PB- PP B- 21170 BELGIE(N) - BELGIQUE
Retouradres: Grote Routepaden vzw, Beatrijslaan 72, 2050 Antwerpen - Afgiftekantoor Gent X - Erkenning: P 309099 - Tweemaandelijks December 2013 - januari 2014 - 4,90 €
Magazine voor Wandelaars & Fietsers
Patagonian dreams Langs sporen van de Groote Oorlog 1000 km langs het IJzeren Gordijn Ploeteren in de Beaufortain Fietsvakantie in eigen land Proeven van Schotland 12
Streek-GR Uilenspiegel • GTA • Verdun • Roemenië • Close up GR en LF 9 771379 018132
2013 • 6
edito
Op oorlogspad Bijna 100 jaar geleden weerklonken de eerste geweerschoten van de Groote Oorlog en daar zal je de volgende maanden nog vaak aan herinnerd worden. Terecht, vinden wij. Stilstaan bij de gruwel van oorlog en de noodzaak van vrede kunnen we niet genoeg. Wandelen of fietsen langs de sporen van die dramatische gebeurtenissen is een passende manier om de nagedachtenis van de slachtoffers te eren. Hopelijk staan we dan ook wat meer stil bij het feit dat Ieper vandaag in Syrië ligt. Of in Oost-Congo, Afghanistan en zovele andere vergeten oorlogsgebieden. Vorig nummer fietsten we tussen de Noord-Franse slagvelden van het westelijke front, nu rijden we langs het IJzeren Gordijn, dat enorme litteken van die andere wereldoorlog. Wandelen doen we langs de talrijke sporen van de Groote Oorlog in Vlaanderen. Leidraad is de gloednieuwe GR-themagids die behalve de Westhoek ook het Hageland en het Dijleland aandoet. Daar waar de oorlog voor ons land begon en de Belgische weerstand verschrikkelijke wraakacties uitlokte. De derde GR-duikvlucht in de geschiedenis voert ons langs de fortengordel rond Antwerpen, die door Dikke Bertha vakkundig aan gort geschoten werd. Het motto van Op Weg is variatie, dus bieden we u vanzelfsprekend ook een aantal ontsnappingsroutes aan. De eurovelo langs de Saône en de Loire ligt er in de zomer heel vredig bij, net als onze eigen Vlaanderen Fietsroute. En wie op zoek is naar echte rust en stilte,
Winterdagtocht in de Hoge Venen. Jean-Pierre Ertzinger nam met deze foto deel aan de fotowedstrijd in ons zomernummer. Een tiental ingezonden foto’s kan je tijdens de Fiets en Wandelbeurs bekijken in de GR-stand.
raden we een winterse bergtocht aan. Te koud? Geen betere plek om je op te warmen dan een Schotse whiskystokerij… Weinig plekken in de wereld liggen verder verwijderd van het strijdgewoel van de geschiedenis dan Patagonië. Vandaar dat we op de cover en in een fotoreportage even wegdromen bij de majestueuze natuurpracht van deze laatste wildernis. Zolang het nog kan, want ook hier wordt de menselijke impact steeds groter. Laat ons hopen dat onze kleinkinderen er binnen 100 jaar nog kunnen wandelen langs de sporen van het klimaatgeweld.
Alvast veel fiets- en wandelplezier, En hopelijk tot in Mechelen, Peter Cristiaensen Hoofdredacteur Op Weg
PS Zelfs de Fiets en Wandelbeurs ontsnapt niet aan de oorlog. Omdat Studio 100 volgend jaar met een oorlogsspektakel de Nekkerhal inpalmt, valt de beurs dit jaar al half januari! Check op p 60-61 zeker het prachtige programma dat GR mee voorbereid heeft.
2013-6 Op Weg |
3
in dit nummer
Close-up 6
Close-up | Winter op de heide
7
Close-up | De Groote Oorlog per fiets
Reportages 8
8
Wandelreportage | België Langs sporen van de Groote Oorlog
14 Fietsreportage | Duitsland en Tsjechië 1000 km langs het IJzeren Gordijn
18 Wandelreportage | België
’t is triestig als de zon schijnt
22 Wandelreportage | Frankrijk
Ploeteren in de Beaufortain
26 Wandelreportage | Tsjechië
Sneeuwwandelen in het Boheemse Woud
14
34 Fietsreportage | Frankrijk
Op fietsvakantie met kleine dochters die groot worden
42 Fietsreportage | Roemenië
Over de Karpaten naar de Zwarte Zee
46 Fotoreportage | Zuid-Amerika Patagonian dreams
50 Wandelreportage | Schotland
22
Ruiken, proeven, wandelen …
Tips 21 Fietstip | België
Tussen Condroz en Famenne
13 Fietstip | Frankrijk
Verdun, symbool van zinloos oorlogsgeweld
56 Treinwandeltip | België
50
Win! Fietsgids Antwerpen p 28 Fietsgids Midden-Frankrijk p 29 Boek 2044 km p 29 Wandelgids Nieuwe Wildernis p 38 Wandelgids Cami de Cavalls p 39 Wandelgids Klimmen & Dalen p 40 Boek Walking distance p 40 Wandelscheurkalender 2014 p 40
Win!
Een wandelreis in Andalusië Een arrangement in jeugdherberg Oostende Rugzakken van Jack Wolfskin en Bergans of Norway Een fietstas GR-themagids p 63
Over berg en dal
En verder 53 Info | Tips om je rugzak lichter te maken 28 Fietsnieuws 30 Gebeten door het virus | Italië Arrivederci GTA
38 Wandelnieuws 45 Column | Ander onderwerp? 54 Ode | Carpe Diem in Lotharingen 57 Avontuur | België Fietsvakantie in eigen land
Heel wat redacteurs van Op Weg zijn als informant of als lezinggever aanwezig op de Fiets en Wandelbeurs in Mechelen. Na elke reportage vind je gedetailleerde info.
60 GR-nieuws en agenda 65 Opmerkelijk | Fietsostrades 66 Column | Neerkijken
2013-6 Op Weg |
5
Winter
op de heide
Neen, dit is geen zuiderse savanne, dat had je meteen gemerkt aan de dikke jassen. Dit is een uitzonderlijk mooi stukje Kalmthoutse heide, tijdens een wintertocht van GR-Antwerpen. Officieel heet dit 6000 ha groot stuk natuur het ‘Grenspark De ZoomKalmthoutse Heide’, deels op Belgisch en deels op Nederlands grondgebied. Om de heide te ontdekken kan je de wit-rode streepjes van GR 5 volgen, maar het loont absoluut de moeite ook andere heidepaden te verkennen. Omwille van gevaar voor epidemieën onder de grazers moet je dan soms wel je hond thuislaten. Deze foto is genomen vanop een heuveltje in de buurt van Paalberg, vlakbij de grens, op het wandelpad ‘schaap’. Intussen herstelt de natuur zich langzaam van de brand die in de zomer van 2011 over een flink stuk van de heide raasde. De schade zit vooral onder de grond, waardoor andere grassoorten de heide verdringen. Alle info: www.grensparkzk.be. Foto Wim Patry Info Roland Rothwell
2013-6 Op Weg |
7
OP WEG 2013
front. Voor de soldaten was het een betrekkelijk veilige en rustige plek, al lag de stad wel geregeld onder Duits bombardementsvuur. Overal in de stad zochten Tommy’s vertier en verdeden zij hun soldij aan tabak, kranten, postkaarten, grammofoonplaten en boeken. De cafés op de Markt deden gouden zaken en de prostitutie tierde welig. Duizenden soldaten vonden in het Talbot House een thuis, ver weg van huis. In de kantine kon men piano spelen, biljarten of schaken. Op zolder werd een stemmige kapel ingericht. Een vroeger hopmagazijn werd een Concert Hall en bood ruimte voor film, toneel
en muziek. Ook vandaag ademt Talbot House nog WOI, met een mooie tuin en museum. Bovendien kan je er net als de soldaten 100 jaar geleden de nacht doorbrengen. Maar de oorlog kent vele gruwelijke verhalen, ook in Poperinge. Op de binnenkoer van het stadhuis is een executiepaal bewaard, als pijnlijke herinnering aan de executies van gedeserteerde soldaten.
nr6: GR-uitgave WO1 176 x 105mm
hoek. Die brengen je langs bijzonder plaatsen zoals de Caterpillar-krater, Hill 60, het Ploegsteert Memorial, het Ierse vredespark bij Mesen, Tyne Cot en het Duitse kerkhof van Langemark. Dit laatste is bijzonder aangrijpend door zijn eenvoud. De hoge bomen contrasteren fel met de kleine kruisjes van basalt.
Langemark
GR stelt tijdens een beeldreportage deze themagids uitgebreid voor. 13u, zaal 3
Behalve een 110 km lange doorgaande tocht bevat de gids ook vier dagtochten in de West-
Steekkaart Aarschot
Dijle
Diest
Demer
Hageland -Dijleland
Noordzee
Nieuwpoort
Westhoek
Bekkevoort
Rotselaar
Koksijde Herk-de-Stad
De Panne
Veurne
Leuven
Diksmuide
Zoutleeuw
Tienen
Sint-Niklaas
Broechem
Ne
Durme
Bornem
Bij 14-18 denkt iedereen spontaan aan LA NG S SP OR EN VAN DE OG het IJzerfront. In de themagids Langs GR OO TE OO RL Sporen van de Groote Oorlog wil GR ook enkele minder bekende strijdtonelen en hun merkpunten in het landelijke én stedelijke landschap onder de aandacht brengen. Daarom kozen we voor drie meerdaagse wandeltochten: 1 De eerste tocht leidt je in Vlaams-Brabant door het Hageland en Dijleland van Tienen, via Halen, Diest, Aarschot en Rotselaar Wimnaar Vandamme Leuven. Begijnhof 2 De tweede19 tocht vertrekt in Dendermonde DE ANTWERPSE D 128KM | LANGS EK 181KM D EN HET DIJLELAN DOOR HET HAGELAN OORLOG IN DE WESTHO 117KM | DE GROOTE FORTENGORDEL
8500 Kortrijk begijnhof19@unitedtelecom.be
12 | Op Weg 2013-6
e
Routes en bewegwijzering
n Zen
Willebroek
Op Weg 2013
WANDEL G I D S
IJzer
Poperinge
Lier
Boom
Puurs
Dendermonde
te
Lo-Reninge
FRANKRIJK
Fortengordel
Sint-Truiden
Schelde
Op Weg 2013
Ieper Sint-KatelijneWaver
Mechelen
Heuvelland Mesen Op Weg 2013
en loopt langs de forten van Bornem, Liezele, Breendonk, Walem en verder langs Lier tot Broechem. 3 De derde tocht brengt je langs het IJzerfront van Nieuwpoort langs Ieper en Mesen tot in Poperinge. Deze tochten lopen grotendeels langs bestaande en bewegwijzerde Grote Routepaden.
Kaarten en gidsen De gids is de eerste volgens een nieuw concept: op de linkerpagina een kaart op schaal 1:25 000, op de rechterpagina de routebeschrijving en de historische achter
grondinformatie. Te koop in de GR-webshop vanaf januari.
groteroutepaden.be > GR-wandelen > gpx-tracks, lijst logies langs het traject
Fietsreportage | Duitsland en Tsjechië
Julien (links) en Ward (rechts) bij één van de vele herinneringsborden.
1000 km langs
het IJzeren Gordijn
Al in 1945 sprak Winston Churchill van een ‘iron curtain’ dat Europa in twee machtsblokken zou verdelen. Het was het begin van de Koude Oorlog tussen Oost en West. In 2014 zal het 25 jaar geleden zijn dat het IJzeren Gordijn omvergelopen werd door Oost-Duitsers, Tsjechen, Slowaken, Hongaren, Roemenen en Bulgaren op weg naar de vrijheid en naar een Verenigd Europa. ÆÆ Tekst en foto’s: Ward Van Loock
14 | Op Weg 2013-6
Fietstip | België
Tussen Condroz en Famenne Steekkaart Avins Bois-et-Borsu Havelange 6
L12
Hamois
Durbuy
Chardeneux PetitHan N 63
N4
Our
Ciney 6 RV
0
2
Hotton
4
km
the
Marloie
MarcheOp Weg enFamenne 2013
Route
In de prachtige streek tussen Durbuy en Marche-en-Famenne ligt een gloednieuw knooppuntennetwerk: ‘Famenne à Vélo’. Wij combineerden het met enkele RAVeL-trajecten tot een mooie tweedaagse fietstocht tussen Ciney en Marloie. Ciney, bekend om het gelijknamige bier, is de hoofdplaats van de Condroz. In de schaduw van de kerk ligt onze vertrekplaats. Enkele straten en rotondes verder begint de RAVeL L126. Langs een oude treinspoorbedding fietsen we heel comfortabel naar Hamois. Grote hoogteverschillen moeten we niet overwinnen, het fietspad is 100% autovrij en zo glad als een biljarttafel. Ter hoogte van de voormalige stations staan zeven informatiepanelen op oude treinbanken. Aan de hand van oude postkaarten, illustraties en anekdotes leren ze je alles over de geschiedenis van de trein. Even voorbij Havelange, in Petit Avin, takken we af op het nieuwe Waalse knooppuntennetwerk Famenne à Velo. In Chardeneux stappen we even van de fiets. Dit pittoreske dorpje is immers niet voor niets bekroond met het prestigieuze predicaat ‘Les Plus Beaux Villages de Wallonie’. Een ferme afdaling verder remmen we ons tot stilstand in Durbuy. Het kleine stadje
aan de Ourthe is een aangename verrassing. Hoewel het maar enkele straten groot is, wanen we ons met een beetje verbeelding in een ZuidFrans stadje. Talloze toeristen slenteren door de nauwe straatjes of drinken een streekbiertje op één van de vele terrassen. Gezelligheid troef! Op onze tweede fietsdag trekken we zuidwaarts langs de Ourthe tot in Petit-Han, waar we het Bois de Petit-Han indraaien. Door en langs bossen, afgewisseld door akkers, rijden we verder. We passeren enkele stille dorpen en bereiken Hotton langs de oevers van de Ourthe. Hier vertrekken kanovaarders op de Ourthe naar Durbuy. Van Hotton naar Marche-enFamenne betekent een goeie 8 km op een kaarsrechte RAVeL. Hier lopen RAVeL en knooppuntennetwerk samen. Even voorbij Marche ligt Marloie. Daar kan je de trein terug nemen naar Ciney na deze afwisselende tweedaagse.
Het gloednieuwe knooppuntennetwerk ‘Famenne à Velo’ bestaat uit 350 km rustige wegen die Marche-en-Famenne, Hotton, Durbuy, Nassogne, Rochefort en SommeLeuze met elkaar verbinden. Het brengt je door prachtige landschappen en langs een aantal merkwaardige toeristische bezienswaardigheden. Onze route: Dag 1: 46 km met start in Ciney langs de RAVeL L126 tot Petit Avin en vervolgens via knooppunten 55, 54, 53, 52, 50 en 7 naar Durbuy. Dag 2: 32 km met start in Durbuy via knooppunten 8, 9, 10, 11, 12, 14, 16, 17, 19, 21, 22, 24, 25 en 30 naar Marche-en-Famenne. Even voorbij Marche-en-Famenne kan je in Marloie de trein nemen naar Ciney.
Kaarten RAVeL L126: Condroz L126 Ciney – Huy – Braives, www.ravel.wallonie.be. Pays de Famenne à vélo, www.famenne-a-velo.be.
Tom Langmans
2013-6 Op Weg |
21
Wandelreportage | Tsjechië
Veertig jaar lang behoorde het Boheemse Woud tot het spergebied tussen Oost en West. Dorpen werden ontruimd en afgebroken. Vandaag herleeft dit niemandsland als Nationaal Park Šumava. Het middelgebergte is in de winter een witte oase van rust, een ideale plek voor een sneeuwwandeltocht. ÆÆ Tekst en foto’s: Annie Thys
Sneeuwwandelen
in het Boheemse Woud Kennismaking Via de grensovergang Bayerisch Eisenstein rijden we Tsjechië binnen. Kraampjes met kledij en allerlei snuisterijen omzomen de weg in het grensdorpje Železná Ruda. Sneeuwruimers zijn actief maar er wordt geen zout gestrooid en de sneeuwbanden bewijzen hun dienst. Onze uitvalsbasis is het rustige Boheems dorpje Svojšice. De volgende ochtend maken we aan de ontbijttafel kennis met onze tochtgenoten. Zij maakten de reis met het vliegtuig. Ook Vazek, onze gids, is er. In gebroken Duits vertelt hij wat we de komende dagen mogen verwachten.
Verloren schaap We starten met de beklimming van de Svatobor, de huisberg van Svojšice. Al snel verlaten we de weg en klimmen we zigzaggend door steil grasland. Vazek drukt ons op het hart dat we bij elkaar moeten blijven, zodat hij steeds de laatste kan zien. Een berghut en een uitkijk-
26 | Op Weg 2013-6
toren sieren de 845 m hoge Svatobor. Enkele herten spurten weg. Een tweede uitkijkpunt levert een mooi zicht op de stad Sušice. Door het bos dalen we langs een smal kronkelend paadje. Vazek telt regelmatig zijn ‘schaapjes’ en plots komt hij nog maar aan 15. Wij blijven ter plaatse, hij gaat op zoek. Na drie kwartier komt het verloren schaap laconiek aangewandeld:
Groepjes reeën vluchten weg voor de bende taterende wandelaars. “Zijwegje gemist”. Vazek slaat een zucht van opluchting. We blijven netjes in de rij tijdens de rest van de afdaling naar Sušice. Daar kuieren we over het marktplein met raadhuis, enkele
statige gebouwen en de van oorsprong middeleeuwse Wenceslaskerk. We verlaten de stad weer via de stadspoort en de rivier de Otava.
Witte wereld Een busje brengt ons hogerop naar Dobrá Voda. Hier, op duizend meter, ligt een dik sneeuwtapijt. We gespen de sneeuwschoenen aan en gaan op stap, eerst over het plateau en dan door het bos. Het sneeuwt zachtjes, de donkere dennen hebben hun witte feestkleed aangetrokken. Dit is een gewezen militair gebied en bordjes met ‘levensgevaar’ waarschuwen voor mogelijk onontplofte munitie. Een weinig later verlaten we het bospad om kriskras door een veengebied tot aan de Křemelná rivier te laveren. Langs de oever zoekt elkeen een plekje voor zijn picknick. Het blijft onophoudelijk sneeuwen wanneer we de bergrivier stroomopwaarts volgen naar ons beginpunt. In het oergezellige pension Chata Rovina klinken we op
Gebeten door het virus | Ignace Fermont en Bart Desplenter
Bart Ignace
Oude militaire weg in het Natuurpark van de Maritieme Alpen.
Arrivederci GTA De Grande Traversata delle Alpi – kortweg GTA – doorkruist in 65 etappes de westzijde van de Italiaanse Alpen. Tien jaar geleden vertrok Ignace op het noordelijkste punt, aan de Zwitserse grens. Twee jaar later pikte Bart in. Aan een ritme van één week per jaar bereikten ze afgelopen zomer de Middellandse Zee, helemaal in de ban van de regio. ÆÆ Interview: Peter Cristiaensen
30 | Op Weg 2013-6
eseedden Bart D jaar geleden sm 25 n psda ha r sc ee M vriend Fermont hun ce na Ig en r plente t in Leuven. ijk, later op ko tr or K in t rs band, ee ker de wanden steeds va er w ie ün re rVoor een met de tent ve vengehaald en bo n ne e D oe ch n. ls ne de Arden thoeken van de ui le al ze ni en kend rt zoda g nace deden Ba Ig n va n le ha GTA-ver ging. Ignace zes keer mee j hi t da en jdrawatertand GTA tal van bi jn tien weken zi er ov f kte ee aa hr m sc azine en en Bergen Mag eg W . p O re in gen sata.wordp ss : grandetraver te si eb w n ge een ei com.
fietsnieuws Dichterlijk fietsen In het Scheldeland werd de Emile Verhaeren Fietsroute geopend, een poëtische lus van 35 km vanuit het Provinciaal Museum Emile Verhaeren. De route voert via knooppunten langs locaties die een rol speelden in het leven van de dichter. Je passeert onder meer langs zijn geboortehuis in Sint-Amands en het ernaast gelegen Verhaerenmuseum, waar je een overzicht krijgt van zijn werk. De uitzichten vanaf de Scheldedijken op de rivier en het schorren- en polderland zijn uniek. In de kaartbrochure vind je ook een korte biografie van de poëet. Prijs € 2. (AM) www.emileverhaeren.be
Dijlevalleiroute De Dijle was eeuwenlang de economische slagader van Mechelen en Leuven en vormt tegelijk ook een schilderachtige verbinding tussen beide kunststeden. De vernieuwde lus Dijlevalleiroute volgt de meanderende rivier en het Kanaal Leuven-Dijle. Ze biedt een 57 km lange mix van cultuur en natuur: Mechelen, Leuven, verrassende dorpen en natuurgebieden zoals het Mechels Broek en het Wijgmaalbroek. Het Pater Damiaanmuseum in Tremelo en de provinciale domeinen De Nekker en Kessel-Lo staan ook op het menu. Je kan de folder downloaden via de website van TPA. www.toerismeprovincieantwerpen.be
Leiestreek Toerisme Leiestreek lanceerde de Leiestreek Lusjes, een compact pakketje met tien suggestieroutes op het fietsnetwerk van de Vlaamse Leiestreek en twee fietstips over de grens in de Franse Leiestreek. De routes van 30 tot 45 km voeren langs autovrije jaagpaden en door gezellige stadjes en dorpjes. De Lusjes hebben het Knooppunter-formaat. Je kan ze afhalen bij de diensten voor toerisme van de regio. www.toerisme-leiestreek.be
Kindvriendelijk De meeste themaroutes langs knooppunten zijn te lang voor jonge kinderen. Daarom heeft Westtoer twee nieuwe kindvriendelijke routes met onderweg leuke stopplaatsen
28 | Op Weg 2013-6
voor het jonge volkje ontwikkeld. De ‘Kleine Flandrien in spe’ van 17 km vertrekt bij de Kinderbrouwerij in Reningelst voor een heuvelachtige route langs de Rodeberg. ‘Met Jaek en Nink naar het natuurgebied De Blankaart’ is 22 km lang en voert van de Grote Markt van Diksmuide naar het natuurdomein de Blankaart. Je kan de routes downloaden via www.west-vlinderen.be. (AM) www.westhoekkd.be
Fietsgids Antwerpen In de nieuwe generatie Dicht-bij-Huisgidsen van uitgeverij Lannoo verscheen Fietsgids Antwerpen met 20 lussen van 32 tot 72 km op het knooppuntennetwerk. De gids bestaat uit een mapje met harde kaft dat voor iedere tocht een uitneembare uitvouwbare detailkaart met de praktische informatie en enkele bladzijden met routebeschrijving en toeristische info bevat. ISBN: 9789020971736, prijs € 19,99. (AM) www.lannoo.be
Knooppunten Fietstas Een leuk hebbeding is de nieuwe Knooppunten Fietstas die je met klittenband aan je fietsstuur kan bevestigen. Hij heeft vooraan een vak voor telefoon of dergelijke en bovenop een doorzichtig mapje voor de knooppuntenfiches. In de tas zitten vijftig fiches met knooppuntenroutes, tien voor elke Vlaamse provincie. Iedere fiche is voorzien van een beschrijving, een trajectkaartje en toeristische en praktische info. Het traject in en rond Brussel loopt niet langs knooppunten en kreeg daarom een gedetailleerde wegbeschrijving en een grotere kaart. De lengte van de routes ligt tussen 25 en 50 km. Uitgeverij Lannoo, ISBN 9789401409193, prijs € 39,99. (AM) www.lannoo.be
Smullen op Tholen
Het kleine Zeeuwse eiland Tholen ligt aan de Oosterschelde. Het is van oudsher een agrarisch gebied. Aan de noordkant liggen Op Weg mag 1 fietsgids buitendijkse schorren, doorsneden Antwerpen wegschenken. door kreken, met typische gewassen als Surf naar www. zeekraal en lamsoor. De nieuwe folder groteroutepaden.be Lekker Thools > opweg > win en waag vertelt je er alles je kans. over. Hij bevat ook drie fietsroutes (35, Lekker ThooLs 47 en 61 km) op het knooppuntennetwerk Groen Brussel langs locaties waar je de De Groene Wandeling rijgt vele parken en natuurgebieden van het Brussels Hoofdstede- Thoolse streekproducten kan proeven, meenemen lijk Gewest aan elkaar en flirt met de grenzen en beleven. Je kan de folder downloaden via van stad en platteland. De route is zowel voor http://lekkerregionaalproduct.nl/wp-confietsers als voor wandelaars bedoeld. Soms zijn tent/uploads/routekaart-Tholen_compl.pdf. de fiets- en wandeltrajecten gescheiden van elkaar. In Op Weg 2013/1 kon je reeds een fietstip over de Groene Wandeling lezen. Recent Nieuwe app is er een gids over de route gepubliceerd die je Op de nieuwe app ANWB Fietsen voor Nederkan aanvragen of downloaden via www.leefland en Belgische grensstreek staan 20 gratis milieubrussel.be > particulieren > groene ANWB fietsroutes. Als je een abonnement ruimten en biodiversiteit. afsluit, krijg je er nogmaals 20 bij en kan je gebruik maken van de knooppuntenplanner. Een abonnement kost € 1,79 per week, € 2,69 per maand en € 4,49 per jaar. Bij het afsluiten van een abonnement, maak je een account aan. Je kan de app op meerdere apparaten gebruiken, bijvoorbeeld een route op je tablet aanmaken en deze met je smartphone fietsen. Op de
Win!
proeven, ekproducTen fieTs. Thoolse sTre beleven op de meenemen en
wandelnieuws West-Vlaanderen
Connecterra
De nieuwste (57ste) West-Vlaamse provinciale wandelroute is de Brouckmolenroute die in grote lijnen de loop van de IJzer tussen Beveren-IJzer en Stavele volgt. Hij passeert daarbij de IJzerbroeken op de grens tussen de polders en de zandleemstreek en de schilderachtige witte stenen Brouckmolen uit 1872. Dankzij de twee nieuw aangelegde recreatieve fiets- en wandelbruggen over de IJzer kon deze 7 km lange lus ontwikkeld worden. De kaartbrochure kost € 2. (AM) www.westtoer.be
Waar 26 jaar geleden de steenkoolmijn van Eisden nog op volle toeren draaide, kan je sinds juni 2013 wandelen in een heuvelig merenlandschap. Om dit zeldzame gebied te beschermen is het omheind en wordt aan de bezoekers een financiële bijdrage van € 2,50 gevraagd. Er zijn vier wandelroutes met lengtes van 1,4 tot 10,9 km bewegwijzerd en ingetekend op een wandelkaart. Je kan de trajecten via eveneens bewegwijzerde ‘wandelwissels’ naar eigen smaak combineren tot een dagwandeling. Omwille van de bouw van een nieuw bezoekerscentrum is Connecterra tot 22 december alleen in de weekends geopend. Vanaf 6 april 2014 is het weer elke dag toegankelijk. De wandelkaart is te koop in het infopunt bij de schachtbok op het terrein en is ook opgenomen in de wandelbox van het National Park Hoge Kempen. Prijs € 2,50. www.nationaalpark.be
Otters en bevers Het Regionaal Landschap Rivierenland stelde samen met Toerisme Rupelstreek-Vaartland een thematische lus samen in de natuurgebieden Broek de Nayer in Klein-Willebroek, het Broek in Blaasveld en de Biezenweiden in Willebroek. Het traject Otters en bevers op het spoor, knagende vragen, scherpe antwoorden voert via wandelknooppunten door de leefwereld van deze opmerkelijke dieren. In Broek de Nayer woont een beverfamilie en is de otter ook gespot. Naast infopanelen zijn er ook doe-opdrachten, waardoor de wandeling ideaal is als gezinsuitstap. Het traject van 3,8 km kan uitgebreid worden met twee aansluitende lussen van 2,2 en 10 km. Je kan de brochure downloaden via de website. www.trvl.be
Culinaire Kempen Voorjaar 2013 kon je op het knooppuntennetwerk Kempense Meren culinair wandelen. Wij berichtten daarover in OW 2013 2. Het concept was zo succesvol, dat deze actie hernomen wordt en wel tot 27 april 2014. Je kan kiezen uit vier wandelroutes, waarbij je onderweg stopt voor een voorgerecht, een hoofdgerecht en een nagerecht. Prijs per persoon € 35. De lussen situeren zich in de regio Balen, Dessel, Mol en Retie. Je dient 5 dagen op voorhand te reserveren bij de dienst van toerisme van de gekozen gemeente. www.kempensemeren.com
38 | Op Weg 2013-6
Trappistenroutes Achel Een Nederlander, drie Walen en drie Vlamingen. Het begin van een mop? Nee, het gaat over de trappistbieren La Trappe, Chimey, Orval, Rochefort, Achel, Westmalle en West-Vleteren. Ze geven nu ook elk hun naam aan een wandelroute met start in Hamont-Achel. De lussen zijn 7,5 tot 11 km lang en in twee richtingen bewegwijzerd. Er zijn ook verbindingsroutes om ze te combineren tot langere trajecten. Alle routes staan op een kaart ingetekend die te koop is bij de toeristische diensten van de streek. Prijs € 5. www.hamont-achel.be
Merino wandelsokken Bridgedale, de specialist in de productie van technisch hoogstaande wandelsokken ‘made in UK’, brengt met de MerinoFusion™-lijn een totaal nieuw concept. Met een uniek breiproces wordt de Merinos Wol samengebracht met technische vezels, wat resulteert in een uitgebalanceerde structuur. Isolatie en aangename warmte wordt zo gecombineerd met vochttransporterende vezels die op hun beurt extra sterkte toevoegen aan de sok. De modellen in deze lijn gaan van de lich-
tere Trail, over de middengewicht Trekker tot de extra gepolsterde Summit, waardoor zowel de occasionele wandelaar als de bergsporter zich hierin kan terugvinden. Verkrijgbaar in de gespecialiseerde buitensportzaak.
Sterrenrestaurants De nieuwe wandelgids Sterrenpaden is een aanrader voor wie van wandelen in Nederland en van lekker eten houdt. Er staan twintig stevige wandelingen in van gemiddeld 20 km rondom de mooiste Nederlandse restaurants en hotels. De gids bestaat uit twee delen: een luxe boek waarin de horecazaken worden behandeld en een speciale gids met routebeschrijvingen. Uitgeverij Van Sterrenburg, ISBN 978-90-8145-890-0, prijs 25,00. www.sterrenpaden.nl
Nieuwe Wildernis Onlangs verscheen de nieuwe Nederlandse natuurfilm De Nieuwe Wildernis in de bioscoopzalen. Wie niet beter wist zou denken dat de film is opgenomen in een ver exotisch land, maar de Oostvaardersplassen liggen op slechts 25 km van Amsterdam in de Flevopolder. Tegelijk met de film verscheen ook de wandelgids Nieuwe Wildernis met 16 wandelingen, 2 fietstochten en 2 kanoroutes in tien bijzondere Nederlandse natuurgebieden, waar de natuur ruimte krijgt om zich te ontwikkelen, maar die ook gewoon toegankelijk zijn voor wandelaars en andere natuurliefhebbers. De routes voeren door unieke landschappen met bijzondere vlinders, een zeldzaam zeearendenpaar, edelherten, konikpaarden of grauwe ganzen. Uitgeverij ANWB, ISBN 978-90-1803-764-2, prijs 13,95. www.anwb.nl
Win!
Op Weg mag drie exemplaren weggeven van de gids Nieuwe Wildernis. Surf naar www.groteroutepaden.be > opweg > win.
Fietsreportage | Roemenië Op hun fietstocht naar Jeruzalem volgen Marc en Marie-Josée de Limesroute langs de oude noordgrens van het Romeinse Rijk. We pikken hun verhaal op wanneer ze na 23 dagen fietsen Roemenië binnenrijden. ÆÆ Tekst en foto’s Marc Denauw
Langs het dal van de Tutova.
Over de Karpaten naar de Zwarte Zee Dag 24 Wat zal Roemenië ons brengen? De eerste 30 km tot Chisinieu-Cris lopen langs een vrij grote en drukke baan waar vooral veel vrachtwagens rijden. Gelukkig voor ons gaan ze meestal richting Hongarije en komen we later op veel rustiger wegen. Onze eerste indrukken zijn veelbelovend. Voorlopig blijft het vlak, met
42 | Op Weg 2013-6
velden zo ver het oog reikt. Wie in de jaren 60 op een boerderij heeft geholpen kan hier zijn jeugdjaren herbeleven. Het is alsof de tijd hier is blijven stilstaan. Naarmate de dag vordert verschijnen de contouren van de Karpaten aan de skyline en we eindigen aan de voet van de eerste heuvels. Onze eerste Roemeense camping is een gras-
sée Marc en Marie-Jo
veldje achter een pizzeria. Voor een wasbeurt kunnen we kiezen tussen een emmer water of een nabijgelegen riviertje.
Dag 25 Ik zou veel kunnen schrijven over het wondermooie landschap maar er is iets belangrijkers. Wanneer we in Vârfurile op zoek gaan naar
Fotoreportage | Zuid-Amerika
Patagonian dreams 13 maanden om je dromen waar te maken, daar weten Steve Behaeghel en Katrijn Van Nieuwenhuyse wel raad mee. In de zomer van 2012 maakten ze een tocht van 1000 km door Lapland, Europa’s laatste wildernis. In het najaar liepen ze gedurende 3 maanden de Great Himalayan Trail in Nepal, om na de jaarwisseling terug te keren naar hun lievelingsplek Patagonië. Al die omzwervingen beëindigden ze in schoonheid in de Andes. ÆÆ Foto’s en tekst Steve Behaeghel
Het diepblauwe meer Brazo Tristeza, Patagonië.
46 | Op Weg 2013-6
Info
Tips om je rugzak lichter te maken Kamperen in de bergen is een unieke ervaring. Maar het materiaal moet mee, natuurlijk. Tel daar nog eens voeding en water bij, en het gewicht loopt al snel op. Reden te meer om alleen dát mee te nemen wat je echt nodig hebt. Met onze tips bereik je moeiteloos de verlichting. Rugzak Kies het juiste volume. Overbodig volume leidt tot meer gewicht en een slecht geladen rugzak. Voor een huttentocht heb je niet meer dan 40 liter nodig. Voor een kampeertocht is 60 liter voldoende, ook als je een week de bergen intrekt zonder bevoorrading. Stapel goed zodat je weinig ruimte onbenut laat. Steek bijvoorbeeld je brander, beker en lepel in je kookpot. Gebruik kledij om gaten op te vullen (wel altijd waterdicht verpakken).
Kledij Wen maar aan het idee dat je niet elke dag een vers gewassen shirt aandoet. In de zomer kan je nog een kattenwasje doen, in de winter niet. Merinowol blijft langer geurloos dan synthetisch materiaal, maar heeft wel meer tijd nodig om te drogen. Voorzie meerdere, complementaire lagen. Is het koud, dan doe je al je lagen aan. Daarom kies je best twee lichtere in plaats van één dikke fleece. Vermijd te veel kledij tijdens je inspanning: het doet je overmatig zweten waardoor de isolatiewaarde van je kledij daalt. Synthetisch en natuurlijk dons geven meer isolatie voor eenzelfde gewicht fleece, maar zijn vochtgevoeliger. Gebruik ze bij pauzes of op je bivakplaats. Houd altijd één lijfje en één paar kousen droog zodat je ’s avonds kan omwisselen. In het slechtste geval doe je ’s morgens je klamme kledij van de dag voordien aan. Als het enkel wat bezweet is, kan je kledij in de slaapzak stoppen om wat te drogen (door je lichaamswarmte) maar als het te vochtig is, doe je dat beter niet.
Slaapmat Gesloten celmatjes (volschuim) zijn licht en lekveilig, maar spartaans en volumineus. De nieuwste zijn iets dikker en dus comfortabeler, maar wegen evenveel als een moderne luchtmatras. Moderne luchtmatrassen zijn heel wat comfortabeler, lichter en compacter dan de zelfopblaasbare exemplaren. Verwijder steentjes en
takken onder je tent. Toch een lek? Neem toch maar een reparatiesetje mee.
Slaapzak Een donzen slaapzak is veel lichter en compacter dan een synthetische. Vocht (condens) is alleen bij lange wintertochten een probleem. Er bestaan ook dekens en top bags (met stoffen onderzijde) voor nog minder gewicht. Je lichaam drukt toch het isolatiemateriaal samen. Je vindt ze online. Stop je slaapzak in een waterdichte zak.
Tent Tenten bestaan in alle maten en vormen, een keuze maken is erg moeilijk. Er zijn steeds lichtere tenten beschikbaar op de markt. Voorzie voldoende ruimte om in je voorluifel te koken en rugzakken te leggen. Een extra footprint is vaak niet nodig. In de bergen kijk je uit naar gras of zand. Verwijder scherpe stenen en takken en kies een plaats die goed draineert. Je bespaart nog gewicht met een zeil (tarp). Er zijn modellen die je helemaal afsluiten voor weer en wind.
Kookgerei Neem alleen het volume van pot mee dat je nodig hebt. De meeste vriesdroogmaaltijden hebben niet meer dan 500 ml kokend water nodig. Een pot van 750 ml is dus voldoende. Twee personen hebben 1,5 liter nodig. Gamellen zijn onhandig en niet efficiënt. Gasbranders die bovenop het patroon worden geschroefd, zijn lichter dan staande modellen, maar minder stabiel. Zet dus geen al te grote potten op een kleine brander. Gebruik je pot (of een diep deksel) als bord. Met één lange plastic lepel heb je voldoende om te eten. Mes en vork zijn niet nodig. Met een licht zakmes snij je kaas of salami. Bespaar brandstof door: de brander uit te zetten wanneer voeding genoeg heeft aan warm water om te wellen; de brander stil te zetten als
het water kookt; alleen het water te koken dat je nodig hebt (afwassen met koud water gaat ook); met een windscherm of stenen de vlam te beschermen.
Voeding en water Check vooraf je bevoorradingsplaatsen, de openingsuren en het aanbod. Neem mee wat je strikt nodig hebt plus één dag reserve. Werk indien nodig met voedselpakketten die je via de post opstuurt (naar een specifiek adres of een postkantoor als ‘poste restante’) of eventueel zelf achterlaat. Bereken wat je per dag eet en maak je porties vooraf. Gooi er niets bij ‘voor het geval dat’. Er zijn altijd andere oplossingen: afwijken van je route om te bevoorraden, in een berghut eten. Bespaar niet op voeding, dat is tijdens een trekking fysiek en mentaal een slechte keuze. Tank ook water zoveel mogelijk ter plaatse en neem zuiveringspilletjes of een lichte waterfilter mee voor water uit een riviertje of bergmeer. Het aantal waterbronnen en hun betrouwbaarheid zijn afhankelijk van het gebied en de periode (in augustus/september zijn bergriviertjes soms opgedroogd, ga dus altijd met minstens 1 liter op stap.)
En dan … op weg! Je kiest uiteraard zelf hoe ver je in het ‘grammenjagen’ gaat. De ene hiker is al wat fanatieker met materiaal bezig dan de andere. Het loont wel de moeite om de oefening eens te maken, zolang je er maar geen onnodige stress van krijgt. Debbie Sanders Meer tips en paklijsten van ervaren trekkers vind je op hikingadvisor.be.
Tijdens de beurs kan je verschillende workshops volgen over een tocht voorbereiden en wat mee te nemen.
2013-6 Op Weg |
53
Avontuur | België
Af en toe bergop, maar ook voor niet-getrainde fietsers zoals wij goed te doen.
Fietsvakantie in eigen land Familiale omstandigheden dwongen ons om afgelopen zomer dicht bij huis te blijven. Een ideaal moment om een stukje Vlaanderen te ontdekken. We kozen meteen voor het échte werk en fietsten de volledige Vlaanderen Fietsroute in twee delen: de westelijke lus in juni en de oostelijke in juli. ÆÆ Tekst en foto’s: Stijn Caubergs In de Westhoek.
De westelijke lus Paradijselijk Pajottenland Heverlee - Oetingen Vertrek om 8 uur. Tenminste, dat was het plan. We maakten het nogal laat, gisterenavond. Zwaar getafeld en zo. Het is bijna 10 uur als we eindelijk starten aan onze 100 km. Een helse tocht. Zeker met een nauwelijks verteerd feestmaal in het buikje. En vanaf het Pajottenland gaat het bergop, beste vrienden. Nooit erg steil, maar wel lang. Voeg daarbij nog een nijdige westenwind, en u weet meteen dat het niet om te lachen was vandaag. De route is nochtans prachtig. Kilometers lang door de velden. Nooit geweten dat er nog zoveel open ruimte is in Vlaanderen.
Trekkershut of sauna? Oetingen - Bossuit De spiertjes — nog wat stijf van gisteren — moeten eerst opwarmen. Eenmaal warm fietst het lekker. Al laten we flink wat zweet op de hellingen. Rond half twee moeten we echt iets eten
- de hongerklop dreigt. Het regent, dus lunchen we in een bushokje. De Vlaamse Ardennen zijn minder spectaculair dan de naam doet vermoeden. Maar rustig is het wel. De laatste kilometers fietsen we langs de Schelde, in een rechte lijn naar onze trekkershut. Vier bedjes en een kookhoekje. Het lijkt op een tuinhuisje. Maar ’s nachts is het een echte sauna.
Nooit geweten dat er nog zoveel open ruimte is in Vlaanderen. Niet warm maar heet Bossuit - Kemmel Uit ervaring (en we hebben véél ervaring) weten we dat vertrekken zonder ontbijt stom is. Dus maken we een zakje ‘adventure food’ klaar in ons hutje. Hebben we altijd bij. We rijden langs het kanaal Bossuit-Kortrijk. Vlak terrein,
fijn om zo warm te lopen. In Wervik scoren we een spaghetti, hebben we vandaag toch alvast warm eten gehad. ‘t Is niet langer warm, maar heet. Standaard hebben we drie liter drinkwater bij: die zijn halfweg al op. We raken aan de praat met een koppel fietstrekkers, pas terug uit Schotland. Her en der, plompverloren in het landschap, zien we piekfijn onderhouden oorlogskerkhofjes. In Ieper laat de bewegwijzering ons in de steek. Met gps, kaart en gezond verstand raken we weer ‘on track’, maar het kost tijd en extra kilometers.
Alcohol of géén alcohol? Kemmel - Nieuwpoort We fietsen door het Heuvelland. Nu komt het Grote Dilemma: alcohol of geen alcohol. Een weekje fietsen is ook een weekje ‘detoxen’, dus eigenlijk zónder alcohol. Maar door Westvleteren fietsen zonder een Westvleteren te drinken...? Sommige mensen rijden honderden kilometers om één of twee bakken van deze wereldberoemde trappist te pakken te krijgen. Hoe we dit dilemma oplosten, vertel ik u lekker
2013-6 Op Weg |
57
Grote Beurswedstrijd Naar aanleiding van de Fiets en Wandelbeurs presenteren we een wedstrijd waar zowel Op Weg-lezers als bezoekers van de GR-stand op de beurs aan kunnen deelnemen. Aarzel niet en maak kans op één van onze 12 mooie prijzen. Deelnemen kan online op www.groteroutepaden.be > op weg > win of op de beurs en dat tot 20 januari 2014.
De vragen In welke gemeente in het Hageland vond tijdens WOI de Slag der Zilveren Helmen plaats, de laatste in de Europese geschiedenis waarbij de Duitse cavalarie met de blanke sabel chargeerde? 1 Liezele / 2 Halen / 3 Wijtschate
In welk Zeeuws vestingstadje, ontstaan na de verzanding van het Zwin, passeer je te voet met de Streek-GR Uilenspiegel en per fiets als je LF 1 volgt? 1 Hulst / 2 Breskens / 3 Sluis
De hoofdprijs Een wandelreis in Andalusië, geschonken door VOS-travel Inbegrepen: verblijf van 7 nachten op basis van kamer en ontbijt. Vanuit de verblijfplaats Canillas de Albaida worden zes wandeltochten voorgesteld tussen 11 en 20 km, tussen de olijfgaarden, door spectaculaire kloven en langs witte dorpjes met Moorse wijken. Een absolute must is het bezoek aan de Bodegas Bentomiz. Ook Malaga en Granada zijn niet ver. Niet inbegrepen is de reis heen en terug. Meer info: www.vostravel.be, reis met code WSP10
De 2de prijs Een arrangement in de nieuwe jeugdherberg van Oostende Inbegrepen zijn twee overnachtingen voor twee personen in een tweepersoonskamer. Team De Ploate verhuist begin 2014 naar een gloednieuw en modern gebouw, een beetje verder in de Langestraat, met het strand en de dijk binnen handbereik. De grote slaapzalen zijn omgebouwd tot kleinere kamers met badkamer. Bovendien kan je als backpacker nu ook je eigen potje koken in de trekkerskeuken. JH Oostende ligt langs GR 5A Wandelronde van Vlaanderen - Noord. www.jeugdherbergen.be
En verder Drie dagrugzakken van Jack Wolfskin De Trooper is een grote en uiterst praktische dagrugzak met extra brede draagriemen en een bijzonder goede lastverdeling. Hij heeft ook een notebookvak en vier zijzakken. www.jack-wolfskin.be
Drie dagrugzakken van Bergans of Norway De Skarstind 22L is een lichtgewicht dagrugzak met een mesh rugpand voor
Winnaars vorig nummer optimale ventilatie. Hij heeft een bovenvak en 2 zijvakken. Kleur: Cobalt blauw. www.bergans.com
Een Knooppunter Fietstas Om met een klittenband aan je fietsstuur te bevestigen. Gevuld met 50 knooppuntroutes, tien per provincie. www.lannoo.be
Drie GR-themagidsen Langs Sporen van de Groote Oorlog WANDEL G I D S
LAN GS SPO REN VAN DE LOG GRO OTE OOR
Het arrangement in B&B Gusto is gewonnen door Luc Theeuws uit Lier en het Family Weekend in Ol Fosse d’ Outh is voor Mathilde Schellens uit Herenthout. De wandelgids Neckarsteig wordt opgestuurd naar Koen Van Vracem, Roger Deleebeeck en Erik Vloeberghs. De wandelgids Walking in the Forest of Dean is voor Jacob Willemse, Andre Bisschops en Eddy Verstichel. De knooppunterboxen zijn voor Eric Huysegoms en Jan Vandromme. De fietsnetwerkbox Oost-Vlaanderen is voor Inneke Selen. Het boek Je fiets repareren voor dummies gaat naar Wim Packet, Wouter Proost en Christine Piens. Het boek Op de fiets naar China wordt opgestuurd naar Annie Thys, Pierre Nivelle en Rita Buysse. De fietsgids Rondje Schotland is voor Sofie Verreydt. De fietsgids Radregion Rhein tenslotte is voor Luc De Vos, Lutgart Rombouts en Wilfried Rogier.
DE ANTWERPSE 128KM | LANGS 181KM EN HET DIJLELAND DOOR HET HAGELAND | DE GROOTE OORLOG IN DE WESTHOEK 117KM FORTENGORDEL
2013-6 Op Weg |
63