πως τα χειρότερα έρχονται. Ποδαρικό με ανατιμήσεις σε εκατοντάδες είδη πρώτης ανάγκης θα κάνει το 2023, σύμφωνα με τα στοιχεία από τους νέους τιμοκαταλόγους των προμηθευτών στα σουπερμάρκετ και τις πληροφορίες από τους «παράγοντες της αγοράς». Οι αυξήσεις αναμένεται μεσοσταθμικά να φτάσουν το 10-15%, ενώ σε πολλά είδη αγγίζουν το 30%. Οι αυξήσεις αφορούν τουλάχιστον 500 βασικά αγαθά, όπως είναι τα τρόφιμα, εκτροχιάζοντας ακόμη περισσότερο τους οικογενειακούς
προϋπολογισμούς και εξαϋλώνοντας τα επικοινωνιακά τρικ
όπως το καλάθι του νοικοκυριού
και το λεγόμενο market pass. Η
πρόσφατη διεθνής και ελληνική εμπειρία, άλλωστε, δείχνει πως
τα ψίχουλα «ελεημοσύνης», χωρίς πάταξη της αισχροκέρδειας
και παρέμβαση-μαχαίρι στους
μηχανισμούς που διαμορφώνουν τις τιμές, οδηγούν σε νέο γύρο αυξήσεων που εξαϋλώνει
τις παροχές αυτές. Υπενθυμίζεται πως, σύμφωνα με τα
στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, σε ετήσια
βάση οι τιμές στο ψωμί και στα δημητριακά αυξήθηκαν κατά 18,7%, στα κρέατα 16,7%, στα ψάρια 1,9%, στα γαλακτοκομικά και στα αυγά 25,3%, στα έλαια και στα λίπη 20,4%, στα λαχανικά 12,6%, στη ζάχαρη, στις σοκολάτες, στα γλυκά και στα παγωτά 6,1%, στον καφέ 13,4%, στο μεταλλικό νερό, στα αναψυκτικά και στους χυμούς φρούτων κατά 8,6%. Το γενικότερο σκηνικό διαγράφεται εφιαλτικό, καθώς αυτές οι αυξήσεις συνδυάζονται με την ασφυξία που θα φέρουν οι συνεχείς αυξήσεις επιτοκίων
έως τον Ιούλιο, που προαναγγέλλουν τα γεράκια της ΕΚΤ. «Είμαστε μόλις στην αρχή του δεύτερου ημιχρόνου», είπε ο κεντρικός τραπεζίτης της Ολλανδίας, Κλάας Νοτ. Ο ρυθμός θα εξαρτηθεί «από το βάθος της ύφεσης». Η πρόσφατη εμπειρία έδειξε ότι τα ληστρικά επιτόκια φορτώνονται αυτούσια στις πλάτες των δανειοληπτών, με μεγάλη μονομερή αύξηση των δανειακών δόσεων. Καμία ανακούφιση στα λαϊκά νοικοκυριά δεν αναμένεται να προσφέρει ο πολυδιαφημισμένος «μηχανισμός ελέγχου» της Κομισιόν στις τιμές διαπραγμάτευσης του φυσικού αερίου, καθώς το μέτρο πάρθηκε με κριτήριο τα κέρδη των μεγάλων παρόχων και τη διασφάλιση της απρόσκοπτης λειτουργίας του Χρηματιστηρίου Ενέργειας, όχι τη μείωση της τιμής στους λογαριασμούς ρεύματος και θέρμανσης. Ο άλλος τρόπος ελέγχου των τιμών στα βασικά είδη διατροφής αφορά τη μείωση έως και την κατάργηση του ΦΠΑ και των ειδικών φόρων, με τον ΣΥΡΙΖΑ να κινείται στους ρυθμούς του «καν’ το όπως ο Σάντσεθ» της Ισπανίας. Ωστόσο, το μέτρο που θα εφαρμοστεί στην Ισπανία αφορά μόνο ορισμένα είδη (από 4% σε 0% σε ψωμί, αλεύρι, γάλα, τυρί, αυγά, φρούτα, λαχανικά,
του Πριν. Το κόστος έκδοσης της εφημερίδας έχει αυξηθεί σημαντικά, τα έξοδα διευρύνονται και απειλούν την οικονομική ανεξαρτησία της. Ένας ακόμη λόγος, λοιπόν, φίλες και φίλοι, συντρόφισσες και σύντροφοι, αυτές τις μέρες να κάνετε το δικό σας «δώρο» στην εφημερίδα. Στηρίξτε οικονομικά το Πριν με μια ενίσχυση, γραφτείτε νέοι συνδρομητές ή αναΜην ξεχνάτε το «δώρο» σας στο Πριν ΓΡΑΦΤΕΙΤΕ ΣΥΝ∆ΡΟΜΗΤΕΣ
νεώστε τη συνδρομή σας για το πρώτο εξάμηνο του 2023. Η δίμηνη συνδρομή είναι τουλάχιστον 12 ευρώ (με δυνατότητα παραπάνω ενίσχυσης), η εξάμηνη 50 ευρώ (35 για νέους/ες) και η ετήσια 100 ευρώ (70 για νέους/ ες). Η εφημερίδα θα σας έρχεται ηλεκτρονικά την ημέρα της εκτύπωσης. Οι τρόποι καταβολής των χρημάτων παραμένουν οι γνωστοί: Η κατάθεση γίνεται στον λογαριασμό Alpha Bank 260002002006023 (IBAN: GR1801402600260002002006023). Δικαιούχος: Εκδόσεις-Μελέτες-Έρευνες «Πριν». Στέλνετε ενημερωτικό
πατάτες, δημητριακά) μέσα σε έναν ωκεανό ακρίβειαςς και δεν αντισταθμίζει τις ληστρικές αυξήσεις. Επιπλέον το έκτακτο επίδομα που θα δοθεί στην Ισπανία με εισοδηματικά κριτήρια είναι συγκρίσιμο με την κοροϊδία του αντίστοιχου ελληνικού, με τη διαφορά ότι θα δοθεί εφάπαξ και σε λιγότερους. Η ελληνική κυβέρνηση, από την άλλη, συνεχίζει να αρνείται πεισματικά να συζητήσει οποιαδήποτε μείωση του ΦΠΑ στα τρόφιμα, με τη δικαιολογία ότι «θα εκτροχια-
ξεχνάτε πως εξίσου κρίσιμη είναι και η μάχη των πωλήσεων από το περίπτερο κάθε βδομάδα. Στηρίξτε την εφημερίδα με την αγορά από το περίπτερο και τα υπόλοιπα σημεία πώλησης, καθώς και τη διάδοσή της σε νέους αναγνώστες. Η ύπαρξη του Πριν, μιας
ανεξάρτητης φωνής της αντικαπιταλιστικής
Αριστεράς, είναι
αντιδράσεις
τοδυναμίας,
θευτικά
κάθετη
ΠΑΣΟΚ. Ανάλογη ήταν πρόσφατα στις γαλλικές εκλογές η συντριβή των γκωλικών και των σοσιαλιστών, η απομάκρυνση κακήν-κακώς του Τζόνσον και της Λιζ Τρας από τον πρωθυπουργικό θώκο στην Αγγλία, η πρωτοφανής για αστική δημοκρατία επιχείρηση κατάληψης του Καπιτωλίου στις ΗΠΑ από φανατισμένους οπαδούς του Tραμπ με δική του παρότρυνση. Γενικότερα, η ενίσχυση της ακροδεξιάς, με κορυφαία προς το παρόν έκφραση τη συγκρότηση αμιγούς ακροδεξιάς κυβέρνησης στην Ιταλία και συμμαχικής κυβέρνησης συντηρητικών και ακροδεξιών στη Σουηδία. Και στη χώρα μας όμως, επί μνημονίων κυβέρνησε ο «αριστερός» Τσίπρας με τον ακροδεξιό Καμμένο, ενώ από κύκλους της ΝΔ δεν αποκλείεται ως «έσχατη ανάγκη» η συγκυβέρνηση με την ακροδεξιά Ελληνική Λύση του Βελόπουλου. Τα θεωρητικά και πολιτι-
κά εγχειρήματα των αστών πολιτικών και ιδεολόγων όλου του αστικού φάσματος για να εξασφαλίσουν μία εδραία ηγεμονία στη χώρα μας με την πολιτική ενσωμάτωση της κοινωνίας αποτυγχάνουν γιατί είναι σαφώς ασύμμετρα και αντίθετα προς τις ανάγκες και τις στοιχειώδεις έστω προσδοκίες της λαϊκής πλειοψηφίας. Η ΝΔ αποτυγχάνει με σημαία έναν καταρρακωμένο νεοφιλελευθερισμό, που και στις ανεπτυγμένες οικονομίες αποδείχτηκε κάλπικη λίρα. Ο ΣΥΡΙΖΑ, απεμπολώντας και τη λεκτική πλέον αναφορά στον σοσιαλισμό, απλώς επαγγέλλεται μίαν ουτοπική προοδευτική κοινωνία, επαγγελία όμως που κατακρήμνισε στα τεσσερισήμισι χρόνια της διακυβέρνησής του, προδίδοντας το περήφανο «ΟΧΙ» στα μνημόνια που πρόταξε ο ελληνικός λαός. Το ΠΑΣΟΚ, από τη μεριά του, επιχειρεί να επαναφέρει ένα κακέκτυπο κεϋνσιανής συνταγής σε συνθήκες νεο-
φιλελεύθερης διαχείρισης, την οποία όμως σε γενικές γραμμές υιοθετεί, αδυνατώντας εξάλλου
να διαγράψει από τη
των Ελλήνων ότι εγκαινίασε
ολέθρια πολιτική των
Ο Βελόπουλος
ΜΕ ΠΡΩΤΟΦΑΝΕΙΣ επιθέσεις, προπηλακισμούς και απειλές αντιμετώπισαν αντιπρόσωποι της ΔΑΣ-ΠΑΜΕ και μέλη της διοίκησης του Εργατικού Κέντρου Πάτρας (ΕΚΠ) την τοποθέτηση και τον εκπρόσωπο των Παρεμβάσεων-Κινήσεων-Συσπειρώσεων στη συνέλευση του εργατικού κέντρου την Τετάρτη 28/12. Ενόχλησε ιδιαίτερα η ουσιαστική πολιτική τοποθέτηση και αποτίμηση για το σχέδιο του ΕΚΠ το προηγούμενο διάστημα αλλά και η πρόταση για κλιμάκωση με απεργία στις 26 Ιανουαρίου, κόντρα σε εκλογικές αναμονές, αυταπάτες και αοριστολογία για αγώνες. Η αδυναμία πολιτικής αντιπαράθεσης και συγκεκριμένης απάντησης στην πρόταση για νέα απεργία οδήγησε σε ανεπίτρεπτες λεκτικές και σωματικές επιθέσεις και τραμπουκισμούς στον σύνεδρο από το σωματείο των ερευνητών αλλά και σε άλλα μέλη σωματείων του εργατικού κέντρου που εξωθήθηκαν από τον χώρο της συνέλευσης των αντιπροσώπων. Η στάση αυτή αποκαλύπτει για άλλη μια φορά ότι οι δυνάμεις του ΠΑΜΕ μπορεί να γίνονται ακουλουθητές της γραμμής του εργοδοτικού συνδικαλισμού σε ΓΣΕΕ-ΑΔΕΔΥ αλλά ξεπερνάνε κάθε όριο πολιτικής αντιπαράθεσης και υιοθετούν ακόμα και τραμπούκικες πρακτικές ντροπής ενάντια στην ταξική πρόταση και κριτική. ΤΙΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ τους προς όλους και όλες για το τεράστιο κύμα αλληλεγγύης και για την πρωτοφανή στήριξη και υποστήριξη του δίκαιου αγώνα τους εκφράζουν οι απεργοί της «Μαλαματίνα» από το πρωτοσέλιδο της Σύγχρονης Συνδικαλιστικής Σκέψης, της τριμηνιαίας εφημερίδας της Πανελλαδικής Ομοσπονδίας Εργατοϋπαλλήλων Εμφιαλωμένων Ποτών (ΠΟΕΕΠ). Με την υπόσχεση ότι θα συνεχίζουν κόντρα στις απολύσεις, τις συλλήψεις, τους τραμπουκισμούς, την αστυνομική βία και την εργοδοτική τρομοκρατία. Η αλληλεγγύη προς τους αγωνιζόμενους εργαζομένους της «Μαλαματίνα» εκφράστηκε για ακόμη
απείχαν από τον ρόλο του «ενδοσχολικού συντονιστή»! ΣΕ ΕΞΕΛΙΞΗ Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΞΟΡΜΗΣΗ ΝΑΡ
Συνεχίζεται η οικονομική εξόρμηση του ΝΑΡ για την Κομμουνιστική Απελευθέρωση και της νΚΑ, η οποία θα ολοκληρωθεί στις 31 Ιανουαρίου 2023. Η ενίσχυση μπορεί να δοθεί στα μέλη του ΝΑΡ και της νΚΑ με κουπόνια. Επίσης, μπορεί να κατατεθεί στο λογαριασμό της Εθνικής Τράπεζας με IBAN GR6301101510000015100178175 (δικαιούχος: Μαρξιστικό Πολιτιστικό Εργα-
τους τελευταίους επιζώντες Μακρονησιώτες, που είχε υποστεί όλα τα γνωστά αποτρόπαια βασανιστήρια χωρίς να λυγίσει. Μαχόμενος δικηγόρος, δημοτικός σύμβουλος Ζωγράφου, πιστός στο ΚΚΕ, ενεργός μέχρι τα στερνά του, ήταν ο πρωτεργάτης, η ψυχή του Μουσείου Μακρονήσου στην πλατεία Αγίων Ασωμάτων. Το Πριν εκφράζει τα βαθιά του συλλυπητήρια στην οικογένειά του.
που μπορείτε να δώσετε είναι τα εξής: ζυμαρικά και ρύζι (όλων των ειδών), κονσέρβες (όλων των ειδών), όσπρια (όλων των ειδών), ελαιόλαδο και μαγειρικά λάδια, μπαχαρικά, πελτέδες και χυμοί ντομάτας, μπισκότα και κρουασάν, γάλα εβαπορέ, Μπορείτε να τα παραδώσετε όλες τις ώρες λειτουργίας της Εργατικής Λέσχης (Ελ. Βενιζέλου 12 και Αιγαίου), τις ώρες που γίνονται δραστηριότητες, τις ώρες που λειτουργεί το Μουσικό Καφενείο, η χορωδία ή ο χορός. «Την ώρα που η ακρίβεια έχει φέρει σε δεινή θέση εργαζόμενους, συνταξιούχους και ανέργους, την ώρα που η κυβέρνηση κοροϊδεύει με καλάθια της νοικοκυράς και δελτία τροφίμων, εμείς απαντάμε με αλληλεγγύη και αγώνες ανατροπής», τονίζει η Εργατική Λέσχη.
κρίσεις. Καθώς η μία διαδέχεται την άλλη και κάνει τους απανταχού θρησκευόμενους να σταυροκοπιούνται διαρκώς, αναφωνώντας «από το δόξα σοι ο Θεός στο βοήθα Παναγία μου», παύουν ουσιαστικά να αποτελούν κρίσεις. Καταστάσεις, δηλαδή, οι οποίες διαταράσσουν την κανονικότητα. Είναι αυτές, αντιθέτως, που συγκροτούν πλέον τη νέα κανονικότητα, πείθοντας και τους πιο δύσπιστους ότι έχουμε εισέλθει για τα καλά στην εποχή των μεγάλων ανατροπών, όπως και των πολέμων που αναπόφευκτα τις συνοδεύουν, όπως ίσως θα έλεγε και ο μεγάλος Έριχ Χόμπσμπάουμ εάν ζούσε. Πρόκειται για μια κανονικότητα που έρχεται να επιβεβαιώσει ότι ο κόσμος στον οποίο ζούμε και το σύστημα που κυριαρχεί παγκοσμίως, σε διάφορες
δεν αξίζει να υπάρχει
έτσι, ελάχιστα πράγματα θα μπορούσαν να μας εκπλήξουν τη χρονιά που έρχεται. Πρακτικά, εδώ που έχουμε φτάσει, όλα μπορούν να θεωρούνται αναμενόμενα και προβλέψιμα. Όλα, με μια έννοια, έχουν ειπωθεί. Όχι επειδή τα πρόβλεψαν κάποιοι αλλόκοτοι Παΐσιοι της πολιτικής αλλά επειδή ο βασιλιάς
είναι πριν την αυγή. Είναι κομμάτι δύσκολο, όμως, αυτό να πείσει όσους σήμερα ζουν –για την ακρίβεια, επιβιώνουν– βυθισμένοι σε ένα πηχτό μαύρο χρώμα. Όλους αυτούς, δηλαδή, που όχι μόνο δεν μπορούν να διακρίνουν λίγο κόκκινο στο βάθος του ουρανού αλλά αδυνατούν να δουν έστω και μια φωτεινή αχτίδα, την οποία μετά θα κάνουν με τα χέρια, τον νου και την ψυχή τους, μίτο που θα τους οδηγήσει έξω από τον αποπνιχτικό λαβύρινθο. Μη ζητάτε πολλά, μη λέτε τίποτα — ας την βγάλουμε και σήμερα
δεκάδες «ανταποκριτές» του σε κάθε γωνιά της Ελλάδας και σε πολλές πόλεις του κόσμου, που δίνουν διαρκώς
Ούτε
δική τους
και οι –ολοένα
«ρομαντικοί» δημοσιογράφοι που επιμένουν να πετούν στα σκουπίδια τα δελτία τύπου και τα non paper κυβερνήσεων, κομμάτων και επιχειρηματικών ομίλων, παίζοντας τη δουλειά τους (ενίοτε και το κεφάλι τους) κορώνα-γράμματα. Αλλά ας το σκεφτούμε κάπως καλύτερα. Μήπως όχι απλώς είναι ανάγκη αλλά μπορούμε πολύ καλύτερα και πολλά περισσότερα; Να γίνουμε οι ζωντα-
Το 2022 φεύγει για τη Δανία και συνολικά για τη Σκανδιναβία, αφήνοντας πίσω του επιθετικές κινήσεις του κεφαλαίου και αδύναμες τάσεις αντίστασης των εργαζομένων και γενικότερα των κοινωνιών. Αρχικά, είχαμε την πλήρη σύμπραξη των τεσσάρων σκανδιναβικών χωρών με τα ιμπεριαλιστικά σχέδια του ΝΑΤΟ στην Ουκρανία. Μάλιστα, οι δύο από τις τέσσερις που δεν ήταν μέλη της πολεμικής συμμαχίας αποφάσισαν να ενταχθούν (Σουηδία και Φινλανδία), ενώ Δανία και Νορβηγία στήριξαν συστηματικά, οικονομικά και στρατιωτικά, την Ουκρανία. Οι δε αντιστάσεις, με συνολική τοποθέτηση και καταδίκη τόσο των ιμπεριαλιστικών σχεδίων του ΝΑΤΟ όσο και της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία, ήταν λίγες αλλά ελπιδοφόρες. Από την άλλη, σε δύο χώρες (Δανία, Σουηδία) είχαμε εκλογές, με τις νέες κυβερνήσεις να κινούνται σε κεντροδεξιά (Δανία, με συγκυβέρνηση Σοσιαλδημοκρατών, Κεντρώων-Μετριοπαθών και Φιλελεύθερων) και ακροδεξιά (Χριστιανοδημοκράτες, Φιλελεύθεροι, Μετριοπαθείς στην κυβέρνηση με τη στήριξη των ακροδεξιών Σουηδών Δημοκρατών) κατεύθυνση. Επομένως, το 2023 ξεκινάει με αυξημένα καθήκοντα για την αποδυναμωμένη Αριστερά και το αδύναμο εργατικό κίνημα στις σκανδιναβικές χώρες. Καταρχάς, το ζήτημα της πάλης για αξιοπρεπή διαβίωση των εργαζομένων είναι μεγάλης σημασίας, καθώς μέσω της πληθωριστικής έκρηξης και της αύξησης του κόστους ζωής, οι μισθοί συρρικνώνονται σε πραγματικούς όρους, η κυβερνητική στήριξη είναι ανεπαρκέστατη και οι κρατικές παρεμβάσεις για ρύθμιση των τιμών ανύπαρκτες. Επιπροσθέτως, στο αντιπολεμικό πεδίο, η πάλη κόντρα στην ένταξη των δύο χωρών στο ΝΑΤΟ και της ενεργότατης συμμετοχής Δανίας και Νορβηγίας στην πολεμική μηχανή και βιομηχανία, με άμεσο αρνητικό αντίκτυπο στα υπολείμματα του κράτους-πρόνοιας (στη Δανία καταργούν μία επίσημη εθνική αργία για την εξοικονόμηση πόρων για πολεμικές δαπάνες) είναι σημαντική. Άμεσα συνδεδεμένο με αυτό, το αντιρατσιστικό ζήτημα αναβαθμίζεται ως απόρροια των ακραίων ρατσιστικών πολιτικών (π.χ. στη Δανία έχει αποφασιστεί η αποστολή προσφύγων στη Ρουάντα).
Αν ξεχωρίζαμε μόνο δύο πράγματα από τη χρονιά που τελειώνει στη Γαλλία, αυτά θα ήταν η διατάραξη της αστικής κανονικότητας που ακολούθησε τις εκλογές και οι απεργίες του φθινοπώρου. Η κορύφωση των κινητοποιήσεων ήρθε με τη μεγάλη γενική απεργία της 10ης Νοέμβρη, που ακολούθησε πολλές εθνικές απεργίες από τον Σεπτέμβρη και μετά σε διάφορους κλάδους εργαζόμενων, με πρωτοβουλία των μεγαλύτερων συνδικάτων της CGT σε μεταφορές, ενέργεια και εκπαίδευση. Αυτή η αγωνιστική κορύφωση συνέπεσε με τη γενική απεργία της 9ης Νοέμβρη στην Ελλάδα — μία από τις μεγαλύτερες των τελευταίων χρόνων. Το νήμα που τις ένωνε, πέρα από τον συμβολικό συγχρονισμό, ήταν οι απαιτήσεις για πραγματικές αυξήσεις και όχι «επιδόματα» και «δελτία» και οι διαμαρτυρίες για την καπιταλιστική αισχροκέρδεια σε ενέργεια και τρόφιμα.
Στο πολιτικό σκηνικό, η αναταραχή στη Γαλλία είχε αρχίσει από τον Απρίλη. Οι προεδρικές εκλογές έμοιαζαν με το «χρονικό ενός προαναγγελθέντος θανάτου», με τον Μακρόν να κερδίζει τη Λεπέν στον δεύτερο γύρο όπως και το 2017 — ενώ ο Ζαν-Λικ Μελανσόν δεν κατάφερε για λίγες χιλιάδες ψήφων να περάσει αυτός. Όμως, στις βουλευτικές εκλογές που ακολούθησαν δεν συνέβη το αναμενόμενο — δηλαδή η πλειοψηφία να προέρχεται από το κόμμα του προέδρου που έχει μόλις εκλεγεί. Μια κεντροαριστερή-σοσιαλδημοκρατική συμμαχία της Ανυπόταχτης Γαλλίας με το Σοσιαλιστικό Κόμμα και το Κομμουνιστικό (κατ’ επίφαση) Κόμμα κατάφερε να αποσπάσει ένα ποσοστό, ώστε να μπει «σφήνα» στο δίπολο Μακρόν-Λεπέν και να εμποδίσει τον πρώτο να ελέγξει το κοινοβούλιο. Έτσι, η Γαλλία από τον Ιούνη έχει κυβέρνηση μειο-
ψηφίας — κάτι, βέβαια, που δεν έχει καθόλου σταματήσει την εφαρμογή της σκληρής φιλελεύθερης ατζέντας Μακρόν, εφόσον οι πρόεδροι στη Γαλλία μπορούν να παρακάμπτουν τη Βουλή όποτε θέλουν να επιβάλουν έναν νόμο. Συνδυαζόμενα, τα δύο αυτά φαινομενικά διαφορετικά γεγονότα αναδεικνύουν ένα έλλειμμα. Αυτό ενός νήματος που θα αναβαθμίσει την πολιτική συγκρότηση και εκπροσώπηση του κόσμου του αγώνα σε ένα πρόγραμμα το οποίο δεν θα ενσωματώνεται και δεν θα εκτονώνεται σε συστημικές εκλογικές συγκολλήσεις. Αγώνες γίνονται και θα γίνονται για όσο υπάρχουν εκμεταλλευτικές κοινωνίες. Το νήμα που θα οδηγεί στην κοινωνική απελευθέρωση είναι η οργάνωση σε ένα κόμμα με κομμουνιστικό πρόγραμμα. Αυτό το «νήμα» έχουμε καθήκον να βρούμε το 2023.
που έχει γνωρίσει η
χώρα μετά την περίοδο Θάτσερ, πριν από 40 και πλέον χρόνια. Μια συμφωνίαόνειδος για τη μαζική αποστολή προσφύγων και μεταναστών στη Ρουάντα. Και φυσικά, ο θάνατος της βασίλισσας Ελισάβετ, της μακροβιότερης μονάρχη στην ιστορία του Ηνωμένου Βασιλείου
και όλου του κόσμου. Μετά από όλα αυτά, δεν θα μπορούσε κανείς να ισχυριστεί ότι το 2022 υπήρξε για το Ηνωμένο Βασίλειο μια αδιάφορη χρονιά. Το ερώτημα είναι τι ακριβώς θα συμβεί το 2023. Κι αυτό δεν μπορεί, για την ώρα, να το απαντήσει κανείς.
ίναι αλήθεια ότι
ΟΑΚΑ έχει συγκεντρώσει την προσοχή της κυβέρνησης. Παράλληλα με το ευρύτερο για τη χώρα σχέδιο «Ελλάδα 2.0», εξαγγέλθηκε και το σχέδιο «ΟΑΚΑ 2.0». Ο ίδιος ο πρωθυπουργός έχει επισκεφτεί τις ολυμπιακές εγκαταστάσεις αρκετές φορές και έχει εξαγγείλει μεγαλεπήβολα σχέδια. Ιδιαίτερα οι τελευταίες εκδηλώσεις (π.χ. για τα 40 χρόνια του ΟΑΚΑ), έχουν και προεκλογικό χρώμα. Δυστυχώς, όμως, πίσω απ’ όλα αυτά κρύβεται κάτι πολύ σοβαρότερο. Πρέπει να επισημανθεί ότι το σχέδιο της κυβέρνησης
εξελίσσεται πάνω στην εξής βάση: την εγκατάλειψη και την απαξίωση των υποδομών που περιλαμβάνονταν στο complex του ΟΑΚΑ κατά την περίοδο της μνημονιακής πολιτικής, όλων των κυβερνήσεων από το 2010 και μετά. Η οικονομική ασφυξία αυτής της περιόδου, μετατρέπει το ΟΑΚΑ σε ένα «shop in shop». Σε ένα «mall» αθλητικό, με σχεδόν όλους τους χώρους μισθωμένους, υποχρεώνοντας τους χρήστες να πληρώνουν για να χρησιμοποιούν τις εγκαταστάσεις. Ταυτόχρονα, στην κοινωνική πλειοψηφία εγκαθιδρύεται οριστικά η πεποίθηση ότι ο αθλητισμός είναι μια πολυτέλεια, για την οποία πρέπει όλοι να πληρώνουμε, αν θέλουμε να γευόμαστε έστω και λίγο αυτό το αγαθό. Επίσης, ο αθλητισμός, στο επίπεδο του πρωταθλητισμού και ιδιαίτερα στα μαζικά σπορ του ποδοσφαίρου και του μπάσκετ, αποτελούσε πάντα το πεδίο μια «κεϋνσιανής» πολιτικής μεταφοράς πόρων από το δημόσιο προς τους μεγαλοϊδιοκτήτες των ομάδων και τους λοιπούς μεγαλοπαράγοντες που λυμαίνονται τον χώρο, σε αντίθεση με αυτό που πιστεύουν οι περισσότεροι. Είναι χαρακτηριστικά τα νούμερα των χρεών ομάδων και ομοσπονδιών που έχουν συσσωρευθεί
προς το ΟΑΚΑ,, τα οποία ξεπερνάνε τα 13 εκατ. ευρώ. Σε αυτή τη βάση έρχεται η κυβέρνηση Μητσοτάκη και αλλάζει εντελώς το παιχνίδι. Πρώτα απ’ όλα, θέλει να ξοδέ-
ψει στο ΟΑΚΑ ένα τεράστιο ποσό από το Ταμείο Ανάκαμψης. Οι αριθμοί ζαλίζουν: το καλοκαίρι που πέρασε ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε ένα συνολικό νούμερο 57 εκατ. ευρώ και τον Νοέμβρη αυτό έγινε 90 εκατ. ευρώ. Φυσικά η χρηματοδότηση μοιράζεται ανάμεσα σε Ταμείο Ανάκαμψης, υπουργείο και Περιφέρεια. Ήδη προχωράει το έργο της «Ενεργειακής Αναβάθμισης» του ΟΑΚΑ, ύψους 17 εκατ. ευρώ με προσωρινό ανάδοχο τη ΜΕΤΚΑ.
Προγραμματίζονται πολλά ακόμη, όπως τουλάχιστον προβλέπεται στην απόφαση του αναπληρωτή υπουργού Οικονομικών Θ. Σκυλακάκη με θέμα: «Ένταξη του Έργου με τίτλο “Ανακαίνιση Ολυμπιακού Αθλητικού Κέντρου Αθηνών” (κωδικός ΟΠΣ ΤΑ 5158654) στο Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας». Τα ερωτήματα πολλά: αποτελεί άραγε προτεραιότητα το ΟΑΚΑ, όταν τα παιδιατρικά νοσοκομεία δεν διαθέτουν αναισθησιολόγους και οι λίστες
των παιδιών που περιμένουν να χειρουργηθούν αυξάνονται συνεχώς; Χρειάζονται άραγε 17 εκατ. ευρώ για την ενεργειακή αναβάθμιση του ΟΑΚΑ; Οικονομοτεχνικά το έργο «βγαίνει»; Το σχέδιο της κυβέρνησης δεν θα μπορούσε να περιλαμβάνει μόνο την απλή μοιρασιά δημόσιου χρήματος. Πηγαίνει πολύ μακρύτερα. Πρωτον, με μια σύμβαση η οποία δεν περιέχει σαφή τεχνικά και οικονομικά στοιχεία, «επιτρέπει» στη Lamda Development να υλοποιήσει κάποια (;) «αντισταθμιστικά» έργα στο ΟΑΚΑ, προκειμένου να καλύψει υποτίθεται υποχρεώσεις της εταιρείας στο Ελληνικό. Έτσι, σε ένα ομιχλώδες περιβάλλον με ασαφή αντικείμενο, η Lamda κατασκευάζει δύο ακόμη ανοιχτές πισίνες στο ΟΑΚΑ. Από πού προέκυψε η ανάγκη αυτή; Ποιο ήταν το κόστος του έργου; Με ποια μελέτη έγινε; Γιατί αυτή η μελέτη δεν προέβλεπε –μέχρι στιγμής τουλάχιστον–τη θέρμανση των νέων κολυμβητικών δεξαμενών; Επίσης, προγραμματίζει την κατασκευή ενός νέου κτιρίου στο πάρκινγκ της Κύμης, προκειμένου να «στεγαστούν» κάποιες ομοσπονδίες. Το κτίριο θα «ανατεθεί» απευθείας και θα χρηματοδοτηθεί με ΣΔΙΤ. Γενικά, το σχέδιο «ΟΑΚΑ 2.0» προβλέπει «πολύ περισσότερο πράσινο (;)» αλλά κυρίως την οικοδόμηση του περιβάλλοντα χώρου του ΟΑΚΑ
την εμπορική αξιοποίησή του.
το πιο χαρακτηριστικό κομμάτι του σχεδίου: η ιδιωτικοποίηση. Η εγκατάσταση του τένις ξεπουλήθηκε (χρησιμοποιούμε την έκφραση με τα λόγου γνώσεως) σε ιδιώτη για 35 χρόνια και για ένα ευτελές ποσό. Η εγκατάσταση του μπάσκετ παραχωρήθηκε (!) στην ΚΑΕ ΠΑΟ με μία νομοθετική πράξη. Έτσι, μέσα από το σχέδιο «ΟΑΚΑ 2.0», χωρίς κανείς να το συζητήσει ως τέτοιο, το ΟΑΚΑ από δημόσιος οργανισμός, παραχωρείται με διάφορους τρόπους στους ιδιώτες και γίνεται ένα
Ποταμιάς
του κόσμου μας, για να μπορέσουμε να τον αλλάξουμε! Με αυτό το σκεπτικό, επιλέξαμε από τη σοδειά θεωρητικών και ιστορικών εκδόσεων καθώς και δοκιμίων του 2022, δώδεκα ενδιαφέροντα βιβλία, κατάλληλα για τις γιορτές και όχι μόνο.
κοινωνία
ΚΨΜ Το βιβλίο του Σπύρου Ποταμιά έχει υπότιτλο Ο μαρξισμός του νεαρού Λούκατς ως κριτική του καπιταλισμού και με εφαλτήριο το Ιστορία και ταξική συνείδηση του τελευταίου επιχειρηματολογεί υπέρ της μαρξιστικής διαλεκτικής. Κέντρο είναι η θεμελιακή κατηγορία της ολότητας, της κοινωνίας ως όλο, και η εργατική τάξη αναδεικνύεται ως εκείνο το –εν δυνάμει– κοινωνικό υποκείμενο που μπορεί να γνωρίσει τον κόσμο στην ουσία του, διεισδύοντας κάτω από τη φαινομενικότητα του εμπορευματικού φετιχισμού, καθώς και να τον αλλάξει. Το
σύγκρουσης ανάμεσα στη δημόσια
και στην ιδιωτική ιδιοκτησία». Ο συγγραφέας προτείνει τη «δυνατή και δύσκολη έλευση του νέου κομμουνισμού». Εκτός από την κριτική στον κοινοβουλευτισμό, στους φιλελεύθερους δημοκράτες
και στους εθνικιστές, ο συγγραφέας δεν χαρίζεται σε κανέναν, ούτε στα κίτρινα γιλέκα ούτε στον σύγχρονο φεμινισμό ούτε στον αντιαυταρχικό δικαιωματισμό. Ακόμα κι αν δεν συμφωνεί κάποιος απόλυτα στο σύνολο της κριτικής του στον «αποπροσανατολισμό», δύσκολα μπορεί να προσπεράσει τη βασιμότητα των επιχειρημάτων
1968. Το βιβλίο του αυτό γράφτηκε «εν θερμώ» τον Μάη και τον Ιούνη της ίδιας χρονιάς, αποτελώντας ταυτόχρονα μια πρώτη αποτίμηση αλλά και παρέμβαση στα εξεγερτικά γεγονότα της περιόδου. Αναδεικνύει τη δυνατότητα επαναστατικών γεγονότων στον σύγχρονο καπιταλισμό ενάντια στην ηττοπάθεια του Μαρκούζε, δεν εξιδανικεύει την «αυθορμησία», πραγματεύεται ζητήματα όπως η δυαδική εξουσία και η αυτοδιαχείριση, τονίζοντας την ανάγκη επαναστατικής ρήξης. Υποστηρίζει, πάνω απ’ όλα, την επικαιρότητα του μάχιμου μαρξισμού ενάντια στις προσπάθειες ακαδημαϊκού ενταφιασμού του.
τα όρια της συναίνεσης στο πλαίσιο της Κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας. Χαρακτηριστικό συμβάν υπήρξε η μεγάλη κινητοποίηση
οι ιδιαιτερότητες του νησιού, που το καθιστούν ειδική περίπτωση μελέτης, για να εντοπιστούν οι κοινωνικές δυνάμεις και οι ιδεολογικές τάσεις που έπαιξαν αργότερα ρόλο στην Αντίσταση. Ξεχωριστή θέση στην αφήγηση έχουν οι αλλαγές που επιχείρησε η τοπική εαμική διοίκηση μετά την απελευθέρωση του νησιού, ξεπερνώντας συχνά
στην υπηρεσία του κεφαλαίου. Το βιβλίο συνιστά ένα μανιφέστο στην κατεύθυνση μιας επαναστατικής ρήξης υπό
ασχολείται με τα
προπαγάνδα που συχνά διαδίδεται από τα social media, αλλά βάζει στο στόχαστρό του τους κρατικούς και τους ιδιωτικούς φορείς που τάχα υπηρετούν την αντικειμενική ενημέρωση. Παρουσιάζει τις πιο συνήθεις μοντέρνες «συνταγές» (καμιά 20αριά περίπου) της εξαπάτησης, της παραπληροφόρησης, της περίτεχνης διαστρέβλωσης της αλήθειας με πολλές αναφορές τόσο στη διεθνή, κυρίως στην αμερικανική, όσο και στην ελληνική πραγματικότητα. Κάθε κεφάλαιο στο οποίο αναπτύσσεται ένας τύπος προπαγάνδαςπαραπληροφόρησης καταλήγει σε πρακτικές οδηγίες που διευκολύνουν τον αναγνώστη να εντοπίζει μόνος του ποικίλες μορφές τους. Το βιβλίο είναι ευκολοδιάβαστο, χρηστικό, διαδραστικό και μάχιμο. Βασίλης
Τέσσερις διαλέξεις για τη Ρωσική Επανάσταση εκδ. ΚΨΜ Το βιβλίο του Βασίλη Λιόση αποτελείται από τέσσερις διαλέξεις για καίρια ζητήματα της Ρώσικης Επανάστασης. Η πρώτη αναφέρεται στην επανάσταση του 1905 όπου ηγεμονική δύναμη της αστικοδημοκρατικής
επανάστασης αναδείχθηκε το προλεταριάτο. Στη δεύτερη διάλεξη εξετάζεται ο χαρακτήρας της επανάστασης του 1917, με τη δυαδική εξουσία των
σοβιέτ και της αστικής προσωρινής κυβέρνησης και τις Θέσεις του Απρίλη του Λένιν, όπου διαπίστωσε την ανάγκη ανατροπής της αστικής εξουσίας. Η τρίτη διάλεξη ανατρέπει τον ισχυρισμό ότι ο Οκτώβρης του 1917 δεν ήταν επανάσταση αλλά πραξικόπημα από μία μειοψηφία Μπολσεβίκων. Στην τέταρτη διάλεξη εξετάζονται οι επιπτώσεις της επανάστασης στην αστική σκέψη και πολιτική.
από τη γέννηση του ελληνικού κράτους μέχρι και τότε. Αυτή η συνέχεια, παρουσιάζεται μέσα από τα σημαντικότερα ιστορικά γεγονότα της περιόδου 1844-1922: Από τον Κωλέττη και τον πόλεμο του 1897, τα Λαυρεωτικά, τον Μακεδονικό Αγώνα και τον Εθνικό Διχασμό, μέχρι την εκστρατεία στην Ουκρανία και την τραγική κατάληξη στη Μικρά Ασία.
Αποστόλης Παλιούρας
Ο ελληνικός καπιταλισμός εκδ. Τόπος Το βιβλίο του Αποστόλη Παλιούρα Ο ελληνικός καπιταλισμός, έχει υπότιτλο Κριτικές προσεγγίσεις και οι ιδιοτυπίες μιας δύσκολης γένεσης. Ο συγγραφέας, μέλος της συντακτικής ομάδας του περιοδικού Ουτοπία, αποτολμά μια εκτενή θεώρηση της γένεσης του ελληνικού καπιταλισμού, με κέντρο την περίοδο του μεσοπολέμου με την είσοδο εκατοντάδων χιλιάδων προσφύγων, από τη μία, και την ύπαρξη του μεγάλου «ελληνικού» παροικιακού κεφαλαίου, από την άλλη. Πραγματεύεται μια σειρά θεωρητικών μαρξιστικών εννοιών, όπως η πρωταρχική καπιταλιστική συσσώρευση, το «ξένο» κεφάλαιο, η εργατική τάξη, το κράτος στον καπιταλισμό, ο ιμπεριαλισμός, το έθνος κ.α., συνδέοντάς τες στη συνέχεια
Illouz - Dana Kaplan
Τι είναι το σεξουαλικό κεφάλαιο; Εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου Τα τελευταία χρόνια, η Eva Illouz έχει επιχειρήσει με αλλεπάλληλες εκδόσεις να φωτίσει πλευρές των κοινωνικών σχέσεων που αφορούν τις διαπροσωπικές σχέσεις, τα συναισθήματα, την έννοια τις ευτυχίας κ.λπ. Το έργο της αναδεικνύει, δηλαδή, πώς τείνουν να επικρατήσουν οι όροι της αγοράς σε αυτές τις σχέσεις, η εμπορευματοποίηση κάθε πλευράς του ανθρώπινου βίου και οι συναφείς με αυτά πολιτικές συμπεριφορές.
περιγράφει μια δυναμική και ερμηνεύει τα δεδομένα της τελευταίας δεκαετίας. Αν και μαρξίστρια, ανιχνεύει τον κόσμο της πληροφορίας ως νέα επίστρωση του εκμεταλλευτικού συστήματος του καπιταλισμού, άκρως επικίνδυνη για τη συνέχεια. Κανένας από τα παλιούς ταξικούς ανταγωνισμούς δεν έχει παρέλθει, έχει όμως παρουσιαστεί ένας νέος που προσπαθεί να τους ελέγξει. Ο κόσμος μας έχει εμπορευματοποιηθεί απόλυτα με όρους κανιβαλικούς και ο ταξικός αντίπαλος έχει αδιανόητη πολλαπλότητα και συνθετότητα, θεωρεί η ΜcKenzie. Η γλώσσα του βιβλίου είναι σχεδόν νεανική, ενώ η έκδοση φροντισμένη και πρωτότυπη.
την ελληνική αστική τάξη. Εκατό χρόνια μετά το 1922, το βιβλίο αναδεικνύει πως η Μικρασιατική Καταστροφή δεν αποτέλεσε ένα μεμονωμένο γεγονός αλλά την κορύφωση της Μεγάλης Ιδέας, του κυρίαρχου ιδεολογικού σχήματος
McKenzie Wark
κορυφαία στελέχη των ναζί, προκειμένου να υπάρξει σχέδιο διαφυγής τους στην Αργεντινή και σε άλλες χώρες της Λατινικής Αμερικής. Αυτό συνέβη επειδή «στον νέο μεταπολεμικό κόσμο θα ήταν απαραίτητο κάθε άτομο ικανό να ανακόψει την προέλαση του κομμουνισμού». Το βιβλίο περιλαμβάνει και αποκαλυπτικά στοιχεία για το ναζιστικό παρελθόν της Ουκρανίας, χρήσιμα για να κατανοήσουμε τον χαρακτήρα του σημερινού πολέμου.
Η χρονιά που φεύγει υπήρξε πολύ κακή για
τους Παλαιστίνιους, που είδαν τη βία και την καταστολή των Ισραηλινών κατακτητών να κλιμακώνονται και τους πάλαι ποτέ συμμάχους τους να «το στρίβουν», προτάσσοντας τις μπίζνες και τα κέρδη έναντι του δίκιου τους. Όσο για το 2023, διαγράφεται ακόμη χειρότερο, καθώς ο Νετανιάχου, που επέστρεψε στη διακυβέρνηση
ηγούμενος του πιο ακροδεξιού και
επιθετικού συνασπισμού στην ιστορία, έθεσε και επισήμως ως κορυφαία προτεραιότητα την επέκταση
των εβραϊκών οικισμών στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη και την Ανατολική Ιερουσαλήμ. Η πρόκληση για τις οργανώσεις ενός λαού ο οποίος έχει υποφέρει και καταπιεστεί όσο λίγοι είναι μεγάλη — όχι όμως και η διάθεσή τους για ολομέτωπη σύγκρουση, δηλαδή για μια τρίτη Ιντιφάντα. Ίσως όχι τυχαία, καθώς δεν αντλούν τη δύναμή τους κυρίως από τον λαό…
Η χρονιά που ξεκινά αποτελεί αναμφίβολα ορόσημο για την Τουρκία του Ταγίπ Ερντογάν και του ισλαμοσυντηρητικού Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης, που την κυβερνά εδώ και 21 χρόνια. Η συμπλήρωση 100 χρόνων από την ίδρυση της σύγχρονης Τουρκικής Δημοκρατίας από τον Κεμάλ Ατατούρκ συμπίπτει με τις κρίσιμες διπλές εκλογές (προεδρικές και βουλευτικές), καθώς και με μια οικονομική κρίση διαρκεί-
«Όχημα»
ρά πρώην
προσφέρθηκαν
των μυστικών
την
σή του από σημαντικό τμήμα της κοινωνίας. Από την άλλη, το εξαιρετικά επικίνδυνο… τετακέ στην οικονομία από το απότομο τράβηγμα του χειρόφρενου από το καθεστώς του Πεκίνου. Μαζί έχουν δημιουργήσει μια πρωτόγνωρη κατάσταση. Πρακτικά, η Κίνα βρίσκεται σε ένα σημείο καμπής, καθώς τελειώνει μια ολόκληρη εποχή. Μπροστά της έχει, δε, πολλές απότομες στροφές και ανηφοριές, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την ίδια, τους γείτονές της και όλο τον πλανήτη.
κατασχέθηκε και το πλήρωμά του κατηγορήθηκε
για «ανταγωνιστικές πρακτικές» και «επιθυμία
του
κτικό
νόμου». Ως
χρησιμοποιήθηκαν
η παύση κάθε ανθρωπιστικής δράσης στη διαχείριση του προσφυγικού.