Εφημερίδα ΠΡΙΝ, 2-3.7.2022 - Αρ. Φύλλου 1578 by 21aristera

Συνέντευξη Νέναντ Γκλίσιτς

Ο εθνικισμός είναι εργαλείο γαλείο της άρχουσας τάξης > σελ. 22

Συνολική επίθεση του σκοταδισμού στις ΗΠΑ

Ευρω-σφαγή στη Μελίγια, έγκλημα στον Έβρο

> σελ. 23

> σελ. 16, 19

‣ Εφημερίδα της αντικαπιταλιστικής κομμουνιστικής Αριστεράς

‣ www.prin.gr

€2

‣ ΣΑΒΒΑΤΟ 2 - ΚΥΡΙΑΚΗ 3 ΙΟΥΛΙΟΥ 2022

ΕΤΟΣ 32ο ΑΡ. ΦΥΛΛΟΥ 1.578

Εφιαλτικό πολεμικό δόγμα από το ΝΑΤΟ

Επιθετικό το νέο στρατηγικό δόγμα του ΝΑΤΟ, απέραντη βάση και πεδίο πολέμου όλη η Ευρώπη. Νέος Ψυχρός Πόλεμος, ακόμα πιο απρόβλεπτος, με στόχο Ρωσία και Κίνα. Αμόκ εξοπλιστικών δαπανών. Η Ελλάδα πρώτη φέτος στο ΝΑΤΟ, με 3,76% του ΑΕΠ, 7,45 δισ.! ΑντιΝΑΤΟϊκές πορείες στις 29/6. >>> σελ. 3, 7

Κυβέρνηση η Τρία χρόνια «κατάσταση πολιορκίας» Σε κατάσταση μεγάλης φθοράς η κυβέρνηση της ΝΔ. Ενισχύονται τα σενάρια των πρόωρων εκλογών. Τρία χρόνια αντιλαϊκής διακυβέρνησης, με λογικές «έκτακτης ανάγκης» και αστυνομοκρατίας. Δήθεν έξοδος από την «εποπτεία» με τον λαό δεμένο στα ευρω-μνημόνια. >>> σελ. 2, 5

Αφιέρωμα

Σοκ: Στο 12% ο πληθωρισμός Ανεξέλεγκτος ο πληθωρισμός στην Ελλάδα και την ευρωζώνη, καθώς τον Ιούνιο έκανε νέο άλμα στο 12% και 8,6% αντιστοίχως, σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat. Ατμομηχανή του πληθωρισμού η ενέργεια, που αυξήθηκε κατά 41,9% στη ζώνη του ευρώ. Την ώρα που η αγοραστική δυνατότητα των νοικοκυριών συρρικνώνεται, η Τράπεζα της Ελλάδος αναθεωρεί προς τα κάτω τις εκτιμήσεις για τον ρυθμό ανάπτυξης και ζητάει να μπει φρένο στα μέτρα στήριξης ευάλωτων κοινωνικά ομάδων, καθώς και επιστροφή στα πρωτογενή πλεονάσματα. Δεν θα κάτσουμε σαν πρόβατα για σφαγή! Ο αγώνας για κατάργηση φόρων και γενναίες αυξήσεις στους μισθούς αποτελεί πλέον όρο επιβίωσης!

Γράφουν: Γιώργος Κρεασίδης, Παναγιώτης Μαυροειδής, Νίκος Πελεκούδας, Βασίλης Τσιράκης, Μπάμπης Συριόπουλος

1922: «Μεγάλη Ιδέα» των αστών, δράμα των λαών Ο επεκτατισμός της ελληνικής αστικής τάξης, σε συνδυασμό με τα ιμπεριαλιστικά σχέδια και το κυνικό παζάρι των «Μεγάλων Δυνάμεων», οδήγησαν στο όνειδος της μικρασιατικής εκστρατείας και την καταστροφή. Η αστική πολιτική και το ΣΕΚΕ. Η τραγωδία των προσφύγων. Λογοτεχνία και 1922. >>> σελ. 9-15

Η δεύτερη ματιά

ΣΑΒΒΑΤΟ 2 - ΚΥΡΙΑΚΗ 3 ΙΟΥΛΙΟΥ 2022

editorial

Γιώτα Ιωαννίδου

Η σκιά του «Όχι» και το βάρος των μνημονίων

Τείχη και φράκτες, περιφραγμένα σύνορα εξαπλώνονται παντού. Από τον Έβρο και τη Μελίγια, μέχρι την ανατολική Ευρώπη και τα σύνορα ΗΠΑ-Μεξικού. Μετά την πτώση του Τείχους του Βερολίνου, θανατηφόροι φράκτες υψώνονται σε 70 χώρες από 15 που υπήρχαν.

Στις 5 Ιούλη θα μιλήσει στο ευρωκοινοβούλιο ο Κ. Μητσοτάκης. Προφανώς η ημέρα δεν επιλέχθηκε τυχαία. Ο αστικός κόσμος και η καμαρίλα της Ευρωπαϊκής Ένωσης θέλουν να ξορκίσουν το «κακό» του δημοψηφίσματος του 2015, όταν οι εργαζόμενοι, οι φτωχοί και οι νέοι είπαν περήφανο ταξικό «Όχι» στα ευρω-μνημόνια. Μπορεί να μην υπήρχε το συνολικό επίπεδο του κινήματος για να ανατρέψει το πραξικόπημα Τσίπρα και ΣΥΡΙΖΑ, μαζί με ΝΔ και ΠΑΣΟΚ, και να πάει «μέχρι τέλους», αλλά η πράξη ανυπακοής δεν σβήνει από τη συλλογική μνήμη.

Τα σύγχρονα τείχη του αίσχους

Ο Κ. Μητσοτάκης και η ΕΕ θα πουλήσουν το παραμύθι της ελληνικής επιτυχίας, της επιστροφής στην «κανονικότητα», της εξόδου από τα μνημόνια. Κι όμως, η εποπτεία θα συνεχιστεί έως το… 2059, εώς ότου αποπληρωθεί το 75% των δανείων. Όσο για τα μνημόνια, είναι ακόμα εδώ, αφού οι ρυθμίσεις τους μαυρίζουν τη ζωή μας. Ο κατώτατος μισθός παραμένει κάτω από τα 751 μεικτά, που ήταν δέκα χρόνια πριν, όταν τσεκουρώθηκε. Ελάχιστες συλλογικές συμβάσεις είναι σε ισχύ, ενώ δεν υπάρχει πια ο 13ος και 14ος μισθός στο δημόσιο, οι απολύσεις είναι πιο εύκολες και πιο μαζικές. Συντάξεις και εφάπαξ είναι άγρια ψαλιδισμένα. Μέσα σε μια δεκαετία αφαίμαξαν από τους συνταξιούχους 63 δισ. ευρώ! Αύξησαν τα όρια συνταξιοδότησης σε 65 και 67 χρόνια. Ο ΦΠΑ αυξήθηκε από 13% σε 23% και μετά 24% σε πλήθος βασικών αγαθών, εξισώθηκε ο ειδικός φόρος σε πετρέλαιο θέρμανσης και κίνησης, μας έμεινε ο ΕΝΦΙΑ. Το 2010 τα έσοδα από φόρους ήταν το 30%, το 2018 ανήλθαν σε 38,7%! Οι ιδιωτικοποιήσεις γενικεύθηκαν μέσω ΤΑΙΠΕΔ-Υπερταμείου. Όλα στο σφυρί: ΔΕΗ, ΕΛΠΕ, ΕΛΤΑ, ΔΕΠΑ, ΤΡΑΙΝΟΣΕ, ΟΛΠ. Στις τιμές της ενέργειας βλέπουμε τα «καλά». Η παραμονή στην ΕΕ κοστίζει πάρα πολύ ακριβά στον λαό.

Εφημερίδα της αντικαπιταλιστικής κομμουνιστικής Αριστεράς

ετά το τέλος του ψυχρού πολέμου, ο αριθμός των περιφραγμένων συνόρων απλώθηκε σε εβδομήντα από δεκαπέντε χώρες κι έφτασε σε μήκος 47.000 χιλιομέτρων. Μόνο στην Ευρώπη, από την εποχή της πτώσης του Τείχους του Βερολίνου ακολούθησε η ανέγερση τειχών έξι φορές μεγαλύτερου μήκους. Τείχη μεταξύ Πολωνίας, Λευκορωσίας… Στην Αυστρία, στην Ουγγαρία. Ο φράχτης στον Έβρο… Το συρματόπλεγμα των ματωμένων ελπίδων της Μελίγια… Αλλά και το τείχος του Ισραήλ στη ∆υτική Όχθη, στην Παλαιστίνη. Το συρματόπλεγμα στη Λευκωσία στην Κύπρο… Τα τείχη ανάμεσα στο Πακιστάν και την Ινδία, την Υεμένη και τη Σαουδική Αραβία… Το συνοριακό τείχος ΗΠΑ, Μεξικού, όπου λέγεται ότι σκοτώθηκαν 5.000 άνθρωποι από τους 15.000 που αποπειράθηκαν να το περάσουν. Σε μια εποχή, που οι κονκισταδόρες των πολυεθνικών και των εφοδιαστικών αλυσίδων, μαζί με το στρατό τους, κινούνται ελεύθερα έχοντας μετατρέψει σε αγορά όλο τον πλανήτη, απαγορεύεται η κίνηση των ανθρώπων που λιμοκτονούν ή σκοτώνονται εξ αιτίας τους. Υψώνονται φράχτες για να εμποδίσουν την «εισβολή» των αποβλήτων λαών στη χώρα των εισβολέων. Τείχη που κατ’ όνομα διαχωρίζουν, προστατεύουν ή αποκλείουν, «προασπίζουν την ελευθερία ή ορίζουν τη φυλακή… εξαρτάται που σε βρήκε η ιστορία την ώρα που υψώνονταν». (Σοφία Χατζοπούλου, Μονόλογοι τειχών). Οι κυβερνήσεις πουλούν την ψευδαίσθηση της ασφάλειας και του ελέγχου για να ορίζουν τους λαούς τους. Απαγορεύουν την κίνηση των ανθρώπων για να ευνοήσουν τη διακίνηση τους ως εμπορευμάτων. Πουλούν ταυτόχρονα το εμπόρευμα προστασία και εγκαθιδρύουν τον φόβο ως ανταλλα-

Όσο υψώνονται τείχη τόσο χαμηλώνουν οι άνθρωποι και φτηναίνει η ζωή

κτικό νόμισμα. Φυλακίζουν τους υπηκόους τους χάριν της ελευθερίας τους… Τώρα που ο πόλεμος καίει τις αυλές των σπιτιών, σε πολλές περιοχές του πλανήτη, τα συνοριακά τείχη πολλαπλασιάζονται για να φράξουν τις εισόδους στους κατατρεγμένους. Όσο η τιμή των προϊόντων ανεβαίνει η ανθρώπινη ζωή υποτιμάται. Ταυτόχρονα προστίθενται στις αιτίες της περιβαλλοντικής κατάρρευσης, πολλών ειδών και οικοσυστημάτων τροφοδοτώντας και από εκεί τον αέναο κύκλο της προσφυγιάς ή της εξολόθρευσης όλων των ειδών. Εκτός από τα τείχη όμως που υψώνονται φανερά μπροστά στα μάτια μας και τους αμείλικτους, βλοσυρούς φρουρούς τους, πληθαίνουν και τα αόρατα τείχη-όρια, ενός γενικού εγκλωβισμού που έχει επιβληθεί, στις πολιτισμένες χώρες της καπιταλιστικής δυστοπίας. «Χωρίς περίσκεψιν, χωρίς λύπην, χωρίς αιδώ μεγάλα και υψηλά τριγύρω μου έκτισαν τείχη» έγραφε ο Κ. Καβάφης στο αντίστοιχο ποίημα του. Εκπαίδευση και ΜΜΕ, γίνονται δεσμώτες της ανθρώπινης σκέψης που καρφώνεται στο παρόν και απαγορεύεται να αντικρίζει το μέλλον, πολύ περισσότερο να προσδοκά την αλλαγή του. Απαγορεύονται τα ταξίδια σε άλλους,

καλύτερους κόσμους. Σάπισαν τα περάσματα κι απομένει η ιστορία να κλείσει το κεφάλαιο των επαναστάσεων και της χειραφέτησης της ανθρωπότητας. Κανείς να μη θέλει να εκτεθεί σε «οδυνηρές παραστάσεις άυλων οραμάτων» και ματαιωμένες ελπίδες. Η ατομική ασφάλεια δεν επιτρέπει να βυθιστείς στους άλλους για να ανακαλύψεις τον εαυτό σου. Η καχυποψία και η απόσταση είναι οι φύλακες από τη λεηλασία των αισθημάτων σου. Τι κι αν έτσι καταστέλλεις την ανάπτυξή τους και ποτίζεις την αποξένωση. Η ζωή είναι σκληρή… Τείχη κρύβουν τα φώτα του ιστορικού ορίζοντα. Οι προσδοκίες είναι για τους εύπιστους. Η αποδοχή της πραγματικότητας όπως είναι, ταιριάζει στους δυνατούς. Τείχη στη σκέψη και στην ελπίδα. Τείχη παραγωγικότητας κι όχι δημιουργίας. Τείχη εξουσίας παντού. Χωρίς αυτά θα σωριάζονταν και τα άλλα τα ορατά τείχη των συνόρων. Τα τούβλα, το συρματόπλεγμα και οι αισθητήρες τους αντέχουν, όσο οι άνθρωποι που υποτίθεται ότι προστατεύουν έχουν παραδοθεί στην καθημερινή φυλακή τους. «Αλλά δεν άκουσα ποτέ κρότον κτιστών ή ήχου. Ανεπαισθήτως μ’ έκλεισαν από τον κόσμο έξω» (Κ. Καβάφης) Τα πολλαπλά τείχη μιας φλεγόμενης πραγματικότητας, όπου σωριάζονται κουφάρια προσδοκιών δεν μπορεί να είναι η καθημερινότητα μιας αξιοβίωτης ζωής, ούτε το μέλλον της ανθρωπότητας. Η λεηλασία της εργασίας, των αισθημάτων και των αισθήσεων, των ονείρων και της μουσικής τους και μια ζωή αδιάβατη από ανεγειρόμενα τείχη απειλεί και όσους είναι έξω και όσους είναι μέσα από αυτά. Όσο υψώνονται τείχη τόσο χαμηλώνουν οι άνθρωποι και φτηναίνει η ζωή. Ως πότε θα το επιτρέπουμε;

‣ Ιδιοκτησία: «Eκδόσεις-Μελέτες- Έρευνες» Aστική Mη Kερδοσκοπική Eταιρεία Kωδικός 2806, Κλεισόβης 9, 106 77 Αθήνα, Tηλ.: 210-82.27.949, prin@otenet.gr | http://www.prin.gr ‣ Tραπεζικός Λογαριασμός Συνδρομών και Eνισχύσεων: ALPHA BANK 260002002006023 • IBAN: GR1801402600260002002006023 ‣ Εκδότης: Δημήτρης Δεσύλλας ‣ Eκτύπωση: ΚΛΕΝΙΚ ΕΕ ‣ Layout: Χριστίνα Λουλούδα

Το θέμα

ΣΑΒΒΑΤΟ 2 - ΚΥΡΙΑΚΗ 3 ΙΟΥΛΙΟΥ 2022

ίποτα καλύτερο και τίποτα περισσότερο δεν θα μπορούσαν να αποκομίσουν οι Ηνωμένες Πολιτείες και ο Τζο Μπάιντεν από τη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ, που πραγματοποιήθηκε αυτή την εβδομάδα στη Μαδρίτη — μετά από εκείνη της G7, όπου επίσης έδωσαν τον τόνο. Πρακτικά, πέτυχαν όλους τους στόχους που είχαν θέσει, ακόμη κι αυτούς για τους οποίους δεν ήταν βέβαιοι ότι θα τα καταφέρουν πριν την έναρξή της. Μάλιστα, χωρίς να απαιτηθεί να… ιδρώσουν ιδιαιτέρως ή να εκτεθούν, κάνοντας τους «κακούς». Απέδειξαν, έτσι, ότι όχι απλώς είναι το αδιαμφισβήτητο αφεντικό αλλά και ότι είναι σε θέση να πουλούν πολύ ακριβά το νταβατζιλίκι τους στους μικρότερους και πιο αδύναμους, σαν πραγματικοί «νονοί» στην Άγρια Δύση του καπιταλισμού. Δεν μπορεί να υπάρχει πλέον αμφιβολία ότι το γεωπολιτικό και οικονομικό σχέδιο που έχει εκπονηθεί στον Λευκό Οίκο, το Πεντάγωνο και το Λάνγκλεϊ, παίρνει και επισήμως σάρκα και οστά. Οι 29 εταίροι των ΗΠΑ, που σύντομα θα γίνουν 31 με την ένταξη της Σουηδίας και της Φινλανδίας, όχι απλώς το αποδέχθηκαν, αλλά ουσιαστικά το έκαναν και δικό τους, ευθυγραμμιζόμενοι πλήρως με τα συμφέροντα και τις προτεραιότητές τους. Η Ρωσία ανακηρύχθηκε πλέον και επισήμως ως «ο πιο σημαντικός και άμεσος κίνδυνος» που αντιμετωπίζει η Ευρώπη, με τους ίδιους και το ΝΑΤΟ να αναλαμβάνουν την προστασία της. Στην ίδια περίπου μοίρα τέθηκε και η Κίνα, η οποία χαρακτηρίστηκε ως συστημική απειλή για τα συμφέροντα των κρατώνμελών του ΝΑΤΟ, το οποίο πλέον είναι προφανές ότι φιλοδοξεί να μετατραπεί σε μια στρατιωτική-πολιτική συμμαχία των πέντε ηπείρων και των επτά θαλασσών — όπως φάνηκε και από την παρουσία στη σύνοδο της Μαδρίτης τεσσάρων χωρών που βρίσκονται στην άλλη πλευρά του πλανήτη (Ιαπωνία, Νότιας Κορέα, Αυστραλίας και Νέας Ζηλανδία). Σε αυτό το φόντο, τα σχέδια που περιλαμβάνει το νέο «στρατηγικό δόγμα» και όσα έχουν ανακοινωθεί μέχρι στιγμής είναι εφιαλτικά και πρόκειται να μετατρέψουν την Ευρώπη, απ’ άκρη σ’ άκρη, σε ένα απέραντο στρατόπεδο και σε δυνάμει πεδίο μάχης. Πολύ σύντομα, περίπου 120.000 Αμερικανοί στρατιώτες θα στρατοπεδεύουν σε διάφορες χώρες, μαζί με δεκάδες επιπλέον μαχητικά, πολεμικά πλοία, πυραυλικά συστήματα και άλλες μηχανές του θανάτου. Ταυτόχρονα, οι δυνάμεις που θα βρίσκονται σε επιφυλακή για άμεση ανάπτυξη σε περίπτωση πολεμικής κρίσης σχεδόν επταπλασιάζονται, με τον αριθμό τους να αυξάνεται από 40.000 που είναι σήμερα σε 300.000 — με ό,τι αυτό συνεπάγεται σε επίπεδο κόστους για τη συντήρηση και τον εξοπλισμό τους. Την ίδια στιγμή, οι κυβερνήσεις της ΕΕ δεσμεύονται να διαθέσουν αμέτρητα δισ. ευρώ για να μετατραπούν σε «αστακούς» απέναντι στη Ρωσία του Πούτιν, που έχει προσφέρει τόσο μεγάλη υπηρεσία στις ΗΠΑ όσο κανείς σύμμαχός τους

ΗΠΑ: Τα… πήραν όλα κι έφυγαν σε Ευρώπη και ΝΑΤΟ Pax Americana Γιώργος Παυλόπουλος

▸ Εφιαλτικό το νέο στρατηγικό δόγμα του ΝΑΤΟ, μετατρέπει όλη την Ευρώπη σε απέραντη βάση και δυνάμει πεδίο πολέμου εδώ και δεκαετίες. Αρκετές ευρωπαϊκές χώρες σπεύδουν μάλιστα να αγοράσουν αμερικανικά όπλα –όπως τα μαχητικά F-35 η Γερμανία και η Φινλανδία– και να δηλώσουν πλήρη πίστη και υποταγή στις ΗΠΑ, κάνοντας τα περί «στρατηγικής αυτονομίας» και «ευρωστρατού» του Μακρόν να μοιάζουν με… φύκια για μεταξωτές κορδέλες! Αλλά δεν είναι μόνο αυτό. Για το καλό του ΝΑΤΟ και για να μην χαλάσουν το χατίρι του μεγάλου αφεντικού, οι Ευρωπαίοι ξεπούλησαν στεγνά και για μία ακόμη φορά –όπως είχαν κάνει με την επονείδιστη συμφωνία για το προσφυγικό και όπως συνεχίζουν να κάνουν σε Αιγαίο, Έβρο και Μελίγια– τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις δημοκρατικές ελευ-

θερίες, για τα οποία τόσο κομπάζουν και λουν στα ταμεία των αμερικανικών κατηγορούν τους «άλλους» ότι τα παραπολεμικών βιομηχανιών πολλά δισεβιάζουν. Το έκαναν, μάλιστα, μέσω δύο κατομμύρια δολάρια, προκειμένου να σκανδιναβικών χωρών, οι οποίες έχουν ενισχύσουν τη θέση τους στον μεταξύ παράδοση σε αυτόν τον τομέα, ώστε να τους άγριο και αέναο ανταγωνισμό — μην μείνει σε κανέναν αμφιβολία για φτύνοντας κατάμουτρα τα δεκάδες εκατο ποιες είναι οι προτεραιότητές τους τομμύρια των Τούρκων και των Ελλήνων σήμερα. Έτσι, Στοκχόλμη και Ελσίνκι που δεν μπορούν να βγάλουν τον μήνα. έδωσαν κυριολεκτικά γη και ύδωρ στον Η μεν κυβέρνηση Μητσοτάκη ετοιΕρντογάν, αίροντας το εμπάργκο όπλων μάζεται να επιβάλει στον λαό ένα νέο και αφήνοντας ακάλυπτους και εκτεθειχαράτσι, που για την επόμενη δεκαμένους στις ορέξεις του αυταρχικού και ετία υπολογίζεται ότι πλησιάζει τα 4 αντιδραστικού τουρκικού κράτους χιλιάδισ. δολάρια, προκειμένου να αγοράδες Τούρκους και Κούρδους αγωνιστές σει 20 (με οψιόν για άλλα 20) «αόραπου κατοικούν και αναπτύσσουν τα» αεροπλάνα F-35, τα οποία τη δράση τους στις δύο χώθα προσθέσει στα 24 γαλλιρες. Τις επόμενες ημέρες, κά Ραφάλ, τις φρεγάτες μάλιστα, αναμένεται να και τα άλλα συστήμαΝέος Ψυχρός μπει μπροστά και η διτα που παραγγέλνει, Πόλεμος με αδικασία έκδοσης αρμε λεφτά που κόβει αντιπάλους τη κετών δεκάδων από από μισθούς, συντάΡωσία, την Κίνα και ξεις, υγεία, παιδεία αυτούς, που τους περιμένουν τα κολαστήκαι αλλού. Το δε καθετους (ουκ ολίγους) ρια και τα λευκά κελιά. στώς Ερντογάν, αφού συμμάχους τους Δεν χρειάζεται να πήρε ό,τι ήθελε από την σημειώσουμε, βεβαίως, ΕΕ και τις δύο σκανδιναότι ανάμεσα σε αυτούς που βικές χώρες, ετοιμάζεται να έσπευσαν να καταθέσουν το… παραγγείλει 40 φρέσκα και τελευμερτικό τους για να διασφαλίσουν την ταίας έκδοσης F-16 από τις ΗΠΑ και να εύνοια και τη στήριξη της Ουάσιγκτον, εκσυγχρονίσει άλλα 80, μετά και την ελπίζοντας έτσι να προωθήσουν καλύυπόσχεση Μπάιντεν πως θα κάνει ό,τι τερα τα δικά τους συμφέροντα, ήταν μπορεί για να περάσει το αίτημα από οι κυβερνήσεις της Ελλάδας και της το Κογκρέσο — πετώντας στα σκουπίΤουρκίας. Επικαλούμενη η μία την δια την τόσο… εμπνευσμένη ομιλία του απειλή της άλλης, καταλήγουν να βάΈλληνα πρωθυπουργού προς αυτό.

Από σπόντα *** Την Τετάρτη 6 Ιουλίου θα «κλειδώσει» η ημερομηνία των εκλογών; * Με αίτημα του Μητσοτάκη θα πραγματοποιηθεί προ ημερησίας διατάξεως στη Βουλή * Για «όλα τα ζητήματα που αφορούν την κοινωνική πολιτική» * Αναμένεται να ξεκαθαρίσει το τοπίο όσον αφορά τις προθέσεις της κυβέρνησης * Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος μάλιστα προχώρησε σε μίνι απολογισμό των «θετικών παρεμβάσεων» της κυβέρνησης με διαφημιστικό περιτύλιγμα * Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι η παραπαίουσα κυβέρνηση θα προτιμούσε παράταση * Κυριαρχεί αβεβαιότητα και οι αυξήσεις στα τιμολόγια των λογαριασμών του Ιουλίου αναμένεται να φέρουν νέο σοκ στους καταναλωτές * Από την άλλη, οι επιχειρηματικές πιέσεις για «καθαρές λύσεις» όσο το δυνατόν νωρίτερα είναι πολύ ισχυρές. *** Το προεκλογικό πάρτι ωστόσο χαλάνε η εκρηκτική ακρίβεια και ο κορονοϊός, ο οποίος έχει επιστρέψει δριμύτερος * Ενώ η κυβέρνηση προσπαθεί να υποβαθμίσει την αύξηση των κρουσμάτων και μιλάει για «ταλάντωση» * Αντί για νέο «κύμα» ή νέο «τσουνάμι». *** Δεκάδες βουλευτές, υπουργοί και το επιτελείο τους νοσούν * Οι περισσότεροι δεν το ανακοινώνουν πια * Οι προεκλογικές περιοδείες αποδεικνύονται επικίνδυνο σπορ, ειδικά σε τουριστικά μέρη * Υπάρχει δυσκολία για διεξαγωγή μαζώξεων. *** Υψώνοντας «μαύρα πανιά» γύρισε από τη σύνοδο του ΝΑΤΟ ο Μητσοτάκης * Αν ζούσε ο μυθικός βασιλιάς της Αθήνας Αιγέας θα… «αυτοκτονούσε ξανά» * Ειδικά αν διάβαζε τις ανοησίες που ειπώθηκαν και το κομφούζιο που επικράτησε για το εμπορικό σήμα Turkaegean (τουρκικό Αιγαίο) * Το έχουν κατοχυρώσει από το 2021 οι Τούρκοι στο γραφείο διανοητικής ιδιοκτησίας της ΕΕ (EUIPO) * Τώρα όμως λένε ότι το έμαθαν στην κυβέρνηση και ας υπάρχει ως σλόγκαν εδώ και μια δεκαετία * Μάλιστα ο Άδωνις Γεωργιάδης έσπευσε να ρίξει το φταίξιμο στους υπαλλήλους του υπουργείου και διέταξε… ΕΔΕ! * Μετά, βέβαια, το μάζεψε και είπε ότι το έκανε «για να μάθει τι έγινε» * Το ελληνικό πολιτικό προσωπικό πνίγεται στην υπερβολή και σε μια κουταλιά νερό όσον αφορά τον ανταγωνισμό με την Τουρκία.

ΣΑΒΒΑΤΟ 2 - ΚΥΡΙΑΚΗ 3 ΙΟΥΛΙΟΥ 2022

ΣΥΡΙΖΑ

Πολιτική

Δημήτρης Τζιαντζής

Με «ενέσεις πατριωτισμού» και ασκήσεις εκσυγχρονισμού ▸ Τα όποια «αριστερά χαρακτηριστικά» υποχωρούν μπροστά στις κάλπες

εν κρύβεται πια από τον Αλέξη Τσίπρα η προσπάθεια ανάδειξης ενός πιο «πατριωτικού» προφίλ, ενσωματώνοντας στοιχεία του παπανδρεϊκού ΠΑΣΟΚ. Σε αυτό το πλαίσιο, ο αρχηγός του ΣΥΡΙΖΑ πολλές φορές μοιάζει να επενδύει σε μια «πατριωτική πλειοδοσία» όσον αφορά την όξυνση του ελληνοτουρκικού ανταγωνισμού. Δεν είναι τυχαίες οι πολλαπλές αναφορές στις τελευταίες συνεντεύξεις του στην ανάγκη εξυπηρέτηση των «εθνικών» συμφερόντων σε μια σειρά από ζητήματα. Ακόμα και η εναντίωση στην αποστολή όπλων στην Ουκρανία γίνεται από τη σκοπιά της διαχρονικά θετικής –για τα ελληνικά συμφέροντα– στάσης που κράτησε η Ρωσία σε θέματα όπως το Κυπριακό και οι ελληνοτουρκικές σχέσεις. Επίσης, η κύρια κριτική στην αμυντική συμφωνία με τη Γαλλία γίνεται γιατί «δεν καλύπτει και την ΑΟΖ» και με τις ΗΠΑ γιατί «δεν εξασφαλίζει δέσμευση ότι θα μας υποστηρίξει η Ουάσιγκτον σε περίπτωση ελληνοτουρκικής σύρραξης». Παρόμοια είναι και η προσέγγιση στο θέμα των εξοπλισμών, στο οποίο η «υψηλή αποτρεπτική ικανότητα» πρέπει να συνδυαστεί με την ανάγκη να «μην υπάρχουν σπατάλες».

Χαρακτηριστική των προβληματικών προσεγγίσεων του ΣΥΡΙΖΑ είναι ο τρόπος ανάδειξης της καμπάνιας –από το 2021– του τουρκικού υπουργείου Τουρισμού με το όνομα «turkaegean», το οποίο κατοχύρωσε και ως εμπορικό σήμα. Η επίσημη αντίδραση του Αλ. Τσίπρα ότι η κατοχύρωση του εμπορικού σήματος «επιβάλει και κατοχυρώνει επισήμως στην ΕΕ τη λογική ενός τουρκικού Αιγαίου» ρίχνει νερό στον μύλο του μαξιμαλισμού. Μόνο ο δημοσιογράφος Νίκος Ξυδάκης -μετά την απομάκρυνση του από το Κόκκινο– είπε το αυτονόητο, ότι το Αιγαίο δεν είναι ελληνική λίμνη και πως δεν μπορείς να αρ-

νείσαι κάθε δικαίωμα της Τουρκίας σε αυτό, ειδικά όταν έχει 1.500 χιλιόμετρα ακτογραμμής. Το πρόβλημα, ωστόσο, με την κυβερνητική πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ δεν εξαντλείται στα «εθνικά». Το κύριο είναι ότι η εφαρμογή της, σε περίπτωση εκλογής, βρίσκεται υπό την αίρεση των «μεταμνημονιακών» δεσμεύσεων και από τις συμπληγάδες της Κομισιόν στο εξωτερικό και του «προοδευτικού εταίρου» στο εσωτερικό. Αντί για κατάργηση του νεοφιλελεύθερου Συμφώνου Σταθερότητας, ο Αλέξης Τσίπρας μιλάει για «αναθεώρηση» εντός ΕΕ με κοινωνικά κριτήρια και προοπτική σύγκλισης με κοι-

νωνική συνοχή, θυμίζοντας τη φρασεολογία του εκσυγχρονιστικού ΠΑΣΟΚ το 2000. Είναι φανερό ότι ο ΣΥΡΙΖΑ έχει επιλέξει ως προνομιακό σύμμαχο αυτούς «που ο κόσμος έδιωξε από την πόρτα». Με αυτή την έννοια, δεν είναι τυχαίες οι απαξιωτικές αναφορές στα πεπραγμένα Βαρουφάκη και η προσπάθεια αποστασιοποίησης από το φιάσκο της πορείας συνθηκολόγησης που οδήγησε στην υπογραφή του 3ου μνημονίου… Ενα φιάσκο που βολικά η ηγεσία επιχειρεί να φορτώσει στους ώμους του Γ. Βαρουφάκη, αδειάζοντας ακόμα και τον Ε. Τσακαλώτο, που έκανε άνοιγμα στο ΜέΡΑ25. Με τον κόσμο εξαιρετικά καχύποπτο απέναντι σε προεκλογικές υποσχέσεις, το μόνο επιχείρημα που μοιάζει να έχει απήχηση είναι το «ψηφίστε μας να φύγει ο Μητσοτάκης». Απαντώντας για το σενάριο του «μεγάλου συνασπισμού» (συνεργασία ΝΔ-ΣΥΡΙΖΑ) στον ιστότοπο Euroactiv, ο Αλέξης Τσίπρας ξεκαθάρισε ότι «δεν είναι υγιείς οι συνεργασίες μεταξύ των δύο βασικών πόλων του συστήματος». Ωστόσο, διευκρίνισε ότι αυτό το ακραίο σενάριο μπορεί να συμβεί σε πάρα πολύ έκτακτες περιόδους «εθνικού κινδύνου, εθνικής ανάγκης».

ΜέΡΑ25

Γιατί ζητάει προεκλογικό διάλογο με Τσίπρα;

«Α

ναγκαίο καλό» ήταν το κύριο προεκλογικό σλόγκαν των Ανεξάρτητων Ελλήνων, που σε μεγάλο βαθμό στηρίχτηκε ως κυβερνητικός σύμμαχος του ΣΥΡΙΖΑ στις εκλογές του 2012 και του 2015. Με ανάλογα κριτήρια, στο ΜέΡΑ25 προκρίνουν ότι η προοπτική κυβερνητικής συνεργασίας με τον ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να έχει περισσότερα εκλογικά οφέλη παρά απώλειες. «Εμείς, το ΜέΡΑ25, είμαστε ξεκάθαροι. Ανοιχτοί στο διάλογο, αλλά πριν τις εκλογές». Με αυτή τη φράση, από το βήμα της Ολομέλειας της Βουλής, ο Γιάνης Βαρουφάκης επανέφερε την πρότα-

ση προεκλογικής συνεννόησης. Ο γραμματέας του ΜέΡΑ25 υποστήριξε πως «όλοι ξέρουμε ότι μάλλον θα προκύψει κυβέρνηση συνεργασίας. Διαφωνεί κανείς ότι μια συμμαχική κυβέρνηση πρέπει να έχει ένα συνεκτικό πρόγραμμα; Δεν νομίζω, αν δεν έχει πρόγραμμα, θα είναι επικίνδυνη. Αυτό το πρόγραμμα δεν μπορεί να προκύψει σε τρεις ημέρες μετά τις εκλογές», ανέφερε. Ο άξονας συνεργασίας του ΜέΡΑ25 απευθύνεται τυπικά και στο ΚΚΕ (που δεν δέχεται καν να το συζητήσει) και επικεντρώνεται σε «7+1 τομές». Πρόκειται για προτάσεις για το ηλεκτρικό

ρεύμα, τη ΔΕΗ, τα δάνεια κ.λπ., που γενικά κινούνται σε φιλολαϊκή κατεύθυνση, χωρίς όμως τις αναγκαίες βαθιές τομές, αλλά δεν θα μπορούσαν να γίνουν δεκτές από την Κομισιόν, ούτε βεβαίως από τον σημερινό ΣΥΡΙΖΑ, που βαδίζει στις ράγες του συμφώνου σταθερότητας. Το κυριότερο είναι, ωστόσο, ότι θέσεις για κοινωνικοποίηση της ΔΕΗ και όλων των ρυθμιστικών φορέων καταλήγουν άσφαιρα πυρά και επικοινωνιακοί ακροβατισμοί όσο δεν έχουν αναφορά και γείωση σε ένα κοινωνικό κίνημα διεκδίκησης, ρήξης με την ΕΕ και ανατροπής.

Πολιτική

ρία χρόνια συμπληρώνονται σε λίγες ημέρες από όταν η Νέα Δημοκρατία κέρδιζε πανηγυρικά τις εκλογές της 7ης Ιουλίου 2019 και ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναλάμβανε να συγκροτήσει την πρώτη αυτοδύναμη κυβέρνηση μετά από οκτώ χρόνια. Ο μεγάλος άγνωστος, ο «μπαμπούλας» που έσειε ο ΣΥΡΙΖΑ προς κάθε φωνή αμφισβήτησης, η πιο επιθετική και απροσχημάτιστα νεοφιλελεύθερη τάση του πολιτικού συστήματος, αναλάμβανε τα ηνία της χώρας. Η ΝΔ εξελέγη πάνω στα κοινωνικά αποκαΐδια που άφησε η διακυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ. Η εμπέδωση της ματαίωσης της διεκδίκησης, του καπιταλιστικού και άγρια νεοφιλελεύθερου μονοδρόμου, του ΤΙΝΑ και του ατομικού δρόμου, ήταν τα θεμέλια πάνω στα οποία η νεοεκλεγείσα κυβέρνηση Μητσοτάκη φιλοδοξούσε να χτίσει την αποκρουστική τεχνοκρατική της δυστοπία. Η Μεταπολίτευση ήταν κοινός τόπος ότι είχε κλείσει τον κύκλο της. Τα μνημόνια και οι βαθιές τομές που επέφεραν ήταν εμπεδωμένα. Έλειπε μόνο μια δύναμη που θα έδινε την αυτοπεποίθηση στη νικήτρια αστική τάξη να «κάνει παιχνίδι» χωρίς αναστολές και δεύτερες σκέψεις, χωρίς να πρέπει να ενσωματώνει με «αντίμετρα» και διττό λόγο τους «από κάτω». Σε αυτή τη στιγμή προέκυψε η κυβέρνηση Μητσοτάκη. Το καλοκαίρι του 2019 η ΝΔ απολάμβανε την αμέριστη στήριξη όχι μόνο του μεγάλου κεφαλαίου (με σημαντικούς «παίκτες» άλλωστε διατηρούσε εξαιρετικές σχέσεις και ο ΣΥΡΙΖΑ) αλλά κυρίως των ριζοσπαστικοποιημένων προς το «ακραίο κέντρο» μεσοστρωμάτων, που δεν «συγχώρεσαν» ποτέ στον ΣΥΡΙΖΑ

Τρία χρόνια

ΣΑΒΒΑΤΟ 2 - ΚΥΡΙΑΚΗ 3 ΙΟΥΛΙΟΥ 2022

Γιώργος Μουρμούρης

Κυβέρνηση έκτακτης ανάγκης ▸ Από την αυτοδυναμία στο «φλερτ» με τις πρόωρες εκλογές το κλείσιμο των τραπεζών και την υπερφορολόγηση. Ξεκίνησε, λοιπόν, με σχέδιο, κυνισμό και με υπόστρωμα τα βελτιωμένα δημοσιονομικά να «γκρεμίζει» ό,τι απέμεινε από αυτό που θεωρούσε «παλιό» για να φέρει το «νέο» –αυτό που ο Μπρεχτ θα χαρακτήριζε το «παλιόκαινούργιο»– και απολάμβανε εκτεταμένη στήριξη ή ανοχή, ακόμα και κατά το όνειδος του Έβρου τον Μάρτη 2020. Μέχρι που ήρθε ο κορονοϊός. Επιταχυντής κοσμογονικών εξελίξεων σε παγκόσμιο επίπεδο, η πανδημία του κορονοϊού οδήγησε τη συντριπτική πλειονότητα των κατοίκων της χώρας σε αναγκαστικό εγκλεισμό και άφησε ελεύθερο το πεδίο στην κυβέρνηση, απολαμβάνοντας έκτακτες υπερεξουσίες και μια απροσδιόριστης διάρκειας κατάσταση εξαίρεσης, να χτίσει το αύριο όσο το σήμερα σημαδευόταν από ξύλο και θάνατο. Και το έκανε: Όπως έχει δηλώσει ουκ ολίγες φορές ο Κυριάκος Μητσοτάκης, η κυβέρνησή του δεν σταμάτησε ποτέ τις «μεταρρυθμίσεις» εν μέσω πανδημίας, ίσα-ίσα τις επιτάχυνε. Η αποθράσυνση της καταστολής που οδήγησε στον Ινδαρέ, τον Μάγγο, τα Σεπόλια και τη Νέα Σμύρνη, η εγκατάλειψη με προοπτική διάλυσης του ΕΣΥ, που αποτέλεσε τον καθοριστικό παράγοντα για τους πάνω από

Η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας πέφτει θύμα της επιτυχίας της: Τα έδωσε όλα στο κεφάλαιο και τώρα βρίσκει τον λαό απέναντί της

30.000 νεκρούς της πανδημίας, η παραμέληση της Πυροσβεστικής και της δασοπροστασίας που άφησε πίσω της πάνω από 1,3 εκατ καμμένα στρέμματα το 2021, το διαρκές «Γκουαντάναμο» σε Έβρο και Αιγαίο, όλα ήταν αποτελέσματα της πολιτικής της κυβέρνησης Μητσοτάκη και όχι κάποιο «ατύχημα». Το ίδιο και όσα βιώνουμε σήμερα, με τις ιλιγγιώδεις ανισότητες, την κολοσσιαία μεταφορά πλούτου στο κεφάλαιο, την αποθρασυμένη εργοδοσία, τις νέες «περιφράξεις», την επιτήρηση και την ανελευθερία, τον στραγγαλι-

σμό των επικριτικών απόψεων, την περιρρέουσα ατμόσφαιρα σήψης και παρακμής. Κατά κάποιο τρόπο, η κυβέρνηση Μητσοτάκη έπεσε θύμα της επιτυχίας της: Η απροσχημάτιστη εξυπηρέτηση του μεγάλου κεφαλαίου και κάποιων σύμμαχων μεσοστρωμάτων είναι που οδηγεί σήμερα τις πολλαπλές καπιταλιστικές κρίσεις σε παροξυσμό, στρέφοντας εκτεταμένες κοινωνικές ομάδες εναντίον της. Τόσες που οι εκλογές το φθινόπωρο να φαντάζουν το ρεαλιστικότερο σενάριο, αφού ο χειμώνας «δεν βγαίνει».

ΝΕΟ ΚΥΜΑ ΠΑΝ∆ΗΜΙΑΣ

Νησιά και Αττική στο κόκκινο, ο τουρισμός «να’ναι καλά»

πρώτη σταγόνα της βροχής σκότωσε το καλοκαίρι έγραφε ο Οδυσσέας Ελύτης. Τι γίνεται όμως με το νέο κύμα της πανδημίας που ήρθε νωρίτερα του αναμενόμενου; Την ταινία Don’t look up θυμίζει η αντίδραση της κυβέρνησης που αρνείται να παραδεχτεί την ύπαρξη νέου κύματος και να πάρει οποιοδήποτε μέτρο όσο διαρκεί η τουριστική περίοδος. Ο τουρισμός, σύμφωνα με την πρόσφατη έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδος, προβλέπεται να πιάσει το 80-85% των εισπράξεων του 2019. Η κυβέρνηση δεν θέλει με τίποτα να διακινδυνέψει το

τουριστικό momentum, μετά από δύο χρόνια που το στοίχημά της με το καλοκαιρινό άνοιγμα χωρίς περιορισμούς δεν απέδωσε τα αναμενόμενα. Όλα αυτά συμβαίνουν, ενώ ο ΠΟΥ ανακοίνωσε αύξηση των κρουσμάτων παγκοσμίως κατά 20%, σε μεγάλο βαθμό εξαιτίας των παραλλαγών Όμικρον 4 και 5. Όπως και για τις παραδόσεις όπλων στην Ουκρανία έτσι και για την εκτίναξη των κρουσμάτων σε τουριστικούς προορισμούς, μας πληροφορούν τα ευρωπαϊκά ΜΜΕ. Όπως χαρακτηριστικά έγραψε η Handelsblatt, «ο κορονοϊός ταξιδεύει: παραθεριστές φέρνουν

τον ιό στην Ελλάδα». Σύμφωνα με τους ειδικούς του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας, 14 δημοφιλή νησιά έχουν βαθμό θετικότητας που ξεπερνά το 50%. Την εβδομάδα 20 έως 26 Ιουνίου οι υψηλότερες θετικότητες καταγράφηκαν στη Μύκονο (53,53%) και στη Μήλο, όπου η θετικότητα ανήλθε στο 52,45%, από 32,31% την εβδομάδα 13 έως 19 Ιουνίου (αύξηση 62,3%). Ταυτόχρονα, ωστόσο, ανησυχία προκαλεί και η επιδημιολογική εικόνα στις μεγάλες πόλεις. Ενδεικτικό είναι πως η θετικότητα στη Δυτική Αττική έχει εκτοξευτεί στο 30,64%, έναντι 21,51% την προηγούμενη εβδομάδα (αύξηση 42,4%%).

Πρινηδόν

ΣΑΒΒΑΤΟ 2 - ΚΥΡΙΑΚΗ 3 ΙΟΥΛΙΟΥ 2022

Σχόλια στο ημίφως Συνθήκες γαλέρας στην ακτοπλοΐα Ένας θάνατος οδηγού στο γκαράζ και ένας τραυματισμός ναυτεργάτη μέσα σε δύο 24ωρα, στο ίδιο επιβατηγό πλοίο, το «∆ιονύσιος Σολωμός», προκαλούν ερωτήματα για τις συνθήκες εργασίας που επικρατούν σε πολλά πλοία, ειδικά την καλοκαιρινή περίοδο. Τα διαδοχικά ναυτικά ατυχήματα στην επιβατηγό ναυτιλία αναδεικνύουν τα ανεπαρκή μέτρα ασφαλείας στην εκτέλεση διαφόρων εργασιών. Σε συνδυασμό με τα εξοντωτικά ωράρια εργασίας θέτουν σε κίνδυνο τη σωματική ακεραιότητα και την ίδια τη ζωή των ναυτεργατών, όπως επισημαίνει και η ΠΕΝΕΝ. Όσον αφορά τους ελέγχους των αρμόδιων λιμενικών αρχών, αποδεικνύονται πενιχροί και οι ευθύνες εφοπλιστώνκυβέρνησης-ΥΕΝ για την εργασιακή εξουθένωση των ναυτεργατών είναι τεράστιες.

Βασίλης Παπαγεωργίου

«Νέα» ΕΓΣΣΕ χωρίς εργατικά δικαιώματα Για ένα έτος θα ισχύσει η «εθνική γενική συλλογική σύμβαση εργασίας» που υπέγραψε η ΓΣΕΕ με τους εργοδοτικούς φορείς. Ωστόσο, δεν προσθέτει το παραμικρό δικαίωμα για τους εργαζόμενους. Οι «κορυφαίες κατακτήσεις που παραμένουν σε ισχύ», που λέει η ΓΣΕΕ, είναι κάποια επιδόματα και οι… άδειες. Απόλυτη η υποταγή στον μνημονιακό νόμο που δίνει μόνο στην εκάστοτε κυβέρνηση τη δυνατότητα να αυξάνει τον κατώτατο μισθό, επιχειρώντας να καταργήσει τις εργατικές διεκδικήσεις. Εντέλει, η νέα ΕΓΣΣΕ είναι μια συμφωνία ταξικής συνεργασίας και εργασιακής ειρήνης, που τηρεί απαρέγκλιτα ο αστικοποιημένος συνδικαλισμός των Παναγόπουλων και Σία. Άλλωστε, σε κανέναν αγώνα για υπογραφή κλαδικών συμβάσεων δεν βάζουν πλάτη οι ταγοί του υποταγμένου συνδικαλισμού.

Ταφόπλακα στις διεκδικήσεις για αναδρομικά Κυβέρνηση και δικαστική εξουσία έβαλαν «ταφόπλακα» στις διεκδικήσεις των συνταξιούχων για καταβολή αναδρομικών που αφορούσαν μνημονιακές περικοπές σε επικουρικές συντάξεις και δώρα, που είχαν γίνει το 2012. Η απόφαση του ΣτΕ «έκαψε» το δικαίωμα 2,1 εκατ. συνταξιούχων να διεκδικήσουν την καταβολή αναδρομικών γι αυτές τις περικοπές. Μεγάλοι «χαμένοι», οι περίπου 1,2 εκατ. χαμηλοσυνταξιούχοι, που δεν έλαβαν ούτε ευρώ από τα αναδρομικά για τις κύριες συντάξεις, που δόθηκαν το 2020.

Σταύρος Μανίκας* Η κυβέρνηση της ΝΔ, με μια τροπολογία της τελευταίας στιγμής, παράκαμψε την απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου που είχε κηρύξει άκυρη την επέκταση του τρίτου χρόνου παραμονής των ΚΤΕΛ στις αστικές συγκοινωνίες και την επέκτεινε για έναν ακόμα χρόνο, χαρίζοντας και ένα επιπλέον 25% του συγκοινωνιακού έργου. Χρησιμοποιώντας το ψεύτικο πρόσχημα «περί επιδημίας και προστασίας του επιβατικού κοινού» επιδοτεί τους νέους «νοικοκυραίους» της οικογένειας Μητσοτάκη με πολλαπλάσια ποσά έναντι των δημόσιων μεταφορών. Δίνουν 45 εκατ. ευρώ στα ΚΤΕΛ με τα 150 «σαραβαλάκια» και συνθήκες εργασιακής γαλέρας, έναντι μόλις 11 εκατ. ευρώ που κοστί-

Πλέον, μόλις 350.000 συνταξιούχοι, που είχαν υποβάλει έγκαιρα σχετικές αγωγές, θα μπορέσουν να διεκδικήσουν τα «κλεμμένα». Η απόφαση του ΣτΕ έρχεται σε πλήρη αντίθεση με την πιλοτική δίκη που είχε διεξαχθεί το 2015 και είχε επικυρωθεί το 2020.

Ένας Κουρός δεν φέρνει την άνοιξη… Εννοούμε τον Κουρός Νουρμοχαμαντί Μπαϊγκί, τον 19χρονο από το Ιράν που έσπασε σχεδόν όλα τα κοντέρ στις Πανελλαδικές. Κι όταν λέμε «άνοιξη», εννοούμε την άνοιξη της παιδείας, την πρόσβαση όλων των προσφυγόπουλων στη δημόσια εκπαίδευση. Οι αριθμοί είναι αμείλικτοι: μόνο ένα 10% των παιδιών των

καμπ της Λέσβου πηγαίνουν σχολείο. Η μεγάλη πλειονότητά τους όχι μόνο βρίσκεται εκτός σχολικής τάξης αλλά συχνά κινδυνεύει και με απέλαση, βίαιη επαναπροώθηση, ενώ υφίσταται κακουχίες και εξευτελισμούς. Η επιτυχία του Κουρός δεν οφείλεται στην εκπαιδευτική πολιτική του Κ. Μητσοτάκη αλλά κυρίως στην αξιοθαύμαστη προσωπική του προσπάθεια, καθώς και στη βοήθεια των καθηγητών και των συμμαθητών του και στο κίνημα αλληλεγγύης προς τους πρόσφυγες μέσα κι έξω από τα καμπ.

Καταρρέει η υπεράσπιση Λιγνάδη Την ενοχή του Δημήτρη Λιγνάδη για τους τρεις από τους τέσσερις

καταγγελλόμενους βιασμούς ανηλίκων πρότεινε ο εισαγγελέας στην πολύκροτη δίκη. Η πρόταση συνιστά μια πρώτη ήττα για την αλαζονεία της χυδαίας και προσβλητικής υπερασπιστικής γραμμής του «θεατράνθρωπου» Δημήτρη Λιγνάδη και για τα ΜΜΕ που έλεγαν ότι «κατηγορείται για το τίποτα». Στο κενό πέφτει και η προσπάθεια να βαπτιστεί και αυτή η υπόθεση «σκευωρία» με πολιτικά κίνητρα, με δήθεν στόχο να πλήξουν την κυβέρνηση και τη Λίνα Μενδώνη. Τίποτα δεν έχει κριθεί ακόμα, ωστόσο αυτή η «ρωγμή» συνιστά μια αρχική δικαίωση για όσους βγήκαν μπροστά και στοχοποιήθηκαν από τον Α. Κούγια, τον Δ. Λιγνάδη και τους ισχυρούς προστάτεςυποστηρικτές του.

Έξω τα ΚΤΕΛ από τις αστικές συγκοινωνίες ζητώ τον λόγο ζουν στον ΟΣΥ τα 950 λεωφορεία και οι 3.500 οδηγοί. Η απάντηση των εργαζομένων του Οργανισμού στην τροπολογία ήταν η άμεση κήρυξη 24ωρης απεργίας, την οποία όπως αναμενόταν, η κυβέρνηση με τη βοήθεια της «στραβής» κι όχι τυφλής αστικής δικαιοσύνης, έβγαλε παράνομη. Στη συγκέντρωση των εργαζομένων στον ΟΑΣΑ, ο εμπνευστής και οργανωτής της διάλυσης της δημόσιας

συγκοινωνίας, πρώην πρύτανης του ΕΜΠ, Γ. Γκόλιας, φρόντισε να εξαφανιστεί. Αποτέλεσμα οι εργαζόμενοι να συναντηθούν με τη διευθύνουσα σύμβουλο του ΟΑΣΑ, Αρ. Αντωνοπούλου, και να της εκθέσουν την ανησυχία τους και τις προτάσεις τους. Η τοποθέτηση της Ενωτικής Αγωνιστικής Συνεργασίας ήταν η εξής: Διαφωνούμε με τη δικαιολογία της κυβέρνησης ότι παραχωρήθηκε έργο στα ΚΤΕΛ, γιατί ο νόμος εισόδου ιδιωτών στη δημόσια συγκοινωνία ψηφίστηκε το 2011, τα ΚΤΕΛ στη Θεσσαλονίκη μπήκαν επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, το 2018, και ο νόμος για την είσοδο των ΚΤΕΛ στην Αθήνα προωθήθηκε από την κυβέρνηση ΝΔ τέλη του 2019, πριν από την επιδημία.

Όλα τα παραπάνω είναι η εφαρμογή της πολιτικής επιλογής για την κατάργηση των κοινωνικών αγαθών και την ιδιωτικοποίησή τους στον βωμό της κερδοσκοπίας. Ούτε ένα μέτρο νέας λεωφορειακής γραμμής στα αστικά ΚΤΕΛ! Σε περίπτωση εφαρμογής της τροπολογίας, αγώνας διαρκείας. Άμεσα συμφωνία για χρονοδιάγραμμα απομάκρυνσης των ιδιωτικών ΚΤΕΛ από τις δημόσιες μεταφορές και οικονομική ενίσχυση των ΟΑΣΑ, ΟΣΥ, ΣΤΑΣΥ, με προσλήψεις και λεωφορεία, ώστε να παράσχουν αξιόπιστες και ποιοτικές συγκοινωνίες προς όφελος του λαού. *μέλος ΔΣ συνδικάτου ΟΑΣΑ, Ενωτική Αγωνιστική Συνεργασία

Πολιτική

Πανελλαδική μέρα

Ντίνα Χαριτάτου

ΑΝΤΑΡΣΥΑ

Στους δρόμους κατά του ΝΑΤΟ ▸ Πορεία στην αμερικάνικη πρεσβεία, δράσεις σε πολλές πόλεις

ην ώρα που το ΝΑΤΟ αναβαθμίζεται σε παγκόσμιο χωροφύλακα και οργανώνει άκρως επικίνδυνα πολεμικά σχέδια στο πλαίσιο του οξύτατου ανταγωνισμού με Ρωσία και Κίνα, μάχιμες δυνάμεις της αντικαπιταλιστικής και αντιιμπεριαλιστικής Αριστεράς, αντιπολεμικές πρωτοβουλίες και κινηματικές συλλογικότητες σήκωσαν το γάντι και αποφάσισαν να ορθώσουν σημαία αντίστασης, προειδοποιώντας για την απειλητική τροχιά της διαρκούς πολεμικής προετοιμασίας. Ο Αντιπολεμικός Διεθνιστικός Συντονισμός και η Αντιπολεμική Πρωτοβουλία αριστερών οργανώσεων (συμμετέχουν ΑΝΤΑΡΣΥΑ, ΑΠΟ, ΔΕΑ, ΕΚΚΕ, Κόκκινο Νήμα, ΝΑΡ-νΚΑ, Ξεκίνημα, ΟΚΔΕ, ΟΚΔΕ Σπάρτακος) προσδιόρισε αρκετό

ΙΣΠΑΝΙΑ

καιρό νωρίτερα ως μέρα πανελλαδικής δράσης κατά του ΝΑΤΟ και των πολέμων κεφαλαίου και ιμπεριαλισμού την 29η Ιούνη, μέρα της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ. Στην Αθήνα πήραν την πρωτοβουλία για μια «μεγάλη» πορεία, από τα Προπύλαια στην αμερικάνικη πρεσβεία, με «σταθμούς» στη βουλή και τα γραφεία της ΕΕ. Στη μαχητική πορεία συμμετείχε ένα αρκετά μαζικό μπλοκ φοιτητικών συλλόγων, ενώ το παρών έδωσαν αρκετές ακόμα αριστερές οργανώσεις [μεταξύ άλλων ΚΚΕ (μ-λ), ΕΕΚ, Μ-Λ ΚΚΕ, Αναμέτρηση, Παρέμβαση, Κ/Σχέδιο-ΑΡΑΝ] και συλλογικότητες («Ηλέκτρα Αποστόλου», Ταξική Αντεπίθεση). Παρότι εκατοντάδες αγωνιστές πορεύτηκαν μέχρι την πρεσβεία των ΗΠΑ, είναι σίγουρο πως απαιτούνται

άλλα επίπεδα μαζικότητας ως απάντηση στα ΝΑΤΟϊκά σχέδια και την καυτή πολεμική απειλή. Αξιοσημείωτο είναι πως, ενώ η ημερομηνία της διαδήλωσης είχε ανακοινωθεί βδομάδες πριν, το ΚΚΕ επέλεξε να κάνει κινητοποίηση την επόμενη μέρα, στις 30/6, στο υπουργείο Εθνικής Άμυνας. Ιδιαίτερη σημασία έχει το γεγονός πως συγκεντρώσεις και πορείες πραγματοποιήθηκαν σε πολλές πόλεις, κάνοντας τη Μέρα Δράσης πανελλαδική υπόθεση: Θεσσαλονίκη (πορεία στο Αμερικάνικο Προξενείο), Πάτρα, Γιάννενα, Τρίκαλα, Καρδίτσα, Ηράκλειο, Χανιά (Πέμπτη), Λέσβος, Ηγουμενίτσα και Αλεξανδρούπολη (πορεία την Κυριακή 26/6 στο λιμάνι) ήταν μερικές από τις πόλεις όπου εκδηλώθηκαν κινητοποιήσεις.

Παναγιώτης Ξοπλίδης | αποστολή στη Μαδρίτη

Αντιπολεμική σφήνα έβαλε η μαζική διαδήλωση ▸ ∆ιεθνής συνδιάσκεψη με συμμετοχή του ΝΑΡ

Σύνοδος του ΝΑΤΟ στη Μαδρίτη και η σφαγή στη Μελίγια προκάλεσαν μετά από καιρό τη μαζική εμφάνιση αντιπολεμικού κινήματος στην Ισπανία, μια χώρα όπου η προπαγάνδα αιτιολόγησης του πολέμου είναι κυρίαρχη, ενώ η υποχώρηση της αντιιμπεριαλιστικής και διεθνιστικής πάλης βαθύτατη. Οι 30.000 διαδηλωτές στο συλλαλητήριο της 26ης Ιούνη, με σημαντικό τον ρόλο των οργανώσεων της αντικαπιταλιστικής, κομμουνιστικής αριστεράς και των συνδικάτων, έδωσαν απάντηση στη φιλοπόλεμη και ρατσιστική πολιτική του αστικού μπλοκ εξουσίας, προκαλώντας ρωγμές στον εκλογικό συνασπισμό των Podemos/Ενωμένης Αριστεράς/ΚΚΙ αλλά και στη συνδικαλιστική γραφειοκρατία που στηρίζει τις κυρίαρχες πολιτικές. Η Αριστερά στην Ισπανία βρίσκεται σε κρίση και σε μεγάλο βαθμό είχε υποταχθεί στις επιλογές του κυβερνητισμού ή στον

διαχωρισμό της παρέμβασης στο κίνημα από την εκλογική και πολιτική τακτική. Έτσι, η νεολαία του ΚΚΙ εμφανίστηκε στην αντινατοϊκή διαδήλωση με σφυροδρέπανα και αντιιμπεριαλιστικά συνθήματα, ενώ η κυβέρνηση που στηρίζει, μόλις μια μέρα πριν, είχε δολοφονήσει, μαζί με τη μαροκινή, δεκάδες πρόσφυγες στον φράχτη μιας αποικιακής κτήσης του ισπανικού κράτους. Τα μεγάλα συνδικάτα κάλεσαν επίσης στη διαδήλωση, καθώς οι συνέπειες των πολεμικών εξοπλισμών είναι δραματικές για την εργατική τάξη. Αν και έχουν πλήρως υποταχθεί στην γραμμή της κοινωνικής ειρήνης, αισθάνονται πλέον την ισχυρή πίεση της βάσης τους, με αποτέλεσμα να στηρίξουν μια αντιπολεμική και αντικυβερνητική διαδήλωση. Στην ευρωπαϊκή αντιπολεμική συνδιάσκεψη, που πραγματοποιήθηκε το Σάββατο 25/6, από την Ισπανία συμμε-

ΣΑΒΒΑΤΟ 2 - ΚΥΡΙΑΚΗ 3 ΙΟΥΛΙΟΥ 2022

τείχε η συλλογικότητα CATP (Comite por la Alianza de Trabajadores y Pueblos/ Επιτροπή για τη Συμμαχία Εργατών και Λαών), που συσπειρώνει πρωτοπόρους συνδικαλιστές και αγωνιστές, το γαλλικό POI (Ανεξάρτητο Κόμμα Εργαζομένων) και αντιπροσωπείες από Ρουμανία, Βέλγιο, Πορτογαλία, Γερμανία και Αυστρία, καθώς και από το ΝΑΡ. Στο επίκεντρο βρέθηκε η προσπάθεια για την ανεξαρτησία του εργατικού-λαϊκού κινήματος μέσα σε συνθήκες υποταγής μεγάλου μέρους της Αριστεράς υπό «ξένες σημαίες», του ΝΑΤΟ, της Ρωσίας, των αστικών τάξεων. Το ζήτημα του πολέμου μπορεί να λειτουργήσει ως τομή για την ανατροπή της υφιστάμενης κατάστασης, καθώς σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες οι λαοί δείχνουν τη θέλησή τους να αγωνιστούν ενάντια στην κοινωνική βαρβαρότητα. Η συνδιάσκεψη εξέδωσε ψήφισμα καταδίκης της σφαγής στη Μελίγια.

Συνεδρίαση του ΠΣΟ στις 3 Ιούλη

Με τη συνεδρίαση του Πανελλαδικού Συντονιστικού Οργάνου της ΑΝΤΑΡΣΥΑ, που έχει συγκληθεί από την ΚΣΕ την Κυριακή 3 Ιουλίου στις 11 π.μ. στη Γεωπονική, το μέτωπο της αντικαπιταλιστικής Αριστεράς ανασυντάσσει τις δυνάμεις του και αναβαθμίζει την παρέμβασή του, καθώς οξύνεται η ταξική πάλη και η πολιτική αντιπαράθεση. Βρισκόμαστε «μέσα σε μια περίοδο που συνεχίζεται η μακρόσυρτη και πολύπλευρη κρίση του συστήματος (πόλεμος, στασιμοπληθωρισμός, πανδημία, κλιματική αλλαγή), κλιμακώνονται οι επιθέσεις αλλά και οι αντιστάσεις της εργατικής τάξης και της νεολαίας ενάντια στην κυβέρνηση και το σύστημα συνολικά, μεγαλώνει η πολιτική αστάθεια και επιταχύνονται οι εξελίξεις με ανοιχτή την προοπτική πρόωρων εκλογών το φθινόπωρο», τονίζεται στην ανακοίνωση της Κεντρικής Συντονιστικής Επιτροπής, με την οποία συγκαλείται το ΠΣΟ. «Οι προκλήσεις για το εργατικό κίνημα, τη μαχόμενη αριστερά και την ΑΝΤΑΡΣΥΑ είναι μεγάλες. Η συνεδρίαση του ΠΣΟ είναι βήμα στην προσπάθεια να ανταποκριθούμε!», συμπληρώνεται. Στις νέες συνθήκες αναβαθμισμένης πολιτικής αντιπαράθεσης είναι εξαιρετικά αναγκαία η ανασυγκρότηση της παρέμβασης της αντικαπιταλιστικής Αριστεράς και της ΑΝΤΑΡΣΥΑ. Οι δυνάμεις του μετώπου τα προηγούμενα χρόνια είχαν πρωτοπόρα συμβολή στους αγώνες και το μαζικό κίνημα. Γι' αυτό αποτελεί σήμερα κρίσιμο ζητούμενο να συζητήσει συλλογικά το δυναμικό της ΑΝΤΑΡΣΥΑ. Ήδη προετοιμάζονται συνελεύσεις Τοπικών Επιτροπών, αμέσως μετά τη συνεδρίαση του ΠΣΟ.

ΣΑΒΒΑΤΟ 2 - ΚΥΡΙΑΚΗ 3 ΙΟΥΛΙΟΥ 2022

Συνέλευση Αντιπολεμικού ∆ιεθνιστικού Συντονισμού στις 7 Ιούλη

ΜΕΤΑ από ένα διάστημα με πολλές παρεμβάσεις, ο Αντιπολεμικός Διεθνιστικός Συντονισμός προχωρά σε νέα συνέλευση για να συζητήσει τις εξελίξεις στα πολεμικά μέτωπα, τη Σύνοδο του ΝΑΤΟ, τα ελληνοτουρκικά. Θα γίνει απολογισμός δράσης και σχεδιασμός για την επόμενη περίοδο. Καλούνται σε συμμετοχή αγωνιστές/στριες και κινήσεις-συλλογικότητες του εργατικού και νεολαιίστικου κινήματος, καθώς και από γειτονιές, αντιρατσιστικές και αντιπολεμικές πρωτοβουλίες. Η συνέλευση του Αντιπολεμικού Διεθνιστικού Συντονισμού θα πραγματοποιηθεί την Πέμπτη 7 Ιούλη, στις 7 μ.μ. στο Κηπάκι της Τσαμαδού, στα Εξάρχεια (απέναντι από το Στέκι Μεταναστών).

Πριν: «Τσεκάρετε» τη συνδρομή σας ενόψει Σεπτεμβρίου

Ο ΙΟΥΛΙΟΣ ήταν ανέκαθεν μήνας ανανέωσης και δημιουργίας νέων συνδρομών του Πριν. Ενόψει και του «καυτού» πολιτικά αλλά και οικονομικά χειμώνα που έχουμε μπροστά, η ενίσχυση της εφημερίδας είναι απαραίτητη. Οι συνδρομές είναι δίμηνες (12 ευρώ και ενίσχυση), εξάμηνες (50 ευρώ, 35 για νέους) ή ετήσιες (100 ευρώ, 70 για νέους). Η κατάθεση γίνεται στον λογαριασμό Alpha Bank 260002002006023 (IBAN: GR 1801402600260002002006023), Δικαιούχος: Εκδόσεις-Μελέτες-Έρευνες «Πριν». Στη συνέχεια, στέλνετε ενημερωτικό e-mail με τα στοιχεία σας στο info@prin.gr. Συνδρομές και ενισχύσεις δίνονται και σε μέλη της Σ.Ε.

«Μαρξισμός 2022»: Τριήμερο συζητήσεων στην Νομική (8-10/7)

Οι εκλογικές βραδιές δεν θα είναι οι ίδιες

ΤΟ ΤΡΙΗΜΕΡΟ 8-10 Ιουλίου το Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα (ΣΕΚ) διοργανώνει στη Νομική Σχολή Αθήνας τον «Μαρξισμό 2022», ένα τριήμερο ιδεών, αναζητήσεων εναλλακτικών λύσεων στην πολύπλευρη καπιταλιστική κρίση. «Η κρίση δική τους, οι αντιστάσεις δικές μας!» και «Πάλη για την ανατροπή, πάλη για τον Σοσιαλισμό!» είναι οι τίτλοι των δυο κεντρικών συζητήσεων που θα πραγματοποιηθούν την Παρασκευή 8/7 (7 μ.μ.) και την Κυριακή 10/8 (6 μ.μ.) αντίστοιχα. Ολόκληρο το ωρολόγιο πρόγραμμα του «Μαρξισμού 2022» στο sekonline.gr. «ΟΙ ΔΗΜΟΣΚΟΠΗΣΕΙΣ που δεν δημοσιεύονται είναι αυτές που επηρεάζουν την πολιτική ζωή», δήλωνε ο Ηλίας Νικολακόπουλος σε συνέντευξή του στο Πριν το 2013. Ο 75χρονος εκλογολόγος πέθανε ξαφνικά την Πέμπτη (30/6) από καρδιακή ανακοπή στη Σύρο. Είχε κερδίσει, με το έργο του, τον σεβασμό των «αντιπάλων» και της κοινωνίας. Πέρα από την τηλεοπτική του διαδρομή, υπήρξε από τους πρωτοπόρους της εκλογικής κοινωνιολογίας στην Ελλάδα. Ήταν πρόεδρος των Αρχείων Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας (ΑΣΚΙ). Η Συντακτική Επιτροπή του Πριν εκφράζει τα ειλικρινή της συλλυπητήρια στην οικογένεια και τους οικείους του.

Επικαιρότητα

Ακροβασίες

| Βασίλης Παπαγεωργίου

Με ένα ...κλικ ΟΜΑ∆Α ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΗΣ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑΣ ΣΤΑ ΝΟΤΙΑ (3/7)

Την Κυριακή 3/7 στις 7 μ.μ. στη Λέσχη Εργαζομένων και Νεολαίας ΕλληνικούΑργυρούπολης (Λεωφόρος Κύπρου 172) θα πραγματοποιηθεί Ανοιχτή Ομάδα Εργασίας της Επιτροπής Βάσης Νότιων Συνοικιών της Πρωτοβουλίας για Σύγχρονο Κομμουνιστικό Πρόγραμμα και Κόμμα με θέμα: «Η επανάσταση στην εποχή μας και το κοινωνικό και πολιτικό υποκείμενο της. Επαναστατική τακτική και στρατηγική». Εισηγητής: Μπάμπης Συριόπουλος.

ΙΛΙΣΙΑ: ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ ΤΟ 23ο ΑΝΤΙΡΑΤΣΙΣΤΙΚΟ ΦΕΣΤΙΒΑΛ

Το 23ο Αντιρατσιστικό Φεστιβάλ, το οποίο ξεκίνησε την Παρασκευή (1/7) στην Πανεπιστημιούπολη στα Ιλίσια, συνεχίζεται το Σάββατο (2/7) και Κυριακή (3/7) με συναυλίες, συζητήσεις, πολιτιστικά δρώμενα και υπέροχες γεύσεις. Τιμή εισόδου: 5 ευρώ. Για άνεργους/ες, μετανάστες/στριες, πρόσφυγες/ισσες η είσοδος είναι δωρεάν. Το αναλυτικό πρόγραμμα στο http://www.antiracistfestival.gr.

ΚΑΛΑΜΑΤΑ: 11ο ΑΝΤΙΡΑΤΣΙΣΤΙΚΟΑΝΤΙΦΑΣΙΣΤΙΚΟ ΦΕΣΤΙΒΑΛ

Αυτό το Σαββατοκύριακο (2-3/7) η Αντιφασιστική Κίνηση Καλαμάτας διοργανώνει στον περίβολο του χώρου της Περιφερειακής Ενότητας Μεσσηνίας (κτίριο πρώην Νομαρχίας) το 11 ο ΑντιρατσιστικόΑντιφασιστικό Φεστιβάλ. Είσοδος ελεύθερη. Το πρόγραμμα στην σελίδα της Κίνησης στο Facebook.

ΤΡΙΚΑΛΑ: ΠΛΗΣΙΑΖΕΙ ΤΟ 7Ο ΑΝΤΙΡΑΤΣΙΣΤΙΚΟ ΦΕΣΤΙΒΑΛ

Στις 8 και 9 Ιουλίου, στο Πάρκο Ματσόπουλου και με δωρεάν είσοδο, θα πραγματοποιηθεί το 7ο Αντιρατσιστικό Φεστιβάλ Τρικάλων με σύνθημα «Τον κόσμο αυτόν θα δεις, θα τον αλλάξουμε εμείς». Η πρώτη μέρα είναι αφιερωμένη στη μνήμη του Βασίλη Μάγγου. Η κεντρική εκδήλωση είναι για την Ουκρανία, με ομιλητές τους Γ. Μιχαηλίδη και Γ. Τσιάρα. Το Σάββατο 9/7 θα πραγματοποιηθεί η εκδήλωση «Ενεργειακή φτώχεια, Επισιτιστική κρίση, Κλιματική καταστροφή», με ομιλητές τους Κ. Βουρεκά και Δ. Σπανούδη. Αναλυτικά στη σελίδα του φεστιβάλ στο Facebook.

ΚΕ∆∆Α: Πανελλαδική συνέλευση την Τρίτη 5 Ιούλη Η Κίνηση για τις Ελευθερίες, τα Δημοκρατικά Δικαιώματα, την Αλληλεγγύη (ΚΕΔΔΑ) θα πραγματοποιήσει την Τρίτη (5/7) στις 7 μ.μ. πανελλαδική συνέλευση για την αποτίμηση και τον περαιτέρω προγραμματισμό της δράσης της. Θα υπάρξει ενιαία διαδικασία με δια ζώσης παρουσία σε δύο χώρους (Αθήνα και Θεσσαλονίκη) και με ταυτόχρονη διαδικτυακή σύνδεση μέσω zoom για τα μέλη και τους φίλους από άλλες περιοχές. Στην Αθήνα ο χώρος είναι το προαύλιο της Νομικής Σχολής (είσοδος από πεζόδρομο Μασσαλίας), ενώ στη Θεσσαλονίκη τα «γρασίδια» της Φιλοσοφικής του ΑΠΘ.

Συνέντευξη τύπου (5/7) για την Ακαδημία Πλάτωνα Την Τρίτη 5/7 στις 12 το μεσημέρι η Λαϊκή Συνέλευση Κολωνού-ΣεπολίωνΑκαδημίας Πλάτωνα και η Πρωτοβουλία Αγώνα για το Πάρκο της Ακαδημίας Πλάτωνα διοργανώνουν συνέντευξη τύπου μέσα στο πάρκο (είσοδος επί των οδών Μοναστηρίου και Τηλεφάνους). Θέμα της, η καταγγελία του σχεδίου της δημοτικής αρχής Μπακογιάννη και της υπουργού Πολιτισμού Λίνας Μενδώνη για την αλλοίωση του μοναδικού χαρακτήρα του πράσινου ελεύθερου Αρχαιολογικού Άλσους της Ακαδημίας Πλάτωνα.

Τον Σεπτέμβρη συμπληρώνονται 100 χρόνια από την ήττα του ελληνικού στρατού στη Μικρασιατική Εκστρατεία, έναν βάρβαρο και καταστροφικό πόλεμο. Το αφιέρωμα του Πριν επιχειρεί να φωτίσει τα αίτια του πολέμου στο ιστορικό του πλαίσιο, τον ρόλο των εμπλεκόμενων κρατών και τάξεων και τα πάντα αναγκαία προσχήματα για τη συστράτευση της εργαζόμενης πλειοψηφίας.

Αφιέρωμα

ΣΑΒΒΑΤΟ 2 - ΚΥΡΙΑΚΗ 3 ΙΟΥΛΙΟΥ 2022

1922

Ο εθνικισμός καταστρέφει

Εθνικά δίκαια για τους αστούς, συμφορές για τους λαούς

απόβαση του ελληνικού στρατού στη Σμύρνη τον Μάιο του 1919, η κατάληψη της πόλης και των γύρω περιοχών ήταν η έναρξη της μικρασιατικής εκστρατείας με το γνωστό καταστροφικό αποτέλεσμα. Η αρχή έχει σημασία για τη συνέχεια. Είχε προηγηθεί η συμμετοχή της Ελλάδας –της μισής αρχικά και ολόκληρης μετέπειτα– στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο στο πλευρό της Αντάντ. Επίσης, η κυβέρνηση Βενιζέλου είχε εκστρατεύσει στην Ουκρανία κατά της σοβιετικής εξουσίας (Γενάρης-Απρίλης 1919). Στις 6 Μαΐου 1919 στο Παρίσι, σύμφωνα με τα απομνημονεύματα του Ε. Βενιζέλου, τον ρώτησε ο βρετανός πρωθυπουργός Λόιντ Τζορτζ: «Έχετε διαθέσιμον στρατόν»; Μετά την καταφατική απάντηση του έλληνα πρωθυπουργού, ο Λ. Τζορτζ του ανακοίνωσε: «Απεφασίσαμεν σήμερον μετά του Προέδρου Ουίλσωνος και του κ. Κλεμανσώ ότι δέον να καταλάβετε την Σμύρνην». Τότε συνέπεσαν

προσωρινά οι ιμπεριαλιστικές επιδιώξεις της Αντάντ –κυρίως της Βρετανίας– με την πραγμάτωση της Μεγάλης Ιδέας της ελληνικής αστικής τάξης. Έτσι αποφασίζονταν στην αριστερή όχθη του Σηκουάνα οι τύχες εκατομμυρίων ανθρώπων και στις δύο πλευρές του Αιγαίου. Πολλά δεν είχαν υπολογίσει ο Ε. Βενιζέλος και η μεγαλοαστική τάξη που τον στήριζε· τις αντιθέσεις και την αλλαγή στάσης στο στρατόπεδο της Αντάντ, καθώς η Γαλλία και η Ιταλία ήταν επιφυλακτικές από την αρχή στην ελληνική επέκταση στη Μικρά Ασία, καθώς είχαν τις δικές τους φιλοδοξίες, την αφύπνιση του πληγωμένου εθνικισμού των τουρκικών πληθυσμών και την άνοδο της τουρκικής αστικής τάξης. Κυρίως, όμως, δεν υπολόγισαν την κούραση του ελληνικού λαού –πρώτα απ’ όλα των φαντάρων– από τους πολέμους που κρατούσαν από το 1912 μέχρι τότε. Ήδη από το 1921 υπήρχαν 90.000 λιποτάχτες στην «Παλαιά Ελλάδα», σύμφωνα με δημοσίευμα της τότε Καθημερινής.

Ο κυνισμός των αστικών συμφερόντων, το μοίρασμα εδαφών και ανθρώπων, οι ψεύτικες υποσχέσεις, οι σφαγές και οι εκτοπισμοί πληθυσμών καλύπτονταν από τα ιδεολογήματα περί εθνικών δικαίων, ιστορικού προορισμού, εκπολιτισμού κ.λπ. Ο ιστορικός Νίκος Ψυρούκης έγραψε δεκαετίες πριν για τη μικρασιατική εκστρατεία ότι «ο πόλεμος των πετρελαίων παρουσιάστηκε από τη “Μεγάλη Ιδέα” σαν ιερός πόλεμος των Ελλήνων». Ο πόλεμος πάντα αποκαλύπτει το πραγματικό πρόσωπο των εμπλεκομένων. Οι μοναρχικοί, που κέρδισαν τις εκλογές τον Οκτώβρη του 1920 υποσχόμενοι ειρήνη, συνέχισαν τον πόλεμο μέχρι τέλους, κάνοντας σχέδια για κατάληψη και της… Κωνσταντινούπολης, εκτός της Άγκυρας. Το νεαρό τότε Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα Ελλάδος (ΣΕΚΕ) δοκιμάστηκε στις συνθήκες του πολέμου. Ξεπερνώντας τις αρχικές ταλαντεύσεις, πήρε ξεκάθαρη θέση κατά του άδικου επεκτατικού πολέμου από την πλευρά της Ελλάδας. Απέ-

Μπάμπης Συριόπουλος

φυγε να συμμαχήσει με τη μία ή την άλλη αστική πτέρυγα, κατοχυρώνοντας στην πράξη την αυτοτέλεια της εργατικής πολιτικής. Ωριμάζοντας από τον ριζοσπαστικό σοσιαλισμό των απαρχών του στον εργατικό, διεθνιστικό κομμουνισμό, διακήρυξε αμέσως μετά την υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών (Ιούλιος-Αύγουστος 1920), που έδινε το ελεύθερο για ελληνική προέλαση στην ενδοχώρα: «Η πατρίς, της οποίας ιδιοποιούνται το όνομα, η πατρίς των, για την οποίαν μας έστειλαν να πολεμήσουμε, δεν είναι παρά η γεωγραφική εκείνη έκτασις επί της οποίας απλώνεται η εκμετάλλευσίς των». Σήμερα, η ελληνική αστική τάξη συμμετέχει σε μια άλλη ουκρανική εκστρατεία από αυτήν του 1919, θυσιάζοντας τον ελληνικό λαό, όπως τότε, περιμένοντας ανταλλάγματα γι’ αυτόν της το ζήλο στην Ανατ. Μεσόγειο, όπως τότε. Ο σύγχρονος «πόλεμος των πετρελαίων» παρουσιάζεται σαν ιερός πόλεμος για τα «κυριαρχικά δικαιώματα» της χώρας, όπως τότε.

ΣΑΒΒΑΤΟ 2 - ΚΥΡΙΑΚΗ 3 ΙΟΥΛΙΟΥ 2022

Αφιέρωμα 1922

Καταστροφή με βαθύ ιστορικό αποτύπωμα Η απόβαση του ελληνικού στρατού στη Σμύρνη τον Μάιο του 1919, με απόφαση της «Διασυμμαχικής Διάσκεψης Ειρήνης» του Παρισιού και της ελληνικής κυβέρνησης, αποτελεί ορόσημο για τη σύγχρονη ιστορία της Ελλάδας και όχι μόνο. Το μέγεθος του επιθετικού τυχοδιωκτισμού ήταν ασύλληπτο: Η Ελλάδα των πέντε εκατομμυρίων κατοίκων, όντας ήδη σε πόλεμο επί επτά χρόνια (Βαλκανικοί Πόλεμοι, Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος), έστελνε μέσω γενικής επιστράτευσης 300.000 άντρες στις εσχατιές της Ανατολής, με στόχο την κατάληψη της Άγκυρας. Ο ελληνοτουρκικός Πόλεμος που ακολούθησε και η συντριπτική τελική ήττα των ελληνικών δυνάμεων, δικαιολογημένα βιώθηκε ως μια καταστροφή ιστορικών διαστάσεων. Οι οικονομικές, πολιτικές και στρατιωτικές συνέπειες της ήττας της «Μεγάλης Ιδέας», της «Ελλάδας των δύο ηπείρων και των πέντε θαλασσών», μετρήθηκαν με τη διπλή εθνοκάθαρση εκατομμυρίων ελληνο-χριστιανών και τουρκο-μουσουλμάνων, που εύηχα ονομάστηκε «ανταλλαγή πληθυσμών», τις οδύνες των εργατικών και λαϊκών στρωμάτων της Ελλάδας, τη βασανιστική πορεία των προσφύγων σε όλη τη χώρα και τη βαριά αίσθηση της απόλυτης εθνικής ταπείνωσης. Ο Νίκος Ψυρούκης, έγραφε σχετικά: «Στα χρόνια 1918-1922, στα χρόνια αυτής της μεγάλης δοκιμασίας, έδειξαν όλοι το πραγματικό τους πρόσωπο: Ξένες δυνάμεις, τάξεις, πολιτικά κόμματα και πολιτικοί, φανέρωσαν την πραγματική τους όψη». Η Μικρασιατική Καταστροφή επαναδιαμόρφωσε τα πολιτικά ρεύματα, ενώ οδήγησε και στην αποκρυστάλλωση του εργατικού κομμουνιστικού διεθνιστικού ρεύματος. Στο ΣΕΚΕ/ΚΚΕ (Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα Ελλάδας) και άλλες σοσιαλιστικές ομάδες, τέθηκε η πρόκληση να αναμετρηθούν από την «ημέρα μηδέν» με πολιτικά ερωτήματα που μια δεκαετία νωρίτερα είχαν διαλύσει την ευρωπαϊκή μαρξιστική σοσιαλδημοκρατία.

Με το τέλος του Α’ Παγκόσμιου Πολέμου, οι νικήτριες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις της Αντάντ εξορμούν για το μοίρασμα της πολεμικής λείας σε Νοτιοανατολική Ευρώπη και Μέση Ανατολή, παράλληλα με την προσπάθεια κατάπνιξης της Ρωσικής Επανάστασης. Η Ελλάδα συμμετείχε ενεργά, στο όνομα της «Μεγάλης Ιδέας», με μοναδική «παραφωνία» το νεαρό ΣΕΚΕ.

Ο χαρακτήρας του πολέμου

Ιμπεριαλιστικοί στόχοι και αστικές φιλοδοξίες Παναγιώτης Μαυροειδής

την αστική ιστοριογραφία, σε ό,τι αφορά τη μελέτη μεγάλων κοινωνικών και πολιτικών γεγονότων, η προσοχή επικεντρώνεται στον ρόλο των ηγετών ή ευρύτερα στις πολιτικές επιλογές αυτών ή των άλλων υποκειμένων (κυβερνήσεων, κρατών, συνασπισμών κλπ). Αντίθετα, υποβαθμίζεται η σημασία του οικονομικο-κοινωνικού πλαισίου και οι επιδιώξεις των τάξεων και στρωμάτων, ενώ απουσιάζουν οι λαοί και η δράση τους. Οι αντιπαραθέσεις περί της Μικρασιατικής εκστρατείας ή για φαινόμενα όπως ο Εθνικός Διχασμός, αντανακλούσαν βαθύτερες κοινωνικές εξελίξεις, ταξικά συμφέροντα και τάσεις και δεν μπορούν να αναχθούν

αποκλειστικά και καθοριστικά στον ρόλο βενιζελικών και αντιβενιζελικών κομμάτων. Αποτέλεσε άραγε η Μικρασιατική Εκστρατεία «απελευθερωτικό πόλεμο για τη λύτρωση των αδούλωτων αδερφών μας»; Το 1957, ο υπουργός Εξωτερικών της τότε κυβέρνησης Κωνσταντίνου Καραμανλή, Ευάγγελος Αβέρωφ, από το επίσημο βήμα της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, απαντώντας στον Τούρκο συνάδελφό του που είχε χαρακτηρίσει τον ελληνοτουρκικό πόλεμο 19191922 ως καταχτητικό πόλεμο από την πλευρά της Ελλάδας, δήλωνε: «...Ο πόλεμος αυτός έγινε, διότι προσεκλήθημεν όπως συμμετάσχομεν εις αυτόν υπό της Αγγλίας, της Γαλλίας και της Ιταλίας, αι οποίαι, δυνάμει της Συνθήκης των Σεβρών, εισέβαλαν εις την Μικράν Ασίαν και εκάλεσαν την Ελλάδα να καταλάβει την ακτήν, την

οποίαν όντως κατέλαβαν... Πρέπει να αναγνωρίσομεν ότι η Τουρκία απήντησε με μίαν υπερηφάνειαν και μίαν γενναιότητα, η οποία της έδωσε την εθνικήν της ανεξαρτησίαν. Αλλά πρέπει να υπάρξει προσοχή προτού αναφερθεί αυτός ο πόλεμος, ως πόλεμος ελληνικής κατακτήσεως. Ήτο πόλεμος συμμαχικής κατακτήσεως, εις την οποίαν η Ελλάς εκλήθη να λάβει μέρος, αλλά βεβαίως δεν ήτο ελληνικός πόλεμος». Για τα μισά από αυτά, ακόμη και διατυπωμένα πιο κομψά, ολόκληρη σχεδόν η ηγεσία του ΣΕΚΕ/ΚΚΕ, του μοναδικού κόμματος που αντιτάχθηκε (με παλινωδίες, δυσκολίες και σοβαρές συνέπειες) στον πόλεμο, κινδύνευσε να εκτελεστεί τον Σεπτέμβριο του 1922. Μετά το τέλος του Ά Παγκόσμιου Πολέμου, υπήρχε ένα νέο πλαίσιο για τις νικήτριες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις, εντός του οποίου εξορμούν από κοινού αλλά και σε ανταγωνι-

σμό μεταξύ τους για το διαμοιρασμό λείας και πόρων στην ευρύτερη περιοχή της Νότιας και Ανατολικής Ευρώπης καθώς και της Μέσης Ανατολής. Παράλληλα, στο πολιτικό στερέωμα σημειώνονται αλλαγές με μεγάλη σημασία. Από τη μια, η νίκη της Ρωσικής Εργατικής Επανάστασης και από την άλλη το κύμα των αντιαποικιακών εξεγέρσεων στη διετία 1919-1920 από την Κίνα ως το Σουδάν και από την Περσία ως τον Ευφράτη. Την ίδια στιγμή, η προοπτική ανατροπής του Σουλτάνου, από το αστικό εθνικιστικό τουρκικό κίνημα υπό τον Μουσταφά Κεμάλ, δημιουργούσε νέα δεδομένα για το σύνολο των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων. Αγγλία και Γαλλία κινδύνευαν να χάσουν τις παραχωρήσεις που είχαν αποσπάσει από την Οθωμανική κυβέρνηση. Ο έλεγχος των αντιαποικιακών εξεγέρσεων σε μια κατεύθυνση αντικατάστα-

Αφιέρωμα 1922 σης της αποικιοκρατίας με μια νέα μορφή σύνδεσης των ισχυρών καπιταλιστικών κρατών με τις αναδυόμενες αστικές τάξεις και η αποτροπή της πιθανότητας για σύνδεση με το κύμα των εργατικών σοσιαλιστικών επαναστάσεων, αποτέλεσαν σημαντικούς παράγοντες που πυροδότησαν πληθώρα γεγονότων. Η αναδιανομή της λείας την επαύριον του πολέμου, η ανακοπή των αντι-αποικιακών εξεγέρσεων και συνακόλουθα ο έλεγχος του Κεμαλικού εθνικισμού, καθώς και η κατάπνιξη της ρωσικής εργατικής επανάστασης, «συναντήθηκαν» στην περίπτωση της Ελλάδας, «σπρώχνοντάς» στην εκστρατεία στην Ουκρανία και, στη συνέχεια, στην απόβαση στη Μικρά Ασία. Ο Γάλλος πρωθυπουργός Κλεμανσό ήταν ο πρώτος που είχε χαϊδέψει τα αυτιά του Βενιζέλου, υποσχόμενος την «παραχώρηση» της Μικράς Ασίας, αν ο ελληνικός στρατός εκστρατεύσει στην Ουκρανία κατά των μπολσεβίκων. Ακολούθησαν οι Βρετανοί, παρά το γεγονός ότι είχαν δώσει την ίδια υπόσχεση και στην Ιταλία. Η ελληνική αστική τάξη μέσω των κυβερνήσεών της, τόσο στην εκδοχή του βενιζελισμού όσο και σε αυτήν του βασιλικού παλαιοκομματισμού, θεωρώντας ότι είναι «καβάλα στο άλογο» μιας θαυμαστής συγκυρίας, πήρε το ρίσκο ενός τεράστιου πολεμικού τυχοδιωκτισμού, θέλοντας να επεκτείνει τον χώρο της, δρώντας και ως χωροφύλακας των Μεγάλων αλλά και ως ενσαρκωτής της «Μεγάλης Ιδέας». Αν και είναι αναμφισβήτητος ο ρόλος των Μεγάλων Δυνάμεων στην ενθάρρυνση της

Μικρασιατικής εκστρατείας, ο δεύτερος σημαντικός παράγοντάς της ήταν η ανάδυση των αστικών τάξεων σε Ελλάδα και Τουρκία και η φιλοδοξία ανερχόμενων τμημάτων της αστικής τάξης της Ελλάδας για μια συντριπτική νίκη σε βάρος της δεύτερης. Ο ελληνικός καπιταλισμός

αστική τάξη σε αυτές τις ζώνες ήταν συντριπτικά ελληνική (και σε μικρότερο βαθμό αρμένικη και εβραϊκή) και με μεγάλους δεσμούς, οικονομικούς και άλλους, με το ελληνικό κράτος. Το παροικιακό ελληνικό κεφάλαιο είχε ακμάσει την περίοδο των πολεμικών επιχειρήσεων που προηγήθηκαν, όπως άλλω-

Η ελληνική αστική τάξη πήρε το ρίσκο ενός τεράστιου πολεμικού τυχοδιωκτισμού, δρώντας και ως χωροφύλακας των Μεγάλων αλλά και ως ενσαρκώτρια της «Μεγάλης Ιδέας»

αναπτυσσόταν σε μια Ελλάδα περίπου πέντε εκατομμυρίων, τη στιγμή που σε τρεις διαφορετικές ζώνες της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, όχι απλώς ζούσαν 2,5 περίπου εκατομμύρια ελληνικού πληθυσμού (ο ελληνικός πληθυσμός συνολικά στη Μικρά Ασία ήταν 2.522.151 σε συνολικό πληθυσμό 10.755.774 κατοίκων) αλλά, επιπλέον, η

στε και η εμπορική ναυτιλία της χώρας. Το επενδυμένο κεφάλαιο στο εξωτερικό εκείνη την εποχή απέφερε ετήσιο εισόδημα ίσο περίπου με το ύψος των εγχώριων κερδών. Η σφοδρή αντιπαράθεση με το στρατόπεδο των μοναρχικών/αντιβενιζελικών δεν αντανακλούσε μόνο υπαρκτές διαφορές και επιλογές συμ-

μάχων στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο (Αντάντ ή Γερμανία), αλλά κοινωνικές διεργασίες που δίχαζαν τον ίδιο τον αστικό κόσμο. Η αρχική αρνητική στάση των αντιβενιζελικών προσδιοριζόταν από το γεγονός ότι είχαν αναπτύξει μια εν γένει αντίδραση στην επεκτατική καπιταλιστική ανάπτυξη, υποστηρίζοντας τις επιδιώξεις ενός παραδοσιακού τμήματος της αστικής τάξης στην Ελλάδα, με άρνηση περιπετειών της μορφής μιας οικονομικής επέκτασης στην άλλη πλευρά του Αιγαίου, που ενδεχομένως θα οδηγούσε και σε περιθωριοποίηση των δικών της συμφερόντων. Η «μικρή και έντιμη Ελλάς» που αποτελούσε και το σύνθημα αυτού του στρατοπέδου, δεν αποτελούσε άρνηση της «Μεγάλης Ιδέας». Αντανακλούσε ωστόσο το φόβο να αποδυναμωθούν και να συρρικνωθούν τα «παλιά τζάκια» σε μια νέα ευρεία αρένα οικονομικής και πολιτικής δραστηριότητας με την ανάδυση της μοντέρνας μεγάλης βιομηχανίας στην παλιά Ελλάδα, τη συμμετοχή ανώτερων, από πολλές απόψεις, ελληνικών αστικών στρωμάτων της Μικράς Ασίας αλλά και τον ενισχυμένο ρόλο των ευρωπαϊκών κεφαλαίων που θα έδιναν αναμφίβολα τον ρυθμό. Από ιστορική άποψη, ο αντιβενιζελισμός ήταν σαφώς «φωνή από το παρελθόν», παρά την ηχηρότητά του. Αυτό επιβεβαιώθηκε πανηγυρικά με την αδυναμία οποιασδήποτε τροποποίησης της πολιτικής Βενιζέλου μετά τη νίκη του στις εκλογές του Νοεμβρίου και τη συνέχιση της τυχοδιωκτικής εκστρατείας, όταν οι πάντες γνώριζαν (ειδικά από την αρχή του 1921) ότι θα οδηγήσει στον όλεθρο.

«Πατρίδα» για τους αστούς είναι η κερδοφορία ▸ Οι δύο αστικές πτέρυγες στον καταστροφικό πολεμικό τυχοδιωκτισμό ΑΠΟ ΤΟΝ ΕΘΝΙΚΟ ΔΙΧΑΣΜΟ του 1914 ως το σύμφωνο Βενιζέλου-Ατατούρκ το 1930, η αστική τάξη στην Ελλάδα σήκωνε διαρκώς τη σημαία της «εθνικοφροσύνης» και της «πατρίδας». Εντέλει, ωστόσο, καταδείχτηκε με τραγικό τρόπο πως η μόνη πατρίδα που έχει το κεφάλαιο είναι η διεκδίκηση ζωτικού χώρου οικονομικο-πολιτικής λειτουργίας με σκοπό την κερδοφόρο αναπαραγωγή των αστικών σχέσεων, πατώντας ακόμη και επί πτωμάτων και «κολυμπώντας» σε «ποταμούς αίματος» σε καιρό πολέμου και «ιδρώτα» σε περίοδο ειρήνης. Διαφορετικά τμήματα του αστικού κόσμου, χωριστά ή και από κοινού, δεν

δίστασαν να προχωρήσουν στη δημιουργία δύο ξεχωριστών κρατών, με δυο κυβερνήσεις σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, η μια των βασιλικών και «παλιών τζακιών», η άλλη των δυτικότροπων νέων αστικών τζακιών του Βενιζελισμού, με τα γαλλικά κανόνια να βομβαρδίζουν την Αθήνα, να αποκλείουν όλα τα ελληνικά λιμάνια και τους Άγγλους να κατέχουν τη Μακεδονία. Πήραν στη συνέχεια την ευθύνη του πολεμικού επιθετικού τυχοδιωκτισμού της εκστρατείας στην Τουρκία, με μπροστάρη τον Βενιζελισμό. Προχώρησαν στη συνέχιση της εκστρατείας από τους βασιλικούς που υπόσχονταν διακοπή του πολέμου πριν τις εκλογές του 1920 στις

ΣΑΒΒΑΤΟ 2 - ΚΥΡΙΑΚΗ 3 ΙΟΥΛΙΟΥ 2022

οποίες κατέβηκαν με σήμα την ελιά, δηλαδή την ειρήνη. Σημειωτέον ότι στις 29/5/21 (προφανής ο συσχετισμός με πτώση της Κωνσταντινούπολης και τον στόχο της ανακατάληψης), σε σύσκεψη στη Σμύρνη, ο ίδιος ο βασιλιάς όριζε ως στόχο την κατάληψη της Άγκυρας, ενώ λίγο πριν καταστραφεί πλήρως ο ελληνικός στρατός, είχε διαμορφωθεί σχέδιο για κατάληψη της Κωνσταντινούπολης! Δεν δίστασαν, στη συνέχεια, με μπροστάρη και πάλι τον Βενιζέλο, να υπογράψουν το «Σύμφωνο Φιλίας» με τον Κεμάλ Ατατούρκ το 1930, ξεπουλώντας μεταξύ άλλων και κάθε δικαίωμα των ξεριζωμένων προσφύγων, Ελλήνων και Τούρκων.

Η στάση του ΣΕΚΕ/ΚΚΕ για τον πόλεμο Το ΣΕΚΕ ήταν η μοναδική δύναμη που στάθηκε ενάντια στον πόλεμο. Η στάση αυτή δεν ήταν ούτε αυτονόητη ούτε ομόθυμη ούτε χωρίς αντιφάσεις. Στην Ελλάδα δεν προϋπήρχε σοσιαλδημοκρατικό μαρξιστικό ρεύμα αξιόλογης αναφοράς ούτε ανάλογη συζήτηση για τη στάση απέναντι στον πόλεμο. Τα πρώτα βήματα του σοσιαλιστικού κομμουνιστικού ρεύματος στην Ελλάδα, λάμβαναν χώρα σε αλληλεπίδραση με τη διαμόρφωση ενός ρευστού σκηνικού στη Βαλκανική, όπου κυριαρχούσε το ερώτημα για το εθνικό ζήτημα. Το ΣΕΚΕ έπρεπε να βρει το δικό του δρόμο σε συνθήκες όπου κινδύνευε να βρεθεί είτε στο στρατόπεδο του Μοναρχισμού στο όνομα της αντίθεσης στον πόλεμο είτε στο στρατόπεδο των Φιλελευθέρων στο όνομα του «δίκαιου των αγώνων της εθνικής ολοκλήρωσης». Συνέβησαν περιστασιακά και τα δύο. Οι αρχικές τοποθετήσεις για τον πόλεμο, ήταν ασαφείς, κλίνοντας προς μια γενική καταδίκη του αλλά και στήριξη της «εθνικής άμυνας της πατρίδας» (αργότερα μετά το δεύτερο συνέδριο του ΣΕΚΕ τον Απρίλιο του 1920, η θέση αυτή ανακλήθηκε). Μετά την υπογραφή της συνθήκης των Σεβρών (ΙούλιοςΑύγουστος 1920), που σηματοδότησε την έναρξη περαιτέρω επιθετικών πρωτοβουλιών του ελληνικού στρατού, το ΣΕΚΕ ανέπτυξε σαφή θέση και ενεργή δράση ενάντια στον πόλεμο, σε τρεις βασικούς άξονες. Πρώτον, διεξαγωγή γενικής πολιτικής αντιπολεμικής καμπάνιας. Δεύτερον, ειδική προσπάθεια ανάπτυξης εργατικών αγώνων στα «μετόπισθεν» με αιχμές τον πόλεμο και την ακρίβεια. Τρίτον, κλιμάκωση αντιπολεμικής δράσης μέσα στους στρατώνες στα πολεμικά μέτωπα της Μικράς Ασίας. Η αντιπολεμική τοποθέτηση κάθε άλλο παρά απομόνωσε το ΣΕΚΕ. Αντίθετα, αποτέλεσε τη γενέθλια πράξη μετάβασης από τον ριζοσπαστικό σοσιαλισμό στον εργατικό, διεθνιστικό κομμουνισμό με όρους σημαντικής μαζικότητας.

ΣΑΒΒΑΤΟ 2 - ΚΥΡΙΑΚΗ 3 ΙΟΥΛΙΟΥ 2022

Κεφάλαιο και κράτη Επανειλημμένα ο Λένιν έχει τονίσει στο έργο του πως η επιδίωξη αποτροπής της ενασχόλησης της εργαζόμενης πλειονότητας με τα ζητήματα εξωτερικής πολιτικής, αποτελεί πάγια πρακτική όλων των αστικών τάξεων σε όλο τον κόσμο. Γιατί στο πεδίο της απόκρυψης των διακρατικών σχέσεων και βασικών αιτίων των πολεμικών κρίσεων, μπορεί ευκολότερα να αναπτύσσεται η στενή οπτική των εθνικών δικαίων, η αναπαραγωγή όλων των κρατικών ιδεολογικών και πολιτικών επιδιώξεων, πασπαλισμένων με μπόλικη προστασία της δημοκρατίας, της ελευθερίας και του διεθνούς δικαίου, του οποίου υπέρμαχοι είναι ως δια μαγείας όλα οι εμπλεκόμενοι. Κοινός παρονομαστής βέβαια είναι ο απίστευτος κυνισμός, η χυδαία μοιρασιά εδαφών και ανθρώπων. Ο Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος αποτελεί την πλέον εμβληματική περίπτωση όλων αυτών των στοιχείων. Υποσύνολο των «ρυθμίσεων», ένοπλων και μη, του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου είναι και η αντιμετώπιση του Μεγάλου Ασθενούς, της παραπαίουσας Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, στα ερείπια της οποίας θα κριθούν οι νέες ηγεμονίες στην περιοχή, τόσο από την άποψη της καταγραφής του συσχετισμού μεταξύ των Μεγάλων Δυνάμεων της εποχής, όσο και σε όσα αφορούν το ξεκαθάρισμα περιφερειακών ανοιχτών αντιπαραθέσεων. Μία εξ αυτών προφανώς είναι και η ελληνοτουρκική. Το ελληνικό κράτος, όπως σταθερά και με ελάχιστα διαλείμματα έκανε από την ίδρυσή του, θα αναζητά το σωστό ποντάρισμα στις πλάτες κάποιας μεγάλης δύναμης (κατά κανόνα της αγγλικής μέχρι τον εμφύλιο πόλεμο) προκειμένου να υλοποιήσει την περίφημη εδαφική εξάπλωσή του και την οικονομική ολοκλήρωσή του. Η αντιμετώπιση αυτών των επιδιώξεων από τις ιμπεριαλιστικές δυνάμεις δεν είναι πρωτότυπη ούτε αφορά αποκλειστικά το ελληνικό κράτος. Εδώ, λοιπόν, θα εξετάσουμε τις βασικές επιδιώξεις των ιμπεριαλιστών από το 1915 έως το 1922 και σε ποιο βαθμό χωρούσαν οι ελληνικοί σχεδιασμοί σε αυτές. Το θέμα αποτελεί ένα ακόμα διαχρονικό πεδίο δόξης λαμπρό για την αναπαραγωγή μύθων από την αστική ιστοριογραφία.

Αφιέρωμα 1922

Νίκος Πελεκούδας

Με των λαών το αίμα… ξαναχάραζαν τα σύνορα

ίναι αδύνατο να παρακολουθήσουμε το τι ακριβώς συμβαίνει σε όσα αφορούν τα ελληνικά εθνικά «δίκαια», αν δεν δούμε τους γενικότερους σχεδιασμούς των ιμπεριαλιστών και ποια θέση επιφύλασσαν για τους Έλληνες σε κάθε στροφή των πολιτικών και στρατιωτικών εξελίξεων. Η πορεία του πολέμου, αυτού του επεκτατικού και ιμπεριαλιστικού πολέμου από όλα τα εμπλεκόμενα μέρη, είναι που καθορίζει τις σχέσεις με τις μεγάλες δυνάμεις και, κατά συνέπεια, τα όρια των ελληνικών στοχεύσεων. Από αυτή την άποψη, ξεχωρίζουμε πέντε συγκεκριμένους σταθμούς στην επταετία 1915-1922, οι οποίοι, παρά τις επιμέρους παροδικές θετικές για την Ελλάδα εκβάσεις τους, προδιαγράφουν τη συντριπτική ήττα

Στη διάσκεψη των Σεβρών, 28 Ιουλίου - 10 Αυγούστου 1920, οριστικοποιείται η διάλυση και διαμοιρασμός της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Η Βρετανία και οι άλλες «Μεγάλες Δυνάμεις» παραδίδουν στην Ελλάδα τον έλεγχο της περιοχής της Σμύρνης

της το καλοκαίρι του 1922. Κατά συνέπεια έχουμε: α) Τη μυστική συμφωνία της Κωνσταντινούπολης (4 Μαρτίου με 10 Απριλίου 1915) που συμμετέχουν η Αγγλία και η Γαλλία από τη μια μεριά και η Ρωσία από την άλλη. Είναι μια συμφωνία που θα αποκαλύψουν οι Μπολσεβίκοι το 1918, καταδεικνύοντας τον ληστρικό χαρακτήρα του πολέμου και την υποκρισία όλων των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων. Η Συμφωνία έταζε στο ενδεχόμενο νίκης της Αντάντ, την Κωνσταντινούπολη και τα Στενά στη Ρωσία, παρόλο που η Ελλάδα δια του Βενιζέλου υποσχόταν αποστολή στρατευμάτων και θέσεων επίθεσης, διεκδικώντας την παρουσία της Ελλάδας στην Κωνσταντινούπολη. Η Αγγλία και η Γαλλία θα επέκτειναν την επιρροή τους στο Ιράν, ενώ η Αγγλία θα αποκτούσε και τον έλεγχο της Συρίας,

μαζί και της Παλαιστίνης. Η Γαλλία θα ικανοποιούνταν με την Κιλικία. Οι Άγιοι Τόποι και η Αραβική Χερσόνησος θα ήταν υπό μουσουλμανική κατοχή. Η Αγγλία αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο παραχώρησης της Σμύρνης στην Ελλάδα, ως δόλωμα για να πάρει μέρος στην εκστρατεία της Καλλίπολης, κάτι που δεν αποδεικνύουν οι πηγές ότι θα τηρούσε στη συγκεκριμένη χρονική στιγμή, ενώ και ο Βενιζέλος δέχεται σε αυτό το ενδεχόμενο την παραίτηση από τη διεκδίκηση ελληνικής παρουσίας στην Κωνσταντινούπολη και αυτό αναληθές επίσης. Σφαγές και ψέματα στους λαούς, ψέματα και μεταξύ τους. β) Η επιχείρηση στην Καλλίπολη θα αποτύχει τον Ιανουάριο του 1916. Αλλά αυτό δεν αποθαρρύνει τους ιμπεριαλιστές από νέα σχέδια μοιρασιάς. Στο Σχέδιο Σάικς-Πικό στο κέντρο έρχεται η Μέση Ανατολή και άλλα τμήματα

Αφιέρωμα 1922

Με το πέρασμα του ποταμού Σαγκάριου ο ελληνικός στρατός βάδιζε προς την καταστροφή εδαφών της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Στη Ρωσία κατοχυρώνονται εδάφη της σημερινής βόρειας Τουρκίας, ενώ θα ανανεωθούν οι υποσχέσεις για την Κωνσταντινούπολη. Η Γαλλία που ήδη ελέγχει το μεγαλύτερο μέρος του χρέους της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας θα ελέγξει σημαντικές περιοχές της, συμπεριλαμβανομένης της Μοσούλης, η Αγγλία τη νότια Μεσοποταμία και το σημερινό Ιράκ, ενώ η Παλαιστίνη θα τεθεί υπό διεθνή συγκυριαρχία. Αθετείται πρακτικά δηλαδή η υπόσχεση για ανεξάρτητες μουσουλμανικές αραβόφωνες περιοχές. Η Ελλάδα που βρίσκεται ακόμα στη σφαίρα του Διχασμού, θα παραμείνει σε αναμονή των δικών της διεκδικήσεων, παρόλη τη σταθερή προθυμία Βενιζέλου για οποιαδήποτε διευκόλυνση των ιμπεριαλιστών. γ) Η Συμφωνία Ζωνών Δράσης (Δεκέμβρης 1917). Η νίκη της σοσιαλιστικής επανάστασης στη Ρωσία αλλάζει ξανά τους σχεδιασμούς. Ποταμοί αίματος έχουν ήδη τρέξει, αλλά οι στοχεύσεις των ιμπεριαλιστών δεν έχουν εκπληρωθεί. Οι Ζώνες Δράσης ουσιαστικά είναι η «ευγενική» ονομασία των νέων επιχειρήσεων προσαρτήσεων και ληστρικών προσπαθειών των ιμπεριαλιστών. Ταυτόχρονα είναι και ο προάγγελος των επιθέσεων στη Σοβιετική Ρωσία. Οι Άγγλοι και οι Γάλλοι θα επιχειρήσουν να κυριαρχήσουν στη Νότια Μικρά Ασία και το Αιγαίο, καθώς και στις βόρειες περιοχές της σημερινής Τουρκίας. Ταυτόχρονα βεβαίως και στη Μαύρη Θάλασσα (Γαλλία) εναντίον των Γερμανών. Αίγυπτος, Διώρυ-

ΣΑΒΒΑΤΟ 2 - ΚΥΡΙΑΚΗ 3 ΙΟΥΛΙΟΥ 2022

γα του Σουέζ και Μεσοποταμία κατοχυρώνονται στους Άγγλους. Στην αναμπουμπούλα της ανατροπής της συμφωνίας Σάικς-Πικό η Ιταλία θα αναλάβει ως δική της ζώνη τη Σμύρνη, καθώς και το Ικόνιο, τα Άδανα και το Αϊδίνιο. Η ελληνική πλευρά μένει ξανά στα κρύα του λουτρού, παρόλο που η Αντάντ έχει φέρει στην εξουσία τον Βενιζέλο ήδη από τον Ιούνιο, θέτοντας τέλος στον λεγόμενο Διχασμό. Τον Ιούνιο άλλωστε θα μπει η Ελλάδα στον πόλεμο. Η Σμύρνη από εκεί που αποτελούσε το «τυράκι» προκειμένου η Ελλάδα να συναινέσει στο σύνολο των ιμπεριαλιστικών σχεδιασμών, δίνεται στην Ιταλία. Η «ευφυΐα» Βενιζέλου καθίσταται ανίκανη να διακρίνει την αγοραπωλησία των πάντων, λαών, φίλων και εχθρών, στο ίδιο το παζάρι της μοιρασιάς. Το 1922 «γεννιέται» το 1917. Το σύνολο του ελληνικού πολιτικού συστήματος, αδυνατεί να το διακρίνει. δ) Η πολιτική σταθεροποίηση στην Ελλάδα με την επικράτηση Βενιζέλου, θα οδηγήσει στη συμμετοχή της χώρας μας στην περίφημη εκστρατεία της Ουκρανίας και πιο ειδικά στην Κριμαία το 1919. Η ταπεινωτική ήττα των ιμπεριαλιστών από τη Σοβιετική Ρωσία, δε θα σημάνει τίποτα το ιδιαίτερο για τον Βενιζέλο ούτε πολιτικά ούτε συναισθηματικά. Είναι η πρώτη φορά που οι Άγγλοι βρίσκουν ένα νέο χωροφύλακα των συμφερόντων τους στα δυτικά της σημερινής Τουρκίας. Για πρώτη φορά έχουμε σύμπτωση των βασικών επιδιώξεων των ιμπεριαλιστών και του ελληνικού κράτους. Αυτό είναι που έχει σημασία για τους Έλληνες κυρίαρχους. Η εκστρατεία στην Κριμαία θα είναι επιτέλους το εισιτήριο για τη Σμύρνη. Αυτό θα κατοχυρωθεί στη Συμφωνία των Σεβρών, με τη γνωστή δυνατότητα πενταετούς κατοχής της Σμύρνης από τους Έλληνες και το δημοψήφισμα που θα γινόταν για την οριστική κατοχή της. Και πάνω σε αυτή την επιλογή θα συμφωνήσουν με κρύα καρδιά οι Γάλλοι και οι Ιταλοί. ε) Η αλλαγή της πολιτικής κατάστασης στην Ελλάδα, με την έλευση του βασιλιά και την ήττα Βενιζέλου το 1920, θα δώσουν την καλύτερη αφορμή στην Ιταλία και τη Γαλλία να άρουν την υποστήριξή τους στη συμφωνία των Σεβρών. Τον Μάρτη του 1921 ο Κεμάλ θα διαμορφώσει συμφωνία ειρήνης και φιλίας με τους Μπολσεβίκους, «κλειδώνοντας» την τελική του επίθεση προς τα δυτικά. Πλέον οι Άγγλοι θα διαμηνύσουν πως μόνο αν οι ‘Έλληνες με τις δικές τους στρατιωτικές και οικονομικές δυνάμεις μπορούν να κρατήσουν το Μικρασιατικό Μέτωπο θα έχουν την ανοχή όλων των υπολοίπων. Η αποτυχία είναι βέβαιη. Ήδη από το 1918 οι ελληνικοί προϋπολογισμοί είναι ελλειμματικοί, ενώ έχει προηγηθεί και μια διετία απεργιών και κοινωνικών συγκρούσεων ενάντια στη φτώχεια. Άλλωστε από το σύνολο των συμφωνιών όλη η Μέση Ανατολή έχει διαμοιραστεί κυρίως μεταξύ των Άγγλων και των Γάλλων, ενώ συνολικά η Τουρκία θα τεθεί υπό διεθνή έλεγχο κυρίως μεταξύ Άγγλων, Γάλλων και Ιταλών. Η ελληνική προθυμία είναι και πάλι περιττή.

Εθνικές διεκδικήσεις, αστική μυθολογία, μεγάλες κοινωνικές τραγωδίες

ιάχυτη ξεπροβάλλει η αηδία για την άνεση με την οποία καθοριζόταν κάτω από ποια εξουσία θα βρίσκονται εδάφη και ανθρώπινες ζωές. Επιστρατεύτηκαν αξίες, θρησκείες, συναίσθημα και σύμβολα, προκειμένου να καμουφλαριστεί μια από τις πλέον εκτεταμένες σφαγές της ανθρώπινης ιστορίας. Ταυτόχρονα και ενάντια στη σχετική αστική μυθολογία, βενιζελικοί και αντιβενιζελικοί θα επιδιώκουν την εθνική επέκταση, αλλά με διαφορετική τακτική και συμμάχους. Άλλωστε αυτό θα είναι και το βασικό ζήτημα για το οποίο θα εξελιχθεί ο εμφύλιος πόλεμος 1915-1917, ο οποίος αξεχώριστα πήγαινε μαζί με την καταστολή και την ωμή καρατόμηση των όρων ζωής της εργατικής τάξης και του λαού. Σε αντίθεση με έναν ακόμα σταθερό κρατικό μύθο, ο κανόνας ήταν το «άδειασμα», η περιθωριοποίηση του ψοφοδεούς Βενιζέλου,

που κάτω από πολύ ειδικές συνθήκες και πρόσκαιρα του δόθηκε η δυνατότητα κυριαρχίας στη Μικρά Ασία. Οι γενικότερες ιμπεριαλιστικές στοχεύσεις, σε συνδυασμό με την πολιτική αλλαγή στην Ελλάδα, οδήγησαν στη συντριβή της το 1922. Η αλλαγή στην ίδια την Τουρκία, με την ισχυροποίηση του Κεμάλ, θα είναι ένας ακόμα παράγοντας που θα αλλάξει τις στοχεύσεις των ιμπεριαλιστών. Είναι αδύνατον να αντιληφθούμε τη δυναμική των ελληνικών κρατικών διεκδικήσεων και τις σχέσεις τους με τις μεγάλες δυνάμεις, αν δεν τις θέσουμε στη μεγάλη εικόνα των ιμπεριαλιστικών στοχεύσεων και ανταγωνισμών, καθώς και στις αλλαγές ισχύος μεταξύ της Ελλάδας και της Τουρκίας. Ίσως αυτό να είναι και το σπουδαιότερο μεθοδολογικό μάθημα που μπορούμε να πάρουμε και για τις μάχες του εργατικού και κομμουνιστικού κινήματος στο παρόν.

14 Γιώργος Κρεασίδης

ΣΑΒΒΑΤΟ 2 - ΚΥΡΙΑΚΗ 3 ΙΟΥΛΙΟΥ 2022

Αφιέρωμα 1922

Το αποτέλεσμα του πολέμου ήταν μια διπλή εθνοκάθαρση με τον ξεριζωμό 1,5 εκατομμυρίων χριστιανών της Μικρασίας και 500 χιλιάδων μουσουλμάνων της Ελλάδας. Στη χώρα μας οι πρόσφυγες στα αστικά κέντρα έγιναν καύσιμη ύλη για την καπιταλιστική ανάπτυξη εντός των συνόρων, μετά το τέλος των εξωτερικών περιπετειών. Κοινωνικά και πολιτικά έγιναν φορείς προοδευτικών αντιλήψεων και αριστερών τάσεων.

ο δράμα των προσφύγων ήταν ο επίλογος της Μικρασιατικής Καταστροφής, που άλλαξε καταλυτικά την κοινωνική ζωή και την πορεία της ιστορικής εξέλιξης της Ελλάδας. Όσους έφυγαν με την υποχώρηση του ελληνικού στρατού, ακολούθησε η οργανωμένη φυγή με την Ανταλλαγή Πληθυσμών κάτω από την εποπτεία της Κοινωνίας των Εθνών (πρόδρομου του ΟΗΕ), με βάση τη σχετική Σύμβαση μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας τον Γενάρη του 1923 κατά τη διαδικασία που οδήγησε στη Συνθήκη της Λοζάνης. Με την Ανταλλαγή, περίπου 500.000 μουσουλμάνοι πήραν τον δρόμο της προσφυγιάς προς την αντίθετη κατεύθυνση. Εξαιρέθηκαν μόνο οι μουσουλμάνοι της δυτικής Θράκης από την Ελλάδα και οι χριστιανοί ορθόδοξοι της Κωνσταντινούπολης, της Ίμβρου και της Τενέδου από την Τουρκία. Με έναν αριθμό κοντά στο 1,5 εκατ., δηλαδή στο 20% περίπου του συνολικού πληθυσμού της χώρας, η εξασφάλιση της επιβίωσης και της στοιχειώδους ένταξης στον κοινωνικό ιστό ήταν από μόνα τους ένα εκρηκτικό πρόβλημα για την Ελλάδα της εποχής, που έβγαινε οικονομικά ρημαγμένη μετά από μια δεκαετή πολεμική περίοδο. Φυσικά το προσφυγικό στοιχείο δεν ήταν ταξικά ομοιογενές. Οι μεγαλοαστοί και τα εύπορα μεσοστρώματα που κατάφεραν να διασώσουν μέρος έστω της περιουσίας τους μπόρεσαν εύκολα να εξασφαλίσουν επίπεδο ζωής ανάλογο με αυτό που άφησαν πίσω. Αυτά τα στρώματα διαμόρφωσαν τα δικά τους προάστεια, όπως στη Νέα Σμύρνη, και ενσωματώθηκαν με ρόλο στην κοινωνική και οικονομική ζωή. Για τη μεγάλη πλειοψηφία όμως, που ήταν φτωχοί αγρότες, λαϊκά στρώματα των αστικών κέντρων ή κατεστραμμένοι των μικροαστικών στρωμάτων, που άφησαν πίσω ό,τι είχαν και δεν είχαν, υπήρχε οξύτατο πρόβλημα επιβίωσης. Σε πρώτη φάση εγκαταστάθηκαν σε καταυλισμούς και μεγάλα κτίρια, ακατάλληλα και προορισμένα για άλλη χρήση, όπως της σημερινής Βουλής στο Σύνταγμα, μισοερειπωμένης τότε μετά από πυρκαγιά το 1909. Η πείνα, οι αρρώστιες, οι κάθε λογής ταλαιπωρίες, ήταν τα άμεσα και οξυμένα προβλήματα. Παρόλο που η κινητοποίηση του κρατικού μηχανισμού ήταν εντυπωσιακή για τα όσα θα περίμενε κανείς εκείνη την εποχή, δεν επαρκούσε ούτε για τα στοιχειώδη. Ιδρύθηκε η Επιτροπή Αποκατάστασης Προσφύγων (ΕΑΠ), υπό την αιγίδα της ΚτΕ και με πόρους από εξωτερικό δανεισμό, η οποία ανέλαβε να οργανώσει τη διασφάλιση της επιβίωσης και της ενσωμάτωσης των προσφύγων. Σε ό,τι αφορά το τμήμα που επιλέχτηκε να ενταχθεί στον αγροτικό κόσμο, κινήθηκε σχετικά άμεσα, καθώς μέσα σε τρία περίπου χρόνια έγινε η αγροτική μεταρρύθμιση, που εκκρεμούσε για δε-

Το δράμα της προσφυγιάς: Ξεριζωμός, εκμετάλλευση και ρατσισμός βιομηχανίας. Το ναυάγιο της Μεγάλης Ιδέας επιχειρήθηκε να ξεπεραστεί με τον προσανατολισμό στο εσωτερικό της χώρας, καθώς για πρώτη φορά το ελληνικό κράτος σχεδόν ταυτίζεται με τον ελληνικό κόσμο. Η αναζήτηση κερδοφορίας στρέφεται στην καπιταλιστική ανάπτυξη, για την οποία το προσφυγικό στοιχείο θα είναι σε σημαντικό βαθμό η καύσιμη ύλη. Οι πρόσφυγες αντιμετώπισαν από την πρώτη στιγμή τη δυσπιστία του κρατικού μηχανισμού, την εχθρότητα της βασιλικής παράταξης που τους συνέδεε με την ήττα στο μικρασιατικό μέτωπο και την κατάρρευση του καθεστώτος της και τις προκαταλήψεις του ντόπιου πληθυσμού, τι Οι αγροτικές προσφυγικές οποίες γεννούσε ο φόβος για τον διαμοιρασμό της οικογένειες βρέθηκαν να φτώχειας. Σύντομα όλα χρωστάνε στην ΑΤΕ για τη γη, αυτά πήραν τη διάσταση μιας ρατσιστικής σχεδόν τον εξοπλισμό και το σπίτι τους αντιμετώπισης από μεγάλο μέρος της κοινωνίας, που θεωρούσε ότι οι πρόσφυγες είχαν πληθυσμό. Μέσα από αυτή τη διαδικασία αμβλυμμένη εθνική συνείδηση –εξάλλου έγιναν αγρότες και τμήματα του αστικού δεν ήταν λίγοι οι τουρκόφωνοι ή όσοι μιπληθυσμού της Μικράς Ασίας. λούσαν διαλέκτους– ή ότι δεν ήταν γνήσιΜεγάλο μέρος του προσφυγικού οι χριστιανοί και κυρίως τους στιγμάτιζε πληθυσμού ρίζωσε σε Αθήνα, Πειραιά, ως αποδέκτες της κρατικής βοήθειας, της Θεσσαλονίκη και άλλα αστικά κέντρα, καλλιεργήσιμης γης και των θέσεων εργακυρίως της Βόρειας Ελλάδας. Μέσα από σίας. Έντεχνα το κράτος καλλιέργησε την τις φτωχογειτονιές των προσφυγικών συαντιπαλότητα με τους σλαβόφωνους πληνοικιών, στις παράγκες και τα σπίτια της θυσμούς, για να αξιοποιήσει τους πρόΕΑΠ, θα τροφοδοτηθεί η μαζική ανάπτυσφυγες σαν καταλύτη «ελληνοποίησης». ξη της εργατικής τάξης που θα βρει δουΟι πρόσφυγες, που ήταν σε σημαντιλειά στις φάμπρικες της αναπτυσσόμενης καετίες, ώστε να αποδοθούν αγροτικοί κλήροι στις προσφυγικές οικογένειες. Η αναδιανομή της γης με κρατική πρωτοβουλία και όχι με αγροτική κινητοποίηση είχε φυσικά ελεγχόμενα αποτελέσματα. Οι προσφυγικές οικογένειες βρέθηκαν να χρωστάνε στην Αγροτική Τράπεζα της Ελλάδος (ΑΤΕ) για τη γη, τον εξοπλισμό και το σπίτι τους. Οι συνεταιρισμοί οργανώθηκαν, ώστε να ελέγχονται από το κεφάλαιο, όπως και όλη η αγροτική οικονομία μέσω της ΑΤΕ. Η κατανομή του πληθυσμού έγινε και με το κριτήριο της εθνικής ομογενοποίησης στη Βόρεια Ελλάδα, ειδικά στις περιοχές με σλαβόφωνο

κό βαθμό εγγράμματοι, έμπειροι επαγγελματίες και αγρότες με γνώση αποδοτικών τεχνικών, συνέβαλαν στην κοινωνική και οικονομική ζωή. Παρά τα βάσανα και την εκμετάλλευση, σε βάθος χρόνου βοήθησαν στην άνοδο του βιοτικού επιπέδου των λαϊκών στρωμάτων, ενώ άφησαν ισχυρό αποτύπωμα στον πολιτισμό, με χαρακτηριστική περίπτωση το ρεμπέτικο και λαϊκό τραγούδι, αλλά και τον αθλητισμό, με την ίδρυση ιστορικών σωματείων, όπως η ΑΕΚ, ο ΠΑΟΚ, ο Πανιώνιος, η Προοδευτική, ο Ιωνικός και τόσα άλλα. Καθόλου τυχαίο δεν είναι το γεγονός ότι το προσφυγικό στοιχείο πολύ σύντομα δέχτηκε την επίδραση του ΚΚΕ και της Αριστεράς. Κομβική στιγμή ήταν η υπογραφή του Συμφώνου της Ελληνοτουρκικής φιλίας από τις κυβερνήσεις Βενιζέλου-Ατατούρκ, που σήμανε το τέλος των μάταιων προσδοκιών για επιστροφή στη Μ. Ασία, αλλά και για τις διεκδικήσεις αποζημιώσεων. Το γεγονός δημιούργησε αποστάσεις από το Κόμμα των Φιλελευθέρων και διεύρυνε τις δυνατότητες παρέμβασης της Αριστεράς. Έτσι, κατά τη διάρκεια της Κατοχής, στις προσφυγικές συνοικίες της Αθήνας, του Πειραιά και της Θεσσαλονίκης ρίζωσε το ΕΑΜ-ΕΛΑΣ, τροφοδοτώντας για δεκαετίες την επιρροή του ΚΚΕ και της Αριστεράς. Με τη δεύτερη και τρίτη γενιά οι πρόσφυγες ενσωματώθηκαν πλήρως στον ελληνικό κοινωνικό σχηματισμό και δεν επηρεάζονταν πια με ιδιαίτερο τρόπο από τις εξελίξεις.

Αφιέρωμα 1922

ΣΑΒΒΑΤΟ 2 - ΚΥΡΙΑΚΗ 3 ΙΟΥΛΙΟΥ 2022

Βασίλης Τσιράκης

Η πεζογραφία της Μικρασιατικής Καταστροφής Μια από τις μεγάλες ιστορικές τραγωδίες αποτυπώθηκε στην ελληνική λογοτεχνία και μάλιστα όχι μόνο από παλιούς αλλά και από νεότερους συγγραφείς.

«Ε

να γεγονός άσκησε μεγάλη επίδραση στους λογοτέχνες της γενιάς αυτής, γεγονός που ρίχνει τη βαριά σκιά του σε όλη τη μετέπειτα λογοτεχνική παραγωγή και σε όλη την πνευματική και την κοινωνική οργάνωση: Η Mικρασιατική καταστροφή και η ανταλλαγή των πληθυσμών που ακολούθησε. Ιδέες και όνειρα που έτρεφαν τις προηγούμενες γενιές για την αποκατάσταση του ελληνισμού στα πρωτερινά όρια του βυζαντινού κράτους, κατέρρευσαν μονομιάς τον Σεπτέμβριο του 1922 και μια καινούρια τραγικότητα και σοβαρότητα αντικατέστησαν τον προγενέστερο κάπως χιμαιρικό ρομαντισμό». (Λίνος Πολίτης, Ιστορία της νεοελληνικής λογοτεχνίας, ΜΙΕΤ, 1978). Ωστόσο, αν και η κατάρρευση της Μεγάλης Ιδέας, σε συνδυασμό με την επίδραση της νεωτερικότητας, δημιούργησαν τις προϋποθέσεις για μια δημιουργική ανανέωση της πεζογραφίας, η οποία στις αρχές του αιώνα «φυτοζωούσε σε μια καθυστερημένη επιβίωση της

ηθογραφίας» (Λ. Πολίτης), πέρα από έναν επαναπροσδιορισμό της ελληνικότητας, ο οποίος περιορίστηκε στο στενό πλαίσιο μιας εθνοκεντρικής θεματικής και μορφικής αναζήτησης, δεν κατόρθωσε να φέρει μια άλλη ριζοσπαστική οπτική στη λογοτεχνία, προτείνοντας νέες φόρμες και αλληλεπιδρώντας με τις βαθύτερες κοινωνικές αντιφάσεις. Είναι χαρακτηριστικό ότι η ηρωική διεθνιστική στάση των κομμουνιστών στη διάρκεια της Μικρασιατικής εκστρατείας όχι μόνο δεν έγινε –πλην ελαχίστων εξαιρέσεων– μέρος της θεματολογίας των έργων της εποχής, αλλά αρκετοί αξιόλογοι συγγραφείς υιοθέτησαν στην πολιτική τους ζωή τη ρητορική ενός χυδαίου αντικομμουνισμού (π.χ. Μυριβήλης, Καραγάτσης). Μπορούμε να χωρίσουμε τους συγγραφείς σε δύο κατηγορίες: στους Μικρασιάτες, οι οποίοι ενέταξαν τα βιώματά τους στη συγγραφική τους δραστηριότητα, και στους Ελλαδίτες, που επικεντρώθηκαν στην εγκατάσταση των προσφύγων στη νέα πατρίδα.

Ο Στρατής Δούκας (18951983) από τα Μοσχονήσια της Μικράς Ασίας πολέμησε στη Μικρασιατική εκστρατεία, τραυματίστηκε και επτά χρόνια αργότερα στο βιβλίο του Iστορία ενός αιχμαλώτου αφηγείται την αληθινή ιστορία του Nικόλα Kαζάκογλου, ενός τουρκόφωνου Έλληνα που μετά την απόδρασή του προσποιήθηκε τον Τούρκο. Ο Hλίας Bενέζης από το Aϊβαλί (πραγματικό όνομα Ηλίας Μέλλος, 1904-1973) κατέγραψε το 1924, στην εφημερίδα Kαμπάνα της Mυτιλήνης, τη δραματική εμπειρία της σύλληψής του από τους Tούρκους το 1922 και τον Γολγοθά χιλιάδων Μικρασιατών στα εργατικά τάγματα της Aνατολής, για να την επεξεργαστεί αργότερα στο μυθιστόρημά του Nούμερο 31328 (1931). Ο ίδιος το 1939 εξέδωσε τη Γαλήνη, που αναφέρεται στη διαμάχη με τους ντόπιους των προσφύγων που έρχονται να εγκατασταθούν στην έρημη γη της Αναβύσσου. Το 1943 στην Aιολική γη, με έναν αμφιλεγόμενο πρώιμο μαγικό ρεαλισμό, αναφέρεται με νοσταλγία στις

Πεζογράφοι που κατάγονται από τη Μικρά Ασία γίνονται μάρτυρες αυτής της ολέθριας περιόδου, περιγράφουν το «πριν και το μετά»

παιδικές του αναμνήσεις από το Αϊβαλί αλλά και την τελετουργική πορεία των προσφύγων από τα πατρογονικά εδάφη προς τη θάλασσα. Ο Γιώργος Θεοτοκάς (19051966) από την Κωνσταντινούπολη στο τρίτο μυθιστόρημά του Ο Λεωνής (1940) παρακολουθεί την εξέλιξη της ζωής του ήρωά του από την παιδική ηλικία έως τη Μικρασιατική καταστροφή. Ο Τάσος Αθανασιάδης (1913−2006) από το Σαλιχλή της Μικράς Ασίας στα Παιδιά της Νιόβης (πρώτη τρίτομη μορφή 1948, δεύτερη τετράτομη 1968) περιγράφει με γλαφυρότητα τον τρόπο ζωής των Ελλήνων της Μι-

κράς Ασίας στην κλειστή κοινωνία του Σαλιχλίου. Η Διδώ Σωτηρίου (1911-2004) από το Αϊδίνι στο πρώτο μυθιστόρημά της Οι νεκροί περιμένουν (1959) αναφέρεται στον ξεριζωμό αλλά και τις σκληρές δοκιμασίες που αντιμετώπισαν οι πρόσφυγες στην Ελλάδα, ενώ στα πολυδιαβασμένα Mατωμένα χώματα (1962) περιγράφεται η ζωή του Μανώλη Αξιώτη ο οποίος υπηρέτησε στα οθωμανικά Αμελέ Ταμπουρού (Τάγματα Εργασίας) του 19141918 και αργότερα, ως φαντάρος του ελληνικού στρατού, έζησε την τραγωδία της Μικρασιατικής καταστροφής, την αιχμαλωσία και την προσφυγιά. Ο Kοσμάς Πολίτης από τη Σμύρνη (πραγματικό όνομα Παρασκευάς Ταβελούδης, 1888-1974), στο τελευταίο του μυθιστόρημα Στου Χατζηφράγκου (1962) αναφέρεται στη ζωή στη Σμύρνη στις αρχές του 20ού αιώνα, ενώ το κεφάλαιο του βιβλίου με τίτλο η «Πάροδος» θεωρείται ένα από τα πιο συγκλονιστικά κείμενα που έχουν γραφτεί για τη Μικρασιατική καταστροφή.

Ελλαδίτες συγγραφείς

Το προσφυγικό ζήτημα και οι νέες προσεγγίσεις

Γρηγόρης Ξενόπουλος, με το μυθιστόρημα του Πρόσφυγες (1934), μας διηγείται τη ζωή της Σμαράγδας, μιας κοπέλας από τη Σμύρνη –σύμβολο του εθνικού πένθους– που αποβιβάζεται στον Πειραιά τραυματισμένη, ενώ η Tατιάνα Σταύρου με το μυθιστόρημά της Οι πρώτες ρίζες (1936), γίνεται η πρώτη γυναίκα συγγραφέας που καταπιάστηκε με τον αγώνα των προσφύγων και ειδικότερα των γυναικών να ριζώσουν στη νέα τους πατρίδα. Ένα αντίστροφο μοτίβο αποτελεί ο ξεριζωμός των Τούρκων που παρου-

σιάζεται στο Χρονικό μιας πολιτείας (1938) του Παντελή Πρεβελάκη, ένα οδοιπορικό στο Ρέθυμνο από το 1898 ως το 1924. Ο Στρατής Mυριβήλης με το μυθιστόρημά του H Παναγιά η Γοργόνα (1949) επικεντρώνεται στον ερχομό και την εγκατάσταση των προσφύγων στη Σκάλα Συκαμιάς της Λέσβου, θέμα που διαπραγματεύεται και ο Nίκος Kαζαντζάκης με το εμβληματικό O Xριστός ξανασταυρώνεται (1954), ενώ αντίστοιχα ο Θέμος Kορνάρος στο βιβλίο του Το ξεκίνημα μιας γενιάς (1962) αναφέρεται στην εγκατάσταση των προσφύγων σε

αγροτικές περιοχές της Θεσσαλίας και της Μακεδονίας. Η Iφιγένεια Xρυσοχόου, με την Ξεριζωμένη γενιά, μας δίνει ένα χρονικό της προσφυγιάς στη Θεσσαλονίκη (1977). Στη σύγχρονη λογοτεχνική παραγωγή ξεχωρίζουμε τον Λαβύρινθο του Πάνου Καρνέζη (2004), στον οποίο, ενώ ο υπόλοιπος ελληνικός στρατός εγκαταλείπει τη Μικρασία, μια αποδεκατισμένη μεραρχία χάνει τον δρόμο της και περιπλανιέται στην έρημο της Ανατολίας, το Καιρός για θαύματα (2005) του Κώστα Ακρίβου, όπου τρεις Έλληνες, ψάχνοντας

στα παράλια της Τουρκίας να βρουν έναν κρυμμένο θησαυρό, συναναστρέφονται με ντόπιους, μιλώντας για τον πόλεμο του 1922 και για τη ζωή στη χώρα τους σήμερα και την τρίτομη Επιστροφή στη Σμύρνη του Ευάγγελου Μαυρουδή (2010), όπου ο συγγραφέας περιγράφει τη ζωή και τις περιπέτειες μιας ελληνικής και μιας τουρκικής οικογένειας στη διάρκεια της Μικρασιατικής καταστροφής. Συνέχεια του Αφιερώματος στο επόμενο φύλλο

ΕΠΙ • κοινωνία

ΣΑΒΒΑΤΟ 2 - ΚΥΡΙΑΚΗ 3 ΙΟΥΛΙΟΥ 2022

Ματίνα Παπαχριστούδη

πίσω

Πώς να εξαφανίσετε μια «σφαγή» με τρεις κινήσεις

από τις κάμερες

τον φράχτη των συνόρων. Η Μελίγια είναι ο Έβρος της Ελλάδας, το Μαρόκο είναι η Τουρκία των πρωτοκόλλων της ΕΕ. Το γεγονός της σφαγής πέρασε στα πολύ ψιλά των ευρωπαϊκών μίντια. Όσο για τα ελληνικά, ούτε λόγος να γίνεται, καθώς περισσότερος χώρος και χρόνος αφιερώθηκε στη συγχαρητήρια δήλωση του σοσιαλδημοκράτη πρωθυπουργού της Ισπανίας Πέδρο Σάντσεθ προς την αστυνομία ΙσπανίαςΜαρόκου που σκότωσε ΠΟΙΝΙΚΗ ΔΙΩΞΗ ασκήθηκε στη Γερτουλάχιστον 37 ανθρώπους μανίδα δημοσιογράφο Αλίνα Λιπ, η –άλλες πηγές αναφέρουν οποία διαθέτει στο Telegram το κα87 νεκρούς– παρά στην ίδια νάλι Νews from Russia και μεταδίδει την είδηση της βίαιης επίειδήσεις στη γερμανική και ρωσική θεσης. Η συγχαρητήρια δήγλώσσα, για ρεπορτάζ της από το λωση ήταν η πρώτη κίνηση Ντονμπάς. Σύμφωνα με την ίδια, καγια την εξαφάνιση της σφατηγορείται από τις γερμανικές αρχές γής από τα μίντια. Οι άλλες δυο αφορούν το «θάψιμο» ότι «υποστήριξε τη ρωσική εισβολή του ίδιου του γεγονότος. στην Ουκρανία», ενώ αντιμετωπίζει Στις διεθνείς πλατφόρμες ποινή φυλάκισης τριών ετών. Η διακίνησης ειδησεογραφιείδηση είναι ιδιαίτερα ανησυχητική, κού περιεχομένου, όπως καθώς δείχνει πώς η ελευθερία του Twitter και Facebook, οι λόγου διώκεται στην ΕΕ. φριχτές εικόνες με τους εκατοντάδες ανθρώπους, νεκρούς και ζωντανούς, ξαπλωμένους στα πόδια πάνοπλων ράμπο συνοριακών φυλάκων, αποκρύφτηκαν από τις

Σε ένα από τα σημαντικότερα φρούρια της Ευρώπης, τον ισπανικό θύλακα της Μελίγια στο Μαρόκο, έγινε σφαγή. Αδιευκρίνιστος παραμένει ο αριθμός των νεκρών προσφύγων-μεταναστών από τη βίαιη «επαναπροώθηση» των απελπισμένων ανθρώπων πίσω από

ΤΟ ΧΤΥΠΗΜΑ της διοίκησης της ΕΡΤ στην έως χθες πειθήνια πλειοψηφία της διοίκησης της ΕΣΗΕΑ ήταν σαρωτικό. Χρησιμοποίησε ως απεργοσπαστικό μηχανισμό τους εργαζόμενους της ΕΡΤ3 για να βγάλει ειδήσεις στα δελτία της ΕΡΤ1, σε ώρα στάσης εργασίας, προσέφυγε στα δικαστήρια και έκανε είδηση μόνο την άποψη της εταιρείας. Δεν μεταδόθηκε η αντίδραση των εκπροσώπων των εργαζομένων, παρά μόνο η δήλωση του προέδρου της ΕΡΤ.

Η ΙΔΙΑ ΤΑΚΤΙΚΗ ακολουθήθηκε από το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων, στο οποίο έχει διοριστεί ως μέλος του ΔΣ η πρόεδρος της ΕΣΗΕΑ, Μαρία Αντωνιάδου. Το ΑΠΕ έδινε ειδήσεις, την ώρα της στάσης εργασίας την περασμένη Τρίτη, από το προσωπικό που εργάζεται στο τμήμα του στη Θεσσαλονίκη. Η ΕΣΗΕΑ, από τη δική της πλευρά, δηλώνει αποφασισμένη να συνεχίσει και να κλιμακώσει τις κινητοποιήσεις και με 24ωρη απεργία στα δημόσια ΜΜΕ.

αναρτήσεις σε προσωπικούς λογαριασμούς. Η απόκρυψη συνοδεύτηκε στις μηχανές αναζήτησης από τον χαρακτηρισμό «μη έγκυρο μέσο πληροφόρησης» για τις ελάχιστες ιστοσελίδες που αναφέρθηκαν στο γεγονός. Επίσης, στο ψηφιακό περιβάλλον ενημέρωσης, το έγκλημα εξαφανίστηκε από την ειδησεογραφία, με την απουσία καταγραφής του από τα διεθνή πρακτορεία — κι αυτή η αποσιώπηση είναι η τρίτη κίνηση. Το βίντεο με τις εικόνες βαρβαρότητας, τις δηλώσεις, την ανακοίνωση της Αφρικανικής Ένωσης που ζήτησε διεθνή έρευνα για τη βίαιη επίθεση, υπάρχει μόνο στα αραβόφωνα και τα μη ελεγχόμενα από τη Δύση, πρακτορεία ειδήσεων. Οι παραπάνω μέθοδοι απόκρυψης και αποσιώπησης ακολουθούνται με παραλλαγές και στη χώρα μας από την κυβέρνηση της ΝΔ. Τα ΜΜΕ δημοσιεύουν μόνο τις διαψεύσεις υπουργών για τις καταγγελίες της εγκληματικής πολιτικής των «επαναπροωθήσεων», τα λιγοστά ανεξάρτητα μίντια που κάνουν ρεπορτάζ αντιμετωπίζονται ως «περιθωριακά» και μη έγκυρα, στα συστημικά ΜΜΕ κυριαρχεί φίμωση και ολοκληρωτική λογοκρισία.

ΣΤΡΑΤΕΥΜΕΝΟΙ ∆ίκτυο Ελεύθερων Φαντάρων «Σπάρτακος» Μεγάλη «ταραχή» εντός του στρατοπέδου φαίνεται ότι προκάλεσε η καταγγελία που δημοσιοποίησε το Δίκτυο «Σπάρτακος» για τις συνθήκες που επικρατούν στο 583 ΤΠ Στρατόπεδο Κόνιτσας. Αυτό προκύπτει από τη νέα ανταπόκριση που έστειλαν φαντάροι στην Επιτροπή Αλληλεγγύης Στρατευμένων, σύμφωνα με την οποία η διοίκηση της μονάδας, αντί να λύσει τα προβλήματα και να δείξει επιτέλους ενδιαφέρον, ώστε να σταματήσει η αισχρή επιχείρηση τρομοκράτησης των συναδέλφων, προσπαθεί να βρει ποιος έγραψε την εν λόγω καταγγελία. Συνεχίζουν το ίδιο έργο στο οποίο στρατιωτικοί έχουν αναλάβει τον πιο άθλιο ρόλο! Θυμίζουμε τι έγραφε ο συνφάνταρος στο αρχικό γράμμα του: «Είμαι στο 583 ΤΠ Στρατόπεδο Κόνιτσας. Όλα ξεκινάνε εδώ με υποσχέσεις από στελέχη, που το μόνο που ξέρουν να κάνουν είναι να χώνουν κόσμο και συνέχεια μας λένε “ε

Κόνιτσα: Ενόχλησε η καταγγελία ▸ Στελέχη ψάχνουν ποιος έγραψε το γράμμα αντί να λύσουν τα προβλήματα των φαντάρων δεν κάνατε και τίποτε”. Ενώ αυτοί κάθονται συνέχεια! Απέραντη βυσματοκρατία των στρατιωτικών που βρίσκονται για χρόνια αραχτοί χωρίς να κάνουν τίποτε […]. Τα παράπονα μας πολλά και, επειδή το ξέρουν, οι στρατιωτικοί μας φοβίζουν και μας τρομοκρατούν, απαιτώντας να μην πούμε σε κανέναν τίποτε, ακόμη και στους γονείς μας! Έτσι μας λένε [...]. »Σε λίγο όμως δεν θα προλαβαίνουν να μετρούν αναβολές φαντάρων. Δεν υπάρχει ανθρωπιά. Δεν μας σέβονται καθόλου. Το μόνο που τους νοιάζει είναι να σε βάζουν αγ-

γαρεία και να σου σπάνε τα νεύρα, να σου κάνουν ψυχολογικό πόλεμο για να μην ζητήσουμε καμιά τιμητική άδεια και φυσικά όλοι γνωρίζουν τι συμβαίνει στα στρατόπεδα της Ηπείρου όπου η βυσματοκρατία είναι καθεστώς. Και τώρα που πάμε για πρόωρες εκλογές, φανταστείτε τι γίνεται από τους τοπικούς βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας, αλλά και τους δημάρχους, τους παπάδες και ανώτερους αξιωματικούς. Μιλάμε για μεγάλη σαπίλα!». Επιβεβαιώνουν το ΓΕΣ και ο ταξίαρχος τις καταγγελίες των φα-

ντάρων, τόσο τις αρχικές όσο και τις νέες; Εμείς απαιτούμε την παρέμβασή τους. Κανένας αξιωματικός και πολιτικός προϊστάμενος δεν μπορεί να ισχυριστεί ότι δεν γνωρίζει τι συμβαίνει στο 583 ΤΠ Στρατόπεδο Κόνιτσας. Όλοι τους φέρουν μερίδιο της ευθύνης για αυτά που καταγγέλλονται… Το Δίκτυο «Σπάρτακος» καλεί τους συνφάνταρους να αγωνιστούν, να έρθουν μαζί μας. Να βγουν παραπονούμενοι στην αναφορά. Να απαιτήσουν ακρόαση από την ιεραρχία. Μπορούμε να δημοσιοποιήσουμε τις καταγγελίες. Υπολογίζουν τη δημοσιότητα οι στρατιωτικοί. Πρέπει να αγωνιστούμε, πρέπει να υπερασπίσουμε τα δικαιώματα του φαντάρου-πολίτη-με-στολή με κίνημα μέσα και έξω από τον στρατό. Πρέπει να σταθούμε απέναντι στον πόλεμο και τον εθνικισμό, τη φιλοπόλεμη κυβέρνηση του Μητσοτάκη, τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ.

Κοινωνία Θανάσης Βρεττός*

ΣΑΒΒΑΤΟ 2 - ΚΥΡΙΑΚΗ 3 ΙΟΥΛΙΟΥ 2022

«Έγκλημα» με υπογραφή

Μπακογιάννη-Μηταράκη

δημοτική αρχή Μπακογιάννη, σε αγαστή συνεργασία με τον υπουργό Μετανάστευσης και Ασύλου Νότη Μηταράκη, εξαπολύει τον τελευταίο μήνα μία ακόμη επίθεση σε βάρος των προσφύγων και των προσφυγισσών, των μεταναστριών και των μεταναστών που διαμένουν στον Ελαιώνα. Είναι γνωστό ότι ο Μπακογιάννης σχεδιάζει τη βίαιη εκκένωση της προσφυγικής δομής ήδη από το φθινόπωρο του 2021, για χαρη της υλοποίησης ενός ακόμη σχεδίου εξευγενισμού και μετατροπής μιας γειτονιάς λαϊκής και πολύχρωμης, του Βοτανικού, σε ένα φιλέτο που σ’ αυτή την περίπτωση θα νέμεται ο μεγαλοϊδιοκτήτης της ΠΑΕ Παναθηναϊκός, το γήπεδο του οποίου αναμένεται να αναγερθεί στην ευρύτερη περιοχή του Ελαιώνα. Συγκεκριμένα, αυτό το οποίο έχει αλλάξει τον τελευταίο μήνα είναι ο ζήλος που δείχνει η δημοτική αρχή στην επίσπευση της διαδικασίας εκκένωσης και μεταφοράς των ανθρώπων σε κλειστές δομές - φυλακές τύπου Αμυγδαλέζας, στο Σχιστό, στη Ριτσώνα, στη Μαλακάσα, στη Θήβα, στην Κόρινθο και αλλού. Με τηλεγραφικές προειδοποιήσεις και κινήσεις όπως η εξαγγελία λήξης των συμβάσεων των ανθρώπων που εργάζονται στα camp (κοινωνικών λειτουργών, ψυχολόγων, νομικών κ.α.) στις 30 Ιουνίου ή η επιφόρτιση των υπαλλήλων εταιρείας security που βρίσκονται στην είσοδο του camp με την αρμοδιότητα να ελέγχουν τα έγγραφα των ανθρώπων που διαμένουν μέσα και να καλούν την αστυνομία σε περίπτωση που διαπιστώνουν κάποιος/κάποια να μην έχει χαρτιά, φαίνεται ότι η εκκένωση βρίσκεται στα πρόθυρα της υλοποίησης. Η δομή του Ελαιώνα φιλοξενεί σήμερα πάνω από 1.400 πρόσφυγες και προσφύγισσες ή αιτούσες και αιτούντες άσυλο, πολλοί εκ των οποίων ανήκουν σε ευάλωτες ομάδες ή αντιμετωπίζουν προβλήματα υγείας ή είναι μέλη μονογονεϊκών οικογενειών, βρέφη, παιδιά, μαθήτριες, μαθητές που

Στη βίαιη εκκένωση της προσφυγικής δομής του Ελαιώνα προχωρούν δημοτική αρχή Μπακογιάννη και υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου. Σε αγωνιστικό συναγερμό οι πρόσφυγες και οι μετανάστες, που δέχονται μόνο τη μετακίνησή τους σε διαμερίσματα εντός του αστικού ιστού.

πρόκειται να απομακρυνθούν από το σχολικό τους περιβάλλον και να χάσουν τους φίλους και τους συμμαθητές τους. Οι εργαζόμενες και οι εργαζόμενοι στη δομή εκφράζουν την έντονη ανησυχία τους για την κατάσταση και την υγεία των ανθρώπων στο camp μετά τις 30 Ιουνίου (οπότε και παύουν οι συμβάσεις τους, οι οποίες τους έχει ανακοινωθεί ότι δεν πρόκειται να ανανεωθούν), αφού όπως οι λένε οι ίδιες/ίδιοι «οι άνθρωποι αυτοί χρειάζονται καθημερινή φρο-

ντίδα και επαφή. Έχουμε δημιουργήσει σχέσεις, μας έχουν εμπιστευτεί». Η κυβέρνηση φέρει την ευθύνη για μία σειρά εγκληματικών πρακτικών σε βάρος προσφύγων και προσφυγισσών, για τις οποίες κατηγορείται ακόμα και από διεθνείς και ευρωπαϊκούς φορείς, με τις πλάτες και τη χρηματοδότηση των οποίων δρα. Στο πλαίσιο αυτό, η εκκένωση του Ελαιώνα, προκειμένου να μοιραστεί ένα ακόμα επενδυτικό φιλέτο από τα πολλά στα οποία έχει χωρίσει την

Η δομή του Ελαιώνα φιλοξενεί σήμερα πάνω από 1.400 πρόσφυγες και αιτούντες άσυλο

Κορκονέας: Ελεύθερος ο δολοφόνος του Αλέξη Την πόρτα της φυλακής στον δολοφόνο του 15χρονου Αλέξη Γρηγορόπουλου, Επαμεινώνδα Κορκονέα, άνοιξε ξανά την Τρίτη (28/6) το Μικτό Ορκωτό Εφετείο της Λαμίας. Με μια απόφαση που προκαλεί οργή, προχώρησε στην αναγνώριση του ελαφρυντικού του «προτέρου σύννομου βίου», με 4 ψήφους υπέρ από τους ενόρκους και 3 κατά από τους τακτικούς δικαστές. Στην πρώτη δίκη, το 2010, το δικαστήριο δεν είχε αναγνωρίσει κανένα ελαφρυντικό στον πρώην ειδικό φρουρό, ο οποίος καταδικάστηκε τότε σε ισόβια κάθειρξη. Τον Ιούλιο του 2019, τα ισόβια «έσπα-

σαν» με την αναγνώριση του ίδιου ελαφρυντικού και η ποινή μετατράπηκε σε 13 έτη φυλάκιση. Ο Επαμεινώνδας Κορκονέας βρέθηκε εκτός φυλακής, έχοντας εκτίσει 11 χρόνια. «Ο Κορκονέας δεν πρέπει να “πέσει στα μαλακά” και να έχει την τύχη του Μελίστα, του Καλαμπόκα ή των δολοφόνων του Λαμπράκη. Το κίνημα μπορεί και πρέπει να επιβάλλει την τιμωρία των ενόχων. Η ατιμωρησία δεν θα περάσει», σημειώνει η Κίνηση για τις Ελευθερίες, τα Δημοκρατικά Δικαιώματα, την Αλληλεγγύη (ΚΕΔΔΑ), καταγγέλλοντας την προκλητική δικαστική απόφαση.

Αθήνα η δημοτική αρχή Μπακογιάννη, δεν προξενεί εντύπωση αλλά εξοργίζει και μας καλεί να συμπαρασταθούμε στον αγώνα αυτό. Καθημερινά στην είσοδο της δομής προσφύγισσες και πρόσφυγες, μαζί με αλληλέγγυο κόσμο, συλλογικότητες και οργανώσεις πραγματοποιούν κινητοποιήσεις με μουσικές, τραγούδια και χορούς, συζητούν και αποφασίζουν για τη συνέχεια των δράσεών τους. Την Τρίτη 28 Ιουνίου πραγματοποιήθηκε πορεία από το camp του Ελαιώνα στο υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου στη Νίκαια. «Ελαιώνας no close», «Tout le monde deteste la police», «Solidarite avec les immigres», ήταν μόνο μερικά από τα συνθήματα που ακούστηκαν κατά τη διάρκεια της πορείας και της κινητοποίησης έξω από το υπουργείο, μαζί με τραγούδια χορούς από μικρούς και μεγάλους. Ο πανηγυρικός αγώνας των κατοίκων της δομής μας εμπνέει και μας καλεί να σταθούμε όλα δίπλα τους, στηρίζοντας τα αιτήματά τους να παύσει άμεσα η εκκένωση, να δοθούν τα απαραίτητα χαρτιά και έγγραφα σε όλες και όλους, να εξασφαλιστεί η ελευθερία κίνησής τους και η πρόσβασή τους σε ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, να παραμείνουν όλα τα προσφυγόπουλα στα σχολεία όπου φοιτούν και να εξασφαλιστεί η πρόσβαση όλων –μικρών και μεγάλων– στην εκπαιδευτική διαδικασία, να μην διακοπούν οι συμβάσεις των εργαζόμενων αλλά να συνεχίσουν τις υπηρεσίες τους είτε στη δομή είτε σε υπηρεσίες του δήμου. Η μόνη εκκένωση που μπορεί να γίνει δεκτή είναι αυτή που θα έχει σκοπό τη μετακίνηση των ανθρώπων σε διαμερίσματα, όπου θα εξασφαλίζεται η αξιοπρεπής στέγασή τους και η ένταξή τους στον αστικό ιστό. Ο αγώνας αυτός, όπως λένε οι ίδιες οι προσφύγισσες που είναι κάθε μέρα στην είσοδο της δομής και τραγουδούν με τα μωρά τους στα καρότσια, θα δοθεί μέχρι τέλους και ο αγώνας αυτός πρέπει να είναι κοινός. *μέλος της Λαϊκής Συνέλευσης Κολωνού, Σεπολίων, Ακαδημίας Πλάτωνος

Κοινωνία

ΣΑΒΒΑΤΟ 2 - ΚΥΡΙΑΚΗ 3 ΙΟΥΛΙΟΥ 2022

Αιμιλία Τσαγκαράτου

ΟΛΟΗΜΕΡΑ ΣΧΟΛΕΙΑ

ΣΥΝΕ∆ΡΙΟ ∆ΟΕ

Αντιεκπαιδευτικό «πάρκινγκ» παιδιών

«Αναχώματα» γραφειοκρατών

Μετά από τρία χρόνια συνδικαλιστικού lockdown που είχαν επιβάλλει οι κυρίαρχες δυνάμεις του κυβερνητικού συνδικαλισμού, πραγματοποιήθηκε (26-29/6) η 91η ΓΣ της ΔΟΕ. Για πρώτη φορά στην ιστορία του συνδικάτου και στην πιο μεγάλη ομοσπονδία του δημοσίου, είκοσι περίπου πρωτοβάθμιοι σύλλογοι, με ευθύνη των ΔΑΚΕ-ΔΗΣΥ, επέλεξαν να κάνουν εκλογές με το υβριδικό σύστημα των δια ζώσης και ηλεκτρονικών εκλογών και να εκλέξουν περισσότερους από 15 αντιπροσώπους από την ηλεκτρονική κάλπη. Την πρώτη μέρα του συνεδρίου δόθηκε σκληρή μάχη από τις Παρεμβάσεις και την ΑΣΕ/ΠΑΜΕ για να μην αναγνωριστούν οι σύνεδροι αυτοί. Με ευθύνη των δυνάμεων του κυβερνητικού συνδικαλισμού ΔΑΚΕ/ΔΗΣΥ (ΠΑΣΟΚ)/Δίκτυο (ΣΥΡΙΖΑ) δεν παρουσιάστηκαν καν τα πρακτικά αρχαιρεσιών των συγκεκριμένων συλλόγων και επιβλήθηκε η νομιμοποίησή τους. Η εξέλιξη αυτή ήταν οργανωμένη και συντονισμένη, με στόχο να γίνει η ΔΟΕ ο «λαγός» για το πέρασμα των ηλεκτρονικών εκλογών του νόμου Χατζηδάκη στο δημόσιο. Παρόλο που το συνέδριο πραγματοποιήθηκε σε μια περίοδο που ο κόσμος της εκπαίδευσης και της εργασίας βιώνει μία από τις πιο σκληρές επιθέσεις των τελευταίων χρόνων και με κυρίαρχα τα θέματα του πολέμου, της ακρίβειας και των απανωτών αναδιαρθρώσεων στην εκπαίδευση, οι δυνάμεις της ΔΑΚΕ, της ΔΗΣΥ και του Δικτύου αρνήθηκαν, μέσα και από τη διαμόρφωση της ημερήσιας διάταξης, να γίνουν κεντρικά θέματα συζήτησης του συνεδρίου. Από τις σημαντικές στιγμές του συνεδρίου, η παρουσία των προσφυγόπουλων από τον Ελαιώνα που η κυβέρνηση κλείνει εκβιαστικά και η παρέμβαση του Συντονιστικού Αναπληρωτών και Αδιόριστων Εκπαιδευτικών. Αγωνιστικό πλαίσιο και πρόγραμμα δράσης δεν αποφασίστηκαν, ενώ δεν υπήρξε καμία απόφαση για την αξιολόγηση. Τα αποτελέσματα για την εκλογή του νέου ΔΣ της ΔΟΕ έχουν ως εξής: ψήφισαν 483, ΔΑΚΕ 109 (3 έδρες από 3), ΑΣΕ (ΠΑΜΕ) 106 (2 έδρες από 2), ΔΗΣΥ (ΠΑΣΟΚ) 100 (2 έδρες από 2), Παρεμβάσεις 81 (2 έδρες από 2), Δίκτυο (ΣΥΡΙΖΑ) 73 (2έδρες από 2), Πρωτοβουλία Ανεξάρτητων Εκπαιδευτικών 7, Προοδευτικά Ρεύματα 3, ΜΑΖΙ 2, Αντεπίθεση 1, λευκό 1. Τις Παρεμβάσεις θα εκπροσωπήσουν στο νέο ΔΣ της ΔΟΕ η Ειρήνη Ασβεστά και η Ντίνα Ρέππα.

Ιωάννα Καρδάρα

▸ Εργαζόμενοι γονείς μιλούν στο Πριν για το εξαγγελθέν μέτρο

ην πιλοτική επέκταση της των ωραρίων λειτουργίας μέρους των ολοήμερων Δημοτικών Σχολείων και των παιδικών σταθμών ανακοίνωσε πριν λίγο καιρό η κυβέρνηση, παρουσιάζοντάς το ως ένα μέτρο που θα συμβάλλει στην αντιμετώπιση του δημογραφικού προβλήματος, καθώς τα τελευταία πέντε χρόνια οι εγγραφές στην Α΄ Δημοτικού έχουν μειωθεί κατά 16,5-17%. Το 50% των ολοήμερων νηπιαγωγείων και δημοτικών, όπως εξήγγειλε η υπουργός Παιδείας Νίκη Κεραμέως, από τον Σεπτέμβριο θα λειτουργούν έως τις 5.30 μ.μ. με σκοπό να φτάσουν μέχρι τις 6 το απόγευμα. Παρ’ όλα αυτά, τόσο ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης όσο και η υπουργός δεν διευκρίνισαν πώς ακριβώς θα υλοποιηθεί αυτό το μέτρο, ενώ λίγες μέρες αργότερα ανακοίνωσαν ότι θα προχωρήσουν σε 3.500 προσλήψεις αναπληρωτών εκπαιδευτικών για να καλυφθούν οι θέσεις που θα προκύψουν από την επέκταση του ωραρίου. Η επέκταση του ωραρίου των ολοήμερων βρίσκει αντίθετα τόσο τα σωματεία των εκπαιδευτικών όσο και σημαντική μερίδα των γονέων, καθώς εκτιμούν ότι πρόκειται για ένα μέτρο που δεν καλύπτει τις πραγματικές ανάγκες των παιδιών αλλά και τις δικές τους. «Πέρα από τις ανεπαρκείς και ελλιπείς υποδομές που υπάρχουν για να εφαρμοστεί ένα τέτοιο μέτρο, η επέκταση της λειτουργίας των ολοήμερων δεν είναι σωστή ούτε παιδαγωγικά. Δεν γίνεται τα παιδιά να βρίσκονται ατελείωτες ώρες στο σχολείο μόνο και μόνο για να

προσαρμοστεί η λειτουργία του στις ανάγκες της αγοράς», αναφέρει στο Πριν ο Μάκης Βάσιλας, γονιός δύο παιδιών και μέλος των Ανυπότακτων Γονιών. Όπως εξηγεί, αυτό που βασικά χρειάζεται είναι να μειωθούν οι ώρες εργασίας των γονέων και όχι να επεκταθεί ο χρόνος των ολοήμερων. «Θέλουμε ένα περιβάλλον που το παιδί θα μπορεί να αναπτύσσεται ολοκληρωτικά κι αυτό δεν μπορεί να είναι ένα περιβάλλον που το παιδί θα είναι από τις 8 το πρωί μέχρι τις 6 το απόγευμα σε ένα κτίριο, πόσο μάλλον όταν το κτίριο αυτό δεν είναι κατάλληλο, δεν έχει τις κατάλληλες υποδομές, δεν επιτρέπει στο παιδί το παιχνίδι αλλά και τον ελεύθερο χρόνο», τονίζει. Αρνητικά αποτιμά το μέτρο αυτό και η Χρυσούλα Παπαγεωργίου, μητέρα μονογονεϊκής οικογένειας με ένα παιδί στο δημοτικό, καθώς, όπως εξηγεί, δεν απαντά στις ανάγκες των εργαζόμενων γονέων και των παιδιών. «Είμαι αρνητική σε αυτό, γιατί παρά το γεγονός ότι απαντάει, υποτίθετα,ι σε μια ανάγκη που υπάρχει για τους εργαζόμενους γονείς, δεν εντοπίζει τη ρίζα του προβλήματος που είναι το ωράριο που επιβάλλει η αγορά εργασίας. Δεν πρόκειται για ένα σχολείο που ανταποκρίνεται στο κομμάτι το εκπαιδευτικό ούτε το παιδαγωγικό αλλά γίνεται ένα πάρκινγκ για τα παιδιά μας. Ήδη από τον τρόπο λειτουργίας των ολοημέρων δημοτικών αντιλαμβανόμαστε πλήρως τη λογική ότι το σχολείο είναι ένα πάρκινγκ, καθώς ούτε υποδομές έχει ούτε εκπαιδευτικούς. Αντιλαμβάνομαι το επικοινωνιακό παιχνίδι, αλλά πρέπει να μιλάμε για ανθρώπινους όρους, δου-

λειάς και εκπαίδευσης. Διαμορφώνεται η σχέση ο γονέας να είναι ο μεταφορέας, ο ντελίβερι του παιδιού και τελειώνει η σχέση εκεί», τονίζει η Χρυσούλα Παπαγεωργίου στο Πριν. Παράλληλα, όπως επισημαίνουν, το μέτρο αυτό επιβαρύνει ακόμη περισσότερο τους εκπαιδευτικούς, καθώς δεν έχει αποσαφηνιστεί ακόμη αν οι εκπαιδευτικοί που θα εργάζονται στα ολοήμερα θα είναι οι ήδη υπάρχοντες διορισμένοι κι αναπληρωτές που δουλεύουν από το πρωί ή θα υπάρχουν ειδικοί εκπαιδευτικοί γι’ αυτό τον ρόλο. «Η υπογεννητικότητα δεν αντιμετωπίζεται με την επέκταση του ωραρίου λειτουργίας των ολοήμερων σχολείων. Ένα νέο ζευγάρι δεν θα αποφασίσει να κάνει ένα παιδί, όχι γιατί δεν θα έχει που να το αφήσει για δύο ώρες αλλά γιατί δεν θα διαθέτει τις απαραίτητες απολαβές, συνθήκες ζωής και εργασίας για να προχωρήσει σε κάτι τέτοιο. Χωρίς μόνιμη και σταθερή δουλειά πώς θα προγραμματίσει ένα νέο ζευγάρι τη ζωή του», υπογραμμίζει στο Πριν, ο Λάμπρος Κυπριώτης, μέλος των Ανυπότακτων Γονιών. «Τα σχολεία πρέπει να είναι εκεί για τα παιδιά μας, ανοιχτά πρωί-απόγευμα και με όλη την απαραίτητη υλικοτεχνική υποδομή, τις εγκαταστάσεις-γήπεδα για το ελεύθερο παιχνίδι του απογεύματος και του Σαββατοκύριακου, με τη χαλαρή παρέα των φίλων και των γονιών. Δεν θα αποδεχτούμε να μάθουν τα παιδιά μας σε εξοντωτικά ωράρια “ήλιο με ήλιο”, ώστε να προετοιμάζονται από νωρίς για μια αγορά εργασίας που δεν θα έχει κανένα όριο», σημειώνει το Δίκτυο των Ανυπότακτων Γονιών.

ΑΠΟΛΥΣΗ ΝΙΚΟΥ ΣΚΟΥΦΟΓΛΟΥ

Δυναμική κινητοποίηση για άμεση ανάκληση

ε μαχητική συγκέντρωση στα ΤΕΠ του «Ευαγγελισμού» και σε συμβολική κατάληψη στο γραφείο της διοίκησης προχώρησαν το πρωί της Τρίτης (28/6) οι εργαζόμενοι του νοσοκομείου, στο πλαίσιο της στάσης εργασίας που είχε

προκηρύξει το σωματείο. Οι υγειονομικοί απαίτησαν την άμεση ανάκληση της εκδικητικής απόλυσης του ορθοπεδικού Νίκου Σκούφογλου, μετά την απόφαση του διοικητή για τη μη παράταση της σύμβασής του. Παράλληλα, διαμαρτυρήθηκαν για τις αιφνίδιες μετακινήσεις προσωπικού –και μάλιστα με «εντέλλεσθε»– αλλά και τον γενικότερο αυταρχισμό της διοίκησης. Στο πλευρό των εργαζομένων βρέθηκαν δεκάδες εργαζόμενοι από νοσοκομεία και άλλους εργασιακούς χώρους, καθώς και εκπρόσωποι των ΟΕΝΓΕ, ΕΙΝΑΠ και ΠΟΕΔΗΝ. Τόσο ο διοικητής όσο και ο αναπληρωτής διοικητής προτίμησαν να κρυφτούν, ενώ κλήθηκε και η αστυνομία.

Τελικά, όπως σημειώνει το σωματείο, ο αναπληρωτής διοικητής σε τηλεφωνική επικοινωνία που είχε με τους εργαζόμενους τόνισε ότι η διοίκηση εμμένει στις απόψεις της και ισχυρίστηκε ότι καμία από τις συγκεκριμένες αποφάσεις δεν είναι παράνομη. Μάλιστα, «προέτρεψε» το σωματείο εργαζομένων να κινηθεί δικαστικά... Την ίδια στιγμή, πληθαίνουν συνεχώς τα ψηφίσματα ομοσπονδιών, εργατικών σωματείων και σχημάτων (ΟΛΜΕ, ΠΕΝΕΝ κα) που ζητούν την άμεση ανάκληση της απόλυσης, ενώ έχουν συγκεντρωθεί και πάνω από 200 υπογραφές υγειονομικών με το ίδιο αίτημα (η συλλογή υπογραφών συνεχίζεται στο arsigr@gmail.com).

Κοινωνία

να καθεστώς μονιμοποιημένης και νομιμοποιημένης κατάστασης εξαίρεσης εκτείνεται κατά μήκος του «σιδηρούν παραπετάσματος» που περιστοιχίζει την Ευρώπη-φρούριο. Από τα σύνορα της Πολωνίας μέχρι τον Έβρο και από τη Λαμπεντούζα μέχρι τη Μελίγια, σοροί προσφύγων και μεταναστών στοιβάζονται στις πύλες της Ευρωπαϊκής Ένωσης — που πλέον δεν προσπαθεί καν να καμουφλάρει τη μεσαιωνική βαρβαρότητα με την οποίαν αντιμετωπίζει τους φτωχούς, με άλλο χρώμα και διαφορετική θρησκεία, ανθρώπους που δεν ζητούν τίποτα παραπάνω από μια δουλειά και ένα σπίτι. Την ίδια ώρα, επιφυλάσσει τις πιο προοδευτικές παραδόσεις του Διαφωτισμού για τους «δώρα φέροντες» ζάμπλουτους πετρετρελαιομονάρχες του Κόλπου και όχι μόνο, με διευκολύνσεις και «χρυσές» βίζες. Η σφαγή της Μελίγια αποτελεί το αποκορύφωμα, μέχρι στιγμής, μιας μακρόχρονης διαδικασίας μετατροπής της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε μια πολεμική μηχανή κατά αμάχων, σε πεδία που δεν είναι επισήμως εμπόλεμα. Ο Έβρος το 2020 έδωσε τις ορολογίες, η Πολωνία το Φθινόπωρο του 2021 γκρέμισε τα προσχήματα. Ο Ισπανός Σοσιαλιστής πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ, που κυβερνά με τη στήριξη των Ποδέμος και αποτελεί για τις εγχώριες «προοδευτικές δυνάμεις» (ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ) υπόδειγμα αντίβαρου στον ευρωπαϊκό «νεοφιλελεύθερο χειμώνα», φόρεσε το «κοστούμι» του Κυριάκου Μητσοτάκη και έσπευσε να μιλήσει για «μια βίαιη επίθεση που θέτει σε αμφισβήτηση την εδαφική μας ακεραιότητα». «Λυπούμαστε για την απώλεια ανθρώπινων ζωών, σε αυτή την περίπτωση απελπισμένων ανθρώπων που αναζητούσαν μια καλύτερη ζωή και που είναι θύματα και εργαλεία μαφίας και εγκληματιών που οργανώνουν βίαιες ενέργειες κατά των συνόρων μας», είπε. Και, κάνοντάς

ΜΕΛΙΓΙΑ

ΣΑΒΒΑΤΟ 2 - ΚΥΡΙΑΚΗ 3 ΙΟΥΛΙΟΥ 2022

Γιώργος Μουρμούρης

Η σύγχρονη Γκερνίκα της Ευρωπαϊκής Ένωσης - φρούριο ▸ Σφαγή μεταναστών, συγχαρητήρια στην αστυνομία από τον Σάντσεθ

μας να φανταζόμαστε πίσω του το δωμάτιο του Μεγάρου Μαξίμου, όπου ο Κυριάκος Μητσοτάκης βιντεοσκοπεί τα μηνύματά του, πρόσθεσε: «Δεν θα κουραστώ ποτέ να εκφράζω την υποστήριξή μου στην πολιτική φρουρά και την αστυνομία. Ευχαριστώ επίσης τη μαροκινή αστυνομία για το έργο της». Το «έργο» των αρχών Ισπανίας και Μαρόκου ήταν ο μαρτυρικός θάνατος τουλάχιστον 23 ανθρώπων (εκπρόσωποι οργανώσεων που βρίσκονταν στο σημείο ανεβάζουν τον αριθμό των νεκρών σε 37). Όπως καταγγέλλει η Διεθνής Αμνηστία, «τα σώματά τους περιμένουν να θαφτούν σε τάφους που σκάφτηκαν βιαστικά. Κανένας από αυτούς δεν έχει αναγνωριστεί επίση-

μα, δεν έχει γίνει νεκροψία ούτε έχει επιστραφεί η σορός του στα αγαπημένα του πρόσωπα για έναν αξιοπρεπή αποχαιρετισμό». Περιγράφοντας τα πλάνα που έχουν κάνει τον γύρο του κόσμου, η Διεθνής Αμνηστία αναφέρει: «Δέσμες ανθρώπων, άλλοι νεκροί και άλλοι ζωντανοί, έχουν σωρευτεί στο έδαφος, με αστυνομικούς του Μαρόκου να περπατούν ανάμεσά τους, κραδαίνοντας και χτυπώντας τους με κλομπς και ρόπαλα. Ερευνητής της Διεθνούς Αμνηστίας Ισπανίας είδε αδημοσίευτα πλάνα με την ισπανική αστυνομία να παραδίδει πιθανούς πρόσφυγες –οι περισσότεροι από τους οποίους προέρχονται από το Σουδάν– σε Μαροκινούς αστυνομικούς, χωρίς

καμιά έρευνα ή διαδικασία για να διαπιστωθεί εάν χρειάζονται προστασία. Αμέσως ξυλοκοπούνταν ξανά από τους αστυνομικούς.» Βεβαίως η Ευρώπη-φρούριο δεν επιδεικνύει το ίδιο αποκρουστικό πρόσωπο προς όλους τους πρόσφυγες: Λίγους μήνες πριν τη σφαγή της Μελίγια, η Ισπανία του Σάντσεθ είχε υποδεχτεί επισήμως 124.000 Ουκρανούς πρόσφυγες που διέφυγαν από τη χώρα τους για να γλιτώσουν από την εισβολή της Ρωσίας, σε μία εντυπωσιακή επίδειξη αλληλεγγύης, που όμως φτάνει μόνο για όσους είναι «πραγματικοί πρόσφυγες», όπως το έθετε ο Νότης Μηταράκης — όσους δηλαδή είναι λευκοί, Ευρωπαίοι και πιθανώς Χριστιανοί. «Αντίθετα, όσοι φεύγουν από τον πόλεμο στο Σουδάν εμποδίζονται να ζητήσουν άσυλο (σ.σ. στην Ισπανία), κατά παράβαση του διεθνούς δικαίου. Αυτή η πρακτική μόνο ως ρατσιστική μπορεί να χαρακτηριστεί», σημειώνει η Διεθνής Αμνηστία. Στη Μελίγια, τα ματωμένα ρούχα και παπούτσια των προσφύγων που έμειναν κρεμασμένα στα αγκαθωτά συρματοπλέγματα του «παραπετάσματος» θα θυμίζουν για πάντα, ως άλλη Γκερνίκα, το αίμα που έχει ποτίσει βαθιά τη μπλε σημαία με τα δώδεκα κίτρινα αστέρια. Οι εικόνες που καταγράφηκαν κάτω από τον καυτό αφρικανικό ήλιο θα αποτελούν το συμπλήρωμα στα συστηματικά εγκλήματα που λαμβάνουν χώρα τις νύχτες στις λασπώδεις βουβές όχθες του Έβρου.

ΑΙΜΑΤΟΒΑΜΜΕΝΟΣ ΕΒΡΟΣ

Νέες αποκαλύψεις: «Σκλάβοι» και εγκλήματα από την ΕΛΑΣ

ίγα εικοσιτετράωρα αφότου ο Πέδρο Σάντσεθ απέδιδε στα «δίκτυα διακινητών» την ευθύνη για τη σφαγή της Μελίγια, υιοθετώντας την επιχειρηματολογία του Κυριάκου Μητσοτάκη, πέντε μεγάλοι δημοσιογραφικοί οργανισμοί (Lighthouse Reports, Monde, Spiegel, ARD, Guardian) αποκάλυπταν ότι οι ελληνικές αρχές συνεργάζονται με δουλέμπορους, εισάγοντας «σκλάβους» που φέρνουν εις πέρας τη «βρώμικη δουλειά» των pushbacks. Σύμφωνα με το Reporters United που παρουσίασε την έρευνα στο ελληνικό κοινό, η πρακτική αυτή «είναι εν γνώσει τόσο των επιτελών της αστυνομίας όσο και πολιτικών προσώπων, αν όχι στις επιχειρησιακές της λεπτομέρειες, τουλάχιστον στις γενικές γραμμές της». Σύμφωνα πάντα με το αποκαλυπτικό ρεπορτάζ, οι «σκλάβοι» του Έβρου αναλαμβάνουν να φορτώσουν τους πρόσφυγες και μετανάστες στις βάρκες και να τους επαναπροωθήσουν πίσω στην Τουρκία. Διαβιούν μέσα

σε αστυνομικά τμήματα του βορειοανατολικού Έβρου και κατά τη διάρκεια της ημέρας διατηρούνται κρατούμενοι. Τη νύχτα, αφήνονται ελεύθεροι για να κάνουν τη «βρώμικη δουλειά». Ως αντάλλαγμα, μετά από κάποιο χρονικό διάστημα, στους «σκλάβους» χαρίζεται η ελευθερία τους και ένα «υπηρεσιακό σημείωμα», με το οποίο τους επιτρέπεται να κινηθούν «νόμιμα» για ορισμένο χρονικό διάστημα στην ελληνική επικράτεια. Στο νέο δημοσίευμα επιβεβαιώνονται οι ξυλοδαρμοί και ληστείες σε βάρος προσφύγων και μεταναστών: «Κατά τη διάρκεια του pushback, οι συνεργάτες των συνοριοφυλάκων συχνά βάζουν τους μετανάστες να βγάλουν όλα τους τα ρούχα και αν δουν ότι έχουν ακόμα πάνω τους κρυμμένα λεφτά, τους τα παίρνουν όλα και τους χτυπάνε. Η πρακτική αυτή επιβεβαιώνεται και από αστυνομική πηγή», αναφέρεται, ενώ ένας εκ των

«σκλάβων» που μίλησε στα ευρωπαϊκά ΜΜΕ αναφέρει ότι συχνά το πρωί «έπλενε τις βάρκες που είχαν λεκέδες από το αίμα της προηγούμενης νύχτας». Η δημοσίευση του ρεπορτάζ συνέπεσε με τη δημοσιοποίηση από το Δίκτυο Ελευθέρων Φαντάρων «Σπάρτακος» μιας συγκλονιστικής καταγγελίας πρώην φαντάρου για όσα έμαθε και είδε κατά τη θητεία του στον Έβρο, ως προς τις φρικαλεότητες που διαπράχθηκαν κατά των προσφύγων στη διαβόητη «μάχη του Έβρου» τον Μάρτιο του 2020 και το καθεστώς θανάτου που έχει παγιωθεί έκτοτε στην περιοχή. Διαβάστε την καταγγελία, σκανάροντας εδώ.

20 Σε μια συγκυρία που καθορίζεται από τον πόλεμο στην Ουκρανία, το κύμα ακρίβειας (που δεν έχει σχέση μόνο με τον πόλεμο), την όξυνση των ελληνοτουρκικών σχέσεων και την εμμονική επίθεση της κυβέρνησης στον κόσμο της εργασίας, ως αναπόσπαστο τμήμα της στρατηγικής της αστικής τάξης απέναντι στη μακρόσυρτη καπιταλιστική κρίση, το ερώτημα για την πολιτική και οργανωτική απάντηση της αντικαπιταλιστικής Αριστεράς είναι εξαιρετικά κρίσιμο. Είναι, βέβαια, γεγονός ότι σε διεθνές επίπεδο, με λίγες εξαιρέσεις όπως η Αργεντινή, η αντικαπιταλιστική Αριστερά βρίσκεται σε περίοδο κάμψης. Δεν είναι μόνο η παραδοσιακή αδυναμία της σύνδεσης του κοινωνικού με το πολιτικό, δηλαδή της έκφρασης σε κεντρικό πολιτικό επίπεδο του κοινωνικού ριζοσπαστισμού - τα αίτια είναι βαθύτερα. Δομικές αλλαγές της ίδιας της εργασίας, όπως η προλεταριοποίηση της διανοητικής εργασίας και οι συνθήκες κοινωνικής αναπαραγωγής της εργατικής δύναμης, αλλά και ιδιαίτερες πτυχές του φεμινιστικού, του οικολογικού, του αντιρατσιστικού και άλλων κινημάτων, που έχουν οδηγήσει σε μεγάλες κινητοποιήσεις, δεν έχουν ακόμα ενσωματωθεί οργανικά στον λόγο, τη δράση και το μεταβατικό πρόγραμμα της αντικαπιταλιστικής αριστεράς. Η παραμένουσα ασθένεια του ενδημικού σεχταρισμού είναι εμπόδιο στην επιτυχία της όποιας ανασύνθεσης και αναδιοργάνωσης της αντικαπιταλιστικής Αριστεράς. Πάνω από όλα, όμως, η στρατηγική σύγχυση οδηγεί το μεγαλύτερο τμήμα της αρι-

∆ιάλογος

ΣΑΒΒΑΤΟ 2 - ΚΥΡΙΑΚΗ 3 ΙΟΥΛΙΟΥ 2022

ΟΚΔΕ Σπάρτακος

Αναγκαία η ανασυγκρότηση της αντικαπιταλιστικής Αριστεράς στεράς στον ακολουθητισμό ρεφορμιστικών σχεδίων διαχείρισης του αστικού κράτους και της ευθυγράμμισης με τις αστικές τάξεις στο όνομα εθνικών συμφερόντων — με πιο χτυπητό παράδειγμα την υποστήριξη του «δικού τους» στρατοπέδου στον πόλεμο. Η ΑΝΤΑΡΣΥΑ υπήρξε το πιο επιτυχημένο σχέδιο της αντικαπιταλιστικής Αριστεράς στην Ελλάδα, με μεγάλη διεθνή απήχηση. Για να είμαστε ειλικρινείς, όμως, σήμερα η ΑΝΤΑΡΣΥΑ βρίσκεται σε πολιτική παράλυση και οι ευθύνες είναι συγκεκριμένες. Ταυτόχρονα, όμως, κινήσεις που γίνονται εκτός ΑΝΤΑΡΣΥΑ για την ανασυγκρότηση της αντικαπιταλιστικής Αριστεράς χαρακτηρίζονται από πολύ μεγαλύτερη πολιτική σύγχυση και δεν δίνουν καμία ευοίωνη προοπτική. Ουσιαστικά, είναι εμφανής η έλλειψη πίστης στην αυτόνομη ύπαρξη της αντικαπιταλιστικής Αριστεράς, ακόμα και μέσα στην ΑΝΤΑΡΣΥΑ, με αποτέλεσμα δυνάμεις της να υποτιμούν την αντιπαράθεση με τη συνδικαλιστική γραφειοκρατία, να πασχίζουν να προσελκύσουν τον ΣΥΡΙΖΑ στα κινήματα ή, εσχάτως, να ακολουθούν σε μόνιμη βάση τον σχεδιασμό του ΚΚΕ. Χρειάζεται να προχωρήσουμε σε μια διαδικασία υπέρβασης αυτής της παρά-

λυσης και ταυτόχρονης επανίδρυσης με όρους συνέχειας, λαμβάνοντας υπόψη ότι οι συνθήκες από πλευράς κινήματος δεν είναι ευνοϊκές, όπως ήταν το 2009. Έχουμε όμως υποχρέωση και καθήκον απέναντι στους/τις χιλιάδες αγωνιστές και αγωνίστριες σε κάθε πόλη της Ελλάδας που προσβλέπουν στην αντικαπιταλιστική Αριστερά ως τη μόνη δύναμη που είναι ικανή να υπερασπίσει με συνέπεια τα συμφέροντα των εργαζομένων. Είναι αναγκαία η ανασυγκρότηση της αντικαπιταλιστικής Αριστεράς με άξονα την ΑΝΤΑΡΣΥΑ, δεδομένου μάλιστα ότι κάθε προσπάθεια συγκρότησης εκτός αυτής αποδείχτηκε θνησιγενής. Η οργανωτική ανασυγκρότηση της ΑΝΤΑΡΣΥΑ πρέπει να περάσει μέσα από μια καλά οργανωμένη συνδιάσκεψη. Μέσα στο καλοκαίρι δεν υπάρχει ο αναγκαίος χρόνος για μια ουσιαστική συζήτηση, κριτική των μέχρι τώρα λαθών και επεξεργασία πολιτικών θέσεων σε βάθος, την οποία κρίνουμε απαραίτητη. Μια βιαστική επανενεργοποίηση των τοπικών μόνο για την εκλογή οργάνων θα ήταν εργαλειακή. Προτείνουμε την ανασυγκρότηση των ΤΕ της ΑΝΤΑΡΣΥΑ άμεσα, πριν το καλοκαίρι, με την προοπτική για κανονική συνδιάσκεψη το φθινόπωρο, με όσους

παρέμβασης της αντικαπιταλιστικής και επαναστατικής Αριστεράς, κόντρα στις διάφορες παραλλαγές δορυφοροποίησης γύρω από επιλογές κυβερνητικής διαχείρισης και ρεφορμισμού, είτε «ριζοσπαστικής» είτε κομμουνιστικής αναφοράς. Σε αυτό το πλαίσιο, αξιολογήθηκε από αρκετές τοποθετήσεις (και στα κείμενα και στο φεστιβάλ) ως θετική κατεύθυνση η πρόταση και η παρέμβαση του ΝΑΡ.

προγράμματος πάλης, βασικά σημεία του οποίου πρότεινε το ΝΑΡ. Ένα πρόγραμμα που απαντά ανατρεπτικά και ουσιαστικά στους αγώνες και στα προβλήματα του κόσμου της εργασίας είναι κρίσιμο ζήτημα και όχι απλά κάποια «σημεία». Το πολιτικό περιεχόμενο και ο τρόπος κατάκτησης-επιβολής του (δηλαδή εάν θα είναι μέσω του κοινοβουλευτικού-διαχειριστικού-κυβερνητικού ή του ανατρεπτικού-επαναστατικού δρόμου) είναι η καρδιά μιας πολιτικής συνεργασίας. Αξίζει παραπάνω προσοχής κι επεξεργασίας λοιπόν.

γύρους τοπικών συνελεύσεων χρειαστεί και με εκλογή οργάνων. Θέλουμε μέτωπο με πραγματικά μέλη: μετά από τόσο καιρό αδράνειας, είναι σαφές ότι οι κατάλογοι των μελών δεν μπορούν απλώς να ενημερωθούν, θα πρέπει να ανασυσταθούν από την αρχή. Θέλουμε μέτωπο με δημοκρατία: να μην επιστρέψουμε στο αντιδημοκρατικό πλειοψηφικό σύστημα της ενιαίας λίστας, που καταδικάζει τις μικρότερες τάσεις και τους ανένταχτους αγωνιστές και αγωνίστριες να αναζητούν πάτρονες στις μεγαλύτερες οργανώσεις. Ταυτόχρονα, πρέπει να προχωρήσουμε σε ένα σχέδιο για κοινή δράση και συντονισμό με οργανώσεις της επαναστατικής και αντικαπιταλιστικής αριστεράς, που μοιράζονται βασικές στρατηγικές θέσεις με την ΑΝΤΑΡΣΥΑ. Ένα καλό παράδειγμα τέτοιας συνεργασίας είναι οι οργανώσεις που συμμετέχουν στον Αντιπολεμικό Συντονισμό, δεδομένου ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία, μαζί με το θέμα της στάσης απέναντι στις αριστερές κυβερνήσεις, είναι που θέτουν τις διαχωριστικές γραμμές σήμερα στην εγχώρια Αριστερά. Μόνο σε αυτή τη βάση μπορούμε να προτείνουμε και εκλογικές συνεργασίες στις επόμενες εκλογές, όποτε αυτές γίνουν. Η αρνητική εμπειρία της συμπόρευσης ή των ατέρμονων διαπραγματεύσεων με «μαχητικές ρεφορμιστικές» ή «ενδιάμεσες» δυνάμεις που δεν μοιράζονται τέτοιες στρατηγικές θέσεις δεν θα πρέπει να επαναληφθεί. Έχουν χαθεί πολλές ευκαιρίες, κι όμως θα έρθουν κι άλλες. Να μην τις χάσουμε.

Σχόλιο του Πριν

Συνεχίζουμε Στο σημερινό φύλλο ολοκληρώνεται ο γύρος τοποθετήσεων πάνω στην πρόταση του ΝΑΡ και της νΚΑ για τη συσπείρωση και την ανασυγκρότηση της αντικαπιταλιστικής Αριστεράς. Ευχαριστούμε ως Πριν τις οργανώσεις ΑΠΟ, ΔΕΑ, ΕΕΚ, ΕΚΚΕ, «Κόκκινο Νήμα», «Ξεκίνημα», ΟΚΔΕ, ΟΚΔΕ Σπάρτακος, που ανταποκρίθηκαν στην πρόσκλησή μας· το μεγαλύτερο μέρος όσων απευθυνθήκαμε. Όλα τα κείμενα, μαζί με την αρχική πρόταση των ΝΑΡ-νΚΑ, θα είναι αναρτημένα στην ιστοσελίδα μας (prin.gr). Η εκτίμησή μας είναι πως έγινε ένας αξιόλογος διάλογος, με σημαντικές παρεμβάσεις, που δίνει τροφή για συνέχιση της συζήτησης και πάνω απ’ όλα της κοινής δράσης και πολιτικής παρέμβασης. θα υπάρξουν φυσικά και άλλες πρωτοβουλίες διαλόγου από το Πριν. Ορισμένα πρώτα σύντομα συμπεράσματα:

Υπάρχει μεταξύ των οργανώσεων που τοποθετήθηκαν, με την ιδιαίτερη οπτική της καθεμίας, η συμφωνία στην ανάγκη της αυτοτελούς ύπαρξης και

Δυναμώνει η τάση για την ανάγκη ενός σύγχρονου αντικαπιταλιστικού πολιτικού μετώπου. Ανεξάρτητα από τον βαθμό ετοιμότητας γι’ αυτό, η προοπτική του κερδίζει έδαφος και μπορούν να γίνονται βήματα προς αυτή την κατεύθυνση. Η κατάκτηση σχέσεων συντροφικού διαλόγου και κοινής πάλης, όπως με την Αντιπολεμική Πρωτοβουλία των εννιά οργανώσεων, είναι πολλαπλά πολύτιμη.

Υπάρχει μια ευρύτερη συμφωνία γύρω από το περιεχόμενο του αναγκαίου σήμερα αντικαπιταλιστικού

Όπως είναι φυσικό, υπάρχουν διαφορετικές προσεγγίσεις για την ΑΝΤΑΡΣΥΑ, εξάλλου κάποιες δυνάμεις συμμετέχουν σε αυτήν και άλλες όχι. Κατά τη γνώμη μας, η ΑΝΤΑΡΣΥΑ, ως η μεγαλύτερη μετωπική προσπάθεια στον χώρο της αντικαπιταλιστικής Αριστεράς, μπορεί και πρέπει να παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο στην όλη διαδικασία ανασυγκρότησης του ανατρεπτικού δυναμικού, μια διαδικασία που βεβαίως δεν περιορίζεται στις οργανωμένες δυ-

νάμεις αλλά συμπεριλαμβάνει τον κόσμο που ριζοσπαστικοποιείται στις νέες συνθήκες.

Από ορισμένες οργανώσεις τέθηκε με έμφαση η ανάγκη προσέγγισης με βάση τη λογική του «Ενιαίου Εργατικού Μετώπου» αγωνιζόμενων τμημάτων των εργαζομένων ή και άλλων αριστερών δυνάμεων. Είναι ανάγκη να συζητηθεί καλύτερα το πώς «μεταφράζεται» στις σημερινές ολότελα διαφορετικές συνθήκες μια επαναστατική τακτική της δεκαετίας του 1920, που σίγουρα δεν της αξίζει μια απλή αντιγραφή. Σε κάθε περίπτωση, η πρόταση για πολιτικό μέτωπο-πόλο της αντικαπιταλιστικής Αριστεράς δεν αποτελεί μια επιλογή περιχαράκωσης, αλλά αντίθετα, με ενισχυμένη την αυτοτέλεια πολιτικής πρότασης και μορφής συγκρότησης της αντισυστημικής Αριστεράς, δίνει νέα ώθηση σε πρωτοβουλίες για κοινή δράση μέσα στο κίνημα όλων των δυνάμεων του αγώνα, ειδικά όσων αναφέρονται στην ταξική πάλη. Γ. Ε.

Πολιτισμός Βασίλης Τσιράκης

To σκηνοθετικό ντεμπούτο μεγάλου μήκους του Δημήτρη Κανελλόπουλου είναι ένα ιδιόμορφο «γουέστερν» στην άγρια ελληνική επαρχία.

τις αμερικανικές ταινίες γουέστερν, εκτός από τους καλούς και τους κακούς, υπάρχει και ο σερίφης. Στο ελληνικό γουέστερν με τον επιτυχημένο τίτλο Αγέλη προβάτων όχι μόνο δεν υπάρχουν καλοί και κακοί αλλά ούτε και σερίφης. Στη διαμάχη μεταξύ τοκογλύφου και οφειλετών δεν εμφανίζεται ποτέ η αστυνομία, ενώ κανείς δεν επικαλείται τις αρχές, τα δικαστήρια κ.λπ. Ο σεναριογράφος και σκηνοθέτης Δημήτρης Κανελλόπουλος επιλέγοντας το σινεμά «καθρέφτη» μας δείχνει μια κοινωνία ζούγκλα, όπου τα ζητήματα λύνονται αδιαμεσολάβητα, χωρίς καμιά τρίτη παρέμβαση, ίσως γιατί κανένας πια δεν έχει εμπιστοσύνη στο διεφθαρμένο κράτος — είναι χαρακτηριστικό πως ακόμα και ο αμέτοχος στη διαμάχη ιδιοκτήτης του καφέ-μπαρ έχει φυλαγμένο ένα γαλλικό κλειδί ως όπλο πίσω από τον πάγκο. Η ταινία, ως πιστός καθρέφτης της σημερινής μεταμνημονιακής Ελλάδας και όλων των παρενεργειών της, περιγράφει με ωμό ρεαλισμό και πειστικότητα τις καταστάσεις, αλλά μένει εκεί. Δεν διαθλά, δεν υπονοεί, δεν προβληματίζει και δεν αφήνει κανένα ανοιχτό παράθυρο. Με αυτή την έννοια, δεν εμβαθύνει –χωρίς απαραίτητα να διδάσκει– στις αιτίες των κακώς κειμένων. Από την άλλη, η πλήρης απουσία της πολιτικής, έστω και ως σχόλιο σε κάποιο διάλογο μεταξύ των οφειλετών, όταν συνασπίζονται ενάντια στον τοκογλύφο, έχει ως αποτέλεσμα κάθε απόπειρα δημιουργίας συλλογικότητας –έστω και ειδικού σκοπού– να μην μπορεί να σταθεί παρά ως άθροισμα ατομικοτήτων, να είναι επίπλαστη και στο τέλος να διασπάται στα εξ ων συνετέθη — ενώ η μόνη υπόνοια αλληλεγγύης εμφανίζεται μεταξύ των μπράβων και όχι των νοικοκυραίων. Όσον αφορά το σκηνικό, ο Δημήτρης Κανελλόπουλος επιλέγει το έρημο και παρηκμασμένο τοπίο της ελληνικής επαρχίας και όχι το

Αγέλη προβάτων σε μια κοινωνία λύκων ΘΕΑΤΡΟ

Ακούω ήχον κώδωνος σε περιοδεία ▸ Μποστ δια χειρός Θ. Παπαγεωργίου

σκηνοθεσία, λιτή και σκοτεινό αστικό τοστιβαρή, υπηρετεί ευπίο μιας πολυσύχναλαβικά τη δραματουρστης μεγαλούπολης. γία, επιλέγοντας πότε Με τη δεύτερη επιλοΗ ταινία είναι αργά και πότε γρήγορα γή η ταινία θα είχε τον ν καθρέφτης της πλάνα, πότε κοντινά και χαρακτήρα ενός φιλμ λμ π μεταμνημονιακής πότε πανοραμίκ, όπου νουάρ και όχι ενός γουουπ χρειάζεται την ακίνητη έστερν, οπότε θα απαιπαιχρ Ελλάδας και κάμερα και όπου χρειάζετούσε άλλου είδους σκηκάμ όλων των νοθεσία και διαφορετικούς ικούς ται τράβελινγκ ή ακόμα και παρενεργειών περιστροφή των 360 μοιρών, χαρακτήρες, χωρίς όμως περισ αποφεύγοντας επιτηδεύσεις απαραίτητα να αλλάζει ει κάτι αποφε της φιοριτούρες που παραφορεπί της ουσίας, όσον αφορά και φιο στο κεντρικό νόημά της. ης. Έτσι, τώνουν την ταινία με περιττά καλολογικά στοιχεία (βλέπε τη εδώ οι πρωταγωνιστές είναι όλοι καλολογι βραβευμένη Ο Ράφτης 2022). νοικοκυραίοι-οικογενειάρχες ιάρχες και βραβευμέ Αδυναμία της σκηνοθεσίας το όχι άνθρωποι του υποκόσμου, όσμου, ευυΑδυνα επιχειρεί να καθοδηγήσει τον πόληπτοι κάτοικοι της μικρής κλειότι επιχει στερώντας του τον χώρο στής κοινωνίας, όπου κυριαρχεί η θεατή, σ «συμμετοχής» στην ανάγνωση της μαγκιά, ο τσαμπουκάς,, ο σεξισμός «συμμετο προδίδοντας έτσι την εξέκαι η πατριαρχία, ενώ τίποτα δεν ταινίας, π αποτέλεσμα να χάνονται μένει κρυφό. λιξη, με α στοιχεία της ανατροπής και της Το σενάριο χτίζει την ιστορία τα στοιχεί έκπληξης. Χαρακτηριστικό παράσιγά-σιγά και χωρίς φλυαρίες, ενδειγμα είναι η επιμονή της κάμεσωματώνοντας διαλόγους νατουρας πάνω στο φουλάρι που ξέχασε ραλιστικούς, πειστικούς που –πλην η ερωμένη του πρωταγωνιστή στο ελαχίστων περιπτώσεων– πείθουν πίσω κάθισμα του αγροτικού. και τον πιο απαιτητικό θεατή. Η

Αντιρατσιστικά φεστιβάλ σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη

ΣΑΒΒΑΤΟ 2 - ΚΥΡΙΑΚΗ 3 ΙΟΥΛΙΟΥ 2022

ετά από δύο χρόνια απουσίας, το Αντιρατσιστικό Φεστιβάλ επιστρέφει σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη και υπόσχεται ενδιαφέροντα απογεύματα και όμορφες νύχτες για όσους βρεθούν το τριήμερο έως την Κυριακή 3 Ιουλίου στο πάρκο Γουδή στην Αθήνα και το Πάρκο Ξαρχάκου στη Θεσ-

σαλονίκη. Το Αντιρατσιστικό Φεστιβάλ φέρνει ξανά τη γνώριμη γιορτή ενότητας, αντίστασης και αλληλεγγύης με συναυλίες, συζητήσεις, προβολές και άλλα δρώμενα. Στην Αθήνα θα λειτουργήσουν τρεις σκηνές για όλα τα γούστα: η κεντρική σκηνή, η λαϊκή και αυτή του χώρου των μεταναστευτικών κοινοτήτων. Το Σάββα-

το 2 Ιουλίου στο Πάρκο Ξαρχάκου (ΧΑΝΘ) στην Θεσσαλονίκη θα παρουσιαστεί ο συλλογικός τόμος από τη Ρωσία και την Ουκρανία Ο θάνατος ερχόταν προς το μέρος μου πετώντας, με ποιητές και ποιήτριες κατά του πολέμου. Πρόκειται για μια συλλογική, δίγλωσση, ποιητική έκδοση, που κυκλοφορεί από τις Ακυβέρνητες Πολιτείες.

Το Ακούω ήχον κώδωνος αποτελεί μια πανηγυρική παράσταση για τα 50 χρόνια από την ίδρυση του Θεάτρου Στοά, το οποίο άφησε ένα ισχυρό αποτύπωμα στην ιστορία του νεοελληνικού θεάτρου. Αποτελεί μια συρραφή αποσπασμάτων από ένα μεγάλο μέρος της παραγωγής του Μποστ (θεατρικά, πεζά, ποιήματα, λεζάντες, διαφημίσεις, τραγούδια, επιθεωρησιακά νούμερα), όλα δεμένα σε ένα ενιαίο σύνολο που δεν αποπνέει απλώς νοσταλγία αλλά αναδεικνύει τη διαχρονικότητα, την ανεξίτηλη αξία αυτού του ανεπανάληπτου δημιουργού. Η επιλογή των κειμένων είναι του Θανάση Παπαγεωργίου, ενός σκηνοθέτη που έχει δώσει λαμπρά δείγματα σύγχρονης απόδοσης του μποσταντζόγλειου λόγου. Η Φαύστα, ο Γιάννης, το Ριτσάκι, η Μήδεια, ο Ιάσων, η Καλόγρια, η Μαρία Πενταγιώτισσα, ο Κολόμβος, ο κ. και η κ. Ιατρού, ο πάτερ Αμβρόσιος, ο Πάρις, η Μαριάνθη, συνολικά 20 ήρωες του Μποστ, συναντιούνται στους γάμους του Ριτσακίου με τον Πάρι, αμφότεροι ανευρεθέντες μέσα στην κοιλιά ψαριών! Δεκαπέντε ηθοποιοί και μια μικρή λαϊκή ορχήστρα αποτελούμενη από τους ίδιους τους ηθοποιούς του θιάσου, με διευθυντή τον Διονύση Τσακνή, θα παραβρεθούν στον γάμο, ο οποίος όμως θα έχει τραγική κατάληξη. Η Λήδα Πρωτοψάλτη και ο Θανάσης Παπαγεωργίου θα γιορτάσουν την επέτειο μαζί με πολλούς από τους βασικούς τους συνεργάτες αλλά και νεότερους καλλιτέχνες, απαγγέλλοντας, χορεύοντας και τραγουδώντας τα κείμενα του Μποστ, με μουσικές του αείμνηστου συνεργάτη του Βασίλη Δημητρίου, αλλά και με νέα τραγούδια που έγραψε ο Διονύσης Τσακνής, πάντα πάνω σε στίχους του Μποστ. Ο οίστρος και το χιούμορ του Μποστ, το κέφι των ηθοποιών, ο άψογα κουρντισμένος σκηνοθετικός ρυθμός, η οργιαστική μουσική, εγγυώνται ότι οι θεατές θα απολαύσουν την εξαιρετική παράσταση.

22 ▶ Ο πόλεμος στην Ουκρανία είναι ένα σημαντικό βήμα στην κλιμάκωση των καπιταλιστικών αντιπαλοτήτων. Ποια είναι η θέση σας για τον πόλεμο;

Από τις αρχές του 21ου αιώνα και τη σειρά των πολέμων που διεξάγει η Αμερική, ο ιμπεριαλισμός έχει εισέλθει σε μια φάση συνεχών πολέμων. Ο αγώνας για πόρους, ιδίως το πετρέλαιο, καθώς και τα γεωστρατηγικά συμφέροντα, έχουν οδηγήσει σε μια ολοένα και πιο ανοιχτή σύγκρουση μεταξύ των αμερικανικών οικονομικών και πολιτικών συμφερόντων και των ρωσικών οικονομικών και πολιτικών συμφερόντων, πρώτα στη Συρία και στη συνέχεια, με ακόμη πιο σκληρή μορφή, στην Ουκρανία. Ο πόλεμος στην Ουκρανία είναι αποτέλεσμα της σύγκρουσης στο γεωστρατηγικό αυτοκρατορικό παιχνίδι. Η Ρωσία διέσχισε την κόκκινη γραμμή, τα σύνορα, για να εισβάλει στρατιωτικά στη χώρα με την οποία από κοινού συνέθεσαν την ΕΣΣΔ, την κοινή πατρίδα της Οκτωβριανής Επανάστασης και του αντιφασιστικού αγώνα. Είναι η συνέχεια ενός οκταετούς εμφυλίου πολέμου που διεξήγαγε η αντιδραστική χούντα του Κιέβου εναντίον των πολιτών της στο Ντονμπάς, την Οδησσό και άλλες πόλεις που αντιστάθηκαν στις εθνικές σοβινιστικές πολιτικές του Μαϊντάν. Η αντιδραστική βία ήταν συνηθισμένη. Το τρίτο εμπλεκόμενο μέρος του πολέμου και ο εμπνευστής πολλών διεργασιών στην Ουκρανία είναι ο δυτικός ιμπεριαλισμός. Το ενδιαφέρον του είναι να αποκτήσει τον έλεγχο της ροής του ρωσικού φυσικού αερίου. Επίσης, στέλνοντας όπλα, συμβάλλει στην παράταση και τη βαρβαρότητα του πολέμου, ο οποίος βλάπτει τους ανθρώπους, τις ευρύτερες μάζες και τις εργατικές τάξεις. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η οργάνωσή μας έχει πάρει τη θέση του λενινιστικού επαναστατικού ντεφετισμού: Καλούμε τις εργατικές τάξεις της Ρωσίας και της Ουκρανίας να αγωνιστούν για την ήττα του στρατού τους. Υποστηρίζουμε το αντιπολεμικό κίνημα στη Ρωσία. Υποστηρίζουμε λιποτάκτες και από τους δύο στρατούς. Καλούμε τον ουκρανικό λαό να μην ανταποκριθεί στην πολεμική κινητοποίηση της κυβέρνησής του. ▶ Ποια είναι η στάση της

ΣΑΒΒΑΤΟ 2 - ΚΥΡΙΑΚΗ 3 ΙΟΥΛΙΟΥ 2022

Νέναντ Γκλίσιτς | Κόκκινη Πρωτοβουλία / Σερβία Συνέντευξη στον Παναγιώτη Ξοπλίδη

Αντιπολεμική «ανταρσία» σε Ρωσία-Ουκρανία Ο Νέναντ Γκλίσιτς τίμησε με την παρουσία του το φετινό φεστιβάλ των Αναιρέσεων, που πραγματοποιήθηκε με μεγάλη επιτυχία χολή στις αρχές Ιουνίου. Συμμετείχε στη Γεωπονική Σχολή ης δεύτερης στην εκδήλωση της ημέρας, με τίτλο «Η ζωή μας στο στόχαστρο του πολέμου – ηση η μεγάλη πρόκληση ού του αντιπολεμικού κινήματος», υπενθυμίζοντας –εκτός των άλλων– ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία δεν είναι ο πρώτος που έχει γίνει στο έδαφος της Ευρώπης μετά το τέλος του Β΄ Παγκόσμιου.

Σερβίας ως κράτους αλλά και του σερβικού λαού για τον πόλεμο;

Η Σερβία εξαρτάται από τέσσερις δυνάμεις — ΗΠΑ, ΕΕ, Ρωσία και Κίνα. Η θέση αυτή βασίστηκε σε πρόσφατες ιστορικές διαδικασίες κατά τη διάρκεια της διάλυσης της Γιουγκον σλαβίας, των βομβαρδισμών ος του ΝΑΤΟ και του ζητήματος ρτου Κοσσυφοπεδίου. Η σεραι βική πολιτική ελίτ βασίζεται α στις ανατολικές χώρες (Ρωσία, Κίνα) για το ζήτημα του Κοσσυφοπεδίου, ενώ ταυτόχρονα προσαρμόζεται στην ευρωπαϊκή πολιτική τάξη και διεξάγει διαπραγματεύσεις για την ένταξη στην ΕΕ, από την

Η ενιαία κομμουνιστική οργάνωση σε δύο χώρες που πρόσφατα πολέμησαν μεταξύ τους, Σερβία και Κροατία, δείχνει τον δρόμο του διεθνισμού

∆ιεθνή οποία υφίσταται τη μεγαλύτερη πολιτική επιρροή και από την οποία εξαρτάται πολιτικά. Η πλειονότητα των Σέρβων πολιτών πιστεύει ότι η Σερβία πρέπει να παραμείνει ουδέτερη σε αυτή τη σύγκρουση. Επίσης, οι περισσότεροι πολίτες, όπως επιβεβαίωσαν και δημοσκοπήσεις, είναι ενάντια στη θέσπιση κυρώσεων κατά της Ρωσίας, καθώς η Σερβία βρέθηκε στο πρόσφατο παρελθόν υπό καθεστώς μακροπρόθεσμων κυρώσεων, οι οποίες δεν έβλαψαν ποτέ την πολιτική ελίτ αλλά πάντα τον λαό. Η οργάνωσή μας είναι ενάντια στην πίεση που ασκούν οι δυτικές δυνάμεις στις μικρές χώρες για επιβολή κυρώσεων στη Ρωσία. Η έκρηξη του κόστους και των τιμών καταστρέφει τις ζωές του φτωχότερου τμήματος του πληθυσμού αλλά αποτελεί επίσης μέρος ευρύτερου οικονομικού πολέμου. Στον οικονομικό πόλεμο, όπως και σε κάθε άλλο, το τίμημα καταβάλλεται από την εργατική τάξη και τον περιθωριοποιημένο πληθυσμό. ▶ Η Σερβία προσπαθεί να χρησιμοποιήσει τον προσανατολισμό της στην εξωτερική πολιτική ως συγκριτικό πλεονέκτημα και προβάλλεται ως επενδυτικός παράδεισος. Ποια είναι η πραγματική κατάσταση;

Οι ξένοι «επενδυτές», από όποια χώρα κι αν προέρχονται, είναι απολύτως προνομιούχοι επειδή απολαμβάνουν φορολογικές ελαφρύνσεις ή δεν καταβάλουν καν φόρους, όμως το πιο σημαντικό είναι ότι λαμβάνουν επ επιδοτήσεις για κάθε εργαζόμε μενο που απασχολούν: 1.000 ευ ευρώ κατά μέσο όρο για κάθε ερ εργαζόμενο, αν και οι μισθοί ττων εργαζομένων είναι μικρότεροι από αυτό το ποσό. Αυτό σημαίνει ότι οι πολίτες της Σερβίας είναι στην πραγματικότητα αυτοί που «επενδύουν» και πληρώνουν τις πολυεθνικές μεγάλ λες εταιρείες, μόνο και μόνο για να έχουν την «ευκαιρία» να γίνουν αντικείμενο σκληρή ρής εκμετάλλευσης για το κέρδο δος των μεγάλων εταιρειών. ▶ Οι βαλκανικοί λαοί γνωρίζουν τι σημαίνουν οι ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις και ο πόλεμος. Ποια είναι η θέση της οργάνωσής

σας, καθώς σοβινισμός, μιλιταρισμός, εθνικισμός αναδύονται ξανά;

Δεσμευόμαστε από τις αρχές του προλεταριακού διεθνισμού. Κάθε εθνικισμός είναι εργαλείο της άρχουσας τάξης. Στη Γιουγκοσλαβία, ο εθνικισμός ήταν εργαλείο και καύσιμο για σοβαρούς πολέμους, όπως και σήμερα στην Ουκρανία. Είμαστε αντίθετοι σε κάθε σοβινιστική πολιτική, η οποία τυχαίνει να είναι η κύρια ιδεολογία των ελίτ που κυβερνούν στις χώρες της πρώην Γιουγκοσλαβίας για τρεις δεκαετίες. Μπορούμε να δούμε ότι το πρότυπο είναι ευρέως αποδεκτό διεθνώς και ο εθνικισμός γίνεται το πιο σημαντικό ρεύμα μέσα στις αστικές ιδεολογίες, σε συνδυασμό με νεοφιλελεύθερα οικονομικά δόγματα. Και οι δύο είναι εχθροί των εργαζόμενων ανθρώπων και των εκμεταλλευόμενων μαζών. Ο αγώνας κατά του εθνικού σοβινισμού, καθώς και η καταπολέμηση της κοινωνικής αδικίας, είναι σημαντικά στον αγώνα κατά του καπιταλισμού. ▶ Η οργάνωσή σας προήλθε από την ενοποίηση δύο κομμουνιστικών οργανώσεων από Σερβία και Κροατία. Ποια είναι η θέση σας σχετικά με το μέλλον των επαναστατικών δυνάμεων στην πρώην Γιουγκοσλαβία και τα Βαλκάνια;

Αγωνιζόμαστε για να ενωθούμε με τους αγώνες των καταπιεσμένων από όλες τις βαλκανικές χώρες, διότι είναι ο μόνος τρόπος να νικήσουμε τον ιμπεριαλισμό, που χρησιμοποιεί με μεγάλη επιτυχία τον εθνικισμό δημιουργώντας εντάσεις. Ιστορικά, όλοι οι σοσιαλιστές και προοδευτικοί στοχαστές υποστήριζαν την ενότητα των Βαλκανίων ως ανθρωπιστική ιδέα, αλλά και ως αποτελεσματικό τρόπο για την παροχή προστασίας από τις ιμπεριαλιστικές ή επεκτατικές τάσεις των γύρω δυνάμεων. Συνεχίζουμε αυτή την ιδεολογική γραμμή, καθώς μάλιστα οι φρικαλεότητες της απόρριψης αυτής της πολιτικής μετά την περίοδο της Γιουγκοσλαβίας είχαν ολέθρια αποτελέσματα για όλους τους λαούς. Η λειτουργία μιας ενιαίας κομμουνιστικής οργάνωσης σε δύο χώρες που πολέμησαν πολύ πρόσφατα μεταξύ τους είναι μια προσπάθεια που δείχνει την προοπτική του διεθνιστικού επαναστατικού ρεύματος.

∆ιεθνή ∆ικαιώματα Αφροδίτη Τζιαντζή

«Καλώς ήλθατε στο

Handmaid’s Tale». Έτσι προϋπάντησε ο συγγραφέας Στίβεν Κινγκ την απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου των ΗΠΑ για ανατροπή της νομοθεσίας του 1973 «Ρόου εναντίον Γουέιντ», η οποία προστάτευε σε ομοσπονδιακό επίπεδο το δικαίωμα στην άμβλωση.

σύγκριση με τη δυστοπική νουβέλα της Μάργκαρετ Ατγουντ και την ομώνυμη βραβευμένη σειρά δεν είναι κάποια πρωτότυπη σκέψη του Κινγκ, αλλά κοινός συνειρμός. Όπως το ξέσπασμα της πανδημίας του κορονοϊού έκανε εκ νέου παγκόσμιο μπεστ-σέλερ την «Πανούκλα» του Αλμπέρ Καμύ, έτσι και η απόφαση της 24ης Ιουνίου έφερε ξανά στην επικαιρότητα την Ιστορία της Θεραπαινίδας — όπως είναι στα ελληνικά ο τίτλος του βιβλίου (εκδόσεις Ψυχογιός, μετάφραση Αύγουστου Κορτώ). Στη θεοκρατική «δημοκρατία» της Γαλαάδ, με την υπογονιμότητα να θεωρείται μάστιγα, οι γόνιμες λευκές γυναίκες είναι καταδικασμένες

ΣΑΒΒΑΤΟ 2 - ΚΥΡΙΑΚΗ 3 ΙΟΥΛΙΟΥ 2022

Οι ΗΠΑ γυρίζουν το ρολόι 50 χρόνια πίσω... να λειτουργούν ως μηχανές αναπαραγωγής, υπό την ιδιοκτησία πλούσιων και ισχυρών ανδρών. Καθώς περνάνε από τα χέρια του ενός αφέντη στον άλλο, υφίστανται διαδοχικούς βιασμούς, ενώπιον των γυναικών συζύγων, για να παρέχουν λευκούς απογόνους στα άκληρα ζευγάρια. Οι μαύρες γυναίκες είναι ήδη εξόριστες και μη αναπαραγώγιμο είδος, ενώ στις θεραπαινίδες απαγορεύεται να γράφουν, να διαβάζουν ή να έχουν περιουσία. Η φορεσιά τους, μια κόκκινη κάπα με λευκό καπέλο, φορέθηκε ξανά από διαδηλώτριες

ξιάς των ΗΠΑ, του λόμπι των Pro-Lifers ή Υπέρμαχων της Ζωής, όπως αυτοαποκαλούνται οι σταυροφόροι κατά των αμβλώσεων. Η απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου, που καταρρίπτει τον προηγούμενο νόμο του 1973, θεωρήθηκε κληρονομιά του Ντόναλντ Τραμπ, αφού επί προεδρίας του, με δική του προσωπική απόφαση, διορίστηκαν οι τρεις από τους έξι ανώτατους δικαστές που πλειοψήφησαν. Ανάμεσά τους ο υπερσυντηρητικός Μπρετ Κάβανο, που είχε κατηγορηθεί μεταξύ άλλων για απόπειρα βιασμού και η Έιμι Κόνι

ως σύμβολο διαμαρτυρίας και αντίστασης στον νέο σκοταδισμό που απλώνεται στις ΗΠΑ. Αντίστοιχα, στις διαδηλώσεις επανήλθε ξανά ως σύμβολο η συρμάτινη κρεμάστρα, ταυτισμένη στη συλλογική μνήμη με τις παράνομες, ενίοτε θανατηφόρες αμβλώσεις, των προηγούμενων δεκαετιών της γενικευμένης απαγόρευσης. Στην πραγματικότητα, τα σύμβολα αυτά δεν έφυγαν ποτέ από το προσκήνιο αλλά επιστρέφουν κάθε φορά που απειλούνται ή περιορίζονται κεκτημένα αναπαραγωγικά –και όχι μόνο– δικαιώματα των γυναικών, που για να κερδηθούν δόθηκαν και δίνονται σκληρές μάχες. Η ανατροπή της απόφασης «Ρόου εναντίον Γουέιντ», ήταν μακροχρόνιος στόχος της θρησκόληπτης Δε-

Η εξοργιστική απόφαση στέλνει ένα διεθνές μήνυμα καταπίεσης, κρατικού, θρησκευτικού, ακομα και τεχνολογικού ελέγχου Μπάρετ, η μοναδική γυναίκα του Ανώτατου Δικαστικού Σώματος που ψήφισε υπέρ της κατάργησης, φανατική καθολική, πολέμιος των αμβλώσεων, και ιδρυτικό στέλεχος, μαζί με τον σύζυγό της, της παραθρησκευτικής οργάνωσης «People of Praise» — γνωστής

για τις πατριαρχικές της δομές. Η Μπάρετ είχε επιλεγεί επί τούτου από τον Τραμπ για να αντικαταστήσει την θρυλική προοδευτική δικαστίνα Ρουθ Μπέιντερ Γκίνσμπεργκ, η οποία απεβίωσε το 2020. Το Ανώτατο Δικαστήριο έκρινε κατά πλειοψηφία αντισυνταγματική την προηγούμενη απόφαση, με το σκεπτικό ότι «το δικαίωμα στην άμβλωση δεν είναι βαθιά ριζωμένο στην ιστορία ούτε την παράδοση του Έθνους», και ότι δεν υφίστατο ως κατοχυρωμένο δικαίωμα το 1868, όταν ψηφίστηκε η14η Τροποποίηση του Αμερικάνικου Συντάγματος. Τότε, μαζί με την αναγνώριση πολιτικών δικαιωμάτων στους απελευθερωμένους πρώην σκλάβους, η ρήτρα περί προστασίας της προσωπικής ελευθερίας, περιουσίας και ζωής εμπλουτίζεται με το «δικαίωμα στην ιδιωτικότητα». Την προέκταση αυτού του δικαιώματος επικαλέστηκε η απόφαση του 1973, δικαιώνοντας την προσφεύγουσα με το ψευδώνυμο Τζέιν Ροου, που επιθυμούσε να προχωρήσει σε άμβλωση, παρά την απαγόρευση του τοπικού εισαγγελέα του Τέξας Χένρι Γουέιντ. Πέρα από τα νομικίστικα και ανορθολογικά επιχειρήματα, πρόκειται για μια καθαρά πολιτική απόφαση, με βαθιά αντιδραστικό χαρακτήρα, που γυρίζει συνολικά τις ΗΠΑ μισό αιώνα πίσω. Ο δρόμος που άνοιξε για καθολική απαγόρευση των αμβλώσεων από τοπικούς νόμους, όπως έσπευσαν ήδη να κάνουν πολιτείες με συντηρητικές κυβερνήσεις στο Νότο και τα Μεσοδυτικά των ΗΠΑ, στέλνει ένα διεθνές μήνυμα καταπίεσης, κρατικού, θρησκευτικού ακομα και τεχνολογικού ελέγχου (μέσω ηλεκτρονικού φακελώματος), όχι μόνο στα γυναικεία σώματα, αλλά συνολικά στις ζωές των ανθρώπων, στο όνομα της «προστασίας του αγέννητου παιδιού» Είναι μια απόφαση που πλήττει διπλά όσες ήδη βιώνουν καταπίεση, λόγω φύλου, φυλής, τάξης, επιχειρώντας να ζώσει με νέες αλυσίδες τους σύγχρονους κολασμένους του 21ου αιώνα.

Βρετανία

Σε τροχιά νέου δημοψηφίσματος η Σκωτία Καθ’ όλα ανοιχτό παραμένει το ζήτημα της σκωτσέζικης ανεξαρτησίας. Η πρωθυπουργός της Σκωτίας Νίκολα Στέρτζον και το κυβερνόν SNP πρότειναν την 19η Οκτωβρίου 2023 ως πιθανή ημερομηνία διεξαγωγής ενός δεύτερου δημοψηφίσματος. Η Στέρτζον απέστειλε επιστολή στον Μπόρις Τζόνσον, ζητώντας του επίσημη άδεια για τη διεξαγωγή της διαδικασίας, κάνοντας όμως σαφές πως αν εκείνος αρνηθεί, η ίδια θα επιχειρήσει να στήσει κάλπες ούτως ή άλλως, μέσω της αδειοδότησης του σκωτσέζικου Ανώτατου Δικαστηρίου. Οι Συντηρητικοί σε Αγγλία και Σκωτία έχουν κάνει από καιρό σαφή την αντίθεσή τους σε ενδεχόμενο νέου δημοψηφίσματος, θεωρώντας ως οριστικό και αμετάκλητο το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος του 2014, όταν με ποσοστό 55% είχε απορριφθεί η απόσχιση της χώρας από το Ηνωμένο Βασίλειο. Στην πράξη, όμως, φαίνεται πως το θέμα επί της ουσίας δεν έκλεισε ποτέ. Η Στέρτζον, ήδη την επομένη του Brexit, είχε ζητήσει νέο δημοψήφισμα, με το επιχείρημα πως η αποχώρηση της Βρετανίας από την ΕΕ δεν έβρισκε σύμφωνο τον σκωτσέζικο λαό, ο οποίος με 62% είχε ταχθεί υπέρ της παραμονής. Μπορεί η εκλογική πτώση του SNP το 2017 και ο Covid-19 να ανέβαλαν για 4 χρόνια τα σχέδιά της, όμως η ίδια φαίνεται πως θεώρησε ευνοϊκή την περίοδο να κινηθεί επιθετικά εναντίον του «λαβωμένου» πολιτικά και δημοσκοπικά Τζόνσον. Με άγνωστο το εάν, πώς και πότε θα διενεργηθεί ένα νέο δημοψήφισμα, οι εξελίξεις επιβεβαιώνουν πως έχουμε εισέλθει σε μια περίοδο βαθιάς αναπροσαρμογής των γεωπολιτικών δεδομένων, που ευνοεί την όξυνση των ενδοκρατικών και ενδοκαπιταλιστικών συγκρουσιακών διαθέσεων. Εντός αυτού του τοπίου, το πολιτικό κλίμα στο Ηνωμένο Βασίλειο δυναμιτίζεται για ακόμα μία φορά, με το ενδεχόμενο μιας ανοιχτής πολιτικής σύγκρουσης Σκωτίας-Αγγλίας, στα πρότυπα της Καταλονίας, να μην μπορεί να αποκλειστεί και την αναζωπύρωση του ζητήματος της Βόρειας Ιρλανδίας να θεωρείται σχεδόν δεδομένη. Χρίστος Κρανάκης

∆ιεθνή

ΣΑΒΒΑΤΟ 2 - ΚΥΡΙΑΚΗ 3 ΙΟΥΛΙΟΥ 2022

περισκ πιο Στον πέμπτο μήνα του μπήκε ο πόλεμος στην Ουκρανία. Οι ρωσικές δυνάμεις έχουν επικεντρώσει πλέον την προσοχή τους στην κατάληψη όλου του Ντονμπάς, προχωρώντας όμως αργά και με μεγάλες εκατέρωθεν απώλειες. Από την πλευρά τους, ΗΠΑ, ΕΕ και Βρετανία στέλνουν ολοένα περισσότερα όπλα στον Ζελένσκι, που συνεχίζει να πουλά την ανοησία περί «ολοκληρωτικής νίκης».

Οι υπουργοί Οικονομικών προδίδουν Πες μου τον υπουργό Οικονομικών σου να σου πω ποιος είσαι και πώς θα κυβερνήσεις, θα μπορούσε κανείς να πει, παραφράζοντας το γνωστό λαϊκό γνωμικό. Στην περίπτωση της Κολομβίας, λοιπόν, ο νέος «αριστερός» πρόεδρος (και πρώην αντάρτης), Γκουστάβο Πέτρο, επέλεξε για τη θέση που θα κινεί τα νήματα της τέταρτης μεγαλύτερης οικονομίας της Λατινικής Αμερικής έναν άνθρωπο ο οποίος χαρακτηρίζεται από όλους ως «φιλικός προς τις αγορές». Πρόκειται για τον Χοσέ Αντόνιο Οκάμπο, ο οποίος έχει σπουδάσει στις ΗΠΑ και διατηρεί πολύ καλές σχέσεις μαζί τους, ενώ έχει διατελέσει επικεφαλής αρκετών υπουργείων και σε προηγούμενες συντηρητικές κυβερνήσεις της χώρας. Είχε προηγηθεί, βεβαίως, ο πρόεδρος της Χιλής, Γκαμπριέλ Μπόριτς, ο οποίος είχε επιλέξει έναν ακόμη καλύτερο για την ανάλογη θέση: τον διοικητή της κεντρικής τράπεζας…

Νέες εκλογές, άλλη κυβέρνηση, ίδια πολιτική Ολοταχώς προς τη διεξαγωγή εκλογών, των πέμπτων σε διάστημα μικρότερο των τεσσάρων ετών, οδεύει το Ισραήλ, με την ημερομηνία να ορίζεται για την 1η Νοεμβρίου, μετά την απώλεια της πλειοψηφίας για την κυβέρνηση και τη διάλυση της Βουλής. Ήταν, ουσιαστικά, μια εξέλιξη που αναμενόταν σχεδόν από την πρώτη στιγμή της συγκρότησης της κυβέρνησης αυτής, της οποίας ηγούνταν ένας (ακόμη)

Α κόσμος νάποδα του Γιώργου Μιχαηλίδη

ακροδεξιός, ο Νάφταλι Μπένετ, ενώ την στήριζαν όχι απλώς η θεωρούμενη Αριστερά της χώρας, αλλά και –για πρώτη φορά– ένα αραβικό κόμμα. Το σίγουρο, σε κάθε περίπτωση, είναι πως είτε με αυτή είτε με την επόμενη κυβέρνηση, όπως συνέβη και με τις προηγούμενες του Νετανιάχου, η συντριπτική πλειοψηφία των ισραηλινών πολιτικών δυνάμεων είναι απολύτως ενωμένη όσον αφορά την κατοχή των παλαιστινιακών εδαφών, τον εποικισμό τους και την εγκληματική κρατική πολιτική.

ΕΚΤ προς τράπεζες: Προσδεθείτε, νέα κρίση Μήνυμα προς τις τράπεζες της ευρωζώνης να προετοιμαστούν για νέα ύφεση και για ό,τι αυτή θα συνεπάγεται έστειλε η ΕΚΤ. Τα σενάριά της έχουν αρχίσει πλέον να συγκλίνουν με εκείνα που προβλέπουν, εδώ και καιρό, πολύ δύσκολες ημέρες. Φυσικά, αυτές έρχονται για τους λαούς της Ευρώπης, που λένε το ψωμί ψωμάκι, πληρώνουν σαν χρυσάφι την ενέργεια και τη βενζίνη και τώρα θα αναγκαστούν

να σφίξουν και άλλο το ζωνάρι για να ανταποκριθούν στις αυξημένες δόσεις των δανείων, εξαιτίας της ανόδου των επιτοκίων. Σε αυτό το φόντο, το κοινωνικό ζήτημα είναι φανερό ότι θα βρεθεί ξανά ορμητικά στο προσκήνιο σε πολλές χώρες, επανακαθορίζοντας το πολιτικό σκηνικό και τις πολιτικές εξελίξεις. Η γραμμή της αντικαπιταλιστικής ρήξης με τις κυβερνήσεις και την ΕΕ του κεφαλαίου και της εξόδου από αυτήν θα έχει πάλι την ευκαιρία της…

Ο λαός του Εκουαδόρ παραμένει στους δρόμους, λέει «όχι» στα ψίχουλα

ις ώρες που γράφονταν αυτές οι γραμμές, ο πρόεδρος του Εκουαδόρ, Γκιγιέρμο Λάσο, κέρδιζε την ψήφο εμπιστοσύνης στη βουλή και ταυτόχρονα καλούσε τους διαδηλωτές, που επί τρεις εβδομάδες στηρίζουν μια γενική απεργία, να ξανακαθίσουν στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης με μεσολαβητή την εκκλησία. Μετά από δύο αποτυχημένες προσπάθειες να ανέλθει στην εξουσία, ο νεοφιλελεύθερος πολιτικός –πρώην τραπεζίτης και διευθυντής της Κόκα-Κόλα– κατάφερε πέρυσι να χριστεί πρόεδρος του Εκουαδόρ. Μετά από ένα χρόνο, εν μέσω της ανόδου των τιμών στα τρόφιμα και τα καύσιμα, ήδη βλέπει τη δημοτικότητά του να κατρακυλάει και τον λαό να βρίσκεται στους δρόμους, παραλύοντας την οικονομία. Πρόκειται για έναν από τους μεγαλύτερους απεργιακούς αγώνες στο Εκουαδόρ, που έχει καταφέρει να παγώσει ακόμα και τις εξαγωγές πετρελαίου, αφού

απεργοί και διαδηλωτές καταλαμβάνουν διυλιστήρια και σταματούν κονβόι οχημάτων μεταφοράς καυσίμων. Ο Λάσο είχε προσπαθήσει νωρίτερα να κατευνάσει τα πνεύματα, υποσχόμενος μείωση στην τιμή των καυσίμων, όμως μάταια. Οι διαδηλώσεις συνεχίστηκαν ορμητικές και, παρά την αστυνομική βία που είχε ως αποτέλεσμα τέσσερις νεκρούς, οι απεργοί δεν τσίμπησαν τα ψίχουλα του προέδρου. Στις 29 Ιουνίου, διαδηλωτές στην επαρχία Μορόνα-Σαντιάγκο έπιασαν όμηρο τον διοικητή της περιφέρειας και ανάγκασαν τον περιφερειάρχη να παραιτηθεί, προκειμένου ο πρώτος να αφεθεί ελεύθερος. Ως απάντηση, η κυβέρνηση Λάσο έθεσε τέσσερις επαρχίες του Εκουαδόρ σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης. Ψυχή των διαδηλώσεων αποτελεί η Συνομοσπονδία των Κοινοτήτων των Ιθαγενών (CONAIE), δηλαδή του φτωχότερου και πιο καταπιεσμένου τμήματος της κοινωνίας του Εκουα-

δόρ. Ένα 25% του πληθυσμού της χώρας είναι ιθαγενείς, ενώ ένα άλλο 5565% αποτελούν οι λεγόμενοι Μεστίζος, προσμίξεις δηλαδή λευκών και ιθαγενών. Όλα τα διαθέσιμα στατιστικά στοιχεία αποδεικνύουν πως για έναν ιθαγενή είναι 4,5 φορές πιθανότερο να ζήσει κάτω από το όριο της φτώχειας σε σχέση με τον υπόλοιπο πληθυσμό. Η CONAIE έχει θέσει δέκα αιτήματα προς την κυβέρνηση, που ξεκινούν από τη γενναία μείωση της τιμής σε καύσιμα και διατροφικά είδη και φτάνουν μέχρι το πάγωμα των χρεών των φτωχών οικογενειών και άλλα όπως η παύση των ιδιωτικοποιή σεων δημόσιων επιχειρήσεων και ο έλεγχος της επέκτασης των εξορυκτικών επενδύσεων. Είναι βέβαιο πως η νεοφιλελεύθερη πολιτική βρίσκει κινηματικό τείχος σχεδόν στο σύνολο της Κεντρικής και Νότιας Αμερικής. Θα καταφέρουν αυτή τη φορά οι λαοί της περιοχής να επιβάλλουν τις ανάγκες τους;