Voorwoord Schiedam heeft de ambitie om de havens van Schiedam te gaan herinrichten. Er wordt geschoven met bedrijven terreinen om verschillende redenen. Bedrijven hebben niet genoeg ruimte en sommige niet de goede kades. De kades worden opgeknapt. Gemeente Schiedam wil ook gaan werken aan de geluidsoverlast, de luchtkwaliteit en het verkeer. In de Schiedamse havens zitten een aantal bedrijven die zich momenteel bezig houden met olie en gaswinning. Deze bedrijven staan nu onder druk omdat de olieprijs door overproductie historisch laag is. Daarnaast wordt het de hoogste tijd met de transitie van fossiele energie naar duurzame energie stappen te maken. De overheid zet hoog in op windenergie op zee. Redenen genoeg om naar deze nieuwe ontwikkelingen te kijken en mogelijkheden van oshore windenergie als nieuw (export)product voor Schiedamse bedrijven te onderzoeken en te ondersteunen. Fred van der Drift, namens Milieudefensie Schiedam Jeroen Ooijevaar, namens GroenLinks Schiedam oktober 2015, Schiedam
Inhoudsopgave Voorwoord
i
1 Windenergie op zee 1.1 Nationaal Energieakkoord . . . . . . . . . . . . . . 1.2 Ontwikkelingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1.3 Mogelijkheden voor Schiedamse oshorebedrijven . 1.4 Diversificatie van activiteiten in Schiedamse havens 1.5 Energietransitie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1.6 Conclusie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2 2 2 3 4 4 4
. . . . . .
. . . . . .
. . . . . .
. . . . . .
. . . . . .
. . . . . .
. . . . . .
. . . . . .
. . . . . .
. . . . . .
. . . . . .
. . . . . .
2 Straks staat kwart Noordzee vol windmolens 5 2.1 De kosten van duurzame energie zullen sterk dalen . . . . . . . . . . . . 5 2.2 Bij spotgoedkope elektriciteit wordt het maken van gas uit stroom rendabel 6 2.3 Woordvoerster van het ministerie van Economische Zaken . . . . . . . . . 8 3 Van Oord tekent contract voor windpark Burbo Bank Extension
9
4 Nieuwe terminal met werk voor 200 man naar Maasvlakte 4.1 Primeur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4.2 Groei . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
11 11 11
5 Eerste funderingspaal voor het Gemini Windpark succesvol geplaatst
12
6 Boskalis gaat windmolenpark bouwen op Duitse Noordzee 6.1 Doorbraak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6.2 Grotere speler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
13 13 14
Bronvermelding
14
1
Artikel 1 Windenergie op zee Nederland werkt aan duurzame, betrouwbare en beschikbare energie die voor iedereen betaalbaar is. Een overgang naar duurzame energie is van groot belang. Niet alleen met het oog op het klimaat en de afnemende beschikbaarheid van fossiele brandstoen. Ook om minder afhankelijk te zijn van internationale energieleveranciers. Windenergie op zee gaat daarom een vlucht nemen. Er wordt de komende jaren voor 15 miljard genvesteerd in Windenergie op zee.
1.1
Nationaal Energieakkoord
In het Nationaal Energieakkoord is met meer dan 40 partijen afgesproken dat 16% van de energie in 2023 duurzaam moet worden opgewekt. Om die doelstelling te halen, zijn alle verschillende duurzame energiebronnen nodig. Windenergie op zee is daarbij onmisbaar. Afgesproken is dat windenergie op zee in 2023 in totaal 4.450 MW elektriciteit moet leveren. Daarmee kunnen ruim 5 miljoen huishoudens van elektriciteit worden voorzien. Dat betekent 3.450 MW bovenop de 1.000 MW die al is gebouwd of in aanbouw zijn. De planning voor de realisatie van de afspraken ziet er als volgt uit: 2015: 2 x 350 = 700 MW Borssele 2016: 2 x 350 = 700 MW Borssele 2017: 2 x 350 = 700 MW Zuid-Holland 2018: 2 x 350 = 700 MW Zuid-Holland 2019: 2 x 350 = 700 MW Noord-Holland Naast deze parken is er nog meer ruimteen potentie volgens de ECN om parken te realiseren op de Noordzee.
1.2
Ontwikkelingen
Momenteel wordt het Gemini park gebouwd ten noorden van Den Helder, een park van 600 MW. In december 2015 worden de eerste commerci¨ele wind parken in Borssele aanbesteed, later zijn de wat meer noordelijke parken aan de beurt. Het park Borssele wordt door de haven van Vlissingen bediend. Voor de noordelijke parken zou de haven 2
Rotterdam een goede uitvalbasis kunnen zijn. Het bedrijf SIF uit Roermond gaat een terminal bouwen op Maasvlakte 2. Het bedrijf heeft zich gespecialiseerd in het maken van pilonen, funderingspalen voor windmolens. In het voorjaar van 2016 zal de Svanen, van van Oord, worden ingezet op het windpark Burbo Bank Extension in het Verenigd Koninkrijk. Boskalis heeft een order gekregen voor het aanleggen van de funderingen van een Duits Windpark.
(b) Nexus
(a) Aoleus
(c) Svanen
(d) Transformatorstation
Figuur 1.1: Offshore schepen Voor de bouw van deze parken, zijn verschillende werkschepen zoals de Aoleus van van Oord nodig, pilonen/funderingen en transformatorstations nodig op zee(zie het rapport van KIA). Er zijn ook faciliteiten nodig, terreinen en havens voor assemblage en voor het onderhoud van deze parken op zee. Het KIA Rapport verwacht dat tot 2020, 10.000 die bij het realiseren van windparken op zee nieuwe banen gecre¨eerd kunnen worden. Het rapport verwacht ook dat windenergie op zee een goed exportproduct wordt voor de Nederlandse offshore industrie. Zie ook de bijlagen over windenergie op zee.
1.3
Mogelijkheden voor Schiedamse offshorebedrijven
Door de gunstige ligging van de haven en de clustering van maak bedrijven in Schiedam en de situering van de nieuw te bouwen parken, zal windenergie op zee de Schiedamse offshore bedrijven kansen kunnen bieden.
3
1.4
Diversificatie van activiteiten in Schiedamse havens
Momenteel wordt er door de grote oliemaatschappijen minder genvesteerd omdat de olieprijs door overproductie en verminderde vraag, laag is waardoor orders uit de olie offshore minder worden of uitblijven. IHC moet door minder orders een groot deel van zijn personeel ontslaan. In Noorwegen zijn de afgelopen tijd 20.000 banen geschrapt bij onder meer het staatsbedrijf Statol. Een aantal bedrijven uit de Schiedamse havens hebben ook door deze lage olieprijs te maken met minder orders en blijken door deze lage olieprijs conjunctuur gevoelig te zijn. Door met mee diverse offshore activiteiten bezig te zijn kan er meer continuteit in bedrijvigheid ontstaan. Windenergie op zee zou ook een goed product zijn voor de export.
1.5
Energietransitie
Om klimaatsveranderingen tegen te gaan komt er een gedeeltelijke energie transitie van fossiele energie naar duurzame energie. De overheid heeft als zich doel gesteld dat in 2050 80% minder CO2 wordt uitgestoten en dat 80% van de energie duurzaam wordt opgewekt. In 2020 zou 14% van de benodigde energie, duurzaam worden opgewekt. Waarschijnlijk wordt dit doel niet gehaald. Kolencentrales worden als eerste uitgefaseerd. De elektriciteitsproductie bestaat waarschijnlijk in 2023 dan al voor meer dan een derde uit hernieuwbare elektriciteit. In 2030 kan al de helft van alle elektriciteit worden opgewekt. In 2050 moet alle stroom duurzaam wordt opgewekt komt er 150 keer zoveel elektriciteit van zee dan dat er nu wordt opgewekt. Schiedamse bedrijven moeten door deze transitie op den duur gaan zoeken naar andere offshore activiteiten. De hierboven geschetste doelstellingen zijn volgens de rechter te laag om de Nederlandse bevolking voldoende tegen de verwachte gevolgen van de klimaatverandering te beschermen, zo heeft deze geoordeeld in de Klimaatzaak die Stichting Urgenda tegen de Staat heeft aangespannen. De staat moet ervoor zorgen dat de CO2 uitstoot in 2020 25% lager is dan in 1990. Er zal dus veel meer moeten worden ingezet op de energietransitie dan tot nu toe gebeurt.
1.6
Conclusie
1. Schiedamse bedrijven laten kansen liggen, als zij niet overschakelen op activiteiten die offshore ondersteunt i.p.v. oliewinning. 2. Schiedamse bedrijven laten verantwoordelijkheden liggen, als zij niet inspelen op de energietransitie. 3. De gemeente Schiedam zou die bedrijven moeten tegemoet komen, die vooruit denken in het belang van de gehele Nederlandse samenleving, d.w.z. bijdragen aan duurzame energieopwekking
4
Artikel 2 Straks staat kwart Noordzee vol windmolens Vergeet 2023, als het Energieakkoord afloopt. Het gaat om 2050, als 80 procent van de energie duurzaam moet zijn. De experts van ECN geven hun toekomstscenario. Door: Jeroen Trommelen 10 juni 2015, 02:00 [1] Wie vindt dat er in de Noordzee nu al te veel windturbines worden gebouwd, kan zijn borst natmaken. Als over 35 jaar alle stroom duurzaam wordt opgewekt, zoals volgens vrijwel alle experts zal gebeuren, komt er 150 keer zoveel elektriciteit van zee dan er nu wordt opgewekt. Dat zeggen experts van het Energieonderzoek Centrum Nederland (ECN), een belangrijke adviseur van de regering over energiescenario’s van de toekomst. Die stroom komt van megagrote windturbines ver buiten de kust; anderhalf keer zo hoog als de grootste exemplaren van nu en onzichtbaar achter de horizon. Ze zullen een kwart van de oppervlakte van de Nederlandse Noordzee in beslag nemen.
2.1
De kosten van duurzame energie zullen sterk dalen
Een kwart van de Noordzee klinkt als veel, maar volgens manager windenergie Peter Eecen van het Energieonderzoek Centrum Nederland (ECN) betekent het juist ’dat er dus ruimte genoeg is’. Om Nederland te verduurzamen zal windenergie in elk scenario een belangrijke bron van duurzame stroom zijn. Vooral op zee kunnen veel turbines worden gebouwd, want daar kunnen ze de hoogte in en is er ruimte. Ook relatief is een kwart niet veel, vindt Eecen. Duitsland wil op haar eigen kleine deel van de Noordzee nog mr stroom gaan opwekken dan Nederland. Ten oosten van de Dollard zal daardoor 90 procent van het zeeoppervlak worden ingenomen door Duitse windparken, waardoor er alleen nog wat vaargeulen overblijven. Dergelijke ingrepen zijn nodig omdat de toekomstige duurzame energievoorziening sterk zal leunen op elektriciteit en minder op andere energiedragers. Elektriciteit is een van de
5
Figuur 2.1: Het Prinses Amalia Windpark in de Noordzee effici¨entste energiebronnen en zal niet alleen gebruikt worden voor apparaten en verlichting, maar ook voor verwarming, transport en de productie van producten zoals gas. Over 35 jaar, stelt het ECN, gebruiken we waarschijnlijk twee tot drie keer zoveel stroom als nu. Duurzame energie-experts van het onderzoekscentrum gingen afgelopen week op tournee om deze boodschap te verspreiden. Samenleving en politiek moeten meer nadenken over de meest waarschijnlijke energievoorziening op middellange termijn, vinden ze. Bovendien geven andere instituten, zoals het Centraal Planbureau CPB, daar volgens hen verkeerde prognoses over. Voor veel beleidsmakers ligt de horizon nu op 2023; het jaar waarin de afspraken in het nationaal Energieakkoord aflopen, zegt manager zonne-energie Wim Sinke. Maar dat is maar een tussenstap. Na ongetwijfeld nieuwe heftige discussies over onder meer windmolens zal over acht jaar nog maar 16 procent van de energievoorziening zijn verduurzaamd. ’Als we daar zouden eindigen, kunnen we het net zo goed laten.’ Het echte doel ligt in 2050, als volgens de Europese Unie 80 procent van de energie duurzaam moet zijn en alle stroom uitsluitend groen wordt opgewekt.
2.2
Bij spotgoedkope elektriciteit wordt het maken van gas uit stroom rendabel
Over het scenario waarin dat waarschijnlijk zal gebeuren, verschilt ECN van mening met het CPB dat er eind vorig jaar ook een voorspelling over deed. Dat windturbines een dominante bijdrage zullen leveren, staat volgens beide instituten buiten kijf; temeer omdat betaalbare alternatieven beperkt zijn. Over de hoeveelheid biomassa en de kansen om CO2 op te slaan in de bodem verschillen ze enigszins van mening. Maar over de potenti¨ele bijdrage van zonne-energie staan ze lijnrecht tegenover elkaar. Volgens het CPB blijft de inzet van zonnestroom in Europa beperkt tot 7 procent van de stroomvoorziening. Dat komt niet door technische beperkingen, maar door financi¨ele. In West-Europa wordt de meeste zonnestroom immers opgewekt in de zomer, terwijl het energiegebruik in de winter het hoogst is. Opgewekte zonnestroom moet deels wor6
den opgeslagen en bewaard. Die opslagtechnieken zullen zelfs in 2050 z duur zijn, dat massale toepassing onwenselijk en daarmee onwaarschijnlijk wordt, aldus het planbureau.
Figuur 2.2: Windmolens bij Urk Volgens Sinke onderschatten de rekenaars de kansen van nieuwe opslagtechnieken, die er in zijn ogen ongetwijfeld zullen komen. Ook de kosten voor zonnestroom zelf zullen veel verder dalen dan het planbureau voor mogelijk houdt. Ze dalen tot zo’n 2 eurocent per kilowattuur in zonnige gebieden en 3 4 eurocent in landen als Nederland. ’Dat zijn de recentste en volgens sommige experts nog redelijk conservatieve schattingen.’ 3 cent zou de helft zijn van wat nu voor stroom uit kolencentrales wordt betaald. Nieuwe opslagtechnieken zetten elektriciteit om in warmte, die bijvoorbeeld in de bodem kan worden bewaard. Bij spotgoedkope elektriciteit wordt het maken van gas uit stroom (bijvoorbeeld via elektrolyse) rendabel. Naast wind zal zonne-energie het grootste deel van de vraag naar warmte en brandstoffen gaan dekken, is zijn overtuiging. Zoniet met de techniek van vandaag, dan wel met die van morgen. Vooruitkijken naar 2050 is alsof in 1980 een voorspelling wordt gedaan over het leven van vandaag, zegt Sinke. Maar de vooruitgang maakt hem optimistisch.’Vergelijk de oplaadbare batterij van 1980 met die van vandaag; de computer van 1980 met de huidige smartphone; de benzineslurpende en roestende auto van 1980 met de city car van nu. De zonnecel van 1980 met de zonnepanelen die dit jaar op de daken worden gelegd en het kleurenbeeldscherm van 1980 met de flat panel displays van vandaag. Enzovoorts.’ In de nabije toekomst, over acht jaar, zullen in Nederland waarschijnlijk 60 vierkante kilometer zonnepanelen genstalleerd zijn Nu al is duidelijk dat de kosten van alle duurzame energieopwekking zeer sterk zullen dalen, benadrukken de ECN-experts. Windparken op land worden in de Verenigde Staten op dit moment al gebouwd zonder subsidie. De grond is er goedkoop en er zijn weinig of geen beperkingen met omwonenden, zegt Eecen. De kosten per opgewekte kilowattuur liggen rond de 5 dollarcent (4,4 eurocent). Volgens de plannen in het Energieakkoord moeten de kosten van de Nederlandse offshorewindindustrie in 2023 uitkomen op 10 eurocent per kilowattuur. Daarna zullen volgens de experts de kosten van windenergie per kilowattuur verder dalen terwijl de prijs 7
voor fossiele energie zal stijgen. In 2030 zou er dan geen subsidie meer nodig moeten zijn. De overheid bereidt zich voor op een volledig duurzame energievoorziening in 2050.
2.3
Woordvoerster van het ministerie van Economische Zaken
In de nabije toekomst, over acht jaar, zullen in Nederland waarschijnlijk 60 vierkante kilometer zonnepanelen genstalleerd zijn (60 miljoen vierkante meter). Dat kan zonder al te veel hinder worden uitgebreid naar 250 tot 500 vierkante kilometer zonnepaneel, denken de techneuten. Sinke: ’Hoewel we ook bij zonneparken en zonnepanelen ongetwijfeld discussies zullen krijgen over de toepasbaarheid daarvan in het landschap.’ De overheid bereidt zich voor op een volledig duurzame energievoorziening in 2050, zegt een woordvoerster van het ministerie van Economische Zaken. ’Er wordt al nagedacht over de periode na het Energieakkoord.’ Of die toekomst zich zal voltrekken volgens het scenario van de ECN-experts, laat ze in het midden. ’Daar zal het kabinet iets over zeggen in het Energierapport dat eind dit jaar naar de Tweede Kamer wordt gestuurd, en waarvoor aan de Raad voor de Leefomgeving en Infrastructuur advies is gevraagd.
Figuur 2.3: Windenergie neemt snel toe
8
Artikel 3 Van Oord tekent contract voor windpark Burbo Bank Extension Van Oord heeft een contract getekend met het Deense DONG Energy AS voor de installatie van de funderingen voor het Britse offshore windpark Burbo Bank Extension. Rotterdam, 24 juni 2015 [2] - Van Oord heeft een contract getekend met het Deense DONG Energy AS voor de installatie van de funderingen voor het Britse offshore windpark Burbo Bank Extension. Van Oord installeert de 32 monopiles en transitiestukken voor het project. Daarnaast levert Van Oord de steenbescherming en brengt deze aan, en zorgt voor de logistiek tussen de Duitse, Deense en Britse havens waar de funderingen vandaan komen, en het windpark Burbo Bank Extension. De installatiewerkzaamheden zullen in de zomer van 2016 plaatsvinden. Het windpark Burbo Bank Extension ligt 8 km voor de Britse kust in Liverpool Bay. De 32 Vestas windturbines van elk 8 MW zullen uiteindelijk een vermogen leveren van in totaal 256 MW. DONG Energys Senior Project Director, Klaus Skoust Moller, zegt: Burbo Bank Extension is een geweldig project met de mogelijkheid om meer dan 180.000 Britse huishoudens te voorzien van energie en het is fantastisch om dit contract voor de installatie van de funderingen te sluiten met Van Oord. Dit is het laatste belangrijke contract, hetgeen aangeeft dat de voorbereidingen op schema zijn. De offshorewerkzaamheden zullen naar verwachting in 2016 beginnen en Van Oord speelt hierbij een belangrijke rol. Voor het installeren van de funderingen van het windpark Burbo Bank Extension zal Van Oord het hefschip Svanen inzetten. Voor de installatie worden de monopiles drijvend naar de Svanen op de installatielocatie gebracht. Deze zogenaamde ’feeder-methode’ is de afgelopen jaren steeds verder geoptimaliseerd, wat heeft geleid tot zeer effici¨ente installatiecycli. De Svanen heeft op deze manier op succesvolle wijze al bijna 500 funderingen voor offshore-windturbines genstalleerd. Dit project past uitstekend binnen de strategie van Van Oord om innovatieve en duurzame 9
oplossingen aan de oshore windsector te bieden. Door het optimaliseren van de logistieke en installatieoplossingen speelt Van Oord in op de behoefte om de kosten in de duurzame energiesector terug te dringen, zodat de ontwikkeling van oshore windenergie volop de ruimte krijgt.
10
Artikel 4 Nieuwe terminal met werk voor 200 man naar Maasvlakte Op de Tweede Maasvlakte komt een nieuwe terminal die werk biedt voor 200 mensen. Bij het nieuwe bedrijf worden funderingen voor windmolens gemaakt en de op- en overslag daarvan [3]. Het Havenbedrijf Rotterdam heeft daarvoor een overeenkomst gesloten met Sif Group en Verbrugge International. De terminal wordt 42 hectare groot en komt te staan op het gebied ten noorden van informatiecentrum FutureLand. In 2016 moet de bouw klaar zijn.
4.1
Primeur
Het is voor het eerst dat de Rotterdamse haven een rol gaat spelen in de bouw van windturbines. Daar was nooit een geschikt terrein aan diep genoeg water voor beschikbaar. Met de komst van Maasvlakte 2 is dat er inmiddels wel. Het Havenbedrijf legt voor Sif Group en Verbrugge een 400 meter lange zeekade aan met een diepte van 16,50 meter onder NAP.
4.2
Groei
In de terminal worden zogenoemde monopiles gemaakt. De vraag naar deze funderingen voor windmolens is de afgelopen jaren fors gegroeid. Behalve in Nederland wordt ook in Groot-Brittanni¨e, Duitsland, Belgi¨e en Duitsland flink ingezet op windmolenparken in zee. De nieuwe terminal gaat zich ook richten op de assemblage en toelevering van componenten voor offshore windparken.
11
Artikel 5 Eerste funderingspaal voor het Gemini Windpark succesvol geplaatst De eerste funderingspaal (monopile) voor het Gemini Windpark is succesvol geplaatst. In totaal zal het wind park bestaan uit 150 Siemens wind turbines en is eigendom van Northland Power (60%), Siemens (20%), Van Oord (10%) en HVC (10%) [4]. Gemini wordt in drie jaar tijd gebouwd in de Noordzee, op 85 kilometer uit de kust van Groningen en is onzichtbaar vanaf het land. Het windpark, dat bestaat uit twee gebieden van elk 34 vierkante kilometer, gaat energie opwekken in het deel van de Noordzee met de hoogste en meest constante windsnelheden ter wereld. De monopiles worden door hoofdaannemer Van Oord met het eigen installatieschip Aeolus en een tweede ingehuurd installatieschip Pacific Osprey van Swire Blue Ocean in de zeebodem geheid. Elke stalen funderingspaal is gemaakt voor een specifieke plek in het windmolenpark. Hierdoor vari¨eren alle monopiles in lengte van 59 tot 73 meter, afhankelijk van de zeediepte. De funderingspalen hebben een diameter van 7 meter en een wanddikte van 7 tot 11 centimeter. “De plaatsing van de eerste monopile is een bijzonder moment voor iedereen die betrokken is bij het project,” vertelt Matthias Haag, CEO bij Gemini. “De plaatsing is een mijlpaal in de bouwfase die zoals gepland mogelijk is gemaakt door de nauwe samenwerking met de projectpartners.” Gedurende de drie jaar durende bouw zullen er circa 500 mensen aan het project werken. De verwachting is dat het windpark in 2017 volledig operationeel zal zijn. Eenmaal operationeel wekt het schone en hernieuwbare energie op voor 1,5 miljoen mensen in Nederland. Gemini zal een grote bijdrage leveren aan het behalen van de doelstellingen van Nederland en de Europese Unie voor duurzame energie. De Nederlandse CO2 -uitstoot zal door het windpark naar verwachting met 1,25 miljoen ton per jaar afnemen. Daarmee speelt Gemini een belangrijke rol in de wereldwijde overgang naar een duurzame toekomst. 12
Artikel 6 Boskalis gaat windmolenpark bouwen op Duitse Noordzee Baggerbedrijf Boskalis gaat samen met bouwconcern VolkerWessels een windmolenpark bouwen op de Duitse Noordzee. Boskalis probeert met projecten in de windenergiesector tegenvallers in de olie- en gassector te compenseren. Door: Geerlof de Mooij 30 juni 2015, 21:21 [5] Dit maakte de baggeraar uit Papendrecht dinsdag bekend. Het contract heeft een waarde van ongeveer 500 miljoen euro. Beide bedrijven hebben een aandeel van 50 procent in de opdracht. De opdracht gaat om het windmolenpark Veja Mate. Het park, met een totale capaciteit van 400 megawatt, wordt 130 kilometer ten noorden van de Eemshaven aangelegd. Boskalis en VolkerWessels nemen onder meer het ontwerp en de installatie van de 67 funderingen voor hun rekening. Zij beginnen eind dit jaar met de werkzaamheden en hopen die in het vierde kwartaal van 2016 af te ronden.
6.1
Doorbraak
Boskalis heeft het nu de mogelijkheden om verder door te dringen tot de windenergiemarkt. Het contract is een doorbraak voor Boskalis, stelt Nico Inberg, analist van Beurswijzer. Dit is de grootste klus in de windenergiesector voor het baggerbedrijf tot nu toe. Met eerdere projecten, waaronder de aanleg van windparken in het IJsselmeer en het Duitse deel van de Baltische Zee, was aanzienlijk minder geld gemoeid. De scherp gedaalde olieprijs komt hard aan bij de Nederlandse oshoresector, zeg maar de bouwvakkers op zee. Olie- en gasconcerns schroeven investeringen terug en dat is bij dienstverlenende bedrijven goed voelbaar. Het aantal opdrachten daalt terwijl de onzekerheid toeneemt. Om de weggevallen omzet te compenseren gaan bedrijven op zoek naar alternatieven, zoals de bouw van windmolens op zee. De vraag naar duurzame energie in Europa stijgt en dat is gunstig voor de bouwers van windmolenparken.
13
6.2
Grotere speler
Boskalis wil een grotere speler worden op de windmarkt, zegt Edwin de Jong, beursanalist van SNS Securities. Boskalis is de derde speler op de windmarkt in Nederland na de Rotterdamse baggeraar Van Oord en het Belgische CFE-Dredging, onderdeel van bouwconcern DEME. Inberg van Beurswijzer verwacht dat Boskalis kleinere bedrijven gaat overnemen om een sterkere positie te verwerven. De concurrentie is daar al druk mee bezig. Door belangen te nemen in oshorewindparken probeert zij projecten binnen te halen. Zo nam Van Oord in 2013 een belang van 10 procent in het windmolenpark Gemini, dat momenteel ten noorden van Ameland en Schiermonnikoog gebouwd wordt. De kans bestaat dat Boskalis dit voorbeeld volgt. Het bedrijf heeft de afgelopen jaren veel meevallers gekend, zegt analist Inberg. ’Daarom heeft het nu de mogelijkheden om verder door te dringen tot de windenergiemarkt.
14
Bronvermelding [1] J. van Trommelen, “Straks staat kwart noordzee vol windmolens,” juni 2015. [2] G. Seaport, “Van oord tekent contract voor windpark,” juni 2015. [3] V. O. M. ingenuity, “Belangrijke mijlpaal bereikt in de bouw van n van s werelds grootste offshore windparken,” juli 2015. [4] G. Seaport, “Belangrijke mijlpaal bereikt in de bouw van een van s werelds grootste offshore windparken,” juli 2015. [5] G. de Mooij, “Boskalis gaat windmolenpark bouwen op duitse noordzee,” juni 2015.
15