JIJ
en de rest
Ik, ik ben maar gewoon ik Doe de dingen graag alleen Ik sluit me af van de rest Ben soms eigenwijs Denk vaak dat ik je niet nodig heb Maar uiteindelijk, ben ik gewoon ik Het liefst met jou, gewoon een wij
Het verhaal van een reiziger (pagina 8)
Mensen inspireren met smoothies (pagina 18)
Goede voornemens voor 2015 (pagina 14)
18
22
2
10
4 Jij en de rest
INHOUD STORIES
4
8
10
18
Margreet: vrijwilliger en vriendin ‘Altijd een lieve vrouw die iedereen wil helpen’
Van dorpsmeisje naar reiziger ‘Ik vond dat leven gewoon heel spannend’
Marijn Corstanje: een druk baasje dat niet stil kan zitten
‘Hij voetbalde voordat hij kon lopen’
Gewapend met fruit en groente door het land ‘Het doel is om mensen te inspireren’
PHOTOGRAPHY
14
Goede voornemens voor 2015
HEALTH & LIFESTYLE
22
Quinoa met geitenkaas ‘Gezond én lekker’
COLOFON
23
De redactie 3
FOTO Margreet Lindeman helpt een cursist tijdens het TaalcafĂŠ.
4
FOTO Margreet Lindeman.
Jij en de rest
Margreet: vrijwilliger en vriendin “Wanneer ik ergens niet uitkwam, was zij er altijd voor mij” TEKST VIVIAN SELJEE
Vrijwilligerswerk is toch voor
ouderen, iets wat je doet als je gepensioneerd bent en verder niets anders te doen hebt? Wel als we de cijfers van het CBS mogen geloven. In 2011 was de groep vrijwilligers tussen de 55 en 75 jaar twee keer zo groot als die van 18 tot 35 jaar. Margreet Lindeman trekt zich hier niets van aan. De 29-jarige moeder van twee is vrijwillige taalcoördinator bij Humanitas HoogezandSappemeer. “Ik doe het voor de waardering die ik krijg.” POSITIEVE DRAAI Bij Humanitas heeft Margreet vooral te maken met vluchtelingen uit onder andere Syrië, Somalië en Irak. “De verhalen van deze immigranten zijn soms heftig om aan te horen, maar ik ben blij dat ik met mijn werk een positieve draai aan hun leven kan geven. Ik help ze op weg naar een goed bestaan in Nederland.” Als taalcoördinator helpt Margreet de immigranten met het wegwijs worden in de Nederlandse samenleving. “Vaak komen ze naar me toe met brieven die ze ontvangen hebben van de gemeente. Dan vertel ik wat ze moeten doen en help ik ze daarbij.” Margreet verwijst ze bijvoorbeeld door naar een inburgeringsschool in de buurt. Er zijn in de regio Groningen verschillende scholen, maar veelal kiezen inburgeraars voor de vestiging in Hoogezand. “De cursisten hebben vaak niet eens een fiets en de trein is duur. Een school in de buurt is dan de makkelijkste en goedkoopste optie.”
“Margreet is heel lief” Nadia (cursist) PUZZELEN Naast deze taallessen kunnen de inburgeraars extra taalondersteuning krijgen. Vrijwilligers van Humanitas – de taalondersteuners – helpen hen een paar uur in de week met de Nederlandse taal. Lindeman zorgt voor een goede match tussen taalondersteuner en cursist. “Soms wil een vrouwelijke cursist alleen een vrouwelijke taalondersteuner of kunnen ze alleen op bepaalde dagen. Dan kijk ik welke vrijwilliger beschikbaar is. Dat is best even puzzelen.” Dit puzzelen doet ze goed, vindt Roel Boers, coördinator van het Taalcafé. “Margreet is heel bevlogen. Als er problemen zijn, gaat ze daar intensief mee aan de slag.” Margreet en Roel hebben beiden te maken met de problematiek van mensen. De immigranten hebben hier in Nederland een beperkt sociaal netwerk. In dit sociale netwerk zijn Margreet en Roel vaak de enigen die Nederlands spreken, waardoor cursisten juist bij hen komen aankloppen voor hulp. Roel: “Zo heb ik eens een vrouw geholpen om haar drie kinderen vanuit Ethiopië naar Nederland te krijgen. Ik raakte zo betrokken dat ik de problemen van deze Ethiopische vrouw mee naar huis nam. Ik was elke dag bezig met haar helpen. Daar was mijn eigen vrouw natuurlijk niet blij mee.”
BEHULPZAAM “Hoewel de waardering van deze Ethiopische vrouw en haar drie kinderen immens was – en daar leef ik als vrijwilliger voor – ging ik over mijn eigen grenzen heen.” Roel heeft Margreet dan ook gewaarschuwd niet in hetzelfde schuitje terecht te komen. Op een gegeven moment hoorde Roel vaak de telefoon bij Margreet rinkelen en zag hij dat ze veel sms’jes van cursisten kreeg. “Zo veel vragen, dat ik dacht: is dit nou echt nodig? Ik heb haar toen het advies gegeven om niet over haar eigen grenzen heen te gaan.” Dat kan moeilijk zijn voor Margreet. Want helpen, dat doet ze graag. Acht jaar geleden begeleidde ze – toen nog als taalondersteuner – haar eerste cursist, de 22-jarige Nadia Ellgholani uit Jemen. “Door Margreet heb ik de inburgeringscursus gehaald. Zij ging overal met mij heen. Het politiebureau, het gemeentehuis, de bibliotheek, noem het maar op. Wanneer ik ergens niet uitkwam was zij er altijd voor mij.” Door Margreets zachtaardige karakter kreeg Nadia steeds meer vertrouwen in zichzelf. “Margreet is heel lief. Ze zei niet: dit moet zus en dit moet zo. Wanneer ik fouten maakte legde ze alles uit totdat ik het snapte. Hierdoor kreeg ik meer zelfvertrouwen om zelf Nederlands te praten.” Ook om zich heen merkt Nadia dat Margreet erg geliefd is bij de cursisten van Humanitas. “Iedereen weet dat Margreet altijd voor je klaar staat. Zelfs op straat hoor je soms: Margreet, kun je me hiermee helpen?” >>
5
>> VRIENDINNEN Nu gaan Nadia en Margreet niet meer door het leven als cursist en taalondersteuner, maar als vriendinnen. Nadat Nadia haar inburgeringsexamen had gehaald verloren ze elkaar even uit het oog. Na een paar jaar kwamen ze elkaar tegen bij basisschool de Schakel. Hun kinderen bleken bij elkaar in de klas te zitten. “Margreet is in die acht jaar niets veranderd, ze is nog altijd diezelfde lieve vrouw die iedereen wil helpen.” Zo kent taalondersteuner Henk Bierling haar ook. “Als ze beloofd heeft iemand te helpen, dan gaat ze daar voor de volle honderd procent voor. Ze is zich er echter wel van bewust dat ze vrijwilliger is, dus dat het werk wel leuk moet blijven. Als het haar te veel wordt, kan ze ook goed nee zeggen.” En dat nee zeggen is wel nodig. Naast haar vrijwilligerswerk bij Humanitas, waar ze minimaal één dag in de week te vinden is, heeft Margreet twee kinderen: Orlando (10) en Amaya (6). “Haar kinderen gaan voor, en zo hoort het ook.” Margreet heeft aan haar twee kinderen haar handen vol. Haar zoon lijdt aan Oppositioneel opstandig gedrag (ODD), een gedragsstoornis die ervoor zorgt dat hij op school af en toe agressief uit kan vallen tegen klasgenoten. “Naar school gaan is voor Orlando heel vermoeiend. Thuis heeft hij geen last van zijn ODD. Darom haal ik hem tussen de middag van school, zodat hij thuis even tot rust kan komen.”
MULTICULTUREEL Dit beperkt Margreet in het zoeken van een betaalde baan. “Het is moeilijk om een baan te vinden, omdat ik alleen tijdens schooltijden beschikbaar ben. Wanneer Orlando over anderhalf jaar naar de middelbare school gaat, hoop ik een parttime baan te vinden.” In de tussentijd blijft ze als vrijwilliger bij Humanitas, waar ze inmiddels al een decennium werkt. 6
FOTO Margreet Lindeman in gesprek met een cursist. “Ik vind het leuk om met verschillende culturen te werken. Ik ben multicultureel opgevoed. Mijn moeder had vriendinnen met allen verschillende afkomst, waardoor ik al snel leerde dat iedereen gelijk is, waar je ook vandaan komt.” Bij Humanitas – waar multiculturaliteit centraal staat – zit Margreet dan ook goed op haar plek. “Ik zou niet in een asielzoekerscentrum kunnen werken. Uit ervaring weet ik hoe moeilijk het is om afscheid te moeten nemen van iemand die geen verblijfsvergunning krijgt.”
“Ik vind het leuk om met verschillende culturen te werken” Margreet
Jij en de rest
AFSCHEID Toen ze 19 jaar was zag Margreet haar toekomst met haar toenmalige Angolese vriend rooskleurig in. “We woonden samen, ik was in verwachting van onze zoon en we zouden gaan trouwen.” Maar toen hij 18 jaar werd, kreeg hij geen verblijfsvergunning. Angola was veilig verklaard, dus moest Margreets vriend terug. “Ik heb van alles geprobeerd om een verblijfsvergunning voor hem te krijgen, maar ik was nog te jong en financieel niet sterk genoeg. En dus moest hij Nederland verlaten. Ik was toen vijf maanden zwanger van Orlando.” Die klap kwam hard aan. De toekomst die ze voor zich zag met haar vriend, stortte in. “Daarom zou ik nooit in een asielzoekerscentrum kunnen en willen werken. Ik zou dan te maken krijgen met mensen wiens toekomst in Nederland ook instort. Dat kan ik niet aan. Als ik zou moeten kiezen tussen een betaalde baan in een asielzoekerscentrum of mijn vrijwilligerswerk bij Humanitas, kies ik zeker weten het laatste.”
FOTO Bij het Taalcafé op de donderdagmiddag maken ze gebruik van naamkaartjes.
7
FOTO Linda, Kees en hun dochter Netje.
Van dorpsmeisje naar reiziger TEKST SHANTI TITUS
Een wereld van verschil
Tot haar vijftiende woonde Linda
bij haar ouders op het ‘platteland’ in Heino. Nu, zeven jaar is haar leven totaal veranderd. Ze woont nu samen met haar vriend en dochter op een woonwagenkamp. Het uitgaanstype is getransformeerd tot een fulltime huisvrouw en moeder.
Het kamp in Heino. Er staan zo’n zeven woonwagens, waarin twee families wonen. De wagens lijken stuk voor stuk op elkaar. Zo zijn bijna alle wagens wit. Ook heeft elke woning een extra stuk grond die gebruikt wordt als speeltuin. 8
Bij aankomst zijn de glijbanen, trampolines en andere speelattributen dan ook goed zichtbaar in de tuinen van de woonwagens. Bij één van de woonwagens staat Linda te wachten. Voordat ik de wagen binnenloop, doe ik mijn schoenen uit. Ik zet ze bij de rest van de schoenen die buiten voor de deur staan. “In elke wagen waar je komt wordt van je verwacht dat je je schoenen uitdoet”, vertelt de blonde jonge moeder. FEESTBEEST Als ik de woonwagen instap, zie ik Netje, de tweejarige dochter van
Linda in de woonkamer rondrennen met haar speelgoedmicrofoon in haar hand. Linda woont sinds twee jaar samen met haar dochter en vriend in de woonwagen. Voorheen woonde Linda aan de andere kant van Heino, een klein dorp naast Zwolle, met haar ouders en haar broer. Melissa, vriendin van Linda, heeft als geen ander gezien hoe haar vriendin veranderde van dorpsmeisje naar fulltime huismoeder op een woonwagenkamp. “Ik ken Linda vanaf dat ik ongeveer vier jaar oud was. Ze was mijn buurmeisje. In eerste instantie ging ik meer met haar broer Roy om,
Jij en de rest
maar naarmate we ouder werden zag ik Linda steeds vaker. We werden vriendinnen. Toen Linda ongeveer veertien was en begon te puberen, was ze echt een feestbeest, waarbij ze niet vies was van een drankje. In die tijd zagen we elkaar dan ook wat minder. Behalve op vrije dagen, zoals zondagen. Op die dagen zagen we elkaar en hoorde ik de wildste verhalen.”
“Dan fietste ik als jong meisje langs het woonwagenkamp om er alleen maar naar te kijken”
VERANDERING Dit veranderde volgens Melissa, toen ze Kees leerde kennen. “Ik zag mijn vriendin minder stappen en feesten. Ze zat steeds meer thuis. Zo kwamen ze alleen nog regelmatig – samen - in de kroeg.” In die tijd zat Linda nog wel op school. Haar opleiding heeft ze afgemaakt. “Ze heeft hier en daar wel wat gewerkt. Maar ze is nooit op zoek gegaan naar een fulltimebaan.” Toch was Linda altijd al bezig het leven van reizigers. Ik vond dat gewoon veel spannender. Het leven in een woonwagen in plaats van een rijtjeshuis, de hele levensstijl. Het intrigeerde mij. Dan fietste ik als jong meisje langs het woonwagenkamp om er alleen maar naar te kijken”, vertelt Linda terwijl ze nog wat drinken inschenkt. Op het moment dat ze het drinken op de – met plastic bedekte – tafel zet, komt haar vriend binnen. Kees komt binnen met in zijn ene hand een handdoek en in zijn andere hand een stoel. Hij legt de handdoek netjes onder de stoel zodat de vloer verder niet vies wordt. Vervolgens ploft hij er zachtjes op neer. “Ik vind het belangrijk dat het huis altijd schoon is. Vandaar dat er ook een plastic tafelkleed over de tafel ligt. Er vallen toch altijd wel weer kruimels op”, zegt Kees.
LIEFDE OP EERSTE GEZICHT Linda leerde Kees kennen toen ze vijftien jaar was. “Ik vond het spannend dat hij van een woonwagenkwam afkwam en ik wist dat hij mij leuk vond. We zagen elkaar vanaf dat moment steeds vaker. Sindsdien zijn wij eigenlijk een stel.” Melissa vertelt verder over Linda’s partner: “Kees komt uit een reizigersfamilie en wist dat hij Linda wilde voor de rest van zijn leven. Zij zou de moeder van zijn kinderen worden. Het maakte hem niet veel uit dat Linda uit een gezin kwam waar geen reizigers in opgegroeid zijn.” Als reiziger leer je bepaalde dingen heel anders dan wanneer je van het platteland of uit de stad komt. In de zeven jaar dat Linda en Kees een stel zijn, heeft Kees ook nog een tijd bij Linda’s ouders in huis gewoond. “In die tijd heb ik daar soms wel mijn eigen gewoonten weten toe te passen. Zo was je uit hygiëne bijvoorbeeld je handen alleen in de badkamer. Met een vaatdoek maak je alleen het aanrecht schoon en niets anders. Dit zijn leefregels waar je je als reiziger gewoon aan houdt. Dus voor mij gold dat ook toen ik ergens anders woonde.” LEEFREGELS “Ik heb Linda een hoop bij moeten leren sinds we hier wonen, en eigenlijk nu nog steeds. Zo zijn er bepaalde dingen die je gewoon niet doet als reiziger. Zo stond Linda een keer tegen het aanrecht te leunen bij mijn ouders. Nou dat is dus echt not done”, vertelt Kees over Linda. “Ik heb in het begin inderdaad echt vaak op mijn kop gekregen omdat ik bepaalde dingen gewoon echt niet wist. Ik kom van het platteland waar we pissen zeggen in plaats van plassen, nou dat had ik dus echt niet moeten zeggen bij Kees’ ouders. Zulke kleine dingen gebeuren mij na zeven jaar nog steeds wel eens”, zegt Linda lachend terwijl ze haar dochter Netje op schoot neemt. HUISHOUDEN “Als ik opsta ‘s ochtends om te werken,
wil ik dat alles voor mij klaarstaat. Dat betekent dat Linda mijn kleding klaarlegt als ik uit de douche kom, dat mijn ontbijt klaarstaat en dat het huis gewoon schoon is”, vertelt Kees. “Ik zorg ervoor dat het geld binnenkomt en in ruil daarvoor zorgt Linda voor mij, voor onze dochter en voor het huishouden.” Als Kees naar zijn werk gaat, gaat het schoonmaken voor Linda gewoon door die dag. “Ik zorg ervoor dat alles in huis gewoon schoon is voordat de dag echt kan beginnen. Vervolgens zit ik drie kwartier met Netje aan tafel te ontbijten. Als we klaar zijn met ontbijten ga ik verder met het huishouden. ’s Middags doen we allebei een dutje en als Kees thuis is van werk heb ik het eten klaarstaan zodat hij meteen kan aanschuiven”, vertelt Linda.
“Mijn gezin is waar ik voor leef. Ik doe alles voor ze”
PRINSESJE Netje is nu twee jaar en is het prinsesje binnen het gezin. “Mijn gezin is waar ik voor leef. Ik doe alles voor ze”, vertelt Kees. Terwijl Netje in haar huispakje met tijgerprint rondrent door het huis, vertelt Linda over haar dochter. “Ik merk dat Netje zich moeilijk alleen kan vermaken. Er wonen weinig kinderen van haar leeftijd hier. Ik ben heel benieuwd hoe dat straks gaat als ze wat ouder wordt en naar de kleuterklas gaat. Ze ziet er toch anders uit dan andere kinderen. Zo draagt Netje veel trainingspakjes. Ook heeft ze oorbelletjes in. Dat zie je niet vaak bij jonge kinderen. Mensen kunnen daar wel raar van kijken.” “Ik merkte vroeger dat kinderen wel bij mij wilde spelen omdat ze het interessant vonden, maar dat de ouders het maar niets vonden”, vertelt Kees. “De kans bestaat natuurlijk dat dit ook bij Netje zal gebeuren straks, maar dat is een zorg voor later. Voor nu genieten we ervan dat ze nog thuis is.” 9
10
Jij en de rest
Marijn Corstanje vindt rust in chaos TEKST ANNIEK KUYPER
Menig twintigjarige houdt van uitgaan op zaterdagavond, op de bank een film kijken en lang uitslapen in het weekend. Voor Marijn Corstanje is dit allemaal wat anders. Deze twintigjarige heeft geen rust in zijn lijf. DRUK BAASJE “Het is een druk baasje, hij kan niet stilzitten”, lacht Arie Koppe, opa van Marijn. “Dat was hij vroeger als kind al, maar nu nog steeds.” Voor Arie is Marijn altijd al een beetje speciaal geweest. “Hij was mijn eerste kleinkind, dat is toch altijd wel een wonder.” Ook heeft hij hier en daar een hand gehad in de opvoeding van de jongen. Marijn bleef na de voetbaltraining wel eens slapen bij zijn opa en oma, omdat zij dichter bij de voetbalvelden woonden dan zijn ouders. “We hebben wel duidelijke regels gesteld hoor. Dan zeiden we dat hij om half elf binnen moest zijn, ook al werd er na de training nog een biertje gedronken.” Volgens Arie is Marijn een schat van een jongen, maar is hij ook gemakkelijk te paaien. Michel Harink, een goede vriend van Marijn, kan dit bevestigen. “Hij kan niet snel nee zeggen als mensen hem iets vragen. Daarom doet hij ook altijd zo veel.”
FANATISME Marijn doet inderdaad veel. Zo traint hij drie keer per week op hoog niveau, geeft hij twee keer per week zelf voetbaltraining, volgt hij een cursus TC3 voetbal en werkt hij zes dagen in de week, afwisselend in het zwembad en bij zijn vader op kantoor. “Hij is heel fanatiek in alles wat hij doet”, aldus Michel. “Dan zegt hij ‘kom, we gaan iets doen’ en dan trekt hij je weer mee. Zijn fanatisme, dat bewonder ik wel.” Maar wanneer gaat veel dingen doen over in te veel hooi op je vork nemen? “We waken er wel voor”, zegt Arie. “Ik zeg heel vaak tegen hem dat hij zijn rust moet pakken. En dan zegt hij dat hij ernaar luistert, maar hij is ook eigenwijs.” Ook moeder Petra houdt haar zoon goed in de gaten. “We steken er direct een stokje voor als hij overspannen dreigt te raken. Maar hij vindt gewoon heel veel dingen leuk en dan wijst hij niet snel iets af.”
“Marijn is sportief, chaotisch en ontzettend lief” Petra (moeder)
Wat drijft hem dan om al deze activiteiten vol te houden? “Hij is er oprecht in geïnteresseerd”, aldus Petra. “Hij moet het wel echt leuk vinden, anders gaat hij er niet helemaal voor.” Met zoveel activiteiten is het handig om goed te kunnen plannen, maar volgens zijn moeder is Marijn daar geen ster in. “Hij is chaotisch, denkt niet na over structuur en praktische dingen.” Dus doet zij dat voor hem. Werkbrieven voor zijn urenoverleg kijkt zij na en ze houdt zijn agenda bij. Een belasting vindt ze het niet, ze is het gewend. “Ik zeg wel vaak tegen hem dat hij maar een vriendin moet zoeken die het voor hem kan doen”, lacht ze.
VOETBAL
De meeste tijd steekt Marijn in voetbal, zijn grote passie. “Hij voetbalde al voordat hij kon lopen”, vertelt Arie. “Ik pakte hem onder zijn armpjes vast en dan schopte hij met zijn beentjes tegen de bal. Dat ging eindeloos door en hij kraaide van plezier.” Voor zijn voetbal heeft de twintigjarige ook veel over. Zo deed hij de Jeugd Voetbal Opleiding Zeeland (JVOZ), waarvoor hij dagelijks zes kilometer naar en van school moest fietsen.” Hij moest om half zeven uit bed en door weer en wind fietsen. Maar hij klaagde nooit”, aldus Arie. >>
11
>> Zijn passie voor voetbal zit in de familie, want ook zijn beide broers voetballen. Omdat zij bij een andere club spelen is er nog wel eens rivaliteit. Ondanks dat Marijn graag wint, pusht hij zichzelf niet harder dan hij kan. “Ik denk dat hij altijd wel zal blijven voetballen”, zegt Arie. “Maar het zou mij niets verbazen als hij iets in de recreatieve sfeer gaat doen.”
“Hij doet niet te veel. Hij kan het aan” Michel (vriend)
KINDEREN Michel ziet die toekomst ook wel voor zijn vriend. “Hij moet iets met mensen doen, want hij is heel sociaal. Zolang hij maar niet op zijn kont gaat zitten, want hij moet echt z’n ei kwijt kunnen.” Volgens Petra is met mensen, en dan voornamelijk kinderen, werken een tweede passie van haar zoon. Dit combineert hij met zijn werk door voetbaltraining en zwemles te geven. “Sportiviteit en kinderen, daar doet hij het echt voor.” Arie weet nog een mooi voorbeeld te noemen van de liefde van Marijn voor kinderen. In het zwembad waar Marijn werkt, probeerde een andere zwemleraar een jongetje te leren duiken. Dat jongetje durfde niet, dus vroeg de man Marijn erbij, die het vervolgens over een hele andere boeg gooide. Hij vroeg de jongen of hij van voetbal hield en of hij het WK voetbal had gezien. “Hij vroeg naar zijn favoriete moment en raad eens? Dat was de duik van Robin van Persie”, zegt Arie. “Binnen een kwartier dook dat jongetje het zwembad in.” Dat Marijn zijn kleren nog aan had deerde hem niet, volgens Arie. “Op dat moment was het helpen van dat jongetje het belangrijkste. Dat is Marijn.”
FOTO Marijn bij de eerste wedstrijd van zijn neefje, Kas Corstanje. 12
Jij en de rest
FOTO Eindelijk tot rust komen in Samos, Griekenland.
FOTO In actie op het voetbalveld. 13
FOTOREPORTAGE Goede voornemens: elk jaar doen we er weer massaal aan. FOTO & TEKST RENSKE DE HAAN
Paula (23)
“Dit jaar gaat over mij. Ik wil meer aan mezelf gaan denken. Daarnaast wil ik meer gaan sporten en gezonder eten. Vorige week heb ik me aangemeld bij een sportschool. Dus het begin is er.”
14
Jij en de rest
Maar wat zijn de voornemens voor 2015 van deze studenten Journalistiek?
Joost (21)
“Dit jaar wil ik de belofte waarmaken om voor zij/hij.nl te schrijven.”
Wesley (22)
Marcus (22)
“Ik wil meer uitda“Dit jaar wil ik me voornemen om min- gingen aannemen der werk op me te op het journalistieke vlak.” nemen.”
15
FOTOREPORTAGE
Marloes (24)
“Mijn voornemens zijn heel saai: sporten en gezonder eten.” 16
Jij en de rest
Reinhilde (23)
“Mijn grootste voornemen is om dit jaar mijn diploma te halen.� 17
Op pelgrimstocht door Nederland ‘‘Wij willen Nederland bewuster maken’’
TEKST RENSKE DE HAAN
We kennen ze allemaal
wel: de gezonde fruitbars op festivals en andere evenementen. Wie de vette hamburgers en broodjes hotdog wil vermijden, kan terecht bij de fruitstands. Voor een paar muntjes heb je al een heerlijk, vers bereide smoothie of fruithap. En hoe leuk is het om op een festival te staan met een smoothiebar? De
18
gezusters Marloes en Manon Jensma kunnen het weten: zij toeren met hun bedrijfje Sjeu door heel Nederland en hopen mensen te inspireren om gezonder te leven.
Gewapend met kilo’s groente en fruit, trekken zussen Manon (25) en Marloes (22) met hun smoothiebar Sjeu door Nederland. Hun doel? Nederland massaal aan de smoothies krijgen. Met veel passie en enthousiasme bezoeken
ze fitnesscentra, bedrijven en festivals. De zussen kopen zelf hun producten in, plukken hun eigen fruit en bedenken hun eigen recepten. Naast het toeren met de kar, organiseren ze ook nog workshops. Sinds december 2013 is Nederland een gezond concept rijker: Sjeu.
Jij en de rest
De inspiratie komt vanuit het ouderlijk huis. Moeder Maricia Jensma besloot om gezonder te eten na jarenlang geschommel van haar gewicht. Ze bande al het ongezonde voedsel uit huis en besloot volledig over te gaan op biologisch voedsel. Een goede keuze volgens de moeder: “Anderhalf jaar geleden hebben wij thuis het roer omgegooid. Alle suikers eruit en eten volgens de schijf van vijf. Ik ben daar enorm van afgevallen en mensen merkten op dat we er gezonder en fitter uitzagen.” De zussen werden aangestoken door de nieuwe lifestyle van hun ouders. Ook zij stortten zich op gezonder voedsel en zo was het idee van een mobiele smoothiebar al snel geboren. PITCHEN Het idee van het succesvolle concept kent haar oorsprong in Antwerpen. Marloes was hier op vakantie met haar vader en miste de routine van het dagelijks smoothie drinken. “In Antwerpen heb ik een smoothiebar opgezocht, omdat ik verlangde naar een gezonde dosis groente en fruit. En zo kwam ik op het idee. In Nederland bestond het concept van een smoothiebar nog niet. Ik heb Manon gelijk opgebeld: ‘dit moeten we doen.’
De twee zussen hebben zich vervolgens opgegeven voor het I3-event. Dit staat voor Idea, Invest en Innovate. Dit is een wedstrijd voor jonge ondernemers waarbij zij ideeën voor een bedrijf kunnen pitchen. “We kregen twee maanden lang workshops en begeleiding van een coach. Op deze manier hebben we ook een netwerk op kunnen bouwen.” Dankzij het event konden de meiden een investeerder vinden die tevens aanbood een kar aan hen te verhuren. Met sponsors hebben ze uiteindelijk het bedrijf Sjeu kunnen opstarten. Sindsdien staan de meiden op festivals, markten en andere evenementen en toeren door heel Nederland.
KANSEN ZIEN De twee meiden zijn opgegroeid in het Friese dorpje Bontebok en komen uit een warm gezin. Beide ouders zijn leraar en volgens moeder Maricia hebben beide dochters dezelfde didactische en pedagogische kwaliteiten geërfd. “Onze dochters zijn beiden erg toegankelijk en open. Ze kunnen bij ons met van alles terecht. Manon is de oudste en is wat introverter. Marloes is wat extraverter. Maar daarin vullen zij elkaar juist aan. Manon is wat stabieler en rustiger en Marloes is meer flexibel,
meer probleemoplossend en creatief. Manon regelt weer meer de onderliggende structuur van het bedrijfje. Dus de administratie, maar ze schreef ook het ondernemersplan voor deelname aan de wedstrijd. Marloes is meer van het kansen zien en deze benutten.” Ook Hendrik kan dit beamen. Hij heeft inmiddels acht jaar een relatie met Manon en is nauw betrokken geweest bij het opzetten en starten van het bedrijf van de zussen. “Ik stond niet te springen toen ze met het idee kwamen om een smoothiebar te beginnen. Het zijn beiden impulsieve meiden. Ze zitten boordevol ideeën, maar die zijn niet altijd even realistisch. >>
‘‘Ze zijn beiden heel erg innovatief en enthousiast. Ze zien overal kansen’
19
>> Ik ben dan de persoon die ze met beide benen op de grond zet. Zo wilden ze bijvoorbeeld in een pand beginnen en ik ben dan degene die ze zegt hoeveel ze dan moeten verdienen om die kosten te kunnen drukken. Ik schets de realistische kanttekeningen.” Volgens Hendrik zien de meiden vrijwel nooit obstakels. “Het zijn echte ondernemers. Ze zijn beiden heel erg innovatief en enthousiast. Ze zien overal kansen. Ik ben meer de realist. Ik zeg de meiden waar het op staat.”
ZUSTERLIEFDE Zowel Hendrik als Maricia verbaast het niet dat de zussen samen een bedrijfje hebben opgestart. Volgens Maricia is het ondernemen en het zien van kansen ze met de paplepel ingegoten: “Mijn man en ik zijn beide ook erg ondernemend. Zo heb ik een eigen bedrijfje naast mijn lerarenbaan en ook mijn man doet veel naast zijn reguliere werk.” De band van de twee zussen is volgens Hendrik alleen maar versterkt dankzij het opzetten van Sjeu. “Ze studeren allebei in Groningen en wonen bij elkaar om de hoek. Ze trekken dan ook veel meer met elkaar op dan toen ze nog thuis woonden. Daarnaast hebben ze nu ook een gemeenschappelijk doel en dat zorgt ervoor dat ze nog meer naar elkaar toe groeien.” Het bedrijf van de twee zussen heet Sjeu. Volgens Marloes past deze naam perfect bij hen: “Sjeu is oud-Nederlands. Zo staat het voor sappig maar voornamelijk in de zin van: ergens sjeu aan geven.” En volgens Hendrik en Maricia ligt daarin nou ook de kracht van het bedrijf. “Het zijn twee zussen, twee leuke meiden. Ze hebben een
20
hoge gunfactor en wanneer je hen ziet, word je ook echt blij. Dan wil je ook niet anders dan een smoothie van hen kopen. De meiden zijn ontzettend enthousiast en die passie stralen ze ook uit. Je kunt wel zeggen dat ze op een soort pelgrimstocht zijn om Nederland bewuster te maken van gezonde voeding.” Volgens Marloes is dat ook het doel. Hun doelgroep is voornamelijk jongeren. “Voor het nieuwe seizoen willen we ons hier dan ook meer op richten. We willen eigenlijk veel meer op festivals staan, want daar is onze doelgroep.”
Door een kar te huren zijn we veel mobieler en hebben we dus ook veel meer mogelijkheden
INSPIREREN Moeder Maricia vindt dat de dames op het juiste moment het bedrijf zijn begonnen. “Je ziet duidelijk een trend opkomen dat er in Nederland meer mensen gezonder gaan leven. Er is een beweging gaande en zij zijn daar slim op ingesprongen door een mobiele smoothiebar in te zetten.”
Volgens Marloes was een pand huren geen optie. “Dat is voor ons een te grote investering. En we doen dit naast onze studie, dus het moet wel haalbaar blijven. Door een kar te huren zijn we veel mobieler en hebben we dus ook veel meer mogelijkheden.” De dames hebben geen intentie om het bedrijf uit te breiden. “We blijven het gewoon met zijn tweeën doen. Het is voor ons meer een uit de hand gelopen hobby. Maar wel willen we het serieuzer aanpakken. Dus meer richten op onze doelgroep, onze kar professioneler inrichten en ons assortiment uitbreidden. Zo willen we naast de smoothies ook gezonde tosti’s verkopen.” Volgens Hendrik zijn de dames enorm ondernemend en enthousiast. Ze worden blijer als ze vijftig smoothies hebben verkocht en mensen hebben geïnspireerd, dan als ze duizend smoothies verkopen en dat niet hebben gedaan. Het succes volgens Hendrik? “Ze hebben gebrek aan angst. Ze zijn nergens bang voor. Daarnaast hebben ze een enorme ondernemingsdrift. Ze willen mensen inspireren. En dat lukt ook. De meiden hebben charme. Op festivals halen mensen een smoothie bij hen, maken een leuk praatje en dat blijft hen bij. S ‘avonds komen diezelfde mensen terug. En dat is wat ze willen bereiken.”
Jij en de rest
De topper van Manon THE HIPPIESHAKE
Smoothie met aardbei, banaan, bosbessen, appel, verse gemberwortel, mango en geitenmelk.
INGREDIﾃ起TEN 6 aardbeien handje bosbessen 1/2 mango 1/2 banaan 1cm verse gemberwortel 0,2 liter geitenmelk
Wanneer je liever melk, yoghurt of water gebruikt, kan dit natuurlijk ook in plaats van geitenmelk. Geitenmelk maakt de smoothie lekker romig en is beter voor je lichaam dan koeienmelk.
De topper van Marloes
THE POPEYESHAKE
Blend eerst de appel, banaan, bleekselderij, gember en tarwegraspoeder voordat je de spinazie erbij doet. Vooral blenders met een wat zwakkere motor kunnen moeite hebben met spinazie. Door het later toe te voegen maak je het gemakkelijker voor je blender. Wanneer je je smoothies iets minder dik wil kun je altijd meer vocht toevoegen.
Smoothie met banaan, appel, bleekselderij, verse gemberwortel, wilde spinazie en tarwegraspoeder. INGREDIﾃ起TEN 1/2 banaan 1/2 appel 1/2 stengel bleekselderij 1 cm verse gemberwortel 2 handen wilde spinazie 1 kopje water
Tips van Sjeu Wil je een smoothie als ontbijt of lunch gebruiken? Zorg dan voor meer vulling. Je zou bijvoorbeeld nog een handje ongezouten noten kunnen toevoegen op het laatst.
Met smoothies kun je eindeloos varieren. Test vooral uit wat jij lekker vindt. Naast bladspinazie zou je ook veldsla, boerenkool of bladsla kunnen proberen. Houd in je achterhoofd dat niets te gek is voor een smoothie.
Heb je nog een paprika over? Blenden maar! Tomaat in je smoothie? Ook heel lekker. Vooral groentes toevoegen aan je smoothie maakt een smoothie een gezonde toevoeging. 21
RECEPT Quinoa met geitenkaas
TEKST SHANTI TITUS
Tegenwoordig eten steeds meer
mensen quinoa. Quinoa lijkt op een graan, maar is officieel een groentesoort. In de groente zitten vitamines, mineralen, ijzers en vezels. Quinoa wordt niet alleen gegeten omdat het gezond is, maar ook om af te vallen. De groente voorkomt namelijk de trek in tussendoortjes. Maar van alleen droge quinoa zal je niet erg blij worden. Daarom zorgt dit recept er ook voor dat het eten niet allen gezond is, maar ook nog eens lekker!
HET GEHEEL Als de courgette goed zacht is gebakken, haal je de pan van het vuur af. Als je de quinoa hebt afgegoten, kun je de quinoa het beste in een grote kom samenvoegen met de gebakken courgette, uien en knoflook. Wanneer je dit hebt gedaan, kun je de geitenkaas in kleine stukjes over het geheel strooien. De avocado kan in plakjes naast het gerecht op je bord. Voor extra smaak kun je eventueel zout, peper en rode pepervlokken toevoegen.
Eet smakelijk!
INGREDIËNTEN • 1 pak quinoa • Courgette • Rode uien • Bouillonblokjes • Knoflookteen • Avocado • Pak geitenkaas (in schijfjes) DE QUINOA Spoel om te beginnen de quinoa goed af. Het kan namelijk wel eens voorkomen dat de quinoa niet goed schoon is. Kook vervolgens de quinoa zoals dat op het pak staat aangegeven. Voor extra smaak voeg je de bouillonblokjes bij de kokende quinoa. DE INHOUD Snijd de rode uien en de knoflookteen in kleine stukjes. Doe deze vervolgens in een koekenpan, samen met wat olijfolie. Zodra de uien goed zijn gebakken (de kleur wordt dan doorzichtig), kan de courgette, in stukjes gesneden, erbij.
22
Jij en de rest
COLOFON
Michelle van der Molen (Redactrice)
Shanti Titus
(Redactrice)
Anniek Kuyper (Redactrice)
Renske de Haan
(Fotografe & redactrice)
Met liefde voor jou en de rest gemaakt
Vivian Seljee (Redactrice)
23
Wees jezelf.