GROUNDMAGAZINE # 3
COMMONGROUND | work by HANNA MATTES
The work of Hanna Mattes About pictures that represent film scenes text by annemieke gerrist
Imagine: an actor plays in a movie and at the same time this actor is the director of the movie. What happens in that man’s mind when he directs himself? What does it say about the film he is making? What does it say about the man who has to look at himself as if he is someone else? I studied Woody Allen’s and Clint Eastwood’s films more than any others because they had directed them and also acted in them. This gave me the feeling of watching the movie through the director’s eyes - as if it enabled me to see more clearly which decisions he had taken and why. These films are made with a double self-image, that of the maker and that of the viewer. At the same time they are made from only one point of view; this is a contradiction that makes these films interesting to study. Once, I read a one-liner on self-image, which said: ‘looking at yourself is like calling yourself on your own phone, it can’t be done.’ But can’t it really? The work of Hanna Mattes is very special in this respect; her pictures contain the character Hanna Mattes that plays another character. I often wonder how this is possible. In fact there are three characters: the directing photographer Hanna Mattes, the actress Hanna Mattes who plays in the photograph (plus, the actress Hanna Mattes is re-enacting other actors acting) and on top of that other supporting characters, normally played by different actors, are also played by only one actress, Hanna Mattes. You could say that Hanna Mattes is immensely present in her own pictures. A scene in a movie is made up out of different shots, and these shots contain hundreds of moving images. In her work Hanna Mattes studies a microscopic part of a movie: one still frame. In this still all facets of the movie are being portrayed simultaneously, and all these aspects are being looked at by the same person. In this mini theatre, that the photo represents, one can see a whole film. Hanna Mattes physically takes possession of all the characters in the movie and, in doing this, changes its inner fabric. It is no longer the property of the director who originally made the movie but has become the vision of somebody watching it. It becomes clear that, as in other types of art, it is entirely in the eye of the beholder how films are perceived.
het werk van Hanna Mattes Over foto’s die filmscene’s verbeelden tekst door annemieke gerrist
Stel: een acteur speelt in een film, en tevens is deze acteur zelf de regisseur van de film. Wat gebeurt er in het hoofd van deze man als hij zichzelf moet regisseren? Wat zegt het over de film die hij maakt? Wat zegt het over de man die zichzelf moet bekijken alsof hij iemand anders is? Woody Allen, Clint Eastwood, de films die ik van hen zag terwijl ik wist dat ze zichzelf hadden geregisseerd heb ik meer bestudeerd dan welke andere films dan ook. Ik had daarbij een sterk aanwezig idee dat ik met precies dezelfde blik als de regisseur naar de film keek, alsof ik nog meer kon zien welke beslissing hij had gemaakt en waarom. De films zijn gemaakt met een dubbel zelfbeeld, die van maker en toeschouwer en tegelijktijd ook gemaakt uit één blik; een schijnbare tegenstelling die de films aantrekkelijk maken om te bestuderen. Ik las ooit een uitspraak over het zelfbeeld, die beweerde dat naar jezelf kijken is als ‘jezelf opbellen met je eigen telefoon- en dat kan dus niet’. Kan dat niet? De foto’s van Hanna Mattes zijn in dit verband heel bijzonder: haar foto’s bevatten het personage Hanna Mattes dat een ander personage speelt. Ik vraag me vaak af hoe dat mogelijk is. Er is in feite namelijk sprake van drie personages: De regisserende fotografe Hanna Mattes, de actrice Hanna Mattes die in de foto zelf acteert, (daarbij komt dat de actrice Hanna Mattes ook nog eens een actrice of acteur naspeelt die een rol speelt) en daarnaast worden alle verschillende rollen van meerdere acteurs gespeeld door een en dezelfde actrice, Hanna Mattes. Hanna Mattes is overweldigend aanwezig in haar foto’s, zou je kunnen zeggen. Een scène in een film is gemaakt van verschillende shots, en deze shots worden weer gemaakt van honderden bewegende beeldjes. Hanna Mattes bestudeert met haar foto’s, zou je kunnen zeggen, een microscopisch gedeelte van de film: een stilstaand beeld. In deze still van Hanna Mattes worden tegelijkertijd alle facetten van de film in beeld gebracht, die aan alle kanten worden bestudeerd door de blik van een en dezelfde persoon. In dit minitheatertje dat de foto oplevert kan men een een complete film zien uitgebeeld. De still uit de film is door het fysieke toe-eigenen van Hanna Mattes niet meer eigendom van de regisseur die de film oorspronkelijk maakte, maar op alle mogelijke manieren geworden tot de blik van iemand die naar de film kijkt. Misschien is film, en kunst, toch bovenal dat: de toeschouwer die kijkt, ziet de beelden zoals hij ze zèlf ziet.