Ertek, G., Ozdol, F. and Degirmencioglu, B. (2005) “GörselVeriMadenciliği’nde bir Vaka Çalışması: ÖSS Verilerinin Analizi”, YA/EM 2005, Istanbul, Turkey (in Turkish). Note: This is the final draft version of this paper. Please cite this paper (or this final draft) as above. You can download this final draft from http://research.sabanciuniv.edu.
Görsel Veri Madenciliği’nde bir Vaka Çalışması: ÖSS Verilerinin Analizi Gürdal Ertek, Fethi M. Özdöl, Barış Değirmencioğlu Sabancı Üniversitesi Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi Orhanlı, Tuzla, Istanbul, 34956
Özet: Bu çalışmada bilgi görselleştirmesinde sıkça rastlanan bir yaklaşımı, simge (ikon) bazlı görselleştirmeyi esas alarak geliştirilen bir görselleştirme yaklaşımı ve bunun bir gerçek veri üzerine uygulaması bulunabilir. “Boyutlandırılabilir simgeler” adını verdiğimiz bu yaklaşım özellikle kategorik bir grup alan içeren ve sayısal bir ya da daha çok alan içeren veriler için uygulanabilmektir. Bu yaklaşımda kategorik değişkenin farklı değerlerinin her biri bir kutu olarak gösterilmekte, ve her bir kutunun içi o değeri taşıyan elemanları simgeleyen renkli kare simgelerle doldurulmaktadır. Kare simgelerin rengi sayısal bir değişkenin değerini göstermektedir. Bu görselleştirmedeki amaçlar kullanıcıya rahatça algılayabileceği grafikler sunmak ve ekran yüzeyinin en etkin şekilde kullanımını sağlamaktır. Bahsedilen etkin kullanım hedef fonksiyonu ve kısıtları olan bir optimizasyon problemi olarak ifade edilebilmektedir. Bu problem iki
temel değişkenin değerleri değiştirilerek ve en iyi çözüm saklanarak kolayca çözülebilmektedir. Boyutlandırılabilir simgeler yaklaşımı 2004 Öğrenci Seçme Sınavı (ÖSS)’de iki farklı puan türüne göre ilk 5000’de yer alan 5965 öğrencinin bilgilerini içeren bir veriyi görselleştirmede kullanılmıştır. Bu verilerin görsel incelenmesi üniversiteler ve liseler arasında kıyaslama yapmaya ve liselerle ilişkilerin etkin bir şekilde yönetilmesine imkan tanımaktadır.
Anahtar kelimeler: Veri madenciliği, bilgi görselleştirmesi, görsel veri analizi