Εφημερίδα ΠΡΙΝ, 30-31.7.2022 - Αρ. Φύλλου 1582

Συνέντευξη Οι συλλογικοί αγώνες ώνες φέρνουν νίκες

Όργιο καταστολής, παιχνίδια με τη ζωή

> σελ. 19

> σελ. 5

Νικόλας Σκούφογλου ου

Συνέντευξη Γιάννης Χαλκιαδάκης κης

Πολιτισμός σημαίνει ίνει αλληλεγγύη > σελ. 23

‣ Εφημερίδα της αντικαπιταλιστικής κομμουνιστικής Αριστεράς

‣ www.prin.gr

€2

‣ ΣΑΒΒΑΤΟ 30 - ΚΥΡΙΑΚΗ 31 ΙΟΥΛΙΟΥ 2022

ΕΤΟΣ 32ο ΑΡ. ΦΥΛΛΟΥ 1.582

Σπέρνουν καταστροφή,

θα θερίσουν καταιγίδες Τ

αχύτατα αναπτύσσεται η λαϊκή δυσαρέσκεια. Ο λαός περνάει κοινωνικό καύσωνα διαρκείας. Ο μήνας δεν βγαίνει με τον μισθό, οι λογαριασμοί και τα τιμολόγια είναι φωτιά, οι διακοπές έγιναν άπιαστο όνειρο ή κόπηκαν στη μέση. Την ίδια ώρα, οι εργαζόμενοι βλέπουν τη χώρα και τα πολύτιμα δάση να καίγονται. Πυροσβέστες και δασικούς δεν έχουμε αρκετούς, αλλά έχουμε πλήθος αστυνομικούς, που δέρνουν, τραμπουκίζουν, βασανίζουν. Τον αστερισμό του ψέματος συμπληρώνουν η δικαστική εξουσία, που ξεπλένει τους ανθρώπους του συστήματος και τιμωρεί όσους αντιστέκονται,

και τα πετσωμένα ΜΜΕ. Η κυβέρνηση, το κράτος, το σύστημα συνολικά, προετοιμάζονται για τις κοινωνικές αντιδράσεις σε ένα περιβάλλον φτώχειας, πολέμου, επισιτιστικής, περιβαλλοντικής και υγειονομικής κρίσης. Ο αέρας «πυκνώνει» με τον ηλεκτρισμό των επερχόμενων κοινωνικών καταιγίδων. Σε μια εποχή που η συναίνεση και οι διαχειριστικές λύσεις τύπου ΣΥΡΙΖΑ απαξιώνονται, που μια εκτόνωση της δυσαρέσκειας δεν οδηγεί πουθενά, το μεγάλο ζητούμενο είναι η ανασυγκρότηση και η αντεπίθεση του εργατικού λαϊκού κινήματος και της μαχόμενης και αντικαπιταλιστικής Αριστεράς, για να βρει στόχο η οργή. >>> σελ. 3

Φάκελος: Όταν η ενέργεια είναι εμπόρευμα Τρελές αυξήσεις στις τιμές, η κυβέρνηση δίνει δημόσιο χρήμα στους κερδοσκόπους. Χρηματιστήριο ενέργειας και ενεργειακή φτώχεια. Η λεηλασία της φύσης από τα αρπακτικά του κεφαλαίου και της «πράσινης μετάβασης». Συλλογικότητες και κινήσεις από όλη την Ελλάδα μιλούν στο Πριν. >>> σελ. 7, 10-14

2

Η δεύτερη ματιά

ΣΑΒΒΑΤΟ 30 - ΚΥΡΙΑΚΗ 31 ΙΟΥΛΙΟΥ 2022

editorial

Γιώτα Ιωαννίδου

Η Ελλάδα δεν είναι προϊόν

Υπάρχουν αυτοί που κοιτούν τον μαυρισμένο ορίζοντα, αναζητώντας ελπίδα σε ένα πευκάκι που έμεινε όρθιο και αυτοί που πάνω στα καμένα ξεδίπλωσαν ήδη τα σχέδια επενδύσεων της «πράσινης ανάπτυξης» και της μεγάλης πολιτικής εξαπάτησης.

Από το πρωί μέχρι το βράδυ ακούμε και διαβάζουμε από υπουργούς, κυβερνητικούς και συστημικά ΜΜΕ πως «είναι σημαντικό να πουλήσουμε το προϊόν Ελλάδα»! Συχνά μας θυμίζουν πως ο Κ. Μητσοτάκης «λάνσαρε ξανά με επιτυχία το νέο brand name της Ελλάδας». Βασικό κριτήριο για την άσκηση πολιτικής γίνεται το πώς (δήθεν) θα αναβαθμιστεί το «προϊόν Ελλάδα», διαμορφώνοντας μια αντίληψη πως η χώρα μας είναι απλά για πούλημα ή έστω για… ενοικίαση, βραχυχρόνια ή μακροχρόνια. Το «προϊόν Ελλάδα» εξειδικεύεται μετά στο προϊόν-τάδε-νησί, τάδε χωριό, τάδε τόπος. Όλοι είμαστε στη βιτρίνα για να μας αγοράσουν… Ακόμα κι εμείς που μιλάγαμε για ολοκληρωτικό καπιταλισμό και για πλήρη εμπορευματοποίηση των πάντων ίσως δεν μπορούσαμε να διανοηθούμε πόσο βαθιά θα μολύνει το φαρμάκι της αγοραπωλησίας τις ζωές μας. Κι όμως, η Ελλάδα είναι ο τόπος μας, είναι ο τόπος που ζούμε και που ξεδιπλώνουμε τα όνειρα και τις ελπίδες μας. Εδώ πονάμε, εδώ ιδρώνουμε, εδώ απελπιζόμαστε, εδώ σηκωνόμαστε. Τα πιο όμορφα πράγματα, η φύση, η ανθρωπιά, το φιλότιμο, η αλληλεγγύη, ο αγώνας, δεν είναι και δεν θα γίνουν εμπορεύματα. Ο κόσμος της δουλειάς με αυτό το κριτήριο βλέπει τη χώρα γύρω του, όπως και όλες τις άλλες χώρες, που κι αυτές γίνονται απρόσωπες κουκίδες για τους βέβηλους αποικιστές, που φέρνουν την αγοραία μόλυνση. Ειδικά, όταν η μεγάλη πλειονότητα του πληθυσμού της Ελλάδας δεν μπορεί να πάει διακοπές, δεν μπορεί καν να πατήσει στα περιλάλητα νησιά με τα τρομερά τουριστικά brand names, τσακίζεται στις σεζόν και στις γαλέρες της βιομηχανίας του τουρισμού, είναι πρόκληση να ακούμε για «προϊόν Ελλάδα». Οι ζωές μας και ο τόπος μας, ο κόσμος όλος και το μέλλον, μας ανήκουν — δεν είναι για πούλημα!

Εφημερίδα της αντικαπιταλιστικής κομμουνιστικής Αριστεράς

Η ζωή μας φλέγεται…

∆

υστυχώς από φωτιά και από θάνατο κι όχι από όνειρα γελαστά και πάθος καλοκαιρινών προσδοκιών… Στους καπνούς των καμένων αλλά και στην αγωνία των νέων πυρκαγιών, περισσεύει η πηγαία αλλά και προσφερόμενη από τα ΜΜΕ απελπισία σε τιμή ευκαιρίας. «Τίποτε δεν μπορεί να γίνει απέναντι σε γεγονότα μοιραία, πέρα από το πεδίο ευθύνης του κράτους, της κυβέρνησης και της δυνατότητας παρέμβασης των ανθρώπων», εκπέμπουν μόνιμα. Η καπιταλιστική αδηφαγία, η κρατική μηχανή που την υπηρετεί, οι ελλείψεις πυροσβεστών, μέσων, σχεδιασμού… είναι δευτερεύουσες πλευρές! Μένει μόνο ό,τι μπορεί να αθωώνει τους ιθύνοντες. Το μπαλάκι της ευθύνης περιφέρεται κυρίως ανάμεσα στον εμπρησμό, τα «φυσικά φαινόμενα» της κλιματικής αλλαγής, την ατομική ευθύνη. Η άνιση μάχη ανάμεσα στους ανθρώπους και σε κάθε λογής ανθρωποειδές της εξουσίας συνεχίζεται. Από τη μια «αυτοί που παίρνουν λίγα και τα δίνουν όλα». Από την άλλη αυτοί που θεωρούν ιδιοκτησία τους τα πάντα για να μη δώσουν τίποτα. Πυροσβέστες και εθελοντές, γείτονες, ντελιβεράδες, συνάδελφοι με κομμένη την ανάσα προστρέχουν σε βοήθεια, ενώ υπουργοί, αρχηγοί κομμάτων, διοικητικά στελέχη και καναλάρχες αναζητούν πολιτική υπεραξία «δακρύζοντας» μπροστά στον τηλεοπτικό φακό. Ερωτήματα και αγωνίες για τον άνθρωπο, τη φύση, την ανθρωπότητα αντιμετωπίζουν τις υπεκφυγές των υπεύθυνων, που δεν αναλαμβάνουν καμιά ευθύνη. Υπάρχουν αυτοί που κοιτούν το μαυρισμένο ορίζοντα αναζητώντας ελπίδα σε ένα πευκάκι που έμεινε όρθιο και αυτοί που πάνω στα καμένα ξεδίπλωσαν ήδη τα σχέδια επενδύσεων της «πράσινης ανάπτυξης». Κάποιοι θρηνούν για τα ζώα του μικρού τους σπιτιού και τα αποκαΐδια ενός

Από τη μια, «αυτοί που παίρνουν λίγα και τα δίνουν όλα». Από την άλλη, αυτοί που θεωρούν ιδιοκτησία τους τα πάντα για να μην δώσουν τίποτα

λαχανόκηπου που γέμιζε το τραπέζι της ημέρας και κάποιοι κοιτάζουν τη γεμάτη πισίνα της ζωής τους και δε βλέπουν τη λειψυδρία εντός τους. Πολλές εναπομείνασες ζωές, περισσότερων ανθρώπων και λιγότερων από τους Γκιώνηδες και τις αλεπούδες της Ανθούσας και τους μαυρόγυπες της ∆αδιάς, ψάχνουν μια ρωγμή και μια ιδέα να ξεχειμωνιάσουν. Απόκοσμες εικόνες καμένης φυσικής ομορφιάς βαραίνουν τις ζωές αυτών που δεν την εξόρισαν σε εικόνα ιλουστρασιόν, προσπέκτους τουριστικής βιομηχανίας. Οι δεύτεροι δεν κοιτούν καν γύρω τους. Είναι απασχολημένοι τώρα με το να κάνουν ταμείο. Ζημιές, κέρδη, επενδυτικές ευκαιρίες… Αδιάφορο αν το σύστημά τους κατάντησε ένας σάπιος ιστός κουρελιασμένης σημαίας. Στο όνομά της, οι πολεμικοί εξοπλισμοί γνωρίζουν ημέρες δόξας σε βάρος των δημόσιων αγαθών. Για να αποφευχθεί δήθεν μια καταστροφή που ήδη συντελείται εν καιρώ ειρήνης… Η δύναμη της απελπισίας παραμερίζει τον φόβο. Επιτομή της μαύρης εικόνας της Ανθούσας, η αυτοκτονία ογδοντατετράχρο-

νου που δεν άντεξε να βλέπει το σπίτι του να καίγεται για τρίτη φορά. Όταν καμωνόμαστε ότι γνωρίζουμε τον ένοχο των κακοδαιμονιών μας αλλά δεν μπορούμε ούτε να σκεφτούμε το ενδεχόμενο να τον αμφισβητήσουμε στην πράξη, μήπως δεν είναι σαν μια διαρκής, καθημερινή αυτοκτονία σε δόσεις; Πάλι αυτό το μικρότερο κακό ταλανίζει τη σκέψη μας. Η κλίμακα του καλού έχει αφεθεί στα αζήτητα. Μπορεί οι προσδοκίες των ανθρώπων να κινούνται μόνο στην κλίμακα του κακού; Πόσο μπορεί να λογιστεί σαν κίνηση αυτή όταν τοποθετεί το τέρμα, τόσο μακριά, στο χαρτοφυλάκιο των ελπίδων του ουρανού; «Είναι η ώρα και η στιγμή που δε σε σώζουνε τα ψέματα και την αλήθεια σου δεν την αντέχεις». ∆εν σώζεται τίποτε λοιπόν; Το μόνο που μας μένει είναι να γίνουμε μικροί για να αντέξουμε σε ένα έτσι κι αλλιώς εχθρικό κόσμο; Να αναστείλουμε την ανθρώπινη ιδιότητά μας για να επιβιώσουμε όπως-όπως; «Το διάταγμα του φόβου ρυθμίζει την κυκλοφορία των αισθημάτων… Αλαλαγμούς ακούς και επιφωνήματα. Λείπει το ρήμα και το πρόσωπο»… Να ξεπεράσουμε το φόβο προς το δρόμο της ελευθερίας κι όχι της υποταγής. Ας πάψουμε να «αποστηθίζουμε τη διδακτέα ύλη του φόβου». Να υπομένουμε ότι μας θυμίζει ότι πνιγόμαστε και να διεκδικήσουμε τον καθαρό αέρα. Το ζήτημα δεν είναι να μάθουμε να αντέχουμε στο σκοτάδι, αλλά να διεκδικήσουμε το φως της φύσης και της ανθρωπότητας. «Γιατί έτσι κι αλλιώς η γη θα γίνει κόκκινη. Ή κόκκινη από ζωή ή κόκκινη από θάνατο» (Βολφ Μπίρμαν). Εμείς οφείλουμε να φροντίσουμε για το πρώτο… Στα εισαγωγικά εντός του κειμένου, στίχοι από την τελευταία ποιητική συλλογή Άλλο ήθελα να γράψω του δικού μας Κίμωνα Ρηγόπουλου.

‣ Ιδιοκτησία: «Eκδόσεις-Μελέτες- Έρευνες» Aστική Mη Kερδοσκοπική Eταιρεία Kωδικός 2806, Κλεισόβης 9, 106 77 Αθήνα, Tηλ.: 210-82.27.949, prin@otenet.gr | http://www.prin.gr ‣ Tραπεζικός Λογαριασμός Συνδρομών και Eνισχύσεων: ALPHA BANK 260002002006023 • IBAN: GR1801402600260002002006023 ‣ Εκδότης: Δημήτρης Δεσύλλας ‣ Eκτύπωση: ΚΛΕΝΙΚ ΕΕ ‣ Layout: Χριστίνα Λουλούδα

Το θέμα

ΣΑΒΒΑΤΟ 30 - ΚΥΡΙΑΚΗ 31 ΙΟΥΛΙΟΥ 2022

3

Ε

ίμαστε στη μέση του καλοκαιριού, αλλά όλοι αναρωτιούνται για τον χειμώνα που έρχεται, ο καθένας από τη σκοπιά του. Παρά την πολύ μεγάλη αύξησή του, ο μέσος όρος του τιμάριθμου (11,6% τον Ιούνιο) κρύβει τις πολύ μεγαλύτερες αυξήσεις σε τρόφιμα, ρεύμα, θέρμανση και άλλα είδη λαϊκής κατανάλωσης, ρίχνοντας κόσμο στη φτώχεια και την ανασφάλεια. Τράπεζες, ασφαλιστικές εταιρείες και αστικά επιτελεία, παγκόσμια, ανησυχούν για το ενδεχόμενο κοινωνικών εκρήξεων τον χειμώνα που μας έρχεται — πρόσφατη είναι η εξέγερση στη Σρι Λάνκα και οι αγροτικές διαδηλώσεις στην Ολλανδία. Ενώ ξεσπούν μαζικές απεργίες σε λιμάνια, αεροδρόμια και σιδηρόδρομους σε χώρες της ΕΕ. Ένας «θερμός» χειμώνας αναμένεται, με κοινωνικές εκρήξεις. Στην Ελλάδα χρησιμοποιείται σε μεγάλες δόσεις ένα δοκιμασμένο αντίδοτο για τους λαϊκούς αγώνες, η συζήτηση για το αν και πότε θα γίνουν εκλογές. Τα αστικά κόμματα εξουσίας απεύχονται κάθε κίνημα που υπονομεύει την αστική πολιτική, στρέφουν την εργαζόμενη πλειονότητα στην αναζήτηση του καλύτερου διαχειριστή. Ο Κ. Μητσοτάκης απομάκρυνε την πιθανότητα εκλογών μετά το καλοκαίρι, αλλά η κυβέρνηση κρατάει πάντα για τον εαυτό της το χαρτί του εκλογικού αιφνιδιασμού. Η κυβέρνηση της ΝΔ είναι επικίνδυνη για τον λαό, αποφασισμένη να υλοποιήσει μέτρα που αλλάζουν βαθιά το κοινωνικό τοπίο, σε βάρος της εργατικής τάξης· τον ψηφιακό έλεγχο των σωματείων με τον νόμο Χατζηδάκη, την επιχειρηματικοποίηση του Πανεπιστήμιου με τη βοήθεια της Πανεπιστημιακής Αστυνομίας, την παράδοση των δημόσιων χώρων και του φυσικού περιβάλλοντος στους επενδυτές και πάνω απ’ όλα την μετακύλιση των βαρών της επερχόμενης πολύπλευρης κρίσης στους εργαζομένους. Αυτή η κοινωνική επίθεση απαιτεί τη σιδερένια φτέρνα του «νόμου και της τάξης», όπως δείχνει η εφαρμογή του νόμου για τις διαδηλώσεις το τελευταίο διάστημα, καθώς και η απόρριψη του δίκαιου αιτήματος αποφυλάκισης του Γιάννη Μιχαηλίδη. Συνολικά οι αστικοί μηχανισμοί, σε μια επίδειξη ολοκληρωτισμού και αλαζονείας, διακηρύσσουν την περιφρόνησή τους προς το «κοινό περί δικαίου αίσθημα», σύμφωνα με τις δηλώσεις της –υποτίθεται κοινωνικά ευαίσθητης– ΠτΔ Κατερίνας Σακελλαροπούλου. Αν η μνημονιακή επίθεση από το 2010 και μετά είχε αφετηρία τον τραπεζικό τομέα –ντόπιο και ξένο– και το δημόσιο χρέος, η τωρινή επίθεση της λεηλασίας μέσω ακρίβειας, διατροφικής, ενεργειακής και υγειονομικής κρίσης έχει στο κέντρο της την αστική ιδιοκτησία, το κέρδος και τους κανόνες της αγοράς. Δεν μπορούν να υπάρχουν, ούτε σαν ιδέα, «εθνικές» –αποδεκτές από το κεφάλαιο– λύσεις. Αντίθετα, για την υπεράσπιση των δημόσιων αγαθών, όπως το ρεύμα, το νερό, η υγεία, η εκπαίδευση, οι συγκοινωνίες, απαιτούνται πλαφόν στις τιμές, κατάργηση των χρηματιστηρίων

Επανεξοπλισμός της Αριστεράς για τις νέες αναμετρήσεις Σκληρές μάχες Μπάμπης Συριόπουλος

▸ Χωρίς ισχυρή αντικαπιταλιστική Αριστερά, το κίνημα θα σπρώχνει τον βράχο σαν τον Σίσυφο ενέργειας και τροφίμων και εθνικοποιήσεις των βασικών τομέων της οικονομίας χωρίς αποζημίωση και με εργατικό-λαϊκό έλεγχο· η αντιμετώπιση της ακρίβειας απαιτεί αυξήσεις των μισθών και μείωση των κερδών. Για πραγματική αύξηση των κοινωνικών δαπανών απαιτείται μείωση των στρατιωτικών δαπανών, έξοδος από το ΝΑΤΟ και πάλη ενάντια στον ελληνοτουρκικό ανταγωνισμό για τα πετρέλαια και τις ΑΟΖ. Όλα αυτά τα μέτρα θίγουν βαθιά το κεφάλαιο και την αστική πολιτική, είναι αντικαπιταλιστικοί στόχοι πάλης και καθιστούν αναγκαίο ένα κίνημα με τέτοιους στόχους και ένα αντικαπιταλιστικό πολιτικό ρεύμα. Απέναντι σ’ αυτή την κατάσταση, ο ΣΥΡΙΖΑ αντιπολιτεύεται συναινετικά και στα σημεία, επικεντρωμένος στα σκάνδαλα, με πόλεμο δηλώσεων εντυπωσιασμού και προσανατολισμό στο κέ-

ντρο και στη «μεσαία τάξη». Το ΜεΡΑ25 της αντίθεσης στην ελληνική αστική τάξη δηλώνει κι αυτό παρών για συμμετοχή και τους συμμάχους της και όχι απλά σε προοδευτικές κυβερνήσεις μαζί με στην τρόικα, οδήγησε στον κυβερνητικό τον ΣΥΡΙΖΑ, παρουσιάζοντας πάντα δρόμο και στην ήττα. «υπεύθυνες» τεχνοκρατικές λύσεις στο Στον επόμενο γύρο υπάρχει η δυνατόπλαίσιο της ΕΕ. Το ΚΚΕ, παρά την αντίτητα –μετά τη δοκιμή των δήθεν λύσεων θεσή του στην αστική πολιτική και την «ούτε ρήξη ούτε ανατροπή» και την πλήαγωνιστική του συνεισφορά, αρκείται ρη αστική ολοκλήρωση του ΣΥΡΙΖΑ– η σε επιμέρους μάχες και αγώνες χαμηλής κοινωνική δυσαρέσκεια να ξεπεράσει έντασης, χωρίς να θέτει άμεσα πολιτιτην αδιέξοδη αγανάκτηση και απελπισία κούς στόχους ανατροπής, ενώ σιγοντάκαι να μετασχηματιστεί σε κίνημα αναρει τα εθνικά αστικά στερεότυπα στον τροπής της αστικής πολιτικής. Η «μεγάανταγωνισμό της ελληνικής αστικής τάλη παραίτηση» να γίνει μεγάλο ταξικό ξης με την τουρκική. εργατικό κίνημα και οι αντιπολεμικές Η παρουσία της αντικαπιταλιστιλαϊκές διαθέσεις να δυναμώσουν ένα κής Αριστεράς με κομμουνιστικό διεθνιστικό αντιπολεμικό κίνημα. πυρήνα, της ΑΝΤΑΡΣΥΑ, Προϋπόθεση για αυτό είναι με το κάλεσμά της για η ύπαρξη και ισχυροποίΕίδαμε συνεργασία με βάση ηση της αντικαπιταλιπου οδήγησαν το αντικαπιταλιστιστικής Αριστεράς, της οι λύσεις με λογική ΑΝΤΑΡΣΥΑ, μιας Αρικό πρόγραμμα, είναι αναγκαία για να γίνει στεράς που επιδιώκει «ούτε ρήξη πιο αιχμηρό πολιτικά ένα κίνημα τέτοιο που ούτε υποταγή» — και επικίνδυνο το ερδεν θα γίνεται εύκολη ας πάρουμε γατικό λαϊκό κίνημα, λεία επίδοξων σωτήγια τον προσανατολισμό ρων. Χωρίς αυτή την Αριάλλο δρόμο της κοινωνικής δυσαρέστερά, το κίνημα θα σπρώσκειας προς τον πραγματικό χνει το βράχο σαν το Σίσυφο εχθρό. Δεν μπορεί η Αριστερά να για να ξεκινάει ξανά από την αρχή. περιορίζεται στη νοσταλγική αναπόληση Η παρέμβαση της αντικαπιταλιστικής της κινηματικής ανάτασης της περιόδου Αριστεράς, με το αναγκαίο πρόγραμμα, 2010-12. Το γεγονός ότι δεν κυριάρχησαν την προωθητική ενότητα αλλά και τον δια τότε η αντίθεση στην ΕΕ και η ανάγκη χωρισμό απ’ ό,τι μας χαντακώνει τόσα αντικαπιταλιστικής αποδέσμευσης απ’ χρόνια, είναι αναγκαία σε όλες τις πολιαυτή, ότι δεν μπήκε η ταξική σφραγίδα τικές μάχες και τις εκλογικές.

4

Από σπόντα *** Εντάξει, είναι σαφές, παρακολουθούσαν τον Ανδρουλάκη * Ποιος και πώς δεν θα φανεί, εξυπακούεται * Σιγά μην βγάλει άκρη η δικαιοσύνη (τους) * Άλλωστε, οι ανεξέλεγκτες παρακολουθήσεις είναι νόμος * Που τον ψήφισε μάλιστα και το ΠΑΣΟΚ * Άλλο που σήμερα λέει πως το μετάνιωσε... *** Αυτό που φαίνεται να προκύπτει είναι πως πρόκειται για… εσωτερική υπόθεση * Δηλαδή κυβερνητική δουλειά * Κι εδώ έχουμε ένα αμείλικτο πολιτικό ερώτημα: Τι ήθελαν να βγάλουν από αυτή την παρακολούθηση; * Όχι να μάθουν τα πολιτικά «πιστεύω» του Ανδρουλάκη, αυτά είναι γνωστά και μοιάζουν με του Βενιζέλου * Μάλλον ήθελαν να ξέρουν πού το πάει * Κυρίως τι πρόκειται να πράξει μετεκλογικά * Ε, σιγά μην μάθαιναν! *** Διότι για να μάθεις μια πληροφορία μέσω παρακολούθησης, υπάρχει μία απαραίτητη προϋπόθεση * Να την γνωρίζει αυτός που παρακολουθείται * Έτσι, λοιπόν, μάλλον τσάμπα το χρησιμοποίησαν το Predator * Γιατί ο Ανδρουλάκης δεν ξέρει τι ψήφους θα πάρει, άρα και ούτε τι θα κάνει μετεκλογικά * Πόσο μάλλον που δεν είναι αποκλειστικά δικό του θέμα η απόφαση. *** Βλέπετε, όταν θα ‘ρθει η «ώρα η καλή» και θα ψάχνουν κυβερνητικό διαχειριστή, θα μπουν πολλοί στη μέση * Πολιτικές συμφωνίες, επιχειρηματίες εγχώριοι και ξένοι, πρεσβείες, ευρωπαίοι αξιωματούχοι * Χαμός θα γίνει * Και τότε άντε να βγάλεις άκρη για το τι θα συμβαίνει στον εγκέφαλο των στελεχών της Χαριλάου Τρικούπη. *** Αυτού του είδους η ειδησεογραφία έχει και τα καλά της * Όταν έχουμε παρακολουθήσεις και πολιτική με όρους αμερικανικού blockbuster, ποιος ασχολείται με άλλα πράγματα * Όπως, για παράδειγμα, ότι πάνε για κλείσιμο τα Ναυπηγεία Ελευσίνας * Ή πως απολύονται οι εργάτες της ΛΑΡΚΟ * Ότι προχωράει η ιδιωτικοποίηση της κοινωνικής ασφάλισης. *** Μην νομίζετε ότι αυτό βολεύει μόνο την κυβέρνηση * Και την αξιωματική αντιπολίτευση βολεύει * Καλύτερα ένα σκάνδαλο Predator, παρά τέτοια θέματα * Ιδίως, όταν ο ΣΥΡΙΖΑ κινείται εντός κατευθύνσεων ΕΕ * Είδατε πώς «κάνει την πάπια» για τη ΛΑΡΚΟ; * Ή για την κατάργηση του νόμου για τις επικουρικές;

ΣΑΒΒΑΤΟ 30 - ΚΥΡΙΑΚΗ 31 ΙΟΥΛΙΟΥ 2022

Ουκρανία

Πολιτική

Δημήτρης Τζιαντζής

Οι πέντε μήνες που άλλαξαν τον κόσμο ▸ Προς νέα πολεμική φάση με αιματηρή κλιμάκωση

Π

έντε μήνες μετά την έναρξη της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία, ο καταστροφικός πόλεμος ανάμεσα στις δύο μεγαλύτερες σε έκταση ευρωπαϊκές χώρες συνεχίζεται αμείωτος, με όλο τον υπόλοιπο κόσμο να χορεύει στους ρυθμούς του και την ακρίβεια να γονατίζει τα νοικοκυριά. Τίποτα δεν θα είναι ξανά το ίδιο, με τη Ρωσία να διεξάγει πια ολοκληρωτικό πόλεμο και να μη δείχνει καμία διάθεση αποχώρησης και παραχώρησης εδαφών κι ας μην έχει κηρύξει ακόμα γενική επιστράτευση. Η Ουκρανία στηρίζεται πλέον σχεδόν απόλυτα στη δυτική βοήθεια, με τις ΗΠΑ όχι μόνο να κατευθύνουν τη ροή του δυτικού οπλισμού στον στρατό του Ζελένσκι αλλά και να σχεδιάζουν την πολεμική στρατηγική. Χαρακτηριστικό είναι το «χειρουργικό» χτύπημα με πυραύλους HIMARS και η καταστροφή της μοναδικής γέφυρας ανεφοδιασμού της περιφέρειας της Χερσώνας, που βρίσκεται υπό ρωσικό έλεγχο. Ο σχεδιασμός της επίθεσης έχει το «σημάδι» των ΗΠΑ. Την ίδια ώρα, ο ουκρανικός στρατός ανακοινώνει την έναρξη μεγάλης επιχείρησης για την ανακατάληψή της |Χερσώνας, με τους δυτικούς αναλυ-

τές, ωστόσο, να χαρακτηρίζουν ελάχιστα ρεαλιστική αυτή την προοπτική. Η Ρωσία συνεχίζει να προελαύνει στο Ντονέτσκ, ισοπεδώνοντας με το πυροβολικό ολόκληρες πόλεις. Ωστόσο, με τους σημερινούς ρυθμούς, θα χρειαστούν μήνες πριν ολοκληρώσει τον στρατηγικό στόχο της κατοχής ολόκληρου του Ντονμπάς και ακόμα και τότε τίποτα δεν δείχνει ότι θα έχουμε εκεχειρία. Η Ρωσία έχει ήδη επεκτείνει το πεδίο της «ειδικής επιχείρησης» βομβαρδίζοντας σημεία σε όλη την Ουκρανία, προειδοποιώντας ότι οι παραδόσεις όπλων μεγάλου βεληνεκούς στην Ουκρανία αλλάζουν το εύρος των πολεμικών επιχειρήσεων. Ο ρωσικός στρατός

διατηρεί υπεροπλία σε πυρομαχικά και πυροβολικό, όμως ο πόλεμος ανέδειξε τις τεράστιες αδυναμίες του, κυρίως στη χρήση της αεροπορίας και την έλλειψη μεγάλου αριθμού «έξυπνων κατευθυνόμενων πυραύλων». Από την άλλη, ο στρατός της Ουκρανίας αυτή τη στιγμή είναι ένα συνονθύλευμα από διαφορετικά οπλικά συστήματα, στα περισσότερα από τα οποία δεν έχει προηγηθεί καμία εκπαίδευση και προέρχονται από 40 χώρες (η Ελλάδα βρίσκεται στις πρώτες 10 απ᾿ αυτές!). Για τον εξοπλισμό του ουκρανικού στρατού έχει στηθεί στη Στουτγκάρδη ένα ολόκληρο «πολεμικό χωριό», ένα γιγαντιαίο ευρωατλαντικό στρατηγείο. Η εισβολή της Ρωσίας στην

Ουκρανία, σαν βγαλμένη από δυστοπικό ψυχροπολεμικό μυθιστόρημα, αποτέλεσε ένα πραγματικό σοκ και για την Αριστερά, που μεγάλο μέρος της φάνηκε να αιφνιδιάζεται και να δυσκολεύεται στην ανάλυση αυτής της δυσάρεστης και πολύπλοκης κατάστασης. Ένα τμήμα της, μάλιστα, κινούμενο από κάποιου είδους ρετρό αντιμπεριαλισμού, έσπευσε να χαιρετίσει τη ρωσική εισβολή, με ένα άλλο να στέκεται με το μέρος της «ουκρανικής αντίστασης» — ούτε καν με τον ουκρανικό λαό. Φυσικά, η σωστή πλευρά της ιστορίας δεν μπορεί να είναι με το αιματοκύλισμα των λαών και τους ιμπεριαλιστικούς πολέμους. Αν δεν γινόταν η εισβολή, το ΝΑΤΟ θα έπρεπε... να την στήσει. Ανέβασε την αποδοχή της συμμαχίας σε Σουηδία και Φινλανδία από 15% σε πάνω από 70% και οδήγησε σε πολλαπλασιασμό όλων των αμυντικών προϋπολογισμών. Σε ελάχιστες χώρες –μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα– δεν περπάτησε το σενάριο ότι φταίει μόνο η Ρωσία. Άρα, στην κατεύθυνση της ειρήνης και του τέλους του πολέμου βρίσκονται οι ενέργειες που στέκονται ενάντια στο ιμπεριαλιστικό στρατόπεδο όπου ανήκει η Ελλάδα και στην ελληνική εμπλοκή σε αυτόν τον πόλεμο.

ΧΑΦΙΕ∆ΙΣΜΟΣ ΠΑΝΤΟΥ

Θα είναι πολιτικός καταλύτης η υπόθεση Predator;

Σ

οβαρό δημοκρατικό ζήτημα δημιουργεί η παρακολούθηση τηλεφώνων ακόμα και πολιτικών αρχηγών. Στο επίκεντρο της πολιτικής αντιπαράθεσης αναμένεται να βρεθεί το επόμενο διάστημα η καταγγελία του Νίκου Ανδρουλάκη για παρακολούθηση των επικοινωνιών του μέσω του λογισμικού Predator. Παρά το γεγονός ότι μία μεγάλη μερίδα των ΜΜΕ φρόντισε να «θάψει το θέμα». Κι αυτό παρότι αφορά τον αρχηγό του ΠΑΣΟΚ, που «προμοτάρεται» συστηματικά από το μιντιακό σύστημα. Η καταγγελία έρχεται να προστεθεί σε ανάλογες που έχει κάνει το ΚΚΕ αλλά και το ΜέΡΑ25, δείχνοντας το

μέγεθος του κράτους χαφιεδισμού που οικοδομείται. Αν και πρωτίστως δομείται για να πλήξει το εργατικό κίνημα, υπάρχουν και παράπλευρες επιπτώσεις. Από την πλευρά της κυβέρνησης θα επιχειρηθεί η παραπομπή της υπόθεσης σε χρονοβόρες δικαστικές διαδικασίες. Αφήνοντας έτσι αλώβητο το καθεστώς ανεξέλεγκτων παρακολουθήσεων, που έχει δομηθεί και με την ψήφο το ΠΑΣΟΚ. Κάτι που παραδέχθηκε ο κοινοβουλευτικός του εκπρόσωπος Χάρης Καστανίδης, λέγοντας ότι ήταν άστοχη η ψήφιση τροπολογίας της ΝΔ τον Μάρτιο του 2022, που επιτρέπει να γίνονται παρακολουθήσεις από την ΕΥΠ, δίχως

να ενημερώνεται καν η Αρχή Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων. Από την πλευρά του ΣΥΡΙΖΑ, πάλι, το θέμα αξιοποιείται με κύριο γνώμονα να πληγεί ο πρωθυπουργός. Ιδίως, επειδή ο Κ. Μητσοτάκης τοποθέτησε με τροπολογία-ρουσφέτι τον Αύγουστο του 2019 τον Παναγιώτη Κοντολέοντα, στενό συνεργάτη του, στη διοίκηση της ΕΥΠ. Η υπόθεση αυτή, πάντως, φαίνεται ικανή να προκαλέσει πολιτικές εξελίξεις, τόσο στις ισορροπίες ΝΔ-ΣΥΡΙΖΑ με το ΠΑΣΟΚ όσο και στο εσωτερικό της Χαριλάου Τρικούπη. Ιδίως από τη στιγμή που η Ε. Καϊλή, προσκείμενη στον Α. Λοβέρδο, τήρησε αποστάσεις από τις καταγγελίες Ανδρουλάκη.

Πολιτική

M

ε τον κοινωνικό κανιβαλισμό της Μάργκαρετ Θάτσερ, που οδήγησε σε 10 δολοφονίες απεργών πείνας, πειραματίστηκε η κυβέρνηση. Σε μια επίδειξη αδιαλλαξίας αλλά και κυνισμού, κυβέρνηση και αστική δικαιοσύνη έπαιξαν τη ζωή του Γιάννη Μιχαηλίδη κορόναγράμματα, μετά και την απόρριψη της αίτησης αποφυλάκισης του κρατουμένου την Πέμπτη και παρά το δίκαιο του αιτήματός του. Τελικά την Παρασκευή το απόγευμα ο κρατούμενος Γ Μιχαηλίδης ανακοίνωσε την παύση της απεργίας πείνας, χωρίς να παρατείται του δίκαιου του αγώνα του. Μια πρώτη απάντηση στο δόγμα «μηδενικής ανοχής» της κυβέρνησης απέναντι στα δημοκρατικά δικαιώματα ήρθε με τις συγκεντρώσεις αλληλεγγύης που οργανώθηκαν την Πέμπτη στην Αθήνα και πολλές ακόμα μεγάλες πόλεις. Η συγκέντρωση για τον απεργό πείνας ενώθηκε με την κινητοποίηση διαμαρτυρίας που πραγματοποίησαν περιβαλλοντικές οργανώσεις και αριστερές αντικαπιταλιστικές κινήσεις περιφερειών και δήμων ενάντια στην εγκληματική κυβερνητική πολιτική διαχείρισης των πυρκαγιών και καταστροφής του περιβάλλοντος. Η κυβέρνηση προχώρησε σε απρόκλητο όργιο καταστολής με χημικά, κλομπ και αύρα νερού, με σαφή στόχο να διαλύσει την πορεία πριν φτάσει στην Ομόνοια. Σε βίντεο, άνδρες των ΜΑΤ καταγράφονται να βασανίζουν προσαχθέντα και να κλωτσάνε με μανία διαδηλωτή σωριασμένο στο έδαφος. Οι αστυνομικοί προχώρησαν σε 13 προσαγωγές. Ο κυβερνητικός αυταρχισμός ξεδιπλώνεται με πολλαπλές απαγορεύσεις, στο ε-

5

ΣΑΒΒΑΤΟ 30 - ΚΥΡΙΑΚΗ 31 ΙΟΥΛΙΟΥ 2022

Αμόκ αυταρχισμού

Γιώργος Κρεασίδης

Ατζέντα καταστολής που θα τη ζήλευε η Θάτσερ ▸ Έπαιξαν με τη ζωή του Γ. Μιχαηλίδη, που ανακοίνωσε παύση της απεργίας πίπεδο μιας εξελισσόμενης προσπάθειας να απαγορευτεί η μαζική κοινωνική δράση. Μέσα στο τριήμερο από Παρασκευή 22/7 μέχρι Κυριακή 24/7, τέσσερις μαζικές κινητοποιήσεις απαγορεύτηκαν και δέχτηκαν την επίθεση των κατασταλτικών μηχανισμών της αστυνομίας, η οποία είχε κάνει πανκινητοποίηση με ΜΑΤ, ΟΠΚΕ, Δράση κ.λπ. Συγκεκριμένα, την Παρασκευή 22/7 πραγματοποιήθηκε συγκέντρωση διαμαρτυρίας στα Εξάρχεια για τις απόπειρες βιασμών στην περιοχή, με τους συγκεντρωμένους, μεταξύ των οποίων φεμινιστικές ομάδες, να δέχονται επίθεση από την αστυνομία, όταν δοκίμασαν να ξεκινήσουν πορεία. Η αστυνομία επικαλέστηκε για τη βίαιη επίθεση, τις 54 προσαγωγές και τις 3 συλλήψεις, υποτιθέμενους τραυματισμούς αστυνομικών και τη «μη προηγούμενη γνωστοποίηση διεξαγωγής της στην αρμόδια αστυνομική αρχή», δηλαδή τον νόμο Χρυσοχοΐδη ενάντια στις διαδηλώσεις. Το μένος των αστυνομικών ήταν τέτοιο που αστυνομικός –σαν νέος Κορκονέας– εμφανίζεται σε φωτογραφίες να τραβάει όπλο! Το Σάββατο 23/7, η συγκέντρωση που καλούσε το Συντονιστικό για την υπεράσπιση των

Με μαχητικούς αγώνες θα σπάσει η «σιδερένια φτέρνα» κυβέρνησης - συστήματος

Εξαρχείων απαγορεύτηκε από την αστυνομία, με την περιοχή να αστυνομοκρατείται, ενώ εμποδιζόταν η διέλευση από τον χώρο της συγκέντρωσης ακόμα και σε δυάδες. Σαν αιτία ανακοινώθηκε από την ΕΛΑΣ ότι... «πιθανολογείται ότι η διεξαγωγή της θα διαταράξει δυσανάλογα την κοινωνικοοικονομική ζωή της συγκεκριμένης περιοχής [...]», αλλά και σχετική προφορική αναφορά του δήμαρχου Αθηναίων Κ. Μπακογιάννη. Την Κυριακή 24/7,

επέτειο της Μεταπολίτευσης, απαγορεύτηκαν οι εκδηλώσεις διαμαρτυρίας το πρωί στον Τύμπανο στα Άγραφα, όπου ήταν προγραμματισμένη συγκέντρωση ενάντια σε αιολικές εγκαταστάσεις (βλ. σελ. 12-13). Όπως σημειώνει το ΝΑΡ, κυβέρνηση και κράτος σπέρνουν επικίνδυνους ανέμους, αλλά θα θερίσουν θύελλες τμαζικών αγώνων της νεολαίας και των εργαζόμενων για την ανατροπή της βάρβαρης πολιτικής και του συστήματός τους.

ΤΕΡΑΣΤΙΕΣ ΕΥΘΥΝΕΣ ΕΕΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ

Εγκληματική οργάνωση η Frontex των επαναπροωθήσεων

Ο

χαρακτηρισμός της Frontex ως εγκληματικής οργάνωσης αποδεικνύεται όλο και πιο σωστός. Νέα έγγραφα αποδεικνύουν ότι η Frontex όχι μόνο ήξερε αλλά χρηματοδότησε με ευρωπαϊκά κονδύλια τις παράνομες επαναπροωθήσεις, στις οποίες χιλιάδες πρόσφυγες και μετανάστες έχασαν τη ζωή τους. Η μέχρι πρόσφατα κρυφή έκθεση της «αδιάφθορης» Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF) αποδεικνύει, με επίσημο πια τρόπο, το συγκροτημένο σχέδιο συγκάλυψης και συνενοχής της Frontex στις συστηματικές και παρά-

νομες επαναπροωθήσεις μεταναστών και προσφύγων από το ελληνικό λιμενικό. Η Monde είχε πρώτο θέμα στην έντυπη έκδοσή της το πόρισμα κόλαφο για Ελλάδα και ΕΕ: Οι παράνομες και βίαιες επαναπροωθήσεις αποτελούν επίσημη πρακτική της Ελλάδας με την πλήρη γνώση, συγκάλυψη και στήριξη της Frontex. Η έρευνα της OLAF, που ακολούθησε τις δημοσιογραφικές αποκαλύψεις πέντε ευρωπαϊκών μέσων, διεξήχθη σε συνθήκες απόλυτης μυστικότητας από την πλευρά της. Οι αποδείξεις αποδεικνύουν πέρα από κάθε αμφιβολία ότι η

ελληνική κυβέρνηση και οι εμπλεκόμενοι υπουργοί Νότης Μηταράκης και Γιάννης Πλακιωτάκης έλεγαν συνειδητά ψέματα και οφείλουν να παραιτηθούν. Η αρμόδια εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ανίτα Χίπερ, απαντώντας σε σχετική ερώτηση, μίλησε για στενή συνεργασία της Κομισιόν με τις ελληνικές αρχές και έριξε τις ευθύνες στην εθνική διοίκηση και στις δικαστικές αρχές για τη διασφάλιση της «προστασίας των θεμελιωδών δικαιωμάτων»! Είναι φανερό ότι η Frontex δεν έκανε του κεφαλιού της αλλά είχε αναλάβει αυτή τη «βρώμικη αποστολή» για λογαριασμό του διευθυντηρίου της ΕΕ, που τώρα ισχυρίζεται άγνοια.

6

Πρινηδόν

ΣΑΒΒΑΤΟ 30 - ΚΥΡΙΑΚΗ 31 ΙΟΥΛΙΟΥ 2022

Σχόλια στο ημίφως Νεκρός διανομέας μέσα στη σιωπή Άλλος ένας νεκρός διανομέας προστέθηκε στον μακρύ κατάλογο των θανάτων εν ώρα εργασίας. Αυτή τη φορά, το θύμα ήταν ένας 30χρονος μετανάστης που εργαζόταν ως freelancer στην efood και ο θάνατος τον βρήκε στη διασταύρωση της λεωφόρου Κηφισίας με την Καποδιστρίου, το βράδυ της Τετάρτης — τίποτε άλλο δεν έχει γίνει μέχρι στιγμής γνωστό. Περιστατικά θανατηφόρα ή με σοβαρούς τραυματισμούς πληθαίνουν τους τελευταίους μήνες στην Ελλάδα κι αυτό το αρνητικό «ρεκόρ» δεν μπορεί να αποδοθεί ούτε στον πόλεμο στην Ουκρανία ούτε στην ενεργειακή κρίση. Ακέραιη την ευθύνη φέρει η κυβέρνηση Μητσοτάκη με τους πλημμελείς ελέγχους, την αδιαφορία για τις ζωές των πολλών και την έγνοια της για τα μεγάλα συμφέροντα και τα «δικά της» παιδιά.

Βασίλης Παπαγεωργίου

Πλυντήριο για δολοφόνους η Ελλάδα Επί σειρά ετών οι Ευρωπαίοι ηγέτες απέφευγαν να φωτογραφηθούν με τον Σαουδάραβα «πρίγκιπα του σκότους» Μοχάμεντ Μπιν Σαλμάν, καθώς στα διεθνή ΜΜΕ είναι γνωστός ως ο «δολοφόνος με το πριόνι». Κάτω από τις δικές του εντολές, ο διαφωνών δημοσιογράφος Τζαμάλ Κασόγκι εγκλωβίστηκε στο σαουδαραβικό προξενείο στην Κωνσταντινούπολη το 2018 και θανατώθηκε με φρικτό τρόπο, τεμαχιζόμενος με πριόνι! Όπως φαίνεται, ωστόσο, ήρθε ξανά η ώρα για επιστροφή στις μπίζνες και ο Κ. Μητσοτάκης έγινε ο πρώτος Ευρωπαίος που «έσπασε το ρόδι» με τον μακελάρη. Η κυβέρνηση της ΝΔ επιλέγει να προχωρήσει τις οικονομικές και γεωστρατηγικές σχέσεις με το Ριάντ για να προωθήσει τα συμφέροντα του ελληνικού κεφαλαίου στην περιοχή, αλλά και τους σχεδιασμούς των ΗΠΑ.

Βραβεύουν πλοιοκτήτες, τιμωρούν τους υπόλοιπους Η υποτέλεια των εκάστοτε δημοτικών αρχών στα οικονομικά συμφέροντα της επικράτειάς τους είναι γνωστή. ‘Όπως επίσης γνωστή είναι η Άνδρος ως τόπος καταγωγής επιφανών εκπροσώπων του ελληνικού εφοπλιστικού κεφαλαίου. Ο συνδυασμός αυτών φαίνεται πως οδήγησε τη περασμένη Τρίτη (26/7) στην εκδήλωση για τη βράβευση των.... «πλοιοκτητών του τόπου μας» από την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου και του Δήμου Άνδρου, που έλαβε χώρα στην πιο οικονομικά ασθενή περιοχή του νησιού, το Κόρθι.

Δημήτρης Βλαχομήτρος* Χρόνια τώρα οι μνημονιακές κυβερνήσεις εκμεταλλεύονται στυγνά τους εργαζόμενους στη σχολική καθαριότητα. Ελαστικά ωράρια, τετράωρα, τρίωρα, συμβάσεις ορισμένου χρόνου. Ενώ το 2020-2021, ο Δήμος Θέρμης απασχολούσε 40 εργαζόμενες/ους πλήρους απασχόλησης και 27 μερικής, ο Μάκης Βορίδης έδωσε πέρσι μόνο 275 ώρες ως μέγιστο αριθμό ωρών ημερήσιας απασχόλησης του προσλαμβανόμενου προσωπικού. Η δημοτική αρχή, προκειμένου να εκτονώσει τις αντιδράσεις αλλά και να είναι βολική στην κυβέρνηση, υποσχέθηκε μια επιπλέον ώρα εργασίας με δαπάνες του δήμου, κάτι που εξασφαλίστηκε όμως τον Φλεβάρη του 2022 και όχι στην αρχή της σχολικής χρονιάς.

Οργή και αγανάκτηση προκαλεί το γεγονός, με δεδομένο ότι το καλοθρεμμένο εφοπλιστικό κεφάλαιο, μεταξύ αυτού κι εκείνο που δραστηριοποιείται στη γραμμή Άνδρος-Ραφήνα, αύξησε τα εισιτήρια τον τελευταίο χρόνο πάνω από 25%, κάνοντας δυσβάσταχτο το κόστος για τους... διαρκώς μη βραβευθέντες εργαζόμενους και αγρότες του νησιού. Τα μόνιμα υποζύγια της καπιταλιστικής ανάπτυξης....

Έλληνες εφοπλιστές: τα «πιο ίσα» ζώα Η διάσημη φράση «όλα τα ζώα είναι ίσα αλλά μερικά είναι πιο ίσα από τα άλλα» αποκτά νέο νόημα. Σήμερα τα «πιο ίσα» ζώα είναι οι Έλληνες εφοπλιστές, που διατηρούν το δικαίωμα

να μεταφέρουν ρωσικό πετρέλαιο σε τρίτες χώρες, έτσι ώστε η κερδοφορία τους να μη θιγεί από το έκτο πακέτο κυρώσεων της ΕΕ σε βάρος της Ρωσίας. Η εξαίρεση αυτή πραγματοποιήθηκε ύστερα από πιέσεις της ελληνικής κυβέρνησης, καθώς, σύμφωνα με πληροφορίες, εκπρόσωπος των εφοπλιστών παραπονέθηκε στο Μέγαρο Μαξίμου: «Δεν μεταφέρουμε πετρέλαιο από το Ιράν και τη Βενεζουέλα λόγω εμπάργκο. Τώρα δεν θα μεταφέρουμε και ρωσικό πετρέλαιο, τι θα κάνουμε;». Μόνο για τους λαούς δεν προβλέπεται καμία εξαίρεση…

Εγκληματική αδιαφορία από Πλεύρη Κανένα νόημα δεν έχει η επαναφορά

μέτρων για την ανάσχεση της πανδημίας, δήλωσε με απίστευτο κυνισμό ο Θάνος Πλεύρης, εν μέσω κορύφωσης της τουριστικής περιόδου, με τη λογική ότι το «κύμα έχει ήδη κορυφωθεί». Έστω και αργά, η κυβέρνηση παραδέχεται λοιπόν ότι έχουμε νέο κύμα και όχι «ταλάντωση» και πως μέσω κορύφωσης και δραματικής αύξησης των θανάτων από Covid προχώρησε στην κατάργηση ακόμα και της χρήσης μάσκας σε κλειστούς χώρους, για τόνωση της τουριστικής κίνησης.. Ακόμα, αντίθετα με την πραγματικότητα που καταγγέλλουν οι μαχόμενοι γιατροί, ο υπουργός ισχυρίστηκε ψευδώς ότι «το ΕΣΥ και τα νοσοκομεία δεν δέχονται καμία πίεση»! Τα ράντζα που πλημμυρίζουν τα νοσοκομεία και οι εκατοντάδες ασθενείς σε λίστες αναμονής είναι μάλλον προϊόν φαντασίας!

Μόνιμες προσλήψεις στη σχολική καθαριότητα ζητώ τον λόγο Για τη νέα σχολική χρονιά, η κυβέρνηση επιμένει στην ίδια αντεργατική πολιτική, δίνοντας πάλι 275 ώρες. Ο ξεσηκωμός ήταν άμεσος από το σωματείο, το Μέτωπο Ρήξης Ανατροπής Θέρμης και τις άλλες δύο αντιπολιτευόμενες παρατάξεις, που ζητήσαμε εκτός ημερήσιας διάταξης συζήτηση στο δημοτικό συμβούλιο στις 20 Ιουλίου. Η διοίκηση και ο δήμαρχος δέχτηκαν τον κυβερνητικό σχεδιασμό και, μπροστά

στις αντιδράσεις, έφεραν νέα πρόταση. Αυξάνει τις ώρες εργασίας από 275 σε 756 (αυτό μένει να φανεί αν θα γίνει πράξη), κρατάει το περσινό προσωπικό και με προσλήψεις ορισμένου χρόνου αυξάνει τους εργαζόμενους σε 166. Μόνιμοι όμως είναι μόνο 8(!) και ορισμένοι κοντά στη σύνταξη. Εύκολα κατανοητό ότι οι περισσότεροι θα αμείβονται με δαπάνες του δήμου, για να εξυπηρετηθεί η αντεργατική κυβερνητική πολιτική. Η κυβέρνηση της ΝΔ, αλλά και όλες οι προηγούμενες μνημονιακές κυβερνήσεις, έχουν εξαπολύσει μια διαρκή επίθεση ενάντια στους εργαζόμενους στα σχολεία και γενικότερα ενάντια στη δημόσια εκπαίδευση. Τσακίζονται τα

εργασιακά δικαιώματα, ενώ οι μισθοί δεν καλύπτουν ούτε τα βασικά έξοδα. Παράλληλα, υπονομεύονται τα μορφωτικά δικαιώματα για τα παιδιά της εργατικής τάξης. Οι εργαζόμενοι στη σχολική καθαριότητα και συνολικά το εκπαιδευτικό κίνημα, οι μαθητές και οι γονείς δεν έχουν άλλη επιλογή από τον ενωμένο και αποφασιστικό αγώνα για την υπεράσπιση της δημόσιας εκπαίδευσης, των μορφωτικών και εργασιακών δικαιωμάτων. Με στόχο την κάλυψη όλων των αναγκαίων θέσεων με μόνιμες προσλήψεις και αξιοπρεπείς μισθούς. *δημοτικός σύμβουλος Δήμου Θέρμης με το Μέτωπο Ρήξης και Ανατροπής

Πολιτική

Ενέργεια

Δημήτρης Σταμούλης

Ευρωπαϊκή Ένωση

Π

ακτωλό άνω του ενός δισ. ευρώ θα μοιράσει στους ολιγάρχες της ενέργειας η κυβέρνηση, καθώς η περίφημη «κατάργηση της ρήτρας αναπροσαρμογής» που διατυμπάνιζε όλο το προηγούμενο διάστημα, όχι μόνο δεν έριξε τις τιμές, αλλά αντίθετα τις εκτίναξε σε νέο ύψος ρεκόρ! Στα νέα τιμολόγια ρεύματος που ανακοίνωσαν οι προμηθευτές ενέργειας για τον Αύγουστο, οι τιμές κυμαίνονται ακόμα και πάνω από τα 50 λεπτά ανά κιλοβατώρα (χωρίς επιδοτήσεις, πάγια κ.λπ.), τιμή πενταπλάσια από την αντίστοιχη του Ιουνίου του 2021 και αυξημένη κατά 50% από την τιμή του Ιουνίου 2022 (30-35 λεπτά). Σύμφωνα με τις ανακοινώσεις του υπουργού Ενέργειας Κ. Σκρέκα, «θα απορροφηθεί το 90% της αύξησης στο ρεύμα, με στόχο η τιμή της κιλοβατώρας να κυμαίνεται μεταξύ 15-17 λεπτών». Αυτή η στήριξη, μόνο για τον Αύγουστο, θα ανέλθει –με τη μορφή της επιδότησης– σε 1, 136 δισ. ευρώ, ποσό που δεν εξοικονομείται, αλλά θα καταλήξει στα ταμεία των εταιρειών! Δηλαδή, όχι μόνο δεν καταργήθηκε η ληστρική ρήτρα, αλλά αντίθετα, με τις κυβερνητικές αλχημείες, ενσωματώνεται στους λογαριασμούς ρεύματος, χωρίς καμιά απώλεια για τις εταιρείες και το κράτος να τους πληρώνει αδρά τη διαφορά. Οι τιμές που ανακοίνωσαν οι πάροχοι ρεύματος είναι όλες κοντά στα 50 λεπτά ανά κιλοβατώρα! Μάλιστα έχουν αυξημένο μηνιαίο πάγιο που σε κάποιες περιπτώσεις υπερβαίνει τα πέντε ευρώ. Η κυβέρνηση ως απάντηση δήθεν έφερε ρύθμιση στο βουλή ώστε να μπεί πλαφόν πέντε ευρώ στο πάγιο για όλους τους παρόχους. Όμως, οι εταιρείες ετοιμάζουν ακόμα μεγαλύτερες αυξήσεις στις τελικές τιμές, όπως έχουν δυνατότητα έως τις 31 Ιουλίου. Δηλαδή κινούνται εντελώς ασύδοτα, και με μόνο… πλαφόν την μέγιστη κερδοφορία τους! Από πού όμως θα βρει η κυβέρνηση τα εκατομμύρια των επιδοτήσεων; Οι πόροι με τους οποίους θα επιδοτηθούν οι λογαριασμοί ρεύματος για νοικοκυριά και επιχειρήσεις είναι στο μεγαλύτερο μέρος τους τα χρήματα που πληρώνουν τα λαϊκά νοικοκυριά από πέρσι το καλοκαίρι μέσω της ρήτρας αναπροσαρμογής και ένα μέρος τους φόροι μέσω κατανάλωσης, που έχουν «φουσκώσει» λόγω των ανατιμήσεων στην ενέργεια. Προκύπτουν από τα δικαιώματα εκπομπών αέριων ρύπων, τον ΕΛΑΠΕ και τα ΥΚΩ, χρήματα δηλαδή που πληρώνουν οι καταναλωτές. Με λίγα λόγια, η κυβέρνηση πληρώνει τους καπιτα-ληστές της ενέργειας με δικά μας χρήματα. Ο περίπλοκος, δε, μηχανισμός αναδιανο-

7

ΣΑΒΒΑΤΟ 30 - ΚΥΡΙΑΚΗ 31 ΙΟΥΛΙΟΥ 2022

Ενέργεια, όπως… προσφυγικό!

Πέντε φορές πάνω το ρεύμα από πέρσι, 1,1 δισ. στα ταμεία των εταιρειών ▸ «Άγριος» τζόγος στο Χρηματιστήριο Ενέργειας, οι τιμές σπάνε κάθε ιστορικό ρεκόρ, δημόσιο χρήμα στους ιδιώτες μής των ενεργειακών εσόδων καταλήγει απλώς να γεμίζει απρόσκοπτα τα ταμεία των εταιρειών παραγωγής και προμήθειας ρεύματος. Τι προβλέπεται με τους επόμενους λογαριασμούς; Καθώς οι αυξήσεις είναι υπέρογκες, οι λογαριασμοί που θα δουν προσεχώς τα νοικοκυριά θα είναι ξανά «φουσκωμένοι», με ενσωματωμένη ολόκληρη τη ρήτρα αναπροσαρμογής στα τιμολόγια και με το παραπάνω! Αυτό σημαίνει ότι θα πληρώσουν πιο ακριβά το ρεύμα και όσοι, μέχρι σήμερα, δεν πλήρωναν αδρά τη ρήτρα. Όσο για το Χρηματιστήριο Ενέργειας, λειτουργεί ανεξέλεγκτα, με τις τιμές να σπάνε κάθε ιστορικό ρεκόρ, καθώς οι καιρικές συνθήκες (άπνοια και υψηλές θερμοκρασίες) ανεβάζουν τη ζήτηση και μειώνουν την παραγωγή των αιολικών πάρκων. Χαρακτηριστικά, οι τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας τη Δευτέρα εκτινάχθηκαν στα 466,03 ευρώ ανά με-

γαβατώρα, σημειώνοντας άλμα 43% σε σχέση με την προηγούμενη ημέρα, ενώ η μέγιστη τιμή κατά τη διαπραγμάτευση ξεπέρασε και τα 686 ευρώ! Η κατάσταση δεν προσφέρεται, λοιπόν, ούτε για τα κυβερνητικά… πανηγύρια περί τιθάσευσης των τιμών, ούτε και για εφησυχασμό των νοικοκυριών ότι οι τιμές θα πέσουν. Αντίθετα, συνεχίζεται αμείωτη η κερδοφορία των παρόχων ηλεκτρικού ρεύματος, τα λαϊκά νοικοκυριά θα εξακολουθούν να πληρώνουν τους λογαριασμούς στο ηλεκτρικό ρεύμα κατά 50% ακριβότερα περίπου σε σχέση με ένα χρόνο πριν, τα υπερκέρδη των εταιρειών παραγωγής ρεύματος θα προσδιορίζονται ακόμα πιο δύσκολα και το πάρτι της αισχροκέρδειας στο χρηματιστήριο της ενέργειας προβλέπεται να συνεχιστεί «τζογάροντας» με τα παιχνίδια της Ρωσίας με το φυσικό αέριο και την επάρκεια ή όχι του φυσικού αερίου στην Ευρώπη.

Μια εικόνα ανάλογη του προσφυγικού και των ποσοστώσεων που επιβλήθηκαν –και ποτέ δεν τηρήθηκαν– στις χώρες της ΕΕ για την υποδοχή προσφύγων στο έδαφός τους, διαμορφώνεται και στο μέτωπο της ενέργειας. Αποδεικνύοντας, αφενός, ότι ο πόλεμος και οι κυρώσεις έχουν και άλλη όψη και, αφετέρου, ότι και εδώ οι αντιθέσεις και οι διαχωριστικές γραμμές ανάμεσα στους «27» είναι πολλές και βαθιές. Πρέπει, μάλιστα, να σημειωθεί ότι αυτή τη φορά η πιο στριμωγμένη από όλους είναι η Γερμανία, με αποτέλεσμα να επικαλείται την «ευρωπαϊκή αλληλεγγύη», κάνοντας αρκετούς από τους εταίρους της να σκέφτονται μήπως ήρθε η ώρα να της ανταποδώσουν το… καλό που τους έκανε στη διάρκεια της χρηματοπιστωτικής κρίσης, αλλά και της πρώτης φάσης της πανδημίας Covid-19. Συγκεκριμένα, η απόφαση που ελήφθη την περασμένη Τρίτη από τους υπουργούς Ενέργειας, κάνει ρητά λόγο για εθελοντική προσπάθεια μείωσης της κατανάλωσης φυσικού αερίου κατά 15%. Με σκοπό, όπως τονίζεται, να αποτραπεί μια γενικευμένη κρίση σε περίπτωση που η Μόσχα κλείσει εντελώς τις στρόφιγγες ενόψει του χειμώνα — κάτι διόλου απίθανο με βάση τα σημερινά δεδομένα. Καθώς, όμως, το παραπάνω ποσοστό εκτιμάται ότι δεν επαρκεί για να καλύψει το κενό σε μια τέτοια περίπτωση, αφήνεται ανοιχτό «παράθυρο», ώστε οι μειώσεις να λάβουν υποχρεωτικό χαρακτήρα. Αυτό, ωστόσο, είναι κάτι που δεν θα μπορεί πλέον να αποφασίσει η Κομισιόν (όπως προέβλεπε το αρχικό σχέδιο), αλλά μόνο τα κράτη-μέλη, με τη διαδικασία της «ενισχυμένης πλειοψηφίας». Παράλληλα, αρκετές χώρες απαίτησαν και έλαβαν εξαίρεση από το νέο πλαίσιο, για διάφορους λόγους — είτε επειδή δεν εξαρτώνται τόσο από το ρωσικό αέριο (Ισπανία, Πορτογαλία), είτε διότι είναι νησιωτικές και τα δίκτυά τους δεν είναι συνδεδεμένα με της υπόλοιπης Ευρώπης (Κύπρος, Μάλτα, Ιρλανδία), είτε εξαιτίας της μορφής του δικτύου τους που δεν είναι ακόμη συμβατό με αυτό των υπολοίπων (Βαλτικές).

8

ΣΑΒΒΑΤΟ 30 - ΚΥΡΙΑΚΗ 31 ΙΟΥΛΙΟΥ 2022

Εικονοκλάστες

Ιμπεριαλιστικά στρατόπεδα, όρια και αντιφάσεις Στις συνθήκες κρίσης του καπιταλισμού, ιδιαίτερα στη Δύση, αλλά και της τάσης για αλλαγή του παγκόσμιου οικονομικού κέντρου βάρους προς την Ασία –με την Κίνα σαν ατμομηχανή– είναι προφανές ότι οι ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις αργά ή γρήγορα θα οδηγούσαν στη ρήξη. Η προσπάθεια των δυτικών ιμπεριαλιστών και ιδιαίτερα των ΗΠΑ να διατηρήσουν την ηγεμονία τους μέσω της γεωπολιτικής περικύκλωσης της Ρωσίας (επέκταση ΝΑΤΟ) και της Κίνας (συμφωνία AUKUS στον Ινδοειρηνικό ωκεανό), σε συνδυασμό με έναν αδυσώπητο εμπορικό και τεχνολογικό πόλεμο, ώστε να περιορίσουν την ανάπτυξη των ανταγωνιστών τους, όχι μόνο δεν ήταν δυνατόν να γίνει αποδεκτή, αλλά έδωσε το έναυσμα για την εξαπόλυση του πολέμου στην Ουκρανία. Ενός πολέμου επίδικα του οποίου είναι η επιβολή του νέου συσχετισμού δύναμης στην πράξη, το ξαναμοίρασμα των σφαιρών επιρροής, η δημιουργία νέων παγκόσμιων ισορροπιών και συμμαχιών σε πολιτικό και οικονομικό επίπεδο και μάλιστα με τη βία — θυμίζοντας και πάλι ότι ο πόλεμος είναι η συνέχιση της πολιτικής με άλλα μέσα (Κλαούζεβιτς). Σε αυτό το φόντο, η Ρωσία τείνει να αποκοπεί από τον ευρωπαϊκό ιμπεριαλισμό και απομονώνεται, μέσω των κυρώσεων που της επιβάλλονται με πρόσχημα τον πόλεμο, με αποτέλεσμα να δημιουργείται μια νέα διαχωριστική γραμμή στην Ευρώπη τρεις δεκαετίες μετά την πτώση του Τείχους του Βερολίνου. Ωστόσο, οι αντιφάσεις αυτής της κίνησης είναι πολλές. Οι επιπτώσεις από το εμπάργκο έχουν δημιουργήσει επισιτιστική κρίση (η Ρωσία είναι βασικός εξαγωγέας σιτηρών, ηλιέλαιου και κυρίως λιπασμάτων) σε μια σειρά από χώρες της Αφρικής και της Μέσης Ανατολής και η Ευρώπη-φρούριο θα κληθεί να καταστείλει μεγάλα κύματα μετανάστευσης. Ενώ, παρά τη συμφωνία Ρωσίας-Ουκρανίας-Τουρκίας-ΟΗΕ, οι αυξημένες τιμές στα τρόφιμα θα παραμείνουν, λόγω κερδοσκοπίας, ξηρασίας αλλά και αντικατάστασης των καλλιεργειών με βιοκαύσιμα.

Η ενέργεια αποτελεί το βασικό όπλο της Ρωσίας στον «πόλεμο» ενάντια στη Δύση, το οποίο εξακολουθεί να λειτουργεί εξαιρετικά αποτελεσματικά. Απόδειξη, ανάμεσα στα άλλα, το γεγονός ότι το ρούβλι όχι μόνο δεν κατέρρευσε λόγω των κυρώσεων, αλλά είναι τόσο ισχυρό όσο ήταν το 2017. Όσο η Ρωσία εξάγει τόσο το ρούβλι θα παραμένει ισχυρό.

Η Μόσχα έχει εναλλακτικές λύσεις – για την ώρα

Οι κυρώσεις της Δύσης, η απάντηση της Ρωσίας Ανάλυση Κώστας Δικαίος

Η

Ευρώπη περιμένει έναν πολύ δύσκολο χειμώνα σε περίπτωση που ο Πούτιν κλείσει τη στρόφιγγα του φυσικού αερίου. Το ΔΝΤ υπολόγισε μείωση του ΑΕΠ της Γερμανίας κατά 1,5 έως 3%! Τα αποτελέσματα είναι πενιχρά και στο εμπάργκο πετρελαίου. Η Ινδία αύξησε τις ποσότητες αργού που προμηθεύεται από τη Ρωσία από 1% του συνόλου των ρωσικών εξαγωγών πριν την εισβολή στο 18%, απορροφώντας τις ποσότητες που απέρριψε η Δύση! Οι εξαγωγές ρωσικού πετρελαίου αυξήθηκαν και

προς τη Σαουδική Αραβία, αλλά το πιο εντυπωσιακό είναι ότι οι ροές προς την Ευρώπη δεν σταμάτησαν καθόλου. Αντίθετα, η Γαλλία αύξησε τις εισαγωγές της, ενώ ρωσικό πετρέλαιο ρέει άφθονο προς τα διυλιστήρια της Lukoil στη Σικελία και τη Βουλγαρία. Το ίδιο ισχύει για τη Μεσόγειο και τη Μαύρη Θάλασσα συνολικά και μάλιστα με ελληνικά δεξαμενόπλοια! Ακόμα και η Βρετανία, που πρωτοστατεί στις κυρώσεις, εισάγει διυλησμένο ρωσικό πετρέλαιο από την Ινδία και πετρέλαιο από το Καζακστάν, το οποίο όμως κατά τη διέλευσή μέσω από τη Ρωσία μέσω του αγωγού CPC (συμμετέχει και η ExxonMobil) ανακατεύεται με ρωσικό! Οι χώρες της Μέσης Ανατολής (οι οποίες δεν ευθυγραμμίστηκαν με τις κυρώσεις της Δύσης), παρά το γεγονός ότι άκουσαν τις εκ-

κλήσεις του Μπάιντεν στο πρόσφατο ταξίδι του, δήλωσαν κατηγορηματικά ότι δεν πρόκειται να εγκαταλείψουν τη συνεργασία με τη Ρωσία στα πλαίσια του ΟΠΕΚ+, με στόχο να διατηρούν την παραγωγή σε τέτοια επίπεδα ώστε να εξασφαλίζουν κέρδη. Εξάλλου, η παραγωγική τους δυνατότητα δεν τους επιτρέπει αύξηση της παραγωγής χωρίς νέες επενδύσεις, οι οποίες όμως γίνονται όλο και πιο δύσκολες, αφού η Δύση διατρανώνει ότι μέχρι το 2030 θα έχει απαλλαγεί από τους υδρογονάνθρακες στα πλαίσια της πράσινης ανάπτυξης, οπότε δεν θα χρειάζεται τους Άραβες — που επενδύουν, με τη σειρά τους, στις ΑΠΕ ως αντιστάθμισμα! Ταυτόχρονα, η πρόσφατη συνάντηση Τουρκίας-Ρωσίας-Ιράν απαίτησε την έξοδο των ΗΠΑ από τη Συρία, την ίδια στιγμή που οι τελευταί-

ες απειλούν το Ιράν με νέες κυρώσεις, αν στείλει drones στη Ρωσία. Η Αίγυπτος ξεκίνησε το πρώτο πυρηνικό της εργοστάσιο, το οποίο κατασκευάζει η ρωσική Rosatom. Η Κοινή Αγορά του Νότου (Mercosur) αρνήθηκε να δώσει τον λόγο στον Ζελένσκι μέσω τηλεδιάσκεψης. Την ίδια στιγμή, η Ρωσία κρατικοποιεί το κοίτασμα «Σαχαλίνη 2» –πετώντας έξω τους ξένους μετόχους Shell, Mitsubishi και Mitsui– από το οποίο προέρχεται περίπου το 4% της παγκόσμιας παραγωγής LNG, φέρνοντας σε δεινή θέση την Ιαπωνία. Τέλος, στο παγκόσμιο οικονομικό φόρουμ της Αγίας Πετρούπολης με τίτλο «Νέες ευκαιρίες, Νέος κόσμος», μπορεί οι συμμετοχές να μειωθήκαν από 145 το 2020 σε 115, αλλά το ειδικό βάρος των χωρών που συμμετείχαν δεν είναι καθόλου αμελητέο.

Εικονοκλάστες

Πόσο αρραγής θα μείνει η Δύση; ▸ Το σπάσιμο των δεσμών με τη Ρωσία και το στοίχημα της απεξάρτησης από την Κίνα

Η

9

ΣΑΒΒΑΤΟ 30 - ΚΥΡΙΑΚΗ 31 ΙΟΥΛΙΟΥ 2022

υποτιθέμενη κυριαρχία της πολεμικών δαπανών που έχει αποφασι- ένα βαθμό– και επομένως δεν μπορούν Δύσης κάθε άλλο παρά πα- στεί αλλά και οι επενδύσεις στους υδρο- και δεν θέλουν να απεμπλακούν από γκόσμια είναι, αφού ένα με- γονάνθρακες –για να αντικατασταθούν τις ΗΠΑ. Αυτό, παρά το γεγονός ότι η γάλο κομμάτι του πλανήτη οι φτηνές ρωσικές πρώτες ύλες– απορ- κατάσταση ανοίγει και νέα μέτωπα στο προσανατολίζεται στον άξονα Κίνας και ροφούν κεφάλαια από τη λεγόμενη εσωτερικό της ίδιας της Ευρώπης (επέΡωσίας. Επομένως, το ερώτημα που τί- «πράσινη οικονομία», η οποία θεωρεί- κταση της σύγκρουσης με Ρωσία στην θεται στον τίτλο θα μπορούσε να διατυ- ται η ατμομηχανή της καπιταλιστικής Αρκτική με δεδομένη την ένταξη Φιπωθεί και αλλιώς: Μπορεί η Ευρώπη να ανάπτυξης για τις επόμενες δεκαετίες. λανδίας Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, απειλές αντέξει τις επιπτώσεις του πολέμου, την Σε αυτήν η ΕΕ στόχευε να πρωτοστατή- Ρωσίας για τον αποκλεισμό του Καλίαπαγκίστρωσή της από τη Ρωσία έναν σει παγκόσμια και έτσι τώρα ψαλιδίζο- νινγκραντ, Μολδαβία, νοτιοανατολική πιθανό οικονομικό πόλεμο με την Κίνα; νται περαιτέρω τα ευρωπαϊκά όνειρα. Μεσόγειος σε σχέση με την όδευση του Η αναζήτηση εναλλακτικών πηγών Εάν αυτά είναι τα προβλήματα που αερίου μέσω πλοίων ή Τουρκίας κ.λπ). για προμήθεια άνθρακα, μετά το εμπάρ- προκύπτουν από την απεξάρτηση από Υπάρχουν, βέβαια, διαφορές στις πογκο στον αντίστοιχο ρωσικό, «φράκαρε» τη Ρωσία, τι θα μπορούσε να σημαίνει λιτικές των Ευρωπαίων, από τη «στρατο λιμάνι του Ρότερνταμ, στο οποίο κα- άραγε μια τάση απομάκρυνσης από την τηγική αυτονομία» του Μακρόν, μέχρι τέληξαν τα πλοία από την απόλυτη προσκόλΚολομβία, Αυστραλία ληση στις ΗΠΑ των και Νότια Αφρική, εκτιΒαλτικών χωρών. Πανάσσοντας παράλληλα ράλληλα, η έλλειψη τις τιμές στα ύψη. Η ενός συνεκτικού σχεΓερμανία χρηματοδοδίου δίνει ώθηση στην τεί αθρόα επιχειρήσεις ακροδεξιά ρητορεία που εμπλέκονταν στην και επιρροή (Λεπέν εμπορία ρωσικού πεστη Γαλλία, Ορμπάν τρελαίου (Gazprom στην Ουγγαρία, ΜεGermania) και φυσιλόνι στην Ιταλία), αυκού αερίου (Uniper), οι ξάνοντας την πολιτική οποίες βρέθηκαν ξαφκρίση και ανισορρονικά στα πρόθυρα της πία. Χαρακτηριστική πτώχευσης. Η Γαλλία είναι και η άρνηση του εθνικοποιεί το 100% ευρωπαϊκού Νότου να του πυρηνικού γίγαντα αποδεχτεί τη μείωση EDF, προκειμένου να του 15% στην κατανάαντιμετωπιστεί η ενερλωση φυσικού αερίου γειακή κρίση. Η απεπου πρότεινε η Κομιξάρτηση από το ρωσικό σιόν, έτσι ώστε να βοφυσικό αέριο βρίσκεται ηθηθεί η Γερμανία! ακόμη μακριά, αφού Όλα όμως δείχνουν οι αποθήκες έχουν πληότι η Ευρώπη παραρότητα μόνο 62% και το μένει ένας οικονομιπανάκριβο αμερικανικός «γίγαντας», που Η Ευρώπη δεν μπορεί να κάνει τίποτα χωρίς κό LNG χρειάζεται τη στηρίζεται σε πήλινα δημιουργία υποδομών πόδια και, με τις αλτους Αμερικάνους. Αισθάνεται εξαιρετικά (πλατφόρμες επαναεριλαγές που πυροδοτεί αδύναμη στρατιωτικά και επομένως δεν μπορεί οποίησης, νέοι αγωγοί), ο πόλεμος, δεν είναι πράγμα που έχει οδηβέβαιο πού θα οδηκαι δεν θέλει να απεμπλακεί από τις ΗΠΑ γήσει σε προτάσεις των γηθεί ούτε αν θα βγει Βρυξελλών για μείωση ενωμένη από αυτές της ζήτησης κατά 15%, τις εξελίξεις. Αν, μάδιακοπές στην ηλεκτροδότηση, υπολει- Κίνα, δεδομένου ότι πέρυσι η αξία του λιστα, η πολιτική κρίση στην Ιταλία, τουργία βιομηχανιών. εμπορίου ΕΕ-Κίνας διαμορφώθηκε στα η αδυναμία του Μακρόν να αποκτήΑς μιλήσουμε και για την αύξηση 828,1 δισ. δολάρια, έχοντας αυξηθεί σει κοινοβουλευτική πλειοψηφία, το του πληθωρισμού, που όλα δείχνουν κατά 27,5% σε ετήσια βάση; H Κίνα, τέλος του Τζόνσον στην Βρετανία, η ότι θα συνδυαστεί με ύφεση (στασιμο- εξάλλου, παραμένει ο μεγαλύτερος πιθανότητα ήττας του Μπάιντεν στις πληθωρισμός), αφού η ΕΚΤ αποφάσισε εμπορικός εταίρος των «27», με βάση ενδιάμεσες εκλογές, συνδυαστούν με αύξηση των επιτοκίων για πρώτη φορά την αξία των διμερών συναλλαγών — κι τις ξεκάθαρες πλέον υφεσιακές τάσεις μετά από χρόνια, περιορίζοντας την αυτό χωρίς να αναφερθούμε στις ευρω- και με τις κοινωνικές-εργατικές αντιπαροχή φτηνού χρήματος. Αποτέλεσμα παϊκές εταιρίες που δραστηριοποιού- δράσεις –απεργίες των σιδηροδρομικών όλων των παραπάνω είναι η ισοτιμία νται στην ίδια την Κίνα. στη Βρετανία, των λιμενεργατών στη δολαρίου και ευρώ να τείνει χαμηλότεΕίναι φανερό ότι η Ευρώπη δεν μπο- Γερμανία– και τις εκρήξεις που όλοι ρα από το 1 προς 1, πράγμα που αυξάνει ρεί να κάνει τίποτα χωρίς τους Αμερικά- φοβούνται ότι θα επιφέρει η ακρίβεια περισσότερο τις τιμές των προϊόντων νους. Οι Ευρωπαίοι ιμπεριαλιστές πά- και η ανεργία τον χειμώνα, τότε ίσως η που αποτιμώνται σε δολάρια και απο- ντα επέβαλαν την κυριαρχία τους με τα εξέγερση στη Σρι Λάνκα και οι συγκρούκαλύπτει την αδυναμία του ευρωπαϊ- όπλα, τους πολέμους και τις απειλές. σεις στον Ισημερινό, τον Παναμά και κού ιμπεριαλισμού, ο οποίος είναι ο με- Τώρα, όμως, αισθάνονται εξαιρετικά το Περού να μην είναι τόσο μακριά όσο γάλος χαμένος. Μάλιστα, η αύξηση των αδύναμοι στρατιωτικά –και είναι ως φαντάζονται ορισμένοι.

Είναι βιώσιμος ο άξονας Κίνας-Ρωσίας; Τη στιγμή που η Δύση διατράνωνε την ενότητά της απέναντι σε Ρωσία και Κίνα στη σύνοδο των G7 και στην αντίστοιχη του ΝΑΤΟ, λάμβανε χώρα μια διαδικτυακή συνάντηση των BRICS (Βραζιλία, Ρωσία, Κίνα, Ινδία, Ν. Αφρική) για να αντιτείνει με συμβολικό τρόπο ότι ο κόσμος πλέον είναι πολυπολικός. Οι χώρες αυτές αντιπροσωπεύουν το 40% του παγκόσμιου πληθυσμού, το 25% του παγκόσμιου ΑΕΠ και το 18% του παγκόσμιου εμπορίου. Στα τέλη Ιουνίου, δε, έγινε γνωστό ότι Ιράν και Αργεντινή αποφάσισαν να γίνουν μέλη των BRICS και η Ένωση εξέφρασε την ελπίδα ότι η ένταξή τους θα γίνει σύντομα — μαζί με αυτή και άλλων χωρών, όπως Τουρκία, Σαουδική Αραβία και Αίγυπτος. Το Πεκίνο, στο μεταξύ, «στήνει» νέο ΔΝΤ, στο οποίο θα συμμετέχουν σε πρώτη φάση Μαλαισία, Σιγκαπούρη, Ινδονησία, Χονγκ Κονγκ από την Ασία και Χιλή από τη νότια Αμερική. Είναι οι πρώτες που θα συνεισφέρουν η καθεμία από 15 δισ. γουάν (περίπου 2,2 δισ. δολάρια), έτσι ώστε να έχουν πρόσβαση σε δανεισμό, στην περίπτωση που τον χρειαστούν. Το συγκεκριμένο σχέδιο δημοσιοποιήθηκε από την κινεζική κεντρική τράπεζα και έρχεται μετά την αναγγελία Πούτιν για ένα νέο διεθνές νόμισμα και ένα εναλλακτικό διατραπεζικό σύστημα ενάντια στο δυτικό SWIFT, τα οποία θα αποκαθηλώσουν το δολάριο, τον βασικό πυλώνα κυριαρχίας των ΗΠΑ. Τέλος, αν και οι G7 υποσχέθηκαν επενδύσεις 600 δισ. δολαρίων (που προστέθηκαν στα 150 δισ. της ΕΕ στην Αφρική) για να αναχαιτίσουν τον νέο Δρόμο του Μεταξιού, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι απέχουν πολύ από την επέκταση της Κίνας. Απόδειξη: Περίπου 40 από τις φτωχότερες χώρες του κόσμου χρωστούν στο Πεκίνο ποσά που ξεπερνούν το 10% του ΑΕΠ τους, ενώ η Κίνα είναι ήδη ο μεγαλύτερος δανειστής παγκοσμίως, έχοντας ξεπεράσει την Παγκόσμια Τράπεζα και το ΔΝΤ.

10

ΣΑΒΒΑΤΟ 30 - ΚΥΡΙΑΚΗ 31 ΙΟΥΛΙΟΥ 2022

Φάκελος / Εμπόρευμα η ενέργεια

Από τον Πινοσέτ στη Θάτσερ κι από εκεί στην αγορά της ΕΕ Η τρέχουσα ενεργειακή κρίση, η οποία έχει ως αποτέλεσμα τις τεράστιες αυξήσεις στους λογαριασμούς ρεύματος που πληρώνουν οι καταναλωτές και τις συνολικότερες επιπτώσεις που έχουν στην οικονομία οι αυξήσεις σε έναν τόσο κρίσιμο τομέα, οφείλεται κυρίως στην «απελευθέρωση» των αγορών ενέργειας και στην χρηματιστικοποίησή της. Οι διαδικασίες που οδήγησαν εδώ είναι διεθνείς και έχουν εκκινήσει αρκετές δεκαετίες πριν. Η πρώτη «ελεύθερη» αγορά ενέργειας δημιουργήθηκε το 1982 στη Χιλή από τη χούντα του Πινοσέτ, ενώ εμβληματική υπήρξε και η «απελευθέρωση» της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας στη Βρετανία της Θάτσερ το 1989. Η πιο γνωστή σε παγκόσμιο επίπεδο αποτυχία των αγορών ενέργειας έλαβε χώρα στην Καλιφόρνια των ΗΠΑ το 2000, όταν οι κερδοσκοπικές πρακτικές των ιδιωτικών εταιρειών παραγωγής ενέργειας –με πιο γνωστή την Ένρον που έφτασε κάποια στιγμή να είναι η έβδομη μεγαλύτερη εταιρεία στις ΗΠΑ πριν καταρρεύσει σε διάστημα μίας εβδομάδας– οδήγησαν σε εκτόξευση του κόστους και σε αλλεπάλληλες διακοπές ρεύματος, που κατέληξαν στην πλήρη κατάρρευση του συστήματος.

Το να προσπαθήσεις να καταλάβεις πώς τιμολογείται η ενέργεια στο σημερινό βασίλειο της ασυδοσίας του κεφαλαίου και του νεοφιλελευθερισμού σε Ελλάδα και ΕΕ μοιάζει με σπαζοκεφαλιά. Όλα πάντως δουλεύουν υπέρ των εταιρειών — για παράδειγμα είναι μία από τις λίγες αγορές που όλοι αμείβονται με βάση την… ακριβότερη προσφορά. Ας δούμε πώς η «απελευθέρωση» των αγορών ενέργειας οδηγεί στην ενεργειακή κρίση.

Η αγορά ενέργειας στην Ελλάδα, τόσο στο παλαιότερο σχήμα της «υποχρεωτικής κοινοπραξίας», όσο και στο σημερινό εφαρμοζόμενο «μοντέλο–στόχος» (targetmodel), αποτελεί εφαρμογή αλλεπάλληλων σχετικών ευρωπαϊκών οδηγιών. Πραγματικά, η Ευρωπαϊκή Ένωση σήμερα εφαρμόζει το πιο «προχωρημένο», υπό νεοφιλελεύθερη οπτική γωνία, μοντέλο «απελευθέρωσης» των αγορών ηλεκτρικής ενέργειας στον κόσμο. Η δημιουργία «ελεύθερων» και πανευρωπαϊκά διασυνδεδεμένων αγορών ενέργειας, τόσο στη χονδρική, όπου διαμεσολαβείται από ένα χρηματιστήριο στο οποίο η ενέργεια πωλείται και αγοράζεται μέσω διαδοχικών δημοπρασιών, όσο και στη λιανική πώληση στους τελικούς καταναλωτές, βρίσκεται στον πυρήνα των ευρωπαϊκών πολιτικών.

Κώστας Βουρεκάς

Η πολύπλοκη διαδικασία μιας λεηλασίας

Χρηματιστήριο, κέρδη και ενεργειακή φτώχεια Έρευνα

Ο

ι προσπάθειες «απελευθέρωσης» της αγοράς ενέργειας στην Ελλάδα, ώστε να συγκλίνει με το νεοφιλελεύθερο ευρωπαϊκό μοντέλο, εκκινούν με την υποχρεωτική διάσπαση του κρατικού, κάθετα ολοκληρωμένου μονοπωλίου της ΔΕΗ, το οποίο πουλούσε ηλεκτρική ενέργεια στους καταναλωτές σε γενικές γραμμές σε τιμές κόστους, και τη δημιουργία διακριτών εταιρειών στην παραγωγή, τη μεταφορά, τη διανομή και την προμήθεια ηλεκτρικού ρεύματος. Με βάση το μοντέλο αυτό, στην παραγωγή και στην προμήθεια προβλέπεται η ύπαρξη πολλών αντα-

γωνιστικών μεταξύ τους ανεξάρτητων εταιρειών, οι οποίες θα λειτουργούν στο πλαίσιο μιας ελεύθερης αγοράς με βάση την προσφορά και τη ζήτηση, ενώ στη μεταφορά και στη διανομή προβλέπεται η ύπαρξη μίας μονοπωλιακής εταιρείας, η οποία θα αμείβεται με βάση το κόστος των επενδύσεών της συν ένα ποσοστό κέρδους. Οι προβλέψεις του παραπάνω μοντέλου έχουν σήμερα πλήρως υλοποιηθεί. Σημαντικός σταθμός στην πορεία υλοποίησης ήταν η υιοθέτηση το 2005 του πρώτου μοντέλου χρηματιστηριακής αγοράς ενέργειας, αυτού της «υποχρεωτικής κοινοπραξίας», του οποίου ο βασικός στόχος ήταν να μπουν στην αγορά παραγωγοί ενέργειας με πηγή το φυσικό αέριο και μάλιστα χωρίς πελατειακή βάση στη λιανική, οι οποίοι σε κάθε άλλη περίπτωση δεν θα μπορούσαν να ανταγωνιστούν τον φθηνότερο λιγνίτη της ΔΕΗ. Ταυτόχρονα, διάφο-

ρες ιδιωτικές εταιρείες έμπαιναν στην αγορά, κατασκευάζοντας και λειτουργώντας μονάδες παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, πουλώντας κατά προτεραιότητα ηλεκτρική ενέργεια σε υψηλές καθορισμένες σταθερές τιμές. Από την 1η Νοέμβρη του 2020, στην Ελλάδα εφαρμόζεται το «μοντέλο-στόχος», με βάση το οποίο η αγορά ενέργειας αποτελείται από τέσσερις αγορές, την ενεργειακή χρηματοπιστωτική αγορά, την αγορά επόμενης ημέρας, την ενδοημερήσια αγορά και την αγορά εξισορρόπησης. Η σημαντικότερη από αυτές είναι η λεγόμενη αγορά επόμενης ημέρας, η οποία στην πραγματικότητα αποτελείται από εικοσιτέσσερις διαφορετικές αγορές, μία για κάθε ώρα της επόμενης ημέρας, με τη δική της προσφορά και ζήτηση και το δικό της ισοζύγιο! Κάθε αγοραία χρονική μονάδα είναι ουσιαστικά μια διαδικασία δημοπρα-

σίας ενέργειας μία ημέρα πριν τη φυσική παράδοση από τους παραγωγούς στους προμηθευτές. Οι παραγωγοί καταθέτουν προσφορές έγχυσης ποσοτήτων ενέργειας σε συγκεκριμένες τιμές, σχηματίζοντας την καμπύλη της προσφοράς και οι προμηθευτές, αντίστοιχα, προσφορές αγοράς ποσοτήτων ενέργειας, σχηματίζοντας την καμπύλη της ζήτησης. Το σημείο διασταύρωσης της καμπύλης της προσφοράς με την καμπύλη της ζήτησης για κάθε ξεχωριστή ώρα της επόμενης ημέρας, αποτελεί την οριακή τιμή συστήματος, με βάση την οποία αποζημιώνονται όλοι οι παραγωγοί των οποίων η προσφορά γίνεται αποδεκτή, ανεξάρτητα από το ύψος της προσφοράς τους. Έτσι, πρακτικά η ακριβότερη προσφορά ενέργειας η οποία απαιτείται για να καλυφθεί η ζήτηση, καθορίζει και την τιμή στην οποία αποζημιώνονται όλοι οι παραγωγοί, ανεξάρτητα από την προσφορά

Φάκελος /Εμπόρευμα η ενέργεια που κατέθεσαν και το κόστος της ενέργειας που παράγουν. Στην Ελλάδα, σήμερα, τις περισσότερες ώρες της ημέρας, για να καλυφθεί η ζήτηση, απαιτείται η λειτουργία των ακριβών μονάδων φυσικού αερίου, οι οποίες καθορίζουν μέσω του μηχανισμού της οριακής τιμής συστήματος την τιμή που λαμβάνουν όλοι οι παραγωγοί. Οι τιμές του φυσικού αερίου διαμορφώνονται στην Ευρώπη με δείκτη την τιμή αναφοράς των αγοραπωλησιών συμβολαίων μελλοντικής εκπλήρωσης φυσικού αερίου στο διεθνές χρηματιστήριο ενέργειας του Άμστερνταμ. Καθώς πρόκειται για αγορά χρηματοπιστωτικών παραγώγων, οι τιμές του δείκτη διαμορφώνονται με βάση τις προσδοκίες των επενδυτών και όχι λ.χ. την αύξηση του κόστους παραγωγής του φυσικού αερίου. Η ΡΑΕ, μάλιστα, εκτιμά ότι οι αυξήσεις στον ευρωπαϊκό δείκτη, σε αντίθεση λ.χ. με τον αντίστοιχο αμερικάνικο, δεν αντανακλούν απλά τις δυναμικές της αγοράς, αλλά υποκρύπτουν καθαρά κερδοσκοπικές κινήσεις. Το χρηματιστήριο ρύπων, οι τιμές των δικαιωμάτων εκπομπών του οποίου εμφανίζουν επίσης μεγάλη αύξηση την τρέχουσα περίοδο, επίσης επιδρά στην ελληνική αγορά ενέργειας, καθώς οι λιγνιτικές μονάδες κυρίως αλλά και οι μονάδες φυσικού αερίου δευτερευόντως, αγοράζουν από το ελληνικό δημόσιο δικαιώματα εκπομπών, την τιμή των οποίων ενσωματώνουν στις προσφορές που υποβάλλουν στην αγορά επόμενης ημέρας. Τα έσοδα από τα δικαιώματα εκπομπής ρύπων, χρησιμοποι-

ούνται από το ελληνικό δημόσιο για τη στήριξη του ειδικού λογαριασμού που επιδοτεί τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, μαζί με το ΕΤΜΕΑΡ, το οποίο πληρώνουν οι καταναλωτές μέσω του λογαριασμού ρεύματος. Οι ΑΠΕ συμμετέχουν κανονικά στο χρηματιστήριο ενέργειας, καταθέτοντας προσφο-

ΣΑΒΒΑΤΟ 30 - ΚΥΡΙΑΚΗ 31 ΙΟΥΛΙΟΥ 2022

από τον ειδικό λογαριασμό, αν είναι υψηλότερη, οι ΑΠΕ επιστρέφουν χρήματα στον ειδικό λογαριασμό. Οι τιμές της χονδρικής αγοράς ενέργειας στην Ελλάδα έχουν φτάσει σε τέτοια ύψη, που κατά κανόνα πλέον συμβαίνει το δεύτερο. Ιδιαίτερα σημαντική είναι και η αγορά εξισορρόπησης, η

Οι τιμές του φυσικού αερίου διαμορφώνονται με βάση τις αγοραπωλησίες στο διεθνές χρηματιστήριο ενέργειας του Άμστερνταμ, που χαρακτηρίζεται από κερδοσκοπικές κινήσεις

ρές με μηδενικό ή πάρα πολύ χαμηλό κόστος, τραβώντας την οριακή τιμή συστήματος προς τα κάτω. Στη συνέχεια, αποζημιώνονται από την αγορά ενέργειας σε αυτή την οριακή τιμή. Αν αυτή η τιμή είναι χαμηλότερη από τη σταθερή τιμή ή την τιμή αναφοράς της επιδότησης, η διαφορά πληρώνεται

οποία εξυπηρετεί τη διαχείριση της λειτουργίας του συστήματος σε πραγματικό χρόνο και αποτελείται από μία αγορά ενέργειας εξισορρόπησης, ώστε να εξασφαλίζεται κάθε στιγμή το ισοζύγιο παραγωγής και ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας και μία αγορά ισχύος εξισορρόπησης για απαιτήσεις

εφεδρειών, ώστε να διορθώνονται οι αποκλίσεις ανάμεσα στον ενεργειακό προγραμματισμό που γίνεται σε πραγματικό χρόνο και αυτόν που προκύπτει από την αγορά επόμενης ημέρας, η οποία δεν λαμβάνει επαρκώς υπόψη απαιτήσεις σε εφεδρείες και τεχνικούς περιορισμούς των μονάδων παραγωγής και του συστήματος. Η αγορά εξισορρόπησης αποτελεί το πεδίο διάφορων καθαρά κερδοσκοπικών πρακτικών των παικτών του χρηματιστηρίου ενέργειας, σήμερα και διαχρονικά, στην Ελλάδα αλλά και διεθνώς. Ειδικά στην Ελλάδα, οι παίκτες της αγοράς ενέργειας εκμεταλλεύονται την έλλειψη δικτύου μεταφοράς υπερυψηλής τάσης για τη σύνδεση της Πελοποννήσου με το υπόλοιπο διασυνδεδεμένο σύστημα της χώρας και την ευρύτερη ανισορροπία που έχει να κάνει με το γεγονός ότι το κέντρο παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα εντοπίζεται στον βορρά, ενώ το μεγαλύτερο κέντρο κατανάλωσης ενέργειας εντοπίζεται στον νότο. Έτσι, μονάδες παραγωγής ενέργειας αποζημιώνονται για το σύνολο της ενέργειας που είναι σε θέση θα διαθέσουν την επόμενη μέρα, αν και γνωρίζουν ότι τελικά δεν θα διατεθεί λόγω συμφόρησης του δικτύου της Πελοποννήσου ή κινδύνου υπερβολικά υψηλής τάσης στο δίκτυο μεταφοράς στον βορρά. Στη συνέχεια, αποζημιώνονται ξανά, σε πολύ υψηλές τιμές, στην αγορά εξισορρόπησης, όταν ο ΑΔΜΗΕ ως διαχειριστής του συστήματος και της συγκεκριμένης αγοράς τους δίνει αναγκαστικά εντολές «αποκατανομής» για να εξασφαλιστεί η ευστάθεια του συστήματος.

Ιδιόμορφο εμπόρευμα – μονοπωλιακές επιδιώξεις ▸ Οι τεχνικές ιδιαιτερότητες της ενέργειας και οι μάχες για δεσπόζουσα θέση ΤΟ ΒΑΣΙΚΟΤΕΡΟ αποτέλεσμα της «απελευθέρωσης» της αγοράς ενέργειας και της χρηματιστικοποίησής της, είναι ότι η ενέργεια παύει να τιμολογείται με βάση το κόστος παραγωγής της και η τιμή της κυμαίνεται ελεύθερα με βάση την προσφορά και τη ζήτηση σε κάποιες τεχνητά κατασκευασμένες «ελεύθερες» αγορές. Επιπλέον, οι ιδιαιτερότητες του εμπορεύματος «ηλεκτρική ενέργεια», οδηγούν στη δημιουργία μίας εξαιρετικά περίπλοκης αγοράς, στην οποία οι δυνατότητες απόκτησης «δεσπόζουσας θέσης», ανάπτυξης «εναρμονισμένων πρακτικών» και γενικά καταχρηστικών κερδοσκοπικών συμπεριφορών σε βάρος του «ελεύθερου ανταγωνισμού», είναι άπειρες. Συνεπώς, είναι απολύτως βέβαιο

ότι οι ιδιωτικές εταιρείες που συμμετέχουν στην αγορά θα επιδιώξουν να τις εκμεταλλευτούν και να αποσπάσουν μονοπωλιακά κέρδη, πέραν οποιουδήποτε ισοζυγίου προσφοράς και ζήτησης, σε βάρος των καταναλωτών και ενίοτε ακόμα και της συνολικής ευστάθειας ολόκληρου του συστήματος. Έτσι, οι αγορές αυτές, παντού λειτουργούν υπό την εποπτεία ενός ισχυρού ρυθμιστή, ο οποίος όμως, στην καλύτερη περίπτωση, είναι πάντα ένα βήμα πίσω και παρεμβαίνει εκ των υστέρων. Η αγορά ηλεκτρικής ενέργειας είναι πολυκατακερματισμένη χρονικά, καθώς κάθε ώρα της ημέρας αποτελεί ξεχωριστή αγορά, ακριβώς επειδή στο εμπόρευμα «ηλεκτρική ενέργεια», κάθε στιγμή, η προσφορά και η

ζήτηση πρέπει να ισοσταθμίζονται, αλλιώς καταρρέει το σύστημα. Ο κατακερματισμός έχει και χωρική διάσταση, καθώς η χωρητικότητα των δικτύων μεταφοράς είναι συγκεκριμένη. Επομένως, πρακτικά κάθε παίκτης της αγοράς μπορεί εν δυνάμει να αποκτήσει «δεσπόζουσα θέση» σε κάποιο κλάσμα της. Άλλες ιδιαιτερότητες της συγκεκριμένης αγοράς είναι οι περιορισμένες δυνατότητες αποθήκευσης του εμπορεύματος «ηλεκτρική ενέργεια», η έλλειψη υποκατάστατων προϊόντων, η πολύ υψηλή ανελαστικότητα και η περιοδική κυκλική διακύμανση της ζήτησης, η δυσκολία επέκτασης της προσφοράς λόγω απαίτησης υψηλών επενδύσεων, η αλληλεξάρτηση μεταξύ των παραγωγών, κ.α.

11 Ενιαίος δημόσιος φορέας ενέργειας υπό εργατικό έλεγχο Τα κερδοσκοπικά επεισόδια στην «απελευθερωμένη» αγορά ενέργειας είναι εγγενή και δομικά και όχι συμπτωματικά ή συγκυριακά. Διάφορες ενδιάμεσες λύσεις που προτείνονται, ακόμα και αν εφαρμοστούν, θα έχουν πολύ μέτρια αποτελεσματικότητα και στην καλύτερη περίπτωση θα οδηγήσουν σε μια σχετική εξομάλυνση της σημερινής κατάστασης, διατηρώντας ένα σύστημα συστηματικά ακριβότερο για τους καταναλωτές σε σχέση με το πραγματικό κόστος παραγωγής της ηλεκτρικής ενέργειας, επιρρεπές στις κρίσεις και στις κερδοσκοπικές πρακτικές. Η μοναδική πραγματική και μακροπρόθεσμα αποτελεσματική λύση είναι η κατάργηση της αγοράς ενέργειας, η αντιστροφή των εξελίξεων όλων των τελευταίων ετών και η επανασυγκρότηση ενός ενιαίου και καθετοποιημένου δημόσιου φορέα παραγωγής, μεταφοράς, διανομής και διάθεσης ηλεκτρικής ενέργειας, υπό εργατικό έλεγχο, ο οποίος θα διαθέτει το ηλεκτρικό ρεύμα στους καταναλωτές σε τιμές που θα σχετίζονται με το κόστος παραγωγής του και όχι την προσφορά και τη ζήτηση σε κάποια κατασκευασμένη ελεύθερη αγορά και θα είναι σε θέση να κάνει αναλόγως κοινωνική, περιβαλλοντική και αναπτυξιακή πολιτική. Η παραπάνω λύση έρχεται, βέβαια, σε άμεση σύγκρουση με πλευρές του πυρήνα της πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης αλλά και ευρύτερα με τις διεθνείς τάσεις και η πραγματοποίησή της προϋποθέτει μια συνολικότερη ανατροπή σε πολιτικό επίπεδο. Επιπλέον, η επίλυση του περιβαλλοντικού προβλήματος που συνδέεται με το ενεργειακό ζήτημα και συνεπάγεται τη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας σε συνδυασμό με την άνοδο του βιοτικού επιπέδου της κοινωνικής πλειοψηφίας, προϋποθέτει την αντιμετώπιση της ηλεκτρικής ενέργειας ως κοινωνικού αγαθού για την κάλυψη ζωτικών αναγκών και όχι ως εμπορεύματος που εξυπηρετεί μια διαρκή οικονομική μεγέθυνση.

12

Φάκελος / Εμπόρευμα η ενέργεια

ΣΑΒΒΑΤΟ 30 - ΚΥΡΙΑΚΗ 31 ΙΟΥΛΙΟΥ 2022

Κική Βάσου

Μόνο ο λαός σώζει τον λαό και το περιβάλλον

Δ

εν πέρασε πολύς καιρός απ’ όταν γράφαμε στο Πριν για τον νέο νόμο διευκόλυνσης και εξαίρεσης των εγκαταστάσεων ΑΠΕ από την καταβαραθρωμένη περιβαλλοντική νομοθεσία, τονίζοντας πως καμιά νομοθετική παρέμβαση στον τομέα αυτό δεν αρκεί για πολύ. Τέτοια είναι τα όργια που πρέπει να κάνουν. «Πριν αλέκτορα φωνήσαι», σε διάστημα μιας βδομάδας από την ψήφιση του νόμου 4951/2022, ο υπουργός ΠΕΝ Κώστας Σκρέκας κατέθεσε στις 6 Ιουλίου, για δήθεν «διαβούλευση», νομοσχέδιο που επιτρέπει μια σειρά δραστηριότητες, ακόμα και βαριές (όπως εξορύξεις) σε προστατευόμενες περιοχές του Δικτύου Natura 2000. Υπήρξαν μεγάλες αντιδράσεις περιβαλλοντικών οργανώσεων και πλατιά κατακραυγή στο διαδίκτυο με ειδικό αίτημα την απόσυρση των διατάξεων για τις περιοχές Natura. Τελικά ο υπουργός υποχρεώθηκε σε απόσυρση ολόκληρου του Γ’ μέρους που αναφέρεται στις προστατευόμενες περιοχές, λέγοντας όμως πως θα το ξαναφέρει στα τέλη Αυγούστου, αφού διαβουλευθεί με τις ΜΚΟ. Ο υπόλοιπος νόμος ψηφίστηκε με πλήθος άρθρων, που προχωρούν σε προκλητική τακτοποίηση κυβερνητικών εκκρεμοτήτων, όπως η διατήρηση στο Υπερταμείο των ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ παρά τις ρητές αποφάσεις του ΣτΕ για ακύρωση της μεταβίβασης των μετοχών τους σε αυτό. Η κινητοποίηση περιβαλλοντικών συλλογικοτήτων και αριστερών αντικαπιταλιστικών κινήσεων περιφέρειας και δήμων την Πέμπτη έδωσε μια πρώτη απάντηση, αλλά θα χρειαστούν σκληρές μάχες. Η χρονική σύμπτωση του νομοσχεδίου με τις πυρκαγιές υπογραμμίζει πως δεν πρόκειται απλά για μια κυβερνητική πολιτική κυνισμού, αλλά για μια αδίστακτη πολιτική εξυπηρέτησης των συμφερόντων του κεφαλαίου. Απέναντι σε αυτή την πολιτική, το σύνθημα «μόνο ο λαός σώζει τον λαό και το περιβάλλον» αποκτά άλλη διάσταση — πραγματικής μάχης για την ίδια τη ζωή. Μια μάχη που θα γίνεται όλο και πιο αναγκαία, αλλά και όλο πιο σκληρή. Δεκάδες συλλογικότητες, όλη την τελευταία περίοδο, αναπτύσσουν δράσεις και αγώνες για την υπεράσπιση της φύσης του τόπου τους και της δυνατότητας οι άνθρωποι που κατοικούν εκεί να διατηρήσουν τις μορφές παραγωγής με τις οποίες είναι δεμένη η

ζωή τους. Από την Κρήτη μέχρι τα Άγραφα, από τα Κυκλαδονήσια μέχρι τη Σκύρο, την Εύβοια, τη Στερεά, τη Θεσπρωτία. Το Πριν φιλοξενεί σήμερα τις απόψεις ορισμένων τέτοιων κινήσεων. Η όλο και πιο βαθιά αντιλαϊκή πολιτική απαιτεί όλο και πιο βίαιη καταστολή των κινημάτων. Πριν λίγο καιρό είδαμε την πρωτοφανή δικαστική απόφαση «προληπτικών» εξοντωτικών ποινών σε πλήθος κατοίκων της Τήνου για να μην αναπτύξουν νέους αγώνες εναντίωσης στην εγκατάσταση ανεμογεννητριών. Την Κυριακή 24 Ιουλίου, στη συγκέντρωση συλλογικοτήτων στον Τύμπανο Αγράφων, εξελίχθηκε ένα όργιο καταστολής, με χημικά και κρότου λάμψης, αναίτιες συλλήψεις δύο αγωνιστών (δικάζονται τελικά στις 22 Νοεμβρίου 2022 με τις κατηγορίες της απλής σωματικής βλάβης, της βίας κατά δημόσιου λειτουργού και της εξύβρισης) και προσαγωγές άλλων τεσσάρων, Το νέο αυταρχικό και επιχειρηματικό καθεστώτος εκμετάλλευσης της φύσης και των πόρων της θα αντιμετωπιστεί με νέα ένταση σταθερών και επίμονων αγώνων. Η απάντηση σε μια ενιαία και συνολική επίθεση επιχειρηματικών ομίλων και κυβέρνησης, απαιτεί εκτός από την

Μάχες για την υπεράσπιση της φύσης και της ζωής σε όλη τη χώρα — κινήσεις μιλούν στο Πριν

ενεργή έκφραση αλληλεγγύης μεταξύ των κινημάτων και νέες προσπάθειες ενιαιοποίησης αγωνιστικού πλαισίου και αιτημάτων. Δίνοντας έμφαση στη συλλογική δράση και στη δύναμη των αγώνων, στο ριζοσπαστισμό της πράξης και στην πολιτική των «από κάτω» και όχι κυρίως στον εγκλωβισμό σε νομικές ή θεσμικές κινήσεις. Οι αγωνιστές/στριες της αντικαπιταλιστικής αριστεράς, πρωτοστατώντας ήδη σε πολλές δράσεις των συλλογικοτήτων, εμβαθύνουν στην επεξεργασία ενός αντικαπιταλιστικού προγράμματος πάλης ενάντια στα όλο και πιο βαθιά σημάδια

Μιλά ο Γ. Βασιλάκης από το Συντονιστικό Ρεθύμνου απέναντι στις βΑΠΕ

Όχι στα φαραωνικά έργα στα βουνά μας «Το “Συντονιστικό Ρεθύμνου απέναντι στις βΑΠΕ” ξεκίνησε να λειτουργεί πιο αυτόνομα μετά το 2013», λέει στο Πριν ο Γιάννης Βασιλάκης, Στο Ρέθυμνο έχουν δεσμευτεί για την τοποθέτηση βιομηχανικών ΑΠΕ μια σειρά από κορυφές στον Αγ. Βασίλειο, καθώς και πάνω από τον Πλακιά, το Ροδάκινο, το Σπήλι, τον Μυλοπόταμο, συνολικά για πάνω από 200 ανεμογεννήτριες. Στο ερώτημα γιατί αντιδρούν στην τοποθέτηση ανεμογεννητριών, ενώ την ίδια στιγμή η ενέργεια που χρησιμοποιεί η Κρήτη προέρχεται από ορυκτά καύσιμα, ο Γ. Βασιλάκης απαντάει πως «αυτό είναι μισή αλήθεια. Σε όλο τον κόσμο, κανένα σύστημα που χρησιμοποιεί βΑΠΕ δεν είναι αυτόνομο. Έχουν ανάγκη τις θερμικές μονάδες (φυσικό αέριο, πετρέλαιο), γιατί

–ειδικά οι ανεμογεννήτριες– προκαλούν τεράστια αστάθεια στο σύστημα. Αυτό που γίνεται είναι να γίνονται τεράστιες, επιδοτούμενες επενδύσεις, σε έναν τομέα του οποίου η αποδοτικότητα είναι πολύ χαμηλότερη και από τις προσδοκίες των ίδιων των εταιρειών. Η πραγματική ενέργεια από τις βΑΠΕ δεν είναι παραπάνω από το 10% όσων λένε. Επίσης, από τις κυβερνήσεις και τις εταιρείες δεν μπαίνει ποτέ το ερώτημα τι είδους ενέργεια θέλουμε και για ποιον; Ταιριάζουν στην Κρήτη τα φαραωνικά σχέδια για βΑΠΕ, τεράστια ξενοδοχεία, βαριές εγκαταστάσεις; Μόνο για να μπουν ανεμογεννήτριες θα πρέπει να διανοιχτούν χιλιόμετρα νέων δρόμων, να ξεμπαζωθούν βουνοκορυφές κ.λπ. Μπορούν όλα αυτά να αποτελούν λύση στην εποχή της κλιματικής κρίσης;

Από την κυβέρνηση δεν υπάρχει το παραμικρό ενδιαφέρον για το περιβάλλον, τους ενδιαφέρουν μόνο τα δωράκια στους επενδυτές, την ίδια ώρα που οι καταναλωτές πληρώνουμε πανάκριβα το ρεύμα!» Στο Ρέθυμνο και σε όλη την Κρήτη έχει δημιουργηθεί ένα ισχυρό κίνημα που αντιτίθεται στην «πράσινη» ανάπτυξη που σχεδιάζει το κράτος και οι εταιρείες. «Κάτοικοι, τοπικές κοινωνίες, Δήμοι, επαγγελματίες είναι μια γροθιά απέναντι σε αυτά τα σχέδια γι αυτό και είναι πιο δύσκολο να νομιμοποιηθεί η βία που ασκείται από το κράτος. Έχει αναπτυχθεί ένα πολύμορφο κίνημα με δυναμικές κινητοποιήσεις, ενημερώσεις, νομικές κινήσεις που έχει βάλει φρένο σε πολλά από τα σχέδια τους», καταλήγει ο Γ. Βασιλάκης. Γιώργος Κώνστας

Φάκελος /Εμπόρευμα η ενέργεια

13

ΣΑΒΒΑΤΟ 30 - ΚΥΡΙΑΚΗ 31 ΙΟΥΛΙΟΥ 2022

Ανοιχτή Συνέλευση ενάντια στην Πράσινη Ανάπτυξη και στα Αιολικά στα Άγραφα

Ο αγώνας μας για γη και ελευθερία υπερέχει

της περιβαλλοντικής καταστροφής, την ενεργειακή και επισιτιστική φτώχεια. Προβάλλουν και παλεύουν για μια αρμονική σχέση ανθρώπου-φύσης ενάντια στην καταστροφική εκμετάλλευση του φυσικού περιβάλλοντος από το κεφάλαιο, στη λεηλασία από τους «επενδυτές» των δημόσιων χώρων, δασών, βουνών, θαλασσών, ενάντια στη μετατροπή της ενέργειας σε πανάκριβο εμπόρευμα, κόντρα στις εξορύξεις (και ιδιαίτερα τις θαλάσσιες στις ΑΟΖ), στη μόλυνση και στις πόλεις-τέρατα που επωάζουν τις αρρώστιες και τις πανδημίες.

Εδώ και χρόνια βρίσκεται σε εξέλιξη στην ευρύτερη περιοχή των Αγράφων ένας μαζικός, μαχητικός και πολύμορφος αγώνας ενάντια στην εγκατάσταση γιγαντιαίων αιολικών εργοστασίων. Ένας αγώνας που ξεπερνάει κατά πολύ τον «τοπικό» του χαρακτήρα και λαμβάνει διαστάσεις ευρύτερης σύγκρουσης με την κρατική πολιτική, την καπιταλιστική «πράσινη» ανάπτυξη, με τον ενεργειακό παροξυσμό, την ιδιωτικοποίηση της ενέργειας και των νερών. Η δημιουργία της «Ανοιχτής συνέλευσης ενάντια στην πράσινη ανάπτυξη και τα αιολικά στα Άγραφα» ήρθε να απαντήσει στην ανάγκη για μια κινηματική απάντηση στο κοινωνικό-περιβαλλοντικόιστορικό έγκλημα που συντελείται στην περιοχή. Στην ανάγκη συσπείρωσης του κόσμου της πόλης και των χωριών σε ένα αγωνιστικό σχέδιο, το οποίο θα έρθει σε σύγκρουση με τα συμφέροντα κράτους και επιχειρηματικών ομίλων. Στην ανάγκη για τον συντονισμό με τα υπόλοιπα κινήματα που εναντιώνονται στη λεηλασία της φύσης, του τόπου τους, των κοινωνικών και φυσικών αγαθών. Θεωρούμε τον συντονισμό όλων αυτών των κινημάτων με κοινά αιτήματα πάλης και επιβολής βασική προϋπόθεση, για να νικήσουμε στον αγώνα μας για την υπεράσπιση της φύσης και της κοινωνίας απέναντι στο κεφάλαιο και τις επιδιώξεις του. Η ανάπτυξη που ευαγγελίζονται για εμάς, για τη ζωή μας, για τα χωριά μας και για το περιβάλλον δεν σημαίνει τίποτα άλλο από καταστροφή, λεηλασία, αφαίμαξη του πλούτου που παράγουμε. Δεv σημαίνει τίποτα άλλο από αμύθητα κέρδη για τους επενδυτές και φτώχεια και ακόμα μεγαλύτερη πτώση του βιοτικού

επιπέδου για εμάς. Δεν σημαίνει τίποτα άλλο από το ξερίζωμα των κατοίκων των χωριών μας, την ισοπέδωση των βουνών μας, την ενεργειακή φτώχεια με τους φουσκωμένους λογαριασμούς να μας έρχονται κάθε μήνα. Δεν σημαίνει τίποτα άλλο από τη φτωχοποίηση της πλειοψηφίας της κοινωνίας, ώστε κάποιοι λίγοι να καρπώνονται «φιλέτα» προς εκμετάλλευση. Η ενέργεια, όπως και η υγεία, η εκπαίδευση, το νερό είναι ζωτικά κοινωνικά αγαθά, πρέπει να ανήκουν εξολοκλήρου στον λαό και να βρίσκονται εκτός της σφαίρας οποιασδήποτε αγοράς και χρηματιστηριακών παιχνιδιών των ολιγαρχών του πλούτου. Ένα βασικό συμπέρασμα που έχουμε βγάλει είναι ότι από την πρώτη στιγμή πρέπει να έρθουμε σε αντιπαράθεση με λογικές ανάθεσης ή λογικές που βλέπουν τον αγώνα ως ένα ατέρμονο παιχνίδι νομικών κινήσεων στα δικαστήρια ή ακόμα και με θεσμικούς, που εκ των προτέρων εξαρτούν τον αγώνα από τα αποτελέσματα των επόμενων εκλογών. Άρα είναι κρίσιμο να μπαίνει εξαρχής η λογική της πλατιάς κοινωνικής κινητοποίησης και της διεκδίκησης, η λογική ότι μόνο με νομικές κινήσεις δεν μπορούμε να κερδίσουμε, η λογική που στην τελική δεν βλέπει το ζήτημα της «πράσινης» ανάπτυξης και του ενεργειακού παροξυσμού ως απλά ένα ζήτημα λάθους διαχείρισης αλλά ως ένα δομικό στοιχείο του συστήματος. Ενός συστήματος που όσο κι αν επιχειρούν να το μακιγιάρουν, οδηγεί τη φύση και τις κοινωνίες στην καταστροφή. Ο αγώνας για την υπεράσπιση της φύσης και των κοινωνιών από τα αδηφάγα σχέδια κράτους και επενδυτών δεν είναι

νόμιμος ούτε παράνομος, αλλά δίκαιος και αναγκαίος. Το σύστημα οχυρώνεται νομικά και κατασταλτικά απέναντι σε όσους αγωνίζονται. Γι’ αυτό περνάει το ένα αντι-περιβαλλοντικό νομοσχέδιο μετά το άλλο, για αυτό καταστέλλει τις κινητοποιήσεις και διώκει τους αγωνιστές. Πιο πρόσφατο παράδειγμα, η βίαιη αστυνομική καταστολή της κινητοποίησης στον Τύμπανο την Κυριακή 24/7/2022 και οι συλλήψεις δύο αγωνιστών, την ίδια στιγμή που κομμάτια από ανεμογεννήτριες ανέβαιναν στο βουνό. Για τρίτη φορά καταστέλλονται οι διαδηλώσεις στον Τύμπανο. Στην αυθαιρεσία των επενδυτών που αποσκοπεί στην κερδοφορία τους με αντίκτυπο την καταστροφή των Αγράφων, το κράτος στέκεται αρωγός και επιτίθεται κάθε φορά και με περισσότερο μένος σε όσους υπερασπίζονται τα βουνά μας. Δεν είναι τυχαίο ότι οι διωκόμενοι συναγωνιστές μας διώκονται και ξαναδιώκονται από προηγούμενες κινητοποιήσεις στο Δημαρχείο και στον Τύμπανο. Εκκρεμούν εις βάρος τους άλλες δύο δίκες για το προσεχές φθινόπωρο. Στοχευμένα προσπαθούν να μας πτοήσουν, αλλά ο αγώνας μας για γη και ελευθερία υπερέχει, μέχρι να νικήσουμε.

Κατερίνα Αποστολάτου, αντιπρόεδρος Συλλόγου Προστασίας Περιβάλλοντος Νότιας Καρυστίας

419 + 414 ανεμογεννήτριες στην Καρυστία

Η Νότια Εύβοια έχει γίνει τα τελευταία χρόνια πεδίο διαρκούς μάχης συμφερόντων των εταιρειών αιολικής ενέργειας με τραγικές, μη αναστρέψιμες περιβαλ-

λοντικές και κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις για την Καρυστία. Το μεγαλύτερο μέρος της έκτασης που έχει πληγεί από την κατασκευή αιολικών βιο μηχανικών εγκαταστάσεων και των συνοδών τους έργων (οδοποιία, υποσταθμοί, πυλώνες, καλώδια ΥΤ κλπ.) ανήκει στο δίκτυο Natura 2000 και έχει επίσης ενταχθεί στις Ζώνες Ειδικής Προστασίας των άγριων πτηνών και στις Ειδικές Ζώνες Διατήρησης για τους οικοτόπους. Στον Δήμο Καρύστου (Δημοτικές Ενότητες Στυραίων, Μαρμαρίου, Καρύστου και Καφηρέως) έχουν εγκατασταθεί συνολικά 419 ανεμογεννήτριες και άλλες 414 πρόκειται να ακολου-

θήσουν στο άμεσο μέλλον. Οι απώλειες είναι ανεπανόρθωτες. Τα μοναδικά ορεινά φυσικά τοπία της Όχης και της ευρύτερης περιοχής δεν υπάρχουν πια. Οι εκσκαφές, οι δρόμοι και τα δίκτυα μεταφοράς έχουν αλλοιώσει για πάντα τις κορυφογραμμές της Όχης. Σημαντική βλάστηση έχει χαθεί, ενώ δεν έχουν καταγραφεί οι σοβαρές επιπτώσεις στην ορνιθοπανίδα, καθώς και στη ροή των υδάτων και τη διάβρωση των εδαφών. Μελισσοκομία, κτηνοτροφία και αγροτουρισμός είναι τρεις από τους κλάδους που πλήττονται άμεσα. Ο Σύλλογος Προστασίας Περιβάλλοντος Νότιας Καρυστίας (ΣΠΠΕΝΚ) με ιστορία δεκαετιών, πιστός στους καταστατικούς του σκοπούς, συνεχίζει να παλεύει με όλες τις δυνάμεις του για τη

σωτηρία της Καρυστίας και του όρους Όχη με ενημερωτικές εκδηλώσεις, διαμαρτυρίες, όπως επίσης και με δεκάδες καταγγελίες για περιβαλλοντικές παραβάσεις εταιρειών ΑΠΕ στις αρμόδιες υπηρεσίες. Ιδιαίτερο βάρος δίνει ο ΣΠΠΕΝΚ και στην υποβάθμιση και καταστροφή αρχαιολογικών θέσεων από την κατασκευή αιολικών βιομηχανικών εγκαταστάσεων σε όλη την επικράτεια του Δήμου Καρύστου. Το 2017, ο Σύλλογος προσέφυγε για πρώτη φορά στο Συμβούλιο της Επικρατείας για τους αιολικούς σταθμούς της εταιρείας ENEL και το 2021, μαζί με 20 σωματεία περιβαλλοντικού σκοπού και 30 πολίτες και περιφερειακούς συμβούλους της αντιπολίτευσης της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας, για τους σταθμούς της εταιρείας ΤΕΡΝΑ.

14

ΣΑΒΒΑΤΟ 30 - ΚΥΡΙΑΚΗ 31 ΙΟΥΛΙΟΥ 2022

Φάκελος / Εμπόρευμα η ενέργεια

Κίνηση για την προστασία των νησίδων του Αιγαίου

Ανεκτίμητης αξίας κιβωτοί βιοποικιλότητας 1.Οι νησίδες της Ελλάδας αποτελούν ένα από τα πιο απαξιωμένα τμήματα της επικράτειας της χώρας, καθώς θεωρούνται άχρηστοι και άγονοι βράχοι και ως εκ τούτου συχνά-πυκνά υπάρχει ενδιαφέρον για τη μεταφορά των πιο ανεπιθύμητων δραστηριοτήτων σε αυτές. Η απαξίωση αυτή έχει περάσει και στη γλώσσα, καθώς συνηθίζεται να αποκαλούνται βραχονησίδες και ξερονήσια. Ωστόσο, η πραγματικότητα είναι ακριβώς αντίστροφη. Οι νησίδες της χώρας αποτελούν ανεκτίμητης αξίας κιβωτούς βιοποικιλότητας και στο σύνολό τους σχεδόν ανήκουν στον πυρήνα προστασίας του Δικτύου Natura 2000. Συγκεκριμένα, φιλοξενούν είδη χλωρίδας και πανίδας, τα οποία είναι εξαιρετικά ευαίσθητα στην ανθρώπινη όχληση και ως εκ τούτου έχουν καταφύγει στα πλέον απομακρυσμένα αυτά νησιά για να επιβιώσουν. Αρκετά από αυτά τα είδη, ειδικά κάποια φυτά, έντομα και ερπετά, είναι ενδημικά σε κάποιες νησίδες, δηλαδή δεν απαντώνται πουθενά αλλού στον κόσμο. Όσον αφορά την πανίδα, σε αυτές συναντάμε εξαιρετικά σπάνια είδη πουλιών, όπως ο μαυροπετρίτης, ο αιγαιόγλαρος, ο σπιζαετός, ο θαλασσοκόρακας κ.α. Είναι, λοιπόν, επιτακτική η ανάγκη να συνειδητοποιήσει το ευρύ κοινό την τεράστια οικολογική αξία των νησίδων και να παρθούν αυστηρά μέτρα για την προστασία τους.

2. Αφορμή για τη δημιουργία της ομάδας μας υπήρξε η πρωτοφανής απειλή την οποία αντιμετωπίζουν 23 νησίδες του Αιγαίου, στις οποίες σχεδιάζεται να κατασκευαστεί το μεγαλύτερο αιολικό ερ-

γοστάσιο στην Ελλάδα. Πρόκειται για το επονομαζόμενο Aigaio Project της εταιρείας Eunice Energy, το οποίο περιλαμβάνει, σύμφωνα με την πιο συντηρητική του εκδοχή, την ανάπτυξη αιολικών σταθμών ισχύος 486 MW σε 14 νησίδες και, στην πιο φιλόδοξη εκδοχή, 584 MW σε 23 νησίδες του νοτιοανατολικού Αιγαίου. Για να προχωρήσει το έργο αυτό, υπήρξαν κάποιες πρωτοφανείς μεθοδεύσεις. Αρχικά, στην απογραφή του 2011 δύο κατοικημένες νησίδες (Λέβιθα, Κίναρος) εμφανίστηκαν ως ακατοίκητες, αφού, για πρώτη φορά δεν μετέβησαν απογραφείς να απογράψουν τους κατοίκους τους, παρά τις εκκλήσεις τους. Μόλις δύο μήνες μετά την απογραφή, δόθηκαν οι σχετικές άδειες παραγωγής στην εταιρεία, με τις νησίδες αυτές χαρακτηρισμένες πλέον ως ακατοίκητες, πράγμα που αύξησε τον

αριθμό των ανεμογεννητριών που ήταν εφικτό να εγκατασταθούν. Στη συνέχεια, σε σύμπραξη με τις τοπικές αρχές τεσσάρων νησιών, η εταιρεία εκμίσθωσε το σύνολο σχεδόν των νησιών έναντι πενιχρής αμοιβής, ενώ στο νησί Λέβιθα η δημοτική αρχή Λέρου μεσολάβησε, ώστε οι κάτοικοι του νησιού να αναγκαστούν δια της βίας να το εγκαταλείψουν — κάτι που αυτοί ευτυχώς δεν δέχτηκαν. Όταν πλέον η εταιρεία κατέθεσε προς έγκριση μια σκανδαλώδη –όσον αφορά τις παραλείψεις και την επιστημονική λαθροχειρία της– Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, όλοι οι αρμόδιοι περιβαλλοντικοί φορείς άρχισαν να γνωμοδοτούν αρνητικά, ενώ υπήρξε τεράστια κατακραυγή και από πλήθος περιβαλλοντικών οργανώσεων, με σημαντικότερη την Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία. Καθώς όμως όλες αυτές οι κι-

νήσεις δεν απέδωσαν τα αναμενόμενα, συγκροτήθηκε η κίνησή μας. Στα δυόμισι χρόνια της ύπαρξής μας ερευνήσαμε και συγκεντρώσαμε πλήθος στοιχείων για το έργο αυτό, αντιμετωπίζοντας το θέμα για πρώτη φορά ολιστικά. Οι κύριες δράσεις μας ήταν οι εκδηλώσεις σε πέντε νησιωτικούς δήμους στους οποίους υπάγονται οι απειλούμενες νησίδες (Αμοργός, Λέρος, Αστυπάλαια, Νίσυρος, Ανάφη), η διαδικτυακή επιστημονική ημερίδα για τις νησίδες του Αιγαίου το Μάρτιο του 2021 και η συμμετοχή μας στην ευρωπαϊκή διαβούλευση για τη χρηματοδότηση του έργου μέσω της ένταξής του στα «Έργα Κοινού Ενδιαφέροντος» της ΕΕ. Τελικά, η αρμόδια διεύθυνση του ΥΠΕΝ προχώρησε στην απόρριψη του έργου, κάτι που αποτέλεσε μια σπουδαία νίκη. Ωστόσο, έναν χρόνο μετά, πληροφορηθήκαμε το αδιανόητο: Αντί η ΡΑΕ να έχει αποσύρει τις άδειες παραγωγής του έργου, τις ανανέωσε, ισχυριζόμενη ότι δεν είχε πληροφορηθεί την απόρριψη του έργου από το ΥΠΕΝ! Το επόμενό μας βήμα ήταν να προχωρήσουμε σε ενδικοφανή προσφυγή προς τη ΡΑΕ, ώστε να ανακαλέσει άμεσα τις άδειες. Στην προσφυγή αυτή συμμετείχαν σύλλογοι και πολλοί κάτοικοι των εμπλεκόμενων νησιών, καθώς και κάτοικοι των νησίδων που πλέον έχουν απογραφεί στην απογραφή του 2021. Και η δράση μας συνεχίζεται, όχι μόνο ενάντια στην ανάπτυξη αιολικών σταθμών στις νησίδες και στις γύρω περιοχές, αλλά και σε άλλες καταστροφικές δραστηριότητες, όπως οι ιχθυοκαλλιέργειες, οι μεγάλες τουριστικές επενδύσεις, η παράνομη διάνοιξη δρόμων κ.α.

Αριστείδης Παπαδάκης, μέλος της Πρωτοβουλίας Κρήτης ενάντια στις εξορύξεις υδρογονανθράκων

«Να αδειάσουμε το κοίτασμα της υποκρισίας» Η Πρωτοβουλία Κρήτης ενάντια στις εξορύξεις υδρογονανθράκων γεννήθηκε το 2019 με μια παγκρήτια συνέλευση, όταν εγκρίθηκαν από την Περιφέρεια Κρήτης οι στρατηγικές μελέτες για το πρόγραμμα εξορύξεων στις θάλασσες της Κρήτης. Ξεκινήσαμε δυναμικά με εκδηλώσεις, έντυπα και παρουσία στο διαδίκτυο. Πολύ γρήγορα φάνηκε ότι ο λόγος της Πρωτοβουλίας έχει μεγάλη απήχηση, αποδεικνύοντας ότι το κεντρικό αφήγημα περί οικονομικής ανάπτυξης από τις εξορύξεις δεν είναι δυνατόν να σταθεί με λογικά επιχειρήματα. Η εκμετάλλευση των ορυκτών καυσίμων σημαίνει την επιδείνωση της κλιματικής κρίσης, σημαίνει περισσότερους πολέμους, περισσότερους εξοπλισμούς, σημαίνει οικολογική κατάρρευση των μοναδικών θαλάσσιων οικοσυστημά-

των της ελληνικής τάφρου και των ακτών της Κρήτης, σημαίνει την καταστροφή της οικονομίας του τουρισμού και της αλιείας. Πέρυσι σχηματίστηκε μια αμυδρή ελπίδα, όταν μειώθηκε το επενδυτικό ενδιαφέρον των ενεργειακών κολοσσών κι άρχισαν οι πολυεθνικές να αποχωρούν από τα θαλάσσια «οικόπεδα». Δυστυχώς, ο πόλεμος και η ενεργειακή κρίση άλλαξαν τα δεδομένα, επέστρεψε η Exxon Mobil, μέσω του χρηματιστήριου, για να σώσει τα ΕΛΠΕ, κι άρχισαν αμέσως τα σενάρια για τη συνέχιση των σεισμικών ερευνών. Η ΕΕ, η κυβέρνηση και τα συστημικά κόμματα μιλούν υποκριτικά για πράσινες πολιτικές και εργαλειοποιούν την κλιματική αλλαγή, βαφτίζουν πράσινα το ορυκτό αέριο και την εφιαλτική πυρηνική ενέργεια και μετατρέπουν τις ΑΠΕ σε όχημα για γρήγορο κέρδος των

ενεργειακών κολοσσών, αδιαφορώντας για τις επιπτώσεις στη βιοποικιλότητα και στις τοπικές κοινωνίες. Όμως ο πλανήτης έχει ξεπεράσει τα όρια του, αν δεν σταματήσουμε τη χρήση των ορυκτών καυσίμων κι αν δεν βάλουμε φρένο στην υπερκατανάλωση, το μέλλον είναι δυσοίωνο. Προτιμάμε να δουλέψουμε για να γίνει η Κρήτη υπόδειγμα βιώσιμης γεωργίας, τουρισμού, πολιτισμού και επιστημών, παρά να γίνει βορά των πετρελαϊκών κολοσσών. Η Πρωτοβουλία σήμερα απλώνει πιο δυναμικά τη δράση της, έχει πλέον δικτυωθεί σε όλο το νησί και έχει δημιουργήσει ισχυρούς δεσμούς με όλα τα περιβαλλοντικά κινήματα και τις κοινωνικές οργανώσεις, με σκοπό «να αδειάσουμε το κοίτασμα της υποκρισίας». Ζητάμε να φύγουν οι πετρελαϊκές από τις θάλασσές μας και να σταματήσει άμεσα κάθε πρόγραμμα εξορύξεων.

Επικαιρότητα ΛΑΡΚΟ: Υποχώρηση του ειδικού διαχειριστή, σε επιφυλακή οι εργαζόμενοι

Αεροδρόμιο Ρόδου: Σε άλλη… πίστα η εργασιακή εκμετάλλευση

ΣΕ ΑΝΑΣΤΟΛΗ της 24ωρης απεργίας την Παρασκευή (29/7) και της συγκέντρωσης στην Αθήνα, όπως είχαν αποφασίσει αρχικά, προχώρησαν τα σωματεία εργαζομένων της ΛΑΡΚΟ, καθώς όπως ανακοίνωσαν «έγιναν αποδεκτά από τον ειδικό διαχειριστή τα βασικά αιτήματα που είχαν τεθεί με βάση τις αποφάσεις των γενικών συνελεύσεων των εργαζομένων». Σύμφωνα με τα πέντε σωματεία, η ειδική διαχείριση δεσμεύτηκε να δώσει σύντομα σχέδιο συντήρησης και προετοιμασίας επαναλειτουργίας των μονάδων της επιχείρησης, αξιοποιώντας τα έσοδα από την πώληση παραγωγής, πρώτων υλών και υποπροϊόντων στη συντήρηση υποδομών και των εγκαταστάσεων της επιχείρησης. Επίσης, δεσμεύτηκε να μην απολυθεί κανένας εργαζόμενος, τόσο στις εργολαβίες όσο και από τους μικρότερους εργολάβους έργου και ότι κατά τη διάρκεια της συντήρησης δεν θα υπάρξει βλαπτική μισθολογική μεταβολή των εργαζομένων. «Δεν θα απεμπολήσουμε κανένα δικαίωμά μας, θα είμαστε σε ετοιμότητα και επαγρύπνηση για την υλοποίηση των δεσμεύσεων από την πλευρά της ειδικής διαχείρισης», προσθέτουν τα σωματεία. Ωστόσο, οι εργάτες της ΛΑΡΚΟ που εδώ και 30 μήνες αγωνίζονται ηρωικά για το δικαίωμα στη δουλειά, παραμένουν αντιμέτωποι με το σχέδιο της κυβέρνησης για εκποίηση της βιομηχανίας σε ιδιώτες και υπό το φόντο της νέας αναβολής που υπήρξε στους δύο διαγωνισμούς

ΓΙΑ ΑΘΛΙΕΣ εργασιακές συνθήκες κάνουν λόγο οι εργαζόμενοι στο αεροδρόμιο της Ρόδου, το οποίο πλέον διαχειρίζεται η γερμανική Fraport έως το… 2054! Όσοι απασχολούνται σε υπηρεσίες όπως επίγεια εξυπηρέτηση (handling) και καθαριότητα ή στα εμπορικά καταστήματα, υποχρεώνονται να εργάζονται καθημερινά και αδιάκοπα, δίχως ρεπό, έως και 12 ώρες, σε συνθήκες συνεχούς πίεσης, λόγω της αυξημένης κίνησης του αεροδρομίου και με το προσωπικό να μην επαρκεί. Οι εργαζόμενοι καταγγέλλουν επίσης μη τήρηση του 11ωρου ξεκούρασης που προβλέπεται από τον νόμο μεταξύ βαρδιών, αλλά και των προβλεπόμενων συνθηκών υγιεινής και ασφάλειας για το σύνολο των εργαζομένων, καθώς και εξαναγκασμό σε εργασία σε δύο και τρία πόστα, ακόμα και με σπαστό ωράριο, προκειμένου να βγει η δουλειά. Η ιδιωτικοποίηση του αεροδρομίου έφερε το άβατο απ’ ό,τι φαίνεται και για τους για τους ελεγκτικούς μηχανισμούς, καθώς, όπως οι ίδιοι οι ελεγκτές του ΣΕΠΕ ισχυρίζονται, χρειάζεται ενημέρωση και ειδική άδεια από την εταιρεία που διαχειρίζεται το αεροδρόμιο, ώστε να γίνει έλεγχος.

15

ΣΑΒΒΑΤΟ 30 - ΚΥΡΙΑΚΗ 31 ΙΟΥΛΙΟΥ 2022

Ακροβασίες

| Βασίλης Παπαγεωργίου

Με ένα ...κλικ ΑΠΟΦΑΣΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗΣ ΑΝΤΑΡΣΥΑ ΛΕΥΚΑ∆ΑΣ

Το Σαββάτο 23/7, με τη συμμετοχή του μέλους του Πανελλαδικού Συντονιστικού Οργάνου Κώστα Καλαμπαλίκη, πραγματοποιήθηκε η συνέλευση της τοπικής επιτροπής Λευκάδας της ΑΝΤΑΡΣΥΑ. «Δεν επιδιώκουμε εκλογικές συγκολλήσεις και καιροσκοπικές συμμαχίες. Επιδιώκουμε μια προωθητική ενότητα στη βάση αρχών, με αγωνιστές και δυνάμεις με τις οποίες υπάρχει συμφωνία στα βασικά πολιτικά ζητήματα, συναγωνιστικές εμπειρίες και μια κοινή πορεία το προηγούμενο διάστημα», αναφέρει μεταξύ άλλων η απόφαση. Το επόμενο διάστημα η τοπική επιτροπή θα πραγματοποιήσει πολιτική εξόρμηση παρουσίασης της πολιτικής της πρότασης.

ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ: ΝΕΑ «ΛΟΥΚΕΤΑ» ΜΕΣΑ ΣΤΟΝ ΑΥΓΟΥΣΤΟ

Σε κλείσιμο και άλλων καταστημάτων στην Αττική, μέσα στον Αύγουστο και με φαστ τρακ διαδικασίες, προχωράει η διοίκηση της Εθνικής Τράπεζας. Συγκεκριμένα, όπως πρόσφατα ανακοίνωσε, στις αρχές Αυγούστου θα μπει «λουκέτο» στα καταστήματα της Λεωφόρου Θησέως και της Αμφιθέας, αφήνοντας τεράστιες περιοχές χωρίς τραπεζική εξυπηρέτηση. Όπως σημειώνει η Πρόταση Προοπτικής - Ανεξάρτητη Αριστερή Κίνηση Εργαζομένων Εθνικής Τράπεζας, τα δύο καταστήματα ήταν στη λίστα των 25 που προγραμμάτισαν να κλείσουν τον Ιούνιο, κάτι που δεν υλοποιήθηκε λόγω των αντιδράσεων

ΑΘΩΩΣΗ ΕΡΓΟ∆ΟΤΗ ΠΟΥ ∆ΕΝ Ε∆ΩΣΕ ∆ΩΡΟ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΩΝ

Το Τριμελές Πλημμελειοδικείο Πατρών έκανε το… θαύμα του και αθώωσε εργοδότη που δεν πλήρωσε το δώρο των Χριστουγέννων το 2020, παρότι ο νόμος λέει ξεκάθαρα ότι η μη καταβολή του είναι αυτόφωτο αδίκημα. Όπως μάλιστα σημειώνει ο Σύλλογος Ιδιωτικών Υπαλλήλων «Η Ένωση»,που έκανε την καταγγελία, ο εργοδότης ήταν και προκλητικός. «Δεν πληρώνω ευρώ στις παλιό … ες και να πάνε όπου γουστάρουν. Θα μου κλ...σουν μια μάντρα», ήταν η απάντησή προς το σωματείο. «Τυφλή» δικαιοσύνη…

Ραντεβού με το Πριν το Σαββατοκύριακο 3-4 Σεπτέμβρη Το Πριν θα είναι και πάλι μαζί σας το πρώτο Σαββατοκύριακο του Σεπτεμβρίου (3-4/9). Τον Αύγουστο, όπως συμβαίνει τα τελευταία χρόνια, η εφημερίδα δεν θα κυκλοφορήσει, ώστε να πάρουμε κάποιες ανάσες. Άλλωστε ο φετινός χειμώνας προμηνύεται «καυτός», με τη λαϊκή οργή ενάντια στην κυβερνητική πολιτική να σιγοκαίει αλλά και με τις εκλογές (πρόωρες ή μη) να είναι προ των πυλών. Παρ᾿ όλα αυτά, η ιστοσελίδα μας prin.gr θα παραμείνει μάχιμη και τον Αύγουστο. Καλό (υπόλοιπο) καλοκαίρι σε όλες και σε όλους.

ΑΡΠΗ: Όχι στα «πράσινα» πάρκα Την αλληλεγγύη της στους κατοίκους Τύριας-Κρανιάς και Θεσπρωτικού που αγωνίζονται ενάντια στην εγκατάσταση φωτοβολταϊκών και αιολικών πάρκων στη περιοχή τους εκφράζει η περιφερειακή κίνηση Αριστερή Παρέμβαση στην Ήπειρο (ΑΡΠΗ). Οι κάτοικοι, μάλιστα, προχώρησαν την Παρασκευή (22/7) σε κινητοποίηση έξω από την αποκεντρωμένη περιφερειακή διοίκηση στα Γιάννενα. «Να ξεκουμπιστούν οι ενεργειακές εταιρείες από την περιοχή. Να χρηματοδοτηθεί άμεσα ο πρωτογενής τομέας της περιοχής με κριτήριο τις ανάγκες και τα δικαιώματα των κατοίκων», τονίζει η ΑΡΠΗ.

16

ΕΠΙ • κοινωνία

ΣΑΒΒΑΤΟ 30 - ΚΥΡΙΑΚΗ 31 ΙΟΥΛΙΟΥ 2022

Γράφει ο Τηλέμαχος*

πίσω

Τον Αύγουστο δεν υπάρχουν (αντικυβερνητικές) ειδήσεις

από τις κάμερες

του με το χαφιεδολογισμικό Predator, διακρίνεται μια συντονισμένη προσπάθεια να «πετάξουν την μπάλα στην εξέδρα», κατά την παλιά δοκιμασμένη μέθοδο. Καίγεται για όγδοη μέρα το μοναδικό περιβαλλοντικά δάσος της Δαδιάς; Στον Σκάι, που διαφημίζει συνεχώς την οικολογική του ευαισθησία, οι παρουσιαστές στις εκπομπές της πράιμ τάιμ ζώνης συζητούν με τις ώρες πού θα πάνε διακοπές — κι ας βλέπουν οι εργαζόμενοι τα νησιά με ΤΟ PREDATOR πρωτοακούστηκε τα κιάλια λόγω ακρίβειας. προ μηνών όταν ο δημοσιογράφος Όσο για την αναφορά ΑνΘανάσης Κουκάκης κατήγγειλε πως δρουλάκη, αυτή ψάχνεις να το τηλέφωνό του είναι παγιδευμέτην βρεις στα ψιλά κι εμφανο με το συγκεκριμένο λογισμικό νίζεται απλώς σαν καταγπαρακολούθησης. Μήνες μετά κι γελία, αν κι έχει τη βούλα ενώ ανεξάρτητες δημοσιογραφικές της υπηρεσίας του ευρωκοιέρευνες έχουν βγάλει στην επιφάνοβουλίου. Κι επειδή οι σαχλαμάνεια αρκετά στοιχεία, με την ίδια ρες έχουν ένα όριο, για να την Google να λέει πως το ελληνικό σκεπαστούν οι κυβερνητικράτος διαθέτει το λογισμικό, δεν κές αθλιότητες, κατασκευπροκαλεί καμία εντύπωση πως το άζονται και θέματα, ανύεπίσημο πόρισμα δεν βρήκε κάτι. παρκτα από κάθε άποψη. Τίποτα. Τέλος; Μάλλον όχι… Ένα από τα πιο άθλια ήταν αυτό με τον επισκέπτη με βερμούδα και σαγιονάρα στη δεξίωση της Προεδρίας της Δημοκρατίας για την «αποκατάσταση της δημοκρατίας», που

Θα είχε πλάκα, εάν δεν ήταν τραγικό και τόσο, μα τόσο, στημένο. Παρακολουθώντας τα φιλοκυβερνητικά ΜΜΕ αυτές τις ημέρες που καίγονται τόσες περιοχές της χώρας ή που έγινε η σημαντική καταγγελία του Νίκου Ανδρουλάκη για απόπειρα παγίδευσης του τηλεφώνου

Η ΠΑΡΑΙΤΗΣΗ της δημοσιογράφου της ΕΡΤ Χρύσας Ρουμελιώτη από την κάλυψη του ρεπορτάζ της Προεδρίας της Δημοκρατίας προκάλεσε αίσθηση. Πολύ περισσότερο, που στο κείμενο που ανάρτησε στο διαδίκτυο λεγόταν πως «μας θέτουν και πάλι το δίλημμα: αξιοπρεπείς, χρήσιμοι και αξιόπιστοι ή δουλικοί και κόλακες;» Γινόταν, επίσης, αναφορά σε «επιφανείς» που «παρεμβαίνουν» και στην ανάγκη προάσπισης της αξιοπιστίας των δημοσιογράφων.

Η ΔΙΟΙΚΗΣΗ της ΕΡΤ απάντησε πως η Χρ. Ρουμελιώτη δεν παραιτήθηκε από την κρατική τηλεόραση, αλλά από το ρεπορτάζ της Προεδρίας, «όταν της γνωστοποιήθηκε πως στο συγκεκριμένο ρεπορτάζ έχει διαπιστευτεί και δεύτερος πολιτικός συντάκτης». Εμφανίζει δε την εξέλιξη αυτή ως αναγκαία, λόγω αυξημένων αναγκών για το νέο ενημερωτικό κανάλι Ertnews. Οι κακές γλώσσες επιμένουν για πίεση άνωθεν για συγκεκριμένο ειδησεογραφικό πλαίσιο από το προεδρικό.

ανακάλυψαν οι δαιμόνιοι ρεπόρτερ των κυβερνητικών «ομάδων αλήθειας». Και τι δεν ειπώθηκε: Πως, αφού είναι «άπλυτος», δεν μπορεί παρά να είναι αριστερός, ενώ μάλιστα ορισμένοι ανακάλυψαν τον Νικόλα Βουλέλη της… Εφημερίδας των Συντακτών! Βεβαίως, επρόκειτο απλά για μουσικό, που είχε πάει το μεσημέρι, πολύ νωρίτερα από την εκδήλωση, για πρόβα… Τίποτα δεν είναι τυχαίο. Όπως έχει φανεί τέσσερις-πέντε φιλοκυβερνητικές ιστοσελίδες υψηλής επισκεψιμότητας συνεργάζονται, ώστε όταν «σκάει» κάποια είδηση με αρνητική διάσταση για τη ΝΔ και το σύστημα, να πλακώνουν το διαδίκτυο με αναρτήσεις που τραβούν κλικ (clickbait), για να μην αφήνουν χώρο για τις ενοχλητικές ειδήσεις. Ο Ουμπέρτο Έκο είχε πει πως «τον Αύγουστο δεν υπάρχουν ειδήσεις», για να διαψευστεί ειδικά στην τρομερή εποχή μας. Το μόνο σίγουρο είναι πως για πολλά ΜΜΕ στην Ελλάδα θα ισχύσει πως τον Αύγουστο δεν υπάρχουν μη αρεστές στην κυβέρνηση ειδήσεις. Γιατί τους άλλους μήνες; *Η Ματίνα Παπαχριστούδη είναι σε άδεια

ΣΤΡΑΤΕΥΜΕΝΟΙ ∆ίκτυο Ελεύθερων Φαντάρων «Σπάρτακος» Σε μια επικίνδυνη περίοδο, όπου Ισραήλ και ΗΠΑ ανεβάζουν τους τόνους απέναντι στο Ιράν και το ελληνικό κράτος επιχειρεί να αναβαθμίσει τον πολεμικό του ρόλο στο πλαίσιο των ιμπεριαλιστικών ανταγωνισμών σε μια περιοχή πολύ ευρύτερη από τα σύνορα της χώρας, οι πολεμικές αεροπορίες Ελλάδας και Ισραήλ αυξάνουν τις συνεκπαιδεύσεις στην Ανατολική Μεσόγειο. Το επόμενο χρονικό διάστημα, πάνω από 10 ισραηλινά μαχητικά, συνοδευόμενα από ιπτάμενο τάνκερ και ιπτάμενο ραντάρ, πρόκειται να μετεγκατασταθούν στην Ελλάδα για να λάβουν μέρος σε κοινές ασκήσεις με Έλληνες πιλότους μαχητικών. Πρόκειται για τη συνέχεια της άσκηση «Frizis Damas 2022», το πρώτο στάδιο της οποίας έλαβε χώρα την Τρίτη 12 Ιουλίου στην Ανατολική Μεσόγειο, από το FIR του Τελ Αβίβ μέχρι το FIR της Λευκωσίας. Η συγκεκριμένη διμερής αεροπορική άσκηση πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του Προγράμματος Αμυντικής Συνεργασίας 2022 μεταξύ Ελλάδας και Ισραήλ,

Συνεκπαιδεύσεις πολέμου ▸ Η χώρα μετατρέπεται σε ορμητήριο ΗΠΑ-ΝΑΤΟ και κέντρο πολεμικής προετοιμασίας «συμμάχων» η οποία υπεγράφη στις 15 Φεβρουαρίου, ως αποτέλεσμα των ενεργειών του ΓΕΕΘΑ. Κατά τη διάρκεια της άσκησης διεξήχθησαν αποστολές αέρος-αέρος και προσβολές επίγειων στόχων εντός του FIR Τελ Αβίβ, ενώ πραγματοποιήθηκε και εναέριος ανεφοδιασμός εντός του FIR Λευκωσίας. Η ελληνική πολεμική αεροπορία συμμετείχε στην άσκηση με οκτώ (8) αεροσκάφη F-16 της 115 Πτέρυγας Μάχης, ενώ η Ισραηλινή Πολεμική Αεροπορία με δύο (2) αεροσκάφη F-16, δυο (2) αεροσκάφη F-15I και δύο (2) αεροσκάφη εναέριου ανεφοδιασμού Β-707. Παράλληλα, στα τέλη Ιουλίου στη

Νέα Πέραμο Αττικής πραγματοποιήθηκε συνεκπαίδευση μεταξύ Δυνάμεων Ειδικών Επιχειρήσεων της Ελλάδος και της Σλοβακίας, υπό τον συντονισμό της Διοίκησης Ειδικού Πολέμου (ΔΕΠ) του ΓΕΕΘΑ. Κατά τη διάρκεια της συνεκπαίδευσης, μεταξύ άλλων, εκτελέσθηκαν και επιχειρήσεις σε αστικό περιβάλλον, με σκοπό την «επαύξηση του επιπέδου της μαχητικής ικανότητας, συνεργασίας και συναντίληψης των συμμετεχόντων, καθώς και του επιπέδου διαλειτουργικότητας κατά τη σχεδίαση και την εκτέλεση ειδικών επιχειρήσεων». Η καθεστωτική προπαγάνδα προ-

βάλλει καθημερινά την «τουρκική επιθετικότητα», όχι μόνο για να αποκρύψει τους πραγματικούς όρους και τα επίδικα του ελληνοτουρκικού ανταγωνισμού, δηλαδή τις ΑΟΖ, τα ενεργειακά κοιτάσματα και τον έλεγχο θαλάσσιων ροών και εναέριων διαδρόμων σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο, αλλά και για να δικαιολογήσει τους κολοσσιαίους πολεμικούς εξοπλισμούς και τις πολεμικές τις συμμαχίες που εξυπηρετούν φιλόδοξα και εξίσου επικίνδυνα σχέδια αναβάθμισης του περιφερειακού ιμπεριαλιστικού ρόλου του ελληνικού κράτους δια μέσου του πολέμου. Η Ελλάδα, με τη συμφωνία των κυβερνήσεων ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ και της ΝΔ, μετατράπηκε στο μεγαλύτερο πολεμικό ορμητήριο των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ και σε ένα κέντρο πολεμικής προετοιμασίας βαλκανικών, αραβικών και ευρωπαϊκών δυνάμεων, των ΗΠΑ και του Ισραήλ. Το αντιπολεμικό κίνημα πρέπει να αντιπαλέψει αυτές τις αισχρές επιλογές της άρχουσας τάξης.

Κοινωνία Γιάννης Ελαφρός

Μ

έχρι τα τέλη Ιουλίου, ο φετινός απολογισμός των καμένων εκτάσεων από δασικές πυρκαγιές ξεπέρασε τα 170.000 στρέμματα, υπερβαίνοντας το σύνολο του 2020 (150.000 στρ.) Βεβαίως, την περσινή εφιαλτική χρονιά οι καμένες εκτάσεις είχαν φτάσει τα 1.300.000 στρέμματα, εκ των οποίων 510.000 στη Βόρεια Εύβοια. Σύμφωνα με εκτιμήσεις των δασικών, τις τελευταίες δύο δεκαετίες έχουν καεί στην Ελλάδα πάνω από 10.000.000 στρέμματα. Ποιες είναι οι αιτίες; 1.Η κλιματική αλλαγή δημιουργεί ένα πιο εύφλεκτο περιβάλλον. Άνοδος θερμοκρασίας, πιο συχνές θερμές περίοδοι και πιο έντονοι καύσωνες, ξηρασία, καταιγίδες που δημιουργούν καύσιμη ύλη. Σύμφωνα με τα πρώτα στοιχεία, στις 27 χώρες της ΕΕ, το πρώτο επτάμηνο του 2022, έχουν ήδη καεί περισσότερα στρέμματα από όλο το 2021. Οι τελευταίοι όμως που μπορούν να επικαλούνται την κλιματική αλλαγή είναι οι κυβερνώντες. Καταρχάς, η κλιματική αλλαγή - κλιματική κρίση δεν είναι φυσικό φαινόμενο, ούτε γενικά «ανθρωπογενές», αλλά αποτέλεσμα της αδηφάγας καπιταλιστικής «ανάπτυξης», που κατακαίει τον πλανήτη. Στη συνέχεια, εφόσον είμαστε πλέον σε περιβάλλον κλιματικής απορρύθμισης, θα έπρεπε να λαμβάνονται ποιοτικά αυξημένα μέτρα. Τα μόνα μέτρα που παίρνουν ΕΕ και κυβερνήσεις είναι όσα δίνουν κέρδη στις πολυεθνικές μέσω «πράσινης μετάβασης». Το ποσοστό των κρατικών δαπανών για πυρόσβεση στην ΕΕ είναι καθηλωμένο στο 0,5% από το 2001!

2. Η πλήρης εμπορευματοποίηση του χώρου, η μετατροπή του σε πεδίο υποδοχής επενδύσεων για κερδοφορία, η καταστροφή/τεμαχισμός των δασών και των δασικών εκτάσεων για τουριστικές επενδύσεις, εξορύξεις, ΑΠΕ, οικοπεδοποίηση, για μεγάλα αλλά και μικρότερα συμφέροντα, δίνουν το κίνητρο για το έγκλημα των δασικών πυρκαγιών. Αποκαλυπτικό, από αυτή την

17

ΣΑΒΒΑΤΟ 30 - ΚΥΡΙΑΚΗ 31 ΙΟΥΛΙΟΥ 2022

Το προσάναμμα του κέρδους στις δασικές πυρκαγιές Η εμπορευματοποίηση της γης, η διαχρονική υποβάθμιση της αξίας του δάσους, η διάλυση της Δασικής Υπηρεσίας και η υποβάθμιση της Πυροσβεστικής, η κλιματική αλλαγή και η εγκατάλειψη της υπαίθρου, είναι κάποιες βασικές αιτίες για το διαρκές φούντωμα των πυρκαγιών.

άποψη, είναι και το νομοσχέδιο που ψηφίστηκε την Πέμπτη, ένα ακόμα που κάνει αόρατη την όποια προστασία των «προστατευόμενων περιοχών» (όπως οι «Natura»). Δεν είναι τυχαίο πως ο διευθυντής για θέματα Επιχειρηματικού Περιβάλλοντος του ΣΕΒ, Μ. Μητσόπουλος, μίλησε στη βουλή για «εξαιρετικά σημαντικό νομοσχέδιο για τη βιώσιμη ανάπτυξη και την ενεργειακή μετάβαση της χώρας».

3. Η εγκατάλειψη της υπαίθρου, το άδειασμα των χωριών, η παύση ήπιων παραδοσιακών ερ-

γασιών στα δάση συμβάλλουν στο να μετατρέπονται σε ωρολογιακή βόμβα, ενώ αφαιρεί δυναμικό από την αντιμετώπιση της πυρκαγιάς. Πρόκειται για αποτέλεσμα της υδροκέφαλης καπιταλιστικής ανάπτυξης.

4. Το δάσος δεν είναι αυταξία στην αστική λογική, απεναντίας είναι εμπόδιο. Όπως και η Δασική Υπηρεσία. Με τη γνωστή του κυνικότητα, ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης είχε σημειώσει το 2005: «Πριν από 25 χρόνια είχα πει ως υπουργός Συντονισμού, ότι η Ελλάς έχει

Κων. Μητσοτάκης: «Η Ελλάς έχει δύο πληγές: τη Δασική Υπηρεσία και την Αρχαιολογική Υπηρεσία»

Γερασμένη και «εποχική» η Πυροσβεστική 7. Εξαιρετικά αποδυναμωμένο είναι το Πυροσβεστικό Σώμα. Σήμερα υπηρετούν 14.616 πυροσβέστες, αλλά μόνιμοι είναι μόνο 9.189. Με πενταετείς συμβάσεις είναι 2.427, εποχικοί 2.500 αντίστοιχα, με 500 νέους «δασοκομάντος». Πάνω από 3.600 είναι οι κενές οργανικές θέσεις. Οι περσινές διαδηλώσεις για μονιμοποίηση αντιμετωπίστηκαν με ΜΑΤ και αύρες! Ταυτόχρονα, οι πυροσβέστες παραμένουν εκτός βαρέων και ανθυγιεινών, ενώ η εντατικοποίηση και το

μόνιμο καθεστώς «επιφυλακής» τσακίζουν το προσωπικό, με μέσο όρο ηλικίας τα 47 χρόνια. Οχήματα και εγκαταστάσεις είναι γερασμένα και ακατάλληλα. Ταυτόχρονα, αν και οι φωτιές θέλουν συνολικό σχέδιο, τα περισσότερα κονδύλια τα τελευταία χρόνια δίνονται για πανάκριβα εναέρια μέσα (κυρίως για ενοικίαση). Το 2021 η Ελλάδα είχε τον μεγαλύτερο διαθέσιμο αριθμό εναέριων μέσων από ποτέ, αλλά κάηκαν 1,3 εκατομμύρια στρέμματα.

δύο πληγές: τη Δασική Υπηρεσία και την Αρχαιολογική Υπηρεσία. Δυστυχώς και μετά από 25 χρόνια πρέπει να ξαναπώ το ίδιο. Πρέπει να απελευθερωθεί η ελληνική γη όσο μπορούμε γρηγορότερα, γιατί αποτελεί τον μοχλό της ανάπτυξης». Η Δασική Υπηρεσία σήμερα φυτοζωεί. Επί πρωθυπουργίας Κ. Σημίτη της αφαίρεσαν τη δασοπυρόσβεση, δίνοντάς την στην Πυροσβεστική, η οποία όμως δεν επιχειρεί ουσιαστικά τα πρώτα κρίσιμα λεπτά της φωτιάς, μέσα στα δάση και τις νυκτερινές ώρες. Η Δασική Υπηρεσία έχει χάσει, τα τελευταία 20 χρόνια, το 50% του προσωπικού της και το 80% των πόρων της. Παράδειγμα, στο δασαρχείο Σουφλίου (με εκτεταμένες δασικές εκτάσεις, όπου ανήκει και το πολύτιμο δάσος της Δαδιάς) υπηρετούν σήμερα μόλις 10 άτομα, όταν πριν από 20-30 χρόνια είχε δύναμη έως και 60 ατόμων, συν 100-120 εποχικούς κάθε καλοκαίρι.

5. Υπάρχει μια γενικότερη έκπτωση της προστασίας. Από τον Δεκέμβρη του 2021 καταργήθηκαν 23 Φορείς Διαχείρισης Περιοχών Natura και ενσωματώθηκαν σε ευρύτερες ζώνες, με πιο στενό κυβερνητικό-κρατικό έλεγχο. Περιορίστηκε ακόμα περισσότερο το ελάχιστο προσωπικό τους, ενώ χάνεται η συγκεκριμένη ευθύνη. Ο πρώην πρόεδρος του Φορέα Διαχείρισης του Εθνικού Πάρκου Δάσους Δαδιάς, καθηγητής Κώστας Ποϊραζίδης, τόνισε πως δύο φράγματα μέσα στο δάσος είχαν ελάχιστο νερό, λόγω κακής διαχείρισης, με αποτέλεσμα να μην βοηθήσουν στην κατάσβεση της φωτιάς.

6. Η πρόληψη είναι τραγικά υποβαθμισμένη. Στην Πεντέλη, για παράδειγμα, δεν είχαν ολοκληρωθεί οι εργασίες καθαρισμού, λόγω καθυστέρησης εκταμίευσης των απαραίτητων κονδυλίων. Σε άλλες περιπτώσεις, τις απευθείας αναθέσεις καθαρισμού των δασών έχει αναλάβει το ΤΑΙΠΕΔ! Σύμφωνα με το WWF, την πενταετία 2016-2020 το 84% των κονδυλίων για τις δασικές πυρκαγιές στην Ελλάδα κατευθύνονται στην καταστολή και μόνο το 16% στην πρόληψη.

18

Κοινωνία

ΣΑΒΒΑΤΟ 30 - ΚΥΡΙΑΚΗ 31 ΙΟΥΛΙΟΥ 2022

ΑΚΤΟΠΛΟΪΑ

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΑΛΑΪΤΖΗΣ

Επικίνδυνες ελλείψεις στα πληρώματα

Στη φυλακή λόγω… φιλικών σχέσεων

Πολύ σοβαρά ερωτήματα για την ασφάλεια των επιβατών αλλά και των ναυτεργατών στην ακτοπλοΐα, και μάλιστα εν μέσω τουριστικής περιόδου, προκύπτουν από τα όσα καταγγέλλει η Πανελλήνια Ένωση Ναυτών Εμπορικού Ναυτικού (ΠΕΝΕΝ). Σύμφωνα με την ΠΕΝΕΝ, πάνω από τα μισά πλοία εκτελούν δρομολόγια με ελλιπές πλήρωμα, γεγονός που διαμορφώνει εργασιακές συνθήκες εξόντωσης για τους ναυτεργάτες. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει, «εκατοντάδες πλοία σε ακτοπλοΐα, φορτηγά, δεξαμενόπλοια εσωτερικού, RoRo, τουριστικά περιηγητικά σκάφη και πορθμεία παρουσιάζουν τεράστιες ελλείψεις στην επάνδρωση, σε μία έκταση που δεν είχε εμφανιστεί ποτέ τα τελευταία 50 χρόνια στην εσωτερική ναυτιλία της χώρας». Ενδεικτικά, σε έλεγχο της Ένωσης στα ταχύπλοα ακτοπλοϊκά πλοία, διαπιστώθηκε ότι σε τουλάχιστον επτά από αυτά, ενώ έπρεπε να υπάρχουν διπλά πληρώματα, εκείνα λειτουργούσαν με μονά πληρώματα. «Ελλείψεις στην επάνδρωση σημαίνει κίνδυνος για την ασφάλεια των πλοίων κι αυτό διότι το σύνολο των πληρωμάτων είναι διαιρεμένα και επανδρώνουν τις ομάδες των σωστικών και πυροσβεστικών μέσων στην περίπτωση κατά την οποία τεθεί σε κίνδυνο το πλοίο. Κατά συνέπεια, όσο μεγαλύτερος είναι ο αριθμός των ελλειπόντων ναυτεργατών τόσο πιο αυξημένος παρουσιάζεται ο κίνδυνος στην επάρκεια προσωπικού στα μέσα ασφαλείας του πλοίου», εξηγεί. Η ΠΕΝΕΝ, παράλληλα, τονίζει ότι με επιστολή που είχε στείλει το προηγούμενο χρονικό διάστημα σε υπουργείο, λιμενικές αρχές και εφοπλιστικές οργανώσεις είχε επισημάνει τον κίνδυνο ότι η έλλειψη στην προσφορά εργασίας σε διάφορες ειδικότητες ναυτεργατών θα δημιουργήσει μέσα στο καλοκαίρι σοβαρότατα κενά στην τήρηση των οργανικών συνθέσεων. Αλλά, όπως καταγγέλλει, οι εταιρείες «αξιοποιούν» προς όφελός τους την έλλειψη προσφοράς εργασίας σε διάφορες ναυτεργατικές ειδικότητες, επιβάλλοντας την πρόσληψη και εργασία χαμηλόμισθων αλλοδαπών ναυτικών στην εσωτερική ακτοπλοϊκή και εμπορική ναυτιλία. «Φαίνεται ότι στην κυβέρνηση, στο υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής και, βεβαίως, στους εφοπλιστές, το σενάριο που προτάσσεται είναι η γενικευμένη χαμηλόμισθη ανασφάλιστη εργασία και μέσα από αυτήν η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της κερδοφορίας των ναυτιλιακών εταιρειών», σημειώνει.

Θεοπίστη Καπέτα

▸ Τον Αύγουστο η απόφαση για τη συνέχιση ή μη της προφυλάκισης

Τ

ο χρονικό της άδικης εξάμηνης μέχρι τώρα φυλάκισης του Παναγιώτη Καλαϊτζή ξεκίνησε, όταν συνελήφθησαν δύο άτομα την Τρίτη 8 Φεβρουαρίου 2022, μετά από επιχείρηση της αντιτρομοκρατικής, με αφορμή εμπρηστική επίθεση στο Ίδρυμα Εθνικού και Θρησκευτικού Προβληματισμού. Στη συνέχεια, ακολούθησε έρευνα για τους δύο συλληφθέντες, ενώ την ίδια μέρα το απόγευμα προσήχθη και τρίτο άτομο. Το τρίτο άτομο είναι ο Παναγιώτης Καλαϊτζής, του οποίου η προσαγωγή λίγες αργότερα μετατράπηκε σε σύλληψη. Ο Παναγιώτης Καλαϊτζής συνδέθηκε στην υπόθεση και κατηγορείται για ένταξη και οργάνωση στην Αναρχική Δράση, επειδή παραχώρησε το σπίτι του στον σύντροφο και συνάδελφό του Θάνο Χατζηαγγέλου, ο οποίος είχε διαγνωσθεί θετικός στον Covid-19 και έπρεπε να μπει σε καραντίνα. Να σημειωθεί ότι το όνομα του Παναγιώτη Καλαϊτζή δεν είχε καν αναφερθεί στις καταθέσεις της αντιτρομοκρατικής. Την Παρασκευή 11 Φεβρουαρίου και ενώπιον της ανακρίτριας, ο Θάνος Χατζηαγγέλου ανέλαβε την ευθύνη για τον εμπρησμό της 8ης Φεβρουαρίου και για τα ευρήματα του σπιτιού, η Γεωργία Βούλγαρη –το δεύτερο άτομο που είχε συλληφθεί από την αρχή– υπερασπίστηκε την επιλογή της να έχει υποστηρικτικό ρόλο στην πραγματοποίηση της ενέργειας. Από την πλευρά του, ο Παναγιώτης Καλαϊτζής αρνήθηκε όλες τις κατηγορίες. Παρ’ όλα αυτά φυλακίστηκαν και οι τρεις. Οι πρώτοι δύο με «φουσκωμένο» κατηγορητήριο και ο τρίτος καθαρά και μόνο λόγω των συντροφικών και συναδελφικών σχέσεων του με τον Θάνο Χατζηαγγέλου. Όπως

αναφέρει χαρακτηριστικά και ο ίδιος ο Π. Καλαϊτζής, σε κείμενο του που δημοσιεύθηκε ενόσω βρίσκεται ακόμη στη φυλακή: «Αν για κάποιους οι φιλικές σχέσεις αποτελούν τεκμήριο για να λάβουν την εμπιστοσύνη της δικαιοσύνης και να αποφυλακιστούν, για άλλους φαίνεται πως λειτουργούν ως τεκμήριο ενοχής». Η κυβέρνηση και το παρακράτος της αστικής δικαιοσύνης στοχοποιούν πολίτες για τις κοινωνικές τους σχέσεις. Εκβιαστικά, βρίσκουν στο πρόσωπο του Π. Καλαϊτζή το τρίτο πρόσωπο που χρειάζεται για την παραπομπή με τον νόμο 187Α για σύσταση τρομοκρατικής οργάνωσης. Την ίδια στιγμή η ίδια δικαιοσύνη αφήνει ελεύθερους δολοφόνους και βιαστές. Μέσα στις επόμενες δύο εβδομάδες αναμένεται η συνεδρίαση του δικαστικού συμβουλίου, προκειμένου να αποφασίσει για τη συνέχιση ή μη της προφυλάκισής του Παναγιώτη Καλαϊτζή, παρόλο που ακόμη και σήμερα δεν έχει βρεθεί ούτε ένα ενοχοποιητικό στοιχείο εις βάρος του.

Αναφερόμενη στην επικείμενη συνεδρίαση η Πρωτοβουλία #freePanoulis τονίζει σε ανακοίνωσή της: «Θα εξετάσει αν ο Πάνος είναι ύποπτος για τέλεση νέων αδικημάτων ή αν είναι ύποπτος φυγής πριν την διενέργεια του δικαστηρίου. Λαμβάνοντας, λοιπόν, υπόψιν όλα τα προηγούμενα, θα εξεταστεί ουσιαστικά το ενδεχόμενο για το αν θα παραχωρήσει ξανά το σπίτι του σε κάποιον/κάποια από το στενό του περιβάλλον ή αν θα γίνει φυγάς, αντί να μείνει για να δει όλες τις κατηγορίες που του αποδίδονται να καταρρέουν». Ο αγώνας συνεχίζεται, με τον αλληλέγγυο κόσμο ολοένα να αυξάνεται και με τον ίδιο να κρατάει ψηλά το κεφάλι και να γράφει μέσα από τη Πτέρυγα Δ΄ του Κορυδαλλού: «Όσο για μένα, μπορεί να βρίσκομαι έγκλειστος μέσα σε τέσσερις τοίχους, όμως παραμένω δυνατός, με το χαμόγελο στα χείλη και τη συνείδηση μου καθαρή, γνωρίζοντας πλέον ξεκάθαρα, ότι σε όλη μου τη ζωή ήμουν από τη σωστή πλευρά».

ΚΟΡΟΝΟΪΟΣ

Σχεδόν σαράντα νεκροί κάθε μέρα στα «βουβά»

Τ

ο μεγάλο πρόβλημα αυτήν την εβδομάδα για τον υπουργό Υγείας, Θάνο Πλεύρη, ήταν εάν ο Αλέξης Τσίπρας δεν τήρησε τα πρωτόκολλα του ΕΟΔΥ και «έσπασε» την καραντίνα πηγαίνοντας στη δεξίωση στο προεδρικό μέγαρο, ενώ είχε διαγνωστεί με κορονοϊό τέσσερις ημέρες πριν. Γνωστή και πετυχημένη συνταγή η αλλαγή της «ατζέντας», ώστε να μην γίνεται συζήτηση για την ακρίβεια, τις πυρκαγιές, τις παρακολουθήσεις και όποιο άλλο θέμα απειλεί να συρρικνώσει τα δημοσκοπικά ποσοστά της κυβέρνησης. Ίδιες τακτικές επικοινωνιακής τακτικής, άλλωστε, εφαρμόζονταν και επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ.

Παράλληλα, όμως, η «ανησυχία» του υπουργού Υγείας ξεχειλίζει και από υποκρισία. Τον έπιασε τώρα ο «καημός» για τα… πρωτόκολλα, τα οποία καθ’ όλη τη διάρκεια της πανδημίας έχουν γίνει λάστιχο και προσαρμόζονται πάντοτε στις ανάγκες της καπιταλιστικής κερδοφορίας. Όπως, για παράδειγμα, την τουριστική περίοδο, κατά την οποία, σύμφωνα με την κυβέρνηση, ο κορονοϊός έχει φύγει από τη χώρα και έχει δώσει ραντεβού με τον λαό και τους εργαζόμενους, καθώς και την εκ νέου καταπάτηση των δημοκρατικών τους δικαιωμάτων, από… Σεπτέμβρη. Μπορεί το υπουργείο Υγείας, με τη

θεσμοθέτηση της εβδομαδιαίας πλέον ενημέρωσης του ΕΟΔΥ, να έδιωξε το θέμα της πανδημίας από την ημερήσια ατζέντα, οι θάνατοι όμως σε καθημερινή βάση στην Ελλάδα είναι κοντά στους 40. Συγκεκριμένα, την εβδομάδα 18 έως 24 Ιουλίου καταγράφηκαν 271 νέοι θάνατοι (την προηγούμενη εβδομάδα ήταν 200), ενώ τα καινούργια περιστατικά Covid-19 ήταν 136.077 (από 148.435 κρούσματα). Παράλληλα, οι διασωληνωμένοι ασθενείς έφτασαν τους 132, από 115 που ήταν στις 17 Ιουλίου. Πάντως μείνετε ήσυχοι. «Έχει ολοκληρωθεί ο σχεδιασμός για την αντιμετώπιση του κορονοϊού το φθινόπωρο», έχει εγγυηθεί ο Θάνος Πλεύρης.

19

ΣΑΒΒΑΤΟ 30 - ΚΥΡΙΑΚΗ 31 ΙΟΥΛΙΟΥ 2022

Συνέντευξη ▶ Από πότε βρίσκεσαι στον «Ευαγγελισμό» και πότε και με ποιο τρόπο σου ανακοινώθηκε η απόλυσή σου; Υπήρξε κάποια, τυπική έστω, δικαιολόγηση από την πλευρά της διοίκησης;

Στον «Ευαγγελισμό» εργάζομαι από τον Ιανουάριο του 2018, πλέον ως ειδικευόμενος σε παράταση, έχοντας λάβει τον τίτλο ειδικότητας. Απολύθηκα τον περασμένο Ιούνιο, όταν ο διοικητής απέρριψε το αίτημά μου να συνεχίσω την παράτασή μου στον χειρουργικό τομέα. Σημειωτέον ότι σε όσους συναδέλφους κατέθεσαν ανάλογο αίτημα, πριν και μετά, αυτό έγινε δεκτό. Είναι, άλλωστε, μια τυπική διαδικασία και δεν έχει ξανασυμβεί απόρριψη τέτοιου αιτήματος. Εξάλλου, ο τρόπος που έγινε είναι ενδεικτικός. Σε μέρα γενικής εφημερίας, ενώ ετοιμαζόμουν να πάω να πιάσω δουλειά, η απόλυση μου ανακοινώθηκε τηλεφωνικώς από το γραφείο προσωπικού. Από τη διοίκηση δεν δόθηκε καμία απολύτως εξήγηση, παρά τις επανειλημμένες προσπάθειες, προφορικώς και εγγράφως. ▶ Τόσο εσύ προσωπικά όσο και τα σωματεία της Υγείας στις ανακοινώσεις τους μιλάτε από την πρώτη στιγμή για εκδικητική απόλυση με καθαρά πολιτικά κριτήρια. Πού το στηρίζετε;

Από την πρώτη στιγμή ήταν κοινό μυστικό σε όλο τον κόσμο του νοσοκομείου ότι η απόλυση αυτή ήταν συνέχεια του προστίμου που μου επέβαλε η διοίκηση την περσινή άνοιξη. Αυτό έγινε επειδή σε μια συζήτηση με τον τότε αναπληρωτή διοικητή, εγώ κι ένας άλλος συνάδελφος είχαμε εκθέσει τα προβλήματα στα μέτρα ασφαλείας ενάντια στον κορονοϊό, αλλά και γενικότερες ελλείψεις του νοσοκομείου. Το πρόστιμο επιβλήθηκε, συν τοις άλλοις, και για «απρεπή και επιθετική συμπεριφορά». Είχαν γίνει αρκετές κινητοποιήσεις ενάντια σε αυτή την έκφραση αυταρχισμού, μάλιστα κάποιες ιδιαίτερα μαζικές. Αυτό η διοίκηση δεν το συγχώρησε και βρήκε την ευκαιρία να εκδικηθεί. Είναι ασφαλές να πούμε ότι ο διοικητής, κυβερνητικό στέλεχος σε μια τόσο νευραλγική θέση, όπου παίζονται τεράστια συμφέροντα με χορηγίες, προμήθειες κ.λπ., κινήθηκε στοχευμένα. Δεν στοχοποιεί εμένα προσωπικά, αλλά τις απόψεις που εκφράζω και τον πολιτικό χώρο που αντιπροσωπεύω, όντας μέλος της ΟΚΔΕ-Σπάρτακος, της

Νικόλας Σκούφογλου Ειδικευόμενος ορθοπεδικός στον «Ευαγγελισμό»

Καμία επανάπαυση, αγώνας για μικρές και μεγάλες νίκες! «Ο διοικητής, κυβερνητικό στέλεχος σε μια τόσο νευραλγική θέση, όπου παίζονται τεράστια συμφέροντα, κινήθηκε στοχευμένα. Δεν στοχοποιεί εμένα προσωπικά, αλλά τις απόψεις που εκφράζω και τον πολιτικό χώρο που αντιπροσωπεύω, όντας μέλος της ΟΚΔΕ-Σπάρτακος, της ΑΝΤΑΡΣΥΑ και της Ενωτικής Πρωτοβουλίας στον Ευαγγελισμό», δηλώνει στο Πριν ο Νικόλας Σκούφογλου, λίγες ώρες αφότου έγινε γνωστό ότι η 1η ΥΠΕ απαίτησε με έγγραφό της προς τη διοίκηση του «Ευαγγελισμού» την ανάκληση της απόλυσής του.

κής ΑΝΤΑΡΣΥΑ και της Ενωτικής Πρωτοβουλίας στον Ευαγγελισμό. ▶ Ποιες είναι οι τελευταίες εξελίξεις γύρω από τον μεγάλο αγώνα που βρίσκεται σε εξέλιξη για την ανάκληση της απόλυσης; Είναι πιθανό να έχουμε άμεσα θετικές εξελίξεις;

Μετά τις επανειλημμένες στά-υ, σεις εργασίας του σωματείου, τα δεκάδες ψηφίσματα από τα αι σωματεία της Υγείας, αλλά και ες άλλων κλάδων, και τις χιλιάδες υπογραφές υπέρ της ανάκλησης της απόφασης, φαίνεται ότι όλη αυτή η πολιτική πίεση απέδωσε. Η 1η ΥΠΕ, προϊστάμενη ιεραρχικά της διοίκησης του «Ευαγγελισμού», αποφάσισε την ακύρω-

Η πιθανή ανάκληση της απόλυσης θα δώσει θάρρος σε όλο το εργατικό κίνημα να διεκδικήσει περισσότερα δικαιώματα, να σπάσει τον αυταρχισμό στους χώρους εργασίας

στον

ΚΥΡΙΑΚΟ ΝΑΣΟΠΟΥΛΟ

ση της απόφασης, λίγες μέρες πριν τη τη στάση εργασίας της ΕΙΝΑΠ στις 27 Ιουλίου. Απομένουν οι σχετικές ενέργειες από τη διοίκηση, για να συμμορφωθεί με την ακύρωση αυτή, που είναι εντολή όχι μόνο του ανώτερου οργάνου, αλλά και όλου του υγειονομικού και ευρύτερα εργατικού κινήματος. Δεν χωράει επανάπαυση, ωστόσο είναι σαφές ότι η διοίκηση βρίσκεται σε δεινή θέση, απομονωμένη και στριμωγμένη. ▶ Τι θεωρείς ότι θα σηματοδοτήσει για τους μαχόμενους υγειονομικούς αλλά και το κίνημα συνολικά, αν η διοίκηση υποχρεωθεί τελικά να πάρει πίσω την απόφασή της;

Είναι εξαιρετικά σημαντικό, στην περίοδο που βρισκόμαστε, να υπάρχουν έστω και μικρές νίκες ενάντια στα κυβερνητικά και εργοδοτικά επιτελεία. Μια τέτοια νίκη θα αποτελέσει παράδειγμα που θα δώσει θάρρος σε όλο το εργατικό κίνημα να διεκδικήσει περισσότερα δικαιώματα και να σπάσει τον αυταρχισμό στους χώρους εργασίας. Ο μαζικός, μαχητικός και τελικά νικηφόρος αγώνας είναι ο μόνος δρόμος ενάντια τόσο στην κυβέρνηση και τον κυβερνητικό συνδικαλισμό, αλλά και στην ανώδυνη, γραφειοκρατικού τύπου κινητοποίηση που πρεσβεύουν ρεφορμιστικές συνδικαλιστικές δυνάμεις, που οργανώνουν άνευρες διαμαρτυ τυρίες και στην πραγματικότητα δεν στοχεύουν στην αύξηση τη ταξικής αυτοπεποίθησης της κα αυτενέργειας. και ▶ Παράλληλα, το σωματείο εργαζομένων καταγγέλλει ότι υπάρχει συνολικότερο πρόβλημα αυταρχισμού και αυθαιρεσιών από την πλευρά της διοίκησης; Ποια είναι η κατάσταση στο Π νοσοκομείο; νο

Η απόλυση ήταν η σταγόνα που ξεχ ξεχείλισε το ποτήρι. Η διοίκηση προσπαθεί εδώ και χρόνια να επιβάλει τη σιδερένια της πυγμή, διώκοντας εργαζόμενους, καθαιρώντας και αντικαθιστώντας όσους δεν είναι της αρεσκείας της, επιβάλλοντας

πρόστιμα, μετακινώντας υπαλλήλους. Ο ίδιος ο διοικητής χαρακτηρίζει τον εαυτό του εργοδότη μας. Είναι επιτακτικής σημασίας το σωματείο να ανεβάσει τους τόνους της αντιπαράθεσης με τη διοίκηση, να συνειδητοποιήσει ότι δεν υπάρχει κανένα περιθώριο συνεννόησης και να αναλάβει πιο σοβαρά το καθήκον να της κόψει τη φόρα, γιατί η κατάσταση έχει φτάσει στο απροχώρητο. ▶ Κατά την περίοδο της πανδημίας έχουν γίνει κάποιες κινήσεις από πλευράς υπουργείου Υγείας και διοίκησης για τη βελτίωση των συνθηκών;

Ο «Ευαγγελισμός», το μεγαλύτερο νοσοκομείο της χώρας, ουσιαστικά έχει καταρρεύσει μέσα στα χρόνια της πανδημίας. Προσλήψεις έγιναν με το σταγονόμετρο, ενώ οι κλινικές Covid που δημιουργήθηκαν στις μεγάλες εξάρσεις της πανδημίας, στελεχώθηκαν πρόχειρα, με ιατρούς και νοσηλευτές άσχετων ειδικοτήτων. Αυτό είχε προφανείς αρνητικές συνέπειες και για όσους κληθήκαμε να εργαστούμε σε αυτές, αλλά και στην παρεχόμενη περίθαλψη. Οι υλικοτεχνικές υποδομές είναι υπό κατάρρευση, τα ταβάνια κυριολεκτικά πέφτουν, πολλές φορές εμφανίστηκε πρόβλημα στην ηλεκτροδότηση και η παροχή οξυγόνου έχει φτάσει επανειλημμένα στα όρια της ανεπάρκειας. Το «ανέκδοτο» του νοσοκομείου είναι ότι το κυλικείο, παραχωρημένο φυσικά σε ιδιώτη, είναι μεγαλύτερο από τα Επείγοντα. ▶ Τέλος, τα τελευταία δυόμισι χρόνια το υγειονομικό κίνημα έδωσε πολλές μάχες για καλύτερη Υγεία για όλο τον λαό. Ποια παρακαταθήκη αφήνει αυτός ο αγώνας;

Το υγειονομικό κίνημα, εξουθενωμένο ψυχικά και συκοφαντημένο, πράγματι έδωσε πολλούς αγώνες. Αυτό που εν πολλοίς έλειψε ήταν η σύνδεση με άλλα κομμάτια του εργατικού κινήματος. Η δημοσιότητα αυτού του αγώνα, που αγκαλιάστηκε από όλους τους εργασιακούς κλάδους και πλατιά κομμάτια της εργατικής τάξης και της κοινωνίας, είναι η παρακαταθήκη, ώστε στο επόμενο διάστημα οι μάχες μέσα στα νοσοκομεία να γίνουν κτήμα όλου του εργατικού κινήματος, για να διεκδικήσει πιο ενωτικά, πιο μαζικά, πιο μαχητικά τον δημόσιο, δωρεάν, αξιοπρεπή χαρακτήρα της Υγείας και όλων των δημόσιων αγαθών.

20

Κοινωνία

ΣΑΒΒΑΤΟ 30 - ΚΥΡΙΑΚΗ 31 ΙΟΥΛΙΟΥ 2022

Δέσποινα Κουτσούμπα

ΥΠΟΘΕΣΗ ΛΙΓΝΑ∆Η

«Βιαστής είναι» — κυκλοφορεί ελεύθερος ▸ Το σύστημα-πλυντήριο δεν είναι ανίκητο

Α

κούγοντας τις δηλώσεις του Δ. Λιγνάδη για «δικαίωση» και διαβάζοντας άρθρα στον φιλοκυβερνητικό τύπο, πραγματικά απορεί κανείς: δεν καταδικάστηκε για δύο βιασμούς ανηλίκων; Τόσο δεδομένη είχαν την αθώωσή του, που οι δηλώσεις και τα άρθρα είχαν γραφτεί από πριν! Απλώς, στη θέση της λέξης «αθώωση» έβαλαν τη λέξη «αποφυλάκιση». Αυτό ήταν το καλύτερο που μπόρεσε να πετύχει για το (πολιτικό και μιντιακό) σύστημα που στηρίζει τον Λιγνάδη η πρόεδρος του δικαστηρίου Π. Γιούπη… Όταν τον Ιανουάριο 2021 ο Πρωθυπουργός και η Πρόεδρος της Δημοκρατίας υποδέχονταν με τυμπανοκρουσίες τη Σοφία Μπεκατώρου και προσποιούνταν τους μπροστάρηδες του κινήματος #metoo, τίποτα δεν προμήνυε τις εξελίξεις. Λίγες βδομάδες μετά, αναγκάζονταν να πάρουν αποστάσεις από το #metoo, καθώς στο στόχαστρο βρέθηκε ο εκλεκτός τους Δ. Λιγνάδης, αυτός που είχαν επιλέξει ως «πολιτιστικό γκουρού» της ΝΔ, για να τα βάλει με την «ιδεολογική ηγεμονία της αριστεράς» στους χώρους του πολιτισμού. Παρά τη στήριξη που παρείχαν στον βιαστή, η κυβέρνηση και τα ΜΜΕ της αναγκάστηκαν τελικά να υποχωρήσουν κάτω από το κύμα διαμαρτυρίας –που αγκάλιαζε και τους ψηφοφόρους της ΝΔ– μετά τις μαρτυρίες των θυμάτων. Φρόντισαν, βέβαια, ο κατηγορούμενος να έχει διακριτική μεταχείριση, με περιθώριο μήνα για να «καθαρίσει» τα ίχνη του, υλικά και ψηφιακά. Φρόντισαν ώστε ο Λιγνάδης να έχει την

«πρέπουσα» νομική υποστήριξη (τον άθλιο Αλ. Κούγια), ώστε να μην τολμήσουν κι άλλα (από τα εκατοντάδες) θύματα να εμφανιστούν στο δικαστήριο. Ήταν σίγουροι ότι, ένα χρόνο μετά, η ετυμηγορία του δικαστηρίου θα δικαιώσει τους υποστηριχτές του Λιγνάδη, για να μας κουνήσουν το δάχτυλο ότι «κατασπαράξαμε» έναν αθώο. Αλλά δεν τους βγήκε. Η πολύμηνη διαδικασία στο ακροατήριο ήταν μια νέα επίπονη συνθήκη για τα θύματα, τους μάρτυρες και όσους-ες παρακολούθησαν τη δίκη. Ίδιον του Αλ. Κούγια δεν είναι μόνο η διαστροφή της πραγματικότητας και ο άθλιος συντηρητισμός γυμνασιάρχη του 1950. Βασικό του χαρακτηριστικό είναι η άσκηση ψυχολογικής βίας σε

CAMPING ΑΝΑΙΡΕΣΕΙΣ

όλους τους παράγοντες της δίκης. Με την ανοχή της προέδρου του δικαστηρίου (που ψήφισε «αθώος» σε όλα τα αδικήματα), τα θύματα επανατραυματίστηκαν με τον χειρότερο τρόπο, υπό το επιδοκιμαστικό βλέμμα του Δημήτρη Λιγνάδη. Ένα από τα θύματα το περιέγραψε με τον καλύτερο τρόπο, λέγοντας «ο Κούγιας με κακοποίησε με την ίδια μέθοδο που το έκανε ο Λιγνάδης: στην αρχή προσπάθησε να με κάνει να νιώσω άνετα, ώστε μετά να εξαπολύσει την επίθεσή του». Ο Κούγιας ήταν η απόλυτα ταιριαστή νομική εκπροσώπηση ενός κατηγορούμενου που, αμετανόητος, ήθελε να συνεχίσει να κακοποιεί τα θύματα μέσα στο δικαστήριο! Η αλληλεγγύη στα θύματα μέσα κι

έξω από το δικαστήριο, η δουλειά καταγραφής και δημοσιότητας που έκανε το Παρατηρητήριο της Δίκης Λιγνάδη και η κινητοποίηση κόσμου στο ακροατήριο βοήθησαν, ώστε οι προσπάθειες του Κούγια, του Λιγνάδη και του συστήματος που τους προστάτευε, να μην ευοδωθούν. Ο εισαγγελέας περιέγραψε ακριβώς όσα έγιναν κατανοητά για την πολύχρονη δράση του Λιγνάδη μέσα από αυτή τη δίκη και οι ένορκοι μαζί με ένα μέλος του τακτικού δικαστηρίου τον έκριναν ένοχο για 2 βιασμούς ανηλίκων. Με πλειοψηφία 4-3 αποφασίστηκε ταυτόχρονα η αποφυλάκισή του ως το Εφετείο — κι από ‘κει ξεκίνησε η νέα εκστρατεία «αθώωσής» του. Όπως ακριβώς τον Φλεβάρη του 2021, έτσι και τον Ιούνιο 2022 η κυβέρνηση και οι αρθρογράφοι του ακραίου κέντρου αναγκάστηκαν να ανακρούσουν πολύ γρήγορα πρύμναν. Η απόφαση αποφυλάκισης, που νόμισαν ότι ήταν το «θείο δώρο» για την αθώωσή του στα μάτια της κοινωνίας και κατ’ επέκταση στο Εφετείο, τους γύρισε μπούμεραγκ. Ένα τεράστιο κύμα αντιδράσεων έβαλε στο στόχαστρο ξανά το ξέπλυμα του Λιγνάδη. Τα πανό «ΒΙΑΣΤΗΣ ΕΙΝΑΙ» αναρτήθηκαν σε παραστάσεις από τους θεατές και οι θίασοι –ακόμη και ηθοποιοί που ως τότε δεν είχαν πάρει θέση– διάβασαν το κείμενο του Σωματείου Ελλήνων Ηθοποιών. Ένα πρωτόγνωρο κύμα εντός και εκτός του καλλιτεχνικού κόσμου σάρωσε το επιχειρούμενο ξέπλυμα και οδήγησε στην έφεση της εισαγγελέα. Η δίκη θα ξαναγίνει εξολοκλήρου στο Εφετείο. Αυτό που μάθαμε από την πρωτόδικη απόφαση είναι ότι το σύστημα πίσω από τον Λιγνάδη δεν είναι ανίκητο. Κι αυτό που γνωρίζαμε από πριν είναι ότι οι μάχες απέναντι σε ένα τέτοιο σύστημα κερδίζονται με πολύ αγώνα, που δεν πρέπει να σταματήσει από τώρα και έως την ετυμηγορία του Εφετείου. Το χρωστάμε στα εκατοντάδες ανώνυμα και επώνυμα θύματα.

Στάθης Παΐζης

Συντροφικές διακοπές και «ανάσες» ζωής

T

o Camping Αναιρέσεις επέστρεψε, από την Παρασκευή 22 Ιουλίου, για 14η χρονιά. Φέτος, στον φιλόξενο χώρο του Βαρικού Πιερίας. Ξεκίνησε δυναμικά, με τον χώρο ήδη από την πρώτη μέρα να γεμίζει με πολλές σκηνές και κατασκηνωτές και με την εναρκτήρια συνέλευση να αποφασίζει για την καθημερινή ζωή τις ερχόμενες δέκα ημέρες, ενώ το βράδυ έγινε το πάρτι καλωσορίσματος. Το Σάββατο 23/7 πραγματοποιήθηκε η πρώτη εκδήλωση, όπου παρέα με τον VoxPopuli έγινε συζήτηση για τα ρεύματα της νεολαίας σήμερα στη μουσική σκηνή, ενώ ακολούθησε παραδοσιακό γλέντι. Την Κυριακή 24/7 αντιπροσωπεία του ΝΑΡ και της νΚΑ βρέθηκε στην κινητοποίηση στα Άγραφα ενάντια στην τοποθέτηση ανεμογεννητριών και το βράδυ επισκεφθήκαμε την παράστα-

ση Ηλέκτρα του Ευριπίδη στο αρχαίο θέατρο Δίον. Τα επόμενα βράδια ακολούθησε θερινό σινεμά στην αμμουδιά, με τις ταινίες 120 Χτύποι Το Λεπτό (120bpm) και Ο Άνεμος Χορεύει Το Κριθάρι, καθώς και διοργάνωση βραδιάς DnD. Την Τρίτη 26/7 πραγματοποιήθηκε συζήτηση για την Παρισινή Κομμούνα. Το πρωί της Τετάρτης ξεκίνησε η πεζοπορία στις όμορφες βουνοκορφές του Ολύμπου και το βράδυ με την επιστροφή στο κάμπινγκ έγινε η προβολή της ταινίας Princess Mononoke. Ακολούθησε την επόμενη μέρα η συζήτηση-αφιέρωμα στους αγώνες του φοιτητικού κινήματος και το βράδυ χορέψαμε κάτω από τους ηλεκτρονικούς ήχους του DJ Cayetano στην παραλία μέχρι το πρωί. Την Παρασκευή 29/7 στο επίκεντρο βρέθηκε η συζήτηση για τα 100 χρόνια από τη Μικρασιατική καταστροφή, ενώ ακολούθησε γλέντι με τους Banda Entopica.

Πολύ γεμάτο είναι και το τελευταίο διήμερο του κάμπινγκ. Το Σάββατο (30/7) θα πραγματοποιηθεί ο ιστορικός περίπατος στην περιοχή του Λιτόχωρου, ενώ θα ακολουθήσει η κεντρική εκδήλωση του ΝΑΡ και της νΚΑ στο θεατράκι της περιοχής. Τέλος, την Κυριακή (31/7) θα γίνει συζήτηση για τον ελεύθερο χρόνο και τα δικαιώματα των εργαζομένων, ενώ θα ακολουθήσει το αποχαιρετιστήριο πάρτι. Η αναχώρηση θα γίνει τη Δευτέρα (1/8), με τις καλύτερες αναμνήσεις και εμπειρίες, γεμάτοι ξεκούραση.

Κίνηση ιδεών

21

ΣΑΒΒΑΤΟ 30 - ΚΥΡΙΑΚΗ 31 ΙΟΥΛΙΟΥ 2022

Επιμέλεια: Βασίλης Μπρούμας

ΣΧΟΛΙΟ

Ο Ευτύχης Μπιτσάκης για τους επιστήμονες και τον πόλεμο Σύμφωνα με τον Ευτύχη Μπιτσάκη, στον «αιώνα των επιστημών» οι πόλεμοι γίνονται πλέον με τη χρήση επιστημονικών επιτευγμάτων. Μπορεί η ευθύνη να ανήκει, σε τελευταία ανάλυση, στους πολιτικούς και τους στρατιωτικούς, όμως υπάρχει και η ευθύνη των επιστημόνων, η οποία είναι έμμεση αλλά υπαρκτή.

Π

ριν λίγο καιρό πληροφορηθήκαμε ότι τέσσερα ελληνικά κέντρα έρευνας θα συμμετέχουν σε πρόγραμμα του ΝΑΤΟ. Τι καλό, αισιόδοξο κι ελπιδοφόρο μπορεί να υπόσχεται κάτι τέτοιο; Για μια ακόμη φορά, τίθεται το πρόβλημα του ρόλου και της ηθικής ευθύνης των επιστημόνων στη σύγχρονη καπιταλιστική κοινωνία. Ο Ευτύχης Μπιτσάκης στο συνολικό έργο του, με συχνή αναφορά στα τραγικά ιστορικά γεγονότα του τέλους του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, με τον βομβαρδισμό της Χιροσίμα και του Ναγκασάκι, και στα πιο σύγχρονα, με τους βομβαρδισμούς της πρώην Γιουγκοσλαβίας και του Ιράκ, αλλά και με αφορμή τους κινδύνους από τις σύγχρονες εξελίξεις στην επιστήμη (πυρηνική φυσική, βιολογία, βιοτεχνολογία, χημεία, γενετική κ.λπ.), έχει πολλές φορές επισημάνει την ανάγκη κοινωνικού ελέγχου στις επιστημονικές έρευνες και την ανάπτυξη της συνείδησης ότι ζούμε σε έναν πεπερασμένο και εύθραυστο πλανήτη, με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Σήμερα κυριαρχεί ο πολεμικός καπιταλισμός, λέει ο Ευτύχης Μπιτσάκης, μέσα από το βιβλίο του Οι θύελλες της προόδου και μιλώντας εξ αφορμής αυτού. Η γη κατοικείται από ανθρώπινα όντα κατά βάση ξένα, αλλά και εχθρικά μεταξύ τους. Σήμερα: αποξένωση, αλλοτρίωση, πόλεμος όλων εναντίον όλων. Στον καπιταλισμό κυριαρχεί η γενικευμένη εμπορευματική παραγωγή. Εμπόρευμα: σήμα κατατεθέν του καπιταλισμού. Σήμα ανεξίτηλο στην αιματοβαμμένη σημαία του. Ο καπιταλισμός αναπτύχθηκε με τον ξεριζωμό των αγροτικών πληθυσμών, με τους αποικιοκρατικούς πολέμους, με τη σφαγή, την εξόντωση των ιθαγενών πληθυσμών και με τη λεηλασία του πλούτου τους. Με τους αδιάκοπους πολέμους και την αλληλοσφαγή των λαών της Ευρώπης, και, φυσικά, με την εκμετάλλευση του νεότερου προλεταριάτου. Οι επιστήμονες-ερευνητές είναι όλο και λιγότερο ελεύθεροι απ’ ό,τι παλαιότερα, στην περίοδο που κυριαρχούσε η ατομική έρευνα. Η επιστήμη συνδέεται όλο και πιο οργανικά, όχι μόνο με τη βιομηχανική παραγωγή και με τους πολέμους, αλλά και με τη γεωργική παραγωγή, είτε προς το καλύτερο, είτε προς το χειρότερο. Δεν είναι μόνο οι εργάτες που αποξενώνονται από το προϊόν της εργασίας τους. Το προϊόν της επιστήμης, κατά κανόνα, αποξενώνεται από τον δημιουργό του. Αξιοποιείται προς το καλύτερο ή προς το

Η ΕΕ εξελίσσεται σε αδύναμο κρίκο...

χειρότερο από το κράτος, τη βιομηχανία, τις επιχειρήσεις, ως εμπόρευμα. Ακραίες περιπτώσεις, η χρησιμοποίηση της πυρηνικής ενέργειας για τον πόλεμο, η καταστροφική για το μέλλον χρησιμοποίηση των γεωργικών φαρμάκων, οι πρόοδοι της γενετικής για την παραγωγή μεταλλαγμένων, της χημείας για δημιουργία ουσιών για πολεμική χρήση κ.λπ. Στον «αιώνα των επιστημών», οι πόλεμοι γίνονται πλέον με τη χρήση επιστημονικών επιτευγμάτων (όπλα, μηχανήματα, χημικά, βιολογικά και πυρηνικά όπλα). Η ευθύνη ανήκει, σε τελευταία ανάλυση, στους πολιτικούς και τους στρατιωτικούς. Η ευθύνη των επιστημόνων είναι έμμεση, αλλά υπαρκτή. Επιστήμονες όπως ο Αϊνστάιν, ο Ράσελ, ο Ζολιό Κιουρί, ο Μπέρναλ και πολλοί

τικοί πολίτες. Όμως για το ευρύ κοινό, στο κίνημα αυτό τον βασικό ρόλο τον έπαιξαν οι αριστεροί και οι κομμουνιστές και επίσης το κίνημα αυτό υποστηρίχθηκε από τις χώρες του υπαρκτού σοσιαλισμού. Το κίνημα της ειρήνης δεν ήταν στενά πολιτικό. Όμως, γενικά, επικρατούσε μια διάχυτη αντίληψη ότι το πρόβλημα του τέλους του πολέμου και της κοινωνικής ευημερίας θα λυθεί μόνο στα πλαίσια της παγκόσμιας σοσιαλιστικής κοινότητας. Το κίνημα αυτό χαρακτηριζόταν από μια συνολική αισιοδοξία. Όπως γράφει ο γνωστός Γάλλος χριστιανοπερσοναλιστής, Ζαν Λακρουά, οι μαρξιστές χαρακτηρίζονται από μια έλλογη αισιοδοξία, αγωνιζόμενοι για μια κοινωνία, όπου ο άνθρωπος θα είναι προς άνθρωπο φίλος. Σήμερα, παρ’ όλα όσα, το κίνημα της ειρήνης περνά μια Με βάση τις σημερινές επιστήμες περίοδο παρακμής. Το σοσιτου ανθρώπου, δεν υπάρχει αλιστικό στρατόπεδο έχει καταρρεύσει σχεδόν συνολικά. Οι ανθρωπολογικό εμπόδιο για προοπτικές για μια κοινωνία μια κοινωνία ειρήνης ειρήνης και αλληλεγγύης φαίνονται ουτοπικές. Γενικά, περνάμε μια περίοδο κυριαρχίας άλλοι, αγωνίστηκαν για την κατάργηση του πολεμικού καπιταλισμού. Όμως η των πυρηνικών και για την ανθρωπιστιμαρξιστική θεωρία μπορεί να εξηγήσει κή αξιοποίηση των δυνατοτήτων της επιτην πρακτική αποτυχία, με βάση τις αντιστημονικής έρευνας. Ο μη κομμουνιστής κειμενικές συνθήκες, τις ανεπάρκειες Ράσελ είχε δηλώσει κάποτε ότι προτιμά και τις στρεβλώσεις της επαναστατικής να γίνει «κόκκινος», παρά να ψηθεί από πρωτοπορίας και μπορεί να θεμελιώσει κάποια πυρηνική βόμβα. την αισιοδοξία της. Κι ακόμα, με βάση Το μεταπολεμικό κίνημα της ειτις σημερινές επιστήμες του ανθρώπου, ρήνης ήταν ένα ευρύ, παγκόσμιο κίδεν υπάρχει ανθρωπολογικό εμπόδιο για νημα, στο οποίο μετείχαν, εκτός από μια κοινωνία ειρήνης, κοινής προσπάθεικομμουνιστές, ανθρωπιστές, ειρηνόας και αλληλεγγύης. Συνεπώς, η έλλογη φιλοι, θρησκευόμενοι, επιστήμονες, αισιοδοξία των μαρξιστών, έχει επιστηκαλλιτέχνες και γενικότερα προοδευμονικό θεμέλιο.

Ενώ το στρατιωτικό πεδίο του πολέμου τοποθετείται στην Ουκρανία, με τις τεράστιες καταστροφές και απώλειες σε ανθρώπινο δυναμικό Ουκρανών, αλλά και Ρώσων, ένα άλλο πεδίο πολέμου, οικονομικό και ενεργειακό, τοποθετείται κυρίως στην Ευρώπη. Οι περίφημες κυρώσεις που επέβαλαν στη Ρωσία οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τελικά στρέφονται εναντίον των χωρών τους και πρώτιστα εναντίον των λαών τους. Το κρύο, η ακρίβεια, η πείνα, η ανασφάλεια πλήττουν ήδη οδυνηρά τα φτωχότερα στρώματα των χωρών της ΕΕ και ιδιαίτερα του ευρωπαϊκού Νότου. Οι κυρώσεις, αντίθετα, δεν πλήττουν τον Πούτιν, που με την άνοδο τιμής πετρελαίου και φυσικού αερίου και την τεράστια ζήτησή τους από την ενεργοβόρα Κίνα, την Ινδία και άλλες χώρες των BRICS, όπου συμμετέχει ήδη η μισή ανθρωπότητα, έχει αυξήσει τα έσοδα της Ρωσίας πάνω από τη χρυσή εποχή ακμής της ΕΣΣΔ. Φυσικά, οι ΗΠΑ δεν πρόκειται να συναινέσουν σε ένα σχετικά σύντομο τερματισμό του πολέμου. Αντίθετα, θα επιδιώκουν την κατά το δυνατόν παράτασή του, για να αποδυναμώνεται άμεσα η Ρωσία και έμμεσα ο βασικός της εταίρος, η Κίνα, ώστε να αυξάνονται οι εξαγωγές των ΗΠΑ στην Ευρώπη και απανταχού στον κόσμο, αλλά και να προωθούνται τα αυτοκρατορικά της οικουμενικά σχέδια. Χαμένη σε αυτήν την ανορθολογική και απάνθρωπη διελκυστίνδα είναι σαφώς η Ευρώπη, οι λαοί της πάνω από όλα, αλλά και η καπιταλιστική οικονομία της, που παρά τη φορολογική αφαίμαξη των πολιτών, την ασυδοσία στον καθορισμό των τιμών, τις φορολογικές απαλλαγές, δυσχεραίνεται στη λειτουργία και στην κερδοφορία της με τις αντικυρώσεις που επιβάλλουν οι Ρώσοι. Άμεσα και έμμεσα η λαϊκή δυσαρέσκεια ήδη εκδηλώνεται, με πρώτα θύματα τον Τζόνσον και τον Ντράγκι, ενώ και ο Σολτς και άλλοι ήδη πρέπει να νιώθουν την καρέκλα τους να τρίζει από τον επερχόμενο λαϊκό σεισμό... Δημήτρης Γρηγορόπουλος

22

ΣΑΒΒΑΤΟ 30 - ΚΥΡΙΑΚΗ 31 ΙΟΥΛΙΟΥ 2022

Βασίλης Τσιράκης

«Ο ERTFLIX

Ταινίες για τις μέρες του Αυγούστου ▸ Προτάσεις Η μεγάλη επιστροφή Για τον σκηνοθέτη της ταινίας Ζανγκ Γιμού γράψαμε στο προηγούμενο φύλλο του Πριν, με αφορμή τη νέα του ταινία Η χαμένη σκηνή. Η Μεγάλη επιστροφή μας γυρίζει στην εποχή της πολιτιστικής επανάστασης, όπου ένας διανοούμενος στέλνεται εξορία σε στρατόπεδο συγκέντρωσης. Το γεγονός θα δημιουργήσει πολλά εμπόδια στην κόρη του, η οποία θεωρείται μεγάλο ταλέντο στον χορό και έχει ως όνειρο ζωής να γίνει μπαλαρίνα. Έτσι, όταν ο πατέρας της δραπετεύει, αυτή τον καταδίδει στο κόμμα. Από την προδοσία στη μετάνοια και στο μεγαλείο της συγχώρεσης. Στους διαδρόμους Για την ταινία του Τόμας Στούμπερ ξαναγράψαμε στο Πριν, στο αφιέρωμα για την εργασία στον κινηματογράφο. Στην ταινία ο εσωστρεφής Κρίστιαν πιάνει δουλειά σε σούπερ μάρκετ, όπου θα γνωρίσει τη Μάριον και θα ανακαλύψει την αγάπη, τη φιλία, αλλά και θα δει τους συναδέλφους του να καταναλώνουν παράνομα τα ληγμένα τρόφιμα. Ώσπου μια μέρα η Μάριον δεν εμφανίζεται στη δουλειά της. Ο αγώνας για επιβίωση και οι ανθρώπινες σχέσεις στον σύγχρονο καπιταλισμό. Ένας Χωρισμός Μετά τον χωρισμό τους, η μεν Σιμίν επιστρέφει στους γονείς της, ενώ ο Ναντέρ αναγκάζεται να προσλάβει τη Ραζιέ, μία φτωχή γυναίκα, για να προσέχει τον πατέρα του. Όμως η Ραζιέ έχει πιάσει δουλειά κρυφά από τον άνεργο σύζυγο της, ενώ αποκρύπτει και από τον Ναντέρ το γεγονός πως είναι έγκυος. Οι ανθρώπινες σχέσεις και ο θεσμός της οικογένειας σε μια θεοκρατική κοινωνία, στην ταινία που καταξίωσε τον Φαραντί στο παγκόσμιο κινηματογραφικό στερέωμα.

B.T.

χι, δεν θεωρώ την Επίδαυρο το σημαντικότερο θέατρο του κόσμου. Δεν ήταν όνειρό μου — καθόλου. Δεν νιώθω έτσι. Δεν είχα αυτή την επιθυμία. Είμαι όμως περίεργος να δω πώς λειτουργεί». Η παραπάνω δήλωση του Τσέζαρις Γκραουζίνις έγινε πριν δέκα ακριβώς χρόνια, λίγο πριν την πρώτη του εμφάνιση στην Επίδαυρο με την τραγωδία Οιδίπους Τύραννος του Σοφοκλή, παράσταση που είχε γνωρίσει την αποδοχή της κριτικής και την οποία είχαμε την τύχη να παρακολουθήσουμε τότε. Ενώ συνεχίζει: «Δεν υπάρχει κανένας να μας πει πώς πρέπει να ανεβαίνει το αρχαίο δράμα. Σε ό,τι με αφορά, δεν θα χρησιμοποιούσα ποτέ γυμνά σώματα, παιδιά και ζώα. Το βρίσκω παράξενο και γελοίο. Αλλά ως εκεί. Εκ προοιμίου είναι όλα ανοιχτά. Απλώς τους κανόνες τους καταλαβαίνεις, όταν συνειδητοποιείς ότι κάποια πράγματα δεν γίνονται εκεί μέσα, σαν άγραφοι κανόνες […]. Δεν κρύβομαι πίσω από τεχνικά και τεχνολογικά κόλπα. Έτσι μ’ αρέσει το θέατρο». Πέντε χρόνια αργότερα, όταν σε παραγωγή του ΚΘΒΕ θα παρουσιάσει τη Ρώσικη επανάσταση, παράσταση από την οποία κάποιοι επίσημοι αποχώρησαν επιδεικτικά, θα γράψει στο σημείωμα του σκηνοθέτη: «Δημιουργώντας μια παράσταση με θέμα τη μεγάλη σοσιαλιστική ρώσικη επανάσταση, ερχόμαστε αντιμέτωποι με μια πρόκληση: να εξετάσουμε και να επανεξετάσουμε τα πιο όμορφα (και πιο σπάνια σήμερα) χαρακτηριστικά του ανθρώπου — τον ενθουσιασμό και την πίστη ότι μια καλύτερη κοινωνική οργάνωση του παράλογου σύγχρονου κόσμου μας είναι εφικτή. Οπλισμένοι με γλυκόπικρη ειρωνεία, που ίσως μας οδηγήσει στη σφαιρικότερη αντίληψη της κατάστασης των πραγμάτων». Η φετινή παράσταση της Αντιγόνης, σε μετάφραση Γιώργου Μπλάνα και σκηνογραφία Κένι Μακ Λέλαν, είναι μια παράσταση για όλους, μυημένους και μη. Ο Γκραουζίνις, αποφεύγοντας τον εντυπωσιασμό, τη μεγαλοστομία και τον μελοδραματισμό, αναδεικνύει ακέραιους τους στοχασμούς της αρχαίας τραγωδίας, χωρίς να επιχειρεί να τους επικαιροποιήσει επιτηδευμένα, χαϊδεύοντας έτσι με τεχνητό τρόπο τα αυτιά του κοινού. Οι ερμηνείες, ανεπιτήδευτες, χωρίς επίδειξη των υποκριτικών ικανοτήτων των ηθοποιών, τα κοστού-

Πολιτισμός Επίκαιρη και αισθητικά ανατρεπτική η θεατρική μεταφορά της σπουδαίας αντιπολεμικής τραγωδίας από τον καταξιωμένο Λιθουανό σκηνοθέτη, Μια παράσταση για όλους, μυημένους και μη.

Η Αντιγόνη του Σοφοκλή δια χειρός Τσέζαρις Γκραουζίνις

μια σύγχρονα και τα μπορεί να γίνει τύραννος σκηνικά λιτά, αποτεχωρίς μια Αντιγόνη, λούμενα από μερικές και οι δυο τους, δεν θα σπασμένες (τρίποδες) μπορούσαν να είναι αυΟ Γκραουζίνις καρέκλες και ένα γιορ-τοί που είναι, χωρίς τους επιχειρεί να φωτίσει επ τινό τραπέζι που στήνεπολίτες μιας Θήβας, την διαφορετικές πτυχές επ ται και διαλύεται κατά τη επαύριο ενός πολέμου». σης, διάρκεια της παράστασης, Ωστόσο, κατά τη γνώμη της ανταρσίας μας ενώ ο ζεϊμπέκικος χορόςς του μας, το ποιο σημαντικό είναι της Αντιγόνης ορντεη οπ Χορού, συνοδεία ακορντεοπτική από την οποία βλέαπέναντι στην ού, ως πει ο σκηνοθέτης τη στάση της όν, βιολιού και νταουλιού, » είναι Αντιγό «νεωτεριστικό εύρημα» Αντιγόνης στην τραγωδία του εξουσία Σοφοκλ απόλυτα επιτυχημένο και ενΣοφοκλή, οπτική που διατρέχει ως κόκκ σωματώνεται πλήρως, κατά τη κόκκινη κλωστή τη σκηνοθεσία του α γνώμη μας, στην όλη φιλοσοφία από την αρχή ως το τέλος της παράσ της σκηνοθεσίας. παράστασης. «Η απόφασή της ον σκηνοθέ[της Αντιγ Αλλά ας αφήσουμε τον Αντιγόνης] να εναντιωθεί στην Το σκεπτικό αυθαιρεσ τη να μιλήσει ο ίδιος: «Το αυθαιρεσία της εξουσίας μας προρφώθηκε με καλεί συμ της παράστασης διαμορφώθηκε συμπάθεια και θαυμασμό. σει ποιητικά Όμως, αυ στόχο να αντικατοπτρίσει αυτή είναι μία μόνο από γματικότητα τις πράξε την τρέχουσα νέα πραγματικότητα πράξεις της Αντιγόνης που καας και, υπό ταγράφει ο Σοφοκλής. Κι ακόμα της ζωής της κοινωνίας α αναστοχαπερισσότε αυτό το νέο πρίσμα, να περισσότερο, αυτή η μεγαλειώδης στεί και να εξερευνήσει τις έννοιες πράξη δεν είναι αυτοσκοπός για την του αρχαίου δράματος, καθώς και Αντιγόνη. Η τελετουργία της ταφής να εδραιώσει την επικοινωνία με είναι για εκείνη ένα μέσο για να το κοινό όχι μόνο σε αισθητικό ή πετύχει και κάτι άλλο. Όταν έχεις πνευματικό αλλά και σε συναισθηαυτό υπόψιν, η ιστορία περιπλέκεματικό επίπεδο». Συνεχίζει με την ται και γίνεται πιο ενδιαφέρουσα παρακάτω θέση, που θα μπορούσε και προκλητική. Ο χαρακτήρας και να ήταν και ένα σχόλιο επάνω στη τα κίνητρα αλλάζουν, μετακινούδιαμάχη στα μέσα κοινωνικής δινται διαρκώς, καθώς αναπτύσσεκτύωσης, σχετικά με το σύνθημα ται η τραγωδία {...}. Και βέβαια, που λάνσαρε στο μπλουζάκι του με μετά την απόγνωση που βιώσαμε αναφορά στον Κρέοντα γνωστός τον περασμένο χειμώνα, η Αντιγόηθοποιός. «Στις πρόβες μας αντινη αυτού του καλοκαιριού σίγουρα μετωπίζουμε την Αντιγόνη σαν μία θα μας αγγίξει διαφορετικά από από εμάς. Κάνουμε μια παράσταμια Αντιγόνη του επόμενου καλοκαιση για μια Αντιγόνη που δεν μπορεί ριού, μετά τις καινούριες απογοηνα υπάρξει δίχως έναν Κρέοντα, τεύσεις που θα κομίσει ο επόμενος όπως και κανένας Κρέοντας δεν χειμώνας».

Πολιτισμός

ΣΑΒΒΑΤΟ 30 - ΚΥΡΙΑΚΗ 31 ΙΟΥΛΙΟΥ 2022

23

Γιάννης Χαλκιαδάκης τραγουδοποιός Συνέντευξη στη Λίτσα Φρυδά

«Ο πολιτισμός μπορεί να βοηθήσει στη διαμόρφωση της λαϊκής συνείδησης, όταν συνταξιδεύει μέσα το καμίνι της ταξικής πάλης, ενάντια σε κάθε μορφή εκμετάλλευσης», λέει στο Πριν, ο παραμυθάς-τραγουδοποιός Γιάννης Χαλκιαδάκης. Πιστεύει πως «οι δημιουργοί θα πρέπει να ανοίγουν δρόμους στον νου των ανθρώπων» και ότι «υποχρεούνται να παίρνουν ξεκάθαρη θέση» στα ζητήματα που απασχολούν την κοινωνία.

▶ Προέρχεσαι από έναν επαγγελματικό χώρο που δεν σχετίζεται με τη μουσική. Μπήκες στη δισκογραφία στα 58 σου. Ήταν η πρώτη φορά που ασχολήθηκες με τη μουσική και τι σε ώθησε προς αυτήν την κατεύθυνση;

Πολιτισμός είναι η αντίσταση στην καπιταλιστική βαρβαρότητα

Είναι αλήθεια ότι το βιοποριστικό μου επάγγελμα δεν έχει καμιά σχέση με την τέχνη. Αντίθετα, θα έλεγα, διαμορφώνει σκληρούς χαρακτήρες και δεν διέπεται από ευαισθησία. Η αστική δικαιοσύνη είναι δικαιοσύνη του ισχυρού και κατά συνέπεια πολλές φορές άδικη. Όταν, λοιπόν, σαν λειτουργός της εντέλλεσαι να υλοποιήσεις μιαν απόφαση, ακόμη κι αν είναι δίκαιη, έρχεσαι αντιμέτωπος με τον χαμένο. Πρωτίστως, όμως, με τον εαυτό σου. Αυτή η εσωτερική «διαμάχη» σε γονατίζει ώρες ώρες. Τότε, λοιπόν, για να παραμείνεις όρθιος, ψάχνεις να βρεις διέξοδο. Προσωπικά, την βρήκα στη στιχουργική και στη μουσική, με τις οποίες είχα μια «ερωτική σχέση» από μικρός. Ήταν η όαση και το φως στις σκοτεινές μου στιγμές. Με ηρεμούσαν και με βελτίωναν. Ναι, καθυστέρησα πολύ να μπω στη δισκογραφία, κυρίως επειδή οι προτεραιότητες στη ζωή μου ήταν άλλες. Να επιβιώσει η οικογένεια, να μεγαλώσουν τα παιδιά, το σχήμα, το κίνημα, η οργάνωση. Φοβόμουν όμως αρκετά και την έκθεση. Είχα τις ανασφάλειές μου και σχεδόν καθόλου από αυτό που λέμε «καλλιτεχνική αυτοπεποίθηση». Όμως, κάποια στιγμή, κάτι σαν να με ξύπνησε και με μιας οι όποιες αναστολές εξανεμίστηκαν. Καλώς, κακώς, ο χρόνος θα δείξει. ▶ Είσαι στιχουργός, συνθέτης και ερμηνευτής των τραγουδιών σου. Ποιες είναι για σένα οι πηγές αναζήτησης και έμπνευσης; Από πού αντλείς τη θεματολογία σου;

Τετριμμένο θα μου πεις, αλλά «η έμπνευση είναι ένα θεριό δεν το ζητάς, σε βρίσκει, γι’ αυτό της μέρας το φευγιό μοιάζει με καταδίκη», όπως λέω σε ένα τραγούδι. Η απογοήτευση και η θλίψη που αυτή κουβαλάει, οι μικρές μικρές νίκες ατομικά και συλλογικά και οι χαρές που αυτές δίνουν, η μοναξιά, ο έρωτας, η ελπίδα, το ζητούμενο ενός πανανθρώπινου μέλλοντος, ο θάνατος, η ζωή, ένας δρόμος που γεμίζει πανό και φωνές, ένα έξυπνο σύνθημα στον τοίχο, ένας μετανάστης σκυθρωπός και πολλά καθημερινά ακόμη είναι η θάλασσα που ψαρεύω. Πάνω σε αυτό το αρμένισμα βρίσκω τα λόγια στα τραγούδια μου, μιας και ο λόγος παίζει για μένα τον πρωτεύοντα ρόλο. Μετά έρχονται οι νότες που ντύνουν τα λόγια με τη μελωδία τους. ▶ Η μουσική σου έχει τις ρίζες της στην παραδοσιακή μουσική του νησιού σου, της Κρήτης, διακρίνεται όμως από

στοιχεία. Πιστεύεις ότι ο λαϊκός στο πολιτισμός μπορεί να δημιουργήσει π σήμερα αντιστάσεις ή να σ διαμορφώσει συνειδήσεις, στο δ πλαίσιο ενός εκμεταλλευτικού συστήματος που συνθλίβει;

Φυσικά και ο πολιτισμός μπορεί να βοηθήσει στη διαμόρφωση της λαϊκής συνείδησης σε ένα βαθμό, όταν αυτός συνταξιδεύει μες το καμίνι της ταξικής πάλης ενάντια σε κάθε μορφή εκμετάλλευσης. Οι σημερινές συνθήκες βοηθούν να γεννηθούν πολιτικά τραγούδια. Όχι δεικτικά, αλλά με μια νέα προσέγγιδ ση. η Μέσα από ένα, ας πούμε, φαινομενικά ερωτικό τραγούδι μπορείς να περάσεις έντομπορ να πολιτικά μηνύματα. ένα ιδιαίτερο ύφος. Εξάλλου, τα τραγούδια Ε Αν έστω και ένας Τι είναι εκείνο που έχουν πολλές όψεις, ακροατής νιώσει κάτι διαμορφώνει αυτό αλλά και διαφορετο ύφος; τικές αναγνώσεις, ακούγοντας ανάλογα το πώς είένα δικό μου τραγούδι, Κοίτα, η μουσική δεν σαι, όταν τα ακούς. τότε ναι, το τραγούδι έχει σύνορα και πολύ Οι δημιουργοί, μέσα περισσότερο δεν μποαπό τις δημιουργίείναι επιτυχημένο! ρεί να περικλειστεί σε ε ες τους, θα πρέπει να ένα στενό τοπικό διαμέμέανοίγουν δρόμους στον ανο ρισμα. Μου αρέσει που ου δινου ττων ανθρώπων, για απιστώνεις πως τη «δική ική μου» μένα επιπρόσθετα υποχρεούέ μουσική την διακρίνει ένα ιδιαίτερο νται να παίρνουν ξεκάθαρη θέση σε κάθεύφος. Είναι ξεκάθαρο ότι έχω έντονα τι που απασχολεί την κοινωνία. Από τον επηρεαστεί από τα παιδικά μου ακούφασισμό και την έμφυλη βία μέχρι τον σματα, όμως θέλω –δεν ξέρω αν τα καταπόλεμο, τη μετανάστευση και τις γυναιφέρνω– να γράφω απλές μελωδίες ψυχής κοκτονίες. Αδιαφορώντας για το αν θα και να τις παντρεύω και με άλλους ήχους πάψουν να είναι αρεστοί σε ένα κομμάτι διαφορετικούς, δίχως όμως να το κάνω «θαυμαστών» τους. σύνθετο όλο αυτό. Το μουσικό ύφος διαμορφώνεται κάθε φορά από τον στίχο. ▶ Είσαι σαφώς ένας πολιτικοποιημένος Να μην είναι δυσνόητο το σύνολο, αλλά άνθρωπος. Ως μουσικός συμμετέχεις ούτε και εντελώς εύπεπτο. Να κυλάει σε δράσεις με κοινωνικό χαρακτήρα, ευχάριστα, να δίνει εικόνες, τροφή για εκδηλώσεις αλληλεγγύης. Τι σημαίνει σκέψη, άλλοτε να σε ρίχνει στα τάρταρα για σένα η αλληλεγγύη στον πολιτισμό; κι άλλοτε να σε ανεβάζει στον ουρανό. Βεβαίως και συμμετέχω σε διάφορες δράΠότε να χαμογελάς και πότε να δακρύσεις που στόχο έχουν να μας βγάλουν ψυζεις ακούγοντας. Αν έστω και ένας ακροχικά από τη μιζέρια των καιρών. Σε ό,τι ατής νιώσει κάτι απ’ όλα αυτά ακούγομου ζητηθεί είμαι εκεί. Ελπίζω να είμαι ντας ένα δικό μου τραγούδι, τότε ναι, το πάντα. Ο πολιτισμός από μόνος του είναι τραγούδι είναι επιτυχημένο! Έχει αφήσει αλληλεγγύη. Ξεκινάει από τη συμπεριτο χνάρι του. φορά απέναντι στον γείτονα, στον φίλο, ▶ Αρκετά από τα κομμάτια σου στον γνωστό, στον άγνωστο, στον άνεργο που του κόψανε το φως, στον μετανάστη εμπεριέχουν πολιτικά και κοινωνικά

στα φανάρια, στον σύντροφο, στον συνάδελφο, στον οφειλέτη μιας τράπεζας και περνάει μέσα από τη συλλογικότητα και τον αγώνα ενάντια σε ό,τι μας κατατρώει τα σωθικά. Η ίδια η αντίσταση στην καπιταλιστική βαρβαρότητα είναι πολιτισμός. Ο εργατικός πολιτισμός είναι η βάση της αλληλεγγύης. Δεν αρκεί να υπάρχει μονάχα μέσα σε οργανωτικές διαδικασίες, είναι αναγκαίο να διαχυθεί από τους κοινωνούς του παντού. Σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής μας. Αυτό είναι ένα επιπρόσθετο καθήκον για όλους του καλλιτέχνες που έχουν μια στοιχειώδη εργατική συνείδηση. Αλλοίμονο, αν η τέχνη, στην όποια της μορφή, και ο δημιουργός βρίσκονται έξω από αυτό. ▶ Εκτός από τα τραγούδια σου έχεις γράψει και ένα παραμύθι για παιδιά Η 5η θάλασσα κι ο βασιλιάς ασημένιος, κάτι που δικαιώνει πλήρως τον τίτλο του δεύτερου δίσκου σου. Ποια μηνύματα θέλησες να περάσεις μ’ αυτό το παραμύθι στα παιδιά;

Πολλά παραμύθια έχω γράψει, απλά αυτό είναι το πρώτο που πήρε τον δρόμο του τυπογραφείου. Χρόνια τώρα μου άρεσε να βάζω τη φαντασία μου στην υπηρεσία των παιδιών. Το υπό έκδοση παραμύθι πραγματεύεται τη ζωή στη θάλασσα. Πιστεύω πως, με έναν ιδιαίτερο (όχι δασκαλίστικο) τρόπο, στέλνει τα μηνύματά του και νομίζω είναι αρκετά. Αρχής γενομένης με τις ιδέες της Δημοκρατίας, της συντροφικότητας, της ισοτιμίας, της συμμετοχής των γυναικών στη λήψη των αποφάσεων, της δυναμικής του πολιτισμού στην καθημερινότητα, της αναγκαιότητας στη δωρεάν υγεία και παιδεία για όλους, της εναντίωσης στη μιλιταριστική λογική και στον πόλεμο, της Ειρήνης, της Ελευθερίας, της μετανάστευσης και τέλος της ελπίδας για έναν καλύτερο κόσμο. ▶ Τι να περιμένουμε για τη συνέχεια;

Βρίσκομαι στο στούντιο, ετοιμάζοντας τον επόμενο δίσκο μου, που θα έχει τον τίτλο Συμπόσιο και θα αποτελείται από 11 τραγούδια, είναι σχεδόν έτοιμος, που σημαίνει ότι χρειάζονται κάποιοι μήνες ακόμη για να ολοκληρωθεί. Επίσης, βρίσκομαι στην εικονογράφηση του δεύτερου παραμυθιού, που θα έχει τίτλο Το χιονισμένο λιβάδι. Την εικονογράφηση και σε αυτό θα κάνει η εκπληκτική Μαιρηλία Φωτιάδου. Αυτό το διάστημα επεξεργάζομαι τις μουσικές ενός κρυφού μου πόθου. Ενός δίσκου με αμιγώς πολιτικά τραγούδια, φτιαγμένα με τον τρόπο που προσωπικά φαντάζομαι το σύγχρονο πολιτικό τραγούδι, τόσο στο επίπεδο του στίχου όσο και της μουσικής. Μην περιμένουν, λοιπόν, οι φίλοι ούτε δεικτικό στίχο αλλά ούτε και εμβατηριακές μελωδίες.

24

∆ιεθνή

ΣΑΒΒΑΤΟ 30 - ΚΥΡΙΑΚΗ 31 ΙΟΥΛΙΟΥ 2022

περισκ πιο «Θα μπορούσαν οι απεργίες και ο πληθωρισμός να πυροδοτήσουν μια παγκόσμια αναγέννηση του οργανωμένου συνδικαλισμού;», αναρωτιόταν πρόσφατη ανάλυση του πρακτορείου Reuters. Όχι τυχαία, φυσικά. Με τις απεργίες να πολλαπλασιάζονται σε χώρες της Ευρώπης και τη Βρετανία, όπως και στις ΗΠΑ, κάτι φαίνεται να συμβαίνει. Ελπιδοφόρο και απειλητικό.

Σε τροχιά σύγκρουσης ΗΠΑ-Κίνα Με το δάχτυλο κοντά στη σκανδάλη βρίσκονται Κίνα και ΗΠΑ, με αφορμή την πρόθεση της προέδρου της αμερικανικής βουλής, Νάνσι Πελόζι, να επισκεφθεί την Ταϊβάν τον Αύγουστο. «Στην περίπτωση που οι ΗΠΑ αποφασίσουν να ακολουθήσουν τον δικό τους δρόμο, ο κινεζικός στρατός δεν πρόκειται να μείνει αμέτοχος και να παρακολουθεί και θα αναπτύξει οπωσδήποτε ισχυρή δράση προκειμένου να αποτρέψει την ανάμιξη οποιασδήποτε εξωτερικής δύναμης», δήλωσε ο εκπρόσωπος του κινεζικού υπουργείου Άμυνας. «Όποιος παίζει με τη φωτιά θα καεί», είπε και ο Σι Τζινπίνγκ στον Τζο Μπάιντεν, στην τηλεδιάσκεψη που είχαν. Από την πλευρά του, το Πεντάγωνο διαμήνυσε ότι θα παρέχει πλήρη ασφάλεια στην Πελόζι σε περίπτωση που αποφασίσει να ταξιδέψει στην Ταϊβάν, ενώ αναπτύσσει ήδη ισχυρές δυνάμεις στην περιοχή. Λέτε ο Αύγουστος να επιφυλάσσει «θερμό επεισόδιο»;

Όχι στις ΗΠΑ, όχι και στο Ιράν Ο Μοκτάντα αλ-Σαντρ και το κίνημά του αποτελούν σήμερα την πιο συγκροτημένη κοινωνική και πολιτική δύναμη στο Ιράκ, ενώ διαθέτουν τις περισσότερες έδρες στη βουλή (73 σε σύνολο 329) μετά τις περυσινές εκλογές. Όταν, μάλιστα, χιλιάδες οπαδοί του έσπασαν τα μπλόκα της αστυνομίας και του στρατού και εισέβαλαν στη βουλή, η οποία βρίσκεται στη σιδερόφρακτη «Πράσινη Ζώνη» της Βαγδά-

Α κόσμος νάποδα του Γιώργου Μιχαηλίδη

της, κατέστησαν σαφές ότι τίποτα δεν θα γίνει χωρίς αυτούς και ενάντια στη θέλησή τους. Η εικόνα δεν είναι τυχαία. Ο Σαντρ, άλλωστε, είναι αυτός που έχει αναλάβει να αναστηλώσει τον πληγωμένο πατριωτισμό των Ιρακινών, έχοντας τις περγαμηνές της σκληρής αντίστασης κατά των Αμερικανών, αλλά και αρνούμενος να υποταχθεί στις διαταγές της Τεχεράνης (αν και σιΐτης ο ίδιος). Ενώ, ταυτόχρονα, απευθύνεται και στην ταξική συνείδηση της φτωχολογιάς της Βαγδάτης και άλλων πόλεων.

Αφρική: «Πόλεμος» για τις σφαίρες επιρροής «Νέος Ψυχρός Πόλεμος: Ρωσία και Δύση σε αγώνα δρόμου για την επιρροή στην Αφρική», ήταν ο τίτλος ανάλυσης του Associated Press. Αφορμή ήταν οι περιοδείες που πραγματοποίησαν ταυτόχρονα –σε διαφορετικές χώρες– στη Μαύρη ήπειρο, στα τέλη Ιουλίου, ο Σεργκέι Λαβρόφ, ο Εμανουέλ Μακρόν και, εκ μέρους των ΗΠΑ, η πρέσβης τους στον ΟΗΕ και η επικεφαλής μιας υπηρεσίας που διαχειρίζεται

δισεκατομμύρισ. δολάρια «βοήθειας». Κανείς τους, μάλιστα, δεν έκανε τον κόπο να κρύψει τις προθέσεις του. Ο Λαβρόφ κάλεσε τους συνομιλητές του να απαλλαγούν από τα υπολείμματα της δυτικής αποικιοκρατίας με τη βοήθεια της Μόσχας. ο Μακρόν κατηγόρησε τη Ρωσία για τη διατροφική κρίση και τους πρόσφερε τη γαλλική συνδρομή. Ενώ οι Αμερικανοί υπογράμμισαν τα προνόμια της συμμαχίας μαζί τους. Προσθέστε και την Κίνα για να συμπληρωθεί το παζλ…

Τίποτα δεν έχει αλλάξει, τίποτα δεν είναι όπως πριν

Π

ριν λίγες εβδομάδες, όλος ο κόσμος παρακολουθούσε με ιδιαίτερο ενδιαφέρον τα γεγονότα στη Σρι Λάνκα, όπου η φτώχεια και η πείνα είχαν βγάλει τον κόσμο στον δρόμο ήδη από τον χειμώνα. Η κατάληψη του πολυτελούς προεδρικού μεγάρου από τους διαδηλωτές και οι εικόνες με τους τελευταίους να κάνουν μπάνιο στην πισίνα και να παίζουν πιάνο στο σαλόνι, όπως και οι εικόνες πυρπόλησης των οικιών του πρωθυπουργού και άλλων υπουργών της κυβέρνησης, είχαν δημιουργήσει μεγάλη εντύπωση, ενώ έτυχαν ευρείας αποδοχής από τους φτωχούς κατοίκους των υπολοίπων χωρών. Τι έχει γίνει όμως έκτοτε; Η αλήθεια είναι ότι, αν και λιγότερο εντυπωσιακή, η πορεία της εξέγερσης στη Σρι Λάνκα, μετά την αρχική παραίτηση του προέδρου και τη φυγή του από τη χώρα, έχει επίσης ενδιαφέρον. Στη θέση του, άλλωστε, τοποθετήθηκε παράνομα, με την ψήφο του κοινο-

βουλίου, ο μέχρι πρότινος πρωθυπουργός, ο οποίος ανέλαβε και τα υπουργεία Οικονομικών και Στρατιωτικών, ενώ οι περισσότεροι υπουργοί παρέμειναν, με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, στην κυβέρνηση. Στην ουσία, λοιπόν, με βάση την κοινοβουλευτική σύνθεση, κουμάντο στη χώρα εξακολουθεί να κάνει το κόμμα του πρώην προέδρου της. Μία από τις πρώτες κινήσεις της νέας κυβέρνησης ήταν μια νυχτερινή αστυνομική επιχείρηση-σκούπα στο προπύργιο των διαδηλωτών, το κατειλημμένο παραθαλάσσιο πάρκο Galle Face. Έξι σημαίνοντα πρόσωπα που πρωταγωνίστησαν στο κύμα απεργιών και διαδηλώσεων συνελήφθησαν και τους απαγορεύτηκε το δικαίωμα να ταξιδέψουν. Έπειτα, ο νέος πρόεδρος υπέγραψε την επέκταση του καθεστώτος έκτακτης ανάγκης κατά ένα μήνα. Σε πρακτικό επίπεδο, αυτό σημαίνει αυξημένες αρμοδιότητες στον στρατό και

την αστυνομία και συνέχιση της βίας εναντίον των διαδηλωτών. Η νέα ηγεσία της χώρας έχει ως άμεσο στόχο την εφαρμογή του προγράμματος του ΔΝΤ για τη Σρι Λάνκα, ώστε να εκταμιευθεί η πρώτη δόση, πράγμα που αναμένεται να φέρει ακόμα μεγαλύτερες δυσκολίες και στερήσεις για τα φτωχά στρώματα. Ταυτόχρονα, ο νέος πρόεδρος φέρεται να είναι ακραιφνής υποστηρικτής των στενών σχέσεων με τις ΗΠΑ, ενώ ο προκάτοχός του είχε πραγματοποιήσει στο παρελθόν βήματα προσέγγισης με την Κίνα. Καθόλου τυχαία, η αμερικάνικη ηγεσία χαιρέτισε την τοποθέτηση του νέου προέδρου, ενώ ταυτόχρονα ασκούσε σφοδρή κριτική στην κινεζική βοήθεια, χαρακτηρίζοντάς την αδιαφανή και επιβαρυντική για την οικονομία της Σρι Λάνκα. Θα ξαναβγεί, άραγε, ο λαός στο προσκήνιο, αυτή τη φορά σε ανώτερο επίπεδο και ως το τέλος;