6. Kiliko aldizkaria

Zbakia:

6

Kaixo lagunok!

Hemen gaude berriro.

Gure aldizkariaren seigarren alea argitaratu dugu, ahalegin handiz.

Zuen gustokoa izatea espero dugu.

Ondo pasa!

Editoriala.

2. Erakusketa. Tintin.

4. Inauteriak.

6. Elkarrizketa: Aitor Ortega.

8. Animaliak.

10. Kirolak.

12. Papiroflexia.

14. Ba al zenekien‌?.

15. Errezetak.

18. Entretenigarriak.

22. Esaera zaharra eta erantzunak 1

Kaixo neska-mutilak!!!!!: Hemen gaude liburutegiko umeak Tintinen erakusketari buruzko informazioa emateko .

Tintinen egilea Georges Remi izan zen eta HergĂŠ bezala ezagutzen zen, 1907an jaiota Bruselan. Betirdanidanik erakutsi zuen oso marrazkilari ona zela. Tintin pertsonaia abenturaz betetako bidaiaria sortu zuen. Joan zen lekuetanra ikusi zuen Tintin.

Liburutegian erakusketa bat egon zen eta 5 urtetik gorako umeak pasatu ziren; ordenagailuak informazioarekin, komikiak, horma-irudi bat... eta azkenean film txiki-txiki bat ikusi genuen ORAIN KOMIKI TAILER BAT DAGO!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

Egilea; Mercedes Etxegarai Urrutia

2

3

Kaixo lagunok!!!!!:

Zelan zaudete? Gu oso ondo eta espero dugu zuek ere ondo egotea.

Badakizue inauterietan zertaz mozorrotu ginen?

Batzuk txinatarrez, afrikarrez, egiptarrez, besteak indioez, mexikarrez, gautxoz eta azkenak perutarrez.

Gimnasioan izan zen euria egin zuelako baina, berdin-berdin, oso ondo atera zen guztia.

Espero dugu hurrengo urteko inauteriak ere oso ondo ospatzea eta noski, oso ondo pasatzea.

Egilea: Mercedes Etxegarai Urrutia

4

5

Kaixo: Gaur Aitor Ortegari elkarrizketa bat egingo diogu aita izan delako.

Aitor gure eskolako Heziketa Fisikako irakaslea da.

- Kaixo Aitor, zelan?

Ondo

Oso ondo

Bikain

- Zer sentitu zenuen zure umea lehenengo aldiz ikustean ?.

- Poz haundia sentitu nuen.

- Zer egin zenuen ?.

Zorabiatu

Musu bat eman

Besarkatu

- Gerra handia ematen dizu gauean ala oso lasaia da ?.

Lasaia

Zaratatsua

- Eta oso ondo lo egiten du gauean zehar.

- Maitagarria al da?

- Bai eta oso irribarretsua.

- Mesedez Aitor, esan egia, zu orain aita zara eta pixkatxo bat dastatu duzu, imaginatu ez zarela aita, gustatuko litzaizuke aita izatea? Zergatik?

- Bai. Esperientzia oso polita delako.

6

- Orain ez, baina hemendik bi urtetara, beste seme-alaba bat izango zenuke?

- Agian bai, baina ez daukat oraindik ziurtatuta.

- Handiagoa denean Plentziako eskolara etorriko da ala beste batera?

- Ez, ez !!. Beste batera joango da.

- Zer uste duzu dela gehien gustoko duena egitea?

- Jolastea bere txintxirriarekin, eta jatea.

- Noiz jaio zen?

- Urriaren 22an jaio zen.

- Zein adin dauka?

- Bost hilabete, besterik ez.

Egileak: Mercedes Etxegarai eta Xabier Velasco.

7

Erbia, bere lehengusu untxiarekin konparatzen bada, baditu hainbat xehetasun bereizgarri: belarrietan, hanketan ( erbiak atzekoak askoz luzeagoak ditu ) eta begietan (erbiak betilerik ez dauka ) .

Atzeko hanken luzerari zor dio bere bizkortasun ospetsua ( 80 km/ h). Sigi-saga egiten du korrika eta, noizik behin, 7 m-ko luzerakoak izan daitezkeen jauziak eginez. Erbiak ez du gordelekurik hondeatzen, untxiak egiten duen bezala, horren ordez txokoren bat aurkitzen du atseden hartzeko eta umaldietarako . Araldian emeak 1tetik 7ra kume egiten ditu. Erbikumeak begiak zabalik eta larrua ilez ongi jantzia dutela jaiotzen dira, eta lehen egunetik gai dira belarra jaten hasteko. Karraskari guztiei bezala, erbiari hortzak hazi eta hazi egiten zaizkio eta horregatik hortzak karraskatu egiten ditu eten gabe gastatzeko, bestela gehiegi haziko litzaizkioke eta ezin izango luke jan.

Informazio iturria; “Animaliak�, Ttarttalo argitaletxea.

Argazkiak: Wikipedia EGILEA: ANE MENTXAKA

8

Buru zabala du, mutur zorrotz samar batean amaitzen dena.

Aho handia dauka, hortz triangeluar handiak ditu, zapal eta ertz zerradunez horniturikoak, goi barailako hortzak handiagoak izaten dituzte.

Informazio iturria;

4-7 metroko izaten da, baina 13 metrokoak ere ikusi izan omen dira.

Argazkiak: Wikipedia eta google

Jatun handia da, arrainak, hegaztiak eta ugaztunak jaten ditu.

EGILEA:

Oso arriskutsua da.

Egilea: Julen Martinez

ANE MENTXAKA

Informazio iturria: http://es.wikipedia.org/wiki/ Carcharodon _ carcharias 9

Errugbia zabaldutako kirola da, baina batez ere lurralde anglosaxoniarretan: britaniar koloniak Pazifikoko uharteak eta batez ere europar lurraldeak nabarmenduz. Kontaktuzko jokoa da, non oso beharrezkoak diren trebetasuna, indar fisikoa eta taktika.

Euskal Herrian, batez ere, Iparraldean oso kirol ezagun eta jokatua da, zaletu eta jarraitzaile ugari dituelarik. Hegoaldean berriz, askoz ere modu apalagoan jokatzen da.

Errugbia nahiko joko zakarra badirudi ere arau askoz betetakoa da, batez ere jokoa segurua eta azkarra izan dadin. Talde lana ezinbestekoa da kirol honetan eta prestakuntza fisikoa eta baita psikologikoa oso beharrezkoak. Norbere segurtasunerako onartuta daude babes batzuk erabiltzea batez ere burua eta ahoa babesteko, baina batez ere joko hau ez da arriskutsua jokalari guztiek elkarrekiko duten errespetuagatik.

Honetan datza errugbiaren funtsa eta oinarria, besteekiko eta arauekiko errespetuan. Epailearen erabakiak ez dira ia sekula eztabaidatzen eta partidua bukatu bezain laster aurkariak lagun bihurtzen dira.

Hirugarren Zatia deiturikoa ere bada: Parte hartzaile guztiak etxeko taldearen elkartean batzen dira lagun giroan eta garagardo batzuk dituztela eskuan.

10

Errugbiaren Historia Euskal Herrian Euskal Herrian, Errugbi modernoa lehenengoz XIX. mendeean amaieran agertu zen Ipar Euskal Herrian. 1897. urte aldera, Baionako Lizeoko Errugbi Taldeko jokalari izan nahi zuen 20 urtetako gazte Landatar baten albiste badugu. Errugbiko jokalari hauek Baionako Harresien inguruan zuten errugbi zelaia, eta garai hartan, beste Baiona eta Biarritzeko errugbi taldeen aurka lehiatzen ziren. 1898. urtean, BiarritzSporting-Club et de l'«Amicale des anciens de Jules-Ferry » taldea sortu zen. 1902. urtean « Biarritz Stade » zelaian jokatzen zutelarik, 1913ko apirilaren 26an Biarritz-Sporting-Club taldearekin batu eta Biarritz Olympique behin-behineko izena hartu zuten.

Inolako zalantza edo ezbairik gabe, ohitura handiago dago Ipar Euskal Herrian kirol honetan Hegoaldean baino. Izan ere, Frantzia eta Europa mailan emaitza onak lortu ditu azken urteotan Biarritz Olympiqueko taldeak. Baionako Aviron ere aritzen da Frantziako lehen mailan.

Beste zenbait errugbi talde: U.S Nafarroa, Sport Atletique Mauléonais , Saint-Jean-de-Luz Olympique Rugby.

Beti ere maila apalagoan, Hego Euskal Herrian ere badaude zenbait errugbi talde esanguratsuak: Getxo R.T., Bera Bera Rugby Taldea, Ordizia Rugby Elkartea, Gernika Rugby Taldea, Torpedo gorria eta Gure Plentziako Kakarraldo, besteak beste.

Egileak: Joseba Gonzalez Informazioa eta argazkiak: WIKIPEDIA

11

Materiala

ยบKolorinetako

pape-

ra ยบArtaziak

Hasi egiten!: 1.-Tolestu laukia erditik eta zabaldu berriro.

2.-Tolestu bi puntak biak erdian elkartu arte.

3.-Beste bi puntak ere.

12

4.-Atzerantz

tolestu.

5.-Tolestu erditik bertikalki.

6.-Erdiraino tolestu

7.-Irudiari begiratuz tolestu bustana eta burua.

8.- Bukatzeko, tolestu gorputzaren atzeko zatia .

ETA HORRELA AMAITZEN DUGU ESKULANAREKIN.

ARGAZKILARIA:

Iraia Aced IDAZLEA: Iraia Aced

13

IPARRALDEKO AMERIKARRAK

Colonen garaitik, europarrek Amerikako biztanleei indiarrak deitu diete, batez ere iparraldekoei. Artiko aldean zein hegomendebaldeko basamortuetan bizi ziren eta beren bizikeran ezberditasun nabarmenak zeuden.

Iparraldean, cree tribuak, altzeak eta karibuak ehizatzen zituen.

Iparrekialdean ostera, beste tribu batzuk, huronek eta irokiarrek, nekazaritzari ekiten zioten.

Europarrak heldu aurretik, erre ka eta ibaia ertzetako lur emankorrak lantzen zituzten eta beste batzuk udan, bufaloak ehiztatzen zituzten. Europarrekin harremanetan hasi eta gero zaldiekin zaletu ziren eta ehizean laguntzeko erabili zituzten. Bufalo talde handia lautadetako indiarrentzat oso garrantzitsu bilakatu ziren. Honela beren haragia jateko, beren narrua janzteko eta etxeak egiteko eta beren adarrak eta hezurrak tresnak egiteko erabili ahal zituzten.

Egileak:

Camila Hernandez eta Ainhoa Elorza

INFORMAZIO ITURRIA Antzinako Gizakiak. ALTEA-DESCLÉÉ ARGAZKIA: new.taringa.net

14

OSAGAIAK: (6 lagunentzat)

•

kakao gailetak (Oreo motakoak): 30

•

gazta krema: 400gr

•

esnegain likidoa harrotzeko: 400gr

•

lorontzi itxurako ontzi 1

•

azukrea: 2 koilarakada

30 min +24 ordu

NOLA PRESTATU:

1.

Esnegain harrotu eta nahastu gaztaz.

2.

Zapaldu eta txikitu gailetak, baina hautsa bezala utzi gabe.

3.

Kapak egin. Gailetaz hasi eta bukatu, krema tartekatuz.

4.

Hozkailuan sartu 24 orduz.

Egilea: Nahia Gonzalez.

Informazio iturria:

Sukaldean, jolasean. HIRIA

15

OSAGAIAK: -2 dezilitro esnegain -2 dezilitro ur -300 gramo azukre -2 koilarakada esne-hauts -100 gramo kakao-hauts edo txokolate ontza

EGITEKO ERA:

LEHEN URRATZAK: Mikrouhinetan erabiltzeko moduko ontzi bat behar dugu , ezer baino lehen.

Badakigu metalezkoa ezin izango duela. Ontzi horretan nahastuko ditugu esnegaia ,ura , azukrea eta esne-hautsa. Kontu handiz berotu dugu, gainezka egin ez dezan eta ,batez ere, geu erre ez gaitezen.

Nahasketa beroa denean, txokolatea gehituko diogu eta hagaxka edo sardexka baten laguntzaz dena nahastuko nuke zopa krematsu baten itxura hartzen duen arte.

16

ZERBITZUA: Era askotan zerbitza dezakegu, baina hemen banako ontzi sakonetan zerbitzatzea proposatzen dizugu eta fruitu zatituak bertan jarrita: marrubiak, mugurdiak, masustak, mandarinak, bananak, kiwiak, mahatsak...

Hauxe da osasungarriena. Era honetan "aurkikuntzak" izango ditugu.

Alabaina, bestelakoak ere jar ditzakegu: bizkotxoa edo madalenak zatiak, ogia...

BESTELA ERE BAI

Ba al dakizu suitzarrek nola jaten dute "fondue" izenekoa?. Geuk ere antzerako zerbait egin dezakegu, baina gazta urtuaren lekuan txokolatearekin. Ontzia mahaiaren erdian jarriko dugu eta bertan sartuko sardexkaz harrapatzen ditugun fruitu eta gainerakoak. Lagunekin tarte on bat pazatzekon modua ere izan daiteke txokolatea horrela jatea. Hartu nahi duzun litxarkeria zure sardexkarekin, sartu txokolate zopatan eta ahora.

Egileak: NAHIA GONZALEZ ETA IRAIA ACED Informazio iturria eta argazkia: Txikichef. Hariadna.

17

Esaten dio emazteak senarrari: -Zentzugabe hori!.

Ez al zizun mendikuak erretzea galerazi?.

Telefonoz.

- Zerbitzu Sekretuen egoitza al da?.

-Barka, baina ezin dizut esan.

-Bai, baina autoistripuz hil dela jakin dut oraintxe.

-Aizu,999,99,99 al da?.

-Ez ba.666,66,66 da hau.

-Ene ba! . Denak hankaz gora markatu ditut!.

Jatexean.

-Zerbitzari!. Ekar ezazu beste zopa bat, honek euli bat dauka eta.

-Lasai, gizona, plateraren ertzean dagoen armiamak laster jango du eta.

Mozkorren arteko kontuak .

-Badakik zer ordu den?.

-Bai, bazekiat.

-A, eskerrik asko

Egilea: GERALD AREVALO MENDIETA

18

Osatu hitzak animaliei begiratuz.

Egilea: Nahaia Martinez 19

G A

U

T

X

O

Z

Z

R

M

E F

O

X

M

I

N

N

I

E

G R

L

I

I

A

F

G

M

X

I P T O

G L M D

N A T A

H P O T

H A Ă‘ E

B T R M

Z X F O

T E Q K

I K A N

A L

P

R

G

O

B

U

X

O

R S

L

R

A

U

R

E

P

S

W I

T

A

R

T

A

L

O

G

ARAUAK:

I K A R

Bilatu hurrengo koadroan eskolako aurreko eta aurtengo 10 mozorro.

Goitik behera, eskerretik eskuinera, eskuinetik eskerrera eta zeharkatuta aurkituko dituzu. Egilea: Nahia Gonzalez

LOTU ANIMALIAK EUREN KOLOREEKIN A

B

C

1

2

3

D

4

E

5

Egilea: XABIER MATUTE 20

2 7

3

5

3

6 8

5 2

9

4

ARAUAK

1 4

Zenbakiak ezin dira le-

8

rro, zutabe edo lauki bakoitzean errepikatu.

4

5

7

3

8 6

6 1 9

7 1

2

4

9

ยกEa falta diren zenbakiak topatzen dituzun!.

Zenbakiak 1etik 9ra daude kokatuta.

Egilea: Xabier Velasco.

Idatzi zenbakia segidari jarraituz.

52-55-58-61-64-67-70-73-76-79-

A-

B-

1.343-1.350-1.357-1.364-1.371-1.378-

C- 1.235-1.238-1.241-1.244-1.247-1.250-1.253-

Egilea: Nahaia Martinez 21

EZETZ LOTU…

SEGI, SEGI...

A—4, B—2, C—5, D—3, E—1

A—82, B—1.385, C—1.256

U O

T X

X M

O I

Z N

Z N

R I

M E

G I P T O A R W

L G L M D P L T

I N A T A R R A

I H P O T G A R

A H A Ñ E O U T

F B T R M B R A

G Z X F O U E L

M T E Q K X P O

X I K A N O S G

Egilea: Paul Liz

8 1 4 7

2 3

3 4

5

6 7

9

2 9

6

8 1

5

9 5

6

8 7

1

2 4

3

6 2

5

9 3

4

1 8

7

3 9

7

6 1

8

5 2

4

1 4

8

5 2

7

9 3

6

2 8

4

7 5

9

3 6

1

T

X

B E

R

R

I

X

H

A

I

K

A

R

D

I

U

M

E

A

S A G U A

U A R

5 6

1

4 8

3

7 9

2

R

7 3

9

1 6

2

4 5

8

A

K

Zoriontsu izateko ez dago aberatsa izan beharrik.

G A E F R I K A R L S I

HITZ EZKUTUAK

SUDOKU

HIZKI-ZOPA

22