Εφημερίδα ΠΡΙΝ, 31.7-1.8.2021 - Αρ. Φύλλου 1534 by 21aristera

Συνέντευξη ∆ημήτρης Ζερβουδάκης

Ενεργοί δημιουργοί, όχι χι συστημικοί χλεχλέδες > σελ. 11

Μεγάλα ποσά στο κεφάλαιο, 40 λεπτά τη μέρα στον μισθό

Τεχνητή Νοημοσύνη, αλγόριθμοι και συμφέροντα

> σελ. 4, 15

> σελ. 12-13

‣ Εφημερίδα της αντικαπιταλιστικής κομμουνιστικής Αριστεράς

‣ www.prin.gr

€2

‣ ΣΑΒΒΑΤΟ 31 ΙΟΥΛΙΟΥ - ΚΥΡΙΑΚΗ 1 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2021

ΕΤΟΣ 31ο ΑΡ. ΦΥΛΛΟΥ 1.534

Σε μια καυτή εποχή, με τους αγώνες μας

η ελπίδα θα ανθίσει

Μέτρα για τον καύσωνα τώρα! «Με ποια καιρικά φαινόμενα θα κηρύσσονται αργίες; Μόνο με καύσωνα ή και με χιόνι ή με χαλάζι;», αναρωτιούνταν ειρωνικά την Πέμπτη «πηγές» της Νέας Δημοκρατίας. Τέτοιος κυνισμός προς εργαζόμενους που καλούνται να δουλέψουν σε θερμοκρασίες άνω των 40 βαθμών, στα εργοτάξια, στους δρόμους ως ντελιβεράδες, μέσα στα τσιμέντα ή εκτεθειμένοι στα χωράφια, φορώντας μάσκα σε πολλές περιπτώσεις. Ας κόψουν την πλάκα οι «Λουδοβίκοι» του Μαξίμου. Μέτρα προστασίας για τους εργαζόμενους και τους κατοίκους των πόλεων εδώ και τώρα!

Ανάλυση

Των Γιώργου Κρεασίδη, Αιμιλίας Τσαγκαράτου

Μην αμελήσετε. Πάρτε μαζί σας νερό. Το μέλλον μας θα έχει πολλή ξηρασία. Μιχάλης Κατσαρός

Σχολείο της αγοράς και της απόρριψης Βαθιά αντιδραστική τομή αποτελεί ο νόμος ΚεραμέωςΜητσοτάκη. Με την αξιολόγηση των εκπαιδευτικών, επιδιώκουν πλήρη υποταγή τους. Στόχος είναι το πέταγμα πολλών νέων εκτός εκπαίδευσης. > >> σελ. 8-9

Η δεύτερη ματιά

ΣΑΒΒΑΤΟ 31 ΙΟΥΛΙΟΥ - ΚΥΡΙΑΚΗ 1 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2021

editorial

Αιμιλία Καραλή

Τι θέλετε τα ΑΕΙ, γραφτείτε στα ΙΕΚ!

Όταν τα πάντα προσανατολίζονται για την αγορά εργασίας, δεν μπορεί να υπάρξει καμιά λέξη που να σχετίζεται με τον άνθρωπο, την ανθρωπιά, την κοινωνία, τα δικαιώματα. Επιστημονικά και σχολικά ιδρύματα προορίζονται πλέον να στεγάζουν και να παράγουν εμπορεύματα.

Στην πλήρη απαξίωση της δημόσιας πανεπιστημιακής εκπαίδευσης και στην ωμή παραδοχή ότι δεν θέλουν «υψηλό αριθμό εισακτέων στα ΑΕΙ» προχώρησε η κυβέρνηση, η οποία μάλιστα, δια στόματος του ίδιου του πρωθυπουργού στη βουλή την Τρίτη, διαμήνυσε ότι επιδίωξή της είναι να διαμορφώσει μια νέα γενιά εργαζομένων με «δεξιότητες» και κατακερματισμένες «γνώσεις». Ο ΣΕΒ και ο «επιχειρηματικός κόσμος» αυτό ζητάνε, άλλωστε, και όχι οι νέες και οι νέοι «να φτάνουν 24-25 ετών και να έχουν κάνει τι τελικά στη ζωή τους;», όπως κυνικά διερωτήθηκε ο Κ. Μητσοτάκης! Σχολιάζοντας το φαινόμενο της ανεργίας αποφοίτων πανεπιστημίων και μεταπτυχιακών, άφησε να εννοηθεί πως κάνουν άχρηστες σπουδές, και γι’ αυτό τρέχουν να γραφούν σε ΙΕΚ να πάρουν μια ειδικότητα. Τέτοια απαξίωση της μόρφωσης και τέτοια εξύμνηση της πάμφθηνης εργασίας με στενή ειδίκευση δύσκολα ακούς… Η κυβέρνηση θέλει να πετάξει χιλιάδες παιδιά έξω από τα δημόσια πανεπιστήμια, να κλείσουν πολλά από αυτά, και να τα σπρώξουν… πελατάκια στα κάθε λογής ιδιωτικά ΙΕΚ και κολέγια, έναντι αδρών διδάκτρων. Για να έχουν μετά στο χέρι τους, όχι πτυχία, αλλά «ειδικεύσεις» μιας χρήσης και να μπορούν εύκολα να «κουμπώσουν» σε περιστασιακές θέσεις εργασίας και ειδικότητες που θέλει κάθε φορά το κεφάλαιο. Όταν σήμερα οι πτυχιούχοι ΑΕΙ εργάζονται με μισθούς πολύ κατώτερους για τη μόρφωση που έχουν κατακτήσει, μπορεί κανείς εύκολα να φανταστεί τι μεροκάματα πείνας περιμένουν τους αναλώσιμους αποφοίτους των ΙΕΚ. Γι‘ αυτό η κυβέρνηση βάλλει κατά των «στερεότυπων» υπέρ της πανεπιστημιακής μόρφωσης και εκθειάζει την κατάρτιση, που θα συμπληρώνεται με μαθητείες-τσάμπαδουλειά στις επιχειρήσεις και με υποταγή των ειδικοτήτων στις εκάστοτε ορέξεις του ιδιωτικού τομέα.

Εφημερίδα της αντικαπιταλιστικής κομμουνιστικής Αριστεράς

Χαρούμενος σαρωτής δυστυχισμένος άνθρωπος

«Ξ

έρεις γιατί είμαι ο πρώτος παρόλο που με μισούν όλοι; Είμαι ο πρώτος γιατί κρατώ αυτόν τον σαρωτή χαρούμενο. Σε όλα τα σπίτια που πας, σε όλους τους ανθρώπους που μιλάς, σε έχει ρωτήσει ποτέ κάποιος πώς είσαι; ∆εν δίνουν δεκάρα, αν κοιμηθείς στο τιμόνι και πέσεις πάνω σ’ ένα λεωφορείο. Το μόνο που τους νοιάζει είναι η τιμή, η διαδρομή, η παράδοση, το δέμα. Και όλα αυτά μπαίνουν σ’ αυτό το κουτί που ανταγωνίζεται όλα τα άλλα παρόμοια μικρά κουτιά σε όλη τη χώρα. Και αυτό είναι που αποφασίζει για τα συμβόλαια, για το ποιος θα ζήσει ή θα πεθάνει. Αν τον χάσεις, τον πληρώνεις. Αν δεν τον χρησιμοποιήσεις μια μέρα, πάλι πληρώνεις.» Με αυτά τα λόγια απαντά ο ιδιοκτήτης μιας εταιρείας ταχυμεταφορών στο αίτημα για άδεια ενός οδηγού της αποθήκης του προκειμένου να αντιμετωπίσει σοβαρά οικογενειακά προβλήματα, στην τελευταία ταινία του Κεν Λόουτς ∆υστυχώς απουσιάζατε (2019). Ο σαρωτής γίνεται ο αξιολογητής της εργασίας των μεταφορέων. Στο λογισμικό του περιλαμβάνει όλα εκείνα που με βάση τις ανάγκες της εταιρείας και του πελάτη της θα κρίνουν την ποιότητα και την αποτελεσματικότητα της εργασίας τους. Στο πρόγραμμά του, όποια καθυστέρηση, ανεξάρτητα από την αιτιολογία της –ατύχημα, αρρώστια, βιαιοπραγία εις βάρος του εργαζόμενου– θεωρείται αποτυχία, υπονόμευση της εταιρείας και των στόχων της. Γι’ αυτό υπάρχει και η αντίστοιχη ποινή. Ο σαρωτής «ευχαριστιέται» μόνο με την εξουθένωση των ανθρώπων που τον κουβαλούν πάνω τους. Όσο περισσότερο χάνουν την εργασιακή τους αξιοπρέπεια και την ανθρώπινή τους υπόσταση, τόσο καλύτερα τους αξιολογεί, έστω και αν το αντίτιμο της αξιολόγησης είναι ψίχουλα

Ο εργαζόμενος γίνεται πλέον αντικείμενο, «υλικό», «παραγωγικός συντελεστής». «Διαχειρίσιμοι ανθρώπινοι πόροι» είναι ο όρος που χρησιμοποιείται

για την επιβίωση μιας εξαθλιωμένης ζωής. Η καταστροφή του ανθρώπου μέσω της εργασίας του συντελείται εδώ και χρόνια σε σημείο που να θεωρείται μια φυσική και αναπόδραστη κατάσταση, ένα είδος μοίρας δηλαδή. Ο εργαζόμενος γίνεται πλέον αντικείμενο, «υλικό», «παραγωγικός συντελεστής». «∆ιαχειρίσιμοι ανθρώπινοι πόροι», είναι ο όρος που έχει αντικαταστήσει το πάλαι ποτέ (εργατικό) «προσωπικό», ίσως γιατί παραπέμπει περισσότερο στην «προσωπικότητα», που μπορεί να την χειριστεί αλλά όχι να την διαχειριστεί κάποιος. Αν παρατηρήσουμε και τους νόμους για την αξιολόγηση των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, θα δούμε την ίδια ορολογία: ανθρώπινοι πόροι, πιστωτικές μονάδες, αποτελεσματικότητα, τυποποίηση των συστημάτων αξιολόγησης και μέτρησης της απόδοσης, κίνητρα, δείκτες μέτρησης, πιστοποίηση προγραμμάτων σπουδών, δομημένα ερωτηματολόγια, αναζήτηση πηγών χρηματοδότησης και βεβαίως –λείπει η αλεπού από το παζάρι;– αγορά εργασίας. Όταν, βέβαια, προσανατολίζονται τα πά-

ντα για την αγορά εργασίας, δεν μπορεί να υπάρξει καμιά λέξη που να σχετίζεται με τον άνθρωπο, την ανθρωπιά, την κοινωνία, τα δικαιώματα. Επιστημονικά και σχολικά ιδρύματα προορίζονται πλέον να στεγάζουν και να παράγουν εμπορεύματα, τα οποία θα πιστοποιούν την αξία τους με σαρωτές ανάλογους με εκείνον του ιδιοκτήτη της αποθήκης στην ταινία του Λόουτς. Κάθε εποχή, βέβαια, έχει και τους δικούς της «σαρωτές» που «αξιολογούσαν» ανάλογα με το δικό τους «λογισμικό». Ας θυμηθούμε συνδικαλιστές και απεργούς που απολύθηκαν, ακτιβιστές που δολοφονήθηκαν, εθνοκαθάρσεις και εκτελέσεις αγωνιστών. Όσο για την εκπαίδευση, η χώρα μας έχει πλούσια παράδοση σε τέτοιου είδους αξιολογήσεις. Τι να πρωτοθυμηθούμε! Την απόλυση του Κ. Παλαμά από το Υπουργείο Παιδείας γιατί υπερασπίστηκε τη δημοτική; Τις απολύσεις των ιδρυτών του Εκπαιδευτικού ομίλου, του Α. ∆ελμούζου, του Κ. Βάρναλη, του ∆. Γληνού, του Μ. Κουντουρά, του Μ. Παπαμαύρου, του Γ. και της Ρ. Ιμβριώτη, του Κ. Σωτηρίου; Να θυμηθούμε ότι απολύθηκε από τη Φιλοσοφική Σχολή της Αθήνας το 1942 ο Ι.Θ. Κακριδής γιατί χρησιμοποιούσε το μονοτονικό και «αλλοίωνε το εθνικό φρόνημα», όπως έγραφε η απόφαση του δωσιλογικού υπουργείου Παιδείας; Ότι με τον Εμφύλιο απολύθηκαν χιλιάδες εκπαιδευτικοί με βάση το Θ΄ ψήφισμα, ανάμεσά τους και ο Ευ. Παπανούτσος; Ποιοι τους αξιολόγησαν τώρα όλους τους προηγούμενους; Τα ονόματά τους βρίσκονται σε κάτι υποσημειώσεις αρχείων της Ιστορίας, υπομνήσεις αθλιότητας και επιστημονικής αναξιότητας. Σαρώθηκαν από τους αξιόλογους ανθρώπους που αγάπησαν και τίμησαν το έργο τους. Κάτι παρόμοιο θα συμβεί και με τους σύγχρονους επίδοξους «αξιολογητές».

‣ Ιδιοκτησία: «Eκδόσεις-Μελέτες- Έρευνες» Aστική Mη Kερδοσκοπική Eταιρεία Kωδικός 2806, Κλεισόβης 9, 106 77 Αθήνα, Tηλ.: 210-82.27.949, prin@otenet.gr | http://www.prin.gr ‣ Tραπεζικός Λογαριασμός Συνδρομών και Eνισχύσεων: ALPHA BANK 260002002006023 • IBAN: GR1801402600260002002006023 ‣ Εκδότης: Δημήτρης Δεσύλλας ‣ Eκτύπωση: ΚΛΕΝΙΚ ΕΕ ‣ Layout: Χριστίνα Λουλούδα

Το θέμα

έσα στην καρδιά του δεύτερου φετινού καύσωνα ακούμε συχνά για τα ακραία καιρικά φαινόμενα· όχι άδικα. Η κλιματική κρίση είναι εδώ, όπως και η συνολική κρίση του περιβάλλοντος, μέσα στην οποία επωάστηκε η πανδημία της Covid-19. Μαζί με αυτά, όμως, γίνεται όλο και πιο έκδηλο πως πάμε για ακραία κοινωνικά φαινόμενα, που θα αρχίσουν να εκδηλώνονται αμέσως μετά ή και μέσα στις πάλαι ποτέ «ήσυχες μέρες του Αυγούστου». Ενώ η κοινωνική δυσαρέσκεια αυξάνεται, η κυβέρνηση κλιμακώνει την επίθεση. Χωρίς ανάσα πέρασε τον βαθιά αντιδραστικό νόμο για την εκπαίδευση, κατέβασε το νομοσχέδιο για τις επικουρικές, προωθεί την υλοποίηση του εργασιακού και προχωρά στην έγκριση του Σχεδίου Ανάκαμψης με όλο το πακέτο των επερχόμενων αντιλαϊκών αναδιαρθρώσεων. Είναι υποχρεωμένη να το κάνει. Μέσα στο σαθρό έδαφος της κρίσης, το σύστημα και το κεφάλαιο απαιτούν μια φυγή προς τα μπρος, στη διαμόρφωση των νέων όρων για τη βαθύτερη εκμετάλλευση της εργασίας, για να ρίξουν ξανά τα βάρη στον λαό και τη νεολαία. Τα βάρη στον κόσμο δεν ρίχνει άλλωστε η κυβέρνηση με τον εμβολιασμό; Η τιμωρητική λογική που υλοποιεί έχει να κάνει με την αλλαγή σελίδας από Σεπτέμβρη. Το σύστημα πρέπει να δουλέψει, τέρμα οι αποζημιώσεις για αναστολή εργασίας, τέρμα τα κλειστά μαγαζιά για υγειονομικούς λόγους, τώρα θα κλείνουν λόγω χρεών. Τέρμα στις κάθε είδους χορηγήσεις και «προκαταβολές», τώρα θα έχει μόνο βολές κι όποιος αντέξει. Το κρατικό και ευρωπαϊκό χρήμα θα είναι από εδώ και πέρα μόνο για τις μεγάλες επιχειρήσεις. Για τους υπόλοιπους δεκάωρα στη δουλειά για 663 ευρώ, απολύσεις, ανεργία, μειώσεις μισθών, ακρίβεια, πλειστηριασμοί, επιθεωρητές και αστυνομία στην εκπαίδευση… Σε αυτές τις συνθήκες μια νέα έξαρση της πανδημίας δημιουργεί μεγάλα προβλήματα στον λαό αλλά και στην κυβέρνηση, η οποία έχει όλη την ευθύνη γι’ αυτό, αφενός με το άνοιγμα του τουρισμού ξανά χωρίς ή με υποτυπώδεις ελέγχους και μέτρα, αφετέρου με την καταδίκη του δημόσιου συστήματος υγείας στη μιζέρια. Με την αυταρχική τακτική της στο θέμα των εμβολιασμών δεν μπορεί να πείσει μαζικά αλλά πετυχαίνει άλλους σκοπούς: Πρώτο, ρίχνει ξανά το λάθος στον κόσμο, αναπτύσσοντας τη λογική της ατομικής ευθύνης. Δεύτερο, διχάζει τους εργαζόμενους και καλλιεργεί τον «κοινωνικό αυτοματισμό». Τρίτο, προσπαθεί να εμφανιστεί ως εκφραστής της επιστήμης (αυτοί που διατράνωναν πως με τη θεία κοινωνία δεν κολλάει!), του ορθολογισμού, ακόμα και της προόδου, πλασάροντας τον Μητσοτάκη ως ηγέτη της κεντροδεξιάς και κυρίαρχο στο κέντρο, πιέζοντας ΣΥΡΙΖΑ και ΚΙΝΑΛ, αλλά και βάζοντας διλήμματα στο κίνημα και την Αριστερά. Παράπλευρη συνέπεια,

ΣΑΒΒΑΤΟ 31 ΙΟΥΛΙΟΥ - ΚΥΡΙΑΚΗ 1 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2021

Προς ακραία κοινωνικά φαινόμενα

Νέα σελίδα Γιάννης Ελαφρός

▸ Κυβέρνηση και σύστημα κλιμακώνουν την αντιλαϊκή επίθεση, ενώ η δυσαρέσκεια αναπτύσσεται

που δημιουργεί δυσκολίες στη ΝΔ αλλά δυνατότητες για το σύστημα συνολικά, είναι η αναζωογόνηση της ακροδεξιάς και των φασιστικών ταγμάτων εφόδου για να ξαναβγούν στον δρόμο. Η κυβέρνηση, βεβαίως, δεν είναι παντοδύναμη, τα σημάδια της φθοράς είναι πολύ έντονα μάλιστα, παρά το καθημερινό μέικ-απ από τα συστημικά ΜΜΕ. Εξάλλου, η αδυναμία της φάνηκε, όταν εκφράστηκε η δύναμη του κινήματος, όπως με τους φοιτητικούς αγώνες που άφησαν μετέωρη την πανεπιστημιακή αστυνομία ή το ξέσπασμα για ελευθερία και κατά της αστυνομοκρατίας. Η δύναμη της κυβέρνησης οφείλεται στην αδυναμία του πιο δεξιού και κομφορμιστικού ΣΥΡΙΖΑ

όλων των εποχών και του δικομματικού τη γραμμή των αγώνων αλλά θα τους δεκανικιού του ΚΙΝΑΛ. Αλλά και της συνενώνει σε ένα πολιτικό κίνημα «υπεύθυνης» κι «έξυπνης» διαπραγανατροπής, ανοίγοντας μια συνολική μάτευσης (ξανά;) του Βαρουφάκη αντικαπιταλιστική πολιτική εναλλαεντός ΕΕ και συστήματος, όπως και κτική. Έρχεται επιτακτικά η ανάγκη της περιορισμένης διαμαρτυρίας του για μια άλλη Αριστερά, μετωπική ΚΚΕ, που στις κρίσιμες στροφές δεν αντικαπιταλιστική και ανατρεπτική, κλιμακώνει για νικηφόρους αγώνες, που δεν θα εγκλωβίζεται στα διλήμαλλά περιμένει να βγάλει ο κόσμος ματα του αντιπάλου, όπως για παράσυμπεράσματα. δειγμα στο θέμα του εμβολιασμού, Στις νέες συνθήκες, ανεβαίνει ο πήείτε σαν οπαδοί ενός απολίτικου και χης για τη μαχόμενη, αντικαπιταλιστική και αταξικού «ορθολογισμού» είτε πλασύγχρονα κομμουνιστική Αριστερά. Είναι τσουρίζοντας στα θολά νερά της αντιαλήθεια πως τον προηγούμενο ενάμιεμβολιαστικής διαμαρτυρίας. ση χρόνο έδωσε μεγάλες μάχες σε Μια Αριστερά που πάει για συνθήκες πανδημίας και μεγάλες συγκρούσεις δεν απειλής για την υγεία, θα μένει στα ρηχά μιας Ο πήχης ακόμα και σε καθεενότητας στον ελάχιστο ανεβαίνει για στώς «ημιπαρανομίας» κοινό παρανομαστή, για να σπάσουν οι χωρίς τις αναγκαίες τη μαχόμενη απαγορεύσεις και απαΑριστερά, ζητούμενο ριζοσπαστικές να κλονιστεί η εικόντήσεις, με εκλογικό το αντικαπιταλιστικό άγχος και αναζήτηση να μιας κυβέρνησης με… πατερούλη όλων (ξανά!) μιας κάποιου πολιτικό ρεύμα μας τον Κ. Μητσοτάτύπου «ανάπτυξης» όχι κη. Υπήρξαν επιτυχίες, του κινήματος αλλά της οιεπιβλήθηκαν ρωγμές, συκονομίας. Μια Αριστερά που χνά η αντικαπιταλιστική Αριστεξεκινά για να νικήσει στον νέο γύρο ρά «έσωσε την τιμή» του κινήματος, οφείλει να έχει ανοσία στη διαχείριση και αλλά και κρίσιμες κυβερνητικές επιστον κυβερνητισμό (στο παλιό σχέδιο ΣΥΡΙλογές πέρασαν (π.χ. εργασιακό) χωρίς ΖΑ και τις νέες παραλλαγές), ταυτόχροτην αντίσταση που απαιτούνταν. να με ισχυρά αντισώματα στον σεχταρισμό και Στη νέα εποχή των άκρων που στην αυτοαναφορικότητα. διαμορφώνεται, είναι μεγάλο ζηΣε αυτήν την υπόθεση μπορούν να συμβάλουν ουσιαστικά η νεοσυγκροτητούμενο, μαζί με την ανασυγκρότηση μένη Πρωτοβουλία για Σύγχρονο Κομμουνιτου κινήματος για την απόκρουση και στικό Πρόγραμμα και Κόμμα, το ΝΑΡ και η ανατροπή της βάρβαρης επίθεσης πολιτική του πρόταση για αντικαπιταλικυβέρνησης, κεφαλαίου και ΕΕ, η διστικό μέτωπο, η ΑΝΤΑΡΣΥΑ και ειδικά αμόρφωση ενός πολιτικού ρεύματος της ο κόσμος της εργασίας και της νεολαίας ανατρεπτικής αντικαπιταλιστικής Αριστεπου έδωσε πρωτοπόρα τις μάχες. ράς, που όχι μόνο θα είναι στην πρώ-

Από σπόντα *** Τα «Πόθεν Έσχες» μας ήρθαν μαζί με τον καύσωνα * Κι εκεί στα ύψη δεν είναι το θερμόμετρο αλλά τα εκατομμύρια — είτε αυτά είναι εισοδήματα, είτε μερίσματα, είτε μετοχες, είτε ακίνητα * Για μια ακόμη φορά μάθαμε ότι ένα σώμα που αποτελείται στην πλειοψηφία του από φραγκάτους έχει αποφασίσει να είναι ο κατώτερος μισθός 650 — α, ναι, και με αύξηση 13, 2 ευρώ. *** Η Νέα Δημοκρατία θέτει ερωτήματα σχετικά με το γιατί ο Νίκος Παππάς έστησε εταιρεία συμβούλων το 2019 * Ο ΣΥΡΙΖΑ αναρωτιέται γιατί δεν είναι δηλωμένη μια εταιρεία της Μαρέβας Γκραμπόφσκυ * Οι μεν «καρφώνουν» τους πιο πλούσιους των δε * Και δεν δυσκολεύονται καθόλου να βρουν παραδείγματα * Βλέπετε έχει ρεύσει χρήμα πολύ στο πολιτικό προσωπικό * Φαίνεται για τους περισσότερους τα μνημόνια δεν ήταν και τόσο μνημόνια. *** Φυσικά όλοι μαζί ομνύουν στην ευρωπαϊκή προοπτική της χώρας — κι ας σημαίνει αυτό ότι είναι νόμιμες όλες οι off-shore * Πως είναι ζήτημα ανταγωνιστικότητας η μη ονομαστικοποίηση των μετοχών * Ότι είναι θέμα διεθνών ισορροπιών η διατήρηση των φορολογικων παραδείσων * Εφόσον αποδέχονται όλους τους θεσμοθετημένα κρυφούς δρόμους του χρήματος, ας μην μας δουλεύουν με κορώνες περί διαφάνειας. *** Α, να μην το ξεχάσουμε: Πολλοί βουλευτές από τα περισσότερα κόμματα επενδύουν σε εταιρίες διαχείρισης κεφαλαίων * Είναι η πιο δημοφιλής τοποθέτηση χρημάτων * Ιδίως μετά το τέλος Αυγούστου, που θα ψηφιστεί το ασφαλιστικό νομοσχέδιο * Σε αυτές τις εταιρίες θα πάνε πάνε 60 με 70 δισ. των εισφορών * Οι μέτοχοί τους θα κάνουν πάρτι. *** Πόσο πιο ευθέως να το πει ο Μητσοτάκης και η Κεραμέως; * Δεν θέλανε φοιτητές στα ΑΕΙ, θέλανε σπουδαστές στα ΙΕΚ * Ποιο ήταν το αντεπιχείρημα του ΣΥΡΙΖΑ για όλα αυτά; Πώς ο Μητσοτάκης δεν είναι ευρωπαϊστής * Γιατί (όπως είπαν) η Ευρώπη θέλει καταρτισμένη τη νεολαία και με πτυχία –είναι καλή η Ευρώπη μας– μόνο που αυτά που εφαρμόζει εδώ ο Μητσοτάκης στις Συνόδους Κορυφής τα ‘χει συμφωνήσει * Γιατί αυτή είναι η ΕΕ που τόσο εκτιμά ο ΣΥΡΙΖΑ.

Πολιτική

ΣΑΒΒΑΤΟ 31 ΙΟΥΛΙΟΥ - ΚΥΡΙΑΚΗ 1 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2021

Ταμείο Ανάκαμψης

Δημήτρης Τζιαντζής

Μεγάλο φαγοπότι για λίγους κι εκλεκτούς ▸ Ψήφιση φαστ-τρακ της δανειακής σύμβασης εν μέσω καύσωνα

ίγο πριν τις καλοκαιρινές διακοπές της βουλής, σε νωχελικό κλίμα μεταξύ τυριού και αχλαδιού, ξεκίνησε την Τετάρτη η κοινή συνεδρίαση τεσσάρων επιτροπών της Βουλής για το νομοσχέδιο κύρωσης της πολυδιαφημισμένης δανειακής σύμβασης χρηματοδότησης μεταξύ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της Ελληνικής Δημοκρατίας και των παραρτημάτων τους. Παρά το γεγονός ότι το «Ταμείο Ανάκαμψης» εμφανίζεται από τα κυβερνητικά παπαγαλάκια ως το νέο σχέδιο… Μάρσαλ, που θα βγάλει την ελληνική οικονομία από τη μαύρη τρύπα της ύφεσης, η συζήτηση στη βουλή προγραμματίστηκε να είναι τυπική με διαδικασίες εξπρές και συζήτηση-ψήφιση στην Ολομέλεια την Παρασκευή. Ο ΣΥΡΙΖΑ επεσήμανε πως η Βουλή ενημερώθηκε για το περιεχόμενο της δανειακής σύμβασης μόλις τα μεσάνυχτα της περασμένης Δευτέρας και ότι σε αυτή περιλαμβάνεται το Σχέδιο «Ελλάδα 2.0», το οποίο η Βουλή δεν έχει λάβει επισήμως. Ο ΣΥΡΙΖΑ δίνει έμφαση ωστόσο στο «πώς θα διατεθούν οι ευρωπαϊκοί πόροι» και όχι στους όρους και τις ρήτρες για προαπαιτούμενα και μεταρρυθμίσεις μνημονιακού τύπου που τους συνοδεύουν.

Μην ξεχνάμε ότι τα καλά λόγια των ευρωπαίων αξιωματούχων συνοδεύονται με νουθεσίες για πιο γρήγορη εφαρμογή νέων διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, ενώ από το 2023 επιστρέφει η συνταγή της αυστηρής δημοσιονομικής πειθαρχίας και των «ματωμένων» πρωτογενών πλεονασμάτων. Άλλωστε τη συναίνεση στα βασικά δείχνει και η από κοινού ψήφιση από ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ και ΚΙΝΑΛ στην Ολομέλεια της Βουλής της «αναμόρφωσης των ελεγκτικών αρμοδιοτήτων» του Ελεγκτικού Συνεδρίου, ώστε να προετοιμαστεί για την αποτελεσματική διευκόλυνση και επιτήρηση της κατανομής αυτών των

πόρων στους επιχειρηματικούς ομίλους. Το «πώς θα γίνει η μοιρασιά» δεν είναι φυσικά από μόνο του καθόλου ασήμαντο ζήτημα, ειδικά όταν η μερίδα του λέοντος προορίζεται για το μεγάλο κεφάλαιο. Αποκαλυπτική είναι μελέτη της Εθνικής Τράπεζας, σύμφωνα με την οποία μόλις το 14% των Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων (ΜμΕ) δηλώνει πλήρη γνώση των επιμέρους δράσεων του ελληνικού σχεδίου ανάκαμψης, ενώ το 1/3 δηλώνει ότι δεν γνωρίζει τη χρήση του. Σημειώνεται ότι ο βαθμός εξοικείωσης με το Ταμείο Ανάκαμψης είναι χαμηλότερος στις πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις (με

σχεδόν 40% να δηλώνει ότι δεν γνωρίζει τη χρήση του, έναντι 25% των μεσαίων). Αντίθετα, με την «κουτάλα» ήδη στο τραπέζι βρίσκονται οι λεγόμενες στρατηγικά δυναμικές επιχειρήσεις «ηγέτες», που έχουν ήδη ενημερωθεί για τη διαδικασία εκταμίευσης πόρων από το Ταμείο Ανάκαμψης και δηλώνουν πανέτοιμοι να το αξιοποιήσουν. Ήδη έχουμε στρατηγικές συνεργασίες και είσοδο μεγάλων επιχειρήσεων σε κλάδους που βρίσκονται στον πυρήνα του επενδυτικού προγράμματος Ελλάδα 2.0 όπως πληροφορική, φαρμακευτική βιομηχανία, logistics και ενέργεια. Εκτός νυμφώνος για άλλη μια φορά μένουν οι νέοι και οι εργαζόμενοι που βρίσκονται στη «ζώνη του λυκόφωτος» και χάνουν το «επίδομα covid», οι άνεργοι, τα νοικοκυριά που δεν μπορούν να πληρώσουν υποχρεώσεις. Σύμφωνα με μελέτη της Societe Generale, η Ελλάδα διαθέτει τα λιγότερα κονδύλια (σχεδόν 17%) για κοινωνικές πολιτικές. Αντίθετα, η κυβέρνηση, στο πρότυπο της Βουλγαρίας, προσπαθεί να δελεάσει εταιρείες τεχνολογίας να έρθουν στην Ελλάδα με κίνητρο μεγάλες φορολογικές ελαφρύνσεις και το νέο «ελαστικό» εργασιακό πλαίσιο του νόμου Χατζηδάκη.

ΑΝΟΙΓΜΑ ΒΑΡΩΣΙΩΝ

Φραστική καταδίκη της Τουρκίας από ΕΕ

ην «έντονη καταδίκη» της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τα «μονομερή βήματα της Τουρκίας και τις απαράδεκτες ανακοινώσεις», εκφράζει με ανακοίνωσή του ο ύπατος εκπρόσωπος της ΕΕ Ζοζέπ Μπορέλ. Παράλληλα, επαναλαμβάνει ότι οι αρμόδιοι υπουργοί θα αξιολογήσουν ξανά την κατάσταση στην επόμενη συνάντησή τους το φθινόπωρο, εφόσον δεν υπάρξει αντιστροφή των ενεργειών της Άγκυρας. Ελλάδα και Κύπρος εκφράζουν ικανοποίηση για τη δήλωση, η οποία αποτελεί προϊόν συμβιβασμού μεταξύ των «27», ενώ δεν έγινε αποδεκτή η πρότα-

ση για σύγκληση μιας έκτακτης τηλεδιάσκεψης μεταξύ των υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ. Ο Νίκος Δένδιας σημείωσε ότι χώρες όπως οι ΗΠΑ, η Ρωσία, η Κίνα, η Γαλλία, η Ινδία και η Ιρλανδία καταδίκασαν απερίφραστα τις τουρκικές εξαγγελίες, αφήνοντας σαφείς αιχμές για άλλες χώρες, όπως η Βρετανία και η Γερμανία, που φαίνεται ότι είχαν ενδοιασμούς για καθαρή καταδίκη της Τουρκίας. Πάντως, της Άγκυρας δεν «ιδρώνει το αυτί της» από τις φραστικές καταδίκες. Η προεδρία του κατεχόμενου τμήματος της Κύπρου, σε δήλωσή της,

επιμένει ότι το κλειστό Βαρώσι είναι έδαφος της «ΤΔΒΚ» και πως «δεν υπάρχει θέμα να μεταβιβαστεί σε οποιαδήποτε άλλη διοίκηση». Μάλιστα, σημειώνει ότι το Βαρώσι, που ήταν για χρόνια «αιχμάλωτο του κυπριακού προβλήματος», τώρα «απαλλάσσεται» από αυτό! Το σίγουρο είναι ότι η προσπάθεια για δημιουργία αρνητικών τετελεσμένων δεν έχει ακυρωθεί και η διπλωματική διαμάχη θα συνεχιστεί, ενώ δεν αποκλείεται ο ανταγωνισμός των αστικών τάξεων να λάβει ξανά νέες επικίνδυνες μορφές το επόμενο διάστημα.

Πολιτική

νακατατάξεις, διεργασίες και ζυμώσεις έχει πυροδοτήσει στον ευρύτερο ακροδεξιό χώρο η μετεξέλιξη και στην Ελλάδα του αντιεμβολιαστικού ρεύματος σε «κίνημα» με παρουσία στον δρόμο. Πρόκειται για ένα πολιτικό φάσμα που ξεκινά από επιφανειακώς «απολίτικες», στην ουσία τους βαθιά πολιτικές-εθνικιστικές τοποθετήσεις κατά του (υποχρεωτικού) εμβολιασμού και φτάνει μέχρι τα ποικιλόμορφα «ορφανά» της Χρυσής Αυγής. Εκμεταλλευόμενο την απέχθεια που προκαλεί ο αυταρχικός θετικισμός από κυβέρνηση, «ειδικούς» και άλλους πόλους του συστήματος όπως αποτυπώνεται στις διατάξεις περί υποχρεωτικότητας των εμβολιασμών, το συνονθύλευμα αυτό απειλεί να αναγεννήσει τη (φασιστική) ακροδεξιά, πριν ακόμη συμπληρωθεί χρόνος από την καταδίκη της Χρυσής Αυγής. Μια «κατάδυση» στα ρεύματα, που από κοινού συγκλίνουν στο ετερόδοξο ποτάμι της νέας(;) ακροδεξιάς, αποκαλύπτει δύο διακριτούς πόλους: Ο πρώτος περιλαμβάνει μια «δεξαμενή» ατόμων που είτε ειλικρινώς αντιτίθενται στην υποχρεωτικότητα των εμβολιασμών είτε αποτελούν αρνητές του ιού, των εμβολίων και της επιστήμης, ασπαζόμενοι διάφορες θεωρίες συνωμοσίας που αναπαράγονται στις λεγόμενες «φούσκες» των social media και προωθούνται (και) από παρεκκλησιαστικές οργανώσεις. Το ρεύμα αυτό, αναζητώντας πολιτική έκφραση, ενσωματώνει και προσαρμόζει στις απαιτήσεις της συγκυρίας σύμβολα, σημαίες και εκφραστικά σχήματα που προσφέρει η επίσημη πατριωτική-εθνικιστική ρητορεία. Θυμίζοντας τη συνωμοσιολογική-ακροδεξιά πτέρυγα του «αντιμνημονιακού» κινήμα-

Αντιεμβολιαστές

Γιώργος Μουρμούρης

Ανησυχητικές διεργασίες στους κόλπους της ακροδεξιάς ▸ Φασιστικές και ναζιστικές ομάδες επιχειρούν να παρέμβουν τος, ερμηνεύει τον αυταρχικό θετικισμό ως επίθεση της «Νέας Τάξης Πραγμάτων» στον «Ελληνισμό» και ευρύτερα στην «ιδέα» του έθνους-κράτους. Καλεί τους Έλληνες να «ξυπνήσουν» και να υπερασπιστούν «ελευθερία-δικαιοσύνη-ισονομία». Σε ηγετική μορφή αυτού του ρεύματος φαίνεται να αναδεικνύεται ο γιατρός Φαίδων Βόβολης. Ο ίδιος, με αναρτήσεις στον προσωπικό του λογαριασμό στο facebook, που συγκεντρώνουν χιλιάδες σχόλια και κοινοποιήσεις, υποστηρίζει ότι δεν τάσσεται κατά των εμβολίων αλλά κατά της υποχρεωτικότητας. Σε βίντεο που τράβηξε ζωντανά κατά τη διαδήλωση του Σαββάτου 24 Ιουλίου, επιτίθεται στα συστημικά ΜΜΕ κατηγορώντας τα ότι αποκρύβουν το μέγεθος της διαδήλωσης, το οποίο ο ίδιος εκτιμά σε «45.000» και λίγο αργότερα σε «50.000 άτομα» (sic). Πίσω του οι συγκεντρωμένοι ψάλλουν τον εθνικό ύμνο. «Η Ελλάδα αντιστέκεται, τεράστιο το πάθος, ευχαριστώ πολύ Ελλάδα», κλείνει ο ίδιος τη μετάδοση. Τον έτερο πόλο συγκροτεί η αμιγώς φασιστική-ναζιστική ακροδεξιά, αποτελούμενη κυρίως από παραφυάδες της Χρυσής Αυγής. Μέλη των «ΕΛΑΣΥΝ» και «ΕΛΛΗΝΕΣ ΓΤΠ», των φυλακισμένων για ένταξη και διεύθυν-

Η μήτρα που γεννά το βδέλυγμα του φασισμού παραμένει ενεργή και ξεπροβάλλουν νέα «ερπετά»

ση εγκληματικής οργάνωσης Γιάννη Λαγού και Ηλία Κασιδιάρη αντίστοιχα, συμμετείχαν με διακριτά «μπλοκ», πανό, τρικάκια και συνθήματα στις συγκεντρώσεις. Οι οπαδοί του κόμματος Κασιδιάρη μάλιστα έφεραν πανό με το σύνθημα «η Ελλάς υπεράνω όλων» («Griechenland über alles», θα έλεγε κανείς). Στην πλατεία Συντάγματος βρέθηκε και η ναζιστική «propatria», με παράταξη που θύμιζε χρυσαυγίτικα Τάγματα Εφόδου και συνθήματα

ΑΝΑΚΛΗΣΗ ΠΑΡΑΣΗΜΟΦΟΡΗΣΗΣ

Με τους φράχτες και όχι τους διασώστες η Πρόεδρος

ΣΑΒΒΑΤΟ 31 ΙΟΥΛΙΟΥ - ΚΥΡΙΑΚΗ 1 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2021

λλη μια σελίδα ντροπής για την κυβέρνηση και την Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου γράφτηκε με την ανάκληση της βράβευσης του 37χρονου διασώστη Ιάσονα Αποστολόπουλου, ενώ αυτή είχε ήδη ανακοινωθεί μέσω του Αθηναϊκού Πρακτορείου. Η Μάγδα Φύσσα επέλεξε στη συνέχεια για τους δικούς της λόγους να απέχει από τη δεξίωση το Σάββατο το βράδυ στο Προεδρικό Μέγαρο για την 47η επέτειο από την αποκατάσταση της δημοκρατίας, η οποία έγινε υπό τη σκιά αυτών των αντιδημοκρατικών με-

θοδεύσεων. Το περιστατικό μεταξύ άλλων αναδεικνύει πόσο διακοσμητικός είναι ο ρόλος της Προέδρου της Δημοκρατίας και πόσο κούφια τα λόγια της περί δημοκρατίας και ελευθερίας. Όπως σημειώνει ο Ιάσονας Αποστολόπουλος, «σε μια περίοδο που η διάσωση προσφύγων έχει καταστεί ποινικοποιημένη πράξη με βαριές συνέπειες, είναι απόλυτα λογικό ένας διασώστης να αντιμετωπίζεται ως πολιτικός αντίπαλος». Ο ίδιος ο Ιάσονας, άλλωστε, ποτέ δεν μάσησε ή στρογγυλοποίησε τα λόγια του για να γίνει αρεστός. Μιλώ-

ντας την περασμένη βδομάδα σε τηλεοπτική εκπομπή στο Contra Channel ήταν καταπέλτης ενάντια στις βιομηχανοποιημένες καθημερινές επιχειρήσεις απαγωγής και εξαφάνισης προσφύγων στο Αιγαίο και στον Έβρο και για τις επαναπροωθήσεις τους στην Τουρκία, που παραβιάζουν κατάφωρα τα δικαιώματα και θέτουν ζωές σε κίνδυνο. Όσο για τον ίδιο και τους άλλους διασώστες, ο Ιάσων επισημαίνει ότι: «Η μεγαλύτερη ανταμοιβή είναι τα χαμόγελα και οι αγκαλιές στο κατάστρωμα, όταν η ζωή νικάει τον θάνατο, όταν η αλληλεγγύη νικάει τη βαρβαρότητα».

όπως «ΕΛΛΑΣ, ή ταν ή επί τας», «η Ελλάδα ανήκει στους Έλληνες» και «αναρχικοί και μπολσεβίκοι αυτή η γη δεν σας ανήκει». Η ιστορία, έγραφε ο Μαρξ, επαναλαμβάνεται πρώτα σαν τραγωδία και μετά σαν φάρσα. Ο εφιάλτης της απόπειρας αναβίωσης της φασιστικής ακροδεξιάς επαναλήφθηκε μετά το 2012-2013 στους «Μακεδονομάχους» του 2018-2019. Επαναλαμβάνεται και σήμερα. Χρειάζεται επαγρύπνηση για να καταλήξει φάρσα και όχι τραγωδία.

ΣΑΒΒΑΤΟ 31 ΙΟΥΛΙΟΥ - ΚΥΡΙΑΚΗ 1 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2021

Πρινηδόν

Σχόλια στο ημίφως Η κυβέρνηση σε μαύρο μέτωπο κατά Κούβας Επιστροφή στις μαύρες μέρες του ψυχρού πολέμου φέρνει η απαράδεκτη κοινή δήλωση 21 υπουργών Εξωτερικών κατά της Κούβας. Το ψήφισμα μνημείο-υποκρισίας των ΗΠΑ συνυπογράφεται από τις πλέον αμερικανόδουλες και αντικομμουνιστικές κυβερνήσεις, μεταξύ άλλων της Αυστρίας, της Βραζιλίας, της Κολομβίας, της Εσθονίας, της Γουατεμάλας, της Ονδούρας, του Ισραήλ, της Λετονίας, της Λιθουανίας, του Κοσσυφοπεδίου, του Μαυροβουνίου, της Βόρειας Μακεδονίας, της Πολωνίας, της Νότιας Κορέας, της Ουκρανίας και δυστυχώς και της Ελλάδας. Με περίσσια υποκρισία και πρόσχημα την υπεράσπιση των δημοκρατικών δικαιωμάτων η «συμμαχία των προθύμων» προλειαίνει το έδαφος για να σφίξει ο κλοιός των κυρώσεων και των ιμπεριαλιστικών επεμβάσεων ενάντια στο «νησί της επανάστασης».

Βασίλης Παπαγεωργίου

Όχι στην παράδοση Τούρκου αγωνιστή Μετά τη θηριώδη ποινή που επέβαλε το ελληνικό δικαστήριο σε 11 Τούρκους και Κούρδους αγωνιστές (πάνω από 500 χρόνια!), οι τουρκικές αρχές ζητούν την έκδοση ενός από αυτούς: του 44χρονου Χαλίλ Ντεμίρ που ζει εδώ και 22 χρόνια στην Ελλάδα. Ο ίδιος και η οικογένειά του έχουν υποστεί τα πάνδεινα από την τουρκική αστυνομία. Η δίκη του, που είχε οριστεί για την περασμένη Δευτέρα, αναβλήθηκε με απόφαση του Πρωτοδικείου Πειραιά καθώς το αίτημα της τουρκικής κυβέρνησης χαρακτηρίστηκε «έωλο», καθώς δεν προσκομίστηκαν στοιχεία για την «εγκληματική δράση» του κατηγορούμενου. Η διαδικασία ήταν επεισοδιακή, με πάμπολλους ένοπλους αστυνομικούς και (αρχική) απαγόρευση της παρουσίας ακροατηρίου! Γι’ αυτό χρειάζεται επαγρύπνηση του κινήματος.

Πυρηνικά σε Σούδα και Άραξο; Όχι ευχαριστώ Τσέρνομπιλ της Δύσης θέλουν να κάνουν την Ελλάδα τα παπαγαλάκια των αμερικανικών συμφερόντων. Συγκεκριμένα να μεταφερθούν στην Ελλάδα τα αμερικανικά πυρηνικά όπλα που βρίσκονται στη βάση του Ιντσιρλίκ ζητούν με αρθρογραφία τους Έλληνες μέλη ευρωπαϊκών «θινκ-τανκ». Μάλιστα βαπτίζουν τη μεταφορά του πυρηνικού ολέθρου στην Ελλάδα «πυρηνική αποτροπή»! Άρθρο στην Καθημερινή ζητάει από την Ελλάδα να παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο σε νέο πυρηνικό εξοπλισμό της Ευρώπης και ση-

Μετά το ποινικό έγκλημα… η ΕΑΑΚ! Ποιο είναι σήμερα «το δεύτερο μεγαλύτερο πρόβλημα λειτουργίας των ΑΕΙ, μετά το κοινό ποινικό έγκλημα»; Ο καθηγητής του ΑΠΘ και πρόεδρος του Τμήματος Ιστορίας Βασίλης Κ. Γούναρης έχει την απάντηση: η ΕΑΑΚ. Σε άρθρο του στην Καθημερινή η ΕΑΑΚ εμφανίζονται ως δύναμη καταστροφής με όπλα τη «συστηματική διάλυση όλων

των συνελεύσεων […] τις στοχοποιήσεις φοιτητών και καθηγητών», τις ύβρεις, τους προπηλακισμούς, τη διαπόμπευση με αφίσες και μέσω των δικτύων. Η ΕΑΑΚ, πάντα σύμφωνα με τον Κ. Γούναρη, ούτε διάλογο θέλει, ούτε την εξεύρεση λύσεων επιθυμεί. Μόνο η «διεξαγωγή ενός παρατεταμένου πολέμου» την ενδιαφέρει. Ενοχλεί η αντίσταση στην πολιτική της κυβέρνησης...

Σχέδια για άνοιγμα ΑΕΙ με αστυνομία και σύστημα ελέγχου Η επίθεση στην ΕΑΑΚ συνδέεται άμεσα με τους αντιδραστικούς σχεδιασμούς της κυβέρνησης για τα πανεπιστήμια. Ενώ δεν έχει γίνει καμία συζή-

τηση για τα απαραίτητα υγειονομικά μέτρα προστασίας φοιτητών και εκπαιδευτικού προσωπικού για ασφαλές άνοιγμα το Σεπτέμβρη ήδη, αντιδραστικά ΜΜΕ όπως Το Πρώτο Θέμα σε ρόλο «λαγού» προεξοφλούν ότι οι σχολές θα ανοίξουν με… αστυνομία και υποχρεωτικό σύστημα ελεγχόμενης εισόδου σε όλα τα ΑΕΙ. Συγκεκριμένα αναφέρεται ότι θα λειτουργήσουν οι Ομάδες Προστασίας Πανεπιστημιακού Ιδρύματος (ΟΠΠΙ), οι οποίες θα στελεχώνονται από κατώτερους αξιωματικούς της Ελληνικής Αστυνομίας και ειδικούς φρουρούς και σε συνεργασία με τον Πρύτανη θα αντιμετωπίζουν την παραβατικότητα «εντός και εκτός» των χώρων των ΑΕΙ. Σε κάθε περίπτωση καλά κάνουν και φοβούνται το μαχόμενο φοιτητικό κίνημα που θα φροντίσει και αυτές οι μεθοδεύσεις να μείνουν στα χαρτιά.

Σχέδιο εμπορευματοποίησης του ΟΑΚΑ

Αγγελική Βάσιλα* Το νέο master plan «ανάπλασης» του ΟΑΚΑ παρουσίασαν στις 20/7 ο πρωθυπουργός με τον υφυπουργό Αθλητισμού, Λ. Αυγενάκη. Η φιέστα ήταν σχεδόν μυστική, αφού τα πρώτα δημοσιεύματα που την ανέφεραν, εμφανίστηκαν λίγες ώρες προτού ξεκινήσει. Μέσα στον χώρο του ΟΑΚΑ υπήρχαν περιπολικά, κλούβα και αστυνομικοί, οι οποίοι καθώς πλησίαζε η ώρα της φιέστας άρχισαν να μην επιτρέπουν στον κόσμο να μπαίνει στους ανοιχτούς χώρους. Το master plan, σύμφωνα με τα κυβερνητικά σχέδια, θα «συμβάλλει στην ανάπτυξη της περιοχής και θα αναβαθμίσει τις εγκαταλελειμμένες ολυμπιακές

μειώνει ότι στη Σούδα και στον Άραξο υπάρχει ήδη η σχετική υποδομή. Στην ανησυχία για αυξημένο ρίσκο πυρηνικού ολοκαυτώματος απαντούν πως οι σύμμαχοί μας θα έχουν έναν επιπλέον λόγο να ενισχύσουν περαιτέρω την ελληνική αεράμυνα!

ζητώ τον λόγο εγκαταστάσεις». Αυτές, που έχει χρυσοπληρώσει ο λαός μας, που αποτελούσαν προμετωπίδα της εκστρατείας των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004 και που στο όνομα –πάλι– της «ανάπτυξης» έφεραν την απογείωση των κερδών των εργολάβων και την υπερδιόγκωση του Δημόσιου Χρέους που ακόμη πληρώνουμε. Η εγκατάλειψή τους έχει γίνει πολύ βολική, πράγματι. Όπως και οι ισχυ-

ρισμοί ότι το Δημόσιο δεν έχει την οικονομική δυνατότητα να τις συντηρεί, γι’ αυτό η μόνη λύση είναι να περάσει το ΟΑΚΑ σε ιδιώτη — με το αζημίωτο φυσικά. Με το σχέδιο αυτό, θα ενοποιηθεί η ζώνη υπερτοπικών χρήσεων που απλώνεται από το Mall ως τη Λ. Κηφισίας, την Κύμης και το ΟΑΚΑ (ξενοδοχεία, εμπορικά κέντρα, επαγγελματικοί χώροι, χώροι γραφείων κ.α.), αυξάνοντας την εμπορευματική δραστηριότητα της περιοχής, ενώ σε αυτό το πλάνο εντάσσεται και η μεταφορά του Καζίνο από την Πάρνηθα. Μια τέτοια εξέλιξη θα μεταβάλει σημαντικά και συνολικά τον χαρακτήρα των περιοχών, προκαλώντας νέες αυ-

ξήσεις στις αντικειμενικές αξίες και θα πιέσει τις κοντινές περιοχές κατοικίας, ιδιαίτερα τις πιο λαϊκές περιοχές όπως η Ν. Ιωνία. Μια πρώτη ενημέρωση/κινητοποίηση έγινε την ώρα της παρουσίασης του master plan από τις αντικαπιταλιστικές κινήσεις Εκτός των Τειχών (Μαρούσι), Εκτός Σχεδίου (Ν Ιωνία) και Κόκκινη Ρωγμή (Ηράκλειο). Οι τρεις κινήσεις συντονίζονται και προγραμματίζουν εκδηλώσεις ενημέρωσης και πρωτοβουλίες κινητοποίησης των κατοίκων το επόμενο διάστημα. * Δημοτική σύμβουλος «Εκτός Σχεδίου» Ν. Ιωνίας

Πολιτική

Πρόταση ΝΑΡ

δώ και καιρό είναι προφανές ότι η αστική τάξη βλέπει την υγειονομική κρίση ως ευκαιρία για μια καθοριστική αντιδραστική ανασυγκρότηση του ελληνικού καπιταλισμού σε όλα τα πεδία, της εκμετάλλευσης πρώτα απ’ όλα, της παιδείας, των λαϊκών ελευθεριών και της ιδεολογίας. Ο καταιγισμός νομοσχεδίων και μέτρων ακόμα και μέσα στο καλοκαίρι (ασφαλιστικό/επικουρικές) δείχνουν την αποφασιστικότητα και το βάθος της επίθεσης. Απέναντί της μόνο μια ανάλογου στρατηγικού βάθους και έντασης απάντηση μπορεί να την κλονίσει και να την ανατρέψει. Όπως τονίζεται στην πολιτική πρόταση του ΝΑΡ (Απρίλιος 2021): «Το πολιτικό δίλημμα της περιόδου τίθεται επομένως ως εξής: Είτε οι δυνάμεις του κεφαλαίου θα καταφέρουν να επιβάλουν νέες ιστορικού χαρακτήρα αντεργατικές τομές για να ξεπεράσουν την κρίση τους είτε οι δυνάμεις της εργατικής τάξης και του λαού θα τις αναχαιτίσουν θέτοντας επί τάπητος την ανάγκη αυτή η κρίση να μετατραπεί σε πολιτική κρίση του συστήματος, δηλαδή θέτοντας το ζήτημα της συνολικής ανατροπής της κυρίαρχης πολιτικής, του κλονισμού των πυλώνων του κεφαλαίου. Με επιδίωξη την επαναστατική ανατροπή του καπιταλισμού και την εργατική εξουσία-δημοκρατία». Σ’ αυτό το δίλημμα δεν μπορεί ν’ απαντήσει η δοκιμασμένη εδώ και δεκαετίες αδιέξοδη και καταστροφική λογική του μικρότερου κακού (που φέρνει πάντα το μεγαλύτερο στο τέλος) και των αντιδεξιών μετώπων. Η λύση δεν μπορεί να είναι επίσης η κομματική συντήρηση δυνάμεων και η ιδεολογική προπαγάνδα για τις επαναστατικές μάχες «που μέλλονται για να ‘ρθουν». Ούτε η επιμονή σε ένα κινηματικό αντάρτικο ανά θέμα και ανά μέτωπο, τις περισσότερες φορές ασύνδετων μεταξύ τους. Μια κινηματική μαχητική αντιπαράθεση χωρίς πρόγραμμα και προοπτική δεν αρκεί να ανατρέψει μια συνολική επίθεση του κεφαλαίου σαν κι αυτή που αντιμετωπίζουμε. Αναγκαία στοιχεία της απάντησης στην αστική επίθεση είναι: - Η ταξική ανασυγκρότηση του εργατικού και λαϊκού κινήματος, με ιδιαίτερη ανάγκη τη συσπείρωση πρωτοπόρου δυναμικού σε μια κίνηση εργατικής χειραφέτησης, που θα φέρει στο προσκήνιο τη συνολική τάση απελευθέρωσης των παραγωγών του πλούτου. - Η συγκέντρωση δυνάμεων σε ένα αντικαπιταλιστικό πολιτικό μέτωπο με το αντίστοιχο πρόγραμμα πάλης που θα συμβάλλει και θα εμπνέει το αναγκαίο μαζικό πολιτικό εργατικό και λαϊκό κίνημα. Με στόχους την αντίσταση, τον κλονισμό και την ανατροπή της κυβέρνησης της ΝΔ και της πολιτικής της και συνολικά της καπιταλιστικής επίθεσης. Τη σύγκρουση με τις πολιτικές της συναίνεσης, των αστικών εναλλακτικών λύσεων τύπου ΣΥΡΙΖΑ-ΚΙΝΑΛ και της λογικής της εθνικής ενότητας «για να ξεπεράσουμε την κρίση». - Η στρατηγική στόχευση της κομμουνιστικής απελευθέρωσης της εποχής μας,

ΣΑΒΒΑΤΟ 31 ΙΟΥΛΙΟΥ - ΚΥΡΙΑΚΗ 1 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2021

Μπάμπης Συριόπουλος

Αντικαπιταλιστικό πολιτικό μέτωπο ανατροπής επίθεσης και συναίνεσης ▸ Η αστική επιδρομή δεν αντιμετωπίζεται με αντιδεξιά μέτωπα, κομματική περιχαράκωση και κινηματικό αντάρτικο

ως συνολική προγραμματική απάντηση στον ολοκληρωτικό καπιταλισμό της εκμετάλλευσης χωρίς σύνορα, της αντίδρασης χωρίς όρια, της πολύπλευρης κρίσης. Πρωταρχικής σημασίας είναι ο στόχος της συσπείρωσης του δυναμικού που εμπνέεται από την ανάγκη για ένα σύγχρονο πρόγραμμα και κόμμα κομμουνιστικής απελευθέρωσης. Το αναγκαίο αντικαπιταλιστικό πρόγραμμα περιλαμβάνει στόχους που ξεκινούν από τη μείωση της εκμετάλλευσης και του εργοδοτικού δεσποτισμού, με στόχο την κατάργησή τους· που ξεκινούν από την υπεράσπιση των δημόσιων αγαθών και την πάλη ενάντια στην κυριαρχία της καπιταλιστικής ιδιοκτησίας και τους νόμους της αγοράς, με στόχο τον περιορισμό και την κατάργησή τους· για τα δημοκρατικά δικαιώματα και τις λαϊκές ελευθερίες της εποχής μας, ενάντια στο κράτος του κοινοβουλευτικού ολοκληρωτισμού, στην προοπτική του τσακίσματός του·

Ανασυγκρότηση της αντικαπιταλιστικής Αριστεράς, με πρωταγωνιστική παρέμβαση των μαχόμενων αγωνιστών και πρωτοβουλίες στη βάση

για ανατροπή του πλαισίου της διαρκούς μνημονιακής επιτροπείας, της ΕΕ και του χρέους και αντικαπιταλιστική ρήξη/έξοδο από την ΕΕ· για την ειρήνη των λαών, για την ακύρωση των εξοπλιστικών προγραμμάτων, την εναντίωση στον αντιδραστικό κι από τις δύο πλευρές ελληνοτουρκικό ανταγωνισμό, για να φύγουν οι βάσεις και την έξοδο από το ΝΑΤΟ. «Η σημερινή μάχη για το αντικαπιταλιστικό πρόγραμμα πάλης δεν στοχεύει σε κάποια αριστερή κυβέρνηση, αλλά στην ανατροπή της καπιταλιστικής επίθεσης, στην αμφισβήτηση του καπιταλιστικού πλαισίου, στην απόσπαση κατακτήσεων και στην κλιμάκωση του πολιτικού αγώνα ως τον κλονισμό της αστικής κυριαρχίας, την ωρίμανση της επαναστατικής κατάστασης, με στόχο την επαναστατική κοινωνική αλλαγή» (Πολιτική Πρόταση του ΝΑΡ, Απρίλιος 2021). Δεν ισχύει καθόλου ότι πίσω από μια τέτοια πρόταση «βρίσκεται η θέση και η λογική συμμετοχής σε μια κυβέρνηση στο έδαφος του καπιταλισμού ως η άμεση πολιτική λύση» (τελική ομιλία Δ. Κουτσούμπα στο 21ο Συνέδριο του ΚΚΕ). Είναι μια πολιτική πρόταση αγώνα για το σήμερα που ανοίγει το δρόμο για το επαναστατικό αύριο και η μόνη που μπορεί να σταθεί αντίβαρο στον κυβερνητισμό που αλλιώς θα προβάλλει ως ο μόνος ρεαλιστικός δρόμος. Ταυτόχρονα είναι μια πραγματική πρόταση διαλόγου και κοινής δράσης των δυνάμεων της μαχόμενης αριστεράς και του εργατικού κινήματος μετά την δεκαετή δοκιμασία της κατάληξης των προτάσεων ενότητας στο «μίνιμουμ». «Σήμερα υπάρχουν κοινωνικές και πολιτικές δυνάμεις, ρεύματα, αγωνιστές και αγωνίστριες, δυνάμεις του αναδυόμενου κοινωνικού ριζοσπαστισμού, ο κόσμος της μαχόμενης Αριστεράς και δυναμικά τμήματα της νεολαίας που μπαίνουν με ορμητικό τρόπο στην πάλη, που αναζητούν και πάλι ριζοσπαστική-ανατρεπτική διέξοδο. Αυτός ο κόσμος μπορεί και πρέπει να συσπειρωθεί πάνω στην ανάγκη του αγώνα για την ανατροπή της κυρίαρχης πολιτικής και του καπιταλιστικού πλαισίου, με βάση το αναγκαίο αντικαπιταλιστικό πρόγραμμα, χωρίς νέες διαχειριστικές και κυβερνητικές αυταπάτες. Μπορούμε να συναντηθούμε τώρα σε αντικαπιταλιστικές κινήσεις-σχήματα-συσπειρώσεις στο εργατικό και νεολαιίστικο κίνημα σε πόλεις και περιφέρειες. Σε συλλογικότητες αγώνα σε χώρους δουλειάς και κατοικίας. Σε πρωτοβουλίες παρέμβασης με ανατρεπτικό πολιτικό περιεχόμενο στα κρίσιμα πεδία αντιπαράθεσης, για την εργασία, την υγεία, τις ελευθερίες, την αντιπολεμική πάλη, το περιβάλλον. Στην ανασυγκρότηση της αντικαπιταλιστικής Αριστεράς, με πρωταγωνιστικό ρόλο των μαχόμενων αγωνιστών, με πρωτοβουλίες βάσης και συνελεύσεις σε γειτονιές και κλάδους. Έτσι ώστε να έρθει στο προσκήνιο το φρέσκο δημιουργικό πνεύμα, υπερβαίνοντας τα βαρίδια μιας προηγούμενης φάσης», υπογραμμίζει το ΝΑΡ.

ΣΑΒΒΑΤΟ 31 ΙΟΥΛΙΟΥ - ΚΥΡΙΑΚΗ 1 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2021

Εικονοκλάστες

Σχολείο για μια ελαστική αγορά εργασίας Η κυβέρνηση ψήφισε την Τετάρτη ακόμα ένα αντιεκπαιδευτικό νομοσχέδιο με κλειστά σχολεία προκειμένου να περάσει μέτρα που προκαλούν αντιδράσεις, όπως έδειξαν οι εκπαιδευτικές κινητοποιήσεις σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Με το νομοσχέδιο για την ατομική αξιολόγηση των εκπαιδευτικών και τη λεγόμενη αυτονομία των σχολικών μονάδων έρχεται ένα πισωγύρισμα δεκαετιών, με επιδίωξη την αυταρχική θωράκιση της αντιδραστικής εκπαιδευτικής πολιτικής. Στο ερώτημα τι σχολείο θέλει η ΝΔ, η απάντηση βρίσκεται σε μια άλλη ερώτηση: τι είδους εργαζόμενο θέλει. Η τηλεργασία και οι ελαστικές εργασιακές σχέσεις απαιτούν εργαζόμενο χωρίς μόρφωση και γνώση αλλά με ληξιπρόθεσμη κατάρτιση και δεξιότητες της αγοράς. Μαζί με τον αποκλεισμό των παιδιών της εργατικής τάξης και των λαϊκών στρωμάτων από το πανεπιστήμιο, πάει πακέτο και η αλλαγή του περιεχομένου της εκπαιδευτικής διαδικασίας σε όλες τις βαθμίδες. Αυτή η στρατηγική που έχει τη σφραγίδα της ΕΕ και του ΟΟΣΑ επιβάλλει την τράπεζα θεμάτων και το εξεταστικοκεντρικό λύκειο, την Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής (ΕΒΕ) που προκάλεσε τη δίκαιη οργή με τον μαζικό αποκλεισμό από το πανεπιστήμιο αλλά και τους ταξικούς φραγμούς σε αυτό με εντατικοποίηση των σπουδών και πριμοδότηση των κολεγίων, όπου ελάχιστη βάση εισαγωγής είναι το πορτοφόλι. Από την ψήφιση στην εφαρμογή υπάρχει απόσταση. Εκρηκτικό τοπίο διαμορφώνουν η οργή των εκπαιδευτικών για τα τετελεσμένα, ο θυμός της νεολαίας και των οικογενειών της για τον κόφτη της ΕΒΕ, η αγωνιστική αυτοπεποίθηση του φοιτητικού κινήματος απέναντι στην πανεπιστημιακή αστυνομία που η εισβολή της πήγε για το φθινόπωρο. Ο αυταρχισμός της Κεραμέως και της ΝΔ έχει αντίπαλο.

Έχουμε χορτάσει από αντιδραστικές τομές στην εκπαίδευση, που βεβαίως όλες ψηφίζονται στο βαθύ καλοκαίρι. Κινδυνεύουμε από έναν μιθριδατισμό, από τη συνήθεια στο αντιεκπαιδευτικό «δηλητήριο». Ο νόμος που πέρασε η κυβέρνηση την Τετάρτη συμπυκνώνει βασικές επιδιώξεις του συστήματος για το σχολείο και χαράζει δρόμους υλοποίησης. Στο χέρι του κινήματος είναι να τον τινάξει στον αέρα.

Αντιδραστική τομή Κεραμέως-Μητσοτάκη

Σχολείο διαρκούς ελέγχου και απόρριψης Ανάλυση Γιώργος Κρεασίδης Αιμιλία Τσαγκαράτου

νόμος για την παιδεία που ψηφίστηκε την Τετάρτη αποτελεί βαθιά αντιδραστική τομή-επίθεση στο δημόσιο σχολείο, στους μαθητές και τους εκπαιδευτικούς. Συμπυκνώνει και εμβαθύνει τις καπιταλιστικές αναδιαρθρώσεις από τη Διαμαντοπούλου και το πόρισμα Λιάκου, μέχρι την αξιολόγηση του Αρβανιτόπουλου και του Γαβρόγλου. Κινείται σύμφωνα με τις οδηγίες και τις εκθέσεις του ΟΟΣΑ, της ΕΕ και του ΣΕΒ, που όλες οι κυβερνήσεις ακολουθούν με ευλάβεια. Ο ψηφισμένος νόμος έχει

ακόμα πιο αντιδραστικές τομές από αυτές του αρχικού νομοσχεδίου. Κύριος στόχος να στείλει το μήνυμα στην κοινωνία και όσους εμπλέκονται με την εκπαίδευση ότι η κυβέρνηση είναι αποφασισμένη να υλοποιήσει όλα όσα το εκπαιδευτικό κίνημα κατάφερε να εμποδίσει τα προηγούμενα χρόνια. Γιατί τι άλλο από προσπάθεια εμπέδωσης κλίματος φόβου και αυταρχισμού έχει η πρωτοφανής διάταξη (άρθρο 56, παρ. 4 και 5) που προβλέπει ότι η μη συμμετοχή στις διαδικασίες της αξιολόγησης συνιστά «ειδικό πειθαρχικό παράπτωμα, το οποίο τιμωρείται με τις πειθαρχικές ποινές του άρθρου 109 του Κώδικα Κατάστασης Δημοσίων Πολιτικών Διοικητικών Υπαλλήλων όχι κατώτερη του προστίμου ίσου με τις αποδοχές ενός μηνός»! Ταυτόχρονα, άλλη διάταξη που προστέθηκε στο αρχικό σχέδιο νόμου προβλέπει «τη δυνατότητα

απονομής επιπλέον ανταμοιβής ως κίνητρο απόδοσης σε περίπτωση επίτευξης καθορισμένων στόχων από τους Συμβούλους του ΙΕΠ, στο πλαίσιο των επιστημονικών τους καθηκόντων»! Περικοπή μισθού λοιπόν για τους μάχιμους εκπαιδευτικούς της τάξης, μπόνους στους συμβούλους του ΙΕΠ για να έχουν κίνητρο ακόμα μεγαλύτερης πίεσης στην υλοποίηση της κυβερνητικής πολιτικής. Ο νόμος είναι ανάγκη για το σύστημα. Όπως τονίζει χαρακτηριστικά το ΝΑΡ εκπαιδευτικών σε ανακοίνωσή του, «[…] ο ολοκληρωτικός καπιταλισμός για να επιβιώσει έχει ανάγκη την ακόμα βαθύτερη εκμετάλλευση των εργαζομένων και της νεολαίας, σε ένα ακόμα σκληρότερο καθεστώς ανελευθερίας και καταστολής. Η εκπαίδευση αποτελεί κομβικό πεδίο για την υλοποίηση αυτής της πολιτικής. Κυβέρνηση και κεφάλαιο θέ-

λουν να παίξει η εκπαίδευση καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση από τη μια εκείνου του εργατικού δυναμικού που θα είναι ευέλικτο, αναλώσιμο, μιας χρήσης και από την άλλη, η νεολαία και οι εκπαιδευτικοί να εμπεδώσουν όλα τα ιδεολογήματα του συστήματος προκειμένου η νέα γενιά να γίνει βορά στην κερδοφορία τους με τους εκπαιδευτικούς να πρέπει να βάζουν πλάτη σε αυτό. Γι’ αυτό ακριβώς οι εκπαιδευτικοί πρέπει να εμπεδώσουν ότι ο μόνος τρόπος επιβίωσής τους στον άκρατο ανταγωνισμό είναι η αποτελεσματική επιβολή της αντιεκπαιδευτικής πολιτικής στους μαθητές τους και η συνεχής λογοδοσία τους στην εξουσία. Η δημιουργία ενός πανοπτικού συστήματος συνεχούς ελέγχου και αξιολόγησης δεν είναι απλά μια ιδεολογική εμμονή. Είναι προϋπόθεση για την επίτευξη όλης της αντιεκπαιδευτικής και αντεργατικής πολιτικής

Εικονοκλάστες στο σύνολό της. Οι μαθητές και η νεολαία πρέπει να εμπεδώσουν ότι ο μόνος τρόπος επιβίωσης στην καπιταλιστική αρένα είναι το αέναο κυνηγητό δεξιοτήτων και προσόντων μιας χρήσης, μέσα από μια απέραντη διαδικασία εξετάσεων και πιστοποιήσεων». Για να υλοποιηθούν αυτά, δημιουργείται ένας πολυπρόσωπος, ιεραρχικός μηχανισμός ελέγχου και αξιολόγησης, επιβάλλεται η αξιολόγηση εκπαιδευτικών και μαθητών ως εργαλείο υπακοής και πειθάρχησης και νομοθετείται η «αυτονομία» της σχολικής μονάδας. Οι στελεχικές δομές που θεσπίζονται αποτελούν ένα σκληρό ιεραρχικό μοντέλο, που θα «πνίγει» τον εκπαιδευτικό της τάξης, ο οποίος θα είναι ο τελευταίος που θα έχει λόγο για την εκπαιδευτική διαδικασία. Οι «επόπτες ποιότητας της εκπαίδευσης» παραπέμπουν σε ορολογία επιχείρησης, όχι τυχαία, καθώς το σχολείο-επιχείρηση πρέπει να ελέγχει αν το «προϊόν» του είναι «αποτελεσματικό». Σε αυτήν τη λογική «κουμπώνουν» και οι διατάξεις για την αξιολόγηση των μαθητών και την ελληνική PISA, αφού δεν υπάρχει πουθενά σύστημα αξιολόγησης των εκπαιδευτικών, που να μην έχει άμεση σχέση με την αξιολόγηση των μαθητών. Η μόρφωση ως προνόμιο μόνο των λίγων και των «αρίστων» χρειάζεται σαφέστατα μηχανισμούς διαχωρισμού και απόρριψης, τη μετατροπή της εκπαιδευτικής διαδικασίας σε μια ατέρμονη αξιολόγηση. Σε αυτά τα πλαίσια, η πολύ σοβαρή τομή της «ελληνικής PISA», με εξετάσεις για την Γ΄

Γυμνασίου και την ΣΤ΄ Δημοτικού, θα μετατρέψει την εκπαιδευτική διαδικασία σε «προγύμναση» για την επιτυχία στις εξετάσεις κοπής ΟΟΣΑ. Η «ελληνική PISA» θα είναι το όχημα μέσω του οποίου θα «αποδεικνύεται» ότι το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα και οι εκπαιδευτικοί του «δεν

λέσματα του διεθνούς διαγωνισμού, είναι εκείνα που συνήθως αποτυγχάνουν να πιάσουν «τους δείκτες». Η αξιολόγηση στελεχών και εκπαιδευτικών αποτελεί βασικό πυλώνα του νόμου. Οι τομείς της αξιολόγησης σε κάθε πλευρά της παιδαγωγικής και υπηρεσιακής δρα-

Οι στελεχικές δομές που θεσπίζονται αποτελούν ένα σκληρό ιεραρχικό μοντέλο, που θα «πνίγει» τον εκπαιδευτικό της τάξης· θα είναι ο τελευταίος που θα έχει λόγο για το σχολείο

είναι επαρκείς», συνεπώς θα απαιτείται μεγαλύτερη εντατικοποίηση στην εκπαιδευτική διαδικασία και πιο σκληρή αξιολόγηση για εκπαιδευτικούς και μαθητές. Παράλληλα, θα κατηγοριοποιεί ταξικά τα σχολεία με βάση τα αποτελέσματα, αφού τα σχολεία των λαϊκών, εργατικών γειτονιών, όπως δείχνουν και τα αποτε-

στηριότητας πολύ εύκολα γίνονται ρουμπρίκες και «κουτάκια», κατά τα πρότυπα του ΠΔ 152 του Αρβανιτόπουλου και της κυβέρνησης Σαμαρά για την ατομική αξιολόγηση. Άλλωστε, προβλέπεται η ψηφιακή καταγραφή κάθε δραστηριότητας. Ο εκπαιδευτικός ισοπεδώνεται από τον οδοστρωτήρα οδηγιών,

καταρτίσεων και αξιολογήσεων, συνθλίβεται μέσα σε μια ατελείωτη αλληλοδιαπλοκή του παιδαγωγικού και υπηρεσιακού ελέγχου. Με διάταξη που προστέθηκε και αυτή στο αρχικό σχέδιο νόμου, δίνονται ακόμα μεγαλύτερες αρμοδιότητες στον διευθυντή της σχολικής μονάδας, αφού θα έχει «υπαλλακτικό» τρόπο άσκησης των καθηκόντων του/της, σε απλά ελληνικά ό,τι δεν κάνει ο σύλλογος διδασκόντων για οποιονδήποτε λόγο, θα το κάνει ο διευθυντής σε συνεργασία με τον σχολικό σύμβουλο (άρθρο 97). Η διάταξη αυτή κύριο στόχο έχει να πατάξει κάθε φωνή αντίστασης στην εκπαιδευτική πολιτική και στην αξιολόγηση. Όσο για την «αυτονομία» της σχολικής μονάδας, μπορεί ο Μητσοτάκης στη Βουλή να δηλώνει ότι «απελευθερώνονται οι εκπαιδευτικοί από τον έλεγχο του Υπουργείου με περισσότερη ελευθερία στους εκπαιδευτικούς» (!), όμως ξέρουμε ότι η «αυτονομία» αυτή ουσιαστικά σημαίνει «διαζύγιο» του δημόσιου σχολείου από τις πραγματικές μορφωτικές ανάγκες των μαθητών/τριών, «αυτονομία» από την υποχρέωση του κράτους να χρηματοδοτεί τη σχολική μονάδα με βάση τις ανάγκες της, αφού ο σχολικός χώρος θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί από τρίτους με εισιτήριο και το σχολείο θα πρέπει να αναζητά χορηγούς. Σοβαρή πλευρά των διατάξεων αυτών αποτελεί και η εμπέδωση της απλήρωτης δουλειάς, αφού δραστηριότητες που εισάγονται εκτός διδακτικού ωραρίου (όπως οι εκπαιδευτικοί όμιλοι) θα «αμείβονται» με μόρια στη διαδικασία της αξιολόγησης.

ΣΥΡΙΖΑ: Στο απυρόβλητο η μείωση των φοιτητών ▸ «Κατάργηση της ΕΒΕ», όταν γίνει κυβέρνηση, αντί για κίνημα σήμερα ΣΥΖΗΤΗΘΗΚΕ ΑΡΚΕΤΑ η εξαγγελία Τσίπρα ότι θα καταργήσει την ελάχιστη βάση εισαγωγής, η κατάθεση σχετικής τροπολογίας αλλά και η δέσμευση ότι αν έρθει ο ΣΥΡΙΖΑ στην κυβέρνηση, οι μαθητές που αποκλείονται, θα μπορούν να κάνουν εκ νέου βιογραφικό. Καταρχήν δείχνει την απονομιμοποίηση της ΕΒΕ σαν αντιεκπαιδευτικό μέτρο. Δείχνει όμως και το είδος και της αντιπολίτευσης του ΣΥΡΙΖΑ, που επενδύει στην κοινοβουλευτική εναλλαγή και την… υπομονή. Στον ορίζοντα του ΣΥΡΙΖΑ δεν υπάρχει η προοπτική του εκπαιδευτικού κινήματος που θα ανατρέψει πολιτική της ΝΔ. Δύσκολα θα περιμέ-

ΣΑΒΒΑΤΟ 31 ΙΟΥΛΙΟΥ - ΚΥΡΙΑΚΗ 1 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2021

νουν οι μαθητές την αλλαγή κυβέρνησης, πιθανά σε δύο χρόνια που είναι προγραμματισμένες οι εκλογές. Όμως η ζωή δείχνει ότι τα μέτρα της ΝΔ σκοντάφτουν μόνο στη δυναμική του κινήματος, όπως με την πανεπιστημιακή αστυνομία, ενώ δυσπιστία για τις δεσμεύσεις του ΣΥΡΙΖΑ προκαλεί η ανάμνηση από τις κωλοτούμπες της κυβέρνησης Τσίπρα. Υπάρχει όμως και μια άλλη κρίσιμη πλευρά. Η ΕΒΕ, μαζί με την ένταξη των ΙΕΚ στο μηχανογραφικό με τις σχολές που επιλέγουν οι μαθητές, είναι ένα ακραίο μέτρο για να υλοποιηθούν συγκεκριμένοι στόχοι. Αυτοί των εκθέσεων και οδηγιών της ΕΕ, του ΟΟΣΑ και του ΣΕΒ,

που ζητούν μείωση των φοιτητών, κατηγοριοποίηση ή και κλείσιμο σχολών «χαμηλής ζήτησης» και ώθηση των νέων στο κύκλωμα κατάρτισης. Αυτό τον στόχο υπηρέτησε και η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ με το εξεταστικοκεντρικό «νέο λύκειο», τον μηχανισμό κατάργησης τμημάτων σε γενικά και επαγγελματικά λύκεια σαν «ολιγομελών», τη διάκριση σε «πράσινες» και «κόκκινες» σχολές και τους υποβαθμισμένους διετείς κύκλους σπουδών «για όσους δεν τα καταφέρνουν», την ενίσχυση των κολεγίων. Γι’ αυτό δεν κάνει λόγο για συνολική κατάργηση των φραγμών στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.

Για μια δημόσια δωρεάν παιδεία των αναγκών και δικαιωμάτων Το εκπαιδευτικό και λαϊκό κίνημα θα παλέψει για το δικαίωμα στη μόρφωση και την εργασία μέσα από την υπεράσπιση της δημόσιας και δωρεάν εκπαίδευσης. Απαιτεί να μην εφαρμοστούν και να καταργηθούν οι νόμοι Κεραμέως και Χρυσοχοΐδη που δένουν σαν θηλιά την παιδεία. Απαιτεί και ένα πλαίσιο διεκδικήσεων που θα δικαιώνει την πάλη για τις ανάγκες και τα δικαιώματα της νέας γενιάς, χωρίς να καθηλώνεται στην υπεράσπιση του σημερινού σχολείου της κρίσης. Κρίσιμο αίτημα είναι η διεκδίκηση της πρόσβασης στην εκπαίδευση. Δημόσια δωρεάν δίχρονη προσχολική αγωγή και ενιαίο δωδεκάχρονο σχολείο για όλα τα παιδιά, προσβάσιμο στη γειτονιά, στο χωριό, στο νησί. Με γενναία αύξηση της κρατικής χρηματοδότησης, ώστε να διασφαλίζεται η υποδομή, ο εξοπλισμός, το βιβλίο. Με μαζικές μόνιμες προσλήψεις εκπαιδευτικών στη βάση των πραγματικών αναγκών. Με διασφάλιση της δημοκρατικής λειτουργίας, των εργασιακών δικαιωμάτων, της παιδαγωγικής ελευθερίας και της συνδικαλιστικής δράσης εκπαιδευτικών και μαθητών. Με νέα προσέγγιση του περιεχομένου από την σκοπιά των κοινωνικών αναγκών και της χειραφέτησης από την άγνοια και τον σκοταδισμό. Σχολείο που δεν θα είναι ξεκομμένο από τη ζωή, με ύλη χωρίς εντατικοποίηση και ασυνέχειες. Με αποκατάσταση της γνώσης και της κριτικής σκέψης αντί της αποσπασματικότητας, της τυποποίησης, της παπαγαλίας, των δεξιοτήτων της αγοράς. Για να μπορούν οι νέοι να γνωρίζουν τον κόσμο, ώστε να μπορούν να τον αλλάζουν, να αποκτούν δημοκρατική συνείδηση και αλληλεγγύη. Με ελεύθερη πρόσβαση στην πανεπιστημιακή εκπαίδευση, απελευθερωμένη από την ψυχοφθόρα και αντιπαιδαγωγική λογική των εξετάσεων αλλά και την εμπορευματοποίηση της λαχτάρας για σπουδές.

10 Ματαίωση του κάμπινγκ «Αναιρέσεις»

Energean Oil: Απολύσεις μετά την κρατική ενίσχυση

«Τιμωρούν» τους 18ρηδες χωρίς ΑΦΜ

ΣΑΒΒΑΤΟ 31 ΙΟΥΛΙΟΥ - ΚΥΡΙΑΚΗ 1 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2021

ΣΕ ΜΑΤΑΙΩΣΗ του camping «Αναιρέσεις», που επρόκειτο να λάβει χώρα στο Βαρικό Πιερίας από τις 30 Ιουλίου έως τις 9 Αυγούστου, αναγκάστηκε να προχωρήσει η οργανωτική επιτροπή, λόγω του εντοπισμού κρουσμάτων κορονοϊού στο camping, με αποτέλεσμα η δομή να τεθεί σε καραντίνα από τον ΕΟΔΥ. Αρχικά η οργανωτική επιτροπή του camping «Αναιρέσεις» αναπροσάρμοσε τις ημερομηνίες, όμως ο εντοπισμός και νέων κρουσμάτων που οδήγησε στην παράταση των μέτρων του ΕΟΔΥ, είχε ως αποτέλεσμα αναγκαστικά την οριστική ματαίωση του camping. Οι «Αναιρέσεις» δίνουν ραντεβού με φίλους και φίλες τον Σεπτέμβριο στην Κρήτη, στο ομώνυμο φεστιβάλ σε μεγάλες πόλεις του νησιού.

ΑΜΕΣΩΣ ΜΕΤΑ την έγκριση από την ΕΕ της χρηματοδότησής της –με την εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου– με το ποσό των 100 εκατομμυρίων ευρώ(!), η εταιρεία ENERGEAN OIL & GAS S.A. έσπευσε να ανακοινώσει απολύσεις μέσω «προγράμματος αναδιάρθρωσης», μειώσεις μισθών και μετατροπή συμβάσεων εργαζομένων! Πρόκειται για την εταιρεία που διαχειρίζεται τις κρατικές εγκαταστάσεις (εξέδρα και χερσαίο εργοστάσιο) και εκμεταλλεύεται το μοναδικό πεδίο εξόρυξης πετρελαίου στην Ελλάδα, βάσει σύμβασης παραχώρησης. Η… κρατικοδίαιτη ιδιωτική εταιρεία που εξορύσσει πετρέλαιο στην Καβάλα, αφού πήρε το «ζεστό» χρήμα, αμέσως μετά πετά το… έρμα (τους εργαζόμενους) στη θάλασσα. Την εξέλιξη κατήγγειλε η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ενέργειας, η οποία, ωστόσο, έχει σοβαρές ευθύνες για τη στάση που κράτησε το προηγούμενο διάστημα, βάζοντας πλάτη στις εργοδοτικές απαιτήσεις, με «προϋπόθεση» μεταξύ άλλων «τον σεβασμό των εργασιακών δικαιωμάτων των εργαζομένων».

ΠΟΛΥΣ ΝΤΟΡΟΣ έχει γίνει από την κυβέρνηση και τα ΜΜΕ για το βάουτσερ των 150 ευρώ και τα freedom pass για τους νέους 18-25 ετών, ως κίνητρο εμβολιασμού. Ωστόσο 18χρονοι που δεν έχουν εκδώσει ΑΦΜ, ακόμη και αν έχουν κάνει το εμβόλιο, πρέπει να πληρώσουν ράπιντ τεστ για να μπουν σε πλοίο, αφού δεν μπορούν ούτε καν να «κατεβάσουν» το πιστοποιητικό εμβολιασμού! Τα ΚΕΠ, όπως ισχυρίζονται στην κυβέρνηση, δεν εμπλέκονται στη διαδικασία, ενώ η έκδοση ΑΦΜ αυτή την περίοδο είναι πρακτικά αδύνατη, με τα ραντεβού να κλείνονται ακόμα και μετά από έναν μήνα. Σύμφωνα δε με καταγγελίες, λογιστικά γραφεία εκδίδουν άμεσα ΑΦΜ έναντι αμοιβής 25 ευρώ!

Επικαιρότητα

Ακροβασίες

| Βασίλης Παπαγεωργίου

Με ένα ...κλικ ΟΓ∆ΟΗ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΝΕΩΝ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ ΣΤΟ ΠΗΛΙΟ

Μετά από μια χρονιά απουσίας, η Συνάντηση Νέων Αρχιτεκτόνων επιστρέφει δυναμικά! Τη συνάντηση διοργανώνουν η Αριστερή Κίνηση Εργαζόμενων Αρχιτεκτόνων και σχήματα ΕΑΑΚ σε αρχιτεκτονικές σχολές στον ξενώνα Στάμου Στούρνα, στην Άλλη Μεριά Πηλίου το τριήμερο 20-22 Αυγούστου. Αποτελεί πλέον ετήσιο καλοκαιρινό θεσμό που ξεκίνησε με πρωτοβουλία της ΑΚΕΑ με στόχο την αλληλεπίδραση μεταξύ εργαζομένων αρχιτεκτόνων, φοιτητών αρχιτεκτονικής αλλά και ευρύτερου κόσμου. Έχει καταφέρει μέσα στα χρόνια να καθιερωθεί ως μια εναλλακτική επιλογή καλοκαιρινής ψυχαγωγίας, με μη-εμπορευματικό και συλλογικό χαρακτήρα. Οι ενδιαφερόμενοι –αρχιτέκτονες και μη– μπορούν να δηλώσουν συμμετοχή στο mail της Αριστερής Κίνησης Εργαζόμενων Αρχιτεκτόνων (info@akea2011.com) ή με μήνυμα στη σελίδα της στο facebook.

ΗΓΟΥΜΕΝΙΤΣΑ: ∆ΥΟ ΘΕΡΜΕΣ ΒΡΑ∆ΙΕΣ ΣΤΟ 4Ο ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΑΝΤΑΡΣΥΑ

Δυο βραδιές με συζητήσεις, ταινίες, μουσική και πολιτισμό δίπλα στη θάλασσα έζησαν δεκάδες αγωνιστές και κάτοικοι της Ηγουμενίτσας που συμμετείχαν στο 4ο Φεστιβάλ της Τοπικής Επιτροπής Θεσπρωτίας της ΑΝΤΑΡΣΥΑ. Το βράδυ της Πέμπτης προβλήθηκε η ταινία «ακόμα και η βροχή» ενώ ακολούθησε DJ set. Την Παρασκευή πραγματοποιήθηκε συζήτηση για την ιδιωτικοποίηση του λιμανιού και της παράκτιας ζώνης της Ηγουμενίτσας, που προωθείται με ταχείς ρυθμούς εν μέσω πανδημίας. Ακολούθησε μουσική λαϊκή βραδιά, με τήρηση βέβαια των μέτρων προστασίας. Και τις δύο ημέρες στον χώρο λειτουργούσαν θεματικά περίπτερα, βιβλιοπωλείο και μπαρ. «Το λιμάνι της Ηγουμενίτσας και τα παράλια της Θεσπρωτίας πωλούνται σε τιμή ευκαιρίας. Το 4ο φεστιβάλ μας εν μέσω οικονομικής κρίσης ευελπιστεί να συμβάλει στην ανατροπή των σχεδίων του κεφαλαίου και στη διεύρυνση των κατακτήσεων μας», ανέφεραν μεταξύ άλλων οι διοργανωτές.

Ραντεβού το Σαββατοκύριακο 4-5 Σεπτέμβρη Το Πριν θα είναι και πάλι μαζί σας το Σαββατοκύριακο 4-5 Σεπτεμβρίου. Τον Αύγουστο δεν θα κυκλοφορήσει η εφημερίδα, έτσι ώστε να πάρουμε κάποιες ανάσες για να γυρίσουμε πιο δυνατοί το φθινόπωρο. Βεβαίως, έχει από καιρό διαψευστεί η ρήση «τον Αύγουστο δεν υπάρχουν ειδήσεις», διανύοντας πια το δεύτερο καλοκαίρι πανδημίας, μέτρων, κυβερνητικής αναλγησίας και αποποίησης ευθυνών. Για ό,τι χρειαστεί, η ιστοσελίδα μας prin.gr θα παραμείνει μάχιμη. Καλό (υπόλοιπο) καλοκαίρι σε όλες και σε όλους.

Θερινό σινεμά στην ταράτσα της ΕΛΝΣ Συνεχίζονται μέχρι και το πρώτο δεκαήμερο του Αυγούστου οι θερινές προβολές στην ταράτσα της Εργατικής Λέσχης Νέας Σμύρνης. Την Κυριακή, 1η Αυγούστου, προβάλλεται το «Νοσταλγώντας Φως» του Πατρίσιο Γκουσμάν. Τη Δευτέρα 2 Αυγούστου, «οι Γενναίοι του Μπρανκαλεόνε» του Μάριο Μονιτσέλι. Την Πέμπτη 5 Αυγούστου το «Μέλι» του Σεμίχ Καπλάνογλου, ενώ την Κυριακή 8 Αυγούστου οι «Σκοτεινοί Δολοφόνοι». Οι προβολές ξεκινούν στις 21:00 στην ταράτσα της Εργατικής Λέσχης Νέας Σμύρνης, Ελευθερίου Βενιζέλου 12 & Αιγαίου.

ΣΑΒΒΑΤΟ 31 ΙΟΥΛΙΟΥ - ΚΥΡΙΑΚΗ 1 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2021

Συνέντευξη ▶ Υπάρχει κάποια αλλαγή που βλέπετε το τελευταίο διάστημα και ιδιαίτερα με την πανδημία ως προς τη στάση των καλλιτεχνών αλλά και την αντίληψη του κόσμου για αυτούς;

Σε αντίθεση με ό,τι προσπαθούν να μας περάσουν σαν αίσθηση, σαν άποψη, σαν πραγματικότητα, υπάρχει μια πάρα πολύ ζοφερή κατάσταση σε όσους εργάζονται στο χώρο του θεάματος και του ακροάματος. Πρέπει να το γενικεύουμε, εξάλλου, διότι οι άνθρωποι που είναι πίσω από τα φώτα ή τις κονσόλες του ήχου είναι και αυτοί εμπλεκόμενοι με τη τέχνη μας και με τη δουλειά μας. Υπάρχει, λοιπόν, μια διττή κατάσταση: Οι μεγάλες εκδηλώσεις, οι χρηματοδοτούμενες δηλαδή από το κράτος, ακμάζουν και ακμάζουν με τρόπο κατ’ εμέ σκανδαλώδη. Γιατί πόσοι πια θα παίξουν στο Φεστιβάλ Αθηνών; Πόσους καλλιτέχνες αφορά το Φεστιβάλ Επιδαύρου; Εκεί που σπαράσσει η δημιουργικότητα, εκεί που ουσιαστικά υπάρχει ο ζωντανός πολιτισμός και η ζωντανή παράδοση, τα πράγματα είναι πάρα πολύ άγρια. Υπάρχει ανθρωπιστική κρίση. Φέτος, ως Σύλλογος Μουσικών Βορείου Ελλάδος, μοιράσαμε ανθρωπιστική βοήθεια. Στην εκατοντάχρονη διαδρομή του, αυτό το σωματείο –γιατί εργατικό σωματείο είναι κατά βάση– δύο φορές το έκανε αυτό. Η μία τώρα και η άλλη στη γερμανική κατοχή.

Δημήτρης Ζερβουδάκης Τραγουδοποιός

Οι καλλιτέχνες είμαστε εχθροί του συστήματος! Ο Δημήτρης Ζερβουδάκης είναι «ποταμός»— όπως και πολλά από τα τραγούδια του. Βλέπει ότι η καλλιτεχνική δημιουργία όχι απλώς δεν σταμάτησε στην κρίση αλλά θα αφήσει «δώρα» που θα σφραγίσουν την εποχή μας. Πιστεύει στους νέους και καλεί τους «ομότεχνους» να μην χαϊδεύουν αυτιά, να τολμούν και να καινοτομούν, να επιλέγουν τον δύσκολο ανηφορικό δρόμο. Ολόκληρη η ενδιαφέρουσα συνέντευξη στο prin.gr.

ΘΕΟΠΙΣΤΗ ΚΑΠΕΤΑ

άλλο στοιχείο εντελώς αντισυστημικό είναι ο έρωτας. Γιατί έρωτας δεν είναι μόνο η σχέση με το άλλο φύλο. Έρωτας είναι κάθε σχέση με τα πράγματα γύρω σου. Η ίδια η ζωή τελικά. Επομένως, ό,τι βγαίνει στην πρώτη γραμμή και διεκδικεί τη ζωή στοχοποιείται από το σύστημα. Το σύστημα επιχειρεί να δημιουργήσει ένα ατελείωτο ισάδι χωρίς κορυφές, να κάνει τη δουλειά του χωρίς πολλές ερωτήσεις. Αλλά εμάς αυτό που μας πάει μπροστά είναι οι κορυφές μας — το λέει ο Καζαντζάκης, όχι εγώ. Οι πιο ωραίες διαδρομές είναι οι ανηφορικές γιατί μας οδηγούν στις κορυφές… Επιπρόσθετα, επειδή οι καλλιτέχνες ανήκουν στην πλειοψηφία τους σε αυτό που αντιλαμβάνομαι ως αμεσοδημοκρατικό χώρο και, τολμώ να πω, σε μια ριζοσπαστική αριστερή αντίληψη για τη ζωή και τα πράγματα, έχουν μια κοσμοθεώρηση πιο ανατρεπτική. ▶ Υπήρχε κάποιος συγκεκριμένος στόχος που θέλατε και φανταζόσασταν να πετύχετε μέσα από τα τραγούδια σας; Και αν ναι, επιτεύχθηκε;

▶ Και σε ό,τι αφορά στη δημιουργία;

Παράγεται πολιτισμός και υπάρχει δημιουργικό έργο, σε όλες τις μορφές της τέχνης. Υπάρχουν δώρα τα οποία μάλιστα θα μείνουν και θα χαρακτηρίσουν την εποχή μας. Αυτά τα δύο χρόνια υπάρχουν άνθρωποι που παραμένουν δημιουργικοί μέσα σε αυτή τη σκοτεινιά. Το γεγονός ότι δεν τα μαθαίνουμε έχει να κάνει με τη δικτατορία που έχει επιβληθεί από τα ΜΜΕ, με έναν «ωραίο» άκρατο χρηματισμό, οπότε πρέπει να αναζητήσουμε άλλου τύπου διαδρομές –συχνά και υπόγειες– προκειμένου να συνδυαστεί το καλλιτεχνικό σκίρτημα με την ανάγκη και το ζόρι της κοινωνίας, έτσι ώστε όλο αυτό να μπορέσει να αναδείξει τα

στη

καινούργια ταλέντα. Τους πις, στεύω πάρα πολύ τους νέους, αι τους ζω, τους χαίρομαι και καταλαβαίνω τις δυσκολίες τους. Δεν θα το αφήσουμε να χαθεί. ▶ Υπάρχει συγκεκριμένος λόγος που οι καλλιτέχνες μπήκαν στο «στόχαστρο» της κυβέρνησης;

Φυσικά! Είναι ότι η τέχνη νη υαμφισβητεί! Το βασικό συστατικό της είναι το «για να το ξαναδούμε το θέμα… Εσύ μου το λες έτσι αλλά εγώ θα ήθελα να το ξαναδώ». Ένα

Φέτος, ο Σύλλογος Μουσικών Βορείου Ελλάδος μοίρασε ανθρωπιστική βοήθεια — για δεύτερη φορά μετά τη γερμανική κατοχή

Ανήκω σε αυτό που λέμε γενιά της μεταπολίτευσης. Είμαστε πολύ ανώδυνη σαν γενιά. Δεν κάναμε τις υπερβάσεις μας, δεν ασχοληθήκαμε ούτε καν με τις ήττες μας, πόσο δε μάλλον με τις νίκες μας οι οποίες μάλλον είναι και ανύπα παρκτες. Φάγαμε φόλα γιατί βγ βγήκαμε σε μια κοινωνία της οπ οποίας το ζητούμενο ήταν η δη δημοκρατία, το όνειρο για μια κα καλύτερη ζωή σε έναν τόπο π που είχε κακοπάθει από την εξάρτηση, από τις συνεχείς δικτατορίες, από έναν εμφύλιο που είχε τελειώσει πρόσφατα. Στην προσπάθεια να κοινωνικοποιηθούμε αγγίξαμε την πολιτική. Μ Μετά άρχισαν να έρχονται οι φά φάπες, οπότε συνειδητοποιήσ ήσαμε ότι πολιτική σημαίνει κά άλλο, που δεν μπορούσακάτι με να καταλάβουμε. Όταν τα παιδιά γαλουχούνται με το «κάτσε τώρα που θα ασχοληθείς, άσε κανέναν

άλλο να βγάλει το φίδι από τη τρύπα», περιμένουμε να έχουμε ενεργούς πολίτες; Θα έχουμε συστημικούς χλεχλέδες οι οποίοι δυστυχώς θα παράγουν και την αντίστοιχη αισθητική. Γιατί, κακά τα ψέματα, βάση της ιδεολογίας είναι η αισθητική. Εγώ βρήκα αποκούμπι, να σου πω την αλήθεια από την απογοήτευση μου, στη κοινωνική δράση και κυρίως στην τέχνη. Εκεί έκανα ό,τι ήθελα και δεν με έλεγχε κανείς. Από την αρχή ήθελα να κάνω δικά μου πράγματα, να αφηγηθώ αυτό που ζω, να καταθέσω το βίωμα μου. Ακόμη και σήμερα ανήκω στο χώρο της βιωματικής τραγουδοποιίας και αντιλαμβάνομαι τον εαυτό μου σαν έναν λαϊκό παραδοσιακό μουσικό ο οποίος έζησε κάποια πράγματα, τα τραγούδησε για την εποχή του και, όταν ήρθε η ώρα του, πήγε εκεί που ήταν να πάει. ▶ Τα πολιτικά και κοινωνικά μηνύματα στα τραγούδια που γράφετε ή ερμηνεύετε αγγίζουν ζητήματα που ταλανίζουν τη κοινωνία. Η τέχνη μπορεί να παρακινήσει κάποιον να προβληματιστεί γενικότερα;

Αν μας διαβάσει κανένας ομότεχνος, καλό είναι να μην υποκύψει στη λεγόμενη λαολαγνεία, να μην μπει στη λογική να χαϊδεύει αφτιά. Να μπει σε μια λογική αντιπαράθεσης με τον κακό μας εαυτό. Είναι και αυτή δουλειά του καλλιτέχνη. Βέβαια, αυτό θα φέρει πρόβλημα στο ταμείο αλλά πρέπει και αυτό με κάποιο τρόπο να το αντιμετωπίσεις, γινόμενος καλύτερος σε αυτό που κάνεις. Να καινοτομείς, να πρωτοτυπείς, να μη τσιγκουνεύεσαι τον κόπο, να προσπαθείς πάντα να διαφοροποιηθείς από την προηγούμενή σου πρόταση έστω και στο κάτι τις. Τα στεγανά στη τέχνη κάνουν μεγάλη ζημιά. Αυτοί που θέλουν να κατατάξουν τους ανθρώπους σε κατηγορίες, σε ράφια και κουτάκια έχουν τους λόγους τους — μια καλή αγοραία χρήση αυτών των δεδομένων. Εσύ σαν καλλιτέχνης μπορείς να τσαλαβουτάς όπου αγαπάς και να χρησιμοποιείς τα εκφραστικά μέσα με τον πιο αυθαίρετο και φαντασιακό τρόπο. Το τι θα κάνει το κοινό είναι θέμα τύχης και ιστορικής συγκυρίας, είναι πολλά πράγματα. Είναι δύσκολη σαν μετάβαση, αλλά για μένα είναι μονόδρομος.

ΣΑΒΒΑΤΟ 31 ΙΟΥΛΙΟΥ - ΚΥΡΙΑΚΗ 1 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2021

Πρόδρομοι Η τεχνητή νοημοσύνη δεν κατείχε πάντοτε την περίοπτη θέση που κατέχει σήμερα, αν και είναι ένα ζήτημα που απασχολεί την ανθρωπότητα για χιλιάδες χρόνια. Συγκεκριμένα, από αρκετά νωρίς στην ανθρώπινη ιστορία οι αρχαίοι λαοί, όπως οι αρχαίοι Ελληνικοί λαοί, οι Κινέζοι και οι Αιγύπτιοι φαντασιώνονταν μορφές τεχνητής νοημοσύνης, κυρίως ως ρομπότ, ενώ έκαναν απόπειρες να σχεδιάσουν ή να κατασκευάσουν τέτοιες μηχανές, χωρίς ωστόσο αυτό να είναι εφικτό με τα μέσα της εποχής. Η πραγματική ιστορία της τεχνητής νοημοσύνης, όπως ορίζεται σήμερα, ξεκινά περί τα μέσα του 20ου αιώνα με την εμφάνιση των ηλεκτρονικών υπολογιστών. Οι επιστήμονες του κλάδου, κυρίως μαθηματικοί, όπως ο Άλαν Τούρινγκ, ο Μάρβιν Μίνσκι, ο Τζον Μακάρθι, έβλεπαν στους υπολογιστές τη δυνατότητα της πραγμάτωσης του ονείρου της ανθρωπότητας, για τη δημιουργία μίας νέας μορφής νοήμονος ζωής. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει η ξεχασμένη ιστορία της τεχνητής νοημοσύνης στη Σοβιετική Ένωση, όπου μαθηματικοί της εποχής διεξήγαγαν, ήδη από το 1954, πρωτοπόρα έρευνα που οδήγησε σε σημαντικές ανακαλύψεις που αξιοποιούνται ακόμα και σήμερα στην πληροφορική. Μερικοί από τους γνωστούς σοβιετικούς επιστήμονες ήταν ο Βλάντιμιρ Αρλαζάροφ, ο Λεονίντ Χατσιγιάν, ο Αλεξάντρ Κρόνροντ. Όμως, η υλοποίηση μίας τεχνητής νοημοσύνης δεν ήταν απλή υπόθεση. Η αρνητική κριτική που υπήρχε αρχικά κατά της τεχνητής νοημοσύνης σε συνδυασμό με τις περιορισμένες δυνατότητες των πρώτων υπολογιστών, δημιούργησε αρκετά σκαμπανεβάσματα. Μάλιστα, τις περιόδους 1974-1980 και 1987-1993, το ερευνητικό ενδιαφέρον και η χρηματοδότηση ήταν τόσο χαμηλά που οι εξαετίες αυτές ονομάστηκαν «χειμώνες της τεχνητής νοημοσύνης». Μόλις το 1997 άρχισε να ξαναγίνεται δημοφιλής ο κλάδος έπειτα από την ήττα του σκακιστή και παγκόσμιου πρωταθλητή Γκάρι Κασπάροφ από έναν σκακιστικό αλγόριθμο. Με τη νέα χιλιετία, έγινε αντιληπτή η δυνατότητα της εισόδου της τεχνητής νοημοσύνης στην παραγωγή με αποτέλεσμα σήμερα να γίνεται λόγος για την 4η βιομηχανική επανάσταση, αυτή της τεχνητής νοημοσύνης.

Η άλλη όψη

Ορφέας Μπούσουλας

Ανθρώπινο δημιούργημα η τεχνητή νοημοσύνη

τεχνητή νοημοσύνη αποτελεί ένα σύνολο τεχνολογιών που πλέον έχουν εδραιωθεί στην καθημερινή ζωή. Η 4η βιομηχανική επανάσταση έχει έρθει για να μείνει, με την τεχνητή νοημοσύνη να μπαίνει πλέον στην παραγωγή, αντικαθιστώντας εργαζόμενους σε πνευματικά επαγγέλματα. Οι αλγόριθμοι τεχνητής νοημοσύνης σε συνδυασμό με την επεξεργαστική ικανότητα των ηλεκτρονικών υπολογιστών μπορούν να επιλύουν πολύπλοκα προβλήματα σε πολύ γρήγορο χρόνο. Προβλήματα όπως η αυτόματη μετάφραση ολόκληρων βιβλίων σε μερικά δευτερόλεπτα, η αναγνώριση ενός προσώπου μέσα σε βάσεις δεδομένων με εκατομμύρια εγγραφές, η στατιστική μελέτη για την εξέλιξη μιας πανδημίας και πολλά άλλα, είναι ζητήματα που αδυ-

νατεί να επιλύσει ένας άνθρωπος σε εύλογο χρονικό διάστημα. Για το λόγο αυτό η τεχνητή νοημοσύνη δημιουργεί μία μάγευση στους ανθρώπους, που ενθουσιάζονται από το αποτέλεσμα που μοιάζει εξωπραγματικό και ακούγεται έως και ισάξιο ή ανώτερο της ανθρώπινης νόησης. Ωστόσο πίσω από αυτό το βαρύγδουπο όνομα, η τεχνητή νοημοσύνη δεν είναι παρά ένα ανθρώπινο δημιούργημα, που βασίζεται σε πολύπλοκα μαθηματικά, στατιστικά και άλλα επιστημονικά μοντέλα. Η τεχνητή νοημοσύνη αποτελεί ένα έργο δεκαετιών από χιλιάδες ακαδημαϊκούς και άλλους επιστήμονες σε όλο τον κόσμο, που έχουν επενδύσει αμέτρητες εργατοώρες αξιοποιώντας τη γνώση που έχει συσσωρεύσει η ανθρωπότητα κατά τους αιώνες για να δημιουργήσουν μία από τις πιο φιλόδοξες

τεχνολογίες που υπάρχουν. Όμως, το όραμα της δημιουργίας μιας νοήμονος μορφής ζωής παραμένει ακόμα ένα σενάριο επιστημονικής φαντασίας. Οι αλγόριθμοι τεχνητής νοημοσύνης στην ουσία τους είναι προγράμματα που λειτουργούν σε έναν υπολογιστή, όπως και κάθε άλλο πρόγραμμα που χρησιμοποιεί ο κάθε άνθρωπος στην καθημερινότητα του. Οι αλγόριθμοι βασίζονται σε δεδομένα τα οποία τα επεξεργάζονται με διάφορους τρόπους και μέσω μαθηματικών και στατιστικών μοντέλων, παράγουν τα αποτελέσματα τους. Όμως, πίσω από αυτή τη διαδικασία που γίνεται αυτόματα, οι εργαζόμενοι άνθρωποι είναι αυτοί που δημιουργούν τους αλγόριθμους, ορίζουν τα ερωτήματα, επιλέγουν τα δεδομένα και ερμηνεύουν τα αποτελέσματα. Οι αλγόριθμοι είναι μία έξυπνη μηχανή σάλτσας, όπου ο άνθρωπος βά-

Η άλλη όψη

Η ηθική του επιστήμονα αποτυπώνεται άμεσα στην «ηθική» του αλγορίθμου ζει τις ντομάτες, γυρνάει το μοχλό και η μηχανή βγάζει τη σάλτσα. Η διαφορά της τεχνητής νοημοσύνης με τη μηχανή σάλτσας, είναι πως η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να εκπαιδευτεί ώστε να πολτοποιεί τη σάλτσα με καλύτερο τρόπο, αλλάζοντας την εσωτερική λειτουργία εντός κάποιων ορίων. Μάλιστα κάποιοι αλγόριθμοι που εμπίπτουν στον όρο της μηχανικής μάθησης, έχουν τη δυνατότητα να εξελίσσονται και να προσαρμόζονται μέσω της εκπαίδευσης τους με αρκετά σύνθετους τρόπους. Η εκπαίδευση ενός αλγόριθμου είναι πολύ διαφορετική από την εκπαίδευση ενός ανθρώπου. Για παράδειγμα μία από τις πολλές περιπτώσεις αλγορίθμου αφορά εκείνον που αναλύει φωτογραφίες οχημάτων και ξεχωρίζει ποια οχήματα είναι λεωφορεία και ποια ΙΧ. Για την εκπαίδευση του αλγορίθμου, ο προγραμματιστής του θα χρειαστεί να βρει αρχικά μερικές χιλιάδες φωτογραφίες οχημάτων για να δημιουργήσει ένα σετ δεδομένων εκπαίδευσης. Η επιλογή των φωτογραφιών μπορεί να γίνει είτε με τυχαίες φωτογραφίες είτε με επιλεγμένες. Ουσιαστικά, ο προγραμματιστής καλείται να επιλέξει ποιες ντομάτες θα βάλει στη μηχανή της σάλτσας. Έπειτα στο στάδιο της εκπαίδευσης κάθε φωτογραφία από τα δεδομένα εκπαίδευσης δίνεται στον αλγόριθμο για ανάλυση μαζί με το αποτέλεσμα, δηλαδή εάν περιέχει ένα ΙΧ ή ένα λεωφορείο. Κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσης ο αλγόριθμος δημιουργεί μία μαθηματική συνάρτηση –μία καμπύλη για το στατιστικό του μοντέλο, για παράδειγμα μία καμπύλη λογι-

ΣΑΒΒΑΤΟ 31 ΙΟΥΛΙΟΥ - ΚΥΡΙΑΚΗ 1 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2021

στικής παλινδρόμησης, με βάση τα δεδομένα εκπαίδευσης. Αφού τελειώσει η εκπαίδευση του αλγορίθμου, ο αλγόριθμος χρησιμοποιεί την καμπύλη που έχει δημιουργήσει για να κατατάξει τα οχήματα σε κάθε νέα φωτογραφία που του δίνεται. Δηλαδή, ο αλγόριθμος δημιουργεί τον μηχανισμό άλεσης της ντομάτας, με βάση τις ντομάτες εκπαίδευσης, και έπειτα μπορεί να αλέσει κάθε νέα ντομάτα σε πολτό. Η αποτελεσματικότητα του αλγορίθμου προκύπτει μέσα από τη διαδικασία της εκπαίδευσης και συνδέεται άμεσα με την ποιότητα των δεδομένων εκπαίδευσης. Αν στην μηχανή σάλτσα ο χειριστής βάλει σάπιες και καλές ντομάτες μαζί, τότε η σάλτσα που θα βγει θα αποτελεί μείγμα από καλή και σάπια σάλτσα. Για παράδειγμα ένας αλγόριθμος αναγνώρισης ανθρώπινων προσώπων, που εκπαιδευτεί μόνο σε πρόσωπα λευκών, πιθανά θα εμφανίσει πρόβλημα στην αναγνώριση ανθρώπων με διαφορετικό χρώμα δέρματος, και κατ’ επέκταση θα είναι ένας ρατσιστικός αλγόριθμος. Για το λόγο αυτό η τεχνητή νοημοσύνη δεν είναι μία τεχνολογία πλήρως αντικειμενική και αμερόληπτη. Η ηθική του επιστήμονα αποτυπώνεται άμεσα στην «ηθική» του αλγορίθμου. Ένας αλγόριθμος τεχνητής νοημοσύνης είναι «κενός», tabula rasa, και δεν ούτε συναισθήματα ούτε συνείδηση. Αυτά τα στοιχεία του ανθρώπου, οδηγούν σε προβλήματα μεροληψίας στην κρίση του αλγορίθμου. Μάλιστα μία βασική κατεύθυνση για την καταπολέμηση του προβλήματος αποτελεί η διεύρυνση των κοινωνικών χαρακτηριστικών που χαρακτηρίζουν τους ανθρώπους που συμμετέχουν στην ανάπτυξη μίας τεχνητής νοημοσύνης. Για την απόδειξη της σημασίας που έχουν τα δεδομένα και η ηθική του επιστήμονα στην εκπαίδευση του αλγορίθμου, μία ερευνητική ομάδα του MIT των ΗΠΑ δημιούργησε τον Νόρμαν, μία ψυχοπαθή τεχνητή νοημοσύνη. Ο Νόρμαν είναι ένας αλγόριθμος που αναλύει φωτογραφίες και προσπαθεί να περιγράψει το περιεχόμενο τους. Οι ερευνητές εκπαίδευσαν τον Νόρμαν δίνοντας του φωτογραφίες που αναπαριστούσαν βίαιες σκηνές από θανάτους ανθρώπων. Μετά την εκπαίδευση, έδωσαν στο Νόρμαν να αναλύσει τις γνωστές αφηρημένες εικόνες που χρησιμοποιούνται από ψυχολόγους για να κρίνουν την ψυχική κατάσταση ενός ασθενή. Στο αφηρημένο σχέδιο, που μία συνηθισμένη τεχνητή νοημοσύνη έβλεπε μια πεταλούδα με ανοιχτά φτερά, ο Νόρμαν έβλεπε έναν άνδρα που τον πυροβολούν μπροστά στη γυναίκα του. Ο Νόρμαν μεροληπτεί υπέρ του θανάτου και της καταστροφής, αφού αυτό είναι το μόνο που γνωρίζει. Αυτό που έχει ουσιαστικά σημασία είναι πως ακόμα και μία πολλά υποσχόμενη τεχνολογία, όπως η τεχνητή νοημοσύνη, που προβάλλεται ως η μαγική λύση για ένα σωρό ζητήματα δεν είναι υπεράνω κριτικής. Κάθε τεχνολογική εφεύρεση φέρει τα προβλήματα του δημιουργού της και είναι κοινωνική ευθύνη η κρίση της και η εφαρμογή της.

Αυτόνομη οδήγηση, κοινωνικές ανάγκες και ιδιωτικές απαντήσεις

οδήγηση είναι μία ιδιαίτερα δύσκολη διαδικασία. Οι κακοσχεδιασμένες πόλεις και δρόμοι, καθώς και ο τεράστιος αριθμός αυτοκινήτων παγκοσμίως απαιτούν τη συνεχή εγρήγορση των οδηγών σε βαθμό τέτοιο που διευκολύνεται το ανθρώπινο λάθος, οδηγώντας σε αμέτρητα ατυχήματα. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, 1,3 εκατομμύρια άνθρωποι πεθαίνουν ετησίως σε τροχαία δυστυχήματα, ενώ οι συνολικές ζημιές από τα ατυχήματα αγγίζουν έως και το 3% του ΑΕΠ για τις περισσότερες χώρες. Η πιο ελπιδοφόρα πρόταση για τη μείωση των ατυχημάτων είναι η αυτόνομη οδήγηση μέσω τεχνητής νοημοσύνης, που έχει αρχίσει να εμφανίζεται στους δρόμους βγαίνοντας σταδιακά από το πειραματικό στάδιο που βρισκόταν την τελευταία δεκαετία. Εταιρίες από όλο τον κόσμο με πρώτη την αμερικανική Τέσλα αναπτύσσουν οχήματα με αυτόματους πιλότους που στοχεύουν στην πλήρη αυτόνομη οδήγηση, χωρίς την ανάγκη παρέμβασης από τον οδηγό. Η μείωση του ανθρώπινου παράγοντα θα συμβάλει στη μείωση των ατυχημάτων, καθώς η τεχνητή νοημοσύνη έχει εξαιρετική ικανότητα στην πρόληψη ατυχημάτων, χωρίς αυτό να σημαίνει πως δεν γίνονται θανατηφόρα λάθη. Όμως, αυτή η τόσο αναγκαία τεχνολογία θα αργήσει να διαδοθεί ευρέως, καθώς το κέρδος έρχεται πάνω από τις ανθρώπινες ζωές. Τα προϊόντα που παρέχουν οι εταιρείες, όπως η Τέσλα, απευθύνονται

σε ένα περιορισμένο κοινό λόγω της υψηλής τιμής τους. Υπάρχουν βέβαια και πιο οικονομικές λύσεις, από κινέζικες κυρίως εταιρίες, αλλά αυτές θα αργήσουν να εμφανιστούν στη Δύση εξαιτίας του συνεχούς οικονομικού πολέμου κατά της Κίνας. Επιπλέον ο τρόπος ανάπτυξης τους γίνεται με όρους μείωσης του κόστους και όχι προστασίας του ανθρώπου. Χαρακτηριστικό ζήτημα των ημερών είναι η απόφαση της Τέσλα, να διαθέτει στους πελάτες δοκιμαστικές εκδόσεις (Beta) του αυτόματου πιλότου οι οποίες σίγουρα θα εμφανίσουν σφάλματα κατά την οδήγηση, πράγμα που σημαίνει πως θα υπάρξουν ατυχήματα που θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί εάν η εταιρία πλήρωνε περισσότερα για την δοκιμή των οχημάτων της. Εξίσου σημαντικό έλλειμμα είναι πως η μέθοδος που ακολουθείται για την ανάπτυξη των αυτόματων πιλότων, αντιμετωπίζει το κάθε αυτοκίνητο ως μία μονάδα και μόνο, που με βάση τα δικά του όργανα (κάμερες και ραντάρ) προσπαθεί να αναγνωρίσει το περιβάλλον γύρω του και να αποφύγει τα ατυχήματα. Μία πιο συλλογική πρόταση, θα ήταν η ανάπτυξη συστημάτων αυτόνομης οδήγησης που να βασίζονται στη συνεργασία και την ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των οχημάτων για την πρόληψη ατυχημάτων. Ωστόσο αυτό θα απαιτούσε αρκετούς πόρους που καμία καπιταλιστική οικονομία δεν διατίθεται να προσφέρει, για την συντονισμένη αντικατάσταση όλων των οχημάτων.

ΣΑΒΒΑΤΟ 31 ΙΟΥΛΙΟΥ - ΚΥΡΙΑΚΗ 1 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2021

ΕΠΙ • κοινωνία Ματίνα Παπαχριστούδη

πίσω

Κρατικοδίαιτα μίντια, με τη βούλα και της Κομισιόν

από τις κάμερες

κών Μέσων και ραδιοφωνικών σταθμών ύψους 20 εκατ. ευρώ, από τις υπηρεσίες των περίφημων θεσμών της ΕΕ, αναμένεται η έκδοση των σχετικών αποφάσεων από το αρμόδιο υφυπουργείο του μεγάρου Μαξίμου για τη διανομή των ποσών ανά κατηγορία και ανά Μέσο. Το «πακέτο» περιλαμβάνει και την πληρωμή από κονδύλια του κρατικού προϋπολογισμού των χρεών περιφερειακών μίντια από το 2017 ως και το 2020 για την εργοδοτική ΤΗΝ ΩΡΑ ΠΟΥ Η ΕΡΤ καταγράφει εισφορά του 2% υπέρ του για το 2020 καθαρά κέρδη 43,7 ασφαλιστικού ταμείου των εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 14,2 ΜΜΕ, τον ΕΔΟΕΑΠ. Ως το εκατ. θα δοθούν πίσω στον κρατικό 2019, βεβαίως, δεν υπήρχε προϋπολογισμό, εμφανίζεται να κορονοϊός, αλλά αυτό είναι κάνει οικονομία στην κάλυψη των μια μικρή… λεπτομέρεια Ελλήνων αθλητών στο Τόκιο. Όχι στις σχέσεις διαπλοκής της φυσικά όλων. Όπως ήδη σωστά επικυβέρνησης με εκδότες και καναλάρχες. Για να μην σημάνθηκε, η ΕΡΤ προγραμμάτισε αμφισβητηθεί δε η πληρωτην ολυμπιακή κάλυψη, όπως κάνει μή των χρεών ασφαλιστιστο τηλεοπτικό πρόγραμμα και την κής εισφοράς ως «κρατική ενημέρωση, ανάλογα με τους φίλα ενίσχυση», η κυβέρνηση προσκείμενους στην κυβέρνηση του έβαλε την ταμπέλα της Κυριάκου Μητσοτάκη… πανδημικής κρίσης και η δωρεά εγκρίθηκε. Εξάλλου, εκλογές έρχονται (κάποια στιγμή) και για το Μαξίμου είναι κρίσιμο να μπορεί να ελέγξει χωρίς παράπονα το

Ο χαρακτηρισμός «κρατικά μίντια», που αναφέρεται σε όσα λειτουργούν μόνο χάριν της διαρκούς χρηματικής ενίσχυσης από το κράτος, ισχύει πλέον για το σύνολο των ΜΜΕ στη χώρα μας. Μετά και την έγκριση του «ελληνικού προγράμματος» στήριξης εντύπων, περιφερεια-

ΜΙΑ ΚΡΑΤΙΚΗ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ για να «παίζει» το Μέγαρο Μαξίμου. Σε αυτό έχει εξελιχθεί η θεωρητικά δημόσια ραδιοτηλεόραση της ΕΡΤ, όπως έδειξε το πρόσφατο φιάσκο στην κάλυψη των Ολυμπιακών Αγώνων του Τόκιο. Το επιχείρημα ότι δεν κατέβαλε δικαιώματα στα διεθνή κυκλώματα μετάδοσης για όλους τους Έλληνες αθλητές που παίρνουν μέρος στα ολυμπιακά αθλήματα προκαλεί μεγαλύτερη οργή για τον πλουσιότερο οργανισμό της τηλεοπτικής αγοράς.

ΜΟΝΟ ΤΟΝ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ ΧΡΟΝΟ η ΕΡΤ έχει προσλάβει εκατοντάδες εξωτερικούς συνεργάτες, πολλοί εκ των οποίων ανέλαβαν διευθυντικές θέσεις με υψηλές αποδοχές. Εγκρίνει εξωτερικές παραγωγές εκατ. ευρώ, μοιράζει κονδύλια ανάλογα με τις γνωριμίες στελεχών. Για ελληνικές σειρές προβλέπει δαπάνη σχεδόν 10 εκατ. ευρώ ως το 2023, μια καθημερινή σειρά έχει κόστος 4 εκατ. ευρώ, για το «Μαραβέγιας ΕΡΤ» θα πληρώσει ένα εκατ. και άλλες 900 χιλιάδες για το «Μουσικό Κουτί».

σύνολο του μέσων ενημέρωσης και στην υπόλοιπη Ελλάδα, εκτός Αθηνών. Εννοείται πως η ανάληψη των χρεών για τις περιφερειακές επιχειρήσεις ΜΜΕ γίνεται χωρίς κριτήρια και έλεγχο για θέσεις εργασίας και τις εργασιακές συνθήκες. Στο «ελληνικό πακέτο» των 20 εκατ. ευρώ συγκαταλέγονται και οι ενισχύσεις για τα έντυπα Μέσα, με τα κριτήρια να μην έχουν ακόμη δημοσιοποιηθεί. Ισχύει μόνο η γενική διατύπωση πως το ύψος της ενίσχυσης δεν μπορεί να υπερβαίνει το 1,8 εκατ. ανά εταιρεία. Πρόκειται για τη δεύτερη έμμεση κρατική ενίσχυση εφημερίδων και περιοδικών εντός του 2021, καθώς πριν λίγο διάστημα πέρασε η άμεση επιχορήγηση εφημερίδων πανελλήνιας εμβέλειας, μέσω της διανομής τους στα σημεία πώλησης. Η συνολική δαπάνη δεν έχει προσδιοριστεί στο υπουργείο Οικονομικών. Το παραπάνω ποσό έρχεται δε να συμπληρώσει τα «πακέτα διάσωσης» της ιδιωτικής τηλεόρασης, η οποία τον τελευταίο χρόνο ενισχύεται σταθερά με ενέσεις αρκετών εκατ. ευρώ, με άμεση απευθείας χρηματοδότηση ή με έμμεση, μέσω διαφημιστικών κονδυλίων.

ΣΤΡΑΤΕΥΜΕΝΟΙ ∆ίκτυο Ελεύθερων Φαντάρων «Σπάρτακος» Τα τελευταία χρόνια οι εργαζόμενοι, η νεολαία, τα λαϊκά στρώματα στην Ελλάδα, στην περιοχή μας και ευρύτερα, βλέπουν να εξελίσσονται πολεμικές συγκρούσεις, να αναπτύσσεται η πολεμική προετοιμασία και ρητορική, να πυκνώνουν επικίνδυνα τα σύννεφα της πολεμικής απειλής. Στο πλαίσιο αυτό έχει αναπτυχθεί ο ανταγωνισμός των αστικών τάξεων της Ελλάδας και της Τουρκίας, ο οποίος είναι άδικος, αντιδραστικός, επιθετικός και επικίνδυνος και από τις δύο πλευρές, ανεξάρτητα από τον τρόπο που το κάθε κράτος προωθεί τα συμφέροντα της δικής του ολιγαρχίας. Η ελληνική κυβέρνηση ακολουθεί μια πολύ επικίνδυνη πολιτική. Παίζοντας το ρόλο του «καλού στρατιώτη» του ΝΑΤΟ και της ΕΕ επιδιώκει να πάρει ένα κομμάτι από την λεία και να αναβαθμίσει τη θέση του ελληνικού καπιταλισμού στην εκμετάλλευση των λαών και των φυσικών πόρων της περιοχής. Η πολιτική αυτή που προωθεί με συνέπεια η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας έχει τη

Αντιπολεμικός συντονισμός ▸ Κάλεσμα του ∆ικτύου Σπάρτακος για δημιουργία σταθερής μορφής κοινής παρέμβασης συναίνεση του ΣΥΡΙΖΑ, του ΚΙΝΑΛ και των εθνικιστών της Ελληνικής Λύσης. Τίποτα δεν έχει να κερδίσει ο ελληνικός λαός (όπως και οι άλλοι λαοί) από την κούρσα των ανταγωνισμών. Τα κέρδη θα πάνε στις πολυεθνικές, το αίμα, το δάκρυ, ο ιδρώτας και η μόλυνση στους λαούς. Το συμφέρον των εργαζομένων είναι η οικοδόμηση σχέσεων φιλίας και συνεργασίας με τους γειτονικούς λαούς, χωρίς πολέμους, ιμπεριαλιστική και αιματηρή επαναχάραξη των χερσαίων και θαλάσσιων συνόρων. Γι’ αυτό σήμερα απαιτείται να αναπτυχθεί ένα πλατύ αντιπολεμικό αντιιμπεριαλιστικό

κίνημα, με ενεργητική συμμετοχή σωματείων και συλλογικοτήτων λαού και νεολαίας, το οποίο θα αγωνίζεται για την ειρήνη των λαών, ενάντια σε ελληνική ολιγαρχία, ιμπεριαλισμό, εθνικισμό. Σε αυτή την υπόθεση θεωρούμε πως μπορεί να συμβάλει ένας μόνιμος αντιπολεμικός διεθνιστικός συντονισμός κινήσεων, συσπειρώσεων, σχημάτων, συλλογικοτήτων και αγωνιστών του αντιπολεμικού, αντιρατσιστικού, εργατικού, λαϊκού και νεολαιίστικου κινήματος. Ήδη τα προηγούμενα χρόνια κινήσεις και δυνάμεις με ταξική, αντικαπιταλιστική, αριστερή, διεθνιστική

κατεύθυνση συνεργαστήκαμε, δράσαμε και διαδηλώσαμε μαζί ενάντια στις πολεμικές επιχειρήσεις στον Έβρο κατά προσφύγων-μεταναστών, στα επικίνδυνα πολεμικά σχέδια στην ανατολική Μεσόγειο πέρσι το καλοκαίρι, στις πανελλαδικές μέρες αντιπολεμικής δράσης τον Οκτώβρη του 2020 και στις 17 Απρίλη του 2021. Συσπειρώθηκαν χιλιάδες αγωνιστές πανελλαδικά, ενώ συμμετείχαν εργατικά σωματεία, φοιτητικοί σύλλογοι, συλλογικότητες γειτονιάς. Τώρα θεωρούμε πως είναι αναγκαίο να κάνουμε ένα αναγκαίο βήμα μπροστά. Να περάσουμε από τον έκτακτη κοινή δράση σε ένα σταθερό συντονισμό πάλης, στη βάση κοινά καταληγμένων θέσεων, αφού εκτιμάμε πως το πεδίο της αντιπολεμικής, αντιμιλιταριστικής, αντιιμπεριαλιστικής πάλης θα είναι κρίσιμο τα επόμενα χρόνια. Το Δίκτυο Σπάρτακος καλεί σε συζήτηση επί της πρότασης, στη βάση και του κειμένου που βρίσκεται αναρτημένο στο diktiospartakos.blogspot.com.

Κοινωνία Δημήτρης Σταμούλης

«Ε

ως και 195 ευρώ θα αυξηθεί το 2022», έγραψε γνωστή συστημική ιστοσελίδα για τον κατώτατο μισθό, ενώ το υπουργείο Εργασίας διανέμει πίνακες και Non paper όπου επιχειρεί να πείσει πώς η αγοραστική ισχύς για ένα… κομμάτι κουλουριού είναι πολλαπλάσια! Πέρα από τα φαιδρά της κυβέρνησης και των μιντιακών παπαγάλων της, η ουσία είναι ότι η «αύξηση» 2%, δηλαδή 13 ευρώ (μεικτά) στον κατώτατο μισθό (από 650 σε 663 ευρώ μεικτά), μόνο σαν εμπαιγμός μπορεί να χαρακτηριστεί. Το 2% είναι και υποκριτικό και εξευτελιστικό για τους εργαζόμενους που βιώνουν ακόμα χειρότερες ημέρες και από την περίοδο των μνημονίων. Μόνο στην περίοδο της πανδημίας, τα νοικοκυριά έχασαν εισόδημα 3,9 δισ. ευρώ (ΕΛΣΤΑΤ), που αντιστοιχεί σε μείωση κατά 11,8% μέσα σε ένα έτος. Αλλά η κυβέρνηση κοροϊδεύει τους εργαζόμενους ακόμα και σε σχέση με τις δικές της εξαγγελίες, καθώς υποσχόταν προεκλογικά αύξηση του κατώτατου μισθού σε ποσοστό διπλάσιο από το ποσοστό ανάπτυξης του ΑΕΠ και έταζε «730 ευρώ μέχρι το 2022»! Παρά το ότι το 2021 προβλέπεται ανάπτυξη 4%, και το 2022 6%, αυτοί ανακοίνωσαν αύξηση-ψίχουλο 2%, τηρώντας τελικά μόνο τις δεσμεύσεις που έχουν απέναντι στο κεφάλαιο! Υποκριτική είναι η στάση και του ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος αρκείται στο να επαναλαμβάνει ότι αύξησε τον κατώτατο κατά 11% και κατάργησε τον υποκατώτατο για τους νέους. Όμως τα «δικά του» 586 ευρώ καθαρά, πόσο αρκούν για μια αξιοπρεπή διαβίωση; Γιατί τάζει σήμερα «αύξηση στα 800 ευρώ» και δεν το έπραξε ως κυβέρνηση; Και τότε μήπως δεν ακούγαμε τα ίδια επιχειρήματα, ότι «δεν αντέχει η οικονομία»; Γιατί δεν επανέφερε τις συλλογικές διαπραγματεύσεις; Γιατί δεν εξίσωσε το επίδομα ανεργίας με τον κατώτατο μισθό; Γιατί δεν κατάργησε την ελαστική εργασία σε όλες τις μορφές

ΣΑΒΒΑΤΟ 31 ΙΟΥΛΙΟΥ - ΚΥΡΙΑΚΗ 1 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2021

Υπέρτατη κοροϊδία ο κατώτατος μισθός με «αύξηση» 13 ευρώ Μόνο στην περίοδο της πανδημίας, τα νοικοκυριά έχασαν 3,9 δισ. ευρώ. Ενώ στην περίοδο 2010-2018, στον ιδιωτικό τομέα, οι μειώσεις στους μισθούς ξεπέρασαν το 28%. Η ανατροπή της πολιτικής της λιτότητας υπέρ του κεφαλαίου είναι υπόθεση των εργατικών αγώνων! της, που ουσιαστικά ψαλλιδίζουν το εργατικό εισόδημα και αυξάνουν την εκμετάλλευση; Το εργατικό εισόδημα έχει λεηλατηθεί επανειλημμένως όλα τα τελευταία χρόνια. Με τα αλλεπάλληλα μνημόνια που στήριξε όλο το συστημικό πολιτικό φάσμα, οι εργατικοί μισθοί καταβαραθρώθηκαν χάνοντας έως και 32%! Μόνο στο

πρώτο μνημόνιο η συρρίκνωση των μισθών οδήγησε σε μισθολογικές απώλειες που κυμαίνονται από 15% έως και 60%. Στο πρώτο τρίμηνο του 2012 οι μειώσεις μέσω επιχειρησιακών συλλογικών συμβάσεων και ατομικών συμβάσεων εργασίας που καταργήθηκαν ανήλθαν σε 22% και 24% αντίστοιχα. Την περίοδο 2009-2014,

«Ψίχουλα» στους εργαζόμενους, επιδοτήσεις και φοροελαφρύνσεις στο κεφάλαιο

Αγώνας για 900 ευρώ κατώτατο μισθό Οι εργαζόμενοι/ες δεν έχουν να περιμένουν τίποτα από την κυβέρνηση της ΝΔ ούτε από κάθε κυβέρνηση, η οποία κινείται στο πλαίσιο των ευρω-μνημονίων και της εξυπηρέτησης του κεφαλαίου, όπως αναφέρει και το ΝΑΡ σε ανακοίνωσή του, καλώντας τους με τον αγώνα τους να διεκδικήσουν και να πάρουν ουσιαστικές αυξήσεις στους μισθούς (και στον κατώτατο και στους άλλους), για κατώτατο μισθό στα 900 ευρώ καθαρά, για Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας με όλα τα δικαιώματα, παλεύοντας για την κατάργηση των αντεργατικών νόμων Βρούτση, Αχτσιόγλου, για την ανατροπή συνολικά της επίθεσης κυβερνήσεων-κεφαλαίου.

Με απεργίες και κινητοποιήσεις, ταξικά σωματεία ήδη διεκδικούν και την επεκτασιμότητα των ΣΣΕ, ώστε κανένας να μη δουλεύει χωρίς συλλογική σύμβαση αλλά και την εναντίωση στην αύξηση του χρόνου δουλειάς, την κατάργηση του 8ωρου που προωθεί ο νέος νόμος Χατζηδάκη, της «ευέλικτης απασχόλησης» και της ζωής-λάστιχο! Χωρίς εργασία τα Σαββατοκύριακα για όλους τους κλάδους, για ριζική μείωση του χρόνου εργασίας (5ημερο, 6ωρο, 30ωρο) και σταθερή δουλειά με ασφάλιση για όλους. Για επίδομα ανεργίας χωρίς προϋποθέσεις ίσο με τον βασικό μισθό και πλήρη κάλυψη των απωλειών της πανδημίας για όλους τους εργαζόμενους.

το ισοδύναμο εισόδημα μειώθηκε πολύ περισσότερο από όσο αυξήθηκε προηγουμένως, κατά 42% (Διανεοσις). Σε απόλυτα μεγέθη, η μέση μηνιαία απώλεια του φτωχότερου 10% υπήρξε διπλάσια της απώλειας του πλουσιότερου 10% (404 έναντι 205 ευρώ). Στον ιδιωτικό τομέα, στην περίοδο 2010-2018, οι μειώσεις στους μισθούς ξεπέρασαν το 28% (ΙΝΕ-ΓΣΕΕ). Κατά το 2018 το 50% των εργαζομένων (1.127.233 άτομα) λαμβάνει μισθό κάτω των 793 ευρώ, ενώ το 2010 ο διάμεσος μισθός ανερχόταν σε 1.140,02, δηλαδή σε μια οκταετία οι εργαζόμενοι έχασαν 30% των εισοδημάτων τους. Αλλά και στην περίοδο της πανδημίας τα στοιχεία είναι καταλυτικά για τη δεινή θέση στην οποία έχει περιέλθει η εργατική τάξη. Από 7 έως και 12% κυμαίνονται οι απώλειες στα εισοδήματα στην Ελλάδα (Eurostat), με τις μεγαλύτερες μειώσεις (12%) να τις έχουν υποστεί οι χαμηλόμισθοι. Στην ΕΕ-27, η Ελλάδα κατατάσσεται στη δεύτερη θέση με τις μεγαλύτερες εισοδηματικές απώλειες πίσω μόνο από την Κροατία! Επιπλέον, ο μέσος ακαθάριστος μισθός μειώθηκε κατά 2,5% σε σχέση με το 2019 αποτελώντας τη 14η χειρότερη επίδοση στην Ευρωζώνη εν μέσω πανδημίας. Η κυβέρνηση επιστρατεύει και ένα άλλο λογιστικό τέχνασμα, ότι η αγοραστική δύναμη του κατώτατου μισθού έχει αυξηθεί, λόγω του αρνητικού πληθωρισμού (-1,3% το 2020). Βέβαια «ξεχνούν» ότι από τον Ιούνιο ο πληθωρισμός «τρέχει» με 1%, η τιμή του πετρελαίου έχει εκτιναχθεί κατά 45% στο πρώτο εξάμηνο του 2021, ενώ η χονδρική πώληση ρεύματος αυξήθηκε κατά 32%. Αυτά ποιος θα τα «πληρώσει»; Επιπλέον, «ξεχνούν» ότι η αγοραστική δύναμη του κατώτατου μισθού στην Ελλάδα είναι η 5η χαμηλότερη σε όλη την ΕΕ, ότι η Ελλάδα είναι το μόνο κράτος-μέλος το οποίο υπέστη απώλεια αγοραστικής δύναμης του κατώτατου μισθού σε σχέση με το επίπεδο του 2010 (-9,45%).

ΣΑΒΒΑΤΟ 31 ΙΟΥΛΙΟΥ - ΚΥΡΙΑΚΗ 1 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2021

Κοινωνία

Αλέξανδρος Λιανός

ΚΑΤΑΓΓΕΛΙΑ ΟΡΦΕΑ ΠΑΡΑΣΚΕΥΟΠΟΥΛΟΥ

ΚΑΤΩ ΠΑΤΗΣΙΑ

Στις «γαλέρες» του ερασιτεχνικού αθλητισμού

Παράγκες για παιδιά σε πάρκο

Χρήστος Κρανάκης

Κανόνας η εργασιακή εκμετάλλευση Ούτε τα προσχήματα δεν κρατάει πλέον η δημοτική αρχή στην Αθήνα, αντιμετωπίζοντας τους κατοίκους των φτωχών γειτονιών πότε με τα αστυνομικά γκλοπ και πότε με κατάπτυστα ψέματα. Ο λόγος φυσικά για τα ζητήματα που έχουν προκύψει με την δίχρονη προσχολική αγωγή η οποία μετά την αναστολή της, προωθείται στο παραπέντε της νέας σχολικής χρονιάς και μάλιστα με τους χειρότερους όρους. Σε αυτά τα πλαίσια το τελευταίο διάστημα έχουν ξεσπάσει αρκετές αντιδράσεις σε διάφορες γειτονιές με τους κατοίκους να αντιδρούν τόσο στην εγκληματική αξιοποίηση των κοντέινερ για την εκπαίδευση των παιδιών όσο και με τις επιλογές των χώρων όπου αυτά θα στεγαστούν. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι τα Κάτω Πατήσια και συγκεκριμένα το πάρκο στην οδό Ιακωβάτων όπου ο Δήμος καταστρέφει έναν από τους πιο ζωτικούς χώρους πρασίνου της γειτονιάς, τον οποίο χαρακτηρίζει «αδόμητο»! Απέναντι στις δυναμικές αντιδράσεις των κατοίκων δεν δίστασαν να επιστρατεύσουν τα ΜΑΤ, όπου σαν πραγματικός στρατός κατοχής είχαν κάνει κανονική κατάληψη τις πρώτες μέρες απαγορεύοντας την είσοδο στον χώρο. Ο κατήφορος τους όμως δεν σταματάει εκεί, αφού όλο το τελευταίο διάστημα, αξιοποιώντας τα κυβερνητικά ΜΜΕ, έχουν επιδοθεί σε μια εκστρατεία συκοφάντησης του αγώνα των κατοίκων και παραποίησης της πραγματικότητας. Συγκεκριμένα, την ίδια στιγμή που διαβεβαιώνει ο Δήμαρχος και τα διάφορα φερέφωνα οτι δεν έχει κοπεί και δεν θα κοπεί κανένα δέντρο από το πάρκο, για μια ακόμη φορά το πρωί της 27ης Ιούλη τα μηχανήματά τους ξερίζωσαν ακόμη δυο μέχρι να τα μπλοκάρουν με τα σώματα τους όσοι κάτοικοι ήταν εκεί. Παρά τον εμπαιγμό και την καταστολή, λοιπόν, οι κάτοικοι δεν δείχνουν διατεθειμένοι να το βάλουν κάτω, κάτι που φάνηκε και από την πολύ μαζική ανοιχτή συνέλευση της Επιτροπής Πολιτών Γειτονιών Πατησίων που πραγματοποιήθηκε την περασμένη Δευτέρα. Άλλωστε, απέναντι στην εκπαίδευση των κοντέινερ αλλά και απέναντι στη συνειδητή υποβάθμιση των γειτονιών μας και στη μετατροπή τους σε «πίσω αυλή» του τουριστικού κέντρου και της κερδοφορίας του κεφαλαίου, ο αγώνας και η αντίσταση είναι μονόδρομος.

χώρος του ποδοσφαίρου δεν είναι πάντα όπως τον φανταζόμασταν μικροί. Αρκετά συχνά, πίσω από τα τερέν, στους χώρους των αποδυτηρίων ή στα γραφεία των διοικήσεων, λαμβάνουν χώρα καταστάσεις εκ διαμέτρου αντίθετες με τις αγνές παιδικές αναμνήσεις που μας χάρισε το αγαπημένο μας άθλημα. Αυτή τη θλιβερή διαπίστωση ήρθε να μας υπενθυμίσει η πρόσφατη καταγγελία του Ορφέα Παρασκευόπουλου. Ο νεαρός ποδοσφαιριστής του Χαραυγαικού Ηλιούπολης, με δημόσια ανακοίνωσή του, ανέδειξε πως πίσω από τις καμουφλαρισμένες «βιτρίνες» τα πραγματικά προβλήματα των ερασιτεχνών ή ημιεπαγγελματιών αθλητών/τριών είναι τεράστια. Σύμφωνα με τον ίδιο, παρότι εκείνος και άλλοι συμπαίκτες του τέθηκαν επισήμως εκτός ομάδας μετά από εξω-αγωνιστική διαμάχη με τον προπονητή, η διοίκηση εμμονικά και εκδικητικά αρνείται να τους παραχωρήσει τόσο τα δεδουλευμένα τους όσο και το δελτίο τους. Παρότι ο Ορφέας διαμήνυσε ξανά και ξανά πως το μόνο που επιδιώκει είναι να αποχωρήσει από την ομάδα χωρίς περαιτέρω προβλήματα και να του δοθεί η δυνατότητα να προσχωρήσει σε άλλο σωματείο (απαραίτητη προϋπόθεση να κατέχει το δελτίο του), η διοίκηση δεν έχει ακόμα τοποθετηθεί δημόσια πάνω στο θέμα. Ο αντιεπαγγελματικός τρόπος που οι διοικούντες φέρθηκαν στους νεαρούς ποδοσφαιριστές – παρά τις πολύχρονες υπηρεσίες και επιτυχίες που πρόσφεραν στην ομάδα – φανερώνει πως ο δρόμος προς την κορυφή δεν είναι στρωμένος

με ροδοπέταλα αλλά με προεξέχοντα τα «αγκάθια» της εργοδοτικής αυθαιρεσίας. Τα παραπάνω δυστυχώς δεν αποτελούν ειδική εξαίρεση αλλά γενικό κανόνα στο χώρο του ερασιτεχνικού ποδοσφαίρου. Αν προσέξουμε, θα ακούσουμε αμέτρητες ιστορίες που συζητιούνται σε νεανικές παρέες, οι οποίες δυστυχώς σπάνια φτάνουν σε επίπεδα δημόσιας ή νομικής καταγγελίας. Στην πλειονότητα αυτών, η εργοδοτική αυθαιρεσία παίρνει τη μορφή της στυγνής οικονομικής εκμετάλλευσής. Πιο συγκεκριμένα, άνθρωποι που πέρασαν από ερασιτεχνικές ή ημιεπαγγελματίες ομάδες έζησαν από πρώτο χέρι το τι σημαίνει μαύρη και απλήρωτη εργασία. Το σαθρό νομικό πλαίσιο που χαρακτηρίζει τον χώρο του ερασιτεχνικού ποδοσφαίρου, δίνει τη δικαιοδοσία στις διοικήσεις να παζαρεύουν κατά το δοκούν και σε ατομικό επίπεδο την ανταμοιβή κάθε παίχτη, ενώ την ίδια ώρα δεν παρέχεται καμία επίσημη διαβεβαίωση ότι τα δεδουλευμένα θα καταβάλλονται. Πάνω σε αυτό το εκμεταλλευτικό υπόστρωμα χτίζεται μια σειρά παραβιαστικών συμπεριφορών. Μεταξύ άλλων, φαινόμενα άρνησης καταβολής μισθών, μεταγραφικά παζάρια μεταξύ παραγόντων εν αγνοία του παίκτη και αθέτηση συμφωνιών λόγω «ανεπαρκούς επίδοσης» δίνουν και παίρνουν. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, αποτελεί η εξαναγκαστική εξαγορά του δελτίου για παίκτες που αποχωρούν από την ομάδα. Συγκεκριμένα, βάσει νόμου το δελτίο κάθε παίκτη που εγγράφεται στο μητρώο της ομάδας ανήκει αποκλειστικά και για μια πενταετία στη διοίκηση. Συνεπώς, σε περίπτωση αποχώρησης

ενός παίχτη εντός της 5ετίας αυτής, αφήνεται το περιθώριο στους διοικούντες να απαιτήσουν από εκείνον υπέρογκα ποσά για την παράδοση του δελτίου του. Ενδεικτικά, τα προηγούμενα χρόνια η «ρήτρα» αποδέσμευσης ενός παίκτη στις μεγαλύτερες κατηγορίες τοπικών πρωταθλημάτων μπορεί να έφτανε μέχρι και τις 5 χιλ. ευρώ. Τα παραπάνω φαντάζουν ακόμα χειρότερα όταν κανείς αναλογιστεί τις θυσίες νέων ποδοσφαιριστών/τριων, κυρίαρχα σε ηλικίες κάτω των 18. Οι περιπτώσεις όπου πιτσιρικάδες επιλέγουν να μετεγκατασταθούν σε άλλες πόλεις με στόχο να «πιάσουν την καλή» ή δέχονται να πληρώνουν μόνοι τους τα μεταφορικά έξοδα και τον εξοπλισμό τους, είναι πολλές και ενδεικτικές. Ένα τέτοιο κύκλωμα δεν θα μπορούσε να μην έλξει και τον αντίστοιχο κύκλο ανθρώπων. Άλλωστε δεν αποτελεί αποκάλυψη πως αρκετοί παλαίμαχοι επαγγελματίες ποδοσφαιριστές και πρώην διοικητικά ή διαιτητικά στελέχη με…. ιστορία στο χώρο συχνά – πυκνά εμπλέκονται οργανικά στα τοπικά πρωταθλήματα. Σε αυτό το σκοτεινό φόντο, δεν είναι υπερβολή να ειπωθεί πως εάν η Α’ εθνική πρέπει να «εξυγιανθεί» μία φορά, οι τοπικές κατηγορίες πρέπει να εξυγιανθούν…. δέκα, καθώς επίσημες κατηγορίες ή ανεπίσημες φήμες για χρηματισμό παικτών και «στήσιμο» παιχνιδιών ξετυλίγονται σε κάθε κωμόπολη και χωριό της Ελλάδας. Παρότι πρέπει να θεωρείται δεδομένο πως οι αρμόδιοι φορείς του ποδοσφαίρου δεν θέλουν να αλλάξει η παραπάνω κατάσταση, όπως και ότι τα ελάχιστα υπάρχοντα σωματεία ποδοσφαιριστών αδυνατούν να ανταπεξέλθουν στις απαιτήσεις, ο αγώνας για την υπεράσπιση του πλέον λαοφιλούς παιχνιδιού δεν έχει λήξει. Αρκετοί νέοι και νέες αθλητές δημοσιοποιούν θαρρετά τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν και αρνούνται να ενσωματωθούν στη ζοφερή πραγματικότητα. Η αριστερά και το κίνημα οφείλει να δει τους ερασιτέχνες και ημι-επαγγελματίες αθλητές σαν κομμάτι της εργατικής τάξης, παρότι δεν υπάγονται ακριβώς στο μοντέλο του «παραδοσιακού εργαζομένου». Τέλος, η ίδρυση νέων αυτόοργανωμένων σωματείων, παρά το γεγονός πως ενέχει θετικά χαρακτηριστικά που αντιτίθενται στην εμπορευματοποίηση του αθλητισμού, δεν πρέπει και δεν μπορεί να υποκαταστήσει τον μαζικό κοινωνικό αγώνα που απαιτείται τόσο για την προάσπιση των εργαζομένων στο χώρο όσο και την προαγωγή του λαϊκού αθλητισμού που έχει ανάγκη ο λαός και η νεολαία.

Κοινωνία

ΣΑΒΒΑΤΟ 31 ΙΟΥΛΙΟΥ - ΚΥΡΙΑΚΗ 1 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2021

Καύσωνας, κλιματική αλλαγή και «στρατηγός άνεμος»

Γιώργος Μουρμούρης

Στάχτη σχεδόν 110.000 στρέμματα σε λίγες εβδομάδες Εγκατάλειψη και εκμετάλλευση βάζουν φωτιά στα δάση

ην Τρίτη 27 Ιουλίου μια φωτιά που ξέσπασε στον οικισμό της Σταμάτας, στα βόρεια-βορειονατολικά του νομού Αττικής, μέσα σε λίγες ώρες άφησε πίσω της τέσσερα ολοσχερώς καμένα σπίτια, άλλα επτά ή οκτώ με σοβαρές ζημιές και 15 κατεστραμμένα αυτοκίνητα. Λίγες ώρες αργότερα, ένα γεγονός που άλλοτε θα προκαλούσε θύελλα αντιδράσεων και πολιτικές αντιπαραθέσεις, καθώς η καταστροφή «χτύπησε» σε απόσταση μόλις 30 χιλιομέτρων από το κέντρο της Αθήνας, είχε υποβαθμιστεί σε ένα συνηθισμένο θέμα «ροής» στα περισσότερα διαδικτυακά ΜΜΕ. Η φιλοκυβερνητική στάση μεγάλου μέρους των συστημικών ΜΜΕ αποτελεί, βεβαίως, μια εξήγηση για αυτή τη «βουβαμάρα» μπροστά στην αστραπιαία καταστροφή, όχι όμως τη μοναδική. Το τραύμα που προξένησαν οι πάνω από 100 νεκροί στο Μάτι, πριν τρία χρόνια, πρώτα από όλους στους οικείους των θανόντων και σε όσους βίωσαν την καταστροφή αλλά και στην κοι-

νωνία συνολικά, έχει πλέον υποβιβάσει τις καταστροφές δασικού πλούτου αλλά και περιουσιών από πυρκαγιές σε κάτι που περιλαμβάνει η θερινή «ατζέντα». Και όμως, τρία χρόνια μετά τη μεγάλη καταστροφή, λίγα πράγματα έχουν αλλάξει στην αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών, που –ειδικά στην περίπτωση της Ελλάδας με τις εκτεταμένες ζώνες αυθαίρετης δόμησης οι οποίες τακτικά νομιμοποιούνται από τις εκάστοτε κυβερνήσεις– συχνά μετατρέπονται σε «εύφλεκτες» μικτές περιοχές δασικού και δομημένου περιβάλλοντος. Πέραν της δημιουργίας του συστήματος έγκαιρης ειδοποίησης μέσω του 112, ενός εργαλείου εξαιρετικά χρήσιμου που όμως δεν αποτελεί πανάκεια, και της ενοικίασης πανάκριβων μέσων αεροπυρόσβεσης (σε 50.000.000 ευρώ εκτιμάται το κόστος τους για φέτος), η διαχείριση των δασικών πυρκαγιών ακολουθεί το μοντέλο των τελευταίων 23 χρόνων, από το έτος-σταθμό 1998, όταν η ευθύνη της δασοπυρόσβεσης πέρασε στην Πυροσβεστική από τη Δασική Υπηρεσία.

Δάση παρατημένα στην τύχη τους, ασυντήρητα καλώδια της ΔΕΗ, χορταριασμένες αντιπυρικές ζώνες, πανάκριβα συστήματα πυρόσβεσης, όπως στο πευκοδάσος του Σχοινιά, που σαπίζουν και, βεβαίως, ο παράγοντας του κέρδους δια της παντοειδούς επιχειρηματικής εκμετάλλευσης της (δασικής) γης, αποτελούν ένα διαρκές εύφλεκτο υπόστρωμα που θα απειλεί από στιγμή σε στιγμή να τυλίξει στις φλόγες τα δάση. Από κοντά και οι κόντρες στα ανώτερα κλιμάκια της ιεραρχίας του Πυροσβεστικού Σώματος, η έλλειψη ενός ενιαίο κέντρου οργάνωσης και διαχείρισης των συμβάντων αλλά και πρόληψης, με απομάκρυνση κλαδιών, μπάζων και χόρτων και συντήρηση του δικτύου μεταφοράς ενέργειας. Έτσι, στο πρώτο μισό της αντιπυρικής περιόδου του 2021 (μέχρι τις 12/7) 109.830 στρέμματα είχαν ήδη μετατραπεί σε στάχτη, με τις γκρίζες πια βόρειες-βορειοανατολικές πλαγιές των Γερανείων να «συνεισφέρουν» στον εφιαλτικό αριθμό των 71.000 καμένων στρεμμάτων.

Οι εκτεταμένες καταστροφές από δασικές πυρκαγιές, παρά τις (πολλές) ιδιαιτερότητες, δεν αποτελούν βεβαίως ελληνικό φαινόμενο. Χιλιάδες στρέμματα σε Ιταλία (Σαρδηνία), Τουρκία και νότια Γαλλία έχουν ήδη στις αρχές του Αυγούστου μετατραπεί σε στάχτη, ενώ θηριώδεις πυρκαγιές μαίνονται στη Σιβηρία και στην Καλιφόρνια των ΗΠΑ. Κοινή συνισταμένη, η κλιματική αλλαγή, που δεν αποτελεί κάποιο δυστοπικό σενάριο για το μακρινό μέλλον, αλλά ένα εφιαλτικό παρόν. Παρατεταμένες περίοδοι ξηρασίας (των οποίων η άλλη όψη είναι οι φονικές πλημμύρες), υψηλές θερμοκρασίες και πρώιμοι καύσωνες θέτουν σε κίνδυνο τα δάση, ενώ μετατρέπουν τις πόλεις σε κολαστήρια. Το τρέχον καλοκαίρι, την Ελλάδα έχει πλήξει ήδη ένας ισχυρός (και πρώιμος) καύσωνας, τον Ιούνιο. Μετά από μια ανάπαυλα ανεκτών θερμοκρασιών λόγω και των ανέμων που έπνεαν τις τελευταίες εβδομάδες, ο Ιούλιος μας «αποχαιρετά» και ο Αύγουστος μας «υποδέχεται» με ένα σαρωτικό, σύμφωνα με τις προγνώσεις, κύμα καύσωνα που αναμένεται να εκτινάξει τον υδράργυρο για αρκετές ημέρες πάνω από τους 40 βαθμούς Κελσίου. Οι καύσωνες βεβαίως δεν αποτελούν ένα ασυνήθιστο φαινόμενο για τη λεκάνη της Μεσογείου και συγκεκριμένα για την Ελλάδα. Η διάρκεια και η ολοένα και πιο πρώιμη εμφάνισή τους όμως αλλάζουν τους «κανόνες του παιχνιδιού». Σύμφωνα με πρόσφατη ανάλυση των επιστημόνων του Ινστιτούτου Ερευνών Περιβάλλοντος και Βιώσιμης Ανάπτυξης του Εθνικού

Αστεροσκοπείου Αθηνών στο περιοδικό «Κόσμος» του αστεροσκοπείου, την οποία προσφάτως παρουσίασε το Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, από το 2007 μέχρι σήμερα οι καύσωνες του Ιουνίου στην Ελλάδα επαναλαμβάνονται συχνότερα και τείνουν να γίνουν «κανονικότητα». Επιδημιολογικές έρευνες δείχνουν ότι οι πρόωροι καύσωνες συσχετίζονται με μεγαλύτερα ποσοστά θνησιμότητας/νοσηρότητας, κυρίως λόγω της έλλειψης εγκλιματισμού του πληθυσμού Οι μελλοντικές εκτιμήσεις από τα κλιματικά μοντέλα δεν είναι ιδιαίτερα ευοίωνες, σύμφωνα με την ίδια έκθεση, καθώς προβλέπουν περαιτέρω αύξηση στη συχνότητα, στη διάρκεια και στην ένταση των καυσώνων στο πλαίσιο της παγκόσμιας θέρμανσης, με την περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου (συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας) να συγκαταλέγεται ανάμεσα στις πλέον ευαίσθητες περιοχές του πλανήτη. Βεβαίως, τα τελευταία χρόνια η κλιματική αλλαγή έχει μετατραπεί, για τις κυβερνήσεις, στον σύγχρονο «στρατηγό άνεμο» του Βύρωνα Πολύδωρα, σε μια αόρατη απειλή η οποία δικαιολογεί κάθε ανεπάρκεια ή εγκληματική αμέλεια στον τομέα της δασοπυρόσβεσης και της πολιτικής προστασίας. Ισχύει ακριβώς το αντίθετο: Η γνώση των νέων κλιματολογικών δεδομένων αυξάνει την ευθύνη κυβερνήσεων και κρατικού μηχανισμού, όπως βεβαίως, σε ένα άλλο επίπεδο, και την ανάγκη επαγρύπνησης από κατοίκους πόλεων και χωριών, για την προστασία ζωών, πανίδας και δασικού πλούτου.

ΣΑΒΒΑΤΟ 31 ΙΟΥΛΙΟΥ - ΚΥΡΙΑΚΗ 1 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2021

ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ

Πολιτική

Παύλος Μουρουζίδης | μέλος της Γραμματείας της Πρωτοβουλίας για Σύγχρονο Κομμουνιστικό Πρόγραμμα και Κόμμα

Ο φόβος της αστικής τάξης και η κομμουνιστική νιότη του κόσμου Η αστική τάξη και οι κυβερνήσεις της, με προεξάρχοντα ρόλο της ΕΕ, στοχοποιούν την κομμουνιστική απειλή, παρότι αυτή δεν φαίνεται στον ορίζοντα. Γιατί συμβαίνει αυτό και τι σημαίνει για τους επαναστάτες; Πώς ανταποκρίνεται η Πρωτοβουλία για Σύγχρονο Κομμουνιστικό Πρόγραμμα και Κόμμα και τι καινούργιο φέρνει;

Ανοικτή πρόσκληση για τις ομάδες εργασίας Επεξεργασία θέσεων για το κομμουνιστικό πρόγραμμα Δημόσιο κάλεσμα για τη συμμετοχή στις ομάδες εργασίας που θα συγκροτηθούν για την επεξεργασία θέσεων σε βασικές θεματικές για την επεξεργασία προγραμματικών θέσεων για το σύγχρονο κομμουνιστικό πρόγραμμα και κόμμα απευθύνει η Γραμματεία που αναδείχθηκε στην πανελλαδική συνάντηση στις 10-11 Ιούλη στην Καισαριανή. Οι θεματικές και οι αντίστοιχες ομάδες (ανοιχτές-εργαζόμενες επιτροπές) είναι: 1. Σύγχρονος καπιταλισμός και πιο ειδικά οι νέες αντιδραστικές τάσεις διαμόρφωσης του καθεστώτος βαθύτερης εκμετάλλευσης καθώς και των εξελίξεων του ελληνικού καπιταλισμού. 2. Ταξική διάρθρωση και διαμόρφωση της εργατικής τάξης. 3. Η επανάσταση στην εποχή μας και το κοινωνικό και πολιτικό υποκείμενο της. Επαναστατική τακτική και στρατηγική. 4. Η πορεία προς την κομμουνιστική απελευθέρωση, μετεπαναστατική περίοδος και εργατική δημοκρατία. 5. Αρχές και τρόποι λειτουργίας μιας σύγχρονης κομμουνιστικής οργάνωσης. Η φυσιογνωμία και ζωή της. Η Γραμματεία της Πρωτοβουλίας καλεί όλους τους ενδιαφερόμενους/ες να δηλώσουν συμμετοχή στις ομάδες, ανάλογα με το θέμα που θεωρούν πως μπορούν να συμβάλλουν. Τα κείμενα των ομάδων δουλειάς θα συζητηθούν συλλογικά και ανοιχτά στο δυναμικό της Πρωτοβουλίας στην πορεία για τη συγκρότηση της νέας οργάνωσης και το ιδρυτικό συνέδριο. Συμμετοχές μπορούν να δηλωθούν στο email της Πρωτοβουλίας neoprogrammakomma@gmail.com (με όνομα, περιοχή, τηλέφωνο επικοινωνίας). Η διαδικασία εκφράζει την τάση για ουσιαστική και ανοικτή συζήτηση κι επεξεργασία.

ερικές φορές, συχνά ίσως, πρέπει να διδασκόμαστε από τον ίδιο μας τον ταξικό εχθρό. Η αστική τάξη δεν μασάει τα λόγια της, για την ακρίβεια δεν τα μάσησε ποτέ. Ούτε την επομένη του δημοψηφίσματος και του εκκωφαντικού «Όχι» τον Ιούλιο του 2015 ούτε και στη συνέχεια φυσικά, όταν για παράδειγμα δια στόματος Βορίδη, το φθινόπωρο του ’19 σε μισαλλόδοξη εκδήλωση της νομαρχιακής Καστοριάς για ΓράμμοΒίτσι, διατράνωνε με σθένος, εμείς το λέμε καθαρά, για μας ένας είναι ο εχθρός, ο κομμουνισμός! Χωρίς να φαίνεται πουθενά κάποιος ορατός κίνδυνος για το σύστημα, χρόνια τώρα –και ειδικά εν μέσω κρίσης– από παντού ακούγονται φωνές και συστήνονται σχέδια (made in EU κυρίως) «αντιμετώπισης» του κομμουνιστικού «κινδύνου»! Επίσης στις προτεινόμενες δράσεις περιλαμβάνεται «καλύτερη ανάλυση και έκθεση» του προβλήματος της «βίαιης αριστερής δραστηριότητας» με συγκεκριμένη αναφορά στην ανάγκη «κατανόησης» των ατόμων που δραστηριοποιούνται στο πλαίσιό της κλπ. Εκθέσεις από την Ιταλία, την Ελλάδα και τη Γερμανία και άλλα θεσμικά όργανα της ΕΕ αποστέλλονται σε ομάδες εργασίας της ΕΕ για την «αντιμετώπιση της αναρχο-αριστερής τρομοκρατίας» και την υπεράσπιση της

στιες, αντικειμενικά, δυσκολίες. Στην πρώτη Πανελλαδική συνάντηση που έγινε στις 10-11 Ιουλίου, το βάρος της επίγνωσης αυτών των δυσκολιών και του καταθλιπτικού συσχετισμού, έδωσε βαθμηδόν τη θέση του στο χαμόγελο αισιοδοξίας και στα χειροκροτήματα που ζέσταναν αποφασιστικά τη συνεδρίαση, όσο οι ομιλίες των συνέδρων πλησιάζανε προς το τέλος. Η αναγνωριστική κουβέντα δεν θα μπορούσε να δώσει πολλά, εκ των πραγμάτων. Ζητήματα κι ερωτηματικά έχουν τεθεί καιρό τώρα και περιμένουν τις θεωρητικές τους διερευνήσεις και τις ιστορικές ενδεχομένως απαντήσεις. Η Πρωτοβουλία για κομμουνιστικό πρόγραμμα και κόμμα έρχεται να δώσει έμΗ Πρωτοβουλία έρχεται φαση ακριβώς στον αναντικατάστατο ρόλο του να δώσει έμφαση ακριβώς κομμουνιστικού κόμμαστον αναντικατάστατο ρόλο τος και στην παραγνώρισή του κομμουνιστικού κόμματος και του επί μακρόν, παρά τις στην παραγνώρισή του επί μακρόν περί του αντιθέτου διακηρύξεις στο χώρο «επαναστατικών» δυνάμεων, που ομνύονταν στην τριπλέτα του υποκειμένου, κόμμα, μέ«ιουδαιο-χριστιανικής κληρονομιάς»! τωπο και κίνημα άρα και στην ανάγκη Η αστική τάξη οπωσδήποτε δεν κοισύστασης σύγχρονου κομμουνιστικού μάται, ξέρει να διακρίνει τους δυνάκόμματος. μει εχθρούς της και αναλόγως να δρα Σε αυτό τον μικρό τόπο όλοι γνωριαποφασιστικά. Διδασκόμαστε κάτι ζόμαστε. Πολλές φορές, σημαντικόαπό την αποφασιστικότητά της; τερο δεν είναι αυτό που διακηρύσσει Η απόπειρα σύστασης κομμουνικανείς αλλά αυτό που υποκρύπτει, στικού προγράμματος και κόμματος που δεν λέει. Όσο και να ψάξει καγια την επανεξόρμηση των κομμουνινείς σε πολιτικές διακηρύξεις κομστικών ιδεών και για την ανασύνταξη μουνιστικών, κατά τα άλλα, δυνάμετου εργατικού κινήματος, είναι μια ων, ο κομμουνισμός τους δεν τίθεται πολύ φιλόδοξη προσπάθεια με τερά-

πουθενά παρά μόνο στην ούγια του brand name τους. Και αυτό, αργά ή γρήγορα, θα καθορίσει και τη μακροβιότητα και τα όρια (εκλογικά ή μη) εγχειρημάτων όπως η νεοσύστατη Αριστερή Πρωτοβουλία Διαλόγου και Δράσης. Γιατί, όπως έχει ειπωθεί συχνά προ δεκαετίας (και από συντρόφους οι οποίοι τότε κάποτε τοποθετούνταν κριτικά απέναντι στο ομογάλακτο, πάλαι ποτέ Αριστερό Βήμα Διαλόγου), στο όνομα της σύμπλευσης με το ρεύμα της κίνησης των μαζών, μπορεί να κερδίσεις τη στιγμή ή την περίοδο αλλά χωρίς τα γυαλιά του στρατηγικού σκοπού και του κόμματος που τον υπηρετεί, χάνεις οπωσδήποτε την εποχή. Αυτό είναι που εν τέλει θα κρίνει και τις πολιτικά άνευρες, φύρδην-μίγδην συγκολλήσεις και στοχεύσεις της Αριστερής Πρωτοβουλίας. Αντίθετα, η Πρωτοβουλία για κομμουνιστικό πρόγραμμα και κόμμα, είναι μια έμπρακτη αυτοκριτική δυνάμεων και συντρόφων που κάποτε μπορεί να πλειοδότησαν σε κινηματισμό, πλην όμως έχουν την εντιμότητα να παραδεχθούν έμπρακτα, με τη σύσταση της Πρωτοβουλίας για κομμουνιστικό πρόγραμμα και κόμμα, πως τα όρια του μετώπου και του κινήματος, είναι τα όρια του πολιτικού τους πυρήνα. Εξ’ ου και η ανάγκη σύστασης σύγχρονου κομμουνιστικού προγράμματος και του κόμματος που θα το υπηρετεί, θα διευρύνει, θα τροφοδοτηθεί και θα τροφοδοτήσει το μέτωπο και το κίνημα που αναλογεί στις σύγχρονες ανάγκες των εργαζόμενων. Πολλά πρέπει να γίνουν σ’ αυτή την κατεύθυνση· αποφασιστικά όμως, προχωράμε.

Πολιτική

ΣΑΒΒΑΤΟ 31 ΙΟΥΛΙΟΥ - ΚΥΡΙΑΚΗ 1 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2021

Χρήστος Πρεκατές | οφθαλμίατρος, Τρίκαλα, μέλος της Γραμματείας

Γιώργος Πισίνας | μέλος της νεολαίας Κομμουνιστική Απελευθέρωση

της Πρωτοβουλίας για Σύγχρονο Κομμουνιστικό Πρόγραμμα και Κόμμα

Απευθύνουμε κάλεσμα σε όσους/ες βαδίσαμε μαζί

Επιστήμη και πολιτική στην αναζήτηση για το κόμμα

Με τη συσσωρευμένη εμπειρία του κινήματος, επιχειρούμε ένα βήμα προς τα εμπρός

Ένα μαθηματικό θεώρημα και η ανάγκη δημοκρατίας και διαλόγου

την εποχή των απίστευτων παραγωγικών, τεχνολογικών κι επιστημονικών δυνατοτήτων, στην εποχή που οι κατακτήσεις της ανθρώπινης διάνοιας και του πολιτισμού δημιουργούν αναντίρρητα τις συνθήκες εκείνες που θα επέτρεπαν σε όλη την ανθρωπότητα, όχι μόνο να ανέβει μερικά σκαλοπάτια αλλά να κάνει ένα μεγάλο άλμα προς έναν κόσμο ισότητας και δικαιοσύνης, ατομικής και συλλογικής χειραφέτησης από τα δεσμά του κεφαλαίου και απαλλαγής από όλα τα «τοξικά απόβλητα» που απορρέουν από αυτόν, όπως τους πολέμους, την πείνα, τη φτώχεια και την εκμετάλλευση, παρατηρούμε να επιχειρείται η επιστροφή σε καιρούς σκοτεινούς, όπου η εκμετάλλευση του ανθρώπου και της φύσης παίρνει πλέον ολοκληρωτικές διαστάσεις. Κι όμως, τη στιγμή που ο σύγχρονος ολοκληρωτικός καπιταλισμός επιχειρεί να γυρίσει το ρολόι της ιστορίας αιώνες πίσω, ακριβώς αυτή είναι η στιγμή που ένα σύγχρονο απελευθερωτικό πρόταγμα οφείλει να δημιουργηθεί και να εμπνεύσει τους κολασμένους του σήμερα. Κι αυτοί είναι δισεκατομμύρια σε όλον τον πλανήτη: είναι η πιο μορφωμένη και πολυπληθής εργατική τάξη που υπήρξε ποτέ από τη γέννηση αυτού του κόσμου, οι αποκλεισμένοι/ες και οι κοινωνικά αόρατοι/ ες, οι πρόσφυγες, οι φτωχοδιάβολοι στις δυτικές μητροπόλεις και στις «τίγρεις» της Ασίας, όλοι οι άνθρωποι που υπόκεινται απίστευτους διαχωρισμούς, αποκλεισμούς και διακρίσεις, για λόγους ρατσισμού κάθε μορφής (φυλετικού, κοινωνικού, σεξουαλικού κ.α.). Είναι όλες κι όλοι αυτοί κι αυτές που κρατούν όρθια την κοινωνία μας, αυτοί που την κράτησαν και τώρα στον καιρό της πανδημίας, οι άνθρωποι του μόχθου και της επιστήμης, οι εργαζόμενοι/ες σε όλους τους τομείς της κοινωνικής δραστηριότητας. Οι αγώνες, οι αντιστάσεις και τα εξεγερτικά σκιρτήματα βρίσκονται παντού γύρω μας, η διάχυτη αμφισβήτηση στα «ιερά και τα όσια» του καπιταλισμού και η άρνηση της νεολαίας να δει το μέλλον της στον κόσμο αυτό, αντικειμενικά δημιουργούν το έδαφος εκείνο πάνω

στο οποίο οφείλουν να σπαρθούν οι ιδέες μιας σύγχρονης απελευθερωτικής απάντησης στα αδιέξοδα του σήμερα, ώστε να ανθίσουν οι νέες κομμουνιστικές απαντήσεις για έναν καλύτερο κόσμο, στον οποίον θα κατέχουν τον πλούτο εκείνοι που τον παράγουν. Είναι ολοφάνερη, όμως, η έλλειψη ενός σύγχρονου συνολικού σχεδίου, προγράμματος και του φορέα που θα μπορέσει να αντιπαρατεθεί και να σταθεί ως αντίπαλο δέος σε έναν πανίσχυρο αντίπαλο, ο οποίος προφανώς ποτέ δεν θα παραδώσει την εξουσία του. Στην προσπάθεια αυτή, επιχειρούμε να συμβάλουμε κι εμείς, με τις όποιες δυνάμεις μας, με βασικό στοιχείο την ακλόνητη πίστη μας πως αυτός ο κόσμος μπορεί να αλλάξει, πως ο καπιταλισμός μπορεί να ανατραπεί, πως η ανθρωπότητα πρέπει και μπορεί να κάνει το «μεγάλο άλμα» προς μια κοινωνία ελευθερίας και χειραφέτησης. Όπως έγραψε κάποτε ο Charles Dickens: «Έχω υποφέρει, και αυτό με έχει κάνει πιο δυνατό από κάθε άλλο μάθημα. Έχω λυγίσει και έχω σπάσει παίρνοντας –ελπίζω– ένα καλύτερο σχήμα». Κουβαλώντας μαζί μας τη μέχρι τώρα συσσωρευμένη εμπειρία του επαναστατικού και κομμουνιστικού κινήματος, προσπαθούμε να κάνουμε ένα βήμα προς τα εμπρός. Ένα βήμα που θα μας κάνει πιο αποφασιστικούς/ές, πιο μαχητικούς/ές, πιο ενωτικούς/ές και πιο τολμηρούς/ές στις ιδέες μας, στις επεξεργασίες μας, στις μορφές και στις πράξεις μας. Το πρώτο δείγμα από την πανελλαδική συνάντηση στις 10-11 Ιούλη, με τη συμμετοχή εκατοντάδων –κυρίως νέων– ανθρώπων, αποτελεί μια αισιόδοξη αρχή. Απευθύνουμε κάλεσμα σε όλους και όλες που μαζί βαδίσαμε και βαδίζουμε στους δρόμους του αγώνα, που μπορεί να απογοητεύθηκαν, να αποστρατεύθηκαν, να πικράθηκαν, που όμως μοιραζόμαστε κοινούς προβληματισμούς και εμπνεόμαστε από κοινά οράματα, να συμμετέχουμε όλες και όλοι σε αυτή τη νέα προσπάθεια για τη δημιουργία ενός σύγχρονου κομμουνιστικού προγράμματος και κόμματος. Το έχει ανάγκη η εποχή μας.

π’ αφορμή μιας πρόσφατης συζήτησης για το κομμουνιστικό κόμμα θυμήθηκα μια φράση που έχει χαραχθεί επίμονα στο μυαλό μου. Tην είχε πει ένας φίλος του ΚΚΕ στο περιθώριο κάποιας διαδήλωσης. «Εσείς οι ναρίτες έχετε ένα κακό, τα συζητάτε υπερβολικά τα πράγματα. Η πολιτική βρε είναι επιστήμη: Όταν τα έχουμε μετρήσει όλα (τις αντικειμενικές συνθήκες) πρέπει απλώς να εκτελεστούν, δεν έχει να συζητήσουμε πολλά». Από τη συνέχεια δεν θυμάμαι τίποτα, μόνο αυτή τη φράση που δείχνει την αντίληψη του ΚΚΕ, αυτό που μου αρέσει να ονομάζω κλασικορθόδοξο μαρξισμό, την αυστηρότητα, την ακαμψία και τη δυνατότητα της Κεντρικής Επιτροπής, ως πεφωτισμένο κονκλάβιο να διαβάζει τον κόσμο και να μοιράζει οδηγίες. Ακριβώς όπως και η καθολική εκκλησία παλιότερα. Από την άλλη προσωπικά, θα έλεγα πως η επιστήμη είναι ιδεολογία. Γιατί όπως έλεγε ο Γκράμσι το αντικείμενο δεν έχει νόημα χωρίς υποκείμενο να το νοηματοδοτεί. Και η πιο τρανταχτή απόδειξη για αυτό είναι ο κλάδος της οικονομικής επιστήμης, όπου τολμά κάποιος (νεοκλασικός) να γράψει στην πρώτη σελίδα του βιβλίου του πως αν μας νοιάζουν λίγο οι επόμενες γενιές, τότε, εμείς έχουμε ένα μοναδικό καθήκον: να μεγεθυνθούμε! Λες και αυτός τα τελευταία πενήντα χρόνια ζούσε σε άλλο πλανήτη, όχι αυτόν της ανθρωπόκαινου. Ή για να το θέσουμε πιο εμφανώς, του επιστημονικού κλάδου όπου το κυρίαρχο παράδειγμα έχει επιστημονικά καταρρεύσει από τη δεκαετία του ‘60, αλλά συνεχίζει να διδάσκεται ως μοναδική ορθή επιστημονική θεωρία χωρίς να συμβαίνει τίποτα. Πίσω στην πολιτική λοιπόν. Θα μπο-

ρούσαμε να πούμε πως είναι επιστήμη· έχει σκοπό τη συγκρότηση θεωρίας για την κατανόηση και παρέμβαση στον κόσμο μας. Όμως την επιστήμη δεν την κατανοούμε όπως οι διαφωτιστές και οι μοντερνιστές αλλά με τη σύγχρονη μετα-κανονιστική διάστασή της, κατά την οποία θα μπορούσαμε και να πούμε η επιστήμη είναι πολιτική. Και οι βασικές αρχές για την επιστήμη (και συνεπώς τη μεθοδική πολιτική αναζήτηση της απελευθέρωσης) τότε είναι η δημοκρατία και ο διάλογος, η κριτική και η ελευθερία έκφρασης. Αυτήν, ακριβώς, τη διαδικασία ξεκινάμε με την πανελλαδική συνάντηση της πρωτοβουλίας διαλόγου για ένα σύγχρονο κομμουνιστικό πρόγραμμα και κόμμα στις 10-11 Ιουλίου. Σε αυτό, λοιπόν, ίσως αξίζει να ξεκινήσουμε από το γιατί διάλογος. Και είναι ίσως παράδοξο, αλλά μιας και μιλάμε για επιστήμη, από ένα πρόσφατο ανάγνωσμα εισαγωγής στα μαθηματικά, συγκράτησα ως ιδιαίτερα ενδιαφέρον το αποδεδειγμένο θεώρημα μη-πληρότητας του Γκέντελ (Gödel 1931). Το θεώρημα αυτό εκφράζει τη σχέση θεωρίας και γνώσης και λίγο πολύ (όσο το κατάλαβα) λέει ότι ένα σύνολο θεωρητικών αρχών (αξιωμάτων) που συγκροτεί ένα θεωρητικό σύνολο δεν μπορεί ποτέ να περιγράψει το σύνολο της αληθούς γνώσης. Ο καθένας μπορεί να ερμηνεύσει το παραπάνω όπως θέλει, προσωπικά, όμως σ’ αυτό βλέπω τη θεμελίωση της αναγκαιότητας διαλόγου και της πολυφωνίας. Τη θεμελίωση της αναγκαιότητας ενός κόμματος όχι σιωπηρού νεκροταφείου ιδεών, εργοστασίου αφισοκολλητών αλλά ενός κόμματος ζωντανού εργαστηρίου αναζήτησης της δυναμικής της κομμουνιστικής απελευθέρωσης.

ΣΑΒΒΑΤΟ 31 ΙΟΥΛΙΟΥ - ΚΥΡΙΑΚΗ 1 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2021

Πολιτισμός

του Μιχάλη Παπαμακάριου

Άλμπουμ για τις καλοκαιρινές μας αποδράσεις και όχι μόνο….. Η μουσική αποτελεί απαραίτητη «αποσκευή» για διακοπές, ταξίδια, εκδρομές, άραγμα στην παραλία, για τις ώρες της ημέρας και της νύχτας. 12 προτάσεις από την εγχώρια δισκογραφία των τελευταίων μηνών, προτάσεις για ποικίλες αισθητικές προτιμήσεις.

Παπακωνσταντίνου & Μάλαμας

Οδυσσέας Τζιρίτας

Απροστάτευτος

Gonzo Bliss

Ο Θανάσης και ο Σωκράτης έχουν συνεργαστεί πολλές φορές δισκογραφικά και συναυλιακά. Αυτή τη φορά συνευρίσκονται γράφοντας και τραγουδώντας για τον Απροστάτευτο. Το άλμπουμ κυκλοφορεί από τον περασμένο Μάρτιο από τις εκδόσεις Αχός σε μορφή βιβλίου-cd. Το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της στιχουργίας του Θανάση Παπακωνσταντίνου, το να πλάθει εικόνες με πλούσιο περιεχόμενο στο μυαλό του ακροατή, συμπράττει με τη μουσική, όπως και τη συμπυκνωμένη ερμηνεία του Σωκράτη Μάλαμα, για να απεικονίσει τις σκέψεις, για να δημιουργήσει νέα συναισθήματα. Το κοινό θα βρει για μια ακόμη φορά τη γνώριμη αισθητική πρόταση και των δύο σε αρμονικό συνδυασμό και καλοφτιαγμένα τραγούδια.

Δυνατό, τεχνικό, τολμηρό, εγκεφαλικό είναι μερικές από τις λέξεις που μπορούν να χαρακτηρίσουν το δεύτερο άλμπουμ του δεκαεννιάχρονου Οδυσσέα Τζιρίτα με τίτλο Gonzo Bliss που κυκλοφόρησε τον περασμένο Δεκέμβριο σε CD από τη Hard Pass Records και σε ψηφιακή διανομή από την The Hubsters. Δυνατό γιατί η ένταση και η ενέργεια περισσεύουν. Τεχνικό γιατί δεν είναι δίσκος «τσίτα τα γκάζια και πάμε» αλλά διαθέτει την κιθαριστική τεχνοτροπία των 90ς, τολμηρό γιατί o Τζιρίτας δοκιμάζει πράγματα και δεν «αράζει» ούτε διεκπεραιώνει κομμάτια, εγκεφαλικό γιατί αναπλάθει μουσικές από τον χώρο της pop και της rock χωρίς απλοϊκές αντιγραφές.

Δημήτρης Ζερβουδάκης

Sugahspank & Blend Mishkin

Του Τρελού η Ανάσα

Paint Everything White

Το άλμπουμ κυκλοφόρησε τον Οκτώβριο του 2020 και είναι ένα από τα καλύτερα άλμπουμ της δισκογραφικής πορείας του Ζερβουδάκη. Με πολύ καλές συνθέσεις, αρμονικές ενορχηστρώσεις και δουλεμένες εκτελέσεις καταφέρνει να συνδυάζει το λαϊκό και παραδοσιακό πλούτο με το παγκόσμιο γίγνεσθαι. Ο Ζερβουδάκης άλλοτε γίνεται ηλεκτρικός, άλλοτε blues και άλλοτε fusion, γενικά τολμά να «δανείζεται» πράγματα αλλά με αυτογνωσία και σεβασμό. Οι στίχοι απηχούν προβληματισμούς για την κατάσταση της εποχής και ειδικά της τρέχουσας περιόδου με κριτική διάθεση σε προοδευτική κατεύθυνση, ο Ζερβουδάκης, άλλωστε, είχε πάντα κριτική ματιά στα πράγματα και ανεπτυγμένη κοινωνική ευαισθησία και αυτή φαίνεται αρκετά στο δίσκο.

H Sugahspank και ο Blend Mishkin συναντιούνται 12 χρόνια μετά την εμβληματική τους κυκλοφορία The Incredible, The Invisible που είναι πλέον άλμπουμ αναφοράς για την εγχώρια neo-soul. Το Paint Everything White γράφτηκε την περίοδο της πρώτης καραντίνας και κυκλοφόρησε στις 2 Νοέμβρη του 2020 από την Boom Selectah Records. Ένα μίγμα roots reggae και soul που ακούγεται πολύ ευχάριστα και αναδύει έντονη καλοκαιρινή αύρα χάρη στην παραγωγή του Blend Mishkin. Η Sugahspank αναδεικνύει ακομπλεξάριστα τη σεξουαλικότητά της χωρίς να κολλά σε στερεότυπα και με την ικανότητα που έχει να συνδυάζει τη street μαγκιά με τη soul ευαισθησία προσφέρει ανάλογες ερμηνείες.

Πολιτισμός

ΣΑΒΒΑΤΟ 31 ΙΟΥΛΙΟΥ - ΚΥΡΙΑΚΗ 1 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2021

Hume Assine

Rami Winston

Goodbye Bedouin

Σπύρος Γραμμένος

The Sweetest Sound

Polaroids

The Shaking People

∆ισκός Σας

Ο Βαγγέλης Ορφανίδης είναι ο Hume Assine, με το όνομα του να συμβολίζει τη σύνθεση του ανθρώπινου συναισθήματος με τη νέα τεχνολογία του ήχου και πραγματικά ο τρόπος που ακούγεται η μουσική του είναι ένα επιτυχές παράδειγμα αυτής της φιλοσοφίας. Το The Sweetest Sound, ντεμπούτο του άλμπουμ που κυκλοφόρησε στις 19 Οκτώβριου του 2020, μπορεί να αποτελέσει άνετα το σάουντρακ του καλοκαιριού. Συνδυάζει την ξεγνοιασιά (όχι ως «χαζοχαρουμενιά») με την ποιότητα και την καλαισθησία. Με βάση την electronica και επιρροές από τα 80's, τα 90’ς, το ροκ, την ποπ, το lounge, τη χορευτική και την έντεχνη μουσική συνθέτει ένα μίγμα αρμονικό και γοητευτικό, «γλυκό» αλλά όχι εύκολο.

Ο Rami Winston είναι Έλληνας καλλιτέχνης, συριακής καταγωγής. Το Polaroids φέρνει ση μνήμη περιπτώσεις σαν των Portishead, των Massive Attack (ιδίως του Mezzanine) και του Tricky, γενικά του trip hop ρεύματος στην πιο δημιουργική του φάση, όπως και δουλειές πολλών DJ που συνδυάζουν τα μπητ με την ατμοσφαιρικότητα. Ωστόσο το ιδιαίτερο στοιχείο του Polaroids είναι η αίσθηση της περιπλάνησης που αναδύει ως άκουσμα σε πολλά του σημεία ο Rami Winston, στοιχείο που «δανείζεται» από την Americana αλλά μια περιπλάνηση ηχητική αντανάκλαση των δρόμων της νυχτερινής Αθήνας που σε συνδυασμό με τη φωνή του Winston φτιάχνει ένα ιδιαίτερο μουσικό στίγμα.

Οι Goodbye Bedouin από την Πάτρα παρουσίασαν ένα γκρουβάτο, «νευρικό» όσο και σφιχτοδεμένο psych garage άλμπουμ, το οποίο κυκλοφόρησε τον Μαϊο του 2020 από την Inner Ear. Θυμίζοντας τα πράγματα που δίδαξαν τους νεότερους για χρόνια οι Last Drive και την acid ψυχεδέλεια των 60’ς, αυτά τα παιδιά από την Πάτρα έχουν φτιάξει ένα ιδανικό ντεμπούτο. Αέρινες μελωδίες και φαζαρίσματα, πάθος και ρυθμός γίνονται ένα στη μεθυστική τους συνταγή, που έχει δώσει αρκετά καλά κομμάτια στο άλμπουμ («Pink», «Stupid», «Down to the wire»). Αγριεμένο rock n’ roll, κατάλληλο για πάρτι, live και γενικά ταρακούνημα.

Ο Δισκός Σας είναι μία συλλογή τραγουδιών που κυκλοφόρησε με την μέσω της διαδικασίας του crowdfunding. Η τραγουδοποιία του Γραμμένου είναι γνωστή, προσωπική και ιδιαίτερη. Άλλοτε σαρκαστικός και σατυρικός, άλλοτε γλυκόπικρος και άλλοτε αιχμηρά πολιτικός, συνδυάζοντας πλείστα είδη και αισθητικές, έχει φτιάξει ένα σύνολο τραγουδιών με αναφορές στο ροκ, στην ποπ και στο ευρύτερο λαϊκό στοιχείο. Στο άλμπουμ συμμετέχουν πολλοί φίλοι, χαρακτηριστική στιγμή το «Το Όνομά μου ειν’ το δικό σου» που αναφέρεται σε περιστατικά κρατικής και παρακρατικής βίας που μας έχουν σημαδέψει τα τελευταία τριάντα χρόνια. Ένα τραγούδι με ονόματα που θα μπορούσαν να είναι τα δικά μας.

Nalyssa Green

Moderator

DJ Booker x MC Yinka

Johnny Labelle

Ταξίδι Αστρικό

Midnight Madness

Night Lights

XVIII

Δεύτερος ελληνόφωνος δίσκος από τη Nalyssa Green. Το album της (4ο συνολικά στη δισκογραφία της) έχει τον τίτλο Ταξίδι Αστρικό και κυκλοφορεί από το Δεκέμβριο από την Inner Ear. Άλμπουμ εναλλακτικής ηλεκτρονικής ποπ αλλά με αρκετά στοιχεία ελληνικής μουσικής και φυσικών οργάνων. Με τον Βασίλη Ντοκάκη στην παραγωγή, οι συντελεστές του δίσκου καταφέρνουν να διατηρήσουν το πρωτόλειο συναίσθημα των τραγουδιών, δημιουργούν το μουσικό τοπίο μέσα στο οποίο (επι)δρουν οι στίχοι της Nalyssa Green που είναι οι πρωταγωνιστές αυτού του δίσκου. Ένα ταξίδι προσωπικής έκφρασης, μια ποπ τρυφερή, γλυκιά και βαθιά συναισθηματική. Ένας δίσκος για να αφεθείς στις εικόνες, τα χρώματα και τις ευωδιές του…

Ο Moderator κυκλοφόρησε το νέο του άλμπουμ τον Μάρτιο που μας πέρασε και αυτή τη φορά με τη Melting Records. Ως παραγωγός έχει καταφέρει να τραβά την προσοχή μας με κάθε του κυκλοφορία. Το άλμπουμ βασίζεται σε ήχους και «δάνεια» από το παρελθόν. Από ένα παρελθόν πληθώρας στοιχείων με αναφορές στο swamp blues, τη Latin jazz, την pop των 50's, το spaghetti Western, το rockabilly, τους tribal ρυθμούς, τη Memphis soul, το πρώιμο garage, την ψυχεδέλεια, τη cinematic αισθητική. Από αυτά τα διαφορετικά στοιχεία παράγεται ένα μουσικό σύμπαν γεμάτο εκπλήξεις. Η «μαστοριά» του Moderator είναι αυτή που κάνει το παρελθόν να μην ακούγεται ξεπερασμένο αλλά φρέσκο και υποσχόμενο.

Η συνεργασία του DJ Booker με τον MC Yinka είχε ως αποτέλεσμα το Night Lights που κυκλοφορεί σε βινύλιο από τη Mind The Wax από τον περασμένο Φεβρουάριο. Την παραγωγή την έχει αναλάβει πλήρως ο DJ Booker, ο οποίος διαμορφώνει μια πραγματικά «νυχτερινή» αισθητική, εξισορροπώντας μεταξύ trippy και μινιμαλιστικών ήχων με σκοτεινά και abstract δείγματα, jazzy, soul και cinematic αναφορές. Ο MC Yinka εμπνέεται από την αστική πραγματικότητα και τις πολυπολιτισμικές υποκουλτούρες της περιοχής μας και με την ξεχωριστή και χαρακτηριστική του φωνή αγγίζει διάφορα κοινωνικά προβλήματα και πνευματικές ανησυχίες. Στο άλμπουμ συμμετέχει ένας απ’ τους κορυφαίους MCs με κοινωνικοπολιτική θεματολογία, ο Mr. Lif καθώς και οι Twinsanity.

Το XVIII είναι το δεύτερο άλμπουμ του Αθηναίου μουσικού και κυκλοφόρησε το περασμένο Δεκέμβριο από την Inner Ear. Οι συνθέσεις του Labelle ολοκληρώθηκαν με παραγωγό τον Βασίλη Ντοκάκη. Από τη συνεργασία αυτή προέκυψε ένα κράμα ηλεκτρονικής pop και ambient με dark στοιχεία, βασισμένο σε ληθαργικά synthesizers, κινηματογραφικά strings και τα βαρύτονα crooning φωνητικά του Labelle, που προσδίδουν στο album μια γνώριμη και ταυτόχρονα ανοίκεια αίσθηση pop standards προηγούμενου αιώνα, μια ιδιαίτερη ατμοσφαιρικότητα με στιγμές βαθιά λυρικές. Εννέα κομμάτια στοχαστικής διάστασης, μια σκοτεινή ρομάντζα που στην περίπτωση μας ακούγεται ατενίζοντας το καλοκαιρινό έναστρο ουρανό.

22 1926, 28 Μαΐου ● Εγκαθιδρύεται στρατιωτική δικτατορία στην Πορτογαλία

1936 ● Γεννιέται στο Μομπούτο της Μοζαμβίκης ο Οτέλο ντε Καρβάλιο.

1974, 25 Απριλίου ● Εκδηλώνεται το Κίνημα των Ενόπλων Δυνάμεων, ξεσπά η επανάσταση των γαρυφάλλων.

1975, 25 Απριλίου ●

ΣΑΒΒΑΤΟ 31 ΙΟΥΛΙΟΥ - ΚΥΡΙΑΚΗ 1 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2021

Ρωγμές στον χρόνο

Μάκης Γεωργιάδης Στις αρχές της δεκαετίας του ΄70 η Πορτογαλία ήταν μια πρώην αυτοκρατορία σε σήψη. Οι αποικίες της στην Αφρική τροφοδοτούσαν με πρώτες ύλες και χρήμα τη μητρόπολη αλλά το τίμημα για τον λαό ήταν βαρύ. Η Πορτογαλία ζούσε μια δικτατορία μισού αιώνα, ο λαός και η εργατική τάξη στέναζαν και το ποτάμι της οργής φούσκωνε μέσα και έξω από τον στρατό. Είναι η εποχή που θα ανατείλει η προσωπικότητα του Οτέλο ντε Καρβάλιο, εμπνευστή και ενορχηστρωτή του Κινήματος των Ενόπλων Δυνάμεων (MFA) που θα πυροδοτούσε την επανάσταση των γαρυφάλλων.

Οι πρώτες ελεύθερες εκλογές για την ψήφιση Συντάγματος.

1976 ● Εκλογές για πρόεδρο της Δημοκρατίας. Ο Οτέλο ντε Καρβάλιο ηττάται από τον Ραμάλιο Εάνες.

2021, 25 Ιουλίου ● Ο στρατηγός της Επανάστασης πεθαίνει στο στρατιωτικό νοσοκομείο της Λισαβόνας.

Οτέλο ντε Καρβάλιο: Τα γαρύφαλλα της επανάστασης είναι παντοτινά

εποχή είναι θυελλώδης. Τα αντιαποικιοκρατικά κινήματα φουντώνουν σχεδόν σε ολόκληρο τον κόσμο, η εργατική τάξη έχει βγει δυναμικά στο προσκήνιο, ενώ παράλληλα συνυπάρχουν ο απόηχος του 1968 και η βαθιά οικονομική κρίση η οποία θα αποτελέσει καταλύτη των εξελίξεων για πολλά χρόνια. Αυτήν την εποχή έμελλε να σημαδέψει ο Οτέλο ντε Καρβάλιο. Ένας εκ των πρωτεργατών του Κινήματος των Ενόπλων Δυνάμεων που στις 25 Απριλίου του 1974 έρχεται να ανατρέψει μια δικτατορία μισού αιώνα και να πυροδοτήσει την ειρηνική επανάσταση των γαρυφάλλων. Ο Οτέλο Σαράιβα ντε Καρβάλιο γεννήθηκε στη Μοζαμβίκη το 1936. Στη νεό τητά του ήθελε να γίνει ηθοποιός αλλά, μετά από προτροπή του παππού του, βρέθηκε στο στράτευμα. Μιλώντας κάποτε στην ισπανική El Pais, είχε πει για τις νεανικές φιλοδοξίες του σε συνδυασμό με την επανάσταση: «Ήταν το καλύτερο έργο της ζωής μου. Σε αυτό είχα γράψει το σενάριο, έφτιαξα τα σκηνικά, ήμουν ο σκηνοθέτης και ο πρωταγωνιστής και μάλιστα χωρίς να χρειάζομαι υποβολέα». Ο Καρβάλιο μέχρι την εκδήλωση του Κινήματος ήταν ένας χαμηλόβαθμος αξιωματικός, ο οποίος ανήκε στην αριστερή ριζοσπαστική πτέρυγα. Δεν ήταν κομμουνιστής με την κλασική μαρξιστική-λενινιστική αντίληψη, ήταν ριζοσπάστης αντιιμπεριαλιστής, ο οποίος θαύμαζε τον Φιντέλ Κάστρο. Το γεγονός αυτό έπαιξε καθοριστικό ρόλο στη μετέπειτα γεμάτη τριβές σχέση του με το ΚΚ Πορτογαλίας. Όταν το μεσημέρι της 25ης Απριλίου ο ραδιοφωνικός σταθμός της Καθολικής Εκκλησίας Αναγέννηση έπαιξε το θρυλικό συνθηματικό τραγούδι «Grandola vila Morena» (Γκράντολα, μελαμψή πόλη) του αντιστασιακού Πορτογάλου τραγου-

διστή Ζοζέ Ζέκα, οι στρατιώτες του ΚινήΗ επανάσταση, όπως ήταν αναμενόματος κινήθηκαν άμεσα και κατέλαβαν μενο, πολεμήθηκε λυσσαλέα. Όχι μόνο στρατηγικά σημεία της Λισαβόνας και από τη φράξια των δεξιών αξιωματικών άλλων πόλεων. Παρά την έκκληση των οι οποίοι είχαν συμμετοχή στο Κίνημα. αξιωματικών στον λαό να μείνει στα σπίΑλλά πρώτα και κύρια από την εγχώρια τια του, χιλιάδες ξεχύθηκαν στους δρόαστική τάξη και τους γαιοκτήμονες και μους και αδελφωμένοι με τους στρατιώφυσικά από τις ΗΠΑ, καθώς η Πορτογατες τοποθετούσαν γαρύφαλλα στις κάνλία ήταν μέλος του ΝΑΤΟ. ρύφαλλα Κα νες των τουφεκιών. Γαρύφαλλα Ο Καρβάλιο πίστεψε και ενίζουν θάρρ που την άνοιξη πλημμυρίζουν θάρρυνε τις αμεσοδημοκραο, τικ διαδικασίες. Κατάρτην πορτογαλική ύπαιθρο, τικές Οι τ τις αυλές, τους κήπους. τισε, σε συνεργασία με φτωχογειτονιές Από εκεί ξεκίνησε μια τις δυνάμεις που τον της Πορτογαλίας εποποιία 19 μηνών, στήριζαν, κυρίως δυστην οποία ο Καρβάνάμεις της ριζοσπαστιαποχαιρέτισαν λιο είχε πρωταγωνιστικής αριστεράς και των τη θρυλική μορφή κό ρόλο, καθώς πήρε λαϊκών οργανώσεων, της επανάστασης ενεργό μέρος σε όλες τις ένα ριζοσπαστικό πρόγ αμεσοδημοκατικές δια-γραμμα συνταγματικών του Απρίλη ης με δικασίες της επανάστασης μεταρρυθμίσεων το οποίο προέ που φούντωσαν. Μαζί με το προέβλεπε αναδασμό της κίνημα, την εργατική τάξη τάξη, τα γης και δήμευση μεγάλων κτησυνδικάτα και τους αγρότες έβαλε τις μάτων των φεουδαρχών της Πορτογαλίράγες για μια νέα πορεία της Πορτογαλίας, αυξήσεις στους μισθούς και 40ωρη ας, η οποία λόγω της υστέρησής της ονοεβδομαδιαία εργασία, καθώς και θέσπιμαζόταν τότε και «Αλβανία της Δυτικής ση άδειας μετ΄ αποδοχών κ.α. Το πρόΕυρώπης». γραμμα πολεμήθηκε και υπονομεύθηκε.

Ο στρατηγός Αντόνιο ντε Εσπίνολα, με πλούσιο φασιστικό παρελθόν, καπηλεύτηκε το Κίνημα, η Δεξιά δεν τα παράτησε. Ο Καρβάλιο και η επανάσταση πολεμήθηκαν και ως απέλπιδα προσπάθεια για τη διάσωσή της, οι αριστεροί υπό τον Καρβάλιο αξιωματικοί οργάνωσαν κίνημα στις 25 Νοεμβρίου του 1975, το οποίο απέτυχε οικτρά και αποτέλεσε την ταφόπλακα της επανάστασης. Η ιστορικός Ρακουέλ Βαρέλα υποστηρίζει πως η κατάληξη της επανάστασης με το δημοκρατικό Σύνταγμα του 1976, το οποίο φυσικά δεν περιείχε τις ριζοσπαστικές προτάσεις που αναφέραμε, ήταν ουσιαστικά η ήττα και ο συμβιβασμός της επανάστασης και η είσοδος της Πορτογαλίας στη σύγχρονη αστική κοινοβουλευτική δημοκρατία. Εκτιμά ότι η επανάσταση των γαρυφάλλων ήταν η ευκαιρία ριζικού κοινωνικού μετασχηματισμού που χάθηκε. Πιστός σε αυτό το ριζικό μετασχηματισμό παρέμεινε μέχρι το τέλος της ζωής του ο Καρβάλιο. Ο ίδιος ηττήθηκε δύο φορές στις εκλογές για την προεδρία της Δημοκρατίας, αν και έτυχε ευρείας λαϊκής αποδοχής και στήριξης. Έχασε το 1976 και το 1980 από τον Ραμάλιο Εάνες. Το 1984 κατηγορήθηκε ως ιθύνων νους της ένοπλης οργάνωσης –χαρακτηρισμένης ως τρομοκρατικής– «Λαϊκές Δυνάμεις 25 Απρίλη» («Fuerzas Populares 25 di Abril»), η οποία από το 1980 και μετά είχε διαπράξει 17 δολοφονίες. Σε μια από τις πλέον μακρόχρονες και συζητημένες δίκες στην Πορτογαλία (1985-1987) καταδικάστηκε σε 15 χρόνια φυλάκιση, χωρίς ποτέ να αποδειχτεί η ενοχή του. Ο ίδιος παρέμεινε πέντε χρόνια στη φυλακή αρνούμενος την εμπλοκή του στην υπόθεση και καταδικάζοντας την ατομική βία αλλά δεν αποκήρυξε ποτέ το μανιφέστο που είχε ανακοινώσει το 1977 για την παγκόσμια επανάσταση και την κοινωνική δικαιοσύνη, το οποίο ήταν και η βάση του κατηγορητηρίου. Αποφυλακίστηκε το 1989 και τελικά πήρε οριστική χάρη το 1996, όταν στην προεδρία της δημοκρατίας βρισκόταν ο Μάριο Σοάρες, ο άνθρωπος που τον είχε οδηγήσει στο εδώλιο χωρίς κανένα αποδεικτικό στοιχείο. Ο Οτέλο ντε Καρβάλιο είχε μείνει ενεργός και καυστικός πολέμιος των μνημονίων μέχρι το τέλος της ζωής του. Αλύγιστος και ευθυτενής πάντα κοιτάζοντας το μέλλον, όταν έκανε την αποτίμηση της επανάστασης έλεγε: «Πιστεύω πως ο αυτός ο λαός άξιζε κάτι παραπάνω, άξιζε κάτι καλύτερο από τα δύο εκατομμύρια ανθρώπους που ζουν κάτω από τα όρια της φτώχειας και μέσα στη δυστυχία». Πίστευε σε αυτόν τον λαό και πάντα διακήρυσσε πως είναι ο μοναδικός πλούτος της Πορτογαλίας. Αυτός ο ρομαντικός και χαρισματικός επαναστάτης άφησε παρακαταθήκη στις γενιές που έρχονται το σπουδαίο παράδειγμα της ζωής του. Η τέφρα του ας γίνει ο σπόρος που θα γονιμοποιήσει κάποιες από τις επαναστάσεις της νέας εποχής…

∆ιεθνή Τυνησία Παναγιώτης Ξοπλίδης

Η κρίση στην Τυνησία αποτυπώνει συνολικά την ήττα της Άνοιξης. Το σύνολο των αραβικών χωρών βρίσκονται, άλλωστε, σε ανάλογη κατάσταση. Οι αιτίες που προκάλεσαν την έκρηξη πριν δέκα χρόνια, βγαίνουν ξανά στην επιφάνεια.

Τυνησία βιώνει τη χειρότερη πολιτική κρίση της 10ετούς δημοκρατικής περιόδου της. Ο πρόεδρος Καΐς Σαγέντ προχώρησε σε θεσμικό πραξικόπημα, αξιοποιώντας άρθρο του συντάγματος που του δίνει έκτακτες εξουσίες σε περίπτωση «κατάστασης εθνικής ανάγκης». Η πανδημία έχει προκαλέσει πράγματι μια τραγική κατάσταση με 18.000 νεκρούς, κατάρρευση του συστήματος υγείας, ενώ τις τελευταίες μέρες υπάρχει ακόμα και έλλειψη οξυγόνου. Το ποσοστό εμβολιασμού είναι ελάχιστο καθώς υπάρχει έλλειψη, ενώ η κυβερνητική διαχείριση του ζητήματος επιδείνωσε την κατάσταση. Στο μεταξύ, διαδηλώσεις είχαν ξεσπάσει με

ΣΑΒΒΑΤΟ 31 ΙΟΥΛΙΟΥ - ΚΥΡΙΑΚΗ 1 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2021

Αραβική Άνοιξη: «Πεθαίνει» εκεί που γεννήθηκε αφορμή την υγειονομική κρίση, προκαλώντας αρχικά την απομάκρυνση του υπουργού Υγείας. Σε αυτό το φόντο, στις 25 Ιουλίου ο Σαγέντ ανέστειλε τη λειτουργία του κοινοβουλίου, αρχικά για μια περίοδο 30 ημερών, ενώ απέπεμψε τον πρωθυπουργό και τους υπουργούς Άμυνας και Δικαιοσύνης. Σημειώνεται ότι ο πρόεδρος κέρδισε τις προεδρικές εκλογές ως ανεξάρτητος, με ρητορική ενάντια στη διαφθορά των κομμάτων, ενώ εμφανίζεται ως εκφραστής της λαϊκής θέλησης. Ο βασι-

κές διαφορές. Τα μεσαία και ανώτερα στρώματα, η μορφωμένη νεολαία και οι γυναίκες τηρούν εχθρική στάση απέναντι στο Ενάχντα, αποτελώντας και την εκλογική βάση του Σαγέντ. Οι οπαδοί του βγήκαν στους δρόμους πανηγυρίζοντας για τη διάλυση του κοινοβουλίου, ενώ σε κάποιες πόλεις πυρπόλησαν τα γραφεία του Ενάχντα. Στην Τύνιδα ο στρατός αναπτύχθηκε έξω από το κοινοβούλιο καθώς γύρω από αυτό συγκρούονταν υποστηριχτές του κόμματος και οπαδοί του προέδρου, μεταξύ τους αλλά και με την αστυνο-

κός αντίπαλος του είναι το ισλαμιστικό κόμμα Ενάχντα, το μεγαλύτερο του κοινοβουλίου. Με ιστορικές ρίζες στους Αδελφούς Μουσουλμάνους, το Ενάχντα είναι αρκετά μετριοπαθές, στηρίζοντας την πλήρη ισότητα ανδρών και γυναικών. Κατά τη διάρκεια της εξέγερσης που ανέτρεψε το καθεστώς του Μπεν Αλί, είχε συμμαχήσει με προοδευτικές δυνάμεις ακόμα και με την Αριστερά. Το πολυκομματικό σύστημα που δημιουργήθηκε μετά την εξέγερση φαίνονταν να λειτουργεί και η Τυνησία παρουσιάζονταν ως το πετυχημένο μοντέλο δημοκρατίας του αραβικού κόσμου. Πίσω από τη βιτρίνα, όμως, ο πολιτικός διχασμός εντείνονταν, εκφράζοντας βαθιές κοινωνι-

Κοινωνικές ανισότητες, απελπισία των νέων, κατάρρευση των προσδοκιών, οι αιτίες της νέας κρίσης μία. Ο δε πρόεδρος της βουλής και ηγέτης του Ενάχντα, Ρασίντ Γκανουσί, αρχικά κάλεσε τον λαό να συνεχίσει να διαδηλώνει αλλά τις αμέσως επόμενες μέρες άλλαξε τη στάση του ζητώντας ειρηνική επίλυση της κρίσης. Πτυχή της τελευταίας είναι η γεωστρατηγική σύγκρουση Κατάρ και Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων. Καθόλου

τυχαία η αστυνομία, με εντολή του προέδρου, εισέβαλε στα γραφεία του αλ Τζαζίρα, καθώς το κανάλι του Κατάρ τηρεί ευνοϊκή στάση προς τα παρακλάδια των Αδελφών Μουσουλμάνων και μετριοπαθή ισλαμιστικά κόμματα. Από την πλευρά του, ο ισλαμιστής πρώην πρόεδρος, Μονσεφ Μαρζούκι, δήλωσε πως τα ΗΑΕ κινούν τα νήματα του πραξικοπήματος. Η βασική όμως αιτία της κρίσης είναι οι κοινωνικές ανισότητες, η απελπισία της νεολαίας, η κατάρρευση των προσδοκιών της Αραβικής Άνοιξης. Η πανδημία επιδείνωσε την ανεργία και τη φτώχεια. Ο τουριστικός κλάδος έχει καταρρεύσει πλήρως, πλήττοντας εργαζόμενους και μεσαία στρώματα. Η κυβέρνηση βρίσκονταν, πριν την ανατροπή της, σε διαπραγματεύσεις με το ΔΝΤ για σύναψη δανείου εν μέσω συγκρούσεων στα πολιτικά κόμματα για το πρόγραμμα λιτότητας και περικοπών. Η έλλειψη δε κοινοβουλίου μάλλον διευκολύνει την πιθανή προσφυγή στο Ταμείο… Ενδιαφέρον έχει η στάση της Εργατικής Ένωσης, της μεγαλύτερης συνδικαλιστικής οργάνωσης σε ολόκληρο τον αραβικό κόσμο. Με ανακοίνωση της, χαιρέτησε ανοιχτά το προεδρικό πραξικόπημα. Στο εσωτερικό της δρουν «κοσμικές» πολιτικές δυνάμεις που αντιπολιτεύονται παραδοσιακά το Ενάχντα αλλά και η τυνησιακή Αριστερά που βρίσκεται υπό διάλυση. Υπενθυμίζεται πως το ισχυρό Κόμμα Εργατών, αφού αρχικά αφαίρεσε τον όρο «κομμουνιστικό» από τον τίτλο του, προχώρησε μετά το 2011 σε μια μετωπική πολιτική με τη δημιουργία του Λαϊκού Μετώπου. Σημειώνοντας αρχικά σημαντική εκλογική επιτυχία, βρέθηκε αντιμέτωπο με τη βίαιη καταστολή και από τις νέες δημοκρατικές δυνάμεις, οι οποίες ανέλαβαν την εξουσία μετά την ανατροπή του Μπεν Αλί. Ακολούθησαν αλλεπάλληλες διασπάσεις στο Λαϊκό Μέτωπο και, τελικά, η σημαντική υποχώρηση της επιρροής του.

Ισραήλ

Ο Μπεν, ο Τζέρι και η κατοχή Η ηθική των μεγάλων επιχειρήσεων, ειδικά των πολυεθνικών, είναι κάτι τουλάχιστον αμφισβητήσιμο και σίγουρα είναι ένα «εργαλείο» που οι ίδιες κρίνουν ότι αυξάνει τις πωλήσεις τους. Στην περίπτωση της αμερικανικής Ben & Jerry’s, όμως, της πολύ γνωστής εταιρείας παγωτών που από το 2000 ανήκει στον όμιλο της Unilever, μάλλον αξίζει να κάνουμε μια εξαίρεση και ειδική αναφορά. Όπως είναι γνωστό, η απόφασή της να σταματήσει τις πωλήσεις των προϊόντων της στα κατεχόμενα από το Ισραήλ παλαιστινιακά εδάφη της Δυτικής Όχθης, καταγγέλλοντας τους εβραϊκούς οικισμούς και την επέκτασή τους, έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις — και από τον μητρικό όμιλο. Έτσι, οι ιδρυτές της, έστω κι αν πλέον δεν έχουν ενεργό ρόλο, αποφάσισαν να απαντήσουν. «Είμαστε περήφανοι Εβραίοι […]. Καθώς η εταιρεία μας άρχισε να επεκτείνεται παγκοσμίως, το Ισραήλ ήταν μια από τις πρώτες αγορές μας εκτός ΗΠΑ. Ήμασταν τότε και παραμένουμε σήμερα υποστηρικτές του Κράτους του Ισραήλ. Όμως, είναι δυνατό να στηρίζουμε το Ισραήλ και να εναντιωνόμαστε σε κάποιες πολιτικές του […]. Έτσι, στηρίζουμε ανεπιφύλακτα την απόφαση της εταιρείας να σταματήσει τη δραστηριότητά της στις κατεχόμενες περιοχές», γράφουν. Και συνεχίζουν: «Είμαστε περήφανοι γι’ αυτή την ενέργεια και πιστεύουμε ότι βρίσκεται στη σωστή πλευρά της ιστορίας […]. Είναι μια από τις πιο σημαντικές αποφάσεις που ελήφθησαν ποτέ στην 43ετή της πορεία [...]. Το γεγονός δε ότι την στηρίζουμε δεν αποτελεί αντίφαση ούτε η απόφαση συνιστά αντισημιτισμό». Δεν είναι βέβαιο, φυσικά, ότι η εταιρεία δεν θα υποκύψει στις πιέσεις. Ούτε μπορεί κανείς να πάρει όρκο πως η απόφαση που έλαβε δεν εξυπηρετεί κάποια τακτική μάρκετινγκ. Είναι σίγουρο, αντιθέτως, ότι η κίνησή της δεν πρόκειται να αλλάξει την εγκληματική πολιτική του κράτους του Ισραήλ και της ακροδεξιάς κυβέρνησής του. Παρ’ όλα αυτά, παραμένει αξιοσημείωτη και χρήσιμη.

∆ιεθνή

ΣΑΒΒΑΤΟ 31 ΙΟΥΛΙΟΥ - ΚΥΡΙΑΚΗ 1 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2021

περισκ πιο «Πληθαίνουν οι αποδείξεις ότι βρισκόμαστε κοντά ή έχουμε ήδη ξεπεράσει κρίσιμα όρια για σημαντικά τμήματα του οικοσυστήματος της γης», δήλωσε επιστήμονας που συμμετείχε σε νέα έρευνα για την κλιματική κρίση. Η σχετική έκθεση ξεκαθαρίζει ότι ζητούμενο πλέον «δεν είναι η ανακούφιση από τα συμπτώματα, αλλά η αντιμετώπιση των αιτίων: της υπερεκμετάλλευσης της γης».

Πακτωλός για τις φαρμακοβιομηχανίες Πακτωλός εσόδων και κερδών για τις μεγάλες φαρμακοβιομηχανίες που παρασκεύασαν και διαθέτουν εμβόλια κατά της Covid-19. Η κοινοπραξία της αμερικανικής Pﬁzer και της γερμανικής BioNTech ανακοίνωσε αυτή την εβδομάδα ότι για φέτος οι πωλήσεις του εμβολίου θα της αποφέρουν στα ταμεία 35 δισ. δολάρια, αναθεωρώντας την προηγούμενη πρόβλεψη που έκανα λόγο για 26 δισ. Η επίσης αμερικανική Moderna προσβλέπει σε περίπου 20 δισ. από τις πωλήσεις του δικού της εμβολίου, η Novavax κάπου 4,5 δισ., ενώ η βρετανική AstraZeneca –το σκεύασμα της οποίας έχει τη χαμηλότερη τιμή και το περιθώριο κέρδους είναι σαφώς μικρότερο– αναμένεται να αποκομίσει λιγότερα από 2 δισ. δολάρια. Συνολικά, λοιπόν, μιλάμε για μια νέα αγορά της τάξης των 60 δισ. δολαρίων περίπου, μόνο για το 2021. Είναι πολλά τα λεφτά…

Ψυχολογική εξόντωση αθλητών στο Τόκιο Η εμμονή της κυβέρνησης της Ιαπωνίας, των «αθανάτων» της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής και των περισσότερων χορηγών να διεξαχθούν πάση θυσία οι Αγώνες του Τόκιο δεν έχει μόνο τεράστιο κόστος για την πόλη και τους κατοίκους της, όπου τα ρεκόρ των κρουσμάτων καταρρίπτονται καθημερινά και τα νοσοκομεία στενάζουν. Οι χιλιάδες αθλητές που συμμετέχουν στα αγωνίσματα πληρώνουν επίσης βαρύ

Α κόσμος νάποδα του Γιώργου Μιχαηλίδη

τίμημα, σωματικό και ψυχολογικό. Έχοντας μετατραπεί σε μηχανές παραγωγής μεταλλίων και διακρίσεων, έτσι ώστε να τονώνεται η «εθνική υπερηφάνεια» των χωρών τους και να δικαιώνονται οι διαφημιζόμενοι, βρίσκονται εδώ και μήνες σε κατάσταση απόλυτης απομόνωσης, χωρίς δυνατότητα φυσικής επαφής με τα αγαπημένα τους πρόσωπα ή ακόμη και με συναθλητές τους. Κάποιοι κορυφαίοι έχουν ήδη καταρρεύσει και αποχωρήσει — όπως η Αμερικανίδα πρωταθλήτρια της γυμναστικής Σιμόν Μπάιλς. Αλλά ποιος νοιάζεται;

Ένα χρόνο μετά, ο λαός του Λιβάνου στενάζει Ένας χρόνος συμπληρώνεται αυτήν την εβδομάδα, την Πέμπτη 5 Αυγούστου, από την καταστροφική έκρηξη που ισοπέδωσε μεγάλο τμήμα του λιμανιού της Βηρυτού και προκάλεσε τρομακτικές ζημιές στο πάλαι ποτέ «Παρίσι της Ανατολής». Ήταν, όπως αποδείχθηκε πολύ σύντομα, η χαριστική βολή στον Λίβανο, ο οποίος ήταν ήδη βυθισμένος σε τρεις παράλληλες κρίσεις: οικονομική, υγειονομική και

πολιτική-κυβερνητική. Οι μήνες που ακολούθησαν και η κατάσταση στην οποία βρίσκεται σήμερα η χώρα και η πλειοψηφία του λαού της –σουνίτες και σιΐτες, μουσουλμάνοι και χριστιανοί– αποδεικνύουν του λόγου το αληθές. Απέναντι σε αυτήν την κατάσταση, που βρίσκει εκατοντάδες χιλιάδες νοικοκυριά να έχουν ρεύμα μόνο λίγες ώρες καθημερινά, την ανεργία να σαρώνει και το χρήμα να έχει απαξιωθεί, τα «κοράκια» –με πρώτη τη Γαλλία– θέτουν σκληρούς όρους για να δώσουν και άλλα δανεικά στον Λίβανο.

Γερμανορωσικός θρίαμβος: Habemus Nord Stream 2!

αι ξαφνικά έχουμε συμφωνία! Η κατασκευή του αγωγού φυσικού αερίου Nord Stream 2, που εδώ και χρόνια συγκέντρωνε τα πυρά των ΗΠΑ, με συγκεκριμένες απειλές για οικονομικές κυρώσεις προς εταιρείες που συμμετείχαν στην ολοκλήρωση του έργου, πήρε την έγκριση της Ουάσιγκτον, μετά την επίσκεψη της Άνγκελα Μέρκελ στις ΗΠΑ την προηγούμενη εβδομάδα. Η συμφωνία απεγκλωβίζει τη γερμανική κυβέρνηση και μία σειρά πολυεθνικές εταιρείες του ενεργειακού τομέα. Έτσι, ο αγωγός, ολοκληρωμένος κατά 95% ήδη, αναμένεται σύντομα να αρχίσει να διοχετεύει ρωσικό αέριο στη Γερμανία αλλά και σε άλλα κράτη όπως η Δανία, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Γαλλία, παρακάμπτοντας δύο εχθρικά προς τη Ρωσία κράτη: Πολωνία και Ουκρανία. Δικαίως οι κυβερνήσεις των δύο τελευταίων κρατών έχουν επιδοθεί σε ένα μπαράζ δηλώσεων επι-

χειρώντας να αμφισβητήσουν τη συμφωνία και την ολοκλήρωση του έργου. Το να τεθεί σε λειτουργία ο Nord Stream 2 σημαίνει, άλλωστε, ένα διπλό χτύπημα προς αυτές τις χώρες: Πρώτον, χάνουν σημαντικά κεφάλαια που αποκόμιζαν ως ενδιάμεσες χώρες και δεύτερον, η Ρωσία μπορεί τώρα να διακόπτει την παροχή προς αυτές χωρίς να επηρεάζεται η διανομή στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές αγορές. Συντασσόμενοι με Ουκρανούς και Πολωνούς, μία σειρά πολιτικοί αλλά και μεγάλα μιντιακά συγκροτήματα των ΗΠΑ κάνουν λόγο για ναυάγιο της αμερικάνικης εξωτερικής πολιτικής, για ντροπιαστική υποχώρηση που θα έχει άμεσο κόστος όσον αφορά τη ρωσική επιρροή στην ευρωπαϊκή ήπειρο συνολικότερα. Σημειώνεται πως, αν και στη γερμανο-αμερικανική συμφωνία υπάρχει ρήτρα που προβλέπει ότι σε περίπτωση που η Ρωσία χρησιμο-

ποιήσει για πολιτικούς σκοπούς τον Nord Stream 2 θα δεχτεί οικονομικές κυρώσεις, δεν είναι καθόλου σίγουρο τι θα γίνει στην πράξη. Τα δε αντισταθμιστικά οφέλη χρηματοδότησης στην Ουκρανία, ώστε να στραφεί στην «πράσινη ενέργεια» και να απεξαρτηθεί από τη Ρωσία αφενός είναι… παρηγοριά στον άρρωστο και, αφετέρου, κατά πάσα πιθανότητα θα χρησιμοποιηθούν για επενδύσεις γερμανικών «πράσινων» κολοσσών. Αντιθέτως, η Μόσχα δεν έχει κανένα λόγο να μην είναι ευχαριστημένη. Παρά τις αμερικάνικες απειλές και τις εκκλήσεις Πολωνίας, Ουκρανίας, το έργο που σκοπό έχει να απεγκλωβίσει τη ρωσική ενεργειακή πολιτική από τις διαθέσεις των εχθρικών γειτόνων της, φαίνεται να ολοκληρώνεται και η θέση της Ρωσίας να ισχυροποιείται. Οι εξελίξεις στα δυτικά σύνορα της Ρωσίας μεσοπρόθεσμα, σίγουρα θα έχουν ενδιαφέρον.