Op Weg 3, 2019

PB- PP B- 21170

Magazine voor Wandelaars & Fietsers

BELGIE(N) - BELGIQUE

2019

3 Tweemaal de Ligurische Apennijnen over Coast to Coast met bacon, eggs and toast Langs de hoogste waterval van Europa De groene ring van Antwerpen Een duet van Franse toproutes

Retouradres: Grote Routepaden vzw, Beatrijslaan 72, 2050 Antwerpen - Afgiftekantoor Antwerpen X - Erkenning: P 309099 - Tweemaandelijks Juni - Juli 2019 - 6,50 €

Op de velo door Sakarthvelo

GR 131

IN ’T NIEUW

Van Boedapest naar de 6 Zwarte Zee

GR 573 • Parijs • Tirol • Waalse spoorwegpaden • Gap • Schotland

EURO VELO

DICHTBIJ |

Vijver in Hertsberge.

GR’s kruise n in het Va gevuurbos.

Bulskampveld.

GR 131 in ’t nieuw DEEL 1 Hofsteden praten niet, mensen wel

“Je kan die GR 131 evengoed met de fiets doen”, zei iemand. Ik leg de kaarten uit de nieuwe topogids naast de satellietkaarten op mijn computerscherm en kom tot het besluit dat die stelling niet klopt. En bovendien, op de fiets houdt niemand je tegen voor een babbel. ÆÆ Tekst en foto’s Johan Lauwerier

Poldergeur Op één van die veel te vroege lentedagen sta ik aan het Brabants-gotische stadhuis van Damme.

Eén van de takken aan de wandelboom op het eind van de Kerkstraat wijst de weg naar Ieper, GR 131. De andere hangen er voor GR 5A en Streek-GR Uilenspiegel. Aan de fratsen van die laatste heb ik nu geen behoefte. Eerst dwaal ik nog door de ruïnes van de Onze-Lieve-VrouwHemelvaartkerk. Hoe alleen kan je zijn in Damme? De touroperators hebben kennelijk nog geen weet van de verschuiving der seizoenen. Na een tochtje langs de oude stadswallen – blij dat ik hier niet op de fiets ben! - is daar het op de zee gewonnen land van de hofsteden. Dat land nu vruchtbaar houden, én gezond voor mens en dier, is een delicate oefening. Maar voor de stedeling in mij is die typische WestVlaamse, van mest doordrongen poldergeur altijd gekoppeld aan een vakantiegevoel.

Op de dijk van het Leopoldkanaal en het Schipdonkkanaal wacht een paar kilometer strijd met de fietsende medemens. En, zondag of weekdag, gekoerst zal er worden. Wie het op 5 km/uur houdt wacht geen eeuwige roem van Wielergoden, wel blijdschap bij de finish

6

| Op Weg 2019-3

van die eindeloze zijbeuk van statige populieren. De ‘Blinker’ en de ‘Stinker’ werden ze in de volksmond genoemd, dit dubbel afwateringskanaal van Stobrugge (Maldegem) naar de zee. Maar stinken doen ze nu niet meer, geen van beide.

smak weer dicht. De mannen – handen op de rug; als ik ooit eens vijf minuten tijd heb dan begin ik er beslist eens aan – die wat verderop de werken staan te ‘contoleren’ zijn meer van zeg. Ze wijzen mij met feilloze terreinkennis de ontsnappingsroute uit hun omgewoelde straat.

Deureriejen

VK Knesselare

Op weg naar Sint-Joris-ten-Distel is het zo’n kille grijze, beetje ranzige voorjaarsdag, zo eentje om binnen te blijven. Maar de GR-wandelaar heeft geen keus. Eens eraan begonnen moet het vooruit. In het buitengebied van Oedelem is in geen velden of wegen een soortgenoot te bespeuren, en die vaststelling werkt verrassend ontstressend.

En toch heb ik ‘aanspraak’, tot drie keer toe zelfs. De eerste keer aan de hoek van de Nieuwenhovestraat in Oostveld. Daar is een omleiding aangegeven. Een auto vertraagt en het portier zwaait open. “Meniere meuhik ie deureriejen?”. “Mevrouw ik volg GR 131 en ik kom hier voor de allereerste keer.” Iemand die in codetaal spreekt en nog nooit van zijn leven in Oostveld is geweest, die komt vast van een andere planeet. Het portier klapt met een

Maar het meest beklijvend is mijn babbel met M. in Zeldonk. Het begint zoals altijd: “Nog goed weer om te wandelen hé meneer. Maar begin van de maand was ’t wel beter” Met zijn rechterhand beklemtoont hij zijn betoog, de linker hangt er wat slapjes bij. Dan komt het verhaal. M. kreeg op 6 maart 1987 een trap in de hals op het veld van derdeprovincialer VK Knesselare. Diezelfde avond kapseisde voor de kust van Zeebrugge het autoveer Herald of Free Enterprice. M. lag samen met de over­levenden in het UZ Brugge. Zijn linkerkant bleef verlamd, voor altijd. Zijn vriendin maakte het uit. Hij mist een vrouw, want de tv praat wel maar luistert niet. Hij geraakt wel eens aan de babbel met een ‘vriendelijk meiske’. “Maar van als ze die verlamde arm in de gaten krijgen hebt ge al geen keure meer.”

WANDELREPORTAGE | Engeland

Na een nachtelijke boottocht en een gratis lift sta ik met veel verwachting aan het station van Ravenglass. Daar mis ik de eerste trein die me naar St-Bees zal brengen. De tweede trein is gecancelled en de derde heeft heel wat vertraging. Pas rond half 5 kan ik van start gaan voor misschien wel het populairste langeafstandspad van Engeland: de Coast to Coast, van de Ierse Zee in het westen naar de Noordzee in het oosten. ÆÆ Tekst en foto’s Isabel Hoogewijs

Coast to Coast met bacon, eggs and toast*

Rode kliffen aan de Ierse Kust.

* een Full English Breakfast bestaat uit gebakken hesp, een eitje, worst, witte bonen, een halve tomaat, champignons, black pudding en enkele sneetjes toast. Smakelijk!

Rode kliffen Aan het monument ter ere van Alfred Wainwright, de grondlegger van de Coast to Coast, buig ik nederig het hoofd en ga ik terstond mijn voeten dopen. Het doet mij allemaal wel iets en na deze symbolische daad klim ik tot op de rode kliffen die me een grandioos uitzicht bieden tot aan Isle of Man, 50 km verder in zee. Na 6,5 km wandelen met zeezicht geniet

8

| Op Weg 2019-3

ik nog van een prachtige zonsondergang alvorens definitief landinwaarts te draaien, op zoek naar mijn eerste B&B in Moor Row.

De Dent Na een tiental kilometer door glooiende schapenweiden doemt voor mij plots de eerste heuvel op. De Dent is niet zo hoog (350 m) maar maakt al meteen indruk door zijn solitaire verschijning en zijn kale top, omzoomd door donkere dennenbossen. De klim in de blakende zon is heftig. Op de top vang ik achter mij een laatste glimp op van de Ierse Zee, ietwat ontsierd door de caravanparken langs de kust.

Voor mij liggen de bergen van het Lake District geduldig te wachten. De afdaling is heikel, met een hellingspercentage van 30 % over de laatste 500 m!

Op het vrij vlakke pad naar Ennerdale Bridge kan ik gelukkig even bekomen. De Coast to Coast (of C2C) leidt mij verder langs de zuidelijke kant van Ennerdale Water. Het pad is er rotsig en elke stap wordt behoedzaam gezet.

Het blijkt minder vlak dan ik had verwacht en mijn voeten laten zich voelen. Ik ben nog niet in mijn ritme en de rugzak weegt door. Een korte pauze met de voetjes in het water doet hemelse deugd.

FIETSREPORTAGE | Frankrijk

Een duet van Franse toproutes Omdat de wind langs de Franse westkust over­ wegend uit het zuidwesten blaast, verkozen we via de Vélodyssée en Bretagne noordwaarts te fietsen en terug te keren via Normandië en de Vélo Francette. Een goede keuze, zo bleek. ÆÆ Tekst en foto’s Joost Ameye

DEEL 1

Vélodyssée Over de Vélodyssée kunnen we kort zijn: “Doen! Zalig rustig! Door schitterende natuur op fantastische, grotendeels autovrije paden! Langs de zee, door pittoreske stadjes, langs kanalen, door bekoorlijke dorpjes, … kortom afwisselend, maar altijd mooi.”

Zo’n 50 meter van station St. Jean in Bordeaux vinden we de eerste groene fietsbordjes richting Lacanau-Océan. Even volgen we de boorden van de Garonne, dan volgt een hels stuk onder, door, boven en langs op- en afritten van ringwegen, maar uiteindelijk kunnen we weer rustig ademen op een voormalige treinroute door naaldbos.

Onze eerste dag fietsen langs de oceaan zet meteen de toon, inclusief enkele pittige duinhoogtes. Afwisselend door bos en heide op wondermooie, pas geasfalteerde paden. Ongelooflijk dat op minder dan 30 km naar het oosten de beroemdste domeinen van de Médoc liggen.

Vanaf het Marais de Brouage wordt het wat hobbelig (‘route déformée’).

Behalve watervogels spotten we ook exotische – of eerder voorhistorische – runderen met lange haren en karaktervolle koppen. Blijkbaar aarden zij op deze schrale gronden.

Verleden en toekomst in één beeld.

12

| Op Weg 2019-3

WANDELREPORTAGE | Oostenrijk

Op en top Tirol De regio rond het Oostenrijkse Kitzbühel heeft een uitstekende reputatie als wintersportbestemming, maar in de zomer is het een heerlijk wandelgebied. De Kitzbüheler Alpen Trail – kortweg KAT Walk – voert je naar enkele van de mooiste bergtoppen en laat je ’s avonds volop genieten van het Tiroler dorpsleven. ÆÆ Tekst en foto’s: Steven Vermeylen

Bergrede Het officiële startpunt van de KAT Walk ligt bij het middenstation van de Salvenbahn, die Hopfgarten verbindt met de top van de Hohe Salve (1.829 m). We zijn nogal strikt in de leer, dus volgen we de aanwijzingen in onze wandelgids en stappen gedwee in de gondelbaan. Een tiental minuten zweven we door het ochtendgrijs, over dennentoppen en almweiden. Een gemoedelijke klim leidt ons naar de kegelvormige top van één van Tirols meest

16

| Op Weg 2019-3

populaire bergen. De Hohe Salve is omgeven door meer dan 70 ‘drieduizenders’ en geldt dan ook als een favoriet uitzichtpunt. De Romeinen vestigden er al een wachttoren. We nemen een kijkje in de Salvenkirche, de hoogstgelegen pelgrimskerk van Tirol. Er is net een dienst aan de gang; de pastoor heeft het toepasselijk over… de Bergrede. Het aangrenzende restaurant is uitgerust met een draaiend platform, zodat de gasten met de benen onder tafel optimaal van het uitzicht kunnen genieten.

Volksgeloof Het is nog wat vroeg voor de lunch, dus zetten we de afdaling in. We volgen een wandelpad dat van de zuidoostkant van de top naar de Salvensee loopt. Het water van de vele bergmeertjes komt ’s winters goed van pas om de sneeuwkanonnen te voeden. We wandelen langs de ‘Jordankapelle’, waar een bron ontspringt. Volgens het volksgeloof zou het water een heilzame werking hebben voor de ogen.

Verfrissend is het in elk geval! Bij de Filzalm

FIETSNIEUWSFIETSNIEUWS Fietsen in Limburg

De website www.tipsvoorfietsers.be heeft tot doel om elke fietser te inspireren en geeft daartoe al voor het vierde jaar op rij de gratis gids Fietsen in en om Limburg uit. Deze bevat 43 kant-en-klare fietsroutes langs knooppunten die vertrekken vanuit 23 fietsvriendelijke gemeenten en steden. Deze kunnen naar wens ingekort worden of gecombineerd tot langere tochten. Bij ieder routevoorstel hoort een af te knippen strook waarop de te volgen knooppunten en stopplaatsen (in totaal 85 horecabedrijven) vermeld staan. De routes zijn tussen 21 en 89 km lang en dus voor alle soorten fietsers geschikt. Je kan de fietsgids downloaden van de website.

Urbanus 70 Dit jaar wordt Urbanus 70 jaar en dat wordt uitgebreid gevierd in het Waasland, o.a. met de speelse gezinsfietstocht In het wiel van Urbanus (30 km). Het traject voert vanuit Lokeren via knooppunten langs locaties uit de strip Lokerse paardenworsten. Grappige bordjes wijzen de weg. Je kan de route als gpx en de kaart als pdf downloaden via www.toerismewaasland.be.

Brugs Ommeland Het Brugse Ommeland pakt uit met een gidsje met negen uitgewerkte minivakanties.

Wandelaars kunnen kiezen voor ‘bosbaden’ of een tweedaagse mini-trekking door velden en meersen (21 en 18 km langs knooppunten). Voor de fietsers zijn er drie fietstrajecten langs trage polderwegen, eveneens langs knooppunten. Je kan kiezen tussen het hinterland van De Haan (40,8 km), van Blankenberge (33,7 km) en van Oostende (52 km). En niet te vergeten de Groene Gordel rond de stad (53 km), verdeeld in twee fiets­ lussen van resp. 33 en 30 km. Je kan het Vakantiegidsje Brugse Ommeland aanvragen via www.brugseommeland.be.

20

| Op Weg 2019-3

FIETSNIEUWSFIETSNIEUWS FIETSNIEUWSFIETSNIEUWS Vlak in de Ardennen De nieuwe gids Vlak fietsen in de Ardennen en Wallonië neemt je mee op 13 routes die onder meer gebruik maken van RAVeLs. De trajecten zijn zo samengesteld dat alle wegen vrijwel vlak zijn, zodat iedereen ze gemakkelijk kan fietsen. De routes gaan langs leuke plekjes met intrigerende verhalen en leuke cafeetjes en restaurantjes. Ze geven ook tips voor originele overnachtingen. Uitneembare kaarten en gpxtracks begeleiden je op de trajecten die meestal eindigen bij een treinstation, zodat je met de fiets op de trein naar je startpunt kan terugkeren. Uitgeverij Sterck & De Vreese. www.sterckendevreese.nl

Internationale Maasfietsroute Voor het eerst in drie jaar heeft zich een nieuwe route aangesloten bij het EuroVelo netwerk.

De Internationale Maasfietsroute is EuroVelo 19 geworden en is daarmee toegetreden tot het selecte groepje internationale Europese langeafstandsfietsroutes. Het traject van ruim 1100 km volgt de Maas vanaf de bron in NoordFrankrijk tot de monding aan de Nederlandse Noordzeekust en doorkruist daarbij drie landen. Routes langs rivieren zijn erg populair bij fietstoeristen en de Maasfietsroute vormt daarop geen uitzondering.

LF Maasroute Het Nederlandse LF-netwerk wordt in de komende jaren omgevormd tot een tiental LF-icoonroutes, meerdaagse fietsroutes met een sterk thema.

De eerste LF-icoonroute is de LF Maasroute, het Nederlandse deel van de internationale Maasroute (EuroVelo 19). Het vernieuwde traject van 480 km voert van Maastricht via Hoek van Holland naar Rotterdam. Het is op een aantal punten verbeterd en uitgebreid met onder meer een stuk langs de Oude Maas en over de Maasvlakte. De nieuwe LF-routebordjes met daarop ook het EuroVelo 19 logo zijn dit voorjaar geplaatst. Doordat overal is aangesloten op knooppuntroutes kan je gemakkelijk aanhaken op de LF Maasroute. De route is eind april officieel geopend, tegelijkertijd met de lancering van de LF Maasroute website

(www.lfmaasroute.nl), de Fietsgids LF Maasroute en de LF app. De gids is te koop in onze webshop.

Smokkelaarsroute Het grensgebied bij Baarle en Ravels was destijds berucht voor smokkelaars. De vernieuwde Smokkelaarsroute voert je op de fiets door het rijke smokkelverleden van deze groene streek.

Onderweg passeer je elf grote ‘smokkelklompen’. Bij iedere klomp krijg je via een QR-code een boeiend stukje geschiedenis of een spannend smokkelverhaal gepresenteerd. Je kan deze fietslus van 33 of 45 km downloaden via www.kempen.be.

Basiskaart LF-routes Het is inmiddels traditie dat met de start van het fietsseizoen een actuele editie van de Basiskaart LF-routes verschijnt. Hij bestaat, zoals ieder jaar, uit 22 dubbelzijdig bedrukte watervaste kaarten met alle LF-routes. Een handig nieuwigheidje zijn de kilometeraanduidingen bij de routes. Ook de kaartondergrond is vernieuwd en alle aanpassingen en vernieuwingen van de LF-routes en de fietsroutenetwerken zijn opgenomen. De locaties van Fietsers Welkom horeca en logies zijn met icoontjes aangegeven en in een los boekje vind je uitleg, nuttige adressen en een overzicht van de veerponten in de LF-routes. Uitgeverij Nederland Fietsland, te koop in onze webshop.

Win!*

2x Vlak fietsen in de Ardennen en Wallonië

5x Fietsen door het land van de Berkel

Surf naar www.grote­routepaden.be >opweg>win

WANDELNIEUWSWANDELNIEUWS Lentewandelboekje Het nieuwe StapAf Lentewandelboekje bevat vijf wandelroutes langs het blauwe tapijt van boshyacinten dat zich in het voorjaar in de Oost-Vlaamse bossen ontrolt. Ook als de blauwe lentekoninkjes zijn uitgebloeid zijn de wandelingen de moeite waard. De routes zijn tussen 6,4 en 13,5 km lang en situeren zich in het Brakelbos, het Kravaalbos, het Kluisbos, het Bos Ter Heist en het Muziekbos. De beschrijvingen bevatten ook horeca-adresjes en toeristische info. Te downloaden via www.tov.be.

WANDELNIEUWSWANDELNIEUWSWANDELNIEUWS

Antwerpen. Hoewel dit verhaal niet geverifieerd is, wordt ook in Veenendaal zijn vijfhonderdste geboortedag uitgebreid gevierd. Er werd zelfs een Gilbert van Schoonbekepad ontwikkeld dat in 244 km Antwerpen met Veenendaal verbindt. De route is niet bewegwijzerd maar in twee richtingen beschreven en van kaartjes en veel achtergrondinfo voorzien in een vierdelige pdf-wandelgids, gratis te downloaden via www.wandelmaker.nl.

Leuven

Gilbert van Schoonbeke Als stedenbouwkundige heeft Gilbert van Schoonbeke het gezicht van Antwerpen in de Gouden 16de eeuw in belangrijke mate bepaald.

Het huidige Eilandje, het Brouwershuis en tal van straten en pleinen zijn van zijn hand. In 2019 wordt zijn vijfhonderdste geboortedag uitgebreid gevierd met o.a. de lancering van een ‘Gilbert bier’, een herdenkingsboek, tentoonstellingen en een stadswandeling. Het verhaal gaat dat de man bevriend was met Karel V en van de keizer toestemming kreeg om in het Nederlandse Veenendaal (bij Utrecht) de grondstoffen te halen voor de uitbreiding van

Wereldwijd waren nooit zo veel mensen op de vlucht voor geweld, oorlog en vervolging.

Sommige vluchtelingen zijn wekenlang te voet onderweg, op zoek naar een veilige thuis. Voor het vierde jaar op rij daagt de Refugee Walk van Vluchtelingenwerk Vlaanderen deelnemers uit om in de voetsporen te treden van vluchtelingen en een tocht van 40 kilometer af te leggen.

Wie meestapt, zamelt geld in voor mensen op de vlucht. Dit jaar zal de Refugee Walk plaatsvinden op zondag 29 september in de groene omgeving van Leuven en omstreken. Meer info en inschrijven: www.refugeewalk.be.

Nieuwe Waalse topogidsen Bij onze Waalse collega’s verschenen een nieuwe en een vernieuwde topogids. Ze zijn te koop in de GR-webshop.

Le Sentier des Monts d’Ardennes - SMA. Na het Pad van de Trappistenabdijen is dit de tweede thematische route op bestaande GR-trajecten.

Het traject is 225 km lang en slingert zich tussen de drie bekendste hoogten van de Ardennen: Le Signal de Botrange in het oosten van de provincie Luik, La Baraque de Fraiture in het noorden van de provincie Luxemburg en La Croix Scaille in het zuiden van de provincie Namen. De Belgische bergen mogen dan wel heel wat lager zijn dan de Alpen, de kuitenbijters zijn niet minder pittig. De Ardennen vormen dan ook het ideale oefenterrein voor de liefhebbers van bergtochten. De witrood bewegwijzerde themaroute gebruikt delen van GR 573, 56, 14, 151, 577, 129 en 126.

26

| Op Weg 2019-3

GR 15. Het 230 km lange traject van Aarlen naar Monschau werd grondig vernieuwd. Het voert door dichte Ardense wouden, diep ingesneden rivierdalen en rustieke dorpen. GR 15 laat je de echte Ardennen zien: harde rotsen en gastvrije maar zwijgzame bewoners. Samen met GR 14 die de Franse Ardennen met de Eifel verbindt laat GR 15 je het beste en mooiste van de meest oostelijke en zuidelijke streken van Wallonië ontdekken. www.grsentiers.org

Nederlands Kustpad Deel twee van het Nederlandse kustpad (LAW 5-2) werd grondig geactualiseerd en verfraaid.

Het traject omvat de Zuid-Hollandse en NoordHollandse kust. De ruim 230 km lange route is zeer afwisselend: een rijke natuur, flink wat reliëf, veel onverharde paden en leuke vissersplaatsen als Katwijk en Egmond. De route loopt ook dwars door Den Haag. In Haarlem zijn het dan weer de vele hofjes die de show stelen. De zee is altijd in de buurt en regelmatig loop je een stukje over het strand.

Het vernieuwde traject werd afgestemd op de wandelnetwerken in beide provincies. De topogids is te koop in de GR-webshop. www.wandelnet.nl

Wandelen met het gezin Toerisme Wallonië publiceerde de nieuwe gratis brochure Buiten­gewoon Wallonië - 15 gezins­ wandelingen. De trajecten zijn verspreid over heel Wallonië en zijn zeer divers: street art in Charleroi, het kalamijnlandschap bij Plombières, de hangende tuinen van Luik, de bossen van Saint-Hubert, de ladderwandeling van Rochehaut en alles wat

Win!* 6x Provinciewandelgids

3x Wandelen buiten de binnenstad van Nijmegen 3x Slovene MountainTrail 2x Onderweg 3x Tegernsee - Sterzing 3x Over paden

Surf naar www.grote­routepaden.be >opweg>win

WANDELTIP | België

Brugje over de Statte.

Fagne de Polleur.

GR 573 Water à volonté De Hoge Venen, het dak van België, de waterspons die voortdurend haar water loslaat, dat is waar de 155 km lange GR 573 om draait. Overal borrelt, schuimt, stroomt, kabbelt en klatert het bruine veenwater zich een weg door enkele van de mooiste en wildste rivier- en beekvalleien die ons landje rijk is. We doorlopen het volledige traject en gaan wat dieper in op twee etappes. ÆÆ Tekst en foto’s Luc Verdegem

Langs Vesder en Helle Aan het stationnetje in Angleur waar de route start, lijken de Hoge Venen nog ver weg. Maar de band is er al wel. GR 573 volgt stroomopwaarts de Vesder die net over de grens in Duitsland ontspringt op het plateau van de Hoge Venen. Vanuit de dichtbevolkte Luikse rand wordt de riviervallei een open museum van de metaal- en de textielindustrieën die er tot midden vorige eeuw grote welstand brachten. Vandaag vallen vooral de enorme herstelkracht van de natuur en de vergane glorie op. Je wandelt over destijds door de zinkfabrieken zwaar verontreinigde gronden, nu natuurgebieden. De door Banneux in de vergetelheid geduwde basiliek van Chèvremont

30

| Op Weg 2019-3

staat eenzaam op zijn heuveltop te verkommeren. Het Fort van Chaudfontaine werd in WO I vernield door een Duitse gelukstreffer. Wat een contrast met de sierlijke smeedijzeren trappengang van het terug in gebruik genomen stationnetje van Chaudfontaine, op doek vereeuwigd door Paul Delvaux. In Trooz herinnert het merkwaardige La Fenderie aan de metaalverwerking die lang voor de opkomst van de textielindustrie de streek kenmerkte. Het ingeslapen Nessonvaux was gekend voor zijn massaal geproduceerde geweerbuksen die het verloop van de Amerikaanse Secessieoorlog beïnvloedden, en voor het automerk Imperia dat tussen beide wereldoorlogen toonaangevend was in Europa. Verviers, de hoofdstad van het water,

waar machtige textielbaronnen met de industriële revolutie een omwenteling in de textielproductie teweegbrachten, is een bezoek meer dan waard. Net zoals de versterkte stad Limbourg, trots heersend hoog boven een meander van de Vesder, eeuwenlang bevochten en talloze keren vernield. Na een kennismaking met de befaamde Chemin des Échaliers (dwars door weides) beland je na 55 km in Eupen, hoofdstad van de Duitstalige Gemeenschap en altijd goed voor een gezellig toeristisch intermezzo.

We ruilen de Vesder voor de Helle. Gedaan met de bebouwing. Hier begint de geleidelijke, 20 km lange klim door het Hertogenwoud naar het hoogste punt van België. Een niet te missen avontuur.

FIETSTIP | België, Groothertogdom Luxemburg

Een driehoek van spoorwegpaden

In de buurt van Kautenbach.

Nabij de grens met het Groothertogdom Luxemburg liggen drie opgewaardeerde spoorbermen zo dicht in mekaars buurt dat je ze aan elkaar kunt rijgen tot een fietslus van twee of drie dagen. Het langste RAVeLtraject tussen Gouvy en Bastogne stond al lang op mijn verlanglijst, maar ook het fietspad langs de Wiltz en een stukje Vennbahn zijn fietssmaakmakers. ÆÆ Tekst en foto’s Ward Van Loock

RAVeL L163 Drie dagen heb ik uitgetrokken om de rondrit van 108 km op een ongedwongen, rustgevende manier vol te maken. Zo is er tijd om onderweg uitgebreid de natuur op beeld vast te leggen én ommetjes te maken naar interessante plekken in de buurt. Tegen de middag kom ik aan in Bourcy, waar ik op de vroegere stationsparking mijn auto gratis voor enkele dagen kwijt kan.

Het RAVeLpad op de voormalige spoorweg L163 tussen Gouvy en Bastogne is 26 km lang en rijkelijk voorzien van wegwijzers en infoborden. Op weg naar Bastogne verlaat ik al snel het

spoorpad en kom na 1 km in het dorpje Bizory.

Daar staat Animalaine, een groots opgevat bezoekerscentrum over wol en wolverwerking.

Ik loop meer dan een uur rond in deze warmwollige omgeving en buiten in de wei probeer ik de 25 woldragende dieren te herkennen waarvan de vachten binnen verwerkt worden.

Ten noorden van Bastogne vervoegt het RAVeLpad de voormalige spoorlijn vanuit het Luxemburgse Wiltz. In hun oksel staat het Memoriaal van Mardasson. Deze machtige vijfpuntige ster herdenkt de 77.000 Amerikaanse soldaten die sneuvelden tijdens het Ardennen­

offensief eind 1944. Op dezelfde site laat het vernieuwde Bastogne War Museum je op dramatische en interactieve wijze inleven in hun strijd op leven en dood. Zo’n 2,5 km verder pronkt het statige oud-station van Bastogne uit 1895. Het verlengstuk richting Libramont loopt vandaag dood in een wei en het emplacement is een busstation en een parking.

RAVeL L164 Terug naar het spoorwegknooppunt, waar ik het tracé van L164, de vroegere spoorverbinding naar Wiltz, kies. Het pad volgt stroom-

2019-3 Op Weg |

33

FIETSREPORTAGE | Frankrijk

Al meer dan 20 jaar heb ik een speciale band met Parijs. Van west naar oost en van noord naar zuid heb ik de Lichtstad doorkruist. Als toerist beland je meestal in de alom bekende buurten, maar er is zoveel meer.

Heel recent bereiken we een nieuw hoogtepunt in onze relatie. ÆÆ Tekst en foto’s Hilde Leemans

Parijs anders bekeken

Metro-ingang van Hector Guimard.

40

| Op Weg 2019-3

WANDELTIP | België

De groene ring van Antwerpen “Ja natuurlijk!”, antwoordt een Antwerpenaar wanneer ik vertel dat de grote Europese wandel­weg E2 langs de rand van onze stad loopt. Is zijn ‘natuurlijk’ slechts een uiting van Antwerps chauvinisme of mag ik deze GR-verbindings­weg best ‘natuur’-lijk noemen?

Op de eerste lente­dag van 2019 print ik het gratis gidsje af en ga ik op verkenning. ÆÆ Tekst en foto’s Bart Vermeyen

Ziltig zuchtje Aan het knalblauwe ponton in Kruibeke meert elk half uur een voetveer aan. Samen met enkele fietsers zet de scheepsman me kosteloos af op de rechteroever. Onder de houten steigers lees ik enkele mooie stukjes poëzie.

Deze onverwachte schoonheid wordt snel weggevaagd door de hoge, kale bedrijfsmuren van de oude Cockerilldomeinen. De bloeiende scheepsbouw belandde in de geschiedenisboeken en de majestueuze Titanbrug laat nog zelden zijn spierballen rollen.

Een kasseiweg leidt me door een bosstrook

De Scheldebocht bij Burcht.

44

| Op Weg 2019-3

waar de laatste winterstorm een mikadospelletje speelde met talloze bomen. Vrijwilligers van Natuurpunt zijn druk in de weer om de paden opnieuw begaanbaar te maken. Ik wring me een weg naar de Scheldeboord en geniet van het zicht op de lome rivier. Een ziltig zuchtje parfumeert de lucht. De ranke kerktoren van Burcht steelt mijn blik, zodat ik bijna het GR-teken op het klappoortje van de Hobokense Polder mis.

Hobokense Polder Dit vergeten gebied kreeg in de jaren 60 het afvalpuin van de Antwerpse ringwerken te

Ontluikende lente.

verwerken. Op het nippertje werd het behoed voor grootschalige bouwprojecten en omgetoverd tot een heerlijk natuurreservaat. De plassen zitten vol kikkerdril, de vegetatie vormt broednesten voor tal van vogels en de weiden krijgen regelmatig een maaibeurt van de vrijlopende Gallowayrunderen. De houten kijkwand ‘De Roerdomp’ daagt vogelliefhebbers uit hun kennis te toetsen. Een breed scala van watervogels strijkt hier neer op het heldere water.

De oude spoorwegberm is omgetoverd tot een wandeldijk en het krakend vlonderpad leidt me over de zompigste stukken heen.

Vlonderpad in de Hobokense Polder.

FOTOREPORTAGE | Georgië

Op de velo door Sakarthvelo

Sakarthvelo, het Georgische woord voor Georgië, is een land dat al lang op ons fietslijstje staat. We weten niet goed waarom. Misschien is het de aantrekkingskracht van de Kaukasus, een gebergte dat met zijn hoge besneeuwde toppen tot de verbeelding spreekt. Het is in elk geval een land met een hele rijke en bewogen geschiedenis. We vertrokken in de toeristische en sfeervolle hoofdstad Tbilisi en concentreerden ons een maand lang op het westen van het land. Het werd een fietstocht vol pittige klimmetjes, veel zon, heerlijk eten, even heerlijke wijn en een gastvrije bevolking. ÆÆ Tekst en foto’s Tine Vanhee en Wim Allegaert

We fietsen eerst door de Lage Kaukaus. Die is glooiender en er lopen iets meer (onverharde) wegen door. Aan schitterende wildkampeerplekjes geen gebrek!

46

| Op Weg 2019-3

WANDELREPORTAGE | Frankrijk

De Gekapte Dames van Gap.

Een plompe dans van bergbottines De restanten van orkaan Florence teisteren België, maar mijn uitvalsbasis in de Hautes-Alpes geniet nog van heerlijk wandelweer. Met een reeks lustochten wandel ik de hete zomer van 2018 in stijl uit. ÆÆ Tekst en foto’s Bart Vermeyen

Edelweiss Verschillende bergmassieven omringen de Zuid-Franse stad Gap en het Meer van SerrePonçon. Deze streek, de Gapençais, biedt voldoende uitdagingen voor een pittige wandelweek. Als eerste doel mik ik op de Montagne de

50

| Op Weg 2019-3

Charance, die Gap domineert.

Het smalle pad via Barrets oogt vriendelijk, maar schijn bedriegt. Het laatste, rotsige stuk is lastig en eist wat pittig klauterwerk. Op de eerste top plof ik uitgeput neer. Tussen de rotsen zie ik contouren die vaag op kleine

bloempjes lijken. Ik poets het zweet van mijn bril en bestudeer aandachtig de witte dwergjes. Is dit een fata morgana op 1900 meter hoogte? Of is het echt edelweiss? Als zo’n zeldzame bloempjes deze extreem droge zomer hebben overleefd, is dat ongetwijfeld dankzij