HABEREXEN TURİZM
www.haberexen.com
1
HABEREXEN TURİZM
2
www.haberexen.com
Samsun’da güzel şeyler oluyor!
HABEREXEN TURİZM
Samsun son yıllarda turizmde önemli hamleler yapıyor. Samsun İl Özel İdaresi, Büyükşehir Belediyesi ve İlçe Belediyelerinin turizmin canlanmasına dönük yatırımları kenti bu alanda ön planda tutmaya başladı. Özel oluşturulan seyir yerleri, yeme-içme mekanları, artan konaklama tesisleri, oteller son 5-6 yılda atılan adımların somut çıktılarını gösteriyor, bugün. Kış turizminin yeni gözdesi Akdağ Kayak Merkezi, Havza Kaplıcası, Kuş Cenneti, Sahil düzenlemeleri, tarihi mekanları ile Samsun, eşsiz bir doğa cenneti.
Fotoğraf: Emre Bostanoğlu
DERGİ HABEREXEN’in Ücretsiz Ekidir. Marka Evi Ajans ve Danışmanlık Hizmetleri Ltd. Şti. Adına İmtiyaz Sahibi
Mustafa ÇAKIR
SORUMLU YAZI İŞLERİ MÜDÜRÜ
Ahmet AK
HABER MERKEZİ
Mustafa BİLİK
HALKLA İLİŞKİLER
HUKUK DANIŞMANLARI
BASIM YERİ
REKLAM REZERVASYON
YÖNETİM YERİ ADRESİ
www.haberexen.com
Tel : 0 362 432 64 64 Faks : 0 362 435 47 77 Mail : abone@haberexen.com Rezervasyon Tel: 0 362 432 64 64 Rezervasyon Mail: reklam@haberexen.com
AV. Hakan KARADUMAN AV. Hasan Tahsin ŞENGUL AV. Adem AKSOY Ulugazi Mh. 19 Mayıs Bulvarı Sarı Konaklar Apt. No: 16/1-3 SAMSUN
Erol Ofset Ltd. Şti. Pazar mh. Necati Efendi Sk. No: 43 / SAMSUN Tel: 0 362 431 98 96 Bu dergi, basın meslek ilkelerine uymaya söz vermiştir.
www.haberexen.com
3
HABEREXEN TURİZM
Samsun’u
keşfetmeye hazır mısınız?
4
Fotoğraf: Emre Bostanoğlu www.haberexen.com
HABEREXEN TURİZM
www.haberexen.com
5
HABEREXEN TURİZM
Fotoğraf: Emre Bostanoğlu
Samsun, Anadolu’nun Karadeniz’e açılan en önemli kapısı; Avrupa - Asya transit yolu üzerinde işlek bir kavşak noktası, Türkiye’nin en büyük akarsuları Kızılırmak ve Yeşilırmak’ın arasında verimli delta toprakları üzerinde kurulmuş önemli bir tarım merkezi, denizi, ormanları, yaylaları ile bir doğa cennetidir. Tabiat örtüsünün elverişli olması, Kızılırmak ve Yeşilırmak deltaları arasında bulunuşu turizm açısından değerli kılmakta, Asya-Avrupa transit yolu üzerinde bulunması, hava, deniz, demir ve karayolu ile Türkiye’nin her tarafına bağlantısının olması turizm açısından önemli bir konaklama merkezi konumuna gelmesini sağlamaktadır. Samsun’un merkezinde olduğu gibi ilçe ve köylerinde de gezilip görülmeye değer çok sayıda tarihi ve turistik yerler mevcut olup, yaz aylarında denizden ve kumdan yararlanılabildiği gibi kış aylarında da kayak ve av turizmi yapmaya müsaittir. Paleolitik devrine ait Samsun’un 15 km doğu sunda bulunan Tekkeköy Mağaraları görülmeye değer tarihi kalıntılar arasındadır. Kavak ilçesinin Kaledoruğu’nda, Vezirköprü İlçesinin Oymaağaç Köyü’nde Bakırçağ ve Hitit yerleşmeleri; Bafra ve Alaçam arasındaki ikiztepe, Hoşkademtepe, 6
www.haberexen.com
Dedetepe ve Gökçeboğaz höyüklerinde Bronz Hitit kültürünün mevcudiyeti ile Hititlerin Karadeniz sahiline indikleri, Samsun’un 18 km güneybatısında Atalan Kalesi’nde Alman arkeolog Markidi’nin yaptığı kazılarda Frigler’ in de Karadeniz’e indikleri görülmüştür. Bafra’ya 35 km uzaklıkta olan Kızılırmak vadi sinde Paflagonya Kaya Mezarları (MÖ.7.yy) vardır. Burada Roma, Bizans ve Osmanlı devrine ait kalıntılar Asar Kalesinde mevcuttur. Yakakent’ten Terme’ye kadar uzanan sahil bandı üzerinde çok güzel kuma sahip geniş doğal plajlar denize girmek için idealdir. Yakakent Çamgölü mevkiinde çam ormanlarıyla kaplı yemyeşil tepeler masmavi sulara iner. Eşsiz güzellikteki sahili ve denizle iç içe bir yaşamın sürüldüğü şirin kıyı kasabası Yakakent’de gün batımı ise görülmeye değer güzelliktedir. Sahil bandı üzerinde; Alaçam, Bafra ve 19 Mayıs ilçelerinin topraklarının bir bölümünü kaplayan Kızılırmak Deltası; sulak alanı, flora ve faunası ile ülkemizin eko-turizm alanında en ilginç köşelerinden biridir. Deltada, 19 Mayıs ilçesi, Yörükler mevkiinde ilkbaharda tabanı tamamen
HABEREXEN TURİZM
suyla kaplanan yaprak döker ağaçlardan oluşmuş Galeriç ormanı yaban hayatı açısından oldukça ilgi çekicidir. Samsun, termal turizm açısından da önemli merkezlere sahiptir. Havza ve Ladik Kaplıcaları 2000 yılından beri bilinen sağlık merkezleridir. Ladik’teki Hamamayağı kaplıcası ise ülkemizdeki birinci derecede önemli ve öncelikli kaplıca merkezlerindendir. Radyoaktif özellik gösteren Ladik kaplıca suları organizma üzerinde uyarıcı etki yapar. Bu nedenle bu suya “gençlik suyu” adı verilir. Havza ve Ladik’deki kaplıca sularının başta romatizmal hastalıklar olmak üzere, kadın hastalıkları, sinirsel hastalıklar, eklem hastalıkları ve kireçlenme gibi hastalıkların tedavisinde olumlu etki yaptıkları tıbbi olarak kanıtlanmıştır. Samsun’un yaylaları da diğer Karadeniz yaylaları gibi; yeşili, temiz havayı ve sessizliği özleyenlere kucak açmaya hazırdır. Samsun’dan yaylalara ulaşmak oldukça kolaydır. Yaylaların yolları özel aracınızla bile rahatlıkla gidebileceğiniz durumdadır. Ladik-Akdağ
yaylaları, Vezirköprü - Kunduz dağı yaylaları yazın başka kışın başka görülmeye değer güzellikleri barındırırlar. Kunduz yaylalarının orman dokusu ile iç içe oluşları ve ormanların Altınkaya Baraj Gölüyle birleşmesi bölgeye bambaşka bir güzellik kazandırmaktadır. Burası yayla turizminin yanı sıra doğa yürüyüşleri, su sporları, balık avcılığı, motor gezileri, kamp yapmak için son derece elverişli alanlara sahiptir. Samsun doğal güzelliklerinin yanı sıra tarihi alanlarıyla da dikkat çekicidir. Paleolitik dönemlerde yerleşim yeri olarak kullanılmış, Tekkeköy mağara-kale yerleşmeleri; M.Ö. 5000 yıllarından beri sürekli yerleşim yeri olarak kullanılagelmiş Bafra İkiztepe ve bugün bile surlarını, galerilerini, merdivenlerini görebileceğimiz 3000 yıl önce sinden gelen Kızılırmak vadisindeki Asarkale; Paflagonlara ait kaya mezarları, Amazonların yaptığı ileri sürülen Garpu kalesi görülmeye değerdir. Samsun’da Anadolu Ahşap mimarisinin en güzel örneklerini görebilirsiniz. Çarşamba’da ki Göğceli Cami bunların en ilginç olanıdır. Yapımında hiç çivi kullanılmamış olan yapı kesin yapım tarihi bilinmemekle birlikte yaklaşık 800 yıldır sapa sağlam ayakta kalmıştır. www.haberexen.com
7
HABEREXEN TURİZM
Şimdi Samsun’u keşfe başlıyoruz… Amisos hazinelerinin sergilendiği, Samsun Arkeoloji ve Etnografya Müzesi’ni gezdiniz mi? Samsun Arkeoloji ve Etnografya Müzesi 19 Mayıs 1981 günü ziyarete açılmıştır. Müze orta salon ve simetrik olarak yapılmış iki yan salondan oluşmaktadır. Orta salonda antik Amisos kentinde ortaya çıkarılan Roma İmparatoru Alexander Severus (M.S. 222-235) zamanında yaptırılan ve M.S. 5. yüzyıl sonlarında Bizans Döneminde tamir edilen mozaik teşhir edilmektedir. Mozaik taban üzerinde, çeşitli mitolojik sahneler simetrik olarak işlenmiştir. Merkezde Akhilleus ve Thetis’in yer aldığı Troia savaşı ile ilgili sahne, bu sahnenin dört köşesine yerleştirilmiş panellerde mevsimleri simgeleyen portreler ve mevsimlerin arasındaki dikdörtgen panellerde Nereidler ve deniz yaratıkları tasvir edilmiştir. Orta salonda ayrıca antik Amisos kentinde ortaya çıkarılan Amisos hazinesi de sergilenmektedir. Hellenistik Döneme ait bu eserler zamanın sanat ve işçiliğini tüm ihtişamı ile göz önüne sermektedir. Klasik, Hellenistik, Roma, Bizans, Selçuklu, Osmanlı ve Cumhuriyet dönemlerine ait sikkeler, Samsun ve çevresinde ele geçen Kalkolitik, İlk Tunç, Hitit, Hellenistik, ve Roma Dönemlerine ait eserler kronolojik olarak sergilenmektedir. Diğer yan salonda ise Samsun yöresinden müze ye intikal etmiş olan etnografik nitelikte eserler var. Müze bahçesindeki pithoslar, lahitler, steller, miltaşları, çeşitli mimarî parçalar ve kabartmalar müze ziyaretçilerinin ilgisini çeken eserler arasında. 8
www.haberexen.com
Mustafa Kemal’i Samsun’a taşıyan Bandırma Vapuru’nu ziyaret ettiniz mi? 1878 yılında İngiltere’de Paisley’de inşa edilen bu küçük gemi Trokodero olarak isimlendirilmiş, 1883 yılında Pire limanına kaydedilerek Kymi adını almıştır. Daha sonra İstanbul limanına kayıtlı olarak hizmet gören vapur; 28 Ekim 1910 yılında Osmanlı Seyrü Sefain İdaresine geçmiş ve vapur Türk Bayrağı çekilerek ‘Bandırma’ ismini almıştır. 16 Mayıs 1919’da tam yol Türk Milletinin kalbine dümen kıran şanlı Bandırma, Büyük Önderi sağ salim Anadolu’ya, Samsun’a ulaştırarak, Ulusal Bağımsızlık yolunda tarihi bir görev üstlendi. Bugün; Teşrif Salonu, Kaptan Köşkü, Sergi Salonu, Üst güverte, Yatak Odası aslına uygun şekilde donatılan ve Milli Mücadele Parkıyla çevrelenen Bandırma Vapuru, gemi-müze olarak ziyarete açıktır. Nice yıllar sır katipliğini yaptığı tarihi sessizce dillendiren bu aziz abide, Atatürk’ten bize kalan bu çok değerli hatıra, Samsun Doğu Park’ta...
HABEREXEN TURİZM
Milli Mücadele’yi belgeleriyle, fotoğraflarıyla dillendiren, Atatürk’ün Samsun’a çıktığında şereflendirdiği Gazi Müzesi’nde bulundunuz mu? Gazi Müzesi; Samsun, Merkez, Kale Mahallesi, Mecidiye Caddesi üzerinde yer almaktadır. İki katlı olan yapının dış duvarları yığma tuğla, iç bölmeleri Bağdadî olarak yapılmıştır. Atatürk 19 Mayıs 1919’da Samsun’a ilk gelişinde Mıntıka Palas olarak bilinen bu binada 6 gün kalmıştır.
Atatürk’ün çalışma odası, yatak odası ve konferans salonu olarak kullanılan bölüm dahil üç odadaki özel eşyalarını da içeren, son derece zengin ve ilgi çekici bir müze Gazi Müzesi. Müzede, Atatürk ile ilgili kitapların yeraldığı, özel ihtisas kütüphanesi de bulunmakta.
Ulu Önder’in Samsun’a ikinci gelişinde (20-24 Eylül 1924) Samsun halkı tarafından söz konusu bina Atatürk’e hediye edilmiştir. Yine üçüncü (16-18 Eylül 1928) ve dördüncü (22-26 Kasım 1930) gelişlerinde de bu binada konaklamıştır. Samsun Belediyesi tarafından Kültür Bakanlığı’na devredilen binanın restorasyonu yapıldıktan sonra, teşhir ve tanzimi gerçekleştirilerek, 8 Kasım 1998 tarihinde ziyarete açılmıştır. Büyük çaplı bir restorasyon işleminden sonra 22 Mayıs 2006 günü yeniden açılan; Mustafa Kemal ve silah arkadaşlarının balmumu heykelleri, Samsun’a çıktıklarında çekilen fotoğraflar ile çeşitli tarihi döküman ve belgelerin yanısıra; www.haberexen.com
9
HABEREXEN TURİZM
Fotoğraf: Emre Bostanoğlu
Osmanlı İmparatorluğu’na vezirler yetiştiren Vezirköprü’de tarihin izlerini sürdünüz mü? Vezirköprü’nün ilk defa Hititlerin bir eyaleti olarak kurulduğu tahmin edilmektedir. M.Ö. 1200 yıllarında batıdan gelen Frigyalıların akınlarıyla yıkılan Hitit devletlerinden sonra bölge Frigya hakimiyeti ve Paflagonya idaresine girmiştir. M.Ö. 330 yılında İskender’in istilasıyla harap olan şehir, Sezar’ın Anadolu istilasından sonra yeniden kurulmuş, Tarih boyunca bir çok olaylara sahne olan ve zaman zaman yıkılıp, yeniden kurulan kasaba; Köprülü Mehmet Paşa zamanında bugünkü halini alarak Vezirköprü ismini almıştır. Evliya Çelebi’ye göre Vezirköprü o zamanlar şehzade ve paşaların sayfiye yeri idi. Vezirköprü’de Taş Medrese olarak da adlandırılan Fazıl Ahmet Paşa Medresesi, 1661 yılında kendisi tarafından yaptırılmış; medresenin çatısı kurşunla kaplı iken daha sonra kiremitle örtülmüştür. Yapının içi ve dışında pembe Karacaviran taşı kullanılmıştır. Dilimli, kurşun kaplı kubbelerin aralarında tuğladan kare biçimli bacalar bulunmaktadır. Basık kemerli kapıdan, aralarında medrese odalarının yer aldığı revaklı dikdörtgen avluya girilir. Kubbeli medrese odalarında ocak ve kitap rafları vardır. Kare planlı dershane-mescit kubbeyle örtülüdür. Kubbe kasnağındaki vitraylı pencereler sonradan yapılmıştır. 1964 yılına kadar çeşitli amaçlarla kullanılan medrese, bu tarihten itibaren Halk Kütüphanesi olarak kullanılmış ve 1974 yılında çatısı bakırla kaplanmıştır. 2002 yılında restore edilen Taş Medrese’de yeralan ve 20 000’in üzerinde kitaba ev sahipliği yapan k ütüphane özellikle görülmeli. 10
www.haberexen.com
Karadeniz’in insan uygarlığındaki görkemli tarihine ışık tutan Asarkale Kaya Mezarları’na gittiniz mi? Bilinen geçmişi M.Ö. 5000-4000 yıllarına dayanan Kızılırmak ağzı ve çevresi; tarihi ve kültürel eserler bakımından yüklüce bir mirasa sahiptir. 1971 yılından itibaren İkiztepe köyü sınırlarında bulunan İkiz Tepe Ören Yeri ve çevrede yapılan yüzey araştırmalarında 57 höyük tipi, 6 düz yerleşim yeri, 25 antik çağ ile hemen sonrasına ait kalıntı, 48 tümülüs, 5 kaya mezarı, 3 mezarlık, bir kale, bir hamam, bir köprü bulunmuştur. M.Ö. 6.yüzyılda Lidyalıların eline geçen bölgeyi M.Ö. 546 da Persler istila etmiştir. Bu bölge M.Ö. 47’de önce Roma, sonrada Bizans egemenliğine girmiştir. İkiztepe’de Helenistik döneme (M.Ö. 330-30) ait bir anıt mezar bulunmaktadır. Kentten günümüze bir Ortaçağ kalesinin kalıntıları gelebilmiştir. Kızılırmak vadisinde Ağsar köyünde bulunan kale M.Ö 1000 yıllarına tarihlenmiştir. Bu kaleden, kaya içine oyulmuş merdivenli bir gizli geçit ile ırmak kıyısına iniliyordu. Bu tünel ile kalenin Kızılırmak’tan su ihtiyacının karşılandığı anlaşılmaktadır. Kalenin altında, Paflagonya türü görkemli anıtsal kaya mezarları bulunmaktadır. 1. Kaya Mezarı; Asfalt yolun sağ kenarında yükselen ilk höyük kaya kütlesine, 2. Kaya Mezarı; Asfalt yolun sağ kenarında yükselen üçüncü büyük kaya kütlesine, 3. Kaya Mezarı ise Kızılırmak nehri kenarındaki büyük kaya kütlesine yapılmıştır. Sarnıç kuyuları, eski hapishanesi ve sur kalıntıları günümüze kadar gelmiştir. Kaleye asfalt yol üzerindeki bir tünel ile girilmektedir. İç kısımda kayanın düzeltilmesi ile oluşturulmuş basamaklar ile yukarıya çıkılmaktadır.
HABEREXEN TURİZM
Efsane kadın savaşçılar olan Amazonların, Samsun Terme’de yaşadığını duydunuz mu?
800 yıl önce çivi kullanılmadan inşa edilen Göğceli Camii’ni gördünüz mü?
Terme deyince akla Amazonlar gelir. Amazonlar, çok eski çağlardan bu yana bir çok tarihçinin, bilim adamının ilgisini çekmiş, sanatçılara esin kaynağı olmuş, efsanevi savaşçı kadınlar topluluğudur. Ünlü tarihçi Homeros onlardan “Erkek gibi Amazonlar” diye söz eder. Tarihi M.Ö. 1000 yıllarına kadar uzanan efsanevi Amazonların Terme’de yaşadığı birçok eski tarihçi ve coğrafyacı tarafından ileri sürülmektedir.
Yeşilırmak ovası merkezinde kurulu olan Çarşamba’nın M.Ö. 4000’lerden bu yana yerleşme merkezi olduğuna dair görüşler vardır. Çarsamba’ da; ilk Tunç çağı yerleşmeleri olan üç adet höyük, Anadolu Selçuklu ve Osmanlı döneminden kalma bir çogu ahşap 15 cami, ilçe merkezinde halen kullanılan 1 bedesten, 1 kale, 1 hamam, üçü yeraltında eski kent kalıntıları, 7’ si koruma altına alınmış bir çok anıt ağaç, bir çok mağara, şelale, mesire yerleri, kumsallar ve av sahaları bulunmaktadır.
Kaynaklara göre bu savaşçı kadınlar, savaş tanrısı Ares’le, güzellik tanrıçası Afrodit’in kızlarıdır. Bunlar at üstünde savaşır; ok ve yay dışında, “Labyrs” denen iki ağızlı balta kullanırlar. Bu baltaya hem Girit, hem de Hitit kabartmalarında rastlanır. Amazonların Karadeniz kıyılarında özellikle Thermodon (Terme Çayı) kıyısında Themiskyra kentini kurmuş oldukları ve kentin Terme ile Ordu arasında yer aldığı söylenmektedir. Amazonların törelerinde, bir erkekle beraber olabilmek için, en az üç erkeği öldürmeleri kuralı vardı. Erkek çocukları sakatladıkları ya da öldürdükleri, kız çocuklarını ise savaşçı olarak yetiştirdikleri söylenmektedir. M.Ö. 5. yy’da yapılan Amazon kadını heykelleri günümüze kadar ulaşmıştır. Berlin ve Roma Caputoline müzelerindeki Yaralı Amazon Heykeli ve Vatikan’daki Amasone Mattei Heykelleri ve Rubens’in “Amazon Savaşçısı” isimli tablosu bunların en ünlüleridir. Terme’de Ulusoy Dinlenme Tesisleri’nin önündeki Amazon Heykeli de görülesi güzelliktedir.
Çarsamba’da Göğceli Mezarlığı içinde yer alan Göğceli Camii, Anadolu ahşap mimarisinin en güzel örneklerinden birisidir. 1206 yılında yapılan camiinin giriş revakları 1335 yılında onarım geçirmistir. Tek katlı yapının üst üste yığma tekniğiyle yapılmış duvarlarını tek parça kalaslar oluşturur. Duvarlarda, direklerde, direk başlarında, kirişlerde, merteklerde, mahya ışığı gibi yapının birçok yerinde karaağaç, diş budak, kestane gibi ağaçlar kullanılmıştır. Duvarlarda tek parça olarak kullanılan kalaslar, yaklaşık 15-18 cm. kalınlığında, 50-70 cm. eninde ve yaklaşık 12.60 ve 20 metre uzunluğundadır. Kuzey kısmı hafif dönel olan çatı; üç omuzlu bir çatıdır. Çatının taşıyıcıları ahsap duvarlar ve dikmelerdir. Harim kısmında çatı direklerle desteklenmiştir. Caminin etrafındaki mezarlık garipler mezarlığı olarak bilinmektedir. Camii, Taşınmaz Kültür ve Tabiat Varlıkları Yüksek Kurulu’ nun 16.05 1986 tarih ve 2289 sayılı kararıyla, korunması gerekli Taşınmaz Kültür varlığı olarak tescil edilmiştir. www.haberexen.com
11
HABEREXEN TURİZM
İlk çağlardan beri var olan Havza Kaplıcaları’nın, 1919’da Atatürk’e de şifa verdiğini duydunuz mu? Yaklaşık 2000 yıl önce şu anki mevcut termal merkezde bir kilisenin olduğu ve bir deprem esnasında bu kilisenin yıkılarak yerinden sıcak su çıktığı söylenegelmiştir. Asırlar boyu çıkan sıcak su, şifa dağıtma özelliğiyle ünlenir. Bu kaplıcalar Havza’nın 2000 yıllık tarihi sağlık tesisleridir. Kaplıcalar ilçenin içinden geçen Samsun-Ankara karayolundan yaklaşık 1 km. uzaklıktadır. İmaret Mahallesi denilen kaplıcalar bölgesinde 5 adet kaplıca bulunmaktadır. Bunlardan 3’ü eski tarihlerde yapılmış olan Aslanağzı-Kız gözü, Maarif ve Şifa hamamlarıdır. Diğer ikisi de Modern Türk Hamamı ile Lokman Hekim kaplıcalarıdır. Kaplıca suyunun kaynaktan çıkış sıcaklığı 56 derecedir. Havza’nın kaplıca kapasi tesi 10.080 kişi/gün/banyodur. İlçedeki kaplıcalar 4 mevsim tedavi amaçlı hizmet vermektedir. Atatürk’ün, Havza Kaplıcaları için ‘Eğer Havza’nın nafi ve şifalı kaplıcaları ahval-i sıhhiyem üzerinde müspet bir tesir bırakmasaydı , emin olunuz ki inkılap için çalışamayacaktım’ diyerek övdüğü kaplıca suyunun, tedavi ettiği bazı hastalıklar şunlardır: Romatizma, kireçlenme, kas ağrıları, kaza ameliyat sonrası oluşan kas ve sinir hastalıkları, eklem sertlikleri, çeşitli felçler ve sekeller, kansızlık, mide, bağırsak ve karaciğer rahatsızlıkları, böbrek ve idrar yolu hastalıkları, iktidarsızlık, cilt hastalıkları, sinir hastalıkları, kadın hastalıkları. Yılda yaklaşık 150.000 kişinin ziyaret ettiği Havza; Turizm Bakanlığı tarafından Termal Turizm Merkezi ilan edilmiştir. 12
www.haberexen.com
İçerdiği radyoaktif bileşenleriyle “Gençlik Suyu” olarak adlandırılan, Ladik Hamamayağı Kaplıcaları’nda gerçek dinçliği yaşadınız mı? Ay“Ilıcaya Araplar ‘hamam’ derler, Acem diyarında ‘kudret kermabı’ derler, Ladik ve Amasya illerinde ‘Koze’ derler, Tataristan’da ‘ılısı’ derler,. Moğol dilin de ‘kevende’ derler. Türkistan’da ‘ılıca’ deniyor. Rum taraflarında ‘kaynarca’ adı verilir. Bosna ve Rumeli’nin bir kısmında ‘yanar’ derler. Fakat bir Ladik Kozesi vardır ki; çok faydalıdır. Kadınlar kısmı ayrıdır. Erkekler ılıcasında, ona on ebadında, göl gibi bir Şafii havuzu var ki; gönül görse taze can bulur. Suyu o kadar sıcak değildir. “ Evliya Çelebi’nin, Seyahatname isimli eserinde bahsi geçen Ladik Hamamayağı Kaplıcası’nın tarihi çok eskilere dayanmakta olup, bu gün içerisinde erkekler ve bayanlar için ayrı ikişer havuz bulunmaktadır. İlçeye 13 km. mesafedeki kaplıcanın suyu, içerdiği minareller bakımından dünyanın ünlü suları arasında yer almakta ve Türkiye’nin 1. derecede önemli kaplıca sularından kabul edilmektedir. 37 derecelik ısıya sahip Hamamayağı suyu müzmin romatizma, cilt hastalıkları, sinir ve kas yorgunluğu, eklem kireçlenmesi, sinirsel hastalıklar, ameliyat sonrası yorgunluk gibi dertlere deva olmakta. Çelikli olduğundan kansızlığa, sodyum karbonat içerdiğinden karaciğer hastalıklarına ve hazımsızlığa, radyoaktif özelliğiyle zihne iyi gelen bu su; tarih boyunca insanlara zindelik ve dirilik kazandırdığı ve organizma üzerinde uyarıcı etki yaptığı için ‘Gençlik Suyu’ adıyla ünlenmiştir. Hamamayağı tesislerinde konaklama, piknik, kamp, spor, gezi alanları, kafe terya ve lokanta gibi her türlü turizm imkanları sunulmakta olup çevre il ve ilçelerden yoğun talep görmektedir.
HABEREXEN TURİZM
Eşsiz Karadeniz manzarasını seyrederek Amisos Cafe’de bir kahve içtiniz mi? Samsun-Sinop karayolu üzerinde, şehir merkezinden dört kilometre uzaklıkta, Baruthane mevkiinde bulunan iki adet tümülüs vardır. Samsun Büyükşehir Belediyesi’nin Sponsor luğunda ve Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın denetiminde, 2004-2005 yılları arasında yapılan kazılar sonucunda, Helenistik dönemden (MÖ 330-30) kalma mezar odaları ve blok taş duvarlar bulunmuş. Bu alan şimdi bir açık hava arkeoloji müzesi. Eski çağlarda soylu kişilerin mezarları üstüne yapıldığı bilinen tümülüslerin ve kral mezar larının çevresinde ise Büyükşehir Belediyesine ait Amisos Cafe-Restaurant tesisleri bulunuyor. Şehir merkezinden bölgeye minibüs ve otobüs var. Deniz manzarası keyfi yapmak isterseniz, Batıpark sahilinden tepeye 320 metrelik bir teleferik ulaşımı da bulunuyor. Kışın 200, yazın 600 kişinin ağırlanabildiği tesislerde bölgesel lezzetlerden oluşan bir menü ile hizmet sunuluyor. Yolunuz tümülüslere düşerse; bu tarihi tepenin hemen yanıbaşında hizmete açılan Amisos Cafe’de, engin Karadeniz manzarasına karşı yöresel tatları deneyebilirsiniz. Sahilin Batı Park bölümünden teleferikle yapabileceğiniz kısa ama zevkli bir yolculuktan sonra; Amisos Cafe-Restaurant’ta her çeşit Samsun pidesi, saç kavurma ve de mısır ekmeği ile turşu kavurma mutlaka tadılmalı.
Doğayla baş başa Ladik gölünde ya da Akdağ’da kamp yaptınız mı? Gelenekselleşmiş Ladik gölü yelken yarışları, yaylaları ve yayla şenlikleri, kış mevsiminde kış sporları, yazın çim kayağı yarışmaları yapılan Akdağ, Ladik’in en önemli doğa zenginliklerinden. İlçeye 7 km. mesafede bulunan Akdağ Kış Sporları ve Kayak Merkezi arazi yapısı itibarıyla çok uzun kayak pist alanlarına sahip olup, olimpik kayak alanlarına kıyasla daha elverişlidir. Yazın doğal çimle kaplı bu alanda gelenekselleşmiş çim kayağı yarışmaları düzenlenmektedir. Kayak alanının ilçe merkezine yakın oluşu ve kullanışlı yollar; barınma, konaklama ve diğer ihtiyaçların karşılanmasını mümkün kılmaktadır. Ladik Akdağ Kış Sporları ve Kayak Merkezi. 2005 yılında yapılan çalışmaların ardından Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından Kış Sporları ve Turizm Merkezi ilan edildi. Telesiyejin başladığı nokta 1400 metreye en üst nokta da 1800 metreye ulaşıyor. Kayak merkezinde yaklaşık 16 direkten oluşan 1350 metre uzunluğunda bir telesiyej uzunluğu var. Orta Karadeniz Bölgesi’ne en yakın kayak merkezi Erzurum Palandöken ve Ilgaz’dır. Bunun dışında bu bölgede kayak merkezi yok.Bu anlamda Ladik Akdağ Kış Sporları ve Kayak Merkezi, Samsun için her anlamda büyük önem taşımaktadır. Ladik ovasında 870 hektar alana yayılmış bulunan ilçenin bir diğer zenginlik kaynağı olan Ladik Gölü; Turna, Tatlı Su Levreği, Tahta Balığı, Sazan ve Kızılkanat gibi balık türlerini barındırmaktadır.Yüzen torf adalarıyla oldukça ilgi çekici olan göl, birçok kuş türüne yuva olmasıyla da turistik açıdan son derece cazip. www.haberexen.com
13
HABEREXEN TURİZM
Lezzet durakları Ünü tüm Türkiye’ye yayılmış, orijinal usulle pişirilmiş Samsun Pidesini tattınız mı? Bursa’nın iskenderi, kestane şekeri, Konya’nın etli ekmeği, Adana’nın kebabı, Tekirdağ’ın köftesi Amasya’nın elması, İstanbul’un helvası herkesçe bilinir. Samsun söz konusu olunca, akla önce meşhur pidesi gelir. Bafra’da kapalı, Terme’de açık olur Samsun Pidesi. Şu var ki; adıyla farklı olsa da, hangisinin daha leziz olduğunu söylemek kolay değildir. Her
ikisi de yaygınca bilinir, sevilir. Sonuçta bu lezzetler Samsun’un hediyesidir. Lezzetli mi lezzetlidir, hamurundan mı mayasından mı, havasından mı suyundan mı? Belki de güler yüzlü esnafından. Samsun pidesini ayrı ayrı tadın, ama peynirli ama etli. Hangisinin hangisinden daha lezzetli olduğunu siz de söyleyemeyeceksiniz.
Yol üzerinde bir mola verip özel Çakallı Menemeni sipariş ettiniz mi? Samsun-Ankara yolunun 51. kilometresinde yeralan Kavak; Atatürk’ün Havza’ya giderken geçmesiyle şereflenmiş, Yaşar Doğu gibi namlı sporcular yetiştirmiştir.
Çakallı Menemen, bu bölgede yaygınca yapılmakta ve turistik tesislerde ve yol üzerindeki mola tesislerinde yolculara sunulmaktadır.
Kavak ilçesi M.Ö. 3500-2000 yıllarına ait eserlere rastlanan eski bir yerleşimdir. Kaledoruğu höyüğünde Genç Helenistik, Roma, Bizans, Selçuklu ve Osmanlı eserlerinin bulunması bölgedeki yerleşimin sürekliliğinin kanıtıdır.
Ketesiyle beraber yenmesi gelenekselleşmiş olan Çakallı Menemeni; ince kıyım yeşil biber ve rendelenmiş domates, suyu çekilene ve eriyene kadar pişirildikten sonra, içine yumurta sarısı ve peynir karıştırılarak servise hazırlanır. Yöresel malzeme ve pişirme usuluyle damaklarda yer eden bu özel yemek bir Samsun klasiği.
Kavak ilçesinde yeralan Çakallı mevkiinde; Çakallı ırmağı üzerine kurulmuş Çakallı Köprüsü ve Selçuklu yapısı Çakallı Han dışında; bir de Çakallı Menemeni vardır. Kendisine özgü malzeme ve usullerle pişirilen
Kavak’ta dinlenmek için mola verdiğinizde Çakallı Menemeni’nizi sipariş etmeyi unutmayın.
AYVACIK BARAJ GÖLLERİ VE ADA Yeşilırmak kıyısında, Ayvacık’ta yayın balığının tadına baktınız mı? Ayvacık; Canik dağlarının kuzey eteklerinde, Yeşilırmak vadisinde, Suat Uğurlu Baraj Gölü’nün kıyısında yer alan ve şirin tanımını sonuna kadar hakeden, Orta Karadeniz’in doğal zenginlikleri en güzel ilçelerinden bir tanesidir. Özellikle orman alanları Samsun ilindeki doğal değerleri yüksek alanlar içinde sayılmaktadır. Hasan Uğurlu ve Suat Uğurlu Baraj Gölleri ilçeye ayrı bir güzellik katmakta, maviyle yeşilin sonsuz uyumunu olağanüstü güzellikte yansıtmaktadır. Özellikle Hasan Uğurlu Baraj Gölü çevresindeki çam ormanlarıyla kaplı alan piknik ve mesire yeri olarak ideal bir mekandır. Hele Ayvacık’ta Yeşilırmak kıyısında oturup bölgenin 14
www.haberexen.com
en lezzetli yayın balığının tadına bakmak gerçekten de özel bir deneyimdir. İlçenin Samsun iline uzaklığı 62 km’dir. Samsun’dan Çarşamba’ya kadar Samsun-Ordu karayolu üzerinden gidilir. Çarsamba’dan sonra 28 kilometrelik il yolu ile devam edilir. Ulaşım problemi yoktur. Ayvacık topraklarının büyük bir bölümü ormanlık arazidir. Yörenin kendine özgü “köçek ve kabaceviz” adlarında mahalli oyunları vardır. Düğünlerde ise yağlı pehlivan güreşleri düzenlenir. Ayvacık’ta el sanatları denilince akla hemen, el tezgahlarında halis yünden dokunan “cecim” adı verilen kilimler gelir. Baraj göllerinde “Yeşil Yolculuk” yapabilirsiniz.
HABEREXEN TURİZM
Sabah çayınızın yanında, odun ateşinde pirişilmiş, çıtır çıtır Samsun simidinden yediniz mi? Her şehirde simit yapılır ama Samsun simidi bir başkadır. Küçüktür her şeyden önce. Öyle bir simitle yetinilmez. Sabah güneş Terme’den doğduğunda hazırdır tablalar mütevazi bir ziyafete. Taşfırınlarda pişirilmiş, pişirilmeden önce, her ne hikmetse, sıcak suda haşlanmış, çıtır çıtır Samsun simitleri çıkar yolunuza. Bazen bir fırında, bazen sepette, bazen tablada.
İki adet zevkinize göre demlenmiş Samsun simidi, yanında çay veya ayranla, nefis bir kahvaltıdır; bir şehrin sokaklarını, meydanlarını, çarşılarını sevenlere. Bir şehri tanımak isteyenlere çok da hoş bir ikramdır. Samsun’un simidi de kendisi gibidir. Mütevazi ama güzeldir.
Kasapüstü et lokantalarına konuk olup, sıcak sohbetler eşliğinde, neşenize neşe kattınız mı? Tarihin M.Ö. 5000-3000 yıllarına dayandığı bilinen Alaçam, Osmanlılardan bu yana bir Türk kasabası olmuştur. Doğudan batıya dar bir ova halinda uzayan sahil kesimini Alaçam’ın en büyük akarsuyu olan Uluçay böler. Hititlerden başlayarak birçok medeniyete kucak açan Alaçam’da bulunan Geyikkoşan Baba Türbesi, tarlasını geyiklerle süren bir ermişin hikayesini anlatır gelenlere. Mesire, piknik ve deniz sefası için ideal olan ilçede, Dürtmen yaylası ve düzenlenen şenlikler kayda değerdir. Peki bu güzel sahil kasabasında ne yenir? Samsun’da
Kasapüstü denilince akla Alaçam gelir. Kasapların hemen üstünde lokanta olarak düzenlenmiş katlarda, kendin pişir kendin ye usulünce servis edilen ve tadanların tadına doyamadıkları; Alaçam’ın muhteşem doğasında, temiz havasında, cennet yaylalarında yetiştirilen hayvanların lezzetli etlerinin pişirildiği kasapüstü ziyafeti, ilçeye gelenlerin ilk defa şahit oldukları bir kültür. Eğer yolunuz Alaçam’dan geçerse, güzel bir geziden yada deniz sefasından sonra; herhangi bir Kasapüstü’nde, dostlarınızla tadacağınız lezzet üstüne, meşhur Alaçam Dondurması unutulmaz olacaktır.
Yalnızca en temiz sularda yaşayan Mavrüşgil Balığının yaşadığı Yakakent’te balıkçılarla ağ çektiniz mi? Yakakent; Karadeniz kıyısında mavi ile yeşilin birleştiği ve Karadeniz’de avlanan her türlü balığın, özellikle dünyaca ünlü Mersin balığı ile nesli tükenmekte olan Mavruşgil balığının bol olduğu bir yer. Mavrüşgil balığının burada bulunmasının nedeni deniz suyunun çok temiz olması. Yakakent’te rahat ve huzurlu bir ortamda denize girebilir, uzun doğa yürüyüşleri yapabilir, Yakakent’in misafirperver balıkçılarıyla balığa çıkıp ağ tutabilir, daha da iyisi leziz balık çeşitlerinden yiyerek, gününüzü en güzel şekilde değerlendirebilirsiniz. Yakakent’in 7 km batısında yer alan Çam Gölü mevkii; doğal plajları, temiz denizi ve denize dökülüyor görüntüsü veren çam ağaçları kaplı tepeleriyle eşsiz bir doğal güzelliğe sahiptir. İlçenin Kayalı köyü mevkiinde bulunan Kunduz Balık
Gölü, ilkbahar ve yaz mevsimlerinde kamp yeri olarak kullanılır. İlçe yeşil ile mavinin sımsıkı kucaklaştığı köşelerden biridir ve Samsun ilinin denize sıfır tek ilçesidir. Deniz tertemiz ve berrak bir görünüme sahiptir. Yakakent’in 14 km’lik sahil bandının her metrekaresi plaj konumundadır. Yakakent’te denizde sönen güneşin güzelliği ise tarifsizdir. Türkiye’ nin en büyük balıkçı barınağına sahip olan Yakakent , yakın bir gelecekte yat turizmine de ev sahipliği yapma yolunda çalışmalarını sürdürmek tedir. Daha yüksek kesimlerde, yaylalar da doğa yürüyüşü ve piknik yapmaya elverişli ortam bulunmaktadır. Yakakent Belediyesi tarafından her yıl Temmuz ayının son haftasında Kültür ve Sanat şenlikleri düzenlenmektedir. www.haberexen.com
15
HABEREXEN TURİZM
Fotoğraf: Emre Bostanoğlu
Sahil Yolu Samsun, 1950’li yıllarda şehrin önüne liman yapılması ile sırtını denize dönmüş, deniz kenarında olmasına rağmen sahili olmayan tek şehirdi. Çirkin yapılaşmanın yanı sıra Allah vergisi güzellik te kaybolmuştu. 2001 yılında sahildeki çirkin binaları yıkarak işe başlayan Büyükşehir Belediyesi, Liman içini temizledi ve denize kanalizasyon akışını durdurdu. 8 kilometre uzunluğunda 22 metre genişliğinde 16
www.haberexen.com
bir yürüyüş parkuru, bisiklet yolu, gezinti ve araç parkuruyla insana huzur solutan sahile dönüşen alan bugün Samsun’u ziyaret edenlere temiz hava ve eşsiz Samsun manzarası sunuyor. Aynı bölgede, denizden hiç kopartmadan oluşturulan 92 dönümlük bir alanda paten pisti, konser alanı, hayvanat bahçesi ve Sevgi Gölü’nde binlerce kişi balık tutuyor, geziyor, eğleniyor.
HABEREXEN TURİZM
Sevgi gölü, Sevgi Parkı ve Sevgi Köprüsü Sevgi gölü, daha önceleri metruk bir arazi görünümünde olan alanda, 15 bin 750 m2’lik peyzaj alanı oluşturularak 33 adet çam ve 29 adet palmiye ağacı dikildi ve gerçekleştirilen rekreasyon alanı halkın kullanımına sunuldu. Ve tabi ki Samsun manzarası eşliğinde yemek keyfi günün yorgunluğunu alıyor. Yolunuz bir gün Samsun’a düşerse Sevgi gölünde mutlaka bir yorgunluk kahvesi için...
ketbol sahaları, Sevgi Kafeterya, El Sanatları Pazarı ve Hayvanat Bahçesi ile Samsunlulara nefes aldıran yerlerin başında geliyor. Sevgi Parkı ile Atatürk Bulvarı’nı birleştirmek için yapılan ve yayalara çok büyük bir geçiş kolaylığı sağlayan, görüntüsüyle de insanları hayran bırakan Sevgi Köprüsü, geceleri ışıklarla süslenmiş görüntüsü ile ünlü Atatürk heykelinden sonra Samsun’un sembollerinden biri haline geldi.
Sahil Yolu üzerindeki Sevgi Parkı, içerisindeki baswww.haberexen.com
17
HABEREXEN TURİZM
Kurtuluş Yolu ve Tütün İskelesi Atatürk’ün 19 Mayıs 1919’da Milli Mücadele’nin ilk meşalesini yakmak üzere Samsun’a ayak bastığı nokta, hak ettiği prestije kavuştu. Atatürk ve on sekiz arkadaşının karaya ayak bastığı Tütün İskelesi’nden, Mıntıka Palas Oteli’ne kadar uzanan yol, Samsun Büyükşehir Belediye Başkanlığı’nca “Protokol Yolu” haline getirilerek halkın kullanımına açıldı. Tütün İskelesi yeniden yapılarak, önüne temsili Bandırma Vapuru’nun da inşa edildiği Protokol Yolu, 45 metre genişliğinde ve 400 metre uzunluğunda. Yol üzerinde Atatürk ve arkadaşlarını temsilen süs havuzları ve seramik rölyefler bulunuyor. Tütün İskelesi üzerine de Atatürk ve on sekiz arkadaşının karaya çıktıklarındaki hallerini gösteren heykeller konularak bir açık hava müzesi oluşturuldu. Öte yandan 19 Mayıs Bulvarının, Atatürk Bulvarı ile sahil yolu arasında kalan kısmında bu yolun yapılması; Samsun’un deniz ile bağlantısının açılması ve Cumhuriyet Meydanı ile bütünleşmesiyle şehir yeni bir kimlik kazandı.
18
www.haberexen.com
HABEREXEN TURİZM
Milli Mücadele Parkı ve Açık Hava Müzesinin oluşturulması 300 parça ve 68 M2 lik alanıyla Çanakkale’ de verilen Kahramanlık mücadelesini ve düşmanın İzmir’ den denize dökülüşünü anlatan, Türkiye’ nin en uzun Seramik Rölyefleri burada ziyaretçilerini bekliyor. İstiklal Savaşın’ da Samsun ili ve ilçelerinden kaybedilen bin 200 kahraman şehidin isimleri, anıt duvarının doğu kısmına yazılarak abideleştirildi. Çevre ve peyzaj düzenlemeleri yeniden yapılarak görsel öğeler ön plana çıkarılırken, ziyaretçilerin dinlenebilecekleri Cafeterya, giriş ve çıkışların kontrolünün sağlanması için birimler yapıldı.
Gemi içi düzenlenmesi ve müze çalışmaları
Ses ve müzik sistemi kuruldu. Ambar konumunda olan konferans salonu tamamı ile değiştirilerek, müze ve sergi salonu haline getirtildi. Salon içersinde, Atatürk’ ün değişik zamanlarda çekilmiş 60 parçalık resim arşivi, Lagant marka beylik silahı, Savarona ve Dolmabahçe için diktirdiği kıyafetleri, Samsun’a çıkışından sonra İstanbul’a yazdığı el yazmalarından bir kaç örnek ve değişik antika eşyalar bulunuyor. Atamızın anısını en iyi şekilde yaşatmak için Atatürk’ün yatak odası da yeni düzenlemeyle ziyaretçilere açıldı. Oda içersinde kendisine ait orjinal bir radyo ve 1800’ lü yıllardan kalma bir adet yangın tüpü bulunuyor.
www.haberexen.com
19
HABEREXEN TURİZM
Atatürk’ün Hatırası Bandırma Vapuru Artık Hep Samsun’da 7 Şubat 2005 tarihin’ de Samsun Valiliği il genel meclisinin kararıyla kullanım hakkı ve işletmeciliği Samsun Büyükşehir Belediyesi’ne devretti. Samsun Büyükşehir Belediyesi bu kutsal emaneti devir aldıktan sonra, aslına ve ruhuna uygun bir gemi-müze haline getirme çalışmalarına başladı. Bandırma Vapuru ve çevre sahası perforje ile kapatılarak , dış etkilere karşı korunaklı hale getirilmesi, Milli mücadele parkı ve Açık hava Müzesi oluşturulma çalışmalarına hız verildi. Binicilik Tesisleri At sevgisi ve tutkusu Türk İnsanının genetik kodlarında saklıdır. İşte bu tutkuyu yaşayabilmek, günün stresinden bir nebze olsun kurtulabilmek ve hoşça vakit geçirebilmek için, Atakum İlçesi Büyükoyumca mahallesi hudutları dahilinde 50 bin metrekarelik alan üzerine her türlü donanımıyla Atlı Spor Tesisleri kuruldu. Tesisin otopark, tenis kulübü, fitness bölümü, kafeterya gibi bölümleri de bulunmakta. Tesis, tüm atlı sporlarının yapılabildiği ve spastik özürlülerin de tedavi edilebildiği tam teşekküllü halde hizmette. Samsun Atlı Spor Kulübü’nde, İngiliz, Arap, İran, Amerikan, Avusturya, ve Hollanda cinsi 22 atla eğitim veriliyor. İçerisinde açık ve kapalı manej, ısınma maneji, giriş ve güvenlik binası, ahır ve çevre çiti bulunan Atlı Binicilik Tesisi, artık atlı sporlara ilgi duyan tüm Samsunluların ve çevre illerden gelen insanların hizmetinde.
Su Kayağı Tesisleri Bandırma Gemi Müzesi yanında Bandırma plajında yer alan tesisler Karadenizin ilk su kayağı tesisleri özelliğini taşıyor. İsteyen vatandaşlar burada hem su kayağı dersi alıyor hem de bu heyecanlı sporun tadını çıkartıyor.Tesis, tüm atlı sporlarının 20
www.haberexen.com
Fotoğraf: Emre Bostanoğlu
yapılabildiği ve spastik özürlülerin de tedavi edilebildiği tam teşekküllü halde hizmette.
SAMSUNUM-1 Gemisi SSamsun’u ziyaret edenlerin ve Samsunluların deniz turu atarak denizle bütünleşmelerini sağlayan Samsunun-1 gemisi aynı zamanda sosyal faaliyet ler, özel organizasyonlar, toplantılar gibi bir çok etkinliği de gerçekleştirebilecek kapasitede. Artık Samsun halkı Karadenizin mavi sularında doyumsuz turlar atıyor.
Teleferik Samsun’da Batı Park ile Baruthane Tümülüsleri arasında kurulan teleferik 323 metre uzunluğunda. Karadeniz Bölgesi’nde bir ilk olan teleferik, ulaşım değil peyzaj amaçlı düşünüldü. Baruthane Tümülüsleri’nin de bulunduğu 30 dönümlük yer, yeşil alan ve arkeolojik müze olarak düzenleniyor. Muhteşem bir manzaraya sahip Tümülüsler, özellikle turistlerin ilgisini çekiyor ve teleferik, manzara terası ve kafe-restoranı ile bir bütünlük oluşturarak Samsun’un kültür turizmine önemli bir katkıda bulunuyor.
HABEREXEN TURİZM
Tümülüs Mezarları Baruthane tümülüslerinin Mithridates sülalesinin hüküm sürdüğü Hellenistik dönemde yapıldığı anlaşılıyor. Samsun Müzesi ile İstanbul Üniversitesi’nin birlikte yürüttüğü bilimsel kazıların sonunda iki ayrı mezar ortaya çıkarıldı ve ziyarete açıldı. Güney Tümülüs altındaki mezarın Karadeniz kıyılarında bugüne kadar bulunmuş boyalı ve sıvalı tek örnek.
Dini ve Kültürel yapıları ziyaret ettiniz mi?
Büyük Camii; Ulu Camii, Hamidiye Camii gibi çeşitli adları da vardır. 9 Eylül 1884’te Batumlu Hacı Ali tarafından yaptırılmıştır, Sultan Abdülaziz’in annesi tarafından onarımı yapılmıştır. Büyük avlu içinde yer alan cami, kesme taştan yapılmış çifte minarelidir. Çifte minaresi tek şerefelidir. Samsun’un en büyük camisidir. Yalı Camii Buğday Pazarı’ndadır. 1312 yılında Sadık Bin Abdullah tarafından yaptırılmıştır. Pazar Camii Pazar Mahallesi’nde Hazinedar Zade Süleyman Paşa Vakıf ve hayratındandır. 14.yy. İlhanlı yapısıdır. Kale Camii Kuyumcular çarşısındadır. M.S.1314’te İlhanlı Valisi Emir Timurtaş Paşa adına yaptırılmıştır. Onarımlarla mescide dönüştürülmüştür. İsa Baba (Ese Baba) Camii ve Türbesi Cedit Mahallesi’ndedir. 15.yy. da yapılan ilk yapı özgün
biçimi ile günümüze ulaşmıştır. Kare planlı küçük bir mescit ve türbeden oluşan yapı 1895’te onarılmış, 1975 - 1976’daki son onarımda ise cami ve türbeye dönüştürülmüştür. Şeyh Seyyid Kudbettin Cami ve Türbesi Caminin yapıldığı tarih belli değildir. Şeyh Kudbettin tarafından yaptırılmıştır. Camii ile türbe bitişiktir. Dikdörtgen planlı camii, ahşap çatıyla örtülüdür. Şeyh Seyyid Kudbettin büyük İslam alimi ve mücahidlerindendir. Abdulkadir-i Geylani (M.1078 - 1166) hazretlerinin torunu olup babası Muhyiddin’dir. Eski tarihle 722 yılı Sefer ayının 15’i günü (M.1322) ölmüş ve buraya gömülmüştür. Kılıçdede Camii ve Türbesi, Kılıçdede Mahallesi’nde eski caminin yıkılmasından sonra yapılmış yeni bir camidir. Türbe; caminin mihrap tarafındaki bahçede ağaçlar arasında üstü açık, etrafı beton ve mozaikle çevrilmiş büyük bir mezardır. Kılıçdede’nin Şeyh Seyyid Kudbettin ve İsa Baba ile beraber geldikleri 1078 - 1116 tarihleri arasında Selçuklu savaşlarında buludukları ve şehit oldukları söylenmektedir. Mezarın baş tarafında “Fatih Kılıçdede burada medfundur” yazılıdır. Halk tarafından ziyaret edilen murat yerlerindendir. İtalyan Katolik Kilisesi Ulugazi Mahallesi’nde yer almaktadır. 1846 yılında yapılmıştır. Bina kargir olarak iki katlı inşa edilmiştir. www.haberexen.com
21
HABEREXEN TURİZM
Batıpark - Amazon Adası - Amazon Köyü Tarihte Samsun’un Terme İlçesi Gölyazı Beldesinde yaşadıkları rivayet edilen ve rahat ok atmak için bir göğüsleri kesik olan Amazon kadın savaşçıların yaşantıları, Samsun Büyükşehir Belediyesi tarafından hazırlanan proje ile bugüne uyarlandı. Batı Park’ta oluşturulan Amazon Adası üzerindeki 2,5 dönüm alana Amazon Köyü kuruldu. Amazon kadınların günlük yaşamlarından kesitler sunulan köyde, 28 Amazon kadın heykeli ile kullandıkları eşyalar konuldu. 825 bin m2 lik Batıpark konsept projesi içerisinde yer alan tesisler, Amazon kanalı, Seyir terası, Balık restoranları, Piknik alanları gibi rekreasyon alanları tanzim edilerek insanların kullanımına sunuldu. Dolgu alanında 730 m uzunluğunda, 10 m. geniş liğinde ve 1,75 m. derinliğindeki su kanalı projesiyle, Kürtün Irmağı ağzı koyu ile Eski Yalova Gemisi koyu arası birleştirildi. Deniz tahkimatı ile kanal arasında suni bir ada ve tepecikler oluşturuldu. Batıpark Amazon adasında yer ve zeminin sağlamlaştırılması amacıyla oluşturulan 2 tepeye kafe ve seyir platformu olacak şekilde dev aslan figürleri konumlandırıldı. Aslanlardan 1 tanesi yapımı tamamlandı. İkincisinin ise yapımı devam ediyor. Aslan heykelinin oturduğu alan yaklaşık 160 m2 olup içerisinde dia gösteri merkezi, kafeterya ve seyir terasları ile hediyelik eşya satış reyonu yer alacak. Amazon Adası Çevre Düzenlemesi çalışmalarında Amazon Heykeli etrafı kaplamalarıyla birlikte tamamlandı. Deniz tarafı tahkimat çalışmaları ile yürüyüş yolu tanzimi devam ediyor. Ayrıca bu ada üzerinde Samsun’a Turizm açısından katkı sağlayacak, Amazon Köyü’nün inşasına devam ediliyor. Konseptin içerisinde mağaralar, zindan, kral mezarı, ana kraliçenin yatak odası ve mutfağı, kraliçenin silah odası, diğer savaşçıların sergilendiği salon ile 3 adet çadır- kafeterya, hediyelik eşya satış reyonu, dia gösteri merkezi ve şelaleden oluşuyor. 22
www.haberexen.com
Ülkemizde bulunan kuş çeşidinin yüzde 75 inden fazlasının yaşadığı Kızılırmak Deltası Balık Gölleri’nde dolaştınız mı? Kızılırmak deltası, barındırdığı canlı türlerinin çeşitliliği; canlılar için zengin yaşam alanları bulun durması ve halen bozulmamış olan doğal yapısı ile ülkemizin uluslararası öneme sahip ender sulak alanlarından biridir. İlçe sınırları içerisinde bulunan Kızılırmak’ın, binlerce yıl Anadolu’dan sürükleyip getirdiği sedimenlerle oluşturduğu bereketli deltasında; kuş cenneti’nin yanısıra ülkemizin en önemli sulak alan eko sistemlerinden biri olan Bafra Balık Gölleri de bulunur. Bafra’dan geçen Samsun - Sinop karayolunun kuze yinde kalan alanda, 56.000 ha. genişliğinde delta ovası uzanır. Deltadaki kuş türlerinin çeşitliliği ve sayıları eko sistemin canlılar için ne denli zengin ve sağlıklı olduğunu gösterir. Kızılırmak deltasında bu güne kadar 146’sı bölgede üreyen 318 kuş türü saptanmıştır. Delta, göçmen su kuşları için de, son derece önemli bir kışlama alanıdır. Kış ortası su kuşu sayım sonuçlarına göre deltada yaklaşık 100.000 su kuşu (kaz, kuğu, ördek, karameke ve yağmurcunlar) kışlamaktadır. Karadeniz’i göçle aşan küçük ötücüler ve su kuşlarının yanı sıra yırtıcılar, leylekler, turnalar ve balıklar için de delta son derece önemli bir beslenme ve konaklama alanıdır. Yöre, kuş gözlemciliği ve doğa turizmi için, dört mevsim boyunca çok önemli bir potansiyele sahiptir. Eko-Turizm olanakları açısından, hem doğaseverlere hem de turizmcilere, son derece keyifli seçenekler sunan delta; ülke içinde ‘Yaban Hayatı Koruma Bölgesi’ olarak ilan edilmesinin yanısıra ‘Ramsar Uluslararası Çevre Sözleşmesi’yle de korunmaktadır.
HABEREXEN TURİZM
www.haberexen.com
23
HABEREXEN TURİZM
24
www.haberexen.com