G_1

Page 1

JOHN BAILDON PRZYBYWA NA GÓRNY ŚLĄSK

1793 John Baildon urodził się w 1772 roku w Lambert w Szkocji. Na Śląsk przybył w 1793 r. Miał 21 lat, gdy powierzono mu stanowisko głównego doradcy technicznego przy budowie Królewskiej Odlewni Żelaza w Gliwicach. Taki młody, a został ojcem… współczesnego hutnictwa żelaza. Zaprojektował, zbudował i uruchomił w 1796 r. w Gliwicach pierwszy na kontynencie europejskim wielki piec opalany koksem. 8 lat później Baildon zamieszkał w Gliwicach i mieszkał tu do końca życia. Został pochowany na Cmentarzu Hutniczym.


JOHN BAILDON PRZYBYWA NA GÓRNY ŚLĄSK


NA ZATORZU URODZIŁ SIĘ HORST BIENEK

1930 Horst Bienek urodził się w 1930 r. Był wybitnym niemieckim prozaikiem, poetą, tłumaczem i publicystą. Po II wojnie światowej trafił do Niemiec Wschodnich. W roku 1951 został aresztowany, spędził 4 lata w sowieckim gułagu na Syberii. Od 1955 roku mieszkał już w Niemczech Zachodnich. W 1975 roku ukazała się Pierwsza polka, która zapoczątkowała tzw. gliwicką tetralogię. Jej kolejne tomy nosiły tytuły: Wrześniowe światło, Czas bez dzwonów oraz Ziemia i ogień.


NA ZATORZU URODZIŁ SIĘ HORST BIENEK


WOLFGANG BITTNER PUBLIKUJE PIERWSZĄ KSIĄŻKĘ

1978 Wolfgang Bittner urodził się w 1941 roku w Gliwicach. Mieszkał w kamienicy przy ul. Bł. Czesława. Jest znanym niemieckim pisarzem. Obecnie

mieszka

w

Kolonii.

Pierwszą

książkę

napisał

dla

przyjemności i opublikował w 1978 r. Jedna z jego książek nosi tytuł Metamorfoza Marmelsteina i opowiada o redaktorze naczelnym dużego wydawnictwa, który przyznaje sobie milionową odprawę i rusza w podróż.


WOLFGANG BITTNER PUBLIKUJE PIERWSZĄ KSIĄŻKĘ


BLANDOWSKI WRACA Z AUSTRALII DO GLIWIC

1860 Wilhelm von Blandowski był wybitnym fotografem. Zanim nim został, pracował jednak w kopalni Król w Chorzowie. Szybko odkrył, że to fotografia jest jego pasją. W 1849 r. wyjechał do Australii. Tam nie próżnował – na swoich fotografiach uwiecznił przyrodę Australii. I tym zasłynął w świecie, gdyż był pierwszą osobą, która tego dokonała. Do Gliwic wrócił w 1860 r. Przy ulicy Bankowej założył zakład fotograficzny. Blandowskiego.

Znajduje

się

tam

tablica

upamiętniająca


BLANDOWSKI WRACA Z AUSTRALII DO GLIWIC


JERZY BUZEK ZOSTAJE PRZEWODNICZĄCYM PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO

2009 Jerzy Buzek urodził się w 1940 r. Z Gliwicami złączyły go studia na Politechnice Śląskiej oraz praca w Instytucie Inżynierii Chemicznej Polskiej Akademii Nauk. We wrześniu 1980 r. wstąpił do NSZZ „Solidarność”. Był premierem Polski w latach 1997-2001. W okresie jego rządów nasz kraj przystąpił do NATO. Wprowadzono też cztery duże reformy (emerytalną, zdrowia, administracji i oświaty). 13 czerwca 2004 został wybrany na posła do Parlamentu Europejskiego, a 14 lipca 2009 – został jego przewodniczącym.


JERZY BUZEK ZOSTAJE PRZEWODNICZĄCYM PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO


OSCAR CARO NABYŁ DZIAŁKĘ, NA KTÓREJ STANĘŁA WILLA CARO

1882 Oscar Caro urodził się w 1852 r. Mieszkał we Wrocławiu, do Gliwic przybył około 1882 r. Po 1875 r. został właścicielem lub współwłaścicielem huty Hermina, Fabryki Drutu w Gliwicach oraz huty Julian w Bobrku. Oscar Caro był dyrektorem generalnym górnośląskiej spółki akcyjnej przemysłu żelaznego do 1905 roku. Po osiedleniu się w Gliwicach ożenił się. W 1882 r. nabył działkę, na której potem stanęła jego willa. W latach 1882-1885 powstał jednopiętrowy budynek, otoczony ogrodem. W 1934 r. właścicielem Willi Caro zostało miasto, stała się ona siedzibą muzeum.


OSCAR CARO NABYŁ DZIAŁKĘ, NA KTÓREJ STANĘŁA WILLA CARO


EUGEN GOLDSTEIN ROZPOCZYNA PRACĘ W BERLIŃSKIM OBSERWATORIUM ASTRONOMICZNYM

1878 Eugen Goldstein urodził się w Gliwicach w 1850 r. Studiował we Wrocławiu, a potem w Berlinie. Był znanym fizykiem. Odkrył promieniowanie katodowe oraz fakt, że niektóre substancje emitują światło pod wpływem tych promieni. W Berlińskim Obserwatorium Astronomicznym pracował od 1878 do 1890 roku. Zmarł w 1931 roku.


EUGEN GOLDSTEIN ROZPOCZYNA PRACĘ W BERLIŃSKIM OBSERWATORIUM ASTRONOMICZNYM


JOHANN FRIEDRICH HOLTZHAUSEN ZOSTAJE GŁÓWNYM KONSTRUKTOREM MASZYN PAROWYCH W HUCIE GLIWICKIEJ

1806 Johann Friedrich Holtzhausen urodził się w Ellrich. Pracował jako górnik w kopalni srebra, potem jako ślusarz. Osiedlił się na Górnym Śląsku, gdzie stał się najwybitniejszym konstruktorem maszyn parowych początków industrializacji. W 1806 r. otrzymał stanowisko głównego konstruktora maszyn parowych w Hucie Gliwickiej. Jednocześnie został inspektorem maszynowym i nadzorował budownictwo maszyn parowych na Śląsku.


JOHANN FRIEDRICH HOLTZHAUSEN ZOSTAŁ GŁÓWNYM KONSTRUKTOREM MASZYN PAROWYCH W HUCIE GLIWICKIEJ


WILHELM HEGENSCHEIDT PRZYBYWA NA ŚLĄSK

1852 Wilhelm Hegenscheidt pochodził z Westfalii. Na Śląsk przybył w 1852 r.

Zbudował

niewielki

warsztat

w

okolicach

Kanału

Kłodnickiego. Produkował drut, liny stalowe oraz gwoździe. Jego zakład bardzo się rozrósł, również dzięki umiejętnej reklamie. W 1865 r. kupił katowicką hutę Baildon. W 1887 razem z Oscarem Caro założył Obereisen - jeden z największych koncernów hutniczych na Górnym Śląsku. Był człowiekiem bardzo religijnym, uczciwym i rzetelnym. Filantrop – ufundował Szkołę Przemysłową (dziś V LO), szkołę przy ul. Jana Śliwki, stadiony, korty oraz łaźnie.


WILHELM HEGENSCHEIDT PRZYBYWA NA ŚLĄSK


TEODOR KALIDE UKOŃCZYŁ RZEŹBĘ MATKI BOŻEJ Z DZIECIĄTKIEM

1860 Theodor Erdmann Kalide urodził się w 1801 r. w Królewskiej Chucie (czyli w Chorzowie). Pierwszą pracę podjął w Gliwickiej Królewskiej Odlewni Żelaza. Jest autorem wielu wybitnych rzeźb, np. Chłopca z łabędziem, Bachantki na panterze, Lwa czuwającego, Lwa śpiącego.

Ostatnim jego projektem była ukończona w 1860 r.

marmurowa rzeźba Matki Bożej z Dzieciątkiem, przez wielu uważana za najlepszą w dorobku artysty. Kalide wrócił do Gliwic pod koniec życia. Zmarł w 1863 roku. Został pochowany na Cmentarzu Hutniczym.


TEODOR KALIDE UKOŃCZYŁ RZEŹBĘ MATKI BOŻEJ Z DZIECIĄTKIEM


DEBIUT LITERACKI JULIANA KORNHAUSERA

1967 Julian Kornhauser urodził się w 1946 r. w Gliwicach. Jest poetą, prozaikiem, krytykiem literackim, tłumaczem. Debiutował w 1967 r. Jest uznawany za jednego z najwybitniejszych przedstawicieli poetyckie Nowej Fali z lat 70. XX wieku. Profesor Uniwersytety Jagiellońskiego. Ojciec dwojga dzieci. Jego córka Agata jest żoną prezydenta Andrzeja Dudy.


DEBIUT LITERACKI JULIANA KORNHAUSERA


ZMARŁ JERZY LEWCZYŃSKI

2014 Jerzy Lewczyński urodził się w 1924 r. w Tomaszowie Lubelskim, zmarł w 2014 r. w Gliwicach. Absolwent Politechniki Śląskiej. Wybitny artysta fotografik, w latach 50. Tworzył „antyfotografie”, potem skoncentrował się na „archeologii fotografii”, starając się odkrywać to, co zapomniane w przeszłości fotograficznej. W latach 1988-1993 był wykładowcą Wyższego Studium Fotografii ZPAF w Warszawie. Autor Antologii fotografii polskiej 1839-1989.


ZMARŁ JERZY LEWCZYŃSKI


WŁODZIMIERZ LUBAŃSKI STRZELA GOLA PODCZAS MECZU Z ANGLIĄ

1974 Włodzimierz Lubański jest jednym z najwybitniejszych polskich piłkarzy. Pochodzi z Sośnicy, urodził się w 1947 r. Przez wiele lat był związany z Górnikiem Zabrze. Jako reprezentant Polski strzelił 48 goli. W eliminacjach do Mistrzostw Świata 1974 strzelił gola w meczu z Anglią. W reprezentacji po raz ostatni zagrał w 1980 r.


WŁODZIMIERZ LUBAŃSKI STRZELA GOLA PODCZAS MECZU Z ANGLIĄ


GUSTAW NEUMANN PRZENIÓSŁ SIĘ NA STAŁE DO GLIWIC

1826 Gustaw Neumann w 1826 r. zamieszkał w Gliwicach. W 1828 r. założył dziennik górnośląski "Der Oberschlesische Wanderer", który ukazywał się do 1945 r. Pierwsza siedziba jego założonej w 1826 r. drukarni znajdowała się w domu przy gliwickim Rynku. Jego potomek, Artur Neumann, zbudował przy ul. Rybnickiej na swoje potrzeby wspaniałą willę.


GUSTAW NEUMANN PRZENIÓSŁ SIĘ NA STAŁE DO GLIWIC


WOJCIECH PSZONIAK DEBIUTUJE NA EKRANIE

1965 Wojciech Pszoniak urodził się w 1942 r. we Lwowie. Jest aktorem teatralnym i filmowym. Dorastał w Gliwicach. W młodości grał na skrzypcach i klarnecie. Na ekranie zadebiutował w bułgarskim serialu w 1965 r. Zagrał w kilkudziesięciu filmach, a największy rozgłos przyniosły mu role u Andrzeja Wajdy.


WOJCIECH PSZONIAK DEBIUTUJE NA EKRANIE


UKAZUJE SIĘ NIEPOKÓJ TADEUSZA RÓŻEWICZA

1947 Tadeusz Różewicz urodził się w 1921 r. Zmarł w 2014 r. we Wrocławiu. Jeden

z najwybitniejszych

polskich

poetów

i

dramaturgów.

W Gliwicach mieszkał prawie dwadzieścia lat, tutaj urodzili się jego dwaj synowie. Autor wielu tomów poezji oraz dramatów, m.in. Kartoteki,

Białego

małżeństwa,

Pułapki.

Był

członkiem

Stowarzyszenia Pisarzy Polskich. W 2008 r. Różewicz otrzymał Europejską Nagrodę Literacką w Strasburgu.


UKAZUJE SIĘ NIEPOKÓJ TADEUSZA RÓŻEWICZA


POWSTAJE FUNDACJA IM. ZOFII RYDET

2011 Zofia Rydet (1911-1997) była wybitną artystką. Zajmowała się fotografią. Pierwsze jej prace powstały w latach 50. XX w. Jest autorką cyklów fotograficznych, np. Czas przemijania, Zapis socjologiczny. Była związana z Gliwickim Towarzystwem Fotograficznym. Przy pomocy fotografii chciała stworzyć obraz społeczeństwa. W tym celu przemierzała Polskę i fotografowała ludzi w ich domach. W 2011 roku powstała Fundacja im. Zofii Rydet. Opiekuje się ona dorobkiem artystki.


POWSTAJE FUNDACJA IM. ZOFII RYDET


UMIERA MARCIN STRZODA

1649 Marcin Strzoda był pierwszym polskim historykiem Śląska. Urodził się w 1587 r. w Gliwicach i tutaj pobierał pierwsze nauki. Wstąpił do Towarzystwa Jezusowego. Wykładał w kolegium jezuickim w Nysie, był też rektorem kolegium jezuickiego w Brnie. Zmarł nocą w sierpniu 1649 r.


UMIERA MARCIN STRZODA


ARTUR SCHILLER ZAKŁADA MUZEUM W GLIWICACH

1905 Artur Schiller był prawnikiem, sędzią Sądu Okręgowego w Gliwicach. Został

inicjatorem

i

organizatorem

Muzeum

w

Gliwicach

(Oberschlesisches Museum in Gleiwitz - Górnośląskie Muzeum w Gliwicach), które powstało w 1905 r. Było to pierwsze muzeum regionalne w okręgu przemysłowym na Górnym Śląsku.


ARTUR SCHILLER ZAKナ、DA MUZEUM W GLIWICACH


WINCENTY SZPALTOWSKI

ZOSTAJE PREZYDENTEM GLIWIC

1945 Wincenty Szpaltowski (wł Spaltenstein) był prezydentem Gliwic tylko przez kilka miesięcy – od marca do września 1945 r. Mimo to znacząco zapisał się na kartach historii miasta jako pierwszy prezydent po przejęciu Gliwic przez władze polskie. Objął tę funkcję na osobistą prośbę gen. Jerzego Ziętka.


WINCENTY SZPALTOWSKI

ZOSTAJE PREZYDENTEM GLIWIC


OSCAR TROPLOWITZ ROZPOCZYNA PRODUKCJĘ SWOJEGO SŁYNNEGO KREMU

1911 Oscar Troplowitz przeszedł do historii jako wynalazca kilku bardzo przydatnych rzeczy. Urodził się w 1863 r. w Gliwicach. W 1890 r przejął firmę Beiersdorf. W 1911 r. wprowadził na rynek krem Nivea, który trzy lata później był sprzedawany w 34 krajach. Opracował również recepturę pierwszej pasty do zębów oraz pierwszy w świecie plaster samoprzylepny.


OSCAR TROPLOWITZ ROZPOCZYNA PRODUKCJĘ SWOJEGO SŁYNNEGO KREMU


STANISŁAW SOYKA WYLANSOWAŁ PRZEBÓJ CUD NIEPAMIĘCI

1990 Stanisław Soyka rozpoczynał swoją muzyczną ścieżkę w Gliwicach. Tutaj śpiewał w kościelnym chórze i uczęszczał do Podstawowej Szkoły Muzycznej I stopnia. Jest jednym z głównych polskich wykonawców i kompozytorów muzyki jazzowej. Wydał kilkanaście płyt. W 1990 r. wylansował jeden ze swoich największych przebojów, Cud niepamięci.


STANISŁAW SOYKA WYLANSOWAŁ PRZEBÓJ CUD NIEPAMIĘCI


ADAM ZAGAJEWSKI OTRZYMUJE NAGRODĘ FUNDACJI IM. KOŚCIELSKICH

1975 Adam Zagajewski urodził się we Lwowie. Do Gliwic przybył w 1945 r. Uczęszczał do V Liceum Ogólnokształcącego. Jest wybitnym polskim poetą, prozaikiem i tłumaczem, przedstawicielem pokolenia Nowej Fali. W 1975 r. został laureatem Nagrody Fundacji im. Kościelskich.


ADAM ZAGAJEWSKI OTRZYMUJE NAGRODĘ FUNDACJI IM. KOŚCIELSKICH


ROZPOCZYNA SIĘ BUDOWA WOJEWÓDZKIEGO PARKU KULTURY I WYPOCZYNKU IM. JERZEGO ZIĘTKA

1951 Jerzy Ziętek urodził się w Gliwicach. Był polskim generałem i działaczem państwowym. Aktywnie uczestniczył w powstaniach śląskich, pracował w samorządzie województwa śląskiego, był posłem na sejm. Zainicjował budowę Wojewódzkiego Parku Kultury i Wypoczynku im. Jerzego Ziętka. Rozpoczęła się ona w 1951 r.


ROZPOCZYNA SIĘ BUDOWA WOJEWÓDZKIEGO PARKU KULTURY I WYPOCZYNKU IM. JERZEGO ZIĘTKA


GRA Z CZASEM Karty powstały jako część projekty GLIWICKIE OPOWIEŚCI, realizowanego w ramach Stypendium Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w 2015 r. Zasady gry opisano w scenariuszu GRA Z CZASEM (1).

Opracowano na podstawie: Cały tekst: http://katowice.gazeta.pl/katowice/1,75275,3714850.html#ixzz3ZBFjfMGd Plus um Plus Gliwickie gwiazdy Plus strona www muzeum

http://www.gliwiczanie.pl/Biografie/Holtzhausen/Holtzhausen.htm strona metamorfoz

http://www.gliwiczanie.pl/Biografie/Strzoda/Strzoda.htm http://www.muzeum.gliwice.pl/poczatki-muzeum-2/ http://www.muzeum.gliwice.pl/troplowitz/

Tło kart: https://pixabay.com/pl/papier-pergamin-ramki-noszone-plik-473630/ Licencja: CC0 Public Domain / FAQ Darmowy do użytku komercyjnego / Nie wymaga przypisania



Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.