De Landtong #2, 2018 rv Willem III

20 18 2mm er nu

Terugblik ALV 4 / Geen Head of the river 12 / Wie de jeugd heeft ... 6 / Nieuwe boten 14

Jaa

rga n

g9 4|

DE LANDTONG

1 1 | DE LANDTONG #2-2018

21060_Prre_Landtong_nr2_2018.indd 1

18-04-18 15:07

Jaargang 94 | nummer 2 - 2018 Roeivereeniging Willem III Jan Vroegopsingel 8 1096 CN Amsterdam telefoon 020 66 54 230 fax 020 46 58 465 bestuur@willem3.nl NL63ABNA0473333333 NL18RABO 0300576250 Voorzitter Otto Over voorzitter@willem3.nl (aanspreekpunt jeugdroeien)

Ledenadministratie Thea van der Jagt ledenadmin@willem3.nl

Druk drukkerij robstolk® Oplage 820 exemplaren

Nieuwe ledenopvang Clien Waardenburg ledenopvang@willem3.nl

De Landtong, officieel cluborgaan van Roeivereeniging Willem III.

Voorzitter toercommissie Tanja Lith toercommissie@willem3.nl

Aan dit nummer werkten mee: Carla M. Peddemors, Joris van der Wansem (eindredactie); Helena van Gelder, Ellen de Monchy (beeld); Florrie van der Kamp, Otto Over, Ernst Schutte, Saskia Leefsma, Bas Haanraadts, Ewoud de Boer, Catherina Rutten, Hetty de Wilde, Esther van Hemert, Annemiek Romeijn, Arthur van der Poll, Thea van der Jagt (redactie-secretariaat).

Vertrouwenspersoon Irene Straatsburg vertrouwenspersoon@willem3.nl telefoon 06-41 03 82 60

Secretaris Eveline Pronk bestuur@willem3.nl

Hoofdcoach Willem Stohr, 06 36 25 86 29 hoofdcoach@willem3.nl

Penningmeester Kristiaan Wolf penningmeester@willem3.nl (aanspreekpunt contributie) Commissaris Wedstrijdroeien Adri Middag wedstrijdcommissaris@willem3.nl Commissaris Materiaal Ewoud de Boer matcom@willem3.nl Ledencommissaris Ellen van den Broek ledencommissaris@willem3.nl (aanspreekpunt instructie, ledenopvang) Commissaris Sociëteit/Bar Arthur van der Poll societeit@willem3.nl Jeugdbestuur Aaf Vos, Ies Wiersma, Max van der Wurff, Fien Wenneker, Ole Kuppens, Joost van Asperen en Mila Dekker jeugdbestuur@willem3.nl

Bootsman Vincent van Zomeren werkplaats@willem3.nl Internet Tonci Galic en Xander Nieveld webmaster@willem3.nl Archiefbeheer Saskia Leefsma, Maarten Stuurman en Ber van der Veen archief@willem3.nl Redactie De Landtong Saskia Leefsma, Carla Peddemors, Florrie van der Kamp, Ellen Spanjaard, Stan Jansen, Wouter Verster en Helena van Gelder redactie@willem3.nl Vormgeving/opmaak www.ontwerpstudiospanjaard.com

Jeugd Julia den Hartog Jager, Mees Wafelbakker, Tom Vos.

IN

FO

LE

21060_Prre_Landtong_nr2_2018.indd 2

N E D

Junior Eva Blokland, Tabo Stekelenburg.

Foto omslag: Ellen de Monchy

www.willem3.nl

KOPIJ Willem III meningen, ervaringen, opmerkingen, anecdotes en beelden ontvangen we graag.

Stuur uw bijdrage naar: redactie@willem3.nl of stop het in de brievenbus ‘Bestuur’ bij de bestuurskamer.

Het volgende nummer verschijnt medio juni.

Inleveren kopij graag vóór 27 mei.

Senior Sjoerd Klem, Rohan Grose, Heleen Quint, Adriaan den Hertog, Laura Paanakker, Lucile Schneeberger, Leontien Stork, Janneke van der Meulen, Saskia Gunning, Qiulei Deng.

Jong senior Ralf Rienks, Rik Rienks, Marleen Veltkamp, Bo Gromotka, Lotte Westerbeek.

18-04-18 15:07

REDACTIONEEL

Nummer 2 op de mat Langzaam maar zeker beginnen de namen van enthousiaste Landtong-medewerkers bij mij te beklijven. Ook ieders kwaliteit wordt steeds duidelijker. En ja, mijn angst om iemand te vergeten, die ik uitte in het vorige nummer, is waarheid geworden, helaas. Dat terwijl hij zo zijn best heeft gedaan om een mooi stuk op tijd de produceren voor #1, excuus Bas. De plastic verpakking ter verzending van De Landtong riep weerstand op bij sommige leden. Twee leden hebben de moeite genomen om dit te delen met de redactie. Ik begrijp hun weerstand en kom graag tegemoet aan de wens om de plastic productie te minderen. De Landtong is nu ‘open’ door uw brievenbus geschoven. Zelfs het extra adresstickertje laten we voor wat het is. Naam en adres staan nu duidelijk als Willem III-lid op de achtercover. Zo is het ook altijd duidelijk wiens Landtong het is, een persoonlijk exemplaar geeft toch ook extra chachet.

We hopen dat de cover een stootje kan hebben en het blad fris en zonder kreukels is ontvangen.

INHOUD Van de voorzitter Bij roeien is niks

4

vanzelfsprekend

6

Roeien van 1948-1952

9

Agenda

10

Golfbrekers

11

Een kijkje achter de schermen bij de Head

12

Van de Materiaalcommissaris 1 4 Grote hoogten

18

De zus van Anne Frank

19

In functie van nieuwsvergaarder voor De Landtong ben ik onder de indruk van alle activiteiten die plaatsvinden binnen onze vereniging. Weten we wel voldoende van elkaars Willem III activiteiten? Dit vraagt het bestuur zich ook bezorgd af. We moeten elkaar beter op de hoogte te houden van de verschillende interesses binnen Willem III. De nieuwe Commissie Communicatie, die afgelopen maand bij elkaar kwam, hoopt hierin een goede weg te vinden.

In dit nummer onder meer aandacht voor de Algemene Ledenvergadering. Tijdens de vergadering is het redactiestatuut aangenomen, regende het speldjes, felicitaties en een speciale prijs naast de gebruikelijke agenda.

Natuurlijk ook aandacht voor de wedstrijdkalender, het materiaal, de lidmaatschappen, de geschiedenis, en veel meer. Helaas geen groot verslag over de Head met mooie beelden, hoezeer we er ook naar uitkeken, het weer liet het niet toe. De Head 2018 moest worden afgelast.

En we hebben een inhoudsopgave toegevoegd om in het blad alles overzichtelijk op een rijtje te hebben.

Veel plezier met de letters van Willem III. Helena van Gelder

3 | DE LANDTONG #2-2018

21060_Prre_Landtong_nr2_2018.indd 3

18-04-18 15:07

VAN DE VOORZITTER Het is de tijd van jaarlijkse algemene vergaderingen, zoals onze vereniging die recent heeft gehad, op 14 maart. Meestal is het een groep van ruim 70 leden die acte de présence geeft, zoals ook deze keer het geval was.

Al ver voor de vergadering was het gezellig druk in de sociëteit.

Het betrof dit keer de gebruikelijke onderwerpen, zoals het jaarverslag en de financiën, maar ook de uitreiking van de kampioensinsignes aan voornamelijk juniorenroeiers, dat waren in totaal 12 speldjes. Onze senior wedstrijdroeiers, die met een fellowship in de VS verblijven en die nationaal kampioen werden, kwamen niet in aanmerking voor het speldje aangezien zij onder Nereus-vlag deelnamen. Zij kregen uiteraard wel onze felicitaties voor het behaalde resultaat. De jaarlijkse wisselprijs, de ‘Hans ten Houten’-prijs, voor de meest belovende junior roeier, ging dit jaar naar David van der Velde.

De uitreiking van de ‘Carel W. Kok’-beker aan een lid dat zich het afgelopen jaar extra verdienstelijk heeft gemaakt, heeft als u dit leest inmiddels plaatsgevonden tijdens het medewerkersdiner,

dat gehouden is op zaterdag 21 april jongstleden.

De winnaar is bekendgemaakt via onze website.

Een onderwerp waarover ik tijdens de vergadering meer discussie had verwacht betrof het zogenaamde Redactiestatuut. De discussie bleef uit.

Dat komt vast door de goede voorbereiding van de makers hiervan waardoor er een goed produkt op tafel lag. Er is veel aandacht aan dit document besteed door de redactiecommissie en ook de voormalige Chef Landtong, zoals hij zich placht te noemen. Ik memoreer het hier nog een keer, dit statuut zoals dat ook bij andere organisaties wordt gehanteerd die een eigen blad uitgeven, regelt de relatie tussen het bestuur en de redactiecommissie van ‘De Landtong’ en andere media die wij als vereniging (gaan) gebruiken. Volledigheidshalve vermeld ik hier de in (her)oprichting zijnde Com-

4 | DE LANDTONG #2-2018

21060_Prre_Landtong_nr2_2018.indd 4

18-04-18 15:07

Jannie Helle was daags voor de vergadering 90 jaar geworden. Bloemen dus!

David van Velden ontving de Hans ten Houten prijs.

De (aanwezige) helden en heldinnen met hun eigen Willem III speld.

municatie Commissie van waaruit de medialijnen, zoals onder andere Facebook, moeten gaan lopen.

Nog een ander onderwerp verdient de aandacht en dat is de Head of the River, die op de vrijdag voorafgaande aan de Head om 12.00 uur moest worden afgelast vanwege de te verwachten weersomstandigheden. Die bleken uiteindelijk ook erbarmelijk, hevige kou en harde oostenwind maakten het onverantwoord voor de 3500 sporters om het water op te gaan. Een enorme teleurstelling voor diegenen die hier lang voor getraind hebben, maar ook met name voor de organisatie (de Head Commissie) en de vele vrijwilligers die zich voor dit evenement hebben ingezet, waarbij ik ook noem het feit dat voor het eerst sinds lange tijd de Head weer zou worden verroeid vanuit Ouderkerk naar Amsterdam. Mijn buurman Jan

Willem Pennink (Olympische Spelen 1952) weet zich te herinneren dat de afgelasting één keer eerder is voorgekomen, in de jaren ‘50 van de vorige eeuw.

Tot slot, de vereniging schonk, ter gelegenheid van het 27-jarig bestaan van de vereniging Het Zeilend Scheehout, die haar jaarvergadering vorig jaar voor het eerst in haar bestaan op Willem III hield, een nieuw ontworpen vlag, die hieronder is afgedrukt.

Otto Over

5 | DE LANDTONG #2-2018

21060_Prre_Landtong_nr2_2018.indd 5

18-04-18 15:07

Bij roeien is niks vanzelfsprekend

We hebben afgesproken bij tHuis aan de Amstel. “Dat is makkelijk,” zegt Tim, “daar woon ik vlakbij.” Sinds een klein half jaar met geef ik, samen met Tim Heijbrock, instructie aan de junioren. Dat is wel heel iets anders dan lesgeven aan volwassenen, zoals ik eerder deed. De kinderen (14 tot 18 jaar) zijn soepeler, wilder, ongehoorzamer, gekker en ook liever dan de meeste volwassenen.”

Door Annemiek Romeijn

Foto Helena van Gelder

6 | DE LANDTONG #2-2018

21060_Prre_Landtong_nr2_2018.indd 6

18-04-18 15:07

Ik vind het zelf altijd een beetje vreemd, zo’n ‘gewone’ roeier als ik, om training te geven samen met iemand die de Olympische Spelen heeft gehaald. Ik denk dat roeien op dat niveau ergens anders over gaat, alleen al omdat je het zo vaak doet.

“Waar gaat het voor jou over?” vraagt Tim. “Ontspanning, mijn hoofd leeg maken, lekker buiten zijn met het water en de wind,” zeg ik.

Volgens Tim is er geen verschil. “Je bent wat serieuzer bezig, op wedstrijdniveau, maar je wilt gewoon lekker geroeid hebben. Bij roeien is niks vanzelfsprekend. Balans is niet vanzelfsprekend, dat is het voor niemand. Of je voor het eerst roeit of tien gouden medailles hebt gehaald, je moet altijd opnieuw geconcentreerd zijn. Er is alleen een grotere breedtegraad tussen wat je lekker roeien vindt en wat niet. Bij jou zal er sneller een haal niet lekker gaan. Bij mij liggen goeie en slechte halen dichter bij elkaar. Maar een goeie haal is gewoon een goeie haal. Roeien is voor iedereen hetzelfde.”

Ik geloof het maar half. “Hoe ziet je leven er uit nu je niet meer op wedstrijdniveau traint?” “Ik denk dat jij het vrij saai zou vinden. Vroeger was het: trainen, eten en slapen. En nu is het: werken, eten en slapen. Feestjes, roken en drinken, dat doe ik allemaal niet of bijna niet. Niet veel vakanties, theater en musea, nee dat doe ik allemaal ook niet echt. Ik ben een paar maanden geleden voor het eerst in Carré geweest, bij Herman van Veen.

Ik zing graag Nederlandstalige liedjes, dus dat was leuk.” Hij denkt even na. “Ik vind het zelf helemaal niet saai, ik heb heel veel plezier in mijn werk! In één week geef ik les aan honderdvijftig mensen in de leeftijd van 3 tot 90 jaar. Zwemles aan de kinderen, roeiles aan de junioren, en aan volwassenen geef ik fitness op de sportschool.

Vooral met kinderen is het leuk. Ik krijg er meestal meer energie voor terug dan dat ik er in steek.”

We drinken een kopje thee. Ik stel wat vragen over doelen en passie, maar Tim blijft down to earth.

“Ik ben er gewoon vanzelf ingerold, en van het één komt het ander. Ik was helemaal niet bezig met welke wedstrijden kwamen. Ik was gewoon aan het trainen. Plezier hebben daarin. Anders houd je het niet vol! Ik heb heel vaak willen stoppen toen ik er geen plezier meer in had. Ik heb vier jaar hard geroeid en vier jaar wilde ik stoppen. Maar het is je werk, je zit in het wereldje, dus tja. Als je stopt heb je niks. En ik was nog aan het studeren, het roeien was een fulltime baan dus het ging eigenlijk niet anders. Toen ik klaar was met mijn studie ben ik meteen gestopt met roeien. Dat vind ik nog steeds heel slecht van mezelf, dat ik zo lang gebleven ben. Je mag je toch eigenlijk niet op die manier laten leiden door geld.”

En Tim gaat verder: “Het is wel gek als je ophoudt: ik was op de ‘Heineken’, dan zie je die roeiers staan en iedereen kijkt tegen ze op. Ik sta in de menigte als een nobody. Voor het eerst ben je iemand anders. Toen ik nog roeide, fietste iedereen met mij mee, schreeuwen enzo. Vroeger als ik de roeivereniging binnen liep was het: ‘O, dat is Tim. Die moet zich niet voor dezelfde wedstrijd inschrijven als ik, want dan heb ik verloren.’ Dat geeft een bepaalde status. Je krijgt in Nederland ook wel heel veel privileges: je krijgt bijvoorbeeld voorrang als je een woning zoekt, veel dingen zijn goedkoop, een auto leasen, eersteklas treinkaart, dat soort dingen. Je krijgt een viersterrenpakket bij je basisverzekering. Ik ben eigenlijk vrij nuchter, maar dit draagt toch ongemerkt bij aan het gevoel van status. Je wordt uitgenodigd voor allerlei dingen, sportgala’s, reclame-achtige dingen, je lijf wordt vier keer per jaar op van alles gecontroleerd. Dat is allemaal ineens niet meer zo.

Het kledingpakket mis ik! Een koffer vol, kreeg ik, prima sportkleding.

De reisjes naar buitenlandse wedstrijden mis ik

r

7 | DE LANDTONG #2-2018

21060_Prre_Landtong_nr2_2018.indd 7

18-04-18 15:07

ook. Die status, je merkt eigenlijk pas wat dat met je gedaan heeft als het over is.”

“Maar keek je in die tijd niet neer op ‘gewone’ roeiers?” vraag ik.

Tim geeft toe: “Als je echt roeit om de Olympische Spelen te halen, dan telt niemand echt mee. Dan zijn de leden van Willem III er alleen om mee te betalen zodat jij naar de Spelen kan. Je bent egoïstisch als je op dat niveau roeit en je hebt er eigenlijk niet eens erg in. Maar ik ben zelf toch ook als gewoon lid begonnen.

Mijn ouders hebben een zeilboot, en daar hing een roeibootje achter. Ik was een brugpieper, ik wilde populair zijn en spierballen. Ik dacht toen nog dat je roeien vooral met je armen deed!

Mijn neefje, Bjorn van de Ende, die tegenover me woonde, ging mee naar de roeivereniging Pampus in Almere, en vanaf toen roeiden we. Ik had vooral een conditioneel talent, dat helpt bij roeien. Ik was niet meteen goed. Ik ben heel ziek geworden, en daarna was ik plotseling heel sterk. Bjorn en ik werden fanatiek. We fietsten 35 km naar Tromp en ook weer 35 km terug, voor en na de roeitraining.

Dat was voor ons gewoon, daar dachten we niet over na. Soms gingen we ’s ochtends naar Hilversum, en dan naar huis en dan middags weer.

Het is wel gebeurd dat ik de Hollandse Brug niet meer op kon, omdat mijn benen het gewoon niet meer deden. Dan moest ik mijn vader bellen om ons op te halen. Ik denk dat de meeste kinderen zoiets nog nooit gevoeld hebben; ik zou dat in een training nooit doen. Maar voor mij was het gewoon naar huis fietsen.”

je ook wel aan hoe ik met de kinderen ben.

Ik vind dat je ze veel los moet laten. Natuurlijk hebben ze enige structuur en regels nodig, maar wat mij betreft is er altijd ruimte voor overleg.

Soms loopt het even uit de hand, dan schiet ik uit mijn slof. Meestal level ik wel met de kinderen, maar heel af en toe moet ik even mijn autoriteit inzetten. Jij bent daar wel eens bij geweest, het komt meestal onverwachts.”

“Ja” zeg ik, en denk erover na. Tim heeft de leiding over een hele grote groep kinderen. Op vrijdag komen er meestal meer dan twintig, in de zomer soms meer dan veertig. Ook met mij als hulpje erbij is het veel. Het klopt dat we meestal grapjes maken en het plezier belangrijker vinden dan het succes. Maar, heel af en toe, als iedereen keihard door elkaar tatert en je oren vanwege de muziek sowieso al van je hoofd dreigen te vallen, ja, dan wil Tim wel eens zijn stem verheffen.

Conclusie?

We hebben gewoon extra mensen nodig!

Sigrid Bannenberg en Tim Heijbrock hebben de leiding, ze kunnen hulp gebruiken op zondagmiddag van 14:00 - 16:00, en/of op dinsdag vanaf 19:30 en vrijdag van 17:30 - 19:00.

Mail voor meer info: sigrid.biba@hotmail.nl

We drinken allebei nog een kopje thee. Wat zou er nog meer in dit interview moeten?

Wij vinden allebei het lesgeven aan de pubers erg leuk. Tim zegt: “Het heeft ook iets met Willem III te maken. Ik pas goed bij Willem III. Ik kan niet goed tegen harde regels. Dat zie Foto Helena van Gelder

8 | DE LANDTONG #2-2018

21060_Prre_Landtong_nr2_2018.indd 8

18-04-18 15:07

Roeien van 1948 tot 1952 Ook als je maar net lid bent kun je al een Willem III geschiedenis met je meedragen. De zussen Maaike en Eva Rittershaus, lid sinds 2016, klopten bij het archief aan om er achter te komen wanneer hun ouders lid werden van Willem III en tot wanneer.

Door Saskia Leefsma

Wat bleek, de ouders hebben elkaar ontmoet op Willem III, trouwden en stopten met roeien toen de kinderen kwamen. In de tussentijd hebben ze heel wat tochten geroeid en lol gehad, zo blijkt uit de prachtige fotoalbums die Maaike en Eva mij lieten zien.

Ik ken het beeld en de verhalen ook van mijn ouders.

Ze roeiden het hele land door en sliepen bij bevriende roeiverenigingen of in een tent op een eiland. Zo ook vader en moeder Rittershaus. Foto’s van meren en plassen in Nederland, mensen in ouderwetse vrijetijdskleding, lachende gezichten en jawel, een scheehouten wherry, mèt zeil bovendien.

In een van de albums prijkt trots een artikel uit de Leeuwarder Courant. Vanwege het auteursrecht kan dit hier niet worden afgedrukt, maar wel geciteerd: ‘De stadsgrachten van Leeuwarden, door hun schoonheid dikwerf bezongen en door hun stank nog vaker verfoeid, boden gisteren een zeldzame aanblik. In plaats van de logge pramen van de gemeentereiniging scheerden er twee wherries over het vuilkleurige water.’

Uit Amsterdam namen Willem III en De Hoop deel aan dit door de Nederlandse Roeibond georganiseerde roeikamp. Door stormachtig weer ‘kwam men niet verder dan Sneek, waar het gezelschap de wherries veilig achterliet om zelf per autobus naar de plaats van bestemming te reizen om daar te overnachten. De volgende dag heeft men de boten maar opgehaald.’ Dat had geen consequenties voor winnaars of verliezers. In die zin stond er niets op het spel, want ‘De enige bedoeling is eens naar hartelust op de Friese meren te roeien.’

Een mooi streven. Nog steeds organiseert de Roeibond toertochten in binnen- en buitenland.1 Wat let je?

Nr.: E2018-001 Digitale fotoreportage van diverse toertochten uit het fotoalbum van de fam. Rittershaus (ca. 1948 ca. 1952) Nr.: E1952-001 Vreemde verschijningen in de Leeuwarder stadsgrachten. - In: Leeuwarder courant 16-7-1952 2

__________________ 1

https://knrb.nl/roeisport/recreatief-roeien/toerroeien/

2

zie https://www.delpher.nl/nl en zoek op ‘vreemde verschijningen in Leeuwarder’

9 | DE LANDTONG #2-2018

21060_Prre_Landtong_nr2_2018.indd 9

18-04-18 15:07

AGE NDA Ik zit in de zon. In mijn beschutte tuin begroetten de vogels fluitend de lente. Tijd om ons over te geven aan toertochten, wedstrijden, marathons, sloepenraces en zo meer.

Of gewoon kijken hoe een ander daar aan mee doet?

Er staat de komende weken weer heel wat op het programma.

Door Ernst Schutte

za. 12 en zo. 13 mei Rottebokaal wedstrijden over 500 + 2 maal 1.000 m op de Willem-Alexanderbaan in Rotterdam. Organisatie ARSR Skadi. Meer informatie: www.skadi.nl

WEDSTRIJDEN za. 28 en zo. 29 april Proteus-Eretes in ’t Kort (450 m) en in ’t Lang (4,5 km), een wedstrijd voor competitieroeiers op de Schie in Delft.

Organisatie DSR ProteusEretes. Meer informatie: www.proteus-eretes.nl/peil

zo. 27 mei Spaarne Lenterace, een wedstrijd over 4.500 m (2.000 m voor junioren) op het Spaarne en de Ringvaart (Haarlemmermeer). Organisatie KRZ Het Spaarne. Meer informatie: www.lenterace.nl

MARATHONS za. 5 mei Coppelstockmarathon, 54 km op Voorne-Putten.

Organisatie RV Voorne-Putten.

Meer informatie: www.rvvoorneputten.nl

Foto Helena van Gelder

21060_Prre_Landtong_nr2_2018.indd 10

za. 26 mei Nieuwland Marathon, 74 km door Flevoland. Organisatie roeiverenigingen Pampus, Amenophis en Pontos. Meer informatie: www.nieuwlandmarathon.nl

TOERTOCHTEN do. 26 t/m zo. 29 april 4-daagse hoteltocht De Hollandse Plassen 1. zo. 29 april t/m wo. 2 mei 4-daagse hoteltocht De Hollandse Plassen 2. Organisatie KNRB. Meer informatie: www.knrb.nl zo. 13 mei Haventocht in Rotterdam over 25 km. Organisatie rv Nautilus.

Meer informatie: www.rvnautilus.nl

IETS HEEL ANDERS za. 5 t/m do. 10 mei Skifftechniekcursus in Ratzeburg door Carla Beekman.

Meer informatie: www.roeiplezier.nl vrij. 11 mei Harlingen–Terschelling, een sloepenrace over 33 km.

Organisatie HT Roeicommissie en Sagitta Zeilcommissie.

Meer informatie: www.htroeien.nl Dat was het weer voor deze aflevering. Er zit vast iets leuks voor u bij!

10 | DE LANDTONG #2-2018

18-04-18 15:07

GOLFBREKERS Gevecht / The Battle Door Esther van Hemert

Het gaat hier om leven en dood.

In het water onder de Utrechtse Brug worden de kringen vanuit het midden steeds groter.

Foto Helena van Gelder

In het hart is een gevecht gaande tussen de watervogel en zijn prooi.

De glibberige zilveren vis wil weg uit de scherpe snavel van een fuut.

De fuut kan het beest niet doorslikken.

De kop moet eerst naar binnen, maar nu zit het precies andersom.

En ja, de vis lijkt weg te glippen, zijn of haar vrijheid in de rustig stromende rivier tegemoet.

Maar nee, de fuut laat maar even los en duikt er dan meteen achteraan.

Opnieuw veel veren en waterspetters en cirkels midden op de Amstel. Weer boven wordt het vonnis helder.

The head first gaat de vis over de finish.

Eten in stijl op vrijdagavond Vrijdags zit de werkweek erop. Zin in even niets dan alleen maar aanschuiven aan de tafels op Willem III. Laat je verrassen door de culinaire uitspattingen van de verschillende koks die onze vereniging rijk is. Voor € 10,- kan je heerlijk eten, afwisselende koks zullen hun specialiteit inzetten.

Wegens groot succes vorig jaar, gaan we ook dit jaar, onder leiding van Marian Konijn, weer genieten van de kookkunsten door en voor leden.

Vanaf vrijdag 4 mei kun je weer aanschuiven in restaurant Willem III. Afhankelijk van het weer worden de tafels op ons mooie terras

of in de sociëteit voor je gedekt.

Joost Adriaansz en Marian Konijn staan vast in de keuken met wisselende koks.

Nu al trek? Meld je aan via www.willem3.nl, onder het tabje ‘Informatie/Club en sociëteit’.

Tot in de culinaire Willem IIIkring!

Foto Arthur van der Poll

11 | DE LANDTONG #2-2018

21060_Prre_Landtong_nr2_2018.indd 11

18-04-18 15:07

Een kijkje achter de schermen bij de Head Niet gehinderd door enige kennis riep ik volmondig ‘ja’ toen Rob mij vroeg om secretaris te worden van de Head-commissie. Vanaf de eerste vergadering was ik verrast door wat er allemaal komt kijken bij de organisatie van een wedstrijd als deze. Zeker gezien het feit dat besloten werd om de Head voor het eerst sinds 11 jaar weer te laten starten in Ouderkerk en eindigen in Amsterdam. Vanaf dat moment gingen alle remmen los.

Door Catherina Rutten en Hetty de Wilde

Foto’s Ellen de Monchy

21060_Prre_Landtong_nr2_2018.indd 12

Onze eigen Helena ging als een dolle te keer om de Head eens even goed op de kaart te zetten. De pers, Twitter, Facebook, Instagram, alle (social) mediakanalen werden benut om de Head te promoten en het werkte. Duizenden hits en in no time stond er een enorm informatienetwerk dat benut kon worden om alle informatie met betrekking tot de Head snel te communiceren.

Dagboek Hetty, de penningmeester: 9 maart: zenuIeder kwartier check ik internet. De en de even wen gieren door mijn lijf. Nog lukken inschrijving is gesloten. Zou het ons jaar om het aantal inschrijvingen van vorig n Zulle en. treff over te evenaren of zelfs te ien draa het en de inspanningen van Helena van de start en finish effect hebben?

12 | DE LANDTONG #2-2018

18-04-18 15:07

De wedstrijdleiding, jury en baancommissie werkten wekenlang aan de inrichting van de baan, baankaarten, stuurliedeninstructies en het up to date houden van de website. Hierbij werd steeds gekeken of de veiligheid van deelnemers, medewerkers en derden gewaarborgd kon worden en de aandachtspunten van de omkering op een verantwoorde wijze tijdig kenbaar konden worden gemaakt.

Een laatste brief om de verenigingen te informeren met betrekking tot de omkering en in no time waren we klaar voor de grote dag.

Dagboek Hetty, de pennin

gmeester:

13 maart: De laatste vergadering voor de Head. De puntjes zijn op de i gezet, afg erond met het soldaat maken van de twee fles sen wijn van Thijs.

It giet oan. IJs en weder dienende.

Wat een domper. Vanaf dat moment werd nonstop gewerkt om iedereen te informeren en alle bestellingen, reserveringen, catering, vrijwilligers, EHBO, vergunningen e.d. te annuleren. Alle spullen die klaarlagen voor de baan moesten onverrichterzake weer worden opgeruimd.

Respect voor de manier waarop Rob, Thomas en Steven de beslissing hebben genomen om de Head af te gelasten. Een besluit waar de gehele commissie achter stond. Deze afweging is zeer zorgvuldig en professioneel gemaakt en bleek achteraf de juiste te zijn. De vele positieve reacties die wij daarna ontvingen zijn daar getuige van.

Een hele leuke was van een dochter die ons bedankte dat wij hadden voorkomen dat haar 75-jarige vader, onder die weersomstandigheden, de Head was gaan roeien. Hij vond ons namelijk maar ‘watjes’. Maar hij was een uitzondering.

15 maart: De weersvooruitzichten voor het weekend zijn, zacht gezegd, niet best. Om 8 uur is code oranje afgegeven door de wedstrijdboys en Rob. Morgen om 12 uur zal er opnieuw overlegd worden.

16 maart: 12 uur, de Head is afgela st. In de botenloods van Vincent hangt een bed rukte sfeer. Hier hadden de baancommissi e en Ilonka druk bezig moeten zijn met de baa n en de catering. Maar helaas, het gaat niet doo r. Jammer.

Dank aan de vrijwiligers!

13 | DE LANDTONG #2-2018

21060_Prre_Landtong_nr2_2018.indd 13

18-04-18 15:07

VAN DE MATERIAALCOMMISSARIS

De lente laat zich zien en de voorjaarsklassiekers zijn achter de rug. Tijd voor een blik op de toestand van onze vloot. Zo zijn er wat schades opgelopen en door onze bootsman hersteld.

Maar we hebben er in de afgelopen periode ook enkele prachtige nieuwe boten bij gekregen. Deze zijn op 21 april jl. tijdens het medewerkersdiner ten doop gehouden. Lees wat onze materiaalcommissaris er over vertelt.

Door Ewoud de Boer 14 | DE LANDTONG #2-2018

21060_Prre_Landtong_nr2_2018.indd 14

18-04-18 15:07

Helaas hebben we in de eerste maanden van het jaar flink wat kleine en grotere schades gehad door diverse aanvaringen. De grootste schade betrof de Klopje, onze Empacher acht uit 2008, met een flinke schade aan de punt door een aanvaring tijdens harde wind met de acht van het 2020-project. Gelukkig heeft onze bootsman Vincent dit net op tijd voor ‘de Heineken’ vakkundig en onzichtbaar kunnen herstellen.

Nummering ligplaatsen Met inmiddels ruim 210 boten in onze loods, die verspreid liggen over maar liefst 14 loodsdeuren, is het nog wel eens lastig uit te leggen waar een boot ligt, zeker aan bezoekers. Ook liggen er ruim 30 privéboten in de loods en diverse boten van ploegen die tijdelijk bij ons te gast zijn. Om dit allemaal wat duidelijker te kunnen vastleggen en uitleggen, hebben we een systeem bedacht waarbij alle loodsen en ligplaatsen genummerd zijn.

De ligplaatscode werkt als volgt: A1R3 – De eerste letter staat voor de loods. De eerste loods (A) is die naast de werkplaats. De wherryloodsen zijn C tot en met I en J tot en met M zijn de loodsen op het achterterrein.

– Het cijfer daarna staat voor het volgnummer van de stelling, gemeten vanaf de deur.

– Vervolgens volgt een letter die L (links) of R (rechts) kan zijn.

– En tot slot een cijfer dat de laag weergeeft, waarop de boot ligt, gemeten vanaf de grond.

Frans van Zomeren heeft alle plekken met stickers en bordjes fysiek van een nummer voorzien.

Nieuwe skiff Eind maart is een nieuwe skiff gearriveerd voor de wedstrijdvloot. Het betreft een Empacher R17.

Een topschip, bestemd voor de middengewicht roeiers, dus dames of lichte heren. Vanuit de wedstrijdvloot zal de Eddy binnenkort

doorschuiven. Na wat verdere shuffeling in de skiffs zal er uiteindelijk ook een skiff afgestoten worden, een van de oudere Hasles.

Lease skiffs Naast de nieuwe skiff die ons eigendom is, is er ook iets heel bijzonders gebeurd. Onze topcoach Willem-Jan de Widt heeft een grote weldoener aangetrokken. Gedurende 3 jaar worden van het beschikbaar gestelde (behoorlijke) bedrag 10 Empacher skiffs, Olympische editie, geleased.

Daarin trainen de toproeiers (heren en dames) van zijn ploeg. Na drie jaar hebben wij een optie om een deel van deze skiffs voor een sterk gereduceerd tarief aan te schaffen. Deze skiffs zijn inmiddels bijna allemaal geleverd en vinden een plekje in onze loods.

Nieuwe wherry Naast vernieuwing van de wedstrijdvloot verliezen we de toervloot natuurlijk niet uit het oog. Vorig jaar hebben we een wherry besteld bij Alex Wiersma, en niet zomaar een wherry!

Tegenwoordig kan je een wherry helemaal van kunststof bestellen, waarmee deze geheel onderhoudsvrij is. Maar het oog wil ook wat en voor een wherry vinden we dat bij Willem III niet passend. Daarom is gekozen voor een wherry met een houten inbouw. Ook voor het ontwerp zijn we niet over één nacht ijs gegaan. Een groep dames, onder leiding van Thea van der Jagt, heeft de opdracht gekregen om de ideale wherry te bedenken. Dat heeft geleid tot pagina’s vol specificaties voor de bouwer, en het zit er allemaal op en aan! Op vrijdag 23 maart stond op Willem III een heel ontvangstcomité klaar, waaronder Thea van der Jagt, Hanneke Schenk en Marriët Wolf.

Na een uitpakfeest konden we de prachtige boot aanschouwen en het is werkelijk een pronkstuk geworden.

15 | DE LANDTONG #2-2018

21060_Prre_Landtong_nr2_2018.indd 15

18-04-18 15:07

De populaire skiff Harkstede krijgt momenteel groot onderhoud. Deze boot is al circa 25 jaar oud en nog goed, stijf en licht. Maar na vele jaren wordt de gelcoat die de boot beschermt en kleur geeft, steeds poreuzer en dus steeds geler.

De boot wordt van binnen en buiten geheel geschuurd en gelakt. Uiteraard worden meteen alle onderdelen die verder aan slijtage onderheving zijn gecheckt en zo nodig vervangen.

Daarna ziet de boot er weer als nieuw uit en kan weer jaren mee.

Frans van Zomeren heeft met hulp van onder anderen Rogier Klop en Martin Lauriks deze klus op zich genomen. Het werd nog spannend, want het is natuurlijk lastig onderhoud aan vlotten te plegen die in het ijs liggen. Al het piepschuim onder de vlotten is weggehaald en vervangen door nieuw piepschuim met een zeer sterke folie eromheen. Het oude piepschuim is in een aantal zeer grote containers afgevoerd. Het eindresultaat is fantastisch. De vlotten zien er weer perfect uit en kunnen weer minstens 15 jaar mee.

Kussens voor al onze wherry’s Vorig jaar kregen we het aanbod van Berthie Schaad en Marian Konijn om voor al onze wherry’s mooie kussens te maken. Ik was erg blij met het aanbod en heb de dames meteen carte blanche gegeven om ze dan ook zo mooi te maken als zij maar konden bedenken. Dat lieten de dames zich geen twee keer zeggen. Tijdens het medewerkersdiner van 21 april jl. zijn de kussens aangeboden aan de vereniging en ze zijn werkelijk prachtig geworden.

Elke wherry een eigen, op maat gemaakt, kussen, met de naam van de boot en een Willem III riem erop geborduurd. Ook voor de scheehouten wherry’s zullen deze kussens gemaakt worden!

Elida Onze zeer productieve schuurploeg heeft wederom een oude scheehouten wherry, de Elida, prachtig gerestaureerd. De boot is van binnen en van buiten kaalgetrokken en helemaal opnieuw gelakt. Ook is is de matting van de stuurstoel weer opnieuw gemaakt. En verder hebben we bij Sutton Sculls in Engeland een paar nieuwe houten riemen laten maken. Dat kon nog net, want één van de weinige mensen die dit nog kan, staat op het punt om definitief met pensioen te gaan.

Zo hebben we weer een mooi stuk roeierfgoed behouden. De Elida is een van de weinige boten van Willem III waar ook mee gezeild kan worden.

Renovatie buitenvlotten Het was u wellicht niet ontgaan dat het drijfvermogen en de staat van onderhoud van de buitenvlotten te wensen overliet. Oorzaak hiervan was dat het verpakkingsmateriaal van het piepschuim, dat voor drijfvermogen zorgt, vergaan was. Deze vlotten zijn niet het eigendom van Willem III, maar van de Amsterdamsche Roei Bond (ARB). De vlotten worden voor vele evenementen in Amsterdam gebruikt. Na rijp beraad en in goed overleg met de penningmeester van de ARB hebben we opdracht gekregen om de vlotten te renoveren. Een flinke investering.

Betonreparatie Als materiaalcommissaris geef je natuurlijk het liefst geld uit aan dingen die de vereniging mooier maken, zoals boten, vlotten en andere zaken die ons dagelijks roeiplezier vergroten. Ons prachtige gebouw is echter al meer dan 60 jaar oud en soms moet er dan groot onderhoud gepleegd worden.

Met name met ons balkon moeten we erg zuinig zijn. Dat is gemaakt van gewapend beton en moet natuurlijk vele mensen kunnen dragen.

Dit jaar zal het balkon door een professioneel betononderhoudsbedrijf onder handen genomen worden. Ook wordt daarbij de balustrade gerenoveerd. Met hulp van onze interne bouwkundige

16 | DE LANDTONG #2-2018

21060_Prre_Landtong_nr2_2018.indd 16

18-04-18 15:07

Foto Ellen Spanjaard

experts Frits de Graaf, Rogier Klop en Cees Traanberg zullen we deze – helaas erg dure – klus dit jaar gaan klaren.

Automatische sensoren verlichting Willem III heeft vele vierkante meters ruimte in gebruik, waarvoor er zeer veel lampen en schakelaars nodig waren. Door de jaren heen zijn onze loodsen steeds verder uitgebreid, waardoor het schakelen van de verlichting ingewikkelder werd. Gevolg was dat de verlichting meestal de hele dag aan bleef in loodsen, kleedkamers en toiletten. Vorig jaar hadden we alle verlichting al overgezet op LED. Dat leverde een aanzienlijke

besparing op voor het elektriciteitsverbruik van circa 25%. De kosten gingen helaas niet omlaag, omdat de overheid de tarieven sterk heeft verhoogd.

In maart hebben we in alle kleedkamers, de douches, toiletten, loodsen en trainingscentrum sensoren geplaatst, waardoor het licht automatisch aan- en weer uit gaat. We hopen hiermee een verdere besparing te realiseren.

17 | DE LANDTONG #2-2018

21060_Prre_Landtong_nr2_2018.indd 17

18-04-18 15:07

Vanuit een vliegtuig kijk ik vanaf grote hoogte neer op ons vlakke land. De zon beschijnt het water, het is alsof puur kwik door donkere velden meandert.

De zilveren tinteling van het water is magisch. Hoe moet het uitzicht voor Wubbo Ockels geweest zijn, die eind 1985 als eerste Nederlander ooit een ruimtereis van enkele dagen maakte?

Zijn perspectief moet nog grootser en betovender geweest zijn.

Door Bas Haanraadts

Grote hoogten Waar ik sloten en rivieren zie, zag hij oceanen, zeeĂŤn en meren. Hoe ver weg ook, blijkbaar dwaalden zijn gedachten af naar het water. Ockels was een fervent watersporter en niet lang na zijn geslaagde astronautenavontuur kocht hij zijn eigen roeiboot, een prachtige Douglasskiff en doopte die naar het ruimteschip dat hem naar outerspace had gebracht en hem zijn roem had bezorgd: de Challenger. Dat zijn reis niet zonder gevaar was, bleek een paar maanden later toen dezelfde Challenger enkele seconden na de lancering ontplofte en de zevenkoppige bemanning mee het graf in nam.

Het was de naam die mij aan het denken zette: Waarom heet een boot Challenger (Uitdager)? Is dat omdat het een kunst is overeind te blijven in deze drijvende houten splinter of is het een teken van wedstrijdambities en wil iemand er de skiffhead mee winnen? Nieuwsgierig geworden deed ik wat navraag. Zo hoorde ik dat de boot na het overlijden van Ockels in 2014 was nagelaten aan Willem III, zodat nu iedereen, nou ja bijna iedereen als je klasse 5 en een speciale permissie hebt, met dit plaatje van een boot over de Amstel kan varen.

Nieuwsgierig geworden door de naam van een boot wilde ik nu ook meer weten over Ockels. Hij was een vrije denker en zocht graag de publiciteit.

Ik herinner mij hoe hij zich voor televisie liet filmen bij de manier waarop hij de ziekte te lijf ging die hem uiteindelijk in 2014 fataal werd.

Behalve astronaut was Ockels natuurkundige, hoogleraar, piloot en een markante persoonlijkheid, maar hij was ook roeier en lid van Willem III, de verbindende schakel in het verhaal. Ockels zette zich als wetenschapper ook actief in voor een duurzamere samenleving onder andere met zijn bijdrage aan de zonneauto die meedeed aan de World Solar Challenge. Roeien past prima in dit duurzame plaatje.

Zelf geloof ik niet zo in het bovennatuurlijke; hemel, hel en wonderen zijn aan mij niet besteed.

Toch kan het ook een mooie gedachte zijn, hoe Ockels, voor eeuwig op grote hoogte, ons roeiers op een zilverig oplichtende Amstel in zijn oude boot onderweg naar Ouderkerk ziet gaan. Dankzij zijn mooie gebaar kunnen wij ons nu allemaal even een astronaut op het water voelen.

18 | DE LANDTONG #2-2018

21060_Prre_Landtong_nr2_2018.indd 18

18-04-18 15:07

De zus van Anne Frank Rondbladerend in een boekhandeltje in de Javastraat, kom ik de volgende passage tegen: ‘Opeens klopt het. De boot doorklieft het water, recht en in evenwicht. Margot ademt diep in bij het oprijden en uit bij het uittrappen, haar handen hebben de riem stevig vast, ze knijpt niet. Haar rug is recht en haar benen gespannen, niet verkrampt. De beweging, die vreemde onnatuurlijke roeibeweging, lijkt vanzelf te komen, het kost kracht, geen overbodige energie.

Niets aan inspanning wordt verspeeld. Ze hoort zichzelf hijgen, de slagen ‘op tien’ worden korter en sneller, de anderen hijgen ook. De boot zweeft over het water.’

Door Florrie van der Kamp Wat is dit voor een boek dat roeiend begint? Het blijkt een roman over de zus van Anne Frank, Margot, geschreven door Sophie Zijlstra (Querido, 2012). Het draait in dit boek grotendeels om het gegeven dat Margot als Joods meisje niet meer welkom is op haar roeivereniging. Het verhaal speelt zich voornamelijk af in 1941, de periode dat Joden op steeds meer plaatsen niet meer mochten komen. Zo ook bij de VBWJ, de Vereeniging ter Bevordering van de Watersport onder Jongeren.

Een roeivereniging verboden voor Joden? Bij de andere Amsterdamse roeiverenigingen was dat toch niet het geval? Maar inderdaad, de VWBJ kreeg zo’n brief. Mijn inschatting is dat dit gebeurde omdat de VBJW onder de afdeling Onderwijs ressorteerde (de brief is te vinden in het gemeentearchief van Amsterdam).

‘We hebben een brief gekregen’ zegt de voorzitter, ‘van de wethouder van Onderwijs van de gemeente Amsterdam, de heer Smit.’ Hij zet zijn leesbril op en kijkt in de brief.

‘In die brief staat het volgende, ik zal het je voorlezen: Geachte heer, enzovoort, enzovoort, per direct mogen Joodse kinderen en tevens leerlingen van Joodse scholen geen gebruik meer maken van de roeigelegenheid onder de Amstelbrug.’

Op basis van dit feitelijke gegeven ontrolt zich het verhaal. Margot weet dat ze zich bij dit verbod neer moet leggen, maar bijt zich erin vast om wèl mee te mogen met de roeitocht, waarmee het roeiseizoen wordt afgesloten. Waarom wil ik dat zo graag, vraagt ze zichzelf af. Ze brengt het als volgt onder woorden: ‘Omdat ik dan niet weggestuurd ben. Als de seizoensafsluiting geweest is en ik daarna niet meer mag roeien, ben ik net als de anderen. Een roeister in de winterstop.’ Een veelzeggend antwoord.

Het bestuur moet beslissen of de twee Joodse kinderen om wie het gaat mee mogen met de roeitocht. De meningen zijn verdeeld. De beschrijving van deze discussie en vooral ook hoe persoonlijke motieven meespelen in de standpuntbepaling, vind ik misschien nog wel het meest interessante in dit boek. Hoe zwart-wit het vraagstuk misschien ook lijkt – je bent voor of tegen de Joden, voor of tegen de Duitsers – er blijken allerlei persoonlijk ervaringen en belangen mee te spelen.

Intrigerend om te lezen hoe allerlei grijstinten kunnen sluipen in een dilemma dat zo simpel zwart-wit lijkt. En dat is precies wat er in de bezettingstijd veel vaker gebeurde dan we soms willen toegeven: we waren lang niet allemaal helden, we maakten lang niet altijd zuivere en goede keuzes.

Er bestaan verhalen over roeiverenigingen die ‘goed’ of ‘fout’ waren in de oorlog. Duidelijk is dat er op allerlei manieren werd geworsteld met dit thema. Ook in de archieven van Willem III zijn hier tekenen van te vinden. Om van de geschiedenis te kunnen leren is het belangrijk om als vereniging je eigen ‘grijstinten’ onder ogen te zien. Het boek dat op dit moment in de maak is over verleden en heden van Willem III biedt daar, naar ik hoop, alle kansen toe.

19 | DE LANDTONG #2-2018

21060_Prre_Landtong_nr2_2018.indd 19

18-04-18 15:07

Retouradres: Willem III, 1096 CN, 8

De geschiedenis van Willem IIII

-

Deze Landtong is eigendom van:

Deel 1: periode 1882 - 1892 voor € 12,50 Boek bestellen?

Stuur een e-mail naar boek@willem3.nl Te betalen € 12,50: RV Willem III, bankrekening NL 18 RABO 0300576250 o.v.v. Jubileumboek

Ook handig! De prachtige opbergcassette (voor 5 delen) voor € 10,–

20 | DE LANDTONG #2-2018

21060_Prre_Landtong_nr2_2018.indd 20

18-04-18 15:07