ICT in het voortgezet onderwijs (oud docu) by gvandijk

)#4 IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS $E AANSLUITING ONDERBOUW BOVENBOUW

6ERANTWOORDING C DECEMBER 3TICHTING LEERPLANONTWIKKELING 3,/ %NSCHEDE P MAART 6ANGORKUM ;DP= %NSCHEDE !LLE RECHTEN VOORBEHOUDEN .IETS UIT DEZE UITGAVE MAG WORDEN VERVEELVOUDIGD OPGESLAGEN IN EEN GEAUTOMATISEERD GEGEVENSBESTAND OF OPENBAAR GEMAAKT IN ENIGE VORM OF OP ENIGE WIJZE HETZIJ ELEKTRONISCH MECHANISCH DOOR FOTOKOPIEÃ&#x201D;N OPNAMEN OF ENIGE ANDERE MANIER ZONDER VOORAFGAANDE TOESTEMMING VAN DE UITGEVER !UTEURS ( ! :EELENBERG 3,/ * & VAN +OUWENHOVE 3,/ MET BIJDRAGEN VAN 4HADDÂ£ 'OOSSENS #03 )N OPDRACHT VAN 5NIVERSITAIR CENTRUM VOOR DE ,ERARENOPLEIDING 5#,/ VAN DE 2IJKSUNIVERSITEIT 'RONINGEN

)NHOUDSOPGAVE

)NLEIDING

0ROBLEEMSTELLING

)NFORMATIEKUNDE

)NFORMATICA

)NTEGRATIE VAN )#4 IN DE VAKKEN

!ANPAK

)#4 BASISVAARDIGHEDEN INSTROOM STE LEERJAAR

7INDOWS

7ORD

7ERKEN MET 7ORLD 7IDE 7EB 'EVORDERDEN

7ERKEN MET % MAIL 'EVORDERDEN

:OEKEN IN DATABASES 'EVORDERDEN

7ERKEN MET EEN SPREADSHEET 'EVORDERDEN

)NSTAPTOETSEN )#4 BASISVAARDIGHEDEN

$OEL

4IJDSTIP AFNAME

)NHOUD TOETS

)#4 BASISVAARDIGHEDEN EIND BASISVORMING 3CENARIO S

3CENARIO

/NDERDELEN DIE IN DE REGULIERE LESSEN AAN BOD KOMEN

/NDERDELEN DIE IN DE ANDERE VAKKEN AAN BOD MOETEN KOMEN

"IJDRAGE AAN DE ALGEMENE ONDERWIJSDOELEN

/RIÃ&#x201D;NTATIE OP )#4 GEBRUIK IN DE BOVENBOUW

"OVENBOUW (!6/ 67/

"OVENBOUW 6-"/

"IJLAGE n )NSTAPTOETSEN )#4 BASISVAARDIGHEDEN

!LGEMENE OPMERKINGEN BIJ DE INSTAPTOETSEN

4HEORIETOETS 7INDOWS TEKSTVERWERKEN INTERNET EN E MAIL

0RAKTIJKTOETS 7INDOWS

0RAKTIJKTOETS 4EKSTVERWERKEN WERKEN MET 7ORD

0RAKTIJKTOETS WERKEN MET INTERNET EN E MAIL

!ANWIJZINGEN BIJ DE PRAKTIJKTOETS INTERNET EN E MAIL

!NTWOORDEN OPDRACHTEN INTERNET

!ANWIJZINGEN BIJ OPDRACHT E MAIL

0RAKTIJKTOETS 7ERKEN MET EEN SPREADSHEET

!ANWIJZINGEN BIJ DE PRAKTIJKTOETS 7ERKEN MET SPREADSHEETS

!NTWOORDEN BIJ DE PRAKTIJKTOETS 7ERKEN MET SPREADSHEETS

0RAKTIJKTOETS 7ERKEN MET DATABASES

!ANWIJZINGEN BIJ DE PRAKTIJKTOETS 7ERKEN MET DATABASES

!NTWOORDEN BIJ DE PRAKTIJKTOETS 7ERKEN MET DATABASES

"IJLAGE n %INDTERMEN )#4 BASISVAARDIGHEDEN BASISVORMING

"IJLAGE n +ERNDOELEN INFORMATIEKUNDE

"IJLAGE n 6OORGESTELDE EINDTERMEN $2/ LEERLINGEN BASISVORMING 3,/ 54

)NSTRUMENTELE VAARDIGHEDEN

)NFORMATIEVAARDIGHEDEN

#OMMUNICATIEVAARDIGHEDEN

4HEORETISCHE KENNIS

$E LEERDOELEN

"IJLAGE n )#4 BASISVAARDIGHEDEN "!6/ AUGUSTUS DECEMBER STE LEERJAAR

"IJLAGE n )#4 BASISVAARDIGHEDEN "!6/ JANUARI JULI STE LEERJAAR

"IJLAGE n )#4 BASISVAARDIGHEDEN BOVENBOUW (!6/ 67/

6AARDIGHEDEN BIJ )#4 ALS INFORMATIEBRON

6AARDIGHEDEN BIJ )#4 ALS COMMUNICATIEMIDDEL

6AARDIGHEDEN BIJ ,EREN MET )#4

6AARDIGHEDEN BIJ )#4 ALS HULPMIDDEL

6AARDIGHEDEN BIJ EEN ELEKTRONISCHE LEEROMGEVING

)#4 IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS

$E AANSLUITING ONDERBOUW BOVENBOUW

)NLEIDING

$ISCUSSIES OVER )#4 GEBRUIK DOOR LEERLINGEN IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS HEBBEN ALLES TE MAKEN MET TWEE VAN ELKAAR TE ONDERSCHEIDEN LIJNEN $E VAKLIJN INFORMATICA MET EEN DOORLOPENDE LIJN INFORMATIEKUNDE BASISVORMING EVENTUEEL FUNDE RENDE MODULE DERDE KLAS EN HET EXAMENVAK INFORMATICA BOVENBOUW HAVO VWO %EN SCHOOLLIJN MET )#4 VAARDIGHEDEN WAARVOOR DE VERANTWOORDELIJKHEID LIGT BIJ ALLE BETROKKEN SECTIES BINNEN EEN SCHOOLORGANISATIE $IT GEHEEL NOEMEN WE EEN LEERGEBIED )NFORMATIE EN COMMUNICATIETECHNOLOGIE $E ONTWIKKELING VAN EEN LEERGEBIED )NFORMATIE EN COMMUNICATIETECHNOLOGIE BIEDT DE MOGELIJKHEID ALLE LEERLINGEN EEN BETER EINDNIVEAU )#4 TE LATEN BEREIKEN EN MET SUCCES )#4 IN VAKKEN TE KUNNEN GEBRUIKEN $E JUISTE AFSTEMMING VAN ONDERDELEN BINNEN DIT LEERGEBIED )NFORMATIE EN COMMUNICATIETECHNOLOGIE KAN ER TOE BIJDRAGEN DAT LEERLINGEN EEN BETER ZICHT KRIJGEN OP HET EXAMENVAK INFORMATICA EN DERHALVE WELOVERWOGEN KUNNEN KIEZEN )#4 IS GEEN APART VAK MAAR IS OF WORDT GEÉNTEGREERD IN VRIJWEL ALLE VAKKEN EN AFDELINGEN /P VEEL SCHOLEN ZAL HET ONTWIKKELEN VAN DIT LEERGEBIED )#4 EEN BELANGRIJK SPEERPUNT GAAN WORDEN ZEKER ONDER INVLOED VAN @)NVESTEREN IN VOORSPRONG EN @/NDERWIJS /NLINE $E VAKLIJN INFORMATICA EN DE SCHOOLLIJN MET )#4 VAARDIGHEDEN ZULLEN ELKAAR BEÉNVLOEDEN $E MATE WAARIN DIE BEÉNVLOEDING PLAATSVINDT IS EEN ZAAK VAN AFSTEMMING TUSSEN ALLE SECTIES OP SCHOOL $E UITVOERING VAN DE VELDAANVRAAG VAN HET 5#,/ MET BETREKKING TOT DE AANSLUITING INFORMATIEKUNDE INFORMATICA GEEFT DE MOGELIJKHEID DE VERSCHILLENDE SCENARIO S IN BEELD TE BRENGEN VOOR DE UITVOERING VAN ZOWEL DE VAKLIJN INFORMATICA ALS DE SCHOOLLIJN MET )#4 VAARDIGHEDEN )N DE UITVOERING VAN DE VELDAANVRAAG IS GEEN AANDACHT BESTEED AAN )#4 BASISVAARDIGHEDEN 6-"/ 6OOR DE UITVOERING VAN DEZE VELDAANVRAAG WAS DAARVOOR GEEN TIJD BESCHIKBAAR GESTELD %NSCHEDE DECEMBER 4INEKE :EELENBERG &RITS VAN +OUWENHOVE

Ú 3,/ )NSTITUUT VOOR LEERPLANONTWIKKELING

)#4 IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS

$E AANSLUITING ONDERBOUW BOVENBOUW

0ROBLEEMSTELLING

$E DISCUSSIE OVER DE ROL VAN )#4 IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS WOEDT AL EEN TIJDJE OP DIVERSE NIVEAUS

)NFORMATIEKUNDE

$E ROL VAN HET VAK INFORMATIEKUNDE STAAT TER DISCUSSIE 5IT ONDERZOEK VAN 4EN "RUMMELHUIS VAN DE UNIVERSITEIT 4WENTE OP BASIS VAN GEGEVENS UIT DE )#4 MONITOR HTTP WWW ICTMONITOR NL WORDT DUIDELIJK DAT A $E MEESTE LEERLINGEN DIE IN DE BASISVORMING INSTROMEN AL AAN VEEL EINDTERMEN VOOR HET VAK INFORMATIEKUNDE VOLDOEN B $E OPERATIONELE EN INSTRUMENTELE VAARDIGHEDEN DIE BIJ INFORMATIEKUNDE AAN BOD KOMEN TER VOORBEREIDING OP HET COMPUTERGEBRUIK BIJ ANDERE VAKKEN NAUWELIJKS BIJ DIE ANDERE VAKKEN GEBRUIKT WORDEN C $E MEEST KANSRIJKE TOEPASSINGEN VAN )#4 IN HET ONDERWIJS ZULLEN ZICH AANDIENEN DOOR ZE IN ANDERE VAKKEN TE INTEGREREN (ET VOORBESTAAN VAN HET VAK INFORMATIEKUNDE IS HIERBIJ EERDER EEN BELEMMERING DAN EEN STIMULANS )N DE OGEN VAN 4EN "RUMMELHUIS HEEFT INFORMATIEKUNDE GEEN ZIN MEER /OK DE INSPECTIE 6/ LAAT ZICH BIJ DE EVALUATIE VAN DE BASISVORMING OVER HET VAK INFORMATIEKUNDE NEGA TIEF UIT HET INSPECTIERAPPORT OVER INFORMATIEKUNDE IN DE BASISVORMING HTTP WWW OWINSP NL PRODUCTEN WERK AAN DE BASIS NIVEAU FRAMES HTML INFORMATIEKUNDE HTML $E INSPECTIE GEEFT AAN DAT HET VAK INFORMATIEKUNDE MET DE INVULLING DIE ER NU OP DE MEESTE SCHOLEN AAN GEGEVEN WORDT NAUWELIJKS EEN MEERWAARDE HEEFT (ET VAK IS VERWORDEN TOT EEN KNOPPENCURSUS WAARBIJ NIET OF NAUWELIJKS RECHT WORDT GEDAAN AAN BELANGRIJKE ASPECTEN ALS INFORMATIEVAARDIGHEDEN DE ONTWIKKELING VAN EEN FUNCTIONEEL MENTAAL BEELD VAN DE WERKING VAN DE COMPUTER EN INFORMATIEKUNDE ALS STARTPUNT VAN EEN DEELLEERPLAN )#4 VAN DE SCHOOL 'EVOEGD BIJ HET GEGEVEN DAT ER IN DE LESSEN INFORMATIEKUNDE NAUWELIJKS WORDT GEDIFFERENTIEERD DOOR DOCENTEN VEEL DOCENTEN HET VAK @ER BIJ DOEN ER WORDT WEINIG GEDAAN AAN DESKUNDIGHEIDSBEVORDERING DE SAMENSTELLING VAN EEN SECTIE INFORMATIEKUNDE JAARLIJKS STERK WISSELT HET WORDT IN DE TOEDELING VAN DE LESSEN AAN DOCENTEN DOOR DE SCHOOLLEIDING GEBRUIKT OM AAN DEZE EN GENE NOG EEN UURTJE TOE TE SCHUIVEN ONTSTAAT ER EEN BEELD VAN EEN VAK DAT Z N LANGSTE TIJD GEHAD HEEFT $E &ENIT BRANCHEORGANISATIE VAN )4 BEDRIJVEN HTTP WWW FENIT NL HEEFT IN EEN BRIEF AAN STAATS SECRETARIS !DELMUND | HAAR ERNSTIGE ZORG UITGESPROKEN OVER HET VOORNEMEN OM OP KORTE TERMIJN HET VAK INFORMATIEKUNDE UIT DE BASISVORMING VAN HET VOORTGE ZET ONDERWIJS TE HALEN $IT VOORNEMEN STROOKT NIET MET HET BELANG DAT HET KABINET HECHT AAN EEN STERKE INTERNATIONALE POSITIE OP HET GEBIED VAN )#4 x &%.)4 VINDT HET AFSCHAFFEN VAN INFORMATIEKUNDE EEN UITERMATE ONGE WENSTE KEUZE (ET KABINET HEEFT VERSCHILLENDE MALEN AANGEGEVEN DAT .EDERLAND TOT DE %UROPESE TOP OP )#4 GEBIED MOET BEHOREN "OVENDIEN HEEFT EEN RECENT ONDERZOEK VAN "OOZ !LLEN (AMILTON IN OPDRACHT VAN HET -INISTERIE VAN %CONOMISCHE :AKEN AANGETOOND DAT DE ACHTERSTAND OP )#4 GEBIED MET DE 6ERENIGDE 3TATEN DE AFGELO PEN JAREN VERDER IS TOEGENOMEN 'OED )#4 ONDERWIJS IN HET VOORTGE ZET ONDERWIJS IS DAAROM ESSENTIEEL

Ú 3,/ )NSTITUUT VOOR LEERPLANONTWIKKELING

)#4 IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS

$E AANSLUITING ONDERBOUW BOVENBOUW

(ET VAK INFORMATIEKUNDE MOET IN DE BEGINFASE VAN HET VOORTGEZET ONDERWIJS EEN BELANGRIJKE ROL SPELEN -OCHT HET HUIDIGE VAK INFORMA TIEKUNDE OM WELKE REDEN DAN OOK NIET VOLDOEN DAN MOET WORDEN GEKEKEN OP WELKE WIJZE DIT KAN WORDEN VERBETERD )NTEGRATIE VAN BEPAALDE KERNDOELEN IN ANDERE VAKKEN KAN MAAR LAAT ONVERLET DAT ELKE LEERLING EEN GOEDE GEMEENSCHAPPELIJKE BASISKENNIS VAN INFOR MATIE EN COMMUNICATIETECHNOLOGIE MOET KRIJGEN ,EERLINGEN MOETEN BOVENDIEN EEN KRITISCHE HOUDING ONTWIKKELEN TEN OPZICHTE VAN DE ON MOGELIJKHEDEN VAN HET GEBRUIK VAN )#4 'OED OPGELEIDE DOCEN TEN MOETEN HUN LEERLINGEN DAARBIJ BEGELEIDEN PERSBERICHT &ENIT 6ANUIT MAATSCHAPPELIJK OOGPUNT LIJKT HET WENSELIJK DAT )#4 EEN BELANGRIJKE PLAATS INNEEMT IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS EN DAT ALLE LEERLINGEN OP DIVERSE NIVEAUS VOLDOENDE )#4 KENNIS EN VAARDIGHEDEN OPDOEN /P DE ) ) CONFERENTIE VAN NOVEMBER IS TIJDENS EEN WORKSHOP OVER HET VAK INFORMATIEKUNDE EEN INVENTARISATIE GEHOUDEN ONDER DE AANWEZIGE DOCENTE ICT CO RDINATOREN EN EEN ENKELE CONRECTOR TOTAAL INGEVULDE FORMULIEREN RETOUR $AARUIT BLEEK DAT HET AANTAL UREN INFORMATIEKUNDE OP SCHOLEN RUIM BOVEN DE UREN VAN DE ADVIESTABEL UITKOMT 2UIM VAN DE VERTEGENWOORDIGDE SCHOLEN GEEFT UREN INFORMATIEKUNDE 2EKEN JE ALLE UREN INFORMATIE DOOR DIE OP DE BETREFFENDE SCHOLEN GEGEVEN WORDEN DAN KRIJGT EEN LEERLING GEMIDDELD UUR INFORMATIEKUNDE IN ZIJN SCHOOLLOOPBAAN

)NFORMATICA

$E INVOERING VAN HET VAK INFORMATICA IN DE 4WEEDE &ASE VERLOOPT OOK NIET OVERAL EVEN SOEPEL -ET INGANG VAN HET CURSUSJAAR KUNNEN SCHOLEN VOOR VOORTGEZET ONDERWIJS IN DE BOVENBOUW (!6/ 67/ HET VAK INFORMATICA FACULTATIEF AANBIEDEN ALS EXAMENVAK )N HET VOORTGEZET ONDERWIJS IS ER SPRAKE VAN EEN SLECHTE AANSLUITING INFORMATIEKUNDE BASISVORMING ONDERBOUW VOORTGEZET ONDERWIJS INFORMATICA BOVENBOUW (!6/ 67/ ,EERLINGEN HEBBEN OP DIT MOMENT AAN HET EIND VAN DE BASISVORMING ONVOLDOENDE )#4 VAARDIGHEDEN OPGEDAAN OM A 6ERANTWOORD VAN )#4 GEBRUIK TE KUNNEN MAKEN IN DE BOVENBOUW B 7ELOVERWOGEN EEN KEUZE TE KUNNEN MAKEN VOOR HET FACULTATIEVE EXAMENVAK INFORMATICA

Ú 3,/ )NSTITUUT VOOR LEERPLANONTWIKKELING

)#4 IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS

$E AANSLUITING ONDERBOUW BOVENBOUW

$IT LEIDT OP DIT MOMENT IN DE BOVENBOUW VOOR HET VAK INFORMATICA TOT A 6EEL UITVAL VAN LEERLINGEN B 3LECHTE PRESTATIES VAN LEERLINGEN C 7EINIG RENDEMENT VOOR LEERLINGEN EN VERVOLG )4 ONDERWIJS (ET PLEIDOOI VAN DOCENTEN INFORMATICA VOOR EEN VERPLICHTE INVOERING VAN INFORMATICA VOOR ALLE LEERLIN GEN IN DE 4WEEDE &ASE OP MAAT GESNEDEN VOOR ELK PROlEL ZOU IN DE PRAKTIJK BETEKENEN DAT ER OOK IN DE ONDERBOUW VEEL AANDACHT VOOR EEN DOORLOPENDE )#4 LIJN ZOU MOETEN ZIJN

)NTEGRATIE VAN )#4 IN DE VAKKEN

)N @)NVESTEREN IN VOORSPRONG EN @/NDERWIJS /NLINE WORDT GESTREEFD NAAR INTEGRATIE VAN )#4 IN DE DIVERSE VAKKEN )N DE PRAKTIJK BLIJKT DAT HIERVAN NAUWELIJKS IETS TERECHTKOMT )#4 IN DE VAKKEN WORDT INCIDENTEEL GEBRUIKT EN NIET SCHOOL OF SECTIEBREED (ET ONDERWIJS WORSTELT NOG STEEDS MET DE VRAAG HOE DIE INTEGRATIE VAN )#4 IN DE VAKKEN VORM GEGEVEN MOET WORDEN %RVARINGEN MET VAKNETWERKEN )#4 BINNEN )#4.OORD EEN SAMENWERKINGSVERBAND VAN SCHOLEN VOOR 6/ MET DE LERARENOPLEIDING VAN DE UNIVERSITEIT 'RONINGEN EN DE .OORDELIJKE (OGESCHOOL ,EEUWARDEN TOONT AAN DAT ZELFS HET INVOEREN VAN VAKNETWERKEN )#4 GEEN ENKELE GARANTIE IS DAT INTEGRATIE VAN )#4 IN VAKKEN LUKT )N EEN EVALUATIE NAAR AANLEIDING VAN DE UITVOERING VAN EEN TWEEDE SERIE VAKNETWERKEN )#4 CONCLUDEERT MEN TEN AANZIEN VAN DE FUNCTIES SCHOLING EN IMPLEMENTATIE INVOERING VAN DE RESULTATEN VAN HET VAKNETWERK BINNEN DE SCHOOL VAN DE DEELNEMER HET VOLGENDE @)N DE FUNCTIE VAN SCHOLINGSINSTRUMENT VOOR DOCENTEN WORDT HET VAK NETWERK VERSCHILLEND GEWAARDEERD DOOR DE BETROKKEN PARTIJEN $EEL NEMERS AAN DE VAKNETWERKEN DOCENTEN EN OF BEGELEIDERS WAARDE REN HET VAKNETWERK POSITIEF )#4 CO RDINATOREN OORDELEN HIEROMTRENT MATIG POSITIEF )#4 PORTEFEUILLEHOUDERS GEVEN DE SCHOLINGSFUNCTIE VAN HET VAKNETWERK EEN ONVOLDOENDE EN DE GROEPSCO RDINATOREN BEGE LEIDERS VAN CLUSTERS VAN VAKNETWERKEN ZIJN VAN MENING DAT DEZE FUNCTIE GEENSZINS TOT HAAR RECHT IS GEKOMEN $E BRUIKBAARHEID VAN HET VAKNETWERK ALS IMPLEMENTATIE INSTRUMENT WORDT NOG LAGER INGE SCHAT (IERUIT MAG GECONCLUDEERD WORDEN DAT VAKNETWERKEN VOORAL EEN SCHOLINGSFUNCTIE KUNNEN HEBBEN NAAR INDIVIDUELE DEELNEMERS TOE MAAR DAT ER WEINIG INVLOED VAN UITGAAT NAAR DE OVERIGE LEDEN VAN EEN SECTIE )N DE AANBEVELINGEN BIJ DE BOVENGENOEMDE EVALUATIE WORDT NOG OPGEMERKT @"IJ EEN NIEUWE RONDE VAKNETWERKEN MOET AAN TWEE VOORWAARDEN WORDEN VOLDAAN $EELNEMERS MOETEN EEN GEDEGEN VOOROPLEIDING KRIJGEN EN DEZE OPLEIDING MOET GEKOPPELD ZIJN AAN EEN INVOERINGS TRAJECT OP DE SCHOOL "IJ DE VOORBEREIDING VAN EEN NIEUWE SERIE VAKNETWERKEN MOET MEER WORDEN AANGESLOTEN BIJ DE BEHOEFTEN VAN DE DEELNEMENDE DOCENTEN IN PLAATS VAN BIJ DE WENSEN BELANGEN VAN DE SCHOOLLEIDING (ET ONDERWERP VAN INTEGRATIE VAN ONDERDELEN VAN INFORMATIEKUNDE IS OP DE ) ) CONFERENTIE VAN NOVEMBER IN AL GENOEMDE WORKSHOP GEÉNVENTARISEERD %R IS GEVRAAGD NAAR DE NOODZAAK OM ALLE DOMEINEN INFORMATIEKUNDE BINNEN ANDERE VAKKEN TE INTEGREREN (ET MERENDEEL VAN DE DOCENTEN GEEFT AAN HIER VOORSTANDER VAN TE ZIJN ALHOEWEL EEN AANTAL AANGEEFT DAT ER ZEKER EEN BASISCURSUS MOET BLIJVEN DIE OOK ALLEEN MAAR BIJ EEN VAK ALS INFORMATIEKUNDE THUISHOORT

Ú 3,/ )NSTITUUT VOOR LEERPLANONTWIKKELING

)#4 IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS

$E AANSLUITING ONDERBOUW BOVENBOUW

'EVRAAGD NAAR DE TIJD DIE MEN DENKT NODIG TE HEBBEN VOOR DIE INTEGRATIE IN ANDERE VAKKEN GEEFT MET HET VOLGENDE AAN

6EEL RESPONDENTEN GEVEN AAN DAT ER DAN NOG EEN BEHOORLIJK AANTAL RANDVOORWAARDEN MOET WORDEN INGEVULD %EN KLEINE BLOEMLEZING ,EERKRACHTEN MOETEN )#4 MINDED WORDEN 'OEDE )#4 OPDRACHTEN IN METHODES OPNEMEN DIE INTEGRAAL ONDERDEEL VAN DE LESSTOF BEHOREN TE ZIJN )#4 LEERLIJNEN ONTWIKKELEN EN DIT VANUIT OVERHEID EN DIRECTIES ONDERSTEUNEN 'OED SYSTEEMBEHEER 6AKDOCENTEN ASSISTEREN BIJ COMPUTERGEBRUIK IN LESSEN KLASSE ASSISTENT

Ú 3,/ )NSTITUUT VOOR LEERPLANONTWIKKELING

)#4 IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS

$E AANSLUITING ONDERBOUW BOVENBOUW

'OEDE CO RDINATIE DOOR DESKUNDIGE PERSONEN OP SCHOOL 'OEDE SCHOLING VAN DOCENTEN OP HET GEBIED VAN )#4 6OLDOENDE TIJD OM INTEGRATIE VORM TE GEVEN DOCENTEN ZIJN OVERBELAST 6OLDOENDE MODERNE COMPUTERS +ORTE PILOTPROJECTEN -EER GELD DOCENTEN VRIJSTELLEN VOOR SCHOLING $2/ MEER UREN VOOR CO RDINATIE INTEGRATIE )#4 )EDERE LEERLING EEN EIGEN NOTEBOOK (ET MEEST WORDEN GENOEMD DE NUMMERS EN

Ú 3,/ )NSTITUUT VOOR LEERPLANONTWIKKELING

)#4 IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS

$E AANSLUITING ONDERBOUW BOVENBOUW

!ANPAK

.U ER EEN DISCUSSIE IS OVER DE TOEKOMST VAN HET VAK INFORMATIEKUNDE EN HET VOORTBESTAAN VAN HET VAK IN ZIJN HUIDIGE VORM ONZEKER IS EN SCHOLEN WELLICHT DE RUIMTE ZAL WORDEN GEGEVEN OM ZELF UITVOERING TE GEVEN AAN EEN )#4 LEERLIJN KAN DE VOLGENDE AANPAK OVERWOGEN WORDEN &ORMULEER EEN AANTAL BASISVAARDIGHEDEN WAAROP LEERLINGEN BIJ DE INSTROOM IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS GETOETST KUNNEN WORDEN /P BASIS VAN INSTAPTOETSEN KAN WORDEN BEPAALD WELKE LEERLINGEN WELKE )#4 BASISVAARDIGHEDEN NOG NIET BEHEERSEN 3TEL EEN EINDNIVEAU )#4 BASISVAARDIGHEDEN BASISVORMING VAST WAARIN EINDTERMEN ZIJN GEFORMU LEERD VOOR LEERLINGEN (!6/ 67/ EN 6-"/ AL OF NIET UIT TE SPLITSEN NAAR THEORETISCHE EN PRAKTISCHE LEERWEGEN /NDERDEEL VAN DEZE EINDTERMEN ZOU OOK EEN VERKENNING VAN )#4 IN DE BOVENBOUW MOETEN ZIJN (ET VERSCHIL TUSSEN HET INSTAPNIVEAU EN HET EINDNIVEAU BASISVORMING BEPAALT DE )#4GEBIED VOOR DE BASISVORMING ,EERLINGEN KUNNEN DOOR HET AmEGGEN VAN TUSSENTIJDSE DIAGNOSTISCHE TOETSEN KIJKEN OF ZE AL VOLDOEN AAN HET GEFORMULEERDE EINDNIVEAU )#4 BASISVAARDIGHEDEN BASISVORMING ,EERLINGEN KUNNEN ZICH DEZE BASISVAARDIGHEDEN VERVOLGENS IN EEN MODULAIR TRAJECT EIGEN MAKEN AL OF NIET BINNEN BEPAALDE VAKKEN OF KEUZE UREN $AARNAAST IS ER EEN KORT PLENAIR TRAJECT VAN MAXIMAAL UREN DE HUIDIGE OMVANG VAN HET VAK INFORMATIEKUNDE WAARIN EEN BASIS )#4 AAN DE ORDE KOMT $IT TRAJECT KAN EEN GEDIFFERENTIEERD AANBOD BIEDEN OP BASIS VAN DE INVENTARISATIE VAN DE INSTAPTOETSEN (ET TRAJECT WORDT AFGESLOTEN VOOR DECEMBER IN HET EERSTE LEERJAAR 5IT ERVARINGEN VAN SCHOLEN BLIJKT DAT HET ZINVOL IS IN DIT TRAJECT MET NAME DE BASISVAARDIGHEDEN MET BETREKKING TOT 7INDOWS AAN DE ORDE TE STELLEN /P DE AL EERDER GENOEMDE WORKSHOP OP DE ) ) CONFERENTIE VAN NOVEMBER IS DE AANWEZIGEN OOK GEVRAAGD NAAR REALITEITSWAARDE VAN DE GEFORMULEERDE EINDTERMEN IN e BEGIN BASISVORMING BIJLAGE EIND BASISVORMING EN BIJLAGE EIND (!6/ 67/

$EGENEN DIE MET @NEE ANTWOORDEN GAVEN AAN DAT DE GEFORMULEERDE EINDTERMEN TE OVERLADEN ZIJN

)#4 BASISVAARDIGHEDEN INSTROOM STE LEERJAAR

(ET FORMULEREN VAN )#4 BASISVAARDIGHEDEN VOOR LEERLINGEN DIE INSTROMEN IN HET STE LEERJAAR VAN DE BASISVORMING HEEFT GEEN ANDER DOEL DAN OP BASIS HIERVAN INSTAPTOETSEN TE KUNNEN OPSTELLEN

Ú 3,/ )NSTITUUT VOOR LEERPLANONTWIKKELING

)#4 IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS

$E AANSLUITING ONDERBOUW BOVENBOUW

$EZE INVENTARISATIE VAN WELKE )#4 VAARDIGHEDEN EEN LEERLING AAN HET BEGIN VAN DE BASISVORMING BEHEERST KAN LEIDEN TOT )#4 SCHOLINGSTRAJECT OP MAAT $AT SCHOLINGSTRAJECT MOET GARANDEREN DAT IEDERE LEERLING OVER EENZELFDE BASISNIVEAU BESCHIKT DAT NODIG IS VOOR )#4 GEBRUIK IN DE VAKKEN VAN DE BASISVORMING $E KEUZE VOOR DE BASISVAARDIGHEDEN IS GEBASEERD OP DE VERONDERSTELLING DAT DEZE VAARDIGHEDEN DOOR LEERLINGEN IN DE LOOP VAN HET EERSTE LEERJAAR NODIG ZULLEN ZIJN BIJ HET GEBRUIK VAN )#4 IN DE OVERIGE VAKKEN $E BASISVAARDIGHEDEN KUNNEN DAN ALS VOLGT OMSCHREVEN WORDEN

7INDOWS ) .AVIGEREN IN 7INDOWS (ET BUREAUBLAD INDELING 0ROGRAMMA S OPENEN EN SLUITEN A )CONEN OP BUREAUBLAD B 3TARTKNOP m 0ROGRAMMA S C 0ROGRAMMA SLUITEN 7ERKEN MET VENSTERS A /PENEN EN SLUITEN VERSCHILLENDE MANIEREN B -EERDERE VENSTERS TEGELIJK OPEN EN WISSELEN TUSSEN VENSTERS TAAKBALK OF !,4 4!" 7ERKEN MET DE MUIS A +LIKKEN DUBBELKLIKKEN B &UNCTIE LINKER EN RECHTERMUISKNOP SNELMENU CONTEXTGEVOELIG 7ERKEN MET MENU S A 0ROGRAMMA OPENEN B -ENUBALK PULLDOWN MENU S C +NOPPENBALK D 3CHUIFBALKEN )) 6ERKENNER -AP MAKEN VERWIJDEREN NAAM VERANDEREN "ESTANDEN A 3ELECTEREN ££N EN MEERDERE B +OPIÔREN NAAR MAP C 6ERPLAATSEN NAAR MAP D 6ERWIJDEREN UIT MAP E .AAM WIJZIGEN F :OEKEN MET 6ERKENNER

Ú 3,/ )NSTITUUT VOOR LEERPLANONTWIKKELING

)#4 IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS

$E AANSLUITING ONDERBOUW BOVENBOUW

7ORD "ESTANDSVAARDIGHEDEN OPENEN AANMAKEN BEWAREN SLUITEN OOK SUB MAPPEN EIGENSCHAPPEN EN NAAMGEVING 4EKST TYPEN OOK BLIND TYPEN 4EKST CORRIGEREN BEWERKEN A TEKST SELECTEREN EN CURSOR TEKST VERPLAATSEN M B V MUIS EN TOETSENBORD B ONGEDAAN MAKEN WISSEN C ZOEK EN VERVANG $EEL VAN DOCUMENT AFDRUKKEN (ELP FUNCTIE GEBRUIKEN /PMAAK A LETTEROPMAAK TYPE GROOTTE STIJL ONDERSTREPEN KLEUR EFFECT OPMAAK KOPIÔREN )NVOEGEN A %EN lGUUR TOEVOEGEN

7ERKEN MET 7ORLD 7IDE 7EB 'EVORDERDEN 7ERKEN MET HYPERTEKST ELEMENTEN +NOPPENBALK BROWSER GEBRUIKEN :OEKEN OP INTERNET 5RL FAVORIETEN ZOEKMACHINES

7ERKEN MET % MAIL 'EVORDERDEN "ERICHT SCHRIJVEN "ERICHT VERZENDEN EN ONTVANGEN "ERICHT LEZEN PRINTEN "ERICHT BEANTWOORDEN "IJLAGE VERSTUREN EN BEWAREN

:OEKEN IN DATABASES 'EVORDERDEN :OEKEN OP INTERNET :OEKEN IN %NCARTA OF EEN ANDERE DIGITALE ENCYCLOPEDIE OP DIVERSE MEDIA TEKST ILLUSTRATIES VIDEO GELUID

7ERKEN MET EEN SPREADSHEET 'EVORDERDEN $E BASISFUNCTIES VAN EEN SPREADSHEET GEBRUIKEN A /PTELLEN AFTREKKEN DELEN VERMENIGVULDIGEN 3PREADSHEET BEWAREN EN PRINTEN (ELP FUNCTIES GEBRUIKEN

Ú 3,/ )NSTITUUT VOOR LEERPLANONTWIKKELING

)#4 IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS

$E AANSLUITING ONDERBOUW BOVENBOUW

/PMAAK A $E KOLOMBREEDTE AANPASSEN B +OLOMMEN EN RIJEN OPMAKEN VET CURSIEF

)NSTAPTOETSEN )#4 BASISVAARDIGHEDEN

$OEL (ET DOEL VAN DE INSTAPTOETSEN IS TE INVENTARISEREN WELKE )#4 VAARDIGHEDEN LEERLING AAN HET BEGIN VAN DE BASISVORMING BEHEERST OM AAN DE HAND HIERVAN EEN SCHOLINGSTRAJECT OP MAAT TE KUNNEN AANBIEDEN $AT SCHOLINGSTRAJECT MOET GARANDEREN DAT IEDERE LEERLING OVER EENZELFDE BASISNIVEAU BESCHIKT DAT NODIG IS VOOR )#4 GEBRUIK IN DE VAKKEN VAN DE BASISVORMING

4IJDSTIP AFNAME $E TOETS ZOU MOETEN WORDEN AFGENOMEN IN DE EERSTE WEKEN VAN HET EERSTE LEERJAAR IN TWEE Ü DRIE LESUREN INFORMATIEKUNDE $E TOETS BESTAAT UIT EEN THEORIE EN PRAKTIJKGEDEELTE 6OOR EEN EFlCIÔNTE AFNAME KAN DE KLAS IN TWEEÔN WORDEN VERDEELD DE HELFT GEDURENDE EEN LESUUR DE THEORIETOETS DE ANDERE HELFT HET PRAKTIJKGEDEELTE BASIS (ET VOLGENDE UUR KAN DAN WORDEN GEWISSELD /P BASIS VAN DE RESULTATEN VAN DE TOETS KAN DAN BEKEKEN WORDEN WELKE LEERLINGEN DE PRAKTIJKTOETS GEVORDERDEN 7ORLD 7IDE 7EB % MAIL :OEKEN IN DATABASES 7ERKEN MET EEN SPREADSHEET KUNNEN AmEGGEN

)NHOUD TOETS )N HET THEORIEGEDEELTE WORDEN ALGEMENE )#4 BEGRIPPEN GEVRAAGD EN OMVAT MAXIMAAL LESUUR $E PRAKTIJKTOETS BESTAAT UIT TWEE DELEN MET DE VOLGENDE INHOUD 4HEORIE ££N LESUUR A /MGAAN MET DE PC B /MGAAN MET 7INDOWS C "ESTANDSBEHEER ONDER 7INDOWS D 4EKSTVERWERKEN E )NTERNET 777 EN E MAIL F :OEKEN IN DATABASES 777 %NCARTA !CCES G 7ERKEN MET EEN SPREADSHEET "ASIS ££N LESUUR PRAKTIJK A /MGAAN MET DE PC B /MGAAN MET 7INDOWS C "ESTANDSBEHEER ONDER 7INDOWS D 4EKSTVERWERKEN 'EVORDERD ££N LESUUR PRAKTIJK A )NTERNET 777 EN E MAIL

Ú 3,/ )NSTITUUT VOOR LEERPLANONTWIKKELING

)#4 IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS

$E AANSLUITING ONDERBOUW BOVENBOUW

B :OEKEN IN DATABASES 777 %NCARTA !CCESS C 7ERKEN MET EEN SPREADSHEET

)#4 BASISVAARDIGHEDEN EIND BASISVORMING

!AN HET EINDE VAN DE BASISVORMING MOETEN LEERLINGEN DE VOLGENDE )#4 KENNIS EN nVAARDIGHEDEN BEZITTEN +ENNIS VAN DE COMPUTER ALS GEGEVENSVERWERKEND SYSTEEM +UNNEN OMGAAN MET BESTANDEN EN MAPPEN %EN VERSLAG MET ILLUSTRATIE TABELLEN EN GRAlEKEN KUNNEN SAMENSTELLEN INCLUSIEF OPMAAK MET INHOUDSOPGAVE PAGINANUMMERING EN KOP EN VOETTEKSTEN %EN SPREADSHEET KUNNEN GEBRUIKEN VOOR HET UITVOEREN VAN EENVOUDIGE BEREKENINGEN EN HET MAKEN VAN GRAlEKEN 4EKENINGEN EN FOTO S KUNNEN BEWERKEN -ETEN EN REGELEN MET BEHULP VAN DE COMPUTER %EN DIGITALE PRESENTATIE MAKEN (ET RAADPLEGEN VAN DIGITALE DATABESTANDEN 7ERKEN MET 777 EN E MAIL -AATSCHAPPELIJKE BETEKENIS VAN )#4 )N BIJLAGE IS EEN UITWERKING TE VINDEN VAN DEZE )#4 KENNIS EN nVAARDIGHEDEN !LS DE KERNDOELEN INFORMATIEKUNDE ZIE BIJLAGE NAAST BOVENGENOEMDE )#4 KENNIS EN VAARDIGHEDEN GEPLAATST WORDEN DAN VALT OP DAT DE DOMEINEN " 'EGEVENSVERWERKENDE SYSTEMEN EN # 4OEPAS SINGEN IN VOLDOENDE MATE AAN BOD KOMEN %EN BEHANDELING VAN DEZE DOMEINEN IN EEN APART VAK INFORMATIEKUNDE LIJKT DERHALVE NIET NODIG $E DOMEINEN ! 'EGEVENSVERWERKING EN COMMUNICATIE EN IN MINDERE MATE $ -AATSCHAPPELIJKE BETEKENIS KOMEN ECHTER ONVOLDOENDE AAN BOD /NDERZOCHT ZOU MOETEN WORDEN IN HOEVERRE DE KERNDOELEN VAN DEZE DOMEINEN ONDERGEBRACHT KUNNEN WORDEN IN DE UITVOERING VAN HET CURRICULUM VAN ANDERE VAKKEN $E DOMEINEN ! EN $ MOETEN BIJ INTEGRATIE IN DE VAKKEN IN SAMENHANG WORDEN BEHANDELD MET DE DOMEINEN " EN # $IT GARANDEERT DAT KERNDOELEN DIE IN DE DOMEINEN ! EN $ GENOEMD WORDEN IN EEN VOOR LEERLINGEN RELEVANTE CONTEXT BEHANDELD WORDEN "IJ HET SURFEN OP INTERNET BIJ HET VAK &RANS KAN DAN BIJVOORBEELD NAAST DE TOEPASSING DOMEIN # EN DE VAKINHOUD OOK DE VRAAG AAN BOD KOMEN OF DE INFORMATIE BETROUWBAAR EN RELEVANT IS EN OF PRIVACY OOK EEN ROL SPEELT ALS LEERLINGEN PERSOONLIJKE GEGEVENS OP INTERNET MOETEN INVOEREN $OMEIN ! EN $ )N OPDRACHT VAN HET 0ROJECTMANAGEMENT )#4 NU $IRECTIE )#4 VAN HET MINISTERIE VAN /# 7 HEEFT DE 3,/ IN SAMENWERKING MET HET /NDERWIJSKUNDIG #ENTRUM VAN DE 5NIVERSITEIT 4WENTE EEN ONDERZOEK GEDAAN NAAR EEN DIGITALE LEEROMGEVING VOOR EEN $IGITAAL ,EERLINGEN 2IJBEWIJS (ET VOORONDERZOEK HEEFT GELEID TOT EEN RAPPORT DAT AAN HET 0- )#4 IS AANGEBODEN )N DAT RAPPORT WORDT EEN AANZET GEGEVEN TOT EEN $IGITAAL 2IJBEWIJS /NDERWIJS VOOR LEERLINGEN $E CONCLUSIE VAN DE SAMENSTELLERS VAN HET RAPPORT OVER HET $2/ VOOR LEERLINGEN LUIDT @DAT HET $IGITAAL ,EERLINGEN 2IJBEWIJS IN PRINCIPE DEZELFDE INSTRUMEN TELE VAARDIGHEDEN ZOU MOETEN BEVATTEN ALS HET %#$, EN HET $2/ MAAR DAT DEZE MOETEN WORDEN BEPERKT TOT DE MEEST ESSENTIÔLE BASISVAARDIGHEDEN MET ENKELE AANPASSINGEN ZOU DE IN DIT DOCUMENT GEDElNIEERDE DIGITALE LEEROMGEVING OOK KUNNEN WORDEN GEBRUIKT TER ONDERSTEUNING VAN DOCENTENTRAININGEN OP HET GEBIED VAN )#4 )N

Ú 3,/ )NSTITUUT VOOR LEERPLANONTWIKKELING

)#4 IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS

$E AANSLUITING ONDERBOUW BOVENBOUW

AANVULLING HIEROP IS HET BELANGRIJK DAT DE INFORMATIE EN DE COM MUNICATIEVAARDIGHEDEN STERKER BENADRUKT WORDEN ZODAT ER EEN MEER EVENWICHTIGE VERHOUDING ONTSTAAT TUSSEN DE DRIE BELANGRIJKE VAARDIG HEDEN VAN )#4 INSTRUMENTELE INFORMATIE EN COMMUNICATIEVAARDIG HEDEN "IJ HET LEREN VAN DEZE VAARDIGHEDEN ZOU DE NADRUK MOETEN WORDEN GELEGD OP DE TOEPASSING VAN HET GELEERDE IN DE PRAKTIJK $E THEORIE KAN HIERBIJ AANSLUITEN DOOR VOORAL DE NADRUK TE LEGGEN OP DE MAATSCHAPPELIJKE GEVOLGEN VAN )#4 4ENSLOTTE IS HET VAN BELANG DAT VERSCHILLENDE VAARDIGHEDEN THEORIE EN TOEPASSINGEN NIET AFZONDERLIJK VAN ELKAAR WORDEN GELEERD MAAR DAT DEZE WORDEN GEÉNTEGREERD TOT EEN INZICHTELIJK GEHEEL )N HET ONDERZOEK IS EEN PARAGRAAF OPGENOMEN MET EINDTERMEN VOOR EEN $2/ VOOR LEERLINGEN AAN HET EIND VAN DE BASISVORMING ZIE BIJLAGE 6ERGELIJKEN WIJ DEZE EINDTERMEN MET DE VOORGESTELDE EINDTERMEN AAN HET BEGIN VAN DEZE PARAGRAAF VOOR GEDETAILLEERDE UITWERKING ZIE BIJLAGE DAN WORDT IN HET VOORSTEL VAN 3,/ 54 GEEN AANDACHT BESTEED AAN %EN SPREADSHEET KUNNEN GEBRUIKEN VOOR HET UITVOEREN VAN EENVOUDIGE BEREKENINGEN EN HET MAKEN VAN GRAlEKEN 4EKENINGEN EN FOTO S KUNNEN BEWERKEN -ETEN EN REGELEN MET BEHULP VAN DE COMPUTER 6OOR ZEKER DE PERIODE NA DE BASISVORMING LIJKEN DEZE VAARDIGHEDEN VAN BELANG EN ZULLEN DUS ERGENS IN DE BASISVORMING AAN BOD MOETEN KOMEN

Ú 3,/ )NSTITUUT VOOR LEERPLANONTWIKKELING

)#4 IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS

$E AANSLUITING ONDERBOUW BOVENBOUW

3CENARIO S

6OOR HET REALISEREN VAN DE EINDTERMEN )#4 BASISVORMING IS EEN AANTAL SCENARIO S DENKBAAR 6OOR AL DIE SCENARIO S GELDT DAT DE RANDVOORWAARDEN ESSENTIEEL ZIJN $IE RANDVOORWAARDEN HEBBEN VOORAL BETREKKING OP 6OLDOENDE COMPUTERS AANWEZIG OP SCHOOL %EN VERHOUDING VAN COMPUTER OP LEERLINGEN WORDT VOOR DE ONDERBOUW ALS STANDAARD GEZIEN $OCENTEN DIENEN OVER VOLDOENDE )#4 BASISVAARDIGHEDEN TE BESCHIKKEN $2/ MODULE T M )N DE METHODES VAN DE DIVERSE VAKKEN DIENT )#4 IN VOLDOENDE MATE AAN DE ORDE TE KOMEN 6OOR BOVENGENOEMDE RANDVOORWAARDEN GELDT DAT HIERAAN NOG NIET VOLDAAN IS -ET NAME AAN DE LAATSTE TWEE RANDVOORWAARDEN ZIJN ESSENTIEEL $E SCENARIO S DIE MOGELIJK ZIJN %EN PLENAIR TRAJECT WAARVOOR ONGEVEER UUR INFORMATIEKUNDE WORDT GEBRUIKT MET PARALLEL DAAR AAN EEN SCHOLINGSTRAJECT OP MAAT OP BASIS VAN MODULES %EN SCHOLINGSTRAJECT OP MAAT OP BASIS VAN MODULES DIE IN DE VAKKEN AAN BOD KOMEN %EN SCHOLINGSTRAJECT WAARIN HET VAK INFORMATIEKUNDE NOG STEEDS VOOR UREN IS OPGENOMEN EN DAARNAAST )#4 IN DE VAKKEN AAN DE ORDE KOMT

3CENARIO

/NDERSTAANDE VERDELING VAN MODULES IS AFKOMSTIG VAN HET :ERNIKE #OLLEGE IN (AREN )N HET CURSUSJAAR ZAL EEN KLAS VAN LEERLINGEN IN HET EERSTE LEERJAAR VAN DE -ONTESSORISTROOM WORDEN UITGERUST MET LAPTOPS )EDERE LEERLING KRIJGT DE BESCHIKKING OVER EEN LAPTOP $E DOCENTEN DIE HIER LES GAAN GEVEN BESCHIKKEN ALLEMAAL OVER )#4 BASISVAARDIGHEDEN OP HET NIVEAU VAN HET $2/ MODULE T M -EN WIL ZO SPOEDIG MOGELIJK ALLE LEERLINGEN OP EEN GEMEENSCHAPPELIJK BASISNIVEAU $AT NIVEAU MOET AAN HET EIND VAN OKTOBER BEREIKT ZIJN $AT NIVEAU KOMT VRIJWEL OVEREEN MET HET NIVEAU VAN DE INSTAPTOETSEN ZOALS DIE IN BIJLAGE ZIJN OPGENOMEN INFORMATIEKUNDE DRAAIT GEDURENDE HET EERSTE LEERJAAR VOOR ZEKER UREN MEE )N DE VAKKEN WORDT NIET EXPLICIET INGEGAAN OP HET AANLEREN VAN DE )#4 BASISVAARDIGHEDEN )N JANUARI ZULLEN ALLE LEERLINGEN EN DOCENTEN VAN DE LAPTOPKLAS GEBRUIK MAKEN EEN ELEKTRONISCHE LEEROMGEVING "LACKBOARD 6OOR JANUARI KOMT ER OOK NOG EEN SCHOLINGSTRAJECT VOOR DOCENTEN EN LEERLINGEN VOOR HET LEREN WERKEN MET EEN ELEKTRONISCHE LEEROMGEVING ,EERLINGEN BEREIKEN HIERMEE DE EINDTERMEN ZOALS DIE IN BIJLAGE BIJ ONDERDEEL ) 6AARDIGHEDEN BIJ EEN ELEKTRONISCHE LEEROMGEVING ZIJN GEFORMULEERD ,EGENDA TEKST NORMAAL

)NFORMATIEKUNDE

TEKST ONDERSTREEPT

-ODULES 'EBASEERD OP EEN AANTAL KEUZE UREN PER WEEK

3EPTEMBER /KTOBER 7EEK

,ESUREN

)NSTAPTOETS

!LG PC GEBRUIK

Ú 3,/ )NSTITUUT VOOR LEERPLANONTWIKKELING

)#4 IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS

$E AANSLUITING ONDERBOUW BOVENBOUW

7INDOWS "ESTANDSBEHEER

7INDOWS .AVIGEREN

7INDOWS "UREAUACCESSOIRES

7ORD "ASIS

777

% MAIL

,ESUREN

7EEK

,ESUREN

7ORD 'EVORDERD

0OWERPOINT "ASIS

0OWERPOINT 0RESENTATIE

,ESUREN

-AAND

*AN

&EB

-RT

!PR

-EI

*UN

*ULI

,ESUREN

7ORD &IGUREN

%XCEL

,ESUREN

.OVEMBER $ECEMBER

*ANUARI *ULI

!ANTAL UREN INFORMATIEKUNDE DAT NODIG IS ,OOPT VRIJWEL PARALLEL MET DE ADVIESTABEL "!6/ UREN

3CENARIO

%EN SCHOLINGSTRAJECT )#4 BASISVAARDIGHEDEN KAN OOK GEÉNTEGREERD IN DE DIVERSE VAKKEN WORDEN AANGEBODEN "ELANGRIJK PROBLEEM HIERBIJ IS NOG STEEDS DAT IN VRIJWEL GEEN ENKELE METHODE HEEL DUIDELIJK DIE )#4 BASISVAARDIGHEDEN GEKOPPELD AAN VAKINHOUD AAN DE ORDE KOMEN 6OOR VEEL SCHOLEN IS DIT EEN BELANGRIJKE REDEN OM )#4 VOORALSNOG NIET IN DE VAKKEN TE INTEGREREN )NDIEN GEKEKEN WORDT NAAR DE )#4 KERNDOELEN VOOR DE VERSCHILLENDE VAKKEN KAN EEN VERDELING WORDEN GEMAAKT ZOALS DIE HIERONDER IS WEERGEGEVEN /M TE VOORKOMEN DAT EEN TE GROTE VERSNIPPERING VAN VAKKEN OVER )#4 BASISVAARDIGHEDEN OPTREEDT IS IN ONDERSTAAND OVERZICHT GEPOOGD OM NIET MEER DAN VAKKEN BIJ EEN BEPAALD ONDERDEEL IN TE DELEN )N BIJLAGE EN IS EEN GEDETAILLEERD OVERZICHT OPGENOMEN VAN DE VERDELING VAN )#4 BASISVAARDIGHEDEN NAAR VAKKEN GEBASEERD OP DE )#4 KERNDOELEN PER VAK $EZE VERDELING IS GEBASEERD OP DE AANNAME DAT VOOR DECEMBER VAN HET EERSTE LEERJAAR HET GROOTSTE DEEL VAN DE BASISVAARDIGHEDEN )#4 AANGELEERD MOET ZIJN OPDAT ANDERE VAKKEN HIER ZO SNEL MOGELIJK PROlJT VAN KUNNEN HEBBEN "IJ DEZE VERDELING IS VERDER NIET GEPOOGD TE KOMEN TOT EEN CLUSTERING VAN UREN VAN EEN VAK PER APPLICATIE OF KERNDOEL MAAR IS UITSLUITEND GEKEKEN NAAR DE )#4 KERNDOELEN PER VAK )N DE BIJLAGEN EN IS OOK TE ZIEN DAT DIT LEIDT TOT EEN VERSNIPPERING VAN UREN

Ú 3,/ )NSTITUUT VOOR LEERPLANONTWIKKELING

)#4 IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS

$E AANSLUITING ONDERBOUW BOVENBOUW

VAN EEN VAK BIJ DE INZET VAN )#4 GEDURENDE HET CURSUSJAAR $IT LEIDT TOT EEN ZODANIGE VERSNIPPERING DAT DIT VOOR SCHOLEN VRIJWEL NIET TE CO RDINEREN IS 3CENARIO IS SLECHTS HAALBAAR INDIEN UREN VAN VAKKEN IN DE TIJD GECLUSTERD WORDEN ZOALS IN DE ONDERSTAANDE TABEL WORDT VOORGESTELD

!UG $EC STE LEERJAAR LESUREN

*AN *UL STE LEERJAAR LESUREN

6AKKEN

!LG PC GEBRUIK

7INDOWS

7ORD BASIS

)NTERNET 777

% MAIL

0OWER 0OINT BASIS

%XCEL BASIS

7ORD GEVOR DERD

4OTAAL

)NSTAP TOETS

.EDERLANDS

&RANS

%NGELS

$UITS

+LASSIEKE TALEN

'ESCHIEDENIS

!ARDRIJKSKUNDE

7ISKUNDE

.ATUUR SCHEIKUNDE

"IOLOGIE

6ERZORGING

%CONOMIE

INFORMATIEKUNDE

-UZIEK

4EKENEN

$RAMA

4ECHNIEK

,ICHAMELIJKE OEFENING

3TUDIELESSEN

+EUZELESSEN

4OTAAL

3CENARIO

4OT AUGUSTUS WERD HET VAK INFORMATIEKUNDE OP HET 2AAYLAND #OLLEGE UITSLUITEND IN DE BRUGKLAS GEGEVEN EN WEL GEDURENDE UUR PER WEEK )N DE NIEUWE LESSENTABEL VAN HET 2AAYLAND #OLLEGE VOOR HET SCHOOLJAAR IS HET AANTAL UREN INFORMATIEKUNDE VOOR ENKELE KLASSEN TERUGGEBRACHT TOT DE HELFT VAN NAAR VAN UUR NAAR UUR OP JAARBASIS $IT IS IN OVEREENSTEMMING MET DE ADVIESTABEL VOOR DE BASISVORMING "IJ DIE ADVIESTABEL WORDT ER WEL VANUIT GEGAAN DAT SLECHTS EEN RELATIEF KLEIN DEEL VAN DE KERNDOELEN VOOR INFORMATIEKUNDE IN DE UUR REGULIERE INFORMATIEKUNDE LESSEN AAN DE ORDE HOEFT TE KOMEN (ET OVERGROTE DEEL MOET EEN PLAATSJE KRIJGEN IN ANDERE VAKKEN OM DE INTEGRATIE VAN )#4 IN HET ONDERWIJS TE WAARBORGEN $AARBIJ WERD GEDACHT AAN NOG EEN UUR VERDEELD OVER DE VERSCHILLENDE VAKKEN $AT IS EEN BUITENGEWOON LASTIGE OPGAVE VOOR DE SCHOLEN 6ANDAAR DAT VERREWEG DE MEESTE SCHOLEN KOZEN VOOR EEN LESSENTABEL MET UUR INFORMATIEKUNDE $E INTEGRATIE IN DE ANDERE VAKKEN WERD MIN OF MEER AAN HET TOEVAL OVERGELATEN .U HET 2AAYLAND #OLLEGE ER VOOR GEKOZEN HEEFT OM HET AANTAL UREN INFORMATIEKUNDE TERUG TE BRENGEN TOT IS HET NOODZAKELIJK OM EEN mINK DEEL VAN DE KERNDOELEN STRUCTUREEL ONDER TE BRENGEN BIJ ANDERE VAKKEN EVENALS DE INTEGRATIE DAARVAN IN DIE VAKKEN $IT SLUIT AAN BIJ DE PLANNEN DIE AL WAREN ONTWIKKELD EN GOEDGEKEURD OM DE INTEGRATIE VAN )#4 IN DE VAKKEN TE BEVORDEREN

Ú 3,/ )NSTITUUT VOOR LEERPLANONTWIKKELING

)#4 IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS

$E AANSLUITING ONDERBOUW BOVENBOUW

/NDERDELEN DIE IN DE REGULIERE LESSEN AAN BOD KOMEN 'EDURENDE DE EERSTE HELFT VAN HET SCHOOLJAAR WORDT IN DE BRUGKLAS AAN ENKELE KLASSEN UUR PER WEEK HET VAK INFORMATIEKUNDE GEGEVEN $AARIN KOMEN VOORAL DE ONDERWERPEN UIT DOMEIN " AAN DE ORDE $OMEIN " 'EGEVENSVERWERKENDE SYSTEMEN $E LEERLINGEN KUNNEN MET APPARATUUR EN PROGRAMMATUUR OMGAAN $AT HOUDT IN DAT

LEERLINGEN KUNNEN OMGAAN MET DIVERSE GEBRUIKERSINTERFACES WAARONDER EEN GRAlSCHE INTERFACE

LEERLINGEN KUNNEN WERKEN MET EEN COMPUTERlGURATIE

LEERLINGEN DE VERSCHILLENDE ONDERDELEN VAN EEN COMPUTER KUNNEN GEBRUIKEN TOETSENBORD MUIS PRINTER MODEM #$ 2/- DISKETTE EN HARDE SCHIJF

LEERLINGEN GEBRUIK KUNNEN MAKEN VAN HELP FUNCTIES EN IN STAAT ZIJN HANDLEIDINGEN TE RAADPLEGEN

$E LEERLINGEN KUNNEN EEN FUNCTIONELE BESCHRIJVING GEVEN VAN GEGEVENSVERWERKENDE SYSTEMEN IN HET ALGEMEEN EN KENNEN IN HET BIJZONDER BASISPRINCIPES VAN DE WERKING VAN EEN COMPUTER EN GEAUTOMATISEERDE GEGEVENSVERWERKING :E KENNEN NAAST DE MOGELIJKHEDEN OOK BEPERKINGEN VAN COMPUTERS $AT HOUDT IN DAT

LEERLINGEN EEN FUNCTIONELE BESCHRIJVING KUNNEN GEVEN VAN GEGEVENSVERWERKENDE SYSTEMEN IN TERMEN VAN INVOEREN VASTLEGGEN TRANSPORTEREN BEWERKEN EN WEERGEVEN VAN GEGEVENS EN IN TERMEN VAN STUREN EN BESTUREN

LEERLINGEN DE ONDERDELEN KENNEN WAARUIT EEN COMPUTERSY STEEM BESTAAT EN DE FUNCTIE VAN DEZE ONDERDELEN BIJ HET INVOEREN VASTLEGGEN BEWERKEN EN WEERGEVEN VAN GEGE VENS

LEERLINGEN VERSCHILLENDE SOORTEN COMPUTERS EN INFORMATIESY STEMEN KENNEN

LEERLINGEN WETEN DAT EEN COMPUTER GEBRUIK MAAKT VAN ZEKERE BASISVAARDIGHEDEN ZOALS TELLEN VERGELIJKEN REKENEN EN ALS GEVOLG DAARVAN KAN LEZEN SCHRIJVEN ONTHOUDEN TEKENEN ENZOVOORT

LEERLINGEN WETEN DAT COMPUTERS PROGRAMMEERBAAR ZIJN EN DAARDOOR VEELZIJDIG TOEPASBAAR ZIJN

LEERLINGEN WETEN DAT GEGEVENSVERWERKING BINNEN GEAUTO MATISEERDE GEGEVENSVERWERKENDE SYSTEMEN AAN REGELS IS GEBONDEN

LEERLINGEN AAN DE HAND VAN PRAKTIJKVOORBEELDEN MOGELIJKHE DEN EN BEPERKINGEN VAN AUTOMATISCHE GEGEVENSVERWERKING KUNNEN AANGEVEN

/NDERDELEN DIE IN DE ANDERE VAKKEN AAN BOD MOETEN KOMEN $E MEEST CONCRETE KERNDOELEN DIE NU NIET MEER IN DE LESSEN INFORMATIEKUNDE PASSEN EN EEN PLAATS IN DE ANDERE VAKKEN MOETEN KRIJGEN ZIJN DE KERNDOELEN IN DOMEIN #

Ú 3,/ )NSTITUUT VOOR LEERPLANONTWIKKELING

)#4 IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS

$E AANSLUITING ONDERBOUW BOVENBOUW

$OMEIN # 4OEPASSINGEN $E LEERLINGEN KENNEN TOEPASSINGSMOGELIJKHEDEN VAN INFORMATIE EN COMMUNICATIETECHNOLOGIE EN HEBBEN KENNIS EN INZICHT IN BELANGRIJKE CONCEPTEN EN FUNCTIES DIE NODIG ZIJN VOOR HET KUNNEN OMGAAN MET VERSCHILLENDE TOEPASSINGEN $AT HOUDT IN DAT

LEERLINGEN PRAKTISCHE TOEPASSINGSMOGELIJKHEDEN VOOR GEAUTO MATISEERDE GEGEVENSVERWERKING KENNEN WAARONDER GEÉNTE GREERDE PROGRAMMATUUR VOOR TEKSTVERWERKING EN GEGEVENS BESTANDEN DIE EEN BELANGRIJKE PLAATS INNEMEN IN DE SAMEN LEVING

LEERLINGEN TEKSTVERWERKERFUNCTIES KENNEN ZOALS INTYPEN EN LADEN OPSLAAN VERBETEREN VERVANGEN OPMAKEN BLOKBEWER KINGEN EN PRINTEN

LEERLINGEN VERSCHILLENDE ZOEKSTRATEGIEÔN KENNEN EN INZICHT HEBBEN IN VERSCHILLENDE SOORTEN BESTANDSPROGRAMMA S EN GEGEVENSBESTANDEN

LEERLINGEN VERSCHILLENDE BEGRIPPEN EN FUNCTIES KENNEN VAN TELECOMMUNICATIE ZOALS E MAIL EN INFORMATIEBRON

LEERLINGEN ELEMENTAIRE BEGRIPPEN KENNEN EN INZICHT HEBBEN IN DE MOGELIJKHEDEN VAN EEN SPREADSHEETPROGRAMMA TEKEN PROGRAMMA SIMULATIES EN PROCESBESTURING

$E LEERLINGEN KUNNEN EEN AANTAL TOEPASSINGEN VAN INFORMATIE EN COMMUNICATIETECHNOLOGIE GEBRUIKEN DIE VOOR HEN ZINVOL ZIJN OOK BIJ ANDERE VAKKEN $AT HOUDT IN DAT LEERLINGEN IN VAK CONTEXTEN TOEPASSINGSMOGELIJKHEDEN VAN DE COMPUTER ZINVOL KUNNEN GEBRUIKEN VOOR HET

MAKEN VAN TEKSTEN

WERKEN MET GEAUTOMATISEERDE GEGEVENSBESTANDEN

OMGAAN MET HYPERTEKST ZOALS 7ORLD 7IDE 7EB 777

GEBRUIKEN VAN EEN MAILPROGRAMMA EN BROWSERS ZOEKPRO GRAMMA S OP )NTERNET VOOR TELECOMMUNICATIE

ONTWERPEN EN EXPERIMENTEREN MET MODELLEN VOOR PROCESBE STURING

UITVOEREN VAN PROEVEN OP HET GEBIED VAN METEN EN REGELEN

VERWERKEN VAN NUMERIEKE STATISTISCHE EN GRAlSCHE GEGE VENS

MAKEN VAN BEREKENINGEN OPLOSSEN VAN VERGELIJKINGEN EN WERKEN MET RUIMTEMEETKUNDIGE lGUREN

PRESENTEREN VAN INFORMATIE IN VERSCHILLENDE VORMEN

MAKEN EN WEERGEVEN VAN MUZIEK

TEKENEN

SIMULEREN VAN PROCESSEN EN WEERGEVEN IN MODELLEN $AAR WAAR GESPROKEN WORDT OVER @TOEPASSINGSMOGELIJKHEDEN DIE VOOR HEN ZINVOL ZIJN OOK BIJ ANDERE VAKKEN WORDT BEDOELD DAT DE TOEPASSINGSMOGELIJKHEDEN VOOR ZOWEL JONGENS ALS MEISJES AANTREKKELIJK EN ZINVOL MOETEN ZIJN

Ú 3,/ )NSTITUUT VOOR LEERPLANONTWIKKELING

)#4 IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS

$E AANSLUITING ONDERBOUW BOVENBOUW

!ANGEZIEN DE LEERLINGEN AL OVER HET THEORIE EN WERKBOEK BIJ DEZE METHODE BESCHIKKEN LIGT HET VOOR DE HAND OM DAT MATERIAAL OOK TE GEBRUIKEN WANNEER DIE ONDERWERPEN IN ANDERE VAKKEN DAN INFORMATIEKUNDE BEHANDELD WORDEN %EN BIJKOMEND VOORDEEL IS DAT DE LEERLINGEN IN DE LESSEN DOOR DE SOFTWARE VAN DE METHODE GESTUURD WORDEN EN ERG ZELFSTANDIG WERKEN $AT MAAKT HET VOOR DE DOCENT DIE EEN BLOK UIT DIE METHODE GAAT BEHANDELEN EEN STUK EENVOUDIGER %EN DERDE ONDERDEEL VAN DE KERNDOELEN WORDT GEVORMD DOOR DOMEIN $ $OMEIN $ -AATSCHAPPELIJKE BETEKENIS ,EERLINGEN ZIJN IN STAAT TE REmECTEREN OP HET GEBRUIK VAN INFOR MATIE EN COMMUNICATIETECHNOLOGIE IN DE SAMENLEVING WAARBIJ INBEGREPEN REmECTIE OP EIGEN GEBRUIK VAN INFORMATIE EN COM MUNICATIETECHNOLOGIE OP SCHOOL THUIS EN IN DE EIGEN OMGEVING $AT HOUDT IN DAT

LEERLINGEN EEN KRITISCHE HOUDING KRIJGEN TEN OPZICHTE VAN DE MOGELIJKHEDEN EN ONMOGELIJKHEDEN VAN HET GEBRUIK VAN INFORMATIE EN COMMUNICATIETECHNOLOGIE

LEERLINGEN GEBRUIK KUNNEN MAKEN VAN ELEKTRONISCHE INFORMA TIEBRONNEN ALS )NTERNET EN #$ 2/-3 MET RELEVANTE INFORMA TIE OVER STUDIE BEROEP EN VRIJETIJDSBESTEDING

LEERLINGEN KRITISCH LEREN OMGAAN MET GEVONDEN INFORMATIE REKENING HOUDEND MET MOGELIJKE BELANGEN VAN DE INFORMATIE VERSTREKKER

$E LEERLINGEN KUNNEN MET VOORBEELDEN INVLOEDEN AANGEVEN VAN INFORMATIETECHNOLOGIE IN VERSCHILLENDE SECTOREN VAN DE SAMENLE VING $AT HOUDT IN DAT

LEERLINGEN VOORBEELDEN VAN TOEPASSINGEN KENNEN OP HET TER REIN VAN DE ADMINISTRATIEVE AUTOMATISERING INDUSTRIÔLE AUTO MATISERING VERKEER EN VERVOER BETALINGSVERKEER TELECOM MUNICATIE GEZONDHEIDSZORG HET MILIEU EN ONDERWIJS

LEERLINGEN ZICHT KRIJGEN OP GEBRUIK VAN INFORMATIE EN COM MUNICATIETECHNOLOGIE IN VERDERE STUDIE EN OP HET VAK INFOR MATICA

LEERLINGEN BELANGRIJKE ASPECTEN KENNEN MET BETREKKING TOT PRIVACY VAN GEGEVENS BEVEILIGING VAN INFORMATIE EN INFORMA TIE SYSTEMEN

LEERLINGEN REGELS KENNEN OMTRENT COPYRIGHT VAN DIGITALE GEGE VENS EN PROGRAMMATUUR

3OMMIGE ONDERDELEN HIERUIT PASSEN GOED BIJ EEN ONDERDEEL DAT CONCREET AAN EEN VAK WORDT TOEBE DEELD !NDERE ONDERDELEN KOMEN VAKER AAN DE ORDE OF PASSEN BIJ DE OVERIGE INTEGRATIE VAN )#4 IN DE BASISVORMING $E PRAKTIJK ZAL MOETEN UITWIJZEN OF DIT INDERDAAD ALLEMAAL GEREALISEERD KAN WORDEN (ETZELFDE GELDT VOOR DE BIJDRAGE VAN HET VAK INFORMATIEKUNDE AAN ALGEMENE ONDERWIJSDOELEN

Ú 3,/ )NSTITUUT VOOR LEERPLANONTWIKKELING

)#4 IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS

$E AANSLUITING ONDERBOUW BOVENBOUW

"IJDRAGE AAN DE ALGEMENE ONDERWIJSDOELEN (ET VAK DRAAGT IN IEDER GEVAL BIJ AAN HET REALISEREN VAN DE VOLGENDE ONDERDELEN VAN DE ALGEMENE ONDERWIJSDOELEN

HET RELATEREN VAN INFORMATIEKUNDE AAN VOOR JONGENS EN MEISJES HERKENBARE CONCRETE VERSCHIJNSELEN

HET ONTWIKKELEN VAN INZICHT IN DE MAATSCHAPPELIJKE BETEKENIS VAN INFORMATIE EN COMMUNICATIETECHNOLOGIE

HET DOELMATIG EN VEILIG OMGAAN MET MATERIALEN GEREEDSCHAPPEN EN APPARATUUR

HET VERDER ONTWIKKELEN VAN COMPUTERVAARDIGHEDEN

HET ONTWIKKELEN VAN EEN METHODISCHE AANPAK VOOR HET BEANT WOORDEN VAN EEN INFORMATIEVRAAG

$AARNAAST DRAAGT HET VAK BIJ AAN DE ANDERE ONDERDELEN VAN DE ALGEMENE ONDERWIJSDOELEN

HET LEREN COMMUNICEREN

HET LEREN REmECTEREN OP HET LEERPROCES

HET LEREN REmECTEREN OP DE TOEKOMST

HET GEBRUIKEN VAN INFORMATIE EN COMMUNICATIETECHNOLOGIE OM INZICHT TE KRIJGEN IN DE BELANGRIJKSTE FACETTEN VAN DE INFORMATISE RING )N HET VAK WORDT GEREmECTEERD OP DE TOEPASSINGEN IN ALLE ANDERE VAKKEN EN

(ET ONDERSTAANDE SCENARIO WORDT IN HET CURSUSJAAR UITGEVOERD OP HET 2AAYLAND #OLLEGE $E REGULIERE LESSEN INFORMATIEKUNDE WORDEN GEGEVEN IN DE EERSTE HELFT VAN HET SCHOOLJAAR )N HET CURSUSJAAR IS DAT IN DE PERIODE VAN AUGUSTUS TOT JANUARI 6ANAF DAT MOMENT WEEK NEMEN DE ANDERE VAKKEN HET OVER /NDERDEEL

)N HET VAK

!ANTAL LESSEN

)N 7EEK

A 7ERKEN MET DE TEKSTVERWERKER -ODULE "ABBAGE

B /EFENEN MET 7ORD C 4OEPASSEN VAN DE TEKSTVERWERKER

.E &A %N

A 7ERKEN MET DE SPREADSHEET -ODULE "AB BAGE

B /EFENEN MET %XCEL C 4OEPASSEN VAN DE SPREADSHEET

A 7ERKEN MET DATABASES -ODULE "ABBAGE

B 4OEPASSEN DATABASES #D ROM

C 4OEPASSEN DATABASES #D ROM

-U

A 7ERKEN MET GRAlSCHE SOFTWARE -ODULE "ABBAGE

B /EFENEN MET GRAlSCHE SOFTWARE 0AINT

A 7ERKEN MET )NTERNET -ODULE "ABBAGE

Ú 3,/ )NSTITUUT VOOR LEERPLANONTWIKKELING

)#4 IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS

$E AANSLUITING ONDERBOUW BOVENBOUW

/NDERDEEL

)N HET VAK

!ANTAL LESSEN

)N 7EEK

B 4OEPASSEN VAN HET GEBRUIK VAN GRAlSCH OBJECTEN M N HET OVERBRENGEN VAN lGUREN UIT HET ENE PROGRAMMA )NTERNET NAAR HET ANDERE 7ORD

C 4OEPASSEN VAN )NTERNET INFORMATIE VERZAME LEN VERWERKEN EN PRESENTEREN

A 2OBOTICA -ODULE "ABBAGE

A $E ROL VAN DE COMPUTER IN HET DAGELIJKS LEVEN -ODULE "ABBAGE

4OTAAL AANTAL UREN OVERGENOMEN VAN HET VAK INFOR MATIEKUNDE

4OTAAL AANTAL UREN INTEGRATIE IN HET VAK VOOR ZOVER OPGENOMEN IN DIT SCHEMA

Ú 3,/ )NSTITUUT VOOR LEERPLANONTWIKKELING

)#4 IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS

$E AANSLUITING ONDERBOUW BOVENBOUW

/RIÔNTATIE OP )#4 GEBRUIK IN DE BOVENBOUW

)N HET TWEEDE LEERJAAR VAN DE BASISVORMING IS HET RAADZAAM AANDACHT TE BESTEDEN AAN HET )#4 GEBRUIK IN DE BOVENBOUW VAN (!6/ 67/ EN 6-"/ ,EERLINGEN KUNNEN ZO IN HET KADER VAN DE LOOPBAANONTWIKKELING EN HET KEUZEPROCES DAT DOOR DECANEN BEGELEID WORDT ZICH ORIÔNTEREN OP HET GEBRUIK VAN )#4 VOOR HET ONDERWIJS DAT ZIJ NA DE BASISVORMING GAAN VOLGEN INCLUSIEF INFORMATICA ,EERLINGEN KUNNEN DOOR DEZE ORIÔNTATIE WELOVERWOGEN KEUZES MAKEN VOOR BEPAALDE RICHTINGEN OF VAKKEN (ET AANBIEDEN VAN DEZE ORIÔNTATIE KAN MIDDELS MODULES DIE EEN MIX ZIJN VAN DEMONSTRATIE UITLEG EN KORTE PRAKTISCHE OPDRACHTEN 4EVENS MOET IN DEZE MODULES AANDACHT WORDEN BESTEED AAN DE WERKVORMEN DIE IN DE BOVENBOUW BIJ )#4 GEBRUIK WORDEN GEHANTEERD "IJ HET VAK INFORMATICA WORDT BIJ VOORBEELD VEEL GEWERKT IN GROEPEN DIE EEN BEPAALD PROBLEEM MOETEN UITWERKEN 6OOR HET 6-"/ WORDT IN HET KADER VAN HET 6)#4/ PROJECT BIJVOORBEELD STERK GEWERKT VANUIT DE VISIE DAT PRAKTIJKSIMULATIES GEKOPPELD MOETEN WORDEN AAN DE VAKHANDELINGEN DIE IN DE BEDRIJFSMATIGE PROCESSEN OOK AAN DE ORDE ZIJN $AT HEEFT CONSEQUENTIES VOOR DE WIJZE WAAROP LEERLINGEN IN DE KLAS MET )#4 GAAN WERKEN /P WELKE WIJZE EN IN WELKE UREN DEZE ORIÔNTATIE GEGEVEN MOET WORDEN ZOU UITGEWERKT MOETEN WORDEN IN EEN NOG OP TE STARTEN VERKENNING MET ENKELE SCHOLEN $IT ZOU OP PROJECTBASIS MOETEN WORDEN UITGEVOERD WAARBIJ DE ££N OF MEER DOCENTEN VAN DE DEELNEMENDE SCHOLEN GEFACILITEERD MOETEN WORDEN OM BIJ DE ONTWIKKELING EN UITVOERING VAN DEZE MODULES BETROKKEN TE KUNNEN WORDEN

"OVENBOUW (!6/ 67/

)N JULI HEEFT EEN EERSTE GROEP VAN ONGEVEER TACHTIG DOCENTEN DE OMSCHOLING VOOR EEN EERSTE GRAADS BEVOEGDHEID INFORMATICA AFGEROND $E MEESTE VAN DIE DOCENTEN HEBBEN NU ££N TOT TWEE JAAR ERVARING MET HET GEVEN VAN HET KEUZE EXAMENVAK INFORMATICA IN DE BOVENBOUW VAN HET (!6/ 67/ )N EEN ARTIKEL IN HET TIJDSCHRIFT 4INFON GEVEN !RD (ARTSUIJKER EN "ETSY VAN $IJK EEN IMPRESSIE VAN DE PRAKTIJKERVARINGEN VAN DEZE DOCENTEN 5IT DIT ARTIKEL BLIJKT DAT HET NODIG IS DAT LEERLINGEN EEN GOED BEELD KRIJGEN VAN HET VAK INFORMATICA @$OCENTEN GEVEN TOE DAT ER TOT NU TOE VEEL MIS IS GEGAAN BIJ VOORLICH TING AAN LEERLINGEN "IJ DE EERSTE KEER DAT INFORMATICA ALS SCHOOLVAK OP HET ROOSTER STAAT BLIJKT DAT VEEL LEERLINGEN VERKEERDE VERWACHTIN GEN HEBBEN BIJVOORBEELD DENKEN ZIJ AAN EEN KNOPPENCURSUS OF EEN CURSUS (4-, PROGRAMMEREN /OK ONDERSCHATTEN LEERLINGEN VAAK DE MOEILIJKHEIDSGRAAD VAN HET VAK OF GAAN ZE TE GEMAKKELIJK OM MET HET KIEZEN VAN KEUZEVAKKEN 3OMS MERKT EEN DOCENT OP DAT ALS GEVOLG VAN EEN FOUTIEF BEELD HET VAK DREIGT TE VERZANDEN IN HOBBYISME VAN EEN AANTAL LEERLINGEN EN DE REST VAN DE LEERLINGEN AFHAAKT (ET BEELD VAN HET VAK BLIJKT OOK BIJ DECANEN EN DIRECTIE EEN PROBLEEM TE ZIJN IN HUN BELEVING GAAT HET OM INFORMATIEKUNDE OF OM EEN DIGITALE RIJVAARDIGHEIDSTRAINING (ET LIJKT WEL OF IEDEREEN DATGENE ONTHOUDT OVER HET VAK DAT MEN BEGRIJPT OF GRAAG WIL HOREN 4EVENS WIJZEN ZIJ IN HET ARTIKEL OP DE AANSLUITING )#4 GEBRUIK BASISVORMIGN EN )#4 GEBRUIK IN DE4WEEDE &ASE @/NAFHANKELIJK VAN DE SCHOOLPRAKTIJK VAN INFORMATIEKUNDE IN DE BASIS VORMING EN )#4 GEBRUIK IN VAKKEN WORDT VAAK OPGEMERKT DAT HET BEGINNIVEAU BIJ IEDERE LEERLING WEER ANDERS IS $OCENTEN ZIJN ZICH BEWUST DAT DIT PROBLEEM IN DE BASISVORMING EN OP HET BREUKVLAK VAN BASISVORMING EN TWEEDE FASE AANGEPAKT MOET WORDEN EN DAT DAARBIJ TEVENS TOEGEWERKT MOET WORDEN NAAR WERKVORMEN DIE MEER VOORBEREIDEN OP ZELFSTANDIGHEID

Ú 3,/ )NSTITUUT VOOR LEERPLANONTWIKKELING

)#4 IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS

$E AANSLUITING ONDERBOUW BOVENBOUW

$EZE OPMERKINGEN PLEITEN ER VOOR DAT ER AAN HET EIND VAN DE BASISVORMING EEN $2/ VOOR LEERLINGEN IS DIE VOOR DOCENTEN IN DE BOVENBOUW EEN ZEKERE UNIFORMITEIT IN )#4 VAARDIGHEDEN BIJ LEERLINGEN GARANDEERT /OK WORDT ER GEWEZEN OP HET HANTEREN VAN WERKVORMEN WAARMEE DE LEERLINGEN IN DE 4WEEDE &ASE TE MAKEN KRIJGEN OPDAT DE KNELPUNTEN DIE NU DOOR DOCENTEN GENOEMD WORDEN GEMINIMALISEERD KUNNEN WORDEN @6AN VEEL KNELPUNTEN DIE SAMENHANGEN MET HET STUDIEHUIS GEVEN DE DOCENTEN AAN DAT DEZE OOK GELDEN VOOR DE ANDERE VAKKEN IN DE TWEEDE FASE 'ENOEMD WORDEN s

LEERLINGEN HEBBEN MOEITE MET HET PLANNEN VAN HUN EIGEN WERK ZIJN CHAOTISCH EN SPRINGEN VAN DE HAK OP DE TAK

BIJ PRAKTISCHE OPDRACHTEN PLANNEN LEERLINGEN OOK NIET GOED EN BEGINNEN ZE OP HET LAATSTE MOMENT TE WERKEN

LEERLINGEN DENKEN DAT ZE VOLDOENDE HEBBEN AAN DE CONTACTTIJD MAAR ZOUDEN OOK DAARBUITEN MEER MOETEN DOEN

BIJ GROEPSWERK WORDT EEN EN ANDER DOOR HET GROEPSPROCES ALLEEN MAAR LASTIGER

PRAKTISCHE OPDRACHTEN MISLUKKEN OMDAT DE LEERLINGEN BEZIG ZIJN MET EEN FRAAIE OPMAAK IN PLAATS VAN DE KERN VAN HET PROBLEEM AAN TE PAKKEN

BIJ UITWERKING VAN PRAKTISCHE OPDRACHTEN IN GROEPSVERBAND LEVERT DIFFERENTIATIE SOMS ONGELIJKMATIGE BELASTING VAN LEERLINGEN OP

DE ZELFSTANDIGHEID EN ZELFWERKZAAMHEID VAN DE LEERLINGEN VALT TEGEN

DE TWEEDE FASE BRENGT VOOR LEERLINGEN EN DOCENTEN EEN ENORME HOEVEELHEID ADMINISTRATIE MET ZICH MEE

HET AANTAL CONTACTUREN IS KLEIN DAT LEVERT VEEL PROBLEMEN OP ZOALS ABSENTIE EN LESUITVAL VOORAL ALS DIE UREN AAN HET EINDE VAN DE SCHOOLDAG VALLEN

HET AANTAL UREN IN HAVO EN VWO ALS HET VAK DAAR WORDT GEGEVEN IS NOG KLEINER OMDAT HET VAK AFGEROND MOET ZIJN V R DE PERIODE VAN HET CENTRAAL SCHRIFTELIJK EINDEXAMEN

3AMENGEVAT KAN GESTELD WORDEN DAT EEN ORIÔNTATIE OP INFORMATICA VOOR LEERLINGEN IN DE BASISVORMING DIE POTENTIÔLE (!6/ 67/ LEERLINGEN ZIJN ZICH MOET RICHTEN OP (ET TONEN VAN DE BREEDTE VAN HET VAK (IERIN KUNNEN ONDERDELEN AAN BOD KOMEN ZOALS A INFORMATIEMODELLERING B PROGRAMMEREN C COMMUNICATIE NETWERKEN DATACOMMUNICATIE TELEMATICA WEBSITES USER INTERFACES E MARKETING D DIGITALE INFORMATIEVERWERKING TECHNIEKEN VOOR BEWERKING VAN TEKST BEELD AUDIO VIDEO DATACOMPRESSIE 7!0 BREEDBANDVIDEO WEBPUBLISHING E HARDWARE INCLUSIEF NETWERKEN !AN HET BOVENSTAANDE GERELATEERD HET WEGNEMEN VAN HET IDEE DAT INFORMATICA EEN VEREDELD $2/ VOOR LEERLINGEN OF INFORMATIEKUNDE IS 7ERKVORMEN DIE GERICHT ZIJN OP ZELFSTANDIGHEID EN ZELFWERKZAAMHEID SAMENWERKEND LEREN PROBLEEMOPLOSSEN PLANNEN

Ú 3,/ )NSTITUUT VOOR LEERPLANONTWIKKELING

)#4 IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS

$E AANSLUITING ONDERBOUW BOVENBOUW

"OVENBOUW 6-"/

)NFORMATIE EN COMMUNICATIETECHNOLOGIE KOMT IN DE NIEUWE VMBO EXAMENPROGRAMMA S VOOR ALS VAK OVERSTIJGEND THEMA IN DE PREAMBULE EN WORDT DAN VOORAL GEZIEN ALS ONDERWIJSLEERMIDDEL )N DE BEROEPSGERICHTE VAKKEN ZIJN IN ALLE AFDELINGEN )#4 EINDTERMEN OPGENOMEN MET ALS DOEL LEERLINGEN VOOR TE BEREIDEN OP HUN TOEKOMSTIG FUNCTIONEREN IN DE BEROEPSPRAKTIJK DOOR OP VERANTWOORDE WIJZE TE KUNNEN OMGAAN MET )#4 TOEPASSINGEN %EN AANTAL PROJECTEN BINNEN HET 6-"/ RICHTEN ZICH OP HET GEBRUIK VAN )#4 6)#4/ !3"/ 6OOR HET 6)#4/ PROJECT IS EEN ANALYSE UITGEVOERD NAAR HET VOORKOMEN VAN )#4 IN ALLE EXAMENPROGRAMMA S VOOR HET 6"/ ZIE HTTP WWW SLO NL ^VICTO $AARUIT BLIJKT DAT LEERLINGEN IN HET 6"/ OP DE VOLGENDE MANIEREN MET )#4 IN AANRAKING KOMEN 'EBRUIK VAN )#4 IN HET PRIMAIRE PROCES IN DE BEROEPSPRAKTIJK $IT IS BIJVOORBEELD HET GEVAL IN ADMINISTRATIEVE BEROEPEN WAAR SOFTWAREMATIGE ADMINISTRATIE UITGEVOERD WORDT BIJ GRAlSCHE TECHNIEK WAAR BEELD EN TEKST MET COMPUTERSYSTEMEN WORDT SAMENGESTELD EN OPGEMAAKT EN BIJ MECHANISCHE TECHNIEK WAAR MET #.# APPARATUUR GEPRODUCEERD WORDT 'EBRUIK VAN )#4 ALS ONDERSTEUNING BIJ HET PRIMAIRE PROCES BIJVOORBEELD VOOR HET VERZAMELEN VAN INFORMATIE )NTERNET #$ 2/- HET PRODUCEREN VAN BENODIGDE DOCUMENTEN TEKSTVERWERKING HET MAKEN VAN BEREKENINGEN SPREADSHEET HET VOEREN VAN ADMINISTRATIE VOORRAADBEHEER TIJDSCHRIJ VEN ETC EN HET COMMUNICEREN TELEFOON FAX E MAIL 0RODUCTIE VAN )#4 INSTALLATIES $IT KOMT ALLEEN VOOR BIJ %LEKTROTECHNIEK 7ERKEN VIA )#4 TOEPASSINGEN $IT IS HET GEVAL BIJ TELEWERKEN +ENNIS VAN HET MAATSCHAPPELIJK PERSPECTIEF VAN )#4 ,EREN MET BEHULP VAN )#4 TOEPASSINGEN $IT IS VOOR EEN AANTAL AFDELINGEN SPECIlEK OPGENOMEN IN HET EXAMENPROGRAMMA 0ER SECTOR HEEFT DE )#4 INHOUD GLOBAAL BETREKKING OP DE VOLGENDE AANDACHTSGEBIEDEN :ORG WELZIJN A INVOEREN EN VERWERKEN VAN GEGEVENS DATABESTANDEN B OMGAAN MET DOMOTICA TOEPASSINGEN

C HANTEREN VAN TEKSTVERWERKINGSPROGRAMMA S D OMGAAN MET TELEMATICATOEPASSINGEN E BEDIENEN VAN EEN SALONSIMULATIE F OMGAAN MET VORMEN VAN BEHEERAUTOMATISERING %CONOMIE A OMGAAN MET DIVERSE VORMEN VAN KANTOORAUTOMATISERING B HANTEREN VAN MODERNE BETALINGSMIDDELEN C BEDIENEN VAN EEN KASSASIMULATIE D OMGAAN MET VORMEN VAN BEHEERAUTOMATISERING E HANTEREN VAN TEKSTVERWERKINGSPROGRAMMA S F OMGAAN MET TELEMATICATOEPASSINGEN G HANTEREN VAN SPREADSHEETPROGRAMMA S 4ECHNIEK A OMGAAN MET VORMEN VAN BEHEERAUTOMATISERING

Ú 3,/ )NSTITUUT VOOR LEERPLANONTWIKKELING

)#4 IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS

$E AANSLUITING ONDERBOUW BOVENBOUW

B HANTEREN VAN TEKSTVERWERKINGSPROGRAMMA S C OMGAAN MET TELEMATICATOEPASSINGEN D METEN EN REGELEN E #!$ #!- F ROBOTSYSTEMEN G DIGITALE TECHNIEK 6OOR LEERLINGEN DIE ££N VAN DE VIER LEERWEGEN BINNEN HET 6-"/ GAAN VOLGEN IS HET ZINVOL OM AAN HET EIND VAN DE BASISVORMING EEN ORIÔNTATIE TE KRIJGEN OP HET )#4 GEBRUIK VAN DIE 6-"/ LEERWEG DIE ZIJ VERMOEDELIJK ZULLEN GAAN VOLGEN $IE ORIÔNTATIE ZAL VIA MODULES KUNNEN PLAATSVINDEN MAAR OOK KAN GEDACHT WORDEN AAN INTEGRATIE VAN VOORBEELDEN VAN )#4 GEBRUIK IN DE VAKKEN TECHNIEK EN VERZORGING /OK HIER GELDT DAT IN EEN PROJECT MET ENKELE SCHOLEN ZO N TRAJECT ONTWIKKELD EN UITGEVOERD KAN WORDEN

Ú 3,/ )NSTITUUT VOOR LEERPLANONTWIKKELING

)#4 IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS

$E AANSLUITING ONDERBOUW BOVENBOUW

"IJLAGE n )NSTAPTOETSEN )#4 BASISVAARDIGHEDEN

!LGEMENE OPMERKINGEN BIJ DE INSTAPTOETSEN

$E TOETSEN DIE IN DIT HOOFDSTUK ZIJN OPGENOMEN ZIJN BEDOELD ALS VOORBEELDTOETSEN !AN DE HAND VAN DEZE TOETSEN KUNNEN DIVERSE VERSIES VAN DE INSTAPTOETSEN GEMAAKT WORDEN 5ITERAARD DIENT OOK EEN @SCHOLINGSTRAJECT OP MAAT VOOR DE LEERLING GEMAAKT TE WORDEN /PDRACHTEN VAN INSTAPTOETSEN DIENEN DAN OOK ZOVEEL MOGELIJK GERELATEERD TE ZIJN AAN BESCHREVEN BASISVAARDIGHEDEN EN DAARAAN GEKOPPELDE SCHOLING "ELANGRIJK BIJ HET AFNEMEN VAN DE TOETSEN IS DE ROL VAN DE DOCENT !LS EEN LEERLING EEN TOETS MAAKT KAN HET RESULTAAT OP DIVERSE MANIEREN TOT STAND KOMEN !LS IN EEN OPGAVE VOOR TEKSTVERWERKEN STAAT DAT EEN LEERLINGEN ALLE WOORDEN @COMPUTER IN DE TEKST MOET VERVANGEN DOOR @PC EN HET WOORD @COMPUTER KOMT TIEN KEER VOOR DAN IS HET DE BEDOELING DAT DE LEERLING DE FUNCTIE @VERVANGEN GEBRUIKT .IET ZELDEN GEBEURT HET DAT EEN LEERLING IN DE TEKST MET DE HAND DE WOORDEN @COMPUTER VERVANGT DOOR @PC EN DUS TIEN KEER DEZELFDE HANDELING VERRICHT !AN HET EIND LEVERT DEZE LEERLING EEN RESULTAAT AF DAT HETZELFDE ALS DIE LEERLING DIE WEL DE FUNCTIE @VERVANGEN GEBRUIKT (ET VERSCHIL TUSSEN EEN LEERLING DIE WEL BESCHIKT OVER ESSENTIÔLE BASISVAARDIGHEDEN EN DE LEERLING DIE HIEROVER NIET BESCHIKT HANGT DUS SAMEN MET HET KUNNEN GEBRUIKEN VAN SPECIlEKE FUNCTIES BINNEN TOEPASSINGEN /M DIT TE CONTROLEREN KAN DE DOCENT DIE DE TOETS AFNEEMT TWEE DINGEN DOEN ,EERLINGEN VRAGEN TIJDENS HET MAKEN VAN DE TOETS BIJ HET UITVOEREN VAN EEN ESSENTIÔLE HANDELING DE DOCENT TE ROEPEN EN HEM TE LATEN ZIEN HOE DE HANDELING UITGEVOERD WORDT ,EERLINGEN NOTEREN OP EEN BLAADJE OF IN EEN 7ORD DOCUMENT HOE ZIJ BEPAALDE OPDRACHTEN HEBBEN UITGEVOERD (ET NIET CONTROLEREN VAN HOE HANDELINGEN ZIJN UITGEVOERD KAN BETEKENEN DAT LEERLINGEN SLAGEN VOOR TOETSEN TERWIJL ZE ESSENTIÔLE VAARDIGHEDEN NIET OF ONVOLDOENDE BEHEERSEN $AARMEE DOE JE DIE LEERLING TEKORT $E VRAGEN UIT DE THEORIETOETSEN KUNNEN OOK HEEL GOED DIGITAAL WORDEN AFGENOMEN MET EEN PRO GRAMMA ZOALS 1UESTION -ARK HTTP WWW STOAS NL $AT BIEDT EEN DRIETAL VOORDELEN !AN ANTWOORDEN KUNNEN BEPAALDE CONCLUSIES GEKOPPELD WORDEN !LS EEN LEERLING AANGEEFT NOG NOOIT MET INTERNET GEWERKT TE HEBBEN EN ER HELEMAAL NIETS VAN WEET DAN BEHOEFT HIJ VERVOLGENS ALLE VRAGEN HIEROVER NIET TE BEANTWOORDEN "IJ DE ANTWOORDEN VAN LEERLINGEN KAN FEEDBACK GEGEVEN WORDEN "IJVOORBEELD ALS EEN LEERLING VRAGEN OVER E MAIL NIET CORRECT BEANTWOORD KAN HET PROGRAMMA AANGEVEN DAT HET ANTWOORD NIET JUIST IS EN DAT DE LEERLING VOOR DIT ONDERDEEL EEN CURSUS KRIJGT VAN IN TOTAAL UREN VERSPREID OVER DE VAKKEN &RANS $UITS EN %NGELS $E ANTWOORDEN BEHOEVEN NIET MET DE HAND TE WORDEN NAGEKEKEN $E COMPUTERVAARDIGHEDEN DIE EEN LEERLING MOET BEHEERSEN OM EEN DIGITALE TOETS AF TE LEGGEN ZIJN MINIMAAL

4HEORIETOETS 7INDOWS TEKSTVERWERKEN INTERNET EN E MAIL

$E BEDOELING VAN DEZE TOETS IS NA TE GAAN HOEVEEL JE WEET VAN COMPUTERS 7INDOWS EN ENKELE PROGRAMMA S !LS WIJ WETEN HOEVEEL JIJ WEET KUNNEN WE MET ELKAAR AFSPREKEN WAT JE NOG MOET LEREN EN WAT JE AL WEET /P DEZE TOETS KRIJG JE DUS GEEN CIJFER /PDRACHT

Ú 3,/ )NSTITUUT VOOR LEERPLANONTWIKKELING

)#4 IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS

$E AANSLUITING ONDERBOUW BOVENBOUW

"EANTWOORD DE VOLGENDE VRAGEN (OE VAAK WERK JE MET EEN COMPUTER A %LKE DAG B %EN PAAR KEER PER WEEK C %£N KEER PER WEEK D %EN PAAR KEER PER MAAND E %£N KEER PER MAAND F .OOIT 7AAR WERK JE HET MEEST MET DE COMPUTER A 4HUIS B /P SCHOOL -ET WELKE PROGRAMMA S WERK JE OP DE COMPUTER *E KUNT MEER DAN ££N ANTWOORD GEVEN :ET ER OOK STEEDS BIJ OF JE ER THUIS OF OP SCHOOL BEIDE KAN NATUURLIJK OOK MEE WERKT 4USSEN HAAKJES STAAN VOORBEELDEN VAN PROGRAMMA S GENOEMD A )NTERNET -3 %XPLORER .ETSCAPE B % MAIL /UTLOOK %XPRESS C 4EKSTVERWERKING 7ORD 70 D 3PREADSHEET %XCEL 1UATTRO 0RO E $ATABASE !CCESS F 0RESENTATIEPROGRAMMA 0OWERPOINT 70 0RESENTATIONS G 4EKENPROGRAMMA S 0AINT H 7INDOWS 6ERKENNER I

3PELLETJES

!NDERE PROGRAMMA S NAMELIJK

(EB JE ZELF EEN E MAILADRES A *A NAMELIJK B .EE /PDRACHT "EANTWOORD DE ONDERSTAANDE VRAGEN (ET IS NIET ERG ALS JE BEPAALDE ANTWOORDEN NIET WEET ,AAT DAN DE VRAAG OP JE BLAADJE ONBEANTWOORD %LKE KEER ALS DE COMPUTER WORDT OPGESTART WORDT 7INDOWS OOK OPGESTART A *A B .EE $E DRIE BELANGRIJKSTE ONDERDELEN VAN EEN COMPUTER ZIJN A "EELDSCHERM JOYSTICK PROGRAMMA

Ú 3,/ )NSTITUUT VOOR LEERPLANONTWIKKELING

)#4 IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS

$E AANSLUITING ONDERBOUW BOVENBOUW

B "EELDSCHERM TOETSENBORD SYSTEEMKAST C "ESTAND SYSTEEMKAST PRINTER D 0RINTER DISKETTE BESTAND (IERONDER ZIE JE EEN AFBEELDING VAN HET PROGRAMMA @6ERKENNER

3CHRIJF OP JE BLAADJE OF DE ONDERSTAANDE UITSPRAKEN JUIST OF ONJUIST ZIJN A #IJFER GEEFT EEN MAP AAN B #IJFER GEEFT EEN BESTAND AAN C )N EEN MAP KUN JE BESTANDEN BEWAREN D *E KUNT BESTANDEN NIET VAN DE ENE NAAR DE ANDERE MAP KOPIÔREN E *E KUNT BESTANDEN UIT EEN MAP VERWIJDEREN F *E KUNT MAPPEN NIET VERWIJDEREN G *E KUNT MAPPEN KOPIÔREN (IERONDER ZIE JE EEN DEEL VAN HET @"UREAUBLAD VAN 7INDOWS %EN lGUUR BIJ DE NAMEN NOEMEN WE EEN ICOON

Ú 3,/ )NSTITUUT VOOR LEERPLANONTWIKKELING

)#4 IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS

$E AANSLUITING ONDERBOUW BOVENBOUW

A 7AT IS DE @0RULLENBAK B 7AT KUN JE ZIEN ALS JE OP HET ICOON @$EZE COMPUTER KLIKT C 7AT IS @-IJN DOCUMENTEN "EKIJK ONDERSTAAND PLAATJE GOED

%R ZIJN VERSCHILLENDE BALKEN DE -ENUBALK DE 4ITELBALK EN DE 3CHUIFBALK 6UL HET JUISTE VETGEDRUKTE WOORD HIERONDER IN BIJ HET JUISTE PIJLNUMMER A 0IJL WIJST AAN B 0IJL WIJST AAN C 0IJL WIJST AAN )N HET PLAATJE BIJ VRAAG ZIE JE RECHTSBOVEN ENKELE KNOPPEN 6UL HIERONDER ££N VAN DE VETGEDRUKTE WOORDEN IN BIJ DE KNOP WAAR HET BIJ HOORT -ET KNOPPEN KUN JE EEN VENSTER -AXIMALISEREN VERGROTEN -INIMALISEREN VERKLEINEN 7EGLEGGEN LATEN VERDWIJNEN MAAR NIET SLUITEN EN 3LUITEN

Ú 3,/ )NSTITUUT VOOR LEERPLANONTWIKKELING

)#4 IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS

A -ET DE KNOP

KUN JE

B -ET DE KNOP

KUN JE

C -ET DE KNOP

KUN JE

D -ET DE KNOP

KUN JE

$E AANSLUITING ONDERBOUW BOVENBOUW

'EEF AAN OF DE ONDERSTAANDE UITSPRAAK JUIST IS @*E WILT EEN TEKST DIE JE MET GISTEREN DE COMPUTER HEBT GEMAAKT NOG WAT VERANDEREN *E MOET NA HET STARTEN VAN DE COMPUTER HET BESTAND MET DE TEKST OPVRAGEN VAN DISKETTE $AARNA KUN JE DE TEKSTVERWERKER STARTEN A *UIST B /NJUIST 7AARVOOR DIENEN DE ONDERSTAANDE APPARATEN A %EN SCANNER B %EN PRINTER C %EN JOYSTICK 'EEF VAN DE ONDERSTAANDE UITSPRAKEN AAN OF ZE JUIST OF ONJUIST ZIJN /P INTERNET KUN JE A !LLERLEI INFORMATIE VINDEN B -UZIEK LUISTEREN EN lLMPJES BEKIJKEN C %EN VOORBEELD VAN EEN E MAILADRES IS *ANNEKE DE 'OEDE NL D /M IEMAND ANDERS OP INTERNET EEN E MAILTJE TE STUREN HEB JE OOK ZELF EEN E MAILADRES NODIG E !LS JE EEN COMPUTER KOOPT HEB JE OOK DIRECT EEN E MAILADRES

0RAKTIJKTOETS 7INDOWS

/PDRACHT n 7ERKEN MET 6ENSTERS EN BUREAUACCESSOIRES 3TART 7INDOWS *E MOET NU EEN TEKST GAAN MAKEN $AARVOOR KUN JE 7ORD OF +LADBLOK GEBRUIKEN 3TART ££N VAN BEIDE PROGRAMMA S 7ORD VIND JE ONDER @3TART @0ROGRAMMA S +LADBLOK VIND JE ONDER @3TART @0ROGRAMMA S @"UREAUACCESSOIRES ,EES VAN DISKETTE DE TEKST @FEESTAVOND IN *E ZIET NU ONDERSTAANDE TEKST

Ú 3,/ )NSTITUUT VOOR LEERPLANONTWIKKELING

)#4 IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS

$E AANSLUITING ONDERBOUW BOVENBOUW

+LASSEFEEST JUNI KLAS !# /NTVANGSTEN LEERLINGEN Ü F

5ITGAVEN #OLA

Ü F

3EVEN UP

Ü F

3INAS

Ü F

3PA2OOD

Ü F

*US D /RANGE

Ü F

#HIPS

Ü F

"ORRELNOOTJES

Ü F

+AAS

Ü F

7ORST

Ü F

4OTALE UITGAVEN

)NKOMSTEN UITGAVEN F 0ENNINGMEESTER IS $E TEKST BEVAT EEN OVERZICHT VAN KOSTEN DIE JE ZULT GAAN MAKEN VOOR EEN FEESTAVOND VAN JE KLAS $IVERSE BEDRAGEN MOETEN NOG UITGEREKEND WORDEN $AARVOOR GEBRUIK JE HET PROGRAMMA 2EKENMACHINE $AT VIND JE ONDER @3TART @0ROGRAMMA S @"UREAUACCESSOIRES :ORG ER VOOR DAT DE VENSTERS VAN DE REKENMACHINE EN JE TEKST ZO VERKLEIND WORDEN DAT JE BEIDE OP JE SCHERM KUNT ZIEN 2EKEN MET BEHULP VAN JE DE REKENMACHINE UIT A (OEVEEL GELD JE AAN INKOMSTEN BINNENKRIJGT B (OEVEEL GELD JE PER PRODUCT UITGEEFT C (OEVEEL UITGAVEN JE IN TOTAAL HEBT D (ET VERSCHIL IN TUSSEN INKOMSTEN EN UITGAVEN :ET JE NAAM ONDER DE TEKST BIJ DE REGEL @PENNINGMEESTER IS x "EWAAR DE TEKST OP DISKETTE ONDER EEN NAAM DIE BESTAAT UIT DE EERSTE TWEE LETTER VAN JE VOORNAAM EN DE EERSTE TWEE LETTERS VAN JE ACHTERNAAM GEVOLGD DOOR JE KLAS BIJVOORBEELD JABO CA *AN "OL KLAS CA 0RINT JE TEKST UIT EN SLUIT ALLE PROGRAMMA S AF /PDRACHT n 7ERKEN MET 6ERKENNER -AAK OP DE DISKETTE DIE JE BIJ OPDRACHT GEBRUIKTE TWEE MAPPEN AAN

Ú 3,/ )NSTITUUT VOOR LEERPLANONTWIKKELING

)#4 IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS

$E AANSLUITING ONDERBOUW BOVENBOUW

A 4EKST B 2EKENWERK $E INHOUD VAN DE JE DISKETTE ZIET ER DAN ALS VOLGT UIT

+OPIEER HET BESTAND DAT JE BIJ OPDRACHT HEBT GEMAAKT NAAR DE MAP @4EKST EN NAAR DE MAP @2EKENWERK 'A NAAR DE MAP @4EKST EN VERANDER DE NAAM VAN HET BESTAND IN &EEST 'A NAAR DE MAP @2EKENWERK EN VERANDER DE NAAM VAN HET BESTAND IN "EGROTING 'A WEER TERUG NAAR DE HOOFDMAP EN VERWIJDER HET BESTAND @&EESTAVOND 3LUIT 6ERKENNER EN 7INDOWS AF ,EVER DE DISKETTE IN BIJ JE DOCENT

0RAKTIJKTOETS 4EKSTVERWERKEN WERKEN MET 7ORD

3TART 7INDOWS EN DE TEKSTVERWERKER 7ORD ,EES VAN DE DISKETTE HET BESTAND @AFDRUK IN *E ZIET DAN DE VOLGENDE TEKST

Ú 3,/ )NSTITUUT VOOR LEERPLANONTWIKKELING

)#4 IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS

$E AANSLUITING ONDERBOUW BOVENBOUW

AFDRUKKEN :WEET IS OKAY /P PLAATSEN WAAR MISSCHIEN AFDRUKKEN ZITTEN STROOIEN DE RECHER CHEURS EEN lJN POEDER $OOR DIT SPUL WORDEN DE AFDRUKKEN DUIDELIJK ZICHTBAAR $AARNA KUNNEN ZE DE AFDRUKKEN FOTOGRAFEREN OF MET EEN SPECIALE FOLIE VAN DE ONDERGROND AFTREKKEN *E KUNT EEN AFDRUK OOK STOMEN MET SPECIALE @SPOORSTOF $E SPOORSTOF MAAKT DE AFDRUK ZICHTBAAR ALS HIJ MET HET LICHT VAN EEN ZOGENAAMDE @0OLYLIGHTLAMP WORDT BESCHENEN :OEK JE NAAR AFDRUKKEN OP PAPIER DAN HEB JE HEEL ANDERE MIDDELEN NODIG $E EXPERT MENGT CHEMISCH SPUL ZOALS CADMI UMNITRAAT IJSAZIJN ACETON EN NIHYDRINE DOOR ELKAAR EN LOST HET GOEDJE OP IN GEDESTILLEERD WATER $IT MENGSEL SMEERT HIJ OP DE AFDRUK :ELFS ALS DIE EEN WEEK OUD IS WERKT DIT SPULLETJE NOG $AARNA LAAT HIJ ER ULTRAVIOLET LICHT OP VALLEN EN WORDT DE AFDRUK ZICHTBAAR $E AFDRUK KAN DAN WORDEN GEFOTOGRAFEERD EN IN EEN ARCHIEF OPGEBORGEN !FDRUKKEN ZIJN EIGENLIJK AFDRUKKEN VAN HET ZWEET OP DE VINGERTOPPEN )N ZWEET ZITTEN ZUREN DIE EEN VERBINDING MAKEN MET DE CHEMICALIÔN DIE DE RECHERCHE EROP SMEERT $E ZUREN TEKENEN ZO DE STRUCTUREN AF DIE AANWEZIG ZIJN IN DE HUID VAN DE VINGERTOPPEN (OE MEER EEN MISDADIGER ZWEET DES TE DUIDELIJKER ZIJN DE AFDRUKKEN *E MOET DE TEKST ZO AANPASSEN DAT DE AFDRUK DIE JE OP DE PRINTER MAAKT ER UITZIET ZOALS DE TEKST OP DE VOLGENDE BLADZIJDE *E MOET HET VOLGENDE DOEN A 7OORDEN VERVANGEN B 4EKST VET MAKEN C 4EKST CURSIEF SCHUIN MAKEN D 4EKST ONDERSTREPEN E .A ELKE ALINEA EEN LEGE REGEL INVOEGEN F ,ETTERTYPES VERANDEREN G ,ETTERGROOTTE VERANDEREN H 4EKST TYPEN !LS JE KLAAR BENT ZET JE JE NAAM ONDERAAN DE TEKST VET "EWAAR DE TEKST OP DISKETTE ONDER DE NAAM AFDRUK 0RINT DE TEKST UIT

Ú 3,/ )NSTITUUT VOOR LEERPLANONTWIKKELING

)#4 IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS

6ERVANG IN DE HELE TEKST WOORDEN MET @AFDRUK EN @AFDRUKKEN ERIN DOOR VINGERAFDRUK

$E AANSLUITING ONDERBOUW BOVENBOUW

+OP VET LETTERGROOTTE PUNT EN GECENTREERD

6INGERAFDRUKKEN :WEET IS OKAY

4WEEDE KOP CENTREREN EN CURSIEF

/P PLAATSEN WAAR MISSCHIEN VINGERAFDRUKKEN ZITTEN STROOIEN DE RECHERCHEURS EEN lJN POEDER $OOR DIT SPUL WORDEN DE VINGERAFDRUKKEN DUIDELIJK ZICHTBAAR $AARNA KUNNEN ZE DE VINGERAFDRUKKEN FOTOGRA FEREN OF MET EEN SPECIALE FOLIE VAN DE ONDERGROND AFTREKKEN *E KUNT EEN VINGERAFDRUK OOK STOMEN MET SPECIALE @SPOORSTOF $E SPOORSTOF MAAKT DE VINGERAFDRUK ZICHTBAAR ALS HIJ MET HET LICHT VAN EEN ZOGENAAMDE 0OLYLIGHTLAMP WORDT BESCHENEN :OEK JE NAAR VINGERAFDRUKKEN OP PAPIER DAN HEB JE HEEL ANDERE MIDDELEN NODIG $E EXPERT MENGT CHEMISCH SPUL ZOALS CADMIUMNITRAAT IJSAZIJN ACETON EN NIHYDRINE DOOR ELKAAR EN LOST HET GOEDJE OP IN GEDESTILLEERD WATER

.A ELKE ALINEA EEN LEGE REGEL INVOEGEN

6OEG HET PLAATJE 3PEURDER IN VAN DISKETTE NA DE EERSTE TWEE ALINEA S

,ETTERTYPE LAATSTE DRIE ALINEA S IS !RIAL $E LET TERGROOTTE IS PUNT

$IT MENGSEL SMEERT HIJ OP DE VINGERAFDRUK :ELFS ALS DIE EEN WEEK OUD IS WERKT DIT SPULLETJE NOG $AARNA LAAT HIJ ER ULTRAVIOLET LICHT OP VALLEN EN WORDT DE VINGERAFDRUK ZICHTBAAR $E VINGERAFDRUK KAN DAN WORDEN GEFOTOGRAFEERD EN IN EEN ARCHIEF OPGEBOR GEN 6INGERAFDRUKKEN ZIJN EIGENLIJK VINGERAFDRUKKEN VAN HET ZWEET OP DE VINGERTOPPEN )N ZWEET ZITTEN ZUREN DIE EEN VERBINDING MAKEN MET DE CHEMICALIÔN DIE DE RECHERCHE EROP SMEERT $E ZUREN TEKENEN ZO DE STRUCTUREN AF DIE AANWEZIG ZIJN IN DE HUID VAN DE VINGERTOPPEN (OE MEER EEN MISDADIGER ZWEET DES TE DUIDELIJKER ZIJN DE VINGERAFDRUKKEN 6OOR MISDADIGERS IS HET DUS AAN TE RADEN TIJDENS DE MISDAAD ZO WEINIG MOGELIJK TE ZWETEN .OG VEEL BETER IS OM TIJDENS DE MISDAAD HANDSCHOENEN TE DRAGEN /P DIE MANIER WORDEN BESLIST GEEN VINGERAFDRUKKEN NAGELATEN 4YP HIER JE NAAM VET AFDRUKKEN

Ú 3,/ )NSTITUUT VOOR LEERPLANONTWIKKELING

4YP DE LAATSTE ALINEA ZELF

)#4 IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS

$E AANSLUITING ONDERBOUW BOVENBOUW

0RAKTIJKTOETS WERKEN MET INTERNET EN E MAIL

/PDRACHT n )NTERNET 3TART 7INDOWS EN JE INTERNETBROWSER -3 %XPLORER OF .ETSCAPE *E WILT EEN VRAAG STELLEN AAN HET TELEVISIEPROGRAMMA 7ILLEM 7EVER A 'A NAAR DE INTERNETSITE VAN HET PROGRAMMA HTTP WWW WILLEMWEVER NL B 7ELKE GEGEVENS MOET JE ALLEMAAL INVULLEN VOORDAT JE DE VRAAG AAN 7ILLEM 7EVER KUNT VERZENDEN /P INTERNET TREF JE VERSCHILLENDE HITLIJSTEN AAN :OEK MET BEHULP VAN EEN ZOEKMACHINE ZOALS 6INDEX HTTP WWW VINDEX NL OF )LSE HTTP WWW ILSE NL DE ONDERSTAANDE HITLIJSTEN OP .OTEER ACHTER ELKE NAAM DE 52, INTERNETADRES VAN DE WEBSITE A 4OP #OUNTDOWN VAN 6ERONICA HTTP B -EGATOP 2ADIO &- HTTP C 4OP RADIO HTTP "EÔINDIG DE INTERNETBROWSER EN GA DOOR MET OPDRACHT /PDRACHT n % MAIL 3TART HET E MAILPROGRAMMA (AAL JE E MAIL BINNEN !LS HET GOED IS HEB JE EEN E MAILTJE VAN JE DOCENT GEKREGEN 0RINT HET E MAILTJE UIT "EANTWOORD HET BERICHT EN GEEF ANTWOORD OP DE VRAGEN DIE AAN JE GESTELD WORDEN :ET TOT SLOT JE NAAM ONDER HET E MAILTJE 0RINT JE E MAILTJE MET JE ANTWOORD UIT 6ERSTUUR JE E MAILTJE AAN JE DOCENT )NDIEN HET PROGRAMMA VRAAGT OM EEN KOPIE VAN JE E MAILTJE TE BEWAREN GEEF JE AAN DAT JE DAT WILT "EÔINDIG HET E MAILPROGRAMMA EN GEEF DE BEIDE AFDRUKKEN UIT DE PRINTER AAN JE DOCENT

!ANWIJZINGEN BIJ DE PRAKTIJKTOETS INTERNET EN E MAIL !NTWOORDEN OPDRACHTEN INTERNET 6RAAG B

Ú 3,/ )NSTITUUT VOOR LEERPLANONTWIKKELING

)#4 IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS

$E AANSLUITING ONDERBOUW BOVENBOUW

6RAAG $E OPDRACHT DIE LEERLINGEN HIER UITVOEREN HEEFT OOK RAAKVLAKKEN MET HET ONDERDEEL @:OEKEN IN DATABASES )NDIEN U HET ZOEKEN IN DATABASES UITGEBREIDER AAN BOD WILT LATEN KOMEN KUNT U DE TOETS @7ERKEN MET DATABASES AFNEMEN 4OP #OUNTDOWN VAN 6ERONICA HTTP WWW VERONICA NL TOP -EGATOP 2ADIO &- HTTP WWW MEGATOP NL INDEX SHTML 4OP RADIO HTTP WWW RADIO NL JOUW CHART DISPLAY NAME TOP

!ANWIJZINGEN BIJ OPDRACHT E MAIL !FHANKELIJK VAN DE WIJZE WAAROP OP UW SCHOOL E MAIL VOOR LEERLINGEN EN DOCENTEN IS GEÉNSTALLEERD POP OF WEBBASED WEL OF GEEN +ENNISNETMAIL IS HET DE VRAAG OF ALLE LEERLINGEN EN DOCENTEN BESCHIKKEN OVER EEN EIGEN E MAILADRES

Ú 3,/ )NSTITUUT VOOR LEERPLANONTWIKKELING

)#4 IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS

$E AANSLUITING ONDERBOUW BOVENBOUW

5 KUNT IN OVERLEG MET DE )#4 CO RDINATOR AFSPREKEN DAT ALLE PC S IN HET COMPUTERLOKAAL EEN E MAILADRES KRIJGEN TOEGEWEZEN BIJVOORBEELD GAST NUMMER COMPUTER GAST !LS DOCENT DIENT U VOOR DEZE OPDRACHT TE BESCHIKKEN OVER EEN EIGEN E MAILADRES 5 STUURT VOOR DE TOETS WORDT AFGENOMEN DE LEERLINGEN EEN E MAILTJE MET BIJVOORBEELD DE VOLGENDE INHOUD 7ELKOM BIJ DE TOETS E MAIL )N DIT EMAILTJE STAAN ENKELE VRAGEN $E BEDOELING IS DAT JE ME EEN E MAILTJE TERUGSTUURT MET ANTWOORD OP DEZE VRAGEN 6EEL SUCCES 7AT IS JE NAAM (OE OUD BEN JE 7AAR WOON JE ADRES WOONPLAATS 7AT VIND JE OP DEZE SCHOOL LEUK 7AT VIND JE OP DEZE SCHOOL NIET LEUK -ET VRIENDELIJKE GROET

!LS HET GOED IS KRIJGT U VAN IEDERE LEERLING %EN PRINT VAN HET MAILTJE DAT U GESTUURD HEBT %EN PRINT VAN HET ANTWOORD DAT DE LEERLING AAN U GESTUURD HEEFT %EN E MAILTJE VAN DE LEERLING MET HET ANTWOORD OP DE VRAGEN )NDIEN DE LEERLING ER IN IS GESLAAGD U EEN E MAILTJE TE STUREN MET ANTWOORDEN OP UW VRAGEN DAN IS DE LEERLING VOOR DEZE TOETS GESLAAGD

0RAKTIJKTOETS 7ERKEN MET EEN SPREADSHEET

/PDRACHT /PEN HET BESTAND @CONTRIBUTIE XLS OP JE DISKETTE HARDE SCHIJF OF VIA HET NETWERK *E ZIET NU OP JE SCHERM HET VOLGENDE VERSCHIJNEN

Ú 3,/ )NSTITUUT VOOR LEERPLANONTWIKKELING

)#4 IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS

$E AANSLUITING ONDERBOUW BOVENBOUW

$OE NU HET VOLGENDE :ET JE NAAM EN KLAS IN CEL ! -AAK DE TEKST IN CEL ! VET -AAK DE TEKST IN CEL # $ EN % VET -AAK KOLOM ! ZO BREED DAT DE TEKST VAN CEL ! ER IN PAST -AAK KOLOM # ZO BREED DAT DE TEKST VAN CEL # ER IN PAST -AAK KOLOM $ ZO BREED DAT DE TEKST VAN CEL $ ERIN PAST -AAK DE TEKST IN CEL ! CURSIEF SCHUIN GEDRUKT )N CEL % MOET EEN FORMULE KOMEN TE STAAN $EZE FORMULE MOET HET BEDRAG UITREKENEN DAT JE KRIJGT ALS JE HET AANTAL LEDEN IN # VERMENIGVULDIGT MET HET CONTRIBUTIEBEDRAG PER LID DAT IN CEL $ STAAT )N CEL % MOET EEN FORMULE KOMEN TE STAAN ZIE FORMULE % $EZE FORMULE MOET HET BEDRAG UITREKENEN DAT JE KRIJGT ALS JE HET AANTAL LEDEN IN # VERMENIGVULDIGT MET HET CONTRIBUTIEBEDRAG PER LID DAT IN CEL $ STAAT )N CEL % MOET EEN FORMULE KOMEN TE STAAN ZIE FORMULE % $EZE FORMULE MOET HET BEDRAG UITREKENEN DAT JE KRIJGT ALS JE HET AANTAL LEDEN IN # VERMENIGVULDIGT MET HET CONTRIBUTIEBEDRAG PER LID DAT IN CEL $ STAAT )N CEL % MOET EEN FORMULE KOMEN TE STAAN ZIE FORMULE % $EZE FORMULE MOET HET BEDRAG UITREKENEN DAT JE KRIJGT ALS JE HET AANTAL LEDEN IN # VERMENIGVULDIGT MET HET CONTRIBUTIEBEDRAG PER LID DAT IN CEL $ STAAT )N CEL % MOET EEN FORMULE KOMEN TE STAAN ZIE FORMULE % $EZE FORMULE MOET HET BEDRAG UITREKENEN DAT JE KRIJGT ALS JE HET AANTAL LEDEN IN # VERMENIGVULDIGT MET HET CONTRIBUTIEBEDRAG PER LID DAT IN CEL $ STAAT )N CEL % MOET EEN FORMULE KOMEN TE STAAN $EZE FORMULE MOET HET BEDRAG UITREKENEN DAT JE KRIJGT ALS JE DE BEDRAGEN IN DE CELLEN % T M % OPTELT )N CEL # MOET EEN FORMULE KOMEN TE STAAN $EZE FORMULE MOET HET TOTAAL AANTAL LEDEN UITREKENEN DAT JE KRIJGT ALS JE DE CELLEN # T M # BIJ ELKAAR OPTELT )N CEL % MOET EEN FORMULE KOMEN TE STAAN $EZE FORMULE MOET HET BEDRAG UITREKENEN DAT AAN DE 4ENNISBOND MOET WORDEN BETAALD $AT BEDRAG KRIJG JE DOOR HET TOTAAL AANTAL LEDEN IN CEL # TE VERMENIGVULDIGEN MET HET BEDRAG DAT VOOR IEDER LID BETAALD MOET WORDEN CEL $ )N CEL % MOET EEN FORMULE STAAN $EZE FORMULE MOET HET BEDRAG UITREKENEN DAT OVERBLIJFT ALS JE HET BEDRAG VAN CEL % AFTREKT VAN HET BEDRAG VAN CEL % "EWAAR HET BESTAND OP DE DISKETTE (ET BESTAND KRIJGT ALS NAAM MEE JE VOORNAAM STREEPJE EN DE EERSTE TWEE LETTERS VAN JE ACHTERNAAM "IJVOORBEELD TREES SL 0RINT JE BESTAND UIT 'EEF JE UITGEPRINTE BESTAND AAN JE LERAAR SAMEN MET JE DISKETTE

!ANWIJZINGEN BIJ DE PRAKTIJKTOETS 7ERKEN MET SPREADSHEETS "IJ DEZE TOETS WORDT HET BESTAND @#ONTRIBUTIE XLS GEBRUIKT $IT BESTAND KAN EEN LEERLING VAN DISKETTE DE HARDE SCHIJF OF HET NETWERK INLEZEN 7EL IS HET RAADZAAM DE LEERLING HET BESTAND OP DISKETTE TE LATEN BEWAREN %EN DOCENT MOET IMMERS KUNNEN CONTROLEREN OF ER GEBRUIK IS GEMAAKT VAN FORMULES IN PLAATS VAN HET INTIKKEN VAN GETALLEN

Ú 3,/ )NSTITUUT VOOR LEERPLANONTWIKKELING

)#4 IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS

$E AANSLUITING ONDERBOUW BOVENBOUW

!NTWOORDEN BIJ DE PRAKTIJKTOETS 7ERKEN MET SPREADSHEETS (IERONDER STAAN TWEE SCHERMBEELDEN (ET EERSTE SCHERMBEELD LAAT ZIEN HOE DE UITDRAAI VAN EEN LEERLING ER UIT MOET ZIEN (ET TWEEDE SCHERMBEELD TOONT OOK DE FORMULES DIE GEBRUIKT ZIJN

0RAKTIJKTOETS 7ERKEN MET DATABASES

"IJ DEZE TOETS IS HET DE BEDOELING DAT JE OP ZOEK GAAT NAAR INFORMATIE $AARVOOR GEBRUIK JE DE CD ROM @%NCARTA ENCYCLOPEDIE @ /PDRACHT 3TART DE ENCYCLOPEDIE EN GA NAAR HET ONDERDEEL

'EBRUIK HET ZOEKVENSTER OM DE VRAGEN TE BEANTWOORDEN DIE BIJ DE VOLGENDE OPDRACHTEN STAAN .OTEER DE ANTWOORDEN OP EEN BLAADJE DAT JE VAN JE DOCENT HEBT GEKREGEN

Ú 3,/ )NSTITUUT VOOR LEERPLANONTWIKKELING

)#4 IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS

$E AANSLUITING ONDERBOUW BOVENBOUW

(OEVEEL INWONERS HEEFT 7INSCHOTEN 7ANNEER WERD !RD 3CHENK VOOR HET EERST %UROPEES KAMPIOEN OP DE SCHAATS 7AAR EN WANNEER IS 7ILLEM VAN /RANJE GEBOREN )N HOEVEEL ARTIKELEN IN DE ENCYCLOPEDIE KOMEN VIDEOFRAGMENTEN VOOR :ET JE NAAM BOVEN HET BLAADJE EN LEVER DAT IN BIJ JE DOCENT /PDRACHT "IJ DEZE OPDRACHT GA JE OP ZOEK NAAR DE JUISTE TREINTIJDEN EN PRIJZEN BIJ DE .3 *E MAAKT HIERVOOR EEN VERBINDING MET INTERNET .OTEER DE ANTWOORDEN OP HET BLAADJE DAT JE VAN JE DOCENT HEBT GEKREGEN 3TART JE INTERNETBROWSER -AAK VERBINDING MET DE WEBSITE HTTP WWW NS NL REISINFO )K WIL OP MAANDAG JANUARI OM UUR IN 4ILBURG ZIJN )K VERTREK UIT 5TRECHT (OE LAAT MOET IK VAN 5TRECHT #ENTRAAL VERTREKKEN OM OP TIJD IN 4ILBURG TE ZIJN (OE LANG DUURT DE REIS 7AT KOST VOOR DEZE REIS EEN RETOUR TWEEDE KLAS (OE VAAK MOET IK OVERSTAPPEN 7AAR MOET IK OVERSTAPPEN :ET JE NAAM BOVEN HET BLAADJE EN LEVER DAT IN BIJ JE DOCENT

!ANWIJZINGEN BIJ DE PRAKTIJKTOETS 7ERKEN MET DATABASES $E TOETS BESTAAT UIT TWEE OPDRACHTEN ZOEKEN OP CD ROM EN HET ZOEKEN IN DE .3 REISPLANNER OP INTERNET 5 KUNT VOLSTAAN MET HET LATEN MAKEN VAN ££N OPDRACHT

Ú 3,/ )NSTITUUT VOOR LEERPLANONTWIKKELING

)#4 IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS

$E AANSLUITING ONDERBOUW BOVENBOUW

!NTWOORDEN BIJ DE PRAKTIJKTOETS 7ERKEN MET DATABASES /PDRACHT $ILLENBURG APRIL

/PDRACHT UUR MINUTEN m KEER @S (ERTOGENBOSCH

Ú 3,/ )NSTITUUT VOOR LEERPLANONTWIKKELING

)#4 IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS

$E AANSLUITING ONDERBOUW BOVENBOUW

"IJLAGE n %INDTERMEN )#4 BASISVAARDIGHEDEN BASISVORMING

)#4 BASISVAARDIGHEID !

6-"/ 0RAK TISCHE LEER WEGEN

6-"/ 4HEO RETISCHE LEER WEG

(!6/ 67/

!LGEMEEN PC GEBRUIK

3YSTEEMKAST A -OEDERBORD B 0ROCESSOR C 6IDEOKAART D 'EHEUGEN 2!- 2/- E /PSLAG (ARDE SCHIJF DISKETTE STATION #D ROM #$2 27 :IPDRIVE )NVOERAPPARATUUR A 4OETSENBORD DRAADLOOS B -UIS TRACKBAL DRAADLOOS C 3CANNER D *OYSTICK E ,EESPEN F

-ODEM INTERN EXTERN OOK BIJ UITVOERAPPARATUUR

5ITVOERAPPARATUUR A -ONITOR 36'! GROOTTE BEELDSCHERM RESOLUTIE PIXELS B 0RINTER INKJET LASER C -ODEM 7ERKEN IN EEN NETWERK .UT VAN EEN NETWERK A 'EDEELDE PRINTERS B 'EDEELDE PROGRAMMA S C -AKKELIJKE BACKUP DATABESTANDEN D 4OEGANG TOT INTERNETE /PSLAAN VAN DATABE STANDEN OP NETWERK NOOIT OP # DRIVE /MGAAN MET DE 0# AANZETTEN INLOGGEN IN NETWERK PROGRAMMA STARTEN BV 7ORD PROGRAMMA BEÔINDIGEN EN 7INDOWS AFSLUITEN " 7ERKEN MET 7INDOWS .AVIGEREN IN 7INDOWS (ET BUREAUBLAD INDELING 0ROGRAMMA S STARTEN EN SLUITEN A )CONEN OP BUREAUBLAD B 3TARTKNOP 0ROGRAMMA S 7ERKEN MET VENSTERS A 6ERGROTEN B 6ERKLEINEN C 3LEPEN

Ú 3,/ )NSTITUUT VOOR LEERPLANONTWIKKELING

)#4 IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS

$E AANSLUITING ONDERBOUW BOVENBOUW

6-"/ 0RAK TISCHE LEER WEGEN

6-"/ 4HEO RETISCHE LEER WEG

(!6/ 67/

-APPEN GEBRUIKEN VOOR OVERZICHTELIJK ORDENEN BESTAN DEN

-AP MAKEN VERWIJDEREN NAAM VERANDEREN

"ESTANDEN

)#4 BASISVAARDIGHEID D 3LUITEN VERSCHILLENDE MANIEREN E -EERDERE VENSTERS TEGELIJK OPEN EN WISSELEN TUSSEN VENSTERS TAAKBALK OF !,4 4!" F

6ENSTERS ORDENEN

7ERKEN MET DE MUIS A +LIKKEN DUBBELKLIKKEN B &UNCTIE LINKER EN RECHTERMUISKNOP SNELMENU CONTEXTGEVOELIG 7ERKEN MET MENU S A 0ROGRAMMA OPENEN B -ENUBALK PULLDOWN MENU S C +NOPPENBALK D 3CHUIFBALKEN "UREAUACCESSOIRES VOORBEELDMATIGE INVULLING 0AINT 7ORDPAD EN REKENMACHINE STARTEN )N 0AINT lGUUR TEKENEN )N 7ORDPAD TEKST TYPEN )N 2EKENMACHINE BEREKENING UITVOEREN +NIPPEN KOPIÔREN EN PLAKKEN VAN lGUUR UIT 0AINT BEREKENING UIT 2EKENMACHINE IN 7ORDPAD (IERBIJ WIS SELEN TUSSEN VERSCHILLENDE VENSTERS &IGUUR UIT 0AINT VANUIT 7ORDPAD BEWERKEN 7ERKEN MET 6ERKENNER $IT ONDERDEEL VAN HET WERKEN MET 7INDOWS IS BELANGRIJK VOOR DE BEGRIPSVORMING ROND ALLES WAT MET BESTANDEN TE MAKEN HEEFT +ENNIS VAN DIT ONDERDEEL IS NODIG VOOR DE OVERIGE MODULES VAN HET $2/ VOOR LEERLINGEN )NDELING EN FUNCTIES VAN 6ERKENNER

A 3ELECTEREN ££N EN MEERDERE B +OPIÔREN NAAR MAP C 6ERPLAATSEN NAAR MAP D 6ERWIJDEREN UIT MAP E 6IA 6ERKENNER OPENEN F

.AAM WIJZIGEN

G :OEKEN MET 6ERKENNER # 4EKSTVERWERKING WERKEN MET 7ORD %EN TEKSTVERWERKINGSPAKKET OPSTARTEN %EN BESTAAND DOCUMENT OPENEN EN

Ú 3,/ )NSTITUUT VOOR LEERPLANONTWIKKELING

)#4 IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS

$E AANSLUITING ONDERBOUW BOVENBOUW

6-"/ 0RAK TISCHE LEER WEGEN

6-"/ 4HEO RETISCHE LEER WEG

(!6/ 67/

%EN DOCUMENT OP DISKETTE OF OP HARDE SCHIJF BEWAREN

$E BESCHIKBARE FUNCTIES IN EEN STANDAARD TEKSTVERWER KER TOEPASSEN

)#4 BASISVAARDIGHEID A 4EKST INVOEREN BEPERKTE HOEVEELHEDEN B 4EKST INVOEGEN C 4EKST VERWIJDEREN %EN NIEUW DOCUMENT CREÔREN A 4EKST INVOEREN B 4EKST INVOEGEN

A 4EKST BINNEN EEN DOCUMENT VERPLAATSEN B +OPIÔREN BINNEN EEN DOCUMENT OF NAAR EEN ANDER DOCUMENT C :OEK EN VERVANG /PMAAK A #URSIEF SCHRIFT GEBRUIKEN B 4EKST VET MAKEN C 4EKST CENTREREN EN ONDERSTREPEN D ,ETTERTYPES WIJZIGEN /PMAAK A 2EGELAFSTAND WIJZIGEN B 4EKSTUITLIJNING REGELEN C 4EKST LATEN INSPRINGEN D 4ABS GEBRUIKEN EN INSTELLEN E %EN KOP EN VOETREGEL CREÔREN F

0AGINEREN GEBRUIKEN

)NHOUDSOPGAVE GENEREREN

%EN PROGRAMMA VOOR SPELLINGCONTROLE GEBRUIKEN EN DAAR WAAR NODIG VERANDERINGEN IN DE TEKST AANBREN GEN

%EN DOCUMENT OF EEN DEEL VAN EEN DOCUMENT AFDRUK KEN

(ELP FUNCTIES GEBRUIKEN

4ABELLEN GRAlEKEN lGUREN EN OBJECTEN IMPORTEREN

%EN TABEL BINNEN EEN DOCUMENT MAKEN

$ 3PREADSHEET WERKEN MET %XCEL $E BASISFUNCTIES VAN EEN SPREADSHEET GEBRUIKEN

A OPTELLEN B GEMIDDELDEN BEREKENEN C MUTATIES AANBRENGEN D RIJEN TOEVOEGEN E NIEUWE WAARDEN BEREKENEN

Ú 3,/ )NSTITUUT VOOR LEERPLANONTWIKKELING

)#4 IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS

$E AANSLUITING ONDERBOUW BOVENBOUW

)#4 BASISVAARDIGHEID

6-"/ 0RAK TISCHE LEER WEGEN

6-"/ 4HEO RETISCHE LEER WEG

(!6/ 67/

3PREADSHEET CREÔREN EN GEGEVENS INVOEREN

A GETALLEN B TEKST C FORMULES "EGRIJPT ABSOLUTE EN RELATIEVE CELVERWIJZINGEN IN FORMU LES EN KAN DEZE TOEPASSEN

2IJEN EN KOLOMMEN INVOEGEN OP EEN SPECIlEKE PLAATS

$E SPREADSHEET SORTEREN

8 8

3PREADSHEET BEWAREN EN PRINTEN

(ELP FUNCTIES GEBRUIKEN

/PMAAK

A #ELLEN OPMAKEN BIJVOORBEELD GROOTTE DECIMALEN VALUTA ENZ B $E KOLOMBREEDTE AANPASSEN EN KOLOMMEN EN RIJEN OPMAKEN C 6OET EN KOPREGEL CREÔREN 'RAlEKEN A 6ERSCHILLENDE SOORTEN GRAlSCHE VOORSTELLINGEN EN GRAlEKEN MAKEN BIJ DE SPREADSHEET CIJFERS OM DE GEGEVENS TE ANALYSEREN B +AN GRAlEKEN VAN DISKETTE OF HARDE SCHIJF HALEN C +AN GRAlEKEN MET TITELS EN LABELS PRINTEN +AN INFORMATIE UITWISSELEN TUSSEN SPREADSHEETS

% $ATABASE %EN BESTAANDE DATABASE STARTEN OF ER OP INLOGGEN EN OP SCHIJF BEWAREN

'EGEVENS IN DE DATABASE INVOEREN WIJZIGEN VERWIJDE REN EN RECORDS TOEVOEGEN EN VERWIJDEREN

'EGEVENS ZOEKEN SELECTEREN SORTEREN OP BASIS VAN GEGEVEN CRITERIA

)N MULTIMEDIALE BESTANDEN TEKSTEN BEELDEN EN GELUID EN HYPERMEDIA INFORMATIE ZOEKEN SELECTEREN EN VERZAMELEN

'ESELECTEERDE GEGEVENS PRESENTEREN IN EEN BEPAALDE VOLGORDE OP HET SCHERM EN IN RAPPORTEN

& 7ORLD 7IDE 7EB 7ERKEN MET HYPERTEKST ELEMENTEN

&UNCTIES KNOPPENBALK BROWSER GEBRUIKEN

:OEKEN OP INTERNET 5RL FAVORIETEN ZOEKMACHINES

"ESTAND VAN INTERNET HALEN WERKEN MET ZIP UNZIP EN VIRUSSCAN

+OPIÔREN VAN TEKSTEN EN ILLUSTRATIES VAN INTERNET NAAR ANDERE APPLICATIES OF DE HARDE SCHIJF

6ASTSTELLEN OF INFORMATIE BETROUWBAAR IS

Ú 3,/ )NSTITUUT VOOR LEERPLANONTWIKKELING

)#4 IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS

$E AANSLUITING ONDERBOUW BOVENBOUW

6-"/ 0RAK TISCHE LEER WEGEN

6-"/ 4HEO RETISCHE LEER WEG

(!6/ 67/

"ERICHT SCHRIJVEN ADRESBOEK GEBRUIKEN HANDTEKENING PLAATSEN

.ET ETIQUäTTE

6ERBINDING TOT STAND BRENGEN EN BERICHT VERSTUREN EN OPHALEN

"ERICHT LEZEN ARCHIVEREN EN OF PRINTEN

"ERICHT BEANTWOORDEN FORWARDEN

)#4 BASISVAARDIGHEID ' % MAIL

!TTACHMENT VERSTUREN BEWAREN 7ERKEN MET MAILINGLIJSTEN

7ERKEN MET NIEUWSGROEPEN

'EBRUIK MAKEN VAN CHATPROGRAMMA S

( 0RESENTEREN (4-, OF EEN PRESENTIEPROGRAMMA ZOALS 0OWERPOINT 0ROJECTPLAN MAKEN EVENTUEEL MET SCHEDULER

4EKSTEN MAKEN

4EKSTEN ZOEKEN OP #D ROM OF INTERNET BEWERKEN EN BEWAREN

4EKST BRONMATERIAAL VERTALEN VERTAALHULP

"EELDMATERIAAL MAKEN TEKENING SCHEMA EN GRAlEK

"EELDMATERIAAL ZOEKEN OP #D ROM OF )NTERNET BEWER KEN EN BEWAREN

!NALOOG "EELDMATERIAAL DIGITALISEREN SCANNEN

!NIMATIES MAKEN

'ELUID VERWERVEN BEWERKEN EN BEWAREN

6IDEOBEELDEN ZOEKEN OP #D ROM OF )NTERNET

)MPORTEREN BRONNEN IN PRESENTATIE EN MAKEN VAN PRE SENTATIE PAGINA S SCHERMEN

,INKS LEGGEN TUSSEN PAGINA S SCHERMEN 0UBLICEREN PRESENTATIE BIJVOORBEELD OP INTERNET INTRANET HANDOUTS )

8 8

6AARDIGHEDEN BIJ EEN ELEKTRONISCHE LEEROMGEVING

7ERKEN MET ORGANISATORISCHE INFORMATIE ROOSTERS AGENDA

7ERKEN MET ZOEKFACILITEITEN ZOEKMACHINES VOOR WWW NIEUWSGROEPEN E MAIL ONLINE DATABANKEN EN BIBLIO THEKEN

#OMMUNICATIE

A %MAIL B 6IDEO CONFERENCING C #HAT D 7HITEBOARD E .IEUWS DISCUSSIEGROEPEN

Ú 3,/ )NSTITUUT VOOR LEERPLANONTWIKKELING

)#4 IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS

)#4 BASISVAARDIGHEID

$E AANSLUITING ONDERBOUW BOVENBOUW

6-"/ 0RAK TISCHE LEER WEGEN

6-"/ 4HEO RETISCHE LEER WEG

(!6/ 67/

)NFORMATIE PRESENTEREN

"ESTANDEN VERSPREIDEN

/EFEN EN TOETSFUNCTIE

3AMENWERKINGSFACILITEITEN 3HARED OF COMMON WORK SPACES

A 'ROUP SCHEDULING B !GENDA C 0ROJECTPLANNING D #HAT SERVER E 7HITEBOARD SERVER * -ETEN EN REGELEN %EN COMPUTER KUNNEN GEBRUIKEN BIJ HET METEN AAN DE HAND VAN EEN PROCESOPSTELLING

%EN COMPUTER GEBRUIKEN BIJ HET AANSTUREN VAN EEN PROCESOPSTELLING

'EGEVENS VAN METEN EN REGELEN IN ANDERE APPLICATIES GEBRUIKEN & -AATSCHAPPELIJKE BETEKENIS VAN )#4 ,EERLINGEN ZIJN IN STAAT TE REmECTEREN OP HET GEBRUIK VAN )#4 IN DE SAMENLEVING WAARBIJ INBEGREPEN REmEC TIE OP EIGEN GEBRUIK VAN )#4 OP SCHOOL THUIS EN IN DE EIGEN OMGEVING $AT HOUDT IN DAT A LEERLINGEN EEN KRITISCHE HOUDING KRIJGEN TEN OPZICHTE VAN DE MOGELIJKHEDEN EN ONMOGELIJKHE DEN VAN HET GEBRUIK VAN )#4 B LEERLINGEN GEBRUIK KUNNEN MAKEN VAN ELEKTRONI SCHE INFORMATIEBRONNEN ALS )NTERNET EN #$ 2/-3 MET RELEVANTE INFORMATIE OVER STUDIE BEROEP EN VRIJETIJDSBESTEDING C LEERLINGEN KRITISCH LEREN OMGAAN MET GEVONDEN INFORMATIE REKENING HOUDEND MET MOGELIJKE BELAN GEN VAN DE INFORMATIEVERSTREKKER $E LEERLINGEN KUNNEN MET VOORBEELDEN INVLOEDEN AAN GEVEN VAN INFORMATIETECHNOLOGIE IN VERSCHILLENDE SEC TOREN VAN DE SAMENLEVING $AT HOUDT IN DAT

A LEERLINGEN VOORBEELDEN VAN TOEPASSINGEN KENNEN OP HET TERREIN VAN DE ADMINISTRATIEVE AUTOMATISE RING INDUSTRIÔLE AUTOMATISERING VERKEER EN VER VOER BETALINGSVERKEER TELECOMMUNICATIE GEZOND HEIDSZORG HET MILIEU EN ONDERWIJS B LEERLINGEN ZICHT KRIJGEN OP GEBRUIK VAN )#4 IN VER DERE STUDIE EN OP HET VAK INFORMATICA C LEERLINGEN BELANGRIJKE ASPECTEN KENNEN MET BETREKKING TOT PRIVACY VAN GEGEVENS BEVEILIGING VAN INFORMATIE EN INFORMATIE SYSTEMEN D LEERLINGEN REGELS KENNEN OMTRENT COPYRIGHT VAN DIGITALE GEGEVENS EN PROGRAMMATUUR

Ú 3,/ )NSTITUUT VOOR LEERPLANONTWIKKELING

)#4 IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS

$E AANSLUITING ONDERBOUW BOVENBOUW

"IJLAGE n +ERNDOELEN INFORMATIEKUNDE

$OMEIN ! 'EGEVENSVERWERKING EN COMMUNICATIE ,EERLINGEN ZIJN IN STAAT OM MET INZICHT TOEPASSINGEN VAN INFORMATIE EN COMMUNICATIETECHNOLOGIE TE GEBRUIKEN VOOR HET GEVEN VAN EEN ANTWOORD OP EEN INFORMATIEVRAAG EN HET COMMUNICEREN DAAROVER :E KUNNEN DAARBIJ HET VOLGENDE PROCES GEFASEERD DOORLOPEN A DE INFORMATIEVRAGEN FORMULEREN B EEN PLAN MAKEN OM DE INFORMATIEVRAGEN TE BEANTWOORDEN EN DE FASERING EN DE BENODIGDE HULPMIDDELEN IN HET PLAN OPNEMEN C DE BENODIGDE GEGEVENS VERZAMELEN EN SELECTEREN UIT INFORMATIEBRONNEN D DE GEGEVENS OP BRUIKBAARHEID ONDERZOEKEN BEWERKEN EN VERWERKEN E EEN MODEL MAKEN VOOR PRESENTATIE VAN DE RESULTATEN VAN HET ONDERZOEK F DE PRESENTATIE SAMENSTELLEN G DE INFORMATIEVRAGEN BEANTWOORDEN PRESENTEREN EN COMMUNICEREN OVER DE GEVONDEN RESULTA TEN H TERUGKOPPELEN TERUGKIJKEN OP HET DOORLOPEN PROCES EN HET GEREALISEERDE PRODUCT IN RELATIE TOT DE AANVANKELIJKE INFORMATIEVRAGEN $E LEERLINGEN KUNNEN AANGEVEN HOE IN HET ALGEMEEN EEN PROCES VAN GEGEVENSVERWERVING VERWERKING EN VERSTREKKING VERLOOPT :IJ KUNNEN DAARBIJ AANDACHT BESTEDEN AAN DE VOLGENDE ASPECTEN A HET ONDERSCHEID TUSSEN GEGEVENS EN INFORMATIE B HET COMMUNICATIEPROCES ZENDER ONTVANGER EN BOODSCHAP C HET OMZETTEN VAN EEN INFORMATIEBEHOEFTE IN INFORMATIEVRAGEN D METHODEN OM GEGEVENS TE VERZAMELEN VAST TE LEGGEN TE TRANSPORTEREN TE BEWAREN EN TE BEVEILIGEN E PRINCIPES OM GEGEVENS TE ORDENEN EN TE DOCUMENTEREN F STRATEGIEÔN OM INFORMATIE UIT GEGEVENS TE HALEN G MOGELIJKHEDEN VOOR HET GESCHIKT MAKEN VAN GEGEVENS VOOR PRESENTATIE $OMEIN " 'EGEVENSVERWERKENDE SYSTEMEN $E LEERLINGEN KUNNEN MET APPARATUUR EN PROGRAMMATUUR OMGAAN $E LEERLINGEN KUNNEN EEN FUNCTIONELE BESCHRIJVING GEVEN VAN GEGEVENSVERWERKENDE SYSTEMEN IN HET ALGEMEEN EN KENNEN IN HET BIJZONDER BASISPRINCIPES VAN DE WERKING VAN EEN COMPUTER EN GEAUTOMATISEERDE GEGEVENSVERWERKING :E KENNEN NAAST DE MOGELIJKHEDEN OOK BEPERKINGEN VAN COMPUTERS $OMEIN # 4OEPASSINGEN $E LEERLINGEN KENNEN TOEPASSINGSMOGELIJKHEDEN VAN INFORMATIE EN COMMUNICATIETECHNOLOGIE EN HEBBEN KENNIS EN INZICHT IN BELANGRIJKE CONCEPTEN EN FUNCTIES DIE NODIG ZIJN VOOR HET KUNNEN OMGAAN MET VERSCHILLENDE TOEPASSINGEN $AT HOUDT IN DAT A LEERLINGEN PRAKTISCHE TOEPASSINGSMOGELIJKHEDEN VOOR GEAUTOMATISEERDE GEGEVENSVERWERKING KENNEN B WAARONDER GEÉNTEGREERDE PROGRAMMATUUR VOOR TEKSTVERWERKING EN GEGEVENSBESTANDEN DIE EEN BELANGRIJKE PLAATS INNEMEN IN DE SAMENLEVING

Ú 3,/ )NSTITUUT VOOR LEERPLANONTWIKKELING

)#4 IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS

$E AANSLUITING ONDERBOUW BOVENBOUW

C LEERLINGEN TEKSTVERWERKERFUNCTIES KENNEN ZOALS INTYPEN EN LADEN OPSLAAN VERBETEREN VER VANGEN OPMAKEN BLOKBEWERKINGEN EN PRINTEN D LEERLINGEN VERSCHILLENDE ZOEKSTRATEGIEÔN KENNEN EN INZICHT HEBBEN IN VERSCHILLENDE SOORTEN BESTANDSPROGRAMMA S EN GEGEVENSBESTANDEN E LEERLINGEN VERSCHILLENDE BEGRIPPEN EN FUNCTIES KENNEN VAN TELECOMMUNICATIE ZOALS E MAIL EN INFORMATIEBRON F LEERLINGEN ELEMENTAIRE BEGRIPPEN KENNEN EN INZICHT HEBBEN IN DE MOGELIJKHEDEN VAN EEN SPREADSHEETPROGRAMMA TEKENPROGRAMMA SIMULATIES EN PROCESBESTURING $E LEERLINGEN KUNNEN EEN AANTAL TOEPASSINGEN VAN INFORMATIE EN COMMUNICATIETECHNOLOGIE GEBRUIKEN DIE VOOR JONGENS EN MEISJES ZINVOL ZIJN OOK BIJ ANDERE VAKKEN $AT HOUDT IN DAT LEERLINGEN IN VAK CONTEXTEN TOEPASSINGSMOGELIJKHEDEN VAN DE COMPUTER ZINVOL KUNNEN GEBRUIKEN VOOR HET A MAKEN VAN TEKSTEN B WERKEN MET GEAUTOMATISEERDE GEGEVENSBESTANDEN C OMGAAN MET HYPERTEKST ZOALS 7ORLD 7IDE 7EB 777 D GEBRUIKEN VAN EEN MAILPROGRAMMA EN BROWSERS ZOEKPROGRAMMA S OP )NTERNET VOOR TELECOMMUNICATIE E ONTWERPEN EN EXPERIMENTEREN MET MODELLEN VOOR PROCESBESTURING F UITVOEREN VAN PROEVEN OP HET GEBIED VAN METEN EN REGELEN G VERWERKEN VAN NUMERIEKE STATISTISCHE EN GRAlSCHE GEGEVENS H MAKEN VAN BEREKENINGEN OPLOSSEN VAN VERGELIJKINGEN EN WERKEN MET RUIMTEMEETKUNDIGE lGUREN I PRESENTEREN VAN INFORMATIE IN VERSCHILLENDE VORMEN J MAKEN EN WEERGEVEN VAN MUZIEK K TEKENEN L SIMULEREN VAN PROCESSEN EN WEERGEVEN IN MODELLEN $OMEIN $ -AATSCHAPPELIJKE BETEKENIS ,EERLINGEN ZIJN IN STAAT TE REmECTEREN OP HET GEBRUIK VAN )#4 IN DE SAMENLEVING WAARBIJ INBEGRE PEN REmECTIE OP EIGEN GEBRUIK VAN )#4 OP SCHOOL THUIS EN IN DE EIGEN OMGEVING $AT HOUDT IN DAT A LEERLINGEN EEN KRITISCHE HOUDING KRIJGEN TEN OPZICHTE VAN DE MOGELIJKHEDEN EN ONMOGELIJKHE DEN VAN HET GEBRUIK VAN )#4 B LEERLINGEN GEBRUIK KUNNEN MAKEN VAN ELEKTRONISCHE INFORMATIEBRONNEN ALS )NTERNET EN #$ 2/-3 MET RELEVANTE INFORMATIE OVER STUDIE BEROEP EN VRIJETIJDSBESTEDING C LEERLINGEN KRITISCH LEREN OMGAAN MET GEVONDEN INFORMATIE REKENING HOUDEND MET MOGELIJKE BELANGEN VAN DE INFORMATIEVERSTREKKER $E LEERLINGEN KUNNEN MET VOORBEELDEN INVLOEDEN AANGEVEN VAN INFORMATIETECHNOLOGIE IN VERSCHIL LENDE SECTOREN VAN DE SAMENLEVING $AT HOUDT IN DAT A LEERLINGEN VOORBEELDEN VAN TOEPASSINGEN KENNEN OP HET TERREIN VAN DE ADMINISTRATIEVE AUTO MATISERING INDUSTRIÔLE AUTOMATISERING VERKEER EN VERVOER BETALINGSVERKEER TELECOMMUNICA TIE GEZONDHEIDSZORG HET MILIEU EN ONDERWIJS B LEERLINGEN ZICHT KRIJGEN OP GEBRUIK VAN )#4 IN VERDERE STUDIE EN OP HET VAK INFORMATICA

Ú 3,/ )NSTITUUT VOOR LEERPLANONTWIKKELING

)#4 IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS

$E AANSLUITING ONDERBOUW BOVENBOUW

C LEERLINGEN BELANGRIJKE ASPECTEN KENNEN MET BETREKKING TOT PRIVACY VAN GEGEVENS BEVEILIGING VAN INFORMATIE EN INFORMATIE SYSTEMEN D LEERLINGEN REGELS KENNEN OMTRENT COPYRIGHT VAN DIGITALE GEGEVENS EN PROGRAMMATUUR

Ú 3,/ )NSTITUUT VOOR LEERPLANONTWIKKELING

)#4 IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS

$E AANSLUITING ONDERBOUW BOVENBOUW

"IJLAGE n 6OORGESTELDE EINDTERMEN $2/ LEERLINGEN BASISVOR MING 3,/ 54

)NSTRUMENTELE VAARDIGHEDEN

4EKSTVERWERKEN 2EDENEN VOOR DEZE KEUZE A (ET ONDERWERP STAAT ZOWEL IN HET %#$, EN HET $2/ ALS IN DE KERNDOELEN B 4EKSTVERWERKEN IS BIJ DE MEESTE VAKKEN IN DE BASISVORMING TOE TE PASSEN C (ET IS EEN VAARDIGHEID DIE OOK IN HET DAGELIJKS LEVEN TOEPASBAAR IS D (ET IS DE MEEST GEBRUIKTE EN MEEST GEVRAAGDE )#4 BASISVAARDIGHEID VAN ELKE STUDENT OF WERKNEMER WORDT ZONDER MEER VERWACHT DAT HIJ ZIJ OVER DEZE VAARDIGHEID BESCHIKT E 'OED TE COMBINEREN MET ANDERE )#4 BASISVAARDIGHEDEN ALS INFORMATIE ZOEKEN PRESENTEREN EN COMMUNICEREN $IGITAAL 0RESENTEREN 2EDENEN VAN EVENTUELE KEUZE A (ET ONDERWERP KOMT ZOWEL IN HET %#$, HET $2/ ALS IN DE KERNDOELEN VOOR B )S BIJ VEEL VAKKEN TOEPASBAAR C )N TOEKOMSTIG WERK EN STUDIE BELANGRIJK D 'OED TE COMBINEREN MET ANDERE )#4 BASISVAARDIGHEDEN VERSLAG DOEN VAN BEZIGHEDEN RESULTATEN DOOR MIDDEL VAN EEN DIGITALE PRESENTATIE E 'EMAKKELIJK TE LEREN EN AL GAUW EEN AARDIG RESULTAAT MET ANIMATIE EN ACHTERGRONDEN $IT IS VOOR LEERLINGEN ERG MOTIVEREND

)NFORMATIEVAARDIGHEDEN

)NFORMATIE ZOEKEN OP HET )NTERNET 2EDEN VAN KEUZE A /NDERDEEL VAN ZOWEL $2/ EN %#$, ALS KERNDOELEN BASISVORMING B 4OEPASBAAR BIJ VELE VAKKEN WAARBIJ INFORMATIEVERWERVING EEN ROL SPEELT C 'OED TOEPASBAAR IN HET DAGELIJKS LEVEN EN BOVENDIEN EEN ACTUEEL MEDIUM D -OTIVEREND VOOR LEERLINGEN %EN POPULAIR MEDIUM WAAR VOOR JONGEREN VEEL INTERESSANTE INFORMATIE OPSTAAT SPREEKT TOT DE VERBEELDING 3LUIT MEER AAN BIJ BELANGSTELLING VAN LEERLINGEN DAN BIJVOORBEELD HET ZOEKEN IN DE CATALOGUS VAN EEN MEDIATHEEK E )NTERNET IS EEN ERG POPULAIR MEDIUM DAT VEEL WORDT GEBRUIKT ECHTER MOEILIJK OM DE JUISTE INFORMATIE TE VINDEN "ELANGRIJK DAT LEERLINGEN DIT ONDER DE KNIE KRIJGEN F 'OED TE COMBINEREN MET VAARDIGHEDEN ALS BIJV TEKSTVERWERKEN E MAILEN ETC

#OMMUNICATIEVAARDIGHEDEN

% MAIL 2EDEN VAN KEUZE

Ú 3,/ )NSTITUUT VOOR LEERPLANONTWIKKELING

)#4 IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS

$E AANSLUITING ONDERBOUW BOVENBOUW

A /NDERDEEL VAN ZOWEL $2/ EN %#$, ALS KERNDOELEN BASISVORMING B )S HET MEEST GEBRUIKTE DIGITALE COMMUNICATIEMIDDEL 6EEL GEBRUIKT IN DE WERKSITUATIE EN HET DAGELIJKS LEVEN DUS EEN BELANGRIJKE VAARDIGHEID C 6OOR VELE DOELEN TOEPASBAAR NIET GEBONDEN AAN BEPAALDE INHOUD ZOALS BIJV EEN NIEUWS GROEP ZOWEL IN DE VAKKEN ALS IN HET DAGELIJKS LEVEN D 'EMAKKELIJK TE COMBINEREN MET ANDERE )#4 VAARDIGHEDEN ALS TEKSTVERWERKEN E D E -OTIVEREND VOOR LEERLINGEN VINDEN HET LEUK OM BERICHTJES NAAR ANDEREN TE VERSTUREN )S OOK VOOR PERSOONLIJKE DOELEINDEN EN SAMENWERKING TE GEBRUIKEN $ISCUSSIELIJSTEN VEELGESTELDE VRAGEN 2EDENEN VAN EVENTUELE KEUZE A 2IJKE BRONNEN VAN SPECIlEKE DESKUNDIGHEDEN B )S GOED TE COMBINEREN MET ANDERE ONDERDELEN BIJV DISCUSSIÔREN OVER DE THEORIE C 7ORDT ECHTER MINDER VAAK GEBRUIKT

4HEORETISCHE KENNIS

$E MAATSCHAPPELIJKE BETEKENIS VAN INFORMATIETECHNOLOGIE 2EDEN VAN KEUZE A 7ORDT BENADRUKT IN DE KERNDOELEN VAN DE BASISVORMING B )S MOTIVERENDER VOOR LEERLINGEN DAN THEORIE OVER BITS EN BITES DIE KENNIS ZOU EVENTUEEL KUNNEN WORDEN GEÉNTEGREERD MET DE INSTRUMENTELE VAARDIGHEDEN C )S GEMAKKELIJK TE COMBINEREN MET ANDERE INHOUDEN BIJVOORBEELD E MAIL EN )NTERNET D ,AAT LEERLINGEN ZIEN HOE DE GELEERDE KENNIS EN VAARDIGHEDEN IN DE PRAKTIJK KUNNEN WORDEN GEBRACHT 6AN ELKE CATEGORIE WORDT IN MINSTENS HET EERSTGENOEMDE ONDERDEEL ALS LEERINHOUD GENOMEN (ET TWEEDE ONDERDEEL KAN EVENTUEEL AAN DE LEEROMGEVING WORDEN TOEGEVOEGD

$E LEERDOELEN

.U DE GEKOZEN INHOUD IN GROTE LIJNEN BEKEND IS WORDT HIERONDER EEN MEER GEDETAILLEERDE BESCHRIJVING VAN DE INHOUD GEGEVEN DIE GEMAKKELIJK KAN WORDEN VERTAALD NAAR EEN LIJST MET CONCRETE LEERDOELEN VOOR DE DIGITALE LEEROMGEVING "IJ HET BEPALEN VAN DE GEDETAILLEERDE INHOUD VOOR DE INSTRUMENTELE VAARDIGHEDEN IS UITGEGAAN VAN DE LEERDOELEN DIE IN HET $2/ VERMELD STAAN (IERUIT ZIJN SLECHTS DE MEEST ESSENTIÔLE VAARDIGHEDEN OVERGENOMEN "IJ HET OPSTELLEN VAN DE LEERDOELEN VOOR DE INFORMATIE VAARDIGHEDEN EN COMMUNICATIEVAARDIGHEDEN IS VOORAL UITGEGAAN VAN DE HERZIENE KERNDOELEN VOOR DE BASISVORMING 4EKSTVERWERKEN

%EN NIEUW TEKSTBESTAND MAKEN OPENEN EN OPSLAAN

&OUTEN VERBETEREN OOK KNIPPEN PLAKKEN KOPIÔREN

(ET UITERLIJK VAN EEN TEKST WIJZIGEN LETTERTYPE LETTERGROOTTE OPMAAK VAN TEKST

0LAATJES lGUREN INVOEGEN IN EEN TEKSTBESTAND

'EBRUIK MAKEN VAN SPELLINGCONTROLE

Ú 3,/ )NSTITUUT VOOR LEERPLANONTWIKKELING

)#4 IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS

$E AANSLUITING ONDERBOUW BOVENBOUW

/PSLAAN ALS HTML ZIE OOK )NTERNET

0RESENTATIE

%EN PRESENTATIE MAKEN VAN EEN AANTAL PAGINA S

%EN ACHTERGROND ONTWERP TOEVOEGEN

3TANDAARD ANIMATIE EFFECTEN TOEVOEGEN PUNTSGEWIJS OPBOUWEN

%EN PRESENTATIE GEVEN MET BEHULP VAN KLAARGEZETTE APPARATUUR

% MAIL

%EN E MAIL MAKEN VERSTUREN BEANTWOORDEN EN DOORSTUREN

%EN ATTACHMENT MEESTUREN

%EN E MAIL SCHRIJVEN VOOR VERSCHILLENDE DOELEINDEN DOELGROEPEN

3AMENWERKEN VIA E MAIL

$ISCUSSIE

'EBRUIK MAKEN VAN EEN DISCUSSIETOOL

$E ETIQUETTE VAN EEN DISCUSSIETOOL KENNEN EN TOEPASSEN

)NTERNET

:OEKEN OP )NTERNET DOOR MIDDEL VAN ZOEKMACHINES ZOEKSLEUTELS

:OEKEN DOOR MIDDEL VAN LINKS NAAR ANDERE SITES SURFEN

(ET BEOORDELEN VAN DE KWALITEIT VAN INFORMATIE OP GEVONDEN WEBSITES

4EKSTEN EN PLAATJES VAN HET )NTERNET HALEN EN IN EEN TEKSTBESTAND PLAKKEN

:ELF EEN HTML PAGINA MAKEN VOLGENS 777 VORMGEVINGSPRINCIPES ZIE OOK TEKSTVERWERKEN

4HEORIE

$E GEVOLGEN VAN NIEUWE MEDIA OP PRIVACY VAN PERSONEN VOOR EN NADELEN

$E WETGEVING WAT BETREFT NIEUWE MEDIA WAT MAG WEL EN NIET GEKOPIEERD WORDEN

$E INVLOED VAN )#4 OP ONS DAGELIJKS LEVEN

)#4 IN DE SCHOOL KLAS

)#4 IN DE MAATSCHAPPIJ WERK STUDIE

Ú 3,/ )NSTITUUT VOOR LEERPLANONTWIKKELING

LESUREN )#4 VAARDIGHEID PER MODULE

6AK

!ANTAL LESUREN

+ERNDOELEN PER VAK

)NSTAPTOETS TOTAAL LESUREN

3TUDIELESSEN MENTORUREN INFOR MATIEKUNDE

(ELFT VAN DE KLAS DOET DE PRAKTIJKTOETS LESUUR ANDERE HELFT THEORIETOETS LESUUR )N HET TWEEDE LESUUR WISSELEN LEERLIN GEN VAN TOETS .B %R MOETEN DUS TWEE VERSIES VAN DE TOETS BESCHIKBAAR ZIJN

$OEL )NVENTARISEREN WELKE )#4 VAARDIGHEDEN LEERLING AAN HET BEGIN VAN DE BASISVORMING BEHEERST OM AAN DE HAND HIERVAN EEN SCHOLINGSTRAJECT OP MAAT TE KUNNEN AANBIEDEN $AT SCHO LINGSTRAJECT MOET GARANDEREN DAT IEDERE LEERLING OVER EEN ZELFDE BASISNIVEAU BESCHIKT DAT NODIG IS VOOR )#4 GEBRUIK IN DE VAKKEN VAN DE BASISVORMING 4IJDSTIP AFNAME $E TOETS ZOU MOETEN WORDEN AFGENOMEN IN DE EERSTE WEKEN VAN HET EERSTE LEERJAAR IN DRIE LESUREN $E TOETS BESTAAT UIT EEN THEORIE EN PRAKTIJKGEDEELTE

4HEORIE PRAKTIJK /P BASIS HIERVAN NAGAAN VOOR WELKE LEERLINGEN HET ZINVOL IS OM DE PRAKTIJKTOETS VOOR GEVORDERDEN TE DOEN

)#4 IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS

Ú 3,/ )NSTITUUT VOOR LEERPLANONTWIKKELING

"IJLAGE n )#4 BASISVAARDIGHEDEN "!6/ AUGUSTUS DECEMBER STE LEERJAAR

4HEORIE PRAKTIJKTOETS VOOR GEVORDERDEN DUURT LESUUR EN IS AF TE NEMEN IN LESUUR INFORMATIE KUNDE

$E AANSLUITING ONDERBOUW BOVENBOUW

6AK

!ANTAL LESUREN

+ERNDOELEN PER VAK

!LGEMEEN PC GEBRUIK TOTAAL LESUREN

3TUDIELESSEN MENTORUREN

)#4 IN DE ALGEMENE DOELEN

(ET GAAT HIER VOORAL OM HET BEKEND ZIJN VAN EEN AANTAL COMPUTERBEGRIPPEN

%R ZIJN ZES ALGEMENE ONDERWIJSDOELEN IN DE BASISVORMING $E EERSTE HEEFT BETREKKING OP EDUCATIES EN FACETTEN DE OVE RIGE OP ALGEMENE VAARDIGHEDEN $EZE ZES ALGEMENE DOELEN ZIJN HIER WELISWAAR VAN ELKAAR ONDERSCHEIDEN MAAR DIENEN IN DE PRAKTIJK VAN HET ONDERWIJS IN SAMENHANG TE WORDEN BESCHOUWD "IJ HET ALGEMENE ONDERWIJS DOEL ,EREN UITVOEREN KUNNEN STUDIELESSEN MENTORUREN GEBRUIKT WORDEN VOOR HET AANBRENGEN VAN BENODIGDE )#4 VAARDIGHEDEN (ET GAAT DAARBIJ OM

3YSTEEMKAST -OEDERBORD 0ROCESSOR 6IDEOKAART 2!-

)#4 IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS

Ú 3,/ )NSTITUUT VOOR LEERPLANONTWIKKELING

)#4 VAARDIGHEID PER MODULE

COMPUTERVAARDIGHEDEN

2/(ARDE SCHIJF $ISKETTE STATION #D ROM #$2 27 :IPDRIVE EXTERN INTERN )NVOERAPPARATUUR 4OETSENBORD DRAADLOOS -UIS TRACKBAL DRAADLOOS 3CANNER

,EESPEN -ODEM INTERN EXTERN OOK BIJ UITVOERAPPARATUUR 5ITVOERAPPARATUUR -ONITOR 36'! GROOTTE BEELDSCHERM RESOLUTIE PIXELS

$OMEIN " 4ECHNISCHE PRODUCTEN EN SYSTEMEN )NFORMATIE $E LEERLINGEN KUNNEN VAN EEN MODERN COMMUNICATIESYSTEEM DE DELEN HUN FUNCTIE EN HUN SAMENHANG SIGNAALOVERDRACHT OPSLAG EN OMZETTING AANGEVEN VAN EEN STUUR EN REGELSYSTEEM DE ONDERDELEN EN HUN FUNCTIES AANGEVEN ALSMEDE DE SAMENHANG ERTUSSEN $E KERNWOORDEN ZIJN SIGNAALINVOER SENSOR SIGNAALVER WERKING MENS ELEKTRONISCHE SCHAKELING COMPUTER 0,# SIGNAALUITVOER ACTUATOR

0RINTER INKJET LASER

DE MANIER VAN INFORMATIEVERWERKING VAN ANALOGE EN DIGI TALE SYSTEMEN MET ELKAAR VERGELIJKEN EN TOELICHTEN

-ODEM 7ERKEN IN EEN NETWERK .UT VAN EEN NETWERK

HET GEDRAG VAN EEN REGELSYSTEEM PRAKTISCH ONDERZOEKEN

'EDEELDE PRINTERS

COMPUTERGESTUURDE MODELLEN EN EEN EENVOUDIGE PRODUC TIEMACHINE BESTUREN DOOR MIDDEL VAN EEN STUURTAAL

$E AANSLUITING ONDERBOUW BOVENBOUW

*OYSTICK

4ECHNIEK

6AK

!ANTAL LESUREN

+ERNDOELEN PER VAK

!LGEMEEN PC GEBRUIK VERVOLG

)NFORMATIEKUNDE

$OMEIN " 'EGEVENSVERWERKENDE SYSTEMEN

'EDEELDE PROGRAMMA S -AKKELIJKE BACKUP DATABESTANDEN 4OEGANG TOT INTERNET /PSLAAN VAN DATABESTANDEN OP NETWERK NOOIT OP # DRIVE /MGAAN MET DE 0# 0# AANZETTEN INLOGGEN IN NETWERK PRO GRAMMA STARTEN BV 7ORD PROGRAMMA BEÔINDIGEN EN 7INDOWS AFSLUITEN

$E LEERLINGEN KUNNEN MET APPARATUUR EN PROGRAMMATUUR OMGAAN $E LEERLINGEN KUNNEN EEN FUNCTIONELE BESCHRIJVING GEVEN VAN GEGEVENSVERWERKENDE SYSTEMEN IN HET ALGEMEEN EN KENNEN IN HET BIJZONDER BASISPRINCIPES VAN DE WERKING VAN EEN COMPUTER EN GEAUTOMATISEERDE GEGEVENSVERWERKING :E KENNEN NAAST DE MOGELIJKHEDEN OOK BEPERKINGEN VAN COMPU TERS

)#4 IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS

Ú 3,/ )NSTITUUT VOOR LEERPLANONTWIKKELING

)#4 VAARDIGHEID PER MODULE

$E AANSLUITING ONDERBOUW BOVENBOUW

6AK

!ANTAL LESUREN

+ERNDOELEN PER VAK

7INDOWS

)NFORMATIEKUNDE

$OMEIN " 'EGEVENSVERWERKENDE SYSTEMEN

! .AVIGEREN IN 7INDOWS LESUREN

$E LEERLINGEN KUNNEN MET APPARATUUR EN PROGRAMMATUUR OMGAAN

(ET BUREAUBLAD INDELING

7ERKEN MET VENSTERS

6ERGROTEN

$OMEIN # 4OEPASSINGEN

6ERKLEINEN

$E LEERLINGEN KENNEN TOEPASSINGSMOGELIJKHEDEN VAN INFORMATIE EN COMMUNICATIETECHNOLOGIE EN HEBBEN KENNIS EN INZICHT IN BELANGRIJKE CONCEPTEN EN FUNCTIES DIE NODIG ZIJN VOOR HET KUNNEN OMGAAN MET VERSCHILLENDE TOEPAS SINGEN

0ROGRAMMA S STARTEN )CONEN OP BUREAUBLAD 3TARTKNOP 0ROGRAMMA S

3LEPEN 3LUITEN VERSCHILLENDE MANIEREN -EERDERE VENSTERS TEGELIJK OPEN EN WISSELEN TUSSEN VENSTERS TAAKBALK OF !,4 4!" 6ENSTERS ORDENEN 7ERKEN MET DE MUIS (IERBIJ IS MET NAME HET VERSCHIL TUSSEN LINKER EN RECHTERMUISKNOP VAN BELANG $E FUNCTIE VAN HET SNELMENU IS ERG HANDIG (ET BESPAART HANDELINGEN ALS JE HIER VAN GEBRUIK MAAKT I P V DE MENU OF KNOPPENBALK

3TUDIELESSEN MENTORUREN

)#4 IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS

Ú 3,/ )NSTITUUT VOOR LEERPLANONTWIKKELING

)#4 VAARDIGHEID PER MODULE

"IJ HET ALGEMENE ONDERWIJS DOEL ,EREN UITVOEREN KUNNEN STUDIELESSEN MENTORUREN GEBRUIKT WORDEN VOOR HET AANBREN GEN VAN BENODIGDE )#4 VAARDIGHEDEN (ET GAAT DAARBIJ OM COMPUTERVAARDIGHEDEN

+LIKKEN DUBBELKLIKKEN

7ERKEN MET MENU S 0ROGRAMMA OPENEN -ENUBALK PULLDOWN MENU S +NOPPENBALK 3CHUIFBALKEN

$E AANSLUITING ONDERBOUW BOVENBOUW

&UNCTIE LINKER EN RECHTERMUISKNOP SNELMENU CONTEXTGEVOELIG

6AK

!ANTAL LESUREN

+ERNDOELEN PER VAK

7INDOWS VERVOLG

7ISKUNDE

$OMEIN ! 2EKENEN METEN EN SCHATTEN

" "UREAUACCESSOIRES LESUREN

$E LEERLINGEN KUNNEN PROBLEMEN OPLOSSEN WAARBIJ ZIJ OM UITKOMSTEN TE BEREKENEN KUNNEN KIEZEN TUSSEN HOOFDRE KENEN DE ZAKREKENMACHINE HANDIG REKENEN OF CIJFEREN :IJ KUNNEN DAARBIJ HERKENNEN WELKE BEWERKINGEN AAN DE ORDE ZIJN EN DE DAARBIJ NOODZAKELIJKE BEREKENINGEN CORRECT UITVOEREN

0AINT 7ORDPAD EN REKENMACHINE STARTEN )N 0AINT lGUUR TEKENEN )N 7ORDPAD TEKST TYPEN )N 2EKENMACHINE BEREKENING UITVOEREN

$E LEERLINGEN KUNNEN DE ZAKREKENMACHINE ADEQUAAT GEBRUIKEN IN HET BIJZONDER BIJ HET OMZETTEN VAN BREUKEN PROCENTEN WORTELS EN MACHTEN IN EINDIGE DECIMALE GETAL LEN

+NIPPEN KOPIÔREN EN PLAKKEN VAN lGUUR UIT 0AINT BEREKENING UIT 2EKENMACHINE IN 7ORDPAD (IERBIJ WISSELEN TUSSEN VER SCHILLENDE VENSTERS

)#4 IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS

Ú 3,/ )NSTITUUT VOOR LEERPLANONTWIKKELING

)#4 VAARDIGHEID PER MODULE

&IGUUR UIT 0AINT VANUIT 7ORDPAD BEWERKEN

)NFORMATIEKUNDE

$OMEIN " 'EGEVENSVERWERKENDE SYSTEMEN $E LEERLINGEN KUNNEN MET APPARATUUR EN PROGRAMMATUUR OMGAAN

$E AANSLUITING ONDERBOUW BOVENBOUW

6AK

!ANTAL LESUREN

+ERNDOELEN PER VAK

7INDOWS VERVOLG

)NFORMATIEKUNDE

$OMEIN " 'EGEVENSVERWERKENDE SYSTEMEN

# -ANAGEMENT EN BEHEER VAN BESTANDEN LESUREN

$E LEERLINGEN KUNNEN MET APPARATUUR EN PROGRAMMATUUR OMGAAN

$IT ONDERDEEL VAN HET WERKEN MET 7INDOWS IS BELANGRIJK VOOR DE BEGRIPSVORMING ROND ALLES WAT MET BESTANDEN TE MAKEN HEEFT +ENNIS VAN DIT ONDERDEEL IS NODIG VOOR DE OVERIGE MODU LES VAN HET $2/ VOOR LEERLINGEN

)NDELING EN FUNCTIES VAN 6ERKENNER

-APPEN GEBRUIKEN VOOR OVERZICHTELIJK ORDENEN BESTANDEN

$OMEIN # 4OEPASSINGEN

-AP MAKEN VERWIJDEREN NAAM VERANDEREN

7ERKEN MET 6ERKENNER

"ESTANDEN 3ELECTEREN ££N EN MEERDERE +OPIÔREN NAAR MAP 6ERPLAATSEN NAAR MAP

)#4 IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS

Ú 3,/ )NSTITUUT VOOR LEERPLANONTWIKKELING

)#4 VAARDIGHEID PER MODULE

6ERWIJDEREN UIT MAP 6IA 6ERKENNER OPENEN

&RANS

.AAM WIJZIGEN

$UITS

:OEKEN MET 6ERKENNER

%NGELS

$OMEIN ! ,EESVAARDIGHEID $E LEERLINGEN KUNNEN BIJ HET OPZOEKEN EN VERWERVEN VAN INFORMATIE GEBRUIK MAKEN VAN ELEKTRONISCHE WOORDEN BOEKEN GRAMMATICA OVERZICHTEN BRONNEN IN DE DOELTAAL EN VAN ELEKTRONISCHE INFORMATIESYSTEMEN $E AANSLUITING ONDERBOUW BOVENBOUW

6AK

!ANTAL LESUREN

+ERNDOELEN PER VAK

7ORD "ASIS TOTAAL LESUREN

.EDERLANDS

$OMEIN " ,EESVAARDIGHEID

SCHERMINDELING TITELBALK MENUBALK KNOPPENBALK LINIAAL WERKBLAD TEKSTVENSTER STATUSREGEL

$E LEERLINGEN KENNEN SPECIlEKE KENMERKEN VAN EEN AANTAL TEKSTSOORTEN EN KUNNEN DEZE KENMERKEN BIJ HET LEZEN GEBRUIKEN (ET GAAT DAARBIJ OM DE VOLGENDE TEKST SOORTEN

BESTANDSVAARDIGHEDEN OPENEN AANMAKEN BEWAREN SLUITEN OOK SUB MAPPEN EIGENSCHAPPEN EN NAAMGEVING

HET GEAUTOMATISEERDE GEGEVENSBESTAND

DE INSTRUCTIE

HET KRANTENARTIKEL

HET NASLAGWERK

ONGEDAAN MAKEN WISSEN

DE RECLAMETEKST

ZOEK EN VERVANG

DE SCHOOLBOEKTEKST

DEEL VAN DOCUMENT AFDRUKKEN

HET VRAAGGESPREK

(ELP FUNCTIE GEBRUIKEN

$OMEIN # SCHIJFVAARDIGHEID

/PMAAK

$E LEERLINGEN KUNNEN BIJ HET SCHRIJVEN VERBETEREN EN VORMGEVEN VAN TEKSTEN EEN TEKSTVERWERKINGSPROGRAMMA GEBRUIKEN

TEKST TYPEN OOK BLIND TYPEN TEKST CORRIGEREN BEWERKEN TEKST SELECTEREN EN CURSOR TEKST VERPLAATSEN M B V MUIS EN TOETSENBORD

LETTEROPMAAK TYPE GROOTTE STIJL ONDERSTREPEN KLEUR EFFECT OPMAAK KOPIÔREN SPECIALE TEKENS HARDE SPATIES AFBREEKSTREEPJES DATUM !LINEA S OPMAKEN OPSOMMING NUMMERING $OCUMENT OPMAKEN

MARGES PAGINANUMMERS

)N HET VAK AARDRIJKSKUNDE WORDT INFORMATIE EN COMMUNICATIE TECHNOLOGIE GEBRUIKT OM TEKST BEELD EN CIJFERMATERIAAL TE VER WERKEN MET SPECIlEKE AANDACHT VOOR GEDIGITALISEERDE LUCHT FOTO S EN KAARTEN $OMEIN ! !ARDRIJKSKUNDIGE VAARDIGHEDEN $E LEERLINGEN KUNNEN INFORMATIE EN COMMUNICATIETECHNOLOGIE TOEPASSEN BIJ DE BESTUDERING VAN GEBIEDEN AARDRIJKSKUNDIGE VERSCHIJNSELEN VRAAGSTUKKEN EN PROCESSEN )N DAT VERBAND KUNNEN ZIJ

GEGEVENS BEWERKEN MET BEHULP VAN EENVOUDIGE TEKSTVER WERKINGS REKEN SPREADSHEET EN CARTO GRAlSCHE PRO GRAMMA S

$E AANSLUITING ONDERBOUW BOVENBOUW

PAGINA S OOK PAPIERFORMAAT PAPIER STAAND LIGGEND KOLOM MEN EN EINDES

!ARDRIJKSKUNDE

)#4 IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS

Ú 3,/ )NSTITUUT VOOR LEERPLANONTWIKKELING

)#4 VAARDIGHEID PER MODULE

6AK

!ANTAL LESUREN

+ERNDOELEN PER VAK

7ORD "ASIS TOTAAL LESUREN VERVOLG

'ESCHIEDENIS

)N HET VAK GESCHIEDENIS EN STAATSINRICHTING WORDT INFORMATIE EN COMMUNICATIETECHNOLOGIE GEBRUIKT OM TEKST BEELD EN CIJ FERMATERIAAL TE VERWERKEN MET SPECIlEKE AANDACHT VOOR HISTO RISCH BRONNENMATERIAAL

)#4 IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS

Ú 3,/ )NSTITUUT VOOR LEERPLANONTWIKKELING

)#4 VAARDIGHEID PER MODULE

$E AANSLUITING ONDERBOUW BOVENBOUW

6AK

!ANTAL LESUREN

+ERNDOELEN PER VAK

7ORD TOTAAL LESUREN

"EELDENDE VAKKEN

$OMEIN # -IDDELEN

&IGUREN TOEVOEGEN AAN DOCUMENTEN %EN lGUUR TOEVOEGEN

6OOR AUDIOVISUELE VORMGEVING

&IGUREN WEERGEVEN

$E LEERLINGEN KUNNEN BASALE BEELDENDE MOGELIJKHEDEN VAN FOTOGRAlSCHE EN VIDEOTECHNIEKEN INDIEN MOGELIJK INCLUSIEF EENVOUDIGE COMPUTERGESTUURDE VORMGEVINGSPRO GRAMMA S ADEQUAAT IN EIGEN BEELDEND WERK GEBRUIKEN

%EN lGUUR BIJSNIJDEN EN HET FORMAAT ERVAN WIJZIGEN

6OOR HANDENARBEID

&IGUREN VERWIJDEREN VERPLAATSEN EN KOPIÔREN

$E LEERLINGEN KUNNEN BASALE BEELDENDE MOGELIJKHEDEN VAN BOETSEREN BEELDHOUWEN EN CONSTRUEREN AL DAN NIET ONDERSTEUND DOOR EENVOUDIGE COMPUTERGESTUURDE VORM GEVINGSPROGRAMMA S ADEQUAAT IN EIGEN BEELDEND WERK GEBRUIKEN

#LIPART lGUREN TOEVOEGEN

!UTOSHAPES 7ORD!RT DIAGRAM :ELF GRAlSCHE OBJECTEN TEKENEN

)#4 IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS

Ú 3,/ )NSTITUUT VOOR LEERPLANONTWIKKELING

)#4 VAARDIGHEID PER MODULE

6OOR TEKENEN $E LEERLINGEN KUNNEN BASALE BEELDENDE MOGELIJKHEDEN VAN TEKEN EN SCHILDERTECHNIEKEN INDIEN MOGELIJK INCLUSIEF EENVOUDIGE COMPUTERGESTUURDE VORMGEVINGSPRO GRAMMA S ADEQUAAT IN EIGEN BEELDEND WERK GEBRUIKEN 6OOR TEXTIELE WERKVORMEN $E LEERLINGEN KUNNEN BASALE BEELDENDE MOGELIJKHEDEN VAN HET DOEN ONTSTAAN BEWERKEN EN VERWERKEN VAN TEXTIEL AL DAN NIET ONDERSTEUND DOOR EENVOUDIGE COMPUTER GESTUURDE VORMGEVINGSPROGRAMMA S ADEQUAAT IN EIGEN BEELDEND WERK GEBRUIKEN $E AANSLUITING ONDERBOUW BOVENBOUW

6AK

!ANTAL LESUREN

+ERNDOELEN PER VAK

)NTERNET 777 TOTAAL LESUREN

)#4 IN DE ALGEMENE DOELEN

7ERKEN MET HYPERTEKST ELEMENTEN

%R ZIJN ZES ALGEMENE ONDERWIJSDOELEN IN DE BASISVORMING $E EERSTE HEEFT BETREKKING OP EDUCATIES EN FACETTEN DE OVE RIGE OP ALGEMENE VAARDIGHEDEN $EZE ZES ALGEMENE DOELEN ZIJN HIER WELISWAAR VAN ELKAAR ONDERSCHEIDEN MAAR DIENEN IN DE PRAKTIJK VAN HET ONDERWIJS IN SAMENHANG TE WORDEN BESCHOUWD "IJ HET ALGEMENE ONDERWIJS DOEL ,EREN LEREN KUNNEN STUDIELESSEN MENTORUREN GEBRUIKT WORDEN VOOR HET AANBRENGEN VAN BENODIGDE )#4 VAARDIGHEDEN

+NOPPENBALK BROWSER GEBRUIKEN :OEKEN OP INTERNET 5RL FAVORIETEN ZOEKMACHINES )NFORMATIE VAN INTERNET HALEN :IPPEN UNZIPPEN )LUSTRATIE TEKST IN TEKSTVERWERKER LADEN

)#4 IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS

Ú 3,/ )NSTITUUT VOOR LEERPLANONTWIKKELING

)#4 VAARDIGHEID PER MODULE

$E LEERLING LEERT MEDE MET GEBRUIKMAKING VAN )#4 ZOVEEL MOGELIJK EIGEN KENNIS EN VAARDIGHEDEN OP TE BOUWEN $AARTOE LEERT HIJ ONDER ANDERE EEN AANTAL STRATEGIEÔN DIE HET LEERPRO CES KUNNEN VERBETEREN (ET GAAT DAARBIJ OM

"ETROUWBAARHEID EN BRUIKBAARHEID VAN INFORMATIE

INFORMATIE BEOORDELEN OP BETROUWBAARHEID REPRESENTATIVI TEIT EN BRUIKBAARHEID VERWERKEN EN BENUTTEN .EDERLANDS

$OMEIN " ,EESVAARDIGHEID $E LEERLINGEN KENNEN SPECIlEKE KENMERKEN VAN EEN AANTAL TEKSTSOORTEN EN KUNNEN DEZE KENMERKEN BIJ HET LEZEN GEBRUIKEN (ET GAAT DAARBIJ OM DE VOLGENDE TEKST SOORTEN HET GEAUTOMATISEERDE GEGEVENSBESTAND

DE INSTRUCTIE

HET KRANTENARTIKEL

HET NASLAGWERK

DE RECLAMETEKST

DE SCHOOLBOEKTEKST

HET VRAAGGESPREK

$OMEIN # SCHIJFVAARDIGHEID

$E LEERLINGEN KUNNEN BIJ HET SCHRIJVEN VERBETEREN EN VORMGEVEN VAN TEKSTEN EEN TEKSTVERWERKINGSPROGRAMMA GEBRUIKEN

$E AANSLUITING ONDERBOUW BOVENBOUW

6AK

!ANTAL LESUREN

+ERNDOELEN PER VAK

)NTERNET 777 TOTAAL LESUREN VERVOLG

!ARDRIJKSKUNDE

'ESCHIEDENIS

)#4 IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS

Ú 3,/ )NSTITUUT VOOR LEERPLANONTWIKKELING

)#4 VAARDIGHEID PER MODULE

GEGEVENS BEWERKEN MET BEHULP VAN EENVOUDIGE TEKSTVER WERKINGS REKEN SPREADSHEET EN CARTO GRAlSCHE PRO GRAMMA S

$E AANSLUITING ONDERBOUW BOVENBOUW

6AK

!ANTAL LESUREN

+ERNDOELEN PER VAK

)NTERNET 777 TOTAAL LESUREN VERVOLG

INFORMATIEKUNDE

DE INFORMATIEVRAGEN FORMULEREN

EEN PLAN MAKEN OM DE INFORMATIEVRAGEN TE BEANTWOORDEN EN DE FASERING EN DE BENODIGDE HULPMIDDELEN IN HET PLAN OPNEMEN

DE BENODIGDE GEGEVENS VERZAMELEN EN SELECTEREN UIT INFORMATIEBRONNEN

DE GEGEVENS OP BRUIKBAARHEID ONDERZOEKEN BEWERKEN EN VERWERKEN

EEN MODEL MAKEN VOOR PRESENTATIE VAN DE RESULTATEN VAN HET ONDERZOEK

DE PRESENTATIE SAMENSTELLEN

DE INFORMATIEVRAGEN BEANTWOORDEN PRESENTEREN EN COM MUNICEREN OVER DE GEVONDEN RESULTATEN

TERUGKOPPELEN TERUGKIJKEN OP HET DOORLOPEN PROCES EN HET GEREALISEERDE PRODUCT IN RELATIE TOT DE AANVANKELIJKE INFORMATIEVRAGEN

)#4 IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS

Ú 3,/ )NSTITUUT VOOR LEERPLANONTWIKKELING

)#4 VAARDIGHEID PER MODULE

$E AANSLUITING ONDERBOUW BOVENBOUW

6AK

!ANTAL LESUREN

+ERNDOELEN PER VAK

% MAIL LESUREN

-ODERNE 6REEMDE 4ALEN

$OMEIN ! ,EESVAARDIGHEID

"ERICHT SCHRIJVEN

"ERICHT LEZEN PRINTEN

$E LEERLINGEN KUNNEN BIJ HET OPZOEKEN EN VERWERVEN VAN INFORMATIE GEBRUIK MAKEN VAN ELEKTRONISCHE WOORDEN BOEKEN GRAMMATICA OVERZICHTEN BRONNEN IN DE DOELTAAL EN VAN ELEKTRONISCHE INFORMATIESYSTEMEN

"ERICHT BEANTWOORDEN

$OMEIN $ 3CHRIJFVAARDIGHEID

"IJLAGE VERSTUREN EN BEWAREN

$E LEERLINGEN KUNNEN EEN STANDAARDBRIEFJE FAX OF E MAIL SCHRIJVEN MET VERZOEK OM TE RESERVEREN OF OM INLICHTINGEN TE VRAGEN IN DE TOERISTISCHE SFEER

"ERICHT VERZENDEN EN ONTVANGEN

)#4 IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS

Ú 3,/ )NSTITUUT VOOR LEERPLANONTWIKKELING

)#4 VAARDIGHEID PER MODULE

$E LEERLINGEN KUNNEN EEN EENVOUDIG PERSOONLIJK BRIEFJE FAX OF E MAIL SCHRIJVEN OM A EEN ONTMOETING BEZOEK OF ANDER CONTACT TE ARRANGEREN OF AF TE ZEGGEN B KORTE MEDEDELINGEN TE DOEN ZOALS BEDANKEN GROETEN GOEDE WENSEN OVER BRENGEN "IJ HET UITVOEREN VAN DE KERNDOELEN EN DRUKKEN DE LEERLINGEN ZICH UIT OP EEN BIJ DE SCHRIJFSITUATIE PASSENDE WIJZE EN WEL ZO DAT DE BEDOELING VAN DE LEERLING ZONDER GROTE MOEITE BEGREPEN KAN WORDEN OOK DOOR IEMAND DIE DE DOELTAAL ALS MOEDERTAAL HANTEERT EN WEINIG OF GEEN ERVARING HEEFT MET COMMUNICATIEPARTNERS MET EEN ANDERE TAALACHTERGROND

$E AANSLUITING ONDERBOUW BOVENBOUW

LESUREN )#4 VAARDIGHEID PER MODULE

6AK

!ANTAL LESUREN

+ERNDOELEN PER VAK

0OWER0OINT "ASIS TOTAAL LESUREN

)NFORMATIEKUNDE

$OMEIN " 'EGEVENSVERWERKENDE SYSTEMEN

0OWERPOINT OPENEN EN AFSLUITEN .IEUWE DIA

$E LEERLINGEN KUNNEN MET APPARATUUR EN PROGRAMMATUUR OMGAAN

+OP EN VOETTEKST

6ERSCHILLENDE WEERGAVEN

$OMEIN # 4OEPASSINGEN

$IAWEERGAVE

4EKST INVOEREN 4ITEL 4EKSTVAK

/VERZICHTSWEERGAVE $IASORTEERDERWEERGAVE .OTITIEPAGINAWEERGAVE

)#4 IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS

Ú 3,/ )NSTITUUT VOOR LEERPLANONTWIKKELING

"IJLAGE n )#4 BASISVAARDIGHEDEN "!6/ JANUARI JULI STE LEERJAAR

$IAVOORSTELLING "ESTAND OPSLAAN $E AANSLUITING ONDERBOUW BOVENBOUW

6AK

!ANTAL LESUREN

+ERNDOELEN PER VAK

0OWER0OINT "ASIS

"EELDENDE VAKKEN

)N HET CLUSTER BEELDENDE VAKKEN WORDT INFORMATIE EN COM MUNICATIETECHNOLOGIE GEBRUIKT OM BEELDEN OP TE VRAGEN TE CREÔREN EN TE BEWERKEN

4EKST OPMAKEN 'ROOTTE ,ETTERTYPE +LEUR

$OMEIN # -IDDELEN 6OOR AUDIOVISUELE VORMGEVING

)NVOEGEN VAN OBJECTEN

&IGUUR

6OOR HANDENARBEID

6IDEO

0RESENTATIEKLEUREN EN ACHTERGROND INSTELLEN

'ELUID "IJ ONDERDEEL KAN OOK AANDACHT BESTEED WORDEN AAN HET SCANNEN VAN ILLUSTRATIES OF HET BINNENHALEN VAN ILLUSTRATIES VIDEOBESTANDEN OF GELUIDSFRAGMENTEN VAN INTERNET

)#4 IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS

Ú 3,/ )NSTITUUT VOOR LEERPLANONTWIKKELING

)#4 VAARDIGHEID PER MODULE

$E AANSLUITING ONDERBOUW BOVENBOUW

$E LEERLINGEN KUNNEN BASALE BEELDENDE MOGELIJKHEDEN VAN HET DOEN ONTSTAAN BEWERKEN EN VERWERKEN VAN TEXTIEL AL DAN NIET ONDERSTEUND DOOR EENVOUDIGE COMPUTER GESTUURDE VORMGEVINGSPROGRAMMA S ADEQUAAT IN EIGEN BEELDEND WERK GEBRUIKEN

6AK

!ANTAL LESUREN

+ERNDOELEN PER VAK

0OWER0OINT "ASIS

INFORMATIEKUNDE

$OMEIN " 'EGEVENSVERWERKENDE SYSTEMEN

/VERGANGEN TUSSEN DIA S INSTELLEN EN DIA S OPBOUWEN

$E LEERLINGEN KUNNEN MET APPARATUUR EN PROGRAMMATUUR OMGAAN

(AND OUTS MAKEN

)#4 IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS

Ú 3,/ )NSTITUUT VOOR LEERPLANONTWIKKELING

)#4 VAARDIGHEID PER MODULE

0OWER0OINT "ASIS 0RESENTATIE VERZORGEN

$OMEIN ! -ONDELINGE TAALVAARDIGHEID $E LEERLINGEN KUNNEN IN FORMELE GESPREKSSITUATIES EEN DIALOOG VOEREN MET ALS DOEL A INFORMATIE GEVEN OF KRIJGEN

$E AANSLUITING ONDERBOUW BOVENBOUW

(IERBIJ IS NIET ALLEEN HET KUNNEN HANTEREN VAN DE TECHNIEK VAN BELANG BEAMER AANSLUITEN OP 0# PRESENTATIE IN @DIAPRESENTA TIEWEERGAVE KUNNEN AFSPELEN MAAR OOK DE VAARDIGHEID OM IETS VOOR EEN GROEP TE KUNNEN PRESENTEREN (ET IS ONDOENLIJK OM ALLE LEERLINGEN DE PRESENTATIE TE LATEN HOUDEN LAAT EEN AANTAL LEERLINGEN EEN PRESENTIE HOUDEN VAN NIET LANGER DAN MINUTEN

.EDERLANDS

6AK

!ANTAL LESUREN

+ERNDOELEN PER VAK

%XCEL "ASIS TOTAAL LESUREN

7ISKUNDE

"ESTAND OPENEN

)N HET VAK WISKUNDE WORDT INFORMATIE EN COMMUNICATIETECH NOLOGIE GEBRUIKT BIJ HET REKENEN HET METEN HET STATISTISCH VERWERKEN VAN DATA EN HET OPLOSSEN VAN PROBLEMEN WAARBIJ VERBANDEN TUSSEN VARIABELEN EEN ROL SPELEN

'EGEVENS INVOEREN VERANDEREN

$OMEIN ! 2EKENEN METEN EN SCHATTEN

GETALLEN

$E LEERLINGEN KUNNEN PROBLEMEN OPLOSSEN WAARBIJ ZIJ OM UITKOMSTEN TE BEREKENEN KUNNEN KIEZEN TUSSEN HOOFDRE KENEN DE ZAKREKENMACHINE HANDIG REKENEN OF CIJFEREN :IJ KUNNEN HERKENNEN WELKE BEWERKINGEN AAN DE ORDE ZIJN EN DE DAARBIJ NOODZAKELIJKE BEREKENINGEN CORRECT UIT VOEREN

/NTWERPEN REKENMODEL

TEKST FORMULES GEM 2IJEN EN KOLOMMEN INVOEGEN OP EEN SPECIlEKE PLAATS (ELP FUNCTIES GEBRUIKEN

#ELLEN OPMAKEN BIJVOORBEELD GROOTTE DECIMALEN VALUTA ENZ

$E LEERLINGEN KUNNEN DE ZAKREKENMACHINE ADEQUAAT GEBRUIKEN IN HET BIJZONDER BIJ HET OMZETTEN VAN BREUKEN PROCENTEN WORTELS EN MACHTEN IN EINDIGE DECIMALE GETAL LEN

$E KOLOMBREEDTE AANPASSEN EN KOLOMMEN EN RIJEN OPMAKEN

$OMEIN " !LGEBRAÉSCHE VERBANDEN

6OET EN KOPREGEL CREÔREN

$E LEERLINGEN KUNNEN EENVOUDIGE COMPUTERPROGRAMMA S GEBRUIKEN BIJ HET OPLOSSEN VAN PROBLEMEN WAARBIJ VERBAN DEN TUSSEN TWEE VARIABELEN EEN ROL SPELEN

/PMAKEN REKENMODEL

5ITVOER 3PREADSHEET BEWAREN EN PRINTEN +AN GRAlEKEN MET TITELS EN LABELS PRINTEN +AN INFORMATIE UITWISSELEN TUSSEN SPREADSHEETS

$OMEIN # -EETKUNDE $E LEERLINGEN KUNNEN VLAKKE AFBEELDINGEN VAN RUIMTELIJKE SITUATIES INTERPRETEREN BESCHRIJVEN ZICH RUIMTELIJK VOOR STELLEN EN AL DAN NIET OP SCHAAL WEERGEVEN OP PAPIER OF SCHERM x $E LEERLINGEN KUNNEN BIJ HET TEKENEN BEREKENEN CON CREET HANDELEN EN REDENEREN GEBRUIK MAKEN VAN INSTRU MENTEN $AARBIJ GAAT HET OM DE VOLGENDE INSTRUMENTEN

LINIAAL GRADENBOOG TEKENDRIEHOEK PASSER ZELFGEMAAKT GEREEDSCHAP EN COMPUTER

$OMEIN $ )NFORMATIEVERWERKING EN STATISTIEK

$E LEERLINGEN KUNNEN COMPUTERPROGRAMMA S GEBRUIKEN WAARMEE ZIJ DATA MET STATISTISCHE MIDDELEN KUNNEN VER WERKEN :IJ KUNNEN DE BIJBEHORENDE OUTPUT INTERPRETEREN

$E AANSLUITING ONDERBOUW BOVENBOUW

3OFTWARE GEBRUIKEN DIE EEN SPREADSHEET INTEGREERT MET SOFT WARE VOOR EEN TEKSTVERWERKER EEN DATABASE OF EEN GRAlSCHE TOEPASSING

)#4 IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS

Ú 3,/ )NSTITUUT VOOR LEERPLANONTWIKKELING

)#4 VAARDIGHEID PER MODULE

6AK

!ANTAL LESUREN

+ERNDOELEN PER VAK

%XCEL "ASIS

!ARDRIJKSKUNDE

)N HET VAK AARDRIJKSKUNDE WORDT INFORMATIE EN COMMUNICATIE TECHNOLOGIE GEBRUIKT OM TEKST BEELD EN CIJFERMATERIAAL TE VER WERKEN MET SPECIlEKE AANDACHT VOOR GEDIGITALISEERDE LUCHT FOTO S EN KAARTEN

6ERSCHILLENDE SOORTEN GRAlSCHE VOORSTELLINGEN EN GRAlEKEN MAKEN BIJ DE SPREADSHEET CIJFERS OM DE GEGEVENS TE ANALYSE REN

$OMEIN ! !ARDRIJKSKUNDIGE VAARDIGHEDEN

$E SPREADSHEET SORTEREN

$E LEERLINGEN KUNNEN INFORMATIE EN COMMUNICATIETECHNOLOGIE TOEPASSEN BIJ DE BESTUDERING VAN GEBIEDEN AARDRIJKSKUNDIGE VERSCHIJNSELEN VRAAGSTUKKEN EN PROCESSEN )N DAT VERBAND KUNNEN ZIJ

)#4 IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS

Ú 3,/ )NSTITUUT VOOR LEERPLANONTWIKKELING

)#4 VAARDIGHEID PER MODULE

GEGEVENS BEWERKEN MET BEHULP VAN EENVOUDIGE TEKSTVER WERKINGS REKEN SPREADSHEET EN CARTO GRAlSCHE PRO GRAMMA S

)N HET VAK BIOLOGIE WORDT INFORMATIE EN COMMUNICATIETECHNOLO GIE GEBRUIKT OM GEGEVENS TE VERWERKEN EN BEWERKEN EN OM PROCESSEN TE SIMULEREN EN DAARMEE INZICHTELIJK TE MAKEN

'ESCHIEDENIS

$E AANSLUITING ONDERBOUW BOVENBOUW

"IOLOGIE

6AK

!ANTAL LESUREN

+ERNDOELEN PER VAK

7ORD 'EVORDERD TOTAAL LESUREN

.EDERLANDS

$OMEIN " ,EESVAARDIGHEID

!LINEAOPMAAK

$E LEERLINGEN KENNEN SPECIlEKE KENMERKEN VAN EEN AANTAL TEKSTSOORTEN EN KUNNEN DEZE KENMERKEN BIJ HET LEZEN GEBRUIKEN (ET GAAT DAARBIJ OM DE VOLGENDE TEKST SOORTEN

TABS LINKS RECHTS GECENTREERD DECIMAAL ALINEA OPMAAK UITLIJNEN INSPRINGEN REGELAFSTAND TEKSTDOOR LOOP RANDEN SCHADUW $OCUMENT OPMAKEN KOP EN VOETTEKSTEN INHOUDSOPGAVE INDEX SJABLONEN SAMENVOEGEN DOCUMENTEN WERKEN MET SECTIES

HET GEAUTOMATISEERDE GEGEVENSBESTAND

DE INSTRUCTIE

HET KRANTENARTIKEL

HET NASLAGWERK

DE RECLAMETEKST

DE SCHOOLBOEKTEKST

HET VRAAGGESPREK

)#4 IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS

Ú 3,/ )NSTITUUT VOOR LEERPLANONTWIKKELING

)#4 VAARDIGHEID PER MODULE

$OMEIN # SCHIJFVAARDIGHEID $E LEERLINGEN KUNNEN BIJ HET SCHRIJVEN VERBETEREN EN VORMGEVEN VAN TEKSTEN EEN TEKSTVERWERKINGSPROGRAMMA GEBRUIKEN )NFORMATIEKUNDE

$OMEIN " 'EGEVENSVERWERKENDE SYSTEMEN $E LEERLINGEN KUNNEN MET APPARATUUR EN PROGRAMMATUUR OMGAAN

$OMEIN # 4OEPASSINGEN

$E AANSLUITING ONDERBOUW BOVENBOUW

6AK

!ANTAL LESUREN

+ERNDOELEN PER VAK

7ORD 'EVORDERD

&RANS

$OMEIN ! ,EESVAARDIGHEID

!UTOMATISCHE FUNCTIES

$UITS

SPELLINGS GRAMMATICA CONTROLE-EDEWERKER 3,/

%NGELS

AUTOCORRECTIE

$E LEERLINGEN KUNNEN BIJ HET OPZOEKEN EN VERWERVEN VAN INFORMATIE GEBRUIK MAKEN VAN ELEKTRONISCHE WOORDEN BOEKEN GRAMMATICA OVERZICHTEN BRONNEN IN DE DOELTAAL EN VAN ELEKTRONISCHE INFORMATIESYSTEMEN

DOCUMENTEN SAMENVOEGEN

$OMEIN $ 3CHRIJFVAARDIGHEID

AUTOTEKST

$E LEERLINGEN KUNNEN EEN STANDAARDBRIEFJE FAX OF E MAIL SCHRIJVEN MET VERZOEK OM TE RESERVEREN OF OM INLICHTINGEN TE VRAGEN IN DE TOERISTISCHE SFEER

STRUCTUUR DOCUMENT ZICHTBAAR MAKEN $IVERSEN SYNONIEMENLIJST BOUWSTEENCORRESPONDENTIE ANDERE TALEN SAMEN TEKSTEN REDIGEREN

)#4 IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS

Ú 3,/ )NSTITUUT VOOR LEERPLANONTWIKKELING

)#4 VAARDIGHEID PER MODULE

$E AANSLUITING ONDERBOUW BOVENBOUW

6AK

!ANTAL LESUREN

+ERNDOELEN PER VAK

/BJECTEN INVOEGEN

)NFORMATIEKUNDE

$OMEIN " 'EGEVENSVERWERKENDE SYSTEMEN

TABELLEN AANMAKEN OPMAKEN WIJZIGEN lGUREN AUTOSHAPES 7ORD!RT DIAGRAM TEKSTVAK BESTAND OOK LINK COMBINATIES MET ANDERE PAKKETTEN HYPERLINK

)#4 IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS

Ú 3,/ )NSTITUUT VOOR LEERPLANONTWIKKELING

)#4 VAARDIGHEID PER MODULE

$E AANSLUITING ONDERBOUW BOVENBOUW

)#4 IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS

$E AANSLUITING ONDERBOUW BOVENBOUW

"IJLAGE n )#4 BASISVAARDIGHEDEN BOVENBOUW (!6/ 67/ %INDTERMEN $OMEIN ! VAARDIGHEDEN EN BENADERINGSWIJZEN 3UBDOMEIN )NFORMATIE VAARDIGHEDEN IN DE %LEKTRONISCHE LEEROMGEVING

%INDTERMEN

! 4UTOR TRAI NING

!AN DE HAND VAN GEGE VEN OF ZELF GEFORMU LEERDE VRAGEN UIT EEN VOUDIG BRONNENMATERI AAL BRUIKBARE HISTORI SCHE GEGEVENS SELECTE REN

" )NFORMA TIEBRON

# #OMMUNI CATIE MIDDEL

$ ,EREN MET )#4

% )#4 ALS HULPMIDDEL

3PREADSHEET

$ATABASE 7ORLD 7IDE 7EB 4EKSTVERWER KER % MAIL NIEUWSGROEPEN #D ROM )NFORMATIE AAN DE HAND VAN GEGEVEN OF ZELF GEFORMULEERDE VRAGEN MEDE MET BEHULP VAN )#4 VERWERKEN EN DAAR UIT BEREDENEERDE CON CLUSIES TREKKEN

$E RESULTATEN VAN EEN LEERACTIVITEIT OVERDRA GEN AAN ANDEREN !ARDRIJKSKUNDE 3UBDOMEIN +AARTVAAR DIGHEDEN #ARTOGRAl SCHE INFORMATIE VANUIT GEGEVEN OF ZELF GEFOR MULEERDE GEOGRAlSCHE VRAGEN EN GEKOZEN WERKWIJZEN MEDE MET BEHULP VAN )#4 VER WERKEN EN DAARBIJ x GEOGRAlSCHE INFORMATIE VERWERKEN TOT EEN KAART WAARBIJ GRAlSCHE VARIABELEN ALS VORM RICHTING KLEUR TEXTUUR GREIN GRIJSWAARDEN EN GROOTTE CORRECT GEBRUIKT WORDEN KAART PRODUCTIE

Ú 3,/ )NSTITUUT VOOR LEERPLANONTWIKKELING

% MAIL NIEUWSGROEPEN 3PREADSHEET

3IMULATIES

3PREAD SHEET

!DVENTURES

$ATABASE 4EKSTVERWER KER 0RESENTATIE PROGRAMMA 3PREAD SHEET

)#4 IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS

%INDTERMEN

! 4UTOR TRAI NING

!ARDRIJKSKUNDE VER VOLG

$E AANSLUITING ONDERBOUW BOVENBOUW

" )NFORMA TIEBRON

# #OMMUNI CATIE MIDDEL

$ ,EREN MET )#4

% )#4 ALS HULPMIDDEL

$ATABASE

7ORLD 7IDE 7EB

4EKSTVERWER KER

0RESENTATIE PROGRAMMA GEOGRAlSCHE BESTANDS PRO GRAMMA S

#D ROM

)N DE EERSTE KOLOM DE EINDTERMEN ZOALS DIE IN $OMEIN ! VAARDIGHEDEN EN BENADERINGSWIJZEN 3UBDOMEIN )NFORMATIE VAARDIGHEDEN VOOR AARDRIJKSKUNDE EN GESCHIEDENIS VOORKOMEN IS BEDOELD OM OP INTERNET TE PLAATSEN )N DE KOLOMMEN ! T M % STAAT DE INDELING VAN )#4 TOEPASSINGEN )N DIE KOLOMMEN STAAT GERELATEERD AAN DE EINDTERMEN IN DE EERSTE KOLOM EEN )#4 TOEPASSING GENOEMD $E ONDERDELEN DIE IN DE KOLOMMEN ! T M % GENOEMD ZIJN ZULLEN IN DE NABIJE TOEKOMST DEEL UITMAKEN VAN EEN DIGITALE LEEROMGEVING $AAROM STAAT DIE AANDUIDING OOK BOVEN DE KOLOMMEN ! T M % AANGEGEVEN (ET ONDERDEEL ! 4UTOR TRAINING IS NIET UITGEWERKT OMDAT WE HET UITGANGSPUNT HANTEREN DAT IN DE 4WEEDE FASE HIERVOOR GEEN APARTE PROGRAMMA S MEER GEBRUIKT WORDEN EN DAT TOETSING OP TERMIJN ONDERDEEL IS VAN DE DIGITALE LEEROMGEVING

6AARDIGHEDEN BIJ )#4 ALS INFORMATIEBRON " 3PREADSHEET 3PREADSHEET BESTAND OPENEN $E BASISFUNCTIES VAN EEN SPREADSHEET GEBRUIKEN A OPTELLEN B GEMIDDELDEN BEREKENEN C MUTATIES AANBRENGEN D RIJEN TOEVOEGEN E NIEUWE WAARDEN BEREKENEN 2IJEN EN KOLOMMEN INVOEGEN OP EEN SPECIlEKE PLAATS $E SPREADSHEET SORTEREN 3PREADSHEET BEWAREN EN PRINTEN (ELP FUNCTIES GEBRUIKEN " $ATABASE %EN BESTAANDE DATABASE STARTEN OF ER OP INLOGGEN EN OP SCHIJF BEWAREN 'EGEVENS ZOEKEN SELECTEREN SORTEREN OP BASIS VAN GEGEVEN CRITERIA AL OF NIET M B V EEN QUERY OF 31, 'ESELECTEERDE GEGEVENS PRESENTEREN IN EEN BEPAALDE VOLGORDE OP HET SCHERM IN RAPPORTEN EN D M V KAARTEN "IJ AARDRIJKSKUNDE GAAT HET VOORNAMELIJK OM TWEE TYPEN DATABASES !LGEMENE APPLICATIE MET GEGEVENSBESTAND WAARBIJ GEBRUIK KAN WORDEN GEMAAKT VAN %XCEL

Ú 3,/ )NSTITUUT VOOR LEERPLANONTWIKKELING

)#4 IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS

$E AANSLUITING ONDERBOUW BOVENBOUW

-IN OF MEER GESLOTEN BESTANDSPROGRAMMA S OOK WEL GEOGRAlSCHE BESTANDSPROGRAMMA S GENOEMD (IERIN ZIJN GEGEVENS OP TE ZOEKEN EN MEESTAL WEER TE GEVEN IN TABELLEN SOMS IN GRAlEKEN EN KAARTEN 6OORBEELDEN A #BSDATADISK B 3TATWISE C +AARTWIJZER D "OS

TLAS

" 7ORLD 7IDE 7EB 7ERKEN MET HYPERTEKST ELEMENTEN 6ERBINDING MET PROVIDER TOT STAND BRENGEN &UNCTIES KNOPPENBALK BROWSER GEBRUIKEN :OEKEN OP INTERNET 5RL FAVORIETEN ZOEKMACHINES 6OOR AARDRIJKSKUNDE KAN ALS ZOEKWOORD VEELAL EEN GEOGRAlSCHE NAAM WORDEN MEEGEGEVEN OF TOEGEVOEGD ,EVERT HEEL VAAK SNEL GOEDE ZOEKRESULTATEN OP %R ZIJN OOK SPECIlEKE ZOEKMACHINES MET EEN MIN OF MEER GEOGRAlSCHE INGANG 6OORBEELDEN A -ILIEU ON LINE B $UTCH (OME 0AGE C -INING #OMPANY 'EOGRAPHY D 7ATERLAND 7ERKEN MET INFORMATIE IN EEN VREEMDE TAAL "ESTAND VAN INTERNET HALEN +OPIÔREN VAN TEKSTEN EN ILLUSTRATIES VAN INTERNET NAAR ANDERE APPLICATIES OF DE HARDE SCHIJF 6ASTSTELLEN OF INFORMATIE BETROUWBAAR IS " 4EKSTVERWERKER 4EKST BEHEREN OPENEN OPSLAAN EN AFDRUKKEN 4EKST SELECTEREN EN KOPIÔREN " % MAIL NIEUWSGROEPEN "ERICHT SCHRIJVEN ADRESBOEK GEBRUIKEN HANDTEKENING PLAATSEN .ET ETIQUäTTE 6ERBINDING TOT STAND BRENGEN EN BERICHT VERSTUREN EN OPHALEN "ERICHT LEZEN ARCHIVEREN EN OF PRINTEN "ERICHT BEANTWOORDEN FORWARDEN 7ERKEN MET BERICHTEN IN DE %NGELSE $UITSE OF &RANSE TAAL !TTACHMENT VERSTUREN BEWAREN 7ERKEN MET MAILINGLIJSTEN 7ERKEN MET NIEUWSGROEPEN " #D ROM

Ú 3,/ )NSTITUUT VOOR LEERPLANONTWIKKELING

)#4 IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS

$E AANSLUITING ONDERBOUW BOVENBOUW

)N MULTIMEDIALE BESTANDEN TEKSTEN BEELDEN EN GELUID EN HYPERMEDIA INFORMATIE ZOEKEN SELECTE REN EN VERZAMELEN OPSLAAN

6AARDIGHEDEN BIJ )#4 ALS COMMUNICATIEMIDDEL # % MAIL NIEUWSGROEPEN "ERICHT SCHRIJVEN ADRESBOEK GEBRUIKEN HANDTEKENING PLAATSEN .ET ETIQUäTTE 6ERBINDING TOT STAND BRENGEN EN BERICHT VERSTUREN EN OPHALEN "ERICHT LEZEN ARCHIVEREN EN OF PRINTEN "ERICHT BEANTWOORDEN FORWARDEN 7ERKEN MET BERICHTEN IN DE %NGELSE $UITSE OF &RANSE TAAL !TTACHMENT VERSTUREN BEWAREN 7ERKEN MET MAILINGLIJSTEN 7ERKEN MET NIEUWSGROEPEN

6AARDIGHEDEN BIJ ,EREN MET )#4 6OOR DE ONDERDELEN $ EN $ ZIJN GEEN SPECIlEKE )#4 VAARDIGHEDEN VEREIST

6AARDIGHEDEN BIJ )#4 ALS HULPMIDDEL % SPREADSHEET 3PREADSHEET BESTAND OPENEN $E BASISFUNCTIES VAN EEN SPREADSHEET GEBRUIKEN A OPTELLEN B GEMIDDELDEN BEREKENEN C MUTATIES AANBRENGEN D RIJEN TOEVOEGEN E NIEUWE WAARDEN BEREKENEN 3PREADSHEET CREÔREN EN GEGEVENS INVOEREN A GETALLEN B TEKST C FORMULES D BEGRIJPT ABSOLUTE EN RELATIEVE CELVERWIJZINGEN IN FORMULES EN KAN DEZE TOEPASSEN 2IJEN EN KOLOMMEN INVOEGEN OP EEN SPECIlEKE PLAATS $E SPREADSHEET SORTEREN 3PREADSHEET BEWAREN EN PRINTEN (ELP FUNCTIES GEBRUIKEN

Ú 3,/ )NSTITUUT VOOR LEERPLANONTWIKKELING

)#4 IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS

$E AANSLUITING ONDERBOUW BOVENBOUW

/PMAAK A #ELLEN OPMAKEN BIJVOORBEELD GROOTTE DECIMALEN VALUTA ENZ B $E KOLOMBREEDTE AANPASSEN EN KOLOMMEN EN RIJEN OPMAKEN C 6OET EN KOPREGEL CREÔREN 'RAlEKEN A 6ERSCHILLENDE SOORTEN GRAlSCHE VOORSTELLINGEN EN GRAlEKEN MAKEN BIJ DE SPREADSHEET CIJFERS B OM DE GEGEVENS TE ANALYSEREN C +AN GRAlEKEN VAN DISKETTE OF HARDE SCHIJF HALEN D +AN GRAlEKEN MET TITELS EN LABELS PRINTEN E 6OOR AARDRIJKSKUNDE GELDEN NOG DE VOLGENDE VAARDIGHEDEN I 'EOGRAlSCHE INFORMATIE VERWERKEN TOT EEN KAART WAARBIJ GRAlSCHE VARIABELEN ALS VORM RICHTING KLEUR TEXTUUR GREIN GRIJSWAARDEN EN GROOTTE CORRECT GEBRUIKT WORDEN KAARTPRO DUCTIE +AN VAN CIJFERS KAARTEN MAKEN EN DIE BEWERKEN BIJBEHORENDE LEGENDA MAKEN EN PRINTEN II +AN ENKELE EENVOUDIGE STATISTISCHE BEWERKINGEN UITVOEREN BIJVOORBEELD CORRELATIES EN DAARUIT CONCLUSIES TREKKEN +AN INFORMATIE UITWISSELEN TUSSEN SPREADSHEETS %EN SPREADSHEET INTEGREREN IN EEN TEKSTVERWERKER EEN DATABASE OF EEN GRAlSCHE TOEPASSING % DATABASE %EN BESTAANDE DATABASE STARTEN OF ER OP INLOGGEN EN OP SCHIJF BEWAREN )N MULTIMEDIALE BESTANDEN TEKSTEN BEELDEN EN GELUID EN HYPERMEDIA INFORMATIE ZOEKEN SELECTE REN EN VERZAMELEN 'EGEVENS IN DE DATABASE INVOEREN WIJZIGEN VERWIJDEREN EN RECORDS TOEVOEGEN EN VERWIJDEREN 'EGEVENS ZOEKEN SELECTEREN SORTEREN OP BASIS VAN GEGEVEN CRITERIA AL OF NIET M B V EEN QUERY OF 31, 'ESELECTEERDE GEGEVENS PRESENTEREN IN EEN BEPAALDE VOLGORDE OP HET SCHERM EN IN RAPPORTEN 'EOGRAlSCHE INFORMATIE VOLGENS GEGEVEN CRITERIA VERWERKEN TOT EEN KAART WAARBIJ GRAlSCHE VARIABELEN ALS VORM RICHTING KLEUR TEXTUUR GREIN GRIJSWAARDEN EN GROOTTE CORRECT GEBRUIKT WORDEN KAARTPRODUCTIE (ET IS MOGELIJK KAARTEN TE MAKEN MET BEHULP VAN DE GEOGRAlSCHE BESTANDSPRO GRAMMA S %EN DATABASE ONTWERPEN % TEKSTVERWERKER %EN TEKSTVERWERKINGSPAKKET INITIALISEREN EN DE SOFTWARE LADEN %EN BESTAAND DOCUMENT OPENEN EN A 4EKST INVOEREN BEPERKTE HOEVEELHEDEN B 4EKST INVOEGEN C 4EKST VERWIJDEREN %EN NIEUW DOCUMENT CREÔREN A 4EKST INVOEREN

Ú 3,/ )NSTITUUT VOOR LEERPLANONTWIKKELING

)#4 IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS

$E AANSLUITING ONDERBOUW BOVENBOUW

B 4EKST INVOEGEN %EN DOCUMENT OP DISKETTE OF OP HARDE SCHIJF BEWAREN $E BESCHIKBARE FUNCTIES IN EEN STANDAARD TEKSTVERWERKER TOEPASSEN A 4EKST BINNEN EEN DOCUMENT VERPLAATSEN B +OPIÔREN BINNEN EEN DOCUMENT OF NAAR EEN ANDER DOCUMENT C :OEK EN VERVANG /PMAAK A #URSIEF SCHRIFT GEBRUIKEN B 4EKST VET MAKEN C 4EKST CENTREREN EN ONDERSTREPEN D ,ETTERTYPES WIJZIGEN E 2EGELAFSTAND WIJZIGEN F 4EKSTUITLIJNING REGELEN G 4EKST LATEN INSPRINGEN H 4ABS GEBRUIKEN EN INSTELLEN I %EN KOP EN VOETREGEL CREÔREN J 0AGINEREN GEBRUIKEN )NHOUDSOPGAVE EN INDEX GENEREREN %EN PROGRAMMA VOOR SPELLINGCONTROLE GEBRUIKEN EN DAAR WAAR NODIG VERANDERINGEN IN DE TEKST AANBRENGEN %EN DOCUMENT OF EEN DEEL VAN EEN DOCUMENT AFDRUKKEN (ELP FUNCTIES GEBRUIKEN 4ABELLEN GRAlEKEN lGUREN EN OBJECTEN IMPORTEREN %EN TABEL BINNEN EEN DOCUMENT MAKEN 3JABLONEN TEMPLATES GEBRUIKEN 3OFTWARE GEBRUIKEN DIE TEKSTVERWERKEN INTEGREERT MET SOFTWARE VOOR EEN SPREADSHEET EEN DATA BASE OF EEN GRAlSCHE TOEPASSING % 0RESENTEREN (4-, OF EEN PRESENTIEPROGRAMMA ZOALS 0OWERPOINT 0ROJECTPLAN MAKEN EVENTUEEL MET 3CHEDULER 4EKSTEN MAKEN 'EOGRAlSCHE INFORMATIE VERWERKEN TOT EEN KAART WAARBIJ GRAlSCHE VARIABELEN ALS VORM RICHTING KLEUR TEXTUUR GREIN GRIJSWAARDEN EN GROOTTE CORRECT GEBRUIKT WORDEN KAARTPRODUCTIE %R ZIJN DE VOLGENDE MOGELIJKHEDEN A +AARTEN MAKEN MET BEHULP VAN ')3 PROGRAMMA S GEOGRAlSCHE INFORMATIESYSTEMEN ZIJN ER NOG NIET IS TE VERGELIJKEN MET GEOGRAlSCHE BESTANDSPROGRAMMA S B +AARTEN MAKEN MET GRAlSCHE PROGRAMMA S I "ESTAANDE KAARTEN MET INFORMATIE VULLEN II :ELF EENVOUDIGE KAARTEN TEKENEN

Ú 3,/ )NSTITUUT VOOR LEERPLANONTWIKKELING

)#4 IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS

$E AANSLUITING ONDERBOUW BOVENBOUW

4EKSTEN ZOEKEN OP #D ROM OF INTERNET BEWERKEN EN BEWAREN 4EKST BRONMATERIAAL VERTALEN VERTAALHULP "EELDMATERIAAL MAKEN TEKENING SCHEMA EN GRAlEK "EELDMATERIAAL ZOEKEN OP #D ROM OF )NTERNET BEWERKEN EN BEWAREN !NALOOG "EELDMATERIAAL DIGITALISEREN SCANNEN !NIMATIES MAKEN 'ELUID VERWERVEN BEWERKEN EN BEWAREN 6IDEOBEELDEN OPNEMEN EN BEWERKEN 6IDEOBEELDEN ZOEKEN OP #D ROM OF )NTERENT )MPORTEREN BRONNEN IN PRESENTATIE EN MAKEN VAN PRESENTATIE PAGINA S SCHERMEN ,INKS LEGGEN TUSSEN PAGINA S SCHERMEN 0UBLICEREN PRESENTATIE BIJVOORBEELD OP INTERNET INTRANET

6AARDIGHEDEN BIJ EEN ELEKTRONISCHE LEEROMGEVING 7ERKEN MET ORGANISATORISCHE INFORMATIE ROOSTERS AGENDA 7ERKEN MET ZOEKFACILITEITEN ZOEKMACHINES VOOR WWW NIEUWSGROEPEN E MAIL ONLINE DATABANKEN EN BIBLIOTHEKEN #OMMUNICATIE A %MAIL I )NTERNET -AIL 3-40 II 0/0 III ,OTUS CC -AIL IV !DRESBOEK B 6IDEO CONFERENCING C #HAT SERVER D 7HITEBOARD SERVER E "ULLETIN BOARD F .EWS SERVER )NFORMATIE PRESENTEREN "ESTANDEN VERSPREIDEN /EFEN EN TOETSFUNCTIE 3AMENWERKINGSFACILITEITEN 3HARED OF COMMON WORKSPACES A 'ROUP SCHEDULING B !GENDA C 0ROJECTPLANNING D #HAT SERVER E 7HITEBOARD SERVER

Ú 3,/ )NSTITUUT VOOR LEERPLANONTWIKKELING

)#4 IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS

$E AANSLUITING ONDERBOUW BOVENBOUW

7ERKEN MET APPLICATIES )#4 ALS HULPMIDDEL ,EREN MET )#4 7ERKEN MET LEERLINGVOLGSYSTEMEN ADMINISTRATIE

Ú 3,/ )NSTITUUT VOOR LEERPLANONTWIKKELING

)#4 IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS

$E AANSLUITING ONDERBOUW BOVENBOUW

.OTEN !UTOMATISERINGSGIDS JUNI )NFORMATICA OP SCHOOL VEREIST EEN BREDERE AANPAK DOOR * , * 4OLBOOM )#4 .//2$ 6AKNETWERKEN %VALUATIE DOOR ! * "INNENDIJK EN ' *ÛCKEL 'RONINGEN JUNI %EN DIGITALE LEEROMGEVING VOOR EEN DIGITAAL LEERLINGEN RIJBEWIJS , 'OMMER - 3YSLING /NDER WIJSKUNDIG #ENTRUM 54 EN 0 *ANSEN * ,EPELTAK 3,/ 3,/ %NSCHEDE MEI )NFORMATICA HAVO VWO n !RD (ARTSUIJKER EN "ETSY VAN $IJK 4).&/. JAARGANG NUMMER 6OOR DEZE BROCHURE IS GEBRUIK GEMAAKT HET ARTIKEL ZOALS DAT IN EEN VOORPUBLICATIE TE VINDEN IS OP HTTP WWW INFORMATICAVO NL VERSIE AUGUSTUS

Ú 3,/ )NSTITUUT VOOR LEERPLANONTWIKKELING

)#4 IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS

Ú 3,/ )NSTITUUT VOOR LEERPLANONTWIKKELING

$E AANSLUITING ONDERBOUW BOVENBOUW