ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ

Γεώργιος Α. Καραγιάννης

Ελεγκτική Εσωτερικός – Εξωτερικός έλεγχος Πρόγραμμα ελέγχου Είδη εκθέσεων ελέγχου Καθοριστικό ποσό Μεταγενέστερα γεγονότα

Θεσσαλονίκη 2011 1

2

ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 18/03/2011, Μάθημα 1ο Έλεγχος, όλες αυτές τι διαδικασίες που λαμβάνουν χώρα για να ελέγξουμε μια οικονομική οντότητα. Από Ο.Ε. μέχρι Α.Ε. είτε του δημοσίου τομέα Ν.Π.Δ.Δ., δήμοι, νοσοκομεία, τράπεζες, οποιαδήποτε νομική μορφή άλλες υποχρεωτικά άλλες προαιρετικά.

Ελεγκτική, έλεγχος από το ΥΠ.ΟΙΚ. για την διασφάλιση των φόρων. Εκλεκτικό συνέδριο που ελέγχουμε τους οργανισμούς κοινής ωφέλειας (δικαστικά οικονομικά). Έλεγχος των ελεγκτών του 2190 εξωτερικοί ελεγκτές σε επιχειρήσεις ιδιωτικές. Για να γίνει ο έλεγχος θα πρέπει να έχουν ακολουθηθεί οι σχετικές διαδικασίες. Ε.Γ.Λ.Σ., προϋποθέσεις για να ασκήσει συγκεκριμένη δραστηριότητα ο ελεγκτής κατά τη διάρκεια του ελέγχου. Ο στόχος του εξωτερικού ελέγχου γίνεται από πρόσωπο ανεξάρτητα (από τρίτους). Ελεγκτές πτυχιούχους οικονομικών σχολών, με πάνω από 1.000.000 ευρώ τζίρο (2190/1920) για ορκωτούς ελεγκτές. Την εντολή την δίνει η Γ.Σ. για την εκλογή των ελεγκτών από την Γ.Σ. καθώς και τα μέλει του Δ.Σ.. Σκοπός του εξωτερικού ελέγχου είναι η εκτίμηση της ορθότητας της (για τη χρήση που ελέγχεται) παρουσίασης των χρηματοοικονομικών μεγεθών. Οικονομικές καταστάσεις:    

Ισολογισμός Αποτελέσματα Χρήσης Πίνακας Διάθεσης Αποτελεσμάτων Προσάρτημα

Ο εξωτερικός έλεγχος γίνεται σε δυο φάσεις: Η Γ.Σ. εκλέγει τον ελεγκτή και την ελεγκτική εταιρία για να εκκρίνει τις οικονομικές καταστάσεις της προηγούμενης χρήσης. Πριν κλείσει η χρήση ο ελεγκτής ελέγχει τις συναλλαγές. Πριν από την 31/12 γίνεται ένας ενδιάμεσος έλεγχος (αγορές, πωλήσεις, πληρωμές, κλπ.). Μετά από 31/12 γίνεται ο τελικός από τη στιγμή που αρχίσει η έκθεση ελέγχου. Παίρνουμε τα στοιχεία από τον μόνιμο φάκελο, δηλαδή καταστατικό ο ελεγκτής λαμβάνει πρώτα το καταστατικό (περιέχει τους όρους συγκρότησης και λειτουργία της εταιρίας). Φύλλο εργασίας είναι και ο μόνιμος φάκελος.

3

ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 01/04/2011, Μάθημα 2ο  Γενικά περί ελέγχου  Ερωτηματολόγιο μελέτης συστήματος στοιχείων  Υπόδειγμα εκθέσεως ελέγχου  Πρόγραμμα ελέγχου

εσωτερικού

ελέγχου

ταμειακών

Ελεγκτική  Εσωτερικός έλεγχος όλες οι διαδικασίες που απαιτούνται για να λειτουργήσει η επιχείρησης. Αφορούν την οργάνωση μιας επιχείρησης. Το τμήμα εσωτερικού ελέγχου αναφέρεται στο διοικητικό συμβούλιο. Κατευθυνόμενος έλεγχος από τη διοίκηση.  Εξωτερικός έλεγχος είναι ο έλεγχος της επιχείρησης από τρίτους, ανεξάρτητα από την νομική μορφή.

Γενική συνέλευση είναι το ανώτατο όργανο της εταιρίας και εκλέγει τους ορκωτούς λογιστές. Έχουμε και άλλα είδη ελέγχων όπως φορολογικούς, νομισματικούς, κλπ..

Οι έλεγχοι αυτοί γίνονται από τρίτους εκτός της επιχείρησης. Ο εσωτερικός έλεγχος επομένως να μην είναι ανεξάρτητος.

 Εσωτερικοί ελεγκτές αυτοί που στέλνονται από την διοίκηση για να ελέγξει τα υποκαταστήματά της.  Εξωτερικός ελέγχους εκλέγει η γενική συνέλευση των μετόχων κάποιον εξωτερικό ελεγκτή. Εκείνος εκδίδει ένα πιστοποιητικό ελέγχου. Έγινε ο έλεγχος και γράφονται οι σχετικές παρατηρήσεις. Για να φτάσει εκεί γίνονται κάποιες ελεγκτικές εργασίες μέχρι να εκδώσει το πιστοποιητικό ελέγχου.

Αυτές οι διαδικασίες για να εκδώσει το πιστοποιητικό έλεγχου ρυθμίζεται από τα πρότυπα ελέγχου. Πρότυπα ελέγχου είναι οι διαδικασίες που εφαρμόζονται προκειμένου ο ελεγκτής να εκδώσει το πόρισμα ή το πιστοποιητικό έλεγχου. Τα πρότυπα ελέγχου χωρίζονται σε δυο κατηγορίες: 1. Για εσωτερικό 2. Για εξωτερικό έλεγχο

4

Και αναφέρονται και στα πρόσωπα και στις διαδικασίες ελέγχου. Πρότυπα ελέγχου σημαίνουν κανόνες που είναι θεσμοθετημένοι νόμος ή κανονιστικές αποφάσεις. Αναφέρονται στα πρόσωπα που ασκούν τον έλεγχο – ελεγκτές (εσωτερικοί ή εξωτερικοί) και σε διαδικασίες ελέγχου αναφέρονται χωριστά για τους ελεγκτές (π.χ. ηλικία, εμπειρία, εκπαίδευση, κλπ..) Τα πρότυπα έλεγχου αναθεωρούνται και αλλάζουν. Τα πρότυπα ελέγχου καθορίζουν τα προσόντα, εμπειρία, τα ελεγκτικά πρότυπα ελέγχου και τις διαδικασίες ελέγχου. Δηλαδή όλες οι διαδικασίες για να εκδώσει το πιστοποιητικό ελέγχου. Ο εξωτερικός ελεγκτής βεβαιώνει τις οικονομικές καταστάσεις. Για να εκδώσει πόρισμα ελέγχου ελέγχει όλους τους λογαριασμούς του Ε.Γ.Λ.Σ.. Οι διαδικασίες ελέγχου αφορούν τον εσωτερικό και εξωτερικό έλεγχο. Άλλες είναι οι διαδικασίες για τον εσωτερικό και άλλες για τον εξωτερικό, σε κάποια σημεία μπορεί να συμπίπτουν.

Διεθνή πρότυπα ελέγχου και ευρωπαϊκά πρότυπα ελέγχου. Δ.Π.Ε. περνάνε από το ευρωπαϊκό κοινοβούλιο γίνονται νόμοι του κράτους και εφαρμόζονται. Γίνονται επομένως νομοθεσία και εφαρμόζονται.

Πρότυπα δεοντολογίας αφορούν κανόνες όπως δεοντολογία επαγγέλματος ορκωτού λογιστή, δεν γίνονται διαφημίσεις, ακλουθείτε κοινή τιμολογιακή πολιτική.

Οι ελεγκτικές διαδικασίες γίνονται για όλους τους λογαριασμούς. Ο ισολογισμός απαρτίζεται από διάφορα κονδύλια π.χ. ταμειακά διαθέσιμα, επιταγές, κλπ.. Π.χ. ο λογαριασμός 33.90 επιταγές εισπρακτέες έχουμε υπόλοιπο 10.000 ευρώ, ο ελεγκτής καλείται να επαληθεύσει ότι το ποσό αυτό ανταποκρίνεται, θα συντάξει επομένως ένα πρακτικό καταμέτρησης. Πριν από την 31/12 ή μετά από 31/12 του εκάστοτε έτους. Πρακτικό καταμέτρησης επιταγών, σε μια κατάσταση καταγράφει τις επιταγές με αναλυτικά στοιχεία: α/α επιταγής

Νο επιταγής

Τράπεζα

Ποσό 1.000 2.000 . . .

9.000

5

Στις 31/10/2010 έχουμε 10.000 ευρώ, παρουσιάζεται έλλειμμα 1.000 ευρώ γιατί το λογιστικό υπόλοιπο είναι μεγαλύτερο από το πραγματικό.

33.90 επιταγές Απογραφή Παραστατικά επιταγών Ποια είναι τα υποχρεωτικά στοιχεία που θα πρέπει να έχει ένα πρακτικό καταμέτρησης εισπρακτέων επιταγών μεταχρονολογημένων.

Διαδικασία καταμέτρησης, συμφωνία του λογιστικού υπολοίπου με το πραγματικό.

Διαφορά μεταξύ πρακτικών ταμειακών διαθεσίμων και επιταγών, είναι οι ίδιες καταστάσεις (πρακτικά) το μόνο που διαφέρει είναι ότι στο ένα πρακτικό μετράμε επιταγές στο άλλο μετρητά.

Η ποιο σημαντική ελεγκτική διαδικασία είναι των ταμειακών διαθεσίμων, γιατί στοιχείο της είναι η αιφνιδιαστική καταμέτρηση.

Οργανόγραμμα Ο ορκωτός λογιστής εκλέγεται από την γενική συνέλευση των μετόχων γιατί είναι το ανώτατο όργανο της επιχείρησης. Το διοικητικό συμβούλιο διορίζει τον εσωτερικό ελεγκτή. Ο εξωτερικός ελεγκτής ελέγχει την επιχείρηση συνολικά ενώ ο εσωτερικός συγκριμένα. Ο εξωτερικός ελεγκτής πραγματοποιεί εκτίμηση της ορθότητας της παρουσίασης των χρηματοοικονομικών καταστάσεων. Ο εσωτερικός ελεγκτής εξετάζει την λογιστική οργάνωση.

Ο εσωτερικός έλεγχος ελέγχει όλες τις δομές τις επιχείρησης. Ο εξωτερικός έλεγχος στηρίζεται σε τεκμήρια, τα ποιο σημαντικά τεκμήρια είναι αυτά που έρχονται από τρίτους. Επιστολές που στέλνουμε προς πελάτες για να ελέγξουμε τις απαιτήσεις μας. Πελάτες Πωλήσεις Φ.Π.Α. πωλήσεων

1.230 1.000 230 6

Για να δει αν η εγγραφή είναι σωστή, ο ελεγκτής ελέγχει το τιμολόγιο πώλησης και το δελτίο αποστολής που εκδόθηκε για την συγκεκριμένη συναλλαγή. Θα ελέγξει την εγγραφή και στη συνέχεια με επιστολή στον πελάτη θα ενημερωθεί για τις απαιτήσεις της εταιρίας. Εκδίδεται επομένως μια επιβεβαιωτική επιστολή υπολοίπου πελατών και αντίστοιχα προμηθευτών. Αγορές Φ.Π.Α. Αγορών Προμηθευτές

1.000 230 1.230

Μεγαλύτερη αξία έχει το τιμολόγιο αγοράς που προέρχεται από τρίτους. Τα ποιο ισχυρά τεκμήρια ελέγχου είναι αυτά που προέρχονται από τρίτους. Στους πελάτες ισχυρό τεκμήριο ελέγχου είναι η επιβεβαιωτική επιστολή. Ενώ στους προμηθευτές το τιμολόγιο.

Έχουμε: 1.

2.

3.

4.

5.

επιβεβαιωτική επιστολή πελατών επιβεβαιωτική επιστολή προμηθευτών επιβεβαιωτική επιστολή τραπεζών επιβεβαιωτική επιστολή προς το νομικό σύμβουλο της εταιρίας επιβεβαιωτική επιστολή της διοίκηση προς τον ορκωτό λογιστή

επιβεβαιωτική επιστολή τραπεζών η επιβεβαιωτική επιστολή τραπεζών δείχνει ποιους λογαριασμούς έχει η εταιρία.

επιβεβαιωτική επιστολή προς το νομικό σύμβουλο της εταιρίας η επιβεβαιωτική επιστολή προς το νομικό σύμβουλο της εταιρίας χρησιμοποιείτε για δυο είδη α) για γήπεδα και κτίρια ποια είναι τα ακίνητα της εταιρίας με έρευνα στο υποθηκοφυλακείο β) για τυχόν εκκρεμείς δίκες.

Υπόδειγμα εκθέσεως ελέγχου με βάση τα πρότυπα ελέγχου (είδη εκθέσεως ελέγχου), έξι κατηγορίες υποδειγμάτων. Όλα τα υποδείγματα ελέγχονται ανεξαρτήτως μορφής είναι τα ίδια. Υπάρχει μια διαβάθμιση μεταξύ σύμφωνης και αρνητικής γνώμης στα πρότυπα ελέγχου.

7

ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 08/04/2011, Μάθημα 3ο Ο εξωτερικός ελεγκτής αφού εφαρμόσει τις ελεγκτικές διαδικασίες σε κάθε λογαριασμό γράφει την έκθεση ελέγχου. Η έκθεση ελέγχου αναφέρει τις παρατηρήσεις που έχει βρει στην διάρκεια του ελέγχου. Ποιες παρατηρήσεις είναι ουσιώδεις και μη, τις παρατηρήσεις αυτές τις διακρίνουμε σε δυο κατηγορίες τις περιγραφικές και αυτές που αναφέρουν ποσά. Πάνω από ποιο ποσό θα γράψει ο ορκωτός ελεγκτής λογιστής παρατήρηση εξαρτάτε από το καθοριστικό ποσό, το ποσό πάνω στο οποίο καλείται ο ελεγκτής να γράψει παρατήρηση στην έκθεση ελέγχου. Το καθοριστικό ποσό εξαρτάτε από το μέγεθος της επιχείρησης. Π.χ. μικρομεσαίες επιχειρήσεις ένα ποσό των 100.000 ευρώ να είναι μεγάλο σε μια παρατήρηση σε μία όμως μεγάλη επιχείρηση το ποσό των 100.000 ευρώ μπορεί να χαρακτηριστεί μικρό. Καθοριστικό ποσό Τρέχουσα

2009

2008

Μέσος όρος

χρήση Κέρδη προ

500.000

591.000

1.434.000

841.000

φόρων Ίδια

84.000 21.580.000

21.580.000

19.991.000

21.050.000

κεφάλαια Έσοδα,

Χ 10% = Χ 4% = 842.000

21.600.000

23.282.000

28.059.000

τζίρος,

24313000

Χ 1% = 243.000

κύκλος εργασιών, πωλήσεις (31/10 = 1.800 / 10 Χ 12) από το ισοζύγιο της εταιρίας 1.169.000 / 3

8

= 389.000 καθοριστικό ποσό Πάνω από το ποσό των 389.000 ευρώ να κάνει παρατήρηση στον έλεγχο (στην έκθεση ελέγχου) Δεκέμβριος 2009 Τράπεζα

Χρέωση

Πίστωση

ΠΕΙΡΑΙΩΣ Λογαριασμός όψεως 234537-1 30/11/2009 29/12

Υπόλοιπο

125,33

-Κατάθεση πελάτη

3.200

2/12 IRIS -Κατάθεση

500

μετρητών 3/12 ΒΗΤΑ Α.Ε.

29/12

Πληρωμή επιταγής

1.510

3314 – 1 29/12

Πληρωμή επιταγής

520

3315 – 1 30/12

Κατάθεση πελάτη

750

Inter A.E. 30/12

Έξοδα έκδοσης

30

καρνέ 31/12

Τόκοι

10 260

4.585,33 Π.Υ. 2.525,33

9

Βιβλία εταιρίας Χρέωση 30/11/2009

Υπόλοιπο

125,33

2/12

Καταθέσεις

3.200

Πίστωση

πελάτη IRIS 3/12

Καταθέσεις

500

πελάτη ΒΗΤΑ 28/12

Έκδοση επιταγής

1.510

3314 – 1 28/12

Έκδοση επιταγής

520

3315 – 1 30/12

Έκδοση επιταγής

532

3316 – 1 3.825,33

2.562 Χ.Υ. 1.263,33

31/12/2009 ΔΙΑΦΟΡΆ 1.262 ΕΥΡΩ

10

Δεκέμβριος 2009 Τράπεζα

Χρέωση

Πίστωση

ΠΕΙΡΑΙΩΣ Λογαριασμός όψεως 234537-1 30/11/2009 29/12

Υπόλοιπο

125,33

-Κατάθεση πελάτη

3.200

2/12 IRIS -Κατάθεση

500

μετρητών 3/12 ΒΗΤΑ Α.Ε.

29/12

Πληρωμή επιταγής

1.510

3314 – 1 29/12

Πληρωμή επιταγής

520

3315 – 1 30/12

Κατάθεση πελάτη

750 (1)

Inter A.E. 30/12

Έξοδα έκδοσης

30 (3)

καρνέ 31/12

Τόκοι

10 (2) 260

4.585,33 Π.Υ. 2.525,33

Βιβλία εταιρίας Χρέωση 30/11/2009

Υπόλοιπο

125,33

2/12

Καταθέσεις

3.200

Πίστωση

πελάτη IRIS 3/12

Καταθέσεις

500

πελάτη ΒΗΤΑ 28/12

Έκδοση επιταγής

1.510

3314 – 1 28/12

Έκδοση επιταγής

520

3315 – 1 30/12

Έκδοση επιταγής

532

11

3316 – 1 3.825,33

2.562 Χ.Υ. 1.263,33

532 750 +10 =1.292 -30 αφού είναι αντίθετο =1.262 2010 Τράπεζα

Χρέωση

Πίστωση

ΠΕΙΡΑΙΩΣ Λογαριασμός όψεως 234537-1 Υπόλοιπο 3/1/2010

Πληρωμή επιταγής

3/1/2010

Κατάθεση πελάτη

3/1/2010

Κατάθεση

2.525,33 532 1.650 700

μετρητών 9/1/2010

Πληρωμή επιταγής

550

3317 – 1 20/1/2010

Πληρωμή επιταγής

1.200

3318 – 1 26/1/2010

Πληρωμή επιταγής

600

3319 – 1 2.882,00

4.875.33 Π.Υ. 1.993,33

12

Βιβλία εταιρίας Χρέωση Υπόλοιπο

Πίστωση

1.263,33

8/1/2010

Επιταγή 3317 – 1

550

15/1/2010

Επιταγή 3318 – 1

1.200

20/1/2010

Κατάθεση

700

μετρητών 25/1/2010

Έκδοση επιταγής

600

3319 – 1 31/1/2010

Κατάθεση πελάτη

1.650 3.613,33

2.350 Χ.Υ. 1.263,33

ΔΙΑΦΟΡΆ 730 ΕΥΡΩ 2010 Τράπεζα

Χρέωση

Πίστωση

ΠΕΙΡΑΙΩΣ Λογαριασμός όψεως 234537-1 Υπόλοιπο 3/1/2010

Πληρωμή επιταγής

3/1/2010

Κατάθεση πελάτη

3/1/2010

Κατάθεση

2.525,33 532 1.650 700

μετρητών 9/1/2010

Πληρωμή επιταγής

550

3317 – 1 20/1/2010

Πληρωμή επιταγής

1.200

3318 – 1 26/1/2010

Πληρωμή επιταγής

600

3319 – 1 2.882,00

4.875.33 Π.Υ. 1.993,33

13

Βιβλία εταιρίας Χρέωση Υπόλοιπο

Πίστωση

1.263,33

8/1/2010

Επιταγή 3317 – 1

550

15/1/2010

Επιταγή 3318 – 1

1.200

20/1/2010

Κατάθεση

700

μετρητών 25/1/2010

Έκδοση επιταγής

600

3319 – 1 31/1/2010

Κατάθεση πελάτη

1.650 3.613,33

2.350 Χ.Υ. 1.263,33

Άρα 750 +10 = 760 -30 =730 Υπάρχει διαφορά μεταξύ βιβλίων εταιρίας και βιβλίων τράπεζας, δεν κάνουμε συμφωνία του μήνα μόνο. Δηλαδή 1.993,33 – 1.263,33 = 730 Η διαφορά αυτή είναι η τελική διαφορά. Διαδικασίες. Ερώτημα. ‘έστω έλεγχος γίνεται κατά τη διάρκεια του ελέγχου, το πρόγραμμα ελέγχου ο ελεγκτής θα πρέπει να αξιοποιήσει τον εσωτερικό έλεγχο προκειμένου να εφαρμόσει το πρόγραμμα. Εξετάσεις, ελεγκτικές διαδικασίες ή ταμειακά διαθέσιμα

14

ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 15/04/2011, Μάθημα 4ο Πρόγραμμα ελέγχου πωλήσεων, ελέγχουμε τα ΔΑ – ΤΟ πότε έχουν εκδοθεί και τα πιστωτικά σημειώματα. Στη γενική σχέση Κόστος Πωληθέντων = Απογραφή Έναρξης + Αγορές Χρήσης – Τελικό Απόθεμα, το τελικό απόθεμα είναι αυτό που παίζει καθοριστικό ρόλο στην διαμόρφωση του ύψους των κερδών. Πάγια Οικόπεδα και κτίρια Για των έλεγχο των παγίων έχει ληφθεί επιβεβαιωτική επιστολή από τον νομικό σύμβουλο για την ύπαρξη κυριότητας αυτών από την εταιρία και τυχόν βαρών [σημειώσεις σελ 381, περίπτωση 2 και 3]. Πρόγραμμα ελέγχου ταμείου [σελ. 316] Κεφάλαιο 9 και τράπεζες, λογαριασμοί όψεως κτλ. [σελ. 312] τα 7 στοιχεία. Η δεύτερη διαδικασία είναι αιφνιδιαστική καταμέτρηση ταμείου. Επιπλέον 3η, σύνταξη πρακτικού καταμέτρησης ταμείου και επαλήθευση ταμειακών διαθεσίμων σε συμφωνία με το λογιστικό υπόλοιπο. Βασικά 1δ, 2στ, 3ζ, 4η [σελ. 317] [σελ. 318] πληρωμές 5γ, ε, στ. Για περιόδους που δεν ελέχθησαν, διαδικασία 6. Αυτές οι ελεγκτικές διαδικασίες για το ταμείο. [σελ. 320 έως 322] πρόγραμμα ελέγχου τραπεζικών λογαριασμών Διαδικασία 4, ζητείστε επιβεβαιωτικές επιστολές για τις συναλλαγές Διαδικασία 3, συμφωνία μεταξύ αντιγράφων λογαριασμών τραπέζης και του αντίστοιχου βιβλίου της εταιρίας. Διαδικασία 5 και 6, μια από τις 2. Διαδικασία 8, έλεγχος διπλό εμφάνισης ποσών ή καθυστέρησης στην εμφάνιση

15

Ερωτήσεις επάνω στο πρόγραμμα ελέγχου ταμείου Κεφάλαιο 9, σελ. 328 ερώτημα 16 Ο έλεγχος γίνεται για την αποφυγή μεταφοράς χρηματικών ποσών και κάλυψη ελλειμμάτων. Ερώτημα 23 Όλες οι λειτουργίες δεν θα πρέπει να είναι ευθύνη. Ερώτημα 14 Αιφνιδιαστική καταμέτρηση ταμείου ενός υπαλλήλου.

16

ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 06/05/2011, Μάθημα 5ο Είδη εκθέσεων ελέγχου και που χρησιμοποιούνται 1. ΣΥΜΦΩΝΗ ΓΝΩΜΗ 2. ΣΥΜΦΩΝΗ ΓΝΩΜΗ (ΜΕ ΘΕΜΑΤΑ ΕΜΦΑΣΗΣ) 3. ΓΝΩΜΗ ΜΕ ΕΠΙΦΥΛΑΞΗ (ΔΙΑΦΩΝΙΑ ΕΠΙ ΤΩΝ ΛΟΓΙΣΤΙΚΩΝ ΑΡΧΩΝ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΩΝ) ΘΕΜΑΤΑ ΕΜΦΑΣΗΣ 4. ΓΝΩΜΗ ΜΕ ΕΠΙΦΥΛΑΞΗ (ΑΔΥΝΑΜΙΕΣ ΕΛΕΓΚΤΙΚΗΣ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ) 5. ΑΔΥΝΑΜΙΑ ΕΚΦΡΑΣΗΣ ΓΝΩΜΗΣ 6. ΑΡΝΗΤΙΚΗ ΓΝΩΜΗ Γνώμη 1. ΣΥΜΦΩΝΗ ΓΝΩΜΗ Συμφωνεί απόλυτα με τα μεγέθη που απεικονίζονται στις οικονομικές καταστάσεις.

2. ΣΥΜΦΩΝΗ ΓΝΩΜΗ (ΜΕ ΘΕΜΑΤΑ ΕΜΦΑΣΗΣ) Υπάρχουν επεξηγήσεις και σημειώσεις 3. ΓΝΩΜΗ ΜΕ ΕΠΙΦΥΛΑΞΗ (ΔΙΑΦΩΝΙΑ ΕΠΙ ΤΩΝ ΛΟΓΙΣΤΙΚΩΝ ΑΡΧΩΝ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΩΝ) ΘΕΜΑΤΑ ΕΜΦΑΣΗΣ Διαφωνία επί λογιστικών αρχών και μεθόδων, διατύπωσε παρατηρήσεις π.χ. υπολογισμός των αποσβέσεων, αποτελεσμάτων, απεικόνισης των οικονομικών καταστάσεων..

4. ΓΝΩΜΗ ΜΕ ΕΠΙΦΥΛΑΞΗ (ΑΔΥΝΑΜΙΕΣ ΕΛΕΓΚΤΙΚΗΣ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ) Δεν έχει επαρκείς πληροφορίες για να διατυπώσεις την γνώμη του.

5. ΑΔΥΝΑΜΙΑ ΕΚΦΡΑΣΗΣ ΓΝΩΜΗΣ Ποιο σημαντικό από την αρνητική γνώμη αποτελεί η αδυναμία έκφρασης γνώμης. Υπάρχουν συσσωρευμένα λάθη στις οικονομικές καταστάσεις και οι παρατηρήσεις είναι ουσιώδεις και αδιάχυτες. Υπάρχει αβεβαιότητα ως προς την εικόνα των οικονομικών καταστάσεων.

6. ΑΡΝΗΤΙΚΗ ΓΝΩΜΗ Αρνητική γνώμη έχουμε όταν οι παρατηρήσεις είναι ουσιώδεις και ταυτόχρονα διάχυτες (σε πολλούς λογαριασμούς, ισολογισμού ή αποτελεσμάτων χρήσης). Επηρεάζουν την εικόνα των οικονομικών καταστάσεων σημαντικά ώστε να είναι ελλιπής η παραπλανητική η πληροφόρηση των τρίτων.

17

Ερώτηση επί των παραπάνω: Ποια είναι τα υποδείγματα εκθέσεων ελέγχου μετά τον έλεγχο του ορκωτού λογιστή; Εξωτερικός έλεγχος σε κάθε κεφάλαιο (σετ 13 σελίδων), τα συμπεράσματα και τι διαπιστώνουμε κατά την διάρκεια του ελέγχου. Σύμφωνη γνώμη, δεν υπάρχουν επιφυλάξεις και παρατηρήσεις. Προϋποθέσεις για να γράψει παρατήρηση ο ορκωτός λογιστής, για να διατυπώσει παρατήρηση με επιφύλαξη αθροιστικά θα πρέπει: 1. Παρέκκλιση από τις παραδεγμένες λογιστικές αρχές και μεθόδους που καθορίζονται (ορίζουν) τα Δ.Π.Χ.Α. (όταν τα εφαρμόζει) ή από τα Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα, καθορίζονται από το Ε.Γ.Λ.Σ. και από τον Ν.2190/1920.

2. Από τις ισχύουσες διατάξεις ειδικών νόμων και κανονισμών 3. Να υπάρχει ουσιώδεις επίδραση στις οικονομικές καταστάσεις (ουσιώδεις = ποσοτικοποιημένα, π.χ. καθοριστικό ποσό). Αυτοί οι λόγοι υπάρχουν που καθορίζουν, αν θα χρησιμοποιηθεί το πρότυπο ελέγχου γνώμη με επιφύλαξη. Πωλήσεις

Κτίρια

100ΧΧ

4.500Χ

Από έλεγχο που έγινε οι πωλήσεις είναι 110ΧΧ από τους ελέγχους που κάνει ο ελεγκτής, εδώ έχουμε αδυναμία έκθεσης γνώμης. Αρνητική γνώμη με 110ΧΧ έχει βρει Δ.Α. που δεν έχουν τιμολογηθεί. Κτίρια 45ΧΧ έχει προκύψει λάθος με την λογιστική συμφωνία άρα έχουμε αρνητική γνώμη. Έστω ότι έχουμε με έλεγχο 47ΧΧ έχει αλλού οικόπεδα που δεν έχει πληροφορίες ο ορκωτός λογιστής, θα εκδώσει το πιστοποιητικό ελέγχου. Αδυναμία έκφρασης γνώμης. Για να μην μπορεί να αποκτήσει τα κατάλληλα τεκμήρια, επαληθεύσεις ο ελεγκτής.

1. Μπορεί να υπάρχουν αντικειμενικοί λόγοι, δηλαδή καταστροφή αρχείων από πυρκαγιά, πλημύρα.

2. Περιπτώσει που σχετίζονται με την φύση εργασίας του ελέγχου, να πάρει την εντολή ελέγχου μετά το κλείσιμο του ισολογισμού.

18

3. Οι περιορισμοί που επιβάλλονται από τη διοίκηση, π.χ. άρνηση της διοίκησης να στείλει επιβεβαιωτικές επιστολές. Μια από τις παρατηρήσεις μπορεί να είναι λάθος λογιστικού ελέγχου

Α 1. Γνώμη με επιφύλαξη 2. Αδυναμία ελεγκτικής τεκμηρίωσης ή αδυναμία έκφρασης γνώμης 3. Ανεπαρκής εσωτερικός έλεγχος 4. Διαφορά επί των λογιστικών αρχών και μεθόδων 5. Λάθος λογιστικός ελέγχου 6. Λάθος λογιστικός χειρισμός 7. Σύμφωνη γνώμη με θέματα έμφασης (απλή πληροφόρηση των οικονομικών καταστάσεων) 8. Λάθος λογιστικός χειρισμός 9. Σύμφωνη γνώμη με θέματα έμφασης 10. Ανεπάρκεια εσωτερικού ελέγχου 11. Ανεπάρκεια εσωτερικού ελέγχου 12. Αδυναμία έκφρασης γνώμης 13. Λάθος λογιστικός χειρισμός, θα χρησιμοποιήσουμε την αδυναμία έκφρασης γνώμης Γενικά αδυναμία έκφρασης γνώμης Β 1. Διαφωνία επί των λογιστικών αρχών και μεθόδων 2. Αδυναμία έκφρασης γνώμης 3. διαφωνία επί των λογιστικών αρχών και μεθόδων γενικά διαφωνία επί των λογιστικών αρχών και μεθόδων Γ 1. Λάθος λογιστικός χειρισμός, γνώμη με επιφύλαξη Γενικά, γνώμη με επιφύλαξη Δ 1. Σύμφωνη γνώμη 2. Λάθος λογιστικός χειρισμός

19

3. Λάθος λογιστικός χειρισμός 4. Λάθος λογιστικός χειρισμός Γενικά σύμφωνη γνώμη (διαφωνία επί των λογιστικών αρχών και μεθόδων) Σε κάθε λογαριασμό τι παρατηρήσεις συναντούμε: 1. Έξοδα ίδρυσης και πρώτης εγκατάστασης, παρατηρήσεις σε σχέση με τις αποσβέσεις, μη διενέργεια αποσβέσεων ή λάθος χειρισμός αποσβέσεων. Παγιοποίηση εξόδων, αντί να τα πάμε στην ομάδα 6 τα πάμε στον λογαριασμός 16 για να βελτιώσουμε το αποτέλεσμά μας.

2. Εν σώματα πάγια, δεν έχουν γίνει αποσβέσεις ή έχουν γίνει με λάθος συντελεστές, δαπάνες επισκευής εγκατάστασης γραφείων καταχωρούνται στα κτίρια αντί να πάνε στην ομάδα 6 πηγαίνουν σε αυτές τις ομάδες.

3. Συμμετοχές και χρεόγραφα παρατηρήσεις όπως αποτίμηση των συμμετοχών, δεν έχει γίνει στην αξία κτήσης αντί να γίνει στην χαμηλότερη αξία.

4. Αποθέματα, συνήθως μη σωστή αποτίμηση της αξίας των αποθεμάτων, αποθέματα; Έτοιμων προϊόντων αποτιμούνται στο κόστος παραγωγής και στην Κ.Ρ.Α. εδώ έγινε λάθος γιατί έπρεπε να αποτιμηθούν στο κόστος παραγωγής. Ή μεταξύ των αποθεμάτων υπάρχουν και προϊόντα αλλοιωμένα, όλα αυτά με αποτίμηση με αξία 0 ευρώ και μετά μεταφορά σε λογαριασμό ζημιών. (με τη δημιουργία πρωτόσκολου καταστροφής) 5. Απαιτήσεις, κάνουμε προβλέψεις για ζημίες από μη είσπραξη απαιτήσεων, μη σχηματισμός ή μη επαρκής προβλέψεις, δεν στέλνονται επιβεβαιωτικές επιστολές στους πελάτες ή δεν πήραν επιβεβαιωτικές επιστολές.

6. Διαθέσιμα, καταμέτρηση ταμείου.

7. Τράπεζες (όψεως), τα ποσά των λογαριασμών με τις επιστολές extre της τράπεζας, επιβεβαιωτικές επιστολές που να συμφωνούν με τα βιβλία της εταιρίας.

8. Ίδια κεφάλαια, σωστή καταβολή του κεφαλαίου (συνήθως δεν υπάρχουν παρατηρήσεις).

9. Υποχρεώσεις, τράπεζες, επιστολές από τον νομικό σύμβουλο όλες οι ενδεχόμενες υποχρεώσεις έχουν εμφανιστεί στα βιβλία.

10. Αποτελέσματα χρήσης, αν τα έσοδα και τα έξοδα είναι δεδουλευμένα (αφορούν την χρήση που γίνονται – πραγματοποιούνται), αν υπάρχουν παραστατικά, π.χ. περιλαμβάνει ασφάλιστρα, ενοίκια επόμενης χρήσης ή τα έσοδα που αναφέρονται στην επόμενη χρήση.

20

ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 13/05/2011, Μάθημα 6ο 

Μεταγενέστερα γεγονότα αυτά που αναφέρονται μετά το κλείσιμο του ισολογισμού.



Μεταγενέστερα γεγονότα εντάσσονται στην έκθεση ελέγχου

20/2 απογραφή (ποσοτική καταμέτρηση) 1/1

31/12/2010 κλείσιμο χρήσης

ενδιάμεσος έλεγχος

30/04/2011 κλείσιμο βιβλίων

30/05/2011 έκθεση ελέγχου

τελικός έλεγχος

Απογραφή εμπορευμάτων

Αποσβέσεις Τακτοποιητικές εγγραφές Μεταβατικοί λογαριασμοί λογ. 36 και 56 1/1 με 31/12/2010 ελέγχει αγορές, πωλήσεις καταμετρήσεις ταμείων. Ενδιάμεσος έλεγχος: ελέγχει αγορές, πωλήσεις, έξοδα, καταμετρήσεις ταμείων Τελικός έλεγχος: ελέγχει όλους τους υπόλοιπους λογαριασμούς 31/12/2010 και μετά έχουμε απογραφή εμπορευμάτων, αποσβέσεις, τακτοποιητικές εγγραφές, μεταβατικοί λογαριασμοί λογ. 36 και 56. Τακτοποιητικές εγγραφές π.χ. λογαριασμοί Δ.Ε.Η. που αναφέρουν περίοδο 1/12/2010 μέχρι 30/3/2011, ο λογιστής θα πρέπει να επιμερίσει τα αντίστοιχα ποσά.

31/12/2010 και μετά διενεργείτε η απογραφή. Στις 20/2 ολοκληρώνεται η ποσοτική καταμέτρηση.

Μεταγενέστερα γεγονότα, ο ορκωτός λογιστής πιστοποιεί ότι ελέγχει τις καταστάσεις 1/1 με 31/12/2010. Π.χ. πυρκαγιά, ή έκτακτο γεγονός θα πρέπει να το συμπεριλάβουμε στην έκθεση ελέγχου ή να γίνει έλεγχος για φόρους 1.000.000 ευρώ. Εφόσον δεν έκλεισε τα βιβλία

21

θα πρέπει να γίνει μια εγγραφή πρόβλεψης. Ο εκλεκτής δεν φέρει καμία ευθύνη μετά την έκθεση ελέγχου.

Τα μεταγενέστερα γεγονότα διακρίνονται σε τρις περιόδους: 1η περίοδος, αναφέρεται από το κλείσιμο της χρήσης ημερομηνία 31/12/2010 μέχρι την ημερομηνία κλεισίματος των βιβλίων δηλαδή 30/04/2011.

2η περίοδος, αναφέρεται από το κλείσιμο των βιβλίων με ημερομηνία 30/04/2011 μέχρι και την ημερομηνία έκδοσης της έκθεσης ελέγχου από τον ορκωτό λογιστή με ημερομηνία 30/05/2011.

3η περίοδος, αναφέρεται από την ημερομηνία έκδοσης της έκθεσης ελέγχου 30/05/2011 και μετά

Για να εκδοθεί η έκθεση ελέγχου θα πρέπει να έχουν κλείσει τα βιβλία και να υπάρχουν οριστικά υπόλοιπα λογαριασμών. Μέχρι την 10/06 προκειμένου να εκδοθεί η έκθεση ελέγχου.

Έστω ότι έχουμε στις 20/03/2011 ένα δικαστήριο με αγωγή 500.000 ευρώ. Ο ισολογισμός συντάσσεται με ημερομηνία 30/04/2011. Άρα μπορεί να γίνει εγγραφή στα βιβλία για πρόβλεψη της αγωγής.

Στις 31/12 έχουμε συντάξει την απογραφή των εμπορευμάτων με τα εξής είδη: 1. 10 ευρώ Χ 1.000 μονάδες = 10.000 2. 15 ευρώ Χ 10.000 μονάδες = 150.000 Τη νέα χρήση η επιχείρηση πούλησε τα παραπάνω είδη ως εξής: 1. 15 ευρώ Χ 1.000 μονάδες = 15.000 2. 8 ευρώ Χ 1.000 μονάδες = 8.000 (το 2ο είδος πουλήθηκε με ζημία 7 ευρώ)

Εφόσον τα πουλήσαμε με 8 ευρώ έπρεπε να αποτιμηθούν με 8 ευρώ. Εφόσον δεν κάνει τακτοποιητική εγγραφή δεν έγινε σωστά η αποτίμηση και είναι υπερτιμημένα.

Ανασκόπηση μεταγενέστερων γεγονότων (σελ. 444) Ποια είναι τα μεταγενέστερα γεγονότα που επηρεάζουν

22

1. Αυξήσεις ή μειώσεις τιμών προϊόντων εμπορευμάτων της εταιρίας. 31/12 έχουμε PVC με 10 ευρώ / κιλό και 2. 10.000 κιλά. Στις 30/04 έχουμε 13 ευρώ το κιλό.

2. Σημαντικές ακυρώσεις παραγγελιών. Να αναφέρει ο ελεγκτής τις ακυρώσεις των παραγγελιών.

3. Απαιτήσεις πελατών για ελαττωματικότητα πωληθέντων προϊόντων.

4. Κοινοποιήσεις από την αρμόδια Δ.Ο.Υ. βεβαιωθέντων φόρων εισοδήματος και λοιπών φόρων.

5. Εμφάνιση σημαντικών επισφαλειών.

6. Σημαντικές αλλαγές στις ισοτιμίες ξένου συναλλάγματος νομίσματος.

7. Επέλευση ζημιογόνων γεγονότων για ανασφάλιστο κίνδυνο π.χ. πυρκαγιά.

Ολοκλήρωση του ελέγχου, όταν ο ελεγκτής έχει τελειώσει τον έλεγχο του και πριν συντάξει την έκθεση ελέγχου. Ο ελεγκτής πριν να εκδώσει το πιστοποιητικό ελέγχου διαβάζει τα πρακτικά του Δ.Σ. και της Γ.Σ., π.χ. για διακοπή συμβάσεων, λειτουργίας, κλπ.. Εξετάζει τις σχέσεις με τα συγγενή πρόσωπα. Η ενασκόπιση μεταγενέστερων γεγονότων που επηρεάζουν την επιχείρηση. Την συνέχιση της λειτουργίας της επιχείρησης. Αν η εταιρία την επόμενη χρήση σφραγίσει επιταγές της και η εταιρία οδηγηθεί σε πτώχευση θα δούμε σε ποια περίοδο εμπίπτει. Εξετάζει αν υπάρχουν εκκρεμοδικίες, επιστολές πελατών, τραπεζών, κλπ..

Τι εξετάζει στην ολοκλήρωση του ελέγχου ο ελεγκτής: 1. Εξετάζει τα πρακτικά του Δ.Σ. μέχρι την ημερομηνία χορηγήσεως του πιστοποιητικού 2. Εξετάζει τα πρακτικά της Γ.Σ. μέχρι την ημερομηνία χορηγήσεως του πιστοποιητικού 3. Σχέσεις με συγγενή πρόσωπα 4. Εξασφάλιση επιστολών τραπεζών, νομικού συμβούλου, κλπ.

5. Ανασκόπηση των μεταγενέστερων γεγονότων 6. Εξέταση της δυνατότητας συνέχισης της λειτουργίας της επιχείρησης.

Ερωτήσεις Η ελεγχόμενη μονάδα αρνείται την αύξηση των επισφαλών απαιτήσεων 1. Ο ορκωτός ελεγκτής θα δώσει αρνητική έκθεση (αρνητική έκφραση γνώμης) 2. Γνώμη με επιφύλαξη 3. Θα προτείνει διορθωτική εγγραφή

23

4. Κανένα από τα παραπάνω Σωστή απάντηση το 2, δεν είναι σημαντικό γεγονός, είναι διάχυτη γνώμη, ένα μεμονωμένο γεγονός, δεν είναι διάχυτα τα λάθη σε πολλούς λογαριασμούς.

Μια Α.Ε. δεν τηρεί τα βιβλία της σύμφωνα με το διπλογραφικό σύστημα όπως προβλέπεται από το νόμο. Τι έκθεση ελέγχου θα χρησιμοποιήσουμε; Απάντηση, παραβιάζει τις παραδεγμένες αρχές του Ε.Γ.Λ.Σ. και του Κ.Β.Σ., άρνηση έκφρασης γνώμης.

Μια Α.Ε. δεν είχε ονοματοποιήσει τις μετοχές τις όπως προβλέπεται από το νόμο και για την παράβαση αυτή έχει καταλογιστεί στην εταιρία ένα πρόστιμο (που έχει πληρωθεί). Τι έκθεση ελέγχου θα εκδοθεί; Απάντηση, σύμφωνη γνώμη με θέματα έμφασης, αφού έχει πληρωθεί το πρόστιμο και δεν έχει άλλο πρόβλημα θα γραφεί ως πληροφοριακό στοιχείο.

Σελ. 43, ερώτηση 37 Τι θα πρέπει να κάνει ο ελεγκτής για το γεγονός ότι (μετά την ημερομηνία ισολογισμού αλλά πριν την χορήγηση του πιστοποιητικού) «έκθεσης ελέγχου» το αποτέλεσμα μια δίκης κατέληξε σε πρόστιμο σημαντικά μεγαλύτερο από ότι είχε γίνει η πρόβλεψη στον ισολογισμό της χρήσης. Θα πρέπει να κάνει αναμόρφωση της πρόβλεψης με μία συμπληρωματική εγγραφή ή τροποποιητική. Αν η εταιρία αρνηθεί να κάνει την πρόβλεψη θα το γράψει ως παρατήρηση στην έκθεση ελέγχου. Αφού έχουμε μια παρατήρηση θα εκδώσουμε σύμφωνη γνώμη (με θέματα έμφασης).

Σελ. 43, ερώτηση 36 Πως μπορεί ο ελεγκτής να ελέγξει την ύπαρξη εκκρεμών δικαστικών υποθέσεων; Απάντηση, ο ορκωτός λογιστής θα στείλει επιστολή στο νομικό σύμβουλο της εταιρίας για τυχόν ύπαρξη εκκρεμών δικαστικών υποθέσεων. Επίσης θα ελέγξει το βιβλίο πρακτικών του Δ.Σ., τέλος θα στείλει επιστολή προς τη διοίκηση και θα αναφέρει τα σχετικά θέματα.

Ερώτηση 8 Πως μπορεί ο ελεγκτής να ελέγξει την κατανομή του κεφαλαίου από τους μετόχους;

24

Απάντηση, ο ορκωτός λογιστής θα ελέγξει από τα βιβλία της εταιρίας τον λογαριασμό όψεως και τον λογαριασμό 40.00 και τα πρακτικά του Δ.Σ.. Επίσης θα ελέγξει πιστοποιήσεις της αύξησης του μετοχικού κεφαλαίου από τη νομαρχία.

Ερώτηση 30 Σε μια Α.Ε. συσσωρεύονται ζημίες των διαφόρων χρήσεων και εμφανίζονται στον ισολογισμό στο ενεργητικό του ισολογισμού, σχολιάστε τη λογιστική αυτή πρακτική σε έναν τίτλο αποτελέσματα χρήσεως.

1. Υπάρχει παράβαση των αρχών του διπλογραφικού συστήματος 2. Υπάρχει παραβίαση των γενικών παραδεγμένων λογιστικών αρχών και ποιες οι επιπτώσεις στα αποτελέσματα χρήσεως της εταιρίας.

3. Παράβαση της λογιστικής και πληροφοριακής δεοντολογίας Απάντηση 2, εμφανίζει αυξημένα αποτελέσματα εφόσον δεν μεταφέρει τις ζημίες στα αποτελέσματα χρήσης.

Σελ. 435, ερώτηση 45 Πως συσχετίζονται οι ενδεχόμενες υποχρεώσεις με τα μεταγενέστερα γεγονότα από το ελεγκτή; Απάντηση, τα μεταγενέστερα γεγονότα μπορούν να αποτελέσουν ενδείξεις για την ύπαρξη ενδεχόμενων υποχρεώσεων και την ανάγκη για διενέργεια προβλέψεων.

Τα μεταγενέστερα γεγονότα σημειώνονται στο προσάρτημα της εταιρίας. Στην οικονομική κατάσταση του προσαρτήματος.

Σελ. 467, ερώτηση 12 Τι είδους έκθεση θα πρέπει να συνταχθεί σε κάθε μια από τις παρακάτω περιπτώσεις: 1. Έκθεση χωρίς επιφύλαξη, είναι ετεροχρονισμός 2.

3. Αρνητική γνώμη 4.

5.

25

ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 20/05/2011, Μάθημα 7ο Το κυριότερο στοιχείο για να εκδώσουμε την έκθεση ελέγχου είναι να καθορίσουμε το καθοριστικό ποσό. Δηλαδή το κονδύλιο πάνω στο οποίο ο ορκωτός λογιστής θα γράψει παρατήρηση στην έκθεση ελέγχου. Το ποσό προσδιορίζεται από τακ κέρδη της εκμετάλλευσης, έσοδα και το σύνολο των ιδίων κεφαλαίων. Αν είναι ζημιογόνος η εταιρία τότε λαμβάνουμε υπόψη τα έξοδα της εταιρίας. Συγκεκριμένα παίρνουμε: Κέρδη 10% Έσοδα 1% Σύνολο ιδίων κεφαλαίων 4% Εφόσον η εταιρία εκείνη τη χρήση παρουσίασε ζημίες τότε δεν μπορούμε να πάρουμε τα κέρδη και παίρνουμε 1% επί των εξόδων. Από αυτά τα τρία παίρνουμε στη συνέχεια το μέσο όρο. Έσοδα 2007 κύκλος εργασιών 36.648.523,53 άλλα έσοδα εκμετάλλευσης 250.328,35 ΣΥΝΟΛΟ 36.898.851,88 2006 κύκλος εργασιών 39.803.973,10 άλλα έσοδα εκμετάλλευσης 243.344,41 ΣΥΝΟΛΟ 40.047.317,51 2005 κύκλος εργασιών 39.803.973,10 άλλα έσοδα εκμετάλλευσης 243.344,41 ΣΥΝΟΛΟ 40.047.317,51 (1) ΣΥΝΟΛΟ ΕΣΟΔΩΝ 116.993.486,90 / 3 = 38.997.828,97 Χ 1% = 389.978 Κέρδη χρήσης 2007 αποτελέσματα – κέρδη χρήσεως 2.222.172,64 2006 αποτελέσματα – κέρδη χρήσεως 3.771.908,64 2005 αποτελέσματα – κέρδη χρήσεως 3.771.908,64 (2) ΣΥΝΟΛΟ ΚΕΡΔΩΝ 9.765.989,92 / 3 = 3.255.329,97 Χ 10% = 325.533

26

Ίδια κεφάλαια 2007 σύνολο ιδίων κεφαλαίων 11.056.094,90 2006 σύνολο ιδίων κεφαλαίων 10.207.138,32 2006 σύνολο ιδίων κεφαλαίων 10.207.138,32 (3) ΣΥΝΟΛΟ ΙΔΙΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ 31.470.371,54 / 3 = 10.490.123,85 Χ 4% = 419.605

1

+ 2 + 3 = 389.978 + 325.533 + 419.605 = 1.135.116 / 3 = 378.372 καθοριστικό ποσό

Το καθοριστικό ποσό διαφέρει από κλάδο σε κλάδο και από επιχείρηση σε επιχείρηση. Σε περίπτωση ζημιών θα παίρναμε έξοδα διοικητικής λειτουργίας, χρεωστικοί τόκοι, λοιπά έξοδα, έκτακτα και ανόργανα έξοδα. Κανονικά

παίρνουμε

όλους

τους

λογαριασμούς

εσόδων

και

εξόδων

που

αναγράφονται στην κατάσταση των αποτελεσμάτων χρήσης. Όλα τα έσοδα οργανικά και ανόργανα αντίστοιχα και για τα έξοδα. Κάποια μεγέθη φαίνεται ότι υπάρχει πρόβλημα π.χ. Πελάτες 1.000.000 Επισφαλείς πελάτες 500.000 Μείον προβλέψεις επισφαλών (150.000) Επιταγές εισπρακτέες 1.500.000 Επιταγές σε καθυστέρηση (σφραγισμένες) 300.000 Αν δεν είχε προβλέψεις για επισφαλείς πελάτες τότε θα είχε πρόβλημα η εταιρία. Εκθέσεις ελέγχου πότε χρησιμοποιείτε η κάθε μια, έξι περιπτώσεις: 1. Έκθεση με σύμφωνη γνώμη, δεν υπάρχουν παρατηρήσεις στον έλεγχο.

2. Έκθεση με θέματα έμφασης (σύμφωνη γνώμη με θέματα έμφασης), πληροφοριακά στοιχεία, κυρίως δεν υπάρχουν παρατηρήσεις απλώς δίνονται πληροφορίες προς τρίτους. Δεν υπάρχει επιφύλαξη προς τις οικονομικές καταστάσεις.

Δίνουν

πληροφορίες

πολιτικοποιημένες παρατηρήσεις.

27

προς

τρίτους,

δεν

έχουμε

3. Έκθεση ελέγχου με επιφύλαξη, όταν υπάρχουν παρατηρήσεις και δημιουργούν ανακρίβεια στις οικονομικές καταστάσεις. Δεν μπορούμε να αντλήσουμε τα κατάλληλα τεκμήρια, ή υπάρχει ανακρίβεια στις οικονομικές καταστάσεις.

4. Έκθεση ελέγχου γνώμη με επιφύλαξη (αδυναμία εκλεκτικής τεκμηρίωσης), υπάρχουν και παρατηρήσεις και ανακρίβειες.

5. Αρνητική γνώμη, όταν ο ελεγκτής παίρνει σαφή θέση και εκφράζει αντίθετη άποψη από αυτή της έκθεσης ελέγχου. Είναι διάχυτες οι παρατηρήσεις και βρίσκονται σε πολλούς λογαριασμούς.

6. Αδυναμία έκφρασης γνώμης, πάλι είναι διάχυτες οι παρατηρήσεις σε πολλούς λογαριασμούς. Έχουμε αδυναμία απόκτησης κατάλληλων και επαρκών τεκμηρίων. Οι παρατηρήσεις διακρίνονται σε: 1. Παρατηρήσεις λογιστικού χειρισμού (λάθος λογιστικός χειρισμός) π.χ. διαφωνία αποσβέσεων μεθόδου και συντελεστής, μη διενέργεια προβλέψεων.

2. Ανεπάρκειας εσωτερικού ελέγχου, από την παρατήρηση το λογιστικό σύστημα

δεν

είναι

σωστό,

π.χ.

δεν

κάνει

συμφωνίες

τραπεζικών

λογαριασμών, δεν υπάρχει οργάνωση.

3. Αδυναμία έκφρασης γνώμης – δεν παίρνουμε επαρκεί τεκμήρια ελέγχου, αδυναμία απόκτησης επαρκών και κατάλληλων ελεγκτικών τεκμηρίων.

4. Απλή πληροφόρηση, την σημειώνουμε μόνο για θέματα έμφασης.

28

ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 20/05/2011, Μάθημα 7οΒ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΤΙΚΟ ΕΛΕΓΧΟΥ ΟΡΚΩΤΟΥ ΕΛΕΓΚΤΗ ΛΟΓΙΣΤΗ Ι 1. Αδυναμία απόκτησης επαρκών και κατάλληλων ελεγκτικών τεκμηρίων 2. Λάθος λογιστικός χειρισμός 3. Αδυναμία

έκφρασης

γνώμης

λόγω

αδυναμίας

απόκτησης

ελεγκτικών

τεκμηρίων 4. Ανεπάρκεια εσωτερικού ελέγχου η εταιρία δεν κάνει συμφωνία λογαριασμών, (αδυναμία απόκτησης ελεγκτικών τεκμηρίων όταν η εταιρία δεν δίνει πληροφορίες) 5. Αδυναμία απόκτησης επαρκών τεκμηρίων (αδυναμία έκφρασης γνώμης) 6. Ανεπάρκεια εσωτερικού ελέγχου και αδυναμία απόκτησης ελεγκτικών τεκμηρίων 7. Λάθος λογιστικός χειρισμός 8. Απλή πληροφόρηση 9. Λάθος λογιστικός χειρισμός 10. Αδυναμία έκφρασης γνώμης – αδυναμία απόκτησης ελεγκτικών τεκμηρίων 11. Αδυναμία έκφρασης γνώμης – αδυναμία απόκτησης ελεγκτικών τεκμηρίων, δεν μπορούμε να δούμε αν τα ακίνητα είναι ελευθέρων βαρών 12. Αδυναμία έκφρασης γνώμης – αδυναμία απόκτησης ελεγκτικών τεκμηρίων, δεν μπορούμε να δούμε αν τα ακίνητα είναι ελευθέρων βαρών Γενικά αδυναμία έκφρασης γνώμης είναι διάχυτες οι παρατηρήσεις, αναφέρονται σε πολλούς λογαριασμούς και έχουμε αδυναμία απόκτησης ελεγκτικών τεκμηρίων

29

ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 27/05/2011, Μάθημα 8ο ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΣ 1. Δεν διενεργήθηκαν αποσβέσεις για την χρήση που έληξε 2. Προβλέψεις Πάγια Απαιτήσεις (χρεώστες) Προμηθευτές Βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις Υπόλοιπο ζημιών εις νέο (μεταφέρεται σωστά) Κύκλος εργασιών Παρατήρηση, θέμα συνέχισης της δραστηριότητας της επιχείρησης. Ο πίνακας διάθεσης να συμφωνεί με τα ίδια κεφάλαια της επιχείρησης. Όταν τα ίδια κεφάλαια είναι κάτω από το 50% του καταβεβλημένου μετοχικού κεφαλαίου σταματάει τη λειτουργία της η επιχείρηση. Μπορεί η διεύθυνση εμπορίου να πάρει πίσω την άδεια λειτουργίας της Α.Ε.. Υπάρχει πρόβλημα της συνέχισης της δραστηριότητας της επιχείρησης. ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΤΙΚΟ ΕΛΕΓΧΟΥ ΟΡΚΩΤΟΥ ΕΛΕΓΚΤΗ ΛΟΓΙΣΤΗ ΙΙ 1. Λάθος λογιστικός χειρισμός 2. Αδυναμία απόκτησης επαρκών ελεγκτικών τεκμηρίων 3. Αδυναμία απόκτησης επαρκών ελεγκτικών τεκμηρίων 4. Λάθος λογιστικός χειρισμός 5. Αδυναμία απόκτησης επαρκών ελεγκτικών τεκμηρίων 6. Αδυναμία απόκτησης επαρκών ελεγκτικών τεκμηρίων 7. Αδυναμία απόκτησης επαρκών ελεγκτικών τεκμηρίων 8. Αδυναμία απόκτησης επαρκών ελεγκτικών τεκμηρίων και ανεπάρκεια εσωτερικού ελέγχου 9. Λάθος λογιστικός χειρισμός 10. Απλή πληροφόρηση 11. a. Απλή πληροφόρηση

30

b. Ανεπάρκεια εσωτερικού ελέγχου και Λάθος λογιστικός χειρισμός c. Ανεπάρκεια εσωτερικού ελέγχου d. Λάθος λογιστικός χειρισμός 12. Λάθος λογιστικός χειρισμός (έπρεπε να ακολουθήσει άλλη μέθοδο αποτίμησης) Γενικά αδυναμία έκφρασης γνώμης γιατί όλα είναι ανεπάρκεια εσωτερικού ελέγχου. Γνώμη με επιφύλαξη θα είχαμε αν έχουμε πολλές παρατηρήσεις με λάθος λογιστικό χειρισμό.

31

ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 03/06/2011, Μάθημα 9ο Για να αναφέρουμε κάτι ως πληροφοριακό γεγονός θα πρέπει να μην αναφέρει ποσά. Όταν είναι εισηγμένη στο χρηματιστήριο πρέπει να έχει τμήμα εσωτερικού ελέγχου. Γενικά στους ισολογισμούς θα πρέπει να ελέγχουμε: 3. Συμφωνία συνόλου ενεργητικού και παθητικού 4. Αν μεταφέρονται σωστά τα καθαρά αποτελέσματα χρήσης στον πίνακα διαθέσεως των αποτελεσμάτων 5. Αφού αφαιρεθεί ο φόρος το σύνολό τους να είναι ίδιο με αυτό που μοιράζεται.

6. Συμφωνία υπολοίπου κερδών εις νέο στον πίνακα διαθέσεως των αποτελεσμάτων με τα ίδια κεφάλαια.

7. Προβλέψεις επισφαλειών 8. Αποσβέσεις 9. Προβλέψεις αποζημίωσης προσωπικού

32

ΕΙΔΗ ΕΚΘΕΣΕΩΝ ΕΛΕΓΧΟΥ ΔΙΑΚΡΙΣΗ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΩΝ ΕΠΙ ΤΩΝ ΕΚΘΕΣΕΩΝ ΕΛΕΓΧΟΥ Είδη εκθέσεων ελέγχου και που χρησιμοποιούνται: 7. ΣΥΜΦΩΝΗ ΓΝΩΜΗ Συμφωνεί απόλυτα με τα μεγέθη που απεικονίζονται στις οικονομικές καταστάσεις. Δεν υπάρχουν επιφυλάξεις και παρατηρήσεις.

8. ΣΥΜΦΩΝΗ ΓΝΩΜΗ (ΜΕ ΘΕΜΑΤΑ ΕΜΦΑΣΗΣ) Υπάρχουν επεξηγήσεις και σημειώσεις. Δεν έχουμε πολιτικοποιημένες παρατηρήσεις, δίνονται πληροφορίες προς τρίτους.

9. ΓΝΩΜΗ ΜΕ ΕΠΙΦΥΛΑΞΗ (ΔΙΑΦΩΝΙΑ ΕΠΙ ΤΩΝ ΛΟΓΙΣΤΙΚΩΝ ΑΡΧΩΝ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΩΝ) ΘΕΜΑΤΑ ΕΜΦΑΣΗΣ Διαφωνία επί λογιστικών αρχών και μεθόδων, διατύπωσε παρατηρήσεις π.χ. υπολογισμός των αποσβέσεων, αποτελεσμάτων, απεικόνισης των οικονομικών καταστάσεων.

10. ΓΝΩΜΗ

ΜΕ

ΕΠΙΦΥΛΑΞΗ

(ΑΔΥΝΑΜΙΕΣ

ΕΛΕΓΚΤΙΚΗΣ

ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ) Δεν έχει λάβει ο ελεγκτής επαρκείς πληροφορίες για να διατυπώσει την γνώμη του.

11. ΑΔΥΝΑΜΙΑ ΕΚΦΡΑΣΗΣ ΓΝΩΜΗΣ Ποιο σημαντικό από την αρνητική γνώμη αποτελεί η αδυναμία έκφρασης γνώμης. Υπάρχουν συσσωρευμένα λάθη στις οικονομικές καταστάσεις και οι παρατηρήσεις είναι ουσιώδεις και αδιάχυτες. Υπάρχει αβεβαιότητα ως προς την εικόνα των οικονομικών καταστάσεων.

12. ΑΡΝΗΤΙΚΗ ΓΝΩΜΗ Αρνητική γνώμη έχουμε όταν οι παρατηρήσεις είναι ουσιώδεις και ταυτόχρονα διάχυτες (σε πολλούς λογαριασμούς, ισολογισμού ή αποτελεσμάτων χρήσης). Επηρεάζουν την εικόνα των οικονομικών καταστάσεων σημαντικά ώστε να είναι ελλιπής η παραπλανητική η πληροφόρηση των τρίτων. Ο ελεγκτής εκφράζει αντίθετη γνώμη επί των οικονομικών καταστάσεων. Οι παρατηρήσεις διακρίνονται σε: 5. Παρατηρήσεις λογιστικού χειρισμού (λάθος λογιστικός χειρισμός) π.χ. διαφωνία αποσβέσεων μεθόδου και συντελεστής, μη διενέργεια προβλέψεων.

33

6. Ανεπάρκειας εσωτερικού ελέγχου, από την παρατήρηση το λογιστικό σύστημα δεν είναι σωστό, π.χ. δεν κάνει συμφωνίες τραπεζικών λογαριασμών, δεν υπάρχει οργάνωση.

7. Αδυναμία έκφρασης γνώμης – δεν παίρνουμε επαρκεί τεκμήρια ελέγχου, αδυναμία απόκτησης επαρκών και κατάλληλων ελεγκτικών τεκμηρίων.

8. Απλή πληροφόρηση, την σημειώνουμε μόνο για θέματα έμφασης.

34

ΕΚΘΕΣΗ ΕΛΕΓΧΟΥ ΟΡΚΩΤΟΥ ΕΛΕΓΚΤΗ ΛΟΓΙΣΤΗ Ελέγξαμε τις ανωτέρω οικονομικές καταστάσεις καθώς και το σχετικό προσάρτημα της Ανώνυμης Εταιρείας «ΑΛΦΑ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ» της εταιρικής χρήσεως που έληξε την 31η Δεκεμβρίου 2010. Ο έλεγχός μας, στα πλαίσια του οποία λάβαμε και γνώση πλήρους λογιστικού απολογισμού των εργασιών των υποκαταστημάτων της εταιρείας, έγινε σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 37 του κωδ. Ν. 2190/1920 «περί ανωνύμων εταιρειών» και τις ελεγκτικές διαδικασίες που κρίναμε κατάλληλες βάσει των αρχών και κανόνων ελεγκτικής που ακολουθεί το Σώμα Ορκωτών Ελεγκτών Λογιστών και που είναι σύμφωνοι με τις βασικές αρχές των Διεθνών Ελεγκτικών Προτύπων. Τέθηκαν στη διάθεσή μας τα βιβλία και στοιχεία που τήρησε η εταιρεία και μας δόθηκαν οι αναγκαίες για τον έλεγχο πληροφορίες και επεξηγήσεις που ζητήσαμε. Η εταιρεία εφάρμοσε ορθά το Ελληνικό Γενικό Λογιστικό Σχέδιο. Επαληθεύσαμε τη συμφωνία του περιεχομένου της Εκθέσεως Διαχειρίσεως του Διοικητικού Συμβουλίου προς την Τακτικά Γενική Συνέλευση των Μετόχων, με τις σχετικές Οικονομικές Καταστάσεις. Το προσάρτημα περιλαμβάνει τις πληροφορίες που προβλέπονται από την παράγρ. 1 του άρθρου 43α του κωδ. Ν. 2190/1920. Από τον παραπάνω έλεγχο μας προέκυψαν τα εξής: 1) Η εταιρεία στην παρούσα χρήση, σε αντίθεση με την προηγούμενη που δεν διενέργησε αποσβέσεις, διενέργησε κανονικά αποσβέσεις στα ενσώματα πάγια στοιχεία της και στα έξοδα εγκαταστάσεως συνολικά ποσού € 235.000 . 2) Η εταιρεία στην κλειόμενη χρήση, απορρόφησε την Ανώνυμη Εταιρεία «ΒΗΤΑ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ», μετά από απόφαση της έκτακτης γενικής συνέλευσης των μετόχων της 06/10/2010, και εξ αυτού του λόγου αυξήθηκε το μετοχικό της κεφάλαιο κατά € 81.000 (ΦΕΚ 8658/02.10.2010). 3) Η εταιρεία, στηριζόμενη στην υπ’ αριθμ. 205/1988 γνωμοδότηση της ολομέλειας των Νομικών Συμβούλων της Διοικήσεως και στη διάταξη της παραγράφου 1ιε του άρθρου 31 του Ν.

2238/1994, δεν σχηματίζει πρόβλεψη για αποζημίωση του προσωπικού της λόγω εξόδου από την υπηρεσία για συνταξιοδότηση. Εάν η εταιρεία σχημάτιζε, στις 31/12/2010, την πρόβλεψη που επιβάλλεται από τη διάταξη της παραγράφου 14 του άρθρου 42ε του Κ.Ν. 2190/1920 για αποζημίωση του

35

συνόλου του προσωπικού της λόγω εξόδου του από την υπηρεσία για συνταξιοδότηση, αυτή θα ανερχόταν στο ποσό των € 6.500 περίπου.

36