VISIE 17-21 "Samen Kunnen We"

VISIE 17-21 SAMEN KUNNEN WE

Pueblo Orguyoso y Respeta

Partijprogramma voor de verkiezingen 2017 Pueblo Orguyoso y Respeta (POR)

Samen kunnen we ons land transformeren in een beter Aruba

INHOUD Dhr. Otmar Oduber, Partijleider POR

1

Brief aan de Arubaanse burgers

2

1. Ons commitment

3

GEEN LOZE BELOFTEN MEER

4

WAAROM IS POR OPGERICHT?

5

MOET KUNNEN

6

VISIE TEGENOVER IDEOLOGIE

7

HET VOLK IS MOE

7

ONZE WAARDEN: DE GRONDSLAGEN VAN POR

8

TRANSFORMATIE VAN ONS LAND IN EEN BETER ARUBA

9

IMPLEMENTATIEPLAN

2. Ons Programma 2.1 JUSTITIE 2.1.1 Sociale preventie 2.1.2 Politie dichter bij de gemeenschap brengen 2.1.3 Bescherming van onze kusten 2.1.4 Mishandeling en sexueel misbruik van minderjarigen 2.1.5 Rehabilitatie en herintegratie 2.1.6 Versterking van ons Korps Politie 2.1.7 Bestrijdng van drugsverslaving 2.1.8 Bestrijding van dierenmishandeling en oplossing voor zwerfdieren 2.1.9 Instellen van een “Aruba Security Institute” 2.1.10 Migratiebeleid 2.1.11 Modernisering van onze wetten

10

12 13 14 14 15 15 15 16 16 17 17 18 18

2.2 GEZONDHEIDSZORG 2.2.1 2.2.2 2.2.3 2.2.4 2.2.5

Verhoging van de zorgkwaliteit Wegwerken van de wachtlijsten voor specialistische zorg Meer aandacht voor preventie Verbetering van de psychiatrische zorg Verbetering van de ouderenzorg

2.3 SPORT 2.3.1 2.3.2 2.3.3 2.3.4 2.3.5

Professionalisering van onze sportsector Verhoging en prioritering van fondsen Bevordering van sport op alle niveaus Toegankelijkheid van sportfaciliteiten verbeteren Voorlichting over het belang van sport

2.4 INFRASTRUCTUUR 2.4.1 2.4.2 2.4.3 2.4.4

Optimaliseren gronduitgifteproces Ontwikkelen van sociale woningbouw projecten Uitvoering van de Landsverordening Ruimtelijke Ontwikkeling Overige aan infrastructuur gerelateerde aspecten

2.5 NATUUR EN MILIEU 2.5.1 2.5.2 2.5.3 2.5.4 2.5.5 2.5.6 2.5.7 2.5.8

Wetgeving verbeteren en integraal beleid uitvoeren Verbetering van controle en sancties Voorlichtingsprogramma implementeren Oplossing voor de stortplaats Parkietenbos en illegale stortplaatsen Mariene Park Bescherming en herstel van onze flora en fauna Alternatieve energie bevorderen Relatie met niet-gouvernementele instanties verbeteren

2.6 SOCIALE ZAKEN 2.6.1 2.6.2 2.6.3 2.6.4

Bijstandtrekkers stimuleren om toe te treden tot de arbeidsmarkt Sociale begeleiding voor kwetsbare kinderen en jongeren Bescherming van de rechten van het kind Invoering sociale kinderopvang

19 20 20 21 21 21

22 23 23 23 24 24

25 26 26 26 27

28 29 29 29 29 30 30 30 30

31 33 33 33 33

2.6.5 Bevordering van sociale integratie 2.6.6 Herstructurering DAS 2.6.7 Versterking positie buurtcentra 2.6.8 Sociale educatie 2.6.9 Invoering ‘reverse mortgage’ 2.6.10 Invoering Ombudsman en Kinder Ombudsman 2.6.11 Invoering wet persoonlijke schuldsanering 2.6.12 Bescherming van personen met een beperking

2.7 ONDERWIJS 2.7.1 2.7.2 2.7.3 2.7.4 2.7.5 2.7.6

Invoeren van een kwaliteitssysteem Invoeren van een systeem van Assesment Testing Verbetering prestatie en motivatie leerkrachten verhogen Voorzien in infrastructurele benodigdheden Modernisering curriculum en uitbreiding lestijden Oplossing van het schoolverlatersprobleem

2.7.7 Verbetering aansluiting beroepsonderwijs op de arbeidsmarkt 2.7.8 Gelijke kansen voor alle leerlingen 2.7.9 Versterking Directie Onderwijs 2.7.10 Aanmoedigen van universiteiten om zich op Aruba te vestigen 2.7.11 Invoering Medezeggenschapsraden 2.7.12 Versterking zorgstructuur 2.7.13 Verbetering speciaal onderwijs

2.8 ECONOMIE 2.8.1 2.8.2 2.8.3 2.8.4 2.8.5 2.8.6

Economische revolutie Kwaliteit toerisme Regionale ontwikkeling van San Nicolas en omstreken Flexibilisatie AOV pensioensysteem Arbeid Versterking van de positie van de consument

2.9 OPENBARE FINANCIEN 2.9.1 2.9.2 2.9.3 2.9.4

Verlaging landsschuld Structurele verlaging overheidsuitgaven Structurele verhoging van overheidsinkomsten door middel van fiscale hervorming Verbetering controle en transparantie

34 34 34 34 35 35 35 35

36 37 37 37 38 38 38 39 39 40 40 40 40 40

41 42 43 43 44 45 45

46 46 47 47 48

2.10 INTEGRITEIT, TRANSPARANTIE EN DEUGDELIJK BESTUUR 2.10.1 Rapport “Calidad” actualiseren en uitvoeren 2.10.2 Wet financiering politieke partijen invoeren 2.10.3 Versterking ARA en CAD 2.10.4 Depolitiseren van het personeelsbeleid van de overheid 2.10.5 Procedures openbare aanbesteding versterken 2.10.6 Instelling Bureau Integriteit 2.10.7 Verandering van de politieke cultuur

2.11 CULTUUR 2.11.1 Cultureel onderwijs 2.11.2 Redden van culturele informatie 2.11.3 Behoud van ons tastbare en ontastbare erfgoed 2.11.4 Meer geld toewijzen voor stimuleren van de culturele sector 2.11.5 Zorgen dat de culturele sector deel uitmaakt van de economische revolutie 2.11.6 Cultuur als integraal onderdeel van ons toeristisch product

2.12 PRIMAIRE SECTOR 2.12.1 Stimuleren van een duurzame primaire sector 2.12.2 Beter beheer van grond bestemd voor landbouw 2.12.3 Programma voor aanleg en renovatie van pieren intensiveren 2.12.4 Versterking Santa Rosa 2.12.5 Uitvoering wet fiscale faciliteiten voor de primaire sector 2.12.6 Regulering speervissen 2.12.7 Oplossing voor het waterprobleem in de landbouw 2.12.8 Invoering van landbouw op scholen

2.13 TRANSPORT 2.13.1 Actualisering van luchtvaartwetten en vertserken Directie Luchtvaart 2.13.2 Ondersteuning investeringsplan luchthaven 2.13.3 Ondersteuning investeringsplan luchtverkeersleiding 2.13.4 Verbetering van de verbinding tussen Aruba, Curaçao en Bonaire 2.13.5 Nationale Luchtvaartmaatschappij 2.13.6 Uitvoering van het rapport “Maritieme Toekomst van Aruba” 2.13.7 Uitbreiding cruise toerisme 2.13.8 Uitvoering strategisch plan voor mobiliteitsplan

49 50 50 51 51 51 51 51

53 54 54 54 54 54 55

56 56 56 57 57 57 58 58 58

59 60 60 60 60 61 61 61 61

1

Geachte landgenoot, Het is mij een eer en genoegen om de visie van Pueblo Orguyoso y Respecta (POR) met u te delen.

Een visie die is ontstaan en gecreëerd vanuit de wens om Aruba om te vormen in een land waar welzijn voor iedereen een realiteit is. Een Aruba waar het volk niet alleen te eten wil krijgen, maar ook de vrijheid om te leren vissen – en dus zelfredzaam te zijn. Een Aruba waar iedere burger beschikt over zijn eigen toekomst en waar grondrechten niet een gunst zijn.

Een Aruba waar pragmatisme niet dient te wedijveren met de ideologie van slechts enkele personen. Ideologie mag immers nooit en te nimmer over het welzijn van het volk prevaleren. Ons team is samengesteld uit professionals uit alle hoeken van de samenleving met een gemeenschappelijk doel: om zich onvermoeibaar voor Aruba en haar mensen in te zetten. Ons programma, wat de naam “Vision 17-21- Samen kunnen wij het” heeft, houdt aandachtspunten en prioriteiten in die voortkomen uit u allen. Wij hebben ruim drie maanden met verschillende instanties en groepen van de maatschappij gesproken en duizenden berichten via social media geanalyseerd. Wij zijn tot de conclusie gekomen dat het volk niet alleen een stem wenst, maar een stem die daadwerkelijk gehoord wordt. Het is om die reden dat “Vision 17-21 Hunto Nos POR” met recht een visie van het volk en voor het volk genoemd kan worden. Samen kunnen wij het waarmaken.

Ik wil de verantwoordelijkheid als partijleider op mij nemen en benadrukken dat de tijd die wij in het vooruitzicht hebben geen makkelijke tijd zal zijn. Er zijn uitdagingen die wij zullen moeten aangaan en we moeten ons realiseren dat de enige manier om deze uitdagingen het hoofd te kunnen bieden is via een zelf-kritische benadering, een concreet plan en haalbare acties.

Vandaar dat onze visie breekt met de traditionele politiek. Wij willen minder praten en meer doen. Wij willen inclusief en open te werk gaan, niet alleen op papier, maar met daden.

Wij willen u gelijkwaardig behandelen met respect voor uw recht om u zelf te kunnen zijn.

Wij willen dat u en iedere burger die op ons eiland leeft absoluut profijt heeft van ons handelen. 22 september zal een historische dag worden waar ieder van ons de verantwoordelijkheid kan nemen om baas van onze toekomst te worden. Op 22 september kunt u beslissen of u zelfredzaam wilt zijn. Samen met “E Forsa Nobo”, De Nieuwe Kracht, zullen wij ons land leiden naar een richting waar vooruitgang in ieder huishouden zal worden gevoeld. Daadwerkelijk welzijn voor iedereen!

De toekomst van ons eiland ligt in uw handen, wij vertrouwen op uw steun... nu en na 22 september 2017. Samen kunnen wij het!

Menselijke waarden dienen te allen tijde te prevaleren over ideologie.

Otmar E. Oduber B. Sc. Partijleider POR

2

1.

Ons Commitment breken met politieke traditie

GEEN LOZE BELOFTEN MEER Voor u ligt het partijprogramma voor de verkiezingen van 2017 van Pueblo Orguyoso y Respeta (POR). Het is ons een eer om u deze voor te legen en wij vertrouwen erop dat u zich met de inhoud kunt verenigen. Wij, als politiek platform kiezen ervoor ons te distantiëren van het doen van loze beloften. Bedenk en analyseer de geschiedenis van traditionele politieke partijen: Heeft u vertrouwen in partijen die herhaaldelijk loze beloften doen tijdens de verkiezingscampagnes en deze niet waarmaken wanneer ze deelnemen aan de regering? Heeft u vertrouwen in politieke partijen die populistische en irreële partijprogramma’s presenteren met het enige doel om uw stem te werven om in de regering te komen of te blijven? Gelooft u niet dat 31 jaar nadat ons land haar Status Aparte heeft gekregen het moment daar is om definitief een eind te maken aan deze vicieuze cirkel die slechts de partijen in kwestie ten goede komt maar die niet in het algemeen belang van ons volk is?

Vandaag breekt POR met de politieke traditie. Het stuk dat voor u ligt bevat geen loze beloften, maar concrete aandachtspunten, prioriteiten en belangrijke punten die voortkomen uit de zorgen, wensen en eisen die leven in onze gemeenschap. In tegenstelling tot de overige partijen kiezen wij voor een inclusieve benadering met de gemeenschap als uitgangspunt in de formulering van ons partijprogramma (“bottom-up approach”).

Na drie maanden van vergaderrondes met een groot aantal focusgroepen en met sleutelfiguren in onze gemeenschap hebben wij een Actieplan opgesteld die in de laatste week van mei is gepresenteerd. In de weken die volgden hebben wij veel reacties en suggesties gekregen van hen die het Actieplan via onze facebook pagina hebben gedownload. Hierbij moeten we ook melding maken van de wensen en zorgen die naar voren zijn gekomen tijdens onze huisbezoeken en buurtvergaderingen. We hebben deze waardevolle informatie uit de gemeenschap verzameld, gedocumenteerd en geanalyseerd om deze in ons partijprogramma te verwerken.

We zijn de eerste politieke partij in de geschiedenis van ons land die zoveel tijd, inzet en geld hebben gestoken in een proces waarin in een open, directe en participerende wijze de gemeenschap betrokken is geweest bij de voorbereiding en formulering van ons partijprogramma. We hebben dit om verschillende redenen gedaan: 1. we willen onze democratie verrijken en versterken door middel van de vorming van kritische, bewuste en participerende burgers; 2. we willen bijdragen aan de bewustwording van onze gemeenschap dat een partijprogramma een belangrijke, of zelfs beslissende, rol dient te spelen in het verkiezingsproces; 3. wij zijn er van overtuigd dat een partijprogramma moet weerspiegelen water werkelijk onder de bevolking leeft, daar je als volksvertegnwoordiger of bestuurder slechts de belangen en het welzijn van het volk dient te verdedigen en bevorderen.

4

Een woord van dank en waardering gaat uit naar hen die ons hun kostbare tijd en bijdrage aan ons programma hebben gegeven. Jullie stem zal gehoord worden. En hoe luider de stem van het volk, des te beter deze gehoord zal worden. Dat is de essentie van E Forsa Nobo, De Nieuwe Kracht.

Een land besturen is een zware verantwoordelijkheid en je moet oprecht en eerlijk zijn tegenover hen die jou het mandaat geven om deze taak aan te gaan. Ons programma voldoet niet slechts aan de aspiraties van onze gemeenschap, maar is tegelijkertijd realistisch en evenwichtig zodat het een solide fundering vormt waarop wij samen een beter Aruba kunnen construeren. Wij zijn geen partij van beloften, maar van commitment en ons commitment is uitsluitend met het volk van Aruba....Geen loze beloften meer!

“

POR DEELT DE WENS VAN ONS VOLK OM ONS LAND TE TRANSFORMEREN

”

WAAROM IS POR OPGERICHT? Een trots en gerespecteerd volk, gesteund door een deugdelijk bestuur is vereist opdat de gemeenschap zich optimaal kan ontwikkelen. Wereldwijd zijn grote bewegingen doende met politieke traditie te breken. In deze moderne tijd kan elke burger, door middel van technologie en sociale media zijn wensen, zorgen en ambities kenbaar maken. Gehoor gevende aan een gemeenschap die onophoudelijk haar hartewens voor een nieuwe en andere vertegenwoordiging uit, is dit politieke platvorm geboren om deze zeer gewenste transformatie te realiseren.

POR is overtuigd dat een werkelijke verandering dringend noodzakelijk is. Wij delen deze de wens van het volk om ons land om te vormen in een beter Aruba. Een nieuw Aruba waar welzijn, rust, geluk, harmonie en welvaart in werkelijk elke hoek, buurt en huis kan heersen.

De politieke geschiedenis van ons land leert dat eendracht sterk maakt. Met de oprichting van het politieke platform, E Forsa Nobo, is een mogelijkheid gecreëerd om onder een dak al degenen bijeen te brengen die ervan overtuigd zijn dat fundamentele veranderingen moeten komen in de politiek, regering en openbaar bestuur van ons land en de wil hebben hieraan bij te dragen.. Op deze manier zijn wij ervan verzekerd dat ons aanbod van transformatie op brede steun van onze gemeenschap kan rekenen gedurende de aankomende verkiezingen, om zo een

5

sterk mandaat van deze zelfde gemeenschap te krijgen om in haar naam en belang aan ons commitment om fundamenteel de richting van ons land te veranderen te voldoen.

Wat ons anders maakt, is dat voor onze partij verandering een diepe en transcendentale betekenis heeft. Onze partij is opegricht met het doel om fundamentele en duurzame veranderingen in alle aspecten van onze samenleving aan te brengen. Veranderingen die nodig zijn om ons land naar een hoger ontwikkelingsniveau te hevelen en al haar potentieel te bereiken.

In dit programma wijden we uit en leggen we uit wat de veranderingen zijn waar POR voor staat en tevens hoe wij deze in de volgende regeringsperiode zullen waarmaken.

“

STEM VOOR EEN BETER ARUBA

”

MOET KUNNEN Om een nieuw politiek platform in de traditionele arena op Aruba te lanceren is niet gemakkelijk. Het vereist moed en volharding, de kracht van familie, vertrouwen in u als burger en eeuwig vertrouwen in onze Maker.

De aankomende verkiezingen zullen niet zijn zoals de verkeizingen die we gewend zijn sinds de Status Aparte. Dit jaar heeft u als stemmer voor het eerst de optie om voor een verandering te kiezen; niet een verandering van de regerende partij, maar een verandering in de richting en ontwikkeling van ons land. Elke generatie, ondanks hun verschillen, hebben een gemeen doel en dat is om samen een beter land dan zij hebben overgenomen op te bouwen en achter te laten.

Met uw steun, met uw moed, en met de handen uit de mouwen kunnen wij dit waarmaken.

Samen zullen wij daarin slagen. Op 22 september aanstaande is het inderdaad onze wens dat u uw vertrouwen schenkt aan onze partij, maar nog belangrijker is dat u stemt voor een beter Aruba.

“

ONZE SAMENLEVING IS BEWUSTER GEWORDEN

” 6

VISIE TEGENOVER IDEOLOGIE Traditioneel gaan politieke partijen uit van een politieke ideologie. Dit betekent dat zij zich baseren op hun opvattingen welke manier het beste is om de maatschappij/samenleving te organiseren. Hoewel een ideologie een goede basis is om waar een partij voor staat te formuleren, verandert de mondiale maatschappij/samenleving, maar ook de lokale samenleving snel. Economische ontwikkeling, technologie die dagelijks toeneemt/vooruitgaat en sociale media veroorzaken dat zich overal in de wereld merkwaardige bewegingen voordoen in de gemeenschap en zeker in de politieke arena. Traditionele partijen die vanuit het oogpunt van traditionele ideologie te werk blijven gaan lukt het niet om aansluiting te vinden met de behoeften en wensen van de gemeenschap. Een gemeenschap die beter geschoold is en duidelijk uit wat ze wil waar degene die zij als vertegnwoordiger kiest rekening mee houdt. Een gemeenschap die niet alleen haar zorgen uitspreekt, maar die zeer bewust en kritisch is wat betreft het niveau en kwaliteit van politiek, openbaar bestuur en overheidsbeleid.

Gezien deze processen die ook in onze gemeenschap plaats hebben, is het nodig zich aan te passen aan een vorm die niet alleen deze tendenties kan omvatten, maar die ook een uitgangspunt biedt, een visie die bijdraagt tot het welzijn van ons volk.

Om die reden kiest POR er bewust voor om zich niet te profileren als exponent van een of andere politieke ideologie. Het samenhangend geheel van ideeën van POR om ons land te besturen is verankerd in onze pragmatische visie, die samen met de wens van het volk de grondslag vormt voor ons partijprogramma.

“

ONZE BEVOLKING IS HET VERTROUWEN

IN DE POLITIEK KWIJT EN IS MOE

”

HET VOLK IS MOE Vandaag, op de drempel van een nieuwe verkiezing en meer dan drie decennia na de invoering van onze Status Aparte, is het geschikte moment om even stil te staan en na te denken over het functioneren van ons politiek systeem. Een van de punten die het meest opvalt is het feit dat een groot deel, misschien wel de meerderheid, van onze bevolking het vertrouwen in de politiek kwijt is, en moe is.

7

Dit vertrouwensverlies in traditionele politiek heeft verschillende redenen: nn Een nadruk op politieke macht in plaats van het algemeen belang van ons volk; nn Beloften gedaan tijdens de campagne die niet nagekomen en vervuld zijn na de verkiezing; nn Bevorderen van verdeling en polarisatie in de politiek en gemeenschap in plaats van het oprecht bevorderen van eenheid; nn Politieke patronage, vriendjespolitiek en misbruik van openbare fondsen; nn Verlies van contact met de gemeenschap met als gevolg dat de gemeenschap zich verwaarloosd voelt; nn Ongelijkwaardigheid in de sociaal-economische ontwikkeling van de verschillende bevolkingsgroepen.

“

HET VERTALEN VAN DE WENSEN VAN HET VOLK

IN HAALBARE ACTIEPUNTEN

”

ONZE WAARDEN: DE GRONDSLAGEN VAN POR De visie van POR is gebaseerd op de volgende waarden: nn Pragmatisme: uitdagingen in de gemeenschap benaderen op basis van analyse, werkbaarheid, gezond verstand en ruimdenkendheid; nn Vooruitgang: vooruitgang met de nadruk op innovatie, renovatie, en transformatie op alle niveaus (politiek, overheid, sociaal-economisch); nn Integriteit: transparant, kritisch en zelf-kritisch op alle niveaus (politiek, overheid, gemeenschappelijk) wat betreft beleid en acties; nn Gemeenschappelijk en participatief: continu in hecht en direct contact met de gemeenschap, met vertaling van de zorgen en wensen van het volk in concrete aandachten actiepunten.

“

EEN ARUBA WAAR NIEMAND WORDT GEDISCRIMINEERD OF

BEVOORRECHT

”

8

TRANSFORMATIE VAN ONS LAND IN EEN BETER ARUBA Wat POR onze gemeenschap biedt is de transformatie naar een beter Aruba. Een Aruba waar de mens en zijn rechten, zijn welzijn, zijn vooruitgang en zijn welvaart centraal staan en waar iedereen de vruchten van de ontwikkeling deelt. Een Aruba waar alle districten en buurten vooruitgang en welvaart ervaren. Een Aruba waar eenheid en harmonie heerst. Een Aruba waar niemand wordt gediscrimineerd of bevoorrecht. Een Aruba gebaseerd op gelijkheid en gelijke kansen.

Een Aruba waar de burger bewust, kritisch en participatief is. Een Aruba met een levende democratie en een effectief en efficiënt parlement die op hoog niveau en zakelijk debatteert, en alzo gedegen voldoet aan zijn taak als controleur van de regering. Een Aruba dat kan rekenen op een regering die onze openbare fondsen op verantwoordelijke wijze beheert en integer en transparant is, met deugdelijk bestuur en een productief, efficiënt en goed dienstverlenend overheidsapparaat. Een Aruba waar de burger met een gerust hart leeft, zonder te hoeven vrezen voor criminaliteit.

Een Aruba met gratis onderwijs van hoge kwaliteit. Een Aruba waar het volk sport beoefent en gezond leeft en ook kan rekenen op een gezondheidszorg van hoge kwaliteit. Een Aruba dat trots is op haar culturele erfenis. Een Aruba dat het belang van duurzame ontwikkeling inziet en werkelijk inhoud geeft aan de natuur- en milieubescherming. Een Aruba met een veelzijdige economie die kwaliteitsarbeid biedt aan o.a. de landskinderen die in het buitenland zijn gaan studeren en naar Aruba wensen terug te keren om een bijdrage te leveren aan de ontwikkeling van ons heerlijke eiland. Een Aruba dat wordt gerespecteerd in het Koninkrijk en de wereld.

Dus, een getransformeerd Aruba waar iedere burger vooruitgaat, en met een kwalitatief hoogwaardige politiek, openbaar bestuur en overheidsbeleid waar we allemaal trots op kunnen zijn. Met andere woorden: een beter Aruba voor iedereen!

“

WIJ GAAN ONS PROGRAMMA OP INTEGRALE WIJZE UITVOEREN’

9

”

UITVOERINGSPLAN Ons commitment met Aruba is om uitsluitend en onvermoeibaar te werken voor het welzijn van ons volk. Daarom staan we op ons stuk wat betreft de integrale uitvoering van ons programma.

Om dit laatste te verzekeren/garanderen zal POR in de eerste 100 dagen van de regering een uitvoeringsplan formuleren gekoppeld aan een effectief projectbeheer (“project management”).

Dit uitvoeringsplan bestaat uit de volgende onderdelen: 1. De eerste stap die genomen zal worden is dat alle voorstellen en punten genoemd in ons programma aangemerkt zullen worden als projecten. In dit kader is een project een geheel van actied en handelingen die plaats moeten nemen om een doel of resultaat te bereiken op basis van een planning en begroting.

2. Voor elk project wordt een minister aangewezen die politiek verantwoordelijk is voor de uitvoering.

3. De minister moet het gewenst doel of resultaat zo concreet en meetbaar mogelijk definiëren.

4. De minister moet de persoon of functionaris aanwijzen die verantwoordelijk is voor de uitvoering van het project (projectmanager).

5. Voor elk project moeten acties gedefinieerd worden die moeten plaatsvinden en een termijn waarop deze moeten plaatsvinden.

6. Voor elke handeling van het project moeten de verantwoordelijke personen voor de uitvoering worden aangewezen. Deze groep vormt samen met de manager het project team.

7. Voor elk project moet het respectievelijke team een beroting opmaken, rekening houdende met de projecthandelingen en planning.

Nadat de betrokken minister het uitvoeringsplan heeft goedgekeurd wordt direct met de uitvoering van de projecten gestart. In het uitvoeringsproces worden de volgende fases onderscheiden: a. De manager brengt periodiek verslag uit over de voortgang van het project en eventuele knelpunten om deze op tijd te kunnen corrigeren te garanderen dat het project zo veel mogelijk volgens de planning en begroting uitgevoerd wordt. b. b. Bij afronding van het project moet elk team evalueren of het gewenste doel of resutaat bereikt is. Als uit deze evaluatie blijkt dat dit niet zo is, moet het team aanbevelingen doen aan de verantwoordelijke minister over de nodige nieuwe stappen of handelingen die genomen moeten worden om alsnog het gewenste resultaat te behalen. c. c. De minister neemt een beslissing op basis van de aanbevelingen opdat het team door kan gaan met de uitvoering van het project (al dan niet in aangepaste vorm) om alsnog het gewenste resultaat te behalen.

Middels deze manier van werken, die gebruikelijk is in de prive sector, garanderen wij de gemeenschap dat wij ons programma integraal gaan uitvoeren. Voor ons overheidsapparaat houdt dat in een fundamentele wijziging van haar werking. Het grote voordeel hiervan is, dat het bijdraagt aan meer doeltreffendheid en efficiëntie, hogere productiviteit en ook aan een cultuur van resultaten, verantwoording en transparantie. Dus, deze nieuwe manier van werken zal de bestuurskracht van ons land vergroten opdat POR de resultaten die het volk eist kan behalen.

10

10

2.

Ons Programa resultaat van aandachtig luisteren en begrijpen wat het volk wil

2.1 JUSTITIE

“

HET IS GENOEG GEWEEST! IK VOEL ME NIET EENS VEILIG MEER IN MIJN EIGEN HUIS

”

“

ONGELOOFLIJK HOE EEN MINISTER VAN JUSTTIE ZICH OP DE BORST SLAAT DAT HIJ DE BEGROTING VOOR MISDAADBESTRIJDING GEKORT HEEFT

”

Aangezien misdaadbestrijding onze eerste prioriteit heeft, legt POR de nadruk op herstel van de veiligheid zodat de gemeenschap in rust kan leven, zonder te hoeven vrezen dat ze het slachtoffer zal worden van criminaliteit. Bovendien mag niet uit het zicht worden verloren dat als de golf van criminaliteit niet geremd wordt, dit negatieve gevolgen zal hebben voor ons toerisme, de grootste economische steunpilaar van ons land, en ons investeringsklimaat. In ons integraal beleid voor misdaadbestrijding zullen wij ons concentreren op zowel preventie alsook repressie. In dit kader zullen de inspanningen en oplossingen van het beleid gericht worden op de ontwikkeling en factoren die de criminaliteit veroorzaken of daaraan bijdragen.

13

2.1.1 Sociale preventie In aanmerking nemende dat een groot aantal misdaadzaken het gevolg is van sociale problemen, zal een programma van sociale misdaadpreventie toepgepast worden. Het uitgangspunt hierbij is dat interventie aan de zijde van de bevoegde autoriteiten en andere belanghebbenden daar moet zijn waar de vorming van het kind en de jongere plaatsvindt, dus thuis, in de buurt en op school, met de nadruk op positieve normen en waarden die bijdragen aan de vorming van een voorbeeldig burger. Dit is van belang omdat een persoon niet als crimineel wordt geboren, maar de omgeving en omstandigheden waarin hij opgroeit zijn karakter en persoonlijkheid dusdanig vormt dat hij gevoelig en kwetsbaar wordt om het verkeerde pad op te gaan.

Het belangrijkste doel van sociale misdaadpreventie is om zo vroeg mogelijk te herkennen wie de kinderen en jongeren zijn die tot de risicogroep behoren en te zorgen voor de nodige begeleiding en steun (aan het kind/jongere zelf en aan de ouders) en hun ontwikkeling te blijven monitoren. Om dit te kunnen bereiken moeten de betrokken instanties (zoals de Politie, Dienst Sociale Zaken (DAS), Voogdijraad en scholen) pro-actief zijn, op gestructureerde wijze (samen)werken, gegevens delen en hun acties coördineren.

In dit kader zal speciale aandacht moeten worden geschonken aan jongeren die geen perspectief zien voor een eerlijke vooruitgang in het leven en asociale neigingen vertonen.

Deze jongeren hebben vaak problemen met drugsverslaving, hebben school niet afgemaakt, werken niet, zijn in een gebroken gezin opgegroeid zonder vaderfiguur of een thuis zonder structuur, orde en discipline, met huiselijk geweld of met ouders met drugs- en alcoholproblemen.

2.1.2 Politie dichter bij de gemeenschap Met het doel de politie dichter bij de gemeenschap te brengen zullen we de Buurtagenten (“Polis di Bario”) herinvoeren en uitbreiden om meer zichtbaarheid en bescherming te bieden, de communicatie en relatie tussen politie en gemeenschap te verbeteren, en om te informeren en adviseren over wat buurtbewonders zelf kunnen doen om te voorkomen dat men het slachtoffer van criminaliteit wordt.

In verschillende buurten hebben bewoners, die zich bezorgd maken over de toenemende criminaliteit, het initiatief genomen een burgerwacht in te stellen waarbij ze via whatsapp met elkaar communiceren over verdachte situaties die de veiligheid in de buurt zouden kunnen aantasten. Vooral in buurten waar politieagenten wonen levert deze vorm van preventie goed resultaat. Wij zullen de instelling van burgerwachten in alle buurten op Aruba aanmoedigen. Dit zal hand in hand gaan met een waakzaamheidprogramma met veiligheidscamera’s in buurten die bekend staan als zgn. criminaliteit hotspots en samen met het “crime alert” programma via whatsapp op landelijk niveau zorgdragen dat de politie wanneer nodig snel hulp kan bieden.

14

2.1.3 Bescherming van onze kusten Het is een feit dat er illegale migranten zijn die ons land binnenkomen met slechte voornemens en zich schuldig maken aan strafbare feiten (zoals diefstal en overvallen).

Om het illegaliteitprobleem op te kunnen lossen zal de bescherming van onze kusten verbeterd worden met de nadruk op het gebruik van moderne technologie (o.a. drones en bio-technologie), verlichting op kwetsbare gebieden en bewaking met behulp van radar en helicopter.

Bovendien zal een strict toelatingsbeleid voor vreemdelingen ingevoerd worden om de mogelijkheid tot illegaal verblijf op ons eiland te beperken en om zodoende onze gemeenschap te beschermen. En tot slot zullen het beleid en de bevoegdheden van het Korps Politie en de Kustwacht versterkt worden om hen die illegaal op het eiland verblijven of binnenkomen op te pakken en uit te zetten.

2.1.4 Mishandeling en sexueel misbruik van minderjarigen Gezien de impact van mishandeling en sexueel misbruik van jongeren op de gemeenschap en de traumatische gevolgen voor het slachtoffer en familie zal de wet gewijzigd worden om zware minimumstraffen voor deze delicten in te voeren en de rechten van het slachtoffer aan te vullen. Bovendien zal de wet gewijzigd worden in die zin dat het Korps Politie en het Openbaar Ministerie effectiever kunnen zijn in hun opsporings- en vervolgingsbeleid van de delictplegers. Directie Wetgeving zal opgedragen worden om met spoed te werken aan de genoemde wetswijzigingen. Dit wetswijzigingsproces zal ook de minimum straffen voor andere zware misdaden omvatten. Het strafprocesbeleid zal zodanig aangepast worden dat men zwaardere straffen kan eisen voor deze en andere zware misdrijven. Ook zal het slachtoffer het recht krijgen om gehoord te worden tijdens de strafzaak.

Op hetzelfde moment zal de slachtofferhulp verbeterd worden, een voorlichtings- en preventieprogramma toegepast worden, de samenwerking en coĂśrdinatie tussen alle belanghebbenden bevorderd worden en zullen de betrokken instanties voorzien worden van de nodige hulpmiddelen . Tevens zal het Korps Politie een speciaal telefoonnummer krijgen dat 24 uur per dag bereikbaar is voor de gemeenschap om melding te kunnen doen van kindermisbruik en zal een register van sexueel misbruikers worden ingevoerd. Wat betreft de afddeling Jeugd- en Zedenpolitie, zal er geĂŻnvesteerd worden in modern apparatuur om forensisch onderzoek te kunnen doen en in gekwalificeerd personeel om dit uit te voeren.

2.1.5 Rehabilitatie en resocialisatie ReĂŻntegratie in onze samenleving van delictsplegers is een effectieve vorm van recidivisme preventie. In dit kader zal een Jeugddetentie Centrum ingevoerd worden waar jongeren die een syrafbaar feit hebben gepleegd gespecialiseerde en professionele begeleiding kunnen krijgen en kunnen rekenen op opleidingsfaciliteiten om werk te kunnen krijgen, gebonden aan een rehabilitatie en resocialisatie traject. Daanaast zal het doel van het Korrektie Instituut Aruba 15

(KIA) uitgebreid worden als correctie centrum waar de mogelijkheid tot hervorming van het individu geboden wordt om hem voor te bereiden op herintreding in de samenleving. Als de jongere of volwassene eenmaal vrijgelaten wordt zal de nadruk worden gelegd op herintreding in de samenleving door te zorgen voor begeleiding, beroepsonderwijs en werk. Waar nodig zal DAS versterking krijgen om het proces te coördineren samen met Reclassering, Enseñansa pa Empleo (EpE) en de Departamento di Progreso Laboral (DPL).

2.1.6 Versterking van ons Korps Politie Ons uitgangspunt is dat het Politiekorps de nodige middelen, materiaal en personeel moet hebben om zijn taak tot misdaadbestrijding gedegen te kunnen vervullen. Om dit te kunnen realiseren moet de Politieschool uitgebreid en gemoderniseerd worden om te kunnen voorzien in de behoefte van de gemeenschap voor meer politie en de doorgaande noodzaak van herscholing van onze agenten. Daarnaast zal gezorgd worden voor het nodige materiaal (helicopter en meer patrouillewagens). In de komende vier jaar zal gezord worden voor 200 extra politiagenten en 40 extra patrouillewagens. Hierdoor zal het politiekorps haar aanwezigheid en zichtbaarheid op straat drastisch doen toenemen.

Om de doeltreffendheid en capaciteit om zaken op te lossen te verhogen zal de zgn. methode van “smart policing” ingevoerd worden dat gebaseerd is op het gebruik van moderne technologie (bijv. voor digitale controle van nummerplaten, autokeuring en het innen van boetes voor te hard rijden), digitalisering van relevante gegevens voor misdaadbestrijding, het tot stand brengen van een link tussen databanken van verschillende instanties (Bevolkingsregister, Korps Politie, Openbaar Ministerie, Reclassering, DAS en Kustwacht) en meer en beter onderzoek, dataverzameling, analyse en gebruik van gegevens. Bovendien zal een programma ingevoerd worden om de orde, respect en integriteit van het politikorps te vergroten om het vertrouwen van de samenleving te verzekeren.

2.1.7 Bestrijding van drugsverslaving Wanneer het gaat om drugsverslaving op Aruba valt het op dat er weinig informatie beschikbaar is. Het is daarom nodig om zo snel mogelijk een diepgaand onderzoek te doen naar deze problematiek.

Bestrijding van drugsverslaving vereist ook een integraal preventie- en repressiebeleid. Het landelijk voorlichting- en bewustwordingsprogramma ter preventie van drugsverslaving zal versterkt worden, vooral op de scholen. Het model van sociale misdaadpreventie kan ook toegepast worden om drugsverslaving te voorkomen (zie subparagraaf 2.1.1), maar in dit geval moet de nadruk meer liggen op de buurt. Dit omdat de problematiek van verkoop en gebruik van drugs alsook drugsverslaving zich hoofdzakelijk in specifieke buurten concentreert, met alle negatieve gevolgen van dien, waarbij bepaalde buurten meer dan anderen geconfronteerd worden met die gevolgen.

Het is van belang cohesie en sociale controle in de betrokken buurten te bevorderen door middel van een programma van buurtopbouwwerk dat gerund wordt door DAS. Aan de andere kant zal een deel van de extra middelen van het Korps Politie (zie subparagraaf 2.1.6) gebruikt worden om de aanwezigheid en zichtbaarheid in deze buurten te verhogen.

16

Rehabilitatie en reïntegratie van vooral ambulante drugsverslaafden is tevens een belangrijk aandachtspunt en POR steunt het beleid waarbij, indien een drugsverslaafde veroordeeld wordt voor een overtreding, hij onder bepaalde voorwaarden een optie krijgt om de gevangenisstraf te combineren met de verplichting tot behandeling in een afkickcentrum. In lijn hiermee wordt alle nodige steun geboden aan niet-gouvernementele instanties die actief zijn op dit gebied en voldoen aan kwaliteitsnormen. Nu herintreding niet mogelijk is als er geen kans is om tot de arbeidsmarkt te treden, moet er een hechte samenwerking zijn tussen de genoemde instanties en de prive sector die uiteindelijk moet zorgen voor de benodigde arbeidsplaatsen.

2.1.8 Bestrijding van dierenmishandeling en oplossing voor zwerfdieren De wetten zullen gemoderniseerd worden om dierenmishandeling een strafbaar feit te maken en zorg te dragen dat de wet nageleefd wordt. Als onderdeel van preventie zal een voorlichting- en bewustwordingsprogramma uitgevoerd worden en zal steun worden geboden aan instanties die actief zijn op het gebied van dierenbescherming. In het preventie beleid zal de nadruk liggen op de manier waarop wij als burgers kunnen bijdragen, door middel van bijvoorbeeld donaties, vrijwilligerswerk en het melden van dierenmishandeling aan de bevoegde autoriteiten. Wat dit laatste betreft zal een meldpunt ingevoerd worden bij de Politie, en zal een speciale afdeling ingericht worden om naleving van de wet te waarborgen en die zich bezig zal houden met het sterilisatie-aspect ter beperking van het aantal zwerfdieren.

2.1.9 Instellen van een “Aruba Security Institute” Doel van het “Aruba Security Institute” (ASI) is om een centrum van kennis, informatie en onderzoek te worden, zowel lokaal als regionaal (Caribisch gebied) op het terrein van veiligheid, misdaadpreventie en -bestrijding. De hoofdtaken van ASI zullen zijn om wetenschappelijke onderzoeken te faciliteren, coördineren en uit te voeren en trainingen, cursussen en workshops op de genoemde gebieden te organiseren, inclusief certificering van beveiligingsondernemingen. ASI zal in hecht verband samenwerken met de Universiteit van Aruba. Met de instelling van ASI zal ons land aan de eigen bevolking en aan onze gasten een bevestigingssignaal geven dat het onze ambitie is om model te staan in de Caribische regio op het gebied van veiligheid.

17

2.1.10 Migratiebeleid Uitgangspunt hierbij is dat er een meer respectvol en efficiĂŤnt beleid moet komen voor migranten met een verblijfsvergunning op ons eiland.

Het standpunt van POR is dat koninkrijksgenoten de mogelijkheid moeten krijgen om in aanmerking te komen voor een vergunning voor meerdere jaren.

Het aanvraagsysteem zal verder geautomatiseerd worden om transparantie te garanderen en opdat de aanvrager in korte tijd duidelijkheid kan krijgen over zijn aanvraag.

2.1.11 Modernisering van onze wetten Er zal een Wetgeving Academie ingevoerd worden om juristen te trainen in de techniek om wetten op te stellen om onze verouderde wetten te kunnen moderniseren, zoals de wet Misdaadbestrijding.

18

2.2 GEZONDHEIDS ZORG

“

HET IS NIET FAIR DAT IK ZES MAANDEN MOET WACHTEN

“

HET IS ALSOF VOOR DE AZV GELD BELANGRIJKER IS DAN

OP EEN AFSPRAAK MET EEN

DE GEZONDHEID VAN MIJN

SPECIALIST

KIND

”

”

Ons uitgangspunt is dat elke burger recht heeft op een hoge kwaliteit van gezondheidszorg.

Daarnaast mikt POR op verkorting van de wachtlijsten voor specialisten, het belang van preventie, verbetering mentale zorg en verbetering ouderenzorg.

2.2.1 Verhoging van de zorgkwaliteit Wij zullen zorgdragen voor invoering van de Landsverordening Kwaliteit in de Gezondheidszorg die kwaliteitsnormen inhoudt voor zorgverleners en voor de instelling van een Gezondheids- en adviesbureau dat als taak heeft om een hoge kwaliteit van gezondheidszorg voor onze samenleving te garanderen. We zullen de decentralisatie van de gezondheidszorg stimuleren (concurrerende klinieken) en de markt openen waarbij de patiënt meer keus heeft. Daarnaast zullen de wetten aangepast worden ter bescherming van

19

de rechten van de patiënt. Niet alleen tegen medische wanprestatie maar ook tegen slechte dienstverlening en de patiënt moet bewust gemaakt worden van haar rechten en ingelicht worden over de wegen die hij kan bewandelen met een klacht tegen een arts/specialist, mits de patiënt ook zijn verantwoordelijkheden als patiënt nakomt.

Er zal een volledige doorlichting gedaan worden van de organisatie, beleid en procedures van de AZV om vast te kunnen stellen op welke punten haar functioneren en dienstverlening verbeterd kunnen worden. In dit kader moet er een oplossing komen voor bepaalde aandoeningen die specifieke aandacht behoeven, zoals autisme en ADHD, en ook zeldzame ziektes die over het algemeen een langdurige en dure behandeling in het buitenland vereisen.

Het is niet fair dat we onze burgers uitsluitend vanwege financiële redenen medische behandeling weigeren.

Hierbij moet vermeld worden dat er een panel van deskundigen aangesteld zal worden om de invoering van alternatieve geneeswijzen, inclusief medische marihuana, te evalueren.

Dit panel dient ook te onderzoeken op welke wijze kanker- of andere chronische patiënten op Aruba toegang kunnen krijgen tot wetenschappelijke proefmedicijn programma’s (“early access programs”).

2.2.2 Wegwerken van de wachtlijsten voor specialistische zorg De wachtlijsten zullen geanalyseerd worden om het gebrek aan specialisten in de verschillende specialisaties exact vast te stellen. Op basis van deze analyse zullen specialisten uit het buitenland worden aangetrokken om een voldoende aantal specialisten te garanderen.

In de tusssentijd zal een maximum wachttijd voor iedere specialisatie vastgesteld worden en als hieraan niet voldaan wordt moet de AZV de patiënt naar het buitenland verwijzen voor behandeling. Wat dit laatste betreft zal gezorgd worden voor gedegen controle van de medische instanties in het buitenland waar een relatie mee wordt aangegaan, om de kwaliteit van de zorg te zeker te stellen van de desbetreffende patiënten. Daarnaast zal IMSAN geherstructureerd worden in een centrum gespecialiseerd in de behandeling van chronische niet-overdraagbare ziektes met een eigen Medisch Research Centrum en tot maximum capaciteit geoutilleerd worden om ook als ziekenhuis te kunnen functioneren.

Een manier om de wachttijden te verkorten is de mogelijkheid creëren van langere beschikbare uren voor de operatiezalen en dat diagnostische apparaten zoals MRI en CT Scan meer uren per dag beschikbaar zijn. Er zal een Landsverordening Beroepen In de Gezondheidszorg ingevoerd worden (BIG wet) om de formalisatie af te ronden van de registratie (als basisarts) van professionals in de gezondheidszorgsector de acreditatie van opleidingen/instituten en de erkenning van diploma’s op basis van bekwaamheid opdat onze landskinderen die in de regio hebben gstudeerd ook op Aruba kunnen practiseren. Zij die zich in het buitenland willen gaan specialiseren zullen worden aangemoedigd dit te doen en om na afronding van het specialisatietraject op Aruba te komen werken.

20

2.2.3 Meer aandacht voor preventie De AZV wet zal gemoderniseerd worden en meer aandacht zal geschonken worden aan preventie door middel van de oprichting van een speciaal fonds en voorlichtingsprogramma gericht op gezond leven en eten, met de nadruk op het belang van sport en bestrijding van obesitas en slechte gewoontes, inclusief hulp van experts op deze thematiek. Dit zal samengaan met de invoering van fiscale faciliteiten (“incentives”) voor gezonde producten en uitbreiding van het basispakket met meer gezonde voeding.

Bovendien zal de dekking van het basisverzekeringspakket van AZV uitgebreid worden met algemeen medisch onderzoek (“medical check up”). Er zal geconcentreerd worden op preventie en behandeling door middel van gevorderde technologie en medicijnen van ziektes als kanker en andere veel voorkomende ziektes zoals suikerziekte en hart- en vaatziekten. Daarnaast zullen complicaties bij erfelijke ziektes worden beperkt en voorkomen door het toepassen van een neonatale screening (de zgn. Hielprik).

2.2.4 Verbetering mentale zorg Psychologisch consult zal deel gaan uitmaken van het AZV zorgpakket en de bevolking zal voorgelicht worden over psychische problemen. Er moet gezorgd worden voor een synergie tussen psychologie en psychiatrie. Daarnaast moet erkend worden dat onze sociale problemen niet alleen een economische aard hebben maar ook een psychologische (zie subparagraaf 2.1.1). Er zal psychologische hulp en een sociaal werker op scholen ingesteld worden.

Daarnaast zal gezorgd worden voor psychologische begeleiding voor gedetineerden in KIA ter voorbereiding op hun herintreding in de maatschappij om zodoende een terugval effect te voorkomen (zie subparagraaf 2.1.5).

2.2.5 Verbetering ouderenzorg Ouderenzorgcentra zullen gesteund worden. Er zal daarbij vooral gelet worden op hun behoeften (materiaal, moderne uitrusting en verbetering van de fysieke staat van de gebouwen) en dat er voldoende gekwalificeerd en gemotiveerd personeel is om in de centra te werken tegen redelijke betaling. Er zal een gedegen controle uitgevoerd worden op de zorgkwaliteit in alle zorgcentra. Er moet ook gelet worden op de kwaliteit van de ouderenzorg voor diegenen die zelfstandig thuis willen blijven wonen, maar met dagelijke thuiszorg. Dit zal de druk op de wachtlijsten voor de bejaardenzorgcentra verlichten. Bovendien zal de mantelzorg (zorg door familie, vrienden of buren) gestimuleerd worden samen met begeleding van een geriatrisch arts en/of geriatrisch verpleger.

Tegelijkertijd zal de instelling van nieuwe, professionele en goed geoutilleerde ouderenzorgcentra bevorderd worden in buurten waar deze het hardst nodig zijn.

21

2.3 SPORT

“

MIJN KINDEREN KRIJGEN NIET GENOEG GELEGENHEID

“

ONZE OUDEREN MOETEN GESTIMULEERD WORDEN

OM OP SCHOOL SPORT TE

OM MEER TE SPORTEN EN ER

BEOEFENEN

MOETEN FACILITEITEN KOMEN

”

DIE DIT MOGELIJK MAKEN

”

Het doel van POR is om een gezonde en actieve levensstijl te stimuleren voor de hele bevolking. Alle burgers, van kind tot 60-plusser, die wil sporten moet de mogelijkheid krijgen dit te doen. In dit kader zullen wij ons richten op professionalisering van onze sport spector, verhoging en prioritering van fondsen, bevordering van sport op alle niveaus (school-, recreatie en wedstrijdsporten), betere toegankelijkheid tot sportfaciliteiten en voorlichting over het belang van sport voor onze gezondheid.

22

2.3.1 Profesionalisering van onze sport sector De eerste stap is de herstructurering en professionalisering van Instituto Biba Saludabel y Activo (IBISA) opdat deze instantie meer aandacht en nadruk kan leggen op de ontwikkeling van onze sport sector. De eerste taak van IBISA “nieuwe stijl” is om een integraal beleidsplan op te stellen met betrokkenheid en deelname van alle belanghebbenden. Bovendien zal er een Sportraad ingesteld worden die bestaat uit vertegenwoordigers van belanghebbenden en met de taak om de regering te adviseren op het gebied van sport. Gezien het belang van vrijwilligerswerk (sportleiders, scheidsrechters, trainers, enz.) voor de sportontwikkeling zal een programma ingesteld worden voor werving, vorming, motivatie en herscholing van vrijwillgers in de sport.

2.3.2 Verhoging en prioritering van fondsen Er zal een “Fondo Nacional di Deporte” (FND) opgericht worden met het doel om op een transparante, billijke wijze, en op basis van prioriteit, de nodige fondsen voor de sport sector aan te trekken, te kanaliseren en te werven. De prioriteiten zullen gebaseerd worden op een integraal sportbeleidsplan (zie subparagraaf 2.3.1). Er zal een percentage vastgesteld worden van de zgn. “casino drop tax” dat bestemd zal worden voor het FND. De regering zal daarbovenop een jaarlijke bijdrage uit haar begroting bijdragen aan het Fonds, samen met Lotto pa Deporte en buitenlandse instanties (overheid en niet-overheid) om te verzekeren dat de fondsen beschikbaar voor sport structureel zullen toenemen. FND zal bovendien steun en begeleiding bieden aan de verschillende sportfederaties en verenigingen voor wat betreft hun eigen inspanningen voor fondsenwerving en zal verantwoordelijk zijn voor de financële controle van hen die gelden ontvangen van het Fonds. Dit om te waarborgen dat de fondsen op een efficiënte en transparante wijze aangewend worden alsook voor het beoogde doel.

2.3.3 Bevordering van sport op alle niveaus nn

Schoolsport: sport zal een meer prominente rol krijgen in het programma van het basis- en middelbaar onderwijs en in Traimerdia.

nn

Recreatieve sport: uitgangspunt is dat sportfaciliteiten zo veel mogelijk gesitueerd moeten zijn in de buurt waar de gebruiker woont. Daarom zal aandacht worden geschonken aan de ontwikkeling en onderhoud van faciliteiten in alle buurten en districten.

nn

Wedstrijdsport: we zullen ons concentreren op de ontwikkeling van sportdisciplines die een hoger potentieel hebben het wedstrijdniveau te verhogen zodat onze sporters beter kunnen concurreren op internationaal niveau. Hierbij is talentontwikkeling fundamenteel, samen met professionele begeleiding. Er zullen sportbeursen toegekend worden aan veelbelovende sporters die veel rendement opleveren en er zullen speciale fondsen uit de FND aangewend worden opdat deze sporters de nodige bais en steun hebben om op internationaal niveau te wedijveren.

23

2.3.4 Toegankelijkheid van sportfaciliteiten verbeteren Voor de ontwikkeling van de sport is het noodzakelijk om te investeren in moderne sportfaciliteiten en materiaal en deze constant te onderhouden. Aangezien sport voor iedereen toegankelijk moet zijn, moet gezorgd worden voor faciliteiten en begeleiding voor speciale bevolkingsgroepen (60-plussers en personen met een lichamelijke of mentale beperking). Een ander aspect dat aandacht verdient is het feit dat er geen optimaal gebruik wordt gemaakt van onze stadions. Er moet verandering komen in de procedures opdat sportverenigingen en de bevolking in het algemeen meer gebruik van deze faciliteiten kunnen maken.

2.3.5 Voorlichting over het belang van sport Er is geen twijfel dat beweging en sport een positieve invloed op onze gezondheid hebben.

Een ander positief gevolg van sport is dat het bijdraagt aan een gezonde vorming van onze kinderen en jeugd in de zin dat zij die actief aan sport doen minder kans lopen op het verkeerde pad terecht te komen. Daarom moet er een voorlichtingsprogramma geformuleerd en uitgevoerd worden met de nadruk op het belang van sport voor onze gezondheid en positieve ontwikkeling van onze jeugd.

24

2.4 INFRASTRUCTUUR

“

IK WACHT AL JAREN OP EEN STUKJE GROND OM MIJN HUIS TE KUNNEN BOUWEN

”

“

ZONDER ENIGE VORM VAN PLANNING WORDEN VERGUNNINGEN GEGEVEN AAN VERSCHILLENDE BEDRIJVEN OM ZICH IN WOONGEBIEDEN TE VESTIGEN

”

POR heeft als doel een gebalanceerd, fair en transparant infrastructureel beleid te voeren dat bijdraagt aan een duurzame ontwikkeling waarbij economische en social ontwikkeling gepaard gaat met natuur- en milieubescherming. Hierbij is van belang om het gronduitgifteproces te optimaliseren, social woningbouw projecten te ontwikkelen, de ruimtelijke ontwikkelingswet ten uitvoer te brengen en aandacht te schenken aan overige infrastructurele aspecten, zoals synchronisatie tussen de verschillende departementen en verbetering van de wegen en straatverlichting in de buurten.

25

2.4.1 Optimaliseren gronduitgifteproces Om dit te bereiken zal aan de Directie Infrastructuur en Planning (DIP) mandaat gegeven worden om als enige orgaan grond te kunnen uitgeven, zowel residentieel als commercieel (het proces depolitiseren). Hiermee wordt bewerkstelligd dat het voldoen aan de vereisten bepalend is waardoor de burger niet langer afhankelijk is van de minister om een stuk grond toegewezen te krijgen. Bovendien zullen de uitgifte- en bouwvergunningprocessen gedigitaliseerd en versimpeld worden voor meer transparantie en efficiëntie. Uitgangspunt hierbij is dat de aanvragen sneller worden behandeld en zo veel mogelijk in de volgorde waarin ze gedaan zijn. Daarnaast zullen vereisten voor gronduitgifte herzien worden om een evenwichtig beleid weer te geven en handel in commerciële erfpachtterrreinen te voorkomen.

In dit kader zullen we evalueren of het wenselijk is voor de overheid om erfpachtterreinen te blijven uitgeven voor commerciële doeleinden of dat het wellicht voordeliger is om, onder strenge voorwaarden, terreinen voor commerciële doeleinden uit te geven tegen marktwaarde.

Een ander aandachtspunt is dat de controle op en sancties voor hen die niet aan de erfpachtvoorwaarden voldoen verbeterd moeten worden.

2.4.2 Ontwikkelen van sociale woningbouw projecten POR zal zorgdragen voor de ontwikkeling van sociale woningbouw projecten in verschillende categorieën en betaalbare woningen en zal rekening houden met de schaarste aan beschikbare grond door de bouw van etagewoningen te stimuleren. Dit houdt ook in de aanleg van recreatiegebieden en natuurparken om bij te dragen aan de levenskwaliteit van de bewoners. Concentratie van volkswoningprojecten in een klein gebied of in een buurt zal voorkomen worden aangezien dit tot sociale problemen kan leiden. Tevens zullen organisaties als Fundacion Cas pa Comunidad Arubano (FCCA) en/of soortgelijke instanties beoordeeld en geherstructureerd worden om meer concurrentie op dit gebied te stimuleren en ook verlaging van de hypotheekrente. Tevens zal de volkswoningenmarkt gestimuleerd worden zodat het doel van de bouw van gemiddeld 200 huizen per jaar bereikt kan worden. Ook zal gestimuleerd worden dat huurders van FCCA woningen na bepaalde tijd makkelijker in aanmerking kunnen komen om huiseigenaar te worden.

2.4.3 Uitvoering van de Landsverordening Ruimtelijke Ontwikkeling Sinds september 2006 hebben wij de Landsverordening ruimtelijke ontwikkeling (LRO). In deze wet is geregeld welke wettelijke middelen toegepast moeten worden bij de zonering (het proces waarbij grondgebieden verdeeld worden in verschillende zones of gebieden en bepaald wordt voor elke zone welk type activiteit of ontwikkeling plaats mag hebben of welke bestemming deze mag krijgen). Sinds mei 2009 kennen wij het “ruimtelijke ontwikkelingsplan” (ROP) wat een beleidsplan is dat op zichzelf geen bindende voorschriften inhoudt voor het gebruik van terreinen. De ROP omvat een globale beschrijving van de gewenste ontwikkeling van het grondgebied van Aruba en een kaart waarop die zichtbaar is gemaakt.

26

De LRO schrijft voor dat op basis van de ROP een ruimtelijk ontwikkelingsplan met voorschiften (ROPV) gemaakt moet worden en dat het ROPV een wettelijke basis moet geven door formalisatie in een landsbesluit houdende algemene maatregelen (Lbham). Dit ROPV is het wettelijke middel dat de betrokken minister de bevoegdheid verschaft om de bestemming, bouw en gebruik van terreinen te reguleren, en eventueel te verbieden indien deze niet conform het ROPV zijn.

Het probleem is, dat tot op de dag van vandaag er geen ROPV bestaat en de overheid dus geen wettelijk middel heeft om bijvoorbeeld onze natuur op effectievere manier te beschermen of te voorkomen dat bepaalde bedrijven zich in woongebieden kunnen vestigen en de bewoners overlast bezorgen. Vandaar dat wij zullen zorgdragen voor het opstellen en tenuitvoerbrengen van het ROPV.

2.4.4 Overige aan infrastructuur gerelateerde apecten nn Zorgen voor synchronisatie van het beleid van DIP met dat van de Directie Natuur en Milieu (DNM) opdat al de infrastructurele werken en projecten werkelijk duurzaam zijn. nn Een fonds oprichten met het doel om constante beschikbaarheid van financiÍlemiddelen te verzekeren voor onderhoud van overheidsfaciliteiten en gebouwen (inclusief monumentale gebouwen). nn • De wegen en straatverlichting in de wijken verbeteren op basis van prioriteit en een meerjarenplan, en niet zoals het gewoonlijk gebeurt; ad hoc en alleen in verkiezingsjaar.

27

2.5 NATUUR EN MILIEU

“

HET ONGECONTROLEERD SCHOONMAKEN VAN

“

WIJ ALS BEWONERS VAN PARKIETENBOS EN OMGEVING

TERREINEN LAAT GEEN STUKJE

EISEN EEN SNELLE EN

NATUUR MEER OVER

DEFINITIEVE OPLOSSING

”

VAN DE AFVALPLAATS PROBLEMATIEK

”

Het doel van POR is om prioriteit te geven aan een strengere bescherming en verbetering van de kwaliteit van onze natuur en het milieu op basis van een integraal plan, in het belang van onze burgers en volgende generaties. In dit kader richt POR zich op: verbetering van de wetgeving en uitvoer van een intgeraal beleid, verbetering van controle en sancties, voorlichting van de samenleving, oplossing van het afvalplaatsprobleem te Parkietenbos en illegale stortplaatsen, vestiging van een Mariene Park (met wettelijke basis), bescherming en herstel van onze flora en fauna, bevorderen van alternatieve energie en de verbetering van de relatie met niet-gouvernementele instanties.

28

2.5.1 Wetgeving verbeteren en integraal beleid uitvoeren De Natuurbeschermingsverordening zal versterkt, uitgebreid en gemoderniseerd worden opdat de effectiviteit ervan kan worden vergroot. Bovendien zal een integraal natuur en mileu beleid afgerond, goedgekeurd en uitgevoerd worden in nauw overleg met alle belanghebbenden en zal een lijst van beschermde soorten afgerond worden. Tevens zal gezorgd worden dat internationale verdragen (zoals het Ramsar verdrag) in de wet verankerd worden.

2.5.2 Verbetering van controle en sancties Met het doel om af te schrikken en te voorkomen dat onze wetten op het gebied van natuur en milieu overtreden worden, zullen de controlewerkzaamheden versterkt worden en tegelijkertijd zullen zware sancties geheven worden op alle bedrijven en prive personen die schade toebrengen aan onze natuur en milieu, zowel te land als ter zee. Daarnaast krijgen de afdeling Inspectie van DNM en Bureau City Inspector versterking.

2.5.3 Voorlichtingsprogramma implementeren De gemeenschap zal bewuster gemaakt worden door middel van voorlichtingscampagnes op scholen en openbare ruimtes met verschillende thema’s (zoals recyclage en bewust gebruik van energie). Kennis van onze natuur erfenis, flora en fauna, landbouw en visserij in het schoolcurriculum. Tevens zal het gebruik van openbaar vervoer verbeterd en gestimuleerd worden om prive autogebruik te vermminderen en zal het gebruik van afbreekbaar materiaal gestimuleerd worden. Tot slot zal de samenleving geïnformeerd worden wat er allemaal verboden is op basis van onze milieuwetten en zal ze gestimuleerd worden alert te zijn en melding te doen bij de betrokken instanties in geval van overtreding.

2.5.4 Oplossing voor de stortplaats Parkietenbos en illegale stortplaatsen Gezien de grote en negatieve impact op de volksgezondheid, het milieu en het toerisme, zal binnen 100 dagen na het aannemen van regeringsverantwoordelijkheid een definitieve oplossing gepresenteerd worden voor de stortplaats te Parkietenbos waarbij de voorkeur wordt gegegeven aan lokale bedrijven en de toepassing van moderne en beproefde technologie op het gebied van recyclage en omzetting van afval in energie. In relatie tot illegale stortplaatsen zal het beleid er een zijn van zero tolerance: verwijder al deze stortplaatsen, verbeter de controle en hef zware sancties op de overtreders.

29

2.5.5 Mariene Park Er zal een Mariene Park opgericht worden en beschermde gebieden zullen worden verankerd in de wet, rekening houdende met de balans tussen enerzijds bescherming van de natuur en mariene milieu en anderzijds economische activiteiten. Hierbij zal ook een beleid gericht op verbetering van de kwalitiet van onze stranden uitgevoerd worden met speciale aandacht voor zorg, onderhoud en verbeteren van de faciliteiten voor de gebruikers.

2.5.6 Bescherming en herstel van onze flora en fauna Er zullen strenge voorwaarden gesteld worden aan het schoonmaken van terreinen om onze flora en fauna te beschermen. Bovendien zal het planten van lokale bomen en planten (inclusief mangrove) gestimuleerd worden om de impact van terreinschoonmaking tegen te gaan. Ook zal een programma uitgevoerd worden voor het houden van lokale fauna (zoals de shoco, parkieten, konijnen en karko) en zal een project van start gaan om de groei van koraal te stimuleren.

2.5.7 Alternatieve energie bevorderen Er zal doorgegaan worden met het plaatsen van zonnepanelen op scholen en het project zal uitgebreid worden voor overheidsgebouwen. Hiernaast zal een aanmoedigingsprogramma ontwikkeld en uitgevoerd worden om de productie en gebruik van alternatieve energie te stimuleren.

2.5.8 Relatie met niet-gouvernementele instanties verbeteren In dit kader zullen de beginselen van deugdelijk bestuur en transparantie worden toegepast in alle organisaties in de milieusector die subsidie van Land Aruba ontvangen. Zij zullen actief betrokken worden bij de voorbereiding van het milieubeleid en processen om prive projecten te evalueren die een impact op het milieu kunnen hebben.

30

2.6 SOCIALE ZAKEN

“

WIJ HEBBEN HET ERG MOEILIJK THUIS OMDAT MIJN KIND

REBELLEERT EN NIET NAAR SCHOOL WIL GAAN MAAR OOK NIET WIL WERKEN, EN DOORDAT MIJN MAN AL EEN TIJD GEEN WERK MEER HEEFT. IK WEET NIET HOE IK DE NODIGE HULP EN STEUN KAN KRIJGEN

“

”

IK BEN EEN ALLEENSTAANDE SCHOOLGAANDE MOEDER. DE VADER

IS OOK SCHOOLGAAND EN WERKT NIET. IK BEN WANHOPIG WANT OM MIJN KIND GROOT TE KUNNEN BRENGEN ZIE IK ME GENOODZAAKT FULLTIME TE WERKEN TERWIJL MIJN MOEDER NIET ALTIJD OP MIJN KIND KAN PASSEN

”

POR erkent het belang van sociale zaken om te kunnen bijdragen aan een gezonde en harrmonieuze samenleving. Ons uitgangspunt is dat er begeleiding moet worden gegeven aan de kwetsbare groepen in de samenleving die zich in een moeilijke sociale positie (kunnen) bevinden. Wij erkennen ook dat sociale zaken een zeer breed en complex beleidsterrein is daar het onderling verbonden is met verschillende andere beleidsterreinen zoals onderwijs, arbeid en justitie. Het fundamentele aspect van dit onderlinge verband is dat problemen in de samenleving die verschillende beleidsterreinen raken (en dus verschillende overheidsdiensten) elkaar over en weer beïnvloeden en versterken. Een beleid gericht op het oplossen van deze problemen kan niet effectief zijn zonder rekening te houden met deze werkelijkheid. Vandaar dat dit onderling verband centraal staat in ons programma.

Aandachtspunten zijn: het stimuleren van bijstandtrekkers om toe te treden tot de arbeidsmarkt, zorgen voor sociale begeleiding van kwetsbare kinderen en jongeren, bscherming van de rechten van het kind, invoering sociale kinderopvang, bevorderen van sociale integratie, herstructurering DAS, versterking positie buurtcentra en sociale educatie met speciale aandacht voor de kwetsbare groepen in de samenleving.

31

32

2.6.1 Bijstandtrekkers stimuleren om toe te treden tot de arbeidsmarkt Bijstandtrekkers die kunnen werken moeten gestimuleerd worden werk te zoeken. In dit proces moet het mikpunt van de sociale begeleiding van DAS liggen op het vegroten van hun verantwoordelijkheidsgevoel opdat ze zich kunnen realiseren dat verbetering van hun leefsituatie in hun eigen handen ligt (“empowerment”). DPL moet actief bemiddelen om werk voor deze groep te vinden, terwijl EpE moet zorgen voor sollicitatietraining, beroepscursussen en her- en bijscholing. Daarnaast zullen werkgevers aangemoedigd worden om bijstandtrekkers in dienst te nemen door de werkgevers het uitkeringsbedrag te subsidiëren opdat de bijstandtrekkers minstens het minimumloon kunnen verdienen. Voor hen die het niet lukt komt er een vrijwilligerswerkprogramma om werkervaring op te kunnen doen.

2.6.2 Sociale begeleiding voor kwetsbare kinderen en jongeren Concreet richten we ons op 2 groepen. De eerste zijn de kinderen en jongeren die deel uitmaken van de groep die het grootste risico loopt zich op het verkeerde pad te begeven indien ze niet op tijd sociale begeleiding krijgen (zie subparagraaf 2.1.1). De tweede groep bestaat uit jongeren met een strafblad en die in de meerderheid van de gevallen hun school niet hebben afgemaakt en niet werken. Op dit moment is er geen enkele instantie die aan deze 2 groepen aandacht geeft. Voor de tweede groep moet er een herintredingstraject ingesteld worden gekoppeld aan sociale begeleiding die reeds in KIA begint en afloopt wanneer de jongere vast werk heeft gevonden (zie subparagraaf 2.1.5).

2.6.3 Bescherming van de rechten van het kind In de eerste 100 dagen van de regeerperiode zal een kinderombudsman aangesteld worden om de naleving van het verdrag van de rechten van het kind te verzekeren. Daarnaast zal de Voogdijraad versterking en aandacht krijgen zodat het op effectievere wijze haar functie kan vervullen waarbij de hoofdtaak is om het welzijn van het kind te verzekeren.

2.6.4 Invoering sociale kinderopvang Bijna de helft van de bijstandtrekkers met een gezinsuitkering zijn alleenstaande moeders.

Vooral rekening houdend met deze groep zal gezorgd worden dat gezinnen met kleine kinderen gebruik kunnen maken van goede kinderopvangcentra (crèche). Er zal mogelijkheid geschapen worden voor ouders die onder het bestaansminimum leven, middels hun werkgever, om salaristoeslag aan te vragen. De werkgever kan dit vervolgens van de belasting aftrekken. Dit zal bijdragen dat meer (alleenstaande) moeders de arbeidsmarkt opkunnen.

33

2.6.5 Bevordering van sociale integratie Uit de praktijk blijkt dat op Aruba, net als in andere landen, sociale integratie van immigranten een noodzakelijk proces is om een maatschappij te creëren waarin de verschillende bevolkingsgroepen in vrede en harmonie kunnen samenleven. Sociale integratie houdt ten eerste in dat de immigrant Papiamento moet domineren, onze geschiedenis en tradities kent en dat hij zich aanpast en leeft naar de gebruiken, normen en waarden van onze gemeenschap.

Met het doel om sociale integratie in de vroegstmogelijke fase van verblijf op ons eiland te bevorderen zal een integratietoets ingevoerd worden in het proces van verlenging van werkvergunningen. Het doel van de toets is om de graad van integratie te meten en te monitoren. Als deze niet hoog genoeg is, kan dit reden zijn voor afwijzing van de aanvraag van de verlenging van de werkvergunning. EpE zal cursussen geven ter voorbereiding op deze toets.

Daarnaast zal een voorlichtingsprogramma uitgevoerd worden met als doel de bevordering van sociale integratie, met de nadruk op waarden zoals tolerantie, gelijke behandeling en insluiting.

2.6.6 Herstructuring DAS DAS zal geherstructureerd en versterkt worden om haar functioneren te verbeteren en om steunpunten in de buurten in te voeren. Rekening houdend met het eerdergenoemde onderlinge verband tussen DAS en overige overheidsdiensten en gezien het feit dat er een groot aantal niet-gouvernementele instanties is die op basis van overheidssubsidies sociale diensten aan de samenleving biedt, zal de synergie tussen al deze overheidsdiensten en instanties bevorderd worden zodat men beter gecoördineerd en efficiënter kan samenwerken.

2.6.7 Versterking positie van buurtcentra De positie van de buurtcentra als pilaar van samenleving in de gemeenschap zal versterkt en gesteund worden. in het kader van programma’s van buurtopbouwwerk (zie subparagraaf 2.1.7) zal hun positie als centrum voor buurtontwikkeling en onderwijs versterkt worden.

2.6.8 Sociale educatie In dit kader zal het Multidisciplinair Centrum (MDC) versterkt worden om meer hulp te kunnen bieden aan kinderen met gedragsproblemen en om onderwijs op maat te kunnen bieden. Daarnaast zullen cursussen gegeven worden voor leven op budget alsook de instrumenten voor vorming en opvoeding van het gezin. De budgetcursussen zullen verplicht gesteld worden voor bijstandtrekkers en die van gezinsvorming zijn verplicht voor alleenstaande ouders die een uitkering krijgen. Bovendien zal gemikt worden op informatie en voorlichting over kinder- en vrouwenmishandeling (zie subparagraaf 2.1.4), jeugdzwangerschap en drugs- en alcoholverslaving. Tot slot zullen de kwetsbaren in de samenleving voorgelicht worden over hun rechten op sociale steun en de mogeleijkheden van sociale begeleiding.

34

2.6.9 Invoering ‘reversed mortgage’ Er zal een systeem van “reversed mortgage” ingevoerd worden waarbij gepensioneerden die dat wensen een deel van de waarde van hun huis kunnen gebruiken als maandelijks inkomen.

2.6.10 Invoering Ombudsman en Kinder Ombudsman Invoering en uitvoering van een Ombudsman en Kinder Ombudsman is van uiterst belang opdat het volk kan steunen op een onafhankelijke instantie voor klachten over de dienstverlening door de overheid.

2.6.11 Bescherming van personen met een beperking POR zal een wet persoonlijke schuldsanering invoeren (“Landsverordening voorkoming onnodige insolventies”) om een bepaalde levenskwaliteit te garanderen en sociale problemen te voorkomen.

2.6.12 Bescherming van personen met een (functie)beperking POR zal het VN Verdrag voor personen met een (functie) beperking ten uitvoer brengen ter garantie van de rechten van deze personen.

35

2.7 EDUCACION

“

ALS LEERKRACHT OP DE MIDDELBARE SCHOOL VIND IK HET

TWIJFELACHTIG DAT DE LAATSTE KEER DAT WIJ BEZOEK HEBBEN GEHAD VAN DE ONDERWIJSINSPECTEUR VIER JAAR GELEDEN IS

”

POR gelooft sterk dat onderwijs de motor achter elke welvarende maatschappij is en bijdraagt tot sociale ontwikkeling en economische groei. Zowel de leerling en de leerkracht verdienen deel uit te maken van een onderwijssysteem waar uitmuntendheid, kwaliteit en doorlopende ontwikkeling aan de basis liggen van ieder besluit. POR richt zich op: op elke school een kwaliteitssysteem opnemen in de manier van werken, een systeem van Assesment Testing invoeren op elke school, prestatie en motivatie van leraren verhogen, voorzien in infrastructurele benodigdheden, modernisering van het curriculum en uitbreiding van de lesuren, oplossing voor het schoolverlatersprobleem, beroepsonderwijs beter laten aansluiten op de arbeidsmarkt, gelijke kansen creëren voor alle leerlingen middels gratis onderwijs en versterking van de Directie Onderwijs.

36

2.7.1 Invoeren van een kwaliteitssysteem Er zal een kwaliteitssysteem in de manier van werken op school ingevoerd worden. Dit zgn.

Quality Assurance Program (QAP) houdt een doorlopend proces in op basis van zgn. Key Performance Indicators (KPIs) die de scholen samen met hun bestuur zelf periodiek meten en beoordelen of zij de kwaliteitsdoelstellingen halen, de factoren die de haalbaarheid in de weg liggen indentificeren en analyseren, corrigerende acties ondernemen en periodiek verslag uitbrengen aan de Inspectie Onderwijs over de nakoming van de QAP. De invoering van de QAP gaat gepaard met de uitvoering van een “Quality Inspection Program” (QIP). Hoofdelementen hierin zijn: versterking van de Inspectie Onderwijs opdat de dienst haar taak van zorgdragen voor een hoog kwalitatief onderwijs gedegen kan uitvoeren en een systeem kan invoeren voor het monitoren van de naleving van de QAP, met een hechte onderlinge samenwerking tussen de scholen, schoolbesturen, Directie Onderwijs en Inspectie Onderwijs. Elke school zal periodiek bezoek krijgen van een Onderwijsinspecteur die waar en wanneer nodig corrigerend zal optreden.

2.7.2 Invoeren van een systeem van Assesment Testing Er zal op alle scholen een zgn. National Assesment Testing (NAT) ingevoerd worden. De leerling maakt een eerste toets aan het begin van zijn schoolcarrière om een nul-meting te krijgen en vast te stellen hoeveel van het lesmateriaal de leerling al kent. Halverwege de schoolcarrière wordt de leerling getoetst op voldoende vooruitgang in kennis van het lesmateriaal. Blijkt dit onvoldoende te zijn dan wordt er tussenbeide gekomen en waar nodig bijles gegeven. Aan het eind van de schoolcarrière wordt nogmaals getoetst om te zien of de genomen maatregelen om de leerling/school te helpen resultaat hebben opgeleverd.

Zo kan de vooruitgang van iedere leerling gemonitord worden en op tijd vastgesteld worden hoe de leerling verder te helpen in zijn schoolcarrière. Ook kunnen scholen met elkaar vergeleken worden en heeft men een meetinstrument om vast te stellen welke scholen op welke gebieden goed of slecht presteren opdat zij hulp kunnen krijgen om hun optimale niveau te kunnen halen. Dus NAT is een belangrijk middel voor het krijgen van kwaliteit onderwijs voor alle studenten en op alle scholen van Aruba.

2.7.3 Prestatie en motivatie leerkrachten verhogen Het beginsel van promotie naar prestatie zal in het salarissysteem ingevoerd worden. Dit houdt in een uniform en transparant systeem van functiebeoordeling van de docent op basis van het competentieprofiel. Om in aanmerking te komen voor een promotie, moet de docent een positieve functiebeoordeling krijgen. Alzo kan een docent die excelleert in aanmerking komen voor een bonus.

37

Er zal meer aandacht zijn voor coaching, her- en bijscholing en motivatie cursussen zodat leerkrachten hun leerlingen kunnen motiveren en inspireren, leerlingen stimuleren kritisch en creatief na te denken en schoolgaan weer leuk maken voor de leerlingen. De kinderen moeten met plezier naar school gaan. Ook zal prioriteit gegeven worden aan verbetering van het Nederlands van de leerkrachten. Daarnaast zal de IPA beoordeeld en geherstructureerd worden met het doel om de kwaliteit van het instituut te blijven verbeteren en te zorgen voor vernieuwing van het lerarenkorps. Een mogelijkheid is om de IPA te integreren in de Universiteit van Aruba. Tot slot zal de periode waarin een docent onbevoegd les mag geven beperkt worden tot twee jaar.

2.7.4 Voorzien in infrastructurele benodigdheden Er zal een infrastructurele basisnorm voor scholen vastgesteld worden, rekening houdend met het aantal leerlingen, voor materiaal, uitrusting en facilitieiten (bijv. aantal klaslokalen, aantal lessenaars en stoelen per klas, smart TV, aantallen laptops, internetaansluitingen, aantal toiletten, grootte recreatieruimte en grootte overdekte ruimtes). In dit kader zal ook modernisering en digitalisisering in ons onderwijs bevorderd worden. Er zullen gezonde scholen gecreëerd worden met kantines die gezonde maaltijden verkopen en receratieruimtes die de leerlingen de mogelijkheid geven te bewegen. Ook zal in fases een plan uitgevoerd worden om airco’s in de scholen te plaatsen.

Het onderhoudsbeleid van schoolgebouwen zal geïntensiveerd worden om de achterstand op dit gebied weg te werken. Aangezien Colegio Arubano op hun huidige lokaties geen groeiruimte meer heeft en Noord een van de snelstgroeiende districten is, zal er in Noord een MAVO/HAVO/VWO-school gebouwd worden.

2.7.5 Modernisering curriculum en uitbreiding lesuren Met het doel de nationale identiteit te stimuleren zal gezorgd worden dat cultuur, geschiedenis en staatsinrichting van ons land een integraal onderdeel van ons lescurriculum zal gaan uitmaken. Digitalisering zal in het curriculum ingevoegd worden, alsook toerisme en het belang van gezond eten en leven. Net zo belangrijk, gezien de ontwikkelingen in de informatica, is de invoering op de basisschool van les in computer coding om de deur naar de toekomst nog wijder te openen voor onze kinderen.

POR zal zorgen dat het curriculum voldoet aan de vereisten van de 21e eeuw waarin overgestapt wordt van de reproductie van inhoud naar noodzakelijke vaardigheden in de moderne wereld zoals onderlinge samenwerking, kritisch nadenken, communicatie en creativiteit.

Bovendien zal het onderwijs beoordeeld en geleidelijk uitgebreid worden tot naschoolse uren (tot 5 uur ‘s middags) om extra lessen te geven zoals kunst en handenarbeid, sport, technologie en muziek. Dit zal bijdragen tot een vollere en gezondere ontwikkeling van onze kinderen.

38

2.7.6 Oplossing van het schoolverlatersprobleem In een zo vroeg mogelijk stadium moet de school aangeven welke kinderen het grootste risico lopen de school vroegtijdig te verlaten en samen met andere instanties (zoals DAS) zorgen voor de nodige begeleiding en steun. Een ander punt is dat de wet leerplicht ten uitvoer gebracht moet worden, wat momenteel nog steeds niet het geval is. Ook moeten procedures en faciliteiten ingevoerd worden om de begeleiding en onderwijs aan leerlingen met gedragsproblemen te verbeteren (bijv. door middel van “rebound school” en “summer school”).

2.7.7 Verbetering aansluiting beroepsonderwijs op de arbeidsmarkt Overleg en samenwerking tussen de arbeidssector (DAO en DPL), onderwijssector (Directie Onderwijs, EPI, EPB en OAA) en de prive sector zal bevorderd worden met het oog op verbetering van de aansluiting van het beroepsonderwijs op de arbeidsmarkt. Dit zal bijdragen tot verlaging van werkloosheid onder de jeugd, betere lonen en werk in de sector waarvoor men gestudeerd heeft. Een methode om dit te bereiken is door middel van beroepskwalificatie.

Daarnaast zal een beroepvormingsinstituut opgericht worden tussen de prive en de publieke sector met programma’s die school met werk combineren om jongeren een beroep te leren waar grote vraag naar is op de arbeidsmarkt. Dit is vergelijkbaar met de in Nederland bekende duale opleidingen.

2.7.8 Gelijke kansen voor alle leerlingen Om dit te bereiken moet onderwijs voor iedereen toegankelijk zijn. Daarom zal gratis onderwijs ingevoerd worden voor leerlingen van de kleuter-, basis- en middelbare school.

39

2.7.9 Versterking Directie Onderwijs Directie Onderwijs zal voorzien worden van de nodige middelen om volgens het (jaar en meerjaren) onderwijsbeleid te werken (QAP, taal-, financieel en infrastructureel beleid) en om scholen en schoolbesturen te kunnen coachen en begeleiden. In dit kader zullen onderwijswetten aangepast worden opdat schoolbesturen met hulp en ondersteuning van Directie Onderwijs een deugdelijk bestuur kunnen voeren.

2.7.10 Aanmoedigen van universiteiten om zich op Aruba te vestigen Door middel van overeenkomsten zullen internationale universiteiten worden gestimuleerd om zich op Aruba te vestigen, daarmee de studiemogelijkheden in eigen land voor onze jongeren uitbreidend en ter aanmoediging van de toekomstige jonge professionelen om hun beroep in eigen land te kunnen vervullen.

2.7.11 Invoering Medezeggenschapsraden POR gelooft in een participerende maatschappij en zal zorgdragen voor de instelling van Medezeggenschapsraden voor docenten en leerlingen waar elke stem geldt.

2.7.12 Versterking zorgstructuur POR zal de zorgstructuur versterken voor onze kinderen met gedragsproblemen. Er zal een zgn. rebound-class ingesteld worden waarbij kinderen met extreme gedragsproblemen een time-out kunnen krijgen voor sociale begeleiding voor herintrede in het regulier onderwijs.

2.7.13 Verbetering speciaal onderwijs Alle airco’s op de scholen voor speciaal onderwijs herstellen, vernieuwen of plaatsen. Zorgen dat elke school het nodige moderne lesmateriaal voorhanden heeft en dat ze bij de tijd kunnen blijven met een curriculum afgestemd op speciaal onderwijs.

Zorgen dat iedere school over een eigen logopedist beschikt en het proces vergemakkelijken voor de speciale leerling om medische (specialistische) hulp te krijgen waar nodig.

Zorgen dat er opvang is voor de kinderen wanneer lessen uitvallen en/of naschoolse opvang voor handenarbeid, muziek en sport.

Scholing en bijscholing van de leerkrachten en assistenten opdat ze de speciale leerlingen een betere kwaliteit onderwijs kunnen bieden.

40

2.8 ECONOMIA

“

ONZE ECONOMIE STAAT STIL. IK BEN EEN ZAKENMAN/

INVESTEERDER EN WERK AL TWEE JAAR AAN EEN PROJECT, MAAR VANWEGE DE BUREAUCRATIE KAN IK HET NIET AFRONDEN

“

ONS KIND IS AFGESTUDEERD IN NEDERLAND EN IS

”

TERUGGEKOMEN NAAR ARUBA MET EEN GOED IDEE VOOR EEN ZAAK, MAAR OMDAT HIJ GEEN FINANCIERING KAN KRIJGEN KAN HIJ ZIJN DROOM MOEILIJK VERWEZENLIJKEN

”

Ons doel is om het investeringsklimaat op Aruba te verbeteren en een innovatieve, concurrenrende en gediversifieerde economie te stimuleren die bijdraagt tot een hoge levenskwaliteit voor alle inwoners. Dus POR staat voor: een economische revolutie, kwaliteitstoerisme, regionale ontwikkeling van San Nicolas en omgeving, flexibilisering van ons AOV pensioensysteem, verhoging van het minimumloon alsook de arbeidsproductiviteit, verbetering van het aanvraagproces van werkvergunningen en versterking van de positie van de consument.

41

2.8.1 Economische revolutie Er zal een Crisis- en herstelwet ingevoerd worden die onder andere de effectiviteit en efficiëntie zal verhogen van de dienstverlening van de publieke sector aan de prive sector en de verwijdering van de zgn. “red tape” en de onnodige vertragingen in het proces van afgifte van de verschillende vergunningen zoals bijv. de vestigingsverunning en versnelling van het oprichtingsproces van bedrijven, uitgifte van terreinen, bouwvergunningen en goedkeuring van verkavelingsplannen. Deze wet zal het mogelijk maken dat particuliere investeringen sneller kunnen plaatsvinden.

Fiscale hervorming (zie subparagraaf 2.9.3) draagt ook bij aan verbetering van ons investeringsklimaat aangezien voor de particuliere sector de wijzigingen in ons fiscale systeem betekenen dat o.a. de bedrijfskosten (“cost of doing business”) zullen dalen.

Er zal een beleid gevoerd worden dat gelijke behandeling en gelijke kansen inhoudt voor alle investeerders, waarbij a) een einde wordt gemaakt aan nepotisme en daarmee oneerlijk voordeel wordt voorkomen, b) de praktijk wordt stopgezet waarbij disproportioneel voordeel gegeven wordt aan buitenlandse investeerders en gezorgd wordt voor aantrekkelijke gelijke voorwaarden voor alle investeerders, en c) gelijke kansen gegeven worden om deel te nemen aan openbare aanbestedingen voor projecten en aankoop van goederen en diensten .

Ondernemerschap zal bevorderd worden door de cultuur van ondernemerschap in onze maatschappij te stimuleren en lokale investeerders meer aan te moedigen, zowel qua kennis (juridisch, fiscaal, arbeid, enz.) alsook om het verkrijgen van financiële steun te vergemakkelijken in samenwerking met stakeholders. In dit kader zullen alternatieve financieringsinstrumenten bevorderd worden, zoals “venture capital”, “crowdfunding” en microfinanciering, om zo het proces van lokale kapitaalwerving voor de financiering van lokale investeringen te faciliteren.

Naast de genoemde punten zullen ook fiscale stimulansen ingevoerd worden, de oprichting van een investeringsfonds gestimuleerd worden en de nodige infrastructuur aangebracht worden met het doel om een nieuwe economische sector te ontwikkelen met het oogpunt op high tech bedrijven, E-business, startups, kweekbedrijven, fintech bedrijven en andere economische activiteiten gebaseerd op nieuwe technologie.

42

2.8.2 Kwaliteittoerisme Wat betreft de toerisme sector zal het beleid sterker gericht worden op verbetering van de kwaliteit van het product en de dienstverlening om meer toeristen aan te trekken met een hogere koopkracht en aantrekkelijke producten te kunnen bieden ten einde een grotere bijdrage aan onze economie te bewerkstelligen.

Er zal een nieuwe impuls gegeven worden aan de herleving van het centrum van Oranjestad, door te zorgen voor meer mogelijkheid voor activiteiten van restaurants en cafĂŠs om gebruik te maken van het openbare trottoir en bestaande gebouwen. In overleg met de stakeholders zal een plan opgezet en uitgevoerd worden met als doel de verhoging van de kwaliteit van de winkels en boetieks, met de nadruk op de kwaliteit van de service, productaanbod en gebouwen, om zo de Caya Betico Croes weer een fijne winkelstraat te maken voor ons en onze bezoekers.

Er zal prioriteit gegeven worden aan de ontwikkeling van Medisch Toerisme, met invoering van de nodige wetgeving en voorwaarden om het aantrekkelijk te maken voor mogelijke investeerders in deze sector. Daarnaast zal het plan om San Nicolas tot Culturele en Erfgoed Hoofdstad van Aruba te maken nieuw leven worden ingeblazen (zie subparagraaf 2.8.3) en zal de vestiging van upscale boutique hotels in San Nicolas en omgeving worden bevorderd.

In verband met dit laatste moet vermeld worden dat er een moratorium met wettelijke basis ingevoerd zal worden op de bouw van hotels en appartementengebouwen, met uitzondering van upscale boutique hotels in San Nicolas en omgeving en ervoor zorgdragend dat deze de rust in woongebieden en de natuur en milieu niet aantasten.

2.8.3 Regionale ontwikkeling van San Nicolas en omgeving San Nicolas, een district dat jarenlang de motor vande economische ontwikkeling van ons eiland was, heeft lange tijd geen aandacht, respect en kansen gekregen om deel te zijn van de vooruitgang die andere districten op het eiland wel hebben gekend. POR erkent en richt zich op het grote potentieel in alles dat San Nicolas te bieden heeft en de eindeloze mogelijkheden om op de route te blijven om de Culturele Hoofdstad van Aruba te worden.

San Nicolas is het district die het beste de multicultuur van ons eiland weergeeft. Er is geen betere stad/plaats dan San Nicolas om te laten zien wat Aruba aan cultuur te bieden heeft, niet alleen aan onze bezoekers, maar ook aan onze bevolking. San Nicolas moet nogmaals op een duurzame manier nieuw leven ingeblazen worden, met behoud van onze tradities en cultuur, zich vormende tot de Culturele en Erfgoed Hoofdstad van Aruba. Op die manier wordt San Nicolas een van de belangrijkste ingrediĂŤnten van het toeristisch product Aruba.

Helaas moeten we constateren dat verschillende projecten reeds in de planning- en uitvoeringsfase zonder motivering zijn stopgezet. Het commitment van POR is om deze projecten door te zetten. Zo zal het Carubbian Festival weer doorgang vinden, het Lolita project zal afgerond worden, als personificatie en symbool van de Afro-Caribische vrouw die ondanks de moeilijke omstandigheden onvermoeibaar blijft doorwerken om het gezin op te 43

brengen. En ook het Changa project dat de Arubaanse cultuur en traditie van het Domino-spel weergeeft.

Voortgang van de herleving van de omgeving van de Promenade in artistieke en duurzame vorm is van uiterst belang en zal doorgaan. Aanwijzingsborden opdat bezoekers makkelijk hun weg kunnen vinden naar zowel culturele en toeristische bestemmingen maakt deel uit van dit project. In dit kader moet doorgegaan worden met het identificeren en aanwijzen van de verschillende monumentale gebouwen en de informatie beschikbaar maken voor bezoekers en de lokale bevolking om de geschiedenis en waarde van deze monumentale gebouwen en plaatsen te laten waarderen. Het Carnaval Museum project zal ook doorgezet worden als interessante culturele en historische locatie waar kennis opgedaan kan worden over het grootste culturele feest van Aruba.

Doel is om een unieke culturele en historische ervaring in Afro-Caribische sfeer te bereiken, met winkels met lokale kunst, en restaurants en cafÊ’s die lokale gerechten aanbieden. Deze investeringen zullen bloeiende economische activiteiten in de regio van San Nicolas creÍren en daardoor zal de bevolking en de handel van San Nicolas integraal deel gaan uitmaken van de economische en toeristische ontwikkeling van ons land.

Investering en samenwerking door verschillende partners is belangrijk en daarom richt POR zich niet alleen op grote investeerders maar zal activiteit van kleine en middelgrote bedrijven bevorderen, wat zal bijdragen aan het geven van een lokaal tintje terwijl daarmee ook de ontwikkeling van onze eigen mensen bevorderd wordt. Om dit te bereiken zullen fiscale voordelen geboden worden voor alle investeringen in de regio San Nicolas.

POR zal de timeline van de raffinaderij streng in de gaten houden en alle hiermee verbonden veiligheids- en milieu-aspecten.

POR gaat van San Nicolas de Culturele Hoofdstad van Aruba maken, en daarmee haar economische ontwikkeling stimuleren.

2.8.4 Flexibilisatie AOV pensioensysteem Er zal flexibiliteit in het AOV pensioensysteem aangebracht worden om de burger jonger dan 60 de optie te geven om, als hij dat wil: nn Voor zijn 65e met pensioen te gaan voor een verlaagd pensioen; nn Tot zijn 65e part time te werken voor een deeltijdpensioen naast zijn salaris.

2.8.5 Arbeid Het minimumloon zal verhoogd worden ter compensatie van eventuele inflatoire gevolgen van de fiscale hervorming en er zal een extra verhoging komen om geleidelijk het gat tussen het minimumloon en het bestaansminimum te dichten. Het is unfair en onacceptabel dat een groot deel van onze bevolking onder het bestaansminimum leeft. Dit dichtingsproces moet

44

geleidelijk plaatsvinden zodat het geen economische instabiliteit in de hand werkt.

Met het doel om de impact van de verhoging van het minimumloon op de bedrijfskosten te neutraliseren zal een landelijk programma gericht op toename van arbeidsproductiviteit toegepast worden. Dit is om de concurrentie positie van onze economie te waarborgen. In dit kader zal speciale aandacht geschonken worden aan flexibilisatie van onze arbeidswetten om efficiëntie en productiviteit in de particuliere sector te verhogen.

De publieke sector samen met de particuliere sector moeten een plan opstellen en uitvoeren om landskinderen die in het buitenland studeren of afgestudeerd zijn te stimuleren en aan te moedigen terug naar Aruba te komen om een bijdrage te leveren aan de ontwikkeling van ons land (“brain gain”). Uitgangspunt van het beleid van POR met betrekking tot de arbeidsmarkt is dat de vacatures zoveel mogelijk gevuld moeten worden met landskinderen of personen die geen werkvergunning behoeven. Om dit te bereiken zal de toetsing aan de arbeidsmarkt geoptimaliseerd worden in het kader van het proces met betrekking tot de aanvraag voor werkvergunningen. Hiervoor zal de verantwoordelijke afdeling van DPL versterking krijgen.

2.8.6 Versterking van de positie van de consument Rekening houdende met de fiscale hervorming (zie subparagraaf 2.9.3), moet de positie van de consument versterkt worden door middel van aanpassing en modernisering van de regeling inzake maximumprijzen voor bepaalde basis levensmiddelen (“canasta basico”) , en strengere controle en invoering van sancties voor overtredingen. Bovendien zal de consument voorgelicht worden op basis van maandelijke publicatie van prijslijsten van producten in de supermarkt opdat de florin meer koopkracht krijgt. De Dienst Huur- & Consumentenzaken (DHC) krijgt versterking en de instelling van een onafhankelijke instantie zal gestimuleerd worden ter bescherming van de consument.

45

2.9 OPENBARE FINANCIEN

“

DAT HEDEN ONS LAND ONDER FINANCIËLE CURATELE STAAT VAN

NEDERLAND IS EEN DIRECT GEVOLG VAN FINANCIEEL WANBELEID VAN ONZE EIGEN BESTUURDERS

“

”

HET IS TE WIJTEN AAN ONVERANTWOORD FINANCIEEL BEHEER

VAN ZOWEL MEP ALS AVP REGERINGEN DAT ONZE LANDSSCHULD ZO EXORBITANT HOOG IS

”

Het doel van POR is om onze openbare financiën te saneren en de nationale schuld te verlagen tot een beheersbaar en verantwoord niveau om zo snel mogelijk onder het financiële toezicht van Nederland uit te komen. De enige manier om dit te bereiken is als op structurele wijze (dus op serieuze, consistente en langdurige wijze) de overheid haar uitgaven verlaagt en inkomsten verhoogt om begrotingsoverschotten te creëren die aangewend kunnen worden om de overheidsschuld te verlagen. POR richt zich op: herfinanciering van de landsschuld, verlaging aantal ministers en stafleden, reorganisatie van ons overheidsapparaat, stop op het misbruiken van openbare gelden voor politieke doeleinden, fiscale hervorming en versterking van de advies- en controle organen.

2.9.1 Verlaging landsschuld Om op korte termijn onze landsschuld te kunnen verlagen moet deze tegen een lagere rente geherfinancierd worden, maar dat is zonder de medewerking van de Nederlandse regering niet mogelijk. POR zal laten zien dat wij de politieke wil en vastbeslotenheid hebben om onze openbare financiën structureel te saneren om zo de nodige medewerking van Nederland te krijgen voor de genoemde herfinanciering. Bovendien zullen we op structurele wijze zorgen voor het creëren van begrotingsoverschotten.

46

2.9.2 Structurele verlaging overheidsuitgaven Hiervoor zal het overheidsapparaat gereorganiseerd worden met als doel een betere, efficiĂŤntere en meer productieve dienstverlening en lagere operationele kosten. In dit kader zal speciale aandacht gegeven worden aan de verzelfstandiging en privatisering van openbare diensten en taken. Bovendien zal het aantal ministers teruggebracht worden tot 7 en bepaald worden dat een minister niet meer dan 10 stafleden/adviseurs mag hebben die van buiten de overheid worden aangetrokken, de nadruk en prioriteit leggende op de gebieden van milieu, sociale zaken en cultuur door middel van een staatssecretaris die ressorteert onder een van de 7 ministeries met een speciale juridische positie vergelijkbaar met die van een gevolmachtigde minister.

Hiernaast zal het misbruik van middelen (personeel, fondsen en materiaal) van het overheidsapparaat ten bate van politieke partijen en/of politici worden stopgezet, zal een eind gemaakt worden aan misbruik van openbare gelden voor vriendjespolitiek en nepotisme (politieke benoemingen, lucratieve contracten voor familie en vrienden en het toebedelen van projecten aan verkiezingssponsors) en zullen regels en procedures voor openbare aanbestedingen strikt nageleefd worden conform de comptabiliteitswet.

2.9.3 Structurele verhoging van overheidsinkomsten door middel van fiscale hervorming Het hoofdelement in de fiscale hervorming van POR is dat elke burger die voldoet aan zijn fiscale verplichtingen er op vooruit zal gaan.

De essentie van de fiscale hervorming is dat het gewicht van de belastingen van directe (zoals loon-, inkomsten-, winst- en dividendbelasting) verschuift naar de indirecte (invoerrechten en accijnzen). Dit tweede element heeft als voordeel: 1. een bredere en rechtvaardige basis in de zin dat zij die momenteel niet (voldoende) bijdragen (meer) gaan bijdragen, zoals de burger die werkt zonder belasting af te dragen, de zakenman die niet aan zijn fiscale verplichtingen voldoet en onze bezoekers; 2. vanwege de bredere basis van belastingen zullen de overheidsinkomsten toenemen; 3. doordat het gewicht van de belastingen meer op consumptie ligt zal de consument meer controle hebben op wat hij middels belastingen aan de landskas bijdraagt. Dus het uitgavenpatroon van de burger bepaalt zijn bijdrage; 4. hoewel de fiscale hervorming op het moment van invoering een inflatoir effect kan hebben, kan de consument middels zijn uitgavenpatroon deze invloed verkleinen of zelfs neutraliseren; 5. het aanslaan, innen en de controle wordt hierdoor efficiĂŤnter.

47

Het derde element is dat ons belastingsysteem vereenvoudigd zal worden, zowel de directe als de indirecte belastingen. In dit kader wordt speciale aandacht gegeven aan de invoerrechten, loon- en inkomstenbelasting en de aftrekposten zullen herzien worden. bovendien zullen belastingen die niet of nauwelijks bijdragen aan de landskas afgeschaft worden en zullen de vrijkomende middelen gebruikt worden voor betere controle op de naleving van onze belastingwetten.

Het vierde element is dat een systeem zal worden ingevoerd waarbij de burger op korte termijn teveel betaalde belasting gerestitueerd krijgt. Het vijfde element is de invoering van nieuwe fiscale faciliteiten met het doel om investeringen in de particuliere sector te stimuleren die bijdragen aan de economische groei en diversificatie, kwaliteit arbeid en meer inkomsten voor de overheid. Het zesde element is dat voor een periode van een jaar de dividendbelasting verlaagd wordt tot 0% onder de voorwaarde dat minstens 50% van het bedrag dat aan dividend uitgekeerd wordt aan de aandeelhouders voor een periode van minstens vijf jaar geĂŻnvesteerd moet worden in een investeringsfonds voor de ontwikkeling van de technologische sector.

Het zevende element heeft als specifiek doel de verbetering van de positie van gepensioneerden. Er zal gezorgd worden dat de gepensioneerde geen belasting betaalt op zijn ouderdomspensioen van SVb als hij andere inkomsten heeft (andere pensioenen of inkomstenbronnen). Bovendien komt er een stop op de onrechtvaardigheid dat heden gepensioneerden zowel het werknemersdeel als het werkgeversdeel van de AZV en ouderdomspensioenpremies moeten betalen.

2.9.4 Verbetering controle en transparantie Om een democratie goed te laten functioneren is het noodzakelijk en van belang dat er een goed werkend systeem van checks and balances is om te voorkomen dat bestuurders slechte of onverantwoorde beslissingen nemen die niet in het algemeen belang zijn. In dit kader zal het respect en de nodige middelen gegeven worden aan de advies- en toezichthoudende organen die een belangrijk onderdeel van ons democratisch systeem vormen. Wij bedoelen hiermee de Raad van Advies, Algemene Rekenkamer Aruba (ARA), Centrale Accountantsdienst (CAD) en de Sociaal Economische Raad (SER).

Volgens onze grondwet is het Parlement het hoogste orgaan van ons land en heeft de taak om de regering te controleren, maar in de praktijk is deze al jaren meer een stempel parlement waar de parlementariĂŤrs die de regering steunen zich aan deze onderwerpen en als enige taak beschouwen om onder alle omstandigheden de regering te steunen en verdedigen. Deze praktijken, die ons land grote schade aanbrengen, moet worden stopgezet en POR zal daarvoor zorgdragen.

Het spreekt voor zich dat dit een fundamentele mentaliteitsverandering in ons politieke systeem vereist. POR neemt het op zich om het veranderingsproces van de politieke cultuur van ons land te begeleiden en stimuleren door het goede voorbeeld te geven en door de samenleving voor te lichten over het belang dat we een Parlement hebben die aan haar controlerende taken voldoet.

48

2.10 INTEGRITEIT, TRANSPARANTIE EN DEUGDELIJK BESTUUR

“

HET IS DUIDELIJK DAT SOMMIGE ZAKENMENSEN ALLES KRIJGEN

VAN DE REGERING EN IK VRAAG ME AF OF DAT ALS DANK IS VOOR VERKIEZINGSBIJDRAGEN

“

”

ER ZIJN ZOVEEL RARE EN TWIJFELACHTIGE ZAKEN GAANDE

IN DE OVERHEID DAT HET SOMS LIJKT ALSOF ARUBA EEN BANANENREPUBLIEK IS

”

POR gelooft in het vaststellen van de beginselen van integriteit, transparantie en deugdelijk bestuur als basis van het bestuur om een hoog niveau van kwaliteit van bestuur te waarborgen. POR richt zich op: het rapport ‘Calidad’, wet op financiering van politieke partijen (de statuten van POR geven hier al gewichtigheid aan), versterking van ARA en CAD, depolitiseren van het personeelsbeleid van de overheid, instellen van een Integriteitsbureau, en bevorderen van een verandering van de politieke cultuur van ons land.

49

2.10.1 Rapport ‘Calidad’ actualiseren en uitvoeren POR zal aandacht, belang en prioriteit geven aan de aanbevelingen gedaan in het rapport ‘Calidad’ van de Arubaanse werkgroep Deugelijkheid van Bestuur die tot op heden nog niet zijn uitgevoerd.

2.10.2 Wet financiering politieke partijen invoeren Er zal een wet op financiering van politieke partijen ingevoerd worden met het doel om helderheid te verschaffen en politieke en commerciële belangen te scheiden. Hierop vooruitlopend is in artikel 7 paragraaf 1 van de statuten van POR bepaald dat in geval een ontvangen donatie in een periode van twaalf maanden het bedrag van tienduizend florin overschrijdt, het partijbestuur de naam van de donateur en het bedrag in kwestie aan de partijraad bekend moet maken.

50

2.10.3 Versterking ARA en CAD ARA en CAD versterken en hun verantwoordelijkheid uitbreiden met de specifieke taak dat zij in hun onderzoeks- en controle werkzaamheden zich ook moeten richten op en verslag moeten uitbrengen over de aspecten integriteit en deugdelijk bestuur. Het is van belang dat deze diensten meer zeggenschap krijgen over hun personeelszaken en begroting.

2.10.4 Depolitiseren van het personeelsbeleid van de overheid Het personeelsbeleid van de overheid zal gedepolitiseerd worden om te voorkomen dat bestuurders deze misbruiken voor politieke doeleinden. In dit kader zal de prioriteit liggen bij zowel het benoemings- als het ontslagbeleid. De bevoegdheid om ambtenaren te benoemen en te ontslaan zal overgedragen worden aan een commissie bestaande uit de diensthoofden van de Directie FinanciĂŤn (DF), Departamento Recurso Humano (DRH) en de Dienst in kwestie.

2.10.5 Procedures openbare aanbestedingen versterken Er zal een nieuwe procedure ingevoerd worden waarbij wanneer een minister wil afwijken van de comptabiliteitsregels voor openbare aanbestedingen, hij de ministeriĂŤle beschikking voor advies dient te sturen naar DF en CAD die de redenen waarom de minister wenst af te wijken zullen beoordelen en de minister zullen adviseren. De ministeriĂŤle beschikking dient samen met de genoemde adviezen gepubliceerd te worden.

2.10.6 Instelling Bureau Integriteit Er zal een nieuwe dienst ingesteld worden, genaamd Bureau Integriteit met als taak het opstellen en uitvoeren van een integraal beleid voor de bevordering van integriteit en deugdelijk bestuur.

2.10.7 Verandering van de politieke cultuur In het veranderingsproces van de politieke cultuur die POR voorstaat zullen aspecten van integriteit, transparantie en deugdelijk bestuur verwerkt worden. De regering gebruikt geld van het volk en het volk heeft recht op een duidelijk zicht op het financieel beheer van de regering en moet erop kunnen vertrouwen dat op een degelijke, serieuze en verantwoorde wijze met haar geld omgegaan wordt.

51

52

2.11 CULTUUR

“

AANGEZIEN DE SAMENSTELLING VAN ONZE SAMENLEVING SNEL VERANDERT IS HET BELANGRIJK DAT WIJ ONZE

“

CULTUUR IS VAN ESSENTIEEL BELANG IN DE ONTWIKKELING VAN DE MAATSCHAPPIJ

”

CULTUUR BESCHERMEN EN BEHOUDEN

”

Een trots en gerespecteerd volk is een volk met een sterke identiteit die zijn culutureel erfgoed kent. Cultuur is onderdeel van het fundament van een gezonde en ontwikkelde maatschappij.

POR staat er sterk voor om de positie van onze culturele sector te versterken door middel van prioriteiten stellen, professionalisme en het creëen van nieuwe mogelijkheden. De centrale rol van cultuur zal verankerd worden in het onderwijs, de econnomie, het toerisme en de infrastructuur. Om dit te bereiken zal nadruk worden gelegd op: cultureel onderwijs, behoud, documentatie en digitalisering van culturele informatie, bescherming van ons tastbare en ontastbare erfgoed, meer geld voor het stimuleren van de culturele sector, zorgdragen dat de culturele sector deel uitmaakt van de economische revolutie en cultuur bevorderen als integraal onderdeel van ons toeristisch product.

53

2.11.1 Cultureel onderwijs Er zal een solide culturele kennis in het onderwijs opgenomen worden opdat de leerling essentiĂŤle informatie over de Arubaanse cultuur kan vergaren en waarbij creativiteit en deelname gestimuleerd wordt, alsook de motivatie om bij te dragen aan onze cultuur in de verschillende aspecten.

2.11.2 Redden van culturele informatie Om de kennis van onze cultuur en cultureel erfgoed te vergroten en ten uitvoer te brengen zal worden zorggedragen voor behoud, documentatie en digitalisering van culturele informatie van zowel ons tastbare erfgoed en onze tradities en gewoontes. Dit vereist een hechte samenwerking tussen verschillende overheidsdiensten, zoals Departamento di Cultura Aruba (DCA), Archivo Nacional Aruba (ANA) en Biblioteca Nacional Aruba (BNA).

2.11.3 Behoud van ons tastbare en ontastbare erfgoed Ons tastbare erfgoed zoals onze monumenten zal beschermd worden door middel van bewustwording/voorlichting en invoering van fiscale prikkels om de aankoop en restauratie van monumenten te faciliteren. Daarnaast zal de kennis van ons ontastbare erfgoed bevorderd en vergroot worden door het belang terug te geven aan diensten als UNESCO en fondsen die zich inzetten voor ons erfgoed.

2.11.4 Meer geld toewijzen voor stimuleren van de culturele sector Naast ons Cultureel Fonds UNOCA zal een verkenning worden gedaan naar nieuwe mogelijkheden om fondsen te creĂŤren ter ondersteuning van culturele participatie en om een steun in de rug te geven aan hen die willen meewerken aan de ontwikkeling van een creatieve economie. Hierbij wordt prioriteit gegeven aan grotere participatie van de particuliere sector in culturele creatieve activiteiten.

2.11.5 Zorgen dat de culturele sector deel uitmaakt van de economische revolutie Er zal gezorgd worden dat de culturele sector ook deel uitmaakt van de economische revolutie (zie subparagraaf 2.8.1), met beleid, wetten en prikkels die kunstenaars en andere culturele professionals aanmoedigen om deel te nemen.

54

2.11.6 Cultuur als integraal onderdeel van ons toeristisch product In dit kader wordt de cultuur kennisoverdracht gebaseerd op juiste informatie gestimuleerd tussen bezoekers en inwoners, met respect voor onze gewoontes en een authentieke ervaring voor onze bezoekers opleverend. Bovendien zullen alle partners in de toeristische sector gewezen worden op hun verantwoordelijkheid te zorgen dat cultuur en identiteit fundamenteel zijn in de bevordering van het toerisme. De plannen om van San Nicolas de Culturele Hoofdstad van Aruba te maken zullen doorgezet worden (zie subparagraaf 2.8.3) en er zullen fiscale prikkels toegepast worden voor het stimuleren van een creatieve economie in San Nicolas.

55

2.12 PRIMAIRE SECTOR

“

WAAROM EEN BUITENLANDS PRODUCT KOPEN ALS ONZE

“

WATER VOOR LANDBOUW TEGEN EEN LAGE PRIJS BLIJFT

LANDBOUWERS HET KUNNEN

EEN PROBLEEM DAT OPGELOST

TELEN?”

MOET WORDEN

”

”

POR staat voor een beleid om de positie van vissers, landbouwers en veetelers te verbeteren middels voorlichting en bevordering van onze primaire sector met het doel om ons land minder afhankelijk te maken van invoer van vis, fruit, groente en vlees. Bevordering van telen en consumeren van lokale producten staat centraal. POR richt zich op: stimuleren van een duurzame primaire sector, beter beheer van grond bestemd voor landbouw, intensiveren van het programma voor de aanleg en renovatie van pieren, versterking Santa Rosa, invoering wet fiscale faciliteiten voor de primaire sector, regulering speervissen en oplossing voor het waterprobleem in de landbouw.

2.12.1 Stimuleren van een duurzame primaire sector Er zal een basis infrastructuur aangelegd worden voor de primaire sector en economische diversificatie gestimuleerd worden in het belang van onze landbouwers, vissers en veetelers.

Dit door middel van een integraal beleid gericht op gebruik van innovatieve en efficiënte methodes en technologie die bijdragen tot een hoger productie niveau en tegelijkertijd minder schadelijk zijn voor ons milieu en natuur (duurzame landbouw).

2.12.2 Beter beheer van grond bestemd voor landbouw Er zal gezorgd worden voor een beter beheer van huurgronden om meer ruimte te scheppen voor het uitgeven van grond bestemd voor landbouw. DIP zal in hechte samenwerking met Santa Rosa hiervoor een plan moeten opstellen en uitvoeren en waar nodig de ROP aanpassen.

56

2.12.3 Sterker programma voor aanleg en renovatie van pieren Middels de Fundacion Centro di Pesca Hadicurari zal een sterker programma voor de aanleg en renovatie van pieren overal op Aruba opgesteld worden (Noord, Oranjestad, Barcadera, Spaans Lagoen, Savaneta, Cura Cabay en San Nicolas) voor behoud van ons erfgoed en bewustzijn van het vissersberoep.

2.12.4 Vertsterking Santa Rosa Santa Rosa zal versterking krijgen met de nadruk op creatie van een fytosaniatire afdeling, verbetering van de dienstverlening, professionalisering van personeel en verbetering van de samenwerking tussen Santa Rosa, landbouwers en vissers.

2.12.5 Uitvoering wet fiscale faciliteiten voor de primaire sector Er zal een wet ten uitvoer gelegd worden waarin een pakket fiscale voordelen geregeld wordt (tax holiday) om onze primaire sector te bevorderen.

57

2.12.6 Regulering speervissen Er zal een electronisch systeem ingevoerd worden en het speervissen wordt beperkt tot aangewezen gebieden die ver verwijderd zijn van koraal en gebieden waar overige watersporten beoefend worden. De bevoegde autoriteiten zullen van nabij monitoren hoe dit systeem in de praktijk functioneert.

2.12.7 Oplossing voor het waterprobleem in de landbouw Er zal een speciaal tarief voor water van de WEB ingevoerd worden voor gebruik in de primaire sector. Ook zal het beheer van waterreservoirs verbeterd worden, o.a. door meer moderne dammen aan te leggen en/of uitbreiding van de bestaande dammen.

2.12.8 Invoering van landbouw op scholen Landbouw wordt ingevoerd op scholen en er zal voor worden gezorgd dat scholen als doel hebben een plantage te hebben op hun terrein die toegankelijk is voor alle kinderen.

58

2.13 TRANSPORT

“

DE VERBINDING TUSSEN ARUBA, CURAÇAO EN BONAIE MOET

VERBETERD EN UITGEBREID WORDEN OMDAT MOMENTEEL ONS LAND TEVEEL AFHANKELIJK IS VAN EEN LUCHTVAARTMAATSCHAPPIJ DIE IN DE PROBLEMEN IS

“

”

DE DIENSTVERLENING VAN ARUBUS MOET WORDEN VERBETERD,

MAAR DE FINANCIËLE SITUATIE VAN HET BEDRIJF STAAT DIT PROCES IN DE WEG

”

Voor wat betreft de sector transport, is het hoofddoel van POR om de lucht-, zee- en landverbindingen en transport te verbeteren opdat onze transport sector optimaal kan bijdragen aan en de sociaal-economische ontwikkeling. In deze context moet verbetering in de breedste zin van het woord worden beschouwd, dus in de zin van verbetering van de veiligheid, efficiëntie, kwaliteit van de dienstverlening en duurzaamheid. Daarom richt POR zich op: actualiseren van de luchtvaartwetten en versterking van Directie Luchtvaart, ondersteuning van het investeringsplan van de luchthaven en tevens met betrekking tot de luchtverkeersleiding, verbetering van de verbinding tussen Aruba, Curaçao en Bonaire, uitvoering van het rapport “Maritieme Toekomst van Aruba” en uitvoering van een strategisch mobiliteitsplan.

59

2.13.1 Actualisering van luchtvaartwetten en vertserken Directie Luchtvaart In 2018 zal de ICAO (International Civil Aviation Organization) Aruba controleren. Het is daarom van belang dat onze luchtvaartwetten actueel gemaakt worden conform de regels en eisen van de ICAO. Hoewel in de praktijk ons land volledig voldoet aan de regels van de ICAO, moeten onze wetten geactualiseerd worden om dit te weerspiegelen. Rekening houdend met de genoemde controle moet de Directie Luchtvaart versterking krijgen opdat deze de taak van toezichthouder van onze luchtvaartsector optimaal kan vervullen.

2.13.2 Ondersteuning investeringsplan luchtverkeersleiding Rekening houdend met de groei in de toekomst van het aantal bezoekers aan ons land die via de luchthaven binnenkomen, heeft de Aruba Airport Authority een investeringsplan 2016-2030 opgesteld met het doel om op constante basis en in fases de capaciteit van onze luchthaven te vergroten en de faciliteiten, beheer en dienstverlening van onze luchthaven te blijven verbeteren. POR ondersteunt dit investeringsplan en zal meewerking verlenen aan de uitvoer ervan.

2.13.3 Ondersteuning investeringsplan luchtverkeerstoren Een van de belangrijkste redenen waarom de overheids-NV Air Navigation Services Aruba (ANSA) vanaf 1 januari 2015 is ingesteld was om zo snel mogelijk de investeringsachterstand met betrekking tot apparatuur en systemen op het gebied van communicatie, navigatie en surveillance weg te werken om de veiligheid en capaciteit in ons luchtruim te verbeteren, alsook de kwaliteit van de dienstverlening. Het ANSA investeringsplan 2015-2020 is in volle gang en wordt door POR ondersteund.

Als onderdeel van dit plan wordt geïnvesteerd in de aankoop en installatie van een modern surveillance (radar) systeem. Met dit project wordt het niveau van de veiligheid in ons luchtruim enorm verbeterd. In september van dit jaar zal de radar dienst beginnen te doen en de volgende stap is dat Aruba haar luchtruim uitbreidt om de efficiÍntie van het luchtverkeer nog meer te verbeteren. POR staat achter deze uitbreiding en zal vervolgens onderhandelingen aangaan met Nederland en Curaçao om het luchtruim van Aruba te vergroten.

60

2.13.4 Verbetering van de verbinding tussen Aruba, Curaçao en Bonaire Om dit te realiseren zullen particuliere initiatieven gestimuleerd en geprikkeld worden om rendabele en concurrerende luchtverbindingen tussen de eilanden te waarborgen. Daarnaast ondersteunen we het plan voor een snelle veerdienst tussen de eilanden met een thuishaven in San Nicolas. Behalve dat dit project de economie van San Nicolas een grote duw vooruit geeft creëert het tevens nieuwe commerciële mogelijkheden voor ons land en nieuwe mogelijkheden om tezamen de ABC-eilanden te promoten als toeristische bestemming.

2.13.5 Nationale luchtvaartmaatschappij In verband met het vorige punt zal POR de mogelijkheid bestuderen om met een nationale luchtvaartmaatschappij te komen die de stroom regionale passagiers garandeert en voor meer concurrentie zorgt om vluchten tussen de ABC-eilanden en bijvoorbeeld tussen Aruba, Colombia en Costa Rica betaalbaarder te maken.

2.13.6 Uitvoering van het rapport “Maritieme Toekomst van Aruba” Het rapport “Maritieme Toekomst van Aruba” (MTA) zal ten uitvoer gebracht worden met het oog op vergroting van het belang van de maritieme sector voor onze economie en veilig gebruik van onze wateren te verzekeren, zonder onze maritiem mileu te beschadigen. In dit kader zal er speciale aandacht zijn voor het bevorderen van registratie van schepen met buitenlandse eigenaren. Ook zal het verzelfstandigingsproces van Directie Scheepvaart Aruba (DSA) doorgezet en afgerond worden.

2.13.7 Uitbreiding cruise toerisme POR zal de cruise toerisme markt blijven uitbreiden en proberen modernere en luxere schepen aan te trekken. In dit kader zal aan onze haven gewerkt worden om ze gereed te maken voor de ontvangst van mega cruise schepen.

61

2.13.8 Uitvoering strategisch mobiliteitsplan In overleg met de belanghebbenden zal een strategisch mobiliteitsplan opgesteld en uitgevoerd worden. Belangrijkste uitgangspunt hierbij is dat alle districten en buurten moeten kunnen rekenen op betrouwbaar en punctueel openbaar vervoer dat voldoet aan de behoeftes van onze maatschappij. Om dit te bereiken zullen de routes van het openbaar vervoer herzien en verbeterd worden en gezorgd worden voor een definitieve oplossing van de financiĂŤle problemen van Arubus zodat het bedrijf zich kan richten op verbetering van de dienstverlening aan de samenleving. Daarnaast zullen onze wetten openbaar vervoer gemoderniseerd worden en zal de DTP versterking krijgen om het fenomeen van taxichauffeurs zonder vergunning en andere overtredingen van de regels op effectieve wijze te bestrijden.

62

Aruba kan het!

Dit is een reflectie van onze visie op 17-21 Voor het complete partij programma kijk op onze facebookpagina POR E Forsa Nobo

Samen kunnen we het!

Por E Forsa Nobo