Guido Young Starters Gids

Page 1

JOBPARCOURS GID 2013 2014

WEGWIJZER VOOR PAS

AFGESTUDEE

RDEN

TWEEDE DIPLOMA STUDENTENJOBS SOLLICITEREN OP DE WERKVLOER CTRL-ALT-START

S

Marcel Vanthilt Dina Tersago Frank De Winne Koen De Graeve Herman Van Molle


Ctrl+ALT+STart


GID

S

2013 2014

tweede diploma

op de werkvloer

CTRL-ALTSTART

Afgestudeerd? . . . 4 Zelftest . . . . . . . . 6

Arbeidsmarkt . . . .49 Bruto & netto . . . .52 Buitenland . . . . . .53

Dromen van een toekomst als zelfstandige . . . . . .58 Frequently asked questions voor starters .60

HO UD

Marcel Vanthilt . . . 8 Dina Tersago . . . . .18 Frank De Winne . .46 Koen De Graeve . .56 Herman Van Molle .68

studentenjobs Contract . . . . . . . .11 Fiscus . . . . . . . . . .12 Kinderbijslag . . . . .14 Na afstuderen . . . .15

solliciteren Anti-crisis . . . . . . .21 Checklists . . . . . . .22 Loon . . . . . . . . . . .28 Sollicitatiebrief . . .30 Sollicitatiegesprek .38

GUIDO NV

Bruiloftstraat 127 9050 Gent info@guido.be

IN

Redactie

Herbert De Paepe Sofie Van Rossom redactie@guido.be

Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar worden gemaakt d.m.v. druk of op welke wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

Lay-out

Meindert Peirens Luc Van Overbeke

jobparcours

Advertentiewerving +32 (0) 9 210 74 84 regie@guido.be www.regieguido.be

Is lid van de Unie van de Uitgevers van de Periodieke Pers. Sinds 2000 lid van CIM, Centrum voor Informatie over de Media


TWEEDE DIPLOMA

Afgestudeerd? Vervolledig je collectie bachelors en masters

Een eerste diploma gehaald? Hier hoeft het nog niet te eindigen. Voortstudeermogelijkheden genoeg. Wij zetten de verschillende constructies op een rijtje.

Wat kan je doen NA een professionele bachelor?

meer tips over een tweede diploma op www.guido.be

Werk zoeken Een professionele bachelor leidt op tot een beroep, dus in principe ben je klaar voor de arbeidsmarkt.

✓ Appr

oved

Een bijkomende bacheloropleiding volgen: banaba (minimum 60 credits of studiepunten) Een banaba is een bijkomende bacheloropleiding 4

die aansluit op degene die je al hebt gevolgd. Een specialisatie, zeg maar. Mocht de banaba niet direct aansluiten op jouw bachelordiploma, dan kan de hogeschool in kwestie een voorbereidingsprogramma opleggen, waarbij ze vrij is het aantal studiepunten zelf te bepalen.

Een masteropleiding volgen (minimum 60 credits of studiepunten) Wie na zijn professionele bachelor een master wil volgen, zal altijd eerst een schakelprogramma moeten volgen. Dat is een soort overgangsprogramma van ten minste 45 en maximum 90 studiepunten of credits.


TWEEDE DIPLOMA

Afgestudeerd? Vervolledig je collectie bachelors en masters Wat kan je doen NA een academische bachelor? Werk zoeken Maar dat is niet zo verstandig, want een academische bachelor is geen beroepsopleiding. Doe toch ook maar die master.

Een masteropleiding volgen (minimum 60 credits of studiepunten)

Wat kan je doen NA een master?

In principe ben je zelfs niet beperkt tot deze mogelijkheden. Je kan gerust ook na je master nog een professionele bachelor gaan volgen, of twee academische bachelors na elkaar... Noem maar op. De bamastructuur is als een Legospel: je combineert de blokjes zoals je zelf wil.

Werk zoeken Want een masterdiploma is goud waard op de arbeidsmarkt.

Nog een andere masteropleiding volgen: manama (minimum 60 credits of studiepunten) Onder het motto: je kunt niet gediplomeerd genoeg door het leven gaan. Eventueel kan de universiteit of hogeschool een voorbereidingsprogramma opleggen, waarbij ze vrij is het aantal studiepunten zelf te bepalen.

OVERZICHT

Houders van een academisch bachelordiploma kunnen rechtstreeks naar de daaropvolgende masteropleiding, zonder schakelprogramma. Kies je voor een master die niet direct aansluit op je bachelordiploma, dan kan het zijn dat de universiteit of hogeschool een voorbereidingsprogramma oplegt, waarbij ze vrij is het aantal studiepunten zelf te bepalen.

Ben ik klaar voor

een tweede diploma? test jezelf op de volgende pagina

Professionele opleidingen

ACADEMISCHE opleidingen DOCTOR master (MANAMA) Duur: min. 60 studiepunten VOORBEREIDINGSPROGRAMMA Duur: *

master (MA) Duur: min. 60 studiepunten

Bachelor na bachelor (banaba) Duur: min. 60 studiepunten

SCHAKELPROGRAMMA Duur: tusen 45 en 90 studiepunten

SCHAKELPROGRAMMA Duur: *

VOORBEREIDINGSPROGRAMMA: DUUR:*

Professioneel gerichte bachelor (PBA) Duur: 180 studiepunten Hogescholen School of Arts *aantal studiepunten vrij te bepalen door onderwijsinstelling

academisch gerichte bachelor (ABA) Duur: 180 studiepunten Universiteiten Hogere Zeevaartschool (enkel Nautische Wetenschappen) School of Arts (enkel kunstopleidingen)

5


TWEEDE DIPLOMA

Ben ik klaar voor een tweede diploma?

Is je diploma in zicht en ben je er vrij gerust op dat je het wel zal halen? Proficiat, maar misschien zit je studententijd er dan nog niet op. Waarom zou je je niet wagen aan een manaba, manama of een ander tweede diploma om je studiepalmares te bekronen? Doe de diplomatest en kom te weten of je er klaar voor bent. Kies de “juiste” antwoorden. Ga op je gevoel af en wees eerlijk. Je móet kiezen, ook al zit er niet echt een antwoord tussen dat je bevalt. Je mag maar 1 antwoord aanvinken per vraag.

1 a

Ja, één

B

Ja, meer dan één

C

Nee

2

Vind je je geboorteplaats leuker dan je studentenstad?

a

Zeker

B

Zeker niet

C

Soms

3

Hoe voel je je na de examens?

a

Opgelucht

B

Kiplekker

C

Een wrak

4

Weet je al welk beroep je wil uitoefenen?

a

Ja, heel precies

B

Ongeveer

C

Nog geen idee van

5

6

Sleep je nog een vak uit het eerste jaar mee?

Hoeveel belang hecht jij aan graden (onderscheiding, grote onderscheiding...)?

a

Geen enkel belang

B

Graden zijn de kers op de studietaart

C

Als ik niet minstens een onderscheiding haal, ben ik kwaad op mezelf

6

Welke uitspraak is het meest op jou van toepassing?

a

Ik koos voor deze studierichting omdat mijn vrienden het ook deden

B

Ik wist nog vóór het zesde middelbaar dat ik deze studies wou volgen

C

Ik kan eigenlijk niet goed verwoorden waarom ik voor deze studies koos

7

Bij mijn vrienden en familie...

a

... is studeren iets dat wordt aangemoedigd

B

... ben ik een van de weinige die voortstudeert

C

... komen mijn studies eigenlijk zelden ter sprake

8

Wat als je je eigen studies zou moeten betalen?

a

Dan vrees ik dat het niet zou lukken

B

Dan zou ik extra gemotiveerd zijn

C

Dan zoek ik een sponsor


9

Hoe erg zou je het vinden als je nooit een diploma hoger onderwijs zou halen?

a

Ik zou dat als een ernstige mislukking in mijn leven ervaren

B

Dat zou jammer zijn, maar ik maak zelf wel iets van mijn leven

C

Mijn ouders zouden teleurgesteld zijn, maar zelf vind ik een diploma maar een vodje papier

10 Wat is het verschil tussen hogeschool en universiteit? a

Eigenlijk is er, alles welbeschouwd, weinig verschil

B

In de hogeschool wordt je handje vastgehouden, terwijl je aan de unief je plan moet trekken

C

Een hogeschooldiploma kan een springplank naar de unief betekenen

11 Hoe beschouw je het behalen van je eerste diploma?

Op zoek naar de resultaten? vind ze op www.guido.be /test

15 Wat doe je als je nu al een job zou aangeboden krijgen? a

Een gat in de lucht springen

B

De kat uit de boom kijken

C

Het hoofd koel houden en ijverig voortstuderen

16 Hoe tevreden ben je met je huidige studierichting? a

Vrij ontevreden

B

Vrij tevreden

C

Zeer tevreden

a

Een eindpunt

B

Een triomf

a

Een garantie voor later

C

Een startpunt

B

Afzien

C

Jezelf ontwikkelen

12 Wat is het verschil tussen bachelor en master? a

Bachelor is gemakkelijk, master is moeilijk

B

Bachelor is een springplank naar master

C

Bachelor is praktisch gericht, master is academisch gericht

13 Welk adjectief is het meest op jou van toepassing? a

Tevreden

B

Ambitieus

C

Zoekend

14 Wat ben je later met je diploma('s) van plan? a

Euh... daar heb ik nog niet over nagedacht, eerlijk gezegd

B C

17 Wat is studeren?

18 Wat vind je het belangrijkste in je toekomstige carrière? a

Iets doen wat ik graag doe

B

Een goed loon

C

Doorgroeimogelijkheden

19 Hoelang duurt voor jou de ideale studententijd? a

4 jaar

B

5 jaar

C

6 jaar

20 Studeren in augustus... a

... is iets wat mij niet zal overkomen

Inkaderen en aan de muur hangen

B

... is voor mij een welbekend verschijnsel

Verzilveren

C

... is hopelijk vermijdbaar

7


L E C R A M ILT H T N VA

meer jobparcours vind je op www.guido.be

Š Bart Musschoot


HET JOBPARCOURS VAN... MARCEL VANTHILT

GUIDO Wat wou jij worden toen je tien jaar was? Vanthilt Ik wou iets worden op een podium. Dat was aangeboren. Hoe zich dat precies moest manifesteren, wist ik niet. Maar het is gelukt hé. GUIDO Wat bleef er over van die droom toen je achttien was? Vanthilt Niet veel, want ik kreeg van thuis uit geen informatie wat je zou kunnen doen om op dat podium te geraken. Filmschool en zo, daar wist ik allemaal niets van, dus ik ben gewoon naar de VUB getrokken om daar te gaan studeren wat ik er het interessantst vond uitzien. En dat was politieke wetenschappen. Door in Brussel te zitten, is me wel snel duidelijk geworden hoe je bij de radio of televisie kon terechtkomen, ook iets wat me erg aantrok. Zo is er van die studies niet veel meer in huis gekomen. Ik heb een half diploma: ik ben kandidaat in de politieke wetenschappen. GUIDO Wat was je eerste betaalde job? Vanthilt Ik ben zelfstandige sinds 1980. Dat ben ik geworden omdat ik artikels schreef voor Humo en de belichting deed bij Arno. Die jobs betaalden allebei officieel, dus ik moest zelfstandige worden. GUIDO Heb je veel gesolliciteerd? Vanthilt Neen. Het eigenaardige is: men solliciteerde eigenlijk altijd mij. (lacht) Ik ben als freelancer bij Humo kunnen beginnen

omdat ik al wat artikels in een blaadje had geschreven, en dat was opgevallen. Bij de radio was dat hetzelfde: ik presenteerde voor de lol bij een vrije

© Phie Deprez

LLICIO S O Z “HOE E TRUC IS: D TEREN?EN TOT MEN WACHT BELT.” JE radio in Brussel, dat viel in de smaak, en toen vroegen ze me bij Radio 2 om iets te doen met Gust De Coster. Het verliep altijd op die manier, zodat ik nooit hoefde te solliciteren. Weet je wanneer ik wel veel heb gesolliciteerd? Toen ik in de Verenigde Staten woonde. Dagelijks drie brieven de deur uit, met videocassettes erbij. Dat is allemaal niets geworden, nougabollen.

GUIDO Dus de truc is: wachten tot ze jou vragen.

Vanthilt Eigenlijk wel ja. Ambitie betekent bij mij: wachten tot men je belt. (lacht) GUIDO Hoe belangrijk zijn collega’s voor een zelfstandige? Vanthilt Heel belangrijk natuurlijk. Op den duur ken je ze allemaal, en die samenwerking verloopt altijd heel aangenaam, zowel op de VRT als erbuiten. Dat zijn leuke bendes ja. Er zijn andere tijden geweest hoor, zeker bij de VRT, toen mensen daar tegen hun zin werkten en al om drie uur ‘s namiddags om hun klok begonnen te kijken. Die tijd is gelukkig voorbij: vandaag wordt er goed werk geleverd, tegen een redelijk hoog tempo. Dus je hebt gelijk: collega’s zijn zeer belangrijk. GUIDO Je had het daarnet over de periode dat je werk zocht in Amerika. Zou je jongeren zo’n radicale carrièreswitch aanraden? Vanthilt Als je nog niet te oud bent, zou ik dat zeker aanraden. Want vroeg of laat zit je vast, tenzij je echt een zotte vrouw hebt die met kinderen en al wil verkassen. Maar die van ons krijg ik thuis het kot niet uit, dus nu zou het voor mij al veel moeilijker zijn. Als je het doet, is het altijd een verrijking.

9


N E T N E D U T S BS JO

Alles over studentenjobs vind je op www.guido.be


STUDENTENJOBS

Zorg dat je contract voor studentenarbeid in orde is

Een contract voor studentenarbeid wordt in drievoud ondertekend (ĂŠĂŠn exemplaar is voor jou) en bevat volgende gegevens: 1 Identiteit, geboortedatum, woon-en/of verblijfplaats van werkgever en werknemer

2 begin- en einddatum van tewerkstelling

3 plaats van tewerkstelling

4 beknopte functiebeschrijving

5 arbeidsduur per dag en per week

6 toepasselijkheid van de wet van 12/04/65 betreffende bescherming van het loon

7 het overeengekomen loon, of de wijze en basis van berekening ervan

8 tijdstip van loonbetaling

9 eventuele proeftijd

11 het bevoegde paritair comitĂŠ

12 aanvang en einde van de gewone arbeidsdag, tijdstip en duur van de rusttijden, dagen van regelmatige onderbreking van de arbeid

13 plaats en manier waarop de persoon te bereiken is, die overeenkomstig het Algemeen Reglement voor de Arbeidsbescherming is aangewezen om de eerste hulp te verlenen bij ongevallen

14 plaats van de verbandkist

15 namen en contactmogelijkheden van de werknemersvertegenwoordigers in de ondernemingsraad (als die opgericht is)

16 namen en contactmogelijkheden van de vakbondsafvaardiging (als er een syndicale delegatie is)

17 adres en telefoonnummer van bedrijfs- of interbedrijfsgeneeskundige dienst

10 eventuele plaats van huisvesting als werkgever de student huisvest

18 adres en telefoonnummer van de inspectie van de sociale wetten. 11


STUDENTENJOBS Geef de fiscus geen cadeaus

De kans is niet zo heel groot dat je op basis van studentenarbeid zelf belastingen moet betalen. De meeste jobstudenten blijven veilig onder de fiscale drempel. Alleen als je in 2012 een nettobelastbaar inkomen van 7070 euro of meer hebt verdiend, zal je in 2013 zelf belastingen moeten betalen. Nettobelastbaar inkomen Dit nettobelastbaar inkomen bereken je door je beroepskosten af te trekken van je brutobelastbaar inkomen.

Het brutobelastbaar inkomen vind je op je loonbrief terug als ‘belastbaar loon’. Tenzij je veel beroepskosten hebt die je zelf wil bewijzen aan de belastingdiensten, zal de fiscus een forfaitaire aftrek

Alles over studentenjobs vind je op www.guido.be

12

toepassen. Die aftrek bedraagt 28,70% op de eerste 5490 euro, 10% op het gedeelte tussen 5490 en 10.910 euro, 5% op het gedeelte tussen 10.910 en 18.150 euro en 3% vanaf 18.150 euro, met een maximale aftrek van 3790 euro.


STUDENTENJOBS Geef de fiscus geen cadeaus

Geen paniek als je nettobelastbaar inkomen boven de 7070 euro uitkomt, want je betaalt enkel belastingen op het gedeelte boven dit bedrag. De eventueel van je loon afgehouden bedrijfsvoorheffing wordt volledig terugbetaald als je nettobelastbaar jaarinkomen na controle lager blijkt dan 7070 euro.

Blijf fiscaal ten laste van je ouders Normaal gezien wordt een student beschouwd als persoon ten laste van zijn ouders. Voor het inkomstenjaar 2012 (dus de belastingaangifte van 2013) blijf je fiscaal ten laste van je ouders als je op 1 januari 2013 deel uitmaakte van het gezin ĂŠn je nettobestaansmiddelen in 2012 niet hoger waren dan 2990 euro. Voor eenoudergezinnen is dit bedrag 4320 euro.

Nettobestaansmiddelen

Opgelet: nettobestaansmiddelen zijn niet hetzelfde als nettobelastbaar inkomen. Je nettobestaansmiddelen bereken je als volgt:

1 Tel het belastbaar loon op dat je terugvindt op loonbrieven, vervangingsinkomsten, je leefloon enzovoort, met uitzondering van de eerste 2490 euro die je als jobstudent hebt verdiend met een studentencontract.

2 Trek er 20% van af, met een minimum van 420 euro. Noteer het verkregen bedrag.

3 Tel je alimentatiegeld op, minus 2990 euro, en trek er 20% van af.

4 De som van de bedragen die je hebt verkregen na de berekeningen in stap 2 en stap 3 vormt je nettobestaansmiddelen.

Als uit dit alles blijkt dat je fiscaal niet langer ten laste van je ouders bent, zullen zij een belastingvermindering verliezen die kan oplopen tot een paar duizend euro. 13


STUDENTENJOBS

Jobstudenten, schoolverlaters en kinderbijslag

Wist je dat de kinderbijslag die je ouders ontvangen niet absoluut gegarandeerd blijft als jij bijklust als student? En dat heeft helemaal niets te maken met het al dan niet presteren van 50 werkdagen per jaar. Voor de mannen in grijze stofjas die ergens in een grauwe Brusselse ambtenarentoren de kinderbijslag berekenen, valt het jaar uiteen in vier kwartalen. Een kwartaal duurt dus drie maanden. Voor het derde kwartaal is er geen probleem. Dat zijn de maanden juli, augustus en september, de klassieke zomermaanden waarin de meeste vakantiejobs worden uitgevoerd. Hoeveel

je in dat derde kwartaal werkt, heeft geen enkele invloed op je kinderbijslag. Eén uitzondering: schoolverlaters mogen tijdens het derde kwartaal maximaal 240 uren werken. En hoe zit het dan met het eerste, tweede en vierde kwartaal? Daar geldt de volgende beperking: per kwartaal mag maximum 240 uur worden gewerkt. Wordt dat aantal uren in een bepaald kwartaal

Te ingewikkeld? Download de ‘JobCalc’-app! Vind je het hele gedoe met 50 dagen en kinderbijslag en belastingen en RSZ-bijdrage nodeloos ingewikkeld? Dat is het ook! Welke student houdt er nu precies bij hoeveel uren en dagen hij heeft gewerkt, en hoeveel hij daar bruto en netto en belastbaar en niet-belastbaar mee heeft verdiend? Raaah!! De mensen van het ondernemingsloket Xerius proberen het leven van in de cijfersoep verzuipende jobstudenten makkelijker te maken met hun app JobCalc. Die houdt een soort individuele, drieledige barometer bij waarin je zowel voor RSZ, belastingen als kinderbijslag kunt bijhouden of je (nog) niet in de gevarenzone bent terechtgekomen. Zo komen jij en/ of je ouders niet voor onaangename financiële verrassingen te staan. De JobCalc-app is gratis downloadbaar via iTunes of Play Store.

14

overschreden, dan verliezen je ouders voor de drie maanden van dat welbepaalde kwartaal hun recht op kinderbijslag. En daar zullen ze echt niet blij mee zijn, want het gaat toch al snel over honderden euro’s. Nogmaals: voor het derde kwartaal geldt die beperking niet, behalve voor schoolverlaters (lees: al dan niet afgestudeerde studenten die na de zomervakantie de lessen niet opnieuw aanvatten).


STUDENTENJOBS

Doe nog een laatste studentenjob nadat je bent afgestudeerd

Pas afgestudeerden - schoolverlaters met andere woorden - die nog geen job hebben, komen in de zogenaamde ‘beroepsinschakelingstijd’ terecht, vroeger bekend als de wachttijd. En waar wachten ze op? Op een werkloosheidsuitkering.

Alles over studentenjobs vind je op www.guido.be

Rechten en plichten Komkom, jij bent een student van de 21ste eeuw, dynamisch, werklustig en altijd in geldnood. Vergeet het dus maar dat je een jaar gaat zitten te wachten op wat schamel dopgeld. Dat vindt de overheid ook een prima idee, want ze geven je het recht om, als je in juni bent afgestudeerd, in je laatste zomervakantie (juli, augustus en september) te werken alsof je

nog student was, ook al is je thesis netjes ingediend en ben je geslaagd voor je eindexamens. Voor schoolverlaters gelden in die periode net dezelfde rechten en plichten als voor ‘gewone’ studenten. Vanaf oktober verlies je het statuut van student en mag je dus geen studentenjob meer doen.

dat hij of zij werkt ná 31 juli - of dat nu studentenarbeid of gewone arbeid is - telt mee voor de beroepsinschakelingstijd.

Toch is een onder studentencontract werkende pas afgestudeerde niet helemaal gelijk aan een ‘gewone’ student, want elke dag 15


Jouw gepersonaliseerde ISIC voor slechts € 12* • Officiële wereldwijde identificatie als student hoger onderwijs • Erkend in 124 landen, inclusief alle EU-lidstaten • Toegang tot meer dan 40.000 voordelen wereldwijd • Reeds meer dan 150 permanente voordelen in België (mobiliteit, lifestyle, cultuur en education) • Inclusief gratis ISIC-Gids boordevol kortingscoupons (waarde > H 400) • Geldig tot 31/12/2014! • Erkend en gesteund door (*) + 1 euro verzendingskost

Vertrek je op reis, begin je aan een Erasmusavontuur of ga je op verkenning in eigen land? Hou je ISIC op zak!


ISIC , enige echte de

internationale studentenkaart Wil je op de hoogte blijven van de laatste ISICvoordelen in jouw studentenstad? Registreer je op www.isic.be om onze maandelijkse nieuwsbrief te ontvangen!

NOG GEEN ISIC-KAARTHOUDER? www.isic.org

Bestel hem dan nu en bespaar op je budget dankzij de ISIC-kortingen en voordelen!

www.isic.be

smartphone app

Find other ISIC discounts

DEZE NATIONALE PARTNERS GEVEN JOU EEN EXCLUSIEF ISIC-VOORDEEL 速


A N I D O G A S TER

meer jobparcours vind je op www.guido.be

Š VTM


HET JOBPARCOURS VAN... DINA TERSAGO

GUIDO Wat wou jij worden toen je tien jaar was? Dina Geen idee. Ik was een vrij nuchter kind. Ik danste wel graag, maar het is niet dat ik er toen van droomde om ballerina te worden of zo. Ik was daar toen niet mee bezig. Ik wist zelfs nog niet wat ik wou worden toen ik twintig was. Ik ben heel lang besluiteloos geweest op dat vlak. GUIDO Uiteindelijk heb je toch knopen moeten doorhakken? Dina Op mijn achttiende koos ik ervoor om pedagogie te studeren, maar dan nog dacht ik: oei, dit is toch wel jong om te kiezen. En tot welk beroep die studies eventueel zouden kunnen leiden, bleef ook op dat moment een groot vraagteken. Maar goed, het is niets geworden met die studies, want uiteindelijk ben ik dan Miss België geworden. GUIDO Wanneer besefte je dat je professionele toekomst in de media lag? Dina Dat is geleidelijk gegaan. Er is nooit een moment geweest dat ik bij mezelf zei: nu voel ik me helemaal klaar om het te maken als presentatrice. Zelfs vandaag heb ik soms nog het gevoel dat ik er ben ingerold. Uiteraard probeer ik mijn job zo goed mogelijk te doen, en ik heb in de loop der jaren al veel geleerd, maar ik heb nooit het idee gehad: voilà, nu ben ik presentatrice. GUIDO Het is je overkomen? Dina Een beetje wel, al

maak je natuurlijk keuzes. Het is stilletjesaan gekomen. Eerst heb ik achter de schermen gewerkt als redactrice. GUIDO Dat was bij Woestijnvis, niet? Een werkplaats die velen als een absolute droomjob zouden beschouwen... Dina Dat was een fijne tijd hoor. Ik heb daar veel geleerd. Maar ondertussen begon ik reportages te maken voor Vlaanderen Vakantieland en zo ben ik

© VTM

N ZOJ I M L GA “IK MA OORBRENGEN. MERS DOERENBUITEN OP DE BJE IETS MOOI KAN JE ORSTELLEN?” ERS VO

stapsgewijs doorgegroeid naar waar ik vandaag sta. GUIDO Op het scherm bij Boer zkt Vrouw loop je altijd te stralen. Is dat ook zo als de camera’s niet draaien? Dina Ja, want ik vind dat ik een heel mooie job heb. Ik mag al mijn zomers doorbrengen op de boerenbuiten. Kan je je iets mooiers voorstellen? Ik mag echt niet klagen. Het is heel fijn om te doen. Overal waar ik kom, zijn de mensen hartelijk. Ze zien mij graag ko-

men, er staat taart en koffie klaar. Zo is het aangenaam werken. Als ‘s avonds de camera’s worden uitgeschakeld, blijven wij vaak met de ploeg nog even zitten om iets te drinken. Dus ja, dat is een prachtjob. GUIDO Hoeveel mensen staan er achter de camera als jullie beelden gaan schieten? Dina Vroeger draaiden we maar met één cameraploeg, maar nu hebben we er twee. Dat betekent dus twee cameramannen en twee klankmannen. Verder gaan ook de regisseur en de eindredacteur mee, en soms nog iemand van de productie. Zes of zeven mensen dus. GUIDO Werk je altijd met dezelfde ploeg? Dina Er is natuurlijk wat verloop, en de cameraploegen bestaan uit freelancers. Het wisselt van dag tot dag, maar dat is leuk, zo kom ik met veel mensen in contact. GUIDO In het begin van dit interview hadden we het over de tienjarige Dina. Stel dat die jou vandaag bezig zou zien. Hoe zou ze reageren? Dina Die zou dat gewoon niet geloven. Ze zou met open mond zeggen: “Ben ik dat?! Dat kan niet!” Als ze me toen hadden gezegd dat ik later voor tv zou werken, had ik dat simpelweg niet geloofd. Maar ik zou wel vol bewondering staan kijken, denk ik. Want ja, ik bén ook blij met wat ik ondertussen heb bereikt. 19


EfficiĂŤnt solliciteren leer je op www.guido.be

L O V S E C SUC ITEREN C I L L SO


SOLLICITEREN

7 sectoren waarop de crisis weinig impact heeft

De crisis woedt door de wereld, en ons land is daar allerminst ongevoelig voor. Als je min of meer zeker wil zijn van een stabiele carrière, is het verstandig om te solliciteren in een sector die immuun is voor de crisis. Of bijna immuun, want we willen je nu ook weer geen sprookjes op de mouw spelden. Om duidelijk te maken wat de sectoren inhouden, geven we je er telkens een drietal voorbeelden van concrete jobs bij. 1 Onderwijs Zolang er snotapen geboren worden, zullen scholen uit de grond blijven rijzen en moet het jonge grut onderwezen worden vanaf ze zindelijk zijn tot wanneer ze min of meer volwassen de arbeidsmarkt betreden. Je mag er dus gerust van uitgaan dat het onderwijs in deze crisis recession-proof zal blijken te zijn. Concrete jobs: onderwijzer leraar secretariaatsmedewerker

2 Gezondheidszorg Crisis of geen crisis: wie ziek is, moet verzorgd worden, liefst tot hij of zij genezen is. Misschien geldt dat zelfs nog nadrukkelijker in crisistijd, want van al dat slecht nieuws over de economie zou een mens zich spontaan mottig beginnen te voelen. Tenzij de ziekenfondsen binnenkort massaal over de kop gaan, blijven in deze sector de jobs gegarandeerd voor het rapen liggen. Concrete jobs: dokter verpleger therapeut

3 Overheid Om de haverklap komt een politicus met besparingsdrang zuchten en steunen dat hij vindt dat ons land het met veel minder ambtenaren zou kunnen en/of moeten doen.

Jaja, maar ondertussen blijft de staat wel de grootste en meest solide werkgever van het land. En mede dankzij de ingewikkelde structuur van België, zal daar hoogstwaarschijnlijk niet snel verandering in komen. Concrete jobs: Vlaams ambtenaar federaal ambtenaar gemeentelijk ambtenaar

4 Energie Hét knelpunt van de toekomst: energie. We zijn nog lang niet van onze olieverslaving af, dus de petrochemie biedt nog volop jobperspectieven, ondanks de crisis. Maar ook de alternatieve energieproductie kent een boom, en zelfs de nucleaire sector lijkt minder met uitsterven bedreigd dan een paar jaar geleden werd aangekondigd. Concrete jobs: projectmedewerker exploitatiemanager vertegenwoordiger

5 Milieu Door de crisis mogen de ongebreidelde productie en de grenzeloze groei van de industrie dan enigszins afgeremd zijn, toch blijft de menselijke activiteit zwaar wegen op het milieu. De uitdagingen in deze sector zullen alleen maar groter worden, zodat je er in principe een zeer stabiele carrière in kunt uitbouwen.

Concrete jobs: onderzoeker milieuspecialist ingenieur

6 Internationale relaties Voordat de crisis losbarstte, had iedereen in de zakenwereld de mond vol van de gigantische groeimarkten in het oosten, in de eerste plaats China en India. Nu zijn ze ook daar niet ongevoelig voor de recessie, maar het blijven landen met een gigantisch potentieel én er blijft ondanks alles nog heel wat groeimarge over. Kortom, wie over de grens durft te kijken, zit tot nader order goed. Concrete jobs: tolk expediteur handelsreiziger

7 Beveiliging Veiligheid is in de 21ste eeuw een ware obsessie geworden, zowel in het door criminaliteit bedreigde dagelijkse leven als in een wereld vol terrorisme, oorlogen en internationale spanningen. Een globale economische crisis maakt het leven er niet zekerder op, zoveel is duidelijk. Beveiliging is bijgevolg een sector die alleen maar aan kracht wint in crisistijd. Concrete jobs: politieman/vrouw beveiligingsbeambte veiligheidsexpert

21


SOLLICITEREN

Vind een job in honderd vinkjes

Een diploma halen is geen lachertje. Dat hoeven we je vast niet meer te vertellen. Maar dan begint het pas, want je moet die zuurverdiende bul ook nog zien te verzilveren met een goeie job. Solliciteren geblazen dus, en daar komt heel wat bij kijken. Om niets te vergeten, zorgt GUIDO ervoor dat je een job vindt in honderd vinkjes. Overloop onze checklists, zet vinkjes en bestorm de arbeidsmarkt. Ben ik klaar voor de arbeidsmarkt? Solliciteren doe je niet zomaar in het wilde weg. Neem eerst een grondige kijk in jezelf dankzij onze jobcompetentie-checklist. Wanhoop niet: wie echt álles kan aanvinken, is een 100% perfecte sollicitant. Het mag ook iets minder zijn...

22

Ik weet wat me motiveert om uit te blinken op het werk.

Ik weet welke mijn sterkste eigenschappen en vaardigheden zijn.

Ik kan zeven prestaties opnoemen die de interesses en vaardigheden illustreren die relevant zijn voor mijn job en carrière.

Ik weet wat ik graag doe en niet graag doe op het werk.

Ik weet wat ik de volgende tien jaar wil bereiken.

Ik heb een welomlijnd carrièreplan, zodat ik mijn zoektocht kan focussen op specifieke bedrijven en werkgevers.

Ik weet welke vaardigheden ik kan aanbieden aan werkgevers in verschillende functies.

Ik weet welke vaardigheden werkgevers zoeken bij sollicitanten.

Ik kan duidelijk uitleggen wat ik goed kan en wat ik graag doe.

Ik kan toelichten waarom een werkgever mij zou moeten aannemen.

Mijn familie en vrienden steunen mijn beslissingen op dit punt in mijn carrière.

Ik kan tien tot twintig uur per week vrijmaken voor mijn zoektocht naar een job.

Ik kan het financieel bolwerken om drie maanden te solliciteren.

Ik weet hoe ik informatie kan opzoeken over beroepen, werkgevers en bedrijven.

Ik weet hoe ik een curriculum vitae opstel en sollicitatiebrieven schrijf.

Ik weet precies bij welke mensen mijn cv en sollicitatiebrief moeten terechtkomen.

Ik kan mijn belangrijkste verwezenlijkingen samenvatten.

Ik kan de juiste werkgevers spotten en in het vizier krijgen.


SOLLICITEREN

Vind een job in honderd vinkjes 

Ik weet hoe ik een netwerk moet uitbouwen.

Ik weet hoe ik op de hoogte blijf van interessante vacatures.

Ik ben niet bang om de telefoon te gebruiken om te prospecteren en uitgenodigd te worden voor een gesprek.

Ik heb een goed gestructureerd plan om online te solliciteren.

Ik slaag erin voor elke tien jobcontacten minstens één keer uitgenodigd te worden voor een gesprek.

Ik weet hoe ik een sollicitatiegesprek moet voeren en opvolgen.

Ik slaag erin bij loononderhandelingen 10 tot 20% meer los te weken dan de werkgever initieel voorstelt.

Ik kan een werkgever ervan overtuigen mijn loonsituatie na zes maanden te herevalueren.

Ik kan mijn eigen positie creëren binnen een bedrijf.

Waar vind ik informatie? Naar een jobbeurs (of ‘career fair’, als de organisatoren van Engelse buzzwords houden) ga je niet om zomaar wat doelloos rond te slenteren. De hoeveelheid informatie die je daar kunt zoeken en vinden kan van het grootste belang zijn voor je zoektocht naar een job. Met deze checklist op zak haal je het onderste uit de beurs.

Ik heb pen en papier of een tablet meegebracht om notities te nemen.

Ik heb genoeg cv’s uitgeprint om achter te laten bij de verschillende bedrijvenstands.

Ik heb de lijst met rekruteerders op voorhand geraadpleegd, en een planning opgesteld met een logische volgorde waarin ik ze bezoek.

Ik ben niet bang geweest om ook de stands van bedrijven te bezoeken die me op het eerste gezicht niet aanspraken.

Ik ben kort en bondig geweest in mijn gesprekken met rekruteerders, maar heb er wel voor gezorgd dat ik duidelijke afspraken heb gemaakt voor follow-up.

Ik heb aan de rekruteerders meteen duidelijk gemaakt dat ik actief op zoek ben naar een job, en niet zomaar vrijblijvend wat informatie kwam verzamelen.

Ik heb een mooi pakje business cards verzameld voor mijn netwerk.

Ik heb een goed zicht gekregen op de huidige trends in tewerkstelling en aanwerving.

Ik weet nu welke vaardigheden nodig zijn voor welke carrières en jobs.

Ik ben op de hoogte van huidige, maar ook van toekomstige vacatures.

Ik heb geleerd hoe bedrijven omgaan met loon, extralegale voordelen en opleidingen.

Ik weet wie ik moet contacteren voor verdere stappen in mijn sollicitaties.

23


SOLLICITEREN

Vind een job in honderd vinkjes 

Verschillende werkgevers zijn nu op de hoogte van mijn carrièredoelstellingen.

Ik heb mijn sterke punten naar voor gebracht bij de ontmoetingen met rekruteerders.

De aanwezige bedrijven weten nu precies wat ik voor hen kan betekenen.

Ken ik de sector en de bedrijven? Val niet door de mand door te solliciteren bij een bedrijf dat je eigenlijk niet kent, of in een sector die je niet aanspreekt. Eerst vinkjes zetten, dan brieven schrijven!

sector

Ik weet welke soort jobs het meest voorkomen in deze sector.

Ik weet welke vaardigheden nodig zijn om verantwoordelijkheden te krijgen in deze sector (bijvoorbeeld organiseren, superviseren...)

Ik weet welke specifieke vaardigheden nodig zijn om een job uit te voeren in deze sector.

Ik weet welke specifieke vereisten worden gesteld aan sollicitanten in deze sector.

Ik weet welke aanbevelingen en diploma’s ik nodig heb om te solliciteren in deze sector.

Ik ken de nadelen van de sector, en heb constructieve suggesties klaar om die situatie te verbeteren.

Ik weet welke vacatures voor schoolverlaters er bestaan in de sector waarin ik solliciteer.

Ik heb alternatieve methodes bestudeerd om gelanceerd te worden in deze sector (bijvoorbeeld deeltijds werk, stage, vrijwilligerswerk, opleiding...)

Ik heb zicht op de toekomst van de sector en zie daarbij de mogelijkheden en opportuniteiten.

Ik ben te rade gegaan bij professionals die al ervaring hebben in deze sector.

bedrijf

24

Ik ken de korte- en langetermijndoelstellingen van het bedrijf, zoals groei, nieuwe producten en diensten.

Ik ken de filosofie van het bedrijf en kan me erin terugvinden.

Ik weet welke opleidingen en trainingprogramma’s het bedrijf me kan aanbieden.

Ik heb zicht op de structuur van een typische carrière binnen dit bedrijf, van groentje tot kaderlid.

Ik ben ervan op de hoogte wat de job waarvoor ik solliciteer echt inhoudt (en dat gaat verder dan de officiële werkomschrijving).


SOLLICITEREN

Vind een job in honderd vinkjes Ben ik in staat een goeie sollicitatiebrief te schrijven? Je sollicitatiebrief is het visitekaartje waarmee je jezelf voorstelt aan een bedrijf, het allereerste contact tussen jou en je toekomstige werkgever. Daar moet dan ook de nodige zorg aan worden besteed. Zolang je de onderstaande hokjes niet kunt aanvinken, is je brief niet klaar om te versturen.

Ik heb de tijd genomen om elk bedrijf waarbij ik solliciteer door te lichten, en maak voor elk daarvan een gepersonaliseerde brief. Door te tonen dat ik de achtergrond van het bedrijf ken, maak ik een goede indruk. Deze gerichte aanpak is veel efficiënter dan honderden standaardbrieven versturen.

Ik heb één of twee van mijn meest relevante prestaties of vaardigheden kort in de kijker gezet. Dit zorgt ervoor dat ik uitspring boven de andere sollicitatiebrieven en meer kans maak om herinnerd te worden.

Ik heb een beleefde, formele schrijfstijl gebruikt die het evenwicht houdt tussen zelfvertrouwen en respect voor de rekruteerder. Mijn brief is helder, objectief en overtuigend.

De toon en inhoud van mijn brief zijn positief, en hij schept positieve verwachtingen. Ik heb ervoor gezorgd dat ik er geen details over mezelf heb ingezet die mijn zwakheden in de verf zetten of twijfels zouden doen rijzen over mijn betrouwbaarheid.

Ik heb alleen actieve en krachtige werkwoorden gebruikt in mijn brief, zodat de aandacht van de lezer niet verslapt en mijn brief energie en enthousiasme uitstraalt.

Ik heb de informatie in mijn brief geordend en gegroepeerd in bondige, heldere alinea’s, die een logische lijn volgen. Zo maak ik duidelijk dat ik in staat ben mijn gedachten te ordenen en overzichtelijk op papier te zetten.

Ik heb te algemene stellingen zoveel mogelijk vermeden, of ze tenminste voorzien van specifieke feiten en voorbeelden. Zo vermijd ik dat de rekruteerder mijn brief brandmerkt als te abstract en onzeker.

Ik heb geen clichés en buzzwords in mijn brief gebruikt, zoals “dynamische persoonlijkheid”, “gedreven team player” en andere holle termen die in zowat elke sollicitatiebrief voorkomen. Zo merkt de rekruteerder dat ik zelfstandig heb nagedacht over mijn brief, in plaats van geijkte formules te herkauwen.

Ik heb ervoor gezorgd dat mijn brief helemaal foutloos is qua spelling en grammatica. Indien nodig ben ik niet te beroerd om daar de hulp van iemand anders voor in te roepen, want een sollicitatiebrief met fouten belandt onherroepelijk in de prullenmand.

Ik heb mijn sterke punten en vaardigheden benadrukt, maar ik heb daarbij opgelet dat ik mezelf niet overschat. Leugens of overdrijvingen in een sollicitatiebrief wreken zichzelf vroeg of laat.

25


SOLLICITEREN

Vind een job in honderd vinkjes Is dit de geschikte job voor mij? Na tientallen sollicitatiebrieven en gesprekken met rekruteerders krijg je een verlossend telefoontje: men biedt je een job aan. Hou de kurk nog even op de champagnefles, want nu komt nog een van de moeilijkste fases van het sollicitatieproces. Nu moet je de aanbieding evalueren en beslissen of je ze aanvaardt. Vinkjes zetten en aan de slag!

26

Ik weet waarom deze job beschikbaar is.

Ik weet hoelang de vacature heeft opengestaan.

Ik weet waarom mijn voorganger deze functie heeft verlaten.

Ik weet welke mijn verantwoordelijkheden zullen zijn.

Ik heb een realistisch zicht op de einddoelen die worden vooropgesteld in deze job.

Ik ben er gerust op dat ik de verantwoordelijkheden zal aankunnen.

Ik weet welk groeipotentieel deze functie heeft.

Ik ben me ervan bewust in hoeverre deze job een springplank kan betekenen in mijn carrière.

Ik weet of het bedrijf waar ik ga werken groeit, stagneert of achteruitgaat.

Ik weet wat eventuele groei of achteruitgang van het bedrijf zou betekenen voor mijn specifieke functie.

Ik ken het groeipotentieel van de producten en/of diensten van het bedrijf.

Ik ken de marktwaarde van het bedrijf.

Ik ken de concurrenten van het bedrijf.

Ik weet hoe het management van het bedrijf in elkaar steekt.

Ik ben op de hoogte van het personeelsverloop binnen het bedrijf.

Ik weet hoelang mijn supervisor al bij het bedrijf werkt.

Ik weet wie de baas van mijn supervisor is.

Ik ben ervan overtuigd dat ik goed zal kunnen samenwerken met mijn supervisor.

Ik heb de job geëvalueerd in het kader van mijn carrièreplanning.

De bezigheden op een doorsnee werkdag spreken me aan.

Ik ben tevreden met het mij aangeboden salaris en de bijkomende voordelen.

Ik kan de vereisten van de job combineren met mijn privéleven.

Het stressniveau dat de job met zich meebrengt schrikt me niet af.


SOLLICITEREN

Vind een job in honderd vinkjes 

De waarden van het bedrijf komen voldoende overeen met de mijne.

Ik ben ervan overtuigd dat zowel het bedrijf als ikzelf te winnen hebben bij deze overeenkomst.

Efficiënt solliciteren leer je op www.guido.be

27


SOLLICITEREN

Hoe onderhandel je over loon?

Het heikelste moment in een sollicitatieprocedure breekt aan op het moment dat er moet worden onderhandeld over het loon. Nu ja, dat geldt niet voor alle beroepen, want vaak bots je op barema's en vastgelegde loonschalen, maar als er moet onderhandeld worden, zet je dan maar schrap. Wij nemen onze rekenmachine bij de hand en plaatsen de nulletjes waar ze thuishoren. V贸贸r * Uiteraard moet je proberen om wat de verloning betreft niet compleet onwetend op het sollicitatiegesprek te arriveren. * Probeer de (minimum) lonen te weten te komen in de sector waar je wil tewerkgesteld worden: - via cao's (collectieve arbeidsovereenkomsten, te raadplegen op www.meta.fgov.be) - via vakbonden - via kamers van koophandel - via andere werknemersorganisaties.

* Het kan ook geen kwaad om aan vrienden en familie te vragen hoeveel zij verdienen, al is niet iedereen even happig om daar een eerlijk antwoord op te geven.

* Geef nooit vooraf een concreet bedrag op als je schriftelijk solliciteert. Reserveer de loononderhandeling voor het moment dat je onder vier ogen aan tafel zit met je toekomstige werkgever. * Als op een sollicitatieformulier een loonindicatie van jou wordt gevraagd, vul dan een woord in als: - 'open' - 'competitief' - 'onderhandelbaar'.

28


SOLLICITEREN

Hoe onderhandel je over loon? Tijdens * In België wordt in negen van de tien gevallen onderhandeld over het brutoloon. Het is niet altijd even gemakkelijk om in te schatten hoeveel percent van een brutoloon effectief netto zal overblijven. * Ga er maar van uit dat de hap die door de fiscus uit een beginnersloon wordt genomen minstens 30% bedraagt. * Wat je al evenmin mag vergeten in te calculeren, zijn de extralegale voordelen die je worden aangeboden boven op het eigenlijke loon, zoals maaltijdcheques, een bedrijfswagen, een groepsverzekering en noem maar op.

* Stel je vooraf de vraag: hoeveel geld heb jij per maand nodig om goed te kunnen leven en liefst ook nog een beetje te sparen? Hou dit bedrag in je achterhoofd, maar gooi het niet op tafel tijdens de onderhandelingen. Het is gewoon een referentiebasis. Probeer je noden dan af te wegen tegen wat je denkt dat je waard bent, gebaseerd op je vaardigheden en wat die kunnen betekenen voor de werkgever. * Wanneer de eigenlijke onderhandeling start, zal de rekruteerder ongetwijfeld vragen naar je voorgaande salaris (als je dat al had tenminste). Liegen of overdrijven heeft dan geen enkele

Na Nog één ding om af te sluiten: wees niet al te teleurgesteld als je beginnersloon wat magerder is dan je had gehoopt. Als young starter liggen nog alle promotiekansen voor je open, en daar hangt haast vanzelf loonsopslag aan vast. The future is bright!

zin, want de informatie die je geeft kan vrij makkelijk worden gecheckt. Als je vorig salaris lager was dan je eigenlijk had gewild, leg dan eerlijk uit waarom dat zo was, en waarom je denkt dat je nu beter verdient. * Als het moment is gekomen om een concreet getal te noemen, mik dan een paar honderd euro hoger dan waar je wil landen. Verwacht niet dat je dat hogere bedrag ook zal krijgen, maar het is perfect aanvaardbaar te onderhandelen over wat meer extralegale voordelen, om zo op een verloning uit te komen die voor beide partijen acceptabel is.

Efficiënt solliciteren leer je op www.guido.be

29


SOLLICITEREN

75 tips voor een puike sollicitatiebrief 75

Een sollicitatiebrief is je allereerste contact met je toekomstige werkgever. Juist ja, solliciteren kan ook per e-mail of via een of ander webformulier, maar je kunt er meestal niet onderuit jezelf te verkopen middels een paar rake alinea's. Om te vermijden dat je een mal figuur slaat op papier, sprokkelde GUIDO vijfenzeventig tips bijeen voor een puike sollicitatiebrief. 1

4

Begin je brief in geen geval met het woord 'ik', want dan kom je over als een egotripper. "Mag ik me even voorstellen?" is zo mogelijk nog erger.

Een sollicitatiebrief druk je af in zwarte inkt. Maak er geen kleurboek van, ook niet als je jezelf wil profileren als een jong, dynamisch en kleurrijk persoon vol ambitie.

2

5

Schrijf nooit een sollicitatiebrief die uitgeprint langer is dan ĂŠĂŠn A4-pagina. Bijkomende informatie kan je kwijt in je curriculum vitae.

Hier en daar blijft nog wel een bedrijf over dat een beroep doet op een grafoloog, maar doorgaans is het niet nodig om je sollicitatiebrief met de hand te schrijven. Als dat wel van je wordt verwacht, zal men het expliciet vragen. Bij twijfel gebruik je je pc.

6 Als je je sollicitatiebrief met de hand dient te schrijven, gebruik je daar een blauwe balpen of vulpen voor. Doorhalingen of correctievloeistof zijn uit den boze.

7 Als je zelf een lelijk handschrift hebt, en toch moet je je sollicitatiebrief met de hand schrijven, is het absoluut niet acceptabel om een vriend(in) met een mooi handschrift te vragen de brief voor jou te schrijven.

3

8

Een sollicitatiebrief met een spellingsfout erin, is dodelijk voor de eerste indruk. Als je zelf nogal, euh, aarzelend omgaat met de Nederlandse spelling, laat je brief dan corrigeren door iemand die het wel kan.

Als je van jezelf weet dat je geen drie zinnen deftig na elkaar op papier kunt zetten, vraag dan iemand met meer schrijftalent om de brief op te stellen voor jou. Geef die persoon vooraf wel een duidelijke briefing.

30


SOLLICITEREN

75 tips voor een puike sollicitatiebrief 75

13 Als je je sollicitatiebrief per e-mail verstuurt, kan je hem attachen, maar dan moet je ervoor zorgen dat je in het e-mailvenstertje eveneens een boodschap tikt.

14 Als je een cv op internet hebt staan, mag je daar uiteraard naar verwijzen in je sollicitatiebrief, maar zorg er toch altijd voor dat je ook een uitgeprint of uitprintbaar cv meestuurt.

15 9 Vermijd overdrijvingen. Woorden als 'fantastisch', 'fenomenaal' en 'geweldig' verliezen hun kracht als je er niet zuinig mee omspringt. Schrijf dus niet dat je deze "fenomenale opportuniteit" een "fantastische kans" vindt en dat je het "geweldig" zou vinden om uitgenodigd te worden voor een gesprek.

10 Als je precies weet bij wie je sollicitatiebrief zal terechtkomen, aarzel dan niet om in de aanhef de achternaam van de persoon in kwestie te gebruiken.

11 Als je geen concrete contactpersoon hebt bij het bedrijf waar je solliciteert, adresseer je sollicitatiebrief dan ter attentie van de personeelsverantwoordelijke.

12 Als je niet weet of je een man of een vrouw aanschrijft, begin je brief dan met: "Geachte mevrouw, geachte heer". Simpelweg "Geachte" is ook aanvaardbaar.

In een e-mail blijf je even beleefd als in een formele brief: niet tutoyeren en altijd de gangbare beleefdheidsetiquette volgen ('geachte', 'hoogachtend', enzovoort).

16 De laatste versie van Microsoft Office bewaart Word-documenten met de extensie '.docx'. Als je contactpersoon een oudere versie van Word gebruikt, bestaat het gevaar dat hij dit document niet zal kunnen openen. Hersave je sollicitatiebrief dus eerst als '.doc' alvorens je 'm verstuurt. Ja, een idiote zet van Bill Gates, maar we kunnen er ook niets aan doen.

17 Als je je volledige sollicitatiebrief in het emailvenstertje kopieert, hang er dan geen attachment aan met nog eens identiek dezelfde brief in Word.

18 Je sollicitatiebrief mag gerust een alinea of drie tellen, maar zorg er wel voor dat het gros van de essentiĂŤle informatie al in de eerste alinea staat, want de kans bestaat dat de rest niet eens wordt gelezen. 31


SOLLICITEREN

75 tips voor een puike sollicitatiebrief 75

19

25

Begin nooit met je leeftijd te vermelden. Sterker nog: vermeld je leeftijd helemaal niet in je sollicitatiebrief. Op die manier zal je cv vaker worden geraadpleegd.

Bij een e-mail gebeurt het allemaal automatisch, maar vergeet niet dat je in een klassieke brief ook de datum en de afzender dient te vermelden.

20

26

Als je doorverwezen bent door iemand van binnen het bedrijf, of iemand met goede connecties, mag je die persoon uiteraard met naam en toenaam vermelden in je sollicitatiebrief.

Geloof het of niet, maar er worden massa's sollicitatiebrieven verstuurd waar geen contactgegevens op staan. Naam, gsmnummer en e-mailadres niet vergeten!

21 Te mijden clichĂŠ: "Ik ben een gedreven persoonlijkheid". Je reinste nietszeggende flauwekul, en toch vind je het terug in 95% van de sollicitatiebrieven.

27 Zet altijd je persoonlijk gsm-nummer in je brief, niet het algemeen telefoonnummer van je ouders. Op die manier komt de persoon van het bedrijf altijd bij rechtstreeks bij jou terecht.

22

28

Originaliteit is een pluspunt, maar probeer niet op te vallen door bijvoorbeeld je sollicitatiebrief in origami te plooien. Geen frivoliteiten, solliciteren is een ernstige business.

Plaats onder een uitgeprinte brief altijd een handgeschreven handtekening in blauwe inkt.

23 Eerlijkheid loont op lange termijn. Als je waardeloos bent met geschreven woorden, kan je dat in je sollicitatiebrief in twee regels eerlijk toegeven, en verwijzen naar een Youtube-filmpje waarin je jezelf mondeling voorstelt.

24 Zorg voor een deftige bladschikking. Gebruik de functie 'afdrukvoorbeeld' vooraleer je je sollicitatiebrief uitprint.

32


SOLLICITEREN

75 tips voor een puike sollicitatiebrief 75

29

34

Print je brief nooit uit op gekleurd papier, noch op papier waar op de achterkant iets opstaat, noch op papier met een briefhoofd van (de firma van) je vader of moeder.

Zorg voor een 'call to action'. Op het einde van je brief vraag je concreet naar een afspraak, maar doe dit op een beleefde, nietopdringerige wijze.

30

35

Zorg dat er geen vette vingers op je sollicitatiebrief terechtkomen, en dat je geen kruimels mee de envelop in vouwt. Of erger nog: stukjes tabak of wiet!

Kopieer nooit je sollicitatiebrief van een voorbeeld dat je ergens online hebt gevonden. Rekruteerders kennen die voorgekauwde templates al jaren uit het hoofd.

31

36

Stuur nooit ofte nimmer een cadeautje mee met je sollicitatiebrief.

Als je zonder inspiratie valt, schrijf je beter niets meer dan dat je dezelfde zaken twee of meer keer herhaalt met andere woorden.

32 Schrijf op de achterkant van de envelop altijd een retouradres. Jouw adres dus.

33 Je sollicitatiebrief en cv mogen in ĂŠĂŠn envelop, maar het is een slecht idee ze aan elkaar vast te nieten. Een paperclip mag wel.

37 Het is nutteloos je brief te beginnen met een variant van: "Deze brief schrijf ik omdat ik wil solliciteren naar een functie bij uw bedrijf". Ja natuurlijk solliciteer je, het is een sollicitatiebrief! Overbodige info.

38 Pas afgestudeerden hebben de neiging in een sollicitatiebrief al te sterk de nadruk te leggen op hun diploma. Dat hoeft niet, want geloof ons vrij: je vaardigheden zijn minstens even belangrijk als je boterbriefje van de universiteit of hogeschool.

39 Vermijd het om in je sollicitatiebrief uit te pakken met vaardigheden die verre van uniek zijn. "Ik spreek vlot Engels" geldt voor 95% van de sollicitanten, dus dat maakt geen indruk. Op je cv vermeld je dit natuurlijk wel.

33


SOLLICITEREN

75 tips voor een puike sollicitatiebrief 75

40

46

In een sollicitatiebrief spreek je niet over loon. "U hoeft mij niet te contacteren als u minder dan 5000 euro bruto voor me over hebt" is misschien wel eerlijk en direct, maar ook ronduit onbeschoft.

Blijf altijd positief. "Na een eerder negatieve ervaring als interimkracht in de bouwsector, hoop ik bij uw bedrijf meer mijn draai te vinden" is een zéér slecht begin van een sollicitatiebrief.

41

47

Wollig taalgebruik, een discipline die vooral wordt beoefend door politici en priesters, hoort niet thuis in een sollicitatiebrief. Draai niet rond de pot, maar wees duidelijk. Spreek niet over "tal van vaardigheden", maar geef concrete voorbeelden.

Bewaar thuis op je pc een kopie van elke sollicitatiebrief die je hebt verstuurd.

42 Het woord 'uitdaging' heeft in de humanresourcessector haar houdbaarheidsdatum ruimschoots overschreden. Gebruik het dus niet.

48 Stuur nooit dezelfde sollicitatiebrief naar verschillende bedrijven, waarin je telkens de naam van het bedrijf verandert en de rest identiek laat. Elke sollicitatie verdient een op maat geschreven brief!

43 Nog meer woorden die zo vaak misbruikt worden in sollicitatiebrieven dat ze in de loop der jaren volkomen uitgehold zijn geraakt: 'enthousiast', 'dynamisch' en 'flexibel'.

44 Verwar beleefdheid niet met onderdanige kruiperigheid. Jij bent geen larve die erom smeekt niet te worden vertrappeld door de rekruteerder.

45 Het is een goed idee om op voorhand na te gaan of je in aanmerking komt voor een tewerkstellingsmaatregel die de werkgever geld doet besparen. De VDAB kan je dat vertellen. Vermeld dit feit concreet in je brief.

34

49 Wees niet té eerlijk. Je slechte eigenschappen verzwijgen en alleen de goeie naar voor brengen in je sollicitatiebrief is niet hetzelfde als liegen over je competenties.


SOLLICITEREN

75 tips voor een puike sollicitatiebrief 75

50

54

Schrap woorden als 'hopen', 'mogelijks', 'misschien', 'als het meezit' en 'dat zou fijn zijn'. Die geven blijk van weinig geloof in jezelf.

Het is niet nodig om een foto op je cv te plakken, en al zeker niet op je sollicitatiebrief.

51 Als je twijfelt tussen een sollicitatiebrief per e-mail of per post, doe het dan gewoon allebei.

52 Als je een hele dag bezig bent met sollicitatiebrieven te schrijven, pas dan op dat je niet per ongeluk de bedrijfsnamen, functies of contactpersonen door elkaar haspelt. Hou er je gedachten bij!

55 Als je ouders de ziekelijke grap met je hebben uitgehaald je te voorzien van een voornaam waaruit men niet kan afleiden of je een jongen of een meisje bent, is het geen slecht idee je geslacht (m/v) op je sollicitatiebrief te vermelden.

56 Nooit, maar dan ook nooit doen: je cv per e-mail versturen naar tientallen bedrijven tegelijk, met als laconieke boodschap: "Geachte, ik zoek werk. In bijlage vindt u mijn cv."

57 Je bent er zeker van dat er geen spellingsfouten (meer) in je sollicitatiebrief staan? Dat is nog maar het halve werk: nu herlees je de brief n贸g een keer om te zien of je geen grammaticale fouten hebt gemaakt.

58 Verstuur je sollicitatiebrief niet op dezelfde dag dat je 'm hebt geschreven. Het is een goed idee om hem 's anderendaags met een frisse kop nog een laatste keer na te lezen.

59 53 Onthou steeds dit: een sollicitatiebrief dient niet om een job te scoren. Nee, een sollicitatiebrief dient om een uitnodiging te versieren voor een sollicitatiegesprek.

Een afsluiter die altijd beleefd klinkt, is "hoogachtend". Als je dit echt te houterig en ouderwets vindt, is "met vriendelijke groet(en)" doorgaans ook wel bruikbaar.

35


SOLLICITEREN

75 tips voor een puike sollicitatiebrief 75

60

65

Hoe minder megabytes er aan een e-mail hangen, hoe liever de rekruteerder het heeft. Soms is het een goed idee om zware Word-documenten te hersaven naar pdf om schijfruimte te sparen.

Maak je letters niet te groot, maar ook niet te klein. Corpsgrootte 10 of 11 is acceptabel, 12 is perfect, 13 is op het randje en 14 is te groot.

61 We hebben het al eerder gezegd, en toch lopen velen altijd weer in de val: maak een nieuw, serieus e-mailadres aan, speciaal voor sollicitaties. Je 'grappige' e-mailadres met je bijnaam of totem van de scouts, is ongeschikt als werkinstrument.

62 Vermijd smiley's, sms-taal en andere onprofessionele knipoogjes.

63 Het is perfect acceptabel om in je sollicitatiebrief te schrijven dat je eind van de week zal telefoneren bij wijze van opvolging.

64 Kies voor een sober lettertype als je je sollicitatiebrief afprint. Univers, Arial en Verdana zijn prima; Bauhaus, Magneto en Showcard Gothic zijn veel te opzichtig. 36

66 Begin niet in het wilde weg te schrijven. Maak eerst een kladschema met de structuur van je sollicitatiebrief, zodat je onderweg niet 'verdwaalt'.

67 Als je een persoon in je sollicitatiebrief vernoemt als referentie, zorg dan dat de man of vrouw in kwestie daarvan op de hoogte is, zodat hij/zij niet uit de lucht valt in het geval van een telefoontje van de rekruteerder.

68 Gebruik actieve, directe uitdrukkingen in een sollicitatiebrief. Niet: "Er wordt door mijn omgeving gezegd dat ik een harde werker zou kunnen zijn", maar wel: "Ik ben een harde werker."


SOLLICITEREN

75 tips voor een puike sollicitatiebrief 75

69

74

Gebruik nooit een digitale versie van je handtekening in een op papier gedrukte sollicitatiebrief. Bij een e-mail mag dit uiteraard wel.

Sommige sollicitanten zijn zo ambitieus en vol van zichzelf dat ze reeds in hun sollicitatiebrief aangeven hoe en in welke mate ze het bedrijf waar ze willen gaan werken zullen hervormen. Hold your horses, voor zulke dingen is het nog veel te vroeg!

70 Wat de lay-out betreft: laat je brief altijd uitlijnen aan de linkerkolom. Uitlijnen in het midden lijkt op een lofgedicht voor een huwelijksjubileum; uitlijnen langs beide kanten heeft meer weg van een krantenartikel dan van een sollicitatiebrief.

75 Volgende woorden komen niet voor in een goede sollicitatiebrief: 'hallo', 'greetz', 'daag', 'thx', 'hoi' en 'groetjes'.

71 Less is more, maar wees nu ook weer niet tevreden met drie regels. Ok, het volstaat dat de brief bij de ontvanger interesse opwekt om je cv grondiger te bekijken, maar dat wil niet zeggen dat in de brief zelf geen concrete informatie moet staan.

72 Probeer niet de slimmerik uit te hangen door een Engelstalige voorbeeldbrief van een of andere Amerikaanse site te plukken en die te vertalen. Amerikanen hebben een andere bedrijfs- en dus ook solliciteercultuur dan wij.

73 Het is best mogelijk dat je bij een sollicitatie voor een in ons land gevestigde multinational een sollicitatiebrief in het Engels moet schrijven. Hoewel je je terecht kan afvragen in hoeverre dat strookt met de Belgische taalwetgeving, zit er in de praktijk vaak niets anders op.

EfficiĂŤnt solliciteren leer je op www.guido.be

37


SOLLICITEREN Jij versus de Man in het Pak

E J E J L U L HOE EEN ELK H R O DO ICITATIEL L O S PREK? GES Wat is het ergste dat je kan doen op een sollicitatiegesprek? Stotteren? Niezen? Je kop koffie omstoten? Nee hoor, de echte jobkansenkiller is... stilte. Laat nooit een gat vallen in je betoog. Zorg dat je overal een antwoord op hebt. En daar gaan wij je bij helpen. Wij luisteren naar de vragen van de Man in het Pak, wieden de domme antwoorden eruit, reiken je de slimme antwoorden aan en zorgen ervoor dat je je moeiteloos doorheen elk sollicitatiegesprek lult.

38


SOLLICITEREN Jij versus de Man in het Pak

DE MAN IN HET PAK “Vertel me wat meer over jezelf.” Het domme antwoord: Nee, dit is geen uitnodiging tot het afratelen van je uitgebreide biografie, beginnend vanaf je prilste herinnering als peuter of kleuter. Je liefdesleven hoeft al evenmin aan bod te komen, en het interesseert de Man in het Pak echt niet dat je op je 13de met je ouders op vakantie bent geweest naar Zwitserland. Het slimme antwoord: Probeer in één of maximum twee minuten een staalkaart van jezelf te schetsen, waarin je bondig en krachtig je afkomst, scholing, ervaring, karaktereigenschappen en verwachtingen uit de doeken doet.

DE MAN IN HET PAK “Wat zijn je sterke punten?” Het domme antwoord: Bescheidenheid hoeft niet, maar snoeverij al evenmin. Maak van je antwoord op deze vraag geen orgie van zelfbewieroking, maar zeg onder geen beding lacherig dat je geen sterke punten hebt. Dit is al zeker niet het moment om zwakke punten op te sommen, want die vraag komt vast nog. Het slimme antwoord: Antwoord eerlijk, sec en zonder te aarzelen. Haal er die sterke punten uit die

volgens jou het belangrijkst zijn voor de job waarvoor je solliciteert.

DE MAN IN HET PAK “Wat zijn je zwakke punten?” Het domme antwoord: Een doorzichtige truc die veel sollicitanten toepassen, is op dit moment hun sterke punten nog eens herhalen, op een ietwat gecamoufleerde manier. Niet doen! Wat ook te mijden is: jezelf genadeloos uitkleden tot je figuurlijk in je blootje staat. Het slimme antwoord: Ook hier is eerlijkheid aangewezen. Zonder overdreven streng te zijn voor jezelf, mag je gerust toegeven dat bijvoorbeeld je Frans niet geweldig is, of dat je tureluurs wordt van cijfertjes. Weggemoffelde zwakke punten komen vroeg of laat toch naar boven.

DE MAN IN HET PAK “Met welke soort persoonlijkheid zie jij je het best samenwerken?” Het domme antwoord: Begin niet de leuke eigenschappen van je beste maten, je broer, zus of je partner op te sommen. Collega’s hoeven geen vrienden te zijn, noch het te worden. Wat telt, is dat je vlot met hen kan samenwerken. Dat overstijgt persoonlijke affiniteit.

Het slimme antwoord: Collega’s werken vruchtbaar samen als ze complementair zijn aan elkaar. Schets dus het beeld van een persoon die sterk is in de dingen waar jij eerder zwak in bent.

DE MAN IN HET PAK “Waar wil je staan binnen vijf jaar?” Het domme antwoord: Dit is een moeilijke vraag. Misschien luidt het antwoord wel “op de top van Mount Everest” of “op het hoofdpodium van Werchter”, maar dat soort wilde plannen hou je liever nog even voor jezelf. Anderzijds getuigt het van weinig ambitie om te antwoorden dat je binnen vijf jaar liefst nog altijd de job zou uitoefenen waarvoor je nu solliciteert. Het slimme antwoord: Probeer blijk te geven van gezonde ambitie terwijl je tegelijk aangeeft dat je gelooft in het bedrijf waar je solliciteert. “Ik wil de komende vijf jaar graag doorgroeien in dit bedrijf” is een veilig antwoord.

DE MAN IN HET PAK “Waar ben je het meest trots op?” Het domme antwoord: Pas afgestudeerden kunnen beter niet “mijn diploma” of “mijn thesis” antwoorden, want daaruit blijkt dat ze onvoldoende afscheid hebben genomen van het studentenleven. 39


SOLLICITEREN Jij versus de Man in het Pak

Jonge ouders komen vaak in de verleiding om “mijn kinderen” te antwoorden. Dat zal wel, maar het is te voor de hand liggend. Het slimme antwoord: Probeer een echte, verrassende verwezenlijking uit je prille leven naar boven te halen. Daar zal je misschien niet zomaar voor de vuist weg in slagen, dus denk er op voorhand eens diep over na. Die bron van fierheid hoeft trouwens niet noodzakelijk werkgerelateerd te zijn.

DE MAN IN HET PAK “Zou je kunnen functioneren als je de indruk hebt dat jij slimmer bent dan je chefs?” Het domme antwoord: Nice one! Eigenlijk peilt de Man in het Pak naar je hoogmoed en de grootte van je ego. Gewoon kortaf “nee” of “ja” antwoorden is vast en zeker not done, en het is al evenmin een goed idee om slijmerig door het stof te kruipen en te antwoorden dat jij nog veel te leren hebt en de chefs gegarandeerd slimmer zijn dan jij. Het slimme antwoord: Er zit niet veel anders op dan je uit de slag te trekken met een wollig tsjevenantwoord à la: “Ik geloof dat men op de werkvloer het best functioneert als chefs en medewerkers elkaar aanvullen met hun respec40

tieve complementaire vaardigheden.” Eat this, Man in het Pak.

DE MAN IN HET PAK “Zou je jezelf als ondernemend omschrijven?” Het domme antwoord: Niet al te enthousiast positief antwoorden op deze vraag, want dan zou de Man in het Pak kunnen concluderen dat je deze job als een springplank wil gebruiken naar iets beters, misschien wel naar een eigen zaak. Anderzijds blijft een niet-ondernemend persoon alleen maar ter plaatse trappelen. Het slimme antwoord: Probeer te laten doorschemeren dat je tot op zekere hoogte ondernemend en ambitieus bent, zonder dat je van plan bent over andermans hoofden heen te banjeren om je doel te bereiken.

DE MAN IN HET PAK “Wat is je levensdoel?” Het domme antwoord: Tenzij je bij een non of priester solliciteert in bijvoorbeeld een rusthuis of katholieke school, is dit niet het moment om je religieuze of levensbeschouwelijke levensdoeleinden naar boven te laten borrelen. Het materiële uiterste, namelijk “rijk worden, in een dikke auto rijden en in een kast van een huis wonen” is ook te mijden.

Het slimme antwoord: Geef een rustig en helder betoog over een bevredigend beroepsleven, eventueel een gezin en een gelukkig leven zonder al te veel uitspattingen naar welke kant dan ook, zonder één welbepaald doel uitgesproken op de voorgrond te laten treden.

DE MAN IN HET PAK “Wat zou je graag afgedrukt zien als functietitel op je naamkaartje?” Het domme antwoord: Functietitels op naamkaartjes komen vaak neer op nietszeggende Engelstalige bullshit (kijk maar op www.bullshitjob.com/ title). Alleen oppervlakkige mensen kicken daarop, dus maak je niet belachelijk door meteen een drieledige ronkende titel uit je mouw te schudden, want dat is bij een sollicitant eerder lachwekkend. Het slimme antwoord: Een verstandig antwoord is in dit geval dat het je eigenlijk niet veel uitmaakt. Wat telt is de jobinhoud zelf, niet de verpakking.


SOLLICITEREN Jij versus de Man in het Pak

DE MAN IN HET PAK “Als je mocht kiezen, in wat voor auto zou je dan graag rijden?” Het domme antwoord: Psychologen hebben ingenieuze tabellen samengesteld waarin automerken, -kleuren en -modellen worden gelinkt aan types persoonlijkheden. Geef dus geen welbepaalde auto als antwoord, of je wordt meteen in een hokje geduwd. Je dacht toch niet dat deze vraag was bedoeld om te weten te komen welke bedrijfswagen ze voor jou moeten bestellen? Het slimme antwoord: ... dat je geen rijbewijs hebt, want dat is nuttige informatie voor de Man in het Pak. Rijd je wel al? Dan kan je de vraag proberen te ontwijken door te vertellen hoe tevreden je bent met je eigen karretje, of wat algemeenheden over comfort, veiligheid en degelijkheid uit je botten slaan.

DE MAN IN HET PAK “Hoe reageer jij in conflictsituaties?” Het domme antwoord: Ook al heb je wel eens iemand een hengst op zijn muil gegeven, dat zeg je natuurlijk niet. Antwoord ook nooit dat je reactie ervan afhangt of je gelijk hebt of niet, want zo plukt de Man in het Pak de koppigaards eruit die niet in staat zijn tot het sluiten van compromissen.

Het slimme antwoord: Hang de diplomaat uit, ook al weet je van jezelf dat je op dat vlak niet altijd tien op tien scoort. “Een conflict is een opportuniteit tot het vinden van een oplossing waar beide partijen beter van worden”, dat soort gezwets should do the trick.

DE MAN IN HET PAK “Wat is het laatste boek dat je hebt gelezen?” Het domme antwoord: ... dat je nog nooit een boek hebt gelezen, of dat het geleden is van op de middelbare school. Ook “de laatste Playboy”, zoals Joey Tribbiani ooit opperde in Friends, is geen geschikt antwoord. Anderzijds klinkt Schopenhauer of Nietszche wel erg pretentieus, tenzij het gewoon wáár is en je er ook iets intelligents over kunt vertellen. Het slimme antwoord: Wees slim en zorg ervoor dat je het boek dat je al lang van plan was te lezen, hebt doorgeworsteld voordat je begint te solliciteren. Op die manier val je nooit door de mand bij deze vraag.

DE MAN IN HET PAK “Op welke kranten en/of tijdschriften ben je geabonneerd?” Het domme antwoord: Deze vraag is op het randje: heeft de Man in het Pak hier eigenlijk wel zaken mee? Je hoeft er ons inziens niet op

te antwoorden, maar die weigering mag je natuurlijk niet bot verwoorden. Antwoord zeker niet “The Economist” terwijl naast je toiletpot een stapel Story’s ligt. Het slimme antwoord: Als je geen problemen hebt met de vraag, mag je gewoon eerlijk antwoorden. Zoniet kan je (al dan niet naar waarheid) melden dat je geen abonnementen hebt, maar wel geregeld losse nummers leest van... en dan noem je wat kranten en tijdschriften die je af en toe doorbladert of op je tablet bekijkt.

DE MAN IN HET PAK “Waarom zouden wij deze job aan jou moeten geven?” Het domme antwoord: ... “omdat ik de beste ben”, ook al ben je daarvan overtuigd. Arrogantie en overdreven zelfzekerheid lonen zelden of nooit bij sollicitaties, of het zou over bikkelharde commerciële functies moeten gaan. Het slimme antwoord: Dit is het uitgelezen moment om je allersterkste punten en argumenten nog eens bondig naar voor te brengen, zonder daarbij je medesollicitanten in een slecht daglicht te stellen.

41


SOLLICITEREN Jij versus de Man in het Pak

DE MAN IN HET PAK “Heb jij

DE MAN IN HET PAK “Welke

vragen voor mij?”

negatieve eigenschap zouden anderen bij jou het eerst zien?”

Het domme antwoord: Zeg nooit dat je geen vragen hebt, want dan geef je blijk van desinteresse, sloomheid en gebrek aan inspiratie. Vraag ook niet direct of je de job hebt, en hoeveel je zal verdienen. Het slimme antwoord: Je bent eigenlijk wel verplicht om op dit moment een paar vragen te stellen. De beste optie is diepere inlichtingen vragen over het bedrijf, de werksfeer, de toekomstplannen, de investeringen en de positie binnen de sector.

DE MAN IN HET PAK “Geef drie positieve eigenschappen van je vorige baas.”

Het domme antwoord: De ideale sollicitant bestaat niet, dus hier kan je niet antwoorden dat geen enkele negatieve eigenschap bij jou zal komen bovendrijven. Het slimme antwoord: Zoals gewoonlijk bij de vragen naar positieve en negatieve eigenschappen, duurt eerlijk het langst. Deze vraag is echter wat ingenieuzer dan de standaardvragen, dus denk even na en probeer er een relatief onschuldige, maar toch opvallende en concrete eigenschap uit te pikken. ‘Ongeduldigheid’, bijvoorbeeld.

DE MAN IN HET PAK “Hoeveel Het domme antwoord: Als je denkt dat je je er gemakkelijk van kunt afmaken met het antwoord dat dit je eerste job is, denk dan maar iets anders. Je zal in dat geval positieve eigenschappen van je stagebegeleider of thesispromotor moeten opsommen. Zeg nooit dat die mens geen positieve eigenschappen hééft. Het slimme antwoord: Komaan, je bent toch geen verzuurde misantroop? Zo moeilijk kan het toch niet zijn om drie positieve eigenschappen te bedenken van een medemens? 42

zou je willen verdienen?” Het domme antwoord: Uit studies blijkt telkens weer dat schoolverlaters hun aanvangsloon overschatten. Noem hier dus geen astronomisch bedrag waar de Man in het Pak alleen maar eens hartelijk om kan lachen. Zeggen dat het loon voor jou bijzaak is, is dan ook weer niet aangewezen. Het slimme antwoord: Dit moet je op voorhand voorbereid hebben. Leg een loon vast waaronder je echt niet wil gaan, lap er tien percent bij, en dat is

het bedrag dat je op tafel gooit. De Man in het Pak zal wellicht in brutoloon willen onderhandelen, maar er is geen enkele reden waarom jij geen nettobedrag zou mogen noemen.

DE MAN IN HET PAK “Hoe ben je van plan jezelf te verbeteren?” Het domme antwoord: Wees niet zo dom om de Man in het Pak verongelijkt aan te staren als hij deze vraag stelt. Inderdaad ja, je bent nog niet eens begonnen, je bent zelfs nog niet aangeworven, je bent bij wijze van spreken nog maagdelijk, en toch moet je nú al jezelf beginnen te verbeteren?! Het slimme antwoord: Een slimme vraag verdient een slim antwoord. Wat de Man in het Pak wil bereiken met deze vraag, is checken of je niet van de schoolbanken bent gestapt met de attitude dat je alles beter weet dan een ander. Antwoord dat je immer bereid bent jezelf bij te scholen door middel van opleidingen en werkervaring.

DE MAN IN HET PAK “Wat weet jij over ons bedrijf?” Het domme antwoord: Vergis je niet: er wordt niet van je verwacht dat je het bedrijf waar je solliciteert van naaldje tot draadje kent. Sterker nog: je mag


SOLLICITEREN Jij versus de Man in het Pak

ook zélf vragen stellen over de bedrijfsstructuur en -cultuur. Maar not done is weinig of helemaal niets afweten wat zich binnen de vier muren van de firma afspeelt. Het slimme antwoord: Laat gewoon op niet al te breedvoerige wijze blijken dat je je huiswerk hebt gemaakt en in grote lijnen weet wat het bedrijf doet en waar het voor staat.

DE MAN IN HET PAK “Wat weet jij over onze sector?” Het domme antwoord: ... dat je eigenlijk niet weet in welke sector het bedrijf actief is, omdat je gewoon naar een administratieve functie hengelt. Iedereen in een bedrijf, van de receptionist tot het hoogste kader, moet op zijn minst goede noties hebben van de sector en de plaats die het bedrijf erin inneemt. Het slimme antwoord: Toon aan dat je zowel zicht hebt op de sector, op de manier waarop het bedrijf waar je solliciteert daarin past én op het belang van jouw toekomstige functie in dit alles.

DE MAN IN HET PAK “Hoelang

DE MAN IN HET PAK “Ben je

denk je dat het zal duren voor jij een substantiële bijdrage aan ons bedrijf levert?”

bereid te verhuizen voor deze job?”

Het domme antwoord: Als je op deze vraag antwoordt dat jij van de eerste dag een onlosmakelijk en essentieel onderdeel van het bedrijf wil zijn, zal de Man in het Pak eens meewarig grinniken. Iedereen heeft een periode nodig om zich in te werken, dat spreekt voor zich. Het slimme antwoord: Leg de nadruk op je leergierigheid, aanpassingsvermogen en bereidheid tot het volgen van opleidingen en bijscholingen. Wees niet bang om te zeggen dat je een snelle leerling en harde werker bent, en dat het niet meer dan een kwestie van maanden kan zijn voordat jouw bijdrage op de werkvloer substantieel wordt.

Het domme antwoord: Als je hier te snel en te enthousiast “ja” op antwoordt, kan je wanhopig overkomen. Een radicaal “nee” geeft dan weer blijk van weinig flexibiliteit, tenzij je echt een eigen huis hebt waar je onder geen beding uit weg wil. Het slimme antwoord: Het enige correcte antwoord is “ja, maar”. Verhuizen speciaal voor je werk is een stevig engagement, en daar mag van de kant van de werkgever wel wat tegenover staan.

DE MAN IN HET PAK “Waar ligt de bovengrens van jouw capaciteiten?” Het domme antwoord: Weer zo’n moeilijk spontaan te beantwoorden vraag die hengelt naar je niveau van zelfkennis. Pas dus op dat je er niets doms uitflapt à la: “The sky is the limit, meneer!” Het slimme antwoord: Als pas afgestudeerde mag je hier naar waarheid op antwoorden dat je daar momenteel onvoldoende zicht op hebt, maar dat je er vertrouwen in hebt dat je het bedrijf en ook jezelf nog kunt verrassen wat je doorgroeicapaciteiten betreft.

43


SOLLICITEREN Jij versus de Man in het Pak

DE MAN IN HET PAK “Wat

DE MAN IN HET PAK “Wat is

heb je geleerd uit fouten die je vroeger hebt gemaakt?”

het belangrijkste dat je op school hebt geleerd?”

Het domme antwoord: ... dat je vroeger geen fouten hebt gemaakt. Zever. Iedereen maakt fouten, maar het zijn alleen de dommeriken die er niets uit leren.

Het domme antwoord: Het is niet de bedoeling dat je op dit moment je laatste examen overdoet door een hoop feitenkennis tentoon te spreiden.

Het slimme antwoord: Deze vraag is minder moeilijk dan hij op het eerste gezicht lijkt. Het is heus niet zo’n heksentoer om bijvoorbeeld een bisjaar of een verkeerde studiekeuze als voorbeeld te nemen en aan te tonen dat je door die ervaring jezelf beter hebt leren kennen.

Het slimme antwoord: Eerder dan naar feitenkennis, hengelt deze vraag naar vaardigheden die je op school hebt aangeleerd. Dat je zelfstandig hebt leren werken, dat je hebt leren omgaan met grote hoeveelheden informatie, dat je deadlines hebt leren halen, dat je geleerd hebt te analyseren, en bondig en accuraat te rapporteren.

DE MAN IN HET PAK “Waar ben je het meest bang van?”

DE MAN IN HET PAK “Als je Het domme antwoord: ... spoken, vampiers, horrorfilms, spinnen, boeven, vliegtuigrampen, muizen, vallende boomstronken, kakkerlakken, je wiskundeleraar, messen, schietgeweren, tijgers, leeuwen, zombies en ijsbergen. Het slimme antwoord: Een mooi antwoord waar geen speld tussen te krijgen is en dat bijna zeker niet gelogen is, klinkt als volgt: “Dat de mensen die me dierbaar zijn iets overkomt”.

44

beste vriend jou moet beschrijven in drie woorden, wat zou hij of zij dan zeggen?” Het domme antwoord: Alweer een slimme variant van het eeuwige psychologengevis naar je zelf- en mensenkennis, dus kijk uit je doppen. Vermijd om jezelf in louter lovende bewoordingen naar voor te brengen. Het slimme antwoord: Nu je weet dat deze vraag bestaat, kan je je misschien voorbereiden en het op voorhand gewoon aan je beste vriend vragen? In elk geval: zorg voor een genuanceerd beeld. Twee posi-

tieve woorden en één mild kritisch, dat is de ideale mix. Bijvoorbeeld: “trouw, stipt en een tikje koppig”.

DE MAN IN HET PAK “Wat is je belangrijkste verwezenlijking buiten de werksfeer?” Het domme antwoord: Sommige sollicitanten zijn zo gespannen bezig met bloedernstig over te komen, dat ze op deze vraag onwillekeurig toch met iets werkgerelateerds op de proppen komen. Niet doen! De Man in het Pak wil graag weten of je ook op andere vlakken initiatief vertoont. Het slimme antwoord: Hier mag je om het even wat op antwoorden, zolang je er echt trots op bent: iets uit de jeugdbeweging, een organisatie met het presidium, je muziekgroep... Zorg er wel voor dat het je eigen verdienste is. Als je lievelingstante haar borstkanker heeft overwonnen, dan ben je daar misschien terecht trots op, maar het is niet jouw verdienste.

DE MAN IN HET PAK “Vertel me iets over jezelf waarvan je eigenlijk liever hebt dat ik het niet te weten kom.” Het domme antwoord: Te grote openhartigheid heeft bij deze vraag geen zin. Het is een sollicitatiegesprek, geen politieverhoor met jou als verdachte. Iedereen heeft zijn gehei-


SOLLICITEREN Jij versus de Man in het Pak

men, dus je moet zeker niet je meest gênante moment opdiepen. Het slimme antwoord: Als je het al een keertje op Facebook of je blog hebt gezet, dan kan je het evengoed vertellen aan de Man in het Pak, want hij komt het anders toch moeiteloos te weten.

DE MAN IN HET PAK “Wat is het verschil tussen goed en uitstekend?” Het domme antwoord: Bij deze vraag is het verleidelijk om in ongeïnspireerde clichés te vervallen à la: “Goed is gewoon, ja, in orde, en uitstekend is dan wat beter dan goed zeker?” Zwijg liever dan zoiets dwaas uit je botten te slaan. Het slimme antwoord: Misschien is dit wel hét moment om assertief en zelfzeker naar voor te treden en te melden dat wellicht meerdere kandidaten deze job goed zouden kunnen uitvoeren, maar dat jij uitstekend bent. Dat klinkt ferm, maar reken er wel op dat de Man in het Pak meer uitleg zal vragen.

DE MAN IN HET PAK “Ben je bereid bij te scholen?” Het domme antwoord: Het foutste antwoord op deze vraag luidt: “Nee.” Het slimme antwoord: Levenslang leren is een 21ste-eeuwse realiteit, dus uiteraard ben je bereid om bij te scholen. Wat niet hetzelfde betekent als ‘omscholen’, want dan volg je een opleiding om iets heel anders te doen dan dat waarvoor je hebt gestudeerd. Op zich niets mis mee, maar doe dit laatste alleen als je ertoe bereid bent, zo blijft iedereen tevreden.

DE MAN IN HET PAK “Geef tien dingen die ik met mijn potlood kan doen, behalve schrijven.” Het domme antwoord: Een GUIDO-stagiaire verzekerde ons ooit op akelige wijze dat vrouwen een potlood kunnen gebruiken als steekwapen onder de gordel in het geval van ongewenst seksueel gedrag op het werk. ‘t Is een weetje als een ander, maar wel volkomen ongeschikt als antwoord op deze sollicitatievraag. Het slimme antwoord: Met deze vraag peilt de Man in het Pak naar je improvisatievermogen, creativiteit en probleemoplossend vermogen. De opdracht bestaat er niet in

om zo snel mogelijk tien toepassingen te verzinnen. Bedenk liever vijf echt originele, vindingrijke dingen dan tien keer flauwekul.

DE MAN IN HET PAK “Werd je ooit ontslagen?” Het domme antwoord: Als het al gebeurd is, dan mag je daar niet over liegen, want van elk ontslag bestaat een papieren en/of digitaal spoor. Ja, ook van een ontslag als jobstudent. Het slimme antwoord: Als je “nee” kunt antwoorden, des te beter, maar als je wel al eens ontslagen bent, wees dan eerlijk. Net als bij een mislukt studiejaar kun je uit een ontslag veel leren. Het is namelijk minstens even belangrijk te weten te komen wat je níet wilt, en níet kunt.

Efficiënt solliciteren leer je op www.guido.be

45


K N A FR NE N I DE W

meer jobparcours vind je op www.guido.be


HET JOBPARCOURS VAN... Frank de winne

"Het belangrijkste is dat je er zelf in blijft geloven," zegt de Vlaamse astronaut Frank De Winne. "Toen ik indertijd aan mijn vrienden vertelde dat ik me had ingeschreven voor de selectieproeven om astronaut te worden, waren ze sceptisch. Dat was in 1990, en ik werd niet geselecteerd. 'Zie je wel,' zeiden ze. Maar acht jaar later heb ik het opnieuw geprobeerd, en toen is het wel gelukt. Omdat ik er zelf altijd in ben blijven geloven." Was astronaut worden een kinderdroom? De Winne: "Niet echt. Het is pas toen ik op tv voor de eerste keer de Space Shuttle zag, dat ik echt zin kreeg om de stap te zetten. In die tijd volgde ik de pilotenopleiding op de Koninklijke Militaire School. Ik heb toen een brief geschreven naar de NASA, eigenlijk vooral omdat ik niet wist dat de ESA bestond. (lacht) Ik heb een vriendelijk briefje teruggekregen dat ik nog een beetje te jong was. Later zag ik in de krant een advertentie van ESA, waarop ik heb gereageerd, en toen is de bal aan het rollen gegaan." "Als je astronaut wil worden, moet je in de eerste plaats de juiste studies gedaan hebben. We zoeken ingenieurs, dokters, piloten... kortom: jonge mensen met een wetenschappelijke achtergrond. Als je

enige motivatie is dat je per se de ruimte in wil, ben je eigenlijk niet geschikt voor de job. Een astronaut brengt het overgrote deel

INNENDG E B N E R "E AUT VEALS N O R T S A L VENVEE. NIET E T N E I D ENIEUR EEN INGIET MINDER." MEER, N van zijn tijd door op de grond, en dat werk is even boeiend. Maar als je dan effectief de ruimte in mag, is dat natuurlijk de kers op de taart. Onze planeet van bovenaf zien, met eigen ogen kunnen aanschouwen hoe kwetsbaar ze is, dat is iets wat je je hele leven bij blijft."

Klopt het dat elke ESAastronaut Russisch moet spreken? "Ja, maar dat is niet onoverkomelijk hoor. In het Internationaal Ruimtestation zijn er twee officiele voertalen: het Engels en het Russisch. Toen ik aan de selectieprocedure begon, sprak ik nog geen woord Russisch, maar je leert dat tijdens de opleiding. Eerlijk gezegd, als ik zie hoe de Chinezen momenteel hun ruimtevaartprogramma aan het uitbouwen zijn, zou het best wel eens kunnen dat de astronauten van de toekomst er ook nog Chinees bij zullen moeten leren. Het studeren stopt trouwens nooit als je bij ESA werkt. Ik moet zelf nog elke maand examens afleggen." Nog een vraagje om af te sluiten: naar de ruimte vliegen, wat schuift dat? "Een beginnend astronaut verdient evenveel als een ingenieur die bij ESA wordt aangeworven. Niet meer, niet minder. Je krijgt geen bonus als je effectief wordt geselecteerd voor een ruimtemissie. Er is wel een compensatie voor de tijd die je van huis weg bent, maar dat geldt voor om het even welke ESA-werknemer die naar het buitenland moet. Als je echt wil weten hoeveel een astronaut verdient, ga dan maar eens de loonroosters opzoeken op de ESA-website, in looncategorie A3." 47


Hoe gaat het er echt aan toe op de werkvloer? Dat lees je op www.guido.be

E D OP OER L V K WER


OP DE WERKVLOER Echo’s op de arbeidsmarkt

Complimentjes van de baas zijn schaars

Start de dag met een lach

Een onderzoek van StepStone heeft aangetoond dat zowat driekwart geen appreciatie krijgt op het werk: zestig procent krijgt zelden een complimentje van de baas en zeventien procent moet het zelfs volledig zonder schouderklopjes stellen. Iets meer dan een derde heeft ermee leren leven en ziet er dus eigenlijk geen graten meer in. Michel Tubbax, Managing Director van StepStone België voegt daaraan toe: “Uit eerder onderzoek van StepStone blijkt dat een gebrek aan erkenning op de derde plaats staat in de top-drie van redenen waarom iemand van job verandert. Managers kunnen hier dus maar beter rekening mee houden en af en toe een schouderkopje geven als hun medewerkers goed werk hebben geleverd. Het personeel heeft er duidelijk nood aan.”

Nog nooit kampten zoveel mensen met een of andere vorm van depressie, en slechts weinigen starten elke dag met een lach. Hoog tijd om daar verandering in te brengen, moet de Deense auteur Alexander Kjerulf gedacht hebben, en hij lanceerde prompt vijf tips om de sfeer op je kantoor wat op te krikken:

1 Geef een collega een compliment Maak er een gewoonte van om elke dag één collega een complimentje toe te gooien.

2 Wens je collega’s een goedemorgen Probeer daarbij de mensen één voor één aan te kijken en gebruik ook hun naam.

3 Wees vriendelijk Breng eens onverwacht een taartje mee, of kleef een klein bedankingsbriefje op zijn of haar scherm.

4 Neem tijd voor jezelf Maak elke dag een tweetal minuutjes vrij om jezelf één vraag te stellen: “Hoe gaat het met mij vandaag?”

5 Leer je collega’s beter kennen Praat eens met je collega over zaken die los staan van het werk. Vraag bijvoorbeeld naar de plannen voor zijn of haar weekend.

49


OP DE WERKVLOER Echo’s op de arbeidsmarkt

Lunchen aan bureau verhoogt productiviteit Voor een onderzoek aan de Humboldt Universiteit in Berlijn deelden wetenschappers nietsvermoedende proefpersonen op in twee groepen. Mensen uit de eerste moesten hun lunch verorberen aan hun bureau en kregen daarvoor een beperkt aantal minuten. De tweede groep kreeg dezelfde maaltijd voorgeschoteld, maar ze mochten daarvoor naar het restaurant wandelen en aten het pakket op in het gezelschap van een vriend. Bovendien kregen ze een uur de tijd. Wat bleek? Wie alleen en aan de computer eet, is in de namiddag een pak productiever dan wie er ruim de tijd voor neemt om op restaurant te gaan met anderen. Die laatste zijn meer ontspannen en enthousiaster, maar hebben het moeilijker om geconcentreerd te blijven.

Je karakter bepaalt je loopbaan Een ellenlang cv hebben, kan misschien wel helpen om een dik betaalde job te veroveren, maar uiteindelijk is het je karakter dat je carrière bepaalt. Dat heeft een studie van de Gentse universiteit aangetoond. Bovendien bleek dat een eerste job veel meer impact heeft dan eerst werd gedacht. “Voor veel van hen was hun eerste job voorspellend voor hun latere carrière. Vijftien jaar later zijn ze wel enkele keren van bedrijf veranderd, of is hun jobtitel anders, maar het initiële idee blijft hetzelfde. Mensen kiezen ook voor het sociale of bijvoorbeeld het extraverte van de verkoop, omdat dat nu eenmaal in hun karakter zit. Ze dragen dat hun hele loopbaan mee”, aldus de onderzoekers in Het Laatste Nieuws.

50

1 op 4 verprutst sollicitatie door Facebookprofiel StepStone onderzocht in acht Europese landen hoe je gedrag op sociale media jouw zoektocht naar werk beïnvloedt en legde zo enkele opvallende cijfers bloot. De helft van de werkgevers voelt een bevestiging van het positieve beeld dat ze al hadden van de sollicitant, maar bij een kwart raakt de werkgever zodanig teleurgesteld dat hij de werkzoekende weigert. Jouw online gedrag kan je zoektocht naar werk met andere woorden maken of kraken. Vermijd vooral ongepaste commentaren of afbeeldingen en zorg dat je cv matcht met je online profiel. Vermijd ook dt-fouten, zoiets is altijd wel een afknapper.


OP DE WERKVLOER Echo’s op de arbeidsmarkt

Studenten te weinig voorbereid op arbeidsmarkt Maar liefst één op de vier schoolverlaters vindt zichzelf onvoldoende klaargestoomd om te gaan werken. Dat blijkt uit een enquête van het uitzendbureau Tempo Team bij 125 jongeren. Zestig procent van de studenten weet niet (of te weinig) welke studierichtingen het meeste kans op werk bieden en een groot deel vindt dat technische richtingen te weinig gepromoot worden. Volgens Tempo Team missen studenten de noodzakelijke technische vaardigheden en attitudes om hun weg te vinden op de arbeidsmarkt. Daarom zal jeugdorganisatie JES Stadslabo samen met het uitzendkantoor focussen op de versterking van de individuele competenties bij jongeren voor een langere periode. “Wij geloven in een langdurige begeleiding met een cyclusmatige aanpak gedurende een periode van zes maanden. Tijdens deze periode worden de jongeren benaderd met methodieken vanuit hun leefwereld en zo op een zeer participerende manier op weg gezet naar een duurzame job,” vertelde Annelies Van Isacker, Coördinator JES Gent aan Jobat.

Helft werknemers heeft spijt van studiekeuze Uit een studie van Tempo Team bij 1611 werknemers, 600 werkgevers en 379 laatstejaarsstudenten hoger onderwijs, blijkt dat het onderwijs en de arbeidsmarkt niet bepaald goed op elkaar zijn afgestemd. De helft van de werknemers heeft zelfs spijt van de studiekeuze die ze maakten. Ondervraagden pleiten voor meer praktijkgericht onderwijs, meer inzicht in de behoeften van de arbeidsmarkt en een betere voorbereiding op het vinden van werk. Bedrijven zouden ook meer fysiek aanwezig moeten zijn op de campus, om zich voor te stellen en onmiddellijk ook te rekruteren. Vergeleken met Duitsland en Nederland is de kloof tussen onderwijs en arbeidsmarkt het diepst in ons land, al zijn wij wel opvallend positiever over ons onderwijssysteem. Vooral de toegankelijkheid en de betaalbaarheid vinden we pluspunten.

1 op 7 mails staat vol geroddel Een zevende van het mailverkeer op een bedrijf staat vol roddels over collega’s, en bazen doen lustig mee. Dat blijkt uit een steekproef in de Amerikaanse bedrijfswereld. Heel af en toe is het om iemand pluimen op de hoed te steken, maar in 75 percent van de gevallen gaat het om kwaadsprekerij. Frappant is dat dit geen negatieve, maar net een positieve impact heeft op het bedrijf. Een specialist ter zake legt uit dat roddelen wel een negatieve bijklank heeft, maar toch een erg belangrijke vorm van communicatie is, zowel voor het bereiken van zakelijke doelen als op persoonlijk vlak. 51


OP DE WERKVLOER Wat komt er in je loonzakje terecht?

Hoe ziet het loonzakje van een Belgische werknemer eruit? Als een tamelijk ingewikkeld pakket van geld en voordelen, om eerlijk te zijn. We gluren mee over zijn schouder. Bruto is de dikke broer van netto Bij loonsonderhandelingen tijdens sollicitaties wordt doorgaans over brutobedragen gesproken. Het bedrag dat uiteindelijk in je portefeuille terechtkomt, ligt echter een heel stuk lager.

BRUTOLOON minus 13,07% sociale zekerheid minus bijzondere bijdrage voor de sociale zekerheid minus bedrijfsvoorheffing (maandelijks voorschot op de personenbelasting) minus werknemersbijdragen op extralegale voordelen

= NETTOLOON

25 voorbeelden van extralegale voordelen (in alfabetische volgorde): abonnement op openbaar vervoer abonnement op sportclub bedrijfsfeesten bedrijfsrestaurant bedrijfsuitstapjes bedrijfswagen belkrediet cadeaucheques cultuurcheques ecocheques extra vakantiedagen fietsvergoeding

Extralegale voordelen: snoepjes van de baas Om de hoge lasten op loon te ontwijken, bieden werkgevers hun werknemers voordelen aan waarop die werkgever minder belastingen of sociale lasten moet betalen, maar die de werknemer wel weet te appreciĂŤren.

Al die voordelen - en vele andere - hebben als voordeel voor werknemer en werkgever dat ze weinig of geen belastingen kosten. Er zijn echter ook nadelen. Het wettelijk pensioen bijvoorbeeld wordt berekend op basis van het loon, zonder extralegale 52

forfaitaire onkostenvergoeding groepsverzekering bijkomend pensioen‌ groepsverzekering hospitalisatie gsm huisvestingsvergoeding

voordelen. Hoe meer van die voordelen, en dus hoe minder loon, hoe lager later de pensioenuitkering. De werknemer beschikt bovendien over minder flexibiliteit om zijn verloning te gebruiken zoals hij wil. Die nadelen wegen voorlopig echter niet op tegen de voordelen.

internetverbinding kinderopvang laptop maaltijdcheques poetsdienst premie voor expatriates strijkdienst tankkaart


OP DE WERKVLOER Een carrière in het buitenland

Voor korte of langere tijd werken in het buitenland is de droom van velen. Nieuwe horizonten ontdekken, een andere cultuur leren kennen, leven en wonen op een exotische plaats, talen leren, een aangenamer klimaat opzoeken, en dat allemaal terwijl je ervaring opdoet die later mooi zal blinken op je cv. Het klinkt opwindend en romantisch, maar in de praktijk komt er heel wat bij kijken. Graaf om te beginnen eens grondig in jezelf:

Vijf Vragen 1 Heb je de juiste opleiding genoten? 2 Heb je al ervaring in het buitenland opgedaan tijdens je studies, bij een Erasmusuitwisseling bijvoorbeeld?

3 Ken je de taal van het gastland? 4 Ben je flexibel en kun je je aanpassen? 5 Is alles kits met je gezondheid? Als je daar allemaal eerlijk ‘ja’ op kunt antwoorden, ben je klaar voor een job in het buitenland.

Europa Binnen de Europese Unie geldt in principe vrij verkeer van werknemers. Je kan dus in theorie net zo goed een job zoeken in een ander land van de Europese Unie als in België. Zeker sinds de invoering van de euro is dat een stuk eenvoudiger geworden. Toch zijn er nog twee obstakels:

1 De kans dat je een overheidsbetrekking op de kop kan tikken in een andere lidstaat is vrij klein.

2 Vaak rijst het probleem dat je diploma in het buitenland niet dezelfde waarde blijkt te hebben als bij ons. Daar zijn Europese richtlijnen voor uitgevaardigd, maar de miserie is dat die in de lidstaten geen wettelijke impact hebben, dus ondertussen zitten we er toch maar mooi mee opgescheept. Informeer dus op voorhand bij het ministerie van onderwijs van het land waar je heen wil of je diploma voldoet.

Ga je ervoor? Weet dan dat je je als Belg in elke andere Europese lidstaat mag inschrijven in een arbeidsbemiddelingsbureau, zeg maar de plaatselijke VDAB. Als je ondertussen in België stempelgeld ontvangt, kan je dat nog drie maanden lang behouden terwijl je werk zoekt in het buitenland. Dé instantie die je kan helpen bij het zoeken naar een job binnen de Europese Unie is EURES (European Employment Services). Zij hebben 450 zogenaamde ‘Euroconsulenten’ in 18 landen. In Vlaanderen zijn er vier EURES-kantoren, in de lokalen van de VDAB in Antwerpen, Gent, Kortrijk en Lanaken.

53


OP DE WERKVLOER Een carrière in het buitenland

Multinationals De meest rechtlijnige manier om een tijdlang in een ver buitenland terecht te komen, is in België werk zoeken bij een multinational, en daar je bereidheid te kennen geven om naar het buitenland te gaan. Op die manier wordt zowat alles voor jou geregeld en heb je financieel ook niets te vrezen. Integendeel.

Op eigen houtje Op eigen houtje een job in de wereld zoeken zal niet meevallen, want landen die buitenlandse werkkrachten met open armen ontvangen, zijn zeldzaam. Begin er in elk geval niet aan zonder je eerst grondig te informeren. De stichting Vlamingen in de Wereld heeft tal van nuttige en praktische tips voor wie zich in het buitenland wil vestigen en begeleidt expats bij formaliteiten, sociale zekerheid, onderwijs...

54

Ontwikkelingssamenwerking Een sector die per definitie actief is in het (verre) buitenland, is de ontwikkelingssamenwerking. Vacatures bij de FOD Buitenlandse zaken worden ingevuld via wervingsexamens bij SELOR, het selectiekantoor van de overheid. De uitvoering en het beheer van de ontwikkelingsprojecten liggen bij de Belgische Technische Coöperatie, die ook personeel werft. Liever niet-gouvernementele ontwikkelingssamenwerking in een NGO? Je kan de NGO’s rechtstreeks contacteren, ofwel de coordinerende vzw COPROGRAM raadplegen. Ook de Vlaamse Vereniging voor Ontwikkelingssamenwerking en Technische Bijstand (VVOB) heeft werk in het buitenland voor hooggekwalificeerden.

Diplomatie Ons land wordt in het buitenland vertegenwoordigd in allerhande diplomatieke vormen, en daar is natuurlijk ook personeel voor nodig. Op zoek naar werk in een ambassade, een permanente vertegenwoordiging of een consulaat? Contacteer FOD Buitenlandse zaken en hou de examens van SELOR in de gaten.

Stages en eerste werkervaringen Jonge werkzoekenden worden tijdens hun wachttijd aangemoedigd om stage te lopen in het buitenland of een eerste werkervaring op te doen bij een NGO. Je ontvangt dan een wachtuitkering, wordt geholpen bij de vertrekkosten en krijgt je vliegticket gratis. Er zijn wel voorwaarden (vraag na bij de RVA). Deze projecten worden gecoördineerd door de Directie-Generaal Ontwikkelingssamenwerking (DGOS).


OP DE WERKVLOER Een carrière in het buitenland

EURES https://ec.europa.eu/eures

Belgische Technische Coöperatie (BTC)

De vier EURES-kantoren bij de VDAB: www.vdab.be/internationaal

Hoogstraat 147 1000 Brussel 02/505.37.00 www.btcctb.org

Somersstraat 22 2018 Antwerpen 03/202.18.77 Kongostraat 7 9000 Gent 09/265.47.32 Kasteelkaai 1 8500 Kortrijk 056/24.74.15 Stationsstraat 145 3620 Lanaken 089/71.82.41

Stichting Vlamingen in de Wereld (VIW) Tervuursesteenweg 115 2800 Mechelen 015/33.95.77 www.viw.be

Federale Overheidsdienst Buitenlandse Zaken, Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking

Netwerk voor Vlaamse NGO’s Vlasfabriekstraat 11 1060 Brussel 02/536.19.14 www.11.be

COPROGRAM Vlasfabriekstraat 11 1060 Brussel 02/536.19.20 www.coprogram.be

Vlaamse Vereniging voor Ontwikkelingssamenwerking en Technische Bijstand (VVOB) Maria-Theresiastraat 21 1040 Brussel 02/209.07.99 www.vvob.be

Directie-Generaal Ontwikkelingssamenwerking (DGOS) Brederodestraat 6 1000 Brussel 02/519.02.11 www.dgdc.be

Karmelietenstraat 15 1000 Brussel 02/501.81.11 http://diplomatie.belgium.be

Hoe gaat het er echt aan toe op de werkvloer? Dat lees je op www.guido.be

55


N E O K VE E A R G E D

meer jobparcours vind je op www.guido.be


HET JOBPARCOURS VAN... KOEN DE GRAEVE

GUIDO Wat was je eerste betaalde job als acteur? Koen Een rol in de tv-serie Kongo. Het was maar een klein rolletje, waarvoor ik wel twee keer naar Zimbabwe ben gevlogen. De eerste keer mocht ik twee weken blijven voor drie draaidagen. De tweede keer zat ik daar drie weken voor anderhalve draaidag. Dat had te maken met logistiek en de kost van de vluchten en zo. Tja, dat was natuurlijk een fantastische tijd. Vijf weken Afrika, af en toe wat camera-ervaring opdoen, en voor de rest genieten van het leven. Veel geld heb ik er niet mee verdiend, maar het was wel een heel fijne uitstap. GUIDO Verdiende je toen al je brood als acteur? Koen Maar nee! Een van de eerste dingen die ik deed na mijn afstuderen, was een theaterstuk maken, samen met mijn huidige vrouw Ariane Van Vliet en Ernst Löw, een oud-leraar van mij. Ernst had het stuk geschreven, en we voerden het op in jeugdhuis Dido in Erpe. Zes voorstellingen, nu eens elf man in de zaal, dan weer een zeventigtal... We kregen die avonden een percentage van de inkomsten van het jeugdhuis, maar voor de rest was het stempelen geblazen. Ik heb in die beginperiode gelukkig wel op mijn familie kunnen rekenen. GUIDO Hield je toen al een soort carrièreplanning in het achterhoofd?

Koen Niet echt. Een eigen theatergezelschap hebben, dat was toen mijn grootste droom. Zelf stukken schrijven, de agenda bepalen, spelen... Dat is redelijk snel gelukt. Ik ben

S OM WA O R D N “MIJ EN THEATER EEN EIGCHAP. FILM IS GEZELS OON OVERME GEWOMEN.” K vrij snel in contact gekomen met de mensen met wie ik graag wilde werken, en ik heb altijd de voorstellingen kunnen maken die ik wilde maken. Dat stuk met Ariane en Ernst, daar verdiende ik zo goed als niets mee, maar ik nodigde wel mensen uit. Op een van die avonden is Günther Lesage komen kijken, en die heeft me gevraagd om met hem in De Vliegenier te spelen. Zo ben ik in het theater

professioneel aan de bak geraakt. Het leuke is dat ik tegenwoordig, na al die jaren, opnieuw met Günther in een gezelschap speel. GUIDO Als je jezelf bezig ziet in een film, kan je dan vergeten dat jij het bent en mee opgaan in het verhaal? Koen Ik zou graag zeggen van wel, maar als ik eerlijk ben, zit ik meer dan de helft van de tijd zeer kritisch naar mezelf te kijken. GUIDO Dus je verkloot je eigen filmplezier door er zelf in mee te spelen? Koen Eigenlijk wel ja. (lacht) Niet dat ik niet genoten heb van bijvoorbeeld De Helaasheid der Dingen, ik zag ook wel dat dat een fantastische film was, maar het is een beetje een domper als je er zelf in zit. GUIDO Zou je ooit achter de camera willen terechtkomen? Koen Dat zou ik wel eens willen doen. Misschien niet direct als regisseur, maar mee een film of een goeie reeks producen, dat is misschien wel iets voor mij. Als producer ben je bij alle aspecten van een productie betrokken. Mee verzinnen, de juiste mensen bijeenzoeken, het project in goede banen leiden... Het creëren vind ik een van de interessantste aspecten van mijn job. En nu we de laatste jaren zien dat het Vlaamse publiek meer en meer te vinden is voor uitstekend materiaal van eigen bodem, denk ik wel dat er mogelijkheden zijn in die richting... 57


CTRL > ALT > START ONDERNEMER OF VRIJE BEROEPER IN SPE?

Droom je van een carrière als zelfstandige, vrije beroeper of zelfs zaakvoerder van je eigen bedrijf? Dan zit je ongetwijfeld vol vragen. Starters kunnen op één website terecht voor alle antwoorden: www.ctrl-alt-start.be.

De 5 D's van ondernemen Denken, Durven, Doen en Doorzetten, dat is volgens Hans Crijns van de Gent-Leuven Vlerick School of Management het credo van elke ondernemer. Maar volgens Vlajo, die onder meer de Small Business Projects, de Mini-Ondernemingen, de Oefenfirma’s, Start Academie, de JIEHA, BLIK en de Droomfabriek organiseren, mag er gerust de 5de D van Dromen aan worden toegevoegd.

58

… En wat gedacht van onderstaand lijstje van naïeve dromers? Akio Morita, oprichter van Sony Corporation, kende in zijn beginjaren weinig succes met zijn eerste product, de rijstkoker. Zij verkochten er dat eerste jaar maar 100 van. Bill Gates was in de jaren '70 een drop-out van de prestigieuze Harvard University en startte zijn softwareimperium in een garage. In zijn beginjaren moest hij vele tegenslagen doorstaan. Steve Jobs werd door het bestuur van Apple, een bedrijf dat hij zelf heeft opgericht, ontslagen. Dat ervoer hij als een publieke afgang, maar hij bleef doorgaan en richtte Pixar op. Pixar werd overgenomen door Apple en toe hij weer CEO was, heeft hij met vernieuwing Apple weer op de kaart gezet. Walt Disney zijn eerste bedrijf dat cartoons produceerde, ging failliet omdat hij te weinig creativiteit had. Toch heeft hij nadien met zijn creativiteit en visie een entertainmentimperium weten op te bouwen. John Grisham zijn eerste verhaal werd afgewezen door 16 vertegenwoordigers en 12 uitgeverijen. Soichiro Honda werd tijdens een sollicitatiegesprek als ingenieur afgewezen door Toyota Motor Corporation. Hij bleef werkloos totdat zijn buren zijn thuisgemaakte scooters kochten. Honda is nu een van de meest winstgevende concerns in de wereld.


r Jonge onderneme r in spe? of vrije beroepe

SURF W. NAAR WW T S - ART CTRL-ALTRAAG JE .BE EN V TERKIT IS STAR A.VT GR . W T.

>

1000NEUR AA

Laatstejaarsstudent, pas afgestudeerd of doe je een eerste ervaring op als werknemer, maar nu reeds dromen van een eigen zaak? Dan zit je ongetwijfeld vol vragen. CTRL-ALT-START biedt informatie, voordelen en opleidingen op maat van jonge starters en ondernemers. Surf naar WWW.CTRL-ALT-START.BE en geniet van meer dan 1000 euro aan voordelen!

CTRL-ALT-START is een initiatief van Guido NV met de steun van het VBO.

Onze starterkit kwam tot stand in samenwerking met volgende partners:


CTRL > ALT > START ONDERNEMER OF VRIJE BEROEPER IN SPE?

heb zopas het studentencafé over› Ikgenomen waar ik vroeger zelf altijd aan de toog hing. Nu verneem ik dat ik op 1 juli 2013 een ‘geregistreerde kassa’ moet installeren. Klopt dat? Tenzij je in dat studentencafé veel spaghetti’s verkoopt, zou ik me geen zorgen maken, want de ‘geregistreerde kassa’ wordt enkel verplicht voor horecazaken met meer dan 10% omzet uit ter plaatse genuttigde maaltijden, wat in een studentencafé nogal onwaarschijnlijk lijkt. Bovendien werd de invoering van dit soort fraudevrije kassa’s uitgesteld tot 1 januari 2014, dus je hebt nog een half jaar de tijd om de nodige informatie in te winnen.

heb hard gevochten voor mijn › Ikeerste klanten en wil hen bij de verjaardag van mijn zaak graag belonen met een relatiegeschenk. Kan ik die geschenken aftrekken van mijn belastingen? Zorg ervoor dat de waarde van het geschenk minder bedraagt dan 125 euro (aankoopprijs) en ze zijn zonder discussie voor 50% aftrekbaar. Wil je toch een waardevoller geschenk aanbieden - waarom eigenlijk, voor 125 euro kun je toch al iets moois kopen? - dan wordt het ingewikkelder en riskeer je voor de ontvanger van het geschenk een fiche ‘voordeel van alle aard’ te zullen moeten opstellen, wat de begunstigde waarschijnlijk niet echt sympathiek zal vinden. facturen worden bijna nooit op › Mijn tijd betaald, dus ik betaal mijn rekeningen óók niet op tijd. Voilà, zo werkt dat bij mij! En zo is niemand tevreden: noch jij, noch je klanten en leveranciers. Proficiat. Je zou het 60

leven zowel voor jezelf als voor anderen aangenaam kunnen maken door systematisch om te springen met facturen. Kies een bepaalde dag in de week uit voor het factureren, en een andere dag voor het betalen van rekeningen, en hou je daar ook aan. Wat het zelf betalen betreft: betaal nooit te vroeg, maar betaal wel op tijd. voor mijn zaak geregeld pak› Ikjesmoet versturen per sprinter of koerier, maar die pakjes zijn zo belangrijk dat ik altijd rotzenuwachtig ben dat ze niet zullen aankomen. Kies voor een koerierdienst met een online track- en tracesysteem. Dan krijgt je zending een code waarmee je op de website van de koerier kan volgen of je pakje onderweg is, waar het ergens zit, wanneer het precies arriveert en door wie wordt getekend voor ontvangst. ben naast mijn vaste job actief als › IkVlaamse zanger. Op tv of radio zul je mij niet zien of horen, maar ik boer niet slecht in het lokale circuit van braderie-optredens en shows in rusthuizen. Voor welk zelfstandigenstatuut zou ik het best kiezen? In jouw geval lijkt het op het eerste gezicht niet nodig om voor een statuut van zelfstandige in bijberoep te kiezen - hoewel je dat als je het echt wil, wel zou kunnen - omdat je je als artiest kan laten betalen in auteursrechten, en daar betaal je maar 15% roerende voorheffing op, zolang je minder auteursrechten int dan 53.490 euro per jaar. wil een kredietkaart voor mijn › Ikbedrijfskosten, maar er zijn er zoveel en ik zie door het bos de bomen niet meer. Waar moet ik op letten bij de keuze van de juiste kaart? Ga na of de gebruikslimiet voldoet aan je te verwachten behoeften. Vergewis je er ook van of je de kaart kan gebruiken om geld af te halen in binnen- en buitenland, en welke kosten daaraan zijn verbonden. Informeer ook


‘Frequently asked questions’ voor starters of er een (aankoop)verzekering aan de kaart is verbonden, en of die ook geldt bij aankopen in het buitenland en/of via het internet. Vraag ten slotte ook of er een vorm van medische bijstand aan de kaart is gekoppeld.

geregistreerd met als doel je te schaden. Dat geldt ook als hij het domein voor een belachelijk hoog bedrag aan jou zou proberen te verkopen. Het probleem is wel dat je zoiets voor de rechter moet uitvechten, en dan is het sop de kool vaak niet waard. Zoek een alternatief met .com, .org, .eu of iets dergelijks, of wees creatiever bij het zoeken naar je eigen, unieke domeinnaam. had bij mijn opstart onderschat met › Ikhoeveel logistieke uitdagingen een

van gedroomd een ei› Ikgenhebzaaker altijd te hebben. De kans is groot dat ik zal starten als zelfstandige, maar ik word toch nog afgeschrikt door de hoge werkdruk. Hoeveel uren werkt een zelfstandig ondernemer gemiddeld? Het toeval wil dat de zelfstandigenorganisatie Unizo onlangs exact dezelfde vraag stelde aan haar leden. Slechts 8% van de ondernemers werkt minder dan 40 uur per week. Tussen 40 en 50 uur is een normaal weekritme voor 19% van de zelfstandigen, maar de meesten steken nog een tandje bij: 31% werkt 50 tot 60 uur per week en 23% arbeidt wekelijks 60 tot 70 uur. Zelfs echte workaholics blijken geenszins zeldzaam onder de ondernemers: 19% werkt meer dan 70 uur per week. graag een bedrijfswebsite, maar › Ikdewilsitebouwer heeft me laten weten

bedrijf te maken krijgt. Kan ik daar advies voor krijgen? Dat kan zeker, en het kan zelfs gratis. De Vlaamse overheid heeft een loket opgericht om deze uitdagingen aan te pakken. Op het Flanders Logistics-loket (www.flanderslogistics.be) krijg je logistiek advies op maat van je onderneming, van een evaluatie tot tips voor efficiënter logistiek werk. Argwaan is niet nodig: de consulenten van Flanders Logistics werken in volledige onafhankelijkheid. als zelfstandige veel › Ikkansweetloopdatomik grondig doorgelicht te worden door een belastingcontroleur. Kan ik me daartegen verzekeren? Het lijkt misschien een rare vraag, maar het antwoord luidt verrassend genoeg: jawel, dat is mogelijk. Het verzekeringsbedrijf ADMB heeft een verzekeringsproduct genaamd Omnifisc. Opgelet: dit is uiteraard geen verzekering die je dekt tegen de gevolgen van fiscale fraude, maar ze dekt wel de kosten om experts, advocaten en dergelijke in te huren om ‘gewapend’ zo’n controle tegemoet te zien en het resultaat eventueel aan te vechten.

dat de domeinnaam van mijn bedrijf al is geregistreerd. Ik heb het gevoel dat mijn naam is ‘gekaapt’ door een concurrent. Dat gebeurt, en het is niet makkelijk om er iets tegen te ondernemen. Niet makkelijk, maar ook niet onmogelijk. Als het gaat om een .be-domeinnaam zou je kunnen aantonen dat je concurrent de domeinnaam enkel heeft 61


CTRL > ALT > START ONDERNEMER OF VRIJE BEROEPER IN SPE?

heel wat gelezen over starten › Ikalsheb zelfstandige, en iets wat vaak terugkomt, is een referentie naar het KISS-principe. Wat wil dit zeggen? Volgens het KISS-principe heeft een idee de meeste kans op slagen als het niet onnodig complex is. Eenvoud rules! Waar KISS als acroniem precies voor staat, daar is discussie over, maar eigenlijk komt het allemaal op ongeveer hetzelfde neer: Keep It Simple, Stupid; Keep It Stupid Simple; Keep It Short and Simple; Keep It Simple Sir; Keep It Super Simple; Keep It Simple or be Stupid; Keep It Simple and Stupid; Keep It Simple and Straightforward; Keep It Simple and Safe; Keep It Simple, Silly of Keep It Simple and Sincere.

gewerkt met een betaaltermijn van 60 dagen. Als je daar niet mee kunt leven en heel regelmatig met hen samenwerkt, zou je eens rond de tafel kunnen gaan zitten om te bespreken of het 30-dagenprincipe alsnog kan worden toegepast op de facturen van jouw bedrijf.

ik dit nu goed in mijn boekhou› Zie ding: blijkbaar moet ik BTW afdragen op álle uitgeschreven facturen, ook al zijn die nog niet betaald door de klant?! Dat klopt inderdaad, helaas. Een reden te meer om niet te laks om te springen met slechte betalers: klanten die hun facturen niet of te laat betalen, kosten jou als zelfstandige in de praktijk meer geld dan louter het bedrag dat ze jou nog verschuldigd zijn.

lees ik in de krant dat › Regelmatig deze of gene sector wordt ondersteund door Europese subsidies. Wel, ik zou ook mijn deel van die Europese subsidies willen. Hoe begin ik eraan? Door je eerst en vooral goed te informeren. Surf naar http://ec.europa.eu/small-business, een portaalsite waarop je terugvindt hoe Europa KMO’s ondersteunt. Specifiek op zoek naar subsidies? Een lijst daarvan vind je op de site van het Vlaams-Europees Verbindingsagentschap: www.vleva.eu/subsidiewijzer. ben een winkel begonnen in skate› Ikbenodigdheden. Wegens riolerings-

mijn startbedrijfje schrijf ik › Voor wel eens facturen uit naar het lokale gemeentebestuur. Daar respecteert men bij de betaling blijkbaar het 30-dagenprincipe niet. Valt daar iets aan te doen? Aangezien gemeentebesturen het gewend zijn zich aan de regelgeving rond overheidsopdrachten te houden, wordt daar meestal 62

werken in de straat zal mijn zaak twee tot drie maanden niet bereikbaar zijn. Ik kan gelukkig tijdelijk elders de zaak openhouden. Moet ik nu eerst een uitverkoop organiseren? Dat moet niet, maar het mag wel, tenminste als er minstens 20 werkdagen geen verkoop mogelijk is in je huidige winkel. Wat wel niet zomaar kan, is die uitverkoop organiseren op de tijdelijke locatie. Daarvoor heb je schriftelijke toestemming nodig van de FOD Economie.


‘Frequently asked questions’ voor starters een bestelwagen nodig voor › Ikmijnhebopstartbedrijf. Wat raden jullie aan: kopen of leasen? Als het over slechts één bestelwagen gaat, raden we aan te kiezen voor een ‘aankoop met eigen middelen’. Geld bijeenschrapen en kopen dus. Het voertuig maakt dan deel uit van de vaste activa van je zaak, zodat je zelf beslist over het onderhoud en de eventuele verkoop. Een bijkomend argument is dat een bestelwagen nogal wat schaderisico inhoudt, en bij een leasingcontract kan je dat duur te staan komen.

in jouw project om het mee te willen financieren. En ja, waarom zou dat voor een starter ook niet kunnen? Neem eens een kijkje op www.myfirstcompany.com, www.mymicroinvest.com of www.angel.me. ben een snoepwinkeltje begonnen. › IkMeestal koopt men bij mij dus voor

ben zelfstandig kinesist. Bijna een › Ikderde van mijn patiënten komt niet of veel te laat opdagen na een gemaakte afspraak. Kan ik hen alsnog een consult aanrekenen? Dat kan, en in theorie zou je zelfs een juridische schadevergoeding kunnen eisen van patiënten die een afspraak negeren, maar is het sop de kool wel waard? Ten eerste komen daar een heleboel gedoe en onkosten bij kijken, en ten tweede zullen je patiënten vervolgens snel uitkijken naar een kinesist die minder moeilijk doet. Een affiche in de wachtkamer met een vriendelijke aanmaning om op tijd te komen, of indien verhinderd op zijn minst eens te bellen, lijkt ons een beter plan. is crowdfunding? En zou ik daar › Wat als starter gebruik van kunnen maken? Crowdfunding is een alternatieve manier om kapitaal bijeen te brengen om een project te realiseren, dus zonder dat je naar de bank hoeft te gaan om een lening los te peuteren. In de praktijk komt crowdfunding erop neer dat je genoeg ‘fans’ bijeenbrengt die geloven

minder dan 5 euro. Mag ik biljetten van 50 euro of groter weigeren? Zolang het een geldig biljet betreft, zou je het in feite moeten aanvaarden. Vijftig euro is nu ook weer niet zo’n groot biljet. Als morgen echter iemand met een biljet van tweehonderd of vijfhonderd euro staat te zwaaien bij aankoop van een zakje cuberdons, dan mag je dat gerust weigeren, en wel om twee redenen. Ten eerste staat de waarde van het biljet niet in evenredigheid tot de waarde van de aankoop, en ten tweede is het vrij verdacht dat iemand zo’n kleine aankoop probeert te doen met zo’n groot biljet, dus je zou kunnen vermoeden dat het om een vals biljet gaat. heb drie maanden lang een helper › Ikin dienst gehad met een tijdelijk contract. Al de week erop was hij actief bij mijn directe concurrent. Moest mijn ex-werknemer zich eigenlijk niet houden aan een concurrentiebeding? Dat lijkt ons weinig waarschijnlijk. Zo’n concurrentiebeding, waarbij een ex-werknemer tijdelijk geen concurrerende activiteit mag uitvoeren, bestaat wel degelijk, maar kan pas worden gesloten vanaf een welbepaald vrij hoog jaarloon. Als tijdelijke werknemer bij een startbedrijf zal je ex-collega daar hoogstwaarschijnlijk niet aan hebben voldaan, dus het was zijn volste recht om onmiddellijk bij jouw concurrent aan de slag te gaan. 63


CTRL > ALT > START ONDERNEMER OF VRIJE BEROEPER IN SPE?

wil graag de tijd nemen om een › Iknieuw product te ontwikkelen, maar

ik mijn eigen zaak heb opge› Sinds richt, krijg ik vaak berichten dat ik

ondertussen moet mijn bedrijfje wel blijven draaien. Wat kan ik doen? Je kan innovatiesubsidies aanvragen bij de overheid, zodat je geen financiële put voor jezelf hebt gegraven mocht de productontwikkeling toch niet het gewenste resultaat opleveren. Vlaamse, Belgische, Europese subsidies, in theorie is het allemaal mogelijk, als je weet waar en bij wie je moet gaan aankloppen. Als je zin hebt om dat allemaal zelf uit te spitten, ga je gang, maar je kan bijvoorbeeld ook gebruikmaken van diensten die de subsidie-aanvragen voor jou regelen, zoals bijvoorbeeld het subsidie-adviesbureau Subsideaal.

mijn gegevens moet ‘nakijken’ in allerhande bedrijfsregisters en -gidsen waar ik nog nooit van heb gehoord, en die daar ook geld voor vragen. Kan dat? Ha, je bent wellicht - zoals zovele zelfstandigen - benaderd door beruchte malafide reclameronselaars die de legitieme publiciteitssector in een slecht daglicht stellen met hun dubieuze praktijken. Je ogen openhouden en je gezond verstand gebruiken is de boodschap. Er is uiteraard niets mis met adverteren, maar zorg er dan wel voor dat je je niet laat oplichten door een schimmige firma die je in piepkleine lettertjes een peperduur driejarig contract laat tekenen voor het opnemen van je bedrijfsgegevens in een ‘gids’ die vaak niet eens bestaat. winkel openen en uiteraard › Ikwilwilik ineenorde zijn met de brandveilig-

zit in de opstartfase en moet dus › Iknogal wat investeringen doen. Vaak zit ik met gefronste wenkbrauwen naar de facturen te kijken: men vraagt soms tot 50% voorschot “of er wordt niet geleverd”. Is dat wel normaal? Nee, dat is niet normaal. Een voorschot zou maximaal 20% van het totaalbedrag mogen zijn. Nu ja, het is anderzijds ook wel begrijpelijk. Leveranciers worden vaak geconfronteerd met slechte betalers, dus je kan je voorstellen dat ze door zulke clausules in te bouwen proberen dat probleem te voorkomen en/of in te perken. Wie niet waagt, niet wint. Gewoon eens vriendelijk bellen is in zo’n voorschottenkwestie meestal voldoende om tot een redelijk compromis te komen.

64

heid. Ben ik verplicht sprinklers te installeren? Er bestaat geen algemene verplichting voor het installeren van sprinklers in handelspanden. Dat wil echter niet zeggen dat je op beide oren mag slapen. Vaak is het wél verplicht, ten gevolge van een lokaal gemeentelijk reglement of een overeenkomst die is gesloten voor alle winkelpanden op een welbepaalde handelslocatie. Op tijd navraag doen is dus de boodschap.


‘Frequently asked questions’ voor starters altijd dat je om te starten › Zeeenzeggen ‘gouden idee’ moet hebben. Ik

zaak is groeiend en we hebben › Mijn een socio-economische vergunning bekomen voor uitbreiding. Nu heeft de crisis echter toegeslagen en we zouden de uitbreiding minstens een jaar willen uitstellen. Is dat een probleem? Een socio-economische vergunning is vier jaar geldig. In de praktijk wil dat zeggen dat de werken van een uitbreidingsproject moeten worden aangevat binnen de vier jaar na aflevering van de vergunning. Deze termijn kan je echter wel met één jaar verlengen. De verlenging moet ten minste twee maanden vóór het verstrijken van de oorspronkelijke vergunning via een aangetekend schrijven worden aangevraagd bij de gemeente. een secretaresse aangeworven. › IkDathebmeisje doet haar best, maar ze is niet zo sterk in het opstellen van PowerPoint-presentaties. Ik wil haar daarvoor een avondcursus laten volgen, op mijn kosten uiteraard, maar dat weigert ze. Kan dat zomaar? In principe heeft je secretaresse het volste recht te weigeren naar die avondcursus te gaan. Wat ze in haar vrije tijd doet, dat kiest ze zelf, daar heeft een werkgever niets over te zeggen. Maar er kan vast een elegant compromis worden gevonden. Misschien kan je haar een officieus vakantiedagje aanbieden als ze alsnog toestemt de cursus te volgen. Of laat haar de avond van de cursus eerst op kosten van het bedrijf een hapje gaan eten met haar partner. Zo raken de plooien vast wel gladgestreken.

pijnig mijn hersenen dagelijks, maar dat idee wil maar niet komen... Het is een populaire misvatting dat elke starter per se een gouden idee nodig heeft. Je kan evengoed een bestaand (familie)bedrijf overnemen, een bestaan idee verbeteren (“tweaken”) of een bestaand concept lanceren op een nieuwe markt. En waar haal je die bestaande ideeën? Kijk gewoon om je heen, of grasduin eens op de beroemde internationale ideeëndatabase Springwise (www.springwise.com).

ben gestart met een zelfstandige › Ikpraktijk voor medische beeldvorming. Ik heb ettelijke honderdduizenden euro’s geïnvesteerd in hoogtechnologisch materiaal. Dat wil ik beschermen tegen inbrekers. Klopt het dat mijn veiligheidsinvesteringen fiscaal aftrekbaar zijn? Dat klopt, mits een aantal voorwaarden. Je mag veiligheidsinvesteringen (inbraakwerende rolluiken, alarminstallaties, kluizen, sloten enzovoort) aftrekken van je belastingen als het om nieuw materiaal gaat en als de leverancier ervan een kwaliteitsverklaring voorlegt. Bij twijfel kan je een attest laten opmaken door een technopreventief adviseur. JE LEERT OP EIGEN BENEN STAAN OP WWW.GUIDO.BE

65


Dromen van een toekomst als zelfstandige? ALLE R INFO VOO S R E T R A ST P O E VIND J . W W W TART -S

CTRL-ALT

.BE

Ik zelfstandig?

Voor opstart

Opties bij opstart

Sociale zaken en bescherming Werkplek en infrastructuur

Young Starters 66


r Jonge onderneme r in spe? of vrije beroepe

SURF W. NAAR WW T S - ART CTRL-ALTRAAG JE .BE EN V ARTERKIT ATIS ST GR T.W.V.

>

1000NEUR AA

RKIT E T R A T NZE S O P O IN TEKEN IET VAN: CRMoud-, N h E k e G o EN ne b is onli ct

xa rat f nden g ftware van E a clusie a n i m t 6 o e s k npak e’ turatie ordele zelfstandig o en fac v s r ls rte enet rten a ex sta an Tel v t Secur leiding ‘Sta e n iber sop ness F i groep s u B est gratis rofielt d p n a c a s i 1m n de D me va a n f a 20 x

Om jonge ondernemers een duwtje in de rug te geven, hebben wij dit no-nonsense voordelenpakket ontwikkeld. Onze starterkit kwam tot stand in samenwerking met volgende partners:


meer jobparcours vind je op www.guido.be

N A M R E H VAN E L L MO ESTUG F A S ALS PA JAAR “IK HEB BEWUST EENZOCHT DEERDEEEN WERK GE ZIJN LANG GSCHIKBAAR TEIE.” OM BE R DE TELEVIS VOO

© VRT


HET JOBPARCOURS VAN... Herman Van Molle

GUIDO Wat wou jij worden toen je tien jaar was? Van Molle Spits bij het nationale voetbalelftal. Zoals iedereen op die leeftijd zeker? Toen ik dat zei tegen mijn leraars, lachten ze me uit. Ik was toen nog zo vrank om te antwoorden: “Wedden voor een bak bier dat het me lukt?” GUIDO Bleef er van die droom nog iets over op je achttiende? Van Molle Je moet talent hebben om te voetballen hé. Dat talent was in zeer kleine mate aanwezig, maar een echte voetbalcarrière zat er niet in. Die bak bier was ik kwijt. Ik ben dan Germaanse gaan studeren, eigenlijk vanuit een negatieve ambitie. Ik wou wel Germaanse doen, maar ik wou nooit lesgeven. In die tijd kwam negentig percent van de germanisten in het onderwijs terecht, maar ik wou dat niet. Ik heb dan zogezegd bewust - maar eigenlijk uit luiheid - geen aggregaat afgelegd, zodat ik niet kón lesgeven. Tja, dan bleven er niet zoveel mogelijkheden meer over. We spreken over eind jaren zeventig, begin jaren tachtig. Volle crisisjaren, met weinig jobs. Mijn plan was om sportjournalist te worden. Voetbalverslaggever. Ik ben effectief een aantal weken op de sportredactie van de radio terechtgekomen, bij Jan Wauters, maar daar mocht ik geen voetbal doen. Wauters wou geen specialisten. Een sportjour-

nalist moest allround zijn. Tafeltennis, speerwerpen, cricket... je moest van alles iets afweten. Dat interesseerde me natuurlijk niet, maar ik voelde wel dat ik in de juiste sector zat. GUIDO Hoe was je eigenlijk op die redactie beland? Van Molle Ik heb nooit gesolliciteerd. Echt waar, ik heb niet één sollicitatiebrief verstuurd. Het is me overkomen. Ik ben erin gerold. GUIDO Een pas afgestudeerde germanist komt toch niet vanzelf op de sportredactie van de radio terecht? Van Molle In mijn geval wel. We hadden als student in Leuven een poëzietijdschrift dat manueel werd gezet. Een jaar lang heb ik elke avond drie uur met de hand letters gezet. Het tijdschrift werd ambachtelijk gedrukt en in België en Nederland verkocht op driehonderd exemplaren. Het eerste nummer ging over voetbal, dat is op Jan Wauters zijn bureau beland, en zo is de bal aan het rollen gegaan. Zonder solliciteren. Ik heb wel een presentatietest afgelegd op de BRT, en die is blijkbaar op het juiste moment uit een lade gevist toen ze iemand nodig hadden. Maar echte planning zat daar niet achter. GUIDO Wanneer had je door dat er misschien wel een serieuze loopbaan zat in televisiewerk? Van Molle Al vrij snel. Ergens in ‘77 of ‘78 stond er een eenmalig programma op stapel rond de Leuvense

zanger Luk Vankessel. Tussen zijn liedjes door werd hij op de rooster gelegd door een zogenaamde alternatieve interviewer, en dat was ik. Ik mocht alles zelf schrijven en meespelen. Daar kreeg ik dan tienduizend frank bruto voor, voor twee maand werk, maar dat geld was van geen belang. Ik vond het plezant werk, dat was het enige wat telde. Mijn generatie heeft nooit over geld gesproken, zeker toen nog niet. “Ah, ik word er nog voor betaald ook!” Televisie is een geschikt medium voor mensen zoals ik, die één klein talentje hebben. Wij kunnen hier ons ding doen. Ik ben geen schrijver, geen schilder, geen componist, maar dit kan ik wel, al heb ik er nooit gericht naartoe gewerkt. Vandaag zeggen mensen vlakaf dat ze presentator willen worden. Het fameuze “iets in de media”, je kent dat wel. Mijn sterkte indertijd was dat ik beschikbaar was voor de televisie. Ik heb in die beginperiode bewust een jaar lang geen werk gezocht. Ik zat thuis naast de telefoon te wachten, zodat ik onmiddellijk “ja” kon antwoorden als men mij vroeg of ik ‘s anderendaags om acht uur kon komen vergaderen in Brussel. Ik was beschikbaar. Op mij konden ze een beroep doen. Achteraf gezien is dat jaar een goede investering geweest, want ik werk hier nog altijd. 69


steekfiche

JETAIR POSTADRES:

Brussels Airport - 40 P Box 1, 1930 Zaventem

EMAIL:

Hannah_vanderbeken@jetairfly.be

WEBSITE:

www.jetaircareer.be

Professionele omgeving SECTOR:

Opportuniteiten STUDENTENJOBS? STUDENTENSTAGES?

Luchtvaart

AANTAL PERSONEELSLEDEN IN BELGIË:

Deel in het buitenland?

In het buitenland

 Ja  Nee

Vergoed?

800

BEURSGENOTEERD?

THESISONDERWERPEN? TRAINEESHIPS?

WERKTALEN:

CARRIÈREMOGELIJKHEDEN

Nederlands

PERMANENT GEZOCHTE PROFIELEN: Cabin Crew Members

VEREISTE OPLEIDINGSNIVEAU: Minstens A2

VEREISTE VORMING: Niet van toepassing

VEREISTE ERVARING:

geen: minstens 1 jaar: 1 tot 2 jaar: 2 tot 5 jaar: >5 jaar:

TALENKENNIS: Nederlands, Frans en Engels

HOE SOLLICITEREN: www.jetaircareer.be

70

 Ja  Ja  Ja  Ja  Ja

 Nee  Nee  Nee  Nee  Nee  Nee

Ja  Ja  Ja  Ja  Ja  Ja

 Nee  Nee  Nee  Nee  Nee


Solliciteer vandaag nog en spendeer de zomer met jouw hoofd in de wolken! INLEIDING Titel artikel

Zin in een internationale en uitdagende vakantiejob? Jetairfly rekruteert op dit moment voor het seizoen 2014:

Als cabin crew member bezorg je onze passagiers een aangename vlucht. Maar het is veel meer dan dat. Samen met ervaren collega’s in de cabine en de cockpit sta je garant voor hun veiligheid aan boord. Een functie met veel verantwoordelijkheid waarin veiligheid, service en kwaliteit je hoogste prioriteiten zijn.

Ben jij iemand ✔ die stevig in zijn schoenen staat? o ✔ die niet houdt van de alledaagse sleur? o ✔ die continu rondloopt met een vakantiegevoel? o ✔ die op zijn best is in een team? o ✔ die zijn talenkennis scherp wil houden? o ✔ die mensen ‘de mooiste tijd van het jaar’ wil bezorgen? o

Check? Check! Surf dan als de bliksem naar www.jetaircareer.be/jetairfly en solliciteer vandaag nog!

VU: TUI Airlines Belgium • Ringweg - Airport building 45, 1930 Zaventem • Ne pas jeter sur la voie publique !

Cabin Crew Members

71


steekfiche

UNILIN POSTADRES:

Ooigemstraat 3, 8710 Wielsbeke

EMAIL:

career@unilin.com

WEBSITE:

www.unilin.com

Professionele omgeving SECTOR:

Opportuniteiten STUDENTENJOBS? STUDENTENSTAGES?

Productie

AANTAL PERSONEELSLEDEN IN BELGIË:

Deel in het buitenland?

In het buitenland

 Ja  Nee

Vergoed?

THESISONDERWERPEN? TRAINEESHIPS?

2000

BEURSGENOTEERD? Ja

WERKTALEN:

CARRIÈREMOGELIJKHEDEN

Nederlands, Engels

 Nee  Nee  Nee  Nee  Nee  Nee

Ja  Ja  Ja  Ja  Ja  Ja

PERMANENT GEZOCHTE PROFIELEN: We hebben uitdagingen voor bachelors & masters die net starten of een eerste werkervaring achter de rug hebben. Je kan een carrière uitbouwen binnen het domein van sales en marketing, production en engineering, supply chain en purchase, R&D, IT, finance en safety & quality.

VEREISTE OPLEIDINGSNIVEAU: Bachelor elektromechanica en Master TEW, Handelsingenieur, Ingenieur, ...

VEREISTE ERVARING:

geen: minstens 1 jaar: 1 tot 2 jaar: 2 tot 5 jaar: >5 jaar:

 Ja  Ja  Ja  Ja  Ja

 Nee  Nee  Nee  Nee  Nee

TALENKENNIS: Nederlands en Engels

HOE SOLLICITEREN: Solliciteren kan via http://jobs.unilin.com. Wanneer je profiel overeenstemt met wat wij zoeken, nodigen wij je uit voor een gesprek met HR. Daarna volgt een tweede gesprek met het lijnmanagement of een assessment. Contactpersoon: Maaike Van Delsen, Talent Specialist, 056 67 52 11, maaike.vandelsen@unilin.com

72


2013

INLEIDING Titel artikel

We are looking for smart talent Passion for quality and innovation is our driving force. We strive for excellence in everything we do, and entrepreneurship at every level is the key to our success. Naturally, we do our work with great respect for the environment. And the safety and well-being of our employees always comes first. That’s because at UNILIN we like to make smart choices. So when it comes to your career, we invite you to choose wisely too.

UNILIN. FOR A SMART CAREER. Are you in for a smart start? Have a look at http://JOBS.UNILIN.COM www.facebook.com/unilingroup

73


steekfiche

DELOITTE POSTADRES:

Berkenlaan 8B - 1831 Diegem

EMAIL:

begraduatesrecruitment@deloitte.com

WEBSITE:

www.deloitte.be

Professionele omgeving SECTOR:

Opportuniteiten STUDENTENJOBS? STUDENTENSTAGES?

Audit - Consulting

AANTAL PERSONEELSLEDEN IN BELGIË:

Deel in het buitenland?

In het buitenland

 Ja  Nee

Vergoed?

THESISONDERWERPEN? TRAINEESHIPS?

meer dan 2800

BEURSGENOTEERD? Neen

WERKTALEN:

CARRIÈREMOGELIJKHEDEN

Nederlands, Frans en Engels

 Nee  Nee  Nee  Nee  Nee  Nee

Ja  Ja  Ja  Ja  Ja  Ja

PERMANENT GEZOCHTE PROFIELEN: 1° Finance, Audit & Accountancy: Financial Consultant, Auditor, Accountancy Consultant, Accounting & Controlling Professional 2° Business Operations & Technology: Strategy & Operations Consultant, Business Process Consultant, Technology Consultant 3° Tax & Legal: Tax & Legal Consultant, Tax & Legal Consultant KMO/PME

VEREISTE OPLEIDINGSNIVEAU: Bachelor in Accountancy-Fiscaliteit of Information Technology • Master in Information Technology • (Toegepaste) Economie • Burgerlijk, Industrieel of Handelsingenieur • Handelswetenschappen • Fiscaliteit • Rechten • Management • Rechten, Economie & Business Administration • Wiskunde • Notariaat • Actuariaat • Sociologie • Psychologie • Politieke Wetenschappen • Andere economische opleiding

VEREISTE ERVARING:

geen: minstens 1 jaar: 1 tot 2 jaar: 2 tot 5 jaar: >5 jaar:

TALENKENNIS: Nederlands en Engels

HOE SOLLICITEREN: mycareer.deloitte.com/be

74

 Ja  Ja  Ja  Ja  Ja

 Nee  Nee  Nee  Nee  Nee


Neem een snelle start met goed drukwerk

Eenvoudig en veilig online bestellen PrintBirdie.com is een Belgische online drukkerij met eigen productie en activiteiten in Europa. Via onze webshop www.printbirdie.com bieden wij een zeer uitgebreid gamma bedrukte media aan. Dankzij een doorgedreven procesoptimalisatie kunnen wij snelle levertijden en zeer interessante prijzen aanbieden. Wij staan in voor de productie van offset, rotatie en digitaal drukwerk, textiel, sign en belettering. Daarnaast beschikken wij over uitgebreide mogelijkheden voor afwerking en veredeling en een boekbinderij. Verder bieden wij ook nog tal van diensten aan zoals opmaak en ontwerp, huis aan huis bedeling en mailing. Tenslotte kunnen wij u ook ondersteunen bij cross media projecten (print en media)

Interesse?

Neem een kijkje op de website of neem contact met ons op voor een vrijblijvende afspraak. PrintBirdie.com Walgoedstraat 1, 9140 Temse info@printbirdie.com - T +32 33 690 395

www.printbirdie.com

contactgegevens

#LPRI13001


Where will your next step take you? The next step in your career is the big one. Are you looking for lots of options? Do you want to develop valuable skills? Make time for life outside work? Be part of a team culture that brings out the best in you? It’s your future. How far will you take it? Discover a world of opportunities at mycareer.deloitte.com/be

Š 2013 Deloitte Belgium.


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.