Zbakia:
7
Kaixo lagunok! Hemen gaude berriro. Gure aldizkariaren zazpigarren alea argitaratu dugu, ahalegin handiz. Aldizkaria zuen gustokoa izatea espero dugu. Irakurtzeko eta dastatzeko aukera ederra izango duzu oporaldian. Ondo pasa!
1. Editoriala. 2. Liburu astea. 8. Elarrizketak 11. Ba al zenekien‌?. Landareak 12. Ba al zenekien‌?. Mineralak 14. Gure ipuina 16. Acex erakusketa 19. Musika 20. Eskulana 22. Errezeta. 23. Gure iritzia 24. Horoskopoa 26. Entretenigarriak. 28. Entretenigarrien erantzunak eta txiste bat.. 1
Kaixo!! Liburu Eguna ospatzeko, aste osoan zehar ekintzak izan ditugu. Idazle bi eta bi ipuin kontalari etorri dira gurekin egotera eta horregatik galderak egin ahal zenizkieten. Begira, zer izan genuen aste osoan zehar! Oso ondo igaro genuen! Egilea: Ane Mentzaka
19an, Benja ipuin kontalaria
2
20an, Lur ipuin kontalaria
3
21ean, ikasleen eguna Liburu museo batean oinarrituz ipuina kontatzu zieten
Antzerkitxoak 2 urtekoentzat
Eta besteentzat ere. 4
Txikientzako ipuinen kontaketa eta patioan!
5
22an, Xabier Mendiguren idazlea
6
23an, Fernando Morillo idazlea
Liburu museoak eta Liburu ibiltaria
7
LUR ipuin kontalaria.
Lur ipuin kontalariari elkarrizketa egin diogu.
- Kaixo, zelan?. Lur - Oso ondo. - Noiz hasi zinen ipuin kontalaria izaten?. L. - Orain dela 2 edo 3 urte . - Gustuko duzu?Zergatik? L. - Bai. Antzerki lana ikasi dudalako. - Gutxi gora behera nola duzu gustuko ipuinak kontatzea?. L. - Mugitzen, zutik. - Zein ipuin da zure gogokoena?. Zergatik?. L. - Hots... Eder izenekoa, oso polita delako. - Zer aldatuko zenuke ipuin batetik?. L. - Umeei gustatzen ez zaiena . Egileak: Iraia Aced eta Mercedes Etxegarai
8
BENJA ipuin kontalaria
Benja ipuin kontalariari elkarrizketa egin diogu.
- Kaixo, zelan?. Benja - Oso ondo. - Noiz hasi zinen ipuin kontalaria izaten?. B. - Orain dela 20 urte. - Gustuko duzu?.Zergatik?. B. - Bai. Gustura nagoelako jendea ikusten. - Gutxi gora behera nola duzu gustuko ipuinak kontatzea? B. - Leku lasai batean eta ipuinak entzun nahi dituen
jendearekin. - Zein ipuin da zure gogokoena?. Zergatik? B. - Barregarriak diren guztiak. Horrexegatik. - Zer aldatuko zenuke ipuin batetik? B.- Ez nuke ezer aldatuko. Egileak: Iraia Aced eta Mercedes Etxegarai
9
FERNANDO MORILLO idazlea
Kaixo , Fernando Morillori elkarrizketa egin diogu.
- Kaixo, zelan zaude?. F. - Oso ondo. - Zer sentitzen duzu liburu bat idaztean?. F. - Abentura. - Andoitz eta Lurralde Ezkutuak liburua idaztean?. F. - Nire txikitako istorioak dira. - Nolakoak dira gustuko dituzun liburuak, idaztean zein irakurtzean?. F. - Misteriozkoak, amodiozkoak eta umorezkoak. - Orain libururen bat idazten ari zara?. F. - Bai, 34 liburu aldi berean. - Idaztean beste ideiaren batzuk suertaratzen bazaizkizu, liburuan egokituko zenituzke?. F. - Ahal bada bai. - Badaukazu beste zaletasunaren bat? F. - Bai, mendia asko gustuko det. Egileak: Iraia Aced eta Mercedes Etxegarai
10
GERANIOA:
Geranioa landare txikia da, iletsua eta adar askotakoa. Geranioaren familia Geraniazeas da. Altuera: 20-40 cm Geranioaren loreak: gorriak, bioleta, larrosak, zuriak...izan daitezke. Loraldia: martxotik urriraino ateratzen dira. Bere fruitua eskizokarpoa da. Sinonimoak: zaingorri, baso-geranio.
rinconcitocanario.com
Egilea: Ainhoa Elorza
OSTERTZURIA Hosto iraunkorra duen landarea da. Hazten da bide ertzetan eta errepideen ondoan, leku lehorretan eta kultibatu gabeko lurretan. Landarearen altuera: 50-150 cm. Loraldia: ekaina-iraila. Fruitua: akenio txikia. 2-3 cm Bitxikeriak: aintzinean txikoriaren uraz animaliak igurtzen ziren euliek molesta ez zekizkien. Sinonimoak: txikoria eta xikore.
gonzaloantinwo.files.wordpress.com
Egilea: Camila Hernandez
11
Kaixo, lagunok: Mineralei buruzko informazio pixkatxo bat hemango dizuegu. 6 izango dira eta hauxek beraien izenak; Ă“palo, Amatista, Malakita, Halita, Pirita eta Fluorita. HALITA
AMATISTA
Kolorea: argia edo zuria, baina baita urdina, purpura, arrosa, horia eta grisa ere.
Kolorea: purpura
Formula: NaCl
Nongoa: Brasilekoa
Nongoa: Hallstadt, Austria, Sicilia eta Italiakoa.
Disolbagarritasuna: uretan
Formula: SiO2
Disolbagarritasuna: uretan.
PIRITA Kolorea: urre koloreko hitsa Formula: FeS2 Nongoa: Peru edo Bartzelonakoa Disolbagarritasuna: disolbaezina uretan
12
OPALO
Koloreak: zuria, beltza, gorria, naranja…espektroaren ia kolore guztikoak. Gardena eta gutxitan kolore bakarrekoa.
FLUORITA
Kolorea: berdea eta urdina Formula: CaF2
Formula: SiO2·n H2O Nongoa: Mexikokoa Disolbagarritasuna: gazur beroan, baseetan, metanolean, azido humikoan eta azido hidrofurikoan
Nongoa: Nafarroa Disolbagarritasuna: disolbaezina uretan
MALAKITA Kolorea: berdea Formula: Cu2CO3(OH)2 Nongoa: Kongokoa Disolbagarritasuna: ez da disolbatzen Egileak: Mercedes Etxegarai, Iraia Aced eta Nahia Martinez Informazioa eta irudiak: Wikipedia
13
Así lo hicimos…
¿te atreves…?
Gloria nos dio tres imágenes raras al azar, que en nuestro caso fueron; un chico planchando la ropa puesta, un rayo morado cayendo en una ciudad y un cementerio. Teníamos únicamente quince minutos para inventarnos un cuento. Nosotros las juntamos haciendo una historia: DAVID Y EL RAYO. Aquí tenéis nuestro maravilloso cuento inspirado en estas imágenes. ¿Os atrevéis a inventaros otro cuento diferente a partir de estas fotografías?. Recordad que solo tenéis quince minutos para ello.
¡ Ánimo !
Argazkilaria: Erik Johansson
www.imagenes11.com
Argazkilaria: Gabriel Fernandez 14
Había una vez un adolescente llamado David. A sus 17 años de edad fueron a vivir a Londres porque ahí estaba el mejor manicomio del mundo. Le metieron al manicomio por que se planchaba la ropa puesta. Allí, el doctor Julien trataba de quitarle las ganas de planchar con la ropa puesta. Al cabo de tres años, el progreso fue muy notable y decidieron dejarle en libertad. Al llegar a casa, le dieron una sorprendente bienvenida; le llevaron al mejor restaurante de marisco de Londres. Al acabar de cenar, fueron a tomar un helado. De repente, el cielo se empezó a cubrir de nubes verdes. David, sorprendido, fue a sacarle una foto. De pronto, un rayo rosa le alcanzó. Rápidamente le llevaron al hospital y en tres minutos murió. El siguiente día fue su funeral y le llevaron su plancha con la que se planchaba la ropa puesta. Esa fue la inesperada y trágica muerte de David. Asmatzaileak: Paul Liz, Julen Martinez eta Nahia Martinez 15
Maiatzean, ACEX erakusketara joan ginen metroz. Han tailer batzuetan parte hartu genuen. Plastika tailerretan; aspitozko eskulturak, eta biserak egin genituen. Geroxeago, astronomia tailerrean, bola magikoa ( L urra globoa ) eta kohete bat igotzeko zer egin ahal den aztertzeko aukera izan genuen. Bukatzeko, Enrike Morente marrazkilariarekin egon ginen. Oso ondo igaro genuen!!
Egilea: Xabier Matute 16
17
Kaixo lagunok!!!. Maiatzaren 20an, ostegunean, ACEX erakusketara joan ginen liburutegiko umeak eta Enrique Morente marrazkilaria egon zen gurekin, marrazkiak egiten. Eta, zelan egin zituen? Lehenengo, begirale bat aukeratu eta ume horrek ipuintxo bat irakurtzen zuen. Enriquek, bitartean, marrazki izugarri bat egiten hasi zen. Geroxeago, umeak irakurtzen bukatu zuenean, hark eta marrazkilariak, ikusleekin batera, marrazkia apaintzen zuten. Eta horri esker, orain, marrazki polit hau daukagu eskolan, oparitu zigun eta. Egilea: Mercedes Etxegarai 18
Hemen duzue Alaitz eta Maiderren Amets Bat kanta. Espero dut zuen gustukoa izatea. AMETS BAT Amets bat izan nuen eztizko amets bat zure besoetan babesturik maitasuna eskainiz. Iluntasunarekin ikasi nuen amets egiten argitasunarekin zu maitatzen milaka hitz goxoren artean. Baina fabriketako keak zapuzten zuen bitartean lurrak, urak irentsi zituen. Behinola egin nuen amets betirako lokartuz zure ametsa izan nahi bainuen
Abesti hau entzuteko nahian... sartu googlen; ahobetekanta.arteola.com -en.
iluntasuneko lur-ur hezean. Egilea: Mercedes Etxegarai 19
Materiala: - mozten ez duen lata bat - opari papera - artaziak - erregela - arkatza - kola - mahaia ez zikintzeko papera - hari zati bat Hasi egiten!:
1.- Lehenengo, neurtu erregelaz potearen altuera . .- Altuera neurtuta izango duzunean, neurtu opari paperean neurri berbera . 2
Hartu haria eta neurtu lataren buelta .
20
3.- Gero, opari paperean ipini neurria arkatzaz.
5.- Dena egin duzunean hartu artaziak eta moztu markatu duzuna. 6.-Hartu birziklatzeko paper batzuk mahaia ez zikintzeko .
7.- Ipini kola opari paperean eta itsatsi latan.
8.- Ziurtatu azkenengo puntak oso ondo itsatsi dituzula. Beharrezkoa badam kolatu gehiago.
ETA HOR DUZU!!!!!!
IDAZLEA: Nahia Martinez ARGAZKILARIA: Maria Garay 21
Osagaiak: irina: 1 kg garagardo legamia: 30 g gatz fina: 1 koilarakada ura: 50 dl oliba olioa: 2 edo 3 koilarakada, (aukeragarri). tomatea: 100 dl (likidoa) mozzarela: 300 gr pizza apaintzeko nahi duzun osagai
Nola egin ?: Masa Disolbatu legamia ur epel pixka batean eta utzi erreakzionatzen 15 minutu gutxi gorabehera, apar bat atera arte urazalean. Ipini ezazu irina gainazal batean, menditxo baten forma ematen eta hasi oretzen, gatza eta legamia gehituz. Nahi baduzu olio pixka bat bota (aukeragarri). Landu masa hau homogeneo izan dadin eta burbuilak atera arte. Momentu horretan, ipini zapi garbi batean eta utzi fermentatzen bi ordu erabili aurretik. Zabaldu masa betiko forma borobila emanez eta, horren gainean, tomatea (likidoa) eta mozzarella. Apaintzeko Zatitu zure gustuko osagaiak eta sakabanatu gainetik: kipula, beste gaztak, okela, tomate naturala... Bukatzeko Egilea: Xabier Velasco.
Informazio iturria:En la cocina con la Pizza. Ivas– Vaciamadrid Argazkia: Mozilla Firefox irudiak.
22
ANDOITZ ETA LURRALDE EZKUTUAK
Fernando Morilloren Andoitz eta Lurralde Ezkutuak liburua fikziozko da. Protagonista, Andoitz umea, aitarekin bizi da, ama non dagoen ez dakite eta. Egun batean, ispilu batekin lurralde ezkutu batera joaten dira Andoitz eta bere arreba, han gauza arraro batzuekin aurkituko dira eta baita bere amarekin ere. Baina, bere ama harrapatuta dago. Hortik aterako al dira???? Jakin nahi baduzu, liburu polit hau irakurri beharko duzu. EGILEA: Julen Martinez
MIS TXATARRA
Laugarren mailakoek Miss txatarra liburua irakurri dugu. Idazlea Xabier Mendiguren da. Protagonistak Katixa du izena. Katixa txatartegi batean bizi da aitarekin bakarrik, ama hil da eta. Niri liburua asko gustatu zait, gauza oso desberdinak gertatzen baitira; txatartegia jolasteko leku ona da eta, adibidez, ezkutaketan jolasteko... Informazio gehiago nahi baduzu irakurri liburua, eta ikusiko duzu zer polita den. EGILEA: Nahia Martinez
23
Aries: 21-3/20-4
Taurus:21Taurus:21-4/204/20-5
Amodioa: Beltzez jantzita doto-
Amodioa: Liburuak irakurtzea
re egongo zara.
ona da.
XoXak: Zertan gastatu duzu paga osoa?.
XoXak: Gustuko duzun mutilari eskatu.
Ikasketak: Ziur aurten dena ongi doakizula! Ikasketak: Gelan zaudenean pilak jarri. Osasuna: Kirol gehiago egin beharko duzu.
Gemini21Gemini21-5/205/20-6 Amodioa: Batzuetan graziosa eta beste batzuetan serio. XoXak: Ez zabaldu besteen opariak. Ikasketak: Batzuetan ikasi behar da. Osasuna: Zenbat kirol egiten duzu?.
Osasuna: Ohera goiz joatea oso ona da.
Cancer 2121-6/206/20-7 Amodioa: Nola du izena eta noizkoa?. XoXak: Trukean hasi beharrean lanean hasi dirua lortzeko. Ikasketak: Non utzi duzu eskolako materiala?. Antolatu guztia atera aurretik. Osasuna: Aurten eskiatzera joango zara?
Leo 2020-7/237/23-8
Virgo 2424-8/238/23-9
Amodioa: Non dabil zure
Amodioa: Batekin ez al duzu
lagun hori ?.
nahikoa!.
XoXak: Dena xahutu ahal duzu?.
XoXak: Lasai orain ikastea tokatzen da.
Ikasketak: Oporrak bukatu ziren aspaldi,
Ikasketak: Irakasleari galdetu ?
hasi lanean!.
Osasuna: Ba al dakizu Coca-Colak haragia
Osasuna: Luzatu ongi gihar horiek, lesio-
deuseztatzen duela?
natuko zara bestela.
24
Libra 2424-9/239/23-10
Scorpius 2424-10/2310/23-11
Amodioa: Bat aukeratzea komeni zaizu.
Amodioa: Ez zaitez lotsatu-
XoXak: Zorteko zara dirua nonahi.
XoXak:Eskolan ongi arituz gero,agian ...
Ikasketak: 8x7 .... ( ea, berandu egin
Ikasketak: Maila bat gorago zaude,
baino lehen ) .
animo!.
Osasuna: Lehortu ile hori!.
Osasuna: Amari kasu egin bazenio!
Sagitarius 2424-11/2311/23-12
Capricornius 2424-12/2012/20-1
Amodioa: Ez al duzu oraindik
Amodioa: Lorez lore ibltze
ikaskide berri horrekin hitz gin?.
hori, noiz arte?.
XoXak: Noiz puskatu behar duzu itsulapi-
XoXak: Urtebetzeko opariekin ez al duzu
koa?.
nahikoa?.
Ikasketak: Ederki zabiltza animo!.
Ikasketak: Egin dituzu lanak?.
Osasuna: Luzaketak, noizko?.
Osasuna: Oringo honetan patxadaz hartzea komeni zaizu.
Aquarius 2121-1/181/18-2
Piscis 1919-2/202/20-3
Amodioa: Merezi al du zure la-
Amodioa: Ahaztu pasata-
guntasuna?.
koa!
XoXak: Lasai,etorriko dira garai hobeak.
XoXak: Diruak ez dizu nahi duzun guztia
IKasketak:.Non utzi duzu oraingoan liburua?
ekarriko.
Osasuna:Ohitura onak mantendu eta txarrak
Ikasketak: Udarako ez utzi etxeko lanik.
kendu! .
Osasuna: Zein kirol egingo duzu aurten?.
Irudiak: Iraia Aced
Egilea: Iraia Aced 25
Ea asmatzen dituzuen margolan hauen izenak; 1..- Tximino emea gaztelaniaz, zapala da. 2.2.- Bizkaiko herria da eta zuhaitz berezi bat dauka. Asmatzailea: Paul Liz
3.- Zergatik
4.- Zer ematen du
5.- Zein da ge-
eramaten du
behiak argal-argal
zurra esaten
zakurrak hezu-
dagoenean?.
duen asteko egu-
rra ahoan?.
6.- Zer egiten da Austra-
na?.
7.- Nola irteten da elefan-
liako herrietan eguzkia
tea uretatik, ez badu zeri
sartzean?.
heldu?.
Egilea : Joseba Gonzalez Informazio iturria: Txisteak, Igarkizunak, Jolas kantak– Susaeta.
26
1 Alemania.
A
B 2 Kuba. 3 Japonia 4 Ukrania. C
5 Brasil.
D
6 Hego-Korea. 7 Jamaika. 8 Suitza. 9 Estonia
F
E
G
H I
Egilea: Paul Liz 27
IGARKIZUNAK
LOTU A-1
1.- Monalisa
B-5
2. – Gernika.
C-7
3..- Poltzikorik ez duelako
D-8
4. – Pena
E-6
5.- Asteazkena, ez baita astea hor amaitzen.
F-9
6. – Ilundu.
G-3
7. – Blai eginda, beti.
H-2 I-4
Bost urteko mutikotxoa asper-asper eginda zegoen amak etengabe behartzen zuelako eskuak eta aurpegia garbitzera. Egun batean, lagun batekin topo egin eta esan zion honek: - Ene, Ikaragarri hazi zara,Jontxu. - Jakina.- erantzun zion mutikoak. - Etengabe ureztatzen nau amak. Joseba Gonzalez 28