OKallistratosKaiHPoliteiaTonAidonionEx_ToMonadikoFiliEx 30/10/2014 12:20 ΜΜ Page 1
και Η Πολιτεία των Αηδονιών
ISBN 978-618-5078-07-2
Ο Καλλίστρατος και Η Πολιτεία των Αηδονιών
Όλα ξεκίνησαν από μια πέτρα που έσπασε τη σιωπή της για να εκμυστηρευτεί στον Καλλίστρατο την ξεχασμένη ιστορία της Πολιτείας των Αηδονιών. Αυτήν την ιστορία θα διηγηθεί λίγο αργότερα ο παραμυθάς στον θλιμμένο βασιλιά που κυρίεψε την Πολιτεία μόνο για ν’ ακούσει τ’ αηδόνια της, μήπως καταλάβει γιατί ποτέ του δεν τ’ άκουσε. Είναι που τ’ αηδόνια τραγουδούνε πρώτα στις καρδιές κι ύστερα στους κήπους. Ποιες καρδιές όμως; Αυτές που χτίζουν τη ζωή τους πάνω στην πέτρα ή αυτές που τη χτίζουν πάνω στην άμμο; Ας αφήσουμε το ευφάνταστο παραμύθι του Καλλίστρατου να μας δώσει την απάντηση...
Βασιλική Νευροκοπλή
Ο Καλλίστρατος
3
Βασιλική Νευροκοπλή
Ο Καλλίστρατος και H Πολιτεία των Αηδονιών
εικονογράφηση
Αθηνά Ρομπιέ
Η παραβολή για τα δύο σπίτια Κατά Ματθαίον 7, 24-27 «Όποιος ακούει αυτά τα λόγια μου και τα τηρεί, αυτόν τον παρομοιάζω μ’ έναν συνετό άνθρωπο, που έχτισε το σπίτι του πάνω στο βράχο. Έτσι, όταν ήρθε η βροχή και πλημμύρισαν τα ποτάμια και φύσηξαν οι άνεμοι και έπεσαν ορμητικά πάνω σ’ εκείνο το σπίτι, δεν γκρεμίστηκε, γιατί είχε θεμελιωθεί πάνω στο βράχο. Κι όποιος ακούει αυτά τα λόγια μου, μα δεν τα τηρεί στην πράξη, μοιάζει μ’ έναν άμυαλο άνθρωπο, που έχτισε το σπίτι του πάνω στην άμμο. Έτσι, όταν ήρθε η βροχή και πλημμύρισαν τα ποτάμια και φύσηξαν οι άνεμοι κι έπεσαν πάνω σ’ εκείνο το σπίτι, αυτό γκρεμίστηκε · και η πτώση του έγινε με πάταγο μεγάλο».
Σειρά: ΟΙ ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΤΟΥ ΚΑΛΛΙΣΤΡΑΤΟΥ Τίτλος: Ο ΚΑΛΛΙΣΤΡΑΤΟΣ ΚΑΙ Η ΠΟΛΙΤΕΙΑ ΤΩΝ ΑΗΔΟΝΙΩΝ Συγγραφέας: ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΝΕΥΡΟΚΟΠΛΗ Εικονογράφηση: ΑΘΗΝΑ ΡΟΜΠΙΕ Διόρθωση: ΝΑΤΑΣΣΑ ΝΤΟΥΜΑ Στοιχειοθεσία: ΕΥΤΥΧΙΑ ΧΡΗΣΤΙΔΗ Καλλιτεχνική επιμέλεια: ΗΛΙΑΣ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ Copyright κειμένου © Βασιλική Νευροκοπλή Copyright εικονογράφησης © Αθηνά Ρομπιέ Copyright 2014 © EΛΛΗΝΙΚΗ ΒΙΒΛΙΚΗ ΕΤΑΙΡΙΑ Εμμ. Μπενάκη 50, 106 81 Αθήνα Τηλ.: 210 3839627 www.hellenicbiblesociety.gr <http://www.hellenicbiblesociety.gr> Aπαγορεύεται η αναδημοσίευση, η αναπαραγωγή, ολική, μερική ή περιληπτική, ή η απόδοση κατά παράφραση ή διασκευή του περιεχομένου του βιβλίου με οποιονδήποτε τρόπο, μηχανικό, ηλεκτρονικό, φωτοτυπικό, ηχογράφησης ή άλλο, χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια του εκδότη. Nόμος 2121/1993 και κανόνες του Διεθνούς Δικαίου που ισχύουν στην Eλλάδα. Παραγωγή: Eκδοτικός Oργανισμός Λιβάνη ISBN 978-618-5078-07-2
Βασιλική Νευροκοπλή
Η Πολιτεία των Αηδονιών εικονογράφηση
Αθηνά Ρομπιέ
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΒΙΒΛΙΚΗ ΕΤΑΙΡΙΑ ΑΘΗΝΑ 2014
Ευχαριστίες Στις Πλάτρες της Κύπρου οφείλω τ’ αηδόνια. Στα Ζερβιανά της Κισσάμου, για μια ακόμη φορά στο φιλόξενο σπίτι του Αντώνη Μιχελουδάκη και της Βαγγελιώς και στο εκκλησάκι του αγίου Αριστείδη της αυλής τους, καθώς και στους αγίους εκείνων των ημερών, Καλλίνικο, Ευδόκιμο και Ειρήνη, τη συγγραφή όλου του παραμυθιού. Στη Φωτεινή Καλαϊτζίδου οφείλω τις καίριες διορθώσεις. Θερμές ευχαριστίες σε όλους και όλα.
Στον π. Γεννάδιο και σε όλα τα παιδιά που γνωρίζουν καλά το τραγούδι των αηδονιών κι όπου κι αν πάνε τους ακολουθεί, ό,τι κι αν γίνει, ποτέ δε στερεύει.
Π
έρασαν μέρες, πέρασαν βδομάδες, καιρός πολύς που ο Καλλίστρατος δεν απάντησε στο δρόμο του ψυχή. Ξαπόσταινε στις ρίζες των δέντρων, ξεδιψούσε στα ρυάκια των ποταμών κι όταν επιθυμούσε ν’ αλλάξει μια κουβέντα με κάποιον, ρωτούσε τις πέτρες να του πουν ποιοι έζησαν στα μέρη τους και ποια ήταν η ζωή τους. Εκείνες, που ήταν για όλους σιωπηλές, για χάρη του καλού παραμυθά έσπαζαν τη σιωπή τους και του έλεγαν ιστορίες ξεχασμένες απ’ τη μνήμη των ανθρώπων. Έτσι, ένα γλυκό απόγευμα του φθινοπώρου, μια γερασμένη πέτρα τού διηγήθηκε την παράξενη ιστορία της Πολιτείας των Αηδονιών που κάποτε ονομαζόταν απλώς Μεγάλη. Του εκμυστηρεύτηκε ακόμα πως ο τωρινός βασιλιάς της, που κίνησε ολόκληρο πόλεμο να την κατακτήσει μόνο και μόνο για ν’ ακούει τ’ αηδόνια της, δεν τ’ άκουσε ποτέ του. Λίγο πριν πατήσει το πόδι του στο παλάτι, εκείνα πέταξαν μακριά κι αυτός έπεσε σε βαθιά μελαγχολία. Δεν έτρωγε, δεν έπινε, άνθρωπο δεν ήθελε να δει...
9
«Ήταν κάποτε, άρχοντά μου, τρία αδέρφια εργατικά κι αγαπημένα. Απ’ την αυγή ως το δείλι δούλευαν στα χωράφια που τους είχε αφήσει κληρονομιά ο πατέρας τους. Όταν επέστρεφαν κουρασμένοι στο σπίτι τους, κάθονταν γύρω απ’ το τραπέζι και γέμιζαν τα ποτήρια τους κρασί: “Ο Θεός να σχωρνά κι εμάς και τους άλλους και όλον τον κόσμο!” έλεγαν μ’ ένα στόμα. Αυτό τους είχαν μάθει οι γονείς τους.
15
— Έχεις γυναίκα και παιδιά; — Όχι, βασιλιά μου. Τις μέρες τις περνώ παρέα με τη γη, τις νύχτες με τ’ αηδόνια. Αν αγαπά ο Θεός, θα μου φέρει και τη γυναίκα μου. — Ο Θεός σού έφερε τον πατέρα της, είπε γελώντας ο βασιλιάς. Έλα, λοιπόν, να γνωρίσεις την κόρη μου, να σε γνωρίσει κι εκείνη, να δούμε αν ταιριάζετε. — Βασιλιά μου, μεγάλη η τιμή που μου κάνεις, μα αν παντρευτώ την κόρη σου, μετά θα γυρίσουμε πάλι εδώ. Τη γη μου εγώ δεν την αφήνω για όλα τα πλούτη του κόσμου! Ο βασιλιάς συμφώνησε κι έτσι ξεκίνησαν για το παλάτι. Άστραψε το πρόσωπο της Ειρήνης μόλις είδε τον Ευδόκιμο, άστραψε και το δικό του. Έγιναν οι γάμοι και το γλέντι κράτησε τρεις ολάκερες μέρες. Την τέταρτη πήγαν στην καλύβα τους κι άρχισαν να ζουν.
21
Βρήκαν στο άλογο του Ευδόκιμου το χρυσάφι κι ύστερα, αφού τον έδεσαν χειροπόδαρα, τον πέταξαν στο πηγάδι. Ανάγκασαν και τον μουσικό να τους δώσει τη φορεσιά και, ανεμίζοντάς την στον αέρα, έφυγαν καλπάζοντας. Ο φτωχούλης λυπήθηκε πολύ για τα ρούχα, αλλά περισσότερο λυπήθηκε για το παλικάρι που του είχε φερθεί με τόση γενναιοδωρία. Έσκυψε πάνω απ’ το πηγάδι και φώναξε: — Μη σκιάζεσαι, αφέντη, θα τους κανονίσω εγώ, θα βρω τρόπο να τους εκδικηθώ! — Όχι, φίλε μου! είπε με όλη του τη δύναμη ο Ευδόκιμος μέσα απ’ τα σκοτεινά βάθη του πηγαδιού. Μη βάζεις κακό με το νου σου! Ο Θεός να σχωρνά κι εμάς κι αυτούς και όλον τον κόσμο...
Πέρασαν αρκετά χρόνια από τότε κι όταν ο βασιλιάς πέθανε άφησε διάδοχο στο θρόνο του τον Ευδόκιμο. Μαζί του δεν πήγε μόνο η Ειρήνη, αλλά και τ’ αηδόνια τους, που βρήκαν νέα κατοικία στους βασιλικούς κήπους. Όταν τις νύχτες κελαηδούσαν γλυκαίνονταν τα όνειρα των ανθρώπων κι έτσι η Μεγάλη Πολιτεία άλλαξε όνομα και την είπαν Πολιτεία των Αηδονιών. Αν δε γινόταν πόλεμος, ο Ευδόκιμος θα ’ταν ακόμα βασιλιάς της, μα τι τα θες, άρχοντά μου, τα ’χει κι αυτά η ζωή. Τίποτα δεν είναι μόνιμο, όπως έλεγε ο πατέρας της Ειρήνης, και περισσότερο απ’ όλα οι βασιλείες και τα πλούτη τους. Το βασιλικό ζευγάρι ξαναγύρισε στο φτωχικό του και τ’ αηδόνια για μια ακόμη φορά το ακολούθησαν. Κι έζησαν αυτοί καλά κι εμείς καλύτερα...» — Όχι, παραμυθά μου, είπε ο βασιλιάς και σηκώθηκε απ’ το θρόνο του, αυτοί μπορεί να έζησαν καλά, αλλά εμείς καθόλου καλύτερα δε ζήσαμε. Τώρα ξέρω γιατί έφυγαν τ’ αηδόνια που για χάρη τους έκανα τον πόλεμο. Πού να φανταστώ ο ανόητος ποιοι σοφοί άνθρωποι διαφέντευαν τούτο τον τόπο...
34
— Και τι λέει αυτή η παραβολή;
38
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΝΕΥΡΟΚΟΠΛΗ Γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1968. Φοίτησε στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης και στο Τμήμα Θεάτρου της Ανώτατης Σχολής Καλών Τεχνών Θεσσαλονίκης. ΒΙΒΛΙΑ Εγώ ο άλλος, θεατρικό μονόπρακτο, εκδόσεις Νησίδες, 1997. Αν τ’ αγαπάς, ξανάρχονται, παραμύθι, Εκδοτικός Οργανισμός Λιβάνη, 2007. Βραβείο Κύκλου Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου και βραβείο περιοδικού Διαβάζω. Το παραμύθι της μουσικής, Εκδοτικός Οργανισμός Λιβάνη, 2008. Ανέβηκε ως μουσικοθεατρική παράσταση το Φεβρουάριο του 2007 στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης και το Μάιο του 2008 στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, ως κορυφαία εκδήλωση της Ελλάδας στο πλαίσιο της «Νύχτας Διαπολιτισμικού Διαλόγου». Σε τέμπο κόκκινο, πεζογράφημα, Εκδοτικός Οργανισμός Λιβάνη, 2008. Και τι θα πει σ’ αγαπάω;, παραμύθι, Εκδοτικός Οργανισμός Λιβάνη, 2009. Το μοναδικό φιλί, παραμύθι, Εκδοτικός Οργανισμός Λιβάνη, 2010. Το κόκκινο κορδόνι, παραμύθι, Εκδοτικός Οργανισμός Λιβάνη, 2011. Χάρτινα όνειρα, παραμύθι, εκδόσεις Διάπλαση, 2011. Ο Καλλίστρατος και το χωράφι της καρδιάς, παραμύθι, εκδόσεις Ελληνική Βιβλική Εταιρεία, 2012. Ο Καλλίστρατος και οι περιπέτειες των χαρισμάτων, παραμύθι, εκδόσεις Ελληνική Βιβλική Εταιρεία, 2013. Το 2011 μοιράστηκε το Β΄ Βραβείο Διηγήματος για την ελληνική γλώσσα στον Διεθνή Δια γωνισμό Διηγήματος με θέμα: «Τα Μάρμαρα του Παρθενώνα», που οργάνωσε η Asociaciοn Cultural Helenica «Nostos» στην Αργεντινή. Κείμενά της έχουν δημοσιευτεί σε συλλογικούς τόμους στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, καθώς και στο Διαδίκτυο. animusanimus.blogspot.com | e-mail: animus10@gmail.com
ΑΘΗΝΑ ΡΟΜΠΙΕ Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1980. Σπούδασε στο Κέντρο Τεχνών Πλάκα γραφιστική (αποφοίτησε το 1999) και στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών, Τμήμα Εικαστικών Τεχνών, Τομέας Ζωγραφικής (αποφοίτησε με άριστα το 2009). Είναι μέλος του Επιμελητηρίου Εικαστικών Τεχνών Ελλάδος και εργάζεται ως εκπαιδευτικός εικαστικών και εικονογράφος παιδικών βιβλίων. ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΣΕΙΣ ΠΑΙΔΙΚΩΝ ΒΙΒΛΙΩΝ Το κόκκινο κορδόνι, Εκδοτικός Οργανισμός Λιβάνη, 2011. Ο Καλλίστρατος και το χωράφι της καρδιάς, Ελληνική Βιβλική Εταιρία, 2012. Ο Καλλίστρατος και οι περιπέτειες των χαρισμάτων, Ελληνική Βιβλική Εταιρία, 2013. url: www.behance.net/athinarobie | e-mail: athrobie@gmail.com
ΣΤΗΝ ΙΔΙΑ ΣΕΙΡΑ ΚΥΚΛΟΦΟΡΟΥΝ
1. Ο Καλλίστρατος και Tο χωράφι της καρδιάς Aν κάθε ανθρώπινη καρδιά είναι ένα χωράφι, τότε ποια καρδιά γίνεται δρόμος, ποια γεμίζει πέτρες και ποια αγκάθια; Ποια είναι η καλή και εύφορη γη; Ο Καλλίστρατος δίνει τη δική του απάντηση μέσα από το μαγευτικό παραμύθι του: «Το χωράφι της καρδιάς».
2. Ο Καλλίστρατος και Oι περιπέτειες των χαρισμάτων — Αχ, παραμυθά μου, είπε μια ηλικιωμένη γυναίκα, μέσα στις τόσες περιπέτειες της ζωής, άραγε νιώθουμε τι τα κάνουμε τα χαρίσματα; — Ναι, πολλές οι περιπέτειες της ζωής κι άλλες τόσες οι περιπέτειες των χαρισμάτων, μα αν έχουμε το νου μας θαρρώ πως νιώθουμε. — Τότε εσύ, που έχεις το χάρισμα να φτιάχνεις παραμύθια για τις παραβολές, μπορείς να μας πεις κι ένα για τις περιπέτειες των χαρισμάτων; παρακάλεσε ένα κορίτσι με φακίδες.
OKallistratosKaiHPoliteiaTonAidonionEx_ToMonadikoFiliEx 30/10/2014 12:20 ΜΜ Page 1
και Η Πολιτεία των Αηδονιών
ISBN 978-618-5078-07-2
Ο Καλλίστρατος και Η Πολιτεία των Αηδονιών
Όλα ξεκίνησαν από μια πέτρα που έσπασε τη σιωπή της για να εκμυστηρευτεί στον Καλλίστρατο την ξεχασμένη ιστορία της Πολιτείας των Αηδονιών. Αυτήν την ιστορία θα διηγηθεί λίγο αργότερα ο παραμυθάς στον θλιμμένο βασιλιά που κυρίεψε την Πολιτεία μόνο για ν’ ακούσει τ’ αηδόνια της, μήπως καταλάβει γιατί ποτέ του δεν τ’ άκουσε. Είναι που τ’ αηδόνια τραγουδούνε πρώτα στις καρδιές κι ύστερα στους κήπους. Ποιες καρδιές όμως; Αυτές που χτίζουν τη ζωή τους πάνω στην πέτρα ή αυτές που τη χτίζουν πάνω στην άμμο; Ας αφήσουμε το ευφάνταστο παραμύθι του Καλλίστρατου να μας δώσει την απάντηση...
Βασιλική Νευροκοπλή
Ο Καλλίστρατος
3
Βασιλική Νευροκοπλή
Ο Καλλίστρατος και H Πολιτεία των Αηδονιών
εικονογράφηση
Αθηνά Ρομπιέ