Kroniek van 25 jaar Lot 1927-1952, sl, 1952, 37p.

Page 1

Kroniek van 25 jaar Lot 1927-1952, si, 1952, 37 p.


. R·.•··,:Q,; .,...N·r·.~.I···E····.K··.·· K '

·.

'

..

'f

t,

van

VIJF EN TWINTIG JAAR

1927 LOT 1952


KRONIEK van

VIJF EN TWINTIG JAAR

1927

LOT 1952

..

..

5i\So

~3Z ,~

~ 1-1-:fo'


Woord vooraf. · Wanneer wij, naast de schitterend geslaagde jubelfeesten, het vijf... en.twintig jarig bestaan van onze geliefde gemeen'te hebben willen herdenken door het uitgeven van deze « Kroniek van 25 jaar », dan was dat vooral opdat onze kinderen de inspanningen, het wel en het wee, van hun ouders en voorouders niet achteloos zouden voorbijgaan. Wij weten. zeer goed dat die kroniek verre van volledig is, maar wij hebben een eerlijke poging gedaan om voor het nageslacht een beeld te schetsen van wat Lot geweest is tussen 1927 en 1952. Binnen honderd jaar. wanneer over de autostrade naar Parijs, die nu nog niet eens bestaat, duizen-den wagens per dag door onze gemeente zullen snorren en wanneer onze nakomelingen het vanzelfsprekend zullen vinden dat zij over al het comfort beschikken dat thans nog aan mensen van de grootstad is voorbehouden, dan zal men deze eerste periode waarschijnlijk als «de kinderjaren van Lot» bestempelen. Welnu zijn kinderjaren is iets waaraan men graag terugdenkt en elk kind is terecht fier op datgene wat zijn ouders hebben tot stand gebracht. Mogen wij dan nooit vergeten welk een arm begin wij hebben gekend en welke inspanningen het al gekost heeft om onze gemeente te maken tot wat ze nu is. En laten wij, uit die terugblik over het verleden en de reeds afgelegde weg, .de wil halen en de moed putten om onze inspanningen te verdubbelen voor het verwezenlijken van een steeds mooier en gelukkiger gemeente. Het weze mij tenslotte toegelaten U allen te danken en geluk te wensen om de zo goede verstandhouding die tussen alle Lottenaars heerst en die zo schitterend tot uiting is gekomen tijdens de jubelfeesten van dit jaar. Die verstandhouding, veel meer dan elke persoonlijke verdienste, heeft het moge-lijk gemaakt reeds zoveel te realiseren, en zàl in de toekomst de sterke rug-steun zijn voor diegenen die de verántwordelijkheid van het bestuur op hun schouders zullen laden. Dat Lotgroeieen bloeie 1

.DE BUI,.

.ril.'· >•

\

i.

VI

'

.. ''· ~

c::::::::;.:;;;., ·-:___._ _ ......;:

, .

.A

__:_;

L -----···· .


Uit het verre verleden van Lot Lot is een jonge gemeente ; toch hebben de gehuchten hun geschiedenis en de Lottenaars hebben enkele beelden uit het verleden ervan opgeroepen in de stoet die de straten doortrok op 24 Augustus l.I.. Zij deden het goed 1 De geschiedenis van Lot is deze van de moederdorpen Dworp en Leeuw ; deze van de Zenne bijzonder ; deze van de Bergensesteenwegt van ·het kanaat de spoorwegen, de fabrieken ; een deel geschiedenis van de sloten Beersel en Gaasbeek.

DE NAAM LAAKT of LOT. De plaatsnaam van de gemeente luidde Laakt. Zo stond hij steeds geschreven tussen 1317 en 1839; zo staat de gemeente bij de ouderen nog bekend. Bij uitzondering wordt al eens Lot geschreven. Zo in 1634: «Te Laect of Lot ». Laakt betekent lede, lei. Lot dankt de naam een een laak, een kunstmatige afweringssloot op de linkerzenneoever. De officiële schrijf,.. wijze Lot is dialekt (vergelijk : maakt = mokt). Eigenlijk is het jammer voor de waardigheid van de taal dat deze spelling bekrachtigd werd ... Om de herinnering aan het Laakt onzer ouders te bewaren doopte de gemeentelijke overheid de wijk van de Kleine Landeigendom, Terlaak.

DE ZENNE. Eens was de Zenne 12... 15 km. breed tussen de hoogten van Heikruis,... Kesterheide..-Tenhelleken enèrzijds en de hoogtepunten van Kesterbeek...Bui... zingen..-Krabbos..-Essenbeek anderzijds. Doordat de zee stelselmatig terugtrok verengde de watergeul en herleidde zich tot het smalle zennebed van nu. Onze Zenne was wel een stroom van belang en steeds heeft ze getracht weer iets van de vroegere grootheid te bereiken door overstroming. Het Zennedal blijft toch honderdvijftig maal breder dan het diep is op de door--snede Kesterheide..-Meigemheide. De Zenne was een onoverkoombaar iets de middeleeuwen door en ze blijft zeer hinderlijk. Die scheidingslijn leeft nog wat voort Îl! het plaatselijk dialekt. Neem twee rasechte Lottenaars van beide oevers en laat ze in hun gewesttaal zeggen : « Van hier tot aan de vaart is het maar één straat ». De man van Dworp en die van Leeuw zijn onmiddellijk gekend. Al wil de legende ons doen geloven dat er eens zalm in de Zenne werd gevist. al blijken Zenne .en Zuun namen genomen uit de Germaanse goden..leer ( Son Zon) toch bracht die Zenne veel miserie. De legende van Sinte Alena. de heilige door Vorst en Dilbeek betwist, verteld reeds over de ellende van de watersnood in ons dal. Dat de grond alhier door het water aangevoerd is wordt bewezen door de grondpeilingen in het dorp. Zij gaven o.a. 6 tot 9 m. hedendaagse aanslibbingen~ 1 m. Haspengouws. 2 m. turf. Ook de plaatsnamen hier leggen de nadruk op de waterovervloed waar... onder Lot. het hele Zennedal trouwens, periodisch te lijden heeft :

namingen het ons verzekeren. Een rustiek gewest dus met meer beemd dan land ... >>. De Zenne was een visrijk riviertje (dat was te zien gedurende de twee laatste wereldoorlogen) toebehorend, tussen Halle en Anderlecht, aan de heer .van Gaasbeek die er het visrecht verhuurde. De Zenne was verrukke.lijk << het was alsof men nooit moe zou worden er naar te kijken ». Wat hebben de mensen ervan gemaakt l In de Franse tijd kwam die verandering ten kwade reeds voor de hoofdstad. De prefekt bestatigde de vermindering van de vissen in de rivier en weet het de fàbrieken opgericht langs de oevers. Toen zal er nog geen gevaar bestaan hebben voor de zenne.wateren te Lot. Heel vroeg was er spraak van zennekanalisering tussen Brussel en Halle. In 1436 reeds gaf Filips de Goede aan Brussel de toelating om de Zenne bevaarbaar te stellen tot Halle voor trekschuiten van 2...3 ton. In 1616 begon Renaat van Renesse, de grootziende heer van Gaasbeek, dat werk dat een bron van rijkdom voor de streek moest worden. De onderneming geraakte nooit voltrokken maar de trouweloze heer, speler op twee paardèn, het Spaanse en het Staatse, geraakte te Luik in de Maas. Toen de Eizingenbrug (Buizingen... Station)· waar men in 1334 tol voor Gaasbeek inde, verwoest werd bleven daar alleen nog als overweg tussen Halle en Brussel bestaan : de Mastellebrug te Ruisbroek en de Laaktbrug hiert waar in 1474, de tol voor Gaasbeek 1 Rijnsgulden opleverde. Het was maar een houten brug die gemakkelijk verwoest werd door trekkende legers en door overstromingen. De meeste Lottenaars zagen de drie laatste bruggen : een twee--bogige die reeds bestond in 1840, de ijzerent opgeblazen door de Engelsen op 16 ~Aei 1940 en opgetrokken rond 1880, en de mooie brug van heden. De Laaktbrug eens de grens van Leeu\V en Dorp, ook de scheiding tussen de heerlijkheden Beersel en Gaasbeek was de « leveringsplaats » der boos.wichten aan hun wederzijdse heren. Zo werd, in 1483, « Hennen Cote die by den meyer van Rode is ge\vest gevangen van dieften ende van die dreyge.menten van brande want hy was geboren in den Lande van Gaesbeke soe heeft en de meyer navolgende der ouder costumen gelevert mynen heere van Gaesbeke te Lake by Beersel op te brugqhe. dien heeft doen richten metten sweerde en dat Hennen geen goed en hadde ... » Er was ook nog de uitlevering van Tobias Meulenbergh van Pepingen. In die zaak traden als getuigeln op pachter Pyck van Alsemberg, Jan Mettewie van Rode en Gijs.. brecht Uylenbroeck « weert tot Laect ». Tobias werd gehangen op 16 Maart 1641 nadat hij een hele kruisweg ging : te Halle gegesdt. gebrandmerkt en gebannen; te Edingen rondgeleid met een strop om Cle Lals ... Die goede oude tijd I

=

Zij schilderen een hele landschap die Kwade Gracht, die Mechelput. die Eist, de Poel. de Plas, het Modderbroek, het Waterg at. de Bist. de nieuwe Gracht. die Zittertplas. de Visserendries, .... De heer Vanden Weg he mocht dan wel schrijven : « Lot, men kan er niet genoeg op weerkomen.. moet een nors en somber voorkomen hebben gehad, vooral toen de bewoners zich zullen gewaagd hebben in de richting van Brukom. een gebied van ver... raderlijke moerassen, zoals het woord zelf. Broek..hem en al de andere he ...

GESCHIEDKUNDIGE ONTWIKKELING VAN LOT. De mens uit het Steentijdperk liet ons enkele vuurstenen na te Kester. . beek. In het oude Zoniën, het Kolenwoudt woonden :Hn abtammelingen die reeds het ijzer bewerkten. Het aardrijkskundig midden w;~s de mens gunstig. Hij vond er vele bronnen. vis in overvloed, hout. wild en vruchten. Het is dan ook bij de beekjes en bronnen dat de eerste mens zich alhier vestigde. Het veelal overstroomde dal zal weinig. mensenwerk daargelaten. in uitzicht veranderd zijn van \Vat men heden ziet tussen Drogcn'bos. Beerset Lot en Ruisbroek. Nu zoals vóór duizenden jaren zal het Zennedal de vlug opgaande rechter... en de langzaam klimmende linkeroever gekend hehben ; toen als nu kenmerkten kronkelende waters, gras. struik en boom het

daL De Rorueinse beschaving die in ons stukje Brabant heel wat sporen naliet bereikte ook de omgeving : Buizingen ten Bloten. Meigenheide. Kester-


beek ( Castrum ? ) . Een Romeinse tussenweg liep, van Haulchin naar Ander..lecht over Buizingen, Huizingen, Kesterbeek en Beersel. Te Lot ,_ Sollen.-. berg ~n op Zittertbos ,_, werden Romeinse panscherven blootgelegd. Van de Merovingers of Franken erfden wij honderden plaatsnamen. Denk maar aan de hele reeks dorps~ gehucht.. en ho~venamen op ingen (Buizingen Elingen, Pepingen, Huizingen; Brukom, Mekingen, RukkeJ.ingen: Volsem, Mei gem, Wouweringen). Er is geen dorp bij ons of ze zijn er die namen. Heel Westbrabant is één aaneengesloten Frankisch blok. Ook te Lot vinden wij een Nederhem, een heem in het dal: Nederhem juxta Lake (1379); een hofstedeken ghel eg en te Laeckt tot Nederhem ( 1425); Neerhem by Lake ( 1502). Dus een hof gelegen hier bij ons, gesticht en bewoond door een Merovingisch sinjeur en wie de naam in de hoeve voortleefde meer dan duizend jaren lang ! Nederhem werd nochtans verdrongen door Laakt. Alleen het blote toeval wou dat wij hîer geen Nerem bewonen en Lottenaars zijn in plaats van Nederheimers of N eremmers, Wolfshagen kwam in de plaats van Nerem. In 1360 was het een soort sperfort vóór de heerlijkheid van Aa verderop langs de Zenne te Ander..lecht gelegen. Uit de plaatsnaam groeide de primitieve hoeve, het kasteel met kapel en gasthuis, en daarrond ontsto11d Laakt als een klein gehucht van het grote Leeuw dat op zijn beurt een heerlijkheid werd van het Land van Gaasbeek ( + 1450). Gaasbeek bezat te Leeuw o.a. de V alsemmolen en, te Laakt, de Elstweiden. De Laaktenaren moesten als karwei o.a. het hooi van deze weiden afkomstig naar het slot voeren. Zij werden er dan vergast op bier en koeken. Geheel het leven der Laaktenaren van de hnkerzenneoever was gericht op de parochiekerk van Leeuw met Kerkhof, de watermolen van V olsem ( banmolen == verplicht malen), Leeuw...dorp met schepenhuis en markt. De rechterzenneoever was absoluut niets tot in het midden der 19e eeuw. Alleen was de hoogte Kesterbeek van betekenis. Dié zijde was noodgedwon-gen gericht op het verre Dworp. Hoger beschreven toestand met zijn na..sleep van allerlei moeilijkheden bleef aanduren tot Lot zelfstandige gemeente werd. Leerrijk is de lezing van de Atlas der Buurtwegen c:>f de bestaande toestand van Lot vóór 1848. Die spreekt klare taal. Daar zien wij dat Lot's grondgebied voor het grootste gedeelte van Leeuw afhandig gemaakt werd. Op het Leeuws gedeelte stonden toen 76 gehouwen : 20 tussen Zenne en Kanaal ,_, 56 tussen Kanaal en Bergensesteenweg. 40 gebouwen bestonden op het Dworp' se : 13 maar tussen de Zenne en 1. van de Beerselbaan ; 27 erover. Dus groeide het minst belangrijke gedeelte van Lot uit tot het voor,.. naamste. Het gebied tussen Zenne en Kanaal volgde het ontwikkelingspro ... cessus mede. Hier volgen nog wat bijzonderheden voor het jaar 1848 : Langs de vroegere Haakstraat (nu Molen ... Dworpse.- De Busscherstraten, Rijkswacht naar Beersel) stonden zes gebouwen: langs de Hemelstraat, vijf. Van de Laaktbrug tot de Beerselbaan~ vijf (er was toen nog geen spraak van de Geutstouwerswijk) ; verder door tot aan de beek, nog twee huizen. Tussen de Zenne en Beerse1se baan stonden de fabriek en vijf gebouwen. Het veruit belangrijkste centrum van Laakt was de driehoek Stationstraat...Wolfshagen ... oud...Sas ; daarop volgde Kesterbeek rond het Consciencepleintje met 17 huizen.

Meerweg kende Buda en, over het Kanaal. de Zwartpoorthoeve op Ruis ... broek.. De Hellestraat (Eist) telde vijf belangrijke hofsteden. Verder waren daar het Brouwershuis en, bij het Station, de hoeve Ghyssels. Toen was er niets meer van de vroegere Heerlijkheid van Beersel in Lot te· .bespeuren. Alleen de plaatsnaam Zittert bleef er als een verre her... innering aan voortleven. Zittert's sterkte verdween ook sinds 1489 toen onze kloeke vechtersvoorzaten het onderspit met deze van Beersel moesten delven. Niemand kan nu met zekerheid bepalen waar die versterkte Zitterttoren oprees. Denkelijk bergt de Motte, in de winter gauw door water omringd, het geheim van deze woeste broedermoord ... Waarlijk de plaats waar eens de slagmolen bij de Zenne stond ver-anderde erg van uitzicht door de oprichting, in 1846, van de wolspinnerij Scheppers. De gebouwan en aanhorig heden der fabriek besloegen 13 ha. De schoorsteen is 65 m. hoog en moet, een tijd lang, de hoogste van het land zijn geweest: Zo had Lot toch één merkwaardigheid ! Van toen ook is de trek naar Lot begünnen. Het ·bevolkingsprocessus dat zich voordeed rond Brussel werkte hier na in de tweede helft der l9e eeuw. De groep Zenne..dorpen Drogenbos, Ruisbroek, Beersel, Linkebeek, Alsemberg, Rode, Bui,.. zingen, Leeuw (Lot en Zuun), Halle, trokken. van 19.288 tot 55.402 in-woners tussen 1846 en 1930. Ga nu eens op de kerkhoven van deze gemeenten en U zult veel inwijkelingshistorie lezen op de kruisen. Er zijn te vele familie,.. namen die van elders komen. Het gehucht Laakt kreeg scholen in 1863 : een Franse op Leeuw; een Nederlandse op Dworp; daarbij kwamen, in 1872, de meisjesschool en, in 1936, de school voor jongens. De. rijkswacht.kazerne werd gebouwd in de schaduw der fabriek. Daar kwamen beurte... 1ings de Engelse Carré, de Ste... Annawijk, De Goutstouwers ... en de Opitz..wijk. De parochiekerken lagen te ver af en gezien Wolfshagen privaat goed was en de kapel te klein kreeg Lot zijn « Kapel » in 1866 die afgebroken werd in 1918. Sinds 1920 kent de parochie de huidige kerk. Op Zittert. . heuvel werd het nieuwe kerkhof aangelegd en het was gedaan met de verre begrafenisstoeten naar Leeuw en Dworp.

HET KANAAL. De eeuwen door werd gedacht aan een waterweg van Brussel uit naar het Zuiden toe. Vandaar de gedachte aan Zennekanalisering. In 1570, onder Filips 11, besloten de steden Brussel. Mechelen, Leuven en Antwerpe.a. dat het kanaalvak van de Ruppel naar Brussel moest verlegd worden tot bij Charleroi. In 1654, 1656, in 1730, 1749, werd het ontwerp weder opge-nomen maar tevergeefs. Op 28 Juli 1803, gedurende het bezoek van Konsul Napoleon te Brussel, drong hij aan op de kanaalgraving. In 1822 namen de Nederlanders het ontwerp nog eens in handen en in 1827 begonnen de graafwerken. Op 22 September 1832 werd het kanaalpand Brussel-Charleroi geopend. Het kostte 4.350.000 gulden en een oud pennelikker schreef: « ... De eerste schuyt door de neuwe voet op 27 September ... ». Op de 74,2 km. kanaallengte waren er 55 sluizen. Wij kenden nog het oude sas te Lot en die schilderachtige bochtige vaart. De reis Brussel.-Charleroi nam vijf dagen in beslag met de 70 tonbakken. In 1850 bleek de waterweg reeds te klein. De verbreding vorderde langzaam. Wij zagen allen die werken hier door... drijven. Het kanaal verloor weliswaar zijn romantische lommerrijke hoekjes. zijn paardendrijvers, maar de gedroomde waterweg van 20... 28 m. breedte met zijn talrijke kunstwerken, sluizen en bruggen, die alle opgeblazen werden in Mei 1940, vergoedt ons grotelijks.

Er bestonden te Lot verscheidene min of meer belangrijke hoeven. Weer

~pant Leeuw de kroon want de Dworpse zijde telde omzeggens geen enkel

omvangrijk gebouw. De Hemelstraat kende twee met watergrachten om ... ringde hoeven; de Molenstraat één, bij de huidige watermolen die toen op dezelfde Haakbeek lag vlak hij de toenmalige monding in de Zennt. o~

DE BERGENSESTEENWEG. De Bergensesteenweg is wel een grens voor het dorp maar hij brengt niettemin een belangrijk leven. Begonnen in 1643 kwam hij tot stand in 1705


in volle oorlogstijd. Bij de Witte Roos, staat uit die jaren nog een herinnering~' een groenstenen boetekruis met tekst «Hier is meser.abelyck doorschoten miehiel dernare den 8 juni 1708. requiescant in pace>>. Hierlangs reed, in de 18e eeuw, dagelijks de postkoets op Parijs voorbij. De;ze verkeersader heeft een hele geschiedenis. Zie daar maar het hof te Brukom, opgetrokken door de abdij v,an Terkameren in 1787. De nonnen kwamen in stoet hierheen en het was, drie dagen lang, kermis. Meer genoegen hebben de edele dames aan hun goed nooit beleefd want de Fransen ontnamen hen alles nog geen tien jaar daarop. De Laaktlinde of Lot... Barreel was, in 1795, in huur genomen door een Crockaert. Niettegenstaande de republikeinen alle oude rommel afschaf.... ten hielden zij dolveel van het verfoeide barreelgeld. Zo verstonden het de weggebruikers niet en ze wipten over de staken heen zodat het, met de koppige tolman, tot handt,astelijkheden kwam, tot kleerscheuren en arm,... breuken. De wachter weigerde ook al de assignaten en dat was te veel. Napoleon zal daar wel vrijuit doorgegaan zijn in die jaren daar er toen geen vieze Crockaert meer was op zijn weg.

DE SPOORWEG. In 1840 kwam hier de spoorhaan Brussel..-Tubeke later doorgetrokken tot Mons. Er bestaat een oude gravure van 1845 die een mooi en leerrijk beeld weergeeft van de onmiddellijke omgeving van de eerste fabriek met het kasteeltje, de vijver, de zennebrug, de Stationstraat met amper drie gebou... wen en een aa11lopende trein. Het beeldje stemt tot nadenken; wat is er veel veranderd sinds die jaren ! De spoorweg BrusseJ.. . Halle, met de tunnel onder Zoniën, doorkruist Lot op Zittert in een vah de diepste uitgravingen om te Neerdorp op een hoge berm verder te lopen. Dat reusachtig werk heeft het Lotse landschap gron..dig gewijzigd, het verkeer bemoeilijkt, aan Lot niets gebracht dan last .. De autobuslijn op Brussel ontlast in grote mate de spoorweg. · Er is nu het ontwerp van de autosnelweg. Beneden uit de Beerselse zennemeersen schiet die op naar het kerkhof toe. Reeds slaakte Herman Teirlynck een noodkreet en vroeg de Breugeliaanse meersen als natuur.reservaat te behouden en de loop van de autosnelweg wat te verleggen. Lot is een moeilijk gebied. Niet alleen is de bevolking èen eenheid voortgekomen uit twee vreemde gemeenten maar is ontleend aan vele ge... westen uit Vlaanderen en Wallonië. Hier geen oorspronkelijke bevolking gelijk in onze buitendorpen wel bestaat. Daar zijn de Zenne, de beken en de zennemeersen eerst, daar is het brede kanaal, daar. zijn de beide spoorlijnen, daar is de grond bezet door uitgestrekte fabrieken, daar komt ook nog de autosnelweg. Dat alles bracht wel intensief leven te Lot maar de medalje heeft ook haar keerzijde : onover... komelijke moeilijkheden voor de gemeente inzake uitbouw van het wegen.net met behoorlijke waterafloop. Op 100 m. afstand kan een dwarsstraat drie, vier bruggen vergen ... Het wast in 1927, hoog tijd dat Lot een zelfstandige gemeente werd. Dworp en Leeuw veronachtzaamden te veel het gehucht daar ver gelegen in het dal.

+

Hoe Lot tot stand kwam Toen. het voorstel om LOT tot een afzonderlijke gemeente te verheffen eindelijk op het officieel spoor geraakte, was het eerst en vooral de Best~n-­ dige Deputatie die geroepen was om haar advies uit te brengen. Verslag werd daarover uitgebracht door Bestendig afgevaardigde Richard en een gunstig advies werd aan de Regering gegeven. Dit advies was gegrond op volgende overwegingen die wij uit het verslag Richard overnemen : « Het staat vast dat de afstand van Loth tot den zetel der beide ge ... » meentebesturen, waarvan het gehucht afhangt, de administratieve betrek->> kingen zeer bezwaart ; daarenbovén is het klaarblijkend dat elk der beide >>gemeenten, zonder het te verwaarlozen, geen haast bijzetten om in de >>behoeften van dit verafgelegen gehucht te voorzien, dat gelegen is aan de » grens van hun gebied en waarvan de opvattingen, het karakter en de )> belangen volkomen verschillen van de hunne. · >> Om alleen van de wegen te gewagen, dezen zijn onvoldoende uitge..» breid en onderhouden, bij voorbeeld de weg langsheen den Spoorweg tus-» sen de statie van Loth en die van Ruysbroeck. Uit hoof.d van de ligging »langs de rivier, den aard der gronden heeft Loth geen drinkbaar water; » men moet er een waterverdeling tot stand brengen ; de regering en de »provincie hebben dit werk voorzien en daarbij de rechten voorbehouden » van Loth op het gebruiken van het water dat aangevoerd wordt voor de >> waterverdeling te Ruysbroeck ; de aanvoerbuizen lopen over het grond..» gebied van dit gehucht; het schijnt zeker dat de oprichting van de ge-» meente Loth tot afzonderlijke gemeente de uitvoering verzekeren of in » ieder geval bespoedigen zal, van dit werk dat aan de levensbelangen » raakt van den arbeidersstand die de overwegende meerderheid uitmaakt » van de bevolking. »De werken tot verbetering, reiniging en onderhoud van de rivier, » alsook de maatregelen die dienen genomen te worden om de overstromingen )>te verhelpen, zullen stellig vergemakkelijkt zijn wanneer men aan Loth » een zelfstandig beheer zal gegeven hebben en het is insgelijks zeker dat » de andere openbare diensten, het onderwijs onder meer, er aanzienlijk » zullen bij winnen. » Tijdens de vergadering van de Kamer van 9 November 1926 legde de heer Henri Jas par, Eerste Minister en Minister van Binnenlandse Zaken dan het « wetsontwerp tot oprichting der gemeente Loth » neer. De memorie van toelichting van het ontwerp beschrijft als volgt de redenen die de Kamerleden er moeten toe aanzetten de wet te stemmen : «Het gehucht Loth, dat eene bevolking van 3413 zielen en eene opper.»vlakte van 515 ha. omvat, behoort deels tot de gemeente Sint Pieters Leeu\v » en deels tot de gemeente Dworp. »Ten aanzien van de ongemakken, welke de inlijving eener zoo groote » lokaliteit bij twee gemeenten oplevert, heeft het gehucht gevraagd tot » afzonderlijke gemeente te worden opgericht. »Het gehucht Loth is bijzonder snel vooruitgegaan naar aa.~leiding » zijner ligging langs den spoorweg Brussel--Bergen. en wegens ZlJ1l .kor.. » ten afstand van de hoofdstad ; het verbreeden van de vaart van Brussel » naar Charleroi, waarlangs het gehucht gelegen is. kan zijn voorspoed » sl-echts vergrooten. » Dit volkrijk centrum bezit scholen, kerk, kerkhof en alle noodige » bestanddeeten om zijn bestuur te verzekeren : het is volstrekt afgezonderd » van de twee gemeenten, waarvan het aEhangt ; zijn station ligt op drie


»kilometers van het gemeentehuis van Sint Pieters Leeuw en op 4 Yz kilo"' »meters van dat van Dworp. Deze ligging bemoeilijkt de administratieve >>betrekkingen met de moedergemeenten. De belangen van Loth, dat in » de eerste plaats een nijverheidssectie is, verschillen overigens van deze »van Sint Pieters Leeuw en Dworp, die enkel en alleen als landbouwcentrc~ » moeten aanzien worden. » Het is in deze omstandigheden begrijpelijk dat de inwoners van. Loth » hun gehucht een zelfstandig bestaan willen zien toekennen, om er door zijn »ontwikkeling vereischte openbare diensten te verzekeren. >> De enquête omtrent de oprichting dezer nieuwe gemeente heeft uitge-· »maakt, dat de grieven tegen den huidigen stand van zaken niet ongegrond » zijn, » Al hebben een zeker aantal inwoners van het begin af tegen het ont... »werp geprotesteerd, meest allen hebben zich thans bij de scheiding neer~ >> gelegd. Dit geldt namelijk voor de in de Huysmanslaans te Loth, gevestigd ..~ »nijveraars, die zich aanvankelijk onder het getal protestaanteekenaar~~ » bevonden. » De gemeenten Sint Pieters Leeuw en Dworp zijn natuurlijk gekant » tegen deze verbrokkeling, die hun het nijverheidsgedeelte van hun gebied »afneemt, doch het verslag, dat daaromtrent aan de Deputatie werd uitge"" »bracht, toont aan dat deze twee gemeenten, met hun zeer uitgestrekt grond~· »gebied amper onder deze versnippering zullen lijden. »"Men zou nog kunnen opwerpen dat het begrootingsontwerp voor Loth » sluit met een tekort van 1,235 frank ; doch zoals bovenvermeld verslag » het vaststelt, zal het niet moeilijk vallen om in deze hij uitstek nijverheicis · » streek de noodige inkomsten ter bestrijding der uitgaven te vinden. » Daarop ging de Kamercommissie aan het werk. Ze was als volgt samen..gesteld: Voorzitter de heer Carton de Wiart, Leden: Deveze, Dewinde, Fischer, Melckmans, Uytroever en Vergels. Op 9 December 1926 bracht de heer Melckmans verslag uit in naam der commissie, en naast de argumenten die reeds door de Bestendige Deputatie en door de Regering gegeven waren, wees het verslag nog op het volgende : « De groote spinnerij van Loth bezigt een talrijk personeel waaronder »honderden gehuwde vrouwen. Het aanstaande gemeentebestuur van Loth »zal tot plicht hebben ,....... en wij wenschen dat het daaraan niet zal falen .- er »toe bij te dragen werken te doen ontstaan ter bescherming der kindsheid; »der moeders en aanstaande moeders, welke werken zulk een heilzamen »invloed hebben gehad tegen de kindersterfte. Daarenboven, zal de op ... ..» lossing van het prangend probleem der huisvesting voor arbeiders, » welke in dit gehucht gesteld is - verhaast worden door de aanneming van » het U onderworpen wetsontwerp. » De bespreking in de Kamer verliep zeer vlot. Alleman was accoord. Vélndaar ging het ontwerp naar de Senaat waar men van oordeel wa~ dat in de Kamer reeds alles gezegd was en waar het ontwerp eveneens werd goedgekeurd. Op 8 April 1927 kwam dan de publicatie in het Staatsblad. LOT was wettelijk gesticht.

l~

-,I

p,'eleu Leeuw

1i

WQir~Yt'~,!rao!.

.,,4-f\r/'

!Jeer1el

HUlzingen

Gemeente LOT. Oppervl~kte: 515

Jchaa/. 1/10.000

Ha.


De bevolking Op 31 December 1927, jaar van de stichting van de gemeente bedroeg het aantal inwoners 3.557. Het jaar daarop steeg dit aantal nog tot 3.618, doch sedert 1928 daal~e het aantal inwoners voortdurend tot in 1943. In 1930 bedroeg het cijfer 3.494 ; in 1935 was het nog 3.431 ; in 1940 was het tot 3.349 gezakt en in 1943 bereikten wij het laagste peil : 3.250. Sedert 1944 ging het weer in stijgende lijn, en wel als volgt : 1945: 3.284 1946: 3.317 1947: 3.302 1948: 3.422 1949: 3.487 1950: 3.542 1951 : 3.536 Wij moeten dus vaststellen dat we na vijf-·en ... twintig jaar nog niet het bevolkingscijfer van 1927 hebben terug gewonnen. Wij zullen straks op de oorzaken van die ontvolking terugkomen. Eerst moeten we nog. enkele gegevens opsommen betreffende de bur ... gerlijke stand. Daar vinden wij, sedert 1940 (om de opsomming niet al te lang te maken), volgende statistieken : Geboorten

Overlijdens

Huwelijken

Echt... scheidingen

M. V. Totaal M. V. Totaal 52 24 23 29 32 14 18 1941 ,.......32 18 21 39 44 20 1942 24 23 1 22 45 23 54 1943 25 29 17 1 24 34 10 23 25 48 1944 1 39 38 27 41 19 19 14 1945 2 37 38 18 27 19 22 49 1946 2 44 36 29 15 23 48 1947 25 2 25 23 22 45 62 31 1948 31 3 24 18 34 16 23 35 1949 58 56 22 14 36 37 54 17 1950 16 24 51 27 55 26 29 1951 Uit die cijfers blijkt zeker een goede stabiliteit al kan men enigszins ironisch vast stellen dat Lot een veel betere voedingsbodem is voor vrouwen als voor mannen, aangezien er meestal méér meisjes geboren worden dan jongens terwijl er doorgaans méér mannen sterven dan vrouwen! Over de vijf.-en--twintig jaar van ons bestaan uitgerekend ~orot men aan een gemiddeld geboortecijfer van 15 per duizend en aan een gemiddeld sterftecijfer van 12 per duizend. Dat geeft dus een geboorteoverschot van ongeveer 3 per duizend. Wanneer het huidig schepencollege zich in 1947 voor het eerst over die cijfers aan •t nadenken zette. en daarbij rekening hield van het feit dat onze gemeente een industriecentrum is, dan stelden wij vast dat die twee feiten normaal een aangroei van bevolking hadden moeten teweeg brengen. Welnu de statistiek der bevolking gaf integendeel een daling van het bevolkingscijfer. Er was dus ergens iets dat abnormaal was. En het was niet moeilijk die abnormaliteit te vinden. Te Lot waren er. en zijn er nog altijd, te weinig huizen. Er moest dus een actieve bouwpolitiek worden gevoerd.

Gelukkig kwam dan de wet DE T AEYE waardoor aanzienlijke bouw.. premies en ontleningsmogelijkheden aan de bouwlustigen gegeven werden. l\Iaar ook de gemeente wou niet ten achter blijven. Volgende maatregelen werden dan ook genomen : 1) Toekenning van bouwpremies. Basis 3.000 fr., dan 1.500 fr. voor elk der eerste twee kinderen en 2.000 fr. per kind voor al de volgende, zelfs geboren na, het betrekken van de woning, (Enig in gans België I) 2) Het initiatief nemen tot het bouwen van 20 ~on in gen van de Klein~ Landeigendom, de huidige wijk Terlaak. 3) Het onderschrijven van een kapitaal van 600.000 fr. bij de 1\rediet..maatschappij van Bosvoorde waardoor het onze inwoners mogelijk wordt geld te vinden om te bouwen. . . 4) Het besluit aan te sluiten bij de regionale . bouwmaatschappij voor goedkope woningen waardoor het mogelijk zal worden een nieuwe wijk van 36 woonhuizen op te richten. 5) Ontlasting van bouwbelasting voor alle De Taeye--huizen en naar gelang het aantal kinderen. Aldus werden tot op heden 54 bouwpremies toegekend voor een globaal bedrag van 396.000 frank r Dank zij die bouwpolitiek stijgt het aantal woningen zienderogen. De Lottenaars kunnen te Lot blijven w-onen in plaats van te moeten uitwijken zoals vroeger het geval was. Er ligt echter nog werk voor de boeg, aangezien het woning tekort in onze gemeente~ op wetenschappelijke wijze berekend, in· 1947 twee honderd woningen bedroeg.


25 jaar politieke geschiedenis

Drie lijsten boden zich aan : 1. Vlaamse Nationalisten. 2. Katholieken . .3. Socialisten.

De eerste gemeenteraadsverkiezingen gingen door op 17 Juli 1927. Daar waren volgende lijsten : Katholieken, Socialisten (waaronder als 3e kan ... didaat de heer Buchet, de man die het eerst en het meest voor de oprichting van de gemeente had geijverd) en Gemeentebelangen.

De uitslag was de volgende : lijst 1 kreeg 216 stemmen, lijst 2 had er 1099 en lijst 3 behaalde er 817. '

Hierbij werden 456 sternmen uitgebràcht op lijst nr. 1, 116 op lijst . nr. 2, 202 op lijst nr. 3 en 1352 op lijst nr. 4.

Die verkiezing werd echter verbroken omdat de lijst der Vlaamse Volkspartij, wegens te late indiening geweigerd- geweest was waartegen beroep was aangetekend, beroep dat werd aangenomen door de hogere. overheid. Op 4 September 1927 werd de bevolking dan opnieuw naar de stembus geroepen.

De zetelverdeling gaf: 7 katholieken; de heren Huysrnau's, De Cort, Bebelder, Du~ bois, Vanrneuldel!, Beeckmans en Dan.neau en 4 Socialisten, de heren Hofmans, Steels, Walschot ·.'en Michiels.

~~

i'

Voor die verkiezing boden zich aan.

De heer Huysmans bleef burgemeester, Duboîs en Debelder, Schepeû'àn;.Jn Septemr her 1937 stierf de heer Huysm~ns. De heer Debelder A~ werd bur... gemeester,. terwijl de heren Dubois en De..cort als schepenen fun ... geerden.

1. Vlaamse V olkspar.tij. 2. Katholieke Derno..cratische partij.

3. Belgische Werklie.denpartij. 4. Buchet. De heer Buchet inderdaad tussen en 4 September enigheid gekregen de socialisten, kwam alleen op.

had 17 on.met en

De uitslag van die verkiezing zag er als volgt uit: Lijst 1 kreeg 44 stem.men, lijst 2 kreeg 1281 lijst 3 had er 657 en lijst 4 behaalde er 78.

Debelder Arthur

Huysmans Guillaume Burgemeester van 1927 tot 1937 H

De gemeenteraad werd dus samengesteld uit :

8 Katholieken: HH. Huysmans G.. De Cort T.B .• Deroeck A.t Debelder A. Ghysels J.B., Daneau J.. Heymans J. en Dubois P. 3 Socialisten: Michiels P., Steels Edm .• Hofmans J. De heer Huysmans werd burgemeester benoemd.. terwijl de heren De... roeck en Debelder tot Schepenen werden verkozen. De tweede gemeenteraadsverkiezing qing door op 9 October 1932.

Op 16 Oktober gtèep de derde verkiezing plaats. Toen dongen opnieuw vi~r lijsten naar de volksgunst.

f>,?f r 1. Socialisten. Burgemeester van 1938 tot 19i6 <~ f.JJ 2. Vlaamse Nationalisten. ~ 3. Liberale Federatie. 4. Katholieke groepering voor -.. :· meentebelangen. De gemeertteraad ·,. {•l'·l rlus samePaesteld uit 9 katholieken, (rtî!J'o~~-""~l'f""" Grugeon, Dubois P .. Weernaels J. Dirickx Fr., Meerts M., Debelder A., Deroeck A., Van Namen J.B. en Bardijn P.) en 2 socialisten (de heren Hofmans en Debetder Leopold). .. De heer Debelder A. werd tot burgemeester benoemd en de heren Grugeon H. en Deroeck A. tot schepenen verkozen. Kort nadien was het 10 Mei 1940. Zoals overal werd ook de Lotse gemeenteraad door de bezetter naar buis gestuurd. Het schepencollege moest voortaan alles alleen beredderen.


LOT kreeg nochtans geen oorlogsburgemeester en ook geen oorlogs..schepenen. Zo geraakte men door een periode van politieke windstilte, aan het einde van de tweede bezetting en aan de 24e November 1946, datum van de vierde gemeenteraadsverkiezing. Drie partijen boden zich aan: 1. Christelijke volkspartij. 2. Socialistische Partij 3. Communistische Partij. De uitslag gaf 1!'97 stem ... men voor de C.V.P., 752 voor B.S.P ., en 132 voor de communisten. De gemeenteraad werd bijgevolg samengesteld uit zeven verkozenen van de C.V.P. (de heren Vau Elslande, Bardijn, Decuyper Debelder A., Holemans P ., Ghysels C. en Magnus..-Fr.) en uit vier verkozenen van de B.S.P. (de heren Miebiels P., Hofmans J., De Leuw J. en Thibaut G.).

Van Elslande R.enaat Burgemeester sedert 1947.

De heer Van Elslande werd burgemeester~ benoemd terwijl de heren Bardijn en Decuyper tot schepenen verkozen werde:Q..

Tijdens deze ambtsperiode nam de hr Debelder A. ontslag als raadslid. Hij werd opgevolgd door dhr Ruykens A. Anderzijds hadden wij het afsterven te betreuren van de heren Hof... mans J. en Thibaut G. die opgevolgd werden door de heren Fioddor I. en Peiremans J. ·

2 5 jaar economische geschiedenis Handel, landbouw en nijverheid. Er zijn in de gemeente 171 kleinhandelaars gevestigd die de meest diverse handelstakken vertegenwoordigen. Anderzijds zijn er 61 ambachts ... lieden gevestigd die verschillende beroepen uitoefenen. De landbouw neemt eveneens een bijzondere plaats in ; er bestaan een 40..-tal landbouwbedrijven met een uitbatingsoppervlakte gaande van 1 tot 24 Ha. Er wor.dt omzeggens niet gedaan aan bijzondere teelten. Het zijn gemengde bedrijven namelijk gedeeltelijk graanbouw, veeteelt en fruitteelt. Verder zijn er alhier 18 nijverheidsinrichtingen gevestigd die meer dan 10 werklieden tewerkstellen. Hierna volgt een korte uiteenzetting van de bedrijvigheid dezer fabrieken. SOCIETE ANONYME DE LOTH POUR LA FILATURE ET LA FABRI ... CATION DES TISSUS DE LAINE PEIGNEE DE LOTH Sinds het jaar 1842 bestond er te Lot, op den linkeroever van de Zenne een textielfabriek, welke de eigendom was van de Heer François Scheppers van Brussel, werkende van 1842 tot 1848 met 3.000 spindels, 150 getouwen en 330 arbeiders. Deze stichte een naamloze vennootschap de « Société Anonyme de Loth » de 18 Mei 1859, ten kapitale van 8.000.000 Fr. De fabricatie bestond vooral uit Engelse stoffen, Franse mérin.os en cahemire, cheviotte, satin de Chine en allerhande soorten van damenstoffe.!J. en voering. De nijverheidsgebouwen en aanhorigheden besloegen een oppervlakte van 14 Hectaren 16 a. en 10 ca. De fabriek bezat huizen voor de directeurs en meestergasten, ver ... scheidene groepen arbeiderswoningen, scholen voor jongens en meisjes. kapel en pastorij. In 1863 bouwde de maatschappij op de rechteroever van de Zenne nijverheidsgebouwen voor het installeren van 500 nieuwe getouwen. Hetzelfde jaar werd ook een weverij van 300 getouwen opgericht te Leuze (Hene..gouwen). In 1865 waren er meer dan 1500 werklieden aan de arbeid. In 1875/77 werkte men met 10.800 spindels en meer dan 1700 mensen waren aan de arbeid. In 1879/80 kent de textielnijverheid vollen bloei en maanden lang werkt men 13 uren per dag. In 1880 werd de fabriek door brand geteisterd, doch weer spoedig heropgehouwd. De 8 Juli stichtte de S.A. de Loth een nieuwe fabriek met kammerij, spinnerij, weverij en apprêtur te San Andrè:s de Palomar bij Barcelone (Spanje) met de benaming « Société Lainière Barcelonaise » en hebbende ongeveer hetzelfde fabricaat als Loth. Op 4 Oogst 1892 brak opnieuw een grote brand uit. Alle installaties voor het wassen, kaarden en kammen der wol werden vernield. Van af 1893 was de heer Huysmans Joseph met de leiding der fabriek belast en in 1908 kreeg hij de algemene leiding er van, alsook der fabriek van Barcelone. Hij stierf in Januari 1927. Tijdens de oorlog 1914.. 18 werd alle bedrijvig .. beid stilgelegd.


Bebouwde oppervlakte Onder zijn wijze leiding kende de fabriek perioden van bloei en wel..vaart. Loth exporteerde meer dan de helft .zijner opbrengst. Haar stoffen werden uitgevoerd naar Holland~ de Scandinavische landen, Centraal en Oost Europa, Japan, China, Amerika en Zuid...Amerika. In April 1930 werd de weverij de N.V. Walburg te Sint Niklaas door de fabriek van Loth overgenomen. In 1931 en latere jaren kenden wij de grote algemene crisis. Door het dalen van het pond sterling viel de uitvoer van de fabriek van Sint Niklaas, welke bijna uitsluitend voor Engeland werkte stil, en had voor gevolg dat deze fabriek werd gesloten en al de machines naar LOT werden overge..bracht. In 1932 werden te Lot de kammerij, verwerijt apprêtuur evenals de spinnerij stilgelegd. In 1934 bedroeg het tekort meer dan de % van het kapitaaL Dit verlies nam toe de daaropvolgende jaren en in Januari 1938 werd de N.V. Sociét'é Anonyme pour la filature et la fabrication des tissus de laine peignée, in liqui'"' datie gesteld. Dit was het einde van de roemrijke <<fabriek van Loth ». De oude fabriek wou echter niet totaal verdwijnen. Een nieuwe vennootschap met name « Société Anonyme de Loth Nou.velle » pour la fabrication de tissus à Loth, werd gesticht op 1 April 1939. De weverij met zijn aanhorigheden werd heringericht, de gebouwen in orde gesteld. Niettegenstaande de nijpende textielcrisis, crisis zoals het land er nooit een heeft gekend, kan de S.A. de Loth Nouvelle, 150 werk-nemers tewerkstellen. COMPAGNIE INTERNATIONALE DES BORAX Deze fabriek werd opgericht in het jaar 1900. Het is de enige nijver... heidsinrichting in België voor de fabricatie v~n Borax. Deze stof wordt gebruikt voor het bereiden van pharmaceutische pro,.. ducten en in de aardewerkindustrie, gieterijen, papierfabrieken, enz. De grondstoffen nodig t:ot de fabricatie van Borax, worden ingevoerd uit Amerika. In normale tijden worden er tot 56 werklieden tewerkgesteld.

LE PROGRES INDUSTRIEL Deze nijverheidsinrichting mag thans als de belangrijkste der in de gemeente gevestigde nijverheden aanzien wor.~en. Zij is bovendien de bij ... zonderste Belgische firma voor de fabricatie van werktuigmachines. In de gemeente opgericht in 1905, heeft deze i~richting een gestadig~ uitbreiding genomen zowel wat betreft de fabriek zelf als wat aangaat het aantal personeelsleden. Hierna volgt desaangaande een opgave van de evolutie in de loop der jaren: Personeel

Jaar 1905

1914 1920 1940

1952

Aantal

Aantal

werklieden 115 145

bedienden 10 30

202

32

470

65

545

133

In 1905 : 2.000 M2.

In 1952 : 22.000 M2.

. De in deze inrichting gefabriceerde werktuigmachines genieten een wereldfaam. Als bijzonderste afnemers kan er worden aangestipt ; Holland, Frankrijk~ Duitsland~ Spanje en Amerika. De firma << Le Progrès lndustriel » neemt deel aan binnen.. en buiten,.. landse nijverhei·dstehtoonstellingen. CIMARME Het werkhuis te Lot, dankt zijn ontstaan aan de uitvinding in 1918 van het eerste gewapend betonraam door bouwkundige William de Fontaine~ professor aan de Nijverhei~sschool te Brussel. Het op de markt brengen van het betonnen raam was op tijd gekomen om hout en ijzer, materialen die na de eerste wereldoorlog eveneens zeldzaam waren, op voordelige wijze te vervangen. De fabriek te Lot werd opgericht in 1922. Van jaar tot jaar werd de productie opgevoerd. Benevens ramen in beton worden ook betonnen palen, afsluitingen~ glasroeden, boordstenen~ dallen en speciale stukken in beton vervaardigd. Het aant?l tewerkgestelde arbeiders en -bedienden bedraagt in 1952 100 personen. GREGG D'EUROPE Maatschappij gesticht in 1927 met als~ doel de fabricatie van spoor..wegmateriaal, uitsluitend bestemd voor het buitenland. Einde 1929 werd de productie aanzienlijk opgevoerd, terwijl de lokalen werden uitgebreid en gemoderniseerd. Tijdens de oorlog 1940..-45 werd alle activiteit"' gestaakt om in 1946 langzamerhand opnieuw van wal te steken en stilaan van jaar tot jaar meer uitbreiding te nemen. Spoorwegmateriaal wordt uitgevoerd naar Centraal en Zuid--Amerika, landen als Mozambique, Liberia, Rhodesie, de Philippijnen. De firma gebruikt thans 592 werklieden en 77 bedienden. Plannen zijn voorzien om aan deze zeer belangrijke nijverheidsinstelling een gevoelige uitbreiding te geven. Is thans de bijzondetste firma in de gemeente wat aangaat de drijfkracht.

COGEBI De huidige maatschappij « COGEBI » « Compagnie générale Belge des Isolants » werd gesticht in 1929 in de lokalen van de vroegere vennootschap « La Forvillite ». Bij het ontstaan der maatschappij was de fabrikatie gericht op diverse artikelen voor de electriciteit en in •t bijzonder voor alle isoleerartikelen ge... bruikt voor de constructie of de uitrusting van machienen, apparaten. ~lectrî ... cviteitsleidingen en installaties. Het steeds toenemend gebrurk dezer artikelen alsook .de nieuwe toe .. passingen door het op de markt brengen van plastische stoffen van allerlei soort, noopte de maatschappij er toe hare inrichtingen stelselmatig uit te breiden. Na. de oorlog 40.-45 ging .men over. tot de fabricatie van speciale isoleer... stoffen~ waarvoor de Belgische industrie zich voorheen op de buitenlandse


markt moest bevoorraden. Ten huidigen dage beslaan de gebouwen een oppervlakte van 6000 m2, terwijl er 270 personen worden tewerkgesteld." MANUFACTURE SACNA Werd opgericht in 1928 met het sociaal doel de fabricatie van zakken in papier, van gt•ote inhoud, bestem·d voor het opbergen van producten zoals cement, kalk, plaaster, krijt, meststoffen, bloem; suiker, enz. De produktie steeg regelmatig, zoals het blijkt uit de hiernavermelde cijfers. Zo werden in 1929, 340.000 zakken gefabriceerd, 600.000 in 1930, 970.000 in 1931, en 1.350.000 in 1932. Het verschijnen op de markt van speciale machienen en het toenemend gebruik der zakken in de nijverheid, had een stijging der produktie voor ge,.. volg. Noodzakelijkerwijze moest men overgaan tot het vergroten der lokalen. Na de oorlog steeg de produkti~ op buitengewone wijze. In 1947 bedroeg deze 10.000.000 zakken per jaar terwijl er thans 25:000.000 per jaar worden afgewerkt. Zowel wat betreft uitrusting als produktie dient deze nijverheidsinrich'"' ting in haar soort aanzien als een. der belangrijkste van het land. GRUGEON GEBROEDERS Firma tot stand gekomen in 1927. Materialen in beton, voor afsluitingen loodsen, waterputten, enz. worden er meestal gefabriceerd. Handel in bouwmaterialen. Het personeel is samengesteld uit 15 werk ... lieden en bedienden. COMPAGNIE CONTINENTALE DU PEGAMOID. ,_ Werkhuizen te LOT, A. Denystraat. Deze inrichting opgericht in 1928 heeft haar zetel te Anderlecht en is gespecialiseerd in de fabrikatie van wasdoeken en plastische produkten. In de werkhuizen te LOT worden alleen de lijnoliën klaar gemaakt nodig voor het vervaardigen van hogervermelde produkten. De zetelinrichting te Anderlecht îs de enige Belgische firma die de ge... kende « toile cîrée >> die men in alle huisgezinnen aantreft, vervaar-digt.

11MPERBEL (werkhuizen gelegen langs de Steenweg op Bergen), zetel te ...

Anderlecht. Na de oorlog wordt vrijwel 90 % der produktie in het binnenland verkocht. · . Maatschappij opgericht in 1938 waar de fabricatie wordt verricht .Yan pla~tische bepleisterstoffen voor de dakbekledingen, 't is te zeggen met bastsprodukten van asphalte, aardpek en derivaten van teer. Er worden tevens alle stopverven voor glaswerk,, baanvoeg en, metsel ... w:er~ van stookketels, grondvesten, enz. gefabriceerd. De productiecapaCiteit dte 1n 1938, 2.000 kg. per dag bedroeg, beloopt thans 25.000 kg. SELECTALU Nijverheidsinrichting opgericht in 1945 langs de Fr. Walravensstraat in de oude kapel van het Domein van W olfshaegen. De volgende artikelen

worden er gemaakt : Speelgoed, huishoud,.. en publiciteitsartikelen .in aluminium en andere met?len. In 1948,..1949 werd er uitgevoerd naar Amerika, Engeland, Frankrijk, Zwttserland, Holland, Groot Hertogdom Luxemburg en Belgisch... Congo. Het personeel bedraagt thans ongeveer 30 eenheden. FONDERIES DE LOT . ~irma opgericht in 1946 aan de A. Denysstraat. Deze gieterij voor niet... IJZ~~houd~nde metalen was noodzakelijk ingevolge het bestaan van andere belangriJke niJVerheden op het grondgebied der gemeente. Nijverheidsstukken in brons, koper, aluminium, alpax en hun legeringen worden meestal in deze inrichting gegoten. Een twaalftal werklieden en bedienden zijn ·er tewerkgesteld. ETABLISSEMENTS FACCHIN FRERES Opgericht langs de A. Denysstraat in 1948. De fabricatie van tegels in « gxanito » maakt de bijzonderste bedrijvigheid uit dezer firma. In 1952 werden er een 15... tal werklieden tewerkgesteld. LES. MANUFACTURES DU LIEGE ... VENTliRA

L'ESSUYAGE INDUSTRIEL Deze fabriek was vroeger gevestigd in de Fr. W alravensstraat om \fervolgens naar de J. Huysmanslaan te worden overgebracht. Het reinigen van textielafval maakt de bedrijvigheid uit dezer inrichting. De behandelde vodden worden na reiniging opnieuw gebruikt voor nijverheidsdoeleinden. Vóór de oorlog 40... 45 bedroeg het aantal werknemers 35 eenheden om· na de oorlog een gevoelige vermindering te ondergaan.

Ontstaan in 1951 in de oude gebouwen van Sté Ame de Loth en gelegen naast het station. Was voordien gevestigd te Lokeren~ Ingevolge het groot verschil der lonen betaald in het land van herkomst der grondstoffen en ons land. is deze zaak een meer commerciele uitbating gewor.den vooral wat betreft de artikelen in kurk zoals stoppen, reddings ... benodtgdheden, zolen, wo1kurk, papierkurk, enz. Een twintigtal personen zijn in deze inrichting tewerkgesteld.

SELECTA

N.V. SOBELTEC

In 1933, zes jaar na het ontstaan der gemeente werd deze Belgische firma voor de fabrikatie van huishoudartikelen in aluminium gesticht en wel in een o~de schoenfabriek eigendom van de heer Boschloos gelegen in de Fr. \V alravensstraat. De eerste ploeg werklieden werd toen opgeleid door Duitse vaklui die hiertoe enigen tijd in LOT verbleef. Vóór de oorlog 40~45. werd er ongeveer V3 van de produktie geexpor.. teerd naar 17 verschillende landen. Het etiquette waarvan elk artikel voor .. zien is en waarop de plaatsnaam LOT voorkomt was te vinden in alle werelddelen.

In de voormalige inrichtingen « Sanders » langs de Molenstraat, wordt er sedert 1950 gewerkt aan de inrichting ener fabriek voor het verven en appreteren van textiehvaren in het bijzonder van kunstvezels, acetatent :rayonne, , viscose en zijde. .. Men denkt er aan 25 personen werkgelegenheid te verschaffen. De activiteit der inrichtingen «: Grandes Menuiseries de Loth »t Station ... staat en Tannerie « Jaeger.. Gevaert » E. Debusscherstraat, is voor het ogen ..

hlik stopgezet.


Financiën

Het aangezicht van Lot

Terwijl, bij de discussie in het parlement in 1926... 1927 voorzien·werd dat de eerste begroting van de nieuwe gemeente Lot met een tekort zou sluitent wisten de opeenvolgende gemeentebesturen nochtans elke begroting met over~ schot te doen sluiten.

't'oen ·Lot in 1927 zelfstandig werd, was het aangezicht van onze gemeente n.iet zo heel mooi. De officiële verslagen uit provincie en parlement. die wij in het begin van deze kroniek hebben aangehaald, zeggen heel duidê.. lijk dat het vroegere gehucht Lot door de twee moede-!'gemeenten steeds van uit de verte behandeld geweest was. Noch Sint.. Pieters--Leeuw, noch Dworp .smijten we daarvoor de steen. Het is zo menselijk : het hemdje is steeds nader dan_ het rokje.

Over die 25 jaar stegen de financiën van de gemeente, zoals van elk huishouden. noèhtans in niet geringe mate. Enkele cijfers maken dit duidelijk .. BEGROTING GEMEENTE

1929 1939 194:5

1950 1952

Inkomsten 668.964 1.707.807 3.071.792 4.534.635 5.698.450

Uitgaven 668.935 1.705.725 3.026.948 4.511.062 5.696.300

OPENBARE ONDERSTAND Inkomsten 29.831 67.112 246.302 436.415 438.022

Uitgaven 29.702 64.287 246.302 436.415 • 438.022

Met dat alles was onze gemeente toch een verwaarloosde en verachterde plek met modderpaden inplaats van verharde wegen en zonder de meest , . noodzakelijke hygiëne of comfort. Dit moge tevens blijken uit het feit dat onze gemeente bij haar tot stand komen slechts een schuldenlast van 422.400,00 fr. moest overnemen v~n Dworp en n'ul frank nul centiemen van St. . Pieters,...Leettw. Het kwam er dus, voor de achtereenvolgende· hesturen op aan die ge ... weldige achterstand in te lopen en Lot in een zekere zin een schoonheids ... kuur te doen· ondergaan. opd;;tt zijn aangezicht zou mogen gezien worden naast dat van andere gemeenten.

Dat die geldmiddelen, tijdens een periode van 25 jaar, vertienvoudigd. werden, is niet te wijten aan het feit dat de gemeentebelastingen vertien"" dubheld werden. De devaluaties en de gevolgen van de oorlog brachten mede: dat die bedragen zo enorm stegen. Lot is inderdaad steeds een gemeente met zeer lage opcentiemen geweest .. Tot in 1948 bedroeg de voornaamste belasting, nl. die op de grondbelasting, slechts 160 opcentiemen, en het is slechts de wet Vermeylen die ons tussen en derde en de helft van onze inkomsten afpakte, die een aanpassing van die: opcentiemen noodzakelijk maakte.

Zo zagen. de ~ kinderkoppen » er uit.

Het eerste werk was dan ook alle straten met degelijke boordstenen te doen afzetten opdat eindelijk het verschil tussen rijweg en voetpaden zou kunnen gemaakt worden. En om althans een eerste stap te zetten op de weg naar een gezonde drinkwatervoorziening zorgde burgemeester Huysmans er voor, dank zij besprekingen met Ruisbroek en de hogere overheden, dat enkele openbare pompen op de leiding van Ruisbroek geplaatst werden, alsmede een honderd... tal particuliere aansluitingen gedaan werden. Die watervoorziening was trouwens niet alleen. nodig geworden om gezondheidsredenen, maar ook omdat er regelmatig waterschaarste ging heersen. tengevolge van het verbreden van de vaart Brussel--Charleroi. Als voornaamste straatwerken uit "die eerste periode moeten wij vermelden: de Huysmanslaan en de Beerselbaan. Rond 1903 reeds werd de Huysmanslaan aangelegd. Maar ze had aller. . minst het uitzicht van een laan. Het was een modderpoel waar men tot aan de knieën kon wegzakken. Om daar aan te verhelpen werd steeds maar as en nog as er in gevoerd, tot het gemeentebestuur er talloze wagens gravier


aanvoerde om aldus een vaste bodem te krijgen waar. later dan een ernstige straat zou kunnen worden opgelegd. De Beerselbaan werd herlegd, de Ast tot Conscienceplaats herdoopt en opgekalefaterd,. terwijl de A. Denysstraat, dank zij het ontstaan van de «Compagnie Générale du Pegalnoïd >> tot aan die fabriek gekaseid werd. Door de oprichting van het standbeeld van het H. Hart in 1929 en het plaa~sen van het monument ter nagedachtenis van onze duurbare gesneuve}... d~n .m 1930 bewee~ Lot eens te meer een echte gemeente te willen zijn en zijn ultz1cht te verfraaten. Het bouwen van de jongensschool in 1931 was weer en nieuwe mijlpaal. . In 1934 v:erd dan de Huy.smanslaan totaal in 't nieuw gestoken, ter~vijl In 1935 het hUis werd aangekocht dat thans nog als gemeentehuis dienst doet. Hetzelfde jaar zag ook de Kerkhofstraat vernieuwen en de smalle door... gangen in de Goutstouwerswijk naar het midden verleggen tot een enigszin.;;' brede weg. Verder werden het gas--- en electriciteitsnet die slechts. in de voornaamste straten lagen, zeer aanzienlijk uitgebreid.

AI de detailverbeteringen die tot stand kwamen opgeven ware een onbegonnen werk. Citeren we toch nog : het openen van de Petrus Dewilde... straat, het afbreken van het oud gemeentehuis en scholen over de vaart waardoor het Julius Haustrateplein tot stand kwam, alsmede het aankopen van een gedeelte der in likwidatie zijnde « S.A. de Loth » waarvan een stuk werd afgebroken zodanig dat ook dáar een gemeenteplein ontstond, terwijl het overblijvend gedeelte tijdens de oorlog door « Winterhulp » werd in gebruik genomen, en na de oorlog tot gemeentemagazijn en lokaal voor het Kinderwelzijn in dienst werd gesteld.

Het was echter tijd dat er systematisch en volgens een wel overwogen plan te werk werd gegaan. Daarom lanceerde het nieuw bestuur de formule : eerst onder de grond werken, en dan er boven. Dus eerst waterleiding en riolering~ en pas daarna nieuwe straatbekleding. In 1949 werd dan eindelijk met het aanleggen van een eigen water .. bedelingsnet begonnen, en in 1951 was die volledig af. Intussen werden de plannen voor een volledig rioleringssysteem (stadsbeek) uitgewerkt, en· op 11 Juli 1952 ging op het provinciaal bestuur de- aanbesteding door voor het aanleggen van de moerriool waarvan de uitwerking nog in de loop van dit jaar zal beginnen. Intussen werd in 1950 het schoolhuis gebouwd. In de Goutstouwerwijk werd de weg op 6 meter gebracht, werden boordstenen geplaatst en werden de ongezonde afvoergreppen door buizen vervangen. In de « kleine Carré» zal, na een lange periode van moeilijkheden, eerstdaags hetzelfde gedaan worden. In 1950--51 werden, op initiatief van het gemeentebestuur, twintig huizen gebouwd, werd de nieuwe wijk << Terlaak >> gedoopt, en telrwijl dergelijk~ moeten wachten, werd hier onmiddellijk een brede betonbaan met riolering, gas en electriciteit aangelegd. Het gasnet werd verder ook in alle straten gelegd zonder dat de înwoner:3 enig minimum verbruik moeten waarborgen zoals dit overal elders het geval is. - Gasverwarming werd ook in de jongensschool aangebracht. De straatverlichting werd eveneens verbeterd, en in September 1952 werd begonnen met het aanbrengen van fluorescentie . . verlichting (daglicht) over geheel het grondgebied. In 1951--52 werden ook de Beerselbaan en de Heidestraat rechtgetrokken, verbreed en met waaiervormige kassei belegd. Terzelfdertijd werden grote herstellingswerken aan de kerk uitgevoerd. Straatriolen werden gelegd in de Kerkstraat, Emiel Debusscherstraat en Jozef Springaelstraat, terwijl een tinascoat tapijt gelegd werd op de Kerkstraat en de Paul Chevroletstraat. Genststraat en Molenstraat kregen eindelijk ook een duttrzame ver..harding, terwijl heel wat kleinere werken aan de beurt kwamen zoals kasseien van Stationplein, herleggen en asphalteren van Huysmanslaan, verbetering van Frans Ser:nonstraat, verbreding van Donderveldstraat, enz.

(Voor dat zelfde gebouw liggen nu ombouw plannen gereed waarover wij verder handelen onder het hoofdstuk «Een blik in de Toekomst».) Voor de oorlog nog werden ook reeds de plannen bestudeerd voor het vergroten van het kerkhof. de vernieuwing en rechttrekking van de Beerselbaan. en het aanleggen van een eigen waterleiding. Ook de Guillaume Huysmansstraat werd geopend. Dat er tijdens de oorlog niet veel gebeurde is duidelijk. De bezetter had enerzijds de gemeenteraden buiten werking gesteld en anderzijds de werken van meer dan 10.000 fr. verboden. · Daarmee werd Lot dan, na 13 jaar bestaan en nog steeds zeer verachterd. ernstig in zijn opgang gestuit.

Na de oorlog werd dan echter met verdubbelde moed en verbeten hardnekkigheid aangepakt.

Verbindingsweg Beersel-Huizingen:

Verbeterde Beer.selbllsn.

Tenslotte besloot het gemeentehstuur na ernstige studie. het nodige ' materiaal aan te kopen om met eigen personeel straten te kunnen aanleggen


volgens de formule «Wet Sand ». Dit zal in de toekomst toelaten, tegen geringe kosten, zeer goede wegbekleding aan te brengen. Inmiddels werd nog, na meer dan twee jaar moeilijkLeden, overgegaan tot de aankoop van twee hectaren grond voor het inrichten Vc:tn een gemeente... lijk speel ... en sportplein waarvan de plannen sedert lang op toelagen liggen te wachten. Ook werden plannen opgemaakt voor het bouwen van een nieuw ge'"' meen tehuis, het bouwen. van een· zuiveringsstation voor het zuiveren van afvalwaters, het rechttrekken en aanleggen van de Frans Walravenstraat met Grensstraat, het verbeteren van de straat van aan van Diest naar de Bruine put, het uitbreiden van het kerkhof (werk dat binnenkort in aan ... besteding wordt gegeven en waarvoor de nodige grond werd aangeko~ht) ~.enz. enz.

I"

I·.

Dat de grote werken, die vooral sedert de oorlog werden uitgevoerd niet onmiddellijk met eigen centen konden betaald worden, is duidelijk. Het lijkt ons dan ook aangewezen hier een tabel· te geven van de leningen die tijdens de 25 jaar van ons bestaan werden aangegaan. 1927: lVIobilisatie en oorlogschade . 7.500 fr. 1930 : Overgenomen leningen Dworp 50.100 fr. 1931 : Jongensschool . . 400.000 fr. 1934 : Kasseien Huysmanslaan 289.000 fr: 1935 ~ Aankoop gemeentehuis . . . 247.500 fr. 1935 : Riolering Huysmanslaan ~ Stationstraat . 32.500 fr. 1935: Kasseien Kerkhofstraat 70.000 fr. 1949: Waterleiding 4.500.000 fr. 1950 : Schoolhuis . 255.000 fr. 1951 : Beerselbaan . 3.622.800 fr. 1952 : Aankoop speel- en sportplein . 800.00 fr. 1952: Verlichting . 800.000 fr. Het aangezicht van Lot wordt sti~aan beter. Binnen een tiental jaren mogen \ve al gerust meedoen aan een schoonheidswedstrijd, en wanneer in 1977 de tweede « Kroniek van 25 jaar » zal geschreven worden, moet Lot de mooiste gemeente van het land zijn !

Een blik in de toekomst (zie t~bt aclateraan} , r•~~"

.,.

,

*

·.•t

~

!


Wijkfeesten ingericht ter gelegenheid van het 25~jarig bestaan der gemeente VAART TOT STEENWEG OP BERGEN. Op Zaterdag 25, Zondag 26 en Maandag 27 Mei 1952, datum der jaar..lijkse kermis in de wijk « Over de Vaart », werd de jubelviering van het 25 jarig bestaan der gemeente ingezet. . Het feestkomHeit was samengesteld als volgt: Voo1'zitter: Mr. Lefever L. Onder voorzitter: Bosmans V., Schatbewaarder: Vandersype J., Secretaris: Beeckmans J•t Commissarissen MM. ~uen:~n ~. en Devillé Ch. . De feestviering werd çp Zaterdag 25. Mei ingezet .met de ontvangst der K.F. « Eendracht maakt ·Macht » door. de \:>urgeriieester' der~ wijk, de heèr Vaeremans Fran.s, bijgestaan door zijn Sëcretar'is Teunisse en veldw·achter Vin. Vervolgens had de wedersamenstelling plf1ats va~ d~ .}.é huwelijksplechtigheid in de gemeente aan het J. Haustraeteplei;o. ·· . · .. : De voltallige spelersgroep met bestuur, van de toneelkring << Rust. :f{oest » trad op als 'bruidspaar met' genodigden. Vervolgens bracht de bruiloftsto.et uitgedost in bijzondere klederdracht en voorafgegaan door de fanfare, een bezoek aan de herbergiers der wijk. l:ot laat in de nacht werd er duchtig gefeest in,e~hte Breugheliaanse stemming. . . · · Dezelfde dag had een wedstrijd voor de schaqnste uitstalramen plaats. Mevrouw Beelen Elisa~ handelaarster in textielwaren; wist hierin de 1e prijs · te behalen. Tijdens de Zondag werd~n loopkoersen alle categirieen· ·ing~J:iç~t doo~ .de verenigde herbergiers met medewerking van het Sportcomité. Bij de seniors ;wer.d de 1 e Prijs gewonnen door de Union athleet Wauters Fr.. Bij de post..mannen wist onze dorpsgenoot de heer Serkyn H. de '2e prijs wèg. tç kapen. Tot slot werd de Maandag een crochet avond in ~p~n ludtt- gehouden onder muzikale begeleiding van de accordeon virtuoos · Dekegel. ~n met de. medewerking van de alomgekende humorist Rik Desmedt van Huizingen. Deze prijskamp gehouden in de P. Chevroletsfr~at, kende. een buitengewoon sukses en was uitsluitend voorbehouden aan de inwoners der wijk. De eerste prijs wer·d behaald door Mevrouw Jadot. m:et het lied « ~'AvoP,d~ al~r het kampvuur brandt ». . ; .: Na de crochet werden met de fanfare vooraarl,.,: gevolgd door de gekostu... meerde bruiloftstoet, de « staminekes » nogmaals bezocht. Tot in de vroege uurtjes werd er gedanst en gefeest. ~ Gedurende de :3 dagen was .de wijk feestelijk vérliéft...: · · ;.._-

WIJK ACQUEDUC.,CARRE• ..

In samenwerking met de herbergiers der wijk wist het feestkomiteit sa... mengesteld uit de HH. Van Cauwelaert L., voorzitter~ Debelder J. Secretaris, Dammans L., s.chatbewaarder en Debognies P., Deneef Fr., Brancart Nestor, commissarissen, een aantrekkelijk programma samen te stellen. Op Zaterdag 7 Juni 1952 werd een wielerwedstrijd voor liefhe-bbers in..gericht door de Verenigde herbergiers der wijk met medewerking van het feestcomité. Deze koers mo,cht ho·gen op een gro·ot succes : niet minder dan 76 rennen; namen het vertrek. De rennet Van Schoori&sen kreeg de bloemen. Om 18 uur 30 werd onder begeleiding van de fanfare van LOT, Oom Sam uit Amerika afgekaald. Deze rol werd vertolkt in de per$0on van Branart

·Nestor bijgenaamd « Cheike ». Oom Sam. wist door zijn guitige streken, groot ·en k}ein te .~oeien. ~lij wist defi~itie~ de sympathie van de kleintjes te winnen wanneer hiJ overgtng tot de uttdehng van lekkernijen, nadat de. heer Van ·Cauwelaer.t, burgemeester der wijk, een bedankingsrede had uitgesproken. 's Anderendaags Zondag 7 Juni 1952 ging de aand.acht naar de duivenlief ... hebbers. Een « attaque » op Soignies werd ingericht wa<;trqan al de liefheb"' ·hers van LOT mochten deelnemen. De heer De Greef A. behaalde de 1e prijs terwijl Haas J. als kampioen der wijk werd uitgeroepen. De feestelijkheden werden besloten op Maandag 9 Juni 1952, door het inrichten ener jaarmarkt voor huisdieren en tuinbouwgerief, voorbehoudea .aan de inwoners der wijk. · De prijzen ~erden volgenderwijze toegekend: Kiekens, 1e prijs De Bremaeker H. Duiven » » Haas J. Honden » >> Buelinckx J. B. Katten >> » Merckx G. · Vogels >> » Van Haecke A. Konijnen » » Springael Fr. Tuinbouwgerief : Struelens.

LOT --CENTRliM. Lot,..Centrum, wist met een bijzonder programma uit te komen. Het feest-komiteit bestond uit de heren Blijkers F., voorzitter, Boon Karel, Van Dam 'Nicolas, Vroom Karel en Van SchepdaeL commissarissen. Als inzet op Zaterdag 12 Juli 1952, prijskamp voor uitstalramen en mu... zikale wandeling door de K.F. «Eendracht maakt Macht» . .In de prijskamp voor de schoonste uitstalramen wisten de verschillende deelnemers op de meest ernstige wijze te wedijveren. Al de uitstalramen boden èen zeer àan ... trekkelijke aanblik. · · In de reeks der niet eetbare produkten wist de firma Cornelis gebroeders de 1e prijs te behalen ; 2e Van Schepdael H. V oor de eetbare produkten werd de 1e prij$ toegekend aan het huis Van Diest Frans, 2e Dewint Pierre. Deze tent?onstellingsprijskamp heeft een talrijke menigte gelokt. In het kader van hogen:ermelde wedstrijd ging op Maandag 14 Juli 1952 -een wedstrijd door getiteld «Prijskamp der misplaatste voorwerpen». Deze kende een buitengewoon sukses. Niet minder dan 206 personen namen er aan deel. Aan Mejuffer Magnus Christel werd de eerste prijs toegekend. Ver·· volgens werd een Crochet..-wedstrijd ingericht in <<Onze Kring» Mejuffer Denayer Lucienne wist zich hierin te onderscheiden en behaalde de 1e prijs. Tijdens dezelfde avond werden de prijzen uitgereikt aan de verschiliende winnaars.

WIJK KESTERBEEK De feesten ingericht in deze wijk waren vooral gericht naar de sportt benevens enkele andere vermakelijkheden. Het feestcomiteit samengesteld uit de heren Deleener Fr.~ voorzitter. Ruykens A., Degreef A.• Uylenbroeck Karel, Garcet J.. Vanderlinden J., Debrael G. en Decuyper J., commissarissen. zorgden voor de inrichting. Op Zaterdag 26 Juli werd een wandelconcert gehouden door de K.F. Sint Jozef, van Kesterbeek. 's Anderdaags had een wielerwedstrijd .plaats voor beginnelingen. Vooraf had de officiële inhuldiging plaats van de verbeterde Beerselbaan door de Heer van Elslande R., Burgemeester, bijgestaan door zijn Schepen Deenyper


J. Fr. Na een dankwoord gericht tot het gemeentebestuur door de voorzittervan het feestcomiteit en een wederwoord door de Burgemeester werd de baan officiëel voor het verkeer opengesteld. De fanfare verleende hierbij eveneens haar medewerking. De koers werd gewonnen door W alravens. van Halle. Op Maandag 28 Juli werd andermaal een koers voor beginnelingen in"' gericht. De beslissing werd uitgevochten in een zeer spannende eindspurt, gewonnen door Van Steen. Dezelfde dag gingen volksspelen door langs den Ast. Het zakkenlopen werd gewonnen door Beymans Georges, .terwijl in het lopen met brandende kaars de Heer Apper Philip zich wist te onderscheiden. Tot slot ging in het Café « Welkom » een welgeslaagde' crochet. . avond door. Mejuffer Walkiers Paula wist er de 1e prijs te behalen. De volksspelen en crochet~wedstrijd kE'nden grote bijvaL

STATIEWIJK. De statiewijk wist met een zeer bijzonder programma uit te komen. Hiervoor. zorgden de heren van het. feestkomiteit, te weten: Ghysels M .. voorzitter, Demol L. secretaris, Uylenbroeck G., Bosmans V. en Torreleens J., commissarissen. Op Zaterdag 2 Augustus 1952 onder muzikale begeleiding, afhaling van; de burgemeester der wijk, in de persoon van de heer Hofmans J. Deze « Officiële» personaliteit bijgestaan door het feestkomiteit ging ver,.. volgens sneeuwwitje, de Prins, de Heks en de 7 dwerg~n afhalen aan de V aart. De rol van sneeuwwitje werd op bevallige wijze vertolkt door Mejuffer Grugeon Ghislaine. s' Anderendaags werden de feestelijkheden besloten met een welgeslaagde bloemencorso en de deelneming der Muzikale Marine. Wagen 1900, groep de Oogstertjes, gekostumeerde groepen ja~r 1830, Praalwagen van Sneeuwwitje en haar gevolg, vijftien versierde auto s vorm~ den allen zeer smaakvolle samenstellingen. · Tot slot wist de heer Fevrier Raymond er de plezante noot bij te voegen door het bestuiven der aanwezigen met confetti. Om 17 uur werd op het plein der A. De11ystraat in aanwezigheid van het gemeentebestuur de «show» gehouden der deelnemende groepen. Te 19 uur werd het Volksbal ingezet op het Stationplein. Tot laat in den avond werd er lustig gedanst. Vçor~ waar een zeer geslaagde feestviering.

De jubeldag van 3l Augustus Na de· welgeslaagde wijkfeesten kwam dus de « officiële » jubeldag .. En zoals elke feestdag begon ook die jubeldag de avond er voor, en wel met een schitterend kunstconcert gegeven door de « Phalange Artistique >> uit Brussel die zowel in het buitenland als in België zelf een grote vermaardheid bezit. Na een korte ontvangst op het gemeentehuis ,._... tijdens dewelke meester Pasquier, de voorzitter en van Luxemburgse nationaliteit een·· speech hield in het Vlaams werden op het pleintje aan de A. Denystraat volgende wer ... ken uitgevoerd : Etoile Congolaise (L. Gerard), Andante uit de Onvoltooide Symphonie (F. Schubert), Jungherren Tanz ( Gung'l), Openingsstuk uit de Barhier van Sevilla (Rossini), Klokke Roeland (T·inel), Lohengrin (Wagner), Finlaudia · ( Sibelius) en de Rubensmarsch ( Benoit). De Lotse en vreemde luisteraars die in dichte drommen tot op en over de· Zennebrug muisstil hadden toegehoord brachten de muzikanten, na elk stuk een verdiende ovatie. En de Letse Fanfare «Eendracht maakt Nlacht » die de Phalange had uitgenodigd en mede de kosten had helpen dragen mocht tevreden zijn. 's Zondags dan kwam de grote dag. Van in de vroege morgen waren alle huizen feestelijk bevlagd en niet,.. tegenstaande allè ongunstige weerberichten was de zon van de partij, (later op de dag zou ze wel achter de wolken kruipen, maar regen en onweer gingen zich gelukkig elders amuseren). Te 9 uur dan kwamen de genodigden op het gemeentehuis aan. Als hoge personaliteiten hadden wij te gast : de heer A. Raport, cabinetssecretaris en vertegenwoordiger van de Minister van Binnenlandse Zaken, en de heer· M. Sacré, Arrondissementscommissaris die tevens de Gouverneur van Brabant vertegenwoordigde. Intussen waren de afgevaardigden van alle Letse maátschappijen met kleurrijke bloemen en flappende vaandels samengekomen en stoetsgewijze, met de fanfare op kop, ging het naar de kerk waar een plechtige Hoogmis met Te Deum werd opgedragen. Tijdens een korte maar pakkende plechtigheid werd, na de H. Mis, het monument onzer gesneuvelden werkelijk onder de bloemen begraven. Ons volk vergeet zijn helden nooit. Daarna ging het weer in stoet naar «Onze Kring» waar de academische zitting plaats had. Nadat de heer Burgemeester en de heer Ar.rondissements,... commissaris de betekenis van de dag hadden onderlijndr spelde de heer Cabinetssecretaris de gemeentelijke gulden medalie der Sociale verdiensten op de borst van de heer Debelder Arthur, wegens zijn verdiensten als raadslid, Schepen en Burgemeester, de heer Michiels Pierre, wegens zijn verdiensten als raadslid. de heer De Kempeneer F.. wegens zijn onbaatzuchtige toewijding als lid en voorzitter van de C.O.O.,. de Eerwaarde Zuster Wuyts Made, de juffers De·wilde Ida, Cierehaut M., Deneyer, J., Knubben, A.. en Mariën J. en de heren Ophalffens J. en Peetraons F., wegens hun toewijding aan de Lotse schooljeugd, roejuffer Ghysels M. ; wegens haar activiteit in het kinder... welzijn en als vroedvrouw, de juffers De roeck A. en Knubben M. wegens hun activiteit in het kinderwelzijn, de heer Bodvin Gerard, wegens de stipte ver... vulling van zijn ambtsplichten als veldv1achter, .en de heer Uylenhroeck Karel, wegens de stipte vervulling van zijn ambtsplichten als grafmaker. ·s Middags werd dan. op het gemeentehuis, een feestmaal aa~ de genodi~ .. den aangeboden. Tafelreden werden gehouden door de heer cab1nets.secretarts. Raport. de heer Debelder. gewezen burgemeester en de heer Debbaut. ge ...

meentelijk ingenieur.


De grote gebeurtenis van de dag was echter de Historische Stoet, waaraan -ontelbare Lottenaars met een onverwoestbaar. optimisme dagen en nachten lang hadden gewerkt en gezwoegd. Die stoet zag er als volgt uit :

7.

VOLGORDE: l. 2. 3.

Edelknapen met gemeentewapen. Koninklijke Fanfare «Sint Jozef». De heren van Gaesbeek innen tol op de Zennebrug, uitgebeeld door de Bond der Kroostrijke Gezinnen. De Heren van Gaesbeek bezaten het tolrecht op de houten 'brug over de Zenne in de XJild"' en XIVde eeuw.

8.

9.

10. 11. 12.

13.

14.

4. De Familie van Wolfshaegen en de Kapel, voorgesteld door de Toneel .. kring « Lustig en Vrij ».

5. -6.

Lucas van der Cicren, Heer van Wolfshaegen, liet in het begin der XVIIde eeuw ( 1606}. de kapel herstellen die op 28 Augustus 1566 door de Geuzen vernield werd. De BoerenkrihJ. door de Boerenbond ( 1798). Beeld van de roemrijke strijd van de boeren tegen de « Sansculotten ». Napoléon op doortocht op de Steenweg op Bergen, door de Spaarkas « De Nieuwsgierige reizigers >.

De Steenweg op Bergen voltooid în 1707, werd in 1802 door de Fransen hersteld en verbreed ten behoeve van de legers van Napoléon. Hulde aan Pieter van Brouwers, strijder van 1830, door de Vrienden-kring der Statiewijk. Petrus Ghysels, bijgenaamd Pieter van Brouwers, wist .zich bijzonder te onderscheiden, als vrijwilliger, tijdens de Septemberdagen van 1830. Wist een reghnentsvaandel te veroveren van de Hollanders. ~ Pastoor Geutstouwers en de cholera, uitgebeeld doot de K.A.J. In 1866 heerste een verschrikkelijke cholera... epidemie in LoL E. H. Goutstouwers, eerste kapelaan van Lot, verzorgde de zieken met dappere toewijding. Hij stierf als slachtoffer in 1867. Ze komen per trekschuit uit het Waasland de Carré bevolken, door Kristen Syndikaat. Omtrent 1860 wierf de weverij Scheppers werkvolk aan in het land van Waas. Deze deden de verhuis per' trekschuit over de kanalen en werden gehuisvest in de Carré. Met den doop naar Dworp, door de V rouwen gilde. Vóór Lot een zelfstandige parochie was werd er gedoopt, getrouwd en begraven in Sint--Pieters-Leeuw of in Dworp. Te trouwen naar Sint--Pieters ... Leeuw, door de Toneelkring « Rust Roest>>. De Champetter van Dworp op ronde, door de Vriendenkring van Kes ... terbeek. Vele ingezetenen hebben hem nog gekend op ronde met officiële stukken of plakbrieven. De braconiets van Kesterbeek, door de Vriendenkring van Kesterbeek. De wildstropers van Kesterbeek en Bruineput waren steeds berucht. In de nacht dierven zij de wet stellen aan de late voorbijgangers. De « Pensen » van Lot, door de spaarkas « Vooruitzicht ». Kring van oude jonggezellen die de aandacht van de bevolking op zich wisten te trekken door hun grappige streken. Wisten de goede smaak van het bier ten zeerste te prijzen. Vandaar de bijnaam « Pensen ».


16. Onstaan der weverij te Lot', door V.K.A.]. De fabriek Scheppers, gesticht in 1844, groeide uit tot de machtige S.A. de Loth.

I 7. De School en de schoolmeester rond 1880, door Voetbalclub Lot Sportief. Toen bezat Lot geen school, wel een meester, die mits een kleine ver·· goeding de kinderen in zijn huiskamer leerde lezen en schrijven. . 18. De eerste g~ndarmerie van Lot te paard, door B.J.B. (1886). J?e eerste riJkswacht van Lot bestond uit bereden gendarmerie, de staL hngen voor de_ paarden zijn thans ombebouwd tot woonsten. 19. Het kanaal : De lijnvissers, voorgesteld door de maatschappij « Dt~ Moèdige Vissers ». Het Kanaal van Charleroi, het oude zowel als het nieuwe is altijd een lokoord geweest voor de lijnvissers. 20. Hendrik Conscience op de Ast, door het Davidsfonds. Hendrik Conscience, 'de man die zijn volk leerde lezen, vertoefde menige uren aldaar voor het schrijven van zijn boek «Een verwarde Zaak».' 21. Carnavalclub «De Muzikale Marine>>. 22. Duivensport, door de maatschappij « L'Hirondelle ». De duivensport is in onze gemeente ten allen tijde zeer populair geweest. 23. Wagen met Smis, door de Sint Eligiusgilde. De verering van de patroonheilige der- metaalbewerkers wordt in onze gemeente nog steeds levendig gehouden. 24. Oogst : De mei op de laatste wagen, door de Spaarkas << De plezante Spaarders ». Meerdere jaren terug werd feest gevierd in elke hoeve, wanneer de laatste wagen met mei de koer opreed. 25. De loting rond 1900, door de Oud--Strijders 1914--1918. De loting was v<;:>or de lotelingen een dag van leute en brassen. Men was «erin» of « eruit». In beide gevallen was her de pint om te vieren of te vergeten. 26. Op Sint Andries zijn alle boeren vies, door de handbalclub, Lot--Center. Op Sint Andries {30 November) kwamen de boeren hun pacht betalen . bij Ridders. Een reden om vies te zijn. 27. Plechtige Kommuniekanten rond 1900,. door de Vrouw~ngilde. Oudere van dagen herinneren zich nog hun eerste Communie met het traditionele bolhoedje. 28. Oogsters zonder land, door de Oud--Strijders 1940.-1945. In de oorlogsjaren werden de oogstvelden afgelopen door een menigte die de verloren haren verzamelden of de schoven met schaar of mes plunderden. 29. Fietsenparade. door de velodub « Pedal Lot». 30. Koninklijke Fanfare «Eendracht maakt Macht».

Gevormd in de stationstraat tegenaan de Steenweg op Bergen trok de stoet aan het gemeentehuis voorhij waar hij door de personaliteiten in ogen.. schouw genomen werd. ging dan verder door de Dworpstraat. Kerkstraat, Beerselstraat. Kerkhofstraat en Beerselbaan om tenslotte ontbonden te wor..den aan het pleintje Decort. Twee en een half uur duurde die tongang, maar overal waar die stoet voorbij k\\~"am stonden de stoepen zwart van 't volk en was elke deur en elke vensteropening een tribune vol kijklustigen. Zoveel volk kre:eg Lot alleen te zien op de viering van zijn vijf en twintig jarig bestaan.

Te zes uur 's avonds werd dan een ontvangst gehouden ten gemeentehuize waarop de voorzitters. en voorzitsters van alle Lotse: verenigingen abmede de

burgemeesters, schepenen en gemeentesecretarissen der aangrenzende· ge ... meenten aanwezig waren. Van h'alf zevEfn tot acht uur volgde dan een beiaàrdconcert ·van uit de kerktoren. D·e electronische beiaard was gratis ter besch·ikking gesteld door de firma S.B.R., ·terwijl de heer V élu uit Brussel hem even belangloos klas'"' sieke muziek en volksliederen· over de daken deed uitgieten.

Die heuglijke dag werd tenslotte afgewerkt met een groots volksbal op het plein aan de hoek van de Kerkstraat en de Dworpstraat. Het zag er zwart van 't volk en de benen van jong en oud stonden gespan-nen te wachten naar de ontspanning. ' Een beetje geduld nog, want de burgemeester neemt de micro in beslag om ~erst allen te danken die aan het welslagen van de feestelijkheden hadden meegewerkt, en om daarna over te gaan tot de uitreiking van de prijzen voor de schoonste groepen uit de historische stoet. De jury samengesteld uit de heren kunstschilders Colruyt, Mathys en Van Volsem, had volgende classificatie opgemaakt voor de eerste zes prijzen : 1o De eerste trein en stationchef door de firma's Fevrier en Grugeon. 2° Met de doop naar Dworp door de K.A. vrouwengilde. 3° Wagen met smis door de St. Eligiusgilde. 4° De Familie van Wolfshaegen en de kapet door de toneelkring « Lustig en Vrij». 5° De heren van Gaasbeek innen tol op de Zennebrug ; door de Bond der Kroostrijke Gezinnen. 6~ De Muzikale Marine. Verder had de feestcommissie voorzien de andere groepen in drie catego ... riën door de jury te laten indelen. De uitspraak van de jury was echter : alle groepen hebben een eerste of een tweede categorie verdiend. Een bewijs te meer dat iedereen zijn uiterste best gedaan had. Na de prijsuitdeling nam de heer Arthur Bouchez van de Koninklijke Nederlandse Schouwburg, bezit van de micro om als animator de dansavond te leiden. De « Flierefluiters » uit Brussel zaten gereed en het bal werd ingezet


~obr de heer Cabinetsecretaris Raport met mevrouw Van Elsland e urgemeester, na de eerste ronde m t R . . e, waarop volgde koppel op koppel tot dat d , hel devro~w aport tnvtel en aanstonds

langer er gedanst werd h e. ~.e e e ansv oer meer dan bezet was. Hoe bemachtigen. En het w~rdohalfo~~lJked het werd een plaatsje op de pist te fluiters » terug naar Brussel kondene~er~re~k:.dag morgen eer de « Fliere~ Het was een dag geweest vol vreu d 1 · nog graag en dikwijls zal terugdenke!. e en p ezler waaraan elke Lottenaar . En niet alleen diegenen die zich zelf een b · 1 · · maar ook voor de minder bedeeld t d Ceetje _P ~Ziet konden beta]e.n, 0 derstand had er ook a n h en, wa~. e ~~ISSie van Openhare On ... op een werkelijk aang~p2'seteo~:en haar dlJf twintig jarig· bestaan te vieren haar ondersteunden een Jubileumpgaekk~~~he~r t~ bmariier, namelijk, door aan al . u1s e ezorgen.

dn

. de toekomst Een blik tn De tijd staat niet stil. Vijf... en ... twintig jaar zijn voorbij, maar wij kijken naar de toekomst. Wat die toekomst ons allemaal voorbehoudt weten wij niet. En de plan,.. nen die een gemeentebestuur maakt gelijken sterk aan de dromen die de ouders koesteren voor hun kinderen. Maar het is àl heel wat dat die dromen gedroomd en dat die plannen gemaakt worden. Hoe wil het gemeentebestuur nu, in eerstkomende jaren, Lot verder uitbouwen. Wel, onder meer, door de aangevatte werken tot een goed einde te voeren. En dat is in de eerste plaats het leggen van de stadsbeek over geheel de gemeente en het bouwen van een zuiveringsstation. Daarmee zal dan het hygiënisch stelsel van de gemeente, dat begon met de water ... leiding, voltooid zijn. Daarnaast komt dan het uitbouwen van een echte dorpskern. Men zegt dikwijls : de kerk moet in. het midden van het dorp blijven. Maar tot nu toe heeft Lot geen eigenlijk midden. Het bestaat uit een aantallang uitgerekte straten, waarvan dan een vijftal zelfs straatje~ zonder eind zijn. H·oe wij denken een echte dorpskern te stichten zullen wij niet in 't lang en in 't breed beschrijven. Bijgaande tekening zegt U dat duidelijk genoeg. Verder komt dan, in het gebouw dat wij thans « Winterhulp » noemen, het nieuw gemeentehuis, waarin, naast de administratieve diensten ook zullen in onder gebracht worden~ het Nationaal Werk voor Kinderwelzijn, een grote gymnastiekzaal voor onze schooljeugd en onze sportorganisaties, en tenslotte publieke baden. Als wij dan ook nog het sport .. en speelplein zullen aangelegd hebben dan zal de jeugd van Lot de volle gelegenheid gekregen hebben om zich harmonisch te ontwikkelen en uit te groeien tot sterke mannen en sterke vrouwen die, in de stad Lot, met nog veel meer luister dan wij het gedaan hebben, de tweede periode van vijf..-en ... twintig jaar zullen vieren. Dit gev~ God. ·,

............._

-_ ......

lle-t toe-kom!ttiy yeme-<'nt<'ht.ti!l op hC't Z('ntt('ple-in.


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.