r
Dini Araştırmalaı; Cilt: 7, s. 19, ss. 105-129.
~Dinsel
• 105
Bir Sembol Olarak Haç'ın Tarihi
Kadir ALBAYRA.K*
ABSTRACT The use of crosses as religious symbols, did not start with Christianity but reaches far baclc into antiquity. Variations can be found in almost every ancient religions. The cross is usually thought to be an early church symbol but it wasn 't. The re ason is because the cross was a symbol of pain and suffering. It is then that the cross became a symbol of conquering death. Constantine alsa m ade the cross a pop u lar ico n when he reportedly was told by Gad to put a cross on all of his shields araund 320 C. E. In a Christian sense the cross signifies acceptance of sacıifice, suffering and death as well as immortality. There are many shapes of crosses but tewenty of them wellknown and İnıportant in the Christian world. We gived in this paper same information about the cross as a religious symbol before and after Clıristianity.
Keywords: Cross, phallic cult, Jesus, Constantine, crucifixion, cross shapes, symbolism. Giriş
İsa'nın çarmıha gerilmesinde veya tarihteki herhangi bir başka çarmıh olayında kullanılan diğer
maddi araçların (mızrak, süngü, lurbaç, çivi, ip vb.) değil de, Haç'ın bir sembol olarak öne çıkmasının mitil< ve tarihsel nedenleri ve bunları besleyen süreçler Dinler Tarihi açısından araştmhp incelenmesi gereken önenili ve ilginç bir konu olarak görünmektedir. Pierre Emanuel; "Bir sembolü entelektüel açıdan incelemek, bir soğanz bulmak için o soğanz soymak gibidir"' şeklindeki benzetmesiyle sembolleri anlama, anlarnlandırma ve yorumlamanın zorluklarrtıa işaret etmekte, Edib Sa'b; semboller kutsal hillında bildilderimizi gizlernede değil, gizli olan şeyleri ortaya çıl<armada önemli bir araçtır2 derken, Müna Talebe de; semboller sonsuzca değişebilme, derin fikirleri aynı anda hem açığa vurma, hem de gizleme gücüne sahip olduldarı için sanatta, edebiyatta, mitolojide ve dinde önemli bir yer teşkil eder3 demektedir. Mitolojil< sembolizmde figür veya şekil dilden önce gelirken, edebi sembolizmde öncelil< şekilden dile kaymakta, diiısel sem* Yrd. Doç. Dr., Çukurova Üniversitesi ilahiyat Fakültesi Dinler Tarilıi Öğretim Üyesi.
ı Bkz. Gilbert Durand, Sembolil{ İmgelem, Çev. Ayşe Meral, İnsan Yayıiılan, İstanbul 1998,
35. 2 Edib Sa'b, el-Edyanü'l-Hayye, Darü'n-Nelıaı; Beynıt, 1995, 220. 3 Müna Talebe, "er-Remzüfi'l-Edebi'l-Uhrevf, Rihletü'l-Mi'rac", el-İiıda', Sa. 12, Aralık 1997, İ<alıire, 90.