Pwd21

“มธุวา มญฺญตี พาโล ยาว ปาปํ น ปจฺจติ” ตราบเท่าที่บาปยังไม่ให้ผล คนเขลายังเข้าใจว่ามีรสหวาน

ภูวธรรม

ศีลหลักประกันความสุข ของสังคม ทฤษฎีลูกเป็ดตัวสุดท้าย

คุณสุวรรณ... เพี้ยนหรืออัจฉริยะ?

เที่ยว “บ่อเกลือภูเขา” เสน่ห์เมืองน่าน

หลักการเรียนรู้ของผู้ใหญ่

“Andragogy”

FREE MAGAZINE

ปีที่ 4 ฉบับที่ 21 เดือนมกราคม-กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2558

นครสวรรค์ nakhonsawan

โมจิ

คุณจ

ไดฟูกุ

ุฬา KhunChula

บัวหิมะ

ขนมญี่ปุ่นสไตล์ไทย อร่อยทุกคำ� ของฝากจากนครสวรรค์

ผลิตโดย ห้างหุ้นส่วนจ�ำกัด พิมณัฐชา 2000 จัดจ�ำหน่ายโดย โมจิจุฬา 119 หมู่ 2 ถนนสายเอเชีย ต�ำบลกลางแดด อ�ำเภอเมือง จังหวัดนครสวรรค์ 60000 โทร. 088-6595546

Long Live the King

พ่อหลวงทรงสอนคนไทยว่า...

พระราชกรณียกิจส�ำคัญของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยูห่ วั ทีค่ วบคูไ่ ปกับการพัฒนาคุณภาพชีวติ ของประชาชนด้าน อืน่ ๆ คือการสร้างปัญญาให้กบั คนในชาติ ทรงให้ความส�ำคัญกับการสร้างคนภายใต้แนวคิดทีว่ า่ “ให้เบ็ดตกปลา ไม่ใช่ให้ปลา”

“เบ็ดตกปลา” ในทีน่ คี้ อื ความรูห้ รือปัญญา ซึง่ จะเป็นสิง่ ทีจ่ ะท�ำให้คนแสวงหาความเจริญด้วยตนเอง ทรงไม่เห็นด้วย กับการให้แบบทีท่ ำ� ให้คนไม่รจู้ กั ช่วยเหลือและพึง่ ตนเอง เพราะจะรอเพียงปลาทีค่ นอืน่ หยิบยืน่ ให้

ทรงสนับสนุนและส่งเสริมการสร้างพลังปัญญาให้กบั คนในชาติ เพราะทรงตระหนักว่า คนทีม่ คี วามรูค้ วามสามารถ จะเป็น “ต้นกล้าของแผ่นดิน” ซึง่ จะเติบโตมาเป็นผูอ้ มุ้ ชูดแู ลชาติได้ในภายหน้า และเป็นกลไกทีจ่ ะหมุนฟันเฟืองความเป็นชาติ ให้เจริญก้าวหน้าวัฒนาถาวรอย่างไม่สนิ้ สุดสืบไป... พระบรมราโชวาท ของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว 1

Contents เรื่องเล่าวรรณกรรม คุณสุวรรณ... เพี้ยนหรืออัจฉริยะ?

วาทะบุคคลสำ�คัญของโลก คำ�คมของเหล่าคนดังระดับโลก

คิดเป็นจึงเห็นธรรม ...ปีกน้อย...ที่ไม่อาจโบยบิน

แชร์แต่เช้า คำ�คมธรรมะ สะกิดใจ

เกร็ดความรู้ทางพุทธศาสนา ศีลหลักประกันความสุขของสังคม

เรื่องเล่าจากพระไตรปิฎก อัคคัญญสูตร : ชาติกำ�เนิดไม่สำ�คัญเท่าการกระทำ�

ความรักและกำ�ลังใจ ทฤษฎีลูกเป็ดตัวสุดท้าย

ปกิณกะ ชีวิต...คือการเดินทาง

“บ่อเกลือภูเขา...” เสน่หเ์ มืองน่าน ท่องเที่ยวกับสมบัติทัวร์

26

5

14

ท่องเที่ยว

9

13

กล้วยไม้ นิทานเซน

22

25

24

28

ธรรมะ, เพื่อชีวิต, แนวคิดบวก

เมฆสตราโตคิวมูลัส FOTO Showcloud

46

8

สาระ, เกร็ดความรู้

พระบรมราโชวาท “ให้เบ็ดตกปลา ไม่ใช่ให้ปลา” ตามรอยพ่อเดิน

38

มหาราช, บุคคลสำ�คัญ

1

ฟาร์มเห็ดบ้านหัวน�้ำโฮมสเตย์ ชิลชวนชิม

39

40

10

30

บันเทิง, เรื่องทั่วไป

32

รวมข่าวกิจกรรมเพื่อสังคม ของทางบริษัท

34

36

ระเบียงข่าว

43

ข่าวสาร

41

เทคโนโลยีรีวิว “สุขพอที่พ่อสอน” การดำ�เนินชีวิตจากพระราชดำ�รัส

หนังดีมีธรรมะ Wasao วาซาโอะ

เคล็ดไม่ลับเพื่อสุขภาพ “อีโบลา” กับนักเดินทาง

วาระสำ�คัญ วันเด็ก

การศึกษา หลักการเรียนรู้ของผู้ใหญ่ “Andragogy”

สาระน่ารู้ หลากหลายเรื่องราวจาก “เกลือ”

เพื่อนเดินทาง ขับขี่ปลอดภัย เมื่อผ่านเส้นทางหมอกหนา

หลังเลนส์ Camera RAW สร้างภาพธรรมดา ๆ ให้โดดเด่นได้

ภูวธรรม บริษัทเทพสมบัติจ�ำกัด ฑิศ วงศ์บพิธ

บรรณาธิการบริหาร

กองบรรณาธิการ พิสิษฐ์ สิทธิธนัญชัยกุล โยธิน อินบรรเลง ณัฐกุล วัชรหิรัญ สุกัญญา ย่อจัตุรัส นฤภร มงคลเกียรติชัย

บรรณาธิการ ผู้ช่วยบรรณาธิการ ฝ่ายศิลปกรรม พิสูจน์อักษร พิสูจน์อักษร

ที่ปรึกษาฝ่ายกฏหมาย จตุพร ตัณฑลีลา

ประชาสัมพันธ์/การตลาด สิริประภา วุฒิชนม์

ติดต่อประสานงาน ภณ สิงห์ภาธวัช กรรณิกา ปัคมา

ท่ า นสามารถแนะน�ำติ ช ม หรื อ ร่ ว มส่ ง บทความธรรมะ ในคอลัมน์ตา่ งๆ เช่น ค�ำคมแชร์แต่เช้า คิดเป็นก็เห็นธรรม, วาทะอริยะ, บทกลอนจากทางบ้าน เพื่อร่วมลงในวารสารภูวธรรมเพื่อเป็นธรรมทานผ่าน ช่องทางด้านล่าง

ติดต่อสอบถามได้ที่

23/21 ถ.วิภาวดี - รังสิต แขวงลาดยาว เขตจตุจกั ร กรุงเทพฯ 10900 เบอร์โทร : 02-792-1400

6

puwadham@gmail.com www.puwadham.com

happy new year

“เด็กก็คอื ผูใ้ หญ่ในวันหน้าและจะเป็นสิง่ ทีข่ บั เคลือ่ นและสืบต่อจากรุน่ สูร่ นุ่ เพือ่ ให้ประเทศ เราพัฒนาเจริญก้าวหน้า”

สวัสดีปใี หม่ 2558 ขอให้ทกุ ท่านพบแต่สงิ่ ดีๆ ในปีใหม่ปแี พะ ขอให้ มีร่างกายที่แข็งแรง มีจิตใจที่แจ่มใส เพื่อต้อนรับปีใหม่ ปีใหม่มักเป็นช่วง เวลาแห่งความสุข เป็นฤดูหนาวที่เหมาะแก่การท่องเที่ยวในบ้านเรา และที่ ส�ำคัญเป็นช่วงที่มีวันหยุดติดต่อกันหลายวัน ท�ำให้หลายท่านยิ้มอย่าง เบิกบาน และในช่วงเดือนมกราคมก็จะมีวนั ส�ำคัญอีกวัน คือ วันเด็กแห่งชาติ ซึ่งเด็กก็คือผู้ใหญ่ในวันหน้า จะเป็นสิ่งที่ขับเคลื่อนและสืบต่อจากรุ่นสู่รุ่น เพื่อให้ประเทศเราพัฒนาเจริญก้าวหน้าต่อไปได้ ในเล่มนี้ก็จะพาท่านไป เยี่ยมชมบ่อเกลือสถานที่ผลิตเกลือในจังหวัดน่าน ซึ่งเกลือเป็นสิ่งที่มีค่า และเป็นสินค้าที่ใช้ในการแลกเปลี่ยนในสมัยอดีต และยังเป็นสิ่งที่มีค่า จนถึงในสมัยปัจจุบัน แต่ปัจจุบันหาง่ายขึ้น สถานการณ์ในภูมิภาคเอเชีย ตะวันออกเฉียงใต้ หรืออาเซียนของเราก็จะเริ่มเปลี่ยนแปลงขึ้นและจะ พัฒนาภูมิภาคในหลายด้าน พวกเราคงต้องเตรียมตัวรับกับเหตุการณ์ที่เรา จะมีส่วนในหน้าหนึ่งของประวัติศาสตร์ ต่างคนต่างสถานการณ์ อดีต ปัจจุบันอนาคตหมุนเวียนเปลี่ยนตามกาลเวลา... มีความสุขในปีใหม่ครับ Happy New Year 2015 บรรณาธิการ

วาทะ บุคคลส�ำคัญ อตฺตตฺถปญฺญา อสุจี มนุสฺสา มนุษย์ผู้เห็นแก่ประโยขน์ตน เป็นคนไม่สะอาด

ประโยชน์.....ในที่นี้...หมายถึงผลตอบแทนจากการกระท�ำนั้นๆ ... มี ๒ ชนิด คือ.. ประโยชน์ส่วนตน.....และประโยชน์ส่วนรวม................ มนุษย์ทั้งหลาย....ถ้าจะอยู่ร่วมกันอย่างเป็นสุข............. ต้องท�ำประโยชน์ทั้งของส่วนตัว.......และประโยชน์ของส่วนรวม........ คนที่เห็นแก่ประโยชน์....ส่วนตัวอย่างเดียวนั้น............. เขาจะท�ำเฉพาะสิ่งที่เป็นประโยชน์...แก่ตัวเองเท่านั้น............ ไม่ค�ำนึงถึงความเดือดร้อนของผู้อื่น............ เรียกว่า...........คนเห็นแก่ตัว.........เป็นคนสกปรก.....ไม่สะอาด........ จึงเป็นที่.........ถูกต�ำหนิ.........ติเตียน...............

ขุ. สุ. ๒๕๑๓๓๙

“ถ้าคุณต้องการความสำ�เร็จมากขึ้นหนึ่งเท่าตัว จงเพิ่มความล้มเหลวเป็นสองเท่าตัว”

ที วัตสัน จูเนียร์ ผู้ก่อตั้งบริษัท IBM

“บ่อยครั้งที่จินตนาการ นำ�เราไปสู่โลกที่ไม่มีอยู่จริง แต่ถ้าปราศจากจินตนาการ เราก็จะไม่ได้ไปที่ไหนเลย”

คาร์ล ซาแกน

นักดาราศาสตร์ ชาวอเมริกัน

“ถ้าเรามัวทะเลาะกันด้วยเรื่องเมื่อวานนี้ เราจะสูญเสียวันพรุ่งนี้”

เซอร์วินสตัน เชอร์ชิล

อดีตนายกรัฐมนตรีและรัฐบุรษุ ของประเทศอังกฤษ

5

:: :: :: :: :: :: :: :: :: :: :: :: :: ::

กรุงเทพฯ-เชียงใหม่ กรุงเทพฯ-แม่ฮ่องสอน กรุงเทพฯ-เชียงราย กรุงเทพฯ-แม่สาย กรุงเทพฯ-เชียงแสน กรุงเทพฯ-เชียงของ กรุงเทพฯ-พะเยา กรุงเทพฯ-ทุ่งช้าง กรุงเทพฯ-น่าน กรุงเทพฯ-ล�ำปาง กรุงเทพฯ-แพร่ เชียงราย-นครพนม เชียงราย-ขอนแก่น เชียงใหม่-ขอนแก่น

:: :: :: :: :: :: :: :: :: :: :: :: ::

เชียงใหม่-หัวหิน กรุงเทพฯ-ขอนแก่น กรุงเทพฯ-ศรีเชียงใหม่ กรุงเทพฯ-มุกดาหาร กรุงเทพฯ-สุรินทร์ กรุงเทพฯ-ศรีสะเกษ กรุงเทพฯ-อุบลราชธานี กรุงเทพฯ-บุณฑริก กรุงเทพฯ-เชียรใหญ่ กรุงเทพฯ-เกาะสมุย กรุงเทพฯ-สุราษฎร์ธานี กรุงเทพฯ-ระนอง ภูเก็ต - ขอนแก่น

your satisfaction is our pride

โรงแรมทองธารินทร์

โรงแรมชัน้ หนึง่ ในจังหวัดสุรนิ ทร์ขนาด 12 ชัน้ เราสร้างสรรค์สงิ่ ทีด่ ที สี่ ดุ ไว้คอยบริการท่าน ห้องพักจ�ำนวน 217 ห้อง ประกอบด้วยห้องเอ็กซ์ครูซฟี สูท 9 ห้อง ห้องสูท 5 ห้อง ห้องจูเนียร์สวีท 6 ห้อง และห้องเดอลุกซ์ 197 ห้อง พรัง่ พร้อมไปด้วย สิง่ อ�ำนวยความสะดวกต่างๆ อาทิเช่น ระบบปรับอากาศ โทรทัศน์สี ตูเ้ ย็น มินบิ าร์ น�ำ้ ร้อน น�ำ้ เย็น สระว่ายน�ำ ้ และฟรี wifi โรงแรมทองธารินทร์ 60 ถนนศิริรัฐ ต�ำบลในเมือง อ�ำเภอเมือง จังหวัดสุรินทร์ 32000 โทรศัพท์ : + 66 4451 4281-8 โทรสาร : + 66 4451 1580 e-mail : rsvn@thongtarinhotel.com, www.thongtarinhotel.com GPS : 14.886415,103.500103

7

F TOSHOWCLOUD

เมฆสตราโตคิวมูลสั stratocumulus

เป็นเมฆสีขาวหรือเทา ซึง่ ลอยอยูท่ รี่ ะดับความสูงประมาณ ๒๐๐๐ เมตร โดยมากแล้ว จะมีลกั ษณะเป็นก้อนๆ แต่มกั จะมีลกั ษณะ เป็นแผงปกคลุมทัว่ ท้องฟ้า ลักษณะคล้ายเมฆอัลโตคิวมูลสั แต่ขนาดของเมฆแต่ละก้อนทีป่ ระกอบรวมกันของอัลโตคิวมูลสั นัน้ จะมีขนาดเล็กกว่า ของสตราโตคิวมูลสั ก้อนเมฆอาจต่อๆ กันอย่างต่อเนือ่ งจนปกคลุมด้านหนึง่ ของท้องฟ้า มีลกั ษณะเป็นระลอกคลืน่ คล้ายลักษณะของคันนา ในภูมปิ ระเทศทีเ่ ป็นเขาหรือเนิน อากาศชืน้ อาจลอยขึน้ สูงตามภูมปิ ระเทศ แล้วเกิดเป็นเมฆสตราโตคิวมูลสั ขึน้ และก่อตัวกันเป็นกลุม่ ก้อนของเมฆ สตราโตคิวมูลสั ขึน้ เมือ่ เห็นเมฆสตราโตคิวมูลสั ค่อยๆ สลายตัวเปลีย่ นรูปร่างไปเรือ่ ยๆ แสดงให้เห็นว่าลมก�ำลังแรง เนือ่ งจากสภาพการก่อตัว และระดับความสูงทีต่ ำ�่ ของเมฆสตราโตคิวมูลสั ท�ำให้อณ ุ หภูมสิ งู และรับแสงอาทิตย์ได้งา่ ย ดังนัน้ ในตอนกลางวัน โดยเฉพาะบริเวณริมน�ำ ้ ตอน ฤดูรอ้ น มักจะเริม่ เกิดการระเหยจากส่วนบนของเมฆ และเกิดการแตกตัวออกจากกันและเนือ่ งจากระดับความสูงทีต่ ำ �่ ท�ำให้มกั จะบังแสงอาทิตย์ ทีส่ อ่ งลงมายังพืน้ โลก ในบางครัง้ อาจท�ำให้เห็นแสงเป็นล�ำลอดผ่านช่องระหว่างเมฆลงมา เรียกว่าบันไดนางฟ้า Angel’s Ladder 8

คิดเป็นจึงเห็นธรรม

...ปีกน้อย...ที่ไม่อาจโบยบิน

มีชายหนุ่มคนหนึ่งพบรังไหมของตัวอ่อนผีเสื้อ เขาเฝ้าจับตา ความคืบหน้า จนกระทัง่ ได้เห็นรอยปริขนาดเล็กปรากฏอยูท่ ผี่ วิ ภายนอก ชายคนนั้นจึงนั่งลง และเฝ้าจับตามองความเคลื่อนไหว ของตัวอ่อนผีเสื้อ อยู่นานหลายชั่วโมง เขาเห็นมันพยายาม ดิ้นรนจะพ้นจากช่องเล็กๆ ของ รังที่หุ้มอยู่ให้ได้ แต่เมื่อไม่ส�ำเร็จ เจ้าตัวน้อยก็หยุดเคลื่อนไหว เหมือนจะ ยอมรับว่าไม่อาจขืนท�ำอะไรได้มากไปกว่านั้น

สิ่งที่ชายคนนี้ไม่เคยเข้าใจก็คือ ธรรมชาติได้ก�ำหนดมาแล้วว่า ตัวอ่อนจะออกไปเผชิญโลกได้ก็ต่อเมื่อ ของเหลวในร่างกาย ลดน้อยลง จนล�ำตัวมีขนาดสมดุลกับปีกเท่านั้น จึงจะสามารถ ลอดออกจากช่อง ว่างขนาดเล็กของรังได้ส�ำเร็จ… และถ้าตัวอ่อนได้ผ่านการดิ้นรนจนถึง เวลานั้นมันจึงจะเติบโต เป็นผีเสื้อที่พร้อมโบยบินจากรังได้อย่างอิสระ โดยแท้

ชายหนุ่มคนนั้นจึง หยิบกรรไกรขึ้นมาตัดเปิดช่องรังจนกว้าง พอที่ ตัวอ่อนจะสามารถออกมาได้อย่างง่ายดาย ตัวอ่อนผีเสื้อน้อยจึง ออกมาเผชิญโลกทั้งสภาพร่างกายบวมกลม ตรงข้ามกับปีกที่มีขนาดเล็ก นิดเดียว!

แต่เขาก็เฝ้าจับตามองตัวอ่อนนั้นต่อไปด้วยความหวังว่า อีกไม่ ช้า… ปีกของมันจะขยายใหญ่ขึ้น และแข็งแรงพอ ที่จะพยุงร่างกายมันได้ เมื่อถึงเวลาอันควร แต่เมื่อเวลาผ่านไป… กลับไม่มีอะไรเปลี่ยนแปลง! ผีเสื้อน้อยต้องเดินและคลานไปมาทั้งชีวิต ด้วยสภาพร่างกายบวมกลม และปีกแห้งเล็ก ที่ไม่เคยมีโอกาสจะบินได้

การมีชีวิตอยู่โดยไม่ต้องผ่านอุปสรรคใดๆ เลย จึงมีแต่จะท�ำให้เราพิการและไม่แข็งแรง การดิ้นรนฝ่าฟันอุปสรรคต่างหาก เป็นหัวใจส�ำคัญ ของการด�ำเนินชีวิต ซึ่งจะช่วยให้เรายืนหยัดอยู่ได้ อย่างแข็งแกร่ง เพราะอย่างนั้น…… จงภูมิใจกับการดิ้นรนในวันนี้เถอะ… ถ้าคุณหวังจะไปให้ถึงวันดีๆ ของชีวิต ที่สามารถโบยบินได้อย่างอิสระเสรี…

9

วาระสำ�คัญ

วันเด็ก

ความรู้ คู่คุณธรรม นำ�สู่อนาคต

จากปีพุทธศักราช 2499 ถึงวันนี้ก็นับได้ 59 ปี แล้วส�ำหรับวันเด็ก แห่งชาติ ซึ่งเราทุกคนคงเคยเป็นเด็กและผ่านวันเด็กมา หากไม่ได้คิดอะไร วันเด็กก็เป็นวันที่เราพาเด็กๆ ไปเที่ยวเล่นตามสถานที่ต่างๆ ที่เขาจัดงาน ไป นั่งรถถัง ไปขึ้นเครื่องบิน นั่งเก้าอี้นายก หรืออื่นๆ ที่ผู้ใหญ่จะจัดงานให้เด็ก แต่จริงๆ แล้ววันนีน้ า่ จะท�ำให้ผใู้ หญ่ตอ้ งตระหนักถึงเด็กทีก่ �ำลังจะเติบโตขึน้ เป็นผู้ใหญ่ในวัน เดือน ปีต่อๆ ไปที่จะมาถึง ประสบการณ์ที่เขาจะได้รับ ทุกวันล้วนจะท�ำให้เขานั้นเติบใหญ่ขึ้น ภูมิคุ้มกันในการที่เด็กจะเจริญ เติบโตผ่านสิง่ ทีไ่ ม่ดตี ลอดระยะทางแห่งการเติบโตนัน้ ส�ำคัญอย่างยิง่ เพราะ เป็นไปได้ยากที่ทุกวินาทีเราจะป้องกันเด็กจากสิ่งที่เป็นอันตรายต่อการ เติบโตของเขา เด็กบางคนหลงทางไปในอบายมุข บางคนไม่สามารถเป็น ผู้ใหญ่ได้ บางคนเป็นผู้ใหญ่อย่างเป็นภาระสังคม ท�ำลายสังคม เด็กบางคน ช่วยเหลือสังคม เป็นส่วนหนึ่งในการพัฒนาประเทศให้เจริญ เราทุกคนจึง ควรตระหนักถึงวันเด็กแห่งชาติ ที่เวียนมาถึงนี้ในอีกมุมมองหนึ่ง

จอมพล แปลก พิบูลสงคราม (ผู้เริ่มให้มีวันเด็กเป็นครั้งแรก) พ.ศ.๒๔๙๙ ค�ำขวัญ : จงบ�ำเพ็ญตนให้เป็นประโยชน์ต่อผู้อื่นและส่วนรวม จวบจนถึงปีปัจจุบัน พลเอกประยุทธ์ จันทร์โอชา พ.ศ.๒๕๕๘ ค�ำขวัญ : ความรู้ คู่คุณธรรม น�ำสู่อนาคต 10

เพราะเมื่อมีประชากรที่มีคุณภาพจากหนึ่งเป็นสิบจากสิบเป็น ร้อยเป็นพันเป็นหมื่นเป็นแสน บ้านนั้นเมืองนั้นก็จะเจริญก้าวหน้าและ เจริญตามอารยประเทศได้ ถ้าคนหนึ่งคนมีอายุเฉลี่ยประมาณ 60 ปีและ ก่อนวัยเรียนสามปี มีช่วงเวลาที่เป็นเด็กนับที่เรียนหนังสือก็จาก 3 - 18 ปี จบมัธยมปลาย ใครไม่ท�ำงานก็เรียนต่อบางคนก็ท�ำงานเข้าสู่วงจรของ ผู้ใหญ่โดยอัตโนมัติ การบ่มเพาะเด็กหนึ่งคนจนเป็นผู้ใหญ่นั้นต้องผ่าน กาลเวลา การสั่งสอนการศึกษาบทเรียนชีวิตมากมาย จึงเกิดการเรียนรู้ขึ้น เฉพาะตัวเฉพาะบุคคลและเป็นการพัฒนาขึ้นเฉพาะตัว ทั้งการพัฒนาด้าน จิตใจ การพัฒนาด้านหน้าที่การงานอาชีพ ซึ่ง หากวันนั้นมาถึงคนๆ นั้นก็ จะได้ ป รากฏตั ว ในฐานะผู้ใหญ่ที่พร้อมจะยืน หยัด ด้ว ยตนเองและเป็ น ประโยชน์ต่อสังคม อย่างไม่ท�ำให้ตัวเองเดือดร้อนและคนอื่นเดือดร้อน

มนุษย์ทุกคนไม่เหมือนกันและก็มีความชอบมีสิ่งที่อยากท�ำอยาก เป็ น แตกต่ า งกั น แต่ ใ ครจะได้ ท�ำสิ่ ง ที่ ต นเองฝั น ใฝ่ นั้ น ก็ ต ้ อ งไขว่ ค ว้ า สร้างสรรค์ให้เกิดเส้นทางของเด็กท่ี่จะเป็นผู้ใหญ่ แต่ที่ขาดไม่ได้คือผู้ใหญ่ที่ จะคอยช่วยชี้แนะแนวทางเพื่อชี้หนทางประคองเพื่อเด็กจะเป็นผู้ใหญ่ได้ เป็นแบบอย่างกระท�ำให้เห็นเท่านั้น เด็กก็คงจะเดินถูกทางไม่หลงทางใน เส้นทางที่ต้องก้าวเดิน และ จะเป็นผู้ใหญ่อย่างสมบูรณ์แบบ

เชิญร่วมสนับสนุนสมุดบันทึกนิทานมูลนิธิเด็ก

“ขวัญข้าว ขวัญเรา”

ปีใหม่ ๒๕๕๗ มูลนิธิเด็กขอเชิญชวนทุกท่าน มอบ สมุดบันทึกนิทานมูลนิธิเด็ก ชื่อ “ขวัญข้าว ขวัญเรา” เป็น ของขวัญแสนประทับใจให้เด็กๆ ด้อยโอกาส สมุดบันทึก นิทานปีนี้น�ำเสนอนิทานสืบสานต�ำนานการก�ำเนิดต้นข้าว อาหารทิพย์จากสรวงสวรรค์

สั่ ง ซื้ อ เพื่ อ บริ จ าคเป็ น ของขวั ญ วั น เด็ ก ให้ เ ด็ ก ด้อยโอกาส ในราคาพิเศษเล่มละ 50 บาท สั่งซื้อได้ที่มูลนิธิ เด็ก 02-881 1734 ถึง 5 หรือ สั่งซื้อผ่านเว็บไซต์ www. shareforchild.com รายได้ทั้งหมดสมทบทุนมูลนิธิเด็กเพื่อ ช่วยเหลือเด็กด้อยโอกาสทั่วประเทศ

มูลนิธิเด็ก เลขที่ 95 / 24 หมู่ 6 ซ.กระทุ่มล้ม 18 ถ.พุทธมณฑลสาย 4 ต.กระทุ่มล้ม อ.สามพราน จ.นครปฐม 73220 0-2814-1481 ถึง 7 โทรสาร 0-2814-0369 E-mail Address : children@ffc.or.th www.ffc.or.th

สวัสดีปใี หม่

วันเวลาผ่านไปไกลกว่าคิด ดุจนิมติ ผันแปรไม่หรรษา ทุกชีวติ ด�ำเนินไปไกลสุดตา ความอ่อนล้าหยุดลงตรงสิน้ ปี

มาเริม่ ต้นถักทอต่อฝันใหม่ สุขภาพกายและใจให้เข้มแข็ง สร้างพลังแรงใจให้เต็มแรง เป็นคนแกร่งหัวใจกล้าอย่างท้าทาย

ณรกาญจน์

14

Share แต่เช้า

เกร็ดธรรมะดี ๆ จากเฟซบุค ภาพ : ธรรมน�ำสไตล์

www.facebook.com/puwadham

เมตตาท�ำด้วยความหวังดี เป็นความหวังดีอย่างไม่มีขอบเขต ถ้าความหวังดีของเรายังมีการ เลือกที่รักมักที่ชัง ยังไม่ใช่เมตตา ค�ำสอนพระอาจารย์ชยสาโร Share

www.puwadham.com

ยิ่งดีใจ พอใจ เมื่อได้รับค�ำชมมากเท่าไหร่ ก็จะยิ่งทุกข์ เวลาถูกต�ำหนิมากเท่านั้น

พระไพศาล‬วิสาโล puwadham

Share

www.puwadham.com

puwadham

พลตรีหญิง คุณหญิงอัสนีย์ เสาวภาพ ประธานสภาสังคมสงเคราะห์แห่งประเทศไทยฯ เป็นประธานในพิธมี อบเงินรายได้จากการจัดงานราตรี น้อมเกล้าฯ ปี 2557 จ�ำนวน 1,000,000.- บาท (หนึง่ ล้านบาทถ้วน) ให้กองทัพบก เพือ่ สมทบกองทุนช่วยเหลือก�ำลังพล ทหารบก จังหวัดชายแดนภาคใต้ โดยมี พลโท ปราการ ชลยุทธ แม่ทัพภาคที่ 4 และพลเอก นครินทร์ นาคอาทิตย์ หัวหน้าชุดประสานงานกองทัพภาคที่ 4 พร้อมคณะ เป็นผู้รับมอบ ณ ห้องประชุมสภาสังคมสงเคราะห์ฯ

15

ท่องเที่ยวกับสมบัติทัวร์

เรียบเรียงข้อมูล&ภาพ : เพชรจันทร์

“บ่อเกลือภูเขา...” เสน่ห์เมืองน่าน

จารึกวัดนิรัครคัทธารามพบที่วัดร้าง เมื่อ พ.ศ. ๒๑๐๘

บ่อเกลือเป็นอ�ำเภอที่มีพื้นที่ราบเพียงร้อยละ ๕ ของพื้นที่ทั้งหมด

ย้อนอดีตบ่อเกลือ

“พ.ศ. ๑๙๘๖ พญาอินต๊ะแก่นท้าวเจ้าเมืองน่านมีกลอุบายแจ้ง ไปยังเชียงใหม่ว่ามีศึกแกว (ญวน; ไดเวียต) จะยกทัพมาตีเมืองน่าน ทาง เมืองเชียงใหม่จึงส่งกองทัพมาช่วยรักษาเมือง ภายหลังทราบไม่เป็นความ จริง พญาติโลกราชจึงยกทัพมาตียึดเอาเมืองน่าน รวมเป็นส่วนหนึ่งของ อาณาจักรล้านนา”

“พ.ศ. ๑๙๙๓ เจ้าอินต๊ะแก่นท้าวเจ้าเมืองน่านแต่งทูตน�ำเกลือบ่อมาง ไปเป็นบรรณาการถวายพญาติโลกราช เจ้านครเชียงใหม่ ต่อพญาติโลก ราชมีพระประสงค์ยึดครองเมืองน่านเพื่อต้องการครอบครองบ่อเกลือ จึง ยกทัพมาตีเมืองน่าน”

ย่านร้านค้าตลาดอ�ำเภอบ่อเกลือ 14

ทั้ ง สองย่ อ หน้ า ข้ า งต้ น เป็ น บั น ทึ ก ในพงศาวดารของเมื อ ง เชียงใหม่ และเมืองน่านตามล�ำดับ ความขัดแย้งของสองต�ำนานดูเหมือน จะแตกต่างอย่างสิ้นเชิงทั้งมูลเหตุของสงครามและปี พ.ศ. โดยฝ่ายพื้น เมืองน่านดูจะสมเหตุสมผลกว่า พื้นเมืองเชียงใหม่ เพราะเมืองน่านเป็น เมืองเล็กจะมีกลอุบายกับเมืองเชียงใหม่เห็นจะยาก จึงเป็นไปไม่ได้ที่จะ หลอกว่ า มี ศึ ก แกว อี ก ทั้ ง ยั ง มองไม่ เ ห็ น หนทางเมื อ งน่ า นจะได้ เ ปรี ย บ ประการใดหลังจากเมืองเชียงใหม่ส่งกองทัพมาประจ�ำที่เมืองน่านแล้ว

สิ่งที่ท�ำให้พื้นเมืองน่านน่าเชื่อถือประการหนึ่ง คือ การยึดครอง บ่อเกลือเมืองน่าน ซึ่งเกลือถือว่าเป็นยุทธปัจจัยชนิดหนึ่ง เป็นสิ่งส�ำคัญที่ ขาดไม่ได้ ไม่ว่าจะเป็นการปรุงอาหาร การถนอมอาหาร และในปัจจุบันเรา ทราบดีกว่า เกลือเป็นส่วนประกอบหลักของอุตสาหกรรมหลายประการ นอกจากนี้เกลือยังเป็นส่วนประกอบส�ำคัญของสารเคมีอื่นอีกเช่นกัน

เกลือในโลกนี้มีสองชนิด คือ เกลือสมุทร และเกลือสินเธาว์ โดย เกลือสมุทรนั้นทราบกันดีตามชื่อเรียก เป็นเกลือที่ได้จากน�้ำทะเล เป็น เกลือส�ำหรับประกอบอาหารเป็นหลัก เพราะมีส่วนประกอบของไอโอดีน ที่เป็นสารส�ำคัญอันหนึ่งของร่างกาย เกลือสมุทรจะมีความเข้มข้นน้อย กว่าเกลือสินเธาว์ เมื่อเทียบน�้ำเกลือในปริมาณเท่ากัน เกลือสมุทรมีความ เข้มของเกลือประมาณร้อยละ ๒-๓ ส่วนเกลือสินเธาว์จะมีเกลือประมาณ ร้อยละ ๒๐-๓๐ ความเข้มต่างกันประมาณ ๑๐ เท่า

ตักเกลือที่ตกผลึกใส่ตะกร้ารอให้สะเด็ดน�้ำ

เกลื อ สิ น เธาว์ เ ป็ น เกลื อ ที่ ไ ด้ จ ากแร่ เ กลื อ ที่ อ ยู ่ ใ นดิ น ใน ประเทศไทยมีหลายที่ แต่เป็นบ่อเกลือเพียงไม่กี่แห่ง ตั้งแต่อดีตจนถึง ปัจจุบัน คือ แอ่งบ่อเกลือ จังหวัดน่าน บ่อโพธิ์ อ�ำเภอนครไทย จังหวัด พิษณุโลก และแถบภาคอีสาน ที่แอ่งสกลนคร และแอ่งโคราช ทั้งสอง แหล่งนี้เป็นพื้นที่เกลือเข้มข้น มีจ�ำนวนมาก โดยเฉพาะแหล่งเกลือพิมาย มี โ รงผลิ ต เกลื อ เชิ ง อุ ต สาหกรรมขนาดใหญ่ ส่ ง เกลื อ ออกมากที่ สุ ด ใน เอเชียเลยทีเดียว

ที่ราบลุ่มแม่น�้ำสงคราม เป็นแหล่งผลิตเกลือแหล่งใหญ่ของแอ่ง สกลนคร ปัจจุบันยังมีการผลิตกันอยู่ และพื้นถิ่นแห่งนี้มีต�ำนานผาแดงนาง ไอ่ที่กินเนื้อกระรอกเผือกแล้วเกิดดินถล่มกลายเป็นหนองหาน ทางนัก มนุษยวิทยาที่ศึกษาเรื่องปรัมปรา ต�ำนานต่างๆ ก็มีแนวคิดว่า กระรอก เผือกก็คือเกลือนี่เอง ส่วนเรื่องผาแดงนางไอ่ก็เป็นเรื่องความรัก ความโลภ ความโกรธ ของมนุษย์โลกจนท�ำให้เกิดวิกฤติต่างๆ

แหล่งเกลือบ่อโพธิ์นั้นก็มีต�ำนานและเชื่อว่าเป็นบ่อพันปีตั้งแต่ สมัยพ่อขุนบางกลางหาว หรือพ่อขุนศรีนาวน�ำถมเลยทีเดียว เป็นบ่อน�้ำ เค็มผุดมาจากล�ำน�้ำเล็กๆ และบริเวณที่น�้ำเค็มผุดออกมานั้นเป็นต้นโพธิ์จึง เป็นที่มาของชื่อ บ่อโพธิ์

ส�ำหรับบ่อเกลือสินเธาว์ที่อ�ำเภอบ่อเกลือ จังหวัดน่านนั้นเป็นสิ่ง ที่แปลกที่มีแหล่งเกลืออยู่บนพื้นสูง และกันดารห่างไกลจากท้องทะเล ท�ำให้หลายคนคิดว่า พื้นที่บริเวณดอยภูคาเคยเป็นทะเล ท�ำให้มีน�้ำเค็ม หรือเกลืออยู่ในภูเขา แต่ความเป็นจริงแล้วนักธรณีวิทยาได้ส�ำรวจแหล่งแร่ พบว่าพื้นที่อ�ำเภอบ่อเกลือมีชั้นหินเกลืออยู่ใต้ดิน เมื่อน�้ำจืดไหลไปละลาย เกลื อ และดั น ออกมาตามพื้ น ผิ ว จนเป็ น แหล่ ง น�้ ำ เค็ ม ส�ำหรั บ ท�ำเกลื อ สินเธาว์แห่งหนึ่ง

ลุงรุณเจ้าของโรงต้มข้างบ่อเกลือโบราณก�ำลังตักน�้ำเกลือใส่โอ่ง ก่อนปล่อยไปยังกระทะเพื่อต้มเกลือต่อไป 15

บรรยากาศยามเช้าแสงอาทิตย์ฉาบฉายขุนเขา สภาพอากาศที่นี่เย็นตลอดปี ร้อนบ้างในเดือนเมษายน

แม่น�้ำมางสายน�้ำหล่อเลี้ยงชาวบ่อเกลือกลางแม่น�้ำเห็นกระทะ เรียงรายเป็นภูมิปัญญาในการล้างเกลือออกจากกระทะ

อ�ำเภอบ่อเกลือเป็นอ�ำเภอเล็กๆ สันฐานยาวตามร่องเขา ด้านทิศตะวันตกมีดอยภูคากั้นแยกจากอ�ำเภอปัว ทิศตะวันออกมี ภูเขากั้นระหว่างชายแดนลาว ทิศเหนือติดกับอ�ำเภอเฉลิมพระเกียรติ เป็นทางออกตรงด่านห้วยโก๋น ไปยังเมืองหลวงพระบางซึ่งอยู่ห่างไป เพียง ๙๐ กิโลเมตร ทางทิศใต้ติดกับอ�ำเภอสันติสุขและอ�ำเภอท่าวังผา เป็นทางออกไปยังเมืองน่านและเมืองสุโขทัยได้

ตามภูมิศาสตร์แล้วบ่อเกลือจึงเป็นพื้นที่ห่างไกลจากเมือง ใหญ่ แต่กระนั้นบ่อเกลือก็ไม่พ้นสงคราม โดยเฉพาะสงครามพม่าพื้นที่ บ่อเกลือกลับมีเรือ่ งเล่าเกีย่ วกับศึกม่าน (พม่า) กันอยู่ อีกทัง้ มีการค้นพบ หลักจารึกวัดม่าน หรือวัด จึงเป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงประวัติศาสตร์

จารึกได้กล่าวถึงเจ้าหัวแสนเมืองเชียงขวง (ขวาง) สร้างวัด ชื่อว่า นิรัครคัทธาอาราม ซึ่งเป็นวัดร้างอยู่ใกล้แม่น�้ำมาง ตามจารึกระบุ 16

ภายในบ่อเกลือจะเป็นไม้ที่สร้างไว้ตั้งแต่โบราณกาล

พ.ศ. ๒๑๐๘ ซึ่งตรงกับสมัยพญาหน่อค�ำเสถียรชัยสงครามครองเมือง น่าน ยุคนั้นเป็นยุคพม่ายึดครองเมืองล้านนา และตรงสมัยพระนางวิ สุทธิเทวีครองเมืองเชียงใหม่ ส่วนทางอยุธยาก็ตรงรัชสมัยพระไชย ราชานั่นเอง

การค้นพบจารึกวัดร้างใกล้แม่น�้ำมาง สอดคล้องกับค�ำบอก เล่าของชาวบ้านชาวบ่อเกลือต่างบอกว่า บริเวณนั้นเป็นวัดม่าน หรือ วัดพม่าชาวบ้านสมัยก่อนยังไปขุดจืน (ตะกั่ว) เอามาท�ำกระสุนลูก ปรายเพื่อล่าสัตว์จนหมด ก่อนที่จะปรับพื้นที่เพื่อท�ำโรงพยาบาลบ่อ เกลือในปัจจุบัน

จากประวัติศาสตร์สามารถบอกเล่าถึงความส�ำคัญของพื้นที่ บ่อเกลือ คือ แหล่งผลิตเกลือสินเธาว์แห่งหนึ่งในล้านนา ซึ่งผลิต กันมายาวนานก่อนหน้านั้นเสียอีก สอบถามชาวบ้านต่างบอกว่า

แสงแดดยามเช้าสาดส่องปะทะกับไอน�้ำ กลุ่มควันในเตาเผา เหมาะส�ำหรับการถ่ายรูปเป็นอย่างยิ่ง (ประมาณ ๐๘.๐๐ น.)

รอบๆ บ่อจะมีโอ่งน�้ำส�ำหรับล�ำเลียงส่งไปในโรงต้ม

คนที่จะขึ้นไปตักน�้ำเกลือได้ต้องผ่านพิธีกรรมแล้วเท่านั้น

ไม่ต�่ำกว่า ๘๐๐ ปี ซึ่งก็เทียบเคียงสมัยสุโขทัย แต่นั่นเป็นเพียงหลักฐาน ที่ผู้มายึดครองบ่อเกลือโดยเจ้าเมืองน่านอพยพเทครัวเมืองเชียงแสน มาอยู่ที่นี่เพื่อผลิตเกลือ จากเดิมที่เป็นชนพื้นถิ่นเป็นชาวลั๊วะซึ่งเป็น ชนพื้นเมืองที่อาศัยอยู่ในย่านนั้นอยู่แล้ว

ปั จ จุ บั น การผสมผสานทางเผ่ า พั น ธุ ์ และชาวพื้ น เมื อ งที่ อาศัยอยู่ก่อนนั้นยังอาศัยตามป่าเขา ส่วนในแถบย่านตลาดนั้นเป็นชน เมืองล้านนาที่ผสมผสานมาหลายยุคสมัย

ทางไม่ว่าจะไปทางไหนก็ต้องผ่านภูเขา โดยเดินทางได้ ๓ เส้นทาง คือ

๑. เส้นทาง น่าน-สันติสขุ -บ่อเกลือ ผ่านเส้นทาง ๑๒๕๗

(ภูเขาชันน้อยกว่าแต่ทางคดเคีย้ ว)

๒. เส้นทาง น่าน-ท่าวังผา-ปัว-บ่อเกลือ ผ่านเส้นทาง ๑๐๘๑

(อ้อมดอยภูคา)

๓. เส้นทาง น่าน-ท่าวังผา-ปัว-บ่อเกลือ ผ่านเส้นทาง ๑๒๕๖

(ผ่านดอยภูคา)

บ่อเกลือในปัจจุบัน

หากกล่าวว่า “เมืองน่านเป็นเมืองปิดต้องตั้งใจไปเท่านั้น แล้ว อ�ำเภอบ่อเกลือยิ่งเป็นเมืองลับแลแห่งหนึ่ง ต้องตั้งใจอย่างแน่ว แน่ถึงจะเดินทางไปได้” นั่นเป็นเพราะภูมิศาสตร์ที่เป็นหุบเขา การเดิน

แต่ด้วยสภาพถนนลาดยาง รถยนต์เดินทางได้สะดวกเพียง แค่ก่อนเดินทาง ตรวจสอบความพร้อมทั้งรถ น�้ำมันและคน แค่นี้ก็ไม่มี ปัญหาแล้ว ส�ำหรับคนไม่ชินเส้นทางก็ระมัดระวังการขับรถ ต้องค�ำนึง ถึงความปลอดภัยเป็นหลัก 17

ส�ำหรับที่พักมีหลากหลายราคาตั้งแต่คืนละ ๕๐๐ บาท ไปจนถึง ๑,๐๐๐-๒,๐๐๐ บาท ช่วงฤดูหนาวที่เป็นเทศกาลควรจองที่พักล่วงหน้า และ ผู้เขียนแนะน�ำให้นอนค้างที่บ่อเกลือสักคืน หรือจะนอนที่อุทยานแห่งชาติ ดอยภูคาก็ได้ จะได้มีเวลาเที่ยวสัมผัสวิถีชีวิต ชาวบ่อเกลือ ที่อยู่อย่างเรียบง่าย หลายคนเมื่อไปแล้วก็เดินๆ ถ่ายรูป แล้วก็จากไปท�ำให้พลาดรายละเอียด ปลีกย่อยไปหลายอย่าง หากปล่อยชีวิตให้ช้าลง พินิจคุณค่าที่แฝงกับกิจกรรม ต่างๆ ไม่ว่าภูมิปัญญาการสร้างบ่อเมื่อพันปีก่อน วิถีการเป็นอยู่ ความมีน�้ำใจ ความผูกพันกับบ่อเกลือของชุมชนท�ำให้รู้สึกถึงคุณค่าต่างๆ ได้เป็นอย่างดี

ดังนั้นหากมีโอกาสไปบ่อเกลืออย่าลืมอยู่ชื่นชมธรรมชาติและวิถี ความเป็นอยู่ และก่อนไปลองศึกษาประวัติศาสตร์ ความรู้ต่างๆ เกี่ยวกับบ่อ เกลื อ ให้ มากที่ สุ ด แล้ ว จะได้ อ รรถรสในการท่ อ งเที่ ย วมากยิ่ งขึ้นนะครับ ... สวัสดีครับ

18

วังศิลาแลง

ยังมีสถานทีเ่ ทีย่ วชมธรรมชาติหลังจากทีเ่ ราเดินทางกลับจากบ่อเกลือ เข้าสูต่ วั เมืองซึง่ หากไม่ได้แวะเทีย่ วจะน่าเสียดายมากๆ สถานทีน่ อี้ ยูใ่ นอ�ำเภอปัว ซึง่ ในปัจจุบนั ได้กลายเป็นอ�ำเภอศูนย์กลางเศรษฐกิจและการท่องเทีย่ วทางตอน บนของจังหวัดน่าน

สถานที่ที่เราจะพาแวะเที่ยวคือ “วังศิลาแลง” เป็นอีกหนึ่งสถานที่ ท่องเที่ยวสุดมหัศจรรย์ของอ�ำเภอปัวที่ได้รับการขนานนามให้เป็น “แกรนด์ แคนยอนเมืองปัว” หรือเรียกอีกอย่างว่า “Unseen เมืองน่าน” โดยวังศิลา แลงนั้นเป็นสถานที่ท่องเที่ยวทางธรรมชาติที่ส�ำคัญของต�ำบลศิลาแลง อยู่ใน เขตพื้นที่ของบ้านหัวน�้ำ ๑ ใน ๗ หมู่บ้าน ของต�ำบลศิลาแลง อ�ำเภอปัว จังหวัด น่าน และอยู่ห่างจากตัวอ�ำเภอปัวไป ประมาณ ๗ กิโลเมตร

วังศิลาแลง อยูห่ า่ งจากเทศบาลศิลาแลง ประมาณ ๓ กิโลเมตร มีลกั ษณะ เป็นธารน�ำ้ ไหลผ่านซอกหินผาทีม่ ลี �ำนำ�้ กูนไหลผ่านและกัดเซาะจนเป็นร่องรอย ตามการหมุนวนของนำ�้ ประกอบด้วยวังนำ�้ และโตรกผาเป็นช่วงๆ โดยมีวงั นำ�้ ประมาณ ๗ วัง รวมระยะทางมากกว่า ๔๐๐ เมตร ในช่วงฤดูแล้งจะมองเห็น ความสวยงามของวังน�ำ้ และโตรกผาได้อย่างชัดเจนและสามารถเล่นน�ำ้ ได้ 19

หอศิลป์ริมน่าน

นอกจากนีย้ งั มีอกี สถานทีท่ ไี่ ม่ควรพลาด “หอศิลป์รมิ น่าน” เป็นหอแสดงงานศิลปะขนาดใหญ่บนพืน้ ทีก่ ว่า ๑๓ ไร่ ตัง้ อยูร่ มิ แม่นำ�้ น่านของอาจารย์วนิ ยั ปราบริปู ศิลปินชาวน่านชือ่ ดังทีร่ กั ในศิลปะ ตัง้ อยูท่ ี่ ๑๒๒ หมู่ ๒ ต.บ่อ ถนนสายน่าน-ท่าวังผา (กม.๒๐) ด้านทิศ เหนือและทิศตะวันออกติดแม่นำ�้ น่าน ทีน่ เี่ ป็นแหล่งรวมศิลปะ และ วัฒนธรรมของจังหวัดน่าน ภายในพืน้ ทีห่ อศิลป์ฯ มีเฮือนหนานบัวผัน ทีจ่ ดั แสดงนิทรรศการภาพถ่ายจิตกรรมฝาผนังเมืองน่าน ทีส่ วยงาม และทรงคุณค่า หอศิลป์ริมน่านแห่งนี้มีความน่าสนใจในตัวของมัน เอง ไม่ใช่เพียงผลงานนิทรรศการเวียนต่าง ๆ แต่หอศิลป์รมิ น่าน ยังมี อาคารสถาปัตยกรรมแบบผสมผสานที่น่าสนใจ สวยงาม รวมทั้งมี แม่น�้ำน่านพาดขนานไปกับตัวหอศิลป์ฯ ท�ำให้บรรยากาศดูรื่นรมย์ และสวยงามน่ามาพักผ่อนเป็นอย่างมาก ส่วนอีกอาคารเป็น อาคาร ขนาดใหญ่มี ๒ ชัน้ จัดแสดงนิทรรศการภาพทางศิลปะอันงดงาม มากมาย รวมถึงมีประติมากรรม และสื่อผสมต่างๆ ที่เป็นศิลปะ ร่วมสมัยจัดแสดงอยูด่ ว้ ย เรียกว่าหากใครชืน่ ชอบงานศิลปะก็เชิญชวน ไปเทีย่ วชมกันได้ รายละเอียดเพิม่ เติม เบอร์โทร : ๐๘๑-๙๘๙-๒๙๑๒ และ ๐๙๗-๙๒๓-๐๓๕๐ เปิดบริการ : ๐๙.๐๐ น. – ๑๗.๐๐ น. ทุกวันพฤหัส – วันอังคาร ปิดบริการ : วันพุธ 20

เกร็ดความรู้ทางพุทธศาสนา เรื่อง : ชิตมนัส ชินารมย์

ศีลหลักประกันความสุขของสังคม

โลกในวันนีช้ า่ งแตกต่างจากโลกในวันเก่าๆ ของหลายคน โดย เฉพาะผู้เขียนได้สังเกตเห็นความเปลี่ยนแปลงในสังคมนี้มาอย่างน้อยก็ ๓-๔๐ ปี ระยะเวลานานพอทีจ่ ะเห็นความแตกต่างจากอดีตถึงปัจจุบนั ได้ อย่างชัดเจนและเป็นรูปธรรม

การอยูร่ ว่ มสังคมจึงต้องเริม่ พิจารณากันใหม่ การสร้างสังคมที่ ดีตอ้ งเริม่ ทีส่ ง่ิ เล็กทีเ่ รียกว่า ตัวเรา ก่อนทีจ่ ะรวมกันเป็นครอบครัว และ ชุมชนไปกระทัง่ เป็นประเทศชาติ ไม่ใช่การมองหาความบกพร่องของคน อืน่ แล้วคอยแก้ไขคนอืน่ แต่ไม่เคยคิดมอง คิดแก้ไขทีต่ นเองเลย

จากสังคมเรียบง่าย วิถชี วี ติ เกษตรกรรม กลายมาเป็นสังคมเน้น ศีลเป็นพืน้ ฐานส�ำคัญของชีวติ ทุนนิยม เกษตรกรรมเพือ่ เลีย้ งชีพกลายเป็นอุตสาหกรรม กลายเป็นการ เกษตรเชิงเดี่ยวเพือ่ ให้ได้มาซึ่งเงินตรา ความเหินห่างจากสังคมเพิ่มมาก เมือ่ เอ่ยถึงค�ำว่า ศีล หลายคนคิดไปถึงเวลาทีญ ่ าติโยมนัง่ กล่าว ตามความก้าวหน้าทางเทคโนโลยี ค�ำสมาทานศีลต่อหน้าพระภิกษุสงฆ์ แล้วพระก็กล่าวภาษาบาลีเป็นข้อๆ แล้วก็จบกัน เสร็จสิน้ คิดว่ามีศลี กันแล้ว นัน่ แหละ คือ ความไม่รู้ ความตืน้

ความสัมพันธ์ระหว่าง บ้าน วัด และโรงเรียน อันเป็นเสาหลัก ทางภูมิความรู้ หรือเป็นโมหะ เป็นมิจฉาทิฎฐิ ที่ยึดปฏิบัติตามๆ กันมา คำ�้ จุนสังคมกลับง่อนแง่น ฟอนเฟะ พอๆ กับความห่างเหินจากหลักธรรม ตัง้ แต่อดีตจนถึงปัจจุบนั โดยไม่รนู้ ยั ส�ำคัญของพิธกี รรม ค�ำสอนอันดีงามในพุทธศาสนา เริม่ เห็นได้ชดั เจน คนในยุคปัจจุบนั เข้าวัด เพือ่ โชคลาภขอพร กลับกันคนในสมัยโบราณเข้าวัดเพือ่ แสวงหาบุญกุศล เมือ่ ศึกษาให้ลกึ แล้วจะพบว่า ชาวบ้านมาขอศีล แต่พระนัน้ ไม่ แสวงหาความสงบสุข และแสวงหาสังคม ความช่วยเหลือต่างๆ ได้ให้ศีล เพราะศีลเป็นพื้นฐานที่ต้องปฏิบัติด้วยตนเอง จะมาขอแบบ ลอยๆ ท่องบ่นแล้วบอกว่ามีศีลไม่ได้ พระจึงให้สิกขา คือ แนวทางการ

ด้วยวิถชี วี ติ เปลีย่ น สังคมเปลีย่ น ทุกอย่างดูมพี ฒ ั นาการในทาง ปฏิบตั ิ โดยให้เป็นข้อๆ คือ ...สิกขาปะทังสมาทิยามิ แล้วก็ให้น�ำไปปฏิบตั ิ ทีม่ ากขึน้ ดีขนึ้ ทันสมัยขึน้ แต่จติ ใจมนุษย์กลับสวนทางความเจริญเหล่า กันเอง เมือ่ ปฏิบตั ไิ ด้กไ็ ด้ชอื่ ว่าเป็นคนมีศลี นัน้ นีแ่ หละปัญหาทางสังคมจึงเกิด 22

ดังนั้นการมีศีลนั้นอยู่ที่ตัวเรา และศีลเป็นหลักการที่จะท�ำให้ เกิดความร่มเย็นในตัวเอง และสังคม เป็นระดับการปฏิบตั ติ อ่ ตนเอง แล้ว ส่งผลไปยังสังคมเพราะศีล คือ หลักประกันการไม่ท�ำร้าย ไม่เบียดเบียน ไม่กระท�ำหรือละเมิดต่อบุคคลอืน่ อาทิเช่น ปัญจศีล หรือ ศีล ๕ เป็นพืน้ ฐานป้องกันปัญหาสังคมได้ดงั นี้

ประทุษร้ายทางวาจา ตลอดถึงการจงใจพูดผิดจากความเป็นจริง พูดเพือ่ ให้ผอู้ นื่ เสียสิทธิป์ ระโยชน์อนั พึงมี สิง่ เหล่านีเ้ ป็นวจีสจุ ริต ซึง่ ครอบคลุมไป ถึงการส�ำรวมทางค�ำพูด ไม่พดู ส่อเสียด ยุยง สร้างความแตกแยก ไม่พดู เพ้อเจ้อ หยาบคาย รูจ้ กั กาละเทศะ

๒. เว้นจากอทินนาทาน

ศีลข้อสอง ละเว้นการลักขโมย การเบียดเบียน แย่งชิง ไม่ ประทุษร้ายต่อทรัพย์สนิ ผูอ้ นื่ เป็นการกระท�ำในหมวดกายสุจริต ท�ำให้ไม่ เกิดการเอารัดเอาเปรียบกัน เคารพสิทธิใ์ นทรัพย์สนิ ซึง่ กันและกัน ก่อนให้ เกิดความปลอดภัยทางทรัพย์สนิ ตลอดถึงปลอดภัยทางชีวติ อีกด้วย

ศีลทีก่ ล่าวถึง คือ การกระท�ำ หรือ กรรม ทีเ่ รียกว่า กุศลกรรมบถ ๑๐ ประการ แต่ยอ่ แล้วเป็น กายกรรม การกระท�ำทางกาย วจีกรรม การ กระท�ำทางวาจา และมโนกรรม การกระท�ำทีเ่ กิดในจิตใจ เมือ่ การกระท�ำ เหล่านีเ้ ป็นการกระท�ำในทางดีหรือเรียกว่า กุศลกรรม สิง่ เหล่านีแ้ หละจะ ท�ำให้สงั คม อยูส่ งบสุข ไม่เกิดการเบียดเบียน

๕. เว้นจากสุราเมรัย ๑. เว้นจากปาณาติบาต

ศีลข้อห้า เป็นเรื่องทางกาย แต่ส่งผลทางจิตใจ และเป็นข้อ

ศีลข้อแรกเป็นการละเว้นการฆ่า การประทุษร้าย เบียดเบียนผู้ ส�ำคัญอันเป็นบ่อเกิดปัญหาอกุศลกรรมต่างๆ ได้อีกมากมาย เพราะสิ่ง อืน่ เป็นการท�ำให้กายสุจริต ท�ำในสิง่ ดีงาม ประกอบด้วยความมีเมตตา มึนเมามักจะท�ำให้ผเู้ สพขาดความสามารถในการควบคุมสติ ส่งผลให้เกิด และกรุณา เมือ่ ทุกคนมีศลี ข้อนีย้ อ่ มท�ำให้สงั คมสงบสุขเพราะไม่เกิดการ การละเมิดต่อชีวติ ทรัพย์สนิ และจิตใจผูอ้ นื่ จึงเป็นสิง่ ส�ำคัญอย่างยิง่ ทีค่ วร ละเมิดซึง่ กันและกัน พิจารณาอย่างถีถ่ ว้ น

๓. เว้นจากกาเมสุมจิ ฉาจาร

ศีลข้อสาม ละเว้นการประพฤติผดิ ในกาม ไม่ประทุษร้ายต่อของ รักของผูอ้ นื่ ไม่ขม่ เหงน�ำ้ ใจ ท�ำลายลบหลูห่ มิน่ เกียรติผเู้ ป็นทีร่ กั ของคนอืน่ ท�ำให้สังคมสงบสุขเพราะมีการรักษาเกียรติภูมิ และจิตใจซึ่งกันและกัน จัดเป็นศีลหมวดกายสุจริตเช่นกัน

การรักษาศีลจึงเป็นการรักษาพฤติกรรมของตนเอง เป็นการ ควบคุม การปรับปรุงพฤติกรรม เพือ่ ไม่ให้ไปรบกวนผู้อนื่ ดังนัน้ ศีลจึงเป็น จุดเริ่มต้นระเบียบวินัยทางสังคม หากเราไม่มีศีล ไม่รักษาศีล ไม่พยายาม ปฏิบัติให้ได้แล้ว อย่าหวังว่าระเบียบวินัยใดๆ จะได้ผล เพราะพื้นฐานง่าย ที่สุด ๕ ประการยังท�ำกันไม่ได้ อย่าไปพูดถึงหลัก ๑๐ ประการ หรือ ๑๒ ประการอะไรเลยครับ... วันนีเ้ ราควรเริม่ กันได้แล้ว เริม่ จากวินยั ชาวพุทธ ๔. เว้นจากมุสาวาท ๕ ข้อ ทีป่ ระพฤติกนั ได้งา่ ยๆ เพียงแต่มคี วามเข้าใจเท่านัน้ ... เริม่ กันเลย

ศีลข้อสี่ ละเว้นการพูดปดมดเท็จ หลอกลวงผู้อื่น เป็นการ นะครับ... สวัสดีครับ 23

นิทานเซน

เรียบเรียง : ZenZe

กล้วยไม้

พระอาจารย์เซนท่านหนึง่ ชอบปลูกต้นไม้ดอกไม้มาก โดยเฉพาะ กล้วยไม้รอบๆบริเวณวัด ปลูกกล้วยไม้ชนิดต่างๆไว้มากมาย กล้วยไม้เหล่านัน้ ล้วนมาจากทีต่ า่ งกัน ยามว่างท่านมักจะดูแลรดน�ำ้ กล้วยไม้เหล่านีด้ ว้ ยตัวเอง

วันหนึง่ ท่านมีธรุ ะจะต้องลงเขาไป จึงก�ำชับลูกศิษย์ให้ดแู ลรดน�ำ้ ต้นไม้ให้ดี ขณะทีล่ กู ศิษย์ ก�ำลังรดน�ำ้ อยูน่ นั้ เกิดหกล้มชนเสากล้วยไม้ลม้ ลง ท�ำให้กระถางแตก และกล้วยไม้ตกลงมาระเนระนาด ลูกศิษย์คดิ ในใจว่า อาจารย์กลับมาต้องโกรธ และตัวเองจะต้องถูกลงโทษเป็นแน่

เมือ่ พระอาจารย์กลับมา ทราบเรือ่ งแล้วก็ไม่ได้โกรธแต่อย่างใด และยังพูดอีกว่า ตัง้ แต่แรก เริม่ ก็ไม่ได้ปลูกไว้ เพือ่ ทีจ่ ะโกรธ แต่เพือ่ ทีจ่ ะบ่มเพาะนิสยั และฝึกฝนจิต และเพือ่ น�ำมาบูชาพระและ สร้างทัศนียภาพรอบๆวัดให้ดสู วยงามและน่าอยู่ “เรือ่ งราวต่างๆในโลกนีล้ ว้ นแต่เป็นอนิจจัง อย่ายึดติดกับสิง่ ทีต่ นเองรักจนแยกจากสิง่ นัน้ ไม่ได้ นัน่ ไม่ใช่วสิ ยั ของผูป้ ฏิบตั ธิ รรม”

24

เรื่องเล่าจากพระไตรปิฎก

อัคคัญญสูตร : ชาติก�ำเนิดไม่ส�ำคัญเท่าการกระท�ำ ส�ำหรับทางพุทธศาสนา พรหมไม่ได้เป็นผู้สร้างโลก เพราะโลกนี้เกิดจากธรรมชาติ แต่ในอัคคัญญสูตรก็มีเรื่อง พรหมลงมากินง้วนดิน แล้วกลายเป็นมนุษย์ แล้วสืบพันธุ์ มีลูกหลาน ซึ่งเป็นแนวคิดตามหลัก ของคนโบราณ เรื่องนี้คงต้องศึกษา อีกมากว่ามีนัยส�ำคัญเช่นใดบ้าง เรื่อง : ชิตมนัส ชินารมย์

“ดูก รวาเสฏฐะและภารทวาชะ เธอทั้งสอง มี ชาติ เป็ น พราหมณ์ มีตระกูลเป็นพราหมณ์ ออกบวชจากตระกูลพราหมณ์ ดูกร วาเสฏฐะและภารทวาชะ พวกพราหมณ์ไม่ด่าว่าเธอทั้งสองบ้างดอก หรือ”

ค�ำถามของพระพุทธองค์ ตรัสกับสามเณรวาเสฏฐะ และ สามเณรภารทวาชะ ขณะเข้าเฝ้าเพือ่ ฟังธรรมจากพระโอษฐ์ พร้อมทัง้ เล่าถึงค�ำก่นด่าจากพวกพราหมณ์ ทีถ่ อื ตัวว่าเป็นวรรณะสูงกว่าผูอ้ นื่ ดี กว่า เพราะเกิดจากปากของพระพรหม ซึง่ ตามหลักศาสนาพราหมณ์ถอื เป็นเทพสูงสุด เป็นผูส้ ร้างโลก

“ดูกรวาเสฏฐะและภารทวาชะ ก็ตามทีป่ รากฏอยูแ่ ล คือ นาง พราหมณีทงั้ หลายของพวกพราหมณ์ มีระดูบา้ ง มีครรภ์บา้ ง คลอดอยู่ บ้าง ให้ลกู กินนมอยูบ่ า้ ง อันทีจ่ ริง พวกพราหมณ์เหล่านัน้ ก็ลว้ นแต่เกิด จากช่องคลอดของนางพราหมณีทั้งนั้น (แต่)พากันอวดอ้างอย่างนี้ว่า พราหมณ์พวกเดียวเป็นวรรณะที่ประเสริฐที่สุด วรรณะอื่นเลวทราม พราหมณ์พวกเดียวเป็นวรรณะขาว พวกอืน่ เป็น วรรณะด�ำ พราหมณ์ พวกเดียวบริสุทธิ์ พวกอื่นนอกจากพราหมณ์หาบริสุทธิ์ไม่ พวก พราหมณ์เป็นบุตรเกิดจากอุระ เกิดจากปากของพรหม มีกำ� เนิดมาจาก พรหม พรหมเนรมิตขึน้ เป็นทายาทของพรหม เขาเหล่านัน้ กล่าวตูพ่ รหม และพูดเท็จ ก็จะประสบแต่บาปเป็นอันมาก ฯ”

“ดูกรวาเสฏฐะและ ภารทวาชะ เพราะว่าบรรดาวรรณะทัง้ สีเ่ หล่านัน้ ผใู้ ดเป็นภิกษุสนิ้ กิเลสและ อาสวะแล้ว อยูจ่ บพรหมจรรย์แล้ว มีกจิ ทีค่ วรท�ำ ท�ำเสร็จแล้ว ได้วางภาระเสียแล้ว ลุถงึ ประโยชน์ของตน แล้ว สิน้ เครือ่ งเกาะเกีย่ วในภพแล้ว หลุดพ้นไปแล้ว เพราะรูโ้ ดยชอบ ผู้

นัน้ ปรากฏว่าเป็นผูเ้ ลิศกว่าคนทัง้ หลายโดยชอบธรรมแท้ มิได้ปรากฏ โดยไม่ชอบธรรมเลย ด้วยว่าธรรมเป็นของประเสริฐทีส่ ดุ ในหมูช่ น ทัง้ ในเวลาทีเ่ ห็นอยู ่ ทัง้ ในเวลาภายหน้า”

หลังจากนัน้ ทรงตรัสเล่าถึงมูลเหตุการเกิดโลกซึง่ เป็นไปตาม ธรรมชาติ หาได้จากการสร้างขึ้นของใคร ไม่มีพระเจ้าสร้างโลก ไม่มี พรหมสร้างโลก แต่สงิ่ เหล่านีเ้ ป็นไปตามเหตุปจั จัย

ตามหลักศาสนาพราหมณ์แล้ว พระพรหม คือ ผูส้ ร้าง เป็นผู้ ลิขติ ชีวติ มนุษย์ โดยท่านจะลิขติ หรือเขียนชะตาชีวติ ไว้ทหี่ น้าผากเด็กที่ เกิดได้ ๖ วัน รวมไปถึงลายมือ ลายเท้า รูปร่างลักษณะ วัน เดือน ปี เกิด ความเชือ่ เหล่านีไ้ ด้ซมึ ซับในสังคมอย่างยาวนาน ผสมปนเปกันไปอย่าง แพร่หลาย

ส�ำหรับทางพุทธศาสนา พรหม ไม่ได้เป็นผูส้ ร้างโลก เพราะ โลกนีเ้ กิดจากธรรมชาติ แต่ในอัคคัญญสูตรก็มเี รือ่ ง พรหมลงมากินง้วน ดินแล้วกลายเป็นมนุษย์ แล้วสืบพันธุม์ ลี กู หลาน ซึง่ เป็นแนวคิดตามหลัก ของคนโบราณ เรือ่ งนีค้ งต้องศึกษาอีกมากว่ามีนยั ส�ำคัญเช่นใดบ้าง

แต่สงิ่ ทีแ่ น่นอนทีส่ ดุ คือ มนุษย์เราสามารถเป็นพรหมได้ดว้ ย การประพฤติ และการกระท�ำที่ประกอบด้วย เมตตา กรุณา มุทิตา และอุเบกขา ซึ่งเป็นหลักธรรมส�ำหรับผู้น�ำทั้งหลาย เรียกว่า “พรหม วิหาร ๔”

ดังนัน้ ไม่วา่ ใครจะเกิดมาในชาติตระกูลอย่างไรไม่ส�ำคัญ แต่ ส�ำคัญอยู่ที่การกระท�ำเหมือนกับที่คนโบราณท่านกล่าวไว้ว่า “จะดี จะชัว่ อยูท่ ตี่ วั ท�ำ จะสูงจะต�ำ่ อยูท่ ที่ ำ� ตัว” เริม่ ลงมือสร้างคุณความดีกนั เถอะ อย่ามัวแต่รอโชคชะตากันเลย...

25

เรื่องเล่าวรรณกรรม เรื่อง : จุฬาลัมภา

คุณสุวรรณ... เพี้ยนหรืออัจฉริยะ?

เมือ่ เอ๋ย เมือ่ นัน้ สถิตยังแท่นทองกะโปลา วันหนึง่ พระจึงมะหลึกตึก แล้วจะไปเทีย่ วชมมะลมเต ตริแล้วพระมเหลจึงเป๋ปะ จรจรัลตันตัดพลัดพลู

พระมะเหลเถไถมะไหลถา ศุขาปาลากะเปเล มะเหลไถไพรพรึกมะรึกเข มะโลโตโปเปมะลูตู มะไลไตไคลคละมะหรูจู๋ ไปสูป่ ราสาทท้าวโปลาฯ

เสียงเพลงจังหวะตะลุงพระมเหลเถไถขับร้องโดยแจ้ ดนุพล แก้วกาญจน์ (เดิมทีเป็นเพลงสุนทราภรณ์ ขับร้องไว้กอ่ นหน้านานแล้ว) เนือ้ เพลงตลกขบขัน ท�ำให้ คิดถึงผูป้ ระพันธ์เรือ่ งนี้ คือ คุณสุวรรณ แต่งไว้เมือ่ สมัยต้นกรุงรัตนโกสินทร์ โดยคุณ สุวรรณนับว่าเป็นศิษย์ของบรมครูกลอน สุนทรภู่ มีชวี ติ ตัง้ แต่สมัยพระบาทสมเด็จพระ นัง่ เกล้า รัชกาลที่ ๓ ถึง สมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยูห่ วั รัชกาลที่ ๕ บทประพันธ์ของท่านมีหลายเรื่องแต่ผลงานที่เด่นมีอยู่ ๔ เรื่อง คือ

๑. เพลงยาวจดหมายเหตุเรื่องกรมหมื่นอัปสรสุดาเทพประชวร ๒. กลอนเพลงยาวเรื่องหม่อมเป็ดสวรรค์ ๓. บทละครเรื่องพระมะเหลเถไถ ๔. บทละครเรื่องอุณรุทร้อยเรื่อง

คุณสุวรรณเป็นข้าหลวงที่ใกล้ชิดของกรมหมื่นอัปสรสุดาเทพ โดยบุคลิกท่านเป็นคนชอบพูดตรงๆ ไม่ชอบคนประจบประแจง จึงเป็นที่มา ของบทกลอนเสียดสีเรื่อง หม่อมเป็ดสวรรค์ แต่เรื่องนี้ ไม่ได้ระบุนามผู้แต่งไว้ ด้วยเป็นเรื่องเสียดสีผู้ประพันธ์จ�ำต้องปิดบังชื่อตน แต่ลักษณะส�ำนวน และเรื่องราวต่อเนื่องจากจดหมายเหตุกรมหมื่นอัปสรสุดาเทพประชวร จึงเชื่อกันว่าคุณสุวรรณเป็นผู้แต่งอย่างแน่นอน

เนื้อเรื่องหม่อมเป็ดสวรรค์เป็นเรื่องของเจ้าจอมข�ำ ซึ่งเป็นหม่อมห้ามของกรมพระราชวังบวรมหาศักดิพลเสพ ต่อมาได้มาอยู่ในต�ำหนัก ของกรมหมื่นอัปสรสุดาเทพ หม่อมข�ำมักจะไว้กิริยา เดินเป็นจังหวะเยื้องย่างอย่างเป็ด จนได้นามใหม่ว่า หม่อมเป็ด โดยเนื้อหาจะน�ำเรื่องที่น่าอับอาย มาแต่งเป็นบทกลอน เช่น

“ฝ่าพระบาทจึ่งพระราชทานนาม ริมฝีปากสู้เอากระเหม่าเช็ด

หมั่นผัดพักตร์ผิวผ่องละอองหน้า

ประจงตัดจัดกะลาที่หนาดี

ยกจากห้ามขึ้นเป็นจอมเรียกหม่อมเป็ด ในเสด็จใช้นางอย่างผู้ดี แต่ทันตาอันตรายไปหลายซี่ ใส่เข้าที่แทนฟันทุกอันไป”

บทละครอันเป็นที่กล่าวขานของคนทั้งพระนครเรื่องหนึ่งคือ บทละครพระมเหลเถไถ ซึ่งเป็นการแต่งลักษณะประชด เหน็บแนมอีกแนวทาง หนึ่ง โดยสมัยนั้นมีนิทานจักรๆ วงศ์ๆ ใช้ค�ำซ�้ำซ้อน คุณสุวรรณติว่าเป็นกลอนฝีปากอ่อน แม้จะตัดค�ำซ�้ำออก ก็มีความหมายเพียงน้อยนิดเท่านั้น ท่าน จึงแต่งบทละครพระมเหลเถไถขึ้นมา โดยใช้ค�ำที่ไม่มีความหมาย แต่ให้เสียงคล้องจองกันเป็นกลอนเพื่อให้ครบจังหวะ 26

“ สมัยนัน้ มีนทิ านจักรๆ วงศ์ๆ ใช้คำ� ซ�ำ้ ซ้อน คุณสุวรรณติวา่ เป็นกลอนฝีปากอ่อน แม้จะตัดค�ำซ�ำ้ ออก ก็มคี วามหมายเพียงน้อยนิดเท่านัน้ ท่านจึงแต่งบทละครพระมเหลเถไถขึน้ มา โดยใช้คำ� ทีไ่ ม่มคี วามหมาย แต่ให้เสียงคล้องจองกันเป็นกลอนเพือ่ ให้ครบจังหวะ ”

หลายคนจึงระบุว่าท่านแต่งตอนเสียสติ ซึ่งพิจารณาแล้วเห็นทีจะมหัศจรรย์เกินไป เพราะส�ำนวนแต่งถึงแม้จะใช้ค�ำไม่มี ความหมาย แต่โดยรวมกลับไม่เสียอรรถรส และยังอ่านรู้เรื่อง ถือว่าเข้าขั้นอัจฉริยะเสียด้วยซ�้ำที่สามารถใช้ค�ำรับส่งสัมผัสได้อย่าง ดีเยี่ยม

บทละครที่ผู้เขียนชื่นชอบอีกเรื่องหนึ่ง คือ อุณรุทร้อยเรื่อง อ่านแล้วยิ่งท�ำให้เชื่อว่าคุณสุวรรณท่านมีฝีมือเข้าขั้น อัจฉริยะมากกว่าจะเสียสติอย่างที่ว่ากัน

อุณรุทร้อยเรื่องจุดสนุกสนานคือ ตัวละครในเรื่องที่ปะปนกันจากหลายเรื่อง เรียกตามศัพท์แสงวัยรุ่นสมัยนี้ก็ “ย�ำจน เละเทะ” พลอยให้คิดว่า คุณสุวรรณท่านมีจินตนาการ ประกอบกับความรู้เรื่องวรรณคดีต่างๆ อย่างช�่ำชอง และมีความคิดนอก กรอบจะว่าไปแล้วท่านก็ได้เค้าโครงมาจากบรมครูของท่านนั่นแหละ

ตัวอย่างเช่น

“เมื่อนั้น สมสู่อยู่ด้วยนางจันที แค้นด้วยอิเหนากุเรปัน เอานางจันทราสุดายาใจ เสียดายวงศ์อสัญแดหวา เหม่เหม่สุรินดูหมิ่นกู

พระอุณรุทผู้รุ่งรัศมี ภูมีตริตรึกนึกใน กับสุวรรณมาลีศรีใส ไปยกให้พระสมุทรบุตรระตู พระราชาเคืองแค้นแสนอดสู จะได้ดูฤทธิ์กันในวันนี้”

บทละครเรื่องนี้นับไม่หวาดไม่ไหวว่าตัวละครมาจากเรื่องอะไรบ้าง พระอภัยมณี คาวี รามเกียรติ์ กากี สุวรรณหงส์ สังข์ทอง ไกรทอง อิเหนา พระสุธน เพชรมงกุฎ พิมพ์สวรรค์ แม้กระทั่งพระลอก็ยังมี นอกจากจะใช้ชื่อหลากหลาย แล้วยังมีส�ำนวน กลอนที่พิลึก อ่านแล้วขบขัน เช่น ตอนแปลงกาย

“ว่าพลางนางแปลงกายา รี้พลให้กลายเป็นโยธา

พาชีแปลเป็นอาชาชาญ

ไกรสรให้แปลงเป็นสิงหราช พระราเมศแปลงเพศเป็นรามา พระยาครุฑแปลงเป็นสุบรรณจร นาคาเป็นพระยาวาสุกรี

เป็นองค์สุดาเยาวมาลย์ ไอยราแปลงเป็นคชสาร พระพรหมานแปลงเป็นท้าวธาดา สกุณชาติให้แปลงเป็นปักษา พยัคฆาแปลงเป็นพยัคฆี วานรแปลงเป็นกระบี่ศรี โกสีย์แปลงเป็นท้าวหัสนัยน์”

อ่านถึงตอนนี้หลายคนคงสงสัยและข�ำว่าแปลงกายกันตรงไหน รี้พล กับ โยธา, ไอยรา กับ คชสาร, พาชี กับ อาชา ความ หมายค�ำเหล่านี้ก็อันเดียวกัน แต่คิดเหมือนกันไหมว่า “คิดได้อย่างไร” ความสามารถในการเล่นค�ำอันเอกอุนี่เอง แล้วยังจะบอก ว่าท่านเสียสติหรือเพี้ยนกระนั้นหรือ... อย่างนี้กระมังจึงมีคนกล่าวว่า “เพี้ยนและอัจฉริยะมันมีเส้นยาแดงบางๆ กั้นไว้” 27

ความรักและกำ�ลังใจ เรื่อง : BonBelle

ทฤษฎี ลูกเป็ดตัวสุดท้าย มีคนเคยบอกว่า “อย่าคิดว่าลูกเป็ดตัวสุดท้ายในเล้า เป็นลูกเป็ดที่ขี้เหร่ที่สุด” ฟาร์มเป็ดบอกขายลูกเป็ดเพิ่งเกิดใหม่ ผู้คนต่างเดินทางมาจากทุกสารทิศเพื่อเลือกซื้อเป็ดที่ดีที่สุดไปเป็นแม่พันธุ์ เป็ดแต่ละตัวได้ถูกตั้งราคาไปตามเกณฑ์มาตรฐาน วันที่หนึ่งผ่านไป มีลูกเป็ดหลายตัวถูกซื้อไป จ�ำนวนลูกเป็ดในเล้าที่บอกขายลดน้อยลง ยิ่งหลายวันเข้า จ�ำนวนลูกเป็ดก็น้อยลงไปทุกที ลูกเป็ดตัวท้าย ๆ เริ่มมีอาการหงอยเหงา เศร้าใจอย่างยิ่งที่เห็นเพื่อน ๆ ที่เกิดมาพร้อม ๆ กัน ต้องถูกเลือกไปทีละตัว ๆ ในที่สุดก็เหลือลูกเป็ดตัวสุดท้าย... ลูกเป็ดตัวสุดท้ายนั่งร้องไห้อย่างโดดเดี่ยว ลูกเป็ดก้มลงมองเงาของตัวเองในชามใส่น�้ำที่มุมหนึ่งของเล้าเป็ด แล้วโทษตัวเอง “ฉันขี้เหร่ที่สุดใช่ไหม? ท�ำไมพวกเขาถึงไม่เลือกฉัน?” ลูกเป็ดนั่งจมอยู่กับความทุกข์ที่ไม่ได้เป็นผู้ถูกเลือกเสียที ทุก ๆ วันจะมีผู้คนมาวนเวียนก้มลงดูลูกเป็ดตัวสุดท้ายในเล้า แล้วก็ซุบซิบกับเจ้าของฟาร์มพักใหญ่ สุดท้าย ...... ผู้คนเหล่านั้นก็เดินจากไปโดยที่ไม่ได้น�ำลูกเป็ดตัวสุดท้ายไป ลูกเป็ดยิ่งเสียใจ โทษความขี้เหร่ของตัวเอง ตอกย�้ำให้ยิ่งเศร้าไปกันใหญ่...

28

“ การที่คุณยังไม่ ได้ถูกเลือก นั่นไม่ ได้หมายความว่า คุณต้องรอ และเป็นฝ่ายถูกเลือกเพียงฝ่ายเดียว คุณค่าของคุณ เป็นตัวก�ำหนด ผู้ที่คู่ควรกับคุณไว้อยู่แล้ว ”

วันหนึ่งหนูนาที่เห็นลูกเป็ดตัวสุดท้ายร้องไห้จนตาแดงก�่ำ ทนไม่ได้ที่เห็นลูกเป็ดตัวสุดท้ายนั่งโทษว่า ความขี้เหร่ของตัวเองท�ำให้ไม่มีใครเลือก หนูนาบอกกับลูกเป็ดตัวสุดท้ายว่า “ที่ไม่มีใครเลือกเธอไปเลี้ยง ไม่ใช่ว่าเธอขี้เหร่หรอกนะ แต่เป็นเพราะว่าเจ้าของฟาร์มตั้งราคาเธอไว้สูงกว่าลูกเป็ดตัวอื่น ๆ เท่านั้นเอง พวกคนที่มาเลือกซื้อลูกเป็ดต่างก็มีเงินไม่พอที่จะซื้อเธอไป พวกเขาต่างสนใจในตัวเธอ และอยากได้เธอ เพียงแต่ว่าค่าของเธอมากเกินกว่าที่พวกเค้าจะมีจ่าย เพื่อให้ได้เธอไปเท่านั้นเอง” การที่ลูกเป็ดตัวสุดท้ายยังไม่ได้ถูกเลือก ไม่ได้หมายความว่า คุณค่าของลูกเป็ดน้อยลงเลย มองกลับกันมันอาจจะมีคา่ มากทีส่ ดุ ในกลุม่ ลูกเป็ดทัง้ หลายก็ได้ ลูกเป็ดตัวนีจ้ งึ เพียงต้องรอคอยคนทีม่ เี งินพอจะจ่าย “ค่า” ของลูกเป็ดได้ ในขณะเดียวกัน ลูกเป็ดไม่ได้เป็นผู้รอคอย แต่คุณค่าของลูกเป็ดตัวสุดท้ายเป็นข้อก�ำหนดให้ผู้ที่มีคุณสมบัติคู่ควร จึงจะมีสิทธิ์ได้ลูกเป็ดไปครอบครอง เช่นเดียวกันกับ “คุณ” การที่คุณยังไม่ได้ถูกเลือก นั่นไม่ได้หมายความว่า คุณต้องรอ และเป็นฝ่ายถูกเลือกเพียงฝ่ายเดียว คุณค่าของคุณ เป็นตัวก�ำหนดผู้ที่คู่ควรกับคุณไว้อยู่แล้ว ผู้คนที่ผ่านเข้ามาในชีวิตคุณมากมาย ย่อมต้องมีหลายคนที่สนใจในตัวคุณ แต่ใช่ว่าเขาเหล่านั้นคู่ควรที่จะได้คุณไปครอง เมื่อวันหนึ่ง.... คนที่คู่ควร และมีค่าพอส�ำหรับคุณเดินเข้ามาในชีวิตคุณ ... คนที่ใช่... เขาจะไม่ปล่อยโอกาส ที่จะได้ครอบครองคุณหลุดมือไปอย่างแน่นอนอย่าประเมินค่าของลูกเป็ดตัวสุดท้ายผิดไป !

29

การศึกษา Andragogy Theory of Malcolm Knowles

หลักการเรียนรู้ของผู้ใหญ่

“Andragogy”

การจัดการเรียนการสอนให้กับผู้ ใหญ่ใน วั ย ท� ำ งานนั้ น เป็ น สิ่ ง ที่ ย าก แตกต่ า งจากการ จัดการเรียนรู้ส�ำหรับเด็ก เพราะผู้ใหญ่มีมโนทัศน์ ในตนเอง คือ มีความรู้สึกนึกคิด มีประสบการณ์ มากกว่าเด็ก ดังนั้นจึงมีการคิดค้นแนวทางการ จัดการ โดยเรียกว่า แอนดราโกจี (Andragogy) หมายถึง การเรียนรูข้ องผู้ใหญ่

ตามหลักของนักวิชาการได้แยกวัยผู้ใหญ่ไว้ 2 วัย คือ ผู้ใหญ่ ตอนต้น เริ่มตั้งแต่อายุประมาณ 20-40 ปี และผู้ใหญ่ตอนปลาย ช่วงอายุ 40-60 ปี ซึ่งผู้อยู่ในช่วงวัยนี้จะเป็นวัยท�ำงาน หรือผู้อยู่ในองค์กรต่างๆ ช่วงวัยนี้จะมีข้อแตกต่างกันตามประสบการณ์ ผู้ใหญ่ตอนต้นมักจะสนใจ ในเรื่องของสังคมหรือเพื่อน ของความรัก ความสนุกสนาน ส่วนเรื่องงาน อาจจะด�ำเนินไปด้วยความปกติ ครัน้ ถึงวัยผูใ้ หญ่ตอนปลาย ประสบการณ์ สูงขึ้น ก�ำลังวังชาเริ่มลดน้อยลง ความแคล่วคล่องว่องไวลดลง แต่เริ่มมี ความสุขุมรอบคอบมากขึ้น และมองเรื่องความมั่นคงในชีวิต ตลอดถึง ความมั่นคงในหน้าที่การงาน

1. ผูใ้ หญ่ตอ้ งการรูส้ งิ่ ทีจ่ ะเรียน (Needs to know)

ปัจจุบันการจัดการเรียนรู้ให้กับผู้ใหญ่มักจะประสบปัญหา ไม่ส�ำเร็จตามเป้าประสงค์ เพราะหลายครัง้ กิจกรรมการเรียนรูน้ นั้ เป็นสิง่ ที่ ผู้เรียนผู้ใหญ่ไม่สนใจ จึงท�ำให้เกิดการเรียนรู้แบบผ่านๆ ท�ำไปเพราะถูก บังคับ ดังนัน้ การจัดการกิจกรรมนัน้ ผูเ้ ข้าร่วมจ�ำเป็นต้องทราบว่า ท�ำไมเขา ถึงต้องเข้าร่วม และจะได้รบั ความสนใจมาก หากสิง่ ทีจ่ ะเรียนรูน้ นั้ สามารถ น�ำมาใช้ได้กบั ชีวติ ประจ�ำวันของเขา เขาจะรีบขวนขวายเรียนรูท้ นั ที 2. มโนทัศน์ของผูเ้ รียน (Self-concept)

ผู้ใหญ่จะมีแนวคิดเป็นของตนเอง ยิ่งอายุมากขึ้นยิ่งสั่งสม ประสบการณ์ และการจะเรียนรู้อะไร ผู้ใหญ่จะคิดและเลือกด้วยตนเอง เท่านั้น การบังคับเรียน เช่น การฝึกอบรมภาคบังคับนั้นเป็นยาขม เป็น ภาวะจ�ำยอม ต้องไปไม่ไปจะถูกลงโทษ สิ่งที่เกิดขึ้น คือ การเรียนรู้ให้ ผ่านไปตามก�ำหนด จ�ำไว้เสมอว่าผู้ใหญ่จะเรียนรู้หรือสนใจเข้าร่วม กิจกรรมได้ดีในเมื่อเขาเป็นคนตัดสินใจ เป็นคนเลือกในสิ่งที่จะเรียน และความล้มเหลวจะเกิดขึ้นทันทีเมื่อผู้เรียนผู้ใหญ่รู้ว่าถูกหลอก หรือไม่ ได้รับความจริง

แต่ส�ำหรับคนในวัยท�ำงานแล้ว สิ่งที่ขาดไม่ได้ คือ การพัฒนา ตนเอง ไม่วา่ จะพัฒนาความรู้ ความสามารถ แต่การจัดการเรียนการสอน ให้กับผู้ใหญ่ในวัยท�ำงานนั้นเป็นสิ่งที่ยาก แตกต่างจากการจัดการเรียนรู้ ส�ำหรับเด็ก เพราะผู้ใหญ่มีมโนทัศน์ในตนเอง คือ มีความรู้สึกนึกคิด มี ประสบการณ์ มากกว่าเด็ก ดังนัน้ จึงมีการคิดค้นแนวทางการจัดการ โดย เรียกว่า แอนดราโกจี (Andragogy) หมายถึง การเรียนรูข้ องผูใ้ หญ่ (ส�ำหรับ เด็กจะเรียกว่า เพ็ดดาโกจี; Pedagogy)

ระบบการศึกษาของผูใ้ หญ่จะถูกกล่าวถึงมาตัง้ แต่อดีต และถูก พัฒนาต่อโดย มัลคอมล์ โนวส์ (Malcolm Knowles) โดยเริม่ ตัง้ แต่ปี ค.ศ. 3. ประสบการณ์ของผูเ้ รียน (Experience) 1980 ประกอบด้วย

ผู้เรียนผู้ใหญ่เป็นผู้ที่อุดมไปด้วยประสบการณ์ การเรียนรู้ที่ดี คือ การน�ำเอาประสบการณ์ของเขามาใช้ให้เกิดประโยชน์ แต่ถ้าการ 30

เรียนรูน้ นั้ เป็นเรือ่ งเก่าๆ ผ่านมาแล้ว เป็นสิง่ ทีเ่ ขามีประสบการณ์อยูแ่ ล้ว เป็นอามิสสินจ้างจะเป็นตัวผลักดันให้เกิดการเรียนรู้ แต่เมื่อผู้ใหญ่มี การเรียนซ�ำ้ จึงเป็นสิง่ ทีน่ า่ เบือ่ หน่าย เขาก็จะพยายามหลีกเลีย่ ง ดังนัน้ จึง ประสบการณ์มากขึ้น มีความมั่นคงในอาชีพ รายได้จึงไม่ใช่แรงผลักดัน ต้องให้ผเู้ รียนมีสว่ นร่วมในกระบวนการเรียนรู้ เสมอไป แต่แรงจูงใจภายใน คือ ความต้องการการยอมรับ ต้องการชือ่ เสียง ต้องการความส�ำเร็จจะเป็นแรงผลักดันที่ส�ำคัญ ดังนั้นผู้จัดการเรียนรู้ 4. ความพร้อมในการเรียนรู้ (Readiness to learn) จ�ำเป็ น ต้ อ งมองหาแรงจู ง ใจที่ จ ะไปผลั ก ดั น ให้ ก ารเรี ย นรู ้ ลุ ล ่ ว งตาม

ผู้ใหญ่มีความมุ่งมั่นในการเรียนในสิ่งที่ตนอยากจะรู้ มีความ วัตถุประสงค์ได้ พร้อมสูงในสิง่ ทีเ่ ขาสามารถน�ำไปใช้ในชีวติ ประจ�ำวันได้ ผูใ้ หญ่จะมีความ สามารถในการชี้น�ำตนเอง (Self-directed) เพื่อให้การเรียนรู้นั้นเกิด ส�ำหรับเรื่อง แอนดราโกจี หากค้นในอินเตอร์เน็ตจะพบหลาย สัมฤทธิผ์ ล แห่งมีเพียง 4 ข้อ คือ ข้อ 2-5 นั่นเป็นข้อมูลเก่าเพราะ มัลคอม โนวส์ ได้ คิดหลักการครั้งแรกเมื่อปี ค.ศ. 1980 ประกอบด้วยหลักการ ข้อ 2-5 ครั้ง 5. วิธกี ารน�ำไปสูก่ ารเรียนรู้ (Orientation to Learn) ถึง ค.ศ. 1984 ได้เพิ่ม หลักการข้อที่ 1 เข้าไป และสุดท้ายปี ค.ศ. 1989

การเรียนรูท้ ดี่ จี ะเกิดขึน้ กับผูใ้ หญ่ คือ ต้องเกิดปัญหาก่อน เมือ่ ได้เพิ่มหลักการข้อ 6 เพิ่มอีกหนึ่งข้อ ผูใ้ หญ่ประสบปัญหาในเรือ่ งใดๆ เขาก็จะหาวิธกี ารเพือ่ เรียนรู้ เพือ่ น�ำเอา ความรูท้ ไี่ ด้ไปใช้ในการแก้ไขปัญหา ดังนัน้ การจัดการเรียนรู้ ผูจ้ ดั จ�ำเป็น การน�ำเอาหลักการไปใช้งาน ต้องพิจารณาทัง้ 6 ข้อ แต่บางครัง้ ต้องมองให้ออก และชีใ้ ห้ผเู้ รียนผูใ้ หญ่ได้เห็นถึงปัญหา เพือ่ จะดึงให้เขาเข้า ก็ไม่จ�ำเป็นต้องใช้ครบทัง้ 6 ข้อ แต่สงิ่ ทีส่ �ำคัญ คือ ผูจ้ ดั การเรียนรู้ ต้อง มาสูก่ ระบวนการการเรียนรู้ เข้าใจผูเ้ รียน ต้องพิจารณาเป็นรายบุคคล แล้วถึงจัดการเรียนรูใ้ ห้เหมาะ สมได้ ซึ่งปัจจุบันในหลายองค์กรนิยมใช้อยู่ คือ การพัฒนารายบุคคล 6. แรงจูงใจ (Motivation) (Individual Development, ID) ซึง่ จะได้กล่าวถึงกันต่อไปในโอกาสหน้า

มนุษย์ทุกคนมีแรงผลักดันให้เกิดการกระท�ำอย่างใดอย่างหนึ่ง ฉบับนีจ้ งึ ขอยุตไิ ว้เพียงเท่านี.้ .. เสมอ ผูเ้ รียนรูผ้ ใู้ หญ่กเ็ ช่นกัน มีแรงจูงใจให้เกิดความต้องการเรียนรู้ ถึง แม้วา่ เบือ้ งต้นแรงจูงใจภายนอก อันประกอบด้วย รายได้ สิง่ ตอบแทนที่ 31

ชิลชวนชิม

ฟาร์มเห็ดบ้านหัวน�ำ้ โฮมสเตย์

แต่เดิมที่นี่เป็นสถานที่เพาะเห็ด ผลิตเชื้อเห็ด ต่อมาจึงสร้างเป็นที่พักตามริมหน้าผาเล็กๆ และเปิดเป็นร้านอาหารจากครัวที่บริการด้วยเมนูจากเห็ดนานาชนิด มีทั้งขนมเบเกอรี่และกาแฟ โดยที่วิวด้านล่าง 180 องศาเป็นท้องนาสุดลูกหูลูกตาและเห็นเทือกเขาดอยภูคาอยู่ไกลๆ นอกจากนี้ ยังมีสถานที่ท่องเที่ยวใกล้ๆกับ ฟาร์มเห็ดบ้านหัวน�้ำโฮมสเตย์ คือวังศิลาแลง ที่พักของที่นี่จะเป็นแบบ ใกล้ชิดธรรมชาติ ทั้งวิวหน้าบ้านพัก และห้องน�้ำแบบ Open Air บรรยากาศเงียบสงบได้ยินเสียงลม และต้นไม้ เรียกได้ว่าทั้งชิลทั้งอร่อยกันเลยทีเดียว

00

ร้าน : ฟาร์มเห็ดบ้านหัวน�้ำโฮมสเตย์ วันท�ำการ : เปิดให้บริการทุกวัน เวลา : 7.00 - 20.00 เบอร์โทร : 081-0051533, 054-792252 พิกัด : ที่อยู่ : 129 หมู่5 ต.ศิลาแลง อ.ปัว จ.น่าน

สวนอาหารต้นทองหลาง สวนอาหาร และคาราโอเกะในบรรยากาศสบายๆ ตบแต่งแบบสไตล์เมดิเตอร์เรเนียน ท่ามกลางธรรมชาติ ตัง้ อยูบ่ นถนนชัยพฤกษ์ (เชือ่ มถ.แจ้งวัฒนะ ปากเกร็ด – ถ.ราชพฤกษ์) ต้นทองหลางมีอาหารให้เลือกหลากหลายทัง้ ไทย จีน ฝรัง่ ซึง่ ผ่าน การปรุงอย่างพิถพ ี ถิ นั ด้วยเซฟมืออาชีพมากด้วยประสบการณ์ เมนูแนะน�ำได้แก่ ไวท์ดอลลีส่ เต๊ก, พล่า3ทัพ, ไส้กรอกเยอรมัน, ตับยักษ์ผดั พริกไทยด�ำจานร้อน, กุง้ สะดุง้ น�ำ้ เป็นต้น

สวนอาหาร

ต้นทองหลาง

”ที่สวนอาหารต้นทองหลาง นอกจากท่านจะได้ลิ้มลองความอร่อยกับเมนูอาหารหลากหลายสไตล์ พร้อมกับการระเบิดพลัง เสียงร้องคาราโอเกะสุดมันกับเพื่อนๆ แล้ว ท่านยังจะได้รับบรรยากาศสดชื่นท่ามกลางธรรมชาติอีกด้วย”

เปิดบริการ 11.00-24.00น. ทุกวัน สำ�รองที่นั่งโทร 083-157-2929 ดูข้อมูลเพิ่มเติมที่ : www.thonglarng.com

สาระน่ารู้

เรื่อง : เพชรจันทร์

หลากหลายเรื่องราวจาก “เกลือ”

ค�ำโบราณเหล่านี้มีมาช้านาน แสดงให้เห็นถึงบริบททาง สังคมของเกลือ ถึงแม้บางประโยคจะเป็นความด้อยค่า ไร้ราคา แต่ ก็แสดงถึงความส�ำคัญของเกลืออยู่ไม่น้อย

เกลือเป็นสารประกอบทางเคมีประกอบด้วย โซเดียม และ คลอรีน รวมกันทางเคมีกลายเป็นโซเดียมคลอไรด์ คือ เกลือแกงที่ ใช้ประกอบอาหารอยู่ทุกวันนี้

อันที่จริงแล้วเกลือในโลกนี้มีหลากหลายชนิด พอแยกได้ ตามสี เช่น โซเดียมโครเมต เป็นเกลือ สีเหลือง, โพแทสเซียมไดโคร เมต เป็นเกลือ สีส้ม, โซเดียมคลอไรด์ เป็นเกลือสีขาว หรือแมงกานีส ไดออกไซด์เป็นเกลือสีด�ำ เป็นต้น

นอกจากนีเ้ กลือชนิดต่างๆ ยังให้รสชาติทแี่ ตกต่างกันออก ไป เช่น รสเค็ม (โซเดียมคลอไรด์), รสหวาน (เลตไดอะซิเตรต), รส เปรี้ยว (โพแทสเซียมไบทาร์เทต), รสขม (แมกนีเซียมซัลเฟต) และ รสอูมามิ (โมโนโซเดียมกลูตาเมต)

รสอื่นๆ นั้นเราพอทราบกันว่าเป็นอย่างไร ส่วนรสอูมามินี่ สิ สงสัยกันไหมครับ?

หากพอจะจ�ำโฆษณาเครือ่ งปรุงรสยีห่ อ้ หนึง่ ใช้คำ� ว่า อูมามิ ท�ำให้คนติดหูกันพักใหญ่ ซึ่งรสอูมามินี้เป็นรสที่ค้นพบโดย ดร. คิคุ นาเอะอิเคดะ เมื่อปี ค.ศ. 1908 จากการวิจัยซึ่งพบว่ากลูตาเมตใน ซุบสาหร่ายคอมบุท�ำให้มีรสชาติกลมกล่อมจึงเรียกว่า “อูมามิ” และเมื่อค้นคว้าแล้วพบว่าลิ้นมนุษย์มีปุ่มรับรสที่ไวต่อกลูตาเมต เช่นเดียวกับรสชาติอื่นๆ 34

“อย่าเอาพิมเสนไปแลกกับเกลือ” “ใกล้เกลือกินด่าง” “รู้คุณเกลือเมื่อแกงจืด”

จากข้อมูลข้างต้นจะเห็นว่า เกลือ ที่มีนั้นไม่ได้จ�ำกัดแค่ เกลือแกง ที่ใช้ปรุงรสอาหารเท่านั้น แต่ยังมีอีกมาก ซึ่งน�ำไปใช้ใน อุตสาหกรรมอื่นๆ อีก เช่น อุตสาหกรรมสิ่งทอ, การผลิตกระดาษ, การผลิตคลอรีน และผงซักฟอก เป็นต้น

เกลือชนวนเหตุแห่งสงคราม

ฟังดูเหมือนจะโหดร้ายเกินไปและดูเหมือนจะเป็นสิ่งเลว ร้ายที่กลายเป็นชนวนเหตุให้เกิดสงครามได้ แต่ก็เป็นความจริงที่ เกลือก่อให้เกิดสงครามได้ในหลายพื้นที่ทั่วโลก แม้กระทั่งบ้านเรา ในอดีตก็เกิดสงครามระหว่างเมืองน่านกับเมืองเชียงใหม่ โดย พงศาวดารน่าน ระบุไว้ว่า

“เมื่อนั้นท่านแต่งเอาเกลือบ่อมางไปเป็นแขกถวายพญา ติโลกราช เมืองเชียงใหม่นั้นแล ลุนแต่นั้นหน่อยหนึ่งพญาติโลกราชมักใคร่ได้เมืองน่านไปส่วนค�้ำเมืองปิงเชียงใหม่ก็จิงจัดขับเอา จตุรงคเสนาสี่จ�ำพวก รี้พลคนศึกทั้งหลายทั้งมวลพร้อมแล้ว ท้าวก็ เสด็จออกเมืองปิงเชียงใหม่...”

พญาติโลกราชยกทัพเข้ายึดเมืองน่านเป็นเมืองขึ้นนั้น ส่วนหนึ่งเพื่อขยายอาณาเขตในการป้องกัน แกว หรือญวนซึ่งขณะ นั้นส่งอิทธิพลถึงหลวงพระบาง และต้องการครอบครองบ่อเกลือ สินเธาว์ที่บ่อมาง ปัจจุบัน คือ บ่อเกลือภูเขาที่บ้านบ่อหลวง อ�ำเภอ บ่อเกลือ จังหวัดน่าน (อ่านในบทความท่องเที่ยวบ่อเกลือ)

นอกจากนี้หลายรัฐ หลายประเทศก็มีชนวนเหตุการท�ำ สงครามมาจากเกลือทั้งทางตรงและทางอ้อม

เรียกร้องอิสรภาพเพราะเกลือ

12 มีนาคม ค.ศ. 1930 มหาตมะ คานธีและผู้ติดตาม เริ่ม ออกเดินทางโดยเป้าหมายห่างไกลไปอีก 240 ไมล์ คือ ทะเลแดนดี จุดประสงค์เพื่อต่อต้านกฎหมายเกลือ ขณะนั้นอังกฤษเข้ายึดครอง ประเทศอินเดีย มีกฎหมายผูกขาดการค้าและผลิตเกลือ ท�ำให้ชาวบ้าน ต้องลักลอบผลิตเกลือ และซื้อขายอย่างผิดกฎหมาย

มหาตมะ คานธีเดินทางได้วันละ 10-12 ไมล์ เกือบ 1 เดือน ต่อมา, วันที่ 6 เมษายน ค.ศ. 1930 เวลา 08.30 น. คานธีก้มลงเก็บ เกลือที่ริมฝั่งทะเล และขณะเดียวกันคนในรัฐโอริสสาถือโอกาสนั้น ลงมือผลิตเกลือกันอย่างถ้วนหน้า ท�ำให้เกิดจราจล ทั้งคนชุมนุม และต�ำรวจเพิ่มมากขึ้นเรื่อยๆ จนเหตุการณ์ลุกลามบานปลาย แต่ มหาตมะ คานธีและผู้ชุมนุมยังคงใช้วิธีอหิงสา ถึงแม้จะมีผู้ชุมนุมถูก ยิงตายก็ตาม

5 มีนาคม ค.ศ. 1931 ลอร์ดเออร์วิน อุปราชแห่งอินเดียได้ จัดให้มีการลงนามเพื่อยุติกฎหมายผูกขาดเกลือ ระหว่างนั้นให้มี พิธีดื่มชาตามธรรมเนียมคนอังกฤษ แต่มหาตมะ คานธี ได้ขอเป็น ชามะนาว พร้อมทั้งหยิบเกลือที่พกมาด้วยเติมลงในชา จึงเป็นอันว่า เกลือ เป็นต้นเหตุให้เกิดประท้วงเพื่อเรียกร้องสิทธิ์ และ 16 ปีต่อมา อินเดียได้รับอิสรภาพจากอังกฤษ และต่อมาอีก 5 เดือน มหาตมะ คานธี ก็ถูกลอบยิงเสียชีวิตอย่างน่าเศร้าใจ

มหาตมะ คานธี (Mahatma Gandhi)

ความเสียหายจากอุตสาหกรรมเหมืองเกลือ

เกลือที่ใช้อยู่ทุกวันนี้เป็นเกลือที่ได้มาจาก 2 แหล่ง คือ เกลือสมุทร เป็นเกลือที่มีส่วนผสมของไอโอดีน แต่ความเข้มจะต�่ำ ประมาณ 2.6% และเกลือจากหินเกลือ (Rock Salt) เป็นหินเค็มที่อยู่ ใต้ดิน หินชนิดนี้ละลายน�้ำได้ กลายเป็นน�้ำเกลือ

เมื่ อ การส� ำ รวจทางธรณี วิ ท ยาพบแหล่ ง หิ น เกลื อ ใน จ�ำนวนที่มากพอ ก็จะเกิดอุตสาหกรรมเหมืองเกลือ โดยการฉีดน�้ำ จื ด ลงไปในชั้ น หิ น เกลื อ แล้ ว สู บ น�้ ำ นั้ น ขึ้ น มาท� ำ เกลื อ สิ น เธาว์ สุดท้ายปัญหา คือ ท�ำให้เกิดโพรงอากาศ และท�ำให้แผ่นดินทรุดตัว เป็นวงกว้าง

ล่าสุดไม่นานนี้เองมีการชุมนุมเรียกร้องไม่ให้ท�ำเหมือง โพรแทส ที่จังหวัดอุดรธานี ก็เพราะหวั่นเกรงภัยพิบัตินี่แหละ

“เกลือ” สิ่งที่ดูเหมือนไร้ค่า กลับมีมูลค่าทางเศรษฐกิจมากมาย จนคาดไม่ถึง แม้แต่ค�ำว่า Saraly ที่แปลว่าเงินเดือน ก็ยังมาจาก ภาษาลาตินที่ใช้เรียกเงินส�ำหรับจ่ายให้ทหารโรมันเพื่อน�ำไปซื้อเกลือ และบางครั้งไม่มีเงินพอจ่ายก็จ่ายด้วยเกลือเสียเลย... และฉบับนี้ เป็นฉบับต้อนรับปีใหม่ขอให้ผู้อ่านทุกท่านมีความสุขถ้วนหน้า มีพลังการท�ำงาน มีความคิดสร้างสรรค์สิ่งใหม่ให้ดีกว่าเก่าเพื่อความ ก้าวหน้า ไม่เช่นนั้นอาจจะได้เกลือแทนเงินเดือนก็เป็นได้... สวัสดีครับ 35

เพื่อนเดินทาง

ข้อมูลจาก : Forward mail ภาพ : ธรรมน�ำสไตล์

ขับขี่ปลอดภัย เมื่อผ่านเส้นทางหมอกหนา

ในช่วงฤดูหนาวแบบนี้หลายพื้นที่โดยเฉพาะเส้นทางขึ้นเขาบริเวณยอดดอย มักมีหมอกหนาปกคลุมในตอนเช้า ส่งผลให้ ทัศนวิสัยในการมองเห็นเส้นทางไม่ดี จึงเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดอุบัติเหตุทางถนนมากกว่าปกติ เพื่อความปลอดภัย ของผู้ขับขี่รถยนต์ ขอแนะน�ำวิธีขับรถผ่านเส้นทางที่มีหมอกปกคลุม ดังต่อไปนี้... ก่อนเดินทาง

ควรตรวจสอบและเตรียมสภาพรถให้พร้อมใช้งานอย่างปลอดภัย โดยเฉพาะระบบสัญญาณไฟให้แสงไฟส่องสว่างชัดเจน ขณะเดินทาง 1. เปิดใช้ไฟหน้ารถและไฟตัดหมอก จะช่วยให้มองเห็นเส้นทางชัดเจน และผู้ร่วมใช้เส้นทางมองเห็นรถเราได้ในระยะไกล

2. ห้ามเปิดใช้ไฟสูงเพราะแสงไฟจะสะท้อน ท�ำให้ผู้ขับขี่รายอื่นสายตาพร่ามัว ส่งผลให้เกิดอุบัติเหตุได้

3. ไม่ขับรถด้วยความเร็วสูง เว้นระยะห่างจากรถอื่นให้มากกว่าปกติ

4. ไม่ขบั รถชิดท้ายรถคันหน้ามากเกินไป เพราะจะท�ำให้เกิดอุบตั เิ หตุรถชนท้ายได้ และหากเกิดเหตุฉกุ เฉินจะได้สามารถหยุดรถได้ทนั

5. ไม่แซงและไม่เปลี่ยนช่องทางกะทันหัน รวมทั้งไม่ขับรถชิดเส้นกลางถนนหรือคร่อมช่องทางจราจร ตลอดจนเพิ่มความ ระมัดระวังการขับรถผ่านทางร่วมและทางแยกเป็นพิเศษ เพื 6. ่อป้องกันอุบัติเหตุ หากมีละอองฝ้าเกาะกระจกรถ ควรลดระดับกระจกหน้าต่างลง พร้อมเปิดที่ปัดน�้ำฝน เพื่อไล่ไอน�้ำที่เกาะ กระจกหน้ารถออก หรือใช้ผ้าแห้งเช็ดกระจกที่เป็นละอองฝ้า ส�ำหรับกระจกหลังให้เปิดปุ่มไล่ฝ้าจะช่วยไล่ละอองน�้ำท�ำให้มองเห็นเส้นทาง ชัดเจนขึ้น กรณีหมอกลงจัดจนมองไม่เห็นเส้นทาง

ให้หาที่จอดรถบริเวณที่ปลอดภัยและพ้นจากเส้นทางเดินรถ หรือที่พักรถริมข้างทาง รอจนหมอกเบาบางค่อยเดินทางต่อจะ ปลอดภัยมากกว่า 36

เทคโนโลยีรีวิว

“สุขพอที่พ่อสอน” แอปฯเผยแพร่การด�ำเนินชีวิตจากพระราชด�ำรัส และพระบรมราโชวาท ส�ำหรับ iOS และ Android

เนือ่ งในโอกาสพระราชพิธมี หามงคล เฉลิมพระชนมพรรษา ตัดตอน เผยแพร่ในแอปพลิเคชัน “สุขพอทีพ ่ อ่ สอน” โดยแบ่งเป็น ๙ 5 ธันวาคม 2557 ทีผ่ า่ นมา หมวดหมู่ ได้แก่ การศึกษา ความยุตธิ รรม รูร้ กั สามัคคี ความรับผิดชอบ ต่อหน้าที่ ประโยชน์ส่วนรวม การพัฒนา ความพอเพียง คุณธรรม

ทาง ICT โดยส�ำนักงานรัฐบาลอิเล็กทรอนิกส์ (องค์การ จริ ย ธรรม ความสุ ข และความปรารถนาดี เพื่ อ เฉลิ ม พระเกี ย รติ มหาชน) หรือ EGA ร่วมกับส�ำนักราชเลขาธิการ ขอพระราชทาน พระบาทสมเด็ จพระเจ้ า อยู ่ หั ว เนื่ อ งในโอกาสพระราชพิธีเฉลิม พระบรมราชานุญาต อัญเชิญพระราชด�ำรัสและพระบรมราโชวาทคัด พระชนมพรรษา วันที่ ๕ ธันวาคม ๒๕๕๗ ตั ด ตอน มาพั ฒ นาในรูป แบบดิจิตอล ให้ร องรับ อุ ป กรณ์ สื่ อ สาร เคลือ่ นที่ ภายใต้ชอื่ แอปพลิเคชัน “สุขพอทีพ ่ อ่ สอน”

ทัง้ นีท้ ผี่ า่ นมาพฤติกรรมของผูใ้ ช้ Social Media มักจะมีการ แบ่งปันพระบรมราโชวาทอยู่แล้ว แต่ส่วนใหญ่ไม่รู้ที่มาว่าพระราช

แอปพลิเคชัน สุขพอทีพ่ อ่ สอน เปรียบเสมือนพระราชด�ำรัส ด�ำรัสและพระบรมราโชวาทนัน้ ถูกต้องหรือไม่อย่างไร ขณะเดียวกันก็ และพระบรมราโชวาทฉบับดิจติ อลเลยก็วา่ ได้ โดยจะรวบรวมพระราช มีการใช้พระบรมฉายาลักษณ์ที่ไม่ได้รับการอนุญาตจากส�ำนักราช ด�ำรัสและพระบรมราโชวาทคัดตัดตอนมาเผยแพร่ให้กับประชาชน เลขาธิการอีกด้วย ทัว่ ไป โดยแบ่งเป็นหมวดหมูต่ า่ งๆ และภายในแอปพลิเคชันนัน้ ใช้งาน ง่าย ไม่ซบั ซ้อน

ดังนั้น EGA เห็นว่าประชาชนมีความต้องการแบ่งปันหรือ Share เรื่องราวเกี่ยวกับการน้อมน�ำพระราชด�ำรัสและพระบรม

ส�ำนักราชเลขาธิการ ร่วมกับ ส�ำนักงานรัฐบาลอิเล็กทรอนิกส์ ราโชวาทมาปรับใช้ในชีวิตประจ�ำวันอยู่แล้ว จึงได้ร่วมกับส�ำนักราช กระทรวงเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร ได้รับพระราชทาน เลขาธิการจัดท�ำเป็นแอปพลิเคชันที่ง่ายและถูกต้องให้กับประชาชน พระบรมราชานุญาตให้เชิญพระราชด�ำรัส และพระบรมราโชวาทคัด ทัว่ ไปได้ใช้งาน ทัง้ บน iOS และ Android 38

หนังดีมีธรรมะ

Wasao วาซาโอะ

ก�ำหนดฉาย : มี.ค. 2011 แนว : ดราม่า น�ำแสดง : ฮิโรโกะ ยากุชิมารุ, มิตซึรุ ฮิราตะ ก�ำกับ : โยชินาริ นิชิโคริ

วาซาโอะ สุนัขจากจังหวัดอาคิตะ ถูกชาวญี่ปุ่นเรียก ว่าเป็นสุนัขขี้เหร่ ด้วยใบหน้าที่แปลกประหลาด คล้ายคลึง กับสิงโตขาวของมัน แต่ดูเหมือนว่าจะเป็นความขี้เหร่ที่ถูก เรียกด้วยความหมั่นเขี้ยวแกมหยิกหยอกของชาวอาทิตย์ อุทัยมากกว่า จากลูกหมาข้างถนน ทีไ่ ม่มใี ครสนใจ จนตอนนี้ กลายมาเป็นดาราทีม่ ผี ลงานทัง้ ออกรายการทีวแี ละถ่ายภาพ ลงนิตยสาร อีกทัง้ งานโฆษณา โฟโต้บคุ๊ และอืน่ ๆ อีกมากมาย หนึง่ ในนัน้ คือภาพยนตร์ทสี่ ร้างจากเรือ่ งจริงของวาซาโอะเอง โดยเนือ้ เรือ่ งจะเล่าถึงชีวติ ของวาซาโอะ และความผูกพันกับ คุณยายเจ้าของที่เก็บมันมาเลี้ยง ตั้งแต่ยังเป็นลูกสุนัขจรจัด โดยภาพยนตร์เรือ่ งนีไ้ ด้ฉายอย่างเป็นทางการไปเมือ่ ปี 2011 และท�ำให้นักท่องเที่ยวมากมายต่างแวะไปเยี่ยมเยียนเจ้าวา ซาโอะถึงบ้านที่ประเทศญี่ปุ่น ไม่ต่างจากการตามรอยดารา เลยทีเดียว

สุนขั หนุม่ ตัวนีไ้ ด้กลายเป็นทีร่ กั ของชาวญีป่ นุ่ ได้รบั โอกาสและงานในวงการบันเทิงมากมาย ทัง้ การปรากฏตัวใน รายการโทรทัศน์ระดับประเทศกว่า 50 รายการ, ถ่ายภาพลง นิตยสารมากกว่า 30 เล่ม, รับงานโฆษณาให้กับสินค้าต่าง ๆ มากมาย, มีผลิตภัณฑ์ทเี่ กีย่ วข้องออกวางจ�ำหน่าย และยังเคย ออกสมุดภาพรวมเล่มของตัวเองมาแล้วด้วย ทีแ่ น่ ๆ ในขณะนีม้ นั คือสุนขั ทีโ่ ด่งดังทีส่ ดุ ในประเทศ และ กลายเป็นสัญลักษณ์ของจังหวัดอาคิตะไปแล้ว จึงไม่ใช่เรื่อง แปลกทีล่ า่ สุด วาซาโอะ จะได้เป็นดาราหน้ากล้องกับเขาด้วย เมือ่ ยักษ์ใหญ่วงการภาพยนตร์อย่างสตูดโิ อโตเอะ ได้ตดั สินใจ ดึงตัวหมาขวัญใจชาวปลาดิบให้รบั บทพระเอกในหนังเรือ่ งแรก

หนังจะเล่าเรือ่ งในชีวติ ของวาซาโอะ และความผูกพัน กับ คุณเซ็ตซึโกะ คิคยุ ะ วัย 67 ปี ผูเ้ ป็นเจ้าของ ซึง่ เก็บมันมาเลีย้ ง ตัง้ แต่ยงั เป็นลูกสุนขั จรจัด โดยนักแสดงวัย 46 ปี ฮิโรโกะ ยากุชิ มารุ จะมารับบทเป็นคุณคิคยุ ะผูเ้ ป็นเจ้าของ นอกจากนัน้ หนังยัง จะมีนกั แสดงรุน่ ใหญ่ มิตซึรุ ฮิราตะ ร่วมแสดงในบทสมทบด้วย credit by : http://www.manager.co.th/Entertainment/ViewNews.aspx?NewsID=9530000148016

39

เคล็ดไม่ลับเพื่อสุขภาพ

“อีโบลา” กับนักเดินทาง

ในยุคโลกาภิวัฒน์การเดินทางระหว่างประเทศรวมถึงระหว่างทวีปมีความสะดวกขึ้น การระบาดของโรคจาก ประเทศหนึ่งไปยังประเทศอื่น ๆ จึงแพร่กระจายได้อย่างรวดเร็ว อย่างกรณีการแพร่ระบาดของเชื้อไวรัสอีโบลา (Ebola virus) ที่เกิดขึ้นในทวีปแอฟริกาเป็นข่าวใหญ่ที่ได้รับความสนใจจากผู้คนทั่วโลกอยู่ไม่น้อย โดยการแพร่ระบาดของ อีโบลาในครั้งนี้เป็นครั้งที่ใหญ่ที่สุดในรอบเกือบ 4 ทศวรรษ ซึ่งเริ่มระบาดอย่างต่อเนื่องตั้งแต่ต้นปี พ.ศ. 2557 จนถึง ปัจจุบัน และมีแนวโน้มว่าจะระบาดต่อไป

องค์การอนามัยโลก (WHO) ได้เปิดเผยข้อมูลเมื่อวันที่ 28 พฤศจิกายน พ.ศ. 2557 ว่ามีจ�ำนวนผู้ติดเชื้ออีโบลาใน 3 ประเทศใน ภูมิภาคแอฟริกาตะวันตก ได้แก่ กินี, ไลบีเลีย และเซียร์ราลีโอนแล้ว 16,169 ราย และในจ�ำนวนนี้เสียชีวิตไปแล้วถึง 6,928 คน ส่วนใน ประเทศไทยนัน้ ยังไม่เคยพบมีรายงานผูป้ ว่ ยด้วยโรคติดเชือ้ ไวรัสอีโบลามาก่อน แต่เพือ่ เป็นการเตรียมพร้อมในการป้องกันการติดเชือ้ ส�ำหรับ นักท่องเที่ยวหรือผู้ที่เดินทางไปยังประเทศที่มีการระบาด มีข้อควรระวัง ดังนี้

หลีกเลี่ยงการสัมผัสกับผู้ป่วยที่แสดงอาการ และ/หรือการสัมผัสกับสารคัดหลั่งของผู้ป่วย หลีกเลี่ยงการสัมผัสกับศพ และ/หรือสารคัดหลั่งของศพ หลีกเลี่ยงการสัมผัสใกล้ชิดกับสัตว์ป่า (ประกอบด้วย ลิง แอนติโลปป่า (สัตว์กีบคู่อยู่ในวงศ์วัวและควาย) หนู และค้างคาว ไม่ว่าจะเป็นสัตว์มีชีวิตหรือที่ตายแล้ว หรือบริโภคเนื้อสัตว์ป่า ล้างหรือปอกเปลือกผลไม้/ผัก ก่อนรับประทาน มีเพศสัมพันธ์แบบปลอดภัยทุกครั้ง ล้างมือเป็นประจ�ำ

หากผู้เดินทางคนใดสงสัยว่าตนเองจะติดเชื้อไวรัสอีโบลา สามารถสังเกตได้จากอาการมีไข้ ปวดเมื่อยกล้ามเนื้อ เจ็บกล้ามเนื้อ อ่อนเพลีย ปวดศีรษะ และเจ็บคอในช่วงระยะเริ่มแรกของการแสดงอาการ นอกจากนั้นแล้วในระยะเริ่มแรกอาจแสดงอาการของระบบทาง เดินอาหาร เช่น อาเจียน ท้องเสีย เบื่ออาหาร ปวดท้อง หรือมีอาการทางระบบประสาท เช่น ปวดศีรษะ สับสน อ่อนเพลียมาก หรือมีอาการ ทางระบบเลือด เช่น ตาแดง คอแดง หรือมีอาการทางระบบผิวหนัง เช่น มีผื่นแดง และอาการระบบทางเดินหายใจ เช่น ไอ เจ็บหน้าอก หายใจหอบ ให้รีบพบแพทย์ทันที และแจ้งประวัติการเดินทาง

ปัจจุบันยังไม่มียาหรือวัคซีนที่ใช้ป้องกันโรคโดยเฉพาะ (วัคซีนที่มี licensed) หรือยาที่ใช้รักษาโดยเฉพาะในผู้ติดเชื้อ ผู้ป่วยที่มี อาการรุนแรงจ�ำเป็นต้องได้รับการรักษาดูแลอย่างใกล้ชิด

โอกาสที่นักท่องเที่ยวเดินทางไปยังประเทศที่มีการระบาดและเมื่อกลับมาประเทศไทยแล้วจะแสดงอาการป่วยนั้น มีความเสี่ยง ของการติดเชื้อค่อนข้างต�่ำมาก เนื่องจากการติดต่อต้องมีการสัมผัสโดยตรงกับเลือด สารคัดหลั่ง อวัยวะของผู้ติดเชื้อหรือสัตว์ที่ติดเชื้อ หรือ ต้องอยู่ร่วมกับบุคคลหรือสัตว์ที่ติดเชื้อ ซึ่งปัจจัยดังกล่าวไม่ค่อยพบในนักเดินทางทั่วไป 40

ข่าวสารสมบัติทัวร์

ระเบียงข่าว สมบัติทัวร์มอบเสื้อผ้าและผ้าห่มกันหนาวให้ชาวบ้านตามแนวชายแดนจังหวัดน่าน

สมบัติทัวร์ร่วมกับจังหวัดทหารบกน่าน น�ำโดย พ.อ.เศรษฐพล เกตุเต็ม เสนาธิการ จทบ.น่าน ศาลเยาวชนและครอบครัวจังหวัดน่าน ธนารักษ์พื้นที่น่าน อุตสาหกรรมจังหวัด และชมรมแบดมินตันฮงสุนน่าน จัดกิจกรรม “ใต้ร่มพระบารมี ท�ำดีเพื่อพ่อของแผ่นดิน” มอบเสื้อผ้าและผ้าห่มกันหนาวให้ชาวบ้าน และเด็ก ๆ ในพื้นที่ห่างไกลตามแนวชายแดนจังหวัดน่าน ได้แก่ บ้านมณีพฤกษ์ 2 บ้านมณี พฤกษ์ 3 และบ้านปางแก เมื่อวันที่ 15-16 พฤศจิกายน 2557

สมบัติทัวร์มอบผ้าห่มกันหนาวให้ชาวบ้าน จังหวัดแม่ฮ่องสอน

คุณวรวิทย์ เตียวสกุล ผู้จัดการสมบัติทัวร์สาขาเชียงใหม่ พร้อมพนักงาน มอบผ้าห่มกันหนาวให้แก่ผู้ประสบภัยหนาวในพื้นที่จังหวัดแม่ฮ่องสอน ได้แก่ เด็ก นักเรียน ณ โรงเรียนบ้านปางแปก เจ้าหน้าที่ต�ำรวจสถานีต�ำรวจภูธรปาย อ�ำเภอ ปาย และชาวไทยภูเขา อ�ำเภอปางมะผ้า เพื่อช่วยสร้างความอบอุ่นให้กับประชาชน ที่ประสบภัยหนาว เมื่อวันที่ 3 – 4 ธันวาคม 2557

สมบัติทัวร์ส่งมอบถนนบนภูชี้ฟ้า จังหวัดเชียงราย

สมบัติทัวร์ส่งมอบถนน เครื่องจักรสาน และเครื่องกันหนาวให้แก่พระ ภิกษุสงฆ์ ชาวบ้าน และเด็กนักเรียน บนภูชี้ฟ้า ต�ำบลตับเต่า อ�ำเภอเทิง จังหวัด เชียงราย ถนนสายนี้สภาพเดิมเป็นถนนลูกรัง ผิวทางขรุขระ ท�ำให้การสัญจรไปมา ของประชาชนล�ำบาก จึงได้ด�ำเนินการปรับปรุงถนน และส่งมอบพร้อมเปิดใช้ อย่างเป็นทางการเมื่อวันที่ 28 ตุลาคม 2557

41

สมบัติทัวร์มอบเงินเพื่อสมทบทุนสร้างอาคาร 100 พรรษา สมเด็จพระญาณสังวรฯ

บริษัท เทพสมบัติ จ�ำกัด (สมบัติทัวร์) เข้าร่วมพิธีเปิดอาคาร 100 พรรษา สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก และร่วมถวายผ้า กฐินมหากุศลเพื่อสมทบทุนสร้างอาคาร 100 พรรษา สมเด็จพระญาณสังวรฯ ให้ กับโรงพยาบาลจุน จังหวัดพะเยา เมื่อวันที่ 2 พฤศจิกายน 2557

สมบัติทัวร์ร่วมงานบุญทอดกฐินสามัคคี ณ วัดสุวรรณคีรีมงคล

คณะผู้บริหารน�ำโดยคุณฑิศ วงศ์บพิธ พร้อมพนักงาน บริษัท เทพสมบัติ จ�ำกัด (สมบัติทัวร์) เข้าร่วมงานทอดกฐินสามัคคี เพื่อสมทบทุนสร้างวิหาร ณ วัด สุวรรณคีรีมงคล ต�ำบลลวงเหนือ อ�ำเภอดอยสะเก็ด จังหวัดเชียงใหม่ เมื่อวันที่ 26 ตุลาคม 2557

42

หลังเลนส์

เรื่อง&ภาพ : Picturaworld

Adobe Bridge + Camera RAW สร้างภาพธรรมดาๆ ให้โดดเด่นได้

ปั จ จุ บั น การถ่ า ยภาพเป็ น เรื่ อ งของกล้ อ งและ โปรแกรมช่วยให้ผู้ถ่ายสามารถตกแต่ง ภาพได้ตามความ ชอบใจ ท�ำให้เราสามารถส่งภาพไปยังสังคมออนไลน์ได้อย่าง ทันท่วงที ถึงแม้ว่าอุปกรณ์สื่อสารหลายประเภทจะสามารถ ถ่ายภาพ แต่งภาพและส่งภาพผ่านเครือข่าย 3G ได้อย่าง รวดเร็ว แต่ก็เป็นเพียงภาพเหตุการณ์ทั่วไป หากต้องการภาพ ที่โดดเด่นแล้วก็ต้องผ่านการจัดการจากโปรแกรมประมวล ผลภาพหรือ โปรแกรมตกแต่งภาพทั่วไป

โปรแกรมยอดนิยมในปัจจุบนั นีห้ นีไม่พน้ ค่าย Adobe ทัง้ Photoshop,Lightroomต่างก็เป็นโปรแกรมทีใ่ ช้กนั แพร่หลาย โดยเฉพาะ Adobe Lightroom นั้นน่าจะเป็นอีกหนึ่งเครื่องมือ ที่ ช ่ า งภาพมื อ อาชี พ ที่ รั บ งานถ่ า ยภาพทั่ ว ไป ใช้ ม ากที่ สุ ด เพราะสามารถจัดการภาพได้ทีละหลายภาพ และสุดท้ายหาก ต้องการตกแต่งภาพขั้นสูงก็ส่งต่อไปยังโปรแกรม Photoshop กันอีกที

แต่สำ� หรับนักถ่ายภาพมือใหม่แล้วหากต้องใช้ Adobe Lightroom แล้วถือว่าเป็นงานใหญ่เพราะโปรแกรมนี้เป็น โปรแกรมที่ครอบจักรวาลท�ำได้หลากหลาย แต่ต้องแลกกับ การสละเวลาศึ ก ษาทดลองใช้ ง านจนคล่ อ งแล้ ว จะเกิ ด ประสิ ท ธิ ภ าพ อี ก ทั้ ง โปรแกรมนี้ ต ้ อ งการทรั พ ยากรเป็ น จ�ำนวนมาก

ส�ำหรับผู้เขียนแล้วพยายามลองใช้งานหลายครั้ง แล้วแต่ก็ยังไม่ค่อยประทับใจ เพราะมีอะไรที่ซับซ้อนและ เสียเวลาในการเรียนรู้มาก ก็ใช้งาน Photoshop+Adobe Camera RAW (ACR) คอยปรับภาพทีละภาพไปเรือ่ ยๆ ก็ใช้งานได้ดี แต่ ภายหลังเมื่อรับงานถ่ายภาพกิจกรรมครั้งละหลายร้อยภาพ ชักเริ่มจะวุ่นวายกับ การปรับ และพยายามที่จะกลับไปใช้ Lightroom อีกครั้ง จนแล้วจนรอดก็ไม่ส�ำเร็จสักที

แต่แล้วก็มาสะดุดตาสะดุดใจกับเครื่องมือที่หลายๆ คนไม่ค่อยสนใจนักเมื่อติดตั้ง Photoshop คือ Adobe Bridge หน้าที่หลัก ๆ ก็เป็นโปรแกรมจัดการไฟล์รูปภาพนั่นแหละ ตั้งแต่โหลดภาพ แสดงภาพ และเรียกใช้โปรแกรม Adobe Camera RAW และ Photoshop

การใช้งานครั้งแรก

การติดตั้งโปรแกรม Photoshop ครั้งแรกระบบจะลงโปรแกรม Adobe Bridge และ ACR มาให้เรียบร้อยเลย และเมื่อเรียกใช้โปรแกรม Photoshop Free trial ครั้งแรกให้คลิกเลือก File -> Browse in Bridge ก่อนแล้วคลิกเลือก ไฟล์ RAW เพื่อเปิดครั้งแรกเสียก่อน แล้วหลังจากนั้นถึงจะสามารถคลิกเลือก เมนู Open in Camera RAW ได้ มิฉะนั้นระบบจะมีข้อความเตือนตลอด ท�ำให้ การเปิดท�ำได้แค่ดับเบิลคลิกที่รูปภาพแทน

ควรเปิดใช้ Bridge หลังจากติดตั้งโปรแกรมเสร็จก่อนที่จะท�ำอย่างอื่น

การเลือกเปิดทีละหลายรูปภาพ

คนที่ใช้ Adobe Lightroom จะชอบวิธีการปรับเปลี่ยนไฟล์ครั้งละ หลาย ๆ ภาพ โดยภาพจะเปลี่ยนไปพร้อม ๆ กันไม่ต้องนั่งปรับเปลี่ยนทีละไฟล์ บางโปรแกรมเรียกการท�ำงานแบบ Batch ท�ำให้สะดวกต่อการปรับแสง สี คุณภาพของไฟล์ภาพไปพร้อม ๆ กัน แต่มีข้อแม้ว่า ภาพนั้นควรจะมีความใกล้ เคียงกันบ้าง เช่นถ่ายในสภาพแสง สี มืด สว่าง ใกล้เคียงกัน ไม่งั้นปรับล�ำบาก

เมื่อคลิกเลือกไฟล์ RAW ที่ต้องการเรียบร้อยแล้ว (Ctrl + คลิก) แล้วคลิกขวาที่รูปแล้วเลือก Open in Adobe Camera RAW 43

โปรแกรมจะเปิดไฟล์ทั้งหมดใน Adobe Camera RAW เราสามารถปรับรูป ที่รูปเดียว แล้วเลือก Select All และคลิกปุ่ม Synchronize

ตัวอย่างการแก้ไขภาพ

บทความนีจ้ ะแสดงตัวอย่างการใช้งาน Adobe Camera RAW ใน การรีทชั ภาพ โดยไม่ตอ้ งใช้ Photoshop ส่วนรายละเอียดจะค่อยลงลึกไปที ละส่วน เพราะมีขอ้ ปลีกย่อยเยอะเหมือนกัน แต่ไม่มากเท่า Lightroom ใช้ Brush ระบายฉากหลังเพื่อปรับลดความสว่าง รายละเอียดอื่น ๆ ท�ำให้ตัวแบบโดดเด่นขึ้น

ใช้เครื่องมือ Stamp เพื่อลบส่วนเกินออกจากภาพ สามารถเลือกว่าจะเป็น Heal หรือ Clone

Before

After ภาพก่อนท�ำและหลังแก้ไขด้วย Adobe Camera RAW

จากตัวอย่างด้านบนจะเห็นว่าเราสามารถท�ำ ภาพธรรมดา ๆ ให้โดดเด่นขึ้นอย่างรวดเร็ว โดยไม่ต้อง พึ่งพาอาศัย Photoshop ท�ำให้ท�ำงานได้อย่างรวดเร็ว

และสุดท้ายผู้เขียนหวังว่าแนวคิด วิธีการใน บทความนี้จะจุดประกายในการท�ำงานด้านการถ่าย ภาพของผู้อ่าน และสามารถพัฒนาต่อยอดยิ่ง ๆ ขึ้นไป สงสัย หรือใช้งานแล้วดีไม่ดีอย่างไรอย่าลืมแวะมา อัพเดท ติชม แนะน�ำกันบ้างนะครับ... สวัสดีครับ 44

ปกิณกะ เรื่อง : นายภณ ภาพ : ธรรมน�ำสไตล์

ชีวติ ...คือการเดินทาง

ช่ ว งฤดู ห นาวเป็ น ช่ ว งที่ วิ เ ศษที่ สุ ด … อากาศยามเช้าสบายๆ สายลมพัดต้นไม้พริ้วไหว ตามสายลม... กระดิ่ ง โมบายสลั บ ขั บ กล่ อ ม หลายคนคิดและวางแผน ที่จะไปสัมผัสกับความ หนาวเย็นบนยอดดอย... ซึ่งหนึ่งปีจะได้สัมผัส ซึ่ง เช้านี้เช่นเคยคุณชยพร (แดง) ที่เป็นกัลยาณมิตร ที่คอยส่งเรื่องราวดีๆ ซึ่งอ่านแล้วก็อดที่จะกลับมา มองดูตัวเอง...ผู้คนรอบข้างไม่ได้

ชีวิตเหมือนกับการเดินทางโดยสารที่ ผ่านสถานที่ต่างๆ... มีการเปลี่ยนเส้นทาง... เรา ขึ้นรถนี้ตอนเราถือก�ำเนิด.... พ่อแม่ คือคนที่ตีตั๋ว ให้เรา...เราเชื่อว่าท่านจะเดินทางด้วยรถสายนี้ กับเราตลอดไป....แต่แล้ว..ที่ใด ที่หนึ่งท่านทั้ง สองก็ต้องลงรถจากไป... ปล่อยเราไว้เพียงล�ำพัง กับการเดินทางนี้....

วันเวลาผ่านไป... จะมีผโู้ ดยสารอืน่ ๆขึน้ รถ มาเรื่อยๆ... หลายคนจะเป็นคนที่เรารัก และ ผูกพัน.. เป็นพีเ่ ป็นน้อง.. เป็นเพือ่ น.. เป็นลูกเป็น หลาน หรือกระทั่งเป็นที่รัก แห่งชีวิตของเรา.... หลายคนลงรถไปกลางทาง... ทิ้งไว้แค่ความทรง จ�ำความอ้างว้างและคิดถึงอันถาวรในชีวิตเรา.. หลายคนจากไป... อย่างทีเ่ ราไม่ทนั ได้ สังเกตด้วย ซ�ำ้ ว่า... เขาลุกจากทีน่ งั่ และลงรถไปแล้ว !

การเดินทางของชีวิตนี้ จึงเต็มไป ด้วย ความรื่ น รมย์ . .. ความโศกเศร้ า ... ความ มหั ศ จรรย์ . .. ความสมหวั ง ... ค� ำ สวั ส ดี . .. ค� ำ อ�ำลา... และค�ำอวยพรให้โชคดี

46

การเดินทางที่ดีที่สุด คือ การได้ช่วย เหลือ... ได้รัก...ได้มีความสัมพันธ์ที่ดีกับเพื่อน ผู้ โดยสารทุกคน ...จงแน่ใจว่าเราได้ให้ สิ่งที่ดีที่สุด เพื่อให้การเดินทางของพวกเขา มีความราบรื่น และสะดวกสบาย

ความน่ า พิ ศ วงของการเดิ น ทางอั น วิเศษยอดเยี่ยมนี้คือ... ตัวเราเองก็ไม่รู้ล่วงหน้า ว่าเราจะต้องลงจากรถที่ใด..ระยะทาง...หรือจุด หมายปลายทาง

ฉะนั้น...เราต้องด�ำเนินชีวิตให้พอดี... ปรั บ ปรุ ง ตั ว เอง...รู ้ จั ก ลื ม ...รู ้ จั ก อภั ย ...ให้สิ่งดี ที่สุด ที่เรามีแก่คนรอบข้างส�ำคัญเหลือเกิน ที่เรา ควรท�ำอย่างนี้...เพราะเมื่อถึงเวลาที่เราต้องลุก จากทีน่ งั่ ..เพือ่ ลงจากรถไปเราจะได้ทงิ้ ความทรงจ�ำ ที่สวยงามไว้แก่ผู้คน ที่ต้องเดินทางโดยสารของ ชีวิตนี้ต่อไป

ถึงแม้ว่าฤดูกาลแปรเปลี่ยนไป...ตาม กาลขอให้มติ รภาพ ความดีงาม การเอือ้ อาทร การ มีน�้ำใจที่จะส่งผ่านไปยังผู้คนที่ร่วมบนถนนสาย นี้....มิแปรเปลี่ยนตามกาลเพราะผู้คนสอนให้เรา เรียนรู.้ ..หลายสิง่ หลายอย่างบนโลกใบนี้ เพราะ ชีวติ คือการเดินทาง..ก็คงไม่ผดิ นัก (นะครับ)

:: :: :: ::

กรุงเทพฯ-ขอนแก่น กรุงเทพฯ-ศรีเชียงใหม่ กรุงเทพฯ-มุกดาหาร กรุงเทพฯ-สุรินทร์

:: :: :: ::

กรุงเทพฯ-ศรีสะเกษ :: เชียงราย-ขอนแก่น กรุงเทพฯ-อุบลราชธานี :: เชียงใหม่-ขอนแก่น กรุงเทพฯ-บุณฑริก :: ภูเก็ต - ขอนแก่น เชียงราย-นครพนม