booklet 2 by gogo rogo

oran rivokapic Gitara/Guitar

oran Krivokapić, rođen 1979., jedan je od vodećih gitarista mlađe međunarodne muzičke scene. Razlozi za to su, uz tehničku virtuoznost koja postavlja nove standarde, karakteristične interpretacije starog i novog repertoara. Pored osvojenih 18 prvih nagrada na međunarodnim takmičenjima, dobitnik je i raznih priznanja među kojima su i Oktobarska Nagrada Herceg Novog, kao i dva priznanja na međunarodnoj konvenciji gitare u Alesandriji (Italija), za najboljeg mladog gitaristu godine i najbolji kompakt disk godine.

a 14 godina je osvojio prvo takmičenje, međutim njegov proboj dolazi 2004., kad pobjeđuje na dva najprestižnija takmičenja u Sjevernoj i Južnoj Americi (“GFA“ u Montrealu, Kanada i „Dr. Luis Sigal“ u Vinja Del Maru, Čile). Od tada nastupa širom svijeta i u najzačajnijim salama, kao Concertgebouw u Amsterdamu, Auditorijum „Čajkovski“ u Moskvi, Palati Lubkovic u Beču... Kao solista, Goran je nastupao sa Slovačkim Kamernim Orkestrom, Crnogorskim Simfonijskim Orkestrom, simfonijskim orkestrom „Ruska Filharmonija“ iz Moskve, simfonijskim orkestrom „Nova Rusija“,

Čileanskim Simfonijskim Orkestrom, Gudačima Sv. Đorđa, Orkestrom Beogradske Filharmonije, Folkvang Kamernim Orkestrom, Orkestrom Giorske Filharmonije, Orkestrom Rumunskog Nacionalnog Radija, Orkestrom Torinske Filharmonije... Kao izvođač, predavač ili član žirija, čest je gost na brojnim međunarodnim festivalima i univerzitetima.

njemu je snimljeno nekoliko dokumentarnih filmova (TV Crne Gore, TV Arte), a kao izvođač ili gost je nastupao na raznim radio i tv stanicama, kao FOX7, Fine Music Radio, Hessische Rundfunk, WGBH Radio Boston, WDR... Razne novine i muzički časopisi su pisali o njemu: Classical Guitar Magazine (Engleska), Akustik Gitarre (Njemačka), Gendai Guitar Magazine (Japan), Les Cahiers de la Guitare (Francuska), Musica (Italija), Seicorde (Italija), MobilArt (Crna Gora), Stampa (Italija)... Fokus Krivokapićeva umjetničkog djelovanja je proširivanje repertoara za gitaru kroz transkribovanje, ali i kroz saradnju sa savremenim kompozitorima. Od 2010. godine, Goran Krivokapić vodi klasu studenata na postdiplomskim studijama na Međunarodnoj Akademiji Gitare u Koblencu, Njemačka.

oran Krivokapic, born 1979, is one of the leading guitarists of the young international scene. The reasons for this are not only his technical virtuosity, which sets new standards, but also his characteristical interpretation of old and new repertoire. Apart from winning eighteen international competitions, he received awards at the annual “International Guitar Convention in Alessandria”, Italy: 2005 as the best young guitarist of the year and 2006 for his debut CD “Best CD of the Year”. At age 14 he won his first competition, but his breakthrough came in 2004 as winner of the two most prestigious competitions in North and South America (“Guitar Foundation of America in Montreal, Canada, and “Dr. Luis Sigall” in Viña del Mar, Chile). Since then he has performed all over the world and plays in the most prestigious halls such as the Concertgebouw in Amsterdam, the Tchaikovsky Hall in Moscow, Lubkowitz Palace in Vienna... s a soloist, Goran has performed with the Slovak Chamber Orchestra of Bohdan Warchal, Montenegro Symphony Orchestra, Moscow Symphony Orchestra “Russian Philharmonic”, Symphony Orchestra “New Russia”, Chilean Symphony Orchestra, Belgrade Philharmonic, Györ Philharmonic, St. George String Orchestra, Turin Philharmonic, Folkwang Chamber Orchestra, National Radio Orchestra of Romania. As an artist, lecturer and adjudicator, he is a frequent guest at many international

festivals and universities. Several television documentaries were made about him (TV Montenegro, TV Arte) and he performed for and was a guest on TV and radio stations such as FOX7, Fine Music Radio, Hessische Rundfunk, WGBH Radio Boston, WDR... Various newspapers and music magazines wrote about him: Classical Guitar Magazine (UK), Akustik Gitarre (Germany), Gendai Guitar Magazine (Japan), Les Cahiers de la Guitare (France), Musica (Italy), Seicorde (Italy), MobilArt (Montenegro), Stampa (Italy)... oran Krivokapic’s focus is on the development of new works for guitar, mainly through transcribing Baroque and Classical works, but also collaborating with contemporary composers. Since 2010 he lectures a class of post-graduate students at the Koblenz International Guitar Academy.

ompakt disk gitariste Gorana Krivokapića predstavlja originalnu pohvalu sonati, sazdanu iz tri sonate, od kojih su dvije izvorno nastale za druge instrumente (flautu i klavir), a tek je posljednja komponovana za gitaru. Istorija sonate kao muzičke forme zaista je istorija kompozitorske kreativnosti, jer je njen istorijski razvoj rezultat individualnog poigravanja sa zatečenim muzičkim tradicijama. Stoga i ove tri sonate progovaraju o kompozitorskim strujanjima koja su proistekla iz proučavanja djela starijih i savremenih majstora, ali i iz artikulaciono-zvučnih mogućnosti novonastalih instrumenata, poput prelaza sa čembala na klavir, krajem 1770-tih.

onata za flautu u a-molu WQ 132 (H. 562) Karla Filipa Emanuela Baha (Carl Philipp Emanuel Bach) komponovana je 1747. godine za Fridriha II (Friedrich II), a u istoriji muzike poznata je i kao jedina Bahova sonata za flautu koja je objavljena tokom njegovog života (1763. g.). Ove istorijske okolnosti nijesu spomenute bez razloga: sprega izvođačke virtuoznosti pruskog kralja i njegove čvrste – pa i željezne – ruke zbog koje je mnoštvo Bahovih kompozicija ostalo tek u rukopisima i prepisima, svoj je istorijski odraz pronašla i u ovoj prefinjenoj sonati za solo flautu. Karl Filip Emanuel najavio je pretklasični osjećajni stil spomenute sonate spajanjem naslijeđa svoga

oca, Johana Sebastijana Baha (Johann Sebastian Bach), odnosno njegovih partita i sonata za solo violinu te Kvancovog (Johann Joachim Quantz) ogromnog kompozitorskog i učiteljskog uticaja, kako na K. F. E. Baha, tako i na njihovog zajedničkog poslodavca Fridriha II. Verbalni iskazi iz tekstova o muzici, nastalih oko 1750. g. («osjećajnost», «dostojanstvenost», «ljupkost», «prirodnost», «gracioznost»…), čak su i danas zastupljeni u tekstovima o ovoj ljupkoj sonati, koja međutim skriva bogate energetsko-ritmičke potencijale, poput onih u 2. stavu, ili zvučni utisak imaginarne polifonije dva, pa i tri isprepletana glasa u 1. stavu.

onata u D-duru Hob. XVI:33 za klavir Franca Jozefa Hajdna (Franz Joseph Haydn) predstavlja izvrstan primjer uticaja razvoja instrumenta na kompozitorsku praksu. Kompozicija je nastala 1778. g., a objavljena je početkom 1783. g. - upravo u razdoblju u kojem je Hajdn eksperimentisao s novim, proširenim artikulacionim i dinamičkim mogućnostima klavira. Da je Hajdn razmišljao upravo u ovom smjeru, govori i niz karakterističnih pauza, iznenadnih naglašenih nota ili akorada, artikulacionih specifičnosti. Dok je K. F. E. Bah trostavačnost sonate realizovao sporim tempom prvog stava za kojim slijede dva brza stava, Hajdnov plan prati klasičniju šemu Allegro – Adagio – Tempo di Menuet. Premda je za Hajdnovu epohu

karakterističan finale u prestu, Hajdn je sonatama komponovanim u didaktičke svrhe često određivao nešto sporiji tempo, pa tako i u ovoj. Prisustvo pretklasičnih kompozitorskih praksi sastavni je dio klasičnog stila; stoga je i znatna sloboda kojom je Hajdn pristupio reprizi sonatnog oblika pod direktnim uticajem promijenjene reprize, prisutne u sonatama za instrumente s dirkama K. F. E. Baha.

vučno bogatstvo karakteristika je Hajdnovog stila, ali rascvjetala rokokoornamentika pokriva jednostavan melodijski kostur, usmjeren prema jasnoj strukturnoj arhitektonici, prvenstveno onoj sonatnog oblika. U ekspresivnom smislu svakako je najdopadljiviji molski Adagio, koji je u pogledu tonalnog plana, melodijskih sredstava i izražajnih figura otjelotvorenje pravog Empfindsamkeit-stila, bliskog predromantičarskim idejama. Nakon ovog muzičkog ancien régimea treća sonata na ovom CD-u iskorak je u drugi stilski, muzičko-estetski i strukturni univerzum. Sonata para guitarra Antonia Hozea ( Antonio José) komponovana je 1933. g. kao njegovo najpoznatije djelo. U svojoj cikličnoj četvorostavačnosti otkriva niz interesantnih uticaja, interesantnih zato što su poprilično netipični za tadašnju špansku muziku, a posebno gitarističku. Umjesto andaluzijskih, kastiljanskih i drugih folklornih citata i prizvuka, često isključivo dekorativne vrijednosti, Hoze komponuje sonatu koja se svojim kvalitetom može

ubrojiti među vrhunce gitarističkog repertoara 20. vijeka. Iz niza kompozitorskih uticaja jasno se izdvajaju Ravelove (Maurice Ravel) Pavana za preminulu infantkinju, Sonatina i Kuprenov grob, što uostalom ne čudi, s obzirom na Hozeovu biografiju. Postromantičarska ciklična muzika u stilu Sezara Franka (Cezar Franck) ili Vensana d' Endija (Vincent d'Indy), ali u neoklasicističkom ruhu i duhu; prvenstveno tonalna muzika, ali lelujava u brojnim modulacijama i proširenoj tonalnosti, bez ijedne naznake Nove muzike; primjena širokog registarskog opsega gitare, ali bez ekscesnih situacija kojima je cilj pobuđivanje efekata – tek su neke od karakteristika ove kompleksne kompozicije.

retklasika, bečka klasika i muzika 20. vijeka tri su muzičko-stilske epohe kroz čije se kompozicione i osobene procese gitara predstavlja u svjetlu daleko ličnijem od standardnih diskografskih produkata. Oni se pretežno zaustavljaju na španskom i latinoameričkom gitarističkom repertoaru 19. i 20. vijeka, opterećenog ili sentimentalno-romantičnim ili folklornim klišeima, dok je ovaj repertoarski izbor hrabar zbog svoje interpretativne delikatnosti. Erazmova (Erasmus Roterodamus) Pohvala ludosti djelo je koje je sam autor nazvao «igrom duha», a ova pohvala sonati zaista otkriva ludizam tonova i strukturu ove značajneHelena muzičke formePenga u Novak jedinstvenom gitarističkom ruhu. Helena Novak Penga

his compact disc of guitarist Goran Krivokapić presents the ingenious In Praise of the Sonata, three sonatas, two of which originated for two other instruments (flute and fortepiano) and later written for guitar. The history of the sonata as a musical form is indeed the history of musical creativity, its historical development being the result of individual experimenting with inherited musical traditions. These three sonatas speak of the musical trends emerging from the study of both older and contemporary masters, but also of the possibilities in articulation and sound which arose in newly developed instruments, such as the fortepiano’s transition from the harpsichord in the late 1770’s.

. P. E. Bach’s Sonata for Flute in a minor (Wq 132, H. 562), written for King Fredrick II in 1747, is known as the only one of his flute sonatas published during his lifetime. This is not mentioned without reason: the host of virtuoso performers of the Prussian king and his firm – even iron – hand, because of which the bulk of Bach’s works remained in manuscript and hand copies, found its historical reflection in this refined flute sonata. Carl Philipp Emanuel showed the pre-classical sensitive style of this sonata through a combination of the legacy of his father, Johann Sebastian, specifically his partitas and sonatas for solo violin, and the

enormous influence of Johann Joachim Quantz, both on C. P. E. Bach and their common employer, Fredrick II. Expressions about music used in texts from around 1750 (“sensibility”, “dignity”, “pleasantness”, “naturalness”, “grace”, etc. ) are used still today to describe this lovely sonata, which nevertheless contains rich energetic and rhythmic potential in the second movement and the sonoral impression of imaginary polyphony of two, even three, interwoven voices in the first movement.

oseph Haydn’s Sonata in D Major for fortepiano (Hob. XVI:33) represents an excellent example of how the development of instruments influenced music. This work appeared in 1778 and was published in 1783 – precisely at the time in which Haydn was experimenting with the fortepiano’s new, expanded possibilities of articulation and dynamics. That Haydn was thinking along these lines is shown by a series of characteristic rests, unexpected accents and chords, and unique articulation. While C. P. E. Bach’s three-movement form was of an initial slow movement followed by two fast ones, Haydn’s plan followed the classical Allegro – Adagio – Tempo di Menuet. Although the final presto was typical in Haydn’s day he often used a slower tempo for didactic reasons, as in this sonata. The use of pre-classical elements is an essential part of the classical style, and Haydn’s free approach to the recapitulation in the

sonata form was therefore directly influenced by the modified recapitulation in C. P. E. Bach’s keyboard sonatas. An exceptionally sonoral richness is a hallmark of Haydn’s style, but the florid rococo ornamentation covers a simple melodic skeleton describing a clear overall structure, specifically of the sonata form. The minor key Adagio is the most expressively impressive; the tonality scheme, melodic material, and expressive figures are the embodiment of the true Empfindsamkeit akin to pre-romantic ideas.

fter this musical ancien régime, the third sonata on the CD is an excursion into another style, musical aesthetic, and structural scope. Sonata para guitarra by Antonio José, composed in 1933, is his best-known work. These cyclical four movements reveal a series of influences that are interesting because they are untypical for the time in Spain, especially for the guitar. Instead of the Andalusian, Castilian, and other folkloric references and overtones, often of purely decorative value, José composed a sonata, the quality of which can be included in the pinnacle of 20th-century guitar repertoire. Among the musical influences one can clearly see Ravel’s Pavane for

a Dead Princess, Sonatina, and Le Tombeau De Couperin, which is not surprising in view of José’s biography. This post-romantic cyclicality (in line with César Franck or Vincent d’Indy, but in the neoclassical spirit), the exceptional tonality of the music (wavering through numerous modulations and extended tonalities, without a single hint of New Music), and the use of the guitar’s full range (without excess in order to evoke affects) – are but a few of the characteristics of this complex music.

uitar building and distinctive processes through the Pre-Classical, Viennese Classical and music of the 20th century show the guitar in a far more personal light than standard CDs. While they usually end up with the Spanish and Spanish-American guitar repertoire of the 19th and 20th century, burdened with sentimental, romantic, or folkloric clichés, this choice of repertoire is bold due to its delicacy of interpretation. Erasmus called his book, In Praise of Folly, “a play on spirit”, and this In Praise of the Sonata indeed reveals the playfulness of tones and structures of this magnificent musical form in the unique guitaristic garb.

Helena Novak Penga

fotka?

Carl Philipp Emanuel Bach: Sonata za solo flautu, Wq. 132 (H. 562) / Sonata for flute solo in A minor, Wq. 132 (H. 562) * 1. Poco adagio.......................................................................................... 4:01 2. Allegro................................................................................................... 4:45 3. Allegro................................................................................................... 4:06

Franz Joseph Haydn: Sonata za fortepiano u D duru, Hob. XVI:33 / Keyboard sonata in D major, Hob. XVI:33 ** 4. Allegro................................................................................................. 9:46 5. Adagio.................................................................................................. 4:43 6. Tempo di Menuet.............................................................................. 4:27

Antonio José: Sonata za gitaru / Sonata para guitarra 7. 8. 9. 10.

Allegro moderato............................................................................. 7:17 Minueto............................................................................................... 2:23 Pavana triste...................................................................................... 4:28 Final – Allegro con brio................................................................. 4:32 TOTAL..........50:28

Transkripcija / Transcribed by : * G. Krivokapić ** Carlo Marchione (G dur transpozicija / G major transposition)

Producent / Producer: Vanja Lisjak Snimatelj / Recording engineer: Andrej Rode Post-produkcija & Mastering / Postproduction & Sound Master: Filip Vidović, Morris-Studio, Zagreb Tekst / Text: Helena Novak Penga Prijevod / Translation: Johnatan Zalusky Dizajn / Artwork & Design: Goran Ivšić Urednik / Editor: Žarko Mirković Izdavač / Publisher: Muzički centar Crne Gore / Montenegrin music center Gitara / Guitar: Andres D. Marvi Žice / Strings: Savarez Snimano / Recorded at: Crkva sv. Trojice, Vrhnika, Slovenija, 2010.

MUZIČKI CENTAR CRNE GORE / MONTENEGRIN MUSIC CENTER Rektorat UCG Bulevar Džordža Vašingtona bb 81000 Podgorica Montenegro tel / phone +382 20414 262 fax / fax +382 20414 263 mob / GSM +382 68245980 www.muzickicentar.co.me

oran rivokapic Gitara/Guitar