informatiekrant Waterslag II beste lezer, Het is zo vanzelfsprekend: water komt uit de kraan en afvalwater spoelt weg via het riool. We realiseren ons meestal niet eens dat dat vele eeuwen niet zo was. Afvalwater en drinkwater werden helemaal niet goed gescheiden en dat gebrek aan hygiëne had tot gevolg dat er veel meer besmettelijke ziektes waren en mensen lang zo oud niet werden als nu. Ik vind daarom dat de aanleg van riolering echt een belangrijke mijlpaal voor onze volksgezondheid is geweest! Hoewel we niet zoveel van het riool zien, is het dus een
aan de (Water)slag
belangrijk onderdeel van ons bestaan. Dat moeten we goed onderhouden, zodat het naar behoren blijft functioneren. Dat is het doel van Waterslag II. Doordat we allemaal steeds meer water verbruiken, produceren we steeds meer
Waterslag II: een heel karwei en als het klaar is? Dan merkt u er niets meer van. Is dat logisch? Ja, want als het goed is, merkt u niets van het riool. Dat willen we nog vele jaren zo
afvalwater. Ook zijn er vaker echte stortbuien. De bypass die we met Waterslag II gaan aanleggen, is hard nodig om al dat afvalwater kwijt te raken.
houden maar daarvoor moeten we eerst aan de (Water)slag. In deze informatiekrant leest u meer over Waterslag II en over het Groningse riool.
Tijdens Waterslag II legt de gemeente Groningen een nieuwe
zo weinig mogelijk overlast
rioolpersleiding aan die het afvalwater weg zal pompen. Deze
Een groot project als Waterslag II wordt in kleinere stukken
leiding loopt van het gemaal Selwerd (bij het Noorderstation)
geknipt: deelprojecten. Voor ieder deelproject kijken we of
naar het gemaal Damsterdiep: 4 kilometer dwars door de
het mogelijk is ‘mee te liften’ met een ander project dat toch
stad en zorgt ervoor dat het afvalwater rechtstreeks naar de
al moet gebeuren. Bijvoorbeeld als er in een straat nieuw
rioolwaterzuivering in Garmerwolde wordt gepompt en het
asfalt gelegd moet worden, kunnen we net zo goed meteen
gemaal Damsterdiep minder snel overbelast raakt. Verder
de nieuwe rioolbuizen er in leggen. Dat betekent veel minder
koppelen we waar mogelijk vijvers af van het riool, zodat het
overlast voor de omwonenden en minder kosten.
riool alleen nog afvalwater te verwerken krijgt.
De manier waarop wij leven, heeft nadelen voor onze
aan het werk
leefomgeving. Daar moeten we dus zorgvuldig mee omgaan. Op het gebied van waterverbruik kan ieder daar zijn verantwoordelijkheid in nemen: minder lang douchen, niet de kraan onnodig laten stromen; het zijn maar een paar
Het leggen van de nieuwe rioolbuizen verloopt volgens een strak schema, om zo snel mogelijk de straat weer dicht te kunnen maken.
1 voorbereiding
voorbeelden. De gemeente Groningen neemt de gezamenlijke verantwoordelijkheid om zo duurzaam mogelijk om te gaan
den blijft de stoep begaanbaar. Dat
met de Groningse leefomgeving. Dat doen we onder andere
verwijderen van asfalt of klinkers,
is ook belangrijk voor de postbode,
door het schone regenwater zoveel mogelijk te scheiden van
verkeersborden en lantaarnpalen..
ambulancepersoneel en huisarts.
afvalwater. Ook dat is een doel van Waterslag II.
2 graven
3 buizen leggen
Aan de slag dus! Ik realiseer me dat Waterslag II ongemak
we leggen nooit meer dan 80 meter
de nieuwe rioolbuizen zijn 6 meter
met zich mee zal brengen, maar we gaan ons best doen om
van de weg open. Dit hebben we
lang, 80 centimeter doorsnee en
dat zoveel mogelijk te beperken. Uw douche en toilet blijven
zo afgesproken met de brandweer,
gemaakt van polyester. De buizen
gewoon werken. En wanneer u iets wilt melden of vragen: op
omdat die dan nog overal kan
komen op een diepte van 1,5 tot
de laatste pagina van deze informatiekrant vindt
komen. De brandveiligheid in de
2,5 meter. Soms moeten we boren,
u telefoonnummers waar u terecht kunt.
wijk komt dus niet in gevaar. Aan de
bijvoorbeeld onder een kanaal door.
voorkant van die 80 meter graven we en met dat zand leggen we aan
4 weg dichtmaken
de achterkant de weg weer dicht.
asfalt of klinkers leggen, verkeers-
De persleiding wordt onder de weg
borden en lantaarnpalen terugzet-
gelegd, dus tijdens de werkzaamhe-
ten.
Met vriendelijke groet, Jannie Visscher wethouder gemeente Groningen
de ondergrondse waterweg Boven de grond ziet u wat er gebeurt op de weg: auto’s, fietsen, bussen passeren elkaar, verkeerslichten gaan op groen en weer op rood, u kunt linksaf en rechtsaf. Maar onder de grond is het ook een drukte van belang, al ziet u er niets van. Met Waterslag II komt tijdelijk de ondergrondse waterweg aan de oppervlakte. We gaan eens een kijkje nemen. U, de gebruiker van het water, bent het startpunt. Dan duiken we via het afvoerputje onder de grond de rioolbuizen in. Het afvalwater laten we zuiveren en lozen. Uiteindelijk pompen we het water weer op, maken het nóg schoner en dan gaat het naar uw kraan.
tracé persleiding Selwerd/Damsterdiep
het afvoerputje: alleen waar het voor bedoeld is Ontlasting, gewoon toiletpapier en (af)waswater mogen het riool in. Al het andere afval hoort in de (groene) afvalbak of bij het chemisch afval. Dit afval kan verstoppingen veroorzaken of de pompen bij de gemalen verstoren. Daarvan is het gevolg dat het riool zijn afvalwater niet kwijt kan en overloopt in de vijvers in de wijken. Dat willen we natuurlijk liever niet. Daarbij is het verhelpen van een verstopping of reparatie van een pomp duur.
Vieze én dure doekjes Vochtige toiletdoekjes lossen niet goed op en veroorzaken verstopping van het riool. Jaarlijks kost het Nederland 55 miljoen euro om deze verstoppingen te
het riool: de badkuip van Groningen
verhelpen. Dat zijn dure doekjes… In de prullenbak ermee!
Al het afvalwater van de stad Groningen gaat naar vier gemalen: Damsterdiep, Lewenborg, Selwerd en Stadspark. Vanuit een gemaal gaat het afvalwater naar de waterzuivering in Garmerwolde. Als u het riool ziet als een badkuip, zijn de gemalen het afvoerputje. Wanneer de badkuip te vol raakt of het afvoerputje
regenwater is geen afval
verstopt is, kan het water niet goed weg en loopt het over de rand. Zo werkt het riool ook. Wanneer het gemaal de hoeveelheid afvalwater niet aan kan,
Vroeger werd de afvoer van regenwater aangesloten op het riool. Dat vinden we
stroomt het riool over in de vijvers in de wijken. Hoewel de vijvers er lang
nu niet meer zo logisch, omdat het niet nodig is schoon regenwater te zuiveren.
geleden speciaal voor zijn aangelegd, is het niet goed dat dit gebeurt. Gelukkig
Daarom zorgen we er voor dat regenwater via een buis of bovengronds naar
komt het ook niet vaak voor, alleen bij een flinke hoosbui. Het is wel een feit dat
vijvers in de buurt loopt en niet meer naar het riool. Het water in de vijvers wordt
in de toekomst hoosbuien steeds vaker zullen voorkomen. Daar nemen we nu
zo regelmatig ververst en dat komt de waterkwaliteit ten goede. Ook verbinden
vast maatregelen voor in Waterslag II. Zodat het riool nog vele jaren meekan.
we vijvers met elkaar om stroming te krijgen in het water. De ene vijver krijgt een natuurlijke oever met begroeiing, de andere een strakke oever, zodat iedere vijver in zijn omgeving past. Resultaat: schonere vijvers die verschillende planten en dieren aantrekken. Het is wel noodzakelijk dat sommige vijvers als overstort blijven functioneren voor het riool.
zuinig met water
tip
Geen gedoe met emmer en spons. Ga met uw auto naar de wasstraat! Daar wordt minder water verbruikt en het vuile water wordt gezuiverd en opnieuw gebruikt.
groene tuinen en daken
op weg naar schoon water
Een tuin met gras en planten kan veel beter het
Het afvalwater in het riool moet gezuiverd worden, omdat er stoffen in zitten die
regenwater vasthouden dan een tuin met alleen
schadelijk zijn voor onze gezondheid en de natuur. Noorderzijlvest doet dat. Het
tegels. Het regenwater zakt langzaam in de open
afvalwater uit de stad gaat naar de waterzuiveringsinstallatie in Garmerwolde. Bij
bodem en hoeft dus niet afgevoerd te worden
droog weer stroomt daar 25 miljoen liter afvalwater per dag binnen. En dan:
door het riool.
1
Groene daken zijn ook een goede opvang van de grote hoeveelheid water die met flinke plensbuien naar beneden komt. Een groen dak bestaat
Roosters halen grove stukken vuil uit het binnenkomende water. Dit gaat naar de vuilstort. Het water stroomt langzaam verder zodat het zand in het water naar de bodem kan zakken. Het zand wordt hergebruikt.
2
uit diverse soorten kleine planten die water
Het water komt in een tank voor de eerste biologische zuivering. Aan het water worden bacteriën toegevoegd die de stukjes afval opeten. Extra
vasthouden en maar langzaam doorgeven.
zuurstof is nodig voor de bacteriën. 3
Het slib met de bacteriën bezinkt en wordt verwijderd. Voor de tweede biologische zuivering worden opnieuw bacteriën toegevoegd om nog meer afval op te eten. Na hun werk moeten deze bacteriën ook bezinken. Dit slib wordt ook verwijderd.
4
Het water is nu zo schoon dat het terug mag naar het oppervlaktewater. Noorderzijlvest loost het in het Eemskanaal.
5
Het slib dat vrijkomt bij het water zuiveren, wordt in speciale tanks nog verder gereinigd. Daar komt biogas bij vrij dat omgezet wordt in stroom!
Hoe minder afvalwater we met z’n allen produceren, hoe minder de waterzuivering belast wordt. Daarom vindt u in deze krant een paar ideeën om zuiniger met water om te gaan
op weg naar uw kraan de buizen
Het drinkwater dat we in de stad Groningen gebruiken, bestaat uit grondwater en
De buizen die we gebruiken voor de nieuwe
water uit de Drentsche Aa. Dit water is erg
rioolpersleiding, zijn gemaakt van glasvezel-
schoon, maar nog niet schoon genoeg voor
versterkt kunststof (GVK). De GVK-buizen zijn
consumptie. Waterbedrijf Groningen pompt
bestand tegen allerlei stoffen die in de buis
het water op en zuivert het. Dat houdt in:
voorbij komen of aan de buitenkant met de buis in
zuurstof toevoegen, deeltjes verwijderen,
aanraking komen. De nieuwe rioolbuizen kunnen
filteren en dan is het klaar voor gebruik. Via
extreme omstandigheden aan en gaan heel lang
een eigen waterleidingnet pompt Waterbedrijf
mee.
Groningen het drinkwater naar uw kraan. Verschillende pompinstallaties en twee
Leven in het riool
watertorens regelen dat het water overal met
Een riool staat alleen vol als het regent. Bij
dezelfde druk uit de kraan komt. Om ervoor te
mooi weer stroomt er maar een klein laagje
zorgen dat het drinkwater altijd van dezelfde
water. Daarom kunnen er geen vissen of andere
kwaliteit is, wordt het vanaf het oppompen
waterdieren overleven. Ratten kunnen er wél leven. Zij zijn erg tevreden met het afval dat
zuinig met water
tip
geregeld langskomt. Planten horen niet in het riool, want dat is meestal een teken dat er iets kapot is.
Als iedereen in Nederland één minuut eerder onder de douche vandaan stapt, besparen we met z’n allen jaarlijks 28 miljard liter water.
tot en met het transport naar uw kraan streng gecontroleerd.
als de nieuwe buizen erin liggen Waterslag II is eind 2013 klaar. Als alle buizen erin liggen en aan elkaar gekoppeld zijn, vullen
belangrijke informatie voor u als bewoner
we ze met water en nemen we de nieuwe persleiding in gebruik. Bij u thuis blijft alles bij het oude. Uw toilet trekt door en het douchewater loopt als vanouds weg. Dat gaat niet sneller
tijdens de rioleringswerkzaamheden in uw woonwijk
of langzamer. Het resultaat van Waterslag II is dat het minder vaak zal voorkomen dat straten blank komen te staan bij een enorme hoosbui. En het zal minder vaak gebeuren dat het riool het afvalwater niet kan verwerken en het in de vijvers in uw buurt stroomt. Ook belangrijk: na Waterslag II kunnen de riolen van Groningen er weer jaren tegen.
In onderstaand kaartje is het tracé van de nieuwe riolering aangegeven door middel van de onderbroken rode lijn. De aangegeven straten zullen voor doorgaand verkeer worden afgesloten. Auto’s kunnen in de onmiddelijke omgeving, elders in de wijk worden geparkeerd. Over het afvoeren van huisvuil zult u nog nader worden geïnformeerd.
Kijkt u ook op de speciale website: www.groningen.nl/waterslag MOL
UKK E
NST
De gemeente Groningen inspecteert alle rioolbuizen in de stad eens in de 15 jaar met een camera. Met de camera kunnen we zien of een rioolbuis in orde is, of gerepareerd of BORGW AL
vervangen moet worden. In de stad Groningen ligt bijna 900 kilometer rioolbuis en ieder jaar
PAL EMB ANG STR AAT
VAN OLD VELTLENBARNE AAN
De gemeente Groningen maakt een keer per vijf jaar het Groninger RioleringsPlan (GRP) waarin plannen staan voor onderhoud en vervanging van het riool. Dat wordt betaald uit de
BEDU
ASIN GAST RAAT
wie betaalt Waterslag II?
MERW EG
inspecteren we 45 kilometer. Iedere rioolbuis komt vanzelf aan de beurt.
RAA T
TIM ORS TRA AT
onderhoud van bijna 900 kilometer riool
rioolheffing die alle eigenaren van gebouwen betalen. Waterslag II is begroot op 11 miljoen euro, en de verwachting is dat de nieuwe rioolpersleiding in ieder geval 50 jaar meegaat.
wie werken aan uw water? ! Gemeente Groningen is verantwoordelijk
! Waterbedrijf Groningen pompt water op,
voor aanleg en onderhoud van het riool, de
zuivert dat en transporteert het naar uw
vijvers en de waterleiding.
kraan.
! Waterschap Noorderzijlvest zuivert het
speciaal servicenummer, dagelijks bereikbaar Wij streven ernaar dat u zo weinig mogelijk last heeft van de werkzaamheden aan de riolering in uw woonwijk. Toch kan het natuurlijk voorkomen dat u hiermee te maken krijgt.
afvalwater, controleert de dijken, onder-
Voor het melden van eventuele storingen en/of calamiteiten is het speciale servicenummer
houdt waterwegen en zorgt voor een goed
(050) 367 89 10 opengesteld, dagelijks bereikbaar van 08:00 uur tot 20:00 uur.
waterpeil in de provincie.
Om het u gemakkelijk te maken vindt u hieronder de nummers van de nutsbedrijven.
belangrijke telefoonummers
Colofon Groningen, september 2011 De informatiekrant Waterslag II is een uitgave van de gemeente Groningen, Ruimtelijke Ordening en Economische Zaken concept en productie
VNR Communicatie
tekst
Karin Holleman
fotografie
Peter Tahl
illustratie
Marcel Leuning
Nationaal storingsnummer
Waterbedrijf Groningen
KPN
gas en stroom
050 368 86 88
0900 - 0244
0800 - 0900
(kantooruren) 0800 020 20 13
Ziggo
(buiten kantooruren)
0900 - 1884