www.emaus.com
1
ARRASATE Bidekutseta, 2
- EKOCENTER - ean aurki daitezken produktuak
www.emaus.com
2
GONG markako 50 hamarkadako iratzargailua. Orratzak eta ordu-erreferentziak fluoreszenteak dira, gaueko iluntasunean zein ordu den jakin ahal izateko. Europa iratzargailua, estutxe batean gordetzea posible delarik, 60 hamarkadaren ondoren iritsi zen. Oso ospetsua izan zen eta bereziki bidaietarako egokitua zegoen. Ref: 001
GELOSO italiar markako magnetofono eta erreproduzitzaile interesgarria. John Gelosoren eskutik, 1931 urtean Milanen sortu zen marka italiar bat da. Irratiak, telebistak, grabatzaileak,… ekoitzi zituen eta 1972 urtean bere ateak itxi zituen. Bere produktuak Italia osoan ezagutzeaz gain, mundu osoan ezagunak izan ziren ere. Ref: 002
PLAYSTATIONen herenamona da. Makina hau zuzenean telebistara instalatzen zen. Oinarrizko diseinua zuten: marra horizontala=teniseko erraketa, marra horizontal oso txikia=pilota eta marra horizontal luzea=zelaien banaketa… eta …tatxan!! hori zen tenis partidako zelaia eta bi jokalariak. Hitz batez, “play”aren aurrekari honekin futbolean, tenisean, eskubaloian, pilotalekuan, tiroan,… joka zenezake. Ref: 003 Labana makurra. Ref: 004
Super 8 EUMIG mark 804 D proiektorea. 8 milimetroko pelikula bat erabiltzen du, SUPER 8 bere izenaren jatorria izanik. Etxean erabiltzeko pentsatuta sortu zen, baina zinemagile apalen eskutan maila handia lortu zuen. Zinta magnetikoan eraikitako (bideoa) irudien erregistro sistema berrien iritsierarekin, bere erabilera erabat murriztu zen. Ref: 005 www.emaus.com
3
SWIZA 8 mahai-gaineko ordularia. Ordulari-etxe gutxi dira, etxe honek duen historia hain luzea izateaz harro ager daitezkeenak. 1904 urtean sortua, bere izenak sortu zeneko herrialdea gogorarazten digularik, urteak aurrera joan ahala, Suitzan finkatuta dauden alarma-ordulari manufaktura antzinakoena eta handienean bihurtu da. Ref: 006
Yashica argazki kamera klasikoa. 1949 sortutako japoniar marka. Ref: 007
“El negrito del África Tropical” OHOko belaunaldi osoa nostalgiaz betetzen du. Nutrexpa-ko produktu izarra Bartzelonan sortu zen 40 hamarkadan. Urteetan zehar produktua metalezko kaxetan eskaintzen zen, beste erabilera batzuetarako berrerabiltzen zirelarik. Gehienak etxeko jostunotarrean bihurtzen ziren. Ref: 008
1978KO URRIAREN 29KO (igandea) data duen EGIN egunkariko alea. Titulua hiru zutabetan: BILBAO TOMADA POR LA POLICIA. Azpititulua: También en San Sebastián y Pamplona fueron abortados por las FOP intentos de manifestación contra el Terrorismo de Estado Ref: 009
www.emaus.com
4
Atlas Universal, Aguilar-ekoa. Ref: 010
Super8 K 6 proiektorea. 8 milimetroko pelikula bat erabiltzen du, SUPER 8 bere izenaren jatorria izanik. Etxean erabiltzeko pentsatuta sortu zen, baina zinemagile apalen eskutan maila handia lortu zuen. Zinta magnetikoan eraikitako (bideoa) irudien erregistro sistema berrien iritsierarekin, bere erabilera erabat murriztu zen. Ref: 011
Egurrezko mahai-gaineko edo tximiniako antzinako ordularia. Aurreko malgukia du eta esferaren espazioan haize-arrosa mota bat du. Ref: 012
Telef贸nica-ko HERALDO telefonoa. Telef贸nica-k erositako aparatu bat da baina jatorriz Alemaniarra eta 60 hamarkadan oso erabilia izan zen. Garai hartan, ez ziren modeloak existitzen, eta gehienek Heraldo telefonoa erabili zuten urteetan zehar, aldaketa bakarra kolorea izan zen. Ref: 013
www.emaus.com
5
Vintage telefono gorria, 70 hamarkada garaikoa. Gerra hotzaren garaian, telefono gorria Errusia eta Estatu Batuetako nagusien arteko lerro zuzenaren sinboloa zen. Ref: 014
Juegos reunidos Geyper. Geyper 1945 urtean sortu zen valentziar enpresa bat izan zen. 70 eta 80 urteetan espainiar merkatuan arrakasta handia izan zuen enpresak, aski ezaguna izan zen Geyperman panpina artikulatuarekin eta Juegos Reunidos-ekin (familia osoa jolasteko mahai joko multzo bat). Ref: 015
Juegos reunidos Geyper bingoarekin. Geyper 1945 urtean sortu zen valentziar enpresa bat izan zen. 70 eta 80 urteetan espainiar merkatuan arrakasta handia izan zuen enpresak, aski ezaguna izan zen Geyperman panpina artikulatuarekin eta Juegos Reunidos-ekin (familia osoa jolasteko mahai joko multzo bat). Ref: 016
MOTION PICTURE MAGAZINE. Zinema munduaren gaineko aldizkari bat da, hasieratik arrakasta handia izan zuen 50.000 aleekin eta 200.000 aleekin, 1914 urtean. Bertan parte hartzen zuten idazleak harrituta zeuden berehala kobratzen zutelako. Arrazoi hori zela eta, fikzioko autore garaienak azkar barneratu ahal izan zituzten. Bitxikeria bezala, arrakasta gehien zuen zutabearen izena: “The Answer Man� (emakume batek idatzia), zinema munduaren inguruko irakurleen galderak erantzuten zituen. Hau berrikuntza bat izan zen, lehenengoa, baina ez mota horretako bakarra kazetaritzan. Ref: 017 www.emaus.com
6
Kalkulagailu mekanikoa. Orain instrukzioak jarraitu beharko genituzke erabiltzen jakiteko. XIX. mendeko sisteman oinarritzen da, Baldwin Odhner suediar aritmetikoaren gurpilean. Asmakizun berria iruditzen zaigun arren, lehenengo kalkulagailu mekanikoak XVI. mendekoak dira. Ref: 018
OLIVETTI lettera 32 idazmakina. 60 hamarkadan oso hedatua urdin-berde mate kolore hain ezaugarritsu horretan. Idazmakina eramangarria bezala hartzen zen, eskulekudun funda bat zuen eta arintzat hartzen zen. Olivetti Turingo enpresa bat da eta bere ateak 1930 urtean ireki zituen. Ref: 019
Singer josteko makina. Urre koloreko marrazki ederrekin atondutako makina beltz horietako bat da, gure amona eta birramonen herentzia. Bildumagileen benetako bitxi preziatuak dira, askotan apaingarri gisa jartzeko erabiltzen direlarik. Singer enpresak 160 urte baino gehiago bete ditu eta New Yorken ireki zen. Gaur egun, Tenesseen dago kokatuta. Ref: 020
MINIPOLAROID MINI PORTRAIT Instagram-en aurrekoa den amona hau, hiru edo lau argazki berdin ateratzeaz espezializatua zegoen. Nortasun-agiriko eta pasaporterako argazkirako erabiltzen zen. Ref: 021
www.emaus.com
7
Liburua. Egilea Th.Cahu Ref: 022
Martin Marten Bartzelona Sevilla manometroa. Ontzi itxietan gordetako fluidoen presioa neurtzeko vintage tresna. Ref: 023
ColaCao hiru kaxa metalikoko sorta, ekialdeko irudiekin. “El negrito del Ă frica Tropicalâ€? OHOko belaunaldi osoa nostalgiaz betetzen du. Nutrexpa-ko produktu izarra Bartzelonan sortu zen 40 hamarkadan. Urteetan zehar produktua metalezko kaxetan eskaintzen zen, beste erabilera batzuetarako berrerabiltzen zirelarik. Gehienak etxeko jostun-otarrean bihurtzen ziren. Ref: 024
Burdinurtuko hiru plantxako sorta. Arropak ongi luzatua eta zimurrik gabe izatearen interesa antzinatik dator. K.a. IV mendean greziarrek, burdin barra bat berotua erabiltzen zuten, oratzeko arrabola baten antzerakoa, lihozko arropen gainetik pasatzen zen izurrak markatzeko. Mota honetako burdin plantxak berogailu edo bero iturrien ondoan jartzen ziren eta ondoren arropan aplikatzen ziren. Ohikoa zen bat baino gehiago izatea, plantxa egiterakoan hozten joaten zenagatik beroa zegoena ordezkatzeko. Ref: 025 www.emaus.com
8
60 hamarkadako panpina ederra, egoera oso onean. Begiak irekitzeko eta ixteko mekanismoa du. Garaiari dagokion estetikaren isla den haur soineko batez jantzia. Ref: 026
ITT Schaub-Lorenz marka alemaniarreko irratia. Bere bi kiloko pisuarekin tresna arin eta eramangarria zela onartzen zen, bateria bidez funtzionatzen zuelako. Ref: 027
Ekialdeko itxura duen kanula pipa exotikoa, oso luzea. Ref: 028
Mari Pepa sei ipuineko sorta. Mari Pepa oso panpina ospetsua izan zen. Baina panpina bat izan aurretik, literaturako pertsonaia bat izan zen, ipuinetako, ebakigarrietako‌ protagonista, FLECHAS Y PELAYOS aldizkarian agertu zen lehen aldiz 1936 urtean. Bere sortzailea Emilia Cotarelo de los Rios izan zen (Donostia 1912 – Madril 1972), Filosofia eta Letretan lizentziaduna eta haur literaturan espezializatua. Bere ilustratzailea Maria Claret donostiarra izan zen, 40 eta 50 urteetako haur ipuinetako ilustratzaile nagusienetako bat. Mari Pepa Mendoza pertsonaia 7 urteko neskato bat bezala agertzen da ipuinetan, klase ertain altuan kokatua, dibertigarria eta inteligentzia zorrotz batekin. Lehen irudietan dagoeneko, ospetsua egingo duten ezaugarriekin agertzen da: ile horia eta begi handi oso adierazgarriak. Istorioetan zehar Mari Peparen inguruan dauden pertsonaiak barneratzen doaz: bere gurasoak, bere anai-arrebak, bere lagunak, etab. Ref: 029 www.emaus.com
9
Tximiniarako tresna multzo bat, burdina forjatuan egina eta letoizko bukaerarekin. Tximinia tradizionalek hainbat tresna behar dituzte hauen mantenu eta funtzionamendurako. Sorta honetan bost pieza daude: bertzuna, pintzak, pala, eskuila eta euskarria. Ref: 030
Baskula. Ref: 031
Binilo erreproduktore eramangarria, maleta txiki batean sartuta. Ref: 032
Mafalda ale bat, ez du ordea liburu atsegin hauen horizontaltasunaren ezaugarri hori. Liburu hauek garestiak ziren eta 70 hamarkadan unibertsitario progreek irakurtzen zituzten. Dagoeneko 50 urte dira, etorkizunean bere ama bezalako emakume frustratua eta kaskarra ez izatearren, hasieran haurtzaindegira joan nahi duen eta ondoren asko ikasi nahi duen 6 urteko neska gogaikarri horretaz. Duela 50 urte Mafalda hitz egiten hasi zen eta duela 41 utzi zuen, Quinok, klase ertaineko neskato horrek, bere aitak, bere amak, Guille bere nebak eta Felipe, Susana, Manolito, Miguelito eta Libertad bere lagunek zituzten iritziak amaitu zirela erabaki zuenean. Ref: 033 www.emaus.com
10
Huet & cie y jumelles flammarion markako largabista. Ref: 034
Scalextrix GP12. Bertsio hau 80 hamarkadan oso erabilia izan zen. Marka hau, trakzio elektrikoko auto miniatura modeloen fabrikatzaile bat da. Auto hauek, pista gaineko lasterketak egiteko dira; pista hauek irekiera bat dute gida bezala eta korrientea hartzeko balio duena, slot deiturikoa ere. Scalextric izena dator: Scale X (edo eskala aldakorra) eta Electric. “Scalex� (eskala aldakorra) izena aukeratu zen, hasiera batean modeloen eskala oso aldakorra zelako. Azkenik, eskala 1/32 izan zen gutxi gorabehera, nahiz eta modelo batetik bestera alda daitekeen, bereziki rally modeloetan. Scalextric izena, mota honetako modelismoko auto elektrikoentzat izen generikoan bihurtu da, Espainian behinik behin. Ref: 035
Baskula suitzarra, haurtxoaren bizitzaren lehengo asteetan zehar hazten doazen gramoak pisatzeko. Baskulak 12 kiloko topea du. Ref: 036
Teleskopioa. Ref: 037
www.emaus.com
11
OBRAS DEL DUQUE DE RIVAS liburua. Ángel de Saavedra, Rivas-eko dukea, XIX. mendeko literaturan ezinbesteko irudi bat da. Bizitzea tokatu zitzaion trantsizio uneak, bi sentsibilizazio oso desberdinetan parte hartzea egin zuen. Horren isla, “Don Álvaro” eta “los Romances” hain desberdinak diren liburuetan aurki daiteke. Lehenengo liburuarekin antzerkian iraultza bat hasi zuen, bere erbestean bildutako ideia erromantikoak azaltzean; eta bigarren liburuarekin, gaztelau erromantzea birbalorizatu eta Espainia tradizionalaren baloreak nabarmendu zituen. Ref: 038
Pospolo kaxen bilduma biografikoaren fototipia. Irudi eta bilduma hauek, kromoen bildumen jatorria osatzen dute Espainian. 1897 urteaz geroztik eta 1920 urte hasiera arte argitaratuak, orrialdeetan garai guztiko pertsonaia historikoak agertzen dira: politikoak, literarioak, erregeak, erreginak, amoranteak, genero guztietako aktore emakumeak, toreroak, pikadoreak. Historian norbait izan ziren edo izaten saiatu ziren guztiei errepaso bat. Benetako bitxiak, antzinakoaren zapore guztiarekin ongi egina, klasearekin, batzuetan irudi erromantikoekin eta bestetan modernistak benetan ederrak eta garaiaren dagokionez gustuz egina eta kalitate handiko fototipia motako kromo kantitate izugarriarekin. Lehen 17 sortak bildumako orrietan agertu ziren eta garaiko ale batean koadernatuta daude, editatu zituen etxe bera izan daitekeelarik, lodiera nabarmen batekin eta benetako luxuzko urrezko grabatuzko azal batekin, bai aurrean bai bizkarrean. 18 sortatik aurrera bilduma unitario bezala agertzen dira salgai, nahiz eta orrialdeak alde batean grapatuta joan. 19 sortatik amaiera arte, tolestura eta grapa sistema berdinarekin doaz aurrean, ondoren bilduma guztiak sistema honekin egin ziren ezagunak. Ref: 039
PARA TI aldizkariaren antzinako ale bat, Raúl Manterolaren azal irudiztatuarekin. 1922 urtean sortutako, argentinar jatorrizko aldizkari femenino bat da eta mundura ireki ziren emakumeei zuzendutako lehen hamar aldizkarietako bat. Aldizkariak Chanel nº5 jaiotza, emakumearen bozka, Evitaren heriotza…ikusi ditu. Ref: 040 www.emaus.com
12
Izozki-makina. Ref: 041
Antzinako maleta eta kapela-kaxa. Zalantzarik gabe, “Piqué”renak ziren ospetsuak. Vintage maletek ez zituzten gurpilak, ez ziren hain erosoak baina, dudarik gabe bizitzaren sinboloan bihurtu dira. Hasten dugun bidaia bat… askotan ezezagunak diren lekuetara. Ref: 042
Antzinako kinkea. Bere argi distiratsuak, atmosfera apaingarri oso bereziko argitasuna sortzen du. Ref: 043
Brontzezko antzinako kinke euskarria. Bere argi distiratsuak, atmosfera apaingarri oso bereziko argitasuna sortzen du. Ref: 044
www.emaus.com
13
LA PITUSAko bi sifoi. Gaseosak bere jatorria farmazian izan zuen. Hasierako garaian urdaileko gaixotasun arinak hobetzeko erabiltzen zen baina bere kontsumoa hedatu egin zen, zapore ona zuelako eta egarria asetzeko freskagarri gaitasuna zuelako. XX. mende hasieran, jada eskaintza zabala zen: endalarrak, laranjadak, limonadak, beste edarien artean. Kola zaporea iritsi zen arte, udak LA PITUSA, LA REVOLTOSA edo LA CASERA beteta egon ziren. Ref: 045
“Pepel� jantzien bilduma, Novo Gama SA. Marka hau, panpina katalana marka gutxietako bat da. Marka lanean aritu zen 1958 urtetik 1974 urtera. Novo Gama panpinak, eginak dauden materialen kalitateagatik eta jantzi esanguratsuekin ezaugarritzen dira. Oso originalak dira, bereziki beraien aurpegiagatik. Ref: 046
Vintage sandwich-ontzi bikoitza, izar itxurarekin. Ref: 047
Haizagailua Ref: 048
www.emaus.com
14
RADIANT horma ordularia. Oso ezaguna den espainiar marka bat da. RADIANTek bere ibilbidea 1948 urtean hasi zuen. Hasieratik, taldeko marka nabarmena izan da, bere une gorenak 90 hamarkadan biziz. Espainiar marka hau beti erreferente bat izan da ordularien merkatuan, bereziki diseinuari eta kalitateari dagokionez. Ref: 049
Pesa bidezko elikagaien baskula. Produktuak ontziratu gabe erosten zireneko garai batekoak dira eta ez ziren gain-ontziratuak egoten, egun gertatzen den moduan. Ref: 050
Antzinako tresnak. Ref: 051
Haur KALEIDOSKOPIOA. 1916 urteko David Brewter eskoziarraren asmakizuna da. Dagokion patentea eskatu arren, bere asmakizunak ez zuen aberatsa egin, salmenta erritmoa nahiz eta izugarria zian. Fabrikatzea erraza zen eta erreplikak laster atera ziren. Zalantzarik gabe jostailurik preziatuenetako bat da efektu optikoaren eraginez, prisma triangeluar eta ispiluen bitartez lortua. Ref: 052
www.emaus.com
15
Hiru billete. Bat 50 pezetakoa Santanderrekoa. Beste bat 100 pezetakoa Bilbokoa eta beste 50 pezetakoa, Bilbokoa ere. Errepublikako Gobernuak arazoak izan zituen konexioak hausten zirelako eta iparreko lurraldeek beraien emisioak izatera behartuta egon zen. Euskal Herria isolatuta, bere moneta ateratzera behartuta egon zen. 5, 10, 25, 50, 100 eta 1.000 pezetako billeteak. Arrazoi berdinengatik, Santanderren Banco de Espa単a txeke bereziak ateratzera behartuta egon zen nahikoa ez zegoelako. 5, 10, 25, 50 eta 100ekoak atera ziren. Ref: 053
Burdinurtuko bi plantxako sorta. Arropak ongi luzatua eta zimurrik gabe izatearen interesa antzinatik dator. K.a. IV mendean greziarrek, burdin barra bat berotua erabiltzen zuten, oratzeko arrabola baten antzerakoa, lihozko arropen gainetik pasatzen zen izurrak markatzeko. Mota honetako burdin plantxak berogailu edo bero iturrien ondoan jartzen ziren eta ondoren arropan aplikatzen ziren. Ohikoa zen bat baino gehiago izatea, plantxa egiterakoan hozten joaten zenagatik beroa zegoena ordezkatzeko. Ref: 054 Antzinako tresna. Ref: 055
Antzinako tresna. Ref: 055a
Mahai-gainean edo tximinian jartzeko aurreko malgukia duen ordularia. Ref: 056
www.emaus.com
16
Antzinako pistola, oso berezia hiru kanoi dituelako. Kirten-azaletan nakarrezko inkrustazioekin. Antzinako daga kurba. Arabiar apaingarriekin. Ref: 057
Zilarrezko entsalada-ontzia eta hiru erretilu txikiko sorta. Ref: 058
Hormako ordulari txikia, SARS marka. Kataluniako marka, Badalonan kokatua, 1943 urtetik ordulari apaingarrietara zuzenduta dagoen beraiek fabrikatzen duten enpresa bat da. Altzarietan kalitate handiz ezaugarritzen dira, baita osagarri eta makinarietan ere. Ref: 059
60 hamarkadako disko-jogailu eramangarria. Cosmos marka, 751 modeloa. Ref: 060
www.emaus.com
17