μεγά-
οι πορείες
την Ελλάδα. Ειδικά στην Αθήνα, ένα ποτάμι λαού και νεολαίας ανέβηκε στην αμερικάνικη πρεσβεία, σε μια συγκλονιστική διαδήλωση που «κουραζόσουν»
να βλέπεις να περνά. Δεκάδες χιλιάδες κόσμου στον δρόμο και τα πεζοδρόμια, μπορεί να έφταναν και τις 35.000-40.000, στη μεγαλύτερη ίσως πορεία του Πολυτεχνείου των τελευταίων ετών (ανάλογη ήταν η πορεία του 2019 που ήταν όμως Κυριακή). Οι δρόμοι γέμισαν ελπίδα
και πάθος, προκαλώντας πολιτικό γεγονός με τη σφραγίδα του κινήματος, δεύτερη φορά μετά την απεργία της 9ης Νοέμβρη. Οι πορείες του Πολυτεχνείου
δεν είναι επετειακές λιτανείες, αλλά δείκτης των διαθέσεων εργαζομένων και νεολαίας, καθώς και του επιπέδου κινητοποίησης και οργάνωσης του κινήματος. Απ’ αυτή την άποψη, η φετινή πορεία αλλά και οι εκδηλώσεις του τριημέρου (βλ. σελίδα 17), κατέδειξαν πως ανεβαίνει η θερμοκρασία στην κοινωνία και πως υπάρχουν δυνατότητες για αντεπίθεση του κινήματος και για παρέμβαση της αντικαπιταλιστικής Αριστεράς. Ο κόσμος που διαδηλώνει δεν περιορίζεται στη μίζερη προοπτική μιας κυβερνητικής εναλλαγής στο ίδιο πλαίσιο, με αλλαγή του άθλιου Μητσοτάκη από άλλον διαχειριστή, αλλά προσεγγίζει την ανάγκη μιας ανατροπής της κυβέρνησης και όλης της πολιτικής κεφαλαίου, ΕΕ και ΝΑΤΟ και κάθε εκφραστή της. Έντονο ήταν το αντικυβερνητικό, αλλά και γενικότερα το αντισυστημικό και αντικαπιταλιστικό στίγμα στην πορεία της Πέμπτης. Η αντιπολεμική διάσταση, η πάλη ενάντια
στο ΝΑΤΟ, για απομάκρυνση των βάσεων κι ενάντια σε κάθε εμπλοκή στον πόλεμο στην Ουκρανία είχαν έντονη παρουσία,
ανάγκη
σε βάρος των κερδών χρωμάτισαν επίσης τη διαδήλωση, όπως και η πάλη κατά της αστυνομοκρατίας, για ελευθερία, για υπεράσπιση των δημόσιων χώρων, ενώ δυνατά ακούστηκαν και τα διαχρονικά συνθήματα για την επικαιρότητα του εξεγερτικού μηνύματος του Πολυτεχνείου. Οι χιλιάδες διαδηλωτές αψήφησαν την τρομοκρατική κινητοποίηση 5.500 ανδρών της ΕΛΑΣ, που έστειλε και ελικόπτερο να κατοπτεύει προκλητικά με προβολέα την πορεία! Μαζικά και μαχητικά ήταν τα φοιτητικά μπλοκ στην κεφαλή της πορείας, όπου ξεχώριζε η παρουσία τεσσάρων φαντάρων που διαδήλωσαν με τη στολή τους. Ακολουθούσαν πολλά σωματεία (κυρίως από τον χώρο της εκπαίδευσης και ο ΣΕΡΕΤΕ) και συλλογικότητες, όπως η Πρωτοβουλία Δικηγόρων κι εκείνη για τα Εξάρχεια, οι πολιτικές οργανώσεις της μαχόμενης Αριστεράς, με πολύ κόσμο η ΑΝΤΑΡΣΥΑ, ιδιαίτερα μαζικό φέτος το μπλοκ ΝΑΡ-νΚΑ, με συνθήματα
να κλείσει τα στόματα χιλιάδων συνταξιούχων που διαβιούν σε συνθήκες ένδειας, κλείνοντας και την… πόρτα σε κάθε συζήτηση περί επαναφοράς της 13ης-14ης σύνταξης, παρά την τεράστια έκρηξη ακρίβειας. Το παραπάνω ποσό θα λάβουν μόνο όσοι συνταξιούχοι παίρνουν σύνταξη κάτω από 800 ευρώ, ενώ χιλιάδες άλλοι θα αποκλειστούν.
από 1/1/2023 η μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά 3 ποσοστιαίες μονάδες, που εφαρμόστηκε για πρώτη φορά το 2021, κάνοντας ακόμα πιο «φθηνή» την μισθωτή εργασία. Διευκολύνονται οι εργοδότες που χρωστούν σε ασφαλιστικά ταμεία, καθώς οι μηνιαίες δόσεις των υπό ρύθμιση ασφαλιστικών οφειλών αυξάνονται από
για την «Αριστερά της ανατροπής». Στη συνέχεια πορεύονταν διαδηλωτές/τριες του αναρχικού/αντιεξουσιαστικού χώρου. Το παρών έδωσε και το ΜέΡΑ25, με σχετικά λίγο κόσμο. Τη σκυτάλη πήραν οι δυνάμεις του ΚΚΕ, με πολύ μαζική συμμετοχή και αντιιμπεριαλιστικά συνθήματα. Στο τέλος ήταν ο ΣΥΡΙΖΑ, που φέτος είχε μικρά μπλοκ, είναι φανερό πως αλλού ρίχνει το βάρος. Δύο παρατηρήσεις για το πολιτικό του στίγμα: Πρώτο, σε όλα τα πανό κυριαρχού-
σε το ζήτημα της Δημοκρατίας, αποκομμένο από οτιδήποτε άλλο, δίνοντας γραμμή συσπείρωσης «δημοκρατικών δυνάμεων». Δεύτερο, ο ΣΥΡΙΖΑ κατάφερε να περάσει από την αμερικανική πρεσβεία χωρίς να φωνάξει ούτε ένα σύνθημα κατά ΗΠΑ, ΝΑΤΟ, ιμπεριαλισμού! Στην Πάτρα, η μαζική πορεία χτυπήθηκε βάρβαρα από την αστυνομία που προχώρησε σε τέσσερις συλλήψεις, μεταξύ
σχόλησης σε πλήρους, για ένα χρόνο. Με άλλη διάταξη καταργείται έως 31/12/22 το δικαίωμα για λήψη μειωμένης σύνταξης σύμφωνα με τον νόμο 4336/2015, για όσους δημόσιους υπαλλήλους είχαν θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα τα έτη
να δώσει λύση στο πρόβλημα είναι έκδηλη! Δημοσιεύματα χαρακτηρίζουν τις «δεσμεύσεις»
των διαφόρων κρατών για το κλίμα από ανεπαρκείς έως σχέδιο πλήρους αποτυχίας· με αυτές υπολογίζεται πως η άνοδος της θερμοκρασίας του
πλανήτη θα φτάσει έως το 2100
τους 2,8 βαθμούς Κελσίου.
Το κλιματικό χάος σε αυτήν
την περίπτωση θεωρείται μη
αναστρέψιμο, καθώς είχε τεθεί ως στόχος η μέγιστη αύξηση
της θερμοκρασίας να είναι
στον 1,5 βαθμό σε σχέση με
τα προβιομηχανικά επίπεδα, με μείωση εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά 45% έως το 2030. Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, η έως τώρα υλοποίηση των στόχων όχι μόνο δεν έχει προχωρήσει αλλά τα τρέχοντα σχεδίων των κρατών οδηγούν σε αύξηση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα κατά 11% το 2030. Θερμοκρασίες ρεκόρ, άνοδος της στάθμης της θάλασσας, ερημοποίηση εκτάσεων, εξαφάνιση των ειδών πανίδας και χλωρίδας, καταστροφικές
πλημμύρες, δασικές πυρκαγιές, άμεσος κίνδυνος έλλειψης
νερού, εκτοπισμός λόγω
περιβαλλοντικής κρίσης, έξαρση πανδημιών, οι
εγκληματικές επιπτώσεις
είναι ήδη εδώ. Τα νούμερα
μιλάνε από μόνα τους. Υπό
οξεία επισιτιστική ανασφάλεια
βρίσκονταν 135 εκ. άτομα
το 2019 και 345 εκ. φέτος, ενώ το 2025 περισσότεροι
ήδη με μετανάστευση Ανάλυση
χρόνο
θα
λύτιμες
δεν είναι
πρόγραμμα αναδιάρθρωσης ή αλλιώς μετάβασης, που κα-
μία
και τις αλλαγές
εκπομπές τους. Δεν μπαίνουν καν στον κόπο να μας κρύψουν τον στόχο τους. Δεν είναι η αντιστροφή της κατάστασης αλλά η πράσινη μετάβαση προς την κλιματική ουδετερότητα ως το 2050, που δεν είναι άλλη από τη σταθεροποίηση των εκπομπών σε επίπεδα απορροφήσιμα από το περιβάλλον και όχι η καθαρή μείωσή τους. Μας παρουσιάζουν την καταλήστευση του φυσικού πλούτου ως αυτονόητη έννοια. Φυσικά και είναι, αλλά σύμφωνα με τον νόμο που ορίζει η κερδοφορία της αγοράς για τη διατήρηση της κοινωνικής ανισότητας ανάμεσα σε αυτούς που παράγουν τον πλούτο και σε αυτούς που τον καρπώνονται και όχι για την κάλυψη των αναγκών της κοινωνικής πλειοψηφίας. Το κέρδος τους σημαίνει για εμάς πείνα, δίψα, περιβαλλοντική μετανάστευση, θάνατο, υποτίμηση και κατα-
ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ αυτήν την Κυριακή 20/11 στις 11 π.μ. στο Εργατικό Κέντρο Αθήνας θα πραγματοποιήσει η Ταξική Κίνηση για την Εργατική Χειραφέτηση. Στο επίκεντρο της συνέλευσης θα είναι η συζήτηση και η λήψη αποφάσεων σχετικά με τις πρωτοβουλίες για τη συνέχιση του αγώνα, μετά την πετυχημένη πανεργατική απεργίας της 9ης Νοεμβρίου, καθώς και τα βήματα στη συγκρότηση της Ταξικής Κίνησης. Όπως τονίζεται μεταξύ άλλων στο κάλεσμα, «φρένο στη φτώχεια, την εκμετάλλευση, τον φασισμό, τον πόλεμο, την κοινωνική βαρβαρότητα μπορεί να βάλει μόνο ένα εργατικό κίνημα που προβάλλει διεκδικήσεις που εκφράζουν τα συνολικά συμφέροντα της εργατικής τάξης» και «επιδιώκει τον συντονισμό των ταξικών σωματείων, σε ένα κέντρο αγώνα ανεξάρτητο από τον αστικοποιημένο, εργοδοτικόκυβερνητικό συνδικαλισμό, από το κράτος και από την αστική πολιτική». «ΕΦΥΓΕ» από τη ζωή σε ηλικία 56 ετών, μετά από μάχη με τον καρκίνο, ο αγωνιστής Λουκάς Παναγιωτόπουλος. «Ο σύντροφος Λουκάς, συνδικαλιστής οικοδόμος, μέλος της ΟΚΔΕ-Σπάρτακος και της ΑΝΤΑΡΣΥΑ (ήδη από την ίδρυσή της), δεν είναι πια μαζί μας. Εκφράζουμε τα θερμά μας συλλυπητήρια στους συντρόφους και τις συντρόφισσες της ΟΚΔΕ-Σπάρτακος, καθώς και τους οικείους του», αναφέρει η ΑΝΤΑΡΣΥΑ. «Θα τον θυμόμαστε πάντα για την ειλικρίνεια, τη μαχητικότητα, τη συντροφικότητα και την καλή του διάθεση, που πάντα γέμιζε ενέργεια και ενέπνεε τους ανθρώπους γύρω του», προσθέτει. Η κηδεία του έγινε τη Δευτέρα (14/11). ΚΟΙΝΗ ανακοίνωση, με αφορμή το συνέδριο της ΚΕΔΕ που θα γίνει 21-23 Νοεμβρίου στον Βόλο, εξέδωσαν πάνω από 20 αριστερές ριζοσπαστικές αντικαπιταλιστικές κινήσεις πόλης. «Είναι φανερό ότι δεν μπορεί να υπάρξει αριστερή και φιλολαϊκή διαχείριση των δήμων, με αυτό το ασφυκτικό αντιλαϊκό πλαίσιο και τον ρόλο των δήμων ως ιμάντα του κεντρικού κράτους.
στις 6 μ.μ. στην αίθουσα ΑΑ (Ναυαρίνου 13Α, Νέο Χημείο) το νέο βιβλίο του Περικλή Παυλίδη Το έργο των εκπαιδευτικών στην «κοινωνία της γνώσης» (εκδόσεις ΚΨΜ). Για το βιβλίο θα μιλήσουν οι Γιώτα Ιωαννίδου (μέλος της συντακτικής επιτροπής του Σελιδοδείκτη), Κώστας Σκορδούλης (καθηγητής ΕΚΠΑ), καθώς και ο συγγραφέας.
Το Σάββατο 19/11 στις 7 μ.μ. στην αίθουσα Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων (Ερμού 134, Θησείο), οι εκδόσεις Διεθνές Βήμα διοργανώνουν συζήτηση με τίτλο «Ο νέος οικογενειακός κώδικας της Κούβας». Κεντρικός ομιλητής θα είναι ο πρέσβης της Κούβας στην Ελλάδα Αραμίς Φουέντε Ερνάντες. Θα παρέμβουν οι
η δίκη των 11 Τούρκων αγωνιστών πολιτικών προσφύγων, οι οποίοι είχαν καταδικαστεί πρωτόδικα με βάση το 187Α για ένταξη σε «τρομοκρατική οργάνωση». Οι Τούρκοι αγωνιστές και αγωνίστριες βρίσκονται στην 41η ημέρα απεργίας πείνας, σε μια προσπάθεια να διασφαλίσουν μια πραγματικά δίκαιη δίκη, πέρα από πολιτικές σκοπιμότητες και διακρατικά «παιχνίδια» Αθήνας
6 μ.μ. Δηλώστε συμμετοχής
e-mail: elni.ydragogeio@gmail.com
στο τηλέφωνο: 6940980810. Η ώρα και
εργαστηρίου θα οριστικοποιηθούν μετά τη συνάντηση του Σαββάτου, αναλόγως τον αριθμό και την ηλικία των συμμετεχόντων.
σίγουρα
το πιο αιματοβαμμένο όλων των εποχών. Η επιτομή της βαρβαρότητας και της διαφθοράς. Όσο όμως κι αν αυτές οι διαπιστώσεις αποτελούν κοινοτοπία, έχει ενδιαφέρον να δούμε ορισμένες οπτικές γωνίες. «Η επιλογή για το Κατάρ ήταν λάθος. Τότε, συμφωνήσαμε στην Εκτελεστική Επιτροπή ότι η Ρωσία θα είχε το Παγκόσμιο Κύπελλο του 2018 και οι ΗΠΑ το Παγκόσμιο Κύπελλο του 2022. Αυτό θα ήταν μια χειρονομία ειρήνης, αν δύο μακροχρόνιοι πολιτικοί αντίπαλοι διοργάνωναν το Παγκόσμιο Κύπελλο ο ένας μετά τον άλλον… Μια εβδομάδα πριν από το Koγκρέσο της FIFA, το 2010, ο Μισέλ Πλατινί με πλησίασε και μου είπε ότι το πλάνο μας δεν δουλεύει», δήλωσε πρόσφατα ο πρώην πρόεδρος της FIFA, Ζεπ Μπλάτερ. Στη συνέχεια, αποκάλυψε ότι ο ίδιος ο τότε πρόεδρος της Γαλλίας Νικολά Σαρκοζί τον πλησίασε ως «διαμεσολαβητής» για την ανάληψη της διοργάνωσης από το Κατάρ. «Χάρη στις ψήφους του Μισέλ Πλατινί, η διοργάνωση τελικά πήγε στο Κατάρ αντί για τις ΗΠΑ. Αυτή είναι η αλήθεια». Φυσικά, όλα έγιναν για τα χρήματα. Κρίσιμη λεπτομέρεια: έξι μήνες μετά, το Κατάρ παρήγγειλε πολεμικά αεροσκάφη από τη Γαλλία, δαπανώντας 15 δισ. ευρώ. Η Γενική Εισαγγελία της Γαλλίας (PNF) διεξάγει από τα τέλη του 2019 έρευνα για το περιβόητο δείπνο στο Μέγαρο των Ηλυσίων μεταξύ Σαρκοζί, Πλατινί και του εμίρη του Κατάρ το 2010. Δικαστικές έρευνες συνεχίζονται και στην Ελβετία, όπου εδρεύουν UEFA και FIFA, αλλά και στις ΗΠΑ. Τα «μαύρα ταμεία του Μουντιάλ»
Πού βρίσκεται τελικά η καρδιά του ποδοσφαίρου; Μπορούμε κατηγορηματικά να απαντήσουμε πως σίγουρα δεν βρίσκεται και δεν χτυπάει σε κάποιο από τα οκτώ θεμελιωμένα με αίμα νεόδμητα στάδια του Κατάρ. Σε μια συνοικία στις παρυφές της Ντόχα, έξω από τα φανταχτερά κτίρια υπηρεσιών που συνδέονται με τη διοργάνωση και πλάι σε τεράστια εργοτάξια, μικρές ομάδες μεταναστών συγκεντρώνονται τα απογεύματα της Παρασκευής σε αυτοσχέδια γήπεδα με στόχο –τι άλλο– να παίξουν ποδόσφαιρο. Στο μοναδικό τους ρεπό, μετά από εξοντωτική εργασία έξι ημερών σε απάνθρωπες συνθήκες και ωράρια, νεαροί μετανάστες από τη Νοτιοανατολική Ασία και την Υποσαχάρια Αφρική, μοιράζονται σε δύο εντεκάδες. Έτοιμοι να παίξουν τον δικό τους αγώνα, να χαρούν την πεμπτουσία του παιχνιδιού.
Κανένας από αυτούς, αν και δουλεύουν για χρόνια στη χώρα που θα φιλοξενήσει το Μουντιάλ, δεν έχει τη δυνατότητα να παρακολουθήσει έναν αγώνα του Παγκοσμίου Κυπέλλου διά ζώσης. Οι άνθρωποι αυτοί είναι σαν να μην υπάρχουν για την κοινωνία του Κατάρ. Η κυβέρνηση του εμιράτου όχι μόνο δεν αναγνωρίζει τους χιλιάδες νεκρούς εργάτες που έχουν θυσιαστεί για την εκπλήρωση των υπερφίαλων φιλοδοξιών της οικογένειας του εμίρη, αλλά δεν προβλέπεται να φιλοξενήσει ως προσκεκλημένο έστω και έναν μετανάστη, έστω και έναν απόκληρο, ώστε να παρακολουθήσει ένα ματς μέσα από τα γήπεδα, τα οποία θαρρείς πως αν τα σκάψεις στη σέντρα, θα αρχίσουν εύκολα να αναβλύζουν αίμα. Τόσο εύκολα όσο αναβλύζει και το πετρέλαιο, τα έσοδα από το οποίο «λάδωσαν» καλά όλα τα γρανάζια του παγκόσμιου ποδοσφαιρικού μηχανισμού.
Στον λεγόμενο δυτικό ή ανεπτυγμένο κόσμο ακούγονται σποραδικά κάποιες διαμαρτυρίες. Λαμβάνονται κάποιες πρωτοβουλίες για μποϊκοτάζ των αγώνων. Για μια γενική, ίσως, απεργία τηλεθέασης. Ωστόσο, η τηλεθέαση αναμένεται να σπάσει κάθε ρεκόρ. Πάνω από πέντε δισεκατομμύρια τηλεθεατές αναμένεται να στηθούν μπροστά στις οθόνες τους. Οι ίδιοι οι «σκλάβοι του Κατάρ», όμως, μάλλον δεν το σκέφτονται έτσι. Στη μεγάλη τους πλειονότητα άντρες νεαρής ηλικίας, ζουν μόνο για το σήμερα, χωρίς να φαίνεται ότι τους απασχολεί η συμπεριφορά και τα ακριβά, συνήθως, γούστα των καταναλωτών ποδοσφαιρικού θεάματος. Ακόμη και όταν πέφτουν σχεδόν λιπόθυμοι μετά από μερικά λεπτά ποδοσφαίρου στις αλάνες, δεν σκέφτονται παρά μόνο την επιβίωση. Πώς με ένα μισθό περίπου 260 ευρώ, θα μπορέσουν να ξεχρεώσουν την «προμήθεια»
να, δύο, τρία καλάθια («του νοικοκυριού»), κι ας είναι… τζούφια, διαλαλούν στην κυβέρνηση και το υπουργείο Ανάπτυξης με τον Άδωνι Γεωργιάδη, υπουργό-γυρολόγο των σούπερ μάρκετ και ανερυθρίαστο διαφημιστή των κυρίαρχων αλυσίδων στο λιανεμπόριο, να μιλά για «πτώση τιμών» και «μεγάλη προσπάθεια» των επιχειρηματιών του κλάδου για «καλύτερες τιμές». Δεν μας έφταναν τα σόου του υπουργού και των συστημικών ΜΜΕ που τα προβάλλουν για το πρώτο καλάθι, τώρα εξαγγέλλουν και «καλάθι για τις ειδικές κατηγορίες» αλλά και «εορταστικό καλάθι». Μόνο που «οι 51 κατηγορίες δεν θα αλλάξουν», δηλαδή μια από τα ίδια... Η κυβέρνηση ισχυρίζεται ότι έπεσαν οι τιμές σε «246 προϊόντα». Ωστόσο η αλήθεια δεν κρύβεται για όλους όσοι πηγαίνουν στα σούπερ μάρκετ για να προμηθευτούν τα στοιχειώδη. Το πρόβλημα δεν είναι το «μέγεθος» ή η «θέση» των ταμπελών. Είναι ότι αυτό το μέτρο όχι μόνο δε ρίχνει τις τιμές σε βασικά αγαθά, αλλά εν τέλει προμοτάρει τις μεγάλες αλυσίδες στέλνοντας όλους τους καταναλωτές εκεί, συγκεντρωποιώντας περαιτέρω τον κλάδο και σπρώχνοντας τον κόσμο στα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας που έχουν πολύ μεγαλύτερο κέρδος για τις αλυσίδες σούπερ μάρκετ. Δεν είναι τυχαίο ότι τα νοικοκυριά αντιμετωπίζουν με αδιαφορία ή και με χλεύη το κυβερνητικό μέτρο. Σύμφωνα με έρευνα του Ινστιτούτου Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ), μόνο δύο στους 10 καταναλωτές βλέπουν θετικά το «καλάθι» και μόλις τέσσερις στους 10 έχουν αγοράσει προϊόντα από το καλάθι την πρώτη εβδομάδα λειτουργίας του. Ένας στους δύο απαιτεί να ενταχθούν και άλλοι κλάδοι (π.χ. κρεοπωλεία, αρτοποιεία), ενώ συχνά οι προσφορές-κράχτες των αλυσίδων είναι προτιμότερες από τις όποιες εκπτώσεις του «καλαθιού». Πάντως, με βάση τιμοκα-
προετοιμάζει τον νέο γύρο ανατιμήσεων από Γενάρη.
ταλόγους που έχουν δώσει οι προμηθευτές σε σουπερμάρκετ, αναμένονται νέες αυξήσεις από αρχές του 2023! Μάλιστα αυτές θα σημειωθούν σε βασικά προϊόντα όπως άλευρα, τυροκομικά, αλλαντικά, βούτυρα-μαργαρίνες, γαλακτοκομικά, δημητριακά, ζυμαρικά, καφές, ζάχαρη, ελαιόλαδο, σοκολατοειδή-γκοφρέτες, κατεψυγμένα αλιεύματα και κατεψυγμένες ζύμες, χαρτικά είδη κ.α. Υπεν-
θυμίζεται δε ότι τον Οκτώβριο ο πληθωρισμός μπορεί να υποχώρησε στο 9,1% από 12% τον Σεπτέμβριο, κυρίως λόγω της μείωσης σε ρεύμα και φυσικό αέριο, ωστόσο το ράλι ακρίβειας συνεχίστηκε στα τρόφιμα. Σε ετήσια βάση, στις πέντε πρώτες θέσεις με τις μεγαλύτερες αυξήσεις είναι τα γαλακτοκομικά-αυγά (24,2%), ψωμί-δημητριακά (19,3%), κρέατα (17,3%), έλαια-λίπη
(16,6 %) και καφές-κακάο-τσάι με αύξηση (13,4%). Στο μέτωπο της ενεργειακής ακρίβειας, οι αυξήσεις των Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας (ΥΚΩ) που ανακοινώθηκαν έρχονται να ροκανίσουν τις δήθεν ελαφρύνσεις στο ρεύμα, τις οποίες πληρώνει έτσι κι αλλιώς ο λαός στους ομίλους ενέργειας μέσω των επιδοτήσεων. Η συνολική επιβάρυνση υπολογίζεται σε 300 εκατ. ευρώ. Το σκανδαλώδες είναι ότι το κόστος των ΥΚΩ θα έπρεπε να μειωθεί καθώς διασυνδέθηκαν τα νησιά! Σύμφωνα με τον ΑΔΜΗΕ, με τις διασυνδέσεις Σύρου, Πάρου και Μυκόνου (2018) και Νάξου (2020), οι ΥΚΩ πρέπει να μειωθούν κατά 60 εκατ. ετησίως και με τη διασύνδεση Κρήτης, κατά 380 εκατ. το 2022. Δηλαδή η συνολική μείωση θα έπρεπε να ήταν στα 500 εκατ. ευρώ έως σήμερα. Αντ’ αυτού με απόφαση του Κώστα Σκρέκα, οι χρεώσεις ΥΚΩ αναπροσαρμόστηκαν προς τα πάνω. Για τα νοικοκυριά, για παράδειγμα, η χρέωση ΥΚΩ από 6,9 ευρώ/μεγαβατώρα, σχεδόν υπερδιπλασιάστηκε (!) από 1/11/2022 στα 17 ευρώ/μεγαβατώρα. Το μόνο που δεν αυξάνεται είναι το… μεροκάματο. Σύμφωνα με το ΙΝΕ/ΓΣΕΕ, ο συνδυασμός αύξησης των τιμών σε βασικά αγαθά, όπως η ενέργεια και τα τρόφιμα, με τα πολύ χαμηλά εισοδήματα εκτινάσσουν την απώλεια αγοραστικής δύναμης των νοικοκυριών με μηνιαίο εισόδημα χαμηλότερο των 750 ευρώ έως και 40%. Για τη στέγαση μόνο, αυτή η κατηγορία δαπανά το 38,6% του εισοδήματός της, ενώ για «τρόφιμα και μη αλκοολούχα ποτά» το 22,2%. Επιπρόσθετο στοιχείο για τη συνολική χειροτέρευση των συνθηκών διαβίωσης της εργατικής τάξης είναι και η ανεργία. Η κυβέρνηση «πουλάει» τη μείωσή της, αλλά τον Οκτώβριο η «ΕΡΓΑΝΗ» κατέγραψε αρνητικό ισοζύγιο προσλήψεων-αποχωρήσεων στον ιδιωτικό τομέα κατά 115.856 θέσεις
είναι μόνο στην Ισπανία που οι εργαζόμενοι στην υγεία βρίσκονται σε αγωνιστικό αναβρασμό. Την ίδια στιγμή στη Βρετανία το εθνικό συνδικάτο των νοσηλευτών ανακοίνωσε ότι προγραμματίζει μεγάλες απεργιακές κινητοποιήσεις πριν το τέλος του έτους, καθώς οι μαζικές αποχωρήσεις, εξαιτίας των άθλιων συνθηκών και αμοιβών, έχουν δημιουργήσει τεράστια κενά σε οργανικές θέσεις, που πλησιάζουν τα 50.000. Αλλά και στην Αργεντινή οι υγειονομικοί βρίσκονται σε περίοδο μεγάλων κινητοποιήσεων με ανάλογα αιτήματα: Αυξήσεις, προσλήψεις, καλύτερες συνθήκες δουλειάς και ένταξη του επαγγέλματός τους στα βαρέα και ανθυγιεινά. Θα έλεγε κανείς ότι μετά τον πόλεμο με τον Covid-19 (που συνεχίζεται…), στον οποίο οι εργάτες της υγείας βρέθηκαν στην πρώτη γραμμή, έχει έρθει η ώρα να διεκδικήσουν δυναμικά αυτό που δικαιούνται, απέναντι στις κυβερνήσεις, δεξιές και σοσιαλιστικές, που διαλύουν τα εθνικά συστήματα υγείας.
Έστω και πιο δύσκολα από ό,τι αναμενόταν, οι Ρεπουμπλικάνοι κέρδισαν την πλειοψηφία στη Βουλή των ΗΠΑ. Έτσι, το Κογκρέσο είναι μοιρασμένο, καθώς οι Δημοκρατικοί διατήρησαν, εξίσου δύσκολα, τον έλεγχο της Γερουσίας. Κι αυτό, με τη σειρά του, προδιαγράφει μια διετία μεγάλων συγκρούσεων, που θα κορυφωθεί με τις προεδρικές εκλογές του 2024, στις οποίες ο Τραμπ δήλωσε ήδη ότι θα επιδιώ-
Φλόριντα, ο οποίος χαρακτηρίζεται ως ένας «σοβαρός Τραμπ» και έχει τη στήριξη μεγάλων συγκροτημάτων ΜΜΕ, όπως του ομίλου Μέρντοχ. Παρά τα όσα λέγονται και γράφονται, λοιπόν, δύσκολα στέκει η εκτίμηση ότι ο Τραμπ ηττήθηκε στις ενδιάμεσες. Ακόμη και ο ίδιος να μην είναι υποψήφιος, άλλωστε, ο «τραμπισμός» ζει και βασιλεύει στη μισή χώρα.
Εξαιρετικό ενδιαφέρον είχε η σύνοδος της G20, στο Μπαλί της Ινδονησίας. Όχι τόσο γιατί οι ηγέτες των 20 ισχυρότερων οικονομιών του πλανήτη συμφώνησαν σε κάτι, αλλά εξαιτίας των πολλών διμερών συναντήσεων που πραγματοποιήθηκαν στο περιθώριό της. Με πρώτη και καλύτερη, φυσικά, εκείνη ανάμεσα στους προέδρους της Κίνας και των ΗΠΑ, η πρώτη δια ζώσης από τη στιγμή που ο Μπάι-
«Χωρίς σύμβαση, δεν έχει καφέ». Αυτό είναι το σύνθημα χιλιάδων εργαζομένων σε περίπου 100 καταστήματα της αλυσίδας Starbucks στις ΗΠΑ, που απεργούν διεκδικώντας αυξήσεις, προσλήψεις και καλύτερες συνθήκες δουλειάς. Μάλιστα, η απεργία τους έχει και όνομα –«Η επανάσταση του κόκκινου κυπέλλου»– ενώ έχουν κερδίσει
ντεν ανέλαβε την προεδρία, καθώς Ουάσιγκτον και Πεκίνο συμπεριφέρονται σαν να «φοβάται ο Γιάννης το θεριό και το θεριό τον Γιάννη». Όσο για τη Ρωσία, η απουσία του Πούτιν από τη σύνοδο (εκπροσωπήθηκε από τον Λαβρόφ) έκανε αρκετούς να ισχυριστούν πως η Ρωσία απομονώθηκε περαιτέρω, χάνοντας και τους φίλους της. Μια ματιά, ωστόσο, στο τελικό ανακοινωθέν θα δείξει πως καταγγελία σε βάρος της Μόσχας για την Ουκρανία δεν υπάρχει. Τυχαία;
ένα δισ. Πρόκειται για έναν ραγδαίο ρυθμό αύξησης του πληθυσμού, αν αναλογιστεί κανείς ότι έναν αιώνα πριν, το 1927, ο πληθυσμός της Γης υπολογιζόταν σε μόλις δύο δισ., ενώ το 1804 η ανθρωπότητα είχε για πρώτη φορά φτάσει το ένα δισ. Αν, λοιπόν, μεταξύ 19ου και 20ου αιώνα χρειάζονταν εκατό και πλέον χρόνια για να αυξηθεί ο πληθυσμός του πλανήτη κατά ένα δισεκατομμύριο, πλέον αυτό απαιτεί μόλις μια δεκαετία. Ο ρυθμός είναι ιλιγγιώδης και μάλλον δεν τον έχουμε αντιληφθεί. Παράλληλα, άλλες σημαντικές τάσεις βρίσκονται εν εξελίξει. Η αστικοποίηση, δηλαδή η συγκέντρωση του πληθυσμού σε μεγάλα αστικά κέντρα, συνεχίζεται με αμείωτους ρυθμούς τον τελευταίο
μισό αιώνα. Έτσι, ενώ το 1960 το 66% των κατοίκων του πλανήτη κατοικούσε στην ύπαιθρο, από το 2007 ο πληθυσμός των πόλεων έχει για πρώτη φορά ξεπεράσει το ήμισυ του συνόλου. Μια τρίτη τάση που πρέπει να προστεθεί είναι αυτή της συγκέντρωσης του παραγόμενου πλούτου σε ολοένα και λιγότερα χέρια. Το χάσμα μεταξύ πλουσιότερων και φτωχότερων διπλασιάστηκε μεταξύ των ετών 1982 και 2016 ενώ σήμερα το πλουσιότερο 1% του πλανήτη κατέχει το 45,6% του παγκόσμιου πλούτου. Η αλματώδης αύξηση του πληθυσμού της Γης, λοιπόν, φέρνει μεν εκτίναξη των ΑΕΠ, αλλά υπό την καπιταλιστική παραγωγή και διαχείριση εντείνει τις ταξικές ανισότητες. Φυσικά, όταν υπάρχει μια τέτοια συγκέντρωση πλούτου το επιχείρημα ότι οι πόροι του πλανήτη δεν αρκούν για να μας θρέψουν είναι αναίσχυντο. Άλλα είναι
τα επιτακτικά ερωτήματα που τίθενται. Είναι δυνατόν τέτοιες ποσοτικές μεταβολές να μη θέτουν επί τάπητος ζητήματα ποιοτικών μεταβολών; Οι καλλιεργήσιμες εκτάσεις κι η πρόσβαση σε πόσιμο νερό, ο ρόλος της βιοτεχνολογίας και της τεχνολογίας τροφίμων, ο χώρος, το μοντέλο στέγασης, οι ενεργειακές απαιτήσεις σε συνδυασμό με την περιβαλλοντική κρίση, τα σύνορα είναι λίγα μόνο από τα ζητήματα που θα επανεξεταστούν σε νέο φως. Όπως πάντα θα υπάρξουν δύο τουλάχιστον βασικές κατευθύνσεις στις νέες
απαντήσεις που θα δοθούν. Το βέ-
βαιο είναι ότι πολλαπλασιάζονται
αυτοί και αυτές που έχουν ανάγκη
να ζήσουν αλλιώς. Την επόμενη δεκαετία δεν θα προστεθούν απλά
ένα δισ. άνθρωποι στον πλανήτη, αλλά τουλάχιστον εννιακόσια εκατομμύρια φτωχοί. Από μόνο του αυτό ενέχει μία δυναμική.