Transparant 53 by Ellen Theite

leegte BELGIË-BELGIQUE P.B.-P.P. GENT X 3/5029 Driemaandelijks tijdschrift van Graffiti vzw april – mei – juni 2013 • twaalfde jaargang • nr. 53 v.u. Peter Bosschaert • Dampoortstraat 84 – 9000 Gent Afgiftekantoor 9000 Gent X • P2A6209

voorwoord

Kerken, fabrieken, ziekenhuizen, bioscopen… komen steeds vaker leeg te staan. Een (neven)effect van onze vooruitgang. Duizenden gebouwen wachten wezenloos op een herbestemming of in het slechtste geval: de sloophamer. En intussen bladdert de verf van de muren, vreet roest aan het ijzerwerk en raggen de spinnen koortsachtig een ondoordringbaar web. Vuiligheid, verval, verloedering, vandalisme… De algemene associaties met leegstand zijn niet van die aard dat je ze positief kan benoemen. Edoch, het vergt bijzonder weinig moeite om de algehele “bah” om te buigen tot een enthousiaste “fantastisch!”. Neem nu de nieuwste hype: de pop-up store. Een tijdelijke winkel in een leegstaand handelspand. Het concept is eenvoudig als geniaal! De eigenaar ontglipt aan de leegstandsbelasting en – belangrijker – de jonge ondernemer vindt een betaalbaar onderkomen voor zijn creatief concept. “Hoera!” Bovendien sturen die winkels een gunstige vibe uit over de buurt! Dat effect hebben ook de interventies in urban cracks. Urban cracks zijn plekken waar een toekomstplan voor is uitgeschreven, maar tot dat die plannen zich voltrekken, nutteloos zijn. Van die tijdelijke leegte maken jongeren, kunstenaars en sociale werkers gebruik om er artistieke en sociale praktijken in op te zetten. Verlaten fabrieken en braakliggende terreinen worden zo een tijdelijke vrijhaven voor creativiteit: expo’s, theater, buurtprojecten… “Wow!” Maar het kan ook kleinschaliger. In grootsteden vind je her en der kleine kraakpanden die met de buurt in interactie treden. Zo organiseren ze volkskeukens en nodigen de buurt uit voor een goedkoop en gezellig samenzijn om de sociale cohesie te versterken. “Heerlijk!” Eén ding hebben al die projecten gemeen: “Leegte leeft”! Je leest het… Alternatieven genoeg om die grijze wolk van negativiteit die leegte overschaduwt weg te drijven! Ellen Theite

colofon Redactie Bieke Bruneel, Martijn Nelen, Kimberly Verhaest, Jolien Vandersmissen, Ellen Theite, Birgit Segal, Els De Latter, Peter Bosschaert, Dieter Allegaert Illustratie Martijn Nelen Fotografie Robbie Vanlancker, Ellen Theite, Sander Belmans Eindredactie Ellen Theite Vormgeving Sander Belmans Druk Druk in de Weer Verantwoordelijk uitgever Peter Bosschaert

inhoud Chase, music from scratch

Cartoon

7 8

Over radiostiltes en andere leegtes

Doel heiligt de middelen

Cultureel feestgedruis in een dorp met een doodsvonnis

What’s up doc?

Jolly Ellegeest

Urban exploration

Wat als?

Expo # 4: Kinderachtig

Barbara Commeyne

Mag ik even storen?

Vol van leegte

Onnoemelijk interessante graffitiboeken

“Voor een meisje schilder je wel goed!”

Leegstand: charmant of gewoon vuil?

Surrealistisch schrijfsel over hypothetische vragen

Emotio-Nelen

inhoud

In beeld

Graffiti-jam 400 ml

In beeld

Van administratie tot sushi: maak kennis met ‘Babs’!

Een lege geldbeugel? Of vinden we meer in je broekzak?

Allez Changez

Krijtgraffiti

“Ik pink een euforische traan weg! Echt, een aanrader!”

Nieuwe workshop!

Ik sta zeer positief tegenover ‘vol-au-vent’, maar voor het overige verkies ik leegte.

els de latter

chase

Gent heeft één berg. Nu ja, een berg… zo voelt het aan als je er in tegenwind over fietst. Hijgend vind ik verscholen tussen de studentenhomes het REC Radiocentrum. Daar springt Sven De Coninck, coördinator én oprichter van het REC, gezwind van achter z’n bureau om me te woord te staan. Het REC ligt namelijk aan de basis van Chase, een gloednieuw urbanmusicplatform. Of ze daar bepaalde leegtes mee vullen en hoe dat dan precies in z’n werk gaat… In die materie wil ik m’n nieuwsgierige neus wel es steken.

Sven, eerst even voor de duidelijkheid: wat is het REC en wat is Chase? Het REC Radiocentrum is er voor iedereen die actief is of wil zijn met radio in Vlaanderen. Wij bieden educatie aan, geven jongeren studiokansen en willen een inspiratiebron zijn. Chase is een urbanmusicplatform voor Vlaamse jongeren in de grootsteden. Een platform, dat wil zeggen dat we veel meer zijn dan radio. Er is uiteraard een radio-aanbod dat je online kan beluisteren en beperkt via Hit FM en Antwerp FM. Daarnaast zijn we ook aanwezig op YouTube, MixCloud, kan je ons mobiel beluisteren en willen we ook andere content aanbieden dan radio. Zo organiseerden we op 19 mei onze tweede Chaseparty in de Nijdrop (Opwijk), denken we na over livestreaming van events in de toekomst… We willen eigenlijk zo crossmediaal mogelijk werken.

Boeiend! Maar was of is er wel een behoefte aan zo’n platform? Ervoeren jullie ergens een leegte? Wel, het REC was al enkele jaren bezig rond het thema diversiteit en radio. Uit een aantal workshoptrajecten met urbans en uit een onderzoek in kader van Future Legends (een project van het REC rond urban cultures: www.futurelegends.be, nvdr.) bleek dat deze jongeren geen zin hebben om radio te maken. Niet omdat ze er niet in geïnteresseerd zijn, maar omdat er geen radioproduct voor hen is.

Euhm… urbans? Dit zijn jongeren uit grootsteden. Een grote groep heeft een allochtone achtergrond, maar daarop willen we ons niet focussen. We willen een soort radioproduct maken dat álle stedelijke jongeren aanspreekt. We dachten samen met die jongeren, experten en bureaus na: hoe moeten we zoiets in elkaar steken, hoe geven we dit vorm? Hieruit bleek o.a. dat deze jongeren niet echt op zoek zijn naar een niet resultaatgericht workshopalternatief, maar naar een echt professioneel product dat ook zo in de markt wordt gezet. En zo startten we in oktober 2012 met Chase.

Waarom richt Chase zich juist op urban music? En alweer… urban? Urban music omschrijven wij als alles met breaks of dus break beats in. Dit gaat van hip hop tot dubstep, drum-‘n-bass, r&b, trapp… Het is een heel natuurlijk aanvoelende cluster van genres die aanslaan bij stedelijke jongeren. Er ontstaan steeds weer nieuwe vormen die passen

5 chase |

music from scratch

Er is dus nood aan meer professionaliteit, maar blijkbaar is Chase ook op zoek naar heroes, zag ik op jullie website… Juist! Heroes is een nieuw programma dat begin juni start. We gaan op zoek naar urban heroes: mensen uit de leefwereld van jongeren die passen onder de noemer held. Een sportman, artiest, of gewoon iemand die mensen inspireert. Op voorhand vragen we die hero om een stelling te lanceren zodat er online een discussie kan ontstaan. Daarna halen we die naar de studio om verder in debat te gaan met die hero. Het is niet de bedoeling om dan enkel te praten over wat die doet, maar wel om een aantal maatschappelijke thema’s op een toegankelijke manier aan te raken. Mensen kunnen zelf via de website heroes voorstellen. Doen!

Tot mijn grote verbazing vult Chase dus niet enkel radiostiltes, maar vullen ze ook nog allerlei andere leegtes op: zoals de nood aan professionele ondersteuning, een platform voor jongeren, maatschappelijk debat op een laagdrempelig niveau én een mediaproduct creëren dat er nog niet is. Pfieuw.

Sven, wil jij nog een hiaat in dit interview opvullen? Wel, Chase, bevindt zich nu nog in de groeifase. We kunnen nog allerlei richtingen uit, zitten nog niet vast aan bepaalde programma’s… Laat mensen met ideeën en goesting dus maar afkomen!

www.radiocentrum.be www.chase.be of check facebook.

6 chase

bij hun levensstijl. Onze baseline Music From Scratch refereert enerzijds naar het scratchen dat we kennen uit de hip hop, maar het verwijst anderzijds ook naar bottum-up werken. Er is veel jong talent, maar op vlak van urban music is er bijna geen begeleiding. Voor de rock- en popsector heb je bijvoorbeeld Poppunt. Voor urban music is dat erg flets en is er een duidelijke nood aan professioneel management, omkadering… zodat er een soort Vlaamse scene ontstaat. Er zijn heel wat organisaties die laagdrempelige workshops aanbieden om jongeren te laten proeven van rap, dj’en... En dat is goed. Maar Chase wil die stap verder gaan. We willen dat professionele media meer aandacht besteden aan urban music, dat de muzieksector er echt business wil uithalen, dat clubs die artiesten als volwaardige artiesten boeken… Er is daar wel iets aan ’t gebeuren. Dat merk je. Coely, die trouwens de stem is van de Chase-jingle, heeft bijvoorbeeld zo’n gewiekste zakenman achter zich die zorgt dat dingen voor haar geregeld worden en zich toegewijd met de zakelijke kant bezig houdt. Dát is belangrijk en hier is meer nood aan.

7 cartoon

Tekst: Kimberly Verhaest Foto’s: Robbie Vanlancker

8 doel heiligt de middelen

Doel heiligt de m

Wie ‘Doel’ hoort denkt misschie ook het ‘Doel’ als het bijna onte Twee maand geleden keurde de echt, het uitvoeringsplan voor d van Antwerpen goed. Het plan polderdorp: Doel moet verdwijne dit jaar bestaat Doel 400 jaar e ‘400jaarDoel’ niet zomaar voorb gaf de werkgroep het startschot waren er maar al te graag bij.

en aan voetbal, maar er is eigende dorp in het Waasland. e Vlaamse regering, nu voor de uitbreiding van de haven bezegelt de toekomst van het en. Voorgoed. Uitgerekend en dat laat de werkgroep bij gaan. Op zaterdag 25 mei t voor een feestelijk jaar en wij

doel heiligt de middelen

middelen

Cultureel feestgedruis in een dorp met een doodsvonnis

10 doel heiligt de middelen

Eind mei en – ongelooflijk maar waar – een streepje zon! De auto in richting Doel. Even schrikken wanneer we net voor Doel een slagboom met identiteitscontrole. De slagboom blijkt echter afgebroken te zijn. Ze werden ooit geplaatst om vandalisme tegen te gaan, maar lang zijn ze niet in gebruik geweest. Een vijftigtal mensen verzamelt zich aan het ontmoetingscentrum. In de verte horen we muzikanten. Het olijke ensemble komt al snel onze richting uit. Ze zijn voorzien van viool, gitaar, accordeon en contrabas en doen me denken aan het orkest uit de film Titanic. Dat ensemble bleef met de moed der wanhoop spelen tot de oceaan het onzinkbare schip verzwolg. De tragiek is ook hier toepasselijk. Als je rondkijkt zie je niets dan verlaten huizen, al dan niet overwoekerd door gras en planten. Menig graffiti-artiest

heeft zich hier op en in de leegstaande gebouwen uitgeleefd. Het geeft Doel een desolaat gevoel, een soort ghosttown zeg maar.

Dichten over Doel Het orkest loodst ons doorheen Doel en houdt halt bij enkele opmerkelijke initiatieven. De eerste stopplaats is de heropening van de gedichtenweide. Die weide bestond eerder al maar werd vernield door vandalen. Een kennelijk aangeslagen Oanes, één van de dichters die er werken tentoonstelt, draagt een aantal gedichten voor. Zijn beklijvende gedichten illustreren de teloorgang van Doel. Hij vertelt ons onder andere over de vondst van ‘de kogge van Doel’ in 2000. Het schip uit de 14de eeuw werd blootgelegd tijdens graafwerken van het Deurganckdok en staat sindsdien

op de werelderfgoedlijst. “Waarom hecht men zoveel waarde aan deze kogge en niet aan een dorp met zijn omringende polders?”, vraagt Oanes zich af. Ook wij blijven niet onbewogen.

Komkommer en kwel We zetten de wandeling verder richting de Engelse Steenweg waar een groep mensen gewapend met labojassen ons opwacht . ‘Kan Kunst Komkommeren’ staat op hun jassen te lezen. Deze mensen ijveren voor het behoud van een blok huizen waarin ze in de toekomst kunstprojecten willen realiseren. ‘Kommeren om’ staat hier centraal. Ik vraag me meteen af of dit behoud wel nog mogelijk is; de Vlaamse regering heeft het verzoek tot het slopen van Doel definitief goedgekeurd. Ik verneem van één van de kernleden

Nog één stop op de agenda: de opening van de tentoonstelling ‘Doel in Actie’. Deze tentoonstelling toont een overzicht van de evolutie van het dorp sinds 1998 aan de hand van foto’s, krantenartikels en plattegronden. De schrijnende situatie wordt hier nogmaals duidelijk. Een artikel uit de Financial Times (Britse krant, nvdr.) trekt mijn aandacht. De situatie van Doel liet zelfs het buitenland niet onberoerd! Marina Apers komt in het artikel aan het woord en na wat rondvragen krijg ik haar te pakken voor een kort interview.

dat trouwens nooit in gebruik is gesteld en nu terug wordt dichtgemaakt”. Ook het sloopproces en de uitbreiding van de Antwerpse haven worden steeds uitgesteld. “Het economische nut en weldoordachte plannen kregen we nog altijd niet voorgeschoteld”, vult Marina aan.

We moeten initiatieven als ‘400jaarDoel’ toejuichen. De organisatie probeert met beperkte middelen terug cultuur en animo in het ten dode opgeschreven Doel te krijgen. Met positivisme de strijd verder zetten! Het komende jaar organiseert ‘400jaarDoel’ nog tal van andere activiteiten. Wil je graag zelf een evenement bijwonen? Surf naar www.doel2020.org.

Sloophamer op komst

Marina kocht in 1991 een huis in Doel, dé ideale locatie aangezien ze werkte in de kerncentrale. De gemeente verzekerde haar dat het dorp zou blijven bestaan. Precies wat oud-minister Mark Eyskens in 1978 verklaarde in de Belgische pers. Deze geruststelling werd volledig teniet gedaan in 1998 wanneer de regering meedeelde dat Doel moest verdwijnen. “Er werd een ombudsman aangesteld die mensen advies moest geven bij de verkoop van hun huis. Allerhande subsidies werden aangeboden om het proces te versnellen”, vertelt Marina. “Ik stond aan de grond genageld toen ik het nieuws vernam. Ze hadden mij verzekerd dat dit niet ging gebeuren toen ik hier kwam wonen. Ongelooflijk. Samen met mijn ouders zijn we eind jaren zeventig al moeten verhuizen toen men Doeldok, ten zuiden van Doel, heeft aangelegd. Een dok

doel heiligt de middelen

dat de komende vijf jaar zeker geen sloopwerken worden uitgevoerd. Opmerkelijk als je weet dat de bewoners al vanaf ‘99 onder druk gezet worden om vrijwillig te verkopen. Twintig jaar te vroeg dus.

| doel heiligt de middelen

De kogge van Doel ze zeggen dat je uniek bent maar je bent een wrak ondersteboven in de klei een deftig schip onwaardig ze zeggen dat je een succes wordt maar je was een wrak toen ze je hier verzonken helemaal niet zeewaardig

ze hebben je gevonden afgetuigd en verlaten â&#x20AC;&#x201C; ze zochten je niet â&#x20AC;&#x201C; nu gaan ze met je pronken ze zullen je strelen en met veel zorg omringen zo willen ze jouw verleden en onze toekomst bedwingen

Oannes

doel heiligt de middelen

we zullen je stelen, je bij ons begraven de laatste eer voor dorp en boot een haven niet waardig

in beeld

400 ml

Drie s Warlo p

15 400 ml

Is het glas halfvol of halfleeg? Denk daar maar eens over na, beste lezer (deze column vereist een actief meedenken van uwentwege. Voor makkelijk te verhapstukken proza moet u bij de Dag Allemaal wezen).

emotio-nelen

Klaar? Mooi. Persoonlijk boeit de inhoud van een glas mij slechts matig; ik concentreer mij liever op datgene wat zich op mijn bord bevindt. Dat noemen we ‘prioriteiten’, of ‘vraatzucht’, het hangt er maar vanaf hoe je het bekijkt. Hetzelfde geldt voor de kwestie van het glas. Wie het ziet als halfleeg is een pessimist, zo zegt men. Halfleeg en leeg zijn negatief. Dat vinden we ook terug in ons taalgebruik. Denk maar aan de negatieve connotatie van woorden als ‘leegloop’, ‘leeghoofd’ of het sappige, typisch Vlaamse ‘leegganger’. Het woord ‘vol’ daarentegen heeft een positieve bijklank: voldoening, volharden, volwaardig. Er is ook ‘volwassen’; maar ik laat het aan u over, beste lezer, om te bepalen of dat wel zo positief is. Actief meedenken, weet u nog?

emotioN martijn nelen

En nu u opgewarmd bent: waarop is die positieve/negatieve gevoelswaarde bij ‘vol’ en ‘leeg’ eigenlijk gebaseerd? Als ik opnieuw ietwat persoonlijk mag worden – en dat mag ik, het is tenslotte mijn column – moet ik bekennen dat ik weliswaar zeer positief sta tegenover ‘vol-au-vent’, maar voor het overige verkies ik over het algemeen leegte. Leegte werkt rustgevend. Daar waar niets is, kan men zich nergens aan storen. Wie uitkijkt over een zich schier eindeloos uitstrekkende zee kan die rust ervaren. Wie zich vervolgens omdraait en de Belgische kustlijn aanschouwt, begrijpt dat velen de leegte echter liever volgebouwd zien. Ook in conversaties wordt een leegte meestal ervaren als een ‘pijnlijke’ stilte die men best opvult, desnoods met nietszeggende woorden (indien u dit laatste contradictorisch vindt, beste lezer, verwijs ik u wederom naar de Dag Allemaal. Of Het Laatste Nieuws. Hele bladzijden vol nietszeggende woorden). Die angst voor de leegte is van alle tijden. In de Babylonische mythologie werd het begrip ‘leegte’ zelfs gelijkgesteld met de onderwereld, ‘aralu’ genaamd (dergelijke weetjes verschijnen vast niet in de Dag Allemaal. Lees de Transparant, dáár steek je wat van op!).

Denkt u nog steeds actief mee, beste lezer? Natuurlijk doet u dat. Mijn lezerspubliek bestaat niet uit leeghoofden (pun intended). Misschien moet u zich, in navolging van uw favoriete columnist, als beloning voor deze denkoefening trakteren op een versnapering. En wanneer u deze voor de helft heeft geconsumeerd, vraag u dan eens af of uw maag halfvol of halfleeg is.

Martijn Nelen – graffiteur, illustrator maar bovenal columnist – is vol van leegte.

emotio-nelen

Nelen

Let wel, beste lezer, ik hoed mij voor gedweep met het boeddhisme; dat laat ik over aan BV’s in de Dag Allemaal. Maar in dit geval zitten Boeddha en ik op dezelfde golflengte – great minds think alike. Leegte is niet hetzelfde als nihilisme, net zomin als volheid hetzelfde is als inhoud. Iemand die zijn of haar huis volstouwt met materiële zaken kan een inhoudsloos figuur zijn. Wat overigens niet wil zeggen dat zij die er een ‘minimalistisch’ interieur op nahouden ook de confrontatie met de echte leegte aankunnen.

Ik sta zeer positief tegenover ‘vol-au-vent’, maar voor het overige verkies ik leegte.

Er zijn ook tegenvoorbeelden. In het boeddhisme wordt de leegte gezien als het ware pad naar wijsheid en geluk. Een zekere Lama Yeshe legt het uit als volgt (en u spreekt een lama maar beter niet tegen, beste lezer. Doet u dat wel, dan kan u zich aan een ferme speekselklodder verwachten): “Als we onze geest vertrouwd maken met leegte, dan verwijderen we geleidelijk alle onwetendheid, boosheid, gehechtheid, trots, jaloezie en andere verstorende emoties uit onze geest. Als we ons daarvan bevrijden, bevrijden we ons ook van de problemen die daaruit voortvloeien.”

what’s up doc?

nieuwe aanwinsten in de graffitibib!

Graffiti vzw beschikt over een uitgebreide collectie informatiebronnen over graffiti en street art. Honderden boeken, dvd’s, krantenknipsels, thesissen en magazines. Bekijk de collectie online op de website of kom een kijkje nemen in onze boekenkasten! Raadplegen en ontlenen is gratis! Onze graffitibib is open van maandag tot donderdag van 13.30 tot 17 uur of na afspraak & gelegen in de Dampoortstraat 84, 9000 Gent

Playground Sweden Hop Louie Dokument Press 2007 978 91 85639 07 6

In dit knappe boekje volgen drie auteurs meer dan een jaar lang de Zweedse graffitiscene. Ze fotograferen de artiesten tijdens hun (nachtelijke) avonturen en ondervragen hen over hun drijfveren, thema’s en stijl. Folke uit Stockholm bijvoorbeeld: “I don’t know if this makes people more happy, but they think more than if there hadn’t been a sticker there. And that’s what it’s all about.” Laat je verrassen door de zalige vindingrijkheid van de straatkunstenaars! Muren, straattegels, drankautomaten, bloemperken…. Niets is veilig voor de graffiti, stencils, affiches, stickers en street art. Naast deze korte voorstelling van een dertigtal artiesten volgen een aantal diepgaande artikels en discussies over (vaak heikele) onderwerpen: hoort graffiti op straat of in een galerij, wat is het moeilijkste: graffiti of stencils?, gedogen of beboeten?... Dit boek verschaft je met andere woorden een visuele kijk op het Zweedse straatgebeuren, inclusief de visie van de Zweedse artiesten op graffiti en street art! Wij gaan straks naar Stockholm! Jij toch ook? Ellen Theite

Graffiti Burners Björn Almqvist Dokument Press 2011 978 91 85639 42 7

Benke Carlsson & Hop Louie Dokument Press 2012 978 91 85639 46 5

Ik hoor het je denken als je op straat een nieuwe meesterlijke ingreep ontdekt: maar hoe dóen die gasten dat toch? Na het verslinden van Street Art Cook Book is dit geen vraag meer voor jou maar een weet! En als je veel oefent, zelfs een kunde. Oefent? Jawel! Street art cookbook is dé ultieme praktische gids voor street art! Met de nadruk op praktisch! Met even grote precieze als Ons Kookboek leidt Street art cookbook je stap voor stap tot het maken van posters (en posterlijm!), stencils, stickers, installaties, mosgraffiti, lightgraffiti…. Én de Led throwie! Zeer cool ding dat! Echt, kijk maar es op pagina 122! De recepten zijn hier en daar gelardeerd met interviews, leuke uitwijdingen… Wat van dit boek een complete gids maakt. Maar! Alle goede dingen hebben vaak enkele minpunten, en dat geldt evenzeer voor dit boekje. En ik ben trouwens niet de enige die deze mening is toegedaan. Ook Orion - bekend als de vader van de reverse graffiti - heeft zijn zwakke plek ontdekt: “Don’t trust cookbooks. Experiment!” Creativiteit lieve lezers! Leve de crrreativiteit! Ellen Theite

Roger Gastman, Caleb Neelon & Anthony Smyrski Thames and Hudson 2007 978 0 500 51385 9

Laat je meeslepen in dit lijvige fotoboek rond straatcultuur. De auteurs hebben met Street World het onmogelijke geprobeerd: straatcultuur vatten in foto’s. Naast de originele invalshoeken op graffiti in het thema Gettin Up zijn meer dan 1000 foto’s gebundeld in 4 andere hoofdstukken: Looking good, Getting Around, Inspiration en Coming Together. Tussen de clichébeelden van straatcultuur vind je echte pareltjes die je laten proeven van zowel de rauwheid als de schoonheid van het leven in de stad. Een inspiratieboek voor citylovers. Inspire and be inspired. Peter Bosschaert

Ellen Theite

A guide to Techniques and Materials

what’s up doc?

Graffiti Burners laat 145 graffitikunstenaars aan het woord over het concept burner: wat maakt een piece voor hen een burner, en vooral, hoe maak je een burner? Op die manier toont Graffiti Burners je 145 staaltjes graffitikunst. En wees gerust, het aantal keer dat je als lezer “wow” zegt, is even groot in aantal. We like it hot!

Street Art Cook Book

Urban culture from five continents

Masterpieces mét een x-factor: dat maakt van een graffitiwerk een burner. De ultieme combinatie van letterzetting, achtergrond, figuren, kleurgebruik, originaliteit en techniek. Geen kaarsjes en vlammen dus, wel technisch hoogstaande en uiterst passionele graffiti! Je beslist dan ook niet zomaar: “Vandaag zet ik een burner”. Als we de graffiteurs zelf mogen geloven slaag je er maar enkele keren in je carrière in een burner te spuiten. Dé piece waar alles perfect samenvalt, waar alle andere pieces er rond in het niets vallen en waar de toeschouwer van achterovervalt. Een burner is meestal een samenwerking van verschillende artiesten, want met meer sta je sterker. Maar toch strijden graffers ook onderling hard om het etiket te bemachtigen, zoals DEAD het omschrijft: “ My goal is to be the Puff Daddy of the graff game!”

Street World

jolly ellegeest

Ze vult haar veel te korte dagen met diepgewortelde passies. Geen tijd voor leegtes bij dit jong veulen. Wel net genoeg de tijd om als kersverse Graffitivrijwilliger even binnen te huppelen voor een interview. Wanneer ze honderduit vertelt, licht de ruimte op door de glinsteringen in haar ogen. Dames en heren, mag ik u voorstellen: Els De Latter

“Ik heb geen tijd”, zeg ik constant. Maar het ís zo. Ik studeer leefgroepenwerking, ben met mijn eindstage bezig, zet mij in op het speelplein, zit in het presidium van een studentenclub, wil nog meer met graffiti bezig zijn en hier workshops geven… Pfieuw. Ik heb altijd de behoefte gehad om te tekenen. Maar ik vond het juiste medium niet. Potlood en papier is niet zo mijn ding. Vier jaar geleden, toen ik 18 jaar was, hing ik met een vriendin rond in Gent. Via via had ik gehoord dat het Graffitistraatje (Werregarensteeg, nvdr.) een gedoogzone is. We kochten elk een spuitbus en gingen aan de slag. De dag erna keerde ik terug, met meer spuitbussen. Ik haalde toen inspiratie uit boeken rond graffiti en manga. Tot er op een dag een Nederlander mij aansprak in ’t straatje: “Nou, mensen kunnen veel beter schilderen dan dat!”. Hij vond mijn werk niet goed! Ik was overdonderd, maar ’s avonds dacht ik: “yolo, ik sms die kerel”. Sindsdien spuiten we samen: spiderman – ik ben daar stiekem gans mijn leven al verliefd op –, comicfiguren… Hij ziet mij nog steeds als zijn leerling, maar die benaming krijg ik niet zo graag. Als meisje word je sowieso anders bekeken. Graffers zeggen me vaak “voor een meisje schilder je wel goed” of “voor een meisje gebruik je donkere kleuren”. Het meisje-zijn wordt benadrukt. Je vindt trouwens niet zoveel meisjes in ’t graffitimilieu. In Engeland heb je een graffiticrew met enkel meisjes: Girls On Top. Dat vind ik cool. Een muur bombarderen met enkel meisjes, dat is een droom…

Enthousiast vertelt Jolly verder over het sociale aspect van graffiti: dat ze ’t fijn vindt om feedback te krijgen van andere graffers en dat ze daar veel voldoening uithaalt. Ze vindt ook veel tevredenheid in haar andere passie: haar studentenclub Acantha. Een holebistudentenclub waar ze cantor is. Dat overlapt dan weer met nóg een andere liefde: muziek! Wat dan weer kan aansluiten met haar ervaring met podiumkunsten. Een boek, dát zou ik al kunnen schrijven over Jolly. Na een woordenwaterval pols ik nog heel even naar haar levensvisie. En die klinkt rechttoe rechtaan. Doen waar je gelukkig van wordt, wat je voldoening geeft. Eigenlijk is mijn motto yolo: you only live once. Veel mensen vinden die uitspraak puberaal, maar eigenlijk is het wel iets dat ik al gans mijn leven nastreef.

“Maak van alles wat je ziet en doet zoveel mogelijk foto’s! Dat is het enige wat je rest op het einde, want herinneringen vervagen.” Drie jaar terug deelde een goede vriend van Toon Van Biervliet hem deze wijsheid. En dat was ook meteen de start van Toons avontuur in het ‘urban exploren’; het fotograferen van leegstand. Weliswaar via een omweg.

21 urban exploration

urban exploration

Tekst: ellen theite Foto’s: toon van biervliet

“Zijn woorden bleven nazinderen en niet lang daarna schafte ik me een eenvoudig digitaal fototoestel aan. Maniakaal nam ik foto’s van alles wat me overkwam en verzamelde die in mapjes op mijn laptop. Zo kon ik, of gelijk wie, aan de hand van die beelden mijn leven reconstrueren. Het ging zelfs zover dat wat ik niet in beeld had gebracht, ook nooit was geweest. Op een avond stal iemand mijn fototoestel, en samen met het toestel ook de foto’s van de afgelopen dagen. Die dagen zijn ook echt uit mijn geheugen gewist.”

urban exploration

Charmant? Of gewoon vuil? Toon kocht een nieuw fototoestel en documenteerde verder, maar de drive – die was hij kwijt. “Pfff, het is ook maar mijn leven eh…” Op een verwaaide dag stapte Toon een boekenwinkel binnen en bladerde in een prentenboek over graffiti in verlaten panden. In eerste instantie niet voor de gebouwen, maar voor de graffiti. En toch waren het de verkrotte herenhuizen, de lege fabriekshallen, de verlaten villa’s… die zijn interesse wekten. “Mensen associëren leegstand vaak met iets wat vuil is, slecht is. Iets wat zo snel mogelijk moet verdwijnen. Dat komt omdat die locaties vaak niet toegankelijk zijn. Je stapt niet zomaar een museum binnen om leegstand te vinden, je moet er echt naar op zoek. Ik wil die onbereikbare locaties in beeld brengen en aantonen dat iets wat op het eerste gezicht vuil lijkt, toch enorm veel charme en waarde bezit.”

Laat het gebouw intact! Vol enthousiasme dook Toon samen met een vriend onder in de Oostendse leegstand. Misschien iets té voortvarend. Teenslippers en korte broek bleken niet de ideale outfit voor een rooftocht: “Meestal zijn de gebouwen overwoekerd door hoog gras, is er veel water en is het er pikkedonker. Dus raad ik eenieder aan een lange broek en waterdicht schoeisel te dragen, én een zaklamp bij zich te hebben.” Elke urban explorer stemt in met de gouden regel: ‘laat het gebouw intact’. Sla geen ruiten in of forceer geen deuren om binnen te dringen: neem enkel foto’s. “Ik heb wel altijd een tang bij om prikkeldraad door te knippen. Daarmee overtreed ik inderdaad de regel. Moja.. eh… (een knipoog). Sommigen scheuren een oude poster van de muur of nemen een coole zetel mee. Nog anderen spuiten graffiti, laten lege bierblikken achter of dumpen zakken vol vuilnis. Dat doe ik niet. Want als je dingen wegneemt of verandert in een verlaten pand, verbreek je zijn charme. Je bezoedelt daarmee de ziel en meteen ook het verhaal achter dat gebouw.” De foto’s die Toon me toont zijn er allemaal van ‘bezoedelde’ gebouwen. Je merkt het aan de gedoofde vuren, ingeslagen ruiten, sigarettenpeuken… Ooit wil Toon als eerste een verlaten locatie vinden en betreden. “Het lijkt me zalig een oud gebouw binnen te dringen waar niets is veranderd sinds de laatste keer dat iemand de deur achter zich dichttrok. Blijven achter: onbemande machines, uitgestorven hangen en lege kamers. En herinneringen uit het verleden. Véél herinneringen.”

Gezocht: locaties

Danger! danger!

Geschikte locaties vinden om te fotograferen is een zeer tijdrovende bezigheid. Er bestaat een online community waar iedereen foto’s van hun veroveringstochten deelt. Maar de locaties, die geven ze niet zomaar prijs. Je moet al een zeker status opgebouwd hebben vooraleer andere leden urbanspots met je willen delen. Op bepaalde fora krijg je soms een uitnodiging om samen met iemand een onbekende plek te bezoeken, maar dat gebeurt nooit zonder wederdienst. Ze verwachten dat jij een ‘geheime’ locatie met hen deelt. “Maar dat samen er op uit trekken met vreemden, dat trekt me niet aan. Ik deel mijn foto’s graag met iedereen die ze wil zien, maar de ervaring van het zoeken, ontdekken en de gevoelens die dat bij me losweekt… die beleef ik liever alleen.”

Urban exploration is niet zonder gevaar! Vaak bevinden leegstaande gebouwen zich in erbarmelijke staat of verschuilen er zich daklozen, drugsverslaafden, psychoten… En hoewel veel eigenaars het niet erg vinden dat je hun gebouw bezoekt, is het toch aangeraden de toestemming te vragen. “Pal in het centrum van Oostende staat een vergeten pand. 15 jaar terug was er nog bedrijvigheid en bezocht ik als kleine jongen dat gebouw vaak, maar nu ligt het er verkommerd bij. Ik was nieuwsgierig naar hoe het er nu uitzag en trok op excursie met mijn vriend. Na een uur fotograferen hoorden we plots in de verte een hond blaffen. We trokken ons er niets van aan en speurden naarstig verder. Maar ineens maande een dreigende stem via een luidspreker aan ons kenbaar te maken. Wij met onze armen in de lucht en met knikkende knieën naar de uitgang. Blijkbaar hadden we geluk! Twee seconden later had de politie hun honden op ons losgelaten!” Hebben oude fabriekspanden, desolate kastelen of verlaten villa’s een even grote aantrekkingskracht op jou als op Toon? Surf dan naar urbanexploration.be of ontleen in onze graffitibib het boek Out of sight (Romanywg, Carpet Bombing Culture, 2011).

23 urban exploration

Onbemande machines, uitgestorven hangen en lege kamers. En herinneringen uit het verleden. Véél herinneringen.

24 rubriektiteltje

Leegstand: charmant, of gewoon vuil?

25 rubriektiteltje

Het sketchprogramma Wat als? blijkt geen zonde van de zendtijd. Maar alles kan beter! Geniet van surrealistisch schrijfsel over de in-dezetijden-van-crisis-niet-al-tehypothetische-vraag: Wat als de Volvofabriek in Gent haar deuren sluit?

wat als?

Jolien Vandersmissen

Ik zal die dag nooit vergeten. Op een bankje zat ik toevallige voorbijgangers gade te slaan; wat ze aanhadden, wat ze aten en wat ze dronken. Er stak een frisse wind op en ik voelde iets tegen me aanwaaien. Die krant betekende de start van mijn nieuwe leven. De kop Grote opruiming Volvofabriek trok mijn aandacht en liet me niet los. Het duurde enige tijd eer de woorden tot me doordrongen maar eensklaps was mijn eureka daar. Ik sprong juichend op: “Dit is het!” Mijn bankgenoten deinsden verschrikt achteruit. Voor de eerste keer sinds lange tijd had ik eindelijk weer een doel voor ogen! Gedaan met zinloos zwerven door de stad! Ik maak mijn thuis van de leegstaande Volvofabriek! Enkele uren later stond ik voor het gigantische gebouw. Voor sommigen was dit gewoon een leegstaande fabriek. Voor anderen een plek van een vrolijk verleden en een pijnlijk afscheid. Ik hoorde alleen maar toekomstmuziek: in dit gebouw zou ik oud worden. Ik greep naar een steen, sloeg de glazen deur in en liep vastberaden naar binnen. In gedachten nam in afscheid van de koude stenen waar ik altijd op sliep. De verwarming stond uit maar ik voelde een gelukzalige gloed vanbinnen. Het duurde even voor ik met mijn beide voeten terug op de grond kwam en helder kon denken. Dit was zo mooi dat ik het moest delen. Met zelfverzekerde stappen en een aanstekelijke grijns op mijn gezicht keerde ik terug naar de stadskern. Ik voelde vragende blikken op me gericht: “ Een gelukkige zwerver?” Toen ik de kartonnen doos van mijn vriend Dré trok en hem het nieuws meldde, nam hij me met beide handen stevig vast en welden tranen in zijn ooghoeken op. Zo kwam het dat Dré en ik een thuis hadden. En later kwamen ook Luc, Raf, José en nog vele anderen. Mensen die onze thuis voorbijkwamen keken opzij, fronsten hun wenkbrauwen maar stapten verder. Het faillissement van Volvo betekende ellende voor velen die het daar voorheen goed hadden. Maar voor ons, de ‘leeggangers’, was het de start van een nieuw leven...

BIEKE BRUNEEL

27 wat als?

“Oma?” Jade draait zich om en ziet hoe haar kleinzoon haar nieuwsgierig aankijkt. “Ja, jongen.” “Wat is dit?” Voorzichtig opent hij zijn hand. Ze glimlacht. “Dat, lieverd, is een Volvo.” Ze merkt hoe hij haar nog steeds vragend aanstaart. “Kom,” zegt ze, terwijl ze gaat zitten en hem bij haar op schoot tilt. “Dat wat jij daar in je hand hebt, is een auto. Toen ik zelf nog een klein meisje was, had bijna ieder gezin er zo eentje. Mensen gebruikten hem om boodschappen te doen en om ermee naar school of hun werk te rijden.” Onderzoekend draait hij het ding in zijn handen rond. “Maar dat kan toch niet? Dit is toch veel te klein?” Jade lacht. “Schatje toch... Dit hier is natuurlijk een speelgoedje en geen echte auto. Een beetje zoals jouw knuffel Olefan; die is toch ook niet zo groot als een echte olifant?” Hij knikt begrijpend. “Echte auto’s waren inderdaad veel groter”, legt ze verder uit. “Je kon er in zitten en mee rond rijden.” “Mmm... Dus een beetje zoals een bakfiets?” “Precies!” Jade kijkt mijmerend voor zich uit. “Weet je, jouw overgrootmoeders eerste en enige auto was een Volvo, zoals deze hier. Toen hij stuk ging, heeft ze nooit meer een nieuwe gekocht. Maar wel een bakfiets. Geloof me, dat was toen nog redelijk bijzonder... Ik herinner me nog goed onze dagelijkse ritjes en hoeveel bekijks we soms hadden...” “Oma?” “Ja, kind.” “Mag ik nu terug gaan spelen?” “Tuurlijk! Allez, hup! En dan bak ik ondertussen koekjes, in de vorm van... een Volvo.”

Wat als?

expo # 4: kinderachtig Kinderen zijn het begin van alles Dante Vanquathem, 21 jaar

expo # 4: kinderachtig

Kaboem! Wat een knallend idee

Kenny Gyssens, 27 jaar

Het mooie begint bij de kleine dingen Caroline Arick, 47 jaar

in beeld toon van biervliet

Frank Sinatra. Soms heavy metal. Oma. De zee. Administratie. Sushi. Tussen twee plensbuien door vertelt Babs – onze stagiaire in spe – hoe leegte al deze dingen met elkaar verbindt. Birgit Segal

Leegte zijn gaatjes. Of beter, één gaatje, lang geleden. In Babs haar gebit. Van haar zoete zonde: chocolade! Melkchocolade, zwarte

Leegte is weg zijn. Wil je Babs kwijt, begin dan over cijfers en administratie. Dat kan haar absoluut niet boeien en behoort integraal tot de categorie ‘noodzakelijk kwaad’. Leegte is niets doen. Lege dagen die Babs liefst wijdt aan haar ultieme ontspanning: naar de zee gaan. Uitwaaien tijdens heerlijk lange wandelingen langs het strand. Een uitgelezen moment om niets te doen en enkel het zand tussen je tenen te voelen. Leegte is de staat van uw portemonnee. Of van de beurs van Babs. Want studeren, een appartement huren en de zakken kledij waar ze soms mee thuis

komt, kosten handenvol geld. Gelukkig wordt die portemonnee steeds tijdig gevuld met een graantje dat Babs meepikt door grafische ontwerpen te maken in opdracht van mensen met veel graan. Leegte is gedachteloos. Wil Babs haar gedachten verzetten, dan koopt ze een treinticketje richting onderweg. Geruisloos het landschap zien voorbijglijden, blijkt de ideale remedie tegen op hol geslagen gedachten. Leegte is verdriet. Als de tristesse Babs overmant, tackelt zij die met dansmuziek, sushi, maar vooral met vrienden: de sleutel om terug gelukkig te worden. Of hoe leegte en verdriet ons terugbrengen tot het ware geluk… Amen tot that!

Leegte is stilte. Maar niet voor lang. Babs staat graag met Frank Sinatra onder de douche, of sluist zich met heavy metal door een zware dag.

chocolade, zoals er maar een flinke dosis cacao in zit.

barbara ‘babs’ commeyne

Leegte is op, verdwenen. Zoals de pizza op Babs haar bord. Want laat pizza het allerliefste zijn wat Babs naar binnen werkt, liefst belegd met veel champignons, kaas en kruiden. Haar Italiaanse roots zitten er beslist voor iets tussen, en haar smakelijke beschrijving van hun jaarlijks pizzafestijn bevestigt iets dat iedereen al lang weet: pizza’s blijven bij niemand lang onaangeroerd op hun bord liggen.

barbara babs commeyne

Sophie 22 Ik heb textielstoffen mee voor mijn

mag ik even storen?

eindwerk aan het KASK als textielontwerper. Ik gebruik opzettelijk de achterkant van de stoffen, waar de draden loszitten van het weefsel. In die stoffen probeer ik ervaringen te registreren door ze weer te geven in kleur en warmte. Aan de hand van die verschijning kan je de ervaring steeds ophalen en gaat die dus niet verloren.

mag ik eve Ramses 20

Ik heb een plastieken spuitje bij dat altijd in mijn pochette zit. In het middelbaar stal ik het spuitje van de lerares biologie. We zetten de klas op stelten en spoten water naar elkaar en op het bord, waardoor het bord niet meer leesbaar was. Dat waren tijden! Nu studeer ik zelf voor leerkracht en in mijn lessen mogen ze mij altijd uitdagen. Dat brengt de groepssfeer hogerop!

Roxanne 30 Ik heb het communiekaartje

van Thibe in mijn tas. Thibe is mijn zoon, vorige week deed hij zijn eerste communie. We trokken foto’s in het hippe Graffitistraatje in Gent, dat past bij zijn karakter als wildebras. We hebben veel, héél veel foto’s moeten maken, maar het resultaat mag er zijn!

Vind ik een lege geldbeugel in je broekzakken, of heb ik meer te pakken? Sigurd 19

Ik heb een gesneuvelde ring bij. Het is een attribuut dat ik kocht voor een verkleedfeestje van de Scouts. Ik kwam als pooier, deze ring was succes gegarandeerd! En inderdaad! Zo heeft hij nog vele wilde feestjes meegemaakt!

Ellen 20 Ik heb hier aan mijn rugzak

Rudy hangen. Ik vond Rudy op een trieste vrijdagavond, toen ik met de bus naar huis moest omdat mijn trein was afgelast door het treinongeval in Wetteren. In de bus lag Rudy droevig op de grond, ik nam hem in mijn handen en sindsdien zijn we beste maatjes. Hij gaat overal met mij mee, hangend aan mijn rugzak! Vriendjes voor Rudy zijn trouwens altijd welkom!

altijd een leeg snoepzakje van de Aosteworstjes. Ik hou van deze worstjes! Ze zijn beter dan de Knack- of Zwanworstjes omdat ze lekker droog en Italiaans smaken. Ik droom ook af en toe van een Italiaanse manâ&#x20AC;Ś Het zou tof zijn mocht hij ook houden van deze Aosteworstjes!

Dieter Allegaert

Lisa 16 Ik draag in mijn rugzak

mag ik even storen?

ven storen?

allez changer!

allez changer

Els De Latter

Kâ&#x20AC;&#x2122;BLAM! Dit is het geluid van het besef dat iets alweer een jaar (een jaar!) geleden gebeurd is. In mijn geval: het ontvangen van een doorsnee nieuwsbrief van De Ambrassade met een speciale oproep die de aanleiding was tot iets bijzonders. De ganse a-tot-z-uitleg bespaar ik jullie (nieuwsgierigen, voel jullie vrij om mijn mailbox te spammen), maar hier een poging tot weergave der essentie.

Er is iets schoons aan de gang, hier in onze Dampoortstraat. Na anderhalf jaar geleden onze nieuwe stek op nummer 84 ingepalmd te hebben en een eerst voorzichtige, nu hartelijke kennismaking met onze sympathieke pittaburen, vergroten we ons sociaal terrein. En dat komt allemaal door het actieonderzoek rond diversiteit waar we ons op voorstel van De Ambrassade insmeten. Bedoeling van dit onderzoek: samen met een aantal jongeren met verschillende roots onder de loep nemen hoe divers onze werking al dan niet is of kan zijn. Divers? Jaja! Wij zijn daar voorstanders van! Volg even mee: hoe meer verschillende mensen, hoe groter de diversiteit aan achtergrond, input en ideeën, hoe breder het denkkader en hoe verrijkender je werking. Ja, toch! Niet, dan? Het is alleszins onze overtuiging.

allez changer

We startten met iets heel simpel. Onder de noemer Sofasessies zetten we onze zetel buiten. Gewapend met een camera en onze allersympathiekste glimlach, nodigden we voorbijgangers uit voor een korte babbel in onze zetel. Een bont allegaartje van mensen passeerde de revue. Het ene gesprek vlotte al wat beter dan het andere en we hebben de wereld er niet mee veranderd, maar we zetten iets in gang. We stelden ons open, vertelden wat wij doen, vroegen wat hén bezig hield. En ziedaar, het ijs was gebroken. Als we nu ons kantoortje buiten lopen, zwaaien we naar Julie, geven we een hand aan Ali of vragen we naar Khalifs laatste muzikale ontdekkingen. En dat is zo schoon. Die dagelijkse minuut van verbondenheid met je buurt waar strategische doelstellingen niet tellen, maar waar je van mens tot mens een gevoel uitwisselt. Ohh… ik pink bijna een euforische traan weg! Echt, een aanrader.

Na het typische vergaderen en brainstormen – je kent het wel – kwamen we tot volgende constatatie: we vertoeven al een hele poos in deze levendige buurt, maar wie zijn eigenlijk onze buren? Welke talenten hebben zij? Waarmee kunnen zij ons verrijken? En nu we toch vragen aan ’t stellen zijn: kennen zij ons wel?

Hoe meer verschillende mensen, hoe groter de diversiteit aan achtergrond, input en ideeën, hoe breder het denkkader en hoe verrijkender je werking. Ja, toch!

Art. Design. Books. Accessories.

krijtgraffiti mét spuitkrijt!

te boeken voor alle leeftijden vanaf juli ‘13! Info op graffitivzw.be

Graffiti-jam Zaterdag 31/08/13 12-19 u. Fietsdoorgang Leo Tertzweillaan, Gentbrugge Meer info op graffitivzw.be

missie & visie

Transparant is een driemaandelijkse uitgave van Graffiti vzw die aan het jeugdwerk wordt aangeboden.

Graffiti vzw biedt kinderen, jongeren en jeugdwerkers ruimte en middelen aan om op een creatieve manier kennis te maken met, te experimenteren met en zich te ontplooien in diverse creatieve communicatievormen. Communiceren is immers een basisvoorwaarde om actief, bewust en kritisch te participeren in de samenleving. Onze dienstverlening stoelt op kwaliteit en diversiteit. We profileren ons naar diverse doelgroepen en streven naar maximale inspraak en participatie van deelnemers en medewerkers in alle facetten van de werking.