Het officiĂŤle magazine van Porsche in Nederland - Winter 2015/2016
8
INHOUD 12
47
Nog weer beter
Op Tenerife ervaren we dat de volledig nieuwe turbomotor in de 911 een aanwinst is.
Flying Colors
Porsche biedt veel keuze in kleur, en daar is over nagedacht legt Color & Trim designer Barbara Sika uit.
Dit was 2015
Het afgelopen jaar vanuit een Porsche perspectief.
22
44
De nieuwe 911 collectie!
Van trapauto tot rolkoffer geĂŻnspireerd op een icoon.
3
YANG SEATING SYSTEM RODOLFO DORDONI DESIGN
MINOTTI CONCEPT STORES NOORT INTERIEUR JONCKERWEG 11 - 2201 DZ NOORDWIJK T. 071-4080008 - E. INFO@NOORTINTERIEUR.NL - WWW.NOORTINTERIEUR.NL VAN DER DONK INTERIEUR NEWTONWEG 18 - 4207 HK GORINCHEM T. 0183 646 353 - E. INFO@VANDERDONKINTERIEUR.NL - WWW.DESIGNMEUBELS.NL
12
CREATE YOUR OWN DESIGN EXPERIENCE AT MINOTTI.COM
PORSCHE CENTRUM AMSTERDAM
Verder in dit nummer 27 Vol verwachting
Smakelijk Porsche nieuws met onder meer de Macan GTS.
31 Porsche op stroom: Mission E Een echte Porsche, hightech, met Le Mansroots en 100% elektrisch.
34 In detail
De turbomotor van de nieuwe 911 uitgelicht.
36 Historisch racefeest op Laguna Seca
De Rennsport Reunion had dit jaar plaats in Californië. Een feest met legendarische Porsches en beroemde coureurs.
Pon Porsche Import Zuiderinslag 8, 3833 BP Leusden, info@porsche.nl Verantwoordelijk namens uitgever Ingrid Oudejans, Hermen Ratterman, Jasper Levie Concept en realisatie Sqills Nederland Accountdirector Bertil Govers Contentdirector Jasper de Weerd Managing editor Viviènne van Nisius Bureauredacteur Marian Vullings Artdirector Lieke Jonker Vormgeving Aleida Boonstra, Magda Rijs, José Verhelst Aan dit nummer werkten mee Marcel Bakker, Thomas Bangma, De Beeldredaktie, Joe van Burik, Dennis van Loenhout, Gerritjan Huinink, Marc Klaver, Guus Peters, Ton Roks, Rein de Ruiter, Marc de Smit, Paul Tolenaar, Maurice Volmeyer, Luc Vranken Productiebegeleiding advertenties Erik van Leijenhorst (Salesmanager) Marcel van Geilswijk (Senior accountmanager) Patricia Rijksen (Senior accountmanager) Telefoon: 088 689 99 00 © 2015 Sanoma Media Netherlands B.V. Niets uit deze uitgave mag geheel of gedeeltelijk worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar worden gemaakt, op welke wijze dan ook, zonder schriftelijke toestemming van de uitgever.
Porsche Insider – Winter 2015/2016 wordt u aangeboden door Porsche Centrum Amsterdam
6 De auto als canvas
WELKOM BIJ DE FAMILIE Bij het doornemen van de onderwerpen voor deze nieuwe editie van Insider was één ding duidelijk. Het hoofdonderwerp stond vast: een warm welkom voor de nieuwe Porsche 911. We gaan uitgebreid in op alle details van ons nieuwe icoon, dat dankzij biturbotechniek niet alleen over de hele linie krachtiger, maar tegelijkertijd ook zuiniger is geworden. De nieuwe 911 kan zodoende zijn rol van Porsches vaandeldrager met nóg meer overtuiging uitdragen. Als deze Insider verschijnt, is 2015 bijna ten einde. Een prachtig Porsche jaar, waarin we bij Porsche Centrum Amsterdam tal van nieuwe klanten hebben mogen verwelkomen. Wij zullen er met het hele team van Porsche Centrum Amsterdam vol aan blijven werken om de goede sfeer, warmte en kwaliteit nog verder te verbeteren. Uw suggesties zijn daarbij van harte welkom. 2015 betekende ook de lancering van ‘Amsterdam Favourites’, een serie korte films waarin onze klanten de hoofdrol spelen. En we zagen de lancering van tal van nieuwe modellen, diverse aansprekende evenementen en als klap op de vuurpijl de overwinning van Porsche tijdens de beroemdste langeafstandsrace ter wereld: de 24 Uur van Le Mans. We blikken op pagina 22 terug op dit sportieve jaar. Veel leesplezier en graag tot ziens. Namens het hele team van Porsche Centrum Amsterdam,
Kunstenaar Joseph Klibansky kreeg de creatieve vrijheid over het uiterlijk van een Porsche 911.
9 Amsterdam Favourites
De naam van het nieuwe label, ‘Amsterdam Favourites’, suggereert het al: in de filmpjes ligt de focus op Amsterdam.
42 De passie van Richard Goede
Richard: “Porsche is in mijn ogen een voorrecht om voor te werken. Je hebt iemands droom in handen.”
Hans van der Valk
5
PORSCHE CENTRUM AMSTERDAM
Jonge Nederlandse kunstenaar leeft zich uit op Porsche 911
OP SPECIAAL VERZOEK Kunstenaar Joseph Klibansky mocht zich uitleven op een Porsche. Klanten en bezoekers van Porsche Centrum Amsterdam konden het resultaat enkele weken lang bewonderen. TEKST GUUS PETERS FOTOGRAFIE PAUL TOLENAAR
Joseph Klibansky: “Ik heb een fusie gemaakt van bestaande kunstwerken.”
stukken van Amsterdam en zelfs koningin Máxima komt voorbij”, aldus Klibansky, die gebruikmaakte van de zogenaamde wraptechniek. Daardoor is de oorspronkelijke lak van de auto behouden gebleven. “Op social media is de auto een enorme hype, maar wat ik vooral ook belangrijk vind is dat het straatbeeld hierdoor verandert. Te veel auto’s zijn tegenwoordig zwart of grijs.” Dat van het een soms het ander komt, werd onlangs weer bewezen bij Porsche Centrum Amsterdam. Een klant van het bedrijf had bij kunstenaar Joseph Klibansky een kunstwerk gekocht, maar zijn echtgenote koppelde aan die aanschaf een speciaal verzoek. “Het leek haar een leuk idee als ik de Porsche 911, waarmee haar man aan de Gumball Rally ging deelnemen, een origineel uiterlijk zou geven. Normaal doe ik vooral grote opdrachten, maar dit was voor mij, als autoliefhebber, een passieproject”, zegt Klibansky, die zelf in een 991 Carrera 4S Cabriolet rijdt.
Máxima in wraptechniek De kunstenaar is zich bewust van zijn bijzondere taak en maakte van de 911 een verschijning waarin vrijwel al zijn technieken samenkomen: de Porsche ademt computerdesign, kleur, fotografie, sjablonen en dynamiek. “Ik heb er een fusie van gemaakt van meerdere, bestaande kunstwerken. Je ziet kolibries,
DE 911 IS EEN VERSCHIJNING WAARIN AL KLIBANSKY’S TECHNIEKEN SAMENKOMEN 8
918 Spyder als artcar Joseph Klibansky heeft inmiddels zijn volgende Porsche project op stapel staan. “Ik ben bezig om van een 918 Spyder een artcar te maken. Dat wordt dan een van de 918 exemplaren die een héél eigen leven gaat leiden.” Klibansky ziet overigens de autoprojecten nadrukkelijk als ‘voor de aardigheid’. “Het is niet iets waar ik mij fulltime op wil focussen, al was het maar omdat ik momenteel bijna dag en nacht bezig ben met een expositie, komend voorjaar in het Palazzo Cavalli Franchetti in Venetië. Ik ben officieel de jongste kunstenaar die daar ooit een show toegewezen heeft gekregen, dus daar stel ik me wel iets bij voor.”
Veel bekijks Porsche Centrum Amsterdam had de Klibansky Porsche een aantal weken te gast in de showroom. “De eigenaar was een aantal weken met vakantie en vond het prima als we de auto gedurende die tijd tentoon zouden stellen”, vertelt Commercieel directeur Ron Loenen. De 911 trok in elk geval veel bekijks, al was het maar omdat er weinig kunstwerken in de wereld zijn die zich met meer dan 250 km/h kunnen verplaatsen.
JOSEPH KLIBANSKY Met zijn 30 jaar geldt Joseph Klibansky als een van meest succesvolle jonge kunstenaars van deze tijd. Sommige van zijn werken worden verkocht voor meer dan 500.000 euro. Hij is geboren in Kaapstad, als kind van een Nederlandse vader en een Zuid-Afrikaanse moeder. Klibansky is vooral bekend door grootschalige, utopische, uiterst kleurrijke stads portretten, die bedekt zijn met een vloeibare glaslaag. Klibansky wordt gezien als de grondlegger van deze techniek. Hij zegt kunstwerken te willen maken waar mensen niet zomaar aan voorbijlopen. “Ik wil dat ze stilstaan en zeggen: Wauw, wat gebeurt híér?”
Op social media was de auto een enorme hype.
AMSTERDAM FAVOURITES Met ‘Amsterdam Favourites’ onderschrijft Porsche Centrum Amsterdam zijn hoofdstedelijke identiteit.
In het tweede filmpje wordt Ernst de Lange geïnterviewd door actrice en presentatrice Meriyem Manders.
Onder de naam ‘Amsterdam Favourites’ verschijnen de komende tijd op de website van Porsche Centrum Amsterdam korte filmpjes, waarin klanten vertellen wie ze zijn, wat ze doen, waarom ze Porsche rijden, wat ze met Amsterdam hebben en waarom ze klant zijn bij Porsche Centrum Amsterdam. Ze worden, al rijdend in hun eigen auto, geïnterviewd door actrice en presentatrice Meriyem Manders, die optreedt namens GP Elite Rijtrainingen. Op de facebookpagina van Porsche Centrum Amsterdam verschijnen korte versies van de filmpjes, de volledige versie is te vinden op de website. In de eerste aflevering treedt informatiearchitect Ludger Vloedbeld op, in de tweede aflevering voert Ernst de Lange al rijdend een gesprek met Meriyem. Het leidt tot verrassende dialogen en mooie beelden, waarbij zelfs af en toe gebruik wordt gemaakt van een drone voor fraai beeldmateriaal.
IN DE FILMPJES LIGT DE FOCUS OP AMSTERDAM Amsterdam is hot De naam van het nieuwe label, ‘Amsterdam Favourites’, suggereert het al, in de filmpjes ligt de focus op Amsterdam. Dat gebeurt niet voor niets, legt directeur Hans van der Valk van Porsche Centrum Amsterdam uit. “Kijk maar om je heen, Amsterdam is populair, het is hot, het groeit aan alle kanten, kijk alleen maar naar de ontwikkelingen op de woningmarkt. En ons Porsche Centrum heeft Amsterdam in zijn naam, daar zijn we trots op. Dat dragen we op deze manier een beetje extra uit.”
Een drone zorgt voor extra fraaie beelden.
Maar ook de passie voor Porsche, de interesses van de geïnterviewden en mooie beelden van zowel de auto, de inzittenden en Amsterdam maken de Amsterdam Favouritesfilmpjes meer dan het bekijken waard. Ze vormen een ode aan de hoofdstad, waarmee Porsche Centrum Amsterdam en zijn klanten zich nauw verbonden voelen. 9
6
TRAVEL IN STYLE
Silverjet selecteert het beste wat de wereld u te bieden heeft! Bij Silverjet Vakanties weten we als geen ander hoe belangrijk vakantie voor u is. Dus regelen we alles, zodat u alleen nog maar hoeft te genieten. Wij stemmen uw vakantie af op uw agenda als het gaat om de gewenste vertrekdag of vakantieduur. Tevens kunt u bij Silverjet rekenen op de altijd inbegrepen executive lounge op Schiphol, Düsseldorf en Brussel, gerenommeerde luchtvaartmaatschappijen, privétransfers op de bestemming, uitstekende hotels en een ongeëvenaard serviceniveau. Vanzelfsprekend Silverjet...
111111
Royal Palm, Mauritius Een van de beste resorts in de Indische Oceaan. Royal Palm ligt in een schitterende palmentuin aan een poederwit zandstrand en biedt volop privacy. Noemenswaardig zijn het watersportcentrum, de uitgebreide Spa en de uitstekende restaurants die alle onder leiding staan van sterrenchef Michel de Matteis.
Kijk voor meer informatie op www.silverjet.nl/royalpalm of bel 055-3575597 voor persoonlijk advies.
PMS 199 (rood) PMS 299 (blauw)
7
PRIMEUR
FLUITEND NAAR DE TOP De nieuwe 911 is dankzij turbotechnologie krachtiger, efficiënter en biedt weer meer rijplezier en emotie dan de vorige. Porsche had bij de ontwikkeling steeds hun belangrijkste concurrent voor ogen: de laatste generatie van de 911. TEKST REIN DE RUITER FOTOGRAFIE LOUIS BLOM, GETTY IMAGES, IQ-IMAGES
DE MUREN VAN GITZWARTE LAVASTENEN KAATSEN DE KARAKTERISTIEKE SOUND VAN DE BOXERMOTOR BIJNA ONGEFILTERD TERUG 12
13
PRIMEUR Droog asfalt op Tenerife, een prima plek om de nieuwe 911 te leren kennen.
D
GEVOEL
De wegen rondom de vulkaan Pico del Teide op Tenerife zijn droog; waar zelfs in de zomer sneeuw kan liggen, is de novembertemperatuur nu zomers hoog. Het parcours met zijn vele haarspeldbochten en keiharde rotswanden is een uitdaging voor iedereen die van sturen houdt. De laatste eruptie van de Teide was in 1909. Gemiddeld barst de stratovulkaan – een van de zestien gevaarlijkste ter wereld – elke honderd jaar een keer uit. Dat zou in theorie betekenen dat de volgende vulkanische knal niet lang meer op zich laat wachten, berekenen we snel. We gaan over tot de orde van de dag. Nu staat namelijk niet de vulkaan op uitbarsten, maar wel de nieuwe Porsche 991 Carrera S waarmee we het eiland verkennen. We trappen hard op het gas. Elke beweging van het pedaal wordt direct vertaald naar een acute stijging van het toerental. Het tempo ligt hoog; de muren van gitzwarte lavastenen kaatsen de karakteristieke sound van de boxermotor bijna ongefilterd terug. Maar dan met één belangrijk verschil: in vergelijking met zijn voorgangers wordt het geluid nu gecombineerd met het beschaafde fluiten van twee turbo’s. 14
Een tikkeltje bezweet maar met een grijns van oor tot oor parkeren we onze 911 Carrera S in de nieuwe kleur blauw bij een restaurant. Het uitzicht op de 3.718 meter hoge Teide die ogenschijnlijk rustig een tukje doet, is adembenemend mooi. Terwijl de boxermotor nog wat natikt, rent Eberhard Armbrust, verantwoordelijk voor de Fahrdynamik van de nieuwe 911, op ons af. “Wat rijdt-ie fijn hè”, zegt hij, enthousiaster dan een kind in een speelgoedwinkel. We knikken instemmend. Porsche heeft zichzelf wederom overtroffen.
Evolutie Toegegeven: de vernieuwingen van het exterieur zijn doorgevoerd onder het motto ‘geen revolutie maar evolutie’. Want waarom zou je het uiterlijk van de 911 ingrijpend willen wijzigen? De basislijnen die uit 1963 stammen brengen autoenthousiasten over de gehele wereld immers nog steeds in vervoering. De nieuwste generatie van de 911 is schitterend, zonder dat dit is bereikt met al te grote ingrepen. Hij heeft bijvoorbeeld vernieuwde koplampen met vierpuntsledjes, verbeterde deurgrepen die niet meer in een extra behuizing
DE 911 CARRERA TOKKELT COMFORTABEL VOORT ALS JE GEEN HAAST HEBT, MAAR VERANDERT MOEITELOOS IN EEN ONGETEMD BEEST
Een beschaafde turbofluit voegt zich met de karakteristieke sound van de boxermotor samen tot een prachtige mix.
Hou 'm in de gaten, de Pico del Teide. Het is de nummer 1-attractie op Tenerife.
De knop op het stuurwiel en de touchscreen van het Porsche Communication Management systeem vallen op binnenin.
zijn geplaatst en gerestylede ledachterlichten. Het rooster van de achterklep is voor het eerst in de geschiedenis van de 911 voorzien van verticale spijlen. Die zijn niet alleen voor de show zo geplaatst, maar helpen de boxermotor ook aan meer lucht. Aan de buitenkant vallen ook twee centrale uitlaatpijpen op die behoren bij het optionele sportuitlaatsysteem; een optie die veel klanten ongetwijfeld zullen bijbestellen. Vanbinnen zijn de veranderingen een stuk ingrijpender. De 911 Carrera heeft bijvoorbeeld standaard het nieuwste Porsche Communication Management systeem. Dat voorziet in een 7-inch intuïtief te bedienen Apple Car Play-touchscreen met knijp- en swipefunctie, een heldere interface en nieuwe navigatie met online verkeersinformatie. Het stuurwiel heeft nu een draaiknop waarmee de verschillende rijstanden zijn te bedienen die bij het Sport Chrono-pakket horen. Het kent vier rijstanden: Normal, Sport, Sport Plus en Individual. Het systeem beïnvloedt onder meer de schakel
tijden, de uitlaatsound, de demping en de gasrespons. Ook is er een klein Sport Response-knopje, waarmee je het vermogen gedurende twintig seconden kunt laten pieken. We gaan weer rijden. Weggetjes met de ene uitdagende hairpin na de andere worden afgewisseld met mooi geasfalteerde stukken snelweg. De 911 Carrera doet wat hij altijd al heeft gedaan: hij tokkelt comfortabel voort als je geen haast hebt, maar verandert moeiteloos in een ongetemd beest als je daarom vraagt. Chapeau voor de ingenieurs die de nieuwe turbomotor hebben ontwikkeld. Terwijl de atmosferische motoren in de 991 I pas piekten bij 7.400 t/min, leveren de nieuwe turbomotoren in de 991 II hun maximumvermogen al bij 6.500 t/min. Die newtonmeterlijn loopt nu praktisch vlak tussen de 1.500 en 5.000 t/min. Porsche heeft een krachtbron ontwikkeld die doelmatiger, efficiënter en ondanks het downsizen veel giftiger aanvoelt dan zijn voorganger. Natuurlijk proberen we de launchcontrol op een afgesloten 15
PRIMEUR
“ OM HET TURBOGAT WEG TE NEMEN HOUDEN WE IN DE MEEST SPORTIEVE RIJMODUS SIMPELWEG DE WASTEGATE DICHT”
Twee ronde uitlaatmonden kenmerken de optionele sportuitlaat. Een must.
PORSCHE 911 CARRERA S Motor 3,0-liter zescilinderboxermotor met twee turbo’s Max. vermogen 420 pk (309 kW) Max. koppel 500 Nm 0-100 km/h 3,9 sec. Topsnelheid 308 km/h Gem. verbruik 7,7 l/100 km CO2 174 g/ km Fiscale bijtelling 25% Prijs vanaf 128.800 euro
16
RATIO wegdeel; je wordt als een raket afgeschoten. We hebben geen enkele reden om te twijfelen aan de claim van Porsche dat deze nieuwe 911 Carrera nog maar 7:30 minuten nodig heeft om de Nordschleife te ronden. Mind you: dat is tien seconden rapper dan zijn voorganger.
Ratio De nieuwe 911 Carrera maakt een reuzensprong door over te stappen op turbomotoren. Volgens Dietmar Geisse, manager Antrieb van de 911-reeks bij Porsche, is de komst van deze motoren het begin van weer een nieuwe fase voor de iconische sportwagen. Hoewel je het aan de buitenzijde nauwelijks ziet, is de 991 Carrera volgestopt met nieuwe techniek. Geholpen door twee turbo’s destilleert Porsche uit 3,0-liter cilinderinhoud meer kracht dan zijn voorgangers met 3,8-liter inhoud. Voor minder dan 370 pk doen ze het in Stuttgart-Zuffenhausen niet; de 911 Carrera S heeft zelfs 420 pk. Dit is downsizing pur sang. Voor elke cilinderbank gebruikt de 911 één turbo, doceert Dietmar Geisse. Ze zijn keurig naast de cilinderkoppen weg-
WACHTEN OP DE KLAP De Pico del Teide is dé attractie van Tenerife en ligt in het nationale park El Teide, dat staat op de werelderfgoed lijst van Unesco. Het is de hoogste vulkaan van Europa en met zijn 3.718 meter tevens de hoogste berg van Spanje. De Pico del Teide is ont staan uit een nog veel grotere vulkaan. Toen die oervulkaan explodeerde bleef de Pico over en ontstond het eiland Tenerife. Dat is volgens de geleerden zo’n half mil joen jaar geleden. Door die knal is de vlakte rondom de Pico del Teide in de loop der tijd getransformeerd tot het voor Tenerife zo kenmer kende maanlandschap. De vulkaan is gemakkelijk toegankelijk. Je kunt er zelfs fietsend een heel eind komen. Op 2.000 meter hoogte zijn tal van voorzieningen voor toeristen om te genieten van vergezichten en dergelijke. Daarna kun je per kabellift nog tot 3.555 meter komen. Wie nog verder wil, heeft een vergunning nodig. Bezint eer ge begint want na uitbarstingen in 1704, 1706, 1798 en 1909 zou het statistisch gezien volgens vulkanologen binnenkort best wel weer eens zover kunnen zijn…
gewerkt, schuin onder de intercoolers. Die zitten op hun beurt weer achter de achterwielen, net boven de uitlaat dempers. De luchtstroom om die intercoolers te koelen, komt niet binnen via sleuven in de achterschermen van de auto (zoals bij de 911 Turbo) maar door twee luchthappers onder de beweegbare achterspoiler. Omdat meer koude lucht in de Carrera en de Carrera S volgens Porsche niet nodig is, zijn de intercoolers kleiner dan die van de 911 Turbo.
Rightsizing In de nieuwe 911 Carrera zorgt de turbotechnologie welis waar voor betere prestaties, maar het is volgens Geisse niet de hoofdreden geweest om voor turbochargers te kiezen: “We zijn wettelijk verplicht het verbruik en de CO2-uitstoot te verlagen. Om dat lagere verbruik te realiseren, kiezen we voor het rightsizing-concept: een kleinere cilinderinhoud in combinatie met de nieuwste turbotechnologie. Ik gebruik bewust het woord ‘rightsizing’, want we wilden het typische, gretige 911-karakter uiteraard behouden. De cilinderinhoud van 3,0-liter in combinatie met twee turbo’s is daarvoor opti
maal – je combineert ‘cubic inches’ met een boost. Dit samenspel zorgt ervoor dat de motor spontaan reageert. Al bij zo’n 1.700 t/min is er veel kracht beschikbaar en dat gaat – zonder ‘turbogat’ – door tot aan de rode lijn op de toerenteller, die pas bij 7.500 t/min ligt.” Het vermogensverschil tussen de Carrera en de Carrera S komt vooral voort uit het verschil in diameter van het com pressorwiel, wat een hogere druk tot gevolg heeft, meldt de Porsche manager. “Om het turbogat weg te nemen, houden we in de meest sportieve rijmodus simpelweg de wastegate dicht. Zo gaan we drukverlies van de turbo tegen. Door deze technologie is er praktisch geen sprake van een turbogat. Er is veel veranderd sinds Porsche in 1975 met de eerste 930 Turbo op de markt kwam…” Volgens Geisse is de overschakeling op turbomotoren voor de 911 net zo’n reuzensprong als de overstap in 1998 van lucht- naar watergekoelde motoren: “Porsche heeft altijd vooropgelopen met nieuwe en slimme technologieën. Er breekt weer een nieuwe fase voor de boxermotor aan en daarmee voor de 911-lijn. Ik ben ervan overtuigd dat iedereen 17
PRIMEUR
“ WE COMBINEREN CUBIC INCHES MET EEN BOOST”
Fraaie noviteit op de nieuwe 911 maar altijd met een functie: verticale spijlen.
Standaard: het nieuwste Porsche Communication Management systeem.
de nieuwe 911 wederom in zijn armen sluit: één rit en je bent óm.” De authentieke sound is bij de nieuwste 911 nog steeds uit duizenden herkenbaar. Geisse is er blij om; zijn soundcomposers hebben er keihard aan gewerkt, vertelt hij. De turbo’s werken als dempers in het uitlaatsysteem, vandaar dat Porsche allerlei speciaal gevormde kanalen en ruimtes heeft gecreëerd om die heerlijke raspende sound vast te houden. Om ook binnen de auto zo veel mogelijk van het geluid te kunnen genieten, versterkt een speciale geluidsbuis net als bij zijn voorganger zowel het uitlaatgeluid als het aanzuiggeluid naar het interieur. Voor wie het allemaal niet genoeg is, levert Porsche een sportuitlaat. Die is te herkennen aan de twee ronde uitlaatmonden.
Balans Ook het onderstel is verder geperfectioneerd, vult Eberhard Armbrust van de afdeling Fahrdynamik aan. De 911 Carrera is gemaakt voor snelheid – in rechte lijn of in bochten – maar blijft traditioneel bijzonder comfortabel. Gebleven is Porsches 18
De deurgrepen zijn ook verbeterd.
Een blik op de onderhuidse techniek die de achterasbesturing mogelijk maakt. Het maakt de nieuwe 911 nog agieler en wegvaster dan hij al is.
19
PRIMEUR
“ACTIEVE VIERWIELSTURING ZORGT VOOR EEN 0,5 METER KLEINERE DRAAICIRKEL EN MEER RIJSTABILITEIT”
”
adaptieve onderstelregeling PASM, maar voor een lager zwaartepunt is het onderstel 10 millimeter verlaagd; dat is zelfs 20 millimeter met het sportonderstel dat als extra leverbaar is. De afgenomen bodemvrijheid is te compenseren met een liftsysteem dat ervoor zorgt dat de neus van de nieuwe 911 met een druk op een knopje 40 millimeter omhoogkomt. Optioneel is ook een verstelbare stabilisatorstang, waardoor de auto in de bochten minder overhelt en de banden rechter op het asfalt blijven staan. “De balans tussen prestaties en comfort is enorm toegenomen”, aldus Armbrust. “Actieve vierwielbesturing van de 911 Turbo en GT3 is nu beschikbaar op de 911 Carrera S. Dat zorgt voor een draaicirkel die 0,5 meter kleiner is, maar wat belangrijker is: het zorgt voor meer rijstabiliteit vanaf 50 km/h. Ook daar zijn we dus weer een stap verdergegaan.” Volgens collega Dietmar Geisse is de 911 in het algemeen en de boxermotor in het bijzonder nog lang niet uitontwikkeld. Er komen bijvoorbeeld nog sterkere varianten. “De 911 én zijn boxermotor hebben in goede Porsche traditie een sensationele toekomst voor zich.”
pakket. De topsnelheden liggen op respectievelijk 295 en 308 km/h. De ingrepen hebben een aangenaam effect op het verbruik en de uitstoot: die liggen zo’n 12 procent lager dan voorheen. De Carrera met PDK verbruikt nu 7,4 l/100 km en stoot 169 g/km CO2 uit. Niet alleen scheelt het lagere verbruik in kosten bij het tanken, maar ook de basisprijs van beide modellen is gedaald dankzij de afgenomen CO2uitstoot. De nieuwe 911 Carrera is verkrijgbaar vanaf 113.300 euro (127.300 euro voor de cabriolet). De 911 Carrera S kost 128.800 euro, of 143.000 euro als cabrio.
Lager verbruik is lagere prijs In de 911 Carrera is de 3,0 boxermotor goed voor 370 pk en 450 Nm; de Carrera S beschikt over 420 pk en 500 Nm door hogere turbodruk, een aangepast uitlaatsysteem en een getweakt motormanagement. In beide gevallen betekent dit een vermogenstoename van 20 pk waarmee de modellen 0,2 seconde sneller 100 km/h bereiken: de Carrera doet het in 4,2 en de Carrera S nu zelfs in 3,9 seconden, in combinatie met de Porsche Doppel Kupplung PDK en het Sport Chrono20
PORSCHE 911 CARRERA Motor 3,0-liter zescilinderboxermotor met twee turbo’s Max. vermogen 370 pk (272 kW) Max. koppel 450 Nm 0-100 km/h 4,2 sec. Topsnelheid 295 km/h Gem. verbruik 7,4 l/100 km CO2 169 g/km Fiscale bijtelling 25% Prijs vanaf 113.300 euro
8
dit was 2015
een prachtig Porsche jaar Tal van nieuwe modellen, een overwinning op het legendarische circuit van Le Mans, aandacht voor zowel historie als toekomst‌ Insider blikt terug op 2015. Tekst Guus Peters 18 JANUARI proefdraaien voor autosportseizoen
Het autosportseizoen gaat vroeg van start voor Porsche. Op 18 januari begint het circuittestprogramma voor het prototype van de Le Mans-racer, de 919 Hybrid. Na de uitgebreide shakedown bij Porsche in Weissach wordt de auto verder getest op de Yas Marina-renbaan van Abu Dhabi en het Formule 1-circuit van Bahrein.
22
4 FEBRUARI lancering van de nieuwe cayman GT4
27 FEBRUARI Porsche voor de allerjongsten
Een auto die zowel op straat als op het circuit excelleert. Dat is de nieuwe Cayman GT4, die begin februari het daglicht ziet. De top Cayman heeft onderstelcomponenten van de 911 GT3 en wordt aangedreven door de 3,8 liter zescilinder boxer uit de 911 Carrera S, goed voor 283 kW/385 pk. Porsche spreekt sowieso al tot de verbeelding van jongeren. Voor de allerkleinsten, die nog geen rijbewijs hebben, heeft Playmobil de oplossing. Het speelgoedmerk lanceert zijn eigen versie van de 911 Carrera S.
17 juni porsche young driver experience
3 maart autosalon genÈve Op de autosalon van Genève trekt Porsche het laken van de dan al legendarische 911 GT3 RS. 368 kW/ 500 pk, 460 Nm aan koppel en zeven volle seconden sneller dan de Carrera GT op de Nürburgring.
17 april debuut van de 911 Targa exclusive edition Tijdens de AutoRAI 2015 debuteert de 911 Targa Exclusive Edition. De slechts vijftien Gulfblauwe Targa’s werden speciaal gebouwd voor de Nederlandse markt en hebben inmiddels allemaal een eigenaar; ze zijn een hommage aan vijftig jaar Porsche Targa.
1 april knipoog naar sportieve porsches van vroeger Met een handbediende stoffen kap, geen radio, airco en automaat knipoogt de nieuwe Boxster Spyder nadrukkelijk naar sportieve, puris tische Porsches van vroeger. Met name de roemruchte 550 Spyder uit de jaren vijftig was een belangrijke inspiratiebron, net als de 718 Spyder uit de jaren zestig en diverse Porsche-roadsters met lichtgewicht kappen. In de Boxster Spyder zorgt een zescilinder boxer van 276 kW/ 375 pk voor het rijplezier.
Een dag om niet snel te vergeten. Een groot aantal jongeren nog, onder begeleiding van ervaren trainers, zelf achter het stuur van een Porsche op het circuit van Zandvoort. Het is de apotheose van de Porsche Young Driver Experience.
18 juni de laatste porsche 918 Spyder wordt geproduceerd
12 JUNI WINNAAR OP LE MANS
De afspraak was 918 stuks en daar blijft het ook bij. Op 18 juni rolt in Stuttgart de laatste Porsche 918 Spyder van de band. De productie van de plug-in hybride supersportwagen was precies 21 maanden eerder, op 18 september 2013, begonnen.
Op het circuit van Le Mans schreef Porsche historie door de beroemde 24 Uren-race te winnen. De Porsche 919 Hybrid met nummer 19 (met Bamber, Hülkenberg en Tandy aan het stuur) komt als eerste binnen, gevolgd door auto nummer 17 (Webber, Bernhard en Hartley). De dubbelslag is Porsches zeventiende overwinning op Le Mans.
23
dit was 2015
18 november cayman GT4 clubsport ziet daglicht
30 augustus ster van de show De 917 in Martini-kleuren waarmee Gijs van Lennep en Helmut Marko in 1971 de 24 Uren van Le Mans wonnen is dé ster van de show tijdens de Historic Grand Prix op het Circuit Park Zandvoort in het laatste weekend van augustus.
11 september terug in de tijd op goodwood Tijdens het beroemde Revivalweekend in het Engelse Goodwood trekt op de Porsche stand een mooi gerestaureerde 356 A 1600 S Speedster veel aandacht.
15 september ELEkTRISCHE MISSION E VOORGESTELD
Op de Frankfurtse autosalon IAA laat Porsche de Mission E zien. Een volledig elektrisch aangedreven sportwagen. De Mission E maakt gebruik van techniek uit de 919 hybrid, de winnende Le Mans-auto van Porsche. (zie ook pag. 31)
Met de Cayman GT4 Clubsport introduceert Porsche een pure raceauto voor diverse officiële Clubsport-klassementen. De auto heeft de lichtgewicht vooras van de 911 GT3 Cup-auto en wordt aangedreven door een 3,8 liter zescilinder boxer van 283 kW/385 pk.
11 december NIEUWE 911 NU STANDAARD MET TURBO
26 september VIJFDE EDITIE RENNSPORT REUNION Niet minder dan 320 klassieke Porsches racen tegen elkaar tijdens de vijfde editie van de Rennsport Reunion, het grootste historische Porsche evenement ter wereld. Dit keer speelde het zich af op Laguna Seca Raceway in Californië, Amerika. (zie ook pag. 36)
24
Bij de Nederlandse Porsche Centra rolt de nieuwe 911 de showrooms binnen. De auto werd 14 september op de IAA gepresenteerd. Onmiskenbaar een 911, met als belangrijke wijziging het afscheid van de atmosferische boxermotor. De 911 maakt voortaan gebruik van turbotechniek, wat de auto sterker en tegelijkertijd zuiniger maakt. Interessant zijn ook aanpassingen aan het onderstel (actieve ophanging is voortaan standaard) en een actief dempingssysteem (PASM).
13
nieuws
Macan nu ook in GTS-uitvoering De Macan, Porsche's compacte SUV, is vanaf nu verkrijgbaar in een nieuwe uitvoering die tussen de Macan S en Macan Turbo gepositioneerd is. Deze Macan GTS beschikt over een drieliterV6-biturbomotor met 360 pk en een koppel van 500 Nm. Via de Porsche Doppelkupplung (PDK) en het Porsche Traction Management (PTM) wordt deze kracht flexibel verdeeld over alle vier de wielen. De sprint van 0-100 km/h verloopt in 5,2 seconden of 5,0 seconden met het Sport Chrono-pakket. De topsnelheid bedraagt 256 km/h. Het Porsche Active Suspension Management (PASM) is sportiever afgesteld, waardoor de auto typerende rijdynamiek combineert met optimale dagelijkse bruikbaarheid. Verder wordt de GTS gekenmerkt door onder meer speciale GTS-sportstoelen met Alcantara-bekleding en zwarte exterieur accenten. De Macan GTS is direct te bestellen vanaf 107.000 euro (prijs 2015).
Porsche oppermachtig in wk voor sportwagens Het World Endurance Championship (WEC) is dit jaar prooi geworden voor Porsche, dat maar liefst vier kampioenstitels behaalde. Nog vóór de laatste race stelde Porsche met de innovatieve 919 Hybrid de leidende positie in de eindstand veilig ten opzichte van concurrenten Audi en Toyota. Tijdens de slotrace in Bahrein wisten Porsche-fabriekscoureurs Mark Webber, Brendon Hartley en Timo Bernhard bovendien de rijderstitel te behalen. Ook in de GT-klasse werd het hoogst haalbare bereikt: Porsche werd constructeurskampioen met de 911 RSR, Richard Lietz behaalde de meeste punten van alle coureurs. Voor Porsche betekent het LMP1-succes de dertiende wereldtitel als fabrikant, na eerder succes in de internationale sportwagenracerij tussen 1964 en 1986. Een belangrijke stap richting de nieuwste bekroning van dit jaar was de dubbele overwinning tijdens de 24 Uur van Le Mans – de eerste zege voor Porsche sinds 1998.
27
nieuws
Cayman GT4 Clubsport: alleen voor het circuit Eerder dit jaar zag de Cayman GT4 al het levenslicht, dit najaar onthulde Porsche op de Autoshow van Los Angeles een extra hardcoreversie van de sportwagen: de Cayman GT4 Clubsport. De 3,8-liter boxermotor beschikt in dit geval over 385 pk en is gekoppeld aan een gemodificeerde zestraps-Porsche Doppelkupplung-transmissie (PDK) met schakelflippers aan het stuur. Verder is de auto onder meer uitgerust met een racesperdifferentieel en de voor- en achter-
wielophanging van de Porsche 911 GT3 Cup. De Cayman GT4 Clubsport weegt slechts 1.300 kg en is standaard voorzien van een gelaste veiligheidsrolkooi, een racestoel en een zespuntsracegordel. En dat is niet voor niets, want deze uitvoering is louter geschikt voor het circuit. Zo kan ermee geracet worden in bijvoorbeeld de internationale GT4-series en diverse kampioenschappen in Amerika. Tevens is hij inzetbaar bij wereldwijde races op Clubsport-niveau.
Laat klassieke Porsches weer stralen Speciaal om klassieke modellen extra netjes te houden, heeft Porsche Classic een autoverzorgingspakket samengesteld. Hierbij is specifiek rekening gehouden met de eigenschappen van verf, canvas en andere gebruikte materialen uit het verleden. Zo is er een speciale shampoo, autowas en schoonmaakmiddel voor synthetische materialen, evenals zuurvrije velgen reiniger. De was zorgt voor extra goede bescherming op de lange termijn dankzij het bestandsmiddel carnauba, de hardste natuurlijke was die er is. Elk product is getest in Porsches ontwikkelingscentrum in Weissach. Het pakket is beschikbaar in een bijpassende leren tas met een klassiek Pepitapatroon. Bovendien is elk product afzonderlijk na te bestellen. 28
Blijf UP-TO-DATE via Porsche Newsroom Porsche Nederland heeft een compleet nieuwe digitale newsroom in gebruik genomen. Op nieuws.porsche.nl vinden journalisten en liefhebbers van het merk dagelijks het laatste nieuws over Porsche. In deze openbare newsroom verschijnen Nederlandse persberichten, evenals (inter)nationaal nieuws, interessante evenementen en wetenswaardigheden omtrent het merk. Ook is er beeldmateriaal in hoge resolutie beschikbaar. Daarnaast wordt er gebruikgemaakt van externe bronnen. In de sectie ‘In de media’ zijn bijvoorbeeld tests en video’s van diverse media terug te vinden die betrekking hebben op Porsche.
Al klaar voor de winter? Om elk model Porsche helemaal klaar te maken voor de winter biedt Porsche Tequipment een uitgebreide selectie accessoires aan. Zo zijn er winterwielen beschikbaar voor elk actueel model, van de Boxster tot de Cayenne. Ook zijn er bijvoorbeeld bagageruimtekuipen, slipvaste en waterafvoerende allweathervloermatten en sneeuwkettingen te bestellen. Voor de Cayenne, Panamera en Macan is er tevens een elektrisch inklapbare trekhaak beschikbaar, net als een stijlvolle dakbox of afsluitbare ski-/snowboarddrager die eveneens op de 911 gemonteerd kan worden. Kijk voor meer informatie over de beschikbare accessoires op www.porsche.nl/tequipment.
Ontdek nieuw Zeeland dOOr de Ogen van de lOcals
Het woud in Nieuw Zeeland is weer veilig. Tenminste, als het aan deze Maori dames ligt. Vroeger trokken zij er zo op uit om hun stam en hun grond te verdedigen. Tegenwoordig gaan zij ook op pad om voor het bos te strijden. Maar dan samen met u. U wordt meegenomen op een adembenemende tocht door het Urewera Regenwoud waarna u samen met hen woudreuzen plant. Negen zelfs, die wel duizend jaar oud worden. Zo investeert u in een duurzame reis. Wandelen in het bos, maar dan heel anders. Met echte Nieuw-Zeelanders, net als wij; wij komen er immers vandaan en weten u precies die plaatsen te
laten zien die u bij niemand anders te zien krijgt. Daarom maken deze exclusieve ontmoetingen een onmisbaar onderdeel uit van de rondreis die we voor u, en vooral met u, organiseren. Daarbij regelen we kleinschalige accommodaties en activiteiten voor u, en een uitgekiend rustig reisschema, met eigen vervoer, zodat u optimaal van Nieuw Zeeland kunt genieten. Voorproefje? Bel 030-27 25 335 voor een afspraak bij ons of bij u thuis. U bent ook welkom op ĂŠĂŠn van onze presentatiedagen op de Oudegracht in Utrecht. Of kijk op www.travelessence.nl.
Onze lokale kennis maakt het verschil ...
9
Superstunt Grand Maestro Italiano Met gratis exclusieve capsulehouder t.w.v. 53,95!
Grand Maestro Italiano is de koning onder de koffie. Alleen de allerbeste 100% Arabica bonen uit Costa Rica, Mexico, Colombia en Brazilië zijn zeer zorgvuldig geselecteerd voor deze prachtige melange. Vervolgens wordt de koffie op een authentieke Italiaanse wijze gebrand. Het resultaat is een zeer intense en tevens uiterst verfijnde koffie. Een waar genot voor uw smaakpapillen, waar u geen genoeg van zult krijgen. Let op! Als u 250 cups eenmaal Grand Maestro Italiano heeft geproefd, dan wilt u Van € 92,50 nooit meer andere koffie.
voor € 59,95
Cups voor uw Nespresso® machine
gratis verzending
Geniet van een heerlijke Café Grand Cru Classé van het topmerk Grand Maestro Italiano en haal nog veel meer koffiebeleving uit uw Nespresso® Machine. Het schitterende proefpakket bevat de smaken Intenso, Lungo di Lusso, Espresso Grande en Il Delizioso. Profiteer van 35% korting, gratis verzending en een zeer exclusieve RVS capsulehouder cadeau!
Bestel via de unieke link:
DAAROM KOFFIEVOORDEEL:
Gratis verzending Altijd de laagste prijs garantie Zeer snelle levering Klanten beoordelen ons met een 9,2 Betaling per factuur Alle A-merken voor stuntprijzen
Vragen? Telefoon 030 - 32 000 92
11
reportage
Concept car Mission E heeft heel wat stof doen opwaaien: de eerste volledig elektrisch aangedreven sportwagen uit Weissach. We nemen zijn cv door aan de hand van vijf sprekende competenties.
mission E x uniek tekst Thomas Bangma
5
31
reportage
1. Het is een ode aan de toekomstige sportwagen
unieke mogelijkheden die een platform met een elektromotor tussen de voor- en de achterwielen en het op de bodemplaat geplaatste accupakket bieden. Er is ruimte om rijwind dóór de ‘body’ te laten stromen ten behoeve van optimale koeling en dito rijeigenschappen. In de extreem vlakke neus is een zogeheten ‘luchtgordijn’ gecreëerd, waarmee een hoge aerodynamische efficiëntie wordt bereikt. De bodem is uiteraard prachtig vlak en de diffuser is uitermate effectief dankzij het ontbreken van uitlaatpijpen. Volledig verzonken deurgrepen en het ontbreken van buitenspiegels (vervangen door hd-camera’s in de flanken) verlagen de luchtweerstand nog verder. Een over 100 mm uitschuifbare achterspoiler zorgt bij hoge snelheden voor de nodige neerwaartse druk.
Zonder twijfel gaan elektrisch aangedreven auto’s een steeds belangrijker rol spelen in urbane gebieden en ook daarbuiten. Met de Mission E laat Porsche zien hoe een volelektrische vierzitssportwagen perfect past in een steeds verder digitaliserende en verduurzamende samenleving. De auto heeft geen schadelijke emissie meer, en als het gaat om inzetbaarheid, comfort en prestaties hoeft er geen enkele concessie meer gedaan te worden vergeleken met hybrides of de auto’s met verbrandingsmotoren. De Mission E is niets minder dan een ode aan de toekomst van de sportwagen, dankzij een imposante cv: tot de verbeelding sprekende prestaties, vier riante zitplaatsen, tegengesteld openslaande portieren, twee kofferruimtes, een actieradius van meer dan 500 kilometer, een accupakket dat binnen 15 minuten (!) voor 80% geladen kan worden, de mogelijkheid tot moeiteloos thuisladen via inductie én ongekende Porsche Connect-functionaliteiten.
3. Hij heeft een revolutionair dashboard
2. Het is aerodynamisch de meest efficiënte De voorzijde van de Mission E doet meteen denken aan de 918 Spyder, terwijl het zij- en achteraanzicht elementen in zich dragen die hem een onverwisselbaar lid van de Porsche familie maken. Dat betekent bijna automatisch dat de vormen puur en doelgericht zijn. Hierbij is optimaal gebruikgemaakt van de 32
De eyecatcher in het minimalistische, maar comfortabele interieur van de Mission E is het ‘zwevende’ gebogen OLED-paneel met daarin vijf ronde instrumenten (Sport Chrono, Energy, Performance, Drive en Porsche Connect). In het stuurwiel zit een camera die waarneemt op welke van de vijf klokken de blik (Eye-Tracking) is gericht, waarna de bestuurder via het stuurwiel meteen toegang heeft tot alle desbetreffende functionaliteiten. Bovendien richten de driedimensionale instrumenten zich door het Parallax-ffect exact naar de bestuurder. Zodoende is het zicht op de aanduidingen, ongeacht zithouding, altijd perfect. Hoe harder er gereden wordt, hoe meer informatie die van secundair belang is er naar de
achtergrond verdwijnt. Dit voorkomt onnodige afleiding. Qua design zijn er duidelijke verwijzingen naar zowel de oer-911 als de 918 Spyder. Over de volle breedte van het dashboard strekt zich een holografische strook uit met prachtige dieptewerking waarin functies als media, navigatie, klimaatregeling en voertuiginformatie volledig intuïtief met handgebaren kunnen worden bediend. Inderdaad, ‘next-level’ H(uman)M(achine)I(nteraction). Het spreekt welhaast vanzelf dat met behulp van Over The Air & Remote Services voertuigupdates en bijvoorbeeld een routeplanner annex reisgids naar de auto kunnen worden gestuurd vanuit de Porsche Connect Store. Omdat de digitale ‘sleutel’ ook in verbinding staat met het portaal van Porsche Connect is het mogelijk specifieke personen op een bepaalde tijd en plaats toegang te verlenen tot de auto.
5. Hij biedt hypercarprestaties Het enorme, instant beschikbare draaimoment van de twee elektromotoren stuwt de Mission E in minder dan 3,5 seconden vanuit stilstand naar 100 km/h, terwijl 200 km/h binnen 12 seconden wordt bereikt. Dat zijn zonder meer prestaties op supercarniveau, waarbij Waarbij de topsnelheid van 250 km/h minder relevant is dan het gegeven dat de Mission E deze prestaties keer op keer kan leveren. Bovendien is de auto in staat, dankzij de optimale gewichtsverdeling, het extreem lage zwaartepunt, meesturende achterwielen en Porsche Torque Vectoring, een sub 8-minutenronde te rijden op de roemruchte Nordschleife. Ook belangrijk is dat de Mission E zich met Porsche Turbo Charging laat laden met 25 km actieradius per minuut. De laadkracht van 200 kWh is het viervoudige van bestaande snellaadsystemen.
4. Hij heeft Le Mans-techniek aan boord Bij de Mission E culmineren de (race-)ervaringen en de technische kennis op het gebied van elektromotoren, energieregeneratie en -opslag, die Porsche tot dusver opdeed in een volledig elektrisch aangedreven auto. Twee extreem compacte synchroonelektromotoren leveren een vermogen van minstens 440 kW (meer dan 600 pk). Lithium-ionbatterijtechnologie en met name het (thermische) batterijmanagement daarvan heeft zich bewezen in de auto’s waarmee Porsche dit jaar de 24 Uur van Le Mans won. Cruciaal is de consistentie waarmee het hoge systeemver-mogen geleverd kan worden. Het sterke verval in prestaties dat je meestal ziet bij al dan niet geheel elektrisch aangedreven auto’s is onacceptabel bij Porsche. Mede daarom is gekozen voor een zeer vooruitstrevend ‘highperformance’ 800 Voltsysteem. Ook met de fijngevoelige elektronische verdeling van de enorme aandrijfkracht over vier wielen heeft Porsche in de autosport veel waardevolle en unieke ervaring opgedaan.
Dutch Design
Nederlandse ontwerpers worden wereldwijd gewaardeerd om hun frisse no-nonsensebenadering die wars is van conventies. Met name interieur- en meubelontwerpers hebben de laatste jaren van zich doen spreken. Minder bekend is het feit dat Nederlandse designers al decennialang sleutelfuncties hebben bij grote autofabrikanten. Wellicht is Harm Lagaay de bekendste. Hij leidde de Porsche designafdeling in Weissach van 1989 tot 2004 en drukte daarvoor al zijn stempel op de vormgeving van de 911, 924 en 928. Inmiddels zijn er twee Nederlanders in zijn voetsporen getreden: Ivo van Hulten en Emiel Burki. Laatstgenoemde is medeverantwoordelijk voor de verleidelijke herkenbaarheid van het exterieur van de Mission E, terwijl Ivo van Hulten al ruim een jaar leidinggeeft aan de afdeling interieurdesign, die het klassieke 911-dashboard (twee lagen, vijf klokken) naar het ‘next level’ tilde. Beide heren hanteren consequent het VORM-VOLGT-FUNCTIEPRINCIPE, maar vinden dat je ook verliefd op het eindresultaat moet worden…
33
In detail
Turbotechniek De tweede generatie 991 bewijst dat nog betere prestaties goed kunnen samengaan met minder verbruik, zonder emotieverlies. Door toe足pas足sing van bi-turbotechniek en de cilinder足inhoud van de nieuwe 911 modellen te verkleinen, is het gelukt het verbruik te verlagen en desondanks het vermogen van de nieuwe motoren significant te laten
34
toenemen. Dat gaat tevens gepaard met een hogere trekkracht. In cijfers: 15 kW (20 pk) extra vermogen en 60 Nm extra koppel, dat al beschikbaar is vanaf 1.700 toeren. De brand足stofbesparing bedraagt liefst 13 procent. Dankzij de toepassing van turbo's betekent accelereren in de nieuwe 911 nog meer dan voorheen een imposante duw in de rug.
www.porsche.nl/911
De iconische belijning begint met een pennenstreek. De nieuwe Porsche 911.
5 Gemiddeld brandstofverbruik 7,7– 8,7 l/100 km en CO ² -emissie 174– 199 g/km.
Event
California
dreaming Racefeest met historische Porsches
Tientallen legendarische coureurs, honderden beroemde race Porsches en 57.000 bezoekers. De vijfde editie van de Rennsport Reunion – in Californië deze keer – was een droom van een autofeest. Tekst Ton roks Fotografie Porsche USA & Ton Roks 36
Drie van de twintig 911R-en, die ooit gebouwd zijn waren present op Rennsport Reunion.
ls je de eerste voet op Laguna Seca zet, weet je niet waar je moet kijken. De parkeerplaatsen van het circuit in Californië staan vol met 911’s en 356’s. En in het rennerskwartier staan meer 917’s dan ik ooit bij elkaar heb gezien – in allerlei kleuren en gedaanten. Er is geen Porsche die ik kan bedenken en die niet te vinden is tijdens de vijfde editie van de Rennsport Reunion, een evenement dat om de pakweg drie jaar gehouden wordt. Een 911R? Deze ultrazeldzame race-911, waarvan er maar twintig zijn gemaakt, heb ik nog nooit van mijn leven in het echt gezien. Op de Reunion tel ik er maar liefst drie. Porsche heeft uitgepakt door met een forse collectie museumstukken naar Amerika te komen. Ook beroemde coureurs zijn er in groten getale: Richard Attwood, Jacky Ickx, Gijs van Lennep, Hurley Haywood, Jürgen Barth, Derek Bell, Vern Schuppan, Hans-Joachim Stuck, allemaal winnaars van de 24 Uur van Le Mans, met Porsche natuurlijk. De talrijke souvenirjagers moeten soms meer dan een uur in de rij staan om een handtekening van een van hun helden te bemachtigen.
Levende legendes De jonge garde is er ook, ik zie Earl Bamber wandelen, slechts 25 jaar oud, maar al wel met een overwinning in de 24 Uur van Le Mans op zijn cv. Die grote race heeft hij een halfjaar geleden
gewonnen in de spectaculaire 919 Hybrid, samen met Nico Hülkenberg en Nick Tandy. Met diezelfde 919 Hybrid geeft Bamber op Laguna Seca een waarlijk schitterende demonstratie, waarvan de vonken letterlijk afvliegen. Slechts een van alle levende legendes kan zeggen dat hij alle vijf Rennsport Reunions heeft bijgewoond: Hurley Haywood, drievoudig winnaar van Le Mans voor Porsche en vijfmaal Daytona. Hurley fronst diep als hem wordt gevraagd wat zijn favoriete Porsche is. “Het is alsof je de naam van mijn meest geliefde kind wilt horen. Maar vooruit, ik heb een zwak voor de 936 waarmee Jacky Ickx, Jürgen Barth en ik in
Cameron Healy uit Portland (Oregon) in actie met zijn Cooper Porsche ‘Pooper’ (1953).
‘ Een Spyder rijdt mij niet voorbij’ Met plezier maakte Cameron Healey de 1200 kilometer lange reis naar Laguna Seca. Alles om bij zijn Porsche vrienden en geestverwanten te zijn. Uiteraard met een grote trailer voor zijn auto’s en de onvermijdelijke barbecue en goedgevulde koelkast, waarover elke deelnemende Amerikaan op Laguna Seca beschikt. Cameron Healey is trots want hij heeft zojuist de overwinning gepakt in de Gmund Cup, de raceklasse voor 356’s, Speedsters, 550 Spyders en Specials. Hij reed met een heel merkwaardige race Porsche, Pooper genaamd. Hoe komt die mooi geproportioneerde en tamelijk nietige raceauto, met nota bene een centrale zitpositie, aan die
bijnaam? Cameron: “Het is eigenlijk een Cooper MkVII uit 1953, een single seater. Die had origineel een 500 cc motor, maar er zit al heel lang een 1,7 liter motor van Porsche in. Hij is begin jaren vijftig gekocht door Gordon Lipe, hier in Amerika. Gordon heeft er één keer een heuvelklim mee gereden en daarna heeft hij er meteen een Porsche motor in laten zetten omdat hij meer power wilde. Hij heeft er ook een sportwagencarrosserie op gebouwd, zodat hij tegen GT’s en sportwagens mocht racen. Een slimme zet, want in die klasse is Pooper een heel snelle auto. Ik heb hem sinds 2001 en ik ben nog nooit door een Spyder voorbij gereden.”
37
Event
Gregory Campbell bij zijn 356 met Devin-carrosserie.
1977 Le Mans hebben gewonnen. Die heeft een speciale plek in mijn hart.” Na afloop zegt Hurley diep onder de indruk te zijn van deze Rennsport Reunion. “Het evenement is nog nooit zo goed geweest als dit jaar. En weet je, ik heb heel veel vaders met kinderen gezien. Dat betekent dat ze hun fascinatie voor Porsche op hen willen overbrengen. Ik weet zeker dat ze nu fans voor het leven zijn.” Gregory Campbell en zijn vader Tony maken hun Elva raceklaar.
‘Liefde voor Porsches is erfelijk’ Gregory Campbell en zijn vader Tony hebben meer dan 1700 kilometer moeten overbruggen om zich met hun speciale Porsches bij het grote Rennsport-feest op Laguna Seca te voegen. Waar komt hun liefde voor Porsche vandaan? Gregory wijst naar zijn vader. “Het is een erfelijke aandoening, mijn vader heeft in de jaren zestig allerlei Porsches gehad en er mee geracet: 356’s, RSK’s, een RS60 en een 904, noem maar op.” Twee speciale Porsches heeft Campbell bij zijn gigantische vrachtwagen staan, een gele Elva met Porschemotor en een zilvergrijze 356, met een fraaie carrosserie van Devin. Gregory: “Ik heb twintig jaar in een 356 geracet, maar wilde op een goed moment iets
38
speciaals. Toen heb ik deze Devin gevonden. Devin was een bedrijfje dat polyester carrosserieën voor allerlei auto’s maakte, onder meer voor de 356. Deze body is nagemaakt van een Italiaanse sportauto, een Ermini. Hij kostte indertijd maar 295 dollar en was lichter dan de originele body. Daardoor werd de auto nog sneller op het circuit.” Het start nummer van de Devin luidt 356 en het heeft een dubbele betekenis. “Ik heb onderzoek gedaan naar de 356 die onder mijn Devin schuilt en het blijkt de 356ste Speedster die Porsche heeft gemaakt.” Waarom hij naar Laguna Seca is gekomen? “Simpel, legendarische auto’s horen op een legendarisch circuit.”
Nostalgie Minstens zo enthousiast is ‘onze’ Gijs van Lennep, ook na onvermoeibaar
Hurley Haywood, drievoudig winnaar van Le Mans voor Porsche.
Imposant wagenpark op het parkeerterrein van Laguna Seca.
Magnus Walker uit Los Angeles is een bijzonder Porsche liefhebber. Hij verbouwt 911’s op eigenzinnige wijze.
‘ Ik heb als Porsche specialist een droomleven’ De hippie, die tamelijk lawaaierig stuurwielen op Laguna Seca aan de man staat te brengen, blijkt de tuner Magnus Walker te zijn. Met zijn dreadlocks en tattoos is hij een opvallende verschijning die 911’s op geheel eigen wijze verbouwt. Hij maakt er een soort wilde outlaw straatracers van, maar met respect voor het origineel. Zijn eigen auto, een streetable track type 911 met nummer 277 op de portieren, is een goed voorbeeld. Waaraan herken je een Magnus Walker 911? “Ik houd de originaliteit natuurlijk in het oog, maar ik geef een auto dikwijls een paar typische trekjes mee zoals de doorboorde deurklinken en de louvres in de motorkap en soms ook
in de zijruitjes. Verder heb ik altijd heel veel aandacht voor details. ”Hoe is de liefde voor 911’s begonnen? “Ik ben geboren in Engeland en op mijn negentiende naar Amerika vertrokken. Ik belandde uiteindelijk in Los Angeles om met nauwelijks een cent op zak een nieuw leven te beginnen. Ik had geluk, ik maakte punkrock broeken en toen ik 25 was kon ik mijn eerste 911 kopen. Nu ben ik twintig jaar en veertig 911’s verder en heb ik een droomleven als Porsche specialist. Ik heb al behoorlijk veel 911’s gebouwd voor klanten. Zelf wil ik graag van elk type 911 uit de jaren ’64-’73 een exemplaar hebben – ik ben al een aardig eind op weg.” www.magnuswalker911.com
De Caminos 550 Coupé die in 1954 zijn klasse won tijdens de beruchte Carrera Panamericana dwars door Mexico.
Er kwam heel wat moois uit de trucks tevoorschijn zoals deze prachtig gerestaureerde 911 van de eerste generatie.
39
Event
In en om het rennerskwartier is het jezelf vergapen aan een imposante vezameling race Porsches en liefhebbers en eigenaren daarvan.
40
Legendarische auto's horen thuis op een legendarisch circuit als Laguna Seca in Californië.
honderden handtekeningen te hebben gezet. “Als je dit evenement niet leuk vindt, wat vind je dan wel leuk? Al die mooie Porsches en al die coureurs van vroeger, het waren er meer dan veertig! Vic Elford, Derek Bell, ik heb ze allemaal gezien. Zelfs George Follmer was er, en die is al over de tachtig. Het spreekt
voor zich dat Gijs ook gereden heeft. “Eerst wat demoronden met de GT1, achter een safety car aan. Op zondag moest ik de 962C rijden, wat zit daar een tempo in, met die turbo’s en die downforce. Hurley Haywood reed de safety car, een nieuwe 911 Turbo. Er zaten een paar 935’s tussen mij en
Hurley in, die heb ik snel even ingehaald en toen Hurley mij in zijn spiegel zag, is hij echt gas gaan geven. Acht ronden lang is hij helemaal vol gegaan, en ik achter hem aan, in de 962C. Geweldig, wat heb ik genoten. En de toeschouwers ook volgens mij…”
Gijs van Lennep, blijft lachen, ook na onvermoeibaar honderden handtekeningen te hebben gezet.
Jacky Ickx die in 1977 samen met Jürgen Barth en Hurley Haywood Le Mans won.
41
De passie van ...
“ Porsche is hét merk waar je voor wilt werken”
Richard Goede Voorman werkplaats Porsche Centrum Amsterdam
Tekst marc klaver Fotografie maurice volmeyer
Leeftijd: 45 Favoriete Porsches: 930 & 993 Turbo
Voor Richard is zijn baan bij Porsche Centrum Amsterdam zo ongeveer een droom die uitkomt. Niet alleen omdat zijn woonplaats Abcoude bijna om de hoek is van zijn werk, maar vooral om de merkbeleving en de dagelijkse drive om alle klanten met een glimlach de deur uit te zien gaan. “Ik werk al sinds mijn achttiende met auto’s. De liefde zit er van jongs af aan al in, nadat ik een Kever van mijn vader kreeg om mee te crossen. Ik heb bijna 27 jaar bij Volkswagen gewerkt en maakte afgelopen zomer de overstap naar Porsche, in mijn ogen het mooiste merk om voor te kunnen werken. Je hebt iemands droom in handen. Een voorrecht om daaraan te mogen werken.” Het is met name de hoge klanttevredenheid die Richard heel belangrijk vindt. In de overall tussenstand van de Porsche Excellence Cup staat Porsche Centrum Amsterdam boven aan. “Die hoge cijfers krijgen we niet zomaar, daar moeten we allemaal ons uiterste best voor doen. En dat doen we graag. Er is altijd honderd procent eindcontrole en geen Porsche gaat de deur uit zonder dat we de klant tekst en uitleg hebben gegeven over de uitgevoerde werkzaamheden. Zo weten we zeker dat hij of zij tevreden weer naar huis kan, in een vanbinnen en -buiten blinkende Porsche.” 43
Porsche 911 collection
Trots op een icoon
T-shirt Limited edition € 45,80
Een Porsche 911 inspireert en imponeert. Dit icoon is absoluut iets om je mee te vereenzelvigen. Bijvoorbeeld door deze Porsche Driver's Selection collectie, geïnspireerd op de nieuwe 911. Te bestellen in op porsche.nl/webshop of via uw Porsche dealer.
Robuuste, ultralichte rolkoffer
Oplaadbare LEDzaklamp
met 5 jaar garantie, vanaf € 569,-
Afmetingen: 6 cm, € 34,80
GrillBadge Slechts 2.015 exemplaren. Messing, 10 cm, € 90,50
Premium Classic automatisch horloge Made in Zwitserland, € 1.577,-
44
911 Carrera-trapauto Afmetingen: 114 x 54 cm, € 254,-
Poloshirt € 76,35
Jack met uitneembare bodywarmer Windproof en waterafstotend. € 508,-
De producten zijn verkrijgbaar via PORSCHE.NL/WEBSHOP en via uw porsche dealer.
45
100% maatwerk
Basel vanaf € 29.950,- (o.b.v. 5000 x 6000 mm)
Stijlvolle garage op maat voor uw auto? Echt ambachtelijk vakmanschap lijkt tegenwoordig zeldzaam. Maar dankzij Bronkhorst kunt u er nog steeds van genieten. Wij bouwen stijlvolle garages, schuren en buitenverblijven op traditionele wijze én volledig op maat. Onze timmerlieden gebruiken hierbij uitsluitend robuuste, onderhoudsarme materialen met een authentieke uitstraling. Ook voor ú maken we graag een karakteristiek ontwerp, op basis van uw persoonlijke wensen. Zodra u daar ‘ja’ tegen zegt, nemen we u van vergunning tot oplevering álle zorgen uit handen. Vraag de brochure aan op www.bronkhorstbuitenleven.nl of bel 0577 - 75 09 44.
2 priëlen • tuinpaviljoens • buitenverblijven • schuren • garages • carports • veranda’s
flying colors
Flying colors Porsche levert bijna iedere kleur, waarbij historische tinten een opvallende revival meemaken, aldus Barbara Sika, Color & Trim designer bij Porsche AG. TEKST rein de ruiter fotografie porsche AG
H
et was een groot feest tijdens de introductie van de nieuwe 911 op het zonnige eiland Tenerife. Een aantal nieuwe iconen stond op de journalisten te wachten, gespoten in fleurige nieuwe introductiekleuren die door het zonlicht extra mooi werden uitgelicht. Kleuren met ronkende namen als Miami Blauw of Racinggeel gaven de schitterende omgeving van het lava-eiland letterlijk en
figuurlijk extra kleur met hun hoge seventiesgehalte. Een opvallend detail: zo’n vier jaar geleden zijn de nieuwe lakkleuren van in- en exterieur, de trim en de wielen op de designafdeling van Porsche al ‘bedacht’, vertelt ‘Farbdesigner’ Barbara Sika van Porsche AG. Vorig jaar was (zilver)grijs volgens het CBS met 33% hier de meest populaire autokleur. Op de tweede, derde en vierde plaats staan zwart (22%), blauw (18%) en rood (8%). Wit en groen
nemen met respectievelijk 7% en 6% een relatief klein deel voor hun rekening; de overige kleuren zijn procentueel te verwaarlozen. Uit een recent onderzoek kwam verder naar voren dat onze smaak sinds de jaren zeventig behoorlijk is veranderd; kleuren die momenteel hoog scoren maakten veertig tot vijftig jaar geleden maar zo'n 20% van het wagenpark uit. Liefst 70% was in de jaren zeventig uitgevoerd in rood, groen, blauw en zelfs geel. De opkomende 47
1 Een onmiskenbare link met de autosportgeschiedenis van Porsche. De 911 Targa Exclusive Edition in Gulfblauw. 2 “Kopers van een 911 willen opvallender kleurcombinaties.” Dan is Racinggeel absoluut een optie… 3 De nagelnieuwe Macan GTS in het speciale Karmijnrood. 4 Zwart staat voor discipline en zelf3
1 2
controle. Ook bij Porsche een gewilde kleur, hier op een 911 Targa. 5 … maar de populairste lakkleur is nog altijd het zilvergrijs van deze Targa. Een kleur die het vroeger en nu nog altijd heel goed doet. 6 In het zakelijke segment is bruin, zoals van deze Cayenne, gangbaarder dan bij de sportieve modellen.
leasemarkt zorgde ervoor dat de uitgesproken kleuren uit de jaren zeventig vervaagden, vertelt Sika. “Mensen kochten eerst een auto waarvoor ze hadden gespaard en waar ze jaren mee wilden doen; hij was van hen en had een kleur waarmee ze zich konden onderscheiden. Met de leaseauto gingen de meeste kopers op ‘safe’ met neutrale kleuren; de wereld werd behoudender.”
Individualist Desondanks zijn bij Porsche de kleurenmogelijkheden altijd van eminent belang geweest, weet Barbara Sika. Neem het aanbod van lak- en lederkleuren. Er zijn tegenwoordig zoveel combinaties mogelijk dat er 48
bijna geen identieke Porsche bestaat. De allereerste Gmünd Porsche 356 uit 1948 leek met zijn zilvergrijze jas weliswaar een voorschot te nemen op wat de klant tegenwoordig lijkt te willen, maar dat veranderde snel. Want een Porsche rijder bleek en blijkt vaak een individualist die niet automatisch kiest voor standaardkleuren. “Natuurlijk wordt een groot deel van onze auto’s in neutrale kleuren besteld, maar Porsche rijders neigen er traditioneel toch naar om meer in de breedte te gaan. Ons kleurenpalet biedt deze ‘traditionele’ tinten wit, zilver, zwart en bruin wel aan – met name voor de meer zakelijke Panamera, Cayenne en Macan – maar veel kopers van een 911, Cayman en Boxster willen opvallender kleurcom-
“ik heb nog nooit een kleur gezien die een 911 niet paste” binaties die beter bij de sportievere modellen passen.” Niet voor niets is kleur bij Porsche een belangrijke component in de uitgewogen mix van materiaal, afwerking en technologie; ieder element versterkt het merkimago en het concept. Voor het team van Color & Trim ligt er dus een uitdagende taak om in een vroegtijdig stadium al te bepalen welke kleuren
flying colors
5
4
6
de Porsche clientèle in de toekomst zal kiezen. Maar helaas, grijnst Barbara Sika: ze heeft niet de beschikking over een glazen bol. Het komt binnen het team dus vooral aan op ‘fingerspitzengefühl’. “Het bepalen van trends lijkt op magie, maar dat is het niet. We laten als het om onderzoek en ontwikkeling gaat geen middel onbenut. We gaan modeshows en internationale tentoonstellingen voor consumentenelektronica af. Trends van meubelen keukenfabrikanten geven vaak een belangrijke denkrichting aan. We verzamelen daarnaast ook informatie bij onafhankelijke trendwatchers en analyseren de feedback van onze klanten.”
Herinterpretatie Een aspect waar de kleurspecialisten van Porsche rekening mee kunnen houden bij het bepalen van een nieuwe lak is volgens Sika het vaste gegeven dat een kleur na verloop van tijd opnieuw terugkeert. Ze vergelijkt het met mode: wat nieuw is, is vaak een
7
herinterpretatie van iets ouds wat we vroeger al droegen. “Dat geldt ook voor kleuren op een auto. Wit is bijvoorbeeld een kleur die het bij Porsche altijd erg goed doet. Maar toch is Grand Prix wit dat we vanaf de jaren zeventig voerden een heel ander wit dan het Carrarawit van onze meest recente modellen. We
Carrarawit op deze Boxster Spyder doet het erg goed. Het is een doorontwikkeling van het Grand Prix wit uit de zeventiger jaren.
49
flying colors
Wat zegt de autokleur over ons? Kleurkeuze zegt iets over hoe wij als mens zijn, menen deskundigen. Een overzicht.
8 9 10
8 “Ik ken eigenlijk geen kleur die een 911 niet goed past,” aldus kleurdesigner Barbara Sika, en daar is deze klassieke 911 Targa ook weer een voorbeeld van. 9 Veel exclusiever wordt het niet, een Panamera Exclusive Series in diepzwart met kastanjebruin metallic. 10 Oranje anno 2016; het Lava oranje op een GT3 RS.
10
(Zilver)grijs Voor een sportwagen is (zilver)grijs een ideale kleur. Het staat voor een licht gewicht, vrijheid en snelheid, maar is ook cool en ingetogen. Vooral dat laatste aspect zegt veel over de berijder. Hij hoeft niet zo nodig op de voorgrond te treden. Blauw Blauw staat voor kalmte en tevredenheid. Met een blauwe auto straal je ontspannenheid uit. Zwart Black is beautiful: niet voor niets is het een favoriete kleur van vele designers. Discipline en zelfcontrole is het toverwoord bij zwart. Verder is wilskracht en uitgesproken visie van belang. Aandacht trekken is niet de bedoeling maar opgemerkt worden mag wel. Rood Rood is het signaal voor de liefde, in het leven maar ook bij auto’s. Hoe kan het anders dan dat ambitie, impulsiviteit en energie de woorden zijn die bij rood horen. Stout – playing with fire – hoort er ook een beetje bij. Groen Comfort is van belang, maar behoedzaamheid en van een afstand observeren hoort bij groene berijders. De auto mag luxe en groot zijn, maar niets is buiten proportie. Groen betekent go: berijders willen vooruit. Wit Wit staat voor puur. Het staat ook voor het witte stuk papier waar je aan iets nieuws begint of opnieuw begint. In wit zitten alle kleuren verscholen; wit is net zo kleurrijk als de mens die ervoor kiest.
richten ons meer op het uitbreiden en verrijken van kleuren die zich al bewezen hebben, zoals de varianten op wit, blauw en grijs. De nieuwe kleuren Miami blauw en Grafietblauw metallic zijn daar mooie voorbeelden van.” De revival van kleuren van weleer komt niet zomaar uit de lucht vallen. We durven weer wat meer en dat komt tot uitdrukking in meer uitgesproken kleuren. Porsches worden in 50
toenemende mate in bijzondere kleurcombinaties besteld door individualisten die iets anders willen dan anderen; zo waren vijftien 911 Targa’s die Porsche exclusief voor de Nederlandse markt bouwde zo uitverkocht. Ze waren gespoten in een historische Porsche kleur met de veelzeggende naam Individual blau. Populair zijn ook GT3 RS-kleuren als Ultraviolet of Lava oranje – de laatste
Geel Zonnig en opgeruimd; het zijn de steekwoorden die gelden voor mensen die kiezen voor zonnig geel. De kleur staat voor optimisme en joie de vivre.
is de favoriet van kleurdeskundige Barbara Sika. “Hoewel het op een 911 eigenlijk niet zoveel uitmaakt. Ik heb nog nooit een kleur gezien die een 911 niet paste. ”
Het Frankrijk Huis Bijzondere vakantieadressen in Frankrijk
Tropische eilanden met prachtige stranden, luxe accommodaties en helderblauw water
Bijzondere sneeuwadressen in de grootste en mooiste skigebieden van Frankrijk
Villa’s met zwembad, sfeervolle hotels, autovakanties en rondreizen op o.a. Corsica
tropischfrankrijk.nl
frankrijkwintersport.nl
zomersfrankrijk.nl
3
Het Frankrijk Huis - Waarderweg 56 - 2031 BP Haarlem - 023 551 22 91
THE LEGEND AMONG ICONS.
Portugieser Annual Calendar. Ref. 5035: It took Portugal’s ocean-going he roe s ce nturie s to be come le ge nds; IWC’s Portugieser took just 75 years. For it is that long since the appearance of the first IWC Portugieser with a pocket watch movement marked the beginning of a new legendary era. And that revolutionary step forward is still mirrored today in the IWCmanufactured 52850 calibre. The fact that innovative new technology no longer needs
an eternity to achieve legendary status can be seen in the annual calendar, where the month, date and day can be read off at a glance. I WC . E N G I N E E R E D FO R M E N .
Mechanical movement, Pellaton automatic winding, IWC-manufactured 52850 calibre, 7-day power reserve, Power reserve display, Annual calendar with displays for the month, date and day, Sapphire glass, See-through sapphire-glass back, Water-resistant 3 bar, Diameter 44.2 mm
IWC Schaffhausen, Switzerland. iwc.com. The world’s finest timepieces are exclusively available from selected watch specialists. For an illustrated catalogue or list of nationwide concessionaires please call: 020 711 08 68 or e-mail: concierge.europe@iwc.com
10