Oude muziek als inspiratiebron
© G. dahl
Oude muziek heeft altijd al een bijzondere invloed gehad op eigentijdse muzikanten. Daarom presenteert de Handelsbeurs concerten met muzikanten die zich inspireren op oude muziek. Drie concerten, drie invalshoeken: van hedendaagse songs over traditionele muziek tot zelfs jazz. Wim Wabbes Onsterfelijke melancholie
D
16
De mediterraanse schone en de ridder uit het noorden
A
rianna Savall is zoals Giovanna Pessi een harpiste, al kreeg ze ook een vocale training mee. Ze is de dochter van een uitzonderlijk muzikantenpaar: de viola da gamba-speler Jordi Savall en zangeres Montserrat Figueras, twee namen die gebeiteld staan in het grote boek van de oude muziek. Naast vertolkingen in opera's, schreef ze ook liederen en begeleidde zichzelf op de harp. Haar solo-album Bella Terra werd een ode aan haar bakermat, waar vele culturen samenkomen: de Catalaanse, Castiliaanse, Arabische en de Ladinocultuur. Het ontmoeten van culturen is ook de leidraad voor het ensemble Hirundo Maris (Latijn voor ‘zeezwaluw’), dat ze samen met haar partner Petter Udland Johansen oprichtte.
Jazzy Petrarca
‘S
cattered Rhymes’ bouwt met sonnetten van de renaissancedichter Francesco Petrarca een brug tussen oude muziek en jazz. Het project ontstond toen saxofonist Frank Vaganée als stadsartiest in Mechelen carte blanche kreeg voor een aantal projecten.
Zo 17.11.13 — Giovanna Pessi & Susanna Wallumrød ‘If Grief Could Wait’ Susanna treedt ook solo op ijdens een foyer matinee op 17.11.13 om 11u. Di 10.12.13 — Arianna Savall, Petter Udland Johansen & Hirundo Maris ‘Chants du Sud et du Nord’ Vr 31.01.14 — Zefiro Torna & Frank Vaganée trio ‘Scattered Rhymes’ Een combi-ticket voor deze drie concerten kost slechts €50.
© M. mertens
e Noorse popzangeres Susanna Wallumrød, die onder meer een briljante versie maakte van Joy Divisions ‘Love will tear us apart’, toerde met haar band Susanna and the Magical Orchestra de hele wereld rond. De Zwitserse barokharpiste Giovanna Pessi verwierf internationale faam door haar samenwerking met bekende muzikanten. Hun gezamenlijke project ‘If Grief Could Wait’ is een ode aan de muziek en liederen van Henry Purcell (1659-1695). Een greep uit zijn repertoire wordt op de beklijvende plaat aangevuld met liederen van Wallumrød en songs van Leonard Cohen en Nick Drake. Wallumrøds heldere, delicate stem geeft, samen met de meesterlijke orkestratie, een dramatische spankracht aan de plaat. Want uiteindelijk zijn het allemaal droevige, melancholische liederen, zoals er in de 16de en 17de eeuw vaak werden geschreven. Straf: ‘Who by Fire’ van Leonard Cohen en ‘Which Will’ van Nick Drake staan perfect naast ‘Music for a While’ van Purcell. Dat heeft alles te maken met de manier waarop de liederen werden gearrangeerd, en het hoge niveau waarop er wordt gemusiceerd. The Guardian schreef: “Wallumrøds persoonlijkheid binnen zo’n formeel stramien van oude muziek is betoverend.”
De Noor is net als Savall opgeleid in de barokmuziek, en een uitmuntend vocalist. Naast de elegante barokharp van Savall hoor je een hardingfele (viool met resonerende snaren), een mandoline, een dobrogitaar, handpercussie en contrabas. Zo ontstaat samen met de indrukwekkende stemmen van Savall en Johansen een mooi klanktapijt. Hirundo Maris reist in het project ‘Chants du Sud et du Nord’ van de mediterraanse naar de Scandinavische kust met liederen die de zee bezingen. Het verhaal vindt zijn oorsprong in een oud Catalaans lied, ‘El Mariner’, dat de liefde bezingt van een mediterraanse schone met een ridder uit het noorden.
Hij ging te rade bij Jurgen De bruyn, stadsgenoot en luitist bij Zefiro Torna, het ensemble voor oude muziek. “Ik kende het voorbeeld van Jan Garbarek en het Hilliard Ensemble, die de muziek van Arvo Pärt hadden opgenomen. Nu ja, ik wilde wel iets anders. Vanuit Zefiro Torna kwam het idee om de teksten van Petrarca als leidraad te nemen en niet alleen muziek van componisten uit de oude muziek zoals Monteverdi als basis te nemen, maar ook uit de klassieke muziek, zoals Schubert, en zelfs de late romantiek van Schönberg. Ik heb al die muziek vervolgens voor het geheel gearrangeerd.” Zowel in jazz als in oude muziek is improvisatie van belang. “Bij Zefiro is die improvisatie wel veel harmonischer en tonaler dan bij mijn trio”, zegt Vaganée. “Wij zijn gewoon om toch vrijer te improviseren. Het is net de uitdaging om die twee praktijken bij elkaar te brengen.”