België-Belgique P.B.-P.P. 9099 Gent X BC21170
Retouradres: Grote Routepaden vzw, Beatrijslaan 72, 2050 Antwerpen - Afgiftekantoor Gent X - Erkenning: P 309099 - Tweemaandelijks Oktober - november 2013 - 4,90 €
Magazine voor Wandelaars & Fietsers
Op stap in Ierland Fietsen langs het front Herfst in de Palts Suffolk by bike De Rijn deel 3 10
Zuid-Tirol • Vogezen • Yorkshire Dales • Close-up GR en LF 9 771379 018132
2013 • 5
in dit nummer
Close-up 6
Close-up | De trap naar de hemel
7
Close-up | Fietsweer
Reportages 8
12
Fietsreportage | België De Groote Oorlog op de vélofiets
12 Wandelreportage | Ierland Met de kids naar Ierland
15 Wandelreportage | Ierland The Sheep’s Head Way
20 Fietsreportage | Engeland Suffolk by bike
28 Wandelreportage | Italië
Almwandelen in Zuid-Tirol
20
38 Fotoreportage | Duitsland Herfst in de Palts
44 Fietsreportage | Duitsland en Nederland Fietsen langs de Rijn, deel 3
48 Wandelreportage | Frankrijk
Gepassioneerde Hoteliers Randonneurs
Tips
28
27 Fietstip | Frankrijk Le Nord à Vélo
31 Treinwandeltip | België
Moet er nog zand zijn?
42 Wandeltip | België
Wandelvakantie op kindermaat
50 Wandeltip | Frankrijk
Langs de hoogste toppen van de Boulonnais
44
Win! Wandelgids Neckarsteig p 25 Wandelgids Forest of Dean p 26 Knooppunterboxen W-Vl p 36 Fietsnetwerk-box O-Vl p 36 Fiets repareren voor dummies p 37 Op de fiets naar China p 37 Fietsgids Schotland Rond p 36 Fietsgids Rhein-Main p 37
Win!
Een Super Family Weekend in Ol Fosse d’Outh p 42 Een arrangement in B&B Gusto p 63
En verder 19 Materiaal | Getest: verrekijker 24 Wandelnieuws 32 Winnaars fotowedstrijd 36 Fietsnieuws 51 Column | Reis om de wereld 52 Trekkersgroepen | De Vlimmers en Boris 54 Avontuur | Nederland, Duitsland
Het Noaberpad: op bezoek bij de buren
56 Avontuur | Engeland
Dwars door de Yorkshire Dales
58 GR-nieuws en agenda 66 Column | Tour of Flanders
2013-5 Op Weg |
5
Close-up |
Fietsweer
De lente van 2013 was koud en nat, de zomer warm en droog. Welk fietsweer zal het najaar brengen? Hier, boven het Heuvelland, dreigen de wolken. Maar die kunnen evengoed overwaaien. “Gewoon blijven fietsen”, denkt deze fietser. “LF 6 brengt me waar ik zijn moet. Bij elk fietsweer.” Foto François Jacobs Tekst Peter Cristiaensen
6 | Op Weg 2013-5
Fietsreportage | Frankrijk
De Groote Oorlog
op de vélofiets
Bronzen sculptuur op het Plateau de Californie: “Ils n’ont pas choisi leur sépulture”.
Er is géén geschiedenis, tenzij deze ingekleurd door de winnaar. Die gedachte nam ik mee op weg naar Verdun. Vier jaar lang woedde een stellingenoorlog om een meter hoger of lager, een akker meer of minder. Poëzie van het inferno voorbij ‘t graf van duizend soldaten, altijd iemands vader, altijd iemands kind, duizend en duizend soldaten en nog…(1) ÆÆ Tekst en foto’s: Wim Vandamme
Het vergeten front Het is stil langs het Leiefront op weg van Kortrijk naar Gheer, mijn aanknopingspunt met de gids ‘Fietsen langs de frontlijn van de Eerste Wereldoorlog’. Armentières heeft zijn oorlogs imago van uitlaatklep voor frontsoldaten en meisjes van plezier van zich afgeschud. In deze vlakke streek bezaaid met bunkers steekt boven de korenvelden het Australische Cobbers-
8 | Op Weg 2013-5
monument uit. Nabij Neuve-Chapelle draai ik af voor het Por tugese kerkhof en het enige herdenkingsmonu ment voor het Indiase leger: de Indian Memo rial. Sintelbergen liggen als monokini’s in het open veld. Het Canal d’Aire brengt géén afkoe ling. Op een strook ‘kloteweg’ verlies ik m’n fietscomputer. Driehonderd meter terug met de neus snuffelend in de grasberm. De stevige
klim naar Notre Dame de Lorette, de grootste erebegraafplaats voor gesneuvelde Fransen, wordt gevolgd door een fel gesmaakte afdaling naar Ablain-St.-Nazaire langs de verwoeste kerk. Een stille getuige. Gifgas? Nee, het bospad bezaaid met paarden drollen kruipt langzaam de heuveltop op naar het Canadian National Vimy Memorial. De pleurante is het meest aangrijpende monu
OP WEG 2013 nr.5: Fietsreportage De Groote Oorlog 115 x 125mm Joodse naast niet-Joodse Duitsers.
Steekkaart Nieuwpoort
BELGIË
Charleroi Meu se
AISNE
Roye Compiègne
A
Laon
Aisne
GROOTHERTOGDOM LUXEMBURG
l
Luxembourg
ENNES RD
Romagne-sousMontfaucon
Saarbrücken
Soissons Reims
Verdun
Marne
Euvezin Metz Mouacourt
St.-Michiel
Nancy
e
se l
Mo
Se i n
C. du Bonhomme 949m
le
Troyes
km
Colmar
Cernay
e
100 200
SGE VO S
ôn
Op Weg 2013
0
Fraize
Ballon d’Alsace 1247m
Sa
Duizend soldaten. LP …met mijn simpel lied. Willem Vermandere (1976) (2) Cha Till Maccruimein gedicht van de Schotse oor logsdichter Ewart MacKintosh (3) De zwarte schande. Afrikaanse soldaten in Europa 1914-1922. Dick van Galen Last. 2012 (4) Bronzen sculptuur op Plateau de Californie. Haïm Kern. 1998 (1)
Pèronne Oise
se
Mo
ein
Arras
Helmut en François Een geknakte boom verspert de fietsbergplaats. Terwijl het regent dat het gutst klim ik na veel gezaag richting Mort-Homme. De beboste heuvel met ribbelpatroon is 4 m afgeschoten. Bij het verwoeste dorp Cumières verlaat ik de route en steek de Maas en het Canal de l’Est over. Een stuk camping drijft voorbij. Verdun, ville de paix, zit onder een dik wolkendek. Twintig kilometer op de teller en drijfnat, bril onder water, kaart houder versmoord. Met twee motards schuil ik in een bushokje. It’s raining cats and dogs… Wanneer we de verdrinkingsdood nabij zijn stopt het plots met regenen. Wij weer weg. Hoog boven de bomen steekt het Ossuaire Nécropole National uit. Een dikke donkergrijze wolk wordt over de berg getrokken. Schuilen onder de inkom van het Tranchée des Baïonnettes. Een koppel tikt me bemoedigend op de schouder. Of is het om plaats te maken? Het sinistere knekel huis van Douaumont is nauwelijks te zien. Waar stonden hier, hand in hand Kohl en Mitterand? Hoe ver nog naar Verdun? De afdaling is een waterglijbaan. Verdun Champ de Bataille werd een slag in het water. Maar ‘s avonds geniet ik op het zonovergoten Quai de Londres van het Festi val Musiques et Terrasses.
Bonn
Luik
FRANKRIJK DUITSLAND
Sc
he
Brussel
Lille
R hi n
ld
Armentières
Aachen
e
ie Le
er IJz
Köln
Maas
Gent Antwerpen
Rh
telingenkinderen. Imponeren doet ook de grootste Amerikaanse erebegraafplaats. Tussen de ruïnes van het vooroorlogse dorp in Montfaucon-d’Argonne staat de gedenktoren met zijn 234 treden. Voor ik zelf een Mort-Homme word, sla ik af naar Marre bij de Maas. Languit liggend in bad zie ik door het venster hoe alles wat niet vast zit voorbij vliegt. Plots valt de elek triciteit uit en ik in slaap.
Langs een van de verdwenen dorpen.
ZWITSERLAND
Basel
Route en bewegwijzering
Gidsen en kaarten
Deze onbewegwijzerde fietsroute, 1.050km lang, loopt van Nieuwpoort naar Bazel in Zwitserland. De route voert over rustige wegen en paden. In de Vogezen is er de keuze tussen een pittige route met veel cols en een lichter alternatief. Ik fietste vanuit Kortrijk naar Verdun. Mijn dagorders: Kortrijk-Arras (125km), ArrasPéronne (96km), Péronne-Soissons (125km), Soissons-Reims (95km), Reims-Marre (152km), Rondje Verdun (100km voorzien, 40 gefietst)
De routegids ‘Fietsen langs de frontlijn van de Eerste Wereldoorlog. Van Nieuwpoort in België naar Bazel in Zwitserland’ van Kees Swart is voorzien van heldere kaarten en heel veel (rand)info. Te koop in de GR-webshop. Veilig achterin de fietstas: kaarten Michelin Departements France, nr 301, 302, 306, 307,
Wim Vandamme Begijnhof 19 8500 Kortrijk begijnhof19@unitedtelecom.be
Info www.frontlijnroute.nl. Je vindt er ook de gpstracks.
2013-5 Op Weg |
11
Wandelreportage | Ierland
Op het eiland Inishbofin schijnt de zon vaker dan in Connemara.
Met de kids naar Ierland
Wandelen in Connemara en Kerry
Over hekjes klauteren. Weiden vol schapen oversteken. Je papa tot aan zijn knieën zien wegzakken in de modder: wandelen is nooit saai in Ierland. En de zee is altijd vlakbij. Ideaal voor kinderen dus. ÆÆ Tekst en foto’s: Ignace Fermont
12 | Op Weg 2013-5
Zes haalbare wandelingen voor kinderen Sligo
Ballina Castlebar Westport
Inishbofin
CONNEMARA Killary Harbour
Tuarn
Diamond Hill
Galway
Errisberg
0
25
50
Ennis
km
Limerick Tralee
Killarney Bray Head
Mallow
KERRY
Cork
Bolus Head Op Weg 2013
Errisbeg Op deze wandeling combineer je het berggevoel met een duik in zee. Eerst beklim je de 300 meter hoge Errisbeg. Vervolgens wandel je rond een klein schiereiland, langs de witte zandstranden van Dog’s Bay en Gorteen Bay. Duur: 4 uur. Vertrekpunt: omgeving Roundstone
Diamond Hill Korte maar pittige bergwandeling in het Connemara National Park, over aangelegde paden,
met op het einde een stevige klim naar de top van de 400 meter hoge Diamond Hill. Je raakt er maar niet uitgekeken op de grillige kustlijn van Connemara en de Twelve Bens, de hoogste bergen van Connemara. Duur: 2u30 Vertrekpunt: Bezoekerscentrum Connemara National Park
Killary Harbour Hoog boven de enige fjord van Ierland wandel je naar het piepkleine haventje Rosroe. Makkelijke, maar gevarieerde wandeling. Duur: 3u30 Vertrekpunt: omgeving Leenaun
Inishbofin Op een uurtje varen van de kust van Connemara ligt het eiland Inishbofin. De zon schijnt er vaker dan op het vasteland, de stranden zijn er paradijselijk en het landschap is er ongerept. In het westen huist een zeehondenkolonie en de zeldzame kwartelkoning broedt op het eiland. Een schitterende wandeling voert je langs inhammetjes, kreken en duizelingwekkende kliffen naar het schitterende Dumhach Beach: een breed, wit zandstrand, turkoois water. Alleen de palmbomen ontbreken. Duur: 3 uur Vertrekpunt: haven Inishbofin. De boot neem je in Cleggan.
Bolus Head
de andere. Neem zeker een verrekijker mee, want je ziet gegarandeerd Jan-van-Genten in zee duiken. En in de verte liggen de indrukwekkende Skelligs: twee hoge rotsen in zee. Eén ervan was in de middeleeuwen door monniken bewoond en staat op de UnescoWerelderfgoedlijst. Bewegwijzerd als National Looped Walk. Duur: 2 uur Vertrekpunt: Ducalla, omgeving Ballinskelligs
Bray Head Nog zo’n wandeling langs duizelingwekkende kliffen. Bray Head is de meest westelijke punt van Valentia Island, een groot eiland dat met een brug verbonden is met de rest van Kerry. Er staat een uitkijktoren uit de tijd van Napoleon, en de Jan-van-Genten vliegen je bijna om de oren. Tot eind juli kan je hier ook papegaaiduikers waarnemen. Bewegwijzerd als National Looped Walk. Duur: 3 uur Vertrekpunt: Valentia Island, Heritage Centre, vlak bij Portmagee Inspiratie voor onze wandelingen haalden we uit volgende wandelgidsen: Rother Wanderführer Irland Kevin Corcoran, Kerry Walks (O’Brien) Kevin Corcoran, West of Ireland Walks (O’Brien) Paul Phelan, Connemara & Mayo (The Collins Press)
Wandeling op de flanken van de 400 meter hoge Bolus, op het uiterste puntje van het schiereiland Iveragh. Je wandelt door drassige schapenweiden van de ene kaap naar
Rotsblokken en gaspeldoorn op weg naar de Errisberg.
14 | Op Weg 2013-5
Fietsreportage | Engeland Fiets op de ferry en meteen inpikken op een Sustransroute, vorig jaar in Kent bleek dat de ideale formule voor een korte fietsvakantie. Bijgevolg viel de keuze op een nieuwe Kanaaloversteek, ditmaal vanuit Hoek van Holland naar Harwich. En alle clichés ten spijt werden we opnieuw verwelkomd door een dapper Engels zonnetje. ÆÆ Tekst Peter Cristiaensen Foto’s Jean-François Van den Abeele en Peter Cristiaensen
Suffolk by bike De landing in Suffolk
Vrije uitloop
Bij het buitenrijden van de haven van Harwich treffen we meteen de eerste Sustransbordjes aan. Via route 51 kunnen we onmiddellijk zuid waarts het graafschap Essex induiken, maar wij blikken resoluut noordwaarts. Harwich slaapt nog wanneer we het stadje doorkruisen naar een kleine fietsferry die ons naar de andere oever van de Orwell brengt. Het lijkt wel een landingsvaartuig uit een film over D-day. En effectief, landen doen we midden op een ver laten keienstrand. De fietsen moeten we naar een dijkweg duwen. Een beetje vreemd welkom in Felixstowe, de poort naar het graafschap Suffolk dat we de volgende vijf dagen zullen doorkruisen.
De kapitein van de fietsferry is wel zo vrien delijk zijn collega een eind voorbij Felixstowe te verwittigen van onze komst. Want ook de monding van de Deben rivier moeten we nog over vooraleer we via route 41 het echte Suffolk kunnen binnenrijden. Wat dan volgt is typical British countryside: een weids, lichtgolvend tot lichtheuvelend landschap, geelgroene graanvel den afgewisseld met grasgroene weilanden en af en toe een plukje bos. Suffolk is in de eerste plaats een landbouw streek. Behalve allerlei graansoor ten zien we ook mais, aardappelen,
20 | Op Weg 2013-5
bonen, wortelen en koolzaad. Eén cliché blijkt alvast niet op te gaan voor Suffolk: schapen zijn op enkele handen te tellen. Wat landbouw kan betekenen in een gebied met voldoende open ruimte zien we voor het binnenrijden van Walberswick: een kwekerij met ‘scharrelvarkens’. Elke zeug heeft voor zijn kroost een eigen hok en de biggetjes genieten duidelijk van die vrije uitloop…
Scallop De eerste twee dagen volgen we de coast routes 41 en 42, maar de zee zien we zelden. De kusten van Norfolk en Suffolk
Fietstip | Frankrijk
OP WEG 2013
nr.5: fietstip Noord-Frankrijk/Le Nord à Vé 55 x 50mm
Le Nord à Vélo Jeneverstokerij in Wambrechies.
In de buurt van Linselles.
Twee bewegwijzerde fietsroutes doorkruisen het platteland van de Rijselse Metropool. Over de groene heuvels van de Ferrain en de jaagpaden langs het water dat het landschap heeft geboetseerd is het in alle rust fietsen. De plezierhavens in Wambrechies en Deûlémont liggen als verleidelijke hydriaden te lonken…
Steekkaart BELGIË D
Linselles Deûlemont Ca n
Het ritme van de Deûle bepaalt het leven in Wambrechies. Op de oevers bouwden de heren van Wambrechies hun kasteel Robersart, start plaats van de route. Het Museum van Oude Poppen en Spelen is er gehuisvest. Klokslag 10u worden de fietsen van de kantelbare fiet sendrager getild. Voor de befaamde graanjene ver van Wambrechies is het te vroeg. De oude tramverbindingen langs de oevers van de Deûle brengen reizigers naar Marquette-lez-Lille. Tussen betonplaten en heg gekneld kronkelt de weg verder. Graanvelden, weiden en ver bouwde bunkers liggen uitgestrekt te genieten van de zon. Aan het kapelletje St.-Anna P.P.N., bij de vijfsprong in La Vigne, fietsen we verder. De route slingert over de bescheiden heuvels van de Ferrain die de alluviale vlakte van de Leie begrenzen. Het landschap is bezaaid met grote vierkante boerderijen versterkt of omringd met grachten (censes). Het is oppasen voor overvliegende golfballen. In Bondues, een groot dorp met de ‘air’ van een stad fiets ik mijn reputatie van levende gps naar de ver doemenis. Bergaf. Allez retour van 8km. Géén Musée de la Résistance en Château du VertBois. We ‘klimmen’ over de getuigenheuvels
tot 60 m hoog. De witte kerktoren van Eglise de la Nativité de Notre-Dame in Linselles domi neert de vergezichten. Laverend tussen akkers en weiden, haag en heg, huisjes weltevree en ‘sjieke doeningen’ gaat het hogerop richting Parc Dalle Dumont en bergaf langs het Deutscher Soldatenfriedhof 1914-1918. “We zijn al voorbij Wervicq-Sud en nog géén ‘boîte’ open’, broer Wim!” Gemor in ’t peloton. In Kiesenet, het huidige Quesnoy-sur-Deûle fietsen we terug op het jaagpad langs de Deûle. Vanaf de gele loopbrug in les Ecluses naar de rode brug in Deûlémont aan de samenvloei ing van de Leie en de Deûle is het waterfietsen tot Frelinghien. Een groep kajakkers brengt beweging in het water. Wanneer we voorbij de Jardins familiaux quartier St Mathieu fietsen ligt Wambrechies binnen handbereik. “La Galettery is open, nonkel Wim!” Wim Vandamme Vreugde in ’t peloton!
Begijnhof 19 8500 Kortrijk Wim Vandamme begijnhof19@unitedtelecom.be
Comines
e ie eL
al d
e la
D eû
Frelinghien
Quesnoysur-Deûle
le
Le Ferrain
Bondues
La Deûle canalisée
Verlinghem
FRANKRIJK
Wambrechies
Op Weg 2013
Route De routes ‘Langs de oevers van de Deûle’ (La Deûle canalisée 40,1km) en ‘De Ferrainvlakte’ (Le Ferrain 30,6km) zijn naadloos te combineren. Beide zijn goed bewegwijzerd maar de wegbeschrijving is een welgekomen hulp: www.tourisme-nord.fr/nl/ Op-stap-in-Noord-Frankrijk/Wandelen-enFietsen/Fietsen/Fietsroutes en www.visiteurometropolis.eu/nl/ontdek-de-eurometropool. Alles in het Nederlands… en gratis te downloaden. Er liggen talrijke ‘Gîtes de France’ verspreid over de route. In Quesnoy-sur-Deûle ééntje op de boot! www.wambrechies.fr. www.amitram.fr. Wambrechies met de auto: richting Lille via E17 of E42 afrit 9 of 10 op D652.
2013-5 Op Weg |
27
wandelnieuws Vlaamse Ardennen Tussen de plooien van het heuvel landschap van de Vlaamse Ardennen liggen Oudenaarde, Geraardsbergen, Zottegem en Ronse, vier steden met een rijk cultureel verleden. Met de gratis My Tours-app op je smartphone gaat dit verleden letterlijk nog meer tot je spreken. Op een wandeling langs de merkwaardigste plekjes maak je via korte teksten, foto’s en audio- en videofrag menten kennis met de grote geschiedenis en de kleine verhalen. Voor elk van de vier steden worden telkens drie wandelingen aan geboden: een klassieke erfgoedroute, een vroeger-en-nu-route en een thema route met opdrachten. www.mytours.be
Wandeling van het jaar Elk jaar bekroont Toerisme Provin cie Antwerpen de mooiste wandelini tiatieven in de provincie. Sinds vorig jaar gebeurt dat in de vorm van de wedstrijd ‘Wandeling van het jaar’, waarbij de wandelaar het laatste woord heeft. De wandellus Gevangen tussen grens en groen in Hoogstraten kwam met 54% van de stemmen als duidelijke winnaar uit de bus. Deze lus van 12,5 km op het wandelnetwerk Kempense Kolonies biedt een uitgebalanceerde combinatie van fraaie natuur en erfgoed die door de unieke grenssfeer nog een extra dimensie krijgt. De wandeling start aan het Bezoekerscentrum De Klapekster en voert langs de dreven van Wortel-Kolonie met het landloperkerkhof. Andere hoogtepunten zijn het heidegebied rond het Bootjesven en de vallei van het Merkske, de grensrivier met Nederland. Info over deze wandeling en de andere vier laureaten vind je via de website www.wandelingvanhetjaar.be.
Originele wandelingen Op de website www.originelewandelingen.be vind je vele mooie wandeltochten in geheel België. Ze gaan zoveel mogelijk op onverharde paden, door relatief rustige stukken natuur. Een aantal van de mooiste trajecten in de Ardennen is gebun deld in twee gidsen. Deze kosten € 15,99 per stuk en kunnen ook online geraadpleegd
24 | Op Weg 2013-5
worden. Originele wandelingen in de Belgische Ardennen bevat 15 tochten in de ‘echte’ Arden nen, van Brûly-de-Pesche in het westen, over Martelange in het zuidoosten tot Ruy in het noordoosten. Ze bieden je in totaal 267 km wandelplezier. Op de tochten maak je ook kennis met minder bekende gedeelten van de Ardennen. Avontuurlijke wandelingen in de Belgische Ardennen richt zich vooral op de wandelaar die van ‘moeilijke’ paadjes houdt. De tochten situeren zich hoofdzakelijk in de valleien van de grotere rivieren, waar uitdagende rotsen en steile hellingen een uitgelezen terrein vormen voor de sportieve wan delaar. Deze derde editie bevat 13 avon tuurlijke tochten (218 km). www.originelewandelingen.be
Comblain-au-Pont Via 13 wandelingen van 4 tot 15 km kan je elk hoekje van Comblain-auPont in de vallei van de Ourthe te voet ont dekken. Voor iedere tocht is er een fiche die
naast de beschrijving ook culturele info en een geschetst kaartje bevat. De fiches kosten € 0,50 per stuk. De prijs van het mapje met alle 13 fiches is € 6. Te koop bij de toeristische dienst van Comblain-au-Pont. www.comblainaupont.be/tourisme
Land van Vesder De toeristische dienst van het Land van Vesder heeft een mapje samengesteld, Escapades en Pays de Vesdre, 20 promenades, 1000 découvertes. Het bevat 20 wandelfiches, vier voor elk van de vijf gemeenten die samen het Land van Vesder vormen (Baelen, Dison, Limbourg, Pepinster en Verviers). De wandelingen zijn 3 tot 11,5 km lang met een uitschieter van 26 km voor een ontdekkings tocht in Verviers. Sommige zijn stadswandelingen, andere zoeken de natuur op. Het mapje kost € 3 en is te koop via het Maison du Tourisme du Pays de Vesdre. www.paysdevesdre.be
Paalkamperen in Nederland In Op Weg 3/2013 verkenden we de 5 Vlaamse bivakzones waar je kan genieten van een nachtje kamperen onder de sterren met als comfort een waterpomp. In Neder land bestaat deze vorm van overnachten al veel langer en kan je zelfs lange tochten ondernemen ‘al paalkamperend’. Interessant voor Vlaamse GR-wandelaars is dat een pak van deze Nederlandse bivakzones vlak bij de grens liggen. Het spreidingsgebied is wel erg ongelijk: vooral Zeeuws-Vlaanderen en Noord-Brabant hebben heel wat ‘tentprik plekken’, terwijl er in Nederlands-Limburg geen enkele is te vinden. GR/LAW-medewerker Chris Louwerse merkte in een lezersbrief terecht op dat je voor de Zeeuwse paalkampeerterreinen De Zoete Vaart (foto), Fort Livinus en Canisvliet beter GR 5A volgt dan GR 122. Meer zelfs, al wandelend over GR 5A ‘loop je niet alleen naar de pomp’, maar haast tegen de pomp. Sommige van de zowat 15 paalkampeerter reinen van Noord-Brabant liggen in de buurt
van Streek-GR Kempen maar vooral LAW 11 Grenslandpad vormt een interessante wit-rode draad voor bivakkeerders. Fietsers kunnen de Noord-Brabantse terreinen ver kennen over LF 13 Schelde-Rhein of LF 9 NAP -route. Locaties en coördinaten Nederlandse paal kampeerterreinen: https://sites.google.com/site/paalkampeerders/locaties http://www.staatsbosbeheer.nl/Overnachten.aspx
fietsnieuws Fietsen met heiligen Toerisme Provincie Antwerpen heeft met de nieuwe themaroute Op de fiets met helden en heiligen eeuwenoud religieus erfgoed in een hedendaags digitaal jasje gesto ken. De route van 52 km start bij de Norbertijnenabdij van Tongerlo en voert via knooppunten door Wes terlo, Herselt, Laakdal, Meerhout en Geel. Behalve de traditionele kaartbrochure (prijs € 2) werd samen met het Nederlandse AbelLife ook een digitale fietsbe leving van de route gemaakt. Na installatie van de AbelLife-app laad je de route op je smart phone - op de website van Antwerpse Kempen staat hoe dat moet – die je langs de route navi geert en info geeft bij de belangrijkste beziens waardigheden. Je hoort boeiende verhalen die door zeven heiligen en bekende volkse figuren uit de streek worden verteld. Het downloaden is (voorlopig) gratis. www.antwerpsekempen.be
Lekker fietsen Goed nieuws voor fietsers die onderweg of na afloop van hun tocht graag een gezellig terras of eethuisje tegenkomen. Knooppunter, de producent van de waterdichte stuurhouder tjes voor je fietsroutefiches, stelde in samen werking met Westtoer en tien West-Vlaamse steden twee boxen samen met ieder vijf fiets routes. Voor elke tocht is er een lange en een korte versie. De boxen bevatten een info-gids, voorgedrukte kaartjes met de knooppunt nummers voor beide versies van de routes en een Knooppunter met potlood en blanco kaartjes. Beschikbaar zijn: Knooppunter Lekker fietsen! – De Westhoek (ISBN 97894-9100-745-3) met routes vanuit Diksmuide, Ieper, Poperinge, Veurne en Zonnebeke en Knooppunter Lekker fietsen! – Het Brugse Ommeland (ISBN 978-94-9100-746-0) met routes vanuit Beernem, Brugge, Damme, Tielt en Torhout.
Win!
Op Weg mag een exemplaar van beide Knooppunterboxen en één van de fietsnetwerkbox wegschenken. Surf naar www.groteroutepaden.be > opweg > win.
36 | Op Weg 2013-5
Tien molens Molens hebben een fascinerend verhaal te vertellen. Ooit waren ze het middelpunt van het dorpsleven, nu vormen ze een fraaie brok erfgoed. In de Antwerpse Kempen zijn nog tientallen maalvaardige molens. Fiere windmolens en fotogenieke watermolens. De Molenroute verbindt tien boeiende molensites met elkaar. Deze nieuwe the maroute op het fietsknooppuntennetwerk is ontstaan uit een combinatie van de vroegere Molenroute en Watermolenroute. Hij bestaat uit twee lussen en biedt een mooie mix van natuur en erfgoed. De noordelijke lus (57 km) vertrekt aan het Netepark in Herentals en voert door Grobbendonk, Zandhoven, Vorselaar, Lille en Kasterlee. De zuidelijke lus (52,5 km) start aan de Kaasstrooimolen in Heist-op-denBerg en doet Herenthout, Grobbendonk, Olen en Herentals aan. Je kan de gratis flyer van de
Prijs per box € 19,95. (AM) www.knooppunter.com
Oost-Vlaanderen De nieuwe Fietsnetwerk-box Oost-Vlaanderen bundelt de zes fietsnetwerkkaarten van de provincie: Meetjesland, Leiestreek Oost, Gent & omgeving, Waasland, Vlaamse Ardennen en Scheldeland langs Schelde en Dender. Ze sluiten naadloos op elkaar aan en met deze box heb je heel Oost-Vlaanderen aan je wielen liggen. 3.500 km fietspret! De prijs van de box is € 30. www.tov.be
Molenroute downloaden van de website. www.antwerpsekempen.be
Water-fiets-route Honderd jaar geleden werd de ‘Provinciale en Intercommunale Drinkwatermaatschappij der Pro vincie Antwerpen’, kortweg Pidpa, opgericht. Ter gelegenheid van dit jubileum ontwikkelde Pidpa de Water-fiets-route. Niet voor waterfietsen maar voor gewone fietsen langs het water in al zijn aspecten. De Water-fiets-route bestaat uit drie trajecten (54 km, 34 km en een extra lus van 15 km) op het fietsknooppuntennetwerk van de provincie Antwerpen. Met start bij Hidrodoe, het water-doecentrum in Herentals, voert het traject door Herenthout, Heist-op-den-Berg, Vorselaar, Grobbendonk en Zandhoven. In de gratis kaartfolder vind je de routebeschrijving en info over de sites waar water wordt gepro duceerd of verdeeld. Langs het parcours verwij zen 12 blauwe ‘waterdruppels’ naar waterpun ten. Om deze te bezoeken wordt soms even van de knooppunten afgeweken. Aan elke water druppel is een wedstrijdvraag verbonden. Door deze te beantwoorden, ding je mee naar mooie prijzen. De wedstrijd loopt nog tot 31 decem ber. Alle info op de website. (AM) www.pidpa.be
Win!
Op Weg mag een exemplaar wegschenken van die tweedelige gids Fietsen in Schotland. Surf naar www.groteroutepaden.be > opweg > win.
Fietsen in Schotland In vorig nummer hadden we het al over de nieuwe tweedelige fietsgids Schotland Rond, uitgegeven door Europafietsers, prijs € 22,50 per deeltje. www.europafietsers.nl
Fietsreportage | Duitsland, Nederland
Fietsen langs
de Rijn Deel 3
Belofte maakt schuld, dus bezegel ik mijn verbond met de Rijn met een hangslot aan de spoorwegbrug in Keulen. Van kleine bergbeek en ijzige gletsjerrivier heb ik haar zien groeien tot een statige, fiere stroom. Benieuwd welke gedaante wisseling ze deze keer toont. ÆÆ Tekst en foto’s Hilde Leemans
44 | Op Weg 2013-5
Avontuur | Engeland Het nieuwste langeafstandspad in de Yorkshire Dales kreeg de naam Dales Highway. Met zijn 145 kilometers dwars door de heuvels van deze prachtige wandelstreek hoort het zeker thuis in het rijtje avontuurlijke paden, zoals de Pennine Way, de Cleveland Way of de Dales Way. ÆÆ Tekst en foto’s: Jan Daneels
Dwars door de Yorkshire Dales Picknick op het cricketveld Vanuit het badhuis in de moors (heide) boven Ilkley hebben we een mooi zicht op het stadje. Dit badhuis uit de 18de eeuw stond bekend om zijn geneeskrachtige bronnen en in 1976 werd het gebouw gerestaureerd. Het pad loopt op de grens tussen de moors en de graslanden, met enorme rotsblokken langs de met stenen afge boorde weiden. Een bord ‘Lambing Season. Keep on footpath – all dogs on lead’ waarschuwt ons voor pasgeboren lammetjes onderweg. In Addingham picknicken we op de supportersze tels van het cricketveld. Het mooie dorpje heeft één lange straat, en liefst vijf pubs. We stijgen driehonderd meter naar Draugton Height. Het is koud en er waait een stevige wind. Opvallend zijn de roestbruine en groengele kleuren in de moors, een gevolg van de lange winter. We laten Skipton met zijn middeleeuwse kasteel links liggen, ook al is het negenhonderd jaar oud en een van de best bewaarde kastelen van Engeland. Onze slaapplaats in Craven Heifer
56 | Op Weg 2013-5
Inn, een paar kilometer verder, heeft meer aan trekkingskracht.
Op de vlucht voor schapen
enorme kloof stort een waterval in de diepte, een overblijfsel van smeltwater uit de ijstijd. De Buck Inn oogt statig en smaakt lekker. De Engelsen hebben warempel leren koken.
’s Morgens genieten we van een buitengewone zonsopgang. Maar niets is zeker in de Yorkshire Dales. Wanneer we vertrekken, begint het al te motregenen. We beklimmen Sharp Haw in de mist en zonder zicht. Bij de afdaling zijn er voorzichtige opklaringen. We zien drassige veen gebieden, varens in hun wintertooi en een mach tige eenzame boom in een mistig decor. Prach tig. We volgen de Hetton Beck tot in het dorpje. Marti krijgt een kudde schapen achter zich. De plaatselijke pub blijkt omgetoverd tot een ster renrestaurant, van picknick kan hier geen sprake zijn. Toch weten we soep en dessert te versie ren tussen chique geklede Engelsen (onze natte schoenen deden we wel uit…). We beklimmen Weeds Top en lopen een stukje van de Pennine Way. De afdaling naar Malham is prachtig. Een omweg naar Gordale Scar is een must. Langs de
De derde stapdag is opnieuw mistig en drui lerig. Op naar Malham Cove, een kalkstenen muur van tachtig meter hoog en driehonderd meter breed. Boven de Cove zien we een kalk steenachtig plateau, dat moeilijk begaanbaar is door de diepe inkervingen. De weg gaat door een rotsachtig gebied en we beklimmen Kirkby Fell. Het klaart op en we picknicken in een grot tussen de rotsen. Het uitzicht is prachtig, Settle ligt voor ons. Onder een lichtbewolkte hemel volgen we Ribble River langs het gelijknamige wandelpad. De vele poortjes en stiles onderweg breken ons wandelritme. Schapen en lamme tjes kijken ons verbaasd aan. We komen langs kleine watervallen waar in oktober zalmen omhoog springen, op weg naar hun geboorte
Grotbewoners
Column
Colofon
Tour of Flanders Met de tong over het voorwiel beukend tegen de wind baan ik me een weg langs opzwiepende struiken en rondvliegende bladeren. Gelukkig kan ik als LF6-peter dit stukje blindelings fietsen. De snot vliegt alle kanten op. Appelcake met eerlijke koffie is niet de ideale voedingsbodem voor een gevecht in regel met moeder natuur. De regen komt met gulpen uit de lucht gevallen. Mijn brilglazen lopen onder. De regen striemt me in ’t gelaat alsof het fijne scheermesjes zijn. Man worden in de Hel. Lijdend voorwerp. Ben ik dan de eenzame fietser die krom gebogen over zijn stuur tegen de wind zichzelf een weg baant (*)?
Op Weg December 2013 Reportages
Neen!
Herinneringen aan WOI
Net voor de fietsomleiding zag ik ze staan, schuilend onder een te kleine dakoverspanning. Net zes koeien onder een te kleine boomkruin. Ik herken de in alle richtingen waaiende fietskaart en knijp de remmen dicht. “Het spoor bijster?” Ze kijken me met verbaasde ogen aan. Het zijn Britten uit Manchester. Drie heren en drie dames op leeftijd. Tour of Flanders. Neen, niet de koers maar de ‘onze’. Ze zijn het noorden en het kleine eigenhandig samengesteld woordenboekje English-Dutch dat hij zo koesterde kwijt. Omleiding? De regen zwiept nu ongenadig. “Kortrijk?” Dat moet lukken. Ik nodig hen uit me te volgen. Een persoonlijke LF6-peter-escorte naar de Guldensporenstad. Het is gestopt met aprilse grillen. De lucht kleurt helemaal blauw. De benen willen weer. De tongen komen los. Over hun eerste ontmoeting met de cobblestones. Dokkeren. De Flemish mountains. Okay, big hills. Zes Duvels. Zes Trappisten. Zes Leffes en drie koffies. En ja ze kennen sir Alex Ferguson persoonlijk. Wanneer de avond haar bedovertrek over de stad uitrolt, verlaten zes Britten het piepklein maar oh zo gezellig bruin cafeetje in de Budastraat. Hun hotel is vlakbij. “Kortrijk?” “We’ll find our own way in this village. Thanks Wim!” Wim Vandamme (*) Jimmy. De eenzame fietser van Boudewijn De Groot
66 | Op Weg 2013-5
Volgend nummer
Schotland
– Vlaanderen fietsroute
– Langs het IJzeren Gordijn
Tsjechië
– Italiaanse Alpen
Op Weg is het tweemaandelijks magazine van Grote Routepaden vzw Grote Routepaden beheert in Vlaanderen 3.300 km wit-rood bewegwijzerde GRwandelpaden en 1.500 km met bordjes gemarkeerde LF-fietsroutes. Meer info op www.groteroutepaden.be.
Contact GR-Secretariaat, Beatrijslaan 72, 2050 Antwerpen, + 32 3 232 72 18, info@groteroutepaden.be GR-coördinator: barbara.dessein@groteroutepaden.be, + 32 2 504 03 15 LF-coördinator: reen.simoen@groteroutepaden.be, + 32 2 504 03 11 Op Weg: opweg@groteroutepaden.be, + 32 496 606 553
Verantwoordelijke uitgever Gie Beirnaert
Hoofdredacteur Peter Cristiaensen
Eindredactie Christina Bloem, Peter Cristiaensen, Mieke Van Damme
Redactie Els Aelvoet, Gilbert Bastiaensen, Christina Bloem, Barbara Dessein, Ignace Fermont, Tom Langmans, Johan Lauwerier, Hilde Leemans, André Maes, Guy Raskin, Debbie Sanders, Luc Verdegem, Katrien Seynaeve, Reen Simoen, Annie Thys, Mieke Van Damme, Wim Vandamme, Marc Vandoren, Guido Vandroemme, Rik Van Gucht, Bart Van Santvliet, Tom Van Wauwe
Werkten mee aan dit nummer Tjeu Tijskens, François Jacobs, Christine Liagre, Jos Duchateau, Edwin Thys, Koen Mylemans, Karel Verstappen, Jan Daneels, Wim Patry, Vic Van Cutsem
Cartografie Marc Vandoren, Guy Raskin, Wim Vandamme
Coverfoto Ignace Fermont, Ierland, Op weg naar de top van de Diamond Hill
Opmaak en druk Vanden Broele, www.vandenbroele.be
Reclameregie Pasar, jill.vliegen@pasar.be, + 32 475 73 37 17
Abonnement Jaarabonnement (6 nummers): € 29 / € 27 bij domiciliëring / € 39 voor Nederland. Voor België: storten op rek. BE 62 4111 0569 7161 van Grote Routepaden met vermelding ‘lidmaatschap GR’. Voor Nederland: storten op rek. NL 06 0005 0381 89. Als abonnee ben je ook lid van Grote Routepaden en heb je recht op tal van voordelen: 10% korting in de GR-webwinkel, een bon van € 5 voor een overnachting in een Vlaamse jeugdherberg, toegang tot het archief van Op Weg (gaat terug tot 2003) en tot een databank met overnachtingsplaatsen en pitstops langs GR- en LF-routes en deelname aan provinciale wandel- en fietstochten en gps-cursussen. www.groteroutepaden.be Losse nummers: 4,90 € Overname van (delen van) artikels uit dit tijdschrift is toegestaan mits bronvermelding en schriftelijke toestemming van de hoofdredacteur.