| Jaargang 4 | Nummer 5 | Mei 2008 |
<ZWgj^` kVc bZZi^chigjbZciZc Bij klinische besluitvorming
8Vb^aaZ CZZiZg E]9
Van PhD in Gรถteborg terug naar Nederland
9Z W^dbZX]Vc^XV kVc adeZc Zc gZccZc Musculoskeletale blessures als gevolg van abnormale biomechanica :c### c^Zjlh! kVXVijgZh Zc dZ[Zc^c\ kVc YZ bVVcY
>c Y^i cjbbZg CK;H c^Zjlh kVcV[ eV\^cV &-
Advertorial
‘ To e k o m s t in
fysiotherapie
ligt
bij
het
begeleiden
zelfmanagement’
Verder groeien op nieuwe locatie De praktijk van Fysiotherapie Schenkel in Capelle a/d IJssel groeide uit de jas en het team wilde verder professionaliseren. Een nieuwe locatie bood uitkomst en bovenal ruimte. De totaaloppervlakte van de oude locatie kon op de nieuwe plek geheel worden ingedeeld als oefenruimte met apparatuur van Life Fitness. De fysiotherapiepraktijk uit Capelle a/d IJssel werd in 1979 opgezet door Joke van Vliet. Chantal Meijer nam de praktijk 26 jaar daarna over en twee jaar later voegde Maurice de Groot zich als maat toe aan de praktijk. De maatschap Meijer en De Groot deed het goed in de kleine praktijk van circa 85m2. “We hadden op een gegeven moment vier fysiotherapeuten, maar drie behandelkamers en geen oefenruimte. Dan is een agenda bijna niet in te plannen”, weet Maurice de Groot maar al te goed. Bijna vijf keer zo veel Sinds een half jaar is ruimtegebrek niet meer aan de orde. De nieuwe locatie biedt maar liefst 385m2 voor de inmiddels vijf fysiotherapeuten van de praktijk. “In het pand zat eerder een tapijthandel en de ruimte was opgedeeld in vier delen. Twee ervan hebben we ingedeeld met vijf ruime behandelkamers”, aldus De Groot. Het derde deel is een ruime oefenzaal geworden met diverse kracht- en cardiotoestellen van Life Fitness en een vierde ruimte voor vrije gewichten en looptraining. “De toekomst voor de fysiotherapie ligt naast het behandelen van mensen ook in het bege-
leiden van mensen bij zelfmanagement en bewegen”, voorzien de maten. Dat is ook waarom Fysiotherapie Schenkel bewust heeft gekeken naar een uitgebreide lijn professionele fitnessapparatuur. Coachend advies Maurice de Groot heeft met zijn CIOS-achtergrond ervaring en kennis van verschillende merken fitness apparatuur. “Je maakt uiteindelijk je keuze uit de paar grote namen in de markt. Welk merk past het best bij onze visie? We hebben twee leveranciers bij ons uitgenodigd en Life Fitness sloot het best aan bij ons”, beschrijft De Groot. De fysiotherapeuten waren vooral erg tevreden over de coachende en adviserende rol die de leverancier in nam: “Dat is in principe wat wij als fysiotherapeuten ook doen. Je coacht je patiënten, maar zij moeten het zelf doen. Nu hadden wij het advies nodig”. Life Fitness bekeek samen met de fysiotherapeuten hun wensen voor de praktijk en welke apparatuur paste bij deze wensen. “We hebben gekozen voor cardio- en krachtapparatuur uit twee lijnen. Alle spiergroepen kunnen vanuit de basis getraind worden, dat is wel iets anders
V.l.n.r. zittend in het zwart Mélanie vd Velde, staand links Joke van Vliet, voorgrond Maurice de Groot, zittend op de bal Roos Meijer en rechtsachter Chantal Meijer.
dan die ene fiets en crosstrainer die we in de oude praktijk hadden”, realiseert De Groot zich met een glimlach. Bewegen zorgt voor meer….. “Naast onze specialisaties op het gebied van manuele therapie, sportrevalidatie, lymfe drainage, hyperventilatie en bijvoorbeeld bekkenbodemtherapie, wilden we graag medische fitness gaan bieden”, legt De Groot uit. “Na een behandelingstraject kunnen mensen ervoor kiezen om bij ons door te trainen. De mensen betalen dit wel zelf. Veel mensen willen wat doen maar dan wel onder begeleiding. Doordat er maximaal zes personen tegelijk in de zaal aan het trainen zijn, kunnen we optimale begeleiding geven en blijven garanderen. Dat is waar je het wint van bijvoorbeeld een regulier fitnessbedrijf. Ook kunnen mensen bij ons komen trainen als ze niet onder behandeling zijn of zijn geweest.” In Schenkel hanteren ze de slogan: bewegen zorgt voor meer….. “Dat betekent dat mensen een individuele doelstelling aan hun bewegen kunnen geven. Een ieder beweegt op zijn eigen niveau”, sluit De Groot af.
t 0180 64 66 66 e marketing.benelux@lifefitness.com
InFysio 2
InHoud Gebruik van meetinstrumenten
In dit nummer wil ik u graag even wijzen op het verhaal van Camille
Context Bewijs
Patiënt & Fysiotherapeut
Patiënt gegevens
RCT’s
Normen Waarden Ervaring Intuïtie Opleiding
Kennis
Basis, klinisch, epidemiologisch onderzoek Systematische reviews
4
Klinisch besluit
Richtlijnen
Neeter (vanaf pag. 8). Hij is collega fysiotherapeut en heeft zijn PhD in de fysiotherapie behaald aan de Universiteit van Göteburg. Ik vraag uw speciale aandacht om drie redenen.
Zijn proefschrift beschrijft power- en hoptesten. In het laatste
Ethiek
U heeft weer een typische werkdag achter de rug waarin u veel patiënten heeft gezien. Altijd denkt u wel even terug aan één of meerdere patiënten. Heb ik het wel goed gedaan? Heb ik de klacht goed ingeschat? Heb ik de goede therapie gekozen? Kortom: heb ik de juiste beslissingen genomen?
deel - wat nu nog in ontwikkeling is - beschrijft hij de kinematica
Beleid & beheer
Beleid, wetten Maatschappelijke normen Tijd Kosten
Van PhD in Göteborg terug naar Nederland
Volgende Best Practice fase In dit nummer wil ik u graag even wijzen op het verhaal van Camille Neeter (vanaf pag. 8). Hij is collega fysiotherapeut en heeft zijn PhD in de fysiotherapie behaald aan de Universiteit van Göteburg. Ik vraag uw speciale aandacht om drie redenen. Zijn proefschrift beschrijft poweren hoptesten. In het laatste deel wat nu nog in ontwikkeling is beschrijft hij de kinematica tijdens hardlopen met een hoge intensiteit. Het uitgangspunt van zijn onderzoek spreekt mij aan. Het proefschrift draait niet om goed voorbereide, dure laboratoriumtesten die in de reguliere fysiotherapiepraktijk eigenlijk niet uitvoerbaar zijn. Zijn uitgangspunt is dat testen eenvoudig in de praktijk uitvoerbaar m o e ten zijn. In het kmatica ineonde rzzouo edek patiënt vol-
tijdens hardlopen met een hoge intensiteit. Het uitgangspunt van zijn onderzoek spreekt mij aan. Het proefschrift draait niet om goed voorbereide, dure laboratoriumtesten die in de reguliere fysiothe-
rapiepraktijk eigenlijk niet uitvoerbaar zijn. Zijn uitgangspunt is
8
Camille Neeter studeerde in Utrecht (1992) af als fysiotherapeut. Na het volgen van zijn passies in en rondom de Alpen, kwam hij uit in Göteborg, Zweden. Daar ontmoette hij volgens eigen zeggen de ware fysiotherapie en een enorme energie.
dat testen eenvoudig in de praktijk uitvoerbaar moeten zijn. In het
kinematica onderzoek zou de patiënt volgens Neeter getest moeten
worden in vermoeide toestand om meer specifiek te zijn. Zo wordt evidence based medicine toepasbaar in de dagelijkse praktijk.
Het enthousiasme van Neeter vanuit de Zweedse situatie spreekt mij persoonlijk erg aan. Ik ben (en blijf) kritisch over de doelen van
evidence based medicine in de fysiotherapie, maar zoals Neeter het ervaart, spreekt me erg aan. Vanuit persoonlijk perspectief laat hij
de voordelen zien, maar geeft ook aan dat hij op een heel andere manier naar zijn vak kijkt en daarmee bezig is. Een visie die ik niet eerder zag.
Zoals u wellicht begrijpt, is het maken van een maandelijks vakblad geen sinecure. Naast aandacht voor de wereld om ons heen, gaat
het natuurlijk ook om vakinhoud. Juist vakinhoudelijke en we-
InFysio verder De casus Haglund Fysion medische mensen Oefening van de maand De biomechanica van lopen en rennen
tenschappelijke ontwikkelingen gaan razendsnel. Om u als lezer
11 13 14 24
steeds goed overzicht te verschaffen, is het ‘boven op vakinhoudelij-
ke ontwikkeling’ zitten essentieel. Neeter is per 1 juni aangetrokken om met zijn kennis, contacten en enthousiasme vakinhoudelijke
ontwikkelingen te signaleren én te beoordelen. Zo scheiden we bij de voorkant al kaf van het koren. InFysio betreedt met Neeter een volgende fase!
NVFS Magazine Samenwerken maakt sterker Opgeven is geen optie Sportverdwazing
18 19 22
InFysio
Robert Hoogland
3
InTheorie K linische besluitvorming
Gebruik van meet U heeft weer een typische werkdag achter de rug waarin u veel patiënten heeft gezien. Altijd denkt u wel even terug aan één of meerdere patiënten. Heb ik het wel goed gedaan? Heb ik de klacht goed ingeschat? Heb ik de goede therapie gekozen? Kortom: heb ik de juiste beslissingen genomen? Te k s t:
Femke
Gielis,
Be wegingswe tenschapper /C onsultant
Abakus;
Aschwin
Kolman,
F y s i o t h e r a p e u t / C o n s u l t a n t A b a k u s ; D r . N i c o V a n M e e t e r e n , H o o fd S e c t o r B e w e g e n E n G e z o n d h e i d , Tn o K w a l i t e i t Va n L e v e n / M a n a g e r R e s e a r c h A n d D e v e l o p m e n t, A b a k u s
O
ns dagelijks werk bestaat uit het nemen van klinische beslissingen: inschatten, overwegen, samen met de patiënt overleggen en besluiten, evalueren, opnieuw inschatten, heroverwegen en bijstellen omtrent wat er aan de hand is en wat er aan gedaan kan worden. Hierbij gaat u uit van het beweegprobleem van de patiënt en houdt u rekening met diens voorkeuren. Daarbij komen uw eigen normen en waarden, regels van de overheid en de zorgverzekeraars en in toenemende mate wetenschappelijke kennis. Bovenal maakt u gebruik van uw klinische expertise (zie Figuur 1).
InFysio 4
De context waarin u klinische beslissingen neemt, is continu aan veranderingen onderhevig. Steeds meer wordt van u verlangd, door patiënten, verwijzers en zorgverzekeraars, om inzicht te geven in de meerwaarde van uw behandeling (2-4). Samen met uw patiënt kiezen voor het gebruik van een meetinstrument is een manier om alle partijen dit inzicht te verschaffen. In feite is meten niets nieuws. U meet al, continu, de gehele dag. Kijken naar en vragen stellen aan de patiënt over wat er aan de hand is, zijn al voorbeelden van metingen. Het gebruik van daadwerkelijk meetinstrumenten bij uw
Context Bewijs
Patiënt & Fysiotherapeut
Patiënt gegevens
Systematische reviews RCT’s
Normen Waarden Ervaring Intuïtie Opleiding
Kennis
Basis, klinisch, epidemiologisch onderzoek
Klinisch besluit
Richtlijnen
Ethiek
Beleid & beheer
Beleid, wetten Maatschappelijke normen Tijd Kosten
Figuur 1: Model voor klinische besluitvorming (1)
klinische besluitvorming is lastig. Dit artikel beschrijft op basis van het model in Figuur 1 een handleiding ter ondersteuning.
Wat willen we weten en dus meten? Bij binnenkomst van een patiënt in uw spreekkamer komt een intuïtief proces op
instrumenten
Hoe is de psychometrische kwaliteit? Wanneer u een meetinstrument passend bij het beweegprobleem van uw patiënt
gevonden heeft, is stap 4 het beoordelen van de psychometrische kwaliteit. Hiervoor is enige methodologische kennis vereist (2,8-11). Onder andere betrouwbaarheid, validiteit en responsiviteit zijn hierbij belangrijk. Ook hiervoor kunt u in de literatuur en op het internet zoeken, hetgeen tijd en energie kost. In Abakus worden deze begrippen uitgelegd en in de informatie van meetinstrumenten overzichtelijk weergegeven. Let op dat bij het beoordelen van de psychometrische kwaliteit, uw klinische kennis en ervaring belangrijk is. Wetenschappelijke onderzoeken komen zelden exact overeen met problemen in de praktijk. Daarbij wordt bij onderzoeken gebruik gemaakt van ‘gemiddelden’, terwijl een fysiotherapeut zelden te maken heeft met een gemiddelde patiënt. Zonder goede klinische expertise kan extern bewijsmateriaal over een bepaald meetinstrument nooit vruchtbaar worden toegepast (1, 3, 8, 10, 13). Dit kunt u terug zien in het model, doordat de cirkels ‘patiënt & fysiotherapeut’ en ‘bewijs’ elkaar overlappen. Interpretatie van de uitkomsten? In stap 5 is het belangrijk na te denken over de interpretatie van de te verkrijgen resultaten. Soms zijn voor diagnostische meetinstrumenten referentie- en/of normwaarden beschikbaar. Deze waarden moeten wel afkomstig zijn van een representatieve groep passend bij uw patiënt. Indien een meetinstrument wordt gebruikt in het therapeutisch proces ter monitoring of evaluatie, vergelijkt u de verkregen waarden met eerder behaalde resultaten van de patiënt zelf. Kortom: hier bevindt u zich weer in de overlap ‘patiënt & fysiotherapeut’ en ‘bewijs’.
s
Wat is het testdoel? Na samen te hebben besloten wat u precies wilt meten, is stap 2 te bepalen waarvoor de meting precies bedoeld is. Hierbij is het belangrijk te realiseren dat er in de verschillende processen screening, diagnose en behandeling, verschillende soorten doelen zijn: - tijdens het screeningsproces: stellen van een pluis/niet pluis besluit en een eventuele verwijzing; - tijdens het diagnostisch proces: stellen van een functionele diagnose, prognose en het beoogde behandeldoel; - tijdens het therapeutisch proces: monitoren en evalueren van het beloop van de patiënt en het afsluiten van de behandel episode.
Welke meetinstrumenten zijn er? In stap 3 is het voor u als fysiotherapeut zaak te achterhalen welke meetinstrumenten er bestaan die passen bij uw patiënt en het testdoel, zodat u uw patiënt hierover op maat kunt informeren. Hierbij schuift u door naar de cirkel ‘bewijs’ in het model. Er zijn voor de fysiotherapie enkele honderden meetinstrumenten voorhanden en een keuze hieruit maken is lastig (2,8-11). Het raadplegen van richtlijnen is een optie. Richtlijnen zijn samenvattingen van de huidige ‘evidence’ waarin de meest geschikte meetinstrumenten staan. Indien er geen richtlijn voorhanden is, kunt u zelf met behulp van zoekmachines zoeken naar bruikbare literatuur. Het selecteren en hanteren van een zoekmachine kost echter tijd en energie en is dan ook vaak door fysiotherapeuten aangegeven als barrière (8-11). Gelukkig zijn er steeds meer databanken waar u op basis van een eenvoudige zoekactie een meetinstrument kunt ophalen, compleet met instructies en referentiewaarden (www.ecmr.nl, www.pedro.fhs.usyd.edu.au, www.cochrane.org). Abakus is een elektronisch patiëntdossier en expertsysteem voor de fysiotherapie die een dergelijke databank geïntegreerd heeft in zijn systeem. Instrumenten zijn hierin zodanig geordend, dat opsporing op een eenvoudige en efficiënte wijze mogelijk is via ICF-codes en core sets (een set van ICF-codes behorende bij een bepaalde klacht of aandoening), richtlijnen, DCSPH-codes en de klacht c.q. aandoening (12).
InFysio
gang van oriëntatie op de hulpvraag en screening, tot het opstellen van het behandelplan met behandeldoelen. Voor het vaststellen van de hulpvraag, het stellen van een functionele diagnose en voor het objectiveren en het later kunnen evalueren hiervan, kunnen u en uw patiënt verschillende meetinstrumenten kiezen. Stap 1 hierbij is samen de volgende vraag te beantwoorden: wat willen we weten en dus meten? (5,6) Bij deze eerste klinische beslissing voor het kiezen van een instrument bevindt u zich in de cirkel: ‘patiënt & fysiotherapeut’. Allereerst gebruikt u uw intuïtie, kennis en ervaring om uw patiënt te informeren. U bedenkt samen welke van de ICF domeinen u wilt objectiveren: stoornissen in lichamelijke functies en anatomische eigenschappen, beperkingen in activiteiten, participatieproblemen, externe factoren en/of persoonlijke factoren? In veel gevallen zal het een combinatie zijn van verschillende domeinen (7).
5
InFysio
6
InTheorie Hoe is de uitvoerbaarheid? In de laatste stap bepaalt u of u het meetinstrument wel toe kunt passen binnen uw klinische setting. Hierbij is de cirkel ‘beleid & beheer’ belangrijk. Beschikbare ruimtes, beschikbare hulpmiddelen, duur van de afname en de kosten zijn zaken op basis waarvan u deze klinische beslissing moet nemen.
s
Conclusie Bij elke patiënt vormt zich een proces van het kennismaken met uw patiënt, het nader verkennen van het functionele probleem en het vormen van een intuïtief idee van de oorzaak en het beloop, tot het vormen van feitelijke hypothesen en het willen objectiveren en evalueren hiervan. Gedurende dit proces kunnen u en uw patiënt samen voor verschillende behandeldoelen, verschillende instrumenten kiezen. Het is belangrijk uw patiënt op maat te informeren over een geschikte handelwijze, zodat u uiteindelijk overeenstemming met uw patiënt bereikt betreffende het gekozen meetinstrument. In dit artikel is hiertoe een handleiding beschreven op basis van het model van klinische besluitvorming. In Figuur 2 vindt u een uiteenzetting hiervan.
Context Bewijs
Patiënt & Fysiotherapeut
Welke instrumenten zijn er?
Wat wilt u meten? Wat is het testdoel?
Kennis
Kwaliteit van de instrumenten
Klinisch besluit Richtlijnen
Ethiek
Beleid & beheer
Uitvoerbaarheid in uw klinische setting?
Figuur 2: Aanpak voor het kiezen van een meetinstrument aan de hand van het model voor klinische besluitvorming.
Literatuur
Systematic Reviews: Critical Links in
Utrecht: CTG/ZAIO;2007. 5. Swinkels RAHM. Welke vragen-
9. Abrams D, Davidson M, Harrick J,Harcourt P, Zylinski M, Clancy J.
the Great Chain of Evidence. Annals
lijst bij welke patiënt? Stimulus,
Monitoring the change: current trends
of Internal Medicine, 1997;126(5):
2003;22(3):302-313.
in outcome measure usage in physio-
389-391. 2. Pisters, M.F., Leemrijse, C. Het
6. De Vet HCW, Ostelo RWJG. Klinimetrie in de fysiotherapie: een handlei-
therapy. Man Ther. 2006;11(1):46-53 10. Coppoolse R, Van Bemmel R. Eviden-
gebruik van aanbevolen meetinstru-
ding ter voorkoming van een datakerk-
ce based practice, een onoverbrugbare
menten in de fysiotherapiepraktijk.
hof,2003;113(3):55-58.
kloof? Stimulus, 2004:23(4):321-338.
Weten is nog geen meten! Nederlands
7. Steiner WA, Ryser L, Huber E, et al.
11. Dronkers J. Evidence-based han-
Tijdschrift voor Fysiotherapie, 2007;
Use of the ICF model as a clinical
delen in de praktijk. Stimulus,
117(5):176-181.
problem solving tool in physical the-
2004;23(3):191-198.
3. Hullegie W. Evidence-based fysiotherapie: mythe of werkelijkheid? Stimulus, 2004;23(4): 356-367. 4. CTG/ZAIO. Monitor fysiotherapie
rapy and rehabilitation medicine. Phys
12. www.abakus.nl
Ther. 2002;82:1098 –1107.
13. Offringa M, Assendelft WJJ,
8. Verhoef JAC, Lazonder AW, Kuiper
Scholten RJPM. Inleiding in evi-
CHZ. Hoe wordt u een evidence-
dence-based medicine. Stimulus,
2007. Is de markt voor fysiotherapie
based fysiotherapeut? Stimulus,
2003:22(4):257-269.
definitief klaar voor vrije prijzen?
2005;24(1):107-120.
InFysio
1. Mulrow CD, Cook DJ, Davidoff F.
7
InTerview D r Camille Neeter P h D in Fysiotherapie
Van PhD in Göteborg Camille Neeter studeerde in Utrecht (1992) af als fysiotherapeut. Na het volgen van zijn passies in en rondom de Alpen, kwam hij uit in Göteborg, Zweden. Daar ontmoette hij volgens eigen zeggen de ware fysiotherapie en een enorme energie. 16 mei 2007 behaalde hij aan de Universiteit van Göteborg zijn PhD in de fysiotherapie. Na een in totaal 16 jaar lange reis door Europa keerde Neeter voor kort terug ‘naar huis’. InFysio spreekt met Camille Neeter over zijn ervaringen en nieuwe werkkring. goed voorbeeld. Praktijkeigenaar Roland Thomeé met zijn 15 fysiotherapeuten is een zeer actieve club.” Gezamenlijk organiseert men jaarlijks een aantal 2 daagse cursussen voor het musculo skletale domein. Meer dan de helft van de fysiotherapeuten is betrokken bij een wetenschappelijk project. De kliniek telde tot voor kort 5 gepromoveerde fysiotherapeuten. Alhoewel er één dus het schip heeft verlaten.
In 1996 kreeg Neeter een proefcontract aangeboden op Sportrehab, de sportpraktijk aan de westkust van Zweden. Hij sprak geen woord Zweeds, maar dat bleek niet doorslaggevend voor zijn aanstelling. Ook zijn ervaring in de fysiotherapie was dat niet. Hij kreeg een contract vanwege zijn beklimming van Afrika’s 5 hoogste bergen (alle boven de 5000 meter).
InFysio 8
Stimulering “De tijd in Zweden was enorm interessant”, vertelt Camille Neeter. “Hoe daar tegen fysiotherapie wordt aangekeken en de vanzelfsprekendheid van evidence based medicine in de praktijk stimuleerde mij enorm.” Patiënten werden zonder uitzondering allemaal actief benaderd. De slogan in de jaren
90 was ‘activiteit op recept’ en is nog steeds actueel. Neeter: “We proberen de patiënten op te leiden om ze meer inzicht te verschaffen in hun klachten, de verwachte ontwikkeling en de hersteltijd. De patiënt doet zelf zijn oefeningen/trainingen onder begeleiding van de fysiotherapeut, die de programma’s en intensiteit bepaalt. Gestelde doelen worden getoetst door - indien mogelijk - questionnaires, testen en/of metingen.
Onderzoek Neeter kreeg een grant van het centraal Zweeds instituut voor sport en onderzoek (CIF) waarmee hij budget kreeg om 4 jaar lang full time onderzoek te doen aan het Sahlgrenska universiteits ziekenhuis in Göteborg. De kliniek Sportrehab behandelt een groot deel van het VKB letsel verwezen vanuit dit ziekenhuis: een prima combinatie (en voor de hand liggend) om onderzoek rondom de VKB uit te voeren. Daarnaast is VKB letsel regelmatig besproken en zijn de laatste decennia operatietechnieken en ideeën omtrent revalidatie behoorlijk veranderd.
Actieve club In de kliniek Sportrehab werd het praktisch werken sterk gekoppeld aan de wetenschappelijke wereld. “De koppeling praktijk met wetenschap gaat niet vanzelf”, vertelt Neeter. “De kliniek Sportrehab in Göteborg was wel een heel
“Er werd in de revalidatie steeds meer gekozen voor hardere en intensieve training bij de revalidatie van VKB reconstructie, legt Neteer uit. “Maar betekent dit dan ook dat de revalidatie eerder klaar is? Tegelijkertijd ontstaat dan de vraag wanneer is de patiënt eigenlijk klaar?
terug naar Nederland musculoskeletale domein overbrengen op de Nederlandse fysiotherapie. Zijn ambitie is om de fysiotherapeut kennis te laten maken met de energie die wetenschap en praktijk oplevert. “Ik heb zelf ervaren dat ik elke klacht met vertrouwen kan behandelen, maar ik voel me nergens zo enorm zeker als op het gebied van knierevalidatie. Dat is een heerlijk gevoel. Ik heb ook geleerd onderzoek goed te lezen en kan steeds beter beslissen wat waardevol voor mijn praktijkvoering is en wat niet. Ook dat is een enorme verrijking!”
De studie van Neeter bestaat uit 4 delen. In studie 1 werden 3 krachttesten beschreven (eerder verschenen in InFysio jaargang 2006 red.). Deze krachttesten beschreven nu eens niet de isokinesie, maar waren gericht op power (kracht + snelheid). In studie 2 werden de sprong- / hoptesten beschreven. En in studie 3 worden 123 patiënten in tijd gevolgd. Deze studie ligt in
In studie 4 heeft Neeter een iets ander spoor gevolgd. Vaak worden testen beschreven en uitgevoerd in een goed geprepareerde situatie, prima voorbereid en uitgerust precies zoals in zijn voorgaande studies. Eigenlijk is dit niet representatief voor de sport en zou de patiënt volgens Neeter getest moeten worden in vermoeide toestand om meer specifiek te zijn. In deze laatste kleine, maar omvattende studie, die deel uitmaakt van zijn thesis, wordt de onderste extremiteit driedimensionaal geanalyseerd tijdens ca 45 minuten hoog intensief hardlopen op een loopband. De 12 VKB patiënten werden ca 10 maanden post operatief geanalyseerd. Hierover meer in de nabije toekomst. Energie overbrengen Vanuit de vele universiteiten in het Scandinavische deel van Europa heeft Neeter een breed inzicht ontwikkeld. Daarnaast heeft hij vele (bekende) wetenschappers, hoogleraren en professoren leren kennen. Hij wil graag zijn Scandinavische kennis en ervaringen van het
Take home message Neeter prikkelt alvast door twee ‘take home messages’ mee te geven: “De fysiotherapie is een jong beroep met veel potentie. Breng de praktijk in de wetenschap en de wetenschap in de praktijk” “Zou het zo kunnen zijn dat we de patiënt veel harder kunnen laten trainen?”
InFysio
Studie Er zijn veel testen beschreven. Sommige testen kun je eigenlijk alleen uitvoeren in een lab opstelling. Andere zijn weer wat beter uitvoerbaar. “Wij wilden niet te kostbare en gemakkelijk in de praktijk uit te voeren testen onderzoeken”, verklaart Neeter. “Testen die geschikt zijn voor de VKB patiënten en wellicht ook voor actieve patiënten met andere knieklachten.”
manuscript klaar en zal volgend jaar gepubliceerd worden.
s
Wanneer kan hij/zij naar een volgende fase?” Veel van dergelijke vragen worden op gevoel beantwoord. Neeter: “Dat is vaak goed, maar misschien kan het beter? Misschien is het goed om specifieke testen te kunnen uitvoeren die variabelen weergeven voor patiënt, behandelend fysiotherapeut en arts.”
Werkkring Actief benaderde hij zijn contacten opgedaan tijdens het NVFS congres van 2006. Zo kwam hij ook in contact met Phytalis (congresorganisator en uitgever van dit vakblad). Neeter: “Voor mij zijn vele zaken die Phytalis nu en in de toekomst ontwikkelt en uitvoert goede podia om mijn ambitie en boodschap kwijt te kunnen.” Per 1 juni zal Neeter Phytalis parttime ondersteunen. In deze samenwerking zal de koppeling Nederlands, Scandinavisch en Europees onderzoek in theorie en praktijk uitgewerkt worden. Het deel wat hij nu nog vrijhoudt, wil Neeter graag inzetten voor het onderwijs, universiteit, het coachen van studenten en/of het ontwikkelen van wetenschap in de praktijk.
9
Abakus Cursus Klinisch redeneren
AbaKus B.V.
De fysiotherapeut leert testen, meten en analyseren efficiënt toe te passen in het klinisch redeneren en het gebruik daarbij van een electronisch patiëntendossier, gericht op de dagelijkse handelingspraktijk van de spreekkamer. Na het volgen van de cursus is de fysiotherapeut in staat om zijn redeneringen en verrichtingen bij zijn patiënten: U te expliciteren; U te objectiveren aan de hand van testen, meten en analyseren; U te registreren in een EPD; U en om de aan de hand van dit EPD efficiënt te communiceren met patiënt, collegae, verwijzers en zorgverzekeraars.
Zonneoordlaan 17 6718 TK Ede T (0318) 65 78 25 E informatie@abakus.nl I www.abakus.nl
InFysio 10
Het KNGF heeft deze cursus geaccrediteerd met 28 punten (register Algemeen Fysiotherapeut). Tijdens de cursus krijgt de fysiotherapeut indien gewenst gratis de beschikking over Abakus, het meest innovatieve EPD op de markt.
Kijk voor meer informatie op www.abakus.nl of bel naar (0318) 65 78 25
De casus Haglund Ik vind het leuk om te zien hoe patiënten hun fysiotherapeut kiezen. In onze praktijk merken we steeds vaker dat mond tot mondreclame ons een nieuwe stroom patiënten geeft. Vooral sinds we een klein jaar geleden onze praktijk hebben uitgebreid met een echo-apparaat.
Onderzoek Ik onderzocht Ramon fysiotherapeutisch en vond een verdikking van de rechter hak. Dorsaalflexie van de voet was licht beperkt en pijnlijk. De pijn was met palpatie eenvoudig te provoceren, maar niet op die verdikking. Wel iets hoger in het laterale deel van de achillespees. Ik was benieuwd welk echobeeld ik zou krijgen en pakte het apparaat erbij. Echografisch vielen mij enkele zaken op: een uitstulping van het bot. Ik vermoedde een ‘Haglund’. En ik zag enkele echorijke zones in het laterale deel van de AP die als een parelketting in het vezelverloop lagen. Dit beeld duidt op
kleine verkalkingen die je wel vaker ziet na een trauma of ontsteking. Ze zaten exact op de plaats waar Ramon de pijn aangaf en het leek ons een mooi aanknopingspunt voor behandeling. Behandeling We kozen voor shockwave, om de verkalking weg te werken en om het lokale biologische proces te stimuleren. Ik wilde zo het weefsel tot herstel en tot rust te brengen. Ramon heeft 3 behandelingen shockwave therapie gehad volgens de richtlijnen van de NVMST. Inmiddels loopt hij weer twee keer per week ongeveer 8 kilometer. Omdat hij bang is dat hij weer een terugslag krijgt, bouwt hij het deze keer wel rustiger op. Wat betreft die mond tot mondreclame: Ramon heeft alweer twee patiënten naar onze praktijk verwezen. Loopmaatjes van hem.”
InFysio
Anamnese en ziektegescheidenis Zo meldde zich 5 weken geleden een man van 53 jaar in onze praktijk. Hij had van een kennis van onze aanpak gehoord. Deze patiënt, laten we hem Ramon noemen, had al gedurende 5 jaar last van hakpijn. Jaren geleden liep hij halve en hele marathons, maar daar was hij mee gestopt nadat hij door een bloedtransfusie hepatitis had opgelopen. Hij had een hele tijd niet kunnen rennen, maar wilde dat weer oppakken. Telkens na een training kreeg hij behoorlijke pijnklach-
ten, proximaal en lateraal van de insertie van de achillespees. De afgelopen jaren had hij werkelijk alles geprobeerd, waaronder fysiotherapie, podotherapie, zooltjes, medicatie en zelfs een injectie. Ook was hij bij een SMA geweest voor begeleiding bij het oppakken van zijn oude hobby. Alles helaas zonder succes.
s
Echografie geeft ons zoveel meer inzicht in de klacht van de patiënt dat niet alleen wij als behandelaars hiermee effectiever aan de slag kunnen; Ook de patiënt begrijpt beter wat er aan de hand is. Daarnaast vinden patiënten het prachtig dat ze een foto van het letsel per mail krijgen toegestuurd. Mooie bijkomstigheid is dat zo’n mailtje gratis reclame maakt voor onze praktijk. Dat die patiënt ook nog een succesvolle behandeling van ons heeft gekregen doet de rest.
Scannen van de achillespees in buiklig.
Echobeeld met 1. calcaneus, 2. rechts van verwijzing twee verkalkingen 3. vezelige structuur van achillespees
11
Professional Master Fysiotherapie/Oefentherapie bij mensen met chronische ziekten Fysiotherapeut:
Fysiotherapeut:
Specialist worden, dat wil ik.
Innovator zijn, dat wil ik.
Specialist:
www.hsleiden.nl
Keuze uit 3 afstudeerrichtingen: 1. Specialist bij Hart-, long- en vaataandoeningen 2. Specialist bij Reumatische- en orthopedische aandoeningen 3. Specialist bij Centraal neurologische aandoeningen Intensief inhoudelijk onderwijs gekoppeld aan wetenschappelijke competenties.
Innovator:
Kunnen uitvoeren van zorginnovatieprojecten. 1. Analyseren en verbeteren van zorginnovatieprojecten 2. Implementeren, evalueren en borgen van veranderingen 3. Bijdragen leveren in onderwijs of wetenschap 4. Ontwikkelen van de rol van casemanager t.o.v. de behandelaar in het zorgproces
Neem contact op met:
Hogeschool Leiden, Secretariaat Master Fysiotherapie/Oefentherapie Zernikedreef 11, 2333 CK Leiden, Telefoon: 071-5188273 E-mail: herwaarde.van.h@hsleiden.nl
Fysion_InFysio_1-2
05-01-2006
10:03
Pagina 1
U zoekt een fysiotherapeut?
Wij hebben de kandidaten!
Dé oplossing voor: - Tijdelijk werk
- Toetreding tot uw maatschap
- Korte of lange waarnemingen - Praktijkovername - Vaste banen
Bel voor meer informatie
023 - 554 15 15 u re
au
b.v .
of stuur een e-mail naar fysio@fysion.nl.
werving & selectie detacheren & uitzenden in heel Nederland
egi ger en se ®i ion Fy s
InFysio 12
str
eer
de
ha
nd
els
na
am
va n
Fy s
io
uit
ze n
db
Fysion is al 20 jaar hét adres voor fysiotherapeuten in heel Nederland.
www.fysion.nl
Fysion hét werkwoord voor fysiotherapeuten
InTerview Ruim 23 jaar partner voor de fysiotherapie
Fysion medische mensen Fysion medische mensen is in 1985 opgericht door een fysiotherapeut op zijn zolderkamertje. En nu ruim 23 jaar later uitgegroeid tot hét gespecialiseerde uitzend-, detacherings-, werving- en selectiebureau voor fysiotherapeuten, logopedisten en doktersassistenten in Nederland. Kent u (nog) niet het gemak en de voordelen? Dan is het tijd voor een intensieve kennismaking.
Perfecte match De mensen die bij Fysion staan ingeschreven, zijn zeer verschillend. Van recent afgestudeerden tot aan zeer ervaren en gespecialiseerde kandidaten. Van Olm: “We houden bij het maken van een match rekening met de wensen, eisen en behoeften van zowel kandidaten als opdrachtgevers. Zo garanderen we al jaren de perfecte match!” Pay rolling “Pay rolling betekent dat u zelf uw medewerkers selecteert en aanneemt, maar dat Fysion alle personeelsadministratieve zaken regelt, uw medewerkers verloont en uitbetaalt”, legt Van Olm uit. “Naast het gemak is een groot voordeel dat u zelf geen enkel werkgeversrisico loopt (denk bijvoorbeeld aan ziekterisico). Fysion is bij Pay rolling juridisch gezien werkgever. Omdat wij beter thuis zijn in de actuele wet- en regelgeving, horen we van onze opdrachtgevers vaak dat ze beter af zijn dan waneer ze alles zelf zouden doen.’’
De intercedenten van Fysion kennen door opleiding en ervaring uw vakgebied
Werving en selectie Vaak weten opdrachtgevers van Fysion niet goed dat werving en selectie ook tot de mogelijkheden behoort. Fysion kent drie mogelijkheden: 1. Directe overname: De geselecteerde kandidaat wordt direct overgenomen. De opdrachtgever betaalt een eenmalig bemiddelingstarief. 2. 500 uren overname: De geselecteerde kandidaat gaat minimaal 500 uur bij de opdrachtgever werken. Na 500 uur kan de kandidaat zonder bemiddelingskosten worden overgenomen. 3. <500 uren overname: De geselecteerde kandidaat wordt bij minder dan 500 uur overgenomen. De overnamesom wordt naar rato berekend. Praktijkovername Als een opdrachtgever een opvolger of een nieuw maatschapslid zoekt dan biedt Fysion daarvoor ook een pasklare oplossing.
Ongemerkt goed Van Olm vat samen: “Tijdige uitbetaling van de lonen, een correcte loonstrook, heldere facturen en de enorme database aan kandidaten en opdrachtgevers enerzijds en het fungeren als een deskundige vraagbaak anderzijds, bepalen in hoge mate de kwaliteit van onze dienstverlening. Wij doen ons werk goed, indien opdrachtgevers en kandidaten niets van onze dienstverlening merken. We willen dus ‘ongemerkt goed’ zijn. Omdat we geen kantorennetwerk kennen is Fysion medische mensen erg gemakkelijk en voordelig.”
Robert Jan van Olm: “We houden rekening met de wensen, eisen en behoeften van zowel kandidaten als opdrachtgevers.”
InFysio
“Weet je dat we inmiddels de grootste werkgever zijn van fysiotherapeuten, logopedisten en doktersassistenten in Nederland”, begint algemeen directeur van Fysion Robert Jan van Olm. “Dat is niet een doel op zich, maar is zo gegroeid omdat we snel en adequaat (binnen 4 - 48 uur red.) oplossingen willen bieden voor openstaande vacatures, plotselinge uitvallers en tijdelijke waarnemingen. En daar heb je veel mensen en uitgebreide diversiteit voor nodig”, zo redeneert Van Olm.
13
InActie VKB R evalidatie
Oefening van de maand In dit nummer deel drie van een vijfdelige serie met functionele krachtoefeningen die voor de VKB revalidatie ingezet kunnen worden. Fase 2b Fase 2b is de fase 8 tot 11 weken post operatief na een voorste kruisband reconstructie. Nadat reeds in fase 2a de knie in rechte lijn volledig belast mag worden, is het nu toegestaan rotaties in de functionele training met toenemende belasting in te bouwen. Steeds meer zal de tot nu toe opgebouwde kracht moeten worden omgezet in ADL activiteiten. De ‘functionele training’ zal ook meer op de dagelijkse situaties gericht worden. Aan het einde van deze fase is een volledige flexie van de knie gewenst. Met een ‘rustige’ knie is het rond week 11 mogelijk een rustige looppas met draai (achtje) te maken.
Good morning Spieren: Hamstrings • Staan, het lichaam gestrekt • De handen op de heupen of gekruist op de borst • De voeten parallel, op schouderbreedte • De lage rug is hol(lordose) • De benen volledig gestrekt • Het bovenlichaam naar voren buigen totdat de rug niet meer hol gehouden kan worden, de benen blijven gestrekt • Het hoofd in het verlengde van de romp
De oefeningen
Medium stance barbell squat Spieren: Quadriceps, Gluteii, Hamstings, Adductoren, Abductoren, Onderbenen • Staan, het lichaam gestrekt • De voeten parallel, op schouderbreedte • Een barbell op de schouders • Door de knieën zakken tot 90° flexie, de knieën blijven achter de tenen • De druk is op de hakken!! • Inzakken ‘alsof je op een stoel gaat zitten’ • Terug uitstrekken naar boven tot de knieën net niet maximaal gestrekt zijn, de lage rug blijft in lordose spanning
Oefening van de maand Squat 1 been
InFysio 14
Spieren: Quadriceps, Gluteii, Hamstings, Adductoren, Abductoren, Onderbenen • Staan, het lichaam gestrekt • De voeten in schredestand, één voet op een verhoging achter, de andere voet op de grond • De voeten wijzen recht vooruit • De handen in de zij, gekruist op de borst,met dumbbells in de handen of een barbell op de schouders • Inzakken door de voorste knie, de knie blijft achter de tenen • De druk is op de hak van het voorste been, het lichaam gestrekt
Langlauf • Stand op één been, actief staan, de knie licht gebogen • Het vrije been zwaait zo gestrekt mogelijk van voor naar achter • De armen maken een tegengestelde zwaaibeweging, d.w.z. het rechterbeen voor tegelijkertijd de linkerarm voor • Tijdens de beweging licht door de knie van het standbeen buigen en strekken
Front lunge Spieren: Hamstrings, Quadriceps, Adductoren • Staan, het lichaam gestrekt • De handen op de heupen, of gekruist op de borst • De voeten parallel en naast elkaar op schouderbreedte • Uitstappen voorwaarts met één been, ongeveer één meter naar voren • Inzakken door de voorste knie, tot de knie van het achterste been de grond bijna raakt • De voet van het achterste been komt op de tenen • De voorste knie blijft achter de tenen met inzakken, het lichaam recht • Terug uitstrekken van de knieën en in één beweging de voorste voet naast de achterste plaatsen zoals in de uitgangspositie
Variatie: met dumbbells in de handen
Variatie: op een stabiliteitsmat
De auteur Sportfysiotherapeut Wilfred Sip is sinds 1995 werkzaam (geweest) als sportfysiotherapeut, revalidatie- en krachttrainer binnen de Rabobank Wielerploeg, PSV, Philips zwemploeg, NAC Breda en Topsupport revalidatie St. Annaziekenhuis (Geldrop). Hij heeft gewerkt met een ruim arsenaal van topsporters en topcoaches en trainers. Sip heeft een waar naslagwerk gepubliceerd over kracht- en stabiliteitstraining. Meer dan 1000 kracht- en stabiliteitsoefeningen uitgebeeld met ruim 2000 foto’s geschikt voor iedere sporter en/ of iedereen die in de revalidatie (actieve) fysiotherapie en training werkzaam is.
Het boek Kracht en Stabiliteitstraining van Wilfred Sip is nu voor u beschikbaar. Dit speciale werkboek met 2000 foto’s en 1000 oefeningen is het ideale naslagwerk voor in de praktijk. Bestel het boek voor € 55,– (incl. BTW, excl € 3,50 verzendkosten)
Ga naar www.kenstraining.nl
InFysio
Bestel nu
15
Abakus: EPD en expertsysteem in één! Abakus is de meest innovatieve en gebruiksvriendelijke praktijkoplossing voor fysiotherapeuten (al dan niet gespecialiseerd) en oefentherapeuten. Abakus ondersteunt u bij de besluitvorming in de spreekkamer. Het helpt u bij de functionele diagnostiek, prognostiek en evaluatie van de therapie.
AbaKus B.V. Zonneoordlaan 17 6718 TK Ede T (0318) 65 78 25
U U U U U U U U
Ondersteunt HKZ en KNGF richtlijnen verslaglegging. Minimale administratieve handelingen. Ontwikkeld met en voor de dagelijkse praktijk. Gericht op kwaliteit van de behandeling. Ondersteunt het klinisch redeneren. Een expertsysteem met meer dan 250 meetinstrumenten. Huiswerkfunctie en behandeldagboek voor de patiënt. Ondersteunt het praktijkmanagement en de vervaardiging van het praktijkjaarverslag.
E informatie@abakus.nl www.abakus.nlprogramma a5 I advertentie
10-04-2008
16:11 Pagina 1 Kijk voor meer informatie op www.abakus.nl of bel naar (0318) 65 78 25
Inschrijving: www.trauma.nl Olympische Hoofdsponsors:
Biomet, Ossur Europe Voorlopig programma 08.00 – 09.00 09.00 – 09.15 09.15 – 10.50 09.15 – 09.35 09.35 – 09.55 09.55 – 10.15 10.15 – 10.35 10.35 – 10.50 10.50 – 11.30 11.30 – 12.20 11.30 – 11.55
InFysio 16
Registratie en ontvangst OPENING Thom van Thiel, voorzitter congrescommissie Marcel Sturkenboom; directeur Sport NOC*NSF INNOVATIE IN DE SPORT Voorzitters: Peter van Beek & Robert van Cingel Effecten van de Olympische Voorzieningen Charles van Commenee; chef de mission NOC*NCF Effecten van het Rode Boekje Gerard Rietjes; inspanningsfysioloog NOC*NSF Effecten van Innovaties Deze lezing wordt verzorgd door InnoSport Effecten van het Weer Marjon de Hond: NOS weervrouw Discussie Pauze ACUTE BLESSURES: Minibattles Voorzitters: Dagmar Vos & Thom van Thiel Acute knie: immobilisatie Ja Peter Fontijne; orthopedisch chirurg, IJsselland Ziekenhuis, Capelle a/d IJssel N e e Jos Vroemen; traumachirurg, Amphia Ziekenhuis Breda
11.55 – 12.15
Elleboog instabiliteit: conservatief Ja Denise Eygendaal; orthopedisch chirurg, Amphia Ziekenhuis Breda N e e Konrad Mader; traumachirurg, St. Vinsenz- Hospital Cologne 12.20 – 13.30 Lunch 13.30 – 14.20 CHRONISCHE BLESSURES Voorzitters: Gekie Meins & Klaus Wendt 13.30 – 13.55 Sporten is Ongezond Ja Peter Brink; hoogleraar traumatologie, Academisch Ziekenhuis Maastricht N e e Frank Backx; hoogleraar sportgeneeskunde, Universitair Medisch Centrum Utrecht 13.55 – 14.15 Echografie van het bewegingsapparaat hoort thuis bij de radioloog Ja Mario Maas, radioloog, Academisch Medisch Centrum Amsterdam N e e Richard Geryszewski, fysiotherapeut Delft 14.20 – 14.50 Pauze 14.50 – 16.30 KEYNOTE LECTURE: STATE OF THE ART: TENDON INJURIES Nicola Maffulli, orthopaedic surgeon, North Staffordshire hospital, Newcastle under Lyme 16.30 – 17.10 SPORTEN EN BEWEGEN Lichamelijke oefening: Midas Dekkers 17. 10 – 18.30 Buffet
Hoofdsponsors NVT: Biomet Nederland, Pro-Motion Medical, Stryker Nederland, Synthes BV, Zimmer Nederland Sponsors: Arthrex Nederland, DJO Benelux, Medi Othec
InFysioKort Wetenschappelijke uitbreiding
Neeter PhD versterkt Phytalis Camille Neeter behaalde zijn PhD aan de universiteit van Göteburg. Nu is hij, na 16 jaar buitenland, teruggekeerd naar Nederland en zal met ingang van 1 juni aanstaande als manager research & development het team van Phytalis komen versterken.
ten kent in het gehele Scandinavische gebied. Veelal voorloper op het gebied van ‘beweegonderzoek’ in Europa. Neeter heeft in de Sportrehab kliniek van Roland Thomée mogen werken en heeft daar kennis gemaakt met evidence based medicine in de praktijk. Neeter: “Meer dan de helft van het team is gepromoveerd fysiotherapeut. Uiteindelijk ben ik ook gepromoveerd en heb daar zo ontzettend veel energie van gekregen! Daarnaast heb ik een groot netwerk van specialisten om me heen verzameld. Kennisontwikkeling binnen de fysiotherapie is voor het vak én voor je eigen ontwikkeling prachtig! Phytalis biedt verschillende podia waar ik mijn energie kwijt kan. Ik zie er dan ook enorm naar uit om nieuwe activiteiten aan te pakken en om u te ontmoeten!”
Robert Hoogland, eigenaar van Phytalis (o.a. uitgever van InFysio, congresorganisator en communicatiespecialist): “De ontwikkelingen in het fysiotherapeutische en ruimer het ‘beweegvakgebied’ gaan razendsnel. Inhoudelijke en sociaal maatschappelijke kennis heeft het Phytalis team in huis, maar met Neeter hebben we geïnvesteerd om nog scherper op de wetenschappelijke ontwikkelingen te zitten. Een ander groot voordeel is dat Neeter uitgebreide ervaringen heeft en veel specialis-
Relatie belastbaarheid en klachten onduidelijk De rol van een beperkte fysieke belastbaarheid bij het ontstaan van klachten aan het bewegingsapparaat is veel minder duidelijk dan algemeen wordt aangenomen. Daarom is er geen reden om de fysieke belastbaarheid van werknemers te testen met als doel klachten aan het bewegingsapparaat te voorkomen. Aldus Heleen Hamberg-van Reenen in haar onderzoek waarop zij 15 mei is gepromoveerd aan VU medisch centrum. Hamberg-van Reenen onderzocht of bij werknemers verminderde spierkracht en een
beperkt spieruithoudingsvermogen het ontstaan van lage rug- en nek-/schouderklachten voorspellen. Ze concludeert dat de rol van fysieke belastbaarheid (nog) niet duidelijk is. Ze baseert deze conclusie op een literatuuronderzoek van voorgaande studies en op gegevens van 1800 werknemers, die gedurende drie jaar zijn gevolgd. Geen sterke voorspeller De resultaten van het proefschrift laten verder zien dat de relatie tussen fysieke belasting en belastbaarheid niet zo eenduidig is als algemeen wordt aangenomen. Men gaat er in
het algemeen vanuit dat klachten aan het bewegingsapparaat kunnen ontstaan als de fysieke belasting op het werk en de belastbaarheid van de werknemer niet in balans zijn. Dit onderzoek laat echter zien dat een disbalans tussen belasting en belastbaarheid géén sterkere voorspeller is voor klachten, dan elk van deze beide factoren apart. Zij vond wel dat fysiek ongemak dat tijdens het werk wordt ervaren (zonder dat sprake is van daadwerkelijke klachten) een voorspeller van toekomstige klachten is. Bron: VUmc
Aan ziekenhuiszorg en specialistenpraktijken is 4,3 procent meer uitgegeven dan in 2006. De uitgaven aan huisartsenpraktijken zijn in 2007 met 6,5 procent gestegen. Dit komt vooral
door een toename van het aantal langdurige consulten en visites en het uitvoeren van meer verrichtingen. Ook de uitgaven praktijken fysiotherapie stegen aanzienlijk, 10,9 procent. Bij
de tandartsenpraktijken is sprake van een stijging van de uitgaven met 9,1 procent. De zorg verleend op basis van aanvullende verzekeringen nam bij beide categorieën fors toe.
InFysio
Uitgaven zorg 2007 stijgen fors 17
InSamenwerking Band tussen KNGF en NVFS blijft groeien
Samenwerken maakt sterker Was de vorige column gewijd aan de samenwerking tussen NVFS met NVMT en NVOF, nu iets over de samenwerking met het KNGF. Want samenwerken loont en maakt het mogelijk meer te doen dan wanneer we alleen optrekken. Dat geldt zeker ook voor de NVFS. Toen was alles anders Waren de geluiden in het verleden wel eens anders? Jazeker en daar was ook alle aanleiding toe. Wij als NVFS vonden dat het KNGF zich veel te weinig inzette voor de belangen van de specialist. In mijn vorige periode als voorzitter van de NVFS riep ik zelfs dat wij maar moesten kijken of we wel bij het KNGF moesten blijven en of wij niet meer hadden met NOC*NSF en ons daar meer mee moesten profileren. Door de hang toch te willen horen bij het vak fysiotherapie en de gezondheidszorg werd er toen niet voor gekozen. Wel bleven we constant in de discussie met het KNGF dat naar ons idee veel te sloom reageerde op alles wat er gebeurde. De ondersteuning was er niet echt en men vond al die specialisten (toen nog verbijzonderde fysiotherapeuten in een beroepsinhoudelijke vereniging) maar lastig. Micky Adriaansens, directeur KNGF en Daan Spanjersberg
InFysio 18
Voortschrijdend inzicht Maar gelukkig veranderen inzichten en ondersteunt het KNGF steeds meer de Specialisten Verenigingen. Veranderingen die door ons kritisch werden gevolgd, want was het niet een truc van het KNGF om de specialisten in te palmen en dan te doen opgaan in het geheel. Vorig jaar hebben we door groeiend vertrouwen in elkaar besloten als NVFS de samenwerking te intensiveren. We maakten een slag door ons kantoor te verhuizen van Papendal naar het hoofdkantoor van het KNGF. Het aanbod van het KNGF was dermate gunstig dat we deze buitenkans niet konden laten liggen. Het zorgde vervolgens voor nog meer contact tussen KNGF en NVFS, en dat leidde tot steeds meer begrip voor elkaars standpunten
en inzichten. Doordat wij vaker op het kantoor KNGF waren, werden ook de informele contacten frequenter en zoals eigenlijk altijd leidde met name dat ook tot nog meer samenwerking en afstemming. Ondersteuning Voor dit jaar heeft het KNGF zijn ondersteuning nog verder uitgebreid, hierdoor is de ondersteuning van de NVFS (en alle andere SVâ&#x20AC;&#x2122;s ) professioneler geworden. Met de komst van een verenigingsadviseur bij het KNGF (voor de NVFS Marjan Boonzaaier) kunnen we rekenen op meer beleidsmatige ondersteuning en een nog betere afstemming op elkaars beleid.
In april hebben de NVFS en het KNGF hun samenwerking en de ondersteuning vanuit het KNGF bekrachtigd in een SLA (service level agreement). Hierdoor zijn de afspraken helder en duidelijk en weten we van elkaar wat we kunnen verwachten. We weten inmiddels dat we elkaar in de fysiotherapie hard nodig hebben om onze positionering en profilering een volwassen status te geven. Deze samenwerking gaat ons daarbij verder helpen.
Daan Spanjersberg Voorzitter NVFS
InTraining Acht keer die berg op voor het goede doel
Opgeven is geen optie Op iedere pas die ik achter me laat is wielergeschiedenis geschreven. Elk stukje wegdek heeft zijn eigen verhaal. Iedere bocht heeft zijn eigen winnaar. Als je hier loopt, ervaar je de legende van de berg. Dan krijg je een idee over wat voor impact reclame heeft. s p o r tf y s i o t h e r a p e u t
onoverwinnelijkheid. Met een stabiele hartslag, gecontroleerd door de meter, loop ik gelijkmatig naar boven. Ik wil winnen van die berg! Absoluut niet verzuren. Met kippenvel op mijn lijf kijk ik opzij het dal in naar Bourg dâ&#x20AC;&#x2122;Oissans. Wie is hier de Alpenreus?
Onoverwinnelijkheid Iedere stap omhoog voel ik een vorm van
Zeven keer de berg op Bovenop de berg is het een drukte van jewel-
ste. Met de franse slag loop ik er dwars doorheen op zoek naar de finish van de laatste Tour de France. Twee dagen later blijkt de finish van Alpe Dhuzes + 1 hier al te zijn. Zeven keer die berg op voor het goede doel. 70 kanjers en 10 estafette teams gaan dat volbrengen om zoveel mogelijk geld in te zamelen voor het KWF. Samen met mijn schoonvader en een goede vriend als
s
Het eerste stuk is steil. Ik haal zelfs fietsers in, zoals ik later op de berg nog meer zal doen! De beklimming is niet eens zo moeilijk en maar 15 kilometer lang. Toch is de Alpe dâ&#x20AC;&#x2122;Huez bijzonder. 21 bochten, en elke bocht aftellen op weg naar de volgende.
InFysio
Te k s t: J e r o e n B i j m a n N V F S
19
IN DE FYSIOTHERAPIEPRAKTIJK Enraf-Nonius is het enige bedrijf dat zich geheel ten dienste van de fysiotherapie stelt. Enraf-Nonius maakt exclusief producten voor fysiotherapie en revalidatie. De Enraf-Nonius producten zijn ontworpen door onze specialisten en ontwikkeld met de modernste technologie, speciaal voor medisch gebruik, en voldoen daarom aan de strengste eisen voor medische toepassingen. Met Enraf-Nonius producten verzekerd u zich van patiëntenzorg op het hoogste niveau zonder compromis. U overbrugt de grens tussen gewone fitness en medische fitness. Enraf-Nonius = Kwaliteit, voor en door fysiotherapie!
InFysio 20
www.enraf-nonius.nl
InSport sportmasseur, ben ik als sportfysiotherapeut afgereisd om dit evenement te begeleiden. Zelden heb ik een dergelijk gevoel van saamhorigheid ervaren. Op 7 juni 2007 beleef ik één van de meest intense dagen van mijn leven. Opgeven is geen optie. Dat is het motto. En vanaf ’s ochtends vroeg tot ’s avonds laat halen we alle trucs uit de kast om iedereen zo goed mogelijk over de eindstreep te laten komen.
mee te helpen alles in goed banen te leiden. Op 5 juni 2008 gaan ruim 100 individuele fietsers en 50 estafetteteams de Alpe d’Huez acht keer beklimmen. En alles met één strijd en één doel. En opgeven is geen optie!
InFysio
Van 7 naar 8 keer Door mee te werken aan het evenement Alpe Dhuzes probeer ik mijn steentje bij te dragen aan de samenleving in de strijd tegen kanker. Daarnaast is het een geweldige uitdaging om
s
Strijd tegen kanker Afgelopen weekend is een patiënt van me overleden aan kanker. In mijn familie ben ik er te vaak mee geconfronteerd. Ook collega fysiotherapeuten hebben we de afgelopen jaren verloren aan de ziekte. Als fysiotherapeut kom je gedurende je loopbaan vaker met kanker in aanraking. Als het simpelweg omschuiven van een rood armbandje met daarop de tekst ‘opgeven is geen optie’ al steun en verbondenheid geeft, dan besef je dat je beroepsmatig nog meer kan doen.
21
InSport
Sportverdwazing Rennend op 5th Avenue is mijn grootste wens dat ik naar rechts de afslag Central Park krijg. Al zoveel kilometers achter de rug, vanaf dat punt nog maar 4,6 km bekend parcours. Langzaam voel ik de eenzaamheid mijn lichaam in lopen. Iedere pas omhoog groeit het verlangen naar de finish van de marathon!
Te k s t: J e r o e n B i j m a n N V F S
s p o r tf y s i o t h e r a p e u t
Om me heen rennen honderden lotgenoten, die waarschijnlijk net als ik zo snel mogelijk willen finishen. Langs de kant staan razend enthousiaste Amerikanen, die geen enkel besef hebben van alle pijn die ik onderga. Ze sporen me aan met ‘looking good, Jeroen’. Een slechtere weergave van de realiteit kan ik me niet bedenken! Toch ben ik blij met iedere aanmoediging.
InFysio 22
Meest eenzame man Op de top van de heuvel kijk ik uit over een grote hoeveelheid hobbelende ruggen van internationale afkomst. Nog steeds is mijn grootste wens om naar rechts af te slaan. Nog steeds is die afslag niet bereikt. Zware benen, zwart gat. Het lijkt wel of ik iedere hartslag
bewust moet slaan! Dat zo’n klein stukje lopen zo ongelooflijk lang kan duren. En het is wonderlijk dat ik me, ondanks de 39.000 lopers en 2,1 miljoen toeschouwers om mij heen, toch de meest eenzame man op de wereld voel. Kramp Dan komt mijn wens eindelijk uit; daar is de afslag naar Central Park. Als in een film schieten de beelden van de lange en zware marathon aan me voorbij. In een roes strompel ik (hardlopen kan ik het ondertussen niet meer noemen) over het golvende terrein van Central Park. Of ik nog geluid maak bij het passeren van mijn Hollandse supporters weet ik niet, maar het weerzien geeft me voor
de zoveelste maal tijdens deze marathon kippenvel. Bij het verlaten van Central Park zie ik een prachtig gebouw. Ik draai me naar links om het mooie gebouw te bekijken en bezorg mezelf daarbij forse kramp in mijn rechter hamstring. En dat met nog minder dan een kilometer voor de boeg. Lekker hoor! Pijn, pijn en nog eens pijn Al wandelend zakt de kramp gelukkig weg en bergafwaarts ren ik voorzichtig weer wat. Oef, wat doet het pijn. Mijn hele lijf doet nu pijn. Nog 800 meter, nog 400 meter, auw. Met nog honderd meter te gaan kan ik niet meer. Ik ga wandelend over de finish en vind het niet eens erg dat het niet rennend gelukt is! Ik pak meteen mijn mobiel en bel naar huis. ‘Hoi
InSport schat, ik leef nog’, is alles wat ik op dat moment uitbreng. Daarna barst ik in tranen uit. Sport verdwaast Sport verdwaast. Dat weet ik als sporter, maar ook als sportfysiotherapeut. Sporters gaan vaak ver om hun doelen te verwezenlijken en raken daarbij soms geblesseerd. Als sportfysiotherapeut help ik geblesseerde sporters te herstellen. Deze sporters hebben zich doelen gesteld, op welk niveau dan ook. Ik leef me in en stel samen met de sporter de doelen op voor het herstel. Of het nu om een korfballer gaat die wil terugkeren op het veld, om een zwemmer die zich ‘moet’ kwalificeren of om een voetballer, basketballer of volleyballer. Als ik de sporter goed kan revalideren naar de gestelde doelen, stimuleert het ons allebei.
bijdragen in het welzijn van de sporter. Als de sporter en ik als een team samenwerken om de gestelde doelen te behalen, dan realiseer
ik me keer op keer dat sportfysiotherapie een prachtig vak is. En sportverdwazing hoort daar gewoon bij!
RESERVEER IN UW AGENDA:
Biofreeze NVFS congres 2008 Datum: Zaterdag, 1 november 2008 Locatie: Jaarbeurs Utrecht Tijd: 09.00 - 17.00 UUR Programma: Evidence based én praktijkgericht Organisatie: Phytalis
Mis het niet!
Momenteel wordt er gewerkt aan een zeer enerverend internationaal programma met een fraaie combinatie tussen evidence based medicine en praktische tools. Definitief programma en inschrijfprocedure volgen binnenkort!
Prachtig vak De drijfveren van de sporter moeten goed zijn, ongeacht leeftijd en niveau. Dan kan ik
Ergometers in de praktijk TechMed Ergometer Tech Med is al meer dan 25 jaar actief op gebied van hoogwaardige fi tness apparatuur. Alle apparaten zijn voorzien van certifi caat volgens de medische MDD normering (Medical Device Directive) Door kwaliteit te combineren met ergonomische eigenschappen levert Tech Med ‘apparatuur, bij uitstek geschikt voor revalidatie en fysiofitness.
Kettler Profiline Ergometer t Max gebr. gewicht tot 180 kg t Lage en brede instap t MPG medische klasse volgens DIN957 Class SA t 25-600 wattage gestuurd en hartslag gestuurd t In hoogte verstelbaar stuur t Verzwaarde crank - assen t Made in Germany met Siemens elektronica
t MDD gecertificeerde ergometer. Met robuust frame (achterzijde even zwaar als voorzijde)
t Wattage en koppel gestuurd, vanaf 5(!) watt tot 500 watt
t Extra brede en lage instap t In hoogte verstelbaar stuur, traploos t Al zittend in hoogte verstelbaar zadel (gasveer)
Bel: 0172 - 47 50 41 Of mail: info@electromedico.nl
InFysio
t Uitgerust met crankverstelling t Leverbaar in wit of antraciet
Prinses Marijkestraat 8, 2404 BC Alphen aan den Rijn, tel (0172) 47 50 41, www.electromedico.nl
23
InZicht
De biomechanica va Hoewel er in toenemende mate bewijs is om de voordelen van sport en lichaamsbeweging voor zowel fysiek als psychologisch welzijn te ondersteunen, is het onvermijdelijke resultaat van deze verhoogde deelname een verhoogde kans op blessures. Hardlopen is waarschijnlijk de meest voorkomende vorm van lichaamsbeweging. Dit artikel richt zich op het belang van biomechanica en biomechanische factoren die verantwoordelijk zijn voor hardloopblessures.
Te k s t: N at Pa d h i a r
Eerdere onderzoeken hebben risico’s in relatie tot blessures verdeeld in intrinsieke en extrinsieke factoren. Extrinsieke factoren worden gevormd door: traininggewoonten, schoenen en de trainingsondergrond. Intrinsieke factoren zijn: biomechanische componenten (bijvoorbeeld excessieve pronatie, malalignment, pes cavus, beenlengte verschil), leeftijd, somatotype, eerdere blessures en fysieke fitheid. Extrinsieke factoren • Schoeisel • Weer • Terrein • Trainingsoppervlakte • Intensiteit activiteiten • Specifieke activiteit
Intrinsieke factoren • Leeftijd en sekse • Lengte, gewicht, BMI • Eerdere blessure • Fitheid • Techniek en vaardigheid • Psychologische factoren • Biomechanische factoren
Mechanica Het mechanische gedrag van de voet en enkel is een integraal onderdeel van de functie van het volledige onderbeen tijdens gaan. Het onderbeen werkt als een geïntegreerde functionele eenheid, waarbij elk been bestaat uit segmenten met specifieke mogelijkheden en beperkingen. Kennis van elk beensegment is vereist om de mechanica van de normale loopbeweging en de pathomechanica (pathologie in relatie tot mechanica) van blessures te begrijpen.
InFysio 24
Hefboomsysteem Het hefboomsysteem van femur en tibia is verantwoordelijk voor de overdracht van het lichaamsgewicht. Dit systeem moet werken
via de voetstructuur die de capaciteit heeft om deze druk tijdens beweging op te vangen. De voetstructuur bestaat uit een serie ‘verbonden’ segmenten. De belangrijkste segmenten zijn de enkel (bovenste en onderste spronggewricht), subtalaire en midtarsale gewrichten. Normale relaties Afzonderlijk hebben elk van deze gewrichten drie bewegingsstanden met variërende kenmerken. Samen zorgen ze ervoor dat de voet zich kan aanpassen aan verschillende
soorten ondergrond (oneffen, hobbelig of hellend) of dat ze veranderingen in de stand van het lichaam daarboven compenseren. Deze aanpassing is bekend als ‘normale’ compensatie en is een integraal onderdeel van normale beweging. ‘Normale’ relaties tussen lichaamssegmenten zijn een voorwaarde voor een normale functie en elke belangrijke afwijking in houding, structuur en functie van de gemiddelde anatomische waarden, in het bijzonder in het onderbeen, veroorzaken een abnormale
an lopen en rennen Meesterstuk en kunstwerk Leonardo da Vinci, een opmerkelijke genie uit de Renaissance en zijn tijd ver vooruit in het hebben van kennis over de meeste wetenschappen, sprak over de voet als ‘een bouwkundig meesterstuk en kunstwerk’. Het hedendaagse verstand van voetbiomechanica en wetenschap wordt toegeschreven aan het vroegere pionierswerk van Hick en Inman. In de podologie wordt dit toegeschreven aan Root, Weed, Sgarlato, Orien & Hughes wiens methoden van biomechanisch onderzoek van de voet goed gedocumenteerd zijn en de meest brede praktiserende methode in klinische podologie, biomechanica en operatie bevat.
Loopanalyse Beoordeling van lopen en lichaamshouding biedt belangrijke informatie over de ernst van het probleem tijdens de dynamische fase. Dit, gecombineerd met onderzoek naar statische biomechanica, biedt een totaalbeeld van de compenserende bewegingen die optreden als gevolg van dispositie. Wetenschappelijke
Problemen verband houdend met abnormale pronatie
Beenlengteverschil
Blessures door overbelasting, mediale kniepijn
Genu valgum & varum
Patellofemorale stoornis, Achilles tendinopathie
Tibia valgum & varum, voorvoet inversies, enkel equinus
Fasciitis plantaris, stressfracturen
Tabel 1: Sommige oorzaken en problemen geassocieerd met abnormale pronatie
Oorzaken van abnormale supinatie
Problemen verband houdend met abnormale supinatie
Beenlengteverschil, genu varum, tibial varum
Verminderde schokabsorbtie, osteoarthritis
Subtalaire varum
Stressfracturen, laterale knie pijn
Orthesen en plantairgeflecteerde 1e straal
Iliotibiale bandsyndroom, laterale enkel verstuikingen en instabiliteit, deformiteiten van digitii
Tabel 2: Sommige oorzaken en problemen geassocieerd met abnormale supinatie
analyses van het menselijk lopen zijn in de 20e eeuw qua techniek en experimentele methoden enorm verbeterd. Niet vanuit ontdekking, maar door verbetering van observatie en experimenten van de menselijke beweging door de eeuwen heen. In de meeste podologie klinieken, blijft observatie echter nog steeds de belangrijkste techniek in beoordeling van de loopcyclus. In sommige gevallen wordt in de kliniek een video-analyse gebruikt met patiënten die op een loopband lopen/rennen om de secties van de loopcyclus beeld voor beeld en in een zeer laag tempo te analyseren. Begrip van de normale wandel- en rencyclus (fig.1) is vitaal.
Het subtalaire gewricht speelt een cruciale rol in de menselijke beweging. Pronatie in het subtalaire gewricht ‘ontgrendelt’ de ‘midtarsale verbinding’, waardoor de voet een soort mobiele adapter wordt, terwijl supinatie in het subtalaire gewricht de ‘midtarsale verbinding’ ‘vergrendelt’, waardoor de voet een rigide hefboom wordt.
s
Abnormale mechanica Abnormale mechanica leidt tot: • Mistiming van gewrichtsbewegingen tijdens de loopcyclus; • Veranderde aangrijpingshoek van spiercontractie leidend tot bijvoorbeeld tibialis posterieur surmenage, achillestendinitis, fasciitis plantaris; • Foutieve uitlijning van gewrichten leidend tot valgusstand enkel, hallux valgus; • Verminderde capaciteit om krachten te weerstaan mogelijk leidend tot stressfracturen, en rupturen. Zonder interventie leidt deze abnormale mechanica en bijbehorende compensatie waarschijnlijk tot permanente, recidiverende en/ of destructieve schade (zie tabellen 1 en 2).
Oorzaken van abnormale pronatie
InFysio
compensatie. In de voet betekent dit meestal compensatie door abnormale voorwaartse pronatie of supinatie.
Figuur 1: vergelijking van de wandel en hardloop cyclus
25
Uw praktijk onze zorg! In uw praktijk is het steeds belangrijker dat al uw apparatuur soepel, goed en veilig functioneert. Electro Medico Fysio service dienst is een merk onafhankelijk leverancier en service dienst voor de fysiotherapie. Door onze onafhankelijkheid kunnen wij u een onderhoud voorstellen voor alle apparatuur in uw praktijk: u heeft daardoor één aanspreekpunt voor al uw reparatie en service gevallen. Fysio-servicedienst.nl verzorgt onderhoud, reparatie, veiligheidskeuringen op alle merken fysio fitness apparatuur, fysiotechniek apparatuur en behandelbanken. Wij werken met een service netwerk over geheel Nederland, dit om de service kwaliteit te waarborgen. Naast het verhelpen van storingen kunnen wij u een onderhoudscontract aanbieden. Door middel van het jaarlijks preventieve onderhoud van uw apparatuur kunt u bedrijfszekerder en veiliger werken.
Electro Medico adv 1/2 p_2008-04.indd 1
Fysio-servicedienst.nl biedt u t één aanspreekpunt voor al uw reparaties t efficiënte communicatie t preventief onderhoud t onderhoud en service van alle merken t onderhoud en service van alle soorten apparatuur t service netwerk over geheel Nederland t jaarlijkse rapportage betreffende de conditie van uw apparatuur. Direct voorstel Via de website kunt het inventarisatie formulier downloaden en dit overzicht ons toe sturen, zodat wij u een correct voorstel kunnen aanbieden. Contact T 0172 475041, W www.fysio-servicedienst.nl
Verzorging, reparatie en onderhoud van al uw apparatuur. De totale service met één aanspreekpunt. Volledige merk onafhankelijk!
18-04-2008 09:27:26
Vraag en aanbod Heeft u iets aan te bieden of bent u op zoek naar iets? Plaats dan nu uw vraag en aanbod advertentie in de InFysio en op de website. De combinatie blad en internet bereikt de fysiotherapie. Slechts € 0,34 incl. BTW per leesteken. Uw kunt uw vraag en aanbod advertentie nu online aanbieden.
InFysio 26
Ga naar www.infysio.nl en klik op het kopje vraag en aanbod. Daar vindt u een eenvoudig invulfomulier en kunt u direct zien wat uw advertentie kost. B etaling via automatische incasso.
Een man van 70 kg krijgt 1.000.000 kg aan kracht over een marathonafstand te verduren Functionele voetorthesen Functionele voetorthesen zijn orthopedische ondersteuningmaterialen die ontworpen zijn om de structurele integriteit van de voetgewrichten en het onderbeen te bevorderen door vermindering van de grond reactie-
Wandelen
Rennen
Standfase
lang
kort
Zwaaifase
kort
lang
Dubbele ondersteuning
aanwezig
afwezig
Energieverbruik
laag
hoog
Grond reactiekracht
70% van het lichaamsgewicht
Twee tot drie keer het lichaamsgewicht
Blessurerisico
laag
hoog
Paslengte
kort
lang
Passnelheid
laag
hoog
Tabel 3: Verschillen in lopen tussen de wandel- en rencyclus
krachten. Deze orthesen hebben hun werking tijdens de standfase van de loopcyclus. Functionele voetortheses kennen drie belangrijke biomechanische concepten met betrekking tot de beheersing van abnormale biomechanische compensatie: 1. De orthesen zorgen ervoor dat de subtalaire verbinding zo dicht mogelijk bij de neutrale positie is, vlak voordat de voet de voortstuwende fase van de loopcyclus ingaat, dat wil zeggen voordat de hiel omhoog gaat; 2. De orthesen zorgen ervoor dat de midtarsale verbinding in volledige pronatiestand is tijdens de midstandblokkering en dus de voorvoet op de achtervoet stabiliseert; 3. Het zorgt er ook voor dat de eerste straal tot een normale plantairflexie kan komen tijdens de propulsiefase. Voetorthesen zijn bedoeld om de ernstig misvormende krachten, die geproduceerd worden door abnormale biomechanische compensatie, te weerstaan. Om die reden zijn ze meestal gemaakt van stug materiaal. De meeste zijn ook gemaakt met een unieke pasvorm voor de individuele voetstructuur en zijn gefabriceerd van een niet-gewicht dragend neutraal gipsverband van de voet.
De meeste onderzoeken die uitgevoerd zijn, laten 75% verbetering zien in de symptomen als supplement op therapie. In al deze onderzoeken waren orthesen echter een bijkomstigheid in de combinatie van andere behandelingen waaronder fysiotherapie en injecties met steroïden. het lijkt op dit moment dat orthesen op zichzelf minder effectief zijn. Conclusie Het gaat verder dan de omvang van dit artikel om de volledige biomechanische evaluatie te bespreken. Dat neemt niet weg dat er enkele uitspraken zijn te doen. Zo is er groeiend bewijs dat aan lichaamsbeweging gerelateerde musculoskeletale blessures optreden als gevolg van abnormale biomechanica van de onderste extemiteiten. De biomechanica van de voet was het middelpunt van het onderzoek aangezien de voet de verbinding vormt tussen lichaamsbeweging en de nooit uit te schakelen grond reactiekrachten. Voetorthesen zijn met succes gebruikt in het management van musculoskeletale stoornissen die geassocieerd zijn met structurele biomechanische veranderingen in voethouding en voetbeweging.
Literatuurreferenties via de website van InFysio (www.infysio.nl)
Rigide versus niet rigide orthesen De rigide orthesen bieden de maximale ‘biomechanische’ beheersing, maar kunnen ongeschikt zijn voor bepaalde sporten, in het bijzonder voetbal, hockey en atletiek. In zulke sporten en bij patiënten die niet in staat zijn om rigide orthesen te verdragen, worden semirigide of zachte orthesen geïndiceerd. Er zijn weinig onderzoeken geweest om de effectiviteit van de orthesen te evalueren ondanks dat het een populair supplement is in de behandeling van voetblessures door overbelasting.
Meer lezen Meer informatie over biomechanisch onderzoek vindt u onder andere via: 1. Root ML, Orien WP, Weed JH and Hughes RJ. Biomechanical examination of the foot. Clinical Biomechanics Corporation, LA. Vol. I 1997 2. McRae R. Clinical orthopaedic examination. Churchill Livingstone, 2nd edition, 1983
InFysio
Rencyclus De lengte en snelheid van de pas neigen toe te nemen naarmate de loopsnelheid tot rennen toeneemt. In de regel neigt het omhoog rennen tot kortere paslengte en snellere passen, terwijl het naar beneden rennen, neigt tot het verlengen van de paslengte en verminderen van de snelheid van de passen. Het als eerste neerzetten van de hiel is het meest voorkomende eerste contact met de grond, maar sommige renners kunnen de grond als eerste raken met hun middenvoet of voorvoet. De hoeveelheid kracht van de grondreactie is het grootst tijdens de contactfase en neemt toe naarmate de snelheid toeneemt. Het is berekend dat iedere voet van een man van 70 kg maar liefst 1.000.000 Kg aan kracht over een marathonafstand te verduren krijgt. Het is daarom nauwelijks verrassend dat het risico van blessures voor een biomechanisch compenserende renner groter wordt.
Loopparameters
s
Loopcyclus Eén volledige loopcyclus bestaat uit het tijdsinterval vanaf het moment dat de hiel van de ene voet op de grond neerkomt tot het volgende moment waarop de hiel van dezelfde voet op de grond neerkomt bij de volgende stap. De loopcyclus wordt voor iedere voet verdeeld in een periode voor de beenstand fase en de zwaaifase. Het gedeelte van de beenstandfase van de loopcyclus treedt voor iedere voet op tussen het raken van de hiel en het optillen van de tenen. Tijdens de zwaaifase zwaait de voet van de ene stap naar de volgende en draagt geen gewicht. De zwaaifase neemt ongeveer 38% van de gehele loopcyclus in beslag.
27
IcePower A5 wide.indd 1
20.12.2007 14:30:00
SOROF
NIEUWEGEIN
Stichting Onderzoek en Registratie Orthopedie Fysiotherapie organiseert weer nieuwe 2-daagse clinics met veel praktijk
SOROF schouder clinic • Dag 1 - de pijnlijke en stijve schouder • Dag 2 - de instabiele schouder
SOROF schouder clinic 2008 - najaar
InFysio 28
31 oktober en 21 november 2008
Kenmerken
SOROF clinics 1. Problematiek van de individuele patiënt en operatietechnieken worden tijdens de “live-operatie” aanschouwelijk gemaakt. 2. Veel praktijk d.m.v. patiënten casuïstiek en workshops. 3. Nieuwe topics in diagnostiek en behandeling, EPD, ketenzorg orthopedie/fysiotherapie. 4. Consequenties voor de nabehandeling.
Kosten
3 395,00 (inclusief lunch en cursusboek)
Plaats
St. Antonius Ziekenhuis te NIEUWEGEIN
Accreditatie
aangevraagd voor KNGF en NVFS
Informatie en aanmelding SOROF p/a Geert Grootestraat 3, 8022 CG Zwolle t(038) - 45 35 503 - f(038) - 45 38 479 www.sorof.nl e-mail: info@sorof.nl
InFormatie Service van vakspecialisten tegen lage tarieven
InFysio tekst-, opmaak- en drukwerk Het InFysio team van redacteuren, ontwerpers en drukkers is nu ook beschikbaar voor bijvoorbeeld uw logo, huisstijl, praktijkfolder, website, advertenties en/of nieuwsbrief.
Enkele voorbeelden van recente producties
• • • • •
Tekst & Ontwerp Het InFysio team kan al uw beelden, teksten en ontwerpen verzorgen. InFysio kent uw praktijk én uw patiënt/klant. Vanwege de kennis hebben we aan een half woord genoeg en dat scheelt geld!
Prijsindicatie Folder A4 (135 grs): € 130,– (1.000 ex.) Briefpapier (90 grs): € 95,– (1.000 ex.) Afsprakenkaartje (300 grs): € 75,– (1.000 ex.) Dit zijn vanaf prijzen en inclusief gratis verzending naar 1 adres en excl. BTW en ontwerp.
Laat het InFysio team ook voor u werken! Voor uw specifieke vragen: InFysio - email: info@infysio.nl - telefoon: 070-220 52 58 InFysio is een uitgave van Phytalis
InFysio
Voordelen Team van specialisten in de fysiotherapie; Lage tarieven; Passend advies; Korte lijnen; Volledig zorgenvrij.
29
InFormatie InFysio vakblad voor ‘bewegende’ fysiotherapie Biedt haar lezers Informatie Inhoud Interactiviteit Gericht op: Het continu bewegende speelveld van de fysiotherapie in haar volledige omvang. Focus is hierbij de actieve benadering van de spanning tussen inhoudelijkheid en ondernemerschap. Doel: Met verschillende redactionele informatieve en inhoudelijke bijdragen en interactieve communicatievormen ondersteuning bieden aan visie- en opinievorming op het gebied van vakinhoudelijkheid en ondernemerschap in de fysiotherapie Hoofdredactie Robert Hoogland De redactie houdt zich het recht voor ingezonden artikelen in te korten. Advertenties en advertorials worden geplaatst buiten de verantwoordelijkheid van de uitgever. Aan dit nummer werkten mee Cathelijne Cras Ad Evers Daan Spanjersberg Jeroen Bijman Redactie & advertenties Sluiskant 8 2265 AA Leidschendam Tel. (070) 220 52 58 Fax (070) 220 52 57 info@infysio.nl www.infysio.nl Uitgever Phytalis www.phytalis.nl Druk Drukkerij Broekzitter B.V., Ridderkerk Verschijning en oplage InFysio verschijnt 11 keer per jaar rond de laatste vrijdag van de maand. Oplage is 6.500 stuks. InFysio wordt gratis verzonden naar alle adressen van fysiotherapeutische instellingen en alle sportfysiotherapeuten in Nederland. Aanmelding voor InFysio is alleen mogelijk via de website www.infysio.nl. InFysio kan ook naar personen of andere instellingen verzonden worden. Daarvoor geldt een jaarabonnement van e 45,– (incl. BTW) per jaar. Dit abonnement kan op elk moment ingaan. Adreswijzigingen Uitsluitend doorgeven via de email of de website info@infysio.nl www.infysio.nl Copyright Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen en/ of verveelvoudigd, voor welk doel dan ook en op welke wijze dan ook, zonder voorafgaande toestemming van de uitgever.
Vacatures Voor deze opdrachtgever in AMSTERDAM zijn wij op zoek naar een algemeen fysiotherapeut. Bij voorkeur heb je ervaring en of affiniteit met manuele therapie of sportfysiotherapie. In de periode van 23 juni t/m 8 augustus werk je rond de 20 tot 30 uur per week. Deze zijn flexibel in te delen. De praktijk is goed te bereiken met het openbaar vervoer en de buitenpatiënten zijn met de praktijkfiets te bereiken. In deze periode zal je ook een stagiaire begeleiden. Ben je op zoek naar juist iets anders? Neem dan ook contact op met Fysion, we hebben meerdere vacatures. Vacature: 12733 Voor een groepspraktijk in de omgeving van HOORN zoeken wij voor de periode van 1 juli t/m 8 augustus 2008 een fysiotherapeut voor 32 uur in de week. Na deze periode is er bij wederzijds bevallen de mogelijkheid te blijven werken voor 2 dagen per week. Het is een voorkeur als je (stage-)ervaring hebt met oedeemtherapie. Er zijn buitenpatiënten die met de fiets bereikbaar zijn en er staat een eventueel een fiets ter beschikking. De praktijk werkt met Intramed. Heb je interesse in deze leuke vacature? Ook bijna afgestudeerden mogen reageren. Vacature: 12980 Vanwege de uitbreiding van de praktijk is deze opdrachtgever op zoek naar een algemeen fysiotherapeut met affiniteit in het behandelen en voorkomen van (lage) rugklachten. De patiënten worden specifiek behandeld, omdat ze voorheen bij geen enkele gangbare therapie baat hadden. Er zijn zowel fulltime als parttime mogelijkheden. Ben je meer dan 26 uur beschikbaar, dan dien je wel bereid te zijn om op 2 lokaties (ALPHEN AAN DEN RIJN en LEIDEN) te
werken. Op 1 van deze lokaties kom je alleen te werken. Vacature: 13085 Zomerwaarnemers gezocht in DEN HAAG! Oa voor deze groepspraktijk; Zoek jij nog een interessante, fulltime waarneming in de periode van 14 juli t/m 8 augustus? Als je bekend bent met Intramed en in het CKR geregistreerd staat is dat een grote pre. Het is ook een pre als je affiniteit of ervaring hebt met medische fitness. Net afgestudeerden worden ook gevraagd te reageren, je komt niet alleen te staan. De buitenpatiënten zijn met een fiets te bereiken. Heb je interesse in deze waarneming? Neem voor de andere vacatures in Den Haag contact met ons op of kijk op www.fysion.nl Vacature: 13141 Gezocht voor een solopraktijk te ROTTERDAM een zelfstandige, algemeen fysiotherapeut voor minimaal 3 dagen per week van 31 juli t/m 21 augustus en voor de week van 15 t/m 19 september. Er zijn geen buitenpatiënten en kennis van Intramed is een voordeel. Wil jij deze zomer graag aan de slag in Rotterdam, bel dan met Fysion en we nemen graag alle vacatures met je door. Vacature: 12933 Ben jij op zoek naar een waarneming in de omgeving van UTRECHT? Dan is dit misschien wel een leuke waarneming voor jou: Een praktijk in Nieuwegein zoekt namelijk een waarnemer van 7 juli t/m 2 augustus voor 4 dagen in de week, namelijk de maandag, dinsdag, donderdag en vrijdag. Woensdag is geen optie, aangezien de praktijk dan gesloten is. De week van 14 juli wordt er niet gewerkt. De praktijk werkt met Intramed, ervaring hiermee is zeker een pré! Daarnaast is CKR registratie zeker gewenst! Buitenpatiënten
kunnen op de fiets bereikt worden, deze staat dan op de praktijk. Interesse? Laat dan snel wat van je horen! Vacature: 12801 Voor een praktijk in TILBURG zijn we op zoek naar een waarnemer voor de periode van 30 juni t/m 8 augustus. Deze waarneming is voor 3 dagen (15-20 uur per week). We zijn op zoek naar een algemene fysiotherapeut die (stage)ervaring heeft met groepen. Daarnaast dien je ervaring te hebben met Intramed. Je komt tijdens deze periode wel alleen te staan. Er zijn buitenpatiënten die per fiets bereikbaar zijn. Ben je beschikbaar en wil je deze waarneming doen, neem dan snel contact met ons op zodat we jou kunnen voordragen bij onze opdrachtgever. Vacature: 12473 Beschikbaar tijdens de zomer voor een fulltime waarneming van 26 juni t/m 25 juli 2008? Een solopraktijk tussen ZWOLLE en Meppel zoekt een ervaren algemeen fysiotherapeut voor een op een behandelingen, minimaal 35 uur per week. Een auto is noodzakelijk voor het bezoek van de buitenpatiënten. Registratie in het CKR is een eis. Vacature: 12430 Voor een praktijk ten noorden van ASSEN zijn wij op zoek naar een algemeen fysiotherapeut die voor 2,5 maanden aan de slag wil. Start van de waarneming is 21 juli en duurt t/m 30 september voor 40 uur per week. Bij goed bevallen is de mogelijkheid aanwezig dat je daar nog kan blijven werken. Ben jij een enthousiast persoon die weet wat aanpakken is? Grijp dan nu je kans. Vacature: 12732
Wil je op de hoogte gehouden worden van onze vacatures schrijf je dan in via onze site www.fysion.nl
Vraag & aanbod InFysio 30
Met spoed gevraagd: NVFS geregistreerd SPORTFYSIOTHERAPEUT m/v (28 uur) voor onze praktijk in Veenendaal. Gezien de samenstelling van ons team gaat onze voorkeur uit naar een vrouwelijke collega. Informatie/sollicitatie: fysiorembrandtlaan@levix.nl, telefoon: 0318 - 512 548
0IJNLIJKE SPIEREN OF GEWRICHTEN
ÜÜܰë iÀ« °
$E PIJN VERDWIJNT MET DE VERKOELENDE METHODE VAN "IOFREEZE
OP DE GEZONDHEIDSMARKT
!LS FYSIOTHERAPEUT MAG "IOFREEZE NIET BIJ UW BEHANDELING ONTBREKEN $OOR DE UNIEKE FORMULE MET EEN VERKOELEND EFFECT WORDT DE PIJN SNEL mN LANGDURIG VERLICHT "IOFREEZE WORDT GEBRUIKT VOOR O A PIJNLIJKE EN OVERBELASTE SPIEREN EN GEWRICHTEN SPORTBLESSURES EN BIJ REVALIDATIE TRAINING "IOFREEZE HELPT U VOOR TIJDENS EN NA DE BEHANDELING
6OOR MEER INFORMATIE EN EEN '2!4)3 PROEFPAKKET STUURT U EEN E MAIL NAAR PROBEER BIOFREEZE NL 5 MAAKT DAN TEVENS KANS OP EEN GRATIS POMP¾ ACON VOOR GEBRUIK IN UW PRAKTIJK "IOFREEZE .EDERLAND 4EL % MAIL FYSIOTHERAPIE BIOFREEZE NL
InFysio
0IJN VERLICHTEN MET DE ³KOUDE THERAPIE´ !L MEER DAN JAAR DE NUMMER IN !MERIKA
:ORGVULDIG GEKOZEN BESTANDDELEN %FFECTIEF "IOFREEZE WERKT SNEL EN LANGDURIG
31
InFysio
32