Projektujemy miasto by Han

Publikacja powstała w ramach przedmiotu projektowanie urbanistyczne w I nstytucie G eografii Społeczno-E konomicznej i G ospodarki Przestrzennej Uniwersytetu G dańskiego.

R e d a k c ja : H anna Obracht-Prondzyńska

A u to rzy : A drianna Baranowska Natalia Bargłowska A dam Buczyński Bartosz Celiński Karolina Chanduszko A nna Czapiewska J ulia Dmitruk Z ofia Dopichaj Maja Działoszewska H anna Filipiuk Martyna G ołdyn Sandra G onciarz Katarzyna H alarewicz

A ndrei H rodz Szymon J askulski Krzysztof J urewicz Karolina J urgielewicz Daniel Kamiński Michał Karcz J akub Kinder Dominika Kisiel Maciej Kokosza J akub Kołpaczyński Marta Koprowicz J ulia Krawczyk A nna Krawiecka

W y d a w c a : IS B N :

978-83-964091-0-2

P ro je k t g ra fic zn y : H anna Obracht-Prondzyńska

Magdalena L amparska Patrycja L ewandowska Filip Maciążek Paulina Markowska Daria Maruszewska Klaudia Matuszewska Mieszko Mrozowicz A melia Musielak Dominika Olechnowicz Kacper Orzechowski Łukasz Plata J akub Przespolewski A madeusz R olecki J oanna Sudnik

Spis treści

Wstęp

Projektowanie miasta

Kompozycja urbanistyczna

148

Zabudowa mieszkaniowa jednorodzinna i wielorodzinna

262

Zabudowa różnych funkcji

366

Przestrzeń publiczna

466

Ulica

Wstęp

Jest powód, dla którego mówi się, że urbaniści i urbanistki rozwiązują problemy, z istnienia których większośc z nas nie zdaje sobie sprawy. Potrafimy powiedzieć, że są miejsca, które lubimy, które się nam podobają. I odwrotnie. Ale czy wiemy, dlaczego tak się dzieje? By stać się dobrym urbanistą czy urbanistką musimy zrozumieć najpierw co definiuje dobrą przestrzeń. Przestrzeń, która budzi w nas dobre emocje, która sprawia, że chcemy w danym miejscu przebywać. Cechą projektantów i projektantek miast jest umiejętność wnikliwej obserwacji i analizy miejsc. Od tego wspólnie ze studentami zaczęliśmy stawianie pierwszych kroków w sztuce projektowania miasta. Zanim rozpoczęliśmy pracę nad pierwszymi projektami urbanistycznymi, przestudiowaliśmy wspólnie setki miejsc i elementów struktury urbanistycznej, z najróżniejszych miejsc z Polski i ze świata. Zadaliśmy sobie pytanie o to, jakie elementy tworzą strukturę miasta, jakie uwarunkowania tworzą dobrą jakość życia, oraz co sprawia, że przestrzeń odnosi sukces. Analizowaliśmy element po elemencie, wychodząc od kompozycji urbanistycznej, przez funkcje zabudowy różnej funkcji oraz wzajemne relacje między budynkami, aż po przestrzenie publiczne, w tym ulice. Wreszcie, każdy indywidualnie odpowiedział sobie na pytanie, czym dla niego, dla niej jest urbanistyka i w jakim mieście chciałby, chciałaby mieszkać. Studiując elementy struktury miasta położone w różnej tkance miejskiej, staraliśmy się odpowiedzieć na pytanie, czy te konkretne miejsca, są miejscami przyjaznymi, budzącymi w nas pozytywne emocje, czy przeciwnie - są dla nas odpychające. Dla każdego przykładu wspólnie próbowaliśmy postawić diagnozę i wyciągnąć wnioski. Szukaliśmy dobrych praktyk. Gdy znajdowaliśmy przykłady negatywne zastanawialiśmy się jakie rozwiązania uratowałyby daną przestrzeń.

Wstęp

Publikacja, którą oglądacie, przygotowana została przez studentów drugiego roku studiów licencjackich na kierunku gospodarka przestrzenna w Instytucie Geografii Społeczno-Ekonomicznej Wydziału Nauk Społecznych Uniwersytetu Gdańskiego w ramach przedmiotu projektowanie urbanistyczne realizowanego w semestrze zimowym 2021/2022. Zebrane w niej przykłady i ich opisy były dla studentów pierwszym spotkaniem ze sztuką projektowania miast. Dzięki nim nauczyliśmy się wnikliwej obserwacji życia miejskiego, tak by w przyszłości świadomie podejmować decyzje projektowe. Publikacja była wstępem do przygotowanego w ramach tegoż przedmiotu projektu urbanistycznego. Nie ma jednego sprawdzonego przepisu na miasto. Każde miejsce różni się uwarunkowaniami, wiąże się z innymi wyzwaniami. Zmienia się dynamika i styl życia miejskiego, pojawiają się nowe trendy, a mieszkańcy mierzą się z innymi problemami. Jednak, gdy stajemy się świadomymi obserwatorami, urbanistyki uczymy się każdego dnia, w każdej chwili. Każde nowe odwiedzone miejsce jest kolejną lekcją urbanistyki. Ta publikacja to dopiero początek. Mam nadzieję, że wiedza zebrana w tej publikacji i umiejętności wyniesione ze wspólnych zajęć i przygotowanych projektów zaraziły Was chęcią do kształtowania lepszych miast, przyjaźniejszych przestrzeni i miejsc o lepszej jakości życia. Urbanistyka jest naszą codziennością. Hanna Obracht-Prondzyńska

Projektowanie miasta

,,Każdemu budynkowi, każdemu miastu powinna towarzyszyć jakaś opowieść – o życiu, ludziach. Inaczej budynek jest abstrakcją.” ~ Daniel Libeskind

Zapamiętaj: Cytat ten porusza jak dla mnie najważniejszą kwestię często pomijaną przy projektowaniu – ludzi. Budynek i przestrzeń muszą są dla ludzi, dlatego powinny być tworzone w inspiracji ludźmi i ich historiami.

Adam Buczyński

„Żegnam się z miastem, które stało się moje, Jego wieże, jego drogi – kroki moje.” ~ Krzysztof Jurkiewicz

Zapamiętaj: Cytat autorstwa Krzysztofa Jurkiewicza zapadł w pamięć, gdyż pozostawia duże pole do własnej interpretacji. Mówi, iż zostawiamy w mieście cząstkę siebie chociażby poprzez kroki, które w nim stawiamy, czy wieże, które mijamy podczas codziennego spaceru. Pokazuje on również ulotność chwil i smutek podczas pożegnania z miastem z powodu chociażby przeprowadzki. Daniel Kamiński

”Cała różnorodność życia otwiera się przed nami, gdy poruszamy się pieszo.”

~ Jan Gehl, Miasta dla ludzi

Zapamiętaj:

Cytat zapada w pamięć, ponieważ codziennie krocząc ulicami miast czy też odwiedzając urokliwe miejsca podczas jazdy samochodem nie możemy poznać nowych ludzi czy też mieć chwili refleksji nad tym co się w naszym życiu dzieje. Miasta mają być projektowane przez ludzi dla ludzi nie dla samochodów. Podkreślony jest tutaj jakże ważny aspekt skupiania się na ludziach w projektowaniu, którzy na co dzień będą korzystać z tych miast.

Przywołane słowa, z książki autorstwa Jana Gehla, podkreślają ważność projektowania miast, które będą przystosowane dla ludzi poruszających się pieszo, bo to właśnie oni w pełni poznają aspekty życia w mieście, znają każde, nawet najmniejsze miejsce oraz są świadomi wszelkich walorów swojego miasta. Zatem, urbanistyka powinna skupiać się na pieszych i to właśnie dla nich tworzyć funkcjonalne a zarazem przyjazne przestrzenie.

Jakub Kinder

Martyna Gołdyn

„Miasto jako miejsce spotkań – właśnie o takie chodzi.” ~ Jan Gehl

Zapamiętaj:

Ten cytat jest krótki, lecz trafiony w punkt. Chodzi tutaj przede wszystkim o to, aby miasta były zaprojektowane tak, by sprzyjać integracji mieszkańców. Są to następujące rozwiązania: wiele miejsc do siedzenia, duże, otwarte i dobrze zaprojektowane przestrzenie publiczne, drogi o małym natężeniu ruchu, niepowodujące trudności w przemieszczaniu się, a także duża ilość terenów zieleni.

Jako przyszli urbaniści powinniśmy pamiętać o tym aby miasta tworzyły przyjazną dla ludzi przestrzeń, która będzie wywoływać pozytywne emocje i chęć przebywania i spotykania się w niej. Miasta powinny funkcjonować dla ludzi i zgodnie z ich potrzebami.

Gabriela Wacewicz

Julia Krawczyk

„Miasto to środek do celu, jakim jest pewien określony styl życia. Jako takie może być odzwierciedleniem tego, co w nas najlepsze, może być wszystkim, czym tylko zapragniemy.” ~ Charles Montgomery

Zapamiętaj: Cytat ten zapadł mi w pamięci ponieważ, miasto nie ważne czy duże czy małe, żyjemy w nim i musimy mieć tam coś takiego co nas będzie tam trzymać. Więc jeśli dobrze stworzymy to miasto, ludzie będą chcieli tam być, mieszkać i żyć. Znajdzie się tak taki ład dla których będzie najlepszy do życia nieważne gdzie to miasto się znajduję. Karolina Jurgielewicz

,,Dobrze zaprojektowane miasto jest jak dobra impreza-ludzie zostają dłużej, niż jest to naprawdę konieczne, ponieważ dobrze się bawią.’’ ~ Jan Gehl

Zapamiętaj:

Miasto powinno być tworzone dla ludzi, by żyło im się lepiej. Człowiek powinien czuć się tam dobrze na tyle, by nie musiał a nawet nie chciał go opuszczać.

Uważam, iż cytat ten doskonale obrazuje nam jak prawidłowo zagospodarowane musi być miasto. Musi być miejscem spotkań, a przede wszystkim miejscem które nam to umożliwia. Abyśmy zawsze z chęcią tam chodzili, i wracali, a przede wszystkim mieli gdzie wrócić.

Daria Maruszewska

Joanna Sudnik

„Cała różnorodność życia otwiera się przed nami, gdy poruszamy się pieszo.” ~ Jan Gehl

Zapamiętaj:

W czasach, w których światem rządzi mechanika, w projektowaniu miast ustępuje się przestrzenie samochodom, zapominając o pieszych. Świat najlepiej poznaje się spacerując, patrząc bezpośrednio, a nie zza szyby samochodowego okna, dlatego niezwykle ważne jest projektować miasta tak, by zachęcać ludzi do spacerowania i dalszego odkrywania miast.

Cytat porusza bardzo ważną dla mnie kwestię poruszania się pieszo, bo jako osoba lubiąca chodzenie pieszo, doceniam jak miasto jest przystosowane do pieszego i jak wiele miejsc można odwiedzić będąc osobą pieszą, która może dostać się w zasadzie wszędzie gdzie zechce.

Natalia Bargłowska

Dominika Kisiel

„Cała różnorodność życia otwiera się przed nami, gdy poruszamy się pieszo.” ~ Jan Gehl

Zapamiętaj:

Oznacza to że gdy poruszamy się pieszo, możemy zobaczyć więcej szczegółów otaczającego nas świata. Poświęcamy więcej uwagi na rzeczy, których zazwyczaj nie dostrzegamy podróżując samochodem lub komunikacją miejską. Poznajemy w ten sposób więcej przestrzeni wokół nas.

Powinniśmy projektować miasta biorąc pod uwagę perspektywę pieszych. Przestrzenie publiczne powinny zachęcać ludzi do przemieszczania się pieszo, bez konieczności używania samochodu. W taki sposób ludzie są w stanie dostrzec więcej szczegółów danego miejsca, a tym samym wyrazić opinię co im się podoba, a czego brakuję.

Maciej Kokosza

Patrycja Lewandowska

„Cała różnorodność życia otwiera się przed nami, gdy poruszamy się pieszo.”

~ Jan Gehl

Zapamiętaj: W ciągłym rozmachu projektowania człowiek tak naprawdę zapomina, że najprzyjemniej jest wyjść w miejsca które do tego zachęcają. Coraz to więcej powierzchni człowiek oddaje dla aut co przekłada się bezpośrednio na brak przyjemności ze zwykłej pieszej podróży ulicami. Należy o tym pamiętać projektując nowe rzeczy tak by te sprzyjały bardziej pieszym niż autom. Łukasz Zakrzewski

,,Dobrze zaprojektowane miasto jest jak dobra impreza-ludzie zostają dłużej, niż jest to naprawdę konieczne, ponieważ dobrze się bawią.’’ ~ Jan Gehl

Zapamiętaj: Cytat Jana Gehla znakomicie oddaje istotę wzajemnych relacji ludzi i miasta, które jest dla nich tworzone. Dobre zaprojektowanie miasta jest ważne, aby mieszkańcy dobrze się w nim czuli. Warto tworzyć przestrzenie, które będą codziennie wywoływać pozytywne emocje wśród ludzi i zachęcą ich do spędzania w nich czasu oraz do których z przyjemnością będą powracać.

Dominika Olechnowicz

„Miasta wszystkim mają coś do zaoferowania, pod warunkiem, że wszyscy je współtworzą.” ~ Jan Gehl

„Śmierć i życie wielkich miast Ameryki” Jane Jacbos.

Zapamiętaj: Miasta są wysoce zróżnicowanymi miejscami i to pod wieloma względami. Warto mieć na uwadze, że wspólnie decydujemy o tym jak wyglądają i funkcjonują. Czasem musimy mocno współpracować i rozwiązywać konflikty, by stworzyć lepsze miejsce do życia. Nie wystarczy jedynie odebrać, trzeba dać coś w zamian. Powinniśmy się angażować w to jak zmienia się przestrzeń wokół nas, bo bez tego możemy ją łatwo utracić.

Szymon Jaskulski

”Jeśli chcesz w prosty sposób poprawić jakość danej przestrzeni, zaaranżuj więcej miejsc do siedzenia”

~ Jan Gehl

Zapamiętaj:

Krótka W przestrzeni publicznej powinno się znajdować wiele oraz zróżnicowanych miejsc do siedzenia. Ludzie chętniej przebywają tam gdzie można gdzieś się zatrzymać, usiąść i odpocząć lub porozmawiać. Miejsca do siedzenia są również bardzo potrzebne dla osób starszych które również bardzo często pojawiają się w przestrzeniach publicznych

Miejsca w których chcemy aby jakość przestrzeni była lepsza, trzeba stworzyć miejsca gdzie ludzie mogliby się gromadzić.

Hanna Filipiuk

Jakub Przespolewski

„Po pierwsze: miasto samo w sobie jest już wartością; tak dzieje się przede wszystkim w projektach utopijnych.” ~ „Przestrzeń Marzycieli. Miasto jako projekt utopijny”, B. Gutowski, Warszawa 2006

Zapamiętaj: Ten cytat zwrócił moją uwagę na to, że nie doceniamy wartości miasta w codziennym życiu. Miasto powinno być przyszłością, powinniśmy dążyć do poprawiania jego jakości, celować w zieloną i inteligenta urbanistykę. Ważność haseł: zrównoważona architektura, alternatywne materiały budowlane.

Maja Działoszewska

”Jeśli chcesz w prosty sposób poprawić jakość danej przestrzeni, zaaranżuj więcej miejsc do siedzenia”

~ Jan Gehl

Zapamiętaj: Cytat ten zapadł mi w pamięć, ponieważ bardzo często staramy się nie stworzyć tylko poprawić daną przestrzeń, lecz niekiedy jest to ciężkie. Miejsca do siedzenia nie oznaczają również jak niektórzy mogą sądzić tylko i wyłącznie ławek. Mogą je stanowić różne elementy budynków, architektury, np. schody, krawężniki. Dobrze zagospodarowana przestrzeń właśnie tak wygląda.

Jakub Kołpaczyński

”Prawdopodobnie nie będziemy mieli już szansy żyć w estetycznych, zadbanych miastach. Czego nie udało nam się załatwić w ciągu tych ostatnich lat rosnącego dostatku, już pewnie załatwić się nie uda. Będą o wiele pilniejsze sprawy i wydatki. Ale nie znaczy to, że zaprzepaściliśmy szansę życia w miastach w jakiś sensie lepszych- takich, które są dostosowane do potrzeb ludzi, a nie samochodów, w miastach w których zieleni przybywa, a nie ubywa, i w miastach, w których rozwiązania przestrzenne budują wspólnotę, a nie niszczą. O te sprawy cały czas warto walczyć, konieczność adaptacji do galopujących zmian klimatu stwarza szansę na wprowadzenie progresywnych rozwiązań w polskich miastach.” ~ „Wanna z kolumnadą. Reportaże o polskiej przestrzeni” Filip Springer 2020

Zapamiętaj: Cytat przede wszystkim daje nadzieje. Przedstawia obecny, często niekorzystny obraz urbanistyki, ale zapewnia że przy zachowaniu starań i wprowadzeniu realnych zmian w najważniejszych a zarazem najprostszych aspektach, przestrzeń da się ”naprawić”, aby służyła jej użytkownikom. Katarzyna Halarewicz 23

„Miasta są miejscami, w których ludzie spotykają się, by wymienić się pomysłami, handlować lub po prostu odpoczywać.” ~ Jan Gehl

Zapamiętaj: Strefa publiczna miasta jest bardzo ważnym elementem sprawnego funkcjonowania miasta. Przestrzeń dla mieszkańców miast, w której mogą swobodnie porozmawiać, handlować lub odpoczywać, sprawia, że czują się oni zachęceni do brania udziału w „życiu miasta”. Miasto powinno być zaprojektowane w taki sposób, aby zachęcało, ludzi w nim przebywających do przebywania w przestrzeni w miejskiej.

Filip Maciążek

„Każdy człowiek tak dalece kształtowany jest przez swoje otoczenie, że jego poczucie harmonii i wewnętrznej równowagi uzależnione jest całkowicie od tego, czy żyje on w harmonii z tymże otoczeniem.” ~ Christopher Alexander, The Timeless Way of Building

Zapamiętaj: To gdzie żyjemy, jak to miejsce wygląda, jakie mamy wobec niego uczucia i oczekiwania, bezpośrednio wpływa na nasze codzienne życie. Musimy dbać o otoczenia, w których mieszkamy, aby czuć się w nim dobrze.

Zofia Dopichaj

,,Planowanie miasta powinno skupiać się na tym, aby w naturalny sposób wywołać potrzebę ruchu.” ~ Jan Gehl

Zapamiętaj: Cały czas staramy się tworzyć miasta przyjazne dla ludzi, których celem jest budowanie przestrzeni, w której człowiek ma możliwość dotarcia pieszo do każdej podstawowej usługi. Jan Gehl mówi o tym, że miasto powinno zachęcać do ruchu pieszego w naturalny sposób. Powinniśmy skupić się na drogach pieszych nie na samochodach.

Julia Dmitruk

„Być może nie zdołamy sprawić, by wszyscy byli równie bogaci jak Amerykanie. Możemy jednak tak zaprojektować miasto, aby dać ludziom poczucie godności i pozwolić im, by poczuli się bogaci. To samo miasto może sprawić, że będą szczęśliwsi.” ~ Enrique Peñalosa, burmistrz Bogoty, w „Miasto szczęśliwe” Charlesa Montgomery’ego

Zapamiętaj: Dobrze zaprojektowane miasto pozwala na szczęśliwe życie ludzi, na ich poczucie dostatku i tego, że niczego im nie brakuje w życiu. Jest to miasto, w którym nikt nie czuje się gorszy, ani wykluczony, tylko równy.

Anna Czapiewska

„Jednym z podstawowych aspektów zrównoważonego rozwoju w kulturze powinno być zachowanie balansu pomiędzy starą tkanką miasta a współczesną ekspresją artystyczną czy współczesnymi potrzebami obywatelskimi.” !"„ M iasto w D ziałaniu” B ożena Gierat-B ieroń.

Z a p a m i !t a j : Myślę, że jest to niezwykle trafiony cytat. Mowa w nim o zrównoważonym rozwoju, do którego przykłada się w głównej mierze użyteczność. Nie można zapomnieć, że miasto czy dzielnicę zamieszkują ludzie, którzy nie chcą być testerami ekspresji artystycznej, a chcą jedynie, żeby ich podstawowe potrzeby zostały spełnione. Klaudia Suszczyńska

2 8

„Po pierwsze, potrzebny jest wyraźny podział pomiędzy przestrzenią publiczną i prywatną. Nie mogą one przechodzić jedna w drugą, jak to ma zazwyczaj miejsce na przedmieściach lub na osiedlach.” !"J ane J acobs

Z a p a m i !t a j : Ten cytat zwraca uwagę na podział przestrzeni w mieście, który jest niezbędny dla ładu przestrzennego oraz dla poczucia bezpieczeństwa wśród mieszkańców oraz użytkowników przestrzeni.

Marta Koprowicz

2 9

„Miasto nie zostanie nigdy w całości zrozumiane przez jednego człowieka.” !"J ane J acobs „ Śmierć i życie wielkich miast A meryki”

Z a p a m i !t a j : Z e względu na swoją wielkość oraz różnorodność trudne jest zrozumienie miasta w całości. Każda dzielnica, czy osiedle posiada chociażby inny styl architektoniczny. Człowiek nie jest w stanie poznać i zrozumieć wszystkich tajemnic jakie skrywają miasta, przez całe swoje życie bada je i obserwuje. A nna Krawiecka

3 0

„Wspólną cechą niemal wszystkich miast – niezależnie od ich położenia geograficznego, potencjału gospodarczego i poziomu rozwoju – jest to, że ich mieszkańcy są coraz gorzej traktowani. Żyją w skandalicznych wręcz warunkach; w coraz bardziej ograniczanej przestrzeni, w skażonym środowisku i hałasie, napotykają liczne bariery architektoniczne, rosnące ryzyko wypadków itp.”

~ J an Gehl

Z a p a m i !t a j : Miasta są coraz bardziej zabudowywane, co raz mniej jest terenów zielonych, co może zaczynać zagrażać środowisku jak i naszemu życiu. Coraz mniej myśli się o ludziach, o tym żeby stworzyć dla nich dobre warunki do codziennego życia. A melia Musielak

3 1

„Miasta można rozpoznać po panującym w nich ruchu, jak ludzi poznaje się po ich chodzie.” !"„ Człowiek bez właściwości” , R obert M usil

Z a p a m i !t a j : Cytat R oberta Musil z książki pt. „Człowiek bez właściwości” mówi, iż miasto poznajemy po panującym w nim ruchu mieszkańców. Podkreśla to, iż to właśnie ludzie tworzą miasto. Najważniejszym elementem miasta są jego mieszkańcy.

Patrycja Z asowska

3 2

„Brak synchronizowanej, spójnej koncepcji planowania przestrzennego i trwające od 30 lat dożynanie resztek struktur, które przed 1989 r. wytaczały i koordynowały planowanie przestrzenne w skali kraju, regionów, województw, powiatów oraz gmin, doprowadziło dziś systemowej zapaści i niewydolności systemu.” ~ Prof. zw. dr hab. Tadeusz Markowski w wywiadzie dla „Tygodnik Spraw Obywatelskich” nr 53/ (1) 2021

Zapamiętaj: Urbanistyka w Polsce jest zacofaną dziedziną nauki na tle innych państw. Pomimo zmiany ustrojowej, nadal planowanie przestrzenne było dla urzędników mało znaczącym tematem. Skutki niepoprawnej wieloletniej polityki przestrzennej mają negatywny wpływ na społeczeństwo i funkcjonalność przestrzeni, a także proces ich niwelacji trwa kilkadziesiąt lat i zazwyczaj nie zachodzi do końca. Cytat zapadł mi w pamięci, ponieważ tworzenie zaplanowanej, wspólnej i przyjaznej przestrzeni dla człowieka w Polsce jest nowym zjawiskiem, co jest bardzo motywujące do zagłębiania się w tej tematyce i uświadamia nas, że żyjemy w niewygodnej dla nas przestrzeni. Paulina Pisarczyk 33

„Miasto może być dziełem sztuki, na którego ukształtowanie winna mieć wpływ decydujący świadoma wola człowieka." !"F ilip S pringer „ 13 pięter” przywołuj e słowa T adeusza T oeplitza z „ K alendarza robotniczego PPS ”

Z a p a m i !t a j : Cytat zapadł mi w pamięć, gdyż mówi o tym, że wszystko co zrobimy może być piękne lecz wymaga naszej świadomej woli zaprojektowania, naszego wkładu w to, gdyż od tego najbardziej zależy efekt końcowy.

Paulina Markowska

3 4

„Miasto jest jak mieszkanie - tylko skala przestrzeni do zagospodarowania przedmiotami codziennego użytku jest inna." !"„ Przegląd K omunalny” 2009 | nr 7 | 5 6-5 9 . B. R zeczyński

Z a p a m i !t a j : Ten cytat według mnie oznacza, że mieszkańcy powinni się czuć w mieście jak we własnym domu. Projektowanie miasta porównane jest do układania mebli we własnym mieszkaniu. Każdy chce, aby żyło mu się w nim wygodnie, bezpiecznie i przyjemnie. L udzie dbają również o wystrój własnych mieszkań, i tak samo należy zadbać o estetykę miasta. Łukasz Plata

3 5

„K ażdy powinien móc widzieć drzewo ze swego okna, móc usiąść na ławce niedaleko swojego domu, mieć nie więcej niż dziesięć minut piechotą do najbliższego parku.” ~ J an Gehl

Z a p a m i !t a j : Miasto to przede wszystkim miejsce spotkań, przestrzeń, gdzie toczy się życie – we wszystkich jego przejawach, od tych najbardziej publicznych po te bardziej prywatne. Życie, przestrzeń i budynki – są ważne. I to w tej właśnie kolejności.

Sandra G onciarz

3 6

Miasto, szczególnie funkcjonujące w skali globalnej, stoi przed trudnym zadaniem: musi równocześnie pobudzać do działania i skłaniać do refleksji. !"K reatywne miasto, Charles L andry.

Z a p a m i !t a j : Miasta, które chcą się dynamicznie rozwijać muszą pamiętać o pielęgnowaniu swojej historii, aby mogła dawać przykład i inspirację dla nowych pokoleń.

A dam Skrzelowski

3 7

„Nie chodzi tylko o światła, zabytki, świetne restauracje, scenę rozrywkową, muzea i instytucje kultury. Zwarta geografia miasta, gęstość zaludnienia i możliwość poruszania się pieszo lub transportem publicznym sprawiają, że miasto to najekonomiczniejsze miejsca do życia na ziemi.” ~ Janette Sadik-Khan i Seth Solomonow „WALKA O ULICE"

Zapamiętaj: Cytat z tej książki świetnie oddaje charakter idealnego miasta. Jest nim przestrzeń, która jest zwarta, prosta pełna ludzi. W miastach nie chodzi o to, by pięknie wyglądały z lotu ptaka (nieludzka skala), czy żeby samochody miały pełną swobodę. Chodzi o ekonomiczne dysponowanie czasem każdego mieszkańca, wraz z odpowiednią zielenią i miejscem na odpoczynek. Katarzyna Siermińska

„U kład komunikacyjny jest jednym z podstawowych składników organizacji przestrzennej – łącząc poszczególne elementy miasta w harmonijną całość, zapewnia jego sprawne funkcjonowanie.” !"„ Przestrzenie publiczne we współczesnej urbanistyce i architekturze” T omasz J astrząb

Z a p a m i !t a j : Cytat mówi o tym, że dzięki dobrze stworzonemu układowi komunikacyjnemu miast będzie ono dobrze funkcjonować. Sprawny układ komunikacyjny to jeden z najważniejszych składników sprawiająch, że czujemy się dobrze w danym mieście. Martyna Ślusarczyk

3 9

„Miasto to miejsce, z którego najpierw usuwa się naturę, a potem opłakuje jej stratę; zabija się ją, po czym wskrzesza po to tylko, by umieścić w parku jak w grobowcu i tam oddawać jej hołd.” ~ A lastair B onnett, „Poza mapą.”

Z a p a m i !t a j : A utor cytatu zwraca uwagę na przestrzenie zieleni, które znajdują się w mieście. W dużej części miast usuwa się tereny naturalne, zawierające drzewa, krzewy a wszelkie parki są ściśle odgrodzone od reszty zabetonowanej przestrzeni. J est to duży problem, który powoduje pogorszenie się komfortu mieszkańców obszarów zurbanizowanych. Miłosz Szymański

4 0

„Przecie w całym kosmosie nie ma rzeczy tak zmiennej jak miasto, a rzecz tak zmienna nigdy nie da się ująć ostatecznie.” !"T adeusz Peiper: „ Z apiski o prawach poezj i”

Z a p a m i !t a j : Miasto jest jak żywy organizm – nie jest stałe, niezmienne. Miasto żyje, miasto ciągle się zmienia. Dobrym porównaniem jest właśnie kosmos – tak ogromny, zmienny i niepojęty byt, że nie można zrozumieć go do końca. Tak samo jest z miastem. J ego struktura jest bardzo skomplikowana i trzeba pamiętać, że nigdy nie zrozumiemy miasta w 100% . A to miasto to tylko jednostka – takich jednostek jest mnóstwo i każde jest inne – jak galaktyki w kosmosie. Dlatego nie trzeba rozumieć – trzeba próbować wejść w ten inny świat i dostosować się do niego. A leksandra Tybor

4 1

Kompozycja urbanistyczna

1 4

K o m p o zy c ja u rb a n is ty c zn a : N o w y Jo rk A dam Buczyński

C h a ra k te ry s ty k a : A nalizowany przykład to San Francisco, miasto zlokalizowane na zachodnim wybrzeżu USA , w Dolinie Krzemowej. Miejscowość została założona w 17 7 6 a prawa miejskie SF uzyskało w 18 5 0 roku. Miasto zlokalizowane jest na półwyspie. Ma ono charakterystyczny dla A meryki Północnej układ urbanistyczny.

Z a p a m i !t a j : San Francisco ma problemy typowego amerykańskiego miasta. O ile kwadratowy układ ulic i szlaków komunikacyjnych jest wygodny dla kierowców, tak ulice ciągnące się przez pół miasta nieprzerwanie są męczące dla pieszych. Na plus można wyróżnić to, że dominanty w postaci drapaczy chmur w centrum miasta znajdują się w centrum miasta i są one zlokalizowane w jednym miejscu, chociaż to tworzy wywołuje problem braku otwartej przestrzeni publicznej w centrum miasta.

Źródła: https://images.app.goo.gl/zvD rD miidtph6W im6 https://pl.wikipedia.org/wiki/S an_F rancisco

4 5

1 4

K o m p o zy c ja u rb a n is ty c zn a : B a rc e lo n a A dam Skrzelowski

C h a ra k te ry s ty k a : Na zdjęciu przedstawiony jest układ urbanistyczny barcelońskiej dzielnicy E ix ample. Z ostała wzniesiona od podstaw w I I połowie X I X wieku i na początku X X przez architektów modernistycznych, wśród których był A ntoni G audí . Układ wywodzi się z tzw. koncepcji miasta idealnego.

Z a p a m i !t a j : Przede wszystkim należy zwrócić uwagę na symetryczny układ ulic, arkady i kolumnady służące zarówno funkcjonalności, jak i estetyce. Ulice i budynki tworzą jednostki o kształcie ukośnie ściętych kwadratów.

!"#$%&' $()&*+,)-&,&*./&01 23234,3"5(.)4

4 7

K o m p o z y c ja u rb a n is ty c zn a : P a ry ! A drianna Baranowska

C h a ra k te ry s ty k a : Paryż, widok z Wieży E iffla na Plac Trocadé ro i prowadzące do niego ulice. Trocadé ro, miejsce Palais de Chaillot, to 16 . dzielnica Paryża, położona po drugiej stronie Sekwany od Wieży E iffla. J est to również nazwa pałacu z 18 7 8 r., który został zburzony w 19 37 r., aby zrobić miejsce dla Palais de Chaillot!

Z a p a m i !t a j : 16 . dzielnica Paryża charakteryzuje się X I X – wieczną zabudową, a także szerokimi, reprezentatywnymi alejami prowadzącymi do jej głównego punktu – Placu Trocadé ro. W sąsiedztwie alei znajdują się rozmaite ulice, w które w łatwy sposób można skręcić, dzięki czemu droga do celu nie musi być monotonna. X I X – wieczna zabudowa dzielnicy sprawia, że całość jest spójna. Plac Trocadé ro wraz z ogrodami i fontanną są jedną z wizytówek miasta, często odwiedzaną przez turystów, jak i samych paryżan. W dalszej części widać rozciągnięty L asek Buloński, oddzielający przedmieścia Paryża od 16 . dzielnicy. Dzięki jego położeniu, przedmieścia zyskują wyciszającą centrum miasta barierę.

Źródło: f ot. R obert B ye, U nsplash, https://unsplash.com/photos/_P6_cM S x GU w, https://en.wikipedia.org/wiki/T rocad% C3 % A 9 ro

4 9

K o m p o zy c ja u rb a n is ty c zn a : B e lo H o r izo n te A leksandra Tybor

C h a ra k te ry s ty k a : Z djęcie przedstawia miasto Belo H orizonte w Brazylii. Po lewej stronie ulicy zauważyć można fawele, po prawej zaś – dzielnicę wysokich budynków.

Z a p a m i !t a j : Bardzo dokładnie widać podział terenu na dwa środowiska – „My” i „Oni”. Szeroka droga szybkiego ruchu przedziela niekontrolowanie rozrastające się fawele – dzielnice biedy, od wysokościowców – miejsca życia ludzi zamożnych. Dodatkowo, przez swoją charakterystykę, ulica sprawia wrażenie „bariery” – ludzie z fawel mogą odczuwać, że nie powinni przechodzić na drugą stronę. Dobrym elementem jest zdecydowanie umieszczenie zieleni wszędzie tam, gdzie przestrzeń wokół wieżowców na to pozwala. Oprócz tworzenia dodatkowego cienia, drzewa „ukrywają” wysokość budynków dla ludzi chodzących wśród nich.

Źródło: https://www.archdaily.com/9 5 3 9 8 4 /brazil-is-synonymous-with-ineq uality-aerial-images-reveal-wealth-gap-inbrazilian-cities? ad_medium= gallery

5 1

# 5

K o m p o zy c ja u rb a n is ty c zn a : c e n t r u m W r o c "a w i a A madeusz R olecki

C h a ra k te ry s ty k a : Centrum Wrocławia jest ciekawym przykładem sprawnego połączenia funkcjonalności z estetyką. Ulice (żółty) przecinają się pod kątem prostym tworząc siatkę kwartałów z wyróżniającym się rynkiem (czerwone) oraz Katedrą św. Marii Magdaleny (czerwone). Funkcjonalność ulic została przystosowana do pieszych, samochodów oraz tramwajów, a w połączeniu z silnie rozwiniętymi usługami parterowymi razem tworzą centrum, które jest praktyczne oraz ciągle żywe, chce się w nim przebywać. Pomimo korytarzy i uliczek znajdzie się tam wiele otwartej przestrzeni, takiej jak place oznaczone na zdjęciu (zielone) i dominanty w postaci katedry i rynku (czerwone). Ważnym elementem jest otwartość kwartałów (niebieski), nie są one zamknięte, przez większość z nich można swobodnie przejść, więc nie trzeba się sztywno przemieszczać tylko wzdłuż kwartałów.

Z a p a m i !t a j : Wrocław to bardzo dobry przykład jak powinno funkcjonować historyczne centrum miasta, zostało ono przystosowane to potrzeb wszystkich osób które z niego korzystają. Ważnym elementem są tu silnie rozwinięte usługi parterowe dzięki którym centrum cały czas żyje. Warto również zwrócić uwagę na ilość otwartej przestrzeni dzięki której nie czujemy się zamknięci. Wszystko się sprowadza do tego, aby człowiek czuł się dobrze w takiej przestrzeni i chciał w niej przebywać.

Źródła: https://www.google.com/maps/@ 5 1.109 79 13 , 17.03 4 5 79 6, 25 6m/data= ! 3 m1! 1e3 ? hl= pl-PL https://zabytek.pl/pl/obiekty/wroclaw-wroclaw-zespol-historycznego-centrum

5 3

1 5

K o m p o zy c ja u rb a n is ty c zn a : O s lo A nna Czapiewska

C h a ra k te ry s ty k a : Z djęcie przedstawia fragment Oslo Sentrum – dzielnicę norweskiej stolicy. Widok obejmuje R atusz (z 19 5 0 r.), który jest tutaj dominantą, ale także m.in. Teatr Narodowy (18 9 9 ), budynek norweskiego parlamentu (18 6 6 ) oraz Pałac Królewski (18 4 9 ).

Z a p a m i !t a j : Układ ulic jest w tej części miasta nieregularny, przez co pieszy nie odczuwa monotonii w czasie drogi, w pewnych miejscach może on wręcz odczuwać ciekawość. Są tu zarówno ulice przecinające się często, jak i te, które dla ludzi wydają się być zbyt długie, więc powodują w nich znudzenie. Dominantę stanowią wieżowce ratusza, które zauważalne są z wielu stron już z daleka. Przechodząc się człowiek nie czuje się przytłoczony, a raczej prowadzony. Nie brakuje też zieleni, choć z pewnością mogłoby być jej więcej.

Źródło: Google E arth, W ikipedia

5 7

5 8

K o m p o z y c ja u rb a n is ty c zn a : M e x ic o C ity Bartosz Celiński-Drozd

C h a ra k te ry s ty k a : Fotografia przedstawia kompozycję urbanistyczną historycznego centrum Mex ico City, stolicy Meksyku. Obszar stracił na znaczeniu wraz z rozwojem miasta i obecnie stał się lokalizacją dla dzielnic mieszkalnych klasy średniej.

Z a p a m i !t a j : Z lotu ptaka dzielnica wygląda niezwykle efektownie. Do placu centralnego prowadzi sieć długich alei, pomiędzy którymi biegną krótkie, wąskie uliczki. Patrząc z perspektywy przechodnia, infrastruktura staje się monotonna, wręcz przytłaczająca. Pozytywnym aspektem tego typu zabudowy jest jej przejrzystość.

!ród"o: Opracowanie w"asne, secretldn.com, wikipedia

5 9

K o m p o zy c ja u rb a n is ty c zn a : L a P la ta Daniel Kamiński

C h a ra k te ry s ty k a : Z djęcie przedstawia miasto L a Plata, położone w północno - wschodniej części A rgentyny, w prowincji Buenos A ires. Miasto zostało wybudowane w roku 18 8 2, a jego projektantem był argentyński urbanista Pedro Benoit. W mieście żyje ok. 8 00 000 osób (na rok 2010) oraz ma powierzchnię 27 km².

Z a p a m i !t a j : Miasto zostało zaprojektowane na planie kwadratu w którym ulice przecinają się pod kątem prostym. Domeną miasta są długie ulice, lecz znajduje się tu wiele skrzyżowań ułatwiających ruch pieszych. Miasto składa się ze zwartych kwartałów, które tworzą idealną siatkę kwadratową o wymiarach 36 na 36 kwartałów. Widok na miasto z lotu ptaka robi ogromne wrażenie, lecz może być trochę monotematyczne i nudne. Z a dominantę w mieście L a Plata odpowiada Katedra (największy kościół w A rgentynie) wraz z placem w centralnej części miasta, do której prowadzą główne ulice.

Źródło: http://urbnews.pl/la-plata-miasto/ https://en.wikipedia.org/wiki/L a_Plata

6 1

K o m p o zy c ja u rb a n is ty c zn a : M in a to Daria Maruszewska

C h a ra k te ry s ty k a : Widok z R oppongi H ills Mori Tower – wieżowca w tokijskiej dzielnicy Minato, w J aponii. Widok na miasto, a w tym Tokyo Tower i Skytree.

Z a p a m i !t a j : W mieście występuje wiele dużych terenów zieleni rozproszonych po całym obszarze. G łówne drogi nie ciągną się w nieskończoność, często „skręcają”, osie widokowe kończą budynki. Występują dominanty takie jak Tokyo Tower, które prowadzą przechodnia w konkretnym kierunku. Wzdłuż miasta biegnie wiele dróg wielopasmowych zarówno na wysokości terenu jak i ponad nim przyciągając wzrok. Miasto korzysta z bliskości rzeki Sumida i zapewnia do niej dostęp często prowadząc uliczki wzdłuż wybrzeża oraz pozostawiając niezabudowane brzegi. W mieście znajduje się wiele budynków nie pasujących do całej kompozycji jednak tak wielkie zróżnicowanie rodzaju zabudowy zarówno wielorodzinnej – wielkich wieżowców o różnej wysokości, kamienic i bloków, jak i jednorodzinnej – małych domków typowych dla architektury J aponii, nadaje całemu miastu interesujący kształt. Źródło: https://unborderedlif e.com/the-best-views-of -tokyo-5 -places-to-see-the-city-skyline/; opracowanie własne

6 3

K o m p o zy c ja u rb a n is ty c zn a : B a rc e lo n a Dominika Kisiel

C h a ra k te ry s ty k a : Barcelona to miasto w północno- wschodniej H iszpanii, nad Morzem Śródziemnym. Cześć miasta przedstawiona na zdjęciu znajduję się przy kościele Sagrada Familia, której budowa rozpoczęła się w 18 8 2, i wciąż nie zastała ukończona.

Z a p a m i !t a j : Charakterystyczny plan miasta ułożony jest z regularnych siatek ulic równoległych i prostopadłych ciągów, przecinających się w równych odstępach pod kątem prostym i placów, uniemożliwiających zgubienie się (numerowanie ulic). Budynki budowane na planie kwartałów i placem po środku i są obecnie grupowane w super kwadraty dzięki układowi super kwadratów mieszkańcy nie będą mieli dalej niż 300 m do przystanku autobusowego, a podróże będą w większości przypadków odbywały się najwyżej z jedną przesiadką. Dominanta w postaci kościoła widoczna z każdej sąsiadującej ulicy.. Minusem jest długość ulicy i jej względna monotonność. Źródło: https://www.pinterest.it/; https://www.transport-publiczny.pl/wiadomosci/czas-na-radykalne-rozwiazaniabarcelona-spacyf ikuj e-ruch-na-60-ulic- 5 2060.html; https://pl.wikipedia.org/

6 5

Kompozycja urbanistyczna: Bruksela Maja Działoszewska

Charakterystyka: Plan przedstawia Brukselę (Belgia), a dokładnie okolice Wielkiego Placu.

Zapamiętaj: Tkanka miejska jest organiczna i nieregularna. Ulice prowadzą do ważniejszych miejsc i dominant na które powinniśmy zwrócić uwagę. Zwartą zabudowę uzupełniają elementy zieleni pojedyncze drzewa, parki. Długie ulice są przecinane innymi, co spowalnia samochód i pozwala poczuć się nam bardziej komfortowo, a większość z nich w ścisłym centrum jest dostępna tylko dla pieszych.

Źródło: zdjęcie - Google Maps, informacje - obserwacje własne

1 6

K o m p o zy c ja u rb a n is ty c zn a : S zc ze c in P la c S za r y c h S ze re g ó w Filip Maciążek

C h a ra k te ry s ty k a : Z djęcie przedstawia śródmieście Szczecina. Obecny kształt śródmiejskiej części miasta powstał w X I X . Szczecin nazywany jest „Paryżem Północy” ze względu na charakterystyczny układ ulic.

Z a p a m i !t a j : Pierwszą rzeczą, która rzuca się w oczy to szerokie ulice, przystosowane głównie dla samochodów. Obszar nie zachęca do poruszania się po mieście pieszo-wąskie chodniki, brak ścieżek rowerowych, hałas. Długie kwartały sprawiają, że poruszanie się po tej części miasta zajmuje dużo czasudodatkowo, brak zamknięć widokowych tylko wydłuża ulice i zachęca do wybrania samochodu zamiast spaceru. Z aokrąglone krańce kamienic zmieniają intensywność siły wiatru, co dobrze wypływa na ludzi. Na tym terenie znajdują się niewielkie tereny zielone. Powinno być ich więcej i o większej powierzchni.

Źródła: https://www.google.com/url? sa= i& url= https% 3 A % 2F % 2F szczecin.wyborcza.pl% 2F szczecin% 2F 5 6% 2C3 4 9 3 9 % 2C1129 6 8 3 7% 2CS zczecin_z_lotu_ptaka Z ima_j eszcze_piekniej szy F O T O _.html& psig= A O vV aw3 K M bO 4 kT x x O mq pvE Z ugkI & ust= 163 6116663 79 6000& source= images& cd= vf e& ved= 0CA sQ j R x q F woT CJ it09 bf _vM CF Q A A A A A dA A A A A B A D

6 9

1 7

K o m p o zy c ja u rb a n is ty c zn a : p o d s ta w o w e e le m e n ty s tr u k tu r y m ie js k ie j G abriela Wacewicz

C h a ra k te ry s ty k a :

Z a p a m i !t a j :

Na zdjęciu została przedstawiona kompozycja urbanistyczna Paryża. Wielka Przebudowa Paryża nastąpiła w latach 18 5 2 – 18 7 0 i była nadzorowana przez prefekta miasta G eorge' a- E ugene’ a H aussmanna. Z mieniła całkowicie wygląd miasta, co przez niektórych mieszkańców zostało odebrane pozytywnie, a przez innych negatywnie. Starą zabudowę, praktycznie w całości, zrównano z ziemią i na jej miejscu powstały podobnej wysokości gmachy, ale o wyższym standardzie mieszkalnym i sanitarnym. Z rezygnowano z labiryntu średniowiecznych uliczek na rzecz szerokich ulic. Postawiono również na wprowadzenie do miasta więcej zieleni, co poskutkowało powstaniem wielu parków.

Tym co najbardziej rzuca się w oczy na przedstawionym przykładzie są długie i bardzo szerokie ulice (czerwony kolor). Nie jest to dobre rozwiązanie, ponieważ stwarza barierę przestrzenną dla pieszych oraz przytłacza swoją wielkością. L udzie nie lubią spacerować przy dużych, ruchliwych ulicach. Dodatkowo pokonanie ich jest stresujące, tak samo jak poruszanie się po ogromnych skrzyżowaniach (pomarańczowe koła). Kolejnym minusem jest prosty przebieg ulic, co powoduje, że piesi rezygnują z przejścia tą trasą, ponieważ wydaje się długa i monotonna. Kolejnym nienajlepszym rozwiązaniem jest trójkątna zabudowa (żółte okręgi). Wygląda dobrze, ale niestety nie jest funkcjonalna- wyobraźmy sobie mieszkanie w budynku na jednym z rogów. Plusem są domknięcia osi widokowej w przypadku większości ulic (kolor niebieski) oraz spora ilość drzew. Warto jeszcze wspomnieć o rozległym placu (kolor zielony), który znajduje się przed zabytkowym gmachem opery i umożliwia podziwianie pięknego budynku w całości.

Źródło zdj ęcia: www.reddit.com Źródło opisu: pl.wikipedia.org

Kompozycja urbanistyczna: Florencja Martyna Gołdyn

Charakterystyka: Florencja, miasto uznawane za ośrodek turystyczny o globalnym znaczeniu, zlokalizowana jest w centralnej części Włoch i stanowi stolicę regionuToskania. Warto zwrócić uwagę, że Florencja została założona przez Etrusków, jednak w 82 p.n.e. miasto to zostało zburzone, aby w 59 p.n.e. zostać odbudowane przez Juliusza Cezara.

Zapamiętaj: Oceniając kompozycję urbanistyczną Florencji, łatwo zauważyć, że jest to miasto o gęstej zabudowie kamienic, zlokalizowanych przy wąskich uliczkach, których układ tworzy sieć. Ponadto, głównie ulice, ale też plac Michała Anioła, stanowią przestrzenie publiczne. Co więcej, mamy tutaj osie widokowe, których zamknięcie stanowią dominanty: Katedra Santa Maria del Fiore oraz Bazylika San Lorenzo. Zatem, warto zapamiętać, że Florencja jest jednym z tych miast, którego układ jest sieciowy a zabudowa gęsta. Takie rozwiązanie sprawia, że miasto jest dobrze przystosowane dla osób, które poruszają się pieszo.

Źródła: https://pl.wikipedia.org/wiki/Florencja; www.googlemaps.pl

Kompozycja urbanistyczna: Singapur Hanna Filipiuk

Charakterystyka: Lau pa Sat- Singapur. Jest to odrestaurowany wiktoriański budynek w dzielnicy biznesowej. Znajduje się tam hala targowa oraz stoiska serwujące lokalne i międzynarodowe dania.

Zapamiętaj: Szerokie ulice sprawiają że duża powierzchnia podlega nagrzewaniu się i w mieście jest bardzo wysoka temperatura. Budynki, mimo różnej wysokości, są bardzo wysoki co tworzy bardzo ostry kąt z ulicą. Ulice są do siebie prostopadłe. Wzdłuż nich zasadzone są palmy.

Źródło: https://unsplash.com/s/photos/drone-city https://en.wikipedia.org/wiki/Lau_Pa_Sat

Kompozycja urbanistyczna: Neuf-Brisach, Francja Julia Dmitruk Charakterystyka: Neuf-Brisach to miasto w północnowschodniej Francji, założone 1699 roku. Jest to miasto-twierdza gwiazda. Struktura miasta: historyczne centrum. Miasto charakteryzuje zabudowa kwartałowa, dokładniej rygorystyczna szachownica oraz zabudowa szeregowa/grupowa. Występują przeważnie zamknięte kwartały. Charakteryzuje się małymi przestrzeniami publicznymi. Cała kompozycja jest planowana. W centrum znajduję się wybetonowany deptak-plac. Miasto powstało na planie ośmiokąta (gwiazdy).

Zapamiętaj: Miasto charakteryzują długie ulice z gęstą siecią skrzyżowań. Na końcu tych długich ulic zazwyczaj występują zamknięte widoki. Obecność wielu skrzyżowań sprawia, że łatwo jest dotrzeć do wybranego celu bez konieczności tzw. Nadrabiania drogi. Jednak minusem jest monotonność drogi prostej, brak nawet lekkich zakrętów.

Źródła :https://as1.ftcdn.net/jpg/02/76/56/82/1000_F_276568252_ZgNxxAYfzHwzKEcofsQ2jcERovvoHKih.jpg https://pl.wikipedia.org/wiki/Neuf-Brisach

Główny ciąg komunikacyjny Poboczne ciągi komunikacyjne

Zewnętrzny ciąg komunikacyjny Dominanty 78

Kompozycja urbanistyczna: Katowice Karolina Jurgielewicz

Charakterystyka: Jest to osiedle w Katowicach miedzy ulicą Stanisława Łętowskiego. Osiedle powstało około 1950r. czego dotyczy. Są to głównie bloki mieszkaniowe czyli domy wielorodzinne.

Zapamiętaj: Dominantami danego miejsca jest szkoła, boisko i jedno z osiedli znajdujących się na środku. Jak widać osiedle to ma złożony układ ciągów komunikacji miedzy całością, co może być nie wygodne dla samochodów jak i ludzi przechodzących tam. Lepsze by było prostsze ułożenie dróg go samo osiedle jest ciekawie zbudowane i rozłożone. Dróg jest za dużo, są zbyt kręte i nie wygodne do poruszania się. Trzeba pamiętać budując takie osiedla o dobrym i prostym ułożeniu dróg i np. symetrycznym . Źródło: google.maps, https://www.domiporta.pl/nieruchomosci/sprzedam-mieszkanie-czteropokojowekatowice-koszutka-okrzei-73m2/153137349

1 8

K o m p o zy c ja u rb a n is ty c zn a : P o zn a # Klaudia Matuszewska

C h a ra k te ry s ty k a : Na zdjęciu został przedstawiony Stary R ynek w Poznaniu, który jest najstarszą częścią miasta. Powstał w X I I I w. na prawie magdeburskim.

Z a p a m i !t a j : Układ tego obszaru jest dość prosty i poukładany. Osie widokowe nie mają jasnego zakończenia, jednak uliczki są na tyle krótkie, że nie wpływa to negatywnie na postrzeganie terenu. Miejsce to jest zwarto zabudowane, jednak przez niewysoką zabudowę nie przytłacza przechodnia. Na pozytywny odbiór przestrzeni wpływa też rozmiar kwartałów – są małe i oddzielone od siebie uliczkami.

https://wielkopolska.travel/stary-rynek-w-poznaniu/ https://gloswielkopolski.pl/poznan-zobacz-niezwykle-zdj ecia-z-lotu-ptaka-starego-rynku-po-zachodzie-slonca/ga/c15 14 23 4 9 03 /zd/3 69 1625 3

8 1

K o m p o zy c ja u rb a n is ty c zn a : T o r u #( S t a r e M i a s t o ) A nna Krawiecka

C h a ra k te ry s ty k a : Stare Miasto jest jedną z najstarszych części Z espołu Staromiejskiego w Toruniu, zlokalizowane jest na prawobrzeżu Wisły. J ego obecny kształt urbanistyczny powstał w latach 1236 -125 9 r. Wraz z Nowym Miastem w 19 9 7 r. wpisany został na listę światowego dziedzictwa UNE SCO, co świadczy o tym, że jest to jeden z najpiękniejszych i najcenniejszych architektonicznie miejsc na świecie. Z abudowa tej części miasta obejmuje wysokiej klasy zabytki architektury średniowiecza. J est ona estetyczna, uporządkowana oraz jednorodna. Na analizowanym obszarze występują dwie główne osie widokowe, które krzyżują się ze sobą. I ch wnętrze jest proporcjonalne, dzięki czemu obserwator spacerując tutaj nie czuje się przytłoczony, w przeciwieństwie do wąskich uliczek znajdujących się w pobliżu. Dominanty, na które składają się: R atusz Staromiejski, Kościół pw. Ducha Świętego, Katedra pw. św. J ana Chrzciciela i J ana E wangelisty urozmaicają przestrzeń publiczną, wpływają na pozytywny jej odbiór. J ednak należy zwrócić uwagę na małą ilość zieleni, która może stać się uciążliwa podczas upalnych dni na tym obszarze. Wprowadzenie jej z pewnością poprawiłoby komfort spacerowania oraz dodałoby pewnej świeżości temu miejscu.

!"#$%&'()**+',,---.*&"/0*&/".+12 )**+',,---.*/"34*356.*&"/0.+12 )**+4',,7683*95.+12 )**+4',,+1.-:5:+9$:6.&";

8 3

Kompozycja urbanistyczna: Alamo square San Francisco Łukasz Zakrzewski

Charakterystyka: Alamo Square to dzielnica mieszkaniowa i park w San Francisco w Kalifornii, w zachodniej części miasta. Jego granice to Buchanan Street na wschodzie, Turk Street na północy, Baker Street na zachodzie i Page Street na południu. Almo Square park to centralny punkt dzielnicy i imiennik. W 1856 roku burmistrz James Van Ness stworzył park o powierzchni 5,1 ha otaczający wodopój, tworząc „Plac Alamo”. Charakterystyczny dla tego miejsca jest układ stanowiący szachownicę dzielącą dane sektory ulic .

Zapamiętaj: Ukazany układ ulic sprzyja szybkiemu przemieszczaniu się poprzez gęstą sieć drogową która dzięki swemu algorytmowi sprzyja lokalizowaniu własnego położenia . W miejscu tym trudno o stanowcze zakończenie ulic co może powodować odczucie dalekiej odległości. Poza strefą parkową występują w wielu miejscach skrawki zieleni. Ulice raczej sprzyjają samochodom niż ludziom.

Źródło: zdj:archdaily.com wiadomości:wikipedia

Kompozycja urbanistyczna: Ełk Paulina Markowska

Charakterystyka: Zdjęcie przedstawia miasto Ełk zlokalizowane w województwie warmińsko-mazurskim. Pierwsze wzmianki o Ełku pojawiły się w 1390 roku, a prawa miejskie zostały mu nadane 27 lutego 1435 roku. Na zdjęciu widać część miasta wzdłuż ulicy Wojska Polskiego oraz kawałek jeziora Ełk.

Zapamiętaj: W mieście widać dużo drzew i szerokie ulice, co sprzyja spacerom i wybieraniu pieszej wycieczki ponad samochodem. Można jednak zauważyć, że główna ulica – Wojska Polskiego – ciągnie się przez całe miasto bez zamknięcia widokowego. Jedynym plusem jest jej lekki zakręt. Nad wodą nie widać żadnych parkingów ani zabudowy, dzięki czemu ludzie chętniej chodzą wzdłuż jeziora. Warto też zauważyć, że kościół widoczny na dole zdjęcia jest lekko wysunięty do tyłu, dając przy tym miejsca dla ludzi, aby zatrzymali się przed nim.

Źródło: https://radioolsztyn.pl/powazne-utrudnienia-w-centrum-elku/01395279

Kompozycja urbanistyczna: Paryż Marta Koprowicz

Charakterystyka: Fotografia przedstawia kompozycję urbanistyczną Paryża. W latach 1852– 1870 została przeprowadzona generalna przebudowa miasta nadzorowana przez Georgesa-Eugène’a Haussmanna. Haussmann wyburzył połowę spośród wszystkich budynków i całkowitej przemianie poddał 60% miasta – rozebrano prawie 20 tysięcy zabytkowych budowli i zbudowano 30 tysięcy nowych. Stare uliczki zamieniono w długie, szerokie aleje z regularną zabudową w stylu neoklasycznym.

Zapamiętaj: Miasto ma układ koncentryczny z rozchodzącymi się gwiaździście bulwarami. Każda z ulic ma domknięcie widokowe, które stanowi zabytkowy Łuk Triumfalny. Dzięki drzewom zasadzonym wzdłuż długich i szerokich ulic przestrzeń jest bardziej komfortowa dla użytkowników.

Źródła: https://wiadomosci.wp.pl/paryz-z-lotu-ptaka-6038719639929985g https://www.f5.pl/

Kompozycja urbanistyczna: Żuromin Charakterystyka: Fragment zdjęcia satelitarnego przedstawia część miasta powiatowego Żuromin, położonego w północnozachodniej części województwa mazowieckiego. Miasto liczy ok. 9 tys. mieszkańców i uzyskało prawa miejskie w 1767 r.

Zapamiętaj: Główne ulice w mieście (zaznaczone na zielono) przez większą długość trasy są proste co ułatwia poruszanie się samochodom, jednakże dla pieszych może sprawiać to trudności ze względu na optyczne wydłużenie się trasy. Na odcinkach ulic jest brak zamknięcia pola widokowego, oraz występuje bardzo mało zieleni, za to wiele miejsc parkingowych, co nie sprzyja spacerowaniu po centrum. Główną dominantą w mieście jest kościół katolicki zaznaczony na czerwono. Koło kościoła zauważyć można „park” (zaznaczony na pomarańczowo), który z uwagi na duże pokrycie kostką, może sprawiać trudności mieszkańcom w cieplejsze dni. Na zdjęciu można znaleźć zabudowę wielorodzinna jak i jednorodzinną.

Źródło: https://earth.google.com/web/@53.06746093,19.91458972,135.04953972a,1706.10401598d,35y,0h,0t,0r https://pl.wikipedia.org/wiki/%C5%BBuromin

Kompozycja urbanistyczna: warszawska starówka Charakterystyka: Zdjęcie przedstawia warszawską starówkę. Jest to miasto zbudowane w średniowieczu o charakterystycznym dla tej epoki układem ulic, która została oznaczona kolorem żółtym. Najważniejszymi elementami są: rynek, Zamek Królewski oraz Bazylika, zaznaczone kolorem czerwonym. Wokół murów znajdują się tereny zielone, oznaczone kolorem zielonym.

Zapamiętaj: Ta część Warszawy została wybudowana wiele wieków temu, jednak układ urbanistyczny sprawia, że z chęcią mieszkańcy Warszawy lubią spędzać czas właśnie w tym miejscu.

Źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Warszawa

Kompozycja urbanistyczna: Gdańsk Amelia Musielak

Charakterystyka: Zdjęcie przedstawia fragment zachodniej części dzielnicy Śródmieście w Gdańsku, który w nieznacznym stopniu zachował charakter zabudowy zabytkowej, mimo, że należy do okręgu historycznego Gdańska.

Zapamiętaj: Opisywany teren jest ścisłym centrum miasta, przy którym skumulowane zostały wszystkie środki transportu, takie jak: pociągi, tramwaje, autobusy i samochody. Poprowadzone są tędy szerokie ciągi piesze, lecz nie sprzyjają one komfortowemu przemieszczaniu się. Ta część okolicy jest praktycznie pozbawiona terenów zieleni, panuje tam duży hałas i zanieczyszczenie powietrza. Po prawej stronie tej arterii komunikacyjnej znajduje się część miasta bardziej przyjazna pieszym, na której ruch samochodowy jest dużo mniejszy. Ulice często się przecinają, a piesi posiadają alternatywne drogi prowadzące we wszystkich kierunkach. W całej okolicy dominuje zabudowa średniej wysokości, która zawiera budynki zabytkowe jak i współczesne. Dominantą jest wysoki biurowiec z lat 70, tzw. Zieleniak, który zamyka i skraca oś widokową głównej ulicy. Źródło: https://www.google.pl/maps/@54.355674,18.6495407,921m/data=!3m1!1e3?hl=pl https://pl.wikipedia.org/wiki/%C5%9Ar%C3%B3dmie%C5%9Bcie_(Gda%C5%84sk)

9 6

K o m p o z y c ja u rb a n is ty c zn a : S %p o l n o , W r o c "a w Natalia Bargłowska

C h a ra k te ry s ty k a : A nalizowanym przykładem jest osiedle Sępolno znajdujące się we Wrocławiu. Powstało ono w latach 19 19 – 19 35 z projektu 3 architektów: Paula H eima, H ermanna Wahlicha i A lberta Kemptera. Osiedle to, z lotu ptaka, miało na celu przypominać śląskiego orła.

Z a p a m i !t a j : Przestrzeń jest dobrze przemyślana i zaprojektowana bardzo intuicyjne. Drogi w większości prowadzą do wnętrza osiedla, czyli centralnego placu zwanego błońmi. Przestrzeń placu zamknięta jest dwoma dominantami: od wschodu budynkiem kościoła ewangelickiego, a od zachodu budynkiem szkoły podstawowej. Układ budynków w niektórych miejscach może sprawiać wrażenie przestrzeni zamkniętej. Duża ilość zieleni sprawia, że gęstość zabudowań nie przytłacza.

Źródło: https://podroze.onet.pl/ciekawe/osiedle-sepolno-we-wroclawiu-historia-architekturaciekawostki/m8 x 0nkf https://pl.wikipedia.org/wiki/S % C4 % 9 9 polno_( W roc% C5 % 8 2aw)

9 7

G d a #s k , P r z y m o r z e W i e l k i e

9 8

Kompozycja urbanistyczna: Gdańsk Przymorze Dominika Olechnowicz

Charakterystyka:

Zapamiętaj:

Mapa przedstawia fragment nadmorskiej dzielnicy Gdańska Przymorze Wielkie, które jest drugim pod względem gęstości zaludnienia obszarem w Gdańsku i trzecim pod względem liczby ludności. Zabudowa dzielnicy powstała w latach 60. i 70. XX wieku. Występują tu dziesięciopiętrowe falowce, a w ostatnich latach zbudowana została grupa jednych z najwyższych budynków mieszkalnych w Gdańsku (o wysokości ponad 50 m).

Dzielnica charakteryzuje się zwartą zabudową mieszkaniową wielorodzinną. Zlokalizowane są tu jedne z najwyższych budynków w mieście i jedne z najdłuższych w kraju. Bloki usytuowane są względem siebie dość chaotycznie. Brakuje przestrzeni do spotkań okolicznej społeczności oraz miejsca tymczasowego postoju dla przechodniów. Dzielnica posiada rozbudowaną siatkę połączeń transportu publicznego. Leży również przy jednej z głównych dróg z kilkoma dużymi skrzyżowaniami, która stanowi ułatwienie dla ruchu samochodowego, ale jest utrudnieniem w swobodnym poruszaniu się pieszych. Bogata infrastruktura usługowa zlokalizowana w parterze zapewnia duży przepływ pieszych. Na ulicach zdecydowanie brakuje zieleni, występuje ona jedynie przy budynkach w niewielkiej ilości. Aby dostać się do większego terenu zieleni, czyli położonego w sąsiedztwie Parku Reagana, trzeba przedostać się przez specyficzny charakter tej dzielnicy.

Źródła: https://mapa.gdansk.gda.pl/ipg/app/index https://pl.wikipedia.org/wiki/Przymorze_Wielkie

100

Kompozycja urbanistyczna: Barcelona Paulina Pisarczyk

Charakterystyka: Dzielnica Eixample jest dzielnicą dołączoną do obszarów Barcelony w XIX wieku. Układ przestrzenny został został staranie zaprojektowany przez znanego urbanistę i polityka- Ildefons Cerda. W planie Cerdy uwzględnione jest regularne, geometryczne rozmieszczenie, przestrzeń półprywatna oraz nasłonecznienie każdego miejsca.

Źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki, https://pl.pinterest.com

Zapamiętaj: W planie Cerdy występuje zakończenie ulic w postaci dominanty. Na załączonym przykładzie jest nią Placa de Tetuan, która jest przestrzenią publiczną. Od niej rozprowadzają się drogi głownego ciągu komunikacyjnego, a między nimi prostopadle są drogi pobocznego ciągu komunikacyjnego. Najbardziej znaczącą zaletą układu jest doprowadzenie światła do każdego miejsca. Warto także zwrócić uwagę na ścięcia na rogach budynków, które generują dodatkową przestrzeń w zwaeto zabudowanej lokalizacji. Wadą układu jest zaokrąglenie budynków przy centrum układu, ponieważ utrudnia to projekt mieszkania.

101

102

Kompozycja urbanistyczna: Kielce Łukasz Plata

Charakterystyka: Wycinek ortofotomapy przedstawia Kielce. W 1364 r. miejscowości nadano prawa magdeburskie. Miasto znajduje się w województwie świętokrzyskim. Obecnie mieszka w nim około 200 tys. mieszkańców.

Zapamiętaj: Oznaczenie 1 ukazuje brak zamknięcia urbanistycznego. Cyfrą 2 zostały wskazane zwarte kwartały. Blisko centrum znajduje się obszar zieleni, który oznaczony został numerem 3. Plac centralny ma dość nietypowy kształt, a na mapie znajduje się wokół cyfry 4. W mieście niektóre kąty środkowe są zbyt duże, a zobaczyć je można, przy oznaczeniach z numerem 5. Ciągi komunikacyjne przecinają się w miarę prostopadle, ale są w nierównych odstępach od siebie. Kompozycja miasta jest dosyć chaotyczna. Nie ma jednej, wyraźnej dominanty. Źródło: geoportal.gov.pl, wikipedia.org

103

10 4

Kompozycja urbanistyczna: Palmanova Anna Sągol

Charakterystyka: Palmanova została zaprojektowana przez Vincenzo Scamozziego na zlecenie Wenecjan w XVI w. W centrum miasta znajduje się sześciokątny plac – Piazza Grande, z którego wychodzą gwieździście ulice. Plac ma powierzchnię 30 000 m kw. i stanowi początek sześciu wychodzących z niego symetrycznych ulic. Całość została zaprojektowana w sposób perfekcyjny. Główne ulice miasta mają taką samą długość i szerokość. Na końcu ulic znajdują się bramy wjazdowe do miasta. Całość miasta otoczona jest murem i obwałowaniami w kształcie gwiazdy.

Źródła: www.tripadvisor.com www.kierunekwlochy.pl

Zapamiętaj: Miasta idealne miały „stworzyć” idealnych ludzi renesansu. Twórcy miasta idealnego chcieli ograniczyć przypadkowość w architekturze miejskiej. Chcieli stworzyć miasto zaprojektowane od początku do końca, bez miejsca na przypadek. Nie przewidzieli jednak, że takie miasto nie będzie miało jak się w przyszłości rozwijać, bez naruszenia swoich „idealnych” proporcji. Miasto wygląda dobrze przede wszystkim z lotu ptaka, ale niestety ludzie nie z takiej perspektywy widzą częściej miasto... W dodatku budowa tego miasta ogranicza rozwój, co jest według mnie raczej negatywnym aspektem. Ułożenie ulic w sposób symetryczny sprawia, że dla przechodnia ulice te sprawiają wrażenie monotonnych. Ogólnie myślę, że układ tego miasta jest przekombinowany - w teorii miało być to miasto idealne, niestety w praktyce pozostawia ono wiele do życzenia.

105

1 1

K o m p o zy c ja u rb a n is ty c zn a : O ls zty n "#$%& 12,3/*(435/$0

C h a ra k te ry s ty k a : A nalizowanym terenem jest okolica starego miasta w Olsztynie. Z abudowa terenu jest nieregularna. Charakterystycznym elementem tego terenu jest duża ilość zieleni( kolor zielony) która jest elementem dwóch parków, znajduje się również kilka otwartych terenów dla mieszkańców( kolor niebieski). W kompozycji znajduje się kilka dominant ( kolor czerwony) którymi są: Wysoka brama, Bazylika katedralna oraz Z amek kapituły warmińskiej które pochodzą z X I V w.

Z a p a m i !t a j : Dużą zaletą analizowanego terenu jest ilość zieleni która się na nim znajduje, umożliwiają one spokojne spacery bez zgiełku samochodów. Dobry jest również układ ulic który jest nieregularny przez co przestrzenie są częściej zamykane jakąś budowlą co daje wrażenie że wszystko jest bliżej. Słabą stroną tej kompozycji jest brak połączeń miedzy terenami zielonymi oraz wąskie uliczki mające miejscami klaustrofobiczny charakter.

Źródło: F ot. Google E arth W ikipedia. .

10 9

1 11

K o m p o zy c ja u rb a n is ty c zn a : O ls zty n "(#66# 7%860$

C h a ra k te ry s ty k a : Na fotografii znajduje się fragment miasta Kraków, w jego centralnej części. Układ dróg (kolor żółty) znajdujący się tam, jest prosty. Taki układ uliczek, które tworzą kwartał jest ułatwieniem poruszania się tam pieszych, jednakże jest tam możliwy ruch samochodowy. R ynek wokół jest otoczony dużą ilością zieleni (zielony kolor). Na rynku znajduje się Bazylika Mariacka (kolor czerwony), która została wzniesiona w latach 129 0– 1300. Ponadto w pobliżu rynku znajduje się także Kościół Świętego Wojciecha który jak się potem okazało podczas badań jest, z przełomu X i X I wieku, Kościół Świetej Barbary, R zezba E ros Bendat, i Wieża R atuszowa. Niebieskim kolorem zaznaczone zostały miejsca przeznaczone dla mieszkańców, jak i turystów, takie jak plac i muzea.

Z a p a m i !t a j : Uważam, iż ogromnym plusem jest zieleń otaczające to miejsce. Uroku temu miejsca dodaje znajdujące się miejsce centralne, w tym przypadku rynku. Miejsce to zaprojektowane jest pod ludzi, aby było użytkowe dla nich, świadczy o tym ulokowanie wielu restauracji i barów w centralnej części.

!"#$%&'-,,)*'6608"+8/2+./&06>85?4+286-+*,&"+8<>85?4+2+<@6A -,,)*'66*77&B/+(/-./&06

111

1 11

C h a ra k te ry s ty k a : Fotografia ukazuje kompozycję urbanistyczną Paryża z Placem Charles’ ade-G aulle’ a w centrum, który do roku 19 7 0 nosił nazwę Plac G wiazdy. Pełni on funkcję ronda, w którego sercu znajduje się Łuk Triumfalny pochodzący z pierwszej połowy X I X wieku, stworzony ku chwale osób walczących i poległych za Francję w czasie wojen napoleońskich i rewolucji francuskiej. Na załączonej fotografii widać również słynna aleję Pól E lizejskich, której wytoczenie datuje się na rok 16 16 . W wieku X V I I I aleja pełniła funkcję miejsca spotkań arystokracji oraz modnego deptaku spacerowego. W latach 18 5 2- 18 7 0 nastąpiła Wielka Przebudowa Paryża nadzorowana przez G eorgesa-E ugè ne’ a H aussmanna. I nicjatywa ta diametralnie odmieniła oblicze miasta poprzez wyburzenie znacznej części średniowiecznej zabudowy i budowę nowych ulic i wielkich bulwarów, przebudowę kanalizacji oraz otwarcie nowych parków, ogrodów. Źródła: https://secretldn.com/cities-around-the-world-birds-eye-view/ https://pl.wikipedia.org/

K o m p o zy c ja u rb a n is ty c zn a : P a ry ! J ulia Krawczyk

Z a p a m i !t a j : Szczególnie charakterystyczną rzeczą ukazaną na załączonej kompozycji urbanistycznej jest Łuk Triumfalny stanowiący domknięcie widokowe dla każdej z ulic biegnących w jego kierunku (zaznaczone na zielono). Mimo tego, że ulice są długie i szerokie, dzięki oddaleniu zabudowy od drogi i wprowadzeniu do tej przestrzeni drzew, pieszy nie odczuwa przytłoczenia i czuje się bardziej komfortowo. L icznie występujące tereny zieleni znacznie poprawiają komfort pobytu w mieście. E lementem utrudniającym funkcjonowanie na przedstawionej kompozycji są zaznaczone żółtym kołem, rozległe i licznie występujące skrzyżowania, których pokonanie nie jest przyjemne dla pieszego. Pojawiają się również budynki ze ścianami złączonymi pod kątem ostrym (niebieskie koła), co znacznie utrudnia późniejszą aranżację wnętrza.

113

1 11

K o m p o zy c ja u rb a n is ty c zn a : B a rc e lo n a Karolina Chanduszko

C h a ra k te ry s ty k a : A nalizowany przykład to E ix ample, dzielnica zlokalizowana w Barcelonie, H iszpanii.

Z a p a m i !t a j : Barcelone wyróżnia między innymi uporządkowany układ przestrzenny. Charakteryzuje się on regularną, geometryczną siatką ulic. Schemat ten przełamuje Segrada Familia, która wyłania się dzięki przedpolu widokowemu. Dodatkowo dzielnicę przecina skośna główna droga, nie współgrająca z układem ulic, która wskazuje i ułatwia dojazd do centrum.

Źródło: https://tiny.pl/9 dhg.

115

1 11

C h a ra k te ry s ty k a :

K o m p o zy c ja u rb a n is ty c zn a : G ru is s a n Katarzyna Siermińska

G ruissan znajduje się w południowej części Francji nad morzem Śródziemnym. J ednakże część miasteczka widoczna na zdjęciu jest w sąsiedztwie laguny G russian. Na wzgórzu, wokół którego powstała zabudowa znajdują się ruiny zamku pochodzącego z X wieku oraz Wieża Barberousse z X I I I wieku.

Z a p a m i !t a j : Patrząc z lotu ptaka na tą część miasta początkowo zauważamy nieład. Drogi w mieście są zaokrąglone, co powoduję, że mamy swoiste zakończenie ulic. Dzięki temu zabiegowi nie mamy drogi bez końca. Budynki są zwarte i tworzą cień, który w dzień jest potrzebny do zmniejszenia temperatury w mieście. H istoryczne ruiny zamku na wzgórzu są punktem orientacyjnym oraz dominantą. Minusem jest niekorzystnie wykorzystany brzeg miasta ze zbiornikiem wodnym, ponieważ ciągnie się tam szeroka droga dla samochodów, co stanowczo oddziela mieszkańców od możliwości spokojnego podziwiania widoków mimo otwartych brzegów. Z amiast drogi mogła powstać przyciągająca ludzi tkanka usługowa, choć z drugiej strony w razie wdarcia się wody na brzeg najpierw ucierpi droga następnie zabudowa. Myślę jednak, że można było w bardziej racjonalny sposób przekształcić przestrzeń ze szczególnym uwzględnieniem rowerzystów i pieszych.

Źródło: https://pl.pinterest.com/ https://www.ville-gruissan.f r/le-chateau-de-gruissan https://f r.wikipedia.org/wiki/% C3 % 8 9 tang_de_Gruissan

117

K o m p o zy c ja u rb a n is ty c zn a : P a ry ! J akub Kinder

C h a ra k te ry s ty k a :

Fotografia przedstawia pewną część Paryża ukazującą kompozycję urbanistyczną. Plac po środku fotografii nosi nazwę Plac Charles’ a de-G aulle’ a, a dawna nazwa Plac G wiazdy (Place de l' E toile) jest bardziej rozpowszechniona. Mieści się na nim Łuk Triumfalny, budowany w latach 18 06 -18 36 w celu uczczenia zwycięstw Napoleona.

Z a p a m i !t a j : Na fotografii możemy zauważyć charakterystyczny Łuk Triumfalny, który stanowi domknięcie widokowe każdej z rozchodzących się ulic, co wpływa pozytywnie na odbiór gdy podczas poruszania się tymi ulicami mamy punkt odniesienia. Kolejnym pozytywem jest znajdująca się zieleń na każdej z ulic jak i na samym placu. Wiele drzew które w upalne dni rzucają cień, który wpływa na komfort poruszania się oraz sprawia, że nie czujemy przytłoczenia zabudową. Negatywnym aspektem tego układu są bardzo długie ulice bez zagięć co sprawia, że użytkownik ma wrażenie bardzo długiej do przejścia odległości.

Źródło: https://supertech.pl/produkt/ravensburger_polska_puzzle_1000_element ow_paryz_z_lotu_ptaka/761206. https://pl.wikipedia.org/wiki/Place_Charles-de-Gaulle

119

# 12

K o m p o zy c ja u rb a n is ty c zn a : B a rc e lo n a Maciej Kokosza

C h a ra k te ry s ty k a :

Z a p a m i !t a j :

Na powyższym zdjęciu widnieje kompozycja urbanistyczna Barcelony. Z najduje się na nim secesyjny kościół w Katalonii (stolicy Barcelony) o statusie bazyliki mniejszej. A utorem budowli jest hiszpański architekt i inżynier A ntoni G audi (pełne imię i nazwisko: A ntoni Plà cid G uillem G audí i Cornet). Budowę świątyni rozpoczęto w 18 8 2 roku. Materiałem, z którego został wykonany był głównie kamień. Najwyższa wieża bazyliki mierzy ok. 120 m. Po obu stronach budowli znajdują się parki. J eden z nich został nazwany na cześć autora budowli: Placa de G audi.

Charakterystyczną rzeczą, którą widzimy na pierwszy rzut oka jest szachownicowy układ ulic (jasno-niebieskie linie na planszy). Ulice są proste, równoległe do siebie, prostopadłe oraz krzyżujące się pod kątem prostym. Pozwala to nam na szybsze oraz łatwiejsze przemieszczanie się po ulicach miasta. Budynki oraz inne obiekty zamieszczone są na działkach opartych o plan prostokąta z każdej strony otoczone drogą (przykłady zaznaczone jasno-pomarańczowym polem). Mimo tego że mamy liczną oraz wiele dróg, nie zabudowę odczuwamy braku drzew czy terenów one umieszone wzdłuż zieleni. Są ciągnących się ulic (zielona przerywana linia). W ten sposób czujemy się lepiej i nie jesteśmy przytłoczeni miastem. W przypadku bazyliki (czarny prostokąt na planszy) pełni ona funkcję dominanty, która jest zamknięciem widokowym tylko dla jednej z ulic (linia czerwona).

Źródło: https://3 00gospodarka.pl/analizy/samowystarczalnemiasta-po-covid-19 -czy-zielone-stref y-w-stylubarcelony- maj a-sens

12 3

K o m p o zy c ja u rb a n is ty c zn a : B ro d n ic a Magdalena L amparska

C h a ra k te ry s ty k a : Z djęcie przestawia R ynek w Brodnicy w województwie kujawsko – pomorskim. W najstarszej części miasta zachował się do dziś średniowieczny układ zabudowy. Brodnica zachowała układ urbanistyczny charakterystyczny dla miast portowych, polegający na rozplanowaniu miasta wzdłuż długiej i szerokiej ulicy, pełniącej funkcje rynku i głównej osi urbanistycznej miasta. Brodnica posiada aż cztery rynki, największy Duży R ynek ma kształt trójkąta o podstawie zwróconej ku północy.

Z a p a m i !t a j : Dominantą na zdjęciu jest Duży R ynek wraz z znajdującym się na nim R atuszem. Ciągi komunikacyjne przecinają się w przeważającym stopniu pod kątem prostym.

Źródło: http://www.odznaka.kuj -pom.bydgoszcz.pttk.pl/opisy/1d/brodnica.htm https://brodnica.naszemiasto.pl/kiedykolwiek-zwatpiles-w-to-ze-brodnica-j est-piekna-zobacz/ar/c7-77009 5 7

12 5

# 12

K o m p o zy c ja u rb a n is ty c zn a C h a ra k te ry s ty k a :

Z a p a m i !t a j :

Fragment zdjęcia satelitarnego przedstawia część miasta powiatowego Żuromin, położonego w północnozachodniej części województwa mazowieckiego. Miasto liczy ok. 9 tys. mieszkańców i uzyskało prawa miejskie w 17 6 7 r.

G łówne ulice w mieście (zaznaczone na zielono) przez większą długość trasy są proste co ułatwia poruszanie się samochodom, jednakże dla pieszych może sprawiać to trudności ze względu na optyczne wydłużenie się trasy. Na odcinkach ulic jest brak zamknięcia pola widokowego, oraz występuje bardzo mało zieleni, za to wiele miejsc parkingowych, co nie sprzyja spacerowaniu po centrum. G łówną dominantą w mieście jest kościół katolicki zaznaczony na czerwono. Koło kościoła zauważyć można „park” (zaznaczony na pomarańczowo), który z uwagi na duże pokrycie kostką, może sprawiać trudności mieszkańcom w cieplejsze dni. Na zdjęciu można znaleźć zabudowę wielorodzinna jak i jednorodzinną.

Źródło: https://earth.google.com/web/@ 5 3 .0674 609 3 , 19 .9 14 5 8 9 72, 13 5 .04 9 5 3 9 72a, 1706.104 015 9 8 d, 3 5 y, 0h, 0t, 0r https://pl.wikipedia.org/wiki/% C5 % B B uromin

12 7

1 12

K o m p o zy c ja u rb a n is ty c zn a : L a P la ta Patrycja L ewandowska

C h a ra k te ry s ty k a :

Z a p a m i !t a j :

Z djęcie przedstawia miasto L a Plata, położone we wschodniej części A rgentyny. Miasto zostało wybudowane od podstaw pod koniec X I X w jako stolica prowincji Buenos A ires. Z a projekt miasta odpowiada argentyński urbanista Pedro Benoit.

Miasto zostało zaprojektowane na planie kwadratu w którym ulice przecinają się pod kątem prostym. Mimo długich ulic w mieście znajduję się bardzo dużo skrzyżowań co ułatwia pieszym szybsze dojście do wybranego celu. R ównież pozytywnym aspektem jest bardzo duża ilość drzew wzdłuż ulic oraz na skrzyżowaniach alei w których znajdują się parki, skwery oraz place (pomarańczowy kolor). Miasto składa się ze zwartych kwartałów, które tworzą idealną siatkę kwadratową o wymiarach 36 na 36 kwartałów. Z lotu ptaka taki układ wywołuje wrażenie jednak dla pieszego taki widok może być monotonny oraz mało ciekawy. Dominantą (zielony kolor) jest plac zlokalizowany w centrum miasta w którym znajduję się katedra – jeden z bardziej charakterystycznych punktów miasta.

Źródła: http://urbnews.pl/la-plata-miasto/ https://pl.wikipedia.org/wiki/La _Plata_( miasto) .

12 9

1 1

K o m p o z y c ja u r b a n is ty c z n a S zc ze c in a Patrycja Z asowska

C h a ra k te ry s ty k a : Kompozycja urbanistyczna przedstawia Szczecin. Miasto zlokalizowane jest w północnej części Polski, w województwie zachodniopomorskim. G wiaździsty układ miasta jest porównywany do słynnego Paryża, składa się on z rond oraz szerokich alei, wzdłuż który jest widoczna zieleń. Obecny kształt centrum Szczecina powstał w X I X w.

Z a p a m i !t a j : Z ałożenia kompozycji urbanistycznej Szczecina miały duży potencjał. Stworzenie dominanty w postaci ronda tworzy centrum, dzięki któremu mieszkańcy potrafią odnaleźć się w przestrzeni. A leje, które obsadzone są drzewami tworzą ciąg komunikacyjny, wyznaczając kierunek ruchu. Z abudowa o charakterze trójkątnym utrudnia zagospodarowanie, ponieważ występujący kąt ostry uniemożliwia proste rozwiązania. Ogromne rodno jest utrudnieniem w swobodnym przemieszczaniu się pieszych, ponieważ jest to nie przystosowane do ruchu pieszego. Warto zapamiętać, aby tworzyć usług dla mieszkańców w parterze, ponieważ to właśnie one inicjują przemieszczanie się pieszych.

Źródło: https://www.bryla.pl/bryla/5 6, 8 5 3 01, 124 8 4 773 , A rchitektura_w_S zczecinie T O P_10_naj ciekawszych_budowli.htmloraz; https://urbnews.pl/gwiezdne-inspiracj e-w-urbanistyce/

13 1

1 1

K o m p o zy c ja u rb a n is ty c zn a : W r o c "a w Paweł Wołoszyk

C h a ra k te ry s ty k a : Fotografia przedstawia fragment Wrocławia przy centrum. Układ dróg przecinający zabudowania jest prosty, jednak zabudowa miedzy ulicami jest nieregularna. Teren mimo tego, że znajduję się przy rynku z dużą ilością zabudowań wokoło, wyróżnia się sporą ilością zieleni.(zielone obszary) drogi(niebieskie linie) są zrobione z myślą o pieszych, ale są dostępne dla ruchu aut oraz tramwajów. Żółte obszary wyznaczają miejsce przeznaczone dla mieszkańców i turystów, jest to miejsce na ogródki restauracji oraz deptak. Na fotografii wyróżnia się dominanta jaką jest A rchikatedra św. J ana Chrzciciela we Wrocławiu(czerwony obszar) Obecna, czwarta katedra pochodzi zasadniczo z okresu gotyku, z X I I I –X I V w. Poprzedzały ją jednak 3 inne kościoły znajdujące się w tym samym miejscu. Obecny kształt jest efektem barokowych uzupełnień oraz współczesnych restauracji po zniszczeniach wojennych. Uchodzi za pierwszą w pełni gotycką świątynię na ziemiach polskich.

Z a p a m i !t a j : Miasto mimo regularnego układu ulic, zabudowań starego typu budownictwa znalazło miejsce dla zieleni a układ budynków jest nieregularny co daje uroku. Przestrzeń publiczna jest ułożona pod pieszych poprzez wygodne dla ludzi deptaków, miejsce na restauracje i bary. Z ieleń doskonale współgra z zgiełkiem miasta.

http://www.katedra.archidiecezj a.wroc.pl/ https://www.google.com/maps/@ 5 4 .125 01, 18 .706623 8 , 13 z

13 3

# 1

K o m p o zy c ja u rb a n is ty c zn a : K ra k ó w ,N o w a H u ta Sandra G onciarz C h a ra k te ry s ty k a : W 19 4 9 rozpoczęto budowę „idealnego miasta socrealizmu”. Nowe miasto miało podnieść status społeczny małopolski. Celem tak ogromnego przedsięwzięcia był szybki rozwój gospodarki i znaczne uprzemysłowienie państwa oraz w pewnym sensie odbudowa państwa po wojnie.

Z a p a m i !t a j : Przestrzeń powstałego miasta była przemyślana i (place, aleje, dostosowana do potrzeb mieszkańców wnętrza, szerokie główne ulice). przestronne Z aproponowana kompozycja pozwala na czytelny odbiór przestrzeni, jawność funkcji poszczególnych fragmentów miasta, łatwą komunikacje. Z abudowa Nowej H uty miała ograniczoną wysokość (od 2 do 5 pięter). Minusem jest uderzający kontrast między zabytkowym Krakowem, a uprzemysłowioną Nową H utą. Wizje projektantów zawarte w projekcie nie zostały zrealizowane w 100%, miasto powstawało w bardzo dużym pośpiechu i obecnie Nowa H uta jest zaniedbana.

Źródło:http://urbnews.pl/urbanistyka-nowej -huty-wady-zalety/

13 7

- Dominanty - Główny ciąg komunikacyjny - Poboczne ciągi komunikacyjne - Drogi lokalne

# 1

K o m p o zy c ja u rb a n is ty c zn a : A m s te r d a m ,V ijze ls tr a a t i o k o lic a Szymon J askulski

C h a ra k te ry s ty k a : A nalizowany przykład znajduje się w stolicy H olandii przy ulicy V ijzelstraat w dzielnicy Centrum. Dotyczy osiedla, które powstało na pierścieniu kanałów, których budowę rozpoczęto w X V I w. Okolica tworzy ciekawą kompozycję i jest tylko niewielką częścią całej sieci. Początkowo miała dwie zasadnicze funkcje: obronną i komunikacyjną. A ktualnie stanowi miejsce zamieszkania dla wielu H olendrów i miłośników wody w mieście.

Źródło: Google E arth https://pl.wikipedia.org/wiki/Grachtengordel

Z a p a m i !t a j : Dominantami są (od góry) Centrum Kultury oraz budynek z biurami i usługami. Drogi w tej części miasta przecinają się głównie pod kątem prostym lub zbliżonym do niego. Ciągi komunikacji mają jasno wyznaczony priorytet w połączeniu między wyspami. G łównym minusem takiego zaprojektowania przestrzeni są olbrzymie kwartały, które ograniczają użytkownika w kwestii wyboru drogi do celu jak i jego zdolności do poznawania okolicy. Pomimo tego jak łatwo można zauważyć, mimo gęstej zabudowy w miejscu tym aż roi się od blado zielonych plam jakimi są zadrzewienia. Przestrzenie wewnątrz kwartałów to swoiste parki i tak ja woda w kanałach – mogą działać pozytywnie na człowieka jeśli chodzi o kontakt z naturą. Dodatkowo warto wspomnieć o wykorzystaniu wody w celach transportowych, gdyż po kanałach można pływać łodziami.

13 9

14 2

Kompozycja urbanistyczna Paryża Klaudia Suszczyńska

Charakterystyka: Na zdjęciu została przedstawiona kompozycja urbanistyczna Paryża. Zdjęcie łączy cztery dzielnice miasta takie jak Arsenał, Roquette, Quinze-Vingts. Jest to zdjęcie na którym dominantą jest Place de la Bastille, który był miejscem historycznego więzienia, całkowicie zniszczonego podczas rewolucji francuskiej. Tymczasem plac z Kolumną Lipcową upamiętniająca wydarzenia rewolucji lipcowe i jego okolice są zwykle nazywane po prostu Bastylią i tętnią życiem, ponieważ odbywają się tam koncerty lub demonstracje.

Źródła: Zdjęcie ze strony: https://www.google.com/earth/versions/ Treść ze strony: https://en.wikipedia.org/wiki/Place_de_la_Bastille

Zapamiętaj: Duże i szerokie ulice (zaznaczone na pomarańczowo) dają wrażenie niekończących się i przytłaczają pieszych znajdujących się w tym miejscu. Można sobie jedynie wyobrazić jak stresujące są przeprawy przez tego typu ulice. Znajdują się na tym fragmencie jednak ulice dużo krótsze (niebieskie strzałki), takie które mają domknięcie czy to w postaci budynku czy natury takiej jak brzeg Sekwany. Te są o wiele przyjaźniejsze ulice dla pieszych, którzy nie są przytłoczeni długością ulicy tylko widzą swój cel podróży. Dobrym miejscem do spędzenia czasu jest plac znajdujący się w centralnej części zdjęcia, który sprzyja relacjom ludzi. Jednak zastanawiające są kąty ostre w budownictwie mieszkaniowym, niektóre kwartały mają trójkątny kształt co jest niepraktyczne dla mieszkających tam ludzi.

143

146

Kompozycja urbanistyczna: Zamość Zofia Dopichaj

Charakterystyka: Zdjęcie przedstawia stare miasto w Zamościu w województwie Lubelskim. Jest to idealne renesansowe miasto zaprojektowane przez włoskiego architekta Bernardo Morando na prośbę Jana Zamojskiego. Stare miasto powstawało na przełomie XVI i XVIIw.

Zapamiętaj: Dominantą na zdjęciu jest Rynek Wielki oraz znajdujący się na nim Ratusz. Ciągi komunikacyjne w przeważającym stopniu przecinają się mniej więcej pod kątem prostym. Zostały one zaplanowane tak, aby prowadziły przechodnia do centrum.

Źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Osiedle_Stare_Miasto_(Zamo%C5%9B%C4%87)

147

Zabudowa mieszkaniowa jednorodzinna i wielorodzinna

15 0

T y p y za b u d o w y : o s ie d la m ie s zk a n io w e z z a b u d o w (j e d n o r o d z i n n (i w i e l o r o d z i n n ( Amadeusz Rolecki

C h a ra k te ry s ty k a : Pierwsze zdjęcie przedstawia osiedla wielorodzinne zlokalizowane na G dańsku południe (okolice pętli łostowice), zaś na drugim zdjęciu widać fragment Pępowa na którym znajdują się domy jednorodzinne (szeregowe, bliźniaki oraz wolnostojące).

Z a p a m i !t a j : Na zdjęciu przedstawiającym zabudowę wielorodzinną można zauważyć dużą nieregularność zabudowy, na osiedlu zlokalizowanym w prawym górnym rogu zdjęcia budynki są ułożone według pewnego schematu, zaś na osiedlu po lewej stronie zdjęcia budynki są bardzo zróżnicowane. Na drugim zdjęciu widać idealnie jak obecnie wygląda duża część osiedli z zabudową jednorodzinną, nic ze sobą nie współgra, przy jednej ulicy mamy budynki jednorodzinne wolnostojące, a przy drugiej tak zwane bliźniaki lub zabudowę szeregową, w dodatku brak przestrzeni publicznych gdzie mieszkańcy mogliby się spotkać.

!ród"o: https://www.google.com/maps/@52.4010064,16.920086,17z?hl=pl-PL

15 1

152

Typy zabudowy: osiedla mieszkaniowe z zabudową jednorodzinną i wielorodzinną Adrianna Baranowska

Charakterystyka: Osiedle z zabudową wielorodzinną zlokalizowane w Seulu, Korei Południowej. Jest to jedno z wielu osiedli tego typu położonych w tym mieście. Korea Południowa przez dekady zajmowała się budową osiedli z zabudową wielorodzinną, przez co niektórzy uważają ją za „kraj blokowisk”. Osiedle z zabudową jednorodzinną położone jest w Cedar Hill w stanie Teksas. Miasto w hrabstwach Dallas i Ellis położone o 16 mil na południowy zachód od centrum miasta.

Zapamiętaj: Przedstawione osiedla cechują się monotonną zabudową, choć nie da się uniknąć, że jest ona spójna. Plusem osiedla z zabudową wielorodzinną jest to, że występują tutaj szerokie pasy zieleni, co sprawia, że w sąsiedztwie znajdą się tereny zacienione, które mogą być miejscem rekreacji i wypoczynku dla mieszkańców. Osiedle jest zlokalizowane w mieście, dzięki czemu mieszkańcy mają łatwiejszy dostęp do różnych usług. W przypadku osiedla z zabudową jednorodzinną brakuje stref wspólnych, natomiast działki mieszkalne są stosunkowo duże, dzięki czemu mieszkańcy mają swoją przestrzeń prywatną. Minusem na pewno jest brak lokali usługowych położonych w sąsiedztwie.

Źródło: https://www.japantimes.co.jp/news/2013/09/17/asia-pacific/social-issues-asia-pacific/after-decades-of-growthsouth-korea-is-now-a-land-full-of-apartments/ https://www.dreamstime.com/panoramic-top-view-row-single-family-houses-residential-ar-panorama-aerial-newdevelopment-neighborhood-cedar-hill-texas-usa-image135940265

153

15 4

T y p y za b u d o w y : o s ie d la m ie s zk a n io w e z z a b u d o w (j e d n o r o d z i n n (i w i e l o r o d z i n n ( Natalia Barg!owska

C h a ra k te ry s ty k a :

Z a p a m i !t a j :

Przyk!ad osiedla zabudowy wielorodzinnej jest to jedno ze szczecińskich osiedli – BukoweKlęskowo położone na Prawobrzeżu w południowo-wschodnim skraju miasta.

W przykładzie szczecińskiego osiedla widać przemyślaną koncepcję ustawienia budynków mieszkalnych wielorodzinnych. I ch pierzeje wyraźnie tworzą drogę, która prowadzi uczestnika ruchu znajdującego się na terenie osiedla. Nie brakuje w tej przestrzeni również zieleni.

Osiedle zabudowy jednorodzinnej to fragment amerykańskiego Sun City znajdującego się w stanie A rizona, w hrabstwie Maricopa.

Osiedle Sun City jest jednostajne, zaprojektowane na planie okręgów przeciętych dwiema nadrzędnymi ulicami prowadzącymi do samego centrum osiedla, w którym znajdują cię dwa kościoły. Przestrzeń sprawia wrażenie uporządkowanej i niesamowicie estetycznej.

Źródło: https://parade.com/28 603 1/iraphael/incredible-aerial-photos-of -american-suburbia/ https://dzielniceszczecina.tv-polska.eu/f ilm3 /4 00166-dzielnice-szczecina-z-drona---bukowe-kleskowo https://pl.wikipedia.org/wiki/B ukowe-K l% C4 % 9 9 skowo https://pl.wikipedia.org/wiki/S un_City_( A rizona)

15 5

15 6

Typy zabudowy: osiedla mieszkaniowe z zabudową jednorodzinną i wielorodzinną Adam Buczyński

Charakterystyka:

Zapamiętaj:

Osiedle z zabudową jednorodzinną widoczne na zdjęciu zlokalizowane jest w Kłodawie (woj. Lubuskie). Jest przykładem typowego osiedla jednorodzinnych domów szeregowych wybudowanych w XXI w.

Przedstawione wyżej osiedla można określić jako monotonne, bez wyróżniających się elementów. Spowodowane jest to przez jednolity styl całych osiedli. Niestety oba te osiedla łączą jedną ceche, nie posiadają one stref/przestrzeni w których mieszkańcy mogli by wspólnie spędzać czas, nie ograniczając się do swoich ogródków/balkonów. Osiedle z zabudową wielorodzinną w przeciwieństwie do drugiego posiada boisko w rogu działki.

Osiedle z zabudową wielorodzinną znajdujące się w Białymstoku (woj. Podlaskie). Zlokalizowane jest niedaleko centrum miasta, ale mimo to jest otoczone zielenią

Źródło: https://www.google.com/search?q=osiedle+szeregowe&sxsrf=AOaemvIjdY9q_AYlO4jPXEdfLb52nB8Jsg:1636921599 299&source=lnms&tbm=isch&sa=X&sqi=2&ved=2ahUKEwiXzc2T2Jj0AhXq4jgGHc4ZAikQ_AUoAXoECAIQAw &biw=1920&bih=937&dpr=1#imgrc=7nSuqs7yqZAmvM

157

160

Typy zabudowy: osiedla mieszkaniowe z zabudową jednorodzinną i wielorodzinną Anna Czapiewska

Charakterystyka: Górne zdjęcie zostało wykonane w dzielnicy Clairemont w mieście San Diego. Dolny przykład przedstawia osiedle z zabudową mieszkaniową wielorodzinną o nazwie Avia w Krakowie.

Zapamiętaj: Fragment Clairemont prezentuje typowo amerykańskie osiedle mieszkaniowe z zabudową jednorodzinną. Widać tu jeden typ budynków, ale z drobnymi różnicami, przez co nie jest to ani nudne i monotonne, ani zupełnie niepasujące do siebie. Niestety nic poza drogami i działkami mieszkalnymi tu nie widać – brakuje usług i przestrzeni do spędzania wolnego czasu, czy spotkań. Osiedle Avia natomiast jest idealnym przykładem zabetonowanego osiedla tzw. „kopiuj wklej”. Nie brakuje tu przestrzeni, w których można się spotkać z sąsiadami, placów zabaw, jednak cała ta betonoza powoduje, że wyjście w tej okolicy na świeże powietrze wcale nie jest tak przyjemne.

Źródło: latimes.com, dziennikpolski24.pl

161

162

Typy zabudowy: osiedla mieszkaniowe z zabudową jednorodzinną i wielorodzinną Zofia Dopichaj

Charakterystyka:

Zapamiętaj:

Oba przykłady pochodzą z Holandii. Pierwsze zdjęcie przedstawia osiedle jednorodzinnych domków letniskowych w mieście Zandvoort- jednym z najbardziej popularnych kurortów wypoczynkowych Holandii nad Morzem Północnym. Na drugim zdjęciu widać nowoczesne osiedle wielorodzinne „Funenpark” w centrum Amsterdamu oddane do użytku w roku 2013.

Uważam, że oba osiedla są dobrym przykładem pod względem różnorodności architektury, przy jednoczesnym zachowaniu pierwiastka wspólnego, co sprawia, że cały obszar jest spójny, ale nie monotonny. Minusem osiedla jednorodzinnego jest brak przestrzeni wspólnych. Osiedle wielorodzinne posiada ich natomiast sporo. Dodatkowym plusem Funenparku jest brak grodzeń nawet w prywatnych częściach osiedla, co pozwala tworzyć mieszkańcom sąsiedzką społeczność i nie sprawia wrażenia chęci odgrodzenia się od reszty miasta.

Osiedle w Zandvoort z lotu ptaka

Przestrzeń wspólna w na osiedlu „Funenpark” Źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Zandvoort landlab.nl/projects/funenpark googlemaps.pl

163

164

Typy zabudowy: osiedla mieszkaniowe z zabudową jednorodzinną i wielorodzinną Maja Działoszewska

Charakterystyka:

Zapamiętaj:

Powyższy zrzut ekranu przedstawia zdjęcie satelitarne osiedla Przyjaźni znajdującego się w Zielonej Górze. Jest to jedno ze starszych osiedli, które rozbudowuje się na obrzeżach.

Założeniem osiedla było stworzenie przyjaznej przestrzeni sąsiedzkiej - dość „przytulnej”, odcinającej się od hałasu dużego miasta, jednocześnie będąc blisko centrum. Z moich własnych spostrzeżeń podczas mieszkania w Zielonej Górze wnioskuję, że nie do końca był to dobry pomysł. Bloki są postawione dość chaotycznie, bez dokładnego planu. Pomiędzy nimi jest ciasno, brakuje przestrzeni parkingowych, co prowadzi do zastawiania większości chodników. Społeczność sąsiedzka to głównie ludzie starsi lub rodziny z dziećmi. Zaletą jest lokalizacja oraz obecność osiedlowych sklepików, poczty, punktów gastronomicznych, szkół i przedszkoli, punktów medycznych oraz infrastruktury sportowej, co sprawia, że nie trzeba tracić dojazdu do tych miejsc.

Źródło: Google Maps, własne obserwacje

165

Typy zabudowy: osiedla mieszkaniowe z zabudową jednorodzinną i wielorodzinną Maja Działoszewska

Charakterystyka:

Zapamiętaj:

Powyższy zrzut ekranu przedstawia zdjęcie satelitarne ulicy Parkowej we wsi Wiry (k. Poznania), a dokładnie osiedle Villa Park, powstałe w 2008 roku.

Ulica Parkowa jest dość krótka, a mała ilość domów sprawia, że wszyscy sąsiedzi się znają. Są to głównie rodziny z małymi dziećmi lub nastolatkami. Wszystkie domy są zbudowane w tej samej stylistyce, rozróżniają je detale, które sprawiają, że nie ma monotonii. Osiedle znajduje się na samym końcu wsi, za nią mamy tylko lasy i pola. Powoduje to, że do mieszkania tutaj niemal niezbędne jest posiadanie samochodu, by móc dostać się do miasta, ponieważ na najbliższy przystanek autobusowy trzeba iść około 15 minut. Na wschód od ul. Parkowej znajduje się szkoła podstawowa, do której uczęszcza większość dzieci z dzielnicy, co jest plusem, ponieważ nie tracą one czasu na dojazdy. W mojej opinii bliskość natury jest dużym plusem, a mieszkanie na tym osiedlu daje poczucie bezpieczeństwa i odcięcie się od zatłoczonego Poznania.

Źródło: Google Maps, własne obserwacje i doświadczenia

167

16 8

Typy zabudowy: osiedla mieszkaniowe z zabudową jednorodzinną i wielorodzinną Martyna Gołdyn

Charakterystyka: Oba typy osiedli zlokalizowane są w Kruszwicy, w województwie kujawskopomorskim. Pierwsze zdjęcie przedstawia osiedle mieszkaniowe z zabudową wielorodzinną, tzw. Zagople, położone na wschodnim brzegu jeziora Gopło. Zostało ono założone w XX w. Drugie zdjęcie przedstawia osiedle z zabudową jednorodzinną, które jest dość „młodym” osiedlem, bo istnieje od kilku lat.

Zapamiętaj: Patrząc na osiedle mieszkaniowe z zabudową wielorodzinną, dostrzegamy, że czteropiętrowe bloki tworzą oddzielne kwartały, do których każdy ma dostęp. Ponadto, na osiedlu znajdują się place zabaw oraz boiska, jednak nadal jest ich mało, biorąc pod uwagę liczbę mieszkańców, a co więcej brakuje wspólnych przestrzeni publicznych, dla mieszkańców osiedla. Tak naprawdę, jest tutaj dużo wolnego ternu, który nie jest w żaden sposób wykorzystywany przez mieszkańców. Natomiast, patrząc na osiedle z zabudową jednorodzinną, dostrzegamy, że mieszkańcy mają prywatną przestrzeń, jednak nikt nie zadbał o stworzenie wspólnej przestrzeni publicznej. Co więcej, osiedle to, istnieje już kilka lat, lecz nadal drogi dojazdowe są drogami gruntowymi oraz nie ma chodników, co w znacznym stopniu wpływa na zmniejszenie bezpieczeństwa i komfortu mieszkańców.

Źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Osiedle_Zagople; www.googlemaps.pl

169

170

Typy zabudowy: osiedla mieszkaniowe z zabudową jednorodzinną i wielorodzinną Sandra Gonciarz

Charakterystyka: Pierwsze zdjęcie przedstawia osiedle doków wielorodzinnych, które znajduje się w Warszawie. Drugie zdjęcie przedstawia osiedle domków jednorodzinnych w Słupnie.

Zapamiętaj: Osiedle wielorodzinne zaprojektowane zostało w monotonny sposób. Dużo miejsca przeznaczono na parkingi, a plac zabaw oraz część wspólna umieszczona jest na końcu budynków na małej przestrzeni, co z czasem stanie się problemem dla mieszkańców. Osiedle jednorodzinne zaprojektowane zostało daleko od centrum, co utrudni dojazd do pracy, szkoły. Na pewno dużym problemem jest brak części wspólnej, np. plac zabaw oraz miejsce spotkań dla mieszkańców. Plusem jest zieleń oraz staw mieszczące się na terenie osiedla

Źródła: http://www.zyciepw.pl/slupno-nowe-osiedle-domkow-jednorodzinnych https://www.pfprojekt.pl/osiedle_palmowa.html

171

Typy zabudowy: osiedla mieszkaniowe z zabudową jednorodzinną i wielorodzinną Hanna Filipiuk

Charakterystyka: Osiedle w „Sosnowy Las” w Toruniu przy ulicy strzałowej. Wewnątrz budynki tworzą zabudowę rozluźnioną a wzdłuż krawędzi kwartału tworzą pierzeje. Osiedle domów jednorodzinnych „Osiedle Diamentowe” w Zabrzu przy ulicy Diamentowej.

Zapamiętaj: Wokół domów punktowo rozstawionych znajdują się tereny zieleni. Mogą one służyć jako teren do wspólnych spotkań. Występuje zabudowa szeregowa oraz zabudowa pojedyncza. Wszystkie domy są wybudowane na podstawie tego samego projektu. Biała elewacja budynków. Brak przestrzeni wspólnej.

Źródło: https://www.pcpsc.pl/osiedle-diamentowe,1 https://www.caparol.pl/referencje/budynki-mieszkalne/osiedle-domow-wielorodzinnych-sosnowy-las-torun

173

176

Typy zabudowy: osiedla mieszkaniowe z zabudową jednorodzinną i wielorodzinną Jakub Kołpaczyński

Charakterystyka: Pierwsze zdjęcie przedstawia osiedle wielorodzinne Sępolno we Wrocławiu, powstawało ono w latach 1919-1936. Zdjęcie zostało wykonane w 2020 roku. Drugi przykład przedstawia osiedle domów jednorodzinnych w Arizonie w USA, zdjęcie zostało wykonane w 2015 roku.

Zapamiętaj: Przedstawione osiedle wielorodzinne kształtem przypomina orła. Na osiedlu dominuje zieleń, jest dostępna przy każdym budynku. Widać, że w okolicy brakuje usług, znajdują się one poza osiedlem. Osiedle jednorodzinne jest przykładem harmonizacji w urbanistyce. Wszystkie tereny zostały wykorzystane pod zabudowę, brakuje tam miejsc spotkań i wypoczynków sąsiedzkich. Brakuje również Większej liczby przejść pomiędzy działkami, tak aby skrócić sobie drogę do pójścia nad wodę.

Źródło:https://podroze.onet.pl/ciekawe/osiedle-sepolno-we-wroclawiu-historia-architektura-ciekawostki/m8x0nkf

177

178

Typy zabudowy: osiedla mieszkaniowe z zabudową jednorodzinną i wielorodzinną Szymon Jaskulski

Charakterystyka:

Zapamiętaj:

Osiedle domów jednorodzinnych zlokalizowane jest w Warszawie, natomiast przykład zabudowy wielorodzinnej pochodzi z Gdańska (Zaspa-Młyniec). Obydwa przykłady pochodzą z ubiegłego wieku, a powstanie osiedla na Zaspie datuje się na lata siedemdziesiąte.

Pierwszy przykład cechuje duża monotonność w zabudowie, brak tu jakiejkolwiek różnorodności, w oczy rzuca się spójność, która przeistacza się w nudę. Brak indywidualności, która ulega sztywnej formie. Pomimo sporych działek, na których znajdują się domy, tworzą się zamknięte przestrzenie z płotami zamiast ściany.

Źródło: https://warszawa.wyborcza.pl/warszawa/7,54420,27604 213,konkurs-na-projekt-tzw-domu-do-70-m-kwrozstrzygnie-jury.html?disableRedirects=true https://www.trojmiasto.pl/wiadomosci/Zaspa-dzielnicaz-lotniczym-rodowodem-n137105.html

Przykład zabudowy wielorodzinnej ukazuje za to typowe wielkie bloki z ogromem wolnej przestrzeni wokół nich. Panuje poczucie dezorientacji, nic nas nigdzie nie prowadzi. Odskocznią dla monotonii mogą być murale namalowane na bokach bloków. Czymś co nie jest oczywiste jest fakt, że taki układ budynków potęguje pewne niekorzystne skutki, takie jak: przepływ powietrza tylko między blokami, który wzmacnia siłę wiatru oraz to, że gigantyczne ściany odbijają od siebie fale dźwiękowe, tworząc większy hałas. 179

180

Charakterystyka: 1. Osiedle we wsi Otusz-30km od Poznania. Osiedle ma charakter podmiejski. Na załączonym zdjęciu widnieje projekt osiedla, które jest w trakcie realizacji i zostanie ukończone w 2022 roku.

Zapamiętaj: 1. Projekt osiedla uwzględnia ceglanodrewniane jednolite elewacje, które maja wpisywać się w klimat wsi, co jest moim zdaniem zdecydowanie na „+”. Położenie 30km od miasta powoduje to, że poruszanie się do najbliższych interesujących mieszkańców usług jest utrudnione. Usytuowanie osiedla między polami uprawnymi sprawia, że osiedle wcale nie jest spójne z otoczeniem oraz oznacza to ze mieszkańcy będą zmuszeni zaakceptować hałas maszyn rolniczych tuż przy ich oknach i ogródkach. Wnętrze osiedla jest dobrze rozplanowane względem rozmieszczenia budynków, jednak brakuje w nich miejsca przestrzeni wspólnej dla mieszkańców, gdzie mogliby się spotykać. Źródło: thttps://www.propertydesign.pl/architektura/104 /osiedle_w_duchu_slow_life_wyjatkowy_projekt _pod_poznaniem,32778.html

Typy zabudowy: osiedla mieszkaniowe z zabudową jednorodzinną i wielorodzinną Julia Dmitruk

Charakterystyka: 2. Osiedle pod Olsztynem w Dywitach. Pierwszy budynek osiedla został oddany do użytku w 2016, natomiast najnowszy w 2021r, poza tym powstają kolejne budynki w ciągu zabudowy. Zapamiętaj: 2. Osiedle otoczone jest rozległymi terenami nasadzeń leśnych. Budynki są wykonane w nowoczesnych stylu, a elewacje są w odcieniach bieli. Położenie tuż przy mieście (ok. 4km) sprawia, że komunikacja z miastem jest dosyć prosta nawet dla najmłodszych – komunikacja miejska– bliskość drogi krajowej. Jednak na terenie osiedla brakuje bezpiecznych miejsc zabaw dla dzieci oraz zagospodarowanych terenów wspólnych dla mieszkańców osiedla, położenie w środku lasu sprawia, że jest to teren pozornie niebezpieczny zwłaszcza po zmroku. Źródło: https://korter.com.pl/osiedle-sterowcow-dywityolsztyn

181

18 2

T y p y za b u d o w y : o s ie d la m ie s zk a n io w e z z a b u d o w (j e d n o r o d z i n n (i w i e l o r o d z i n n ( C h a ra k te ry s ty k a : Przykład zabudowy jednorodzinnej jest zlokalizowany w Brighton w Wielkiej Brytanii. Natomiast przykład zabudowy wielorodzinnej znajduję się w Moskwie w dzielnicy Dmitrov skoe Shosse. W oryginale zdjęcia widać zmienioną kolorystykę budynku która jest w kolorach tęczy z bielą. Skończono to w 2019 r.

Karolina J urgielewicz

Z a p a m i !t a j : Przedstawione osiedla cechują się monotonną zabudową, gdzie w jednym jest ona niezbyt spójna (jednorodzinna) a w drugim już widać spójność (wielorodzinna). Osiedle z zabudową jednorodzinną jest trochę chaotyczne lecz ma ono jakiś układ. J est to zabudowa szeregowa przez co wydaję się nam tam taki „ścisk” miedzy całością. Widać tam też z perspektywy że układ się powtarza przez co jest taka monotonność. Mimo że jest tam nawet sporo zieleni nie ma tam miejsca wspólnego np. skweru czy parku do spotkania się.W zabudowie Wielorodzinnej widzimy tzw. blok mieszkaniowy w kwartale. W środku kwartału jest jednak mało zieleni a więcej betonu co nie sprzyja atmosferze tam bo i tak wystarczająca ilość betonowych ścian jest dookoła. Wygląda to ładnie jednakże ma to dużo minusów np. słaby przepływ powietrza, mało zieleni . L epsze było zostawienie zieleni i nie tworzenie na siłę czegoś co ma tylko wyglądać ładnie.

Źródło: https://podroze.onet.pl/ciekawe/rosj a-pomalowano-postsowieckie-bloki-ef ekt-robi-wrazenie/nwyyms8

18 3

18 4

Typy zabudowy: osiedla mieszkaniowe z zabudową jednorodzinną i wielorodzinną Kacper Orzechowski

Charakterystyka: 1. Zabudowa mieszkaniowa wielorodzinna Osiedle Słoneczna Morena Słoneczna Morena to osiedle, które powstało na terenach dawnej Piekarni Piecki przy ul. Piekarniczej. Pod względem komunikacyjnym zlokalizowane jest pomiędzy dwoma centrami Gdańska: Wrzeszczem i Śródmieściem. Na obszarze 13 ha znajduję się kilka wariantów budynków: domy w zabudowie bliźniaczej, apartamenty wielopoziomowe z ogródkami oraz mieszkania.

2. Zabudowa mieszkaniowa jednorodzinna

Zapamiętaj: Oba osiedla są zaplanowane w przemyślany sposób. Budynki są ułożone według pewnego schematu, który pozwoli nam zachować spójność osiedla oraz zapewni nam brak problemów wynikających z zagospodarowania przestrzennego.

Ostoja Słupno Ostoja Słupno to zamknięte osiedle domów jednorodzinnych, znajdujące się na terenach podwarszawskiego Słupna, ok. 20 km od centrum stolicy. Nowa inwestycja firmy GetHouse to osiedle 45 domów jednorodzinnych w zabudowie szeregowej. Źródło: https://www.zyciepw.pl/slupno-nowe-osiedle-domkow-jednorodzinnych oraz https://dom.trojmiasto.pl/Sloneczna-Morena-i71.html

185

Typy zabudowy: osiedla mieszkaniowe z zabudową jednorodzinną i wielorodzinną Daniel Kamiński

Charakterystyka: Osiedle z zabudową wielorodzinną zlokalizowane w Koziegłowach, jest to osiedle „Leśne”. Znajduje się w sąsiedztwie miasta Poznań. Zabudowa w miejscowości jest bardzo spójna i podobna na całym terenie wsi. Osiedle z zabudową jednorodzinną znajduje się w Koszalinie, jest to osiedle „Unii Europejskiej”. Również jest bardzo spójne i wygląda bardzo składnie.

Zapamiętaj: Osiedle wielorodzinne cechuje się bardzo ciekawym kształtem w stylu półkola z centralną częścią jaką jest Skwer Im. Jana Pawła II. W miejscowość wkomponowany jest kościół i kilka sklepów. Zabudowa wielorodzinna nie pasuje jednak zbytnio do terenu wsi otoczonej zabudową jednorodzinną wolnostojącą. Osiedle jednorodzinne w Koszalinie bardzo cieszy oko pod względem spójności brył budynków oraz ogólnej kolorystyki. Walory estetyczne podbudowują również ogródki działkowe. Martwią jednak zbyt duże odległości do sklepów. Jest to jednak typowy zabieg dla obszarów suburbialnych, do których osiedle „Unii Europejskiej” z pewnością się zalicza

http://www.ekozieglowy.pl/osiedle-lesne-z-lotu-ptaka/ https://osiedle-unii.eu/nasze-osiedle-z-lotu-ptaka/.

187

Typy zabudowy: osiedla mieszkaniowe z zabudową jednorodzinną i wielorodzinną Katarzyna Halarewicz

Charakterystyka: 1. Neptun Park jest zlokalizowany w gdańskim Jelitkowie. Ostatni etap budowy zakończył się w roku 2017. Osiedle składa się z 6 budynków i 184 mieszkań. Jest to osiedle grodzone, o niskiej zabudowie, w bardzo bliskiej odległości od plaży. Między budynkami znajduje się wspólne oczko wodne, zieleń urządzona oraz place zabaw. 2. Osiedle „Brzozowe Nadolice” w Nadolicach Wielkich(15 km od centrum Wrocławia) składa się z 16 budynków jednorodzinnych, wolnostojących i 14 w zabudowie bliźniaczej. Ostatnie z nich oddane do użytku zostały w 2020 roku. Otoczone lasami i łąkami, w pobliżu znajduje się boisko.

Zapamiętaj: 1.

Ważnym zagadnieniem jest fakt ogrodzenia i monitorowania tego osiedla, sprawia to że mieszkańcy bardzo ceniąc sobie prywatność zamykają się na relacje zewnętrzne, tworząc tym samym wewnątrz małe getto. Zauważyć trzeba dbałość o obszary wspólne jak place i zieleń urządzona która występuje tu licznie. Lokalizacja osiedla nie jest moim zdaniem zachęcająca i ciekawa, wygląda jakby inwestycja powstała pośrodku pola. Nie podoba mi się bardzo duża bliskość sąsiadujących działek.

Źródło: zdjęcia: dopoznania.pl; https://www.youtube.com/watch?v=GKj9En1WJmw informacje opisowe: https://dom.trojmiasto.pl/Neptun-Park-i34.html; https://www.dopoznania.pl/inwestycja/brzozowenadolice-ul-brzozowa-nadolice-wielkie; https://500m.pl/ogloszenia/domy/ad/nadolice-wielkie-brzozowe-nadolice-etapi,1833

189

T y p y za b u d o w y : o s ie d la m ie s zk a n io w e z z a b u d o w (j e d n o r o d z i n n (i w i e l o r o d z i n n ( J akub Kinder

C h a ra k te ry s ty k a : O s i e d le j e d n o r o d z i n n e , osiedle Wiśniowe zlokalizowane jest we wschodniej części Łodzi w dzielnicy Łódź-Widzew w cichej i urokliwej okolicy z dala od miejskiego zgiełku, a zarazem z wygodnym dojazdem do centrum. Osiedle Wiśniowe to 8 budynków w zabudowie bliźniaczej oraz szeregowej i teren rekreacyjny z placem zabaw. O s i e d le w i e lo r o d z i n n e , osiedle Bemowo jest świetnie skomunikowane dzięki przystankom autobusowym oraz łatwemu dostępowi do trasy S8 , który umożliwia szybki wyjazd z miasta i dotarcie do innych dzielnic bez potrzeby przejeżdżania przez Centrum.

Z a p a m i !t a j : J edno jak i drugie osiedle posiada stonowaną kolorystykę co wpływa na pozytywny odbiór ludzi. Kolejnym aspektem jest przestrzeń wewnątrz kwartałowa z dużą ilością zieleni w jednym jak i drugim przypadku. Warto pamiętać w zabudowie jednorodzinnej o prawidłowych stronach świata ze względu na docierające światło.

Źródło: https://zielonebemowo.pl/, http://www.osiedlewisniowe.pl/

19 1

Typy zabudowy: osiedla mieszkaniowe z zabudową jednorodzinną i wielorodzinną Dominika Kisiel

Charakterystyka: Osiedle mieszkaniowe zabudowy wielorodzinnej- Zaspa, Gdańsk Osiedle mieszkaniowe zabudowy jednorodzinnej- Morąg, Kolonia Warszawska

Zapamiętaj: Na terenie zabudowy jednorodzinnej brakuje miejsca na wspólne spędzanie czasu przez sąsiadów poza własnymi podwórkami i ogrodami, a jeśli takie miejsce się pojawia jest ono względnie daleko i nie sprzyja integracji wśród najbliższych sąsiadów. Zabudowa wielorodzinna jest monotonna, uporządkowana i zbudowana idealnie według planu, znajdziemy tam jednak tereny zielone i place zabaw czy boiska umożliwiające zabawę dzieciom bez konieczności wychodzenie poza osiedle najmłodszych.

https://www.facebook.com/166440960072344/photos/dzisiaj-rozpoczynamy-publikacjewspomie%C5%84-o-koloniii-warszawskie-autorstwa-profes/921232171259882/ https://www.trojmiasto.pl/

193

2 .

19 6

Typy zabudowy: osiedla mieszkaniowe z zabudową jednorodzinną i wielorodzinną Julia Krawczyk

Charakterystyka: 1. Osiedle z zabudową wielorodzinną w Tczewie. Zdjęcie pochodzi z 2014 roku i aktualnie jest bardziej rozbudowane. 2. Osiedle z zabudową jednorodzinną w gminie Tczew, miejscowość Szpęgawa. Zdjęcie pochodzi z 2020 roku, zabudowa jest zróżnicowana.

Zapamiętaj: 1. Zabudowa powstała na podstawie tego samego wzoru, co sprawia, że jest monotonna. Sporą zaletą tego osiedla wielorodzinnego jest dostępność placu zabaw, aktualnie powstało tam również boisko. Znajduje się tam wiele terenów zieleni, które umożliwiają wypoczynek. Mieszkańcy dzięki pobliskości różnorodnych usług nie muszą korzystać z samochodów, ponieważ wszystko znajduje się na osiedlu bądź w jego bliskiej okolicy. 2. Zabudowa ukazana na tym osiedlu jednorodzinnym jest zróżnicowana ale posiada wiele cech wspólnych, jak np. kolorystyka czy typ kubatury co sprawia, że ład przestrzenny nie jest naruszony. Występuje plac zabaw z boiskiem, który umożliwia zabawę dzieciom mieszkającym na tym osiedlu. Nie występują na nim żadne usługi dlatego niezbędne jest posiadanie samochodu.

Źródło: https://tczew.naszemiasto.pl/gmina-tczew-z-lotu-ptaka-nowy-projekt-promocyjny-zdjecia/ar/c1-7748323 https://mapio.net/pic/p-106563532/

197

198

Typy zabudowy: osiedla mieszkaniowe z zabudową jednorodzinną i wielorodzinną Anna Krawiecka

Charakterystyka:

Zapamiętaj:

1. Pierwsze zdjęcie przedstawia osiedle z zabudową mieszkaniową wielorodzinną w Białorusi.

Zabudowa tego osiedla jest monotonna. Ogrom budynków sprawia, że obserwator czuje się w tym miejscu przytłoczony. Przez małą ilość zieleni teren ten wydaje się ponury. Brakuje tu miejsc, w których mieszkańcy mogliby odpocząć oraz spotkać się z innymi.

Zabudowa w tym miejscu również jest monotonna przez co obserwator przebywając w tym miejscu łatwo może się zgubić. Zaletą tego osiedla jednorodzinnego są drzewa, które punktowo występują przy domach, jednak jest ich mało, a zwiększenie ilości z pewnością urozmaiciłoby ten teren. Na tym osiedlu również brakuje miejsca, w którym mieszkańcy mogliby spędzić czas wolny.

2. Drugie zdjęcie wykonane zostało w USA i przedstawia osiedle z zabudową mieszkaniową jednorodzinną.

Źródło: http://www.blogsnow.com/; https://pl.freepik.com/

199

200

Krzysztof Jurewicz

Charakterystyka:

Typy zabudowy: osiedla mieszkaniowe z zabudową jednorodzinną i wielorodzinną

Na pierwszym zdjęciu mamy przedstawiony zespół budynków wielorodzinnych wybudowanych w 2021r. o nazwie Nowy Nikiszowiec położony w Katowicach, w dzielnicy Nikiszowiec, w pobliżu zabytkowego osiedla robotniczego. Na drugim zdjęciu mamy przedstawione osiedle jednorodzinne Botaniczna House położone w Kaliszu, pierwsze domy zostały oddane do użytku już w 2017r.

Zapamiętaj: Osiedle Nowy Nikiszowiec zostało wybudowane w poszanowaniu do unikalnego i historycznego klimatu dzielnicy, w której pobliżu znajduje się zabytkowe osiedle robotnicze powstałe na początku XX w. Autorem projektu jest warszawska pracownia 22Architekci. Projekt ten został nominowany do najważniejszej nagrody architektonicznej w Europie nazwanej „architektonicznym Oscarem”. Jest to projekt światowej klasy designu oraz nowoczesnych rozwiązań urbanistycznych. Składa się z trzech budynków w zabudowie kwartałowej. Znajduje się tam dużo zielonej przestrzeni, place zabaw, a także wspólny dziedziniec dla wszystkich mieszkańców. Każda klatka została zaprojektowana inaczej nawiązując do górnictwa i industrialnego stylu. Osiedle Botaniczna House zostało zaprojektowane na 3 hektarach, łącznie powstało tam 44 domy, które cechuje spójność architektoniczna oraz funkcjonalność. Optymalne dopasowanie domów do kształtu działek pozwala na efektywne zagospodarowanie przestrzeni wokół budynku. Parter zajmuje salon wraz z kuchnią i gabinetem oraz łazienką, a na piętrze znajduje się sypialnia z garderobą, dwa lub trzy dodatkowe pokoje i łazienka. Domy są również wyposażone w garaż oraz taras. Według mnie dwa te osiedla zostały bardzo dobrze zaprojektowane, pierwsze z nich wspaniale nawiązuje do historii całej dzielnicy, dzięki czemu wpasowuje się w klimat. Drugie z nich mimo, że wygląda jak większość polskich osiedli jednorodzinnych, dzięki różnemu usytuowaniu domów, a także temu, że występują tam szeregówki jak i domy jednorodzinne nie wygląda tak nudno jak reszta takich osiedli. Źródło: https://botaniczna-house.pl; https://katowice.mdr.pl; https://www.fakt.pl/wydarzenia/polska/slask/w-tzw-nowymnikiszowcu-w-katowicach-czynsz-wynosic-bedzie-prawie-24-tys-zl-rzad/ez5ccl; https://www.antczak.pl/projekty/botaniczna-house/

201

202

Typy zabudowy: osiedla mieszkaniowe z zabudową jednorodzinną i wielorodzinną Patrycja Lewandowska

Charakterystyka: Pierwsze zdjęcie przedstawia osiedle domów jednorodzinnych ,, Hajduczek Willowe Wzgórza’’ znajdujące się w miejscowości Łapino w gminie Kolbudy. Na drugim zdjęciu widoczne jest nowo powstałe osiedle z zabudową wielorodzinną ,,Cicha Dolina Chełm’’ w Gdańsku.

Źródła: https://ttsdevelopment.pl/chelm/ http://www.tow.inw.pl/

Zapamiętaj: Osiedle ,,Willowe Wzgórza Hajduczek’’ cechuje się podobną kolorystyką oraz typem zabudowy budynków, co podtrzymuje ład przestrzenny. Minusem jest brak wyznaczonej przestrzeni wspólnej dla mieszkańców na terenie osiedla, jednakże jest ono zlokalizowane blisko jeziora, gdzie znajduje się miejsce rekreacyjno-wypoczynkowe. W pobliżu jest również plac zabaw, a osiedle dookoła porastają lasy. Natomiast na osiedlu ,,Cicha Dolina Chełm’’ również występuje podobna kolorystyka oraz typ zabudowy budynków, jednak w tym wypadku działa to monotonnie na pieszego. Minusem jest ogromna ilość miejsca przeznaczona na parkingi oraz brak placów zabaw.

203

204

Typy zabudowy: osiedla mieszkaniowe z zabudową jednorodzinną i wielorodzinną Filip Maciążek

Charakterystyka: Pierwsze zdjęcie zostało zrobione na gdyńskim osiedlu Beauforta. Osiedle cały czas jest rozbudowywane. Bloki mieszkalne sięgają do trzeciego piętra i zachowane są w jednolitej kolorystyce. Drugie zdjęcie przedstawia osiedle domków jednorodzinnych na południowych obrzeżach Kołobrzegu. Wybrane zdjęcie ukazuje rozwój ciągle rozwijającego się podmiejskiego osiedla.

Zapamiętaj: Osiedle Beauforta jest nowoczesnym osiedlem wielorodzinnej. Zachowane jest w jednakowych, spójnych kolorach oraz otoczone dużą ilość zieleni. Widoczną wadą w przestrzeni publicznej są zdecydowanie place zabaw, które są za małe i słabo wyposażone. Na terenie osiedla przedstawionego na drugim zdjęciu brakuje przestrzeni spotkań mieszkańców- miejsca integracji sąsiedzkiej. Brak szkoły, przedszkola, placu zabaw.

Źródło: https://www.wroclaw.ofertus.pl/domy-na-sprzedaz-690800zl-128m2-kolobrzeg-gw-niekanin-o5967692 https://www.eurostyl.com.pl/osiedle-beauforta-gdynia-pogorze.html

205

Typy zabudowy: osiedla mieszkaniowe z zabudową jednorodzinną i wielorodzinną Maciej Kokosza

Charakterystyka:

Zapamiętaj:

1. Na pierwszy zdjęciu widzimy osiedle mieszkaniowe z zabudową wielorodzinną. Osiedle Nowe Piekary znajduje się na terenie Legnicy. Zdjęcie zostało wykonane w 2017 roku.

1. Zabudowa mieszkaniowa była budowana na podstawie tego samego wzorca, co powoduje, że bloki mieszkalne wyglądają podobnie, a nawet tak samo. Osiedle posiada bardzo dużo miejsca między budynkami ale nie została ona wykorzystana pod budowę części wspólnej (np.; place zabaw). Dużym minusem są również drogi, które zewsząd otaczają osiedle. Brak występujących usług w okolicy.

2. Na drugim zdjęciu znajduje się osiedle mieszkaniowe z zabudową jednorodzinną. „Osiedle Wzgórze Raduni” jest położone na południe od Gdańska w miejscowości- Straszyn. Zdjęcie wykonane w 2011 roku.

2. Osiedle zostało zaprojektowane w bardziej różnorodny sposób ale niektóre rzeczy dalej pozostały podobne, jak na przykład kubatura budynku. Na osiedlu nie występuje żadna usługa, co powoduje, że potrzebny jest samochód. Na osiedlu brakuje także części wspólnej dla mieszkańców. Za to mamy tutaj wiele terenów zieleni, które urozmaica nam otoczenie.

Źródło: http://www.archideon.pl/2014/nowe-domy-mapa/ https://24legnica.pl/unijne-miliony-na-termomodernizacjedla-spoldzielni/osiedle-mieszkaniowe-piekary/#!prettyPhoto

207

T y p y za b u d o w y : o s ie d la m ie s zk a n io w e z z a b u d o w (j e d n o r o d z i n n (i w i e l o r o d z i n n ( Paulina Markowska

C h a ra k te ry s ty k a : Z djęcia przedstawiają osiedli zlokalizowanych w Olsztynie. Miasto jest stolicą województwa warmińsko-mazurskiego i zamieszkuje je około 17 1 tysięcy mieszkańców.

Z a p a m i !t a j : W zabudowach często brakuje miejsc gdzie mieszkańcy mogą się spotkać, spędzić wspólnie czas oraz odpocząć. Bloki często są pozbawione tych miejsc, a jeśli je mają to ludzie nie traktują ich jako swoje. Nikt nie chce się nimi zająć ani wziąć odpowiedzialności. J eśli chodzi o zabudowę wielorodzinną ludzie coraz bardziej odgradzają się od innych. Nie obierają za cel kreowania przestrzeni umożliwiającej integrację z sąsiadami.

Źródło: gogle maps

2 11

2 12

Typy zabudowy: osiedla mieszkaniowe z zabudową jednorodzinną i wielorodzinną Daria Maruszewska

Charakterystyka: Przykład osiedla wielorodzinnego pochodzi z Chin, blokowisko zostało wybudowane w latach 2000 w Szanghaju. Przykład osiedla jednorodzinnego pochodzi z Los Angeles, USA.

Zapamiętaj: W zabudowach brakuje miejsc gdzie mieszkańcy mogą się spotkać i spędzić wspólnie czas czy odpocząć. Osiedle blokowe jest tego całkowicie pozbawione, budynki odgrodzone od siebie ruchliwą drogą nie dają możliwości na wypoczynek co sprawia że ludzie nie chcą mieszkać w takim miejscu. Na osiedlu domów jednorodzinnych jedyną przestrzenią wspólną jest droga, po bokach której stoją samochody nie dając miejsca na towarzyskie spotkania czy sąsiedzkie rozmowy. Widać że kreatorzy tych miejsc nie obrali za cel tworzenia przyjaznych przestrzeni publicznych . Przestrzenie te są również pozbawione wszelkich usług, bez samochodu ciężko cokolwiek zdziałać na tych osiedlach, wszędzie jest daleko co nie ułatwia życia w takich miejscach. Źródło: http://galleries.apps.chicagotribune.com/chi-20140221-china-day-two-live-pictures/; https://la.curbed.com/2018/3/8/17097728/los-angeles-houses-prices-too-high

213

214

Typy zabudowy: osiedla mieszkaniowe z zabudową jednorodzinną i wielorodzinną Klaudia Matuszewska

Charakterystyka: Zdjęcie na górze przedstawia osiedle Magnolia, które powstało w Przasnyszu w 2019 r. Jest to co prawda tylko wizualizacja, ale wyjątkowo mocno pokrywa się ze stanem faktycznym. Drugie zdjęcie przedstawia osiedle domków jednorodzinnych w północnej części Anglii.

Zapamiętaj: Osiedle Magnolia jest przede wszystkim źle usytuowane – znajduje się bowiem dość daleko od miasta (choć jeszcze w jego granicach), nie prowadzą do niego żadne utwardzone drogi. Nie tworzy wnętrza urbanistycznego. Dość dużą część terenu przeznaczono na parkingi i drogi, natomiast niewiele na place zabaw. Nie widać na projekcie miejsca, gdzie mogliby spotykać się sąsiedzi. Na drugim zdjęciu natomiast widać mało dróg, dużo miejsca na zieleń oraz pewne zamknięcie osi widokowej, które tworzy wnętrze urbanistyczne.

https://www.pettyson.co.uk/about-us/our-blog/578-types-of-property https://korter.com.pl/osiedle-magnolia-warszawa

215

2 18

T y p y za b u d o w y : o s ie d la m ie s zk a n io w e z z a b u d o w (j e d n o r o d z i n n (i w i e l o r o d z i n n ( Amelia Musielak

C h a ra k te ry s ty k a : Przykład osiedla wielorodzinnego zlokalizowany jest w G dańsku w dzielnicy Chełm, natomiast osiedle jednorodzinne znajduje się w dzielnicy Ujeścisko.

Z a p a m i !t a j : Wybrane osiedle z zabudową wielorodzinną jest atrakcyjnie położone, w dobrze skomunikowanej dzielnicy. Mimo dosyć gęstej zabudowy pomiędzy blokami znajdują się niewielkie tereny zielone. Na osiedlu dostępne jest wszystko co potrzebne do codziennego funkcjonowania: sklepy, usługi, przedszkole, kościół, place zabaw i tereny rekreacyjne. Osiedle z zabudową jednorodzinną jest bardzo gęsto zabudowane, przez co większość ogrodów jest bardzo mała. Mieszkańcy nie mają wspólnego miejsca do spotkań i rekreacji. J edyny większy teren zieleni na osiedlu jest zaniedbany i nie zagospodarowany w żaden sposób.

!ród"o: https://www.google.pl/maps/@54.3265317,18.6039948,1550m/data=!3m1!1e3?hl=pl

2 19

220

T y p y za b u d o w y : o s ie d la m ie s zk a n io w e z z a b u d o w (j e d n o r o d z i n n (i w i e l o r o d z i n n ( Dominika Olechnowicz

C h a ra k te ry s ty k a : 1.

Z djęcie przedstawia śródmiejską zabudowę wielorodzinną przy Placu Z bawiciela w Warszawie.

Z djęcie przedstawia Osiedle G runwaldzkie w E łku z zabudowąą jednorodzinną, które jako jedyne osiedle miasta położone jest po zachodniej stronie J eziora E łckiego.

Z a p a m i !t a j : 1.

Z abudowa placu jest dość jednorodna i składa się w większości z prostych kamienic z kolumnowymi podcieniami. Łączy ze sobą różne funkcje. Wewnątrz kwartałów znajduje się zieleń i przestrzeń do spotka spotkań okolicznej spo społeczności.

Z abudowę osiedla stanowią domy jednorodzinne. G łówną ulicą osiedla jest ul. Z amkowa, przy której znajduje się Z amek Krzyżacki. Osiedle jest dobrze skomunikowane i leży blisko centrum miasta, a tym samym znajduje się w bliskim sąsiedztwie jeziora i przyrody.

Źródła: https://warszawa.wyborcza.pl/warszawa/5 1, 3 4 8 62, 2019 19 78 .html? i= 0 https://www.google.pl/maps/place/E % C5 % 8 2k/@ 5 3 .8 14 5 617, 22.3 3 8 3 19 3 , 721m/data= ! 3 m1! 1e3 ! 4 m5 ! 3 m4 ! 1s0x 4 6e1b9 7f 3 761e3 07:0x 5 3 4 1066a14 8 24 162! 8 m2! 3 d5 3 .8 28 05 29 ! 4 d22.3 64 6629

2 2 1

Typy zabudowy: osiedla mieszkaniowe z zabudową jednorodzinną i wielorodzinną Paulina Pisarczyk

Charakterystyka: Osiedle nosi nazwę Brøndby Haveby oraz znajduje się na obrzeżach Kopenhagi w Danii. Projekt osiedla zainspirowany jest koncepcją miasta ogrodu, czyli znacznie przeważa w nim udział terenów zielonych niż zabudowanych. Idea podzielenia działek na wzór koła wywodzi się z formy dawnych duńskich osad, gdzie ludzie spotykali się przy studniach w centrum miejscowości w celach towarzyskich. Odpowiednikiem studni jest droga w kształcie ronda. Koncepcję i kołowy podział terenu osiedle zawdzięcza Erikowi Mygind- duńskiemu architekcie krajobrazu.

Zapamiętaj: Według mojej opinii jedyną zaletą osiedla jest oryginalny i estetyczny widok z lotu ptaka. Osiedle wydaje się być niefunkcjonalne, brakuje infrastruktury usługowej, transportu publicznego czy handlowej. Tereny zielone wydają się być wyłączone z przestrzeni publicznej, a można je punktowo wykorzystać jako przestrzeń sąsiedzką zamiast przeznaczonej do tego okrągłej drogi w środku działek. Działka w kształcie ćwiartki jest trudna do zagospodarowania. Brakuje również miejsc parkingowych, a drogi są za wąskie i mogą utrudniać wjazd pojazdów specjalnych.

Źródło: https://www.nspirement.com/, https://pl.pinterest.com

223

224

Typy zabudowy: osiedla mieszkaniowe z zabudową jednorodzinną i wielorodzinną Paulina Pisarczyk

Charakterystyka: Przedstawiony budynek znajduje się w Kunshan w Chinach. Jest on częścią luźnej zabudowy kwartałowej złożonej z trzech budynków w kształcie piramidy. Został oddany do użytku w 2013 roku oraz został zaprojektowany przez zespół architektoniczny z Shanghai’u, Masters' Architectural Office na wzór tarasowych pól ryżu. Jest wysoki na około 100 metrów i posiada 18 pięter. Pełni głównie funkcję mieszkalną, ale posiada lokale o funkcji usługowej oraz biurowej. Jest znanym budynkiem w Chinach, ponieważ ukazuje przykład wpływu social media na architekturę. Zdjęcia gotowego kompleksu mieszkalnego szybko rozprzestrzeniły się w internecie ze względu na swoją unikatową strukturę. Mieszkania szybko się wyprzedały, a kompleks obecnie wyróżnia się wyższą gęstością zaludnienia niż sąsiadująca zabudowa mieszkalna.

Zapamiętaj: Wizualnie budynek posiada szereg zalet: stonowana kolorystyka, oryginalny kształt oraz jego spektakularna wielkość. Niestety duża skala przestrzenna zabudowy jest niekomfortowa dla człowieka i współcześnie zalicza się ją do wad. Zaletą kompleksu jest obecność dziedzińca, zróżnicowanie funkcjonalne budynków, wyposażenie mieszkań w balkony, a także sąsiedztwo waterfrontów, które wydają się być przestrzenią półprywatną mieszkańców. Wadą budynku jest problem z zapewnieniem oświetlenia dla wszystkich mieszkań, wielkość oraz charakterystyczne cechy zabudowy śródmiejskiej np. problem z zaparkowaniem samochodu, hałas czy duża przestępczość. 225

2 2 6

Typy zabudowy: osiedla mieszkaniowe z zabudową jednorodzinną i wielorodzinną Łukasz Plata

Charakterystyka: Pierwsze zdjęcie przedstawia osiedle domów jednorodzinnych znajdujące się w Częstochowie, w północnej części dzielnicy Zawodzie – Dąbie. Drugie ukazuje zabudową mieszkaniową wielorodzinną kwartałową rozluźnioną w Borkowie koło Gdańska, pomiędzy ulicą Klasyczną a Współczesną.

Zapamiętaj: Częstochowskie osiedle zachowuje równowagę przyrodniczą. Niestety jest w nim za mało ulic poprzecznych, przez co tworzą się duże odległości, jeśli chce się przejść chociażby z południowej do północnej części. Borkowskie osiedle zawiera bardzo małą ilość terenów zieleni. Zbyt dużą powierzchnię zajmują parkingi, przez które to miejsce nie jest przyjemne do spacerowania i spędzania w nim wolnego czasu.

Źródło: www.geoportal.gov.pl.

227

228

Typy zabudowy: osiedla mieszkaniowe z zabudową jednorodzinną i wielorodzinną Anna Sągol

Charakterystyka: Pierwsze zdjęcie przedstawia wizualizację Osiedla Szafranova, którego budowa jest w toku. Osiedle znajduje się w Straszynie i składa się z 28 jednakowych budynków zabudowy bliźniaczej. Drugie zdjęcie przedstawia część osiedla Nowe Żerniki we Wrocławie. Wybrany fragment osiedla przedstawia prawie jednakowe bloki.

Źródła: siodme-niebo.pl/szafranova/ vantage-sa.pl/projekty/nowe-zerniki/

Zapamiętaj: Oba osiedla są zaprojektowane w bardzo monotonny sposób, nic nie różni budynków od siebie nawzajem. W zasadzie są one zaprojektowane na zasadzie „kopiuj, wklej”. Mieszkańcy tych osiedli prawdopodobnie będą mieli lub już mają problem z brakiem części wspólnych – np. nie ma miejsca dla dzieci chcących bawić się na placu zabaw czy też miejsc w których sąsiedzi mogą wspólnie spędzać czas. Miejsca pozbawione są również części usługowych (np. sklepów spożywczych), a więc niezbędnikiem mieszkańców tego typu osiedli jest posiadanie auta.

229

T y p y za b u d o w y : o s ie d la m ie s zk a n io w e z z a b u d o w (j e d n o r o d z i n n (i w i e l o r o d z i n n ( Klaudia Suszczyńska

C h a ra k te ry s ty k a : 1.Pierwsze zdjęcie przedstawia Plac J ana Pawła I I w E łku- plac w zabudowie śródmiejskiej 2.Tutaj przedstawiona zabudowa między częściami mieszkalnymi w E łku na osiedlu G rodzieńska. Na zdjęciu jest przedstawiony plac zabaw z aleją oraz park z małym sztucznym jeziorkiem.

Z a p a m i !t a j : 1.Na minus na pewno jest bliskie sąsiedztwo głównej dwupasmowej drogi. Ta w godzinach szczytu powodują korki i zagrożenie dla dzieci bawiących się na placu. Co więcej, zabawa na tym wybetonowanym placu może być uciążliwa podczas letnich upałów. To co zachęca do odwiedzenia tego placu to bliskość rzeki oraz fakt, że wysokie drzewa nie zostały usunięte podczas budowy placu, a te dają cień w słoneczne dni. 2.Dobrze zaplanowana przestrzeń sąsiedzka w której znajdują się miejsca do spędzania czasu dla każdego. Plac zabaw dla młodszych oraz park nad wodą, w którym można spotkać osoby starsze. Dobrze zaplanowane miejsca w całości dla mieszkańców, ponieważ miejsca parkingowe znajdują się z zewnątrz kwartałów.

https://www.google.com/maps

2 3 1

T y p y za b u d o w y : o s ie d la m ie s zk a n io w e z z a b u d o w (j e d n o r o d z i n n (i w i e l o r o d z i n n ( Miłosz Szymański

C h a ra k te ry s ty k a : 1.Pierwsze zdjęcie satelitarne przedstawia Krakowskie osiedle w południowej części miasta.

Z a p a m i !t a j : 1.

2.Niżej umieszczona fotografia ukazuje Plac Wolności w środkowej część miasta Włocławek

Na plus osiedla na pewno zalicza się dużo zieleni, która otacza mieszkania, jednakże warto zauważyć, że nie jest ona dobrze zaplanowana. Drzewa w całej okolicy są poumieszczane losowo, przez co mogą budzić negatywne odczucia podczas użytkowania tego terenu. Do negatywów można również zaliczyć liczne miejsca parkingowe, które otaczają osiedle z każdej strony. Drugie zdjęcie przedstawiające Plac Wolności otaczają z każdej strony ulice, oraz miejsca parkingowe, co będzie przyczyniać się do dużego hałasu, co w konsekwencji sprawi, że przestrzeń będzie mało przyjemna dla ludzi. Do negatywów można zaliczyć także drogę przecinającą plac w dolnej części. Część placu niestety pokrywa kostka brukowa, jednak zostawiono starsze drzewa oraz tereny z pokryciem naturalnym co jest pozytywnym zabiegiem.

Źródło: https://www.google.pl/intl/pl/earth I nf ormacj e opisowe pozyskane z własnych obserwacj i.

2 3 3

234

Typy zabudowy: osiedla mieszkaniowe z zabudową jednorodzinną i wielorodzinną Katarzyna Siermińska

Charakterystyka: Osiedle zabudowy jednorodzinnej w granicach miasta Szczecin (ul L. Staffa i ul. M. Konopnickiej).

Zapamiętaj: Poprzez mieszanie typów zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej, na osiedlu wytwarza się unikalny charakter. Ulice są zazielenione, a ogrody nie są wystawione na północ, tylko na zachód/wschód. Powoduje to że, w dzień ogrody i pokoje w domu nie są zaciemnione. Prawidłowa ekspozycja słoneczna w zabudowie została zachowana. Dzięki zazębianiu się różnych typów domu możemy maksymalnie wykorzystać przestrzeń.

Źródło: google earth pro http://askarchitekt.pl/jak-usytuowac-dom-wzgledem-stron-swiata/

235

Typy zabudowy: osiedla mieszkaniowe z zabudową jednorodzinną i wielorodzinną Katarzyna Siermińska

Charakterystyka: Modelowe osiedle „Nowe Żerniki” we Wrocławiu. Projekt z inicjatywy Zbigniewa Maćków. Osiedle to łączy różne funkcje (mieszkaniowa, usługowa). Jest to osiedle będące w trakcie realizacji wizji twórczych architektów.

Zapamiętaj: Ciekawa zabudowa przyciąga ludzi. Połączenie mieszkań drogich z tanimi, powoduje zróżnicowanie tkanki społecznej, która korzystnie wpływa na rozwój miast. Nie znajdziemy tam, ogrodzeń dzięki czemu poruszanie się po takim osiedlu jest sprawniejsze. Na tym osiedlu znajduje się dużo przestrzeni wspólnej, która sprzyja mieszkańcom, ponieważ mają „własne” miejsce do spotkań. Jest to dobry przykład tego jak mogą i powinny wyglądać osiedla dla ludzi, gdzie każdy znajdzie coś dla siebie.

Źródło: https://nowezerniki.pl/nowe-zerniki-moga-zostac-ulubiencem-polski-zaglosuj/ https://noizz.pl/spoleczenstwo/wybralismy-10-najlepszych-polskich-osiedli/tl2c626

237

Typy zabudowy: osiedla mieszkaniowe z zabudową jednorodzinną i wielorodzinną Adam Skrzelowski

Charakterystyka: 1.

Osiedle Króli w Rzepnicy (gm. Bytów) z zabudową jednorodzinną wolnostojącą. Dzielnica Zaspa-Młyniec w Gdańsku z zabudową wielorodzinną punktową.

Zapamiętaj: 1.

Zwarta zabudowa z prostym układem ulic (wyjątek stanowi lekkie odchylenie najdalej na południe wysuniętej ulicy). Po za ulicami brak przestrzeni wspólnych. Ciekawy układ przestrzenny z lat 70. XX w. Duże przestrzenie wspólne oraz placówki oświatowe umieszczone wewnątrz osiedla.

Źródło: Google Earth Pro

239

2 4 0

Typy zabudowy: osiedla mieszkaniowe z zabudową jednorodzinną i wielorodzinną Klaudia Suszczyńska

Charakterystyka:

Zapamiętaj:

1. Na zdjęciu została przedstawiona zabudowa jednorodzinna w Stanach Zjednoczonych w stanie Arizona. Zdjęcie Takie osiedla są bardzo popularne w tej części świata i można spotkać takie w każdym mieście.

1. Tutaj jest ukazane osiedle domków

2. Na zdjęciu została przedstawiona zabudowa wielorodzinna w centrum Warszawy. Segmenty są tworzone w kształcie trójkątów, lecz nie są one regularnej wielkości.

jednorodzinnych uformowanych w koło. To rozwiązanie zdaje się bardzo efektowne, gdy patrzymy na nie z góry, aczkolwiek ma dużo mankamentów. Jednym z nich jest zagrożenie wynikające z trudnością poruszania się po tych drogach, wewnątrz osiedla (zaznaczone na niebiesko), służb ratujących życie. Po drugie nie ma tam miejsca do spędzania czasu przez mieszkańców, ponieważ cały teren jest zajęty przez działki oraz drogi. Następnie należy zadać sobie pytanie co stanie się z terenami, które znajdują się wokół tego osiedla, czy będą one zadbane przez miasto? 2. Jest to typowa zabudowa wielorodzinna

którą można spotkać w Polsce. Tworzy ona segmenty, lecz nie są one dopracowane, często widać różnice wynikające z innych wizji inwestorów. Między segmentami znalazło się miejsce na część wspólną mieszkańców do spędzania wolnego czasu, a miejsce to jest położone w centrum miasta co ułatwia skomunikowanie z innymi. Źródła: Zdjęcia ze strony: https://www.google.com/earth/versions/

241

2. 242

Typy zabudowy: osiedla mieszkaniowe z zabudową jednorodzinną i wielorodzinną Miłosz Szymański

Charakterystyka: 1.

Osiedle Dajtki z zabudową jednorodzinną. największe olsztyńskie osiedle domków jednorodzinnych, położone w południowo-zachodniej części miasta

Zapamiętaj: 1.

Na pierwszy rzut okna zauważyć możemy ciekawy układ ulic, który jest oparty na zakrzywieniach. Zabudowa jest bardzo zwarta. Na danym terenie jest mało przestrzeni wspólnej, na którym mieszkańcy mogliby spędzać razem czas. W centrum fotografii znajduje się szkoła podstawowa wraz z boiskiem, dzięki której rodziny mieszkające na danym osiedlu nie muszą się trudzić codziennymi dojazdami do placówki edukacyjnej dla dzieci.

Na fotografii z zabudową wielorodzinną głownie przeważa beton, co sprawia, że przestrzeń dla mieszkańców nie jest przyjazna. Teren zieleni widoczny w lewej części zdjęcia jest mały jak na wielkość osiedla i może nie wystarczać do potrzeb mieszkańców. Kolejnym utrudnieniem dla zamieszkujących to osiedle może być fakt, że biegnie wzdłuż niego ruchliwa droga.

Osiedle z zabudową wielorodzinną, Avia położone w Krakowie. Osiedle to zostało wybudowana i oddane do użytkowania w 2 kw. 2013 roku.

Źródło: https://tiny.pl/9cn82 https://tiny.pl/9cn8s

243

2 4 4

T y p y za b u d o w y : o s ie d la m ie s zk a n io w e z z a b u d o w (j e d n o r o d z i n n (i w i e l o r o d z i n n ( Martyna Ślusarczyk

C h a ra k te ry s ty k a : Pomysł miasta-ogrodu zatwierdzono w 19 6 4 r. A rchitekt H av eby wybrał taki sposób aranżacji aby zwiększyć interakcje społeczne.

Z a p a m i !t a j : I nterakcje społeczne faktycznie mogły zostać zwiększone, ale zaplanowanie osiedli na planie koła ma swoje wady. I m bliżej środka kwartału, tym węższa jest działka. Na tym osiedlu może istnieć problem z drogą przeciwpożarową (w kwartałach). Nie ma określonych miejsc na auta i „zasypują” one osiedle. Poza tym pojawia się problem z ogromą przestrzeń pomiędzy kwartałami (kto ma o nią dbać itp.).

!ród"o: hiro.pl

2 4 5

T y p y za b u d o w y : o s ie d la m ie s zk a n io w e z z a b u d o w (j e d n o r o d z i n n (i w i e l o r o d z i n n ( Martyna Ślusarczyk

C h a ra k te ry s ty k a : Osiedle położone jest w dzielnicy Dębnik w południowej części R uczaju. Budowa osiedla rozpoczęła się w 2002r na dawnym terenie rolniczym. Od tego czasu powstało 11 etapów inwestycji.

Z a p a m i !t a j : Na osiedlu występuje problem z małą ilością zieleni, miejscami parkingowymi oraz chodnikami. Słabe jest nawiązanie do wyglądu innych osiedli. Mało jest dobrych przestrzeni wspólnych. Plusem osiedla jest możliwość skracania sobie drogi przez pieszych oraz dobre skomunikowanie osiedla.

Źródło: tu W ikipedia, Gazeta K rakowska

2 4 7

248

Typy zabudowy: osiedla mieszkaniowe z zabudową jednorodzinną i wielorodzinną Aleksandra Tybor

Charakterystyka: Pierwsze zdjęcie przedstawia osiedle z zabudową mieszkaniową jednorodzinną – typ szeregowy. Osiedle to znajduje się w Gdańsku, dzielnica Wrzeszcz Górny, ulice Gotycka, Zabytkowa. Drugie zdjęcie przedstawia teren zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej punktowej. Osiedle „Wodospady” znajduje się w Katowicach przy ulicy Ligockiej.

Zapamiętaj: Zaletą osiedla na zdjęciu pierwszym jest położenie w cichej i lekko odosobnionej okolicy, dzięki czemu mieszkańcy mogą zrelaksować się zarówno w domu, jak i w ogrodzie. Jego wadą natomiast jest ułożenie ulic – nie powinny być one poprowadzone od strony ogrodów. Zaletą osiedla Wodospady jest dobrze zagospodarowana zieleń, sieć alejek oraz punkty takie jak place zabaw wokół bloków. Wadą jest położenie przy dość dużej i ruchliwej ulicy.

Źródło: google.pl/maps

249

Typy zabudowy: osiedla mieszkaniowe z zabudową jednorodzinną i wielorodzinną Gabriela Wacewicz

Charakterystyka:

Zapamiętaj:

1. Osiedle z zabudową jednorodzinną w Jaworzu koło Bielska-Białej. Znajduje się w stanie surowym i jeszcze czeka na pierwszych właścicieli. Znajdują się na nim głównie domy wolnostojące o powierzchni użytkowej 150 m2.

1. Mamy tutaj do czynienia z typowym polskim osiedlem. Wszystko jest zrobione według takiego samego wzoru, co nie zawsze jest dobry rozwiązaniem, ponieważ jest zwyczajnie nudne. Przy projektowaniu takiego osiedla inwestor nie dba również o drogi dojazdowe i chodniki. Zależy mu na tym, aby sprzedać mieszkania i zarobić. Plusem może być dobrze wykorzystana przestrzeń, dzięki czemu na osiedlu zmieściło się wiele domów.

2. Osiedle z zabudową wielorodzinną śródmiejską, przedstawione na drugim zdjęciu, to projekt, który ma być zlokalizowany w Rzeszowie. Będzie się tam znajdować 7 bloków 5-piętrowych i 2 wieżowce 17-piętrowe.

Źródła: https://osiedlecarpatia.pl/osiedle-carpatia/ https://www.youtube.com/watch?v=dhY-kHAXYs4

2. Tym co najbardziej rzuca się w oczy, jest pustka otaczająca osiedle. Zostało ono zaprojektowane w odosobnionym miejscu z daleka od centrum. Takie rozwiązanie ma wiele minusów. Po pierwsze dojazd do pracy, szkoły i usług (których deweloper nie zapewni na osiedlu) będzie zajmował dużo czasu i powodował korki. Takie projektowanie przyczynia się do dzikiej suburbanizacji i rozlewania się miast. Mieszkańcy nie podtrzymują znajomości, ponieważ nie mają do tego odpowiedniego miejsca.

251

T y p y za b u d o w y : o s ie d la m ie s zk a n io w e z z a b u d o w (j e d n o r o d z i n n (i w i e l o r o d z i n n ( Weronika Wielgosz

C h a ra k te ry s ty k a n r 1:

C h a ra k te ry s ty k a n r 2 :

!"#$%&$ %'()*+,-$%.'/'%0#..123,0.4-%5-$, "#6 +,(#$72#$ 8'72#$/01.4 .4 5&9 :4&#.'+$-9, !"#$%&$ -$";,";'"5.)'+',.'+$<,='+";4>$,+, =/0$2#?@5 )#&)5 '";4;.#23,&4;9,!"#$%&$, @>*+.#$ ">5A1,-4)',2067B,"1=#4&.#4.4 (#4";49, C,='D&#A5 0.4-%5-? "#6,5">5@#,=#$/+"0$-, =';/0$D1 '/40 "0=#;4& ='+#4;'+19

Osiedle wielorodzinne znajduje się na ul. Kasztanowej w Kościerzynie. Wybudowane w czasach PR L -u. W pobliżu znajdują się sklepy spożywcze oraz inne najpotrzebniejsze usługi.

Z a p a m i !t a j n r 1 :

Z a p a m i !t a j n r 2 :

C2$&15& 1)-'B3(;&1%)*)10$%%"#O %.(?56( @.5$%)3&;(0.-$&20'?;I =DB3%$& 5?10$&( -D)10$K 0.'D.1.;I#" *)10$%"6(L)2$.1.%$&( 2.-)#O)1? 3 +"- -$&;2#? 0.-$&20'.%$. ;&2+(1)2"M(1)>*"-(*)03$I0.%$&- R1)( #&%+*?-( -$.2+. 2/.#&*&-(+)(#)(%.;-%$&; FKSOT6(!( /)>5$N? 0%.;1?;I 2$A(1?N&(2'5&/"( 2/)N"3#0&K(>.2&%K ')<#$BD )*.0 /*0&120')5&6

Osiedle domów wielorodzinnych na ul. Kasztanowej zamieszkują głownie osoby starsze. Samo osiedle zlokalizowane jest blisko małych sklepików spożywczych, aptek oraz przychodni. A dekwatnie do przedziału wiekowego mieszkańców.

Źródło: https://www.google.com/maps/@ 5 4 .115 29 8 7, 17.9 4 72764 , 3 a, 75 y, 25 .4 8 h, 9 0.4 9 t/data= ! 3 m6! 1e1! 3 m4 ! 1s2Y dL ax R V R 6B A U wV H orE bsQ ! 2e0! 7i13 3 12! 8 i665 6! 5 m1! 1e4 ? hl= pl-PL https://www.google.pl/maps/@ 5 4 .118 23 13 , 17.9 67075 8 , 3 a, 75 y, 3 3 9 .18 h, 8 3 .8 2t/data= ! 3 m6! 1e1! 3 m4 ! 1sY 1oY pf x g3 2kZ Y 7lPM 3 p-iQ ! 2e0! 7i13 3 12! 8 i665 6

2 5 3

254

Typy zabudowy: osiedla mieszkaniowe z zabudową jednorodzinną i wielorodzinną Paweł Wołoszyk

Charakterystyka: Oba przykłady pochodzą z wsi Borkowo w powiecie Gdańskim w gminie Pruszcz Gdański. Liczba ludności 4340 (GUS2019). Na zdjęciu widać sąsiadujące ze sobą budynki. Osiedle wybudowano na początku XXI wieku.

Zapamiętaj: Warto zwrócić uwagę na to że, budynki jednorodzinne i wielorodzinne są zaprojektowane w podobnym stylu. Niestety budynki są rozproszone względem dróg a dojazd do tych mieszkań jest uciążliwy. Taki układ budynków i dróg powoduje korki w obrębie osiedla. Domy jednorodzinne są odgrodzone niejednolitym płotem co psuje ład okolicy. Pozostawiono wiele niezagospodarowanego miejsca między działkami. Pośrodku bloków wielorodzinnych postawiono kościół przez co dojście do budynku jest niekomfortowe dla mieszkańców. Lokalizacja powoduje też problem z zaparkowaniem.

Źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Borkowo_(powiat_gda%C5%84ski) https://www.google.com/maps/@53.8362085,18.8358134,13z?hl=pl

255

Typy zabudowy: osiedla mieszkaniowe z zabudową jednorodzinną i wielorodzinną Łukasz Zakrzewski

Charakterystyka:

Zapamiętaj:

Blokowisko płożone w granicach osiedla w południowej części Wrocławia, obecnie administracyjnie część osiedla Krzyki-Partynice. Wybudowane w latach 70 Dominujący typ zabudowy stanowi zabudowa mieszkaniowa wielorodzinna.

Teren o dużej powierzchni w większości pokryty zabudowaniami Mimo wysokiej i gęstej zabudowy jest dużo zieleni przestrzeń wydaje się przyjazna do życia. Między budynkami mieszkalnymi widoczne są miejsca do wspólnego spędzania czasu a także place zabaw dla dzieci

Charakterystyka:

Zapamiętaj:

Domy jednorodzinne wybudowane w latach 2009-2010 u podnóża lasu.

Typowe osiedle w zabudowie mieszkaniowej jednorodzinne. Brak widocznej części wspólnej dla wszystkich mieszkańców co można było by zmienić by podnieść komfort życia w tym miejscu.

Źródło: zdjęcia Krzyki, fot. wroclaw.pl informacje wikipedia . Źródło: zdjęcie:riserdomy.pl oraz informacje .riserrdomy.pl

257

Typy zabudowy: osiedla mieszkaniowe z zabudową jednorodzinną i wielorodzinną Patrycja Zasowska

Charakterystyka:

Zapamiętaj:

Osiedle przedstawione na zdjęciu znajduje się w Krakowie. Jest to projekt architekta Wacława Nowakowskiego. Wzdłuż ulicy znajdują domy jednorodzinne, które tworzą osiedle cichy kącik. Zostało zbudowane w latach 19361937. Projekt realizuje postulaty modernizmu, powoduje to, iż jest to wyjątkowy projekt.

Domy jednorodzinne znajdują się w centralnej części działki, dzięki czemu mają duży dostęp do światła. Bogata zieleń wokół domów pozwala na zachowanie prywatności mieszkańców. Osiedle jest przykładem luźnej zabudowy willowej. Układ przestrzenny powinien być przykładem w przyszłych projektach.

Charakterystyka: Osiedle Słoneczna Morena znajduję się w Gdańsku. Inwestycja zakończyła swoją budowę w 2018 roku. Osiedle Słoneczna Morena jest zlokalizowana między Wrzeszczem a Śródmieściem. Posiada bardzo dobre połączenia komunikacyjne.

Zapamiętaj: Osiedle Słoneczna Morena jest przykładem zabudowy wielorodzinnej. Okolice osiedla posiadają tereny zielni, które są pożądane przez mieszkańców. Mieszkania na parterze posiada wydzielony ogród, dzięki któremu rośnie atrakcyjność mieszkania. Brakuje na osiedlu przestrzeni publicznych, cały teren został wykorzystany pod zabudowę. Osiedle jest przykładem zabudowy wielorodzinnej rozluźnionej.

Źródło: https://szlakmodernizmu.pl/baza-obiektow/osiedle-cichy-kacik/ Źródło: https://dom.trojmiasto.pl/Sloneczna-Morena-i71.html?sort=up

259

Zabudowa różnych funkcji

Budynek parku naukowotechnologicznego Adrianna Baranowska

Charakterystyka: Gdański Park Naukowo-Technologiczny im. prof. Hilarego Koprowskiego powstał w 2006 roku z inicjatywy urzędu Marszałkowskiego Województwa Pomorskiego, Miasta Gdańsk, Politechniki Gdańskiej oraz Pomorskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej sp. z o.o., która obecnie zarządza Parkiem. Park to kompleks 3 budynków o łącznej powierzchni ok. 40 tys. m2: • Budynek A - biurowo-laboratoryjny; • Budynek B - biurowy; • Budynek C - biurowo-konferencyjny z częścią produkcyjno-magazynową.

Zapamiętaj: W przeciwieństwie do sporej części parków naukowych na świecie, których powierzchnia zajmuje całą dzielnicę, a nieraz jest osobną miejscowością, Gdański Park Naukowo-Technologiczny znajduje się wewnątrz miasta, pomiędzy zabudową mieszkaniową oraz usługową i nie ma aż tak dużej liczby budynków oraz powierzchni. Jednakże co łączy go z innymi parkami naukowymi, jest to, że ściśle współpracuje z uczelniami i stanowi swego rodzaju miejsce narodzenia dla wielu późniejszych firm czy też wynalezionych innowacji.

Źródło: https://gpnt.pl/

267

268

Centrum Informacji Naukowej i Biblioteka Akademicka Natalia Bargłowska

Charakterystyka: Na makiecie przedstawiony został budynek Centrum Informacji Naukowej i Biblioteka Akademicka (CINiBA) w Katowicach. Znajduje się w nim biblioteka Uniwersytetu Ekonomicznego oraz Uniwersytetu Śląskiego. Centrum te powstało w 2012 roku. Jego wymiary to 63,75 m x 46,25 m x 31,75 m, a całkowita kubatura wynosi 62 560 m³.

Zapamiętaj: Obiekt ten położony jest niedaleko ścisłego centrum Katowic. Za nim na makiecie znajduje się także budynek wydziału nauk społecznych należący do kampusu Uniwersytetu Śląskiego, do którego należy także właśnie gmach CINiBA. Budynek ten otacza spora ilość miejsc parkingowych oraz niewielka – zieleni.

Źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Centrum_Informacji_Naukowej_i_Biblioteka_Akademicka

269

Budynek teatru Adam Buczyński

Charakterystyka: Duński Teatr Królewski (The Royal Danish Playhouse) znajduje się w stolicy Danii – Kopenhadze. Zlokalizowany jest on nad wodą na sztucznie utworzonej wyspie w porcie kopenhaskim. Wymiary teatru to 81x81x31 metrów.

Zapamiętaj: Budynek teatru od tyłu sąsiaduje z zabudową mieszkalną (widoczną na makiecie), a od przodu otacza go woda. Współgra to z zabudową również ulokowaną na sztucznych wyspach które rozciągają się na znacznej długości linii brzegowej miasta. Wygląda to niespotykanie i bardzo estetycznie. Sam w sobie teatr robi wrażenie, a ulokowanie go nad wodą potęguje to odczucie.

Źródło: zdjęcia własne https://en.wikipedia.org/wiki/Royal_Danish_Playhouse

271

Budynek szpitala Anna Czapiewska

Charakterystyka: Na makiecie przedstawiono Szpital Specjalistyczny im. J. K. Łukowicza w Chojnicach. Budynek został otwarty w 2002 roku. Jego główny budynek ma 150m szerokości, ok. 80 m długości i 12 m wysokości.

Zapamiętaj: Szpitale z reguły mają bardzo duże wymiary. Szpital chojnicki raczej należy do tych średnich rozmiarów. Bardzo ważne dla terenu szpitala i jego funkcjonowania jest zieleń otaczająca budynek.

Źródło: szpital.chojnice.pl

275

Budynek biurowca Przykład: Kancelaria Rzeczników Patentowych, Warszawa Julia Dmitruk

Charakterystyka:

Zapamiętaj:

Makieta przedstawia budynek biurowy, w którym mieści się Kancelaria Rzeczników Patentowych. Budynek znajduje się przy ulicy Bluszczańskiej 73 w Warszawie. Budynek od frontu ma wymiary 45x20m, natomiast jego część umieszczona z tyłu 44x16m.

Ten przykład dobrze obrazuje to, że budynek zwany biurowcem nie zawsze jest przeszklonym wieżowcem z jakim kojarzy nam się pojęcie biurowiec. Budynek jest raczej średniej wielkości. W jego otoczeniu znajduje się stosunkowo dużo zieleni.

Źródło: gogle earth pro .

277

B u d y n e k m u ze u m Z ofia Dopichaj

C h a ra k te ry s ty k a : Makieta oraz zdjęcia przedstawiają Muzeum H istorii Polskich Żydów w Polsce POL I N w Warszawie. Kubatura budynku wynosi 6 7 mx 6 7 mx 21m.

Z a p a m i !t a j : Muzeum ma monumentalną kubaturę, więc w jego otoczeniu nie znajdują się żadne inne budynki, które mogłyby je przysłonić. Powstaje przedpole widokowe, które pozwala podziwiać budowlę w całej okazałości. Pozostałą część kwartału naokoło muzeum zajmują tereny zieleni- trawniki i pojedyncze drzewa. Warto jednak zwrócić uwagę na nieprzemyślany, zbyt uproszczony układ ścieżek stworzony wzdłuż trawników przed głównym wejściem do muzeum.

Źródło: www.polin.pl

2 79

Kompleks sportowy Maja Działoszewska

Charakterystyka: Makieta przedstawia fragmenty kompleksu sportowego w Gdyni przy ulicy Olimpijskiej. Znajduje się w nim ważny obiekt dla mieszkańców miasta stadion drużyny piłkarskiej Arka Gdynia.

Zapamiętaj: Stadion spełnia funkcję rekreacyjną lub rozrywkową (parametry budowli: 148m x 124m x 18m). Posiada on własny parking, jednak jest on mały i kibice w zwyczaju parkują przy centrum handlowym Riviera, co jest minusem bo parking ten jest odpłatny. W hali lekkoatletycznej znajdującej się w bliskim sąsiedztwie stadionu przeprowadzane są treningi miejskich klubów, zawody, ale też darmowe zajęcia rekreacyjne (joga, fitness). Myślę, że są to obiekty, które są atrakcyjne dla mieszkańców. Pomimo niekorzystnych warunków parkingowych, do GCS można dojechać komunikacją miejską (przystanek autobusowy: Stadion Miejski, kolejka: Gdynia Stadion lub Gdynia Redłowo.

Źródło: fotografia własna, opracowanie własne, Google Maps, FAQ Arka Gdynia

281

Funkcje zabudowy i ich parametry: Wrotkarnia w Katowicach Martyna Gołdyn

Charakterystyka: Wrotka Roller Disco zlokalizowana jest w Katowicach przy ulicy Dąbrówki 10. Jest to pierwsza tego typu atrakcja w Katowicach, która stała się miejscem rozrywki dla dzieci, młodzieży oraz dorosłych.

Zapamiętaj: Wrotkarnia spełnia funkcję usługową z zakresu rozrywki i rekreacji. Główne parametry budynku wynoszą: długość 53m, szerokość 29,5m, wysokość 13m. Zatem jest to budynek o dość dużych wymiarach. Ponadto, Wrotkarnia dysponuje własnym parkingiem oraz wszelkimi udogodnieniami potrzebnymi do aktywnego spędzania czasu. Co więcej, takich miejsc jak wrotkarnie, jest w Polsce mało, a powinno być ich więcej, ponieważ w doskonały sposób spełniają one swoją funkcję, poprzez zachęcanie ludzi do aktywności oraz umożliwianie im nawiązywania kontaktów.

Źródło: https://wrotka.pl ; www.googlemaps.pl

283

284

Kampus uniwersytecki Katarzyna Halarewicz

Charakterystyka: Makieta przedstawia fragmenty Bałtyckiego Kampusu Uniwersyteckiego Uniwersytetu Gdańskiego zlokalizowanego na Oliwie. Przedstawione zostały budynki: Biblioteki Głównej, Wydziału Nauk Społecznych, Wydziału Matematyki, Fizyki i Informatyki, Wydziału Filologicznego i Historycznego oraz Administracji Centralnej UG.

Zapamiętaj: Na terenie kampusu oprócz budynków znajduje się obszerny EkoPark mieszczący się pomiędzy budynkami uczelni i parkingi. Budynki są duże powierzchniowo, ich wysokości mieszczą się w przedziale 2030m.(np. biblioteka- 20m, budynek administracji 30.) Największy budynekWNS, ma wysokość ok. 40m i łączną długość w najdłuższym miejscu 180m. Cały kampus zajmuje bardzo duży teren.

Źródło: fotografia własna, opracowanie własne, geoportal

285

286

Budynek akademika Hanna Filipiuk

Charakterystyka: Tu Makieta przedstawia akademik nr 10 oraz hotel asystencki nr 1 należące do Uniwersytetu Gdańskiego. Akademik mieści się przy ulicy Macierzy szkolnej.

Zapamiętaj: Budynki mają formę prostych brył. Wokół budynków znajduje zieleń nieurządzona. Na makiecie pojawił się również sklep osiedlowy do którego jest łatwy dostęp z obu budynków.

Źródło: informacje własne, google maps.

287

Budynek centrum handlowego Manhattan Jakub Kołpaczyński

Charakterystyka: Centrum Handlowe Manhattan znajduje się w Gdańsku na górnym Wrzeszczu, przy alei Grunwaldzkiej. Jego wymiary wynoszą 90m x 80m. Wysokość wynosi 15 metrów.

Zapamiętaj: Centrum dobrze wkomponowuje się w najbiższe otoczenie. Miejsce jest bardzo dobrze skomunikowane z resztą miasta, przecinają się tam linie autobusowe tramwajowe oraz niedaleko znajduje się dworzec kolejowy we Wrzeszczu., Teren wokół centrum został zabetonowany, brak w nim miejsc zielonych, co przy dużych opadach deszczu powoduje zalewanie podziemnego parkingu, znajdującego się pod centrum handlowym.

Źródło: tu wpisz jakie jest źródło zdjęcia oraz skąd są informacje opisowe.

291

Charakterystyka:

Kampus uniwersytecki Szymon Jaskulski

Analizowany przykład dotyczy wydziału historii z kampusu Morasko na UAM w Poznaniu przy ulicy Uniwersytetu Poznańskiego 7. Budowę ukończono w roku 2014. Jest zlokalizowany w odległości ponad 6 km od centrum miasta, a otoczenie, w którym budynek się znajduje jest raczej odosobnione i tworzy nijako granicę miasta. Główna część makiety to budynek wydziału, który jest otoczony drogami - od góry dużym parkingiem, a od dołu widać ciąg pieszorowerowy (oznaczone brystolem).

Źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Kampus_Morasko Google Earth Pro / opracowanie własne

Zapamiętaj: Miejsce, w którym znajduje się omawiany kampus sprawia wrażenie rażąco nieprzyjaznego studentom. Brak łatwego dostępu do usług, lokalizacja wymusza pokonywanie ogromnych odległości nie tylko w przypadku dojazdu na uczelnie, ale również w podróżach między wydziałami, które dzieli duża odległość. W otoczeniu nie ma nic interesującego, wzmacnia to fakt, że brak tu jakiejkolwiek zieleni, która została zastąpiona połaciami parkingu lub wyjałowionej ziemi. Warto zwrócić uwagę na lokalizację uczelni na tle miasta, gdyby postawić w tym przypadku na jego centrum, mogłoby się okazać, że nie ma potrzeby budowy kolejnego parkingu, a zaoszczędzone miejsce można by udostępnić samym studentom. Jednakże omawiany przypadek ewidentnie nawiązuje do kultury poruszania się na pomocą samochodu, co jest marnowaniem zarówno miejsca, jak i czasu, pieniędzy potrzebnych na wybudowanie infrastruktury i jakości życia.

293

Budynek centrum kongresowego Joanna Sudnik

Charakterystyka: Makieta przedstawia Centrum Kongresowo Wystawiennicze w Opolu, znajduje się na ulicy Wrocławskiej 158. Budynek powstał pod koniec 2013 roku. Jest to nowoczesny, wielofunkcyjny obiekt przystosowany do realizacji różnych wydarzeń. Funkcjonalna powierzchnia wystawiennicza i konferencyjna z mobilnymi, dzwiekoszczelnymi ścianami spełniają oczekiwania realizatorów.

Zapamiętaj: Budynek charakteryzuje się swoją prostą, a jednocześnie bardzo schludną budową. Jest zlokalizowany na obrzeżach miasta. Obok budynku znajduję Centrum Naukowe co jest charakterystyczne wśród zabudowy mających na celu zgromadzenia większej ilości osób.

Źródło: https://pl.linkedin.com/company/cwk-opole.

295

296

Budynek park naukowo-technologicznego Charakterystyka: Opracowany przykład to park naukowotechnologicznego. Znajduję się on na Morenie (dzielnica Piecki- Migowo) w Gdańsku. Jego pełna nazwa to Gdański Park NaukowoTechnologiczny im. prof. Hilarego Koprowicza. Powstał w 2006r. GPN-T to instytucja otoczenia biznesu, która powstała z inicjatywy Urzędu Marszałkowskiego Województwa Pomorskiego, Miasta Gdańsk, Politechniki Gdańskiej oraz Pomorskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej, która obecnie zarządza Parkiem. Kubatura budynku wynosi ok. 152x112x45m.

Zapamiętaj:

Karolina Jurgielewicz

Gdański Park Naukowo– Technologiczny im. prof. Hilarego Koprowskiego (GPN-T) to miejsce dla rozwoju nauki i przedsiębiorczości, współpracy podmiotów gospodarczych, społecznych, naukowych, badawczych oraz samorządowych. Park jest umiejscowiony w nietypowym miejscu czyli między galerią, kościołem a sądem. Również wokół obiektu znajdują się kawałki leśne, zielone. Dojazd komunikacją miejską do obiektu jest dobry. Są tam dwa przystanki autobusowe i za galerią znajduję się przystanek tramwajowy. Budynek jest duży i ma wiele zastosowań jak i naukowych i dużo innych. Zaraz obok połączony jest budynek biurowy.

Źródło: Google.earth, https://gpnt.pl/

297

Centrum Pompidou w Paryżu Klaudia Matuszewska

Charakterystyka: Centrum Pompidou to muzeum sztuki współczesnej mieszczące się w Paryżu. Jest to budynek bardzo nowoczesny, o skomplikowanej strukturze i ikonicznym charakterze.

Zapamiętaj: Makieta wykonana w skali 1:1000 przedstawia rzeczone Centrum oraz kwartały w jego najbliższym otoczeniu. Dodatkowo widać plac przed muzeum, który pełni niejako jego przedpole, a w lato staje się dodatkowym miejscem odpoczynku i rekreacji.

Źródło: Google EarthPro.

299

P a r k w U n i s "a w i u Kacper Orzechowski

C h a ra k te ry s ty k a : Na makiecie przedstawiono park w Unisławiu, a dokładniej jego centralną (najstarszą) część.

Z a p a m i !t a j : W mojej ogólnej ocenie, park jest zadbany. Do jego zalet możemy zaliczyć dobre oświetlenie, które pomaga nam w wieczornych porach oraz wiele ławek, na których możemy odpocząć w razie potrzeby. Należy także wspomnieć o tym, że wiele ławek znajduję się w cieniu, co znacznie pomaga w słoneczne dni. Największą wadą jest brak stałego zagospodarowania środkowej części parku, która idealnie nadaję się na miejsce dla spotkań lokalnej społeczności Wykorzystuje się ją w przypadku przyjazdu wesołego miasteczka lub kina plenerowego, które bez problemu mogłyby być organizowane w innym miejscu. Źródło: O pracowanie własne.

3 0 1

Budynek szpitala Daniel Kamiński

Charakterystyka: Szpital Specjalistyczny "Inflancka" im. Krysi Niżyńskiej "Zakurzonej" w Warszawie na Żoliborzu ma wymiary 100mx43m. Jego wysokość wynosi 12m.

Zapamiętaj: Szpital znajduje się w pobliżu osiedla mieszkaniowego, co znacznie ułatwia dostęp do niego. Otacza go sporo zieleni, co jest domeną obiektów tego typu. W jego bliskim sąsiedztwie znajduje się basen, klub fitness oraz różnego rodzaju sklepy. Minusem obiektu, jest dosyć mały parking, co może utrudniać dostęp do usług w nagłych przypadkach. Pozytywne jest dobre zaplecze komunikacji miejskiej. Znajdują się tu 2 przystanki tramwajowe w odległości ok. 200m od obiektu.

Źródło: gogle.com/maps

303

B u d y n e k b iu r o w c a Jakub Kinder

C h a ra k te ry s ty k a : J est to biurowiec ,,Wav e’ ’ mieszczący się w G dańsku. Dokładna lokalizacja to Przymorze Małe niedaleko kampusu Uniwersytetu G dańskiego na alei G runwaldzkiej. Nowoczesny biurowiec, który wyróżnia się spośród innych.

Z a p a m i !t a j : Biurowiec ten posiada 14 pięter i zajmuje 23 300 m². W odległości 224 metrów znajduje się zespół budynków biurowych A lchemia, 24 8 metrów dalej znajduje się G mach Wydziału Biologii Uniwersytetu G dańskiego, a 28 7 metrów dalej znajduje się budynek Biblioteka G łówna Uniwersytetu G dańskiego. J ego lokalizacja sprzyja dojazdom komunikacją miejską oraz wdrożono wyspecjalizowane miejsca dla dojeżdżających rowerami co wpływa pozytywnie na środowisko.

Źródło: opracowanie własne

3 0 5

Budynek teatru Marta Koprowicz

Charakterystyka: Makieta przedstawia Teatr Dramatyczny w Płocku oraz jego otoczenie. Teatr składa się z głównego budynku o powierzchni 2844 m/2 oraz z ozdobnego szklanego wejścia. Przy budynku znajduje się rozległy parking.

Zapamiętaj: Budynki teatrów to zazwyczaj bryły dużych wyróżniające się, o dużych wymiarach. W celu podkreślenia charakteru miejsca w Płocku zbudowano ozdobne, szklane wejście. Ze względu na dużo liczbę osób uczestniczących w tym samym czasie w spektaklach przed budynkiem znajduje się plac oraz duży parking.

Źródło: fotografia własna, opracowanie własne.

309

Budynek muzeum Julia Krawczyk

Charakterystyka: Muzeum Historii Żydów Polskich Polin położone jest w Śródmieściu Warszawy, w dzielnicy Muranów. Zostało wybudowane w latach 2009- 2013 według projektu fińskich projektantów pod dowództwem Rainera Mahlamäkiego. Pierwsza wystawa została otwarta w październiku 2014. Muzeum ma ok. 13

tys. m² powierzchni użytkowej.

Zapamiętaj: Obiekt z każdej ze stron otoczony jest pustą przestrzenią, co pozwala na wyeksponowanie go, by zwrócić uwagę osób znajdujących się w jego okolicy. Poza tym otoczenie muzeum pokryte jest terenami zieleni, które umożliwiają odpoczynek zwiedzającym. Znajduje się tam również spory parking, który umożliwia dostęp do obiektu szczególnie turystom.

Źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Muzeum_Historii_%C5%BByd%C3%B3w_Polskich_Polin

311

Budynek opery Anna Krawiecka

Charakterystyka: Makietę przedstawiającą Operę Bałtycką wraz z okolicznymi zabudowaniami wykonano w skali 1:1000. Opera ta znajduje się w gdańskiej dzielnicy Aniołki i jest największą instytucją kultury województwa pomorskiego o kubaturze blisko 59 512 m³. W 2020 r. obchodziła 70-lecie istnienia. Obecnie posiada szeroki repertuar operowy oraz baletowy.

Zapamiętaj: W przeszłości budynek funkcjonował jako ujeżdżalnia koni przez co lokalizacja obiektu nie jest zbyt korzysta. Ograniczona przestrzeń wokół samego budynku, ze względu na znaczną bliskość ulicy, jak i również mała ilość miejsc parkingowych może być problematyczna podczas wydarzeń, w których uczestniczy nawet kilkadziesiąt tysięcy osób.

Źródło: http://operabaltycka.pl/; https://pl.wikipedia.org/wiki/; http://spacerownikteatralny.pl/

313

3 14

P o l s a t P l u s A r e n a G d a #s k

Patrycja L ewandowska

C h a ra k te ry s ty k a : Makieta przedstawia stadion Polsat Plus A rena G dańsk wraz z otoczeniem w skali 1: 1000. Stadion zlokalizowany jest w dzielnicy L etnica, ul. Pokoleń L echii G dańsk 1. Z ostał wybudowany w ramach mistrzostw E uropy w piłce nożnej, które odbywały się w Polsce w 2012 roku. Stadion ma wymiary 236 x 203x 4 5 metrów, a boisko 105 x 6 8 metrów. Powierzchnia użytkowa wynosi 36 ,6 00m². Dookoła stadionu znajduję się 19 6 5 miejsc parkingowych.

Źródła: https://polsatplusarenagdansk.pl/stadion https://pl.wikipedia.org/wiki/Polsat_Plus_A rena_Gda% C5 % 8 4 sk .

Z a p a m i !t a j : Wokół stadionu została przeznaczona ogromna przestrzeń na parkingi. Podczas meczów, koncertów czy też różnych wydarzeń zbierających duże skupisko ludzi, pracownicy muszą nadzorować wyjazd i wjazd z terenów Stadionu. W pobliżu stadionu jest bardzo dobrze zorganizowana komunikacja miejska. Możemy tam dojechać pociągiem SKM, tramwajami lub autobusami. Przy obiektach tego typu jest to bardzo ważne ze względu na duży natłok ludzi. 3 15

Budynek szpitala Filip Maciążek

Charakterystyka: Makieta przedstawia szpital miejski w Gdyni oraz jego najbliższe otoczenie. Nieopodal szpitala znajdują się apteki, sklepy oraz, bloki mieszkalna oraz park.

Zapamiętaj: Kubatura szpitala składa się z trzech segmentów o różnych wymiarach. Rzeczywiste wymiaru obiektu wynoszą: główna część- 29x23x27(m) Najdłuższa część: 60x19x60(m) Część boczna-32x19x15(m) Szpital zlokalizowany w obszarze śródmiejskim, blisko parku. W bliskim sąsiedztwie obiektu znajdują się przystanki autobusowe oraz szereg usług. Karetki podjeżdżające pod szpital mogą być uciążliwe dla mieszkańców bloku zlokalizowanego niecałe 240 metrów od głównego segmentu szpitala. Źródło: Wykonanie własne. Pomiary: geoportal.gov.

317

Kompleks sportowy Maciej Kokosza

Charakterystyka: Centrum sportu zlokalizowane jest na terenie miasta Szamotuły przy ulicy Sportowej 6. Na terenie obiektu znajduje się hala sportowa, hotel, kort tenisowy, kryta pływania, stadion oraz boisko treningowe.

Zapamiętaj: Centrum sportu jest umieszczone w dogodnej lokalizacji. Obszar jest na tyle duży, że każdy może czuć się swobodnie. Dużo terenów na otwartej przestrzeni. Parking umożliwiający dobry dostęp do obiektu np.; dla drużyn sportowych. W Polsce brakuje takich obiektów sportowych.

Źródło: Własne, https://www.facebook.com/csszamotuly/

319

Mini makieta: Centrum rozrywki i rekreacji Magdalena Lamparska

Charakterystyka: Na makiecie przedstawiono budynek Jumpcity w Gdyni. Zostało otwarte 7 września 2013 roku. Posiada powierzchnie 400 mkw.

Zapamiętaj: Miejsce znajduje się w samym centrum Gdyni, w dzielnicy śródmieście. Dookoła obiektu jest duży parking. Sam budynek nie wygląda aby był zadbany, znajduje się na nim sporo reklam.

321

Budynek biblioteki Paulina Markowska

Charakterystyka: Mini makieta przedstawia Bibliotekę Narodową Francji. Od 1996 głównym gmachem BnF jest kompleks przy Rue de Tolbiac, zwany Site François-Mitterrand, zbudowany z inicjatywy tego prezydenta. W czterech wieżach wysokich na 79 m zgromadzono większość księgozbioru. Czytelnie dla studentów i naukowców mieszczą się między wieżami w cokole otaczającym kompleks.

Zapamiętaj: Biblioteka znajduje się nad wodą co jest wielkim plusem, gdyż jest to naturalne przedpole widokowe, które zachęca i przyciąga ludzi. Dobrym pomysłem było także stworzenie piętra niżej, którego część pozbawiona jest dachu, a zamiast tego jest to obszar gdzie rosną drzewa i inna roślinność. Wokół biblioteki znajdują się lokale usługowe oraz zabudowa biurowa.

Źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Biblioteka_Narodowa_Francji

323

Budynek parku naukowotechnologicznego Daria Maruszewska

Charakterystyka: Makieta została wykonana w skali 1:1000. Wilanów Office Park to nowoczesny kompleks biurowy o nietypowym charakterze. Składa się docelowo z 18 niezależnie zaprojektowanych budynków o niskiej, maksymalnie 4kondygnacyjnej zabudowie otoczonej zielenią. Unikalną cechą projektu jest park ze zbiornikiem wodnym, który zajmie około 50% powierzchni całej inwestycji. Adama Branickiego 15, 02-972 Warszawa.

Zapamiętaj:

Źródło: wykonanie własne

Parki technologiczne często mieszczą się blisko uniwersytetów, hoteli, sal konferencyjnych i w bliskości transportu publicznego. Często na terenie znajduje się również dużo zieleni urządzonej. W tym przypadku budynki wkomponowane są w osiedle mieszkaniowe.

325

Budynek biurowca Amelia Musielak

Charakterystyka: Makieta przedstawia biurowiec Skanska Wave w Gdańsku – Oliwie przy al. Grunwaldzkiej 347. Budynek ma 14 pięter i 55 m wysokości.

Zapamiętaj: Ta część dzielnicy Oliwa jest praktycznie niezamieszkała, znajdują się tam obiekty usługowe, handlowe, liczne biurowce i budynki Uniwersytetu Gdańskiego. Zaletą położenia biurowców w tym miejscu jest bliskość linii SKM, PKM oraz głównej arterii komunikacyjnej.

Źródło: https://www.tatasteeleurope.com/pl/budownictwo/analizy-przypadk%C3%B3w/skanska-wave-gda%C5%84sk-polska

327

Budynek akademika Dominika Olechnowicz

Charakterystyka:

Zapamiętaj:

Mini makieta przedstawia Dom Studencki „Spartakus”, który zlokalizowany jest na terenie kampusu Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu.

Jest to 10-piętrowy budynek, który może pomieścić większą ilość studentów zainteresowanych niższymi kosztami zamieszkania. W najbliższym otoczeniu znajdują się budynki AWF oraz obiekty sportowe, co skraca czas dostania się na uczelnie i nie wymaga korzystania z komunikacji publicznej.

329

Kampus uniwersytecki Paulina Pisarczyk

Charakterystyka: Wydział Geografii i Geologii znajduje się na terenie kampusu 600-lecia odnowienia Uniwersytetu Jagiellońskiego na ulicy Gronostajowej w Krakowie. Obiekt został oddany do użytku w 2017 roku jako Instytut Nauk Geologicznych oraz nadal pełni jego funkcję. Budynek jest w kształcie prostokąta z wymiarami około 41 na 37 metrów oraz zajmuje powierzchnię około 16 arów. Kampus znajduje się na dzielnicy Ruczaj, która jest obrzeżną dzielnicą Krakowa. Dojazd z centrum zajmuje około 20 minut. Od 1994 r. UJ zaczął pozyskiwać działki na Ruczaju, a Rada Miasta Krakowa przyjęła w czerwcu 1994 r. uchwałę o przeznaczeniu terenów w Pychowicach pod budowę III Kampusu UJ.

Zapamiętaj: Budynek wydziału uczelni pełni funkcje usługowe o przeznaczeniu edukacyjnym. Jego lokalizacja (jak i całego kampusu) jest niekorzystna ze względu na wyłączenie życia akademickiego z centrum miasta. Komunikacja na kampus w godzinach porannych oraz w stronę centrum z kampusu w godzinach popołudniowych jest bardzo utrudniona ze względu na wysoką intensywność ruchu oraz jedną drogę dojazdową. W sąsiedztwie wydziału, na terenie kampusu znajduje się spacerniak, siłownia na świeżym powietrzu oraz inne obiekty przeznaczone dla użytkowników kampusu pełniące funkcje rekreacyjne.

331

Budynek opery Łukasz Plata

Charakterystyka: Makieta przedstawia XIX-wieczny budynek Opery Wrocławskiej, znajdujący się przy ul. Świdnickiej 35 we Wrocławiu. Rzeczywiste wymiary budynku to ok. 82 x 45 m.

Zapamiętaj: Opera znajduje się w sąsiedztwie zabudowy o charakterze usługowo-mieszkaniowym. Wejście do niej znajduje się od strony wschodniej, a parking wzdłuż zachodniej i południowej krawędzi. Za miejscami parkingowymi znajdują się drzewa, a nieco dalej Fosa Miejska. W pobliżu opery znajduje się przystanek tramwajowy, więc jest ona dobrze skomunikowana.

Źródło: fotografie własne, informacje z Google Maps.

333

Budynek opery Sandra Gonciarz

Charakterystyka: Makieta przedstawia operę w Nowym Jorku znajdujący się w gmachu przy Broadwayu. Met została założona w 1883 roku jako alternatywa dla wcześniej założonej opery Akademii Muzycznej. Kubatura budynku wynosi: 145m x50m x31m.

Zapamiętaj: Oprócz Metropolitan Opera mieszczą się tu również niezależne od siebie instytucje: Filharmonia Nowego Jorku (New York Philharmonic), Szkoła Muzyczna Juilliarda (Juilliard School of Music), oraz Opera Miasta Nowy Jork (The New York City Opera). Z liczbą miejsc siedzących około 3850, dom jest największą operą repertuarową na świecie.

Źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Metropolitan_Opera

337

Budynek bibilioteki Anna Sągol

Charakterystyka: Biblioteka Uniwersytetu Gdańskiego znajduje się w Gdańsku na ul. W. Stwosza. Jest ona ogólnouniwersytecką jednostką organizacyjną o zadaniach dydaktycznych, usługowych i naukowych. Pełni także funkcję ogólnodostępnej biblioteki naukowej, służącej upowszechnianiu nauki i kultury mieszkańcom miasta i regionu. Budynek o powierzchni ok. 3,5 km2 został zaprojektowany na wzór leżącej książki z zakładkami. Biblioteka funkcjonuje od 2006r.

Zapamiętaj: Biblioteka mimo zaprojektowania na wzór leżącej książki z zakładkami, prawie wcale nie przypomina książki. Według mnie jest ona wielkim gmachem, który raczej nie zachęca do odwiedzania.

Źródło: www.bg.ug.edu.pl/o-bibliotece/prezentacja-biblioteki

339

340

Budynek opery Katarzyna Siermińska

Charakterystyka:

Zapamiętaj:

Makieta przedstawia budynek Opera Nova w Bydgoszczy. Zlokalizowany on jest na Wyspie Młyńskiej w zakolu Brdy. Jest to największa i najważniejsza instytucja artystyczna województwa kujawskopomorskiego. Czas powstawania opery przypada na lata 1973-2006. Architektami obiektu są Józef Chmiel oraz Andrzej Prusiewicz.

Opera skonstruowana została w duchu funkcjonalizmu, co oznacza, że okrągłe kształty nie są przypadkowym zabiegiem. Dzięki takim kształtom bryły o wiele prościej było umieścić scenę operową oraz widownie, ponieważ są one półokrągłe. W budynku znajdują się również sale kongresowe. Obiekt wyróżnia się spośród zrewitalizowanych spichrzów i młynu. Dzięki bliskiemu otoczeniu wody mamy duże przedpole by podziwiać budowle z daleka, co również jest istotnym elementem. Opera znajduje się w centrum miasta, czyli ma łatwy dostęp komunikacyjny (prywatny i publiczny). Z racji swojej lokalizacji po spektaklach goście rozpraszają się w różne strony i mają możliwość skorzystania z innych usług, które są blisko siebie. Uważam, że budynek, który nie każdemu przypadnie do gustu bardzo dobrze wpisuje się w otoczenie. Jest funkcjonalny, skromny a jednocześnie zaskakujący w swojej bryle.

Źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Opera_Nova http://www.opera.bydgoszcz.pl/O_operze,12

341

B u d y n e k in k u b a to ra

Adam Skrzelowski

C h a ra k te ry s ty k a : Budynek przedstawiony na makiecie wzorowany był na G dańskim I nkubatorze Przedsiębiorczości STA R TE R . Biurowiec ten zarządzany jest przez G dańską Fundację Przedsiębiorczości i znajduje się na ulicy L ęborskiej 3b. Obok mieści się A rkońska Business Park.

Z a p a m i !t a j : Budynek składa się z dwóch części o identycznych rozmiarach oraz mniejszej, łączącej te większe. R ozmiarami budynek przypomina typowy nowoczesny biurowiec. Bliskość innych biurowców sprawia, że pomiędzy wynajmującymi biura firmami może rozwinąć się współpraca.

Źródło: inkubatorstarter.pl

3 4 3

B u d y n e k m u ze u m Klaudia Suszczy#ska

Z a p a m i !t a j : C h a ra k te ry s ty k a : Na zdjęciu została pokazana makieta Muzeum H istorii Żydów Polskich POL I N. Muzeum to znajduje się w ścisłym centrum Warszawy, gdzie w odległości ok 20 minut pieszo znajduje się większość zabytków Warszawy (takich jak Z amek Królewski) oraz bulwary nad Wisłą. Budynek ma cztery kondygnacje naziemne, i dwie podziemne. J ego wysokość to 21 metrów. Łączna powierzchnia gmachu wynosi 18 ,3 tys. m², a kubatura – 123 tys. m³.

!ród"a: https://polin.pl/pl/budynek-muzeum https://pl.wikipedia.org/wiki/Muzeum_Historii_%C5%BB yd%C3%B3w_Polskich_Polin

Muzea są zazwyczaj pięknymi i starannie zaprojektowanym budynkami, dlatego aby ułatwić obserwowanie go z daleka tworzy się takie przedpole widokowe, na którym ogranicza się ilość drzew i innej zabudowy. Dlatego możemy zaobserwować, że budynek stoi na środku dużej działki i jest otoczony ogrodami ze ścieżkami. Muzeum to także taki budynek, którego bryła nie musi dostarczać dużo światła do środka, ponieważ dla większości wystaw historycznych nie jest wskazane wystawianie na promieniowanie słoneczne. W budynku znajdują się także sale projekcyjne w których zazwyczaj panuje mrok. J ednak widzimy kilka okien na ścianach tego typu budynków, a na Muzeum POL I N cała ściana pokryta jest oknem, ponieważ mogą znajdować się tam kawiarnia, restauracja czy sklep muzealny do których słońce może docierać. Dobrze jest wspomnieć, że takie miejsce codziennie skupia w sobie dużą ilość ludzi, dlatego ważne jest aby było to miejsce w centrum miasta i dobrze skomunikowane. Nie można zapomnieć też o turystach z daleka, dla których dojazd komunikacją miejską nie będzie dobrą opcją, więc znajduje się tu duży parking niedaleko budynku.

3 4 5

B u d y n e k c e n tru m k o n g re s o w o w y s ta w ie n n ic ze g o Martyna (lusarczyk

C h a ra k te ry s ty k a : Kompleks znajduje się przy ul. Prądzyńskiego w Warszawie. Stworzono go w ramach rewitalizacji terenów pofabrycznych. Obiekt zapewnia miejsce do prowadzenia wystaw, targów, konferencji, kongresów, bankietów, bali, koncertów. J ego powierzchnia to ponad 17 000 m2. G łówna część E X PO X X I Warszawa została oddana do użytku we wrześniu 2001 roku, w 2009 roku obiekt został rozbudowany o kolejną halę.

Z a p a m i !t a j : Kompleks tego typu powinien mieć dobre zaplecze usługowe takie jak hotele czy restauracje. Powinien posiadać dobry dostęp do komunikacji miejskiej oraz spory parking. Umiejscowiony powinien być dalej od zabudowy mieszkaniowej, lecz nie koniecznie na obrzeżach czy poza miastem. Wielkość obiektu powinna być dostosowana do potrzeb danego miasta.

Źródło: warszawa.wyborcza.pl, globalex po.pl, wikipedia

3 4 9

Budynek parku naukowotechnologicznego Aleksandra Tybor

Charakterystyka: Makieta przedstawia park naukowotechnologiczny BioNanoPark w Łodzi. Budynek położony jest na obrzeżach miasta, w bliskim sąsiedztwie łódzkiego lotniska.

Zapamiętaj: Budynek zajmuje powierzchnię ponad 8 tys. m². Mimo lokalizacji w pobliżu głośnej infrastruktury, park zabezpieczony jest mocnymi, dźwiękoszczelnymi szybami. Okoliczne tereny są jak na razie puste, prawdopodobnie dlatego, że obiekt jest stosunkowo nowy – powstał w 2012 roku. Być może w niedalekiej przyszłości teren wokoło zapełni się innymi stricte naukowymi i edukacyjnymi miejscami.

Źródło: https://www.muratorplus.pl/inwestycje/inwestycje-publiczne/bionanopark-w-lodzi-otwarty-aa-j8Xj8dgp-HYHu.html

351

Budynek akademika Paweł Wołoszyk

Charakterystyka: Politechnika Gdańska oferuje ponad tysiąc tanich i komfortowych miejsc w Domach Studenckich, zlokalizowanych niedaleko morza i centrum Gdańska. Przedstawiony przykład to Dom studencki nr 8 na ulicy Stanisława Wyspiańskiego 5a. Budynek powstał w latach 90.

Zapamiętaj: Budynek ma prostą bryłę, jest w idealnej lokalizacji blisko Politechniki Gdańskiej. Ma dobre połączenie komunikacji miejskiej. Niestety wyróżnia się w otoczeniu, sąsiadujące budynki są wykonane w innym stylu. Opisywany przykład budowli mieści się niedaleko torów kolejowych co może powodować duży hałas i dyskomfort mieszkańców.

https://www.google.com/maps/place/Dom+Studencki+nr+8+Politechniki+Gda%C5%84skiej/@54.3772781,18.6186557, 253m/data=!3m1!1e3!4m5!3m4!1s0x46fd74978befe6d1:0xb3a38f3fe126ec8f!8m2!3d54.3777361!4d18.6192163

355

Budynek szpitala Łukasz Zakrzewski

Charakterystyka: Makieta przedstawia szpital powiatowy im Jana Pawła II w Bartoszycach. Obiekt stanowi zespół budynków wspólnie połączonych. W ramach szpitala istnieje 11 oddziałów specjalistycznych. Budowę szpitala rozpoczęto w 1982 natomiast przeniesienie nastąpiło 9 listopada 1993 roku kiedy to uroczyście oddano go do użytku.

Zapamiętaj: Budynek szpitala jest typową konstrukcją szpitalną stanowiącą zespół bloków. Okolica wokół szpitala powinna być jak najbardziej zazieleniana by ludzie przebywający w nim mogli swobodnie wypoczywać za murami budynków. Szpital powinien posiadać jak najlepsze połączenie komunikacyjne ze względów dostępności dla ludzi w każdym wieku tak by ci starsi także mieli możliwość dotarcia.

Źródło: zdjęcia: własne informacje: gazeta olsztyńska

357

Budynek teatru Patrycja Zasowska

Charakterystyka: Teatr muzyczny im. Danuty Baduszkowej w Gdyni. Jest to największy teatr muzyczny w Polsce. Teatr został zbudowany w 1957 roku. Zlokalizowany jest w okolicy miejskiej plaży oraz muzeum. W 2010 roku nastąpiła rozbudowa, dzięki której teatr otrzymał nowy kształt architektoniczny.

Zapamiętaj: Budynek teatru idealnie wpasował się w otoczenie. Jest to nowoczesny budynek, który swoją kubaturą przyciąga spacerowiczów. W bliskim otoczeniu teatru znajduje się park, hotel oraz restauracja muszla. Teren jest przystosowany do pieszych, zauważamy liczne ścieżki oraz spowolnienia dla aut. Budynek teatru jest w miejscu dostępnym dla wszystkich.

Źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Teatr_Muzyczny_im._Danuty_Baduszkowej_w_Gdyni

359

P a rk Karolina Chanduszko

C h a ra k te ry s ty k a : Na makiecie przedstawiony jest Park Spianá da w centrum Starego Miasta w Corfu, na wyspie Corfu w G recji. Z najduję się przed Stara Twierdzą miasta Corfu.

Z a p a m i !t a j : Park położony jest w bliskim sąsiedztwie morza J ońskiego, więc towarzyszy mu piękna morska panorama. W centrum parku znajduję się altana i spora ilość ławek wokół. Na górze zaś po środku betonowego półokręgu znajduję się ozdobna fontanna, a obok niej pomnik. Całość ścieżek pieszych jest wybetonowana.

Źródła: https://tiny.pl/9 dhm6

3 6 3

K o m p le k s b iu ro w y Weronika Wielgosz

C h a ra k te ry s ty k a : Budowa kompleksu wystartowała w 2010, a zakończyła się w 2015 roku. Całkowita powierzchnia tej czterokondygnacyjnej zabudowy to prawie 5 7 tys. m.kw., zaś użytkowa ponad 4 6 tys. m.kw.. G eneralnym wykonawcą obiektu jest firma budowlana Warbud z Warszawy, natomiast autorami projektu architektonicznego są architekci z pracowni G rupa ProjektowoI nwestycyjna BA SS. W niedalekiej odległości powstaje zespół budynków biurowych A irport City G dańsk, dalej znajduje się budynek Terminal I I , a jeszcze dalej znajduje się Port L otniczy im. L echa Wałęsy.

Z a p a m i !t a j : BCB Biznes Park in. Bałtyckie Centrum Biznesu to doskonały przykład nowo powstającego się dzielnicy biurowej. Wolne otoczenie wokół budynków daje duże możliwości dla inwestorów. W sąsiedztwie znajduję się tylko kilka domów, spora ilość parkingów oraz komunikacja miejska.

https://www.urbanity.pl/pomorskie/gdansk/baltyckie-centrum-biznesu, b3 711 https://business-park.bcb.com.pl/

3 6 5

Przestrzeń publiczna

P rze s trze n ie p u b lic zn e : p l a c w z a b u d o w i e &r ó d m i e j s k i e j , p r z e s t r z e # s (s i e d z k a

A drianna Baranowska

C h a ra k te ry s ty k a : Na pierwszym miejscu znajduje się X I X wieczny Plac Marii Teresy w Wiedniu. J est to duży plac publiczny na planie kwadratu, sąsiaduje z Muzeum H istorii Naturalnej oraz Muzeum Sztuki. Drugie zdjęcie przedstawia pomysł na przeniesienie europejskiej idei social housing na tereny A zji – a dokładniej do Seulu, Korei Południowej. Całe osiedle znajduje się w dzielnicy G angnam i rozplanowane jest na ok. 15 00 gospodarstw domowych.

Z a p a m i !t a j : Odpowiednie położenie placu publicznego oraz jego infrastruktura to klucz do tego, że ludzie chcieli spędzać w tym miejscu swój czas. Minusem wiedeńskiego placu jest brak zieleni osłaniającej ludzi przed intensywnym słońcem. Plusem jest za to obecność trawy, na której ludzie mogą usiąść i która nie nagrzewa się tak, jak beton. Przestrzeń sąsiedzka na koreańskim osiedlu otoczona jest zielenią. Umiejscowiony plac zabaw ma swoje plusy i minusy: plusem niewątpliwie jest to, że dzieci bawiące się tam, będą pod okiem opiekunów; minusem zaś jest hałas, który będzie się niósł na cały kwartał zabudowy.

Źródło: https://en.wikipedia.org/wiki/M aria-T heresien-Platz, https://www.f rameweb.com/article/f rits-van-dongen-ex portsthe-european-model-of -social-housing-to-korea

3 6 9

1 3

P rze s trze n ie p u b lic zn e : p l a c w z a b u d o w i e &r ó d m i e j s k i e j , p r z e s t r z e # s (s i e d z k a Natalia Bargłowska

C h a ra k te ry s ty k a : G órny przykład placu w przestrzeni sąsiedzkiej pochodzi z A msterdamu. J est to fragment osiedla mieszkaniowego Funen Park zaprojektowanego przez holandzkiego architekta Fritsa v an Dongena. Dolna fotografia, będąca przykładem placu w zabudowie śródmiejskiej prezentuje rynek miejski imienia Tadeusza Kościuszki w Białymstoku.

Z a p a m i !t a j : Przykład z H olandii jest dobrym przykładem placu w przestrzeni sąsiedzkiej. Cała okolica jest dopracowana i estetycznie urządzona. Nie brakuje tam dużej ilości zieleni oraz elementów małej architektury. Z kolei Białostocki przykład placu w zabudowie śródmiejskiej jest przykładem, jak nie projektować takich przestrzeni. Plac uległ zabetonowaniu. Z decydowanie brakuje na jego terenie zieleni, małej architektury czy miejsc odpoczynku i rekreacji mieszkańców i przyjezdnych.

Źródło: https://poranny.pl/rynek-kosciuszki-czy-plac-miej ski-j ak-nazwac-centrum-miasta/ar/5 205 64 0 https://landlab.nl/proj ects/f unenpark

3 71

P rze s trze n ie p u b lic zn e : p l a c w z a b u d o w i e &r ó d m i e j s k i e j , p r z e s t r z e # s (s i e d z k a A dam Buczyński

C h a ra k te ry s ty k a : Na pierwszym zdjęciu przedstawiona jest przestrzeń sąsiedzka na osiedlu Beauforta w G dyni. J est ono nową inwestycją w której przestrzenie sąsiedzkie były tworzone z myślą o jego mieszkańcach. Na drugiej fotografii widnieje Wielki Plac w Brukseli. J est on wpisany na listę światowego dziedzictwa UNE SCO. Ciekawostką jest to, że ma on kształty nieregularnego prostokąta tworząc złudzenie pięciokątu.

Z a p a m i !t a j : Przestrzeń sąsiedzka na przytoczonym przykładzie z G dyni daje nadzieje na lepsze miejsca wspólne osiedlowe. J est tam dużo zieleni oraz miejsc do wspólnego spędzania czasu dla praktycznie każdej grupy wiekowej mieszkańców. Wielki Plac w Brukseli o ile piękny tak ma swoje wady. J edną z nich jest brak drzew, choć jest to nadrabiane wystawami kwiatowymi w sezonie letnim. Same rozmiary placu też nie są zbyt duże a kamienice wokół wysokie przez co nie mamy tam do czynienia z efektem ,,patelni” i jest to chętnie wybierany kierunek przez turystów.

Źródło: https://www.eurostyl.com.pl/osiedle-beauf orta-gdynia-pogorze/o-inwestycj i.html https://www.budowle.pl/budowla/grand-place

3 73

P rze s trze n ie p u b lic zn e : p l a c w z a b u d o w i e &r ó d m i e j s k i e j , p r z e s t r z e # s (s i e d z k a Bartosz Celiński-Drozd

C h a ra k te ry s ty k a :

Z a p a m i !t a j :

G órna fotografia przedstawia Dzielnicę Muzealną MQ zlokalizowaną w Wiedniu. Na obszarze 6 0 tys. metrów kwadratowych znajdują się muzea, kawiarnie, bary. Warto dodać, że odbywają się tam również rozmaite wydarzenia kulturalne takie jak koncerty czy spektakle teatralne. Miejsce to jest bardzo popularnym miejscem spotkań wiedeńskiej społeczności, a także turystów (średnio 3 miliony rocznie).

Dzielnica Muzealna MQ jest swego rodzaju ewenementem na skale światową. Oryginalna, nowoczesna architektura skupia uwagę turystów z całego świata, którzy chętnie odwiedzają to miejsce. J est to uniwersalna przestrzeń, w której każdy znajdzie coś dla siebie, a przede wszystkim zrelaksuje się i miło spędzi czas.

Na dolnej fotografii uwieczniono deptak, który znajduje się w dzielnicy Żabianka w G dańsku. Przestrzeń powstała na początku lat 7 0-tych. Warto zauważyć, że pomimo wyglądu przypominającego jezdnię, jest to strefa wyłączona z ruchu drogowego.

Deptak na Żabiance pomimo swojego odpychającego wyglądu jest niezwykle funkcjonalny i przemyślany. Przestrzeń utworzona pomiędzy ogromnymi molochami sprawdza się jako miejsce spotkań mieszkańców dzielnicy. Z e względu na rozległy obszar, który zajmuje, jest chętnie odwiedzany przez spacerowiczów, biegaczy czy rowerzystów.

Źródło: O pracowanie własne, wikipedia, wien.inf o.

3 75

P rze s trze n ie p u b lic zn e : p l a c w z a b u d o w i e &r ó d m i e j s k i e j , p r z e s t r z e # s (s i e d z k a Kacper Orzechowski

C h a ra k te ry s ty k a : Pierwsze zdjęcie przedstawia R ynek Staromiejski w Toruniu. W centralnym punkcie fotografii możemy ujrzeć R atusz Staromiejski. R ynek Staromiejski został wytyczony pomiędzy rokiem 125 2 a 125 9 . Przyjmując hipotezę o dwufazowym powstawaniu Starego Miasta, zaznaczyć należy, iż obecny rynek jest drugim z kolei głównym placem ośrodka staromiejskiego. Drugie zdjęcie przedstawia, natomiast projekt osiedla „Wiśniowy Sad” w Szczecinie. Teren jest z jednej strony usytuowany w bezpośredniej bliskości centrum, z drugiej zaś graniczy z zielonymi obszarami.

Z a p a m i !t a j : R ynek Staromiejski w Toruniu jest wyłączony z ruchu samochodowego, przez co mieszkańcy oraz turyści mogą czuć się spokojnie oraz bezpiecznie. Dzięki temu R ynek Staromiejski jest jednym z najbardziej uczęszczanych miejsc pieszych w Toruniu. Osiedle Wiśniowy Sad w Szczecinie jest idealnym przykładem projektu, gdzie umiejętnie udało się połączyć walory funkcjonalne z estetycznymi, nie zapominając przy tym o otoczeniu budynku.

Źródło: https://sztuka-kraj obrazu.pl/103 6/artykul/zielone-osiedle-wisniowy-sad-w-szczecinie https://pl.wikipedia.org/wiki/R ynek_S taromiej ski_w_T oruniu https://samorzad.pap.pl/kategoria/aktualnosci/torun-wprowadza-od-25 -maj a-zaj eciaopiekunczo-wychowawcze-w-wiekszosci-szkol https://sztukaarchitektury.pl/article/4 224 /wisniowy-sad-8 211-kameralna-enklawa

3 77

P rze s trze n ie p u b lic zn e : p l a c w z a b u d o w i e &r ó d m i e j s k i e j , p r z e s t r z e # s (s i e d z k a U%%. H0./$&32'.

C h a ra k te ry s ty k a : Pierwsze zdjęcie przedstawia Stary R ynek w Chojnicach, który powstał w X I V wieku. Wtedy też stworzono układ miasta, postawiono mury i wybudowano stojące tam do dziś kamienice. Na drugiej fotografii widać Tå singe Sq uare w Kopenhadze. Wcześniej w miejscu placu przebiegała ulica, lecz po powodzi w 2011 roku władze postanowiły zmienić 1000m2 jezdni w zielony skwer zezbiornikiem retencyjnym, funkcjonujący obecnie równieżjako plac sąsiedzki.

Źródło: gdziepolatac.pl, publicspace.org, magazynkaszuby.pl, ostroleka.pl

Z a p a m i !t a j : R ynek w Chojnicach jest typowo polskim przykładem betonozy. Drzewa rosną jedynie tuż przy kamienicach lub sadzone sąw donicach, a betonowy plac pozostaje pusty, przez co latem brakuje cienia (nie biorąc pod uwagę parasoli w sezonowych ogródkach). Cieszy niewiele miejsc parkingowych i tylko jedna droga dla samochodów przy placu, przez co piesi mogą swobodnie korzystać z okolicznych uliczek.

Skwer Tå singe w Kopenhadze daje przykład polskim urzędnikom. J est on zaprojektowany przez architekta krajobrazu, co zresztą od razu widać. Z ieleń została skomponowana tak, aby zbierać wodę deszczową, ale także zostały do tego przystosowane obiekty małej architektury, jak parasole. Z mniejsza on obciążenie systemu kanalizacji, a przez to, że został zaprojektowany także z pomocą mieszkańców, służy również jako miejsce spotkań.

P rze s trze n ie p u b lic zn e : p l a c w z a b u d o w i e &r ó d m i e j s k i e j , p r z e s t r z e # s (s i e d z k a Daniel Kamiński

C h a ra k te ry s ty k a : Na pierwszym zdjęciu widzimy Plac Z amkowy w Warszawie z charakterystyczną kolumną Z ygmunta Na drugim zdjęciu widnieje plac zabaw w pobliżu parku R egana w G dańsku

Z a p a m i !t a j : Z djęcie placu Z ygmunta przedstawia typowy plac, zabetonowany, brak jakiejkolwiek zieleni co negatywnie oddziałuje na odbiór tego miejsca przez przechodniów. Na drugim zdjęciu również widzimy negatywny przykład planowania przestrzennego, mianowicie plac zabaw powinien być zadrzewiony oraz lekko zacieniony, czego nie doświadczamy na danym przykładzie. W lato mniej osób może korzystać z dóbr tego miejsca poprzez chociażby nagrzewające się elementy infrastruktury

Źródło: https://pl.depositphotos.com/163 68 628 0/stock-photo-warsaw-poland-august-11-2017.html

3 8 1

1 2

P rze s trze n ie p u b lic zn e : p l a c w z a b u d o w i e &r ó d m i e j s k i e j , p r z e s t r z e # s (s i e d z k a J ulia Dmitruk

C h a ra k te ry s ty k a :

Z a p a m i !t a j :

Fotografia pierwsza przedstawia plac w zabudowie śródmiejskiej, jest to rynek w R zeszowie. Natomiast fotografia numer 2 przedstawia plac w zabudowie mieszkaniowej, jest to plac Narutowicza w Warszawie.

Plac z fotografii numer 1 spełnia swoje zadanie prawie dobrze. J est tam miejsce do handlu, ale nie ma miejsca aby usiąść i odpocząć. Moim zdaniem jest dobrze zakomponowany pomijając fakt braku miejsc siedzących dla przechodniów. Brakuje również zieleni, która mogłaby się pojawić np. w centralnej części rynku wraz z ławkami. Plac z drugiej fotografii nie jest przyjazny dla mieszkańców, są bardzo nikłe szanse, że ktokolwiek uda się tam w celu spotkania czy rekreacji, przeszkodą są: ruchliwa ulica i zajezdnia tramwajowa. Szkoda, że plac znajduje się w takim miejscu, ponieważ park na nim znajdujący się mógłby prosperować jako idealne miejsce wypoczynku dla mieszkańców okolicznych bloków.

Źródło: www.Google M aps.pl; www.j amesdron.com

3 8 3

P rze s trze n ie p u b lic zn e : p l a c w z a b u d o w i e &r ó d m i e j s k i e j , p r z e s t r z e # s (s i e d z k a Z ofia Dopichaj

C h a ra k te ry s ty k a : Pierwsze zdjęcie przedstawia R ynek G łówny w Krakowie, jako przykład placu w zabudowie śródmiejskiej. Na drugim widzimy Plac L iteratury na Osiedlu Majowym w Szczecinie, jako przykład placu w przestrzeni sąsiedzkiej.

Z a p a m i !t a j : R ynek w Krakowie ma kształt nieidealnego kwadratu, ponieważ na rogach zaokrągla się, zachęcając do wejścia w uliczki z nim sąsiadujące. Plac jest bardzo duży, jednak nie przytłaczający za zasługą sukiennic, które przełamują rynek w połowie. Plac L iteratury w Szczecinie jest dobrym przykładem przestrzeni sąsiedzkiej. Mała intensywność zabudowy, równowaga między zielenią a utwardzoną powierzchnią spacerową a także fakt, że na placu nie znajdują się samochody, sprawia, że w tej przestrzeni z pewnością dobrze przebywa się mieszkańcom. Źródło: https://thomas.biz.pl/ https://www.krakow.pl/

3 8 5

P rze s trze n ie p u b lic zn e : p l a c w z a b u d o w i e &r ó d m i e j s k i e j , p r z e s t r z e # s (s i e d z k a Maja Działoszewska

C h a ra k te ry s ty k a : Z djęcie nr 1 przedstawia Plac Z bawiciela w Warszawie. J est on miejscem spotkań towarzyskich różnych grup społecznych. Na zdjęciu nr 2 jest przestrzeń sąsiedzka jednego z osiedli w R enens w Szwajcarii. Łączy ono w sobie różne typy mieszkań: od mini-loftów do przestronnych apartamentów rodzinnych.

Z a p a m i !t a j : Plac Z bawiciela głównie pełni funkcję zwornika transportu miejskiego, co w pewnym stopniu ogranicza ruch pieszy. Posiada on kilka otwarć widokowych, jednak nadal czujemy się jak w przestrzeni zamkniętej. Mimo zaprojektowanej zieleni na środku ronda, plac ten jest ubogi w roślinność. Dominantami są dwie wieże kościoła Najświętszego Z bawiciela. Na szwajcarskim osiedlu przestrzeń jest funkcjonalna (parking na rowery, podłoże, latarnie) jednak moim zdaniem, nie do końca przyjemna. Z aprojektowana zieleń jest minimalistyczna, pasuje do całości kompozycji, ale nie zachęca do spędzania tam wolnego czasu. Nie ma do tego również korzystnych warunków brak ławek/ leżaków.

Źródło: 1.f ot. M . M argas, 2. archdaily.com/H H F A rchitects

3 8 7

P rze s trze n ie p u b lic zn e : p l a c w z a b u d o w i e &r ó d m i e j s k i e j , p r z e s t r z e # s (s i e d z k a Filip Maciążek

C h a ra k te ry s ty k a :

Z djęcie przedstawia osiedle nowoczesnych bloków wielorodzinnych we Wrocławiu.

Z djęcie przedstawia Plac Powstańców Warszawy w Warszawie. Plac znajduje się w warszawskiej dzielnicy Śródmieście. Plac zlokalizowany jest pomiędzy ulicami; Świętokrzyską, Warecką i Stanisława Moniuszki.

Z a p a m i !t a j : Z decydowanym plusem lokalizacji osiedla jest bliskie sąsiedztwo wody. Na zdjęciu widoczna jest ścieżka prowadząca do zbiornika wodnego. Osiedle charakteryzuje ciekawy plac pomiędzy budynkami. I ntersująca przestrzeń wspólna (przestrzeń sąsiedzka), która może służyć za miejsce spotkać mieszkańców. Przestrzeń wspólna została w przyjazny dla mieszkańców sposóbdużo zieleni, bezpośrednia droga do zbiornika wodnego, oświetlenie.

Z a p a m i !t a j : Z a czasów PR L część placu pełniła funkcję parkingu samochodowego. W późniejszych latach zdecydowano się na oddanie przestrzeni w centrum miasta ludziom. Plac zajmuje powierzchnię 1.7 7 ha. Z aprojektowano go w sposób przyjazny dla mieszkańców i osób odwiedzających miasto- dużo zieleni, ławki, oświetlenie. Na terenie placu znajdują się 7 3 drzewa. Krzewy oraz inne rośliny wypełniają przestrzeń pomiędzy ciągami pieszymi.

Z ródło: https://sztuka-architektury.pl/article/13 5 3 6/zielona-przestrzen-osiedla-dla-mieszkancow https://placewarszawy.pl/pl/plac-powstancow-warszawy/plac/20

3 8 9

P rze s trze n ie p u b lic zn e : p l a c w z a b u d o w i e &r ó d m i e j s k i e j , p r z e s t r z e # s (s i e d z k a Martyna G ołdyn

C h a ra k te ry s ty k a : Pierwsze zdjęcie przedstawia plac w zabudowie śródmiejskiej, czyli R ynek w Kielcach, zwany też „kielecką starówką”. J ego istnienie datuje się od drugiej połowy X I I wieku. Warto zwrócić uwagę, że w połowie X I V wieku, kiedy nastąpiła lokalizacja Kielc na prawie magdeburskim i ówczesny plac otrzymał nazwę R ynek. Drugie zdjęcie przedstawia miasteczko Siewierz J eziorna, zlokalizowanie 20 minut od centrum Katowic, gdzie połączona została wysoka jakość życia z atrakcyjną ceną mieszkań i domów. Z djęcie to jest przykładem przestrzeni sąsiedzkiej.

Z a p a m i !t a j : Patrząc na R ynek w Kielcach nie mamy dobrych skojarzeń. Na tym terenie jest mało zieleni, która musiała ustąpić miejsca betonowi. Tak naprawdę, przestrzeń ta nie zachęca do spędzania w niej czasu, ponieważ mało jest miejsc gdzie moglibyśmy usiąść i odpocząć. J edyną zaletą rynku jest otaczająca go zabudowa- odnowione kamienice i R atusz, które w pewnym stopniu są wizytówką tego miejsca. Natomiast patrząc na drugie zdjęcie, gdzie przedstawiona jest przestrzeń sąsiedzka, nie mamy pozytywnych skojarzeń. Oczywiście przestrzeń jest uporządkowana i nic nas od niej nie odrzuca, jednak stanowczo brakuje tutaj miejsca, gdzie zarówno dorośli, jak i dzieci mogliby wspólnie spędzać czas.

https://pl.wikipedia.org/wiki/R ynek_w_K ielcach www.siewierzj eziorna.pl www.googlemaps.pl

3 9 1

P rze s trze n ie p u b lic zn e : p l a c w z a b u d o w i e &r ó d m i e j s k i e j , p r z e s t r z e # s (s i e d z k a A ndrei H rodz

C h a ra k te ry s ty k a : Pierwsze zdjęcie pokazuje widok na plac miejski w Miejscu Z urich, Szwajcaria. Drugi zdjęcie przedstawia osiedle miejskie w H elsinki, Finlandia.

Z a p a m i !t a j : Plac w Z urychu jest placem w zabudowie miejskiej. Z ieleń jest posadzona umiarkowana, również przestrzeń posiada fontanny posiadkowe oraz miejsca do siedzenia. Przestrzeń sąsiedzka jest typowym przykładem nowoczesnej zabudowy miejskiej, posiada ścieżki rowerowej, oraz dobry projektowany parking.

Źródło: https://en.wikipedia.org/wiki/S echsel% C3 % A 4 utenplatz, _Z % C3 % B Crich# /media/F ile:S echsel% C3 % A 4 utenplatz__U toq uai_Z % C3 % B Crich_2015 -06-21_17-15 -3 7.J PG https://varlamov.ru/24 9 8 4 3 9 .html

3 9 5

P rze s trze n ie p u b lic zn e : p l a c w z a b u d o w i e &r ó d m i e j s k i e j , p r z e s t r z e # s (s i e d z k a Szymon J askulski

C h a r a k t e r y s t y k a : Z a p a m i !t a j : Pierwszy przykład to X I I I w. rynek w centrum Krakowa. Kwadratowy plac z charakterystycznym wejściem w postaci leja zapraszającego przechodniów do przyjścia. Drugi przykład dotyczy jednego z osiedli w Warszawie, dzielnica Służewiec, ulica Konstruktorska. J est to względnie nowe osiedle, które nijak swoim wiekiem nie przypomina pierwszego przykładu.

Źródło: Google E arth Pro

Krakowski plac to rynek , którego główną funkcją był zawsze handel. Obecnie na rynku znajduje się wiele lokali gastronomicznych, sklepów i atrakcji dla odwiedzających turystów. Wspomniany lej zachęca ludzi do wejścia na duży plac, który jest w stanie pomieścić ogromną ilość ludzi. Do placu prowadzą również inne drogi, które umożliwiają ludziom swobodny przepływ i obranie dowolnego kierunku. Przestrzeń sąsiedzka w drugim przykładzie wygląda obiecująco z góry, jednakże po wgłębieniu się w nią dostrzeżemy ilość błędów jaką dysponuje. J est to przestrzeń grodzona, pozbawiona bujnej roślinności, która zastąpiona została trawnikami, niską roślinnością i nasadzeniami drzew. Przestrzeń w południowej strefie jest nudna i sprawia wrażenie niebezpiecznej, gdyż brak w tym miejscu usług czy też zróżnicowanego przepływu osób. Z amiast tego mamy pustą przestrzeń, po której ludzie chodzą tylko przelotem. 3 9 7

P rze s trze n ie p u b lic zn e : p l a c w z a b u d o w i e &r ó d m i e j s k i e j , p r z e s t r z e # s (s i e d z k a C h a ra k te ry s ty k a :

Krzysztof J urewicz

Pierwsze zdjęcie przedstawia przestrzeń sąsiedzka na osiedlu Nowa L ipska na Podgórzu w Krakowie. Drugie zdjęcie przedstawia plac im. Marii Konopnickiej w Suwałkach.

Z a p a m i !t a j : Plac na osiedlu Nowa L ipska jest przykładem dobrze zorganizowanej przestrzeni sąsiedzkiej, mimo że osiedle zostało zaprojektowane w nudnych, powtarzających się odcieniach białego i szarego ta przestrzeń taka nie jest. Minusem są szerokie chodniki, które zabierają nam sporo miejsca ale mimo tego są tam tereny zielone. Ławki może nie są jakieś wysokiej klasy, ale można odnaleźć jakiekolwiek miejsce, żeby sobie odpocząć. Także można znaleźć miejsce na rowery. Drzewa tam są jeszcze młode ale myślę, ze z wiekiem sporo uroku temu miejscu, także na uwagę zasługują niskie latarnie, które nie świecą nam po oczach tylko dają światło na przejście. Dna drugim zdjęciu mamy plac im. Marii Konopnickiej w Suwałkach. J ak widać nie wyróżnia się on na tle innych takich placów w Polsce. J est prawie całkowicie zabetonowany. Ławki, które widać nie stoją w żadnym cieniu co nie zachęca latem przechodniów do odpoczynku na nich. Na plus zasługują ławki zrobione ze schodów lecz i one są zrobione w jakimś przycienionym miejscu. Mimo, że ten plac powstał niedawno znajduje się na nim sporo starych drzew co jest ogromnym plusem, nie zdecydowano się na wycinkę starych drzew i posadzeniu nowych lecz zatrzymano je w takim stanie w jakim były. Źródło: https://www.ekopark.pl/nowa-lipska/ https://www.niebywalesuwalki.pl/2020/07/lato-w-miescie-z-sok-nowe-zaj ecia-i-warsztaty/ .

3 9 9

P rze s trze n ie p u b lic zn e : p l a c w z a b u d o w i e &r ó d m i e j s k i e j , p r z e s t r z e # s (s i e d z k a C h a ra k te ry s ty k a : Oba przykłady pochodzą z L ondynu, Wielka Brytania. Z djęcie nr. 1 jest zlokalizowane w dzielnicy City of L ondon. Z aznaczony jest plac w zabudowie śródmiejskiej. J ak widać jest on praktycznie cały zabetonowany, jedyny zielony kawałek został na krzaczki i drzewa. Druga fotografia jest położona w dzielnicy Bethnal G reen. Ukazuje przestrzeń sąsiedzką. Widać że mimo dużej ilości możliwości lepszego zagospodarowania terenu. Dodatkowo wiele miejsca zajmują zaparkowane samochody dosłownie na środku przestrzeni sąsiedzkiej.

Karolina J urgielewicz

Z a p a m i !t a j : Na pierwszym zdjęciu widać wiele zabetonowanej przestrzeni. J est to trochę przytłaczające że nie ma dużej przestrzeni zielonej co dało by nam taką swobodę i lekki oddech. W tym samym miejscu mogło by być o wiele więcej zieli, byłoby tylko trzeba zastąpić większość betonu trawnikiem i zrobić tylko pojedynczy chodnik do wejść do budynków . Na drugim zdjęciu widać przestrzeń sąsiedzką głownie zagraconą przez samochody. Można by było w środku tego osiedla zrobić mini park z placem zabaw a poza tym i poza budynkami miejsca dla samochodów. Nie potrzebnie jest aż takie zagradzanie się samochodami.

Źródło: google.earth.

4 0 1

P rze s trze n ie p u b lic zn e : p l a c w z a b u d o w i e &r ó d m i e j s k i e j , p r z e s t r z e # s (s i e d z k a Dominika Kisiel

C h a ra k te ry s ty k a : Pierwsze zdjęcie przedstawia zabytkowy kwartał kolonii robotniczej „Carl E manuel” przy ul. Wolności i R aciborskiej w R udzie Śląskiej Drugie zdjęcie przedstawia widok na rynek w Krakowie.

Z a p a m i !t a j : Przestrzeń sąsiedzka na pierwszym zdjęciu jest przykładem dobrej rewitalizacji, jest ona przemyślana i mimo braku wydzielonych ogródków przy domach, zadbano o zieleń i miejsce do spotkań. Brakuje tam jednak drzew lub zadaszeń gdzie można by było usiąść w otoczeniu zieleni w czasie letnich upałów. Drugie zdjęcie ukazujące rynek w Krakowie jest przykładem dobrze zachowanego rynku, który pełnił i pełni funkcje handlowe, zachowując twardą nawierzchnie dano szansę na kultywowanie tradycji jarmarków, a także stworzono miejsce spotkań dla ludzi. Źródło: https://sztuka-kraj obrazu.pl/14 16/slaj dy/podworko-przyf amilokach-w-rudzie-slaskiej -ndash-dobra-przestrzen- sasiedzka https://www.krakow.pl/aktualnosci/23 9 4 26, 29 , komunikat, badz_tu rysta_w_swoim_miescie_zwiedzaj _krakow.html

4 0 5

P rze s trze n ie p u b lic zn e : p la c w z a b u d o w i e &r ó d m i e j s k i e j ; p r z e s t r z e # s (s i e d z k a Marta Koprowicz

C h a ra k te ry s ty k a : Pierwsze zdjęcie przedstawia plac w Weronie we Włoszech. Druga fotografia przedstawia przestrzeń sąsiedzką w Szczecinie, który został nominowany do nagrody najlepszej przestrzeni publicznej w Polsce.

Z a p a m i !t a j : Plac w Weronie jest mocno wybetonowany, występuje niewiele drzew. Wysokie temperatury w połączeniu z brakiem cienia sprawiają, że nie jest to przyjazne miejsce do spędzania czasu. Natomiast Plac L iteratury w Szczecinie ma zachowaną równowagę między terenami zieleni a betonem. W tej przestrzeni możemy znajdują się też fontanny, które są ciekawym urozmaiceniem, lecz dźwięki wody mogą przeszkać mieszkańcom na co dzień.

Źródła: https://www.tourism.verona.it/piazza-bra https://thomas.biz.pl/2019 /09 /04 /plac-literatury-nominowany-do-nagrody-na-naj lepsza-przestrzen-publiczna-w- polsce/

4 0 7

P rze s trze n ie p u b lic zn e : p la c w z a b u d o w i e &r ó d m i e j s k i e j ; p r z e s t r z e # s (s i e d z k a J akub Kołpaczyński

C h a ra k te ry s ty k a : 1.

Plac J ana Pawła I I zlokalizowany w Ciechanowie wyremontowany został w 2011 roku. Osiedle mieszkaniowe w Warszawie.

Z a p a m i !t a j : 1.

Plac wygląda ładnie i schludnie jednak brak tam wykorzystania większej ilości zieleni niskiej. Całość placu jest pokryta płytami oraz kostką, jedynymi roślinami są tam drzewa. Dookoła znajduje się parking który oddziela plac od kamienic z częścią usługową, a na samym placu przebywa mało osób, większość ławek stoi pusta. G rodzenie ogródków prywatnych ogrodzeniami panelowymi nie wygląda dobrze. Brakuje placu zabaw oraz miejsca do spotkań np. ławki. Posadzone drzewa również są za małe aby dawać cień, może się to zmienić po upływie kilku lat.

Źródła: www.gama-instal.plindex .php201608 11osiedla-mieszkaniowe-monitoring www.ciechanow.powiat.plplgminymiasto-ciechanow.html

4 0 9

C h a ra k te ry s ty k a : 1 : Plac J ózefa H allera w Tczewie od początku swojego istnienia stanowił centrum administracyjne, gospodarcze i kulturalne miasta. Od stuleci podstawowa forma architektoniczna placu nie uległa zmianie. A ktualnie pełni on funkcję usługowo- rekreacyjną. 2 : Bulwar Nadwiślański w Tczewie położony jest w lewym brzegu Wisły i stanowi serce miasta. Ten zagospodarowany i urządzony teren publiczny został oddany do użytku w maju 2008 roku. Bulwar nosi imię księcia Sambora I I i są na nim zlokalizowane ścieżki spacerowe piesze oraz rowerowe. Dodatkowo ,miejsce wyposażone jest w zespoły placów zabaw dla dzieci oraz miejsce na plenerową scenę z placem dla widzów. Źródło: https://www.radiotczew.pl/wiadomosci/3 263 , czymozna-j uz-swobodnie-spacerowac-po-bulwarze-iparku? wcag_contrast= 3 https://m.morizon.pl/komercyj ne/tczew/pl-hallera/ http://pchlitarg.tczew.pl/index .php? p= 1, 27, 0

P rze s trze n ie p u b lic zn e : p la c w z a b u d o w i e &r ó d m i e j s k i e j ; p r z e s t r z e # s (s i e d z k a J ulia Krawczyk

Z a p a m i !t a j : 1: Z agospodarowanie placu przez minimalną obecność zieleni i brak zacienionych miejsc nie zachęca do spędzania na nim czasu. Miejsce wyposażone jest w ławki lecz przez jego niewłaściwe zaplanowanie nikt z niego nie korzysta. Brak cienia dokucza szczególnie latem, ze względu na betonową powierzchnię którą pokryty jest plan. Sporym plusem miejsca jest obecność fontanny, która poza walorami wizualnymi, w upalne dni umożliwia dzieciom ochłodę i zabawę. 2: Dzięki przeprowadzonym badaniom społecznym związanych z Bulwarem Nadwiślańskim w Tczewie wiem, że większość mieszkańców miasta ma z tym miejscem głównie pozytywne skojarzenia. Funkcja, którą pełni bulwar jak najbardziej spełnia swoje zadnie. Natomiast elementem, który wpływa na jego niekorzyść jest „pstrokatość” obiektów znajdujących się na jego terenie, np. place zabaw. Bulwar charakteryzuje się dużą ilością terenów zielonych i dobrze zagospodarowanej przestrzeni co umożliwia odpoczynek mieszkańcom pobliskiego osiedla, a także osób z innych krańców Tczewa, bądź nawet innych miast.

4 11

P rze s trze n ie p u b lic zn e : p la c w z a b u d o w i e &r ó d m i e j s k i e j ; p r z e s t r z e # s (s i e d z k a A nna Krawiecka

C h a ra k te ry s ty k a :

Z a p a m i !t a j :

Pierwsze zdjęcie przedstawia R ynek Miejski w Z amościu. J est to przykład placu w zabudowie śródmiejskiej. Z najdują się tutaj zabytkowe kamienice z podcieniami, które otaczają plac tworząc pierzeję. W północnej jej części zlokalizowany jest ratusz będący głównym obiektem placu. Drugie zdjęcie przedstawia przestrzeń sąsiedzką w Toruniu, która otoczona jest zabudową wielorodzinną.

Z arówno plac w zabudowie śródmiejskiej, jak i przestrzeń sąsiedzka oddalone są od ruchliwych ulic, dzięki czemu nie występuje tutaj uciążliwy hałas. Budynki otaczające oba obiekty sprawiają, że człowiek przebywając w tym miejscu ma poczucie intymności i czuje się bezpiecznie. Na R ynku Miejskim w Z amościu zdecydowanie brakuje zieleni, plac w całości pokryty jest betonem co latem może być bardzo uciążliwe. J edynym schronieniem przed słońcem są parasole zlokalizowane przy budynkach. Przestrzeń publiczna w Toruniu jest dobrze zaplanowana. Warto zwrócić tutaj uwagę na pomysłowe odgrodzenie części publicznej od mieszkalnej zielenią co idealnie komponuje się z wyglądem tej przestrzeni.

Źródło: https://podroze.onet.pl/; https://nowosci.com.pl/; https://pl.wikipedia.org/

4 13

P rze s trze n ie p u b lic zn e : p la c w z a b u d o w i e &r ó d m i e j s k i e j ; p r z e s t r z e # s (s i e d z k a Patrycja L ewandowska C h a ra k te ry s ty k a :

Z a p a m i !t a j :

Pierwsze zdjęcie przedstawia R ynek Starego Miasta w Warszawie. Plac powstał między X I I I , a X I V wiekiem i stanowił centrum administracyjnohandlowe Starej Warszawy. Podczas powstania warszawskiego większość kamienic została zniszczona, a odbudowa nastąpiła w latach 19 4 9 -19 5 3. Drugie zdjęcie przedstawia dziedziniec A rchipelag znajdujący się na Brooklynie. Dana przestrzeń sąsiedzka znajduję się na skrzyżowaniu kilku głównych ulic oraz w pobliżu areny sportowo-rozrywkowej.

R ynek Starego Miasta w Warszawie jest wyłączony z ruchu kołowego, dzięki czemu jest to spokojne miejsce wypoczynku. J est to również częste miejsce wycieczek turystycznych oraz okolicznościowych imprez. Kamienice wokół rynku pełnią funkcje muzealne, kulturalne, handlowe oraz restauracyjne dlatego są często odwiedzane przez ludzi. Minusem danej przestrzeni jest brak zieleni. Dziedziniec A rchipelag na Brooklynie jest ciekawą formą zagospodarowania przestrzeni sąsiedzkiej. Mimo tego, że całe miejsce jest pokryte cegłą, znajdują się tam wyróżniające elementy, takie jak: drewniane schodki, które pełnią funkcje wygodnych ławek parkowych oraz wkomponowane w otoczenie drzewa i krzewy.

Źródło:. https://www.pmo.com.pl/blog/inspiracj e/dziedziniec-archipelag-mala-architektura-sasiedzka-na-brooklynie.html https://warsawtour.pl/proj ect/stare-miasto/ https://pl.wikipedia.org/wiki/R ynek_S tarego_M iasta_w_W arszawie

4 15

P rze s trze n ie p u b lic zn e : p la c w z a b u d o w i e &r ó d m i e j s k i e j ; p r z e s t r z e # s (s i e d z k a Maciej Kokosza

C h a ra k te ry s ty k a :

Z a p a m i !t a j :

1. Pierwsze zdjęcie ukazuje Targ węglowy położony między główną arterią komunikacyjną (Wały J agiellońskie), a ulicą Długą w G dańsku.

1. Obszar Targu Węglowego wypełniony jest brukiem graniotowym. Teren jest dosyć szeroki dookoła otoczony budynkami. Teren nie posiada zbyt dużo roślinności, występują tam pojedyncze drzewa na granicach placu. Plac pełni różne funkcje, w okresie zimowym jest tam organizowany jarmark, a po za sezonem pełni funkcje komunikacyjną. (np.; parking).

2. Na drugim zdjęciu mamy przstrzeń sąsiedzką na osiedlu mieszkaniowym „A partamenty Conrada” położone przy ulicy Strzelców w G dyni.

2. Przykładowa przestrzeń sąsiedzka umieszczona jest miedzy budynkami mieszkalnymi i znajduje się na niej plac zabaw. Na teranie nie ma zadrzewienia. J est umieszczona w ciągłym słońcu. Spore odstępy od chodnika zapewniają komfort osobom mieszkającym na parterze. Dodatkowo lekko podwyższony teren zwiększa ich odczucie prywatności. Źródło: https://www.pitupitu.pl/en/troj miasto/places/targ-weglowy https://troj miasto.wyborcza.pl/troj miasto/7, 9 7070, 164 73 662, of erty-mieszkaniowe-w-gdyni-cz-2.html

4 17

P rze s trze n ie p u b lic zn e : p la c w z a b u d o w i e &r ó d m i e j s k i e j ; p r z e s t r z e # s (s i e d z k a Magdalena L amparska

C h a ra k te ry s ty k a : Pierwsze zdjęcie przedstawia Duży R ynek w Brodnicy, jako przykład placu w zabudowie śródmiejskiej. Natomiast na drugim zdjęciu przedstawione jest Park w dolince, na osiedlu wielorodzinnym w G dańsku na J asieniu, jako przykład placu w przestrzeni sąsiedzkiej.

Z a p a m i !t a j : R ynek w Brodnicy jest w kształcie trójkąta i niedawno przeszedł rewitalizacje, dzięki której jest na nim więcej betonu i mniej drzew. Przez zmniejszenie wielkości zieleni na rynku z pewnością mieszkańcy z niechęcią spędzają tam czas w szczególności latem. Park w dolince jest dobrym przykładem przestrzeni sąsiedzkiej. Dzięki temu że znajduje się w środku zabudowy, oraz że nie znajdują się na nim samochody, sprawia że w tej przestrzeni dobrze przebywa się mieszkańcom.

4 19

P rze s trze n ie p u b lic zn e : p la c w z a b u d o w i e &r ó d m i e j s k i e j ; p r z e s t r z e # s (s i e d z k a Paulina Markowska

C h a ra k te ry s ty k a : Na zdjęciach widać rynek oraz przykład nowoczesnego osiedla w Krakowie.

Krakowski rynek jest jednym z największych w E uropie. Niemal wszystkie kamienice i pałace wokół R ynku to kilkusetletnie obiekty zabytkowe. Pod rynkiem znajdują się także m.in. piwnice i mini-muzeum archeologiczne w podziemiach kościoła św. Wojciecha.

Z a p a m i !t a j : Plac/ rynek w mieście często jest cały zabetonowany jest niekorzystne ze względu na to, że ludzie potrzebują otoczenia roślinnością oraz dlatego, że bez jej w upalne dni jest bardzo gorąco. Mało zabudowy rzucającej cień. Plusem jest fontanna oraz chociaż minimalne zadrzewienie. L ejek w jednym z kątów rynku pełni funkcje zapraszającą. Osiedle pokazuje jak mało przestrzeni jest dane mieszkańcom. Plac jest mały i upchany. J ak najwięcej miejsca jest zapewnione jednak parkingom, a należy dodatkowo zaznaczyć, że na osiedlu jest dostępny podziemny garaż.

Źródło: google maps oraz wikipedia

4 2 1

P rze s trze n ie p u b lic zn e : p la c w z a b u d o w i e &r ó d m i e j s k i e j ; p r z e s t r z e # s (s i e d z k a Daria Maruszewska

C h a ra k te ry s ty k a : Pierwsze zdjęcie ukazuje plac Tian’ anmen w centrum Pekinu, przed Z akazanym Miastem. Największy publiczny plac na świecie. Samo Tiān’ ānmé n oznacza Bramę Niebiańskiego Spokoju, położoną na północnym krańcu placu, stanowiącą wejście na teren miasta cesarskiego. Na drugim zdjęciu znajduje się plac na osiedlu Łąkowa, na Starym Polesiu w Łodzi.

Z a p a m i !t a j : Plac na pierwszym zdjęciu jest skalowo nie przystosowany do rozmiaru człowieka, ludzie giną w tak wielkich przestrzeniach otwartych, źle się czują w takich miejscach. Plac widać że jest stworzony do defilad i zebrań nie koniecznie będących komfortowymi dla uczestniczącej w nich ludności. Plac na drugim zdjęciu jest dobrze dostosowany do ludzkiej skali, człowiek czuje się w nim dobrze, a zieleń jest powierzchnią czynną. Plac daje również przestrzeń między budynkami dzięki czemu ludzie „nie zaglądają sobie w okna”. J est jednak zbyt starannie urządzona dając niekomfortowe uczucie przebywając tam.

Źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Plac_N iebia% C5 % 8 4 skiego_S pokoj u, https://uml.lodz.pl/aktualnosci i opracowanie własne

4 2 3

P rze s trze n ie p u b lic zn e : p la c w z a b u d o w i e &r ó d m i e j s k i e j ; p r z e s t r z e # s (s i e d z k a C h a ra k te ry s ty k a :

Z a p a m i !t a j :

Klaudia Matuszewska

Osiedle widoczne na zdjęciu to była kolonia robotnicza w R udzie Śląskiej. Obecnie znajdują się tam budynki mieszkalne jednorodzinne.

Przestrzeń sąsiedzka pokazana na zdjęciu jest na pewno interesująca. Domy nie mają ogrodów, ale znaleziono na to sposób, wydzielając miejsce do spotkań na środku. Mamy tam plac zabaw, piaskownice i trawniki. J est to przestrzeń, którą zdecydowanie można by jednak poprawić: dodać zadaszenia czy drzewa. Mimo to jest to, moim zdaniem, przykład dobrego zagospodarowania niełatwego terenu.

C h a ra k te ry s ty k a :

Z a p a m i !t a j :

Powyższe zdjęcie przestawia Plac Konstytucji 3 Maja zlokalizowany w centralnej części R adomia.

Źródło: https://sztukakraj obrazu.pl/14 16/slaj dy/podworko-przyf amilokach-w-rudzie-slaskiej -ndash-dobraprzestrzen- sasiedzka; Źródło: https://architektura.muratorplus.pl/krytyka/rynkiplace-i-donice-nowy-miej ski-kraj obrazpolski_4 8 5 5 .html

Przykład radomski budzi odczucia raczej negatywne. Cały plac jest utwardzony, nie ma tam drzew, które dawałyby cień. Można się domyślać, że w zimę jest tam zimniej, a w lato cieplej niż w jego okolicy. Pomimo tego, na pewno warto zwrócić uwagę na to, jak ukształtowany został teren placu. Pojawiły się tam schody, które, jak możemy się domyślać, w ciepłe dni służą mieszkańcom niemal jak ławki, na których mogą zasiąść i spędzić wolny czas na słońcu.

4 2 5

# 4

P rze s trze n ie p u b lic zn e : p la c w z a b u d o w i e &r ó d m i e j s k i e j ; p r z e s t r z e # s (s i e d z k a A melia Musielak

C h a ra k te ry s ty k a : Pierwsze zdjęcie przedstawia widok na Plac Z drojowy w Sopocie, położony przy plaży. J ego przedłużeniem jest sopockie molo. Na drugim zdjęciu osiedlowy widoczny jest zieleniec w gdańskiej dzielnicy Suchanino.

Z a p a m i !t a j : Na pierwszym zdjęciu widoczny jest plac w zabudowie śródmiejskiej, wyposażony w ławki i miejsca do rekreacji. Duża ilość zieleni i bliskość morza sprzyjają wypoczynkowi. Na jego terenie organizowane są różne koncerty i wydarzenia kulturalne. Na drugim terenie, przedstawiającym przestrzeń sąsiedzką, znajduje się plac zabaw, ławki na których można odpocząć i wiele ścieżek spacerowych na bogato zadrzewionym terenie. J est to dobre miejsce na spacery i wypoczynek, w wygodnej lokalizacji w pobliżu budynków mieszkalnych.

Źródło: https://mapy.emiej sca.pl/sopot-5 109 , f oto.html i zdj ęcie własnego autorstwa

4 2 9

P rze s trze n ie p u b lic zn e : p la c w z a b u d o w i e &r ó d m i e j s k i e j ; p r z e s t r z e # s (s i e d z k a Dominika Olechnowicz

C h a ra k te ry s ty k a :

Z a p a m i !t a j :

1. Z djęcie przedstawia Plac Z amkowy położony w śródmieściu Warszawy.

1. Plac Z amkowy w Warszawie jest placem w zabudowie śródmiejskiej. Z najdują się na nim ważne obiekty historyczne. Z abudowa placu tworzy pierzeje. Wybetonowana powierzchnia placu nie jest w tym przypadku aż tak złym rozwiązaniem, ponieważ spełnia ona swoje funkcje np. tworzy miejsce do gromadzenia się większej ilości osób podczas różnych protestów.

2. Z djęcie przedstawia przestrzeń sąsiedzką znajdującą się przy ulicy J uliusza Słowackiego w E łku.

2. W tej przestrzeni publicznej znajduje się pomnik, stoły do gry, ławki oraz duża ilość zieleni. Obiekty małej architektury to typowy niskobudżetowy wybór z katalogu, choć warto wspomnieć, iż te obiekty zostały wybrane wiele lat temu i nie zostały zmienione do dnia dzisiejszego. Dużym plusem tej przestrzeni jest jej naturalny charakter, który przyciąga do siebie wielu mieszkańców. Można przez to rozumieć kamienne ścieżki oraz dużą ilość wysokiej i niskiej zieleni, która nie jest jedynie wizualnym aspektem, ale również zapewnia miejsce odpoczynku i ochłodzenia w gorące dni. Przez tą przestrzeń przemieszcza się również spora ilość przechodniów, która chce dotrzeć z punku A do punktu B krótszą trasą i ewentualnie zrobić krótki przystanek.

4 3 1

P rze s trze n ie p u b lic zn e : p la c w z a b u d o w i e &r ó d m i e j s k i e j ; p r z e s t r z e # s (s i e d z k a Patrycja Z asowska

C h a ra k te ry s ty k a :

Z a p a m i !t a j :

Plac znajduje się w Bartoszycach. Pojawie się placu było związane z planowaną rewitalizacją. Miasto chciało, aby rynek stał się miejscem związanym z historią.

Bartoszyce są przykładem popularnej i powszechnie obowiązującej betonozy. Miejsce jest nieprzyjazne dla mieszkańców. Brakuje zieleni oraz miejsc, które umożliwią spotkania. L atem miejsce będzie unikane, ponieważ brakuje ochrony przed słońcem. Natomiast zimą to miejsce nie będzie zachęcać do odwiedzania, ponieważ na placu znajdują się jedynie latarnie, śmietniki oraz pojedyncze drzewa.

C h a ra k te ry s ty k a :

Z a p a m i !t a j :

Wybrana przestrzeń sąsiedzka znajduje się w G dańsku. J est to plac zabaw na nowo wybudowanym osiedlu. Plac zabaw został wybudowany w 2016 roku.

Plac zabaw dostępny blisko miejsca zamieszkania jest idealnym wyborem dla rodzin z dziećmi. Natomiast jest to miejsce, które będzie generować dużą ilość hałasu. Nie wszyscy mieszkańcy będą zadowoleni z posiadania placu zabaw pod oknem. Place zabaw powodują, iż tworzą się więzi między mieszkańcami.

Źródło: https://www.whitemad.pl/wycieli-drzewa-i-zielen-rynek-w-bartoszycach-zmienil-sie-w-betonowy-plac/ Źródło: https://dom.troj miasto.pl/Place-zabaw-na-nowych-osiedlach-U ciecha-czy-udreka-n128 9 4 3 .html .

4 3 3

1 4

P l a c w z a b u d o w i e &r ó d m i e j s k i e j Paulina Pisarczyk

C h a ra k te ry s ty k a : Plac L otników to jeden z głównych placów śródmieścia Szczecina. Z warta zabudowa wielorodzinna otaczająca plac tworzy kwartały oraz przestrzeń półprywatną dla mieszkańców. Od strony ulic budynki posiadają parterowe lokale usługowe. Plac jest punktem skrzyżowania aż pięciu ulic, dlatego pełni prawdopodobnie głównie funkcje przechodnią/ przejezdnią. Z ostał zaprojektowany pod koniec X I X wieku dla spacerowiczów w celu pełnienia funkcji rekreacyjnej oraz centrotwórczej. Plac zdobi pomnik włoskiego kondotiera Bartolomeo Colleoniego.

Z a p a m i !t a j : Poprzez otoczenie placu dwupasmową ulicą przestrzeń przestaje nadawać się do odpoczynku, ponieważ piesi nie lubią spędzać wolnego czasu wśród gęsto przemieszczających się aut. Plac jest punktem skrzyżowania kilku ulic, więc w odpowiednich godzinach musi występować tam zator drogowy. Z aletą placu jest bilans pomiędzy obszarem wystawionym na słońce, a tym chronionym od promieni słonecznych przez drzewa. G łówną wadą jest doprowadzenie tylu ulic do jednego punktu, ale sam plac dla pieszego sprawia pozytywne wrażenie.

Źródło: https://pl.wikipedia.org/ http://encyklopedia.szczecin.pl/

4 3 5

3 4

P r z e s t r z e # s (s i e d z k a Paulina Pisarczyk

C h a ra k te ry s ty k a :

Z a p a m i !t a j :

Osiedle mieszkaniowe wielorodzinne „L okum Di Trev i I -I V ” we Wrocławiu na ulicy Tarnogajskiej zostało zaprojektowane przez zespół projektowy A D A rchitekci. Osiedle składa się z trzech kwartałów. Środkowy z nich jest zwarto zabudowany, a dwa po boku są w połowie zabudowane.

!"#$%$&'% ("$)* +$ ,-. /0+,$++- 0#$12 &3& +43"4356' 0753)809: 07 ;(7-+6<" =0>+$2"-"+40?60"$:@2>3 7-+$=4%1+-2 ?.$72"07-2;*71432)3+3#0"$82A$8$?242 =0>32;-:2(%4'>54"-2 75$ =43?16$B%<" ;(7-+6( 07 ?,#0+-27143714B%$C2 D4*6?109:2.#13?,#13+42&3?,2 1$;3,0"$+$@ $ 14353B "-?,*.(&3 ,-5602 "2/0#=432#0954++09%42(.0#1'760"$+3&@2 %02714$8$2+$2+4360#1-9:2=43?16$B%<"C2 D ,#$6%43 +436,<#-%A .<# #06(@ "2 %4')( 7+4$ 6437- ?80B%3 =0>3 ;-:2 (%4'>54"3275$25(7142%A%'%-%A2?.*714:2 %1$? +$ 9"43>-= .0"43,#1( +$2 .#137?,$"40+-= 0?4375( &3?, =$802 =43&?% 1$%43+40+-%AC E"$>$=@ >32 0?43753 &3?, ;$#710 3?,3,-%1+3@ $532 =0)80;-2;-:2=+43&21$;3,0"$+3C

Z djęcie przedstawia dziedziniec środkowego kwartału osiedla. Dziedziniec jest częściowo zabetowany, po jednej stronie znajduje się plac zabaw dla dzieci, w centrum dziedzińca znajduje się fontanna, wokół której są ławki. Przestrzeń ozdabia zieleń uporządkowana.

Źródło: http://adarchitekci.pl/

4 3 7

P rze s trze n ie p u b lic zn e : p la c w z a b u d o w i e &r ó d m i e j s k i e j ; p r z e s t r z e # s (s i e d z k a Katarzyna H alarewicz

C h a ra k te ry s ty k a : Przykładem placu w zabudowie śródmiejskiej jest rzymski plac Piazza Nav ona. J ego owalny kształt nawiązuje do istniejącego tu przed wiekami antycznego stadionu. Na jego terenie znajdują się trzy fontanny oraz barokowy kościół. Plac znajduje się w centrum miasta na drodze między dwoma popularnymi atrakcjamiPanteonem a Watykanem.

Z a p a m i !t a j : Ważną cechą obu placów jest ich dostępność dla użytkowników, są położone w centrum swoich przestrzeni otaczających, łatwo do nich trafić. I ch granice i kształty są jasno określone przez otaczające fasady budynków lub inne formy zabudowania.

Przykładem placu w przestrzeni sąsiedzkiej jest plac na osiedlu Neptun Park w J elitkowie. Z najduje się on po środku grodzonego osiedla apartamentów. Posadzone są na nim pojedyncze drzewa, a całość toczona jest zielenią urządzoną. Ważnym elementem placu jest poprowadzony sztuczny ciek z kładką.

Źródło: https://lazurowyprzewodnik.pl/piazza-navona/./https://pobyty.pl/obiekt/8 05 2_apartamenty-neptun-park.html/ https://planetescape.pl/miej sce/wlochy-rzym/rzym-piazza-navona/

4 3 9

P rze s trze n ie p u b lic zn e : p la c w z a b u d o w i e &r ó d m i e j s k i e j ; p r z e s t r z e # s (s i e d z k a Łukasz Plata

C h a ra k te ry s ty k a : Pierwsze zdjęcie przedstawia Plac G rzybowski znajdujący się w zabudowie śródmiejskiej w Warszawie. Drugie ukazuje przestrzeń sąsiedzką na osiedlu A lfa Park w G dańsku.

Z a p a m i !t a j : Plac G rzybowski jest dobrze urządzonym miejscem, który w swoim otoczeniu posiada dużo zieleni. Woda, która się tam znajduje tworzy ciekawy klimat. Można tam odpocząć od miejskiego zgiełku, a budowle w tle nie rzucają się w oczy pomimo swoich gabarytów. Przestrzeń sąsiedzka na gdańskim osiedlu również jest przyjemna. Z najduje się wśród zadbanej zieleni nad stawem. Są tam meble miejskie umożliwiające odpoczynek. Można na nich nie tylko usiąść, ale również się położyć. Źródło:. Plac Grzybowski - apartamentycosmopolitan.pl, A lf a Park – f otograf ia własna

4 4 1

P rze s trze n ie p u b lic zn e : p la c w z a b u d o w i e &r ó d m i e j s k i e j ; p r z e s t r z e # s (s i e d z k a J akub Przespolewski

C h a ra k te ry s ty k a : Oba przykłady pochodzą z Olsztyna. Pierwszy ukazuje plac przy starym ratuszu na starym mieście który powstał w X I V wieku, a drugi to plac w centralnej części osiedla nagórki który charakteryzuje się dużym otoczeniem zieleni oraz dużym betonowym placem wokół którego są rozłożone ławeczki.

Z a p a m i !t a j : Plac pierwszy jest terenem w którym brakuje na pewno zieleni, w starym ratuszu który znajduje się w centrum placu znajduje się aktualnie biblioteka publiczna. Drugi plac jest otoczony duża ilością zieleni, posiada również siłownie na powietrzu, jest miejscem spotkań starszych osób oraz miejscem w które przychodzą rodzice z dziećmi.

Źródło: https://www.google.pl/maps/@ 5 3 .75 3 79 8 5 , 20.4 9 9 0262, 5 09 m/data= ! 3 m1! 1e3 https://www.google.pl/maps/@ 5 3 .7764 5 62, 20.4 7624 15 , 206m/data= ! 3 m1! 1e3 https://www.wikiwand.com/pl/R ynek_S tarego_M iasta_w_O lsztynie

4 4 3

P rze s trze n ie p u b lic zn e : p la c w z a b u d o w i e &r ó d m i e j s k i e j ; p r z e s t r z e # s (s i e d z k a Sandra G onciarz

C h a ra k te ry s ty k a : Pierwsze zdjęcie przedstawia plac w zabudowie śródmiejskiej, czyli Plac Wolności w Łodzi. J ego początki poprzedzają industrializm, a podręczniki historyczne pokazują, że na początku X I X wieku było to miejsce kwitnącego rynku. Drugie zdjęcie przedstawia przestrzeń sąsiedzką w centrum miasta Ostróda.

Z a p a m i !t a j : Na pierwszy rzut oka Plac Wolności nie wywiera dobrych spostrzeżeń. Teren ma mało zieleni oraz nie ma żadnych drzew co jest ogromnym minusem, ponieważ w czasie upałów beton, który się nagrzeje spowoduje strasznie wysoką temperaturę przez co ludzie nie będą w stanie odpocząć w tej przestrzeni. Nie ma przeznaczonej części do odpoczynku (brak ławek). Drugie zdjęcie przedstawia przestrzeń sąsiedzką, która jest uporządkowana, znajduje się dużo zieleni oraz w centralnej części znajduje się fontanna, przy której dookoła umiejscowione są ławki, które pozwalają mieszkańcom usiąść i odpocząć. Niedaleko znajduje się plac zabaw, który również jest dużym plusem dla rodzin z dziećmi. Źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Plac_W olno% C5 % 9 B ci_w_% C5 % 8 1odzi

4 4 5

P r z e s t r z e # s (s i e d z k a - Im p u ls Katarzyna Siermińska

C h a ra k te ry s ty k a : Osiedle na Z aspie w G dańsku „I mpuls”, w rejonie ul. H ynka i al. J ana Pawła I I . Powstało ono w 2018 roku. J est to przykład przestrzeni publicznej sąsiedzkiej. Na slajdzie poprzednim widoczna jest wizualizacja inwestor, aczkolwiek efekt jest pracy jest taki sam.

Z a p a m i !t a j : Z moich spostrzeżeń uważam, że przestrzeń między zabudową jest w porządku. Każdy może znaleźć sobie dogodne miejsce, ponieważ oprócz placu zabaw jest tam siłownia miejska oraz chodnik z ławeczkami. Przestrzeń nie jest ogrodzona, więc łatwo można się po niej poruszać. Wysokość zabudowy wokół nie przytłacza. Natomiast mogą roznosić się głosy, chociażby dzieci bawiących się na placu zabaw. Przestrzeń pod samymi blokami została „oddana” dla mieszkańców z parteru. Pomimo bliskości centrum oraz trakcji pociągowych jest tu spokojnie. Niestety nadal jest zbyt mało drzew i roślinności miejskiej. Można byłby zmniejszyć betonowe chodniki i oddać je na przyjazną zieleń. Negatywnym aspektem jest niewidoczna na zdjęciu, ponieważ wokół kwartału, wyspa parkingów. Mimo iż znajduje się tam parking podziemny.

Źródło: https://dom.troj miasto.pl/I mpuls-i5 06.html

4 4 7

P l a c w z a b u d o w i e &r ó d m i e j s k i e j P la c e d e s V o s g e s Katarzyna Siermińska

C h a ra k te ry s ty k a : Pałac Wogezów jest to najstarszy plac miejski w Paryżu. Dokładnie znajduje się w części historycznej tego miasta. Dotyczy on przestrzeni publicznych. J est to typ placu stołecznego.

Z a p a m i !t a j : I mponujące miejsce z lotu ptaka. Z achęca swoim symetrycznym układem do zobaczenia go z bliska. Plac ma dużo urządzonej zieleni. J ednakże dookoła placu rozciąga się szeroka ulica, która stwarza swoistą granice dla tej przestrzeni. Myślę, że fontanny rozmieszczone na tym placu dają osobliwy mikroklimat, który przykładowo ochładza podczas wygrzewania się na zielonej trawie w ciepłe dni. Dzięki niezadrzewianiu całej przestrzeni przyciąga on nie tylko ludzi w upalne dni ale też i te wiosenne. Nie zastosowano tam betonowych ścieżek, tylko żwirowe, w które woda może wsiąkać.

Źródłohttps://pl.wikipedia.org/wiki/Place_des_V osges https://www.instagram.com/p/CT Z 5 6q 8 D nH W /? epik= dj 0yJ nU 9 bGdnaH dmQ k9 R O G1aeD J uc0dCaV Z lQ mtLZ D 0wJ m4 9 U k9 x L U dE cD N U N E 5 x R ndq a3 N 0alN X dyZ 0PU F B Q U F B R 0dtW mx B

npnd2hsT 04 mc

4 4 9

P rze s trze n ie p u b lic zn e : p la c w z a b u d o w i e &r ó d m i e j s k i e j ; p r z e s t r z e # s (s i e d z k a

U1.- V'*0&5)32'$

C h a ra k te ry s ty k a : 1. 2.

R ynek w Bytowie Przestrzeń sąsiedzka w G dańsku na osiedlu Z aspa-Młyniec

Z a p a m i !t a j : 1.

R ynek w aktualnej formie powstał podczas przebudowy tego terenu w 2011 roku. Wcześniej na tym terenie znajdował się park. Obecna forma składa się z placu z betonowej kostki w kolorze czerwonym, która ułożona jest w prostokąty, fontanny w jednym z rogów placu oraz niewielkiej ilości zieleni dookoła. Przestrzeń sąsiedzka znajdująca się między blokami. Wypełniona jest zielenią, którą przecina wiele ścieżek. W jej obrębie znajdują się również boiska i niewielkie parkingi.

!"#$"&'<&&;19=6"*)

4 5 1

P rze s trze n ie p u b lic zn e : p la c w z a b u d o w i e &r ó d m i e j s k i e j ; p r z e s t r z e # s (s i e d z k a Miłosz Szymański

C h a ra k te ry s ty k a :

Z a p a m i !t a j :

1.Pierwsze zdjęcie satelitarne przedstawia Krakowskie osiedle w południowej części miasta.

2.Niżej umieszczona fotografia ukazuje Plac Wolności w środkowej część miasta Włocławek.

Źródło: https://www.google.pl/intl/pl/earth I nf ormacj e opisowe pozyskane z własnych obserwacj i.

4 5 3

P rze s trze n ie p u b lic zn e : p la c w z a b u d o w i e &r ó d m i e j s k i e j ; p r z e s t r z e # s (s i e d z k a Martyna Ślusarczyk

C h a ra k te ry s ty k a :

Z a p a m i !t a j :

Plac L otników to jeden z głównych placów śródmieścia Szczecina. Plac powstał pod koniec X I X w. J ego funkcja jest głównie rekreacyjna. Poza tym jest to punkt krzyżowania się ulic.

Na placu można zauważyć balans pomiędzy zazielenieniem a zabetonowamien. J est to odpowiednie, ponieważ przestrzeń ta znajdzie zastosowanie o każdej porze roku. Na minus jest otoczenie placu dwupasmową ulicą.

C h a ra k te ry s ty k a :

Z a p a m i !t a j :

Osiedle robotnicze znajduje się w R udzie Śląskiej. Powstało około 19 000 roku. W jego skład poza zabudową mieszkaniową wchodzą budynki użyteczności publicznej.

Przestrzeń sąsiedzka, która mogła mieć potencjał, niestety została zagospodarowana dla samochodów. Przestrzenie dla dzieci (piaskownice itp.) przecinane są miejscami parkingowymi i otoczone drogą co nie jest dla nich bezpieczne.

Źródło: encyklopedia.szczecin.pl; wikipedia.org Źródło: wiadomoscirudzkie.pl; slaskie.travel

4 5 5

P rze s trze n ie p u b lic zn e : p la c w z a b u d o w i e &r ó d m i e j s k i e j ; p r z e s t r z e # s (s i e d z k a A leksandra Tybor

C h a ra k te ry s ty k a : Z djęcie górne przedstawia rynek w Katowicach, dokładniej poboczną płytę rynku, przy ulicy Staromiejskiej. Dolne zdjęcie to widok na osiedle mieszkaniowe w Dąbrowie G órniczej, w dzielnicy Podlesie.

Z a p a m i !t a j : Część katowickiego rynku jest bardzo dobrym przykładem przestrzeni śródmiejskiej. Mimo betonowej płyty placu, teren pokryty jest dużą ilością schodków, przy których zainstalowane drewniane podwyższenia służące za ławki – sprawia to, że ludzie chętnie na nich siadają. Poza tym, posadzone zostały dość duże drzewa, które tworzą wrażenie zieleni i dają cień. Przestrzeń sąsiedzka widoczna na zdjęciu nie jest najlepszym obszarem. Z decydowanym pozytywem jest plac zabaw, nieusytuowany bezpośrednio pod oknami a także drzewa i krzewy posadzone blisko bloków. Z drugiej strony, negatywnym aspektem jest ogromny parking, zlokalizowany z jednej strony bloku oraz brak zieleni przy wszystkich mieszkaniach bądź w okolicy placu zabaw.

Źródło: http://secundum.pl/rynek-katowicach-powab-palmy-potok/; https://www.google.com/maps

4 5 7

C h a ra k te ry s ty k a : Plac L itewski w L ublinie ma ok. 35 tys. m2 i powstał w latach 20. X I X wieku w celu urządzania parad wojskowych. W 2017 roku zakończyła się przebudowa, która wpłynęła korzystnie na wygląd miasta. Na środku placu stanęła multimedialna fontanna, która cieszy się popularnością. Całkowity koszt przebudowy wyniósł 4 8 ,8 mln zł, z czego 6 mln pochodziło z budżetu miasta, a reszta to dofinansowanie z funduszy unijnych. Osiedle G arnizon w G dańsku powstało w 2011 roku i łączy ze sobą kilka funkcji: mieszkaniową, biurową i usługową. To dobre miejsce do życia, pracy i spędzania wolnego czasu. Wygląd osiedla został dobrze wkomponowany w historyczną tkankę miasta. Nowe obiekty, w harmonijny sposób, łączą się z tymi odrestaurowanymi. Źródło: https://kurierlubelski.pl/plac-litewski-skonczyl-j uzprzebudowe/ar/12169 23 6 https://pl.wikipedia.org/wiki/Plac_Li tewski_w_Lu blinie https://www.hossa.gda.pl/garnizon-lof tyapartamenty/

P rze s trze n ie p u b lic zn e : p la c w z a b u d o w i e &r ó d m i e j s k i e j ; p r z e s t r z e # s (s i e d z k a G abriela Wacewicz

Z a p a m i !t a j : Przebudowa placu L itewskiego w L ublinie nadała mu przyjazny mieszkańcom charakter. Bardzo dobrym rozwiązaniem było pozostawienie istniejących drzew, które chronią przed słońcem i wiatrem. Plusem jest również funkcjonowanie fontanny, która znajduje się w centrum placu. L udzie lubią przebywać przy wodzie, a ta dodatkowo oferuje pokazy multimedialne, co jest atrakcyjne, szczególnie wieczorem. Długie, drewniane ławki są dobrym miejscem do odpoczynku. Przestrzeń sąsiedzka na osiedlu G arnizon została bardzo dobrze wkomponowana w plan osiedla i pozwala mieszkańcom na wypoczynek i spotkania. Z ostała wzbogacona fontannami, altanami i salonową aranżacją. Dodatkowym plusem jest niewielki ruch samochodowy, który nie utrudnia mieszkańcom przemieszczania się i przebywania w przestrzeni sąsiedzkiej.

4 5 9

P rze s trze n ie p u b lic zn e : p la c w z a b u d o w i e &r ó d m i e j s k i e j ; p r z e s t r z e # s (s i e d z k a Paweł Wołoszyk

C h a ra k te ry s ty k a : Oba przykłady placu pochodzą z Wrocławia. Pierwszy osiedlowy, znajduję się na przedmieściach miasta między domkami szeregowymi. Plac ten jest nazywany Park Wojszyce. Drugi przykład to okolice centrum Wrocławia, Nowy Targ odbył niedawną rewitalizację. Wykonany w nowoczesnym stylu wyróżnia się na tle okalających go starych zniszczonych budynków z czasów PR L -u.

Z a p a m i !t a j : Pierwszy przykład pokazuje dobrze zagospodarowany plac miejsce jest obsadzone drzewami, które tworzą wnętrze urbanistyczne. Ścieżki są szerokie, oświetlone obok nich znajdują się śmietniki. W centrum wybudowano plac zabaw, jest on wkomponowany w otoczenie, nie zostały nadużyte kolory. Przykład drugi plac miejski został odnowiony w niewłaściwy sposób. Z ostawiono zieleń skoncentrowaną w jednym miejscu. Na środku placu ustawiono leżaki wpisane w kwadrat. L eżaki wydają się być dobrym pomysłem jednak są wykonane z kamienia oraz metalu są koloru czarnego co powoduje ich szybkie nagrzanie pod wypływem słońca przez co stają się bezużyteczne i niepotrzebne. Plac w całości wyłożony jest płytami chodnikowymi pozbawiając wody możliwości przesiąkania.

Źródło: http://urbnews.pl/przypadek-j ednego-placu-czyli-rewitalizacj a-placu-nowy-targ-we-wroclawiu/ https://www.f acebook.com/parkwoj szyce/

4 6 1

P rze s trze n ie p u b lic zn e : p la c w z a b u d o w i e &r ó d m i e j s k i e j ; p r z e s t r z e # s (s i e d z k a Łukasz Z akrzewski

C h a ra k te ry s ty k a :

Z a p a m i !t a j :

Plac umiejscowiony jest między blokami na warszawskiej Białołęce w spólnocie mieszkaniowej regaty I / I I . Obszar ten został poddany rewitalizacji we wrześniu 2019 r.

Umiejscowiony centralnie plac zabaw dla dzieci w zamkniętym blokami miejscu nie sprzyja dla otoczenia. Skłania to miejsce do użytku przez rodziny z dziećmi natomiast znacząco odstrasza ludzi bezdzietnych ze względu na możliwe hałasy i zakłócenia spowodowane przez bawiące się dzieci. Samo miejsce natomiast posiada znaczące zasoby zieleni co jak najbardziej jest efektem pozytywnym.

C h a ra k te ry s ty k a :

Z a p a m i !t a j :

Plac konstytucji 3 maja jest miejscem centralny znajdującym się na bartoszyckiej starówki . Z rewitalizowany został w latach 2019 .

Plac mimo planowanej dobrej zmiany został wynaturzony, wszędzie panuje betonoza niczym nie urozmaicona. Brak drzew stanowczo jest czymś czego należy unikać .miejsce to stanowi wielką wyspę ciepła nie sprzyjającą przebywaniu w ciągu dnia w lato.

Źródło: zdj ęcia :oze.biomar.pl oraz źródło inf ormacj i :nowenieruchomości.pl. Źródła: zdj ęcie:B artoszyce.wm inf ormacj :własne

4 6 3

P rze s trze n ie p u b lic zn e : p la c w z a b u d o w i e &r ó d m i e j s k i e j ; p r z e s t r z e # s (s i e d z k a Piotr Żyliński

C h a ra k te ry s ty k a : Na zdjęciu po lewej stronie pokazany jest Plac Defilad w Warszawie, powstał wraz z budową Pałacu Kultury w roku 19 5 5 . J est to jeden z najmłodszych placów w całej Warszawie. Na zdjęciu po prawej stronie widzimy osiedle Nowa L ipska zlokalizowane na Podgórzu w Krakowie, mamy tutaj do czynienia z przestrzenią sąsiedzką są ławki i stoły, stojaki na rowery. Połączone dwa bloki tworzą wspólną bryłę.

Z a p a m i !t a j : Pierwszy przykład po lewej stronie pokazuje jak można zagospodarować teren pod jeden duży budynek i miejsce dokoła niego. Drugi przykład pokazuje jak dobrze można zagospodarować przestrzenią wewnątrz osiedlową, co pozwala na poznanie nowych sąsiadów, na spędzenie czasu na świeżym powietrzu.

https://www.ekopark.pl/aktualnosci/nowa-lipska-naj nowsza-inwestycj a-na-podgorzu/ https://pl.wikipedia.org/wiki/Plac_D ef ilad_w_W arszawie

4 6 5

ulica

U lic e A drianna Baranowska

Z a p a m i !t a j : C h a ra k te ry s ty k a : Na pierwszym zdjęciu pokazany został fragment ulicy Unii L ubelskiej w Poznaniu po jej przebudowie. Na dolnej fotografii znajduje się ulica przy Bazylice św. Stefana w Budapeszcie.

Źródło: https://www.insider.com/beautif ulstreets-around-the-world-2018 -1# budapesthungary-22, https://badam.poznan.pl/2020/ii_naszaprzestrzen/07_mobilnoscmiej ska/inf rastruktura-drogowa-w-poznaniu2/

Droga w Poznaniu jest przykładem głównej drogi miejskiej, łączącej ze sobą różne dzielnice. Otoczenie sprawia wrażenie nieuporządkowanego oraz niesprzyjającego pieszym. Brak zwartej pierzei przy ulicy, która wyznaczałaby swego rodzaju granicę, powoduje, że pieszy może poczuć się niekomfortowo w tak otwartej przestrzeni w połączeniu z szybko jadącymi pojazdami. Budapesztańska droga to przykład połączenia drogi kołowej oraz pieszej. W tej przestrzeni jedną trasą poruszają się zarówno pojazdy, jaki i piesi, a pomimo tego przestrzeń nie sprawia wrażenie niebezpiecznej. Odpowiednia wysokość zabudowy oraz szerokość ulicy sprawia, że nie jest ona ani przytłaczająca, ani zbyt rozległa. Dodatkowo spójna zieleń nadaje przytulności, a bogato rozstawione rowery pokazują, że w tej przestrzeni są częściej spotykane niż samochody, dzięki czemu pieszy nie musi sztywno trzymać się chodnika, a może swobodnie poruszać się po całej drodze.

4 6 9

470

U lic e A nna Krawiecka

C h a ra k te ry s ty k a : Pierwsze zdjęcie przedstawia jedną z najpiękniejszych ulic w mieście Bonn w Niemczech. Drugie natomiast ukazuje ulicę A ntoniego J ózefczaka w Bytomiu.

Z a p a m i !t a j : Przekrój pierwszej ulicy jest jak najbardziej pozytywny. A leja kwitnących kwiatów wiśni sprawia, że jest to miejsce przyjazne dla człowieka, czyni go wyjątkowym. Spacerując wzdłuż tej ulicy, dzięki proporcjonalnemu wnętrzu, obserwator nie czuje się przytłoczony. Samochody mają tutaj swoje miejsce, nie kolidują z pieszymi. Druga, negatywna ulica odstrasza swym wyglądem. Wpływają na to przede wszystkim budynki ze zniszczoną elewacją oraz brak zieleni. Wąskie chodniki mogą utrudniać ruch pieszych. Spacerujący może czuć się przytłoczony w tym miejscu.

Źródło: https://www.thatonepointof view.com/; https://www.google.pl/maps/

4 71

U lic e Natalia Bargłowska

C h a ra k te ry s ty k a : Przykład przedstawiony na górnym zdjęciu jest przykładem złej praktyki projektowania ulic. J est to ulica Z abrska w G liwicach. Dolny przykład będący dobrze zaprojektowaną ulicą pochodzi ze stolicy Francji – Paryża. J est to %40+# 9:#;*/< =4-/>3/ 0 ?3/@ @( ?386# , A)B56-+: %40+ *2(5#8,C+# 8( D%$% E20%;F#463A(!

Z a p a m i !t a j : G liwicki przykład jest ulicą zupełnie nie służącą ludziom. Nie ma w jej okolicy zieleni. Z astosowane jest tu kilka różnych rodzajów nawierzchni, które wyglądają nieestetycznie i wprowadzają chaos. Z kolei Paryski przykład, mimo zagospodarowania aż 10 pasów ruchu, nie sprawia wrażenia przytłoczenia, dzięki zastosowanym szerokim pasmom wysokiej zieleni, które oddzielają strefy ruchu samochodowego od zabudowań oraz ruchu pieszych.

Źródło: https://www.24 gliwice.pl/wiadomosci/remont-ulicy-zabrskiej / https://www.bryla.pl/bryla/5 6, 8 5 29 8 , 15 05 4 3 5 9 , N aj slynniej sze_ulice_swiata Gdzie_na_spacery zakupy_.html

4 73

U lic e A dam Buczyński

C h a ra k te ry s ty k a : Na załączonych zdjęciach przedstawione są dwie ulice. Pierwsza z nich jest jako uliczna przestrzeń pozytywna, a druga negatywna. Oba przykłady znajdują się w Polsce, kolejno w G liwicach i Warszawie.

Z a p a m i !t a j : Na pierwszy przykładzie znajduje się projekt odnowienia ulicy zwycięstwa w G liwicach. Ma ona być stworzona dla ludzi, znajduje się na niej linia tramwajowa, ścieżka rowerowa, chodniki oraz dużo zieleni a zabudowa nie przytłacza, ulica jest również czysta, a schludne budynki cieszą oko. Na drugim zdjęciu znajduje się ulica przemysłowa w Warszawie. Sama ulica jest dość wąska przez zlokalizowanie po jej bokach parkingów wzdłuż niej. Z abudowa przy niej jest proporcjonalnie wysoka i nie ma tam zieleni, chodnik jest wąski i brak tu ścieżki rowerowej.

4 75

U lic e A nna Czapiewska

Z a p a m i !t a j :

C h a ra k te ry s ty k a : Na zdjęciach ukazano dwa przykłady ulic z europejskich stolic – jeden pozytywny i jeden negatywny. Pierwsza fotografia – pozytywna – przedstawia fragment ulicy w dzielnicy J ordaan w A msterdamie, czyli w centrum miasta. Budowa tej dzielnicy rozpoczęła się w 16 12 roku. J ako negatywny przykład uznano ulicę Dózsa G yö rgy Way (ulica J erzego Doży) w Budapeszcie. Długość tej ulicy wynosi ponad 4 km, a znajduje się ona w centrum.

Pierwsza z ulic charakteryzuje się tym, że jest wąska, ale nie powoduje to w pieszym poczucia dyskomfortu. Ma on wręcz wrażenie, że uliczka jest przytulna. Obecność zieleni na pewno znacznie się do tego przyczynia. Poza tym, na plus także dużo miejsc dla rowerów, a niewiele dla samochodów. Pieszy wie, że w tym miejscu ma on pierwszeństwo przed samochodem, tak samo rowerzysta. Ulica jest również czysta, a schludne budynki cieszą oko. Ulica w Budapeszcie natomiast pokazuje jak bardzo obecnie w miastach dominują samochody. Z najdują się tu 4 pasy jezdni oraz miejsca parkingowe zrobione kosztem chodnika. Chodnik jest wąski i brak tu ścieżki rowerowej (nie ma także pasa dla rowerów na jezdni), które w centrum dużego miasta bardzo się przydają. Przy ulicy stoją ładne kamienice, byłoby więc to dobre miejsce dla pieszych i rowerzystów, jednak cały potencjał miejsca jest zniszczony przez szeroką jezdnię, która do takiej okolicy raczej nie pasuje. Dobrze byłoby także znaleźć więcej miejsca na zieleń.

Źródło: amsterdamming.com, google.com

4 77

U lic e Daniel Kamiński

C h a ra k te ry s ty k a : Na pierwszym zdjęciu widać ulicę w jednej z holenderskich miejscowości, na drugim zdjęciu widzimy przykład ulicy z Compton, Kalifornii, USA

Z a p a m i !t a j : Na pierwszym zdjęciu zachowany jest kąt widokowy, sprawiający, iż nie czujemy się przytłoczeni zabudowaniami, a jednocześnie nie zostawia nam dużo swobodnej przestrzeni. Dominująca zieleń potęguje doznania widokowe. Ulica „prowadzi” nas do jakiegoś miejsca. Na drugim zdjęciu niezbyt ładna, szeroka, dostosowana do ruchu samochodowego ulica w Compton. Słaby kąt widokowy sprawia, iż nie czujemy się komfortowo w tym miejscu.

Źródło:https://www.f lickr.com/photos/thiazgmacc/4 4 7078 65 5 9 https://pl.depositphotos.com/stock-photos/kolorowe-domy-skandynawia.html

4 79

U lic e Dominika Kisiel

C h a ra k te ry s ty k a : Na górnym zdjęciu pokazana jest jedna z typowych ulic w Nowym Y orku, na drugim z kolei ukazana jest ulica Wschodnia w Łodzi

Z a p a m i !t a j : Ulica w Nowym Y orku jest przykładem ulicy o dobrym przekroju, o zamkniętej osi widokowej, z dużą ilością zieleni oraz drzew. Łódzka ulica to przykład typowej betonowy, gdzie zabetonowano całą ulicę i nie pozostawiono ani centymetra wolnej przestrzeni na jakąkolwiek zieleń. Ten krajobraz jest typowy dla polskich ulic, w szczególności miast przemysłowych, gdzie zieleń nie była ważna.

https://pl.wikipedia.org/wiki/U lica_W schodnia_w_% C5 % 8 1odzi https://www.compass.com/neighborhood-guides/nyc/upper-west-side/

4 8 1

U lic e Maja Działoszewska

C h a ra k te ry s ty k a : Pierwsze zdjęcie przedstawia ulicę, na której znajduje się Miyashita Park w Tokio. Na drugiej fotografii widnieje ulica w Nairobi, Kenia.

Z a p a m i !t a j : Ulica w J aponii mimo tego, że wiele się na niej dzieje (ruch uliczny, pieszy kolejowy) jest przyjazna człowiekowi i go nie przytłacza, ponieważ w samym jej centrum przebiega zaprojektowany pas zieleni służący pieszym do komunikacji, jak i spędzania wolnego czasu. Przestrzeń jest uporządkowana, zakończenie widokowe czyni ją bardziej przytulną. Przedstawiona kenijska ulica jest raczej ulicą handlowo-usługową. Budynki na niej są zaniedbane, brak zieleni. Sprawia to, że pieszy nie czuje się bezpiecznie. J est to na pewno związane z sytuacja finansową w kraju. Nie ma elementów małej architektury, ulica nie zachęca do przebywania lub spacerowania na niej.

Źródło: archdaily.com

4 8 3

U iic e @.*+"%. W)D1"%

C h a ra k te ry s ty k a : Pierwsze zdjęcie przedstawia Paseo del Borne, ulicę znajdującą się w H iszpanii, a dokładniej w stolicy i największym mieście Balearów oraz wyspy Majorka- Palma de Mallorca. Natomiast, na drugim zdjęciu widoczna jest ulica L egionów, zlokalizowana w Łodzi, a dokładniej w dzielnicach: Śródmieście i Polesie.

Źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/U lica_L egionów_w_Łodzi; https://www.spain.inf o/pl/obrazy/naj ladniej sze-ulicehiszpania/; www.googlemaps.pl

Z a p a m i !t a j : Patrząc na pierwsze zdjęcie, widzimy ulicę, która stała się dobrze urządzoną przestrzenią publiczną. Nie ma wątpliwości, że większość osób chętnie tam przebywa, chociażby ze względu na tamtejsze zagospodarowanie. Pomimo tego, że przedstawiona ulica jest szeroka, nie czujemy się przytłoczeni jej rozmiarem, ponieważ otaczająca zieleń, ogródki oraz przystosowanie ulicy dla pieszych sprawia, że człowiek chętnie przebywa w tego typu przestrzeni. Natomiast, patrząc na drugie zdjęcie widzimy ulicę, która nie jest pozytywnie przez nas odbierana. Brak zieleni oraz zniszczona nawierzchnia sprawiają, że ludzie nie mają ochoty spędzać wolnego czasu w tego typu przestrzeni. J ednak warto zauważyć, że ulica ta ma w sobie potencjał i przy odpowiednim podejściu urbanistycznym, można zmienić jej zagospodarowanie tak, aby była to przestrzeń przyciągająca naszą uwagę.

4 8 5

U lic e Katarzyna H alarewicz

C h a ra k te ry s ty k a : G órne zdjęcie przedstawia ulicę w duńskiej Kopenhadze, nie jest widoczny ruch samochodowy, piesi mogą swobodnie przemieszczać się całą szerokością. Dolne zdjęcie to ulica w amerykańskim mieście Baltimore. Przeważa tu ruch samochodowy i chaos. Nie daje poczucia bezpieczeństwa i spokoju przez swoją zabudowę, która nie tworzy jednej zwartej pierzei i jest różnej wysokości.

Z a p a m i !t a j : Na korzystne odczucia podczas przebywania na danej ulicy wpływają przede wszystkim jej proporcje, kąty itp. Dobrze czujemy się w przestrzeniach gdzie zabudowa jest raczej niższa, o zwartej zadbanej pierzei, lubimy gdy mamy swobodny dostęp do głównej osi ulicy, gdy ruch samochodowy jest ograniczony. Dobrze odbierane jest gdy ulica jasno prowadzi do celu i nie jest przytłaczająca w intensywności swojej zabudowy.

Źródło: https://www.neweuropetours.eu/copenhagen-walking-tours/where-to-go-shopping-in-copenhagen/; https://www.bobvila.com/slideshow/america-s-5 0-f avorite-streets-5 18 9 8

4 8 7

U lic e H anna Filipiuk

C h a ra k te ry s ty k a :

Z a p a m i !t a j :

Ulica w Nowym J orku.

Ulica o negatywnym przekroju. Wysokie budynki o ostrym kącie tworzą dyskomfort dla przebywającego tam. Dodatkowo zaniedbana nawierzchnia utrudnia poruszanie. Samochody ustawione wzdłuż ulicy zajmują przestrzeń na chodniku dla pieszych.

C h a ra k te ry s ty k a :

Z a p a m i !t a j :

O Ulica w mieście Y ork w Wielkiej Brytanii.

Budynki nie są wysokie co tworzy przyjemny kąt dla odbiorcy. Usługi w parterach. Ulica jest zakończona przejściem/ bramą.

Źródło: https://mobile.twitter.com/citygirlwrites/status/119 14 23 8 5 9 4 18 9 7625 7

4 8 9

U lic e J akub Kołpaczyński

C h a ra k te ry s ty k a : Oba zdjęcia przedstawiają ulice w Warszawie. Pierwszy przypadek jest to ulica Słomińskiego na Żoliborzu, natomiast drugi przypadek to ulica Świętojańska na starym mieście w Warszawie.

Z a p a m i !t a j : Pierwsze zdjęcie przedstawia negatywny przekrój ulicy. J est ona bardzo szeroka, bez możliwości przejścia przez nią. I stnieje duża różnica pomiędzy lewą i prawą stroną drogi. Po prawo park powinien znajdować się bliżej drogi. Na drugim przykładzie znajduje się ulica o pozytywnym przekroju, Po ulicy jeździ mało samochodów i jest ona otwarta dla przechodniów. Kąt widokowy również jest dobry.

4 9 1

U lic e Szymon J askulski

C h a ra k te ry s ty k a :

Z a p a m i !t a j :

Pierwsze zdjęcie zostało zrobione w Polsce, a dokładnie w Dziwnówku na ulicy 1 maja. J est to przykład złej ulicy pod wieloma względami. Przeciwieństwem do niego może być przykład Strø get z Kopenhagi w Danii. Obie lokalizacje różnią się od siebie klasą miejscowości. Druga to stolica, a pierwsza jest zaledwie wsią na Polskim wybrzeżu.

W Dziwnówku ulica jest szeroka, tak samo jak kąt pomiędzy szczytami budynków. J ezdnia zajmuje spory procent w powierzchni ulicy zmuszając pieszych do chodzenia po wąskim chodniku. Stan infrastruktury pozostawia wiele do życzenia. Brak tu usług i samych ludzi. Nie ma sensu zatrzymywać się na dłużej w tym miejscu, bo i tak nic ciekawego w nim nie uświadczymy.

Źródło: https://travelingeurope.biz https://kamienskie.inf o M iasto S zczęście - Charles M ontgomery

Kopenhaga jako większe miasto ma do zaoferowania znacznie więcej. Mamy do czynienia ze zwartą zabudową i usługami w parterach. Ulica jest wyłączona z ruchu pojazdów, zamiast nich widzimy tłumy ludzi i rowery. Mamy uczucie, że pierzeje budynków prowadzą nad wprzód. Miejsce to jest ciekawe nie tylko ze względu na jego formę, ale również przez to, że coś się tu dzieje i chce się tu przebywać. Warto mieć na uwadze, że tworzenie zwartych i bardziej kameralnych ulic może się bardziej opłacać niż ich rozproszone odpowiedniki. 4 9 3

U lic e Krzysztof J urewicz

C h a ra k te ry s ty k a : Na pierwszym zdjęciu widoczna jest ulica Kołobrzeska w G dańsku, a na drugim zdjęciu widoczna jest ulica A rtura G rottgera.

Z a p a m i !t a j : Na pierwszym zdjęciu mamy przedstawiona ulicę o negatywnym przekroju, która jest strasznie szeroka. Nie ma nawet możliwości przejścia na drugą stronę ponieważ przez jej środek biegnie pas barierek. Na ulicy ciężko doszukać jest się choć trochę zieleni. Nie zachęca nas do spacerowania po niej tylko do tego abyśmy wsiedli w samochód i jak najszybciej przejechali przez nią omijają te zaniedbane kamienice. Na drugim zdjęciu mamy ulicę o pozytywnym przekroju. Mimo, że nie jest zbyt szeroka ale na tyle, że samochody bez problemu mogą się na niej wyminąć. Ulica nie jest może w zbyt dobrym stanie, ale dzięki drzewom, pasu zieleni pomiędzy drogą, a chodnikiem zachęca do tego, aby wysiąść z samochodu i przespacerować się po niej.

Źródło: https://www.google.com/maps/? hl= pl .

4 9 5

1 4

U lic e Karolina J urgielewicz

C h a ra k te ry s ty k a : Oba przykłady pochodzą z Belfastu w I rlandii Północnej. J ak widać na pierwszym zdjęciu znajdujemy się gdzieś w centrum Belfastu. Drugi zaś przykład pokazuje przedmieścia i osiedle w Belfaście. Widać tu dwa różne przekroje ulic jeden lepszy, drugi trochę gorszy.

Źródło: Googlemaps.pl

Z a p a m i !t a j : Na pierwszym zdjęciu widać przekrój ulicy wzdłuż wysokich budynków co ukazuje nam dobry kąt patrzenia na ten przekrój. J est on trochę wąski ale widzimy co dzieje się z Obu stron ulic i co znajdziemy dalej. Z aś na drugim przykładzie ulicy widzimy bardzo rozwarty kąt patrzenia na przekrój ulicy co skutkuje tym że nie możemy się skupić na wszystkim na raz a tylko na jednej stronie. J est on zbyt „przestrzenny” dla ludzkiego oka ponieważ budynki są niskie, część jest ustawiona do boku, a widzimy wszystko a zarazem nic. Można z tego wywnioskować że nie zawsze dużo przestrzeni to dobrze lepiej zagospodarować to ciaśniej ale żeby i tak ładnie i wygodnie wyglądało

4 9 7

U lic e J akub Kinder

C h a ra k te ry s ty k a : Na pierwszym zdjęciu widzimy ulice w Nowym J orku w USA . Na drugim zdjęciu widnieje ulica która znajduje się w Polsce.

Z a p a m i !t a j : Pierwsza nie zachwyca swoją kompozycją która odpycha od siebie ludzi. Brak tam jakiejkolwiek zieleni i poczucia komfortu. Na drugim zdjęciu mamy już zupełnie inną ulicę, która emanuje życiem i nadaje charakteru temu miejscu. Nie mamy poczucia otwartej przestrzeni, która negatywnie wpływa na odbiór użytkowników.

Źródło: tu wpisz j akie j est źródło zdj ęcia oraz skąd są inf ormacj e opisowe.

4 9 9

U lic e Marta Koprowicz

C h a ra k te ry s ty k a : Pierwsze zdjęcie przedstawia zaniedbaną ulice w Łodzi, natomiast drugie zabytkową ulice w Kownie na L itwie.

Z a p a m i !t a j : Ulica w Łodzi jest zniszczona, na budynkach jest mnóstwo reklam co zohydza przestrzeń. Z aletą tej ulicy jest obecność drzew i zieleni. Natomiast ulica w Kownie jest pozytywnym przykładem ulicy w mieście. Przechodnia z dwóch stron prowadzą pierzeję złożone z zabytkowych kamieni, a w oddali widać dominantę wysokościową, która przykuwa naszą uwagę.

Źródła: https://mimtravel.pl/mimtravel/galerie/panstwa-nadbaltyckie-i-skandynawia/ https://tulodz.pl/wiadomosci-lodz/bedzie-nowy-woonerf -w-lodzi/Z A A N N N G9 2y5 K S I GpY z8 i

5 0 1

U lic e J ulia Krawczyk

C h a ra k te ry s ty k a : 1.

Pierwsza fotografia ulicę R ue Cré mieux w Paryżu, która jest jedną z piękniejszych w tamtym mieście.

2 . Drugie zdjęcie przedstawia przykład skrajnie zaniedbanej ulicy w polskim mieście Bytom.

Z a p a m i !t a j : 1. Paryska ulica jest pierzeją, która sprawia, że osoby czują się dobrze spacerując po niej. Ogromną zaletą jest również roślinność i pastelowa kolorystyka występującej zabudowy, które nadają przestrzeni przyjazny charakter. Domknięcie widokowe idealnie podsumowuje przedstawioną ulicę. 2. Przedstawiona ulica swoim stanem nie zachęca do poruszania się po niej. Panuje tam bardzo ponury i odstraszający klimat. Z degradowana zieleń, ścieżki piesze i drogi również wpływają negatywnie na odbiór tej przestrzeni. Z niszczona zabudowa wzbudza sceptyczne odczucia.

Źródło: https://viva.pl/styl-zycia/podroze/naj slynniej sza-uliczka-w-paryzu-czy-zostanie-zamknieta-118 3 3 3 -r1/ https://www.wykop.pl/wpis/18 60625 5 /mirasy-co-wy-na-to-zeby-zrobic-mape-naj gorszych-dz/

5 0 3

U lic e Patrycja L ewandowska

C h a ra k te ry s ty k a :

Z a p a m i !t a j :

Pierwsze zdjęcie przedstawia ulice L a R ambla w Barcelonie. R ozpoczyna się na Placu Katalońskim i kończy się pod kolumną Krzysztofa Kolumba. J est to główna aleja Barcelony. Drugie zdjęcie przedstawia ulice Warmińskiego, która znajduję się w samym centrum Bydgoszcza.

Ulica L a R amba jest przykładem przestrzeni publicznej pełnej życia. J est tam mnóstwo kawiarni, sklepików, straganów a przechodniów zabawiają artyści tacy jak: malarze, muzycy czy mimowie. Ulica zaprojektowana jest pod pieszych dlatego dziennie może przebywać przez nią setki tysięcy osób. Dużym plusem jest również estetyczne wkomponowanie zieleni. Natomiast ul. Warmińskiego odstrasza ludzi. Z ostała ona zaprojektowana pod samochody o czym świadczy wąski chodnik oraz wiele miejsc parkingowych. Brak zieleni oraz niepasujące do siebie elewacje również wypadają bardzo źle.

Źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/L a_R ambla https://bydgoszcz.wyborcza.pl/bydgoszcz/7, 4 8 722, 21200 703 , warminskiego-brzydka-ze-az-pekaj a-oczy-to-musisie-zmienic.html .

5 0 5

U lic e Łukasz Z akrzewski

C h a ra k te ry s ty k a : Barcelońska ulica L a R ambla oddana w pełni dla pieszych. R ok 1337 .

Z a p a m i !t a j : Ulica w pełni przeznaczona dla pieszych pełna atrakcji w parterach. Wyłączenie ruchu samochodowego w pełni sprzyja i zachęca do odwiedzania tego miejsca. L udzie z chęcią odwiedzają to miejsce również ze względu na położenie tej ulicy która stanowi trakt pieszy połączony z metrem.

Źródło: źródło zdj ęcia :https://www.miasto2077.pl/barcelona-cale-kwartaly-ulic-odda-pieszym/ inf ormacj e:wikipedia .

5 0 7

U lic e Maciej Kokosza

C h a ra k te ry s ty k a : Pierwsze zdjęcie przedstawia ulicę Kościuszki na Wrzeszczu w G dańsku. Na drugim zdjęciu widzimy ulicę Świętego Marcina w Poznaniu.

Z a p a m i !t a j : Ulica w G dańsku jest ulicą pozytywna. Posiada niską zabudowę, a wzdłuż drogi ciągnie się szpaler drzew, co nadaje temu miejscu przytulny klimat. Ulica w Poznaniu ma cechy negatywne. Ulica jest bardzo szeroka i nie posiada żadnej roślinności. Przy drodze nie ma żadnej zabudowy, natomiast w oddali widać wysokie budynki (biurowiec). Osoby chcące przemieszczać się tą drogę chętniej wsiądą w samochód niż wybiorą się pieszo.

Źródło: https://7zdj eczgdanska.pl/2019 /02/siedem-ulic-pokazuj acych-j ak-ciekawym-miastem-j est-gdansk-5 .htmll https://f otograf wdrodze.pl/zupelnie-puste-ulice-poznania/

5 0 9

U lic e Daria Maruszewska

C h a ra k te ry s ty k a : Pierwsze zdjęcie przedstawia ulicę w Tokyo. Na drugim widzimy opuszczone ulice Wuhan w czasie pandemii.

Z a p a m i !t a j : Pierwszy przekrój ulicy jest przyjazny przechodniowi, ulica ma zakończenie, nie jest ona prosta tylko posiada zakręty, które zmieniają nam zakończenie widoku. R uch samochodów jest ograniczony, ludzie swobodnie mogą chodzić po ulicy nie obawiając się samochodów, które muszą zachować szczególną ostrożność. Usługi ściągają pieszych i zachęcają do przejścia się tą uliczką. Drugi przekrój ulicy ukazuje całkowicie nieprzyjazną człowiekowi przestrzeń, zbyt szeroka ulica i tylko trochę zieleni nie daje poczucia bezpieczeństwa czy miłej atmosfery. Dodatkowo brak zakończania widokowego sprawia że ulica ciągnie się jakby w nieskończoność.

Źródło: https://www.strongtowns.org/j ournal/2019 /10/1/lessons-f rom-the-streets-of -tokyo, https://www.nu.nl/coronavirus/603 9 78 7/lockdown-wuhan-wordt-over-twee-weken-opgeheven.html .

5 11

U lic e Mieszko Mrozowicz

C h a ra k te ry s ty k a : Pierwsze zdjęcie przedstawia ulicę V ia Calzaiuoli we Florencji, ulica ta prowadzi od Piazza del Duomo do Piazza della Signoria. Drugie zdjęcie przedstawia ulicę J ana z Kolna w G dańsku. Ulica ta przebiega przez: Nowe Szkoty, Młode Miasto, Stare Miasto.

Z a p a m i !t a j : Dane przykłady pokazują dwa różne typy ulic. Na pierwszym z nich widzimy ulicę bez samochodów oraz dobrze wyglądającą architekturę. Dzięki temu ulica ta jest popularna i widzimy na niej duże zagęszczenie ludzi. Drugi przykład pokazuje jak wygląda nieład przestrzenny , dana droga nie jest atrakcyjna dla ludzi, ze względu na brak interesujących miejsc i intensywny ruch samochodowy Źródło: https://it.wikipedia.org/wiki/V ia_dei_Calzaiuoli https://pl.wikipedia.org/wiki/U lica_J ana_z_K olna_w_Gda% C5 % 8 4 sku

5 13

U lic e A melia Musielak

C h a ra k te ry s ty k a : Pierwsze zdjęcie przedstawia przekrój ul. Łąkowej w G dańsku, w dzielnicy Śródmieście. Na kolejnym zdjęciu widać przekrój A lei G runwaldzkiej w G dańsku, w dzielnicy A niołki.

Z a p a m i !t a j : Na pierwszym zdjęciu przedstawiona ulica jest przyjazna pieszym, ruch samochodów jest ograniczony i spowolniony, a przez środek drogi prowadzi szeroki pas zieleni z chodnikiem i ławkami. Drugi przykład przedstawia szeroką drogę o natężonym ruchu, która jest nie przyjazna pieszym. Chodnik znajduje się blisko ulicy, przez co ludziom doskwiera tam hałas i zanieczyszczenie powietrza. Plusem jest duża ilość zieleni, która dobrze wpływa na jakość tej przestrzeni i choć trochę oddziela pieszych od samochodów.

Źródło: https://www.google.pl/maps? hl= pl&t ab= rl&a uthuser= 0

5 15

U lic e Dominika Olechnowicz

C h a ra k te ry s ty k a : 1.

Z djęcie przedstawia ul. Świętokrzyską w Warszawie. J est to pozytywny przykład przekroju ulicy.

Z djęcie przedstawia ul. Małą w Warszawie. J est to negatywny przykład przekroju ulicy.

Z a p a m i !t a j : 1.

Przekrój ulicy ma dużą szerokość, która zapewnia swobodną przestrzeń dla ruchu samochodowego, rowerowego i pieszego oraz miejsce na zieleń, parking, usługi i ogródki gastronomiczne.

Niszczejąca zabudowa, samochody parkujące na całej szerokości chodnika, brak usług w parterze oraz brak zieleni wpływa na negatywny odbiór ulicy i zniechęca do korzystania z niej.

5 17

U lic e Paulina Markowska

C h a ra k te ry s ty k a : Obie ulice zlokalizowane są w Belgii.

Z a p a m i !t a j : To jak ulica jest zbudowana ma ogromny wpływ na ludzi. Na pierwszym przykładzie widać wąską ulicę z zakrętami. Powoduje to, że samochody są zmuszone wolniej jechać, a ludzie czują się bezpieczniej. Chodzenie przy tej ulicy staje się przyjemniejsze. Wpływ na to mają także usługi w parterze, które przyciągają wzrok. Natomiast drugi przykład przedstawia ulice przy której nie chodzi się z przyjemnością. Samochody są głośne i jeżdżą szybko.

Źródło: https://www.euractiv.pl/section/bezpieczenstwo-iobrona/news/belgia-lockdown-koronawirus-covid19 restrykcj e/ https://e.autokult.pl/4 164 6, wladze-brukselizatwierdzily-zakaz-dla-diesli-a-nawet-wszystkichsamochodow-spalinowych

5 19

U lic e Łukasz Plata

C h a ra k te ry s ty k a : Pierwsze zdjęcie przedstawia ulicę Z drojową w Ciechocinku. Drugie ukazuje przekrój ulicy Żeromskiego w Z amościu.

Z a p a m i !t a j : Pierwsza ulica jest dobrze zagospodarowana, ponieważ otacza ją zieleń, chodnik jest oddalony od krawędzi jezdni, a wzdłuż niego znajdują się ławki. Z arówno samochody i piesi mogą się swobodnie przemieszczać. Ulica w Z amościu jest przykładem złego zagospodarowania. Z aparkowane samochody zajmują miejsce pieszym, przez co ci nie mogą wygodnie się poruszać ani nawet komfortowo spocząć, więc siedzą na schodach. Z ieleni nie ma wcale. Kierowanie samochodem nie jest zbyt łatwe na takiej drodze, bo pomiędzy jezdnią, a budynkami brakuje odstępu i w każdej chwili może na nią wtargnąć pieszy. Źródło: google.pl/maps

5 2 1

U lic e J ulia Dmitruk

C h a ra k te ry s ty k a : 1. 2.

Fotografia przedstawia ulicę w Warszawie (Wał Miedzeszyński). Fotografia przestawia hiszpańską uliczkę.

Z a p a m i !t a j : 1.Wał Miedzeszyński jest przykładem idealnie zaprojektowanej Polskiej ulicy przyjaznej pieszemu. Ulica jest odpowiednio szeroka do wysokości pierzei budynków i tworzy idealny kąt dla wzroku. 2.Ulica jest odpowiednia dla hiszpańskiego klimatu jednak w Polsce nie prezentowałaby się dobrze, jest zbyt wąska a pierzeje budynków zbyt wysokie i tworzą zbyt duży kąt widzenia. Poza tym klimat Polski sprawia, że byłoby w takich uliczkach zimno. Przestrzeń w tej ulicy jest klaustrofobiczna i mało przyjazna pieszemu.

Źródło: https://www.dobresobie.pl/sztuka-i-architektura/8 60/ile-mierzy-naj dluzsza-i-naj krotsza-ulica-w-polsce

5 2 3

U lic e Sandra G onciarz

C h a ra k te ry s ty k a : Pierwsze zdjęcie przedstawia ulicę Marszałkowską w Warszawie. Natomiast, na drugim zdjęciu widoczna jest ulica Żelazna w Warszawie.

Z a p a m i !t a j : Na pierwszym zdjęciu widzimy ulicę, która jest dobrze urządzona. Większość przebywających tam osób będzie się dobrze czuła w tym otoczeniu ze względu na otaczającą nas zieleń oraz przystosowanie ulicy do pieszego. Każdy pas jest odpowiednio umieszczony przez co jest bezpieczny dla każdego kto będzie się tam przemieszczał. Na drugim zdjęciu widzimy ulicę, która jest pozbawiona zieleni, pieszy oraz rowerzysta mają dużo mniej przestrzeni przez co mogą czuć się przytłoczeni przez jeżdżące tam samochody.

Źródło: https://tvn24 .pl/tvnwarszawa/ulice/warszawa-marszalkowska-czeka-metamorf oza-wiecej -zieleni-i-droga-dlarowerow-5 03 9 19 5 :

5 2 5

P o zy ty w n y p rze k ró j u lic y Katarzyna Siermińska

C h a ra k te ry s ty k a : Z djęcie przedstawia woonerf na Piramowicza, pomiędzy ulicami Narutowicza i J aracza w Łodzi. Powstał on w 2016 roku. J est to zdjęcie pozytywnego przykładu ulicy.

Z a p a m i !t a j : Ulica ma swój wyjątkowy charakter. Dzięki zabiegowi ustawienia ławek oraz roślinności w środku ulicy poruszający się samochód musi zwolnić. Z wiązane jest to z naciskiem na to, aby pieszy czuł się swobodnie. Ulica jest bez barier w postaci krawężników. Nie ma w niej jednoznacznego podziału- pieszy/ rowerzysta/ kierowca, przez co zwolniło się miejsce na ławeczki wraz ze stolikami szachowymi oraz na roślinność. Miejsce jest bardziej przyjazne i zadbane, a także dla ludzi.

Źródło: https://inzynierbudownictwa.pl/magiczny-woonerf -na-piramowicza-w-lodzi/.

5 2 7

3 5

N e g a ty w n y p rze k ró j u lic y Katarzyna Siermińska

C h a ra k te ry s ty k a : Z djęcie to przedstawia aleje G runwaldzką w G dańsku. J est ona negatywnym przykładem ulicy.

Z a p a m i !t a j : Ulica ta jest bardzo szeroka i przebiega przez miasto. Powoduje ona ogromny hałas. Bardzo mało miejsca dla rowerzystów oraz pieszych względem miejsca przeznaczonego na poruszanie się samochodem. Pieszy aby przemieścić się z jednej części ulicy na drugą poświęca stosunkowo dużo czasu. Z arówno pieszy jak i rowerzysta w tej przestrzeni ulicy jest zagubiony. Pieszy idzie wzdłuż ulicy w ostateczności, ponieważ dobiega ogromny hałas z ulicy a także nie ma dominanty oraz przyjaznego kąta zabudowy, ponieważ po lewej stronie znajdują się wysokie biurowce, a po drugiej niższe miejsca usługowe. Usługi w parterze nie otwierają się na ulice tylko są zamknięte by nie docierał do nich szum samochodów. Źródło: https://moto.troj miasto.pl/B eda-przebudowy-f ragmentow-Chlopskiej -i-Grunwaldzkiej -w-Gdanskun125 4 04 .html? strona= 3 & vop= w.

5 2 9

U lic e Klaudia Suszczyńska

C h a ra k te ry s ty k a :

Z a p a m i !t a j :

1.Na zdjęciu znajduję się woonerf w

1.Woonerf charakteryzuję się tym, że jest tam

G dynii na ulicy A ntoniego A brahama. J est to przykład dobrego przekroju ulicy

2.Na zdjęciu została przedstawiona jedna z ulic w centrum Szczecina. J est to ulica zastawiona przez samochody i z wąskim chodnikiem. J est to przykład złego przekroju ulicy.

ograniczony ruch samochodów na rzecz pieszych. A uta mogą tam wjechać aczkolwiek mają tam nieprzyjazną dla siebie przestrzeń, ponieważ muszą uważać na małą architekturę, ludzi oraz wąską i krętą drogę. R ozpraszać kierowców także mogą różnokolorowe pasy na jezdni. Przekrój tej ulicy jest także wąski, ponieważ ulice projektowane dla ludzi takie zazwyczaj mają. L udzie czują się lepiej w nieszerokiej i niedługiej ulicy z usługami w parterze. 2.J est to przestrzeń typowa dla aut. Szeroka

ulica z wąskimi chodnikami oraz miejscami parkingowymi wzdłuż pasa jezdni nie sprzyjają pojawianiu się w tym miejscu pieszym. Brak zamknięcia widokowego sprawia, że ulica wydaje się bardzo długa.

Źródła: Z dj ęcia ze strony: https://www.google.pl/maps

5 3 3

U lic e Miłosz Szymański

C h a ra k te ry s ty k a : 1.

Z djęcie pozytywne przedstawia jeden z woonerfów w Łodzi na ulicy Traugutta. Fotografia negatywna ulicy Władysława łokietka w szczecinie znajdująca się w centrum miasta.

Z a p a m i !t a j : 1.

Ulica jest bardzo przyjemna dla pieszych dzięki szerokiemu chodnikowi i usługom w parterze jak kawiarnia w lewej części zdjęcia. Ławki na pasie rozgraniczającym pasy jezdni na pewno wpłyną pozytywnie na przyciągnięcie ludzi. Do pozytywów tej ulicy można zaliczyć również duże okna, które powodują, że wąska uliczka nie staje się tak zamknięta. Odpowiednia wysokość budynków nie powoduje, że człowiek czuje się przytłoczony.

Druga fotografia przedstawiająca ulice w szczecinie zdecydowanie jest mniej przyjemna dla osób poruszających się pieszo. Szeroka ulica z miejscem parkingowym sprawia, że dla samych ludzi jest bardzo mało miejsca. Brak usług w parterze i małe okna powodują, że przestrzeń staje się zamknięta i mało komfortowa dla przechodniów.

Źródło: 1. https://tiny.pl/9 f 1q q 2. https://tiny.pl/9 f 1q m

5 3 5

U lic e Martyna Ślusarczyk

C h a ra k te ry s ty k a : A leje J erozolimskie to jedna z głównych ulic Warszawy. Biegnie od pomostu Poniatowskiego do południowo- zachodniej granicy miasta. J ej długość to około 10km.

Z a p a m i !t a j : Ulica ma ogromną szerokość, przez co jest przytłaczająca. Ciężko człowiekowi przez nią przejść. J est stworzona głównie dla samochodów (ogromna ilość pasów). Sytuowanie parkingów przed budynkami również nie jest korzystne. Nie posadzono tam również żadnej zieleni.

C h a ra k te ry s ty k a :

Z a p a m i !t a j :

Uliczki rozciągają się nad kanałami A msterdamu. Tworzą fotogeniczną mikro dzielnicę miasta. Okolica jest pełna kawiarni, muzeów oraz sklepów.

Na takiej ulicy każdy będzie czuł się dobrze. Szerokość ulicy oraz wysokość zabudowy nie przytłacza. Ograniczony jest tak ruch aut. Partery z usługami to także dobra praktyka.

Źródło: commons.wikimedia.org; mobile.srodmiescie.warszawa.pl;

5 3 7

U lic e A leksandra Tybor

C h a ra k te ry s ty k a : Pierwsze zdjęcie przedstawia małą, wybrukowaną uliczkę znajdującą się w mieście Colmar, we Francji. Z djęcie poniżej to jedna z głównych ulic Sosnowca, miasta z województwa Śląskiego.

Z a p a m i !t a j : Ulica przedstawiona jako pozytywna, urzeka swoją ciasnotą, dostosowaniem przede wszystkim dla ludzi. Nie czujemy się nią przytłoczeni. J ej szerokość sprawia, że może nią przejechać samochód, ale może mu być dość ciężko. Dodatkowo, kąt między dachami budynków, a ulicą jest odpowiedni i zamyka nam kompozycję. Ulica negatywna to miejsce dla samochodów. Widzimy przede wszystkim wiele szerokich pasów, chodniki praktycznie znikają z pola widzenia. L udzie nie czują się w tym miejscu dobrze. Dodatkowo nie ma żadnego zamknięcia kompozycji, co czyni teren bardziej rozległym.

Źródło: https://www.this-is-italy.com/world-10-colorf ul-streets/.

5 3 9

U lic e Paulina Pisarczyk

Z a p a m i !t a j :

C h a ra k te ry s ty k a : Pierwszy przykład przedstawia ulicę Kleine H outstraat w mieście H aarlem w H olandii, natomiast druga fotografia została wykonana w G dańsku na ulicy Starowiejskiej.

Źródło: wikipedia.org, inf ogdansk.pl

Ulica jest nieodłącznym elementem przestrzeni miejskiej oraz powinna zapewniać użytkownikom komfort i bezpieczeństwo. Pierwszy przykład ulicy jest pozytywny, ponieważ na pierwszy rzut oka można stwierdzić, że ta ulica jest przeznaczona dla ludzi. Z ostał wyłączony z niej ruch samochodowy, ulica jest węższa niż dwupasmowa ulica, znajdują się tam ogródki restauracyjne, ozdoby roślinne, usługi w parterze. Niska, zwarta i pierzejowa zabudowa jest dużą zaletą, ponieważ człowiek nie czuje się komfortowo w przeskalowanej przestrzeni, a dodatkowo kolorowe budynki posiadają elementy dekoracyjnozdobnicze, co moim zdaniem dodaje przestrzeni walory estetyczne. W przedstawionym drugim-negatywnym przykładzie ulica także jest wąska, tylko brakuje w niej pieszego życia społecznego. Tereny zieleni są ogrodzone płotami, brakuje miejsc do siedzenia, lokali usługowych, ciężko określić funkcje budynków i wydaje się, że ruch samochodowy stanowi główną rolę.

5 4 1

U lic e G abriela Wacewicz

Z a p a m i !t a j : 1.L udzie dobrze się czują w zamkniętych

C h a ra k te ry s ty k a : 1.Przykład pierwszej ulicy to dobra praktyka w Barcelonie. To miasto jest pełne pięknych i dobrze zaprojektowanych uliczek, które są przystosowane do pieszych i zachęcają do przemieszczania się. 2.Drugie zdjęcie to przykład złej ulicy, która zniechęca pieszych do poruszania się po niej. J est to przykład z miejscowości Żary.

przestrzeniach. L ubimy ulice ze zwartą zabudową, która tworzy pierzeje, a na końcu znajduje się domknięcie widokowe. Chętniej przemieszczamy się ulicami, na których nie jeździ zbyt dużo aut. Z ieleń jest również miłym akcentem i daje schronienie przed słońcem. Dodatkową zaletą są usługi w parterach, które naturalnie przyciągają mieszkańców i turystów i sprawiają, że pieszy ma na czym „zatrzymać oko”. 2.Taka ulica nie jest przykładem dobrej praktyki i nie przyciąga pieszych. L udzie nie lubią poruszać się ulicą, po której jeździ dużo aut, ponieważ nie czują się tam bezpiecznie, a ponadto jest głośno. Negatywnym elementem jest także budynek po lewej stronie, a dokładniej jego usytuowanie. L epiej poruszać się ulicą, przy której widzimy fronty budynków, a nie szczyty.

Źródło: https://zary.naszemiasto.pl https://podroze.gazeta.pl/podroze/7, 114 15 8 , 123 5 64 8 8 , barcelona-barri-gotic.html

5 4 3

U lic e Patrycja Z asowska

C h a ra k te ry s ty k a :

Z a p a m i !t a j :

Opisywany przykład znajduje się w G dynia, ulica A brahama. Ulica stała się przestrzenią współdzieloną pomiędzy pieszymi, rowerzystami oraz samochodami. Miasto G dynia zainspirowało się sukcesem Łodzi i zaprojektowało woonerf.

Przestrzeń stworzona na ulicy A bramaha jest idealny przykładem dobrze zagospodarowanej ulicy dostępnej dla pieszych. Ograniczenie ruchu samochodowego powoduje, iż piesi chętniej korzystają z ulicy. Tworzenie woonerfów pozwala na usunięcie samochodów z centrów miast. Z yskujemy więcej przestrzeni dla pieszych.

C h a ra k te ry s ty k a :

Z a p a m i !t a j :

Opisywany przykład znajduje się w Poznaniu, ul. G łogowska. J est to jedna z głównych ulic Poznania, którą codziennie przemieszcza się wielu mieszkańców. Miasto Poznań chciało zwęzić ulice, jednakże mieszkańcy byli przeciwni z powodu obawy o jeszcze większe korki.

Ulica Poznania jest negatywnym przykładem ulicy, ponieważ jest ona ciężko dostępna dla pieszych. Wiele pasów oraz tramwaje powodują, iż pieszy nie czuje się bezpiecznie. I lość przejść dla pieszych z sygnalizacją świetlną stwarza barierę w swobodnym przemieszczaniu się pieszych. Przy tak dużej ulicy pieszy czuje się zagubiony oraz jest niezauważalny wśród samochodów.

Źródło: https://troj miasto.wyborcza.pl/troj miasto/7, 3 5 612, 24 9 0 8 63 1, piesi-przed-kierowcami-pierwszy-woonerf -wgdyni- j est-j uz-gotowy.html? disableR edirects= true.

https://gloswielkopolski.pl/poznan-ulica-glogowska-niezostanie-zwezona-przynaj mniej -na-razie/ar/1204 65 5 0

5 4 5

U lic e Z ofia Dopichaj

C h a ra k te ry s ty k a : Pierwsze zdjęcie w charakterze przykładu negatywnego ulicy przedstawia al. A rmii Krajowej w E lblągu, natomiast na drugim widzimy ul. Piotrkowską w Łodzi, która reprezentuje pozytywną grupę ulic.

Z a p a m i !t a j : Na pierwszym przykładzie jezdnia jest bardzo szeroka, więc jego pierwszą wadą jest dużo miejsca dla samochodów natomiast niewiele dla pieszych czy rowerzystów. Co więcej pieszy czuje się niekomfortowo na takiej ulicy, ponieważ jest wokół niego za dużo wolnej przestrzeni. Na domiar złego jezdnię od chodnika oddziela neonowa, żółta barierka, a mogłaby tą funkcję pełnić zieleń, w pobliżu której człowiek czuje się dobrze. Na zdjęciu z przykładem pozytywnym również nie ma zieleni, jednak kąt wewnętrzny ulicy oraz kubatura budynków sprawia, że czujemy się w tej przestrzeni lepiej. Brak fizycznych barier pomiędzy jezdnią a chodnikiem sprawia, że te dwie przestrzenie się ze sobą łączą i piesi oraz rowerzyści nie boją się korzystać z obu tych przestrzeni.

Źródło: www.inf o.elblag.pl, happytravels.pl

5 4 7