aspekt /IPA: [ˈaspɛkt], AS: [aspekt]/ 1 gram. cecha czasownika określająca jego dokonanie lub niedokonanie вид: Oba aspekty polskich czasowników mają swoje formy bezokolicznikowe. ; 2 punkt widzenia, kontekst, w którym dana kwestia jest rozpatrywana: Rozpatrzmy charakter tego słownika w aspektach językoznawczym i prawnym.; 3 położenie gwiazd względem siebie i znaków zodiaku biernik / IPA: [ˈ ɛ k], AS: [ e k]/ gram. czwarty przypadek deklinacji, odpowiada na pytania: kogo? co? винительный падеж celownik /IPA: [ ɛˈ k], AS: [ e k]/ 1 gram. trzeci przypadek deklinacji, odpowiada na pytania: komu? czemu? дательный падеж: W klasie tylko Janek nie wie, na jakie pytania odpowiada celownik.; 2 urządzenie ułatwiające celowanie z broni: Kapral nie trafił w cel, gdyż miał zepsuty celownik.; 3 część aparatu fotograficznego umożliwiająca wstępne kadrowanie obrazu czas /IPA: [ as], AS: [ as]/ 1 gram. sposób odmiany czasownika, polegający na rozróżnianiu chwili wykonania czynności względem momentu wypowiedzi время: W języku polskim są trzy czasy: przeszły, teraźniejszy i przyszły.; 2 wymiar używany do określania kolejności zdarzeń: Czas jest nazywany „czwartym wymiarem”.; 3 chwila, moment; pora: Myślę, że już czas iść. czasownik / IPA: [ aˈs k], AS: [ as k]/ gram. część mowy opisująca czynności lub stany глагол: Orzeczenie w zdaniu najczęściej jest wyrażone osobową formą czasownika. czasownik nieprzechodni /IPA: [ aˈs ɛp ɛˈ ], AS: [ as ep eχ ]/ gram. czasownik, który nie ma formy strony biernej непереходный глагол: Czasownik nieprzechodni
opisuje czynność, którą wykonuje sam podmiot. czasownik przechodni /IPA: [ aˈs k p ɛˈ ], AS: [ as k p eχ ]/ gram. czasownik, który może utworzyć formę strony biernej переходный глагол: Czy istotnie wszystkie czasowniki
przechodnie wymagają dopełnienia bliższego? czas przeszły /IPA: [ˈ as ˈp ɛ ], AS: [ as p e ]/ gram. kategoria gramatyczna czasownika, która najczęściej wskazuje i nazywa wcześniejszą czynność lub wcześniejszy stan niż moment mówienia lub pisania o nich прошедшее время: czas przyszły /IPA: [ˈ as ˈp ], AS: [ as p ]/ gram. kategoria gramatyczna czasownika, która najczęściej wskazuje i nazywa późniejszą czynność lub późniejszy stan niż moment mówienia lub pisania o nich будущее время czas teraźniejszy /IPA: [ˈ as tɛ aˈ ɛ ], AS: [ as te a ]/ gram. kategoria gramatyczna czasownika, która najczęściej wskazuje i nazywa wykonywaną czynność lub stan istniejący w momencie mówienia lub pisania o nich настоящее время: „Czytam” to forma czasu teraźniejszego
czasownika „czytać”. część mowy /IPA: [ˈ ɛ ˈ ], AS: [ ]/ gram. kategoria gramatyczna, grupująca wyrazy ze względu na ich znaczenie i sposób odmiany часть речи: Rzeczowniki i czasowniki należą do
części mowy. deklinacja /IPA: [ ɛk ˈ a a], AS: [ ek
a a]/ 1 gram. odmiana przez przypadki склонение:
Uczniom trudność sprawiła deklinacja słów rodzaju nijakiego. ; 2 astr. jedna ze współrzędnych ciała niebieskiego w układach równikowych: Deklinacja biegunów niebieskich wynosi 90 stopni. dokonany /IPA: [ k ˈ ], AS: [ k ]/ 1 gram. o czasowniku opisujący czynność, która się zakończyła совершенный: Liczne czasowniki dokonane są utworzone od niedokonanych poprzez dodanie przedrostka.; 2 imiesłów przymiotnikowy bierny od słowa "dokonać" dopełniacz /IPA: [ ˈpɛ a ], AS: [ pe a ]/ gram. drugi przypadek deklinacji, odpowiada na pytania: kogo? czego? родительный падеж: Jak brzmi ten wyraz w dopełniaczu? dopełnienie 1 gram. część zdania oznaczająca przedmiot wykonywanej czynności объект: W zdaniu „Chłopiec czyta książkę”, wyraz „książkę” występuje w funkcji dopełnienia.; 2 rzeczownik odczasownikowy od słowa "dopełnić"; 3 część dopełniająca całość; 4 mat. zbiór elementów nie należących do danego zbioru dyftong /IPA: [ˈ t k], AS: [ t k]/ jęz. dźwięk samogłoskowy o zmiennym przebiegu artykulacji, będący złożeniem samogłoski i półsamogłoski; przez użytkowników języka postrzegany jako złożenie dwóch samogłosek ди тонг: Nazwę chińskiej sztuki geomancji, „feng shui”, Polacy wymawiają
jak „feng szuj”, a tymczasem w chińskim „shui” zawiera tryftong [uei], a nie dyftong [ui] i tę sylabę powinno wymawiać się jak „szłej”. fonem /IPA: [ˈ ɛ ], AS: [ ]/ (noun) jęz. najmniejsza jednostka mowy rozróżnialna dla użytkowników danego języka онема imiesłów /IPA: [ ˈ ɛs ], AS: [ es ]/ ) gram. forma czasownika używana jako przymiotnik lub przysłówek причастие: Imiesłów jest formą czasownika.
końcówka /IPA: [k ˈ ka], AS: [k ka]/ 1 jęz. końcowy element wyrazu podlegający odmianie окончание: W podanych wyrazach wydziel temat i końcówkę. ; 2 pot. końcowa część czegoś: Sklepy odzieżowe wyprzedają końcówki kolekcji.; 3 pot. zakończenie filmu, spektaklu, rozgrywek sportowych: Z całego filmu najbardziej podobała mi się końcówka.; 4 ) techn. stała lub wymienna część, stanowiąca zakończenie urządzenia: Majster podważył wieko puszki końcówką śrubokrętu. ; 5 inform. przest. terminal: Na naszym wydziale były cztery końcówki podłączone do głównego
komputera w centrum obliczeniowym. koniugacja /IPA: [ k ˈ a a], AS: [k a a]/ 1 jęz. odmiana czasownika przez osoby, liczbę, czas, tryb, aspekt, rodzaj спряжение; 2 biol. bezpośrednie przekazywanie DNA z jednej komórki do drugiej leksem /IPA: [ˈ ɛksɛ ], AS: [ eks ]/ jęz. zestaw form, jakie może przyjmować dany wyraz, nie tracąc swojego znaczenia лексема: Formy „robię”, „zrobił”, „robić” stanowią jeden leksem; „robotnik”
jest odrębnym leksemem. liczba /IPA: [ˈ a], AS: [ a]/ 1 jęz. w deklinacji: kategoria gramatyczna wynikająca z liczności elementów, które dany wyraz określa число: Większość polskich rzeczowników ma zarówno liczbę pojedynczą, jak i mnogą.; 2 mat. pojęcie będące w najprostszym przypadku abstrakcyjną reprezentacją liczebności zbioru lub poziomu jakiejś wielkości (np. fizycznej): Dział matematyki, który zajmuje się podzielnością liczb to teoria liczb.; 3 zapis liczby w znaczeniu: Ta czerwona liczba oznacza stratę na koniec kwartału.; 4 grupa o określonej liczebności: Duża liczba ludzi w Afryce to
analfabeci. liczba mnoga /IPA: [ˈ aˈ a], AS: [ a a]/ gram. w deklinacji: cecha wyrazu opisującego więcej niż jeden element множественное число: Niektóre rzeczowniki w języku
polskim nie mają (formy) liczby mnogiej. liczba pojedyncza /IPA: [ˈ a p ɛˈ a], AS: [ ap e a]/ gram. w deklinacji: cecha wyrazu opisującego jeden element единственное число: Rzeczownik „drzwi” nie ma (formy) liczby
pojedynczej. k], AS: [ e k]/ 1 gram. nazwa liczby (имя) числительное: Znajomość liczebników jest podstawą nauki każdego języka obcego.; 2 liczebnik główny nazwa liczby całkowitej: „Dziesięć” jest liczebnikiem głównym.; 3 liczebnik porządkowy liczebnik określający położenie elementu w pewnym szeregu: „Dziesiąty” jest liczebnikiem porządkowym. ; 4 liczebnik zbiorowy liczebnik określający liczność grupy elementów: „Dziesięcioro” jest liczebnikiem zbiorowym.
liczebnik /IPA: [ ˈ ɛ
mianownik /IPA: [ ˈ k], AS: [ k]/ 1 gram. pierwszy przypadek deklinacji, który odpowiada na pytania: kto? co? именительный падеж: Mianownik jest formą wyrazu podawaną w słownikach.; 2 mat. w wyrażeniu ułamkowym: część tego wyrażenia umieszczona pod kreską ułamkową: W matematyce mianownik musi być różny od zera. miejscownik /IPA: [ ɛ sˈ k], AS: [ s k]/ gram. szósty przypadek deklinacji polskiej, odpowiada na pytania (o) kim? (o) czym? предложный падеж: W języku angielskim nie ma formy
miejscownika. morfem /IPA: [ˈ ɛ ], AS: [ ]/ gram. najmniejsza znacząca cząstka wyrazu мор ема niedokonany /IPA: [ ɛ k ˈ ], AS: [ e k ]/ 1 gram. opisujący czynność trwającą lub powtarzającą się несовершенный: Liczne czasowniki dokonane są utworzone od niedokonanych poprzez dodanie przedrostka.; 2 imiesłów przymiotnikowy bierny od "nie dokonać" okolicznik /IPA: [ k ˈ k], AS: [ k k]/ gram. część zdania określająca czasownik обстоятельство: W zdaniu „Czytał książkę z wielkim zainteresowaniem”, wyrażenie „z wielkim
zainteresowaniem” pełni funkcję okolicznika. orzeczenie /IPA: [ ɛˈ ɛ ɛ], AS: [ e e]/ 1 jęz. część zdania informująca o czynności lub stanie podmiotu сказуемое: Orzeczenie złożone składa się z łącznika i orzecznika.; 2 opinia, sąd; 3 wyrok, decyzja sądu osoba /IPA: [ ˈs a], AS: [ s a]/ 1 gram. pojęcie używane do określenia formy czasownika, w zależności od wykonawcy czynności лицо: Drugiej osobie liczby mnogiej odpowiada zaimek „wy”.; 2 pojedynczy człowiek, ktoś: (Ja) jestem osobą dość praktyczną.; 3 bohater dramatu: Rosenkranz to jedna z osób dramatu „Hamlet”.; 4 praw. podmiot czynności prawnych partykuła /IPA: [ pa t ˈk a], AS: [pa t k a]/ jęz. nieodmienna i niesamodzielna część mowy wyrażająca, uwydatniająca pytanie, rozkaz, zaprzeczenie, życzenie, np. bym, byście, -li, -ż, -że, nie, czy, niech частица: Odróżnienie partykuły od innych części mowy może czasem sprawiać trudność. podmiot /IPA: [ˈp t], AS: [p t]/ 1 gram. część zdania, wyraz lub kilka wyrazów określające wykonawcę czynności подлежащее: Czy może istnieć zdanie bez podmiotu?; 2 praw. osoba, która
wykonuje jakąś czynność prawną, mająca prawa wobec czegoś: Każdy człowiek jest podmiotem prawa od urodzenia do śmierci.; 3 filoz. człowiek, jednostka przedrostek /IPA: [p ɛ ˈ stɛk], AS: [p e stek]/ jęz. element słowotwórczy umieszczany przed leksemem, np. morfem przed rdzeniem wyrazu приставка: Przykładem przedrostka jest mili- w
słowie milimetr. przydawka /IPA: [p ˈ a ka], AS: [p a ka]/ gram. część zdania, będąca określeniem rzeczownika определение: W zdaniu „Nosiła żółtą wstążkę”, słowo „żółtą” jest przyimek /IPA: [p ˈ ɛk], AS: [p ek]/ gram. wyraz nieodmienny i niesamodzielny poprzedzający zawsze wyrazy odmieniające się przez przypadki (= imiona) i sygnalizujący związki składniowe między wyrazem poprzedzającym a następującym предлог: W języku polskim przyimek „przed”
łączy się z narzędnikiem a „na” z miejscownikiem. przymiotnik /IPA: [p ˈ t k], AS: [p t k]/ gram. wyraz określający cechę rzeczownika np. „biały”, „niski”, „ładny” (имя) прилагательное: Wiele przysłówków jest utworzonych od
przymiotników. Przymiotnikiem w zdaniu „Mam niebieski rower.” jest wyraz „niebieski”. przypadek /IPA: [p ˈpa ɛk], AS: [p pa ek]/ 1 gram. forma wyrazu w deklinacji падеж: W języku polskim jest siedem przypadków: mianownik, dopełniacz, celownik, biernik, narzędnik, miejscownik i wołacz.; 2 losowe, nieplanowane wydarzenie: To prawdziwy przypadek, że się dziś spotykamy.; 3 przypadkiem w użyciu przysłówkowym przypadkowo, uprzednio nie zaplanowawszy: Wczoraj przypadkiem znalazłem w twoim pokoju papierosy!; 4 przebieg jakiegoś wydarzenia (zwykle choroby): Ten chory cierpi na dziwny przypadek grypy. przyrostek /IPA: [p ˈ stɛk], AS: [p stek]/ jęz. element słowotwórczy umieszczany po leksemie су икс przysłówek /IPA: [p ˈs ɛk], AS: [p s ek]/ gram. część mowy określająca sposób wykonywania czynności (jako okolicznik sposobu) lub stopień nasycenia cechy wyrażonej przymiotnikiem наречие: W języku polskim przysłówki są nieodmienne, ale większość z nich można stopniować. rdzeń /IPA: [ ɛ ], AS: [ ]/ 1 jęz. główny morfem wyrazu, który pozostaje po oddzieleniu od niego wszystkich afiksów корень; 2 istota czegoś; 3 biol. tkanka miękiszowa, która wypełnia pień lub łodygę rośliny; 4 najważniejszy element reaktora atomowego, w którym umieszczone są pręty paliwowe rodzaj / IPA: [ˈ a ], AS: [ a ]/ 1 gram. cecha rzeczownika wpływająca na jego końcówkę podczas deklinacji oraz na końcówki i formy innych części mowy, występujących obok danego rzeczownika np. w zdaniu род: Słowo „pies” jest rodzaju męskiego.; 2 typ, odmiana, gatunek: Lubię każdy rodzaj muzyki.; 3 biol. grupa obejmująca gatunki blisko spokrewnione, podrzędna względem rodziny: Ten gatunek roślin należy do innego rodzaju.; 4 lit. podstawowa jednostka klasyfikacji dzieł literackich:
Wyróżnia się trzy główne rodzaje literackie: lirykę, epikę i dramat. rodzaj żeński /IPA: [ˈ a ˈ ɛ s ], AS: [ a s ]/ gram. cecha rzeczowników liczby pojedynczej nazywających istoty płci żeńskiej lub innych, zaliczanych do tej samej grupy w danym języku женский род: Słowo „tablica” jest rodzaju żeńskiego. rodzaj męski /IPA: [ˈ a ˈ ɛ s ], AS: [ a s ]/ gram. cecha rzeczowników liczby pojedynczej nazywających istoty płci męskiej lub innych, zaliczanych do tej samej grupy w danym języku мужской род: Słowo „stół” jest rodzaju męskiego. rodzaj nijaki /IPA: [ˈ a ˈ ], AS: [ a ]/ gram. cecha rzeczowników liczby pojedynczej nazywających istoty niedojrzałe lub innych, zaliczanych do tej samej grupy w danym języku средний род: Słowo „krzesło” jest rodzaju nijakiego. rzeczownik / IPA: [ ɛˈ k], AS: [ e k]/ gram. część mowy umożliwiająca rozróżnianie przedmiotów, osób, zwierząt, pojęć itp. poprzez nadanie im nazw lub imion (имя) существительное: Zazwyczaj rzeczowniki stanowią podmioty zdań, ale mogą być również i
dopełnieniami. samogłoska /IPA: [ s ˈ ska], AS: [s ska]/ jęz. głoska otwarta, której obecność konieczna jest do utworzenia sylaby гласный (звук): Wyraz „wstręt” zawiera tylko jedną samogłoskę i aż pięć
spółgłosek. składnia /IPA: [ˈsk a a], AS: [sk a a]/ 1 jęz. funkcja wyrazu w zdaniu синтаксис; 2 jęz. zestaw reguł rządzących budową zdań w danym języku: Prowadziła wykłady ze składni języka staroirlandzkiego.; 3 jęz. dział lingwistyki badający reguły konstrukcji zdań; 4 inform. zestaw reguł określających budowę poprawnych wyrażeń w języku programowania: Zawsze miałem kłopoty ze
składnią języka C.
spółgłoska /IPA: [sp ˈ ska], AS: [sp ska]/ jęz. niesylabotwórczy dźwięk języka mówionego powstający w wyniku całkowitego lub częściowego zablokowania przepływu powietrza przez aparat mowy согласный (звук): Wyraz „wstręt” zawiera tylko jedną samogłoskę i aż pięć spółgłosek. spójnik /IPA: [ˈsp k], AS: [sp k]/ gram. wyraz służący do łączenia wyrażeń wewnątrz zdania pojedynczego (np. w wyliczeniach) oraz zdań składowych w zdaniach złożonych союз: Spójniki
można podzielić na proste, jak "i", złożone, jak "podczas gdy", oraz zestawieniowe, jak "jeżeli… to". stopień /IPA: [ˈst p ɛ ], AS: [st p ]/ 1 gram. forma przymiotnika lub przysłówka umożliwiająca porównywanie wielkości (stopnia cechy między kilkoma obiektami степень: Przymiotnik „równy” nie ma stopnia wyższego.; 2 każda z części schodów uniesiona do góry: Te schody mają ponad sto stopni.; 3 mat. jednostka kąta płaskiego stanowiąca 1/360 (jedną trzysta sześćdziesiątą) kąta pełnego, stosowana też w geografii do wyrażania współrzędnych geograficznych: Kąt prosty ma dziewięćdziesiąt stopni.; 4 fiz. pot. zob. stopień Celsjusza, stopień Fahrenheita:; 5 część jakiegoś procesu stanowiąca pewną całość: Kiedy już to skończysz, następnym stopniem będzie przyklejenie wszystkich części.; 6 wojsk. zob. stopień wojskowy (dotyczy również innych służb mundurowych i harcerstwa): Mój syn wrócił z wojska w stopniu kaprala. ; 7 mat. maksymalna suma wykładników zmiennych wśród jednomianów, tworzących dany wielomian: Prosta jest określona przez wielomian pierwszego stopnia.; 8 praw. zob. stopień pokrewieństwa: Matka i córka są spokrewnione w pierwszym stopniu.; 9 wielkość, rozmiar, zasięg jakiejś czynności; 10 poligr. zob. stopień pisma; 11 ocena postępów naukowych wyrażona jako liczba lub jako jeden z uporządkowanych terminów: Jakie stopnie ma mój syn z matematyki?; 12 druk. znak graficzny służący do zapisu stopnia w znaczeniu ; 13 sztuczny uskok w korycie rzeki stopień najwyższy /IPA: [ˈst p ɛ a ˈ ], AS: [st p a ]/ gram. forma przymiotnika lub przysłówka, oznaczająca największe nasilenie opisywanej przez niego cechy превосходная степень: „Dobry” w stopniu najwyższym to „najlepszy”. stopień wyższy /IPA: [ˈst p ɛ ˈ ], AS: [st p ]/ gram. forma przymiotnika lub przysłówka, określająca natężenie opisywanej przez niego cechy w porównaniu do czegoś сравнительная степень: „Dobry” w stopniu wyższym to „lepszy”. strona /IPA: [ˈst a], AS: [st a]/ 1 gram. forma zdania zależna od wzajemnego stosunku podmiotu i orzeczenia залог: „Dom był kupiony przez ojca” to przykład zdania w stronie biernej. ; 2 jedna z powierzchni kartki lub innych płaskich przedmiotów, zwykle w książce, gazecie, albumie itp.: Na 15 (= piętnastej) stronie zaczyna się cykl ciekawych zdjęć.; 3 umowna część czegoś, znajdująca się przy brzegu, krawędzi tego czegoś: Jeśli nie ma chodnika, to należy iść lewą stroną drogi.; 4 praw. jedna z osób będąca sygnatariuszem umowy lub występująca jako podmiot w procesie: Proces zakończył się, gdy strona pozwana zgodziła się wypłacić odszkodowanie. ; 5 mat. w algebrze: jedna z dwóch zależności w równaniu lub nierówności rozdzielić znakiem równości lub nierówności: Jak widać, prawa strona jest tożsamościowo równa 0 (= zeru) ; 6 uczestnik wojny, także sporu, kłótni itp.: Za tymi drzewami znajduje się sztab strony przeciwnej. ; 7 okolica (zwykle w lm): Jestem nowy w tych stronach.; 8 analizowana, wyszczególniona cecha czegoś: Z technicznej strony, ten projekt jest doskonały, ale niestety zbyt kosztowny.; 9 część sceny teatralnej, widoczna dla publiczności, ale umownie niewidoczna dla niektórych postaci przedstawienia; przen. ubocze: Aktor wygłosił długi monolog na stronie.; 10 inform. strona internetowa: Szczegółową ofertę można znaleźć na stronie www.naszafirma.com.; 11 inform. jednostka logiczna pamięci komputerowych strona bierna /IPA: [ˈst a ˈ ɛ a], AS: [st a e a]/ gram. forma zdania, w której podmiot jest obiektem czynności, określonej przez orzeczenie страдательный залог: „Wikisłownik jest
tworzony przez wolontariuszy” to przykład zdania w stronie biernej. strona czynna /IPA: [ˈst a ˈ a], AS: [st a a]/ gram. forma zdania, w której podmiot jest wykonawcą czynności действительный залог: ) „Wolontariusze tworzą Wikisłownik” to przykład
zdania w stronie czynnej. sylaba / IPA: [s ˈ a a], AS: [s a a]/ jęz. jednostka mowy, zwykle dłuższa niż jedna głoska i krótsza niż wyraz слог: Nie każdy umie poprawnie podzielić wyraz „nauka” na sylaby. temat /IPA: [ˈtɛ at], AS: [t at]/ 1 jęz. część wyrazu pozostająca po odrzuceniu końcówki основа; 2 główna myśl lub przedmiot rozmowy, pracy lub dzieła tryb /IPA: [t p], AS: [t p]/ 1 jęz. kategoria gramatyczna wyrażająca stosunek mówiącego do treści wypowiedzenia наклонение: Tryb przypuszczający wyraża niepewność, warunkowość lub wyrażone pośrednio życzenie.; 2 procedura lub ustalony wariant jej wykonania: Nie ma ustalonego trybu
postępowania w takich sytuacjach. System uruchomił się w trybie awaryjnym. Zostanie osądzony w
trybie doraźnym. W trybie nadpisywania wprowadzane znaki zastępują wcześniej wpisane znaki dokumentu.; 3 koło zębate, szczególnie duże: Tryby się zatarły.; 4 muz. molowa lub durowa wersja akordu, tonacji, lub gamy: Sonet skomponowany został w trybie molowym. tryb orzekający /IPA: [ˈt p ɛkaˈ ], AS: [t p eka ]/ gram. jeden z trybów czasownika wyrażający neutralny lub obiektywny stosunek mówiącego do podawanych faktów изъявительное наклонение tryb przypuszczający /IPA: [ˈt p p aˈ ], AS: [t p p a ]/ gram. jeden z trybów czasownika wyrażający przypuszczenie, wątpliwość, niezdecydowanie сослагательное наклонение tryb rozkazujący /IPA: [ˈt p ska ˈ ], AS: [t p ska ]/ gram. jeden z trybów czasownika wyrażający rozkaz, życzenie, prośbę lub przyzwolenie повелительное наклонение tryftong /IPA: [ˈt t k], AS: [t t k]/ jęz. dźwięk samogłoskowy o zmiennym przebiegu artykulacji, będący złożeniem samogłoski i dwóch półsamogłosek; przez użytkowników języka postrzegany jako złożenie trzech samogłosek три тонг: Nazwę chińskiej sztuki geomancji, "feng shui", Polacy
wymawiają jak "feng szuj", a tymczasem w chińskim "shui" zawiera tryftong [uei], a nie dyftong [ui] i tę sylabę powinno wymawiać się jak "szłej". wołacz /IPA: [ˈ a ], AS: [ a ]/ gram. siódmy przypadek deklinacji polskiej, tworzy formę zwrotu do omawianego przedmiotu lub osoby звательный падеж: Wołaczem rzeczownika „Litwa”
zaczyna się utwór „Pan Tadeusz”. wykrzyknik /IPA: [ ˈk k], AS: [ k k],/ 1 znak interpunkcyjny służący do wzmacniania ekspresji wypowiedzi, zapisywany za pomocą kropki i umieszczonej nad nią pionowej kreski: ! междометие: Czemu używasz wielokrotnych wykrzykników jak jakaś egzaltowana nastolatka? ; 2 nieodmienne słowo lub wyrażenie służące do wyrażenia stanu emocjonalnego, nakazu lub do imitacji odgłosu z otaczającego świata: „A niech to!”, „Pst!” i „Chrum!” to przykłady wykrzykników. wyraz / IPA: [ˈ as], AS: [ as]/ 1 symbol fonetyczny (ciąg głosek) lub graficzny (znak lub ciąg znaków), niosący określone znaczenie bądź pełniący funkcję składniową слово: W języku polskim istnieje wiele wyrazów zapożyczonych z języka niemieckiego.; 2 przejaw stanu emocjonalnego człowieka, mający odzwierciedlenie w mimice lub rysach twarzy: Swoje uczucia skrywała za obojętnym wyrazem twarzy.; 3 wymowa/odbicie/uzewnętrznienie czegoś: Wysoka frekwencja na
zebraniu jest wyrazem dużego zaangażowania członków w sprawy klubu. zaimek / IPA: [ aˈ ɛk], AS: [ a ek]/ gram. część mowy, która zastępuje rzeczownik, przymiotnik, liczebnik lub przysłówek i pełni ich funkcje w zdaniu местоимение zdanie /IPA: [ˈ ɛ], AS: [ e]/ 1 gram. wypowiedzenie posiadające orzeczenie (osobową formę czasownika) предложение: Egzamin polegał na przetłumaczeniu dwudziestu zdań na język szwedzki.; 2 opinia: Jakie jest jego zdanie na temat książki?; 3 rzeczownik odczasownikowy od zdać zdanie podrzędne /IPA: [ˈ ɛp ˈ ɛ ɛ], AS: [ ep e]/ gram. w zdaniu złożonym: zdanie określające zdanie nadrzędne придаточное предложение: W zdaniu „Stój, bo strzelam!”,
wyrażenie „bo strzelam” jest zdaniem podrzędnym.