PB- PP B- 21170 BELGIE(N) - BELGIQUE
Magazine voor Wandelaars & Fietsers
Retouradres: Grote Routepaden vzw, Beatrijslaan 72, 2050 Antwerpen - Afgiftekantoor Gent X - Erkenning: P 309099 - Tweemaandelijks April – Mei 2014 - 4,90 €
De Cumbria Way Grand Central Belge Sint Jacob en El Cid Genieten in Groenland Van België naar de Alpen
04
Jura • Zwitserland • Cevennen • Adriatische Kust • Close up GR en LF 9 771379 018149
2014 • 2
in dit nummer
Close-up 6
Close-up | Lentebloemen
7
Close-up | Lentebloesems
Reportages 8
8
Wandelreportage | Engeland Beelden van weleer: de Cumbria Way
12 Fietsreportage | Zwitserland Rondje Zwitserland langs meren en rivieren
18 Fietsreportage | Spanje In het spoor van Sint Jacob en El Cid
38 Fietsreportage | België, Duitsland, Frankrijk Van België naar de Alpen
44 Wandelreportage | Frankrijk, Zwitserland
12
Op smokkelpaden door het Juragebergte
48 Fotoreportage | Albanië, Montenegro, Kroatië Fietsen langs de Adriatische Kust
Tips 17 Treinwandeltip | België Door de Vesdervallei
38
59 Wandeltip | België Op en neer in het Bunderbos
En verder 24 Wandelnieuws 27 Info | Hiken in Centraal- en Oost-Europa 28 Gebeten door het virus | Willem Vandoorne
28
Genieten in Groenland
Win! Fietskaart Antwerpse Kempen p 32 Fietsgids Wasserburgenroute p 32 Fietsgids Zwitserland p 33 Grand Central Belge p 36
Win! Een verblijf in Leuven p 63
32 Fietsnieuws 34 Interview | Pascal Verbeken Grand Central Belge: in het spoor van de spoorweg
37 Column | Pa, mag ik dit jaar met een kameraad naar … 42 Ode | Toerkonje, Robaais en Rijsel 52 Avontuur | Frankrijk Dwars door de Cevennen
54 Info | Jorsala 56 Avontuur | Engeland Coast to Coast
60 GR-nieuws en agenda 65 Opmerkelijk | Het regent zelden 66 Column | Vélorekker
2014-2 Op Weg |
5
Treinwandeltip | België
achter het opvallende sourceOrama-gebouw verscholen warmwaterbronnen van het vroegere Grand Hôtel des Bains.
De duivel te slim af
De kapel van Chèvremont.
Door de Vesdervallei
* Angleur – Nessonvaux * 20,5 km
Met Luik sluiten we onze lange treinreis door de 10 Belgische provincies af. Overal vonden we twee of meer stations langs een GR- traject. Er waren makkelijke en moeilijke tochten bij, en overal viel wel wat nieuws te ontdekken. Kortom, trein en GR, het is een praktische, milieu- en portemonneevriendelijke combinatie. Als hekkensluiter kiezen we voor een prachtig maar soms ook kuitenbijtend stukje GR 573 door de vallei van de Vesder. Aan stations hier geen gebrek.
De natuur wint altijd Victor Hugo schreef over de vallei van de Vesder dat ze de “prachtigste vallei ter wereld is, soms een ravijn, dikwijls een tuin, altijd een paradijs”. Nochtans lag de vallei toen al een paar eeuwen bezaaid met metaalsmelterijen en -walserijen die gebruik maakten van de waterkracht van de rivier. Resten van dat pre-industriële verleden komen we tegen bij de ‘Maca’ te Basse Henne en het merkwaardige kasteeltje de la Fenderie bij Trooz. Maar dat was voor de komst van de zinkfabrieken die de streek tot diep in de 20ste eeuw vergiftigden. De verontreinigde gebieden, zoals bij Angleur en Prayon, zijn er nog altijd, maar zoals we tijdens de tocht kunnen vaststellen herovert de natuur langzaam maar zeker haar rechten. Het frêle zinkviooltje staat symbool voor het immense aanpassingsvermogen van fauna en flora. Toch wonderlijk, als we van hoog boven Angleur zien hoe dichtbevolkt deze Luikse regio is. Ondertussen heeft ook de industrie
zich herpakt. In de vallei zien we nog altijd verschillende fabriekscomplexen en zelfs een indrukwekkende steengroeve liggen. Alleen zijn de procedés nu veel milieuvriendelijker dan vroeger.
Bedevaart, oorlog en mineraalwater Langs een calvarieweg die al in 1771 op de Ferrariskaart aangeduid stond, bereiken we de kapel en basiliek van Chèvremont. De plek is al van oudsher een bedevaartsoord, maar de populariteit piekte vooral in het begin van de 20ste eeuw. In 1923 kwamen hier op één dag, voor de kroning van een levensgroot Mariabeeld, 40 000 mensen naar boven. Een tiental jaren later moest Chèvremont echter buigen voor de concurrentie van het 15 km verder gelegen Banneux. Door de strategische ligging vlakbij het Fort van Chaudfontaine werden basiliek en klooster in beide wereldoorlogen telkens grondig gebombardeerd. De kapel wist als bij wonder aan de vernielingen te ontsnappen. Dat was niet het geval voor het Fort dat bij het begin van WO I door een Duitse gelukstreffer in het kruitmagazijn explodeerde. Resultaat: 70 doden in één klap. Ze rusten op het militaire kerkhofje vlakbij de ingang van het fort. Wat een contrast met de huizenhoge stapels blauwe en rode flessenbakken op de terreinen van mineraalwaterproducent Chaudfontaine. Mis vooral niet de smeedijzeren trapgang naar het afgeschafte stationnetje, vereeuwigd in één van Paul Delvaux’s schilderijen, en de bijna
Boven op een heuvelkam lopen we onder de Pont du Diable door. Niemand lijkt het hoe, waarom en wanneer van deze poort naar de Vesdervallei te kennen. Er is alleen een legende die vertelt dat op een dag de doorgang ingestort was zodat de bewoners van de achterliggende streek niet meer in de vallei raakten om er handel te drijven. De duivel bood aan om de brug in één nacht terug op te bouwen, uiteraard in ruil voor de ziel van het eerste wezen dat onder de nieuwe brug zou passeren. De rest van het verhaal laten we u graag zelf ontdekken... De duivel heeft zich alleszins niet meer laten zien, ook niet aan ons. Luc Verdegem
Steekkaart Luik
Chenée
Fléron Op Weg 2014 Romsée Vaux-sChevremont
Angleur
Embourg Chaudfontaine he t r 0 1 2 Ou Tilff
km
Prayon
GR
57
3
Trooz
Nessonvaux Vesder
Route en bewegwijzering De tocht volgt de wit-rode tekens van GR 573 en is beschreven in een Franstalige topogids.
Spoorinfo De stations van Angleur en Nessonvaux liggen op de lijn Luik-Verviers. De rit LuikAngleur duurt 3 minuten, de rit Nessonvaux-Luik 19 minuten. De tocht passeert langs het station van Trooz, ideaal voor wie de afstand wat wil inkorten. De diehards kunnen doorlopen tot Pepinster waar het pad ook langs het station komt. De stations van Angleur en Pepinster worden minstens om het uur bediend, zowel in de week als in het weekend. Voor Trooz en Nessonvaux geldt dat enkel in de week, in de weekends om de twee uren.
groteroutepaden.be/opweg/archief > gpx-track
2014-2 Op Weg |
17
Wandelreportage | Engeland
Beelden van weleer
De Cumbria Way
Thuis op de boekenplank prijkt een oud fotoboek uit de jaren 70 met de mooiste plaatjes van het Lake District in sepia, zwart-wit en vergeelde kleuren. Meer dan 40 jaar later treden we in de voetsporen van schrijver en fotograaf C.H.D. Acland, op zoek naar nostalgie en beelden van weleer. ÆÆ Tekst: Tom Langmans – Foto’s: Willy Langmans De afdaling langs Tottle Bank.
8 | Op Weg 2014-2
Stonethwaite Fell.
Nabij Borrowdale.
ter woonde hier met zijn familie op een van de eilanden in het meer”, is de uitleg die we krijgen. Wanneer we het historische stadje Keswick binnenstappen wanen we ons in de tijd van Dickens. Als je de tientallen buitensportzaken en honderden B&B’s wegdenkt tenminste. In
CUMBRIAN WAY <55 mm>
Steekkaart 0
5
Route en bewegwijzering
Carlisle
10
km
Sebergham
Bothel
Caldbeck
High Pike
Mosedale
Cumbrian Skiddaw, 931 m
Mountains
Blencathra
Keswick
Derwent Water Catbells
Ullswater
Buttermere LAKE DISTRICT
Rosthwaite
Patterdale
NATIONAL PARK Grasmere
Scafell Pikes, Dungeon Ghyll 977 m
Ambleside Windmere
Coniston
Broughton -in-Furness
Sunny Bank
de B&B Portland House vinden we een bed voor de nacht. We gooien onze rugzak in een hoek van de kamer en bladeren op bed nog even door ons oude Picture Book. Het plaatje klopt alweer: het Keswick van 40 jaar geleden lijkt precies op het Keswick van vandaag. Of ‘Kessick’, zoals het hier klinkt. Want “the ‘w’ is silent”, weten we intussen.
The Cumbria Way telt 117 kilometer in lijn. Je vertrekt in Ulverston, aan de oevers van Morecambe Bay en komt aan in de stad Carlisle. De route is meestal bewegwijzerd, hoewel het op sommige plaatsen even zoeken is (oktober 2013). Eén van onderstaande wandelgidsen of stafkaarten meenemen is noodzakelijk. Onze etappes: dag 1 Ulverston – Coniston (23 km), dag 2 Dungeon Ghyll (17,5 km), dag 3 Keswick (25 km), dag 4 Caldbeck (26,5 km), dag 5 Carlisle (25 km).
Kaarten en gidsen The Cumbria Way, Recreational Path Guide van Anthony Burton: een gids met veel achtergrondinformatie en zeer goede wandelkaarten. ISBN1-85410-615-5 The Cumbria Way van Paddy Dillon, gids uitgegeven bij Rucksack Readers (2013): Engelstalige gids
Bowness Windmere
Gawthwaite Broughton Beck
Greenodd
Ulverston
Op Weg 2014
Koffiehuisje in Ulverston.
10 | Op Weg 2014-2
Triumviraat in de pub Beatrix Potter, Alfred Wainwright en William Wordsworth zitten samen in de pub. Mijn denkbeeldig triumviraat in een authentieke kroeg. Ze scheppen op over hun genegenheid voor het Lake District. Maar liefde is niet meetbaar, dus wordt er gezocht naar bewezen feiten en gestelde daden. Pentekeningen en kinderboek met logische en duidelijke wegbeschrijving, alsook uitgebreide achtergrondinformatie. De kaartjes zijn wat summier. ISBN: 978-1898481-57-7 Kaarten van Ordnance Survey – Outdoor Leisure Maps nummers 4, 5, 6 en 7
Info Informatie over Cumbria en het Lake District: www.golakes.co.uk. Wij namen de P&O nachtferry van Zeebrugge naar Hull, de beste manier om in Noord-Engeland (Yorkshire en Lake District) te geraken. ’s Morgens aangekomen in Hull is het nog slechts een kleine drie uurtjes met de wagen rijden tot in Ulverston. Info en reservaties: www.POferries.be.
groteroutepaden.be > opweg > archief > uitgebreide steekkaart, logies
Fietsreportage | Zwitserland
Rondje Zwitserland langs meren en rivieren La Suisse à vélo is een fijnmazig fietsnetwerk van nationale en regionale routes, allemaal goed bewegwijzerd. Omdat ze elkaar op heel wat punten kruisen, kan je naar hartenlust grote of kleine lussen uittekenen en – met een beetje kaartstudie en de hulp van enkele treinen – zelfs een (tamelijk) makkelijke rondrit maken in een prachtig bergdecor. ÆÆ Tekst en foto’s: Ward Van Loock
12 | Op Weg 2014-2
Fietsreportage | Spanje
Roze tinten overheersen in Albarracin.
In het spoor van
Sint Jacob en El Cid Ons lijstje met mogelijke fietsvakanties wordt steeds langer. En dat maakt kiezen alsmaar moeilijker. Gelukkig gaf Clemens Sweerman ons op de Fiets en Wandelbeurs een flinke duw in de rug: we zouden het Spaanse binnenland veroveren in het spoor van El Cid. Maar eerst de banden oppompen voor een andere historische figuur: Jakobus de Meerdere, of kortweg Sint Jacob. ÆÆ Tekst en foto’s: Bart Van Santvliet en Katrien Seynaeve
18 | Op Weg 2014-2
wandelnieuws En de winnaars zijn:
Watersnoodpad, Kroeglopers en de Groene Wandeling De Wandeltrofee 2014, de prijs voor de beste wandelroute en –gids die jaarlijks tijdens de Fiets en Wandelbeurs in Amsterdam wordt uitgereikt, ging dit jaar niet naar één maar naar twee gidsen/routes: Het Watersnoodpad en Kroeglopers. Het Watersnoodpad is een lus van 154 km op het Zeeuwse eiland Schouwen-Duiveland. Dit thematische pad voert langs een groot aantal locaties die te maken hebben met de gebeurtenissen tijdens de watersnoodramp van februari 1953. Het traject is verdeeld in 10 etappes van 7 tot 20 km. Het pad is bewegwijzerd en gebruikt het kooppuntensysteem. De route loopt ook langs twee verzorgingscentra van waaruit een aantal wandelingen zijn ontwikkeld voor mensen met een beperking. Uitgeverij BDUmedia/KNBLO, ISBN 978-90-
Vernieuwde Nederlandse gidsen Tijdens de Fiets en Wandelbeurs van Amsterdam werden twee vernieuwde en geactualiseerde LAW-gidsen gepresenteerd: Het Nederlands Kustpad, deel 1 (LAW 5-1) volgt de kustlijn van Zeeland en ZuidHolland en vormt samen met de onlangs vernieuwde delen 2 (Zuid- en Noord-Holland) en 3 (Groningen en Friesland) het langste aaneengesloten wandeltraject van Nederland. In totaal 725 km! De LAW 5 is het Nederlandse gedeelte van de internationale North Sea Trail. Het Grenslandpad (LAW 11) begint in Sluis en loopt door de provincies Zeeland en Noord-Brabant om te eindigen in het Limburgse dorpje Thorn. Het flirt voortdurend met de grens en steekt die ook regelmatig over. In Noord-Brabant is het pad nu gesynchroniseerd met het wandelnetwerk, waardoor tal van nieuwe wandelmogelijkheden zijn ontstaan. Waar deze flirt met Streek-GR Uilenspiegel, is het Grenslandpad eveneens ingetekend op de nieuwe kaart van Streek-GR Uilenspiegel. www.wandelnet.nl
24 | Op Weg 2014-2
8788-191-7, prijs € 10. www.wandel.nl. Het thema van Kroeglopers is heel wat vrolijker: naar de kroeg lopen, maar dan met een flinke omweg. Het gidsje bevat 12 tochten van 15 tot 23 km, telkens met een gezellig café onderweg of aan het eind. De landschappelijke trajecten gaan grotendeels over onverharde paden. Ze zijn niet bewegwijzerd. Uitgeverij Gegarandeerd Onregelmatig, ISBN 978-90-7864-126-1, prijs € 14,95. www.gegarandeerdonregelmatig.nl De titel Mooiste Benelux wandelroute van 2014 werd door trekkings.be toegekend aan De Groene Wandeling / La Promenade Verte. Deze 63 km lange
lus voor wandelaars en fietsers werd met veel geduld en oog voor detail door Leefmilieu Brussel aangelegd door de groene zones die Brussel rijk is. Stadsparken, het Zoniënwoud, heuvelige grasvelden, groene valleien, landschapstuinen, boomgaarden, oude spoorbeddingen, natuurreservaten, restanten van moerasgebieden… Samen vormen ze een groene gordel rond en door de stad. Bijna de helft van het tracé bestaat uit speciaal aangelegde, opengestelde of verbeterde paden. Gratis routegids via www.groene-wandeling.be. Zie ook de fietstip in Op Weg 2013/1.
De Groote Oorlog In het kader van de honderdjarige herdenking van de Eerste Wereldoorlog verscheen de Wandelbox WOI in Vlaanderen. Veertig wandelingen (4 tot 15 km) leiden je langs talloze plaatsen die herinneren aan deze oorlog: slagvelden, oorlogskerkhoven, monumenten, loopgraven, frontlinies en executieplaatsen. Maar je komt ook langs volkskeukens, stadswinkels met Amerikaans voedsel, Duitse administratieve diensten en paradeplaatsen. Voor elke wandeling is er een uitneembare fiche met routebeschrijving, kaart, info en tips. Uitgeverij Davidsfonds, ISBN 978-90-5826-995-9, prijs € 24,95 www.davidsfonds.be De gids Wandelen langs de Stelling van Antwerpen beschrijft een traject van 135 km langs de overblijfselen van de fortengordel rond Antwerpen. Er werd vele jaren gebouwd aan de 23 forten, 11 schansen en andere verdedigingswerken die Antwerpen moesten beschermen. De Stelling werd oninneem-
baar geacht, maar de realiteit was anders. In WOI kon de verdedigingslinie de Duitse opmars tien dagen vertragen. In de Tweede Wereldoorlog deden sommige forten nog een tijdje dienst, maar daarna leidde de Stelling van Antwerpen een verborgen bestaan. Toen ook de laatste militairen vertrokken, nam de natuur de forten over. Waar manschappen overnachtten, overwinteren nu vleermuizen, kale omwallingen zijn groene paradijzen voor vogels geworden en in de vestinggrachten zwemmen vissen. De route voert in zeven etappes van Stabroek via Mechelen naar Ranst. Uitgeverij Gegarandeerd Onregelmatig, ISBN 978-90-7864-132-2, prijs € 14,95. www.gegarandeerdonregelmatig.nl
fietsnieuws Ronde van Zeeland
En de winnaar is… Tijdens de Fiets en Wandelbeurs in Amsterdam werd de Vennbahn uitgeroepen tot Fietsroute van het Jaar 2014. De in 2013 gerealiseerde Vennbahn is een grensoverschrijdend fietspad op een voormalig spoortracé. Met zijn 125 km lengte is het een van de langste routes op oude spoorbeddingen van Europa. Hij begint in Aken en voert via Monschau en St.-Vith naar het Luxemburgse grensplaatsje Troisvierges. Door de geringe stijgingsgraad is het traject haalbaar voor alle fietsers. Voorbij Monschau gaat de route door een typisch veenlandschap met heide, bossen en riviertjes. Op diverse locaties houden panelen met historische foto’s het verleden van deze destijds zo belangrijke spoorverbinding levend. Zie ook de reportage in Op Weg 2012/6.
Antwerpse Kempen Het knooppuntennetwerk van de Antwerpse Kempen kreeg een grondige opknapbeurt: 40 nieuwe knooppunten, 140 km extra fietstrajecten en vlotte verbindingen met de stadscentra. Het is nu goed voor in totaal 2000 km fietsplezier. Ter gelegenheid daarvan verscheen een volledig nieuwe kaart die de vroegere deelkaarten vervangt. Op deze kaart vind je het volledige grondgebied van de Antwerpse Kempen met alle knooppunten, kilometeraanduidingen, soorten wegen, horeca, rust- en picknickplaatsen. Ook de langeafstandsfietsroutes en de fietsostrades zijn aangeduid. Twintig inrijpunten vormen ideale vertrekplaatsen. Wie nog over een ‘oude’ kaart beschikt, vindt een overzicht van de aanpassingen via www.routedokter.be. Prijs van de kaart: € 9,95. www.antwerpsekempen.be
Win!
Op Weg mag tien exemplaren weggeven van de nieuwe fietskaart Antwerpse Kempen. Surf naar www.groteroutepaden. be>opweg>win.
32 | Op Weg 2014-2
RAVeL lussen De Waalse trage wegen van het RAVeL-netwerk zijn ideaal voor fietsuitstappen met het hele gezin. Elk jaar komen er stukken RAVeL bij, want Wallonië telt veel in onbruik geraakte spoorwegbeddingen. Nu is er goed nieuws voor liefhebbers van fietslussen. Met de RAVeL’s als basis werden rond een aantal thema’s (wouden, waterlopen en platteland/dorpen) tien fietsroutes van gemiddeld 40 km uitgewerkt. De hoogteverschillen op de RAVeL-gedeelten zijn vanzelfsprekend niet groot en ook de verbindingsroutes zijn geschikt voor iedereen. De lussen zijn niet bewegwijzerd maar aan de hand van een roadbook met kaartje en beknopte beschrijving goed te volgen. Het eerste roadbook, RAVeL langs het water, is klaar. Je kan het downloaden in het Nederlands: www.wallonie-toerisme > brochures.
Nederlandse LF-routes De nieuwe editie (2014 – 2015) van de Basiskaart LF-routes bestaat uit 22 dubbelzijdige fietskaarten die geheel Nederland bestrijken. Ideaal dus voor een fietsvakantie in Nederland. Je vindt er het complete netwerk van LF-routes, goed voor 4500 km fietsplezier. De aansluitende fietsknooppunten zijn eveneens aangeduid, zodat je eenvoudig van het ene naar het andere netwerk kan overstappen. De locaties van de ‘Fietsers Welkom!’ logiesadressen en van bezienswaardigheden staan ook op de kaarten. Het bijbehorende gidsje bevat nuttige informatie en enkele suggesties voor themaroutes die (delen van) LF-routes met elkaar combineren. Voor deze themaroutes is een gratis extra folder beschikbaar. ISBN 978-90-7293-051-4, prijs € 24,95. www.nederlandfietsland.nl
In 2010 deden zowel de Tour de France als de Giro d’Italia de Nederlandse provincie Zeeland aan. Naar aanleiding daarvan werden op het knooppuntennetwerk acht themaroutes van 35 tot 62 km rond het parcours van deze wielerwedstrijden ontwikkeld. Ze dragen namen van bekende wielrenners en hebben als startpunt een plaats die is aangedaan door de Giro en/of de Tour. Het routegidsje De Ronde van Zeeland bevat beschrijvingen met kaartjes, knooppuntnummers, toeristische info en leuke weetjes over de Tour- en Girorenners. Behalve De Ronde van Zeeland zijn er nog andere gidsjes met themaroutes op het Zeeuwse netwerk: Zalig Zeeland met acht routes van 26 tot 49 km, Fietsen door het Nationaal Landschap Zuidwest Zeeland met negen routes van 13 tot 64 km en Oneindig Zeeland met acht routes van 27 tot 52 km. Prijs per gidsje € 7,95. routes.vvvzeeland.nl
Eifel Het Fietsmagazine 2014 is een waardevolle hulp bij het plannen van fietstochten in de Eifel. De Vennbahn en zijn verbindingstrajecten krijgen veel aandacht, evenals de andere fietsroutes die (gedeeltelijk) op vroegere spoorbeddingen lopen. Verder vind je vier fietsroutes langs rivieren en enkele themaroutes, waarvan de Eifel-hoogten-route met zijn 230 km de langste is. Het knooppuntennetwerk VeloTour Hoge Venen-Eifel dat in 2014 tien jaar bestaat, wordt eveneens geportretteerd. Op de bijgevoegde overzichtskaart zijn alle routes ingetekend. Gratis. www.eifel.info
Gebeten door het virus | Willem Vandoorne
Genieten in Groenland
Hoe geraak je zo in de ban van bergwandelen dat het je droom wordt om op je eentje door Scandinavië en Groenland te trekken? Boeiende vraag. Met boeiende antwoorden. ÆÆ Interview: Peter Cristiaensen
28 | Op Weg 2014-2
Ondan ks zijn jonge een b leeftij ijzond d is W er erv nisrei illem aren b ziger. Vando e r g Hij br wande orne talloze a l a c a h r en w t het maan voorb i den d l dermet a ije de oor in ls bela cenniu z n i j g n rijkste m zee to geliefd t ze e ( tochte e biot op 20n de P oop, zuid n j a yrene rige le aar no eën va eftijd) ord en land. n , Noor een so wegen lo-exp van editie in Gro en-
Interview | Pascal Verbeken
Grand Central Belge
in het spoor van de spoorweg
In de Canvas-reeks Grand Central Belge trok Frieda Van Wijck de voorbije weken langs de gelijknamige spoorlijn die eertijds het Waalse mijn- en industriebekken met de haven van Antwerpen verbond. De inspiratiebron voor het programma was een boek van schrijver-journalist Pascal Verbeken. Met veel mededogen en gevoel voor nuance beschreef hij twee jaar geleden zijn voetreis door een ‘verdwijnend’ België – eens een industriële wereldmacht, nu een land in ademnood. ÆÆ Interview: Steven Vermeylen
Was je betrokken bij de voorbereiding van de tv-reeks? Ik heb meegeschreven aan het script. Het programma is het werk van het productiehuis De Raconteurs. Regisseur Peter Vandekerckhove verdiende eerder al zijn sporen met Meneer Doktoor. De reeks is geen trouwe ‘verfilming’ van mijn boek, dat zou ook niet interessant zijn. Frieda heeft onderweg gedeeltelijk met andere mensen gepraat dan ik. De basisgedachte is wel dezelfde gebleven: een tocht langs de ‘ijzeren weg’ van Wallonië naar Vlaanderen, door een land in verandering. Hoe ben je indertijd de Grand Central Belge ‘op het spoor’ gekomen? Een familielid kocht een tiental jaren geleden een huis in Vierves-sur-Viroin, op 50 meter van
34 | Op Weg 2014-2
de spoorlijn. Ik logeerde er geregeld met mijn gezin. Vandaag passeert er, althans in de zomer, alleen nog een stoomtreintje voor toeristen. Op wandelingen was ik een aantal ‘spookstations’ tegengekomen. Totaal vervallen, maar hun omvang wees erop dat ze ooit belangrijk waren geweest. Dat wekte mijn belangstelling. Op een rommelmarkt in Mariembourg tikte ik toevallig een kaart op de kop van de Entre Sambre & Meuse Railway, het historische begintraject van de Grand Central Belge en één van de eerste Belgische spoorlijnen. Het was een private onderneming, gefinancierd door enkele grote namen uit het Belgische establishment, zoals de families de Brouckère, Anspach en de Limburg-Stirum. Zij wilden via het spoor de zware industrie rond Charleroi van ertsen voorzien. De streek werd toen beschouwd als een Bel-
gisch Katanga, met enorme bodemrijkdommen. De lijn werd gebouwd onder toezicht van Britse ingenieurs, veelal door Vlaamse arbeiders. In 1854 reed de eerste trein tussen Charleroi en Vireux-Molhain. De hoge verwachtingen zijn echter nooit ingelost. Het delven van de grondstoffen bleek moeilijker dan verwacht. Door het ruwe terrein raakten ze bovendien maar moeizaam tot bij de spoorlijn. Tien jaar later ging de Entre Sambre & Meuse Railway op in het consortium van de Compagnie des Chemins de Fer Grand Central Belge, die meer dan 760 kilometer aan spoorlijnen beheerde. Eind 19de eeuw werden die allemaal genationaliseerd en toegevoegd aan de Belgische staatsspoorwegen. Het traject tussen Vireux-Molhain en Antwerpen vormde tot voor de Eerste Wereldoorlog de economische ruggengraat van ons land. België was
Fotoreportage | Albanië, Montenegro, Kroatië
Fietsen langs de Adriatische Kust
Aan het Meer van Shkodër, op de grens van Montenegro en Albanië, beleef ik een eerste adembenemende zonsonder gang. Op de Kroatische eilanden zullen er vele volgen. Vijftien dagen lang geniet ik onder een straalblauwe hemel van hartelijke ontmoetingen en zalig veel fietsen. ÆÆ Tekst en foto’s: Jessie Oosterlynck
48 | Op Weg 2014-2
Avontuur | Frankrijk Het landschap van de Cevennen met zijn ruige bergmassieven, dichte bossen en schitterende bloemen blijft ons boeien. Uit de vele bewegwijzerde wandelroutes stelden we met behulp van enkele kaarten en topogidsen een afwisselende acht daagse lentetocht samen door het land van de duizend heuvels. ÆÆ Tekst en foto’s: Jan Daneels
Dwars door de Cevennen Bloemen en rotsen We beginnen onze tocht in Lodève en nemen daar de PR naar Fozières, langs de Ruisseau de Fozières. Veel belopen wordt dit pad niet, soms moeten we door metershoog struikgewas. Oude verbleekte tekens zeggen ons dat dit vroeger een GR was. Het pad brengt ons bij GR 71 en we volgen wit-rood naar Soubès, dat verscholen ligt tussen de heuvels. Na een korte pauze in een cafeetje klimmen we vrij steil omhoog door dennenbossen. Hoe hoger we komen, des te mooier wordt het uitzicht. De bloemen zijn prachtig. Tijdens de afdaling passeren we regelmatig rotspartijen die ons aan Montpellier-le-Vieux doen denken. In Caylar verwelkomt Vlaming Van Den Broecke ons hartelijk in zijn chambre d’hôtes en eten we in zijn mooi gerestaureerde schapenstal. Spijtig dat hij denkt aan stoppen.
zicht op Roc Castel, de oude kapel en de kasteelruïnes niet willen missen. Dan gaan we verder op de GR 71, langs ontelbare soorten prachtige bloemen. Plots duikt La Couvertoirade op, ‘Un des plus beaux villages de France’. Het vestingstadje, gebouwd in de 12de en 13de eeuw door de Orde van de Tempeliers, is goed bewaard. We blijven maar kort, want het begint te regenen. Gelukkig niet voor lang. Langs de Canyon de la Virenque bereiken we over het kalkplateau Campestre-et-Luc. We hopen daar een cafeetje te vinden. Niet dus. Maar de afdaling naar Alzon is prachtig. We verwachten nog geen bloeiende brem na de lange winter die we gehad hebben, maar groot is onze vreugde als we toch in de verte een gele glans tegen de bergen zien oplichten. In Alzon is de gîte d’étappe volgeboekt, maar in het hotel worden we ook goed ontvangen.
Tempeliersstad
Brem
We volgen de route niet door het centrum van Caylar, maar lopen er omheen, omdat we het
De tocht van vandaag is bijzonder mooi. We klimmen steeds hoger door bremgebieden
52 | Op Weg 2014-2
naar de Pic Saint Guiral (1360 m) met onderweg schitterende panorama’s over de Cevennen. Boven stappen we over op GR 66. Door beukenbossen dalen we naar het gehucht La Rouvière en vandaar naar Dourbies. De schoonheid van de met bloeiende brem begroeide heuvels is onvergetelijk. Spijtig dat hier en daar de brem is afgebrand. Dit schijnt nodig te zijn om de natuur te vernieuwen en meer gras te voorzien voor de schapen. In Dourbies krijgen we een hartelijk welkom in de chambre d’hôtes van Jean-Pierre en Luk.
Sneeuw Wanneer we vertrekken, is de gele brem bedekt met sneeuw! Onderweg naar de top begint het weer te sneeuwen. We volgen GR 66A door een beukenbos en ook hier zijn de lentegroene blaadjes wit van de sneeuw. “Nog nooit meegemaakt in deze tijd van het jaar”, zeggen de mensen van de streek. Op de Col des Ubertes passeren we juist op picknicktijd een schuilhut. Wat een geluk! Er is zelfs een open haard. Hout en papier
GR-nieuws Derde editie Fiets- en wandelbeurs opnieuw succes
13.400 mensen bezochten in de Mechelse Nekkerhal de derde editie van de Fiets- en Wandel beurs. Net zoals vorige jaren waren de 250 standhouders zeer tevreden met de gezellige drukte en vooral met de grote interesse vanwege het publiek. Opgemerkte gasten waren onder meer minister van Toerisme Geert Bourgeois die langskwam voor de presentatie van onze wandelgids Langs de Sporen van de Groote Oorlog, en Hennie Kuiper, die fietsambassadeur is van de provincie Twente.
foto’s Wim Patry
Ook GR kijkt heel tevreden terug op deze editie. Het vergt heel wat voorbereiding, maar het enthousiasme van de vrijwilligers en het fijne contact met de bezoekers geeft veel voldoening. Ruim 30 informanten van GR zaten klaar om de bezoekers alles te vertellen over hun favoriete wandelbestemmingen. “Voor ons was dit het eerste contact met de organisatie”, mailde één van onze informanten achteraf, “en toch deden al die mensen van de ‘rode garde’ (de GR-
60 | Op Weg 2014-2
polo’s) alsof we al jaren tot de vaste staf behoorden. Leuke babbels en leuke uitwisseling van ervaringen.” Een andere informant vulde aan: “De beurs wordt elk jaar een tikkeltje beter. Ik noteer de datum van 2015 al in mijn agenda. Zo’n volledig beursweekend is uitputtend maar het geïnteresseerde publiek maakt alles goed.” Ook onze lezingzalen en workshoppleintjes zaten goed vol en de verkoop van onze fietsen wandelgidsen was eveneens een voltreffer.
Vooral de nieuwste uitgaven en de Stationsstapper vielen goed in de smaak, maar ook de Vlaamse en Waalse GR-klassiekers blijven populair. Het fietspubliek had vooral interesse in de LF-overzichtskaart en de internationale fietsgidsen. Welkom ook aan alle nieuwe leden en dank aan iedereen die erbij was! Volgend jaar komt er zeker een vierde editie, meer bepaald op 28 februari en 1 maart 2015 in Antwerp Expo.