Gi program nr1 2017 130x205mm by Goethe

luty â&#x20AC;&#x201C; czerwiec Februar â&#x20AC;&#x201C; Juni 2017

Warszawa / Warschau wydarzenia / Veranstaltungen

wstęp / Vorwort

Trzymają Państwo w rękach nasz nowy magazyn. Będziemy w nim informować o projektach i działaniach Goethe-Institut w Warszawie. Mamy nadzieję, że chętnie nas Państwo odwiedzą i staną się stałymi gośćmi Goethe-Institut, jako kursanci, czytelnicy czy też uczestnicy wydarzeń kulturalnych.

Ich freue mich, dass Sie unser neues Magazin in Händen halten. Mit ihm wollen wir Sie künftig zwei Mal im Jahr über die Projekte und Aktivitäten des Goethe-Instituts Warschau informieren. Wir hoffen, Sie finden bald, und immer wieder, den Weg zu uns. Zu den Sprachkursen, in die Bibliothek und zu den vielen Veranstaltungen. 3

Od listopada 2016 jestem nowym dyrektorem Goethe-Institut w Warszawie; przedtem, przez pięć lat pełniłem tę funkcję w Nowym Jorku. To, co w USA w chwili mego wyjazdu nabierało dopiero kształtu, w Polsce i Europie jest już rzeczywistością: konfrontacja na polu kultury, w której biorą udział, jak się wydaje, nieprzejednane obozy. Jak zawsze, tak i w tej sytuacji Goethe-Institut pozostaje wierny swojej misji promowania dialogu. Tym bardziej, że o porozumienie dziś nie jest łatwo. Niezbędnym warunkiem tego porozumienia jest rozum oraz – parafrazując Kanta – odwaga do posługiwania się rozumem. Zgodnie z tą myślą prezentujemy propozycję różnorodnych wydarzeń wpisujących się w ideę porozumienia w tych trudnych czasach. Cieszę się na spotkania z Państwem w Warszawie i w całej Polsce.

Seit dem 1. November 2016 bin ich als neuer Leiter des Goethe-Instituts in Warschau; zuvor war ich fünf Jahre in New York. Was sich in den USA bei meinem Abschied erst abzeichnete, ist in Polen und Europa bereits in vollem Gang: ein Kulturkampf, in dem sich zwei Lager fast unversöhnlich gegenüber stehen. Das Goethe-Institut bleibt in dieser Situation, wie überall, seinem Auftrag treu: dem Dialog. Gerade weil Verständigung derzeit nicht leicht fällt. Verständigung setzt Verstand voraus, und, mit Kant gesprochen, den Mut, sich seines Verstands zu bedienen. Wir möchten Ihnen in diesem Sinne ein Angebot machen, mit diversen Beiträgen zur Verständigung in schwierigen Zeiten. Ich freue mich auf die Begegnung mit Ihnen, unseren Gästen, Partnern und Kunden, in Warschau und im ganzen Land.

Wolność to coś takiego, czego jedni się boją, a inni nie Freiheit ist etwas, wovor manche Angst haben und andere nicht Herta Müller

Wykład z konferencji European Angst / Vortrag aus der Konferenz European Angst

Pewnego zimowego dnia poszłam z matką do sąsiedniej wsi, trzy kilometry przez śnieg, żeby kupić futro z lisa na kołnierz do płaszcza.

An einem Wintertag ging ich mit meiner Mutter drei Kilometer durch den Schnee ins Nachbardorf ein Fuchsfell kaufen für einen Mantelkragen.

Futrzany kołnierz miał być moim gwiazdkowym prezentem. Futro było całym lisem, z rudawym jedwabnym połyskiem. Miało głowę z uszami, wysuszony pysk i na łapach czarne zasuszone poduszeczki z białymi jak porcelana pazurami. I ogon tak puszysty, jakby nadal był w nim wiatr. Lis żył.

Der Pelzkragen sollte das Weihnachtsgeschenk meiner Mutter sein. Das Fell war ein ganzer Fuchs und es glänzte kupferrot und wie Seide. Es hatte einen Kopf mit Ohren, eine getrocknete Schnauze und an den Füßen die schwarzen getrockneten Pölsterchen der Pfoten mit porzellanweißen Krallen und einen

Christoph Bartmann dyrektor / Institutsleiter

Już nie w lesie, ale w swym zakonserwowanym pięknie. Myśliwy miał włosy rude jak lis. Poczułam się nieswojo. Być może dlatego spytałam, czy sam go zastrzelił. Odpowiedział, że do lisów się nie strzela, one wpadają w sidła. A teraz miał być z niego kołnierz do płaszcza. Chodziłam jeszcze do szkoły i nie chciałam nosić na szyi, tak jak starsze panie, całego lisa, z głową i łapami, marzył mi się kawałek futra jako kołnierz. Lis był jednak zbyt piękny, aby go pociąć. Dlatego towarzyszył mi przez lata i wszędzie, gdzie mieszkałam, leżał na podłodze jak zwierzę domowe. Pewnego dnia potrąciłam nogą futro i ogon się przesunął. Był obcięty. Kilka tygodni później obcięta była prawa tylna łapa, potem lewa. Kilka miesięcy później po kolei przednie łapy. Służba bezpieczeństwa podług własnej woli wchodziła i wychodziła z mojego mieszkania. Jeśli chcieli, zostawiali znaki. Po drzwiach wejściowych niczego nie było widać. Miałam zrozumieć, że w moim własnym mieszkaniu może mi się przytrafić to samo co lisowi. Pracowałam wtedy w fabryce i tłumaczyłam instrukcje obsługi maszyn importowanych z Niemiec. Również w biurze co kilka dni pojawiał się kapitan Securitate. Chciał zrobić ze mnie szpicla. Najpierw za pomocą pochlebstw. A gdy odmówiłam, rzucił wazonem z kwiatami o ścianę i zaczął mi grozić. Na pożegnanie powiedział: Jeszcze tego

so bauschigen Schwanz, als wär noch der Wind drin. Der Fuchs lebte. Nicht mehr im Wald, aber in seiner konservierten Schönheit. Der Jäger hatte rote Haare wie der Fuchs. Das war mir unheimlich. Vielleicht fragte ich ihn deshalb, ob er ihn selbst geschossen hat. Er sagte, auf Füchse schießt man nicht, Füchse gehen in die Falle. Das alles sollte ein Mantelkragen werden. Ich ging noch zur Schule und wollte nicht wie alte Damen einen ganzen Fuchs mit Kopf und Pfoten am Hals, sondern nur ein Stückchen Fell als Kragen. Aber zum Zerschneiden war der Fuchs zu schön. Darum begleitete er mich jahrelang und durfte überall, wo ich wohnte, wie ein Haustier auf dem Fußboden liegen. Eines Tages stieß ich im Vorbeigehen an das Fell und der Schwanz rutschte weg. Er war abgeschnitten. Wochen später war der rechte hintere Fuß abgeschnitten, dann der linke. Ein paar Monate später nacheinander die vorderen Füße. Der Geheimdienst kam und ging, wie er wollte. Er hinterließ Zeichen, wenn er wollte. Der Wohnungstür sah man nichts an. Ich sollte wissen, dass mir in meiner Wohnung dasselbe passieren kann, wie dem Fuchs. Zu der Zeit arbeitete ich in einer Fabrik und übersetzte die Betriebsanweisungen für Maschinen, die aus Deutschland importiert wurden. Auch im Büro tauchte jetzt alle paar Tage ein Securitate-Hauptmann auf. Er wollte mich als Spitzel

pożałujesz. Wrzucimy cię do wody. Najpierw jednak zostałam wyrzucona z fabryki. Teraz byłam bezrobotnym wrogiem państwowym. Podczas kolejnych przesłuchań tajniak nazywał mnie „elementem pasożytniczym”. Przywodziło to na myśl robactwo. Ta sama bezpieka, która spowodowała moje zwolnienie, oskarżała mnie teraz z tego powodu i groziła więzieniem. Tak to było z pracą. Obowiązywały zasady jak w wojsku. Każdy codziennie musiał stawić się przed państwem. Kiedy przychodziliśmy o wpół do siódmej do pracy, nad fabrycznym dziedzińcem rozbrzmiewała aż do nieba marszowa muzyka. Szliśmy,

anwerben. Zuerst mit Schmeicheleien. Und als ich mich weigerte, warf er die Blumenvase an die Wand und drohte. Sein Abschiedssatz war: Es wird dir noch leidtun. Wir werfen dich ins Wasser. Erst einmal wurde ich dann aber aus der Fabrik geworfen. Jetzt war ich ein Staatsfeind und arbeitslos. Der Geheimdienstler nannte mich bei den nun folgenden Verhören „parasitäres Element”. Das klang wie Ungeziefer. Der selbe Geheimdienst, der meine Entlassung bewirkte, beschuldigte mich nun dafür und erinnerte mich daran, dass es dafür Gefängnis geben könnte. So war das mit den Arbeitsplätzen.

chcąc nie chcąc, w jej rytm. Każdy docierał na swoje miejsce. Robotnicy do taśm, a my, pracownicy biurowi, do biurek. Potem szło się pod prysznic, umyć włosy. Potem kawa i malowanie paznokci. Trochę dłubaniny i już była przerwa obiadowa z muzyką marszową z głośników. Obecność była o wiele ważniejsza niż produktywność. Od pierwszego dnia pracy do emerytury pensję dostawaliśmy za posłuszeństwo. Nie miało znaczenia, czy się coś produkowało czy nie. Nasza fabryczna dewiza brzmiała: nie rób dzisiaj tego, co zaniedbałeś wczoraj, ponieważ jutro może być już niepotrzebne. Kiedy opowiedziałam matce o lisie, miał już obcięte wszystkie cztery łapy. Matka spytała: Czego oni chcą od ciebie. Odpowiedziałam:

Es war wie beim Militär. Jeder mußte jeden Morgen antreten beim Staat. Wenn man morgens um halb Sieben zur Arbeit kam, spielte über dem Fabrikhof die Marschmusik bis hinauf in den Himmel. Man ging im Takt, ob man wollte oder nicht. Jeder kam an seinem Platz an. Die Arbeiter an den Fließbändern und wir Büroleute an den Schreibtischen. Und dann ging man duschen und Haare waschen. Dann wurde Kaffee gekocht, die Fingernägel lackiert. Zwischendurch bisschen was gewerkelt und dann war schon Mittagspause mit Marschmusik aus dem Lautsprecher. Viel wichtiger als unsere Produktivität war unsere Anwesenheit. Für diesen Gehorsam gab es vom ersten Arbeitstag bis zur Rente jeden Monat ein Gehalt. Ob etwas produziert wurde oder nicht, spielte keine Rolle. Unsere Maxime in der Fabrik war: Mach heute nicht, was du gestern versäumt hast, denn morgen ist es vielleicht nicht mehr nötig. Als ich meiner Mutter die Sache mit dem Fuchs erzählte, waren ihm schon alle vier Füße abgeschnitten. Meine Mutter fragte: Was wollen die von dir. Ich sagte: Angst. […]

Strachu. […]

tłumaczenie: Katarzyna Leszczyńska cały tekst dostępny na: www.goethe.de/polska

Der vollständige Text: www.goethe.de/polen

maj / Mai 2016

czerwiec / Juni 2016

Ogrรณd Powszechny

Niemandszeit / Nowy Teatr

Szczęśliwej podróży Gute Reise „Mądremu podróże najlepszą nauką“ – pisał Goethe. Jak ta myśl odnosi się do nas, w dzisiejszych czasach? Czy obecnie raczej zaniechanie podróży nie byłoby godne pochwały? Podróżujemy bowiem – z własnej woli lub pod przymusem – a złe wspomnienie z ostatniej podróży nie odbiera nam radości z kolejnej. Podróżowanie już dawno straciło swoją niewinność, ale fakt ten nie pomaga pozbyć się rajzefiber. „Szczęśliwej podróży” – to motto cyklu wydarzeń, które odbędą się w bibliotece Goethe-Institut pomiędzy 17 lutego a 26 maja. Będą to rozmowy, pokazy filmowe, koncerty, seminaria oraz spotkania inspirowane wieloma aspektami podróży. Mowa tu o podróżach w czasie, o wyprawach także edukacyjnych i post-turystyce. Chodzi także o ucieczkę i wygnanie. Również o to jak podróżują słowa i jak podróżnicy słów poszukują. Na dobry początek podróż raczej niedługa, z NRD do Krakowa w 1974 roku. Wyprodukowany przez DEFA film Egona Günthera „Klucze“ opowiada o wielkiej przygodzie, jaką była podróż do Polski w czasach PRL-u.

„Die beste Bildung findet ein gescheiter Mensch auf Reisen“, heißt es bei Goethe. Ob dieser Satz auch für uns noch Gültigkeit besitzt? Sind nicht eher die Menschen zu loben, die das Reisen bleiben lassen? Tatsächlich reisen wir, freiwillig oder unfreiwillig, fast ohne Unterlass und lassen uns vom Ärger über unsere letzte Reise kaum die Vorfreude auf die nächste rauben. Das Reisen hat längst seine Unschuld verloren, aber diese Einsicht hilft nicht viel gegen Reisefieber. „Gute Reise!“ heißt das Motto der Veranstaltungsserie in der Bibliothek des Goethe-Instituts. Vom 17. Februar bis zum 26. Mai gibt es hier Gespräche, Filme, Konzerte, Seminare und Begegnungen rund um das Thema Reisen. Die Rede ist von Zeitreisen, Entdeckungsreisen, Abenteuerreisen und sogar Bildungsreisen. Es geht aber auch um Flucht, Exil und Havarien – und um das neue Schlagwort „Post-Tourismus“. Oder darum, wie Wörter reisen und Reisende nach Wörtern suchen. Den Anfang macht eine eher kurze Reise, nämlich aus der DDR nach Krakau im Jahre 1974. Egon Günthers DEFA-Film „Die Schlüssel“ erzählt vom großen Abenteuer einer Polenreise im Sozialismus.

czerwiec / Juni 2016

Conflict Food / Goethe-Institut 13

Klucze Die Schlüssel reż. / Reg. Egon Günther NRD / DDR, 1972, 97'

17.02.2017 18.00

film i rozmowa / Film und Gespräch

aktorki / Schauspielerinnen: Jutta Hoffmann, Magdalena Zawadzka krytyk filmowy / Filmkritiker: Claus Löser prowadzenie / Moderation: Tomasz Raczek Goethe-Institut, ul. Chmielna 13a

„Klucze” to jeden z najbardziej tajemniczych NRD-owskich „półkowników”. Muzykę do filmu skomponował Czesław Niemen. Bohaterami filmu są Klaus, student matematyki i Ric, robotnica z fabryki żarówek, którzy wybierają się na wakacje do Krakowa. Ich przygody w Polsce stają się pretekstem do rozważań o relacji jednostki i społeczeństwa w państwie socjalistycznym oraz o niemożliwych do pokonania barierach klasowych i intelektualnych. Film jest eksperymentem, który łączy fotografię dokumentalną z improwizacją i inscenizacją, porzuca wszelkie reguły dramatu, naśladuje dynamikę rzeczywistości.

„Die Schlüssel“ ist einer der aufregendsten DDR-Tresorfilme. Die Musik komponierte der polnische Sänger Czesław Niemen. Klaus, ein Mathematikstudent, und Ric, Fabrikarbeiterin, fahren in den Urlaub nach Krakau. Sie machen sich Gedanken über ihre gemeinsame Zukunft. Ihr Abenteuer in Polen lässt sie das Verhältnis von Individuum und Gesellschaft in einem sozialistischen Land und die unüberwindbaren Barrieren der intellektuellen Klasse überdenken. Der Film ist ein Experiment und verbindet dokumentarische Fotografien, Fragmente von Improvisation und Inszenierung. Er hält sich nicht an die Regeln eines Dramas und versucht die Dynamik der Realität zu imitieren.

We dwóch dookoła świata Zwei um die Welt

Exil Shanghai reż. / Reg. Ulrike Ottinger Niemcy / Deutschland, 1997 © Paul und Hansen Hoepner

24.02.2017 18.00

spotkanie / Begegnung

Paul Hoepner Hansen Hoepner

Goethe-Institut, ul. Chmielna 13a Bracia Paul i Hansen Hoepnerowie postanowili okrążyć kulę ziemską w 80 dni, tak samo jak Fileas Fogg ze znanej powieści Juliusza Verne’a „W 80 dni do okoła świata”. Wyruszyli z Berlina bez grosza przy duszy. Jak udało im się zrealizować to śmiałe przedsięwzięcie?

Wie Phileas Fogg in dem Jules-Verne-Klassiker „In 80 Tagen um die Welt“ beschlossen die Brüder Paul und Hansen Hoepner, den Erdball zu umrunden. Ohne einen einzigen Cent in der Tasche verließen sie Berlin. Wie ist es ihnen gelungen, den Plan zu verwirklichen?

3.03.2017, 18.00

4.03.2017, 18.00

części / Teile: 1. Rena Krasno, 62’ 3. Inna Mink, 42’

części / Teile: 2. Theodore & Gertrude Alexander, 165‘ 4. George Spunt, 55’ 5. Geofrey Heller, 51’

Goethe-Institut, ul. Chmielna 13a Film ukazuje historie życia niemieckich, austriackich i rosyjskich Żydów, którzy w Szanghaju znaleźli schronienie przed Holokaustem. Fascynujący i obfitujący w cierpki humor dokument o wyjątkowej, kulturowej odysei, która ożywia utracony żydowski świat najbardziej ekscytującego miasta Dalekiego Wschodu.

wieczór filmowy / Filmabend wprowadzenie / Einführung: Ewa Chomicka, Muzeum POLIN

Der Film zeigt die Schicksale deutscher, österreichischer und russischer Juden, die in Shanghai Zuflucht vor dem Holocaust fanden. Ein faszinierendes, bitter-komisches Dokument über eine außergewöhnliche kulturelle Odyssee, das die verlorene jüdische Welt der wohl aufregendsten Stadt des Fernen Ostens wieder auferstehen lässt.

O podróżach, spotkaniach i przemianach Von Aufbruch, Begegnung und Veränderung 10.03.2017 10.00

warsztaty dla bibliotekarzy / Workshop für Bibliothekare

Kathrin Buchmann (LesArt)

Goethe-Institut, ul. Chmielna 13a Kathrin Buchmann wyruszy wspólnie z uczestnikami warsztatów w interaktywną podróż literacką. Do walizki zapakuje opowiadania, wiersze i ilustracje dla wszystkich otwartych na świat powyżej piątego roku życia.

Kathrin Buchmann begibt sich gemeinsam mit den Bibliothekaren auf eine interaktive Reise in fremde (literarische) Gefilde. Im Gepäck hat sie Geschichten, Gedichte und Bilder für weltoffene Menschen ab fünf.

Dlaczego w każdym języku świat wygląda inaczej? Warum die Welt in anderen Sprachen anders aussieht 10.03.2017 18.00

dyskusja panelowa / Podiumsgespräch

Goethe-Institut, ul. Chmielna 13a „Ten, kto uczy się języka obcego, poznaje w pewnym stopniu również nowy sposób myślenia i spojrzenia na świat” sądzi Lera Boroditsky. Zaproszeni językoznawcy i podróżniczy blogerzy przyjrzą się bliżej temu stwierdzeniu. Dlaczego do nauki pewnych języków potrzebny jest dobry zmysł orientacji? Czemu nie wystaczy Google Translate?

„Wer eine neue Sprache lernt, erwirbt zu einem gewissen Grad auch eine neue Denkweise und einen neuen Blick auf die Welt“, sagt Lera Boroditsky. Wir wollen uns dieser Aussage gemeinsam mit Sprachwissenschaftlern und Reisebloggern nähern: Warum braucht man für manche Sprachen einen guten Orientierungssinn? Und reicht nicht Google Translate?

Wędrujące słowa Wörter wandern

Tomek Sikora o fotografii podróżniczej Tomek Sikora über Reisefotografie

17.03.2017 18.00

wykład / Vortrag

Goethe-Institut, ul. Chmielna 13a Słowa zapożyczone z niemieckiego weszły do codziennego języka. Na przykład Szwedzi chętnie przejęli niemieckie „Fingerspitzengefühl“, a Polacy „wihajster“. Tematem wykładu są historie wędrujących słów, które przekraczają granice i zadomawiają się w innych językach. W programie również gra „Wanderwörter”.

Täglich benutzen wir Wörter, die ins Deutsche „eingewandert“ sind. Dafür entwickeln Schweden „Fingerspitzengefühl“ und in Polen sagt man „wihajster“. Im Vortrag geht es um Grenzgänger in der deutschen und polnischen Sprache und danach um eine Entdeckungsreise mit dem Spiel „Wanderwörter“.

24.03.2017 18.00

spotkanie / Begegnung

Tomek Sikora

Goethe-Institut, ul. Chmielna 13a Czy istnieje recepta na udane zdjęcia z podróży? Tomek Sikora, artysta od ponad 50 lat fotografujący na całym świecie, opowie o swoich sposobach na uchwycenie podróżniczych doświadczeń – od fotografii ulicznej przez zdjęcia krajobrazów po fotografię autorską.

Gibt es ein Rezept für gelungene Reisefotografien? Der Künstler Tomek Sikora, der seit über 50 Jahren überall auf der Welt fotografiert, erzählt, wie er seine Reiseeindrücke festhält – von Straßenund Landschaftsbildern bis hin zu künstlerischen Fotografien.

Ilija Trojanow

31.03.2017 18.00

wieczór literacki / Autorentreffen

Ilija Trojanow, prowadzenie / Moderation: Christoph Bartmann

Goethe-Institut, ul. Chmielna 13a

Ilija Trojanow, pisarz, tłumacz i wydawca, jeden z najważniejszych niemieckojęzycznych autorów oraz politycznie zaangażowany obywatel świata. Urodził się w 1965 r. w Sofii, mieszkał w Nairobi, Monachium, Bombaju i Kapsztadzie, obecnie żyje w Wiedniu. W latach 90. pisał eseje i reportaże podróżnicze. Za powieść „Kolekcjoner światów” otrzymał w 2006 r. Nagrodę Lipskich Targów Książki. W 2009 r. wraz z Juli Zeh opublikował „Angriff auf die Freiheit. Sicherheitswahn, Überwachungsstaat und der Abbau bürgerlicher Rechte” [Atak na wolność. Obsesja bezpieczeństwa, państwo policyjne i ograniczanie praw obywatelskich]. W 2015 r. wydał polityczną powieść „Macht und Widerstand” [Władza i opór], szeroko zakrojoną panoramę powojennej Bułgarii. W 2016 r. ukazała się książka „Moja olimpiada. 1 amator, 4 lata, 80 konkurencji”, refleksja o granicach ciała i umysłu.

Ilija Trojanow, Schriftsteller, Übersetzer und Verleger, ist einer der wichtigsten deutschsprachigen Autoren der Gegenwart und ein politisch engagierter Weltbürger. 1965 in Sofia geboren, lebte er in Nairobi, München, Mumbai und Kapstadt, heute wohnt er in Wien. In den 90er Jahren verfasste er Sachbücher und Reisereportagen. Für „Der Weltensammler“ bekam er 2006 den Preis der Leipziger Buchmesse. 2009 publizierte er mit Juli Zeh den Band „Angriff auf die Freiheit. Sicherheitswahn, Überwachungsstaat und der Abbau bürgerlicher Rechte“. 2015 kam der politische Roman „Macht und Widerstand“ heraus, ein breites zeitgeschichtliches Panorama zur Nachkriegsgeschichte Bulgariens. 2016 erschien „Meine Olympiade. Ein Amateur, vier Jahre, 80 Disziplinen“, eine Reflexion über Grenzen von Körper und Geist.

Post-turysta Post-Tourist

Technologie translatorskie Übersetzungstechnologien

7.04.2017 18.00

warsztat / Workshop

post-turysta.pl: Marysia Złonkiewicz, Paweł Cywiński

Goethe-Institut, ul. Chmielna 13a Czym różni się turysta od podróżnika? Jak robić zdjęcia, by nie uprzedmiatawiać fotografowanych ludzi? Kto jest narratorem turystycznej wyobraźni? Czy istnieje model turystyki, w którym tak zwany „tubylec” nie pełni roli krajobrazu, widoku, ciekawostki czy służącego?

Wodurch unterscheiden sich Touristen von Reisenden? Wie macht man Fotos, ohne die fotografierten Menschen auf Objekte zu reduzieren? Wer ist der Erzähler unserer touristischen Vorstellungswelten? Wie könnte ein Tourismus aussehen, bei dem die „Eingeborenen“ mehr sind als nur landschaftliche Attraktion, Kuriositäten oder Bedienstete?

21.04.2017 18.00

wykład / Vortrag

Goethe-Institut, ul. Chmielna 13a Po co nam nauka języków obcych, gdy technologie znane z filmów science-fiction, np. uniwersalny tłumacz z filmu „Star Trek” lub Babelfish z „Autostopem przez Galaktykę”, stały się rzeczywistością? Jak zmieni się nasze pojęcie podróżowania, gdy w przyszłości będziemy mogli porozumiewać się bez barier językowych?

Wozu noch Fremdsprachen lernen, wenn Science-Fiction Techniken wie der Universalübersetzer aus „Star Trek“ oder Babelfish aus „Per Anhalter durch die Galaxis“ Realität geworden sind? Wie verändert sich unsere Idee vom Reisen, wenn wir in Zukunft die Sprache unserer Gegenüber immer zu verstehen glauben?

Ludzie, doświadczenia, miejsca Menschen, Erfahrungen, Orte

Awaria Havarie reż. / Reg. Philip Scheffner Niemcy / Deutschland, 2016, 93'

12.05.2017 18.00

rozmowa / Gespräch

Anna Konik, prowadzenie / Moderation: Katarzyna Bojarska

Goethe-Institut, ul. Chmielna 13a Anna Konik, artystka nomadyczna, nieustannie w podróży. Mieszka i pracuje w Berlinie, Warszawie i Dobrodzieniu. Tworzy wideo, instalacje, fotografie, rysunki. Jest laureatką licznych stypendiów artystycznych i naukowych. Jej twórczość to empatyczny wgląd w historie ludzi. Skupia się na odmienności, traumie, relacyjności.

Anna Konik, nomadische Künstlerin, ist ständig auf Reisen, lebt und arbeitet in Berlin, Warschau und Dobrodzień. Sie schafft Videokunstwerke, Installationen, Fotografien und Zeichnungen. Sie erhielt zahlreiche Kunst- und Forschungsstipendien. Ihre Werke sind eine empathische Auseinandersetzung mit menschlichen Schicksalen, mit dem Gefühl des Andersseins und mit traumatischen Erfahrungen.

13.05.2017 18.00 / 20.00 / 21.30 / 23.00

pokaz filmu / Filmvorführung

wstęp / Einführung: Maciej Nowicki, Watch Docs

Goethe-Institut, ul. Chmielna 13a 14 września 2012 roku o godzinie 14.56 załoga statku wycieczkowego „Adventure of the Seas“ zgłasza hiszpańskim służbom ratowniczym, że dostrzegła uszkodzoną łódź uchodźców z 13 osobami na pokładzie. Na kanwie nagrania na Youtubie powstał film dokumentalny pokazujący przeszłość, teraźniejszość i przyszłość podróżujących przez Morze Śródziemne.

Am 14. September 2012 um 14.56 Uhr meldet das Kreuzfahrtschiff „Adventure of the Seas“ der spanischen Seenotrettung die Sichtung eines havarierten Flüchtlingsbootes mit 13 Personen. Aus einem Youtube-Clip wurde ein Dokument, in dem sich Vergangenheit, Gegenwart und Zukunft der Reisenden auf dem Mittelmeer spiegeln.

Ensemble FisFüz © FisFüz

26.05.2017 20.00

koncert – muzyka świata i oriental jazz / Konzert – Weltmusik und Oriental Jazz

Murat Coşkun – perkusja / Perkussion Annette Maye – klarnet / Klarinette Gürkan Balkan – oud, gitara, wokal / Oud, Gitarre, Gesang Goethe-Institut, ul. Chmielna 13a FisFüz, niemiecko-turecki zespół istniejący od 1995 r. wypracował własne, niepowtarzalne brzmienie, na które składają się oud, klarnet i perkusja. Grupa czerpie muzyczne inspiracje z całego obszaru basenu Morza Śródziemnego i z 3000 lat historii kultury i łączy je z jazzującymi improwizacjami.

Das Ensemble FisFüz, 1995 gegründet, hat mit Klarinette, Ud und Perkussion einen individuellen, unverwechselbaren Sound entwickelt. Das Trio verarbeitet dabei historische und aktuelle musikalische Einflüsse aus dem ganzen Mittelmeerraum und verbindet sie mit jazziger Improvisation. © PLAKATATAK 2016 / Götz Gramlich

Niemcy – Gość Honorowy Warszawskich Targów Książki Deutschland Gastland auf der Warschauer Buchmesse

18–21.05.2017

debaty, spotkania, rozmowy / Debatten, Begegnungen, Gespräche Warszawa

W tym roku Niemcy są gościem honorowym Warszawskich Targów Książki. Programowi przygotowanemu przez Frankfurckie Targi Książki, Goethe-Institut i niemieckie Ministerstwo Spraw Zagranicznych patronuje motto „Worte bewegen. Siła słów.” Intencją jest pokazanie literatury jako niezależnej przestrzeni dla otwartego dialogu i wymiany myśli, emocji, informacji. Udział wezmą wydawnictwa literackie i naukowe oraz pisarze beletrystyki, literatury faktu, literatury dziecięcej i młodzieżowej. Spotkania z autorami i wydawcami, panele dyskusyjne, seminaria branżowe, prezentacje książek odbędą się na specjalnym stoisku na terenie Targów. Towarzyszące wydarzenia z gośćmi z Niemiec i Polski organizują Goethe-Institut oraz Ambasada Niemiec.

Deutschland ist Ehrengast der 8. Warschauer Buchmesse. Das von der Frankfurter Buchmesse und dem Goethe-Institut gemeinsam mit dem Auswärtigen Amt vorbereitete Programm steht unter dem Motto „Worte bewegen. Siła słów“. Es soll die Literatur als einen Freiraum für den offenen Dialog und den Austausch von Gedanken, Emotionen und Informationen präsentieren. Eingeladen wurden Vertreter von Literatur- und Wissenschaftsverlagen sowie Autoren von Belletristik, Sachliteratur, Kinder- und Jugendbüchern. Die Begegnungen mit den Autoren und Verlegern sowie Podiumsdiskussionen, Fachseminare und Buchpräsentationen werden an einem eigenen Stand auf dem Messegelände stattfinden. Das Goethe-Institut und die deutsche Botschaft in Warschau organisieren begleitende Veranstaltungen mit Gästen aus Deutschland und Polen.

Tablety na lekcji niemieckiego Tablets im Deutsch als Fremdsprache (DaF) Unterricht

Cyfrowa klasa

Das digitale Klassenzimmer

Wyniki badań pokazują, że używanie tabletów podczas lekcji języka niemieckiego wpływa tak samo pozytywnie na motywację uczących się, jak na wspólną pracę projektową. Największy potencjał tablety mają przy ćwiczeniu umiejętności słuchania i mówienia. Poręczność, aplikacje, wbudowany mikrofon i kamera – przewaga techniczna tabletów nad zwykłymi pecetami sprawia, że są one coraz częściej doceniane przez szkoły i inne instytucje edukacyjne.

Forschungsergebnisse weisen darauf hin, dass sich die Nutzung von Tablets im DaF-Unterricht ebenso vorteilhaft auf die Motivation der Lernenden auswirkt, wie auf die gemeinschaftliche und projektbasierte Arbeit. Vor allem in den Bereichen Hören und Sprechen liegen hier Potentiale. Handlichkeit, Apps, Mikrofone und integrierte Kameras: Die technischen Vorteile, die Tablets gegenüber herkömmlichen PCs bieten, werden von immer mehr Schulen und anderen Bildungseinrichtungen erkannt.

Większa aktywność i mobilność

Aktiver und mobiler werden

Korzyści, jakie przynoszą tablety w pracy grupowej i samodzielnej podczas lekcji języka niemieckiego są oczywiste – uczący się języka mogą wspólnie pracować nad swoimi multimedialnymi projektami, które następnie prezentowane są i dyskutowane w grupie. Jednocześnie nauczyciel zmienia swoją rolę – staje się „trenerem“, który wspiera projekt, udziela informacji zwrotnej czy strukturyzuje rozmowę podczas lekcji – a także motywuje, by wytrwać do końca. Używanie kodów QR pozwala w bardzo prosty sposób skorzystać z materiałów w internecie. Ponadto tablety ułatwiają mobilność w klasie i poza nią. Uczący się mogą używać tych urządzeń także poza klasą, na przykład do projektów takich jak fotoreportaż.

Die Vorteile von Tablets für das kooperative Arbeiten und die Eigenaktivität der Lernenden im DaF-Unterricht liegen auf der Hand: So können die Lernenden in Projekten am Tablet gemeinsam eigene multimediale Produkte entwickeln, die anschließend in der Gruppe präsentiert und diskutiert werden können. Gleichzeitig nimmt sich die Lehrkraft in ihrer Rolle zurück: Sie wird zum „Coach“, der das Projekt begleitet, Feedback gibt oder das Gespräch im Unterricht strukturiert – und auch zum Durchhalten anregt. Durch die Arbeit mit QR-Codes können Materialien aus dem Internet sehr einfach verfügbar gemacht werden.

Poprawa umiejętności słuchania

Zudem fördern Tablets die Mobilität innerhalb und außerhalb des Klassenraums. So können die Lernenden die Geräte auch außerhalb des Klassenzimmers für Projekte wie Fotoreportagen nutzen.

Dydaktyczne zalety tabletów podczas lekcji języka niemieckiego dotyczą przede wszystkim umiejętności mówienia i słuchania – na tablecie można odtwarzać z internetu nagrania i filmy odpowiednio do stopnia znajomości języka oraz odsłuchiwać lub oglądać je we własnym tempie. Użycie splittera pozwala na podłączenie dwóch par słuchawek, także przez dwóch uczących się jednocześnie, którzy muszą wspólnie zdecydować, ile razy chcieliby wysłuchać danego nagrania lub szczególnie trudnych jego fragmentów.

Besser hören Einen didaktischen Mehrwert bieten die Tablets im DaF-Unterricht insbesondere für Sprechen und Hören: Über Tablets können niveaugerechte Audios oder kurze Filme aus dem Internet im eigenen Lerntempo angehört und angesehen werden – mit Hilfe eines Splitters, der den Anschluss von zwei Kopfhörern ermöglicht, auch von zwei Lernenden gleichzeitig. Letztere müssen dann gemeinsam entscheiden, wie oft sie sich die jeweilige Aufnahme – oder eventuell auch besonders schwierige Passagen – anhören möchten.

cały artykuł dostępny w zakładce Magazin Sprache na stronie www.goethe.de/polska

Der Artikel in voller Länge im Magazin Sprache auf www.goethe.de/polen lesen

Akademia Letnia Sommerakademie Organizowana w Gdańsku w dniach 3–7.07.2017 Akademia Letnia, będąca inicjatywą Goethe-Institut w Warszawie, to miejsce, w którym 100 nauczycieli języka niemieckiego wszystkich typów szkół z całej Polski spotka się, aby poznać nowości w dziedzinie nauczania języka niemieckiego i wymienić się doświadczeniami. Podczas intensywnego tygodnia pracy poruszane są ważne społecznie i zawodowo tematy, jak edukacja włączająca (inkluzja), język niemiecki w pracy, czy planowanie zajęć.

Die einwöchige Sommerakademie in Danzig (3.–7.07.2017), eine Initiative des Goethe-Instituts Warschau, ist als Ort gedacht, an dem sich 100 Deutschlehrkräfte aller Schultypen aus ganz Polen über den aktuellen Stand der Methodik und Didaktik im Bereich Deutsch als Fremdsprache informieren und austauschen können. In dieser intensiven Woche geht es auch immer um gesellschaftlich und fachlich wichtige und aktuelle Themen wie z.B. Inklusion, berufsbezogenes Deutsch oder Unterrichtsplanung.

Biblioteka Bibliothek poniedziałek–piątek / Montag–Freitag 8.00–21.00 sobota / Samstag 8.00–18.00

Przestrzenie szkolne są zwykle projektowane przez dorosłych. Czy ich wizja sali lekcyjnej wspierającej naukę rożni się od wizji uczniów? W projekcie „Niemiecki ma klasę“ zaprosiliśmy nauczycieli i uczniów do udziału w konkursie polegającym na wspólnym dokonaniu zmian w aranżacji klasy, w której odbywają się lekcje języka niemieckiego. „Współpraca, współdecydowanie, współodpowiedzialność – to motto tego projektu. W marcu rozpocznie się wybór laureatów konkursu, których zaprosimy na wręczenie nagród w czerwcu.

Die Schulräume werden üblicherweise nur von Erwachsenen gestaltet. Aber gleichen sich die Vorstellungen eines lernfördernden Klassenraums von Schülern und Erwachsenen? Im Projekt „Deutsch hat Klasse“ haben wir Lehrende und Lernende zur Teilnahme am Wettbewerb eingeladen und zur gemeinsamen Umgestaltung des Klassenraums in dem der Deutschunterricht stattfindet aufgerufen. „Mitdenken, mitentscheiden, mitmachen“ ist das Motto des Projekts. Im März beginnt das Auswahlverfahren der Finalisten, die wir im Juni zur Preisverleihung einladen.

więcej informacji o projekcie: www.goethe.de/polska/nmk

Weitere Informationen zum Projekt: www.goethe.de/polen/dhk 36

Biblioteka to miejsce… Die Bibliothek ist ein Ort…

…gdzie wypożyczamy książki, płyty, gry / …an dem man Medien ausleihen kann

…w którym możemy coś przeżyć i czegoś się nauczyć / …an dem man etwas erleben und lernen kann

…gdzie spotykamy innych ludzi / …an dem man Leute treffen kann

…gdzie możemy być kreatywni / …an dem man gemeinsam kreativ sein kann

Kalendarium luty / Februar 17.02.

18.00

Warszawa

film / Film

Klucze / Die Schlüssel, reż. / Reg. E. Günther, 1974 24.02.

18.00

Warszawa

spotkanie / Begegnung

We dwóch dookoła świata – W 80 dni bez grosza / Zwei um die Welt – In 80 Tagen ohne Geld

marzec / März

Onleihe

3.03.

18.00

Warszawa

film / Film

Exil Shanghai, reż. / Reg. U. Ottinger, 1997 4.03.

18.00

Warszawa

film / Film

Exil Shanghai, reż. / Reg. U. Ottinger, 1997 ONLEIHE – Biblioteka w Sieci Niemieckojęzyczne publikacje do pobrania przez Internet

ONLEIHE – die Bibliothek im Netz Deutschsprachige digitale Medien zum Downloaden

„Onleihe to wspaniała platforma. Dzięki niej czuję się tak, jakbym miała swoją własną niemiecką bibliotekę.” (Pekin)

„Die Onleihe ist eine brillante Plattform. Sie gibt mir das Gefühl, als hätte ich nun meine eigene kleine Deutschland-Bibliothek.” (Peking)

„W Onleihe najbardziej lubię książki dla dzieci, bo są proste i bardzo zabawne.” (Nairobi)

„Ich mag an der Onleihe vor allem die Titel der Kinderbibliothek, weil sie einfach und sehr lustig sind.”

(Nairobi)

„Na platformie Onleihe znalazłam kilka świetnych powieści, które przypomniały mi, jaki piękny jest literacki język niemiecki.“ (Polska)

„Ich habe auf der Plattform einige sehr gute Romane gefunden, die mich daran erinnerten, wie schön das literarische Deutsch ist.“

(Polen) 40

10.03.

10.00

część / Teil 1, 3

Warszawa

część / Teil 2, 4, 5

warsztaty / Workshop

O podróżach, spotkaniach i przemianach / Von Aufbruch, Begegnung und Veränderung 10.03.

18.00

Warszawa

dyskusja / Diskussion

Dlaczego w każdym języku świat wygląda inaczej? / Warum die Welt in anderen Sprachen anders aussieht 15.03.

19.00

Warszawa

gry / Spiele

V Warszawski wieczór gier planszowych / 5. Warschauer Brettspieleabend 17.03.

18.00

Warszawa

wykład / Vortrag

Wędrujące słowa / Wörter wandern 18.03.

9.00

Koszalin

warsztaty / Workshop

Inkluzja i zróżnicowenie ćwiczeń podczas lekcji / Inklusion und Binnendifferenzierun 41

21.03.

18.00

Toruń

koncert / Konzert

Frank Bretschneider 24.03.

18.00

20.05.

19.00

Warszawa

Noc muzeów / Nacht der Museen

Warszawa

dyskusja / Diskussion

Literaturfest

Warszawa

spotkanie / Begegnung

23.05.

18.30

Oko na świat – Tomek Sikora o fotografii podróżniczej / Ein Auge auf die Welt – Tomek Sikora über Reisefotografie

Sighard Neckel. Populizm i demokracja / Sighard Neckel. Populismus und Demokratie

25.–26.03.

26.05.

Poznań

edukacja / Bildung

11.00–13.00

Warszawa

konkurs / Wettbewerb

Targi Edukacyjne / Bildungsmesse

Finał: Młodzież debatuje / Finale: Jugend debattiert international

31.03.

26.05

18.00

Warszawa

wieczór literacki / Autorentreffen

Ilija Trojanow

20.00

Warszawa

Ensemble FisFüz

kwiecień / April 7.04.

18.00

Warszawa

warsztaty / Workshop

Post-turysta / Post-Tourist 12.04.

19.00

czerwiec / Juni 2.06.

Toruń

Warszawa

gry / Spiele

3.06.

11.00–20.00

science picnic

21.04.

8.–9.06.

Warszawa

wykład / Vortrag

W. G. Sebald

24.–26.04.

16.06.

konferencja / Konferenz

Women`s Rights are Human Rights

Warszawa

Technologie translatorskie / Übersetzungstechnologien Warszawa

wystawa / Ausstellung

Wyspy i atole / Inseln und Atolle

VI Warszawski wieczór gier planszowych / 6. Warschauer Brettspieleabend 18.00

koncert / Konzert

Kalisz

nauka / Wissenschaft

konferencja / Konferenz

teatr / Theater

Ton und Kirschen: Perpetuum Mobile

maj / Mai 12.05.

18.00

Warszawa

dyskusja / Diskussion

Anna Konik. Spotkania z historią: ludzie, doświadczenia, miejsca / Anna Konik. Begegnungen mit der Geschichte: Menschen, Erfahrungen, Orte 13.05.

18.00–00.30

Warszawa

film / Film

Awaria / Havarie, reż. / Reg. Philip Scheffner, 2016 18.–21.05.

18.30

Warszawa

literatura / Literatur

Warszawskie Targi Książki, gość honorowy: Niemcy / Warschauer Buchmesse, Ehrengast: Deutschland 42

Szczególowe informacje: www.goethe.de/polska

Ausführliche Informationen: www goethe.de/polen

Uczestnictwo w wydarzeniach jest zgodą na wykonywanie dokumentacji fotograficznej i wideo oraz wykorzystanie wizerunku w publikacjach Goethe-Institut.

Mit der Teilnahme geben die Teilnehmer ihr Einverständnisfür Foto- und Videoaufnahmen sowie deren Veröffentlichung.

Program może ulec zmianie.

Programmänderungen vorbehalten.

Nasze kursy Unsere Sprachkurse

Nasze egzaminy Unsere Prüfungen

Wspólny język umożliwia wymianę międzykulturową. Zapraszamy na kursy niemieckiego do Goethe-Institut w Warszawie.

Eine gemeinsame Sprache ermöglicht einen interkulturellen Austausch. Lernen Sie Deutsch am Goethe-Institut Warschau.

Kurs intensywny zimowy: 13–24.02.2017

Winterintensivkurs: 13.–24.02.2017

Semestr letni: 27.02–24.06.2017

Sommersemester: 27.02.–24.06.2017

Kurs intensywny letni 1 3–21.07.2017

Sommerintensivkurs 1 3.–21.07.2017

Szczegółowe informacje na temat kursów języka niemieckiego dostępne są na naszej stronie: www.goethe.de/warszawa/kursy

Detaillierte Informationen zu Sprachkursen finden Sie auf unserer Website: www.goethe.de/warschau/kurse 44

Potrzebujesz uznanego za granicą potwierdzenia znajomości języka niemieckiego? Oferujemy egzaminy z języka niemieckiego na wszystkich poziomach od A1 do C2.

Sie benötigen einen international anerkannten Nachweis über Ihre Deutschkenntnisse? Wir bieten Deutschprüfungen auf allen Niveaustufen von A1 bis C2 an.

Najbliższa sesja egzaminacyjna: 26–30.06.2017 Zgłoszenia: 8.05–5.06.2017

Der nächste Prüfungszeitraum: 26.–30.06.2017 Anmeldung: 8.05.–5.06.2017

Szczegółowe informacje na temat egzaminów z języka niemieckiego i certyfikatów Goethe-Institut dostępne są na naszej stronie: www.goethe.de/warszawa/egzaminy

Detaillierte Informationen zu den Prüfungen und Goethe-Zertifikaten finden Sie auf unserer Website: www.goethe.de/warschau/pruefungen

patroni medialni cyklu wydarzeń „Szczęśliwej podróży”

opracowanie graficzne: Beton

Wydawca / Herausgeber: Goethe-Institut ul. Chmielna 13a 00-021 Warszawa +48 22 505 90 00 info@warschau.goethe.org www.goethe.de/polen