γράφω για τα λαμπρά μνημεία και έχω στο νου μου τους ανθρώπους του σήμερα με τις φοβερές δυσκολίες και την καθ' έκαστον τραγωδία. Το ζητούμενο για μένα είναι το “τι άνθρωποι είμαστε” και το “τι άνθρωποι μπορούμε να γίνουμε”. Δεν έχω να αντλήσω από αλλού σοφία παρά μόνο από τα γκρεμισμένα, παλαιότερα και νεώτερα, κλέη αυτής της μικρής πατρίδας. Αντλώ κι εγώ με τη σειρά μου υλικά από τον περιβάλλοντα, πάλαι ποτέ κεκοσμημένο τόπο, όπως ο μάστορας του 19ου αιώνα αντλεί σπαράγματα μνημείων και τα ενσωματώνει στη λιθοδομή της Παναγίας στα Ποτιστικά. Δεν του λείπουν οι πέτρες εκείνου του τεχνίτη, δεν είναι δα και τίποτα σπουδαίο από ποιότητας χτισίματος, όμως ενσωματώνει ένα εκπληκτικού κάλλους κομμάτι σκαλιστού μαρμάρου στην είσοδο δεξιά και πάνω! Τον νου του δεν τον έχει στο ντουβάρι, φαντάζομαι ότι ούτε και στο κέρδος, αλλά στον άνθρωπο που θα διαβεί, στους ανθρώπους που θα διαβαίνουν έκτοτε και πάντοτε την είσοδο της μικρής εκκλησίας. Στέλνει, μ' ένα νεύμα, στους άγνωστους σ' αυτόν ανθρώπους του μέλλοντος, έναν χαιρετισμό ομορφιάς και καλοσύνης. “Σιγά τις φιλοσοφίες” θα πει κάποιος. “Τι ήρθες να μας πεις εσύ σήμερα για την μικρή πατρίδα μετά από τριάντα πέντε χρόνια απουσίας;” ίσως αντιτείνει κάποιος άλλος. Ναι, ακριβώς εγώ που λείπω τόσα χρόνια από τη μικρή πατρίδα, εγώ που είμαι σοφός όσο είσαστε και σεις- “τας τε διανοίας των πέλας παραπλησίους είναι” λέει ο Θουκυδίδης – μπορώ και πρέπει να σας μιλήσω για ό,τι είδα και συνάντησα είκοσι χρόνια τώρα που ταξιδεύω σε άλλων ανθρώπων τις μικρές πατρίδες. Σε μικρές πατρίδες ελληνικές, του Άσπρου Πελάγους πολιτείες.