LAND EN VOLK, BOPSTEDEN EN PACHTHOEVEN. GESLACHTEN EN FAMlLIEN. 0
EEN BIJDRAGE TOT DE
GESCHIEDENIS VAN
St-PI ETERS-LEEUW DOOR
M.-J. VAN DEN WEGHE
WETI'EREN Julea DE MEESTER EN ZoNEN 1931
..
LÀN'D EN VOLK _:_ PACHTHOEVEN
GESLACHTEN 'EN
• I
EENE Bl.JDHAGE TOT ·DE . VAN
SIN~r-.PI·ETERS.:LEEUW· met kaarl en platen ·
'I
DOOR
M.-J, VAN DEN WEGHE ,·
iHASSERIE - MA~TERif ~
,!quste WIIDERm.. ::_'. L.:·, ...··tOURNEPPE . .
.: BoEt(onU.KKEtu,j
J.
DE MEÈS1'ER EN ZoNEN
WETTEREN. 1931
~
.:·1.
INLEIDING.
. I
I
i
I
·~
I: I
I
.
'
Bij het opstellen van dorpsgeschiedenissen, heeft meri steeds te weinig rekening gehouden met de familiën, die echter, wat men ook zeggen moge, de kern en de kiem van een dorp zijn. Zoo maken de vele familiën tezamen, later, een gemeente, een stad uit. De geleerde archivaris der .stad Brussel G. Des Marez heeft met overvloed van gelijk gezegd, dat het de familiën, de familiëngroepen waren, die, onder de geleide van een hoofd, allengskeus binnengeslopen zijn op het Romeinsch grondgebied. Dit namen wij reeds eenigzins in acht, bij het schrijven der Geschiedenis van Buysinghen-Eysinghen. Doch dien regel willen wij thans brceder toepassen, voor wat SintPieters-Leeuw betreft. Een dorp, 't zij eender welk, ontstaat blijkbaar uit den .. toestand en de ligging van den grond en wordt zus of zoo. Die grond wordt op zulke of andere wijze bewerkt, vervormd en bebouwd, naar gelang zijn natuur het toelaat en overeenkomstig met de innerlijke deugden zijner bewoners . Jaren lang waren de dorpsgeschiedenissen - en men weet hoeveel er zijn -, al te zeer gerugsteund door de groote geschiedenis van België. De schrijvers van die plaatselijke historiën namen gewoonlijk voor plan de verschillende tijdperken van de algemeene landhistorie, vanaf Cesar tot Leopolcl, en werden alzoo slaaf in dat stalen keurslijf. . Al wat niet strookte met de groote kroniek was niet bruikbaar, al vond men soms heerlijke bronnen over bijzonderheden die tienmaal interessanter waren, en zoo kwam het, dat de meeste dier gewrochten enkel parodieën waren van het gewoon historieboek, met hier en daar een kleine bijzonderheid, dikwijls nog opgevischt uit oude annalen, of kronieken vol legenden. Het geheel berustte niet genoeg op een nauwlettende en uitgebreide bronnenstudie en daarom wekte het ge-
~4-
meenlijk weinig of geen belangstelling, noch bij de geleerdèn noch bij het volk. · Verder dient opgemerkt dat nooit geen algem~en plan voor dorpsgeschiedenissen kan worden aangewezen. Over het geheel zal de schets afhangen van allerlei toestanden, die uiteraard plaatselijk zijn. Iedereen begrijpt, dat hetzelfde kader niet g.eschikt is voor een klein onbeduidend dorp en een groote stad ; doch men heeft ook niet genoeg gelet op een ander punt van belang : de armoede of den rijkdom der bronnen en de soort der documenten. Hier is de groote bron vooral bouwkundig; elders is alles landbouw: op enkele plaatsen. bezit men bronnen van de voorgeschiedenis terwijl men elders misschien aan penningkunde doen kan, aan zegelkunde of aan toponymie. Eenige studiën zijn vooral biografisch, andere kunnen iconografisch zijn. Alles hangt dus af, van de omstandigheden en daarom blijft de historicus allee.n meester van zijn plan. · • Die gedachten, wilde ik thans toepassen op een studie over Leeuw, want het scheen mij sinds lang toe, dat Leeuw, op alle gebied, een dankbare leerstof scheen aan te bieden. Leeuw is inderdaad geen gewoon dorp, Het is bijna een kleine provincie door zijn uitgestrektheid en zijn ligging en ook nog de door men~gvuldige oogpunten, op dewelke men ziGh, bij een geschiedkundig onderzoek, p~aat sen kan. Men denke daarom niet hier een volledige monogra, phie over Leeuw aan te treffen. Het onderhavig werk is enkel een bijdrage, die, wij hopen het, later wel te pas zal k:omen bij het ·schrijven eener eigenlijke geschiedenis van Leeuw, door een toekomstigen Leeuwenaar, eens dat de geesten wat meer zullen gericht zijn naar spiritualiteit en al wat schoon en dichterlijk is, eens dat de ontwikkeling van verstand en hart meer tot h~'; eigenlijke volk zal doo:rgedrongen zijn en dat er meer Iilcns::hen zullen Ie~ en,' die in hun bovenkamer wat meer zitten hebben dan bloote behoeften naar het stoffelijke en al wat lomp en plOIIl;P is. Die tijd is in 't verschiet.
HET OUDE LEEUW
,I
Het koloniseeren van Zuid-westelij~ Brabant, door de Franken, begon, naar Kurth ons verzekert (1), op het einde der 4e of in het begin der 5e eeuw, hoewel er veel vroeger reeds en wel van in den Romeinsehen tijd banen in 't land lagen. Romeinsche villa's waren in volle wezen langs de Dyle en op menig andere plaatsen, h. v. te Élewijt, te Laken en zelfs te Anderlecht. Brabant vertoont heden nog op ettelijke punten belang- · rijke en soms raadselachtige barmen aarde, voortkomende van oude verschansingen (2). Te Leeuw zelf kan men, van weerszijden der baan van Edinghen op Zuen,, soms genaamd de oude Galgstraat, ter plaatse het Dal, kort bij het nieuw kerkhof van Zuen, overblijfselen van voormalige opdijkingen bemerken. Het heeft haast den schijn, dat die aardvestingen Romeinsche versterkingen zijn geweest. Nog dient rekening gehouden met de br~ede Zennevallei, die destijds meer dan hedendaags aan gruwzame overstroomingen was blootgesteld, op zulke wijze dat het moerassige Brussel zelf, indien wij mogen staat gaan op de legende van Sinte Alena, schier niet te bereiken was. Van een andere zij de zullen die aanspoelingen der Zenneboorden ook wel, voor een merkelijk aandeel,een bron geweest zijn van de groote vruchtbaarheid der streek. En toch werd Zuid-Brabant door een Germaansch volk ·gekoloniseerd, . een volk dat de historici NederFranken heeten. Verdet zullen wij aantoonen, dat de
i
i.
(1) La Froniière linguistique, tome I. . . (2) G. DESMAREZ. Le Problème de la Colonzsatzon franque e( du Régime agraire en Belgique. Bruxelles. 1926, p. 28.
i'
,.
··.~-'
I
f-
-
7
-
-'·~----~~a;,.,..-, ~--
-
7-
-6oude eeredienst van Sint Goorik, de evangelieverkondiger van Brussel en omgeving, te Leeuw niet uitgestorven was. Volgens Alfons Wauters (1), was Leeuw het middelpunt van een uitgestrekt gebied, dat door een Brabantsche .Juffrouw; Angela geheeten, tusschen 794 en 814, aan de kerk van St. Pieters te Keulen weggeschonken werd. Van die aloude begiftiging hebben wij den oorsprankelijken tekst niet, doch Wauters, die een vrij ernstig geschiedkundige is, houdt de stelling voor zeker. Verders zien wij L. V ANDERKINDERE zelf er :rekening meê · houden in zijn Introduelion à l'Histoire des insiiiuiions de la Belgique, en eindelijk is de schrandere heer DEs MAREZ, de bewuste theorie zoo genegen, dat hij er het keperwerk van een gansch gebouw durft op vestigen, een gebouw zeg ik, dat zou moeten als basis dienen van een gansch nieuwe stelling, besluitende dat het domein van Angela een eiland zou vormen in de Brabantsche gouwen, als ik zoo spreken mag, of om juister te zeggen, een gebied dus, dat, naar hij w,ellicht wat lichtzinniglij4. beweert, zou bevolkt geweest zijn door een Saksische ' nederzetting, doch merkelijk later dan de gewone historici zulks hebben vastgesteld. In elk geval wordt het bestaan van een zeker domein, afgezonderd. van de omgeving, zoo niet bevestigd, toch ten minste waarschijnlijk, als men verscheidene andere omstandigheden nauwkeuriglijk beschouwt, die precies niet van aard zijn om de theorie te loochenen. In de eerste plaats hebben wij de eigen weiten ende costuymen of Keure van Leeuw, die ons de verzekering geven, dat hier niet de oudste, gelijk in de meeste streken van Brabant, maar wel de jongste zoon het vaderlijk erf, bij vooruitgenieting, verkreeg. In den Vlaamsehen tekst staat immers duidelijk t~ lezen ( 2), dat, « naer de
(1) Hisloire des cnvirons de Bruxelles, t. I, p. 76 ct suiv. (2) Handschrift in de Sectie der Manuscripten (nr 13542) der Kon. Bibliotheek te Brussel.
.
doodt van vader ende moeder de jongste broeder 't geheye· behoudt daer douders syn gestorven, een dagwant groot soo ·verre hij een •:ossaet is, ende synde eenen messenierman een half bunder groot, bchalven dat die broeders dan tegen, soo vele erffs sullen hebben, ende in soo verre daer geen erff genoech en ware, ende dat men den husinghen moest deylen, soo sa! die jongste hebben daer den roeck uyt gaet n ( 1). Ook in 't land van Grimbergen ging het geheye over tot den jongsten zoon. Zoo zouden Grimbergen en .Leeuw hier bijna een uitzondering maken, waaruit men tot de slotsom geraakt,dat zij ook daarom in ethnologisch opzicht door één volk bewoond zijn geweest, een zelfde volk dus, sterk en krachtvol en bestand tegeü den invloed van de bevolking daarrond. Het laatstge}?oorterecht, dat, naar eenige schrijvers beweren, van Saksischen oorsprong is, doch naar andere weer heelemaal Ke}Lisch zou zijn, bestond evenwel nog in zekere mate te Valenciennes, ja zelfs te Laken en te St. Genes Rode ( 2). Wat deze laatste plaats betreft, moeten wij precies niet verwonderd opkijken, aangezien Rode zelf,naar den tekst van de begiftiging van Angela, eens Leeuw was .J. ·Lindemans ( 3) zegt daarover, met alle billijkheid, dat de rechtsgeschiedenis nog op verre na niet diep genoeg ingestudeerd is, om ze thans reeds te laten dienen als basis van de ethnographi~che samenstelling van ons land: G. Des Marez trekt ook de aandacht op andere feiten die eigen schijnen aan het land van Leeuw. De streek zegt hij, is letterlijk bezaaid met plaatsnamen uitgaande op ingen en hij noemt te dier gelegenheid, A [singen, J-Ierflelingen, Buesingen, Buisingen, Elingen, Eysingen, Byseringen, Pepingen, Pluisingen, Opperbuisingen,
(1) Geheye. Een woord, dat wij o11der dien vorm niet terugvinden in de oude woordenboeken, maar dat voorzeker met het oude heim, /zeem, woonplaats, vàderslede, huis verwant is. (2) M. J. BRITZ. Code de /'ancien droit belgique, vol. II, p. 669, (3) Eigen sc/zoon, nr van oct. 1930, ·
------------------------------~-----------------
RRukkelingen, Teulingen, Theeuwelingen, Trontingen, Vlieringen, Bellingen, H uyssingen, Hingen, Liefferingen, Mekzngen, Oetingen, waarbij wij nog aanstippen Scheyssingen, Beringen, Budingen, E lderingen, Go leringen, H euvelingen, W auweringen. Om nu daarvan een echte bewijsvoering voor zijn thesis te maken, geeft Des Marez aan het domein van Angela eene uitbreiding welke de tekst geenszins toelaat (1). Verders bewijst J. Lindemans met al de wetenschap, waarvoor hij als geleerde toponymist beschikt, dat die ingen meestal het achtervoegsel hem in zich bevatten en· dat de vorm met ingen niet vroeger dan rond· 1340 in de geschreven oorkonden verschijnt. Arthur CosYNs wees tevens ( 2) anderzijds op de eigenaardige manier, in het land van Leeuw, maar vooral te Vlezenbeke onder de boereri bestaande, van de weiden en boomgaarden af te dammen door hoopen aarde, waarop hoornen en struiken geplant staan. Hier bevinden wij ons wellicht weer voor een oud gebruik, dat schijnt te wijzen op een bijzonder volk, zich afscheidende van de gebuurmenschen. In Normandië en in Engeland bestaat die mode insgelijks. Zouden de Leeuwenaars wellicht afstammen van een kolonie Noormannen? Die tassen aarde heet men in de streek uskanten, doch 't moet zijn hurstkanten (3).
I
(1) Ibid., bl. Jl\0-181.
.
(2) Le Brabant inconnu, p. 71-72.
(3) Hurst of horst; bij ·wEILAND, is een ineengegroeid l'reupelboscfi. Horst is zooveel als struik. KILlAAN schrijft ool• horschl, Bij VERDAM vindt men horst, hurst = struikgewas, kreupelhout. bosschage, begroeide hoogte. Er zijn vele plaatsen (stul<ken·land, enz.) die horst heeten. Misschien waren al die horsten wjlde, met struikgewas overgroeide plekl,en. . ScHUERMANS zegt dat Horst, een "dorp in Limburg, van daar zijn naam ontving. In het Aardrijkskundig Woordenboek van A. J. VAN DER AA (Ve deel) vinden wij 42 zulke namen voor Nederland alleen. Vercouillie heet horst: hooge zandgrond met kreupelhout, struikgewas. MiddelnedP.rl. Horst. \VeUicht is het woord \·erwant met hurfe,dat iJ' vond in de archie-
-9-
(
Men kan misschien nog geneigd ziJn om een bijzonder volk te ontdekken in de Le euwenaren,bij het bestudceren hunner persoonsnamen. Vaï geslachtsnamen kan hier feitelijk geen spraak zijn, doordien deze enkel tot de 12e eeuw opklimmen, doch met de eigenlijke voornamen is het anders gesteld. Te Leeuw vindt men, zoover men opklimmen kan, veel van die versteende Germaansche zinrijke persoonsnamen, die aan een eigènaardig volk behept met oude gebruiken denken doen. B. v. Geèrbrand, (van waar de Leeuwsche geslachtsnamen Gerbrants en Herbrans, in de . 15e en t6e eeuwen aldaar zeer verspreid); Walraven (van waar Walravens) ; Geertrui, Wijnand, Reinier, Zeger, Robert, Goswijn, Koenraad (van waar de .naam Condereys) ; verders Heimric, Aernout, Volkerf ( van waar de geslachtsnaam Volckaers), Geerhard, · Berenhard, Barthold, Diederik. Ook nog Wolferf en Wouter (vanwaar de talrijke Wouters en Wauters), en eindelijk Heimmçm vnn waar de talrijke Heymans'). Maar of die namen uitsluitelijk een eigendom van Leeuw zijn, valt niet te bewijzen. In een woord, Leeuw kan wel een soort van terra excepta geweest zijn. Waarom niet? Dat kan immers gezegd van andere oorden en 't wordt gezegd, doch om tot het besluit van Des Marez te geraken, nl. dat Leeuw zou bevolkt zijn door de Saksen, moeten er·andere argu· menten opgerakeld worden Leeuw vertoont eigenlijk het type der afzonderlijke hoeven of, in wetenschappelijke taal, het gehucht-systeem. Meenen wij echter niet dat de leer van den vermaar-
ven van Buysinghen,en waarover ik nog al veel uitleg gaf op blz. 16 e11 17 mijner Geschiedenis van Buysinghen-Eysinghen.Een hurte is een min of meer uitgestrekte plaats, toegesloten met balken en paalwerk, waar tal• ken rijshout en teenen doorgevlochten zijn, wellicht beplakt met kleem en slijk, en waarmenschenen dieren samen verblijven. Een oorspronkelijke boerenwoning te Buysinghen, dus in het land van Leeuw, het land der lmrslkanten! Wie zou het ooit moeten verwonderen, indiei1 de oude oerpaclzthoeven alhier enkel plekken waren geweest, door hurstkanten omsloten, welke alzoo wijzen op een aartsvaderlijk~ practiek van een oud voll{?
'' ' -
10
den Meitzen (1) nu precies een ijzeren regel zij, waar niets aan te wijzigen valt. Wat meer is, elk stelsel vcrtoont gewoonlijk op zijn t;igen cene opeenvolging van onderscheidene typen. Onsdunkens, zou Leeuw, een zoo uitgebreid gebied, meer clan één dorp kunnen bevat hebben, ja verscheiclene dorpen zouden. er wel tot stand kunnen zijn gekomen,die Bruckem,Mekinghem, Volxem, Rukkelinghem,enz. zouden heeten, en waarvan ieder een afzonderlijke hoeve als oorsprong zou hebhen gehad. Het voornaamste dier dorpen, Leeuw zelf, thans ook Rink geheeten,. schoot, als maatschappelijke eenheid, ongetwijfeld tamelijk laat op en zeker nooit vóór de negende eeuw.De vereeniging van gezinnen en geslachten tot dorpen dagteekent niet vnn vroegeren tijd. I-Iet herdersleven heeft immers langen tijd den eigenlijken landhouw voorafgegaan. In den beginne waren ·de menschen teenernaai onbekend met privaatbezit. Dat toemen wij overigens duidelijk op een andere plaats, nl. voor Buysinghen. . De gemeenschap had een omsloten gebied, zooals 't vooral in zekere streken nog voortleeft, het dat ons.aan het oude marka denken doet. Mark heteekent grens. Vandaar het oude werkwoord meeren en het nw. meer, b. v. in Meerbeek. Te Leeuw vinden wij vanaf de oudste tijden het Meervelt, op de uiterste palen der gemeente, kort bij Ruysbroek. Wij kcnnén er ook het Elst, een uitgestrekt beernel van elf bunder, tusschcn Lacckt et Brucom, in 1687 een gocc! van de baronij van Lecqw, wat ons eenigzins laat vermoeden, dat het oorspronkelijk gemeene grond was ( 2).
(J) Siedelung und agrarwa/ccn, u .. s. w. (2) In 181H was dat alles nog gemeentegrond. ln het boek der beraadslagingen lezen wij dat op ::!·I december 11:11 n, het gemeentebestuur van Leeuw beslist de boom en, die te Lolh, op den Buutenplas staan, te verko()pen om het geld, dat er van zall~omen, te benuttigen tot het herstellen van de brugge op de Zenne aldaar, die in een bedenkelijken staat veri((;ert. Die toelating werd van hoo-
-11-
I, '
Daarenboven bezat Leeuw verscheidene beemden, in denzelfden hoek, tusschen de Brusselbaan en Laekt. Zelfs · warmeer het akkerland nu eenmaal tot privaat eigendom was overgegaan, bleven weiland, bosch, .veen en heide nog aan de gem.ecnschap. Op schrale onvruchtbare gronden bleven ongedeelde stukken veel langer bestaan clan h. v. in malsche veie streken. Te Leeuw verdwenen zij al vroeg en vooral onder den invloed van het leenstelsel. Tusschcn al die geconcentreerde neerzettingen die Brucom, Volsem, Laekt enz. heeten en elk op haar eigen tot dorp zou kunnen uitgegroeid zijn van in vroege tijden, indien het de omzóó Qeëischt hadden, treft men te Leeuw stancliaheden 0 • zeer veel hocven aan die in de velden verspreid liggen. De verkeerswegen verhinden lwt eene .kleine vlek met het andere en niet zelden bereikt men de hofsteden langs zijpaden, terwijl de bewoners zelve nog allerlei wegeltjes en keitsches door den akker trokkeiL Het zoogenaamd gehuchtsysteem, te Leeuw toegepast, vloeit meestal voort uit de vruchtbaarheid van den grond zelf, die tot op de uiterste palen den landbouw weinig hindernissen stelde. Het land van Leeuw wordt in de negende eeuw genoemd terra arabilis nobi lissima (1 ). omdat zijn buitengewone vruchtbaarheid den steller der oudstbekende oorkonde over Leeuw schier in verrukking bracht. Tot dien dierbaren bodem behoorde ook de Saia domini, letterlijk vertaald, de graanoogst van den heer, als de voornaamste en rijkste brok uit die streek, later genoemd het land van Gaesbeke, ja Gaasbeck, volgens, Oudiettc ( 2 ), het vruchtbaarste dorp van Brabant. In de oude archivalia over Leeuw wordt luttel gewag ~
•
ger hand gegeven, maar het gemeentebestuur verkocht de b?om~n niet, omdat zij ... toebehoorden aan hel Bureel vnn \Velclacltghetd. (l)·A. \VAUTEHS Ilisloirc des cnvirons de Bruxelles, t. I, p. 77. (2) Descriplion géograpl!i;JllC cl topograplziquc du Déparlcmenl de la Dyle.
,I
''
I
I
/
\I
I~
·~ f ,,,
-
12
gemaakt van bosch, en vergeten wij het niet, de toponymie komt hier weer blijkbaar de geschiedenis te stade. Wij ontmoeten er enkel en alleen het een of ander boschveldeken · wat eigenlijk beteekent dat de plek op ditoogenblik al gee~ bosch meer was. Leeuw werd vroeg van zijn bosschen ontdaán ; men vindt er niets dan velden, waartusschen de golvende wegen en holle straten kronkelen, al zooveel bewijzen dat de streek vroeg bewoond was. Wij beweren dat Leeuw tamelijk bevolkt werd door Germanen, die de hoeven der oude Romeinen hebben ingen?men, Daarop komen wij verder terug ; doch vooreerst dtent er gewezen op al die velden, het Zenneveld (1689), het . Impelerenvel! (1622), het Steenbergvelt (1693), het Jl!!ansbroeckvelt (1698), het Cappellevelt (1620), het Goerzexvell (1483), het Pauwvelt (1587); het Crokaersvelt (1620), het Laeckevelt (1623), het Vosvelt (1624), het Meervelt (1623), het Rysbroeckvelt (1416), het Cortuondelvell (1416), het oude Smissevelt (1649), het Linnekensvelt (1649), het Wildervelt (1648),het Beckersuelt (168l),het Buttenborrevell (1618), het Gaspeldorenuell (1668), het Cruysvell (1775). het Galgevell (1720), het Crommwilgenvelt (1433),het Labbekevell (1595), en nog zooveel andere die sinds lang her. overd waren op het woud. Weiden vond men in groote hoeveelheid, wmü in 1680 · w~s. een derde van Leeuw meersch en beemd. Vooral langs de grillige bochten van Zenne en Zuene lagen talrijke beemden. Op de boorden der Zenne en der Labeke was schier alles b(frasland zooals wij 't vernemen uit de plaatsnamen. · · Noemen wij de Vosholenbempdten (1695),cle Labekebeempdcn (1595), de Fonteyneweyde (1898),den Brccdenbempt (1620), de Beverbeempden, langs de Beversbeke en de Bempdslraele, tusschen Brucom en Laeckt (1595), de Spoelbeempden (1622) den Grooten eusele, een door boschjes afgesloten weide van veertien dagwand ook tusschen Brucom en Laeckt (1), de
(1) Eensel = een weide of beemd gevormd uit een moeras. Om moer~~
te ver~nderen in weiden, delft men diepe grachten langs de lage ~.IJ de van t moeras, om aldaar de wateren af te leiden. De droogste ZIJde aldus wordt een .beemd, waarin reeds gras groeit. Gewoon-
Clereweydc (1707) ( 1), de Vleugeweude te Brucom, de Slesbroeckmeerschen, te Zuen (1783), de Borreweyde (1770), de Rekenweyde (1680),de Mayemeerschen(1570)eri nog veel andere. Op Leeuw vindt men ook talrijke golvende akkers en dalen. Het I-I erisdael is de groote kouter tusschen den huieligen . steenweg van Bergen en de Leeuwstraat, bijna uitstrekkende tot aan de.Laekelindestraat (van aan het pachthof De Ro). Men heet het ook I-Icrisveld (2). Wat nader bij Leeuw niet wijd ·van het Hof ten Reke liggen de Vosseputlen, diepe inzinkingen langs de Lothstraat. Het Maxdael ook weleens Trapput gelleeten ligt tus~cl~cn Brucom en Halle. Rattendael ook herinnert aan glooiende velden. \Vij spraken zooeven van hofsteden, pachthoeven, saten. Welnu die hoeven zijn zeer dikwijls de oude villa's onder het bestuur der Pcpijncn of dat van Karel den Grooten. onstaan. Eenige dier hocven werden later heerlijkheden maar zij zijn soms zoo oud dat men er van zou verwonderd zijn. De Germaarnsche bevolldng vestigde zich gewoonlijk in oude GalloBelgische villa's.De meeste onzerdorpen liggen daarom juist op de plaats,waar onze oudste voorzaten zich hebben neergezet ( 3). Toen er nu door gepaste omst~ndigheden een dorp opgeschoten was, uit al die verschillende van elkaar afwijkende lieden, bezitters van allodiale goederen, leenen, hutten, hurten omgeven van hurstkanten, uit een complex dus van gronden en menschcn, was de cenige band, die dat alles tot een zekere eenheid samensnoerde, gewoonlijk enkel e·n alleen de parochie. Dat er te Leeuw allerhande lieden leefden, op maatschappelijk gebied zeer verschiltm1d van elkander, . staat vast. Men vond er menschen, die nering vonden in jacht en visch-
,I
'
,,
lijk wordt die beemd (eensel) afgeboord met wilgen of esschen. Op vele plaatsen heet zulk verbeterd moeras een bricl of broei of nog bruel. Het lancl.kriel t van die benamingen.· De weiden op hun beurt werden velden. Zoo wa~ de gewone gang van zaken. (1) CTereweycle, waarschijnlijk aldus genaamd naar de familie Van der C leren. (2) Herisveld, denkelijk van de familie Herincx, die lang te Leeuw verbleef. (:~) lilVIS VEm-IULST. Entre Senne et Dendre. Contributions ·à l'étucle etc. Bruxelles. 192(), p. 21.
:~
:~
-14vangst en wellicht van roof en diefte, en voor een ander deel, mensellen die zich onledig hielden met den landbouw.· De eersten heet Wauters Solwagi t' is te zeggen lieden die eerder ridderlijk leefden ten laste der anderen en daarom soms ridders genoemd werden (1) Als men de oude oorkonde betrekkelijk het domein van Angela leest, waren die Solwagi zekere mannen, die zich van den landbouw niets aantrokken. De eigenlijke boeren waren Oj) hun beurt verdeeld in cossaeten en meysseniers waarop wij verder terugkomen ( 2). Van ouds vond men er ook hetgeen Wanters heet de dienstbaren der kerk (les serfs de l' église de Leèuw). I-lier is de nauwgezette geschiedkundige wat al te beknopt. Wij willen beproeven om op dit punt eenigzins wijdloopiger te zijn. Wat waren de zoogegzegde lijfeigenen der kerk'? Het waren geen laten in den gewonen zin van het woord, maar integendeel mannen of urouwen die zkh aan de kerk van Leeuw toegewijd hadden, zonder daarom iets gemeens te hebben met de kloosterlingen. Die toewijding was geschied met het doel om meer vrijheid te ge11ieten tegenover den' een of anderen heer, waarvan zij vroeger aflwngig waren. Wanters en VanderKindere, spijts al hun wetenschap, hebben di~n toestand niet vrij goed begrepen. In stede van dienstbare man-, nen waren zij integendeel ontheven van de doode hand en nog van andere lasten, welke de heeren op hen deden wegen.
(1) V anderKindere vcrstaat door het woord solwagi, ·mannen die niet gehuwd zijn, (]ie gansch alleen wonen (allecnloopcrs). DcsMarez aanziet ze als een soort van officieren van politie, die het land, het~ domein, de streek moeten verdedigen tegen allen aanval. Thomas van Cantimpré, ûie een Leeuwenaar was, spreekt van benden wapcnlieden, die gedurig in 't veld streden en de gevechten verkozen boven den handenarbeid. In de zestiende en zeventiende eeuwen troffen wij zelf nog al vee,! Leeuwenaren aan, die in Duitsehland of elders in den oorlog wezeilde, niet tegenwoordig konden zijn bij de loting van het goed hunner ouders. (Zie verder Familiel:oomen). Wie lost het vraagstuk op? (2) In Belgisch Mus~wn, Deel II, blz. 1GG spreekt \Villems, van een verordening in betrek met de pastorij van Nispen-bi i- Rozendaal (1<!21), van Meysscniers, die een half bunder beboeren,van Cossaefen en ten derde, van eenloopers llulen, die huysraet houden.
15 Zij bleven eerder vrij van verplichtingen tegenover.die oude meesters, en hadden, in de plaats, gedwee den zoeten last der Kerk op zich genomen. Men heette ze niet serfs maar Sainleurs en soms Gods mesnieden, omdat zij, mits een gift, een airnoes aan de Keri-. gedaan, het alleszins lichter juk dezer goede Moeder haddèn verkozen, Te Leeuw ontmoeten wij alvroeg veel Sainteurs. Wij lezen in het zeer belangrijk werk van L. Verriest (1 ), dat de kerk van St P. Leeuw zelfs Sainieurs bezat in het Graafschap Henegouw, die zij als dusdanig te beschermen had, en waarvoor zij, bij hun afsterven, den besten pandt (meillew; cate[) ontving. In die tijden werd alles in leen gegeven. Het viel bijgevolg ook voor, dat het recht op het beste pandt verkocht, geërfd of nog op andere wijzen in het bezit van een m~deren leenheer viel. In de vijftiende eeuw was de heer van Tra· zegnies een tijd lang bezitter van de Sainteurs van verscheiclene k~rken. In 14G7-l468 was de heer van Bevere bij Edingen (Bievene). bezitter van den be!}ien pandt der Sainteurs van Leeuw. (ZieL. Verr:est. Gemeld werk, bz. 286). De Meysseniers (meysnieden, meyssenieden, massenieluyden), die bekend staan in het land van Leeuw, alsmede in het gebied van Grimbergen, zijn niet datgene wat de oude historicus des Roehes er over zegde , nl. de ministeriales of officieren van ondergeschikten rang van den prins. De meysseniers zijn wel integendeel de mansionnarii, woord dat dient afgeleid van mansio, mansus, huis, woning, en dat wellicht de beetekenis heeft van familie, geslacht evenals het oud Micldelnederlandsch woord me!Jsniede. Deze laatste term meisniede, dien men meermaals tegenkomt in oude oorkonden, beduidt in 't algemeen de lwisgenoolen, hel gevolg, de hofhouding. Het wordt geschreven maisnieden, masienieden, maysenieden, mesnieden, misnieden. (Verdam Middeln. Woordenboek) voegt er aan toe, dat de meisnieden in Brabant een bepaalde maatschappelijk bevoorrechte stand zijn. Vglk. de oude termen meysseni, maisenede, maisnede en meisniedeman, die afgeleid zijn van 't OUfle Latijn maisnada. (1) Le Servage dans Ie comté de Jiainaut,
t l
il '<
L
l
l7-
- i6De meysseniers waren verspreid op verscheidene plaatsen van Brabant en schijnen bijzondere onderhoorigen van den hertog geweest te zijn, in zulken zin, dat zij boerderijen of landhoeven bewoonden, welke de prins zich had voorbehouden. Volgens A. Wauters,waren de meysseniers van Leeuw diegenen welke minstens twaalf bunder uit te baten hadden. Zij waren vrij van de doode hand en zelfs van het beste pand. In de aèhttiende eeuw werden die· lasten nog geïnd in de twee Lenniken, te Gooik, Strythem, Pamel, Ternat, SintKatrien-Lombeek, Wambeek en 0.-L.-Vrouw Lombeek, zooveel plaatselijkheden waar de meisniedemannen er vrij van schoten. Daaruit kan misselijk het gevolg getrokken, dat de gemelde dorpen oorspronkelijk geen deel uitmaakten van het domein der hertogen, maar dat de hertogen er landhoeven bezaten, waarop meysseniers woonden. Te Grimbergen waren de meysseniers ook ontslagen van het marktgeld (tonlieu), door gansch Brabant, ontslaging waarvan zij genoten tot aaá het afsterven van KarelVI en de inpalming van Brabant door de Fransche legers. Eigenaardig genoeg is het, dat wij te Leeuw verscheidene pachters hebben ontmoet, die den titel dragen van meyssenier van Grimbergen (Zie verder de geslachtsboomen). , Waarom heeten die lieden meysseniers van Grimbergen en niet meysseniers van Leeuw?. Wij zijn genegen ons te houden aan den volgënden uitleg. De meysseniers van Leeuw en die van Gril.nberge~ waren alle meysseniers en behoorden allen tot denzelfden maatschappelijken stand. Zij ;waren oude laten of gewezen cossaeten die zekere wettelijke en maatschappelijke voorrechten verdiend hadden en zich aldus omhoog getild hadden op de sociale ladder. Ten gevolge van een aécoord tusschen de heeren van Grimbergen en den Hertog van Brabant, gesloten in 1297, werden die voorrechten geregeld. Te Leeuw ook werden de voordcelen der meysseniers te boeke gesteld, nl. in eene verklaring der schepenen, in date van 20 Juni 1499. Er bleef, wel is waar, een klein onderscheid tusschen de privilegies der meysseniers van Grimbergen en die van Leeuw, onderscheid dat mettertijd beter en klaarder aan den dag kwam. Wellicht werden al de meysseniers later gelijk gesteld, en wat hun voorrechten betrof, nam men
voor grondregel de gebruiken van Grimbergen. Op ·zuÎkè wijze werden de meysseniers van Leeuw in feite zooveel als meysseniers van Grimbergen, reden waarom zij ook dien naam droegen. De meysseniers maakten dus een bevoorrechten stand uit en scheidden zich vooral af van de de zoogezegde Cossaeten (van Casa = hut, stulp,in 't Engelsch Cottage. Vglk. Kaleil= huisraad.) De Cossaeten zijn de geringste onder de boeren. Zij bezitten geen erf en moeten werken voor anderen, mits dagloon (Zie daarover verder hel Kasteel van Coloma.) De Wèst-Vlamingen hebben daarvoor, heden nog, een schoon woord, dat aan de cossaelen herinnert, namelijk de kortwoners, kortweuners, of kortweunders, anders gezegd kort- . zitlers, die op een korte safe zitten, t. t. z. een huis zonder bijgaande land of toch bitter weinig. Zulke safe heet in West-Vlaanderen een kortweunste (1). Men onderscheidt er, in afdalende orde, de groote hofsteden, de boerenhoven, de koeiplekken en de kortweunsten, alle Vier termen die nagenoeg overeenkomen met de oude benamingen in dezelfde orde : heerenhoven, lzoven van meysseniers,hoeven van gewone boeren die geen meysseni ers ·zijn en Cossaelen. Öp een ouden West-Vlaamsehen koopbrief lees ik van een koeiplekske, dat zal in kortweunsten getrokken worden (1761). Dus huizen van kortwoners, meestal zonder of met schaars een klein streepken land, een lochtingsken, teenernaai onvoldoende is om den man zijn brood te laten verdienen. De kortwoners of cossaeten gingen werken bij de boeren van 't omliggende en kregen daarvoor soms een ·half dagwand akker; 's Winters trokken zij naar het hof en dorschen er de schuur uit, maakten mutsaarden in het bijgelegen bosch, vlochten manden en korven ofwel weefden het onverslijtelijk linnen, zoo sterk, dat het van vader op zoon viel. Te Leeuw zelf waren de cossaeten gehouden hout te kappen •'
I
I
( 1) Hiermee kan vergeleken worden de andere West-Vlaamsche · uitdrulddng Korten drank, voor gcneve1', brandewijn enz., in tegenstelling met bier, dat eigenlijk lange drank is. HAL,- 2.
'
i \I
. I i
18
voor den heer van Gaasbeek in het bosch van Braine ( ). Naar-.A. Wauters verhaalt waren zij daarenboven verplicht gras te maaien en te gaan hooien in den Eist (tusschen Laeckt en Brucom (2) en meel naàr den molen van Volxem te halen. In gansch de omgeving van Brussel is er geen dorp. gelijk Leeuw. Uit den krachtigen bodem van Leeuw walmt een oude geur op, die ons denken doet aan den voormaligen tijd der krijgszuchtige Hendrikken, aan Lambrecht en Godevaart, aan Jan den Overwinnaar en de oude heeren van Gaasbeek: tijd van glorie- en grootheid. Leeuw is gekneed uit een bijzonder deeg, dat op zijn beurt gekruid is met al wat ons herinnert aan deugd en verheffing : de oude abdijen, als die van Ter Cameren, die van Goudenberg, van Vorst en ander,e, de smaakvolle kerk en de oude legenden en zeisels. Bezi~ die oude salen, de villa's van Rattendael, den molen van Volsem, Gaspeldoren, Wilder en Brukem, Vitserol, Wolfshagen en Rukkeliqgen, Nieuwenhoven en Vosholen. Als men de ineenzetting van Leeuw beziet, moet men aldra bekennen, dat de oude hoven van Rink, Zuen Mekingen, Brucom, Rattendael, en zooveel andere, gebouwd werden ver van elkander, zonder doel naar het oprichten van een gemeente, maar alleen met ~1et oog op de uitbating der vruchtbare zaai- en weilanden. Elke dier hofsteden - ik zal maar zeggen oerhoeven - vergroeide met de jaren tot een welbewoond gehucht,zoodanig dat Leeuw,op dit oogenblijk een klaren winterhemel schijnt met verscheidene gesternten al; hier en aldaar rondgezaaid, gelijk de eigenlijke hemellichten binst een helderen Octpbernacht. In 't midden prijkt de blijde en alles verlichtende kerk op den Rink. Misschien zou ik te ver gaan, indien ik wilde te onderzoeken waarom nu juist daar en niet elders die sterreteekens aan den 1
(1) Men beweert dat hier spraak- is van Brankasteel (Braine I 'Alleud),dus van het zoogenaamd Halderbosch dat zelf deell,litmaakte van het Zoniënwoud. (2)Met weet dat dit gedeelte van Leeuw (Beverbeemden,Lakebeempden,Mayemeerschen enEist)rijk aan hooi moet geweestzijn.' De Elststraal,die hier voorbijloopt,werd op de kaarten van het oorlogsdepot vertaald door rue de l'enfer I
-
19-
Leeuwschen hemel prijken, of om juister te spreken, waar.. o~ men Brucom vindt waar h~t thans ligt en Gaspeldoren een klem halfuurken verder. En toch hebben al die dingen een vasten waarom. Hier dient rekening gehouden met de natuur en de ligging van den grond, in opzicht van water en aard:on~ing, met de wegenis, soms zelfs met de verdeelingeQm mgendommen en leenen,en met nog vijf en twintig andere gesteltenissen zoo van den bodem als van de bevolking. Brucom b. v. lag op het uiteinde van Brabant, op de verste palen kort tegen Henegouw, op de bane van Halle naar Brussel, een hanegekraai van Leeuw. De Brusselweg was lang en vermoeiend voor die uit Henego uw kwamen, en de paarden die den zwaren wagen trokken mochten wel een poosje rusten of wat drinken aan den draai der straat- aan den Losscha'ert,waar weldra een herberg zal uit den grond rijzen, een ware herberg, waar men niet alleen drinken,maar ook de maag versterl\en kan, waar men zich herstellen mag van vermoeienis en den na<:ht overbrengen.- Daar ook zal een draaiboom worden opgericht, om de reizigers te verplichten stil te houden en bovendien een tolhek. Te Brucom betaalpe men alvroeg straatgeld. Van daar voort was er geen tolgeld af te schieten tenzij aan den Koning van Spanje, en dan eindelijk, op de uiterste grens van Leeuw, eer men den voet op Anderlecht zette, moest er nog een negenmanneke ( 1) gestort worden. Vandaar dan ook den naam der nog aldus gekende herberg. De straten van- Leeuw zijn straatoud. Langs de baan van Loth op Assche lagen Volsem en de groote hoeve van Gaspeldoren. Rukkelingen vond men op den weg , van Edinghen op Brussel. AI die wegen slingerden scheef en krom door de malsche velden van Leeuw evenals de aderen- door ~en gezond lijf, golvend en kronkelend ja, nu eens om een schoon akkerken te vermijden, dan eens om een bosch niet te scheuren, of om de goesting te voldoen .. van een heer of welstellenden boer, en zijn speelhuis of hoeve te voorzien van betere gemeenschap
(1) Negenmanneke: klein geldstuk.
I
\'
i
I
II
i
I
:I
-21-
20met het dorp of met de bijgelegen stad. De hedendaagsche nieuwe straten, integendeel, zijn meestal recht als een pijl, houden volstrekt geen rekening met ondergeschikte belangen en blijven stijf in naam van de gelijkmatighci~, die wettige dochter der moderne schoonheidsleer. In een dbrp ,als Leeuw zijn de hoeve!l op hun eigen reeds levende en sprekende getuigen ·der tijden. Zij toonen ons hoe het er vroeger uit zag, herinneren ons aan het karakter, de ziel van de landmenschen. Paleizen en· kastcelen toon en ·ons de- grootheid en den roem van het verleden, doch de taal die de dorpshuizekens spreken is veel inniger en geeft een niet onaardigen kijk op de gebruiken, de zeden, de noodwendigheden, de wensellen van het eigenlijke volle Alle vijf voet ontwaart men groepjes huizen,die thans nog het })loote plein aanduiden, de ijdele ontgonnen plek in het bosch. Al die gehuchten werden immers aangeleg~l.hij het ontginnen van 't woud en de bevolking werd natuurlijk dichter en talrijker naarmate de hoornen en de heesters verdwenen. In 1435 had Leeuw reeds 24fi woningen; vijf enveertig jaren later waren er maar 139 meer. I;>e heerscbende ziekten waren daarvan de grootste.oorzaak ( 1). In 1525 was de toestand ongeveer weer als in 1435: er waren 234 woningen. Van toen ar groeide de bevolking merkelijk aan, minstem tot in dé jaren van de godsdienstoorlogen. Dan herbegon de stilstand en zelfs het achteruitdeinzen.Hoe menigmaal vinden wij hier melding van personen, die in den vreemde verblijven, vooraUn Holland en Gelderland, zonder te spreken van de vele lieden, die Halle of Brussel betrokken hadden. In 1686 waren er te Leeuw slechts 117 woningen van cossaeten, maar tamelijk veel pachthoeven, vier huizen van plaisanlie, (dus kasteelen), tien brouwerijen en drinkhuizen, acht herbergen (in den echten zin van het woord) en tien bakkerijen. In 1630 werden te Leeuw 48 kinderen gedoopt. Als wij ( 1) Zie daarover onze blz. 53 enz.
(;e.~chierien i.~
van Bu.ysinghen-Eysinghen
nu aannemen, dat er destijds (uitwijzens de statistieken) alle jaren één geboorte telde voor een menigte van 32 inwoners, dan moest de bevolking van J_..eeuw in gemeld jaar beloopen tot ongeveer 1536 inwoner.s. Gedurende gansch die eeuw bleef die bevolking schier onverai1derd. In 1687 waren er· maar 46 geboorten. 't Was ook een tijd van gestadigen oorlog met zijn ellendigen sleep van hongersnood, besmettelijke ziekten en kindcrsterfo ten. Eerst onder de regeering van lVIaria-:Theresia verbeterde de toestand. In 1741 was het aantal huwelijken geklommen tot 29. In 1737 waren er maar 15 en 1630 slechts 18. In 1786 had Leeuw een })evolking van 2569 inwoners, maat op 't einde der eeuw, in 1800, waren er, hoofdzakelijk ten gevolge van de Fransche inlegeringen, oorlogen en krankte·n, te Leeuw, maar 1994 menschen meer. In 1815 was de bevolking 2893 inwoners .. Op 31 Dec. 1831 waren er 3487 inwoners, een gevolg van· de voorspoédige jaren 1815-1830. In 1830 waren er 623 huizen, alles inbegrepen. Men telde er 539 gehuwde mannen, 538 gehuwde vrouwen, 1127 ongehuw<;le mannen, 1077 ongehuwde vrouwen, 52 weduwenaars ei1 119 weduwen. De volkrijkste gehuchten waren Zuen met 735 inwoners; Mekingen met 671 ; Rink, binnen en. buiten, met 478. Volsem met 459; Loth met 433; daarop volgden, naar hun belang, Brucom, Rukkelingen en Rattendaal, de kleinste wijk (1). In 1840 telde Leeuw 3615 zielen in 1890, 6050 en in HllO, 7875. Men denke niet dat al die heiden, die beemden, die wei-
(1) Men hemerkc dat Lofh, thans zelf een ster!\ bevolkte en ·bloeiende gemeente, in 18J0 moest onclerdoen voor den Rink te Leeuw, ook voor Zuen en zelfs voor l\Iekingen en Volsem. Dien aangroei in de bevolking heeft Loth ongetwijfeld te danken aan de inrichting van de'belangrijke wollespinnerij in 't begin der jaren 40 door l\1. Schepyers, later vervormd in een wollcweveri.i en zoo lang met verstand en wilskracht bestuurd door den heer .J. J. H. Huysmans. Sedert wercl J~oth het middelpunt van een nijverheidsstreek, voorzien van het kanaal en den ijzerweg, die vast, elk voor ·een groot aandeel, hebben bijgedragen tot de ra~ se uitbreiding van dit dorp. .
I I
!'
;i
!\,
---------•-••••-•a•••s
&!!!l!ll!!ll!!!!!!II!!!!!I!I!.I!ZI!&•t- --.-.!
-
-.1
Q.
s :.s 2!12Ldi@ ___ "!JI__
__.JZ - - -
~ g - -~---~ : -r··~-~ --.·
- --
22
-23.....:.. den en die velden door de eeuwen heen onveranderd bleven. Wij wezen er reeds op ,dat Leeuw vroegtijdig aangepast werd ·aan den eigenlijken landbouw ; doch de. paGhthoven en de kleine geleegskens groeiden aan of verminderden, werden ineengesmolten of gescheurd, naarmate de wisselvalligheden van den tijd. In 1767, volgens, een oud zetboek, waren er op de parochie 2328 bunder 3 dagwand en 19 roeden labeJtrland, 913 bunders, 3 dagwand en 23 roeden weiland, 10 bunder en 33 roeden bosch en één bunder 28 roeden vijver. Men ontwaarde er overigens nog het speelhuis van den heer baron de Roose, met 3 bunder en 3 dagwand akker ; het speelhuis van' den ·heer van Ovins met 7 bunder 2 dagwaliel; het speelhuis van den heer Gaillard met 2 bunder en 2 dagwand; het speelhuis van Miehiel Michiels met 2 bunder ne 2 dagwand. Daarenboven bestonden er 117 huizen van Cossaerden met gezamenlijk 58 bunder en 2 dagwand. Een landbouwstatistiek geeft voor 1828, op de gemeente S. P. Leeuw: 500 bunder tarwe. 10 bunder masteluin. 500 bunder rogge. 15 bunder gerst. 200 bunder haver. 40 hunder droge veldvruchten. 100 bunder aardappelen. 100 bunder sloorzaad. 200 bunder klaver. 12 bunder vlas. . D~t maakt slechts 1677 bunder voor de opgesomde vruchten. Er moesten te Leeuw veel weiden zijn. Onder de belangrijke pachthoeven werçlen genoemd · deze van Tobias Van Cutsem, Pieter Van Daelem, Merten Bosquet, elk met boven de 100 bunder ;dit van Philips .Jleymans (het Hof ten Nieuwenhove) met 92 bunder; dit van Alexander V qn Campenhou i, het (Hof te Zellik) was 150 bunder groot 1 en Hendrik Crokaert beboerde er 100. Philips van Cutsem, op het omvangrijk hof te Brucom
had 150 bunder, Jan Van Overstraeten, op Rukkelingen, had er 100 (hedendaags het hof van J. Wynants) en J. B. Bosquet, ook op Rukkelingen, had 118 bunder. Te Mekin. gen vond men het groot hof van Pieter van Lier met 1.18 bunder. De boerenhoven, wij herhalen het, werden gestadig omgekeerd, door aankoop van stukken land, door verkoop, o~k door hervormingen van vijver in beemd en beemd m grasland, en door ontginning. 't Zijn immers gronden waar groei in leeft en woelt. Het hof te Mekingen was in 1311 maar een half bunder groot ; het lag over Cromlyns gracht (1) en werd gebruikt door Joeftrouw Kalelijn Gillis wyf van Mekingen. Merken wij hier ter loops den geslachtsnaam van Mekingen. Daar komen wij verder op terug. In 1449 was de pachter van dit hof Willem gelzeeten Sammelen. Ziehier hoe men het geleeg beschrijft: <<een gelege met synen gronde metten woonhuyse, poorte, stallen, duyfhu!Jse daerop staende metten bogaerde ende byvangh daer aen gelegen en syn andere toebehoorten groot dry en half dagwand of!e daer ontrent tot Meekingen, tusschen Sheerenstraet aldaer m deen syde, Laureys Bruyninck in dandre metten voorelzouden ter Straeten » ( 2). Van 1511 tot 1535 was hetzelfde geleeg in gebruik v~n Gielis Appelmans en van 1536 tot 1556 was het bewoond door Pieter Van Zuene (Bemerk den geslachtsnaam, die later Suenens werd). In 1557 was de weduwe vanPietervan Zuene hertrouwd met Jan .iVlinnacrt. Dat duurde tot in 1564, toen Laureys De Bast, als pachter van 't Hof te Mekingen optrad (3). Hij was getrouwd met Maaike Walravens, de eigen zuster van Bisschop Malderus' moeder (Zie Geslachtsboomen W alravens en De Bast.) In 1579 is er een leemte in de oorkonde te bespeuren. Wij lezen er, dat 't in dit jaar revolutie was en dat de hoeve niet
(1) Volgens de doopbocken lag het hof rechtover de. kapel van Maria Magdalcna : " In villa juxla sacello de Mceklllgen. ~>) (2) Al die bijzonderheden en ook de ~~lgendc ko~cn mt het Kerkelijk Archief (Koninluijk), AbdiJ van ter Kameren, nr 5712. (3) Nr 5712.
1'
.I
'I
&
.
-
-
~
-
-
-----·~
___ ___ __ ._..,......-
...
-
-,...... .,..._.....
..._
--~
-24-
.-il.ll!!li!L
..........
·-...
''"'"...
~·--~--
-25-
,: betrokken is geweest tot in 1589. Een bewijs dat het er alhier erg toe ging. Een hofstede die tien jaar braak ligt : 't was nog schrikkelijker dan in 1914-1918. Oo~{ lezen wij, dat Lau-' reys De Bast, die nochtans een welhebbend man was, zijn hof huurde van de Abdij van Ter Cameren en aldaar verscheidene jaren achter stond in het betalen van zijn jaarpacht, ~ « daar syn huys seer langhe van God es gevisiteert geweest met crancke fortuynen ». In 1588, op 7 November (altijd volgens dezelfde bron) heeft de wedu.we Dy Bast de huur hernomen voor negen jaar, doch wij zien, dat Laureys De Bast, zoon, die pacht vervolgt in 1592 en zulks tot in 163(). Dus moet Maaike Walravens gestorven zijn in 1592. Laureys De Bast II was gehuwd met Jenneke van Maldere,de halfzuster van den bisschop, dus met zijn nicht. In 1637 wordt het pachthof gehuurd door Philips De Bast, die er blijft tot in 1683. Philips is de zoon van Laureys bij Jenneken Van Maldere. (Voor meer bijzonderheden zie.Stamboom De Bast). In 1688 is Niklaas D,e Bast, zoon van Philips en Maria Borremans, pachter te Mek)ngen; Hij trouwde Antonia De Greej. Hun zoon, ook Niklaas, die in huweiijk was met Ca- · telyne Wauters, stierf tamelijk jong (Zie Stamboom De Bast), doch zijn weduwe hertrouwde met Hubrecht Berckmans en later, in 1748,_ met Arnolcl Paridaens. In 1720 _was 't Niklaas De Bast die boer was te Mekingen. In 1767 was het de weduwe : haar pachthof bedroeg alsdan, 60 bunder. Hoeveel hoeven gingen er in rook op rond 1580 en later in de'rampvolle jaren van Loctewijk XIV,en vooral tijdens de bombardeering van Brussel en ook daarna. In de oorkonden Jees ik vari cc het verbrant hof te Bruckein paelende aan de . nieuwe casseyde. en a en den postweg » (1731 ).De overlijdensboeken maken dikwijls gewag van Leeuwenaars, die door de krijgslieden gedood of verwond werden. 'Philip Vah der Eist, zoon van Niklaas en Maria Hardy werd den 11 Dec. 1683 in 't Mechelsgat door militairen moedwillig vermoord. Philip Gysels, jonggezel, zoon van Jan, werd den 23 Mei 1690 door de Hollanders van het leven geholpen (Milites hollan-
dico occisus). Hij werd in de kerk bij het altaar van het H. Kruis begraven. Doch het moederdorp, verlaten, verwoest, met tranen besproeid en met bloed bevlekt, het oude Leeuw bleef hun dierbaar. Na de uitplunderingen keerden zij terug, vooral de armste, om weldra weer,op aanstoken van den nooit verzadigden Fransçhen Zonnekoning, dien zijn vleiers· den grooten noemden, hun boveken te moeten verlaten. In die ellendige jaren kwamen veel Leeuwenaars Halle bewonen of richtten hun schuchtere stappen naar 't groote Brussel. Zij verkregen er later het burgerschap, werden er opgenomen in het een of ander ambacht en stichtten er jonge familiën. Wat is Brussel, op gebied van leven en kracht, van bloed en gezondheid, verschuldigd aan 't boeredorp Leeuw ! Te Brussel wemelden de staten eens van de VanCutsems en de Heymans'. De Walravens bezetteden Halle en stichtten er nieuwe huisgezinnen, doch de wortel vindt men steeds te Leeuw. Alle bewijzen aanvoeren ware te langdradig. Vergenoegen wij ons met den volgenden uitleg, getrokken· uit de schepenboeken van Halle, bewaard te Brussel (1). · De eerste woningen waren arme hutten, niet zeer ongelijk aan groote hiekorven, welke op eenigen afstand van elkander stonden, meestal opgetimmerd in hout : ruwe boomstammen en takken doorvlochten met rijshout en widouw en · beplakt met kleem en slijk. Zij waren voorzien van een lochtingsken, waarin reeds moeskruiden en wilde bloemen welig tierden. Men trof er zelfs geneesplanten aan : capu.cientjes ) . en vlierboomen, en op de daken donderblaren. Die eenvoudige hur·ten droegen al vroeg de sporen van herstellingen, veranderingen, aanplakkingen, vergrootingen in den loop der tijden uitgewerkt. Ziedaar de hecle historie van die povere woonstjes, die uitwendig al de teekeus dragen van verwondingen en ellende, van oorlogswee en ziekte. In die kortwoonsten nochtans liggen wijze lessen te rapen, lessen die wij, zoo bevoorrechte kinderen der uitwendig
(1) Nr 3853. Op blz. 7-1 v:> staat wit op zwart te lezen : " Le 12 febu~ier 151:)5 Jehan ct Nieolas de Hoye frèrcs manouvriers présentement refugiez de Leeuwe en la ville de Halle, à cause des troubles, "
a
'1
I I
Ii
-
26
rijke twintigste eeuw, kunnen ~eêdragen door het leven. Wat waren zij wezenlijk tevreden, die arme menschen, die niets begrepen van onze luisterrijke leefwijze, he~l en al uiterlijkheid en praal, waar alles toch vermengd IS met verdriet, waar rijkdom gepaard gaat met zorgen, voorspoed met nijd, eer met laster, genuchten met onrust ! Ach ! hoort men weleens, indien de steeoen konden spreken ! Doch steeoen waren er niet, maar de ruwe balken en de elJ.endige klei spreken ons een klare verstaanbare taal en ve~ tellen ons met meer innigheid en waarheid dan de mooie bladzijden het kunnen ; maar wie verstaat nog d_ie taal? Waar is thans de mensch, die met die bedaagde getmgen van den ouden tijd keuvelen kan? Wie kent nog dat aloude schoon Vlaamsch onzer grootouders? Bekijken wij met verstandige oogen a) die kleinigheden van vroeger en beluisteren wij de taal van het diet. Heel onzé geschiedenis steekt er· in, de volksgesc~iede~is, de annalen · vah dat vormlooze volk, dat geen geschiedenis heeft en zelf de geschiedenis is. Welke lessen van levenswijsheid kan een opmerkende geest toch al vinden in de studie van een ouderwetsch dorp gelijk Leeuw. Werpen wij een oogslag op die grijze velden, we!licht de oudste van Brabant, en stellen wij ons de vraag wat diC velden hebben voortgebracht in zooveel eeuwen, en hoe ~edwee die akkers zich hebben weten te schikken naar den wil van den boer of diens grillen soms. Denken wij er altijd aan, bij het plukken van een frissche veldbloem of het afrukken :an e_~n schamel rijsje, dat zij de honderdduizendste voortzett~ng ZIJD van, een oerzaadje? En denken wij dan steeds aan al ?le menschen, arme landwroeters nimmer schuw van moeite noch arbeid, die gezaaid en geplant hebben, wat weer andere hebben geoogst en genoten. En welk mysterie ligt er besloten in die eeuwige mensche~ijke noodwendigheid om te zaaien en te planten en in het leven te brengen van zooveel dingen die zij zeiven nooit mochten genieten? 0 !__ oude vruchtbare bodem van Leeuw, nooit verzwakt en altiJd bereid om te ontvangen, onuitputbare moederschoot die zelfs 't ongezaaide, het sappig gras en de gezonde veldbloem,
-27-
alle jaren vernieuwt, God· weet sedert wanneer. 0, vreie grond, die de zware hoornen draagt in de dreef die eeuwig schijnen, wat hebt gij al geslachten gezien en gedragen en gevoed en weer in uwen s~hoot ontvangen. Tafereelen van het leven omlijst door de onontbeerlijke dood zelf de groote wezenlijkheid van het leven ! Onze gedachten gingen ook verder toen wij de oude testamenten der XVIe eeuw lazen, waar wij dezelfde bunders en dagwanden alle 25 à .30 jaren van eigenaar zien veranderen en waar die .menschen verschijnen en genoemd worden, de eene de zoon of de kleinzoon van den andere en hoe alles snel vo~rbij gaat. En hoe plechtig geschiedden dan die bekendmakingen, waarin, weeral luidop spreken èn de ellende of de betrekkelijke welstand, én de deugd of de drift, en altijd,ja altijd en immer, dat levendig en sterk geloof dier oudjes. En hoe geheimzinnig de bijna sacramenteele termen dier testamenten, op hun eigen reeds lessen van bescheidenheid van bedaardheid van voorzichtigheid, lessen van moed en kracht,die deugd doen aan het hart van gezonde verstanden en &teeds het hoogste vraagteeken van 't menschelijk bestaan voor oogen brengen ! Ik zie in mijn verbeelding den eerzamen afgeleefden vader « gaande en strevende op der aarden, nog gezond van harten en naar den lichame, zijn memorie en verstand vol-: komentlijk gebruikende, overdenkende de broosheid der menschelijke natuur, en dat er niets zoo zeker is als de dood en niets onzekèrder dan de ure· des doods n, ik zie hem daar gezeten tusschen zijn naastbestaanden, omringd van zijn eigen kinderen en vóór hem de schepenen der hoofdbancke van Leeuw, ernstige figuren, eenvoudige boertjes, met ruige ongeschoren wezens, maar maimen· van gezond oordeel en begaafd met menschenverstand en deugdzaamheid. Ik zie iedereen met gespannen aandacht luisteren naar den laatsten wil van den uitgeleefden krachteloozen man, den hel_d van de vergadering, die niets meer behouden mag, diC alles moet verlaten en al zijn begoochelingen ziet wegvallen, al zijn droomen voelt verzwinden. Toen Jan Van Maldere, de wijze en waakzame pastoor van Leeuw, deken der Christenheid, op ö October 1583
'. 'I
•
:a:::~·
t
.
I -28-
-
I
zijn testament maakte, ten voordeele van zijn broeder Willem en de weezen van zijn anderen broer Zeger, schonk hij, bij uiterste wilsbeschikking aan ·zijn twintigjarig n·eefje dat hij Janneken hiet, en dat later de beroemde bisschop van · Antwerpen zou worden, een bijzondere gift, omdat Janneken inderdaad zich aan 't voorbereiden was tot den priesterlijken staat . .Janneken kreeg het huis waar Jan de lá Forge vóór zijn aflijvigheid gewoond had (!); en naar oude zede ook al de boeken van ooms bibliotheek En als wij dan eens de huizen van den Rink bezien, dan denken wij alweer aan het onophoudend verwisselen, vergaan en herleven van alles. Weet men ·dat er een tijd geweest is, dat er op den Rink niets, volstrekt niets anders te vinden was dan kleine nietige huisjes en stallingen, met zaalrugde strooidaken en openstaande schuurpoorten, men overal een mestput voor de deur'?. Weet men dat al die huttekens en hoeven, naar den gewonen trant, drinkhuizen waren met een uithangbord ?En weet men dat zulks nog niet meer dan honderd vijftig jaar geleden is? . Wij spraken daar van drinkhuizen. De boeren van dien tijd brouwden meestal zelfhun bier,en van brouwen tot tappen is er maar een heel klein stapken. In 1591 ontwaren wij op den Rink De Drie Koningen.Zeven jaar later, in 1598. hield men te Leeuw een groot banket bij Berbele Goevaerts (( voor het volk van Hare Excellentie ter gegelegenheid van het schieten van den vogele n. In denzelfden tijd bewoonde Jan Va.u Dieghem een hofsiadt, gelegen aan den Rink, te Leeuw, groot twintig roeden, (( daer een huys op stond wesende eene herberghe genaempt de Croon n. Den Hert komen wij overal tegen, en Gabriël De Greve, God hebbe zijn ziel, werd in 1631 doodgeschoten in krijgsgewoel, te zijner huize, namelijk In den' Bonten Osse (Overlijdensregister). · Dat er te Leeuw, door de eeuwen heen, machtig veel gebrouwen werd, en ..... ergo veel gedronken, en dat Leeuwenaars niet van drogisten afstammen wordt ons op menige bladzijde der Archivalia vermeld. In de oorkonde van het
(1) Nt 4634. (Schepenboek)
2~-.
Koninkrijk te Brussel, onder nummer 894~ ·van de schepen(eigenlijk een leenregister), legden wij de hand op een lijs~ van de brouwers van den hoofdbancke van Sint Peeters L~euw, voor de jaren l659-1G60-1661-1662. Ziehier: Gilles van Malder, brouwer en tapper. Reinier van Cutsem, brouwer en tai)per. Maximiliaen Heymans, brouwer en tapper., Jim Van Cutsem, in de hot, brouwer en tapper ( 1). Nicolaes Huaert, brouwer en tapper. Jan Ghysels, brouwer en tapper. Jan van Cutsem, te Lot .. brouwer en tapper. Jacques Lysens. brouwer en tapper. Gabriel Bonnewyn. brouwer en tapper. Jan de Kegel, brouwer en tapper. Guillam Heymans, brouwer en tapper. Carel van Diest, brouwer en tapper. Jan de Mol, brouwer en tapper. Guillam Quassaert, brouwer en tapper. Hendrikc Mertens, brouwer en tapper . Jan Amelryckx. Jan Boschman, tapper. Jan van Overstraeten, brouwer en tapper. Vroon van Tassel, tapper. Reynier van der Heyden, barbier en tapper. Tobias Appelmans, tapper. Machiel Bonnewyn. tapper. Peeter Bonnewyn, tapper voor de jaren 1661 en 1662. Jan Appèlmans, ·tapper. · Jan Wanzeel, tapper Peeter Leenaert, tapper.· Peeter de Mesmacker, tapper. Hendrik Huyghe, tapper.· lek ondergeteekende officier der hoofdbancke van St Peeters Leeu,w attesteere dese voorsereven persoelboe~n
( 1) In de hot, een soort van afspanning, in elk geval drinkhuis. te Zuen bij de Priorij van Kleinen Bijgaa~dcn. wordt 1neermalen vernoemd en lag langs de baan van Halle op Brussel.
SUl--
-
tAS o __
L _.Ji
g-
$
31
'-
:~o
I
I,
I: I
nen te wetende brouwers ende tappers van voorsc'reveiihoofdbancke. (Get. .Jan Moeyersoen) ».
•
Niemand zal dus verwonderd opkijken, dat er in Brabant nog zooveel boerenhoven zijn, ja zelfs groote pachthoven waar men drank verkoopt. Het volk heet ze nog altijd stamineeën een echt Vlaamsch woord, dat aanleiding gaf tot het vreemd woord_ estaminet, waarvan Nouveau Larousse zelf zegt : es fa-: minet, du walion staminel. Zoo leeren de ketters, maar zij dolen. Bescherelle leidt het woord af van het Vlaamsch stam, familieslam, omdat het vroeger in onze Vlaamsche dorpen de gewoonte was onder de familiën, beurtelings bij het een of ander lid der maagschap, bijeenkomsten te houden. Aan die kringskens gaf men den naam van stam 't is te zeggen :
in familie zijn, in slamme zijn. Te Leeuw, waar van ouds-zoovele en zoo schoone geslachten woonden, moest het a !zeker een uitverkoren plaatsje zijn om in slamme te zijn. En z'en hebben 't waarlijk nog niet vergeten. Op die vergaderingen werden gewoonlijk allerlei oude vertelsels opgehaald, die alzoo van vader totzoon behouden bleven. Die vertellingen waren gewoonlijk oude dingen met' duffen geest, ofschoon zonder erg, en toch geestig en eenige ervan worden thans nog al eens opgehaald, maar toch maar zelden meer. Thans is de staminee de plaats waar over armzalige politiek wordt gepraat, politiek he. laas! de grootste vijandin van het smakelijk plezier en de voornaamste bronne van ruzie,_ haat en verdeeldheid, twist en tweedracht. In (Je negentiende eeuw ,kwam dit euvel op, maar 't groeide en bloeide. De gazetten van deh tijd bewaren hier en daar nog een droevig aandenken van oude veeten op het gebied van kleingeestige dorpspolitiek In een oud dagblad van 't jàar 1869 wordt kortbondig een hevig gevecht verteld, dat te Leeuw plaats greep, in de herberg van Van Heffen, Op Zondag 26 october van gemeld jaar, wezende de dag der gemeenteverkiezing. Degemeentesecretaris, de veldwachter en de genaamde Vincart 'Yaren erg gekwetst, zoo verhaalt de gazet. Alzeker is de huidige stam~née ook de plek, waar een stil gemoed bezwaarlijk
verblijven kan, ten gevolge der grove zetten en gemcene kwinkslagen zonder te gewagen van de walgelijke koeiersvloeken en de rest. Te Leeuw bestond er al vroeg een gulde van Mijnheere. Sinl-Sebastiaen. Wij weten immers, uit een vaste bron, d·at de schutters van Leeuw op 5 Aug. 1565 bij het luisterlijk hoog~pel te Brus~el aanwezig waren (1). _ In de schepenboeken van Leeuw wo.rdt ookgew.ag gemaakt in 1620 van een verkooping van goed palende aan het Sclzultershof te Leeuw. ( 2). Omringd van de gildebroeders van Sint-Kwintens-Lennik en Ruysbroek, waren de séhutters van Leeuw tegenwoordig op de doopplechtigheden van Graaf Alexander de Renesse, te Leeuw, den 1 Juni 1618. Dit feest, want 't was waarlijk een feest, waarvan Wanters zelf een verslag geeft in zijn Hisloire des environs de Bruxelles. ("), werd door verscheidene edel~ lieden bijg~woo'ncl. Naar de Latijnsche doo·pakte van 31 Juli 1618, door Z. E. H. Deken de Paepe ingeschreven, waren op de ceremonie aanwezig de pastoors der beide Lennikken, Gaasbeek, Gooik en Vlezenbeek, · benevens al de kapelanen van Leeuw.· In het overlijdensboek vinden wij het afsterven van Renier W alraevens, alias Keyser magna gulda Leewv ~nsis, se. pullus in ecclesia, op 6 Oct. 1660. De baroote kermis van Leeuw, die alle jaren plaats greep zooals nu nog, op den eersten Zonelag na den feestdag van Sint Pieter en Pauwcl, was heel de streek door bekend, bijna evenaoecl als Kermis te Halle. Dan droeg men de reliek 0 van het H. Kruis processiegewijs door de straten, t. t. z. men ging den ommeganck. De kerkrekening van 1462-63 be.waart daarover menig eigenaardige aanteekening. « De coster heeft 14 cl1gen Janck ten ommegang gebeiaert » en een voornaam orgelist Heimicke den Pleite werd betaald van d~t hij op ten organen ge>pelt !zeeft. Verdeçil, «gegeven VII p1pers, som van Halle ende sóm van Keyster, mits Neele den Mol-
(1) VAN ÜESnROHck, Rijmkroniek van Merclzlem, § 7, blz.109. (::!) N·4li:~5 Hijksarchicf. ·
(3) Hislóire des cnvirons dB Bruxelles, t. I, p. 163-164,
I
l I
1I
--
.....· - - - -.... -
.,~,~~-
~~...,...,.--~=-:--="""""""""'---------,..-~--~-----------------;--------~
32der den tromper v~n hueren loon ende arrebeyt. van dat sy pepen ende trompten op Sint Piets en Pauwels dagh, als men t'heylich Cruus omme droech ». En eindelijk, << te Moot. coste gedaen by den vorsereven kerckmeesteren, priesteren, pipers ende andere dienaren, die up den dach doen· men 't voorsereven heylich Cruce omme droech, mits II gelten wyns, daer of deene gelte gescinkt was der gulden van Lembeke van deri voethoge en van de gelte der gulden van den banthoge, ende ~ick mits des spysen d~e men der zelver gulden scincte ». De bedevaarders jonden ook giften aan de reliek van het H. Kruis. «Van eenen devoten Ihensch die den vorsereven heyligen Cruce in almoese gegeven en gesonde~ heeft zes kieeken en die vercocht >>. -.Van Pieter Lap, van eenen vereken dat Gielis van Cutsem den heyligen Cruce in almoese gegeven heeft ende hem vercocht 12 stuyvers ». (Kcrkrekening van 1463-64. ). Men ziet het, muzikanten uit de omliggende dorpen en , ,steden luisterden geregeld den stoet op en sloten zich aan, bij de gelederen der kru!svereerders, om keurige motett~~l te spelen. Het volk, dat verzot was op stoeten en zoo bh] l~et drukbewog~n gewoel dier dagen meeleefde, stroomde van hem: de en verrè naar Leeuw. Dat alles bracht welstand in dorp en kerk, zoozeer zelfs dat Leeuw wel een deel van zijn roem, zijn godsdienstzin,zijn bloeienden landbomv,zijn schoone kerl;:, aan het bestaan van de reliek van 't H.Kruis te danken heelt. De kermis van Leeuw was eèn officieele datum, evenals zekere andere feesten binst het .iaar. Het volk zegde b. v. : wij zullen ons verken slachten met Kermis te Leeuw, of, wij zullen ons huis verkoopen met Kermis te Leeuw. Eeri echt vo.orbeeld hier: Klaas Van Cutscm leent geld aan zijn broer, om hem toe te laten zijn zoon op studie te zetten. Een deel van de geleende som zal teruggegeven worden op zekeren datum en le resle sera payé lelie année à la procession de Leeuw. Het stuk is in 't Fr.ansch dus, en staat te lezen in Archives du Greffe scabinal,N° 3851(over de jaren 1571-1572. • . op fol. 78v 0 ). De devotie tot het H. Kruis was meest verspreid m het land van G~asbeek, tijdens de 15e eeuw, en Leeuw zag alle jaren, ~ls 't kermis was,. zijn Rink te klein om al die bede-
vaarders te bevatten. Zij gingen d~n processie, of, om juister te zeggen,ze gingen den ommeganck, zij maakten den rinck rond de dorpsplaats en trokken alzoo ringswijze rond de schoone kerk. En toen de laatste ouderlingen onder de biddende menigte nog maar aan 't kapelleke van het H. Kruis · waren gekomen, was de voórwacht al ver in de Galgstraat (!)'. De Regia Via Crucis, de Heirbaene van het H. Kruis werd hun ook gedurig herinnerd, in die tijden van schier onophoudende oorlogen, hongersnood en wee. Zij wisten 't bij ondervinding óns brave voorouders, vol geloof, dat de mensch moet lijden, ja gewis, 't- Zij dat hij slaaf of koning is. Maar 't kruis te dragen valt zoo zwaar, De meeste hoop en sleept het maar, • gelijk een toenmalige dichter zong. Men weet dat Sint-Pieters-Leeuw ook een soort van landelijken schouwburg bezat, of om juister te spreken, een tooneelgezelschap, ook rederijkerskamer geheeten.· Heden ten dage is Leeuw nog békend om zijn tooneelliefhebbers, die van tijd tot tijd welgevolgde en puike avondfeesten geven. In de loop der 18e eeuw bestonden aldaar de « Jonge koostminnende en ieverige Minnaers der Redekonst ». In 1765 vertoonden zij de Marlelie van zeven Machabeeën. Het stuk werd vijfmaal uitgevoerd,op 11 April,verders op '5,12,19, en 27 Mei, ter herberg van Hendrik Keymolen- Bonnewyn, op den Rink (2 ). Voor de kermissen der gehuchten zie Bijlage IV.
(1) " Van drie dagwant landts gelegen aan den Cruysweghe, zoo men van Leeuw te Bruckem waerts gaet, op boutsbergh '> (anno 1515) (SCHEPENBOEK, nr !)(i74). (2) Zie daarover verder MAUniTs SAcnÉ, Het IJOormalig Dorpstooneet in Brabant, in Eigen Sc/zoon, HAI-.-3.
•
DE
•
KERK
VÁN i..EE'UW.
Het spreekt van zelfs, dat wij hier niet van Leeuw kunnen spreken, van in die tijden toen aldaar noch heiden noch christen was. Eigenaardig genoeg is het, dat iedereen spreekt van Leeuw, kortweg Lee, zonder Sinte Pieter er bij te noem~n. Welnu dat oud woord Lee van 't Gotisch hlaiw beteekent iooveel als heuveltje. Zoo zeggen de geleerden Carnoy, Vincent,Lindemans en meer andere. Verdam vindt het woord terug in het Nederlandsch Heiligerlee, dit is op den heiligen heuvel. Bij Heiligerlee mogen wij voegen Leeuw, Zoutleeuw, Denderleeuw. Dat men ook zei en schreef Sint-Preters-Leeuw vloeit hieruit voort, dat Lee lang aan de kerk van· Sint-Pieters te Keulen heeft toebebehoord. De oudste schrijfwijzen zijn Lewe (1130), Lewes, 1079); Leuve (1179), Levies (1138), Leuwe (1184) Leuves (1141), Lewis (1217) Leeuwes (1270) . In 1079 gaf Geeraard II, bisschop van Kamerijk,het altaar of het patronaat en de tienden van Leeuw en Vlezenbeke aan de abdij van het H. Graf te Kamerijk (1). Doch wat eenigzins zonderling voorkomt is het feit, dat er in de akte dier begiftiging volstrektgeen spraak is van de kathedraal van Keulen( 2). Echter staat het vast dat Leeuw vanaf de achtste eeuw (1) Het was Lietbrecht, bisschop van Kamerijk, die kort bij zijn stad dit klooster van Benedictijners deed bouwen, ·ter eere van het H. Graf 0. H., dit der H. Maagd en van alle heiligen. Aan deze abdij kwamen korts daarna nog de altaren van Dworp, Ruisbroek en Alsemberg en zelfs de kapel van 0. L. Vrouw te Brussel (Davida Mauden. Aliihologia, etc. Bruxelles. 1636, blz. 4). Hertog Godevaert met den Baard en zijn opvolgers begiftigden de abdij met menige andere schoone brokken, bij zoover dat zij een der rijkste der streek was. (2) MIRAEU&, t. I, .blz. 165 en 607, W AUTERS. H.isioire des environs de Bruxelles, I, p. 88.
'
I • I I I
.i
v:
~
l
T
-35bestond, en dat de kerk van L~euw in' 1079 een bezitting was van de abdij van het H. Graf. Op 19. Feb. 1142 somde Paus Innocens 11 de bezittingen op der gemelde abdij van Kamerijk en daarin vinden wij domurn Raimbaldi. clerici de Lewes cum proéincla totius curtius ( 1) •. Die Raimbald, die de kerk van Leeuw bediende, was vroeger. reeds in oneenigheid geweest met den abt van het H. Graf, ja. zelfs in den ban der H. Kerk geslagen· en eerst van die straf ontheven,bij een kerkbezoek van Bisschop Niklaas, te Leeuw zelf. De bulle, die daarop betrekking heeft (19 Feb. 1142) ver. meldt nog een andere bijzonderheid, nl. een plaatselijkheid te of rond Leeuw, die Ch. Duvivier nergens weet te stellen, capellam videlicet Sancti Gaugerici (2). In stukken van lateren datum wordt op het grondgebied van Leeuw zeer vaak een kerkje vermeld, onder den naam van St. Gaurickscapelleke, Kapelle van Sint Goorik en dies meer. Dit bijzonder punt zullen wij verder uitwerken. In een Vlaamsch document, in den loop der achttiende eeuw opgesteld, tijdens deri bouw der pastorij van Leeuw en diensvolgens ter gelegenheid van een misverstand tusschen Leeuw en de abdij van het H. Graf, lezen wij : « Soo wordt in feyt gesteld dat Gera~dus Bisschop van Kameryk ten jaere 1079 aen den abt Walterus ende monnicl\en vanS. Sepulture gegeven heeft het altare de Leeuw, sub pensione duorum so-; lidorum animabus persolvenda. 't Is ter oorsaecke van dese concessie van het altàre de Leeuwe dat d'abdyevan S. Sepulture onder St. Peeters Leeuw ende parochie van Vlesenbeek eertyts deel geweest synde van Leeuw, besith soo menigvuldige ende abondante thienden, weleken revenuën men ni~t en gelooft dat zy souden afstappen voor vier duysent gulden jaerlickx. 't Is ter dijer oorsaecke dat d'abdije van S. Sepulture besith de thienden die welcke differente godtvreesende per-
(1) éarlulaire de l'abbaye du Sainl-Sépulcre de Cambrf!i, fol. 7 verso. . (2) Acles et doeurnenis anciens in.léressant la Belgique. Brux.
1898, p. 285.
I
J I
· Soènen tsedert de voorsereven donatie van het altare de Leeuw tot in het beginsel van de dertiende eeuw hebben gevalideert, ten behoeve der voorsereven abdije. . 't Is tot occasie van dese donatie van het altare de Leeuwe dat den abt ~an S.S. Scpuiture ofte den gedaegde als desselfs vicaris generael recht hebben van te vergeven de pastori je ofte vicariën der prochic van Leeuwe en de Vlesenbeeck. 't Is omdat den abt van S. Sepukre pastoor primitief van Leeuwe is. dat de aertsbisschop van Mechelen aenden selven ofte aen desselfs vicaris generaal den gedaegde telcker reyse dat de pastorie van Leeuwe open valt, gewoon is te presenteeren eene nieuwen vicarius perpetuum ofte pastoir. · Over eenige eeuwen was de pastorije bedient door priesters die ammoviebel waren en zich moesten vergenoegen met al sulcke portie als het aen den patroon of pastoir primitief hem beliefde te assigneeren. Dus dat de woonste var{ het kerckenhuys van Leeuw aen heer Joannes de Pape in zijn leven pastoor van aldaer niet in den naem de gemeynte, maer in den naem van de kercke gecedeert was » ( 1). Uit bovenstaande stuk blijkt 1° dat de abdij van het H. Graf het personaat van Leeuw bezat en daarom de pastorij liet bedienen door geestelijken van de orde,ofwel door andere priesters door de abdij daartoe benoemd, met een wedde bij overeenkomst vastgesteld, behoudens de beslissingen diesaangaande van de geestelijke en wereldlijke overheid. 2° dat Vlezenbeke eens onder Leeuw viel. 3° dat het pastorijhuis van de abdij was. Buiten de abdij van het H. Graf, die eigenlijk de pastorij in h;mden had, waren er nog zeer veel andere abdijen en 'kloosters benevens andere wereldlijke personen, die de rijke zaailanden van Leeuw in bezit hadden en er tienden van trokken. , Uit een oorkonde van 1552 leeren wij de namen kennen van die bezitters, nl : a) De proost van de kapel te Brussel. b) De abt van St. Jacob op den eauwenberg (Brussel).
37c) De abdij van Vorst. . d) De abdij van ter Cameren. c) De weduwe van.Hendrik van der Straten. f) Hubrecht van der Straten, haar zoon. g) Heer Claes van Halle, in den naam van Wi·Ïem Coels; proebiaan tot Halle. h) De weduwe wy len Jan Sterckx. i) Gielis Crockaert. .i) Willem de Pape. h) Niklaas Beaufremez, koster te Beersel. l) Gillis van Cutsem, armmeester van Huissinghen. m) Hendrik De Broyer. n) Mher: Huibrecht van Hoegacrde als procureur-van het godshuis van 's Hertogendael. N. B. Gelijk men het wel onderstellen kan, waren de bezitters niet alle jaren dezelfde, vooral als het . particulieren gold. _Dat er dikwijls moeilijkheden en processen uit dien ingewtkkelden toestand .van zaken vloeiden, beseft men algauw. Zoo gebeurde 't in de zestiende eeuw, dat de abdij van ter Kameren twist kreeg met deken Jan Van Maldere, op het gebied der tienden. Dè uitslag van 't geding was, dat de abdij schuldich is. thiende te betalen aen de kerk van den vruchten van allen den landen haer iocbehoorende gelegen binnen de voor:. sereven prochic van Leeuw, zoo dat zij binnen der.selver prochic geen landen en is possedeerende van den weleken zij vrij en los is van thiende, want moeten zy van alle vruchten, gewassen onder die voorsereven prochic van Leeuw die haer zijn toebehoorendc·, thiende betalen >> ( 1). De tiendenheffers lagen van tijd tot tijd voor zware onkosten, en wel vooral als er moest een nieuwe pastorij gebouwd worden, of als er belangrijke herstellingswerken uit te voeren waren aan pastorij of kerk, laat staan het bouwen eener nieuwe kerk. Te Leeuw, was de kerk, rond 1546 in bedenkelijken staat,· . hoewel zij omstreeks 1489 voorname verbeteringen ondergaan had.
(1) Kerkelijk Archief nr 7718, (1) Kerkelijk archief nr 5890.
'I
I
I
J' I
. -38-
-39-
De àbt van het H. Graf,als bijzonderste tiendenheffer werd natuurlijk aangesproken, doch hij liet zich bij de ooren trek- · ken. Keizer Karel zelfs was genoodzaakt geweest tusschen te komen, bij middel van een order, waarvan hier een uittreksel: . « 6 Sept 1550. Dat de collateurs van de prochiekercke endecuren gelegen onder S. P. Leeuw den hoogen coor dienen te curen (zorg dragen), te onderhouden ende te repareren ende daer toe nae rate (naar verhouding) van hunne tienden te contribueeren. Dat oyck den Abt vanden goidshuyse van Sinte Sepulcre binnen Camerycke bij hem selven oft byden proest van der capellen binnen onser stadt van bruessele ad mutum suum renovable van syn wegen van outs hadde geweest ende noch was collateur ende ghistel van der vorereven prochickerken van der curen van Sinte Peeters Leeuw ende van der cappelrijen van onser lieven vrouwen ende van den heyligen cruyce, aldaer heffende ende hebbende aldaer die hellicht van alle die oblaten ende offeranden die aldaer gegeven worden tegen de prochiaen, ende den cureyt (pastoor) van der selver kercken dien dander .hellicht daer off competeerde, ende tot dien de geheele vleeschtiende ende·dander principaele thiende met meer ander goeden, ende .dat die voorsereven prelaet aldaer tusschen die negen oft thien ·hondert rensgoulden sjaers treekende waren, ende dat daerom ende anderssins die selve prelaet sculduch ware geweest over langen tyt den hoogen coor van der voorsereven I poebiekerken ender curen van Sinte Peeters Leeuw ~n diversche (verscheidene) syne leden ende partyen te weten, it ende aan tdack, gelaesen vensteren ende reparatie daer aen ·behoeven te hulpen onderhouden ende repareeren, ende daer nae rate vanden thiende der voorsereven prelaturen competerende te contribueren, soe en hadde die voorsereven prelaet met syn proesst van syns wegen daer toe nijet willen verstaen, maer expresselyck geweygert, waer deur den voor sereven coor vander vairsereven prochiekercken ende curen van Sinte Peeters Leeuw geschapen was geheelyck irine te vallen ende te ruyneeren, ten grooten perycke van den inge. setenen van der voorsereven prochickerken » ( 1).
Dientengevolge werd de prelaat voor den Raad van Brabant geroepen en zag zich verplicht zijn voornaam aandeel te storten in de onkosten. De werken sleepten lang aan ; want wij zien, dat de be·. talingen in 1580 nog niet vereffend waren. De kerkmeesters hadden 1125 rijnsgulden uitgegeven. Ziehier het aandeel in gemelde som te betalen door eiken tiendenheffer, in verhouding van zijn inkomsten op Leeuw en « regard genoemen hebbende op de tegenwoordige weerde van de graenen » : 1. De heer proost van de Kapel van Brussel, 461 rg. 12 Yz st. 2. De abdis vans' Hertogendale, 436 rg. 1 %st. een oord 3. Het klooster van Ter Kameren, 53 rg. 16 st. 3 myten 4. Hubrecht van der Straten en consoorten, 29 rg. 10 st.9m. 5. De abdis van Vorst. 62 rg. 6 st. 1 oord 9 m. 6. De abt v:;m Caudenberg, 5 rg. 1 Yz st 7. Geeraard de Haze, 12 rg. 9 st. 1 oord. 8. De huisarmen van Huissinghen, 3 rg. 11 st. een blank. 9. De kerk. . 40 rg. 9 st. 1 oord N. B. «De pastoor van Leeuw pretendeerende de exemptie, als genietende syn paert uyte thiende, pro alimentatione et canonica portione profitteert 14 ryngulden ». De pastoir van Halle id. 6 rynsgulden 19 st. ende half » ( 1). Over die beruchte herstelling van het koor van 1580, vinden wij een menigte papieren. Een deel van het oxaal was ingevallen, waa~uit wij besluiten kunnen, dat dit oxaal in het hooge koor was. Jan Coppens werd voldaan omdat hij de pilaren van het hooge koor gedraaid had. Dus houten pilaren. Hendrik Speeckaert, gla. zemaker, kreeg voldoening omdat hij (( verlooit hadde ende oyck gemaeckt seker gelasen in de kercke van Leeuwe soo wel in den hooghen choir als elders >>. Verlooit, verlodet, met lood bekleed. Dus waren de vensters ingezet met lood. Verders worden vermeld de metsers Jan van Dieghem,Pieler van Cuisem Pieter Godaeri. De stoel (stelling) werd naar Brussel, op den Zavel gehaald, en de groote ladder moest van Brukem komen. De meester-metser (zooveel als bouwmeester) was Peeter b (1) Kerkelijk Archief, n" 7717.
(1) Kerkelijk archief, nr 5839.
'''
:'!
'I
I
I I
i'
-41Haeck en de schaliedekker 1was Leenaard Heuricx, een Brusseleer. • Wat de schrijnwerkerij betreft, nemen wij de volgende snede op : « Quinten Liefferinck, meester temmerman heeft gemeten datter souden behoeven ierst twee honderd voeten eycken plaeten onder het werck van den da.cke van den choir, ende eenen nieuwen balck 1anck achte en twintig voeten ende in syn di ckte ende breydte XII ende XIII duymen ,ende noch buyten op 't seratle van den omloop rontsom geplaet met drie plaeten op negen freyten gen.omen als voir op Ilc voeten >> ( 1). LeeuW bezit een puike parochiekerk, die dagteekent uit de derde periode van den spitsbogenstijl. Hier willen wij ons niet bezig houden met een beschrijving van een bouwkundige.Die bevoegheid hebben wij immers ook niet. Wij schrijven voor gewone lieden, die weinig of niets af weten van architectuur en wij hebben liever te spreken met de diepe overtuiging die berust op eigen gevoelens en gezond verstand. Het geheel van de kerk van Leeuw drukt duideljk eenvoud en degelijkheid, soberheid en kracht uit. ·Zij ademt den ouden, vroeden en goeden Brabantsehen stijl en belijdt bij den kunstenaar een vastgeloof. Een dorpskerk ! Meer wil zjj n'iet · zijn, maar zij is wat zij wilde zijn : geen reuzendom voorwaar in dwergenvorm, geen rijke kapel ter voldoening .eener christelijke gelofte of ter eer van een reliek gebouwd. Neen, de kerk van Leeuw is een kerk, gevestigd in de naaste omgeving . van landlieden, mens eh en ·vol eenvoud en geloof, die een schoone kerk wilden en ze bekomen hebben. En daarom zelf mag zij een meesterwerk heeten, dus om het kalm artistieke dat er uit ppgaat, en vooral om de diepzinnige symbolische beteekenis, die er ten overvloede uit straalt. De oosting of oriëntatie is de voorname grondslag der kerksymboliek. ~elnu de kerk van Leeuw strekt zich uit, in de lengte, van het Oosten naar het. Westen, op zulke wijze, dat het koor en het hoogaltaar naar het Oosten zijn gericht. Dit was vanaf de vroegste tijden zooveel als een heilige wet. Niet alleen de priester maar de medeofferende geloovigeri moesten
1
(1) Kerl{elijk Archief, ur 7717.
,' I',
met hun gezicht naar den opkomenden dageraad gekeerd zijn, omdat ·deze het treffende beeld van Christ~s is, de Zon der gerechtigheid. Het gebouw is kruiswijs opgetrokken, met de zuidzijde aan 'den linkerkant van het Kruis,den kant van het begenadigde~ doch door zijn eigen schuld verworpen Jodendom. De noordkant is de kant der dwaling, de kant v~m het Heidendom; dat ter laatster ure tot het licht der Waarheid geroepen wordt. Langs hier stond Matia,de vertegenwoordigster der H. Kerk. Haar altaar ook is aan de noordzijde aangewezen. De doopkapel, hoewel te Leeuw, bij een eerste opbouw der kerk schier vergeten, en later aangevuld ter gelegenheid v'an het aanbrengen der beschotten uit de 17e eeuw, staat aàn de noordzijde, die als onder de schutseder Vrouw is gesteld, onder de schutse van Haar die de kinderen ter wereld en in GodsKerke brengt. De oude vierkante forsche toren stemt overeen met het zware schip, en is - in zijn aard - een der mooiste die ik ken. Verleden jaar heb ik hem meer dan een uur bewonderd toen hij op 10 v~m Oogstmaand in den stillen zoeten avond electrisch verlicht was. Wat was hij prachtig! wat was hij schoon! De absis of koornis is gevormd door een vijftal muurvlakken, nagenoeg in een halven cirkel geschikt, waarvan de natuursteenen ribben in denzelfden sluitsteen samenloopen. Het vat der kerk bevat drie beuken,waarvan de welvenbouw in machtige spitsbogen op sterke pijlers rust. De gewelven zijn in baksteen, wat ons niet verwonder~n·moet. Leeuw - ik zei het reeds - was alvroeg ontbloot van zijn oude bossehen en de steenbakkerijen waren er gemakkelijker aan te treffen dan de eikenboomen. . De zijbeukèn werden in den loop der t8e eeuw merkelijk gerestaureerd, nl. rond 1768, uitwijzens een jaarschrift op het portaal. Op een blauwen steen, in den voet van den toren, ' 1~est men ook' de woorden : Direclione P. T Sas . Anno 1783. De zware bonkige toren, eenvoudig maar grootsch, ten Zuiden door een rolvormigen traptoren belend, heeft drie verdiepingen. De plattegrond is een gewoon vierkant en komt· overeen met de breedte van de hoofdbeuk. Vier zware muur-. beeren sluiten den massiev~m toren in en geven hem een iet-
I
I' I
I'
l I
/.
''
---- --· ---
i/
--
--~~."..·---.,.--
.,-----
- -.- .
'
I
j i
J' I
I I. i
-42wat plomp uitzicht, dat op waarlijk mooie wijze verbeterd wordt en verzacht door de oprecht sierlijke klokgaten. Bij het bouwen der kerk moet een belangrijke steenleverantie uit de Dilbeeksche groeven geschied zijn. Die iets af weet van den Brabantsehen stijl moet zulks eerlijk bekennen. Overigens wordt dit ons verzekerd door de bronnenstudie (!). De jaren 1466-89, waarover nog kerkrekeningen bestaan, die niet te misprijzen oorkonden zijn, waren ook tijden van zooniet volkomen heropbouw, ten minste belangrijke herstel' lingen aan de kerk van Leeuw. Tevens bewijzen die stukken dat de kerk van Leeuw reeds geen gewoon kapelleken meer was, maar een kerk van aard om de nieuwsgierigheid van het volk te boeien. Van in 1466 bezat zij een kerkorgel. · « Aen Mester Janne den orgelmaker daer tegen de over- screvene Kerckmeesteren, bi rade,advijse en de goetduncken van den Meyere, schepenen, den parochyaen gecoebt waren die nuwe organen die te Leeuw in de Kercke staen, die costen boven die oude organen die hy van de kercke hadde tsamen XXXIII Rynschen Guld. te XX stuyvers stucke » ( 2 ). Daaruit blijkt dat er, in 1466 reeds, een oud orgel verwis- . seld werd tegen een nieuw. 1 ' Heer Jos. Houssiau, in een artikel getiteld: Eglise de Leeuw S. Pierre. Apropos d'un orgue du Jfje siécle (3), noemt voor Leeuw de volgende orgelisten : 1463 Heinrich den Pleite. 1465 Jan Vranckx 1469 Jan van Kraken 1470 een recollet. 1475 een priester. 1489 HeerEertel van den Slagmolen (ook priester). 1490 à 1510 Jan van Cutsem. ·
(1) Gielyse van Cutsem tsaeme gegheven ende betaelt van dat hij met synen waegene. ende sesse peerden te Diegem een voeder steen gehalet heeft ende tot Leeuw gebracht voor synen loen ende arbeyt daer af xxmi st.(Kerkrek. Kerstmis, 1469-1470). (2) Kerkrek. 1466-1467. (:3) Mémoires du Cercle historique et archéologique de Hal, 1927, p. 34-35.
-431513 Pauwels den organist. 1548 à 1552 Heinderyck den organist. In 1512-13 lieten de KerkmeesterS daarenboven vreemde orgelaars naar Leeuw komen, wa~rschijnlijk om _een nieu~ instrument te keuren, evenals zulks later nog wel meer gebeurde. · Laten wij hier nog eenige bij?ondere aanhalingen volgen uit de oude kerkrekeningen geknipt, en niet zonder belang : « Aen Geerde den schilder te Bruessel aen de houtmarct van dat hy de deuren die aen de organen hangen geschildert heeft en daerop gefigureert de bootscap van Onse-Lieve-Vrouw voir synen loon en arbeyt gelyc dat aen hem bedingt was>>. « Aen Janne den Knop de beeldesnyder te Bruessel gegeven ende betaelt van dat hy de autaer tafele van Onse-LieveVrouw, die de voorgezegde Kerckmeesteren aldaer vonden ende daer ane gebrack diverse gebreken ende die besteet aen de voirgezegde Janne den Knop te maken ende men se mocht vergulden om 11 Rynsche gulden te XX stuyven; stuck » « Aen Janne Steenken vanüuderghem metser, gegeven voor zijnen loen ende arbeyt van VII % dagen dat hij den voirg. nieuwen autaer in 't heylich cruyschoer gemetst en gëbracht heeft, mits d~n autaer steen ende trappen te metsen, de sdaechs · op synen cost X ·pl. » In 1466 is er meer spraak van het hermaken van 't heylich Cruus autáer. Men spreekt ook van<< den coster van Leeuw, van dat hij die ure ciocke gestelt en verwaert (gewaarborgd) heeft. » Meermalen gewaagt men tevens van verkoop van froyte dat dit jaer op 't kerchof gewassen is. Verders: << Aen Gielyse van den Voerde (een Halleneer), die in taswerck (aangenomen werk, entreprise) genomen heeft te maken 't camereken in de voirscreven kercke ». Dus de sacristy. Nog <<Meesteren Janna Slotin, urlogmeester tot Halle, gegeven voer synen arbeyt van dat hij van Halle te Leeuwe quame, ende aldaer visiteerde, stelde ende rechte de urloghe dat niet dragen en woude ». Nog: << Gecoebt X quarten Ryns wyns daer men mede monichde in witten Donderdagen (monigen = het avondmaal toedienen) op ten paeschavont ende op ten heyligen paesch, dagh daer men monichde, daer af de gelte coste XII pleeken ».
Ii ~
rr
li
Ii
i I~
I•
I. I,
I.
rl r
---------------------
~~--
.,~-=~=:lil--·=""""="'"""'-""'--,...,.,......,...,.="_..,.,.."===---==-"'""=...,------------------------_-_-~-·------,
------- -=:od'"'--
I.
l
I
''
' L
0
...:_ 45-
I.
-
i -I
I
!I
Ir,
L I I I
I
lt
I
I
! '
-!
I
i
44 ___:.
Nog cc Der Jonckfrou in den Wolf te Halle ~n te Leeuwe gegeven ende betaelt van allen den wyne die binnen dien tijde van dese rekening in de voirscreven kercken veroirbert». Nog cc Den seoelmeester van Leeuwe gegeven ende betaelt voer synen loen ende arbeyt van dat hij een boeck gemaect heeft, daer men de lessen uyt singt ende in de voircreven kercken gelevert n. -Naar een Latijnsch verslag opgemaakt in de jaren 157273_door Deken Jan Van Maldere {I), had de kerk van Leeuw tot op dit oogenblik af nog maa-r weinig geleden van de Beeldstormerij en andere onlusten van dien tijd. Zij bezat zeven gewijde altaren waarbij nog twee onlangs nieuw gebouwde. Dus negen. Wij kunnen ze moeilijk geteld krijgen, omdat de. zijbeuken in den loop der 18e eeuw gansch hersteld werden,en toch_ moet het verslag van den deken juist. zijn. Hij voegt er immers onmiddellijk aan toe, dat hij te Léeuw vièr kapelanen heeft: 1e Heer Ad'fiaan de Nayer (van Bogaarden), 2° Heer Isaäk Pepercoren,een Brusselaar; 3e Heer Joris Claus (van Ninove) en een religieus van St Augustusorder, vluchteling uit Frankrijk. Heel waarschijnlijk werden eenige die kapellen buiten het koor, in het schip der kerk, aangelegd. Wij kennen door andere bron'nen de kapel van St.Niklaas ; in 1688, immers wordt gewag gemaaRt van cc zes guldens gegeven over hel celebreeren van de vroegmisse over de quote van den reeloir van Sint Niklaas Autaer ». Wij lezen in nr 3382 : er Philippus Laureys ende syne moeder van het simpel bene,ficie souder zielelast van de HH. Nicolaes en Maria Magdalena in de parochiale Kerke van Leeuw. _ ?e naem- van den beneficiant is Philippus Ignatius Hardy, pnester wonende _in het Casteel van Budinghen, toebehoorende aen den Heere van Vlieringhen en ende Halle. de collateur is alter natum den heer Baron van Leeuw, nu synde den Heere J.C. Coloma, wonende tot Mechelen endeMevrouweDe Templeuve, in qualiteyt van Mevrouw van Aa, wonende te Doornik. Het beneficie is belast met 13 gelezen missen. Dit beneficie is geërigeert van twee die samen gevoegt zijn. (1) Nr 2323 ( Kerkarchief Koninkrijl<).
1:>us twee titels, « een van de fondatie van S. Nicolas vali 1523, en een die verloren is n. Er bestond ook van in de vroegste tijden een voornaam beneficie van hèt H. Kruis,_ waarvan de beneficiant in 1572 was de E. H. Egied Paridaens (verslag van Deken Van Mal·· dere), toen ter tijde pastoor van St. Martens-Lennik. De Kapel van 0. L. Vrouw, ter kerk van Leeuw, behoorde der E. H. Petrus Uyttersalen, pastoor vanS. Pieters-Woluwe, geboortig van Leeuw. Boven die altaren bestond nog de kapel van Sint~Goorik, welke wij verder•breedvoerig bespreken, alsook de kapel van Marie Magdalena, te Mekingen, waarvan de bezitter in 157273 was Heer Jan Walraven's (van het seminarie van Brussel?!) Op het Hof te Gaspeldoren bevond zich de kapel van St. Jan Baptist. Zij was toen in bezit-van Heer .Joos J-Iuyghe, kapelaan van Vlezenbeke. De koster van Leeuw, uitwijzens Maldere's verslag, was in 1573 Egied de Valckenere, alhier gewonnen en geboren. Verder overleed- te _Leeuw 28-8-1572 de E. H. Willem VanCutsem, priester en kapelaan te Loth in de kapel van Wolfshagen. Eenige jaren 1ater het was vernielingswerk der Geuzen tot in Leeuw doorgedrongen, vooral rond 1577-1580. Uit het kerkvisietverslag, in het Aartsbisschoppelijk Archief te Mechelen bewaard, en grootendeels uitgegeven door den E. H. Vennekens in Eigen Schoon 1911, vernemen wij voor Leeuw : cc in de kerk, armoede en verwoesting, slechts één albe, één kasuifel, noch ciborie, noch monstrans, een tinnen kelk. Alleen het hoogaltaar ; de a·nder mrtaren omvergeworpen. Geeh pastorij. Nooit was er een geweest. In 1558 woonde de pastoor bij den cc prretor n•• De Heer Deken eindigt zijn verslag van 1572-1573 zeggende dat er te Leeuw noch ketters noch schismatieken zijn. De vrome man, die ons die korte maar interessante nota's over zijn kerk liet bewaren, is fier over zijn parochie en zijn parochianen. Hij beseft heel goed welke pogingen welke opofferingen er noodig zijn, om in zulke tijden een schoone kerk te hebben. Hij weet dat het de kerk vooral is die vertelt uit de geschiedenis van het volk, dat zij het moederhuis is, waarin stilte heersebt en een heimnisvol duister deemstert, .
;r, '
l
I
I
\
I
''
( I
'I•
' I
lï I
-46-
I
waar de vreedzame menschen nog iets meer vinden kunn:n dan een doodgewoon samenzijn en genot van lager allooi. De boeren van Leeuw, wij zegden 't reeds, wilden een schoone kerk hebben, eenvoudig, zonder verguldsel, marmer, noch uitstallingen van elders of enkel binnengeblauwd, maar waardig en gepast midden op den stillen Rink, die toch maar een omlijsting van doodeenvoudige boerenhutjes was. Men ziet ook genoeg, dat de lieden diè er over den kerkvloer gestapt hebben geen modeheertjes noch saletjufferkeus waren. Het zijn zware schoenen met dikke tatsen die al die grafzerken zoo diep en zoo kaal afgesleten hebb,en, dat wij er enkel op eenige plaatsen nog schaars een reke tekst van lezen kunnen. Dé ingangpoort of endeldeur is breed en voorzien van een portaal, omdat er soms geen plaats meer was binnen in den tempel, voor al dat volk, al die geloovigen, al die bed·evaarders. Wat schoone kerk, ja, een huis vol he~inneringen, waar al die Leeuwenaars -wij mogen 't wel zeggen - als kinderen ten doope werden gedragen, om eenige jaren nadien uitgegeleefd ter ruste gelegd te worden, in den ouden heuvel, den ouden gotischen hlaiw, het oude lee, het kruintje van 't dorp, 't zij men van Mekingen, van Bruckem, van Volsem of van, elders komt. Altijd prijkt het kerkhof als tentoongesteld op zijn hoogte. Een huis vol herinneringen de kerk, waar zooveel frissche jongens en jeugdige meisjes hun vlijtige handen ineenlegden, met de li~fde in den boezem en de hoop op 't gelaat, al zooveel vaders en moeders van_'t veie vruchtbare I:..eeuw, duizenden en duizenden, die nieuwe banden legden waar de oude afgebroken werden, die elk zijn wel en zijn wee, zijn armoede of zijn glorie meebrachten en hun leven lang, 't mocht kort of lang zijn, gezwoegd en geslaafd hebben in stillen vrede of in onrust en geweld of oorlog. Op dit huis vol herinneringen heeft een maatschappij van godvreezende en werkzame menschen haren stempel gedrukt. Om dit huis heen heeft de geschiedenis van Leeuw zich ont- · · wikkeld, zijn de jaren. weggestoven, werd alles gewenteld en· gekanteld. Wij noemden zooeven het kerkhof en wij bewonderen
-41-. zijn ligging: Niet alleen omdat het zijn schoonen naam draagt, hof van de kerk, maar omdat het de natuurlijke, -dichterlijke en godvruchtige inlijsting der kerk is, en daarom moet het rond de kerk liggen. Onze voorouders wilden rusten dicht bij het tabernakel en wellicht wilden zij voor 't laatst begraven worden met de wierookwalmen in hunnen neus en · den zang van 't In paradisurn in de ooren. Ook is zulk kerkhof een gedurige les voor verstandige geloovigen, en de kruiskeus zelf spreken boeken van een hooger ideaaLDaar kan men beter dan ergens zich verdiepen in hetgeen eens geweest is, en denken aan hetgeen eens komen zal. Overigens, in zuiver esthetisch opzicht is het kerkhof van Leeuw, in zijn eeuwigen eenvoud,. een meesterstuk en voorbeeldig mooi voor een buitendorp. Wat de grafzerken ter kerke van Leeuw betreft waren er eens talrijke. Heden nog bespeurt men nog veel blauwe of witte steenen maar de letters zijn weg. In het hooge koor liggen twee mooie zerken, waaronder die van Messire Jan-Karel Roose, Baron van Leeuw, Heer van Mirimont, Spy, Osy, Calstre en Raadsheer in den Hoogen· Raad, overleden den 5 Januari 1694 oud 65 jaar en zijn Da me Marie~Florence de Varick, overleden den 11 Mei 1705. Een tweede er nevens van: Messire Jan Karel Roose, Baron van Leeuw, overleden 1 Nov. 1704, oud 25 jaar. In het koor vindt men ook deo grafsteen van JanJaak Jozef Caroly, in zijn leven dokter in de medecynen te Brussel enE. H. Caroly, zijn broeder pastoor van Leeuw. Vóór het altaar van het H. Kruis ligt de zerk van den Heer Le~mard Van H ecke ,die bezitter en bewoner ,van het Kasteel van Leeuw is geweest, op 't einde der zestiende eeuw en te Leeuw gestorven en begraven is en 1599. A Wanters geeft zijn Latijnsch grafschrift (1 ) •.
' i·
·1
1( I
I
,, t I I
,'
(1). De van den Hecke'n moeten al vroeg in Leeuw geweest zijn. Miehiel van. den Hecke, inderdaad, wordt vermeld in 1431, als verscliijnende voor de schepenen van Aa. te Leeuw, met zijn vrouw Maria van Másenseele. Leonard, 'de achterkleinzoon was getrouwd met Anna van Paeffenrode. Iffrauw v~n den Hecke
_j
.-49In het genealogisch gedeelte van deze studie is er ov~..: rigens meermalen spraak van de andere graftomben van Leeuw. Dat er veel moeten geweest zijn- waarvan geen spoor meer overblijft, kan men opmaken uit het volgende : · In 1462 reeds werd Gilles de Kegel te Leeuw in de kerk begraven. De kerk van St. Pieters-Leeuw moet in vroegere jaren meer schilderijen bezeten hebben. Wij steunen ons vooral hierop: In het kerkelijk archief van het Koninkrijk (1) Vinden wij een copij van een kwijtschrift opgesteld als volgt : << Wij deken ende capitle van Ste Peeters t' Anderlecht kennen bij desen ontvanghen te hebben van den Eerw. Heer Joannes de Pape ende Guillam Walravens, respectievelyck deken ende kerckmeester van St.Pieters-Leeuw, de somme van een hondert een tachentich Rynsgulden over de vercoopinghe van seker schilderije inhoudende den Kerstnacht gcschildert Sr. Gaspar de Craeyer Toirconden; Actum XI Martii 1634. · Ter ordonnatie van d'Eerw. heeren van den voorscreven capitule. D. Neufville. secr. 1634 ~. Hedendaags nog wordt het groot schilderij in het hooge koor nog aanzien als een werk yan de Craeyer. Het stelt
•.
was den 22 mei 1597 me.ter van 't kind van Claes de Smet. De peter was Joos van Cutsem. Het geldt hier denkelijk Juffrouw Eleonora van den Hecke, te Leeuw overleden en begraven den 18 April 1617. Zij was gehuwd met Rafael Houwaert, zoon van Jan-Baptist, den beroemden Brusselsehen poëet. De broeder van Eleonora, ook Leonard genaamd,had verscheidene,kinderen waaronder eenige die te Leeuw gedoopt zijn, b. v. Elie (11 Juni 1609). Deze Leonard 11 verkocht het kasteel van Leeuw aan Anlonio de Suarez de Arguello. Hij stierf te Brussel in 1642. en werd te Leeuw in den familiekelder (ter kerk) begraven. (Overlijdensboek). · (1) Nt 3378.
de Kruisiging vaá St'.Pieter voor, en wordt door A.Wauters als een ernstig gewrocht van den Meester aanzien. Het is een schilderij op doek van grooten omvang, met een veertiental personaadjes zonder den H. Petrus zelf meê te tellen en een paar engeltjes, die hem de martelaarskroon aanbrengen. Het onderwerp ·was buitengewoon moeilijk, doch de Craeyer heeft er op romantisch-realistische wijze de volle maat .van zijn artistiek vermogen aan gegeven. Achter het kruis, waar de heilige man, het hoofd neerwaarts hangende is, ontwaart men eenige boamen van den smallen heuvelrug die Gianicolo · heet, waaruit men het heele B.ome ziet liggen en waar later de Kerk van San Pietro in Montorio oprees,. en wel de plek~ is, op dewelke, volgens een middeleeuwsche legende, Sint Pieter werd gekruisigd. · De meeste personaadjes zijn beulen, doch in den hoek bespeurt men eene vrouw, die met hare hand het pijnlijk tooneel tracht te verbergen voor het .gezicht van haar kindje. Het schilderij is een geheel waarin samenstelling, stijl, teekening en koloriet in passend evenwicht elkander aanvullen en doen uitkomen. · Het stuk is, jammer genoeg, vroeger, met niet veel zorg bewaard. gebleven, is daarenboven op verschillige plaatsen beschadigd en zou met een herstelling, zoo er thans personen zijn. die er een handje van hebben, een· verrassend kunstwerk worden.Zoo niet zal het op betrekkelijk korten tijd reddeloos verloren zijn. In den catalogus van G. P. Mensaert,schilder, Le Peintre amateur el curieux, gedrukt te Brussel bij P. De Bast, 1763, lezen wij, op bz. 85. van het tweede deel : In de kerk van St. Peeters, gezegd van Leeuw, ziet men ,twee prachtige pancelen van G. de Craeyer.Het eene stelt Ons Heer voor aan het Kruis en het andere is de Kruisiging van den H. Petrus. Wij vertalen uit het Fransch, doch behouden het volgende in 't oorspronkelijke : (( la composition en est riche et ingénieuse, Ie dessin co~rect et Ie coloris fini et parfait ». Dus drie de Craeyers, die de de Kerk van Leeuw opluisterden. Waar zijn de twee andere naartoe? HAL,-4.
J
-50In ieder geval zouden we toch te Leeuw een de Craeyer moeten hebben. Arthur Cosyn schrijft daarover in zijn mooi boek Le Brabant Inconnu, dat de kruisiging van St. Pieter, te Leeuw, niet van de hand van Gaspar de Craeyer schijnt te zijn. Hij steunt zich op een kwijtbriefje in de kerkar- . ebieven van Leeuw bewaard en gedagteekend 20 Feb. 1860. In dit jaar, trouwens, werd het schilderij feitelijk hersteld door schilder Jozef Bernaerls, van Mecl).elen, die· voor zijn arbeid 300 frank ontving, Welnu, het kwijtbriefje luidt : « Le tableau de l'église est fa:it par Jean Cossiers 1600-1670 restauré par J. Bemaerts de Malines pour la somme de 300 francs, sur toile neuve » Wij vragen ons af, of dit wel als bewijs kunne gelden. Jan Co.ssiers was eigenlijk een leerling van Comelius de Vos en tevens een schilder van talent. Siret zegt dat hij echter geen handen kon. schilderen. De vrouwenhand, die voor het gezicht van het kind wordt gehouden is, me dunkt, te goed gemaakt om van Cossiers te zijn en goed genoeg om uit het penseel van dè Craeyer te zijn gevloeid. · In 1877 werd het schilderij onderzocht door schilder ' Slingeneyer,en op zijn aandringen hersteld door denzelfden Bemaerts van Mechelen, die reeds in 1860 aan het paneel· gewrocht had. . . Buiten de schilderijen even genoemd, vmdt men m de Kerk van Leeuw twee verrukkelijke fresco-schilderijen van den onl~ngs overleden en betreurden artist Joris De Geetere van Halle, eene van 0. L. Vrouw en een _van het H. Kruis. De kerk van Leeuw is daarenboven versierd met eenige zèer mooie gekleurde brandvensters, waarvan er drie geplaatst werden in 1901, .. In hetzelfde jaar onderging de kerk belangnJke herstellingen. Heer Brassine voerde de werken uit, voor een globale som van 71156 fr. 41 ct~. . · . . z. E. H. Reeners, die veel zm had m kerkvers1ermg, heeft de eer zijn kerk merkelijk verbeterd te' hebben. Tot dan toe had zij bijna uitsluitend een renaissance. kleed gedragen. De altaren reikten bijna tot aan bet ge-
-51welf en achter het middenaltaar waren drie vensters verstopt, dodr het groot paneel van de Craeyer,dat thans aan noordzijde van het koor hangt Hier volgen wij de uitlegging van Z, E. H. Van den Bogaert, huidige pastoor van Leeuw, die van hooren en zien spreken kan en een geschreven verslag over de werken heeft opg.esteld. Pastoor Reeners dus vatte het plan op, de .kerk m haren oorsprankelijken vorm te herstellen. Hij ~egon me.t op het koor de kalk te doén afkappen, wat destiJds zeer m den smaak viel. De witte steen onder het plaksel was over het algemeen ware regelmatige steen. Hij deed ook het bovengetimmer van het hoogaltaar wegnemen en besloot zelfs den middenbeuk der kerk insgelijks af te. k~~bben. Rond den pilaar, aan den ingang van de sa-. cnsbJ bestond, destijds een kerkmeestersbank met, tot op zekere hoogte, een beschot rondom den pilaar.· Daar men de pilaren ook wou afkrabben, werden bank en beschot bepaaldelijk weggenomen. Tevens ~ag men dat er in de basis van den pilaar eene openmg was als van uitgebrokkelden kalk en steen. D~ aannemer Brassine liet de opening vol gieten met vloeibaar cement. Denzelfden avond nog deed de werk~an opmerken, dat een fijne naar omhoog loopende barst m de kolom was ontstaan. Ongerust ging hij slapen. 's Anderdaags _s' morgefi:S k~am de klokluider de priesters opbellen en zeggen dat de kerk ingevallen was. En feite1ijk, des nachts, - niemand had het gehoord was de pilaar,door de werking van het cement, verder opengesplitst en had toegegeven. Heel het gedeelte gewelf, dat op den pilaar steunt, was mede ingevallen. In de kerk lag een puinhoop van kalk en steenen waarboven de balken van het dakgebint dreigend bleven· hangen. Dit gebeurde in Februari 1900. Men nam zonder uitstel de noodige voorzorgen. Heel de kerk werd onderschraagd en leek van binnen een bosch. ~erst werd de Maria's kring voorloopig als noodkerk ingencht, doch na een paar maanden trok men stout en. boud terug naar de kerk. Men werkte voort, iedereen gaf een stootje, de toelagen-van Staat gemeente en provincie bleven niet achter,_
I''··
•\
I I
I
I
I 'i
i
j
-52-
-53-
de geweiven van de zijbeuken werden gansch vernieuwd, men stak er gotieke vensters in, de nieuwe altaren werden geplaatst en weldra stond de kerk van Leeuw als een jeudigdige bruid te pronken. Pastoor Reeners, gij hebt Leeuw danig hemind en de bewijzen staan gebeiteld en gekapt in de steenen. Een woordje nog over eenige bijzonderheden de kerk aanbelangen de. Klokken. In nr 3377 (Kerkarchief) leest men : «Die kerckmeesters van Leen hebben in 't jaer 1627 betaelt voor het repareren van de freyten van den hoogen choor (/reit is een middelnederl. woord en beteekent schoormuur), het hangen vande tiende clpcke én het versetten van den hoogen autaer alles de somme van llllc XIX G. XVlii st>>. Het klein klokje is het oudste der thans bestaande klokken van Leeuw en draagt het volgende opschrift :
<<Deze klok» toegewijd aan den H. Apostel Petrus, patroon der Kerk van St. Pieters Leeuw, is gegeven door ,Philippus Van der Perre en Petronille Van der Perre, onder de zorg van den Z. E. I-leer Petrus Franciscus Coeckelberghs, Pastor dezer Parochie. , Me funderunt Lovanii Severinus Van Aerschodt et Felix Van Espen . GLORIA PAROCHlAE ERECTA CAMPANA DATA
(Dus 1852). Op de middelklok leest men dat FeÜx Wittouck, burgemeester, peter is, terwijl de meter heet: Louise-MarieGhislaine Comtesse de Villers, née baronne de Woelmant de Hambraine, met het volgende jaarschrift.: MARlAE DElPARAE PRECLARAE CoNsECRAS
Si Deus pro nobis quis contra nos ? Joannes Grongnart me fecït 1597.
De kleine klok (de kleinste der drie van den trebbel) dagteekent van 180,1 en werd gegoten door Drouot en François Regnault (Doornik). ~ Men leest er de volgende namen op : Peter : Engeen Ernest Coloma. Meter: Joanna-Sophie-Dansaert, geboren Krain (1). Augustinus-Laurent Hosselaer, pastoor. Frans Albert Caroly, onderpastoor. Egide-Jozef Mangelschots, maire. Antoine Walravens, adjunct. Op de klok staat ook een kruisbeeld met twee engeltjes, alsook de H. Maagd met het Kindeken tevens tusschen twee engeltjes. De middelklok en de groote we~den gegoten in 1852 door S~verinus Van Aerschodt en Felix Van Espen. Op de groote klok staan de twaalf apostelen met het volgende randschrift : (1) Zij was herkomstig uil Brugge en de vrouw van J.-B. Dansaert, rentenier te Brussel, en op zeker oogenblik maire van ,Leeuw, in vervanging van E. Mangelschots.
b
Orgel. Over de eerste orgels· van Leeuw sprak ik reeds. Den 1en Juli 1883 werd een nieuwe blaasbalg gesteld door M. Stevens, van Duffel, voor 730 frank. 't Jaar daaróp leverde gezegde Stevens een ga:qsch nieuw orgel voor 5131 frank Het buffet, geleverd door J. B. Poulliart (van Assche), kostte 2902. 98 ·frank Predikstoel. De eigenaardige preekstoel van Leeuw, gemaakt naar het model van diegene der kerk van St. Peter en Pauwel, te Mechelen, werd gemaakt door F: Fr. Van Turnhout, beeldhouwer te Mechelen, voor 1500 gulden en betaald in 1754 door Pastoor Amandus Van Uytiem van Leeuw. Kruisweg. Dagteekent van 1882 en werd ·gewijd door P. Salvator Dorsselaer, minderbroeder conventueel te Halle. De veertien statiën werden gegeven : I. Mevr. douairière, Gravin van der Dilft. II. door Pastoor Van Gompel met den onderpastoor Steps. lil. M. Carol-Pauwel-Jozef Muller, zoon van MullerGiblet. IV. M. Malou-Moeremans. V. Z. H. Kan. de Viron en gezusters VI Mevr. Gravin de Villers.
I I
!
i
_.LtS
-54-
Il·
I
~·-----· .
Leeuw behoorde tot het bisdom Kamerijk t.ot in 1.559,
'-1'-
.....
lC
-
-
& .•
;:: ...
-··
-55-
VII. Heer en Mevrouw Graaf en Gravin Theodoor de Villers. VIII. Mejuffrouw Gravin Antoinette van der Dilft. IX.· Mw. Baronnes de Gerrick van Harrewijn. X. Mher en Mevrouw Graaf en Gravin van der Dilft. XI. Mijnheer Wittouck. XII. Mher Baron de Gerrick van Harrewyn. XIII. Mijnheer Felix Wittouck. XIV. De parochianen. Broederschappen. Een broederschap van den H. Cornelius bestond sedert lang in de priorij van Kleinen, Bijgaarden. Toen dit klooster, in 1797, door de Fransche Republiek afgeschaft werd,bestelde men de relieken en bijgaande documenten aan de moederkerk te Leeuw. Een document van 1716 geeft de namen op. van eenige voorname leden, alsook de aflaten aan het broederschap toegekend door Paus Clemens XI. Pastoor De Hertoghe zocht de reliek van S. Cornelius en die van het H. Kruis aan de geloovigen uit te stellen, doch Mechelen viel er niet mee in (1797). Eerst in 1831, den' 27 Mei,werd het broederschap in de kerk van Leeuw voor goed ingericht. In 1862, den 23 Dec. gaf Z. E. Kardinaal Sterckx de toelating om een octaaf in te stellen, op den 3n zondag na Paschen. Sinds wordt die dag door de geloovigen met veel godsvrucht gevierd. In den wandel heet dit feest << de geining n, een middelndl. woord bij Oudemans aangeteekend Gheninghe- Bedevaart. Denkelijk is het woord verwant met het oude genge (gang, loop,. löopbaan). Zie bedevaartsvl~ggetje. Te Leeuw werd den 3n Dec. 1833 het broederschap van den H. Rozenkrans ingesteld. Het broederschap van de Onbevlekte Ontvangenis dagteekent te Leeuw van 1855 (onder Pastoor Rombauts). Het broederschap van het H.Sacrament werd ingericht door Pastoor Van Gompel in 1887. GEESTELIJKE OVERHEID EN KERKBESTUURDERS
=-
toen het overging aan het nieuw ingericht bisdom Mechelen. Vóór 1559 viel de parochie onder de Dekenij Halle : << Den costere van Leeuw, die met ten voorsereven prochiaenen te Halle ghink om tvoirscreven olysel ende crisma te hulpen haelen n (Kerkrek. Kerstmis 1462-1463). In 1560, na de inrichting der 14 nieuwe bisdommen, werd Leeuw zelf de zetel van een dekenij, doch daarom was de pastoor van Leeuw niet altijd deken der Christenheid. In onze geschiedenis van Buysinghen-Eysinghen her ben wij reeds aangetoond, dat de pastoors van S. M. Lennik, S. Kw. Lennik, Gooik, Dilbeek., Ternat, Buisin- . ghen e~ Tweebeek ook weleens de Dekenij Leeuw bestuurden. Ziehier de 37 parochies die aan de Dekenij S. P. Leeuw onderho01·ig waren, minstens in 1598: Alsemberg, Audenaken, Beckerzeel, Beersel, Beert, S. L. Berchem, S. M. Bodeghem. Bogaarden, Buisinghen, Bijgaarden, S. UlriksCap., Dilbeek., Dworp, Elinglzen, Egsinglzen, Gaasbeek,Gooik Huyssinglzen, ltlerbeek, Leerbeek, S. P. Leeuw, $. M. Lennik, S. K. Lennik, .Lieferinglzen, Linkebeek, Borglzt-Lombeek, S. Cal. -Lombeek, 0. L. V. Lombeek, Pamel, Rebecq, S. G. Rode, Ruisbroek, Strijtlzem, Ternat, Tweebeek, Vlezenbeke, en Wambeek. Voor 1598 telde de dekenij Leeuw 40 parochies. Zij miste Lieferinghen, Borght, Lombeek, .S. Cal. Lombeek, Pamel, Slrijllzem, Ternat, en Wambeek,-maar behelsde integendeel : S. Agatlza-Berclzem, Bollebeek, Brussegelzem, Cobbeglzem, Hamme, S. Pieters-Jetle, Mollzem, Osse[, Wemmel en Zellick.
i
)
•
i
l I
'•
PASTOORS.
1'
1137. Reimbald, priester die de kerk van Leeuw bedieri. de (A. Waulers, Rist. des,env. de Brux. I, p. 8.8). 1214. Gilles van Leeuw; hij predikte de Knusvaart m de omstreken van Brussel. (A. Wauters. Hist. des env. de Brux. I, p. 104.) . 1488. Niklaas Van den Broecke, << proch1aen van dese kercke n. (Kerkr. Nr 3376).
.I
-56-
•
1489. Jan Nolf, «·prochiaen van dese kercke >>. (Kerk. Nr 3376). '14.89. Jan van Maldere;, priestere.(Hij wordt op S. Pietersdag betaald voor de 0. L. Vrouwmisse gezongen te hebben «een jaer lanck n. .(Kerkr. Nr 3376.) 1511. Jan van Malderc. priester. Hij verschijnt weer op 7 Dec. 1537 als erfparochaen van Leeuw. cc Hij was tevens Cappelaen van der Cappelrije gefundeert op den autaer van Sinter Claese in der selver kercken. » In Hr Nr 13544. bz. 41 s, (Sectie der Manuscripten Kon. Bibi. Brussel) staat te lezen, dat Jan van Maldere, op 16 Mei 1500, priester, sone wijlen Peeters, zeker erf afstond aen Joannes Uyttersaelen, ook priester, sone Jans. 1573-1583. Jan van Maldere. Hij teekende ons oudste kerstenboek op 28-8-1753, aldus : R. D. J oannes Malderi, pastor et decan. Leeuwensis. (Dus was hij pastoor en waarschijnlijk de eerste deken van Leeuw. 1596. Henricus Rovenius (Gesch. van Buysinghen-Eysinghen door M.-J. Van. den Weghe, bz. 141). 1596-1599. Egied Paridaens, pastoor en deken. Hij was geboortig van Leeuw zelf en stond in} 572-73 als pastoor te S. M. Lennik. Wij teekenen aan, dat hij te Leeuw driemaal peter was, eerst den 18 april 1596, van Hendrik Walravens, zoon van Max en A:rina Dedobbeleer ; later op 20 Nov. 1579, van Josijntje. van Sclzepdael en in 1599 van Gielis van Schepdaels' zoontje. Deken Paridaens was een kalm en bezadigd man die zijn onberoerd. priestersleven zielsgerust doorm,aakte. 1599. Hendrik Willem Van den Bosch (Gesch. van Buysinghen-Eysinghen ). 1601. Matthias Van den Hovc. (Hovius). Hij was peter van 't kind van Koster Valekeners den 20 Feb. 1601. cc Suscepit Matthias Hovius, pastor in Leeuwis St Petri ». (Doopboek.) . 1602-1614. Godefridus van Gestel (Gerstelius) was pastoor en deken van Leeuw (Kerkrek. Buysinghén). Hij was peter van Barbara van Maldere, dochter van Renier · en Barbara Borremaris, 't neveken van Bisschop Malderus. In schepenboek nr 4635 fol. 35vo, verschijnt ·hij onder de benaming van << Heer ende Meester Govaert van Ghestel,
-57-·
priestere ende licentiaet in de Godheyt, eertijds deken van Leeuw » (1677) . 1618. Hier verschijnt, als pastoor van Leeuw, Thomas Boddaerl (pastor ejusdem vices). 1619-1651. J oannes de Pape,
pastoor en landdeken: Hij was eerst pastoor te S. M.· Leimik en kwam van daar over naar Leeuw. Op 8 Dec. 1623 was hij te Leeuw peter van het kind van Melchior de Grez en Elisabet Van der Haegen. Hij zelf was de zoon van Jan en Anna Stampioen ( schepeTib. Leeuw nr 4635 bz 579). Hij stierf t~ Leeuw in 1651 en werd aldaar in het koor der kerk begraven. De familie de Pape was sedert lang in de parochie gevestigd en 't ware geenzins gewaagd te veronderstellen dat Heer Deken de Pape wellicht een Leeuwenaar was, immers op 18 mei 1536 was zekere de Pape schepen te Leeuw. Ook zien wij dat de heer Deken, verscheidene broeders en zusters had, die te Leeuw zelf een eigendom erfden : Pieter, Gabriel, Willem, Hendrik, Catelyne en Anna (1). 1660-16138. Mçliiheus-Guillielmus Smits (ook Smitz en Smecls geschreven. Hij stierf te Leeuw 19 Januari 1682. In schepenboek nr 4641 bz. 238vo staat hij bekend onder de volgende termen : <<Heer Guille. Smitz, pastoor. van· Leeuw (9-4-1668) » (2). 1670-1671. Pelrus De Boeck. Hij teekent verscheidene · akten als pastoor van Leeuw. i678. J. L. Lenoir, eerst pastoor te Gooik en later te Leeuw. Hij was tevens landdeken der Christenheid. en overleed alhier den 26 Februari 1688. Aangaande Deken Lenoir. lezen wij in het doopboek : « Hier nae volgen de overledene geduerende den tijdt van oorloghe, alswanneer den doopboeck gevlucht was. Getrocken uyt de noticie gehouden bij (door) den pastoor n. Dan volgen de akten te beginnen van 18 Mei 1678. In de oorkonden ( 3), vinden wij een proces tusschen het
1'.
,
·'
(t) Schepenboek no 4635, blz. 579. . (2) E. H. Smits W{J.S te Leeuw onderpastoor geweest in 1664. (3) Kerkelijk archief nr '277.
j'
l
l I
.I
-*
• ~-> - - - - - - - - - - - - - - - -
,
__
m.r.
-58-
-59-.
Kapittel van S. Pieters te Anderlecht tegen E. H. Lenoir, landdeken van Leeuw, met betrekking tot het afsterven van den E. H. Jacob Biesemans, pastoor van Dilbeek, welken de landdeken van Leeuw beweerde het recht te hebben te begraven, « in zijn qualiteit van landdeken soude hij exerceeren de functie postorael over de gansche c1ergie van het district van Gaesbeke ». Het Kapittel van Anderlecht integendeel, « als colla. tor der pastorij van Dilbeek >> - en zulks kan bewezen worden met uittreksels van 1529, 1542, en 1627, - verzekerde dat recht zelf te bezitten. De pastoor van Dilbeek, immers, wordt algemeen aanzien als de 19e kanunnik van Anderlecht en draagt zelfs het kleed van het Kapittel. In 1260, toen Anderlecht en Dilbeek nog allebei onder het Bisdom Kamerijk waren, ontstond er een ander misverstand tusschen de twee pastoors en van toen af, bij het beslechten van dit geschil, werd vastgesteld dat« Dielbeke een appenditium is van Anderlecht. >> · Anderlecht deed nog opmerken dat de voorzaten van . den E.H. land deken, met name De Paepe en Grootendaele (1) meer dan eens op de begrafenis van pastoors van Dilbeke' tegenwoordig waren geweest, zonder ooit de kleinste opmerking te maken. Dat is niet juist, merkte Heer Lenoir op, .immers mijn voorzaat « de Z. E. H. De Paepe heeft voor verscheidene· jaren wel degelijk den E. H. Robert de Ncve, pastoor van Diel?eke begraven », waarop het Kapittel antwoordde dat «Heer Robertus de Neve, alias de rauwe, op het oogenblik van zijn afsterven niet meer. pastoor van Dilbeek was, aengezien hij de cure van Dielbeke wettelyck hadde geresigneerd ». Wat meer is, voegde het Kapittel daaraan toe, als de E. H. De Marez, pastoor van Dilbeke in 1646 begraven werd, was 't de koordeken van Anderlecht, die officieerde. Deken de Paepe,die toen leefde, was op den dienst tegenwoordig en zei noch ruit noch muit.
In. een woord ruzie voor geringe zaken, wat eens te meer bewijst, dat die goede oude tijd niet altijd moet verheerlijkt worden als in vele opzichten beter dan de onze. Het karakter van den mensèh is in alle rangen en standen der maatschappij altijd hetzelfde geweest en zal wel zoo blijven. Ubi homines ibi miserite . 1690. Arnold Meurs. Hij overleed te Leeuw, den 212- l694. Sepultus inecclesia ante altari (Overlijdensboek). 16.~5-1712. Laurens Engels. Op 20 April 1709 waren hij en ZIJn zuster Catelyne Engels peter en meter van het kind van Pieter De Broyer-Neetens. In schepenboek L~euw nr 4579, bz. 27, verschijnt Laurens Engels, cc pastOJr alhier temporael van der kercke ende huysarmen goederen ». Hij stierf te Leeuw 29-8-1712. Sepultus in choro prope archipresb. Dom. de Paepe. (Overlijdensboek) Zijn erfgenamen waren de weeluwe van den advokaat Engelbert, de. heer Secretaris Engelhert en Jouffrouw Catrien Theresia Engelhert (1 ). 1713-1737. Dominicus-Pizilippus Van der Sprot, overleden te Leeuw 19-4-1737. Zijn latijnsche overlijdensakte spreekt over hem den grootsten lof en steunt vooral op zijn groote werkzaamheid, zijn goedheid, zijn milddadigbeid en zijn buitengewonen iever, zoowel voor het lichamelijk als voor het geestelijk goed zijner schapen. .~737-1755. Dominicus-Joannes-Amandus Van Uyttum, HIJ kwàm te Leeuw toe den 23 Juni 1737. Zijne moeder Catelyne van Loey is te Leeuw begraven den 25 Nov. 1748. Sepulta in ecclesia. Pastoor van Uyttum was in 1740 peter van het kind van Koste~ De Blander. Onmiddellijk na zijn intrede begon deze heer pastoor te klagen over den bedenkelijken toestand der pastorij. Zijn voorgangers hadden lang cc seker cleyn en slecht huyseken bewoont, behoorende aen de kercke, gansch opgemaakt in leem en gedeckt met stroy ». Pastoor van Uyttum, die misschien van stad kwam, noemt Leeuw een zeer groote en woeste prochie.
'
'I
" I
.'.:
.
I
I
(1) E. H. Grootendaele was pastoor te Ternat en tevens landdeken van S. P. Leeuw. Hij overleed op 4 December 1668.
,.
(1) Kerkelijk archief, nr 3380. Zou En[lelhert hier niet hetzelfde zijn van Fn:Tcls? Bij het schrijven van familienamen stond het toen precies op geen haartje.
!:
i I
l
OI
f
'\:
I i
~ -- --·---
-
-~ --·---------
-61-:-
-60-. Weldra zag men de tiendenheffers voor den proéureur gedaagd en de voorbereidselen tot het oprichten van een nieuwe pastorij bleven niet uit (!). Dat alles liep precies van geen leien dakje en gaf aanleiding tot onderzoek en tegenonderzoek, waarvan nog menige papieren bewaard zijn gebleven, die ons de gelegenheid geven hier nog andere inlichtingen over te drukken. B.v. Specificatie van d'innecommen van der cure van St. Peeters Leeuwe :' In den eersten 18 bunderen lands salvo justo getaxeerd 0 volgens den cohier ieder op acht guldens fecit 144. Item de thiende op de gemelde 18 bund. 13. 1 Item den afschryff op dezelve 18 bund. à 37 1/a per bund. 33. 15 Item een thiende op 45 bunder landts 32. 12% . Item de ·heilicht van de thiende op 50 bunder bosch, getaxeerd volgens den cohier à 6 gulden 13. 15 It. 8guld. 'sjaers vandecure van Vlezenbeke 8 0 lt. het vierde paert in de tiende van Reeke 36. 70. De zijptiende onder Vlesenbeke. De hellicht in de boschtiende 50. It. op het Clooster van Opbygaerden 5. It. op hetzelve clooster 0. 11 Yz Op de rente van St. van der Cammen · 1. 7 It. van de kerkce, over jaergetijden 41. 73/ 4 It. van deselve kercke 10 viertelen coren 5. lt. van den heere proost van de capelle 6.It. van den collecteur ~an de parochie 6.. 13% , It. van de kercke jaerl. 7 sisteren terwe 21. It. van de kercke 6 gulden 6. Voor het singen van den lofsanck van den H. Joseph. 6. 10 1 Nog twee gulden 2. Nog twee gulden 2. lt.twee viertelen rogs 1. Summa summorum facit 505 gulden 13 1/ 1 •
(1) Archief abdij ter Cameren, nr 5839.
{~ommeren ende lasten van der curen van S. Peeters · Leeuw. Ten eersten soo zyn de voorscr. 18 bunderen landts belast geweest met 10 missen te weke en syn nu geredneeert op t":ee hondert eenen dertich missen door syne hooghweerd1gheuyt den Aerstbisschop van Mechelen · 92. 0 facit 1 à 8 st. de misse It. aen de kerkce van Leeuw jaerl.een sister rogge 2. Ir. aen de selve kerkcke jaerl. twee cappuynen 1. 4 I. » nogh twee cappuynen 1. 4 lt. » ngh twee cappuyenen 0. 14 Id.· » veertien stuyvers 0. 12 It. aen den heere proost van de. capelle 3. It. voor de eenen veertich jaergetyden met vigilien van dry lessen .voor ieder misse twelf tuyvers 24. 5 I. alle jacren dry gelesen missen 1 1 It. alle jacren vyf jaergetijden met vigilien 6. It. drie jaergetyden. met dry lessen 3. 12 It. twee jaergetyden met vig. van het geheel officie 3. 12
137. Rest boni 368 g. 41/4 505. 13. 137. . 9. .,·I
I
9
1
368. 4. J. . Dit geschiedde den 19 J uly 1738. Was onderteekent. A. Van der Linden Jan Crockaert Philippus De Broyer » (1). Pastoor Van Uyttum overleed te Leeuw den 19 Aug. 1755 en werd alhier in de kerk begraven. 1756-1787. Gaspar De Cock. Hij was herkomstig van Nederweert en overleed te Brussel, den i6 Aug. 1787. .Zijn eerste akte,te Leeuw ingeschreven, draagt den datum van 14 Juli 1756.
(1) Kerkelijk archief, n• 7717.
I
!1
u
-
-~
~
-.-
..... __.... .,... _~-
.:
-·
--
-63 _. 1788-1803. Hendrik De Hertogqe schreef zijn eerste akte in,den 18 Juli 1878; het was de doopakte van MartinusVan Cutsem zoontje van Pauwel en Barbara Van Cutsem. Deze priester was geboortig vanGrimbergen,zoon van Laurens en Anna Van Hemelryc~: Hij zag aldaar het licht in 1751 en overleed in den bloei der jaren te Leeuw den 30 Juni 1803. Zijn onderpastoor E. H. PieterVan Hemelryck was zijn eigen kozijn, ook geboren te Grimbergen, 19.9. 1758. Zie verder lijst der onderpastoors. Wij hebben een rekening gevonden opgemaakt door Pastoor De Hertoghe, op 3 Jan 1791, in betrek met den lijkdienst van Maria Theresia De Pauw, in de kapel van Kleinen Bijgaarden begraven, lijkdienst bestaande uit twee gezongen missen met drie heeren, in de kapel zelve, en een gelezene mis in de kerk van Leeuw. Voor den pastoor 5 gulden 2 st. » onderpastoor 2 8 >> den derden heer 2 8 (I) » den coster 18. >> schoolmeester 2 9 Voor de vier clockluyder 1 10 Voor het spelen van den orgel 1 1 11 Andere kosten van was, enz 4 Pastoor De Hertoghe staat bekend als een flinke pastoor en een buitengewoon stoutmoedig man. Gedurende den Fransehen tijd- wellicht het ergste tijdstip der geschiedenis voor wat de geestelijkheid betreft-, gaf hij menige blij}fen van ondernemingsgeest en vaderlandsliefde. Toen · de Municipale Commissie bij hem aanklopte om het inventaris der kerkvoorwerpen op te maken, vonden die mannen weinig of niets te snappen. De voorw:erpen van waarde waren in veiligheid. 't Is oprecht geestig om de inboedellijst van hetgeen er gebleven was, te lezen. Men spreekt er van een porceleinen wijwaterpotje dat aan een nagel hing en eenige oude toga's. Zie verder ons Essai histori(1) Wel aan te merken dat derde heer hier niet beduidt tweeden onderpastoor, want in 1791 was er te Leeuw nog altijd maar een enkele onderpastoor. ·
• I I
I
l'
I
1
I
que sur le Stevenisme, waar menig feit uit de loopbaan van Pastoor de Hertoghe aàngehaald wordt. 't Was ook hij, die 'in den nacht tusschen 12 en 13 December 1789 naar Halle kwam om het volk, te verwittigen dat het Regi-: ment Eender, met 600 soldaten en 2 stukken kanon te Leeuw was aangekomen en s'anderdaags op Halle zou trekken. In dit stadje lagen de patrioten van Edinghen en Bergen. Onmiddellijk nam Halle maatregelen en zou de stad verdedigen. Toen nu Bender op den steenweg was, en de Stroppen naderde, begonnen de Hallenaren te schieten ev Aux armes te roepen.De kanons van Edinghen stonden aa·n de Brusselpoort.Langs achter had de pastoor van Leeuw met eenige flinke 'mannen, de hoornen laten uitkappen en over ~len steenweg doen omwerpen,om Benders aftocht af te snijden. Tusschen twee vuren gepakt, gaf de vent zich over, tot groot genoegen der Hallenaren en tot niet minder vreugde van ~ boeren van. Leeuw, die oprecht hun rol meesterlijk gespeeld hadden. De 27 Dec. was er te Halle een groote processie uit dankbaarheid tot, de H. Maagd ingericht, waar de inwoners van Halle en Leeuw wel vertegenwoordigd waren (p. VII du Bull~lin officiel.) 1803-1818. Augustijn-Laurens Hosselaer, zoon van Judocus en Joanna Cosyns, overleden op de pastorij 16-81818. Hij was geboren 10-3-1766. 1818-1830. Frans-Albertus Caroly, geh. te Brussel, 9 nov. 1767 en overleden in 1837. Hij was onderpastoor geweest te Pepinghen van 1806 tot 1818. 1830-1853. Petrus-Franciscus Coeckelberghs was vroeger onderpastoor te Leeuw (van 1822-tot 1830). 1853-1871. Jacobus Rombauts. geb. te Rossem(Wolverthem) 1806. Hij werd priester gewijá in 1832, werd onderpastoor te Brusseghem en te Merchtem. Pastoor benoemd te Leeuw 15-3-1853. Hij was de voorname medestichter van het Klooster der Zusters van den H. Antonius van Padua, te Leeuw, in 1860, onder de hooge bescherming van Z. E. Kardinaal Sterckx.De twee eerste Zusters, eerst in het Klooster te Liedekerke, waren juffrouwen Timmermans, met kloosternaam Zuster Maria en Zuster Maria-Antonia. Hun
I I
I
1.
~ I
I
r 64-
-85-
eèrste school wa~ een kostschool waarbij weldra een vrije meisjessehool, aangenomen in 1867 en gemeenteschool iri 1876. Zij verdween als gemeenteschool in 1879 en werd vrije katholieke school tot in 1892. P;;tstoor Rombauts, die het vertrouwen der Leeuwenaren ten volle bezat, had nog al veel van hun geld geplaatst op. de beruchte Bank Le Grand en Ce; Men weet het , die bank sprong en de E. H. Rombauts, evenals veel andere deftige lieden, werd lastig gevallen. De correctionneele Rechtbank van Brussel verwees hem zelfs tot drie maanden gevang, wegens voorgewend misbruik van vertrouwen. Verdedigd door de advokaten Becker _en Colman, werd hij in de 4e Kamer van het Hof van Beroep, op Zaterdag, 24 Maart 1858, vrijgesproken. Pastoor Rombauts vertrok van hier den 22 Juni 1871 en werd pastoor te Sint-Pieters-Woluwe. Hij overleed te Laken, den 23 Maart 189l,l in' de negentig jaar oud. 1871-1896. Karel-Egied van Gompel, geh. te, Westerloo 24-3-1821. Hij overleed te Halle 27 oct. 1900. Zijn broeder Petrus~Jozef Van Gompel, geb. in 1819, was Krijgsintendent en overleed te Leeuw in 1886. 1896-1918. Jan Frans Reeners. Overleden 18-9-1918. 1918Cornelius Van den Bogaert. ÛNDERPAST,QORS.
Men weet reeds dat er te Leeuw in 1572-73 verschillende kapelanen waren. Dat zij den dienst van onderpastoor deden lijdt geen twijfel, doch de eers_te priester die eigen~ lijk dien titel draagt, is In 1614-1617, .Jan Huenaerts. Hij was verscheidene keer'en peter van jonge Van Maldere's, Walravens', en De Greve'n. Later werd hij pastoor te Vlezenbeke. 1628-1635. Henricus Croes, die in Nov. 1635 pastoor werd te Buysinghen. 1662. Jan van Brabant, « vice-pastor LeeuwensiSJJ. 1664. Guill. Smits, die naderhand pa~toor te Leeuw · werd. t 1679. Jan Borremans, een Leeuwenaar, «priester ende onderpastoor der parochie van Leeuw '' (Schepenb.N°4641, bz. 126.).
1683. Adrianus de Stamelaer,aldaar overleden 13-3-1683 1685-1692. Joos Borremans. Overl. 4-3-1692. . . 1703. R. Dom. Ludovicus de Neef, vice-pastor. 1710-1714. R: Dom. Joos van Gierle. 1719. Henricus Walravens, vice-pastor Leeuw. (Schepenboek N° 4581. bz. 255.). ·. · 1728-1734. Andreas Coupplet. Zijn moederMevrouw Mar~ gareta Persoons. werd den 5en Aug. 1729 te Leeuw in de . kerk begraven.' 1774-1737. Jan Paridaens. 1737. Norherlus lJlondeau <<vice-pastor, de~servitor J>, 1739. F. P. Brion. · 1743. Bug. Van Haesendonck. 1743-1745. Jos. De Smet. 1745.. Pa~lus T~bias De Sager, onderpastor, was ook desserv1tor m den tusschentijd dat Pastoor Van Uyttum overleden was, en nog niet vervang'en door Pastoor De Cock, namelijk van Augustus 1755 tot Juli 1756. . 177~ .. .Jan Bapt. Mertens, ook coadjutor .in 1779,welhcht tiJdens .?e laats~e ziekte van Pastoor De Cock, die naar het schiJnt geen bloeiende gezondheid genoot. 1782.· J. B. Jos. Huybrecht. Hij stierf te Leeuw 'opl2-6 1793, oud 83 jaar. · 1788. Petrus Françiscus Buellens, ook coadjut~t in 1788, waarschijnlijk in den tusschentijd dat Pastoor De Cock nog niet vervangen was. _1789. J?elrus Schoonjans, coadjutor op 23-1-1·789. 1789. E. Pater P. Rollier, minderbroeder doet hier dienst tot einde September 1789. . 1-790. D. Van Haecht, coadjutor. 1791. Martin~s Van der Slaghmolen, vice-pastor (1) . 1793-1804. Pleler Van Hemelryck van 23-9-1793 t t m 1804 (a) o
. (1). Van nu voort vinden wij te Leeuw verschillende paters .d1e d1enst doen in de kerk (2) Zie ons werk Essai .historique sur Ie Slévenisme p In. 1 796 Woonden of verbleven nog te Leeuw de EE: P~t~~~ Mmderbroeders van Boetendnel Marien en Thoelen p Rollier was vroeger gardiaan geweest te Boetendael. · · HAL,- 5,
- - - - - - - - - - - - - - - 1 ._ _ --------
---~
---~-'-
- - - - - - - - ·--
-61-
___,. 66-
woordje te zeggen van de kapel van Sinte-Madeleenè te Mekingen, van de kapel van St. Jan op het Hof te Gaspeldoren,de Kapel van Wolfshagen te Laeckt alsook van de Kapel van Rukkelingen. ·De kapel van M:ekingen, toegewijd aan de H. Magda. lena, bestond zeker reeds in J394 (Te Mekingen, prope capellam ibidem). Zij verdween maar rond 1840 en werd vervangen ·door een veel kleiner kapelleken, dat er de gedachtenis van bewaart. In Maart 1481 was Heer Jan Van . Maldere sterfeliJk laat der kapel van Mekingen,
· 1816 P J · Besseleers: 1822-1830. P. Fr. Coeckelberghs . 1853. Petrus Du .Bpis. · · · · · · · 1862-1868. H. L. Lammens. Later pastoor te 0. L. Vr.
Lombeek. 1862. Carolus Smolders. · . . 1863-1886. A. Steps. Hij werd pastoor te Belhnghen. 1858 . .J. Verbisi: Sterft als pastoor te Leest. .. 1871 .. J. Gerold. Overleden te Leeuw. Hij. heeft er ZIJn
grafsteen, gegèven door de parochianen.
.I
1873 . .J. Van·Aerschot. · · 1879-1880. J.-A. Meussen. Vertrekt naar Puers. 1880-1881. C. Wittynck. 1882-1884. Fr. Coenen. .· · · . 1884-1895. Constant Sofferie, stichtte de niem:.e paroc~~e
Breedhout en werd pastoor-deken te Herne. HIJ ke~t ~~]~ de Leeuwsche familieën en gaf mij menige kostbare mllchting voór de geslachtsboomen . . 1886. A loys Verhaegen, stichtte de parochie Zuen en werd aldaar pastoor.
1896-97. Constant Fransen. ~ 1897. Corn. Van den Bogaert, wordt ii1'1918 pastoor van
Leeuw.
1895-1903. Eduard Van den Broeck. . 1903-1906. Felix De Coster. 1906. Alfons Van Oosterwyck, die. in De~. 1930, pas-
toor werd te Beggynendijk. . 1918. August De Preter.
_
, De plaats van tweeden onderpastoor kwam te Leeu:w tot stand onder den Hollandsehen tijd (1815-1830). In 1819 is er op het gemeentehuis van Leeuw reeds spraak van de wedde van den derden heer te betalen door de gemeente. . Er bestonden vroeger op het grondgebied van ~eeuw,niet minder dan vijf kapellen, waar soms· de .H. Mis werd gedaan, waar zelfs lünderen gedoopt, brmdsparen getrouwd en overledenen begraven werden. .. . Over de Kapel van Klein eh Bijgaarden hoeven WIJ luer. , niet meer te spreken, aangezien wij dit klo.oster breedvoerig behandelen, doch wij zien ons verphcht ob~ een
I
I
(Regzster van den goeden renten enz. in de Baenderije van Gaesbeke .. Nr 9674 van het Kerkelijk Archief) Toen waren te Leeuw schepenen Cutsem en Croekaert . In 1572-73 was de abt van den H. Graf collator der
Kapel van Mekingen. Later werd de kapel als beneficie gegeven aan den onderpastoor E. H. Croes, voor augmentatie van competentie, die er wekelijks driemàal de H. Mis moest lezen. De kapel lag links van de straat, die van Halle naar .Leeuw gaat, vlak voor het Hof van de Bast'n, een pachthof toen ter tijds geheet villa juxta sacellam de Mekingen. Op een oude prachtige kaart, geteekent in ,kleuren op ··perkament ten jaren 1710 door G. Couvreur en in de sectie der Manuscripten te Brussel bewaard, bemerkt men een teekening der kapel : zij bevat een tamelijk lange beuk met langs weerszijden twee vensters. Een lief torentje _staat, niet rechtop den voorgevel, gelijk bij de meeste kerken, maar rijst midden door het dak, Wat de Kapel van Gaspeldoren betreft, zij bestond in 1572 maar is sinds lang verdwenen. De E. H. Croes bezat er oók de beneficie van in 1628. In eeri pachtbrief van 12 Juni 1556, die het Hof te Gaspeldoren toekent aan Jan Heymans, als huurder, lezen wij de volgende bijzondere . bepaling : u Ende de capelle van alle nootsackelijken reparatien te voersien. Sal oock de voorsereven winne (pachter) sculdich en gehouden syn iri de· capelle alle weeken te doen celebreeren drie missen .met een bequaemen priester». (Schepenboek N 4433 bis bz. 136VO) De capelle van Lacet, ook geheeten ka pel van. Wolfshagen
,, -
68 ....... -69-
bestond ook van ouds. In de .schepenboeken is er melding van in 1510. Een akte van 1652 op 'perkament, in ons bezit, bevat daarover nog het volgende : « Item aen den voorsereven huyse van Wolfshagen is noch gelegen een capelle castraele van drije missen te weken ende boven die een ceusterije met syn behoorlijck innecomen, daervan de collatie soo voor de voorsereven ceusterije als cappelrije is toegevoeght den voorsereven proprietaris Sr Van der Cleren .... It es te wetene dat aen de voorscr(lven capelle castraele tot fabrique der selve zyn competeren de die naevolghende partyen van weyden n (zij worden hier ook genoemd). Voor 1638 was de beneficiant heer Maximiliaan Walravens (door sijn aflyvicheyt ging de kapel over aan Heer Jan van der Cleren, tevens kapelaan van St. Jan in de parochiale kerk van Halle). De leden der familie van der Cleren ontvingen gewoonlijk het sacrament des.huwelijks in de kapel aldaar, b. v. op 29 oct.'1628: << Contr. matrim. in sacello de Laect · Cornelius Van der Voèrden et Catharina Van der Cleren «•. Zelfs Willem Walravens en Catrien Gysels trouwden in de kapel van Laeckt. . . In dezelfde kapel werd op 12 Dec. 1737 Mevrouw Joanna Pascal,vrouw den edelen h~er Albert de Langue, heer van Wolfshagen, begraven. Haar man overleed het volgende jaar en,werd ingelijks aldaar ter aarde be_steld (18 April 1738). . Het kind van d~n heer Jan-Max-Emanuel Gisleen Mièhel, heer van Wolfshagen werd er gedoopt den 8-8-1761. Te Rukkelingen, bij het kasteel, bestond er ook een bidplaats,waarvan men nog eenige overb,lijfsels van grondvesten ontwaart. In 1694 werd Maria de Gailliard dochter van Karel begraven in sacello de Ruckelingen. In het overlydensboek leest men nog: << 1699, 24 Jan. obiit do-
Een woordje nog over de oude kosters van Leeuw en de schoolmeesters. Gelijk bijna overal elders waren de kosters gelast mçt het onderricht der kinderen. Wij weten dat beide bedieningen in 1536, te Leeuw in de handen va~ denzelfden persoon. waren. Zoo denken wij te mogen besluiten uit den, volgenden tekst uit schepenboek nr 4633 bz. 533 : << Jaergetyde ter ~erken van Leeuw, jaerlyckx opten Palmen Zondag met vigilien van negen lessen enz.betaelt voor den prochiaen, den cappelaen ende seoelmeester n. Het geldt hiet het jaargetijde van Jacob van Cutsem << soen wilen Gielis ende Lisbette Weynsn.(Zie Stamboom .Y an Cutsem). Er is nog wel een oudere tekst in betrek met het on.derwijs te Leeuw, nl van 1482: <<Van Gillys M~rchant, _Pnestere, van dat hij dit jae:r; die scoole gedaen heeft ende den ermelycken kinderkeus omme niet geleert, over sy· nen l9en ende arbeyt betaelt, 11 pond 6. d. )) . !.n ~572-73 was de koster van Leeuw Egied Valckeneer. WIJ vmden hem gedurig in de huwelijksboeken als getuige. Hij was gehuwd met een dochter Van Cutsem en moet een zoon gehad hebben die o~k Egied of Regidius heette. Deze was getrouwd met Anne Vellemans. Hun zoon Matthias werd te Leeuw gedoopt op 20 Febr.1601'en 't was de pastoor van Leeuw, Matthias. Hovius, die peter was. Een andere zoon Adriaan de Valekeneer trouwde met Mergriete Van Cutsem, waarvan een zoon Joannes,' die te Leeuw gedoopt werd 28-5:..1625. Korts daarna (1627) is Jan Kayart koster te Leeuw, Den 1-11-1634 is te Leeuw geboren Niclaas fs. Joes. Kayart, custodes et organista, et Jacobae Francx )), . Dus wa~ Jan koster en orgelist. In de Lati]nsche akten .vmdt ~en ?e kosters gewoonlijk betiteld custos,organista et ludtmagtster. · Dat is dus drie bedieningen : koster,
orgelist en schoolmeester.
minus Jacobus de Gailliard, secretarius in· consilio Brabantiae: Sepultus in sacello de Ruckelinghen. Ook in 1704 werd Mher Karel de Gailliard, weduwenaar van MevrouwMariade Viron in de zelfde kapel begraven.Er wordt tevens melding gemaakt, in 1690, van de thiende Schuere te Rukkelingen.
i
Later worden die bedieningen. gescheiden, zooals wij zullen zien. ,· In 1689, den 28 Jan. 1689, was Hendrik Heymans, schepen en koster te Leeuw, maar noch orgelist noch school~eester. Deze tweelaatste bedieningen werden immers uitgeoefend door Frans N eetens, die ook een broeder had,
\
j I
I
f .·
~$.
PJAa::::::.H.·
-70-
- ---
...
.
.
-· --
- ---·
-71-
koster te Ruisbroek. Frans Neetens stierf te Leeuw 12-9-1721: men leest in de overlijdensakte, dat hij meer dan veertig jaar orgelist en schoolmeester te Lee11:w is ge-weest. Het volgende heeft dus betrek op zijn school: «<tem over coop van beldekens om te geven in den catechismus. 33 st. » ( 1) In 1709, den 25-12-1709 stierf te Leeuw Dionysius De Blander,koster te Leemv.Zijn vrouw was Francisca Vlugghe.Hun zoon Frans was insgelijks koster te Leeuw. Hij was getrouwd met J. C. Cafmeyer, waarvan de zoon Jan-Baptist De Elander tevens koster was. In 1795 was J.-B. De Blan!}er ook koster te Leeuw. 't Was hij· die de Munici-_ pale heeren ontving, op 30 nov. 1797, toen zij den inboedel der kerk' van Leeuw gingen Ópmaken. (Op 2 Aug. 1730 sterft Willem Wouters, koster te Leeuw. In de ker~ begraven). Frans Neetens, overleden in 1721, werd opgevolgd, in de hoedanigheid van koster en schoolmeester, door Meester Gilles van Haesendonck (Zie daarover Stamboom Walravens).'t Was dezes dochter die in den echt trad met Jan Bapt. Mangelschots (1778). Hun zoon, Jan Augustijn Mangelschots was ook onderwijzer en orgelist. Hij overleed te Leeuw in 1823. De zoon Philip- Jaak (1808-1843) was koster en schoolmeester. In een register der beraadslagingen begi_nnende 23-1-1819 en te Leeuw op het gemeentehuis bewaard, lezen wij over 1829 : «Er is in de gemeente geen armeschool, die uitsluitend voor arme kinders bestemd is ; deze worden door. den onderwijzer der gemeente onderWezen, waarvoor hem jaarlijks eene som van 50 gulden wordt toegezegd. Er is dit jaar slechts de helft der 50 gulden uitbetaald, daar de vorige onderwijzer Mangelschots maar gedurende 't half jaar het onderwijs verleend heeft)),
(1) In 1658 vinden wij Maria Cools, weduwe wijlen Jan Neetens coster was van S. P. Leeuw, toen hij leefde. Misschien de ouders van Frans (Schcpenb. nr 4638 bz. 470).
..
In 1830 inderdaad, zijn er drie onderwijzers : 1. Willem Dammans, geboren te Leeuw. Hij onderwij~t den godsdienst, lezen,schrijven, rekenen en spraakleer, alles in 't Vlaàmsch en in 't Fransch ! 2. Philip-Jacob Mangelsclwts. Hij ook onderwijst dezelfde vakken. 3. Charles-Jos. Bricout, die zijn leergang maar begonnen heeft den 15 Nov. 1830. Hij heeft 20 leerlingen waaronder 10 meisjes.
I
I
.I
• I I
b
:.
:I·i I
11
I<
.-
73-
\
SINT..:GOORIKSKAPEL TE LEEUW.
In onze verlichte. eeuw flikkerend van barnkracht en · ronkend van moteurs en tweedekkers is reizen wel een · alledaagsch ding geworden. Zich verplaatsen' in de ruimte moet feitelijk van lieverlede minder verrassingen ople- · veren ; maar een achteruitdeinzen in het verleden - laat staan een diepe blik in de toekomst - zou, indien mogelijk, veel meer interessant~> meebrengen. Beholpen en gesteund door de oudheidkunde, de geschiedenis en de folklore,zich te wanen in den tijd van Keizer Karel of van Hertog Jan, is, me dunkt, wel zoo innemend als een uitstapje naar Italië of Algiers. Zouden er nog wel hoekjes van ons land zijn, die wij, als totaal onbekend mogen aanwijzen? En toch hoeveel valt er nog te leeren en te genieten, als men, 'in stedevan te zwerven in de afstanden, liever inziet naar de verleden tijden en een blik zoekt te slaan in de zeden, de levenswijze en de gebruiken onzer voorouders. Zoodra wij onze oogen laten gaan over de verloopen eeuwen,ondergaat alles een plotselijken ommekeer.Doch heteigenaardigste,het vreemdste in die wondere wereld,dat zijn wellicht nog de verafgelegen jaren, toen het Christendom zich eerst schuchter en stil begon te verspreiden in onze streken. Wat verschil inderdaad tusschen die eerste geloofszendelingen, reeds rijp geworden in de christelijke beschaving, en onze barbaarsche voorouders, nog diep gedompeld ·in 't avergeloove en 't heidendo'm, ruw en kinderachtig tevens. In den beginne weigerden zij eenvoudig weg en op de meest brutale wijze de evangeliepredikatie ; en Gods Eeredienst was verplicht armoedig en bekrompen zich in 'tIeven te houden,nevens de afgodenvereering. Over de door de ·monniken pas ontgonnen vlakten van Brabant, reikte het -------------- -
----
-~---'--
-----
---
b
Kruis nog benauwd en voorzichtig zijn beschermende armen qit, terwijl de herkenningsteekeus van de afgoderij· zich verschansten in de schier ondoordringbare woudeQ. · Dat leven naast elkaar van twee tegenstrijdige be.schavingen moet vaak aanleiding hebben gegeven tot woeste en jammerlijke tooneelen, die een schrandere denker zich echter wel verbeelden kan en voor oogen brengen. Allengskeus zag men dat de eene beschaving de andere niet overwinnen zou noch totaal vernietigen, gelijk de trouwe minnaars der waarheid het wel zouden gewenscht hebben ; maar dat er veeleer een soort van smelting zou gebeuren, waarin de kampers voor het nieuwe, volstrekt geen afbreuk doende met zijn vaste onwrikbare re-· gels, toch zekere uitwendige vormen van het oude zouden te eerbiedigen hebben, om het te louteren en te verfijnen en aldus een nieuw stelsel te beter en te gemakkelijker aan het volk te vertoonen. .De eerste geloofszendelingen moeten wel veel diplomahe aan den dag gelegd hebben,als men dit alles wel overweegt. Men weet door geloofbare legenden, gesterkt en gesteund door zuiver historische bewijzen, dat er vanaf de zesde eeuw en wellicht nog vroeger, in on ze streken, verspreiders van het ware Geloof zijn verschenen. De man, die hier in het Brusselsche, op dit gebied, bijlange geen onbekende is, werd bisschop te Kamerijk rond 580. Gaugericus, afkomstig uit de Fransche Ardennen, doorliep het Zoniën- en zelfs het Kolenwoud en kwam in een klein eiland, gevormd door twee armen der Zenne thans Brussel - een kapelletje bouwen. , In de Brabanische Yeesien wordt Sint Goorik (Gaugerik beteekent de vroolijke) vermeld, nl. ter gelegenheid van het overbrengen der relieken van Sinte Gudula, ·.yan Moortzeele naar de kerk van St. Goorik te Brussel, het eerste kerkje der vandaag zoo bloeiende hoofdstad. Er.is immers spraak in vermelde kroniek van den Hertog van Lotricke, die te Brussel dede maken : << Tusschen twee armen van der Sinnen, Sine woning, alsoo men weet, Dat nu t' Sinte Gurycx heet. Dat was sine capeUe. )) ---
~-
---------
--
------ -----
I
.j. /"
i'
I.\ iJ
i} )I
0
,. (
I
J
II. I
I)
I! )
.I
I
I
'I
, I
~· ,_, )
~
. 1
II
! '· -74-
-75 _;
Welnu, dat Sint 'Goorik ook te Leeuw is ge"'eest kan door geen enkel' ons bekende geschreven oorkonde worden goedgemaakt,maar dat er te Leeuw alvroeg een kápel bestond, waarin Sint Goorik vereerd werd, staat wel zoo vast als de dood van Napoleon op St.-Helena. · Sint- Goorikscapelle te Leeuw wordt door meer dan twintig ons bekende teksten bewezen en gestaafd, hoewel Alfons W::mters er geen gebenedijd woord van zegt. De oudste dier teksten dagteekent van 1142, zooals wij hooger lieten blijken. In een register b egbnnen in 1655, door Z. E. H. Deken Jan de Paepe, staat bovendien in volle letters : « Item ·achter die capelle van St.Geuricx een half bunder Iants genaempt die priesteraige,daer eertijds den prochiaen (pastoor) placht te woonen, commende metter eender syde tegen 't goed van den heer proost daer die capelle van St.Geuricx op sta et, metter ander syde tegen die holle straete, mettc derde syde tegen het Geuricx-velt »{I). Uit de kerkrekeningen van Leeuw over 1462-1489 knippen wij de kostbare gegevens die volgen : « Gecoebt te~ gen Janne den Meehelere IIII eycken die veroirhert syn ende bevracht tot Sint-Goerickx-kercke n ( 2). Dus heet zij hier wel Sinl-Goerickx-kerk en niet kapel, waaruit wellicht te besluiten valt, dat het tempeltje een zeker belang had. Nog uit dezelfde rekening (1466-1467) : « Gecocht te gen den vorster op halderbosch VI eycken die ver\Vrocht syn ende veroirhert totten wercke van Sint Goorix kercke >>. • " Zes eiken en nog twee, dus acht eiken voor het houtwerk der kapel ! Is het niet van beteekenis? Nog uit dezelfde rekening : « Anthonyne Eerbout en syn gesellen gegeven voor hueren loen ende arbeyt cicken van ·x I% dagen, dat sy den choer van Sint Goerix kercke dat oude fundament
uyt braken, elk van hun sdaeghs op hun cost, 111 Y2 pleeken» ·
(1} Archief Koninkrijk. Kerkelijk Archief, nr ::l378. (2) Rekening van Kerstmis 1466-1467.
'
Elf dagen en half aan verscheidene werklieden en nog maar voor afbraak In de veronderstelling dat er drie werklieden geweest zijn,nl.Anthonyne Eerbout en twee gezellen, dat zou 34 dagen en half zijn te zamen en toen bestond het achturenwerk niet, .... voor het afbreken van een oud fondement! De rekening van 1469-70 houdt de. volgende regels ter onzer beschikking : << Den vairsereven kerkmeesteren totten metselrijen van der vairsereven capellen van Sinte Geurix te Scautsinne, (Ecaussines) gecoebt hebben XXIII manden calx ». Uit die korte aanhalingen blijkt, dat de Sint-Goorixkapelle van Leeuw precies geen pooverlijk kapelleken moet geweest zijn. Wanneer kwam nu juist die ·kapel tot stand? Al wat ~aarover bekend is, staat te lezen in de gegeven aanhalmgen, nl. dat zij rond 1466 vernieuwd of heropgebouwd werd en dat er in gezegd jaar oude grondvesten bestonden. Wellicht zal zij er bestaan hebben van het oogenblik dat de abdij van het H. Graf het personaat bezeten heeft. Ver~eten wij immers .niet, dat die abdij te Kamerijk bloeide en ?at St. Goonk een Kamerijksche bisschop was. Dus wellicht van 1079. In elk geval wordt zij genoemd in 1142 . · · In 1645 bestond zij nog, maar korts nadien moet zij verdwenen zijn, aangezien wij uit een ander register vernemen<< van een boomgaerd gelegen te Leeuw,tusschen de goederen der kerk aldaer, sheerenstraete ter tweeder en de afgeworpene cappelle >> {I). Verder lezen wij « Uytgegeven voor de kercke aen den secretaris van den Artsbisschop voor het apostilleren van een request gestelt om mogen af te breken de capelle van St. Goorix, XXIII! stuyvers » (2). (1) Schepenboek no 4581, bz 382. (2) Kerkelijk Archief 20099 (een klein registerken getiteld " Innecomen van de ]{uere van Leeuw "• waarschijnlijk een notaboekje dat een der gevluchte kerkmeesters of de pastoor zelf op zak had.)
\'
I.
I.
)
,. ' I
.I I
i
J-
-11-
76-
Daar hebben wij den nabijkomenden daturn van de af,braak, waarschijnlijk rond 1688, aangezien al de inlichtingen in 't klein registerken nr 20099 gaan van 1688 tot 1691. · Wij zullen zeggen, zonder vrees van te falen, dat het oud kapelleken zal verwoest en verbrand geweest zijn in 1684, door de Fransche troepen van Ladewijk XIV, die van 1684 en vooral in dit jaar tot i691 zóó geweldig huis hielden te Leeuw, dat de helft van het dorp vernield was. Wanters zegt, dat ment' zijnen tijde te Leeuw nog vertelde, dat de boeren vier oogsten op zeven totaal uitgeplunderd zagen (1). Maar, zal men vragen, waar stond die kapel? Juiste aanduidingen ontbreken totaal. Toch moet ze· zich wel op of rond den Rink bevonden hebben, kort bij de kerk, op een terrein palende aan de holleslraete, zooals we hooger zagen, en die thans de Broekstraat heet. In 1929 werden te Leeuw op den Rink, ter gelegenheid van het uitvoeren van zekere werken aan den openbaren weg, kort bij de Broekstraat, en vroeger ook nog, een ta~ rnelijk' groote hoeveelheid stukken van geraamten ont. dekt, die onder de straat en zelf onder huis van Rypers lagen. Onsdunkeus moeten het overblijfselen geweest zijn van :rhenschenlijken op het kerkhof van St. Geuricxcapelle begraven, wellicht in de 16e eeuw of in de 15e. en zelfs' nog vroeger. Wij hebben overigens gezien, tergelegenheid van het beschrijven der kapellen van Wolfshagen en Rukkelingen, dat die kleine kapellen ook kerkhoven hadden. · Ziehier nog, om te eindigen een paar uittreksels in betrek met dit tempeltje, die wij vonden toen ons artikel reeds geschreven was : Uit het schepenboek nr 4633, dat IooP,t over 1528-1550, bz. 425vo : « Te Leeuw, bij de plaetse, tegenover den poel, aldaer paelende lancx des heerenstraet ghaende van Leeuwe naar Bruesscle ende teghen over het Goericx veldeken, cammende metten eynde teghen over de capelle van Sint
Goericx, daer een cleyn straekin tusschen beidé ligt>> (7 Dec. 1537). , Uit schepenboek nr 4635 ,fol. 150vo, dat gaat over 1617-. 1624 : << een gelege toebehoord hebbende wylen heeren Janne van Maldere, in syn leven erfpastoor deser voorscrevmi prochie, tegenover de eapelle van St. Geuricx ende te gelege der proestdije der capellebinnen Bruessel » (1619). .
!.
·'i.·. \
) .'
' '\
i
;'
)'
I'
'
)
,. \
I :
b
(l)=Hist. des Em,irons de Brua;elles, I, p. 90. ---~-
--
.
----- -----
....
------
•- a
=·-,...-,._
r
-.79
DE PRIORIJ VA'l':l KLEINEN ·BIJGAERDEN
De nevel die het verleden omhult is soms zoo dik, dat er schier niets meer te ontwaren is van· den roem van eertijds.Hier is echter nog een soort nagedachtenis overgebleven, nl. de naam van het kasteel en de stokerij Wittouck, alsook het uithangbord van een herberg <<Au Petit Bigard >>. Weinig menschen weten daar eigenlijk meer van, en de meesten vermoeden zelfs niet, dat op deze plaats, vroeger en wel van af de XIIIe eeuw ,een zoogenaamd Godshuis va.n nonnekens bestaan heeft, wiens geschiedenis niet zonder belang is. · · In de archieven van het Koninkrijk te Brussel liggen een aantal stukken over dit gesticht bewaard, waaronder een « Inventaris van al de brieven, titulen ende pampieren op 'i Goidshuyse van Bygaerden in den Lande van Gaes- , beke, ordre van Sinte Benedi~tus (Kerkeli.ik archief, nr 14728).. Oorspronkelijk woonden de eerste n"onnekens niet te Leeuw, maar wel te Pepinghen, op een domein van zekeren ridder Jan de Monte, en wel in eene hoeve, geheeten Varenberg en gelegen in de omstreken van BeringenVijver. Om redenen die niet goed gekerid zijn, verlieten zij ~Varenberg en kwamen zich neerzetten te Sint-Pieters Leeuw. Dit geschiedde met de volle toestemming van den hertog van Brabant, Hendrik 11, en diens broeder Godevaait, heer van Zoutleeuw en Gaasbeek, die ook onder de eerste en voornaamste weldoeners van het klooster worden geteld. Sinds 1238 bezaten de Bernarctienen van Varenberg te Leeuw ongeveer tien bunder land, toen, in 1251, Godevaart van Leuven hun een nieuwe begiftiging deed vah zes bunder « soo landt als bempt, te Obbygaerden op de Zuene >> (nr 14728).
.
.
--------
Alfons Wanters vertelt in een kleine voetnoot, op bz. 108 van het eerste deel zijner « .Histoire des Environs de Bruxelles n, dat te Leeuw een overlevering bestond, naar dewelke de nonnekens zich te Leeuw eerst zouden neergezet hebben in de kleine vallei kort bij het Hof te Gaspeldoren. Die overlevering wordt 0crestaafd door het feit ,. d~t Obbygaerden inderdaad op die plaats te zoeken is en met waar Kleinen Bi.igaerden ligt. Het Hoff ten Beygaerden ook Obbygaerden geheeten, lag feitelijk kort aan de Broeckstraete (1623).Wij lezen van het Hoff ten Beygaerden op de Hoogstraeteen van den Vogelensanck,een bunder crroot kort bij het hof ten Beygaerden. Na een kortdurend ve;blijf te Obbygaerden, bouwden zij, omstreeks 1251, hun nieuw klooster, op weinig afstand van het eerste gelegen, doch meer Brusselwaarts, en noemden het Kleinen Bygaerde11. Wat beleekent woord Bijgacrden? . Naar A. "carnoy en .Jan Lindemans beweren, zou Bijgaerf wel kunnen beteeken een beloken veld, kort bij.. een. bewoonde plaats. Vglk. Bijloke, Bijvanck, en Bijland. Dus zou Bijgaerden zooveel beteeken als hof. Op Anderlecht lag e~n be~md die men hiet de bijgaert (Artikel van Aug, Vlllcent m Anderlecht. Histoire, art, archéologie, folklore, etc. bz. 128). De priorij werd alvroeg door milde begifticrers be~ gt~nstigd. In 1283 droeg Willem uan Pypenb~rre ook Pzpenbuys (gewoonlijk Pipenpoy geschreven) vijf bunder lands op,bij het geen de priorij reeds bezat tot behoef uan den Goidslwyse. Willem van Beysberge en .Joanna zijn doc.hter hadden het klooster in. 12ti8 reeds verrijkt met eemge akkers. Zekere Amclryckx gaf zes dagwand beemd te Leeuw, ter plaatse gelleeten Hieranc:"Cien, en Peeter uan Zeilick gaf een bunder gelegen te Slersbrouck Onder de geschenken van lateren tijd vermelden wij : a) 1390 .. een p_laetsken gebcelen Zennebrugge, te Lake, tegenover het. T-loff len J-luldenberghe. · b). 1445 . .Joos van Cutsem voer Claes van Wolfshagen, ee.n bempt van ses dagwand, tusschen de Lake ende straete ende tusschen lgoct van der Cappellen. e). 4-6-1449. Wiilem Crockaert geeft een dagwand te R~ysbroeck, in den gemeynen bempt.
,, {•
I
j
I I
i
)
'
,. \
)
) I. I
- 8od). 1475. Joanna Crocaerts en de Wïllem Merlens heur man schenken aen het Goedshuys eenrente op een dagwand lants, ·gelegen in de· prochie van Vlesenbeke op 't· Cortvondelvelt. · · e) 1499. Hendrik ·van Dies i, geheeten Suetelief, deed ook een gifte aan Cleynen Bijgaerden ter stadt geheeten Ruckelins, ende daerachter aen 't velt geheeten çle Mansbroeck. ·f) 15l4.Gifte te Leeuw in die stadt geheeten T~ Cuissem. ·g) 1573. Acte gepasseerd voor wylen he~ren J ans van Maldere, pbre, als notaris van sekere erfrente .van een mudde sjaers die voors.creven goidshuyse gepresenteert op de goederen van Heere ·Jacob de Mesmaeker, in syn leven pbre ende. biechtvader van den selven goidshuyse. ·h) 1570. Gift te Laecke in der stadt geheeten In de Biest. Doch wij moeten die aanhalingen beperken. Een feit blijft vast : de priorij telde vrienden, waaruit mag besloten, dat zij in de streek veel goeds stichtte en een gunstige faam had. ·Sedert 1251 hadden de zusters, met de toelating van den bisschop van Kamerijk, den regel van Sint-Benedidus aanvaa.rd. Het doel der instelling was de zusters de christelij,ke volmaaktheid voor oogen te houden en hurr de liefdadigheid te doen oefenen. ·Uit een· soort verordening des zestiendé eeuw vernemen wij dat het gesticht een priorinne bezat, waarbij een poursierresse, orri de geldmiddelen goed te besturen. Deze oversten werden daarin<< geassisteert » door heere ~an Van Maldere, priester en landdeken van Leeuwe Sinte Peeters. Er bestond ook een rentmeester. Ziehier voor 1570; Priorinne: Mevrouw Catelyne Van Male. Boursieresse : Juff~. Marie Sbloyers (well~cht Sbroeyers of De Broyer.) Rentmeesters: Peeter Van denBroeckeen Jo. a. Maldere, decanus Leeuwensis. Als zusters staan bekend in 1585 : Jouffrouwen Maria Walckiers, Joanna Quarré, Maria Zewair (Gevaert), Lysbette Sridders. (Datum 4 .July anno 1585.) A!s weldoeners der priorij hadden de heeren van Gaas-
\
1.
I
I
I
o
I
',. '
' ... ! ' ''
,.';
j
• I
•
4 '
'I
I'
J
)
1
•
l
·''
I
•
I
-St-
''
beek zeer veel voorrechten. Nooit werd een zuster aartgenomen zonder hun « haar dagelijksch brood >> te hebben gevraagd. Verders mochten de heeren binnen het klooster gedurig een meisje laten opvoeden, tot op den ouderdom dat zij heur.<; selfs meester was. In lateren tijd werd van wege de priorin daartegen dikwijls verzet aangeteekend. · In 1688 was het Baron de Roose, die, ter Kleinen Bijgaarden,· een kind met name Geertrui besteedde. Denkelijk was 't een vondelinge. De Raad van Brabant werd daarover bijgehaald, maar het klooster verloor het pleit. In 1720 schreef de priorin een Fransch smeekschrift tot den Keizer, omdat het gesticht tot het onderhoud van Jutfrouw Brassart, meerderjarige dochter van Bernard, secretaris van ·de St.aten der Nederlanden, dus een hooggeplaatst ambtenaar, was verplicht. In dit verzoeksèhrift spreekt zij van haar kleine priorij, gelegen in het veld en diep in de schulden, zoo arm, dat de geringe oude kapel, ~ie dreigt in te vallen, niet kan heropgebouwd worden. De ellende dwingt haar kostgangers te aanvaarden en haar toevlucht te nemen tot het houden van vee. De vier en dertig geestelijke dochters, waarin de werkzusters begrepen zijn, voelen zich gedwongen hard te wroeten OJ11 aan hun brood te geraken. Gansch dit betoog, echter, vermocht niets tegen den wil der overheid. In 1781 onderhield de priorij de weduwe Baraumond en N. Schevisch, dochter van een officieelen dignitaris, en in 1793 was het Mevrouw de Barones Jeannette de Leuven, geboren Kellerman, weduwe van den veldheer ; zij genoot in de abdij een brood van 150 gulden 's jaars, wegens de inhuldiging van Keizer Leopold. ('t was na den veldslag van Neerwinden). · Onder de kostgangers, die Mevrouw de priorinne zelf aannam,mits kostgeld, melden wij, over 1751,BarbaraVan Doorslaer, oud 47 jaar, dochter wijlen Gerardus en Maria Lauwers.Zij was herkomstig 'uit Releghem. Verders nog de gebroeders Peter en Niklaas Crassaerts, aangenomen den 16 Juli 1774, als broeders conventueel, mits 1200 gulden. Wij zagen zooeven dat de priorij ook hare kapel had, waar de nonnekens, moe van de dagelijksche taak, hun avond~ HAL.-
6,
gebed.],{wamen prevelen. Die kapel moet er alvr9eg g~ bouwd geweest zijn, aangezien Jan Il, achterkleinzoqn van Godevaart van Leuven er begraven 'werd, onder een blauwen_ zerksteen (1 ).. ' :- Uit het testament van den E. I-L H ieronymus de V lila Franca, kapelaan d~r i)riorij, die eigenlijk te Brussel oyerleden was (19 Mei 1660), vememen wij ,dat hij in de ;kerk: va~1 Kleinen Bijgaarden moet begraven worden, nl. voor. den hooghen aliaer onder synen serck, waar zijn broe' der Dom Amb~osius reeds rust. Verders,dat zijn. beide zusters Hyacintha en Anna de Villa Franca, beide religieusen in Obbijgaarden, 1020 gulden geven tot versiering van den hoogen altaar. De kerk van St-Pieters-Leeuw zelf ontvangt zes gulden voor het luiden der klok, als het uitvaart zal geschieden. (Geteekend Mattheus: Smets, pastoor Leeuw) ( 2 ). Tevens vornemen wij dat .Jan Van Stalle, met zijne vrouw -Ida van Gaasbeek en nog- een van de zonen_ van :Gaasbeke-, -Jan genoemd, in de kapel van Kleinen Bijgaarden begraven werden (3 ). Het testament van .Juffrouw Anna V(m den Dycke, o.ngehuwde dochter van Marcus, in zijn leven baljuw van cle bosscheil zijner Maj. in het kwartier van Hal~e, en Juffrouw Charlotte Meulpas, behelst ook dusdanige wilsbeschikkinge~. Zij moet begraven worden in Obbijgaar~ den, onder den hoogen koor,« in den serk met inscriptien van.naem en waepens >>. Verders schenkt zij 100 rg. aan hare nicht tSerstevens, gehuwd met advokaat D_aniels ~n aan hare zes nevekens, dochters van hare zuster J oanna, met namen, Clzarlotle, Cornelia, -francisca, Maria-Anna, )oanna en lsabella Dupont, _elk 50 rg. ('). Verders wordt in de oorkonden gewag gemaakt van (1) Bun:ENS, t. I, blz. ()12. (2) Archief Koninlu'ijk. Kerkelijke oorkonden. 'nr. 147_50. De familie de Villafranca is eigenlijk van Spaansehen oorsprong en was verwant met het geslacht de Toledo, dus met dén beruchten Hertog van Alva. (:3) Archief Koninkrijk, nr. 14822. (4) Deze .Juffrouw Anna van den Dycke had veel liggende _goedte I;>worp en te Ruisbroek.
- - - - - - - - - - - - - - - ------
-·
het.~estal'rient van Zuster Margriet Gevaert (17 Sept. 1592), eem~e dochter van .Jacob en Margriet Tlzielman. Ook nog· van- het bouwen een er kapel op den hoek van den bossche ~y .den ciaester staende, gift van Juffrouw Appelmans, rehgieuse (1 ), alsook van het testament van Margriet Sclzops (anno 1634), dochter van Jacob en Barbara Br.ievers. De laatste wilsbeschikkingen" van Anna M~ys, weduwe van Jan Beeckmans, zijn niet -zonder belang: « Item betaelt van hamelenvleesch, calfvleesch, pocillerije ende andere eetwaere gedient hebbende totte maeltyt van den uytvaert der yoorscrevenen wylen Anna Meys ·.... 19 rg. 8 st. - Aen Jeronimus van Nyversele, specier, voor het bancket op de voorsereven rriaeltyt gelevert, 12 rg. 16 st.It. aen Lancelot van_ Ghindertaelen voor een half amel wyn op deselve maeltyt gedroncken 23 rg. 3 st. - Item van diversche missen te doen celebreren voor haer siele soe ten Augustijnen als ten Minrebroers, 6 rg. 5 -st. - ' It. aen Aernout Coens, steenhouwer voor eenen serck o~ op h~t' graf te leggen, met drinckgelt voor de knechten 9 rg: 2 st. (2). -Het, testament van Jonckvr. Catelyne Schauman (9-21702) 1s ons erachtens van beteren aàrd. Het geldt er een dagelijksche niis in de kapel van de priorij, waarvoor een fondatie van 3000 gulden. Indien er evenwel een kind der famil~e, van de vaderlijke of moederlijke zijde,zo.u komen pnester te worden, zoo zal dit bezet een beneficie voor hem zijn (a). Doch keeren wij terug tot de eigenlijke kapel. Zij moet ~el b~langrijk ge":eest zijn, want zij bezat den 28Nov.1745 reeds een kerkorgel, aangekocht voor 30 gl. aan de EE. ~p .. ~ugustij_nen Brussel (4). . _. TIJdens de Beeldstormerij der XVIe eeuw, ook bij
te
· - (1) · KerkelÎjk archief, lir 14 749. Denkelijk is hier spraak van ~e kapel, waarvan A.Wauters' gewaagt en welke hij 0. L. Vrouw 'UI den Boos heet,_ en waar de zusters op 2en en ;lcn Paaschdag
1
het Salve Regina gingen zingen. - · '(2)"Kei'kelijk Archief, nr 14748. (3) Ibid., nr 14754. · ' '(4) Ibid., nr 14783.
·
.
.
.
~-=---~~-:...JOlt...,;..._·~-r'>..cr<..-:::-'!:--::---::---.~--~-~-=-~:;::_-
\
84 gelegenheid van de beschieting van Brussel en eenige jaren daarvoor,werd het klooster totaal leeggeplunderd. Vooral op ·29 ei) 30 Mei ·1 691 werd gansch de priorij overhoop gezet door ,de troepen van den Hertog van. Luxe~burg. Uitwijzens eene lijst der gestolen voorwerpen, behep de aangerich.te schade tot 2490 gulden, Ziehier in 't kort de opsomming der posten : Tin en koperwerk, 240 gulden. Kleederen der Zusters, 500 gulden. Bedding, 400 gulden. IJzerwerk, lood, enz. 200 gulden. . Paarden ,koeien, schapen, enz. 400 guldçn. Boeken en registers, 100 gulden. Houtwerk, ·tafels en kasten, 200 gulden. Het huis van den kapelaan, .200 gulden. Tijdens de godsdienstoorlogen der X.VJe eeuw, verbleven . de zusters in het hotel der abclij van Villers, te Brussel (1). ·, · . . .. Wanters vertelt dat de jongste zusters m 1692 msgeh]kS te Brussel verbleven,terwijl de andere zich op Kleinen Bi.1gaarden zelf verstopten, in een onderaar?schen gang. Later, in l-745,was de veldmaarschalk Matmts van Sakse!l wat liefelijker met de inwoners van Leeuw ; zoo bewijst ons tenminste het document,dat wij hier in voetnoot mededeelen ( 2).
(1) Ibid., n• 14747." (2) " Maurice <J.e Saxc, duc de Courlande ct Scmigali, Maréchal de Francc. Jl est cxpressément défendu, ce sous peine de punition, à tous soldats, cavaliers, dragons et tous autres sans exception de faire·auci.m tort, ni dommagc dans Ie village de Léau St-Pie~re, Jes maisons de plaisance et dépendances. Défendons sous peme de la vie ~1 tous soldats et autres de rien toucher, ni entever dans les Jieux ci-dessus. Que nous- avons .pris sous la protectiQn. du Hoi et notre sauvegarde particulière, ordonnons aux officiers généraux et autres de faire fournir de cavaliers, soldats ou dragons sur les rcquisitions ou porteurs de cette sauvegarde, ~oyennant Ia rétribution qui est d'usage et leur donner,scavOir aux cavaliers et dragons trois livres par jour et leur cheval
Er bestond in de kapel van Kleinen Bijgaarden een b'ijzondere kapel van Sint-Anna, gegeven,zoo zegt Wauters,in 1630, door Zuster Cappel. Het schijnt ons echter toe, dat zij wel vroeger moet bestaan hebben, aangezien de permissie-brieven van die stichting gegeven werden door den bisschop van Kamerijk, dus vóór de stichting van het Aartsbisdom Mechelen, in 1559. (1). , De deken van Anderlecht, Melchior Van Cotthem, die de priorij zeer genegen was, deed in 1665 in de kapel een venster steken, versierd met zijne wapens (2 ). De archivalia der priorij lieten ons insgelijks toe eenige onvolledige afschriften van missen en jaargetijdenlijsten te bezigen, tot het opmaken van het volgende : Alle weken zes missen ter intentie der fondateurs. Alle weken drie missen ter intentie van Juffrouw' Scha uman. De wekelijksche misse vom:: Jouffrouw di Waha (3). , Twelf missen sjaers in de capelle van Beringen «alwaer het pachthof stact van Vaerberg onder Pepinghen )): Daerboven ·den 3 Jan. jaergetijde voor den Baron van Leeuw Joes Rose. Jaergetyde den 9 Jan. voor mijn heer Franciscus de Becker, priester. Jaergetyde 24 Jan. w. Gerardus Wauters. Jaergetyde 12 Feb. Jouîfr. Neuville (4). De huysvrouw van Jan de Mulder.
b
nourri, et quarante sols it chaque fantassin. Fàit au camp de Vilzeke, Ie 16 juillet 1745. (S.) M. de Saxe. " Bon pour un mois, eÓ'onderaan geteekend Jan Perpet, schepen van Leeuw. (1) Kerkelijk archief, nr 14721). (2) WAUTEHs. Histoire des Btwirons de l:Jruxel(es, t.I, blz. 110. (3) Het geldt hier Juffrouw Joanna-Maria-Josefa de \Vá'ha, die 584 + 105 gulden-schonk voor een jaargetijde, een wekeJijksche mis en een blauwe zerk op haar graf,met witte marme-· ren letters. (Kerkelijk archief, nr 14 768). (4) Zij overlee-Q 21 Januari 1674. Buiten het jaargetijde had zij nog aan de priorij. vermaakt 25 gulden 's jaars, " ten behoeve van de infirmerije,om geèmployeert te worden aen wijn, suiker, wittebroodt, pouillerije ende andere delicate spysen voor de siecke religieusen, "
/-~.:·:~6
-=-
13 Meert Cathelyne du Bois (Elders voor de ouders van
·Juft rouw Ap pelmans). It. voor de vrinden van Juffrouw Rimbouts. 3 April voor de baronesse Rose. 28 Mey Jouffr. Isabelle Laurins (1). 5 Juni Jouffr. de Waha. Item twee jaergetijden voor de geloovige zielen. It. jaergetijde Jouffr. Cath. Schauman. It. fondatie van St. Anna. · 3 Aug. Mher Nicolaus Van der Cammen. 26 Aug. d'heer Nicolaus van Vilvoorden ( 2). 29 Aug. Barbara de Bont. 14 7ber Hieronymus de Villa franca. 20 7ber Jaergetijde Joes de Mulder (3) •. 19 8ber Mevrouw Ie Compte. 7 Nov. Anna Van den Dycke. Een jaergetijde voor alle de weldoeners die voor de kercke te bouwen gegeven· hebben. Een jaergetijde voor de ziel van Juffrouw Anna Gevaert, It. voor de ziele van Joeffrau Theunis. It. voor Meester Lucas de Bloyer. . It. voor de ziele van Paesschyne Eggerincx en Jouffrav Maeyke Sbloeyers. It. voor de ziele van J aecke Gevaert.
(1) Een fondatie van 1968 gulden 8 stuivers en half, als dank voor de goede .zorgen, door de religieusen aan dezelvc· ..Juffrouw bewezen. Die fondatie moest betaald worden door de erfgenatrien, te weten :Mijnheer I<:arei-Boduan Lecocq, graaf van Humbeek enz. (Baudewijn Ie Cocq, Heer van Wulverghem) ; Mhr Alexander Louis Roose, canoniek der Metropolitane Kerk en scholaster tot Mechelen ; Mhr-Philip Franciscus Petrus Roose, Bafon van St-Pieters-Leeuw ; Mhr· Frans Philip de Vicq, baron van Cumptich ende van Meulevelt ; Mevrouwe Petronilla Eugenia de Vicq;. compaigne van Mhr Michael. Constantinus de 'Ruysscher, Grave van Elissem (Kerkelijk archief, n• 14766); · (2) Grootvader van den E. H. Marchant, priester en kapelaan van Sint-Niklaaskerk te Brussel. . (3) Jan van Mulder en zijn huisvrouw Antonia van Leeuw, ingezetenen van Anderlec}Jt (aan den molen .van Aa);·(Ker~eli~·k archief, nr 14 756). · · · ·
87 It. voor de zielen van Jan Pietkin ende syne huysvrouw Urstila Dodemont. It. voor de zielen van de ouders van Jouffrau Anthonette Dodomont, supriorinne. It. een misse voor de ziele van d'abdisse van Stc Godelive. It. een misse voor de ziele van Marie de Prez weduwe van J aeques Motquen. It. voor de ziele van Joanna Maes saliger, overl~den den 26 aug. 1618. It. voor de ziele van Jouffr. Madeleene van Dormael. Al wat voorafgaat bewijst, dat de priorij nog· pr:ecies in geen al te bekrompen staat was, dat zij een kapelaan bezat en bovendien een biechtvader. Ziehier nagenoeg een lijst der priesters, die met het geestelijk bestuur van het klooster belast waren: Zij is wel zeer onvolledig, doch hoe schaarsch de gegevens ook zijn, blijven zij niet zonder belang. 1526. Jacob de Mesmaeker. ·1610. Livinius van der Eist. 1660. Hieronymus de Villa Franca. 1716. Antoon Verhasselt, pastoor van Ruisbroek. 1731. N~ .. De Wolff, onderpastoor te Glabbeek (bij Thienen). 1748.· Dionysius Luchtens. 1760. Philibert van Bevere, can. reg. van Dileghem. ·. 1774. P. J. Van der Cammen, coadjutor. 1774-1781. P. Herdies, ·confessor. Op ·verschillende tijdstippen leggen wij ook de hand op lijs~en van geestelijke dochters van Kleinen Bijgaarden, met hun priorinne, enz. Op 18 Mei 1628 vinden wij de volgende namen: Philippina Hermans, priorinne. Willemyne-Scholastica Meulpas, onderpriorinne, · . Maria Deprez, zuster. Joanna Quarée, zuster. Marie Van Mechelen, zuster. Joanna Dehain, zuster. Anna de Moor, zuster. Catelyne Buisseret, zuster.
---
=
-r-~
-88-
-89-
-Op 27 April 1719 verschijnen : Catelyne du Trieu, priorinne. · Catelyne Paillart, suppriorinne. Berbele De Hacker, zuster. Anna Elisabet Reymbouts, zuster. Anna Marie Degardyn, zuster. Benedicta de Gry, zuster. N. B. Op gezegden datum werden nog aangenomen Catelyne Jambers, die 3000 gulden aanbracht. Zij had twee broeders, die buiten de Nederlanden verbleven ( 1). Den 28 Aug. 1728 ontmoeten wij, al~ priorinne, Anna Elisabet Reymbouts, en als boursieresse, Anne Marie Dujardin. De zusters waren Maria Sweerts, Barbara Huygens, Amelberge Horne, Scholastica Swerts, Cate.:. lyne van Hemme, Maria-Anna Crockaert (2), Cornelia Segers. Margareta van Langenhoven, Maria-Jozefa de Camusel, Anna van den Vyver en Isabella de Camusel (3 ). Op 9 Sept.1770 vinden wij E. vrouwe Cornelia Segers,priorinne, Juffrouw Constantia · Souffie, suppriorinne, en als zusters: Anna Van de Vyvere, Celestina de Ro, Joanna de· Noville, Felicitas Laurent, Angelina Robyns, AnnaCatelyne Waterkeyn, Agnes Crokaert, Barbara Orins( Schalostica Ceuterick, Maria Josefa Havaux, Agatha de Kegel, Placida Ceuppens, Cecilia Plas en lsabelle' van Sever ( 4). Op 11 Nov. 1754 treffen wij aan als priorinne Scholastica Swerts en als supprioriime Maria-Anna Crokaert. Verders vinden wij als capitularissen en religieusen : Catelyne van Hamme, Cornelia Seghers, Anna van de Vyvere, lsabella de Camusel, Florentia de Mahieu, .Maria Godfurneau, Scholastiéa Bartholomeus, Celestina de
Ro, Joanna de Noville, Placida van Zieune, Felicitas Lauwaerts en Angelica Robyns (1). Op 4 Juli 1795, laatste lijst,. waarop wij aangeteekend vinden als priorinne Constantia Sopbie en als suppriorinne Catelyne Waterkeyn. Dan volgen de zusters: Agnès Crokaert, Barbara Orins, Maria-Jozefa Havaux, Agatha de Kegel, Cecilia Plas, Isabella van Sever, Scholastica Marsille, Benedicta Cafmeyer, Felicitas Hendricx, Rosa de Sager, Constantia Van Cutsem, Dorothea Jacob en Placida Borremans.' Voegen wij daarbij de volgende leeke zusters: Clara Van Linthout, Geertrui de Lettens, Pieternelle Schampaert, Maria-Anna Crokaert, Theresia Callebout, Anna .de Smet, Elisabet van Wesemael en Maria van Gysel (2). Onder de priorinnen ontmoeten wij nog : 1476. Catelyne Van Weyenberghe. 1526. Beatrix van Assche. 1585. Catelyne van Male. 1610. Pieternelle Raes. 1613. - )) ')) 1628. Philippina Hermans. 1680. Maria Marchant. 1686. Margareta Schaumans. 1759. Scholastica Ceuterickx. A. Wanters zegt, dat de inkomsten der priory in 1754. beraamd .werden op 2112 guldens, behalve de opbrengst van 40 bunder akkerland, 28 bunder beemd en 12 bunder bosch. Volgens de recapitulatio der landen campeterende . ·het Clooster van Cleynen Begaerden, volgens de metinge van het jaer 1750, bez.at de priorij : Op S. P. Leeuw, · 109 bunder. 3 dagw. 73 roeden. Op Ruisbroek, 3 >> 3 >> . 9 >> OpOudenaken en Berchem2 >> 3 >> 1 )) Op Vlezenbeek, 8. >> 2 >> 39 )) Op Itterbeek, 3 » >> 20 )) Op Gaasbeek, 2 >> 2 >> 98 ))
\
(1) N• 14 736. Er bestaat oo.k nog een contract in denzelfden zin met Joa,nna Guyot (l70D), die alsda:n zestig à zeventig jaar oud was. (2) Dochter van Jan en Joanna Tsas (geb. Leeuw 1696) (Zie Boom Crokaert). " (3)
(4)
w
w
I
14740.
(1) N• 14734.
14769.
(2) N• 14735.
,
. . --- ;: -
----~-
-=--~-·---
·90,.,...
. ::-. -91 __ ::--7
· · .· .Op S. M. Lenni~, 2 >> 98 >> Op. S. Kw. Lennik, 15 » 2 » 78 » Op Gooik, 5 » 1 » 12 » .. Op 0. L. Vr .. Lombeek, · 31 » 3 » 49 » Op Pamel,. 3 » 38 » Op Beringhen, 29 » » 9 » Op Pepinghen, 4 » 1 » 61 » Op Leerbeke, 3 » 90 » . Dat maakttezamen 269 bunder, 1 dagw. en 75 roeden. Hare pachters over gemeld jaar waren: . . Jan Crokaert (Loth), P. Van Schepdael (Leeuw), Jan Van Overstraeten (Leeuw), Bertel Mertens (Leeuw),, Frans Noël. (Leeuw), Frans Van Koekenbeek (Brucom), Willem Moriau (Karenberg), Pauwel de Broyer (rond Èeysberg), Wille!ll van derrest en Engel Wouters (beiçlen te Leeuw). . · · Het pachthof te Beysberg, grootendeels 01'> Leeuw gelegen; was sinds 1768 v:erpacht aan Niklaas eeiens, tegen 15 gulden het bunder, maar Neetens was er m 17~1 van onder getrokken, om zich ergens in 't land van Lmk te vestigen. Toen Niklaas Neetens, door· achterstel van betaling het pachthof verlaten had, werden huis, stallingen en schuren gedeeltelijk afgebroken en in winnende land herschapen. Men verk.ocht er ook 298 koopen turf liggende in de peerdeweide ( 1). In 1716, toen het Hof te. Beysbergen nog in zijn gewonen toestand was, werd het beboerd door Jan Elsocht, jongman, zoon van J,acob. In 1527 was de pachter Aart Moenens. Wij ontdekten den pachtbrief diesaangaande en drukken hem over, ingezien zijn belangrijkheid, als · · , bijlage aan dit wer}<. Het pachthof te V aren berg, onder Pepinghen, 34 bunder 1 dagw. en 60 roeden groot, was verhuurd aan Carolus Van der Slaghmolen,en de hoeve op O.L. Vrouw-Lombeek, groot 29 bunder, 64 roeden, was sinds 1767 verhuurd aan Petrus Walckiers; getrou~d met Jenneke Walravens (2).
'fl!
(1) w 14804. (2) In 1746, den 4 september werd het Hof te. ,Vaeren-berg
Het pachthof van Te Nelleken (10 bunder) was verhuurd aan Engel Beyl en Annà Pepersack. · · .. Boven al hare inkomsten had ~e priorij nog de twe~ . negenden der tienden van Halle, waarvan ook 7J9 aan het perso~aat dier parochie behoorde. In 1686 was Jan-Bapt. Souffze, landbouwer te Halle, pachter der tienden van Kle~nen Bij gaarden, ond.er Halle. Die tienden waren eigenlijk een gift van Maria, vrouw van Godevaart van Leu. ven (1259). . Het k~?oster had ook zekere leenroerige. verplichtingen m geldeliJke lasten aan de proostdij van de kapel binnen Brussel, aan den pastoor van Leeuw, aan de huisarmen van 0. L. Vrouw-Lombeek, aan die van Leeuw, aan de kapelle van Vlezenbeke, aan Baron de Roose (van S. P.' Leeuw), aan den heer van Wolfshagen (te Lake), aan de kapel van Mekingen, enz. Daarenboven had dé priorij twee priesters te onderhouden, waarbij nog soms een biechtvader.. De paters minderbroeders van Boetendaal, die regelmatig kwamen prediken, dienden natuurlijk ook betaald. Dat alles bijeen, benevens de mondkost aan vier zieke menschen, hun leven lang, beliep 1858 gulden. Aangezien de inkomsten beraamd werden op 4280 gulden, bleef er toch een batig overschot van 2432 gulden, om veertien geestelijke dochters en zes werkzusters te onderhouden, · · · Zóó was de toestand tijdens priorinne Scholastica Ceuterickx (rond 1770). Ook de boerderij van het klooster zelf bracht zooveel op als mogelijk was. Aan het hoofd der uitbating stond een ervaren landman, nl. Hendrik Walravens, die zelfs een staaltje van zijn practisch beleid heeft nagelaten. 1-fij te Beringhen, binnen de parochie van Pepinghen verpacht aan . carolus van .dP.r Slagmolen en Catelyne de Mol, gehuischen. In 1737, negen jaar te voren werd het verhuurd aan Peeter Merlens en Catelyne Dernol en in 1628 aan L~urens Van den perre, zoon van Jan. Zijn vrouw was Magdalena Claes. In dit jaar heette het hof aldt;s 'L Hol/ te Varenbcrghe gezcid ten Clooster leen(nr 14793). In 1726 w·as ~t verhuurd aan Jan Wyns·en Joanna Corlvrini De~ 25 november 1754 aa!l Caro_l Yi.!!l der Slaghmolen en Theres1a Langhcndries.
werd daarin geholpen door zuster catharina, pachterese van' t klooster,die er bovendien voor gezorgd had een regle:ment voor alle domestieken van het klooster van Cleynen Beygaerden op te maken. In de keuken hing zelfs een lofdicht op « ter eeren van
de H. Maghet ende Martelaresse Dorothea, Palroriersse voor alle Edele Liefhebbers vaQ scltoone Blommen, kostelycke Booinen ende Vruchten der Aerde )) Het gedicht begon aldus : « Maghet, Bruydt en Martelaresse Dorothea en Patronesse Van het soeteblomgewas Zuster van het groene gras, Midts de planten ende kruyden Van Oost, Noord, West en Zuiden Onder uw' behoedingh staen, · Wil dit dicht in danck ontfaen. )) Doet ons op de deughden passen Doet die in ons ziele wassen Als in een vruchtbarigh Hof ., Tot des Heeren Moeder Lof. n Welaan! voor een rijmpereltje, verloren in de omgeving van Brussel, in een tijd van algemeene verfransching, onder het adelsgezinde, deftige, met groote manieren behepte Hof van Oostenrijk, 'n was het voorbeeld van Zuster.Caterina nog precies niet misplaatst. ' Wilt ge nog een statistiek, van 1 Oct. 1747, over de de inrichting van het gedoen? 1. Eerw. Mevrouwe met dertig religieusen. 2. Twee priesters (biechtvader en kapelaan). 3. Zestien kostkóopers. 4. Twaalf dienstboden, meest voor de boerderij. ' 5. Zes paarden en vier. veulenpaarden onder de drie jaar. 6. Zeventien hoornbeesten. 7. Twaalf halve koeien. en zeven kalvers, 8. Negen vërkens en acht _vikkens. 9. Twee ploegen. «
.. ..10. Vijf en twintig haardsteden (t). . . WIJ kunnen niet nalaten,al ware't maar voor de eischen ;an de ~olklore,hier eènige gedachten neer te pennen uit de Mernone van pachter Hendrik Walravens, uoor het jaar 1754 voor ons landt. Hij schrijft zijn ondervinding neer e~ ~e
zusters, vooral zuster Catharina hechten grooten prij~ .de wo~rden van den ervaren landman. Ook bewaren ZIJ Hend.nks raadgevingen als een kostelijk document : , «Men IS gewoon te besayen jaarlijckx op het landt .van t Clooster van Cleynen Beygaerden, omtrent· 18 oft 19 bundere hart graen in vier specien : in terwe ootrent bunderen, in witg. graen outrent 4 bunderen, in gerst 3 of 4 bunderen, in eoeren outrent 4 bunderen. In sloorsaet omtrent 3 bunderen en omtrent een bunder sloorplanten, in klaveren omtrent 5 bunderen, in haever omtrent 5 bundcren. In raep-kruyt omtrent 5 bunderen, waer onder omtrent 2 ot 3 daghwanden braeckcruyt, omtrent 9 oft 10 daghawnden herten, waer onder omtrent een daghwant blauwe. erweeten, in peerdeboo . . nen 2 oft 3 daghwanden, een daghwant gheel wortelen. Nota : als dat. de havcre stoppelen seer goet syn om nuchter heerten m te ·seyen JJ. . H. 'Yal~avens spreekt van de vcrschillende akkers, zegt ":aar ZIJ hggen en hoe zij heeten : achter den hof van Tobias -boven het belock aen de poorte - op den haes-· byl-by_het dael- aen de Kreycnhaege- aen den Vogelensanck - aen de hutte - aen Gaspeldoren - boven den cloosterbergh - het galge-stnek - 't stuck by Sussens Crockaert. · Andere pra'ctische w~nken : << Saeyt nooit geen sloorsaet aen de steen-goete, G~en gerst aen d~n bogaert van tampenhout. . OIC stucken syn wat subiect aen worm oft uytvallen; Vrtn het saetsel op ons lai1dt. Men rekent omtrent een goet vat per dagwant soo voor terwe, als coren te sexen, bchalven als men vroegh seyt. V, oor klaveren te seyen rekent men 3 ponden per daga~n
?
(1)
w
14822.
-94 wa.nt o'ft omtrent om de terwe kaleken nerri'pt rrieri rens bryrt met den kalck, en is seer goet oft in tydt van noodt kan men van sout bryn maekén. · . Den noorden wint doeght niet om mede te seyen, den suyden is den besten. ' Memorie voor te brouwen. Men nempt omtrent 35 oft 36 sisteren gerst als men m~t suyver gerst brouwt, voor een brousel, hop en den somer omtrent 60 ponden, inden winter ,so: . · Als dat de voorseide reflexien syn gemaeckt door onsen voorgenoemden pachter Henderick Walraevens, die de landbouwerije van 't clooster 10 oft 11 jaeren heeft bestiert ende met Godt al schooil.e vruchten heeft gewonnen.)) (1 ). . · De zusters. maakten alle jaren n.egen brouwsels van vijftien tonnen elk goed bier en tien tonnen reynbier (20 Nov; 1714). Uitwijzens een opgave geteekend door P. Van Bemmel, den 24 Feb. 1791, bezat het Godshuis een grooten brouwketel zonder hoogsel voor 21 en half amen en 19 amen bruin bier, alsook een kleinen ketel, zonder hoogsel, gepegeld op 18" . amen wit en 16 amen bruin bier. ·Dat er op Kleinen Bijgaerdeil. nog andere dienstboden aanwezig waren, kunnen wij opmaken uit een oorkonde bewaard in bundel Nr. 14733, betrekkelijk de aanvaarditig in het klooster van Hendrik-Frans Declercq, jonkman, oud 30 jaar.Hij werd voor zijn leven lang aange~o men, als ·kleermaker ·en huisbewaarder, mits kost drank, tafel en al het noodwendige, en in geval van ziekte, zorggu van geneesheer, waärbij de geneesmiddelen. Dàarenboven· zal Declercq mogen winkei' houden van snuif en cremerije, ter exclusie van alle andere domestiquen n. Hij zal jaarlijks kunnen gebruik maken, van acht dagen wandeling. en wekelijks één dag. Voor elke juffrouw-religieuse zal hij alle jaren drie dagen aan heur kieeren werken en voor elke zuster twée dagen. Eindelijk moet hij alle dagen de couvente-misse dienen. Declercq had· daarvoor eens 300
(1) Nr 14805.
gulden courant gestort voor volle en abso.lu te quittancie. Maar de overste bleef het recht behouden hem af te danken, in geval van bóósheid of ongehoorzaamheid. Dat de geest van boetvaardigheid soms eenigszins verslapt was onder de zusters, blijkt uit zekere brieven van Mgr. Thomas de Boussu, aartsbisschop van Mechelen, waar hij spreekt (14-1-1729) van den eerbied dien zij verschuldigd zijn aan hün overste, over het onderhouden der stilzwijgendheid en over den kostelijken tijd die vergaat in het drinken van koffie en thé, verders nog over de voorwerpen die zij niet in hunne cellen mogen hebben en die strijdig zijn met den geest van armoede. In eenen brief van 27-4-1740 is Mgr. tamelijk tevreden over den toestand en daarbij verheugd te vernemen dat de misbruiken, waarover vroeger geklaagd werd, (( soo swaer ende uyteenloopende riiet en syn. >> Hij maakt gebruik van zijn schrijven olll. streng de uitstapjes vooral buiten het bisdom te verbieden. Een enkele uitzondering blijft ·voorbehouden : de bedevaart naar 0. L. Vrouw van Halle ( 1 ). In het kerkelijk archief .van het Koninkrijk berust, on,. der Nr 14791, een prachtig gekleurde caerte figuratief van Kleynen Bijgaerden en omgeving. Bovendien etste de. beroemde Han.<; Collaert een mooi ' gravuurtje van Kleynen Bijgaerden, waarvan wij een af·druk geven. .i Sedert de beroerten van het einde der zeventiende eeuw, waren de gebouwen en vooral de kapel in eilendigen staat. In de archivalia vinden wij een stuk, op -12-8-1719, geteekend door den prelaat Bernaerts, van eaudenberg te Brussel, waarin de zusters van Kleinen Bijgaarden ver., klaren, dat hun gesticht sedert verscr,eidene jaren, ten gevolge van den oorlog en de gedurige verwoestingen en plunderingen, zóó vervallen is, dat de aartsbisschop e:r; zelfs aan denkt hetzelve af te schaffen, wat ook reeds zou gebeurd zijn,_ indien de milde tusschehkomst vàn den'pre,.
(1) Nr
14.729.
"
..
~
'
.
1.-.
-'-'- 91 '
laat eri ändere vrijgevige personen zulks niet hadden hè..; let ( 1). · . Een smeekschrift van 1753 komt tevens bewijzen, dat de zusters dringend om de toelating bidden een somme van 7000 gulden wisselgeld te mogen lichten, mits behoorlijk rekening te doen aan den heer landdeken van S. P. Leeuw, ten einde de volstrekt onontbeerlijke werken te mogen uitvoeren.Daar lezen wij dat de stallen, schuren ende andere appartementen gebaud zun van .leemaerde met daken van stroy. . Het hout zal men desnoods vinden in de bosschen van het klooster en geld kan zelfs geslagen worden bij den verkoop van turf. De toestand is .zooveel te erger daar de successie-oorlogen hier ook weerklank hadden gevonden, terwijl de sterfte onder de koeibeesten het noodlot nog zwaarder gemaakt had ( 2 ). · Korts daarna ging men over tot geringe herstel~ingen aan de gewone gebouwen, doch den 3 .Juni 1769 werd van hooger hand de machtiging toegestaan om 18000 gulden te lichten tot het heropbouwen van kapel, sacristij, kapittelzaal, enz. In die belangrijke som kwam de prelaat van Dileghen tusschen voor 8000 gulden. De ·blauwe steeoen werden besteld te Zennik eh geleverd door Philip Depret. In de brieven van dit bundel zanten wij eenige eigenaardige aanduidingen, nopens de schikking en den bouwtrant : 7 vensters voor de kerk, 16 vensters voor den pand (overdekte galerij) en een kornis in blauwen steen van 167 voet. lang_ (3 ). ' Toen de priorij, krachtens de wet van 1 Sept. 1796, zou afgeschaft worden en te koop gesteld, beproefden, het de zusters om hun gesticht te laten doorgaan als school.Zij haalden al hun oude papieren op en trachtten goed te maken, dat Kleinen Bijgaarden sinds eeuwen« school hield ende de instructie aen de jonckheyt gaf». Werkelijk gelukten zijer in te bewijzen dat het klooster een school bezat in 1574, dat er mondkosten aan kostgaande scholieren (1) Nr 14740. (2) Nr 14780. (3) Nr 14784.
betaald waren geweest in 1586, dat er van 1602 tot 16iö scholieren aanvaard werden en dat er verdèrs feitelijk school gehouden w~rd in 1611, 1615, 1617, 1621 en 1637 (1). Dat alles bleek mt de oude rekeningen .van het klooster, maar t~sscben het geven van ·zekere lessen of lezingen a.~" eem~~ voorname leerlingen, misschien uit eenvoudig bJdv:erdriJf of zelfs uit ieverzucht,en een wezenlijke school voor ~inderen, bleef er steeds nog een. merkbare afstand open. Overigens waren er geen papieren te kort, om klaar t~ maken, dat de voorname bezigheden der talrijke zusters met van pedagogischen aard waren, en daarop zou de Republiek haren eisch zoeken sterk te maken. Den 4 Juli 1795 verleende het plaatselijk bestuur van Leeuw eene verklaring, waarbij geen enkele zuster van ~leine~ Bijgaarden sinds de intrede der Fransche troepen m België het klooster verlaten had, behoudens een sterfgeval den 15 Maart 1795. Dit stuk was geteekend door J. Heymans, burgemeester en verders door J. Suenens, EI. , Borremans et Philip Ploeghmans, schepenen. . Den 24 Nov. 1796 kwam Citoyen Godts, commissaris van de Uitvoerende Macht, de zusters,ondanks hun hevig. verzet, eenvoudiglijk buitenzetten. . De inwqners waren daardoor zeer ontsticht en den 30 .Juni 1797 reeds hadden veel lieden van Leeuw, Loth, · Anderlecht, Droogenbosch en · Ruisbroek een nieuwe aanvraag gestuurd naar het hoofdbestuur, ten voordeele van het behoud der school van Kleinen Bijgaardèn. Die school bestaat sedert twee eeuwen, zegden zij, en de . behoeftige kinderen worden er kosteloos onderwezen. ' Overigens was de priorij vroeger in bezit van een geschre-· ven titel, die daar het bewijs van was. Echter was dit stuk zoek geraakt, tijdens den brand van 1695 of later in1744-45. Pen 27 Oct. 1797 werd een tweede smeekschrift ingezonden, geteekend door 42 ingezetenen van Leeuw. Ze eischten het behoud der zusters en verzochten dat de kapel van Kleinen Bijgaarden moge dienen als publie~e kerk, 1
(1) Nr 14743. 7.
HAL. -
àangezien .de parochiekerk van Leeuw zoo wijd afgeiegen is voor de meeste inwoners van Zuen. Onder de onderteekenaren vermelden wij : Francis Crokaert (gehuwd met J. M. Cràssaert), Antoon Dehaeseleer, bakker te Leeuw, Philip van der Perre, Joos Crokaert-Nerinck:x, Hendrik' Van Cutse)ll, Peeter Perpet, Jan Elsocht, Pieter Walravens, Pauwel van Cutsem, Jacob Walravens, Hendrik Keymolen, Jacob de Haeseler, Alexander van Campenhout ·en Hendrik· Borremans. Eindelijk maakte Notaris Giblet zelf een akte op, waarin ambtelijk verklaard werd dat Kleine Bijgaarden .school hield zoowel voor kostgangers als voor dagscholieren.Het ' . stuk ging vergezeld van uittreksels uit de rekemngen _, van 1632, t687, 1643, 1615,1586, en 1571, zooveel onomstootbare bewijzen (1). · · Alles bleef vruchteloos ! Het aloude gesticht, reeds verlaten door zijn gewone en stille bewoonsters, werd als staatseigendom aangeslagen.· Veranderd_ in heerenw~ning met watermolen en stokerij werd het domein later eigendom van de familie Wittouck. ·
(1) Nr 14815.
GESLACHTEN EN GESLÁCHTSNAMEN . VANLEEUW Leeuw schijnt de wieg te zijn van de Van Cutsems, de Heymans' en de Walravens' evenals Halle de bakermat is van de Borremans'. Daar is 'tal borre en bronne dat de klokke slaat : men hoort er spreken van de Molenborre, de Broekborre, de Koeiborre en nog wel van zeven andere. Te Vlezenbeke zijn de Van der Smissens en de Huwaerts de groote nesten en 't reuzelt te Buisinghen van de Greven'. De Peetroons komen van Dworp ert de Vogeleers van Lembeek. En zoo heeft elke gemeènte, elk dorp zijn soorten evenals de bosschen hun hoornen en kruiden. Te' Leeuw zijn de alleroudste namen deze die gedragen werden door de bewoners der oude saten. Wij vinden er van in de tijden van Everaard Serclaas, heele kolonieën Van Volsems, Van Gaspeldorens, Van Vosholen, Van Zellicken, Wulappels, Van Brucoms, Van Cutsems en Van Ophems. Ook nog onder de heel· oude tellen wij de Van den Gehuchte'n, de Callembergheri.' (van daar wellicht Kaerenberg), de Mostincx, de Van den Brugghen, de Crokaerts, de Sammels en de Heymans'. Al die namen, en al de andere ook, werden op tien, twaalf en meer wijzen gespeld en geschreven, en dat is te· wijten aan het feit, dat niemand geen trouwboekje meê had als er een kindje moest gedoopt worden. De pastoor vroeg heel gezapig naar den geslachtsnaam en ook naar den doopnaam en schreef alles in, op het gehoor ; en als het nu gebeurde dat de kapelaan het kindje kersten deed,en dat hij niet van de streek was of nog niet lang te Leeuw vertoefde, schreef hij evengoed Woldravens als Walravens, en evengoed Pasteleus als Basteleurs of Gofferniels in plaats van Gofferniels; eigenlijk een naam, deze laatste, samengesteld uit Godfried of Godevaart enNeels
;.._ 100 of Nielens en zeker een van de namen die hetmeest ·en op de ergste wijze verwrongen,verminkt,geradbraakt en vermoord is geweest. Ik vondCoffernels,CoffernielsGouverniels . Cofferniers,Gaufferneels. Coveneels, Copharniels, Caveniers, · Gavernel en Cavereel, en ik ter nog maar de bijzonderste .. Toen Klaas Michiels te Leeuw trouwde - 't was den 6 April1753- schreef de pastoor zijn jeugdige vrouw. in 't boek; onder den schoonen deftigen naam van Catanna Cosyns.Trientje was van gezonden hoirie en schonk heuren Klaas acht kinderen. Toen de peters ende meters nu telkens in de kerk van Leeuw haafden met hunnen kostelijken schat en dat het wichtje zou opgeteekend worden, moet die goede priester wel op zijn tong gebeten hebben bij ~et hooren van moeders naam. Zij werd dus achtmaal Ingeschreven nevens de namen van heur acht lievelingen, en wel onder de volgende vormen : Cosyns, Coseyns, Casyns, Sergoins, Sergons, Sergoens, Sergeant en Roen~: . Reken en tel hoe het ging met namen die -waarliJk met gemakkelijk te schrijven zijn.. . .. De namen te Leeuw, gelijk elders, kwamen ook dikWIJls van ergens anders, met den bruiloftswagen of anderzins,en de boe~en zijn daar om te toonen, dat de jongens ván r Leeuw gaarne hun toekomende zochten al de kanten van Vlezenbeke of daarrond, de twee Lenni,l{ken of in 't land van Assche. Halle en Buisinghen leverden er ook nog al veel en wien zou 't moeten verwonderen-? De Stroppen zijn wel Buisinghen te klokke, maar zij waren, Leeuw te stokke, en wat Halle betreft, de merkt, de beêva·art en de kermis zijn ook zooveel gelegenheden voor een jongen trouwlustigen boer, om een bevoorrechte ziel te vinden. Langs Dworp en verder op 'n lag de trekader niet, tenzij hier en daar een verwaaide keer. Maar te Leeuw zelf vonden de jongens nagenoeg nog 't best hun gading. ' Als men de kerkboeken openslaat vindt men er talrijke namen die te Le'euw gelijk versteend zijn, honderden jaren lang, en als men in nog andere papieren snuistert (want de doopboeken van Leeuw klimmen maar op tot 1596), mag men gaan tot in de eeuw van Hertog We~~eslas of nog verder, 't reust er yan de oude stammen, die nu nog
101 levende kwik zijn, gelijk de Amelryckx, de Bosmàns, de Crokaerts, de De haeseleers,en dan al die G!lysels eil die Goossens en al die D's gelijk Dènaeyer, De Pauw, De Pyper, De Quanter, De Kempeneer, De Mesmaecker, De Neef, De Coster en De Smet, ook de Lories en de Leemans, en een heele kolonie Lievens, de Neetens en de Nerinckx, de Harnies, en de Huwaerts, de Mertens en de Moonens; de Picke's, de Perpets en de Ploeghmans,deWynants en <;Ie Wouters, de Roobaerts en de Schoukens en al die Van's als Van Cutsem, Van Campenhout, VanBellinghen, Van de Perre, kortom, namen zonder einde of grond. De brave pastoors, die al die namen, inschreven, 'n keken niet al ten auw naar de spelling, zooals ik reeds zegde, a]s het Sacrament maar goed toegediend was, als 't kind een naam had en van de erfzonde ontsmet, dat was de hoofdzaak, of dat het koppel goed en vast getrouwd was~ Met ,de overledenen maakten zijn nog minder spel : dan was het enkel de naam o( alleenlijk een bijnaam of zelfs een lapnaam : 't was obiit Egidius Borremans, of Martirius Beymans aen 't Cruys, ook J. De Greef alias Crollebol, Jan Viduus in 't Mechelsgat, Judocus de Mesmaeker vulgo cc vaerke Joos)), ,Petrus van Cutsem uit den Hot, Wauters, de smid van Brucom, Elisabeth Pauwels uxor Henri vulgd de cleemaecker te Laeckt, en soms voegden zij er nog de een of de andere bijzonderheid bij, nopens de titels van eèn volksgezinden afgestorvene, als b. v. op 6 Okt. 1660, Regidus Walravens, alias Keyser, magnus gulde Leeuwensis, waarschijnlijk een toespeling op het gilde van St. Sebastiaan, waarvan hij keizer was.·\ Wanneer het een rijken boer of een edelman gold, of als er een meldenswaardige omstandigheid bij was, hetzij dat de man verongelukt of vermoord was, of elders gestorven om naar Leeuw overgebracht te worden,dàn was de overlijdensakte wel langer en interessanter. Op 6 Feb. 1704, zijnde, Aschwoensdag, viel Karel Van Diest schielijk dood op den kerkvloer, op het oogenblik zelf dat de priester hem zegende met de onsterfelijk wijze woorden : memento · homo, quia pulvis es...... Pastoor Engels benuttigde het eigenaardig feit, om voor de bevolking een overlijdensakte neer te pennen, d!e zou een ' '
102
-103-
kort en treffend sermoen zijn voor de bevolking. Karel Van Diest,zoo schrijft hij, was gansch zijn leven een stichtend voorbeeld voor alle christene menschen en wel voor~ al om de vergankelijkheid der aardsche dingen te leeren, misprijzen. 't Laatste voorbeeld dat hij gaf blijve een eeuwige les I Hij werd in de kerk begraven. Ook, wij zien het gedurig, de oud doop- huwelijks- en overlijdensregisters, die hedendaags ambtelijke boeken zijn, hadden vroeger volstrekt geen officieel karakter. De pastoors hielden ze voo,r hun eigen.Het waren een soort memoranda of aanteekenboekjes gelijk deze der huidige handelaars. Dat ziet men overal, en meestal aan de· op~ merkingen ter herinnering, die de pastoor alleen diende te weten, of die soms van zulken aard war~n, dat 1;1iemand anders er zijn neus moest insteken. Zeer dikwijls treft men er ook op de randen dingetjes aan, die noch met kinderdoopen noch met huwelijken of sterfgevallen inziens hebben. 't Gaat er over den kerkvloer, de klokken,een nieuw baarkleed, over 't leggen van een nieuwen vloer of over het betalen van << d'uytvaert ». Inlichtingen over den oorlog, uitkwartieringen van troepen en groote slerften vindt men er ook. In 1632 b. v. , heerschte de pest te Leeuw. In 17.42 waren er 124 begrafenissen van 1 Sept. tot einde van 't jaar, waarvan 57 in Oktober alleen. Wij zien dat er te .Leeuw veel Spanjaarden begraven zijn en soms nog wel mannen van belang, b.v. Henricus Lerru, ridder in het Legioen van Los Rios (5 Maart 1756). Er werd te Leeuw ook een Velasquez geboren .. De honderdjarigen worden géwoonlijk vermeld. Wij vonden er slechts drie, nl. Maria Van den Gehuchte, die overleed den 28 Nov. 1740. Veertien dagen later stierf een . andere. honderdjarige te weten Angelina Perpet. Den .21 . Dec. 1662 was te Leeuw. overle«;len de houderjarige Egidius Claes, en op 26 Januari 1661. stierf er de weduwe van Jan Van Schepduel (bijna 100 jaar oud) fere centenaria). Zij had twintig jaar lang met een engelachtig geduld de schrikkelijkste pijnen uitgestaan. Zoo spreekt haar sterfakte.
De meest verspreide familie van Leeuw is Walràvens. Ze telt in de boeken, enkel van 1596 tot aan den Fran.:. schen tijd, ongeveer 1100 akten, waaronder 550 . doopakten. Dan volgt Van Cutsem met 400 doopakten;.en aldus in afdalende orde, DeSmet met 300 doopakten, De~. Greve, Crokaert, Borremans, Bosmans, Elsought, . Hey~ mans en Wouters, die er nog 174 telt. Verder De :Broyer, Ghysels, De Mesmaecker, Mertens, Neetens, Suenens en Serm<?n, met elk 100. Volgen daarna Michiels, Laureys, · · Basteleus, Huwaert, Hardy, De Nayer en Dehaeseleer, met c;mgeveer elk 60.Voor die van minder den 60;tellen wij in afgaande volgorde De Coster, Vundelinckx, Van, Malder, Speekaert, Moriau, Harnie, Hanssens; De PPàuw, De.mol, en Bosquet. Al de andere familiën hebben er minder; doch wij hebben hier enkel de doopakten aangegeven. Vele personen te Leeuw geboren zijn elders gestorven~ wat bewijst dat er te Leeuw steeds meer wiegen stonden dan er graven gedolven werden. In de spanne van twee eeuwen, 1597-1797, heeft Leeuw veel volk geleverd voor de omliggende dorpen en vooral·voor den slokop :.Brussel. Leeuw was een bronne van volk, een ware bieënkorf .die uitzwermde langs alle kanten. Het krioelde er .van de kinderen. Jammer dat er zooveel stierven. in de ..eerste maanden van 't leven, door onwetenheid in zake .gezond,. heidsleer, oude vooroordeelen en vooral gemis: a:an. netheid. Kinderèn brengen veel bezorgdheid meê voor de ouders, maar zij zijn een bron van grootheid en ;rijkdom. Kroostrijke gezinnen bezat Leeuw steeds in ruime mate,en de huishoudens van 10 tot 15 kinderen waren er geen zeldzaamheid. Merten Van Cutsern'en Barbara Lieven~ hadden. op 17 jaar (1731-1748) veertien kinderen.Corneel Van Cut-· semen Adriana Meeremans hadden er 13 op zestien.jaar, (1734~1750), doch er was een drieling bij (1). Buiten . de
-
(1) De pastoor van dieri tijd scherpte over dit geval. zi]n penne, en teekende in gekleurde letters een jaarsçhrift dat de. gebeurtenis vereeuwigt. Ziehier : · . . · . . .. , . _; .':: '., · , . ~. 1
-
-
104-
familie van Cutsem, de vruchtbaarste van Leeuw, treffen wij de kroostrijke gezinnen vooral bij de Sermons, de Walravens, de Borremans en de De Smets. Zevende zonen, een groote zeldzaamheid overal, troffen wij te Leeuw maar eens aan, nl. in de familie Kegmolen, op een andere plaats van dit boek vermeld: De oude registers spreken boekdeelen, zooals men ziet, maar nog wel vooral op het gebied der namenkunde. Een naam b. v., die op vijf en twintig manieren geschreven wordt, is de volgende : Elsocht, Elshocht, Elshoecht, Elschoegt; Eelschot, Elshout, Elshoet, Elschoit, Elschot, Elshogt, Elshot, Elsock, Elsoecht, Elsost, Elshought, Elsoucht, Helschoegt, Helsoucht, Helsocht, Helschogt, Heelsogt, Helsschoot, Helschot ( 1). Dat vele toponymische benamingen aanleiding gaven tot geslachtsnamen en vice-versa, kan nergens beter be_. wezen·worden dan in een studie over Leeuw. Wilt men er nog een paar? Moensqoven b. v., een veld gelegen aan de kanten van Brucom, is niets dan _een andere vorm voor 't holf_te Moens·. De· familie Moens, ook àleens Moenens en vroeger Moonens is een Leeuwsch geslacht. A. Wauters schrijft de be~aming Moenshoven toe aan het geslacht de Monte of Du Mant, waarvan Guillaume van Mons, die in de 17 6 eeuw bezittingeit had te Leeuw. Hij vertaalt Moenshove door ferme de Mons (2). Wij echIN IANUARIO ORIUNTUR ET BAPTISANTUR TRIGEMINI PAROCHIA DIVI PETRI UNA FILIA ET BINI FILII. Dat maakt 1749. . U) Wij zijn van meening dat de geslachtsnaam Elsocht spruit uit een toponymische-n naam, te weten het haft ie· E lissoude, zooals ik lees op een plakkaat van boom~mveiling op 25 november 1775.Het hof te E lissoudt of Eis hout bestond reeds in 1232, namelijk te Anderlecht. Het was oorspronkelijk een bosch, evenals Breedhout onder. Halle, Hondzocht of Hondshout onder Lembeek en nog al andere. Ferrari-s heeft het op zijn kaart onder de benaming: Elesaout. (2) Moensboven ligt eigenlijk tusschen de Labbeke en de Roodebeke de bane ·van Halle op Brussel en, het Crommewilgheveld van aan de Witte Roos tot aan de Labbeke,West van den steenweg. Op de kaart geteekend door Couvreur. in 1710, lees ik Moenshoeveve lt.
Q ,
~
105 --'
ter, ondanks al den eerbiéd en de bewondering, die wij koesteren voor den gevierden historicus, houden het met de familie .Moonens,die wij overal ontmoeten in de XVI 6 eeuw, en die (dit is vooral van belang) te Brucom boerd~. In 1622 werd voor de schepenbank van Leeuw de verdeeling gedaan van de belangrijke.goederen van Sirnonetie Moonens, dochter van Thonias en Jenneke Smesmaekers. De erfgenamen waren Antoon Zwalus als zoon van Catelijoe Moonens; Antoon, Merten,Willem, en Margriet Crokaert, kinderen van Maria Moonens; Willemyne De Vogel als dochter vaxr Barbara Moo:Qens; Lodewijk, Mergriete en WillemynkeMo'onens als kinderen van Loclewijk Moonens en de kinderen van WillemynkeMoonens en haren o_verleden echtgenoot Loclewijk Heymans. Was Elisabet Moonens de. vrouw ·niet van Jan van Cutsem, die in 1589 te Leeuw begraven werd? En Mergriete Crokaert, met haren man, Heer Cornelis van der Haegen, zij de dochter vari Maria Moonens met Pieter Crokaert, haren tweeden echtgenoot, vermaakten aan den Weleerw. Heer Willem Denys, pastoor van Huyssinghen ('t moet . zijn Eysinghen) het veld te Leeuw geheeten Moensboven · en gelegen \!Chter Wulappels, kort bij de goederen yan Sinter-Klaescapelle ter kerken van Leeuw. Dit geschiedde iri 1618, hetgeen wel bewijst dat Moensboven wel wezenlijk een eigendom was van de familie Moonens (Zie sche~ penboek nr 4635 blz. 257). In de oude geschriften vinden wij << Op 't velt geheeten Moerishoven (1536). Moenshoven achter Wuiappels (1620) 't Scoergat van Moensho~ veh (Een schoorgat : een losgat.) Een ander. Het geslacht Van Ophem bezat te LE;euw goederen vanaf de 15 6 eeuw. Een hofstedeken te Naasbeke heette het Hof te. Ophem (t'Ophem).' Dit pachtboveken behoorde in lateren tijd aan de familie De Bast,doch wien zou het ~oeten verwonderen, indien de huidige benamingen van Top en Topstraat overblijfselen waren van den. ouden naam t'Op,hem? Veel andere geslachtsnamen lig.gen verdoken in plaatsnamen. Bepalen wij ons bij : . a) Gabriel Steenbergh (1551). Welnu het Steenberg-velt
~~----..::
-
106-
ligt· tusschen Mekingen en Halsput langs de Labbeke. Te Buysinghen was de naam zeer bekend. b) Een herinnering aan de familie Van Pynbroeck (Mergriet van Pynbroeck (1543) vinden wij in de Pijnbroeckstraat (Brucom). c) Het Mechelsgat, door W~uters vertaald le trou de Maline"s, en waarover ik meermalen hoorde zeggen <<dat is de ingang van 't bisdom Mechelen, want Halle was aan Kamerijk en Leeuw aan Mechelen »,was heel eenvoudig in vroegere jaren en zelfs van vóór het bestaan van het Aartsbisdom Mechelen, Machielsgat. Welke Machiel? Dat is moeilijk om zeggen en zonder veel ·belang. Bet Mechelsgat was een pachthof met herberg en brouwerij en vijf dagwand land. Het lag op een veld geheeten het Cleyn Machielsgat (1683). d) Daar zijn te Leeuw van over ouds Crokaert's genoeg geweest, om er een Crokaertsvelt te ontmoeten (1716). Vergeten wij ook niet het Kegelsgat (De Keghel), Scostersblock (De Casier), het Stevensvelt (Stevens). het Herisduel (Herincx). Zelfs het Impelerenvelt kan soms een geslachtsnaam verbergen. Het Impeierenveld is de groote kouter, rechts, als men van de huidige bierstekerij 't Hof' ten Reken naar Brucom gaat. De groote kouter links is de Boytsbergh, doch wat verder, als men over den berg komt, ligt het Herisdal. Wij le~en in 1707 : « Op den bouthsbergh waar de nieuwe casseyde op henegau doorgemaekt is». Noemen wij nog het Beekersvelt (De Becker), de Swaluwput (Van Woluwe), en het Pauwvelt (1587). ·. e) Over het jaar 1311, dus van 't oudste dat men over Leeuw kent, wordt er gesproken van een bunder gelegen te Slersbroeck. Is dat nu de oorspronkelijke vorm van het woord dat leven gaf aan de Slesbroecksiraat? Dan zou het zijn Slersbroeck,wellicht een geslachtsnaam in den genitief, iets dat zeer veel gebeurt. Oudtijds bestond er te Leeuw een geslacht geheeten Leers, Lerz (Zie daarover. M.-J. Van den Weghe. Gesch. van Buysinghen-Eysinghen blz. 119, ook 60 en 69). Dan zou het de straat zijn die gaat of loopt door het broek of moeras van Lers. Waarom niet? In 1783 vind ik de Slersbroeckmeerschen,
-
107-
Wij zeg~en al eeh woord over de geslachtsnamen die. voortkomen van een oude Leeuwsche sate. Laat ons daar nog eenige nota's bijvoegen, die niet zonder belang zijn. Het Smaxdael (Dal van Max) is heel waarschijnlijk een toespeling op M ax W a lravens, die in de 16e eeuw de groote baas was al de kanten vanBrucom en de molen van Eysinghen. Het hof te · Zeilick herinnert ongetwijfeld aan al die menschen, die vanaf het begin der xve eeuw aldus hieten.Gilles' ge lege van Zelleke (1416),J an van Zelleke (1417),· Aert van Zelicke; sone wilen Aers van Zelleke ende Jouffrau Anna Shonts, syn wettige wive (1483), Daen van Zelleke (1484). . Een doenmant van 1.370 vermeldt in volle letters Wouter van Voshole (Zie verder nog Plaatsbeschrijving). In hetzelfde stuk spreekt men van heylen reghoens lant neven lauwereyns lant van Gaspeldoorne. Dus Laurens van. Gaspeldoren. 1 Wij vonden melding van Beatrix van Callenberghe, dochter wilen Willeros (1427) en later,1648, wordt het hof ten Callenberghe, op Rattendaal aangestipt. In 1406, lezen wij in de perkamenten bewaard onder nr 1836 met de benaming : Ordonnances et placcarts.(Rijksarchief) : « Maria, peter soeten, dochter wilen was en Gielys Van Wilre, haren wettighen momboir ». Catelyne Pennis (1548) is wel in betrek met het Pennisveld, te Vosholen. Elders (1756) « pinnesvelt ». In 1399 wordt gesproken van « Sherwouterscruyce, langs den weg van Ruysbroec te Zuen waert ». Dat is dus een kruis, wellicht een houten of een steenen, geplaatst door · Mher Wouter of Mher Wouters. A. Wanters gewaagt van menschen die eigenlijk den naam van 't dorp zelf dröegen : Giseken of Goselin de Lewe, Eggcric de Lewe (1140) : Godevaart van Liewes (1213) en anderen, (De naam Leeuw is overigens geen zeldzaamheid te Leeuw). Zie daarover verder de familiehoornen. Van af de 12e eeuw wordt de naam Zuene ook door personen gedragen. Paridan van Zuene leefde in 1176.
- iö9
108
Mogelijks zijn al de Suenens afstammelingen van een Van Zuene. ' Van· Laecke en van La~es bestonden ingelijks, alsmede Van Mekingen en Van Rukkelingen. Het hof ten Assche, op Mekingen zelf, en in 1583 door Jan De Bast gekocht aan Mergriete van Orley, kan heel wel voortkomen van de familie Van Assche, een oud Brusselsch geslacht, dat ook over Leeuw,Huyssinghen en Buisinghen verspreid was. Wie zal ons verzekeren dat het hof ten Reken, gewoonlijk Reeke geteekend, van af 1483, zijn oorsprong niet neemt in den naam der Van den Heeke'n die van in de 15e eeuw te Leeuw wareerden? Op de kaart van G. Cquvreur staat het Reke links van de straat als men van Brucom · naar de kerk ven Leeuw gaat, linksin plaats van rechts doch kort bij het kasteel van Leeuw. Wij vinden overigens den Cleyneri Hecken," een bunder gelegen aan den voet va:n de dreve van 't kasteel (1727). Reeken kan mettertijd vervormd geweest zijn tot Reke. Wat ons insgelijks getroffen heeft,is .het feit, dat eenige familiën zoo talrijke telgen bezaten, dat men ze nog,, boven hun familienaam, van elkander onderscheiden moest met een bijnaam. Zekere tak de familie Van Volxem hiet Winne, b. v. Claes van Volxem geheeten Winne soene wilen Claes, dien men hiet de Winne (1550); heer Joos Verheyle-· wegen geheeten Peeters (1551). De familie Wàlravens heette Dierix. « Mergriete Walravens, geheeten diericx, dochter Willems Walraevens, dien men heet Diericx ». De Van Cutsemswerden onderscheiden in de Briers die van Reke, die van Zueiz, van 'Bruckem, van La eet ~nz. Zie daarover verder. Zekere tak der familie Heymans · heette Gaspeldoren, terwijl een andere heette Nieuwenhove, ongetwijfeld en zienlijk omdat zij die" hoven bewoonden. Nog vonden wij Jeronimus Ghysels dien men heet Bussen (1583), Jan Van Nyverselegeheeten putman (1539), Adriaen Sophie geheeten ·den duvere (1540), Guillaunie Sophie van Overzenne, Gilles De Bast, van N aesbeke, Y de
I
I.
· van :Öiest geheeten Suetelief en Reine van Diest. dien rrien heet Suetelief enz. .. Een andere merkwaardigheid en niet de minst belanghJke bestaat in het stellen van een geslaèhtsnaam in den genetieL In zijn zeer geleerde studie over de Nederlandsche geslachtsnamen zegt Johan Winkler, dat de Vlamingen en de Brabanders van ouds de gewoonte hadden allerlei reeds bestaande toenamen in den tweeden naamval te ·zetten. Zijn werk levert daarvan talrijke voorbeelden. Andere naamkundigen hebben er niet minder aangeteekend, en Dr Boekeiwogen drukt mede op de gewoonte van de namen in verschillende vormen te bezigen. Wat wij diesaangaande hebben opgemerkt, werd, als we goed meenen, nog niet aangestipt. Het geldt vooral de Leeuwsche namen (en die van de streek) in de 15e en 16e eeuwen. De familienaam, zoo merken wij op, werd in zijn gewonen vorm meestal gegeven aan de mannen, terwijl de vrouwen zeer dikwijls den naam in ·den genetief kregen. Eerst dient opgemerkt dat de meisjes gewoonlijk alleen hun doopnaam ontvangen, minstens in de doopakten. Zoo b.v. « Baptizata est Margaretha, filia Petri Walckiers. Susceperunt Joannes van Dieghom ex Mekingen et Margaretha Snaegels, 27 Aug. 1573 >>. Het broertje van Margareta werd integendeel ingeschreven : Baptizatus est Joannes Walckiers filius Petri. In Vlaamsche akten vonden wij : « Op heden tweeden Juli Anno 1595 is kersten gedaan Catelyne, Hans Walravens dochter. Haer meter is Catelyne Haeckx en haren peter Machiel Lambrecht ». ..Y.an daar waarschijnlijk dat men zegt van een jongen : hiJ 1s een Van der Linden, hij is een de Greef, terwijl men van een meisje zegt: zij is eèn dochter Van der Linden, een dochter de Greef. In West-Vlaanderen hoort men heden nog van een meisje sprekend : zij is een Verme.erschnege, een Valckenege, een Depauwnege. In de 16e eeuw schreef men een mannelij ken telg op onder den ~~am van Jan van Cutsem, terwijl zijn zuster schier altiJd aangeteekend stond als Lucie Cutsems. Dies (tweede naamval) beduidt dat Lucie precies geen Van Cutsem is, 1
Ä
---· ---
ë.
--,---·-
- itö-
"'- 111 -
maar tot de familie Van Cutsem behoort. Zij is van de Van Cutsems. Die regel vinden wij op merkwaardige wijze toegepast in de oude boeken (doopregisters en schepenboeken). Wij ontmoeten er namelijk : Jan Damman en Catelyne Dampmans, Heinric de Strycker en Catelyne Stryckers, Jan de Pape en Aleyde Spapen, Jacob de Broyer en Geertrui Sbroeyers, Jan Huyghe en Eisa Huyghs, Joos de Ketel- . butter en Margareta Ketelbutters, Gillis de Mesmaeker en Lysbette Smesmaekers, Jacob de Sammel en Anneke Sammels, Peeter de Greve en Anne Sgreven (ook Screvens), Jan De Leeuw en Lysbette Sleeuws, Steven Cool en Maeycke Coels, Arobroos de Voghel en Jacomyne Svogels, Joos de Kegele en Josyne Skegels, Willem de haeseleer en Jenneke Shazeleren, Jan de Clerck en Beatrix Sclercx, Gielis de Mol en Maeyke Sn;wlz, Huybrecht de Becker en Sofia Sbeckers, Gabriel de Boeck en Anneken Sboeckx, Jan de Naeyer en Jenne Snaeyers (ook Sneirens en N eirincx). Devos wordt Svos, Crokaert wordt Scrokaerts en Schro,. kaerts, De Smet wordt Smets Dernulder wordt Smulders, De molder wordt Smolders. Verder wordt De Niet, Neelens; de Neef wordt Sneven; de Moor, Smoors, de Weerdt wordt Sweerts, de Valck wordt Svalcx. Men spreekt van Jan Govaert en zijn wettige dochter dochter Jacomyntje Schoevaerts. Van den bossche wordt Sbosschers en Geerts wordt Sgeers, scheers en Scheirs. Jan Snoeck zijn dochter heette Sara Snoeckx ; Luc wordt Luyckx, Sluycx, Sloecx en ook alleens Slok. Jan Devogeleer had in 1662 een dochter die heette Josine Vogeles. Zoo wordenDe Wandeleer, De Wandeles en Kempeneer wordt Kempeneers. (Kempenes vonden wij niet). Eens vonden wij Froon (Veronus) Van de Velde en zijn dochter Maeyke Veldemans. Vander Smissen wordt Smismans en Van den Broecke wordt Broeckmans. Wat nog eigenaardiger is,Jan van Woluwe verschijnt in een akte (Schepenb. Leeuw van 1547), terwijl zijn wettige dochter er heet Anna Swalus. Dus moet die wisseling zóó geschied zijn: Van Woluwe - Swoluws - Swaluws -
Swatus. Men weet. dat Swalus, waarvan wellicht ook Swaelens, een der meest verspreide maagschapsnamen van Brabant is, vooral in de omstreken van Dworp, Alse~ berg en St. Genes-Rode. Om nog klaarder te doen zien, dat het hier wel een regel geldt, namelijk van aan de mannen den familienaam te geven in zijn gewonen vorm en aan de vrouwen .den genetiefsvorm, die later, als de regel niet meer geldt of in onbruik geraakt is, een nieuwe naam wordt, zullen wij doen opmerken, dat de meeste namen uitgaande op man een s krijgen, als zij voór de vrouwen bestemd zijn. Peeter Appelman en Jenne Appelmans, Jan Barreman en Anna Borremans, Max Mosselman en Grietje Mosselmans. In denzelfden zin vonden wij Claes Volckaert en Josyntje Volckaerts, Jan Speeckaert en Anna Speeckaerts, Claeske Paridaen en Lysbeta Paridaens. · Ja. Dat ër hoogst drollige geslachtsnamen bestaan, werd reeds aangetoond door geleerde naamkundigen, die onze aandacht hebben getrokken op b. v. Zondervan, Tydgat, Schietecatte, Justement, Naq.ktgeboren; Boerendans, Geiregat, Stekelorum. enz. Binnen de grenzen van Leeuw vonden wij er ook. al eenige, die wel oorspronkelijk uit scherts of spot schijnep. gegeven geweest te zijn. De meeste dier zonderlinge namen werden echter opgedrongen aan vondelingen. Die armzàlige schepseltjes werden, doch meest in de steden,in 't rolleken gelegd en vervolgens naar hetVondelinck-huys gebracht, om er verzorgd te worden. Te Leeuw werden zij hier of daar toevertrouwd aan een struik, "op den drempel van een kapelleken en dikwijls in 't wijvatervat binnen in de kerk. In 1620 doopte men te Leeuw Elisabeth Overdepuf,alsook Elisabeth Nieuwenhoven, ongetwijfeld gevonden dicht bij het pachthof van dien naam. :Qen 23 Juni 1623 werd Vander Gracht gedoopt met den ouden schoonen edelen naam, hem gegeven, omdat men 't kind ontdekt had in een gracht dicht bij den Eysinghen-molen. Mergriete Trap werd in 1713 opgeraapt in de Trapstraat. Verder vinden wij Jan de Beygaerden, Pieter Hor{ncx,
1
'.
- ti2jan Groenschelf en nog al andere. De Vàn de Botermets komen van Loth, waar vanaf de 16 eeuw een botermarkt bestond. Eenige hagetronken · droegen een naain in betrek met den datum of den dag, waarop men ze ·gevonden had. Men vond op 15 Maart Henricus Halfvasten en op een 5 April Wouter Goeweke. Op een 2 Maart on tdekte men, niet ver van Gaspeldoren, Maaike Vastenavond!.
·
Te Leeuw bestond de familie Broeckborre, waarschijnlijk herkomstig van Halle. Men trof er ook aan zekere Maria Uil den Bruyneput. Ançlere vondelingen dragen in hun naam een zinspeling. op groote geslachtèn b. v. Alberia Egmondance, (1618), maar de meeste zijn niet uit te leggen. Engelberta Malbroeck (geboren in 1708) is ongetwijfeld een toespeling op den befaamden Engelsehman ,die toen langs deze kanten verbleef, maar wie geeft uitleg over de namen Haerdergaie (3-3-1790)en Luçlovicus Viiser? Dat Angelica Siberia haren naam verschuldigd is aan den kouden winter (l-1-1790) springt in 't oog, maar waarom een kind Appolonica Misel heeten ?Joannes Pierlandt is uit te leggen,aangezien hij seffens na't doopsel gestorven is, maar wat beteekent Gilles Naegelpoeder? En Miehiel Triumphant? En Emanuel Drooghout? Onder de Fransche Heerschappij - 't mag gezegd worden - waren de vondelingen te Leeuw meer als verdubbeld. Men noemde ze enfànis de la patrie en zóó stonden zij aangeteekend in de boeken. Vanaf 1797 worden de akten te Leeuw. in 't Fransch ingeschreven. Vroeger waren ze in 't Latijn, uitgenomen van 1595 tot 1600 toen ze uitsluitelijk in 't Vlaamsch werden opgesteld. Wat de akten der schepenen betreft, zij waren zuiver in 't Vlaamsch vanaf 1304. Oudere akten bestaan er weinig of die ouder waren zijn verloren; Van 1304 tot aan de J;"ranschen tijd zijn dus al de akten der schepenen, zonder één uitzondering en daar zijn er duizenden, i:ri 't Vlaamsch. Het Fransch drong binnen in 1797 en bleef er woekeren zelfs onder het Hollandsch Bestuur (1815-1830) en later nog.
b
\~
STAMBOOM VÀN MALDERË Te Sint Pieters ·Leeuw vinden wij dit geslacht van op het einde der 15e eeuw. . Jan van Maldere, die naar de schepenboeken . het ons bewijzen, eerst in den echt trad met Catelyne Cut!Wms en vervolgens met Catelyne Sleeuwen (de Leeuw), was in 1536 reeds overleden .. Het is overigens van belang, dat men in de kerkrekening van Leeuw, over 1488-89, melding vindt van Her Janne van Maldere, priester, die op Sint-Pietersdag betaald werd voor de. 0. L. Vrouwmisse gezongen. te hebben, (( een jaer {anck )), ' Is deze Heer Jan nu de zoon van Peeter van Maldere, die op 16 Mei 1500 vermeld wordt onder de volgende bewoordingen : Her Jan van Maldere, priester, sone wilen Peeters? (1 ) In zulk geval hebben wij het hier met een heelen tak, want verder lezen wij ( 2 ) << Opdracht 26 Mei· , 1525 gedaen door Hendrik Van Maldere, sone wylen ,Pee:ters, tot behoef Seger van Maldere, syn wettigen broeder (3 ). ·op een andere plaats: << Clara Van Maldere (1523) dochter wilen Peeters .en Jan .Schuelen haeren man » Eindelijk : << 10-8-1528, Vrank van Maldere sone -wilen Peeters .ten behoeve van Zeger van Maldere synen broeder. » Benevens dien tak, waarvan Pee terVan Ma ldere de stamvader is, moeten wij terugkomen tot Jan, gehuwd iriet Catelyn van Çutsem en naderhand met Catelyn S' Leeuwen, waarvan wij de volgende kinderen kennen (namelijk van het tweede huwelijk) : (1) Hs. der Kon. Bibl. nr 13544, blz. 41. (2) Ibid. (3) De.ze Zeger van Maldere was gehuwd met Anna Dehae-
seleer, die de dochter was van Jan en de zuster van Renier. (Schepenboek, 4633bis, blz. 4):
HAll.- 8.
-.-.-=~-~
--- 114-
I
115 -·
11
1. Mergriete van Maldere, die trouwde met .Jan Straetmans, waarvan Dierik Straetmans en Catelyne. Wij verliezen verder hun spoor,hoewel we later veel Straelmans' en Van der Straelens aantreffen, die feitelijk maar een en hetzelfde geslacht zijn (.!). 2. Catelyne van Maldere, die de huisvrouw werd van Willem Van der Biesen. (dien men heet Zegers). 3. Peeter van Maldere. 4 . .Jan van Maldere, reeds priester in 1531,hetgeen wel bewijst dat zijn vader Jan in de laatste jaren der xve eeuw moet geleefd hebben. Denkelijk was deze laatste een broeder van Peeter, de va~er van de verscheidene Van Maleiers hierboven opgesomd. De jonge heer .Jan van Maldere, fr .Johannis, verschijnt als cc erfparochiaen van Leeuw n (dus pastoor), op 7 J?ec. 1537. In een ander stuk verschijnt hij als c( erfprachwen van Sente Pieter.i Leeuw ende cappel(len van de Cappelrye, gejondeert op ten aulaer van Sinter Claesen in der selver kercken >>. Wij heeten hem de jonge Jan, hoewel hij in 1~37 ee~ oud man moet geweest zijn, want in de kerkrekemng van 1488-89 (2) staat over gemelde· jaren reeds aangeteekend een andere heer .Jan Van Maldere, hooger vermeld. Reeds priester in ·1488 en nog pastoor in 1537 ongeveer vijftig jaren later! Ook was de oude Jan fs Petri, terwijl de jonge Jan fs Johannis heet. Dus twee verscheidene personen. Daarom zijn er wel vier onderscheidene Jans geweest, die van Maldere heetten en alle vier priesters warên, waaronder twee pastoors van Leeuw, een deken van Leeuw en een bisschop van Antwerpen, zooals .wij het verder nader zullen doen zien. . p. Visschers, in zijn Gedenkschriften over den Hoogw.- en Geleerden Heu .Joannes Malderus. Antw. 1858, blz. 6, vertelt, dat Malderus opgeleid werd door zijnen oom .Joannes (1) Onder de kinderen van Hertel Straetmans en Anna Dehaeseleer vinden wij Theodoor, dus Diederik Van der Straeten, geboren te Leeuw 2G Februari 1 li98. (2) Nr :!371i, Kerkelijk archief. Koninkrijk. 1
•
'
•
)I I. I I
I'·
'·
{\
~i !·
'·
••
Walravens, pastoor en deken van Leeuw. Dat is vierkant mis :het moet immers zijn Joannes van 1l1aldere. In de oude . kerkrekening van Eysinglzen ·staat in volle letters te lezen dat JanMalderus in 1574 deken der christenheid ·was te Leeuw. Wat meer is,zijn eigenhandig handteeken staat op 't einde van die rekening te lezen (1). Aldus: .Joe Maldere, decanus L. s. P. ' Het oudste doopregister van Leeuw bevat èèn bladzijde · akten van de hand van gemelden pastoor-deken, die hij geteekend heeft als volgt : Rdi.D . .Joannis Malderi, paslaris et decani Leeuwensis (1573). Hij latiniseerde dus ook zijn naam, evenals zijn beroemde neef later zou doen .. D.eze J::j.n van Maldere, die in 1546 nog minderjarig was, luidens schepenboek nr 4634, blz.160, kan toch nooit· geen pastoor geweest zijn in 1537. Dus is hij geenszins te vereenzelvigen met Heer Jan van Maldere die in 1531 r~eds priester en in 1537 erfprochiaen was te Leeuw. Paquot zegt ( 2) dat de pastorij van Leeuw omtrent 150 jaar lang door bloedverwanten van Bisschop Malderus bediel!d is geworden, doch hij geeft er geen enkel bewijs van. Onze ontdekkingen verzekeren dat er te Leeuw drie van Malders priesters, bestaan hebben, waarvan de oudere waarschijnlijk telkens de oom was van een jongere en dat de bisschop bovendien de neef was van den jongsten dier drie ooms. · 5. Het vijfde kind van Jan van M.aldere met Catelync S'Leeuwen was Zeger van Maldere. Hij leefde nog in 1528. maar was in 1540 reeds overleden. Hij . trouwde Geertrui 'Sbroeiers (De Broyer), dochter v~n Renier en Lysbet Van der Braken.Daar· Zeger in 1540 overleden was,
.
.
(l) Zie M.-J. VAN oEN WEoHE. Ue~;>chiedenis van BuysinghenEysinghen, blz. 141. (2) Mémoire's· pour servir à l'hisloire lilléraire des dix-sepl Provinces .des Pays-Bas, etc. Louvain, 17Gü, t. VI, p. 18. Paquot heet hem .Jean van: Malderen, of Malderus. Nooit vonden wij zijn naam zoo geschreven in de oorkonden.Steeds Van Malder en vooral Van Maldere,
117.....::
-116hertrouwde Geertrui met Renier Uyttersalen. Een akte van Zeger van Maidere, gedagteekend 1535, wordt in 1601 gecas·seerl, in den naam van Lucas van der Cleren en in den naam van heere Jan van Maldere, doetoor ende president lol Loven. Dus door den toekomstigen bisschop, kleinzoon van Zeg~r (1). Deze Zeger had vier .kinderen: 1. Meester Renier van Maldere, die leeft in 1542 en in 1551 priester was. Hij was meerderjarig in 1456. In 1572 vinden wij hem als pastoor van Gooik en bezitter d~r · Kapel van Elinghen (2 ). 2. Willem, ook meerderjarig in 1546. Hij trouwde met Mergriet' Jacobs, dochter van Lucas· bij Catelyne Van Cutsem. Willem van Maldere is de vader van een tak van Malders waarvanKarelvan Maldere afstamt, die meer dan ééne vrouw had, nl. eene waarvan Laurens de zoon is (geh. te Leeuw, 10-8-1598, 'en dan nog Maria Elisabet Demesmaeker),(huwelijk te Leeuw van 12-9-1604),waarvan Karel, geboren 24-1-1604, Martina van 1608 en Ladewijk die trouwde met Jenneke Heymans (Zie geslachtsboom Heymans), en waarvan vijf kinderen te Leeuw ge boren zijn,maar vroeg het dorp verlaten hebben. Karel ván Maldere wordt nog vermeld in de schepenboeken van Halle in 1628. (nr 3861). Hij overleed ook àldaar den 19 Januari 1634. 3. Jan van Maldere, in 1546 nog minderjarig, studeerde voor priester in 1551 en werd pastoor te Leeuw, evenals zijn· oom. Hij maakte zijn testament op 6 Oct. 1583 ( 8).
(1) Schepenboek van Leeuw, nr
463~
blz. 334
''
V0 •
(2) Register der decanale Kerkvisieten door Jan van Malder
1572-1573. (Kerkelijk Archief, nr 2323). (3) Volgens het testament kreeg Willem van Mald~re,broeder van den deken, 18 Rijnsgulden op de goederen van Pauwel Heymans. Mr Jan, zoon vanZegeren Elisabath Walravens « sal hebben het huys dat wilen de voorsereven Jan de la Forge heeft toebehoort, met conditien dat ingevalle dezelve Mr Jan compt tot priesterlijken staet, dat nae zijn doot ende afiijvigheyt op de selve conditie tvoorscreven huys sal comen op Reynieren
1
Hierin lezen. wij de na,men van de kinderen zijns broeders Zeger, die volgt: 4. Zeger van Maldere, ook nog minderjarig in 1546. Hij_ huwde eerst Elisabet Walravens en vervolgens. Katrien Dammans. · Van zijn eerste huwelijk waren twee kinderen. 1. Moenken (Monica) van Maldere, dat vóór Janneken, den toekomstigen bisschop verschijnt en bijgevolg moet ouder zijn. (1). Moenken is zeker vroeg gestorven, want in latere tijden is er nergens geen spraak meer van, 2. Janneken van Maldere, volgens de biographie, geboren te Leeuw 14 Aug. 1563 en later bisschop. (Zijn doopakte bestaat niet te Leeuw). van Malder zijn broeder. Maeckt oock a en vooroomden M• Jan van Malder al sijn boecken. n Het huis waarvan spraak, .is thans verdwenen, maar stond op dezelfde plaats, waar de woning van J. Dewael-Walravens nu gelegen is. P. Visschers geeft een teeken1ng van een huis, waar Bisschop Malderus zou geboren zijn ; het draagt het jaartal 1621.In dit jaar was Malderus 58jaar oud. Zie print.Daarom . kan het nooit het huis zijn waarMalderus het eerste daglicht zag, maar het zal in 1621 herbouwd geweèst zijn op dezelfde plaats. Wat van zij, het was een· pachthof en heette Spanien. In Schepenboek nr 464l, blz. 291 vo, wordt het zöö beschreven : « Een · hofstedeken van zes dagwand, bij de kercke, gemeenlijk genoemd Spaignien, tegen de Groenslraele, later beèrft per helft door Pieternelle van Cutsem, dochter van Joanne Van Maldere en door Joanna Verheylewegen, dochter van Joos (n• 4641, blz. 291 vo) Dit pachtboveken werd' toen verkocht aan Jan Perpet;radema~<:er te Leeuw, en zijn huisvrouw Catharina De Hoe, waarvan Jan--Bapt.Perpet-Demol (1676) de zoon was. In 1695 wordt vermeld '' Spanieil.boomgaard tegen de Broeckstraete. ». Z. E. H. Jan Van Maldere werd bisschop van Antwerpen in 1611 en werd aldaar gewijd op 7 Augustus van gemeld jaar. Te Leeuw zelve was de vreugde zóó groot, dat de inwoners den nieuwen prelaat een prachtig_ geschenk aanboden: " In den eer- 1 sten betaelt aen J ustaes Botermans goudtsmeth te Brussele woonende in de bergstrae~e voer een silveren schaele, die met consente vande schepenen ende bedesetters den V augusU 1611 is geschoncken aen den Eerw. Heere den bisschop van Antwerpen, ter eere·van synder geboorten tot Leeuwe, blyckende by quittantie de somme vap 72 Rg. 7 stuyvers. ·» (Sch. 4631). Een stuk van waarde dus ! (1) Schepenboek Leeuw, 11".4634, - bz. 160.
.. ---:- 118 Uit he,t tweede huwelijk, met Katrien Dammans, had Zeger: 1. Renier van Maldere, die trouwde met Barbara Barremans en te Leeuw stierf den 21 Sept. 1634 (Zie A.) .. 2. Laurens van Maldere, eerste proyisor van het college Malderus te Leuven, ongeh\lwd overleden den 16 Maart 1648. 3. Fijnken (Josefina). 4. Jenneke van Maldere, die trouwt met Laurens De Bast (Zie geslachtsboom De Bast). A. Kinderen van Renier van Maldere en Barbara Borremans .. 1. Jacob van Maldere, gedoopt te Leeuw 20-5-1599. Hij werd priester, was peter den 7-6~1635 en getuige van een huwelijk den 23-11-1641. Hij stierf te Leeuw 10-21660. Jacob was kanunnik en onder-deken van 0. L. Vrouwkerk te Breda geweest en later kapelaan te Leeuw. Op zijn grafsteen te Leeuw, in de kerk, vóór L. 0. Vrouwaltaar, leest men : Hier ligt begraven Hr Heer Jacobus Malderus Canoninck ende Vicedeken , van Breda, die sterft den 20 Januaris 1659 (Het moet zij!! 1660. ) Bidt voor de ziele. 2. Zeger van Maldere, gedoopt te Leeuw 13-1-H~02. 3. Egied van Maldere, gedoopt 7 April 1604. Trouwde te Leeuw;8 Juli 1646, Anna Struelens (Zie J). Egied was schepen te Leeuw en overleed' aldaar den 20 Januari 1663 (in de kerk begraven). 4. Joanna Van Maldere, gedoopt 27--8 1606. Zij trad in den echt met Joos Van Cutsem (6-10-1625) en overleed· te Anderlecht,7-3-1646. (Zie Geslachtsboom Van Cutsem) .. 5. Catelyne van Maldere, geh. Leeuw, 7 Sept. 1609. Zij trouwde Jan Siruelens, 10-5-1633. 6. Bàrbara Van Maldere, g~b. Leeuw, 24-6-1612. Zij trouwde Hendrik Pipenpoy, ingezeten en.burger van Brussel en brouwer .aldaar (7-1-163.6). Zij overleed te· Leeuw 20 Nov. 1698.
.
~·, . I
. ti
-
119 -:-
7. Pieter van Maldere, gedoopt 1-6-1614. Hij werd priester en pastoor te Gaasbeek Aldaar overleden 171-1671. Hij was bezitter van het pachthaveken Spanien, reeds beschreven. · 8. Maria Van Maldere, gedoopt te Leeuw,24-8-1616. ·Zij trouwt er 14-5-1639 Joos V erhey lew eg en en sterft te Anderlecht 2-3-4-1676 (I bis). 9. Elisabet Van Maldere, geh. Leeuw 22-4-1618. Zij huwde Engelhert ·Van Cutsem e~ overleed te Brussel. I. Huisgezin van Egied Van Maldere- Struelens, alle elf gedoopt te Leeuw1 :• • 1. Jan van Maldere, 6-2-1631, ongehuwd. Overleden te Leeuw 22-4-1663 2 Berbele Van Maldere, 18-1-1633. Trouwde Jan Walo ravens, zoon van Lucas en overleed 5 Oct. 1694. 3. Jacomientje van Maldere, 7-6-1635, trouwde Karel Walravens~ zoon vanWillemen Anna Van der Elst. 4. Renier VanMaldere, 11-3-1637. Hij trad in het huwelijk met Margo Van Cutsemen stierf 9-9-1692(Zieiter). 5. Catelij~e VanMaldere, 15-11-1639. Zij trouwde 11 Nov. 1617 met Jan Bapt. Van der Smissen en stierf te Vlezenbeke28-5-l701. (Zie verder IJ). 6 . .,Joanna Van Maldere, geh. Leeuw 18-1-1642. Zij trouwde tweemaal, eerst met Laureys Ruysevelt, waarvan Jan-Baptist, priester, en daarna met Niklaas Raoul, waarvan Gabriel Raoul, die in den echt trad met Catrien Van Cutsem, waarvan drie dochters en één zoon: Karel Raoul. 7. Pietervan Maldere, 2-27-1644. 8. Anna Van Maldere,-8-7""1646, die trouwde met Egied Heymans (Zie Boom Heymans) Zij hertróuwde met Joos Huyghe, pachter op het Hof te Zellik en overleed te Vlezenbeek 30-3-1724 (1 ) Van dit tweede huwelijk bleef een belangrijke nakomelingschap. (Zie IIbis).
l· (1) Burgemeester te Leeuw. Hij was de zoon van Frans en Joanna Walravens en werd. te VlezenbelLe geboren. (Zie Boom wa&avens).
-
120-
9. PieterVan Maldere, 9-1-1649. 10. Jacob Van Maldere,' 25-4-1650. Hij huwde 28-51675, Joanna Van den Perre en overleed te Leeuw, 9-91692. (Zie liter) . 11. Maaike Van Maldere, 22-6-1653, trouwde, 5-51675, Jan Van den Perre, meier van Ruisbroek, en overleed te ·Ruisbroek, 29-1-1687. (Zie lil). Jter. Huisgezin Renièr .Van Maldere-Van Cutsem: 1. Jan Van Maldere, geh. 23-2-1671, als kind overleden. 2, Anna Van Maldere, geh. 1672 en in 1680 overleden. 3. Jan Van Maldere, die den 17 ·Jan. l673 te Leeuw .geboren, driemaal in den echt trad: a) met Elisabet De Smedt, den 30-5-1690, 'Yaarvan Aima Van·Maldere ·herkomstig van Ruisbroek, 10-3-\701, ·Deze dochter huwde Pieter Heymans, pachter te Rattendaal, 'op· 27-8-1724. b) met Maria W alravens, zonder kind. c) met.Cately.ne Declerck, op 26-11~1735. Hij overleed te Ruisbroek, 21-3-1753. 4. Margarita Van Maldere, geh. Leeuw 9-~2-1674 en er overleden 17-4-1680. Ibis Kinderen van .Joos Verheylewegen-Van Ma·ldere ;, ·1. Catelyne Verheylewegen, geh. te Anderiecht 28-21641. Overleden 4-6-1679. Zij was den .23-4-1667 in den echt getreden te Anderlecht,met .Joos Huyghe (Zie Illbts). 2. ·Barbara Verheylewegen, geb. te· Anderlecht, 22-81643, Overleden 16-10-1652: 3. Joanna Verheylewegen, 22-4-1646, trouwde Joos Van Cutsem. (Zie geslachtsboom Van èutsem). A. Hendrik Verheylewegen, 28-2-1650. Trouwde eerst den 29-9-1691, Catelijne Verheylewegen, waarvan: · a) Joos, geh. Anderlecht, 4-7~1693. b) Barbara id. id. 24-1-1698. Trouwde naderhand Maria Van schepdael, ie Leeuw, 10-9-1701, waarvan : a) Willem Verheyiewegen, geh. te Anderlecht, 2 Oct.·1702. Hij trouwde er Magdalena De Pauw, 10-6-1728, en stierf te Anderlecht 1-9-1774 (Zie lil ter). b) Niklaas Verheylewegen, geh. te Anderlecht, 12-9
I
.
i. i
;I I
:I
:I
"I '
GEBOORTE
~
lHID.JI§ ·
VAN .lfOANNES MAJLIDJERUSp
TE S'l' PEETERS LEEUWo
;i
-
121 .,_
I
'.
I
I
1704. Hij trouwde er, 16-10-1727. Barbara Huyghe en overleeed 15-5-1766. (Zie IV). c) Joannas Verheylewegen, geh. te Anderlecht, 16-21706. Zij stierf 26-10-1721. d) Catelijne Verheylewegen, geh. te Anderlecht, 5-2 1708, trouwde er 24~3-1732, Pieter Huyghe, waarvan : Frans Huyghe geh. te Ternat, 30-4-1748, Hendrik Huyghe; geh. id. 17-9-1750. Inter. Huisgezin van Willem Verheylèwegen-De Pauw, · alle negen geboren te Anderlecht : 1. Niklaas Verheylewegen, 19-4-1730. Trouwde er Suzanrie Goossens, 6-2-1770 . . 2. Frans Verheylewegen, 29-12-1731. Trouwde er Jacomiene Jossaert, 19 Mei 1753. 3. Joos Verheylewegen, 20-7-1733. 4. Joanna-Maria, 31-1-1735, die trouwde met Karel J acquemeyns, 19 Mei 1763 en stierf den 13-3-1776. · 5. Josina Verheylewegen; 21-11-1737. 6. Hendrik, 29-7-1739. Gehuwd met Barbara Delange, 19-11-1766. 7. Maria Verheylewegen, 13-3-1742. 8. Corneel, 30-6-1743. 9. Maria, 20-1-1745. Trouwde aldaar Martinus Van Cutsem, van Vlezenbeke. Zij stierf aldaar, 11-1-1819. IV. Kinderen van Nïklaas Verheylewegen-Huyghe; alle zeven gedoopt te Anderlecht : 1. Eerhele Verheylewegen, 4-7-1728, 2. Louisa, 29-6-1731. 3. Maria-Anna 26-2-1734. 4. Pieter, 20-5-1736. Gehuwd met Joanna -Maria Van den .Perre, 15-2-1776. 5. Joanna, 30-5-1738: 6. Hendrik, 25-1.:.1740. 7. Catelyne, 10-4-1745. Uter. Huisgezin van Jacob Van Maldere-Vanden Perre: 1. Pieter Van Maldere, geh. té Leeuw, 4-3-1676. Overleden te Leeuw, 17-4-1676. 2. Barbara Van Maldere, 9-5-1677. Zij trouwde met Jan Elsochten stierf 7-3-1757. (Zie IV bis).
-
I
122-
3. Catelijoe Van Maldere, geh. Leeuw 22-1-1679,trouwde aldaar, 25-11-1705, Renier Van der Beyden en stierf te Lennik, 1741, (IV ter). 4. Hendrik Van Maldere, geb.Leeuw 22-11-1682. O.verleden -in 1686. 5. Jenne-Francisca, 28-10,1687. 6. Joanna Van Maldere, 12-4-1690. IVbis. Kinderen van Jan Elsacht en Barbara Van Maldere, alle drie gedoopt te Leeuw : 1. Peeter Elsocht, 23-4-1704, trouwt aldaar Maria Meeremans, 12-12-1741, en Joanna Leemans, 9-3-1743 (Zie V). 2. Maximiliaall" Elsocht, 20-8-1707. Overleden den 198-1713. In de kerk bégraven. 3. Jenne Francisca Elsocht, 18-10-1709. Trouwt er 3 Juli 1745, Niklaas De Coster en sferft er 17-1-1766 (Zie Vb 18). · V. Huisgezin van Peeter Elsacht-Leemans : ( Pieter Elsacht geb. Leeuw 30-11-1744. Hij boerde te Leeuw 'en trouwde er 15-8-1786 met Barbara Suenens, waarvan de volgende ~es kinderen gedoopt te Leeuw : a) Jenne Elsocht, 1-12-1786. b) Elisabet Elsocht, 2-1-1788. c) Maria Magdalena, 28-5-1789. d) Jozef Elsocht, 23-8-1791. e) Maria-Elisabet, 2-3-1794. f) Jenne Catelijne, 17 Nivose Jaar VI. 2. Cornelia Elsocht, geb. Leeuw 28-8;..1748. Overleden 25-9-1748. ~3. Joanna Elsocht, 8-2-1747. In de wieg gestorven. 4. Philip Elsocht, landbouwer, geb. Leeuw. 4-12-1749. Hij trouwt, 1° te Huissinghen Maria. Schoukens ; 2e Anna Lantayen, Van het eerste huwelijk behield Philip Elsocht de drie volgende kinderen : a) Pieter Elsocht, geb. Huissinghen,' 29-3-1777. b) Jan Baptist, geb. Huissinghen, 2-3-1780. Hij huwde Anna Ca trien Van der E lsi. c) Jacob Elsocht,'geb. Huissinghen, 21-2-1786. Uit zijn tweede huwelijk, met Anna Lantayen, sproten. ook drie kinderen :
-
123...,...
· ·a) Maria-Anna Eisocht, geb·. Huissinghen, 17-9-1789. b) Philip Elsocht, geb. Huissinghen, 30-9-1792. c) Maria-Anna Elsocht, geb. Huissinghen, 31-7-1795. Vbis. Huisgezin van Niklaas De Coster-Elsocht. De kinderen waren gezessen, alle geboren te Leeuw : 1. Cornelia De Coster, 3-1-1746, die trouwde met Herictrik Fonteyn, waarvan : a) Frans Fonteyn geb. Leeuw. 26 Oct. 1760. id. id. 24-9-1761. b) Catrien Fonteyn c) Maria Jozefa, 4-9-1763. d) Frartcisca, 17-7-1765. 2. Maria Barbara De Coster, 11-8-1747. Zij trad in den echt. met Laureys Wouters, waa:r:van vier kindere-n geboren te Leeuw: a) Niklaas Wouters, 25-6-1776. b) Catrien, .21-6-17'80. c) Jan Jozef, 18-5-1783. d) Niklaas, 17-10-1786. 3. Hendrik De Coster,. 19-2-1750, die trouwde met Maria Van Nerom, 6-4-1787. 4. Catelijoe De Coster, 1-9-1751. 5. Catrien De Coster, 15-8-1753. Zij trouwde te Leeuw eerst Engel Ju do, i 5-6-1786. en vervolgens,30-1-1795 Jan Jozef flubleau. Van het eerste huwelijk bleven a) Niklaas Jan Judo, geb. Huissinghen, 4-12-1785. b) Antoon Judo, id. id. 12-2-1787. c)Anna Catrien Judo, 18-7-1'788. d) Barbara Judo, 18-2-1791. . e) Catrien Judo, 29-1-1794. 6. Antoon De Coster, geb. te Leeuw, 18-8-1755. Hij trouwde 1-7-1788; Cornelia Suenens, waarvan : a) Maria-Margarita De Coster, geb. Leeuw, 4-3-1791 · b) Jan Bapt., 5-2-1791. · c) Jenne, 25-1-1796. VIter Huisgezin van Renier Van der Heyden-Van Maldere. Twee zonen gedoopt te S. Kw. Lennik: a) Antoon Van .der Heyden, 3-3-1707. b) Arnold Van der- Heyden, 4-2-1711. Trouwde ·aldaar Pieternelle Anckaert, waarvan :
-124.I
I
a) Jacob van der Heyden,S.Kw. Lennjk, 8-10-1744.Te Pepinghen gehuwd met Catrien Van .Overstraeten. J acob stierf te Pepinghen, zonder nakomelingschap, 17-4-1791. b. Jenneke Vander Heyden.S.Kw. Lennik, 16-2-1747 en getrouwd met Pieter Yzermans. (Zie vter). . c) Catrien Van der Heyden,S.Kw.Lennik, 14-1~-1750. vter Kinderen van Pieter ,Yzermans-Van der Heyden, alle vijf geboren te Pepinghen : 1. Pieternelle Yzermans, 28-12-1776. 2. Jan Baptist Yzermans, 13-12-1777. 3. Elisabet Yzermans, 10-3-1779. 4. Berbele Yzermahs, 20-3-1781. 5. Pieter Yzermans, 3-1-1786. Illbis. Huisgezin van Joos Huyghe-Verheylewegen; . zes kinderen gedoopt te Anderlecht : . 1. JoosHuyghe, 5-1-1668, trouwde Mari~ Van Waerbeke, waarvan: a) Judoca Huyghe, geh. Anderlecht, 28-3, 1704. b). Frans Huyghe, id. id. 25-4-1706. c) Jan Huyghe, 26-2-1708. d) Pieter Huyghe, 9-10-17.10. 2. Barbara Huyghe, 28-4-1670. Zij trouwde te Ander lecht, 7-4-1695 Jacob Ketelbant (Zie V 1). 3. Pieter Huyghe, 13-11-1672, huwde Catrien Cro- . kaert (Zie V Jbts). . . 4. Jan Huyghe, 25-8-1671, huwde Ludovica Verheyleweghen, van Anderlecht (6-6-1699). (Zie V I ter). 5. Maria Huyghe, 15-7-1674, trouwde te Anderlecht, Pieter De Brier, waarvan vier kinderen geboren te Anderlecht: a) Catrien de Brier, 28-12-1702. b) Pieternelle De Brier, 31-:-1-1700, ·c) Niklaas De Brier, 15-9-1698. d) Pieternelle De Brier, 13-1-1697. 6. Hendrik Huyghe, 21-9:1677. Vl. Kinderen van Jacob Ketelbant-Huyghe, negen in getal: . 1. Jenne Ketelbant, geb. Anderlecht, 19-2-1696, trouwt er, 18-1-1719, Mattheus Goossens, waarvan : a) Elisabet Goossens, geh. AnderJecht, 17-1-1719.
h) Pi eter GooSsèns, geb. Buysinghen, 16-6-1 72i. c) Anna Goosseris, -Buysinghen,' 19-10-1722. d) Gaspar-Lucas Goossens, Buysinghen, 6-1-1724. 2. Catelijne Ketelbant, geh. Anderlec)lt, 26--12-1697. -Zij trouwt te Andeflecht, 5-5-1722, Lucas Van Stàlle, en overleed te Gaasbeek, 28-10-1741. Uit dit huwelijk sproten : a) Barbara Van Stalle, geh. Gaasbeek, 10-10,..1730. 1J) Anna Van Stalle, id., 7-6-il732. c) Anne-Mie Van Stalle·, id., 11-9-1734, ' overleden te Gaasbeek, 15-6-1742. d) Karel Van Stalle, geh. Gaasbeek, 29-5-1737. 3. Willem Ketelbant, geh. Anderlecht, 16-1-1700. 4. Maria Ketelbant, geb. Anderlecht, 4-10-1701. Zij trouwt J acob Van Tricht. Zij stierf te S. Kw. Lennik, 8-3-1769. Uit dit huwelijk zijn vier kinderen gesproten : a) Jacobus Van Tricht, geb. S. Kw. Lennik, 16-3-1738. · 13-3-1740. b) Catrien Van Tricht, c) Judocus Van Tricht, 11-4-1743. d) Elisabet Van Tricht, 14-1-1746. 5. Pi eter Ketelbant, geh. Anderlecht, 10-1-1704. 6. Lysbeth Ketelbant, . id., 29-1-1705. Zij huwde er, 13-11-1-727, Christiaen Brems. 7. Barbara Ketelbant, 5-2-1708, trouwde, 24-7-1736, Jacob Walravens. Zif stierf te Leeuw 18-4-1779. N.B. Voor de afstammelingen, zie Boom Walravens. 8. Jan Ketelbant, geh. Anderlecht, 4-10-1710, trouwde te Leeuw, '16-2-1743, Elisabet Bosmans. Jan overleed te Leeuw, 20-12-1755. 9. Joos Ketelbant, geb. Anderlecht, ,142-2-1714. Hij· trouwde eerst Joanna Van Cutsem,te Leeuw 27-3-1745,eD; naderhand Barbara De. Kempeneer, te Dilbeek, op 5-111765. Joos Ketelbant overleed te Anderlecht op 1 Januari 1779. · Hier ,volgen de k~nderen van zijn eerst.e huwelijk : · 1. Jacob Ketelbant, geb. Anderlecht, 30-5-1746. Trouwt te S. A.gatha-Berchem, 23-4-1782, Maria:..Jacoba Lokens, waarvan:
I"
i..
k
.'!:
.'
'",I
I
-126-
a) Karel Ketelbant, geb. Anderlecht, ,5-2-1783 en , aldaar getrouwd met Anna-Maria Crakaert. b) Elisabet Ketelbant, geb. Anderlecht, 28-1-1785 en gehuwd .met Willem Van Leeuw. c) Barbara Ketelbant, geà. Anderlecht, trouwt KarelJozef Van Lierde. d) Anna Ketelbant, geb. Anderlecht, 3-6-1791. · e) Willem Ketelbant, geb. Anderlecht, 26-2-1793, en . o gehuwd met Anna-Maria Crakaert. 2. Maria Ketelbant, geb: Anderlecht, Jum 1749. 3. Pieternelle Ketelbant, geb. Anderlecht, 16-6-1 :'48, Overleden te Leeuw, 21-3-1767. Zij trouwde Pieter Huyghe, waarvan vijf kinderen. (Zie verder V 11). · . 4. Maria-Anna Ketelbant, Anderlecht, ·25-5-1750, overleden te Dilbeek. Trouwde te Anderlecht, 13-6-1775, Karel Van Nyverseel, waarvan zeven kinderen: a) Karel-Hendrik-Ambroos Van Nyverseel, _geb. te Dilbeek, 22-11-1775, waar hij trouwde met Mana-Anna My'las, 12-2-1806. . ,.. b) Catrien Van Nyverseel, geb. Dilbeek, 20-5-177 I en er gehuwd met Pieter De Ketel, .op 29-1-1806. c) Joanna-Maria Van Nyverseel, geb. Dilbeek, 2410-1779, trouwde er Jan-Baptist Verheyden, 6-2-1805. d) Maria-Josina VanNyverseel,geb.Di.lbeek,12-8-1771. e) Joos Van Nyverseel, geb. Dilbeek, 4-10-1783. f) Karel Van Nyverseel, Dilbeek, 2-4-1785. g) Joos Van Nyverseel, Dilbeek, 10-9-1787. .. 5. Elisabet Ketelbant, geb. Anderlecht, 17-9-11751. ZIJ trouwt te Anderlecht, Loctewijk Huyghe. 6. Jenne-Mie Ketelbant, geb. Anderlecht, 26-5-1754, trouwde, 3-6-1773, Joos Huwaert, landbouwer te Leeuw, << schepen der hoofdbank en de baenderye van Sint-Pie' ters-Leeuw in 1786». Zij stierf 18-9-1803. (Zie Vllbt,s). 7. Jacob Ketelbant, geb, Anderlecht, 10-5-1758, trouwt te St. Agatha-Berchem, Maria· Jacoba Lakens, 23-4-1782. 8. Barbara Ketelbant, geb. Anderlecht, 15-5:-1759,trouwt · er 23-4-1782 Karel Lakens. Zij overleed te St. Agatha1 Berchem, 1-1-1789. 9. Hendrik Ketelbant, geb. Anderlecht, 14-2-1761.
.. Huisgezin van Pieter Huyghe-~etelbant: a) Maria Huyghe, geb. Anderlecht, 25-5-1767. b) Barbara Huyghe, id. 9-12-1768. c) Jan Baptist Huyghe id; 12-12-1770. d) Pieter Huyghe id. 19-7-1772. e) Catelyne Huyghe, id. 8-9-1773. Vllbis.Huisgezin van Joos Huwaert-Ketelbant. Negen in getal, alle geboortig van Leeuw : 1. Pieter Huwaert, 6-6-1774, landbouwer op Volsem, trouwt Judoca Bosquet, en na het afsterven dezer, den 27-5-1812, te Leeuw, Maria De Brayer, dochter van Panwel. Pieter Huwaert overleed !8-5-1814. . 2. Joos Huwaert, 16-9-1776, als kind gestorven. 3. Hendrik Huwaert, van 9-8:.1777, als kind gestorven. LJ. Jacob Huwaert, van 30-6-1779, als kind gestorven. 5. Barbara Huwaert, 19-8-1780 en den 25-4-1810 getrouwd me~ Jan-Frans Vlaeberg, weduwenaar van Maria
VII.
Anna-Huyghe~
C
6. Pieter Josef Huwaert; 28-10-1783 en lat~r gehuwd met Joanna-CatrienWalravens (van Leeuw).· 7. Karel Huwaert, van 1787. Jong gestorven. 8. Anna Huwaert (1789). Jong overleden. 9. Maria-Catelyntje van 12-12-1792. II. Kinderen van Jan Baptist Van der Smissen-V,an Maldere. Zes kinderen geboren te Vlezenbeke : 1. Barbara Van der Smissen,· 7-12-1672 en getrouwd met P~ilip Plas, waarvan Jan Plas, geboren te Droogen. bosch, 29-9-1705. 2. Maximiliaan Van der Smissen, 4-4-1674; Ongehuwd overleden 9-9-1720. 3. Anna Van der Smissen, 18-2-1()76. 4. Hendrik Van der Smissen, 10-6-1677. Hij trouwde eerst Elisabet Van Laethem en, den 17 Mei 1728, Joanna Van Nechel. Hij stierf 3-5-1750. ·Uit zijn eerste huwelijk is één 'kind· gesproten, nl. Egidius Van der Smissen, geb. te Vlezenbeke, 18-11-1726 en er in 1734 overleden. Uit zijn tweede huwelijk zijn zeven kinderen gespr:oten : a) Arnold Van der Smissen, geh. te Vlezenbe}{e, l93-1731 en te Itterbeek gehuwd met Pieternelle Verheyle-
•
I
"l'
l I
-129-
-w-
'.,
'·
i i· 1
I
wegen, dochter van Pieter en Pieternelle Van der Smisserij waarvan de kinderen volgen onder VIlter. b) Pieter Ja~ob Van der Smissen, geb. Vlezenbeke, 27-6-1733. Priester. . c) Maria-Anna Vander Smissen, geb. Vlezenbeke, 295-1737, en er als kind overleden. d) Hendrik Van der Smissen, geb. te Vlezenbeke, lO~ 1-1740. Hij trouwt te S. Mertens-Lennik, 15-7-1764, Judoca-Francisca De Munck en overleed te Vlezenbeke, 22-1-1787. (Zie Vlll). c) Maria Van der Smissen, geb. Vlezenbeke, 20-31742 en vroegtijdig overleden. f) Jacob-:Philip Van der Smissen, geb. Vlezenbeke, 20-4-1744, trouwde er 8-2-1796 Maria Van Doorslaer. g) Joos Van der Smissen geb. Vlezenbeke, 1 Sept . 1748 en er ongehuwd overleden, op 22-3-1796. 5. "Maria Van der Smissen, geh. te Vlez~nbeke, 4-21680 en er gehuwd, i 7-f1-1708, met Willem De Kempeneer. Zij overleed te Itterbeek, 6-2-1761. Uit dit huwelijk sproten zes kinderen, geboren te Itterb~ek : a) Jan-Bapt. De Kempeneer, 10-10-1709. Te S. Martens-Bodeghem gehuwd met Maria Baudewyns, waarvan · Zeger De Kempeneer, aldaar geboren 12-3-1755. b) Joanna De Kempeneer, 11-1-1711, en te Brussel overleden in 1733, (te Itterbeek begraven). c) Joos, De Kempeneer, 30-11-1713. Trouwt te Dilbeek . 29-1-1770 : J enne-Catrien De Troch. d) Barbara De Kempeneer, 9-7-1713. Gehuwd met· Pieter van Laethem, waarvan Joos-Frans Van Laethem, · ook te Itterbeek geboren,23-8-1754 en te Dilbeek gehuwd, met Elisabet Bosquet (1778). Van dit laatste huwelijk bleef Maria Van Laethem, geb. 2-5-1778. c) Pauwel de Kempeneer, geb. te Itterbeek, 11-11 1721. f) Tobias de Kempeneer, geb. te Itterbeek, 24-917'17. Te St. Ulriks-Capelle, d~n 12-1-1756, gehuwd met Pieternelle lsabelle De Troclz. 6. Jan Van der Smissen, geb. te Vlezenbeke 14-2-1682, 1 en a~daar ongehuwd overleden den 26 Oct. 1720.
· VIII. Huisgezin van Hendrik Van
der
~unck. Elf kinderen gedoopt te Vlezenbeke:
Smissen-De
_1. Elisabet Van der Smissen, 29-7-{765. Den 30 G~r. mmal Jaar XI gehuwd met Miehiel Van der Perren. 2. J~n-Jacob Van 'der Smissen; geb. Vlezenbeke 1767. 3. P1eternelle Van der Smissen, geb. te Vlezenbeke, 61-1769 en in 1782 overleden. · 4. ~illem-Xaverius Van der Smissen, 22-10-1770. Overleden m 1781. 5. Jenne Van derSmissen, geb. 6-1-1773. 6. Jan-Baptist Van der Smissen, 21-4-1775. · 7. Frans Van der Smissen van 1-3-1777. Hij trouwde eerst met Francisca Van Doorslaer, 25-2-1808 en later, 1 oct. 1809, te Vlezenbeke, met Catrien De Greef. . 8. Joos-Frans· Van der Smissen, geb. Vlezenbeke 278-1778 en als kind overleden. 9. Catelyne, geb. Vlezenbeke 5-5-1789 en er gehuwd f.met Arnold De ~me(it, notaris te Gaasbeek (12-2-1807). 10. Jenne-Catnen Van der Smissen, geb. 1782 en hetzelfde jaar nog gestorven. 11. Maaike Van der Smissen, Vlezenbeke, 8-8-i 785 en getrouwd met Egied Lambert,van Anderlecht, 27-8-1810 lil. Kinderen van Jan Van den Perre-Van Maldere: . 1. Anna Van den Perre, geb. te Leeuw, 12-4-1676, tro~wde Joos Baudewyns, te Edinghen. Zij overleed te · Edmgpe'n. de mei 1738. Uit dit huwelijk zijn gespro~en: . . a) LodewiJk Baudewyns. geb. te Edinghen 16-4-1701. HIJ trouwde met. Maria Desclairi. (V JI Ibis). b) Joanna-Mana Baudewyns, Edinghen, 16-1-703. . c) Lisbet Baudewyns, Edinghen , 23-4-1705. d) Catelyne, 1707. e) Antoon, 28-3-1711. f) Catrien, 11-11-1713. g) Francisca, 10-2-1717. VII Ibis. Huisgezin van Lorlewijk Baudewyn-Desclain. Een zoon : Jozef Baudewyns.geb. Edinghen, 2-7-1732 en gehuwd met Maria Plumot van Wisbeek, waarvan: a) Maria Baudewyns, Edinghen, 30-4-1786. b) Victoria Baudewyns, 22-12-1788.
l·ll
?.
HAL,-9,
·
~
-130c) Philip-Jozef, 18-81792. . . 2. Elisabet Van den Perre, geb. te Ruisbroek, 24-3-1680, en gehuwd, 29-5-1701, met Willem Suenens. Zij overleed te Leeuw,1-10-1724.Uit dit huwelijk sproten zes kinderen: a) Elisabet Suenens, geb. -Leeuw, 2-6-1702, en aldaar getrouwd met Niklaas N eetens, (30-9-1725). Zij stierf 1731. (Zie VJIJter). b) .Jacob Suenens geb. Leeuw 12-7-1704, trouwde Joanna Suys (van Dilbeek) . .Jacob ov~rleed 27-1-1761.
(Zie IX). c) Jan Suenens, geb. Leeuw, 7-8-1706. d) Barbara Suenens, Lee~w, 1-3-1711, trouwde 1010-1736, Frans Lokens: Zij overleed te Vlezenbeke (Zie !Xbis). . e) Pieternelle Suenens, geb. Leeuw, 15-8-1714. f) Catrien Suenens, Leeuw, 8-9-1720. Trouwt den 171-1751, Miehiel Keymolen,zoon van Karel en .Jenne Van der E lst. 3. Jan Van den Perre, geb. te Ruisbroek, 22--2-1682. Overl. 1699. 4. Pieternelle Van den Perre, geb. te Ruisbroek, 9-81684 en getrouwd met Jan Walravens uit het SchaliëJihuis te Laeckt. (Zie Boom Walravens). . . 5. Joos van den Perre van Ruisbroek, 5-1-1687. Te Leeuw gehuwd met Maria Devoghel, 13-6-1728. Joos overleed te Leeuw in 1733. (Zie JXter). 6. Berbele Van den Perre, geboren te Ruisbroek en driemaal getrouwd, eerst met Pe.eter van Overstraeten, waarvan .Jan en Elisabel, tweedens met Jan Van den Heuvel, waarvan Jan en Frans, en ten derde met .Jacob Walraravens, van Ternat, waarvan Maria-Anna. VIUter. Kinderen van Niklaas Neetens-Suenens: 1. Frans Neetens, landbouwer op den Rink, geb. Leeuw 8-7-1761. Trouwt te Leeuw, 7-2-1797, Elisabet Walravens, waarvan Frans Neetens, overleden den 19-10-1820, die zelf een zoon had, Jaak Neelens geheeten, soldaat in 1820. 2 . .Jenne Neetens, geb. Leeuw 19-5-1763 en aldaar getrouwd met Frans Borremans, op 26-9-1791. 1 3. Petrus Neetens, geb. Leeuw 9-2-1767. Overleden te Leeuw 4-3-1781.
131-
IX. Kinderen van Jacob. Suenens-Suys : 1. W~llem Suenens,geb.Leeuw,18-4-1740.Jong overleden. 2. Willem Sueriens, id. 19-7-1742, trouwde te Anderlecht Pieternelle Stiens. 3. Jan Baptist, geb. Leeuw, 12-6-1745, trouwde Barbara Coppens, 18-6-1798. (Zie X). · 4. Jacob Suenens, Leeuw, 1-11-1748, trouwde ·te Vlezenbeke, eerst met Barbara De Leeuw, 1.:10-1789, daarna met Jenne Huyghe, 18-6-1794, waarvan Barbara Suenens geb. te Vlezenbeke, 24-9-1792, en Pieternelle Sue~ens, geb. Vlezenbeke 30-5-1795. · X. Huisgezin .Jan-Bapt. Suenens-Coppens: a) Willem Suenens, geb. Leeuw, 30-10-1790. b) .Jacob Suenens, geb. Leeuw,. 24-&,-1792. c) Jenne-Maria Suenens, 25-3-1795. . IXbis. Kinderen van Frans Lokens-Suenens (Acht m ·getal, geboren te Vlezenbeke) : 1. Willem Lokens, 6-10-1737. Overl. in 1746. 2. Joos-Frans, 18-6-1739, trouwt te Brussel, Anna-Cat. Leemans. 3. Barbara Lokens, 9-12-1740. Trouwt aldaar 30-11. 1758, Egied Spinnofi. Zij overleed te Dilbeek 25-2- 1785 (Zie X bis). . 4. Maria Anna. Lokens, 8-4-1743. Ongehuwd overl. te Vlezenbeke'14-8-1821. 5. .Jenne, 18-2-1745. Trouwde eerst Willem Huyghe, 9-2-1779, en daarna op 1-6-1793, Antoon Van Nechel. Voor de kinderen van het eerste bed, zie Xter. 6. Katrien Lokens, 18-2-1747. 7. Maria-.Jacomyne, 19-6-1749. Trouwt te Vlezenbeke, 4-2-1779, Jan Molenbeke.Zij stierf te Vlezenbeke 1-1-1780. 8. Pieter Lokens, 7-2-1752. Ongehuwd overleden. Xbis. Kinderen· van Egied Spinnoy-Lokens. Dertien, ape gedoopt te Dilbeek : · 1. Maximiliaan Spinnoy, 11-11-1759. . 2. Leo-Pieter, 1-3-1761, Gehuwd te Vlezenbeke 1788 met Maria Anna De Leeuw, waarvan Barbara S~l.nrloy: · geb. Vlezenbeke, 14-2-1789. · 3. Willem, 23-9-1762. Gehuwd met Cecilia d'Hoir (21-. 11-1-791).
_ -7""--___ . --·
-
r---~':::':::~=::::::~~.,.-~;;;;-~·:f·s;-~--§-=~~--=a>§;l:~'Ä-:;;;;~:;;!;&;;:;;:.F~:?::«::-~""~""~·i?~kS*iiË;;s;;;E--s;;;;;s;;::;&+~;;;;:i •• ~=:;:::oo===--""'!""'----~..,..~ ~·/
i
l
-1324. Joos Spinnoy, 19-7-1764. 5. Merten Spinnoy, 6-12-1765. 6. Joanna-Francisca, geh. 8-9-1767. Trouwt J.-B. Van Achter, waarvan Egièd Van Achter,geh.te Leeuw 1-12-1810. 7. Barbara Spinnoy, 17-11-1769. · 8. Maria-Jacomyne, 23-3-1772, trouwde J.:-B. Van Hasselt, herkomstig uit S. M. Bodeghem, waarvan Barbara Van Hasselt geh. te Leeuw 25 Nov. 1812. 9. Mària-Anna Spinnoy, 19-1-1774. '10. Lysbet 27-7..:1776. 11. Pieter Spinnoy,_ 28-10-1778. Trouwt Maria Theresia De Maeght, den 4-2-1806. 12. Jan Spinnoy, 9-10-1780. Als kind overleden . 13. Maria-Anna, 11-12-1781. Overl. in -1789. Xter Kinderen van Willem Huyghe-Loke!ls :· 1. Pieter Huyghe, geb. Vlezenbeke; 18-ll-1780. 2. Maxipüliaan Huyghe, 18-5-1782. 3. J enne Huyghe, 23-8-1784. · IXter Huisgezin van Joos Van de Perre-Devoghel, alle vier gedoopt te Leeuw : 1. Joanna Van den Perre, 18-1-1731. Overl. 1735. 2. Philip Van den Perre, 1-9-1733. Overl. 1735. 3. Philip Van den Perre, 12-8-1736. Trouwt te Leeu'w 17 7-1770, Pieterrielle Van Cutsem, dochter van Joos en Pieternelle Veheyleweghen (van S. M.-Lennik). (Zie Boom Van Cutsem). 4. Jenne Van den Perre, 30-9-1739. Trouwt te Leeuw, 28-8-1763, Pieter Van der Rest, smid, zoon van Willem . en Catrien Straetmans. Pieteroverleed te Leeuw, 2-8-1805. Uit dit laatste huwelijk zijn geboren : a) WiHem Van der Rest, smid te Leeuw (28-7 1764). Hij trouwde er 25 11-1794. Maria Barbara Dehaeseleer, waarvan Jenne-Mie Van der Rest (1797) en Jacob Vanderrest (1804) b) Jan-Frans Van der Rest, 24-5-1767. c) Philip Van der Rest, 20-5-1771. d) Pieter van der Rest, 27-12-1775. Ilbis. Afstammelingen van Joos Huyghe- Van Maldere. Vijf kinderen gedoopt te Leeuw:
~-.·c--•..'"'o.."",_,=>!<.""_"~""===·-"..,-:?"r::=-,.·.--. ··.=:~=;,.;:_c. __
-133-
1
I
•
.'
· L Pieter Huyghe, 11-12-1679. Stierf ongehuwd te Leeuw 31-1-1705. 2. Jacob Huyghe, 27-7-1691. Trouwt te Halle Maria Fonteyn, 15-5-1707. (Zie XI). · 3. Laurens Huyghe, 18-1-1684. Priester. · 4. Joos Huyghe, 16-2-1686. Priester, Pastoor te Geets-' Bets. 5. Barb_ara-~osyntje Huyghe, 13-12-1687. Beggijntje. XI Hmsgezm van Jacob Huyghe-Fonteyn,alle negen gedoopt te Halle : 1. Joanna Huyghe (Huygens), 10-2-1708. · 2. Anna, 14-2-1709. Trouwt te Halle, 20-11-1729, met Jean Bapt. Bosquet. · , 3 .. Joos Huyghe, 16-1..:1712. T~ouwt te Halle, 6-8-1751. Maria Crokaert. Hij sterft te Halle 19-5-1777. (Zie XI bis) 4. Ma~tina Huyg?e, 7-1-1715. Trouwt te Halle, 1-5~ 1735, Egwd Van Lzer ( 1). (Zie XIter). 5. Ma:ia Huygens, 24-8-1717.--,Trouwt te Halle, 8 J'uli 1752, Niklaas Van Cutsem, zoon van J udocus en Maria Bosquet_ (van Leeuw), (Zie Boom Van Cutsem). 6. Laurens Huygens, 20-1-1720. Priester. 7. Niklaas Huygens, 14-10:-1724. 8. Katrien Huygens, 10-2-1728. Trouwt te Halle 1-21752, Andries Van Cutsem,zoon van Niklaas en Catelyne Crokaert. (Zi_e Boom Van Cutsem). 9. Jan Huygens, 10-3-1732. XIter· K"m d eren van Joos Huyghe- Crokaert (zes · kinderen gedoopt te Halle) : 1. Maria Huyghe, · 2.:.9-1759. overf 1775. 2. Barbara Huyghens (sic), 31~1-1761. 3. Jan Baptist Huygens, 10-12-1764. 4. Philip. Huyghe, 1-2-1768. · (1) .Egied van Lier w'à.s de zoon van Jan , die in het Schepenboek van Leeuw, nr '!578,blz. 168vo,vermeld wordt,onder de volgende termen : « Elisabeth Borremans weduwe wilen J . syn_ Ieven pachter en brouwer ' tot Loth, ven~ocht an . 'GyseIs, m aen Jan van L1er en Marie Gysels, woonende op den molea t'E singhen, drie dagwand lands, ielegen achter de cleyne linJ te Loth (1695~. » e
n···
:;'Pi :
•
• .. 1 - - ...
i I
-135-
I
I.
·-134_:
I·
5. Jan-Jozef Huyg(ms, 21-9-1772. Trouwt te A udenaken 13-4-1812 Anna-Maria Crockaert. · 6. Maria Huyghe, 9-3-1777. xrter. Huisgezin van Egied van Lier en Martina Huyghe. Twaalf kinderen alle te Buysinghen gedoopt : · l. Laurens van Lier, 21-5-1735. 2. Philip Van Lier, 19-6-1736. 3. Anna Van Lier, 20-10-1737. ·4. Barbara Van Lier, 23-6-1739. Zij trouwt 27-9-1763. Philip. Crokaert. (Zie Boom Crokaert). 5. Jacob-Philip Van Lier, 15-3-1741. Vroegtijdig overleden. ·6. Jaak, 15-2-1742. Trouwt'te Halle, 15-1-1765,Barbara Bulté. (Zie XII). 7. Jan-Frans Van Lier, 28-12-1743. 8 .. Katrien,· 9-3-1746. Trouwt te Buysinghen, 7-4-1769, · · Denys Carlier (Zie XJlbts). 9. Maria-Anna Van Lier, overl. .1749. . 10. Maria-Elisabet, 11-3-1750. Trouwt te Buy3inghen 18-6-1792, Peeter-Frans Turlot. 11. Maria-Francisca, 20-6-1751, beggijntje te Brussel.' 12. Laurens Van Lier, 12-5-1753, in de wieg gestorven. XU. Kinderen van Jaak Van Lier-Bulté. Zes in getal, gedoopt te Halle : · l. Anna Van Lier, 13-1-1766. 2. Leopold Van Lier, 9-4-1768. Mulder te Halle. Hij .trouwde eerst: Maria De Boeck, 10-2-1795 (Halle), vervolgens, te Leeuw, 15-1-1806. Maria-Catrien Crokaert , cfochter van Joos en Jenne-Mie Nerinckx.(Zie Boom Crokaert). · · 3. Pieternelle, 8-11-1770. 4. Jan Van Lier, 20-2-1774. 5. Mafia, 2-2-1776. 6. Maria Van Lier, 18-6-1779. Xllbls. Huisgezin van Denys Carlier-Van Lier, alle ge-
! I I
I
'
boren te Halle: l. Jacob Carlier, 26-8-1769. · 2. Theodoor Carlier, 12-2-1771. 3. Catrien Carlier, 19-9-1772. · 4. Anna Carlier, 11-5-1775, Trouwt Jan-Baptist Wal.I
I
1
raveizs, zoon van Jan-Baptist en Elisabet Abbeloos, 11 Oct. 1797, te Halle: 5. Goedele Carlier, 13-3-1776. 6. Barbara Carlier, 14-2-1778. 7. Maria-Francisca Carlier, 13-3-1779. 8. Barbarà Carlier, 12-6-1781. 9. Pieter Carlier, 21-1-1784. VIbts. Huisgezin van Pieter Huyghe -Crokaert, alle gedoopt te Anderlecht. 1. Philip Huyghe, 10-11-1.697. 2. Pieter Huyghe, 27-1-1700. 3. Maria Huyghe 20-10-1701. Trouwt te Anderlecht Pieter Mertens. 4. Jan Huyghe, 20-6-1703. 5. Jacob Huyghe, 11-3-1705. 6. Katrien Huyghe, 26-6-1707. Trouwt te Anderlecht, Renier De Bruyn. (Zie XIII). XIII. Kinderen van Renier De Bruyn-Huyghe, alle zeven gedoopt te Anderlecht : l. Lysbet de Bruyn, 1-2-1731. 2. Corneel De Bruyn, 7-8-1732. 3. Jan De Bruyn, 31-1-1734. 4. Catrien de Bruyn, 30-12-1734. Trouwt 1764 Niklaas Neelens (van Leeuw.) 5. Jan De Bruyn, 11-6-1736. 6. Joanna-Catelyne, 18-6-1738. 7. Jenneke De Bruyn, 24-6-1741. . Vlb 1s. Huisgezin van Jan Huyghe-Ludovica Verheylewegen, alle zeven te Anderlecht gedoopt : 1. Barbara Huyghe, 21-4-1700. Trouwt te Anderlecht 16-10-1727 Niklaas Verheylewegen. 2. Niklaas Huyghe, 4-9-1705. 3. Pieter Huyghe, 10-4-1707. Trouwt te Anderlecht Catrien Verheylewegen, (2e en 3e gr. bloedverwantschap). · · 4. Maria Huyghe, 26-7-1708. 5. Jan-Baptist, 30-8-1710. 6. Arnold Huyghe, 24-4-1713. 7. Frans-Jozef, 8-12-1715. Trouwt eerst Catrien Van Oversiraeten en daarna Suzanna Van Doorslaer,te Brussel.
rr-r~.~-~=====~--=&~-~X~.:~-~-~~="~-~=~·~n~~=-~r~z~ç~-~-~~~~c~u~-~-~~~~---~~~~.e.~~--~--··-~~--~---~-~-~-~=====~~~:·~~
' I
[I
I
i.
-136-
-137-
Van het eerste bed: 1. Joos Huyghe, geh. Anderlecht, 16-1-1743. 2. Pieter Huyghe, id. 28-3-1744. 3. Anna-Maria Huyghe, id. 31-5-1745. 4. Barbara Huyghe, id. 7-5-1747. 5. Catelyne. Huyghe, id. 7-4-1749. 6. Pieter. Huyghe, id. 17-6-1752. 7. Pieter-Jaak, id. 13-12-1753. id. 25-2-1755. 8. Elisabet Hu yghe, 9. Jan Huyghe, geboren te Brussel, 14-3-1758, eii te Dilbeek gehuwd, den 25-1-1809, met Catelyne Verheg lewegen. VIIter .Huisgezin van Arnold Van der Smissen-Verbeyiewegen : Drie kinderen gedoopt te Vlezenbeke. 1. Jenneke. Van der Smissen, 18-4-1756. 2~ Maria-Anna Van der Smissen, 25-8-1_757. 3. Catelyne Van der Smissen, 28-12-1758. De Van Maldere's te Halle. In de oudste huwelijksboeken van Halle vinden wij ook al Van Maldere's. Steven Van Maldere trouwde aldaar den 1 Oct. 1563 met Anna Trochs. Deze Steven was. bakker en daarenboven seriant(serjant)bij de baillage van Halle .. Hij verschijnt op 17 April 1598(schepenb. nr 3856,. blz. 31 vo) als de persoon, die het geld ontvangen heeft over de verkooping van de woning en de meubelen van zaliger Mher van, Moerkerke, verkocht ten voordeele der kerk van Halle. Steven had een zoon, Niklaas genaamd, die te Halle trouwde met Anna Slaghmuylders, den 18-2-1601 (1). Uit dit huwelijk sproten te Halle : 1. Jan Van Maldere, van 5-5-1603. Trouwt Catrien de. Greve.· (Zie II). · 2. Steven Van Maldere, v_an 28-2-1605. 3. Niklaas Van Maldere, van 1-11-1606. Hij trouwde te Halle, 1-2..,1636, Clara Devogeleer, waarvan P~trus Van Maldere, geh. Halle, 1636.
4. Elisabet Van Ma-ldere, van 24-8-1608. 5. Pi,eter-Laurens Van Maldere, van 26-·1-1610.Hij trouwde den 29:.10-1634. Jenne Mertens, waarvan Steven Van Maldere, geh. te Halle, 2-11-1640. 6 Pieryntje Van. Maldere, van 1621. Laatstgenoemde Steven huwde te Halle, op 15 Feb. 1626, Maaike Goossens, waarvan in de doopboeken van Halle bekend staan : · 1 Jan Van Maldere, .14-10-1636. 2 Frans Van Maldere, 12-5~1639. 3 Catrien Van Maldere, 29-9-1642. . ~teven ging te Halle een tweede ~uwelijk aan met Jenne Lwgard(ook Lisarl), op 14-7-1643, waarvan te Halle gel:;>ören zijn : 1 Barbara Van Maldere, 27-2-1644. 2 Anna Van Maldere, 13-4-1645, getrouwd met Antoon Pauwels, te Halle, 19-8-1668. 3 Willem Van Maldere, 15-7-1646. 4 Geertrui Van Maldere, 6-3-1648. Il Jan Van Maldere-De Greve had verscheidene kinderen, waaronder : 1 Elisabet Van Maldere, geb. Halle, 17-12-1634. 2 Jan Van Maldere, geh. Halle, 4-10-1633- en gehuwd met Agnes Victoor . . 3. Catelyntje, van 15 Mei 1629. 4. Egied, van 9-3-1631. N.B. De Van Maldere's begonnen ·van toen af dunner gezaaid te worden in Halle en welära vond men er scl1ier geen meer, behalve hier en daar een, die nog van elders kwam. Er waren ook Van .Maldere's te Bierk.
(1) Deze Niklaas van Maldere was voerman en verkocht, in 1612, een huis op de Molenbarre te Halle•
. I~
--139zeden en de gewoonten van den huiselijken haard te bestendigen. Wij vinden Walravens' te Pamel,te Vlezenbeke, te Bellinghen, te Beert en te Bogaarden, te Alsemberg, . te Audenaken, oo.k nog in den omtrek van Edinghen (1) en . zeer veel te Brussel (2). Wij nemen Jan Walravens hier als stamvader,omdat wij niet .zeker zijn dat de oudere gekende wel voorouders van Jan waren. Jan was in 1529 reeds overleden. Hij leefde te Leeuw, doch wie zijne huisvrouw geweest is, blijft een ,geheim. Zijn zoon. heette Willem Walravens, alias Dierix, soene wylen J ans. Willem huwde dus Marie Coomans (3 ) en overleed zelf voór 1539 ( 4). Uit die jaartallen kunnen wij . opmaken, dat Willem zeer waarschijnlijk en Jan heel ze-· ker in de tweede helft der xve' eeuw geboren zijn. Waaro~ al die Walravens van Leeuw steeds dien bijnaam van Dierix dragen, weten wij niet. Het geldt er wellicht een toenaam afgeleid van den doopnaam van een ouden stamvader,die zich door het een of ander feit heeft weten te onderscheiden. Het dragen van een bijnaam is niet · -kenteekènei1d bij de Walravens alleen. Talrijke voorbeelden zijn daarvan aan te wijzen in andere familiën, zooals wij op menige bladzijde van dit boek zullen aantoonen. Als geslachtsnaam komt Walravens eigenlijk van den mansvoornaam Walraven, dien wij meermalen aantreffen. De naam schrijft weleens Waldravens en Woldravens. Heden ten dage wordt de naam soms nog alzoo uitgesproken. Waelravens en vValraevens · vers.chijnen ook in de boeke11. , Willem Walravens, zooeven genoemd, had van zijne
11
I I
I
I
'
'
.
i
HET GESLACHT WALRAVENS.
In de oorkonden der XIVe eeuw vinden wij te Leeuw geen Walravens', doch wel in die der xve eeuw. De rekening· der huisarmen over 1483-1484 vermeldt « Govaert Walravens sculdich op 't gelege geheeten ten rabbauden gelegen by den Elst '' (1). Dat is in d~ omstreken van Brucom en Loth. Heer w. Waelraevens, vice-curatus, verschijnt in 15541557. (Kerkrek. Eysinghen) (2). . · In het schepenboek van Leeuw nr 4633 (3 ), wordt ve:meld: Jan Walravens, van Leeuw, reeds overleden m 1529 alsookWilleiD Walravens, << soene wylen Jans n. Het is on~etwijfeld dezelfde Willem die in 1528 bezi~ter is van .de goederen op;< ten Trapputte '' ( 4).De trapput ~~ de gnlOte kouter, sedert 1706-1707 op Buys~nghen-Eysmghen en. Leeuw doorsneden, door den nieuwen steenweg van Brussel op Halle.Nog dezelfde Willem is het, die het goed van Ter Cameren gebruikte, waar in latere tijden het groot pachthof van Brucom zou oprijzen. Hij was getrouwd met Maria Coomans, dochter wijlen Gielis en was reeds overleden in 1539 ( 6 ). , Het ras der Walravens' bleef Brabantsch en innerlijk Vlaamsch : de mannen wisten immers waarheen om krachtige vrouwen. Zij gingen ze halen te Halle, .te Lennik,te Gooik, te Pepinghen en in 't ommeland,tenemde alzoo de
(1) Kerkelijk Archief Koninkrijk (D'Hoop), nr. 338:3. . (2) M.-J. VAN oEN WEGHE. Gesch. van Buysznghen-Eyszn-
ghen, blz. 62 en 126. . · (3) Schepengriffiekamer. Arch1e.ven v~n ~et ~oninl<rijk. (4) Ibidem, blz. 1. (5) Ibid., nr 4633, blz. 670.
: t'': '
r·-
'li ----------
1
(1) Op 18 Aug. 163;j was Guill. Walravens, woonachtig te Bassily bij Eclinghen, peter van een kind van Lucas Chau (Leeuw). (2) Te Gent, tijdens Jacob Van Artcveiele (1::l36-1345), speelt Jan Walravens een belangrijke rol in de staclszaken. Later (1376-1389) verscliijnt·er Lieven Walravens, wellicht de zoon van Jan. (3) Schepenboek, IV 463~. (4) Schepenboek, nr '1633,
-
l; ,
:·1
I
I
'i
I
\
I.:
l
(1) Schepenboek Lee uw, nr 4033, blz. 7\3. (2) Ibid., blz. 243-252. (;~) Ibid., blz. 771. (I) Ibid., blz. 472. (5) Schepenboek Halle, nr 3858. " Une propriété de sept journaulx de jardin à Vlieringhen, sur laquelle solloit estre maison et prés, ruinée, maintenant de reehef rebastie; que leur mère Catherine Goos'sens veuve de Josse Walraevens et les hoirs d 'icelle bailleraient en échange~~ f~u Jean Gilles, Ie 25 avril1562. » Zelfs op 12 april 15flcl is er nog spraak van een dagwand beplant met boomen, rechtover het Kasteel van Vlieringen te Halle, waàrin de belanghebbenden waren Willem Heymans, Mhr Jan Van Maldere, priester, wonende te Leuven (Dus, de toekomstige bisschop),Lucas Van der Clercn. en Laurens ?e Bast, zijn oom en zijn schoonbroeder. (Schepenb. Halle nr 3855).
141-:-
4. Gielis Walravens, alias Diericx, « wettige soene wylen Willerus dien hy hadde van Marie Cocmans )), trouwde Cl ere. Van Laethem, dochter van Claes, waarvan een zoon Joos, dien wij verder uit het oog verliezen en twee dochters: Maria,gehuwd met Joost de Stercke en Catelyne; de vrouw van Frans van den Plassche, waarvan drie zonen die wij uit het oog verliezen en een dochter Katrien, gehuwd met Adriaan Ysermans. 5. Càtelyne Walravans, alias Diericx, gehuwd met Jacab Van Cutsem, gelleeten den Brieder, zoon van Joos en Katrien Van den Bèrghe. (Zie Boom Vai1 Cutsem). 6. Mária Walravens, alias Diericx, die trouwde met Klaas Van Vol.rcem, waarvan Maria Van Volxem, die de vrouw werd· van Gielis Goossens (1 ). A. Kinderen van Willem Walravensen Berbele Ghysels: 1. Mergriet Walravens, geboren vóór 1535 (2 ). 2. Joost Walravens, die trouwt met Catelyne Van Cutsem, waarvan a) Catelyne ,die Pieter Barremans huwt e~ b) Lysbet Walravens, die trouwt met .Jan De Mesmaeker. Het huisgezin De' Mesmaeker-Walravens: · Willem die tweemaal trouwt : a) met NI aria ·De Greve · b) met Maria Wouters; en Anna Demesmaeker die trouwt met· Niklaas Hardy. Uit het huwelijk van Willem Demesmaeker-De Greve sproot Willem, die trouwde met ..... Vellemans, wàarvan weer verscheidene kinderen te Leeu:w geboren, onder andere Peeter,van 22-2-1652,getrouwd met 1\iargriet Waterkeyn, in 1685 te Leeuw, waarvan Jan Demesmaeker (11-5-1690). Catelyne Walravens. 4. Maria Walravens.
vrouw Maria Caomans (ook Coemans) zes ons bekende kinderen: 1. 'Mergriet Walravens, geheeten Dierix, in den echt getreden met Egiecl Collyns, die in 1529 ook al van het wereldtooncel verdwenen was (1). Uit dit huwelijk sproten verscheidene Collyns, waaronder Trientje die de vrouw werd van Machiel Ypeseels. · 2. Willem Walravens, geheeten Diederix, die meerderjarig was in 1532. J-Iij trouwde vóór 1534, Berbele Ghysels, dochter van Andreàs en zuster van Heer Jan Ghysels, priester (2) • . Willem moet alvroeg zijne vrouw verloren hebben, want wij zien hem hertrouwen met Anna Van der Moesen (3 ). lp 1548 was· hij reeds ter ziele. Van zijn eerste huwelijl<. had hij reeds vijf kinderen en van zijn tweede drie (Zie verder A.). 3. Joost Walravens, alias Diederikx. Reeds gehuwd in 1538 (4) met Caielyn Goossens, alias van Alsingen, dochter Jans, schijnt Joost ook tweemaal gètrouwd te zijn geweest. Catelyne Goossens was in 1557 reeds overleden. Van haar alleen zijn ons kinderen bekend (Zie Ij.).· Joost Walravens en Catelyne Goossens bezaten veel grond te Leeuw en zeven dagwand te Halle, kort bij Vlieringhen ( 5).
!
.~
-
140 __,_
3:
.)
.·~
·l,. c\
t
:f
~
i
(1) Schepenboek Leeuw Nr 46iti bz 731 vo.Op bz. lazen wij nog: " Marie van Volxem, dochter wilen Claes, ende Gilles Goossens als der voorschreven Marien van Volxem wettig man, geven Reeren \Villem· van Cattem, priester, tot behoef van eener capellen gefqndeert in der kerken van Gaesbeke, wilen toebehoord hebbende heeren .Jacoppe Goossens, priester, ende oock tot behoef desselfs heeren .Jacoppen .Jaeregetijde. " (2) Schepenboek Leeuw, nr 4634, blz. 1.
r '·
I -i42-
''
I
I·
5. Willem Walravens,alias Diericx,geheeten de .i onge,(1550). Van zijn tweede vrouw Anna Van der 1\tloesen had Willem Walravens: 1. Niklaas Walravens, die trouwde met Mergriet Van ' · Volxem (Zie I). 2. Jan Walravens. 3. Anna Walravens, (Zie Stamboom Heymans). (p Niklaas. Walravens-Van Volxem had drie zonen : 1. Willem Walravens. 2. Niklaas Walravens, die in den echt trad met Anna H erbrants. (Zie I I). 3. Hendrik Walravens die viermaal trouwde: eerst met Mergriete Huwaert, vervolgéns met Elisabet Vanden Berghe, .te Halle in 1620, daarna nog te Halle, in 1625, met Catelyne De Ketelbutter en eindelijk met Barbara Van Langenhouen, nog te Halle. Hendrik Walravens was landbouwer te Halle en leefde nog den 8-3-1661. Hij had van zijne eerste vrouw twee zonen : Philip Walravens, die in 1631 trouwde met Jenne Breeck· mans,zuster van den deken van Halle, weduwe van Willem Paridaens en pachteres aan de Boschpoor.t te Halle. 2. Petrus Walravens, geb. te Halle, 24-5-1618. Van Elisabet Van den Berghe had hij /geen nakomelingschap, en van Cat. De ~etelbutter, dochter van Gielis en Barbara Massart, had hij vijf kinderen : 1. Niklaas Walravens, 15-12-1626 (Halle). 2. Anna Walravens, 12-12-1630 ( >> . ). · 3. Catelyne Walravens, 26-2-1633 ( >> ) . 4. Frans Walravens, 27-10-1634 ( » ). 5, Jan Walravens, 4-10-1636. ( >> ). Van Barbara Van Langenhoven had hij nog drie ~in deren, waaronder een zo'on, Gilles Walravens,te Hallé gedoopt, den 18-12-1638. @Niklaas Walravens-Herbrants,had vijf afstam!llelingen : 1. Philips Walravens, die trouwde met Katrien Dillens. (Zie lil). 2. Barbara Walravens, die te Leeuw trouwde met Jan De Dobbeleer, 29-4-1627. 3. Mergriete Walravens, die de vrouw werd van Renier Van Cutsem. (Zie ,Bopm Van Cutsem). ·
'
I
-1434. Antoon Walravens. 5. Niklaas Walravens, die trouwde te Leeuw, 28-7-1649, (cum dispensatione) met Jenneke Walrauens, dochter van Willemen Anna Van. der Elst. Van dit huwelijk waren ·elf kinderen: Zeger. - Hendrik. - Willem, die trou.wde met Clara· Delvou (waarvan weer zes Walraven's, vijf zonen en een dochter). - Anna. - Catelyne.-die trouwde met Pieter Langhendries. - Pieternelle. - Barbara. - Jenne. __:_ Pieter, die trouwde met Agnes Van der Bruggen, waarvan vi.er zonen en twee dochters). - Margriet. en Klaas. De ouders, Niklaas Walravens-Walravens, bezaten te Leeuw het '' Beekersvelt (1) 11, • lil, Uit den echt van Philip Walravens-Dillens kennen wij : 1. Mattheus-Jan Walravens, geb. te Leeuw, 23-3-1652 en gehuwd met Margareta Hasselmans, waarvan de volgende afstammelingen : · a) Anna » » >> 16-2-1680. b) Niklaas >> » » 10-5-1682. c) Jan Walravens, geb. te Leeuw, 7-12-1684. >> » n 3-7-1691. d) Frans Frans trad in het huwelijk met Ca trien· Van Cutsem, te Leeuw, 10-5-1716, en had verscheidenen kinderen geboren te Audenaken, waaronder Pieternelle, - Maria (1719), die trouwde mer Petrus Samans. Zij overleed te Halle in 1794. - Clara gehuwd met Niklaas Huylenbroeck, 29-8-1751, wier zoon de studiebeursWalravens vroeg in 1778 (2), en Philips Walravens die tweemaal trouwde, eerst met Lysbette De Beys, waarvan zes kinderen en daarna Barbara Van der Straeten, van Lembeek, in 1753, waarvan nog acht kinderen. Van het eerste bed is aan te merken Peeter ·Walravens, die trouwde met Elisabet Wayemberg, te Leeuw, 18..,5-1772. .waarvan zeven kinderen te Leeuw geboren, waaronder,
(1) Schepenboek Leeuw, nr 4641. blz. 221. (2) Deze, Hendrik Huylènbroeck geheeten, werd den. 12·6-1783 pastoor te Landen.
I
I I
-144-
-
145:-
i•
I
'1
I
J
,. I
I
; i ·.·
Niklaas van 1776, Philip, van 1780 en Catrien, van 1774- die Merten De Dobbeleer trouwt . . . Uit het tweede huwelijk teekenen wij aan Elisabel Wlravens, geboren den 7-7-i 773 en gehuwd te Leeuw, den ö-4-1806, met Hendrik Suenen·s, waarvan Maria Catrien Suenens, gedoopt de Leeuw, 20-8-1810 die trouwde met Hendrik Speeckaert (1840). . Elisabet Walravens kwam te sterven en Hendrik ging een tweede huwelijk aan met ·Maria-Theresia De Rauw, waarvan ook kinderen 2.Jenne Walravens, dochter van Philip en Katrien Dillens, te Leeuw geboren 20-6-1655, trouwde Pieter Mi.:. chiels, waarvan tien kinderen te Leeuw gedoopt, waaronder Jan-Baptist Michiels van 1705, - Frans van 1712 en Niklaas van18-2-1708. Deze laatste trouwde te Leeuw, den 4 Mei 1737 met Barbara De Veyt.· 3. Maaie Walravens, van Leeuw, 10-1-1651. 4. Arnold Walravens (25-3-1648), die trouwde met Anna Van Diest, te • Leeuw, den 19-1-1677, waarvan tien kinderen : alle te Leeuw gedoopt : a) Katrien, 1-1-1678, b) Hendrik-Niklaas, 3-8-1679. Hij trouwde den 5-2~ 1699 met Jeanne Van Schepdael, weduwe van. Merten Crokaert. (Zie verder 11 Ibis); c) Karel Walravens, 14-6-1681 trouwt Catelyne Van Cutsem, d) Ludovicus Walravens, 12-6-1683. trouwt Bealrix Leysen. e) Jan, 2-8-1685, trouwt 28-1-1731 Anna pe M(leght. (Zie IIIter). f) Barbara, 20-8-1687. g) Helena, 1-ti-1689. h) Pieter, 8-11-1691 bleef in den oorlog (Overlijdensboek). i) Jenne, 28-11-1693. j) Petrus, 1-8-1698. Illbis. Het huisgezin van Hendrik-Niklaas Walravens met Jenne Van Schepdael. Negen kinderen,alle van Leeuw l a) Jenneke Walravens, 31~10-1700. . b) Hendrik, 23-9-1702.
c) Jacob, 21-1-1704. Hij trouwde met Barbara Ketelbant·, 24-7-1736. (Zie IV). d)' Peeter, 17-11-1705. e) Petrus, 13-4-1707. f) Hendrik, 31-10-1711. g) MaxiJnillaan, 3-3-1714. h) Gielis, 10-6-1716. liJter Het huisgezin van Jan Walravens-Auna De Maeght, pachter te Leeuw, bestond uit zes kinderen, te Le~uw gedoopt : a) Niklaas Walravens, 17-12-1731. b) Maria, 1-9.-1733. Zij tromvele i-B. Van Volsem, waarvan· Pieternelle, geb. rond 1762 en gehuwd met Pieter Springael. c) Pieternelle, 8-5-1737, trouwde Paul De Broyer, te LeeHw, den 28-7-1764, waarvan Ba:r:bara De Broyer geb. Leeuw (1773) en gehuwd . met Pier-Jan Pappaert, landbouwer te Leeuw. (Zie Boom De Broyer). d) Barbara Walravens, 11-2-1739. e) Anna Francisca, 1-12-174.0: f) Peeter Walravens, 4-12-1743, pachter, trouwd.e 1\llaria Elsouchl, dochter van Laureys en Barbara Dr.oessaert, den 21-7-1770. Hij had zeven kindereu, te Leeuw geboren, die hier volgen : 1. Maaike Walravens, 26-6-1772. 2. Jan, 11-9-1774. 3. Jan-Bapt, geheeten Tisch, 28-9-1776,. bierhandelaar te Leeuw, die trouwde met Maria-Anne Walravens waarvan te Leeuw geboren : a) Pieter, 1-1-1814, als kind overleden. b) Maria, 20-8-1815. c) Marie-Barbara; 5-11-1816, tl838. d) Frans, van 1818. c) Jenneke, van 1820. f) Anne-Mie, van 1822. t 1R37. g) Pier-Jozef van 1824,. 4•. Corneel Walravens, geb. 18-9-1780 en gehuwd met Jenne-Mie Weemaels, waarvan .Jenne-Catrien, 10-11-1834. · 5. Egied•. 2:1-7.-1783, gehuwd met Jenne-CaJrien Timmermans, waarvan Egied, geb. Leeuw, 4-3-1818. HAL,-10.
§4
I
4
~----·-, -.,-~---
•
6. Frans, 25-4-1786, die tweemaal trouwt, eerst met Catelyne Neelens en vervolgens met Catelyne Van Vo~ sem, weduwe van Hendrik van Overstraeten. Van dit tweede huwelijk waren vijf kinderen : a) Peeter Walravens geb. Leeuw, 6-2-1825. b) Jan Baptist '' .,, 13-2-1828, c) Anna-Catrien, 28-12-1829. d) Pieternelle, 27-11-1831. e) Anne-Marie, 22-3-1835. IV. Kinderen van .Jaak Walravens-Ketelbant, acht in getal, al gedoopt te Leeuw : · 1. Berbele, 27-4-17:34. ·Zij trouwde eerst J acob Bonnewyn en vervolgens Frans .Judo.Van haar eerste. huwelijk werden te Leeuw acht kinderen geboren : a) Berbele Bonnewyn, 23-9-1762, die. trouwde met Jacob De Greve, waarvan Peeter De Greve (29-~-1792); Jacob De Greve en· .Jan De Greve. b) Joanna-Katrien Bonnewyn, (6-8-1764). - (c) Jenne-Marie Bonnewyn, die in den echt trad met Joos Speeckaert, landbouwer op Rukkelingen, waarvan Egiecl, Frans en .J acob Speeckaert. alle drie geobren i~ de jaren 90 der achttiende eeuw. .d) Anna Bonnewyn (17-5-1768). e) Jaak Bonnewyn (17-2-1770). f) Lysbet Bonnewyn (2-4-1774). g) Een tweeling (twee meisjes) 19-9-1776). N.-B. Barbara Walravens, weeluwe van Jacob Bonne•wyn, had van haren tweeden man Frans Judo, een doçhter Maria-Barbara Judo, geboren te Leeuw, 1-1-1783. 2. Jacob Walravens,2fi-61738,trouwt Lysbet Ghyscls waar van vier dochters, te Leeuw geboren. Eene dier dochters, Lysbet geheeten, · (27-4-1773), trouwde te Leeuw in 1803 Frans Neetens, zoon van Wiltem en Elisabet Neetena. 3. Joanna \Valravens, 31-8-1740, trouwde te Leeuw, 19-7-1768, Jan Baptist Hamelryckx. Zij _woonden te Borght-Lombeek. '- 4. Maria-Anna Walravens, H-11-1742, als kindoverle-l
I'
'
I·
,, .
Ii
r
den. 5: Egied, 21-12-1743, p~chter te Anderlecht.
I
----~---
---~-~--- ---~---~~----~
-147-
-146-
II.
;··'.
I
,..)·
6. Jan, 8-5-1746. · 7. Willem,9-G-1748, gehuwd met Anna-Catelyne Glzysels, te Leeuw, 1:3-fi-1779. (Zie IVbis). 8. Elisabet Walravens, 15-12-1750, gehuwd te Halle met Philip Bras, 22-10-1775. · ' , 1Vbis. HuisgeziJ: van Willem Walravens-Anna-Catelyne Ghysels (alle zes lnnderen te -!--eeuw gedoopt). a) Barbara, die trouwt met Peeter Walravens in 1821, (zoon van Philip en Elisabet Berbé). b) Jacob, 5-10-1782. c) Catelyne. 7-12-1785. Zij huwt Jan-Bapt. · Walravens 28-5-1818. d) Willem, 5-8-178G. e) Maria-Eiisabet, 3-2-1790. f) Maria-Anna, 13-4-1793. Over!. 1819, B
Tak van.Joost \V~lravens-Catelyne Goossens. Uit dit huwelijk sproten zes kinderen: 1. Jan Walravens, die troll\vcle met 1\llaria Nerincx. (Zie. Verder I). · 2. Willem Walravens, overleden 23-3-1600, trouwde eerst Lysbette Ghysèls en daarna .Joamw Van Leeuw. Vol~ens een e:tract u i't een genealogie van D. Leyniers, z~u hiJ bovendien nog een derde maal getrouwd geweest · ZIJn met 'Catelyne Speeckacrl. Wij hebben dit punt verwaarloosd. (Zie verder 11). 3. Maximiliaan Walravens, die ook tweemaal,trouwde, eerst met Kwintina Appelmans, weeluwe van Gillis De Grevé en tweedensmet Anna De Dobbeleer. (Zie verder H). · L~. Maria Walravens, gehuwd 'met Laureys De Bas i. (~ie
Stamboom De Bast).
_
, 5. Lysbette Walravens ge,huwd met Zeger Van Maldere. . (Zie Stamboom \1 an Nialdere). 6) Jenneke \Valravens, gehuwd met Lucas Van der 'Cleren, waarvan de volgend~ afstammelingen : _ _:J.) ,Joos van der Cleren, heer van Wolfshagen, _ dil~ ,te Halle trouwde, 13-5~1606, met Adriana Sophie. Joos stierf te Halle in lfi25. (voor kinderen, zie IV).
~~-~--------~--------:
- 148.--
II. b) c) d) e)
I
'
I'
'
Lucas Van der Cl eren. Renier Van der Cleren. Hendrik van. der Cleren. Katrien Van der Cleren .. f) Jenne Van der Cleren. g) Elisabet van der C!eren, die eerst trou:wde met Niklaas Reynbouts, waarvan Maria Reynbouts, en vervolgens met Chrisliaan van Brustom. IV. Kinderen van Joos van der Cleren-Sóphie, al geboren te Leeuw : ·a) Adriana Van der Cleren, 2-5-1607, gehuwd met Michiel Marcelli, advokaat, in de kapel van Wolfshagen te Laeckt, 17-9-1628 ('). Adriana Sophie overleed te Halle en werd teLeeuw in het koor der kerk beg.raven(15-12-1676). b) Catelyne, 28-1-1609. Zij trouwde CorneeZ. Van ·de Voorde (29-9-1628; ook in de kapel van Wolfshagen). c) Lucas Van. der Geren, 14-1-1611. Trouwde Maria De Hameleer. Hij was gereformeerd kapitein van Z. M. den Koning. d) Lysbet, 17-3-1613. e) Daniel, 8-9-1616. Trouwde Lysbet Van den Driessclze. Hij overleed 10-1-1688 en werd te Leeuw in het koor'begra.ven. Zijne vrouw insgelijks, in 1687. Daneel was· gereformeerd alfeFis van 't Koninklijk leg~r (Spaansch)• 1. Afstammelingen van Jan Wal'ravens-Maria Nerincx (•). Vier kinderen geboren te Halle : 1. Zeger Walravens, in 1597, was baas in de Zwaan te
(1) D~ meeste kinderen van dit huisgezin werden, zel·fs gedoopt in de kapel van Wolfshagen(Inlichting uit het doopboek). (2) In Schepenboek Halle nr :3851, blz.125 staat te lezen : • 10 nov. 1572, Jehan, \Valravens et Marye Nerincx, accompagnés de Ieurs plus proches parents, assavoir Max Walravens; Wille Walraven, Laureys De Bast, ses frères et beau-pèr.e et de Haese ' mari d' Adrien, etc. » Voegen wij daarbij wat· in, Schepenboek Leeuw nr 46:34, blz. 441 staat: " Dat Seger Waelraevens, zoone wylen Jan, daer moeder af van wijlen Catelyn Goossens. (dus 1 weduwe van Joost). It. Jan Nerincx als oom van Jenneken Walravens, zuster van vader en moeder des voorsereven Segers.» ,(Dus de vrouw. van Vroen Van den Steene).
~
____ -- ___
149--
Brussel, en wordt in 1635 als burger ·der stad Halle aanvaard (SChepenb. Halle n. 3~61). (Zie I bis).· 2. J,oanna Walravens trouwt te HaÜe, Veronus Van den· Steene. 3. Anna, Walravens'trouwt Gillis Van Diest, bakker te Halle. 4. Lysbet _Walravens, vroeg gestorven. I. bis Zeget Walravens was getrouwd met Lysbet La- bitte en op 19 Januari 1628 reeds overleden· Zijn zoon was Adrianus Walravens (1). II. Hier volgen ·de afstammetingen van Willem Walravens en Lysbet Ghysels; doch laten wij voorafgaandelijk opmerken, dat -Willem een det grootste pachters van Leeuw was. In 1585 huurde hij ineens, drie pachthoven te Brucom (B). _ 1. Willem Wa'l:ravens zoon van , WÎllem en Lysbet Ghysels, ·die trouwt met Joanna Van Cutsem.dochter van Huibrec'ht (Zie I Ibls). ------
------------
(1) In het schepenboek Halle, nr 3863 blz. 115, wordt gezegd dat Adr:aan Walravens een schuld moet vereffenen tegen Baron t' Serclaes, die zijn vader, 3eger, gemaakt had, wegens koop van een stuk land,op Helbeek (Halle). . (2) Uit uien pachtbJ·ief nemen wij eèni~e toponymische aanduidin~en van belang. Op Brucom lag zeer veel ei~endom van het Goidshuys Ter Cameren, onder andere "een bunder weyde geheeten tmoninckhof,daer nu tertilt·op stael thoff te cloostergoet. Verders, een hofstadt metten huyse daerop staende met ·een kleyn boomgaerdekijn 't coUerken, den steeuwegh, den berbout (een dagw. beemd), een afgebrande hofstadt tiendevrij geleqen ie Brucom aen 'i Waeterschap (waterschap = waterleidinp), veertien dagw. weyde geheeten 't groot euse Ie, de vier bunderen no~; weydên oft euse-ls (eusels zijn weiden· door bosch ingesloten), de bempisiraete, de beversbempt, de laekebempt, de bempt geheeten d'elst, de laekebeke, de beversbeke, de bempi geheetcn de boeyerc, een cleen opstalken, sheerenstraete, correndriesch, de gemeynestraele, haverblock, vosholen, een bunder bemts gelegen in de labbeke, 't labbeke veldt, pannisvelt, tegen de goederen der collegie van den Paus tot Loven, de Roodenbeeckvyvere, herisdal, bonsberve lt, labbeke'bempt, tso lterken, couwenborreve [deken. .M die stukken werden gebruikt door Pachter Willem W.alravens, aUas Dierix.
,_
_;.
____ _
-
I
I·
2. Jan Walravens, die trouwt met Jacomyntje Haeck. (Zie IIter).. 3.- Antoon Walravens, pachter te Bruckem (Schepenb. · Balie. nr 3680), die tweemaal trouwde, eerst met Jqanna Lochtmans, te Leeuw op 3-5-1601 , en ten tweede met Geertrui De Boeck, zuster van Gabriel, (beide kinderen van Arnold De Boeck en Clara De Nayer, van Halle (Zie lil). 4. Catelyne Walravens, die trouwt met Renier Heymans. 5. Eerhele Walravens, ge~ntwd met Antoon Eenens. .6. Jenne Walravens,in den echt met Jaak De Basi( 1). N. B. Voor de kinderen van .Willem Walravens met Jertne· Van- Leeuw. (zie verder E.) liter. Huisgezin van Willem Walravens-Van Cutsem: ' 1. Heer Jan Walravens, geb. te Leeuw, 1-4-1597. Pas_toor van Halle bij Santhoven inde Kempen (2). 2. Lucas Walravens, geb. Leeuw 17-3-1598. Hij trouwde te J:Ialle, Maria Plalteborse, 10-8-f631. (Zie verder I I Jb!B). ( 3. Corneel Walravens, 12-12-160L1 gehuwd met Cate-lyne Van Cutsem op 20-G-1639, te Leeuw. Corneel Walravens overleed te Leeuw 5 Sept. 1679. Zijn vrouw, was reeds 't jaar te voren gestorven.Beiden zijn te Leeuwïn de kerk begraven. (Zie I I Jter). 4. Catelyne Walravens, gehu\vd met Jan De Bast. (Zie Stamboom De Bast). 5. Willemyne Walravcns, gehuwd met Gabriel De Boeck, op 20-2-1618. 6. Anna Walravens, geb. Leeuw, 21-5-1602, en gehuwd_ met Gaspar Van Diegom, 15-11.:1632, waarvan Jän en Pieter Van Diegom. 7. Maria Walravens, geb. Leeuw, 20-3-1607. Zij treedt in den echt met Ladewijk De Greve, te Leeuw, den 31-121638. . 8. Zeger Walravens, geb. Leeuw 9-1-HilO.
r ~-
I.
I
i·
'I
~
I
(1) Den 7 Apri 1 1 (101 verkoop en de zes kinderen va~ ~illem 1 Walra:vens en Lysbet Ghysels, een stuk land te Vhermghen (Halle), v~or ::100 pond tournoys.;(Schepenhoek Halle,. nr 3856). (2) Schepenboek Leeuw, nr 4636, blz. 525).
151....:....
9. jenneke Walravens, 28..:4-1611. Getrouwd met Frans H uyghe. Deze echtelingen wonen te Vlezenbeke. , Hun kinderen waren: . a) Mària Huyghe, .geb. Vlezenbeke. b) Pi eter Huyghe, >> » c) Joos Huyghe, die trouwde met Anna Van Maldere weduwe Heymans. (Zie Stamboom Van Maldere). d) Jan Huyghe, (zijn zoon was-Zeger Huyghe). e) J enneken Huyghe, getrouwd met Jan Van Culsem,landbouwer te Sint-Laureis-Berehem. Hij was de zoon van Viglius, (Zie Stamboom Van Cuisem). f) Catelyne Huyghe. · Uter. Kinderen van Jan Walravens-Haeck ( 1). (1) Jacomijntje Haeck, wéduwe van Jan Walravens. maakt haar testament voor Notaris 't Serstevens te Brussel (n• 2508), op 12 Juli 1630. En toch deed zij vijf jaar later nog een soort van uiterste wilsbeschikking schrijven, doof den onderpastoor van Leeuw, zeer waarschijnlijk ter gelegenheid van het ontvangen der laatste HH. Sacramenten. Wij bezitten dit stuk en drukken 't hier over : . « Op heden den vierentwintichsten Decembris duyse·n_t sesse hondert ende vier en dertich is voer mij onderteekent, ende ghetuyghen daert toe versoebt synde mede onderteeckent gecompareert die eerbare persoon Jaquemeyn Haec, sieck liggende bij het vier in haer caemer, nochtans hebbende haer V?llen verstandt, ende heeft in mijn presentie onderteeckent, quyet gheschauden aen Guillam ·walraevens haeren soone, het geit tghene hij haer ten achteren was, van het pachthoff daer Gunlam voorsereven inne woont teghenwoordich, ten opzicht, dat Guillam veel miserie ende schaede gheleden hadde doer die haestighe siekten, d-ie welcke haeren oorspronck eerstmàel in syns moeders huys -hadden ghenoemen, ende daerenboven heeft meynken voersereven ghegeven aan Jenneken, dochter van' Catteleyn Walraevens, haer dochter, haren fieletten rock bij al soo verre sy van desen werelt scheyden, oóck in presentie vande ghetuyghen onderteeckent in teeeken der waerheyt hebbe dit onderteeckent met die ghetuighen ghescreven den nn January 1635. » Ita est Henric Croes, Onderpastoor vim Leeuw Sinte Peeters. » Jan Kayaert, . koster tot Leeuw Sincte Peeters. »
.._
Hll,.
)
-152-
-153·------
1. Catelyne Walravens trouwt Jan De V·leeschouwer, schepen 'der ·Vrijheid van Gaesbeke, ·den 22-9-1616~ Hij . overleed ip 1653 (1 ). 2. Anna Walravens, die trouwt met Engel Crokaert, zoon van Tobias. (Zie Boom Crokaerf). · 3.Willem Walravens trouwt eerst,op 12-9-1613,teLeeuw, in de kapel van Wolfshagen onder Loth: Catelyne-Elisabet Ghysels, dochter van Jan (Zij + 20-11-1625). De getuigen waren Egidius Haeck en Andries Ghysels. Hij trouwde vervolgens met Anna De Bast, dochter van Laureys en Jenneke Van Maldere, die vóór Maart 1649 o·ok weduwe was en hertrouwde met Aart Lochtmans. (Zie iVbts). Voor het_ tweede huwelijk van Willem Walravens, zie verder D. 4. Catrien Walravens' trouwt Gilles Van de Voorde, waarvan: · a) Wouter Van de Voorde, (2), wiens dochter Barbara heette. b) Mergiet Van de Voorde, die trouwt met Jan :Van
·gende zonen, waaronder twee priesters, te weten J.-B. Keymolen (1685-1710), die onderpastoor was te Dworp, en Hendrik van 1690 (1 ). liL Kinderen van Antoon Walravens en Jenne Lochtmans: 1. Jenne Walravens; geb. Leeuw, 3-3-1602. 2. Catelyne, geb. Leeuw, 23-5-1603. 3. Anna 20-7-1605. Van zijn tweede huwelijk, met Geertrui De Boeck, had · Antoon Walravens nog zeven kinderen, al te Leeuw .gedoopt: · 4. Renier Walravens, 16-12:-1606. 5. Gillis, 25-6-1609. Hij trouwde met Margriet Schoonheyt, waarvan de zes volgende kinderen, die, behalve het jongste, geboren werden te Leeuw : a) Louisa, 8-6-164;4 (Leeuw). b) Maria, 14-6-1645 ( >> ). c) Willem, 15-3-1647 ( >> ). d) Jem1e, 18-5-1649 ( >> ). e) Renier, 17-9-1651 ( >> ). f) Maria-Willemyile, 6-2-1657 (Eysinghen). · 6. Barbara Walravens, 24-6-1612, trouwt te Halle, Pieter Collyns, schepen der stad (2). 7. Clara, 24-9-1614. Beggyntje te Brussel. 8. Maria, 6-4-1617. . >> ( 3 ).
Cutsem. c) Jan-Baptist Van de Voorde. . d) Catelyne Van de Voorde, die trouwde met Ferdi'nand Walravens, waarvan Katrien, die 'de vrouw werd van Karel Snel, brouwer te Brussel. e) Anna Van de Voorde,die trouwt met Kwinten «:eymolen, waarvan verscheidene kinderen te Leeuw geboren, onder andere zeven opeenvolgende zonen. Kwinten Keymolen was weduwnaar van Jo~nna Neelens, die hem ook vier kinderen geschonken had. Met Anna Van de Voorde had hij dus zeven OJ!>eenvol'
'
I.
(1) Hun kinderen : a) Jan de Vleeschpuwer, b) Engel. De Vleesehbouwer ; 'c) Anna De Vleeschouwer, vrouw van Engel Merlens; d) Merten de Vleeschouwer; Jenne De Vleeschou'Wer, gehuwd met Antaon Walravens, pachter te Bellinghen, waarvan verscheidene kinderen. (2) Die Wouter Van de Voorde verschijnt in· Schepenboek Leeuw, nr 4636, blz. 573V 0 : "Wauter van den Voorde sone Gillis daer moeder af was Cathelyne \Valravens. Jouffr. Clara ende Maria Walravens, gezusters,nichten·van den eersten. comparant, die van haer 400 rynsgulden ontvangen heeft. »
1
(1) Toen de· zevende zoon, te Leeuw, op 4 Sept. 1695 ten ·doop werd gedragen·, was Baron Roose peter, en vrouw Theresia Maria Potter van der Loo was meter. Heel het dorp was in feest. Het kind kreeg den voornaam van zijn peter· Jan-KarelAntaan. Later trouwde het met Jcnncken Van der Eist (28-61722), · waarvan Michiel, geboren· !J-5-172:3, die zelf trouwde {1 751), met ]{airien Suenens. (2) Schepenboek Halle, nr 3868. '(8) 'Deze zijn de twee nichtjes, waarvan spraak was ter gelegenheid vap Wouter Van de Voorde. In schepenboek Leeuw, nr 4ö41 blz. 1 lezen wij :" Joff. Clara en Maria \Valravens, beyde beggijntjes tot Brussel die duyzend gulden leenden aen 't klooster van Alderkerke, in Gelderland, op goederen naegelaten bij Barbara Van. der Voeren zaliger, waer van detwee beggyntjes moykens waren, »
dl.
P~) ;
~
~ :~ '. :''
'i rI I I
. ___..:_ 155.-
-154-
J
•'
I
!
I,
I. ,.': I
I
''
· 9. Mattheus, 3-2..:1620, pater Recollect te Brussel (1679). 10. J enne, 11-2-1622 (1). IV 108 . Kinderen van Willem Walravens, Catelyne Ghysels. (Huwelijk van 12-9-1613): 1. .Jan Walravens, geb. Leeuw, 17-7-1614 (2). 2 . .Jacoha Walravens, geh. Leeuw, 12-3-1Gl6. 3. Maxi milaan Walravens, 1 J.:-5-1617. Hij trouwt Maria Van Culsem,dochtervan Hendrik en Anna De Broyer, die in HiG2 weduwe is. (Max stierf 31-10-1657, dus tamelijk jong). Hij was eigenaar van het pàchthof van .Brucom, drie dagwand en half groot, tegen deq steenweg van Brussel op Halle, kortbij het Scoergat van 'Moen:shoven (1653).Uit schepenboek nr 4()3() hz. 593 (3 ). ·zie IV ter). 4 Catelyne Walravens. geh. Leeuw 13-11-1621. 5 Peeter, 24-9- Hi24 .
(1) De moeder van .die kinderen, Truiken De Boec.k, w.as den 21. Oct. I li:1-l ~eecls weduwe. Zij woonde op een pachthof te Brucom en verl,ochl,dien dag, aun Heer.Piele1: Del Rio, heer vun Esschenheel{, een gelecgskc met twee hunder lafH.l op de heide te Esschenheck. (Schep. HaL ;).l'Hi:l, blz. KK). Zichier een schetsje over clc •Familie De Boeek: Arnold De Boeck en Clara De Nayer ~ 1. Gahricl De Boeck, brouwer en houtkoopman Le UklwlCarloo aan de Dicsclclle (Schcpenb. Hal, :~860). Gahricl was Lc Leeuw getrouwd op 20-2-l () 1 ti, met \Vilhelmijntjc vValravcns (van Leeuw), dochter van vVillem en .Joanna Van Cutsm11. 2. Pi eter ·nc Boeck, nog ongehuwd in 1ü1 K. . ;'), Geertrui De Boeck, gehuwd met Antoon vValravens. 4. Joos De Bocclc _ i'i. Merten De Boecl;, geh. te Halle lfi-~-:JS~W. Hij trouwde Elisabetl1 Van Culsem (Halle, li-(i-1 (i:J.n). !i . .Jacob De Boccl,, landbouwer op het Hof te Pypaens. (Halle). 7. Mattheus De Bocck, landbouwer Le Huyssinghen. (Uit schepenbock Halle, nr :JRIJO). · (2)" absent buyten slancls sints viertien jaer on den selven doot of levende is " (1 !)4~). (3) Bemerken wij d~t'hier spraak is van den s/eenwe{J, in Hi58, terwijl c\e groote steenweg van Halle. op Brussel eerst in 1 70 7 afgedaan was. Het geldt er dm niet die groole steenweg, maar wel·de weg. die van clen melen van Eysinghen kwam en gekas- l seid was van af het 'liekhuis tot aan het Hof te Gàspeldoren • .
I
,I
l
ti Willem, 28-1-Hî19, trouwt Maria Devogel, dochter Bertels. Wiltem \Valravens was landhouwer te Brussel en schepen van Leeuw. Hij beboerde het groot schoon pachthof tusschen Brucom en Laeckt, gelleeten het Hof te Stalle (schepenb. 463(i, bz. 252). In 1659 kochten hij en zijn vrouw aan Lucas V:1n. der Cicren (( sckere huysingen, camme, brouwketel, kuypen, hacken, tonnen ende alle anderetoebehoorten gestaen ende gelegen in de prochic van Sintc PeetersLeeuwe, te Lacet op de playne geheeten de botennerct, voor 750 gulden)) (schepenh. Leeuw, 4638 bz. 7()4v 0 ). (Zie V) . IVter. Kinderen vanMaximilaan\Valravens-MariaVanCutsem 1. Willem Walravcns, geh. Leeuw 21-3-11539, tromvt Joanna De Coster en sterft 5-3-1G9:i. Zie VtJis. 2. Renier Walravens, geh: Leeuw, 13-11-1650, die twomv! met Joanna De Tobel . (Zie yter). 3. Margareta · Walravens, die tromvt met Peeter Huwaerl, zoon van Klaas, op 6-7-166~). Pieter sterft· 163-1688 en Margareta hertrouwt met Karel Waterkeyn, brouwer te Leeuw. Uit de ze beide huwelijke~1 sproten : a. Maria l:-Iuwaert, van Leeuw, 22-7-1670. )) 24-4-H:\72, die trouwde h. Bertel Huwaert, met Lysbel Van Sla lle, waarvan een tweeling : Bertel en Willem heiden te Leeuw geboren 19-11-1710,. en JanBaptist, van 10-3-1706. c) Willem Huwaert, 11-9-1679. cl. Pieternelle Huwaert, 9-3-1683 . e. Renier Huwaert, 18-3-1686. N. B. Van Karel Waterkeyn had:Margareta Walravens (~én dochter: Margareta Waterkeyn geh. Leeuw 4..:9-1689. 4 . .Jacoha \\'alravens, geh. te Leeuw, 5-5-1641 en gehuwd 15-5-1660 met Jan Van Elewyt, waarvan: a) Willem Van Elewyt, meerderjarig op G-3-1693. b) .Jan )) l:) DavieL d) Ht:mdrik, die trouwt met Anna Dams. e) Gatelyne, die trouwt met Jacoh De Greef. Kindeten vali. Hendfik Van Elewyt-Dams : a) Willem, geboren Dworp, .20-2-1713, tr. MariaAnna J acquemeyns.
I.
'.
I
i
!
'' '
;
'I
I
-
-151-
156-
er en pachter te Brucom,. gehuwd met Maria Platteau. (Zie V Jb18 ). Vter. Kinderen: van Renier Walravens,.De Tobel, alle gedoopt te Leeuw : 1. Joos Walravens, 20-11-1682, trouwt niet Maria Van de Velde, te Halle, 4-2-1715. 2. Joanna Walrave:us, 10'-9-1684, o.v.ededen 27-l0-1684. Te Leeuw in de kerk begraven. 3. An~a Walravens 9-11-1685 overleden 1687. 4. Jan Walravens, 23-2-1688, woont te Leeuw en was meyssenier van Grimbergen. 5. Frans Walrav.ens, 16,..11-1690. Trouwt 19-9-1719. Maria-Anna Heymans ~van Leeuw). Hij werd in 1723 als meyssenier van Grimbergen erkend en woonde te Peping.hen, waar hij meier was. (1). ~Zie V ]ter). 6. Marie Pieternelle Walravens, 5-8-1695. 7. Wi1lem, 26-9-1694. Vl. Kinderen van Peeter Walravens-De Nayer. Hun kinderen, alle gedoopt te Halle : 1. Christiaan Walravens, 17-14-1689. 2·. Panwel Wa1ravens, 8-1·2'-16.99. 3. Maria-Anna Walravens, 11-5-1701. 4. Pauwel, 23-4 1703, die te Buysinghen trouwt met M.aP.ia Margareta Mahieu, 14-8-1729·. (Zie V 11).
b) Cornelia, Dworp, 28-3-1716 tr. J.B. Van Rossum. c) Frans, Dworp, 7-4-1718. d) Maria-Anna, Dworp 20-:7-1720. e) Katrien, Dworp. f) Peeter, Dworp. g) Jacob, Dworp, 20,8-1725 tr. Elisabet Stockmans. 5. Anna Walravens, geh. te Leeuw, 5-4-1648. Zij trad in het huwelijk met : a) Peeter De Coster. b) Gilles Roobaert. c) Jacob van Nyverseele . . Uit dit eerste huwelijk zijn gesproten: a) Joanna De Coster, getrouwd met Frans Geens. 'b) Frans De Coster. c) Catelyne De Coster, gedoopt te St. Jans-Molenbeek, 10-4-1683,en gehuwd met Frans Warmoes, .waarvan Jan Warmoes,gedoopt te GrootenBijgaarden,18-9-1706, en gehuwd met Jenne De Becker, waarvan weer FransWarmoes (1742) ; o.ok nog Berbe'le Warmoes gedoopt te Grooten Bijgaarden, 19-2-1708,' die trouwde met Lambrecht De Coster, waarvan Frans De Coster -, Jan De ·CosterCatrien -, Joos -, Pieter- , Wil'lem. (') .. V. ~inderen van Willem Walrpvens-Maria De vogel, allen gedoopt te Leeuw : 1. Catelyne Walravens, 14-2-1644. 2. Willem, 10-4-1647. 3. Maria, 25-2-1649. 4.Jacomyne, 22-6-1651. 5. Alexander. 7-8-1662. Vbls Kinderen van WillemWalravens-Joanna D Ceoster: 1. Peeter Walravens, geh. te Leeuw 15-7-1667, en te Buysinghen getrouwd met Emerenlia De Nayer, (Zie VI). 2. Pauwel Walravens, geh. te Leeuw, J9-6-1670, brou-
(1) De erfgenameN van Max Walravens-VanC•ulsem hadden in 167H het Hof te Sla·llc te erven. Marie Van Cutsem;de mCJeder, behield de tocht. .Zij hadden ook land tegenover het Laeckclindeken. (Schep. Leeuw, 4 641, bi. 158).
1
~
I
' .
·.~
'
I
•
1!
'
I
(1) In de kerk te· Pepinghen vindt men hun gr.afsteen. Aldus : D.O.M. Hier ligt be!raven Sr. Francis Waelravens, in syn leven meyer van Pepinghen, die · 1:1 Mey l76:3,ste'rf den ende Anne Marie Heymans, syne huysvrouw die sterft den 13 January 1722, beyde ghebortigh van St• Pieters Leeuw. Bidt voor hunne Zlelen. Laeten achter twee son~n Jan endeFrancis.
)
I'
-
158-·
5. · Joanna Walravàns, 4-9~1705. 6. Pieternelle, 1-10-1706, die trouwt ·met Peeiet Peremans geboren te Viaene, 16-8-1733, waarvan een zoon Pieter-Joos, priester,geboren te Halie 19-4-1734, en aldaar overleden 19-10-1790. Pieternelle overleed te Halle 5-121775, een goed half jaar na haren man. 7. Pieter Walravens, 17-5-1709.1-lij trouwt met Joanna Maria Lerinckx, dochter van Jan en Maria Haeck (1 ), (Zie V lil). N. B. Na de dood van Peeter Walravens hertrouwt Emerentia Denayer met Jan Baptist Van Cutsem, te Halle, 10-1-1712. Jan Bapt. Van Cutsemwas de zoon van Laurens bij Jenne De Cuyper. Daaruit sproten twee kincleren Joos en Anna. Vlbis. Kinderen van Paul Walravens-Platteau, geboren te Leeuw: a . .Joachim Walravens, 15-12-1698. Trouwde Maria Hardy, dochter van Philip en Catelyne Lievens. Hij was meyssenier van Grimbergen. (Zie uerder JVter). 2 . .Joanna, 11-3-1700. 3. Pieter, 3-10-i 701, In 1727 tot meyssenier van Grimbergen erkend. 4. Catelyne, 10-2-1703. 5. Maria-Joarina, 20-3-1704, overl. 22-3-1704. Te Leeuw in de kerk begraven. 6. Anne-Maria, 30-5-1705, overl. 1705. 7. Pauwel, 20-7-1706. 8. Jan Baptist, 19-10-1707, overl. 1710, 9. Pieternelle, 7-11-1713. VJter. Kinderen van Frans Walravens-Auna Maria Heymans, alle vijf te Pepinghen geboren :
(1) Emerentia De Naycr en Peeter Walravens, pachters te Halle, verko.open aan hun broeder Panwel en Maria Platteau "syn huysvrauw een block landt te Brucom, :l dagw. hun ten deele gevallen uyttenhoofde syner ouders Guillam \Valravens · en Joanna De Coster, volgens de lotinghe claer van synde aengegeven met den selven synen voernoemden bl·oeder, voor :wo gulden eens. (11 mei 1722) "~ (Sclzep. Lee uwe. 4581, blz. 429 vl),
-1591. Maximiliaan Walravens, 4-6-1710. Overl. te Pepinghen, den 20-1-1747 . .2. Jan Walravens, 6-1-1722. Trouwde eerst, te Pepinghen,31-7-1754, Anna Hermans,(+ 19-7-1762), vervolgens; den 19-1-1763, te Audenaken, Maria Crokaert. Zij b~ woonden het hof te Pepinghen-Beringhen. Zelfde pachthof in 1851 bewoond door Joos Van de Velde. . Van het eerste huwelijk waren drie kinderen : a) Anna Maria Walravens, Pepinghen, 14~1-1756. b) Joanna Theresia, 23-9-1759. ' c. Anna Francisca, geb. 21-6-1757. Zij huwde eerst Pieter Jozef Luchtens (te Pepinghen 12-4-.1785) en tweedens Leenaart Fauconnier. Zij bewoonden het Hof genaamd het Ooiuaarsnesl te Herne. Hun grafsteen ligt achter de kerk van 1-Ierne. ' Van zijn tweede huwelijk, met Maria Crokaert, had Jan· Walravens zeven kinderen, alle te Pepinghen geboren: 1. Barbara Walravens, 13-11-17()4, gehuwd met Adriaan Bossuyt (27-11-1792). . 2. Maria-Theresia, 31-8-1766, in den echt met PierJan-Jozef Neehelput (13-5-1795). 3. Jan Baptist, 4-12-1768, die te Sint-Kwintius-Lennik trouwde (28-11-1793), met J enne De Smeth dochter \I tf van Hendrik en Antonia Van den Perre. (Zij woonden I te Gooik op het pachthof Den ouden Kam). (Zie V Ilbis)'. 4 . .Jenne-Mie, 12-11-1770. 5. Anna, 28-4-1773. 6. Niklaas-Jozef, 21-5-1775. 7. Philip-Jozef, 11-1779. · De drie jongste Kinderen van Frans Walravens-Heymans, te Pepinghen geboren, waren : , 3) Philip, (~-5-1723). 4) Prancis, (l-ö-1724). 5) Philip, (2-4-1727). Vllbis. Van dit huwelijk kennen wij negen kinderen, gedoopt te Gooik : 1. .Jenne-Katrien,8-11-1794. Te Gooik gehuwd met Corneel Abbeloos, (25-10-1825). Uit dit huwelijk Mgr. Abbeloos, Reet. Hoogeschool Leuven_.
..• I.
~I
,,
,
'
Ir
I, I
'I
i
'.
!i
.,
•'
'- 161 2. Mària Antoinette, 12-8-1796. Te Gooik getrouwd met Pier-Jan De Ro. 3. Anna-Katrien., 28-1-1789, getrouwd' met Philips Vossen. 4. J ari Baptist, jong gestorven. 5. Frans-Jozef, 4-9-1801. Getrouwd met Carolina De· Neve (1835). 6. Jan-Jozef, 6),..3,..1804. 'L'e Etterbeek in het huwelijk. getreden met Elisabet Geerts (1839). 7. Jan Robrecht Walravens, 7-6-1809; te Kester gehuwd, met Christina· Eeckho_udt (1841). (Zie V JJ.ter). 8. Jacob-Jozef. 6-5,..1813. Te Gooik getrouwd, in 1844, met Jenne D'Ho.uwer. 9. Maria Alida, 2-8-18H). Te Gooik getro~wd in 1849, ' met Jaak Van derKeleh. VIlter. Kinderen van Jan Robrecht Wairavens-Eeckhoud:t: 1. Karel Walravens,. gehuwd met Maria-Theresia Deneve, (Gooik 28-3-1847), waarvan: ·a) Clemencia Walravens. b) Celina gehuwd met Gustaal Nerincx (Lembeek). c) Josef, gehuwd met Antonia Maillard. . 2. Frans Walravens 3. ·August Walravens, 7-7-1858 (Gooik.) Geneesheer te Halle, eerst gehuwd met Maria-Louisa Demeur en na... derband met Maria Borremans. VII. Kinderen van Pauwel Walravens-Mahieu, gedoopt te Halle : 1. Catelyne Walravens, 11-5-1730 trouwt aldaar Jan Herinckx, 9-6-'1763, en stierf er 1792. 2. Anna Walravens, 11-3-1732. VIII. Kinderen van Pieter Walravens-Lerinckx: 1. Pauwel Walravens, 26-3-1739: (priester). 2. Jacob Walravens~ 24-6-1741. Overleden Brussel, 16-12-1808. 3. Hendrik, 22-6-1747. (priester). 4. Pieter Walravens, 10-71754. Hij overleed 19-3-1826. Deze vier Wa1raveas verkFegen den titel van WMder ~ Champles .(Leenhof van .Brab~nt. Reg. nr 1·77. Leenbr~even (1777-1783), bz. 666v 0 ).
I j
. Pieter Walravens van Wilder-Champles trouwde Joanna de Cock d' Immerseel, waarvan een dochter: HendrikaJozefa Walravens van Wilder-Champles, die in den echt trad. met Jan-Jozef-Felix Limbourg. Hun dochter Emerentia-Maria-Gislena Limbourg, geboren t~ Brussel den 19 Juli 1826, trouwde~.den·ll-2-1849, met: ' · Romuald-Bonaventure-Wilfried Eduard Ridder de Brabandere,geb.te Geüt -1814,waarvan verscheidene kinderen: 1. Gisleen-Romuald, geb. Elsene 1850, jong overleden. . 2. Jules (1851). 3 .. Prosper (1852). 4. Hippolyte (1855). , 5. Gisleen-Paul Emiel (1860). (tweeling, jbng 6. Gaston Ridder de Brabandere overleden.) Illbis. Kinderen van Lucas Walravens-Platteborse gedoopt te Leeuw : ' 1. Willem Walravens, 4-8-1632. 2. Niklaas Walravens, 25-6-1634, trouwt te· Leeuw, 23-5-1656, Maria Ghysels. Hij woont te Loth en was er bezitter van de beversbeemd. (Schepenb. Leeuw 4641, bz. · 231). (Zie IXter). Er zijn ook twee kinderen vanLucas Walraven·s-Platteborse, die te Halle.geboren zijn : 1. Egied Walravens, 16-5-1638, die ook te Halle trouwde ·a) ~et Catelyne Pletinckx, weduwe van Jacob Le Blanc. (Lwre .des orphènes, Hal).(Zie IX); b) met Mergrieie Goubeau (m 1679), die in 1695 zelf hertrouwt met Jacob de Broyer. (Zie IXbis). 2. Barbara · Walravens die tr.ouwt 1o met Max Van der Cammen, baas in den Hert, te Halle, 2o met Jan-Baptist Sophie, (in 1682). · Van haar eerste huwelijk had Barbara vijf Van der Cammens, waaronder Hendrik (van 1664). IX. Kinderen van Egied Walravens-Pletinckx: 1. Frans Walravens, geb. Halle, 28-11-1669. 2. Berbele, 15-12-1670. 3. Maria, 29-10-1675. 4. Gillis, 1677. HAL,
-11.
..
'
I ~· ~
I·
I··
I
l I·'
! >I
'
'.
'I
iI J'
i
:
:
t
i i I
:
I I
'
"
I
'
I
I
I,
-
162
· N.B. Katrien ;f>letinckx had ook kinderen van haren eersten mart, Jacob Le Blanc. IXhts. Kinderen van Egied Walravens-Goubeau, te Halle geboren: a) Maaike Walravens, 1-7-1680. b) ·Maria, 9-4-1682. , c) Jan-Baptist, 27-8-1685. . IXter. Kinderen van Niklaas Walravens-Mana Ghysels, ·te Leeuw geboren : · . 1. Philips Walravens, 29-3-1657. Sterft als abt van Vlierbeek, den 2 April 1699. 2. Niklaas Walravens, 14-12-1658. 3. Anna Walravens, 19-.12-1660. 4. Karel Walravens, 25-12-1664, tr. Maria Dehaeseleer, waarvan: a) Frans Walravens. 30-5-1707. b) Albert · ~tweeling, 26-7-1709. c) Elisabeth. ~ · d) Geertrui, 9-12-1711. · · .e) Jan~ 2-6-1714. f) Jan-Bapt., 26-7-1716. g) Barbara Walravens, 17-10-1719. - h) N. Walravens, 17-8-1728. (alle gedoopt te Leeuw). Inter. Kinderen van Corneel Walravens-Catelyne Van Cutsem, te Leeuw geboren: 1. Jenne Walravens, 12-11-1640. 2. Jan Walravens, 3-1-1643. 3. Anna-Maria, 19-8-1646. 4. Willem, 19-1-1648. 5. Gillis, 14-}-1650. Trouwt Maria Cornelis (Zie X). 6. Frans, 4-5-1653. Trouwt Jenne Straetmans(Zie )(!!Is). X.· Kinderen van Gillis Walravens-Cornelis, te Leeuw gedoopt: 1. Maria Walravens, 29-10-1688. 2. Egied Walravens, 4-9-1689. Hij trouwt Jenne Barremans. (Zie xter). · . . 3. Jacomyne Walravens,25-1-1691.Trouwt H~ndr1k Heymans, zoÓn van Max en Catelyne De Broyer 1714. · 4. Petrus, 8-9-1694. 5~ Joos, 7-1-1698. A
-163-
~
· · 6; Maria, 4-6-1700.
7. Anna, 21-8-1701. Kinderen van Frans Walravens- Straetmans, gedoopt te Leeuw : 1. Maria Walravens, 11-10-1689. 2. Joos Walravens, 16-4-1691. 3. Pauwel Walravens, 20-9-1692. 4. Gillis, 18-6-1695, trouwde. Catelyne Van Cutsem, te Leeuw, 20-10-1726. (Zie Xl). · 5. Peeter Walravens, 6-1-1698. ~· 6.' Jenne-Mie, 10-10-1700.. 7. Bertel, 15-12-1701, tr. Leeuw, .8-9-1736, met Pau· Xbis.
line Borremans. /
8. Hendrik, 1-6-1706. Xter. Kinderen van Egied Walravens-Jenne Borremans, alle te Leeuw gedoopt. : 1. Catelyne Walravens, 18-11-1709. · 2. Maira Walravens, 6-1-1712. 3. Truiken;5-11-1713. Zij trouwde Baltazar De Kempeneer; waarvan : a) J oanna ·FranciscaDeKempeneer,geb.Leeuw,28-4-1741 b) Joos De Kempeneer, Leeuw, 31-5-1743, en gehuwd· meti Barbara De Pyper, van Audenaken. De zoon van dit làatste huwelijk was- Jacob De Kempeneer, landbou:wer te Audenaken, aldaar geboren 8-6-1778 en te Leeuw gehuwd met Jenne Tambuyser, den 12-8-1807. Uit dit huwelijk sproot Maria-Elisabet De Kempeneer, geboren te Leeuw, 31-3-1808. 4. Petrus Walravens, 31-7-1717. Hij trouwde te Leeuw Geertrui Van Cutsem, 14-5-J 741, en stierf aldaar in 1778.
•I
:I I
:'
;; I. I
''
(Zie XJter). 5: Willem Walravens, 20-12-1719. 6. Balthazar Walravens, 9-7-1722. Trouwt AntonÎÇl Theu-
nis. 7. Alexandet vValràvens, 26-2-1725. 8. Maria Anna Walravens, 23-7-1727. XI. K~nderen van Gillis Walravens~Catelyne VanCut. sem,. Leeuw geboren : 1. Jan ~ tweeling, 18-4-1728. 2. Anna-Mie. -
te
'
"'
l
!
.i 'I
-165-
I
. I
Jan trouwt te Leeuw, 23-1-1753. Elisabet Vlugghe,waatvan: a) Karel Walravens, 11-9-1756, die trouwt met Cate- · lyne Leuckx. (Zie XJil1 8 ). b) jan-Baptist Walravens, 16-2-1754. c) Petrus, 27-3-1755. 3. Anna Walravens, 13-4-1730. 4. Maria, 15-5-173~. 5. Egied, 25-6-1733, pachter in het Badt, te Zuen~ bejaard jonkgezel; -hij verkoopt in 1775 een geleegsken te Loth, aan Willem Schoriels en zijne huisvrouw Barbara Hofman. 6. Barbara Walravens, 30-10-1735. 7. Carolina, 7-3-1739. 8. Andreas, 18-2-1743.XJbts. Kinderen van Karel Walravens-Leuckx, geboren te Leeuw: a) Maria Walravens, 6-5-1793, trouwt 14-1-1818 Joos Hallemans. b) Maria-Elisabet, 19-11-1794. trouwt Pieter De Raymaeker. c) Willem Walravens, 25-6-1796 . XJter. Klnderen van Petrus Walravens-Van Cutsem, te Leeuw gedoopt : 1. Tobias, 28-5-1742. 2 Henricus, 21-12-1743. 3. Egied, 13-10-1745. 4. Catelyhe, 10-4-1747. 5. Anna-Cecilia, 18-3-1749. ~ 6. Maria-Barbele-Catrien, 25-11-1750. 7. Maria-Thresia, 16-9-1752. 8. Egied, 14-3-1755. 9. Anna-Maria, 3-6-1758.
I
'' ~ ;. I •
•I'
•I
i
I'.
i
2 Cornelia Hardy, 30-8-1697. ,Trouwt Jan Neelens (Zie JJJter). ' 3. Lysbet Hardy, 14-12-1700. Trouwt eerst te Leeuw. 1° _Peeter Van der Heyden, 2° Jan Van Cutsem (1-7-1733). (Zze IV). 4. Philip Hardy, 17-2-1702. HU:wt Maria-Anna Van der Heyden. (Zie IVbis). · 5. Joanna Hardy, 5-5-1709. Overleden in 1720.
',I
I
;
:i:
·n .. . Tweede huwelijk van Willem Walravens, met Anna De Bast. - Kinderen :
·'' ~
IJ
I •
(.
1. Jan-Baptist Walravens, te Leeuw geboren, 10-10.. 1628, (1). 2. Marie Walr~vens, 24-2-1629. ' 3. Maria Walravens, 29-12-1630. Trouwt, 14-7-1651 met Philips Hardy. (Zie 11). · ' · 4 .. Barbara Walravens, 8-9-1633 (Leeuw). IJ. Kinderen van Philip Hardy en Maria Walravens, alle gedoopt te Leeuw : 1. Anna Hardy, 23 Oct. 1652. Trouwt Philip De Troch, 2. Laurens Hardy, 17-5-165L1, overleed als kind. . 3 .. ~ndreas Hardy, 6-5-1657. Trouwt te Buysinghen, Marza Barbara Gerrebosch, (Zie lJhis). 4. Philip Hardy, 13-9-1659. Trouwt te Leeuw, 5-5-1700 Katrien Lievens. Zijzelf hertrouwt later met Jan Desmeth'. ' (Zie I ]ter). 5. Maria Hardy, 17-12-1663. Overleden 1663 6. Joanna Hardy, 22-5-1667. Trouwt te L~euw 235-1699, Jan Niklaas Lit>.vens, pachter te Brucom, (Zie I). 7. Catelyne Hardy, 8-9-1669. Trouwt te Leeuw, Pieter Walravens (van Vlezenbeke), reeds weduwnaar van Maria Crokaert en van J oanna Van der Perre. ; 8. Pieter Hardy, 1-5-1672. Jong gestorven1693. Ilbts. ~inderen van Andreas Hardy-Ger'rebosch, te Leeuw geboren : L Maria Hardy, 13-3-1693. Trouwt Frans Neelens (Zie lJJbls.). . '
(1) De peter was Malderus, bisschop van Antwerpen, vervangen door Laurens De Bast. De meter was Jacomyntje · H àeek, grootmoeder van den doopeling.
'
I
-. 166 ":::-
.:._ 167 --:-
IIter.Philip Hardy had met Katrien Lievens zes kin,d~ren, die te Leeuw geboren zijn : 1. Maria Hardy, 14-9-1701,_ als kind gestorven. 2. Maaiken Hardy, 28-1-1703. Trouwt te Leeuw, 27-41732, Joachim Walravens, zoon ;van Pauwel. (Zie IV;ter)_. 3. Jenneken Hardy, 1-10-1704. Trouwt te Leeuw, 3-51720, Hendrik Suenens, (Zie V). 4. Francisca Hardy, 3-12-1706, jong overleden. 5. Philip Hardy, 19-4-1708, als kind -oyerleden. . 6. Egied Hardy, 1-3-1709. UI. Kinderen van Niklaas Lievens-Joanna Hardy. Alle te Leeuw gedoopt : 1. Maria Lievens, 24-5-1700. 2. Philip Lievens, 22-5-1702. 3. Catelyne Lievens, 27-12-1703. 4. Pieternelle Lievens, 4-3-1705. 5. Barbara Lievens, 20-6-1707.Ziftrouwt Merten Van Cutsem. (Zie stamboom Van Cutsem). · 6. Jenneke Lievens, 21-6-1709, i.n de wieg gestorven (1). JIIbts. Kinderen van Frans Neetens-Maria Hardy, te Leeuw geboren : 1·. Barbara Neetens, 14-2-1718. Trouwt den 3-3-1744, te Leeuw, met Laurens Elsocht. (Zie V bis). 2. Andreas Neetens, 31-3-1719. Sterft ongehuwd, 1799;
3 Margo Neetens, 20-4-1721, sterft in de wieg. 4. Maria-Anna Neetens, 28-8-1722. Trouwt te Vlezen. beke, 28-5-1745, Jan van Parys." (Zie Vter). 5_. Jenne Neetens, 25-3-1724. Trouwt te Leeuw, 1745, Karel Jacquemeyns. (Zie V I). 6. Niklaas Neetens, 11-9-1725. 7. Jacoba Neetens, 15-9-1727. Trouwt te Leeuw 222-1752, Hendrik Suenens. (Zie V Ibis). 8. Jan Neetens, 16-5:..1729. 9. Elisabet Neetens, 3-1-1732; trouwt te Leeuw, 2-51761, Willem Neetens, haar kozijn. 10. Gaspar Neetens, 2-4-1734. 11. Frans Neetens, 6-8-1737. IIJ~er. Kinderen van Jan Neetens-Cornelia Hardy, al te Leeuw gedoopt : 1. Margo Neetens,5-4-1715.Trouwt te Leeuw, 18-2-1751, met Jan Suenens, (Zie V I 1). 2. Lysbet Neetens, 17-6-1727. . 3. Niklaas Neetens, 9-3-1730. Trouwt Catelyne fluyghe, te Vlezenbeke, 3-1 L-1764, (Zie V lJbls). 4. Jan Neetens, 27-7-1732, als kind gestorven~ 5. Anna Neetens, 16-6-1734. 6. Joanna Neetens, 29-8-1737. Trouwt te Leeuw, 4-101761, Jacob-Jozef Tsas. (Zie VlJter). IV. Kinderen vàn Pieter Van der Beyden-Elisabet Hardy, te Leeuw gedoopt : 1. JQanna Van der Heyden, 2-9-1724. Zij trouwt. te Leeuw, 17-5-1753, {iendrik Pasteleurs. (Zie VUl). 2. Catelyne, 24-7-1726. 3. Cornelia Jacoba, 23-5-1728. Trouwt er, 26-2-1756, Pieler Van der Perre. (Zie VII Ibis). . 4. Maria va·n der Heyden, 28-10-1730.Trouwt Jan Borremans. (Zie'Stamboom Borremans). 5. Antoon Van der Heyden. 2-4-1733, trouwt Catelyne Van Laeihem, 27-5-1760, waarvan Joos-Frans Van der .. Heyden, van 1761 (Leeuw). N. B. Voor de kinderen van den tweeden echtgenootl zie Stamboom Van Cutsem.
(1) De familieLievensis te Leeuw binnengekomen rond 1650. De Lievens' waren verwant met de Hard!l's, zooals men ziet, en ook met de Leuvenschc familie van Espen, waarvan de ervaren en beroemde rechtsgeleerde...- Zeger-Bernaard Van Espen (1646-1728) de hoogstaande familiegenoot was. Op het Jaàtste zijns levens verkocht hij, toen leeraar in de beide rechten aan de Hoogeschool van Leu':en, aan Niklaas Lievens en Jenne Hardy, ingezetenen van Leeuw,eenige perceelen land te Brucom die voortkwamen van den vader en den grootvader van Z. E. Heer Van Espen (nl. van J.-B. en Jan). De grootvader had die landerijen verkregen, bij verdeeling, voor de wet van S1 P.
Le~;· bo;m~r~~!i ~:~~~s,
in de huwelijksboeken;·-a-ä'CJácöba Lievens, dochter van Arnold by Catelyne van ltterb~ke, te Leeuw trouwt met Jacob Van Espen, nl. op 29 Nov. 1728,.acht weken na het afsterven van Zeger-Bernard. Zeger:Bernard 'Van Espen droeg den titel van Heer v~n Nieuwenhove.
'I
''
' ' ·:;I
, .I
::1 't
I ' '
i I
I I
',:j ' 'I
\
''' '·
'
l;
-168-
IVbis. Kinderen van Philip Hardy-Van der Heyden, te Leeuw gedoopt : ' 1. Philip Hardy, 11-4-1734. 2. Philip-Ignaas Hardy, 26-5-1737. Priester. IVter. Kinderen van .Joachim Walravens-Hardy, te Leeuw geboren ..Joachim was in 1782. pachter te Brucom op een geleegsken, gelleeten het Koykcn {I) : 1. Maria-Anne Walravens, 3-10-1733. Zij trouwt Philip Van Diest, te Leeuw, 8-6-1761. (Zie VIIJter). 2. Peeter, 29-6-1736, als kind getorven . 3. Jan-Baptist Walravens, 21-10-1737. Hij trouwt te · Leeuw Elisabet Nerinckx. (Zie IX). 4. Pauwel, 30-4-1740. (Zie X). 5. Pieternelle,,26-9-1741 trouwt Paul De Broyer (1765). 7. Barbara, 5-10-1745. Overleden in 1786. X. Kinderen van Paul Walravens en Maria-Catrien Lefevre (Leeuw). Hij overleed te Halle 6-9-1817 (bijzondere). · 1. Joanna~Walravens, geh. Halle, 17-4-1785. 2. Jan Baptist Walravens, geh. Halle, 9-2-1787. 3. Maria Walravens, 20-1-1788. 4. Maria, 13-11-1789. 5. Theresia Walravens, 31-8-1794. trouwt Pieter Demeyselaer. Zij sterft te Halle 1830. 6. Jan-Baptist, geh. Halle, 1796. 7, Maria-Anna, geb. Halle 23-5-1806, trouwt Max Goret 8. Sabina Walravens, 1799. Trouwt Jan Van den boutte. Zij sterft te Halle 1833. V. Huisgezin van Hendrik Suenens-Hardy. Vijf kinderen te Leeuw geboren : 1. Elisabet Suenens, 21-19-1731 jong gestorven. 2. Philip Suenens, 18-2-1733, jong gestorven. 3. Joanna Suenens, 28-10-1735, trouwt te Leeuw 101-1773, Frans Keymolen. 4. Gillis Suenens, 11-6-1638. Trouwt Pieternelle Hanssens, 3-11-1761. (Zie JXb 18).
(1) Schepenboek Leeuw, nr 4587.
-169-
5. Frans Suenens, 20~7-1741. Huwt Catrien Van den Plassche. Vbis. Kinderen van Laurens Elsocht-Neetens, geh. te Leeuw: 1. Maria-Anna Elsocht, 20-1-745. 2. Sirnon Elsocht, 7-12-1746. 3. Maria-Magdalena, 29-2-1748. 4. Frans Elsocht ) tweeling 5. Maria-Anna ) 9-6-1751. 6. Andreas Elsocht, 1-12-1753. Vter · H msgezm · · van Jan Van Parys-Neetens, alle van Vlezenbeke : ·t. Maria-Anna Van Parys, 20-2-1747. 2. Frans, 30-3-1749. 3. Barbara, 25-1-1751. 4. Jan, 16-9":'"1754. 5. Elisabet, 10-1-1758. 6.. Jacob, 7-4-1760, trouwt Pieternelle .1l1yllas, waarvan Antocin van Parys, 1793. ·· 7. Willem, 5-4-1761. 8. Hendrika Clara, 22-11-1764. VI. Huisgezin van Karel Jacquemeyns-Neetens. Zes kinderen te Leeuw gedoopt:. 1. Willem J acquemeyns, 16-6-1754. 2. Jem1e-Mie, 5-12-1755 . '3. Maria-Anne, 16-9-1757. 4. Lyshet, 3-9-1761. 5. Maria-Francïsca, 3-9-1763. 6. Jenne-Katrien, 22-10-1767. Vlbis. huisgezin van Hendrik Suenens-Jacoba Neetens, al te Leeuw ·geboren : 1. Jan-Baptist Suenens, 21-6-1752. 2. Philip Suenens, 24-5-1754 .. 3. Maria-Anna, 28-12-1756. 4. Frans, 6-3-1761. VII. Huisgezin van Jan Suenens-Margo Neetens, alle te Leeuw geboren : 1. Philip-Ignaas Suenens, 9-5-1651. Trouwt Anna-Caielyne Moriau, waarvan Willem, 12-12-1785. 2. Maria-Anna Suenens, 5-6-1753.
,.
,f
: ~
,,
1 '! ' I
'
I 'I
'
'
'
:I
,,...,.... 170 ..",...
3. Jenne, 22-2-1755. . 4. Cornelia, 10-3-1757. Trouwt Anloon De Coster, waarvan Jan-Baptist, (1789)~ 5. Lysbet, 4-1-1 ~61. · 6. Niklaas, 18-2-1763, trouwt Anna-Katrien Schoonjans, waarvan Anna-Catelyne Suenens (1791). 7. M;:tria Catrien Suenens, 18-9-1768. VIIbis. Kinderen van Niklaas Neetens-Huyghe, te Leeuw gedoopt : 1. Petrus Neetens, 22-;9-1765. . 2 ..Maria-Anna; Neetens, 29-9-1766. VIlter, Huisgezin van Jacob-Jozef Tsas-Neetens. Tien kinderen te Leeuw gedoopt : 1. Cornelia Tsas, 12-12-1761. 2. Niklaas Tsas, 7-7-1763. 3. Hendrik Tsas,7-7-1765 . 4. Jacob Tsas, 16-8-1766. 5. Hendrik Tsas, 11-6-1770. 6. Tobias Tsas, 11-4-1772. 7. Jenne-Catelyne Tsas, 6-1-1774. 8. Philip Tsas, 19-2-1'775. 9. Josef, 17-2-1780. 10. Maria-Anna, 22-7-1782. VIII. Huisgezin van Hendrik Pasteleurs-Van der Heyden. Zes kinderen gedoopt te Leeuw : L Petrus Pasteleurs, 19-4-1754. Trouwt a) Catelyne Bosmans; b) Ursula Leemans, (Zie JXter). 2. Catelyne Pasteleurs 24-2-1756. 3. Anna Pasteleurs, 8-2-1758, trouwt Niklaas H arnie, 30-1-1785. ' 4. Maria-Anna Pasteleurs, 1763. 5. Jan Baptist, 16-3-1764, waarvan : a) Sebastiaan; b) JÇ~.n Baptist, 9-2-1814. 6. Joanna-Catrien Pasteleurs, 17-3-1765. Zij treedt in den echt (Leeuw, 3-2-1794), met Joos De Greef, waarvan Pieter-Jozef De Greef, geb te Leei~w, 15-1-16 .. Vlllbis. Huisgezin van Pieter Van der Perre-Van der Heyden. Twee kinderen te Leeuw geboren : 1. Elisabet Van der Perre, 31-:5-1756. 2. Joanna Van der Perre,-.7-2-1758.
~
171 .--,
VIIIter. Kinderen van Philip Van Diest-Walravens, te Leeuw geboren : 1. Renier Van Diest, 29-10-1762, trouwt Anna-Maria De Loos, van S. M.-Lennik, waarvan een dochter MariaElisabet, geh. 25-1-1813. 2. Jan-Baptist Van Dicst, 11-3-1765. Stierf te Leeuw 1803. 3. Maria-Anna Van Diest, 25-12-1767. Trouwt Niklaas Jokplin (Van Beerth). IX. Huisgezin van Jan Baptist Walravens-Nerinckx, alle vier geboren te Leeuw : ' . 1. Anna Maria, 23-4-1788. 2. Adriaan-Jozef Walravens, 12-10-1790. • 3. Renier Walravens, 17-3-1793. 4. Maria-Anna Walravens, 9-5-1796. !Xbis. Huisgezin van Egied Suenens-Hanssens, (geboren te Leeuw) : ·1. Jan Baptist Suenens, 20-11-1764. 2. Joanna, 25-4-1767. Zij trouwt te Leeuw Jan Huibrechl De Bognies (Pepinghen), 21-6-1791, waarvan Marie-Catelyne De Bognies; geb. te Leeuw 6-12-1793. JanHubert hertrouwt met Calelyne Carlier. 3. Willern Suenens, 12-10-1769. 4. Karel Suenens, 23-1-1773, landbouwer te Ruisbroek. Trouwt aldaar Maria-Anna. Leunens, waarvan Willern Suenens, geh. Leeuw 17-3-1811, die tweernaal trouwt : eerst met Barbara Suenens (29-6-1843), tweedens met Maria-Anna Philippina Borrernans(17-4-1845), waarvan verscheidene kinderen, waaronder .Tan-Carol Suenens geh. te Leeuw, 28-5-1848. 5. Frans Suenens, 18-1-1776. 6. Lysbet Suenens, 21-11-1779. IXter. Peeter Pasteleurs had bij Catelyne Bosrna'ns een ep.kele dochter, genaamd Anna-Katrien, geb. te Leeuw 24-12-1785. Van zijn tweede huwelijk had hij twee zonen en een dochter, alle drie te Leeuw gedoopt : 1. Hendrik Pasteleurs, 30-10-1790. 2. Jan-Baptist, 21-1-1792. 3. Catelyne. 13-4-1796.
...t
i
.I,
:i
I
j I
!
I
I. I
I
I.
I
I : I
I. I
l
I'
..._ 173-
-172-
E. Afstammelingen van Willem Walravens met J enne Van Leeuw: .1. Gielis Walravens trouwt te Leeuw, 30-1-1601, Maria Herbrants. (Zie II). 2. Hendrik Walravens trouwt Esther Van Diest 3-111620. Zij overlt:;ed zonder kind, 13-3-1627, en Hendrik hertrouwde met Anna De Greve. (Zie I I I). N.B. Hendrik stierf en Anna De Greve hertrouwde met Jan Van Volxem, te Leeuw, 12-7-1643. 3. Niklaas Walravens. . II. Kinderen van Gielis Walravens-Maria Herbrants: (Gielis stierf 1625.) : 1. Niklaas Walravens trouwt Lysbette De Broyer, (Zie Ilbls). 2. Josina WaJravens trouwt Frans Crokaerf, pachter te Anderlecht. 3. Niklaas, geboren Leeuw, 19-1-1603. 4. Maximiliaan, gedoopt te Leeuw, 1-11-1608, (pachter te Ruisbroek). Hij trouwt Truike de Mesmaeker; 2) Jenneke Van Cutsem. (Zie IIter). · ' Ilbts. Kinderen van Niklaas Walravens-De Broyer (ge-: huwd te Leeuw, 24-5-1687) : 1. Egied Walravens, geh. Leeuw 24-2-1638. Trouwt aldaar, 20-10-1667, Berbele De Greue, (Jll11 ' 8 ). 2. Maximiliaan Walravens, 4-11-1639. . 3. Jenneke Walravens, 13-1-1641. Trouwt Lucas De Smeth, die stierf in 1683. (Zie I Hter). 4. Maaike Walravens, 3-11-1643. 5. Maximiliaan, 15-5-1645. 6. Catelyne Walravens trouwt te Leeuw Petrus Van Schepdael, 2-5-1683, waarvan Geertrui Van Schepdael, gedoopt te Leeuw, 9-1-1689. nter. Huisgezin van Maximiliaan Walravens-De Mesmaeker, te Leeuw gedoopt: 1. Egied Walravens, 19-12-1636. 2. Anna Walravens, 14-11-1638.. 1
I
3. Marcus Walravens; 25-9-1640, trouwde 20-9-1685, Lysbet Van Ctitsem, waarvan: a) Maaike Walravens, geb. Leeuw 11-6-168'6. b) Pieter Walravens, geb. Leeuw 6-12-1688. 4. Catelyne Walravens, 24-10-1642. 5. Maria Walravens, 24-10~1644. 6. Lysbet, 20-12-1646. 7. Joanna, jong gestorven (1). 111. Huisgezin van Hendrik Walravensl_Anna De Greve. De kinderen zijn te Leeuw geboren : 1. Egied Walravens, 10-5-1628. Trouwt 4-nna Van Volxem, waarvart : a) Jan Walravens, Leeuw, 1 Oct. 1658. Hij trouwt te Halle, (Zie Il 4 ). b) Hendrik Walravens, 18-6-1661. Hij trouwt met Jenneke Lievens, te Leeuw, 14-2-1694. (Zie IV). c) Renier, 24-4-1663. · 2. Renier Walravens, geb. 26-3-1629, trouwde Pieternelle Borremans, 28-3-1666, met dispensatie van Rome. (Zie IVh 18 ). 3. Jenne Walravens, 4-11-1632. 4. Anna Walravens, 6-8-1635. 5. Maximiliaan Walravens, 3-2-1639, pastoor van 0. L. Vrouwkapel, te Brussel, Overl. 20-6-1694. 11. Kinderen van Jan Walravens-Maria Anna Dekens (gehuwd te Halle, 20-2-1694), waarvan : 1. Marie Walravens, geb. Alsemberg, 5-8-1696. Trouwt. Antoon Van Diest, waaronder : a) Barbara Van Diest, geb. Halle 1735. b) J.-B. Van Diest, geb. Halle; 1753. c) Willem Van Diest, geb. Ha.lle 1740, Jesuïet t 1782. 2. Niklaas Walravens, geb. Alsemberg, 1700. 3. Gielis Walravens, geb. Alsemberg, 9-2-1698. · 4. Pieternelle, Walravens, geb. Alsemberg, 7-6-1702.
(1) Deze kinderen bezaten te LeeuW het Goed te (Schep, 4638, blz. 425).
Ophem.
\'
I'.: ; ! . I
·~
I
.i I
'
;
'{ ·'i. I
-174-
-175-
}IJbts. Kinderen van Egied Walravens-Berbele DeGreve, te Leeuw ge_doopt : 1 Niklaas Walravens, 4-3-1669, trouwde Elisabelh Heymans, dochter van Bertel, 26-4-1711. 2 Antonia Walravens, 14-9-1670. 3 Catelyne, 20-1-1672. 4 Frans Walravens, 20-4-1673. 5. Lysbet, 10-~1-1675. IIJter Kinderen van Lucas De Smeth-Walravens, gedoopt te Leeuw : 1. Niklaas De Smeth, 30-3-1667. 2· Frans De Smeth, 6-6-1669. 3 Jan· De Smeth, 7-9-1670. 4. Lysbette, 3-4-1672. 5:. Catelyne, 3-9-1673. 6 Egied, 21-10-1674. 7, .Jan, 2-7-1677. IV.Kinderen van Hendrik Walravens-Jenneke Lievens: 1. Joost Walravens, 21-4-1695, trouwt te Halle met Maria Van de Velde, 4-2-1725. (Zie JVter). 2. Catelyne Walravens, 15-1-1698, trouwt Peeter Crokaerl, en dan Jan Priem (1768). (Zie Familie Crokaerl). 3. Jan Walravens, 15-1-1701. . 4. Philip Walravens, 15-4-1703, trouwt 1) Barbara Elsoghl (1725) ; 2) Calrien Peeleroens (1742). (Zie V). 5. NiklaasWalravens, 1-10-1706, trouwt Maria Scheers 14-4-1741, te Leeuw, waarvan : a) Andreas Walravens, 9-2-1743 (Leeuw). b) Philip, 9-8-1745 (Leeuw). Trouwt Barbara Neetens. c) Maria-Anna, 23-8-1748. 6. Laurens Walravens, 19-1-1710. 7. Maria-Anna Walravens, 21-3-1712, tr.Jan Dehaeseleer.
2. Willem Walravens, 10-8-1669. 3. Jan Walravens, 1-1-1673, trouwt met Pieternelle Vim de Perre van Ruisbroek, dochter van Jan en Maria Van Maldere. (Zie V uts). 4. Lysbette, 21-9-1674. 5. Anna, 1676. 6. Anna, 14-3-1680. 7. Adam, 14-7-1682, trouwt te Lèeuw, 13-7-1738, Francisca Van der Hulst, (Zie Vter). ' 8. Lysbet, 25-12-1686. IVter. Huisgezin van Joost Walravens-MariaVan de Velde (Pachter te Breedhout, .over!. te Halle 1772)~ ·(zeven kinderen gedoopt te Halle) : 1. Hendrik, 1-1-1726. 2. Jenne, 7-3-1727. 3. Anna, 15-4-1728. 4. Maria Walravens, 5-12-1730. 5. Jenne, 23-4-1736. 6. Adriaan Walravens, 28-10-1742. Trouwt, 13-7-1768, te Halle, Elisabet Bruier. (Zie V I). 7. Pieter, 21-12-1745_, ·landbou~er te Leeuw, trouwt Pieternelle Amandus. (Zie V Jbts) .. V. Huisgezin van Philip Walravens-Elsoght (ook Helsocht), kinderen te Leeuw geboren) : 1. Jan Walravens,25-4-1728.Trouwt Maria-JosejaSteens, · 12-5-1754, te Leeuw. (Zie X). 2. Petrus, 16-4-1733. · 3. Hendrik, 15-9-1726. 4. Hendrikus, 25-8-1730. 5. Petrus, 19-5-1737. Vbts. Kinderen van Jan Walravens-Pieternelle Van den perre, geboren te Leeuw (De ouders woonden in het schaliënhuis te Laeckt) : 1. Jan, 30-4-1712. Over!. in 1718. 2. Karel, 5-9-1713. 3. Elisabet, 19-9;_1715, in de wieg gestorven. 4. Jozef, 12-10-1716. 5. Antoon, 10-8-1718. 6. Jenne-Mie, 20-1-1720.
(Zie Boom Dehaeseleer).
JVbts. Huisgezin van Renier Walravens-Pieternelle Borremans. Acht kinderen gedoopt te Leeuw : 1. Hendrik Walravens, 24-12-1667. Hij werd onderpastoor te Leeuw en was tevens bezitter van een. pachtboveken te Mekingen, geheeten Niels gelege ( 1). · (1) Schepenboek Leeuw, nr 4581, blz. 255.
' l
I (,
.j
''' I I
c
I
( ·,
------
------==-----.-......;;.-----·-----~-·
- - -
·~· I
-
'
l76-
7. Jan-Baptist, 1-12-1721, trouwt te Leeuw, Maria-Anna Laus, 27-7-1756. (Zie VIter). .8. Catelyne, 6-11-1723. Trouwt Merten Schoriels, 186-1752. (Zie VII). 9. Pi eter Walravens, 27-8-1725, trouwt te Leeuw, 22 5-1752, Jenne De Visch.(Zie Vllbts). · yter. Kinderen van Adam Walravens-Van der Hulst: 1. Lysbet Walravens, geb. Leeuw, 10-9-1739. 2. Jan Walravens, n n 9-2-1741. 3. Peeter Walravens, 13-6-1743. 4. Lysbet Walravens, 10-3-1746. 5. Philip-Ignaas, 21-4-1747 .. 6. Katrien-Jenne, 11-8-1750. Vl. Huisgezin van Adriaan-Laurens Walravens en Elisabet Bruier,. Vier kinderen te Halle geboreri : 1. Jan-Baptist Walravens, 14-5-1769. ,Trouwt eerst Jenne. Carels, 24-6-1792, en. daarna .Jenne-Theresia Van . Cutsem. (Zie V IIter). 2. Petrus Walraveris, 21-1-1772. 3. Egied Wal ra vens, 5-9-1775. 4. Pieternelle, 2-10-1780. Vlbis. Huisgezin van Pieter 'Walravens-Amandus te Leeuw gedoopt : 1. Paulus, 7-4-1791. 2. Maria-Anna, 13-6-1785. 3. Jan, 17-3-1787. 4. Petrus, 23-1-1789. 5. Catelyn, 17-12-1793. 6. MariarAnna, 4-4-1796. VJter. ~uisgezin van .Jan Walravens-Laus, geboren te Leeuw: 1. Jan Walravens, 9-5-1757. Trouwt tweemaal: a) Anna-Maria Snep, 21-5-1783 (Leeuw). b) Catelyne De Greef, 2-5-1816. 2. Jenne Walravens, 13-11-1759. 3. Philip, 31-10-1762, Trouwt Elisabet Berbé, te Eysinghen, 12-7-1789. (Zie VIII). 4. Catelyne, 7-10-1769. 5. Pieternelle, 12-4-1773. Trouwt. Peeter-Jozef Barremans, 30-9-1812.
I
I.
VII. Kindercri vàn Merten Schoriels en Cateiyne Wairavens, alle vier te Leeuw gedoopt : 1. Joanna Maria, 17-7-1753, trouwt met Frans~Jozef H (lnon, waarvan te Halle geboren vier kinders, waaronder Merten Hanon,(4-l-1779), en te Leeuw, twee, waaronder. Antoon Hanon (25-5-1797). 2. Pieternelle Schoriels, 19-8-1755, die te Huyssinghen trouwt met J.-:-B. De Wandeleer, (4-5-1784). 3. Anna-Katrien Schoriels, 12-3-1758. 4. Jan-Baptist Schoriels, 19-3-1765, gehuwd met Pieternelle Steens, waarvan twee dochters : a) Lysbet Schoriels (Leeuw) 7-4-1794. b) Anna-Catrien, 5-10-1796. Vllbis. Huisgezin van Pieter Walravens-.Joanna De Visch, alle gedoopt te Leeuw : 1. Tobias Walravens, 11-9-1754. Trouwt Berbele Walravens,dochter van .Jan en Maria-Josefa Steens (14-6-1791). ·(Zie V IIIbis). , · 2. Marten Walravens, 6~4-1759. Trouwt Maria-Anna Sermon, dochter van Corneel en Maria-Anna Huygens. · 24-11-1782). (Zie V IIIter). 3. Jan-Baptist, 25-6-1761. Trouwt Pieternelle Van Volsem, 4-7-1794, waarvan Elisabet Walravens, geboren te Leeuw, 26-10-1796. 4. Hendrik Walravens, 6-6-1767. Trouwt Barbara Bauwyns, 3-5-1794. (Zie IX). VIlter. Jan Baptist Walravens had van Jenne Carels een zoon,Egied Walravens, geh. 11-3-1795 en gehuwd met Christina Nerinckx. Hij was pachter te Breedhout. (Zie IXbis). Van zijn, tweede vrouw Joanna-Theresia Van Cutsem, had hij één dochter Joanna, geh. 1825. VIII. Huisgezin van Philip Walravens-Berbé : 1. Pieternelle Walravens, 17-2-1790. 2. Pieter, trouwt 12-7-1821 Barbara Walravens. 3. Jan-Frans, 2-8,.1791,tr. 27-l0-1828, Elisabet Hofmans 4. Maria-Elisabet, 27-9-1794. 5. Karel Walravens, geh. 1807, trouwt Anna De Villé (van Dworp), waarvan : a) Jenne-Catrien Walravens, geb. te Leeuw,19-7-1832.
'~ I
lf
I :l
I
.I
HAL. -12.
________ ........
.·,. I
'
;:._ 179 ....;....'
· b) Anna Maria, 21-9-1837. Vlllbis. Huisgezin van TobiSts Walravens-Walravens: 1. Niklaas, 14-9-1793. · · 2. Elisabet, 2-1-1796, trouwt te UkkelHendrik Keyaert. Zij hertrouwt, 20-9-1838, Maria-Cat. Borremans. 2. Maarten Walravens, 19-4-1799 trouwt 12-6-1828 Maria Caielyne Van der E lst. (Zie JXter). VIIIter. Huisgezin van Merten Walravens-Maria-Anne Sermon. Kinderen geboren te Leeuw : 1. Hendrik Walravens, tr. Catrien Lokens, 26-10-1818. 2. Jan-Baptist, 22-3-1787. Overleden 1798. 3. Jan, 10 9-1790. 4. Jan, 23-8-1792. 5. Pieter; tr. 14-1-1815 Maria De Doncker. (Zie Xbis). IX. Kinderen van Hendrik Walravens-Baudewyns, te · Leeuw gedoopt : 1. Frans Walravens, 2-5-1795. ·2. Tobias, trouwt met .Jenne Sermon. 3. Maria Amia, 1801, trouwt Tobias Sermon, zoon van Pieteren Maria Anna Walravens, die de dochter was van Jan en Marie-Josefa Steens .. 4. Hendrik Walravens, geh. 1806, pachter op Volsem, trouwt Josefa Galloux (van Hennuyères), 11-2-1832. Uit dit huwelijk zijn gesproten: a) Barbara Walravens, (15-7-1832. b) Maria-Theresia, (10-2-1834). c) Philippina, 1837. IXbis. Huisgeûn van Egied ·Walravens-Christina Nerinckx ; alle zeven gedoopt te Halle : 1. Pieternelle Walravens, 17-3-1816. '2. Philip, 24-4-1818, trouwde Leonia Nerinckx. 3. Maria-Elisabet, 11-10-1820, trouwde Theodoor Van der Beek. 4. Jan-Baptist, 30-5-1822, in de wieg gestorven. 5. Maria-Theresia, 9-8-1823. · 6. Benedictus, 30-8-1825. 7. Niklaas, 29-12-1828. IXter. Huisgezin van Merten Walravens-Van der Elst: i. Barbara, 3-4-1829 (Leeuw). 2. Maria-Theresia 24-4-1831. (id).
·' :
3. Elisabet, 2i-3-1833 (id). 4. Maria-Paulina, 24-10-1834 (id). 5. Maria-Josefa, 6-7-1836. (id). 6. Antoon-Frans; 13-2-1838. (id). X. Kinderen van Jan Walravens-Maria-Josefa Steens, alle geboren te Leeuw : i. Frans Walravens, 27-8-1755. 2. Barbara, 10-12-1758, die trouwt met Tobias Walravens. (Zie hierboven VII Ibis). 3. Maximilia au Walra vens, 29-10-1761. 4. Maria-Anna, 17-9-1764. Zij trouwt eerst Pieter SerIizon, }e Leeuw, 28-tl-1795 en naderhand Pieter van der Velden, den 8-4-1818. · Van het eerste huwelijk bleven : a) Pieter Sermon, jong over:leden. b) Tobias Sermon, die trouwde met Anna Walravens. te Leeuw, 25-4-1832. Uit dit huwelijk sproten verschei. dene kinderen, waaronder : 1. Hendrik Sermon, 17-2-1833 ('). 2. Tobias Sermon, 16-8-1836. 3. Philip Sermon, 10-9-1838. · 4. Jan-Baptist Walravens, 6-3-1767. 5. Niklaas Walravens, 16-3-1770.Was kuipe~.Hij trouwde Elisabet Sermon, waarvan geboren te Leeuw: a) Cornelus Walravens. b) Jan-Baptist Walravens, 9-4-1813, die den 7-6-1838 trouwde met Pieternelle Borremans.
. (1) .Hendrik Sermon was een talentvolle schrijver, die veel h1stonsche en kritische schetsen heeft nagelaten. Hij studeerde eerst te Halle, werd onderwijzer (Normaalschool Lier), en ?pende in 18H5 een hoekhandel te Antwerpen,alwaar hij tevens, m 1874, leeraar werd in de Vlaamsche, Engelsche en Duitsche talen, aan het St-Norbertusgesticht. Zijn eerste werk is vcrschenen onder de pseudoniemen Hetidrik van Walrave en Rede. Van 1862 tot 1867 was hij hoofdopsteller van het tijdschrift " Noord en Zuid». Onder zijn beste werken telt men Geschiedenis van Pieter Coutlzerele (Antw. UlflO); De Vlaming en de Staet in Jzet tegenwoordig België (Antw. 1857) ; Remareabie voorvallen uit de l{empen, (Antw. 18117).
,,\
'i
!
,~.-~--~----~
· c) Maria Ftancisca, 21-8-1816.
· . . .
Xbis. Huisgezin van Pieter Walravens-Maria De Donè..
ker: 1. Pieter-Josef Walravens, 25-2-1817. 2. ·Karel Walravens, 21-9-1819. 3. Lysbet, 9-4-1822. 4. Catelyne, 3-8-1825. 5. Jan-Baptist, 8-6-1828. H.
Maximiliaan Walravens had van Kwintina Appelmans een enkel kind.nl. Hans Walravens, bakker te Leeuw, die eerst trouwde met Anna Wauters en vervolgens met ~li sabet Van Diesl {1)· (1) Schepenboek Leeuw, 4635, blz. 244. Verders leest men letterlijk in het Schepenboek van Halle, ur 3856, blz. 31vo : ,, Le 13 janvier 1600, Maximilieu Walravens laboureur à Leeuwe, vendy à Guillame Heymans, à Vlieringhen, tj:lrre de Hal, ~eux journels de terre. ll y a une rente sur cette maison au profit de Hans W alravens, son fils unique qu'il avoit de quin~ine Appel-i mans, sa première femme. " Wij hebben hooger geZien_ dat de Walravens' nog andere belangen hadden in de omgevmg van Vlieringhen.Wat zulks nog meer in het licht stelt is het volgende: Eenigen tijd nadien, kwam de toekomstige bisschop van Antwerpen, z. E. H. Jan Van Malder, zoon van Lysbet Walravens, zuster van Maximiliaan voornoemq, voor de pinne, om de wille van land te Vlieringhen. Aldus: « Le 14 du mois de décembre 1606 Regnier van Malder, eens i er demorant à Leeuwe comme · ayant charge et procure de Maistre Jan ~an Mal~er, pbre, son derny frère, président du Collège du Roy a Louvam, remonstra comme Iè 12 avril 1594 icelluy Maistre Jean van Maldere avoit mis à rente à Guillaume Heymans l'héritage d'un joumal cinq verges de jardin planté d'arbres, gisant à l'opposite du chasteau de Vlieringhen, tenant aux aultres parties arrentées par ledit Guillaume Heymans à Lucas Van der Cleren, à Laurens De Bast et de deux costés aux rues du Seigneur, pour .·en rendre l'an de sourees nreuf livres tournois à Hal. » Den-4 Sept. 1607, zien wij bovendien Zeger Walravens, baas in de zwaan, ter stede van Brussel, tosschenkomen in dezelfde zaak, wegens Jan Van Málder enG. Heymans. Zeger Walravens was de neef van Maximiliaan en van Laurens de Bast. _
) 11
tI
181-
Van zijn eerste vrouw had Hans twee dochters, gedoopt te Leeuw, nl. Catelyne, 2-7-1595, en Anna,13-1-1598. Deze laatste trad in den echt met J acob De Broyer, zoon van Hendrik, te Leeuw, 4-5-1618. Van Elisabet Van Diest had Hans Walravens: L Joanna Walravens, 5-12-1610. 2. Amelberga Walravens, 20-11-1614. 3. Willemyntje Walravens, 18-11-1619. Van zijne tweede vrouw, Anna De Dobbeleer, had Ma,.. ximiliaan nog zes kinderen, te Leeuw geboren ; 1. Maximilaan Walravens (1 ) •.
(1) Deze Maximiliaan werd door P. Visschers aangeteekend, als pastoor van de 0. L. Vrouwkapel te Brussel. Wij zullen seffens laten zien, dat zulks onmogelijk is, en dat de pastoor in kwestie een andere Maximiliaan W alravens van Leeuw is geweest. Deze is niet de eenige nauwkeurigheid uit Visschers boekje. Om er nog een paar aan te duiden,zullen wij. doen opmerken, dat de eerste vrouw van Maximiliaall Walravens wel Quinlina Appelmans was, zooals uit de oorspronkelijke bronnen blijkt, en niet Quintina Coomans. · Volgens Visschers zou ook Joos Walravens gehuwd zijn met Catelyne Goosens in 1550. Uit dit huwelijk, van 1550,laat hij ·zes kinderen geboren worden, waarvan het jongste Elisabel in 1563 het leven schonk aan Bisschop Malderus. Zulks gaat weer niet op. Wat nu Maximiliaan Walravens (zoon van Maximiliaan) betreft, die pastoor van 0. L. Vrouwkapel zou geworden zijn, laten wij eerst opmerken, dat wij voor de zes kinderen van Max Walravens-De Dobbeleer maar een enkele doop'akte bezitten, namelijk deze van het jongste kind. De doopboeken van Leeuw beginnen maar regelmatig te zijn vanaf 17 sept. 1595. Er bestaan wel is waar eenige doopakten van 1572-1573, maar. ze staan op een schutblad en worden niet verder'"vervolgd. Volgens de opgave van Visschers,zou nu Hendrikhet tweede kind zijn 'geweest en Maria het jongste van dè zes. Welnu Maria is vast en zeker getrouwd in 1608,als Hendrlk nog maar iet van negen jaar oud was. Dat alles gaat niet op. Maximiliaan,zoon van Max, .,o;ou de oudste geweest zijn. Bijgevolg moet hij voor 1590 geboren zijn .. Welnu, naar d' Abremes. Annales ecclesiae B. M. V. de Capella, (zie blz.90 in Eug. Boeckx. Notre-Dame de la Chapelle à Bruxelles), zou Maximiliaan tot pastoor van O.L. Vrouwkapel benoemd zijn geworden in 1666 ; doch ten gevolge ~an moeilijkheden met den Abt van het H. Graf, nam hij maar bezit.
il
.I 'I
:~ I
'
~·
-182
~
2. Lucas Walravens, geh. Leeuw, schepene van Aa, die trouwde met Jenneke Van de Voorde. Hij was eigenaar van het Hof ten Beygaarden (schepenboêk 4635,fol. 742 (1). (Zie II).' . . 3. Maria Walravens, te Leeuw gehuwd op ·12-2-1608, met Antoon Heymans, en op 8-6-1615 met Willem Ghysels. (Zie Stamboom Heymans). 4. WilleJ!l Walravens,gehuwd met Anna Van der Elst(2). (Zie I Jhls). . .. 5. Anna Walravens, die schijnt gehuwd te ZIJD geweest met Theodoor Reuwe. 6. Hendrik Walravens', geh. Leeuw, 18-4-1596. Deken Gillis Paridaens was zijn peter. Hij werd kanunnik aan de Kathedraal te Antwerpen, S. T.L. en stichter van de studiebeurzen in het College Malderi. Hij overleed te Antwerpen, 28-12-1649, en werd aldaar begraven (3).
-183-
I \ p I
j,
1,1. Huisgezin van Lucas Walravens-Van de Vo6rde; zes kinderen gedoopt te Leeuw : 1. Maaie Wa_Iravens, 23-4-1623. Zij trouwde Egied De Vogel, waarvan Catelyne Devogel, die in de echt trad met Hendrik Van der E lst. Zij kochten een meersch -op de Zuene, boven den molen van Volxem, in 1652 (!). · 2. Joanna Walravens, 16-291631. Trouwt Antoon Van der Borght, brouwer te Brussel, waarvan Elisabet Van der Borght, geh. te Brussel, 8-4-1656 en gehuwd met Jacob van Sinay. (6-5-1680). 3. Hendrik Walravens, 10-3-1625. 4. Ca'telyne Walravens, 1-4-1632, trouwt Karel Snel, brouwer te Brussel. 5. Jan-Baptist, 10-9-1634. Hij trouwt Barbara Van Maldere. (Zie Boom Van Maldere). 6. Francisca Walravens, 5-10-1636. Trouwt Max Heymans. Ilbis. Huisgezin van Willem Walravens-Auna Van der Eist, bestaande uit tien kinderen, geboren te Leeuw: 1. Maximiliaan, 16-2-1620. Hij trouwt te Vlezenbek~, 21-7-1644, Catelyne Van der Smissen. (Zie IJter). · 2. Aima Walravens, 26-7-1621. · 3. Barbara, 5-9-1623. Trouwt, te Leeuw, 8-5-1644, Zeger Van Cutsem, van St Mertens. Lennik,waar hij schepen was. (Zie Stamboom Van Cutsem). · 4. Maria Walravens, 24-2-1629. Zij treedt in het hu-· welijk met Peetervan Hutfel (of van Yssel). 5. Hendrik Walravens, 6-4-1631, priester, kanunnik te Diest. 6. Willem Walravens, 5-3-1634. Ongehuwd overleden te Leeuw, 6-5~1691,en aldaar in het koor begraven. 7. Karel Wa:Iravens, 31-8-1634. Trouwt Jacoba Van Maldere, dochter van Egièd en Anna Struelens. 1
van zijn pastorij in 1683, ·en hij stierf in 1694, den 20 Juni · (Zijn grafschrift is daar om zulks te verzekeren). Dus werd hij, volgens Visschers;feitelijk pastoor, toe:1 hij 93 jaar oud was en stierf in den ouderdom van 104 jaren. Zijn grafschrift zegt geen woo.rd over zdke buitengewone omstandigheden. Daarom was · de pastoor van 0. L. Vrouwkapel van Brussel, niet Maximiliaanr \Valravens, r•. J'4aximiliani el Annae De Dobbeleer, maar wel Maximilia::m zoon van Hendrik en Anna De (;reve. Al de andere Maximiliaans zijn, ofwel getrouwd geweest, of lwme n niet in aanmerking, om reden van hun ouderdom. . Eindelijk moet rekening gehouden worden met het feit,, dat er in het testament van Hendrik \Valravens (24 Dec. 1649), geen spraak is van MaximUiaan (zijn zoogez~_gden_ broeder, priester). Er wordt alleen melding gemaak~ van ZIJn l:)eiCle broeders Willemen 1 ucas en zijn zuster Mana. · (1) ·" Het Hof "te Beygaerden op de Hoogstraet~ te Leeuw. " (2) De loting der goederen had plaats 28-5-1669. (3) Ziehier een deel van Henririk Walravens' grafschrift in de Kathedraal van Antwerpen: R. S. Henricus Walravens, S.T. L. et Canonicus, obiit . die 28 D<:cembris 1 (H9. Hendrik \Valravens stichtte de twee studiebeurzen ·van 10 0 gulden 's jaars, om door de naasten van zijn bloedve~want~n genoten te worden in hun studie, te wete~ : voor zes Jar~n m de humaniora, twee jaren in de philosophiC, en verders m d~ godgeleerdheid, in het college van Malderus te Leuven.
Zijn neef Hendrik, die later ook priester werd, zoon. van Willem Walravens bij Anna Van der Elst, kreeg 100 gulden, eens, en verscheidene boeken uit zijn boekerij. Verders wordt vermeld zijn nichtje Anna. Walravens. Ongetwijfeld hebben wij bier te doen met de vrouw van Engel Crokaert, dochter van Jan Walravens-Haeck. · ·.' (1) Schepenboek Leeuw, 4636, blz. 52.5.
----------·--·-------·-----'--'--------------'------
:I
I
-
184
~
8. Livina, 27-4-1639. Trouwt Hendrik Van den Betghe, waarvan Willem. 9. Lucretia, 1-10-1642. 10. Jenneke Walravens, ·17-3-.1627. Trouwt te Leeuw 28-7-1649, cum dispensatione, Niklaas Walravens, zoon van Niklaas en Anna Herbrants. Zij bezaten het Beekersveld (1). Hun kinderen waren : a) Zeger Walravens. b) Hendrik Walravens .. c) Willem, Q.ie trouwde met Clara Delvoue, waarva:n zes kinderen, waaronder Hendrik, Pieter, Niklaas en Willem. d) Anne Walravens. e) Catelyne, die trouwt met Pieter Langhendries. f) Pieterrielle Walravens, g) Barbara Walravens. h) Jenne Walravens. i) Pieter, gehuwd met Agnes Van Bruggen, waarvan zes kinderen, waaronder ·Jan, Hendrik, Chrisliaan en Philips. j) Margriet Walravens. k) Niklaas Walravens. liter. Kinderen van Maximiliaan Walraveos-Van der Smissen. Deze ~as zijn tweede vrouw, dochter van Willem en Barbara Verhasselt, pachters op het Hof te · Roomen, te Vlezenbeke. Van zijn eerste vrouw, die· wij overigens niet bij name kennen, hebben wij geen kinderen gevonden. · 1. Willem Walravens, gedoopt te Vlezenbeke, 13-2-1646. Hij trouwt Elisabet Goossens, dochter van Peeter en Barbara Ghysels, in 1670, en gaat een pachthof bewonen te S. Mertens-Lennik. (Zie liJ). · 2. Hendrik Walravens, broeder in het klooster te Ze·venborre. 3. Mergriet Walraven s, trouwt Merten Mertens. 4. Peeter Walravens, gedoopt te Vlezenbeke, 4-5-1656,
(1) Schepenbo.ek Leeuw, 464, blz. 221.
-
185 --:---
die driemaal in den echt trad. Men heette hem den Ouden. . Hij was pachter te Vlezenbeke ' Van Maria Crokaert, had hij twee zonen: 1. Jacob Walravens, 2. Peeter Walravens, te Vlezenbeke geboren .. 19 oct. 1687 en gehuwd 9-2-1728, met Ludovica Gerreb~sch, waarvan weeral: Jozef Walravens (van Bruinkasteel, 9-3-1747. die trouwde met Isabella Nicolaes(van Lembeek). Uit dit laatste huwelijk sp~oot· Anna-Catelyne Walravens, gedoopt in 0. L. Vrouwkerk te Antwerpen, 7-6-1779, die later {2-3-1801) in het huwelijk tràd met Frans-Gomrnaris Peeters. Deze laatste was geboren te Lier 18-4-1774. Van dit koppel kennen wij vier kinderen geboren te Antwerpen: 1. Jac-Karel Peeters, 10-12-180l,(Zie Ilfbls). 2. Joanna Philippina Peeters, 22-11-1804, gehuwd met Bugeen Van Ha echt, (I liter). 3. Petrus-Ludovicus, 29-4~1807. Sterft ongehuwd. 4. Lysbette Peeters, 25-10-1809. Trouwt Adolf De lier. IIJbls. Kinderen van Jacob-Karei Peeters gehuwd met Catelyne Verrept (herkomstig van Hoeven in Noord-Brabant). Gehuwd te Breda, 16-6-1828. Een dochter: Helena-Francisca-Catelyne-Hortènsia Peeters, die te Sint Joost-ten-Oode trou~t met Peeter-Jozef Meganrk (1-8-1853). Uit dit huwelijk zijn vier kinderen geboren te Brussel, waaronder Eduard Meganck, (29-4-1856). · IIIter. Kinderen van Eugeen Van Haecht-Peeters : 1. Hortensia Van Haecht, gehuwd met N. Doussaint. 2. Eugenia Van Haecht. 3. Alfred Van Haecht. 4. Florent Van Haecht. · 5. Marie Van· Ha echt. Uit het huwelijk van Jozef Walravens-Isabella Nicollaes (Zie hierboven), sproot nog Peeter Jozef Walravens, evenals zijn zuster Anna Catelyne, gedoopt in 0. L. Vrouwkerk te Antwerpen, op 2 Nov. 1781. Hij huwde Isabella Maria Borrekens. De kinderen van dezen echt zijn : J, .Louisa Walravens 1 in de wieg gestorven.
:·
: t i ~
:~
.i
:I
l
I
~
186
~
-187'I
.2. Isabella-Maria, van 21 Mei 1812(Antwerpen).Gehuwd met Geeraard Van Dinter, te ,Gent, 27-8-1838, waarvan twee kinderen.· . 3. Eduard-Karel-Amandus, 28-2-1814, die te Herenthals trouwt met Maria -Anna Limpens, waarvan JozefAtthur Walravens, geboren te Waarschoot, en Maria-Rosalie Walravens van 1857 (Waarschoot). N.B..Gemelde Isabella-Maria-Carolina Bo,rrekens weduwe van Petrus-Jozef Walravens (overl. 1846) trad in tweeden huwelijke met Jan-FransWillems,de,beroemde letter-taalen geschiedkundige, waarvan zeer veel afstammelingen. Een derde kind uit het huwelijk van Jozef-WalravensNicolaes was Jaéob-Jozef-Hendrik Walravens, gedoopt te Antwerpen 5 Nov. 1790. Hij trouwde 28 Nov.1822 te Antwerpen met Elisabet Van Hemelryck (van Brussel). Hun zoon Jacob Walravens overleed ongehuwd. Peeter Walravens, weduwenaar van Maria Crokaert, hertrouwde met J enne Van den Perren, waarvan wij geen kinderen kennen. Hij trouwde ook nog een derde maal inet Calelyne H ardy, op 3-10-1702, waarvan de volgende kinderen, alle te Vlezenbeke geboren : 1. Domien Walravens ) (tweeling) ) geh. Vlezenbeke, 9-4-1704 2 .. Jan Walravens . 3. Hendrik Walravens geb. Vlezenbeke, 3-7-1705. Hij werd priester en pastoor van Audenaken en S. LaurensBerchem, aldaar overleden 1758. Zijn· grafsteen ligt achter de kerk. te Audenaken. 4. Maria Walravens, 23-7-1706. 5. Joanna Walravens, 31-8-1708. 6. J enne Wal ra vens, ·27-12-1709. 7. Jan Hubert, 1-6-1713. 8. Bonifaas-Lodewijk-Maria, 24-5-1715. 5. Het vijfde kind van Max. Walraveos-Van der Smissen is Frans Walravens,. 6. H~t zesde is Catelyne · Walravens, jonge dochter in 1683.' III. Huisgezin van Willem Walravens-Elisabet Goossens: 1. Maximiliaan Walravens geb. te S. M.-Lenilik. 2. Peeter Walravens, ·geb. id.· 3. Catelyne. Walravens, ~çl..
'
)
4. Pieternelle Walravens, trouwt 18-1-1723 Egidius Van H aesendonck (1).(Zie V). 5. Hendrik Walravens, geh. 30-2-1680, trouwt Calrien Van den Perre, dochter van Arnold, te S. Kw. Lennik, den 7-9-1706. (Zie IV). 6. Willem Walrave.ns. 7. Jan Walràvèns. 8. Josina Walravens. IV. Kinderen va Hendrik Walravens-Van den Perre. Zij wonen te Pepinghen.Hendrik overleed er 10-1-1732 {2). 1. Elisabet Walraverts, geh. Pepinghen 20-7-1707. Trouwt Corneel Van den Perre, zoon van Joos, te Elinghen, 15-4-1731. Zij bewonen het pachthof te Schoem·beek. (Zie IVbis). 2. Threes Walravens. 3. Katrien W::tlravens. 4. Anna-Maria Walravens. 5. Antonia Walravens. 6. Josina Walravens. 7. Jenne Walravens. 8. Maria Walravens. 9. Ludovicus Walr'avens. IVbis. Kinderen van Corneel Van den Perre-Walravens, alle geboren te Elinghen : 1. Lysbette Van den Perre, geh. te Elinghen 2. Catrien Van den Perre . 3. Pieternelle Van den Perre. 4. Laurens Van den Perre, overleden 12-8-1756. en aldaar in de kerk begraven 5. Antonia Van den Perre, geb. 12-4-1747. Trouwt
(1) Schoolmeester en orgelist te S. P.-Leeuw. Hij was heruit Vilvoorden en overleed te Leeuw den 6 Mei 1783. (2) In de kerk van Pepinghen leest men op een zerk (langs den Evangeliekant) : D. 0. M. Hier leyt begraeven den eersamen Henricns ·walraevens, in zijn leven pachter in 't hof ter· Vooren, ende schepen van Pepinghen, die stierf den 10 Januarius 1 7::l2 ende Catalina van den Perre zijne wettighe huysvrouwe, die sterft den 10 Junins 1762. Bidt vror de zielen. (Boven 4m +~ril het ~~apen t.fer Wa~ravens), komsti~
'''i
I
' 'i f
,I
.
,•'
.1•1'
..
~
i i
'I
I~~
I
''
i
I
I I,
\
:I
~
188-
189Hendrik De Smeth, 12-2-1773, te Elinghen,zoon van Frans, waarvan zeven kinderen, waaron<;ler : Jenne Desmeth, geboren te Elinghen. 3-4-1774, die trouwt met Jan-Baptist Walravens, zoon van Jan en Maria Crokaert. (Jan was herkomstig uit Pepinghen en Maria was van Audenaken). Dit huwelijk werd ingezegend te. S. Kw. Lennik, den 28-11-1793 (1), Kinderen : . 1. Joanna-Catelyne Walravens, geb. te Goo•k, 8-111794, trouwde Cornelis Abbeloos, te Gooik. 2. Maria-Antoinette, geb. Gooik, 29-8-1796. trouwde Pier-Jan De Ro, zoon van Adriaan. 3. Anna-Catelyne Walravens, geb. Gooik, 28-4-1778. Zij trad in den echt met P~ilips Vossen. 4. Jan.:.Baptist Walravens 1 als kind overleden. 5. ·Frans Walravens, geb. Gooik, 4-9-1801. Trouwt Carolina Deneve, dochter van Gielis. 6. Jan-Jozef Walravens, geb. 6-3-1804. trouwt Lysbet Geerts, dochter van Frans. (Zie hooger· V llbis, onder letter B). V. Huisgezin van Egied van Haesendonck en PieternelleWalravens, bestaande. uit elf kinderen te Leeuw gedoopt: 1. Pieter-Philip, 15-10-1723, wen;]. priester en later Groot-Vicaris van het Bisdom Doornik. Baron de Roose van Leeuw was zijn peter (2). (1) Langs den steenweg van Halle niar Ninove, ·op Kestergat, aan d~n linken hoek van de eerste velobaan rechts, voorbij Beringhen-vijver, leidende naar het hof, dat door Jan :Wal, ravens-Crokaert bewoond is ·geweest, staat er op heden nog een kapel in ciment, met een ouden steen en het voleende opschrift: · Deze Capelle · is gesticht door Jan· Walravens en Marie Crockaert 1 777, ter eeren van de Moeder Godts Maria. (2). Zie M.-J. VAN DEN WEG HE. Essai hislorique sur ie Slé-
venisme, blz. 18.
. 2. Alexander-Frans, 10 oct. 1724 jong gestorven en in de kerk van Leeuw begraven, (13-10-1726). 3. Elisabet-Cecelia, 11-2-1726. 4. Anna-Maria Van Haesendonck, 16-10.:.1727. 5. Eugeen-L~dewijk, 9-5-1727, werd priester en overleed te Leeuw, 1 Maart 1803. 6. Jan Jozef Van Haesendonck, 5-2,.1731. Hij gaat naar Brussel wonen. Zijn zoon Hilduard van Haesendonck studeert met de beurs Malderi.(1793). 7. Anna-Christina, 10-4-1733. 8. Jan-Baptist Van Haesendonck, 30-3-1735. , 9. Alexandra-Francisca, 15-9-1737, jong gestorven. 10. Jenne-Catelyne, 4-8-1740. 11. Maria-Philippina Van Haesendonèk, 22-7-1742. Trouwt Jan-Baptist Mangelschots, 20-4-1778 (1) . Hij was de zoon van Laurens Mangelschots, bakker te Meerhout, en van Catelyne Jennen. Jan-Baptist Mangelschots,die geboren werd te Meerhout, in 1752, kwam te Leeuw aan als schoolmeester. Hij was vergezeid van zijn broer Jan-Frans, ook te Meerhout geboren (1754) en bakker te Leeuw. Beiden trouwden alhier. A. Jan-Baptist met Maria-Philippina Van Haesendonck. B. Jan-Frans met Barbara Mostinckx. (Van Brussel). A
·.Jan-Baptist Mangelschots stierf reeds den 9-4-1787 oud vijf-en-dertig jaar. Zijn vrouw Maria-Philippina Van Haesendonck bleef weduwe met zes kinderen : 1. Egidius-J ozef Mangelschots 30-10-1774, trouwde Francisca Hojjmann, << 'minorenses cum , consentu matris, vidua, et quorum interest», op 25-4-1797.(Zie JI). . , 2. Elisabet-Cecilia Mangelschots, 27-4-1776. Zij sterft in 1777 en wordt in de kerk begraven. ~
(1) -In 1728 (4 mei), kocht Meester Gillis Van Haesendonck, schoel~eester ende organist tot Sint-Peeters~Leeuw, een stuek
landt op het Vosveldeken te Mekingen aen d'heer Frans Freman ende Joncfrouw Anna de Reek. (n• 4582, blz. 350)~ I
tr
f•.
r I
i':I i'
'
,. '
!
Jl
I
l. l·~ i
l
'-- i9ó -
-.191
3. Eugeen-Lodewijk, 7-9-1777. Vraagt de beurs Malderi in 1790. 4. Jan Augustinus Mangelschots, geb. Leeuw 5-5-1779, trouwt Jenne-Mie De Wael, 19-7-1800. Hij verliest zijn vrouw op 27 April 1814 en !lertrouw~, op 3 0 Nov. 1814, met Theresia Van der Poorten. Jan- August in us MangelschÓts was te Leeuw schoolmeester en orgelist. Hij overleed er den 16 October 1823. Van zijn eerste vrouw .had hij zeven kinderen : 1. Jan-Autoon Mangelschots, geb. Leeuw, 3-3-1801. en in de wieg gestorven. 2. Gillis-Jozef 6-10-1802, ook als kind gestorven. 3. Joanna-Dorothea, 12-8-1803. 4. Catelyntje-Antoinetta, 10-10-1805. Overleden in 1807. 5. Philip-Jacob van 4-12-1808. Hij werd later schoolmeester en koster te Leeuw en trouwde tweemaal ; eerst met Joanna Swalus,(van Beersel), op 9-6-1834. Zij stierf reeds 24-2-1843. Philip-Jacob hertrouwde met Maria-Josefa Sprimont, (van Marilles). Van het eerste huwelijk waren vijf kinderen, die hier volgen: , a) Appolonia Mangelschots, 8-2-1843, overleden in 1884. b) ·Hendrik-Philip, 12-12-1841, trouwt Philippina Van Nechel. c) Joanna-Francisca, 10-8-:1837. d) Alfons-Marie van 1838, in de wieg gestorven. e) Alfons-Marie van 1840, jong overleden. Van het tweede huwelijk waren zeven kinderen: a) Maria-Francisca, geb. 10-10-1845. b) Isidoor-Jozef, geb. 7-4-1847. c) Philip, van 1849. d) Lodewijk-Aloys van 1851, die trouwt met Philomena ·DernoL e) Maria-Carolina-Hortensia, van 1853. f) Matia-Philippina-Antonia, van 1855. g) Antoon-Philip, van 1856. 6. Willem-Frans, 10-2-1812. Hij woont te Halle en trouwt aldaar, in 1838, met, Joanna Devalkeneer.
7. Willem-Joseph, 9-4-1814. De twee jongste kinderen van Mangelschots-Van Hae .. sendonk waren: · 1. Petrus-Dominicus Mangelschots, geboren te Leeuw, 26-7-1780. 2. J oanna Dorothea, 26-6-1785. II. Egied-Jozef_ Mangelschots was· « maire >> der gemeente St. Pieters-Leeuw. In 1797 treffen ·wij hem aan in Fransche akten, onder de benamingen van << maistre d' école et cultivaleur ». In 1801 sloot ,hij het huwelijksboek aldus : « Clos et arrêté le présent registre aux publications de mariage contenant 36 feuillets et douze actes. Le 1 vendémiaire de l'an dix. » (Signé) " Mangelschots " De laatste akte, door hem geteekend, als « Maire », is deze van 16 April 1808. Den 24 April daarop verschijnt als « Maire » de heer Dansaeri-Krain,terwijl Mangelschots er den titel draagt van secrétaire du maire. Uit zijn huwelijk met Francisca Hoffmann sproten zes kinderen : , 1. Philip-Geeraard Napoleon Mangelschots, geb. te Leeuw, 23-3-1804. Hij trouwt, 6-2-1826, Joanna-Caielyne De Greef. (De vader· van. den bruidegom is, blijkens de huwelijksakte, meer dan twaalf jaar afwezig). Philips is hovenier van stiel. Van dit laatste huwelijk zijn gebleven : a) Pieternelle Mangelschots, 21-2-1827, (Leeuw). b) Jan-Joos, 22-1-1829. c) Maria-Lysbet, 24-4-1831. d) Theresia, 22-4-1835. ·2. Karel-Leopold, 2-11-1798. In de wieg gestorvèn. 3. Aloys-Feliciaan-Denis, geb. 4-10-1800. , 4. Rosalie-Dorothea, 2-11-1802. Als kind overleden. . 5. Maria.:Plülippina,geb. 7-5-1797. Zij stierf den 21-81831. Op dit oogenbli)>: verbleef haar vader in den Haag (blijkens de akte). 6. Frans-Melchior-Napoleon, 6-1-1806. N. B. Eugeen-Jozef Mangelschots had, bij den val
I I
I j
.I !
l
-193:.__ i92-
Scheers , weduwe van J osef Chrispeels. Hij zelf overleed van Napoieori, Leeuw verlaten; Naar farrÜÜeóverÎeverîng trok hij in Maart 1815 naar Hoei. - In 1828, den 16-Februari, bij het afsterven zijner vrouwFranscisca Hoffmann verbleef hij, ingevolge de overlijdensakte, in 4uxemburg. - In Luxemburg had hij een tweede huwelijk aangegaan met Magdalena Hetfelé, waarvan de volgende afstammelingen: 1. Jan-Peeter-Jozef Mangelschots, geboren te Luxemburg, 12-5-1819.Hij huwt Maria Plier in 1845 en heeft twee kinderen, waaronder Jan-Baptist-Hilaire-Edmond, geboren te Luxemburg,20-10-1847, en gehuwd met Maria Romanie Van de Casteele, (va.{ Brugge). Van dit laatste huwelijk zijn zes kinderen, waaronder: a) Edmond-Arthur (1877). b) Eugeen-Renaat-Lodewijk (1879). 2. Hortensia geb. 14-12-1820. 3. Julia, geb. 1826.
17-6-1848 en liet drie kinderen na: a) Pietcr-Alexander Mangelschots 14-4-1834 (Leeuw) b) Catrien-Adelia, 24-1-1836. · c) Catrien-Josefina, 21-2-1838. 4. Emmanuel Ma~gelschots, 10-5-1800. Trouwt Pie~~rnelle Crokaert, 2-3-1829. · 5. _Philip, 6-4~1802. Trouwt, 9-5-1833, Joanna~càtrien L~~ozr (van Pepmghen), weduwe van Jan-Antoon Orins. HIJ was mulder op Rukkelingen (r). 6. C_atelyne Mangelschots, 21-6-180, trouwt 18-9-1845-
Ludovzcus-Joze f Cockx.
7,. Sofia-Dorothea-Josefina, 12-4-1805. N.B. Na het afsterven van haren man, Jan Frans Mangelsch~ts, hertrouwde Catelyne Borremans, op 2-8-1819, met Pzeter Wafelaer, bakker te Leeuw. Jan-Frans was te Leeuw overleden den 23 Maart 1807.
B. Jan-Frans Mangelschots, gehuwd met Barbara M.o;- . tinckx, dochter van Pieter, hovenier op het kasteel te Leeuw, den 22-6-1784, had van deze zijn eerste vrouw: 1. Laurens-Dancel Mangelschots, geb. te Leeuw 227-1785. Hij was ook bakker te Leeuw en trouwde in 1808 met Jenne-Catrien Hoffmann, waarva~ één kind, JanFrans geboren 16-8-1808. La1,1rens overleed te· Leeuw den 22-1-1809. 2. Maria-Catelyne Mangelschots,geb. 14-3~1788, en als kind overleden. 3. Petrus-Ludovicus (13-11-1790). 4. Jan-Baptist (27-3-1793). Barbara Mostinckx overleed te Leeuw 7-4-1793,en JanFrans Mangelschots hertrouwde,. den 24-6-1793, met Catelyne Borremans, ·waarvan zeven kinderen geboren . te Leeuw: 1. Jozef-Carolus Mangelschots, 3-5-1794. 2. Gieles-J ozef, 2-2-1796. 3. Pieter-Frans, 5-5-1799, trouwt 25-1-1838, Anna
. TAK VAN BEERT (BRAG:Es) Niklaas Walravens overl. Beert 12-4-1776 oud 70 jaar In de kerk begraven. Weduwenaar van Catelyne D~ Smet <:an Beert zelf),overl. aldaar 21-5-1761,oud 53 jaar. Hun kmderen : 1. Barbara WalraveJ.lS, gehuwd. met J.-B. Waterkeyn waarvan: a) Joa~na-Maria Waterkeyn, Rentenierster, Brussel.· b) Marla-Catrien Waterkeyn, tr. J.-Ludovic Burtin. c) Jan-Frans Waterkeyn, rentenier Brussel. 2. Catelyne Walravens gehuwd met J.-B. Orins, te Beert, 9-11-1768. 3. Jan~Antoon Walravens, overl. te Pepinghen 25-8-1812.
. (1) De moleti Van Rukketingeli Wás éétl windmolen. Hij werd
het begin der jaren.
In
'
XIX"
ee.uw gèbouwd en verdween over eènige
I'
4. Karel Walravens, geh. te Beert, i0-5-175.4,; . 5. Hieronymus Walravens, geb.Hellinghen trouwde twèe• maal: 1) te Beert, Maria Van Cutsem, 27-7-1762. • 2) Suzanna Emelinckx, 9-3-1808. Zij hertrouwde ~a ter (27-4-1813) met Pet. Jos. Lots, landbouwer te· Pepmghen. Hij ·overleed 16-5-1812. Van het eerste huwelijk bleven : 1. Maria-Anna Walravens, gehuwd met Hendrik Ne"rinckx , b) Philip Nerinckx. (Zie JI). 2. Jan-Bapti~t Walrauens geh. 9-2-1766, trouwt met Jenne-Maria Mertens, die hertrouwt met Peeter De Boeck. Van 'teerste bed was een dochter Maria-Anna Walravens; 3. Niklaas Walravens, burgemeester te Beert. Hij huwt Joanna-Catrien Rans, van Pepinghen, 3-2-1796, waarvan veel kinderen. (Zie I I 1). . · · Van het tweede bed van Hieronymus Walravens (Su· zanna Emelinckx) was een zoon: Judocus Walravens, geboren te Beert, 12-3:-1809. Hij trouwt in 1834, Pieternelle Nerinckx, dochter van Philip-Jozef en Maria-Anna Walravens. (Zij was herkomstig van Beert: 18-2-1810, en overleed te Pepinghen ,1899. · , Uit dit huwelijk zijn gesproten : 1. Philip-Jozef Walravens, landbouwer op het ll_?f ten Reken, te Leeuw, gehuwd met Catelyne Suenens. HIJ was geboren te Beert, 19-1-1835. 2. J.-Bapt. Walravens, g~b. Beert 20-12-1836. Tro.uwt Veronika Maillard. 3. jan Walravens, 1838. Bewoont het hof te Nederbeert. 4. Jozef, die te Saintes woont. 5. Adelia,gehuwd met Cyr. Van der Putten, onderwijzer te Heikruis. 6. Leonia Wairavens, ongehuwd. 7. Felix Walravens, geh. te Pepinghen, 6-2-1842, been· houwer te Halle. Trouwt Catrien De Genst. . · 8: Jozef-Albert, ongehuwd. 9. Victor Walravens, geh. Pepinghen 1854. Trouwt Ma· · ria-Jozefa Denayre. 11. Kinderen van Hendrik Nerinckx-Maria Anna Wal· ravens. Twee :
0
~
a) Peeter-Nl.klaas Nerinckx, ·gehuwd met Elisabet Or{ns: b) Niklaas-Jan Nerinckx . . N. B. Van Philip Nerinckx (met dezelfde vrouw): vier kinderen:· a) Jan-Bapt. Nerinckx, gehuwd met Joanna Catrien Orins. · · b) Jenne-Katrien Nerinckx. c) · Philippina Nerinckx. . d) Pieternelle Nerinckx. UI. Kinderen van Niklaas-Jozef Walravens-Rans. Twaalf kinderen : 1. J~n-Bapt. Walravens, pachter Pepinghen, ongehuwd overleden. Burgemeester. 2. Petrus, pachter Audenaken, tr. Joanna-Catrien Wal- 0 nivéns (van 't Hoi te Beysbergen), waarvan Appolonia Walravens, die trouwt met Jozef-Maria Eduard Dehaeseleer.(Zie Boom Dehaeseleer) (!). 3. Jan-Baptist Walravens, pachter te Bellinghen. 4. Jenne-Maria, gehuwd met Carolus Ludovicus Limbourg (Bellinghen). 5. Philip-Jozef, pachter te S. P. Leeuw,(Schaliënhof). 6. Maria-Ap.na Walravens, tr. Van Koékenbeek, pachter Pepinghen, waarvan Adèle, die trouwt met J. B. Van den Perre van Leerbeek. 7. Jan-Antoon, pachter te Beert. 8, Jenne-Catrien, gehuwd met Willem Carlier, pachter · te Beert. · 9. Antonia gehuwd met J. B. Beeckmans, pachter te Bogaarden, waarvan een dochter gehuwd met Max Sneppé. 10. Niklaas, pachter Pepinghen, tr. Depaepe. 11. Judocus, geh. Pepinghen, 20-7-1818, overl.te Lembeek. HJ.j trouwde Jozefina Jacquet en koopt het hof te Houthem op Hondzocht. (1) De Walravens' van 'l Hof te Beysbegen waren: a) Antonia gehuwd met Jan-Philip Dehaeseleer en 2° met Petrus Jozef Walravens. b) Jan-Baptist Walravens, gëb. te Audcnaken, die trouwde met Jcanne-Cat.rien Heymans, waarvan Serafino, gehuwd met Ph. Wynants. · ·c) Jacob Walravens, op 't hof te Schoembeek, te Audenaken,
Uit dit huwelljk zijn gesproten : a) Camiel Walravens. b) Frans Walravens. c) Niklaas-Victor. d) Matbilde Walnwens, gehuwd met Ernest Lacroix. 12. Paulina Walravens,trouwt Niklaas-Jozef De Dobbeleer, pachter te S. Genes-Rode, waarvan Loctewijk De Dobbeleer-Van den Perr e.
Schetsje over -den tak van Hoves. . Willem Walravens, geboren te Hoves, trouwt MariaI)Theresia De Leeuw. Twee zonen: 1. Jacob Walravens, burgemeester te Mark, trouwt Lu.:. cia-Augustina Luyckx, geb. te Mark, 16-10~1814. 2. N... .. die de vader was van : Karel-Gustaaf Walravens, geb; te Edinghen, priester, doetoor in de Godheid, ]3isschop van Doornik.'
HET GESLACHT HEYMANS.
De familie Heymans was te Leeuw gevestigd vanaf het einde der XJVe eeuw. ,Het was een der vruchtbaarste van Brabant. Zij zwermde uit langs alle kanten : men vindt Heymans te Vlezenbeke, te Anderlecht, te Brussel, ook te Halle, te Beersel, le Lennik, · te Denclèrleeuw, te Pamel,te Liedekerke en in veel andere plaatsen. De naa.m is, naar onze meening, oorspronkelijk uit Vlaanderen, ·want wij ontmoeten in de rekeningen der stad Gent, over . de tweede helft der XJVe eeuw, nl. Jan Beymans, Jacob Beymans en nog andere. De naam schrijft ~r meermalen Heynmans. Heyman is een doopnaam, Wij vonden als voornaam Beyman Van Cutsem Willems zone, den 23 Juni 1493 (1).In 1391 ontmoeten wij Lysbet Vredericx Beymans Vredericx dochter (2). Als familienaam ontmoeten wij hem eerst te Leeuw in 1383 : <<een hofstadt te Nederbeke neven IJ den Heymans go et ». Dat is op het grondgebied van Leeuw zelf. Later vinden wij er Claes Beymans, gehuwd met Catelyne Van Cutsem. Beiden waren reeds ter ziele in 1530. Zij hadden kinderen, waarvan drie ons bekend zijn: 1. Jan Heymans. , 2. Lysbette Heymans, die de vrouw werd van Andries de Troost. 3. Claes Heymans, die te Leeuw in volle figuur was in 1552, en Catelyne Heymans, de huisvrouw van Willem de Haeseleer (Zie Boom Dehaeseleer). Verder is er spraak van Maria Heymans, die reeels voor 1536, de vrouw was van Gielis Van Cutsem. Er bestonden ook, afstammelingen van dien echt, natuurlijk van Cutsems.
(1) Schepenboek, nr 9674. (2) Schepenboek, nr 9640.
.-
198 -
In ·het overlijdensboek gewaagt men van Egied · Heym.aizs, die stierf in het leger van den Spaansehen veldoverste Piccolomini en van daar overgebracht werd naar Leeuw, om in de kerk begraven te worden (1638). Zonder twijfel een soldaat van groote verdiensten. Er wordt nog gewag gemaakt van Renier Heymans ge-· huwd met Elsa Huyghe, die beiden voor 1530 van het wereldtooneel verdwenen waren. Een ander Renier Beymans en zijn ega, Margarita vim Nyversele, geheeten Putmans, leven in 1530. Renier Heymans-Huyghe, zooeven vermel~,had zes kinderen: · 1. Renier Heymans,tweemaalgetrouwd, eerst met Maai- ' ke Mostinckx, en rond 1657, mei Willemyntje De Broyer. 2. Peeter Heymans, die pastoor van Gaasbeek was. 3. Jan Heymans, die boerde op het Hof te Gaspeldoren, (pachtbrief van 12 Juni 1556). 4. Lysbette, de vrouw van Renier Van Lalhem. 5. Geertrui Heymans,echtgenoote van Ambrosius Crabbe. 6. Martinil Heymans, die in huwelijk was met Hen~ drik Van den perre. , N.B. Jan Heymans, boer op Gaspeldoren, waarvan wij de vrouw niet kennèn, heeft kinderen nagelaten, die het geslacht hebben voortgezet. Onder andere ·cte volgende drie: 1. Pieter Heymans, die vóór 1589 gestorven · is en een zoon naliet, Jacob genoemd. Jan Beymans was getrouwd met Mergriele Mosselmans, waarvan Jacob Heymans, ge-. boren te Leeuw, 9-8-1599, en den 3-11-1626 getrouwd met Maria Heyns, waarvan Jan Heymans, geh. Leeuw 30-71628,_ -Martina Heymans, 28-3-1632, - Jaspar Beymans, en Antqon (tweeling) van 6-3-1630, - Egied van 1634 en· Willem van 163.6. Jacob Heymans-Heyns woonde te Zuen op het Leekergelege (1). . . 2. Renier Heymans, pachter te Leeuw, die trouwde met Anna Walravens, waarschijnlijk de dochter van Niklaas (1) Schepenboek nr ·1639, vol. 2.
-
199
-en Mergriet Van Volxem. Zij en haar man, Renier, wa-ren elk tweemaal meter en peter van de kinderen van Hans Walravens, den bakker van Leeuw, die zelf eigen rechtzweers was met den Bisschop. Uit het huwelijk van Renier Heymans-Walravens zijn ,ons twee kinderen bekend : l. Maria Heymans, het jongste kind, gedoopt te Leeuw 3-2-1598. Haar peter was Meester Peeter Heymans, pastoor van Gaasbeek, haar oud-oom. 2. Loctewijk Heymans,schepen te Leeuw, den 17-7-1604, gehuwd met Catrien Van Cuisem. (Zie verder A). Als getuige verschijnt zijn vader aangeteekend alsDominus Reynerius H eymans. 3. Loctewijk Heymans, schepen te Leeuw, gehuwd met Jacomyntje Moonens, dochter van Thomas en Mergriete' Gysels (1 ). Van dit huwelijk zijn ons zes kinderen bekend : · 1. Elisabet Heymans. 2. Antoon Heymans, ·getrouwd met Maria Walravens, dochter van Max en Anna De Dobbeleer. Van dit huwelijk bleven drie kinderen. (Z{e ll). Maria Walravens hertrouwde met Willem Ghysels, waarvan Maria Ghysels, geboren te Leeuw 7-12-1617 (2 ). 3. Jacomyntje Heymans, de vrouw van Gilles Heymans, denkelijk zoon van Renier en Willemyntje De Broyer. Zij overleed te Leeuw den 26 Juli 1630. Uit dit huwelijk zijn zeven kinderen gesproten. (Zie llliis). 4. Maria Heymans, waarvan wij niets af weten. 5. Loctewijk Heymans, die trouwde· met Maria De Beys waarvan twee kinderen, (Zie liter). 6. Hendrik Heymans, gelleeten Meester Hendrik, openbaar notaris te Brussel. II. Huisgezin. van Antoon Heymans-Walravens. : 1. Jacoba Heymans, te Leeuw gedoopt, 8-6-1611. 2. Maxiruiliaan Heymans, geh. 5-12-1613, pachter,brou(1) "Loys Heymans heeft,4-10-159~,tegen de voogden van de kinderen wijlen Jo Max van berronaige gecoebt een plactse daer een schoone camme op te staene plach,te V<:>lxem.»(Schepen boek, nr 4606). ~2) Schepenboek Leeuw nr 4635, blz. 545 1
-
200 -
-
wer en tapper te Leeuw, in 1659, en t,evensschepen (1). Hij was gehuwd met Elisabet Haeckx,waarvan kinderen. (Zie 111).
'
3. Jenne Heymans, die trouwde met Lodewijk Van Maldere. Zij stierf te Leeuw, 15-6-1686. (Zie Stamboom. Van Maldere). . II hts. Huisgezin van Gilles Heymans-Jacomyne Bey-
mans: 1. Catelyne Heymans, geb. Leeuw, 28-5-1606. 2. Jan-Philip, 6-1-1609,boer op Volsem, trouwde 5-111631, met Louisa Demol. 3. Petrus Heymans, 13-11-1611, boer op het Hof te Zellick, te Rattendael,in 1644 (2 ). Hij trouwde metAnneke De Mesmaeker, dochter van Renier en Judoca De Vos. Zij verkochten land aan E. H. Smits, pastoor van Leeuw 4 3 ( ). · (Zie I 1 ). 4. Jacoba, 29-1-1617. 5. Loctewijk van 1608. Vroegtijdig overleden. 6. Maria Heymans, van 1622. 7. Willem, geh. 1-9-1620 en gehuwd met Catelyne De mesmaeker. Hij was pachter en brouwer te Leeuw el} - werd aldaar begraven,23-9-1674. Hun kinderen waren gezevenen, allen te Leeuw gedoopt. : ' 1. Maria Heymans, 12-3-1643. 2. Egied Heymans, 14-2-1644, pachter op Nieuwenhove. Hij trad in den echt met Anna Van Maldere,dochter van Egied en Anna Struelens, 10-5-1674.~ Zij zelf hertrouwde met Joos Huyghe,op 23 nov. 1678. (Zie Boom Van Maldere). V:an haar eersten man had Anna Van Maldere : 'a) Jan Heymans, 16-4-1675, (Zie IIJbls). b) Hendrik Heymans, 13-3-1677, (Zie lifter). IIter Huis~ezln van Loclewijk Beymans-De Beys. (1) Hij erfde " een gelcge. te Leeuw onder Volxem, groot een bunder,geheeten de Camme, met huysinghen, schueren, stallinghe, kelderingen, cammen en brouwketels, getaxeerd door Mr Gilles Van Volxem, temmerman, ·en Jan Bruynbroeck, meester meytser op de sommen van 579 Rynsguloen, zonder de boometi "· (nr 4641, blz. 457). (2) Schepenboek n° 8950. (::1) Schepenboek. Nr 4638. vol 2 ,
Ir'
r
201
1. Frans Heymans, te Leeuw gedoopt, 24-9-1626,en op 20-2-1675 gehuwd met Margareta Waterkeyn, dochter van J acob en Maria Y sermans. Frans stierf te Leeuw 4 Dec1684. Voor de kinderen zie IV. 2. Niklaas Heymans, getrouwd met Anna Waterkeyn, zuster van zijn broers vrouw, (25-6-1673). IP. Huisgezin van Petrus Beymans en Anneke Demesmaeker. Hij was heelmeester te Leeuw. 1. Josina Heymans, geb te Leeuw, 4-1-1635. 2. Jan Heymans, id; 16-8-1636. Trouwt Louisa Van Cutsem, 2-6-1657. Deze was ingezetene der stad Brussel (1). 3. Jenne, 2-8-1643. 4. Maria, 6-11-1644. 5. Suzanna, 24-11-1647. 6: Jacob, 21-1-1651, trouwt Anna Van Cutsem, dochter van Jan en Jenne Huyghe. 7. Katrien, 10-2-1654. 8. Anna Heymans, 4-2-1657. Ill; Huisgezin van Max Heymans-Haeck. 1. Maximiliaan Heymans, geb. te Leeuw, 6-9-1648. Hij was« pachter ende muylder onder de baronie van Le~uwe >>. De molen behoorde toe aan den heer Baron en was aan Max verhuurd voor 700 gulden 's jaars. Dus was 't ongetwijfeld de molen van Volxem, die destijds een baan~je van belang was : 700 gulden pacht ! Maximiliaan Heymans. d1e getrouwd was met Catelyne De Broyer, 1679, ver.schijnt in 1707 als schepen van Leeuw,en in zijn sterfakte· als burgirtwgister perpetuum. Zij· bezaten landerijen ophct Impelerenvelt, onder Brucom, hun verstorven uit hoofdè van wijlen Willem De Broyer en Catrien Mosselmans, ouders van Catrien De Broyer (2). (Zie JVbts).
( 1) Zij laten omstreeks 1672 ,hun land te Leeuw hypothekeeren, teq voordeele van sr Dieric De vVit.te, brouwer,over de geleverde bieren, die zij niet betalen kunnen (681 gulden) " den gepasseerden trouble ende quaede .fortune, oock van hunne g.epasseerde sieckte )) csehepenbock fol. :359). (2) Schepenboek, nr •!581, blz. 1:32v 0 ).
iI
I.I
I
- 202 :._
-203-
IV. Huisgezin Frans Heymans-Waterkeyn, drie kinderen gedoopt te Leeuw : 1. Egied Heymans, 12-1271675. 2. Anna Heymans, 4-2-1679. 3; Karel Heymans, 19-4-!"683. _ IIJbts. Huisgezin van Jan Heymans, die gehuwd was met Jacoba Crokaert, 'dochter van Philip en Barbara De Bruyn (18-3-1698). Jacoba Crokaert, gewoonlijk genaamd Jacquemyntje, stierf te Leeuw 6 sept. 1725. (Sepulta in ecclesia).Zij woonden op het pachthof Coekhoeck onder Zuen. 1. Joos Heymans, geb. Leeuw, 10-2-1699, pachter te Vlezenbeke, waar hij overleed 9-7-1725. Hij trouwde te Anderlecht, 31 Mei 1725, met Josina De Pauw. (Zie JVter). 2. Philips Heymans, geb. Leeuw, 24-4-1700, pachter op de Hoogstraat. Hij huwde eerst te Leeuw, op 3-2-1725, Joanna Bosquet, weduwe van Pieter Dcvogel, 2) Catelyne Van den Perre. Philips stierf te Leeuw, 27-9-1757. (,Zie_ V). 3. Hendrik Heymans, 21 Nov. 1701, in de wieg gestorven. 4. Pi eter Heymans, 31-1-1703. Hij trouwde Anna Van M aldere, te Ruisbroek, 27-8-1724. (Zie Vbts). 5 . .Jacob Heymans, geb. te Leeuw,_ 1-10-1704. Priester. ö. Pieter-Jan Heymans,28-8 -1706. Trad in den echt met Anna-Maria Van Cutsem (17-5-1731). Pieter-Jan stierf te Leeuw, 14-2-1753. 7. {\nna Heynians, 15-7-1709. Jong gestorv,en. 8. Anna-Maria,geb. 30-1-1712. Ongehuwd overleden. 9. Berbele Heymans, 1714. Trouwt te Brussel Jan de Breyl. (17 Oct. 1748.) '10. Maria-Anna van 1717, in 1754 ovërleden. IIJter. Huisgezin van Hendrik Jieymans, te Vlezenbeke gehuwd met Maria Cornelis. Hij overleed te Leeuw, 22-111709. Zijn twee kinderen : 1. Joos Heymans, geb. Leeuw, 2-2-1704 en nog hetzelfde jaar overleden. 2. Jan Heymans, geb. Leeuw, 12-6-1707 en op 17 Januari_ · 1713 overleden. JVbts. Kinderen van Max Heymans-De Broyer; zeven in get~l te Leeuw gedoopt : 1. Antonia-Catelyne Heymans, 6-1-1685. Zij trouwde~ Peeter Goossens, pachter te Vlezeribeke (26-6-1707).
2. Barbara Heymans,29-5-1686. TrouwtJan Van Cutsem, te Leeuw, 17-3-1714, en gaat een pachthof bewonen te S. M. Lennik. (Zie Boom Van Cutsem.) 3; Anna-Maria-Elisabet, geb. te Leeuw, 10-3-1688. Zij trouwt 17-9-1719 te Leeuw, Jan-Frans .Walravens, zoon van Renier Walraveos-De Tobel, die te Pepinghen woont. 4. Hendrik Heymans, 13-11-1689, pachter' te Leeuw, trouwt 28-1-1714, Jacoba Walravens. (Zie vter). _5. Egied Heymans, geh. Leeuw, 30-9-1691. 6. Pauwel Heymans, 1693, overl. 1699. 7. Philip Heymans, 1 nov. 1682. Hij trouwt te Leeuw Maria Cornelis, in 1710. Zij woonden eenigen tijd op het pachthof- te Nieuwenhove en kochten in 1724 een half bunder lands op het Sieckshuysvelt oft Labbeecke velt. Ik vond geen van hun kinderen die te Leeuw zouden gedoopt zijn. , IVter. Huisgezin van Joos Heymans-Josina De Pauw. Acht kinderen, te Vlezenbeke gedoopt : 1. Frans Heymans, 28-2-1726. Hij studeerde voor priester en stierf in den jeugdigen ouderdom van nog geen 22 ,jaar. 2. Philip Heyman~, 6-7-1727. Hij huwde 10-2-1763 Maria Van Cutsem en overleed te Vlezenbeke, 27-9-1791.
l
i•
p.
i
I I
,)
(Zie V J).
3. Joos Heymans, 1728, overleden, 1738. 4. Barbara, 2-9-1730. Trouwt aldaar 3-9-1750, Alexander Van .Campenhout, pachter op het Hof te Zellik, schepen der hoofdbancke van Leeuw I zoon van Gilles en Elisabeth Tsas. Hij oyerleed teLeeuw 10-7-1809, oud 90 jaar. Barbara was den 25-8-1805 overleden. (Zie V Ibis).
;)
~-
I 11
.f,
5. Pier-Jan Heymans, 2-2-1733, in de wieg gestorven. 6. Jeroom-Domien Heymans, 9-7-1734. Trouwt te Dilbeek, Anna-Maria Ballien. 7. Jacob .Heymans, 7-6-1736. Stierf ongehuwd. 8. Jacob Heymans; 22-5-1740. Te Anderlecht getrouwd met Anna Crokaert, .14-5-1770.(Zie V lier). · V. Kinderen van Philip H~ymans-Bosquet, te Leeuw ge:tlgr~I1 ; ,
- 2ö5Zij hadden een talrijk kroost, een dozijntje voLZiehier: 1 Anna Heymans, geh. te Leeuw, 14-7-1715. Zij huwde te Leeuw, 19-2-1747, Pieter Van Cutsem, die vroeg stierf. Ook hertrouwde zij met Judocus Van der Hassel.(te Mo:· hem). 2. Catelyne Heymans, geh. Leeuw, 2-11-1726. 3. Joos Heymans, geh. Leeuw, 10-6-1728. Hij trad in het huwelijk 12-8-1758 met Maria Jacquemeyns (met dispensatie in 3e en 4e graad bloedverwantschap ):(Zie V IJ). .· 4. Jan Heymans, geh. 12-10-1729. Werd pnester, onderpastoor te Vlez~nbeke, en overleed te Leeuw,. in 1802. 5. Philip· Heyrrtans, 11-4::-1731, trouwde Pleiernelle Van Laeihem, dochter van Pauwel en Berbele Steens, van Itterbeek, 4-10-1757. Hij overleed,. 13-8-1794 en zij in 1818. (Zie V llbis). 6. Pieter-Jan Heymans geh. Leeuw, 21-11..:1732, als kind gestorven. . 7. · Jacob Heymáhs, geh. 27-11-1733. Pachter op de Hoogstraat, overleden te Leeuw, 25-1-1814. Hij trou'wde, 5-7-1774, met Catelyne De haeseleer. Zie V ]]ter. 8. Catelyne Heymans, geh. 20-12-1735. Zij trouwde 4-6-1773, Jan Van deiElsten bewoonde met haren man de parochie Vlezenbeke. Twee kinderen. . · a) Jenne-Catrien Van der Eist, geh. te Vlezenbeke, , 27-10-1774, die zelf trouwde 18-5-1801; met Jan Van Volsem, bierhandelaar te Ruisbroek. . b) Jan-Baptist Van der Eist, geh. Vlezenbeke 177.8. 9. Pieter-Jacoh Heymans, geh. Leeuw 23-2-1737. Hij trouwde te Leeuw, 1-5-1767, Catelyne van Laethem (Itterbeek).Zij woonden op Rattendaal.Catelyne overl.14-1-1814. (Zie VIl!). . . 10. Elisabet Heymans, geh. Leeuw 29-1-1739, en er m 1741 overleden. 11. Barbara Heymans, geb. Leeuw 31-1-1741. Zij trouw- -
-204-
l. Lysbet, 1-7-1726, gehuwd met Pieter Willaert waar:van: a) Catelyne Willaert geh. Leeuw, 28-1-1749. b) Joos Willaert, als kind overleden. c) Katrien, 8-1-1754, trouwt te Halle J.-B. De Smet. · d) , Joos Willaert 1756,, in de wieg overleden. e) Anne Willaert 1757. f) Maria-Anna, 27-11-1760. Gehuwd met Willem Van der Elst. g) Jacob 1764 (Leeuw). Ongehuwd overleden. 2. Anna Heymans; geboren 17-5-1728. 3. Maria- Anna, 1-6-1730. Zij trouwde met Antoon Borremans, zoon van Tobias en Katrien Michiels. (zie Geslachtsboom Borremans) · N. B. Van zijn tweede vrouw, Catelyne Van den Perre, had Philips vijf kinderen : . 1. Barbara Heymans, geh. Leeuw 31-9-1732 en hetzefde jaar nog in de kerk begraven. 2. Ph.ilips Heymans, 10-3-1734. Hij ging een pachthof bewonen te Heikru is. ,. 3. Joos Heymans, geb. Leeuw 13-9-1 735 . 4. Jacob Heymans, 11..;10-1737. 5. Hendrik Heymans, 7-5-1740, en 't jaar daarop in de ke:rk begraven. Vbis. Huisgezin van Pieter Heymans-Van Malder. Hij was. pachter op de Hoogstraete. In 1750 verkochten deze eGhtelingen aan Hendrik Van der Eist en Pieternelle van Laethem, éen partij boomgaard van twee. dagwand, bij ~e.kerk van Leeuw, achter het huis genaamd Den Hert (1 )
(I ) Schepenb. Leeuw 45DO. Onder de goederen nagelaten door Heymans - Van Maldere, vinden wij het Robbloc/c tot Rattendael, de Remdekens tot Rattcndael en de Twaelf Apostele'n. bij den Kleinen By.saerden. In schepenboek n:r 4590, blz. 29 staat te lezen:" Leen en vercryghbrief voor Philip Van den'perre ende · peeternelle Van Cutsem, gehuysschen tot Zuen, tegen Phlilips Heymans, pachter tot Heykruis, bejaerden zone van philippen in zijn leven pachter binnen Leeuw, op de hoogstraete, tsynen huwelijcke verweckt met wijlen Catherine Van den perre. Hij.
~
vercocht aen · syn ~osyn Philip van den perre een bunder dry dagwand :~9 1[2 roeden op 't lange v~It, omtrent het cruys,hem vervalle~ uytten hoofde van syn vaderlijeken grootvader ende Anna Van Maldere ,,, ·
~ .
2oè.
de te Vlezenbeke, 5-5-1759, Martinus Bosquel, zoon vari Philip en Anna Leemans. Martinus stierf te Leeuw 8 Mei 1805. (Zie Boom Bosquet). . 12. Joanna Heymans, geh. 5-7-1746. Zij trouwde te Vlezenbeke, 30-4-1780, met Piet er .Prans Lindemans, baljuw van Gaasbeek, Vlezenbeke, enz. Joanna stierf kinderloos, 6-2-1793. Vter. Huisgezin van Hendrik Heymans-Jacoba Walravens. Hendrik was pachter te Leeuw. Zijn kinderen zijn. er gedoopt: 1. Catelyne Heymans, 15-5-1714. . 2. Maria Heymans, 18-12-1715. v fleJ._" R '~.d('-""r3. Anna Heymans, 31-1-1719. Zij trouwt H-endrik-Frans Van Campenhou i. (Zie VII Ibis). 4. Max Heymans, 26-1-1721. 5. Maria-Anna Heymans, 28-3-1725. Zij trouwt Tobias Waterkeyn. 6. Barbara Heymans, 26-9-1724. 7. Catrien Heymans, 26-2-1730. Trouwt .Jacob Denayer, · · op 23-7-1752,' waarvan: , a) Frans Denayer, Leeuw, 28-5-1754. b) Jenne-Jacomyne, id. 11-1-1756. Catrien Heymans overleed te Halle, 20-8-1767. ., 8. Jenne Heyman_s, 18..:11-1732. Zij trouwde 19-2-1754. Jan-Jozef Denayer, pachter te Esschenbeek. 9. Barbara Heymans, 22-10-1735. VI. Huisgezin van Philip Heymans-Van Cutsem: 1. Josina,..Pieternelle Heymans, gedoopt te Vlezenbeke, 4-3-1764. Zij trouwt aldaar a) Antoon De Greef 19-4-1786. b) Niklaas Dehaeseleer, 10-8-1795. (Zie Boom Dehaeseleer). 2. Francisca Heymans, Vlezenbeke, 22-:8-1765. ·Trouwt èr, 16-2-1795, Pieler Mouriau. 3. Jacob Heymans, Vlezenbeke, 21-1-1767. Trouwt Ca trien H eymans, te Leeuw. 4 .. Domien Heymans, Vlezenbeke, 5-12-1768, overleden 23-5-1769. 5. Willem Heymans, Vlezenbeke, 25-5-1770. Hij huwde Theresia Van Laethem en daarna Anna Beymans te Leeuw, ' 13-8-1817.
,.· I
,...
6. Joamia 1-Ïeymans gedoopt te Vlezenbeke, 19-6-1772, in de wieg gestorven. 7. Pieter-Jozef Heymans, Vlezenbeke, 27-4-1775. Overl. in 1781. 8. Philip-Jozef Heymans, Vlezenbeke, 22-7-1777. Overl. in 1791. 9. Domien Heymans, Vlezenbeke, 1-4-1779. Hij trouwde Jenne-Maria Van den hove. (Lennik). 10. Piet~r:.Jozef Heymans, Vlezenbeke, 4-8-1781. 11. · Pieter Jozef Heymans, 12-11-1784. -Trouwde Maria-Theresia Van den Hove. Vlbis. Huisgezin van Alexander Van CampenhoutHeymans. N.B. Alexander van Campenhout was toezichter (voogd) der kinderen van wijlen Jacob Heymans en Anna-Catrien Crokaert, over hun erfdeel in de nalatenschap van wijlen Domien Heymans en Anna Maria Ballien (1795). Hier volgen de twaalf kinderen, te Leeuw geboren : 1. Joanna-Josina Van Campenhout, 3-7-1751, te Brussel gehuwd met. J. B. Driessens, (12-6-1785). 2. Philip van Campenhout, 27-11-1753. Overl. in 1766. 3. Domien van Campenhout, 8-12-1753, landbouwer op het hof te Zellik. 4. Jacob, 30-9-1756, jonkgezel ook op het hof te Zei ik met zijn broeder Domien. 5. Maria-Francisca, 4-8-1758, overl. in 1770. 6. Anna-Carolina, 15-7-1760. Te Leeuw in den echt getreden, 1-3-1791, met Joos Crokaert. (Zie Boom Crokaert. 7. Hendrik Van Campenhout, 14-4-1762. trouwde te Anderlecht met Berbele Aerts. 8. Maria-Lysbette, 26-3-1764. Zij woonde op het hof te Zellik met haar broeder. 9. Karel Van Campenhout, 30-12-1765, ook op het hof Zellik. 10. Philip Van Campenhout, 20-8-1768. Hij huwde Cornelia Waterkeyn (van Droogenbosch); hij was in 1805 te Leeuw bijgevoegde maire en had voor zoon Tobias-Karel, geboren te Leeuw, in 1808. 11. Katr!en, 20-6-1771.
;_ 20S .......:.
~ 209-
12. Jan-Baptist, 9-7-1774. Hij trotiwde te Leeuw, 221-1793, Maria-Anna Hubert en ging naar Brussel wonen, waarvan Maria-Lysbet Van Campenhout, geb.te Leeuw, 1-3-1794, die in den echt trad met Fideel Hulin. VJter. Jacob Heymans en Anna Crokaert hadden acht kinderen, te Vlezenbeke geboren : 1. Joanna-Pieternelle Heymans, geh. Vlezenheke, 5-81771. Zij trouwt Frans Verheylewegen, ,16-1-1794, die de zoon was van Pieter en Theresia Judo (van Anderlecht). 2. Barbara Heymans, 6-12-1772. 3. Domien Heymans, i0-6-1774. Trouwt te Vlezenbeke, 29-6-1806, Barbara-Catelyne Huyghe. 4. Willem Heymans, 1-2-1776. 5. Maria-Anna· Heymans, 11-5-1778. Zij tröuwde eerst · op 9 Jan. 1811 met Jan-Baptist Van der Eist,. die stierf • 2-8-1815, en naderhand, 19-6-t'817, met Jan Van Laetlz~~ van Vlezenbeke. Zij stierf te Leeuw, 30 Dec. 1821. Van haar eerste huw~lijk waren: a) Domien Van· der Eist, geh. 27-8-1812. b) Barbara Van der Eist, geh. 6-11-1'813. VaJl haar tweede huwelijk bleef. Maria-Anna Van Laethem, geh. 28-4-1819. 6. Domien Heymans,. 15-1-1780. Als· kind overleden~ 7. Hendrik Heymans, 24-10-1781, in de wieg gestorven 8. Maria-Theresia, geh. 2-7-1783, jong overleden. VII. Huisgezin van Joos Heymans- Jacquemeyns, (geboren te Leeuw) : · 1. Barbara Heymans, 12-10-1758. Zij trouwde· Jan Dehaeseleer. . · · 2. Jan Karel Heymans, 13-4-1761. · -3. Catelyne-Philippina, 16-7-1762. 4. Pieter-Jacob Heymans, 1764, als kind overleden. 5. Anna-Maria, 22-2-1766. Hetzelfde jaar overleden. · 6.. Willem Heymans, 9-5-1767. 7. Joos Heymans, 14-9-1768. Overleden in 1786. 8. Philips Heymans, 18-4-1771. 9. Jan-Egied, 9-9-1772. 10. Jenne-Catelyne, van 1775.
Vllb 18 • Huisgezin van Philip Heymans-Van Laetherri. Zij boerden te Leeuw, op den Rink, en hadden twaalf kinderen: 1. Anna Heymans, geh. Leeuw, 30-10-1760. Zij was later pachteres te Leeuw en trouwde er met Willem Hegmans, van Vlezenheke, zoon van Philips en Maria-Catrien Van Cutsem ,(in 1817). · 2. Maria-Anna Heymans, geb. Leeuw, 24-2-1762. Overleden 2 Jan. 1841. 3. Maria-Francisca Heymans, 1-5-1763. 4. Pieter-Jacob Heymans, 27-10-1764. 5. Pieter-Joz.ef, 6-4-1768. Trouwde in 1819 met Maria Barbara W alravens, d~chter 'van J acob en Elisabet Gy· 'sels. Hij stierf 26-6-1846. 6. Joos Heymans, 18-10-1769, pachter te Leeuw, Trouwt Joanna Michiels, in 1801, waarvan : a) Jacoh Heymans, 12-12-1803. b) Jenne-Catelyne, 23-11-1804. c) Maria-Catelyne, 27-12-1806. d) Pier-Joos Heymans, geh. Leeuw, 24-8-1809. 7. Phil.ip Heymans, geh. Leeuw, 14-8-1771, peerde.. meester te Leuven·, aldaar ongehuwd overleden den 23-7. 1851. 8. Anna-Catelyne Heymans,geb. 1-10-1766, trouwde Petrus Jozef Walravens,op 4-2-1788. Zij overleed 27 Mei 1791. . 9. Jan-Baptist, 8-1-1774. Stierf te Leeuw, 12-5-1809. 10. Peter-Andreas Heymans, 5-1-1778. Pachter. Hij · stierf ongehuwd 18-5-1846. 11. J enneken Heymans, 18-6-1779, pachteres en herbergierster op den Rink, te Leeuw.Zij trouwde tweemaal : a) Op 21-8-1819, met Antoon Walravens, overleden . 1 Jan. 1822, waarvan kinderen (Zie Boom Walravens). b) Den 20 Jan. 1823 met Jacob Heymans, geh. te Vle- . zenbeek, 21-1-1767. 12. Jan-Bapt. Heymans, geb. Leeuw,1775.In 1809 overleden. VJiter. De kinderen van Jacob Heymans en Catelyne Dehaeseleer waren : ' 1. Joos Heymans, geh. Leeuw, 28-12-1776. HAL.-14.
j
-
2.
210
PhJÎip Heymans, geh. Leeuw, 18-7-1778 en ovérÎeden in 1835. Hij trouwde te Leeuw, 22-4-1812, Maria Van Overstraeten, dochter van Joos eri Maria-Anna Plateau, was pachter te Volsem en had verscheidene kinderen. (Zie V IIJter). 3. Elisabet Heyrrians, geh. Leeuw, 21-3-1871, trouwde 19-12-1810, Pieter Michiels, landbouwer, waarvan: a) Jan-Philip Miebiels (1824). b) Anna-Catrien Miebiels (1812). 4. Barbara Heymans, geh. Leeuw, 25-8-1783. 5. Joos Heymans, 6-3-1786. VIII. Huisgezin van Pieter-Jacab Heymans-Van Laethem: · 1. Egied Heymans, geh. Leeuw, 1-9-1772. id. 26-7-1774, pachter 2. Jacob Heymans, id. te RattendaaL Hij trquwt met Anna-Catrien Amelryckx, van Vlezenbeke, die te Leeuw overleed, 15-11-1824. 3. Catelyne Heymans, 19-12-1775. 4. Maria-Anna Heyri:J.ans, 12-12-1777. · 5. Joos Heymans, 24-2-1779. 6. Joanna Francisca, 17-6-1782. 7. Pieter Heymans; 14-5-1784. Vlllbis. Huisgezin. van Hendrik-Frans Van Camp.enhout-Anna Heymans : 1. Elisabet Van Campenhout, geh. 18-9-1742, den · 5 Aug. 1747 overleden en te Leeuw ter kerke begraven. 2. Philip van Campenhout, geb. Leeuw, 5-2-2-1744. 3. Pieternelle Van Campen~out van 1755. Overleden te Leeuw, 1817. Zij was getrouwd met Egied Sermon, waarvan: a) Jan Bapt. Sermon, geh. te Leeuw, 13-10-1778. b) Maria Anna Sermon, gèb. n >> 21-4-1783. c) Jenne Sernion, 24-4-1787. d) Egied Sermon, 14-1-1790. VIIIter. Huisgezin ·van·. Philip Heymans-Van Overstraeten: 1. Jan-Baptist Heymans, over!. 21-11-1814. 2. Anna Heymans geh. Leeuw, 1819 en overl. 1837 ..
-
211
3. Jenne-Catelyne Heymans, 'geb. Leeuw, 8-4-1813: houwt Jan-Bapt. Walravens van Audenaken. (Zie IXbis). 4. Jacob Heymans, 4-5-1812. Overled. 1833. . 5. Mari\l,-Elisabet, van 1821 (Leeuw). 6. Pier-Jan, van 1816. 7. Jan Philip geb. 13-5-1823: 8. Jozef geb. 24-7-1825. IX. Huisgezin van Jacob Heymans-Amelryckx. 1. Petrus Heymans, geh. 31-7-1794. Hij trouwde Catelyne De Broyer,dochter van Petrus en Joanne Keymolen, 3-9-1840. Hij stier~ te Leeuw 30-6-1849. 2. Catelyne-Jozefa-Heymans, 6-7-1801. Trouwde Frans De Greve (van Huyssinghén). 3. Judith Heymans, geh. 8-9-1805. Ongehuwd. 4. Anna-Francisca, geh. 10-2-1808. Trouwt Willem De Coninck, landbouwer te Zuen. . 5. Maria-Anna Heymans, geh. 181 r. Trouwt 7-9-1837, Jos. Plas, waarvan Pieternelle-Carolina Plas, geh. 19-81839 en te Leeuw overleden in 1929. 6. Jenne-Catrien, geh. 6-7-1813, die trouwde met Niklaas Speeckaert, zoon van Judocus en Maria.:.Theresia Bonnewyn, 19-5-1842. 7. Pieter-Andreas Heymans, geh. 1-5-1817. IXbis. Huisgezin van Jan-Bapt. Walravens-Heymans. (Zie Boom Walr.avens). A
Ladewijk Heymans en Catrien Van Cutsem hadden een huisgezin van vier kinderen : 1. Pauwel Heymans 2. Joos Heyma:ris, die op 22 Sept. 1630 trouwde met Pieternelle Borremans, dochter van Peeter en Lysbette de Pape. 3. Anna Heymans, geboren te Leeuw in Juni 1610 en gehuwd, den 19 Nov. 1628, met Gilles Barremans weduwenaar van Anna Crokaert. 4. Renier Heymans, geb. 24-5-1609 en in den echt getreden· met Elisabet Wullaeris, dochter van Klaas en Catelyne Michiels, op 28 Sept. 1642, waarvan Anna Heymans~ die trouwde met Joanna Borremans, 6-2-1688.
-
. DE MAAGSCHAP BORREMANS
De naam wordt soms ook Borrhans' geschreven en is van Brabantschet:J. oorsprong. Men vindt Borremans' geheel Brabant door en ,vooral in Halle.Er zijn Borremans' (van Halle) die in 't begin der zeventiende eeuw naar Gelderland getrokken zijn. (Schepenboek Halle nr 3862). Olivier Borremans, grondlegger der familie, voor wat St. Pieters-Leeuw betreft, trouwde Mergriete Sammels ('). Hun kinderen waren gevieren : . . 1.Philip Borremans, ,wiens vrouw onbekend is, doch waarvan wij twee kinderen kennen, namelijk Huibrecht en Lieven. De eerste, Huibrecht Borremans, die in 1683 te Leeuw leefde en waakte, trouwde:_ eerst Catelyrte Trutlens en vervolgens Anna Van den Plassche. Van het eerste huwelijk bleven : a) Mergriete Borremans, gehuwd met Merten Poels. b) Gielis Borremans, die te S. Laureys-Berchem ging wonen, had een zoon Jan geheeten . c) .Jan Borremans, die ook te S. Laureys-Berchem woonde. d) · Philip Borremans. . c) Peeter Borremans, die in den echt trad met Elisabet de Pape. Uit dit laatste huwelijk zijn gesproten : a) Hendrik Borremans, die _den 6-5-1635 trouwde met Maaike Van Schepdael, waa~van een zoon, Pieter Borremans, later gehuwd met Anna de Ceuster. (1) De stam Sammels is een der oudste van Leeu~. In 1430 ·is er, te Leeuw, spraak van " Jan geheeten tSamntcl, soene wilen pauwel tsantntels " (Ordonnances el placards·, 18iHi. Archief van het Koninkrijk).
213
~'
b) Anna Borremans, die trouwde met Niklaas Van Schepdael. c) Pieternelle Borremans, die in den echt trad met Joos Heymans, te Leeuw, 22 Sept. 1630. Lieven Barremans tweede zoon van Philip, trad in het · huwelijk met Anna de Trogh, bij wie hij zes kinderen verwekte. a) Philip Borremans. b) Gillis Borremans, die in het huwelijk trad met Jenneke Van der Moesen, ·waarvan Willem Borremans, die in 1650 zes en twintig jaar oud was. c) Jan Borremans. e) Jenne Borremans. f) Berbele Borremans, die. trouwde met Hendrik deBuydel, waarvan een zoon, Jari. 2. Johanna Borremans, dochter van Olivier en Margriete Sammels ('). Zij trouwde met Jacob Verheylewegen, geheeten Peeters. van Olivier, die, in 1551, reeds 3. Aart Borremans, zoon I overleden was en voor echtgenoote Catelyne Van Volsem gehad had, (dochter vàn Niklaas en Catelyne De Bast). Aart Barremans was pachter der tienden van het godshuis van Obbijgaarden,binnen de stad van Halle in 1539 (2 ). Zijn huisgezin bestond ui~ : a) Huihert Borremans, die getrouwd was met Truiken Van Diest, geheeten Suetelief. b) Jan Borremans,gehuwd met KatelyneKetelbants(3 ). c) Gillis Borremans,die getrouwd was met Amelia De Bast. Hij ook was pachter der tienden van Obbijgaerden, te Halle. (Zie 1). . d) Hendrik Borremans, die trouwde met Agneesè Wyns, waarvan Huibrecht Barremans echtenoot van Lippyne,Jleylen, en schepen ~an Leeuw (4). (1) Schepenboek Leeuw, no 4606 (7-:-l-1.">2'8). (2) Schepenboek Leeuw, 46a::l, blz. 607. (3) Ibid., blz. IN'l.
(4) De volgende snede is hoogstwaarschijnlijk in betrek met dezen Barremans : " Item betaelt aen huybrccht Borrcmans, voor het contingent deser parochie van de drije coetse peerden
-214e) Adria::m Borremans, die in 1586 te Leeuw leeft en waakt. 4. Willem Borremans, trouwde Else Bruylants, die na de dood van haren man (vóór 1586) een tweede huwelijk aanging met Jan de Vuege. (zie Ibis). I. 'Kinderen van Gillis Borremans-De Bast : a) Ja·n Borremans, wonende op'Mekingen. b) Pieter Borremans, gehuwd met Jacomyne Dammans e). c) Barbara Borremans, getrouwd met Jan Van den Plassche, reeds overleden in. 1588. I bis. Huisgezin van Willem Borremans-Bruylants: 1. Peeter Borremans, gehuwd met Catelyne Van Cutsem, dochter van Joos en. Catelyne Van den Berghe (2 ), wiens kroost volgt onder Iter). 2. Heintje Boáemans. 3. Gillis Borremans. 4. Antoon Borremans. 5. Barbara Borremans, gehuwd met Niklaas Crokaert. 6. Catelyne Borremans, 7. Anna Borremans. Iter. Kinderen van Pieter Borremans-Van Cutsem: 1. Jan Borremans, gehuwd met Catelyne Walravens (3 ). (Zie IJ) . · 2. Maria Borremans, gehuwd met Jaak De Bast. 3. Barbara Borremans, die de vrouw werd van Renier Van Maldere. (Zie Boom Van Maldere). 4. Peeter Borremans, boer op het hof te Gaspeldoren, schepen der hoofdbancke van Leeuw, die trouwde met ·Anna Van der Smissen en te Leeuw overleed, 27-9-1638. (Zie I Ibis). bij die vanElinghen, Oudenaken ende Ber< hem, gedaen,in den verleden jaren Hill .tot rlienstcvan hunne hoocheden naer Mariemont, blyckcnde bij quittancie,in date van IX January 1612, 10 rgls.14 st. (Schepenboek, nr 46.'313).Hunne hoogheden waren hier de. Aartshertogen Albert en Isabella. (1) Schepenboek Leeuw, nr 4634, blz. 440vo. (2) Ibid., blz. 1. · (3) Schepenboek Leeuw, nr 4634, blz. 362v 0 •
-
215
· 5.· Eertel Borremans, die, den 5-11-1606, te Leeuw, ·in den echt trad met Elisabet Huyghe, waarvan Maria Borremans, geb. Leeuw, 14-9-1611. Zij trouwde Pieter· Sammels en had ook kinderen. II. Huisgezin van Jan Borremans-Walravens, bestaande uit vijf kinderen : 1. Egied Borremans, die te J\1ekingen boerde en trouwde met Maria De Broyer dochter van Hendrik (Leeuw, 5-1613). In een oud Hs. heet hij Gillis vulgo Hans Borremans. Toen· op 15-4-1647 de lijst der bedezetters en notabelen van Leeuw werd opgemaakt, ~tond hij boven aan den kop. Hij stierf den 10 Juli 1660 en werd in de kerk van Leeuw ·begraven. Maria De Broyer, zijn huisvrouw stierf den 14 Juni 16ti6 en werd nev~ns haren man ter aarde besteld. (Zie I ]ter). 2. Maria Borremans, tr_ouwt a) Niklaas Van Cutsem, boer op het hof te Budinghen b) Jan Van Cutsem. (Zie Stamboom Van Cutsem). 3. Barbara Borremans, gehuwd met Willem De Bruyn, brouwer te Halle (schep. Hal 3860). 4. Anna Borremlms, gehuwd met Adam Demiddeleer, waarvan Catelyne, Maria en Frans. 5. Josyne Borremans, die Jan Biestraten trouwde, waarvan Levpardus en Hendrik. · Jiter Huisgezin van Egied Borremans-Maria De Broyer : 1. Maria Borremans, geb.teLeeuw 19-4-1618., 2. Anna-Catelyne Borremans, geh. Leeuw .Gehuwd te Leeuw met Adriaan Nerinckx, <<gefortuneerd ingezetene van Leeuw n, 18-4-1659. Zij woonden ingelijks al de kanten van Mekingen en verkochten nog een pachthof bestorven op Anna-Catelyne Borremans, « uit hoofde van haer moeder)) (1). Anna-Cat. stierf te Leeuw 13-11-1694 ( 2). · 3. Jan Borremans, gedoopt te Leeuw, 5-3-1620, pachter,brouwer en schepen te Leeuw, die op 6-7-1646 trouwde met Anna Herbrants. (1") Ibid., nr 4578, blz. 25V 0 • · (2) Zij werd te Leeuw in de kerk ~egraven.
-
216 .,____
Jan Borremans-Herbrants boerde en brouwde op het pachthof waar thans de herberg De Pauw-Loris gelegen is, bij de huidige tramstatie. In 1680 _heette die doening Het Schutterslwf. (Schepenboek nr 4641, blz. 439). · Jan Barremans stierf te Elinghen in 1678 (ex maligno · febre). Overlijdensreg. Elinghen. (Zie Il I). 4. Lysbette Borremans, geb. te Leeuw 19-9-1622. Zij trouwde Jan Gysels, pachter en brouwer te Loth. 5. Geertrui Borremans, geb. 21-5-1632, trouwde Frans Nerinckx te Leeuw, den 21-4-1657. Zij bezaten het Cappellevelt in de parochie van Leeuw.Bovendien waren zij in 1681, medeërfgenamen in het Hof ie Wolfshagen, van wijlen hun ouders Gilles Barremans en Maria De Broyer. (Schepenb. nr 4641 bz. 233). lil. Huisgezin van Jan Borremans-:-Herbrants : 1. Maria Catdyne Barremans trouwt Cornelius Blommaerf in 1640. Hij stierf te Leeuw 27-5-1678. 2. Antonia Borremans; de vrouw van Egi~d Balliu. 3. Jan Borremans. 4. Karel Borremans. . 5. Joos Borremans, pachter te Leerbeek. Hij verkocht in 1695 een hofstede te Leeuw,groot ander half dagwand,, in de Vosholenbeemden .aan den Leeuwschen pachter Max Van Diest (1). 6. Maaike Borremans,echtegenoot van Klaas De H older. Ilbis. Huisgezin van Peeter Barremans-Vander Smissen. Zes kinderen gedoopt te Leeuw : 1. Perryne Borremans,gehuwd met Joos Beymans (1630) 2. Bertel Borremans, die te Leeuw trouwde, den 2-91629, met Maria Pottiers. (Zie Illbis). 3. Aart Borrema~s, die trouwt met Catelyne Van den Plassche. 4. Lysbet Borrema~s. geb. Leeuw 20-2-1601. Trouwt Jan Van Cutsem. 5. Hendrik Borremans, gehuwd met Anna Van Cutsem, op 1-6-1642.· Hij boerde op het Hof te Gaspeldoren,
(I). Schepenboek nr 4578, blz.·170,
.,__·217-
overleed in 1679 en werd ter kerke begraven.(Zie IIJter). 6. Egied Barremans trouwde a) Anna ·Crokaert, die overleed op 25-10-1627. Hij trad in tweeden huwelijke met Anna Heymans, dochter van Ladewijk en Catelyne Van Cutsem, te Leeuw, 19 Nov. 1628. (Zie IV). · . lil bis. Dé acht kinderen van Bertel Barremans Pottiers, geboren te Leeuw. 1. Anna Borremans, _geb. Leeuw, 21-3-1629, trouwt Joachim Berckmans. Zij sterft te Leeuw, 3-2-1716. 2. Lysbet Borremans, 24-8-1633. 3. Jan Borremans, 10-3-1635. 4. Petrus Borrema~s, 28-10-1697. Hij trouwde eerst Joanna Van Maldere,waarvan hij geen kind had,en daarna Barbara Devogel waarvan het talrijk nakomelingschap.(Zie 1Vbis). Petrus Barremans stierf, te Leeuw aan ·eene geraaktheid den 14-3-1722 (ex appoplexia).Barbara Devogel overleed in 1731. 5. Amantia, ook Martina geheeten, geb. 12-1-1640 en later gehuwd met Klaas Huyghe. 6. Bendrik Börremans, 5-6-1642. Overl. te Leeuw 71-1679) in de. kerk begraven) 7. Max Borremans, 10-11-1644. 8. Willem Borremans, 8-9-1647. JVllis. Huisgezin van Petrus Borremans-Devogel. Zeven zonen en ·vier dochters, alle geboren te Leeuw : 1. Jan Borremans, 18-4-1688. · 2. Catelyne Borremans, 7-8-1689. Jonge dochter ge. bleven. 3. Frans Borremans, 28-1-1691, trouwt Pieternelle Spinnoy. (Zie JVter). 4. Hendrik Borremans, 20-10-1692. · 5. Martina, 5-4-1695. 6. Jan Borremans, 8-4-1696. Trouwt Lysbet De Meulemeester. (Zie V). 7. H'endrik, 21-7-1699. 8. Joanna, 21-2-1701. Trouwt Jozef Leroy. 9. Petrus, 27-12-1702. Thèoiogant. (nr 4585 bz. 32). 10. Elisabet Borremans, 1-3-1705. 11. Jacob Borremans; 2-2-1706.
-218-
IVter. Kinderen van Frans Borremans-Spinnoy (gehuwd rond 1717). Elf kinderen geboren te Leeuw : 1. Andreas Borremans, 13-5-1718. 2. Barbara, 1-8-1722. 3. Jan-Frans, 13-1-1724. Trouwde Anna Van der Hey. den, te Leeuw, 10-2-1754 (Zie Vbis). 4. Niklaas Borremans, 1-5-1726. Trouwde Catelyne; te Leeuw, 5.,-8-i 759, dochter van Frans Borremans-Michiels. 5. Catelyne Borremans, 2-7-1728. 6. Joanna, 2-3-1730. 7. Maria Borremans, 23-8-1731. 8. Catrientj e, 29-1-1733. 9. Maria-Catrien, 7-10-1734. 10. Petrus Borremans, 16-10-1735. 11. Philip, 12-2-1637. V. De tien kinderen van JanBarremans-De Meulemeester, gedoopt. te Leeuw : 1. Maria Borremans, 22-1-1722. 2. Pieter, -12-4-1723. 3. CaÛ~lyne, 8-10-1724, Trouwt er,22-6-1756, Pieter Bor~. remans, zoon van Borremans-Michiels. (Zie V/). 4. ~ tweeling Jan Borremans, 15-12-1726. 5. ~ Jenne, 6. Philip Borremans, 10-10-1728. 7. Barbara Borremans, 3-9-1730. Zij trouwt Jan Van den Elsken, 15-6-1735. (Zie V ter). 8. Willem Borremans, 31-1-1734. Hij trouwt te Leeuw, 24-7-1768, Barbara Bogaert (van Brussel). (Zie V fllls). 9. Anna Borremans, 2-1-1737. Trouwt Pieter Rampel, berg,f5-1-1764, waarvan hier terloops vermeld : a) Anna Rampelberg, geh. Leeuw, 12-8-1774. b) Anna-Maria Rampelberg, id, 28, 1-1777. c) Anna-Catrien Rampelberg, id, 25-9-1771. d) Maria-Anna, 14-6-1764. Gehuwd met Willem Mary, (1792).
-219-
e) Peeter Rampelberg, 17-12-1766. Trouwt Maria-Anna Van der Eist. f) .Willem, 25-9-1768. Trouwt Maria-Anna De Valckeneer. 10. Jacomyne Borremans, 11-5:..1729. Overl. Leeuw . Vl. Huisgezin van Pieter Borremans-Borremans (huwelijk van 22-6-1756.): 1. Frans Borremans, geh. Leeuw, 24-11-1756. Trouwde N. de Troyer, (Zie V ]ter). 2. Pieter Borremans, geh. Leeuw, 28-7-1758. Trouwde er met Cornelia Tsas, waarvan : a) Jacob Borremahs, geh. Leeuw, 12-6-1791. b) Pieter Borremans, geb. Leeuw, 20-6-1792. c) Peeter Borremans, geh. Leeuw,, 16-6-1793. Hij was landbouwer te Lothen huwde er, den 24-h1819,Anna Maria Trossiau. waarvan: a) Pieter -Jozef Borremans, Le,euw, 11-6-1820. b) Maria-Theresia, Leeuw, 19-12.:.1822. . c) Jan-Jozef, 11-9-1825. d) Maria Borremans, 27-8-1828. e) Joanna-Catrien, 19-6-1832. d)Niklaas Borremans, geh. Leeuw, 8-11-1795. Trouwde te Leeuw,8-7-1819,Maria-Anna De Puyts ook,De pue e'n zelfs De Bue, van Dworp). (Zie VII). 3. Jenne Borremans, geh. Leeuw, 18-11-1759. 4. Klaas Borremans, 15-3-1762. Trouwt,20-11-1775,Maria Noël, (Zie V Jlbls). 5. Anna-Francisca Borremans, '23-10-1764. 6. Maria-Anna, 3-4-1767. Trouwt te Leeuw, Tobias Jozef Perpet, ·op 14-9-1790, waarvan : a) Jan Perpet, geh. Leeuw, 7-5-1792. b) Joanna-Catrien Perpet., 14-6-1796. Trouwt Jozef Leysen. 7. Victor Borremans, geh. Leeuw,3-4-1770.Trouwt AnnaMaria Bosmans, 3-7-1838. ' Vter. Huisgezin van Jan Van ·der Elsken-Borremans. Acht kinderen geboren te Leeuw : 1. Eli~a,p~t Van der Elsken, 13-4-1754.
-220- '
2. Barbara Van den Elsken, 31-10-1755. Trouwt te Leeuw, 26-11-1785, Jan Wouters, waarvan: a) Berbelc Wouters (Lceu\v), 21-8-1786. b} Petrus-Jozef Wouters (Leeuw}, 27-2-1788. c) Maria-Anna Wouters, 19-12-1789. d) Frans, 15-9-1791. c) Maria, 4-9-1793. 3. Willem Van den Elsken, 22-9-1759. 4. Joanna Van den Elsken, 30-7-1760. 5. Catelyne, 7-6-1763. 6. Jacob, 13-12-1765." 7. Pieter, 31-8-17G8. 8. Geertrui, 21-5-1771. VII. Huisgezin van Klaas Borremans-Depue : . 1. Wiliem-.Jozef Borremans, geb: Leeuw, 20-4-1822. 2. Pieter Borremans, id. 26-12-1824. 3. Jacob Borremans, 16-3-1827. 4. Anna Borremans, 23-4-1831. Vlbts. De acht kinderen van Willem Borremans-Bogaert, geborente Leeuw : 1 . Pi eter Borremans, 16-9-1769. 2. Maria Borremans, 18-6-1771. 3. Pieter Borremans, 20-11-1772. 4. Jan-Baptist Borremans, 23-2.:.1776. 5. Merten Borremans, 16-6-1778 .. ·6. Jan-Baptist Borremans, 8-2-1781. 7. Pieter Borremans, 29-11-1785. 8. Willem Borremans, 27-8-1789. Vbts. Huisgezin van Jan-Frans Borremans-Van der Heyden : Huwelijk gezegend met zes telgen : i. Elisabet Borremans, geh. Leeuw, 28-2-1755. 2, Catelyne Borremans, id. 31-3-l758. Zij trouwt er 1) 24-6-1793,Jan-Frans 1Vlangelschots; 2)Petrus Wafelaer. (Zze Boom Walravens) (1 ).
J
22i
\
3. Pieternelle Borremans, geb. Leeuw, 7-5-1761. Trouwt er 1-10-1790, .Jacob Van Volsem, van Ruisbroek, en stierf te Leeuw in 1802. 4. Jan-Frans Borremans,,geb. Leeuw, 20-11-1766.Trouwt er Joanna Neetens, (3 6 gr. bloedverwantschap}. 5. Anna-Catrien, geh. I,.eeuw, 23-4-1768. Trouwt er den . 1-2-1790, PÎeter Lombaerts, waarvan een tweeling=. a) Maria-Anna Lombaerts, 1-12-1790, te Anderlecht. b) Anna Katrien. · 6. Hendrik Borremans,geb. Leeuw, 4-~-1773. Trouwt er, 30-6-1795,,Anna Catelyne Crokaert. HIJ boert te Leeuw. Hun kinderen : a) Jenne-Mie Borreinans, geb. Leeuw 8-12-1796. Trouwt er,24-12-1817, Jan HutiJaert, landbouwer te Ander. lecht. b) .Jan-Frans Borremans, geb. Leeuw, Jaar VI, 13 thermidor. 'VIIhts. Huisgezin van Niklaas Borremans-Noël, bestaande uit één zoon, Tobias, geb.30-10-1787, die trouwde met Elisabet Keymolen en stierf te Leeuw,22-6-1846. Hun kroost bestond uit : . a) Pieternelle Borremans, geb. 8-11-1813, ,die trouwde met ·Jan-Bapt. Walravens, kuiper te Leeuw, 7-6-1838. b} Philip Borremans, geb. 3-10-1816, pachter te Leeuw,- die trouwde met Maria-Theresia Borremans, dochter van Karel en Catelyne De Blander, op.1-2-1827. Hun kinderen: , a) Tobias Borremans·, geb. Leeuw, 28-4-1843. b) Jenne-Paulina, id. 10-10-1846. . c) Jan-Frans Borremans, zoon yan Niklaas en Elisahet Keymolen, geb. Le.euw 23-8-1824. VIbts. Huisgezin van Borremans-De Troyer. Een zoon: Pctrus,geb. te Vlesenbeke. Werd veldwachterteLeeuw en
1' ''
I i
i
I
i. I !
,I
I f' I
~
Leeuw~, omtrent het kerckhof, met den hof ende a~le andere
(1) In nt 458\l lezen wij over het jaar 1 7!:!5 : " Joannes. Franciscus Mangelschots kocht (29-12-1705) aen de familie Borrema ns, een behuysde hofstede, daer eertijds placht eene camme op te stacri ende gelegen binnen d'hoofdbancke van Sinte-Peeters '
edificien daer up staende,groot van erve se~ en vee~~~g ~o eden salvo justo soncler de straete, belast met eemge heerliJke I en te.». Het goed kwam van wijlen Jan -Francis Borrcmans en ManaPhilippina van der Heyden, hun ouders ende grootouders, verkregen in 17 71, (2206 ponden wisselgeld).
'(
I
~223
. -222-
-
1. Petrus Borremans, geb. Leeuw, 19-5-1610, cÜe in deri echt trad met Catelyne de Becker (9, waarvan : a) Gielis Borremans, overl Leeuw, 19-2-1691. b) Jan Borremans. c) Catelijoe Borremans, gehuwd met Jaak Van Bevere. d) Tobias Borremans. e) Karel Borremans. f) Lysbet Borremans, (Zie VII Jbts.) g) Anneke Borremans. 2. Niklaas. Borremans, geb. Leeuw, 18-11-1612, die trouwde met Catrientje De Bast, dochter van Laurens en Jenneke Van Maldere (2). Zij bewoonden een pachthof te Brucom, Hun kroost bestond uit : a) Gielis Borremans, geh. te Halle , 22-11-1636. Te Anderlecht getrouwd. b) CatelyneBorremans,·geb. Leeuw, 2-8-1638. c) Maria Borremans,geb. Leeuw, 14-2-1641. Zij trouwde Max Moonens, te Leeuw, den 5-6-1666 en gaat naarS. Kw.-Lennik wonen. Hun kinderen waren : a) Karel Moonens b) Philip Moonens. c) Jan Moonens, geh. teBuisinghen, 30-3-1671, en gehuwd met Jenne-Francisca Van den Vondel, waarvan Jan-Jozef Moonens. N.B. Maria Borremans ging later een tweede huwelijk aan met Gillis Penninck. d) Jan B,orremans, geh. Leeuw, 11-8-1643. Later onderpastoor te Leeuw en overleden aldaar, 4-2-1692. e) Philip Borremans, geh. Leeuw, 2-4-1646. Groot gebruiker te Leeuw, bedezetter en notabele in 1683. Hij trouwde eerst, den 10-10-1675, met Margo Van Cutsem, overl. den 26 Oct. 1676, en vervolgeus met Elisabet Van Cutsem. Hij zelf stierf 5-1 (-1701 en werd in de kerk begraven. Van zijn eerste huwelijk had hij :
huwde er a) Barbara Hinderyckx; b) Maria Spinrioy (vari~· Brussel), op 6-8-1829. Uit dit laatste huwelijk zijn gesproten : 1. Maria-Theresia Borremans, 3-6-1830 (Leeuw). 2. Jozef Borremans, 22-5-1833 (id.). 3. Petrus-Jozef, 7-6-1836 (id). 4. Teofiel, 11-3-1839 (id.). 5. Maria, 24-1-1842 (id.). 6. Hendrik, 21-2-1845 (id.). Illter. Kinderen van Hendrik Borremans-Van Cutsem. Een talrijk kroost : acnt kinderen, gedoopt te Leeuw : 1. Arnold Borremans, 23-9-1643. 2. Jacoba Borremans, 1-2-1645. Trouwt Andreas Van Dubbel, 6-7-1669. 3. Gillis Borremans, 25-5-1647. Trouwt te Anderlecht, 9-2-168L Märia Van Cutsem (Zie VIlter). . 4. Willem Borremans, 21-10-1649. Hij werd vermoord den 4 Maart 1668, in de .!?traat van Leeuw op Gaspeldoren. 5. Loctewijk Borremans, 15-10-1651. 6. Jan-Baptist Borremans, 14-9-1654. Gehuwd met Anna Heymans. 7. Catelyne Borremans, 24-4-165 7, (alias Ca taken), woonde op den molen van Volsem. Zij werd,ter kerke van Leeuw, hi den familiekelder bijgezet. 8. Hendrik Borremans, 20-3-1660. VIIter. Kinderen van Gillis Borremans-Van Cutsem : 1. Anna Borremans, geb. Leeuw, 3-1-1682. Trouwt Jan de Greve. (Zie Boom de Greve). 2. Maria-Magdalena, geh. Leeuw 17-4-1683. 3."Jenneke Borremans, geb. Leeuw, 19-4-1684. Trouwt Gielis Walravens, den 29-2-1708.(Zie Boom Walravens). 4. Lysbet Borremans, geh. Leeuw, 26-1-1686. 5. Hendrik Borremans.• geb. Leeuw, 11-3-1688. 6. Jan Borremans, geh .. Leeuw, 23 12-1688. 7. Maria-Anna Borremans, 6-3-1690. IV~ Huisgezin van Egied Borremans-Crokacrt. b !
(1) Schcpcnbock, nr 639, blz. 532. (2) Id., nr 46·U, blz. 238vo,
• I
I
I1
I
' .
I
,Ï
'~
'. l
i
::j
______ J
'I
1! .r.#· ., IJ I
-224
\
I
1,!
'
.' I
',lf
.lt
.:__ 225
Mergriete Borremans, geb .. Leeuw, 19-9-1676 en gehuwd met Willem van .Berom. Uit zijn tweede huwelijk behield hij zes kinderen: a) Jan-Baptist Borremans, geb. Leeuw, 19-5-1680. b) Tobias Borremans, geb. Leeuw, 9-2-1682. Hij trouw,. de Catelyne Michiels, te Leeuw, den 23-10-1729,(Zie V I IJ). c) Jan Borremans, id., 15-5-1685. d) Maaike Borremans, id., 15-5-1687. e) Pauwel Borremans, id., 6-3-1692. f) Willem Borremans, id., 16-11-1694. f) Anna Borremans, dochter van Niklaas en Catrientje De Bast, geb. Leeuw, 26-2-1669, trouwde Adriaan (ook Adam) De Smedt, 24, 2-1679. Het waren Adam De Smedt en Anna Borremans, die het vaderlijk erf te yoslzole «met den huysingen, stallen, schueren, boomgaerden enz.groot ses dagw. en 22 roeden zouden bebouwen >>.(Schepenb. Nr 4578, bz. 155.v 0 ). Adam De Smedt stierf te Leeuw den 21-12-1705. Korts daarna kocht zijne weduwe een deel van den Trapput, hij het Hofle Eysin,qhen.(schepenb. N. 4580). Hun kinderen waren : 1. Catelyne De Smcclt (ook Smet), 14-11-1680. 2. Maria De Smedt, 6-5-1687. 3. Philip De Smedt, 4-11-1690 ('). g) Jenne Borremans, dochter van Niklaas en Catrientje De Bast, geh. te Leeuw, 8-8-165l,trouwde aldaar _Max Van Diest, pachter te Leeuw, waarvan: 1. Antonia Van Piest, 16-12-1686. 2. Karel Van Diest, 28-2-1687. N.B. Jenne Barremans overleed 21-2-1711, en werd te Leeuw in de kerk begraven. Max Van Diest hertrouwde hetzelfde jaar met Anna Van Cutsem, waarvan hij nog zag geboren worden : Renier Van Dies i, gedoopt te Leeuw
13-4-1712. Max zelf overleed te Leeuw 23-1-1 729 en werd aldaar in de kerk begraven. h) Philippina Borremans, dochter van Niklaas en Catrientje De Bast, geb. te Leeuw 27-9-1654. trouwde Joos Sophie. i) Joos Borremans, geb. 1655, werd later ondèrpastoor te Leeuw. j) Niklaas Ignaas, geb. 5-8-1657, en over!. in Nov. 1677. VIIIbts. Lysbette Borremans, dochter van Egied ·en Anna Crokaert trouwdeEgiedLaureys, waarv~n te Leeuw gedoopt: a) Pietei' Laureys, (Lauwereys), 1-12-1638. b) Catrien Laureys, 4-3-1636. c) Jan Laureys, 4-11-1644. d) Petrus La ureys, 23-6-164 7. 3. Gielis Borremaris, zoon van Egied en Anna Crokaert, geb. te ~eeuw 5-6-1620, trouwde, 28-7-1641, Maaike Gysels en gmg met zijne echtgenoote Loth bewonen. De weduwe trouwde later te Brucom. Hun kinderen : a) Peeter of Heinric Borremans, geb. te Leeuw, 19-31642, pachter te Brucom ( 1). Hij trouwde Catelyne De lVlesmaeker, (Zie V JlJter). " b) Lysbet Borremans, geb. Leeuw, 12-10-1647. c) Egied Borremans, geb. Leeuw, 27-1-1650. d) Gabriet Borremans, geb. Leeuw, 17-2-1651. e) Maria Borreans, geb. Leeuw, 30-3-1652. . f) Jan Borremans, geb. Leeuw, 24-1-1665. 4. Renier Borremans, zoon van Borremans-Crokaert,geb. te Leeuw, 16-3-1626. N.B. Van zijn tweede huw.elijk (met Anna Heymans) had Egied Barremans vier kinderen : 1. Jenne Borremans, geb. Leeuw, 1-9-1629. Haar peter was Malderus, bisschop van Antwerpen.
(1) In Schepenboek nr 4fi78, blz. lGfivo, lezen wij, dat, na de loting der goederen van Niklaas Borremans-De Bast (21-1 o~ 1694), "met gemeen consent ende accoort aengenomen, Philip Borremans .ende Anna Borremans, huysvrouwe van Adam de Smet sijn aengeschreven voor een pachthof met den huysir.gen, stallingen enz. groot ses. dagwant en 22 roeden ten Vosholen », ' .
(1) In Schepenboek no ·t580, blz. 119 leest men: << Peeter Bor· remans,pachter tot Bruckem met Catharina de Mesmaeker sijn huysvrouw koopt een hofstede daer een huys op gestaen hedt ende door de gepasseerde oorloghen ten deele algebroeken mette schuere ende stallinghe daerup staende te Brueckem,genoempt het Tolhuys, tegenover den Losschaert.. »
1
i
!
,,~ !
j,
u
1
p
HAL.-15.
:I
;.I
:__ 226 ~t Anna Borrerriaris, geb. Leeuw, 22-5:.. i 63i;
. . 3. Maria Borremans, geh. Leeuw, 16-6-1633.Zij trouwde Antoon Christiaen. 4. Barbara Borremans, geb. Leeuw, 29-I-1636. VIIIter. Huisgezin van Barremans-De Mesmaeker. Negen kinderen gedoopt te Leeuw : 1. Lysbet Borremans, 21-1-1677. Zij trouwde Niklaas Cosyns, pachter te Herffelinghen, waarvan Maria Cosyns. · 2. Jan-Frans Borremans, geh. 24-9-1680. . 3. Maria Borremans, trouwde Corneel De Groodt, pachter te Leerbeek, den 14-7-1707. 4. Niklaas Borremans, 20-8-1684. 5. Jenne Borremans, 3-12-1685. Trouwt Frans Forlon, hovenier te Schaarbeek. 6. Berbele Borremans, 17-12-1686. 7. Anna Borremans, 7-6-i689, trouwde Niklàas De Proost (van Eysinghen), den 22-4-1722. 8. Catelyne Borremans, trouwt AntOon De Groodt,waar. ' van: a) Joris De Groodt. b) Frans De Groodt.' c) .Jenne De Groodt. d) Anna De Groodt, die Jan De Keyn huwde; Uit dit huwelijk zijn gesproten te Leeuw:. a) Antoon De Keyn, 17-6-1725. b) Catelyne De Keyn, 27-9-1726. c) Jan-Bapt. De Keyn, 15-10-1728. d) Gregoor De Keyn, 20-11-1730, e) Hendrik De Keyn. 23-10-1732. 9. Paulina Borremans, gehuwd met Pieter De Broyer, weduwenaar van Catelyne De Smedl, .den 30-5-1723, te Leeuw. Paulina overleed 23-4-1763 en werd te Leeuw in de kerk begraven. VIII Huisgezinvan Tobias;.Frans Borremans-Michiels. Acht kinderen te Leeuw gedoopt : 1. Jenne Borremans, 4-8-1730. 2. Antoon, 3-11-1731, trouwde Maria Heym'a~s,·doch ter van Philip en J oanna Bosquet, den 19-4-1761, waarvan : . a) Philip Borremans, geh. Leeuw,l4-4-1763 en er. qverleden 18-2-1833. (Zie IX).
h) Catrlerl Borremans, geb. 4-11-1764, die in' den ècht trad met Jan Van der Elst,(van Halle)-up 23-9-1794,waar zij te Zuen op een pachtboveken drie kinderen wonnen : i) Anna-Catrien van 1795. 2. Philip Van der Eist, van 13-12-1797 en in 1826. gehuwd met Maria-Elisabet Dehaeseleer. 3. Maria-Catrien, van Frim. Jaar IX. c) Anna-Catrien, Borremans, geb .. Leeuw, ·11-12:-1766, trouwde met den mandenmaker Willem Van der Gucht, waarvan: 1. Antoon, (1797). 2. Maria-Anna (1802). d) Josina Borremans, 20-2-1769. e) Jacob Borremans, 6-10-1771. Overleden 1791. . 3. CatrienBorremans,qerde kind van Tobias bij Catelyne Michiels, werd geboren te Le~uw' 22-3-1735. Zij trouwde Niklaas Borremans, en verre kozijn, zoon van Borremans-Spinnoy. (Zie X). · 4. Egied Borremans, geb. Leeuw 1736, stoelzetter ,in de kerk van Leeuw, trouwde Catelyne Godts. Hij overleed te Leeuw, 30-3-1817. Hun kinderen waren: a) Catelyne Borremans, geb. Leeuw, 7-8-1766. . . . Zij trouwde Joos Demol, van Elinghen, (Zie /Xb.ts) .. b) Barbara Borremans, geb. Leeuw, 23-5-1768. c) Hendrik Borremans, geb. Leeuw, 7-7-1770. . Hij trouwde Maria-Catelyne Crokaert, was eerst landbouwer te Leeuw en trok later naar' Brusel een stokerij uitbaten (Zie JXter). d) Petrus Borremans,geb. Leeuw, 10-5-1771,trouwde Pieternelle Walravens, waarvan Fran~ Borremans' geboren te Leeuw, 30-0ct. 1813, en in 1839 gehuwd met Maria Sluys, waarvan Karel Burremans, (1843) en Jenn•e-Catrien, van 1845. e) Jan Borremans, geh. Leeuw, 12-3-1775. f) Willem Borremans, id., .18-11-1773. g) Maria-Theresia Borremans, geb. Leeuw, trouwde P. ·Van Cutsem (van Dwo~p), op 2-11-1808, te Leeuw .. h), Jan-Frans Borremans, geb. 20-9•1780. ·
i '
;: i
' !
\:I
_________________ j
r·,
. ll
11
~·
'\
: ;_.:. 228-
-229-
1Xbls.
Uit hei huwelijk van .Joos Dernol eri Cateiyrie · I Borremans sproten : 1. .Joos Demol, geb. tt: Elinghen, 26-10-1787. 2. Jan-Frans Demol, id., 21-11-1790. 3. Willem Demol, id., 6-7-1792. 4. Pieter -.Jozef Demol, id., 10-3-1795. IXter.Huisgezin vanHendrikBorremans-CatrienCrokaert 1. Arnold Borremans, geb. Leeuw, 10-11-1787. · 2. Egied Borremans, 30-3-1786. 3. Elisabe~ Borremans, 2-ó-1781. Zij huwde .Jan-Jozef Silou ·(van Pepinghen). 4. Barbara Borremans, 13-8-1794. f-.5. Jan-Frans, 1797. 6 . .Joanna-Maria Borremans, 17 frim . .Jaar V. · 5. Petrus-Jan Borremans, zoon van Tobias bij Catrien Michiels, geb. Leeuw, 5-12-1737. Hij trouwt Catelyne Borremans, dochter van Borremans:.De Meulemeester. 6 . .Joanna-Francisca, geb. Leeuw, 28-1-1739. 7 . .Jenne-Francisca, geb. 22-8-1740, trouwde Karel Hubert, op 3 oct. 1770, waarvan Maria-Elisabet Hubert begijntje, overleden 3-11-1798. 8. Petrus Borremans, 12-10-1742. · IX. Huisgezin van Philip Borremans, zoon van Antoon en · Maria Heymans. Hij trouwde eerst met Barbara De Bruyn (ook De Broyer) en daarna, op 27-4-1814, met Regina et Christina Verbeelc. Van den eersten echt behield hij : a) Antoon-Karel Borremans, geb. Leeuw 10 Vendem. _Jaar VIII. b) Marie-Catrien Borremans. geb. Leeuw, 20 Pluv. Jaar X. Zij was gehuwd met Hendrik Keyaerl (20-9-1838). c) Carolina Borremans, 20 pl. .Jaar XII. Van het .tweede huwelijk behield hij Philips Borremans, te Leeuw geboren 25-7-1819. X. Huisgezin van Niklaas Borremans-Borremans (hu. welijk van 5-8-1759) : · 1. Frans Borremans, geb. Leeuw, 29-11-1760. Trouwde Catrien De Blander (1803), waarvan : a) Joanna Borremans, geb. 2-2-1813. Vrouw van Frans ~oël, (29-5-1839).
(b) .Jean-Baptist Borremans (1804). Trouwt Maria Van der plas, den 5 Mei 1847. c) Maria-Theresia, geb. Leeuw,. 18-6-1816. Trouwt Philip Borremans, zoon van Tobias en Lysbette Kegmolen. d) Jan-Frans, 12-1-1820. Trouwt 9-7-1846, te Leeuw Maria Van der Eist. . e) Maria-Philippina Borremans, 19-2-1829. Trouwt Willem Suenens, pachter, den 17-4-1845. 2. Petrus Borremans, zoon van Niklaas, geb. Leeuw 1 Jan. 1762. , 3 . .Jan-Frans Borremans, geb. Leeuw, 17-1-1763. 4. Egied Borremans, geb. Leeuw, 20-1-1765. 5. Catelyne Borremans, geb. Leeuw, 11-2:-1768. Zij trouwde Gregoor Matthieu, peerdesmid, geboortig van Autgaarden, 15-3-.1809. Zij overleed te Leeuw den 19 Meert 1830. . 6. Maria-Philippina Borremans, geb. 29-101760. Trouwt Hendrik Suys (1806).' 7. Niklaas Borremans, geb. 2-3-1769. 8. Barbara Borremans, geb. 9-9-1771. 9. Karel-Jozef Borremans, geb. te Leeuw, 18-7-1774. die in den echt treedt- met Maria-Barbara Cardyn, den 28 Nov. 1828.
;
,,
l
i
t I
r ~i
r I
I
Ii '
,.,.
!':
;.\ i;
•
,•
,., ~
------------
'
li'
-
BET GESLACHT CROCKAERT. I
Hier hebben wij het met een der .oudste geslachten van Leeuw. In 1418 was Willem Crockaert, wettige zoon van Jan, sterfelijk laat voor de kerk van Leeuw {I). In 1478 vinden wij vermeld Peeter Crokaert, sone wilen Willems dien men hiet trokaert (2). Zie nog Kleinen Bijgaerden. Het volgend jaar, 1479, was Heer Jan Crokaert, priester, sterfelijk laat voor de kerk van Leeuw ( 3), en in 1528 wordt Merten Crockaert, zoon wijlen Gielis, vernoemd. Die korte aanhalingen bewijzen dat er van toen af al· verscheidene Crokaerts· te Leeuw verbleven, maar wij willen de aandacht vestigen op diegenen, die ons door de schepenboeken en de doopregisters bekend staan en stampoom maken. In 1531 was Willem Ctokaert 1 die gehuwd was met Maria· Van Cutsem, re~ds overleden. Van dit koppel kenn·en . wij : 1 Lysbette êrokaert, gehuwd met Gielis Breeckmans, · · waarvan drie. dochters ( 4). 2. Geertui Crokaert, de vrouw van Engel de Greve,wier dochter, Josyne, in den echt trad met Pieler Paridaens, ·zeer waarschijnlijk de broeder van Gielis,.. die pastoor werd van Sint Martens-Lennik, en later deken en . pastoor 'van Leeuw. Engel de Greve en Geertrui Crokaert hadden - ook Niklaas de Greve. priester,insgelijks geboren te Leeuw.
(1) Schepenboek, nr 9674.
(2) Ordonnances et placcarfs, nr 1836. (. ) Schepenb., nr 9674. · · , (4) " Catelyne, Marie ende Clara Breeckmans, gesusteren, kinders wylen Gielis Breeckmans, die hij hadde van wijlen Lysbetten Crockaerts, syn wive was, met Jan de Greve, Catelynen, Jan Damien, Marien, en Henricke De Nayere, Ciceren voorsereven mannen ende wettige momboiren. )) (Schepenb. nr 463::tbis). Daar hebben wjj de echtgenooten der bewuste drie dochters.
231 - '
3. Maria Crokaert getrouwd met Renier De Broyer. (Zie Geslacht De Broyer). 4. Mergriete Crokaert,. gehuwd met Gielis Devos. Ter- , loops weze· gezegd, dat de familie de Vos een der oudste van Leeuw is. In 1369 wordt vermeld Lysbet gosen lfos dochter wilen was. (Schepimboek nr 9640). In verstaanbaar Vlaamsch is dat : << Elisabeth, die de dochter was van Gozewijn de Vos n. Dus van Elisabeth in 1369 reeds overleden. Gozewijn, haar vader zaliger, moet dus wel een tijdgenoot zijn geweest van Breydel en de Coninck. , 5. Willem Crokaert, wiens zoon (de moeder kennen wij niet), ook Willem heette. Deze _tweede Willem is de. vader van Tobias Crokaert, in de schepenboeken bekend als Tobias Crokaert den Ouden, zoo genoemd omdat zijn zoon ook Tobias heette. In schepenboek rtr 4631 3 lezen wij dat Byas Crockaert in 1590, zes · mandels siroot voor de Spaansche rugteren moest leveren, waarvoor hij betaald werd.· Zijn vrouw was Lucia Sammels, weer een zeer oud Leeuwsch geslacht. (Willem Sammels verschijnt in 1409). In de kerk van Leeuw ligt vandaag nog de grafsteen van dit zestiendeeuwsch echtpaar. Aldus : HIER LIGT BEGRAVEN DEN EERSAEMEN ToBIAS CROKAERT, DIE STERFT DEN
29
APRIL
1629
ENDE LUCIA SAMMELS SYNE HUYSVROUWE
I·
·.'
DIE STEHFT DEN III JANUARI
1631.
(De datums komen goed overeen met de overlijdensakte). Hun kinderen waren : 1, Engelhert Crokaert, gehuwd met Anna Walravens. 'Hij was brouwer te Halle. Hij werd in 1630 als burger der stad Halle aanvaard. Zijn dochter, Juffrouw Jacomyne Crokaert was gehuwd. met Willem Van der Smissen(463_6, fol. 593).
1,:
4 ;;!
':·~ '
., ~ •'·
232
-233-
2. Maria Crokaert, die trouwde met Willem de Greve. (Zie Boom De·Greve.) , 3. Willem Crokaert, die in den echt trad met Antonia· de Middeleer. (Zie J). . • 4. Tobias Crokaert, eerst gehuwd met Fynken Crokaerl, en vervolgens met Siska Walravens. 5. Jan-Hendrik Crokaert, getrouwd met Clara De Weghe (elders van den Weghe en ook al eens de Weeck). (Zie B). 6. Frans Crokaert. 7. Catelyn~ Crokaert, waarvan wij d~ doopakte kennen, (10 Oct. 1596, te Leeuw). Zij ging het huwelijk aan op 15 Dec . 1616 met Jan de Middeleer. Wij trekken de aandacht van den lezer op de aanroer.king, dat wij hier niet zoeken een volledigen stamboom der Crokaerts te geven. I. Kinderen van Willef!l Crokaert-De-Middeleer: 1. Catelyne Crokaert, geb. Leeuw, 24-3-1613, en later ·gehuwd met Hendrik de Smet. 2. Michiel, geh. Leeuw, 1-5-1614. 3. Willem, geh. 24-5-1615 en gehuwd met Elisabet Stroobanls. 4. Tobias, geh. Leeuw, 17-1-1617. Hij werd heelmeester en trouwde met Elisabeth van Cotthem. . 5. Niklaas, geh. Leeuw 5-5-1619, trouwde Anna Ereeekmans (1). 6. Maria Crokaert geb. Leeuw, 21-3-1621. .7. Anna, geboren Leeuw, 26-2-1623. Zij werd de vrouw ·van Antoon Walravens, pachter te Bellinghen. · ~· Adam-Philip, geh. te Leeuw, 12-10-1624. Trouwt in
1661, Barbara De Bruyn, waarvan Jacoba, die t),'ouwt met Jan Heymans. (Zie Stamboom Heymans). 9. Lucretia, geb. 1 Oct. 1627 en later gehuwd met Willem Braeck, (29-5-1655). 10. Jacob Crokaert, geh. 10-7-1629. Hij trouwde met Jenne Kieckens en bewoonde hèt Hof ten Beygaerden. Hij was tevens schepen van Leeuw. (Zie ll). 11. Frans, geh. '19-6-1631, trouwde Josine. Walravens. Zij boerden te Anderlecht {1). 12. Angela Crokaert, geh. Leeuw 20-12-1633. 13. Elisabeth, geb. 25 Mei 1639. 11. Huisgezin van Jacob Crokaert-Kieckens: 1. Tobias-Philip, geb. Leeuw, 3-3-1659. 2. Barbara-Maria geh. Leeuw, 28-10-1610, Zij trouwde met Willem Leemans te Leeuw, 16-3-1691. 3. Anna Crokaert, geh. Leeuw, 8-11-1663, trouwde Arnold Le Brun, ingezetene -van Brussel. 4. Pieter-.Jacob, geh. '28 April 1669 trouwde te Leeuw, 25-10-1696~ Waldetrudis Bosquet. Hij is pachter op den Cassaerl,, te Rattendael. (Zie C). 5. Catelyne, geh. 24-2-1671, trouwde Andries Van Cutsem. (Zie Boom Van Cutsem). 6. Jaco~a Crokaert, geb.te Leeuw, 10-1-1673. Zij huwt Pieter. Everaert. 7. Jan, geb. Leeuw 15-10-1675. Hij trad in den echt met Joanna Tsas, te Le'euw, 29-8-1695. Jan Crokaert was pachter van het hof toebehoorende aan de Priory van Kleine Bijgaarden,te Loth. Hij was lang burgemeester van Leeuw en stierf plotseling in de kerk van Ruysbroek, maar werd te Leeuw in de kerk begraven. (Zie liJ). N. B. Jenne Kieckens, vrouw van Jacob Crokaert,stierf te Brussel en werd 'te Leeuw in de kerk begraven. (25 Sept. 1708).
I
(1) Hun goed wordt aldus beschreven : " Een gelegc metten huyse daerup staende, stallinghen ende andersints groot omtrent vijf dagwant gelegen in de prochic van Leeuwe, gemeynelijck geheeten den Bonten Os, int gehucht van Bruekgem, met de opstallen daer annex lancx Sheerenstraete tegenover d'Elst, melter tweeder seyden aen 't velt genoemt den Rabaut, metter derder seyden aen de goederen des Goidshuys van Cameren » (Schepenboek, nr 4641, fol. 318). -Die beschrijving dagteekent van rond 1680.
(1) Zij verkoopcn aan Niklaas Neetcns,schcpen te Leeuw,en Margarita Sucnens, zijne huysvrouw, een stuc){ land te Leeuw, in de Meeren ( Meerenberg ?) . (Schepen/loek, nr 4578).
I
·l ' I~
---------------------------
_j
!1
r
-234-235 - .
!/
',J I
lil. Huisgezin van Jan Crokaert-Tsas: / 1. Maria-Anna: geb. te Leeuw, 10-8-1696. Zij wordt geestelijke dochter ten Kleinen Bijgaerden. 2. Jaak, geh. Leeuw, 12-11-1697. 3. Jenne-Mie Crokaert, geh. Leeuw 3-4-1699. 4. Joos-Frans, van 8 Dec. 1700. Hij trouwde Barbara Vlugghe te Leeuw, 7-5-1746. 5. Catelyne-Dorotea, van 6-Feb. 1702. Zij trouwt Ni- · klaas Van ·cutsem, zoon van Andries en Catelyne Crokaert. 6. Hendrik Crokaert, geh. Leeuw, 22-4-1703,' die in den echt trad met Lysbette Stroobants. Hij was pachter op Rattendaal, waar hij een hof beboerde van bo'ven de honderd bunder, (Zie· IV). · 7. Maria, geh. 16-10-1704, 8. Barbara, geb. Leeuw, 28-4-1706. Zij huwde Max · Mahieu (van Bierk), die alhier kwam wonen. Hij overleed te Leeuw, 2-12-1803. Zij hadden tien kinderen te Leeuw · geboren. (Zie op i'einde D). · 9. Francisca Crokaert, geb. Leeuw, 12-12-1707. · 10. Anna-Catrien, van 12-4-1809. gehuwd met den heer Melchior Delcor, drossaert van Ukkel en Ruysbroek. · 11. Pieternelle, 16-4.-1711 . IV. Huisgezin van Hendrik Crokaert-Stroobants: 1. Willem-Jan-Baptist, geb. Leeuw 25-5-1735, werd priester en pastoor te Ruyen, (0. Vl.) 2. Frans, van 20 Dec. 1737, trouwde Jenne-Mic Crassaert, waarvan vier kinderen, onder wie ·Jan-Baptist, die trouwde met Jenne:..Catrien Mosselmdns.Hij woonde te ,Zuen in 1840 en stond er bekend als grondeigenaar .. 3. Tobias Crokaert, geb. Leeuw, 11-2-1739, trouwde Joanne-Maria Schoonjans. ' 4. Joos, van 23 April 1740, ging te Leeuw, den 8 Juni 1776, het huwelijk aan mei Joanna-Maria Nerinckx, zijn nicht.Joos Crokaert was pachter en herbergier in de Dikke Linde. Hij overleed in 1830. Jóanna-Maria Nerinckx was in 1817 overleden. (Zie V). · 5. Jenne-Catelyne Crokacrt, geh. Leeuw 10-9-1741, 'trouwde Jan Dehaseleer, te Leeuw op 19 Juni 1760. Hun zoon Willem Oehaseleer overleed te LeeU:w 13 Juli 1836.
Hun andere zoon Jaak was in·t827 overlcdenJoud 55 jaar. (Zie Geslachtsboom Dehaseleer). 6. Lysbet Crokaert, van 26 Juli 1743. 7. Hendrik Crokaert, van 27 Oogst 1745, woqnde te Anderlecht. 8. Anna-Catrien, geb. te Leeuw, 13-2-1747. 9. Joanna-Maria, geb. te Leeuw, 10-12-1748. 10. Petrus~Joos Crokaert van 10 April 1751, gehuwd met Carolina Van Campenhout, dochter van Alexander · en Barbara Heymans. Hun dochter Pieternelle, trouwde den 2 Meert 1829 ·met Emmanuel Mangelschots. Hun zoon, Laurens Crokaert, werd te Leeuw geboren 1-11-1795. V. Kinderen van Joos Crokaert-Nerinckx: 1. Hendrik-Jozef, geb. Leeuw, 18-1--1776. 2. Jan-Philip, van 1778 en in 1813 gestorven. 3. Catelyne van 6 Aug. 1780. Zij trouwde Leopold van Lier, mulder te Buysinghen, weduwenaar van Catrien De Boeck. (Zie hooger. bz. 134). 4. Jan, geb. 1 Juni 1782. 5. Fernand-Hendrik, geb. 25-2-1784. 6. Lodewijk, van 6 Nov. 1786 . . 7 Anna-Maria, van 20 Mei i 789. 8. Jenne-Catelyne, geb. 3-4-1791. 9. Jan-Baptist geb. te LeeUw, 23-9-1793, gehuwd met Maria-Catelyne Van Cutsem (van Edinghen). 10. Maria-Theresia Crockaert, van 21 Aug. 1797. B. Jan-Hendrik Crokaert en Clara De Weghc boerden op het groot hof te Beysbergen. Hun kinderen waren: 1. Maria, geb. te Leeuw, 13-6-1621. 2. Catelyne, van 4-9-1622. 3. Lysbette, van 26-!0-1625. 4. Jan Crokaert, van 12-5-1629. Hij trouwde Joanna Van de Velde, waarvan : a) Niklaas Crokaert, geb. Leeuw, 26-1-1661. · b) Jan, 26-9-1667. c) Merten, 13-9-1672, die trouwt (te.Lceuw) niet Joanna Vqn Schepdael. Van dit laatste huwelijk bleven
I
1( i
!,
~
~
~
~
!
:j ':'
I
'
I
~!
'
IC
,;
:II
..,t •1
:i I
,.
).
! ..i\
:1
I/ q :I
----~------~~----------~----------~------~~
,,_! \~ ~
-236-
-237
Jan Crokaert, geb.Leeuw 14-6-1699, pachter te Leeuw en Willem van 1696. · Joanna Van Schepdael, dochter van Adriaan en Jenne Van Cutsem.verloor nog al vroeg haren man en hertrouwde met Niklas Walravens. (Zie daarover Boom Walravens). 5. Jacob Crokaert, geh. Leeuw, 9-3-1633, en gehuwd met Anna Michiels, te Leeuw, 2-5-1660,. waarvan twee· zonen en twee dochters. · · 6. Willem Crokaert, van 21-12-1636, trouwde Catelync Puttaert. Hun kinderen waren : a) !Jan Crokaert, geh .. Leeuw 1691 en gehuwd teLeeuw, 20-1-1724, met Barbara Devogel. (Zie llbts.). b) Petrus Crokaert, geb. 22-2-1695, trouwde met Antonia Waierkeyn, dochter van Karel. en Lysbette De Glas. (Zie liJbls). . c) Martinus Crokaert, geb. 20-5-1698. Hij trom~de Antonia De Naeyer. (Zij wonen te Rattendael). Hun kmderen: 1. Jan Crokaert, geh. Leeuw, 2-1-1729. 2. Anna, 10-6-1732. 3. Catelyne, 13-10-1744. 4. Hendrik, 1-9-17·35. 5. Alexander, 29-9-1741. 6. Willem, 3-7-1738. llb1s, Huisgezin van Jan Crokaert-De Vogel: 1. Elisabet Crokaert, geh. Leeuw, 20-10-1724. 2. Niklaas, die te Leeuw het licht zag op 22-8-1730, en aldaar trouwde met Maria De Broyer (5-2-1767) ; la~er, den 28 juli 1777, trouwde hij Anna Paridaens. (Zie liter). 3. Willem Crokaert, van 8 Mei 1739, die te Leeuw trouwde in 1780, met Maria Gysels. Hij was pachter te Brucom en overleed te Leeuw in 1822. Zijn vrouw stierf er in 1810. (Zie IV.) 4. Barbara Crokaert, van 23-5-1741, leekezuster ten KI. Bygaarden. . 5. Maria-Anna, van 18-12-1744, trouwt Domten Van Maldere. Zij stierf 2-2-1803. , 6. Jan, geh. 30-10-1747, werd leekebroeder in het klooster der Dominicanen te BrusseLMet de wet van het Jaar VIII der Fransche Republiek, legde hij den eed af van
---~-----
: •J
------ .!....-----
getrouwheid en kreeg een bon van 5000 frank. (Archlues du Dép. de la Dyle, Préfeclure, Nr 1272). liter. Kinderen van Niklaas Crokaert-Paridaens: 1. Jenne-Mie, geh. Leeuw, 29-7-1778. 2. Philip, geb. 6-5-1780. 3. Anna-Mie, van 20-6.. 1783,die trouwt met Antoon De i.vael,bierhandelaar te Leeuw.Deze stierf den 30 Juni 1804. 4. Maaike, van 18-11-1785. IV. Kinderen van Willem Crokaert-Gysels : " 1. joanna-Maria, van 1 April 1781. _zij trouwde Jan Sermon, weduwenaar van a) Joanna De Rom. en b) van Maria De Smet. 2. Jan-Bapt. geh. te Leeuw, 7-9-1782, landbouwer te Brucom. Hij trad in den echt met Maria-Catelyne Van den perre (1828), waarvan de volgende afstammelingen : a) Jan-Baptist Crokaert, geb. Leeuw 26-4-1829. b) Maria-Christina, 20.:.12-1830. c) Philips, 16-8-1833. , N.B. Jan-Baptist, .vader, overleed te Leeuw in 1834. 3·. Klaasken, van 7 Feb. 't 786. 4. Maria-Anna, geh. Leeuw, 2-3-1789, die te Leeuw trouwt met Hendrik Walravens, zoon van. Egied en Catrien De Greef, op 1-Feb. 1812 (Zie Geslaçhisboom Walravens). 5. Barbara Crokaert, geb. te Leeuw, 7-6-1792, trouwt Jacob Suenens, landbouwer, den 28-9-1826, te Leeuw. Hun kinderen waren : a) Jan-Baptist Suenens, geb, 15-4-1827. b)· Maria-Catrien, 12-6-1828. c) Anna-Catrien, 1829. d) Jenne-Mie Suenens, geh. Leeuw, 1-4-1832. Jllbls. Petrus Crokaert en Antonia Waterkeyn, gehuwd te Leeuw, 23-12-1735.hadden negen kinderen, alle te Leeuw gedoopt : . 1. Elisabet Crokaert, 17-3-1738, koorzuster ten Kl. Bygaarden. 2. Jaak, 25-5-1740. 3. Isabclla, 13-9-1742. Gehuwd met Max Renders, 187-1786). Zij stierf te Lee uw 1814. 4. Maria Crokaert, 30-11-1744!
i
{
-,
'.
-238-
5. Jan-Baj:rrist, 25:..6-1747, gehuwd met Maria-Anna Rosse[, (Zie llfter). 6. Christaan, 18-10-1749. 7. Anna-Maria, 7-5-1752. 8. Maria-Ftancisca, 11-2-1755. 9. Hendrik, 1-10-1757. · IIJbls. Huisgezin van Jan-Baptist 'crokaert-Rossel 1. Pieternelle, geb. Leeuw, 8-5-1788. . 2. Isabella, 31-8-1790. Zij trouwde J?ieter Sterck(r;, van Itterbeek, te Leeuw, 7-6-1809, waarvan: a) J.-B. Sterkcx, geb. Leeuw, 23-3-1815. b) Maria-Francisca Sterckx, 11-2-1809. C. Jaak-Pieter Crokaert-Bosquet had een talrijk gezin. Acht kinderen, alle te Leeuw gedoopt : I. Philip van 7-8-1697. 2. Maria-Jozefa, van 1-2-1699. Zij trouwde Tobias Van Cutsem, te Leeuw, 4-11-1716. (Zie Boom Van Cutsem). 3. Petrus, geboren 15-7-1700, die trouwde met Catrien Walravens, dochter van Hendrik en Joanna Leemans, te Leeuw, den 8 Nov. 1722, (Zie vetder I). 4. Niklaas, van 4 Feb. 1702. 5. Jan-Baptist, van 28-11-1703. 6. Philip-Gabriel van 28-6-1705. (Pachter op het Hof te Bu~inghen, onder .Halle-Breedhout). 7. Geertrui-Joanna, van 15-5-1.710. 8. Jan-Baptist, van 27-9-1715. I. Kinderen van Petrus w'alravens Crokaert, die te Rattendaal wonen: 1 Jenne Crokaert, geb. Leeuw, 25-10-1723. 2. Hendrik van 10 Nov. 1724. Gehuwd met Catelyne Vundèlinckx, te Leeuw, 22-11-1761, waarvan : a) Jenne, (12-11-1763), getrouwd op 3 Juli 1792·met ·Maarten Van_ Vo lxem, waarvan verscheidene kinderen. (Zie geslacht Van Volxem. ) b) Maarten Crokaert, van· 9-2-1768. c) Anna-Catelyne van 14-3-1776. 3. Jenne Crokaert, geb. 6-12-1727 (Leeuw). 4. Philip, geb. 3-4-1731. Hij trouwt te Buysinghen, Barbara-Philippina Van Lier, 27-9-1763. (Zie verder II).
5. Annatje Crokaert, geb. 30-H-1734. Gehuwd rriet Niklaas Plas. Zij overleed te Leeuw in 1817. 6. Jenneke, van 20-4-1738. . 11. Huisgezin van Philip Crokaert-Van Lier: 1..Tobias, geb. te Oudenaken, 12-7-1764.Hij trad in den echt te Leeuw, 12-5-1801, met .Joanna Crokaert. 2. Jenne, geb. Oudenaken, 11-3-1766, trouwde Phiiip Van den perre, waarvan : a) Catrien Van den perre, die te Leeuw, den 2~-111827 trouwde, met .Jan-Baptist Spinnoy. b) Joanna Maria Van den perre,die den 27 Oct. 1823 het huwelijk aanging met .Jan-Jaak Van Keer~ergen, pachter te St. Genes-Rode, zoon van Frans en Barbara Gerre. boseh. 3. Jan-Baptist Crokaert, geb. te Oudenaken, 12-1-1769. 4. Maria-Catelyne Crokaert, Oudenaken, 3-7-1771. Getrouwd m~t Willem Bosquet, weduwenaar van J(mneMie Mostinckx, pachter op 't Hof te Gaapeldoren. 5. Maaike Crokaert, van Oudenaken, 24-11-1774., Zij trouwde Philip Walravens (van Pepinghen). D. Kinderen van Max Mahieu en Barbara Crokaert: 1. Maria-Jacoba Mahieu, geb. Leeuw, 2-6-1754. 2. Ca trien Mahieu, ·id., 9-4-1758.. 3. JanMahieu, geb.Leeuw. 23-5-1756.Trouwt Maria-Anna · Day, (1790). 4. Anna-Maria, 31-7:-1760. 5. Maria-Anna, 22-1-1763. 6. Hendrik-Jozef, 15-6-1765. 7. Jacob, 19-11-1767.' ~- Jenne-Catelyne, 2-3-1769. 9. Joanna, 19-9-1770. 10. Niklaas, 4-6~1773.
1
I
----
-
- ·- -
..-........,====--:-:-=..
--·--~-------------............-..............oo== .
~-.:-.,~
- !241 ---'.
DE
VAN VOLXEMS.
Wij vinden den na[).m te Leeuw vanaf 1416, nl. waar spraak is van Joes Zant Van Volxhem (1). Peeter, Lysbet en Serclaes van Volxhem verschijnen den 9-4-1442 (2), en M.eester Pauwel van Volxhem, priester, had in 146 3 << een jaer lanck de. ons liever vrouwe .misse gesongen te Leeuw >>(a). In 1463-64 verschijnt Her Joes van Volxhem, wiens moeder haar testament gemaakt hadde ten voor:.. deele der kerk van Leeuw ( 4). In 1483 treffen wij Heinric van Volxhem aan, alsook Peeter hinnen van Volxhem., verder nog Osien van Volxhem, die te Zuen .woonde. Op 20 Juni 1511 v~rsèhijnt Cecila Van Volxhem, dochter van wijlen Wouters en zij woonct'e te Volsem ( 6 ) • Wellicht werd de naam ontleend aan den mansnaam Fulcard, Volkert, Volkwart, afgekort tot folk, volk,die eens .de stamvader was. Hoogstwaarschijnlijk houden al de opgesomd.:: personen hun naam van den molen van Volsem of Volxem, de oude safe, den ouden heerd, of de hoeve waar de Abraham der. Van Volxems eens verbleef. In zulk geval bleef·de naam als toenaam in gebruik voor al de kinderen van den ouden man en werd aldus een vaste geslachtsnaam. - Het gebeurde ook, dat de oude naam, die reeds als toenaam voor eene geheele verwantschap in gebruik was, verliep op de plaats door zulk geslacht bewoond, 't is te zeggen dat de familienaam overging op de landhoeve door den eersten vader bewoond, Was dit geslacht nu
' (1) Rijksarchief, Greffie, nr 1836. (2) Nr. 9674. , (:j) Kerlüek. nr 3376. , (4) Id. nr. 3376. (5) Kerk. arch. nr. 5839.
zeer Vruchtbaar en breidde't zich uit, dan 'werd de stamsate· door aanbouw vàn nieuwe stulpen, hurten en hoevekens, 't is eender hoe men ze heeten wil, door ontginning van grond, door uitkappen van bosschen en droogleggen van moerassen, een waar g~hucht. En werd het gehuclü vol belang, dan bouwde men er een kerk en 't werd een dorp, een parochie, misschien wel een gemeente en zelfs een stad. Zoo kan de geslachtsnaam: Van Volsem hier. wel op de hoeve zijn overgegaan; alsof men zeggen zou de Volxemsche erve, de bruckemsche hojstadt, de coetsemsche hoeve, het meekingsche heem. En toen het nu gebeurd was, dat al · de nakomelingen van den oud~n Volxem of van den ouden fulco uitgestorven waren op hun voorouderlijke sate, dan kwamen er daar wel andere menschen wonen, uit andere geslachten geboren. En thans zou de oude naam Volxem hoewel gansch verdwenen met de personen die hem van rechtswege droegen, toch taai genoeg van l~ven zijn om te blijven bestaan als toponymische benaming voor de hoeve, al bewoonde er nu een Heymans, op Volsem. Zoo kan het geschieden dat een Bosquet op Gaspeldoren, een Perpet op Naasbeek of een Nerinckx op Voshole woor~t. . De van Volsems van Leeuw verschijnen oorspronkelijk meestal met een toenaam. Zij heeten wenne of Winne, denkelijk naar den familienaam van een oude grootmoeder,en mogelijksnaar Joanna Weyns, geheeten 'niederix, dochter wilen Jans, in 1530, en huisvrouw van Diederic van Volsem. (schepenboek nr 4633 bz. 90). Zoo ontmoeten wij Heinric van Volxem geheeten de Winne, soene van Reine Van Volxem, dien men hiel de Winne (1551). Verder nog Claes van Volxem geheeten de Winne; soene wilen Claes, dien men hiel de Winne (1550). Hij was getrouwd met Maria Walravens, dochter van Willem en Maria CQomans (1 ). Gaan wij over tot een genealogische schets der Van Volsems te Leeuw.
I.~
,,
:'
(1) Wenne staat inderdaad voor Joàntla. Tantje Wenrte = Tante Joanna. I'
HAL. -tG,
I
-' 242 Hendrik van Volsem, te Leeuw overleden vóór 1552, wa~ gehuwd met Lysbette van Cutsem en zijn zuster Geertrm van Volsem was gehuwd met Jan de Greve. Van Jan de · Greve-Van Volsem kennen wij· twee kinderen, te· weten Klaas de Greve, een prieste~ die leefde .in 1553 en Peeter de Greve, die getrouwd was met Gertrudis VawVolsem (1 )Hendrik Van Volsem-Van Cutsem, zooeven genoemd; had twee zonen : • .· 1. Joos van Volsem, ook priester, die men heet Wmne en nog leefde in 1552. 2. Hendrik van Volsem, geheeten Winne, die trouwde met Yda Van Diesl (2). · Uit dit laatste huwelijk zijp. acht kinderen gesproten : 1, Jacob Van Volsem geheetcri Winne gehuwd met Lysbette Van den Eynde (3 )2. Jan Van Volsem. ·3. Hendrik Van Volsem. 4. Engel Van Volsem. 5. Gielis Van Volsem. 6. Anna Van Volsem. . 7. Catrien Van Volsem. . . . 8. Lysken Van Volsem. De vijf jongste waren in 1556 nog mmderJang. Jan de tweede zoon was vader van Niklaas Van Volsem, die· zelf echtgenoot was van Catelyrie De Bast, waarvan : (1) Hendrik van Volsem en Lysbert van Cut~em hadd~n hun gesticht jaargetijde in de kerk ,van Leeuw. (Schepenboek, n• 4633, bl.z. 738). . . (2) In Hs. no 13544 (sectie der Manuscripten Kon.B1bl. Br~s sel, leest. men over het jaar 1521 (15-6) " partage testamentmre door Hendrik van Volsem, gelleeten W~nne ende Lys~e~h van Hendnck Cutsem syn WI·J·f , tusschen hun twee kmderen . . ·ende L Claes van Volsem." Deze Claes is de zoon van Hendnk en . Van Cutsem; want op dezelfde bladzijde leest men, onder 27-10-1526, van een opdracht door heer Joos v~n Volsem, geheeten en ne ' Priester ' sone van wijlen Hendnk van Volsem, gelleeten \V enne ende van ~ysbeth van Cutsem, tot behoef va~ Hendrik alias de \Venne, SIJn broeder. · , · 3 L bette Van den Eynde was weduwe van Jan Van Cut( )waarva ys n gebleven waren drie voorkinderen (Schepenboek, sem, nr. 4633bis, blz. 99).
w
;_ 243 -
i. Gielis Van Volserri die tweemaal trouwde, eerst met Berbele Uylterzalen en naderhand met Maria De Broyer, te Leeuw, den 18 Sept. 1618. 2. Lysbette van Volsem, die de vrouw werd van Hendrik van Schepdael. 3. Catelyne van Volsem, gehuwd met Aert Borremans . . 4. Josyne Van Volsem, jonge dochter in 1623 (!). 5. Joanna-Theresia Van Volsem trouwt Philip Sermon. Uit zijn eerste huwelijk, met Berbele Uylerzalen, had Gielis Van Volsem twee kinderen : 1. Jan Van Volsem (2). 2. Antoon Van Volsem, die Catrien De Broyer te wijve nam. Uit dit laatste huwelijk van Antoon en Catrien. De Broyer sproten : 1. Helena Van Volsem, geh. Leeuw, 5-8-1625. 2. Catelyne, 30-11-1628. 3. Gielis, geboren Leeuw, 1631 en laater gehuwd, 1-21662, met Judoca Va11 der Haegen, dochter van Jan en Maria Van A1eurs. 4. Ludovica Van Volsem 25-6- Hi33, gehuwd met .Wil-· lem Pauwel.s 19-7-1651. (Zie II). 5. Antoon, 26-11-1635 en later gehuwd met Willem De Maeghl. (Zie IJhts). 11. Huisgezin van Willem Pauwels-Van Volsem. Vijf kinderen geboren te Leeuw. 1. Martina Pauwels, geh. 30-4-1652. 2. Niklaas Pauwels, 21-12-1653. 3. Catrien, 17-4-1654. 4. Tobias, 27-3-1661. 5. Anna, 32-2-1664.
I
I,
p! :j i<
'11! ',
'i I
(1) Schepenboek, n 1' 4!);)4, blz. iiiHvn).
(2) Het is van dezen Jan en zijn halven broeder Gîelis, dat men spreekt op blz: !);-J van Schepenboek nr 4!i:3ö, waar men zegt :· " Jan van Volxem en zijn broeder Gillis " mits de miserie des tyts, ende de groote ende uyttermate UilCosten ende bederfenisse, die hij beneffens andere van de selve prochic heeft geleden ten diversche logementen van het crygsvol)j. soo van Caranena Lorreynen, als andersints ».
I
··'
I
l~
,.
l.
;;::;g eez_gq
==&LZJ
UZi
- 244
-->.:.
iibis. i-Iti!sgezin van Antoon Van Volsem-.pe Maeght: 1. Jan Van Volsem, geb. Leeuw, 62-1-1691. 2. Elisabet, 20-8-1692. 3. Maria, 22-5-1695. 4. Catrien, 20-2-1697. 5. Anna, 10-3-1699. Van zijn tweede hu,welijk had Gielis Van Volsem (met Maria De Broyer) zes kinderen : 1. Elisabet Van Volsem,. geb 26-1-1620. Zij trouwt eerst Andries de Greve en naderhand Joos Schatteman. (Zie 111). 2. Anna Van Volsem, 7-11-1621, trou,wt Adriaan Christiaens (1665). Zie Illbis). 3. Niklaas Van Volsem. 26-2-1623, die den 25-10-1649 trouwt met Maria Lieflerinckx. (Zie IV). Niklaas van Volsem was eerst soldaat tewdienste van den Koning van Spanje en had zelfs een huwelijk aangegaan met Adrienne Le Dieu.(Schepenboek nr 4638 bz.356v 0 ). 4. Catden Van Volsem, 20-10-1624, gehuwd te Leeuw, den 16-7-1648, met Joos Van Cuts~m. 5. Jan Van Volsem. · 6. Antoon Van Volsem. 111. Huisgezin van Andries de Grevc-Van Volsem: 1. .Carola de Greve, geb. Leeuw, 3-5-1637. 2. Andreas de Greve, id, 3-3-1639. 3. Jacob de Greve, 10-3-1641. 4. Hubert de Greve, 10-2-1647. ·5. Barbara de Greve, 5-10-1649. 6. Veronus de Greve, 18-5-1651. 7. Willem de Greve, 27-8-1655 tr. Barbara Goossens. liibis, Adriaan Christiaens had bij Anna Van Volsem . één zoon genaamd Hubertus Christiaens. Hij werd gedoopt te Leeuw den 31 Mei 1669 .. IV. Huisgezin van Niklaas Van Volsem-Liefferinckx. Zes kinderen geboren te Leeuw : 1. Maria Van Volsem, van 2 2 Sept. 164,9. 2. Egied, 16-8-1650. Hij trouwt 1-8-1694 te Leeuw Maria-Anna De Greef. (Zie IVbis). 3. Joos Van Volsem, 15-2-1656.
-245. 4. Niklaas, geb. 29 Juli 1653. Trouwt Adriana Neetens, ' 20-5-1677. (IVter). 5. Jan, geb. Mei 1659. Trouwt Maria Neelens op 7-21685. (Zie V). 6. Frans Van Volsem, 22-3-1664. IVbis. Huisgezin van Egied Van Volsem-D~ Greef. Tien kinderen gedoopt te Leeuw : · 1. Elisabet Van Volsem, 24-8-1695. , 2. Joanna Van Volsem, 21-5-1697, tr.Philip Simon. 3.# Catrien Van Volsem, 4-5-1700 tr. Joos De Keuster. 4. A ntoon, 4-6-1703. 5. Corneel, 15-3-1706, abnormaal. Philip De Broyer was zijn voogd. 6. Maria, 1-4-1707. 7. Elisabet, 20-12-1710. 6. Jan-Baptist Van Volsem, 29-4-1714. Trouwt Barbara Devogeleer, te Halle, 26-5-1753. Hij sterft Halle 1783. (Zie Vbis). 9. Philip, 6-4-1717. 10. Corneel, 13-2-17i9. Trouwt Gudula Josefa Carlier Halle, 1766. IVter. Kind van Niklaas Van Volsem-Neetens: Càtelijne Van Volsem, geh. Leeuw, 6-8-1678. V. Huisgezin van Jan Van Volserrt-Neetens, die later . te Ruisbroek wonen, in de Lelie: 1. Catelijne, geb. te Leeuw 29-12-1685. 2. Pieternelle, 14-11-1687. 3. Egied, geb. Leeuw, 16-10-1689. Trouwt Pieternelle Beekmans, waarvan: . a) Karel Van Volsem, geb Leeuw, 16-9-1728, die trouwt met Martina Pasteleurs, (Vter). b) Martinus Van Volsem, pachter, geb. Leeuw, 2-31731, trouwde Joanna De Smet , 15-9-1771. Vbis. Kinderen van Jan Baptis~ van Volsem-Devogeleer. , Dertien in getal, alle gedoopt te Halle : 1. Maria. 2. Philippina-Robertina (tweeling, 25-8-1752 (1).
(1) Philippina-Robertina stierf te Halle, op den Klinkaert, in 1817. Zij was oud-geestelijke van de orde der Witte Zusters.
I
;I
~
.I
i
I
-246-
-247-
•••
:·:
'
L~
,
,,. .
\
3. Maria, 31-1-1746. '. 4. Jan, 16-9-1747. 5. Hendrik, Meert 1749. Trouwt Joanna Pelre, (106-1792). 6. Philip Van Volsem geb. 23-12-1750. Trouwt Catelyne Pelre, 19-8-1795, (zie V J). 7. Gregoor Van Volsem, 2 Dec. 1755. 8. Barbara, 7-11-1757, 9. Gaspar, 22-1-1754. ·· 10. Anna, 2-2-1761. 11. .Jan-Baptist, 18-6-1764. 12. Antoon, 18-2-17 45. 13. Antoon, 26-2-1744. Vter Huisgezin van Karel van Volsem-Pasteleurs. 1. Pieternelle van Volsem, geb. Leeuw, 11 Oct. 1760. 2. Tweeling Elisabet en .Joanna. 9 oct. 1763. . N. B. Joanna trouwde met Niklaas Waterkeyn. (Zie Vlbis). · 4. Jan-Baptist van Volsem, geb. Leeuw, 16 Oct .. 1768 5. Elisabet, 23-2-1772. 6. Merten, 1764. Trouwt Joanna Crokaert, 3-7-1792. (Zie Vtcr). Vl. Huigezin van Philip van Volsem-Petre: 1. Victorius-Lucas, geb. Halle 1798 en overleden.ll-5181 8. 2. Philip-.Jacob, geb. 1805. 3 . .Jan-Baptist, geb. 2-7-1809. 4. Philip-Hendrik, geb. Halle, ll-10-181 1. . Vlbis. Huisgezin van Niklaas Watcrkeyn-Van Volsem: 1. .Jan Frans Waterkeyn, 27-3-1789. 2. Barbara Waterkeyn, 27-7-1790. 3. Maria Elisabet, 18-3-1792. 4 . .Jan Baptist, 13-12-1793. 5. Pieternelle, 9-7-1 79G. 6 . .J oanna-Maria, f:i-1-1798. VJter. Huisgezin van Merten van Volsem-Crokaert: 1. Jan Baptist, 25-4-1793, Trouwt Pieternellc De haeseleer. (Zie V 11). 2. Anna Catrien, 26-10-1795. Zij trouwt met Jan Baptist Copp~ye, 29-9-1831.
'; I
3. Anna-Catrien, 15-5-1797. VII. Jan-Baptist Van Volsemen Pieternelle Dehaeseleer, dochter van Jacob en Lysbet l\1oriau, wonen op een p~chthof te Leeuw, (RattendaaJ). Hun huisgezin bestaat uit : 1. Carolina Van Volsem, geb. Leeuw, 3-9-1820. ' 2. Anna-Maria Van Volsem. 3. Martinus Van Volsem, 25-10-1829. 4, Willem-Josezef, 6-3-1831. 5. Jan-Jacob, 21-1-1833. 6. Jan Baptist, 10-1-1835. 7. Antonia, 11-3-1838. 8. Jan-Frans Van Volsem, 7-2-1841.
'·
! !
'!
!I '
y
'i 'l
'\
'
-249. i'.
FAMILIEBOOM DE BAST.
Dit geslacht was in de xve eeuw reeds verspreid te. Leeuw. Jan De Bast, wettige zoon van Willem woonde te Mekingen in 1482 (I) In de zestiende eeuw krioelt het van De Bast'n in Leeuw, Halle en Buyssinghen (1575), en gedurende de zeventiende eeuw treft men er overal aan in de streek, vooral te Dworp, te Lembeek, te Tubeek, Clabbeek,Bellinghen Pepinghen Ruisbroek en el,ders. In 1601 ontmoet ik Joos De Bast, landpouwer op de Malheide binnen Lembeek, en Gilles De Bast te Ruisbroek in 1590: In 1537 bestaat nog te Ruisbroek JanDe Bast, zoon van Jan. De schepenboeken van Hàlle spreken zelfs van Hubert De Bast 40 jaar oud wonende in het kwartier van Maastricht (1618), alsook van Gilles De Bast, te Bergen in Henegouw. Te Halle zelf leefde, in 1572, Geertrui De Bast, weduwe van Joachim Moens, alsook Catelyne De Bast, weduwe in eersten echt van Philip Ypeseels, en in tweeden echt van Niklaas van Nyvele. (Schepenboek nr 3852). In de eerste helft der zestiende eeuw ontmoeten wij Jan De Bast, suene wilen Gielis, die een pachthof koop~ t~ Mekingen «metten huysen, schuren, stallen, geheeten Tlwff ten Asschen >> ( 2). Dit pachthof was gedurende eenige jaren de eigendom van Meester Bernaard Van Orley beroemden kunstschilder te Brussel, zoon van Valentinus ( 3). Een andere Jan de Bast, gelleeten van Naesbeke, fs
(1) Schepenboek Leeuw, nr 9<i74. (2) Waarschijnlijk alzoo genaamd naar het gcslacht uan
Assche, een oud-Brusselsche familie, die zeer verspreid was in deze streken. Zie daarover vcrder onze Geschiedenis uan Buys inghen-Eysinghen. (3) Ziehier een kleine schets over de familie Van Orley. Valentyn Van Orley was gehuwd. met Berbele-Mergriete van
Johannis was gehuwd met Agneese Van den Bossche, die de zuster was van Pieter, gehuwd met Mergriete Van Orley. Dus was de familie De Bast van Leeuw verwant met de Van Orley's. De oudste De Bast'n, ons bekend in Leeuw, zijn Jan gehuwd met Martina Wouters, wiens zoon Quinten De Bas.t leefde in 1528 . Quinte;n was getrouwd met Maria Moeyensoens, waarvan op 4-8-1528 de volgende kinderen leefden: Baltazar, Jan, Joos, Merten en Anna De Bast. (Nr 13544 der Handschriften, Kon. Bibliotheek). De naam schrijft de Bast, De Bast, De bast. Sbast bij de meisjes en ook kortweg Bast, b.v. op 22 oct. 1603: « J.V!aria Vidua Laurens Bast n. Wij lezen in het schepenbo~k van Leeuw over 1528-1551 (1). van Wille de bast usoene wylen Jans de bast,dien men hiet van Naesbeke, ende Maria Moens, dochter van Arnold syn wettige. vrouw, die huren a en den heer van Vlieringhen, JonkerrBertram de Ie Cambe, geheeten Ganthors, heer van Templeuve, den helft· van den winhove voor 't casteel van Vlieringhen in de prochie van Halle, 28 Aug. . 1537 )), In 1530 ·treffen wij te Leeuw ·aan Jan De Bast, zoon vari wijlen Gielis, wiens vrouw Lysbette Van Volsem was, en Steven de Bast, zoon van wijlen Laurens. Steven trouwde te Halle in 1564 met Catelyne Ysermans.Voornoemde Jan, zoon van Gielis, gebruikte toen vijf dagwand op •t veld « geheeten Moensboven >>. Dus te Leeuw. Vergeten Pynbroeck (nog een Leeuwsche plaatsnaam). Daar waren vierkinderen :Eueraard, geboren te Brussel,1489 of 1490. Hij trouwde : a) Elisabet N., b) Barbara Geerts waarvan Mattheus Van Orley; Mergriele uan Orley die trouwd~ metPieterVan den Bossche (bezitters van 't hof ten Assche); Philip· uan Orley en Meester Bernaard, geb. te Brussel (1468), die trouwt met a) Agneete Segers, b) Catrien Hellinckx. Van het eerste huwelijk waren zeven kinderen: Joanna Van Orley getrouwd met·Diederik De Roovere; Anna·van Orley, de vrouw van Joos Cappens; Miehiel; Jan Van Orley gehuwd met Sara Snoeckx; Berbele, de vrouw van Jan I' Espinoy; Bernaard en Hieronymus. Van het tweede huwelijk van Bernaard Van Orley (met Catrien Hellinckx) bleven : a) Laurens Van Orley en b ; Gilles van Orley. ( Uit de schepenboeken uan Leeuw. (1) Nr 4633, ' . . . . .. -
' i
I
: I
'I I
I
.l - - - - - - - - - _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ __:_a
!'
i\. . i':
--,- 251 -
-'250wij hier p.iet, dat Willem de Bast, zooeven genoemd, de zoon was van .Jan en Maria Moens (1). De hoogervermelde Willem De Bast, die de helft van het pachthof van Vlieringhen beboerde,had ook een broeder,Gielis geheeten,die gehuwd was met Clara Paridaens (2). Jan De Bast-Van den Bossche was schepen der hoofdbancke van Leeuw in 1550. Zijn kinderen waren : 1. Laurens De Bast, die reeds gehuwd was met Maria Walravens in 1552, zuster van Lysbet de moeder van den toekomstigen Malderus. Laurens was in 1586 reeds ter ziele, maar Maria Walravens stierf te Halle den 4-3-1626, dus in zeer hoogen ouderdom e). (Zie A.) . 2. Lode~ijk De Bast, wiens zoon .Jacob heette, en getrouwd was met Maria Borremans. (Zie B). 3. Jacob, die in den echt trad 111et Jènneke Walravens, dochter van Willem en Elisabet Ghysels. · Deze echtelingen hadden verscheidene kinderen, die in de schepenboeken niet met de uiterste juistheid . schijnen opgegeven. De eerste heet er Jacob, elders Merten en is gehuwd met Suzanna Welle. In de kersten- en trouw boeken heet die vrouw Josine Vellemans( Vellef!!ans en Welle kunnen wel wisselen evenals Suzanna en Josina). (Zie verder C.) De tweede heet Renier (elders Gielis) en was gehuwd met Maria Oubley (elders Maria Hullenbergh.) Renier was een der notabelen van Leeuw ( 4 ). Hij bewoonde Naesbeke. (Zie D). Er is ook nog Jan De Bast, derde zoon van ·Jacob, die trouwt met Mergriele Van Boxslael (Zie E); verders Hendrik 1De Bast, die in 1693 overleden was (6 ), en eindelijk -
(1) Wij gaven hooger uitleg over Moenshouen, blz. 104-105. (2) Nr 463:~bis, blz. 1. (:~) Nr 4683bis, fol. 29. Laurens De Bast-\Valravens, hocwel een zeer welstellend man, huurde in 1579 eene hoeveelheid land aan het Klooster van Ter Cameren en had zijn pacht niet betaald," daer sijn huys seer langhe van God is gevisiteert geweest met allerhande crancke fortuyncn "·(Kerkelijk archief, D'Hoop, nr_5712). (4) Schepenboek, n' 4641, blz. 358u 0 ). (5) Schepenboek, nr 4578, blz. 130uo.
,
'
,.è : I'
pc
Maria Bast, die de vrouw werd van Jan M aes (2 Sept. 1643, te Leeuw). Twee kinderen zijn ons van dit huwelijk bekend:. a) Willem Maes, die in Oost-Indië verbleef. b) .Jacomyne Maes die den 12:1-1670 trouw de met Pieter Desmei waarvan : 1. Willem Desmet, 21-1-1670. 2. Adriaan besmet, 27-1-1674. 3. Renier Desmet, 9-12-H~77. 4 . .Jenne Desmet, 2-5-1682. A. Kinderen van Laurens De Bast-Walravens. ( Laurens was schepen te Leeuw in 1579) : 1. Elisabet De Bast, gehuwd met Renier De Broyer. (Zie
Boom De Broyer). 2. .Jan De Bast, (zonder hoirs). 3. Laurens J?.e Bast, schepen te Leeuw, trouwt zijn nicht, Maria Van Maldere, halfzuster vari den Bisschop. Laurens Was nog schepen te Leeuw in 1621 (1). (Zie I). 4. Willem De Bast, trouwt in 1570 met Catelyne De
,.
I~
1:.
I! lil IJ
1
Jr:
l_
tl
i :I I l!i i '(' I ;t
1
I· . ''I
1.,
i
. IJ
i
I. ..I
! .•
.. .:. I
'·
Broyer. 5. Catelyne De Bast, die trouwde met Jan Eylenbosc:h: die te Leimik woont. (Zie Jbis). 6. Josina De Bast, die in den echt treedt met Willem Demesmaeker ( 2 ). Zij was reeds weduwe in 1617. Uit dit huwelijk sproten : a) Willem Demesmaeker, geh. 9-3~1602. b) .Karel De mesmaeker. c) Maria .Öemesmaeker, die getrouwd was met Pee7
ter Ceuppens. d) Willem Demesmaeker gehuwd met Eertel Thielmans. e) Joanna Demesmaeker, geboren,Leeu:w 16-11-1599, die tweemaal trouwde: a) met Laurens Segers; b) met Pieler Van den· Broeck. Zij woonden te Huysinghen ( 3 ),
I
i
I '
(I) Id., nr 4():1.5; blz. 326u 0 • (2) Id., nr :i857. (:)) Id., nr 41)31i, blz. 840uo. ~
I I
Ij
d ---~-------
------- - ---- - - - - - - -
l'
....::....;.;..
____ __ _ ..
J 1
1
IJ
'I·',
(
-25~-
-253-
,'
N .B. J osina De Bast hertrouw de met J ac.o b Van Cu tsem·, waarvan Anna, die trouwde met Gilles Pauwels. I. Huisgezin van Laureys De Bast-Van Maldere, alle geboren te Halle : 1. Anna De Bast, 3-11-1596. Zij trouwt te Halle 13-41627 Willeril Walravens. zoon van Jan. (Zie Boom Walra-
.
~
'I I
I
'
broeder van J aak zooeven genoemd, en J enne Week, deden ondertrouw te Halle (19 Oct. 1606) en trouwden er ook (7 Nov. 1606). Al de kindt?ren van dit huwelijk werden te Leeuw gedoopt (1). Voor de begravingen ging het er nog wel wat erger toe. Er bestaan overigens documenten over dat misverstand tusschen de overheid (2).
vens).
2. Maria De Bast, 19-6-1602. Zij trouwt te Halle, 1) griffier van den geestelijken hovt: te Antwerpen. 3. Petrus De Bast, 20-12-1600. Hij huwt te Halle 138-1628,Ludovica De Greve,(Zie Stamboom),waarvan Joanna De Bast, gedoopt te Buysinghen, 4-10-1629 en getrouwd aldaar den 9-11-1649 met Miehiel Wambacq (Zie JJbts). 4. Ba.rbara De Bast, 9-11-1605, trouwt te Halle, 23-1-1636, Niklaas De Ketelbutier, waarvan zes kinderen die wij uit het oog verliezen. 5. Maxiruiliaan De Bast, 13-:-3-1608. 6. Laurens De Bast, 4-4-1610. Priester (1). 7. Catelyne De Bast, 23-12-1612. Zij trouwt Niklaas A lexander H aeck, 24-6-1629 ; 2) Jan J acobens,
Borremans. (Zie Boom Borremans).
.
8. Philip De Bast, 4-7-1615, die den 13 4-1641 trouwt met Maria Borremans, voorzien van een dispensatie van Rome, mits naarmaagschap. Hij overleed te Leeuw ~en 11 oct.·l683. (sepultus in eccl. retro sedem concionatorium). Zijn zuster Catelyne De Bast kwam, den 28 juni 1689 verklaren, dat Philips haar broeder zaliger getrouwd was geweest met Maria Borremans,mits dispensatie van Rome. _Wij weten, dat die De Bast'n te Mekingen, op de uiter~ ste grens van Brabant, kort tegen Henegouw, (Halle), woonden·· op een pachthof, waarvoor er gewoonlijk strijd was, tusschen Leeuw en Halle.Deze hoeve stond vlak tegenover de kapel van Maria-Magdalena, te Mekingen (in villa juxta sacella de Mekingen). Nu eens werden de kinderen aldaar geboren, te Leeuw ten doope gedragen en dan eens we'er te Halle. Wat de huwelijken betreft was 't weer zoo. Elisabet De Bast, dochter van Hendrik en (1) Id., nr 4641, blz. 340v 0 •
(1) Kinderen van Hendrik De Bast-Week: a) Jan De Bast.b) Lysbet, reeds genoemd, getrouwd met Pieter Dehaen, waar-,
van : 1° Gilles Dehaen, geb. Leeuw, 29-9-1606, in huwelijk met Maria Sermon.- 2o Catelyn DehaeQ, geb. Leeuw, 1609.- 3° 3° Jacob Dehaen, geb. 1616 en te Leeuw getrouwd (5-3-1647), met Jenne/ce Ghysels. Zij bezaten een pachthof bij de kerk te Leeuw (lGOO), waarop Jonker Servaas Caïmo, rentmeester van den Aartsbisschop van Mechelen, een rente van 148 rijnsgulden bezat. (Schepenboek, nr 4H38, blz. 493). Zij erfden ook va.n hun ouders het Hof t' Ophem, van waar nog de benamingen Top en Topstraat.- De kinderen van Jacob Dehaen-Ghysels waren de volgende, alle te Leeuw geb.oren: 1. Merten Dehaen,11-5-1653; 2. Catelyne Dehaen, 1-k165fi.; :L Anna Dehaen, 5-6-1658; 4. Egied Dehaen, 10-7-16Hl. (2) Hier geven wij afschrift van twee stukken bewaard in de Dekenij te Halle, in betrek met dien twist. a) Op 28 January 1689 is voor ons Meyer ende schepenen der Hoofdbancke van Leeuw Ste Peeters ge'compareert he'nderiek heymans, schepen, coster der selve hooftbancke, den weleken ter requisitie van de Eerw. Arnoldus Meurs, pastoor dersetver hooftbancke, sonder inductie van iemanden dan alleenlyek in faveur van justicie, heeft verclaert op syne manoe waerheyt ' in plaetse van eede die hij is biedende des aensoght wesende, het vo~gende,dats te weten dat hy sich heeft bevonden op 11 oet. 1 G8H wesende den dagh qer begraefenisse van wylen Philip de Bast bij hem deponent hoff, alwaert te peerde alsdan is commen gereden Nieolaes de Bast, sone van den voorseyden Philip, die aenden deponent segde dese woorden· in substantie : het lichaem compt al achter, waerop hij deponent vraegde waer hij het selve lichaem wilde begraeven,hebbende antwoordende dien voorseiden Niclaes : onder Malders serck, ··seggende hij deponent daer op waeromme nij et onder den serck van Borre. mans,dien hij philips de Bast,in sijn leven hadde geseyt aen den deponent selver gehaelt te hebben ende dathem het selfs was, waar hij begraeven wierde te Leeuw ofte te Halle, waerop den selfden Nieolaes deBast antwoordde sij hebben my geseyt onder Malders, waerop den deponent den graevemaeeker heeft ontbo. den, alwaer het voorsereven liehaem van philips de Bast is be-
t!l
,·I'
I
II I
'I, i
I
I .I 'I
;
'
'I
'l -255-
-254'-
De kinderen van Philip De Bast-Borremans, te Halle gedoopt: 1. Maria De Bast, 10-2-1642. 2. Catelyne De Bast, 3-3-1644. 3. Elisabet De Bast, 18-4-1645. 4. Laurens De Bast, 2-12-1647. (1). 5. Niklaas De Bast, 6-1-1653. Later gehuwd met An-
tonia De Greef. (Zie F). 6. Anna De Bast, 22-8-1655, die trouwde met
Joos
Van Culsem. 7. Geertui De Bast, 13-10-1658.
graeven geworden, nee aliter nee amplius et habita persistil et sign. Onderteeckend M. Nerinckx. 1689. b) Compareerde voor meyer ende schepenen der Hooftbancke van Ste Peeters-Leeuw, personelyck L,oys la Roye, oudt ontrent de seven en seventich jaeren, den weleken sonder eel)ighen Inductie ofte persuagie van iemanden ende ter requisitie van den tegenwoordighen heer Pastoor van Leeuw voorscreven, heeft verclaert ·ende geattesteert gelyck hij doet mits· desen op zijn. mannewaerheyt in plaetse van eede die hij des· noods es biedende waerachtich te wesen, dat hij. in naem van de gewesene heeren pastoors Smits ende Noir, lest landtdeken diversche jacren ende reysen heeft ommrgegaen om hunne ordinaire paescheieren,soo ten huyse van philip de Bast als andere innegesetenen der voorsereven prochie, weleken ·Philips de Bast altyt sonder eenighe clifficulteyt te maecken· heeft gegeven het ordinair recht van paescheieren gelyck anderen, mitsgaeclers dat Niclaes de Bast, sone wylen den voorsereven PhiÎips De Bast hem comparant heeft helpen opgeven ende draegen sckeren grooten houtboom om~ den serck op te lichten ende te lossen ,daer wylen synen voorsereven vader onder begraven es binnen de kercke van Leeuwe voorscreven, ende want goddelyck en etc. gelovende etc. aceorderende hier van acte om den voorsereven heere requerant daer mede te dienen, daer ende alsoo is. Actum desen sestienden mey 1689. Co ram J. Henricus de Grez, drossaert des Jan ts van Gàesbeke, als meyer Jacqs. Crokaert ende Gilles Gysels Schepenen. Onderteekent M. Nerincx. ('I) Het is deze Laurens,die onder den naam van Jan De Bast, wettige zoon van Philips en Maria Borremans, een rente van 50 gulden ontvangt op het pachthof te Mekingen (1672).(Schepenboek, nr 4640. bz. 342). · ·
J
I'
lbis. Huisgezin van .Jan Eylenbosch-Catrien De Bast: 1. Willem Eylenhosch, die trouwde met Catelyne Evenepoel (Zie
]ter).
2. 3. 4. 5. 6.
.Joanna Eylenbosch. Maria Eylenbosch. Catelyne Eylcnbosch . Anna Eylenbosch. Antonia Eylenbosch. !ter. Willem Eylenbosch-Evenpoel had : 1. .Jan Eylenbosch. 2. Willem Eylenbosch. 3. Frans Eylenbosch. 4 . .Jan-Baptist Eylenbosch. 5. Adriaari Eylenbosch. 6. Anneken Eylenbosch. 7. Catelync-Maria Eylenbosch getrouwd met Jan Van Sanie1.1 (Zie 11). 8. Maria Eylenbosch. II. Huisgezin van Jan Van Santen-Eylenbosch. 1. Cornelis Van Santen. 2. Pieternellc Van Santen. 3. Elisabeth van Santen. 4. Anna Van Santen, getrouwd met Pieter V eree~·tbrugge, waarvan : ' Antoon Vereertbrugge gehuwd met Geertrui Plas, waarvan negen kinderen, onder dewelke : 1. Engelhert Vereertbrugge. 2. Antoon. 3. Frans-.J ozcf. Ilbi.i. Huisgezin van Miehiel Wambacq-.Joanna De Bast, geboren te Esschene. : 1. Catclyne Wambacq,17-11-1 ö48.Trouwt de 22-8-1668,
Frans R.obyns. (Zie
]]ter).
2. Louisa Wambacq, 2-3-1650. Trouwt 7-2-1671. Joos
van Linlhoul. (Zie liJ). 3. Frans Wambacq, kanunnik van St Pieter te Turnhout, Hij was geboren te Esschene 6-2-1652. ( 1) (1) De Wambacq's of' Wambachs' woonden te Esschene, sinds 15ü0, op het Ankerhof, dat reeds in 1400 bestond. Bisschop Malderus kwam er al zijn verlofdagen doorbrengen en hàd er.
' '.
-.257-
4. Pieter Wambacq, 25-3-1654. Huwde aldaar 13-Ó'-1694, Ernestina Van Campenhout. (I Ilbis). · 5. Hendrika Wambaeq, 1656, begyntje. 6. Egied Wamb_aeq, 1-4-1655. Over!. 1701. 7. Jan Wambaeq, 24-11-1660. 8. Philip-Jozef Wambaeq, 3-3-1663. 8. Jaeoba-Carola Wambaeq, 26-7-1665. Trouwt te Essehene, Jan-Frans De Coninck. (Zie ]]Jter). 10. Frans-Jan-Baptist Wambaeq, 29-2-1668~. pastoor ·van 0. L. Vrouw-Waver. 11. Josina-Franeisea Wambaeq, 19-6-1670. Trouwt te Essebene Antoon Sassenus. (IV). IIter. Kinderen van Frans Robyns-Wambaeq, al geboren te Hekelghem : 1. Pieter Robyns, 11.-10-·1671. 2. Jan-Frans Robyns, 31-12-1672. 3. Joos Robyns, 22-6-1775. 4. Pieter Robyns, 19-11-16 77. 5. Jenne Robyns, 19-2-1680. 6. Andries Robyns, 11-9-1682. Trouwt Anna De BalZien, waarvan : a) Anna Robyns, geb. te Hekelghem, 22-3-1731. b) Merten Robyns, id, 5-9-1733. e) Hendrik Robyns, id., 2.9-6-1735. 111. Huisgezin van .Joos Van Linthout- Wambaeq, alle vijf te Merchtem gedoopt : 1. Joanna Van Linthout, 4-9-1672. Over!. 1672. 2. Andries Van Linthout, 13-12-1673. 3. Mithiel Van Linthout, 4-11-1674. 4. Jenne-Maria, id, 7-6-1676, bverl. 30-12-1710. 5. Miehiel Van Linthout, 19-8-1677. Overl. 1677. IIIbis. Kinderen van Pieter Wambaeq-Van. Campenhout, gedoopt te Essebene : 1. Frans-Jozef Wambacq, 19-3-1695.
een boekenkamer. Het Ankerhof is ten gronde vernield door de legerbenden van de Villeroy, heropgebouwd in 1702 en opnieuw geplunderd onder het Fransch ~ewind. (Uit Eigen Schoon, 1913, bz. 62.).
2. Pieter Wambaeq, 15..,2-1700. Trouwt Pieternelfe van Linthout, te Esschene, 20-4-1734, waarvan vijf kinderen geboren te Essebene : · · a) Martin.us-Ernest Wambaeq, 12-7-1735, die te Meerbeek trouwt, niet Pielernelle Van Opdenbosch. (Zie IVbis). . b) Jenne-Elisabet,.26-2-l741. Kind gestorven c; Philip-Jozef, 8-2-173i Jong overleden. d) Ernestina Wambaeq, 14-11-1742. e) Jan Wambacq, 22-6-1746. 3. Philip-Jozef Wambaeq geb. te Essehene, 24-10-1706 .. IIIter, Huisgezin van Jan-Fráns De Coninck-Wam. baeq, zeven in getal, alle gedoopt te Wambeek. 1. Michiel-J ozef De Coninck, 18-3-1687. 2. Pieter-Jozef De Coninck, 17-3-1688. 3. Joanna-Maria De Coninck, 13-12-1689. Zij tro.uwt te Wambeek, 5-10-1727, Gaspar Seghers, waarvan twee kinderen te Wambeek geboren. 4. Maria De Coninek, 1690. 5. Theresia De Coninck, 1694. 6 . .Jan-Baptist De Coninek, 1697. 7. Jan-FransDe Coninek, 1698. IV. Huisgezin, van Antoon Sassenus-Wambaeq, vier . in getal, geboren te Brussel (St. Niklaasparochie) : · 1. Elisabet, 10-8-1694. Te Sint-Ulrikskapelle gehuwd met Hendrik De Wandeleer en er overleden 7-12-1756. (Zie JVter).2. Maria Sassenus, van 1699. 3. Angela Sassenus, van 1703. 4. Magdalena Sassenus, van 1704. IVbis. Kïnderen van Merten-Ernest Wambacq-Van Opdenbosch, 1. Niklaas W ::tmbacq. 2. Frans Hendrik (tweeling 14-3-1759 te Esschene). 3. Maria Wambacq, geb. Essehene, 30-12-1760 . 4. Philip-J özef, 4-4-1762. 5. Jan-Baptist Wambaeq, geh. Esschene, 25-1-1764. 6. ·Jenne Francisea, 23-10-1765. 7. Maria Wambacq, 13-3-1767. 8. Elisabet-Jozefa, 20-12-1768.
1·1
:j
I
'
1
:
I,
~
j
I ('
i •I
:!
!
I
l,,
I
I ,'
I. .,1/ I
l
; I
HAL, -17.
---~---..:::::_.i::__ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _
---------------------"
-258-
'- 259
9. Marîa-Angela, 9-8-1770. · Catelyne Wambacq, 10-5-1772. Barbara Wambacq, 6-11-1774. Corneel, geb. Esschene, 24-2-1777. Jan-Baptist, 12-2-1780. IVter. Huisgezin yan Hendrik D~ Wandeleer-Sassenus, acht in getal, alle geboren te St.-Ultikskapelle waaronder: 1. Joanna Maria De Wandeleer, 5-2-1722. Gehuwd met Jozef Steppé, den 22-12-1753. (Zie V). 2. Frans-Jozef De Wandeleer, geb. 11-10-1723. Gehuwd met Joanna Maria Adriaensen, den 25-3-1757, waarvan Pieter-Jozef De ·wandeleer, geboren 26-8-1758. v. Huisgezin van .Jozef Steppé en Maria-De Wandeleer. Vier kinderen geboren te Strythem, waaronder : 1. Anna-Maria Steppé, 26-12-1756 en gehuwd. te StJ_"ythem met Pieter Paridaens, op 22 Juli, 1783. (Zze Vbls). 2. Pieter-Jozef Steppé, 9-5-1762. Trouwde te Edinghen. 9-2-1784, met Catrien Van Cauwelaert. Hij stierf aldaar 10. 11. 12. 13.
10-12-1800.
.
Vbis. Ki~deren van Pieter Paridaens-Steppé, geboren te Strythem: . 1. Aiüoon-Willem-J ozef Paridaens, 17-4-1784. 2. Anna-Catelyne Paridaens, 11-3-1787. 3. Pieter-Jozef, 17-9-1785. . 4. Jan-Frans, 9-11-1788. Jong gestorven. 5. Antoon Paridaens, 19-12-1789. Kind gestorven. 6. Joos-Frans, 29-12-1891. 7. Jan-Frans, 10-7-1794. 8. -Maria-Elisabet Paridaens, 23-8-1796.
B. Van Jacob De Bast-·Maria Barremans (1)· kennen wij maar één kind, nl. Anna, die gedoopt werd te Leeuw, op het einde der zestiende eeuw. Ziehier de akte : « Op 14 Oct. Anno 1598 is kersten gedaen Anna, Jaeck de Basts (1) Schepenboek Leeuw. nr 4635. bz. 19. Jacob De Bast en Maria Borremans waren gehuwd te Halle, 27-1-15~8.
I
~
dochter ende Maria Barremans dochter. Haer meter is Anna Barremans en haer peter P. Barremans », Anna trouwde met Gabriel Parys (1). C. Kinderen van Merten De Bast-Vellemans, zes in getal, gedoopt te Leeuw (2) : 1., Merten De Bast, 10-9-1638~ 2. Jan De Bast, geb. Leeuw, 9-11-1636. Trouwt 12-91672, Anna Robinon. Hij was lang in den oorlog in Duitsehland en Holland, evenals zijn twee broeders Merten en Hendrik ; daaruit volgende zelfs dat de loting der goederen plaats had in afwezigheid der drie broeders (Zie 1). 3. Jacoba De · Bast, 6-12-1640. Later getrouwd met Winand De Greve. 4. :Petrus De Bast, 17-6-1645, gehuwd met Hendrik Dernol ( 3 ). !). Hendrik De Bast, 17-10-1647. Hij trouwde met Catrien Coppens,den 2 Februari 1679, waarvan de negen volgende kinderen, te Leeuw gedoopt : 1. Jenne De Bast, 2 Oct. 1680. 2. Renier De Bast, 14-2-1683. Overl. 2-9-1702. 3. Peeter DeBast, 20-9-1685. Trouwt Jenne Tassignon, . 24-4-1714. (Zie Ibis). 4. Hermes De Bast, 29-3•1688. 5. Matthys De Bast, 27-3-1690. 6. Jacob De Bast, 13-12-169~. 7. Willem De Bast, 14-3.:.1693. 8. Jan De Bast, 12-3-1696. Trouwt Maria Pasteleurs. (Zie Jtet). 3. Joos De Bast; 11.:.3~1698. I._Kinderert van Jan De Bast-Robinon (elders Vbbiniorl (ook Robbinion en zelfs Roumien): 1. Maxiruiliaan De Bast,' geb. Leeuw, 25-6:.1673. Trouwt Maria-Anna De greef, 26-6-1720. (Zie 11). 2. Hendrik De Bast, geb. Leeuw, 1-6~1679. Hij trouwt
. i I
t
{ i,
I
I
'·
I'
iI
II !
I
,1,
(1) Schepenboek Leeuw, Nr 4635 bz. 273 v0 • (2) Eigenaars van het Impeierenvelt te Leeuw, op de Wolfs .. beek ofte Scheurmeutere. (Schep. nr 4641, bz. 283 v0 ). (3) Schepenboek, nr 4636 bz, 501v0 ).
\:'
·--·----------------------
'- 2êö Catelyne De Kempeneer, waarvan Hend.rik, te Leeüw gé..: doopt den 20-6-1703. 3. Joanna-Maria De Bast, geh. Leeuw, 10-11-1682. Ibis. Huisgezin van Peeter De Bast-Tassignon, geboren te Leeuw: 1. Catelyn'e De Bast, 7-7-1713. Trouwt, 14-5-1744, Pol Pické. (Zie !Ibis). 2. Geeraard De Bast, 25-1-1716. Trouwt Judoca Defré, te Leeuw, 20-4-1751.· . 3. Maria-Anna De Bast, geh. 4-4-1721. 4. Hendrik De Bast; 24-10-1728. Iter. Kinderen van Jan De Bast-Pasteleurs te Leeuw gedoopt: 1. Egied De Bast, 12-6-1732. 2. Martina De Bást, 13-6-1734. 3 . .Joos De Bast, 8~6-1735. 4. Jan De Bast, 30-3-1737. 5. Maria-Anna De Bast, 15-1-1741. ·. 'n. De elf kinderen van Maxiruiliaan De Bast-De greef. volgen hier. De weduwe leeft nog en 1767 en gebruikt toen, te Mekingen, ongeveer 60 bunder. Max was overleden 28-10-1747. · 1. Jan De Bast~ geh. Leeuw, 28-3-1721. 2. Hubert De Bast, id, 26-3-1723. 3. Niklaas De Bast, id. 9-12-1724. Werd priester. 4. Carolina ·De Bast, 3-3-1727. 5. Maria De Bast, 8-5-1728.0verl. 12-4-1728. In de kerk te Leeuw' begraven: 6. Ma a ie De Bast, 25-3-1729. 7. Hendrik De Bast, 3-:-2-1730. Overl. 7-2-1730. In de kerk te Leeuw begraven. 8. Peeter De Bast, 28-2-1731. Trouwt 14-7-1704 MariaAnna Uylenbroeck. (Zie IIter). 9. Philip De Bast, 24-6-1733. 10. Jacob-Philip, 16-17-1734. 11. Frans De Bast, 16-7-1735. I Ibis. Kinderen vanPol Pické-De Bast gedoopt te Leeuw : 1. Jenne Pické, 22-2-1745. 2. Josina Pické, 15-9-1749. 3. Jenoe-Mie Pické, 27-2-1752. 1
-261-
I
I
'
.
4. Dancel Pické, 22-10-1753, die in 1788 in 'den echt trad met J oanna Van Di est, waarvan : a) Jan Baptist Pické geh. te Leeuw, 10-2-1789. b) Peeter Pické, ->> n 12,-4-1791. c) Jan Pické, n >> 22-1-1794. liter Kinderen van Peeter De Bast- Uyle~broeck, geboren te Leeuw : 1. Albert De Bast, geh. 4-6-1765. Peeter De Bast, • 23-1-1767, landbouwer, trouwt Maria Bosquet, dochter van Merten en Barbara Heymans. Hij overleed 25 Pralrial Jaar IX. (Zie 111). 3. Jozef-Niklaas De Bast, 14-12-1768. 4. Jan-Jozef, 28-3-1773. 5. Philip De Bast, 13-12-1776. 6. Maria-Catelyne. 23-.12-1778. 7. Maria-Anna, 3-7-1781. IIt Kinderen van Peeter De Bast-Bosquet, te Leeuw geboren: 1. Merten ~é Bast, 17 Prairial Jaar 5. 2. Philip De Bast, geh. 1798. 3. Maria-Ana De Bast, geboren 1801 en nog hetzelfde jaar overleden. D. Huisgezin van Renier D~ Bast-Hullenbergh (ook Hoyllenberg, Heylenbergh en Oubley),alle gedoopt te Leeuw : 1. Jacomyntje _De Bast, 29-1-1651. 2. Francisca De Bast, 7-4-1652. 3. Laureys De Bast, 19-2-1654. 4. Hendrik De .Bast, 6-1-1656. 5. Maxiruiliaan De Bast, 5-3-1658. 6. Josina-Anna De Bast, 4-3-1660 (kra~k van zinnen (1). 7 . .Jacomyntje De Bast, geh. '21-12-1601. Zij trouwde 21 Oct. 1684, Joos Vlugghe (Zie J). 8. Renier De Bast, 2-7-1674: Trouwt 17-6-1695 met Catelyne Van Itterbeek (Zie Jllts). I. Joos Vlugghe-De Bast had een zoon Malthys genaamd, geh. te Leeuw 15-1-1685 en die tweemaal trouwde,eerst met Maria Walravens (niet van Leeuw), waarvan a) Pieter Vlugghe, 7-1-1715 (Leeuw). (1) Schepenboek 4578. bz. 271v 0 •
I;
•' (
I' 'i
'
'
-262b) Jacob Vlugghe, 11-11-1717 (id.). '' c) Elisabet Vlugghe, 18-11-1718 (id.). Van een tweede huwelijk,met Maria Van Cutsem, bleven: a) Jan Vlugghe, geb. Leeuw, 19-4-1721.. >> >> 16-2-1723. b) Corn~lia Vlugghe, c) Maria Vlugghe, >> >> 6-5-1725. Jbts. Kinderen van Renier De Bast-Van Itterbeek, alle te Leeuw gedoopt : 1. Joanna De Bast, 23-3-1697. 2. Catelyne De Bast, 16-9-1699'. 3. Anna De Bast, 18-7-1701. E. Jan De Bast gehuwd met Margareta Van Boxstael was preter der hoofdbarrek van Leeuw. Hun kinderen waren: 1. Jacoba De Bast, geh. Leeuw, a1-10-1637. 2. Catelyne De Bast, id., 8-2-1641. 3. Joanna De Bast, id., 24-9-1644. TrouwdePhilipKeyinolen, te Leeuw, op 13 mei 1668. Philip Keymolen stierf den 19-1-1685,Zijn weduwe hertrouwde met Gilles Sluys, die een pachthof bewoonde aan den Rink te Leeuw (1 708) (1). (Zie I). 4. Anna De Bast, geb. Leeuw, 2-3-1649. 5. Andreas De Bast, geb. Leeuw, 21-4-1654. I. Kinderen- van Philip Keymolen-De Bast. : 1. Jan Keymolen, geh. te Leeuw, 23-3-1673. 2. Miehiel Keymolen, 25-4-1676. 3. Jemie Keymolen, 25-1-1678. 4. Jo·os Keymolen, 6-10-1680 ( 2). Joos trouwde Martina Cornelis te Leeuw, 8-3-1698. (Zie Jbts). Jbts. Huisgezin van Joos Keymolen-Cornelis, te, Leeuw gedoopt: 1. Maria Keymolen, 17-1-1699. 2. Jacoba Keymolen, 17-1-1701.
-263-
!•
3. Willem Keymolen, 28-11-1702. 4. Karel Keymolen, 5-12-1705. 5. Joanna Keymolen, 12-7-1713. F. Huisgezin van Niklaas De Bast, pachter te Mekingen, gehuwd met Antonia De Greef, te Leeuw, den 5-2-1690. Drie kinderen gedoopt te Halle : . 1. Maximiliaan De Bast,7-4-1696. Overl. te Leeuw 1728. 2. Niklaas De Bast, 24-8-1693. Trouwt te Leeuw, 1 Juli 1734, met Catelyne Wauter~. Zij boeren op het hof te Mekingen. (Zie I). 3. Philip De Bast, 30-6-1691. I. Van het huwelijk van Niklaas D'e Bast-Wanters '. kennen wij : · '1. Maria-Anna De Bast, te Leeuw gedoopt, den 10-117 45. Zij trouwde den 8 Mei 1771 ,Niklaas Nerinckx, zoon van Jan en Jenne Walravens (1). 2. Joanna De Bast, gedoopt te Leeuw, 17-12-1747. 3. Antonia De Bast, die te Leeuw trouwde, 21-6-1760, met Jozef van Nimmen. 4. Philip-Jacob De Bast, licentiaat in de medecynen. Hij stierf vroegtijdig en liet vijf 'kinderen na. Ziehier hqnne namen : 1. J enne-Catrien De Bast. 2. Joanna. 3. Maria-Philippina. 4. Frans. 5. Lysbette. N.B. Catelyne Wauters·, weduwe van Niklaas De Bast, die in October 1747 te Leeuw overleden was, hertrouwde met Hubrecht Berckmans Uen later met Arnold Paridaens, . op 9-1-1748, te Leeuw.
11'
I
jf.! ,, :1,, I I
(1} Schepenboek Leeuw. 4589, bz. 179{),
(1) Schepenboek, nr 4580: kocht het pachthof aan den Rink, waar zijn moeder eertijds woonde (Schepenboek 4578. bz. 217v 0 } In 1699. (2) Deze Joos
:,I
/:
ij
-
---
--- - -
-----
--- -
.
--
--
-
---
---- -------
I
- ------- - - - - - - - - "
~
-265-
r
I
HALLESCHE STAM.
Steven De Bast, die gehuwd was in 1564, met Caielyne Ysermans,(Zie begin van StamboomDe Bast) had verscheidene kinderen, waaronder: 1. Een dochter die trouwde met Gielis Laurins. 2. Laurens De Bast, die te Breedhout woonde, en gehuwd was met Anna Van der Mueren (ook Muers of de Meur). Hun zoon was_ Pieter De Bast schlijnwerker te Bellinghen, te Halle geboren 9-11-1598, tmwijl hun dochter Ma1ia gehuwd was met Nicasius Hullenbergh,te Halle in 1613. 3. Maria De Bast, gehuwd met Gilles Vanhaelen. 4. Hubrecht D~ Bast,die in den echt trad metMariaVan Diest, te Leeuw, op 6 -Januari 1603. Deze laatste' echtelingen lladden onder andere een zoon Hieronymus De Bast geboren te Leeuw, 24-8-1612. Hij zelf huwde Joanna Vellemans, waarvan Maxiruiliaan De Bast, geboren te Halle, op 15-7-1652. Ma~ trad in liet huwelijk met Barbara Springael, te Halle, op 16-7-1695, waarvan Christiaan De Bast, die te Halle het licht za·g, den 14-6-1696. Hij was hovenier van sti~l en trouwde tot driémaal toe: a) met Maria_ Careis té Halle (4-7-1733); b) met Maria Wels, van Eigenbrakel, die stierf in 1764, en c)?met Maria Cardyn. Van het eerste huwelijk bleven zes kinderen, waaronder: Max De Bast, te HaJle geboren, den_ 15 Feb. 1736, en er in 1776 gehuwd, met Cecilia Verdroncken. (Zie ll). Van zijn tweede huwelijk had Christaan vier kinderen, waaronder .Jan-Baptist De Bast, van 5-9;.1745, gehuwd met Anna Demeur, van Halle, op 3-5-1792 . . Van dit laatste huwelijk kennen wij : 1. Francisca De Bast, geboren te Halle, 20-10-1793. » » » 17-9-1794. 2 . .Joos De Bast, 3. Joanna De Bast, » » » 30-10-1796.
I
II. Max De Bast-Verdroncken had een gezin van vijf kinderen, te Halle geboren, waaronder : 1 , Catrien, van 1778 en gehuwd met Pelrus Van Geel. 2. Jan-Baptist van 1780. 3. Maria-Theresia, van 22 Mei 1783,en gehuwd den 19Nov. 1806, te Halle, met Joos Coenen, kuiper te Brussel. 4. Jan De Bast, geh. 5-8-1787. Hij huwde Maria-Caielyne Beeckmans, waarvan: · 1. Karel De Bast. 2, Maria-Anna De Bast, gehuwd met Karel DeBreuck. 3. Jacob De Bast, gehuwd met Maria Winnepenninckx waarvan: a) Philip De Bast. b)Jozef De Bast, schepen te Halle. c)Karel De Bast. ·
I
II
.' Ii
-!1·1
I'
I'
I
__________________:______!______________ ---------- ------------ ---
F~ ----------- __________IL
!l·!
I
STAMBOOM NERINCKX.
I~~
, I
!l
:;
:\ •
I
r :
Te Leeuw zelf komen de Nerinckx' eerst sporadisch voor in de zestiende eeuw, en in het begin van de zeventiende. Later maken zij er struik. Veel meer Nerinckx' vindt men echter ter stede van Halle, doch de oudste komen te voorschijn te Pepinghen. De stamvader vinden wij in laatstgenoemde dorp, namelijk Willem Nerinckx, die rond 1855 geboren is te Pepinghen en aldaar het Hof te Herissem bewoonde. Hij was, blijkens een stuk op de archieven der dekenij Halle bewaard, zoon van Jan Nerinckx (1). · Bemerkenswaardig is 't dat de naam oorspronkelijk Nerincx schrijft, t. t. z. zonder k. Weldra, op 't einde der zeventiende eeuw,verschijnt aleens de k. Een heelen tijd wordt dan de naam onverschillig met of zonder k geschreven ; doch later scheiden de takken zich van een en 't komt zoover, dat men er twee familiën aantreft, de Nerincx' en de Nerinckx' die vast en zeker allemaal kinderen en }deinkinderen zijn van één en het zelfde koppel. Willem Nerincx, .f 8 • Joannis, trouwde te Pepinghen in 1610, met Jacobina Sergeants, waarvan vijf kinderen: 1. Ja.il Nerincx, geh. Pepinghen 23-9-1611, die zelf. in den echt trad met Barbara Neels, in 1637. Hij was schepen te Beert. (Zie A). · 2. Anna Nerincx, geh. Pepinghen in 1615. 3. Willem Nerincx, van 1621, die den 30-3-1649 te Halle trouwde met Anna Clement. (Zie B).
------------------'
(1) "L'un sur derny bonnier de terre provenant de Jean Nerincx son père, gisant sur Ie hamekens, tenant des deux costez aux biens de la dite église de Hal, aux biens de Jean Van Daelem et à l'un meisme».Het geldt hier land van de kerk van Halle, onder het toezicht van Willem Nerincx, die in 1585 geboren werd, en wiens vader Jan heette. Dus klaar genoe~.
--
---
--
-- ---
_
____]
I
-267-
~
· 4. Adriaan Nerincf, geh. Pepinghen in 1624. Hij nam te Leeuw als eéhtgenoote, den 18-4-1659, Anna Borremans, dochter van Ja:n (ook Gillis genoemd) en Maria De Broyer. De ondertrouw had plaats te Leeuw, eenige dagen voor de inzegening te Halle. (Zie C). 5 .. Frans Nerincx, ook van Pepinghen (1627), trouwde te Leeuw met de zustervan zijn broers vrouwe, op 21-41657, 't. t. ,:. Geertrui Borremans. (Zie D). I . Huisgezin van Nerincx-Neels. (Er waren kinderen, doch gebrek aan documenten belette . ons in die richting te zoeken). B. Huisgezin van Willem Nerincx-Clement, bestaande uit zes kinderen te Halle gedoopt : 1. Geertrui Nerincx, 15-7-1649. 2. Willem Nerincx, 13-8-1651. 3. Joanna-Maria Nerincx, 19-11-1653, trouwt Hendrik , Van Cutsem. (Zie Boom Van Cutsem). 4. Karel N erincx, 9-2-1656. (Zie 1). 5. Willem Nerincx, 26-1-1658. 6. Dancel Nerincx, (Zié Ibis). I. Karel Neri:r;J.Cx trad in den echt met Maria Paridaens. weduwe van Gorneet Eenens, te Halle, op 13 Mei 1691. Hun kinderen waren : 1. Willem Nerinckx, geboren te Halle, 4 Aug. 1692. Hij boerde op het Hof te Elbeek, onder Halle,en trouwde den 9-11-1721 met J os in a Pepersack (van Strythem). Hij stierf te Halle, den 17-7-1764. (Zie IJ). 2. Albert Nerinckx, geh. te Halle, 11-4-1696. 3. Adriaan Nerinckx, Halle, 21-2-1700. 4. Karel-Jozef Nerinckx, Halle, 1-8-1702. Gehuwd met Pieternelle De Nayer. (Zie llbis). 5·. Jenneke Nerinckx, Halle, 22-7-1704. Ibis. Daneel Nerincx trouwt te Halle Joanna Eenens, op 3-1-1682. Hij woont te Pepinghen, waar hedendaags nog jaarlijks, op 26 Sept. eene mis voor zijne ziel wordt gelezen. Daneel ovefleed te Pepinghen (1733). Zijn kroost bestond uit negen kinderen, te Pepinghen geboren: 1. Hieronymus Nerincx, (1682). (Zie ]ter). 2. Willem, 1684. Trouwde Anna-Maria Langhendries.
('
!; j ,.·
1.)
I'
I
!:
'
'I
i
.___ _:L
' -268Hij was burgemeester van Pepinghen. Va_n afstammelingen vonden wij geen melding. 3. Catelyne Nerincx, 1686. 4. Jan, 1688. 5~ Daneel,1690.Hij trouwt GateZijne Leroux. (Zie IIJter). 6. Jan Nerincx, 1692. 7. Hendrik, 1696. 8. Anna-1\{aria, in 1725 getrouwd met Jan Platfeau. 8. Elisabet'Nerincx, 1708. · II. Willem Nerinckx-Pepersack had dertien levende telgen, zooals het een welstellenden eigenaar van een groot pachthof betaamde : 1. Catelyne N erinckx, geh. te Halle, 26-4-1722. Zij trouwde te Halle Philip van Cutsem , van Leeuw, op · 9-2-1749 . (Zie Geslacht Van Cutsem). 2. -Philip Nerinckx, Halle, 12-3-1724, trad in het huweIijk met Anna-M_ aria Langhendries van Beert, 28-6..:1750. (Zie I ]ter). · 3. Maria-Jacoba Nerinckx, Halle, 18-1-1726. 4. Anna Neri11ckx, Halle, 29-9-1727. Zij werd in Mei 1757 de vrouw van Judocus Sterckx, van S.-MertensLennik. 5. Geertrui Nerinckx, Halle, 26-11-1729. 6. Jösina Nerinckx, Halle, 3-10-1731. 7. Suzanna Nerinckx, Halle, 29-8-1732. Trouwt den boer van Gaspeldoren, Judocus Bosquet. (Zie Boom Bosquet). 8. K,arel Nerinckx, Halle, 5-3-1734. 9. Willem N erinckx, Halle, 6-6-1735 10. Pieternelle, Halle, 1736. Zij huwde eerst Paul Franciscus (f Juni 1767), en den 7 Jan. 1780 Peeier VanNechel, boer op 't hof te Scheyssinghe, te Halle. 11. Jan-Baptist Nerinckx, Halle, 24-11-1738. ·Trouwt Maria-Josefina Tassignon (van Lettelingen), 3-7-1769. Zij bewoonden· het vaderlijk erf : 't Hof te Elbeek te Halle. Zie Vbrs). 12. Maria-Christina Nerir.ckx. Halle; 30-12-1740. 13. Philip-Jozef Nerinckx, Halle, 17-6-1742. Trouwde. Barb ara Leemans, 27-8-1769. (Zie V ]ter). · Jter. Huisgezin van Hieronymus Nerincx (van Pepin-
ghen).Hij kwam zich eerst neerzetten in St.-Pieters-Leeuw. trouwde m~t Anna Platteau (van Huyssinghen) en trok terug naar Pepinghen, waar hij stierf in 1744. Kinderen : 1. Jan Nerincx, geh. Pepinghen 1710, trouwde in 1736 Jenne Walraven.'> van St.-Pieters-Leeuw. (Zie 111). 2. Panwel Nerincx, Pepinghen 1712,trouwde Anna-Mie Demol, waarvan Adriaan Nerincx, geboren te Pepinghen in 1758 en later in huwelijk met. Theresia Galmart, (van Heikruis). Adriaan Nerincx-Galmart had een zoon, Jan-Baptist geboren te Beert, waarvan : a) Maria Nerincx, geboren te Beert in 1840, die trouwde met Victor-Emiel Nerinckx. Dus Nerinckx-Nerincx. b) Leo Nerincx, geboren te Beert, 1841, wàarvan Arthur Nerincx. 3. Egied Nerincx, geboren te Pepinghen in 1714 en overJeden te Halle 1793. Hij trouwde Joanna-Francisca Limbourg· (van Tollep1beek), waarvan te Leeuw geboren : a) Jenne-Catelyne Nerincx, 28-5-1745. b) Pieternelle (1747). c) Daneel, 22-7-1748. Hij trouwt Joanna-Catrien Nerinckx (1 ). 4. Daneel Nerincx, geh. te Pepinghen 7 Juli 1716. Priester geworden, werd hij op 24 Juni 1780 kanunnik van de Collegiale van 0. L. Vr. te Dendermonde.
IAl .I.
li
il I'
I
I\ 1:,I I. ;
' I
'I ,!
I
' ·i
(1) Egied Nerincx verloor zijn vrouw te Leeuw, den '27 Aug. 1748. Zij werd aldaar in de kerk begraven. Egied hertrouwde met Maria-Anna Roo/Jaerl (van Dilbeek), dochter van Jan en Anna Helpers, die hem te Leeuw nog vier dochters schonk : a) Joanna-Maria Nerincx, 19-1-1750, den ll:i-G-177G getrouwd met Joos Crokaert, pachter en herbergier In de Dikke Linde. (Zuen). (Zie Boom Crokaert). b) Anna-Cateiyne Nerincx, 9-11-1751. c) Maria-Theresia Nerincx, (1752). d) Joanna-Maria Nerincx, (1754)_. Egied Nerincx moet nog andere kinderen gehad hebben, die elders geboren zijn, want een zijner zonen oó'iZ Egied· genaamd, zoon van I;:gied en Maria-Anna Roobaert, overleed te Halle ~ in 1753. \Vat meer is, hij moet een zoon gehad hebben, die Jan-Philip heette en getrouwd was met Anna Crispeels. Zie daarover verder lelter H.
i
I
.,
I
H
\l
---
. - 271
-2705; Anna-Maria Nerincx, geh. 1718. 5. Willem Nerincx, geh. Pepinghen 1720. Trouwt tè Pepinghen Jenne De Quesne (1749). . 7. Joann~ Nerincx, geh. 1730. ·Trouwt Merten Lzmbourg van Tollembeek, schepen der Vrijheid Lembeek, zoon van Philip en Catrien De Smedt. Merten Limbourg overleed te Lembeek, 1-2-1796. 8. Jaak Nerincx, geh. _te Pepip.ghen, 1732. Hij trouwde Theresia Walravens, weduwe van Pieter Demol, in 1757: lil. Huisgezin van Jan Nerinc:x-Jenne Walravens: (1) 1. Egied Nerinckx, geh. te S.-P.-Leeuw, 1737. Hij bewoonde de « Het Negenmanneke ». 2 .. Niklaas Nerinckx, geh. Leeuw 1741,_ trouwde 1771 met Maria-Anna De Bast. Hij was pachter op Mekingen. (Zie II!bis). lilbis Kinderen' van Niklaas Nerinckx-De Bast, alle te Leeuw gedoopt : 1. Egied Nerinckx, 19-11-1772. 2. 'Jan-Jozef Nerinckx, 10-10-1774. 3. Jan-Baptist, 8-11-1777. 4. Maria-Anna, 18-7-1780. 5. Jan-Baptist, 6-4-1781. . 6. Jan-Frans, 12-9-1785, landbouwer op de Copheide te Halle. Hij trouwde Philippina Harnie, waarvan: a) Maria-Anna Nerinckx, geh. Halle, 1821, en gehuwd met Hendrik-Jozef Pauwels. b) Jan-Bapt. Nerinckx, Halle, 1824. · c) Philip, 1826. d) Frans, 1830. e) Niklaas, 1832. f) Anna Nerinckx,)834. JIIter. Huisgezin van Daneel Nerincx-~eroux : 1. Jan-Baptist Nerincx, pachter, te Be_ert, die trouwt met M aria-An·na Bonnewyn, waarv:an :. a) Jan-Jozef Nerincx.
(1) Zij was weduwe in 1775 en verkocht haar goed, gelegen pij het Hof te Gaspeldo.ren 1 aan Joos Huwaert-Ketelbant (Sche• penboek nr.- 4582).
....
------
-···
~·
1 ';
b) Jan-Bapt. Nerincx.
,,
c) Petrus Nerincx. d) Joanna-Maria Nerincx, echtgenoote van Jan-Baptist Nerinckx. e) Joanna Nerincx. 2. Joanna-Catelyne Nerincx, gehuwd met Philip Van Cottom, pachter op Termeeren. 3. Jenne-Mie Nerincx, gehuwd met Jeroom de 1\1.aret. 4. Gillis, (ongehuwd overleden). IIter Kinderen van Philip Nerinckx-Langhendries ; 1. Maria-Anna Nerinckx geboren te Beert, 18-4-1751. Zij trad in den echt met Adriaan De Vleminck (van Lembeek),en overleed in 1826, ten huize van Max Bellemans, (op Hondzocht). 2. Hendrik Nerinckx, geh. te Beert, 21-8-1752. Hij trouwde Maria-Anna Walravens (van Beert), dim 6 Feb. 1793. (Zie IV). 3. Pieter Nèrinckx, Beert, 12-9-1754, gehuwd met Maria-Theresia Nerinckx (van Pepinghen), den 7-9-1786. (Zie IVbis). Ll. Sebastiaan· Nerinckx, Beert, 25-2-1756. Hij werd priester, onderpastoor te Aalst (O.Vl.), en moest door het Fransch Bewind naar het eil;md Rhé verbannen worden, van waar hij terugkwam, om in een hoogen ouderdom te sterven, te Brussel in 1848. 5. Elisabet Nerinckx, geh.· te Beert, 7-1-1758. Zij trouwde met. Jan-Baptist Walravens, zoon van Joachim en Maria Hardy. (Zie Boom Walravens). . · 6. Pieternelle Nerinckx, geh. te Beert, 12-11-1759, die trouwde met Joos De Middeleer, van Halle, op 7 Juni 1791. 7. Jan-Baptist Nerinckx, geh. Beert, 7-8-1762. 8. iviaria-Anna Nerinckx, geb. Beert 11-12-1763, die trouwde met Joos De Becker van Linkebeek, (19-8-1788). 9. Philip-Jozef Nerinckx, 30-9-1765. IV. Huisgezin van Hendrik Nerinckx-Walravens. Vier kinderen geboren te Beert : 1. Hieronymus Nerinckx, 25-5-1793. Als kind gestorven. b 2. Pieter-Jozef, 26-4-1794, pachter, gehuwd in 1828 met Elisabet Orins. (Zie [yter).
'.
I
I;,,_' 1 I I
i
.\
i I'
. '
. ' .I I
i:
. 1 :\
: i
I
t
')j
!i
.I : ';j
'I'
. ' li:
I]
'1:
!
I,
-
-
272---'
2i3 -·
;
'•
3. Jan-Niklaas Nerinckx, 15-1-1796. 4. Elisabet, 13-7-1798. IVbis. Huisgezin van Pieter Nerinckx-Maria-Theresia Nerinckx. Drie kinderen geboren te Beert : 1. Pieter-Jozef Nerinckx~ 1786. 2. Jenne-Catelyne, 15. Germinal Jaar XIII. Zij trouwde tweemaal, eerst met Adriaan-Jozef Walravensop 15-9-1843, te Leeuw, en naderhand met Jan-Jozef Van Cutsem. 3. Philippina Nerinckx, geb. 1807, die trouwt met Leopold De Boeck, brouwer, waarvan Lodewijk-Leopold De Boeck, gehuwd met Pililomena Cousinne,(1879). IVter. Kroost van. Pieter Nerinckx-Orins, te Beerth : 1. Philip-Jozef Nerinckx, 7-4-1829. 2. Jan-Baptist, 14-8-1830, trouwt Maria-Rosalia Clerebaut. (Zie V). 3. Karel-Lodewijk Nerinckx, 3-8-1831. 4. Maria-Amelia, 16-9-1832. V. Kinderen van Jan-BaptistNerinckx-Clerebaut. : Eén enkele dochter,Alice Ne~inckx die in den echt trad met Emiel Nerinckx, zoon van Victor en Maria-LeoniaVictorina Nerincx, waarvan : a) Maurits Nerinckx. b) Magdalena Nerinckx. c) Angela Nerinckx. d) Edgar Nerinckx. e) lrma Nerinckx. Vbis). Huisgezin van Jan-Baptist Nerinckx-Tassignon. Twaalf kinderen, geboren te Halle : 1. Gatelyne N erinckx, 28-11-1771. Zij treedt te Halle in den echt met Tileodoor Carlier (25-11-1794).Zij sterft te Halle 1858. 2. Maria-Theresia Nerinckx, 29-5-1773. gehuwd met Jan-Jozef Van Cutsem. Zij sterft te Leeuw 17-1-1748. 3. Joanna-Maria Nerinckx, Halle, 19-6-1778. In huwelijk met Frans Carels en overleden in 1855. 4 .. Willem-Jozef Nerinckx, Halle, 6'-2-1780, eigenaar-,. gehuwd met Catelyne-Josepilina Toubeau. Hij sterft te Halle 1869, (Zie Vter). 5. Pieternelle Nerinckx, geb. te Halle, 3-5-1785. Zij huwt ..... Lebacq en sterft in 1830. >
6. Marla-Elisabet Nerin'ckx, Halle, 25-12-1794. Zij' trouwde, 16-10-1822, Hendrik Petre, brouwer te. Halle, en overleed er in 1832, waarvan Eël.uard Petre,geboren te&Halle in 1829, brouwer, die in den echt trad met Melanie Nerinckx, waarvan de huidige familie Petre te Halle. 7. Philip-Jacob Nerinckx, geb. te Halle, Mei 1770. Hij trouwde Catrien Carlier, waarvan één zoon, Jan-Baptist Nerinckx, geboren 1800. Deze trouwt Catelyne Walravens, te Halle, in 1822. Hij was landbouwer, waarvan:. a) Jan-Frans, geboren Halle, 1822. b) Philip-Jacob, geboren Halle' 1823. c) Karel, (1828). d) Petrus-Jozef, (1831). e) Eduard Nerinckx, (1835). f) Joanna (1837). 8. Maria-Barbara Nerinckx, geb,o Halle 21·4-1787, 9. Benedictus Nerinckx, Halle, 3-2-1782. Hij trouwde Pieternelle Sterckx, geboortig van Ophem, dochter van Willem en Barbara Leemans. (Zie V 1). 10, Petrus Nerinckx, Halle, 5 Oct, 1783. ,11. Coleta Nerinckx, Halle, 20-4-1790. 12. Philip-Jozef Nerinckx, Halle, 19-6-1774. Hij trouw.. de eerst Maria-Anna· Walravens, weduwe van zijn ko• zijn Hendrik Nerinckx 1 en vervolgens Maria-Catelyne .Walravens, . Van het eerste huwelijk bleef Jan-Baptist Nerinckx ge"boren te Beert (1803), Deze laatste trouwde, in 1831; Jenne-Catelyne Orins. Hij was burgemeester te Beert, bewoonde er het Hof te Luppens en had drie. kinderen : 1. Victor-Emiel Nerinckx, geb. te Beert (1840). Burgemeester aldaar en gehuwd met Maria-Leonia Victorina N erin ex, waarvan : a) Emiel NerinckX. b) Omer Nerinckx, gehuwd met Helena Cools. c) Edgar-Leo-Frans, geb. Beert 14-12-1885. Overl. 1891. d) Joris Nerinckx trouwt Sabina De Ro, dochter van Zacharias. Bewoont het hof te Luppens (Beert). b e) Juliana Nerinckcx, trouwt Loclewijk Langhendries, veearts te Kester. HAL.-18,
I ·I
·.· -l
:I I
i'
~
! !~ : :~
\1
'I
I!·; I' :1
I
rl) I
,
L~ I
I[
1
\
{
I·!I : 1:.
I'
I
11
I I
-214f) N ... ~ ... ti'. Eugeen De Ro. 2. Andreas Nerinckx, geb. te Beert, 1834. 3. Philippina-Josephina, geb. te Beert, 1831. Vter. Huisgezin van Willem Nerinckx-Toubeau: 1. Hendrika-Philippina-Hubertina Nerinckx, geboren te Halle, 1822. Zij trouwt (1842) Emiel Nerinckx. 2. Silvia-Hubertina Nerinckx, geboren te Halle (1822). 3. Maria-Theresia-Hubertina Nerinckx, geboren te Halle (1824) . Vl. Huisgezin van Benedictus Nerinckx-Sterckx. Ne- . gen kinderen: te Halle geboren : 1. Philip-Theodoor Nerinckx, 1822, priester, pastoor van St.-Catrien, te Brussel. 2. Jeannette-Catrien·,g~estelijke dochter in het klooster te Alsemberg. . 3. Maria-Theresia, 1827, trouwt te Halle, in 1849, Hippolytus-Louis-Jozef . Toubeau (van Galmaarden), land. bouwer te S.-:Pieters-Leeuw, waarvan. Clotildis Toubeau gehuwd met J.-B. tab,arr~~ 4. Gertrudis-,Joann.a-Jozefina, 1825. 5. Elisabet Nerinckx, 1828-1829. 6. Jozef-B\lbert, 18.30. 7. Maria-I,..udovic, 1833 .. 8, ·Melania-Catri~n: -Nerinckx, 1834. Trouwt . Eduard Petre, bromver te Halle. 9. Paulina Nerinckx, 1836. Ilbis. Kinderen van Karel-Jozef Nerinckx ~De Naeyer. Dit ~oppe) bewoont S.-Kw.-Lenn_ik.Er waren tienkinderen. Karel .Jozef stierf te S.-Kw.-Lennik in 1777. 1. .Josina Nerinckx, ge~. S.-Kw.-Lennik 29-1-1731. 2. Catelyne Nerinckx, id. 24-8-1732. 3. Maria-Catelyne, id. 7-4-1734. 4 . .Jan-Jozef, id. 5-6-1735. 5. Sebastiaan-Karel-Ant.oon, 1-2-1737. Hij huwde. Pieternelle Langhen dries, van Oetinghen.( 1 ). Eerst lic~nciaat
(1) Zuster van Thercsia Langhen dries, dieoverste was in St.Jans Hospita::.! te Brmscl en in 182:{ stierf. Zie haar portret.
2QMA
~275-
in geneeskunde eri heelmeester te Herffelingeri en later: geneesheer te Ninove. (Zie V)bis). 6. Anna-Maria Nerinckx,geb.S.-Kw.-Lennik, 25-4-1740. 7. Albert-Jozef Nerinck~, 25-12-1741. 8. Joanna-Maria, 14-11-1743. 9. Anna Nerinckx, 26-71746. 10. Frans Nerinckx, 25-5-1749. Hij trouwde· Jenne Borremans, waarvan : a) Jan-Baptist Nerinckx geh. S.-Kw.-Lennik (1777) ', · b) Jenne-Catrien geb. 1787. Trouwde J. B. Gh. Mau. ... roy, geneesheer te Halle, Zij sterft te Halle 1822. 11. Karei-Jozef-Miehiel Nerinckx, 25-3w1753. Hij trouwde Maria Crispeels en had vijf kinderen, waaronder :. a) Willem Nerinckx geb. S.-Kw.-Lennik 1780. b) Sebastiaan-Karel, 1787. c) Jan. 1798. Vlbis. Huisgezin van Sebastiaan-Karel-Antoon Netinckx en Pieternelle Langhendries. Dertien kinderenf waarvan het oudste geboren is te Herffelingen en de twaalf volgende te Ninove. Ziehier de acht oudste: 1. Karel Nerinckx, geb. Herffelingen l76L Hij werd priester, onderpastoor te -Mechelen 1 pastoor te EverbergMee.rbeek en vermaarde geloofszendeling in Amerika, Aldaar overleden in· 1824 . (1 ) Zie portret, . ~. Pieter-Jozef Nerinckx, geboren te Ninove (1763): Geestelijke broeder, overleden in 1796, 3. Sebastiaan~Karel-Antoon Nerinckx, geboren te Ni~ove 1764. Trouwde, te Halle, Maria Van den Berghe, Hij oefende aldaar het ambt uit van heelmeester en bouwde er de prachtige woning, die later het Gildenhuis geworden is. Hij overleed te Brussel. : 4. Maria-Catelyne Nerinckx, geb.te Ninove 1768. Gees,telijke dochter. 5. Joanna-Constantia Nerinckx, geboren te Ninove, .1770. Geestelijke dochter. . 6. Maria Nerinckx, 1773. Geestelijke dochter. (l) Zie daarovM M.• J. VAN onN WEoüE!. Essqi histotique· sur Ie Stéveni~me. bz. 8:! en volgende •
....!._, _ _ __
;j
•"
1':
'i. I .,
'
. I
'
•i
7. Jan-Jozef-Hendrik Nerinckx, geh. te Ninove, 157-1776. In 1798 proefkloosterling bij de Capueienen, werd hij door het Fransch Geweld aangehouden, hoewel zelfs geen priester nog. Hij. had immers zijn broeder, den pastoor van Everberg-Meerbeek, geholpen bij het inrichten eener processie. Hij werd verbannen, geraakte te Sinnamary en eindelijk te Londen, waar hij de H. Priesterwijding ontving in 1802. Hij werkte aldaar tot op 22 Dec. 1855 .aan :de verbreiding van het Katholicisme. Zoo zaaide· het Directorium,onvvetens, de kiemen van het ware Geloof in de vreemde landen, terwijl het dacht die kiemen uit te· roeien in 't land van Clovis. , -Jan Nerinckx is de stichter van St.-Aloysius-parochie te Londen, wàarvan de nieuwe parochie van 0.-L.-Vrouw van Halle thans een deel is. - Men verzekert mij dat hij zelf, met eigen handen; Kardinaal Gasquet heeft gedoopt. (Zie zijn portret). 8. Corneel:..Vital Nerinckx, geb. te Ninove,. 1782, en te Brussel overleden in 1855. VIter. Huisgezin van Philip~Jozef Nerinckx-Leemans. De kinderen zijn te Halle gedoopt: . 1. Geertrui Nerinckx, 1770, trouwde met Daniel Van Cutsem, van Buysinghen, (Zie Stamboom Van Cutsem). 2. Hendrik-Jozef Nerinckx, 1771. Trouwde Maria-The .. resia Van Cutsem. Hij was meester van de peE)rdenposterij te Halle en o':erlecd aldaar in 1827 (1). Hun kroost bestond uit twee kinderen : a) Emiei Nerinckx, geboren te Halle, 1812, dîe În '1842 trouwde· met Hendrika-Philippina-Hubertina Nerinckx, dochter van G.~.J. Ncrinckx en Catrien-Jozefina Toubeau. Hij was zoutzieder' te Halle. (Zie V IJ). b) Frans Nerinckx, geboren te Halle, 1821. Hij trad · in den echt met Fanny-Jozefina Van Cutsem, Hij\vas stoker. Zij overleed in 1859. (Zie V IJb1s). 3. Adriaan Nerinckx, geb. Halle, 1775. Hij trou'wtï'Mali. ria Bertrand, waa·rván Barbara•Jozefina, die te Brussel trouwt met Pieter-Frans Ragé. ' . ,I
(1) Zie over Hendrik Ncrinékx een sappige bijzondethei' in, mijn " Essai historique sur Ie Stévenisme ))' bz. 83.
i'
r
:
'I
I'
I
'!
,,
I' I
,. '
'
,,
I.
i
,,I
.
-
......
l.
I
I
I
-277-
I
I· I'
I I
.I
4. Wiliem-Felix-Benediktus Nerinckx, geh. in 1777, was pachter op ·het Hof van V lieringhen. Hij trouwde Angela Schoenmaker. Hun kinderen zijn alle gedoopt te Halle: 1. Barbara-Jozefina Nerinckx, geh. 1807, trouwde met Jan-Baptist. Crokaert. 2. Hendrik-Jan Nerinckx, 1809. Trouwde in 1839 Maria Charlotte Van Cutsem. Hij was_ hotelhoudEr en had zes kinderen. (Zie V IJter). 3. Karel-Lodewijk Nerinckx, geh. 1815. Trouwde in 1845, Maria-Anna Christiaens, Hij was herbergier·te HalIe in St. Catarinastraat. (Zie V I I I). 4. Joanna-Charlotte Nerinckx, geh. '181 Ten gehuwd met Pieter-Jozef Schoonjans. 5. Maria-Theresia Nerinckx, 1819, trouwde Jan-Baptist Nerinckx, zoon van Adriaan en Th.eresia Galmarl. 6. Isabella-Leonia Nerinckx, i820. Trouwde in 1855 met Philip Walravens. 7. Leo Nerinckx, 1822, die trouwde met Angelika Devogel. Hij stierf te Halle in 1876. 5. Anna-Catrien Nerinckx, geh. in 1779, trouwde Jozef Devis. 6. Jan-Jozef-Frans Nerinckx, geboren te Halle, 1787, trouwde Maria-Anna Dupret.Hij was zeepzieder te Halle. (Meiboom). 7. Philip-Antocin-Jozef Nerinckx, geh. 1791, trouwde H elena Molenschot, (van Turnhout). . VII. Huisgezin van Emiel-Nerinckx-Nerinckx burgemeester van Halle. Zeven kinderen geboren te Halle : 1. Emiel -Willem Nerinckx, 1843. 2. Gustaaf Ncrinckx, 1845. 3. ·Karel Nerinckx, 1847. Hij was burgemeester der sta,d Halle tijdens den grooten oorlog, (1914-1918). 4. Frans Nerinckx, 1850. 5. Alina Nerinckx, geh. 1854, en gehuwd met Emiel C loquel. Zij overleed te Eigenbrakel in 1890. 6. Eduard Nerinkcx, 1858. Overl. 1913. b 6. Hendrik Nerinkcx. VIJhls. Huisgezin van Frans Nerinckx-Fanny Van Cutsem. Drie kinderen gedoopt te Halle :
:: J I
i
I
L_ ___ ---------------
\
-------------------------
l
.U
-- . ·.K$1 .. EEZ~..., :.---~· -~· 1#-.:~J%.
2781849.
3~· Leo,' 1856. VIlter. Hendrik-Jan Nerinckx Van Cutsem had verscheidene--kinderen, waaronder : l. Willem-Victor Nerinckx, geb. Halle, 1840. Hij trouwde Maria-Philippina ·Lacourt, in 1862. · 2.- Felix-J oief , 1846. VIII. H~..tisgezin van Karel-Lodewijk Nerinckx-Christiaens. · Zes kinderen waaronder : · •. f ·Rosalia Nerinckx, geb .. Halle 1842 en gehuwd met
Jozef Ghysels.
·
2. Jan Nerinckx, geb. Halle, Hij huwde in 1874, Maria-
Ludovica Dammans. ·· 3. Leo Nerinèkx, van 1855. ' C'. Afstammelingen van Adriaan Borremans-Nerinckx~ Z~v{m kinderèn gedoopt te Leeuw.' 1. Maaike Nerinckx, geboren 5-3-1660. - 2. P.hilip Nerinckx, 24-11-1663. Trouwde Catelyne Van Diest, den 28-9-1691, te Leeuw. (Zie I). · 3. Anna Nerinckx, 10-7-1667. Gehuwd met Jan Ghysels; pachter en brouwer te Loth (Laeckt), op 9 Juli 1698. (Zie Jbls)~
..
!
I
·~---·
-279-
1. Emiel~Willem-Hendrik Nerinckx ,1852. z.:Hendrik~Jozef
.- • :: --
·
· 4. Anna· Nerinckx, 1678. 5. Maria-Lysbet Nerinckx, 1683. 6. 'Elisabet 'N_erinckx, 8-8-1673. Overl. 1676. 7. Jan ~erinckx, van 1681. I. Hui,Sgezin van Philip Nerinckx-Van Diest. Zes k,indereri geboren te Leeuw : 1. Karel N erihckx, 20-10-1691. 2. Egied Nerinckx, 4-2-1694. 3. ·Anna Nerinckx, 4-3.;1696. Treedt in den echt, den 2 Oct. 1725, te Leeuw, met Antoon V ari Creynhem, waarvan Tobias, Michiel, Peeter en Jenne van Creynhem. Verders: Philip Vàn Creynhem, 2-11-1725 .. Jan van Creynhem, 10-10-1726. ·4. Maria Nerinckx, 16-2-1698, gehuwd met Joos Van der Kelen. Maria Nerinckx stierf vroegtijdig en Joos bleef ·weduwenaar met twee kinderen : · a) Gilles Van ·der Kelen; ·- , --- - -._, ----·~
b) Catrien Van der Kelen {I). 5. Jan Nerinckx, geb. 4-4-1700. Hij bleef op het Hof ie Mekingen, voortkomende van Anna Borremans (2). 6. Joanna Nerinckx, 31-3-1703. Zij trouwde Corneel
Bogaerl .. Huisgezin van Jan Ghysels-Nerinckx : a) Jan Ghysels, geb. Leeuw, 29-3-1699 (3). b) Philip Ghysels, 21-11-1700. c) Maria Ghysels, .29-8-1702. d) Catelyne Ghysels, 7-5-1704. e) Egied Ghysels, 20-2-1707. Trouwt in 1743 ,te Leeuw
Jbts.
Anna Anssens. f) Anna Ghysels, 10-12-1710. D. Tak van Frans Nerinckx-Borremans. Vijf kinderen geboren te Halle : 1. Maria Nerinckx, 13-1-1658. 2. Anna Nerinckx, 14-9-1660. 3.- Philip Nerinckx, 29-9-1664. Overleden 30-8-1693. 4. Adriaan Nerinckx, 29-9-1667. Trouwt 1-3-1699 met Catelyne De Cuyper. (Zie I). 5. Philippina Nerinckx, geb. 7-6-1677. I. Huisgezin van Adriaan Nerinckx-De Cuyper. Zeven kinderen •te Halle gedoopt : . 1. Philip Nerinckx, 1699. Trouwt 1752 met Maria Soumilion (geen kind) ; hertrouwt in 1756 met Marià Fran- · çois, waarvan vijf kinderen : 1. Louisa Nerinckx, geb. Halle 1757. 2. Maria-Catrien, id. 1759. 3. Willem-Jozef, id. 1763. 4. Maaike, tweeling, geb. 1764. 5. Jenneke. N.B. Maaike trouwt later Joos De Coster. 2. Willem Nerinckx, geb. 1701. 3. Pieter Nerinckx, 1703, gehuwd met Gerlrudis De · De winck. (Zie . Jbls).
•
(1) De loting had plaats(Nerinckx-VanDiest),op 11 Dec.1737. ( Schepenboek nr 4583) blz. 35.'{vo). (2) ( Schepenboek Leeuw. N~ 458:3. bz. 353v 0 ). (3) V~rsmoord in 17,18. In <lc ~erk te Leeuw begraven.
''!"'1
'.
AIR
-281-
-2804. Jan Nerinckx, geb. 1706, die in den echt treedt met Maria Vellemans, op 19-4-1739. In de hoeken van Leeuw verschijnt zij weleens onder den naam van Maria Van de Velde. (Zie ]ter). 5. Maria Nerinckx, .geb. 1708. 6. J enne N erinckx, geb. 1711 en gehuwd met Engel~ bert Hansens. 7. Niklaas-Jozef Nerinckx~ geb. 1716. Ibts). Huisgezin van Peeter Nerinckx-De Winck. Twee kinderen: 1. Jan-Sebastiaan Nerinckx, geb. Halle, 20-1-1759. 2. Philip Nerinckx, geh. Halle, 4-2-1761. Hij was landbouwer te Breedhout (Halle). Trouwde Pieternelle Car-,. dyn, 13 Mei 1787, te Halle, en stierf te Leeuw ip. 1827. Hun kinderen waren : a) Jan-Baptist Nerinckx, geh. Halle 1788 en er overleden in 1825. b ; Christina Nerinckx, Halle, 31-5-1790. Zij trad in den echt met Egied Walravens. (Zie Geslacht Walravens). c) Philip Nerinckx, Halle, Nov. 1792. Hij trouwde Jenne-Catelyne Suenens, waarvan: 1. Maria-Catelyne Nerinckx, Halle, 14-4-1828. 2. August Nerinckx (1834). In 1861 te Halle getrouwd met Rosalia Van Stalle, en aldaar overleden in 1891. 3. Tobias Nerinckx, van 1838. 4. Rosalia· Nerinèkx, van 9-3-1829. · d) Maria Nerinckx, van 17-7-1795. Getrouwd met Jan.;. Baptist Pollé. e) Niklaas Nerinckx, 27-11-1796, te Leeuw getrouwd met Anna-Catrfen Dehaeseleer, (9-7-1835.) per. Kinderen van Jan Nerinckx-Vellemans. Acht in getal, gedoopt te Halle : · 1. Catelyne Nerinckx, 30-10-1741. · · 2. Maria Nerinckx, 29-2-1744. 3. Jan-Baptist Nerinckx, 25-3-1746. Hij huwde Maria Van Nerum, van Leeuw, in 1766. (Zie 11). 4. Maria-Philippina Nerinckx, (1748). Trouwt H. Hanssens, 14-9-1767, te Halle.· · · .. \ 5. C ecilia Nerinckx, 11-1-1750.
6. Pieter Nerinckx, 27-2-1753. 7. Niklaas Nerinckx, 2-11-1754. Hij trad in het huwelijk met Catelyne Tastenoe van Leeuw, 23-5-1773. (Zie llbls). · · 8. Maria-Anna Nerinckx, 27-7-1757. Zij trouwt met Pieter Lefebvre, haren halven. kozijn (12-5-1782). IJ. Huisgezin van J.-B. Nerinckx-Van Nerum. Vijf kin· deren geboren te Halle. 1. Jan Nerinckx, 30-6-1768. Trouwt ,6-8-1808, MariaAnna Straetmans. Hij overleed te Halle 1817. 2. Maria-Anna Nerinckx, 26-7-1778. Trouwt te Halle Willem Pasteleurs, (7-5-1797). 3. Klaaske Nerinckx, 21-4-1775, die trouwt met MariaBarbara Cofferniels, (Zie I Jt~Jr). 4. Catelyntje Nerinckx, (1771). 5. Maria-Catrien , trouwt Joos Hanssens en sterft te Halle in 1848 . Jlb 18 ). Huisgezin van :!'.iklaas Nerinckx-Tastenoe. Vijf kinderen (1 ). . 1. Anna Catrien Nerinckx, geb. Halle 1776. Overleden te Leeuw (ongehuwd) •.4-6-1840. 2. Maria Nerinckx (Halle) 1778. Trouwt Frans Carels, weduwenaar van M agdalena Derom. 3. Betje Nerinckx, zag het licht in 1785. 4. Maria.:.Anna Nerinckx, gebor~n te Leeuw (1775), en tweemaal getrouwd : a) met Egied Breynaert, (Zie I IJ). b) met Gaspar Harnie, den 1-12-1818.Van dit tweede huwelijk zijn ook kinderen geweest. 4. Hendrik Nerinckx, geboren Halle 1781. N.B. Catelyne Tasten oe stierf den 11 Feb. 1786, en Niklaas ging den 5 Mei daarop reeds een nieuw hüwelijk aan, ,met Magdalena Doms. (van Vlezenbeke). Van dit tweede huwelijk had Klaas nog een paar kinderen : 1. Jozef Nerinckx, geboren te Leeuw, den 29-12-1788, b
(1) Niklaas :Ner!nckx zijn goed wasbelastmeteen hypotheek, ten voordeele van de armtafel van Eysinghen (1 786). Later werd zij betaald door Niklaas Harnie en zijn huisvrouw Antonip Ncrinckx. ·
.'i':: '
~
·I.'I'
1
,1'1..
i.> ··'li ~I '
'
'I
i
i'?' I
..
'•' \
:i
.Ii I
l
i 1/' '!
:i
"~ \
''I·t'
,I
I -282die trouwde met Theresia-Carolina Redelbofg. (Zie IIJb 18). 2. Maaike Nerinckx, 1-3-1791. die jong stierf (1814). · III. Huisgezin van Egied Breynaert-Nerinckx. 1. Anna-Catelyne Breynaert, geh. 24 Floréal Jaar.VI Zij trouwdePieterVan Culsem,van Vlezenbeke (13-11-1820). 2. Madeteentje Breynaert, van 1800. 3. Pieternelle Breynaert, van 1807. 4. Pieternelleke, van 1808. Illbls. Huisgezin van Jozef Nerinckx-Redelborg: 1. Klaaske Nerinckx, geh. Leeuw, 22-6-1813. 2. Gielis, 1817. Getrouwd met René De Baut. (1849). 3. Annatje van 1820. Later de vrouw van Jan Sois. 4. Lysbet van 8-9-1822, en in. 1847 getrouwd met Tist Sermon. 5. Marieke, van 18-1-1829. nter. Kinderen van Niklaas Nerinckx-Cofferniels, meestal te Halle geboren : 1. Frans Nerinckx, van 1800, landbouwér. Hij trouwt in 1827 Maria-Jozefina Beelen. Hij overleed te Halle in 1857, nalatende vijf kinderen. (Zie JIJter). 2. Jozef Nerinc,kx, geboren te Beert (1802). Hij trouwde in 1828 Francisca Tordeurs (van Dworp). (Zie IV). 3. Jan-Baptist Ncrinckx, geboren te Halle in 1813. Hij trouwde tweemaal, eerst met Maria Bosmans in 1857, en vervolgens met Joanna Troost. Hij bewoonde Rhodenem, (Halle). (Zie JVbls). 4. Alexander Nerinckx, geh. Halle 1817. Hij trouwde Maria-An~a Carels, die in 1860 overleed, doch trad in tweeden echt met Theresia Govaerts. (Zie JVter). 5. Jan-Frans Nerinckx, geh. te Halle (1819). Hij trouwde er 1844 Maria-Catelyne Dehaeseleer. Zij woonden te Breedhout. Hun dochter, Barbara Nerinckx, werd te Halle geboren in 1844. IIJter. Kinderen van .Frans Nerinckx-Beelen: 1. Frans-Antoon Nerinckx, geh. Halle, 1828 en gehuwd met Anna-Catelyne De Bremaeker van Beert. 2. Joanna-Martina Nerinckx, (Halle, 5-11-1829), en ge huwd met Jan-Frans Pasteleurs (in 1858). 3. Felix Nerinckx, geh. 3-12-1831. Hij trouwt Rosalia Boudewijns. · . ,
-
283-
4 ·. Maria-Jozèfina.:Rosalia,van Mei 1834. Gehuwd te Ha:lle in f861 met Willem Pasteleurs. 5. Anna-Catrien, van 29-3-1837. · -. 6. Alexandér Nérinckx, van 1840, ·en gehuwd met AnnaMafia· Agneessens (1865). IV. Jozef Nerinckx-Tordeórs was landbouwer· te Es:. . schenbeek. Er waren twee kinderen : 1. Jan-Baptist Nerinckx, geh. te Halle, 10-1-1833. Trouwde Joanna-Maria Coffernieis in 1862. 2~ Louisa Nèrl.:nckx; 27-2-1835. IVbt_s_ Huisgezin van Jan-Baptist Nerinckx-Bosmans. 1. Mari~ Nerinckx (1846). ·2 .. Jozef. Nerinckx (1849). 3. JeQ.ne Nerinckx (1855). JVter. Kinderen van Alexander-Nerinckx-Carels. 1. Isabella Nerinckx, geh. Halle 1839 en getrouwd in 1860 met Pieier Corvé. 2. Felix Nerinckx, geh. Halle 1854. 3. Pieter Nerinckx, geh. 1841. Hij tromyde Joanna· Latinus, waarvan Frans Nerinckx getrouwd met Maria Hubo
H. .Afstammelingen van Jan-Baptist Nerinckx-Crispeels. Hij woonde te Lembeek, waar hij overleed in 1811. Zijn kinderen waren : 1. Maria-Jozef Neririckx, die trouwde met Emiel Van Cutsem. 2. Jan:.Philip Nerinckx- geboren te Lembeek in 1771, die in het huwelijk trad met Jeanne-Marie Clocqué. Hij was stoker te Lembeek en overleed er in 1820.Zijn dochter was·càtrien Nerinckx,die in- 1830 trouwde met.. .. Wayez. 3. Karel-Lodewijk Nerinèx, geh. Lembeek, 1780. Hij huwde Jozefa Balta eri stierf in 1830. Zijn kinderen waren : 'a) Victoriqe Nerincx, geh. 1816 en gehuwd met .... Binsfeld. . b) Eleonora,: 1817.:.1899. · · ' c) Adêle', gestorven in de wieg. • <1.)' August, van 1820. c) Lodewijk-A\fqlf, gehorei-de Lembeek 1821. Trouwde Isabella Theresia-A lexandrina Walravens, waarvan zes kinderen,_(Zie I).
in
~
-.2844. Karel Nerincx, geboren te Lembeek, 1782, en overleed in 1850. Papierfabrikant te Lembeek. Hij huwde Jozefa Van Cutsem. (Zie· JI). 5. Maria-Catrien Nerincx, geboren te Lembeek, 9-5-1775. Zij trouwde Frans-Philip De Bols.ter (van Geeraarsbergen), zoon van Philip en Maria-Anna Luyckx. Zij overleed te Assche in 1820. Kinderen uit dit huwelijk ; a) Maria-Eleonora De Bolster, geboren te Assche, 3-3-1803, en er overleden 17-1-1879. Zij huwde Karel t' Serstevens, vrederechter te Assche, geboren te Brussel 1801 en overl. te Assche in 1863. b Charlotte De Bolster, geb. 5-3-1805. Zij troq.wde Jos.-Emiel de Lanlsheere, geb. te Opwijk, 2-4-1797, waarvan Burggraaf de Lantsheere, staatsminister. · c) Hendrika De .Bolster, (1806-.1881). . d) Jozefa De Bolster, geb. 5-12-1808. Gehuwd met Frans Van de Putte, (van Esschene). I. Huisgezin van Lode~ijk-Adolf Nerincx-Walravens 1. Willem-Leo Nerincx, geb. Halle, 1860. i 2. Luciaan-Hendrik, id., 1857. 3. Karel.,.Lodewijk, id., 1853. 4. Emma-Jeanne, id., 1851. 5. Stefanie-Maria-Victorine, id., 1849. 6. Edmond-Jan-Baptist, id., ·1848. Huisgezin van Karel Nerincx-Van Cutsem: 1. PhiUppina Nerincx, geb. 1807, Trouwt.... Sleven;. 2. Paulina, Hal, 1809. 3. Ludovica,' 1810-1891. 4. Eduard, f814-1902. 5. Jules Nerincx, geb. 1819 en overleden 1877. Papierfabrikant te Lembeek. Hij was gehuwd met Maria-Theresia Carels. (Zie li 1). III. Huisgezin Nerincx-Carels.: 1. Mathilde Nerincx, geboren te Halle, in 1845. 2. Karel-Edmond Nerincx, geb. te Halle 1846. Advokaat, volksvertegenwoordiger en ondervoorzitter der Kamer. Hij trouwde in 1871 met Maria Van Volsem· en overleed te Halle in 1917.
Zijn' kinderen : . 1. Alfred Nerinéx, geb. Brussel1872. Leeraar aan de Hoogescho<;>l van Leuven,. 2. Maurits Nerincx. 3. Matbilde Nerincx. 4. Jeanne Nerincx. · 5. Hendrik Nerincx. 6. IVylgdalena Nerincx. 7. Jeán N erincx. 3. Leo-Eduard Nerincx, geb. Halle. 1849. Trouwt Ma· ria Le Chi'en, waarvan verscheidene kinderen.
'1.·:
.' .
SCHETS :ÖER FAl\ÜLIE
Laatstgenoemde was priester, eerst pastoor· van BUg;; genhout en later plebaan van S.-Rumoldusker-k te M eche'len, alwaar hij begraven werd. · Willem de Greve,broeder van den Pastoor van Buggen.:. hout, was gehuwd met J oanna Pauwels, waarvan : 1. Willem de Greve gehuwd met Catelyne Ghysels. Hifoverleed in 1614 en zij in 1637.De grafsteen lag in de oude kerk van Eysinghen (1). (Zie A). 2. Laurens de Greve, .priester. 3. Daneel de Greve. 4. Gabriel de Greve, herbergier te Laeckt. 5. Lysbet de Grev:e, gehuwd met Gilles Draogenbosch. 6. Jan de Greve. . 7. Hendrik-de Greve. Deze woonde op het Hof te Voshole (Leeuw). Zijn zoon Laurens werd te Leeuw gedoopt 28-8-157:3. A. Kinderen v.an Will~m de Greve .:Ghysels. 1. Gillis de Gr'eve trouwt Elisabet Partdaens (loting van 20-7-1640), waarvan Joachim, die trouwt met Maria Fighé. De kinderen van Joachim en Maria Fighé zijn Gilles en Anna-Maria: Deze laatste trouwde met J.-B. de Waha. 2. Antoon de Greve. · 3. Willem de Greve, die trouwde 1) met Maria Verhasselt, 2) met Anna Crokaert. (Zie B). 4. Louisa de Gre:ve. Zij trouwt 1) Pieter de Bast, zoon van Laurens en JennekeVan Maldere ;2) ArnoldLotsmans, waarvan Mergriete Lotsmans, gedoopt te Buisinghen, 24-4·1634 en Elisabet, van 1639, die trouwde met JanAutoon Van Schoonbeke (22-5-1664).Van cÜt laatste huwelijk bleven twee kinderen : 1. Joanna Van Schoonbeek, gedoopt te· Dworp, 7-51673, die .trouwde met Hendrik de Grtive, waarvan : a) Maria-Anna de Greve, geb. Leeuw, 1703. b) Joanna De Greve, (22-9-1707), trouwt Jaak Kefstemont. (Zie. lJbls). \ · c) Jacob de Greve,(24-7-1711).
DÈ GREVÉ ...
De de Greve'n woonden alvroeg ·in Leeuw, ook te Halle te Ruisbroek, en in de omgeving. Het hof te Nederh~m," te Halle, was in 1622 bewoond· dor Gilles de Greve. In Leeuw zelf vinden wij in het begin der 16e eeuw Het Jan de Greve, priester, zoon van Florens en Catelyne de Vos. Hij had voor broeders, Hendrik, Niklaas, en voor zuster Catelyne de Greve. De vader van F1orens, zekere Willem de Greve, behoort vast en zeker tot de 15e eeuw. Eenandere Jan de Greve wasgehuwd met Truike Van Volsem. Hij moet ook geleefd hebben in de 15e eeuw. Zijn kinderen waren Catelyne, Peeter, Claas (priester), Jan en Corneel, die kapelaan was in de S.-Goorik te Brussel en vóór 1550 overleed. Engelhert de Greve, ook reeds overleden in 1531, was gehuwd met Geertrui Crokaert, dochter van Willetn en Maria Van Cutsem. · Engelhert de Greve had verscheidene kinderen, die ons door de schepenboeken wel bekend zijn : 1. Joanna, getrouwd met Joos Walckiers. 2. Hendrik de Greve. 3. Adriaan de Greve. 4. Margarit d~ Greve, gehuwd met Willem Van Cutsem, den brieder. (Zie boom Van Cutsem). 5. Josyne de Greve, vrouw van Peeter Paridaens. (Denkelijk de ouders van Deken Paridaens.) 6. Jan de Greve. 7. Willem de Greve. Te .Buisinghen vinden wij alvroeg Gilles de Greve, die drie kinderen had : Willem de Greve. Gebroeders. Bertel de Greve. Pieter de Greve.
~
----'---(1) M.-J. Van den Eysinghen, bz. 119.
Weghe.
Geschiedenis van
Buysinghen-
;
f !i: i§?; §f
i. !
2. Jan-Bapt .. Van· Schoonbeek, gedoopt te Buisingheri; 14-10-1668. Hij trouwdeBarbara Gerrebosclz, waarvan Hendrik Van Schoonbeek, gedoopt te Dworp, 2-3-1707, en Jan' Van Schoonbeek Ilbts. Huisgezin van Kerstemont-De Greve. 1. Katarina Kersternont. 2. Jaak. 3. Niklaas, die aanspraak maakt op de studiebeurs van zijn overgrootoom (Pieter-J .-Fr. de Greve, plebaaan van S.-Rurnoldus te Mechelen). Stuk bewaard in 1758, bij den overste van Zevenborne~ 5. Joanna de Greve, dochter vanWillemen Cat. Ghijsels, trouwt Jan Van Cutsem, 2-5-1694, te Leeuw. 6. Catelyne de Greve, trouwt Frans Van der Eist. 7. .J\1aria de Greve, trouwt Willern de. Mesmaeker, (lo ting, Leeuw, 20-7-1640). Hun kinderen waren : a)· Jan de Mesrnaeker, geb. Leeuw, 16-5-1618. b) Lysbet de Mesmaeker, id., 17-5-1620. c) Catelyne, 21-4-1622. d) Antoqia, id., 16-4-1624. ·,. e) Willem, id._, 7-3-1627. Zij trou~ Maria Vellemans. (Leeuw, 12-7-1642)". ··(Zie C). f) Maria de Mesrnaek~r, 9-5~1630. · . g) Frans de Mesmaeker,Leeuw, 1-11-1632. Hij trouwt 24-2-1675, te Leeuw, .Maria Lissens,(Cbts). · B. Huisgezin Willem de Greve-Anna Crokaert, gedoopt te Eysinghen. : a) Antonia de Greve, 6-4-1643. Zij trouwde, 26-4·1672, Christiaen.• De Nayer en stierf te Halle 6-7-1716 (r).I waarvan : : 1. .Joanna De Nayer, gedoopt te Eysinghen, 2-4-1673, die trouwde met Renier Van Cutsem.(Zie Boom van Cutsein). 4
•
(1) In Schepenpoek 4571:1, bz. 245v 0 l~zen wij : " Seger W~l ravens, ingesetene pachter van Dilbeek, Catrien vap. Cutsëtn, syne huisvrouw, die getransporteert hebben aen Guillam en Andries Van Cutsem, en aen Marcus Magnus, getrouwt hebbend, Anna Maria Van Cutsem,vercochl aen Christiaen de Nayer, ingesetene, brouwer in de nieuwe Cam~e by de rivier~ de Sinn e tot busingen onder Leeuw Sinte Peeters, Anthonette de Greve · syne huysvrouwe tien vierrendeele lande in den trapput »,
2. Eniè:i'entia De Nayer, die te Ey~inghen gedoopt werd' 30-;-9-1674 en trouwde met a) Pieter Walravens ,b) met) Jan-Bapt. Van Cutsem (Zie Boom Walravens). 3. Hendrik De Nayer, gedoopt Eysinghen, 27-11-1675. 4. Joos De Nayer, geh. 18-1-1681, wiens zoon Christiaan, geboren in 1721, ten jare 1742 ook de beurs vroeg (1). b) Willem de Greve, 20-2-1645. c) Gielis de Greve, 29-6-1646. Zijn peter was E. H. Hendrik de Greve, pastoor van Pepinghen. d) Frans de Greve, 26-1-1648. Zijn peter was E. H. Hendrik Croes, pastoor van Buysinghen. e) Hèn'drik de Greve, gedoopt 16-8-1649. f) Anna de Greve,, 27-9-1651. C. Huisgezin van Willem De Mesmaeker-Vellemans, zeven kinderen gedoopt te Leeuw : 1. Jan, 26-6-1644. Trouwt (Leeuw), Margriete Van der Els i. 2. Joarina De Mesmaeker, 21-8-1646. 3. Joos,. 11-4-1649. Trouwt .Jenne Pardon. (Zie D). 4. :peeter, 22-2-1652, trouwt Margarita Waierkeyn, 21 10-1685, waarvan Maria De Mesmaeker, 30·10~1686, en Jan De· Mesmaeker, 11-5-1690. · 5. E"ngelbert, 4-10~1654. 6. Anna, 12-6-1657. Trouwt Jan Elsocht, 8~5~1685, te 4
Leeuw·.
7. Jenne; 16-9-1660. Cbls. Huisgezin van Frans Demesmaeker~Lissens: a) Miehiel Demesmaeker, 13-2-1676, (Leeuw). b) Catrien, 8-3-1679. c) Petrus, 8-2~1682. d) 'Catelyne, 30-7-1684. . D: Huisgezin van .Joos De Mesmaeker-Pardon. 1. Magdalena Demesmaeker, 17-5-1665~ 2. Jan-Joos, 16-10-1668. 3. Ma:deleentje, 19-7-1671. 4. Peeter Demesrnaeker, 15-4-1674. b
(1) Hij deed zijn eerste mis te Buisinghen h1 17-t7. (Zie onze Geschiedenis van Buisinghen-Eisinghe,~, bz. 63.) HAL.-19.
.. ~LLJLL&±....
'
-.29ir~
În.i·529 ónimo.eten wij een.Jan Van
HET GESLACHT VAN C UTSEM.
be ·Van .Cutsems waren vanaf de zestiende eeuw zóó rondgestrooid in de omstreken van Brussel, dat er than.s . niemand bekwaam zou zijn; om den stamboom dezer familie volledig op te maken. De bescheiden,hoe talrijk ook, zijn onvolledig, gezien de menigvuldigheid der stamgenoo-· ten. Te Sint-Pieters-Leeuw zelf vinden wij vóór 1531 reeds verscheidene takken, die weinig of geen gemeens met, e.lkander hebben. Bovendien worden zij benoemd, met be-. nevens hun gewonen geslachtsnaam, nog een bijzon~eren bijnaam te voegen, die den tak aanduidt. Zoo hebben wij de. Van Cuiscms van Zuen ; de Van Cutsems van Bijgaarden; die van Eleshoui, een voorname tak waarvan Willem Van Cutsem, die leefde in 1375; de Coetsems van Bruckem ; de Koedsoms van Laeckl ; de Van cuetsems van Reeke en .daarbij nog een heelen staak gelleeten de Van Cuelsems geheeien de brieres, den briedere of sbri'ers, 't is te zeggen de brouwers of biermakers. In den pachtbrief van 1596 wordt vermeld : Claes Brieders goel te Bruckem. Daarbij· hebben wij wel redenen om te gelooven, dat de Van_ Cutsems zouden kunnen oorspronkelijk zijn van Leeuw zelf, omdat wij in stukken van 1514 melding vinden van een hoeve, die den geslachtsnaam verbergt. Wij ,lezen erimmers vo.or dit jaar, << te Leeuw in de :stadt, (hofstede) geheeien Te Cuiisem (1).· In de xve eeuw wordt nog vermeld het Cuisemveldeke, langs den weg van Gaasbeek. op Brussel, dat· honclerd jaar later nog toebehoorde aan. Jan Van Cutsem, burger der stad Brussel.
(1) Kerkelijk Archief, Nr 14728.
Cuisem) zÓon·.va:ti Jan, en zijn dochter Catelyne van Cutsell,l gehuwd met ·, L~cas Jacobs; ook een Heer ende Meester Jan Van Cutsem,. prtester, zoon van Willem en. Lysbette van Leeuw. Mher Jan ·Van Cutseiri, priester, had. verscheidene broeders en zusters, nl. Gee~trui, gehuwd met Willem de Kempeneer, . Lysbet gehuwd' met Aárt de Groeve, Catelyne gèhuwd met Jeroom de Walsche, Anna gehuwd met Jan; De. Leene'r, Maria Van· Cutsem met Mattheus Van den Leene en. eindelijk'fWillem Van . Cutsem. (Sectie der handschriften. ,:, ,1 Brussel, Kon; Bibl. Nr 13544: -) Hendrik Van Cutsem, gezeid van Lake, wordt te Leeuw.· vermeld ''in 1450 en .aangegeven als overleden in 1:494. Hij liet vier kinderen na : .: 1. Hend~ik Va~. Cutsem, gezeid van Lake, « soene wy- .. l~n Hendncx )). HIJ trouwt eerst Maria Meriens, waarvan·· VIer kinderen ; daarna Geertrui Coomans, die hem ·ook vier afstammelingen schonk : Van het eerste bed kennen wij : · a) Hendrik Van Cutsem, gehuwd. met Christina de. / Leenheer, (zie verder aa). b) Maria Van Cutsem gehuwd met Jan Gysels, dié Zelf. hertrouwt met Pieternelle Spinnoy, (zie bb). . .. c) Gielis Van Cutsem, gehuwd met Lysbet Gysels; .. . (zte·cc). d) Mergriete Van Cutsem getrouwd .met Hubertus ... Van dén Gehuèhte, (zie dd). · , · Van het tweede bed bleven : . , · e) Jenne Van Cutsem, trouwt Jan Btèeckmans, waàr~ '· van·· de past9or vari Buysinghen -en Dworp, Gi.lles Brçeck• mans, een' l:).'fstammeling was. : ·. . .' . · · •; •f) ·Willeni Vail. Cutsem, priester, bezitter· eener k~pel te G:_aasbeek. Den 7-7-1526 doet hij opdracht van··zeket vo~rdeél ·aan den ·heer J ari De :[Y.Iesmaeker. priester,. kapelaan d~ «. capellevan het slot .van Gaesbeek », (Hs .. Nr.. 13544 der manilséripten, Kon. Bib I. Brussel). .· g) Lysbet Van Cutsem, gehuwd·met Dancel Van den· Eynde. ' . · h) Catelyne .Van Cutsem, eerst in huwelijk ·met·Ja.cob de Broyer en vervolgens met· Jan Van Diest. · 1
'l
-293-
2. jenne Van· Guts em. wa~ gehuwd niet j a.èob' Ván: broes.:.
Een andere voorname tak i.s deze, dien men te Leeuw ontwaart omstreeks 1550, en die ·de oude wapens der familie draagt· (1). Nikl;1as Van. Cutsem.overleden vóór 1550,' behoorde toe aan .gemelden struik .. Hij was gehuwd met· Lysbet de Boe en had een zoon Jan. Laatstgenoemde Jan verkocht een eigendom gelegen te Laeckt, onder Leeuw, op 4-11-1550. 'Jan had, onder·meer, twee broeders: ... 1. Gielis, die gehuwd was met Maria Heylflans· en reeds ·overleden in 152.;), en wa~rvan de 'volgende kinderen be~ . stonden: a) Frans Van Cutsem. ·b) Bernaard Van Cutsem. · c)'Mergriete Van Cutsem, gehuwd met Kwinten Gy~ sels, waarvan Hendrik, Kwinten, Merten, Josyne,·Catelyne ·en M argriete Gysels. . 2. Frans Van Cutsem (in de schepenboeken Vranke), ge~ :huwd met Mergriète Van·der Wouwere, die tusschen 1583 en 1590 overleed. Van dit huwelijk bleven twee kinderen : a) Mergriet Nan Cutsem;gehuwd met Willem Van der
·hout en daarna met ..... de Kommere. 3 .. Elisabet Van' Cutserri. was dé vrouw. van·. Jan, De Br;uyn•, meier van .Anderlechtr(in 1508). 4. Maria . Van·. Cutsem,. weduwe van Willem Crokaert t in 1531. (Zie' Boom Crokaer(). aa). Huisgezin van. Hendrik Van Cutseru-De Leenheer; (Zij. ·was .dochter van. Antoon en .Truike van Bellinghen).' Hij.1deed het. verhef van een1.tiende op Rattendaal,.ltege• lijk met zijn•:schoonvader; Dend5 Jan. 1523 .kocht HéiJ..., drik een eigendom te Leeuw van PhilipVan Ophem.:(rid..:..., der). Hun. kinderen waren·: a) Jan Van Cutsem, gezeid .van Lake, landinande. Leeuw, in 1549 en 1561 vermeld met zijn. vrouw..Barbara Crokaert. Dit gezin. telde vier of vijf kinderen, waallVan wij verder het spoor verliezen. b) :Hendrik Van Cutsem. c) Willem Van Cutsem. · . · d) Truike Van Cutsem, gehuwd met Claes· Van Cutsem .. N;B .. De dochter ·van dit echtpaar, lda, was de vreuw van Egied de Valckener, koste:r te Leeuw. e) Jenne Van Cutsem. f) Mergriet =Van ·Cutsem, de .vrouw van Wil!em::Bos-
.Noot.
mans.: bb). Jan Gysels en Maria Van Cutsem hadden Antoi.m en: Mergr.iet Gysels. cc). Giélis Van Cutsem,die gehuwd was met ·Lysbet' Gy- . seis, had ook.I vier kinderen : a) He:Qdrik Van Cutsem .. b) Jan Van Cutsem,gehuwdmet ;Geertr.ui de.Paepe·. c) Mergriet, gehuwd met Marcus Goossens ( 1). · d)' Lysbet Van Cutsem trouwt Machiel U.yttens. Zij stierf.vóór 1558. dd) .. Margriet Van .Cutsem; · ·die · gehuwd was met Hubert- Van .den Gehuchte, was reeds ·weduwe ,in 1533. Zij . liet vijf kinderen na, waaronder Bertel, die trouwde met:· Willem Van der ,Sfachmolen. b {1) Schepenboek Leeuw, Nr 4633bis, bz. 77.
.
b) Hendrik Van Cutsem, gehuwd met Lysbet Van Zéle. 'Zij ;kochten den 16 Mei 1572 te Brussel, een.'brouwerij,·ver,wersstraat, geheeten De Zon. In 1595 waren beiden·o~ 'verleden. Wij .kennen qe ·Volgende kinderen van dit .paar : a) Hendrik, die gehuwd was met Anna Moriaehs, ·dochter van Hendrik en Pieternelle Van Grimbergen. Beiden werden begraven in de kerk van S.-Goorik ·te Brus~el. Zij hadden acht kinderen. (Zie aa). · b) Andreas, vermeld in 1592,.(te Brussel). c) Catelyne,' gehuwd met' Augustijn Van Hal[lrne. . d) Anna Van Cutsem, die eerst trouwde ~e ~russel niet Jan,Polspoel en vervolgens, weer te Brussel, met Ja.:. cob .Van Caversen, brol}.wer. e) PieterVan Cutsem, die den 3~7-1590 te Brussel in (1) Tw~e zilveren sikkels,naar elkander gekeerd, met gouden hechten, op een groen veld, waarbij drie gouden sterren, tw:ee op het bovenstuk en een tusschen ·de sikkels.
'I
I
:I
:i I'
:I
Ii I
-295" ' den echt ·ttad ~met Je nne dé Beek er .Zij kochten te Brussel, · ;.den 21;.6.:.1591,-de brouwerij geheeten Dèn Speghel, .. op~de Vlaamsche straat, welke zij nog uitbaatten den ·l . Maart · 1616. Zij·bezaten ook goederen te Leeuw (1). · '·. N:B:ALdeze Van Cutseros zijn.voortaan weg van Leeuw . ;•en' verblijven 'binnen de hoofdstad. · · : :Hun kinderen waren onder andere : 1. Hendrik Van Cutsem, gedoopt te Brussel (S.-Goorik), ;.:.31 Mei 1591, · · · ~ ' 2.- Joanna Van:Cutsem, in S.-Gooriks gehuwd 1621 met Adriaan Van Merstraeten, met wien zij de brouwerij.« Den Speghel ,, overnam den 15-3-1627. 3. Pieter Van Cutsem, geh. 1598. · · .· aa). Huisgezin van Hendrik Van Cutsem-Moriaens: .. · ·-1. ·Joanna Van Cutsem, gedoopt S.-Gooriks,23-6-1594. Later in den echt met Pieter Glzeerens, ontvanger .der · /stadsinkomsten te Brussel in 1641.. ·: · .: 2. Htmdrik,geb.1584 en overledan29-10-1639. Hij trouw.. de Maria PeetervlieS. · ' 3~ .Jan, geb,. 1587. OngeJ:tuwd overleden. 4. Pieter, geb.1589. Gehuwd met Cecilia Van Merstraeten • .,(Zie 44). ' · ·5.· Augustinus Van Cutsem (1591-1676). Advokaat.in de Hoofdkamer van Brabant, trouwde in S.-Goedele, 28-ll-162~, Sabina Snavels, waarvan zes kinderen, onder dewelke : a) Peeter Van Cutsem (1629). Gehuwd met Joanna-Josina _Bérger. -; , b) Pauwel Van Cutsem, geb. 15-7-1634. 44. Huisgezin vanPieterVan Ctitsem-Van Merstraeten. 'il·€lara Van Cutsem. · 2. Maria Van Cutsem. ·· 1
.. - .
· ç:). ;, 14. oct. 1 ö94,Georgia .Van -Cutsem, begijntje te ._Brussel, heeft opgedragen ten behoeven van Peeter Van Cutsem, borger ende meester huyvetter te Brussel, en Barbara de Becker, zijn quysvrouw, vijf dagwand lant op het steenbergveld te Leeuw. Zij kreeg het vroeger uytten hoofde van haere ouders.~ haer . bekomen voor meier en schepenen qer ~tad Halle,15~12~.,~~9, )), . ( Schepenboek N' 4587, bz. 14 8) , ·
3. Pieter Van Cutsem, gedoopt te S.-Gooriks (Brussel), 17-10-1619, advokaat ih den Souvereinen Raad van Brabant. Huwde, 4-2-1649, Mergriete Verlzeylewegen, waarvan: a) PieterVan Cutsem, (1649-1707) . b) Lysbette-Cecilia. c) Jan-Baptist Vàn Cutsem' (1656). Tr. Maria-Anna 't Kint. (Zie cc). · d) Hendrik (1658-1689). e) Geertrui; (1660). Tr. 19-2-1678 Frans Bassery (te Brussel). cc). Huisgezin van Jan-Bapt. Van Cutsem-'t Kint, brouwersbaas teBrussel en in 1689 deken derlakengilde aldaar. Zijn kinderen waren : · 1. Steven Van Cutsem, (1680-1693). 2. Jan Van Cutsem, (1691-1738), priester. 3. Anna-Maria, (1694-1728). Gehuwd met Frans Laimé, burgemeester van Vorst en Droogenbosch, greffier van Dw.orp. Begraven in de kerk van Vorst. 4, Pieter Van Cutsem, eerst brouwersbaas te Brussel. Hij trouwde eerst, 1705, Maria-Theresia Was en daarna Theresia-Francisca-Pieternelle De Cort. Van zijn eerste huwelijk had 'hij kinderen, . die ·alle vroegtijdig stierven. Van zijn twe'ede bleven hem : a) Anna-Francisca (1732-1819). Gehuwd met· GielisPaul Vander Cruyce, raadsheer en substituut van den Algeroeenen Procureur bij d~n Souvereinen Raad in Brabant. · b) Maria-Catelyne-~adeleine Van Cutsem, gèdo'opt in Sint-Goedele te Brussel, 23-7-1735, trouwt, 1768, Miehiel Flore_nt-Leenaart Baelmans (1727-1780), heer van Boissières, zoon van Pieter-Leenaart, eersten burg'emeester van Leuven . Den. 12-3-17~8 verkocht zij al de eigendommen ,die zij b~zat op Leeuw en Vlezenbeke. Hier dient nog een woordje gezegd over deD; struik getheeten Van Cuts~m van Eleshout, naar een oude hoeve ~mder .de heerlijkheid v~n Aa, 'te· Anderlecht, ook ge\·
.!
;i I
I
I
I
:1
-296heeten Elshout en Elshogt, vanwaar de ouqe familienaam E lshougt. Willem Van Cutsem, zoon van Willem, den ouden,bewoonde Elshout onder Aa, vanaf 1375, en overleed vóór 1428. Zijn drie kinderen waren Willem, J.1iichiel en Joos. Willem huwde Lysbet van Beersel en leeft nog in 146'1. Miehiel trouwde Catelyne Mostinck, waarvan Willèm Van Cutsem, vermeld van 1497 tot 1514, die op Elshout boerde. Hij trouwde Elisabet de Leener, de eigen zuster van Truike, dat trouwde met Hendrik Van Cutsem van Lake. (zie hooger). Hun kinderen waren : 1. Jan Van Cutsem, kanunnik van het Kapittel van s.-Pieters te Anderlecht en kapelaan van Ste-Barbara.Overleden 19 Oct. 1562 en te Anderlecht begraven. ~2. Geertrui, gehuwd met Willem De Kcmpeneer. 2. Elisabet Van Cutsem, gehuwd met Arnoldus de Greve. 4. Willem Van Cutsem, die boerde op Elshout, was schepen van Vorst en trouwde Lysbet Bertels, overleden 1534. Van hun kroost kennen wij het volgende: 1. Maria Van Cutsem, gehuwd met Egied Stampioen. 2. Jan Van Cutsem, priester. 3. Willem Van Cutsem, die trouwde met Mergriete Van Laethem, waarvan : a) Willem Van Cutsem, vermeld in 1562, gehuwd met Catelyne Van Assche, waarvan : 1) )aak-Jan Van Cutsem. 2) Catelyne, vrouw van Willem De Leeuw. b) Maria Van Cutsem, vrouw van Jan van Habbeke. c) Anna, gehuwd met Hieronymus Van der Hofstadt, gezeid Cools. d) Joos, die trouwde met Elisabèt Verheylewegen. ·Te Huissinghen vin<;lt men ook Van Cutsems. Niklaas was schepen van de heerlijkheid aldaar in 1614. Merten, den~elijk zijn zoon, was schepen van Dworp in 1635. Gielis ging naar Brussel en was er burger in 1636. Frans Van Cutsem leefde ook destijds te Brussel en schijnt er heereboer geweest te zijn. Voegen wij daarbij Hendrik Van Cutsem.kanunnik van de Abdij van Cou!Ienberg,en. menige andere die tot denzelfden stam behooren.
__:_ 297 ___:_ Deze tak deed, in September· 177 4, voor het geestelijkgerechtshof van het Aartsbisdom Mechelen, zijn maagschapsuaam in orde brengen, met er een s ·aan toe te voe~ gen : Van Cutssem in plaats van Van Cutsem. In 1527 verschijnt nog Willem Van Cutsem, dienmen heet den brier, waarvan Lysbette,die de vrouw was van Jan V as tenavondt. · Wij vonden reeds Gielis Van Cutsem Van Brueckem, zoon van Jan.Welnu in dezelfde jaren ontwaren wij Jacob Van Cutsem van Brueckem, zoon van Jacob. (Zie nog Stamboom Heymans). , Het gaat niet op, al die oude vertegenwoordigers van den maagschapsnaam Van Cutsem aan te geven. Er is waarlijk geen einde aan. Overigens is het totaal onmogelijk töt den gemeenen stam op te klimmen. , In 1536 maken Gielis-Jacob Van Cutsem van Zuen en Lysbette geheeten Weyns hun testament,' en stichten daarbij een jaargetijde in de kerk van ,Leeuw, dat jaarlijks op Palmzondag, met vigiliën en negen lessen, moet gezongen worden. Hun oudste zoon krijgt het Hof te Kesterbeke, te Dworp, en Joanna krijgt het Hof te Zuene. Gielis Van Cutsem had meer dan die kinderen.In een stuk van 1571 vinden wij ook Hubrecht en Peeter. Deze laatste was reeds . overleden, mf!ar zijn zoon Niklaas kwam zijn recht eischen en was vergezeld van zijn vrouw Pieryne deRonge. Doch wij kunnen dien staak van hooger ophalen. Willem Van Cutsem ,die leefde in den aanvang der XVe eeuw, trouwde Beatrix Bras (1). Hun zoon Gielis Van Cutsem van Zuene trouwde met Lysteite van· Droeshou i. Gielis leefde nog ill 1478,doch was vóór 29 Oct.1493 overleden (2). Frun afstammelingen waren : 1. Gielis-Jacob Van Cutsem, van Zuen, die in den echt (1) Zulks blijkt eens te meer uit het mooie boek van den heer Eug.Colin, bureeloverste aan de Archieven der stad Brussel, b een met de grootste zorg en nauwkeurigheid opgesteld werk, getiteld: L~ Familie Van Cufscm. Fragment généalogique, tiré à 50 cxemplaires. Zooals d? titel zegt, is het ook maar een Jragmeni. (2) Schepenboek. Nr 4376 ~n Kerkelijk Archief, 7643 bz. 4
,,,. il
:i ' I 'I
I
I
I.,~ ,I
lf,
~298-
trad met Lysbette Weyns (ook Wyns),geheeten Diericx(1). (Zie 1). 2. Hendrik Van Cutsem. 3. Jan, wiens dochter Joanna héette. 4. Joos Van Cutsem. 5. Elisabet, gehuwd met Jan Symons, ontvanger der Domeinen van den Heer van Gaasbeek ( 2). 6. Catelyne Van Cutsem. 7. Mergriete Van Cutsem. 8. Maria Van Cutsem. . . I. Jacob Van Cutsem-Lysbette Weyns. Hun tien kinderen, waaronder : 1. Gielis, die bij testament het Hof te Kesterbeke kreeg (Nr 4633, blz. 533), trouwde .Catelyne Struelens. en had kinderen: 2. Jan Van Cutsem, vóór 14-11-1536 overleden. Hij trouwde Joanna Carys, waarvan Niklaas Van Cutsem, geheeten den briede~. Hij trouwde Anna Wyns. (Zie I 1). · 3. Jacomyne Van Cutsem trouwt Jan Mommaerls. 4. Catelyne treedt in den echt met Godevaart Mosselmans. 5. Jacob Van Cutsem gehuwd met Jcnne Robyns,. 6. Renelde trouwt Niklaas Stampioen. 7. Willem. 8. Pieternelle. 9. Joos Van Cutsem. (Zie B). II. Niklaas Van Cutsem-Wyns had vier kinderen. Zulks blijkt uit eenI akte van 1571, die luidt als volgt : . • << Wy scepenen van Leeuwe Sin te peeters ....... , dat voor , ons syn comen Gieli~, Hubrecht, ende Claes Van Cutsem, geheeten den briere, gebrueders, kinderen :wylen Ciaes van Cutsem, die men heet den briere, die hij hadde van wylen Annen Wyns, die men biet Diericx synen wettigen wyve, ende Claes van Cutsem, geheeten den briere, soene wylen peeters van Cutsem,die men biet den briere; die broeder was, doen hy leefde,van vader ende moeder der voorscre(1) Schepenboek. Nr 46JJ. bz. 80. · (2) Schepenboek. Nr 4633. bz. 47.
-299ven.Gielis, hubt'echts ende Claes ..... >>(Zie Ilbts, nter, enll 4). Benevens die vier zonen waren nog dochters: a. Anna Van Cutsem, gehuwd met Pieter Masteleyn. ' . ",Jb .. Lysbet Van C1:1tsem,getrouwd met Willem Salhmels, waarvan: , 1 . Jan Sammel. . 2. Niklaas Sammel. 3. Max Sammel. · 4. Gielis Sammel ( 1 ). IJbts. Hubrecht Van Cutsem, zoon van Klaas en .Anna .Weyns, was getrouwd met Barbara Goossens, waarvan: 1. Willem Van Cutsem, echtgenoot van Catelyne Snaegels. .· :. 2. Maaike Van Cutsem, gehuwd met Joos Van Cutsem. . (Zie lil). 3. Jacob Van Cutsem, pachter en brouwer te Vlezen. heke, gehuwd met Catelyne Crokaert. (Zie Ilfb' 8). · 4. Joanna Van Cutsem, gehuwd met Willem Walravens. (Zie Boom Walravens) . . . 5. Viglius Van Cutsem, die trouwt met Elisabet Beckers. . (Zie V ]ter). IJter. Claes Van Cutsem broeder van Hubrecht, trouwde Lysbets Beers (De Beer), waarvan Jan Van Cutsem, die in den echt trad met Catelyne Crokaert, alsook Catelyne gehuwd met Heine van Drqogenbosch; Anna Van Cutsem gehuwd met Gooswyn Quakenbergh; Pieternelle Van Cut-sem de vrouw van Gilles Snep en Maria Van Cutsem getrouwd met Lambrecht Week. · · . , Il 4 • Peeter· Van Cutsem, nog de broeder van Hubrecht en Claes,. was· de vader van Niklaas Van Cutsem, die te Halle trouwde,den 3-5-1608, met Maria Borremans, dochter· van den pachter van 't Ho{ te Budinghen ( 2). De kinderen van. deze echtelingen waren : . 1. Catrien Van Cutsem, geh. Halle; 9-4-1609. Trouwt aldaar, 26-11-1628, Jan Amelryckx.
,I,'
I, I'I
(1) De Sammels, die te Leeuw gevestigd waren van in de :1hvc eeuw verdwijnen later stillckens. en verschijnen maar .·~sp~radisc~·.m~er in de x~1ue eeuw~ ·· · · (2) Schepenboek Halle N. 3860.
i
i I
'
i'' '·I
!itr:
- 3Öi-
-300-
1. Frans· Van Cutsem, geh. Leeuw, 9-5-1596', tr. Geertruz De Broyer. (Zie Boom De Broyer).· 2. Anna-Catrien Van Cutsem, geb.· Leeuw, 15-11-1598. 3. Joos Van Cutseq~., van 1601, gehuwd met Jenne van Maldere, dochter van Renier. . 4. Jan Van Cutsem, van 1603, gehuwd met Jenne Van Cu1sem. , 5.· Renier·Van Cutsem, van 1605, gehuwd met Margriéte Walravens .(in 1{_)33), dochter van Nikl.aas en Anna Her.brants (1640). 6·. Arttoon Van· Cutsem~ van 1609: 7. Jacob Van Cutsem, van 1612, die trouwt met•Maria Gysels. 8~' Anna ,van· 1614. 9.· Maria Van Cutsem, die trouwt: a) Antoon Lepiège, brouwer te Brussel. b) Joos Van· Langenhove. Van het eerste huwelijkbleef Antóon•L'epiège, mirtderbroeder te Brussel. IIJbls. Huisgezin van Jacob. Van Cutsem-Catelyne Crokaert: .. 1. Jan· Van ·Cutsem. 2.' Elisabet Van Cu~sem, trouwt Jan De Bast. 3. Catrien Van Cutsem, trouwt te Halle, 25-8-1653,,Jan de Pyper. 4. Joos Van Cutsem tr. te Leeuw,. 16... 7-1648, Catelyne Van· Volxe~, die hertrouwt met Hendrik Huyghe. . 5. ·Jenne:Van Cutsem; die trouwt met MaximUiaan Wal. ravens ( 1). · 6. Berbele Van Cutsem,trouwt Marcus van der Hofstadt. (schepenboek Nr. 4638, bz. 410), waarvan ·kinderen.·
2. Christofora,3-7-1611.Zij trouwde Hendrik Van Cutsem, zoon van .Viglius, te Halle, op 10-5-1630, waarvan : . Peeter Van Cutsem, geh. te Halle, 8-4-1645. N.B. Hendrik Van Cutsem hertrouwde met Maria Willems, te Halle, 30-4-1647. (Zie II ]ter). . 3. Maria Van Cutsem; 5-9-1613,beggijntje te Brussel, (1). 4. Barbara Van Cutsem, 7-8-1616, trouwde te Halle, Boudewyn Cosyns ( 2). waarvan Maria Cosyns. 5. Niklaas Van Cutsem, geh. Halle, 5-11-1623. · 6. Georgia, 12-12-1627. · . . 6. Joos Van Cutsem, 1-10-1630, trouwde Jenne Vetheylewegen te Anderlecht, 22-1-1671: Zij hertrouwt Pieter Van Muylder. (Zie IV). N.B. Niklaas Van Cutsem overleed te Halle, 2-10-1628, en werd er in de kerk 'begraven. Zijn weduwe Maria Borremans hertrouwde te Halle, 12 Oct. 1629, met Jan Van Cutsem, waarschijnlijk een familielid van den ~verleden echtgenoot. Hendrik Van Cutsem was den 4 Me1 1619,als burger van Halle aanvaard. Jan, de tweede echtgenoot van Maria Borremans,werd insgelijks als burger van Halle aangenomen,den 28-2-1630. ( 3). Den 7 Nov. 1634 ging Jan 1 Van Cutsem over tot de verkooping van zeker goed « .po1,1r pouvoir payer les frais de la profession ?eM._ Van Cut~em, fille de sa femme, que de bref elle dés1re fmre au çlmstre de S. Plerre à Bruxelles>>. ( 4). Reeds in 1633 waren er twee kinderen van dit eerste huwelijk mondig verklaard, nl. Barbara en Maria Van Cutsem.(mises hors de leur pain) (&).
I
Van het.tweede huwelijk van MariaBarremans met Jan Van Cutsem, bleef Joos van Cutsem, geboren te Halle, 110-1630. liLHuisgezin van Joos Van Cutsem-Maaike Van Cuts~m. ("). Zij woonden op een pachthof te ]3rucom.
,1.
i
:!.
,,
'i( ::I\~ I
I
1/
: rli
~ ,f '
aan.: "Joos ende· Ciasen Vall'Cutsem, voor de huere van acht dagen end.e een half als wagheluydcn naar Vranckeryck, metten legher, gereden te hebben. XVII rynsgulden "· Joos Van Cutsem stierf te Leeuw in Octobrer 1620. (Overlijdensboek). (1) In schepenboek Leeuw 54639' 2v, b. 910: vinden wij de erfgenamen van· J acob Van Cutsem-Crokaert van Vlezen bcke. Di\ stuk steunt ;de ·gesla'chtsqpvolging hier aangegeven:
(1) Schepenboek Leeuw, 4Ei40, bz. 748vo. (:.!) Schepenboek Leeuw. 4640. bz. 802. (3) Schepenboek Halle. 3862. (4) Schepenboek Halle. 386:~., (5) Schepenboek. 3863. . . . (6) Uit de rekening nr 4631°, over l590, (Komn~I. Arc~Ief Brussel),knippen wij eenige regels nopens eene betaling gedaan
I
:I
':1:
i;:
1;1
I
I
l'l
.: ,,I I· ,I
.f
I
jli!
: :'
iiiter.J-i:uisgezin van Hendrik Van êutsèm-WÜiems (der.: tien kinderen geboren te Halle): l..Jenne Van Cutsem. 30-3-1648. 2. Willem, 16-6.;.1649. 3. Joanna Van Cutsem, 17-1-1651. 4 .. Catelyne, 16-3-1654. ,, . 5. Hendrik Van Cutsem, 1-4-1656. Trouwt Maria Nerinckx (Halle, 2-3-1683), dochter van ·wmem Nerinckx- , Clement. 6. Philip Van Cutsem, 25-3-1660. 7. Laurens Van Cutsem, 27-3-1661. Trouwt te Halle, Jenne De Cuyper, den 12 Sept. 1684. (Zie V). 8. Andreas Van Cutsem, 4-10-1662, Trouwt Catelyne Crokaert, dochter van .Jacob en .Jenne Kieckens. (Zie Vbls). 9. Jan, 26-12-1663. Trouwt Lucretia Defryn, waarvan: a) Maria Van Cutsem, geh. Halle, 10-2-1689. · b) Catelyne Van Cutsem.Halle ,8-11-1692. c) ·Maaike (Halle), 10-2-1680. 10. Francisca Van Cutsem, 8-2-1665. 11. Clara Van Cutsem, 18-2-1667. 12. Anna, 24-6-1669. , . . 13. Petrus Van Cutsem, 10-1-1671, die trouwt met Jen~ ne Plas, te Halle, 8-5-1708,waarvan zes kinderen,te· Halle g~oren: .. a) Willem Van Cutsem, 11-7-1710. b) Anna, 3-1-1712. c) Willem, 25-11-1713. . . . d) Maria, 5-9-i 715, die te Halle trouwt, de~ 30-ll1755, met Amold T' Sas, boer op 't Hof te Wedem. , e) Jan- Van Cutsem, 30-9-1717. f) Jenne, 22-9-1723. · . . IV. Kinderen van .Joos Van Cutsem-Verheylewegen,alle gedoopt te Anderlecht : · 1. Maria Van Cutsem, 22-12-1671. Zij trouwt Joos De. Handschutter, waarvan Pieter en Albert. 2. Hendrik Van Cutsem, 15-11-1673. 3. Albrecht, 21-10-16.75. . 4, Josine Van Cutsem, geestelijke dochter ,overleden te Heverlee. N.B. ,Na de dood van Joos Van Cutsem her- · trouwt Jenne Verheylewegen met Pieter Van Muylder,
te Anderlecht,(21~4-1678).
':
Van dit huwelijk ble~f S'te~eii Van Muylder, geboren te Anderlecht, 10-4-1681. . Steven trad in het.huwelijk, te Assche, 26-9-1713, met Joanna Adriani, waarva!l zeven kinderen: (Zie JVbts). N.~. Jenne Verheylewegen kwam ook te overlijden, en P1eter Van Muylder hertrouwde op zijn beurt met Anna T' Sas,die later zelf een nieuw huwelijk aanging met Frans Goossens, waarvan Theresia Goossens. · JVbts. Kinderen van Steven Van Muylder-Adriani alle '' · ge b oren te Assche : 1. Petrus :ran Muylder, 20-7-1714. Trouwt 4-9-1752, te S.-Kw.-Lenmk met Barbara Keymolcn, (Zie JVter). 2. Anna-Maria Van Muylder, 27-7-1715. 3. Maria-Anna,,S-1-1717. 4. Maria-Francisca, 31-3-1718. · 5. Willem Van Muylder, 1-11-1719. 6. Jan-Jozef, 13-2-1721. 7. Elisabet, 13-12-1725. 8. Jenne-F~ancisca Van Muylder, 10-8-1731. '" JVter · H msgezm · · van Petrus Van Muylder-Keymolenalle gedoopt te S.-Kw.-Lennik. 1. Maria-Sofia, 25-4-1773. Trouwde aldaar met AntoonJozef Bleyenbergh. · 2. Anna-Maria Van Muylder, 27-9-1754. 3. Maria-Anna, 18-3-1756 .. 4. Willem, 2-8-1757. ~- Jan-Frans, 30-7.-1759. 6. Jacob Van Muylder, 20-2-1761. 7. Frans Van Muylder, 30-4-1763. 8. Pieter-.Willem, 5-5-1765. 9. Maria-Elisabet, 8-10-1766. 10. Joanna-Francisca, 9-4-1768. 11. Jan-Jozef Van Muylder, 12-5-1770 . . V. Huisgezin va,n Laurens Van Cut.sem-De Cuyper, vÜf · km deren. gedoopt te Halle :. . . · l. Barbara-Clara, 19-2-1688. Trouwt Egidius Triest te · Halle, 20-11-1712. Hij sterft te Halle, 7-3-1757,en zij den 25 Juni 1769. Jan Van Cutsem, 1-1..:1690. Hij trouwt Emerentia De
!-
.
~--~~· ~~=~·~----,l\
il'
!i .
,_ 3o4 __:_ Nayer, weduwe van Peeter Walravens, te Halle, den ·101-! 712, waarvan : 1) Joos Van Cutsem, van 6 Januari 1713. (Halle). 2) Anna Van Cutsem, 16-2-1716. 3. Gielis Van Cutsem, 9-1-1693. 4. Joanna Van Cutsem, 22-11-1695 ... 5. Pieternelle Van Cutsem, 31-7-1698. Vbts. Huisgezin van Andreas Van Cutsem-Crokaert,geboren te Halle : 1. Jacob Van Cutsem, 21-8-1689. 2. Jan, Van Cutsem, 22-2-1691. 3. Gielis Van Cutsem, 29-4-1692. 4·. Jan, 15-12-1695. 5. Hendrik Van Cutsem, 11-2-1698. 6. Niklaas Van Cutsem, 25-8-1699. Trouwt te Halle, 10-7-1728, Catelyne Crokaert (van Leeuw), dochter van Jan en Joanna T' Sas. (Zie yter). 7. Anna Van Cutsem, 14-8-1701. 8. Anna Van Cutsem, 5-8-1704. 9. Maria, 18-7-1706. Vter. Kinderen van Niklaas Van Cutsem-Catelyne Crokaert. Zeven kinderen gedoopt te Halle : 1. Andreas Van Cutsem, 30-4-1729. Hij trouwt te Halle Catelyne Huygens, 1-2-1752. · 2. Niklaas Van Cutsem, trouwt Jenne-Mie Van Cutsem. 3. Ida..Theresia, 2 ..:3-1738. Treedt in het huwelijk met Niklaas Van der Maelen. Zij sterft te Halle, 14-10-1805. , 4. Jenne Van Cutsem, 25-5-1731. Trouwt Niklaas Crispeels, 17-5-1759. (Halle). Zij sterft te Halle 4-4-1793. 5. Tobias Van Cutsem, 24-2-1733.Trouwt Catelyne T'sas. (Halle), 11-2-1766. (Zie VI). 6. Maria Van Cutsem, 6-2-1735. 7. Peeter Van Cutsem, 29-10-1741. pachter te Halle. Huwt aldaar, 8-5-1770, Maria-Catelyne Orins. (Zie V Jbls). Vl. Huisgezin van Tobias Van Cutsem-T'sas.Zes kinderen ' gedoopt te Halle : 1. Niklaas Van Cutsem, 4-~-1765. "Huwt te Halle, 279-1796, Anna Carlier. Hij overleed te Halle, 27-12-1823. 2. Andreas Van Cutsem, 17-9-1767. 3. Joos Van Cutsem, 14-1-1769.
"--- 3o5 __..;
.~
lH 'i' ;I
1
4.
Joaijpa Van Cutsem, 13-2-1772. 5. Jaak Van Cutsem, 13-2-1775. Treedt in het echt met A.nna-Catelyne Vanderroost. Hij sterft te Halle. Van dit huwelijk zjjn : a) Albert Van Cutsem, die trouwt met Jenne-Mie V er linden, 27.:.11-1822, (Halle). b) Maria-Anna, geb. Halle, 12-2-1805. c} ~gied V:m Cutsem, geb. Halle, 5-6-1807. d) Antoon, van ·1809. In de wieg gesto,rven. 6. JaJ;I Van Cutsem, 23-9-1776. Vlbts. Kinderen vari Peeter Van Cutsem-Orins, te Halle ged9.opt: , 1. Maria Van Cutsem, 7-5-1771. 2. Joanna-Theresia, 22-1-1773. Trouwt te Halle, 9-1.:. 1823, Jan-Bapt. Walravens, zoon van Adriaan en Elisabet Bruier. (Zi~ Boom. Walravens). 3. Benediktus Van Cutsem, 15-3-1775. 4. Jan Van Cutsem, 4-9-1777. 5. Karel, 19-4-1780. Trouwt Halle, 14·1~1824, Maria
Ij'
ii1f l•,!i· :1.'1 ,Jii ~:I
De Vogel.
6. Jenne, 3-8-1782. VJter. Tak van ..Viglius Van Cutsem, die trouwde met ' L!fsbet Beekers (ook De Backer. en zelfs aleens Custers). Het schijnt dat zij de dochter was van den koster (d9op• akt~ 11-11-1598 van Catelyne Van Cutsem, haar dochter). Tten kinderen van dien echt, alle te Leeuw gedoopt : . l . .Jan Van Cutsem, (doopakte bestaat niet). Hij trouwt Jenne Huyghe. Zij bewonen S.-Laureys-Berchem. (Zie J). 2. Hubrecht Van Cutsem, 19-5-1596. Trouwt Elisabet Van Cutsem ( 1). Hij stierf 14-3-1646. Zij overleed · 26~41679. (Zie IJ). 3. Catelyne Van Cutsem, 11-!J-1598. Zij trou~t Hendrik Van Cutsem, zone wylen Niklaas ( 2), schepen van HuySil}ghen, en van Ludovica Pauwels. Hij baat de groote broU:w~rij uit te '!3russel, Portugaal geheeten, aldaar aangekocht den 10 Meert 1633. Deze echtelingen verkochten (1~ Schepenboek Nr 4639,
9
vol. bz. 753 vo).
(2) Schepenboek Nr 4639v 0 • bz; 564vo). HAL.- 20.
' :
. ê!' 2
- -n., ~~.
I
I
I
\ ,.
''
i~Ij
'f(
in 1661 eën meersc;h ili 't Maesdal, a·an heer Rarei Ho .. vyns (1). 4. Jan Van Cutsem, geb. 3-10-1600. Trouwt Margriet Van Cutsem, waarvan : a) 'Gabriel 'van Cutsem, 1647. b) Joos Van Cutsem. (Zie A). c) Miehiel Van Cutsem, 4-3-163,1. 5. Joos Van Cutsem, 9-2-1603. Trouwt Catelyne Gy.;. seis, (Zie jbts). 6. Anna, 22-1-1608. Tr.Joos Van Cutse'm,van Vlezenbeke; . ·7. Hendrik Van Cutsem, 3-11-1609. (Zie hierboven ziJier.) 8. Maaike Van Cutsem, 14-9-1611. Zij treedt in den e_cht met Joos Verstappen, 25-9-1639. 9. Antoon, 20-2-1614. 10. Jan-Baptist Van Cutsem, 9-9~1620. I. Huisgezin van Jan Van c·utsem.,Jenne I-i:uyghe: 1. Pieter v·an Cutsem, trouwt te Leeuw, 2M5-1600, met Anna Stegers, waarvan : a)· Jan Van Cutsem, geb. Leeuw, 25-4-1663. b) Hendrik Van Cutsem, 26-2-1668. c) Jacob Van Cutsem, Leeuw, 21-2-1671. ·d) -Joanna, 10-1-1766. . 2. Anna Van Cutsem trouwt Jacob fleymans, 7-_9-1671, .te Leeuw, waarvan Jan Heymans, minderjarig in 1685. (Zie Boom Heymans). . 3. Berbele Van Cutsem, trouwt Jan Calmaison. 4. M,aria Van Cutsem, trouwt Lodewijk Per pet, te Leeuw, 21-5:1671. (L. Perpet komt vari elders). 5. Hendrik Van Cutsem ( 2). · · (1) Schepenboek. Nr 46:)!).
.
· (2). In ~)chepcnbock ~r 4581 ,·op bz. 54v 0 , lezen wij" Hendrik. Van Cutscm, ingesctenc van Berchem heeft_ verco.cht aen Anna_ Van .Dicst; weduwe wylen Aert Walravens,een derde paert in eene' h_ofstadt, groot :i daghw. gelegen ihde proc.bie van Leeuw St. Picters,gcmeenelyck geheeten den Rooden ·Leeuw. Die goederen aen den selvcn Hendrik Van Cutsem gesuccedeert uytten hoofde van Jan Van Cutsem ende Joanna Huygens, syne·ouders·volgens deylinghe gepassert voor ·schepenen der banck ·Van Leeuw· St. Pi eters, in date van 4 Meert 1 686 »· (De huidige akte ls van 1:3 Meert 1707).
6. OCatelynë Van Cutsem, trouwt Arnold. Walravens i~ Leeuw, 1_1-4-1_673. (Zie Boom Walravens). (1). ' ' _II. Hmsgezm van Huybrecht Van Cutsem-Van Cutse ·. · m, alle gedoopt te Leeuw : 1:. LysQet Van_Cutsem, 25-5-1625. Zij treedt in het h~ wehJk met a) Wzllem Mosselman; b) Van Laureys 15-71656, te Leeuw. ' , Van het eerste huweiÜk waren: . : a) Ma~theus Mosselman, geb .. Leeuw, 6-7-1653. b) Antonia Mosselmans, id., 1-4-1655, de vrouw van Frans De Mesmaeker . Van het tweede huwelijk waren : a) Maria Laureys, geb. Leeuw, 26-5-1658. b) Jan Laureys, id., 6-10-1660. c) Jacoba Laureys, 15-11-1761. d) Jenneke Laureys. e) Frans Laureys. 2, Anna Van Cutsem, 24-8-1627. Zij trouwt Passe/zier Van Cauwenberglze (ook van Coudenberghe) waarvan : 1. Hendrik Van Cauwenbe rghe. ' 2. Anna. 3. Catelyne. 4. Robert. 3. Maria Van Cutsem, 25-10M1629. Trouwt J.Cootryans, te Leeuw, 23-5-1663, waarvan: .. a) Tobias Coomans, geb. Leeuw, 10_7_1564 . b) Hogerus Coomans, id., 18-5-1666. c) Elisabet Coomans, id., 31-7- 166 8 , 4. Joannes-Chrysostomus Van Cutsem 30-5-1632 .. Zijn reter;asJde s~hoolmeest~r van Leeuw, Joannes Kayaert, oco . oannzs Antlzonz T' Sesticlz, doctoris; de meter ~as Juffrouw Margriete T' Sesticlz. Jacob-Autoon T'Sest.Ich was heer van Ophem.
'ti
,,!,
iii
!I
•I,
: ,; I
; •I
!! ! ,I. J,
.,i I
,,
~chepen~o':k W
:
overieed te Leeuw 21-7-16/:l;.>. De lotmg der goederen had plaats 4-:~-1686. (Schepenbot)k. 4581 bz.54u 0 ). Zij bezitten de hofstede gcliCcten .qen Rooden Leeuw te LaekL Voor de verdeeling, zie Schepenb •. 4<>7(. •. bz. 48vo). (1)
45?7 bz. 48vo. Jan Huyghe
.
'
I
I
I
'l
:_ 3Ó8/
5. Tobias Van Cutsem, 25-4-1634. Trouwt a) éateiynè Van Oversl·raeten ; b) ..... N. (Zie Jter). 6. Catelyne Van Cutsem, 29-4-1640. Trouwt, te Leeuw, 15-11-1665, Jan Berckmans, waarvan: a) Anna Berckmans, geb. Leeuw, 27-6-1678. b) Pieternelle Berkmans, id., 3-3-1684. 7. Jenneke Van Cutsem, 25-11-1642, trouwt 8-2-1671; Adriaan Van Schepdael, waàrvan : a) Joanna Van Schepdael, geb. Leeuw, 2-6:..1672 (1). N.B. Jenneke Van Cutsem ook hertrouwt met Jan Berckmans en eindelijk met Willem Ketelbant,die te Leeuw overleed, 3 April 1707, (overlijdensboek). 8. Francisca Van Cutsem, 21-12-1645. Trouwt te Leeuw, 18-11-1668, met C01·neel De-Pauw, waarvan : a) Lysbet De Pauw, geb. Leeuw, 2-12-1668. b) Catelyne De Pauw, id., 6-10-1671. c) Adriaan De Pauw, id., 22-1-1675. Trouwt te Leeuw Clara Mertens, 30-5-1706. d) Willem De Pauw, geb. Leeuw, 28-5-1678. e) Jan De Pauw, 29-9-1686. Hij trouwt te Leeuw 26-4-1711, Francisca De Ridder, waarvan Adriaan de Pauw geboren te Leeuw, 26-4-1713,die later trouwt met Jacoba Renders, waarvan negen kinderen te Leeuw geboren ( 8). Jbls. Huisgezin van Joos Van Cutsem-Gysels, zeven kinder,en gedoopt té Leeuw : 1. Jacob Van Cutsem, 16-11-1641. Trekt naar Brussel rond 1666, koopt er het burgerschap omstreeks 1671 en wordt meester-brouwer, den 5-1-1676. Hij trouwt er Margriete Van Bever, waarvan negen kinderen : 2. Willerii Van Cutsem,, 25-2-1644. 3. Lodewijk Van Cutsem, 22-3-1646. 4. Jan Van Cutsem, 17-3-1648. 5. Hendrik Van Cutsem, 7-3-1649, tr. te Brussel MariaAnna H annaert. · (1) Zij trouwt te Leeuw, U-11-1 Ml7, met Merten Crokaert. (Zie Boom Crolcaert), en vervolgens trouwt zij met Niklaas Walravens, 5-2-1699. (Zie Boom Walravens). (2) Over dien tak, zie schepenboek Leeuw, 4639, 2 vol. bz. 753 vo).
, - 3096. Lysb~t Van Cutsem, 26-11-1651. Overl. te Brussel. 7. Joos Van Cutsem, 26-9-1654. Trouwt te Leeuw, 195-1686, Anna Laureys, waarvan Gielis gehuwd met Maria Stockmans. Gielis was burger van Brussel en overleed a.ldaar vóór 1733. .}ter. Kinderen van Tobias Van Cutsem-Van Overstraeten, alle vijf geboren te Leeuw. (De echtelingen wonen op het Hof te Kaerenberg). Tobias overleed 18-3-1710: 1. Catel'yne Van Cutsem, 26-3-1661, trouwt Frans Walravens. 2. Hendrik Van Cutsem. 7-5-1663 .. Trouwt, 3-5-1693, Anna Crokaer t, die te Leeuw hertrouwt, 7-10-1708, met Pieter Huyghe, en zelfs een derde maal in den echt treedt nl. op 18-1-1713, met Philip Van Schepdael. (Zie Jlbls). 3. Maria-Anna Van Cutsem, 7-10-1668. tr. Steven Meert. 4. Jenne, 7-12-1670. Zij huwt Jan Buelens. 5. Joos. Van Cutsem verschijnt den 23 Maart 1717 vóór de schepenen van Lennik. 6. Jan Van Cutsem, 1-12-1672, die te Leeuw, den 6 JqF trouwt met Geertrui Gysels. (Zie IJter). N.B. Tobias Van Cutsem wordt meermalen vermeld als ontvanger der g~ederen van de Baronij van Leeuw. ll.bls Huisgezin van Hendrik Van Cutsem-Crokaert, alle geboren te Leeuw. (Hendrik Van Cutsem wordt vermoord in Mei 1708.) 1. Catelyne Van Cutsem, 13-8-1693. Zij trouwt Frans . Walravens. 2. Philip Van Cutsem, 18-1-1695. (Zie IJ/bis). 5. Joanna-Maria, 27-4-1697. Tr. Jac. De Keyn. 4. Hendrik -Matthias, 4-10-1699. 5. Pieternelle, 24-2-1702. Trouwt Hendrik Ploeghmans. 6. Tobias Van .Cutsem, 14-4-1704. 7. Jan, 2-5-1706, trouwt Lysbet Hardy, weduwe van Pi eter Van der H eyden (1). (Zie IJ I). liter.· Kinderen van Jan Van Cutscm-Geertrui Gysels, " · (alle te Leeuw gedoopt) : 1. Petrus Van Cutsem, 15-7-1693, student, overl. 7-4171-2 en in de kerk begraven. h (1) Schepenboelc. N< 4587.
.,., . 'I
', .1
I !
:!
,, iI 'I I
' .~
310:2) Lysbet te Mostinck. 3) te Vlezenbeke, 4-6-1719, Anna Van:der Slraeten . Van het tweede huwelijk bleven er vijf kinderen, waar'Van het oudste in 1719 negen jaar oud was. Dit kind trouw,de later en had verscheidene telgen, waaronder Pi eter Van ·Cutsem, die te Vlezenbeke getrouwd was m·et Anna Van Doorslaer, waarvan weer kinderen. Gabriel Van Cutsem was ook de zoon van Miehiel en trouwde te Vlezenbeke, 25 Mei 1730, Maria Van Nechel, weduwe 11 van Antoon Rossel. Uit zijn huwelijk, met Maria Van Ne• { chel, bleef Pçeter Van Cutsem, gedoopt te Vlezenbeke, 13-6-1737. Hij trouwde later Maria -Theresia de Vlaminck, waarvan Pieter-Jozef, van 1773 en geboren te Bierk. Hij trouwde te Edinghen Eleonora Barré, dochter van. den oud-deken van het broederscháp van S.-Anna te ~din ghen. Daarvan stamde af Pieter Van Cutsem, geboren te Edinghen, 1798, die ald.aar trouwde met Alexandrine Paternoster .. Uit dit huwelijk sproten : . a) Telesfoor Van Cutsem. bJ Hubert Vàn Cutsem. .~) Gustaaf Van Cutsem. · . d) Victor Van Cutsem, doctor in geneeskunde.. Glistaaf Van Cutsem, geb. te Edinghen, was ·leertouwer te Soignies en burgemeester aldaar. Hij was ridder in de Leopoldsorde en trouwde Josefina Marousé, waarvan Maurits Van Cutsem, geboren te Soignies en aldaar gehuwd niet Nelly Poletz, waarvan Pieter Van Çul$em, en Alberl, die trouwde met Maria-Louisa Derbaix, waarvan Françoise, gehuwd met Oscar-Alexander-Andr~-M.-J',. G. Cogels.
· 2 . J an, tweeling, geb. 12-12-1694. 3. Ludoviea, 4. Jan , 17.:.7-1697. . 5. Alexander, 21-11-1698. Trouwt Barbara VanMalde~e, te Leeuw, 1-8-1724. 6. Catelyne Van Cutsem, 31-3-1700. 7. Egied, 7-5-1701. 8 .. Anna-Mie, 27-7-1706. . 9. Joanna Van Cutsem, 18-4-1710. Werd m den grooten Winter, op 20 Feb. 1728, ijselijk vermoord gevonden, aan het Steenen Kruis, te Zuen ( 1 ). · IJL Kinderen van Jan Van Cutsem-Hardy (weduwe Van der Heyden). Vier kinderen geboren te Le~uw: . ;~ 1. Jan Van Cutsem, 18-9-1734, in de w1eg overleden. 2. Anna Van Cutsem, 5-7-1736. 3. Pieternelle, 28..:6-1738, als kind overleden. · 4. Pi~ternelle, 13-10-1742. . · IJJbls. Kinderen van Philip Van Cutsem, die te Leeuw in het huwelijk treedt,op 25-2-1725,met Elisabet De Valck: 1. Hendrik V.an Cutsem, 8-5-1725, (Leeuw). 2. Lysbet Van Cutsem, 1-11-1726, (Leeuw). 3. Catelyne, 28-6-1729, (Leeuw). 4. Jan, 21-6-1731, (Leeuw). 5. Maria, 10-9-1738, (Leeuw).
•
A. Joos Van Cutsem trouwt te Vlezenbeke, 16-6-1663, Catrien Schoukens, waarvan vijf kinderen : 1. Antoon Van Cutsem, geb. Vlczenbeke. 2. Miehiel Van Cutsem, geb. Vlezenbeke, 13-6-Hi63. 3. Catelyne Van Cutsem. 4. Maxiruiliaan Van Cutsem. 5 Anna Van Cutsem. Miehiel Van Cutsem trouwde driemaal: 1} Anna-Maria Crokaert.
•
.
I
~ I' !i '11: I '
!i
; I• I
I
l ,·
I
I
.,
'''
1:1 :'i i II
, ' I'
'
''
B.
~
!
: \
1, I
1 I'
Tak van Joos Van Cutsem. Hij huwde Calelyne Van den Berghe, dochter _van Jan. Hun kinderen war~m gezessen: 1. Jan VanCutsem, die trouwde met Elisabel Moonens. Hun grafzerk ligt in het midden der k~.rk te Leeuw . .· ~ldus: Hier liggen begravel!
(l) Overlijdensboek." (redux bruxellis miserii trucidatae es circa crucem lapideam in Zuen). .
<(
··-.;
.. -
..
. ··~
I 11
I'I :I
'!
.
·'
I.
I
I:! i -----------
----''---~----
I
II
1 · l' ; 'll
----'---
-------
.
11
!1I
I
i
? ? •
-
312-
de eersame Jan van Cuetssem, Joes sone, die_ ::;terff den 4 Aprilis An. 1589. Ende Elisabet Moonens, syn huysvrouw, Die sterff den 22 Dec. An. 1625. Bidt voor de zielen ». (Voor de kinderen, zie 1). 2. Jacob Van Cutsem, die trouwt met Catelyne Walravens, dochter van Willeni en Maria Coomans. 3. Frans Van Cutsem. 4. Jacoba, trouwde Peeter Van den Berghe. 5. · Elisabet, trouwde Peeter Urselincx. 6. Catelyne, trouwde a) Joos Walravens, waarvan Catelyne en Lysbette Walravens; b) Peeter Borremans, waar-~ van Barbara Borremans ( 1 ). I. Kinderen van Jan Van Cutscm-Elisabet Moonens: 1. Joos Van Cutsem, die trouwt met Maria Van Cutsem, dochter van· Hubrecht, den brieder (zie hooger). Voor de afstammelingen van die kinderen, zie onder Bbts .• 2. Elisabet Van Cutsem, die trouwt met Himdrik Van der Cammen, waarvan Lysbet, geboren te Leeuw, 1600. 3. Jacob Van Cutsem, geheeten van Wolfshagen,trouwt met Jacobyne De Bast, weduwe van Willem Demesmaeker. (Zie Boom De Bast). Van dit huwelijk bleven : . a) Barbara Van Cutsem, gehuwd met _Jan De Proefst, (van Wolverthem). b) Anna Van Cutsem, getropwd met Gilles Pauwels. c) Joos Van' Cutsem. d) Jan Van Cutsem. e) Catt;lyne, gehuwd met Gielis Esselinckx. 4. Jan Van Cutsem, gehuwd met Maria Devos ( 2).
(1) Voor de afsta mmeJingen van dezen tak,zieSchepenboek N~ 4638. bz. 119V 0 • · (2) Naar sehep_cnboek N• 46:38. bz. 470. Uit Ján Van Cutscm-Devos waren de volgende kinderen geboren : 1. Pater Antoon Van Cutsem, Jezuïet te Brussel. 2. Alexander Van Cutsem, die in het huwelijk treedt met
-313-
.,
lt
!~
Bbts; 1° Hier volgen de kinderen van Joos Van CutseruVan Cutsem, hQoger reeds opgegeven. Doch thans zijn de afstammelingen er bij :
Kinderen van Frans Van Cutscm-Geertrui De Broyer, oudsten zoon van Joos en Maria ofMaaike Van Cutsem.(Zie bz. 300 nr 11 I). 1. Antoon Van Cutsem, geh. te Leeuw, .18-4-1623. 2. Jacob Van Cutsem, 3-9-1630. Trouwt 1661, te Halle met Maria Willems. (Zie IJ). 3. Gielis Van Cutsem, 1-5-1633. Hij verblijft in het buitenland. 4. Maria Van Cutsem, geh. Leeuw, 4-3-1625. Trouwt Philip Slaghmuylder. 5. Elisabet Van Cutsem. IJ. Kinderen van Jacob Van Cutsem-Willems, alle vier gedoopt te Halle : 1·. Laurens· Van Cutsem, 27-3-1661. 2. Jan Van Cutsem, 20-12-1663. 3. Clara Van Cutsem. 18-2-1667. 4. Petrus Van Cutsem, 10-1-1671.
Anna Grex (de Grez), te Leeuw, den 27 November 11157. Hi.i bewoont zijn eigen pachthof ,nl. Hel .Hof ten Reken en heeft één zoon Frans Van Cufsem. Uit het testament van Alexander Van Cutsem, 29-J-1661, knippen wij het volgende : " Generaele erfgenaam françois Van Cutsem, synen soene, En ingevalle dese kwam te sterven zonder hoir,dan is de generaele erfgenaem Jouffrouw Anne Grex, zijn wettige huysvrouw. Alexander Van Cutsem was inwonende in sijn goet genaempt het hof fen Reken. Hij maakt aan zijn voorsereven huysvrouwe den tocht van dertich guldens sjaers op de schipvacrt,op conditie dat hy sa! onderhouden het wasschen vanhet leynwaet van synen oom den Augustyn »Verder: "Wilt en begeert den voorscreven Testateur dat zyne voorsereven huysvrouw zaltreeken ende genieten alle den innecomen van het voorsereven kint,hem aehtergelaete~ ende gemaeckt bij s•.Jan Kerremans endat ti,iet langer als hij het voornoemde kint sa! onderhouden ''· Frans Van Cutscru overleed te Leeuw, 2-3-1726, en werd in de kerk begraven.
I .· L; i' ~
I
'.' :i 'I·
. i·; :I
i
:'
I
11
!lil
. I
i
~
I
'I I. 'I
1 1· :.
'
I
'
i
iI I
! !' i··
I
I
.
'I'
I
I
I
' : j'I
I
l
'ij \ t•
I
,!
I
_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ __u
i
"*
at
-314-
Huisgezin van Catelyne Van Cutser:·, getrouwd met Andreas Rombauts: 1. Jacob Rombauts. 2. Adriaan Rombauts (1).
Huisgezin van Joos Van Cutsem-Joanna Van Maldere, dochter van Renier en Barbara Borremans. (Huwelijk van 6-10-1625.) 1. Joanna Van Cutsem, geboren te Anderlecht, 11-111626. Zij trouwt te Anderlecht, 11-9-1645, Hendrik Verheylewegen. (Zie I Jbts). 2. Jacob Van Cutsem, geb. Anderlecht, 4.,.6-1628. Pries:ter. 3. Renier Van Cutsem, 26-10-1631. Overl. Anderlecht, .. 1638. 4. Pieternelle Van Cutsem, 19-12-1634. Trouwt te Anderlecht, 15-1-1659,. Jan Verheylewegen. Zij overleed te Anderlecht, 1684. (Zie li Jbts). 5. Catelyne, 9-12-1635. Trouwt Niklaas Theys. Zij overleed te Waterloo. (2). (1) Schepenboek Leeuw. Nr 46:n b·z'. 71 vo . (2) De volgende tekst, uit Schepenboek 4.'il:\1, bz. 500vo, geeft de nakomelingen uit dit huwelijk : " Arnold Theys, wettige sone van wylcn Niklaas Theys, daer moeder af is ·catelync Van Cutscm. Item Rochus Leonard, in het huwlijk met Barbara Theys .Item Joanna Theresia Leonard, dochter der voorsereven Rochus en Barbara Theys, als eenigc erfgenaem van wylen Joanna Theys, jonge dochter en suster des voorsereven Arnold (testament gemaekt te Eigenbrakel), vercoopen aen Joos Van Cutsem ende Maria Bosquet, gehuysschen, drie dagwand op den boitsbergh, alwaer de· nieuwe casseyde op henegauwe alsnu is doorgemaeckt met nog andere stucken, was vroeger gemaeckt aan de voorsereven Arnold,Barbara ende Joanna Theys voor de proprieteyt aen haere moeder Catelyne Van Cutsem, voor de tochte door wylen den Eerw. Heere Jacobus Verheylewegen, in· syn leven priester ende cappelaen der proebiale ker~ van S. Geuri x, binnen Brussel. (lest. van 22-5-1707~.
§
-3156. Jan Van. Cutsém, geb. te Anderlecht, 23-7-1637. 7. Mari.a Van Cutsem, 7-6-1643. Trouwt te Anderlecht, 9-2-1681, Gilles Borremans. · 6. Elisabet-Francisca Van Cutsem, 12-6-1644. Tr. Michiel Van Cutsem, haar kozijn.
I
'I' I I,:: I
IJ·
i
!·I:
·I! I '
I
I ,I
4. Huisgezin. van Jan Van Cutsem-Jenne Van Cutsem. Zes kinderen gedoopt te Leeuw : 1. Petrus Van Cutsem, 6-4-1644. Trouwt Maria Van 0vefstraeten, (Zie. JJiter). 2. Joanna, 21-11-1638. 3. Maria, 1-1-1642. 4:. Michiel, 4-2-1647, trouwt Elisabet Van Cutsem. 5. Tobias, 16-1-1652. 6. Elisabet, 11-11-1654.
Renier Van Cutsem en Margarita Walravens hadden acht kinderen, waarvan de zeven jongste te Leeuw gedoopt zijn.Wat de oudste betreft,kennen wij zijn geboorteakte niet. Enkel weten wij door zijn overlijdensakte (Halle),,dat hij de zoon was van Renier en Margarita Walravens. Die zoon. was Joos. In schepenboek nr 4641verschijnt hij ook, in 1679, als zoon van Renier en Margarita Walravens (1 ). Renier Van Cutsem was schepen te Leeuw, in 1659 ( 2). 1. Joos Van Cutsem.overleden te Halle 25-7-1699. (Zie C). . 2. Anna Van Cutsem, geb. Leeuw, 26-1-1634. 3. Maria Vart Cutsem, 16-1-1635. Hij trouwt Frans Van
(1) Hij is er momboir van de weeze va;1 Berbcle Van Cutsem, zijne zuster, en Hendrik Huwaert, nl.van Magdalena Huwacrt (van 1665). (2) Renier Van Cutsem was in 1 ()59-60 pachter en tapper te Leeuw. (Zie nr ~949). Zijn vrouw overleed te Leeuw 30-9-H\78)." Renier kocht aan Jonker Henricus de Grez, meier van Leeuw, een punder lands op den hoogeau ter, palende aan dl.l goederen der colleg ie Viglius ~ot. Loven, (Nr 4578, bz. 15).
I
,I
1
i.l.]
: :~,i • I
'
\
'
I'
j
11
I:: I
l ~l
: ;
:!i!;
;I,,,, r: ii •
'
. •'
I
;; <
I
I
•
i!.'. I
I I
'i
IJ
i
·Î
. 'i I I: •
-317
-316der Elst, 18-8-1657, te Leeuw. Zij wonen op hun gelege, <<in den gehuchte van Volxem n, geheeten Key~nberg (1 )· 4. Jenne Van Cutsem, 9-7-Hi37. Zij treedt in den echt met Gilbert Huwaert. 5. Berbele Van Cutsem, 20-9-1643. Trouwt Hendrik Huwaert, te Leeuw, 13-6-1665; Zij overleed te Leeuw, 10-2 1669, en werd in de kerk begraven. 5. Mergriete, 19-2-1647. T~ouwt Renier Van Maldere, te Leeuw, 7-11-16()9. Mergriete was in 1679 reeds over-. leden. 7. Renier, 12-9-1649. Hij trouwt a) Maria -Claudina Walravens, van Sternkerke, die te Leeuw, in de kerk begraven werd ; b) Jenne De Nayer, 10-11-1697. (Zie IV). 8. Antoo.n Van Cutsem, 15-6-1653. N.B. Má.rgriete Walravens weduwe van Renier Van Cutsem overleed te Leeuw, den 30 Sept. 1678.
so Huisgezin van .Jacob Van Cutsem-Maria G ysels. Zeven kinderen geboren te Leeuw : 1 1. Maria Van Cutsem, 21-1-1643. Zij huwt, te Leeuw 1-5-1673, Gilles Pauwels. (Zie V Hter). 2. Antoon Van Cutsem, 16-8-1644. 3. Willem Van Cutsem, 19-6-1645. Trouwt Catelyne yan Cutsem. 4. Petrus, 15-8-1647. Trouwt Clara De ·Greve, 12-41671. (Zie ';' 111). S. Joos Van Cutsem, 13-12-1651. · 6. Jan, -19-12-1655. 7. Elisabet Van Cutsem, 18-4-1663. Trouwt Joos Maes, te Leeuw, 27-7-1704. Zij overleed den 28-7-1707. Jibls. Huisgezin van Hendrik Ve~heylewegen-Van Cutsem, alle geboren te Brussel : 1. Hendrik Verheylewegen, 30-11-1646. Trouwt a) te Anderlecht, 19-6-1666, Maria Huyghe; b) Jacoba Eylenbosch. (Zie 1Jter). . 2. J acob Verheylewegen, 31-12-1648, priester ,kapelaan van S.-Goorik te Brussel. (1) Schepenboek. Nl 46~9 1 , bz. 522.
~
3. Joos Verheylewegen, 23-1-1651. Trouwt Clara Varider pypen {zonder kinderen). IIter. Ee;lig kind van Hendrik Verheylewegen-Huyghe: Catelyne Verheylewegen, geboren te Anderlecht,15-2-1667. N.B: Van zijn tweede huwelijk, met Jacoba Eylenbosch, had Hendrik zes kinderen, alle te Anderlècht gedoopt : 1. Roeland Verheylewegen, 8-3-1671. Hij huwt Jenne Verheylewegen, waarvari Pieter en Maria, beiden te Anderlecht geboren. 2. Hendrik Verheylewegen, 10-9-1673. Trouwt a) Magdalena Huwaert; b) Afagdalena Fierens. (Zie 111). 3. Merten Verheylewegen, 6-1-1676. 4." Pieter Verheylewegen, 17-11-1678. 5. Maria Verheylewegen, 15-5-1681. 6. Barbara Verheylewegen, 6-6-1685. 111. Huisgezin van Hendrik Verheylewegen-Huwaert, te Brussel geboren : ' 1. Hendrik, 22-8-1702. Trouwt J os in a Fierens. · 2. Jenne, 3-10-1712. Trouwt Jan Van Heffen. ~. Pieter, 2-3-1717. Trouwt Magdalena Bovens. , N.B. Van het tweede huwelijk,met Magdalena Fierens, bleven vijf kinderen, te Brussel geboren : 1. Catelyne, 25-2-1730. Trouwt Antoon Van Keerbergen. 2. Lysbet, 30-6-1735. Trouwt Pieter Peremans. 3. Jan, 23-3-1737. Trouwt Catelyne De Busscher. 4. Steven, 26-2-1739. Trouwt Trienlje Mees. 5. Damiaan, 21-7-1754. Trouwt Maria-Anna De Lael. Illbls. Kinderen van Jan Verheylewegen-Pieternelle Van Cutsem, zeven in getal, gedoopt te Anderlecht : 1. Maria, 28-7-1660. 2. Tobias, 29-1-1662. Trouwt te Dilbeek Magdalena Van Linthout. (Zie V). 3. Joos Verheylewegen, 30-4-1664. Priester, pastoor te Basel, (Land van Waas). 4. Jacob, 10-8-1666. Trouwt eerst Anna Schoonjans, daarna Anna-Maria Goossens. (Zie V Jbts). 5. Pieternelle Verheylewegen, 6-12-1669. Trouwt a) Niklaas Van de Sande; b) Miehiel Van Nerom. (Zie VJter). b
.
'
I
; IJ
.I
I
··.;
1:! j, I
'
i 'I
ijl
\
'
'
': 1
I
I.
!·I .
I •
I!
j
wrt:m
""-- 3i8-
:.._:. 3i 9. ___.
6. Hendrik Verheylewegen, 3-5-1672. Trouwt Geértrui
ió: Antodti; 2~4-1694. N.B. Uit zijn tweede huwelijk, met Jenne Denayer_, dochter van Christiaan (van Buyshighen),10-11-1697, had Renier Van Cutsem nog zeven kinderen te Leeuw gedoopt: 1. Willem-Egied Van Cutsem, 19-9-1698.Hij trouwde te Beert, 25-5-1719, Anna De Groot.(Deze echtelingen woonden te Leeuw op de Stroppen (Kerkelijk Buysinghen).
Tsas (1 ). (Zie V I I).
7. Catelymi, ;2-6-1671. . Inter. Huisgezin van Petrus Van Cutsem-Maria Van Overstraeten : 1. Karel·Van Cutsem, .10-12-1692. 2. Maria-Anna,' 16-5-1688. · 3. Maria, 27-8-1682. Trouwt, 13-6-1706 ,Peeter Yan der Schueren. (Zie VJIIbis).
4. Catden Van ·Cutsem, 24-3-1684. 5. Petrus, 18-2-1686, priester ( 2 ). 6. Tobias, 30-7-1690. Trouwt Maria-Josefa Crokaert, waarvan te Leeuw geboren: a) Andreas Van Cutsem, 1-10-1717. b) Waldetrudis, 21-3-1719. c) Petrus, 23-2-1721. d) Jenne-Mie, 1-2-1723. e) Catelyne, 29-4-1735. f) Niklaas, 15-4-1727. · g) Maria-Barbara, 21-5-1729. Trouwt te Leeuw, 318-1752, Philip Deneve. h) Jan-Baptist Van Cutsem, trouwt te Leeuw, 1-101775, Catrien Michiels. . . IV. Huisgezin van Renier Van Cutsem-Claudma•Walravens, op het groot hof te ·Brucom. Tien kinderen te Leeuw geboren : 1. Margriet Van Cutsem, 3""9-1678. . 2. Joos, 2,5-10-1679, die trouwt te Le~uw, met Marza Bosquet, 27_-6-1706, die weduwe was van Niklaas De Broyer. ( 3 ). Zij boerden te Leeuw. (Zie IX). 3. Peeter Van Cutsem, Oct. 1681. 4. Anna, 22-1-1684. . 5. Maria-Anna, 8-2-1687, trouwt Pieter Vrancken (Halle, 13-9-1715). 6. Jenne, ·14-6-1689. 7. Catelyne Van Cutsem, 26-10-1691. 8. Pieternelle, 16-3-1693. tweeling. 9. Elisabet. (1) Was p;achter op het Hof te Elishoul (onder Anderlecht). (2) W 4480, bz. 445. (:i) Schepenboek. Nt 4587, bz. 1777.
.;l
1'1'
'I'
h:
(Zie Xbis).
2. Jan Van Cutsem, 5-9-1701, die tweemaal trouwt : a) met Juliana Borremans, 11-11-1734; b) met Maria-Anna De Guyper (van Dworp). Zie E). 3. Mergriete Van Cutsem, 17-4-1704. 4. Catelyne, 16-8-1705. ~· Corneel, 29-5-1707, trouwt te Leeuw, 9-1-1734, AJ.riana Meeremans, (Zie XI). 6. Paul-Martinus, 8-5-1710, die in den echt treedt met · Barbara Lievens. (Zie Xter). 7. Philip Van Cutsem, 3-1-1713. Hij trouwde te Halle, 9-2-1749, Catrien Nerinckx, dochter van Willemen Josimi Pepersack. Zij overleed te Halle 11-2-1813 ( 1 ). (Zie XIter). V. Huisgezin van Tobias Verheylewegen-Van Linthout alle tien geboren te Dilbeek, behalve de oudste. 1. Adriaan Verheylewegen, gedoopt te Anderlecht, 118-1688. 2. Pieter, gedoopt te Dilbeek, 25-5-1690. Trouwt te Itterbeek; 2-5-1720, Pieternelle Van der Smissen. Hij stierf te Itterbeek, 7-4-1763. (Zie Vbts). . 3. Elisabet Verheylewegen,6-13-1692. Sterven in de wieg - 4. Geertrui, tweeling. 5. Pieternelle, 16-2-1694. Trouwt 17-6~1727. Joos Van Cutsem (van S.-M.-Lennik), zoon van Jacob en Anna Van Overstraeten. (Zie tak van Cu tsem Lennik). 6. Gertrudis Verheylewegen, 3-12-1696. Trouwt te Dilbeek Niklaas Vanderveken. 7. Anna, 28-3-1700. Sterft ongehuwd.
'
'
I
'
I I
.I
I
1: I
I t
il
I, I'.
I.,
:' iI'l I
'
::
11
1 11
. 'I:. (1) Philip Vàil Cutsem-Nerinck:x woonde op het groot hof van Bnicom, eigendom van het Klooster van Ter Cameren. Dit p_achthof mat', in 1767, honderdvijftig bunder. Hedendaags paöhthof De J;to. ·
'·1: '
.
,
~!
I
..
:! , 1
1 I
\1 i''
~-
.,
-320~
4
~
-321 ___..; ;~I
8. Hendrik Verheylewegen, 29-12-1702. Trouwt te Dilbeek 18-7-'1752, Pieternelle Borremans. (Zie Vte~). 9. Maria, 1-4-1706. Trouwt te Dilb.eek, 18.-:6-1739, Antoon De Rauw; 7-9-1745, Karel Schoonjans, te Sint-Mertens-Bodeghem. (Zie V I). 10. Cateiyne Verheylewegen, 24-3-1709. Sterft ongehuwd. Vbls. Kinderen van Pieter Verheylewegen-Van der Smissen, geboren te Itterbeek: 1. Carola, 12-4-1721. · Trouwt Gielis Fremineur. 2. Maria-Magdalena, 1-8-1724, trouwt te Itterbeek, 222-1759, Niklaas Roggemans. 3. Hendrik, 1-10-1726, trouwt 31-8-1755, Anna Barre-
tiieler te_ Leeuw (1812-1815), Van dit laatste huwelijk waren VIer kinderen, te Leeuw gedoopt : 1. Jan Schoonjans, 24-4-1808. 2. Pier-Joos, 26-1-1806. 3. Antonia, 1-3-1811. 4. Jan-Philip, 26..:4-1812. Vlbt~. Kinderen van Jacob Verheylewegen-Schoonjans. 5-1169:.Ieternelle Verheylewegen, gedoopt te Assche~ 15-
,I
~' '
I
,i
:I
,:1!
J
'I,
~
I
i' I
2. ~oos, 23-10-1700. (Assche).Trouwt te S.-M.-B 0 d h eg em,
·4. Pieternelle Verheylewegim, 25-5-1728, trouwt Arnold
Van der Smissen, te Itterbeek, 25-11-1755. yte( Huisgezin vim Hendrik Verheylewegen-Borremans, vijf kinderen geboren te Dilbeek : 1. Elisabet, 25-10-1753. Trouwt Jan~Frans Goossens. van Ternat (9-7-1776). · 2. Willem, 6-12-1755. 3. Karel, 11-12·1757. Trouwt te Itterbeek, 25-11-1794,
Barbara · Tielemans. I
I
'I
h N.B. Kinderen van het tweede huwelijk van Jacob Vereylewegen met Anna-Maria Goossens, vijf in getal ged oopt te Assche : ' 1. Joa~na-Philippina Verheylewegen, 23-10-1707. 2. Man?, 30-10-1708. 3. Pieter, 25·10-1711. Trouwt te S.-Kw.-Lennik Barbara Sterckx (zonder kind). . ' 4. Ant?on Ver~eylewegen, ~-4 .. 1718, predikheer. 5. Mana-Francisca, 10-8-171 9. 6, Jan-Baptist 27 1 1710 H· .. · IJ trouwt J enne Ringoo t, . ' - (van Lenmk), 31-1-1748 waarvan A ·M· . v· ' nna- ana .erheylewegen, geb oren Assche, 18-4-1759. . . . 7. Catelyne, 11-4-1713. Trouwt M' h' z· r· .. 11-1742 . · ze ze zmmerm!lns, 8 . Anna- L'Ivma, · 26-11-1716. Trouwt 4-2-1750 Ad . rl Van den houten. ' • rzaa
'I
.,
·I,
9. _Egied Verheylewegen, 11-4-1715. Stierf ongehuwd. 10. Jan-Frans, 24-9-1721. Trouwt a) 13-12-1745 Anna Van Maldere, waarvan Anna-Maria, geboren te Àssche 5-8-1746. Trouwt vervolgens 25-2-1750, Pietemelle D; Groot, waarvan : ·. a) Anna-Maria, geb. Assche, 16 _3_1751 b) Barbara 18-3-1752. Jong gestorven · VJter, Huisgezin van Niklaas Van de. Sande-Verheylewegen, _alle twee geboren te Anderlecht : 1. Tobzas Van de Sande, 23-1 o.. 1690 k/'tPieternelle Van de Sande, 8-9-1694. Zij trouwt Niaas Van Cutsem, zoon van Zeger en Barbara Walravens.(Voor de afstammelingen, zie Tak van S.-M.-Lennik).
,,I, I ti
I,. I
I
I
I:
'1
.i
I
jl i• I
'
!
I
HAL,- 21, ; j I
. ,~
i
--··
...
1
·.!
'•
Martzna Amelryckx. ·
mans.
4. Hendrik, 1-1-1760. 5. Anna-Catrien, 21 .. 10-1762. VI. Kinderen van Antoon de Rauw-Verheylewegen, alle twee geboren te S.-Mertens-Bodeghem. : 1. ·Jacob De Rauw, 13-4-1740, jong gestorven. 2. Lysbet De Rauw, 23-4-1742. Trouwt te S.-Mertens.. · Bodeghem met Karel Schoonjans, 28-9-:1766. Van dit laatste huwelijk kennen wij de volgende kinderen: 1. Jenoe-Catrien Schoonjans, geb. te S.-M.-Bodeghem, 14-6-1768. Zij trouwde ~r J acob Coenraets (van Di}beek), 22-11-1788. (Zie V IJbls). 2. Anna-Maria Schoonjans, 16-4-1771. 3. Pieter-Jozef, 15-7-1774. 4. Am1a-Francisca Schoonjans, 26-5-1777. 5. Karel-Antoon, geb. S.-M.-Bodegehm, 4-5-1780. Trouwt Maria-Ly_sbette Van der perre (van Leeuw). Hij was hulp-
-
~
_ _ _ _ ___1",_
-322-.
-323-
N.:à. De weduwe van Niklaas Van de Sande hertrouw.:.. de met Miehiel Van Nerom, waarvan de volgende acht kinderen, gedoopt te Anderlecht. : 1. Egied Van Nerom, 20-1-1697. 2. Philip Van Nerom, 18-4...:1698. 3. Anna-Maria, 17-11-1699. 4. Peeter, 13-3-1701. 5. Geertje, 28-4-1702. 6. Hendrik Van Nerom, 16-1-1704. 7. Magdalena, 14-7-1705. 8. Jaak-Jozef Van Nerom, 16-4-1707. . VII. Huisgezin ~an Hendrik Verheylewegen-T'sàs. Vijf kinderen te Anderlecht geboren : 1. Joos Verheylewegen, 18-6-1696, priester, kanunnik te Anderlecht. Overleden 4-10-1759. 2. Pieternelle, 26-1-1698. Kloosterzuster. 3. Maria-Francisca, 11-9-1700. 4 .. Jenne-Catelyne,22-1-1705.Trouwt er,6-7-1728,JanSuys 5. Hendrik Verheylewegen, 9-11-1706. Overleden te Dilbeek, 1788. VI.· Kinderen van Jacob Coenraets-Schoonjans, zes. in getal, wàarvan de vijf eerste geboren zijn te S..;MertensBodeghem en het jongste te Leeuw : 1. Jan-Frans Coenraets, 24-2-1788. 2. Pieter Coenraets, 6-6-1790. 3. Jan-Baptist, 8-9-1792. 4. Pieter-J ozef, 10-3-1794. 5. Karel Coenraets, 21-8-1796( S.-M.-Bodeghem). 6. Karel, gebo'ren te Leeuw, 15-2-1806. VIlter. ·Huisgezin van Gilles Pauwels-Van Cutsem: 1. Antoon Pauwels, niet geb. te Leeuw. . 2. Maria Pauwels,trouwtJan DeGreef,17-7-1701 teLeeuw VIII. Petrus Van Cutsemen Clara De Greve hadden de volgende kinderen, te Leeuw geboren.: 1 1. Jan Van Cutsem, 16-3-1672. 2. Jacob, tweeling, 27-1-1678. . 3. Clara. 4. Elisabet, 6-8-1684. 5. Catarina, 8-3-1688. 6. Karel, 10-12-1692.
7. Ànn~ Van Ctitserri, 28-10-1693. VIIJbls. H~isgezin van Pieter-Joos Van der Scimeren-"_ Van Cutsem, alle te Leeuw geboren : 1. Catrien Van der Schueren, 20-4-1707. 2. Maria Van der Schueren, 19-1-1709. 3. Willem; 15-2-1711. 4. Petrus, 10-9-1713. 5. Hendrik, ,1.9-1-1716. 6. Philip Van der Schueren, 5-12-1717. IX. Huisgezin van. Joos Van Cutsem-Maria Bosquet, aile vier gedoopt te Leeuw : 1. Karel Van Cutsem, 9-1-1708. Den 5-12-1709 overleden en te Leeuw in de kerk begraven. . . 2. Joanna, 29-1-1709. 3. Henier, 11-8-1710, als kind overleden en 1 Sept. 1710, in de kerk begraven. 4. Merten Van Cutsem, 22-12-1711. Boerde te Brucom (80 bunder). Hij huwde Barbara Lievens, te Leeuw, 27-9.: 1730. De twaalf kinderen van dit laatste huwelijk werden te Leeuw geboren : ' 1, Niklaas Van Cutsem, 27 .. 7-1731. die trouwde met Maria Huygens, te Halle, 18-7-1752. (Zie JXbls). 2: Catelyne, 13-12-1732. 3. Jan Van Cutsem, 6-1-1734. Overleed als rentenier te Leeuw, den 8 Mei 1805. 4. Peeter-Jozef, 12-2-1735. 5. Philip Van Cutsem, _7-5-1736. 6. Joanna, 15-12-1738. Zij trouwde te Leeuw met Jan-. Baptist Soupart en overleed te Halle in 1808. 7. Christiaan, 1-4-1740, priester,monnik van Betl1leem bij Leuven, overl. 1798. 8. Maria Van Cutsem, 4-8-1741. 9. Pieternellc, 28-7-1744. 10. Barbara, van 13-10-1745. ' 11. Anna,- 31-12-1746, geestelijke dochter te Muysen. Over!. te Halle in 1816. 12. Pauwel-Frans, 4-10-1748. Pachter teBrucom,schepen van Leeuw in 17,91. Hij trad in den echt met Barbara Van Cu&em, dochter van Philip en Catrien Neriiicx, te Leeuw, 18.;.7"-1779. (Zie X).
l :
. I
·, •:
·, '
I
''
'
:, \
I, .,
)
...
I
I, I i
-
-
~24----'
JXbls. Kinderen van Niklaas Van Cutsem en Maria Huygens, te Halle gedoopt : 1. Tobias Van Cutsem, 4-8-1753. 2~ Jan-Baptist Van Cutsem, 31-1-1756. Hij trouwt te Halle met Maria-Carolina Schad~on. (Zie JXter). , 3. Maria Van Cutsem, 18-10-1758. Gehuwd, 11-8-1788, met Jan-Baptist Van Cutsem, waarvan: a) Tobias Van Cutsem, in de wieg gestorven. b) Catrien Van Cutsem, geb. Halle, 11-11-1789. 4. Joos Van Cutsem, 9-8-1762. Ixter. Kinderen van Jan-Baptist Van Cutsem-Schadron: 1. Maria-Christina, 9-5-1812. 2. Jacob,.van 1815. Overl. 1819. 3. Maria-Barbara, van 1820. X. Huisgezin van Jan-Baptist Van Cutsem-Barbara Van Cutsem, alle negen gedoopt te Leeuw : 1. Merten Van Cutsem, 3-10-1779, pachter te Brucom. 2. Maria-Antonia, 19-9-1780. 3. Josina Van Cutsem, 14-12-1782. 4. Barbara-Josefa, 12-4-1784, tr. (Leeuw), Amand.-Jos. De Vleminck. 5. Catelyne, 15-6-1786, tr. a) Philip Claesen, wedr .. Ma· ria Hicquet, ; b) Karel Van Cutsem. (1828). 6. Martinus, 17-6-1788. · 7. Jan Baptist, 30-3 1790, ' · , 8. Philippa Van Cutsem, 5-5-1792,tr. Chrisliaan Schoenmaker, Hondzocht (1). 9. Pieternelle Van Cutsem, 31-12-1796. Xbis. Kinderen van Willem van Cutsem-Anna .De Groot, ten getalle van 'tien, waarvan de zeven eerste geboren te Buysinghen en de drie jongste te Leeuw. 1. Karel Van Cutsem, Buysinghen, 17-6-1721. 2. Anna, 7-5-1723. trouwt Hendrik Belsack, te Buysinghen, 12-1-1752. 3. Petrus, 24-12-1724. 4. Maria, 14-1-1727, trouwt Gillis Paridaens. (1) Hun zoon 'was Felix-Adolf Schoenmaker, geb. te Lembeek.
325 ---'
5. Philippina, 10-2-1728, trouwt Jozef De Coster; 2910-1755. 6. Anna Van Cutsem, 6-7-1_731. 7. Jan-Jozef, 13-5-1734, trouwt Maria-Lysbet Van Cutsem.Hij sterft als rentenier,aan de Stroppen, 24-1-1807. Zij was sinds 1794 overleden. (Zie XII bis). 7. Jan-Baptist Van Cutsem, gedoopt te Leeuw, 81-1735. Trouwde te Halle, 19-6-1765,met Anna De saeger. (Zie Xll). . 9. Anna-Maria, gedoopt te Leeuw, 8-1-1738. Trouwde met Jan-Emmanuel Van der Stocken, te Buysinghen, 12-4-1762. Hij overleed den 1-7-1786. Zij den 6-9-1797. 10. Egied Van Cutsem, 1745. Overleed als rentenier te Halle (krank van geest), (schepenb. 4587), 11-11-1817. Xter. Huisgezin van Merten Van Cutsem-Lievens, alle geboren te Halle.: 1.. Niklaas Van Cutsem, 27-6-1731. 2. Katrien van Cutsem, 2-12-1732, als kind gestorven. 3, Jan Van Cutsem, 6-1-1734. 4. Pieter-Jozef, 17-2-1735. 5. Philip Van Cutsem, 7-5-1736. Jong gestorven. 6. Maria-Joanna, 15-12-1738. 7. Christiaan, 1-4-1740. 8. Maria-Antonia, 4-8,1741. 9. Philips Van Cutsem, 20-8-1742. 10. Jan-Frans Van Cutsem, 16-9-1743. 11. Piëternelle, 29-7-17 44. 12. Barbara, 13-10-1745. 13. Anna Van Cutsem, 31-12-1746. 14. Pauwel-Frans, 7-10-1748. XI. Huisgezin van Corneel Van Cutsem-Adriana Meeremans, alle geboren te Leeuw : ~. Philip Van Cutsem, 16-1-1734. 2. Jan-Baptist, 16-1-1735. 3. Pauwel, 2-11-1736. 4. Maria, 22-2-1739. 5. Jan -Frans, 7-3-1741. 6. Berbele Van Cutsem, 12-1-1743. f- Niklaas, 30-9-17.44. Trouwt Maria Anna Day (van Dworp. (Zie XI bis). 8. Philips Van Cutsem, 5-2-1747.
I, I
I,I,i I
~ I: I
l';
I:;
'.1 II 1
I I
., iI
.:_ 3269, ·10, 11. (Drieling). Twee jongens en een meisje, 31-1. 1749. Korts na de geboorte gestorven {I). XI bis. Kind van Niklaas· Van Cutsem-:-Day, geboren te· Leeuw: 1. Petrus Van Cutsem, 7-4-1773; in den echt ~et~eden met Maria-Theresia Borremans, dochter van <;i-Iehs, te Leeuw, 2-11-1808, waarvan : · . a) Peetcr-Alexander Van Cutsem; overleden te Leeuw ' 4-9-1814. b) Catelyne Van Cutsem. c) Maria-Catelyne, geh. 1813 en later -de vrouw van · Pelrus-Jozef Ma~chanl (van Anderlecht). Huwelijk te Leeuw 7-5-'1837. d) Karel-Jozef geh. Leeuw 24~9-181~. Trouwt te Leeuw a) 3-1-1849, Calrien-Scholasilek. Orzns; b) Anna .1\1aria Ghysen, waarvan : . E. H . .Jac-Jozef Van Cutsem van 1856 (Leeuw) Almoezenier te Mechelen, thans te S.-P.-Leeuw. . . XJter. Kinderen van Philip Van Cutsem-Nermckx, al . . geboren te Leeuw : 1. Willem Van Cutsem, 17-11-1749, primus der ~oo?_e school van Leuven, begraven te Leeuw, waar hiJ ~IJn grafzerk heeft. D. 0. M.
Begraafplaats van den wel Edelen Gestr. Heer. Willem 'van Cutsem, Raadsheer van Z.:H. bij het Hoog gerechtshof van Brusse~ . Ridder van de Koninklijke Orde van den Nederlandsehen Leeuw en Lid van het Legioen van Eer, · Oud-Raadsheer bij den Grooten Souvereinen Raadt te Mechelen Primus van de Universiteit te Leuven, enz. · · dt men .d"IC saangaande het vol(1)' In het doopregister vm . gend jaarschrift: . · · · h' « In Juanuario oriuntur et baptisantur tngem1m paroc 1a Divi Pe'tri una filia et·b in i filii >>. •
'Geboren in de gemeenteS. Peeters Leeuw. Oen 17 Nov. 1749. En overleden te Brus~el. den 19 Nov. 1825. 2. Philip van Cutsem, 10-4-1751. Trouwt Joanna-Catrien Sophie, waarvan Karel Van Cutsem, geboren te Tubeek, 26-1-1781, en te Halle getrouwd (1828), met Catrien Van Cutsem (van Leeuw), die weduwe was van Philip Claesen. . , Philip van Cutsem is te Leeuw overleden, 17-1-1799. 3. Barbara Van Cutsem, 9-6-1754, trouwt Pauwel Van Cutsem, zoon van Mèrten en Barbara Lievens. 4. Jan-Baptist-Jozef, 12 Maart 1756, trouwt Barbara Van Cutsem, dochter van Merten en Barbara Lievens. 5. Frans .Van Cutsem, 29-11-1758. 6. Joos, 12-9-1761. 7. Pieternelle, 5 Mei 1765. 8. Jan-Jozef, 16 Mei 1767. XII. .Huisgezin van· Jan-Baptist Van C1,1tsem-Anna Desaeger, te Halle gedoopt : 1. Maria Van Cutsem, 17-10-1766. 2. Anna Van Cutsem, 1769. 3. Pieter; 26-2-1772. Pacp.ter te Clabbeek, trouwt Joanna Van Volsem, 92-1811. 4. Jan-Baptist, 2-9-177 4, pachter te Halle. 5. Anna Van Cutsem, 26-4-1777. 6. Philip, 10-4-1779, trouwt Maria-Reynildis-Gislena De Boeck te Halle, 25-2-1824, waarvan Albert-Leopold, geboren te Halle, 8-11-1824. 7. Maria Van Cutsem, 27-1-1782. 8. Ji:m, 6-3-1 78.4 Xllbis. Kinderen van Jan-Jozef Van Cutsem-Maria Lysbet Van Cutsem. Zij waren twaalf in getal en werden te Buysinghen gedoopt : 1. Jan Baptist, 7-2-1763~ 2. Anna-Maria, 6-:1-1764. 3 . .Jenne, 19-1-1765. 4.l.Jan-Emmanuél, 12-3-1769. . 5. Daneel-Michiel, 28-9-1771. Trouwt Geertrui N erinckx, iJ.ocl}.ter van Philip-Jozef en Barbara Le(!_mans. 'J
•
·:~I
,;
I
'I
:
I
l '
'i
'
i
I I
'I
., ·'I
I •
''
I.
i' I'
'' ''
'
:~
'" I'
I
----· ---- ---.·_; 329-
-:- 3286. Andreas Van Cutsem, 18-10-1773, trouwde Elisabet De Smedt. Zij wonen te Mekingen. Andreas sterft te Leeuw, 24-3-1821. 7. Anna, 16-1-1776. 8. Pieternelle Van Cutsenr, 8-7-1778. 9. Joanna-Francisca, 14-8-1780. 10. Maria-Lysbet, 16-1-1783. 11. Clara-Coleta, 8-7-1784, die te Leeuw trouwt met Frans- Th. Blanpain, den 10 Juli 1835. 12. Philip Van Cutsem, 4 Dec. 1785, die te Leeuw trouwde met Anna-Maria De Greef (Brussel), den 10-81808. Hij was voerman óp Leuven en woonde in de Stroppen, waar hij overleed 6-2-1821.
c. Afstammelingen van Joos Van Cutsem, (zoon van Renier en Margriet Walravens) : · _Hij trouwde eerst Maria Walravens, die te Buysinghen overleed den 28 Februari 1683; daarna Anna De Bast, dochter van Philip en Maria Borremans. Van dit tweede huwelijk waren er zeven kinderen,waarvan vijf te Buysinghen gedoopt en twee te Halle. 1. Philip Van Cutsem, 8-6-1684. Mij trad in den echt: a) met Maria Van Cotthem (van' Lembeek), te Halle, 257-1713; b) Maria Paridaens (van Pepinghen), te Heikruis. Hij overleed te Beert, 19-2-1755. 2. Lysbet Van 1Cutsem, 22-1-1686. 3. Maria-Theresia, 15-2-1688, trouwt Philip Claes ( 1). 4. Christiaan, 15-6-1690. 5. Joos, 19-6-1892. 6. Antonia, geh. te Halle, 19-10-1694. 7 . ..Jan-Frans, id. 4-10-1698. N. B. Van Philip Van Cutscm-Van Cothem (eerste huwelijk), kennen wij enkel Willem Van Culsem, doch van (1) Philip Claes, ingesetene van de vryheyt ende de heerl. van Lembeke, ende Marien Van Cutsem, syne huysvrouwe (1701). (Uit Schepenboelc. Nr 4579). In Nov. 1701 verkoopen zij goed aan Francis de Weghe en zijn huisvrouw Jof. Elisabeth van L'anderwyck. ·
~,
';
het tweede huwelijk, met Maria Paridaens, bleven er dertien kinderen, waarvan de acht eerste gedoopt zijn te Pepinghen en de vijf jongste te Beert. Ziehier: 1. Christiaan Van Cutsem,_Pepinghen, 17-6-1715. 2. Gielis, id., 5-3-1717. Huwde te Pepinghen, 29-5-1763, Catelyne Pauwels (van Leeuw); dochter van Gaspar en · Maria Neetens. (Zie verder 1). Gielis stierft te Halle, 14-7-1796. 3. Lysbet Van Cutsem, 4-12-1718. 4. Anna-Maria, 29-5-1720. Trouwt te Beert, 5-2-1747, Mattheus de Marei, Zij stierf te Halle in 1770. 5. Lysbet, 21-7-1721, trouwt te Beert, 19-5-1761, Martinus Agneessens. 6. Maria-Anna Van Cutsem, 16-12-1722. 7. Karel-Eugeen, 17-9-1724. Trouwt te Leeuw, 30-6-1764. Jenne Neefens (van Leeuw), 1744. 8. Adriaan Van Cutsem, geb.'te Pepinghen, 18-2-1726. Trouwt te Brussel, Elisabet Van Passel, 17-6-1764. (Zie verder D). . 9. Philip Van Cutsem, geboren te Beert, 28-2-1728. Hij wordt pater-jezuïet en sterft te Halle, 31 Oct. 1780. 10. Jan-Baptist, 15-2-1729. Jezuïet overl te Halle, 16, 2-1792·. 11. Maria-Anna, 10-5-1731. 21. Niklaas, 1-4-1733, Jezuïet. Overl te Halle, 6-6-1795. 13. Hieronymus Van Cutsem, 22-5-1735. Jezuïet. I. Huisgezin van Gielis Van Cutsem-Pauwels. Zeven kinderen gedoopt te Halle : 1. David Van Cutsem, Mei, 1770. 2. Niklaas, 6-7-1773. · 3. Hieronymus,. 9-2-1776. 4. Willem, 27-5-1779. Hij treedt in den echt te Halle, 7-1-1811, met Maria--Theresia Walravens, dochter van Jan en Maria-Elisabet Abbeloos, en huwt daarna te Brussel, 16-10-1822, Maria-Philippina Stevens (van Sinte-Reneldis). (Zie JI). 5. Benediktus Van Cutsem, 2-2-1782. 6. Philip, 8-1-1785. . Ii. Van zijn eerste vrouw had Willem Van Cutsem: a) Niklaas, geboren te Brussel, 16-4-1818, die MariaJl.).li;:t-Francisca Pianet trouwde, waàrvan Joris Van Cut-
• -----'-------=-------------- - - - - - - - - - - ------
.,
'
•,! I
j!!'
I
I
!i
i
·I .I
I I' I
:i i
, , .I t.,!
'
.. I
<I,,
~ l !
t
~
' .i
.'
'
-331-
-330-
sem, geboren te Brussel, 1848 en er overle?en in 1920. Hij was Algemeen Béheerder van de Schatkist der Openbare Schuld. D.
• Tak van Adriaan Van Cutsem-Van Passel. Hun zes kinderen: 1. Dorothea Van Cutsem, 1765-1851. 2. Philip-Jozef, geb. te Brussel, 13-6-1768. Trouwt Joanna-Francisca Lambert. 3. Peeter Van Cutsem, Brussel, 30-12-1770. Trouwt : a) Elisabet Van Diest. b) J oanna Bredaeie. . · .. 4. Jozef Van Cutsem, 8-2-1773. Overleden m het kn]gshospitaal, 26-2-1809, ten gevolge zijner verwondingen ·bekomen op het slagveld te Valss, in Spanje. . · 5. Lucia, Brussel, 22-9-1775. Trouwt J .-B. Roeland is. 6. Niklaas-Karel, geh. Brussel, 10-9-1778. Trouwt Beatrix-Perpetua Roelandts (1780).Hi] werd voorzitter van de Handelsban~ te Antwerpen en had een huisgezin van . zeven kinderen : 1. Camilla-.Joari.na-Lucia, geb. te Assebroek, 27-3-1805 en overleden te Brugge 1893. Zij was gehuwd met AlexIsidoor-Emiel-.J ozef J ullien. 2. Jan-Baptist Van Cutsem, geb.· te Steenbrugge, 18~?· trouwde te Kortrijk, Theresia-Maria-.Jozefa de la Crozx Hij was procureur,. des konings te Kortrijk. . 3. Lodewijk-Karel-.Jozef, geb. te Assebroek, 31-9-1808. Trouwde te Antwerpen Theresia-.Jozefa Molyn, waarvan: a) Lodewijk-Niklaas geb.te Anwerpen, 25-7-1836, en . gehuwd met Anna-Martina Staes (van Leuven). N.B. De zoon van dit laatste huwelijk is Pauwel-ManaFrans-Jozef-Niklaas Van Cutsem, geboren te Antwerpen, 1865. Burgemeester van Bouchout en te Gent gehuwd met Victorine-Joanna-Maria de Breyne (1'896). b) Ernest Van Cutsem, geb. te Antwerpen, 8-6-1838, trouwt Maria-.Justina Frisco. 4. Eduard-Philip Van Cutsem, geb. te Gent, 1811, en overleden te Rotterdam, 26-11-1836. Hij trouwt te Manchester, 1832, Lucia-Anna Banks, w~arvan :
a) Lucia-Edwina· Van Cutsem, geboren· te Aalter, 30. . \ b) Eduard-Karel, geb. te Rotterdam, 18-4-1835, con. sul der Nederlanden, te Calcutta, waarvan Lucia-Camilia Van Cutsem, geboren te Calcutta, 28-21-1870. 5. Luciaan-Frans Van Cutsem. 6. Lucia-Camilla-Francisca . 7. Karel-Isidoor-Arthur,geb.te Antwerpen, 5-8-1821,consul van België te Rotterdam. Zijn zoon; Karel-Isidoor-Niklaas, geb. te Rotterdam, 29-7-1849, trouwde Lucia Camilla Vergote, dochter van den Gouverneur van 'Brabant, waarvan : a) Albert-Lodewijk-Maria Van Cutsem. b) Ernest-Emiel-Maria-Jozef, geb. te Antwerpen, 1872. c) Camilla, geb. Antwerpen, 1875. 6~1833.
E. Afstammelingen van Jan Van Cutsem, pachter· te Eysinghen, met .Juliana Borremarys, (11-11-1734): · 1. Jan-Frans Van-Çutsem, geb. Eysinghen, 11-11-1734. 2. R~nier, geb. Ey~inghen, 21-4-1737. Hij· was eerst pach·ter te Dworp en vervolgens ging hij het pachthof der Abdij van Nizelles beboeren. Trouwde (Eysinghen), 5-2-1760 met Barbara Daems (van Dworp).Later trad hij in tweeden huwelijke met Maria Meeris (!). Van zijn eerste huwelijk had Renier Van Cutsem: a) Jan-Frans,geb. Dworp, 1761. Hij trouwt te Dworp met Catrien De Mol. (Zie II). b) Willem-Jan Van Cutsem,die te Eigenbrakel woont. 2 c) Renier Van Cutsem. d) Loctewijk Van Cut'sem. e) Barbara Van Cutsem. f) Catrien Va~ Cutsem.
(1) Schepenboek Leeuw. Nr. 4587. Over het jaar 1779. (2) Schepcnboek. Nr 4590. bz. :-w, waar de vier jongste kirtderen
van Renier van Cutsem en Barbara Daems vermeld staan, als min~e~jarig in 1789.
:
I
,, . ! , 'I
'I
i'
! ( 1I
.,' I
,, I
i'l
'I
:I >i ;
I I
''
I' I
·I I
I
-332-
- S33Van zijn tweede huwelijk, met Mafia De Cuyper, had Renier negen kinderen, alle gedoopt te Eysinghen : 1. Willem Van Cutsem, 19-6-1742. Overleden als rentenier te Halle, 6-2-1826. 2. Anna-Maria,3-8-17 44. Overleden 1753. 3. Jan-Baptist, 7-2-1747. Hij trouwt Catelyne Denaeyer, zijn nicht, te Buysinghen, 10-1-1764. (Zie Ilbls). 4.Pauwel-Jozef Van Cutsem,4-7-1749.0verleden in 1760. 5. Frans-Armand Van Cutsem,8-5-1751, onderpastoor te Keerbergen, 1780,id. te S.-Kw.-Lennik 1785 en pastoor te Nosseghem, 1794. Hij overleed te Eysinghen, ten huize van zijnen broeder, 4-3-1833. Hij is de stichter van twee studiebeurzen. 6. Barbara Van Cutsem,9-4-1753,kloosterzuster in Betanië .(Brussel). Overl. te Halle 18-10-1813. 7. Anna-Maria Van Cutsem, 18-8-1753. Zij trouwt te . Eysinghen, Hendrik Covens, zoon van. Karel (1-5-1782), die te Parnel woont. Hun zoo.n is Hendrik Co:vens, woonachtig te Meerbeek, in 1813. 8. Maria-Anna, 21-12-1757. Trouwt te Eysinghen, 17-51791, Karel Van der perre (van Oudenaken), zoon van Philip . Zij sterft te Halle, 1808. 9. Catrien, 21-12-1761, trouwt Gregoor-Jozef Blondeau te Halle, 20-4-1790, die later schepen der stad Halle wordt. Zij overleed aldaar, 7-8-1822. {I). (1) In Schepenboek nr 4589 staat te lezen " Anno 1791. E. H. Amandus Van Cutsem, actueelen vice-pastor tot S. Q. Lennik, it. Sieur Guillam ende Jan Bapt. van Cutsem, it. Jouffr. Maria Van Cutsem in houwelijk met heer Henri Covens, Catrien van Cutsem in houwelijk met·Georg. Josephus Blondèau ende Maria Van Cutsem met Carolus Van der Perre, alle kinderen wylen Jan Van Cutsem, in syn· leven pachter tot Eysinghen (mits de civiele doodt van Suster Barbare van Cutsem) geprofest religieuse in 'tclooster van Bitaynien binnen Brussel, tsynen 2e huwelijke verweckt met wylen Maria Anna De Cuyper. It. Joannes-Frans, Guillam-Joannes-Frans ende Renerius van Cutsem, alle drie van competend{m ouderdom. lt. Sieur Nicolaes-Jos-Ludovic Pierret, voor en in den naem van Ludovic, Barbara ende Catrien van Cutsem, al ie ·kinderen wylen Renerius van Cutsem en Barbara Daems, weleken Renerius sone was van wylen den voor. noemden Joannes Van Cutsem, pachter tot Eysinghen, tsynen eersten huwelyck met wylen Julianà Borremans »,
J
11. Huisgezin van Jan-Baptist Van Cutsem-De Mol, alle geboren te Buysinghen : 1. Petrus Van Cutsem, 15-2-1784 . 2. Barbara, 15-1-1786, 3. Philip, 29-3-1788. 4. Peeter, 12-4-1790. 5. Maria, 23-5-1792, trouwt Hendrik Deneyer,te Leeuw, 10-5-1821. 6. Anna-Catrien·, 15-5-1797. lJ.bls. Huisgezin ván Jan-Baptist Van Cutsem en Catelyne Denaeyer, tien in getal, geboren te Buysinghen : l. Anna-Maria Van Cutsem, 7-5-1765. 2. Jenne-Maria, 6-7-1766. 3. Barbara, 31-7-1768. Trouwt i-B. De Boeck. 4. Jan-Karel, 20-5-1770. Stoker. Hij huwt Anna Descamps en sterft te Halle, 28-3-1812 . 5. Catrien, 26-4-1773. Overleden 1788. 6. Rosalia-Barbara,15-6-1775. Zij trouwt Jozef Joos, te Buysi~ghen, 11-1-1791 en overleed te Halle 4-2-1819. 7. Jan-Baptist, 30-7-1777. Overleden als kind. 8. Jan-Baptist-Sevilianus, 15-11-1778. Trouwt Sabina ,.y an Stalle (van E sschenbeek), die te Halle overleed den 18-2-1819. (Zie IJl). 9. Anna-Maria-Helena, 28-5-1781. Zij trouwt Egied Van Diona,nt, pachter te Leeuw, den 17 Juli 1805. 10. Frans-Willem-Jozef Van Cutsem, 30-9-1785. Trouwt Elisabet De Greef,Waarvan Anna Van Cutsem.geboren 1815. · liL Kinderen van Jan-Baptist-Seviiianus Van CutsemVan Stalle. Zij werden te Halle gedoopt: 1. Lodewijk Van Cutsem. 2. Jan-Baptist. 3. Philip-Jozef, 1803, overl. te S.-P.~Leeuw. Hij was gehuwd met Anna-Maria-Pieternelle Van der perre, van Pepinghen. (Zie I I Ibls). 4. Rosalia, geb. 7-2-1806. Trouwde eerst.. ... de Vleminck, waarvan: a) Victorine. }j.) Maria. Daarna gehuwd met Adriaan Van Coppenolle, waarvan Gustaaf en Mathilde.
- - - - - - - - - - = - - - - - - - - ---------------------------- -
I
,I.I I'
i
I
•I·
·i 1·
"' I
I •
I
i. rl
I:,
'I' •I
it I I
:! '
.I
'· I
'i
!
.. ;
~
. -~---~ -. I. I
-3345. Willerri-Theodoor van Cutsem, 21-10-1810. Hij trouwt Maria-Barbara Rolies (van het hof te Plattesteen, té Esschenbeek). (Zie IIJter). 6. Hendrik-Jozef Van Cutsem, 25-1,.1812. Trou_wt te S.-Genes-Rode , Sabina Van Keerberghen (van het Hof te Landsbergen). 7. Maria-Coleta Van Cutsem, 16-5-1813, trouwt Hendrik Nerinckx. (Zie Boom Nerinckx). 8. Albert-Victor (van 1815). Hij trouwde eerst Victoria Vinck en vervolgens E. Versluysen. .9. Jan-Karel Van Cutsem, 2-12-1817. Trouwde MariaTheresia Bellemans (van Kester), waarvan : a) Jozef Van Cutsem, 1863, die trouwt met Jeanette De Smet. b) Emiel Van Cutsem. c) Victor Van Cutsem. d) Lucia. e) Felix. f) Rosalia. g) Joris. lllbls. Huisgezin van Philip-Jozef Van Cutsem-Van der perre: . 1. Sabina Van Clitsem, trouwt Zeger De Ró. 2. Joanna Van Cutsem. 3. Rosalia trouwt Zeger De Ro, weduwenaar. van Sabina, haar zuster,. 4. Theresia Van Cutsem, trouwt ..... Van Beethoven. I liter. Kindere~ van Willem-Theodoor Van CutsemRolies: 1. Theodoor, ,1851-1870. 2. Ferdinand,1822. Trouwt Celina Taminiau (kinderen). 3. Jozefa, trouwt .... Raes. 4. Willem trouwt Maria Taminiau. 5. Victor trouwt 1° Elisa Dubois ; 2° Louisa Voussure.
ÖE VAN CU'fSE.(\{S VAN S.-M.-LENNIIt ·
. Hier ontmoeten wij Jan Van Cutsem, gehuwd met Marià Pipenpoy, dochter van Jan en Lysbet Goossens, waarvan: L Hendrik Van Cutsem, schepen der hoofdbank van Lennik. 2. Zeger Van Cutseni, schepen der h~ofdbank van Leri:. nik, di~ trouwt met Barbara Walravens (te Leeuw 8-5...; 1644. (Zie II): Zeger overleed teLennik 3-4-1681 en Barbara Walravens overleed ook aldaar 15-11-1699. (1). · 3. Ingel Van Cutsem. . , 4. Pieternelle Van Cutsem, getrouwd met Pieter De Greve. 5. Catelyne Van Cutsem trouwt a) ~et Niklaas Hardy; b) met Philip Thienpont, brouwer te Halle. · I I. Huisgezin van Zeger Van Cutsem-Walravens te S.-Mertens-Lcnnik: , 1. Zeger Vari Van Cutsem. 2. Willem Van Cutsem, die in den echt treedt met Joanna Goossens, (12-6-1683). (Zie !Ibis). 3. Jan Van Cutsem, priester, overleden 3 Mei 1711. !fij koopt, in .16~8, een geleegske te Naasbeke (Leeuw) en IS tegenwoordig m de verdeeling van het goed. (2 ). 4. Barbara Van Cutsem, trouwt te S.-M.-Lennik 14-51680, Christiaan Galmart, griffier te Gooik. (Zie liter). 5. Joos Van Cutsem, trouwt Barbara Van Linthout. 6. Joanna Van Cutsem trouwt Miehiel Charliér. 7. Niklaas Van Cutsem, trouwt Pieternelle Van Santen. Hij sterftteLennik 7 Nov. 1738.
i
·i
(1) Anno lö8~. Barbara Walravens, weduwe wijlen· Seger van Cutsem, was tegenwoordig op de verkooping van het geleegske te Naas~ekc, door Heer Jan, haar zoon gekocht. Zie volgende voetnota. (2) Schepenboek N• 4578, bz. 18.
,'
'•
-1 .:...._ 337 -·
8. Jacob Van Cutsem, burgemeester van :Borcht-Lont~ beek, trouwt eerst Jacomyne Van Neehel en vervolgens Anna Van Overstraeten,dochter van MeesterJoos Van Overstraeten, chirurgijn te S.-M.-Lennik en van Joanna Cue/
rens. (Voor de afstammelingen zie IIIbis).
9. Hendrik Van Cutsem, pastoor van Oudenaken. 10. Maria Van Cutsem trouwt Jan Van Opdebeek, 23-3-1692. IIbis. Huisgezin van Willem Van Cutsem-Goossen.s: 1. Petrus Van Cutsem, waarvan wij de vrouw n~et · kemien, doch die verscheidene kinderen had. (Zie Hiter). 2. Jan Van Cutsem trouwt Barbara Beymans dochter van Max en Catelyne De Broyer, Zij boerden te S.-M. Lennik(1 ). Overl. 17-3-1714 te Leeuw (Zie IV). 3. Barbara trouwt Jan Leemans, waarvan Elisabet Leemans die trouwt met Domien De Bie. · 4. Maria trouwt Gishert De Doncker, waarvan: a) Maria De l)oncker. b) Philip De Doncker. c) Alexander De Doncker. d) Godfried Dé Doncker. e) Clara De Doncker. 5. Jacoba Van Cutsem trouwt Willem Scheirs, waarvan : a) Ignaas Scheirs. b) Anna Scheirs, die de vrouw wordt .van .Jan Cammaert.
c) Pieter Scheirs. d) Joos Sch·eirs. liter. Huisgezin van Christiaan Galmart-Van Cutsem : 1. Miehiel Galmart. 2. Theresia Galmart~ gehuwd met Pieter De Boeck. 3. Christiaan Galmart, die trouwt met Anna-Maria De Ro.
4. Peeter Galmart. 5. Jan-Baptist Galmart. 6. Merten Galmart, wiens kinderen zijn: a) Peeter Galmart.
(1) Schepenboek Nr 4583, bz. 131.
b) Jan Galmart. c) Christiaan Galmart. d) Miehiel Galmart. c) Theresia Galmart. liL Huisgezin van Joos Van Cutsem-Van Linthout: 1. Jan Van Cutsem, boer op Kwakenbeek (Gooik). 2. Anna Van Cutsem trouwt Jan De Dobbeleer. 3. Barbara, die trouwt metWillem Van Stalle, waarvan: a) Karel-Kwinten Van Stalle, priester. b) Philip Van Stalle. c) Barbara Van Stalle gehuwd -met Karel Keymolen d) Jan-Baptist Van Stalle. IIIbis. Van zijn eerste huwelijk met Jacomyne Van Neehel behield .Jacob Van Cutsem één dochter, later gehuwd met Corneel Van Overstraeten .. Van zijn tweede vrouw, Anna Van Overstraeten, had hij vijf kinderen : l. Joos Van Cutsem, gehuwd te Dilbeek, 17-6-1727, met Pieternelle Verheylewegen, dochter van Tobias en Maria Van Linthout. (Zie IV bis). 2. Niklaas Vari Cutsem, die trouwt met Joos Van der Maelen.
I I
3. Jan Van Cutsem, gehuwd ·met Catelyne Wanseel, waarvan: a) An~a Van Cutsem, de vrouw van Karel De Groef. b) Josma, gehuwd met Hendrik Mostinckx. . c) Jenne-Mié, gehuwd met Arnold Jozef Godau. 4. Jacob Van Cutsem, evenals zijn vader burgemeester van Borcht-Lombeek. Hij tro4wde a) Clara Galmart, b) Anna-Iy.Iaria Van der Perre fa Henrici, Leeuw, 27-6-1755. (Zie IVter). 5. Egied Van Cutsem. IIIter. Kinderen van Petrus Van Cutsem: 1. Willem Van Cutsem. 2. Laure.ns Van Cutsem 3. Jan Van Cutsem. . 4. Theresia, die trouwt met Engelhert Eylenbosch. 5. Maria, die trouwt met Peeter Goossens. 6: Maria-Anna, die trouwt met Peeter Galmarl.(Zie V). HAL,- 22.
I ·II
;._ 339 -· 7. Anna-Maria, gehuwd met Jan Van Craesbeke (Zie Vbis). . IV. Jan Van Cutsem had bij Barbara Heymans vter kinderen: 1. Hendrik Van Cutsem, geb. te S.-M.-Lennik 1720,overl. te Leeuw 15 Prairial Jaar XII Fr. Rep. Hij was landbouwer te Leeuw en aldaar gehuwd met Maria-Anna Pauwels. (Zie Vter). 2. Catelyne Van Cutsem. 3. Willem Van Cutsem 4. Hendrik Van Cutsem. IVbis. Huisgezin van Joos Van Cutsem-Verheylewegen: 1. Maria-Magdalena. geh. te S. M.-Lennik, 14-8-1728. 2. J.an Van Cutsem, 12-2-1731. 3. Pieter, 3-12-1733,trouwt Maria Anna Plas (Kester). (Zie V J). 4. Pieternelle, 13-12-1736. Trouwt Philip Van der Perren, 17-6-1770. (Zie V I bis). · IVter. Jacob Van Cutsem had bij Clara Galmart: 1. Anna-Maria Van Cutsem. 2. Corneel, die trouwde met a) Anna Timmermans, . waarvan Jacob en Miehiel Van Cutsem; b) Anna-Mana Roesems, waarvan Anna-Maria Van Cutsem. Van .zijn tweede vrouw, Anna Maria Van der Perre, kennen wij: 1. Miehiel Van Cutsem. 2. Elisabet, die trouwt met Peeter Steppé. 3. Pieternelle, ,die trouwt met Jacob D'Hauwer. 4. Catrien Van Cutsem. 5. Jan-Baptist Van Cutsem. ·' 6. Clara Van Cutsem, gehuwd met Pieter-Jozef van Overstraeten, pachter te Borcht-Lombeek. V. Huisgezin van Peeter Galmart-Van Cutsem: 1. Peeter Galmart. 2. Jan Galmart. 3. Jacob Galmart. 4. Engel Galmart. Vbis. Huisgezin van Jan Van Craesbeke-Van Cutsem: 1. Anna-Maria Van Craesbeke, gehuwd met Frans Van Craesbeek.
2. Annà; g'ehuwd met Jan Saccasin. 3. Peeter Van Craesbeke. 4. Jan Van Craesbeke. 5. Dav1d Van Craesbeke. 6. Willem Van Craesbeke. Vter Huisgezin van Hendrik .'Van Cutsem en MariaAnna Pauwels. : 1. Willem Frans Van· Cutsem, landbouwer te Leeuw, geb. Leeuw, 26-12-1767. · 2. Gaspar Van Cutsem, landbouwer te Itter, 9-6-1764, (Leeuw). · 3. Catrien Van Cutsem, 2-11-1759 (Leeuw). 4. Maria-Anna Van Cutsem geb. Leeuw, 12-5-1761. 5. Pieternelle Van Cutsem, geb. Leeuw, 16-12-1762. 6. Max Van Cutsem (Leeuw), 22-1-1766. 7. Jan-Baptist Van Cutsem, 29-3-1769, trouwt JenneMie Elsocht. 8. Cornelia Van Cutsem, 24-4-1770. 9. Philip Van Cutsem, 10-4-1772. 10. Martinus Van Cutsem, 28-5-1776. Vl. Huisgezin vanPieterVan Cutsem-Plas, alle gedoopt , te S.-M.-Lennik : · 1. Pieternelle Van Cutsem, 28-8-1772; 2. Lysbet-Jenne, 18-2-1777; 3. Jenne-Catelyne, 3-3-1779. 4. Lysbet Van Cutsem, 3-3-1781. 5. Frans, 29-5-1784. VJbls. Kinderen van Philip Van der perre:..Van Cutsem;(aile gedoopt te Leeuw : 1. Jan-Baptist Van der pcrre, 6-11-1771, die trouwde met Catelyne Van den perre, waarvan Maria-Elisabet, ge-' boren te Leeuw, 28-5-1781, en in 1801, getrouwd metAntoort Merché. 2. Pieter Van der Perre, geb. Leeuw, 3-11-1772. 3. Jan-Philip, 13-2-1774. · 4. Willem-Frans 15-9-1775, landbouwer, die te Leeuw in de echt trad met Catrien Speeckaeri, den 30 Frim. Jaar XI, ~aarvan: a) Maria-CatrieQ Van der Perre, die te Leeuw twee-
I
I
'I
''
I 'I
I,
--' 340 ___; iI
tilaal trouwde, eerst met .... Crokaert en daarna niet ..... P loeghmans. .. · . b) PieternelleVander perre,1804.Vroegtl]dig overleden. c) Jan-Baptist, 1807. Vroegtijdig overleden. 5. Philip Van der perre, 13-4-1777. 6. Pieternelle, 19-11-1779.
.
SCHETS DER FAMILIE BOSQUET.
I
i' I
De Bosquets zijn niet oorspronkelijk uit Leeuw. Wij treffen ze eerst aan op het einde der XVII eeuw, namelijk in den persoon van Philip Bosquet, pachtè van Gaspeldoren. Zijn zuster was Waldetrudis, hooger vermeld, en gehuwd met den boer van den Cassaert (Vlezenbeke), te weten met Jacob Crokaert,en zijn andere zuster MariaBosquet, die eerst de vrouw was van Niklaas De Broyeren vervolgens de echtgenoote van Joos Van Cutsem,nl. den 27 April 1706. · Philip Bosquet trouwde driemaal : a) met Josina Walravens , waarvan elf kinderen. b) met ... c) met Annrl'Leemans; te Leeuw, dei116 Juli 1716, waarvan vijf jonge Bosquets. Hier wil ik opmerken dat in die jaren, de meeste weduwen en vooral de weduwenaren hertrouwden. De weduwenaren wachtten zelfs niet lang. Wij hebben er vele gevonden die reeds een nieuw huisgezin stichtten een enkele maand en half na het afsterven der eerste vrouw. De mode van den tijd I Geen wonder of vertelt men van boer Bosquet van Gaspeldoren, een luimig ~an,die, als wederwoord op een pittige aanmerking van een ander Leeuwschen boer, eens zei: Toen mijn koe de moord stak en was er niemand die mij een nieuwe kwam aanbieden, maar mijn vrouw was pas dood of elk ende een wist mij een ander te b~zorgen.
·I I I I
)I I I'
I I
:I
ii 1 ;
I
Ziehier nu de afstammelingen van Boer Bosquet. : Eerstens van JosiAa Walravens, (alle geboren te Leeuw) : . 1. Jenne Bosquet, van 2 Sept. 1699. Zij trouwde a) op den 19 Juni 1719, te Leeuw, Pieter Devogel, waarvan afstammelingen; b) Philip Beymans (Zie boom Heymans). 2. Jan-Baptist, van 12 Sept. 1700, trouwt Maria Van Cutsem.
I
I
;
I I
---------------~
-3423. Maximiliaan, van 28 Maart 1702. 4. Pieter, van 12 Juni 1703. · 5. Niklaas, van 5 Mei 1705. 1 6. Geertrui, van 4 Juli 1706. 7. Willem, van 10 Meert 1709. 8. Waldetrudis, van 31 Oct. 1711. 9. Elisabet, van 15 Oct. 1712. 10. Philip, van 25 .Juli 1713. 11. Philip, van 10 Sept. 17i 4. Van Anna Leemans had hij de volgende kinderen, ook alle te Leeuw geboren : 1. Maria-Anna, van 26 Juli 1720. 2. Joos, van 8 April 1723. Hij was het die op het Hof te Gaspeldoren bleef, en trouwde met JosinaNerinckx(Zie 1). 3. Petrus Bosquet, van 4 Feb. J 725. Hij trouwde Maria Heymans, 21-8-1748, waarvan een zo'on Philip. 4. Merten~Jozef, van 21 -1-1729. Hij trouwde B~rbara Heymans, dochter van Hendrik èn Jacoba Walravens., · Hun huwelijk had plaats' te Leeuw; deon 5 Mei 1759. Martirrus Bosquet stierf te Leeuw 8 Mei 1805, en Barbara, zijn vrouw overleed, in 1810. Hun kinderen:· .. a) Anna Bosquet, geb. te Leeuw, 20-2-1760. b) Maria-Anna Bosquet, Leeuw, 15-12-1761. Zijtrouwde Jan Perpel op 30 Juni 1792, d~e boerde op den Rink. Hij was de zoon van Jan en Joanna-Catelyne Paridaens. Zij overleed aldaar 26 April 1825. (Zie 11). c) Willem Bosquet, geb. Leeuw, 2-3-1764 en aldaar 8 Feb. f796 gehuwd met Jenne-Maria Mostinckx.Hij stierf 4-6-1822, te Leeuw. (Zie liJ). d) Jacob Bosquet, ·geb. te Leeuw, 18-10~1766, landbouwer, te Leeuw, als jongman overleden, 21-4-1815. e) Joanna-Maria Bosquet, geb. 23-4-1769 en aldaar overleden 21-2-1847. Zij trouwde eerst met Pieter. De Bast zoon van Peeter en Maria-Anna Uylenbroeck, en '\;eryolgens met Pieter Eylenbosch, stoker te 0.-L.-Vrouw-Lombeek,' waarvan Pieter Eylenboschgeb. te Leeuw,1809,en als kind overleden,alsook Jenneke Eylenbosch overleden te Leeuw, 21-2-1847. f) Joanna-Pieternelle Bosquet, Leeuw, 4-8-1771.
-343I
,
g) Josina Bosquet, geb. Leeuw, 7-3-1773, die in 1804 te Leeuw in den echt trad met Pieter Huwaert, van Leeuw, zoon van Judocus en Joanna-Maria Ketelbant. (1 ). h) Anna Bosquet, geb. te Leeuw, 22-8-1775. i) Joanna-Catelyne Bosquet, geb. ·Leeuw, 8-7-1778, trouwt Frans Van der Muelen. · · I. Huisgezin van Joos Bosquet-Nerinckx : 1. Willem-Judocus Bosqu~t, geb. Leeuw, 22-3-1763, trouwde Catelyne Crokaert van Audenaken. Hij bleef op het Hof te Gaspeldoren en stierf er 17-12-1821. Hun dochter Theresia-Josina Bosquet trouwde den 27 Nov.1833 met Pauwel De Broyer, zoon van Petrus en Joanna-Catrien Dehaseleer, dochter van Antoon en Maria-Anna De Broyer, waarvan J.-B. Bosquet, geboren te Leeuw, 29-4-1835. en Petrus Bosquet, geb. te Leeuw, 9-6-1838, alsook PhilipJan van 24-12-1836. 2. Catrien Bosquet, geb. te Leeuw, 15-9-1765. II. Hier volgt een kleine genealogische schets over de Perpets: Jan Perpet komt van elders en vestigt zich te Leeuw als brouwer en rademaker. Hij trouwt te Leeuw, 31 Januari ,1670, Catelyne De Hoe. Jan was schepen der Hoofdbank van Leeuw (1677). Deze echtelingen bezaten land op den ,Keyenberg, kort tegen 't Volsemblock, aan den Pottagieput. (schepenboek nr 4578. blz. 79). Hun zoon was Jan Perpet, geboren te Leeuw, 2-121676, en op 10 Feb. 1705 te Leeuw getrouwd met Catrientje.De .Jlio,l. Uit dit huwelijk zijn gesproten : 1. Tobias Perpet, geb. Leeuw, 31-3-1721. 2. Petrus Perpet, 19-6-1714. 3. Jan Perpet, 2-2-1711. 4. Egied Perpet, 15-2-1706. N.B. Jan Perpet, de tweede zoon, trouwde Joanna-Catelyne Paridaens, waarvan negen kinderen te Leeuw geboren: 1. Petrus Perpet, 18-11-1 751, trouwt Catelyne Gysels, 13 S~pt. 1796. (~)- Pieter Huwaert hertrouwt in 1812 met Maria-Anna De· Broyer, dochter van Panwel en P•eternelle Walravens. _ -
I: i' l: I.
II;'
I: I
<
;_I I
Î r
I
. 3 S. f±$5 S2li
-
qeu f?'.....S
.A
sa
__ -
-
.
344 _.:._
i:
2. Egied-Jozef Perpet, 29-7-1753. 3. Joos-Egied, 18-10-1754. 4. Jan Perpet,22-9-1758,trouwt 20-6-1792. Maria-Anna Bosquet, waarvan : · a) Jenne-Catrien Perpet, geb. Leeuw, 31-5-1793. Gehuwd,den 31-10-1819, met ~an-BaptistLombaert (van Tubeek). b) Barbara Perpet, geb. 15 Oct. 1796. . 5. Tobias-Jozef Perpet, 11-4-1710, trouwt Mana-Anna Borremans, 14-9-1790. Hij overleed te Leeuw, 1837. 6. Karel-Antoon, Perpet, 7-1-1762. 7. Catrien-Josina, 29-6-1763. 8. Jenne-Catelyne, 9-11-1765. 9. Sebastiaan Perpet, 1-2-1769. (1). 111. Huisgezin van Willem Bosquet-Mostinckx. 1. Willem Bosquet, overl. te Leeuw, 31-7-1806. 2. Pieter Bosquet, gab. te Leeuw, 1799 en in de wieg gestorven. 3. Merten Bosquet, van 1796 ... overl. in 1826. 4. Maria-Barbara Bosquet, die den 8 nov. 1838 trouwt met Hendrik Suenens, pachter, geb. te Leeuw, 179~, zoon van Ignaas en Anna-Catrien Moriau. (2 ). (1) In de kerk van Leeuw ligt de zerk van J au-Baptist Perpet-Dehoe. Aldus : D.
0.
M.
Hier ligt begraven den eersamen Jat:J. Perpet, ,in syn leven schepen deser hoofdbancke van Sint-Peters-Leeuw. Ster ft den 17 april 1702, ende Catharina De Hoe syne huysvrouw stierf den 5 Mei 1704. Requiescant in p~ce. . . (2.) Hier volgt nog een klein schetsje uit de famthe Bosquet. J. B. Boucquéau geb. te Waver, 25-9-1747 en ov.erleden te Dieghem (schrijver) trouwde, te Brussel 1772, Mana-JoannaGuille111yn-Felicita Bosquet, waarvan : 1. Elisabeth Boucqéau, geb. 1819. Zij trouwde ~e Leeuw 18~9~ Felix-\-Villem Willouck, burgemeester te Leeuw, WICr zoon FellxFrans-Antoon Willouck was. 2.Philip-Josef-Maria Boucquéau geb.te Brussel,1777 ,trouwde te Loth Hirzel de St-Gratien.
; I
i •
I! I
Ii I
11'
; . 1
'I
I
l i:
FAMILIE DE HAESELEER.
; I
l
I'
, I
De naam schrijft gewoonlijk zoo. Men treft ook de volgende schrijfwijzen ailn: De Haseleer, De Haseler, De haseleer, De Hazeler, De I-Iaseleir, De Haselaer, De I-Iaselere, ook nog de Hasseler, D'Haeseleer, Haseleer, Flaseler en I-Iaselaer. Deze geslachtsnaam is een der talrijke afgeleid van de namen van planten. Waarom zal men vragen. Wel, misschien omdat de eerste Dehaeseleer een huis bewoonde bijzonder kenbaar door lwzelboomen, evenals men nu nog zou zeggen : het huis onder de linde, de perelaar of zoo iet. Misschien ook omdat dat huis de afbeelding of den naam van dien boom droeg. Hoeveel geslachtnamen zijn er niet die eindigen· op 'boom? Lindeboom, Van den peereboom, Rooseboom en andere, of boomnamen zonder: het woord boom. B. v. I-Iagedoorn, Laurier, Popelier, Hulst. Eenige andere boomnamen zijn Abeele, Eecke, Van der Eist, Verlinde, Schelfthout, Bouckhout, Braem, Boereboom, Mispelaere, enz. De De H aeseleers vindt men te Leeuw vanaf de vijftiende eeuw. De Abraham of stamvader is Peeter De Haseler, die, volgens de oude schepenboeken, te Leeuw verbleef în 1502. In· een ander handschrift (!) wordt vermeld, dat Peeter De Haseler in ·1504 reeds overleden was, en aangezien hij te Leeuw kinderen had die in 1504 zelf getrouwd waren, tnoet hij zeker rond 1450 geboren zijn. Dat zijn voor ons al oude menschen, nietwaar? (2 ).
I I
;I!, :I i'
I
. I
,I
. 'I
'I
I
i!
I
l ' '
I
I
I '
(1) ffandschrift in de Sectie der Manusc~ipten. Kon. Bib!. Brussel. Nr 13544. (2) Zie ook Stamboom Van Maldere.
I
- - - - - - - - - - - - - - - - · ____!
-
-~
--
---
-
·----~
:.:.::_:~~~·î---
...... __
~--~:--
-: -.- -
-·
-
1
-
. !
347 ,.....:_
-346Peeter had drie kinderen die ons bekend zijn : 1. Willem De Haseler, die tweemaal trouwde, eerst met Catrien Beymans ·en daarna met Catrien Mostincx. (Zie J). 2. Aart De Haseler (Dat is Arnold en op een paar plaatsen Arthur). Van deze weten wij verder niets. 3. Peeter De Haseler, die te Leeuw leeft in 1537 en gehuwd was met.Margareta Van Horenbeke. (Zie li). I. Kinderen van Willem De Haseler-Heymans: 1. Willem De Haseler. getrouwd met Joanna Notens. (Zie Ibis). 2. Mattheus De Haseler.
3. Anna De Haseler, gehuwd met Hendrik Van der Smissen, zoon van Joos. N. B. Van zijn tweede huwelijk met Catrien Mostincx hebben wij geen a'fstamming gevonden. Ibis. Huisgezin van Willem De Haseler-Notens.: 1. Elisabet De Haseler. 2. Ida. 3. Catelyne, gehuwd met Jacob Depyper. (7-2-1626, te Leeuw). 4. Jan De Haseler trouwt met Josyne Nys.
II. Tak van Peeter De Haseler-Van Horenbeke. Drie kinderen. i . 1. Jan De Hase_ler, gehuwd met Catelyne Thonzs (Teunis). (Zie llbis). 2. Aart (Arthur) De Haseler, ovèrl. te Leeuw 1637. 3. Elisabet De Haseler. IIbis. Huisgezin van Jan De Haseler-Thonis. 1. Jan De Haseler trouwt Josina Demesmaeker. (Zie liter). 2. Frans De Haseler, geb. te Leeuw 26-10-1599, trouwt Elisabet Volckaert. (Zie I IJ). 3. Mergriete, geboren Leeuw 28-1-1603, trouwt Jan Moenens.
4. Pieter De Haseler trouwt J acoba De Greve, te Leeuw 18-6-1625.
!i1; I I
''.
i l:
5.· Catelyne, ·geh. 23-4-1609. . 6. Willem De Haseler. geb. Leeuw, 7-1-1606. Hij trouwt 1-lelena Wullaerts. In 1669 wonen .verscheidene leden dier familie in Luxemburg (1 ) Voor kinderen Zie Ilibis). IJter. Jan De Haseler-De Mesmaeker had een zoon Renier, geboren te Leeuw 10-9-1625. Hij trouwde' Anna Huyghe, dochter van Niklaas en Maria Van Cutsem. (Zie lifter.) ·
·
· liL Huisgezin van Frans De Haseler-Volckaert. Vijf kinderen te Leeuw gedoopt : 1. Jan, 29-3-1626, trouwt Maria Elsought, te Leeuw, 4-6-1654, waarvan a) Catelyne Dehaeseler 23-8-1657. b) Jan Dehaeseler, gehuwd met Geertrui Baisipont. Deze laatste echtelingen hadden drie kindren : . a) Catrien, gehmyd met Arnould Schoukens, te Leeuw m 1702. b) Jan Dehaeseler. c) Anna pehaeseler, gehuwd met Anna Van der Eycken. 2. Arnold Dehaeseler geb. 19-12-1623. Trouwt Anna C.ysen, 24-11-Üi63. (Zie IV). 3. Catrien Dehaeseler, 1-4-1629. Trouwt :Jan van de Velde, 4-7-1648. 4. Jacoba De haeseler, 2-5-1632. Trouwt Jan Suenens 14-9-1G55. Zij wonen te Rattendaal (2 ). 5. Maria, 17-6-1635. Trouwt Frans De Coster.
(1) Ziehier wat daarover te lezen staat in S(hepen.boek N• · 4640, bz. 25bo : " Niklaas Wullaerts in houwelijk met Catrien Maehiels, ingezetene van R uklwlingeri. Item. Joos en Melehior \Vullaerts, soenen des voorsereven Niklaas. It. Elisabeth WuiJaerts suster de~ voorsereven Joos, en Melehior in houwelyek hebbende Reymer Heymans, hen sterekmak.endé' voor Helena en Margarita \Vuil a erts hun sust ers tegenwoordich uytten lande in de stadt van Luxemburg ooèk hem sterckmakende voor HeJena Wullaerts in houwelyek hebbende Guillaume de Hazeleir, mitsgaders Margarit Wullaerts hunne suster in huwelijk gehadt hebbende Matthys Stoel, tegen woordieh uytten lande in de stadt' van Luxemburg, 1669 "· (2) Schepenboeken N• 4639 1 bz. 74 en n• 4641, bz. 417.
'
:I'
:i I . . i
i I
I .
i:''
i Ii i j'
I I
I
I
11 I
i
I
I.
I'
I
I.
1:
\
I •~ '
I
•
I\:
·:
·''
I
-·348-.
'i
II
IIIbis. Huisgezin van Willem De Haseler-Wullaerts. 1. Catelyne, geh. Leeuw, 13-10-1630. 2, Arnold, il;l., 18-11-1631. 3. Petrus, id, 22-3-1635. 4. Catelyne, id. 18-10-1637. 5. Jacoba, id. 3-6-1640. 6. Anna, id. 10-5-1643. 7. Margareta, id. 22-4-1645. IIIter. Huisgezin van Renier De Haseler-Huyghe (1 ). 1. Jan De Haseler, trouwt Anna Van der Eist den 5 Juni 1713. (Zie verder V). . 2. Arnold Dehaeseleer, trouwt Cornelza De Greef. 3. Pieter Dehaeseleer, (verblijft buiten het land). IV.· Kinderen van Arnold Dehaeseleer-Gysen, alle zes . gedoopt te Leeuw : 1. Maria De Haseleer,,6-1-167~. Trouwt Karel Walravens. (Zie Boom Walravens). 2. Jenne De Haseleer, 3-6-1674. Zij trouwt tweemaal. a) Jan Crokaert; b. Willem Houssiau (20-4-1714). Pier-Jan Houssiau geboren te Leeuw 7-5-1717. Trouwt Jenne Van der Kelen, (20-9-1739.) Van dit laatstvcrmelde huwelijk waren: a) Willem Houssiau geb. Leeuw, 15-7-1740. b) Jenne Houssiau, id., 1742. Gehuwd in 1767 te Leeuw, met Philip Vanderrest. c) Pieternelle 3-1-1748. Gehuwd met Wiltem Demaseneer. d) Maria-Anné, 29-11-1753. Gehuwd met H.-J. Busschot. 3. Helena De Haseler (1677): Als kind overleden. 4. Jan, 21-1-1682. TrouwtMaria-Anna Heymans, (Zie IV bis). •
I
(1) In schepenboek 45'i7 lezen wij, op bz. 46:" Jan de Haeseler, temmerman, sone Renier, ingesetene van Brussel, bij 't afste_rven van wylen, Peeter Huyghe, syncn moederlycken oom was saligher, uytten hoofden van syne otrders genoempt Nicolaes Huyghe, daer moeder af was, Maria van Cutsem, naer lotinghe voor de hoofdl:!ancke van Leeuw 1 Juli 1648 »(Akte van 1685).
5. Barbara De \Haseler, 11-10-1685. Zij trouwt f1nioori Moriau, waarv~n : a) Niklaas Moria~, geb: Leeuw 6-3-1719, die trouwt met Elisabet Vdn Cutsem, te Leeuw 23-7-1750. Van dit laatste huwelijk waren 1) Willem Moriau, geh. Leeuw, 21-10-1751. 2) Jan-Frans Moriau, 29-10-;1753. 3) Anna-Maria, 17-11-1755. Zij trouwt te Leeuw, 29-7-1791, Willem Flavie. 4. Joanna Moriau, 24..:4-1759: 6. Catelyne Dehaseler, trouwt Jan Tahon, 31-1-1711. Tahon is pachter te Leeuw. 7. Anna _De haseler, trouwt Bertel Straetmans,waarvan Arnold Straetmans, die te Leeuw 'trouwt met Pieternelle Van Cutsem, 29-9-1737, waarvan weer twaalf Straetmans', waaronder Hendrik ( 1753), Tobias (1738), Willem (1739), Pauwel (1746), Petrus (1743). . . 8. Arthur Dehaeseler, geh. Leeuw 25-1-1667. Hij trouwt eerstmaal Berbele Zuenens te Leeuw 16-5-1701, en daarna Cornelia De Greue. Van het eerste bed blijven: L Catelyne, 20-12-1704. 2. Berbele·, 7-2-1707. 3. Anna Dehaeseler; die trouwt met Peeter Vdn der Linden, waarvan verscheidene kinderen, waaronder : a) Jenne-Francisca, 12-10-1725, in 1764 gehuwd met Willem Van de1· Eist. ' b) Pieternelle, 14-3-1738, in 1775 gehuwd met Hendrik De Braeckeleer. I N. B. Van het tweede bed van ArthUF Dehaeseleer, met Cornelia De Greve, bleven : 1. Joanna De haeseleer, 21-1-1715. 2. Jan, 19-7-1713. 3, Peetf.:)r, 20-11-1720. 4. Corneli'a, 19-11-1711 gehuwd met Arnold De Coster (1741). Uit dit laatste huwelijk sproten zes kinderen: Jan De Coster (1744); Anna (1755); Cornelius (1753); Antoon,. (1749).
I.
j
I
:
t: 'i 'tI I.
I .. I,'.I I
'I
I
.! I
.
I
f; Ij
' j:
:j
I
I I
_ca 111 rE'! ........
J@
2!2
l
' .
i!
-'.-.;; 35i -
I'
ÎVbi.s. Huisg~zin van Jan De haeseler-Maria-Anna 1-ieymans: 1. Catelyne De haeseler, 17-5-1754. 2. Jenne-Jacomyne, 29-4-1749. 3. Barbara De haeseler, 29-3-1753. 4. Anna Dehaeseler, 15-11-1750. Zij trouwt Philip Ploegrrzans, pàchter te Zuen. Zij overleed te Leeuw den 14-2-1833. (Zie JVter). 5. Catrien Dehaeseler, 17,5-1754. Trouwt Jacob Beymans, 5-7-1774. Van dit huwelijk werd geboren: Philip Heyman en andere. (Zie Boom Heymans). IVter. Huisgezin van Philip Ploeghmans-Dehaeseler. Zes kinderen te Leeuw geboren : 1. Jan-Baptist Ploeghmans, 14-9-1780. 2. Hendrik, 11-12-1781. 3. Petrus, 27-8-1784. 4. Jan-Frans, 25-10-f786. 5. Maria-Anna, 9-7-1789 6. Jacob-Philip Plocghmans, 2-2-1792. . V. Huisgezin van Jan Dehaeseleer-Van der Eist. (1). 1. Jan-Arnold Dehaeseleer geb. te Leeuw, 3-3-1714. Hij treedtin den echt met Maria Walraven.s, dochter van Hendrik en Joanna Lievens, te Leeuw 23-9-1741. ·(Zie Vbis). 2. Anna Dehaeseleer, 29-1-1718. 3. Joanna Dehaeseleer,. 18~6-1725. Vbis. Kinderen van Jan-Arnold Dehaeselcer-Walraravens : Vier : 1. Jan Dehaseler, geb. 11-5-1743. Trouwt Joanna Catrien Crokaert, dochter van Hendrik en Lysbette Stroobants. (Zie yter). . 2, Arnold Dehaseler, 16-12-1744. Overl. 29-9-1750. Te Leeuw in de kerk begraven. 3. Petrus, 4-4-1742. 4. Catrien, 4-6-1746 .. yter. Huisgezin van Jan Dehaseler-Crokaert: Acht kinderen gedoopt te Leeuw :
1. Jacob De haselêr 17-4-1761. Hij trouwt Elisa Moriau (1795). Hij overleed te Leeuw 1827. (Zie VI). 2. Barbara, 21-6-1762. 3. Niklaas, 14-12-1763. Trouwt te Vlezenbeke, 10.:61795, Jo.sina-Pieternelle Heymans, weduwe van Antoon De Greef. (Zie V I bis). 4. Willem Dehaseler, 8-2-1765. Overleden te Leeuw in 1836. 5. Antoon, 27-9-1766. Trouwt Maria-Anna De Broyer. Hij is bakker te Leeuw. (Zie V Jter). 5. Maria-Barbara, 4-8-1768. Trouwt Willem Vanderrest, 2~-11-1794, smid te Leeuw. 7. J acob Dehaeseler, 5-9-1772. 8. Anna, 4-9--1789. Vt Huisgezin van Jacob Dehaeseler-Moriau. Vier kinderen, geboren te Leeuw : 1. Jan Frans, geb. 1815. Overl. 1831. 2. .Maria-Elisabet, geb. 12-7-1795. Zij trouwt Philip Van der Eist, 13-4-1826. (Zie VII). 3. Pieternelle trouwt Jan-Bapt. Van Volsem. (Zie boom Van Volsem). ,4. Anna•Catelyne geb. 1799. Zij treedt in den echt met Niklaas Nerinckx (van Halle), (1835), zoon ·van Philip en Pieternelle C~rdyn. (Zie Boom Nerinckx). · VIbis. Huisgezin van Niklaas De Haseleer-Heymans: Vijf kinderen geboren te Vlezenbeke : 1. Joannes-Philips,overleden 27-3-1810,overleden te Vlezenbeke 27-3-1886, oud 85 jaren. Trouwt a) ... Cortvriendt; b) Antonia Walravens, geb. te Audenaken, 17-3-1810 en overleden te Vlezenbeke, 17-5-1864. (Zie· V liter). 2. Jacob-Egied De Haseleer. 3. Maria.. Anna De · Haseleer, trouwt Petrus Vander Smissen, geb. Vlezenbeke, 24-3-1810. Overl. Vlezenbeke, 12-12-1879. 4. Maria-Theresia De Haseleer,' geb. Vlezenbeke 7-10-. 1806. Overl. Vlezenbe.ke, 3-11-1885. Zij trouwt: 1. Frans Van Doorselaer; 2. Hendrik Van der Smissen. N. B. V§.n dit tweede huwelijk bleef Merten-Domien Van der Smissen.
I'
'i
; I
. I
'' ':
I
I
I
l i'
i' I
I
:I
(1) Schepenboek. Nr 4640 bz. 738.
-·
--- ---------
_____ _____ -------....::__
------~-------·
-·
- - - -----
----
----
------~-
......
ifi;iillill---------------------~--------.,.--.---~~------
~~=-·~··--·--·
- ·-"--·
~--
·---
~.~.-·
..
-353.
I
. 5. Jan-Baptist, 18-12-1795. Trouwt zijn schoonzuster Eatrien Willemsen, ·weduwe van Daneel De Haeseleer.
5. Willem De Haeseleer trouwt Maria-Anna Huyghë, geb. Vlezenbeke 12-8-1804. Er overl. 6-12-1879. Van dit huwelijk bleven: 1. August De Haseleer. 2. Catrien-Philippina De· Haseleer, geb. Vlezenbeke, · 5-1-1845. Overl. te Vlezenbeke,5-3-1910. Was gehuwd met Pauwel Van Cutsem, geb. te Schepdael, 10-11..:1843. Hij overleed te Vlezenbeke, 17-2-1900. VIlter. Uit het huwelijk van Joannes Philip De Haseleer met Antonia Walravens. sproten vijf kinderen: 1. Maria-Anna De Haeseleer, geb. te Vlezenbeke, 27-31840. Aldaar overleden 28-12-1916.Zij trouwt Joos-Merten Van Cutsem geb. te S.-M.-Lennik, 11-11-1802, overl. te Vlezenbeke, 24-3-1884. 2. Joanna-Catrien, geb. Vlezenbeke, 29-10-1841. Overleden te Vlezenbeke, 1-7-1907. 3. Petrus-Lodewijk,geb.te Vlezenbeke, 2-9-1844. Trouwt Maria-Ludovica- Victoria Vincart, geb. t~ Leeuw 7-7-J836 (!).Er overleden 8-6-1910. 4. Ale:X:is-Willem, geb. Vlezenbeke, 6-5-1846. Overleden te Leeuw (Zuen), 29-l-1916. Trouwt Maria-Anna Ploeghmans, geb.Leeuw 28..:11-1839. Zij sterft te Leeuw 8-9-1918. ·5. Eduard-Jozef-Maria, geb. Vlezenbeke, 31-3-1849. Overl. te Audenaken, 2-10-1922. Trouwt a) Appolonia Walravens,geboren te Audenaken, 10-3-1850. Aldaar overl. 28-f-1880. b) Josefina Dammans. VIter. Huisgezin van Antoon De Haeseleer-De Broyer. ·zeven kinderen g~boren te Leeuw: 1. Willem De Haeseleer, 23-9-1798. 2. Jan Philip, 18-11-1804. 3. Jenne-Catelyne 1808. Trouwt Jacob Bosquet, waarvan: . . a) Jan-Baptist Bosquet, geb. 29-4-1835. b) Pieternelle Bosquet, geh. 9-6-1838. 4. Jan-Jaak De Haeseleer, 30-3-1806.
6. Anna Maria,26-101796. Trouwt Niklaas Campo(1826). · 7. Daneel De Haeseleer, bakker te Leeuw, 26-8-1794. Trouwt 28-4-1825. ·catrien Willemsen. Hij sterft 9-121830. Zij hertrouwt met haar schoonbroer, Jan Baptist De Hasele~r, w~arvan Antoon,geboren te Leeuw,Juli 1836. VII. HUlsgezm van Philip Van der Elst-De Haeseleer Twee kinderen geboren te Leeuw : 1. Anna-Catrien Van der Elst. 2. Maria-Elisabet Van der· Elst., 12-.7-1827.
I I
; i
i 1
I
'I :I
Andere takken.
. 1. Jan·Baptist. De haeseleer (geb. te O.·L.·Vrouw Lombeek (rond 1790). Trouwt Maria Wauters. Zij wonen te Leeuw op. de Hoogstraat.Hun kinderen geboren te Leeuw: 1. Maria-Theresia, 31-7-1822. · 2. Albert, 8-8-1827. 3. Karel, 26-3-1830. 4. Miehiel 5-3-1833. 5. Pieter-Jozef, 17-5-1843.
2, jan Hapt. Dehaeseleer, geb. rond 1790, iandbouwer op Beysberg. Trouwt Maria De Leener, waarvàn twee kinderen geboren te Leeuw : 1. Jan-Baptist. 17-6-1836. 2. Egied, 25-2-1839.
3. Jacob Dehaeseleer (van Anderlecht), geboren rond 1773. Trouwt Anna-Catrien Gaulaen, waarvan 1. Maria-Elisabet, 7-11-1814. · 2. Anna, trouwt Judocus De Vleeschouwer. HAL. -23.
(1) Zij was dochter vlln Marten-Norhert Vincart, geboren te Hoves, 1788, en van Ida-Josefa B londiau, ook van Hoves. Vincart-boerde te Rattendaal, in 1820.
1
.
'
:I
,I
-355-'
; '
'
·•
DE DE BROYERS.
Wij vinden ze te Leeuw van in 't begin der zestiende eeuw. De naam schrijft De Broyer, De Broyere, Sbroyers, De Broeyer en Sbroeyers, ook Broyers en zelfs Broeers,
De Bruger, De Bruier, De Breyl, De Breyer, De Breyel, De Breydel, enz. en beteekent zooveel als het Engelsch brewer 't.t. z. brouwer of biermaker. · De eerste personen van dien naam te Leeuw gevonden zijn Renier en Hendrik. Beide zijn overleden vóór 1526: Renier \vas gehuwd met Lysbet Van Bruckem, waarva:n drie kinderen Jacob, Miehiel en Geertrui. Zij deelen het goed hunner ouders den 26 Sept. 1526. Hendrik De Broyer was getrouwd met Geertrui Paridaens, waarvan Jan Cornelia, Maria en GeertruL. De scheiding van het goed had plaats den 25-11-1526. (Uit Hs. n. 13444. Afdeeling der Manuscripten Kon. Bib. Brussel). Zekere Hendrik de broyere (niet dezelfde van Hendrik hierboven) leeft. te Leeuw omstreeks 1550, en .Jacob De Brbyer, zoon van Renier was kerkmeester in 1552: hi] was gehuwd met Ca-. telyne Van Cutsem (1 ). . _ , .. Zekere Pauwel ,ne Broyer trouwde. met Lysbette \ Sammels, waarvan Willem, die zelf de vader was van een anderen Willem. Deze laatste Willem trouwde tweemaal',· eerst met .Maria Scheyns en vervo~ge,ns met Mari.a Van der Veken. Dit alles bestond vóór het aanleggen der doopen trouwboeken. ·uit dit laatste huwelijk sproten : , 1. Niklaas De Broyer, die 'trouwde met Margarita Sbast (De Bast). Beide overleden te Leeuw in 1637.
2. Hendrik De Broyer, die in den echt trad met lviaria Geysels, waarvin elf kinderen. (Zie I). 3. Maria De Broyer, gehuwd met Egied Van Volxem, die reeds weduwenaar was. Maria overleed aan de pest den 21 Oct. 1631. 4. Laurens De Broyer,die trouwde met Lysbet De Greve, waarvan tweeionen: a) Pieter Joos De Broyer; geboren te Leeuw, ·14-iO 1598 en later de man-van Joanna Snaegels. (Zie IJ) .. b) Lucas De Broyer, die trouwde met Martina Moiffran, waarvan Maria De Broyer, te Leeuw gedoopt den · 1 Januari 1640. 5._ Jan De Broyer, gehuwd met Anna De Bast, te Leeuw, den 23-6-1601. 6. Renier De Broyer. . 7. Anna J?e Broyer, die de vrouw werd van Hendrik Van Cutsem, 6-5-1602. Hoogervermelde Renier De Broyer was broeder van Pauwel, reeds genoemd. Hij trad tweemaal in het huwelijk, eerst met Lysbet vanBrukem (zie hooger)en vervolgens met
Maria Crockaert. , Uit het eerste huwelijk sproot Geertrui De Broyer, die ook tweemaal trouwde: l)met ZegerVan Maldere, die rond 1540 stierf; b) met Renier Uyttersalen. . Uit zijn tweede huwelijk, met Maria Crockaert, behield Henier vijf kinderen : . 1. Renier De Broyer, d,ie trouwde met MariaMostinckx·, 2. Maria De Broyer, beggijntje te Brussel. 3. J an-Màchiel De Broyer. _ 4. Gillis De Broyer, die in den echt trad met-Mmia Van den poele, waarvan: a) Lysbét De Broyer, gehuwd met Ph i lip Pipenbuys (Pipenpoy). b) Catelyne De Broyer, gehuwd met Jacob De Boeck. c) Maria De--Broyer, gehuwd met Hendrik Van der
kelen. .
·
5. Jacob De Broyer, die het huwelijk aanging met Ca-
telyne Jtammans (1). Uit dit huwelijk zijn gesproten : (1) Schepcnboek. Nr 46:13. bz. 244.
(1) Schepenboek.
I I-
Nr 4633bis, bz. 1-2.
I
' I iI
1
I
.I i
I
I I
f I i
I ?
I
•
I
:
i
I
'I
-357-
•
1o. Anna De Broyer. 2. Elisabet De Broyer gehuwd met Jan E lsoght, waarvan Josyne Elsoght, in 1585negentien jaar oud. . 3. Willemyntje De Broyer, die trouwde met Remer Heymans. (Zie Stamboom Heymans). 4. Jan De Broyer gehuwd met Maria Van Cutsem, waarvan de volgende zes kinderen : . a) Maria De Broyer. b) Renier De Broyer, getrouwd met Elzsabet De Bast dochter van Laureyns en Maria Walravens (1 ). . ~) Jan-Hendrik De Broyer, gehuwd met Martina De Greve, waarvan : Adam De Broyere-, ~ enneke De De Broyere, de vrouw van Philip Licfferinckx -, Jan De Broyer. . d) .Jan D'e Broyer, die trouwde met Lysbet Scheers, overleden 2-3-1627, waarvan Mergriete De Broyer, te. Leeuw gedoopt 8-2-1601, · · . c) Willem De Broyer (buiten slands) (2), waarvan Roze De Broyer en Niklaas. d) Catelyne De Broyer, 39 jaar oud in 1589, die de vrouw werd van ] an De Broyer (wiens oorsprong ik onwetend ben), doch die de volgende drie kinderen had : Maria, Joanna en Renier De Broyer. I. Huisgezin van Hendrik J?e Bráyer-Geysels : 1. Maria De Broyer, die trouwde met Egied Borremans. (Zie Boom Borremans). · . 2. Geertrui De Broyer, dietrouwde met Frans Van Cut.. sem (3). (1) Hun dochter was Anna De Broyet, die te Leeuw trou~de
trtet Hendrik Van Cutsem (1602). Jan van Cutsem was getu1ge. (Zie Boom Van Cutsem). · · (2) Schepenboek. Nr 46:34. bz. 41:17. . (3) Frans Van Cutscm-De Broyer erfde veel goed van den kant zijner echtgenooteGeertrui,haar vcrvallen alsook op har~n bro~ der Willem De Broyer-Mosselmans, bij akte van 4_-4-1634 •. geschiedde in 1668. In de schepenboek~n worden die landenJen vermeld onder de benamingen van boztsbergh en de vosseputlen ~ boven Reke, aen den voetwegh van Laeckt naer Leeuw.
J?It
3. Jacob De Broyer, trouwde te !,.eeuw, 26-8-1618, met Anna Walravelis. Hij stierf 1647 en zij ,1630, (Zie I IJ). 4. Catelyne De Broyer, die trouwt met Antoon Van Volxem. · 5. Margereta De Broyer, die in den echt treedt met Autoon Walravens; hij stierf te Leeuw 5-3-1670. 6. Jan ·De Broyer, gehuwd met Catelyne Hannaerts. cc villicus in Mekingen >> ( 1 ). Hij overleed 7-1-1660 en werd te Leeuw in de kerk begraven. Zij stierf 1 Oct. 1672.(Zie liJ bis). 7. J~nne De Broyer te Leeuw gedoopt 13-8-1597. 8. Philips De Broyer. · 9. Lysbet De Broyer trouwde Niklaas Walravens. 10. Willem De Broyer, geb. Leeuw 10-4-160,4 en op 15-9-1640 gehuwd met Catelyne Mosselmans· ( 2). Zij hertrouwde met Phqip De Greef (3) (Ibis). 11. Hendrik De Broyer, gedoopt te Leeuw 2-4-1602. lil. Huisgezin vim Jacob De Broyer-Anna Walravens, alle gedoopt te Leeuw : ' 1. Anna De Broyer, 9-4-1619. Zij huwde Willem Elias van BrusseC · 2. Hendrik, 28-8-1620. 3. Jan De Broyer, 13-11-1621. Overl. 1647. 4. Antoon, 28-4-1624. 5. Elisabet, 3-5-1626. 6. Adriaan De Broyer, 27-2-1628. IIIbis. Huisgezin van Jan De Broyer-Hannaerts,geboren te Leeuw: -
(1) Hij verkoopt zijn gelege te Brucom, genaamd den Correndriesch aan Laürens Elsoght en zijn huisvrouw Maria Rolis. (Nr 4638 bz. 702). (2) Hij legt een rente af van twaalf rijnsgulden op een pachthof gelegen te Laeckt en geheetcn Ter Smissen. Het 1-:wam voort uit de loting van 1 fi34 .(Schepenboek. 4637, bz. 65v 0 ). (3) Uit dit huwelijk sproten Antonia De Greef (3-10-1654) gehuwd met Niklaas De Bast. Verclers Antoon De Greef (25-9) 1656),; Jan De Grcef (7-8-165\n en Egied De Greef (21-9-1661). De Ioqng der nalatenschap De Broyer-Mosselmans t:n der weduwe Philips De Greef had plaats in 1698.
,I
I
!
( I
; I
i
l :
I,
I
I
o
. I
:'
i
I
I'I ,
I,
'I
.j
~===========---------------------~--------~------~--~--~--------- - -----"_- ..
---~- --~
-
J
,._:_ 3 58 .:._
-359-
. ·1. Catrien De Broyer, 17-4-1642. Trouwt eerstmet Jan De Greve en daarna met Niklaas Van Cutsem. 2. Alexis (ook Elias) DeBroyer, 24-6-1646. Hij trouwde Joanna Vondelinckx, waarvan de volgende drie kinderen gedoopt te Leeuw : a) Maria De Broyer, 14-9-1683. b) Jan De Broyer, 9-12-1685. c} Barbara De Broyer, 7-7-1687. 3. Christiaan De Broyer, ·1-5-1650. Hij trouwde Catelyne De Vogel (ook Devogeles geheeten). Zij hertrouwde met .Jan De Greef (1). Zie (IIJter). II. De kinderen van Pieter-Joos De Broyer en Joanna Snaegels, zeven in getal, zijn geboren te Leeuw: L Maria De Broyer, 11-11-1637, getrouwd met Jaak Van J-1 aelen (2 ), 2. Petrus De Broyer, 22-Nov. 1639. 3. Lucas De Broyer, 24-3-1642; trouwde Barbara De Greve, waarvan : a) Judocus De Broyer, geb. Leeuw, 9-4-1664, en dén 7-11-1686 in den echt getreden met Martina Van deVelde. b) Maria De Broyer, geb. Leeuw, 27-12-1665. c) Antoon De Broyer, 21-1-:-1668. d) Willem'Dè Broyer, 3-5-1670. e) Arnold De Broyer, 9-8-1672. f) Madeleentje De Broyer, 15-10-1675. g) .Jan De Broyer, 11-6-1678. 4. Catelyne De Broyér, 23-11-1643, huwt Antoon Balley, waarvan Mattheus Balley, geboren 6 Juni 1660. 5. Mattheus De Broyer, 26-4-1646, trouwt Jenne-Maria Goossens. (Zie I Ibis). 6. Anna De Broyer, 29-3:1648. 7. Barbara De Broyer, 25-5-1652. pts. Huisgezin van Willem De Broyer-Mosselmans, 'geboren te Leeuw : 1. Willem De Broyer, 19-3-1643. Overl. 1670.
2. Niklaas De .Broyer, 24-10-1'648 .. Hij trouwde, 8-41698, te Leeuw, Maria Bosquet. (Zie Boom Bosquet). 3. Catelyne De Broyer, 13-9-1651, die trouwde met Maximiliaan lleymans. (Zie Boom J-Ieymm1.s). . . IIIter. Huisgezin van Christiaan DeBroyer-:Devogel, te Leeuw gedoopt : · 1. Petrus De Broyer, 24-4-1684, trouwt eerst met AnnaCatelyne De Smeth, te Leeuw, (30-4-1711), en vervolgens, den 30-5-1723, met Paulina Borremans (1 ). (Zie ]ter). 2. Maria De Broyer,l9-9-1686, trouwt Peeter Plateau. 3. Niklaas :J)e Broyer, 23-1-1689. Hij trouwt Martina Fonteyn, die tweemaal hertrouwde. Haar tweede man was Jacob 1-Iuygens en haar derde man, Jan Paridaens (2). (Zie V I). · · van Mattheus De Broyer-Goossens.Drie Il bls . H msgezm kinderen gedoopt te Leeuw : 1. Petrus DeBroyer, 3-2-1681 en later gehuwd met Anna
(1) Uit het huwelijk van Jan De Greef-Devogel sproot MariaAnna De Greef,die huwde met Max De Bast, pachter te Leeuw. (Schepenboek Nr 4583 bz. 208v 0 ). · · (2) Schepen boek. Nr 4581, bz. 171.
I
f
I
I
I
I
i
I
I
!
I~
I I
I
i
i
1
i
. II
I
I '
~
I
I
i ~ I
I I
Neetens. (Zie IJter).
2. Philip De Broyer, 22-5-1685. 3. Jan De Broyer, 9-10-1686. Jter~ Huisgezin van Petrus de Broyer-De Smeth: 1. Maria .De Broyer, geb. te Leeuw, 22-5-17,15. '2. Catelyne De Broyer, 13-6-1717. 3. Maria-Anna De Broyer, 6-12-1719.Zij trouwde tweemaal, eerst met Corneel Van der Veken, waarvan Pauwel Van der Veken en Maria Van derVeken,religieuse te Brussel (allebei te Leeuw geboren); en vervolgens met Willem Van Cutsem.
(1) Die echtelingen bezitten te Leeuw een pachthof metten huysinghe, schuere, stallingen, ende vleughe,daeropstaende ende alle anderen toebehoorten gestaen ende gelegen binnen de prochic van Sinte Peeters Leeuw, .te Vosholen, onder Brucom, metten boomgaert daerachter an, gelegen groot tsaemen vijff dagwanden, commende metten eender syde aen sheerenstraete, ende metter ander aen het Impeieren velt. Verders veel land. (Nr 4880 bz. 65,1. V0 ). (2) Haar drie echtgenooten waren alle drie brouwers en pachters in ht!,t Mechelsgal. Zij trouwde met Jan Paridaens, te Leeuw, 21-6-1727. Haar eerste huwelijk met Niklaas De Broyer, dateert van 23-11-1712. (Leeuw). '
I
'I
I I
-361-
-3604. Maximiliaan De Broyer, geb. te Leeuw, 27..;1-1722. .N.B. Van zijn tweede huwelijk, met Paulina Borremans, behield Petrus De Broyer : L Peeter De Broyer, geh. 23-9-1725, pachter te Anderlecht; 2. Corneel De Broyer,, geb. 3-9-1728. Hij trad in den echt met Catrien Van denPlasscheen bewoonde de herbergHet Lammeke te Leeuw, op den. Rink. Hun kinderen waren a) Pauwel De Broyer, overleden in 1807; b) Anna De Broyer,die tweemaal trouwde,eerst met Philip Mommaerl,den 13-11-1807, en tweedens met Jan-Baptist Roggemans, den 13-9-1809. 3. Pauwel De Broyer, geh. 28-7-1731, trouwde met Pieternelle Waliávens, dochter van Joachim en MariaHardy (van Leeuw), 28-7-1765. (Zie IV). 4- Catelyne De Broyer, geb. 13-12-1734. Jiter. Huisgezin van Petrus De Broyer-Anna Neeten·s. Acht kinderen te Leeuw geboren : 1. Anna De Broyer, 17-8-1701. 2. Frans,'26-3-1705, die ~rouwt met J acoba Van' E lewyt, dochter van Jan en Catrien Walravens, den 25-4-1728 (1). (Zie V IJter). 3. Laurens De Broyer, 18-2-1704. 4; Barbara De Broyer,14-5-1707, in huwelijk met Judocus De Wael, waarvan : 1 a) Antoon De wael, geh. Leeuw, 11-4-1728. Hij huwde 4-2-1782, Maria-Anna Crokaert. (Zie IVbiB). b) Christoffel qewael, geb. Leeuw, 11-12-1731. en in 1764 gehuwd met_ Trees Crombé. (Zie IVter). c) Frans Dewael, geh. Leeuw, 2-8-1733, en te Leeuw den t'9-5-;1765 gehuwd, met Barbara Vervaeck. (Zie V) .. d) Hendrik Dewael, geboren Leeuw, 30-8-1735; e) Anna-Pieternelle Dewael, geh. Leeuw, den 19-9, 1737 en op 3 Mei 1762 getrouwd,te Leeuw,met Jan Ophalvens. (Zie Vbls). 5. Philip De Broyer, 27-2-1712. 6: Hendrik De Broyer, 5-12-1713.
(1) Zij wonen op Laeckt.
I
7. Jan de Broyer, 24-7-1715. . 8. Pauwel De Broyer, · 6-10-1718. Hij trouwde Geertrui Goossens (van Huysinghen), die, den 23-12-1799, als weduwe overleed. (Zie IX).· IV. Het huisgezin van Pauwel De Broyer-Walravens bestond uit tien levende telgen, te weten : 1. Joachim De Broyer, geb. 22-5-1766, te Leeuw. 2. Peeter De Broyer, 7-5-1767, landbouwer te Leeuw. Hij huwde Catelyne Keymolen, dochter van Hendrik en Catrien Bonnewyn. (Zie Vter). , · 3. Maria-Anna De Broyer, geb. te Leeuw, 23-2-1769 en aldaar overleden, 29-1-1840. Zij was gehuwd met Pieter Huwaert,weduwe.naar van Josina Bosquet, den 27-5-1812. Zij woonden te Volsem. 4. Jan-Baptist ,de Broyer, geb. 13-10-1770. 5y Barbara De Broyer, 17-9-1773. Zij trouwde Jan Pappaert, landbouwer te Leeuw, op 6-10-1825. 6. Pauwel De Broyer, 26-2-1772. Pachter te BrucQm, overl. 17-12-1836. Hij was gehuwd met Anna Rossel,(van Anderlecht), waàrvan : a) Anna-Catelyne De Broyer, geb. Leeuw, 25-11-1803. b) Pieternelle, 4-11-1805. c) Pieter, 16-4-1808. d) Maria-Anna, 20-9-1809. e) Isabella, 13-3-1813. 7. Maria De Broyer, 16-4-1775. Zij werd. de vrouw van Philip-A lbert De Smet, (van Halle). · . 8. Anna-Maria-Theresia De Broyer, 18-9-1778. · 9. Bernarda De Broyer, 20-3-1782. 10. Renier De· Broyer, 1785. Hij was herbergier en houillieboer op Volsem en was gehuwd, op 7-3-1815, met Anna Ots, van Vlezenbeke, waarvan: a) Catrien De Broyer, geb. Leeuw, 7-6-1817. b) Maria-Barbara, di., 13-5-1821. c) Paulina, 28-1-1824. d) Pieternelle, 24-3-1827. e) Maria-Ludovica, 18-21 1829.
II ,, .
i ,: '
,I
I ..
;<
I .:
'i.
I
:··.
I ,I'
I
!
I
i
I
i
' i '
i
.,
'i
I
'
' '
I
i ~
·~ ;
\
~!
',i
I 1 r. . I
I
'I I
I' :
I ' t
' h. 1
. I
.'
-362IV.bts Huisgezin van Antoon Dewael-Crokaert,te Leeuw _geb9ren_ : .. 1. Joanna-Mari~ Dewael, 29-11-1782, die de vrouw werd van Jan-Augustinus Mangelschots. (Zie Boom Walravens). . 2. Willem Dewael, 10-3-1787. 3. Ma.ria-Ba.rbara De_ wael, 10-9-1789. ---- IVter .. Huisgezin van Christoffel .Dewael-Crombé, te .Leeuw geboren : L Pauwel Dewael, 17-11-17 66. 2. Jan :r;>ewael, 12-1-1769. 3. Anna-Mie, 24-1-1770. 4. ~enne-Catelyne, 15-4-1772. 5. Jan-Baptist, 14-4-1774. 6. Anna-Maria, 19-11-1776. 7. Jan Dewael, 4-8-1778. 8. Barbara, 11-1-1780. 9. Willem, 18-1-1782. V. Huisgezin van Frans Dewael-Vervaeck, te Leeuw geboren: 1. Pieternelle Dewael, 19-10-176 7. 2. Barbara, 12-3-1766. 3. Jacoba, 27-1-1771. 4. Antoon, 7-1;-1778. Vter. Huisgezin van Jan Ophalvens-Dewael: 1. Barbara Ophalvens, geb. Leeuw,1-2-1763, en in 1792 gçhuwd met Willem Baedts. 2. Frans Ophalvens, 25-8-1764. Geh_uwd metMaria. Anna Sermon, te Lee.uw, Ap:ril 1795. 3. Miehiel Ophalvens, geb. Leeuw, 17-3-1766. 4. Frans-Jozef Ophalvens, geb. 13-1-1770. 5. Theresia Ophalvens, 20-2-1771. 6. Jacoba, 29-9-1773. 7. Christoffel, 15-4-1776. 8. Joanna-Maria Ophalvens, 1-6-1778. VI. Niklaas De Broyer had bij Maria Fonteyn vijf .kinderen, alle te Leeuw, gedoopt : 1. Catelyne De Broyer, geb. 2-10-1713. Zij trouwdeJacab De Man. Dit koppel woonde te Leeuw, op Beysbergen. (Zie V Jbls).
i .
2: Jacob De Broyer; geb. 12-9-1716. Hij trouwde Anna De Rauw en was pachter en brouwer op << Den Blauwen_)), te Buysinghen. (Zie ·V ]ter). 3. Jan De Broyer, 1-11-1719, trouwde te Leeuw, 11-81748, Elisabet Van den Perre. Zij gingen te RU:isbroèk wonen, waar zij Jan De Broyer wonnen. Deze laatste trouwde met Jenne-Mie Lols, van Dworp. (Zie VIJ ;) 4. Maria De Broyer, geb. 19-7-1722~ Zij trouwde eerst ·maal metJan Paridaens, weduwenaar van Martina Fo·nteyn (Leeuw, 28-5-1761), en vervolgens met Kloske Cro.,. kaert (zijn christelijke naam was Niklaas), te Leeuw, 52-1767 . Klöske hertrouwde den 28-7-1777 met Anna Paridaens: 5. Pieternelle De Broye;r, 6-9-1726. VJbts. Huisgezin van Jacob De Man-De Broyer. De . zeven kinderen zij te Leeuw geboren : , 1, Catelyne De Man, 23-11-17 42. 2. Maria De Man, 16-12-1744. Zij trouwt met Clement Martin. 3. Jan De Man, 12-1-1748. 4. Philip-J ácob De Man, 16-3-1750. 5. Pètrus De Man, 7-6-1753. · 6. Hendrik, 1-8-1756. 7. J acob, van October 1758. VJter. Huisgezin van Jacob De Broyer-De Rauw,alle te Buysinghen .geboren. 1. Egied De Broyer. · 2. Corneel De Broyer . 3. Catelyne De Broyer, die trouwde met Willem De __ Broyer. Zij stierven allebei te Leeuw in 1784. (f.ie V IJbls). 4~· Jan-Frans De Broyer, 22-9-1753. Hij werd priester eii overleed Pastoor te Moorse! (').· . VII. Huisgezin van Jacob De Broyer-Lots, alle geboren ~L~~=
.
.
. . .
I
. 1. ·J oariná;Catelyne, 1789. Zij trouwde twèemaál, eerst met Niklaas Lakens, waarvan een dochter Anna-Catelyne Zi~
.
M. J. VAN DEN WEGHE. Geschiedenis van BuysinghenEysinghen, bz. 164. · · · · ·· · · · · · · · .. (1)
'
tJ '
I, I
,. •I
I ,
I '!.: I
.i
l -364-
;.._ 365--
Lokens·, die trouwde, te Leeuw, in 1818,met Hendrik Walravens, zoon van Maarten en Maria-Anna Sermon; en ook een zoon Peter Lokens, boer op RattendaaL De tweede maal trouwde Joanna-Catrien pe Broyer m~t Joos Van der Straeten, van Lembeek. . · . 2. Jan-Baptist De Broyer, 5-11-1792, die in den eéht trad met Joanna De,Metser. 3. Maria Lysbet De Broyer, (16-8-1794), gehuwd met Jan-Baptist Walravens, waarvan Jan-Baptist, geboren te Leeuw, 20 April 1831. 4. Willem-Jozef De Broyer, 22-2-1796. 5. Jenne-Catelyrié, van 1806, overleden in 1819. 5. Pieter De Broyer geb. te Leeuw, 25-3-1808. Vter. Huisgezin van Pieter De Broyer-Keymolen, bestaande uit vijf kinderen, alle te Leeuw gedoopt : 1. Pau'wel De Broyer, geboren 9-4-1800. Hij trouwde tweemaal: a) op 27-11-1833, te Leeuw, met Ther,esia-Josina Bosquet, dochter van den Boer te Gaspeldoren.; b) den 30-10-1844, ook te Leeuw, Joanna Van Maldere. Van het eerst huwelijk werd geboren Alexander De Éroyer (Brussel,. 16-9-1834), die trouwde met Joann~ Maria B.osmans, geb. te Vilvoorden 20-3-1859. Van dit laatste huwel_ijk bleef Anna-Catrien De Broyer, gehuwd met Victor Dehaeseler. N. B. Van zijn tw.eede huwelijk, met Joanna Van Mal. dere,had Panwel DeBroyer Petrus:.Jozef,geboren te Leeuw, 5-10-1848. 2. Catelyne De B,:oyer, geb. Leeuw 5-4-1804 en op 20-1-1842 gehuwd, met Philip-Josef Walravens. · . 3. Maria-Ba:rbara .De Broyer, 20-5-1805, gehuwd te Leeuw, 3-9-1840 met Pelrus Heymans, zoon.van Jacob en Catelyne Amelryckx 4. Jan-Baptist De Broyer, 27-6-1806. 5. Anna De Broyer, 25-1-18p8. Vllbis. Huisgezi~ van Willem: De Broyer-De Broyer te Leeuw gedoopt. 1. Anna-Catelyne De-Broyer, 4-5-1780 .. 2. Egied, 13-1-1782. 3. Jenne-Mie, 13-3-1783.
VIlter. Huisgezin van Fraris De Broyer-Vàn Eiewrt, Acht kinderen, geboren te Leeuw : 1. Catelyne De Broyer, 25-2-1729. Gehuwd met Francis Tastenoe. (Zie V lil). . 2. Joachim De Broyer, 22-1-1730. 3. Anna De Broyer, 2-10-1732. 4. Philip De Broyer, 22-3-1734. Hij trad in den echt met Maria Neetens, op 27-5-1770. Zij, overleed te Leeuw, 9-10-1788. Van dit huwelijk zijn twee kinderen: 'a) Anna De Broyer, van 10 Feb. 1771. b) Jenne J)e Broyer, van 29 Feb. 1772. Deze tnid in den echt met Willem De Smedt (van Anderlecht). (Zie VII Ibis). 5. Barbara De Broyer, 20-1736. 6. Jenneke-Mie, 30-11-1738. Gehuwd met Jan De Blanw der, te Leeuw, 30-6-1779. Hi) was de zoon van Frans en Cat~lyne Cafmeyer. (Zie V lifter). ·' 7. Panwel De Broyer, 13-5-1741. 8. Jan De Broyer, 28-8-1742. VIII. Kinderen van Francis Tastenoe-De Broyer, t~ Leeuw geboren : · 1. Frans Tastenoe, 8-9-1754. 2~ Jacob Tastenoe ,30 -10-1755. 3. Jacoba Taslenon, 8-5:01760. 4. Anna, 2.:7-1762. 5. Joachim· TasenoiJ, 7-7-1764. 6. Maria-Margareta, 25-7-1766. 7. Jenne, 6-8-1769. 8. Pieternelle, 19-1-1772. · 9. Maria-Anna, 10-10-1775. (1) ,
I
,
II . j·
t
1
t
I
I
·'! .
(1) ·Frans Tast~noe en Catelyn~ De Broyer, van Leeuw, ko.o. pen in 1750, aan Antoon Van der heyden, zoon van Pieter en Eiisabeth H:ardy ,die zelf gehuwd was met Ca trien van Laethem, « ander half dagwand land en hof wezende. l.eenroerig, met. het tolhuys daerup staende tot Laecke, paelende ter eerste. aen sheerenstraete, metter ander syde aen de Laecke aldaer looppende, metter derde syde aen de goederen franciSGeyssels, met het recht !>van den tol aen den voetwegh yan schaepen en verckenen "· (Nr 4590, bz. 21).
- --
~---
---
-~
-"~
... - .......
~.
-.;:.
--~.::-;-=-~---
~.
--
---=--- _'": " __ ___ _
--"-'. 367 --'-'. VIIIbis. Huisgezin van Willem De Smedt-De Broyerj vijf kinderen geboren te Leeuw : . 1. Arnold De Smedt,24-12-1789. Hij trouwde te Leeuw, 19-8-1818, ·Maria Elsought, dochter van Petrus bij Barbara Suenens. 2. Pier-Ja'n De Smedt, 5-6-1791. • 3. Anna-Mie', 26-5-1792. 4. Joanna, 18-9-1793. 5. Maria-Anna; 10-11-1795. VIIIter. Huisgezin van Ja:n De Elander-De Broyer. Vier kinderen gedoopt te Leeuw : . 1. Jenne-Catelyne De Blander, 11-7-1782. Zij trouwde 1
Frans Barremans (1).
2. Joos De Blander, 29-8-1785. - 3. Mieke De Elander, 3-6-1788. 4. Pier-Jaak, 10-7-1891. .\ · IX. Huisgezin van Pauwel De Broyer-Goossens, Twaalf kinderen geboren te Leeuw : 1. Jan-Baptist De Broyer, 31-5-1754. Hij huwde 9-9t795, te Leeuw, Joanna Crockaert, dochter van Willein en Catelyne Crokaert, die samen te Vlesenbe~e een groot pachthof beboerden. Willem Crokaert stierf te Leeuw op 1 Januari 1812, oud 80 jaa:r. Jan-Baptist De Broyer-Crökaert ging te Ruisbroek wonen. 2.. Jenne De Broyer, 9-12-1750. Zij trouwde met Pieler Devos en daarna met Hendrik De Quanler. (9-4-1801). 3. Antoon Pe Broyer, 25-4-1745, trouwde Maria An• neet, yan Ukkêî~ (Zie JX bis). 4. Antoon De Broyer, 13-1-1748, trouwde Francisca Merlens. Hij overleed de1.1 13-11-1824. (Zie ·Jxter). 5 en 6. (tweeling): Andreas en Jan-Baptist, 9-4-1746. 7. Barbara De Broyer, 10-8-1755. · ·· .. · ····-" · 8. Anna De Broyer;. 17-5-1758. (1) Frans De Blander, die koster was te Leeuw, was zoon van Dionies-Hubertus De Blander en Siska Vlugghe, ook koster en kosterinne te Leeuw. Jan-Baptist De Blander, zoón vim Frans en· Catricn Cafmeyer, was insgelijks koster teLeeuw, tot op 't ein· de der eeuw. ·
· 9. Hendrik be Broyer, 28-1-1762. Op 14-4-1790 in dert ~cht getreden met Magdalena Vim Zeebroeck, die overleed .i m 1817. 10&11. (tweeling}Michiel en BarbaraDe Broyer, 18-4-1763. 12. Maria-Anna De Broyer. · · ·. . IXbis. Huisgezin van Antoon De Broyer-Anneet. Zes kinderen gedoopt te Leeuw : 1. Anna Maria De Broyer, 27-6-1777. 2. Maria-Anna, 9-2-1779. Zij trouwde Antoon Dehaeseleer, bakker, (Zie Boom Dehaeseler) 3. Jacob DeBroyer, 13-2-1781. 4. Jan-Baptist, 17-9-1782 . 5. Joanna-Catelyne, 28-9-1784. 6. Clàra, 9-4-1791. IXter Huisgezin van Antoon De Broyer-Mertens. ZeVen kinderen geboren te Leeuw : -~. Niklaas De Broyer, 25-8-1784, kloefkapper te L~euw. Ht] trouwde,27-4-1808, Maria-Lysbel Michiels (van Audenaken. (Zie X). . 2. Pieter De Broyer, 1789. Hij overleed te Barcelona, m het krijgsgasthuis, als soldaat van ·Napoleons leger. (1809). 3'. Pauwel De Broyer, 16-5-1792, trouwde Anna De
Greef. (Zie Xbis).
4. Jacoba De Broyer, 19-7-1799. 5. Pier De Broyer, 10-9-1796. Overl. Leeuw. 1845. 6. Jan De Broyer, 16-1-1787. . X. Huisgezin van De Broyer-Michiels. Acht kinderen geboren te Leeuw : 1. Joanna De Broyer, 6-7-1808. 2. Frans, 22-1-1812. 3. Engelbertus, 6-2-1815 4. Frans, 22-10-1816. 5. Jenne-Catelyne, 24-9-1818. 6: Pieter De Broyer, 1-12-1821. 7. Petrus-Jozef, 10-10-1825. 8. Anna-Francisca, 9-4-1829. Xbis f!uisgezin van Niklaas-Engelhert De Broyer en Anna De Greef, Vier k~nderen geboren te Leeuw:
._~
;_ 368 ____; 1 Antoon De Broyer, 13-12-1820. Hij troüwde l;ó~ 11-Ï845 met. Anna-Maria De Greef, waarvan Enge er De Broyer, geb.Leeuw 8-2-1846. 2 . Joanna-Maria, 7-1-1824. 3. Petrus, 3-7-1829. · . Anna-Catrien, 2-3-1827. 4
SCHET·s OVER DE PLAATSBÈSCHRIJVING EN DE PLAATSNAAMKUNDE.
'
I
\
Wij laten llierna nog een en ander belangrijks volgen uit de opsporingen, die we deden in de oorkonden. Onder de groote pachthoven, die hooger niet besproken werden, noemen wij Gaspeldoren, op 12 J·uni 1556 geheeten een « winhof metten woonhuysen, schueren, stallen ende capelle daer upstaende, bogaerden, beempden, weyden~ bosschen,enz. gelegen in de prochie van Leeuwen, verpacht aan Jan Heymans. Misschien is het daarom dat Jan Heymans, in een stuk van ·1531, genoemd wordt ·Jan Heymans alias Gaspeldorel1,(Hs. Brussel. n.13544.). In 1623 was de pachter van dit hof Pieter Borremans, en in 1698 was 't Hendrik Borremans. De naam van het hof schreef ook Haspeldoren (1691) en Gaspelaer (1720). Beide moeten mis zijn. In 1378 schreef · men Gaspeldoorne. Over de kapel spraken wij hooger. Nieuwenhove, (Nieuwen hoff), dat men ook ·weleens het' kasteel van Muller heette,was eertijds een leen gehouden· van 't Hof van Gaasbeek, met 50 bunder land en 20 bunder weide.Inl744 behoorde het toe aanHendrikVan der Meerm. Conrad Van der Meeren deed er van het verhef in 1570. In 1579 was Nieuwenhove, te Leeuw, eigendom van Heer Karel Van der Meeren, kanunnik van St.-Gornmaris te Lier. Hij was zoon van Philip Van der Meeren (1 ). Het was alsdan bewoond door Gregoor Lievens, die volmacht gekregen had otn het te verkoopen. · . Den 3-5-1593 werd een vonnis tot verdeeling van Nieu~ (1) Hs. van de scetie der Manuscripten Nr 13543. HAL. -24.
,____,. 371 ......-'
,, wenhove gemaakt, tusschen Heer Karel Van der M:eereii kanunnik te Lier en Vrouw Anna van Loquenghien, vrouw van Berlo._ Zij was weduwe van Willem van Berlo, heer van Keerbergen, die overleden was in 1589. In 1594, den 18 April, werd de volgende beschrijving van 't Hof te Nieuwenhove gemaakt : ,< Seker pachthof metten coolhove, boomgaert, groot 'met heuren toehehooren tsaemen omtrent sesse bundere ende vijftien roe-. den, gelegen in de prochie van Sint-Pieters-Leeuw,en acht stucken bempts groot omtrent 13 bunger 7 roeden, +6 stucken landts. Zeven en twintich bunder te samen een dagwant en vyf en tachtig roeden + 8 capjmynen en een cheyns· gulden, alles toebehoorende H~er Karel Van der Meeren, Kan. te Lier " (1 ). De van Berlo's 'droegen den titel van heer van Nieuwenhove. Winand van Berlo, zoon van Willem voornoemd en gehuwd met Catrien Raeiz de Freniz; had kinderen, waaronder twee die te Leeuw gedoopt zijn : a) Jan-Frederik ~e Berlo, den 14 Oct. 1617: Hijwerd gedood in een twt;egevecht in 't leger van den Keizer. b) Anna-Louisä, den 19-2-1622. Zij was Kanunnikesse ' van Munsterbilsen en gehuwd met Hubert Van. Damme. Hun dochter Mada-Anna ·van Damme was gehuwd met Jan-Bapt. van Wilthem, heer van Walbredinus, die 't Hof te Nieuwenhove in bezit had, te samen met haar zusters. Anna-Louisa stierf te Leeuw, 27-12-1680. In 1688, ·verkocht Baron Pieter-Philip Van Damme, heer van Franquigny, Viron, Ephone, enz. het Hof van Nieuwenho~e aan Sr Pieter Fariseau, koopman in wijnen te Brüssel ( 2). Toen was de beschrijving « een schoon pachthof met de huysinghen, stallinghe~, schueren, met een huys van plaisantie, blomhof, motte ende vyvers, daer omme liggende, met boomgaerden weyden en landen, groot tsaemen tsestich bunderen salvo jusio. >>
(1) Id. In hetzeifde Hs. leest men dat Nieuwenhove, onder de troublen afgebrant synde, herbouwd werd rond 1608. (2) · Heer van Steenockerzeel, Sterrebeek enz. Hij kocht in 1716, nog een stuk land, kort bij Nieuwenhove gelegen, (Leenregister nr 4590). ·
Twintig jaren later heet het« het Neerhof geiegen in de prochie van St.-Pieters-Leeuw, met huysingen, caemers solders, kelders, schueren, stallingen, hoornen, enz., 4 7 bunder groot, bewoond en gebruikt geweest door Philip Heymans (1718) >;. In 1762 was het aan Maximiliaah Mahieu, pachter te Leeuw,herkomstig uit Bierk, zoon van Jan en Maria-Jacoba Haijette, die zelf getrouwd was met Barbara Crokaert. Zij verkochten Nieuwenhove aan .E. H. Van der Elst, · pastoor te Buisinghen, deken der Christenheid van St. Peeters-Le'euw, cum suis (dat is zijn z~ster Maria-The:.. resia, de vrouw van Judocus Gillyns koopman te Brussel (i). In de stukken diesaangaande vinden wij de volgende beschrijving : Een pachthof met schoone schueren, stallingen, schaepstallen, enz. met eenen bergh daer een casteeltien in staende, met solders, caemers, kelder·s, duyvenhuys, omliggende hof en vyvers rontsomme in syn grachten, geheeten het hof van Nieuwenhove, groot een bunder, drie dagwand, 93 roeden! ! !. Dus merkelijk verminderd. Raiiendaal, waarop de Abdij van Ter Cameren een tiende bezat, behoorde in de 17e eeuw aan Jan Triest, kanunnik van St.-Baafs te Gent. Rattendaal was eigenlijk een kasteel, dat later bij. het hof te Zellik gevoegd werd en in bezit kwam van Laurens van Hovines. lr,t het zetboek van 1767 staat het speelhuis van Ovines aangeteekend, als hebbende 7 bunder 2 dagwand (Nr. 8950). Van in de 15e eeuw scheen geheel die streek één blok (belok van beluiken ; dus een omsloten veld,) geweest te ·zijn. Wij lezen in 1483-84 van « Te Railendaele, iZellicke ende te Callenberghe n. Reeds in 1647 was het Hof te Zellik een eigenqom van Jonker Jan-Karel Triest, heer.van Rattendale. Het besloeg toen vijf en zeventig bunder en was verpàcht, in 1685,aan Joos Huyghe. De bouwagie alléén in gemetselden _ steen,met huis, schuren en stallingen hofplaats en duifhuis besloeg zes bunder ongeveer. · (1) Leenregisler Leeuw. Kort. Archief, no 45!W, bz. 23.
I'
•'
:i
.;
'•
I~ 'i
! l·
.,.'i !'
373
A. Wauters vermeldt het hof in 1174, met Ywain de Sellecke en Mabelie zijn vrouw. Op een andere plaats hebben wij zelfs reeds gesproken van de t:ilrijke van Sellicke'n, die te Leeuw verbleven hebben. . Rattendaal was in het bezit der familie Triest· gekomen, door het huwelijk van Anna Van der Beken, vrouw van Rattenda~l, dochter van Diederik, met Karel Triest, ridder, lid van den Raad van Vlaanderen, overleden den 18 Mei 1621. . Hun zoon was Jan-Karel Triest, zooeven genoemP,, kanunnik van St.-Baafs te Gent.De zuster van deze laatste, Anna Triest, was gehuwd met Antonius de V iron, heer van Oostkerke bij Nijvel,Laval en Rukkelingen (onder Leeuw).. In de t8e eeuw was het Hof te Zellik bewoond door Alexander Van Campenhout. (Zie Stamboom Heymans). In 1657 wordt het aldus beschreven : " Het Hoff te 'Zellick tot Rattendale, groot onder winnende landt, bemp.,. den, weyden, vyvers en anderseints 71 bun.der of daeromtrent, daerop staande huys van plaisantie, leen gehouden van de• heerlijkhede van Aan.(. Schepenboek n. 4638, bz. 240v 0 ). Het goed te Rattendaal is gelegen aan de grens tusschen Leeuw en Vlezenbeke,langs de Poffenborresfraat en is doorsneden door de oude Brusselbaan en de Molenstraat. Onder de voornaam~te landerijen vindt men het Haesbyl, reeds zoq genoemd in 1442, en het Ruysbroeckveld (1416). Later heeft de Heer van der Dilft Rattendael herbouwd e~ er een zeer mooi kasteel van gemaakt. Het Hof te' Wilder (1546). Wilderf ook vroente beteekent zooveel als gemeenteweide- heide- bosch, ofwel een weide heide of bosch' van den landheer. Van daar het Mnl. ~roonlant, vroonwater enz. Tusschen Zuen en Ruis-. broek lagen feitelijk zulke gronden. Welnu, wij vonden in verscheidene bronnen de Leeuws~he plaatsnaam Slaetgae, slaefgaye, Slaegaerde, eeR zonderbug woord .dat ons steeds een oprecht raadsel bleek. Ziehier de teksten : Boven de herberghe genoempt den slaetgay, op den wegh van Halle onder Leeuw St Peeters. (Schepenboek, nr. 4578 bz. 25vo Anno 1688). 1
·
<< In panificio do mus de .S laeigae, prope Ruysbroeck n (Overlijdensboek. 4 feb. 1688). . << In habitaturn vulgo den slaetgaye n(id). <<Achter de herberghe genoemt den Slaetgaede teghen den voetwegh lo~pende .van de handt naer het Cruys )) (Schepenboek nr. 4641 (1679-1684). In nr 126 (Kerkarchief) staat Salchaey. Wij meenen dat gaey hier beteekent gaard fr. jardin, Engelsch garden; Hoogduitsch garfen. Hier in Brabant wordt de r dikwijls ingezwolgen. en de d vloeit veelal weg in i. In plaats van te zeggen bijgod (vloekwoord) zeggen zij bega ai. Vglk. S laeigaede. Slaet kan wel sla. of salade zijn. Wij weten heel goed, dat er, tusschen het Goed te Wilder en Ruisbroek, genieene groenselhoven waren, vanaf_ ·de · 17e eeuw. Dus rond de Dikke Linde,en daar lag precies de Slagaard. Men leest van het Meerevelt achter de herberghe genaemt de Slaeigaede (1686). Later kan daar wel een herberg gebouwd geweest zijn. En hoe benoemt men gewoonlijk de herbergen? Naar de plaats waar zij staan, naar hun omgeving. De herberg kan bewoond geweest zijn, door een-bakker. In panificio domus de Slaefgae propre Ruysbreock, maar toch op het grondgebied van ·Leeuw. En waarom niet op de oude vroente . · of het goed ie Wilder? Het hof te Wilre bestond reeds in 1399 en in 1743 lezen wij<< Toi 1Suen aen het goet te Wilder n (K'erkarchief nr 3381). In 1648 vinden wij het Wildervelt. Het kaste~! van Wilder werd herbouwd in de -t8e eeuw en heden nog bestaat het torentje, kort bij het kasteel van Wittouck, op weinig afstand van de Wilderstraat. Wolfshagen was een belangrij-ke heerlijkheid te Laect. De eerste bezitters droegen wellicht den naam van het goed zelf. Arnold van der Wolfshage verschijnt in 1360, hoewel hij elders heet van Heelbeeke. In 1430 werd het goed een bezitting van Ambroos de Dynfer, broeder van den geschiedschrijver. Naar Wanters verhaalt, zou het in 1585 in handen geweest zijn van Pieter Psalmier, ' ridder, heer van Bruimaige. Van daar kwam het in bezit der familje Va,n der Cleren. Lucas was gehuwd met Jenne~
,, !
•;
),
i'
I
I
li·'
';
'• I
I ,
I'
Ij
i•
-374keWalravens en hun zoon Joos was heervan Wolfshagen. In 1653 werd het verhef van hèt goed gedaan. Daar vinden wij de beschrijving er van. 't Was Lucas Van der Cicren, op wachtgeld gestelde kapitein van den ~oning, die 't goed had, (, eensdeels bij coope by hem teghen syn condividenten ende eensdeels by aanschryvinge met gemeynen consente n. Het bestond uit " een schoon huys öft casteel, rontsomme in syne wateren, hebbende opgaende brugghen, poorte voor en te middel, pachthave daer beneden gelegen, met synen huysingen, schuren ende stallinghen daerop staende, groot een bunder drie d.agwant ende vier en zestig roeden ''· Verders nog heerlijke cheynsen, k~puinen en ganzen, enz. enz. G. Couvreur geeft, in 1710, op zijn kaart, een fijn teekeningsken va:n het speelhuis, met zijn lange dreef uitkomende op de kassei van Bruckom naar Brussel. Van daar kwam het in handen van Jan-Frans de Bretel, heer van de la Cocquerie, Broeck, Rynvisch; Wolfshagen, geboren te Dowaai, in 1618, meester der Rekenkamer van Brabant, ridder geslagen in 1662. In 't reeds vermeld leenregister lezen wij, dat Jonker Frans-:-Ludovic-Josef de Bretel en vrouwe Catelyne-Jacoba Van den Perre, "gehuisschen'' hun kasteel van Wolfshagen verkoopen, voor 14006 gulden wisselgeld, aan Jonker Albrecht Honoré Le Langue.' Dit geschiedde in 1722. · Later koopt Jan-Jozef Walckiers, heer. van Vlieringen, met zijne vrouw, Maria-Helena-Josefa Carton, het goed te Wolfshagen 1aan Jonker Emanuel-Michel en vrouw Maria-Francisca· Le Langue, die hetzelve verkochten voor 40.500 gulden wisselgeld aan hun zuster (19-8-1775), echtgenoote van Jan-Goswyn Van den Broeçk (1 ). Vosholen. De naam zelf schijnt een tegenhanger te·zijn van Wolfshagen. (1) Er bestaat te Leeuw een doopakte (1-1-1757), van JanMax-Ghisleen-Emanuel, zoon van Heer Philip-Karel- Michel, .. heer van Wolfshagen en vrouw Maria-Francisca-Josefa lc Lanaue. De peter was Willem Stecncn, in den naam van Heer .Jan-Frans de Fraeye, ridder, en Margareta Sil!rbois, in naam van Albertina- Maximiliana M iche i.
-375Te Leeuw moeten er vroeger veel wolven en .vossen gewoekerd hebben en ook nog veel ander gedierte, minstens als men de plaatsnamen nagaat. Men hoort er SP.reken van de Dassebeke, de Beversbeemden, den Storekennest (stork = ooievaar), het Pauwvelt,. de Kiekenbouglit. Van vossen hoort men allerwegen ·:de vossenbemden, de vosseputten, den vossenblock, het /Jossevelt, verder vosholen en de l{osholenbeemden. · Elkeen weet dat het goed te V~sholen .het pachthof is thans door J. Van Keerberghen-Van Cutsem bewoond. In het Gulden Boek van 0. L. Vróuw van Halle, bz. 51 leest. men van "Jan van den Vqshole ende Marie zyne werdmne en alle hare kinderen n, ingeschrven in het Broederschap. Zijn dat geen Leeuwenaars? Waarschijnlijk. Die woorden zijn onmiddellijk vervolgd door: " Her Jan Ván den Voshole, decken ende canonic te Sout~Leeuwe ''· Die uittreksels zijn van de 15e eeuw. . In de 17eeeuw was Vosholen een eigendom van de familie Borremans. V'osholen lag to~n op het zoooerraamde Pennisveld. Er bestond te· Leeuw een familie Pe~nis. Het Pennisveld is de groote kouter gelegen West. van de kassei tusschen de Pijnbroekstraat en de Roodebeke (1). Het paalt zuid aanMoenshoven en strekt zich uit van aan de kassei tot aan de kapelle yan Mekingen. Vosholen komt reeds voor in 1362,waar men het beschrijft" op ~t feit achter Voshole, onder de labbeke, op borrekens couter ,;, (nr 9640). Het eigenlijke pachthof werd inde 18e eeuw be:.. woond door de familie Lieven.<; en later door de 'Nerinckx'.
i. I.
. I
' I.
"..
(1) Ferraris schrijft Rombeek, doch men weet dat zijn . toponymie m~t voorzichtigheid moet gelezen worden. Uit topografisch oogpunt is Ferraris veel meer te vertrouwen, hocwel hij. nog onnauwkeurigheden heeft geteekend. (Hij plaatst b. v. tweemaal Gaspeldoren op Leeuw, eens tusschen Leeuw en Vlezenbeke, en dat is juist; maar ook een tweede maal kort bij Mekingen. Tevens zet hij Volsem in de omgevng van Mekin-. gen, wat weeral verkeerd is. De Roodebeek is wel een beekje, doch die benaming werd ook toegepast' op een vijver, nl. op " een vivere, dien men heet de Rodebeke,. vijf dagwand groot, gelegen te Bruckem " (1371.) Wij lezen, over 1340,van een stuk land " tusschen de roedenbeke en de labbeke ».
''·
I·
Ii
,. •,,
I~
-376-
-377-
Hel l-!óf te Rukkelingen, ook genaamd Hof ter. Bruggen (1539), was lang bewoond door de familie Van Diest: in 161 7 door Hendrik Van Diest en in 1688 was de pachter al-. daar Max Van Diest.In de 18e eeuw w~s de pachter echter Jan Van Overstraeten, reden waarom de hoeve nog soms geheeten wordt '.t Hof ter Straeten. Thans wordt zijbe~oond door J. Wynants. Wij zijn van meening, dat men het hof den naam van Hof terBruggen gegeven heeft,' omdat het in de 15e eeuw een eigendom is geweest der famil_ie Van der Brugghe. Over het jaar 1416 lezen .wij: « Te Ruckelingen uten Claes goede van dér Bruggen >> In den loop der 16e eeuw (zie schepenboek nr 4633 bz. 398) beschreef men het volgenderwijze : 't Hoff te Ruckt:~lingen oft het hoff ter Bruggen,omtrent seven en dertich hunderen, te Leeuw (toebehoorende aen Franchoys Thuys en Barbara Sconinckx.) 't Hof ten Bygaerden lag langs de Broekstraet. Men heette den meersch er neven Vogelsanck (1552).In 1624·wasLu- · cas Walravens eigenaar van dit pachthof, dat langen· tijd· een brouwerij was. De grootte van de hoeve was twee bunder, ( schepenboek nr 4635 bz. 708v0 ). 't Hof ten Reken wordt vermeld vim in de 15e eeuw, In 1489leest men cc van weyden geleghen te Reeke )).Zie verder nog Familieboom VanCiilsem.OokReuken afgeleid van Rode. In· 1659 wordt het beschreven cc èen .winhof met schue.ren, stallinghen, huisinghen, boomgaerden, weyden, twee vyvers ende 1 eenen snoeckgracht by Sheerenstraete, ge-· heeten de Galgestraete )), In Hs.nr 19248 (Kon.Bibl.) leest men van cc Sr.Alexander Van Cutsem, te voten Jan Van Cutsem, sadelmaker, op een gelege groot een bunder by de plaetse te Leeuw, ter stadt geheeten ten reken, tusschen de straete van Leeuwe' te Halle weert gaende ter eenre,de galgestraete ten tweeden, tegen de straete commende van Loth naar Leeuw ten derden, 't curen goet va'n Leeuw ten vierden ende Philips Borremans )), Het Hof ten As$che hebben wij op eeri andere plaats besproken.
Het Hof ten Cruyssen, bij Mekingen-Kapel. een gelege metten bornput, kelder, vleughe (1) ende backhuys wesende met den coolhof ende boomgaert daer aen gelege,toebehoorende aan den o:verleden pastoor van Halle, Joachim H erin ex, en gekocht door Leroux, koster te Beerthe n. (1738). . Het Hof ten Stalle, tusschen Brucom et Laeckt, cc een groot schoon pachthof met grachte ende wateren, te Leeuw, tusschen Lacet ende Bru.kom, in 164_9 aan de familie Walravens. n Bij dit pachthof waren moestqinen. of lochtingen.Wij lezen immers in 1666 : cc 't Hoff ten Stalle, mitsgaders de lochten gelegen onder de voorsereven hoeve, gemeynelyck genoempt de borrelochten in deselv~ hoeve gecomprehendeert >> (2). Dit pachthof is lang gebnükt geworden door de familie De Broyer. Het Hof ten Poelbraeek of kortweg De Poel is het pachthof gelegen te Brucom in den hoek gevormd door de Brusselbaan en de Pijnbroekstraat. Het werd lang bewoond door de familie Van Cutsem. Van daar waarschijnlijk de Poelbeemden,ook ale~ns genaamd de Spoelbeemdfin (1622). . Het Hof te Naesbeke vindt men vermeld van in 1687. Een tak der familie Barremans heeft het goed bewoond. Noemen wij nog het Hof te Cutsem, in de oude stukken vermeld.· Spijts al onze opsporingen,hebben wij de. eigenlijke ligging er van niet ontdekt. · Het Hof te Laenen wordt door A. Wanters genoemd in 1540, alsook het Hof van den Heetvelde . Het Hof ten Campe lag in de nabijheid van Rukkelingen. . Over het Hof ie Beysbergen, waarvan slechts een deel op _ Leeuw lag, hebben wij elders· gesproken. In een Fransche rekening over hetHof ie B_udinghen (onder Halle-Breedhout) lezen wij :_<<De Hermes Schurmans, hoste de Si. George à Beysberghe, pour une rente qu' il cc
(1) Vleuge. Vcrwant met vlak, vlakc. Een hofdak gedekt in strooi. V<~lfl:cns LinrlPm2ns Vf'lidkcoi. I, (2) Wij lezen" Op 't veldt geheeten therisdael acn 't wcchcl~ ken, alsoe. men van Leeuwe ten Roverstalle weert ga:et. >>Roverstalle is wellicht Hof ten Stalle. ·
'.
,,''
,·
1\
-378 -
doibt sur sa maison dudit S. George, échue Ze 1 may 1599. >> Wij weten dat de landerijen van Budinghen en Begsbergen aan elkander paalden. Het groot pachthof van Brucom (De Ro) werd gebouwd door de Abdij van Ter Cameren. Om deze korte schets der plaatsnaamkunde eenigzins te volledigen;zullen wij nog de volgende benamingen geven : 1. De Scepcrye? een gelege te Laeckt in 1687 genoemd ,, den hoplochtinck op 't laeckeveldeken groot drije ende half dagwand >>. 2. De molen van Volxem, een dér oudste plaatsen van Leeuw. 3. De Kaerenberg (Kayerenbergh, keyenbergh), kort bij het Volxembelock, West den voetwegh naer de vier KersseIeers (1776), bij den Pottaigiepot. De Kaerenberg was een klein pachthoveken in 1679. 4. 't Goet te Ophem (1659). In de kerkrekeningen van 1483-1484 lezen wij 't goed tobbeke. In 1622 Tophem.'Van. daar wellicht de Topstraat, enz. (Zie .hooger). · 5. Het Hoff te Zuene wordt in 1720 vermeld. 6. Het Hoff ter Smissen, in 1634, te Laeckt. 7. Het Leékcrgeleghe te Zuene (1659). · 8. Een hofstede gelegen te Laeckt, op " de botermerct langs de Leeuwsche straete loopende naer Lacet-Linde ofte nieuwe casseyde van Brussel op Halle·>) (1785). Te Laeckt op de pleyn geheeten den botermet (16~9) (!). 9. Een gelege te Brucom, · geheeten den hooghen _loch. tinck (1662). 10. De Cassaert, pachthof tot Rattendaele (1728). Lang bewoond door de Crokaerts. 11. Te Mekingen ~as nog een '' hofstadt >> geheeten het Koyken (1766). 12. Een hofstadt te Zuen; geheetende Coeckhoeck (1727). 13. Het Corenbelock, een gelege te Leeuw in .1657.
(1) De niewe steenweg van Bergen op Brussel dagteekent van 1707. De Laeck2lindc,een groote oude boom,stonrl in den hoek gevormd door .den grooten steenweg en de kassei naar Loth, recht~ over het Smis. Van daar Lcfecke-lindestraa t.
-379 ·14. De Corendriesch, e~n gelege te Brucom (1661). 15. Paybroeck, te Bruckem (1699), was ook een geleeg. 16. Dê Roode Leeuw, een pachthof te Laeckt in 1686. 17. De Hurt was in 1621 een hofstede bij Volxem. 18. De Losschaerf was herberg en pachthof te Bruckem (1623).. Hier hebben wij 't met de huidige herberg van Roobaert. 19. De Rabbarli (ook Dibbaut),bij den Elst te Bruckem. In 1483 aan Govaart Walrave~s. . 20. Nederhem was een gelege te Laekt (1784). 21. << Een gelege metten huysen, stallingen ende andersiuts groot omtrent vijf dagwant tot Leeuw, geheetenDen Bonten Os, in 't gehengt van 1,3ruckem, lancx de heerenstraete tegenover d'Elst, aen den Rabbaut, ende metter derder seyde aen de goederen des goidslzuys van Cameren n (1683). 22. De Wijngaerd is een gelege te Laeckt (1617). 23. Qp den Rink een herberg en pachthof,Het Lammeken geheeten, in 1775 bewoond door Corneel De Broyer. 24. Het Sclzaill(enlzuys, ,, gestaen ende gelegen in de prochic van Sinte-Peeters-Leeuw, tegenover' de kerke, met syn toebehoorten, schueren, stallingen, hoylochten ende hetgeen daarvan dependeert ,, (Hi87). Dus sehurw en stallingen en rechtover de kerk. 25. Te Leeuw, bij de kerk,lag de Croon,herberg en pachthoeve (1546). 26. In 1591 ·bestond te Leeuw de herberg Het Tolhuys. (Te Brucom). Het brandde. af tijdens de gods,diens1oorlogen (XVIe eeuw). .27. Het Sclwtlerslwf, pac.Qthoeve en herberg bestond in 1552. (Doening van Jef De Pauw). Nog eenige plaatsnamen : 1. De goederen van 't Collegie Viglius tot Loven (gelegen te Leeuw aan den hoogkouter (1687). · 2. De Benier bempden (1688) .. 3. Het lmpelerenvelt, ook het Jmpelbergvelt (1622). 4. Het Sennevelt (rond Eysinghcn) (1691 ). (1 ). ·
',.
(1) Er was ook een Sennevel cl te Laèckt (1689). Wellicht al hetzelfde.
i
,I
I:
I" I
I,
i"
I
=====-"====~~====-=--+---·
-- ._
. i
I
-380 5. Den Hooghcautere is het veld links van de Laekelindestraat, recht voor den kleinen ingang van het kastéel, thans gebruikt door H. Lodewijck. Daar lagen de goederen van het College Viglius (1601). 6. De Cleyne linde (1695) stond aan 't kapelleke langs · de Laekelindestraat.. .. 7. Den ·Labback (denkelijk Lab-haek). Brucom (1697). 8. De Pon ieyneweyde (1698). 9. Het Cammeweydeken (1698). 10. De Stockaerd (Brucom (1700). Stokkaard beteekent een droog stuk land. Het was in 1630 ongeveer vijf dag- · w;md groot. 11. Den Boxhaerinck, 5 dagwand,een boomgaard (1685). 12. Het Capellevelt (1 ~20). 13. De Scheurmeier (ook Scenrmorter) Moorter en meuter = drassige grond. Lat. Mortarium. Het woord is verwant met mortel. 14. De Breedenbempt (1618). 15. De Galgestraet (1617) Het cappelleken in de Galgestraet (1756). 16. Het Horensiraetje (Mekingen) 1617. 17. Op de Wolfsbeek of Scheumeuter (1682) Een gesloten block geheeten de Warande gelegen ·op de Wolfsbeke, te Ruckelinghen (1645). 18. Het Zypsiraetken (1621). 19. Het Hoyenfwynuelt (1622). 26. Het Capiieynken (1620). (Een veld te Laeckt). nevens den steenweg van Brussel naar Halle (1653), die liep ·. voorbij den Molen van Eysinghen. 22. De Gulden Bodem (1442), ook gulden boom (1653) was een veld gelegen niet ver van' het Wilderveld te Zuen, tusschen de kassei van Halle op Brussel en de Voerdycksiraet. Wij vonden ook de Voerdyckbrugghe (1620), een brugge over d,e Zuene, zonder twijfel. 23. Den Driesberg, te Mekingen (1622). 24. Spapenputte te Leeuw (1622). 25. Den Drinckelinck (1623). In 1700 Rinckelinguelt). 26. De Broeckstraete (1623). 27. Het Corenhuys te Leeuwe aen de kercke(1542 en 1622).
- 38i Te Halie bestond ook een Corenhuys en te Buysinghen vond men de pastoreele schuere. Dat alles is hetzelfde. nl. een schuur waar de tienden in koren enz. bewaard werden. 28. De Corteuondelvyuers en Coriuondeluelt, onder Rat· tendaa~(1646). ((Te Cortuondele biden Cruyce aen den driechS>> (1430). ' 29. De Hoogstr,aete (1624). 30. Het Laeckeuelt (1623). Er was ook een Laeckeveldeken (1716) en een scoergat van 't laeckeveldeken . . 31. De Coeyweyde, langs de Broeckstraete (1648). 32. De Voetwegh van Enghien naer Bruessele (1649). 33. 't Oude Smissevelt (1649). 34. Dasselbeke (1 ()49). 35. 't Linnekensuelt (1649). 3(). Den Grooten List (1649). 37. De Appelboomstraet (1649). 38. Den Breemput (1647). 39. De Vyuerstadt (1648). 40. De Paepestraete (waarsch. van 'de familie de Paepe) (1()52). 41. Het Pypegat (1652) en de pipstraete (1717). 42. Het Parysuelt (1653), op RattendaaL 43.Den Huysman(kort bij den Molen van Volsem (1623). 44. Den Clottaert, een weyke (Rattendael, 1653). 45. De Beuersbeemden (tusschen Laeckt en Bruckem. (Op de kaart van Couvreur 1710). · 46. De Laeckebeemden (id). 47. Hetkleyn en hetgroot ColterJ(en (1700). Ook tusschen Brucom en Laeckt: 48. De Eist (tusschen Brucom en Laeckt) (1680). 49. Het Meeruelt(tusschen Zuen en Ruysb roek) (1680). 50. De Groenslraete (komt op den Rinck) (1682)' 51.. De Bessemsiraeie (1681). 52. « Vijf dagwand gelegen in de prochl.e van Leeuwe, gemeynelyck genoemd den bonte11 os in 't geheugt van . Brueckgem, met de opstailen daer annex,lancx de sheerenstraete tegenover d'Elst, metter . tweeder seyden aen 't yelt genoempt den Rabbaut, metter derder seyde aen de goederen ~es Goidshuys van Cameren » (1683). 53. De Leeuwsbeke.Zij loopt door den Scheurneutere (1680).
.
;,
l
•'
,t
.I
I'
I~ 11
\
-383 54 :Öe hotte, een herberg te Zuen (1679). 55. Het Sieckhuysvelt of Labbekevelt (1722). Zie onzè Geschiedenis van Buysinghen-Eysinghen, bz. 133. en volg.) 56. De Rinck wordt vermeld in 1699). 57. l-Iet Mansbroeckveldt (1698). 'Al de kanten van Brucom. 58. De Crekelendriesclz, op Naesbeke (1687). 59: 15e Herberg het· Hooghuys (1591 ). 60.Langs de Herstraeie van Leeuwe naer Beysbergen(1540). 61. << Op het velt over de Labbeke by den weg!! die van bruechem te halle weert gheet, neven faeslant van Bruechem wilen was>> 1371). 61. De Rueckelbeke, (1620). G2. De Nieuwenberg (1620) ook Nuwenberg (1590). 63. In de Wieghete Leeuw (1621). 64. Bij den Slagrnuelen. 65. Den Enghienschen weg/ze (1629). 66. De Molenweg/ze van Volcxhern (1620). 67. De Rattebeke (1446). (18. Er bestond in 1710 ook een straat van het kasteeltje · van Nieuwenhove naar het kasteel van Wolfshagen. Zij kv-:am uit op de nieuwe kassei van Halle op Brussel, dwarsehte ze en werd van daar voort tot Wolfshagen de· dreef, die thans nog zichtbaar is. 6!1. Het Crorrirnewilglzevelt, tusschen Moenshovenveld en Mekingen (1453). Het wordt ook vcrmeld in de Geschicnis van Buysinghen-Eysinghen,blz. 4G. 70. Den Eggerinck (op Ratten daal), 1728. 71. De- Straete van Halle naar S. Anne Pede (1661) (1). Dat is de straat van Brucom, door Leeuw naar Volsem en verder. 72. Het Hoogweerdiglz bloclc (1720). 73. H~t Steenbergvelt (1693) lag tusschen Mekingen en Halsput. Er zijn meer akkers die aldus ge~oemd werden. (Zie Uesch. min Buysinghen-Eysinglzen bz. 44). Wij vonden
(1) Volgens Wauters (tome 1 p. 200) zou Pede zooveel betcekenen als wegel, weg, straal en 't woord herinnert aan de ligging van 't dorp op den weg van Halle naar Assche.
1
öok in 1551 zekeren Gabriel Steenberg, te Leeuw. Weeral eert geslachtsnaam in betrek met een plaatsnaam. 74. «Het Goet van der chartreysen. n (1698). · 75. Het Boschveld, op de uiterste palen van Leeuw, tegen Ruisbroek.Meer: dan een akker droeg dien naam b. v. het boschvelt nabij het hoff te Wilderen (1716), hèt boschvelt · daer den doornen inne~taet (1 720) ; . het boschvelt ·na est Ruckelingen (1698). 76. De Rattenbeke (1446). In betrek met Rattendaal? 77. Rysberg (1645), Ritbraeek (1416), Rysbroeckvelt (1700), alles langs de kanten van 't Hof van Zellik. ' 78. Gispendèr (1649). Omstreeks Bruckem. 79. Bij de kerk te· Leeuw was er een huisgeheetenden Hert. « De herbcrghe genoemt den hert, op de kassey van Leeuw naar Brussel» (1759). 80. Den Bilt (1653) ook hielt (1722), veld. 81. Den Keer of Test (te Laeckt, (1707). 82. Rekenweyde (1680). · 83. J?e Vosscpuiten boven Reke (1668). Dat zijn de diepten tusschen den Boitsberg en ·de nieuwe . kassei van Brussel op Halle. ~4. De Voetwegh gaende van de Zuene naer de tien ke_rseleers (1716). Elders, nl. op de kaart van Couvreur, de straete van Gaesbeke naar de tien kerseleers. Dat is· kort bij het Gaspeldorenveld. De tien Kerselaren liggen rond Zuen. De Kerselaerenstraat (zoo genaamd op de kaart van ,Couvreur) loopt omtrent evenwijdig met de Zuene. 85. De Heugelaer (1700). 86. Het Válckevelt (.1700). 87. l)e Biestweyde, bij het Hof ten Beygaerden (1719). . Te Loth bestond-in 1570 een gelee_c; geheeten « In de Biest ». 88. De Draaiboom (1720). 89. pe Ou1e Carnme (Laeckt) (1707). -90. Het Galgevelt (1702). 91. De Galgelindeboomen staan op de kaart van Ferraris, kort bij Vlezenbeke langs de straat van Volsem. l 92. Ferraris vermeldt nog het Hof geheeten Vigeron, kort bij Kleinen Bygaerden. Dien naam vonden wij ner-
pe
-·
-
'I
~.
.i
-·--
-------
i j
•
--385 -384He~ is eigenlljk èèii uittr~ksel
gens in de oorspronkelijke stukken. Denkelijk is hij _weer verminkt. Wij vonden Vitseroel, zonder verderen mtleg.· 93. De Drooge weyde (1721). , 94. Het ·Breemweyke (1720). 95. Het Negenmrinneke, met een weyde daárbij geheeten den Muelenbempt. Aan 't Negenma-nneke beston·d in de de 17e eeuw een watermolen. 96. Willbroeck (1658). 97. De Vleugheweyde te Brucom (1661). 9ft De Twaalf apostelen, (bij Kleinen Bygaerden). 99. De Berndekens (Rattendael) (1780). 100. Het Robblock (1782) Rattendael. 101. Den Eyerenf!l.eersch (Mekingen) (1778). 102. Het Haenestraetjen (1765). 103. Het Henneken sit af, (veld te Mekingen). (1778). 104. Het Schalieken (1785). 105: De Zespenninckstraete (1786). 106. Het Cruysvelt (1775). 107. Het Haverblock (1722). 108. Op Stuyvenbergh (Brucom) ( 1750). 109. De Kieckenbought (1722). 110. D'eycke (13~0). Er moet een reusachtige eikenboom gestaan hebben langs dezen ouden meulenweg van ·Brucom naar Eysinghen. Wij vonden er meermalen gewag van. «Een geleg(::l neven d'eycke daer men g?eet te Halle weert». (1330). (Zie verder Gesch. van BuysznghenEysinghen, bz. 46). 111. Een plaetsken geheeten te Zennebru·gghe, te Lake, tegenover 't Hol/ van Huldenbergh~ (1390). · 112. Te Leeuw, in de stad geheeten Te Cuttsem (1514). Naast de kerk blijft echter de voornaamste plaats van Leeuw, het kasteel van Coloma, heden ten dage bewoond door Mevrouw Douairière de Limburg Stirum, geboren . Antonia van der Dilft. In vroegere tijden was Leeuw een voorname heerlijkheid, volgenderwijz~ beschreven in een oorkonde van het kerkelijk archief te Brussel (i) : 1
I
i '
I
'
gonnen in 1680 en eindigende in 1687: «De heerlijkheid van Leeuw consisteert in hooge ,mid-. dele ende leege. juridictien, keuren, breucken, profeyten,. opkeuringen, vervallen, ende aldatter aencleven mach, ende om tselve te exerceeren; soo heeft den heere aldaer . eene hooftbancke ende macht van op ende af te setten drossaert, stadhouder, meyer, greffier, leenmannen,. schepenen,'vorster, ende andere dienaeren, met voorder echt van door hem ofte zyne dienaeren, tsy mannen oft schepenen van alle leenen, erven ende andere saken der voorscreven heerlyckheyt toébehoorende, al Brabant door.. te goeden, tontgoeden, terven ende tonterven ende doen andere hanteringhe van rechten daertoe dienende,sonder dael' toe van noode te hebben eenigh consent van den hertoghe van Brabant ofte syne dienaers .. Item achtervolgens sekere bescheeden by den heere Gabriel Lefebure,heere van Bierbais,overgelevert aen de Voir.. sereven priorinne van het clooster van Obbygaerden, soo competeert aen den heere van Leeuw 't recht van·te draeghen syn consent in 'taenveerden van de religieusen aldaer, de~elcke van den selv'en alhier 't ontfanghen hun abyt,hioeten comen bidden hun broot,btiyten wel~k consent sy nieyt en moegen worden aenveert, gelyck ooik den voorsereven heere recht heeft van aldaer te stellen een arm dochter..: ken ofte meyskens, die het voorscr. clooster verobligeert is te onderhouden, tottertyde de selve weerdigh ofte be..: quaam · is te winnen haeren èost, als wanneer den ,heere ·wederom vermagh aldaer te stellen een ander, alles naer uytwysens van de selve bescheeden waertoe wordt g.e- · draegen. It.em co:m:peteert den heere,binne~ syne voirscreven heerlyckhede alle de straeten, opstallen, beken ende waeterstroomen, visscheryen, soo van de helft van Zeune, als van de Riviere genaempt de Zenne, endy andere vryinghten, patryseringhen, musschen, vondt van bier, beleyden van straeten, beken ende waeterloopen, cammagiegelt, te wet~n van elcken brouwer 's jaers vyff schellinghe,artois, ende van elcken tapper twee ende half schellinghe artois, HAL.
(1) Nr 14789.
tilt het Leenboek, he..:
-25.
.. . L
'\\ ;
:'
.
:
mitsgaeders 1nneéoinen van bastaerde ende gevonden goederen, vrymerckten, dry craywayen jaerelyckx van iederen ingesetenen,te weten de pachten met waegens e~de peerden ende hantwercken ofte Cossaerden tot a 1sucken bedryff als den heere gelieft. · ·· · Item de selve prochie ende heerlyckhydt heeft een b~ sondere schoone kercke,en onder deselve heerlyckheydt ressorteeren differente gehuchten als naementlyck Meekingen met een capelle, Ruckelingen, Naesbeke, Bysbergen, Volxem, Rattendael, Zeune, aldaer is een vrouwe clooster, Laeekt alwaer is oock een capelle,Bruchem, Vosholen, ende meer andere. Item onder de voirscreven hooftbancke ressorteeren alsnoch diversche bancken, comende aldaer te hoofde by leeringhe ofte appelatie, als namentlyck ltterbeke, Dielbeke, Bodeghem,-Walcourt, onder Anderlecht, en meer a~deren. · . Item heeft den heere (overbant met den heere van Aa), de collatie van de cappelye vanS. Niclaes gefondert in de kercke aldaer. It. binnen de voirscreven heerlyckheydt ende gehuchten treckt den heere vàn heerlycke cheynsen, naerwyséns de cheynsboucken da_t daer van synde,eerst te b~e messe 5· ponden, 17 st. 7 penn. of en een broodt lovens, lt. te Kerssernesse 25 ponden, 12 st. en half pen. een h?lf broodt lovens, item te haemesse 84 gansens 2 en half VIerendeel ende 4 deel gans. Item 210 cappuynen ende 't der-: de deel van een half vieren deel cappuynen, item 169 binnen, 'tsesde deel.ende tnegenste deel van een vierendeel hins item 140 muddens,4 sist. 1 viertel en half pen. haver, gen~empt broeckevene, item 9 mud. 2 sist. 2 en .half vier..: tellen 2 derde ·van 1 pen. hout evene ofte haeve, Item noch . ·· diversche maeten, 6 gl: 18 st. sjaers. . Item soo heeft den heere a1daer diversche achterleenen tot 46 in getal, soo volle als smalle leenen. . Item competeert dep heere het recht van pontp.enningen,.: te weten den 20 penninck over elcke verhandehnghe ·ofte • belastinge van goederen, mitsgaders noch 40 penn. b~ven:_ de 20 als de goedencomen van doodèrhandt oft als het syn_; affgeseten ende tot dien noch den 40 pen0:inck van de·
t
\veerde van alie goederen die beseten worden by der doo...; der~andt, als de sterfman comt aflyvich te worden. Item treckt den heere aldaer de thol oft wegh geltsjaers verpacht volgens de laetste rek. 20 ponden artois. Item compteeert den heere aldaer de hellicht der visscherye van de Zenne dewelcke in drye districtspartyen wordt verpacht, 21 ponden artois. Item de visscheryen van de Zuene verpacht voor 13 pond artois 1 0 st. artois. Item noch eenen waetermolen gelegen· op de voirscreven riviere van de Zuene by Eysinghen,verpac:ht volgens de laetste gesloten rek. twaelf honderd p'onden artois. It. noch eenen waterbantmolen gelegen beneden de kerck, tot Vglsem op de rivier de Zeune, metten huyse en Halle verpacht volgens de laetste gesloten Rek. 1400 ponden artois. Item competeert den heere aldaer in de voorscreven prochie onder Laecke,eenen bempt genaempt dEist, groot omtrent elff bun deren, die de handtwerkers ·ofte Cossaeten aldaer moeten maeyen ende hoyen, oock niet· tegenstaende den selven verhuert wordt, die voorrnaels placht verhuert te worden 800 gl. ende lest maer280 gl. Item alsoo de heerlyckheydt van Vlezenbeke uyt deze heerlyckheydt ende parochie wettelyck bepaelende es gesepareert in den jaere 1305 van dese heerlyckheydt vari S, Peeters Leeuw, sob sal den cooper hem hebben te reguiieren in conformiteyt ende op den voet der selver separatie ende paelen aldaer gestelt. It~m is te weten,dat den heerlyckheydt is ressorteeren~ de onder den souv. raede van Brabant in 't civiel gewesen· by schepenen ende in 't crimineel ofte feudael gewezen bi] leenmannen, sal voortaen immediatelyck ressorteren, onder den Souv. Leenhove van Brabant. Item is ook te weten dat de heer deser. heerelyckheydt geen ander bantmolens te weten of mantmolens onder syn heerlyckheit ende prochie en sal moghen oprechten al daer ·tegenwoordigh op staen ende hier vooren gespeci. fieert syn. 0 Item sal den cooper ts~en laste moeten ne~en (sonder cortinghe op synen coopprys) diversche oude renten, die men vermeynt onquytbaer te wesen ende syn als volght; .
'· I
~. ~ I
'I
I
'
'-
~
'- 388 Eerst den huysarmen van St Peeters Leeuw treckt jaerlyckx 2 ponden lovens. Item den selven huysarmen, noch 6 sist. rogs. Item den selven huysarmen, noch 20 s. payens. Item het clooster van Obbygaerden 10 s. Lov. Item het selve clooster noch 3 ponden páyens. Item des prochiaen ende coster van Leeuw, 20 p. p. Item het clooster vaii. de carmelieten binnen Brussel, 4 sist. rogs. ' It. de kercke van Eysinghen 1 viertel rogs. It. de huysarmen van St.Nicolaes tot Brussel 3 sist. rogs. It. den heer Lefebure cum suius 6 sist. rogs. De heerelyckheyt van Walcourt is eene heerlyckheydt onder de prochie van Anderlecht met Meyer, Lathen, Greffier ende officier ende eens sjaers, te weten op den tweeden sin~endagh, als tot Anderlecht kermisse is, heeft den heere van Walcourt aldaar volle jurisdictie, ende ingevalle alsdan eenigh gevecht ofte questie voorquam,competeert daer van de kennisse aen synen officier, die hem selven daeghe aldaer· laet vinden, om alle ongelucken te preveneeren ende die misdadige te straffen, mitsgaders om aen de herbergiers permissie te -geven om.te mogen tappen Brusselsche maete. Item treckt den heere aldaer voor heerlycken cheyns 5 R. 1 pen. ob. lov. ende II oap. Item heeft den heere aldaer 28, soo volle als smalle leen~n. It. heeft den heer het recht van pontpenningen, te weten den 20 penn. . 6ver elcke verhandelinghe ofte belastinghe van goederen -ende van dooderhandt ofte als· het syn afgesetene, als noch den 40, penninck. Item heeft den heer aldaer h.et recht van beleyden van alle revieren, waterloopen, straeten, enz. It. heeft den heer de collatie van elff prebenden canonicael in de kercke aldaer, dan is te weten dat wylen den heere grave van Warfusee in den jaren ·1655 of 1656 · heeft gecedeert aan den heere Gabriel Lefebure, heere van Bierbais, twee der voornoemde prebenden, dan sustineren de deeretanten dat de selve cessie niet en subsisteert, ende dat de . selve soude wesen gedaen geduerende het decreet,ende wort den cooper dienaengaende geheel gelaeten daer inne te doen t'gene hij sal vinden te behóoren.
389
~
. Item alsöo hiervoren is ondersproken dat onder ieder van de bovengeseyde heerlyckheden geen anderen bantmolens e~ sullen moghen worden geërigeert als daer op tegenwoordigh syn opstaende, soo is oock te weten dat ieder een der ingesetene van de respective heerlyckheden insgelycx sullen syn ende blyven verobligeert aldaer. te moeten doen maelen ende dan subject blyven soo ende gelyck sy van oudts syn geweest. . · Item sullen oock de respective heeren ·verplicht syn toe te laeten aen de molenwachters .van de respt1ctieve heeren onder wiens jurisdictie de bantmolens syn gelegen dat sy onder hunnen respectieven heerlyckheden by preventie sullen mogen doen calengieren, tot laste van de gene die .hem vervoorderen te maecken elders als op de voorsereven bant ·molens, in den verstande dat de kennisse van soodaenig; oal_enge sal toecomen aen den heere wiens molenwachter · d'exploit heeft gedaen. )), Het kasteel van Leeuw heet op oude kaarten Hecke of Nec/îe, waarschijnlijk omdat het toebehoorde aan Leenaart Van den Hecke, die leefde tijdens de woelirtgen van de 16e eeuw. Hij was de zoon van Joos, schepen te Brussel (t). Leenaart huw,de Anna Van Paeffenrode, waarvan : . l.Leonara Van den Hecke, gehuwd met Rafael Houwaert, zoon van den beroemden Brusselsehen dichter, die een groote rol speelde,minstens op literair gebied, in de beroer~en van de 2e helft der 16 eeuw. Het huwelijkhad plaats m de kapellekerk te Brussel, den 4 ·Oogst 1600. Leonora overleed den 18 April 1617 en werd te Leeqw b_egraven. 2. Leena,art Van den Hecke, II, die tweemaal trouwde eerst met Marie Van Rille en naderhand met Anna Va~ der Dooi. , Van het eerste bed bleef Elias Van den Hecke, geboren te· Leeuw, 11-6-1609. Van het tweede huwelijk waren: 1. Catrien Van den Hecke, gedoopt Brussel, 14-9-1614. 2. Willem, 1615. · · .)
(1) Te Leeuw in de kerk begraven, 11 Mei 1599, (Zie Kerk van Leeuw). · . · .
-- ' " 7 ____ -----
-::- 391
-3903. Peeter-Leen aart. 4. Elisabet 1621, religieuse. Leenaert II verkocht het kasteel van Leeuw in 1611 aan Teresa de A ree. y Ponce, die gehuwd was met Antonio dè Arguello. Dit koppel verkocht verder het kasteel aan Joris Uwensen zijn echtgenoote Anna Bourgeois. ('t Is te zeggen het kasteel met 13 1/2 bunder, de meeste heerlijke renten enz. enz. ; vo.or de som van 13.600 rynsgulden). Joris Uwens was ridder, heer van St-Laureis-Berchem, Linkebeek en secretaris der stad Antwerpen. Hij had geen kinderen' en maakte een testament, waarin bepaald werd, dat al zijn goederen. vermaakt waren aan zijn broeder Jaak, op voorwaarde dat Jaak zou gehuwd zijn met een dochter van aanzien, ten laatste -zes maanden na zijn dood. Was dat zoo niet, dan moest het kasteel van Leeuw overgaan aan zijn neef Karel-Renom Laurin, zoon ven Anna Uwens en Karel Laurin. Die Anna Uwens was de eigen zuster van Joris. Daar Jaak U wens zonder kinderen gestorven was,bleefde nalat~nschap aan Karel Laurin-; (31-4-1643). De zuster van Karel-Renom Laurin genaamd Anna Lá.urin was ondertusschen getrouwd met Pieter-Cypriaan de V arick, hee~ van Carnin, Dieval, groot-baljuw van Ryssel, en 't was hun dochter -Maria-Theresia de V arick, die het erfgoed der Uwens verkreeg. Zij trouwde met Jan-Karel Roose, heer van Mirimont Spy, Calsteren, enz. Op 22 Februari 1687, kocht hij het dorp Leeuw en voegde 't bij het kasteel, waarvan hij door zijn huwelijk reeds· bezitter was. De 20 Dec. 1690 werd Leeuw tot baronij (vrijheerlijkheid) verheven. De akte staat in 't lange en breede overdrukt in Thédtre de la Noblesse de Brabant, p. 100. Daar zien wij dat de famme Roose zeer oud en. edel en uit Vlaanderen herkomstig was. Er wordt gesproken, onder ander van Wouter Roose, die groote diensten bewezen had aan de graven van Vlaanderen, vanàf 1290. Jan-Karel Roose overleed den 5 Januari 1694, oud 65 jaar. Zijn vrouw stierf 31 Mei 1705. Uit dit huwelijk waren gesproten : 1. Jan-Karel Roose, baron van S.-P.-Leeuw, Kapitein der Ruiterij, neer van Mirimont, ongehuwd overleden .en te Leeuw begraven (1704).
'
. l
.
~
2.- Ambroisus-Cypriaan Roose, baron van L€euw, ook zonder nakomelingschap gestorven,in 1720, en te Leeuw begraven. 3: Alexander-Lodewijk Rqose, proost van St.-Rumoldus te Mechelen, gestorven in 1748. 4. Philip-Fians-Pieter Roose, baron van Leeuw, en na de dood zijns broeders, heer van Froidmont, Han-sur-Sambre, Mirimont, Onoz, Calsteren, Loupoigne, enz. Hij trouwde, 28-10-1722, Maria-Carolina-Francisca van der Gracht, waarvan een eenige dochter : Eugenia-Francisca-Ignatia Roose, barones van Leeuw. Zij trouwde den 11 Juli 1745, Karel Vital-Alexander de Coloma en overleed in 1762. Haar echtgenoot was in 1758 reeds overleden. · Uit dit huw~lijk zijn gesproten : 1. Maria Philippina-Gislena de Coloma, geb. te Mechelen, 1746. 2. Jan Ernest-Gisleen-Xavier de Coloma,geb. te Mechelen, 1747. Hij werd aangenomen in den Raad van Brabant, in 1769, na de proeve geleverd te hebben der volgende kwartieren : Coloma, Le Poyvre, Roose, van der Gracht. , 3. Nog een dochter, geboren in 1759, na het overlijden van haar vader. jan-Ernest liet geen nakomelingen na en Leeuw ging aldus over aan Jan-Marie-Jozef vander Dilft, die_ de zoon was van NiJdaas-Jan Eugeen,bij Rosa Alexandrina de Coloma, dochter van Jan-Pieter de Coloma, dus een kozijn. Jan-Marie-.Jozef, Graaf van der Dilft de Borghvliet. was geboren te Brussel. den 6 Aug. 1745. Hij trouwde eerst Maria-Theresia-Constantia-Gislena de Visscher de Celles, en. later (1818)Maria-Alexandrina-Louisa: barones van Overschie. Van het eerste huwelijk bleef een enkele zoon. . Jan-Marie-Jozef overleed den 14 Dec. 1831. Zijn zoon Antoon-Lodewijk-Eustache-Gisl~en Graaf van der ~ilft de Borghvliet, geboren te Dusseldorf, 22-11-1794, overleed te Brussel15-3-1844.Hij was gehuwd met Victoria~aria-Louisa Godfrinon, waarvan weer een enkelen zoon : Antoriius-Victor-Constant-Eugeen, Graaf van der Dilft de Borghvliet, geboren te S.-P.-Leeuw, den 26 October
I I
''I
I
~
392
...!....:
1834. Hij trouwde 15 Nov.té Brussel Maria-Julia-Francisca~ Xaveria Gericke, geboren te Zillebeke. den 17 Juli 1851. Hun dochter : Antoinette-Marie-Louisa-Victoria-Ghislaine Gravin van der Dilft de Borghvliet werd geboren .te Brussel, 28-1-1872. Zij trouwde Graaf Albert de Lirnburg-Stirum, overleden te S.-P.-Leeuw, den 9 April '1931.
-
I
!
l<
;J.
I
I11' I.
I
I
•
I
'I
I I
'
I
:.1
iI
I
·'I
:j .!
II: l\:
Ii
l (:·. '
I
,.r/
.
.J(d.«r t.:1:':~
u..-~~~~/
ti/-j~?·~rLu-:4~· ~.
~j/tJ.du-~-n./Jd~d,d~
1 uhJu. ~tJ'adL.~ ta-.&d,/ÛH ~ lu-w/ lh.J.~Uld"~ -k-~/~9.&~ dL
t?r.l ~ ~k hzL;rat~ ~ 't6~
r~ ·*~e.c.
o/No
(Û~
•.
.
'''' f
'
.
.
·.
.;
BIJLAGE I.
Navolgende manieren ende voorwaarden vanden hove van beysberghe gelegen in de prochie van leeuwe, toebehooerende den cloostere van Obbygaerden,welcke in pachte genomen heeft Aerent Moenens. Condt ende kennelyck zij allen den genen die dese chyrographien zullen zien ofte hooren lesen dat commen es Ae' rent Moenens,op heden VII daghe In' novembri Anno XV0 ende XXV. Ende heeft gebeden aen mij vrouwen Beatryssen van Assche, vrouwe des ciaesters ende eauvents van obb.ygaerden dat zij hem zoude willen verlingen zijnen termijn aengaende den hove van beysberghe, toebehoorende den voersereven cloostere,soe heeft mij vrouwe voersereven met haeren couvente ten verzucke ende ter grooter beden vanden voersereven Aerde, aengesien dat hij· menigen tijt tgoet van den voersqreven ciaestere gehouden heeft, mij vrouwen ende den couvente boven genoempt getrouwelyck 'gedient ende redelycken betaelt heeft, ende hem die voersereven neringe niet gèrne nemen en zouden, mitds zynder ouderdom, .soe heeft mij vrouwe metten eauventen voersereven den voerscreven Aerde noch uutgegeven ende verpacht tvoerscreven hof te beysberge, den voersereven cloester toebehoorende, met allen den huysen, schueren, stallen daer op staende metten bivange daer ane gelegen is in der maten ende grooten dat gelegen is in die prochie van Leeuwe ende metten landen ende merschen daer toe behoorende ende hier na beschreven staende, met voerwaerden h~er claerlyck anne ondersprocken dat hij sal laten dlant ende meerschen alsoe ·hier nàe besereven staen., Item inden eersten soe heeft die vairsereven aerent genomen te pacllte een stuck lants gelegen op ten Nuwels- · b'ergh jn hemelrycke, groot synde vier ende een half bun- .
-- -- -.........".-----....",--
..
!
I
'
---- _________
-
394- .
der sonder den bosch. Item noch een buender gelegen op berchemvelt. Item noch een stuck onderhalf dachwant groot gelegen onder den Nuwelsbergh. Item noch drye dachwant dat men hiet den gulden boyen. Item noch drye dachwant · dat tseghen streetken leyt daer men achter ter bygaerden wert gaet. 'Item ende noch neghen dachwant gelegen op tselve velt voer tga t . . Ende dit voirscreven lant is die voersereven Wenne schuldich te latene ten Inde van synen ter myne nae besereven op syn twee tydegen voren bedre:ven ende met evene bezaet. Item een stuck lants opten neercoutere gelegen, VII buendere groot lutter min ofte meer. Item noch VI dachwant gelegen opten birch voer thof. Item noch een bunder op beker velt gelegen. Item ende noch een halfbuendere op houwenaken velt gelegen, van weleken lande voerscrev~n die voersereven winne schul-· dich syn zal ten latene ten eynde van tsynen voerscrevenen termyn wel ende lovelyck op zyn viertijdige voren bedreven ende met Winter coren bezayet. Ende :van den zeven buenderen gelegen opten neereautere moet blyven een daghwant bezaet met erweyten. Item noch een stuck gelegen opt bosschvelt byden Zuen en groot synde dry buendere. Item noch een ·buendere , opt selve velt gelegen. I~em noch vyf daghwant gelegen opt selve velt. Item noch een stuck gelegen op stelve velt aen die mergelputte. Item noch drye dachwant _penitancie lant gelegenoptlange velt. Ende dit voerscrevene lant es die voersereven Winne schuldich te laten ten ende van synen termyn breke iens geeruyt. Item heeft die voerscr. Aerent in syn pachting tot ten voersereven hove noch genomen seven ende een half buen- · der lants luttel min oite meer, gelegen in die voersereven · prochic tot diversche plaetsen achterghebleven synde denvoersereven Cloester van wylen Geertruyden van der kelen zaliger gedachten, by mannen octroye ende testamente daer afgemaeckt synde waer af die voorsereven Winne schuldich syn al ten ende van zynen termyne die vyfdachwant van den VII ende half bundere oock bezaet te laten met evenen ende tsurplus van dyen breke te latene. Item die voorsereven Aerent heeft oock noch een dachwant lants dat tegen dierycken die Coninck gekocht was.
__.._.:.~
.....-
.
-395Item noch 'VI dachwant mersch ende,die coye weyde. I tem noch een halfbuendere penitanciemersch gelegen a en die berdderen brugge. Item noch een half buender hoffsteden lutter min ofte meer,dat vrouwe Margriete Van Erekenteel cochte. I tem noch een en beempt die tegen dierieken de Coninck gecocht was. I tem die selve Aerent heeft noch in syn pachtinge een bosschelken· gelegen in hemel. rycke,diewelcke hy mach houwen tweewerf binnen zynen termyne. Met voerwaerden hier roerekelijk inne ondersproken dat die voersereven Winne zal moeten laten die VI dachwant mersch ende die coye weye ten zynen afscheyden al vermaeckt. I tem· die penitancie mersse mit vermeackt maer hy zal die gherden laten staen.Item noch soe moet die voersereven Winne te zynen afscheyden hondert Roeyen nuwentuyn geloken laten, omtrent den lande alomme daert behoort ofte profytelyck is. Item die voersereven goet onder lant ende mersch gelyckt hier vore verclaert staet, sal die voersereven winne houden ende hebben te winnen ende te besitten eenen · termyn van tweelif jacren eenpaerlyck deen naer dander. volgende, om elcx tsjaers daer af te betaelne aen my vrouwen voersereven tot profyt vanden voersereven couvente .drye mudde terruwen wil bereyt met wanne ende vlogelen,negenentwintich mudde goet pachtecorens,maeten van leeuwen ende dit te leveren binnen den voersereven cloes:tere in tween penninghen naest den l:lesten, op voere ende cost van den voersereven Winne. Item moet noch geven die voersèreven Winne alle jaere boven de XXIX mudde rogs. Janne Cappe XVI sistere .een viertel corens in den name van den voerscreve cloestere. Item moet. noch die voersereven Winne alle jaere geven ste mertensesse vallendeseven mudden evene. Item moet de voersereven ·Winne noch geven alle jaere in ghelde thien Rynsgulden elcken gulden te twintich stuyvers gerekent ende XIIII st. Item noch een sister pollaigien. Item moet die selve voersereven Winne noch geven den voersereven cloestere XIII gansen goets tytst tegen haer kermisse, waer af den iersten pacht vallen sal te S. Andriesmisse anno vyfthien hondert ende vyf en twin-· 1.·
-·
:(V,,.,
----·---· -
----
-- ---·--·-----
··'-~·
'
!i' r,;
d •
l;j
'i\·' 1{,
~:
fl
J'i \;
I. I
''
I')
'.:
-396tich ende die weghuere Ste Mertensmisse Anno vyf en twintich ende te kersse daer nae betalt te zyne.Also voert van jaere te jaeren synen voersereven termyn uyt dueren. Item noch zoe sal die voersereven Winne sculdich syn elcx jaere vier hondert geluis,om' te decken op die huysen daert meest van noode syn sal, den deckers den cost geven, dienende ende beynnaerde te leveren, Ende my vrouwe sal die dackroeden leveren ende die dachueren betaelen. Item noch est voerwaerde dat die voersereven Winne sal moeten alle. jaere twee daghen kerweyen met zynen wagen ende peerden. Item noch zoe zal die voerscr. Winne gehouden zijn die beke te ruymen, .die wegen ende straeten te maken sonder cost oft last van den voersereven cloestere. Ende om .te meerder sekerheyt van desen soe syn hier twee gelycke brieven af gemaèckt I II Martii Anno xvc en ·XXVI by mynheeren .Jacoppen de Mesmaekere, priester ende cappelaen des voersereven cloesters, present my vrouwen beatrys van Assche, vrouwe des voerscreven eauvents .Jouffrouw Marien Srnassches, religieuse ende my h. Jaccappen de Mesmaeker, priestere (Kerkelijk Archief, nr 14797.) BIJLAGE Il.
Verdeis 'gaven de bderen nog het volgende, dat niet karren en wagens naar Brussel gevoerd werd : 150 zakken aardappels. De gemeente id~ 40 )) id. . 40 braoden en 6 ra zieren tarwe.· Graaf van der Dilft 12 zakken aardappels. 80 )) De gemeente· 35 id. id. 12 hemden. id. 7 zakken aardappels. id. Aan de jongens·van Leeuw, die zich te Brussel onderscheiden hadden, werden ook eerebelooningen geschonken. Noemen wij er een paar : 1. Pietervan Lier, zoon van den mulder, had een zware wonde aan de borst ontv,angen,te Brussel in't Park. Hij liet zich verbinden door een dokter en trok een half uur later terug op het slagveld. Later werd hij ruiter bij het eerste korps jagers te Doornik. 2. Andreas Huyghe, werkman, die zijn arm doorschoten was met een kogel, en toch den strijd niet opgaf,kreeg eene helooning van 200 frank. (Uit de gemeentearchieven.)
Bijzonderheden over 1830.
BIJLAGE III.
St-Pieters-Leeuw heeft in 1930 schoone feesten inge; richt om 1830 te herdenken, maar weet men dat Leeuw ook een van de gemeenten van Brabant was, die een zeer ruim deel nam aan de Omwenteling ? z'iehier wat de inwoners van Leeuw rondhaalden om· de Belgische soldaten te helpen : In géld 1005 gulden (eerste omhaling) n 223 gulden (2e >> n 330 gulden (3e· » Totaal 1558 gulden .. In franken was dat toen 1927,04 frs. Daarin waren 300 gulden van den Weled.Graaf van der Dilft.
Wij zagen reeds hoe Pastoor De Hertoghe, tijdens de Brabantsche Omwenteling, zonder vaar of vrees partij wist te nemen en de zaken doordreef. Onlangs vonden wij· een nog al belangrijk document getiteld : Liste authefl;tique des corps ·et Pm·ticuliers qui contribuent à la souscription de l' Artillerie. Daar volgen de 451 inschrijvers met nevens hunne namen de som die zij schonken. Brussel gaf hier wel den doorslag, want wij vonden er nummers gelijk dees: Le métier des Brasseurs à Bruxelles. 3136 florins. Uit de· plattelandsche, dorpen kwamen er weinig gulden~. maar Leeuw onderscheidde zich weer, want onder N° 107 lezen wij : Le Curé, Bourgemaître, Eclzevins et communes de Leeuw St Pierre. 630 florins.
3MGeen drank mag verkocht worden en elkeen zal buiten de herbergen blijven binnen· de parochiale misse en de vespers, op straffe van te ondergaen een boete van municipaele policie oft de gevangenissc.Dit geldt voor al de Zondagen en feestdagen.van 't jaar. (1).
BIJLAGE IV.
I
\: I;·
!·
~
··' ,·1
il I'~
I,. i 'I!
:I
!fi J;
j
1'::
Dat Leeuw sedert lang zijn gehuchtkermissen heeft, blijkt hieruit, dat de gemeenteraad, in zitting van 11 Nov. 1822, eens voor goed de datums dier kermissen vaststelde, gelijk zij altijd gevierd waren g~weest: Dan volgt: 1. Voor 't gehucht Leeuw, op den eersten Zondag na den feestdag vanS. Petrus en Paulus, alspok op den eersten Zondag na den hoogtijd van Alderheyligen. · 2. Volsom, op den laatsten Zondag voor den Advent. 3. Zuen en Rattendael, op den eersten Zondag, die zal volgen op de drie weken na den Hoogtijd van Paschen,en op den 4e Zondag van Septemb"er. 4. Loth (thans Lot), Óp den eersten Zondag van Sept. en op 0 .. L: Vrouw geboorte, den 8 van dezelfde maand en op den eersten Zondag na St. Martinus. (1 ) . ' 5. Brucom, op den tweeden Sinksendag, eersten Zondag vari Sept. en op 0. L. Vrouwdag, 8 derzelfde maand 6 en 7. Mekingen, Rukkelingeri, op den eersten Zondag na den feestdag van Sinte Maria-Magdalena, tweeden Sinksendag, eersten Zondag van Sept.· en op 0. L. Vrouw- ' dag, 8 der gemelde maand. 8.Stroppe, onder Mekingen, op den Zondag voor St. Vincentius, groote kermis van Buysinghen op den 2e Sinksendag, 1 Zondag van September, en 0. L. Vrouwdag 8 derzelfde maand. · Eysinghert onder Mekingen, de herberg den Bouw alleen; bewoond door ·de heer Wittouck, alsook de herberg het Vi~schershilys, aan de brugge van Buysinghen, op den derden Zondag na de kerrriis van Halle. N. N. Voor 't dansen op die kermissen is er een schrif~ telijke vergunning van den meier vereischt.
(1) Te Lot of Laeckt bestond oudtijds een kerkelijk feest in betrek met de kapellevan Wolfshagen.Het werd gevierd op den Zondag nl! St. Marten en he~tte het Ganzegeest (Kerkvi. sietboek),
BIJLAGE V. De Archieven der Rekenkamer te Brussel bevatten een op paP,ier, nr 3, waar op fol. 58vo een afschrift te vinden is van een keure over 1284 (de copy is echter maar van rond 1400), gegeven door Heinric van Loven, heer van Herstal, Gaasbeek, St.-P.-Leeuw, enz. aan de lieden van St.-P.-Leeuw, Lennik, Itterbeek, Bodeghem en Strythem. Hier hebben wij het met een der alleroudste keuren in de landstaal. In 1284 was St.-P.-Leeuw nog de hoofdplaats van hetgeen men later de Meierij van Gaasbeek heette. Dus is onze keure een soort van wetboek ,voor de Leeuwsche bevolking. Het bescheid is in oud Vlaamsch en weinig verstaanbaar voor gewone lezers. Wij geven er een kort begrip van : Er wordt hoofdzakelijk gesproken van de misdrijven en de straffen die er uit volgen. Een boet van 5 schellingen wordt ·voorzien voor diegenen die anderen logestrepen( = uitmaken voor leugenaars), ook voor die iemand geoneer~ heeft ( = vervloekt), met b .. v. te zeggen godsat hebdi ( =gods haat hebt ge) of ghy syt een quaet. ·Er worden zwaarder straffen voorzien voor alwie enen anderen sloege met handen, ochte ( = of) met voete stiete, car~ularium
..:
I
ochte · cleet scoerde, trocke metten hare sonder bloei rysen ( = storten). Is er bloetreysinge, dan beloopt de boet tot 2 schellingen. ~en spreekt er van verboden wapenen als
(1) De leden van den gemeenteraad waren : Jan Mostinckx, J.-B. Crokaert, Hendrik Van Koeckenbeeck, Ph. Ploeghmans, Pieter Van der Perre, Norbert Vincart, P.-J. Van Lier, P.-H. Huwaert, Pieter Van -Cutsem, Josef V:.m Cutsem en .Ph. Heymans. · De Secretaris was J. B. Stuyck : hij woonde te Brussel. De Meier was Graaf Ant. van der Dilft.
~~~----~-;,=_-~~~-.==:::::::=::=:=~:=-::::::::=;::::=:::::::::!~~~~-~:::;:::-=~-,_f.------
---
--:--------.-~------··--. --------
J
-
4ÖÖ-
knive (=messen, van daar het Engelsch en het Fr. -cantf), pieke, cortoyse colve ( = knuppels) gepinde stave ( =staven met pinnen of kortom goedendags), alrehande gescutte, handaex ( = handmessen), pafjute ( = knodsen), giserne (=tweesnijdende bijlen), scilde met priemen die men opten arm draegt. Wie eene zweert trocke, andren mede tevelne ( = te evelen, kwaad doen (euvel), hi waers om XX scel. · In zake mincsele ( = verminking), is het let jegen let, lijfjegen lijf ) =wedervergelding of la peine du talion) . . Er is spraak van doetveede, van s_telen, van brant, roef (=roof), transener{nge (=plundering). Die vrouwen ofte joncfrouwen vercrachte, men sal hem den hals afsagen met eenre plancke. . . Die pael ochte meer (=meerpaal, grenspaal) huut doet, hi est om li I pont. Verders zijn er straffen voor behaegt goe t ( = aangeslagen) te aanveerden, ook, straffen voor andermans hoornen te houwen, zijn tuun ( · haag of omheining) te ~~eken: voor andermans vruchten te vélde te nemen of ZI]nquzc ( = · kweekvee) sloege ofte assaelgeerde ( · assaillir). ._ Die anderen begote met wine, met biere, ochte met enzgen drancke, al willens, hi es om X scel. (Dus voor i~mand ~at ' te maken). Verders voor te slaan met potte ( = tmnen bierpotten).En: wijders allerlei misdrijven, vooral op de v~~den. Voor meysnieden of meysseniers bestond een biJZOndere bepaling, waaruit wij weeral besluiten mo~en, dat de meysseniers, waarover wij hooger spraken, (Zze _blz.15 en volg.) hier ook merkelijke voordeelen genoten.Dat alle;man van toen af niet gelijk was voor de wet durfde men in dien tijd van kinderlijke oprechtbied ook ronduit in openbare keuren bekennen. De vooruitgang.? was. ~og niet gekomen. De meysseniers- en orri meyssemer te ZI]n~mo.~st men van meysseniersbloed geboren zijn--, kochten dikWIJls hun doodstraf af, mits een goeden losprijs. Over dit punt schreef Dr Jan Lindemans .een hoogst merkwaardig ar- · tik el getiteld : De rechtspleging in de Meyerij Assèhe, gedure~de de XVe en de XVIe eeuw. verschenen in Bijdra. i gen tot de Geschiedenis, uitgegeven door P.J. Goetsc,halckx en Flor. Priins, 1923, bz. 407-430.
i i
._ 4Öl De oorkonde, die op gebied van oucie rechtspleging ert wellicht meest nog op taalgebied van groote waarde is, eindigt aldus : cc
Ende in sekerheiden ende in ewelicker gestadicheiden
( = tot duurzaamheid, . bestendigheid), hebben w{ onsen·
s~gele aen desen chartere gehangen, met mijnen heren Hein-
nes segel van Loven, herevan Herstal, ende metter secpene segel van. Leuwe, van Leneke; van Yetterbeke van Boede. ' gem, ende van Strythem. Dit was gescreven,gestadicht ende gevest in den jaren ons · Heren, doen men sereet MCC ende LXXXIliJ in de rnaent voer alreheiligen misse. De weetgierige lezer, die den volledigen tekst van die landkeure zou willen lezen, kan hem vinden !n Belgisch Museum van Willems, II , 1842, bz. 292, alsook in Eigen Schoon, II, f912, bz. 65, uitgegeven door E. H. · Vennekens. 0
c
.·hAL.-26;
--
{f' --
--~------~----
- · - - - · - _. .!
---"~--
_:
-·
1'· ,il!
w
'
I
.
-
Bz. 15. Andere schrijvers beweren dat Cantipratanus geboren is te Zoutleeuw Zoo zeggen 9· a. M. Bormans en Bets. Bz. 31. Die doopeling was Alexander, Graaf van Renesse van Elderen, van Warfusée en het H. Rijk, burggra~f van Montenaken, zoon van Renaat ·.en van Albertina van Egmont, dochter van Karel, Prins van Gaver. Dus langs de moederlijke zijde, was het kind, te Leeuw gedoopt, de achterkleinzoon van den beroemden Graaf Lamoraal van Egmont, "te Brussel onthoofd op 5 Juni 1566. Bz.37. Het klooster van 's Hertogendaal (in 't f\r.Valduc) in 1230 gesticht te Hamme-Mille door Hendrik II, Hertog · van Brabant. In 1703 verkocht het klooster al zijn tienden te Leeuw, aan den Heer Jan Fariseau,' voor 26000 gulden,. (Kerkarchief nr 10801 ). Tháns is dit klooster een kasteel, . eigendom van Mevrouw Janssen-Scheyven (Rist. de 6 l'abbaye de Valduc par J. Lavalleye). . Bz. 40. De kerk van Leeuw is een monument van derde klas. . Blz. 45. Hier is spraak van het Seminarie van Brussel, waar Heer Jan Walravefis in 1572-73 verbleef. De merkwaardige Gesch. van het Seminarie ~an Mechelen door den hooggeleerden en Zeer Eerw. Kan.Df.J. Laenen (1930) bewijst,dat het eerste diocesaan semiJlarie van het Aarts1 bisdom werkelijk te Brussel werd ingerich~ in 1669-70,eerst arm en gering, maar toch de voorbode en de kiem van het later zoo bloeiend seminarie van Mechelen. Bz. 116. Jan de la Forge was gehuwd met Catelyne Ypeseels. Zij waren b~iden herkomstig uit H~lle en hadden lang te Madrid, aan het hof van den koning van Spanje verbleven, Zeer waarschijnlijk was het daarom, .dat het huis met erve, waarvan hier spraak, Spanien heette. Hier kan wellicht de vraag gesteld worden of de la Forge, geen vertaling is van Van der Smissen, den naam van een oud geslacht uit de streek van Sint-Pieters-Leeuw. Just Lips verhaalt een mirakel van 0. L. Vrouw van Hi:llle, waarin het dochterje vanJan de la Forge en Catrien
403 -:-
ypeseels, ~n 1564, de begunstelinge was. · 7o Bz. 117. Malderus werd in Maart 1596 benoemd tot leeraar van den tweeden leerstoel van scolastieke godgeleerdheid volgens St.-Thomas, bij de Hoogeschool van Leuven1 leerstoel ingericht door Philips II. Een eerste dusdanige kansel was aldaar reeds gesticht door het toedoen van Keizer Karel, in 1546, Malderus' bevordering tot het Doctoraat dagt~ekent van 30 Aug. 1594, toen hij 41 jaar oud was. Hij werd benoemd « pour Ie bon rapport que faict nous at esté de la personne de Messire Jehan de Maldere, docteur. en théologie, et de ses sens, prudence, littérature, souffisance et singulière doctrine >>. . Reeds in 1602 was er spraak van Malderus, voor den bisschoppelijken zetel van Antwerpen, toen ·Mgr. Willem de Berges Antwerpen verliet voor den Aartsbisschoppelijken zetel van Kamerijk. Mirceus werd feitelijk benoemd, doch na dezes afsterven,in 161l,,volgde Malderus hem op . Den 17 'Feb. ontving hij den brief, geschreven door den seëretaris der Raden, Prats, waarin men hem verzocht den bisschopszetel te aanvaarden« persuqdé que personne ne s'y acquittera plus dignement que vous ............. , et que c'est une vocation divine, puisque ny vous ny personne de votre charge n'y a faict le moindre devoir ». Het antwoord van Malderus, een eigenhandige Latijnsche brief door hem geteekend, berust in de Archieven van het Koninkrijk · (Staatspapieren. Bundel457. (Jan.-April. 1611). so Bz. 182. Maximiliaan Walravens, zoon van Maximiliaan en Anna de Dobbeleer, werd evenwel ook priester Dat hij rond 1590 geboren is;schijnt zooveel te zekerder, aangezien wij hem in 1606 nog aangeteekend vinden als student te Leuven. In 1612 was hij benificiant van 0. L. Vrouwkapel van Wolfhagen, te Laekt. Hij stierf in. 1639 als kapelaan van . Wolfshagen en kanunnik van Turnhout. (Arch, van Wolfshayen).
INHOUDSTAFEL
Bladz.
:I
··~
CORRIGENDA
Bz. 10 regel 34. In plaatsvan agrarwerken, lees agrarwesen. Bz. 18. regel 34. In' plaats van Braine-l'Alleud,lees Braine,...le-Chdteau, o
I
'
'
3' Inleiding. , . • . • . . . . . . • . . . . Het Oude Leeuw. Koloniseering. - Franken , velden gehuchten. -Bevolking- Solwagi-Meysseniers en en Cossaeten - Oerpachthoven - Bevolking volksleven - stamineeën -gilden en feesten.enz. 5 De Kerk van Leeuw. - De Abdij van het H. Graf. Bijzonderheden uit de oude kerkrekeningen. De Kerk als gel;>Ouw - Kapellen in de Kerk. Éemeubeling- Gaspar de Craeyer. -Klokken, Orgel, Predikstoel, enz. - Geestelijke Overheid en Kerkbestuur.- Pastoors en onderpas~oors. Bijzondere Kapellen: Mekingen,Gaspeldoren.Wolfshagen, Rukkelingen, enz. · Kosters en schoolmeesters . ., . . 34 Sint-Goorikskapel. - Sint Goorik. -. Werken aan de KapeL-Bijzonderheden uit de. rekeningen.Wanneer gebouwd en waar. . ....... . 72 De Priory van Kleinen Bygaarden.- Oorsprong.Giften en stichting-en .-Priorinnen en zusters.Bijzonderheden. 'Inkomsten . - Uitgaven. Priesters en Biechtvaders, enz. Landbouw. 78 - De Fransche Revolutie. . . . . Bijzondere familiën. Geslachten en geslachtsnamen . te Leeuw. Schrijfwijze der namen. Geslachts- ·en plaatsnamen. Verband. - De namen toegepast op de vrouwen. Bijz.ol).derheden. Vondelingen, enz. . . . . . . . . . . . . . 99 Stamboom van Maldere. . Bisschop Van Maldere.~ Q~ Verheylewegen'. Judo- .'Yserman en Ketelbant. De De Costers. Elsocht -Vander Heyden, Van Stalle-, Van Tricht, Nyverseele,_-De Kempeneer,Huyghe en 'HuwaertVander Smissen- Suehens en Van denPerre-Van Lier. 113 ·Het Geslacht Walravens. Va'n der Cleren- De Boeck-:-Huwaert- Hardy"
·•
.•
-
~-··---"---~·
..
--
----
Q
- 406
II .
o--,
Lievens- Neetens--:--- Suenens- Tsas- Van Diest - De Smet - Van Haesendocnk - Van Haeght ,__ Pasteleurs Schoriels - WynantsVan'd"n Perre- Mangelschots-De Walra~ \rens van Beert. Die van Hoves . . . . 138 Bet Geslacht Heymans. · Van Campen,hout - Willaert - Michiels Sermon. -Van -der Elst . . . . . . . 197 De Maagschap Borremans. Rampelbergh ~Van den Elsken-Van ,Diest - Moonens- Laureys- De Keyn-De Smedt 212 Het Geslacht Crockaert. Suenens- Ghysels -Van Lier __:_ Mostinckx ,__ Sammels . . . . . . . 230 De Ván Volsems. De Greve- Pasteleurs - Pauwels Waterkeyn . • . . . . . . . . . 240 Familieboom De Bast -Van Orley- De Mesmae-' . ker- De Smet- Eylenbosch- Van Santen Va~Linthout- Steppé -Pické -De Wandeler -Wambacq -Sassenus- Robyns- De Coninck Paridaens -Vlugghe- Keymolen :__ Hallesche stam. . . . • • . . . . . . . • . . .. 248 Stamboom N erinckx - Ghysels - Sterckx - Tassignon - Langhendries -- Limbourg --Car. lier, Van Creynhem . . . 266 Schets der familie de Greve De Mesmaeker.- De De Nayer 286 Het Geslacht Van Cutsem. De verscheidene takkeH: ·300 Van Zueii -Van Brukem- Van Laeke -'Van Reke 1 de Briers, enz-Borremans-De Pauw De Ro ~ Van Overstraeten - De Groot Galmart -·Van Craesbeke - Walravens Verheylewegen - Schoonjans - Coenraets. -De Van Cutseros in den Vr~enide- Die va~-Buysinghen·- De Doncker . . . . . . 290 De Van Cutsemsvan s.:M.-Lennik. . ... . 335 Schets der f'amilie Bosquet. Eylenbosch ~ Perpet . . . · . . . . . . 341 Mostinckx - Leemans . Familie De Haeseleer. -Mqriau - Houssiau 345 Ploeghmans - Vincart - De Broyer De Pe Bi'oyers ....;..:. Bosquet- Neetens -l:)e Wael-
..
. ,) !' !
~
Öphaiveris -' De Blander De Man - Keymolen-Tastenoe·. Lokens. . . . . . . . ·Schets over de plaatsbeschrijving en de de plaatsnaamkunde.Gaspeldoren Nieuwenhove. 'tHof te Rattendael. 't Hof te Zellik. Het Hof te Wilder. Wolfs. hagen. Vosholen. Het Hof te Rukkelingen. 't Hof te Reken. 't Hof ten Assche. 't Hof ten Cruyssen, enz. enz. Talrijke plaatsnamen. Het Kasteel van Coloma. Oorkonde uit het Leenboek. Edele geslachten. Bijlagen. , Addenda . , Corrigenda Inhoudstafel.
354
369 3,89 392 400 403 404
'I'[1
I.'
'i
-
I~'
~- ,-
~'lf,.-'
';'i
.L
1 ' t~
' l
ANDERE GESCHIEDKUNDIGE WERKEN VAN DENZELFDEN BCHBIJVER;
Geschiedenisvan Mooralede. Ieper. 1894, in..84l, 360 blz.
., I~·
Levensschets van Pastoor Verhelst. Hocselnrr, 1904~ iu-12. 1~5 bJz. Geschiedenis der Opvoedkunde sintilt de XVIe eeuw. Hasselt. 1902, in-8°, 270 blz. Korte Geschiedenis van o. L. Vrouw van Halle. Halle, 1912, in~t6. tOR blz. ~~. D. de Hal dans la folklore. Hru.. xellr11, 19'J8, in-H'0 • 20 pp.
Le Pèlertnage à
Esaai bistoriqua sur Ie Stéveuisme. Hal. 1927. in-8o, 114 pp. 0
Geschiedenis van
BuJsinghen~Eysinghen.
St-Amandsberg. 1929, in-8o. 234 blz. 0
1
·~ I