December 2012
Havenziekenhuis viert 85-jarig jubileum Operatie verbouwing: Brasserie aan de Maas Pijnlijke abcessen op vervelende plaatsen Vulvapoli voor patiĂŤnten met ernstige vulvovaginale problemen Het Havenziekenhuis is een algemeen ziekenhuis en gespecialiseerd in Tropen- en Ouderengeneeskunde. Het is een dochteronderneming van
PrivaZorg Rotterdam ZHE Rotterdam, Schiedam, Vlaardingen Zuid-Hollandse Eilanden, Capelle a/d IJssel
Physical therapie & sports training PrivaZorg staat voor: Kwalitatieve thuiszorg door zelfstandige zorgverleners Georganiseerd vanuit de cliënt (geen roosters) Levert de zorg waar u recht op heeft
Meer dan fysiotherapie… • • • •
In het zorgplan komen noodzaak en wens samen Geleverd door gemotiveerde ZZP’ers
•
AWBZ gefinancierd of via PGB, particulier Thuiszorg tot en met 24-uurs zorg
PrivaZorg Rotterdam ZHE ’s-Gravenweg 45, 2901 LA Capelle a/d IJssel 010-4472227 info@privazorgrotterdam.com www.privazorgrotterdam.com
• • •
Fysiotherapie Manueel therapie Bekkenfysiotherapie Medische trainingsprogramma’s (COPD, Diabetes, Obesitas, Vaatproblematiek…) Particuliere programma’s voor sporters Rotterdam topsport Sportfysiotherapie Echografie
www.physiomotion.nl Open ’s avonds en in het weekend Tel.: 010 - 217 9344
• Mothers in Motion / Zwangerfit® en zwangerschapscursussen voor pre en post natale moeders. • Senior Motion / fitness programma’s voor senioren • Manuele Lymfe Drainage
Kaart Rotterdam rood = locatie Physiomotion groen = locatie bij Havenziekenhuis
Uw fysiotherapiepraktijk dichtbij!
Voorwoord
Voor u ligt alweer de laatste Op Koers van 2012. Een bijzonder jaar met veel positief nieuws. Zo vierden we, samen met patiënten en medewerkers, ons 85-jarig bestaan in september en oktober. Er was een verwenweek voor patiënten en de afdelingen gingen met elkaar op pad naar verschillende uitstapjes. Voor onze verwijzers was er een jubileum captainsdinner met een symposium over de nieuwste medische ontwikkelingen binnen ons ziekenhuis. Voor een klein ziekenhuis is het van essentieel belang om met al haar partners goed samen te werken. Samenwerken was dan ook in 2012 een belangrijk werkwoord. Het nieuwe Alzheimercentrum Zuidwest-Nederland, dat in april haar deuren opende, is een goed voorbeeld van nauwe samenwerking met onze moederorganisatie, het Erasmus MC. Andere mooie voorbeelden van samenwerking tussen de specialismen binnen ons ziekenhuis zijn de nieuwe Vulvapoli en het speciale spreekuur voor hidradenitis. Op de Vulvapoli leidt de samenwerking tussen gynaecoloog Heleen van Beekhuizen en dermatoloog Wim van der Meijden tot een snellere en betere behandeling van vulvovaginale problemen. Bij het hidradenitis spreekuur werken chirurg Titia Lans en dermatoloog Wim van der Meijden intensief samen om patiënten met ernstige huidontstekingen en abcessen de beste zorg te kunnen bieden. Tenslotte zijn we dit jaar vol energie verder gegaan met de renovatie van ons ziekenhuis. Dankzij een gift van een voormalig patiënt konden wij ons restaurant verbouwen en begin 2012 zal ons nieuwe Scopiecentrum haar deuren openen met dank aan de Stichting Jacoba.
Inhoud blz. 3
Veiliger medicijngebruik door extra controle
blz. 4
Jarig Havenziekenhuis in beeld
blz. 10
Vulvapoli voor patiënten met ernstige vulvovaginale problemen
blz. 12
Operatie verbouwing: Brasserie Aan de Maas
blz. 16
Kort nieuws
blz. 18
Pijnlijke abcessen op vervelende plaatsen
blz. 20
Havenziekenhuis biedt goede zorg mét persoonlijke aandacht
blz. 22
Online therapie helpt COPD-patiënten
blz. 24
De tijd van toen en nu
blz. 26
Wegwijs in het Havenziekenhuis
blz. 28
Onze specialisten
Blz. 22 ‘Online therapie helpt COPD patiënten’
Colofon Nummer 2, december 2012 Op Koers is het blad voor patiënten, bezoekers en relaties van het
Kortom, we hebben een goed jaar achter de rug in het Havenziekenhuis, dat qua uitstraling en comfort weer helemaal aan de moderne eisen voldoet. En waar we ons best doen om tegemoet te komen aan de wensen van onze patiënten.
Havenziekenhuis Rotterdam en wordt gemaakt door de afdeling
Dr. Bert Kool directeur
Havenziekenhuis
Drs. Bianka Mennema voorzitter Vereniging Medische Staf
Communicatie & Marketing van het Havenziekenhuis. Redactie Karin Alberda (hoofdredactie), Angelique van der Sterren (eindredactie), Erna Quant / Fotografie Rick Keus / Ontwerp De Jongens Ronner / Uitgever Business Communications / Drukwerk Telenga Media Groep, Franeker
Postbus 70031, 3000 LN Rotterdam, Telefoon: (010) 404 33 00 www.havenziekenhuis.nl en www.zorgmetaandacht.nl DECEMBER 2012
Op Koers
1
Veiliger medicijngebruik door extra controle Het zal je maar gebeuren. Je ligt in het ziekenhuis en je weet niet meer precies welke medicijnen je nu altijd gebruikt. Hierdoor krijg je misschien net even een andere dosering dan normaal, totdat de verpleging heeft uitgezocht welke medicatie de juiste is en om welke dosering het gaat. Hoe had dit voorkomen kunnen worden?
‘Iedere patiënt die wordt opgenomen in een ziekenhuis loopt het risico om door onjuiste registratie van gebruikte medicijnen de verkeerde medicijnen te krijgen, meer of juist minder van een middel te krijgen of voorgeschreven medicijnen helemaal niet te krijgen’, vertellen Natascha de Rijke, adviseur Kwaliteit en Veiligheid en projectmedewerker Hanneke de Vries. ‘Ook is uit onderzoek gebleken dat een percentage van alle heropnames wordt veroorzaakt doordat mensen hun medicijnen niet of niet goed innemen. Om het aantal fouten terug te dringen en schade door verkeerd gebruik van medicijnen zoveel mogelijk te voorkomen, zijn we gestart met het project ‘Medicatieverificatie’. Momenteel is het project op alle verpleegafdelingen ingevoerd.’
Rust De eerste bevindingen met de medicatieverificatie zijn positief. ‘Artsen en verpleegkundigen ervaren dat het gebruik van het gecontroleerde medicatieoverzicht rust geeft’, aldus Natascha. ‘Je kunt er immers zeker van zijn dat dit echt de medicatie is die de patiënt slikt: het is dubbel gecontroleerd, zowel bij de patiënt als bij de apotheek. Voor de patiënt is het ook prettig om niet steeds weer het verhaal over zijn of haar medicijngebruik te moeten vertellen. Het mes snijdt zo aan twee kanten. ’
Natascha de Rijke (l) en Hanneke de Vries (r)
Medicatieoverzicht ‘Een actueel overzicht van de medicijnen van de patiënt is een eerste vereiste’, licht Hanneke toe. ‘Om zo’n overzicht op te stellen vragen we de patiënt om bij ieder bezoek aan ons ziekenhuis een overzicht van de huidige medicatie op te vragen bij de eigen apotheek. Ook de doosjes van de medicatie willen we zien. Daar vallen ook huismiddeltjes onder, zoals paracetamol. Vervolgens krijgt de patiënt een opnamegesprek met een verpleegkundige waarin de overzichten met elkaar worden vergeleken. Daarna wordt het actuele overzicht opgesteld. Dit dient als uitgangspunt voor de arts die de medicatie in het ziekenhuis gaat voorschrijven. Gaandeweg de behandeling kan hetoverzicht worden bijgesteld en aangepast. Wanneer de patiënt wordt ontslagen uit het ziekenhuis, krijgt hij of zij het bijgewerkte medicatieoverzicht weer mee naar huis. Dit overzicht is bestemd voor de eigen apotheek en huisarts.’ DECEMBER 2012
Op Koers
3
Jarig Havenziekenhuis in beeld Ter gelegenheid van het 85-jarig jubileum organiseerde het Havenziekenhuis in de week van 8 tot en met 14 oktober een ‘patiëntverwenweek’. De patiënten werden verrast met allerlei activiteiten. Dat varieerde van optredens, een schoonheidsbehandeling, een ‘captainsdinner’ tot een speciale voorstelling van Joris Lutz voor de allerkleinste patiëntjes. Ook de medewerkers zelf werden niet vergeten. Bij de koffie was er voor ieder een heerlijke muffin en in de maand oktober ging elke afdeling ‘op uitje’. Hoogtepunt op 18 oktober, de ‘echte’ verjaardag’, was het bezoek van wethouder Kriens, die het Havenziekenhuis kwam feliciteren. Tevens gaf zij het startschot voor de ‘windstrekenballonnenwedstrijd’, waarbij honderden ballonnen vanaf het dakterras werden opgelaten.
Aangenaam verrast neemt mevrouw Gomes een
In de B.E. Ruyszaal wordt voor de patiënten de film
exemplaar van het boek ‘Van Zeemanshospitaal tot
‘Intouchables’ vertoond. Met voor alle filmbezoekers
Havenziekenhuis’ in ontvangst. ‘Weet u dat ik zelf ook
popcorn en een drankje.
romans schrijf? Googlet u mij gerust!’
4
Op Koers
DECEMBER 2012
‘Magic entertainer’ Paul Morak weet patiënten en medewerkers te verbazen en te vermaken met zijn goocheltrucs.
Lenige jongleurs en acrobaten bij de Receptie in de
Slechts uitgerust met een zwarte pen tovert kunstenaar
centrale hal van het Havenziekenhuis.
Quin de Vreede een bierviltje om in een waar kunstwerkje.
Ademloos kijken de patiëntjes van Kinderhaven naar de
‘Wat een heerlijke massage!’, aldus een 94-jarige patiënt.
voorstellling van Joris Lutz over Fred, de trouwe hond
‘Ik heb die aardige mevrouw als dank een kus gegeven.’
uit Honderloo. Hij is zijn baasje kwijt en zijn zoektocht brengt hem naar Rotterdam.
DECEMBER 2012
Op Koers
5
Wie jarig is trakteert! Er waren muffins voor alle medewerkers en patiënten.
De voeten van een patiënt op de afdeling Geriatrie worden verzorgd door pedicure Irene Eilers.
De heer Koelega wordt getekend door portrettekenares
‘Het lijkt wel een droom’, verzucht een dankbare patiënt
Sharon van Wijngaarden.
als zij door de schoonheidsspecialiste onder handen wordt genomen.
6
Op Koers
DECEMBER 2012
Een écht captainsdinner met capucijners en spek voor patiënten, familieleden en andere bezoekers.
Wethouder Kriens krijgt uitleg bij de afdeling Geriatrie over wat men onder ‘zorg met aandacht’ verstaat.
Klaar voor de reis...
Bij de ballonnenwedstrijd gingen ook gesponsorde ballonnen de lucht in. De opbrengst is gebruikt om het dakterras van Brasserie aan de Maas op te knappen.
Driehonderd kleurige ballonnen in de lucht. Waar zou de wind hen heen voeren...?
Wij bedanken hiervoor: BC Uitgevers, Cofely West-Nederland, Weenink bedrijfskleding, Aerde, Veltion, IC Groep Midden, Competence group, Hollandse Indruk, Vossius Consultancy, Kamadur, Van Bebberen schilderwerken en Logilabel.
DECEMBER 2012
Op Koers
7
Vulvapoli Voor patiënten met ernstige vulvovaginale problemen Vrouwen over de hele wereld hebben er wel eens een keer last van; vulvovaginale problemen. Bijvoorbeeld in de zin van jeuk aan de schaamlippen of hinder veroorzakende afscheiding. Het wordt anders als je langdurig ernstige klachten hebt, die niet vanzelf over gaan. Veel vrouwen hebben al heel wat artsen gezien als ze uiteindelijk terecht komen bij gynaecoloog Heleen van Beekhuizen en dermatoloog Wim van der Meijden, de artsen van de Vulvapoli van het Havenziekenhuis. Door hun kennis, ervaring en samenwerking op de Vulvapoli kunnen ze de klachten sneller en beter behandelen.
Een voorbeeld van een ernstig vulvair probleem is lichen sclerosus. Dokter Heleen van Beekhuizen ziet deze aandoening regelmatig bij vrouwen van middelbare leeftijd.
Heleen van Beekhuizen
‘Het duurt vaak een tijdje voordat deze groep zich meldt bij de huisarts. Jongere vrouwen stappen over het algemeen makkelijker over hun gêne heen, omdat ze zo snel mogelijk van hun, vaak ernstige, klachten af willen.’ Lichen sclerosus is een chronische ontstekingsachtige aandoening waarbij de huid dunner of dikker, vaak wit en soms glanzend wordt, met name in de omgeving van de vagina. De huid voelt vaster en strakker aan en het grootste probleem is de, soms gekmakende, jeuk. Uiteindelijk kan de ingang van de vagina duidelijk nauwer worden, met daarbij klachten bij het plassen of het vrijen. Behandeling van de klachten is belangrijk, omdat er een klein risico bestaat dat de ziekte uitmondt in vulvakanker.
Onderzoek en behandeling Tijdens het spreekuur op de Vulvapoli vindt er ook een lichamelijk onderzoek plaats. Van Beekhuizen: ‘Vaak maken we een kweek van de afscheiding van de vagina en een foto om veranderingen, die in de tijd optreden goed te kunnen volgen. Soms nemen we een piepklein stukje huid weg dat onderzocht wordt door de patholoog. Na het onderzoek stellen wij gezamenlijk een behandelplan voor aan de patiënt. Alles bij elkaar duurt het onderzoek ongeveer 30 minuten.’ 10
Op Koers
DECEMBER 2012
Geestelijk zwaar Dokter Wim van der Meijden is expert in de behandeling van lichen sclerosus. Hij heeft in 2007, samen met een aantal andere auteurs een boek over vulva-aandoeningen geschreven en sinds twee jaar reikt de lichen sclerosus patiëntenvereniging de ‘dr. Willem van der Meijden Vulvaward’ uit aan het beste vulvaspreekuur. Dokter Van der Meijden is de initiatiefnemer van deze patiëntenvereniging en heeft al veel patiënten goed kunnen helpen. Eén van zijn patiënten vertelt op een online patiëntenforum: ‘Ik vind mijn ziekte vooral geestelijk heel zwaar. Ik kan maar moeilijk accepteren dat ik het heb. Ik ben er wel heel open over en wil lichen sclerosus graag uit de taboesfeer halen en heb zelfs een interview gegeven aan een blad. Sommige mensen reageren echt vervelend met opmerkingen als: ‘Er zijn veel ergere dingen’ en ‘Het maakt toch niet uit dat je mismaakt bent, want je hebt toch al een man’. Ik word laaiend op dit soort mensen. Dokter Van der Meijden heeft me goed geholpen. Hij maakte foto’s van de lichen sclerosus en vandaag heb ik een ingreep onder plaatselijke verdoving gekregen. Het stukje huid waar veel spanning op stond is nu versoepeld. De ingreep zelf heb ik niet gevoeld. Deze arts neemt me gelukkig wél serieus en heeft me aardig gerust gesteld.’
‘Grootste klacht is de, soms gekmakende, jeuk’ Pijn bij het vrijen Een ander probleem waarvoor patiënten terecht kunnen bij de Vulvapoli is pijn bij het vrijen. ‘Daar kunnen verschillende oorzaken voor zijn’, geeft dokter Van Beekhuizen aan. Zij is algemeen en oncologisch gynaecoloog met een lange tropenervaring. Daardoor heeft zij ook ervaring in seksualiteitsbeleving bij vrouwen uit andere
Wim van der Meijden
culturen. ‘De oorzaak kan zowel lichamelijk, psychologisch, relationeel als seksueel zijn, maar ook een infectie kan problemen op dit gebied geven. Zodra wij na onderzoek vastgesteld hebben wat de oorzaak is, volgt de behandeling. Daarbij schakelen we vaak ook een seksuoloog en een bekkenbodemfysiotherapeut in.’ Behalve de lichamelijke klachten zijn vaginale problemen ook psychisch belastend. Dokter Van Beekhuizen heeft maar één advies voor patiënten, die last hebben van dit soort ernstige klachten en er tegenop zien om erover te praten. ‘Overwin je schroom, ga naar de huisarts en laat je doorverwijzen naar de Vulvapoli. De klachten zijn over het algemeen goed te behandelen.’ DECEMBER 2012
Op Koers
11
Operatie verbouwing: Brasserie Aan de Maas Het Havenziekenhuis heeft haar restaurant op de vijfde etage verbouwd. Brasserie Aan de Maas, zoals de naam nu luidt, is voortaan ook toegankelijk voor patiënten en bezoekers. Er is een ruim assortiment. U kunt genieten van een kop vers gemalen koffie, gezonde vruchtensappen, belegde broodjes en diverse snacks. Ook koopt u hier een kaartje of een presentje voor één van onze patiënten. Voor de liefhebber liggen in de Brasserie gratis krantjes, is er televisie aanwezig en is er gratis draadloos internet (Wi-Fi). Vanuit de Brasserie heeft u bovendien een prachtig uitzicht over de Maas en de Rotterdamse bruggen.
12
Op Koers
FEBRUARI 2012
FEBRUARI 2012
Op Koers
13
Kort nieuws Zorgkaart Nederland Op de website www.zorgkaartnederland.nl delen patiënten hun mening over hun arts en/of ziekenhuis met anderen. Met een 8.6 in november 2012 wordt het Havenziekenhuis het hoogst gewaardeerd in de regio. Met alle reacties is het Havenziekenhuis erg blij. We staan voor zorg met aandacht en doen er alles aan om goede medische zorg te bieden in een persoonlijke omgeving.
Waarderingen (najaar 2012): 9 Zeer klant- en patiëntvriendelijk personeel en staf. Kan niet anders zijn dat alle medewerkers hierop geselecteerd worden. Veel commerciële bedrijven in de hospitality zouden hier nog een voorbeeld aan kunnen nemen. 8.6 Uitstekend vooraf geïnformeerd. Na de operatie is mijn man door de behandelend arts thuis gebeld over het verloop van de operatie. Lieve zusters en prima behandeling. Na drie dagen naar huis en bij controles uitstekend opgevangen en vooral geluisterd naar de problemen. Advies was prima en opbeurend. Kortom, best zware operatie maar informatie vooraf (anesthesist), opname, operatie en nacontrole waren allemaal prima in orde. 8.8 Snelle efficiënte opname op zondagmiddag, de operatie op maandagochtend en een dag op de IC. Goede informatie en een goede behandeling met veel aandacht. Ook voor de mens achter de patiënt. Op de afdeling goede verpleging en vriendelijke catering. Geen hotel, op tijd naar huis. 9.2
Zeer vriendelijk verplegend personeel. Het ziekenhuis ziet er schoon uit. Patiënten worden snel geholpen en behandelingen worden goed uitgelegd. Fijn kleinschalig ziekenhuis waar de patiënt perfect wordt geholpen. Zeer tevreden.
10
Goede artsen, veel informatie en verplegend personeel klantvriendelijk. Een kei van een ziekenhuis.
16
Op Koers
DECEMBER 2012
Van patiënten horen we graag of we op de goede weg zijn en waar we onze zorg of onze faciliteiten nog verder kunnen verbeteren. Help ons en deel uw mening op www.zorgkaartnederland.nl. Het invullen van de vragenlijst kost u enkele minuten van uw tijd.
9.3 Weer een geweldige behandeling in het Havenziekenhuis. Goede diagnose. Snelle en vriendelijke opname en maar één nachtje slapen. Nu, vijf weken later, goed op weg met herstel! 8.8
Geen wachtlijst. Goede informatie en nazorg. Prima behandeling.
9.2 Geweest voor een kleine chirurgische ingreep. Prettig klein ziekenhuis, daardoor relaxte en persoonlijke sfeer. Professioneel en netjes. Bijzonder vriendelijke en attente verzorging. Leuk concept met grand cafe. Enig nadeeltje is parkeren. 8.3 Korte wachttijd (ongeveer 3 weken), prettige en duidelijke informatie voor de opname inzake het plan van aanpak, goede relaxte sfeer en geen stresstoestanden. Na het onderzoek duidelijke informatie hetgeen is geconstateerd en een behandelplan. Prettige ervaring is de kleinschaligheid van het ziekenhuis: geen ‘fabriek’. Opvallend is de rustige en vriendelijke benadering van het medisch en overig ondersteunend personeel. 8.5 Er wordt bijzonder snel gereageerd. Na een afspraak is er een paar dagen later al een afspraak met de betreffende arts. Na opname en operatie heel goed begeleid door de verpleegkundige. Hulde voor het hele team.
Leestip: Van kelder tot keuken Met haar 85 jaar heeft het Havenziekenhuis een rijke geschiedenis. Voormalig gynaecoloog dr. Peter Flu schreef er een boek over met de titel: ‘Impressies in woord en beeld. Het Havenziekenhuis, van de kelder tot de keuken’. Vijfentwintig interviews met zowel voormalige als huidige medewerkers en vele bezoeken aan het archief van het ziekenhuis vormen de basisingrediënten voor dit boek. Op een aandoenlijke manier wordt het dagelijks leven van een binnenstadsziekenhuis in de periode tussen 1960 en het einde van de vorige eeuw geschetst. Rangen en standen speelden een belangrijke rol en het dagelijkse leven in een ziekenhuis werd nog niet zo beïnvloed door strikte richtlijnen en procedures. Ook de tropenexpertise en de bijzondere band met de Rotterdamse haven komen uitgebreid aan bod. Dr. Peter Flu schrijft met veel betrokkenheid over een uniek ziekenhuis, waarin hij zelf jarenlang met plezier heeft gewerkt. De vele anekdotes zijn, in het perspectief van de huidige tijd, vaak hilarisch.
Afscheid directeur Dorresteijn Tijdens een drukbezochte receptie met veel lovende woorden nam Johan Dorresteijn op donderdag 30 augustus afscheid van het Havenziekenhuis. Op 1 september stapte hij over naar de Raad van Bestuur van het Maasstad Ziekenhuis. Bert Kool, de nieuwe tijdelijke directeur van het Haven-
Het boek is geïllustreerd met mooie en bijzondere foto’s. Voor € 20,00 is het boek verkrijgbaar in Brasserie Aan de Maas op de vijfde etage van het Havenziekenhuis. Voor de geschiedenisliefhebber is ook het boek ‘Van Zeemanshospitaal tot Havenziekenhuis’ van professor Van Lieburg verkrijgbaar. U leest in dit boek over de ontwikkeling van ziekenhuis voor scheeps- en tropische ziekten tot algemeen ziekenhuis. De kosten bedragen € 15,00.
ziekenhuis, blikt terug op de verdiensten van Dorresteijn. ‘De strategische keuze voor algemene basiszorg naast Reizigersgeneeskunde en Ouderengeneeskunde heeft het Havenziekenhuis geen windeieren gelegd. Dorresteijn heeft samen met het MT en het bestuur van de Medische Staf een stevige basis gelegd waar we op voort kunnen bouwen. Het Havenziekenhuis heeft een goed team met medisch specialisten en de hoogste patiënttevredenheid in de regio Rijnmond.’ Kool roemt de zorgvisie van Dorresteijn: ‘Hij heeft de menselijke maat in de zorg versterkt. Het Havenziekenhuis staat de laatste jaren bekend als goed en toegankelijk ziekenhuis waar ‘zorg mét aandacht’ centraal staat. Niet alleen van artsen en verpleegkundigen, maar ook van de receptionistes, de voedingsassistentes en de andere medewerkers.’ Dorresteijn is een echte bruggenbouwer en een mensenmens. Dit heeft ongetwijfeld bijgedragen aan de resultaten die hij de afgelopen jaren heeft bereikt. ‘Hij was regelmatig te vinden op de werkvloer en onderhield een goede relatie met moederorganisatie Erasmus MC. Mede hierdoor zijn verschillende samenwerkingsverbanden goed van de grond gekomen, zoals KinderHaven, het Slaap- en Snurkcentrum aan de Maas en het Alzheimercentrum ZuidwestNederland.’ DECEMBER 2012
Op Koers
17
Dermatoloog Wim van der Meijden (l) en chirurg Titia Lans (r)
Pijnlijke abcessen op vervelende plaatsen ‘Er is nog veel verborgen leed bij patiënten met chronische huidziekte hidradenitis’
De ziekte is nog redelijk onbekend bij huisartsen en medisch specialisten en het duurt soms lang voordat er voor patiënten met hidradenitis suppurativa een goede behandeling gevonden wordt. Patiënten lijden vaak lang pijn. Bij het Havenziekenhuis werken dermatoloog Wim van der Meijden en chirurg Titia Lans samen bij de behandeling van deze pijnlijke vorm van huidontstekingen. 18
Op Koers
DECEMBER 2012
Hidradenitis suppurativa, of ook wel acne ectopica genoemd, is een ernstige ontsteking van de huid vooral ter plaatse van de oksels, de liezen en de schaamstreek. Een pijnlijke ziekte die voor lelijke littekens zorgt. ‘De aandoening zit in de huid en gaat echt de diepte in’, vertelt dr. Wim van der Meijden. ‘Antibiotica en lokale therapieën werken doorgaans niet voldoende. Dat maakt het een frustrerende ziekte voor de patiënt, maar ook voor de behandelaar. Want je wilt natuurlijk niets liever dan de patiënt van haar of zijn pijn afhelpen. Sinds kort zien Titia Lans en ik de patiënten op een gezamenlijk spreekuur. We hebben beiden veel kennis van en ervaring met deze aandoening. Daardoor kunnen we een behandeling op maat bieden, waarbij ik de patiënt vanuit de dermatologische invalshoek bekijk en dr. Lans haar chirurgische visie op het probleem geeft. Samen beoordelen we welke behandeling het meest geschikt is voor de patiënt. Dit kan een wat langdurigere behandeling met speciale antibiotica zijn, of een operatie onder plaatselijke of algehele verdoving. Bij sommige patiënten wordt, als voorbereiding voor een operatieve ingreep, gebruik gemaakt van zogenaamde biologicals (kunstmatig gemaakte eiwitten die de ontsteking remmen, redactie).’
Grondige aanpak Wat vaak helpt is het operatief verwijderen van de ontstoken huid. Chirurg Titia Lans gaat daarbij grondig te werk. ‘Vaak wordt er op de Spoedeisende Hulp een klein sneetje gemaakt in de ontsteking om zo de druk en de pijn weg te nemen. Dat is maar een tijdelijke oplossing. De kans dat de ontsteking terugkomt is dan groot. In de traditionele chirurgie wordt de ontsteking vaak weggesneden en de wond gehecht of met een stukje huid (transplantaat) dicht gemaakt. Als het kan dan opereer ik ‘radicaler’. Zo’n ontsteking zit diep. Ik probeer het tot in de diepte weg te halen. We hechten de wond meestal niet, maar laten deze in een aantal weken vanzelf genezen. Dat zorgt wel voor littekens, maar er kunnen zo geen infecties ontstaan. Als je hecht, dan kun je toch huidbacteriën in de wond opsluiten.’ De grondige aanpak van Van der Meijden en Lans zorgt voor een aanzienlijke verbetering. De ontsteking komt op die plaats bijna nooit terug. De patiënten reageren erg positief; zij zijn van de pijn verlost, het litteken nemen ze voor lief.
Verborgen leed De ziekte ontstaat meestal als de patiënt tussen de 20 en 30 jaar oud is. ‘Het duurt soms jaren voordat duidelijk is dat er sprake is van een hidradenitis. In Nederland heeft ongeveer 1% van de volwassen bevolking er last van. Er blijkt een sterk verband te bestaan tussen fors nicotinegebruik en de aandoening. Vandaar dat rokende patiënten met hidradenitis altijd wordt geadviseerd om het roken drastisch te verminderen of liever nog te staken.’ Van der Meijden: ‘Hoe meer patiënten we zien, hoe meer patiënten hopelijk in een vroeger stadium van de ziekte met de behandeling kunnen beginnen.’ Hét centrum in de regio ‘Het Havenziekenhuis heeft goede mogelijkheden voor een zo optimaal mogelijke behandeling van de huidziekte hidradenitis en wil graag hét centrum worden voor de regio Rotterdam’, zegt dr. Van der Meijden. ‘Hoe meer we weten over de ziekte, hoe beter we huisartsen, dermatologen, gynaecologen en chirurgen kunnen informeren. Zij kunnen patiënten dan veel beter beoordelen en zo nodig doorverwijzen naar ons centrum. We streven naar een zo kort mogelijke doorlooptijd. Binnen twee weken moeten patiënten worden gezien en de diagnose zijn gesteld. Binnen een maand zouden we dan opereren, als gekozen wordt voor die behandeling.’
Patiënt vertelt: Christa Oosterom (49 jaar) is al vanaf de jaren ’90 patiënt bij dr. Van der Meijden. Sinds haar zeventiende lijdt zij aan hidradenitis. ‘Ik heb de ontstekingen meestal in mijn liezen. Het is erg pijnlijk en ik gebruik medicijnen om de pijn te kunnen verdragen en goed te kunnen slapen. Betaald werk kan ik al jaren niet meer doen. Vrijwilligerswerk is het hoogst haalbare. Het werk zorgt voor afleiding. Binnenkort word ik weer geopereerd. Uit eerdere ervaringen weet ik dat ik daarna een tijd veel minder pijn zal hebben en daar verheug ik me op.’
FEBRUARI 2012
Op Koers
19
Ruimere bezoekuren, Brasserie Aan de Maas, gratis koffie of thee en Wi-Fi
Havenziekenhuis biedt goede zorg mĂŠt persoonlijke aandacht
20
Op Koers
DECEMBER 2012
Voor de jaren 30 was het karakteristieke gebouw van het Havenziekenhuis een hotel. Dat het Havenziekenhuis vroeger een hotel was, kun je nog steeds merken aan de gastvrijheid en de prettige persoonlijke sfeer die je in het ziekenhuis aantreft. Goede zorg mét aandacht staat centraal in de zorg die het Havenziekenhuis haar patiënten biedt.
We doen onze uiterste best om het verblijf in ons ziekenhuis zo aangenaam mogelijk te maken. Het Havenziekenhuis luistert goed naar de wensen en de behoeften van de patiënten en bezoekers. Onlangs is het restaurant verbouwd en zijn de bezoekuren voor onze patiënten uitgebreid. In de grand cafés bij de verpleegafdelingen konden bezoekers al gratis koffie en thee krijgen, maar sinds kort kan dat ook bij de poliklinieken. Bovendien hangen in enkele wachtkamers schermen met daarop informatie over het ziekenhuis. Met de komst van Wi-Fi kunt u in het gehele ziekenhuis gratis gebruik maken van het internet.
hierbij is www.ziekenhuisplanner.nl. Via deze website, waar sinds kort ook een speciale mobiele versie van is, kan de patiënt samen met familie, vrienden en kennissen ziekenhuisbezoeken inplannen. Als patiënten de doorlopende bezoektijden juist vermoeiend of minder wenselijk vinden, dan wordt dat natuurlijk afgestemd met de zorgverleners en de bezoekers. Er is voor het bezoek ook gelegenheid om te verblijven in de grand cafés op elke verpleegafdeling en in Brasserie Aan de Maas, het vernieuwde restaurant van het Havenziekenhuis. Op bepaalde afdelingen gelden andere bezoektijden. Op de Hartbewaking en de Intensive Care zijn de bezoektijden van 11.00 - 13.00 uur en van 15.00 - 20.00 uur.
Brasserie Aan de Maas In de vernieuwde Brasserie Aan de Maas op de vijfde etage genieten patiënten van een hapje en een drankje en niet te vergeten het fantastische uitzicht op de Maas en de Willems- en Erasmusbrug. Bij mooi weer is het dakterras een prima plek om even tot rust te komen. In de Brasserie zijn tevens cadeauartikelen verkrijgbaar. Meer flexibiliteit verpleegafdeling Bezoekers kunnen voortaan terecht van 15.00 - 20.00 uur. Er is dus meer keuzevrijheid in de bezoektijden. Dat die vrijheid niet ten koste kan gaan van de zorg, spreekt voor zich. Onderzoeken, behandeling en verpleging hebben altijd voorrang. Waar mogelijk kunnen familie en bezoekers soms ook ondersteunen bij bijvoorbeeld dagelijkse zorg. Er is meer gelegenheid om met familie te overleggen. Iedere patiënt mag maximaal twee bezoekers tegelijkertijd ontvangen vanwege de rust voor de patiënt, de kamergenoten en de afdeling. Een handig gratis hulpmiddel
Meer informatie vindt u online: www.havenziekenhuis.nl DECEMBER 2012
Op Koers
21
Online therapie helpt COPD-patiënten COPD is een verzamelnaam voor longaandoeningen, als chronische bronchitis en longemfyseem. De luchtwegen zijn vernauwd door een ontsteking en bij een ernstige vorm zijn de longen onherstelbaar beschadigd. Als eerste in Nederland ondersteunt het Havenziekenhuis haar COPD-patiënten actief, ook als zij thuis zijn, met het COPD-online programma.
Mensen met COPD komen adem te kort, bijvoorbeeld wanneer zij extra inspanningen verrichten als traplopen en boodschappen dragen. Ook dagelijkse activiteiten als wassen, aankleden, eten en deelname aan het sociale leven kunnen problemen opleveren. Om de kwaliteit van leven te verbeteren is het belangrijk dat COPD zo vroeg mogelijk wordt opgespoord en behandeld. COPD is immers een ziekte die verstrekkende gevolgen heeft, maar met een goede behandeling is het leven ermee zeker draaglijker te maken. Naast stoppen met roken kan deze behandeling bestaan uit medicijnen, goede voeding en meer bewegen. Verder biedt het Havenziekenhuis een
22
Op Koers
DECEMBER 2012
longrevalidatieprogramma aan. Hierbij geven verschillende disciplines adviezen over omgaan met COPD, zoals de diëtist, ergotherapeut en fysiotherapeut.
Online therapie Sinds 2010 kunnen COPD-patiënten in het Havenziekenhuis gebruik maken van ‘COPD-online’. COPD-online helpt patiënten om doelen te stellen en meer structuur aan te brengen in hun dagritme en medicijngebruik. Verder geeft het inzicht in hoeverre zij hun COPD onder controle hebben. Voor longverpleegkundige Ellen Boot heeft het programma inmiddels weinig geheimen meer. ‘Patiënten met typische COPD-klachten als hoesten, benauwdheid, piepende ademhaling, vermoeidheid bij inspanning, longinfecties/longontstekingen en slijm ophoesten komen als eerste bij de longarts voor onderzoek. Als dan de diagnose COPD gesteld is, volgt er uitleg over de medicatie en de behandeling. En dan vragen we de patiënt in kwestie meteen of hij of zij mee wil doen met COPD-online. Het werkt vrij eenvoudig. Op de website van COPD-online kunnen patiënten een dagboek bijhouden. Daarin kan onder andere genoteerd worden wanneer de medicatie is ingenomen en in welke hoeveelheid en kan de patiënt zogenoemde ‘benauwdheidscores’ invullen. Deze scores kunnen worden teruggezien in grafieken, die het programma automatisch maakt. Zo geeft het programma de patiënt inzicht in het ziektebeeld. En ons ook, want ‘aan de achterkant’ kunnen wij met de patiënt meekijken.
We kunnen de scores en grafieken van de patiënten inzien en online vragen van de patiënt beantwoorden. We komen als het ware de huiskamer in. Deelnemers ervaren dit als heel geruststellend, zo hebben we gemerkt. Als de patiënt voor een afspraak op de poli komt openen we het COPD-programma en kunnen we meteen zien hoe het de afgelopen tijd met hem of haar is gegaan.’
Investeren Sinds de start van het programma maken zo’n 57 COPDpatiënten gebruik van het online programma. Wat Ellen betreft mag dit aantal nog flink omhoog. ‘COPD is een typische rokersziekte en steekt daarom vaak pas op latere leeftijd de kop op. En hoewel internet steeds meer deel uitmaakt van het dagelijks leven, hebben nog lang niet alle senioren de beschikking over een computer. Vaak zijn ze ook niet handig genoeg op internet om met het programma overweg te kunnen. We investeren daarom in goede uitleg en vullen eventueel samen met de patiënt de patiëntgegevens in. En natuurlijk krijgt de patiënt een uitgebreide handleiding mee. Gezien het aantal tevreden gebruikers vertrouwen we erop dat in de toekomst steeds meer patiënten de weg naar COPD-online weten te vinden.’ Uitkomst Mevrouw Ladesteijn, 65 jaar oud, is zo’n tevreden gebruiker. ‘In 2002 werd ik ’s nachts een keer zo benauwd dat ik opgenomen moest worden. Toen is de diagnose COPD gesteld en is ook vastgesteld dat ik daar al enkele jaren aan leed. In eerste instantie kreeg ik iets van de huisarts, maar dat hielp eigenlijk niet. En zo ben ik voor behandeling in het Havenziekenhuis terecht gekomen. Daar word ik tot nu toe uitstekend begeleid.’ Mevrouw Ladesteijn heeft in het dagelijks leven behoorlijk veel last van COPD. ‘Vooral in het begin is het wennen dat je niet alles meer kan zoals vroeger, zoals ver lopen of fietsen. Maar ik heb er mee leren omgaan en probeer nu een zo normaal mogelijk leven te leiden.’ In 2008 startte het Havenziekenhuis met een programma speciaal voor COPD-patiënten. Mevrouw Ladesteijn: ‘Toen ik hiervan hoorde heb ik me daar direct voor aangemeld. Diëtiste, logopediste, trainen…. allerlei onderwerpen kwamen aan bod. Het heeft de aanzet gegeven tot meer sporten, wat
Longverpleegkundige Ellen Boot
ik nu doe bij een fysiotherapeut speciaal voor COPDpatiënten. Dit heeft zeker resultaat. Had ik vroeger de ene spoedopname na de andere, nu heb ik al lange tijd niet meer in het ziekenhuis gelegen. Mijn conditie is met sprongen vooruit gegaan. Toen COPD-online een paar jaar geleden beschikbaar kwam, was dat echt een uitkomst. Het is ook heel makkelijk: je zet de laptop aan, gaat naar de website, logt in en je ziet meteen hoe het met je gaat. Je komt jezelf wel tegen als je je te druk maakt, want ook dat zie je terug in de grafieken.’
Heb ik COPD? Mensen zijn vaak geneigd om hun ongemakken een tijdlang voor lief te nemen en realiseren zich niet dat hun klachten grote gevolgen kunnen hebben voor de toekomst. Herkent u één of meer van de volgende klachten: hoesten (ook een rokershoestje), benauwd, piepende ademhaling, vermoeid (bij inspanning), longinfecties/longontstekingen en slijm ophoesten? En bent u veertig jaar of ouder en (ex-) roker? Ja? Overleg dan met uw huisarts. Deze kan beoordelen of u COPD hebt of niet. Hoe eerder u erbij bent, hoe beter. Kijk voor een COPD-risicotest op www.astmafonds.nl/ons-werk/wees-er-op-tijd-bij/copd-risicotest
DECEMBER 2012
Op Koers
23
De tijd van toen en nu In 85 jaar is er in het Havenziekenhuis heel wat veranderd. Een aantal basisvoorzieningen is echter nooit uit het ziekenhuis verdwenen, zoals de Linnenkamer, Sterilisatieafdeling en Apotheek. Net als vroeger wordt er dagelijks schoongemaakt en staat de telefonist(e) bellers te woord. Natuurlijk zag dat er enkele decennia geleden wel ietsje anders uit.
Entree Havenziekenhuis
Telefonist(e)
24
Op Koers
DECEMBER 2012
Linnenkamer
Sterilisatieafdeling
Schoonmaakploeg
Dagverblijf 3e klasse versus het Grand CafĂŠ van nu
DECEMBER 2012
Op Koers
25
Wegwijs in het Havenziekenhuis Bent u slecht ter been, dan kunt u bij het hoofdgebouw uitstappen bij de Kiss & Ride-zone voor de hoofdingang. Daarna kan de auto buiten het terrein van het ziekenhuis geparkeerd worden. Bij onze locatie Buitenhaven kunt u voor de deur stoppen. Hier zijn tevens invalideplaatsen. U kunt ook gebruik maken van haventaxi De Sleeptros.
Contact Havenziekenhuis Rotterdam Postbus 70031, 3000 LN Rotterdam Telefoon: 010 - 404 33 00, www.havenziekenhuis.nl Hoofdgebouw Haringvliet 2, Rotterdam Locatie Buitenhaven Haringvliet 72, Rotterdam Locatie Buitenpoli Krimpen a/d IJssel Patrijzenstraat 59, Krimpen a/d IJssel
Bereikbaarheid Met de auto Op de A16/E19 neemt u de afslag Rotterdam Centrum/Capelle aan den IJssel (afslag 25). Vervolgens volgt u de borden Rotterdam Centrum. U rijdt circa 3 km langs het water (Maas); bij de derde verkeerslichten ziet u rechts het Havenziekenhuis (schuin tegenover zwembad Tropicana). Buitenpoli Krimpen U rijdt de Algerabrug over, eerste stoplichten links afslaan. Vervolgens bij de eerste rotonde naar links de Burgemeester Aalberslaan op en direct rechts afslaan richting het Facet. Via onze website kunt u een routebeschrijving van deur tot deur opvragen. Parkeren Parkeren op het terrein van het Havenziekenhuis is helaas niet mogelijk. Wel kunt u in de omgeving van het ziekenhuis betaald parkeren. Denk eraan dat betalen alleen mogelijk is met een Chipknip. In de centrale hal van het Havenziekenhuis is een oplaadpunt. Vooralsnog kunt u bij Tropicana, schuin tegenover het ziekenhuis, gratis parkeren. 26
Op Koers
DECEMBER 2012
Bij de Buitenpoli in Krimpen a/d IJssel kunt u gratis voor de deur parkeren.
Openbaar vervoer Het Havenziekenhuis is goed bereikbaar met het openbaar vervoer. De loopafstand vanaf de haltes varieert van een paar minuten tot tien minuten (station Blaak). • Trein: uitstappen bij station Blaak. • Metro: uitstappen bij metrostation Oostplein. • Tram: lijn 7 of 21. Uitstappen bij tramhalte Oostplein. • Bus: lijn 46. Uitstappen bij bushalte Oostplein. Ook de Buitenpoli in Krimpen is goed bereikbaar met het openbaar vervoer. De loopafstand is een paar minuten. • Buslijn 98. Uitstappen bij halte burgemeester Aalberslaan. Via onze website krijgt u een advies op maat voor het openbaar vervoer.
In het ziekenhuis In het ziekenhuis zijn de afdelingen aangegeven op borden in de gangen en liften. Uiteraard helpt onze Receptie, gelegen in de centrale hal van het Havenziekenhuis, u graag verder. Als het nodig is, loopt een gastvrouw of -heer met u mee. Bij de hoofdingang staan rolstoelen waarvan u gebruik kunt maken; u heeft wel een munt van één euro nodig.
Service Brasserie In Brasserie Aan de Maas op de vijfde etage van het Havenziekenhuis kunt u genieten van vers gemalen koffie, gezonde vruchtensappen, belegde broodjes en diverse snacks. Ook zijn er cadeauartikelen en kaarten te koop en is er gratis draadloos internet (Wi-Fi). Vanuit de Brasserie heeft u een prachtig uitzicht over de Maas en de Rotterdamse bruggen. U bent van harte welkom van maandag tot en met vrijdag van 8.00 tot 12.00 uur en van 13.30 tot 19.30 uur. In het weekend is de Brasserie geopend van 15.00 tot 19.30 uur.
Patiënten Service Bureau Het Patiënten Service Bureau bevindt zich in de centrale hal van het ziekenhuis. U bent daar welkom voor informatie over een ziekte, onderzoek en behandeling of een luisterend oor. Wijziging gegevens Veranderingen in uw naam, adres, huisarts, apotheek en verzekering kunt u doorgeven bij de Inschrijfbalie in de centrale hal van het Havenziekenhuis. De medewerkers wijzigen uw gegevens in het systeem. Neem altijd uw legitimatie mee naar een bezoek aan ons ziekenhuis. De wetgeving stelt dit verplicht. Gebedsruimte en stiltecentrum Wanneer u stilte zoekt of een moment voor uzelf, kunt u terecht in de gebedsruimte of het stiltecentrum op de vijfde verdieping. Deze zijn dag en nacht open voor bezinning, meditatie of gebed. Haventaxi Haventaxi de Sleeptros staat klaar om u op een veilige manier van het Havenziekenhuis naar locatie Buitenhaven en weer terug te brengen. Het is ook mogelijk om met de Haventaxi naar het Oostplein te gaan voor de tram, metro of bus. Vraag ernaar bij de Receptie in de centrale hal.
Op bezoek
✁
Uw mening (On)tevreden Onze medewerkers doen hun uiterste best om u zo goed mogelijke zorg te geven. Als u tevreden bent over onze zorg, dan horen wij dat graag. Bent u niet tevreden? Laat ons dat ook weten, zodat wij onze zorg kunnen verbeteren. In de folder ‘Hebt u een klacht?’ leest u hoe u een eventuele klacht kunt indienen. De folder vindt u op onze website www.havenziekenhuis.nl of u kunt de folder ophalen bij het Patiënten Service Bureau.
Cliëntenraad Het is belangrijk dat de patiënten en bezoekers de zorg en aandacht krijgen, die ze nodig hebben. De Cliëntenraad behartigt deze belangen. Via de Cliëntenraad wordt uw stem gehoord. Heeft u opmerkingen of suggesties? Geef deze dan door via cliëntenraad@havenziekenhuis.nl of per post: Havenziekenhuis, t.a.v. Cliëntenraad, postbus 70031, 3000 LN Rotterdam. Stichting Vrienden van het Havenziekenhuis Tevreden over onze zorg? Dan wilt u misschien wel een vriend van het Havenziekenhuis worden. Voor een klein bedrag per jaar bent u al lid van de Stichting Vrienden van het Havenziekenhuis. Van deze bijdragen worden bijzondere uitgaven voor patiënten gedaan. Wilt u ook donateur worden? Stuur de bon onderaan deze pagina naar: Havenziekenhuis Rotterdam, Directiesecretariaat, antwoordnummer 2222, 3000 WB Rotterdam.
Bezoektijden U bent van harte welkom om een patiënt te bezoeken van 15.00 - 20.00 uur. De IC/CCU kan bezocht worden van 11.00 - 13.00 uur en van 15.00 - 20.00 uur.
Word vriend van het Havenziekenhuis Ik geef me op als: Vriend/vriendin van het Havenziekenhuis, met een jaarlijkse contributie van € ................................................. (minimaal € 15,00) Begunstiger met een eenmalige bijdrage van € ................................................. Naam ..........................................................................................................................................................................................................................................
Adres ..........................................................................................................................................................................................................................................
Postcode ................................................................... Woonplaats ............................................................................................................................................
E-mail .........................................................................................................................................................................................................................................
Verzend deze bon in een ongefrankeerde envelop naar: Stichting Vrienden van het Havenziekenhuis, Directiesecretariaat, Antwoordnummer 2222, 3000 WB Rotterdam OKTOBER 2011
Op Koers
27
Onze specialisten Anesthesiologie Mw. S. van der Elst-Thio Dhr. drs. L.J.A. Harhangi Mw. drs. C. Kudlickova-Dekker Dhr. dr. T. Linden Mw. drs. L.G. Mahes
Apotheek Mw. C.S. Blind Mw. drs. E. de Jong Dhr. drs. R.T. van Dellen
Cardologie Dhr. drs. B. Ilmer Dhr. dr. B.J. Krenning Mw. drs. C.M. Leenders Dhr. drs. D. Neumann
Chirurgie Dhr. drs. G.J. Collet Mw. dr. J.H. van Dam Mw. drs. K.H.A. van Eeghem Prof. dr. J.F. Lange Mw. dr. T. Lans Dhr. dr. A. Menon Dhr. dr. W.R. Schouten
Dermatologie Mw. drs. W.E.M. Plokker-Bos Mw. drs. H. Both Dhr. dr. W.I. van der Meijden
Drs. Willemijn Plokker-Bos Willemijn is opgeleid en gespecialiseerd in het Erasmus MC. Naast de behandeling van spataderen en tropische huidaandoeningen is huidkanker ook één van haar aandachtsgebieden. ‘Er zijn nieuwe methoden om mensen te helpen met een zo goed mogelijk cosmetisch resultaat.’
Geriatrie Dhr. drs. A.J. Arends Mw. drs. E. van Melick Dhr. dr. G. Ziere
Gynaecologie Mw. drs. H.J. van Beekhuizen Dhr. dr. M.H. van der Gaast Dhr. dr. L. Pijpers
Dr. Heleen van Beekhuizen Heleen werkt naast het Erasmus MC nu ook bij het Havenziekenhuis. ‘Een goede combinatie van routine en meer complexe zorg.’ In het Havenziekenhuis wil ze zich meer gaan toeleggen op gynaecologische kijkoperaties, de Vulvapoli en spreekuur voor menstruatiestoornissen.
28
Op Koers
DECEMBER 2012
Dr. Mark van der Gaast Mark komt uit het Erasmus MC waar hij nog één dag in de week werkt. ‘Patiënten die we doorverwijzen kunnen hierdoor sneller terecht in het Erasmus MC.’ Naast algemene gynaecologie wil Mark zich richten op bekkenbodemproblemen zoals incontinentie en verzakkingen.
Interne geneeskunde Mw. drs. Y. van Beek-Nieuwland Dhr. dr. P.J.J. van Genderen Mw. drs. M. de Mendonça Melo Dhr. dr. D. Overbosch Mw. drs. C.C. Simons Dhr. dr. L. Slobbe Dhr. dr. P.J. Wismans
Intensive Care Mw. drs. B. Dellen Mw. drs. C.E. Birsak
Kaakchirurgie Dhr. dr. G.J. van Beek Dhr. dr. L.O.H. Dessau Dhr. drs. J.G. van der Hee Mw. dr. J.M. Kwakman Dhr. drs. F.R. Praal Dhr. drs. L.J. Rijksen Dhr. dr. D. Rink
Neurochirurgie Prof. dr. C.M.F. Dirven Dhr. dr. J.W. Schouten Dhr. dr. A.J.P.E. Vincent
Neurologie Dhr. drs. M. Liedorp Dhr. drs. R.D. Oedit Mw. dr. S.M. Rosso Mw. dr. L. Ruts Mw. drs. A.M. Visser
Oogheelkunde Dhr. drs. J.P. Martinez Ciriano Dhr. drs. T.O.A.R. Missotten
Orthopedie Dhr. drs. O. van Leeuwen Dhr. drs. K. Raissadat
Parasitologie Dhr. dr. J. van Hellemond
Pijnpoli Mw. drs. K. Elangovan Dhr. dr. S.P.G. Frankema Dhr. drs. L.J.A. Harhangi Dhr. prof. dr. F.J.P.M. Huygen Mw. dr. B.G. Köder
Plastische Chirurgie Dhr. drs. A. Hofman Dhr. dr. J.B. Jaquet Dhr. drs. R. Tjong Joe Wai
KinderHaven
Psychiatrie
Mw. drs. N.J.T. Arends Mw. dr. L. Duijts Mw. dr. H.M. Janssens Dhr. prof. dr. J.C. de Jongste Dhr. drs. M.S. van Maaren Dhr. prof. dr. A.P. Oranje Mw. dr. M.W.H. Pijnenburg Mw. drs. H.L. ten Raa-Kwee Mw. drs. L. Rehbock Dhr. prof. dr. H.A.W.M. Tiddens Mw. dr. F.B. de Waard-van der Spek Mw. drs. A.M. Visser
Dhr. drs. D. van der Meer Mw. drs. M. van Verschuer
Keel-, Neus- en Oorheelkunde Dhr. dr. W.P.A. Kelders Dhr. drs. B. Struijs Mw. drs. Q.C.P. de Vries-Ledeboer
Klinische Chemie Dhr. prof. dr. J. Lindemans Dhr. dr. H. Russcher
Longziekten Mw. drs. S. van Brummelen Mw. drs. M.A.C. Klaaver Mw. drs. T.H. Mennema
Microbiologie Dhr. dr. D.C. Melles
Radiologie Mw. drs. L. van Die Dhr. drs. E.P.M. van Helmond Dhr. drs. J.P. Toirkens
Drs. Menno Toirkens Menno woonde tot voor kort in Antwerpen waar hij is opgeleid en gespecialiseerd. Als aandachtsgebieden heeft hij neuroradiologie en hoofd-hals radiologie, waarbij hij participeert in het Alzheimercentrum. Zijn eerste indruk: ‘De afdeling Radiologie is volop in verbouwing, met leuke collega’s.’
Urologie Dhr. drs. E.R. Boevé Dhr. dr. S.M. Haensel Mw. drs. J.H. van Montfrans-Wolterbeek Dhr. dr. S.H. de Vries