MOBILITEIT
MEER REËLE VLIEGPRIJZEN Wat zou een retourtje New York moeten kosten? Dat vliegen sterk bijdraagt aan de CO2-uitstoot is bekend. Toch is er geen regering die vliegen durft te belasten als andere vervoersmiddelen, laat staan een prijs plakken op de klimaatimpact. Het is aan reizigers om hun uitstoot zelf te ‘compenseren’, voor wat dat waard is. Wat zou, met enig rekenen, een retourtje New York echt moeten kosten? HARRY VAN DOOREN
D
at we btw betalen voor een treinkaartje vinden we normaal. Over de hoge benzineprijzen, waarvan twee derde wordt bepaald door btw en accijns, mopperen we wel, maar we rijden er geen kilometer minder om. We betalen braaf onze afvalbijdrage en rioolheffing, maar kerosine is btw- en accijnsvrij en ook op vliegtickets wordt geen btw geheven. Wel bestaat er luchthavenbelasting (vliegtax). Wie met KLM vertrekt vanaf Schiphol betaalt ongeveer €27. Daar bovenop kunnen nog belastingen komen van de vliegmaatschappij of de luchthavens waar onderweg wordt geland of overgestapt. Sinds budgetmaatschappijen stunten met kale ticketprijzen van enkele euro’s lijken die belastingen erin te hakken, maar wat als we de verborgen subsidie uit de schatkist bij de prijs optellen? Om het overzichtelijk te houden beperken we klimaatschade tot CO2-uitstoot. Om het klimaatakkoord van Parijs te halen, zou volgens de recent opgerichte High-
Level Commission on Carbon Prices voor de uitstoot van een ton CO2 €60 moeten worden betaald. Die uitstoot kan per vliegtuig en maatschappij behoorlijk verschillen op dezelfde afstand. Een aspect waarmee maar weinig uitstootcalculators rekening houden. De Atmosfair Airline Index (AAI) vergelijkt meer dan 200 maatschappijen en berekent de uitstoot per passagier per kilometer. Daarbij wegen de bezettingsgraad voor 48% en type vliegtuig met 31% verreweg het zwaarst. De ‘schoonste’ maatschappijen (Categorie B, gevormd door TUI en China West Air) stoten zo’n 40% minder uit dan operators uit klasse G (een aantal Afrikaanse maatschappijen). Transavia (8), KLM (13) en de meeste budget carriers zitten in de subtop (klasse C). Het merendeel krijgt label D. In de C-klasse verstook je in een goedgevuld vliegtuig tussen Schiphol en New York JFK (5800 km) zo’n 1420 kg CO2 per persoon. In de G-klasse is dat 2300 kg, ruim 60% meer. In geld uitgedrukt: €85 of €138 CO2-toeslag retour. Om de echte prijs van ons retourtje New York te becijferen, willen we weten hoeveel brandstof we aan een individuele reiziger moeten toerekenen. Bezettingsen beladingsgraad, type, leeftijd en staat van onderhoud van het vliegtuig zorgen volgens diverse bronnen voor een ruime spreiding van - in autotermen uitgedrukt - 1 op 20 tot 1 op 40 per passagier (aantal kilometers per liter). Eind januari kostte een liter kerosine €0,65. Aangenomen dat die kosten al in de ticketprijs zijn verwerkt, tellen we alleen de btw (afgerond €0,14) erbij op. Dat zou op een retourtje New York tussen de €20 en €40 extra zijn. Zonder CO2-belasting en btw op kerosine maar inclusief luchthavenbelastingen kun je al voor €300 retour naar New York vliegen. Dat zou 1,5 tot 2 keer zoveel moeten zijn. Meer over vliegen en over meer dan alleen CO2: https:// www.atmosfair.de/en/klimawirkung_flugverkehr MAART 2018 | NR 2 | MILIEUMAGAZINE 29