Εφημερίδα ΠΡΙΝ, 8-9.5.2021 - Αρ. Φύλλου 1522 by 21aristera

Εκατόμβες νεκρών καθημερινά με την κυβέρνηση των self-test

Πατέντες και «ασπιρίνες» για την πανδημία του κέρδους

Το πρόωρο τέλος του ρεφορμιστή Ιγκλέσιας

> σελ. 5, 9

> σελ. 2, 4

> σελ. 23

‣ Εφημερίδα της αντικαπιταλιστικής κομμουνιστικής Αριστεράς

‣ www.prin.gr

€2

‣ ΣΑΒΒΑΤΟ 8 - ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΜΑΪΟΥ 2021

ΕΤΟΣ 31ο ΑΡ. ΦΥΛΛΟΥ 1.522

Ο αγώνας ξεκίνησε δυναμικά!

αφές μήνυμα αποφασιστικού εργατικού αγώνα εναντίον του νομοσχεδίου που καταργεί το 8ωρο έστειλαν οι μαζικές απεργιακές συγκεντρώσεις της 6ης Μάη, εμπνευσμένες από την Εργατική Πρωτομαγιά. Απομονώθηκε η ΓΣΕΕ, στο προσκήνιο ο ανατρεπτικός και ενωτικός ρόλος των πρωτοβάθμιων σωματείων και της ταξικής πτέρυγας. Κυβερνητικά fake news για να πέσει στα μαλακά ο νόμος. Δυναμώνει το αίτημα για μείωση του χρόνου εργασίας. >>> σελ. 3, 4, 5, 7

Αφιέρωμα

Η ΕΕ μισεί τη νίκη κατά του φασισμού Τη σημαία της ΕΕ στον ιερό βράχο της Ακρόπολης θέλει να υψώσει στις 9 Μαΐου ο Επίτροπος για την ανάπτυξη του… «Ευρωπαϊκού Τρόπου Ζωής» Μαργαρίτης Σχοινάς. Προηγείται συνάντηση με τη FRONTEX των απωθήσεων, για να καταλάβουμε τι εννοούν. Όμως, η 9η Μαΐου έχει καθιερωθεί ως ημέρα της μεγάλης αντιφασιστικής νίκης των λαών, η μέρα που η μισητή ναζιστική Γερμανία συνθηκολόγησε άνευ όρων και η κόκκινη σημαία υψώθηκε στο Ράιχσταγκ. Αυτό, ωστόσο, δεν αρέσει καθόλου στην ΕΕ που καταβάλλει μεγάλη προσπάθεια για να καθιερώσει αυθαίρετα την 9η Μαΐου ως «Μέρα της Ευρώπης», σβήνοντας την αντιφασιστική πάλη. Πού είσαι ρε Γλέζο, πού είσαι ρε Σάντα!

Γράφουν: Ξένια Μαρίνου, Α. Γουργουλιός, Δ. Γρηγορόπουλος, Κ. Παλούκης, Μ. Συριόπουλος, Δ. Τζαρέλλας, Κ. Τριχιάς

Η πρώτη έφοδος στον ουρανό 150 χρόνια από την Παρισινή Κομμούνα το Πριν φωτίζει τις κατακτήσεις της βραχύβιας πρώτης εργατικής δημοκρατίας και ανασυνθέτει τα κρίσιμα ερωτήματα από τη σκοπιά των σύγχρονων κομμουνιστικών απαντήσεων. >>> σελ. 11-18

ΣΑΒΒΑΤΟ 8 - ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΜΑΪΟΥ 2021

Η δεύτερη ματιά

editorial

Μαριάννα Τζιαντζή

Κερδοσκόποι… με πατέντα

Το πιο βαρύ «μετά» δεν θα είναι η κουτσουρεμένη καθημερινότητα που θα επανέλθει με την ύφεση της επιδημίας, θα είναι οι τραυματισμένες εργασιακές σχέσεις, η επιδιωκόμενη (από τους κρατούντες) κατάρρευση των κατακτήσεων που αποκτήθηκαν με αγώνες, θυσίες και αίμα.

Τις ημέρες του ορθόδοξου Πάσχα, στην Ινδία κάπνιζαν οι νεκρικές πυρές για τα δεκάδες χιλιάδες θύματα της πανδημίας. Από τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης περίσσεψαν οι διπλωματικές ανακοινώσεις συμπόνιας προς τη χώρα του 1,3 δισεκατομμυρίου ανθρώπων. Όλα αυτά, μέχρι ο Τζο Μπάιντεν να ταχθεί υπέρ της άρσης της πατέντας των εμβολίων για να επιταχυνθούν οι εμβολιασμοί παγκοσμίως. Ξαφνικά, το Βερολίνο ξέχασε τη συμπόνοια και «στύλωσε τα πόδια»: Η φόρμουλα των εμβολίων πρέπει να μείνει ιδιοκτησία των φαρμακευτικών. Των φαρμακευτικών που χρηματοδοτήθηκαν με πακτωλούς κρατικού χρήματος (έως και 97% για το εμβόλιο της AstraZeneca), «τινάζοντας στον αέρα» στη συνέχεια τα συμβόλαια, στο κυνήγι του μέγιστου κέρδους. Των φαρμακευτικών στην υπηρεσία των οποίων τέθηκαν δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι, από ερευνητές και ιδρύματα μέχρι τους θαρραλέους ανθρώπους που συμμετείχαν στις κλινικές δοκιμές. Των φαρμακευτικών που «ρούφηξαν» συσσωρευμένη ανθρώπινη διάνοια για να βγάλουν κατόπιν το εμβόλιο στην «ελεύθερη αγορά» των κρατών. Αφήνοντας δισεκατομμύρια ανθρώπους στον πλανήτη να «πνίγονται» στα κύματα της πανδημίας, ακόμα και σε χώρες-παραγωγούς εμβολίων, όπως η Ινδία, που καλύπτει το 60% των αναγκών παγκοσμίως. Προφανώς, ο Μπάιντεν και οι αρχηγοί κρατών που συντάχθηκαν με την πρότασή του δεν έγιναν ξαφνικά «σοσιαλιστές». Απλώς βλέπουν πιο μακριά από το κοντόθωρο «σήμερα» των φαρμακευτικών μεγαθηρίων. Κατανοούν την ανάγκη μιας πιο αποτελεσματικής διαχείρισης της πανδημίας, ώστε να φουλάρουν οι μηχανές της κερδοφορίας. Για τον κόσμο της εργασίας, το εμβόλιο αποτελεί αδιαπραγμάτευτα παγκόσμιο κοινωνικό αγαθό, ούτε ιδιοκτησία των φαρμακευτικών, ούτε γεωπολιτικό όπλο στη φαρέτρα των «ανθρωπιστών» ηγετών. Την ώρα που το αυτονόητο μοιάζει τόσο ασύμβατο με το παράλογο του καπιταλισμού, το αίτημα για πλήρη απελευθέρωση των πατεντών και κοινωνικοποίηση της παραγωγής έρχεται στο προσκήνιο.

Εφημερίδα της αντικαπιταλιστικής κομμουνιστικής Αριστεράς

Ζωή κομμένη στα δυο

ρχονται στιγμές που η ζωή κόβεται στα δύο. Εννοώ τη ζωή των πολλών, εννοώ τις ιστορικές στιγμές που η μεγάλη Ιστορία και όχι οι προσωπικές μας ιστορίες, κόβεται, χωρίζεται σε ένα «πριν» και ένα «μετά». Στιγμές σημαδιακές, όπως η δολοφονία του αρχιδούκα Φερδινάρδου που σηματοδότησε την έναρξη του Α΄ Παγκόσμιου Πολέμου, όπως η Οκτωβριανή Επανάσταση, όπως η εισβολή της χιτλερικής Γερμανίας στην Πολωνία, όπως το «νόμιμο» και ατιμώρητο έγκλημα της Χιροσίμα, όπως η σκοταδιστική επίθεση στους ∆ίδυμους Πύργους και ο παγκόσμιος πόλεμος κατά της τρομοκρατίας που κήρυξε ο Μπους και τώρα η πανδημία του Covid. Μερικές φορές η στιγμή της τομής δεν είναι ευκρινής, όμως ο διαχωρισμός της ζωής των ανθρώπων σε ένα πριν και ένα μετά είναι σαφέστατος. Η τομή μπορεί να κυοφορείται για κάποιο χρονικό διάστημα, να έχουν προηγηθεί κρίσιμες μικρές τομές που οδηγούσαν σ’ αυτήν. Το σίγουρο όμως είναι ότι η ζωή αλλάζει, ότι οι παλιές βεβαιότητες καταρρέουν και οι παλιοί μας τρόποι, οι παλιές μας συνήθειες, τα παλιά τραγούδια, τα παλιά συνθήματα δύσκολα βρίσκουν τη θέση τους στη νέα πραγματικότητα. Κάποτε ακούγαμε για «προπολεμικά» σπίτια, για προπολεμικές ιστορίες. Ακούγαμε για προδικτατορικές και μεταδικτατορικές καταστάσεις. Σήμερα που οι μνήμες και του πολέμου και της χούντας έχουν θαμπώσει, οι περισσότεροι θυμούνται την προ του κορονοϊού εποχή και κάποιοι σίγουρα θυμούνται τις μεγάλες πρωτομαγιάτικες συγκεντρώσεις της μεταπολίτευσης. Όταν το ποίημα Εργάτης του Κωστή Παλαμά ήταν απαραίτητο συστατικό της εκδήλωσης, ενώ πολλοί τυχεροί είχαν ακούσει, μέσα στον πανηγυρικό συνωστισμό, τον Γιάννη Ρίτσο να απαγγέλλει από την εξέδρα, μπροστά από το κτίριο της ΓΣΕΕ, το ποίημα του, Ειρήνη. Τότε που οι παλιοί αγωνιστές, γερο-

Ο κόσμος της εργασίας έχει ανάγκη, σήμερα όσο ποτέ, μια επιτυχία, μια νίκη, έστω μικρή και μερική

ντάκια πια, κατέβαιναν στη συγκέντρωση, φορώντας το καλό τους κουστούμι και με ένα κόκκινο γαρίφαλο στο πέτο. Παράξενη ήταν η φετινή Πρωτομαγιά, σαν τους στίχους του Γκάτσου στο τραγούδι του Μάνου Χατζιδάκι: «Παράξενη Πρωτομαγιά/ μ’ αγκάθια πλέκουν σήμερα στεφάνια/ ήρθ’ ο καιρός του έχε γεια/ τι να την κάνεις πια την περηφάνια». Πριν από περίπου ενάμιση αιώνα, πρώτη η εργατική τάξη του Σικάγου μάτωσε για το οκτάωρο, όμως σήμερα οι εργαζόμενοι θα αναγκαστούν να φορέσουν το αγκάθινο στεφάνι της δεκάωρης εργασίας, χωρίς αυτή να λογίζεται σαν υπερωρία. Αντίθετα, μας λένε ότι πρέπει να είμαστε ευχαριστημένοι όσο έχουμε δουλειά, έστω και με βάρβαρους ελαστικούς όρους. ∆εν είμαστε ελεύθεροι στις περισσότερες εκδηλώσεις της ζωής μας, είμαστε όμως ελεύθεροι να φοράμε μάσκες με ό,τι σχέδιο θέλουμε, με λουλουδάκια, αστεράκια, σφυροδρεπανάκια, με την ελληνική σημαία ή το σήμα του Ολυμπιακού ή του Παναθηναϊκού. Είμαστε ελεύθεροι εντός των τειχών του σπιτιού μας ή μέσα στα λίγα κυβικά μέτρα του ΙΧ αυτοκινήτου μας αλλά όχι οπουδήποτε αλλού. Ούτε καν οι Μοιραίοι του Βάρναλη δεν είναι ελεύθεροι να πιουν, να βλαστημήσουν, να καπνίσουν και να στριμωχτούν «μες στην υπόγεια την τα-

βέρνα» και καμία λατέρνα δεν θ’ ακούσουν να στριγγλίζει. Ο καθένας μας «μοιραίος» και μοναχικός στα κυβικά του. Το πιο βαρύ «μετά» δεν θα είναι η κουτσουρεμένη καθημερινότητα που θα επανέλθει με την ύφεση της επιδημίας. Θα είναι οι τραυματισμένες εργασιακές σχέσεις, η επιδιωκόμενη (από τους κρατούντες) κατάρρευση των κατακτήσεων που αποκτήθηκαν με αγώνες, θυσίες και αίμα. Σήμερα πολλοί τηλε-εργαζόμενοι βρικολακιάζουν, δουλεύουν μέχρι αργά το βράδυ, καθώς καταργούνται τα φράγματα μεταξύ ιδιωτικού και επαγγελματικού βίου. Το παλιό «από ήλιο σε ήλιο» των αγροτών έχει πια γίνει «από ήλιο και όσο αντέχεις». Η καθιέρωση χρονικών ορίων στην τηλεργασία, το λεγόμενο «δικαίωμα στην αποσύνδεση», είναι μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις για τη σύγχρονη εργατική τάξη — και το ίδιο ισχύει και για τη μάχη ενάντια στο 10ωρο. Σίγουρα το «πριν» δεν ήταν ειδυλλιακό, όμως το «μετά» που μας ετοιμάζουν είναι εφιαλτικό. Ο κόσμος της εργασίας έχει ανάγκη, σήμερα όσο ποτέ, μια επιτυχία, μια νίκη, έστω μικρή και μερική. Κάτι, ώστε να ξαναβρεί την περηφάνια, την ορμή, την αυτοπεποίθηση των περασμένων καιρών. Κάποια από τα πιο σκοτεινά, από τα πιο εξωφρενικά σχέδια της κυβέρνησης να ματαιωθούν και όχι απλώς να δοθεί κάποιο τάχα γενναιόδωρο επίδομα φτώχειας. Και να ’ταν μόνο η φετινή Πρωτομαγιά παράξενη. ∆ιεστραμμένα παράξενη προβάλλει η μετά τον Covid ζωή μας, καθώς μήνες τώρα μας εκπαιδεύουν να ζούμε με τον φόβο του πλησίον. Το φυσιολογικό –η ανθρώπινη επαφή– βαφτίζεται συνωστισμός και δείγμα ανευθυνότητας και οι κοινωνικές σχέσεις θα ακολουθήσουν καινούριες, πιο εγωκεντρικές και οικογενειο-κεντρικές διαδρομές. Πώς, λοιπόν, να αγωνιστούμε για ένα «τώρα» και για ένα «μετά» όχι όμοιο αλλά καλύτερο από το «πριν»;

‣ Ιδιοκτησία: «Eκδόσεις-Μελέτες- Έρευνες» Aστική Mη Kερδοσκοπική Eταιρεία Kωδικός 2806, Κλεισόβης 9, 106 77 Αθήνα, Tηλ.: 210-82.27.949, prin@otenet.gr | http://www.prin.gr ‣ Tραπεζικός Λογαριασμός Συνδρομών και Eνισχύσεων: ALPHA BANK 260002002006023 • IBAN: GR1801402600260002002006023 ‣ Εκδότης: Δημήτρης Δεσύλλας ‣ Eκτύπωση: ΚΛΕΝΙΚ ΕΕ ‣ Layout: Χριστίνα Λουλούδα

Το θέμα

ΣΑΒΒΑΤΟ 8 - ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΜΑΪΟΥ 2021

Απεργία προάγγελος σκληρής μάχης κατά νόμου-σφαγείο

6 Μάη Δημήτρης Σταμούλης

▸ Μονόδρομος η κλιμάκωση του αγώνα με μαχητικές μορφές, νέες απεργίες, με ενωτικό κέντρο αγώνα στα χέρια των σωματείων

ιλιάδες ήταν οι εργαζόμενοι στην Αθήνα και σε όλη τη χώρα που τίμησαν απεργιακά και μαχητικά την Εργατική Πρωτομαγιά την Πέμπτη 6 Μάη, στέλνοντας μήνυμα ανυπακοής και αγώνα στην κυβέρνηση, αλλά και αποδεικνύοντας ότι μπορεί να γίνει απεργία μαζική και χωρίς τον αστικοποιημένο συνδικαλισμό της ΓΣΕΕ. Στην Αθήνα συμμετείχαν πολλές χιλιάδες στις συγκεντρώσεις που έγιναν, παρά το γεγονός ότι σχεδόν όλα τα μέσα μαζικής μεταφοράς είχαν σηκώσει χειρόφρενο. Μετρό, ΗΣΑΠ, τρόλεϊ και τραμ δεν κινήθηκαν καθόλου. Ο Πειραιάς και άλλα λιμάνια «νέκρωσαν» με την πανελλαδική απεργία των ναυτεργατών. Αυτές οι απεργίες καθολικής συμμετοχής είναι που «τρομάζουν» την κυβέρνηση και επιδιώκει πάση θυσία να τις «καταργήσει» με το απεργοκτόνο και αντεργατικό νομοσχέδιο που θέλει να φέρει στη βουλή. Στα Προπύλαια χιλιάδες διαδηλωτές ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα πρωτοβάθμιων σωματείων, εργατικών σχημάτων, συλλογικοτήτων και πολιτικών οργανώσεων, μεταξύ των οποίων το ΝΑΡ για την Κομμουνιστική Απελευθέρωση, η νΚΑ και η ΑΝΤΑΡΣΥΑ (βλ. σελ.7). Είναι χαρακτηριστικό πως όταν τα μπλοκ των πρωτοβάθμιων σωματείων, των αριστερών οργανώσεων, των συλλογικοτήτων και του αντιεξουσιαστικού χώρου από τα Προπύλαια συνάντησαν τη συγκέντρωση στην Κλαυθμώνος, διαμορφώθηκε μια πολύ μεγάλη πορεία που ξεκινούσε από τον Άγνωστο Στρατιώτη, κύκλωνε την πλατεία Συντάγματος και εκτεινόταν στη Σταδίου μέχρι την Πεσμαζόγλου. Η αταλάντευτη στάση και επιδίωξη των δυνάμεων του ταξικού συνδικαλισμού για απεργιακή απάντηση στο νο-

μοσχέδιο-έκτρωμα αποδείχτηκε όχι μόνο εφικτή και χωρίς τον εργοδοτικό συνδικαλισμό, αλλά και ο μόνος πραγματικός δρόμος που μπορεί να συνενώσει και να εμπνεύσει μαχητικούς, νικηφόρους αγώνες για το αμέσως επόμενο κρίσιμο διάστημα. Η μεγάλη συμμετοχή στην απεργιακή κινητοποίηση απέδειξε ότι η αντίδραση του κόσμου της εργασίας θα είναι «στο δρόμο» και όχι «στον καναπέ». Η κυβέρνηση δεν θα έχει καμιά «εαρινή συμφωνία» στο σχέδιό της, αλλά «άνοιξη» ταξικών αγώνων απέναντί της. Και θα έχει να αντιμετωπίσει όχι την ψόφια «αντιπολίτευση» του ΣΥΡΙΖΑ που την βολεύει, αλλά το μαχόμενο ταξικό εργατικό κίνημα. Επιπλέον, οι διαδικασίες στα σωματεία (βλ. σελ. 19) και οι διεργασίες σε συνδικαλιστικές δυνάμεις, μέσα στο αγωνιστικό έδαφος των τελευταίων ημερών, μετατόπισαν και άλλα ρεύματα που δρουν στο κίνημα υπέρ της απεργιακής και πραγματικής (κι όχι «συμβολικής») απάντησης στα κυβερνητικά σχέδια. Η επιμονή στον ταξικό πόλο του αποφασιστικού αγώνα και του ανεξάρτητου κέντρου πάλης στα χέρια των σωματείων, που προέβαλε το «μπλοκ των Προπυλαί-

ων» έχει ενωτικά αποτελέσματα. Από την άλλη, δεν είναι τυχαίο ότι σε αυτό το έδαφος «έσπασαν» από τη γραμμή απόλυτης υποταγής των Παναγόπουλων και Σία, το Εργατικό Κέντρο Αθήνας, η ΑΔΕΔΥ, ακόμα και η ΠΝΟ. Υπάρχουν υπαρκτά ρεύματα μαχητικής αμφισβήτησης της κυρίαρχης κυβερνητικής γραμμής, εργάτες, άνεργοι/ες, νέοι/ες που θέλουν να παλέψουν για να ανατραπεί η πολιτική φτωχοποίησης και εξανδραποδισμού της εργατικής τάξης. Από την άλλη, η «γραμμή» εταιρικού και εργοδοτικού συνδικαλισμού τύπου ΓΣΕΕ δέχτηκε ισχυρό πλήγμα, απομονώθηκε, έμεινε με μόνο «σύμμαχο» την κυβέρνηση και τους εργοδοτικούς φορείς με τους οποίους συναγελάζεται. Η κυβέρνηση φαίνεται ότι λαμβάνει υπόψη της πολύ σοβαρά τα «μηνύματα» που στέλνουν οι εργαζόμενοι αλλά και η κοινωνία ευρύτερα, που βιώνει τα δραματικά αποτελέσματα της κυβερνητικής διαχείρισης της πανδημίας. Το υπουργείο Εργασίας έχει συγκροτήσει ολόκληρο μηχανισμό προπαγάνδας υπέρ του νομοθετικού εκτρώματος για τα «εργασιακά», παπαγαλίζοντας σε ημερήσια βάση τα… ευεργετικά αποτελέσματα που δήθεν θα έχει στους εργαζόμενους, και κατηγορώντας όσους αντιδρούν, για διασπορά… fake news! Αλλά τα πιο μεγάλα ψέματα εκστομίζονται από τον υπουργό Εργασίας Κ. Χατζηδάκη και τα κυβερνητικά επιτελεία, που πασχίζουν να μας πείσουν ότι «το νέο εργασιακό νομοσχέδιο είναι μια μεγάλη παρέμβαση για την προστασία της εργασίας και των εργασιακών δικαιωμάτων»! Ψέμα πρώτο ότι «το 8ωρο ήταν, είναι και θα παραμείνει κατοχυρωμένο». «Η όλη συζήτηση περί κατάργησής του είναι μια ανόητη συζήτηση» λέει ανενδοίαστα η κυβέρνηση. Ωστόσο η επιβολή της 10ωρης/50ωρης εργασίας είναι κατάργηση του 8ωρου. Είναι πρόκληση να παρουσιάζουν ως «ανάγκη των εργαζομένων» τις εκάστοτε ανάγκες του κεφαλαίου, που θέλει στο «φουλ» τις μηχανές όταν έχει αυξημένες ανάγκες και

Τα τρία fake news που παπαγαλίζουν τα επιτελεία υπουργείου Εργασίας και κυβέρνησης

στο «ρελαντί» όταν αυτές μειώνονται, προσαρμόζοντας στους ίδιους ρυθμούς τη ζωή των εργατών. Η εργασία-λάστιχο είναι «ανόητη συζήτηση» για τους εργάτες, αλλά πολύ κερδοφόρα επιλογή για το κεφάλαιο. Ψέμα δεύτερο, ότι «οι εργαζόμενοι μπορούν να εργαστούν λίγο περισσότερο για κάποιες μέρες και λιγότερο κάποιες άλλες», ότι έρχεται το… «4ήμερο», ότι «αυξάνεται η άδεια». Σε μια εποχή που η παραγωγικότητα της εργασίας έχει εκτιναχθεί στα ύψη, που οι εργαζόμενοι μπορούν να δουλεύουν 6ωρο και 30ωρο χωρίς μείωση μισθών, απολαμβάνοντας τον πλούτο που παράγουν, ΕΕ, κυβέρνηση και κεφάλαιο ουσιαστικά επιβάλουν μηχανισμούς για περισσότερη δουλειά, από λιγότερους εργάτες. Αυξάνουν τις υπερωρίες, επιβάλουν εργασία τις Κυριακές για κλάδους όπως logistics, αποθήκες, λογιστήρια μεγάλων εταιρειών, data centers, τηλεφωνικά κέντρα, ενώ ήδη έχει καταργηθεί η αργία της Κυριακής σε εμπόριο, σούπερ μάρκετ κ.α. Ψέμα τρίτο, ότι «δεν περιορίζεται το δικαίωμα στην απεργία». Η κυβέρνηση κόπτεται για τους «κανόνες διαφάνειας», αλλά προωθεί το φακέλωμα των συνδικαλισμένων εργατών μέσω του ηλεκτρονικού μητρώου. Υποκριτικά… νοιάζεται για την «αντιπροσωπευτικότητα» των ψηφοφοριών στα σωματεία, όταν η ίδια στη βουλή «κόβει και ράβει» με άσχετες τροπολογίες στο «παρά πέντε» ή επιβάλει νόμο που θα βγάζουν δημάρχους οι μειοψηφίες! Με τη λεγόμενη «ελάχιστη εγγυημένη υπηρεσία», ουσιαστικά θέλει να επιβάλει «απεργίες» με το ένα τρίτο των εργαζομένων να εργάζονται, ή ποινικοποιώντας το δικαίωμα περιφρούρησης του αγώνα. Από δω και πέρα, εισερχόμαστε σε μια «καυτή» κοινωνικά περίοδο, όπου είναι μονόδρομος η κλιμάκωση του αγώνα με μαχητικές μορφές, με νέες απεργίες, με συγκρότηση μαζικού ενωτικού κέντρου αγώνα στα χέρια των σωματείων και των εργαζομένων, με κοινή πάλη στο δρόμο όλων των δυνάμεων του αγώνα, ώστε να μην έρθει καν στη βουλή το έκτρωμα Χατζηδάκη.

Από σπόντα *** Η αλήθεια είναι πως με το μάζεμα της ελιάς πιστεύαμε ότι το «τελίκιασε» η κυβέρνηση για το εργασιακό νομοσχέδιο * Λάθος * Ήταν μόνο η αρχή * Κι έχουμε να ακούσουμε πάμπολλες μπαρούφες * Ήδη φάνηκαν τα πρώτα δείγματα. *** Τέρμα πια η ρουτίνα και η βαρεμάρα λένε * Τώρα αλλάζουν τα πράγματα * Ξυπνάς και δεν ξέρεις * Θα δουλέψεις 8 ώρες; 12 ώρες; 15 ώρες; * Θα πληρωθείς; Δεν θα πληρωθείς; Θα απολυθείς μήπως; * Ένας όμορφος και συναρπαστικός κόσμος παραγωγικότητας. *** Η αλήθεια είναι πως μοιάζει πολύ με αυτόν που ήδη ζούμε * Γιατί ακριβώς αυτόν θέλουν να νομιμοποιήσουν * Όμως ό,τι νομιμοποιείται… επαυξάνεται * Έχουν κι άλλο επιχείρημα όμως * Θα «εναρμονίσουμε» τονίζουν την προσωπική και την επαγγελματική μας ζωή * Γιατί κάθε εργαζόμενος έχει ιδιαιτερότητες * Άρα και διαφορετικό ωράριο και αμοιβή. *** Υπάρχουν βεβαίως και κάτι… αντιδημοκρατικοί περίεργοι * Που θέλουν να περιορίσουν την ελευθερία μας με κάτι συνδικάτα και συλλογικές συμβάσεις * Όμως αυτά ανήκουν στο παρελθόν * Και μια κυβέρνηση με Χατζηδάκη και Μητσοτάκη μπορεί να κοιτάζει στο μέλλον. *** Στον ΣΥΡΙΖΑ δηλώνουν μεγάλοι πολέμιοι του νομοσχεδίου * Κι αν βγουν κυβέρνηση, (υπόσχονται) θα το καταργήσουν * Αφήνουν όμως κι ένα παραθυράκι * Για το αν το νομοσχέδιο περιλαμβάνεται στα προαπαιτούμενα για το Ταμείο Ανάπτυξης (όπου θα περιλαμβάνεται, αλίμονο). *** Σε αυτήν την περίπτωση, αν καταλάβαμε το πνεύμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, θα «επαναδιαπραγματευθούν» * Κάτι που καταλαβαίνετε φυσικά τι σημαίνει * Είναι θέμα… μνημονιακής εμπειρίας. *** Πάντως, με την υπόθεση της πατέντας των εμβολίων το πολιτικό σύστημα θα… στραβολεμιάσει * Λέει ο Μπάιντεν ότι συμφωνεί με την άρση τρέχουν όλοι («αριστεροί» και «δεξιοί») να εγκωμιάσουν τη θέση * Έρχεται μετά η Μέρκελ και λέει «όχι», το ξανασκέφτονται * Η Ούρσουλα δηλώνει πως «το συζητάει», αρχίζουν να ξύνουν το κεφάλι τους * Δύσκολοι καιροί για «ευρωπαϊκές» και «υπεύθυνες» πολιτικές δυνάμεις.

ΣΑΒΒΑΤΟ 8 - ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΜΑΪΟΥ 2021

ΣΥΡΙΖΑ

Πολιτική

Γιάννης Ελαφρός

Μια πορεία δεν φέρνει την άνοιξη στην Κουμουνδούρου ▸ Το κίνημα μπορεί να πετύχει νίκες, όχι η συναίνεση και η διαχείριση

μάρι είχαν πέσει οι φωτορεπόρτερ πάνω στον Αλέξη Τσίπρα και τα πρωτοκλασάτα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ την Πέμπτη στην απεργιακή διαδήλωση στην Κλαυθμώνος. Ίσως γιατί επρόκειτο για την επανεμφάνιση ενός… «είδους υπό εξαφάνιση», του «στελέχους του ΣΥΡΙΖΑ σε πορεία». Ο ΣΥΡΙΖΑ, μετά από εντατική καμπάνια, εμφανίστηκε με κομματικό μπλοκ –αρκετά μαζικό και οργανωμένο για τα δεδομένα του– με ατσαλάκωτους πρώην υπουργούς και καινούργιες σημαίες, αποκλειστικά κόκκινες για την περίσταση. Κι όμως ο κόσμος δεν μπορεί να περιμένει πολλά από την αξιωματική αντιπολίτευση κι όχι μόνο λόγω της ισχνής συνδικαλιστικής της παρέμβασης. Πρώτο, εντυπωσιάζει η ρηχή ανάλυση και αντίστοιχη στοχοθεσία. Ο ΣΥΡΙΖΑ εμφανίζει τα σχέδια της κυβέρνησης ως… υπερβολές του Μητσοτάκη. Είναι χαρακτηριστική η ανακοίνωση-κάλεσμα για την απεργία της 6ης Μάη: Ενώ «στην Ευρώπη γίνονται ήδη οι πρώτες απόπειρες μείωσης του χρόνου εργασίας από προοδευτικές κυβερνήσεις, η κυβέρνηση της ΝΔ ταυτισμένη με τα πιο ακραία επιχειρηματικά συμφέροντα επιχειρεί την θεσμοθέτηση της

10ωρης εργασίας». Καλωπισμός της ΕΕ, καμιά αναφορά στο κεφάλαιο, ενώ η κυβέρνηση καταγγέλλεται ως «εντολοδόχος μιας μικρής ελίτ». Δεν πρόκειται για μη «ξύλινο λόγο», αλλά για βασική εκτίμηση: Ο ΣΥΡΙΖΑ, στην αστική του ολοκλήρωση, έχει αποδεχθεί το ρόλο του κεφαλαίου και της κερδοφορίας του, των ιδιωτικών επενδύσεων και των μεγάλων επιχειρήσεων ως ηγετικής δύναμης της ανάπτυξης. Άρα δεν είναι αυτοί αντίπαλοι, αλλά οι «ακραίοι», η «μικρή ελίτ», οι κολλητοί της ΝΔ (σε άλλες περιπτώσεις) και βεβαίως ο νεοφιλελευθερισμός που αντιπαλεύει τις… προοδευτικές κυβερνήσεις. Το γεγο-

νός πως η ελαστικοποίηση των εργασιακών σχέσεων αποτελεί στρατηγικό στόχο του κεφαλαίου, της ΕΕ και όλων των κυβερνήσεων («κεντροαριστερών» ή «κεντροδεξιών») δεν φαίνεται να απασχολεί τη νέα διασπορά αυταπατών του Α. Τσίπρα. Αξίζει όμως να προβληματίσει για τις διακηρύξεις δυνάμεων της ριζοσπαστικής Αριστεράς και του χώρου της αναρχίας/αυτονομίας που συχνά μένουν στην εναντίωση στις «νεοφιλελεύθερες πολιτικές» και όχι στην καπιταλιστική επίθεση. Το δεύτερο πρόβλημα για τον ΣΥΡΙΖΑ αφορά τη χρησιμότητα για τον λαό της πολιτικής του πρότασης, που τελικά συ-

μπυκνώνεται στην κυβερνητική επιστροφή. Δεν είναι μόνο πως πολλοί θυμούνται το έργο των κυβερνήσεων ΣΥΡΙΖΑ: Από το νόμο Κατρούγκαλου για το ασφαλιστικό με την άνοδο των ορίων ηλικίας μέχρι την επιβολή εμποδίων για την προκήρυξη απεργίας (νόμος Αχτσιόγλου) και τη μη κατάργηση του νόμου 3986/2011 που προέβλεπε ρευστοποίηση του 8ωρου (με συμφωνία Ένωσης Προσώπων). Ιδιαίτερη σημασία έχει η τρέχουσα πολιτική πράξη του ΣΥΡΙΖΑ. Τους προηγούμενους μήνες το λαϊκό και νεολαιίστικο κίνημα κέρδισε μια ουσιαστική νίκη, που έκανε τον κόσμο να αναπνεύσει: έσπασαν στην πράξη ο χουντικός νόμος για τις διαδηλώσεις και οι επιπλέον απαγορεύσεις με την τρομερή αστυνομοκρατία λόγω lockdown. Έπαιξε ρόλο η λαϊκή οργή και μαζική κινητοποίηση μετά τη Νέα Σμύρνη, το φοιτητικό κίνημα και η διαρκής ασυμβίβαστη παρέμβαση της αντικαπιταλιστικής Αριστεράς από την αρχή της πανδημίας. Που ήταν ο ΣΥΡΙΖΑ; Με τα λόγια του Α. Τσίπρα στον Αντέννα: «Η αντιπολίτευση ήταν θετική, έδωσε συναίνεση στο πιο δύσκολο πράγμα, που ήταν ο περιορισμός των ελευθεριών των πολιτών».

ΠΑΤΕΝΤΕΣ ΕΜΒΟΛΙΩΝ

∆ύο γάιδαροι μαλώνουνε σε ξένο αχυρώνα

αρακτήρα κεντρικής πολιτικής αντιπαράθεσης, αλλά σε ξεκάθαρο επικοινωνιακό πλαίσιο, έχει πάρει ο χαρτοπόλεμος ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ γύρω από τις πατέντες των εμβολίων. Αφορμή του νέου γύρου αντιπαράθεσης ήταν η αποδοχή εκ μέρους του Τζο Μπάιντεν της πρότασης του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας περί άρσης –υπό όρους– της πνευματικής ιδιοκτησίας στα εμβόλια για τον κορονοϊό, ένα αίτημα που υιοθετούν περισσότερες από 100 χώρες. Ο ΣΥΡΙΖΑ έσπευσε να υπενθυμίσει πως, όταν ο Αλέξης Τσίπρας πρότεινε

πρώτος το μέτρο, δέχτηκε τον χλευασμό του πρωθυπουργού στη Βουλή. Στην πραγματικότητα, βέβαια, και ο ΣΥΡΙΖΑ μπήκε «στον χορό» με σχετική καθυστέρηση, όταν η πρόταση άρχισε να κερδίζει έδαφος στους κόλπους της ΕΕ, στη σκιά των τεραστίων προβλημάτων παραγωγής και διαθεσιμότητας των εμβολίων που είχε ήδη διαφανεί. Απαντώντας, η ΝΔ θύμισε με μεγάλη καθυστέρηση την πρόταση που είχε καταθέσει πριν από ένα χρόνο, μαζί με τον Ηλία Μόσιαλο, για την αγορά από την ΕΕ της πατέντας εμβολίων που είχαν ήδη χρηματοδοτηθεί από δημόσι-

ους φορείς. Ο πρωθυπουργός, πάντως, αποκήρυξε στη συνέχεια την ίδια του την πρόταση, μιλώντας στη βουλή. Να σημειώσουμε ότι η «πρόσβαση» της ΕΕ στις εμβολιαστικές πατέντες, ώστε να ενισχυθεί η παραγωγή εμβολίων, δεν είναι το ίδιο με την απελευθέρωσή τους! Ο ίδιος ο Α. Τσίπρας, άλλωστε, έχει διευκρινίσει ότι η πρότασή του «δεν πρέπει να εκληφθεί ως εχθρική κίνηση προς τις φαρμακοβιομηχανίες» και έχει ταχθεί υπέρ μιας «αμοιβαίως αποδεκτής συμφωνίας με τους κατόχους πατεντών στη βάση της καλής πίστης και στη λογική απόδοσης επένδυσης».

Πολιτική

«Τ

ώρα θα τα κάνουμε όλα». Αυτό ήταν το «μήνυμα» που διέρρευσε στον φιλοκυβερνητικό τύπο από τη συνάντηση που είχε την προηγούμενη εβδομάδα ο Κυριάκος Μητσοτάκης με τον Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννη Στουρνάρα. Η συνάντηση ανάμεσα στον πρωθυπουργό και τον εκπρόσωπο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας ήρθε ουσιαστικά να επισφραγίσει τον προγραμματισμό για μία συνολική επίθεση στα λαϊκά εισοδήματα και δικαιώματα που θα κορυφωθεί έως και τις 30 Ιουνίου. Αυτή θα προωθηθεί με συγκεκριμένα νομοθετήματα, όπως το εργασιακό νομοσχέδιο και η ιδιωτικοποίηση της επικουρικής ασφάλισης. Επίσης, με την εφαρμογή υφιστάμενων νόμων που σχετίζονται με την προώθηση επιχειρηματικών σχεδίων (φοροπαλλαγές. ενισχύσεις, αδειοδοτήσεις) αλλά και την «εξυγίανση» των χαρτοφυλακίων των τραπεζικών ιδρυμάτων. Σε αυτό το τελευταίο ζήτημα στη συνάντηση φέρεται πως συζητήθηκαν και οι διαφωνίες που έχουν καταγραφεί ανάμεσα στον Γ. Στουρνάρα και το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης για τη δημιουργία «bad bank». Όλα τα παραπάνω συνιστούν την προσαρμογή στον προγραμματισμό που έχει καταθέσει προς έγκριση στις Βρυξέλλες η ελληνική κυβέρνηση προκειμένου να γίνει η εκταμίευση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης. Έτσι, λοιπόν, την ερχόμενη Τετάρτη η κυβέρνηση αναμένεται να παρουσιάσει και επίσημα το εργασιακό της νομοσχέδιο με συνέντευξη του υπουργού Εργασία Κωστή Χατζηδάκη. Μεταξύ άλλων, αναμένεται να τονιστεί η κομβική του σημασία για την

Αντεργατικά σχέδια

Γεράσιμος Λιβιτσάνος

«Σάλπισμα» γενικής επίθεσης από Μητσοτάκη-Στουρνάρα ▸ Προς κατάθεση το εργασιακό-έκτρωμα, παίρνουν σειρά οι επικουρικές προσέλκυση επενδύσεων και ο τρόπος με τον οποίο «δένει» με τις στρατηγικές ανάπτυξης του κεφαλαίου στην Ελλάδα. Χαρακτηριστική είναι, π.χ., η επισήμανση που γίνεται στην επιχειρηματολογία του Μεγάρου Μαξίμου. Εκεί επισημαίνεται σχετικά με την επέκταση των κλάδων που καταργείται η κυριακάτικη αργία: «Πώς θα μπορούσε για παράδειγμα η Ελλάδα να γίνει διεθνής διαμετακομιστικός κόμβος, όταν ο κλάδος των logistics είναι κλειστός την Κυριακή; Ας σημειώσουμε εδώ ότι ιδιαίτερα στις χώρες του ευρωπαϊκού Νότου (Ιταλία, Ισπανία, Πορτογαλία) δεν υπάρχουν καθόλου αντίστοιχες με τις δικές μας απαγορεύσεις για τις Κυριακές». Η παράδοση της επικουρικής ασφάλισης στην ιδιωτική πρωτοβουλία είναι το επόμενο νομοθετικό βήμα της κυβέρνησης, αμέσως μετά την ψήφιση του εργασιακού νομοσχεδίου. Πρόκειται για το νομοσχέδιο που θα δώσει τη δυνατότητα «τζογαρίσματος» των αποθεματικών των επικουρικών ταμείων σε εταιρείες διαχείρισης κεφαλαίων. Δημιουργώντας, έτσι, μία ακόμη «αγορά» σε βάρος των ασφαλιστικών δικαιωμάτων των εργαζομένων και ταυτόχρονα ένα κόστος μετάβασης στους κρατικούς προϋπολογισμούς των επόμενων

Σε συνεργασία με τις τράπεζες προετοιμάζεται νέα επίθεση στους αδύναμους δανειολήπτες με πιέσεις και κατασχέσεις

ετών που μπορεί να φτάσει έως και τα 50 δισ. ευρώ. Το δεύτερο τμήμα του κυβερνητικού σχεδιασμού αφορά τα κόκκινα δάνεια. Όπως ανέφερε ο υφυπουργός Οικονομικών Γιώργος Ζαβός, «θωρακίζουμε το χρηματοπιστωτικό σύστημα, για να είναι όσο το δυνατόν πιο ανθεκτικό σε νέους “σεισμούς” οικονομικών κρίσεων. Οι νέες διατάξεις δίνουν τη δυνατότητα στις τράπεζες να κινούνται χωρίς εμπόδια». Ο Γ. Ζαβός έδωσε το στίγμα της επίθεσης

ΠΑΝ∆ΗΜΙΑ

«Ελευθερία» για τουρίστες, απαγορεύσεις για ντόπιους!

ΣΑΒΒΑΤΟ 8 - ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΜΑΪΟΥ 2021

υνεχίζονται οι απίστευτες κυβερνητικές παλινωδίες και αντιφάσεις, ενώ απομένει λιγότερο από μια βδομάδα για το άνοιγμα του τουρισμού με κάθε κόστος σύμφωνα με τις οδηγίες των tour operators! Ο υπουργός Επικρατείας Γιώργος Γεραπετρίτης συνεχίζει να προκαλεί, μια βδομάδα μετά την απίστευτη ομολογία ότι η κυβέρνηση διατηρεί την παράλογη υποχρέωση αποστολής SMS για «συμβολικούς και παιδαγωγικούς» λόγους: «Δεν μπορούμε να πάμε από τον απόλυτο περιορισμό, στην απόλυτη ελευθερία», δηλώνει τώρα κάνοντας σα-

φές ότι η κυβέρνηση θα συνεχίσει –για λίγο ακόμα– να αναγκάζει τους πολίτες να ζητάνε άδεια από το κράτος για να κυκλοφορούν ελεύθεροι! Ακόμα, διέψευσε τα σενάρια για άνοιγμα των μετακινήσεων με εμβόλιο ή self-test· αυτό θα είναι ένα προνόμιο που θα απολαμβάνουν μόνο οι τουρίστες. Ο υπουργός Ανάπτυξης Άδωνις Γεωργιάδης, μιλώντας στην τηλεόραση του ΑΝΤ1, άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο να μείνει το sms για μετακινήσεις και για προμήθειες μετά τις 15 Μαϊου, αλλά όχι για τους τουρίστες! Μάλιστα, σε όσους κατακρίνουν τη λογική «δύο μέ-

τρα και δύο σταθμά» απάντησε: «θέλουν μήπως να μην έχουμε τουρίστες στην Ελλάδα;», και έκανε λόγο για λαϊκισμό! Με άλλα λόγια, η κυβέρνηση επαναλαμβάνει τα εγκληματικά λάθη του περσινού καλοκαιριού, όταν άνοιξε τον τουρισμό χωρίς κανένα έλεγχο, οδηγώντας στο φονικό δεύτερο κύμα της πανδημίας. Η κυνικότητα της κυβέρνησης φάνηκε και από τους ψευδείς ισχυρισμούς στο πρωθυπουργικό διάγγελμα του Πάσχα για το πόσο κοντά βρισκόμαστε στο πολυθρύλητο… «τείχος ανοσίας», μπερδεύοντας τον αριθμό των δόσεων με αυτό των εμβολιασμένων, προσθέτοντας ένα εκατομμύριο σε αυτούς!

σε δανειολήπτες στεγαστικών και σε μικρές επιχειρήσεις. Σε αυτούς προστίθενται και οι «κόκκινοι» δανειολήπτες της υγειονομικής κρίσης. Ο Γ. Ζαβός μίλησε για «ενδεχόμενη φουρνιά νέων κόκκινων δανείων που δεν θα ξεπερνά τα 4 με 5 δισ. ευρώ». Δήλωσε, όμως, αισιόδοξος πως «τους επόμενους 18 μήνες, στις συστημικές τράπεζες θα έχουν φτάσει σε μονοψήφιο αριθμό τα δάνειά τους». Πρόβλεψη που προδιαθέτει για μπαράζ πιέσεων και κατασχέσεων.

Πρινηδόν

ΣΑΒΒΑΤΟ 8 - ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΜΑΪΟΥ 2021

Σχόλια στο ημίφως Κυβερνητική αναδίπλωση για το ΚΕΘΕΑ Μία σημαντική πρώτη νίκη πέτυχαν οι εργαζόμενοι και τα μέλη του ΚΕΘΕΑ, αλλά και οι χιλιάδες άνθρωποι που συμπαραστάθηκαν στον αγώνα ενάντια στη γραφειοκρατική μετάλλαξη και ουσιαστική διάλυση της δομής απεξάρτησης. Σύμφωνα με τον Σύλλογο Εργαζομένων του Κέντρου, «το Προσχέδιο της διοίκησης είναι πλέον παρελθόν» καθώς «δεν υφίσταται πλέον ως προσχέδιο νόμου αλλά υποβαθμίστηκε σε εσωτερικό κείμενο, αντικείμενο επεξεργασίας μόνο για την επιτροπή που το συνέταξε» αφού «απορρίφθηκε από τους εργαζόμενους του ΚΕΘΕΑ, αλλά κυρίως από την κοινωνία». Εντός των επόμενων δύο μηνών ο Σύλλογος Εργαζομένων καλείται να καταθέσει τις δικές του προτάσεις για τη λειτουργία της δομής, με την ελπίδα η οπισθοχώρηση να μην αποδειχθεί επικοινωνιακό τρικ της κυβέρνησης.

Ηλίας Σμήλιος*

Βασίλης Παπαγεωργίου

Αστυνομικές μοτοσικλέτες παντού, λεωφορεία πουθενά Μετά τα… φορτηγά και τα αστυνομικά οχήματα, σειρά είχε η ανακοίνωση ότι η Ελληνική Αστυνομία μόλις παρέλαβε 16 νέες μοτοσικλέτες. Μάλιστα, η προκλητική ανακοίνωση υπενθυμίζει ότι, εν μέσω πανδημίας και οικονομικής κρίσης, η ΕΛΑΣ υλοποίησε ένα από τα μεγαλύτερα εξοπλιστικά προγράμματα στην ιστορία της, με την παραλαβή συνολικά… 1.453 νέων οχημάτων το 2020, ενώ τη νέα χρονιά παρελήφθησαν επιπλέον 239 οχήματα. Μάλιστα, σε αντίθεση με τα 40 μεταχειρισμένα «σαπάκια» λεωφορεία που παρουσίασαν μηχανικές βλάβες, τα οχήματα για τις δυνάμεις καταστολής είναι ολοκαίνουργια και τελευταίας τεχνολογίας. Την ώρα που τα ΜΜΜ είναι η μεγαλύτερη εστία υπερμετάδοσης, η κυβέρνηση συνεχίζει να επενδύει και να ενισχύει τις δυνάμεις καταστολής!

Απειλή δίωξης για στεφάνι στον Μυρογιάννη! Σε ανωμοτί κατάθεση καλούνται από τις ανακριτικές αρχές εννιά πολίτες της Μυτιλήνης, επειδή απέτισαν φόρο τιμής στην προτομή του νεκρού του Πολυτεχνείου Μιχάλη Μυρογιάννη, εφτά μήνες πριν, στις 17 Νοέμβρη 2020! Συγκεκριμένα, οι εννιά κατηγορούνται για απείθεια και για παραβίαση μέτρων για την πρόληψη ασθενειών, καθώς βρέθηκαν στον χώρο του πάρκου της Αγίας Ειρήνης! Όπως καταγγέλλει με ανακοίνωσή της η Τοπική Επιτροπή Λέσβου της

ΑΝΤΑΡΣΥΑ, οι κλήσεις αυτές εντάσσονται στην κατασταλτική εκστρατεία του κράτους, δεν έρχονται σε μια τυχαία χρονική στιγμή, αλλά αποτελούν στοχευμένη κίνηση. Είναι χαρακτηριστικό ότι όσοι και όσες κλήθηκαν να καταθέσουν είναι αγωνιστές, μέλη σωματείων, γιατροί, εκπαιδευτικοί και εκλεγμένοι περιφερειακοί σύμβουλοι, ενώ οι δικογραφίες που σχηματίστηκαν βασίστηκαν στη μαρτυρία ενός και μόνο αστυνομικού!

ΟΑΕΔ: Στήριξη επιχειρήσεων, όχι των ανέργων Οι ιδιωτικές επιχειρήσεις και όχι οι εργαζόμενοι είναι τελικά οι μεγάλοι «ωφελούμενοι» και δικαιούχοι των

προγραμμάτων επιδότησης εργασίας του ΟΑΕΔ. Όπως ανακοινώθηκε χθες Παρασκευή, ενεργοποιήθηκε το νέο πρόγραμμα για την πρόσληψη 2.000 ανέργων στην Αττική και το Νότιο Αιγαίο. Η διάρκεια του προγράμματος είναι 12 μήνες και η μηνιαία επιχορήγηση του μισθολογικού και μη μισθολογικού κόστους ανέρχεται στα 450-550 ευρώ. Συνολικά, θα διατεθούν στις ιδιωτικές επιχειρήσεις 12 εκατομμύρια ευρώ για να καλύψουν με φθηνή και εφήμερη εργασία τις ανάγκες τους. Η κατεύθυνση των προγραμμάτων του ΟΑΕΔ είναι αποκαλυπτική για τις προτεραιότητες της «ενεργητικής πολιτικής» ενός οργανισμού που στη διάρκεια της κρίσης άφησε σχεδόν μισό εκατομμύριο μακροχρόνια ανέργους χωρίς καμία οικονομική στήριξη.

Εφιάλτης στα εμβολιαστικά κέντρα Απίστευτη ταλαιπωρία για χιλιάδες πολίτες έξω από εμβολιαστικά κέντρα της Δυτικής Αττικής. Συγκεκριμένα, στο εμβολιαστικό κέντρο Περιστερίου την Τετάρτη και την Πέμπτη χιλιάδες άνθρωποι, πολλοί εκ των οποίων ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες, αναγκάστηκαν να σχηματίσουν τεράστιες ουρές και να περιμένουν όρθιοι για ώρες έξω από τη μονάδα, παρά το γεγονός ότι είχαν κλείσει έγκαιρα ραντεβού. Η κυβέρνηση αρκέστηκε να πανηγυρίσει για ρεκόρ 108.576 εμβολιασμών σε μια μέρα την Τετάρτη, χωρίς να ζητήσει συγνώμη για την πολύ κακή οργάνωση σε πολλά κέντρα και τα προβλήματα που δημιούργησε στον κόσμο.

Ημέρα δράσης ενάντια στην καύση απορριμμάτων

Με όλο και πιο έντονους ρυθμούς προχωρά η οργάνωση της Πανελλαδικής Μέρας Δράσης ενάντια στην καύση των απορριμμάτων, το Σάββατο 29 Μαΐου, σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Βόλο, Αλιβέρι, Κρήτη, Ήπειρο και Δυτική Μακεδονία, με το κοινό κείμενο των συνδιοργανωττριών περιβαλλοντικών συλλογικοτήτων από όλη τη χώρα να προσυπογράφεται από πλήθος σωματείων και τοπικών κινήσεων. Αξιοποιώντας την υγειονομική κρίση και συνεχίζοντας την πολιτική της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, η κυβέρνηση της ΝΔ στοχεύει απροκάλυπτα στην εξυπηρέτηση των μεγάλων οικονομικών συμφερόντων της «βιομηχανίας των απορριμμάτων», με την πλήρη ιδιωτικοποίηση των υπηρεσιών της διαχείρισης

ζητώ τον λόγο των απορριμμάτων και τη μαζική εισαγωγή της καύσης τους. Πιο συγκεκριμένα, προβλέπεται η δημιουργία τεσσάρων μεγάλων μονάδων καύσης απορριμμάτων (Δυτική Μακεδονία, Αττική, Πελοπόννησος και Κρήτη) και η κατασκευή 43 Μονάδων Επεξεργασίας Απορριμμάτων (ΜΕΑ) με βασικό έργο, όχι την προώθηση της ανακύκλωσης και την παραγωγή κομπόστ, όπως ψευδώς δηλώνεται, αλλά την πα-

ραγωγή απορριμματογενούς καυσίμου SRF-RDF για καύση σε τσιμεντοβιομηχανίες είτε στις τέσσερις μονάδες καύσης. Έτσι, παίρνει μαζικά χαρακτηριστικά και γενικεύεται μια πολιτική που, όπως ήδη φαίνεται από την εφαρμογή της καύσης στην τσιμεντοβιομηχανία ΑΓΕΤ στον Βόλο, έχει καταστροφικά αποτελέσματα για το περιβάλλον, την υγεία και τη ζωή των κατοίκων, καθώς από την καύση απορριμμάτων απελευθερώνονται διοξίνες, φουράνια, βαρέα μέταλλα και επικίνδυνοι αέριοι ρύποι και παράγεται τοξική τέφρα που καταλήγει τελικά στην τροφική αλυσίδα. Γι’ αυτό και σήμερα είναι πιο αναγκαίος από ποτέ ο συντονισμός της δράσης των τοπικών συλλογικοτήτων και

ένα κίνημα που θα γράφει στις σημαίες του «Ούτε κάψιμο-ούτε θάψιμο»! Πραγματική απάντηση στο πρόβλημα δίνει η μείωση του όγκου των απορριμμάτων και ταυτόχρονα μια άλλου τύπου διαχείριση με επαναχρησιμοποίηση, διαλογή στην πηγή, ανακύκλωση και κομποστοποίηση. Η σύγχρονη επιστημονική γνώση δίνει τη δυνατότητα, αντί για χωματερές ή μονάδες καύσης και ΜΕΑ, να υπάρξει ένα άλλο σύστημα, με δημόσιο χαρακτήρα και ενεργή συμμετοχή των πολιτών στον σχεδιασμό, με γνώμονα τις ανάγκες της κοινωνικής πλειοψηφίας κι όχι τα κέρδη των καπιταλιστών. *μέλος Επιτροπής Αγώνα Θεσσαλονίκης ενάντια στην Καύση Απορριμμάτων

Πολιτική

Απεργία 6 Μάη

ΣΑΒΒΑΤΟ 8 - ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΜΑΪΟΥ 2021

Γιώργος Μουρμούρης

αχητικό χαρακτήρα και απεργιακό παλμό είχε ο εορτασμός της Πρωτομαγιάς του 2021, με την 6η Μάη να μετατρέπεται σε ημέρα ταξικής διεκδίκησης και αγώνα ενάντια στους σχεδιασμούς κυβέρνησηςεργοδοσίας και κόντρα στον υποταγμένο συνδικαλισμό. Σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πάτρα, Γιάννενα και πολλές άλλες πόλεις δεκάδες χιλιάδες συνολικά απεργοί και διαδηλωτές κατέκλυσαν τους δρόμους, ξεκαθαρίζοντας ότι δεν θα επιτρέψουν να περάσει το αντεργατικό νομοσχέδιο Χατζηδάκη που «ξεχειλώνει» το ωράριο και επιτίθεται στον ταξικό συνδικαλισμό, επικυρώνοντας με κυβερνητική-κρατική «σφραγίδα» τον εργασιακό μεσαίωνα που επικρατεί στους χώρους δουλειάς. Στην Αθήνα, χιλιάδες ήταν οι διαδηλωτές που ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα πρωτοβάθμιων σωματείων, εργατικών σχημάτων και πρωτοβουλιών και πολιτικών οργανώσεων, μεταξύ των οποίων το ΝΑΡ για την Κομμουνιστική Απελευθέρωση, η νΚΑ και η ΑΝΤΑΡΣΥΑ για ταξική συγκέντρωση στα Προπύλαια. Οι διαδηλωτές κινήθηκαν από τα Προπύλαια μέσω των οδών Πεσμαζόγλου και Σταδίου, προς τη Βουλή. Μάλιστα, όταν τα μπλοκ των πρωτοβάθμιων σωματείων, των αριστερών οργανώσεων και των συλλογικοτήτων του αντιεξουσιαστικού χώρου συνάντησαν τη συγκέντρωση στην Κλαυθμώνος, διαμορφώθηκε μια πολύ μεγάλη πορεία που ξεκινούσε από τον Άγνωστο Στρατιώτη, κύκλωνε την πλατεία Συντάγματος και εκτεινόταν στη Σταδίου μέχρι την Πεσμαζόγλου. Όταν τα μπλοκ των διαδηλωτών διαλύονταν στα Προπύλαια δυνάμεις της αστυνομίας, με αφορμή μικροεπεισόδια, έκανε περιορισμένη χρήση χημικών, ενώ διμοιρίες των ΜΑΤ έφτασαν μέχρι τα Εξάρχεια. Είχε προηγηθεί μαζική συγκέντρωση χιλιάδων εργαζομένων και νέων των ΚΚΕ/ΠΑΜΕ στο Σύνταγμα, ενώ να «αναβαπτιστεί» στο κίνημα αξιοποιώντας τις δυνάμεις του εργοδοτικού-συντεχνιακού συνδικαλισμού επιχείρησε ο ΣΥΡΙΖΑ, με επικεφαλής τον Α. Τσίπρα και πολυμελή αντιπροσωπεία βουλευτών και στελεχών του. Στη Θεσσαλονίκη, γύρω στους 2.000 διαδηλωτές συγκεντρώθηκαν στις 10.30

ΑΘΗΝΑ

Μαχητικό μήνυμα αγώνα σε όλη την χώρα ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

ΗΡΑΚΛΕΙΟ

Σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πάτρα, Ηράκλειο και πολλές άλλες πόλεις, δεκάδες χιλιάδες απεργοί και διαδηλωτές κατέκλυσαν τους δρόμους

το πρωί στην Καμάρα, όπου καλούσαν εργατικά σχήματα βάσης (εκπαιδευτικοί, Βιβλίου-Χάρτου, ΒΙΟΜΕ, Σερβιτόρων-Μαγείρων, Πρωτοβουλίας Καλλιτεχνών, Ταξικής Κίνησης κα), αριστερές οργανώσεις (ΑΝΤΑΡΣΥΑ, ΝΑΡ, νΚΑ κα) και συλλογικότητες του αντιεξουσιαστικού χώρου. Ακολούθησε μαζική πορεία στην οποία συμμετείχαν και φοιτητικοί σύλλογοι κατειλημμένων σχολών (με ενισχυμένη παρουσία της νΚΑ) καθώς και των αριστερών οργανώσεων (ΝΑΡ, ΚΚΕ(μ-λ), Ξεκίνημα, ΜέΡΑ25, Δίκτυο, αναρχικές κινήσεις, Αναμέτρηση/Συνάντηση κα). Την ίδια ώρα ξεκίνησε και η μαζική πορεία από το άγαλμα του Βενιζέλου, στο οποίο καλούσαν οι δυνάμεις του ΠΑΜΕ και η ΕΝΙΘ. Στο Εργατικό Κέντρο Θεσσαλονίκης κάλεσαν η ΕΔΟΘ και ο ΣΥΡΙΖΑ. Μαζική ήταν η απεργιακή συγκέντρωση στη Πάτρα με την συμμετοχή περίπου 2.000 ατόμων. Στην κινητοποίηση καλούσαν σωματεία του δημοσίου και ιδιωτικού τομέα της πόλης καθώς και το Εργατικό Κέντρο Πάτρας. Οι ταξικές δυνάμεις είχαν μαχητική παρουσία με το μπλοκ του ΣΙΕΛ Αχαΐας, των φοιτητικών συλλόγων καθώς και των εργατικών συλλογικοτήτων. Πολύς κόσμος συμμετείχε και στις δύο συγκεντρώσεις που πραγματοποιήθηκαν στα Γιάννενα. Τα μπλοκ της ΑΝΤΑΡΣΥΑ και της Ταξικής Ενότητας έδωσαν ραντεβού στο Εργατικό Κέντρο και κατευθύνθηκαν στην κεντρική πλατεία, μαζί με μπλοκ άλλων οργανώσεων και σωματείων, φτάνοντας στην κεντρική πλατεία. Ακολούθησε μαζική και μαχητική πορεία στους δρόμους της πόλης. Στην Κρήτη, πάνω από 1.000 άτομα έδωσαν αγωνιστικό «παρών» στη διαδήλωση που πραγματοποιήθηκε στο Ηράκλειο. Συγκέντρωση και πορεία πραγματοποιήθηκε και στα Χανιά. Την Τρίτη, το τοπικό Εργατικό Κέντρο είχε τιμήσει… επετειακά την Πρωτομαγιά με μια εκδήλωση που δεν συμμετείχαν ούτε τα μέλη του διοικητικού του συμβουλίου, καταδεικνύοντας το πόσο χαμηλά έχει πέσει και στην Κρήτη το εκφυλισμένο συνδικαλιστικό κίνημα. Συγκεντρώσεις πραγματοποιήθηκαν και σε Μυτιλήνη, Γρεβενά, Πρέβεζα, Ηγουμενίτσα, Τρίκαλα και μια σειρά άλλων πόλεων, καταδεικνύοντας την ύπαρξη μιας διάχυτης αγωνιστικής διάθεσης που πραγματοποιεί τα πρώτα σκιρτήματα μετατροπής σε ταξικό, μαχητικό αγώνα.

ΠΑΤΡΑ

8 ΕΡΕΥΝΑ

Κοινωνία

ΣΑΒΒΑΤΟ 8 - ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΜΑΪΟΥ 2021

Ολύβια Τζιουβάρα*

Πανελλαδικό Σωματείο - φωνή των «αόρατων» Ιδρυτική συνέλευση το Σάββατο 15 Μαΐου, για να δοθεί η μάχη για τα «μεγάλα» προβλήματα του κλάδου

ο επόμενο Σάββατο 15 Μαΐου θα γίνει η ιδρυτική συνέλευση σωματείου στην έρευνα και την τριτοβάθμια εκπαίδευση. Πρόκειται για την κορύφωση μιας προσπάθειας που ξεκίνησε στα τέλη του 2019, συνάντησε τα κύματα της πανδημίας και πλέον βρίσκεται στην τελική της ευθεία. Καθ’ όλη τη διάρκεια αυτού του ενάμιση χρόνου, στα πλαίσια της πρωτοβουλίας αναπτύχθηκε πλούσια συζήτηση γύρω από δύο άξονες. Αφενός, το ερώτημα του ποιος είναι ο κλάδος, ποιοι οι εργαζόμενοι/ες σε αυτόν και ποιους/ποιες θέλουμε να εκπροσωπεί το σωματείο. Αφετέρου, το ερώτημα πανελλαδικό σωματείο ή πολλά τοπικά σωματεία. Με αυτά τα ερωτήματα θα αναμετρηθούμε στην ιδρυτική συνέλευση αλλά

ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΤΙΚΟ

και στη μετέπειτα πορεία του σωματείου. Ο κλάδος της έρευνας για μας συμπεριλαμβάνει όλους/ες όσοι/όσες συμμετέχουν με κάποιο τρόπο στη διαδικασία της ερευνητικής διαδικασίας ή είναι αναγκαίοι-ες για τη συνέχιση αυτής. Βλέπουμε πως ανάμεσα σ’ αυτό το δυναμικό, η μεγάλη πλειονότητα βρίσκεται σε μία μόνιμη κινητικότητα και εξάρτηση από την προκήρυξη νέων προγραμμάτων, δουλεύοντας με εξοντωτικούς ρυθμούς σε ένα καθεστώς μεταξύ απλήρωτης και χωρίς δικαιώματα μαθητείας και κακοπληρωμένης προσωρινής απασχόλησης. Η μεγάλη πλειοψηφία, ενώ απασχολείται σε συνθήκες μισθωτής/ού, εντούτοις υπογράφει συμβάσεις έργου, αμείβεται υποχρεωτικά με μπλοκάκι και φορολογείται ως ελεύθερη/ος επαγγελματίας, πληρώνοντας

τεράστιες ασφαλιστικές εισφορές ή μένοντας χωρίς ιατροφαρμακευτική κάλυψη εφόσον το εισόδημα δεν επαρκεί. Παράλληλα, άλλοι αμείβονται με υποτροφίες ιδρυμάτων, οργανισμών και κράτους, ενώ ένα σημαντικό ποσοστό πρακτικά δεν αμείβεται, αποτελώντας εργαζόμενο/η σε αναμονή κάποιας χρηματοδότησης. Στα παραπάνω έρχεται να προστεθεί και το νέο ελαστικά εργαζόμενο διδακτικό προσωπικό, οι ακαδημαϊκοί υπότροφοι και οι συμβασιούχοι διδάσκοντες που αμείβονται μέσω ΕΣΠΑ, λόγω των μηδενικών προσλήψεων μονίμου διδακτικού προσωπικού. Από την άλλη, το μόνιμο προσωπικό μειώνεται συνεχώς εξαιτίας της σταθερά μειούμενης δημόσιας χρηματοδότησης. Για εμάς, λοιπόν, είναι ανάγκη η συγκρότηση ενός κλαδικού σωματείου που θα καλύπτει το σύνολο των εργαζομένων στην έρευνα, ανεξάρτητα με τη μορφή απασχόλησης. Αυτή η ανάγκη πηγάζει από την απουσία συνδικαλιστικής εκπροσώπησης στον κλάδο ή/και τον εξοστρακισμό εργαζομένων από την επίσημη συνδικαλιστική γραφειοκρατία. Παράλληλα, επιδιώκουμε να αντιμετωπιστεί επιτέλους ένα κοινό μυστικό: πως υπάρχουν στον κλάδο στρατιές που προσχηματικά φέρονται ως εκπαιδευόμενες/οι, ενώ εργάζονται για μεγάλα διαστήματα αμισθί παρέχοντας ερευνητικό έργο υψηλού επιπέδου. Κάτι τέτοιο συμβαίνει κατά κόρον με τους υποψήφιους διδάκτορες και σε μικρότερο βαθμό με τους μεταδιδακτορικούς συνεργάτες. Εμείς θέτουμε ξεκάθαρα το δικό μας όριο: δεν επιδιώκουμε

τη διαιώνιση της διαίρεσης του εργατικού δυναμικού του κλάδου, όπως επιχειρείται από κράτος, διοικήσεις ΑΕΙ/ΕΚ, καθηγητ(ρι)ές κι ερευνητ(ρι)ές βαθμίδας αλλά τη βαθύτερη ενότητα και τη μέγιστη συσπείρωση δυνάμεων στο κλάδο. Όπως προκύπτει και από τα παραπάνω, σε έναν κλάδο με τόσο περιορισμένη συνδικαλιστική εκπροσώπηση, που οι συμβάσεις διαρκούν λίγο και η κινητικότητα θεωρείται δεδομένη ή και προαπαιτούμενη, δεν μπορούμε να επιλέξουμε να θέσουμε και τοπικούς διαχωρισμούς. Ειδικά, όταν σε μικρές επαρχιακές πόλεις υπάρχουν λίγοι συνάδελφοι, χωρίς τη δυνατότητα δημιουργίας τοπικού σωματείου. Και είναι για μας δεδομένη ανάγκη οι «αόρατες/οι» του κλάδου να αποκτήσουν επιτέλους φωνή. Αντιλαμβανόμαστε ότι για να γίνουμε πιο διεκδικητικές/οί και αποτελεσματικές/οί στον χώρο εργασίας μας χρειαζόμαστε μια πιο συντεταγμένη κίνηση. Θεωρούμε ότι ο αγώνας του μη μόνιμου προσωπικού για συμμετοχή στους υπάρχοντες συλλόγους είναι σημαντικός αλλά δεν αρκεί. Επίσης, η συγκρότηση σε συλλόγους ανά ίδρυμα μπορεί να είναι απαραίτητη για επιμέρους ζητήματα αλλά δεν μπορεί να κερδίσει στα πιο «μεγάλα» προβλήματα του κλάδου, όπως η υποχρηματοδότηση, οι συμβάσεις και η ασφάλιση. Βάσει της παραπάνω λογικής, κρίνουμε ότι είναι αναγκαία η συγκρότηση Πανελλαδικού Κλαδικού Σωματείου Εργαζομένων στην Έρευνα. *μέλος της νΚΑ και του LABour-Αγωνιστική Παρέμβαση στην Έρευνα

Κυριάκος Νασόπουλος

Νεκροί άνθρωποι και ποντίκια στα στρατόπεδα-φυλακές ∆ύο ακόμη «δολοφονίες» νεαρών προσφύγων σε Μαλακάσα και ΒΙΑΛ Χίου

λλοι δύο μετανάστες έχασαν τη ζωή τους την περασμένη εβδομάδα μέσα στα στρατόπεδα συγκέντρωσης της χώρας, πέφτοντας θύματα της εγκληματικής αντιπροσφυγικής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των ελληνικών κυβερνήσεων. Η 35χρονη προσφύγισσα Mimi Mujingila από το Κογκό πέθανε τη Δευτέρα 3 Μαΐου στο καμπ της Μαλακάσας, ενώ μία μέρα αργότερα ένας 28χρονος Σομαλός βρέθηκε νεκρός στο ΚΥΤ της ΒΙΑΛ στη Χίο. Σύμφωνα με όσα καταγγέλλει η Κίνηση Ενωμένοι Ενάντια στο Ρατσισμό και τη Φασιστική Απειλή (ΚΕΕΡΦΑ), η 35χρονη εδώ και πολλές μέρες παραπονιόταν συνεχώς ότι είχε έντονους πόνους αλλά αρχικά της δόθηκαν μόνο παυσίπονα. «Μετά από καιρό που κατάφερε να πάει σε νοσοκομείο χειρουργήθηκε. Επι-

στρέφοντας στο στρατόπεδο συνέχιζε να μην αισθάνεται καλά, να κλαίει από τον πόνο και να μην μπορεί να χρησιμοποιήσει τις τουαλέτες. Έψαχνε για σπίτι στην Αθήνα, γιατί οι συνθήκες στη Μαλακάσα δεν της επέτρεπαν να αναρρώσει. Τελικά η κατάστασή της χειροτέρεψε, ξαναπήγε εσπευσμένα στο νοσοκομείο, όπου και πέθανε», αναφέρει η ΚΕΕΡΦΑ, σημειώνοντας παράλληλα ότι η άτυχη προσφύγισσα είναι ο έκτος άνθρωπος που χάνει τη ζωή του στη Μαλακάσα μέσα σε ένα χρόνο. Στη Χίο, ο νεαρός πρόσφυγας από τη Σομαλία, όπως δείχνουν τα μέχρι στιγμής στοιχεία, πέθανε από παθολογικά αίτια κατά τη διάρκεια της νύχτας και εντοπίστηκε νεκρός στη σκηνή του το πρωί της Τρίτης. Το θέαμα που αντίκρυσαν οι συνοριοφύλακες και

οι συμπατριώτες, το οποίο και επιβεβαίωσε κυνικά μέσω ανακοίνωσης το υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου, ήταν φρικτό. Ο νεκρός πρόσφυγας ήταν καλυμμένος από εκατοντάδες τρωκτικά που κατέτρωγαν τις σάρκες του. Την ίδια ώρα, αντί η κυβέρνηση να βελτιώσει άμεσα τις συνθήκες στα στρατόπεδα συγκέντρωσης, το υπουργείο «ξέθαψε» κονδύλι για την αντικατάσταση των συρματοπλεγμάτων γύρω από το στρατόπεδο της Ριτσώνας με ένα τείχος ύψους πάνω από 2 μέτρα. Ο Συντονισμός για το Προσφυγικό-Μεταναστευτικό, με ανακοίνωσή του, καταγγέλλει το συγκεκριμένο έργο και απαιτεί να μπει τέρμα στην αντιπροσφυγική πολιτική κυβερνήσεων-ΕΕ που σκοτώνει καθημερινά αθώους μέσα και έξω από τα καμπ.

Κοινωνία ΕΣΤΙΑΣΗ

Ιωάννα Καρδάρα

Πανδημία

Σερβίρισμα ψεύτικης... κανονικότητας ▸ Μόλις μία στις δύο επιχειρήσεις του κλάδου ανέβασε ρολά, περίπου 150.000 εργαζόμενοι έχουν βρεθεί χωρίς δουλειά

αρά τις τυμπανοκρουσίες κυβέρνησης και ΜΜΕ για επιτυχή επαναλειτουργία της εστίασης, πολλές ήταν οι επιχειρήσεις που συνέχισαν να έχουν κατεβασμένα τα ρολά τους. Από τη Δευτέρα τα καταστήματα του κλάδου άρχισαν να υποδέχονται μετά από έξι μήνες το κοινό, ωστόσο τα προβλήματα είναι πολλά, ειδικά για τους «μικρούς». Σύμφωνα με τους αρχικούς υπολογισμούς άνοιξαν μόλις οι 40.000 από τις 80.000 συνολικά επιχειρήσεις, ενώ από την πλευρά της η Πανελλήνια Ομοσπονδία Εστιατορικών και Συναφών Επαγγελμάτων εκτιμά ότι ανέβασαν ρολά δυο στις τρεις επιχειρήσεις με την πληρότητα να κυμαίνεται στα αστικά κέντρα και στην περιφέρεια από 60%-90%, ενώ σε παραθαλάσσιες περιοχές να φτάνει και το 100%. Το σίγουρο είναι, ωστόσο, ότι το 25% των επιχειρήσεων δεν άνοιξε, καθώς δεν διαθέτει εξωτερικούς χώρους ώστε να δουλέψει, ενώ σε αυτές θα πρέπει να προστεθεί τόσο το ποσοστό των επιχειρήσεων εστίασης που είναι σε μεγάλους τουριστικούς προορισμούς και είναι κλειστά, καθώς και εκείνες που δεν άνοιξαν για οικονομικούς λόγους. Υπολογίζεται ότι περίπου 150.000 εργαζόμενοι του κλάδου έχουν βρεθεί χωρίς δουλειά.

ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗ

Είναι χαρακτηριστικό ότι μόλις τον Μάρτιο, λίγο πριν ληφθούν οι αποφάσεις για την επαναλειτουργία της εστίασης, το 43% των επιχειρήσεων δήλωνε κίνδυνο λουκέτου. Στην Ελλάδα οι εργαζόμενοι και αυτοαπασχολούμενοι στην εστίαση υπολογίζονται σε 453.000, ενώ αποτελεί κλάδο που συμπαρασύρει πρωτογενή, δευτερογενή και τριτογενή τομέα, κάτι που αφορά πάνω από 1.000.000 εργαζόμενους. Αλλά και τα περισσότερα μαγαζιά που επαναλειτούργησαν, το έκαναν με μειωμένο προσωπικό –λόγω των λιγότερων τραπεζοκαθισμάτων αλλά και του μειωμένου ωραρίου λειτουργίας– το οποίο μάλιστα καλείται να εργαστεί σε πιο εντατικές συνθήκες εργασίας. Παρότι, όμως, η εστίαση είναι ανοιχτή σχεδόν μία εβδομάδα, το υπουργείο Εργασίας ανακοίνωσε την προμήθεια δωρεάν τεστ από τις 10 Μαΐου στους εργαζόμενους σε λιανεμπόριο, εστίαση, χρηματοπιστωτικές και ασφαλιστικές δραστηριότητες, μεταφορές, υπηρεσίες καθαρισμού, κομμωτήρια, κουρεία και κέντρα αισθητικής, υπηρεσίες τυχερών παιχνιδιών και στοιχημάτων και σχολές οδηγών. Την ίδια ώρα, δεν ήταν λίγοι εκείνοι οι εργαζόμενοι που δυσκολεύτηκαν ιδιαίτερα τις

μέρες του Πάσχα να προμηθευτούν self-test, ενώ η επιχείρηση στην οποία εργάζονταν άνοιγε μέσα σε δύο μέρες. Οι εργαζόμενοι, ωστόσο, αντιμετωπίζουν προβλήματα και με τις άδειες μετακίνησης, καθώς, όπως περιγράφει εργαζόμενη του κλάδου στο Πριν, υπάρχουν πολλοί που δεν τους έχουν χορηγηθεί ακόμη τα απαραίτητα έγγραφα, με αποτέλεσμα όσοι σχολούν στις 11 το βράδυ να «τρέχουν με την ψυχή στο στόμα» και να «πηγαίνουν από τα στενά» για να γλιτώσουν το πρόστιμο. Παράλληλα, τονίζει ότι επειδή οι επιχειρήσεις λειτουργούν υποστελεχωμένες, τα ρεπό αντιστοιχούν σε ένα την εβδομάδα, ενώ οι εργοδότες διαμηνύουν πως, αν δεν αρθεί τελείως η απαγόρευση κυκλοφορίας, δεν πρόκειται να γίνουν προσλήψεις προσωπικού. «Ένας σερβιτόρος κάνει δουλειά για δύο άτομα ταυτόχρονα με ακριβώς τον ίδιο μισθό που έπαιρνε και πέρσι. Εγώ, δηλαδή, δουλεύω για 30 ευρώ τη μέρα, χωρίς να ξέρω ακόμη τι θα γίνει με τις υπερωρίες», λέει στο Πριν. Τέλος, βασικό αίτημα των ιδιοκτητών παραμένει και η άρση της απαγόρευσης της μουσικής, καθώς αυτό το μέτρο δημιουργεί πρόβλημα στη βιωσιμότητα πολλών επιχειρήσεων.

Κυριάκος Νασόπουλος

«Δική σου η ευθύνη, αν θες μόρφωση»!

ετά την επαναλειτουργία των λυκείων από την Δευτέρα 12 Απριλίου, έφτασε η ώρα και για τους μαθητές γυμνασίων, δημοτικών και του νηπιαγωγείων να επιστρέψουν την Δευτέρα στις τάξεις μετά από έξι ολόκληρους μήνες. Πάντα με τους ίδιους όρους που είχαν κλείσει, καθώς το υπουργείο Παιδείας αρνείται πεισματικά να ικανοποιήσει το αίτημα του εκπαιδευτικού και γονεϊκού κινήματος για λήψη των απαραίτητων μέτρων με στόχο την ασφαλή λειτουργία όλων των βαθμίδων. Μοναδικό νέο μέτρο και πάλι τα self-test για μαθητές και εκπαιδευτικούς, τα οποία θα διενεργούν μόνοι τους. Πάνω από όλα –αν όχι μόνο– υπάρχει η ατομική ευθύνη...

ΣΑΒΒΑΤΟ 8 - ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΜΑΪΟΥ 2021

Την ίδια ημέρα θα επαναλειτουργήσουν και τα δια ζώσης τμήματα φροντιστηρίων και κέντρων ξένων γλωσσών που σχετίζονται με τη διενέργεια των πανελλαδικών εξετάσεων και εξετάσεων τίτλων επάρκειας ξένων γλωσσών. Δεν θα ισχύσει όμως το ίδιο και για τους βρεφονηπιακούς σταθμούς, παρατείνοντας το πρόβλημα για εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενους γονείς. «Τα παιδιά σε αυτήν την ηλικία είναι δύσκολο να υποβληθούν σε self-test και να φορούν μάσκες», υποστήριξε ο αναπληρωτής υπουργός Εσωτερικών Στέλιος Πέτσας, μεταφέροντας το άνοιγμα γύρω στις 20-24 Μαΐου. Παράλληλα το υπουργείο Παιδείας, που έχει βάλει λουκέτο στην τριτοβάθμια

εκπαίδευση εδώ και πάνω από ένα χρόνο, ανακοίνωσε διθυραμβικά ότι τις επόμενες ημέρες θα επιτραπεί στους φοιτητές του τέταρτου, πέμπτου και έκτου έτους σπουδών να επιστρέψουν στα διά ζώσης πρακτικά και εργαστηριακά μαθήματα, με την διαδικασία των self-test. Η εγκληματική πολιτική διαχείρισης της πανδημίας και στην εκπαίδευση συνεχίζεται, με την κυβέρνηση να συνεχίζει να απαλλάσσει τον εαυτό της από την κρατική ευθύνη, μετατρέποντάς την σε ατομική ευθύνη για εκπαιδευτικούς, καθηγητές, γονείς, φοιτητές και μαθητές που υποχρεώνονται να υπογράφουν «υπεύθυνες δηλώσεις» για τη διενέργεια των self-test και την εξαγωγή των αποτελεσμάτων.

«Ξεχάστηκαν» νεκροί και νοσοκομεία

Μαζί με τα πανηγύρια του Μεγάρου Μαξίμου για την επαναλειτουργία της εστίασης και το επικείμενο άνοιγμα του τουρισμού, τις τελευταίες μέρες κυβερνητικά στελέχη και ρεπορτάζ των συστημικών μέσων ενημέρωσης κάνουν λόγο όλο και πιο συχνά για σαφή δείγματα αποκλιμάκωσης της πανδημίας στην χώρα. Η τρομολαγνική –και μόνο– αναφορά στους αριθμούς των ημερήσιων θανάτων και των διασωληνωμένων ασθενών, καθώς και η στοχοποίηση της κοινωνίας περί ανευθυνότητας, έχουν αντικατασταθεί από… εύθυμες εκτιμήσεις για επιτυχημένο άνοιγμα της αγοράς καθώς και για τις ζωές μας που… ξαναπαίρνουμε πίσω. Όμως, καθημερινά, κοντά στους 100 είναι οι συμπολίτες μας που χάνουν τη ζωή τους, ενώ η κατάσταση στα νοσοκομεία, που ποτέ δεν ενισχύθηκαν, παραμένει ασφυκτική. Την Πέμπτη, ανακοινώθηκαν ακόμη 83 θάνατοι ασθενών, 96 την Τετάρτη, με τον συνολικό αριθμό από την αρχή της πανδημίας να έχει φτάσει πλέον στους 10.847. Οι ασθενείς που νοσηλεύονταν διασωληνωμένοι ήταν 754, οι νέες εισαγωγές ασθενών Covid-19 στα νοσοκομεία της επικράτειας ήταν 370. Τέλος, τα νέα επιβεβαιωμένα κρούσματα ήταν 3.421. Κανείς στην κυβέρνηση δεν ασχολείται πλέον ούτε για επικοινωνιακούς λόγους με την υγειονομική διαχείριση της πανδημίας. «Η κυβέρνηση θεωρεί πως πετυχαίνει το “με ένα σμπάρο τέσσερα τρυγόνια”. Και την χρηματοδότηση του ΕΣΥ δεν ανέβασε αλλά μείωσε δραματικά κατά 20%, και υγειονομικούς δεν διόρισε ώστε να μην της μείνουν “αμανάτι” μετά την παρούσα υγειονομική κρίση […] και τους ιδιώτες μεγαλοκλινικάρχες ενίσχυσε με την “κοβιντοποίηση” των δημόσιων νοσοκομείων», σχολιάζει καυστικά η Αριστερή Ριζοσπαστική Συνεργασία Ιατρών.

ΣΑΒΒΑΤΟ 8 - ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΜΑΪΟΥ 2021

Επικαιρότητα

| Βασίλης Παπαγεωργίου

Καλαμάτα: Αντιφασιστική κινητοποίηση απέτρεψε προπηλακισμό προσφύγων

ΝΑ ΠΡΟΠΗΛΑΚΙΣΟΥΝ 182 πρόσφυγες που έφτασαν στην Καλαμάτα με πλοιάριο που ρυμουλκήθηκε από το λιμενικό στο λιμάνι τη Δευτέρα, επιχείρησαν ακροδεξιοί της περιοχής. Όμως, στο σημείο που βρίσκονταν οι νεοαφιχθέντες πρόσφυγες είχαν ήδη φτάσει μέλη της αντιφασιστικής κίνησης της πόλης και ταξικοί συνδικαλιστές, μεταξύ των οποίων και ο πρόεδρος του Συλλόγου Εργαζομένων ΕΛΓΟ «Δήμητρα» και περιφερειακός σύμβουλος Πελοποννήσου με την Ανταρσία στο Μωριά Παναγιώτης Κάτσαρης, τα οποία λογομάχησαν με τους ακροδεξιούς. Κατόπιν, η προσέλευση ακόμα περισσότερων αντιφασιστών και αντιφασιστριών, καθώς και μελών πολιτικών οργανώσεων της αριστεράς απέτρεψε την επίθεση και οδήγησε στην αποχώρηση των ακροδεξιών, οι οποίοι δεν ξαναεμφανίστηκαν στον χώρο. Οι πρόσφυγες, εκ των οποίων 13 βρέθηκαν θετικοί στον κορονοϊό, διανυκτέρευσαν στις αποθήκες του λιμανιού της Καλαμάτας και την επόμενη ημέρα μεταφέρθηκαν σε δομή διαμονής στην Κυλλήνη.

Ακροβασίες

Πρέβεζα: Να μην παραδοθεί σε ιδιώτες το κάστρο του Αγίου Γεωργίου

ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗ στο κάστρο του Αγίου Γεωργίου στην Πρέβεζα πραγματοποίησε την Τρίτη 4 Μαΐου η Ανυπότακτη Κίνηση για τα χωριά και την πόλη της Πρέβεζας, ενάντια στην παράδοση σε ιδιώτες αλλά και στην εγκατάλειψη του σημαντικού μνημείου. Το κάστρο του Αγίου Γεωργίου χτίστηκε περίπου το 1806 από τον Αλή Πασά με την ονομασία Γενή Καλέ και αποτελεί στοιχείο της πολιτιστικής και ιστορικής ταυτότητας της πόλης. Στην ομιλία του, ο δημοτικός σύμβουλος Ταξιάρχης Κωστόγιαννης κατήγγειλε την κίνηση του υπουργείου Εθνικής Άμυνας να προκηρύξει διαγωνισμό εκμίσθωσης του ιστορικού μνημείου, καθώς και τη συναίνεση των εκπροσώπων του τοπικού κράτους. Παράλληλα, κατά τη διάρκεια της κινητοποίησης, σβήστηκαν συνθήματα που είχαν αναγραφεί πάνω στη πύλη του κάστρου από φασίστες υμνητές της 21ης Απριλίου.

Με ένα ...κλικ

Κοζάνη: Έσβησε η «καρδιά» του λιγνίτη

ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ πέρασε τα μεσάνυχτα της Τετάρτης ο ΑΗΣ Καρδιάς Κοζάνης, το παλαιότερο εν λειτουργία λιγνιτικό εργοστάσιο της ΔΕΗ. Στα 47 χρόνια αδιάκοπης λειτουργίας του, ο ΑΗΣ Καρδίας σημείωσε ρεκόρ στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας με 293.464.797 MWh, καταναλώνοντας περίπου 543.452.059 τόνους λιγνίτη — και εκλύοντας βεβαίως αντίστοιχες ποσότητες αερίων του θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα. Στο «απόγειο» της λειτουργίας του στον ΑΗΣ εργάζονταν 1.200 εργαζόμενοι, οι οποίοι τα τελευταία χρόνια είχαν μειωθεί σε μόλις 500, εκ των οποίων οι 100 με συμβάσεις ορισμένου χρόνου.

ΠΕΖΟΠΟΡΙΑ ΑΓΩΝΑ ΚΑΙ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ ΣΤΟΝ ΥΜΗΤΤΟ

Το Κοινωνικό Πολιτιστικό Κέντρο Βύρωνα (Λαμπηδόνα) απευθύνει κάλεσμα στις συλλογικότητες, τους φορείς και τους κατοίκους του Βύρωνα αλλά και των υπολοίπων περιοχών της Αττικής, σε πεζοπορία αγώνα και ενημέρωσης στον Υμηττό, την Κυριακή 23 Μαΐου και ώρα 9.30 π.μ. στον Κουταλά (Λεωφόρος Κατεχάκη/Σακέτα). Για όσους δεν μπορούν να ακολουθήσουν όλη την διαδρομή, θα υπάρχουν ενδιάμεσοι σταθμοί με επιστροφή. «Κάτω τα χέρια από τον Υμηττό! Να πάρουμε πίσω τα βουνά! Γη και Ελευθερία!», αναφέρουν στο κάλεσμά τους οι διοργανωτές.

Συνεχίζεται το Αφιέρωμα στην Παρισινή Κομμούνα Συνεχίζεται στο επόμενο φύλλο του Πριν το Αφιέρωμα στα 150 χρόνια από την Παρισινή Κομμούνα, με τα εξής άρθρα: Η πρόσληψη της Κομμούνας στον ελληνικό χώρο, του Νίκου Πελεκούδα, «Γιατί οι εργάτες ανακατεύονται με τον πολιτισμό»; Οι Γάλλοι λογοτέχνες απέναντι στην Κομμούνα, του Βασίλη Τσιράκη και Η Κομμούνα ως πραγματική κατάσταση εξαίρεσης, του Χρίστου Μιάμη.

ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ ΕΡΓΑΤΙΚΗΣ ΛΕΣΧΗΣ ΝΕΑΣ ΙΩΝΙΑΣ

Την Τετάρτη 12/5, στις 9 μ.μ., θα πραγματοποιηθεί συνέλευση στον χώρο της Εργατικής Λέσχης Νέας Ιωνίας «Υδραγωγείο» (Ελ. Βενιζέλου 84, 1ος όροφος), για να αποφασιστούν και να οργανωθούν οι επόμενες δράσεις. «Καλούμε τον κόσμο της εργασίας, τους νέους, τους άνεργους, τους μετανάστες της Νέας Ιωνίας να συμμετάσχουν ενεργά στην Εργατική Λέσχη, στην πόλη μας», αναφέρει το κάλεσμα της λέσχης.

Πρέβεζα: Στην απεργιακή μάχη και η Συνέλευση Συντονισμού Εργαζομένων-Ανέργων

ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΛΕΣΧΗ ΝΕΑΣ ΣΜΥΡΝΗΣ: «ΘΕΛΟΥΜΕ ΝΑ ΕΙΜΑΣΤΕ ΕΛΕΥΘΕΡΕΣ ΚΑΙ ΩΡΑΙΕΣ»

Ανακοίνωση σχετικά με την πρόσφατη υπόθεση βιασμού, βασανισμού και εξευτελισμού 25χρονης από έναν 40χρονο και την παρέα του καθώς και τις καταγγελίες για περιστατικά σεξουαλικής παρενόχλησης γυναικών στην περιοχή, εξέδωσε η Εργατική Λέσχη Νέας Σμύρνης. «Δυστυχώς, δεν είναι μεμονωμένα περιστατικά! Είναι μια μόνιμη κατάσταση που βιώνουν οι γυναίκες ανά τον κόσμο. […] Η συστηματική έμφυλη βία απαιτεί συστηματικό και ολομέτωπο αγώνα κοινωνικό, έως ότου οι δρόμοι των πόλεων να είναι ελεύθεροι για όλες/όλους/όλα μας. Στη γειτονιά μας θέλουμε να είμαστε ελεύθερες και όχι γενναίες», αναφέρει μεταξύ άλλων.

Μαζική απεργιακή συγκέντρωση και διαδήλωση πραγματοποιήθηκε στις 6 Μάη και στην Πρέβεζα. Εργαζόμενοι και άνεργοι έστειλαν σαφές μήνυμα ότι ο κυβερνητικός σχεδιασμός για χτύπημα του οκταώρου αποτελεί αιτία κοινωνικού πολέμου. Στην κινητοποίηση συμμετείχε και η Συνέλευση Συντονισμού Εργαζομένων-Ανέργων της πόλης, εκ μέρους της οποίας ο Σπύρος Σιούτης ανέφερε μεταξύ άλλων στον χαιρετισμό του ότι η απόπειρα ψήφισης του νομοσχεδίου Χατζηδάκη πρέπει να σημάνει την αρχή του τέλους της κυβέρνησης Μητσοτάκη.

Η εργατική τάξη ήταν ήδη παρούσα δεκαετίες πριν, με την ανεξάρτητη κοινωνική και πολιτική της δράση, με τις οργανώσεις της, με απεργίες και συχνά με εξεγέρσεις, ιδίως στη Γαλλία. Στις 18 Μαρτίου 1871 στο Παρίσι, έδειξε ότι μπορεί και να νικάει, όχι μόνο να εξεγείρεται αλλά και να παίρνει την εξουσία. Αυτός είναι ο δικός μας δρόμος!

Αφιέρωμα

ΣΑΒΒΑΤΟ 8 - ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΜΑΪΟΥ 2021

150 χρόνια

Παρισινή Κομμούνα

Η εργατική τάξη κατέκτησε για πρώτη φορά την εξουσία

έτος κλείνουν 150 χρόνια από την πρώτη εργατική επανάσταση που εγκαθίδρυσε την εργατική εξουσία στο Παρίσι για 72 μέρες πριν κατασταλεί ανελέητα από την αστική κυβέρνηση των Βερσαλλιών. Ήταν γέννημα μιας ξεχωριστής συνάντησης κοινωνικών και εθνικών ζητημάτων, του γαλλοπρωσικού πολέμου και του ξεσηκωμού των πληβείων του Παρισιού. Ήταν η πρώτη (έστω βραχύβια) επιτυχημένη κατάληψη της εξουσίας από την εργατική τάξη. Το 1830, το 1848, στις τότε εξεγέρσεις του 19ου αιώνα η επαναστατική διεκδίκηση της εξουσίας εμφανιζόταν δυναμικά αλλά οπισθοχωρούσε απότομα. Το 1871 όμως θα μείνει εκεί. Οι παρισινοί εργάτες θα αρνηθούν να παραδώσουν τα όπλα και για περισσότερους από δύο μήνες θα συγκροτήσουν νέους θεσμούς εξουσίας, θα διοικήσουν, θα κυβερνήσουν και θα οδηγήσουν όλη την πόλη στη μάχη. Ήταν η παρθενική εμφάνιση του προλεταριάτου σε ρόλο

πρωταγωνιστή στο σανίδι της ιστορίας. Όπως είπε ο Μαρξ στο Μανιφέστο της Διεθνούς, τον Σεπτέμβρη του 1870: «[…] τώρα το προλεταριάτο δεν μπορεί πια να συνδέει τα συμφέροντά του με τα συμφέροντα των άλλων, των εχθρικών του τάξεων. Η αστική τάξη ας έχει την ευθύνη για την εθνική ταπείνωση, έργο του προλεταριάτου είναι ν’ αγωνιστεί για τη σοσιαλιστική απελευθέρωση της εργασίας από το ζυγό της αστικής τάξης». Η Παρισινή Κομμούνα μπορεί να κράτησε μόλις 72 μέρες, πρόλαβε όμως να πάρει κάποια πολύ σημαντικά μέτρα. Διέγραψε τα χρέη, σταμάτησε τις κατασχέσεις και μείωσε τους φόρους για τους φτωχούς, έβγαλε την εκκλησία από τα σχολεία, πήρε μέτρα κοινωνικής πρόνοιας, προσπάθησε να λειτουργήσει τα κλειστά εργοστάσια υπό τον έλεγχο των εργατών και εγκαθίδρυσε ένα ολότελα νέο πολιτικό σύστημα με αιρετούς, ανακλητούς και αμειβόμενους με τον μέσο εργατικό μισθό υπαλλήλους.

Αυτό το μεγάλο, πρωτότυπο, κοινωνικό εργαστήρι εργατικής πολιτικής προσφέρει πολύτιμα διδάγματα για τη σημερινή εποχή, καθώς μια επαναστατική εργατική απάντηση στο σήμερα έχει την υποχρέωση και την ανάγκη να σταθεί στα μεγάλα γεγονότα του χθες. Πόσο αφελή φαντάζουν τα πρόσφατα εγχειρήματα αριστερών κυβερνήσεων, όταν η ίδια η Κομμούνα, «απέδειξε ότι δεν μπορεί η εργατική τάξη να πάρει στα χέρια της την έτοιμη κρατική μηχανή και να τη βάλει σε κίνηση για τους δικούς της σκοπούς». Πόσο ταιριαστή με τη χαρακτηριστική υπόκλιση τμημάτων της αριστεράς μπροστά στο «απαραβίαστο της ιδιωτικής ιδιοκτησίας», είναι η ρήση του Ένγκελς «[…] ότι η Κομμούνα στάθηκε ευλαβικά, με ιερό σεβασμό μπροστά στις πόρτες της τράπεζας της Γαλλίας. Αυτό ήταν επίσης σοβαρό πολιτικό λάθος. Η τράπεζα στα χέρια της Κομμούνας — αυτό θα άξιζε περισσότερο από δέκα χιλιάδες ομήρους». Πόσο δραματικά επίκαιρη για τα αποτελέσματα της πάλης κάτω από ξέ-

Κώστας Τριχιάς

νες σημαίες, είναι η προσφυγή του Θιέρσου στη συνδρομή του «εθνικού εχθρού», του Βίσμαρκ, ζητώντας του να απελευθερώσει τους αιχμαλώτους πολέμου προκειμένου να πνιγεί στο αίμα ο πραγματικός εχθρός, η εργατική τάξη. Η Παρισινή Κομμούνα αποτέλεσε την αρχή μιας ολότελα νέας εποχής και έκτοτε όλα τα αντίστοιχα εγχειρήματα εργατικής χειραφέτησης την αντιμετωπίζουν ως μέτρο και κριτήριο των δικών τους προχωρημάτων. Είναι γνωστό το περίφημο στιγμιότυπο όπου ο Λένιν, πανευτυχής που η Οκτωβριανή Επανάσταση άντεξε περισσότερο από την Παρισινή Κομμούνα, βγήκε να χορέψει στο χιόνι. Σήμερα, με την πολύτιμη πείρα και τα συμπεράσματα της Παρισινής Κομμούνας, της Οκτωβριανής επανάστασης αλλά και όλων των προηγούμενων ανολοκλήρωτων αποπειρών και κυρίως με βάση τις εκρηκτικές δυνατότητες της εποχής, μπορούμε να βάλουμε τις βάσεις για τον κομμουνισμό της εποχής μας.

ΣΑΒΒΑΤΟ 8 - ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΜΑΪΟΥ 2021

Ο ρόλος της πρώτης ∆ιεθνούς Στις 28 Σεπτεμβρίου 1864 στο Λονδίνο, ιδρύθηκε η Διεθνής Ένωση Εργατών (International Workingmen’s Association) με τη συμμετοχή εκπροσώπων εργατικών οργανώσεων κυρίως από Γαλλία και Βρετανία αλλά και από Ιταλία, Ελβετία, Ουγγαρία, Πολωνία, Βέλγιο Ρωσία κτλ. Στην ιδρυτική σύσκεψη συμμετείχε και ο Καρλ Μαρξ. Η Ιδρυτική Διακήρυξη της Διεθνούς, γραμμένη από τον Μαρξ, όριζε ότι «το μεγάλο καθήκον της εργατικής τάξης είναι σήμερα η κατάκτηση της πολιτικής εξουσίας», ενώ το καταστατικό της υπογράμμιζε ότι «η χειραφέτηση της εργατικής τάξης πρέπει να κατακτηθεί από την ίδια την εργατική τάξη». Το γαλλικό τμήμα της Διεθνούς αποτελούνταν αρχικά κυρίως από προυντονιστές όπως ο Λουί-Ανρί Τολέν και τύγχανε στην αρχή μιας ορισμένης ανοχής από τον Λουδοβίκο Βοναπάρτη, καθώς δεν ήταν άμεσα επαναστατική οργάνωση όπως οι μπλανκιστές. Οι «Διεθνιστές», όπως αποκαλούνταν τα μέλη της Διεθνούς, πρωτοστατούσαν στη μαζική οργάνωση των εργατών και στις απεργίες. Το γαλλικό τμήμα με την ηγετική παρουσία πια του Ευγένιου Βαρλέν ξεπέρασε, εκτός από την αντιπάθεια για τις απεργίες (ο Προυντόν προέκρινε τη δημιουργία συνεταιρισμών), και την αποχή από την πολιτική. Η Διεθνής τοποθετούνταν και στα πολιτικά ζητήματα και υπέστη διώξεις από το καθεστώς της 2ης Αυτοκρατορίας. Έχει μείνει στην ιστορία η αντιπολεμική διεθνιστική διακήρυξη του Παρισινού Τμήματός της με την έναρξη του γαλλοπρωσικού πολέμου. Σε μια διαδικασία παράλληλης ωρίμανσης, οι συνδικαλιστικές οργανώσεις μαζικοποιούνταν και συνενώθηκαν στην εργατική «Φεντερασιόν» που συστεγάστηκε με τη Διεθνή στο κτίριο της οδού Κορντερί. Αυτή η «συστέγαση» και συνεργασία το καλοκαίρι του 1869 οδήγησε τελικά σε ένα εργατικό επαναστατικό κέντρο με πρωταγωνιστικό ρόλο στην Κομμούνα. Ο Βαρλέν από προυντονιστής υιοθέτησε τον επαναστατικό αναρχισμό του Μπακούνιν. Εκτελέστηκε στις 28 Μάη 1871 κατά την καταστολή της Κομμούνας. Ήταν εργάτης βιβλιοδέτης. Μπάμπης Συριόπουλος

Αφιέρωμα

Κώστας Παλούκης

Κομμούνα, ένα εργατικό άνθος στη ρωγμή της ιστορίας

ο γαλλικό εργατικό κίνημα αρχίζει να συγκροτείται προς το τέλος της 2ης Αυτοκρατορίας, του Λουδοβίκου Βοναπάρτη. Ισχυροποιείται το βιομηχανικό προλεταριάτο. Η εμπροσθοφυλακή αποτελείται από εργάτες τεχνίτες και μικροαστούς διανοούμενους. Δραστηριοποιείται ενεργά από το 1860, με κορύφωση τις λαϊκές συνελεύσεις του 1868-1870. Τότε, εμφανίζονται στο προσκήνιο νέα πολιτικά πρόσωπα που είχαν διαμορφωθεί πολιτικά στις απεργίες και τις ανοργάνωτες συγκρούσεις της προηγούμενης περιόδου. Έτσι, οι πρωταγωνιστές της Παρισινής Κομμούνας είναι νέοι σε ηλικία και τα μέλη της σχετικά άγνωστα στο ευρύ κοινό καθώς έχουν καθιερωθεί στους εργατικούς κόλπους του Παρισιού από την περίοδο 1865-1870.

Από τις 18 Μαρτίου 1871 υψώνονται τα πρώτα οδοφράγματα. Η προσπάθεια της κυβέρνησης να αποσύρει τα κανόνια από την Μονμάρτη αποτελεί τη θρυαλλίδα της εξέγερσης

Η νέα γενιά μπλανκιστών (που δρα ως ομάδα περίπου από το 1864) συσπειρώνεται γύρω από τον Λουί-Ογκίστ Μπανκί (Louis-Auguste Blanqui). Διαθέτουν συνωμοτικές πρακτικές που αποβαίνουν σωτήριες σε διάφορες στιγμές στον δρόμο για την Παρισινή Κομμούνα και πάνω από όλα βαθιά προσήλωση στον κινούμενο στόχο «επανάσταση» και όχι απαραίτητα στη «Δημοκρατία» (République), την οποία όμως πράγματι επικαλούνται. Παράλληλα, η ίδρυση του γαλλικού τμήματος της Διεθνούς (Association Internationale des Travailleurs, AIT) έρχεται να συνδράμει, με διαφορετικό τρόπο, τις απεργίες που ξεσπούν και τις παράνομες λέσχες, τουλάχιστον στα μεγάλα αστικά κέντρα. Ο γαλλοπρωσικός πόλεμος που κηρύχθηκε στις 19 Ιουλίου του 1870 οδήγησε στο τέλος της 2ης Αυτοκρατο-

ρίας. Με το τέλος του, το Παρίσι ήταν υπό πρωσική κατοχή. Η République κηρύσσεται την 4η Σεπτεμβρίου του 1870 για την αποφυγή επαναστατικών εκδηλώσεων. Στις 18 Σεπτεμβρίου 1870, ξεκινά ο αποκλεισμός του Παρισιού από γερμανικά στρατεύματα. Ο λαός και η Εθνοφυλακή του Παρισιού ωστόσο, καθώς είχαν αντέξει πρωτύτερα την πρωσική πολιορκία για έξι μήνες, αρνήθηκαν τη συνακόλουθη πρωσική κατοχή αποκλείοντας τους Πρώσους σε μία μικρή περιοχή του Παρισιού και αστυνομεύοντας τα «σύνορα» της περιοχής αυτής. Οι επαναστατικές εκδηλώσεις είναι συνεχείς και ο όρος «Commune» κάνει δημόσια την εμφάνισή του ως σύνθημα από το πλήθος που διαδηλώνει στις 8 Οκτωβρίου, υπό την καθοδήγηση της επιτροπής των Είκοσι Διαμερισμάτων.

Αφιέρωμα

Έως 30.000 πολίτες σκοτώθηκαν από την αντίδραση, χιλιάδες Κομμουνάροι εκτελέστηκαν Στις 31 Οκτωβρίου πραγματοποιείται η πρώτη καθαρά επαναστατική εκδήλωση. Οι επαναστάτες καταλαμβάνουν το Δημαρχείο του Παρισιού και κρατούν σε ομηρία αρκετά μέλη της κυβέρνησης. Από τους 20 Δημάρχους οι 12 είναι φιλοκυβερνητικοί, ωστόσο κάποια Διαμερίσματα εκδηλώνουν από τον Νοέμβριο «κόκκινες» διαθέσεις. Ο ρόλος των Δημάρχων και της Εθνοφυλακής είναι καθοριστικός για την επιβίωση του πληθυσμού, καθώς αυτοί διαχειρίζονται τα τρόφιμα της πόλης. Στις 26 Ιανουαρίου λήγει ο βομβαρδισμός της πόλης και υπογράφεται η ανακωχή. Στις 8 Φεβρουαρίου διεξάγονται οι πρώτες βουλευτικές εκλογές μετά την πτώση της 2ης Αυτοκρατορίας. Ωστόσο, το Παρίσι δηλώνει καθαρά τη διαφωνία του. Από τις 44 έδρες που αναλογούν στην πρωτεύουσα, οι 37 δίνονται σε υποψήφιους που τάσσονται υπέρ της συνέχισης του πολέμου. Στις 15 Μαρτίου, η Εθνοφυλακή (ο ενήλικος αντρικός πληθυσμός του Παρισιού) εκλέγει την Κεντρική Επιτροπή της με πλειοψηφία επαναστατών, όργανο με καθοριστικό ρόλο στην Κομμούνα. Η κυβέρνηση της Τρίτης Γαλλικής Δημοκρατίας με πρόεδρο τον Αδόλφο Θιέρσο φοβήθηκε ότι οι εργάτες του Παρισιού θα έπαιρναν τα όπλα της Εθνοφυλακής και θα προκαλούσαν τους Πρώσους και έτσι στις 18 Μαρτίου, ο γαλλικός στρατός μπήκε στο Παρίσι. Η απόπειρα μετακίνησης των κανονιών της εθνοφυλακής εξελίσσεται σε φιάσκο για την Κυβέρνηση των Βερσαλλιών και δίνει το έναυσμα της επανάστασης. Στη Μονμάρτη

ΣΑΒΒΑΤΟ 8 - ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΜΑΪΟΥ 2021

δυο στρατηγοί εκτελούνται από το πλήθος των εξεγερμένων. Ο στρατός υποχώρησε στις Βερσαλλίες και η κυβέρνηση κήρυξε τον πόλεμο στις δυνάμεις που κρατούσαν το Παρίσι. Η Κεντρική Επιτροπή πρέπει από τις 19 κιόλας του Μαρτίου να φροντίσει για τη λειτουργία της πόλης. Στις κάλπες την 26η Μαρτίου, η Κομμούνα κηρύσσεται επίσημα και η εξουσία περνά τυπικά από την Κεντρική Επιτροπή της Εθνοφυλακής στους εκλεγμένους, δηλαδή στο Συμβούλιο της Κομμούνας. Η Κομμούνα πήρε σχεδόν αμέσως μέτρα προς εύνοια των εργατών: επέβαλε πάγωμα των τιμών στα ενοίκια κατά τη διάρκεια του πολέμου, απαγόρευσε στα ενεχυροδανειστήρια να πουλούν αγαθά καθώς οι εργάτες αναγκάστηκαν να βάλουν ενέχυρο τα εργαλεία τους κατά τη διάρκεια του πολέμου, κρατικοποίησε την εκκλησιαστική περιουσία, ανέβαλε την υποχρέωση καταβολής των χρεών, εξίσωσε τους μισθούς των υπαλλήλων και τους επέβαλε ανώτατο όριο και κατήργησε τους τόκους. Από τις 18 έως τις 30 Μαρτίου η Κομμούνα διεκδικεί και παίρνει σταδιακά 2,5 εκατομμύρια τα οποία δαπανούνται στο σύνολό τους για την πληρωμή των εργαζόμενων και την αποζημίωση της Εθνοφυλακής. Ο Απρίλιος αποτελεί μήνα εσωτερικών διαφωνιών. Κύριο μέλημα της κυβέρνησης των Βερσαλλιών ήταν η απομόνωση του Παρισιού. Ο στρατός των Βερσαλλιών επιτέθηκε στο Παρίσι στις 2 Απριλίου και από τότε το Παρίσι βρισκόταν υπό συνεχή βομβαρδισμό. Όσοι Κομμουνάροι αιχμαλωτίζονταν, εκτελούνταν αμέσως και το πλεονέκτημα του στρατού ήταν τέτοιο, ώστε από τα μέσα Απριλίου σταμάτησε κάθε διαπραγμάτευση με το Παρίσι. Το τείχος της πόλης καταλήφθηκε στις 21 Μαΐου αλλά η σκληρότερη αντίσταση σημειώθηκε στις ανατολικές εργατικές συνοικίες του Παρισιού, όπου οι οδομαχίες συνεχίστηκαν για ακόμα οκτώ μέρες, που έμειναν στην ιστορία ως η «Ματωμένη Βδομάδα». Καθ’ όλη τη διάρκεια της επέλασης των κυβερνητικών στρατευμάτων θανατώθηκαν πολλοί άμαχοι και, σύμφωνα με τις κυβερνητικές πηγές, μόνο κατά τη «Ματωμένη Βδομάδα» σκοτώθηκαν 17.000 Παριζιάνοι, ενώ άλλες πηγές ανεβάζουν τον αριθμό σε 30.000. Οι τελευταίοι 147 Κομμουνάροι εκτελέστηκαν το απόγευμα της 28ης Μαΐου στο νεκροταφείο Περ Λασέζ όπου είχαν οχυρωθεί, σε ένα σημείο που σήμερα είναι γνωστό ως «Τείχος των Ομοσπονδιακών» (έτσι αποκαλούσαν τους Κομμουνάρους). Ακόμα και μετά την πτώση του Παρισιού, τα αντίποινα συνεχίστηκαν και 4.500 με 7.000 Κομμουνάροι εξορίστηκαν στη Νέα Καληδονία, ενώ το Παρίσι παρέμεινε υπό στρατιωτικό νόμο για ακόμα πέντε χρόνια. Σε αρκετές άλλες πόλεις, δημιουργήθηκαν κομμούνες προς συμπαράσταση στο Παρίσι, οι οποίες κατεστάλησαν και αυτές, όπως στις πόλεις Σαιντ-Ετιέν, Λε Κρεζό και Μασσαλία. Οι απώλειες των κυβερνητικών δυνάμεων το ίδιο διάστημα ήταν 1.000 άτομα.

13 Αλέξανδρος Γουργουλιός

Η πορεία από τη Μασσαλιώτιδα στον Ύμνο της Διεθνούς

Μασσαλιώτιδα συνιστά ένα πολεμικό εμβατήριο που γράφτηκε κατά τον Πόλεμο του Πρώτου Συνασπισμού, όταν οι μεγάλες μοναρχίες της Ευρώπης απειλούν να καταπνίξουν τη Γαλλική Επανάσταση. Οι στίχοι και η μουσική γράφονται από τον Κλοντ ντε Λιλ και πρωτοτραγουδιέται από εθελοντές στρατιώτες από τη Μασσαλία. Το 1795 η πρώτη δημοκρατική κυβέρνηση της Γαλλικής Επανάστασης υιοθετεί τη Μασσαλιώτιδα ως εθνικό ύμνο της Γαλλίας, μέχρι ο αυτοκράτορας Ναπολέοντας Βοναπάρτης να της αφαιρέσει αυτή τη λειτουργία. Αποκαθίσταται μετά την Επανάσταση του Ιουλίου του 1830 αλλά για μικρό χρονικό διάστημα και επανέρχεται στα στόματα των στρατιωτών το 1870, όταν χρησιμοποιείται ξανά σαν κάλεσμα στη μάχη εναντίον των Πρώσων. Οι Κομμουνάροι του 1871 αρχικά την αποδέχονται κριτικά. Την τραγουδούν, αλλά αλλάζουν κάποιους στίχους της αντικαθιστώντας το πατριωτικό της μήνυμα με σοσιαλιστικό. Μετά το πέρας της «Ματωμένης Εβδομάδας», o κομμουνάρος Ευγένιος Ποτιέ, καταδικασμένος σε θάνατο και φυγάς, γράφει το ποίημα «Η Διεθνής», βγαλμένο από την εμπειρία των τελευταίων ημερών της Κομμούνας. Το ποίημα είναι βασισμένο στη μελωδία της Μασσαλιώτιδας, οι στίχοι του όμως είναι πρωτότυποι. Το 1879, η Μασσαλιώτιδα υιοθετείται ξανά ως εθνικός ύμνος της Γαλλίας, ενώ το 1888 ο Πιερ Ντεζετέ γράφει μια νέα μουσική για τη Διεθνή. Είναι φανερή η αντιφατική στά-

ση της αστικής τάξης απέναντι στη Μασσαλιώτιδα. Αυτή τραγουδιέται όταν η πατρίδα χρειάζεται υπεράσπιση και όταν η αστική τάξη διεκδικεί την εξουσία αλλά απαγορεύεται όταν μια εργατική εξέγερση αμφισβητεί την αστική εξουσία. Έτσι, η γέννηση της Διεθνούς από τη Μασσαλιώτιδα και ο σταδιακός διαχωρισμός τους καθρεφτίζει την προδοσία των υποσχέσεων της Γαλλικής Επανάστασης στις φτωχές μάζες και την ανάπτυξη της προλεταριακής τους συνείδησης. Οι στίχοι αλλάζουν: το «εμπρός παιδιά της πατρίδας», της Μασσαλιώτιδας, γίνεται «εμπρός της γης οι κολασμένοι» στη Διεθνή, ενώ εχθρός δεν είναι πλέον η «τυραννία» αλλά η «πείνα». Μετά την οριστική υιοθέτηση της Μασσαλιώτιδας από το γαλλικό αστικό κράτος, οι στίχοι της Διεθνούς αποδεσμεύονται από τη μελωδία της Μασσαλιώτιδας και μελοποιούνται. Τα δραματικά στοιχεία της αρχικής μελωδίας δίνουν τη θέση τους στην καθαρότερη έκφραση δυναμισμού και αισιοδοξίας της μελωδίας του Ύμνου της Διεθνούς. Οπότε παράγεται ένα έργο με νέα, διακριτή καλλιτεχνική υπόσταση, που με το διεθνιστικό επαναστατικό του μήνυμα, αρχίζει σταδιακά να τραγουδιέται από τους εργάτες όλου του κόσμου, μεταφράζεται σε πολλές διαφορετικές γλώσσες και το 1918 γίνεται ύμνος της ΕΣΣΔ, αποκτώντας έτσι ακόμα ευρύτερη διάδοση. Σε αντιδιαστολή με τη Μασσαλιώτιδα, τραγουδιέται σε κάθε γωνιά της γης, στη μητρική γλώσσα των κολασμένων αυτού του κόσμου.

14 ΚΡΙΣΙΜΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ

ΣΑΒΒΑΤΟ 8 - ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΜΑΪΟΥ 2021

Αφιέρωμα

Μπάμπης Συριόπουλος

Δημοκρατία, πατριωτισμός και σοσιαλισμός σε δρόμους που καίνε Η επανάσταση του 1871, στη συγκυρία που έγινε, είχε αναπόφευκτα πατριωτικά δημοκρατικά στοιχεία, καθώς και αίσθηση υπεροχής των Παριζιάνων. Τελικά, όμως, ο προλεταριακός της χαρακτήρας τα συγχώνευσε όλα, όχι χωρίς αντιφάσεις, κάτω από τη σημαία του σοσιαλισμού.

Τι ήταν τελικά η Κομμούνα; Τα ερωτήματα στα οποία κλήθηκαν να απαντήσουν οι επαναστάτες της Παρισινής Κομμούνας του 1871 δεν είχαν αυτονόητες απαντήσεις, προκάλεσαν διαφωνίες, συνέχισαν να διχάζουν και στις μετέπειτα ερμηνείες, διχάζουν με νέους πάντα τρόπους και σήμερα. Η Ξένια Μαρίνου στο βιβλίο της Αναζητώντας οδοφράγματα –για την Κομμούνα και την απήχησή της στην Ελλάδα της εποχής– συνοψίζει τα ερωτήματα: «Τελικά η Κομμούνα αναζητά τη νομιμότητα ή την ολοκλήρωση της επανάστασης; Επιθυμεί τη δημοτική αυτονομία ή την επαναστατική δικτατορία; Τρόπος λειτουργίας της θα είναι η επιβολή ή η ελεύθερη βούληση; Πρόκειται για σοσιαλισμό ή για απλή επιστροφή στον ιακωβινισμό; Κυρίως, όμως, προτεραιότητα πρέπει να δοθεί στη στρατιωτική της συγκρότηση ή στα ζητήματα της νέας πολιτείας;». Ας δούμε το υπόβαθρο της επανάστασης: Ο πρώτος παράγοντας ήταν το εργατικό κίνημα με συνδικαλιστικές οργανώσεις, μαζικές απεργίες (από το 1866 και μετά), με δημόσιες συνελεύσεις και λέσχες (από τον Ιούνη του 1868), σοσιαλιστικά, επαναστατικά ρεύματα και τη Διεθνή από το 1864. Ο δεύτερος ήταν ο γαλλοπρωσικός πόλεμος, με υπαιτιότητα του αυτοκράτορα Λουδοβίκου Βοναπάρτη, που κατέληξε σε συντριβή του γαλλικού στρατού, στην ανατροπή της 2ης Αυτοκρατορίας (Σεπτέμβριος 1870) και σε επονείδιστη συνθηκολόγηση και μερική παράδοση του Παρισιού στους Πρώσους. Ο τρίτος παράγοντας ήταν το ίδιο το Παρίσι. Η περήφανη πρωτεύουσα πολιορκούνταν από τους Πρώσους από τις 18 Σεπτεμβρίου, αντιστεκόταν ηρωικά μόνη της, αλλά η νέα κυβέρνηση επέδειξε κραυγαλέα ανικανότητα στην οργάνωση της άμυνας ενώ ο πολιορκούμενος στρατός (εθνοφύλακες και επίστρατοι) ήταν περισσότεροι από τους πολιορκητές.

ο εθνικό ζήτημα, ο γαλλικός πατριωτισμός στην επανάσταση του 1871 είχε κεντρικό ρόλο. Ο ίδιος ο στρατός της επανάστασης, η παρισινή Εθνοφυλακή, είχε συγκροτηθεί από την Κυβέρνηση Εθνικής Αμύνης για την άμυνα του Παρισιού. Ο πόλεμος είχε προκληθεί από τον Βοναπάρτη με επιθετικό χαρακτήρα από την πλευρά της Γαλλίας. Η Διεθνής είχε καταδικάσει τον πόλεμο και την Αυτοκρατορία ενώ το παρισινό τμήμα της διοργάνωσε μαζικές διαδηλώσεις στην πρωτεύουσα παρά και ενάντια στον εθνικιστικό πυρετό που είχε κυριεύσει τη χώρα δεχόμενη μάλιστα και κατηγορίες για προδοσία. Από την άλλη ο Αύγουστος Μπλανκί επιστρέφοντας στο Παρίσι στις 12 Αυγούστου ονομάζει την εφημερίδα που εκδίδει Η Πατρίς εν Κινδύνω (La Patrie en Danger) από τη διακήρυξη της Εθνοσυνέλευσης του 1792. Ο Λένιν έγραψε το Μάρτιο του 1908: «Η ιδέα του πατριωτισμού είχε τις ρίζες της στη Μεγάλη Επανάσταση του 18ου αιώνα, κι αυτή η ιδέα κυριαρχούσε στο μυαλό των σοσιαλιστών της Κομμούνας, ενώ ο Μπλανκί λόγου χάρη, αναμφισβήτητος επαναστάτης και φλογερός οπαδός του σοσιαλισμού, δεν βρήκε για την εφημερίδα του καταλληλότερο τίτλο απ’ αυτήν την αστική κραυγή: Η Πατρίς εν κινδύνω»! Ο αντιφατικός αυτός επαναστατικός πατριωτισμός των Κομμουνάρων είχε επιπτώσεις στην απο-

Γιαροσλάβ Ντομπρόβσκι, ενώ γκρέμισε στις 16 Μάη τη στήλη της πλατείας Βαντόμ, μνημείο της πολεμικής δόξας του Ναπολέοντα. Ωστόσο δεν βγήκε καμία διακήρυξη υποστήριξης για την, ταυτόχρονη με την Κομμούνα, εξέγερση στην Καβυλία της γαλλοκρατούμενης Αλγερίας. Ο διεθνισμός που θα περιλάμβανε και την κατάργηση της αποικιοκρατίας έπρεπε να περιμένει την 3η Διεθνή. Η Κομμούνα εξέφραζε την, αντιφατική συχνά, συγχώνευση του εργατικού σοσιαλιστικού ρεύματος με τον ιακωβινικό δημοκρατισμό, τον προερχόμενο από το 1793, και αυτό ήταν λογικό, καθώς η αστική τάξη είχε προ πολλού εγκαταλείψει τις επαναστατικές επαγγελίες του 18ου αιώνα, οπότε αυτές έπρεπε Η Παρισινή Κομμούνα ήταν να υλοποιηθούν από μια νέα σοσιαλιστική και εργατική επανάσταση που δεν μπορούπαρότι χωρίς τους μικροαστούς σε παρά να είναι σοσιαλιστική δεν θα είχε γίνει, έτεινε να είναι πλέον. Αυτή η πραγματικότητα γινόταν ενστικτωδώς καταδιεθνιστική παρότι είχε νοητή από τους νεογιακωβίνους όπως ο Σαρλ Ντελεκλύζ σημαία την εθνική άμυνα (σκοτώθηκε στα οδοφράγματα της Κομμούνας) που με την εφημερίδα του το Ξύπνημα (le Reveil) φασιστικότητα με την οποία διεξήγαγε υποστήριζε τη Διεθνή. τον εκ των πραγμάτων εμφύλιο πόλεμο Παράλληλα με τα γενικά πανεθνιτη στιγμή που η αστική τάξη σχεδίαζε κά πολιτικά ρεύματα υπήρχε και η ανενδοίαστα τον εμφύλιο από τη δική ειδική πλευρά των κατοίκων της πρωτης πλευρά πριν ακόμα ξεσπάσει η τεύουσας της Γαλλίας, μιας πόλης που επανάσταση, συμμαχώντας τελικά με είχε ανατρέψει τρεις μοναρχίες και τον «εθνικό εχθρό» για τη συντριβή της. μια αυτοκρατορία. Στις γενικές εκλοΗ Κομμούνα με τις αποφάσεις της γές στις 8 Φεβρουαρίου το Παρίσι εξέκήρυσσε την Παγκόσμια Δημοκρατία λεξε μια μεγάλη πλειοψηφία από δηκαι δέχτηκε στους κόλπους της αγωμοκράτες βουλευτές κατά της συνθηνιστές από άλλες χώρες και μάλιστα κολόγησης, αλλά λίγους επαναστάτες σε ηγετικές θέσεις, όπως ο Πολωνός

(π.χ. ο Μπλανκί δεν εξελέγη). Στις 10 Μαρτίου η νέα Εθνοσυνέλευση ορίζει για έδρα της τις Βερσαλλίες κηρύσσοντας στην ουσία εχθρό το Παρίσι. Ο Προσπέρ-Ολιβιέ Λισαγκαρέ, κομμουνάρος ο ίδιος, έγραψε στην Ιστορία της Παρισινής Κομμούνας του 1871: «Αυτό που στάθηκε αδύνατον να πετύχουν οι κίνδυνοι της πολιορκίας –την ένωση της μικροαστικής τάξης με το προλεταριάτο– το πέτυχε η Εθνοσυνέλευση». Λίγες μέρες μετά, οι εκλογές στην Εθνοφυλακή δίνουν μια Κεντρική Επιτροπή με επαναστατική σοσιαλιστική πλειοψηφία που γίνεται το όργανο της επανάστασης της 18ης Μαρτίου. Ωστόσο στην περηφάνια υπήρχε και έπαρση καθώς υπήρχε και η σκέψη για αυτονομία του Παρισιού, μια παράλογη ιδέα για «τους έτοιμους να πεθάνουν για την καθολική Δημοκρατία ανθρώπους να πιστέψουν ότι μπορούσαν να μαντρώσουν τη Δημοκρατία μέσα στο Παρίσι» (ο.π.). Η Παρισινή Κομμούνα ήταν σοσιαλιστική παρότι δεν ήταν σοσιαλιστές όλοι οι συμμετέχοντες, ήταν εργατική παρότι χωρίς τους μικροαστούς δεν θα είχε γίνει, έτεινε να είναι διεθνιστική παρότι είχε σημαία της την εθνική άμυνα. Οι σοσιαλιστικές επαναστάσεις δεν είναι ποτέ «καθαρές». Η Κ.Ε. της Εθνοφρουράς διακήρυξε στις 21 Μάρτη, τρεις μέρες μετά την εξέγερση: «Αντιμέτωπο με μια διαρκή απειλή κατά της ελευθερίας του […] το προλεταριάτο έχει συνειδητοποιήσει ότι αποτελεί καθήκον και δικαίωμά του να πάρει την τύχη του στα ίδια του τα χέρια και να εξασφαλίσει την επιτυχία του, καταλαμβάνοντας την εξουσία».

Αφιέρωμα Δημήτρης Γρηγορόπουλος

Μια νέα μορφή προλεταριακού δημοκρατικού κράτους

Η Κομμούνα ολοκλήρωσε τη διαμόρφωση των αντιλήψεων των Μαρξ-Ένγκελς σχετικά με τις μορφές της επαναστατικής κατάληψης της εξουσίας από την εργατική τάξη. Το παλιό κράτος είναι ακατάλληλο για την εργατική εξουσία και πρέπει να καταργηθεί. Μια νέα μορφή κράτους πρέπει να ανατείλει μέσα από την επανάσταση, με καινοτόμα δημοκρατικά χαρακτηριστικά.

ομβικό σταθμό στην εξέλιξη της μαρξιστικής θεωρίας και πολιτικής αποτελεί η θεωρητική γενίκευση από τον Καρλ Μαρξ κυρίως των πολιτικών γεγονότων της Κομμούνας το 1871 στο έργο του Ο εμφύλιος πόλεμος στη Γαλλία. Η σχέση της επανάστασης και του κράτους της εργατικής τάξης με το κομμουνιστικό σύστημα δεν είναι μόνο προϊόν της θεωρητικής σύλληψης του ταξικού χαρακτήρα της κοινωνίας, που απαιτεί αναπόφευκτα επανάσταση και εργατικό κράτος για την εγκαθίδρυση του σοσιαλισμού-κομμουνισμού. Η θεωρητική αυτή σύλληψη είναι διαλεκτικά συνυφασμένη και με την ταξική ερμηνεία καθοριστικών ιστορικών εξελίξεων. Στο Κομμουνιστικό Μανιφέστο είναι γενικευμένη και σε μεγάλο βαθμό αφηρημένη η σχέση της εξουσίας και της νέας κομμουνιστικής κοινωνίας. Γράφουν οι Μαρξ–Ένγκελς στο Κομμουνιστικό Μανιφέστο: «Είδαμε κιόλας πιο πάνω, ότι το πρώτο βήμα στην εργατική επανάσταση είναι η ανύψωση του προλεταριάτου σε κυρίαρχη τάξη, η κατάκτηση της δημοκρατίας». Στην κατά γράμμα ερμηνεία αυτής της αφηρημένης έννοιας, εννοείται ότι το αστικό κράτος μπορεί να καταληφθεί και να χρησιμοποιηθεί από την επαναστατική εργατική τάξη για την εγκαθίδρυση της κομμουνιστικής κοινωνίας. Στη 18η Μπρυμαίρ του Λουδοβίκου Βοναπάρτη ο Μαρξ διατύπωσε σε θεωρητικό επίπεδο την ανάγκη να καταστραφεί η κρατική μηχανή από την επαναστατημένη εργατική τάξη ως απαράβατος όρος για την εγκαθίδρυση της κομμουνιστικής κοινωνίας: «Όλες οι ανατροπές τελειοποιούσαν αυτή τη μηχανή αντί να την τσακίζουν». Αντί για την κυβερνητική εναλλαγή, η επα-

ΣΑΒΒΑΤΟ 8 - ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΜΑΪΟΥ 2021

ναστατική εργατική τάξη πρέπει να συντρίψει το αστικό κράτος, για ν’απελευθερώσει την εργατική τάξη απ’ την καταπίεση και εκμετάλλευση του κεφαλαίου. Οι απόψεις των Μαρξ-Ένγκελς για το κράτος ριζοσπαστικοποιήθηκαν στο καίριο θέμα της αναγκαίας καταστροφής της αστικής κρατικής μηχανής υπό την επήρεια της εξέγερσης του προλεταριάτου τον Ιούνιο του 1848 και της εγκαθίδρυσης της ιδιότυπης δικτατορίας του Λουδοβίκου Βοναπάρτη το 1850. Το αποφασιστικό βήμα απ’ τη θεωρητική παραδοχή της αναγκαίας καταστροφής της αστικής κρατικής μηχανής στην εμπειρική επιβεβαίωσή της πραγματοποίησαν οι Μαρξ και Ένγκελς απ’ το γεγονός της καταστροφής από την Κομμούνα του κατασταλτικού και του γραφειοκρατικού μηχανισμού του κράτους (στρατός, αστυνομία, δημόσια υπαλληλία). Απ’το παράδειγμα του προλεταριακού δημοκρατικού χαρακτήρα του κράτους της Κομμούνας, οι ιδρυτές του μαρξισμού συνέλαβαν και αποτύπωσαν στη θεωρία τα βασικά χαρακτηριστικά του προλεταριακού κράτους, που θα αντικαθιστούσε το αστικό κράτος. Σε διαμετρική αντίθεση με τον ολιγαρχικό εκμεταλλευτικό χαρακτήρα του αστικού κράτους, η προλεταριακή λαϊκή βάση του νέου κράτους εξασφαλίζει, λόγω αυτού του ταξικού χαρακτήρα, ακριβώς τη δημοκρατική και φιλολαϊκή φύση του. Τρεις θεμελιώδεις αρχές διασφαλίζουν τον δημοκρατισμό του εργατικού κράτους: - Η συνύφανση του δημοκρατισμού και συγκεντρωτισμού της Κομμούνας, ώστε η εκτελεστική εξουσία να μην είναι αυτόνομη απ’ τη νομοθετική και να την περιθωριοποιεί ή και να την παρα-

Αναγκαία η εκλογιμότητα, ανακλητότητα, ελεγξιμότητα του κρατικού προσωπικού από πάνω ως κάτω, κατά της γραφειοκρατικοποίησης και της υπερσυγκέντρωσης εξουσιών

κάμπτει, όπως συμβαίνει χαρακτηριστικά στο σύγχρονο αστικό κράτος. - Η εκλογιμότητα, ανακλητότητα, ελεγξιμότητα του προσωπικού του κράτους από πάνω ως κάτω, ώστε να αποτρέπεται η γραφειοκρατικοποίηση και η υπερσυγκέντρωση εξουσιών, όπως συνέβη στα καθεστώτα του «υπαρκτού σοσιαλισμού» με τη μετεξέλιξη της ανώτερης γραφειοκρατίας σε ιδιότυπο εκμεταλλευτικό στρώμα. - ο Μαρξ, παρά τις διαστρεβλώσεις αστικών και αναρχικών ρευμάτων, δεν απολυτοποιεί ούτε αντιπαραθέτει τον δημοκρατισμό στον συγκεντρωτισμό ούτε το αντίστροφο. Γράφει ο Μαρξ στον Εμφύλιο πόλεμο στη Γαλλία: «Σε ένα σύντομο προσχέδιο, που η Κομμούνα δεν πρόλαβε να επεξεργαστεί, καθορίζεται ότι η Κομμούνα θα αποτελούσε την πολιτική μορφή ακόμη και του πιο μικρού χωριού. Οι λίγες μα σπουδαίες λειτουργίες, που θα έμεναν για την κεντρική κυβέρνηση, δεν θα καταργούνταν, όπως σκόπιμα το παραποίησαν, αλλά θα μεταβιβάζονταν σε υπαλλήλους της Κομμούνας, δηλαδή σε αυστηρά υπεύθυνους υπαλλήλους» (εκλεγόμενους, ελεγχόμενους, ανακλητούς). Η Κομμούνα έπρεπε να αποφύγει

επικίνδυνες στρεβλώσεις: Να συγκεντρώσει όλες τις εξουσίες, συγκροτώντας ένα υδροκεφαλικό,αυταρχικό, ανεξέλεγκτο, κλειστό γραφειοκρατικό σύστημα. Και, απεναντίας, η Κομμούνα, τηρώντας τους όρους της προλεταριακής δημοκρατίας, δεν έπρεπε ν’ αρκεστεί σ’ ένα μέρος της εξουσίας, έστω το μεγαλύτερο και κυριότερο, αλλά να προχωρήσει στην πλήρη κατάκτηση της εξουσίας, στην απόσπαση και τον έλεγχο όλων των μοχλών της εξουσίας. Στο θέμα του ελέγχου της εξουσίας, η Κομμούνα διέπραξε ανεπανόρθωτα λάθη: Δεν εξουδετέρωσε με τη βία το αντεπαναστατικό κέντρο των Βερσαλλιών, πριν αυτό ισχυροποιηθεί, ώστε να καταπνίξει με τη συνδρομή των εισβολέων Γερμανών την επανάσταση ούτε έθεσε υπό τον έλεγχό της την Τράπεζα της Γαλλίας, για να γονατίσει οικονομικά την αντεπανάσταση. Επίσης, επέτρεψε στο αντιδραστικό κόμμα της Τάξεως να συμμετέχει στις εκλογές της Κομμούνας, όταν οι αστοί έστηναν τα κανόνια τους έξω απ’ το Παρίσι και ανέστελλαν και τις περιορισμένες αστικές ελευθερίες. Η Κομμούνα απέδειξε ότι στόχος της ήταν η απαλλαγή της εργασίας από την εκμετάλλευση. Τα άμεσα μέτρα της αποδεικνύουν εξαρχής την κατεύθυνση προς την οποία κινείται μία κυβέρνηση του λαού, διευθυνόμενη απ’τον ίδιο τον λαό. Τέτοια μέτρα ήταν η κατάργηση της νυχτερινής δουλειάς, η επί ποινή απαγόρευση της συνήθειας των εργοδοτών να ελαττώνουν τα ημερομίσθια με διάφορα προσχήματα, ενδυόμενοι τον ρόλο του νομοθέτη, του δικαστή και της εκτελεστικής εξουσίας. Άλλο ρηξικέλευθο προοδευτικό μέτρο της Κομμούνας ήταν η παράδοση των κλειστών εργοστασίων και εργαστηρίων σε συνεταιρισμούς εργατών. Απεναντίας, διστακτικότητα επέδειξε στην απαλλοτρίωση των μεγάλων τραπεζών του Παρισιού και στην περιορισμένη δήμευση των εκκλησιαστικών κτημάτων, στάση που μπορεί να δικαιολογηθεί από τη βραχύβια ύπαρξή της, τις ιδεολογικοπολιτικές αντιθέσεις που σοβούσαν στους κόλπους της, την κατάσταση μιας πολιορκημένης πόλης, που διστάζει να λύσει και να εξάψει όλες τις αντιθέσεις ταυτόχρονα. Το παράδειγμα της Κομμούνας στα τέλη του 19ου αιώνα, με τον συνδυασμό ενός δημοκρατικού εργατικού κράτους και των αυτοδιοικούμενων κομμούνων, έχει πολύ μεγαλύτερη επικαιρότητα στη σύγχρονη εποχή υπερανάπτυξης και υπεραντιδραστικότητας του καπιταλισμού και της ανάδυσης μιας εκπαιδευμένης εργατικής τάξης, που εξ αντικειμένου είναι πολύ ικανότερη να διαχειριστεί τις οικονομικές και κοινωνικές υποθέσεις επ’ αγαθώ των πολιτών.

ΣΑΒΒΑΤΟ 8 - ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΜΑΪΟΥ 2021

Αφιέρωμα

Η συνειδητή συντριβή του αστικού κράτους Η Παρισινή Κομμούνα, παρά τον τοπικό χαρακτήρα της και τη σύντομη ζωή της, αποτελεί ένα ιστορικό γεγονός καθολικής σημασίας που παραμένει, ακόμα και σήμερα, σημείο αναφοράς στην παράδοση των καταπιεσμένων και ορόσημο στον, αλίμονο ακόμα μακρύ, αγώνα προς την καθολική απελευθέρωση. Η Κομμούνα είναι το αποτέλεσμα της δράσης των συνειδητών δυνάμεων του προλεταριάτου σε συνδυασμό με μια ιλιγγιώδη κίνηση της ίδιας της εργατικής τάξης, στο πλαίσιο μιας ηγεμονικής κρίσης του δικτατορικού καθεστώτος του Λουδοβίκου Βοναπάρτη. Μέσα σε 73 μέρες, η Κομμούνα εφευρίσκει πρακτικές μορφές της δικτατορίας του προλεταριάτου και αποπειράται συνειδητά τη συντριβή του αστικού κράτους, «τον προκαταρκτικό όρο κάθε πραγματικής λαϊκής επανάστασης στην ήπειρο» (Μαρξ: επιστολή στον Kugelman στις 12-4-1871). Η Κομμούνα είναι η πρώτη απόπειρα μιας συνειδητής οργάνωσης της κοινωνικής ζωής και του πολιτισμού με την ευρύτερη έννοια υπό την ηγεμονία της εργατικής τάξης. Αποτελεί ένα σημείο τομής γιατί προσπαθεί να συντρίψει μαζί με το αστικό κράτος και τους συγκροτητικούς μύθους της αστικής σκέψης: την πολιτική ως υπόθεση/επάγγελμα των ειδικών, την οικονομία ως άκτιστο κόσμο που λειτουργεί ουδέτερα, τον εγωισμό ως τη μόνη εκδοχή της ανθρώπινης φύσης. Η Κομμούνα χαρακτηρίζεται από λάθη, αντιφάσεις και ιδεολογικές αντιπαραθέσεις που αντανακλούν και το διττό χαρακτήρα της ως μεταβατικής προλεταριακής εξουσίας που βγαίνει από τους κόλπους της παλιάς κοινωνίας. Κοιτώντας πίσω, πρέπει να ολοκληρώσει ένα αρνητικό έργο καταστροφής γιατί ο εχθρός καραδοκεί. Κοιτώντας στο μέλλον, οφείλει να παράγει στοχοθετημένα, συνειδητά και συλλογικά τους υποκειμενικούς και αντικειμενικούς όρους της μετάβασης προς τον κομμουνισμό.

Πολιτικά το προλεταριάτο εκφράζεται στην Κομμούνα κυρίως από δύο αντίθετα ρεύματα με «γείωση» στη γαλλική κοινωνία: τους προυντονιστές και τους μπλανκιστές. Υπάρχουν επίσης μειοψηφίες μαρξιστών και μπακουνιστών. Οι αντιθέσεις αυτών των πολιτικών ρευμάτων αντανακλούν την αντίφαση της Κομμούνας ως προλεταριακής δικτατορίας, που ταυτόχρονα πρέπει να επεκτείνει τη δημοκρατία σε όλη την κοινωνική ζωή.

Μπλανκιστές και προυντονιστές

Τα ιδεολογικά ρεύματα στη φωτιά της μάχης Διονύσης Τζαρέλλας

Παρισινή Κομμούνα, όσο και αν αποτελεί πράγματι ένα σημείο τομής/ασυνέχειας, δεν μπορεί να προσεγγιστεί ως συμβάν αποκομμένο από το ιστορικό και κοινωνικό πλαίσιο της. Η Κομμούνα δεν μπορεί να μη συνδεθεί λογικά και ιστορικά με τους ταξικούς αγώνες του 1848-1850 στη Γαλλία και ιδίως την εξέγερση του Ιούνη 1848, με το πραξικόπημα της 18ης Μπρυμαίρ του Λουδοβίκου Βοναπάρτη ως πρότυπης μορφής κράτους έκτακτης ανάγκης του προπερασμένου αιώνα. Σε ένα πιο αφηρημένο πεδίο υλιστικής ανάλυσης, η Κομμούνα μπορεί να συσχετιστεί με την ιστορική φάση του καπιταλιστικού τρόπου παρα-

γωγής: συμβαίνει στο τέλος του κύματος ανάπτυξης που ακολούθησε το 1848 και λίγο πριν ένα μακρύ κύμα ύφεσης (τη μεγάλη ύφεση του 1873) που σφραγίζει τη μετάβαση στον 20ο αιώνα. Η σχέση ανάμεσα στις επαναστάσεις και τις οικονομικές κρίσεις, όσο και αν δεν ανάγεται σε μια μηχανιστική συσχέτισή τους, αποτελεί την αντικειμενική υλική βάση αναδιαρθρώσεων, διάψευσης προσδοκιών και ταξικών αγώνων. Η Κομμούνα αποτελεί τεκμήριο της ωρίμασης των νέων ταξικών αντιθέσεων της αστικής κοινωνίας, μια συμπύκνωση σε καθολικό επίπεδο των ταξικών αγώνων. Το προλεταριάτο με μια έφοδο στον ουρανό αποπειράται να καταλάβει την πολιτική εξουσία, εν μέσω μιας πολιτικής κρίσης, και μιας στρατιωτικής «εθνικής» ήττας από την Πρωσία του Βίσμαρκ, που συντελούν στην κυριολεκτική

και συμβολική χρεοκοπία της 2ης Αυτοκρατορίας.

Κοινωνικές τάξεις και πολιτικά ρεύματα Το πολιτικό κενό που δημιουργήθηκε μετά την κατάρρευση του βοναπαρτιστικού καθεστώτος ανέδειξε κρυστάλλινα τις κοινωνικές αντιθέσεις της γαλλικής κοινωνίας, χωρίζοντας την ουσιαστικά σε δύο πολιτικά-ταξικά στρατόπεδα. Από τη μια μεριά, το σύνολο της αστικής τάξης και γαιοκτήμονες με σημαντικά ερείσματα στην καθυστερημένη αγροτική βάση της επαρχίας. Πολιτικά, το αστικό στρατόπεδο εκφράζει το κόμμα της «Τάξης», δηλαδή οι νοσταλγοί των δύο βασιλικών δυναστειών, μαζί με τους εναπομείναντες βοναπαρτικούς και τους αστούς δημοκράτες. Ενώ το Παρίσι βρισκόταν υπό ασφυκτική πρωσική πολιορκία από τις 18 Σεπτεμβρίου

1870 και ο Θιέρσος ως αστικός ηγέτης, αναζητά να συνθηκολογήσει με την Πρωσία, στο όνομα της αντιμετώπισης του κοινού ταξικού εχθρού, η αστική τάξη και η αυλή της εγκαταλείπουν το Παρίσι αφήνοντας πίσω τους μόνους πια υπερασπιστές της δημοκρατίας, τον ανθό της γαλλικής κοινωνίας: το προλεταριάτο και τους συμμάχους του. Εργάτες, μικρομαγαζάτορες, γυναίκες και άντρες θα οργανώσουν την άμυνά τους και θα εξοπλίσουν την Εθνοφρουρά, διεξάγοντας άνισο πόλεμο ενάντια στις συνασπισμένες αστικές τάξεις. Πολιτικά, το προλεταριάτο εκφράζεται κυρίως, (όχι αποκλειστικά, υπάρχουν και μειοψηφίες μαρξιστών και μπακουνιστών) από δύο αντίθετα ρεύματα με «γείωση» και πραγματική παρουσία στη γαλλική κοινωνία: τους προυντονιστές και τους μπλανκιστές. Το κοινό σημείο και των δύο τάσεων είναι ότι πρωτα-

Αφιέρωμα γωνιστούν στην Κομμούνα περισσότερο λόγω του ρόλου τους στο παρελθόν και αποτελούν, με αυτή την έννοια και για διαφορετικούς λόγους, ξεπερασμένες μορφές πολιτικών υποκειμένων. Μετά την ήττα της Κομμούνας και τα δύο ρεύματα θα αποδυναμωθούν και θα αντικατασταθούν σε μεγάλο βαθμό από το ανερχόμενο ρεύμα του μαρξισμού. Σχηματικά, οι αντιθέσεις αυτών των πολιτικών ρευμάτων αντανακλούν την αντίφαση της Κομμούνας ως προλεταριακής δικτατορίας που έχει το καθήκον να επιβάλει δικτατορικά την εξουσία της στην αστική τάξη αλλά ταυτόχρονα και να επεκτείνει τη δημοκρατία σε όλες τις πτυχές της κοινωνικής ζωής.Οι προυντονιστές έχουν όλα τα χαρακτηριστικά μιας μικροαστικής ριζοσπαστικής θεώρησης: από την άρνηση της πολιτικής και την αποκοπή της από το κοινωνικό ζήτημα, μέχρι τις αυταπάτες για αλλαγές του συστήματος χωρίς κατάληψη της εξουσίας. Η ιστορία όρισε να ηγηθούν μιας προλεταριακής εξέγερσης που ο Πιερ Ζοζέφ Προυντόν θα θεωρούσε ξεπερασμένη. Με ερείσματα στην Κεντρική Επιτροπή της Εθνοφρουράς, θα εκφράσουν το κοινοτιστικό-ελευθεριακό πνεύμα της Κομμούνας, δίνοντας έμφαση στην προκήρυξη εκλογών και στην υλοποίηση των θετικών προταγμάτων της προλεταριακής εξουσίας, υποτιμώντας τραγικά την αστική αντίδραση που ήδη εξοπλίζεται. Γι’ αυτό το ρεύμα, η Κομμούνα είναι πρωτίστως εργατική δημοκρατία, το πανηγύρι της εργαζόμενης πλειοψηφίας και μετά ένοπλη δικτατορία. Οι μπλανκιστές που ελέγχουν πολιτικά τους αντιπροσώπους των Είκοσι Δημοτικών Διαμερισμάτων του Παρισιού

και ασκούσαν διοικητικά καθήκοντα στη διάρκεια της πολιορκίας, προκρίνουν μια συγκεντρωτική άσκηση εξουσίας, θεωρώντας ότι η Κομμούνα πρωτίστως πρέπει να τσακίσει δικτατορικά την αστική αντίδραση και μετά να μορφοποιηθεί ως εργατική δημοκρατία, βρίσκοντας σε αυτό σύμμαχο

δεκάδες χιλιάδες άτομα) αλλά πιο πολύ μια εκδοχή της σχέσης πρωτοπορίας-μαζών που αντανακλούσε το παρελθόν της πολιτικής συνείδησης της εργατικής τάξης. Για αυτό και ο μαρξισμός δεν απορρίπτει τη σπουδαιότητα της οργανωμένης συνειδητής πρωτοπορίας, ιδίως τη στιγμή της εξέγερσης,

Ο μαρξισμός δεν απορρίπτει τη σπουδαιότητα της οργανωμένης συνειδητής πρωτοπορίας, δεν αποτελεί απόρριψη αλλά ανασυγκρότηση/υπέρβαση του μπλανκισμού

και τη μαρξική κριτική στην Κομμούνα.Οι μπλανκιστές είναι μάχιμοι άνθρωποι της δράσης, ενώ ο Αύγουστος Μπλανκί έχει περάσει τη μισή και πλέον ζωή του στη φυλακή. Θεωρούν την επανάσταση υπόθεση μιας συνειδητής μειοψηφίας γι αυτό και κατηγορούνται (ακόμα και στις μέρες μας) για υποκατάσταση/υποτίμηση του λαού. Οι μπλανκιστές δεν ήταν μια αποκομμένη μειοψηφία (οι οργανώσεις τους αριθμούσαν

δεν αποτελεί απόρριψη αλλά ανασυγκρότηση/υπέρβαση του μπλανκισμού. Σε αντίθεση με μια μεταμοντέρνα (και όχι μόνο) άποψη που αντιλαμβάνεται τα δίπολα πολιτικού-κοινωνικού υποκειμένου και αυθόρμητουσυνειδητού ως αμοιβαίως αποκλειόμενα, η Κομμούνα ήταν μια εξέγερση με παρόντα όλα τα ρεύματα του προλεταριάτου και με σαφή πολιτική πρωτοπορία. Εξάλλου, όλες

οι επαναστάσεις της νεωτερικότητας είχαν ως κύριο γνώρισμά τους ένα πολιτικό υποκείμενο που, οργανωμένο διακριτά από τις μάζες, στη βάση ενός συνειδητού σχεδίου οικοδόμησης και κοινής ιδεολογικής αναφοράς, εξέφραζε διαμεσολαβημένα το γενικό συμφέρον του κοινωνικού υποκειμένου. Για αυτό και τα αποτελέσματα των επαναστάσεων, ανεξάρτητα από το κοινωνικό τους περιεχόμενο, βαραίνουν εν τέλει πρωτίστως τα πολιτικά υποκείμενα.

Η Κομμούνα σήμερα Η σύγχρονη μαρξιστική σκέψη, παρά τις πολλαπλές πτυχές της Κομμούνας, οφείλει να οριοθετηθεί ξεκάθαρα από απόψεις που προσεγγίζουν την εξέγερση σαν υπόδειγμα αντεξουσιαστικού κοινοτισμού, σαν αυθόρμητη εξέγερση χωρίς πολιτική πρωτοπορία, εν τέλει σαν τον ιδεότυπο μιας «φωτεινής» προλεταριακής επανάστασης που αντιπαραβάλεται με τις «σκοτεινές», νικηφόρες ή μη, επαναστάσεις του 20ου αιώνα. Η σύγχρονη μαρξιστική σκέψη αναγνωρίζει και εμπνέεται από την Κομμούνα θεωρώντας την ιστορική μορφή της δικτατορίας του προλεταριάτου. Η συντριβή του σκληρού πυρήνα του αστικού κράτους και η δημιουργία ένοπλων πολιτοφυλακών, η αντικατάσταση του κοινοβουλευτισμού από εργατικά συμβούλια και η άρση της διάκρισης των εξουσιών, η αιρετότητα και η ανακλητότητα των αντιπροσώπων και η εξίσωση των βουλευτικών μισθών με το μέσο εργατικό μισθό, αποτελούν τυπολογικά χαρακτηριστικά της Κομμούνας που αποτελούν και σήμερα, 150 χρόνια μετά, ένα αναγκαίο σημείο εκκίνησης.

Το 1848 ως προεικόνιση της Κομμούνας Η ΓΑΛΛΙΚΗ κοινωνία αποτελεί τον ιδεότυπο της ταξικής συγκρότησης της αστικής κοινωνίας που, δυνητικά, κυοφορεί στους κόλπους της την άρνησή της. Σε ένα διάστημα περίπου 80 ετών (1789-1871) συγκλονίζεται από μια χορογραφική αλληλουχία επαναστάσεων-αντεπαναστάσεων και αναμφίβολα συμπυκνώνει ανάγλυφα τη δυναμική της πάλης των τάξεων και τον τρόπο αποκρυστάλλωσής της στις μορφές του κράτους.Η Γαλλική Επανάσταση υπήρξε ιδεολογικά ένα γεγονός με καθολικό ηθικοπαιδαγωγικό χαρακτήρα που παρήγαγε το πολιτικό εποικοδόμημα της αστικής κοινωνίας αλλά και ανέδειξε, ήδη από το 1793, το ταξικό όριο της αστικής δημοκρατίας. Από την προλεταριακή κριτική στα αν-

θρώπινα δικαιώματα και το αίτημα για ολοκλήρωση της επανάστασης από τους Μπαμπέφ-Μπουαναρρότι και τις πολιτικές λέσχες των πρώιμων κομμουνιστών (ριζοσπαστική πτέρυγα των Γιακωβίνων, Συνωμοσία των Ίσων) ως μορφών συγκρότησης της πολιτικής πρωτοπορίας, μέχρι τις επαναστάσεις/αντεπαναστάσεις του 1848 και την Παρισινή Κομμούνα του 1871, το παρελθόν-φορτίο της Γαλλικής Επανάστασης παραμένει ζωντανό. Το επαναστατικό κομμουνιστικό κίνημα του 19ου αιώνα στη Γαλλία θα προσδιοριστεί από την εμβληματική προσωπικότητα του Μπλανκί και το πολιτικό ρεύμα του μπλανκισμού εμφανίζεται ως κληρονόμος της ριζοσπαστικής πτέρυγας της Γαλλικής

ΣΑΒΒΑΤΟ 8 - ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΜΑΪΟΥ 2021

Επανάστασης. Οι μπλανκιστές, ως πολιτική πρωτοπορία του προλεταριάτου, θα πρωταγωνιστήσουν στα οδοφράγματα του Φλεβάρη αλλά και στην αιματηρή εξέγερση του Ιούνη του 1848, επανοηματοδώντας το περιεχόμενο της δημοκρατίας και την κληρονομιά του 1789-93. Ο Ιούνης του 1848, αναδεικνύοντας επώδυνα την αντίθεση ανάμεσα στην αφηρημένη μορφή της αστικής δημοκρατίας και στο πραγματικό ταξικό περιεχόμενό της, αποτελεί το αιματηρό λίκνο της συγκρότησης του προλεταριάτου ως ανταγωνιστικού πολιτικού υποκειμένου. Ο κόκκινος Ιούνης είναι η πρώτη πρόβα για μια έφοδο στον ουρανό που προαναγγέλλει την Κομμούνα.

Μπλανκί: Κόκκινη σημαία και όχι τρίχρωμη O Μπλανκί, μετά την επανάσταση του Φλεβάρη 1848, με τη διακήρυξή του προειδοποιεί για την πραγματική σημασία της αστικής («τρίχρωμης») δημοκρατίας προτάσσοντας την κόκκινη σημαία. «Για την κόκκινη σημαία (26/2/1848) Δεν είμαστε πλέον στο (17)93. Βρισκόμαστε στο 1848. Η τρίχρωμη σημαία (στΜ: εννοεί τα τρία χρώματα της γαλλικής σημαίας) δεν είναι η σημαία της δημοκρατίας, αλλά εκείνη του Λουδοβίκου Φίλιππου και της μοναρχίας. Αυτή η σημαία προΐστατο στις σφαγές στην οδό Τρασνονέν, στο προάστιο του Βεζ, στο Σεν Ετιέν. Έχει βουτηχτεί είκοσι φορές στο αίμα των εργατών. Ο λαός σήκωσε τις κόκκινες σημαίες στα οδοφράγματα του ‘48, όπως τις είχε κρατήσει ψηλά στα οδοφράγματα τον Ιούνιο του 1832, τον Απρίλιο του 1834, τον Μάιο του 1839. Οι κόκκινες σημαίες, που έλαβαν το διπλό βάπτισμα, της ήττας και της νίκης, θα είναι εφεξής οι σημαίες μας. Χθες ακόμα ανέμιζαν ένδοξα μπροστά από τα κτίρια μας. Σήμερα, η αντίδραση κυλά στη λάσπη τις σημαίες μας και έχει το θράσος να τις συκοφαντεί. Λένε ότι είναι οι σημαίες του αίματος. Είναι κόκκινες από το αίμα των μαρτύρων, έτσι έγιναν παράδειγμα για τη δημοκρατία. H πτώση τους, αποτελεί προσβολή του λαού και βεβήλωση των νεκρών. Ήδη η αντίδραση εξαπολύεται. Την αναγνωρίζουμε από τη βιαιότητά της. Οι άντρες της βασιλικής φρουράς περιπολούν στους δρόμους και με απειλές και προσβολές, αφαιρούν τα κόκκινα σύμβολα από το πέτο των πολιτών. Προλετάριοι, είναι η δική σας σημαία που πέφτει. Ακούστε με προσοχή! Η δημοκρατία δεν θα αργήσει να ακολουθήσει». Μετάφραση Δ.Τζαρέλλας

ΣΑΒΒΑΤΟ 8 - ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΜΑΪΟΥ 2021

Αφιέρωμα

Ξένια Μαρίνου | ιστορικός

ο 1853 η Γαλλία αποκτά τον έλεγχο της Νέας Καληδονίας. Ο Ναπολέοντας Γ’, θέλοντας πιθανώς να μιμηθεί το αγγλικό παράδειγμα στην Αυστραλία, αναζητά μια νέα μακρινή τοποθεσία για τη δημιουργία μιας σωφρονιστικής αποικίας. Την επόμενη χρονιά, με τον νόμο της 30ης Μαΐου 1854, οι πρώτοι 250 Γάλλοι κατάδικοι μεταφέρονται στην περιοχή και εξαναγκάζονται σε υποχρεωτική εργασία, κυρίως στην κατασκευή δρόμων. Κάπως έτσι ξεκινάει το σωφρονιστικό πείραμα του κυβερνήτη της Νέας Καληδονίας, Charles Guillain. Επηρεασμένος από τις ιδέες των σαινσιμονιστών, ο Guillain οργανώνει τη μεταφορά ποινικών κρατουμένων, τον σωφρονισμό μέσα από την εργασία και τη μελλοντική τους επανένταξη μετά την έκτιση της ποινής τους, μέσω παραχώρησης μικρών κλήρων γης. Οι κρατούμενοι αυτοί, γνωστοί ως «transportés», θα ξεπεράσουν τις 20.000 ως τα τέλη του 19ου αιώνα, προερχόμενοι κατά κύριο λόγο από τη Γαλλία και από περιοχές του Μαγκρέμπ. Σε αυτούς, από το 1872 έως το 1878, έρχεται να προστεθεί η κατηγορία των απελαθέντων (deportés), στην οποία συναντάμε πρώην κομμουνάρους αλλά και Αλγερινούς που συλλαμβάνονται έπειτα από την εξέγερση των Μοκράνι στην Αλγερία το 1871. Μέσα σε έξι χρόνια, 20 νηοπομπές θα μεταφέρουν στη Νέα Καληδονία και το Νησί των Πεύκων (L’îsle-des-Pins) περισσότερα από 4.000 άτομα που έχουν καταδικαστεί σε απλή απέλαση για συμμετοχή στην Παρισινή Κομμούνα, με ταξίδια που διαρκούν από 4 έως 5 μήνες. Μετά τη γενική αμνήστευση των Κομμουνάρων το 1880, ένας ακόμα νόμος (27 Μαΐου 1885) δημιουργεί μια νέα κατηγορία κρατουμένων που απελαύνονται στη Νέα Καληδονία, τους «υπότροπους» στο έγκλημα (récidivistes), ενώ η εργασία τους δεν ενδύεται πλέον τον μανδύα των «δημοσίων έργων» αλλά αποτελεί ξεκάθαρα παροχή δωρεάν εργατικού δυναμικού στην εταιρεία εξόρυξης νικελίου SLN (Société Le Nickel). Όταν το 1871 αρχίζουν οι δίκες των Κομμουνάρων, ο αριθμός τους ξεπερνά τις 36.000. Οι κρατούμενοι μοιράζονται προσωρινά σε φυλακές και κάτεργα διαφόρων πόλεων και ο κόσμος συρρέει για να τους περιεργαστεί, όπως ακριβώς συνέβαινε με τα ανθρώπινα εκθέματα των Διεθνών Εκθέσεων. Το κλίμα τρομοκρατίας και μίσους που καλλιεργούν οι νικητές του 1871 αποτυπώνεται σε αυτές τις επισκέψεις, καθώς και στην απέραντη φημολογία για τα νησιά των ανθρωποφάγων στα οποία θα απελαθούν οι επαναστάτες. Το 1872, όταν ξεκινούν οι πρώτες απελάσεις κομμουνάρων με προορισμό τη Νέα Καληδονία, πολλοί από τους εξεγερμένους του Παρισιού έρ-

Η Νέα Καληδονία, γαλλική αποικία από το 1853, έγινε τόπος εξορίας πάνω από 4.000 κομμουνάρων. Οι εξόριστοι ήρθαν σε επαφή με έναν κόσμο που δεν γνώριζαν μέχρι τότε, χωρίς να λείπουν προκαταλήψεις και στερεότυπα. Υπήρξε ακόμα και συμμετοχή 35 εκ των επαναστατών του Παρισιού στην καταστολή της εξέγερσης των ντόπιων Κανάκ. Μικρός ήταν ο αριθμός όσων επιχείρησαν να μελετήσουν τις συνθήκες ζωής και καταπίεσης των ντόπιων, μεταξύ αυτών και η Λουίζ Μισέλ.

Από τα οδοφράγματα του Παρισιού στους ιχνηλάτες της Καναλά

ζουν να κόψουν τα σύρματα του τηλεγράφου και οι Γάλλοι αιφνιδιάζονται από τις πρώτες ενέδρες, σύντομα όμως βρίσκουν συμμάχους σε άλλες φυλές της περιοχής, ενώ αναγκάζονται επίσης να στραφούν και στους δικούς τους κρατουμένους. Το φθινόπωρο του 1878, επιλέγονται προσεκτικά 35 άτομα από τους απελαθέντες της Κομμούνας για να στελεχώσουν ένα μικρό τάγμα ιχνηλατών, γνωστό με το όνομα «ιχνηλάτες της Καναλά», το οποίο θα παραμείνει ενεργό ως τον Απρίλιο του 1879 και, μάλιστα, από το τέλος του 1878 θα βρίσκεται υπό τις διαταγές του Charles Amouroux, πρώην μέλους της Διεθνούς και του Κεντρικού Κομιτάτου της Εθνοφυλακής κατά την Παρισινή Κομμούνα 3. Την περίοδο αυτή, αρκετοί εξεγερμένοι του Παρισιού και της Καβυλίας προσφέρουν τις υπηρεσίες τους στις γαλλικές αρχές και ζητούν να οπλιστούν ενάντια στους Κανάκ της Νέας Καληδονίας. Ο απολογισμός για τους επαναστάτες του 1878 είναι τραγικός. Όσοι γλιτώνουν από τη σφαγή εκτελούνται χωρίς δίκη, 1.000 με 1.500 άτομα απελαύνονται στο Νησί των Πεύκων, στην Αϊτή και αλλού, ενώ στην περιοχή τίθεται σε ισχύ ο λεγόμενος code de l’indigénat, μια σειρά νομοθετημάτων που περιορίζουν ασφυκτικά τη ζωή των γηγενών, στερώντας τους βασικά δικαιώματα. Θα χρειαστεί η εμπειρία της Οκτωβριανής Επανάστασης και η συγκρότηση της Γ΄ Διεθνούς για να εντάξει το γαλλικό εργατικό κίνημα, με σαφήνεια, τον αντιαποικιοκρατικό λόγο στην πολιτική του θεώρηση, υποστηρίζοντας πλέον τα απελευθερωτικά κινήματα στις αποικίες.

Η Λουίζ Μισέλ, από τις πρωτοπόρες γυναίκες της Κομμούνας, σε προχωρημένη ηλικία

Η Ξένια Μαρίνου είναι συγγραφέας του βιβλίου: Αναζητώντας οδοφράγματα Αστικός τύπος και ελληνικές συμμετοχές στον γαλλοπρωσικό πόλεμο και την Παρισινή Κομμούνα (εκδ. ΚΨΜ)

χονται για πρώτη φορά σε επαφή τόσο Louise Michel, ο Charles Malato και με τους Αλγερινούς της φυλής των ο Maxime Lisbonne είναι από τους Μοκράνι όσο και με τους Κανάκ αλλά λίγους επαναστάτες που προσπαθούν και άλλες φυλές που βρίσκονται στη να καταλάβουν τα προβλήματα που Νέα Καληδονία. Ο Henri Messager έχει δημιουργήσει η ευρωπαϊκή αποιπου θα βρεθεί στο πλοίο Virginie g ρ κιοκρατία στους αυτόχθονες πληθυτο 1873, μένει έκπληκτος ος στη σμούς Αρπαγή της γης, καισμούς. θέα των Αράβων και σχοχονού νούριες ασθένειες, αλλαγή Χιλιάδες λιάζει στις επιστολές του υ κ καλλιεργειών, επιβολή τη σωματική τους διάνέων θρησκειών που εξόριστοι πλαση. Στο ίδιο πλοίο, οδηγεί οριακά σε θρηΚομμουνάροι από τη φυλακή της σκευτικό πόλεμο (1860στη μακρινή Νέα Auberive, έχει επιβι1870), υποσιτισμός, βαστεί η κρατούμενη καταναγκαστική εργαΚαληδονία βίωσαν με τον αριθμό 2182, σία, σεξουαλικές επιθέτην αποικιοκρατία που ακούει στο όνομα σ σεις, αλκοολισμός 2. Παρά τις πολλές αποLouise Michel, σε ένα να τυχη τυχημένες εξεγέρσεις των ταξίδι που την οδηγεί στον ύ προηγούμενων δεκαετιών, οι δρόμο της αναρχίας 1. Κανάκ τολμούν μια συγκροτημένη Τα χρόνια της εξορίας, η Louise επίθεση ενάντια στους κατακτητές το Michel προσπαθεί να μάθει τις δια1878 η οποία διαρκεί σχεδόν ένα χρόνο. λέκτους των Κανάκ και καταγράΣτην εξέγερση συμμετέχουν περίπου φει μύθους και τραγούδια της φυ3.000 Κανάκ. Οι εξεγερμένοι φροντίλής, τα οποία εκδίδει αργότερα. Η

1. Σε αρκετά σημεία των έργων της η Λουίζ Μισέλ αναφέρεται στο ταξίδι προς τη Νέα Καληδονία, σημειώνοντας ότι αυτή η διαδρομή την έστρεψε στην αναρχία και αρκετοί αποδίδουν αυτή την εξέλιξη στη γνωριμία της με τη Nathalie Lemel. 2. Η αδιαφορία ή και η εχθρότητα ανάμεσα στους Κανάκ και τους γάλλους εξόριστους θα άξιζε να διερευνηθεί. Η φήμη της Κομμούνας φαίνεται πως φθάνει στη Νέα Καληδονία πριν τις πρώτες απελάσεις και η εκτέλεση του αρχιεπίσκοπου Darboy προκαλεί δυσφορία στους νεοφώτιστους Χριστιανούς Κανάκ που βρίσκονται υπό τη διαρκή επιρροή των ιεραποστόλων. Από την πλευρά τους, οι Κομμουνάροι θεωρούν ότι οι Κανάκ έχουν τον ρόλο μιας άτυπης αστυνομίας στην περιοχή, ενώ δεν είναι λίγοι αυτοί που αναπαράγουν το στερεότυπο της ανθρωποφαγίας. 3. Bierman Guy, «Le recrutement extraordinaire en Nouvelle-Calédonie pendant la grande révolte canaque de 1878», Revue française d'histoire d'outre-mer, tome 79, n°297, 4e trimestre 1992. σ. 517-531

Κοινωνία

ετά από ένα χρόνο πανδημίας πραγματοποιούνται οι πρώτες συνεδριάσεις των σωματείων από κοντά. Με το νέο αντεργατικό-αντισυνδικαλιστικό νομοσχέδιο στον ορίζοντα, φαίνεται πως οι εργαζόμενοι δεν είναι διατεθειμένοι να μείνουν με σταυρωμένα τα χέρια. Λίγο πριν το Πάσχα συνεδρίασαν σε ανοιχτούς χώρους, τηρώντας τα υγειονομικά μέτρα προστασίας, το Σωματείο Μισθωτών Τεχνικών (ΣΜΤ) με τη συμμετοχή πάνω από 400 εργαζομένων, το Σωματείο Μισθωτών Τεχνικών Μακεδονίας στη Θεσσαλονίκη με 100 περίπου συμμετέχοντες και το Συνδικάτο Εργατοϋπαλλήλων Τηλεπικοινωνιών Αττικής (ΣΕΤΗΠ) με 200 περίπου εργαζομένους. Τα θέματα συζήτησης ήταν πολλά, τον κεντρικό τόνο όμως στην κουβέντα τον έδινε η έλευση του αντιδραστικού νομοσχεδίου Χατζηδάκη και η ανάγκη οργάνωσης των αγώνων. Επίδικο όλων των συνελεύσεων ήταν η συμμετοχή στην Εργατική Πρωτομαγιά με απεργία στις 6 Μάη. Με κριτική προς την ξεπουλημένη ΓΣΕΕ που θέλει να την μετατρέψει σε μια γιορτή - συνέχεια των πασχαλινών διακοπών, τα σωματεία πήραν απόφαση για συμμετοχή στην απεργία της 6ης Μάη, υπερψηφίζοντας τις προτάσεις των παρατάξεων που πρόσκεινται στο ΠΑΜΕ. Στο Σωματείο Μισθωτών Τεχνικών μεταφέρθηκε η πλούσια εμπειρία από κινητοποιήσεις σε χώρους δουλειάς, καθώς δεν ήταν λίγα τα περιστατικά εργοδοτικής αυθαιρεσίας με απλήρωτους εργαζομένους, απολύσεις και συνθήκες εργασιακής γαλέρας σε εταιρείες που δεν τηρούν κανένα υγειονομικό μέτρο, θέτοντας τη ζωή των εργαζομένων σε κίνδυνο. Παράλληλα, παρουσιάστηκε η εικόνα από τη συμμετοχή του ΣΜΤ σε μια σειρά εργατικών κινητοποιήσεων όλο αυτό το διάστημα στο υπουργείο Εργασίας, στους αγώνες των υγειονομικών, στην πρώτη μαζική εργατική πο-

ΣΑΒΒΑΤΟ 8 - ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΜΑΪΟΥ 2021

Χριστίνη Δέση-Λουκά

ΕΡΓΑΤΙΚΟ ΚΙΝΗΜΑ

Οι συνελεύσεις των σωματείων αποκτούν ξανά ζωή! ▸ Μαζική προσέλευση και αγωνιστική διάθεση σε ΣΜΤ και ΣΕΤΗΠ

ρεία την Πρωτομαγιά του 2020 κλπ. Η Αριστερή Πρωτοβουλία Τεχνικών παρουσίασε έκδοση με την πλούσια δράση του σωματείου, διακίνησε ερωτηματολόγιο για τις συνθήκες εργασίας την περίοδο της καραντίνας και εστίασε στο αναγκαίο σχέδιο για την ανατροπή της αντεργατικής επίθεσης. Κάλεσε τους εργαζόμενους στη μεγάλη απεργιακή συγκέντρωση στα Προπύλαια, μαζί με άλλα πρωτοβάθμια σωματεία και εργατικές συλλογικότητες, για μια άλλη κατεύθυνση του εργατικού κινήματος. Παρά τη σημαντική συσπείρωση, το πλαίσιο που στήριξε δεν υπερψηφίστηκε για λίγες ψήφους. Στη συνέλευση του Σωματείου Μισθωτών Τεχνικών στη Μακεδονία εμφα-

∆ΗΜΟΣ ΑΘΗΝΑΙΩΝ

νίστηκε για πρώτη φορά το νέο εργατικό σχήμα Rebuild It (απαρτίζεται από κόσμο που μέχρι πρότινος συμμετείχε σε κοινό σχήμα με την ΑΡΙΣ), το οποίο ανέδειξε την ανάγκη για την ταξική ανασυγκρότηση του εργατικού κινήματος. Ταυτόχρονα, έθεσε ζητήματα για τη δημοκρατική λειτουργία του σωματείου και την κλιμάκωση των αγώνων, με συμμετοχή και ενημέρωσης της βάσης για τις δράσεις του, σε αντίθεση με ό,τι κάνει μέχρι τώρα το ΔΣ με ευθύνη του ΠΑΜΕ, ενώ κάλεσε του εργαζομένους στην ταξική συγκέντρωση στην Καμάρα. Το κοινό πλαίσιο του σχήματος με τις δυνάμεις της Ταξικής Πορείας δεν υπερψηφίστηκε για λίγες ψήφους (33%). Στο ΣΕΤΗΠ, το σχήμα του Radical IT

πραγματοποίησε παρέμβαση παρά την κυριαρχία του ΠΑΜΕ στο σωματείο, το οποίο είχε ήδη πάρει όλες τις αποφάσεις από ΔΣ! Το Radical IT κατέθεσε πρόταση αγώνα για την ανατροπή του αντεργατικού νομοσχεδίου, ανέδειξε την ανάγκη σύνδεσής του με κινητοποιήσεις σε χώρους εργασίας του κλάδου και μοίρασε προπαγανδιστικό υλικό για την απεργία, καλώντας τους εργαζόμενους στο ραντεβού των Προπυλαίων. Προβληματισμό προκαλεί η στάση της ΑΡΙΣ στο Σωματείο Μισθωτών Τεχνικών σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Με στάση ακολουθητισμού προς το ΚΚΕ, καλούσε τους εργαζομένους στις συγκεντρώσεις του ΠΑΜΕ, με γραμμή αντιδεξιού παναριστερού μετώπου. Στην Αθήνα εμφανίστηκε για πρώτη φορά με νέο σχήμα, ενώ στη Θεσσαλονίκη υπερασπίστηκε την πλήρως προβληματική λειτουργία και δράση του ΔΣ και του ΠΑΜΕ. Οι μαζικές συνελεύσεις ήταν ένα πρώτο μήνυμα προς την κυβέρνηση: μπορεί να θέλουν να βάλουν τέλος στους εργατικούς αγώνες, αλλά η οργανωμένη πάλη των εργαζομένων μπορεί να τους ανατρέψει! Η προσέλευση στις συνελεύσεις, οι τοποθετήσεις των εργαζομένων στις διαδικασίες, οι μαζικές εγγραφές νέων μελών, ακόμα και η κουβέντα στο περιθώριο των διαδικασιών, αποδεικνύουν την αναγκαιότητα οι εργαζόμενοι να συζητούν από κοντά, να παίρνουν αποφάσεις και να διεκδικούν.

Αρχοντούλα Βαρβάκη

Υπνωτήριο ανηλίκων και υποκριτικής φιλανθρωπίας

ε ένα υπνωτήριο «απαντάει» στα προβλήματα των άστεγων παιδιών της Αθήνας, από την Ελλάδα και άλλες χώρες, η ΜΚΟ «ΜΕΤΑδραση» σε συνεργασία με τον Δήμο Αθηναίων και την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες. Και πάντα με την «ευγενή, φιλανθρωπική συνεισφορά» γνωστών μεγαλοεταιρειών. Εκεί, περίπου 60 (δυνητικά έως και 100) παιδιά θα μπορούν να κοιμούνται, να τρώνε, να πλένουν τα ρούχα τους, να καλύπτουν ανάγκες προσωπικής υγιεινής. «Η “έμπνευση” για τη δημιουργία υπνωτηρίου για ανήλικους άστεγους με τη συνεργασία δήμου και ΜΚΟ αποτελεί πρωτοφανή αθλιότητα. Εδώ δεν μιλάμε για ανώνυμο ανήλικο πληθυσμό! Μιλάμε για τη Φατιμέ, την Αζίζα, τον Μοχάμαντ… Το κράτος και οι κοινωνικές υπηρεσίες θα τους ξέρει πια με το όνομά τους κι

αντί να τους παρέχει συνολική προστασία, όπως οφείλει με βάση τη διεθνή χάρτα δικαιωμάτων του παιδιού, θα τους δίνει κρεβάτι και μετά στον δρόμο πάλι», σχολιάζει στο Πριν η δημοτική σύμβουλος με την Αντικαπιταλιστική Ανατροπή στην Αθήνα Ντίνα Ρέππα. «Γιατί; Με ποια δικαιολογία, πώς εξηγείται αυτό; Δεν αποτελεί προσφορά. Αποτελεί ντροπή του σύγχρονου κόσμου η “φιλανθρωπία” αυτή να νομιμοποιεί την απαλλαγή από τις στοιχειώδεις υποχρεώσεις απέναντι στον ανήλικο πληθυσμό που δεν έχει το προστατευτικό δίχτυ της οικογένειας. Είναι ο απόλυτος κυνισμός που οφείλουμε να μην τον συνηθίσουμε!», συμπληρώνει. Το υπνωτήριο σε καμία περίπτωση δεν λύνει το βασικό πρόβλημα που είναι η ύπαρξη εκατοντάδων άστεγων ανηλίκων στην Αθήνα αλλά και άλλες πόλεις. Το κράτος και οι κοινωνικές υπη-

ρεσίες των δήμων οφείλουν να προχωρήσουν σε αναζήτηση και απεγκλωβισμό τους από τα κυκλώματα εκμετάλλευσης και να τους παρέχουν στέγαση σε κατοικίες ή ολιγάριθμους ξενώνες με το απαραίτητο προσωπικό, με στόχο την κοινωνικής τους ένταξη. «Με την αναζήτηση των “όπου γης” οικογενειακών δεσμών, την ένταξη στην εκπαίδευση, την κατάλληλη, προοπτικά, εργασιακή ένταξη, την διαρκή κοινωνική πλαισίωση, με πλήρη σεβασμό στην κουλτούρα της χώρας προέλευσης», όπως σημειώνει η Αντικαπιταλιστική Ανατροπή στην Αθήνα.

ΕΠΙ • κοινωνία

ΣΑΒΒΑΤΟ 8 - ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΜΑΪΟΥ 2021

Ματίνα Παπαχριστούδη

πίσω

Ελευθερία του Τύπου – Το πιο σύντομο ανέκδοτο!

από τις κάμερες

δημοσιογραφικές ενώσεις, αντιθέτως, αφιέρωσαν την «ημέρα» μόνο στους κινδύνους από την Covid-19 και τις επισφαλείς συνθήκες εργασίας. Την ίδια στιγμή, με την ελευθερία των ΜΜΕ και της άποψης ασχολούνται στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και την Κομισιόν, με το βάρος να πέφτει στον έλεγχο της παραπληροφόρησης και τις κυβερνήσεις οι οποίες στηρίζουν την εξουσία τους σε αυτήν. Εκδόθηκε, επίσης, η καθιερωμένη ετήσια ΤΙΣ ΕΠΟΜΕΝΕΣ ΗΜΕΡΕΣ αναμέπαγκόσμια λίστα για την νεται η έκδοση της υπουργικής «Ελευθερία του Τύπου» από απόφασης Λιβάνιου, με την οποία τους Ρεπόρτερ Χωρίς Σύνοθα γίνονται συγκεκριμένα τα μέτρα ρα, στην οποία η Ελλάδα ενίσχυσης των έντυπων Μέσων και εμφανίζεται ανάμεσα στις των λοιπών ΜΜΕ. Ένα πρόγραμμα χώρες με τις πλέον έντονες που ξεκίνησε ο ΣΥΡΙΖΑ, χωρίς να κυβερνητικές παρεμβάσεις το εφαρμόσει και συμπληρώθηκε και ασφυκτικό έλεγχο της ενημέρωσης, καταλαμβάαπό την κυβέρνηση της ΝΔ με την νοντας την 70η θέση. ένταξη και των ραδιο-τηλεοπτικών Όλα τα παραπάνω πιεπιχειρήσεων. Το μόνο που δεν έχει στοποιούν τη βαθιά αλλαγή ενταχθεί προς συζήτηση είναι η διαπου συντελείται τα τελευσφάλιση των θέσεων εργασίας και η ταία χρόνια στην ενημέρωαπαγόρευση των απολύσεων. ση. Η δημοσιογραφία των εντύπων εξαφανίζεται, σε πολλές παρεμβάσεις μελετητών μίντια επισημαίνεται η «ήττα των εκδοτικών μοντέλων», ενώ η διανομή της πληρο-

Η παγκόσμια ημέρα της ελευθερίας του Τύπου «γιορτάστηκε» φέτος μόνο με την έκκληση του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ, ο οποίος μίλησε για «νέους περιορισμούς, λογοκρισία, βία, παρενοχλήσεις, προφυλακίσεις, ακόμα και θανάτους» δημοσιογράφων... Οι

ΟΛΟΚΛΗΡΩΝΕΤΑΙ ο απόλυτος έλεγχος στην αλυσίδα παραγωγής ειδήσεων στην κρατική ραδιοτηλεόραση, με την αλλαγή όλων των προϊσταμένων στους περιφερειακούς σταθμούς της Ελληνικής Ραδιοφωνίας. Τα περιφερειακά ραδιόφωνα της ΕΡΑ στην πλειονότητά τους παρέμειναν ελεύθεροι δημοσιογραφικοί κόμβοι. Μεταφέροντας με σχετική αντικειμενικότητα τις ειδήσεις, μετέδοσαν σε πολλές περιπτώσεις ειδήσεις για την υγειονομική κρίση.

ΓΙΑ ΜΙΑ ΑΚΟΜΗ ΦΟΡΑ, η διοίκηση της ΕΡΤ, χωρίς καμία αντίδραση από τις συνδικαλιστικές ενώσεις, τοποθετεί τους απόλυτα ελεγχόμενους δικούς της ανθρώπους ως επικεφαλής των περιφερειακών σταθμών. Σε πολλά από αυτά, δε, ετοιμάζεται να προσλάβει και εξωτερικούς συνεργάτες, προκειμένου να τους τοποθετήσει ως επικεφαλής, ακολουθώντας το μοντέλο που επιβλήθηκε στο κεντρικό Ραδιομέγαρο της Αγίας Παρασκευής.

φορίας έχει περάσει στις διεθνείς πλατφόρμες, οι οποίες οριοθετούν το πλαίσιο δημοσιότητας με απαγορεύσεις και κανόνες ανελευθερίας. Η ενημέρωση βρίσκεται υπό καθολικό και διπλό οικονομικό έλεγχο, των κυβερνήσεων-ιδιοκτησιών και των πολλαπλών μεταξύ τους διαπλοκών. Οι δημοσιογράφοι βρίσκονται σε καθεστώς πολλαπλών περιορισμών, έχουν ελάχιστη ή καθόλου συμμετοχή στο προϊόν της εργασίας τους, εργάζονται σε άθλιες συνθήκες, παράγουν κάτω από ασφυκτική πίεση ελεγχόμενα ή κατά παραγγελία θέματα. Σε αυτές τις νέες συνθήκες καταγράφονται οι απόπειρες –τουλάχιστον στην ΕΕ– θεσμών, εκδοτών και ΜΜΕ να συμφωνηθεί μια νέα συνθήκη για τη λειτουργία της ενημέρωσης μέσω των διεθνών πλατφορμών διανομής της είδησης, όπως Facebook, Yahoo και Google. Από αυτή τη συζήτηση, δυστυχώς, απουσιάζουν οι δημοσιογράφοι ως αυτόνομος πόλος. Εμφανίζονται ως ουραγοί των επιχειρήσεων μίντια, πιστοποιούν απλά τα συμφέροντα των ΜΜΕ ως ξεχωριστού-διακριτού πυλώνα στη «βιομηχανία» της ιδεολογίας και της χειραγώγησης.

ΣΤΡΑΤΕΥΜΕΝΟΙ ∆ίκτυο Ελεύθερων Φαντάρων «Σπάρτακος» Σταματημό δεν έχουν οι καταγγελίες συναδέλφων που υπηρετούν στην 79 ΜΕΘ στο Βαθύ Σάμου. Με νέο τους γράμμα προς την Επιτροπή Αλληλεγγύης Στρατευμένων, αναφέρουν ξανά ότι οι αξιωματικοί της μονάδας τους έχουν «σχίσει» κυριολεκτικά, μόνο και μόνο για να κάνουν εκείνοι καριέρα και να παρουσιάσουν ως «έργο» ότι «λιώνουν» τους λιγοστούς φαντάρους. Έτσι, όχι μόνο δεν μειώνουν τις υπηρεσίες και τις αγγαρείες αλλά αντιθέτως τις πολλαπλασιάζουν. Συγκεκριμένα, οι συνάδελφοι αποκαλύπτουν ότι τους διατάζουν να κάνουν 23 με 25 υπηρεσίες σερί, ενώ η διαταγή του ΓΕΣ έχει όριο τις 19 υπηρεσίες. Παράλληλα, δεν έχουν πάρει ούτε μια έξοδο στις 100 μέρες υποχρεωτικού εγκλεισμού τους στη μονάδα. Οι λίγες ώρες του υπηρεσιακού συνοδεύονται από πολλές υπηρεσίες και ατελείωτες αγγαρείες. Ούτε μπάνιο δεν προλαβαίνουν να κάνουν. Συνεχώς στην «τσίτα»!

Σάμος: Συνεχείς καταγγελίες ▸ Ατέλειωτες υπηρεσίες και αγγαρείες, ενώ είναι πάνω από 100 μέρες μέσα στο στρατόπεδο Τι να πεις όμως και για το φαγητό; Απαράδεκτο. Απαίσιο σε ποιότητα, ενώ οι μερίδες είναι πολύ μικρές. Αρνούνται να δώσουν δεύτερη μερίδα στους πεινασμένους φαντάρους. Προτιμούν να το πετάξουν! Στις εορταστικές άδειες, δεν επέστρεψαν στους συναδέλφους να κολλήσουν ΤΑΠ. Τεράστια τα παράπονα και για την άδεια ορκωμοσίας. Βλέπεις στην ΕΣΣΟ που υπηρέτησε ο γιος του Μητσοτάκη έδωσαν (15) μέρες άδεια ορκωμοσίας. Σε όλους τους άλλους φαντάρους δίνουν μόνο τέσσερις (4) μέρες. Από την άλλη μεριά, οι αξιω-

ματικοί δεν μοιράζουν τις υπηρεσίες με τους ΕΠΟΠ. Αυτοί απολαμβάνουν τις πιο λίγες και «αραχτές» υπηρεσίες, όπως αρχιφύλακες στα φυλάκια. Όλα τα παραπάνω αναδεικνύουν το πραγματικό περιεχόμενο της υποχρεωτικής στράτευσης που μας μετατρέπει σε δούλους και αναλώσιμους. Επιβεβαιώνεται έτσι και πάλι ότι το υπουργείο Άμυνας και το ΓΕΣ χρησιμοποιούν ως άλλοθι ακόμα και τον κορονοϊό για να απογειώσουν την εκμετάλλευση και να φυλακίσουν τους φαντάρους που μετέτρεψαν σε δούλους.

Υπάρχει ή δεν υπάρχει διαταγή που βάζει όριο τις 19 υπηρεσίες μηνιαίως; Γιατί οι άλλες μονάδες έχουν εξοδούχους αλλά η 79 ΜΕΘ όχι; Είναι αλήθεια ότι οι συνάδελφοι στις 100 μέρες που είναι στη μονάδα πήραν μια έξοδο και αυτή στα ΣΠΕΝ; Όλοι αυτοί οι φαντάροι που έφυγαν μετά τα ΣΠΕΝ, πού πήραν μετάθεση; Γιατί πρέπει οι λιγοστοί φαντάροι της ΜΕΘ να αναλάβουν όλα τα φυλάκια και δεν γίνεται διαφορετική μοιρασιά; Γιατί δεν μπαίνουν υπηρεσία τα στελέχη; Εμείς καλούμε τους συναδέλφους να αντιδράσουν. Να βγουν παραπονούμενοι σε διοικητή και ταξίαρχο. Το Δίκτυο Ελεύθερων Φαντάρων «Σπάρτακος» είναι οι αγωνιζόμενοι φαντάροι σε κάθε στρατόπεδο. Η Επιτροπή Αλληλεγγύης Στρατευμένων είναι ανά πάσα στιγμή στο πλευρό σας. Στείλτε ξανά και ξανά τις καταγγελίες. Συνάδελφοι είμαστε στο πλευρό σας!

Νεολαία Σταύρος Μαυρουδέας Καθηγητής πολιτικής οικονομίας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο

ΣΑΒΒΑΤΟ 8 - ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΜΑΪΟΥ 2021

Πάλη κόντρα στο επιχειρηματικό πανεπιστήμιο Αναγκαίος ο επανεξοπλισμός, θετική η συμβολή της μπροσούρας της νΚΑ ση (δηλαδή ομάδες πανεπιστημιακών που συγκροτούν επιχειρηματικούς θύλακες στο εσωτερικό του) και μόνο πρόσφατα κινείται στην κατεύθυνση της συνολικής επιχειρηματικοποίησης (δηλαδή το ίδρυμα συνολικά να λειτουργεί με επιχειρηματικά κριτήρια και διαδικασίες). Τρίτον, για την κομμουνιστική πρωτοπορία είναι κρίσιμο να συγκροτήσει και να υλοποιήσει ένα μεταβατικό πρόγραμμα στρατηγικής και τακτικής που να συνδέει τους αγώνες στο σήμερα με τον κομμουνιστικό ορίζοντα. Οι σχετικές ενότητες της μπροσούρας της νΚΑ συμβάλλουν θετικά στην κατεύθυνση αυτή. Κλείνοντας, ορισμένες κριτικές επισημάνσεις. Στην ανάγνωση των αλλαγών στον σύγχρονο καπιταλισμό δεν πρέπει να παρασύρεται κανείς από πολυδιαφημισμένες αλλά, πολλές φορές, κενές περιεχομένου διακηρύξεις του συστήματος. Παραδείγματος χάριν, η 4η βιομηχανική επανάσταση είναι μία παλιά θεωρητική φούσκα. Καμία βιομηχανική επανάσταση δεν συνέβη χωρίς μία συνακόλουθη έκρηξη της παραγωγικότητας · πράγμα που κάθε άλλο παρά συμβαίνει. Επίσης, η συνακόλουθη πεποίθηση περί πλήρους αυτοματοποίησης και εκτόπισης της εργασίας στις υπηρεσίες είναι εξίσου προβληματική. Καταρχήν, η αυτοματοποίηση έχει εφαρμοσθεί περισσότερο στις υπηρεσίες. Επιπλέον, δεν μπορεί να υπάρξει καπιταλισμός χωρίς εργάτες (παρόλο που το σύστημα πάντα το ονειρεύεται).

ήμερα η κυβέρνηση της ΝΔ, συνεχίζοντας στον δρόμο όλων των προηγούμενων κυβερνήσεων και ακολουθώντας τις επιταγές της ΕΕ και τις σύγχρονες τάσεις του καπιταλισμού, εντείνει τις αντιδραστικές θεσμικές αλλαγές στο ελληνικό πανεπιστήμιο, τόσο μέσω της ενίσχυσης αυταρχικών μηχανισμών ελέγχου όσο και μέσω της εμβάθυνσης της επιχειρηματικοποίησης του. Όμως, για πρώτη φορά μετά από πολλά χρόνια, σήμερα βρίσκει απέναντι της ένα ογκούμενο φοιτητικό κίνημα καθώς και αντιδράσεις και από άλλες κοινωνικές μερίδες στο πανεπιστήμιο. Το κίνημα αυτό δείχνει ήδη τις δυνατότητες του να παλέψει. Όμως κανένας κοινωνικός «πόλεμος» δεν κερδήθηκε με κινηματισμούς, αν δεν είχε μία ευρύτερη ανάλυση και μία στρατηγική ματιά –και αντίστοιχη οργάνωση– στο τιμόνι. Ιδιαίτερα σήμερα που το κεφάλαιο, εμπρός στις ίδιες τις αντιφάσεις του, εντείνει και βαθαίνει την επίθεση του, είναι αναγκαίο –μαζί με τους αγώνες– να ξανανοίξει μέσα στην Αριστερά (και κυρίως την κομμουνιστική) η θεωρητική και πολιτική συζήτηση για το πανεπιστήμιο. Η απουσία της και η μυωπική (ρητή ή άρρητη) πεποίθηση ότι το πανεπιστήμιο παραμένει το ίδιο από τη μεταπολίτευση και μετά και, συνεπώς, το φοιτητικό και πανεπιστημιακό κίνημα συγκροτείται με τον ίδιο τρόπο και μπορεί να κερδίσει τη μάχη απέναντι στο κεφάλαιο, οδήγησε στη σημερινή αφασία, καθώς δεν μπόρεσε να συ-

νειδητοποιήσει ότι το σύστημα άλλαζε τους δομικούς όρους του παιχνιδιού. Η μπροσούρα της νΚΑ για το σύγχρονο πανεπιστήμιο είναι μία θετική συμβολή στην κατεύθυνση αυτή. Πρώτον, είναι σημαντικό να αναγνωρισθεί ότι το πανεπιστήμιο –σαν θεσμός του καπιταλισμού– ακολουθεί και συμμετέχει στις αλλαγές σταδίων του τελευταίου. Η αναγνώριση ότι σήμερα έχουμε να κάνουμε με το Επιχειρηματικό Πανεπιστήμιο, που αντιστοιχεί σε ένα νέο στάδιο του καπιταλισμού, είναι κρίσιμο σημείο για να οργανωθεί τόσο το πρόγραμμα στόχων όσο και η πάλη απέναντι στο σύστημα. Η ελληνική Αριστερά ταλανίστηκε για χρόνια από μυωπικές αντιλήψεις, όπως τις αλήστου μνήμης Αλτουσεριανές απόψεις περί πανεπιστημίου

Νάγια Κόκκορη

Η έρευνα στον πυρήνα της αναδιάρθρωσης

Μεταπτυχιακή φοιτήτρια Βιολογίας

απλά ιδεολογικού μηχανισμού που, μαζί με παραπλήσιες αναρχίζουσες υπερεπαναστατικές φωνασκίες περί «άρνησης του ρόλου», οδήγησαν σημαντικά τμήματα του κινήματος στην αποστράτευση. Επίσης, εμπόδισαν τη διαμόρφωση ενός προγράμματος –και της αντίστοιχης συνδικαλιστικής οργάνωσης και πολιτικών– που να βλέπει την είσοδο της μισθωτής εργασίας στο πανεπιστήμιο. Δεύτερον, είναι εξαιρετικά χρήσιμη η συζήτηση για τις σημαντικές ιδιαιτερότητες του ελληνικού Επιχειρηματικού Πανεπιστημίου. Το τελευταίο, χάρις στους αγώνες του φοιτητικού και πανεπιστημιακού κινήματος, έχει καθυστερήσει πολύ να προχωρήσει. Επίσης χαρακτηρίζεται από την ατομική επιχειρηματικοποίη-

∆ιάλογος για την έκδοση της νΚΑ Στις αρχές Απρίλη κυκλοφόρησε η θεωρητική έκδοση του ΚΣ της νεολαίας Κομμουνιστική Απελευθέρωση για το σύγχρονο πανεπιστήμιο και τη μάχη για την παιδεία των αναγκών μας. Για τη σημαντική αυτή προσπάθεια το Πριν δημοσιεύει σήμερα δύο άρθρα, φιλοδοξώντας να δώσει ώθηση στον σχετικό διάλογο.

Επισφαλής και ελαστική εργασία, σύμφωνα με τα νέα καπιταλιστικά πρότυπα

έσα σε ένα κόσμο που βρίσκεται στην τροχιά του ολοκληρωτικού καπιταλισμού, που τα πάντα υπάγονται στους νόμους και τους κανόνες της αγοράς, το Πανεπιστήμιο δεν θα μπορούσε να αποτελεί εξαίρεση. Τα τελευταία χρόνια, οι αναδιαρθρώσεις στον χώρο του Πανεπιστημίου έχουν αναβαθμίσει σημαντικά και τους τρεις ρόλους του επιχειρηματικού πανεπιστημίου. Στον πυρήνα της αναδιάρθρωσης εντοπίζουμε την αξιοποίηση της έρευνας ως μέσο κερδοφορίας για το κεφάλαιο. Την έλλειψη ικανοποιητικής κρατικής χρηματοδότησης, έρχεται να καλύψει η έρευνα για πολυεθνικές εταιρείες, οι έρευνες για τον στρατό, η ίδρυση spin off εταιρειών και η κατοχύρωση της πατέντας. Ταυτόχρονα,

οι εργασιακές συνθήκες για το πλέον καταρτισμένο εργατικό δυναμικό χαρακτηρίζονται από επισφάλεια, απουσία εργασιακών δικαιωμάτων, μαύρη και ανασφάλιστη εργασία ή και εργασία αμισθί, περιγράφοντας το νέο μοντέλο εργαζομένου που ικανοποιεί τα πρότυπα της σύγχρονης καπιταλιστικής παραγωγής. Η κατάργηση του πανεπιστημιακού ασύλου και η ίδρυση πανεπιστημιακής αστυνομίας επιβάλλουν ένα νέο καθεστώς αυταρχισμού, το οποίο είναι άμεσα συνδεδεμένο με την επιχειρηματική τομή του πανεπιστημίου. Στόχος είναι η καταστολή των αγώνων φοιτητών και εργαζομένων και να σιγήσουν εκείνες οι φωνές που θέλουν ένα άλλο πανεπιστήμιο, έτσι ώστε να διασφαλίζεται το περιβάλλον της απρόσκοπτης κερ-

δοσκοπίας των ιδιωτών που δραστηριοποιούνται στα ιδρύματα. Ο Albert Einstein έλεγε ότι δεν μπορούμε να λύσουμε τα προβλήματα με τον ίδιο τρόπο σκέψης που χρησιμοποιήσαμε για να τα δημιουργήσουμε. Στο Πανεπιστήμιο που διαμορφώνεται στα πλαίσια του ολοκληρωτικού καπιταλισμού δεν υπάρ-

χει άλλος δρόμος από την ανατροπή του! Η νέα θεωρητική έκδοση του ΚΣ της νΚΑ για το σύγχρονο πανεπιστήμιο και την παιδεία των αναγκών μας έρχεται να περιγράψει τις σύγχρονες κατευθύνσεις στον χώρο των πανεπιστημίων αλλά και να προβάλλει μια διαφορετική οπτική για το Πανεπιστήμιο των αναγκών μας, αυτή της απελευθερωτικής Παιδείας. Για Πανεπιστήμιο δημόσιο και δωρεάν, χωρίς ταξικούς φραγμούς, για γνώση και έρευνα που να απαντάνε στις κοινωνικές ανάγκες, χρειάζονται οι κοινοί αγώνες φοιτητών και εργαζομένων, όχι για να θέσουν αναχώματα στο τσουνάμι των αναδιαρθρώσεων αλλά για την καθολική ανατροπή του επιχειρηματικού πανεπιστημίου. Γιατί μπορεί και πρέπει να πάει αλλιώς!

ΣΑΒΒΑΤΟ 8 - ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΜΑΪΟΥ 2021

Δημήτρης Τζιαντζής

Η εξαιρετική γαλλική σειρά ντοκιμαντέρ Μια ιστορία της εργατικής τάξης, υπενθυμίζει τον καθοριστικό ρόλο των αγώνων του εργατικού κινήματος στις σύγχρονες εργασιακές κατακτήσεις και την κοινωνική πρόοδο.

Ο καιρός των εργοστασίων και των οδοφραγμάτων

Η ΣΕΙΡΑ

Babylon Berlin, στην εποχή των άκρων ▸ Μια ατμοσφαιρική ποιοτική παραγωγή για το Βερολίνο του 1929 Βερολινέζικη μαφία στα 1929, το «κόκκινο κάστρο», η ΓΑΔΑ της βερολινέζικης αστυνομίας και τα κυκλώματα στο εσωτερικό της, εκβιασμοί, ναρκωτικά και λαθρεμπόριο, ο ριζωμένος στις εργατικές συνοικίες αγώνας των κομμουνιστών και η σκληρή καταστολή του, οι ίντριγκες των σοσιαλδημοκρατών, η ανερχόμενη παρασκηνιακή δράση ακροδεξιών και φασιστών, στηριγμένων σε αριστοκρατικές και μεγαλοαστικές οικογένειες, σοβιετικοί κατάσκοποι και τροτσκιστές, όλα αυτά και άλλα πολλά εμπλέκονται στην πολύ καλή νουάρ σειρά Babylon Berlin, που παρέχεται από την Ertﬂix μέχρι τις 5 Ιουνίου. Γερμανική παραγωγή, προβλήθηκε για πρώτη φορά το 2017 στη Γερμανία, βασίζεται στα μυθιστορήματα του Φόλκερ Κούτσερ –αρκετά κυκλοφορούν στα ελληνικά– και είναι σε σκηνοθεσία των Tom Tykwer, Achim von Borries και Hendrik Handloegten. Το σίγουρο είναι πως η σκηνοθεσία και η φωτογραφία είναι υψηλότατου επιπέδου, οι ηθοποιοί πρώτης γραμμής, τα σκηνικά και τα κουστούμια εξαιρετικά. Η παρακολούθησή της είναι μια βουτιά στη μηχανή του χρόνου με έξοδο στο Βερολίνο της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης, τη μεγαλούπολη με τις μεγάλες κοινωνικές αντιθέσεις, την εκτεταμένη φτώχεια και τη διαφθορά, τα σημάδια του πολέμου και την προετοιμασία του επόμενου, τα νέα πολιτιστικά και πολιτισμικά ρεύματα σε μια εποχή των άκρων. Η ατμοσφαιρική σειρά δεν έχει αγίους, ούτε «καλούς» και «κακούς» σε μια πλοκή που διαρκώς βαθαίνει. Δεν λείπουν, βέβαια, στερεότυπα –όπως αυτά για τους σοβιετικούς διπλωμάτες– αλλά σε μεγάλο βαθμό η ματιά είναι «τίμια» και η όλη εικόνα φωτίζει την αποσιωπημένη συνήθως ταξική και πολιτική διαπάλη, με την κάμερα βέβαια μιας αστυνομικής σειράς.

ιστορία της κοινωνικής προόδου στις σύγχρονες κοινωνίες είναι αλληλένδετα δεμένη με τους αγώνες της εργατικής τάξης. Αυτό επιβεβαιώνει η εξαιρετική γαλλική σειρά ντοκιμαντέρ Μια ιστορία της εργατικής τάξης, τα δύο πρώτα μέρη της οποίας είναι διαθέσιμα δωρεάν σε όλους (μέχρι τις 19 Μάϊου), μέσω της πλατφόρμας ERTﬂix. Δημιουργός της σειράς είναι ο βραβευμένος Γάλλος ντοκιμαντερίστας Στανισλάβ Νιούμαν. Τα τέσσερα αυτοτελή ντοκιμαντέρ εξετάζουν την ιστορία της εργατικής τάξης στην Ευρώπη από τον 18ο αιώνα μέχρι τα τέλη του 20ου. Το πρώτο μέρος της σειράς ντοκιμαντέρ, Ο καιρός των εργοστασίων, εξετάζει τις ιστορικές αλλαγές που έφερε η νέα οικονομία που έκανε την εμφάνισή της στη Μεγάλη Βρετανία, ξεκινώντας από τη βιομηχανία και το εμπόριο. Οι νέοι εργάτες που ήρθαν από την ύπαιθρο για να δουλέψουν σε μεγάλα εργοστάσια θα χρειαστούν περισσότερο από έναν αιώνα προκειμένου να συνειδητοποιήσουν την κουλτούρα της εργασίας τους, τα δικαιώματά τους και τις κοινωνικές αλλαγές που έρχονται. Σταδιακά, ωστόσο, οι εργάτες διεκδικούν καλύτερες συνθήκες εργασίας, καλύτερους μισθούς και το δικαίωμα στην απεργία. Η σειρά συνδέει τις πρώτες διεκδικήσεις της νεαρής εργατικής τάξης με σύγχρονες αξίες και κατακτήσεις όπως η αλληλεγγύη και η κοινωνική δικαιοσύνη. Η σειρά εξηγεί πώς η «εργατική κουλτούρα» των εργοστασίων επέδρασε καθοριστικά στον τρόπο που ντυνόμαστε, διασκεδάζουμε σήμερα ή ακόμα και στις ταινίες που βλέπουμε. Επιπλέον, το ντοκιμαντέρ φωτίζει τις κοινές οικουμενικές εμπειρίες της εργατικής τάξης στα εργοστάσια είτε αυτά βρίσκονται στην Ευρώπη, την Ασία, την Αφρική ή τη Λατινική Αμερική. Το δεύτερο μέρος, Τα οδοφράγ-

Πολιτισμός

ματα, αναδεικνύει βελτιώνονται αργά και τις διαφορές στις εμφανίζεται μια νέα συνθήκες που επιεικόνα της εργατικής Η ιστορία κρατούν στις προηγτάξης. Νέες δυνατόμένες χώρες της Ευ-τητες ανοίγονται και της εργατικής τάξης αμ ρώπης, κάτι που ανταμια νέα επανάσταση στην Ευρώπη νακλάται και στις μορορβ βρίσκεται στα σκαριά. από τον 18ο αιώνα φές συνειδητοποίησης σης Το τρίτο και το τέταρτο θεση μέρ και αγώνων. Σε αντίθεση μέρος δεν είναι ακόμα διαμέχρι τα τέλη αλλία θέσ με την Αγγλία, η Γαλλία θέσιμα, αλλά ελπίζουμε να του 20ου διεξάγει μια αργή βιομημπορ μπορέσουμε να τα δούμε χανική επανάσταση, χωρίς σύντο σύντομα. μεγάλα εργοστάσια και αι χωρίς Σήμ Σήμερα που ραγδαίες αλμαζική αγροτική έξοδο. ο. Ωστόλαγές συντελούνται σ στο πεδίο σο, εκεί αναπτύσσονται ται τα πιο της εργα εργασίας (ακόμα μεγαλύτεριζοσπαστικά σοσιαλιστικά ιστικά και ρη ελαστικοποίηση, ελαστ γενικευμένη επαναστατικά κινήματα, ματα, που τηλεργασ τηλεργασία, ενδημική ανεργία), κάνουν την Ευρώπη του ου 19ου αιώη γνώση του παρελθόντος του ρχικά αποεργατικού κινήματος γίνεται πιο να να τρέμει. Όλα αρχικά αναγκαία τυγχάνουν, ωστόσο η παρακααναγκαία. Ασφαλώς η παρακοταθήκη που αφήνουν πίσω τους λούθηση ενός ντοκιμαντέρ δεν πουμε στη υποκαθισ είναι σημαντική. Βλέπουμε υποκαθιστά τη μελέτη της ιστοΓερμανία το πρώτο μαζικό αζικό εργαρίας του εργατικού κινήματος, τικό κόμμα να υιοθετεί τον μαρόμως είναι μια ευκαιρία για να ξισμό ως επίσημη κατευθυντήαποκτήσουμε, με οπτικά μέσα, ρια αρχή. Αλλά η επανάσταση μια ιδέα για το άρωμα των μεδεν συμβαίνει. Ακόμα και έτσι, γάλων εργατικών αγώνων και το οι συνθήκες των εργαζομένων ιστορικό τους πλαίσιο.

Άνοιγμα πολιτισμού με τουριστικό άρωμα

ελευταία προτεραιότητα της κυβέρνησης αποτελεί το άνοιγμα του πολιτισμού, όπως φαίνεται και από την κυβερνητική πρόταση για άνοιγμα «σε τρία στάδια». Ενώ ήδη έχουν ανοίξει οι εκκλησίες, ο μόνος πολιτιστικός χώρος που θα ανοίξει στις 14 Μαΐου είναι τα μουσεία, ώστε να συνδυαστεί με

το άνοιγμα του τουρισμού. Αυτό γίνεται ξεκάθαρα με οικονομική σκοπιμότητα και όχι για υγειονομικούς λόγους. Εκτός των άλλων, τα μουσεία είναι κλειστοί χώροι. Στις 21 Μαΐου αναμένεται να ανοίξουν μόνο τα θερινά σινεμά με τήρηση αποστάσεων. Η συνέχεια αναμένεται να γίνει με τα θέατρα αλλά και τις συναυ-

λίες, με προτεινόμενη ημερομηνία για το άνοιγμα την 28η Μαΐου. Σημειώνεται ότι ακόμα και μέσα στα σινεμά αναμένεται να είναι υποχρεωτική η χρήση μάσκας, όταν κάτι τέτοιο δεν ισχύει για την εστίαση. Όσο για τους εργαζόμενους, για άλλη μια φορά η έμφαση δίνεται στην ατομική ευθύνη με διενέργεια self-tests.

∆ιεθνή Ισπανία Γιώργος Παυλόπουλος

Απόλυτη η κυριαρχία του Λαϊκού Κόμματος στις εκλογές, με επικεφαλής μια πολιτικό που χαρακτηρίζεται ως μια «Τραμπ της Ισπανίας». Νομιμοποιείται περαιτέρω το ακροδεξιό Vox σε θέσεις κυβερνητικής διαχείρισης.

Η Μαδρίτη βάφτηκε σε χρώμα… βαθύ μαύρο Η εμφατική επικράτηση του Λαϊκού Κόμματος όχι απλώς του εξασφαλίζει τη συνέχεια της διακυβέρνησης, που ήδη μετρά 26 συνεχόμενα χρόνια αλλά, μετά από αλλεπάλληλες εκλογικές αποτυχίες, αποτελεί και ένα εφαλτήριο για τις συνολικότερες πολιτικές εξελίξεις που φαίνεται να δρομολογούνται στην Ισπανία. Με 44,7% και 65 έδρες σε σύνολο 136 της τοπικής βουλής, η παραδοσιακή Δεξιά της χώρας διπλασίασε τη δύναμή της σε σύγκριση με το 2019, κυριαρχώντας στο σύνολο σχεδόν των συνοικιών και σε όλα

του (στην προηγούμενη αναμέτρηση είχε πάρει 8,9% και 12 έδρες), κατοχυρώνεται όμως στον ρόλο του κυβερνητικού εταίρου, καθώς στην ίδια θέση βρίσκεται και στην περιφέρεια της Ανδαλουσίας. Ειδικά δε στις φτωχογειτονιές της Μαδρίτης σαρώνει, καθώς το ποσοστό του είναι σημαντικά υψηλότερο. Στο στρατόπεδο της αποκαλούμενης Κεντροαριστεράς από την άλλη, κυριαρχεί ασφαλώς η συντριβή που υπέστησαν οι Σοσιαλιστές, που απώλεσαν πάνω από το 10% των ψήφων τους και 13 έδρες

Η υποψήφια του Λαϊκού Κόμματος για την τοπική κυβέρνηση της Μαδρίτης, Ίσαμπελ Ντίαθ Αγιούσο

λήθος πολιτικών μηνυμάτων βγήκαν από τις κάλπες των εκλογών της περασμένης Τρίτης για την τοπική κυβέρνηση της Μαδρίτης, στις οποίες συμμετείχαν περισσότεροι από 3,6 εκατομμύρια Ισπανοί. Πρόκειται για αριθμό που αντιπροσωπεύει το 76% των εγγεγραμμένων, ποσοστό μεγαλύτερο κατά 12% περίπου σε σύγκριση με τις προηγούμενες εκλογές του 2019, γεγονός που πρακτικά αίρει κάθε αμφιβολία για το κατά πόσο το αποτέλεσμα είναι αντιπροσωπευτικό των τάσεων που κυριαρχούν στην ισπανική πρωτεύουσα. Την πόλη, δηλαδή, η οποία απέδειξε για μια ακόμη φορά το βαθιά και ιστορικά αντιδραστικό πολιτικό της υπόβαθρο.

τα κοινωνικά στρώματα, από τα πιο πλούσια μέχρι τα πιο φτωχά. Παράλληλα, έσβησε από τον πολιτικό χάρτη τους Ciudadanos, που αν και δήλωναν φιλελεύθεροι, είχαν εξαρχής υιοθετήσει σκληρά εθνικιστικές και αντιδραστικές θέσεις. Δίπλα στο Λαϊκό Κόμμα και την επικεφαλής του, Ίσαμπελ Ντίαθ Αγιούσο –την «ισπανίδα Τραμπ» όπως τη χαρακτηρίζουν πολλοί, η οποία κατέβηκε με βασικό σύνθημα «Ελευθερία» από τα περιοριστικά μέτρα κατά της πανδημίας, ενώ κράτησε με νύχια και με δόντια ανοιχτές τις επιχειρήσεις της πρωτεύουσας– θα συνεχίσει φυσικά να βρίσκεται το ακροδεξιό Vox. Με 9,1% και 13 έδρες μπορεί να αύξησε ελάχιστα τη δύναμή

ΣΑΒΒΑΤΟ 8 - ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΜΑΪΟΥ 2021

Τέλος εποχής για τους Podemos η παραίτηση του Ιγκλέσιας, που έχασε τη μάχη από τον (ακόμη δεξιότερο) πρώην σύντροφό του σε σύγκριση με το 2019 (είχαν πάρει 27,4% και 37 έδρες) και μαζί με αυτά την πρωτιά. Μάλιστα, έχασαν και τη δεύτερη θέση (σε ψήφους) από το σχήμα Περισσότερη Μαδρίτη, που ανήκει στους μεγάλους νικητές των εκλογών. Όχι κυρίως επειδή με το 17% και τις 24 έδρες (έναντι 14,7% και 20 έδρες) ενίσχυσε την επιρροή

του και αναδείχθηκε σε αξιωματική αντιπολίτευση στην πρωτεύουσα αλλά διότι ξεκαθάρισε το τοπίο στην παράλληλη αναμέτρηση που διεξήχθη στον χώρο που εφάπτεται του «αριστερού άκρου» των Σοσιαλιστών, ανάμεσα σε αυτούς και τους Podemos. Η επικράτηση του πολιτικού μορφώματος που δημιούργησε το 2019 (μαζί με την πρώην δήμαρχο της Μαδρίτης, Μανουέλα Καρμένα) ο πρώην σύντροφος του Πάμπλο Ιγκλέσιας και αντιπρόεδρος των Podemos μέχρι την αποχώρησή του, Ίνιγκο Ερεχόν, υπήρξε αδιαμφισβήτητη. Όλα δείχνουν δε πως ήταν και αυτός ένας από τους λόγους που ο Ιγκλέσιας οριστικοποίησε την απόφασή του να εγκαταλείψει την ενεργό πολιτική, την οποία και ανακοίνωσε λίγες ώρες αφότου τελείωσαν οι εκλογές και έγινε γνωστό το αποτέλεσμα, αφού οι Podemos, παρά τη μικρή τους ενίσχυση –7,2% και 10 έδρες, έναντι 5,6% και 7 εδρών το 2019– δεν κατάφεραν να επωφεληθούν ουσιαστικά από τη συντριβή των Σοσιαλιστών. Και σε αυτήν την περίπτωση, άλλωστε, φάνηκε ότι οι ψηφοφόροι της Μαδρίτης προτίμησαν τον πιο δεξιό από τους δύο πρωταγωνιστές της ίδρυσης των Podemos, το 2014, ο οποίος είχε από νωρίς ταχθεί υπέρ της «υπεύθυνης συγκυβέρνησης» με τον Σάντσεθ. Η παραίτηση του Ιγκλέσιας, σε κάθε περίπτωση, βγάζει από το «κάδρο» έναν πολιτικό ο οποίος διαδραμάτισε πρωταγωνιστικό ρόλο στη μετατροπή δυναμικών κινημάτων και πολιτικών σχηματισμών, που γεννήθηκαν από την «αντάρα» της προηγούμενης χρηματοπιστωτικής κρίσης και είχαν ορισμένα διακριτά αριστερόστροφα χαρακτηριστικά στην πρώτη φάση της ύπαρξής τους, σε κυβερνητικές «τσόντες» και δύναμη διαχείρισης του αστικού συστήματος εξουσίας. Η αξία χρήσης τους φαίνεται πως μειώθηκε πλέον σημαντικά — κι αυτό είναι κάτι που οφείλουν να λάβουν υπόψη τους και άλλα όμορα κόμματα ανά την Ευρώπη.

Πρόσφυγες

Έγκλημα διαρκείας από την ΕΕ Συγκλονιστικά είναι, για μια ακόμη φορά, τα στοιχεία που έρχονται στο φως και αφορούν μια από τις πιο μαζικές, απάνθρωπες και παράνομες με βάση το διεθνές δίκαιο επιχειρήσεις απώθησης και επαναπροώθησης προσφύγων στη σύγχρονη ιστορία. Αυτή τη φορά, τα στοιχεία προκύπτουν από έρευνα της εφημερίδας The Guardian που δημοσιοποιήθηκε αυτήν την εβδομάδα και αντλεί τις πηγές της από τις επίσημες βάσεις δεδομένων του ΟΗΕ και μιας σειράς ΜΚΟ που έχουν ενεργή παρουσία στα σύνορα της Ευρώπης στη Μεσόγειο. Σύμφωνα με αυτά, λοιπόν, από την αρχή της πανδημίας (στις αρχές του 2020) μέχρι σήμερα, έχουν απωθηθεί βίαια περισσότεροι από 40.000 πρόσφυγες και μετανάστες από τα κράτη-μέλη της ΕΕ και την Frontex — σε βάρος της οποίας «τρέχει» ήδη έρευνα από τις υπηρεσίες κατά της διαφθοράς. Μάλιστα, οι μέθοδοι που χρησιμοποιήθηκαν σε αυτές τις επιχειρήσεις είχαν ως συνέπεια, άμεση ή έμμεση, να χάσουν τη ζωή τους 2.000 από αυτούς τους ανθρώπους. Ειδικά όσον αφορά στην Ελλάδα, το Παρατηρητήριο της Συνοριακής Βίας (BVMN) που απαρτίζεται από 13 ΜΚΟ, σημειώνει πως σε αυτό το διάστημα έχουν απωθηθεί 6.230 άνθρωποι που προσέγγισαν τις ακτές της χώρας με σκοπό να ζητήσουν άσυλο — με το 89% των περιπτώσεων να συνδέεται με τη χρήση «υπέρμετρης και δυσανάλογης βίας». Υπενθυμίζεται, επίσης, ότι τον Απρίλιο κατατέθηκε αγωγή σε βάρος της Ελλάδας στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο (που επίσης έχει κατηγορηθεί για συστηματική αδιαφορία) για την εγκατάλειψη δεκάδων ανθρώπων στη θάλασσα, με μοναδικό εφόδιο τα σωσίβιά τους. Πάντως, η θλιβερή πρωτιά πιθανώς ανήκει στην Κροατία, η οποία φέρεται να απώθησε πάνω από 18.000 πρόσφυγες, πολλοί από τους οποίους έπεσαν θύματα κλοπής, σεξουαλικής βίας και εξευτελισμού από την αστυνομία και τους συνοριοφύλακες της χώρας.

∆ιεθνή

ΣΑΒΒΑΤΟ 8 - ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΜΑΪΟΥ 2021

περισκ πιο Η «φιλανθρωπία» είναι μια λέξη με αρχαίες ρίζες, η αξιοποίησή της όμως από το κεφάλαιο αποτελεί απόδειξη του πόσο… μισάνθρωπο είναι. Επειδή, δε, υπάρχουν πολλά εγκλήματα για να ξεπλυθούν, η φιλανθρωπία έχει μετατραπεί σε τεράστια μπίζνα, όπως αποδεικνύει και η περίπτωση των Γκέιτς: Ο χωρισμός τους δεν θα αγγίξει το ίδρυμα που διαχειρίζεται περιουσία ύψους 50 δισ.!

Ναυμαχία ΓαλλίαςΒρετανίας στη Μάγχη Πολεμικό κλίμα επικράτησε στη Μάγχη την Πέμπτη. Ο περιορισμός στα δικαιώματα των Γάλλων αλιέων γύρω από το –υπό βρετανικό έλεγχο– νησάκι Τζέρσεϊ έφερε αρχικά απειλές για ναυτικό αποκλεισμό του και διακοπή της ηλεκτροδότησής του (η οποία διασφαλίζεται με υπόγεια καλώδια από τη Γαλλία, που απέχει μόλις 25 χιλιόμετρα), ενώ στη συνέχεια κατέπλευσαν στην περιοχή τέσσερα πολεμικά πλοία — δύο από την κάθε πλευρά. Η κατάσταση προκάλεσε ακόμη και την παρέμβαση της Κομισιόν, η οποία ζήτησε ηρεμία και αποκλιμάκωση, φοβούμενη ένα «θερμό επεισόδιο» ανάμεσα στους μέχρι πριν λίγους μήνες εταίρους, που διαθέτουν και τις πιο ισχυρές πολεμικές μηχανές στην Ευρώπη. Οι δε Τζόνσον και Μακρόν ανακοίνωσαν… ειρηνευτικές συνομιλίες. Ποιος είπε ότι η συμφωνία για το Brexit έληξε με ειρηνικό και πολιτισμένο τρόπο όλες τις διαφορές, τους ανταγωνισμούς και τις εκκρεμότητες;

Παλαιστίνη: Αναβολή εκλογών επ’ αόριστον Ο Μαχμούντ Αμπάς κατέχει μόνο τυπικά τον τίτλο του προέδρου της Παλαιστινιακής Αρχής — άλλωστε η θητεία του έχει λήξει πριν από 13 χρόνια. Όμως, με τις τελευταίες εκλογές (βουλευτικές) να έχουν διεξαχθεί το 2006, ουδείς μπορεί να γνωρίζει πόσο και προς ποια κατεύθυνση έχουν μεταβληθεί οι τάσεις στα παλαιστινιακά εδάφη, τη Λωρίδα της Γάζας και την κατεχόμενη Δυτική Όχθη. Ωστό-

Α κόσμος νάποδα του Γιώργου Μιχαηλίδη

σο, ο Αμπάς ανακοίνωσε την επ’ αόριστον αναβολή των εκλογών που επρόκειτο να γίνουν Μάιο και Ιούνιο, επικαλούμενος την άρνηση του Ισραήλ να επιτρέψει να συμμετέχουν σε αυτές οι Παλαιστίνιοι της ανατολικής Ιερουσαλήμ — όπου το κλίμα είναι εκρηκτικό τις τελευταίες ημέρες. Ορισμένοι, πάντως, θεωρούν πως έλαβε την απόφασή του, επειδή υπάρχουν πλέον πολλοί που αμφισβητούν την ηγεμονία του 85χρονου Αμπάς, ακόμη κι από τις τάξεις της Φατάχ.

Σφαγή στη φαβέλα με σφραγίδα Μπολσονάρου «Σφαγή» χαρακτηρίστηκε η επιδρομή που πραγματοποίησαν οι ειδικές δυνάμεις της βραζιλιάνικης αστυνομίας σε μια από τις μεγαλύτερες φαβέλες του Ρίο — την Τζακαρεζίνιο, η οποία απέχει μόλις 20 λεπτά από τη φημισμένη κοσμική παραλία της Ιπανέμα και έχει πάρει το όνομά της από το μολυσμένο ποτάμι που την διασχίζει. Η επιδρομή, η οποία πραγματοποιήθηκε με πρόσχημα την αντιμετώπιση των

εμπόρων ναρκωτικών, είχε ως αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους 25 άνθρωποι, που είναι ο μεγαλύτερος αριθμός σε παρόμοια επιχείρηση εδώ και 15 χρόνια. Επί της ουσίας, επρόκειτο για επίδειξη δύναμης του Μπολσονάρου και του κράτους του απέναντι στη φτωχολογιά της Βραζιλίας, που έχει πληρώσει βαρύτατο τίμημα σε ανθρώπινες ζωές εξαιτίας της εγκληματικής αδιαφορίας της κυβέρνησης του ακροδεξιού προέδρου απέναντι στην πανδημία.

Κολομβία: Μέρες εξέγερσης, νύχτες κρατικής τρομοκρατίας

ια ήδη φτωχή και ταλαιπωρημένη κοινωνία, που χτυπήθηκε άσχημα από την πανδημία και τη στρατιωτικού τύπου διαχείρισή της, εξερράγη, όταν η διεφθαρμένη κυβέρνηση επιχείρησε να εκμεταλλευτεί τα lockdowns και την παγιωμένη αστυνομική-στρατιωτική παρουσία στους δρόμους, ώστε να περάσει ένα πακέτο οικονομικών μεταρρυθμίσεων. Τα μέτρα του προέδρου της Κολομβίας, Ιβάν Ντούκε, ισοδυναμούν με νέες επιβαρύνσεις στα κατώτερα κοινωνικά στρώματα μέσω της επιπλέον φορολόγησης. Η πανεθνική απεργία που προκήρυξαν τα εργατικά συνδικάτα συγκέντρωσε τη στήριξη του 73% της κοινωνίας. Η κυβέρνηση επιχείρησε να καταπνίξει τις διαδηλώσεις και τότε το καζάνι που σιγόβραζε στις φτωχογειτονιές της Μπογκοτά, της Κάλι και άλλων πόλεων έσκασε. Αυτό που παρατηρούμε να γίνεται τις τελευταίες μέρες είναι μία τεράστια, αυ-

θόρμητη και σε μεγάλο βαθμό μη-καθοδηγούμενη εξέγερση ενός λαού που έχει απηυδήσει από ένα κράτοςμαφία. Τη μέρα, άνθρωποι των φτωχών στρωμάτων κατακλύζουν τους δρόμους των μεγάλων πόλεων χορεύοντας και τραγουδώντας στιχάκια εναντίον του Ντούκε. Συχνά συγκρούονται με την αστυνομία και τον στρατό, καθώς η κυβέρνηση τους αποκαλεί τρομοκράτες. Ωστόσο, αυτό που συμβαίνει τις νύχτες, όταν τα φώτα πέφτουν και ο κόσμος αποσύρεται στις γειτονιές, μας δίνει την πραγματική εικόνα της Κολομβίας — ενός κράτους σε εμφύλιο πόλεμο με αριστερούς αντάρτες εδώ και αρκετές δεκαετίες που πρωτοπορεί σε δολοφονίες και απαγωγές συνδικαλιστών και ακτιβιστών. Μηχανές και αυτοκίνητα της αστυνομίας περνούν από τις φτωχογειτονιές των μεγαλουπόλεων, πυροβολώντας μεμονωμένα άτομα ή μικρές ομάδες ανθρώπων.

Μέχρι στιγμής, οι νεκροί και αγνοούμενοι πλησιάζουν τους εκατό, ενώ χιλιάδες είναι οι τραυματίες και συλληφθέντες. Οι Κολομβιανοί διαδηλωτές δεν μιλούν τυχαία για κράτος-μαφία. Ας μην ξεχνάμε ότι το 92% της παγκόσμιας παραγωγής κοκαΐνης –που αντιστοιχεί στο 5% του ΑΕΠ της χώρας– παράγεται στην Κολομβία. Μία πανίσχυρη ολιγαρχία με ξεκάθαρα μαφιόζικα χαρακτηριστικά, δηλαδή αδίστακτες παραστρατιωτικές δυνάμεις, ελέγχει την εξουσία. Από πίσω, φυσικά, στέκουν ως προστάτιδα δύναμη οι ΗΠΑ, χωρίς τη μόνιμη βοήθεια των οποίων η κυβέρνηση Ντούκε δεν θα μπορούσε να φέρει εις πέρας το αντιλαϊκό της πρόγραμμα. Μία χώρα όπου οι ΜΕΘ δεν επαρκούν, βλέπει την κυβέρνησή της να αυξάνει τη φορολογία για τον λαό, τον οποίο αντιμετωπίζει με lockdown και σφαίρες εναλλάξ. Το θετικό; Ο κολομβιανός λαός δεν κάνει πίσω.