1
2
3
What’s inside អារម្ភកថា Editorial Note
04
06
ទស្សន:ទូទៅ Pharmacy Overview
10
ការហូរឈាមខុសប្រក្រតី : ផលលំបាកដែលកើតមានលើស្រ្តីវ័យក្មេង A Child's Play
14
ភាពចាំបាច់: អាហារបំពេញបន្ថែមសំរាប់កុមារ A Must: Babies Complementary Feeding
22
ការកាត់ចុងប្រដាប់ភេទរបស់កុមារ Circumcision for Kids
26
គ្រោះថ្នាក់នៃជំងឺគ្រុនឈាម The Dengue Peril Interview with Dr. Philippe Dussart, Institut Pasteur du Cambodge
34
តារាកិត្តិយសរបស់ទស្សនាវដ្តី Healthwise Digest
តារាដ៏ល្បីឈ្មោះ ឈិត សុជាតា A Straight Talk with Chit Socheata
38
ការពារកុមារពីមេរោគបង្គជំងឺរលាកសួត ការពារកុមារពីមេរោគបង្គជំងឺរលាកសួត
42
48
វេជ្ជបណ្ឌិត ANNA: Dr. ANNA: Adolescent Pregnancy ភាពខុសប្លែកគ្នានៃការច្នៃប្រឌិត A Cut above the Rest: The Hair lab
4
From the editor
Be Involved. My parents were, and still are, the most meaningful influence in my life. They have blessed me with teachings of being involved with our community through participating in various social causes— be it may charities, fund raising and simple community outreach programs. Cesar Chavez, an American civil rights activist once said that “We cannot seek achievement for ourselves and forget about progress and prosperity for our community. Our ambitions must be broad enough to include the aspirations and needs of others, for their sakes and for our own.” These are potent words to live by. Honestly, I have not seen the exact picture of its significance in my life back then but throughout my career life, I have seen myself automatically involved not only with my immediate peers but also towards the public—launching corporate social responsibility initiatives in the past years where my clients are involved in ensuring a well-informed populace. I guess this is why we have conceptualized Healthwise Digest, this magazine, in the first plac--to nourish the public with
health information and create, within them, the chance to improve their wellbeing. Now that I’m grown, and with a family of my own, I see how important involvement is. As a parent, being involved, too, with your kids’ activities and health is a lifetime job we gain the moment they were born. With two active children in a variety of sports, academic and social activities, I see that I need to ensure that their well-being is not at risk. You see, being involved entails sacrifice, but health is surely not one to begin with. This issue reminds us, parents, to be aware with what health concerns that may affect our children. These include the most common diseases such as malnutrition and unhealthy heart. Also, we will be tackling topics on medical procedure, circumcision, which is critical for boys in decreasing their risk of acquiring infection or penile conditions. This month, we are also pleased to share with you an interview with no less than the Institut Pasteur de Cambodge’s Head of Virology Unit, Dr. Philippe Dussart, where he informed us regarding the present condition of Dengue virus in
Cambodia and the possible availability of dengue vaccine in the country. I encourage everyone, especially parents, to take time and read this issue. In return, kindly share the awareness you have incurred, contribute to our cause of creating a healthy country and possibly make a difference. Be Involved. ត្រូវមានការចូលរួមចំណែកទាំងអស់គ្នា! ឪពុកម្តាយរបស់ខ្ញុំ គឺជាបុគ្គលដ៏សំខាន់ និង មានឥទ្ធិពល សំរាប់ជីវិតរបស់ខ្ញុំ។ ពួកគាត់មានក្តីអំណរលើការបង្រៀន ខ្ញព ុំ វី ធ ិ ក ិ ង ្នុ ការចូលរួមជាមួយសហគមន៍របស់យង ើ តាមរយៈ ការចូលរួមក្នុងមូលហេតុសង្គមជាច្រើនដូចជា កម្មវិធីសប្បុរសធម៌ ការផ្ដល់មូលនិធិ និងកម្មវិធី ផ្សព្វផ្សាយសហគមន៍។
Cesar Chavez ដែលជាសកម្មជនស៊ីវិលសិទ្ធិមនុស្ស របស់អាមេរិកធ្លាប់បាននិយាយថា " យើងមិនអាចស្វែងរក ការសំរេចបានសម្រាប់តែខ្លួនយើង និង បំភ្លេចអំពីវឌ្ឍនភាព និង វិបុលភាពសម្រាប់សហគមន៍របស់យើងឡើយ។ មហិច្ឆតារបស់យើងត្រូវតែទូលំទូលាយគ្រប់គ្រាន់ដើម្បីរួម បញ្ចូលសេចក្តីប្រាថ្នា និង តម្រូវការរបស់អ្នកផ្សេងទៀត សម្រាប់ជាប្រយោជន៍សំរាប់ពួកគេ និង ខ្លួនយើងផ្ទាល់។
"នេះ គឺជាពាក្យដែលប្រកបដោយអត្ថន័យសំរាប់ជីវិត”។
5
និយាយតាមត្ង់ទៅ ខ្ញុំមិនបានឃើញរូបភាពពិតប្្កដ
ងរព្ញមួយជីវិត ដ្លយើងត្ូវធ្វើនៅព្លដ្លពួក-
ខ្ន្ះយើងមានស្ចក្តីរីកាយក្នុងការច្ករំល្កជាមួយ
ន្សារៈសំខាន់របស់វានៅក្នុងជីវិតរបស់ខ្ញុំឡើយ ប៉ុន្ត្ចំពោះ
គ្បានកើតមក។ ខ្ញុំមានកូនពីរនាក់ដ្លចូលចិត្តល្ង
អ្នកនូវបទសំភាសន៍ជាមួយនឹងនាយកវិទ្យាសា្ថ្នបា៉្ស្ទ័រកម្ពុជា
អាជីពការងររបស់ខ្ញុំ ខ្ញុំបានឃើញថាខ្លួនខ្ញុំមិនត្ឹមត្មាន
កីឡាខុសគ្ន្រួមទាំងការសិក្សា និង សង្គម ខ្ញុំមើលឃើញ
ផ្ន្កវីរុសសាស្ត្ លោកវ្ជ្ជបណ្ឌិត Philippe
ការពាក់ព័ន្ធជាមួយមិត្តភក្តិ ឬ គ្ួសារប៉ុណ្ណ្ះទ្ ប៉ុន្ត្ថ្ម
ថា ខ្ញុំតូវ្ ការធនាអោយបាននូវសុខុមាលភាពរបស់ពួកគ្
ដ្លគត់បានប្្ប់យើងទាក់ទងនឹងសា្ថ្នភាពបច្ចុប្បន្ន
ទាំងជាមួយមនុស្សទូទៅក្នុងសង្គមផងដ្រ ដោយខ្ញុំបាន
អោយរស់នៅ ដោយមិនមានហានិភ័យ។ អ្នកអាចមើល
ន្ម្រោគជំងឺគ្ុនឈាមនៅក្នុងប្ទ្សកម្ពុជា និងលទ្ធ-
បើកដំណើរការផ្តួចផ្តើមលើការទទួលខុសត្ូវសង្គមនា
ឃើញថា ការពាក់ព័ន្ធនឹងហុចផលដោយការលះបង់ ប៉ុន្ត្
ភាពដ្លអាចធ្វើបានចំពោះវា៉្ក់សាំងជំងឺគ្ុនឈាមដ្ល
ប៉ុនា្ម្នឆ្ន្ំកន្លងមកន្ះជាកន្ល្ងដ្លអតិថិជនរបស់យើង
សុខភាពគឺច្បាស់ណស់មិនម្នជារឿងត្មួយដ្លត្ូវ
មាននៅក្នុងប្ទ្ស។
ត្វូ បានចូលរួមនៅក្នង ុ ការធនាឱ្យបាននូវទ្ង់ទយ ្ ដ៏ល។ ្អ
ចាប់ផ្តើមជាមួយនោះទ្។
ខ្ញុំគិតថាន្ះគឺជាមូលហ្តុដ្លយើងបានផ្តួចផ្តើមគំនិត
Dussart
ខ្ញុំបានលើកទឹកចិត្តឱ្យមនុស្សគ្ប់រូបជាពិស្សឪពុកមា្ត្យ
ក្នុងការបង្កើតទស្សនាវដ្តីន្ះឡើង ហើយគំនិតចម្បងក្នុង
អត្ថបទក្នុងខ្ន្ះនឹងរំលឹកយើងថា ឪពុកមា្ត្យត្ូវដឹងពី
ដើម្បីចំណយព្លវ្លា និង អានអត្ថបទន្ះ។ ជាការ
ការបង្កត ើ ឡើងគឺដម ើ ប្ ប ី ណ្ត៉ះគំនត ិ សាធរណៈជនអោយ
បញ្ហ្សុខភាព ដ្លអាចប៉ះពាល់ដល់កូនរបស់យើងឱ្យ
ឆ្លើយតបមកវិញ សូមច្ករំល្កនូវការយល់ដឹងដ្ល
ស្វ្ងយល់អំពីពត៌មានសុខភាព និង បង្កើតឱកាសដើម្បី
បានទាន់ព្លវ្លា។ ទាំងន្ះរួមបញ្ចូលទាំងជំងឺទូទៅ
អ្នកបានដឹងក្នុងការរួមចំណ្កដល់បុព្វហ្តុ មួយដ្ល
ក្លម្អសុខុមាលភាពរបស់ពួកគ្។
បំផុតដូចជា កង្វះអាហារូបត្ថម្ភ និងបញ្ហ្ប្ះដូងដ្លមិន
ផ្ដល់សុខភាពល្អ និង អាចធ្វើឱ្យមានភាពបំ�្បំរួល។
មានសុខភាពល្អ។ ដូចគ្ន្ន្ះផងដ្រ យើងនឹងអាចដឹង
សូមចូលរួមទាំងអស់គ្!្ន
ឥឡូវន្ះ ខ្ញុំព្ញវ័យ ហើយជាមួយនឹងក្ុមគ្ួសាររបស់
តាមរយៈអត្ថបទស្តីអំពីឧបករណ៍វ្ជ្ជសាស្ត្ ការកាត់ស្ប្ក
ខ្ញុំផ្ទ្ល់ ខ្ញុំមើលឃើញពីសារៈសំខាន់ក្នុងការចូលរួមចំណ្ក។
នៅចុងប្ាប់ភ្ទ ដ្លជាការសំខាន់សម្្ប់ក្ម្ងប្ុស
ក្នុងនាមជាឪពុកមា្ត្យត្ូវមានការពាក់ព័ន្ធផងដ្រជាមួយ
ក្នុងការកាត់បន្ថយហានិភ័យន្ការឆ្លងម្រោគ និង បញ្ហ្
នឹងសកម្មភាព និង សុខភាពកូនៗអរបស់អ្នកព្្ះវាជាការ
លើប្ាប់ភ្ទ។
EIC, Healthwise Digest Senior Manager, Business Line, DKSH HEC OTC and Consumer Health
The Official Healthcare Magazine of DKSH
ABOUT US Publisher
DKSH Cambodia Ltd.
Editor-in-chief
Ernie Suzanna
Managing Editor
Allan Mitz Arato
Account Executive
Buth Chankakada
Medical On-Field Researcers
Peang Lyna, M.D. Deb Soden, M.D.
Layout Artist Photographer
Tep Chansambor
Columnist
Anna Roslyakova, M.D.
Advertising and Sales Direction
Ernie Suzanna
For Editorial and Subscri ption Inquiries: healthwisedigest@dksh.com.kh For Advertising Inquiries buth.chankakada@dksh.com.kh darn.chantho@dksh.com.kh +855 67 990 199 +855 31 333 0144
Allan Mitz Arato
This information does not replace the advice of a doctor. Healthwise disclaims any warranty or liability for your use of this information. Your use of this information means that you agree to the Terms of Use. How this information was developed to help you make better health decisions. © 2016 Healthwise, Incorporated. Healthwise, For people in charge of their health and the Healthwise logo are trademarks of Healthwise Digest and must not be used without permission of the Editorial Board.
Cover photo courtesy of Chhit Socheata
www.healthwise-digest.com HEALTHWISE Digest, 1st Flr., DKSH Cambodia Ltd. Bldg., No 797, Corner Preah Monivong Blvd. and St. 484, P.O. box 1051 Phnom Penh, Cambodia © No content may be reproduced without permission of Healthwise
6
Pharmacy Overview
Let’s face the fact, oftentimes women suffer more from irritating minor conditions than men. This is due to different factors such as one, the physiology of the female reproductive system which is really complex.
It is a reality. Children are getting poisoned because medicines are mistaken as candies. Most children could not even tell the difference and some medicines are developed in full bright colors which look even convincingly good enough to eat. According to a study, “Pills that are circular, shiny, and with no identifiable markings are the most likely to be mistaken for candy and children who are unable to read are especially at risk
of incorrect ingestion of medicine”
(Candy or Medicine: Can Children Tell the Difference?, American Academy of Pediatrics National Conference and Exhibition).
Since there’s no possibility of watching our children all the time, it is crucial to "poison-proof" our homes thoroughly. First is to always remind our kids not to place anything in their mouth, especially those that they do not
recognize. Given this, parents are advised not to drink or take any medications whenever their kids are around. Most kids will think that they can do the same as well. Keep medications including vitamins locked up and out of our children's reach and sight. Medications that are locked-up and kept in their original packaging are one of the basic ways in poison-proofing our home. Also,
Here below are basic effects that kids could suffer if they have mistakenly ingested a number of substances: Iron Supplements
can cause bloody vomiting and diarrhea, liver damage, and coma
Oral Diabetes Medication
can cause low blood sugar, seizures, and coma
Narcotic Pain Reliever
can cause low blood pressure, slow heart rate, difficulty breathing, and coma in a child
Acetaminophen
can cause abdominal pain, vomiting, diarrhea, and liver damage
Heart and Blood Pressure Maintenance/ can cause irregular heart rhythm, low blood pressure, and coma Treatment Drugs Cough and Cold Medication
can raise blood pressure and heart rate, can slow breathing, and cause cramps, vomiting, diarrhea, seizures, and coma
Topical Anaesthetics
can cause difficulty breathing, seizures, and coma
7
តារាងខាងក្រោមស្តីពីផលប៉ះពាល់ជាមូលដ្ឋានដែលក្មេងៗអាចទទួលរង ប្រសិនបើពួកគេច្រឡំលេបថ្នាំមួយចំនួនដូចខាងក្រោម៖ សារធាតុដែក
អាចបណ្តាលឱ្យមានការក្អួតមានឈាម និងរាកធ្លាក់ឈាម បំផ្លាញថ្លើម និងសន្លប់
ថ្នាំលេបព្យាបាលជំងឺទឹកនោមផ្អែម
អាចបណ្តាលឱ្យជាតិស្ករក្នុងឈាមចុះទាប ប្រកាច់ និងសន្លប់
ថ្នាំសម្រាប់អ្នកជំងឺទឹកនោមផ្អែមប្រភេទគ្រាប់
អាចបណ្តាលឱ្យសំពាធឈាមធ្លាក់ ចង្វាក់បេះដូងដើរយឺត ពិបាកដកដង្ហើម និងសន្លប់ ចំពោះកុមារ
ថ្នាំបំបាត់ការឈឺចាប់ប្រភេទ Narcotic
អាចបណ្តាលឈឺពោះ ក្អួត រាក បំផ្លាញថ្លើម
ថ្នាំសម្រាប់អ្នកជំងឺបេះដូង និងបញ្ចុះសំពាធឈាម
អាចបណ្តាលឱ្យចង្វាក់បេះដូងដើរមិនទៀងទាត់ សំពាធឈាមចុះទាប និងសន្លប់
ថ្នាំសម្រាប់ជំងឺក្អក នឹងផ្តាសសាយ
អាចបណ្តាលសំពាធឈាម និងចង្វាក់បេះដូងកើនឡើង ចង្វាក់ដង្ហើមយឺត ឈឺសាច់ដុំឬរមួលក្រពើ ក្អួត រាក
ថ្នាំសណ្តំ
អាចបណ្តាលឱ្យពិបាកដកដង្ហើម ប្រកាច់ និង សន្លប់
ប្រកាច់និងសន្លប់
Photo supplied
8
never let young children out of your sight whenever we are outside, at our relative’s or friend’s home. Relatives who may have no kids and may easily place their drugs out on bedside tables, countertops, or even in handbags, thereby pose danger to other kids around.
ោងតាមការសិក្សាមួយបានបង្ហ្ញថា «ថា្ន្ំគ្ប់ដ្ល
ញតិរបស់មិត្តភត្តិអកឡើ ្ន យ។ អ្នកខ្លះមិនមានក្ម្ងតូចៗអ
គឺ ងយ និង ធ្វើអោយក្ម្ងៗអយល់វាជាស្ករគ្្ប់ ហើយជា
ឬ សូម្បីត្នៅក្នុងកាបូប។ ខាងក្្មន្ះជាផលប៉ះពាល់
or Medicine: can children tell the different? American…) ដោយសារ វាមិនម្នជាអ្វីដ្លងយស្ួល
មួយចំនួនចូលដោយការភណ្ឌ័ច្ឡំ។ ថា្ន្ំគ្ប់ជាតិដ្ក
Remember that most circular drugs versus candies (which kids have always eaten and enjoyed) that have similar colors, shine and no distinguishable markings, were most likely to be mistakenly ingested. Let’s keep it mandatory for parents to be educated about safe storage practices of medications.
វាជាការសំខាន់ណស់ក្នុងការទុកាក់ថា្ន្ំក្នុងផ្ទះរបស់យើង
ការឈឺចាប់អាចបង្កអោយមានសមា្ព្ធឈាមទាប ចង្វ្ក់
មានាងមូលភ្លឺរលោង និង មិនមានអក្សរឬសញ្ញ្សមា្គ្ល់ ពិស្សក្ម្ងដ្លមិនទាន់ច្ះអានអក្សរគឺងយនិងភណ្ឌ័ ច្លំល្បថា្ន្ំវាជាស្ករគ្្ប់ណស់ (Candy
ក្នុងការមើលកូនរបស់យើងគ្ប់ព្លវ្លាហើយដូចន្ះ អោយបានហ្មត់ចត់។
ដំបូង គឺត្ូវរំលឹកកូនរបស់យើងកុំអោយញំរបស់ផ្ដ្ស-
ផ�្ស ជាពិស្សរបស់ដ្លពួកគ្មិនសា្គ្ល់។ ន្ះជា ហ្តុផលមួយដ្លឪពុកមា�្យត្ូវបានគ្ណ្នាំមិនអោយ
ផឹក ឬ ប្ើថា្ំណ ្ន មួយនៅព្លណដ្លកូនរបស់ពួកគ្ នៅជិតខ្លួនឡើយ។ ក្ម្ងភាគច្ើននឹងគិតថា ពួកគ្អាច
ល្បថា្ន្ំឬញំវាបានដូចដ្លឪពុកមា�្យគ្ធ្វើ។ ទុកាក់
ថា្ន្ំអោយបានត្ឹមត្ូវ និង ផុតពីដ្ក្ម្ងរួមទាំងថា្ន្ំវីតាមីន
វាជាការពិតមួយ។ កុមារជាច្ើនជួបបញ្ញ្ពុលថា្ន្ំ ដោយសា្ម្ន
ផងដ្រ។ ថា្ន្ំដ្លត្ូវបានចាក់សោទុក និង រក្សាទុកនៅ
ថា ជាស្ករគ្្ប់។ វាអាចការធ្វ្សប្ហ្សពីឪពុកមា�្យ
ក្នុងការវ្ចខ្ចប់តាមសភាពដើមរបស់ពួកគ្ គឺជាមូលា្ឋ្ន
ឬ អាណព្យាបាលដ្លមិនបានទុកាក់ថា្ន្ំអោយបានឆ្ង្យ
មួយចំនួនន្វិធីក្នុងការាាំងការពុលថា្ន្ំចំពោះកុមារ។ ដូច-
ពីដ្ក្ម្ង។ ក្ម្ងភាគច្ើនដឹងពីភាពខុសគ្ន្ន្ថា្ន្ំ និង
គ្ន្ន្ះផងដ្រ មិនត្ូវអនុញ្ញ្តអោយកុមារនៅឆ្ង្យពី
ស្ករគ្្ប់ឡើយដោយសារថា្ន្ំមួយចំនួនមានពណ៍ភ្លឺរលោង
�្ន្ករបស់នាក់ នៅព្លណដ្លអ្នកមកល្ងផ្ទះសាច់
និងមានក្លិនឈ្ងុយគួរអោយចង់ញំ។
232
រស់នៅជាមួយឡើយដូនន្ះអាចទុកលើតុ ឬ ឥត�្្ថ្នើរ
មូលា្ឋ្នដ្រកុមារអាចទទួលរងបើសិនជាពួកគ្ល្បថា្ន្ំ
អាចបណ្ត្លអោយមានជំងឺាគរូស ក្អួត និង ជុះនោមខូច ថ្លើម និង សន្លប។ ថា្ន្ំល្មសំាប់ទឹកនោមផ្អ្មអាចបង្ក
អោយជាតិស្ករក្នុងឈាមទាប ប្កាច់ និង សន្លប់ថា្ន្ំបំបាត់ ប្ះដូងយឺត ពិបាកដកដង្ហើម និង សន្លប់ ចំពោះកុមារ។
Acetaminophen អាចបង្កអោយមានការឈឺពោះ ក្អួត ាគ និង ខូចថ្លើម ថា្ន្ំថ្ទាំ / ព្យបាលជំងឺប្ះដូង និង
លើសសំពាធឈាមអាចបង្កអោយមានចង្វ្ក់ប្ះដូងដើរ
មិនទៀងទាត់សមា្ព្ធឈាមទាប ឬ សន្លប់។ ថា្ន្ំក្អក និង ផ�្ស់សាយអាចបង្កើតសមា្ព្ធឈាម និង ចង្វ្ក់ប្ះដូង
អាចពន្យឺតចង្វ្ក់ដកដង្ហើម និង បង្កអោយមានការឈឺចាប់ចុករមួលក្អក ាគ ប្កាច់ និង សន្លប់។ ថា្ន្ំស្ពឹកប្ភ្ទ
លាបអាចបង្កអោយពិបាកដកដង្ហើមប្កាច់ និង សន្លប់
សូមចងចាំថា ថា្ន្ំមានាងមូលភាគច្ើន និង ស្ករគ្្ប់ដ្ល កុមារចូលចិត្តញំ ដ្លមានពណ៍ភាពរលោង និង គ្ម្ន
ការសំគល់ហាក់ដូចជា ត្ូវបានក្ម្ងៗអញំចូលដោយច្លំ ច្ើនបំផុត។ សូមចាត់ទុកវាជាកតា្ត្ចាំបាច់សម្្ប់ឪពុក មា�្យ គ្ប់រូបក្នុងយល់ដឹងពីការទុកាក់ថា្ំប ្ន ្កប ដោយ សុវត្ថិភាព។
g avonMonivong 322, Preah Blvd, Khan Daun Penh ng Phan Preah A +855 (0)23 210 338 | www.helpplus.co Dara Reang Sey Hotel Phnom Penh
227
h
Telecom Cambodia
The 252 Boutique
252
+ GET
ng Blvd
Oknha Nou Kan St
111
Sok Hok
250
ivo Preah Mon
Oknha Peic
242
Preah Sihanouk Blvd Preah Yukunthor High school
10%
Preah Sihanouk Blvd Lucky Supermarket
P
H
A
R
M
A
WITH THIS VOUCHER +
C Y MNU24P3228
9
See the Whiteness. Feel the Shine េឃីញភាពសស�ាតយល់ពភ ី ាពភ�ែឺ ចងចាំង
FRESH WHITE ARTIC MINT EXTRA WHITE FRESH MINT
EXTREME WHITE COOL MINT
េបីចង់បានេ្រគឿងសំអងមានគុណភាពល� សូមទិញេ្រគឿងសំអងមានបិទលតប័្រតប��ក់េលខប�� ិក CAM N4559CN-13 េនតមឱសថស�ន ឱសថស�នរង ែដលមានច្បោប់ និងស�កស�� Logo ពី្រកសួង សុខភិបាល។ ករផ្សព�ផ្សោយ
្រត�វបានអនុ��តតមេសចក�ស ី េ្រមច ៦០៦/១៥ អបស/ឱអបស ចុះៃថ�ទ1ី 1 ែខ ឧសភា ឆា� ំ 2015 របស់្រកសួងសុខភបា ិ ល និង អស់សុពលភាពេនៃថ�ទី 20 ែខ ឧសភា ឆា� ំ 2016។
េបីមាន្របតិកម�រ ំខនរបស់េ្រគឿងសំអង សូមរយករណ៍មកនាយកដ�នឱសថ តមរយ:េលខទូរស័ព� 023 990 499 / 012 948 552 ឬ អុែី ម៉ល pv.center@ezecom.com.kh ឬ វ ិបសយ www.ddfcambodia.com និង ្រក�មហ៊ុន DKSH
ទូរស័ព�េលខ 067 555 752 ឬ 067 555 256
Market Expansion Services by www.dksh.com
CHURCH & DWIGHT AUSTRALIA
10
HEALTH
A Child's Play Maintaining your Kids Healthy Diet
Kids, apparently, can be protected from future health problems through imposing healthy habits while they are still young. It was discovered that most common diseases has been shown to begin and develop in early childhood years. Atherosclerosis begins in childhood as deposits of cholesterol and its esters, referred to as fatty streaks, in the intima of large muscular arteries.
Control of these risk factors, especially in childhood, is the major strategy for preventing atherosclerotic disease (Henry Mcgill, et. al, 2000, Origin of atherosclerosis
in childhood). It’s important to concentrate
on healthy lifestyles in children to prevent adult cardiovascular disease.
11
Photo supplied
adolescence also influence eating patterns in later life. Liking salt and salty foods is a learned taste preference and the recommendation that the adult population reduce their sodium intake will be more successful if children do not develop a preference for salt in the fist place. This can only be achieved if children are given a diet which is low in salt (Hofman, A., A. Hazebroek, and H.A. Valkenburg, A randomized trial of sodium intake and blood pressure in newborn infants).
Like adults, children consume more salt than the maximum recommendation. Simple measures need to be taken to help reduce salt intake and therefore reduce the number of people suffering from cardiovascular disease (Geleijnse, J.M., et al., Long-term effects of neonatal sodium restriction on blood pressure. Hypertension)
Children have to ‘Eat their A, B, Cs…”. Vitamin enriched food are paramount to their diet. Aside from the basic Vitamin A, C, D and E that are necessary for a strong immune system, Vitamin B such as B1 (thiamin), B6 (pyridoxine) and B12 (cobalamin) help promote healthy heart. Cruciferous vegetables, such as cabbage, cauliflower, turnips and green leafy vegetables, may offer the best protection from heart disease. People who ate the most cruciferous vegetables were 22 percent less likely to die of heart disease (American Journal of Clinical Nutrition, Editors of The Johns Hopkins Medical Letter)
Salt Intake A high salt intake in children influences blood pressure and may prompt an individual to the development of a number of diseases including: high blood pressure, osteoporosis, respiratory illnesses such as asthma, stomach cancer and obesity. Furthermore, there is evidence that dietary habits in childhood and
Also, kids have to increase physical their and limit their sedentary activities. Kids should participate in at least one hour of moderate activity daily to help contribute to their cardiovascular health. Physical activity is not just exercise. It also includes:
• Plan a hike or neighborhood walk together as a family. • Limit TV and computer time to no more than 1-2 hours per day. Secondhand Smoke The 2006 U.S. Surgeon General's Report, "The Health Consequences of Involuntary Exposure to Secondhand Smoke," has concluded that there is no safe level of exposure to secondhand smoke and that, on average, children are exposed to more secondhand smoke than adults. Children are significantly affected by secondhand smoke. Children's bodies are still developing, and exposure to the poisons in secondhand smoke puts them at risk of severe respiratory diseases, can hinder the growth of their lungs and other diseases. About 600,000 non-smokers, including children, are killed each year from exposure to second-hand tobacco smoke. Half of the world’s children regularly breathe air polluted by tobacco smoke. Remember that smoking causes 10% of cardiovascular disease case around the globe (ACT NOW Infography, World Heart Federation).
We have to recognize that heart healthy habits are formed in early years. This set the scene for our offspring to have a long and healthy life. Being a positive role model will not only improve your own health but will also be setting up healthier habits in your children for life.
ជាការពិតណាស់ កុមារអាចត្រូវបានការពារពីបញ្ហាសុខភាពនាពេលអនាគត តាមរយៈការបង្កើតទម្លាប់រស់នៅ ប្រកបដោយសុខភាពល្អ ខណៈពេលដែលពួកគេមាន វ័យក្មេងនៅឡើយ។ វាត្រូវបានគេរកឃើញថា ជំងឺទូទៅ បំផុតត្រូវបានគេបង្ហាញថា មានការកើនឡើងច្រើនទៅ លើក្មេងដែលទើបនឹងកើត។ ការឡើងរឹងក្រិននៃសសៃឈាមអាកទែ ( atherosc-
lerosis ) ចាប់ផ្តើមនៅវ័យកុមារភាព ដោយសារតែមាន ការកកកុញនៃកូលេស្តេរ៉ូលដែលសំដៅទៅលើបន្ទះខ្លាញ់
12
នៅជាប់នឹងស្រទាប់ខាងក្នុងនៃសសៃអាកទែធំៗ។ ការ
ក្រុមបន្លែប្រភេទស្ពៃដូចជាស្ពៃក្តោប ផ្កាខាត់ណា និង
ត្រួតពិនិត្យនៃកត្តាហានិភ័យទាំងនេះជាពិសេស នៅក្នុង
បន្លែស្លឹកពណ៌បៃតងអាចផ្តល់ការការពារយ៉ាងល្អបំផុត
វ័យកុមារភាព គឺជាយុទ្ធសាស្រ្តសំខាន់សម្រាប់បង្ការជំងឺ
ពីជំងឺបេះដូង។ អ្នកដែលបានញ៉ាំបន្លែប្រភេទទាំងអស់នេះ
ឡើងរឹងក្រិននៃសសៃឈាមអាកទែ ( Hengry
Mcgill, et. al, 2000, Original of atherosclerosis in childhood )។ វាជាការសំខាន់ក្នុងការផ្តោតអារម្មណ៍លើជីវិតដែលមានសុខភាពសំរាប់កុមារ ដើម្បីទប់-
គឺមានចំនួនតិចជាង 20% ដែលស្លាប់ដោយសារជំងឺបេះដូង ( American
Journal of Clinical Nutrition, Editors of the John Hopkins Medical Letter )
ស្កាត់ជំងឺសរសៃឈាមបេះដូងរបស់មនុស្សពេញវ័យ។ ដូចគ្នានេះផងដែរ កុមារត្រូវបង្កើនភាពសកម្មនិងកំណត់ ការទទួលទានជាតិប្រៃ
ភាពទំនេររបស់ពួកគេ។ កុមារគួរតែចូលរួមយ៉ាងហោច
ការទទួលទានជាតិប្រៃខ្ពស់ ចំពោះកុមារអាចជះឥទ្ធិពល
ណាស់ ធ្វើការហាត់ប្រាណមួយម៉ោងជារៀងរាល់ថ្ងៃដើម្បី
លើសម្ពាធឈាម និង អាចធ្វើឱ្យបុគ្គលនោះប្រឈមមុខ
ជួយរួមចំណែកដល់សុខភាពបេះដូងរបស់ពួកគេ។ ការ
នឹងការកើតមានជំងឺមួយចំនួនទៀតរួមមាន: ការឡើង
ធ្វើសកម្មភាពរាងកាយគឺមិនមែនត្រឹមតែការធ្វើលំហាត់
សម្ពាធឈាមខ្ពស់ ជំងឺពុកឆ្អឹង ជំងឺផ្លូវដង្ហើមដូចជា ជំងឺហឺត
ប្រាណនោះទេ។ វារួមបញ្ចូលផងដែរទាំង:
• ការដាក់ផែនការក្នុងការដើរឡើងភ្នំ ឬ ការដើរជាមួយ
ជំងឺមហារីកក្រពះ និងជំងឺធាត់។
ក្រុមគ្រួសារ។ លើសពីនេះទៀត គឺមានភស្តុតាងបង្ហាញថាទម្លាប់នៃការ
• ការកំណត់ពេលវេលានៅមុខទូរទស្សន៍ ឬ កុំព្យូរទ័រមិន
ទទួលទានរបបអាហារក្នុងវ័យកុមារ និង វ័យជំទង់អាច
អោយលើសពី 1 - 2 ម៉ោងក្នុងមួយថ្ងៃ។
ជះឥទ្ធិពលដល់ទម្លាប់នៃទទួលទានអាហារនៅពេលពេញ វ័យ។ ការចូលចិត្តអាហារប្រៃ គឺជាការសាកល្បងរសជាតិ
អ្នកហិតផ្សែងបារី
ប្រៃសំរាប់ចំណូលចិត្ត និង បានផ្ដល់អនុសាសន៍ថា មនុស្ស
របាយការណ៍ឆ្នាំ 2006 ពីគ្រូពេទ្យវះកាត់ទូទៅរបស់សហ-
ពេញវ័យ អាចកាត់បន្ថយការទទួលទានសូដ្យូម (ជាតិ-
រដ្ឋអាមេរិចស្តីពី "ផលវិបាកនៃសុខភាព ដែលប៉ះពាល់
ប្រៃ ) របស់ពួកគេនឹងទទួលបានជេាគជ័យល្អ ប្រសិន
ដោយការស្រូបផ្សែងបារីដោយមិនដឹងខ្លួន" បានសន្និដ្ឋាន
បើកុមារមិនធ្វើការអភិវឌ្ឍចំណូលចិត្តសម្រាប់ការទទួល
ថា មិនមានកម្រិតសុវត្ថិភាពនៃផលប៉ះពាល់ទៅនឹងផ្សែង
ទានអាហារដែលមានរសជាតិប្រៃតាំងពីដំបូង។ ការកាត់
បារីឡើយ និង ជាមធ្យមកុមារត្រូវទទួលរងផលប៉ះពាល់
បន្ថយនេះនឹងអាចធ្វើបានសម្រេច ប្រសិនបើកុមារត្រូវ
ទៅនឹងផ្សែងបារីច្រើនជាងមនុស្សពេញវ័យ។ កុមារត្រូវ
បានគេផ្ដល់របបអាហារដែលមានកម្រិតជាតិប្រៃទាបនៅ
បានរងផលប៉ះពាល់យ៉ាងខ្លាំងដោយសារផ្សែងបារី។ រាង-
ពេលពួកគេនៅក្មេង (Hofman,
A., A. Hazebroek, and H.A. Valkenburg, A randomized trial of sodium intake and blood pressure in newborn infants) ដូចជាមនុស្ស
កាយរបស់កុមារនៅតែត្រូវការការអភិវឌ្ឍ ហើយការប៉ះ ពាល់ទៅនឹងសារធាតុពុលក្នុងផ្សែងបារីធ្វើឱ្យពួកគេប្រឈម មុខនឹងហានិភ័យនៃជំងឺផ្លូវដង្ហើមធ្ងន់ធ្ងរ ដែលអាចរារាំង ដល់ការរីកលូតលាស់នៃសួត និង ជំងឺផ្សេងទៀតរបស់
ពេញវ័យ កុមារអាចប្រើប្រាស់អំបិលច្រើនជាងអនុសាសន៍
ពួកគេ។ អ្នកដែលមិនមែនជាអ្នកជក់បារីប្រមាណ 600.-
អតិបរមា។ វិធានការសាមញ្ញ ក្នុងការវាស់កំរិតជាតិប្រៃ
000 នាក់រួមទាំងកុមារត្រូវបានស្លាប់ជារៀងរាល់ឆ្នាំពីការ
ដែលប្រើប្រាស់ វាអាចជួយក្នុងការកាត់បន្ថយចំនួនប្រជា-
ប៉ះពាល់ទៅនឹងផ្សែងបារី។ ជាងពាក់កណ្តាលនៃកុមារ
ជន ដែលទទួលរងពីជំងឺសរសៃឈាមបេះដូង ( Gele-
ទូទាំងពិភពលោកត្រូវបានបំពុលខ្យល់ដង្ហើមដោយផ្សែង
ijnse, J.M., et al., Long-term effects of neonatal sodium restriction on blood pressure. Hypertension )
NOW infography, World Heart Federation )។
កុមារគួរតែ “ បរិភោគអាហារ A,
B, Cs ... "។ អាហារ
យើងត្រូវដឹងថាទម្លាប់ធ្វើអោយបេះដូងមានសុខភាពល្អ
ដែលសំបូរទៅដោយវីតាមីនមានសារៈសំខាន់បំផុតសំរាប់
ត្រូវតែធ្វើឡើងអោយបានឆាប់រហ័ស។ នេះជាការរៀបចំ
ពួកគេ។ ក្រៅពីវីតាមីន A,B,C,D និង E ដែលចាំបាច់
ឱ្យមានប្រព័ន្ធភាពស៊ាំរឹងមាំ វីតាមីន B ដូចជា B1 (thia-
min), B6 (Pyridoxine) និង B12 (cobalamin) ជួយជំរុញអោយបេះដូងមានសុខភាពល្អ។
បារី។ ចូរចងចាំថាការជក់បារីបង្កឱ្យមានជំងឺសសៃឈាម បេះដូង 10% នៅជុំវិញពិភពលោក ( ACT
សំរាប់កូនចៅរបស់យើងឱ្យមានអាយុវែង និង មានសុខភាពល្អ។ ក្នុងនាមជាគំរូវិជ្ជមាន អ្នកមិនត្រឹមតែធ្វើឱ្យ ប្រសើរ ឡើងចំពោះតែសុខភាពរបស់អ្នកទេ ប៉ុន្តែត្រូវបង្កើតទម្លាប់ ដែលមានសុខភាពល្អដល់កូនរបស់អ្នកផងដែរ។
13
Photo supplied
CAMPAIGN TO PROMOTE COMPLEMENTA IN CAMBODIA: 2011-2013
14
HEALTH
ARY FEEDING 15
A MUST: Babies Complementary Feeding Cambodia’s poverty rate has slowly declined over the past couple of years. With almost 3 million poor people and over 8.1 million nearing poor, Cambodian families who had escaped poor living status are only a small fraction. And unfortunately, malnutrition still crawls and continuously poses threats towards the lives of thousands of children. “While the Kingdom has made major strides to overcome malnutrition, about 6,000 children still die every year from the condition,” said Secretary-General Lao Sokha of the Council for Agricultural and Rural Development. The Asia Pacific Journal of Clinical Nutrition reported that this malnourishment case has cost the country in excess of $400 USD million yearly. Factors Aggregating Malnutrition in Cambodia For most people, malnutrition is just a concept of insufficiency of food supply and even lack of priority of families in handling their children’s wellbeing. However, there are also certain factors in the overall system that affects Photo supplied
malnutrition, which is way beyond the food and medication demand. A perfect example for this are children receiving proper foods but have been affected by unsanitary drinking water, which automatically leads them to acquiring worm infection as well as diarrhea. As a result, the children have inadequate ability to absorb nutrients therefore promoting malnourishment. Around 6.3 million out of 14.9 million Cambodians are unable to access clean drinking water, most of them poor and living in rural areas. In 2001, 50−70% of the burden of diarrheal diseases, measles, malaria and lower respiratory infections was attributable to malnutrition. Complementary Foods Maternal malnutrition and inappropriate breastfeeding and complementary feeding are among
16
Age Appropriate Complementary Feeding Guide Child Age
Recommended Daily Feeding Frequency (meals/snacks)
Amount of Energy needed daily from complementary foods
6-8 months
2-3 times
200 kcals
9-11 months
3-4 times
300 kcals
12-24 months
3-4 times
Amount of complementary foods in local measures ½ bowl* of solid semi-solid food two times per day plus 1-2 nutritious snacks ½ bowl* of solid semi-solid food two times per day plus 1-2 nutritious snacks 1 full bowl* of solid semisolid food two times per day plus 1-2 nutritious snacks
550 kcals
Feed more than 3 different types of foods daily, including one animal food – fish, eggs, meat or liver
Bowl size: 250ml
Md Humayun Kabir, Secretary, Ministry of Health and Family Planning, Bangladesh
Complementary Feeding Menu for babies 6-8 months Breakfast ½ cup rice porridge 11/2 tbsp. carrot 1 tbsp. spinach
Lunch 3/4 cup rice porridge 1 1/2 tbsp. spinach 1/2 tsp. meat Breast milk
Snacks Breast milk 1/2 slice papaya
Dinner 2 to 2½ cup rice porridge 1/2 cup cooked vegetables 1/2slice papaya 1/4 fish Breastfeeding on demand
Complementary Feeding Menu for babies 9-11 months Breakfast 1-2 slices of toast 1 tsp. margarine 1 glass of milk
Lunch ½ cup white rice 2 tbsp carrot 2 tbsp spinach ½ piece fish ½ slice of papaya Breast milk
Snacks Breast milk 1 small size banana 1 sandwich 1 cup milkshake 1-2 biscuits
Dinner 1-1 ½ cup rice 1 cup vegetables 1 slice papaya 1 egg Breastfeeding on demand
Complementary Feeding Menu for babies 12-24 months Breakfast 1-2 slices of toast 1 tsp. margarine 1 glass of milk
Nutrition Society Malaysia
Lunch ½ cup white rice 2 tbsp carrot 2 tbsp spinach ½ piece fish ½ slice of papaya Breast milk
Snacks Breast milk 1 small size banana 1 sandwich 1 cup milkshake 1-2 biscuits
Dinner 1-1 ½ cup rice 1 cup vegetables 1 slice papaya 1 egg Breastfeeding on demand
17
តារាងណែនាំពីរបបអាហារបំពេញបន្ថែមទៅតាមវ័យ អាយុកុមារ
ចំនួននៃការណែនាំ
អោយផ្តល់ការចិញ្ចឹម
ចំនួនថាមពល ដែលត្រូវការ
ចំនួននៃរបបអាហារបន្ថែមតាមរយៈការ
ពីរបបអាហារ
6 – 8 ខែ
2-3 ដង
200 គីឡូកាឡូរី
• ចានគោមនៃអាហាររឹង • អាហារពាក់កណ្តាលរឹង 2 ដងក្នុងមួយថ្ងៃ • អាហារសំរន់ដែលសំបូរសារធាតុចិញ្ចឹម 1 – 2 ដង
9-11
3-4 ដង
300 គីឡូកាឡូរី
• ចានគោមនៃអាហាររឹង
ខែ
• អាហារពាក់កណ្តាលរឹង 2 ដងក្នុងមួយថ្ងៃ • អាហារសំរន់ដែលសំបូរសារធាតុចិញ្ចឹម 1 – 2 ដង 12-24
ខែ
3-4 ដង
550 គីឡូកាឡូរី
ផ្តល់ការចិញ្ចឹមតាមរយៈអាហារ 3 ប្រភេទផ្សេងគ្នាប្រចាំថ្ងៃរួមមានសាច់សត្វដូចជា ត្រី ពង សាច់ ឬថ្លើម
អាហាររឹង
• អាហារពាក់កណ្តាលរឹង 2 ដងក្នុងមួយថ្ងៃ • អាហារសំរន់ដែលសំបូរសារធាតុចិញ្ចឹម 1 – 2 ដង
ទំហំចានគោម: 250 មីលីលីត្រ
Md Humayun Kabir, Secretary, Ministry of Health and Family Planning, Bangladesh
អាហារពេលព្រឹក
• បបរអង្ករ ½ កែវ • ការ៉ុត 1 ស្លាបព្រាកាហ្វេ • ស្ពៃ 1 ស្លាបព្រាកាហ្វេ
តារាងមុខម្ហូបនៃរបបអាហារបន្ថែមសំរាប់ទារកអាយុ 6 – 8 ខែ អាហារពេលថ្ងៃត្រង់
• បបរអង្ករ ½ កែវ • ការ៉ុត 1 ស្លាបព្រាបាយ • ត្រី 1 ស្លាបព្រាកាហ្វេ
អាហារសម្រន់
• បំបៅកូនដោយទឹកដោះ • ផ្លែឈឺ 1 – 2 ស្លាបព្រាបាយ
អាហារពេលល្ងាច
• បបរអង្ករ 1 – 1 1/2 កែវ • បន្លែដែលចំអិនរួច ¼ កែវ • ល្ហុង ¼ ចំណិត • សាច់ 2 ស្លាបព្រាកាហ្វេ • បំបៅកូនដោយទឹកដោះ ទៅតាមតំរូវការ
តារាងមុខម្ហូបនៃរបបអាហារបន្ថែមសំរាប់ទារកអាយុ 9 – 11 ខែ អាហារពេលព្រឹក
អាហារពេលថ្ងៃត្រង់
• បបរអង្ករ ½ កែវ • ការ៉ុត 1 – 1 1/2 ស្លាបព្រាបាយ • ស្ពៃ 1 ស្លាបព្រាបាយ
• បបរអង្ករ ¾ កែវ • ស្ពៃ 1 1/2 ស្លាបព្រាបាយ • សាច់ ½ ស្លាបព្រាកាហ្វេ • បំបៅដោះ
អាហារសម្រន់
អាហារពេលល្ងាច
• បំបៅដោះ • ល្ហុង ½ ចំណិត
• បបរអង្ករ 2 – 2 1/2 កែវ • បន្លែចំអិនរួច ½ កែវ • ល្ហុង ½ ចំណិត • ត្រី ¼ • បំបៅដោះតាមតំរូវការ
តារាងមុខម្ហូបនៃរបបអាហារបន្ថែមសំរាប់ទារកអាយុ 12 – 24 ខែ អាហារពេលព្រឹក
អាហារពេលថ្ងៃត្រង់
អាហារសម្រន់
អាហារពេលល្ងាច
• នំបុ័ងចៀន 1 – 2 ចំណិត • ប្រេងបន្លែ 1 ស្លាបព្រាតែ • ទឹកដោះគោ 1 កែវ
• បាយស ½ កែវ • ការ៉ុត 2 ស្លាបព្រាបាយ • ស្ពៃ 2 ស្លាបព្រាបាយ • ត្រី ½ ដុំ • ល្ហុង ½ ចំណិត • បំបៅដោះកូន
• បំបៅដោះ • ចេក 1 ផ្លែតូច • សែនវិច 1 • ទឹកដោះគោគ្រឡុក 1 កែវ • នំផ្អែម 1 – 2
• បាយ 1 – 1 ½ • បន្លែ 1 កែវ • ពង 1 គ្រាប់ • បំបៅដោះតាមតំរូវការ
18
the main causes of ill-health among children. Deficiencies in the diet of vitamin A, iodine, iron and zinc are still widespread and are a common cause of excess morbidity and mortality. For developed countries such as Cambodia, the onset of malnutrition is during 6 to 18 months of age Breastfeeding is always crucial to prevent malnutrition and it should be exclusive for six months. Many Cambodian mothers do not have good complementary feeding practices as they often introduce other types of foods too early, and as these complementary foods are often not nutritious enough, consisting mainly of rice or soups with low energy density (Anderson et al., 2008). The latest estimated energy requirements from complementary foods, assuming an average breast-milk intake, are 200 kcal/day for infants aged 6–8 months, 300 kcal/day for infants aged 9–11 months, and 550 kcal/day for children aged 12–23 months. Complementary foods should be varied and include adequate quantities of meat, poultry, fish or eggs, as well as vitamin A-rich fruits and vegetables every day. Where this is not possible, the use of fortified complementary foods and vitamin mineral supplements may be necessary to ensure adequacy of particular nutrient intakes. As infants grow, the consistency of complementary foods should change from semisolid to solid foods and the variety of foods offered should increase. By eight months, infants can eat ‘finger foods’ and by 12 months, most children can eat the same types of food as the rest of the family (Complementary feeding Report of
the global
consultation, Geneva, December 2001, Summary of guiding principles).
អត្រានភា ៃ ពកក ្រី រ្រ បស់បទ ្រ ស េ កម្ពុជាបានធ្លក ា ច ់ ុះយឺតក្នង ុ
ខាធិការនៃក្រុមប្រឹក្សាអភិវឌ្ឍន៍វិស័យកសិកម្ម និង ជនបទ
3 លាននាក់ស្ថិតក្នុងភាពក្រីក្រ និងជាង 8,1 លានជិតដល់
បានធ្វើការបោះជំហានយ៉ាងសំខាន់ដើម្បីយកឈ្នះលើបញ្ហា
រយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំកន្លងមកនេះ។ ដោយមានប្រជាជនជិត បន្ទាត់នៃជនក្រីក្រ ប្រជាជនកម្ពុជាដែលមិនស្ថិតក្នុងបន្ទាប់ នៃជនក្រីក្រគឺមានតែមួយភាគតូចប៉ុណ្ណោះ។ ហើយជា អកុ-
សល កង្វះអាហារូបត្ថម្ភនៅតែបង្កការគំរាមកំហែង និង នៅតែបន្តឆ្ពោះទៅរកការគំរាមគំហែងដល់អាយុជីវិតរបស់
កុមាររាប់ពាន់នាក់ទៀតផង។ លោក ឡៅ សុខា អគ្គលេ-
បានថ្លែងថា: « ខណៈពេលដែលព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា កង្វះអាហារូបត្ថម្ភរបស់កុមារ ប៉ុន្តែនៅតែមានកុមារប្រមាណ 6000 នាក់បានស្លាប់ជារៀងរាល់ឆ្នាំពីបញ្ហានេះ»។ សារ-
ពត៌មានស្តីអំពី ការសិក្សានៃសារធាតុចិញ្ចឹមរបស់អាស៊ី ប៉ាស៊ីហ្វិកបានរាយការណ៍ថា ករណីខ្វះជីវជាតិនេះបានចំ-
ណាយថវិការរបស់ប្រទេសកម្ពុជាក្នុងមួយឆ្នាំៗលើសពី $
19
Photo supplied
400 លានដុល្លារអាមេរិក។
ទោះជាយ៉ាងណា មានកត្តាជាក់លាក់មួយចំនួនផងដែរនៅ
កត្តារួមផ្សំដែលបង្កអោយមានបញ្ហាកង្វះអាហារូបត្ថ ម្ភនេៅ
ដែលលើសពីតម្រូវការស្បៀងអាហារ និង ការប្រើប្រាស់ថ្នាំ។
ក្នុងប្រទេសកម្ពុជា
ចំពោះមនុស្សភាគច្រើន ការខ្វះអាហារូបត្ថម្ភ គឺគ្រាន់តែជា
គិតដល់បញ្ហានៃការផ្គត់ផ្គង់ស្បៀងអាហារមិនគ្រប់គ្រាន់ និង សូម្បីតែការខ្វះខាតវិធីសាស្រជាអាទិ ្ត ភាព ចំពោះគ្រួ-
សារ នៅក្នុងការដោះស្រាយសុខុមាលភាពរបស់កុមារ។
ក្នង ុ ប្រពន ័ ដ ្ធ ល ែ ផ្តលផ ់ លប៉ះពាល់ដល់កង្វះអាហារូបត្ថម្ភ
ធាតុចិញ្ចឹមជាហេតុធ្វើអោយពួកគេទទួលរងបញ្ហាកង្វះ អាហារូបត្ថម្ភ។
ឧទាហរណ៍ដែលល្អឥតខ្ចោះសម្រាប់ករណីនេះ គឺកុមារ
ប្រជាជនប្រហែលជា 6,3 លាននាក់ក្នុងចំណោមប្រជាជន
ដោយទឹកស្អាត ដែលគ្មានអនាម័យគ្រប់គ្រាន់ជាហេតុធ្វើ
ភាគច្រើននៃពួកគេរស់នៅក្នុងតំបន់ក្រីក្រ និង តំបន់ជន-
មិនមានសមត្ថភាពគ្រប់គ្រាន់ ក្នុងការបឺតស្រូបយកសារ
គ្រុនចាញ់ និង ការឆ្លងមេរោគផ្លូវដង្ហើម គឺអាចបង្ករអោយ
ទទួលបានអាហារត្រឹមត្រូវ ប៉ុន្តែត្រូវបានរងផលប៉ះពាល់ ពួកគេឆ្លងព្រូន និង រាគរូស។ ជាលទ្ធផលធ្វើអោយកុមារ
កម្ពុជាសរុប 14,9 លាននាក់គឺមិនមានទឹកស្អាតប្រើប្រាស់ បទ។ ក្នុងឆ្នាំ 2001, 50 – 70 % នៃជំងឺរាគ ជំងឺកញ្ជ្រឹល
កើតមានជំងឺកង្វះអាហារូបត្ថម្ភ។
20
អាហារសំាប់ជំនួយបន្ថ្ម
កង្វះអាហារូបត្ថម្ភរបស់មាតា ការបំបៅកូនដោយទឹកដោះ មិនបានសមស្ប និង ការផ្តល់អាហារបំព្ញបន្ថ្មគឺ
ស្ថិតក្នុងចំណមមូលហ្តុចម្បងៗអន្បង្កជំងឺដល់កុមារ។ កង្វះវីតាមីន A អ៊ីយ៉ូត ជាតិដ្ក និងស័ង្កសីក្នុងរបបអាហាររបស់កុមារនៅត្មានការរីកាលាល និង ជាមូល
ហ្តុទូទៅដ្លបង្កអោយអត្្ន្ការកើតជំងឺ និងសា្ល្ប់
ក្នុងចំណមកុមារជាច្ើន។ ចំពោះប្ទ្សកំពុងអភិវឌ្ឍន៍
ដូចជាប្ទ្សកម្ពុជា ការជួបប្ទះបញ្ហ្កង្វះអាហារូបត្ថម្ភ
All in the name of education for Health.
ន្ះច្ើនកើតលើទារកអាយុពី 6 ទៅ 18 ខ្ដ្លជាវ័យ
កំពុងបំបៅដោយទឹកដោះ។ មា្ត្យជាច្ើននៅក្នុងប្ទ្ស កម្ពុជាមិនបាន អនុវត្តការផ្តល់អាហារបំព្ញបន្ថ្មអោយ
បានត្ឹមត្ូវនោះទ្ ដោយពួកគ្ឆប់បំព្ញរបបអាហារ បន្ថ្ម និង អាហារបំព្ញបន្ថ្មជាញឹកញប់មិនមានជីវជាតិគ្ប់គ្ន់ដ្លរួមមានភាគច្ើនន្អង្ករ ឬ ស៊ុបជា មួយដង់សុីត្ថាមពលទាប (
2008 )។
Anderson et al.,
តម្ូវការថាមពល ដ្លបានបា៉្ន់សា្ម្នចុងក្្យបំផុត
ពីអាហារបំព្ញបន្ថ្មដោយសន្មត់ថា ការទទួលទានទឹក ដោះមា្ត្យជាមធ្យមគឺមាន 200 គីឡូកាឡូរី / ថ្ង្ សម្្ប់
ទារក ដ្លមានអាយុពី 6-8 ខ្ 300 គីឡូកាឡូរី / ថ្ង្
សម្្ប់ទារកដ្លមានអាយុពី 9-11 ខ្ហើយ 550 គីឡូ កាឡូរី / ថ្ង្សម្្ប់កុមារដ្លមានអាយុពី 12-23 ខ្។ អាហារបំព្ញបន្ថ្មគួរត្មានច្ើនប្ភ្ទ និងរួមបញ្ចូល
អោយបានគ្ប់គ្ន់នូវបរិមាណសាច់មាន់ ត្ី ឬ ស៊ុតព្ម
ទាំងផ្ល្�ើដ្លសម្បូរដោយវីតាមីន A ខ្ពស់ និង បន្ល្ជា
រៀងាល់ថ្ង្។ ប្សិនបើមិនអាចធ្វើទៅបានអាចប្ើប្ស់ អាហារបំព្ញបន្ថ្ម និង ថា្ន្ំគ្ប់វីតាមីន �៉្ ដ្លអាច
ផ្តល់ជាការចាំបាច់ ដើម្បីធនាឱ្យបាននូវភាពគ្ប់គ្ន់ន្
ការទទួលទានសារធតុចិញ្ចឹម។ ដើម្បីអោយទារករីកលូត លាស់បានល្អ ស្ថ្រភាពន្អាហារបំព្ញបន្ថ្មគួរផ្ល្ស់ប្តូរ
ពីអាហារាវ ទៅជាអាហាររឹង និង អាហារផ្ស្ងៗអជាច្ើន មុខទៀតគួរត្ត្ូវបានបង្កើន។
នៅព្លដ្លកុមារអាយុ 8 ខ្ ពួកគ្អាចចាប់ផ្តើមញុំា
អាហារទន់ៗអ និងនៅព្លពួកគ្អាយុ 12 ខ្ កុមារអាច
Complimentary Feeding Report of the Global Consultation, Geneva, December 2001, Summary of guiding principles ) ។
បរិភោគអាហារដូចមនុស្សធំដ្រ (
2016 CSR PARTNERS
21
េបីចង់បានេ្រគឿងសំអងមានគុណភាពល� សូមទិញេ្រគឿងសំអងមានបិទលតប័្រតប��ក់េលខ្របេវទន៍ CAMR1 4214CN-12 េនតមឱសថស�ន ឱសថស�នរង ែដលមានច្បោប់ និងស�កស�� Logo ពី្រកសួង សុខភិបាល។ ករផ្សព�ផ្សោយ Market Expansion Services by www.dksh.com
្រត�វបានអនុ��តតមេសចក�ីសេ្រមច ៨៤៨/១៥ អបស/ឱអបស ចុះៃថ�ទី14 ែខកក�ដ ឆា� ំ 2015 របស់្រកសួងសុខភិបាល និង អស់សុពលភាពេនៃថ�ទី 30 ែខ មករ ឆា� ំ 2016 ។
េបីមាន្របតិកម�រ ំខនរបស់េ្រគឿងសំអង សូមរយករណ៍មកនាយកដ�នឱសថ តមរយ:េលខទូរស័ព� 023 990 499 / 012 948 552 ឬ អុែី ម៉ល pv.center@ezecom.com.kh ឬ វ ិបសយ www.ddfcambodia.com និង ្រក�មហ៊ុន
DKSH ទូរស័ព�េលខ 067 555 752 ឬ 067 555 256
consumer satisfaction. Clinically-tested hypoallergenic formula improves acne scars in 4 weeks.*
*Satisfaction study by dermascan on 25 subjects in france 2011
The acne scar removal and prevention product that also LIGHTENS dark marks
22
Circumcision for Kids
Routine circumcision is usually performed during the first 10 days (often within the first 48 hours), either in the hospital or, for some religious ritual circumcisions, at home. Parents who choose circumcision often do so based on religious beliefs, concerns about hygiene, or cultural or social reasons. In the Jewish faith, a boy is circumcised when he's 8 days old in a bris ceremony performed by a specially trained professional. Routine
circumcision is also a tradition in the Islamic faith. It's standard protocol with many Americans as well, but not in Latino or European cultures. Sometimes there's a medical need for circumcision, such as when the foreskin is too tight to be pulled back (retracted) over the glans. Read through this article and make the right decision for your kids. Benefits Studies have shown, however, that
circumcised males have a decreased risk of urinary-tract infections in the first year of life (decreased risk of urinary tract infections that often cause permanent kidney damage in babies, smegma (a combination of shed skin cells, skin oils, and moisture), oncogenic types of human papillomavirus, genital herpes, syphilis and chancroid, penile cancer, and possibly prostate cancer, phimosis, paraphimosis, thrush, balanitis (inflammation of the glans) and balanoposthitis (inflammation
23
Circumcision is the surgical removal of the skin covering the tip of the penis. It is fairly common for newborn boys in certain parts of the world. For some families, circumcision is a religious barrier. This procedure can also be a matter of both family tradition and personal hygiene or preventive health care.
Photo supplied
of the glans and foreskin), as well as of cancer of the penis and sexually transmitted diseases such as herpes and human papillomavirus (HPV) later in life. It is also simpler to wash the penis when circumcised. A need for Circumcision 1 in 10 older boys and men face with phimosis, which is where the foreskin is too tight to be pulled back over the
head of the penis (glans); this can sometimes cause pain when the penis is erect and, in rare cases, passing urine may be difficult (Circumcision in adults - NHS Choices). It increase the risk of cancer 12fold. • One in 10 uncircumcised men get inflammation of the head of the penis which is covered by the foreskin. And the number rises to 1 in 3 if the uncircumcised man is diabetic. In contrast only 2% of circumcised men
get this condition.it reduces by 3-fold the risk of inflammation and infection of the skin of the penis. • Over 10-fold decrease in risk of urinary tract infection. Whereas risk is only 1 in 500 for a circumcised boy, 1 in 50 uncircumcised males will get a urinary tract infection in infancy and 1 in 5 over the lifetime. In infant, this very painful condition is particularly dangerous. 40% develop kidney inflammation and disease; sepsis and
24
meningitis can also result. • Over 20-fold decrease in risk of invasive penile cancer, which has a high fatality rate. One in 1,000 uncircumcised men get penile cancer, which usually requires penile amputation or disfiguring surgery leading to impaired penile function. • Uncircumcised men have elevated risk of prostate cancer • If not circumcised soon after birth, up to 10% of males will later require one anyway for medical reasons. Any procedure always have its risk. However for circumcision, risk is low. These include bleeding at the side of circumcision, pain, irritation of the glands, bleeding, increase the risk of injury to the penis as well as urethra meatus inflammation. There is no medical reason for "routine" circumcision of baby boys. In addition to considering the medical factors, religious and cultural beliefs might play a role. If these are important to you, they deserve to be seriously considered. And this will always be the personal
choice. However, as representation, this surgical act like a vaccine that play important role in fighting wide range of infections, adverse medical conditions and the best thing is protect a person’s sexual partner. There are many benefits to weigh the pros and cons.
ឡើយ។ ពេលខ្លះវាជាតម្រូវការវេជ្ជសាស្រ្តសម្រាប់កាត់ស្បែក ដូចជា នៅពេលស្បែកគ្របក្បាលលិង្គនេះរិប ឬ តឹងពេក ដែលពិបាកក្នុងការទាញត្រឡប់មកវិញ(តឹងរឹបចុងលិង្គ)។
សូមអានអត្ថបទនេះ និងធ្វើឱ្យការសម្រេចចិត្តដ៏ត្រឹមត្រូវ សម្រាប់កូនៗលោកអ្នក។ អត្ថប្រយោជន៍
ការកាត់សែ្បកនៅចុងប្រដាប់ភេទបុរស ជាការវះកាត់ស្បែក
ការសិក្សាបានបង្ហាញថាក្មេងប្រុស ដែលបានកាត់ស្បែក
តាសម្រាបក ់ ង េ្ម បស ្រុ ទើបនឹងកើតនៅបទ ្រ ស េ មួយចំនន ូ ក្នង ុ
តាមផ្លូវទឹកនោមក្នុងឆ្នាំដំបូងនៃជីវិត ( ថយចុះហានិភ័យនៃ
ចុងប្រដាប់ភេទ គឺជារបាំងសាសនា។ វាអាចជាបញ្ហានៃ
ខូចតម្រងនោមជាអចិន្រៃ្តយ៍ចំពោះទារក ) Smegma
ការពារសុខភាព។ ការកាត់ស្បែកតាមទម្លាប់ជាធម្មតាត្រូវ
និង សំណើម ប្រភពមហារីក ជំងឺប៉េសលើប្រដាប់ភេទ
ពេល ៤៨ ម៉ោងដំបូងបន្ទាប់ពីទារកបានកើត )ទាំងនៅ
ប្រូស្តាត Phimosis (ស្បែករិបតឹង លិង្គ)
គ្របដណ្តប់ផ្នែកខាងចុងនៃលិង្គ។ វាហាក់ដូចជារឿងធម្ម-
ចុងប្រដាប់ភេទ មានការថយចុះហានិភ័យនៃការឆ្លងមេរោគ
ពិភពលោក។ ចំពោះក្រុមគ្រួសារខ្លះ ការកាត់ស្បែកនៅ
ការឆ្លងមេរោគផ្លូវទឹកនោមដែលជាញឹកញាប់បណ្តាលឱ្យ
ក្រុមគ្រួសារប្រពៃណីនិងអនាម័យផ្ទាល់ខ្លួន ឬ ការថែរក្សា
ការកកកុញនៃកោសិកាស្បែកដែលខូច) ប្រេងលើស្បែក
បានអនុវត្តក្នុងអំឡុងពេល ១០ ថ្ងៃ ( ជាញឹកញាប់ក្នុងរយៈ
ស្វាយ និង សេមាន់ ជំងឺមហារីកលិង្គ និង មហារីកប្រពេញ
ដែលធ្វើឡើងនៅផ្ទះ។
Para Phimosis (ស្បែករឹបចុងលិង្គ) ផ្សិត រលាកលិង្គ balanoposthitis ( ការរលាកលិង្គ និងស្បែកគ្របក្បាលលិង្គ )
ឪពុកម្តាយភាគច្រើនបានអនុវត្តន៍ការកាត់ស្បែកនៅចុង
នៅថ្ងៃក្រោយ។ វាក៏ផ្តល់ភាពងាយស្រួលផងដែរក្នុងការ
ក្នុងមន្ទីរពេទ្យ ឬ ត្រូវបានកាត់ដោយពិធីសាសនាមួយចំនួន
ព្រមទាំងជំងឺមហារីកលិង្គ និងជំងឺកាមរោគដូចជា ជំងឺប៉េស
ប្រដាប់ភេទរបស់កូនប្រុសពួកគេដោយសារជំនឿសាសនា
លាងសំអាតលិង្គបន្ទាប់ពីទទួលការកាត់ស្បែករួច។
នៅក្នុងជំនឿរបស់សាសនាជ្វីហ្វ ក្មេងប្រុសម្នាក់ត្រូវបាន
តម្រូវការសម្រាប់ការកាត់ស្បែកចុងប្រដាប់ភេទ
៨ ថ្ងៃ នៅក្នុងពិធីសាសនាមួយ ដែលធ្វើឡើងដោយអ្នក
ប្រឈមមុខនឹង Phimosis ដែលស្បែកគ្រប ក្បាលលិង្គ
គឺជាប្រពៃណីជំនឿរបស់សាសនា អ៊ីស្លាមផងដែរ។ វាក៏
ខ្លះវាអាចបង្កឱ្យមានការឈឺចាប់នៅពេលដែលលិង្គឡើ
មិនមែនជាទំនៀមទំលាប់របស់អាមេរិចឡាទីន ឬ អឺរ៉ុប
នោមមានការពិបាក (Circumcision
ការព្រួយបារម្ភអំពីអនាម័យ និង ហេតុផលវប្បធម៌សង្គម។ ទទួលពិធីកាត់ស្បែកចុងលិង្គនៅពេលដែលគាត់មានអាយុ
ក្មេងប្រុសម្នាក់ក្នុងចំណោម ១០ នាក់ និង បុរសជាច្រើន
មានជំនាញវិជ្ជាជីវៈ។ ហើយការកាត់ស្បែកចុងលិង្គនោះ
រឹបតឹងពេក មិនអាចត្រលប់មកសភាពដើមវិញបានពេល
ជាពិធីការរបស់ជនជាតិអាមេរិចជាច្រើនផងដែរ ប៉ុន្តែវា
ងរឹង ហើយក្នុងករណីកម្រខ្លះអាចធ្វើឱ្យការបន្ទោរបង់ទឹក
in adult-
25
NHS Choices) ដ្លបង្កើនហានិភ័យន្ជំងឺមហារី
៤០% អាចវិវត្តន៍ទៅជាការរលាកតម្ងនោម និង ជម្ងឺ
ការហូរឈាមនៅកន្ល្ងវះកាត់ ការឈឺចាប់ ការរលាកលិង្គ
• បុរសមា្ន្ក់ក្នុងចំណម ១០ នាក់ដ្លពុំបានកាត់ស្ប្ក
ខួរក្បាល។
ទាំងការរលាកផ្លូវបង្ហូរនោមផងដ្រ។
កដល់ទៅ ១២ ដង។
ចុងប្ាប់ភ្ទមានបញ្ហ្រលាកក្បាលលិង្គ ដ្លគ្ប
ដណ្តប់ដោយស្ប្ក ហើយតួល្ខត្ូវបានកើនឡើងដល់
ទៅ ១/៣ ន្បុរសដ្លមិនកាត់ស្ប្កចុងលិង្គបានកើត ជម្ងឺទឹកនោមផ្អ្ម។ ផ្ទុយទៅវិញមានត្ ២% ន្បុរស
ដ្លបានកាត់ស្ប្កចុងលិង្គប៉ុណ្ះ្ណ ដ្លបានទទួលរង ពីជំងឺន្ះ។ វាជួយកាត់បន្ថយហានិភ័យន្ការរលាក និង ការឆ្លងម្រោគន្ស្ប្កចុងលិង្គ ៣ដង។
• មានការថយចុះជាង ១០ ដងក្នុងហានិភ័យន្ការឆ្លង
ម្រោគលើផ្លូវទឹកនោម។ ចំណ្កឯហានិភ័យ គឺ មានត្
មា្ន្ក់ ក្នុងចំណមក្ម្ងប្ុស ៥០០ នាក់ ដ្លបានកាត់ ស្ប្ក។ ទារកដ្លពុំបានកាត់ស្ប្កមា្ន្ក់ ក្នុងចំណម
៥០ នាក់ មានការឆ្លងរោគផ្លូវបង្ហូរទឹកម៉ូតធ្ង ្ ន់ធ្ងរ ហើយ
ផ្ស្ងៗអដូចជា មានម្រោគក្នុងឈាម និង ជំងឺរលាកស្្ម
• វាធ្វើឱ្យហានិភ័យន្ជំងឺមហារីកលិង្គ មានការថយចុះ ១០ ដង។ បុរសមា្ន្ក់ក្នុងចំណម ១០០០ នាក់ ដ្លពុំ
ការហូរឈាម ប្ឈមមុខនឹងការរងរបួសលើលិង្គ ព្ម
មិនមានហ្តុផលវ្ជ្ជសាស្្ត សម្្ប់ទមា្ល្ប់ន្ការកាត់
បានកាត់ស្ប្កចុងលិង្គបានកើតជំងឺមហារីកលិង្គ ដ្ល
ស្បក ្ ចុងប្ាប់ភទ ្ ទារកប្ស ុ ទើបនឹងកើតឡើយ។
ខងរលិងចុ ្គ ះខ្សាយ។
សាសនាក៏ជាកតា្ត្ដ្លត្ូវពិចារណឱ្យបានម៉ត់ចត់ ហើយ
ជាធម្មតាតម្ូវឱ្យមានការកាត់លិង្គ ឬវះកាត់ដ្លនាំឱ្យមុ
• បុរសមិនបានកាត់ស្ប្កចុងប្ាប់ភ្ទបានកើនឡើង ហានិភ័យន្ជំងឺមហារីកក្ព្ញប្ូសា្ត្ត កុមារដ្លមិន បានកាត់ស្ប្កចុងប្ាប់ភ្ទ មានអត្្ ១០% ដ្លនឹង កើតមានជម្ងឺណមួយលើបាប់ ្ ភ្ទនៅថ្ង្ក្យ។ វីធី វះកាត់ណក៏មានការប្ឈមមុខរៀងខ្លួនដ្រ ត្ទោះជា
យា៉្ងណសម្្ប់ការកាត់ស្ប្កចុងប្ាប់ភ្ទន្ះ អត្្ ប្ឈមមុខ គឺមានកម្ិតទាប។ ទាំងន្ះរួមបញ្ចូលទាំង
ក្្ពីការពិចារណទៅលើកតា្ត្វ្ជ្ជសាស្្តនោះ ជំនឿ
រឿងន្ះវានឹងត្ងត្ជាជម្ើសផ្ទ្ល់ខ្លួន។ ទោះបីជាយា៉្ង ណ ការវះកាត់ដ្លអាចប្ដូចទៅនឹងការចាក់ថា្ំប ្ន ង្ក្រ
ន្ះ បានដើរតួនាទីយា៉្ងសំខាន់ក្នុងការប្យុទ្ធ នឹងការ
ឆ្លងម្រោគជាច្ើនរួមទាំង បញ្ហ្សុខភាពមិនប្ក្តី ហើយ
អ្វីដ្លល្អបំផុតគឺការពារដ្គូររួមភ្ទរបស់ពួកគ្។ មាន
ផលប្ោជន៍ជាច្ើនដើម្បីលោកអ្នកពិចារណក្នុងការ ថ្លឹងថ្ល្ងពីគុណសម្បត្តិ និងវិបត្តិន្ការអនុវត្តន៍វិធីន្ះ។
ONE SOLUTION FOR ALL KINDS OF PAIN
a quick 20-minute1 immediate release for all kinds of pain
sustained release for 8 hours1 of lasting control and efficac
Safe on stomach, reduces Gastrointestinal bleeds due to sustained release3
lower rate of liver toxicity4
ULCER FREE
fever, post-operative pains, body muscular aches and pains, headaches, menstrual cramps
faster longer the the relief relief for for all all kinds kinds of of pain pain references: 1,2. Radebaugh G, Glen M, Murtha J, Glinecke R. Oral Sustained Release Acetaminophen Formulation and Process, 1989. 3. Hoftiezer JW, O’Laughlin JC, Ivey KJ . Effects of 24 hours of aspirin, Bufferin, paracetamol and placebo on normal human gastroduodenal mucosa. Gut. 1982;23(8):692-697. / Johnson PC, Driscoll T . Comparison of plain and buffered aspirin with acetaminophen in regard to gastrointestinal bleeding . curr ther Res clin exp. 1981(1):79-84. 4. Soll AH, Weinstein WM, Kurata J, McCarthy D. Nonsteroidal Antiinflammatory Drugs and Peptic Ulcer Disease. Ann Intern Med 1991; 114:307-19 / Whitcomb DA, Block GD, Association of Acetaminophen Hepatoxicity with Fasting and Ethanol Use. JAMA 1994;272:1845-1850.
Market Expansion Services by www.dksh.com
េបច ី ង់បានឱសថមានគុណភាពល� សូមទញ ិ ឱសថមានបិទលតប័្រតប��ក់េលខប�� ិក CAM N0431IP-14 េនតមឱសថស�ន ឱសថស�នរង ែដលមានច្បោប់ និងស�កស�� Logo ពី្រកសួងសុខភិបាល។ ករផ្សព�ផ្សោយ ្រត�វបានអនុ��តតមេសចក�ីសេ្រមច ២៧៧/១៦ អបស/ឱអបស ចុះៃថ�ទី ២៥ ែខ មិនា ឆា� ំ ២០១៥ របស់្រកសួងសុខភិបាល និង សុពលភាពេនៃថ�ទី ២៥ ែខ ក�� ឆា� ំ ២០១៦។ េបីមាន្របតិកម�រ ំខនរបស់ឱសថ សូមរយ ករណ៍មកនាយកដ�នឱសថ តមរយ:េលខទូរស័ព� 023 990 499 / 012 948 552 ឬ អុែី ម៉ល pv.center@ezecom.com.kh ឬ វ ិបសយ www.ddfcambodia.com និង ្រក�មហ៊ុន DKSH ទូរស័ព�េលខ 067 555 752 ឬ 067 555 256
26
The Dengue Peril
With the onset of the first vaccine preventing the lethal mosquito-borne infection that places third world countries at risk and the current sporadic number of dengue cases for the past five years in Cambodia, Healthwise Digest had the pleasure of interviewing Dr. Philippe Dussart, Head of Virology Unit at the Institut Pasteur du Cambodge (IPC).
27
We have invited him to share to the public the factors affecting the vaccine and drug treatment development, the country’s present programs that thwart the disease, as well as the role of IPC.
observed an increasing number of dengue cases compared to the previous year, but the outbreak was still lower than in 2013, and variations of dengue cases over the next few years are difficult to estimate.
Healthwise Digest (HD): Are the number of dengue cases in the country likely to increase over the next decade, given the current growth from the past years? Dr. Philippe Dussart (Dr. Dussart): Dengue virus is an arbovirus, which means it is a virus that is transmitted by an arthropod vector, mainly Aedes mosquitoes. This virus infects approximately 50-100 million people annually in over 100 endemic countries. However, predicting the number of dengue cases over a year in one country remains difficult, given that four dengue serotypes have been described (Dengue-1, -2, -3 and -4). A subject can first get infected by one of the four dengue serotypes: after acquiring the immunity against one serotype, the organism will develop antibodies against this serotype, and will therefore be immunized against this serotype. However, this person would still be at risk of contracting the other dengue serotypes. Dengue circulation is well-described in Cambodia during the rainy season and occurs from May to September with the highest incidence of dengue cases usually observed in July or August. A gradual decrease is then observed from September until the end of the year. Dengue cases are rarely detected from December to April.
Dengue-1 serotype has been circulating in Cambodia since 2011 and most of the population is now immunized against this virus which suggests that the next outbreak could be related to another dengue serotype. Therefore, one cannot easily say that dengue cases are increasing every year, since the occurrence of infections depend on people’s immunity as well as on the types of dengue virus that are circulating in the country during a given period. Bearing all these in mind, predicting the extent and the degree of severity of the next dengue season still remains a difficult task at present.
Since 2011, we have mainly encountered one same dengue serotype over the Cambodian dengue season, although the three other serotypes are also occasionally detected. Last year, in 2015, we
HD: Given the seasonality and fluctuation in numbers, is it enough to state that the country is ready in battling and preventing this disease in terms of resources and/or facilities? Dr. Dussart: Dengue has been a major public health challenge in Cambodia, which is why the Ministry of Health has made it a national priority since 1996. As a FrancoCambodian institute and a research agency placed under the patronage of the Ministry of Health, the Institut Pasteur du Cambodge’s researchers, along with their colleagues from the Ministry of Health from the National Dengue Control Program at the Cambodia National Malaria Center, are dedicating a large part of their research capacity to tackle the disease. Laboratory testing for dengue was introduced in 2000, whereas active sentinel surveillance of dengue was established in 2001. From that time, the IPC’s Virology
Unit has always collaborated with its CNM colleagues. At the IPC’s Virology Unit, being a reference laboratory for arboviruses diagnosis, we receive samples from different provincial hospitals on a weekly basis, contribute to the detection of the virus and are involved in research such as genotyping and sequencing of the dengue virus. HD: What is the impact of dengue outbreak on the country’s public health? Dr. Dussart: This definitely has a huge impact on the country’s public health, since most of the infected patients are young people, mainly children aged between 1 and 15. It has a huge impact because if you are suspected to have contracted a severe form of the disease, you need to be treated in hospital. However, we also have to consider that some patients only present mild-fever or a clinical spectrum of non-severe clinical manifestations, thus not requiring a doctor’s visit. HD: We have already heard in 2015 that there is an approved dengue vaccine out in the market. Would you care to provide us some insight regarding that vaccine? Dr. Dussart: Researches on dengue virus started 40 years ago. Dengvaxia, is the first dengue manufactured vaccine. It was developed by the pharmaceutical laboratory Sanofi Pasteur after two decades of research and scientific development. Its commercialization in Mexico, Brazil and the Philippines has recently been approved. The company is now working on obtaining authorizations to distribute it in countries where dengue is endemic. We are entering the era of the dengue vaccine, which makes us hope that we will soon be able to reduce the burden of the disease in Southeast Asia, as well as in all countries where dengue is a major
28
public health priority. This first vaccine is indicated to patients aged from 9 years old up to 45 years old, who are living in endemic areas. The decision to authorize the marketing of this vaccine in Cambodia remains in the hands of the Ministry of Health. Up to now, the vaccine has not been approved in Cambodia yet. Dengvaxia is a live recombinant tetravalent dengue vaccine, which means it is a chimeric vaccine with a backbone of yellow fever vaccine strain in which genes of envelope and membrane of each dengue serotype have been introduced. Clinical studies have shown that the vaccine was safe to use and designed to protect against all four dengue serotypes. However, its efficacy varies depending on the serotypes. Several vaccine candidates against dengue from other companies, are currently in the development pipeline, with different approaches. HD: Do you have any idea of why it has taken such a long time to produce a vaccine?
Dr. Dussart: Producing a dengue vaccine took 40 years, it has been a quite long and difficult process. One of the main difficulty faced when developing the vaccine was related to the antibody-dependent enhancement: after being infected by a first dengue serotype (primary infection), a subject develops protective antibodies against this serotype. During a secondary infection (infection by one of the three other serotypes), the presence of antibodies acquired from the first dengue infection (also named heterotypic antibodies) which remains at lows level in some cases, enhances dengue virus infection in cells and can increase the inflammatory response. The consequence of this phenomenon is an increased risk to develop a severe form of dengue disease such as dengue hemorrhagic fever. Developing a monovalent vaccine, active against one dengue serotype would be easier and faster. However, the phenomenon of antibody-dependent enhancement requires pharmaceutical companies to develop an active vaccine against all four dengue serotypes.
HD: What is the immunity duration of the Dengvaxia vaccine? Dr. Dussart: Dengvaxia has been evaluated as a 3-dose series on a 0, 6 and 12 month schedule in Phase III clinical studies. It has been observed during clinical studies that a set of three vaccinations contributed to increase antibody responses and may also increase the quality of the antibody response and the duration of the protection. The WHO Strategic Advisory Group of Experts on Immunization is currently reviewing the evidence for Dengvaxia and will advise WHO on a policy position for this new vaccine. The elements to be taken in consideration are: vaccine safety, vaccine efficacy, disease burden and cost-effectiveness. HD: We have seen a few vaccines that have been developed and sold for a higher price, which may not be easy for the general public. Do you have any idea as to how much this vaccine will be priced?
29
Dr. Dussart: If Sanofi Pasteur wants to sell Dengvaxia to Southeast Asia, the company will have to adapt the price according to the economic level of the country. Of course, I don’t think that their intention is to sell such a vaccine at the same price as in Europe or the U.S., where the targeted population would be people who plan to travel in dengue endemic areas. HD: If there is a success in delivering a vaccine to prevent dengue, why do we still don’t have a treatment drug? Dr. Dussart: There are currently several on-going researches on antiviral drugs that should be able to treat dengue infections, but at this stage I haven’t heard of any component that could be commercialized any time soon. The difficulty to develop antiviral drugs is explained by several factors: First, components or molecules need to be selected as potential antiviral drug. Second, we need to target a specific mechanism such as virus entry in targeted cells or virus replication in infected-cells, for example. Designing drug discovery studies and screening natural or synthetized components takes time. HD: On a final note, what are the basic advices you can share to our readers that they can practice at home to prevent acquiring dengue? Dr. Dussart: My first advice would be to avoid mosquito bites. We know that the highest rates of mosquito bites occur at sunrise and sunset. You can wear clothes which protect from mosquito bites. You can also use repellents containing an effective product such as DEET, Picardin (Icaridin), Citriodiol (p-menthane-3,8diol = PMD) or IR3535 (3-[N-ButylN-acetyl]-aminopropionic acid, ethyl ester). Babies and young children must sleep under bed-nets during day-time. My second advice and probably the most important one is to avoid small water collection in and around your house, as this creates larval development sites for mosquito vectors of dengue, Zika and Chikungunya viruses. These water bodies are stagnant water in the garden, jars or tires. If they are not covered or destroyed, mosquito larvae are likely to develop in them.
ជាមួយនឹងការចាប់ផ្តើមនៃការចាក់វ៉ាក់សាំងការពារការ
គ្រុនឈាមផ្សេងទៀត។ វដ្តនៃជំងឺគ្រុនឈាមនៅក្នុងប្រទេស
ឆ្លងមេរោគដែលបង្កឡើងដោយមូសដ៍សាហាវ នៅក្នុង
កម្ពុជាច្រើនកើតមាននៅរដូវវស្សាចាប់ពីខែឧសភា ដល់ខែ
ចំនួនអ្នករងគ្រោះដោយសារការឆ្លងជំងឺគ្រុនឈាមនៅកម្ពុជា
ជាធម្មតាសង្កេតឃើញនៅក្នុងខែ កក្កដា ឬ ខែសីហា។
ប្រទេសតតិយលោក ដែលប្រឈមមុខនឹងហានិភ័យ និង
ក្នុងរយៈពេលប្រាំឆ្នាំកន្លងមកនេះ ទស្សនាវដ្តីHealthwise
Digest មានសេចក្តីរីករាយក្នុងការសម្ភាសលោកវេជ្ជបណ្ឌិត Philippe Dussart ប្រធានផ្នែកសិក្សាមេរោគ នៅវិទ្យាស្ថានប៉ាស្ទ័រកម្ពុជា (IPC)។ យើងបានអញ្ជើញគាត់ ដើម្បីចែករំលែកដល់សាធារណៈជន ចំពោះកត្តាដែលប៉ះពាល់លើបញ្ហានៃវ៉ាក់សុំាង និង ការអភិវឌ្ឍឱសថសំរាប់
ព្យាបាល និង កម្មវិធីរបស់ជាតិបងា្ហញអំពីការបញ្ឈប់ ឬ ការ ការពារជំងឺ ហើយក៏ដូចជាច្បាប់នៃ IPC ផងដែរ។
Healthwise Digest (HD): តើចំនួននៃករណីជំងឺ គ្រុនឈាមនៅក្នុងប្រទេសនេះទំនងជានឹងកើនឡើងក្នុង
រយៈពេលមួយទសវត្សរ៍ក្រោយ សូមបង្ហាញដោយយោង ទៅតាមទិន្នន័យពីឆ្នាំកន្លងទៅ? លោកវេជ្ជបណ្ឌិត Philippe
Dussart ):
Dussart ( វេជ្ជបណ្ឌិត
វីរ៉ុសបង្កជំងឺគ្រុនឈាមគឺឈ្មោះ Arbovirus វាជាមេរោគ ដែលត្រូវបានបញ្ជូនពីមនុស្សម្នាក់ទៅមនុស្សម្នាក់ទៀត តាមរយៈសត្វមូសខ្លាញី ( Aedes
Mosquitoes )។
វីរ៉ុសនេះចំលងទៅមនុស្សប្រហែល 50 - 100 លាននាក់ជា
រៀងរាល់ឆ្នាំ នៅក្នុងប្រទេសជាង 100។ ទោះយ៉ាងណា
កញ្ញា ជាមួយនឹងអត្រាខ្ពស់បំផុតនៃករណីជំងឺគ្រុនឈាម
បន្ទាប់មកការធ្លាក់ចុះបន្តិចម្តងចាប់ពីខែកញ្ញា រហូតដល់ចុង ឆ្នាំ។ ករណីជំងឺគ្រុនឈាមត្រូវបានកម្ររកឃើញចាប់ពីខែ ធ្នូ ដល់ខែ មេសា:
ចាប់តាំងពីឆ្នាំ 2011 មក យើងបានជួបប្រទះជំងឺគ្រុនឈាម ភាគច្រើនបង្កឡើងដោយប្រភេទវីរុសតែមួយប្រភេទសំរាប់ រដូវកាលកើតមានជំងឺគ្រុនឈាម នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា
ទោះយ៉ាងណា ប្រភេទវីរុសបីផ្សេងទៀត ក៏ត្រូវបានរក ឃើញម្តងម្កាលផងដែរ។ កាលពីឆ្នាំមុន នៅក្នុងឆ្នាំ 2015
យើងសង្កេតឃើញមានចំនួនកើនឡើងនៃករណីជំងឺគ្រុន-
ឈាមបើធៀបទៅនឹងឆ្នាំមុនៗប៉ុន្តែការផ្ទុះនេះនៅតែទាប ជាងនៅក្នុងឆ្នាំ 2013 និង ការប្រែប្រួលនៃករណីជំងឺគ្រុន ឈាមក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំខាងមុខគឺមានការលំបាកក្នុង ការប៉ាន់ប្រមាណ។ ជំងឺគ្រុនឈាម ដែលបង្កដោយវីរ៉ុស ប្រភេទទី 1 ត្រូវបានកើតមានគ្រប់វដ្ដនៃជំងឺគ្រុនឈាម
ក្នុងប្រទេសកម្ពុជាចាប់តាំងពីឆ្នាំ 2011 ហើយភាគច្រើន នៃប្រជាជនឥឡូវនេះបានចាក់វ៉ាក់សាំងប្រឆាំងនឹងវីរ៉ុសនេះ
ដូច្នេះប្រសិនបើការផ្ទុះឡើងលើកក្រោយ វាអាចនឹងត្រូវ
បានទាក់ទងទៅនឹងប្រភេទវីរុសជំងឺគ្រុនឈាមប្រភេទណា មួយផ្សេងទៀត។
ការព្យាករលើចំនួននៃករណីជំងឺគ្រុនឈាមចំណាយពេល
ដូច្នេះហើយ ត្រឹមតែករណីមួយវាពិបាកនឹងនិយាយថា
លំបាកដោយសារថាប្រភេទវីរុសជំងឺគ្រុនឈាមវាមានទៅ
ដោយសារការកើតឡើងនៃការឆ្លងមេរោគនេះនោះទេគឺ
លើសពីមួយឆ្នាំ នៅក្នុងប្រទេសមួយដែលវានៅតែជាការ ដល់បួនប្រភេទ (ជំងឺគ្រុនឈាម -1 -2 -3 និង-4) ។ មនុស្ស
ម្នាក់ដំបូងអាចឆ្លងវីរ៉ុសណាមួយក្នុងចំណោមប្រភេទវីរុស
ជំងឺគ្រុនឈាមទាំង 4: បន្ទាប់ពីទទួលបានការឆ្លើយតបនៃ ប្រព័ន្ធការពាររាងកាយប្រឆាំងនឹងវីរ៉ុស រាងកាយរបស់យើង នឹងបង្កើតប្រព័ន្ធភាពសុំា ដើម្បីសម្លាប់ប្រភេទនៃវីរ៉ុសនោះ។
ទោះជាយ៉ាងណា មនុស្សម្នាក់នេះនឹងនៅតែមានហានិភ័យ
នៃការឆ្លងជំងឺគ្រុនឈាម ដែលបង្កដោយប្រភេទនៃវីរ៉ុស
ករណីជំងឺគ្រុនឈាម កំពុងតែកើនឡើងជារៀងរាល់ឆ្នាំ ពឹងផ្អែកលើប្រព័ន្ធភាពស៊ាំរបស់មនុស្ស ចំពោះប្រភេទនៃ វីរុសជំងឺគ្រុនឈាមដែលកំពុងចរាចរនៅក្នុងប្រទេសនារដូវ
កាលកើតមានជំងឺ។ ចំពោះមុខបញ្ហាទាំងអស់នេះក្នុងចិត្ត ការព្យាករណ៍ចំពោះវិសាលភាព និងកម្រិតនៃភាពធ្ងន់ធ្ងរ ចំពោះជំងឺគ្រុនឈាមនារដូវកាលខាងមុខនេះនៅតែជាការ លំបាកនៅពេលបច្ចុប្បន្ន។
30
HD: អាស្រ័យលើល័ក្ខខ័ណ្ឌរដូវកាល និង ការឡើងចុះ
នៃទិន្នន័យដែលទទួលបាន តើវាគ្រប់គ្រាន់ដើម្បីបញ្ជាក់ថា ប្រទេសនេះបានត្រៀមខ្លួនជាស្រេចក្នុងការប្រយុទ្ធប្រឆាំង និង ការការពារជំងឺនេះនៅក្នុងលក្ខខណ្ឌនៃធនធានមនុស្ស និងការផ្តល់សេវាដែរឬទេ?
លោកវេជ្ជបណ្ឌិត Dussart: ជំងឺគ្រុនឈាម គឺជាបញ្ហា
ប្រឈមផ្នែកសុខភាពសាធារណៈសំខាន់មួយនៅកម្ពុជា ដែលជាហេតុធ្វើឱ្យក្រសួងសុខាភិបាលចាត់ទុកវាជាអាទិ ភាពថ្នាក់ជាតិចាប់តាំងពីឆ្នាំ 1996។ ក្នុងនាមជាវិទ្យាស្ថាន
បារាំងកម្ពុជា និង ទីភ្នាក់ងារស្រាវជ្រាវមួយបានដាក់ក្រោម ការឧបត្ថម្ភរបស់ក្រសួងសុខាភិបាល ក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវ
វិទ្យាស្ថានប៉ាស្ទ័រកម្ពុជារួមជាមួយសហការីរបស់ខ្លួនពីក្រសួង សុខាភិបាលពីកម្មវិធីទប់ស្កាត់ជំងឺគ្រុនឈាមនៅមជ្ឈមណ្ឌល ជាតិប្រយុទ្ធនឹងជំងឺគ្រុនចាញ់ប្រទេសកម្ពុជា បាន បូជានូវសមត្ថភាពស្រាវជ្រាវរបស់ពួកគេមួយផ្នែកធំដើម្បី ដោះស្រាយចំពោះជំងឺនេះ។
ការធ្វើតេស្តមន្ទីរពិសោធន៍សម្រាប់ជំងឺគ្រុនឈាមត្រូវបាន
គេណែនាំនៅក្នុងឆ្នាំ 2000 ខណៈដែលការត្រួតពិនិត្យ ពេទ្យសកម្មនៃជំងឺគ្រុនឈាមបានបង្កើតឡើងនៅឆ្នាំ 2001
ចាប់ពីពេលនោះមកផ្នែកសិក្សាមេរោគនៃ IPC តែងតែ បានសហការជាមួយ CNM ដែលជាមិត្តរួមការងាររបស់
ខ្លួន។ នៅផ្នែកសិក្សាមេរោគនៃ IPC របស់លោកត្រូវ
បានក្លាយជាមន្ទីរពិសោធន៍យោងមួយសម្រាប់ការធ្វើរោគ
វិនិច្ឆ័យលើវីរ៉ុស Arboviruses ដែលយើងទទួលបាន គំរូតេស្តពីមន្ទីរពេទ្យខេត្តផ្សេងគ្នាជារៀងរាល់សប្តាហ៍ដើម្បី ធ្វើការវិភាគលើប្រភេទរបស់វីរ៉ុស និង ត្រូវបានចូលរួមនៅ
ក្នុងការស្រាវជ្រាវប្រភេទដែលពាក់ព័ន្ធ ដូចជាក្រុមនៃប្រភេទ
វីរ៉ុស ( Genotype ) និងលំដាប់លំដោយនៃប្រភេទវីរ៉ុស
ប្រទេសប្រេស៊ីល និង ប្រទេសហ្វីលីពីនទើបតែត្រូវបាន
HD: តើអ្វីជាផលប៉ះពាល់នៃការផ្ទុះជំងឺគ្រុនឈាមនៅលើ
បានការអនុញ្ញាតដើម្បីចែកចាយវានៅក្នុងប្រទេសដែល
គ្រុនឈាម។
សុខភាពសាធារណៈរបស់ប្រទេសនេះ?
លោកវេជ្ជបណ្ឌិត Dussart: នេះពិតជាមានផលប៉ះពាល់ យ៉ាងខ្លាំងដល់សុខភាពសាធារណៈរបស់ប្រទេសនេះចាប់ តាំងពីភាគច្រើននៃអ្នកជំងឺបានឆ្លងមេរោគនេះគឺជាមនុស្ស
វ័យក្មេងដែលភាគច្រើនជាកុមារមានអាយុចន្លោះពី 1 ដល់ 15 ឆ្នាំ។ វាមានផលប៉ះពាល់ធំធេង ដោយសារតែប្រសិន បើអ្នកត្រូវបានគេសង្ស័យថា ស្ថិតក្នុងទម្រង់ធ្ងន់ធ្ងរមួយ
នៃជំងឺនេះ អ្នកចាំបាច់ត្រូវទទួលការព្យាបាលនៅមន្ទីរពេទ្យ។ ទោះជាយ៉ាងណា យើងត្រូវពិចារណាថា អ្នកជំងឺមួយចំនួន ត្រឹមតែមានរោគសញ្ញាក្តៅខ្លួនស្រួចស្រាវ និង ល័ក្ខខ័ណ្ឌ
សុខភាពទូទៅមិនមានលក្ខណៈធ្ងន់ធ្ងរទេនោះ ពួកគេគឺ មិនតម្រូវអោយសម្រាកព្យាបាលនៅមន្ទីរពេទ្យទេ។
អនុម័ត។ ឥឡូវនេះក្រុមហ៊ុនកំពុងធ្វើការលើការទទួល
កំពុងរីករាល។ យើងកំពុងចូលទៅរកសករាជនៃការចាក់ វ៉ាក់សាំងជំងឺគ្រុនឈាមដែលធ្វើឱ្យយើងសង្ឃឹមថា យើង
នឹងអាចកាត់បន្ថយបន្ទុកនៃជំងឺនៅក្នុងតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍
ផលិតមានការពិបាក។ មួយក្នុងចំណោមការលំបាកសំខាន់
អោយប្រើលើមនុស្សអាយុចាប់ពីអាយុ 9 ឆ្នាំរហូតដល់អាយុ
45 ឆ្នាំ ដែលកំពុងរស់នៅក្នុងតំបន់រីករាលនៃជំងឺ។ ការ
សម្រេចចិត្ត ដើម្បីអនុញ្ញាតឱ្យទីផ្សារនៃថ្នាំបង្ការ នៅក្នុង ប្រទេសកម្ពុជានេះនៅតែស្ថិតក្នុងដៃរបស់ក្រសួងសុខាភិ-
បាល។ រហូតមកដល់ពេលនេះ វ៉ាក់សាំងនេះមិនត្រូវបាន អនុម័តនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជានៅឡើយទេ។
ជ្រាវបានបង្ហាញថា វ៉ាក់សាំងនេះមានសុវត្ថិភាពក្នុងការប្រើ
លោកវេជ្ជបណ្ឌិត Dussart: ការស្រាវជ្រាវលើវីរ៉ុសជំងឺ
xia គឺជាវ៉ាក់សុំាងបង្ការជំងឺគ្រុនឈាមដំបូងគេបង្អស់។ វាត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយមន្ទីរពិសោធន៍ឱសថ Sanofi
ប៉ាស្ទ័របន្ទាប់ពីពីរទសវត្សនៃការស្រាវជ្រាវ និង ការអភិវឌ្ឍ វិទ្យាសាស្រ្ត។ ការធ្វើពាណិជ្ជកម្មរបស់ខ្លួននៅក្នុងម៉ិកស៊ិក
លោកវេជ្ជបណ្ឌិត Dussart: ការផលិតវ៉ាក់សាំងការពារ
សាធារណៈ។ វ៉ាក់សាំងជាលើកដំបូងនេះត្រូវបានណែនាំ
ជំងឺគ្រុនឈាម ដែលជាកត្តាអាទិភាពចម្បងនៃសុខភាព
គ្រុនឈាមបានចាប់ផ្តើមតាំងពី 40 ឆ្នាំមុន។ Dengva-
តើអ្នកអាចផ្តល់ឱ្យយើងនូវការយល់ដឹងទូលំទូលាយមួយ
លាយូរ?
ជំងឺគ្រុនឈាម ត្រូវបានចំណាយពេលអស់រយៈពេល 40
ចំនួនទាក់ទងនឹងការចាក់ថ្នាំបង្ការនេះបានទេ?
ចាក់ថ្នាំបង្ការជំងឺគ្រុនឈាមបានអនុម័តចេញនៅលើទីផ្សារ។
HD: តើអ្នកយល់ឃើញយ៉ាងដូចម្តេចដែលថា ហេតុអ្វី
បានជាការផលិតវ៉ាក់សុំាងបង្ការជំងឺត្រូវចំណាយពេលវេ-
ក៏ដូចជានៅក្នុងប្រទេសទាំងអស់ដែលជាកន្លែងកើតមាន
Dengvaxia វ៉ាក់សាំងជំងឺគ្រុនឈាម live recombinant tetravalent ដែលមានន័យថា វាជាវ៉ាក់សាំង chimeric ជាមួយនឹង a backbone of yellow fever vaccine strain ដែលស្រោម និង សំបកមួយៗ
HD: យើងបានឮរួចហើយនៅក្នុងឆ្នាំ 2015 ថាមានការ
នៃការសិក្សាអភិវឌ្ឈន៍លើវិធីសាស្ត្រផ្សេងៗគ្នា។
នៃប្រភេទវីរ៉ុសគ្រុនឈាមត្រូវបានរួមបញ្ចូល។ ការស្រាវ និង បានរចនាឡើងដើម្បីការពារប្រឆាំងនឹងប្រភេទវីរុស
ជំងឺគ្រុនឈាមទាំងបួន។ ទោះជាយ៉ាងណា ប្រសិទ្ធភាពរបស់
វាអាស្រ័យលើប្រភេទវីរុស។ ក្រុមហ៊ុនផលិតវ៉ាក់សុំាងបង្ការ ជំងឺគ្រុនឈាមផ្សេងទៀត គឺបច្ចុប្បន្នកំពុងស្ថិតក្នុងជំហាន
ឆ្នាំ វាចាំបាច់ត្រូវការយៈពេលយូរ និង ដំណើរការនៃការ ដែលជួបប្រទះគឺពាក់ព័ន្ធនឹងការអភិវឌ្ឍវ៉ាក់សាំងនេះត្រូវ
បានទាក់ទងទៅនឹងការបង្កើនលទ្ធភាពនៃអង្គបដិបក្ខឯក-
រាជ្យ ( antibody-dependent ): បន្ទាប់ពីត្រូវបាន ឆ្លងមេរោគដោយប្រភេទវីរុសជំងឺគ្រុនឈាមដំបូង ( ការ
ឆ្លងមេរោគបឋម ) រាងកាយរបស់យើងបង្កើតប្រព័ន្ធការពារ ដើម្បីប្រឆាំងនឹងវីរ៉ុសដែលឆ្លងចូលក្នុងខ្លួន។ អំឡុងពេល នៃការឆ្លងជំងឺបន្ទាប់ ( ការឆ្លងវីរ៉ុសមួយក្នុងចំណោមប្រភេទ វីរុសបីផ្សេងទៀត) វត្តមាននៃអង់ទីករដែលទទួលបានពី
ការឆ្លងជំងឺគ្រុនឈាមជាលើកដំបូង ( អង់ទីករប្រឆាំងនឹង ប្រភេទវីរ៉ុសជាក់លាក់ Heterotypic
Antibody )
ដែលនៅតែមានកំរិតទាបនៅក្នុងករណីមួយចំនួន បង្កើន កំរិតចម្លងជំងឺនៃវីរ៉ុសគ្រុនឈាមនៅក្នុងកោសិកា និង បង្កើន ការឆ្លើយតបនៃការរលាក។ ផលវិបាកនៃបាតុភូតនេះ គឺ ជាហានិភ័យខ្ពស់ក្នុងការអភិវឌ្ឍជាទម្រង់ធ្ងន់ធ្ងរនៃជំងឺគ្រុន ឈាមប្រភេទ Hemorrhagic
Fever ( គ្រុនឈាម
ដែលបង្កអោយមានករហូរឈាម )។ ការអភិវឌ្ឍវ៉ាក់សាំង
monovalent ប្រឆាំងនឹងប្រភេទវីរុសជំងឺគ្រុនឈាម
31
ប្រភេទមួយៗ គួរតែមានភាពងាយស្រួល និង លឿនជាង
យ៉ាងណាដែរថាតើវ៉ាក់សាំងនេះនឹងត្រូវដាក់លក់ក្នុងតម្លៃ
មុន។ ទោះជាយ៉ាងណា បាតុភូតនៃការបង្កើនប្រព័ន្ធការពារ
ប៉ុន្មាន?
នឹងប្រភេទវីរុសជំងឺគ្រុនឈាមទាំងបួន។
ចង់លក់ Dengvaxia នៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍ ក្រុមហ៊ុននឹង
ឯករាជ្យតម្រូវឱ្យក្រុមហ៊ុនឱសថបង្កើតវ៉ាក់សាំងសកម្មប្រឆាំង
HD: តើអ្វីទៅជារយៈពេលភាពស៊ាំនៃវ៉ាក់សាំង Dengvaxia? លោកវេជ្ជបណ្ឌិត Dussart: Dengvaxia ត្រូវបាន
វាយតម្លៃ 3 កម្រិតលើកាលវិភាគ 0, 6 ខែនិង 12 ខែនៅ ក្នុងការស្រាវជ្រាវដំណាក់កាលទី III។ វាត្រូវបានគេសង្កេត
ឃើញក្នុងអំឡុងពេលនៃការសិក្សា ដែលបានកំណត់ថា
លោកវេជ្ជបណ្ឌិត Dussart: បើ Sanofi
Pasteur
របស់ពួកគេដើម្បីលក់វ៉ាក់សុំាងនេះ នៅក្នុងតម្លៃដូចគ្នានឹង
ជំងឺគ្រុនឈាម?
កិច្ចនៃប្រទេសនេះ។ ជាការពិតណាស់ ខ្ញុំមិនគិតថាបំណង ប្រទេសអឺរ៉ុប ឬសហរដ្ឋអាមេរិកដែលប្រជាជនគោលដៅ
សំរាប់ការចាក់វ៉ាក់សុំាងនេះ គឺក្រុមមនុស្សដែលនឹងធ្វើ ដំណើរទៅក្នុងតំបន់ដែលមានការរីករាលនៃជំងឺគ្រុនឈាម។
ឆ្លើយតបអង្គបដិបក្ខ និង រយៈពេលនៃការការពារ។ អ្នក
យើងនៅតែមិនទាន់មានឱសថសំរាប់ព្យាបាល?
ការសុខភាពពិភពលោក WHO បច្ចុប្បន្នកំពុងពិនិត្យ
ភស្តុតាងសម្រាប់វ៉ាក់សុំាង Dengvaxia និង ណែនាំ ស្តីពីគោលនយោបាយថ្មីមួយ សម្រាប់មុខងារវ៉ាក់សាំងថ្មី
នេះដល់អង្គការសុខភាពពិភពលោក។ ធាតុដែលត្រូវ
បានគេយកទៅធ្វើការពិចារណាគឺ: សុវត្ថិភាពវ៉ាក់សាំង ប្រសិទ្ធភាពវ៉ាក់សាំង បន្ទុកជំងឺ និងតម្លៃប្រសិទ្ធភាព។
HD: យើងបានឃើញវ៉ាក់សាំងមួយចំនួនដែលត្រូវបាន បង្កើតឡើង និង បានលក់ក្នុងតម្លៃខ្ពស់ដែលមិនអាចមាន
ភាពងាយស្រួលសម្រាប់សាធារណជនទូទៅ។ តើអ្នកគិត
HD: នៅក្នុងកំណត់សម្គាល់ចុងក្រោយ អ្វីដែលជាដំបូន្មាន
មូលដ្ឋានដែលអ្នកអាចចែករំលែកដល់អ្នកអានរបស់យើង
HD: ប្រសិនបើមានការទទួលបានជេាគជ័យក្នុងការផ្តល់
ជំនាញផ្នែកប្រព័ន្ធភាពសុំានៃក្រុមប្រឹក្សាយុទ្ធសាស្រ្តអង្គ-
ឆ្លងមេរោគ។
មានការសម្របសម្រួលតម្លៃដោយយោងតាមកម្រិតសេដ្ឋ-
ការចាក់វ៉ាក់សាំងទាំងបីកំរិតអាចបង្កើនការឆ្លើយតបក្នុង
ការបង្កើតអង្គបដិបក្ខ និងអាចបង្កើននូវគុណភាពនៃការ
កោសិកា ឬ វីរ៉ុសធ្វើការបំបែកខ្លួននៅក្នុងកោសិកាដែល
វ៉ាក់សាំងដើម្បីការពារកុំឱ្យជំងឺគ្រុនឈាម ហេតុអ្វីបានជា
លោកវេជ្ជបណ្ឌិត Dussart: នាពេលបច្ចុប្បន្នមានក្រុម អ្នកស្រាវជ្រាវជាច្រើនកំពុងបន្តការសិក្សាលើការបង្កើត ឱសថប្រឆាំងនឹងវីរ៉ុស ដែលគួរតែអាចព្យាបាលការឆ្លងមេ រោគជំងឺគ្រុនឈាមបាន ប៉ុន្តែនៅដំណាក់កាលនេះខ្ញុំមិន បានឮពីសមាសភាគណាមួយដែលអាចនឹងត្រូវបានដាក់
ដែលពួកគេអាចអនុវត្តនៅតាមផ្ទះដើម្បីការពារពីការឆ្លង
លោកវេជ្ជបណ្ឌិត Dussart: ដំបូន្មានដំបូងរបស់ខ្ញុំ គឺត្រូវ ការពារខ្លួនកុំអោយមូសខាំ។ យើងដឹងថាអត្រាខ្ពស់បំផុត
នៃមូសខាំកើតមានឡើងនៅពេលថ្ងៃរះ និង ថ្ងៃលិច។ អ្នក អាចស្លៀកសម្លៀកបំពាក់ដែលអាចការពារពីមូស។ អ្នក
អាចប្រើប្រាស់ថ្នាំដេញមូសដែលជាផលិតផលមានប្រសិទ្ធិ-
ភាពដូចជាថ្នាំ DEET, Picardin (Icaridin), Citriodiol ( p-menthane-3,8-diol = PMD ) ឬ IR3535 ( 3-[N-Butyl-N-acetyl]-aminopropionic acid, ethyl ester )។ ទារក និង កុមារត្រូវតែគេងក្នុងមុងនៅពេលថ្ងៃ។
លក់នៅពេលណាមួយជាក់លាក់នេះទេ។ ការលំបាកក្នុង
ដំបូន្មានទីពីររបស់ខ្ញុំហើយប្រហែលជាការសំខាន់បំផុត
ដោយកត្តាជាច្រើន: ជាដំបូង សមាសភាគ ឬ ម៉ូលេគុល
និង ជុំវិញផ្ទះរបស់អ្នកដុត ឬ កប់ចោល ដែលរបស់របរ
ការវិវត្តទៅជាថ្នាំប្រឆាំងនឹងមេរោគនេះត្រូវបានពន្យល់ ត្រូវការជ្រើសរើសជាថ្នាំប្រឆាំងនឹងមេរោគប្រកបដោយ
សក្តានុពល។ ទីពីរ យើងចាំបាច់ត្រូវកំណត់គោលដៅជា
យន្តការជាក់លាក់មួយដូចជា វីរ៉ុសត្រូវបានជ្រៀតចូលក្នុង
មួយគឺប្រមូលរបស់របរដែលអាចដក់ទឹកបាននៅក្នុងផ្ទះ
ទាំងអស់នេះវាអាចផ្តល់ឱកាសអោយមូសអាចពង និង បន្តពូជបាន ហើយមូសទាំងអស់នេះអាចជាភ្នាក់ងារបង្ក ជំងឺគ្រុនឈាម Zika និងវីរ៉ុស Chikungunya។
32
Help+ Pharmacy Training March 2016
Pancam Group - HD Cares Class | March 2016 The Healthwise Digest Cares now on it's third month have continuously provided quality health care to the public through delivering effective health care education (facts, figures and advices on specific health topics and conditions) to those who have limited access on health information such as Cambodia’s workforce. Prsenently, the Corporate Social Responsiblity (CSR) initiative, which is created by DKSH and Healthwise Digest, have over a thousand participants aided with monthly health topics and disease awareness materials.
33
ďż˝
Hiruscar Mini-Concert Series | 26 March 2016
On 26th March 2016, the winners of Face of Hiruscar 2015--Khun Chan Moona and Mao Bunleng, were introduced to the public through this year's Hiruscar Mini Concert Series. Aside form free entertainment through Hiruscar's acoustic band, the mini-concert was also laucnhed to award the winners of the Cellcard Special Number Promotion, as well as the winners of the Coffee Bean & Tea Leaf promotion where the public can get a chance to win free drinks. The newly-presented brand ambassadors will be representing the Hiruscar brand throughout its 2016 event, marketing and advertising projects, which includes a tv commercial, photoshoot, miniconcerts, print-ad exposure and other marketing activities. press.
The Femfresh Leisure – High Tea Experience is a series of afternoon events that aims to inspire working girls, including mothers, to have the best distressing environment, catching up with people in their line of industry or career after work, study and/or home. It includes a decadent high-tea sitting, a complimentary tea, and pastry station. Catch the next event at the Hotel Intercontinental Phnom Penh on April 2016. Contact us at +855 67 990 199 for more details.
34
HEALTHWISE SPOTLIGHT
A Straight Talk with Chhit Socheata
Photos courtesy of Chhit Socheata
35
At 32 years old, broadcast TV host Chhit Socheata has been over the air for years engaging the public with her grace at TV shopping programs and fashion segments, as well as acting in films and MTVs. Healthwise Digest covered a brief interview with the star to know more about her juggling of both her career life and health, as well as managing kids health. Born in Takeo Province, Socheata went to Phnom Penh to fulfill her studies and find a suitable work. Her dreams of entering the show business was already laid to her path back then. In 2003, while working for a marketing company, she filled an emcee post with the Apsara TV channel and this paved way to her attaining her dreams. This led to numerous hosting jobs as well as acting opportunities on a few local movies and music videos. Though still single, Socheata is aware of nurturing kids. The third of four sisters and two brothers, she’s more than happy to take care of her nieces. Managing health conditions, especially with kids, is not easy. “I used to experience seeing my niece suffering from high fever and it was difficult. At first her fever was not noticeable but when we saw her going through seizure and her finger already rigid, we had to bring her to the hospital immediately. We were all scared. Fortunately, she was cured by the hospital’s pediatric specialist. Since then I make it a point to advise everyone not to ignore their kids fever as it may lead to other conditions such as meningitis,” Socheata said. “I also suffered from a major disease,” she added. “A few years ago, I used to have Goiter due to insufficient iodine. I wasn’t aware of it at first. I felt so uncomfortable and weak and I had to
take medicines for a year or two. I think it has to do with me not having enough iodine even when I was young. For this, I strongly suggest everyone to take care of his/her health by taking enough vitamins and carefully assess whatever conditions s/he has.” With all these, Socheata highly urge people to focus on their health. “Practice prioritizing your health while you are still young. Do not wait you get old. Most Cambodians always think that earning and saving money while they are young is a first priority. They don’t place enough importance on their health and when they are old, sometimes it’s already too late for treatments. Start in daily routines of drinking at least two liters of water per day and check your diet so you know you have a good weight,” Socheata concluded.
ទោះបីសុជាតា មិនទាន់មានគ្រួសារ ប៉ុន្តែនាងក៏មានបទ
ពិសោធន៍ក្នុងការថែទាំក្មេងៗផងដែរ។ កញ្ញាមានបងប្អូន ស្រី ៤ នាក់ ប្រុស ២ នាក់ ហើយកញ្ញាជាកូនទី ៣ ក្នុង
គ្រួសារ។ កញ្ញាមានភាពសប្បាយរីករាយខ្លាំងណាស់ នៅ
ពេល ដែលកញ្ញាអាចជួយមើលថែក្មួយៗរបស់នាង។ ក្នុង ការថែទាំសុខភាពជាពិសេស សុខភាពក្មេងៗ មិនមែន ជាការងាយស្រួលទេ។ ខ្ញុំធ្លាប់មានបទពិសោធន៍ដោយ
ឃើញក្មួយរបស់ខ្ញុំមានជំងឺ គ្រុនក្តៅខ្លាំងហើយពិបាកក្នុង ខ្លួន។ ដំបូងក្រុមគ្រួសារនាងខ្ញុំគិតថា ជាគ្រុនក្តៅ ធម្មត ា ដោយមិនចាប់អារម្មណ៍ខ្លាំងទៅលើរឿងនេះ ប៉ុន្តែនៅ
ពេលពួកយើងបានឃើញភាពមិនប្រក្រតីដោយក្មួយនាង
ខ្ញុំមានការប្រកាច់ និងម្រាមដៃឡើងរឹង ពួកខ្ញុំក៏ចាប់ផ្តើម
យកនាងទៅមន្ទីរពេទ្យជាបន្ទាន់។ យើងទាំងអស់គ្នាមាន ការព្រួយបារម្ភណាស់ ជាសំណាងល្អ នាងត្រូវបានលោក
វេជ្ជបណ្ឌិតសង្គ្រោះទាន់ពេល។ ហើយយើងទទួលបាន
ដំបូន្មានដ៏ល្អពីលោកគ្រូពេទ្យ។ ចាប់តាំងពីពេលនោះមកខ្ញុំ តែងតែណែនាំ និង ផ្តល់យោបល់ដល់អ្នកទាំងអស់ឱ្យប្រុងប្រយ័ត្ន ចំពោះកុមារ និងកុំមើលងាយចំពោះគ្រុន ក្តៅកុមារ ព្រោះវាអាចបណ្តាលអោយកុមារមានជំងឺរលាកស្រោម ខួរក្បាល សុជាតិ បានបន្ថែមពីរឿងនេះ។ សម្រាប់ខ្ញុំក៏
ធ្លាប់មានជំងឺប្រចាំកាយផងដែរ។ នាងបានបន្ថែមថា ការ ពី ២ ឬ ៣ឆ្នាំមុនខ្ញុំធ្លាប់មានជំងឺពកក ដែលបណ្តាលមក
ពីខ្វះជាតិអីុយ៉ូត។ ខ្ញុំមិនបានដឹងរឿងនេះតាំងពីដំបូង គ្រាន់ ក្នុងវ័យ ៣២ ឆ្នាំ ពិធីការនី កញ្ញា ឈិត សុជាតា មានភាព
ល្បីល្បាញតាមកញ្ជក់ទូរទស្សន៍ អស់ជាច្រើនឆ្នាំកន្លងមក
ហើយ ដែលបច្ចុប្បន្ន កញ្ញាជាពិធីការនី ក្នុងកម្មវិធីផ្សព្វផ្សាយ ផលិតផលលក់តាមកញ្ចក់ទូរទស្សន៍ និង ជាតារា
សម្តែងខ្សែភាពយន្ត និង ខារ៉ាអូខេផងដែរ។ ទស្សនាវដ្តី
Healthwise Digest បានធ្វើការសម្ភាសន៍កញ្ញា ដើម្បី យល់ដឹងបន្ថែមពីខ្សែជីវិត និង ជីវិតជាសិល្បៈបញ្ហាសុខភាពរបស់កញ្ញា ព្រមទាំងការថែរក្សាសុខភាពកុមារផង ដែរ។
កញ្ញាមានដើមកំណើតនៅខេត្តតាកែវហើយបានមករស់
នៅទីក្រុងភ្នំពេញដើម្បីរៀនបន្ថែមព្រមទាំងរកការងារធ្វើ។
បន្ទាប់មកក្តីសុបន្តិរបស់កញ្ញាក្នុងអាជីវជាអ្នកសិល្បៈ បាន ចូលក្នុងវិថីជីវិតរបស់កញ្ញា។ ក្នុងឆ្នាំ២០០៣ កំឡុងពេល
កំពុងធ្វើការជាអ្នកទីផ្សារ កញ្ញាសុជាតាក្លាយជាពិធីការនី នៅស្ថានីយ៍ទូរទស្សន៍អប្សរា ដែលជាផ្លូវធ្វើអោយកញ្ញា
សម្រេចនូវក្តីសុបិន្ត។ ការក្លាយខ្លួនជាពិធីការនីនោះហើយ ធ្វអោ ើ យសុជាតាមានឱកាសក្នងកា ុ រក្លយ ា ខ្លនជាតារ ួ ាសម្តង ែ និង តួខារ៉ាអូខេ ជាច្រើនរឿង និង ច្រើនបទផងដែរ។
តែមានអារម្មណ៍ មិនស្រួលក្នុងខ្លួន អស់កម្លាំង ល្ហិតល្ហៃ។ ខ្ញុំទទួលបានការព្យាបាល និង លេបថ្នាំអស់រយៈពេល១ឆ្នាំ
ទៅ២ ឆ្នាំ។ ខ្ញុំគិតថា ខ្ញុំទទួលបានជាតិអ៊ីយ៉ូតមិនគ្រប់គ្រាន់ ក្នុងខ្លួនរបស់ខ្ញុំ តាំងពីខ្ញុំនៅក្មេង។ សម្រាប់រឿងនេះ ខ្ញុំ
សូមទទួចដល់បជា ្រ ជនកម្ពុជាទាំងអស់ឱយ្ មើលថែសខ ុ -
ភាពខ្លួនឯងដោយញ៉ាំអាហារដែលមានវិតាមីនគ្រប់គ្រាន់ ហើយ តាមដានគ្រប់អាការៈសុខភាពរបស់យើងគ្រប់ជំហាន។ សូមទម្លាប់ថែទាំសុខភាពរបស់ខ្លួនតាំងពីក្មេង កុំរង់ចាំ
ដល់ខ្លួនឯងចាស់។ ប្រជាជនកម្ពុជាភាគច្រើនតែងតែគិត
ថា ការរកលុយនិងសន្សំលុយជារឿងសំខាន់ កំឡុងពេល ពួកគេនៅក្មេង ។ពួកគាត់មិនបានចាប់អារម្មណ៍លើបញ្ហា សុខភាពនោះឡើយ ហើយនៅពេលដែលពួកគាត់ចាស់
ពេលខ្លះវាហួសពេល ក្នុងការព្យាបាលទៅហើយ ប្រសិន ពួកគាត់មានជំងឺ។ ចាប់ផ្តើមពីឥឡូវនេះ ថែទាំសុខភាព
ខ្លួនឯងដោយពិសារទឹក ២លីត យ៉ាងតិចក្នុង ១ ថ្ងៃ ហើយ
ប្រុងប្រយ័ត្ននឹងចំណីអាហារ និង ថែរក្សាទម្ងន់របស់ខ្លួន ឱ្យបានល្អ។ សុជាតា បានធ្វើការបញ្ចប់ដោយសំណូមពរ អោយប្រជាជនទាំងអស់ធ្វើតាមដំបូន្មានខាងលើ។
36
37
PROTECT YOUR CHILD AGAINST INVASIVE PNEUMOCOCCAL DISEASE (IPD) You might think that your child acquired a simple pharyngitis through presence of basic symptoms such as vomiting and fever. However, additional symptoms arise—low alertness, light sensitivity and poor eating/drinking habits— and you are now confused as to really what your kid has. The symptoms of the Invasive Pneumococcal Disease (IPD) may not always be obvious and the condition might even be new to you. Now is the proper time to be aware. Your child might be suffering from one. Shockingly, the IPD results in high morbidity and mortality globally
each year—children having the highest rates of this disease. It has been estimated that almost 1 in 6 child deaths are due to pneumonia. Worldwide, an estimated 476,000 children aged two years of age and under die every year from this disease infections (Weekly Epidemiological Record, 2012, WHO Pneumococcal vaccines
includes Meningitis, Bacteraemia, Acute Otitis Media and Sinusitis. Upon invading the lungs, the bacteria then cause pneumonia. An extended bacterial penetration among a child’s bloodstream, tissues and fluids surrounding the brain and spinal cord trigger the corresponding conditions stated above.
WHO position paper). Although it is a
vaccine-preventable disease, the Streptococcus Pneumonia causing bacteria IPD results to a spectrum of invasive and mucosal disease that
IPD Risk Besides adults 65 years of age and below, and those with compromised immune systems, babies and young
38
children are more susceptible to acquiring IPD. According to a study, easily breathe-in bacteria through the nose or mouth when an infected person coughs or sneezes (VaccinePreventable Disease, 2014, Public Health Agency of Canada). Globally, about 14.5 million cases of serious pneumococcal disease are reported every year in children (MMWR 2013, CDC). Fortunately, pneumococcal infections could already be treated effectively with antibiotics. Recently, many pneumococcal bacteria are becoming resistant to commonly used antibiotics making treatment more difficult. For this reason, it is desirable to prevent pneumococcal infections through vaccination, rather than depend on antibiotic treatment after infection occurs.
common strains. With the success of PCV7 in protecting 65,900 children worldwide with no major safety issues identified, the PCV13’s safety profile have been tested and proven comparable with the former’s safety profile. The most commonly reported (more than 20% of subjects—4,700 healthy infants and toddlers) adverse reactions were injection-site reactions, fever, decreased appetite, irritability, and increased or decreased sleep, which has been the same with PCV7’s.
Because the risk of invasive pneumococcal disease is greatest for children less than one year old, the greatest advantage in preventing this disease can be obtained by vaccinating your child as a series of 4 doses at 2, 4, 6, and 12 months old. Healthy children 24 months through 4 years old who are unvaccinated or have not completed the PCV13 series should get 1 dose (Licensure of a PCV13 for Use of PCV13 Among Children—ACIP, 2010). However, while vaccines are deemed safe and recommended for most children, some children should not get certain vaccines for medical reasons. Children
Pneumococcal Disease Vaccine In Cambodia, 28% of Cambodian child deaths have been reported caused by IPD (Unicef Cambodia, http://www.unicef. Besides org/cambodia/12633_19886.html). pneumonia this IPD is the main agent that contributes to a number of child deafness through otitis media. Children under 5 years of age are encouraged to get the Pneumococcal conjugate vaccine (PCV13). The PCV13 covers 13 pneumococcal serotypes, which cause the majority of pneumococcal infections. Presently, there are more than 90 strains of the IPD bacteria. The former PCV7, the first vaccine for IPD, only protects 7 strains. Though there has been a major key player in the significant decrease of IPD cases since 2000, a new set of pneumococcal serotypes have become more widespread - particularly one serotype, 19A. The PCV13 still includes the former 7 serotypes in PCV7 and have boosted through 6 additional serotypes, including the 19A, making it better in protecting against IPD’s most
Photo supplied
39
IPD-related disease Meningitis (inflamed meninges)
At risk • Babies <12 months
• Children <5 years old
Acute Otitis Media (middle ear infection)
Pneumonia (Lung Infection)
• Children <2 years old • Children 3 years old
Symptoms • Poor Eating and Drinking • Low Alertness • Vomiting • Stiff Neck • Fever • Headache • Pain when looking at bright lights • Confusion • Ear Pain • Irritability • Fever • Hearing Loss • Discharge from the Ear
• Cough • Fever • Chills • Babies • Young Children • Headaches • Difficulty Breathing • Loss of Appetite
Treatment • Rapid Hospitalization and Treatment
Prevention • Covering Mouth when sneezing or coughing
• Hand Washing • Breast Feeding • Smoke-free Environment • Vaccination
• Antibiotics Treatment
• Rapid Hospitalization and Treatment • Antibiotics Treatment
• Covering Mouth when sneezing or coughing • Hand Washing • Breast Feeding • Smoke-free Environment • Vaccination
• Rapid Hospitalization and Treatment • Antibiotics Treatment
• Covering Mouth when sneezing or coughing • Hand Washing • Breast Feeding • Smoke-free Environment • Vaccination
Ref: Invasive Pneumococcal Disease Material for Public Education –KH/SYN/004/15
with certain medical conditions might have special vaccine needs. Given probable infection arise, the following laboratory studies may be used and be conducted to diagnose IPD: • White blood cell (WBC) count and differential • Antigen tests (cerebrospinal fluid [CSF], urine) • Gram stain (CSF, synovial fluid, pleural fluid) • Culture (blood, CSF, pleural fluid, middle ear effusion, synovial fluid) Kids, truthfully, are among the ones most vulnerable to acquiring diseases. However, parents need be aware that
there are different measures they can easily decide in protecting their children from different diseases, most especially from preventing pneumococcal infection. Besides risk factor reduction approaches (breast feeding, hand washing, etc.), the best way to safeguard our children is through immunization. Check with your nearest health care provider for more immunization details. អ្នកប្រហែលជាគិតថា កូនរបស់អ្នកគ្រាន់តែមានជំងឺមួយ ចំនួន ពាក់ព័ន្ធនឹងជំងឺរលាកបំពង់ក ដែលស្តែងចេញជា រោគសញ្ញាគោលមួយចំនួន ដូចជា ក្អួត និង ក្តៅខ្លួន។ ទោះ យ៉ាងណា នៅពេលដែលរោគសញ្ញាមួយចំនួនបន្ថែមបាន ស្តែងឡើងដូចជា សន្លឹម ប្រតិកម្មជាមួយពន្លឺ មិនឃ្លានបាយ
និង ញុំាទឹកតិចតួច នោះអ្នកកំពុងតែមានការភាន់ច្រលំ ថា វាជាបញ្ហាធម្មតាដូចសព្វដង។រោគសញ្ញានៃជំងឺរលាក សួតរាតត្បាត ( Invasive
Pneumococcal Disease, IPD ) ករណីខ្លះវាសឹងតែមិនមានលក្ខណៈថ្មី សំរាប់អ្នក។ ឥឡូវនេះ វាជាពេលវេលាមួយដែលត្រូវយល់
ដឹងអំពីវា។ កូនរបស់អ្នកអាចនឹងរងការយាយីដោយជំងឺ ណាមួយ។ វាគួរអោយតក់ស្លុតដែលលទ្ធផលនៃជំងឺ IPD មានអត្រា ផ្ទុក និង អត្រាមរណៈភាពខ្ពស់នៅទូទាំងពិភពលោកក្នុង ជាងគេ។ វាត្រូវបានគេរំពឹងទុកថា ស្ទើរតែកុមារម្នាក់ក្នុង ចំណោមកុមារ 6 នាក់បានស្លាប់ ដោយសារជំងឺរលាកទងសួត។ នៅទូទាំងពិភពលោកមានប្រមាណជា 476 000 នាក់នៃកុមារអាយុ 2 ឆ្នាំ និងលើស 2 ឆ្នាំបានស្លាប់ជារៀង-
រាល់ឆ្នាំដោយសារជំងឺឆ្លងនេះ ( Weekly Epidemiological Record, 2012, WHO Pnemoc occal Vaccines WHO position paper )។
40
បើទោះបីវាជាមានថ្នាំវ៉ាក់សុំាងសំរាប់ការពារជំងឺ តែមេ-
រោគបង្កជំងឺរលាកទងសួតក៏អាចជាមេរោគបង្កជំងឺ IPD
ច្រមុះ និងមាត់ពីការក្រដាស ឬ ក្អករបស់មនុស្សដែលផ្ទុក
org/cambodia/12633_19886.html)។ ក្រៅ ពីជំងឺរលាកទងសួត មេរោគបង្កជំងឺ IPD គឺជាភ្នាក់ងារ
ជំងឺលើភ្នាសកោសិកា ដែលរួមបញ្ចូលទាំង ជំងឺរលាក
MMWR 2013, CDC ) ។ ជាភ័ព្វ សំណាងការឆ្លងជំងឺរលាកទងសួត ( Pneumococcal Infection ) ត្រូវបានព្យាបាលអោយជាសះស្បើយយ៉ាង
ស្រោមខួរក្បាល មេរោគក្នុងឈាម រលាកត្រចៀក និង
មានប្រសិទ្ធភាពដោយថ្នាំអង់ទីប៊ីយូទិច ( ថ្នាំសំរាប់សំលាប់
តេរីនឹងបង្កអោយមានជំងឺរលាកទងសួត។ ការរីករាតត្បាត
បានបង្កើតភាពសុំាជាមួយនឹងថ្នាំអង់ទីប៊ីយ៉ូទិចមួយចំនួន
នៃបាក់តរេ ច ី ពោ ំ ះកូនក្មង េ តាមរយៈការជ្រៀតចូលក្នង ុ ចរន្ត
ដែលជាហេតុធ្វើអោយវាមានការពិបាកក្នុងការព្យាបាល
media )។ កុមារអាយុក្រោម 5 ឆ្នាំ ត្រូវបានលើកទឹកចិត្តអោយទៅចាក់វ៉ាក់សុំាង Pneu mococcal Conjugate Vaccine ( PCV13 )។ វ៉ាក់សុំាង PCV13 អាចការពារកុមារពីជំងឺដែលបង្កដោយ បាក់តេរី pneumococcal ចំនួន 13 ប្រភេទដែលជា
ឈាម ជាលិកា និងទឹកនៅព័ទ្ធជុំវិញខួរក្បាល និងខួរឆ្អឹង
កាន់តែខ្លាំង។ ដោយហេតុនេះហើយ វាត្រូវបានណែនាំ
ភ្នាក់ងារបង្កអោយមានជំងឺរលាកសួតសំខាន់ៗ។
ខ្នងជាកត្តាចំបងដែលបង្កអោយមានជំងឺទាំងប៉ុន្មានខាង
អោយធ្វើការការពារជំងឺរលាកសួតតាមរយៈការចាក់វ៉ាក់
លើ។
សុំាងប្រសើរជាជាងអាស្រ័យលើការព្យាបាល ដោយប្រើ
ដែលបណ្តាលអោយមានទំហំនៃការរាតត្បាត និងការបង្ក
រលាកសីន៉ីស(Sinus)។ បន្ទាប់ពីរាតត្បាតដល់សួត បាក់-
ហានិភ័យនៃជំងឺ IPD
មេរោគនេះ (
បាក់តេរី )។ ថ្មីៗនេះ បាក់តេរី Pneumococcal ត្រូវ
IPD ច្រើន។ ដោយយោងទៅលើការសិក្សាមួយបាន បង្ហាញថា កុមារងាយនឹងបឺតស្រូបយកបាក់តេរីតាមរយៈ
ជំងឺដែលពាក់ព័ន្ធនឹង
មេរោគបង្កជំងឺ IPD ជំងឺរលាកស្រោម ខួរក្បាល
វ័យដែលប្រឈម
មុខនឹងហានិភ័យ
• ទារកអាយុក្រោម 12 ខែ
• កុមារអាយុក្រោម 5 ឆ្នាំ
ជំងឺអំបៅអំបែក ( រលាក ត្រចៀកកណ្តាល )
រលាកទងសួត
ថ្មីៗនេះ មានបាក់តេរីនៃជំងឺ IPD លើសពីចំនួន 90
ប្រភេទ។ វ៉ាក់សុំាង PCV7 កាលពីមុនជាវ៉ាក់សុំាងសំរាប់
Disease Vaccine )
លទ្ធភាពការពារបានតែបាក់តេរីចំនួន 7 ប្រភេទ។ បើ
ជាងនេះ និង ក្រុមមនុស្ស ដែលមានប្រព័ន្ធការពារចុះខ្សោយ ទារក និង កុមារតូចៗគឺមានទំនោរទៅរកការកើតមានជំងឺ
ជំងឺរលាកត្រចៀក ( Otitis
ប្រាស់អង់ទីប៊ីយ៉ូទិចបន្ទាប់ពីមានការឆ្លងជំងឺកើតឡើង។ វ៉ាក់សុំាងការពារជំងឺរលាកសួត ( Pneumococcal
ក្រៅពីមនុស្សពេញវ័យ ដែលមានអាយុ 65 ឆ្នាំ និង តិច
ដ៏ចម្បង ដែលបណ្តាលអោយមានចំនួននៃកុមារស្លាប់ដោយ
ការពារបាក់តេរីដែលបង្កអោយមានជំងឺ IPD តែវាមាន ទោះបីជា វាធ្លាប់ជាភ្នាក់ងារសំខាន់ ក្នុងការកាត់បន្ថយ
នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា មានរបាយការណ៍មួយបានបញ្ជាក់ ថា កុមារកម្ពុជា 28% បានស្លាប់ដោយសារជំងឺ IPD
( Unicef Cambodia, http://www.unicef.
ករណីជំងឺ IPD តាំងពីឆ្នាំ 2000ក៏ពិតមែន តែសំណុំថ្មី
មួយនៃប្រភេទវីរុសរលាកសួត បានរីករាលដាលកាន់តែ ច្រើន ជាពិសេសប្រភេទវីរុសមួយ គឺប្រភេទ 19A។ PC-
រោគសញ្ញា
ការព្យាបាល
ការបង្ការ
• បរិភោគអាហារ និងទឹកតិច
• ឧស្សាហ៍ចូលសម្រាក
• ខ្ទប់មាត់ និងច្រមុះនៅ
• ស្មារតីចុះខ្សោយ
• ក្អួត • រឹងក • ក្តៅខ្លួន • ឈឺក្បាល • ឈឺចាប់នៅពេលសំលឹងពន្លឺ • វង្វេង
• កុមារអាយុក្រោម 2 ឆ្នាំ • កុមារអាយុ 3 ឆ្នាំ
• ឈឺត្រចៀក • ឡេះឡះ • ក្តៅខ្លួន • ថ្លង់ • ហ៊ារទឹករងៃតាមត្រចៀក
• ទារក • កុមារតូចៗ
• ក្អក • ក្តៅខ្លួន • ក្តៅញាក់ • ឈឺក្បាល • ពិបាកដកដង្ហើម • បាត់បង់ចំណង់បរិភោគ
ព្យាបាលនៅមន្ទីរពេទ្យ
•
ព្យាបាលដោយថ្នាំ
អង់ទីប៊ីយ៉ូទិច( ថ្នាំសម្លាប់ មេរោគ )
• ឧស្សាហ៍ចូលសម្រាក
ព្យាបាលនៅមន្ទីរពេទ្យ
•ព្យាបាលដោយថ្នាំអង់ ទីប៊ីយ៉ូទិច
• ឧស្សាហ៍ចូលសម្រាក ព្យាបាលនៅមន្ទីរពេទ្យ
• ព្យាបាលដោយថ្នាំអង់ ទីប៊ីយ៉ូទិច
ពេលដែលកន្តាស់ ឬ ក្អក
• លាងសម្អាតដៃ
• បំបៅកូនដោយទឹកដោះ • រស់នៅក្នុងបរិស្ថាន ដែលគ្មានផ្សែងបារី
• ចាក់វ៉ាក់សុំាង
• បិតមាត់ និងច្រមុះនៅពេល ដែលកន្តាស់ ឬ ក្អក
• លាងសម្អាតដៃ • បំបៅកូនដោយទឹកដោះ • រស់នៅក្នុងបរិស្ថានដែលគ្មានផ្សែងបារី • ចាក់វ៉ាក់សុំាង • ខ្ទប់មាត់ និងច្រមុះនៅពេល ដែលកន្តាស់ ឬ ក្អក
• លាងសម្អាតដៃអោយ បានត្រឹមត្រូវ • ចិញ្ចឹមកូនដោយទឹកដោះ • រស់នៅក្នុងបរិស្ថានដែលគ្មានផ្សែងបារី • ចាក់វ៉ាក់សុំាង
Ref: Invasive Pneumococcal Disease Material for Public Education –KH/SYN/004/15
41
ច្ើនបំផុតចំពោះកុមារ ដ្លមានអាយុតិចជាងមួយឆ្ន្ំ
V13 ន្ះ នៅត្មានរួមបញ្ចូលទាំងអតីតវីរុសចំនួន 7 ប្ភ្ទក្នុង PCV7 និង បានបង្កើនលទ្ធភាពតាមរយៈ ការបន្ថ្ម 6 ប្ភ្ទវីរុស រួមបញ្ចូលទាំងប្ភ្ទ 19A
ផលប្ោជន៍ធំបំផុត ក្នុងការបង្ក្រជំងឺន្ះ គឺត្ូវអោយ
ផងដ្រ ជាហ្តុធ្វើឱ្យវាកាន់ត្មានភាពល្អប្សើរជាង
ស្បកំរិតប្ើប្ស់ដ្លបានកំណត់ គឺត្ូវចាក់នៅព្ល
មុន ក្នុងការការពារប្ឆំងនឹងម្រោគទូទៅបំផុត របស់
កុមារមានអាយុ 2, 4, 6, និង 12 ខ្។ កុមារពីអាយុ24
IPD បាន។
កូនរបស់អ្នក ចាក់ថា្ន្ំបង្ក្រអោយបានគ្ប់ចំនួន 4 ដង
ខ្ដល់4 ឆ្ន្ំ ដ្លមានសុខភាពល្អ ហើយមិនដ្លចាក់ថា្ន្ំ
ជាមួយនឹងភាពគជ័យន្ PCV7 ក្នុងការការពារកុមារចំនួន 65.900 នាក់នៅទូទាំងពិភព លោកដោយមិនមានបញ្ហ្សុវត្ថិភាពសំខាន់ៗអណមួយត្ូវ បានកត់សមា្គ្ល់ ទម្ង់សុវត្ថិភាពរបស់ PCV13 ត្ូវ
បង្ក្រឬមិនបានចាក់គ្ប់ចំនួននោះ គួរទទួលយកការចាក់ ថា្ន្ំបង្ក្រPCV13 អោយបានម្តង (Licensure
of a PCV13 for Use of PCV13 Among Children—ACIP, 2010) ទោះជាយា៉្ងណ ខណៈព្ល ដ្លវា៉្ក់សាំងន្ះត្ូវបានចាត់ទុកថាមានសុវត្ថិភាព និង
បានធ្វើត្ស្ត និង បង្ហ្ញប្ៀបធៀបជាមួយនឹងអតីតរបស់
បានផ្ដល់អនុសាសន៍សម្្ប់កុមារភាគច្ើនបំផុត កុមារ
ទម្ង់សុវត្ថិភាពវា៉្ក់សុំាងចាស់។ ស្ទើរត្គ្ប់ករណីសំខាន់ៗអ
មួយចំនួនក៏មិនគួរចាក់ថា្ន្ំបង្ក្រណមួយដ្រ នៅព្លដ្ល
ត្ូវបានាយការណ៍ថា ( ជាង 20% ន្ទារក និង កុមារ
ពួកគ្កំពុងមានជំងឺណមួយ។ កុមារដ្លមានមានជំងឺ
4700នាក់ ដ្លបានចាក់វា៉្ក់សុំាងរស់នៅមានសុខភាព
មួយចំនន ួ ត្វូ តម្វូ អោយធ្វការចា ើ ក់វាក ៉្ សា ់ ង ំ ក្នង ុ ល័កខ័ ្ខ ណ្ឌ
ល្អ ) ការឡើងប្តិកម្មច្ើនឃើញកើតមាននៅកន្ល្ងចាក់
ពិស្ស។
ដ្លស្ត្ងច្ញជារោគសញ្ញ្មួយចំនួនដូចជា គ្ុនក្ត្ ឮការថយចុះចំណង់បរិភោគអាហារ ឆប់ខឹង និង ការកើន
ប្ការដ្លការចំលងរោគត្ូវកើតមានឡើង ការសិក្សា
ឡើង ឬថយចុះន្ការគ្ងដ្លប្តិកម្មទាំងន្ះស្ដៀង
ពិសោធន៍ដូចខាងក្្មន្ះអាចត្ូវបានប្ើ និងត្ូវបា
ដោយសារត្ហានិភ័យន្ជំងឺរលាកសួតាតត្បាត គឺកើត
• ចំនួន និងភាពខុសគ្ន្ន្កសិកាឈាមស (WBC)
នឹង PCV7 ដ្រ។
• ត្ស្ត Antigen ( ត្សរកមើ ្ត លភា្ន្ក់ងរចម្លងរោគ តាមរយៈការបូមទឹកខួរឆ្អឹងខ្នង ( CSF ) និងទឹកនោម ) • កំណត់ក្ុមន្ម្រោគ ( Gram Strain ) ( CSF, សារធតុាវ synovial, ទឹកស្្មសួត) • បណ្ត៉ះម្រោគ ( ឈាម ទឹកខួរឆ្អឹងខ្នង ទឹកស្្មសួត ខ្ទុះដ្លច្ញពីតចៀកកណ្ត ្ ្លសារធតុាវ synovial ) ជាក់ស្ត្ង កុមារគឺស្ថិតក្នុងវ័យមួយដ្លងយរងគ្្ះបំផុត ក្នុងការទទួលបានជំងឺ។ ទោះជាយា៉្ងណ ឪពុកមា្ត្យត្ូវ ត្ដឹងថាមានវិធនការផ្ស្ងគ្ន្ ដ្លពួកគ្អាចសម្្ច ចិត្តបានយា៉្ងងយស្ួល ក្នុងការការពារកូនរបស់ខ្លួនពី ការឆ្លងជំងឺផ្ស្ងគ្ន្ ពិស្សបំផុតនោះ គឺការការពារការ ឆ្លងម្រោគជំងឺរលាកសួត។ ក្្ពីវិធីសាស្្តក្នុងការកាត់ បន្ថយកតា្ត្ហានិភ័យ ( ការបំបៅកូនដោយទឹកដោះ ការ លាងដ្ ជាដើម ) សុទត្ ្ធ វិធីលបំ ្អ ផុតដើម្បីការពារកុមារ ក្នុងការបង្កើនប្ព័ន្ធភាពសុំា។ សូមប្ឹក្សាជាមួយអ្នកផ្តល់ស្វាថ្ទាំសុខភាពដ្លនៅ ជិតបំផុត សម្្ប់ពត៌មានលម្អិតន្ការចាក់ថា្ន្ំបង្ក្ររោគ បន្ថ្មទៀត។
នធ្វើឡើងដើម្បីធើរោ ្វ គវិនិច្ឆ័យ IPD:
6
Betex �ន�រ�តុពិ��ស3 ���ង : (Thiamine វ��មីន B1) , Pyridoxal Phosphate ( វ��មីន B6 ) និង Cyanocobalamine ( វ��មីន B12 ) ��លជួយដល់�រលូត�ស់��ងល����ើរ។ ���ពី�រលូត�ស់��ងល�របស់�ង�យ Thiamine ជួយដល់សុខ�ព���ស�សិ�។ វ��មីន B6
ជួយដល់�រប��ើត���ប់�ម��ហម រ�ឯវ��មីន B12 �នមុខ�រដូចនឹង Thiamine និង ជួយព���ល
�រ���ក���ំង។
Betex គឺ��វ�ន���ំស���ប់��ី��ល��ើ��ស់��ំពន��រកំ�ើត��ម�ំងបុរស���ី��ល�ើប និង វះ�ត់រួច និង���ី��លបំ��ះកូន។
���ប់��ំ Betex មិន��ឹម���ត់បន�យ�ព�ឿយហត់ និង អស់ក���ំង�ើយ��នជួយដល់�ពសុំា ��
�ង�យពី�រឆ�ង�����គ។
Betex Tablet is an EXTRAORDINARY 3-in-1 supplement that contains three essentials: Thiamine (Vitamin B1), Pyridoxal Phosphate (Vitamin B6) and Cyanocobalamine (Vitamin B12), that wholly promote stable growth and development. Thiamine keeps mucous membranes healthy. Vitamin B6 promotes red blood cell formation. Vitamin B12 treats pernicious anemia. Betex is also recommended to women taking oral contraception or estrogens, men and women who have currently undergone surgery and also women who breastfeed. Betex Tablet not only reduces fatigue and depression but also improves your resistance and reinforces your immunity from infection and diseases.
Market Expansion Services by www.dksh.com
េបីចង់បានឱសថមានគុណភាពល� សូមទិញឱសថមានបិទលតប័្រតប��ក់េលខប�� ិក CAMR1 5146IP-08 េនតមឱសថស�ន ឱសថស�នរង ែដលមានច្បោប់ និងស�កស�� Logo ពី្រកសួងសុខភិបាល។ ករផ្សព�ផ្សោយ ្រត�វបានអនុ��តតមេសចក�ស ី េ្រមច ៧៩៩/១៥ អបស/ឱអបស ចុះៃថ�ទី ០១ ែខ ០៧ ឆា� ំ ២០១៥ របស់្រកសួងសុខភបា ិ ល នង ិ អស់សុពលភាព េនៃថ�ទី ៣០ ែខ មករ ឆា� ំ ២០១៦ ។ េបីមាន្របតិកម�រ ំខនរបស់ឱសថ សូមរយករណ៍មកនាយកដ�នឱសថ តមរយ:េលខទូរស័ព� 023 990 499 / 012 948 552 ឬ អុែី ម៉ល pv.center@ezecom.com.kh ឬ វ ិបសយ www.ddfcambodia.com និង ្រក�មហ៊ុន DKSH ទូរស័ព�េលខ 067 555 752 ឬ 067 555 256
42
Adolescent pregnancy Over the past few years, the incidence of the teenage pregnancy is increased to some extent. Despite of the fact that a lot of effective birth control pills are available worldwide, but, unfortunately, many girls get pregnant when they don’t want to. by Dr. Anna Roslyakova
Insufficient knowledge of the prenatal care and low education about the preventive measures is the most common factors responsible for the teenage pregnancy. Young adolescent pregnancy is not just becoming a significant problem nowadays, yet, it also has a bad social, economical and psychological impact on the girls. To be in a relationship is absolutely your decision, but, if you don’t know that how your little negligence can affect you and drag you
towards the adversity, then, you can get into a trouble. Across the globe, around 16 million women aged 15-19 get pregnant annually. Out of 100 percent, about 95 percent unwanted adolescent pregnancies occur in the low to middleincome-countries. Additionally, sexual assault also has an important role in the teenage pregnancies.
every country, but, still, 10% of girls who has first sexual intercourse due to the sexual assault get pregnant before the age of 15. However, without taking the birth controlling preventive measures, if you have a sexual intercourse, you’re more likely to get pregnant in your teensmore dangerous for your health and as well as the baby’s health.
Though, the awareness about the sexual assault and the tactics to how to deal with any such situation is providing in
Adolescent pregnancy puts you towards higher risks!!! Though, the teenage pregnancy is
43
teenage girl will not gain the weight during her pregnancy; it’ll lead to the low birthweight. Along with a threat to the life of a teenage mother, the child’s health status will also be critical and complicated. Low birthweight infants are more likely to have not fully developed organs, increasing the rate of the mortality. Bleeding from the brain, respiratory illness and intestinal problems are the severe problems experienced by the low-birthweight children. 2. Nutritional deficiencies: As, it is stated above that the teenaged pregnant girls don’t know too much about the prenatal care, they eventually develop the bad eating habits later on. Smoking, alcohol drinking and often, using drug even, during pregnancy are the most common unhealthy nutritional approaches of the young pregnant girls. 3. Anemia: Due to the low nutritional intake, the iron deficiency occurs in the body during the teenage pregnancy. As compared to adults, the teenagers have low iron stores. When the girl is pregnant, she needs more iron in order to compete with the demand of the body, but, as she doesn’t have that much stock of the iron in the body, it results in the iron deficiency-anemia. Photo supplied
nothing more than a crisis for the girl. She’ll be more depressed, more ashamed, and guilty and often, deny with this fact. From school dropout to the poverty, to the physical and mental illness and to the fear, all these factors knock the life of the teenaged pregnant girl. Consequently, she’ll not take care of herself and will welcome most of the complications. Following are the dangers of the teenage pregnancy listed below, 1. Low birthweight: since, the
4. Hypertension: Among all the medical problems, the high blood pressure is like the root cause of every medical issue. Women in their 20’s or even 30’s are more likely to have the pregnancy-induced-hypertension, resulting in the excess protein in the urine, swelling in the hands and face along with more chances of the organ damage. In order to manage the symptoms, certain pills are suggested, but, later on, it leaves a negative impact on the baby’s health like the premature birth. 5. Premature birth: if the baby is born before 37 weeks, then, it is
known as the premature birth. Because the teenaged pregnant girls won’t get the adequate prenatal care and more possibly taking the antihypertensive pills, the chances of the premature birth will be automatically increased. 6. Sexually transmitted diseases: Teens having a sex during pregnancy can get affected by the sexually transmitted diseases. Chlamydia and HIV are the major concerns among all the STDs. Perhaps, latex condoms are advised to prevent the STDs. Teenage pregnancy and its psychological impact Due to the unwanted pregnancy, the girls experience the variety of mental illnesses. She may feel alone and often, isolate herself from the social gettogethers. Dr. Stefanie Mollborn of the University of Colorado conducted a study and she found a link between the stress and the teenage pregnancy. Especially, for those children who hesitate to tell this news to their parents feel scared, anger and disappointed either. For a teen expectant mother, the denial is the initial reaction towards the positive pregnancy test. Also, the teenage mother would also become preoccupied with herself, neglecting her education, her family and her friends. However, the self esteem may also get affected. Signs of conception Within few weeks of the sexual intercourse, you can experience the signs of the conception. All of this would be new for you and you should need to consult with your gynecologist as early as you can. Along with the missed periods, you can experience the following symptoms: • Nausea with or without vomiting • Tender or swollen breasts • Increased urine output • Food cravings
44
• Lethargic or fatigued • Slight bleeding (also known as the first sign of pregnancy) • Uterine cramping • Mood swings • Dizziness • Constipation • Altered body temperature If you aren’t pretty much sure that either the symptoms are because of the conception or the menstrual cycle, get the home pregnancy test done immediately. Importance of consultation about family planning For the teenage parenthood, it would be more challenging to decide what would be your next step. Teenage girls and boys should consult with the professionals for getting the complete education about rather the early child would be appropriate or when it’s right time to start their family. Consultation and awareness regarding the teenage parenthood can keep you away from many problems, especially, for the girl’s health. Hence, before taking the decisions right away, try to find the solution for it. The Preventive Measures for reducing teenage pregnancy For the sake of your health and improving your quality of life, implement the efficient measures to minimize the chance of the young adolescent pregnancy. Read below list… • Before sexual intercourse, you should have the deep knowledge of the medical issues originated due to the sexual intercourse. • Perception about peer norms and sexual behavior • Avoid the places and situations that can lead towards the sexual intercourse. • Use a latex condom • Use birth controlling pills • Use the Intrauterine devices (IUDs) and implants, also known as long-
Photo supplied
acting reversible contraception- most effective birth control method for the teens. • Choose not to have sex • Learn to say ‘No’. If you feel anything uncomfortable, stand up for yourself. • Talk about the contraception options to your partner before having the sex. • Keep the Plan B ready!!! If you had a sex and didn’t use the protection, then take pills in the morning or its better to
visit to a gynecologist right away. Note for all the parents!!! As parents, your relationship with your daughter should be very frank and strong enough, so that, if she would experience any weird situation in her life, she would have a strong support to her and she can tell you easily the problem. It’s your responsibility to educate about the safe sex including, how to prevent the diseases and how
45
to use the birth controlling pills. Know your daughter’s friends and family. Discourage early, steady and frequent dating. Know what your kids are watching, reading and listening to. Teenage pregnancy is very challenging for any girl, but, if you take this issue into a serious account, you can surely prevent the early pregnancies. Just remember, before making any decision,
get an opinion of the professional consultation first. នៅពេលដែលយុវវ័យមានផ្ទៃពោះ បំពេញការស៊ើបអង្កេត ចំពោះការមានផ្ទៃពោះរបស់យុវវ័យរយៈពេលប៉ុនន ្មា ឆ្នាំ កន្លងមកនេះ អត្រានៃការមានផ្ទៃពោះនៅវ័យជំទង់ត្រូវ បានកើនឡើងដល់កម្រិតមួយ។ ទោះបីជាការពិតថាមាន ថ្នាំពន្យាកំណើត ដែលមានប្រសិទ្ធិភាពជាច្រើននៅលើ ទីផ្សារ ដែលអាចរកបាននៅទូទាំងពិភពលោក ប៉ុន្តែជាអកុសល ក្មេងស្រីជាច្រើននៅតែមានផ្ទៃពោះដោយចៃដន្យ។
ការមានចំណេះដឹងនៃការថែទាំផ្ទៃពោះមុនសម្រាលមិន គ្រប់គ្រាន់ និងការអប់រំអំពីវិធានការបង្ការនៅមានកំរិតគឺ ជាកត្តាទូទៅបំផុតក្នុងការទទួលខុសត្រូវចំពោះការមាន ផ្ទៃពោះលើវ័យជំទង់។ ការមានផ្ទៃពោះនៅវ័យជំទង់វ័យលែងជាបញ្ហាសំខាន់នា ពេលបច្ចុប្បន្ន ហើយតែវាបែរជាមានផលប៉ះពាល់ដល់សង្គម សេដ្ឋកិច្ច និង ផ្លូវចិត្តចំពោះស្ត្រីវ័យជំទង់។ ការមានទំនាក់ទំនងស្នេហាពិតណាស់ វាជាការសម្រេចចិត្តរបស់អ្នក ប៉ុន្តែ
46
ប្រសិនបើអ្នកមិនដឹងថាតើការធ្វេសប្រហែសតូចមួយរបស់
ទារកដែលកើតមិនគ្រប់ទម្ងន់ គឺមានទំនោរក្នុងការអភិវឌ្ឍ
ច្រើន។
អ្នកអាចប៉ះពាល់ដល់អ្នក ហើយវាអាចអូសអ្នកឆ្ពោះទៅរក
ផ្នែកសរីរាង្គ មិនបានពេញលេញ ហើយមានអត្រានៃការ
6. ជំងឺកាមរោគ: ស្ត្រីវ័យជំទង់ ដែលមានការរួមភេទក្នុង
ការលំបាក និងជួបប្រទះចំពោះបញ្ហាក្នុងជីវិតជាច្រើន។
ស្លាប់ខ្ពស់។ ការហូរឈាមក្នុងខួរក្បាល ជំងឺផ្លូវដង្ហើម និង
អំឡុងពេលមានផ្ទៃពោះអាចទទួលរងផលប៉ះពាល់ដោយ
នៅទូទាំងពិភពលោកមានស្ត្រីចំនួន 16 លាននាក់មាន អាយុចន្លោះពី 15 ទៅ 19 ឆ្នាំ ដែលមានផ្ទៃពោះជារៀង-
បញ្ហាពោះវៀន គឺជាបញ្ហាធ្ងន់ធ្ងរដែលច្រើនកើតមានចំពោះ
ជំងឺកាមរោគ។ ជំងឺ Chlamydia និង មេរោគអេដស៍
ទារកដែលកើតមិនគ្រប់ទំងន់។
គឺជាការព្រួយបារម្ភចម្បងក្នុងចំណោមជំងឺកាមរោគទាំង អស់។ ប្រហែលជាស្រោមអនាម័យត្រូវបានណែនាំអោយ
រាល់ឆ្នាំ។ ក្នុងចំណោម 100% នៃការមានផ្ទៃពោះ ប្រហែល
2. ការកង្វះអាហារូបត្ថម្ភ: ដូចអ្វីដែលបានបញ្ជាក់ខាងលើ
ជា 95% គឺស្ត្រីដែលមានផ្ទៃពោះក្នុងវ័យជំទង់ដែលមិនចង់
ថា ស្ត្រីមានផ្ទៃពោះក្នុងវ័យជំទង់មិនបានដឹងច្បាស់អំពីការ
បាន ហើយច្រើនកើតឡើងនៅក្នុងប្រទេសដែលមានប្រាក់
ថែទាំផ្ទៃពោះមុនសម្រាល ដូច្នេះពួកគេអាចមានទម្លាប់នៃ
ការមានផ្ទៃពោះក្នុងវ័យជំទង់ និង ផលប៉ះពាល់ផ្លូវចិត្តដោយ
ចំណូលមធ្យម និង ទាប។ លើសពីនេះទៀត ការរំលោភ
ការញ៉ាំមិនត្រឹមត្រូវនៅពេលក្រោយ។ ការជក់បារីការផឹក
សារការមានផ្ទៃពោះ ដោយចៃដន្យ កុមារីអាចជួបប្រទះ
បំពានផ្លូវភេទក៏បានដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ ក្នុងការមាន
គ្រឿងស្រវឹង ហើយការប្រើថ្នាំផ្តេសផ្តាសក្នុងអំឡុងពេល
នឹងជំងឺផ្លូវចិត្ត ជាច្រើនប្រភេទផ្សេងៗគ្នា។ នាងអាចនឹង
ផ្ទៃពោះ ចំពោះជំទង់ផងដែរ។ បើទោះបីជាការយល់ដឹង
មានផ្ទៃពោះ គឺជាទម្លាប់ដែលមិនត្រឹមត្រូវ និង ផ្តល់គ្រោះ
មានអារម្មណ៍ថាមានតែម្នាក់ឯង ហើយជាញឹកញាប់ផ្តាច់
អំពីការរំលោភផ្លូវភេទ និងយុទ្ធសាស្រ្តក្នុងការដោះស្រាយ
ថ្នាក់ដល់ទារកក្នុងផ្ទៃពោះចំពោះស្ត្រីដែលមានផ្ទៃពោះក្នុង
ខ្លួនចេញពីការទំនាក់ទំនងក្នុងសង្គម។ អ្នកស្រីវេជ្ជបណ្ឌិត
ជាមួយនឹងស្ថានភាពបែបនេះ ត្រូវបានផ្តល់សឹងតែគ្រប់
វ័យជំទង់ ។
Stefanie Mollborn នៃសាកលវិទ្យាល័យ Colorado បានធ្វើការសិក្សា ហើយនាងបានរកឃើញទំនាក់
ដែលមានការរួមភេទជាលើកដំបូងដោយសារការរំលោភ
3. ភាពស្លេកស្លាំង:
ទំនងរវាងភាពតានតឹង និង ការមានផ្ទៃពោះក្នុងវ័យជំទង់។
ផ្លូវភេទមានផ្ទៃពោះមុនអាយុ 15 ឆ្នាំ។
ដោយសារតែការទទួលទានអាហារបំប៉នទាប កង្វះជាតិ
ជាពិសេសសម្រាប់យុវវ័យមានភាពស្ទាក់ស្ទើរក្នុងការប្រាប់
ប្រទេសក៏ដោយ ប៉ុន្តែនៅតែមានក្មេងស្រីប្រមាណ 10%
ប្រើដើម្បីការពារកុំឱ្យមានជំងឺកាមរោគនេះ។
ដែកអាចកើតឡើងនៅពេលដែលមានផ្ទៃពោះ ចំពោះស្ត្រី
ដំណឹងទៅឪពុកម្តាយរបស់ពួកគេ ដោយមានអារម្មណ៍ភ័យ
ទោះជាយ៉ាងណា ដ៏រាបណាអ្នកមិនបានទទួលយកវិធាន-
វ័យជំទង់។ បើប្រៀបធៀបទៅនឹងមនុស្សពេញវ័យ ស្ត្រីវ័យ
ខ្លាចត្រូវឪពុកម្តាយរបស់ពួកគេខឹង និងស្តីបន្ទោស ហើយ
ការក្នុងការបង្ការការមានផ្ទៃពោះ ប្រសិនបើអ្នកមានការរួម
ជំទង់មានកំរិតជាតិដែកក្នុងខ្លួនទាប។ នៅពេលដែលពួក
ខកចិត្ត។
ភេទ អ្នកនឹងមានទំនោរនៃការមានផ្ទៃពោះក្នុងវ័យជំទង់
គេមានផ្ទៃពោះ ពួកគេត្រូវការជាតិដែកបន្ថែមទៀត ដើម្បី
កើតឡើងជាមិនខាន ហើយក្នុងករណីនេះវាអាចបង្កគ្រោះ-
បំពេញតម្រូវការនៃរាងកាយ ប៉ុន្តែខណៈពេលដែលនាង
សម្រាប់ការរំពឹងទុករបស់ស្ដ្រី ដែលមានផ្ទៃពោះក្នុងវ័យ
ថ្នាក់ សម្រាប់សុខភាពអ្នក ព្រមទាំងសុខភាពរបស់ទារក
នៅក្មេងមានកំរិតនៃជាតិដែកទាបជាហេតុធ្វើអោយនាង
ជំទង់ គឺមិនអាចទទួលយកលទ្ធផលនៃការធ្វើតេស្តឃើញ
ថែមទៀតផង។ ការមានផ្ទៃពោះ ក្នុងវ័យជំទង់ធ្វើឱ្យអ្នក
ជួបប្រទះនឹងបញ្ហាកង្វះជាតិដែក ឬ ជំងឺខ្វះឈាម។
វិជ្ជមានថាមានផ្ទៃពោះនោះទេ។ ដូចគ្នានេះផងដែរម្តាយ
ឆ្ពោះទៅរកហានិភ័យកាន់តែខ្ពស់ !!!
ដែលស្ថិតក្នុងវ័យជំទង់នឹងក្លាយជាមនុស្សគិតតែពីខ្លួនឯង 4. ជំងឺលើសសម្ពាធឈាម: ក្នុងចំណោមបញ្ហាវេជ្ជសាស្ត្រ
មិនយកចិត្តទុកដាក់ក្នុងការសិក្សាអប់រំ មិនខ្វល់ពីគ្រួសារ
ទោះយ៉ាងណា ការមានផ្ទៃពោះក្នុងវ័យជំទង់គឺគ្មានអ្វីច្រើន
ទាំងអស់ ការឡើងសម្ពាធឈាមខ្ពស់គឺជាមូលហេតុចម្បង
និង មិត្តភក្តិ។ ទោះជាយ៉ាងណាការជឿជាក់លើខ្លួនឯងអាច
ជាងការមានវិបត្តិសម្រាប់ក្មេងស្រីនោះទេ។ នាងនឹងមាន
បង្កអោយមានបញ្ហាសុខភាពផ្សេងៗកើតឡើង។
ទទួលរងផលប៉ះពាល់ផងដែរ។
ការពិបាកចិត្តខ្លាំង អាម៉ាស់មុខ មានអារម្មណ៍ថា ខ្លួនឯង
ស្ត្រីនៅក្នុងវ័យ 20 ឬ 30 ឆ្នាំទំនងជាអាចមានជំងឺលើស
ធ្វើខុស និង ពិបាកក្នុងការទទួលយកការពិត។ ការបោះបង់
សម្ពាធឈាមអំឡុងពេលមានផ្ទៃពោះ ដែលជាលទ្ធផល
រោគសញ្ញានៃការមានផ្ទៃពោះ
ចោលការសិក្សា ភាពក្រីក្រ មានជំងឺទាំងផ្លូវកាយ និង ផ្លូវ
មានកើនឡើងច្រើននៃកំរិតប្រូតេអីុន ក្នុងទឹកនោមហើម
ក្នុងរយៈពេលលប៉ុន្មានសប្តាហ៍នៃការរួមភេទ អ្នកអាចជួប
ចិត្ត និង ការភ័យខ្លាច ដែលកត្តាទាំងអស់នេះវាសុទ្ធតែអាច
ដៃ និង មុខ រួមជាមួយនឹងឱកាសនៃការប្រឈមមុខនឹង
ប្រទះនូវសញ្ញានៃការមានផ្ទៃពោះមួយចំនួន។ ទាំងអស់
កើតឡើងចំពោះជីវិតរបស់ស្ត្រី ដែលមានផ្ទៃពោះក្នុងវ័យ
ហានិភ័យនៃការខូចសរីរាង្គកាន់តែខ្ពស់។ ក្នុងគោលបំណង
នេះ វាមានលក្ខណៈថ្មីសម្រាប់អ្នក ហើយអ្នកគួរតែត្រូវទៅ
ជំទង់។ កត្តាទាំងអស់នេះអាចនឹងធ្វើអោយនាងមិនខ្វាយ
ដើម្បីគ្រប់គ្រងរោគសញ្ញាមួយចំនួន ការប្រើប្រាស់ថ្នាំត្រូវ
ពិគ្រោះជាមួយអ្នកឯកទេសផ្នែករោគស្ត្រី អោយបានកាន់
ខ្វល់ ក្នុងការថែទាំសុខភាពខ្លួនឯងអោយបានល្អ ហើយ
បានណែនាំ ប៉ុន្តែនៅពេលក្រោយវានឹងអាចផ្តល់ផលប៉ះ-
តែលឿនកាន់តែល្អ។ ជាមួយនឹងរយៈពេលនៃការបាត់រដូវ
ប្រឈមមុខនឹងផលវិបាកផ្សេងៗ ដែលអាចកើតមាន។ ខាង
ពាល់អវិជ្ជមានលើសុខភាពរបស់ទារកដូចជាការកើតអត់
អ្នកអាចជួយប្រទះនឹងរោគសញ្ញាមួយចំនួនដូចខាងក្រោម
ក្រោមជាការរៀបរាប់អំពីគ្រោះថ្នាក់ផ្សេងៗនៃការមានផ្ទៃ-
គ្រប់ខែ។
ពោះ ក្នុងវ័យជំទង់
1. ទារកកើតមិនគ្រប់ទំងន់ ( Low
birth weight )
5. ទារកកើតមិនគ្រប់ខែ:
ដោយសារតែក្មេងស្រីជំទង់ មិនមានការឡើងទម្ងន់ ក្នុង
ប្រសិនបើទារកត្រូវបានកើតមុនពេល 37 សប្តាហ៍ វាត្រូវ
អំឡុងពេលមានផ្ទៃពោះរបស់នាងនាំអោយទារកក្រោយ
បានគេទទួលស្គាល់ថា ជាកើតមិនគ្រប់ខែ។ ដោយសារ
សំរាលមានការលូតលាស់មិនគ្រប់ទំងន់។ ជាមួយនឹងការ
តែស្ត្រីដែលមានផ្ទៃពោះ ក្នុងវ័យជំទង់មិនបានទទួលការ
គំរាមកំហែងដល់ជីវិតរបស់ម្តាយវ័យជំទង់ ស្ថានភាពសុខ-
ថែទាំមុនសម្រាលគ្រប់គ្រាន់ ហើយអាចប្រើប្រាស់ថ្នាំសំរាប់
ភាពរបស់កុមារអាចនឹងមានបញ្ហា និង មានផលវិបាក
គ្រប់គ្រងសម្ពាធឈាមច្រើន ដូច្នេះអត្រានៃការកើតមាន
ផ្សេងៗ។
បញ្ហានៃការសម្រាលកូនមុខពេលកំណត់នឹងកើនឡើង
• ក្អួតចង្អោរ • តឹង ឈឺលើដើមទ្រូង • នោមញឹក • ប្រែប្រួលចំណង់នៃការបរិភោគ • មានអារម្មណ៍ឡេះឡះ ឬ អស់កម្លាំងល្ហិតល្ហៃ • ធ្លាក់ឈាមថ្លា ( សញ្ញាដំបូងនៃការមានផ្ទៃពោះ) • ចុករមួលលើតួស្បូន • អារម្មណ៍ឆេវឆាវ • វិលមុខ
47
• ទល់លាមក • ឧស្សាហ៍ប្ប្ួលកំដៅក្នុងាងកាយ ប្សិនបើអ្នកមិនប្្កដក្នុងចិត្តថា រោគសញ្ញ្ទាំងន្ះ ជាការមករដូវ ឬ មានផ្ទ្ពោះ សូមធ្វើត្សទឹ ្ត កនោមអំពី ការមានផ្ទ្ពោះភា្ល្មនៅផ្ទះ។ សារៈសំខាន់ន្ការពិគ្ះោបល់ អំពីផ្នការគ្ួសារ ចំពោះភាពជាឪពុកមា�្យក្នុងវ័យជំទង់ វានឹងមានការប្កួត ប្ជ្ងកាន់ត្ច្ើន ដើម្បីសម្្ចនូវអ្វីដ្លនឹងកា្ល្យជា ជំហានបនា្ទ្ប់របស់អក។ ្ន យុវជន និងយុវនារីទាំងអស់គួរ ត្ពិគ្ះោបល់ជាមួយអ្នកជំនាញ សម្្ប់ការទទួល បានការអប់រំព្ញល្ញ អំពីការមានកូនឆប់រហ័សវាជា ការប្សើរ ឬ ថា តើព្លវ្លាណមួយ ដ្លសាកសម សំាប់ការមានកូន។ ការពិគ្ះោបល់ និងការយល់ដឹងទាក់ទងនឹងការកា្ល្យ ជាឪពុកមា្ត្យក្នុងវ័យជំទង់អាចរក្សាឱ្យអ្នកនៅឆ្ង្យពីបញ្ហ្ ជាច្ើន ជាពិស្សសម្្ប់សុខភាពរបស់មាតា។ ហ្តុន្ះ មុននឹងទទួលយកការសម្្ចចិត្តត្ូវគិតអោយបាន វ្ងឆ្ង្យ ហើយព្យាយាម ដើម្បីស្ង ្វ រកដំណះស្្យ សម្្ប់វា។ វិធនការបង្ក្រសម្្ប់ការកាត់បន្ថយការមានផ្ទ្ពោះក្នុង វ័យជំទង់ សម្្ប់ជាប្ោជន៍ន្សុខភាព និង ការក្លម្អគុណភាពន្ជីវិតរបស់អ្នក អនុវត្តនូវវិធនការដ្លមានប្សិទិ-្ធ ភាពដើម្បីកាត់បន្ថយឱកាសន្ការមានផ្ទ្ពោះក្នុងវ័យជំ ទង់។ សូមអានការរៀបាប់ដូចខាងក្្ម...
• មុនព្លរួមភ្ទ អ្នកគួរត្មានចំណ្ះដឹងអោយបាន គ្ប់គ្ន់អំពីបញ្ហ្សុខភាពដ្លបង្កឡើង ដោយសារត្ ការរួមភ្ទ។
• ការយល់ឃើញអំពីបទា្ឋ្នពីពួកមា៉្ក និង ឥរិយាបថ ផ្លូវភ្ទ
• ជៀសវាងកន្ល្ង និងសា្ថ្នភាពដ្លអាចនាំឆ្ព្ះទៅ រកការរួមភ្ទ។
• ប្ើប្ស់ស្មអនាម័យ • ប្ើប្ស់ថា្ន្ំគ្ប់ពន្យាកំណើត • វិធីពន្យាកំណើតដោយាក់កងក្នុងស្បូន ( Intrauterine Device ) និងាក់កងក្្មស្ប្ក ត្ូវបានគ្ សា្គ្ល់ផងដ្រថាជាវិធីសាស្្តពន្យាកំណើតមួយដ្លមាន សកម្មភាពពន្យាកំណើត បានយូរមានប្សិទិភាពបំ ្ធ ផុត សម្្ប់មនុស្សវ័យជំទង់ ក្នុងការគ្ប់គ្ងកំណើត។
• បើសិនជាអាចសូមជៀសវាងការរួមភ្ទ • ចូររៀននិយាយថា 'ទ្' ។ ប្សិនបើអ្នកមានអារម្មណ៍ថា មិនមានផសុខភាព ក្្កឈរឡើងសម្្ប់ខ្លួនអ្នក។
• និយាយអំពីជម្ើសន្ការពន្យាកំណើតទៅដ្គូរបស់
អ្នកមុនព្លដ្លមានការរួមភ្ទ ។
• រក្សាផ្នការ B ដ្លត្ៀមខ្លួនជាស្្ច !!! ប្សិនបើ
នោះ។ វាជាការទទួលខុសត្ូវរបស់អ្នកដើម្បីអប់រំអំពីការ រួមភ្ទ ដ្លមានសុវត្ថិភាព រួមទាំងរបៀបដើម្បីបង្ក្រ
អ្នកមានរួមភ្ទដោយមិនបានប្ើស្មអនាម័យ ឬ វិធី
ជំងឺ និង របៀបប្ើប្ស់ការគ្ប់គ្ងកំណើត។ ត្ូវព្យា-
ការពារផ្ស្ងៗអ សូមញុំាថា្ន្ំពន្យាកំណើត នៅព្ឹកបនា្ទ្ប់ ឬ
យាមសា្គ្ល់មិត្តភក្តិ និង ក្ុមគ្ួរសាររបស់មិត្តភក្តិកូនអ្នក។
ជាការល្អសូមទៅជួបពិគ្ះោបល់ជាមួយអ្នកឯកទ្ស
សូមាាំងអោយបានលឿន ចំពោះទមា្ល្ប់ន្ការដើរល្ង
អោយបានកាន់លឿនកាន់ត្ល។ ្អ
ច្ើន។ ត្ូវដឹងពីអីដ ្វ ្លកូនរបស់អ្នកកំពុងមើល អាន និង សា្ត្ប់។
កំណត់ចំណំសម្្ប់ឪពុកមា្ត្យទាំងអស់ !!!
ការមានផ្ទ្ពោះក្នុងវ័យជំទង់គឺពិបាកខា្ល្ំងណស់សម្្ប់
ក្នុងនាមជាឪពុកមា្ត្យ ទំនាក់ទំនងរបស់អ្នកជាមួយកូន
ក្ម្ងស្ីណមួយ ប៉ុន្ត្ប្សិនបើអ្នកគិតថា វាជាបញ្ហ្ធ្ងន់
ស្ីរបស់អ្នកគួរត្មានភាពស្និតសា្ន្ល និង រឹងមាំ ដូច្ន្ះ
ធ្ងរ អ្នកពិតជាអាចការពារការមានផ្ទ្ពោះក្នុងវ័យជំទង់
ប្សិនបើនាងបានជួបប្ទះសា្ថន ្ ភាពចំលក ្ ៗអណមួយ
បាន។ គ្្ន់ត្ចាំបានថា មុនព្លធ្វើការសម្្ចចិត្តណ
នៅក្នុងជីវិតរបស់នាង នាងនឹងមានការគំទ្យា៉្ងខា្ល្ំង
មួយ សូមធ្វើការពិគ្ះោបល់ជាមួយអ្នក ដ្លមាន
ហើយនាងអាចប្្ប់អ្នកបានយា៉្ងងយស្ួលអំពីបញ្ហ្
ជំនាញវិជា្ជ ្ជ ីវៈជាមុនសិន ។
48
A Cut Above The Rest People always love to get their crowning jewel fixed â&#x20AC;&#x201C; from the asymmetric cuts to the returning feathered hair; they would always grab the chance to showcase a sleek and presentable hair. Hair Lab salon manager and stylist Christian Ravaglioli chatted with Healthwise Digest about what makes Hair Labâ&#x20AC;&#x2122;s concept unique from other local salons, his passion for the art, and one great hair fact-cum-tip that both men and women may not be well aware of.
49
them
Macadamia Shampoo and Condition from US,” Christian attested.
According to the professional hairstylist, a salon’s success comes from the satisfying feedbacks of its customers. “Our unique selling point is comfortability. When our customers feel comfortable, they are simply happy. Even if you have done a good job but your customer is not comfortable, they will no longer do a second visit. We provide European hair style at Hair Lab. The difference we have compared to other shops is that we use brands that are deemed good products. We are here to make the customers feel comfortable and happy. The customers do not come only for haircut. They also notice good reception, and friendly staff. This is what we try to do to be almost perfect,” Christian Ravaglioli said.
Upon asking what makes his job fulfilling, Christian only attributed the job as his life’s passion. “I never follow the books when I do my job. I follow my feelings and my experience. Even when customers choose pictures, sometimes they choose something they cannot have. Ladies with straight hair, for example, cannot get the same volume from the pictures. I explain to them and they all trust me. I work like that in China and I never had any problems. You need to know about your customer, touch their hair and with their texture, you know already what to do and what is suitable for them. In
The Hair Lab: Comfortability
Offer
With 45 years of professional hairstyling under his sleeve, Christian attested that hair products are also as important as the stylist experience. “I have started a long time ago. I worked in France and by 1996, worked in China. I returned to France and stayed there for 4-5 years and went back to China for another 6 years. The first time I came in Cambodia, I planned to open my own shop. However, it was hard for me when you don’t know the city or where you can find a good place of shop or the target customer. Hence I decided to go back to China again. Fortunately, I returned here and I found this place,” he said. “Hair products can always be risky if one doesn’t know how to use them. The problem here is that most Cambodian hairstylists do not learn enough about the product. They only get to learn the basics such as haircuts and tools, but not really about the chemicals that have direct effect on the scalp and hair. You know you can take care of your customers if you use big brands that are also safe. Also, they need to know where the products came from. We have here Goldwell from Germany,
facebook.com/thehairlab
my experience, I saw hairstylists with a lot of customers but are not good. However, they are very friendly and the people love them. Hairstyling is like an art. We create and we don’t just cut. This is the line that separates us from cutters. A good hairstylist wants to create something. He is an artist. He has to create and not just follow the technicalities or what their mentors tells him to do.” “A hairstylist must love his job. It is neither an easy job nor a lucrative job. You can earn some but it depends on the country you are working at. It is a difficult job, you walk and stand 10 hours a day, 6 days a week and we have to take care of our customers. I also
50
wonder why salaries of hairstylists are not really high. You don’t become a millionaire but you become an artist. I prefer to have this fulfillment rather than being rich,” Christian addressed. When asked about the best hair advice reader need to do at home, he only mentioned one incredible fact, which most people may not know. “Do not wash your hair (with hair products) too much and do not wash it too often. It is not recommended. The water, especially here in Cambodia, is really aggressive. When you wash your hair, you are exciting your scalp sebum and your scalp gets dry. You might eventually get dandruff. This is because we wash too much. If the customer uses really good shampoo, they can softly wash one in the morning. If you use a lot of products, it is not good for our scalp. We don’t have to wash our hair every morning, rinsing them is enough,” he revealed. មនុស្សម្នាតែងតែចង់បានសក់ដែលមានម៉ូដស្អាតស័ក្តសម នឹងទំរង់មុខរបស់ពួកគេ។ អ្នកគ្រប់គ្រងហាងធ្វើសក់ The
hair lab និង ជាអ្នករចនាម៉ូដ គឺលោក Christian Ravaglioli បានចូលរួមជជែកជាមួយទស្សនាវដ្តី Healthwise Digest អំពីអ្វីដែលធ្វើអោយហាងធ្វើសក់ មួយនេះច្នៃម៉ូដបានស្រស់ស្អាតខុសប្លែកពីហាងក្នុងស្រុក
ដទៃទៀត មហិច្ឆិតានៃការច្នៃម៉ូដ និង គន្លឹះក្នុងការថែរក្សា សក់អោយបានស្រស់ស្អាតដែលបុរស និង ស្ត្រីជាច្រើន ប្រហែលជាមិនបានដឹងច្បាស់អំពីបញ្ហានេះឡើយ។ ហាងធ្វើសក់ The
Hair lab ផ្តល់ភាពងាយស្រួល
បើយោងតាមអ្នកច្នៃម៉ូដសក់ ដែលមានជំនាញវិជ្ជាជីវៈ
ភាពជេាគជ័យរបស់ហាងមួយនេះបានមកពីការគាំទ្រពី អតិថិជនរបស់ខ្លួន។ វិធីតែមួយគត់របស់យើង គឺ ផ្តល់ភាព
ងាយស្រួលដល់អតិថិជន។ នៅពេលដែលអតិថិជនរបស់ យើងមានអារម្មណ៍ថា មានផាសុខភាព ពួកគេមានការ
សប្បាយចិត្តនឹងសេវាកម្មរបស់យើងខ្ញុំ។ បើទោះបីជាអ្នក មានស្នាដៃល្អ ប៉ុន្តែអតិថិជនមិនទទួលបានផាសុខភាព
នោះពួកគេនឹងមិនមកជួបយើងជាលើកទី 2 ឡើយ។ យើង ផ្តល់ជូននូវការរចនាម៉ូដបែបអឺរ៉ុបជាច្រើនម៉ូដហើយភាព
ខុសគ្នាដែលយើងបានប្រៀបធៀបទៅនឹងហាងផ្សេងទៀត
ក្នុងហាងមានការទទួលស្វាគមន៍ល្អ និងរួសរាយរាក់ទាក់
យ៉ាងខ្លាំង។ Ravaglioli បានអោយដឹងថានេះគឺជាអ្វី
ដែលយើងព្យាយាមធ្វើអោយមានភាពស្ទើរតែឥតខ្ចោះ។ ជាមួយនឹងបទពិសោធន៍ជាង 45 ឆ្នាំ ក្នុងការច្នៃម៉ូដសក់
ប្រកបដោយវិជ្ជាជីវៈ Christian បានលើកឡើងថា ការជ្រើសយកផលិតផលមកប្រើប្រាស់ក៏ជាកត្តាសំខាន់ សំរាប់អាជីពនេះផងដែរ។
“ខ្ញុំបានចាប់ផ្តើមអាជីពនេះជាយូរមកហើយ។ ខ្ញុំបានធ្វើការ
នៅប្រទេសបារាំង ហើយនៅឆ្នាំ 1996 ខ្ញុំបានធ្វើការនៅ
ប្រទេសចិន។ ខ្ញុំបានវិលត្រឡប់ទៅប្រទេសបារាំងស្នាក់
នៅ 4 – 5 ឆ្នាំ ហើយក៏ត្រឡប់ទៅប្រទេសចិនវិញរយៈ ពេល 6 ឆ្នាំទៀត។ ហើយលើកដំបូងដែលខ្ញុំបានមកនៅ
ក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ខ្ញុំក៏មានគំរោងបើកហាងផ្ទាល់ខ្លួនរបស់
ខ្ញុំ ប៉ុន្តែទោះជាយ៉ាងណា វាគឺជាការលំបាកណាស់សំរាប់
ខ្ញុំនៅពេលដែលមិនដឹងពីស្ថានភាពទីក្រុង ឬ មិនដឹងថាទីតាំង
ណាដែលសាកសមនឹងបើកហាងនេះដើម្បទ ី ទួលបានអតិថិជនច្រើន ជាហេតុធ្វើអោយខ្ញុំត្រលប់ទៅប្រទេសចិនម្តង ទៀត។ សំណាងល្អដែលខ្ញុំបានវិលត្រលប់មកម្តងទៀត ហើយបានរកឃើញទីតាំងនេះ”។
Christian បានបញ្ជាក់ថា “ ផលិតផលតុបតែងសក់ តង ែ តអា ែ ចផ្តលផ ់ លគ្រោះថ្នក ា ប ់ ស ្រ ន ិ បើនរណាម្នក ា ម ់ ន ិ ដឹងពីរបៀបប្រើប្រាស់ត្រឹមត្រូវ។ បញ្ហាគឺនៅត្រង់ថា អ្នក ច្នៃម៉ូដសក់កម្ពុជាភាគច្រើនមិនបានយល់ដឹងអោយបាន
គ្រប់គ្រាន់អំពីផលិតផលទាំងនេះ។ ពួកគេគ្រាន់តែទទួល បានការរៀនជាមូលដ្ឋានដូចជាការកាត់សក់ និង ប្រើប្រាស់ ឧបករណ៍ ប៉ុន្តែមិនបានដឹងអំពីសារធាតុគីមី ដែលមាន
ឥទ្ធិពលដោយផ្ទាល់នៅលើស្បែកក្បាល និង សក់ឡើយ។
ពួកគេត្រូវដឹងពីប្រភពនៃផលិតផលនេះផងដែរ។ ក្នុងហាង
នេះយើងប្រើផលិតផល Goldwell ពីប្រទេសអាល្លឺម៉ង់ ហើយសាប៊ូ និង ប្រេងអប់សក់ពីប្រទេសអាមេរិច”។ តាម
ការស៊ើបសួរពីអ្វីដែលធ្វើអោយការងាររបស់គាត់មានភាព
ជេាគជ័យនោះ គឺដោយសារលោក Christian ធ្វើវាដោយ
ក្តីស្រលាញ់ ហើយវាជាចំណង់ចំណូលចិត្តនៃអាជីពការងារ របស់គាត់។ “ខ្ញុំមិនដែលមើលសៀវភៅម៉ូដសក់ពេលខ្ញុំធ្វើ
ម៉ូដសក់ឡើយ។ ខ្ញុំបានធ្វើតាមអារម្មណ៍ និងបទពិសោធន៍ របស់ខ្ញុំ។ សូម្បីតែអតិថិជនជ្រើសរើសយកម៉ូដដោយខ្លួន ឯងក៏ដោយ ពេលខ្លះពួកគេបានជ្រើសរើសយកអ្វីដែល មិនសាកសមនឹងពួកគេ។ ស្ត្រីដែលមានសក់ត្រង់ ឧទា-
ហរណ៍ មិនអាចទទួលធ្វើសក់ប៉ោងបានដូចក្នុងរូបដែល ពួកគេជ្រើសរើសឡើយ។ ខ្ញុំបានពន្យល់ទៅកាន់ពួកគេ
ហើយពួកគេទាំងអស់គ្នាជឿទុកចិត្តលើខ្ញុំ។ ខ្ញុំធ្វើដូចអ្វីដែល
ខ្ញុំធ្លាប់ធ្វើនៅក្នុងប្រទេសចិន ហើយខ្ញុំមិនដែលមានបញ្ហា
អោយអតិថិជនថា មានផាសុខភាព និង សប្បាយរីករាយ។
និង អ្វីដែលជាការសាកសមសំរាប់ពួកគេរួចទៅហើយ។
មួយ មុខឡើយ។ ពួកគេបានកត់សម្គាល់ឃើញបុគ្គលិក
#23, Street 310, Sangkat Beoung Keng Kang 1, Khan Chamkamon, Phnom Penh, Cambodia +855 23 222 638
អ្នកប្រើម៉ាកល្អដែលមានសុវត្ថិភាព។ ដូចគ្នានេះផងដែរ
ណាមួយឡើយ។ អ្នកត្រូវយល់ពីអតិថិជន សស្ទាបសក់ និង
អតិថិជនទាំងអស់មិនបានមក សម្រាប់តែការកាត់សក់
Services: A. Hair Service with Macadamia (Natural Oil) B. Hydrotherapy Spa Bath C. Hair Care and Styling D. Chemical Service (Hair Dye) E. Nails Care Therapy
អ្នកដឹងថាអ្នកអាចថែរក្សាអតិថិជនរបស់អ្នក ប្រសិនបើ
នោះ គឺយើងប្រើតែម៉ាកផលិតផលដែលមានគុណភាព ល្អតប ែ ៉ុណ្ណោះ។ យើងនៅទីនេះដើម្បីតុបតែងម៉ូដដែលធ្វើ
Your image & wellness with a difference!
ទ្រង់ទ្រាញរបស់សក់ នោះអ្នកនឹងដឹងថាអ្វីដែលត្រូវធ្វើ ចំពោះបទពិសោធន៍របស់ខ្ញុំ ខ្ញុំបានឃើញអ្នកច្នៃម៉ូដសក់
ជាច្រើនមានអតិថិជនចេញចូលច្រើន តែមើលទៅដូចជា
មិនសូវជំនាញ។ ការរចនាម៉ូដសក់ គឺជាសិល្បៈមួយ យើង ធ្វើការច្នៃម៉ូដមិនមែនត្រឹមតែកាត់អោយតែបាននោះទេ។
នេះហើយជាបន្ទាត់ ដែលបែងចែកពួកយើងពីជាងកាត់
សក់ធម្មតា។ អ្នកច្នៃម៉ូដដ៏ចំណានម្នាក់ត្រូវមានគំនិតច្នៃ ប្រឌិត។ គាត់ប្រៀបដូចជាអ្នកសិល្ប:ម្នាក់ដែលត្រូវចេះប ង្កើតអ្វីដេលថ្មីមិនមែនត្រឹមតែធ្វើតាមអ្វីដែលធ្លាប់រៀនពី មុន ឬតាមបង្គាប់បញ្ជាឡើយ។
Christan បានបន្ថែមថា “អ្នកច្នៃម៉ូដសក់ត្រូវតែស្រលាញ់
ការងាររបស់គាត់។ វាមិនមែនជាការងាយស្រួល ឬ ការងារ
51
ដែលរកកំរៃបានច្រើនឡើយ។ អ្នកអាចរកប្រាក់ចំណូល
នៅពេល HD សួរអំពីតម្រូវការរបស់អ្នកអានស្តីពីដំបូ-
ស្ថិតនៅ។ វាជាការងារលំបាក អ្នកត្រូវដើរ និង ឈរ 10
បានរៀបរាប់ថា ការពិតមិនគួរអោយជឿដែលមនុស្ស
បានមួយចំនួន ប៉ុន្តែវាអាស្រ័យលើប្រទេសដែលអ្នកកំពុង ម៉ោងក្នុងមួយថ្ងៃ ហើយ 6 ថ្ងៃក្នុងមួយសប្តាហ៍ ម្យ៉ាងទៀត យើងត្រូវយកចិត្តទុកដាក់លើអតិថិជនរបស់យើង។ ខ្ញុំក៏
ឆ្ងល់ថាហេតុអ្វីប្រាក់ខែរបស់អ្នកច្នៃម៉ូដនេះមិនច្រើនសោះ អញ្ជឹង។ អ្នកមិនអាចក្លាយជាសេដ្ឋីតែអ្នកអាចក្លាយជាអ្ន កសិល្បៈមួយរូប។ ខ្ញុំពេញចិត្តនឹងការសម្រេចចិត្តនេះជា ជាងក្លាយជាអ្នកមានប្រាក់ស្តុកស្តម្ភម្នាក” ់ ។
ន្មានសក់ដែលល្អបំផុតដើម្បីធ្វើនៅផ្ទះលោក Christain ភាគច្រើនប្រហែលជាមិនបានដឹង។ គាត់បានបន្តថា
“
សក់របស់អ្នក គឺអ្នកបានសំអាតជាតិខ្លាញ់លើស្បែកក្បាល
ជាហេតុធ្វើអោយស្បែកក្បាលរបស់អ្នកមានភាពស្ងួត។ នៅ ទីបំផុតអាចនឹងកើតមានអង្កែស្បែកក្បាល។ នេះគឺ ដោយ
សារតែយើងកក់សក់ច្រើនពេក។ ប្រសិនបើអតិថិជនប្រើ
សូមកុំកក់សក់របស់អ្នក ( ជាមួយ
សាប៊ូដែលមានគុណភាពល្អ ពួកគេអាចកក់ថ្នមៗ ពេល
ដងសំរាប់ការរស់នៅប្រចាំថ្ងៃ។ វាមិនត្រូវបានណែនាំអោយ
ជារឿងល្អសម្រាប់ស្បែកក្បាលរបស់អ្នកឡើយ។ យើងមិន
ផលិតផលផ្សេងៗ ) ច្រើនដងក្នុងពេលតែមួយ និងច្រើន
ធ្វើបែបនេះនោះទេ។ ទឹក ជាពិសេសក្នុងប្រទេសកម្ពុជា
គឺ ពិតសូវល្អគ្រប់គ្រាន់នោះទេ។ នៅពេលដែលអ្នកកក់-
ព្រឹក។ ប្រសិនបើអ្នកប្រើផលិតផលច្រើនប្រភេទវាមិនមែន
ចាំបាច់កក់សក់រៀងរាល់ព្រឹកឡើយ គ្រាន់តែលាងជាមួយ ទឹកធម្មតាគឺគ្រប់គ្រាន់ហើយ”។
52
THIS MONTHlisting HOSPITALS AND CLINICS Le Cabinet Infirmiers Francais +855 96 64 25 96 lecabinetpp@gmail.com Pan Clinic Medical Beauty Center Paragon Shopping Center Street 214, 1st Floor Phnom Penh, Cambodia +855 92 98 78 10 European Dental Clinic No. 160A, Norodom Blvd, Phnom Penh, Cambodia +855 23 211 363 Central Hospital No. 82A, St. 154) Phnom Penh, Cambodia +855 11 322 224 Women-Baby’s Center Room 403, #23, St. 112 Business Center KTT (KT Tower) wbc@wbcanna.com www.wbcanna.com +855 98 800 921 International Chiropractic Clinic No. 67 Bis, St. 240 Phnom Penh, Cambodia info@cambodiachiropractic.com www.cambodiachiropractic.com +855 23 223 101 Sonja Kill Memorial Hospital P.O. Box 0705 Kampot, Cambodia +855 77 666 752
BANKS ABA Bank No.148, Preah Sihanouk blvd., Phnom Penh Cambodia +855 23 225 333 www.ababank.com Maybank No. 144, 217 Veng Sreng Boulevard, Phnom Penh +855 23 424 482
RESTAURANTS Cabaret Restaurant #159, Street 154 | Corner Street 81 Phnom Penh, Cambodia +855 92 650 980 Kaviar Restaurant No. 22, Street 55 corner Street 242 Phnom Penh, Cambodia +855 17 390 066
KWest Restaurant No. 1, Preah Sisowath Quay corner St. 154 Phnom Penh, Cambodia +855 23 214 747 Le Moon No. 1, Preah Sisowath Quay corner St. 154 Phnom Penh, Cambodia +855 23 214 747 Hagar Restaurant & Catering + 855 92 333 142/ 092 333 095 / 012 306 075 No. 44 Street 310, Beoung Keng Kang 1, Phnom Penh, The Grey Khmer Grill Acha Sva (St.), King’s Road Angkor, Wat Bo Village, Siem Reap +855 63 966 940
HOTELS Indochine Hotel No. 28-30, Street 130, Phnom Penh, Cambodia +855 23 211 525 Himawari Hotel No. 313, Preah Sisowath Quay, Phnom Penh +855 23 214 555 Hotel Sofitel Phnom Penh Phokeethra No.26 Old August Site, Sothearos Boulevard, Phnom Penh 12301 +855 23 999 200
CAFES AND PASTRIES Wings Coffee No. 28BEo, St. 310, Phnom Penh, Cambodia +855 98 840 231 Joma Cafe No. 294, Norodom Blvd, Phnom Penh +855 23 993 722 The Blue Pumpkin No. 563, Mondul 1 Village, Sangkat Svay Dangkum, Siem Reap City, Siem Reap +855 63 963 574 No. 7, St. 380, Phnom Penh +855 23 987 153 St. 57, corner of St.288
Phnom Penh +855 23 991 818 No. 2Eo, St. 106, Phnom Penh +855 93 996 070 No. 69, St. 566, Phnom Penh +855 23 991 883 Tous Les Jour No. 298 Preah Monivong Boulevard, Phnom Penh +855 93 372 222 No. 307-309, Yothapol Khemarak Phoumin Blvd (271), Borey Golden City, Phnom Penh +855 93 582 222
BEAUTY SHOP AND SALON Chanails #46, street 352 (entrance on street 57) Phnom Penh, Cambodia +855 23 987 789 Tips and Toes #17 Beo, Street 278 Phnom Penh, Cambodia +855 23 987 442 The Hair Lab No. 23, Sangkat Boeung Keg Kang I, Phnom Penh +855 23 222 638
NGOs HIV/AIDS Coordinating Committee (HACC) SL International Limited (2nd floor): #10, St. Oknha Pich(242), Phnom Penh, Cambodia +855 23 217 964 GROCERY MART Natural Garden No. 214, Street 63, Boeung Keng Kang I, Chamkar Morn, Phnom Penh Tel: 023 555 20 28 info@ngkhmer.com No.243Eo, Street 63, Boeung Keng Kang I, Chamkar Morn, Phnom Penh Tel: 023 555 20 28 Street Corner 240 & Pasteur Street 51, Daun Phen, Phnom Penh Tel: 060 444 058
® Allium Cepa with MPS for scar and keloid care
® Allium Cepa with MPS for scar and keloid care
BUY 1 HIRUSCAR AND GET A CHANCE TO WIN CELLCARD SPECIAL NUMBER
BUY 1 HIRUSCAR AND GET A CHANCE TO WIN CELLCARD SPECIAL NUMBER
ជាវ Hiruscar ជាវ Hiruscar មួយទីបនឹងមានឱកាសទទួលបានស៊ីម មួយទីបនឹងមានឱកាសទទួលបានស៊ីម CELLCARD លេខពិសេសចំនួនមួយ CELLCARD លេខពិសេសចំនួនមួយ
®
®
®
53
Allium Cepa with MPS for scar and keloid care
Allium Cepa with MPS for scar and keloid care
BUY 1 HIRUSCAR AND GET A CHANCE TO WIN CELLCARD SPECIAL NUMBER
BUY 1 HIRUSCAR AND GET A CHANCE TO WIN CELLCARD SPECIAL NUMBER
ជាវ Hiruscar មួយទីបនឹងមានឱកាសទទួលបានស៊ីម CELLCARD លេខពិសេសចំនួនមួយ
ជាវ Hiruscar មួយទីបនឹងមានឱកាសទទួលបានស៊ីម CELLCARD លេខពិសេសចំនួនមួយ
®®
®®
®®
Allium Cepa with MPS for scar and keloid care
Allium Cepa with MPS scar and keloid care Allium Cepa with MPS forfor scar and keloid care
Allium Cepa with MPS scar and keloid care Allium Cepa with MPS forfor scar and keloid care
Allium Cepa with MPS scar and keloid care Allium Cepa with MPS forfor scar and keloid care
BUY 2 HIRUSCAR TUBES AND GET AN EXCLUSIVE
BUY 2 HIRUSCAR TUBES AND BUY 1 HIRUSCAR AND GET GET AN EXCLUSIVE
BUY 2 HIRUSCAR TUBES AND BUY 1 HIRUSCAR AND GET GET AN EXCLUSIVE
BUY 2 HIRUSCAR TUBES AND BUY 1 HIRUSCAR AND GET GET AN EXCLUSIVE
ជាវ Hiruscar ២ទីប ទទួលបានកាត Hiruscar VIP ១
ជាវ Hiruscar ២ទីប ទទួលបានកាត Hiruscar VIP ១
ជាវ Hiruscar ២ទីប ទទួលបានកាត Hiruscar VIP ១
ជាវ Hiruscar ២ទីប ទទួលបានកាត Hiruscar VIP ១
HIRUSCAR VIP CARD
+
1 Bottle Enchanteur HIRUSCAR VIP CARD
+
1 Bottle Enchanteur HIRUSCAR VIP CARD
+
1 Bottle Enchanteur HIRUSCAR VIP CARD
+
GET 10% DISCOUNT FROM OUR PARTNER STORES
GET 10% DISCOUNT FROM OUR PARTNER STORES
GET 10% DISCOUNT FROM OUR PARTNER STORES
GET 10% DISCOUNT FROM OUR PARTNER STORES
BUY 1 HIRUSCAR POST ACNE AND GET A FREE T-SHIRT
BUY 1 HIRUSCAR POST ACNE AND GET A FREE T-SHIRT
BUY 1 HIRUSCAR POST ACNE AND GET A FREE T-SHIRT
BUY 1 HIRUSCAR POST ACNE AND GET A FREE T-SHIRT
54
AVAILABLE at pharmacies with Hiruscar Product Representative មាននៅ
AVAILABLE at pharmacies with Hiruscar Product Representative មាននៅ
AVAILABLE at pharmacies with Hiruscar Product Representative មាននៅ
AVAILABLE at pharmacies with Hiruscar Product Representative មាននៅ
គ្រប់ឱសថស្ថានទាំងអស់
គ្រប់ឱសថស្ថានទាំងអស់
គ្រប់ឱសថស្ថានទាំងអស់
គ្រប់ឱសថស្ថានទាំងអស់
ផលិតផល Hiruscar នៅទីនោះ
ផលិតផល Hiruscar នៅទីនោះ
ផលិតផល Hiruscar នៅទីនោះ
ផលិតផល Hiruscar នៅទីនោះ
AVAILABLE at all BABY MARTS with Curash Product Representatives in Phnom Penh
AVAILABLE at all BABY MARTS with Curash Product Representatives in Phnom Penh
AVAILABLE at all BABY MARTS with Curash Product Representatives in Phnom Penh
AVAILABLE at all BABY MARTS with Curash Product Representatives in Phnom Penh
មាននៅ
មាននៅ
មាននៅ
មាននៅ
ដែលមានអ្នកតំណាង
ប៊េប៊ី ម៉ាត
ដែលមានអ្នកតំណាង
ដែលមានអ្នកតំណាង
ប៊េប៊ី ម៉ាត
ដែលមានអ្នកតំណាង
ដែលមានអ្នកតំណាង
ប៊េប៊ី ម៉ាត
ដែលមានអ្នកតំណាង
ដែលមានអ្នកតំណាង
ប៊េប៊ី ម៉ាត
ដែលមានអ្នកតំណាង
ផលិតផល Curash នៅទីនោះ
ផលិតផល Curash នៅទីនោះ
ផលិតផល Curash នៅទីនោះ
ផលិតផល Curash នៅទីនោះ
AVAILABLE at pharmacies with Hiruscar Product Representative
AVAILABLE at pharmacies with Hiruscar Product Representative
AVAILABLE at pharmacies with Hiruscar Product Representative
AVAILABLE at pharmacies with Hiruscar Product Representative
មាននៅ
មាននៅ
មាននៅ
មាននៅ
គ្រប់ឱសថស្ថានទាំងអស់
គ្រប់ឱសថស្ថានទាំងអស់
គ្រប់ឱសថស្ថានទាំងអស់
គ្រប់ឱសថស្ថានទាំងអស់
ផលិតផល Hiruscar នៅទីនោះ
ផលិតផល Hiruscar នៅទីនោះ
ផលិតផល Hiruscar នៅទីនោះ
ផលិតផល Hiruscar នៅទីនោះ
AVAILABLE at pharmacies with Hiruscar PA Product Representative
AVAILABLE at pharmacies with Hiruscar PA Product Representative
AVAILABLE at pharmacies with Hiruscar PA Product Representative
AVAILABLE at pharmacies with Hiruscar PA Product Representative
ដែលមានអ្នកតំណាង
មាននៅ
ដែលមានអ្នកតំណាង
មាននៅ
ដែលមានអ្នកតំណាង
មាននៅ
ដែលមានអ្នកតំណាង
មាននៅ
គ្រប់ឱសថស្ថានទាំងអស់
គ្រប់ឱសថស្ថានទាំងអស់
គ្រប់ឱសថស្ថានទាំងអស់
គ្រប់ឱសថស្ថានទាំងអស់
ផលិតផល Hiruscar នៅទីនោះ
ផលិតផល Hiruscar នៅទីនោះ
ផលិតផល Hiruscar នៅទីនោះ
ផលិតផល Hiruscar នៅទីនោះ
ដែលមានអ្នកតំណាង
ដែលមានអ្នកតំណាង
ដែលមានអ្នកតំណាង
ដែលមានអ្នកតំណាង
55
56