hello gorgeous nummer 16 – herfst 2016 by hello gorgeous

INTERVIEW

Valentijn de Hingh THEATER

Anne Wil Blankers

over Moeders en Zonen ONDERNEMERSCHAP

Werk aan de winkel ISSN 2214-1650

Herfst 2016 9 772214 165004

ABONNEER

voor & door jou

win een boek de tijd daarna ISSN 2214-1650

9 772214 165004

positief leven met hiv

HOE PAK JIJ JE

ISSN 2214-1650

Lente 2014 www.hellogorgeous.nl

9 772214 165004

INTERVIEW

Valentijn de Hingh THEATER

Anne Wil Blankers over Moeders en Zonen

zin in zomer ISSN 2214-1650

ISSN 2214-1650

ONDERNEMERSCHAP

Werk aan de winkel ISSN 2214-1650

Zomer 2016 9 772214 165004

Hiv hoeft geen taboe te zijn Ga naar hellogorgeous.nl/abonnement

9 772214 165004

Herfst 2016 9 772214 165004

REDACTIONEEL fotografie Taco Smit

IK HEB DE LEUKSTE baan van de wereld. Al zeg ik het zelf. Als hoofdredacteur van dit magazine ben ik eigen baas en werk ik samen met veel getalenteerde mensen aan het normaliseren van leven met hiv. Het brengt voorlopig nog geen brood op de plank, maar dat mag de pret niet drukken. Meestal. We staan niet alleen. Er zijn duizenden mensen die bergen verzetten, zonder er ooit een cent voor te vangen. Vrijwilligerswerk wordt nog te vaak onderschat en dat is jammer. Neem nu de mannen van Poz&Proud. Al tien jaar vormen zij de ruggengraat van hiv-emancipatie onder homomannen met hiv. De groep, waarvan ik een van de oprichters ben, werd in 2006 nog door velen verguisd. Het kostte enkele jaren voordat het professionele hiv-veld het werk van de homosectie van de Hiv Vereniging op waarde wist te schatten. Werken bij Poz&Proud gaf me destijds zoveel meer voldoening dan m’n betaalde baan bij Schorer. Weg met urenlange vergaderingen en jarenlange strijd over de vraag of iets wel nuttig of effectief was. Bij Poz&Proud kun je vandaag een idee hebben voor een activiteit en er volgende week mee beginnen. Vroeger – in de pre-combinatietherapie jaren – was het hebben en houden van een betaalde baan voor mensen met hiv en aids een onzekere factor in een net zo’n onzeker bestaan. Maar tegenwoordig vinden veel hiv-positieven weer zingeving, ook in betaald werk. Zoals de kleine zelfstandigen Jan, Rob en Monique in dit nummer laten zien. Poz&Proud viert in oktober het tienjarig bestaan. Je kunt er meer over lezen in dit nummer. Zullen ze de twintig halen? Liever niet, want dat zou betekenen dat er in 2026 nog weinig is veranderd in de beeldvorming van en over mensen met hiv. Veel leesplezier gewenst! Leo Schenk hoofdredacteur leo@hellogorgeous.nl

hello gorgeous 1

ADVERTENTIE Advertentie

Leven met hiv in Oeganda is heel anders. Je gaat niet zomaar hiv-medicijnen slikken: â&#x20AC;&#x2DC;Ik voel niks, dus ik heb niks.â&#x20AC;&#x2122; De angst dat anderen zien dat je hiv hebt, is groot.

Met het programma Positive Action ondersteunt ViiV Healthcare kwetsbare groepen die leven met hiv, zoals jongeren, vrouwen en mensen in ontwikkelingslanden door onder meer voorlichting, preventie en ondersteuning in de hiv-zorg en onderzoek.

Bekijk het indrukwekkende verhaal van Brenda op www.rethinkhiv.nl/brenda 2 hello gorgeous

NL/HIV/0026/16, augustus

Brenda

MEDEWERKERS

Mirjam Schulpen

Anouk Benden

Bertus Tempert

Joep Heldoorn

Lisan Jansen Lorkeers

Taco Smit

“Een ZZP-er kan zelf iets opbouwen, eigen keuzes maken en vooral zelfstandig en eigen baas zijn.” Marjolein Annegarn

Erwin Kokkelkoren

DimitriosFos

“Ik ben als kleine zelfstandige begonnen, omdat ik minder uren wilde werken. Nu, zestien jaar later, blijkt dat dit niet is gelukt. Je kunt je tijd beter indelen, maar die uren haal je ‘s avonds of in de weekends met gemak in.” Marcel Verhagen

Frank Rietveld

“Freelancer zijn betekent voor mij dat ik de keuze heb hoeveel, wanneer en waar ik werk. Vrijheid dus, en die is mij veel waard.” Jeannette Cornelisse

Harrie de Fotograaf

Wim Don

“Als ZZP-er geniet ik volop van de vrijheid. Mijn administratie doe ik als het regent, als ik een paar dagen geen opdracht heb, zou ik zomaar even weg kunnen gaan. Ik vind mezelf een prima baas.”

Joke van Soest

Charlot Spoorenberg

Karina Grens

Linelle Deunk

Eelk Colmjon

Marleen Swenne

Ruurd Heiting

Annemieke Meester

hello gorgeous 3

COLOFON Coverfoto Valentijn door Henri Blommers

HOOFDREDACTIE

INHOUD

Leo Schenk VORMGEVING Stefan & Adrian Silvestri, www.gebr.silvestri.nl EINDREDACTIE

REDACTIONEEL

MEDEWERKERS

Henri Blommers

HEBBEN

REDACTIE

PEILING

Hannah Jansen, Durk Doornbos en Henk Hageman BEELDREDACTIE

Heeft een ondetecteerbare viral load invloed op je seksleven?

TROUWE LEZER

Els Jansen

COLUMN

Mirjam Schulpen

BRIEF AAN MEZELF

Nicole

7.000

GEZONDHEID

DRUK

Ontwikkelingsachterstand bij kinderen met hiv

COLUMN

Bertus Tempert

CAMPAGNES

Zambia

ONDERNEMERSCHAP

ZZP-ers met hiv Jan Rob Monique

WERELD

Bye bye stigma

Andrea Bandelli, Henri Blommers, Inês Brito, Durk Doornbos, Henk Hageman, Hannah Jansen, Leo Schenk, Adrian Silvestri, Stefan Silvestri ZAKELIJK MANAGER Karen Kraan, karen@hellogorgeous.nl ADVERTENTIEVERKOOP Robert Witteman, robert@hellogorgeous.nl OPLAGE

PRinterface, Leiderdorp

ABONNEMENTEN Abonnementenland, Heemskerk bladenbox@aboland.nl WEBSITE Twelve Trains, www.twelvetrains.nl Dit is een uitgave van Stichting hello gorgeous www.hellogorgeous.nl info@hellogorgeous.nl PRIJSWIJZINGEN VOORBEHOUDEN Niets uit deze uitgave mag worden gekopieerd zonder schriftelijke toestemming van de uitgever. Het is niet toegestaan hello gorgeous zonder schriftelijke toestemming op te nemen in een leesportefeuille. hello gorgeous is niet aansprakelijk voor eventuele onjuistheden in deze uitgave. hello gorgeous is niet verantwoordelijk voor handelingen van derden welke mogelijkerwijs voortvloeien uit het lezen van deze uitgave. hello gorgeous behoudt zich het recht voor ingezonden materiaal zonder kennisgeving vooraf geheel of gedeeltelijk te publiceren. Uitspraken of meningen gedaan in interviews komen niet noodzakelijkerwijs overeen met de visie of de mening van de redactie. Dit magazine verschijnt vier keer per jaar en wordt mede mogelijk gemaakt door een financiële bijdrage van het Aidsfonds en het Trutfonds

4 hello gorgeous

HET VERHAAL ACHTER…

John Sade

POSITIVE FOOD

Krachtvoeding

AGENDA

SITES & SERVICES

STRIPPEN MET JOKE

VERWACHT

INTERVIEW

Valentijn de Hingh

THEATER

INTERVIEW

Anne Wil Blankers

Kans op leven voor kinderen

36 BEELDREPORTAGE

Jonge Helden

ACTIVISME

Tien jaar Poz&Proud

48 GEZONDHEID

Zucht naar Tina

hello gorgeous 5

HEBBEN fotografie Harrie de fotograaf

Je kunt het vervloeken dat je elke dag pillen moet slikken tegen hiv, maar je kunt het ook cultiveren. Deze sweater met pillenprint is voor de daredevils die niet vies zijn van felle kleuren en ... pillen, heel veel pillen. Pillenshirt â&#x201A;Ź27 mrgugu.com/en

6 hello gorgeous

We hebben allemaal onze idolen. Mensen die om verschillende redenen hun sporen op deze aarde hebben achtergelaten of dat nog steeds doen. Dit kaartspel is een verzameling van denkers, sporters, muzikanten, acteurs en andere grootheden. Met o.a. hiv-helden Freddie Mercury en Nelson Mandela. The Cool Club kaartspel â&#x201A;Ź7 thewonderlandstore.com

hello gorgeous 7

HEBBEN Dingen waar hello gorgeous gek op is

Deze armband is van Nederlandse makelij en gemaakt van allerlei materialen uit de zeilwereld. De naam Pig & Hen vindt zijn oorsprong in een eeuwenoude visserslegende die verhaalt over een scheepsramp, waarbij de enige overlevenden een varken en een kip waren. Eenmaal om je arm, niet meer kapot te krijgen dus. Ze komen in allerlei kleuren en formaten en garanderen een levenslange omarming. Pig & Hen armband Vanaf â&#x201A;Ź 49,95 pigandhen.nl

8 hello gorgeous

Het menselijk skelet is een wonderlijke aaneenschakeling van botten en gewrichten, elk met hun eigen plaats en functie. In het lied ‘Dry Bones’ uit The Singing Detective wordt bezongen waar alle botten precies te vinden zijn. Misschien handig wanneer je dit mini-lego skelet in elkaar gaat zetten. Voor diegenen met een vaste hand, stalen zenuwen en vooral geduld. Nano skelet € 39,95 By Popular Demand Raadhuisstraat 2 Amsterdam lokalinc.nl/winkels/amsterdam/bpd

hello gorgeous 9

PEILING analyse Andrea Bandelli

Het is onomstotelijk bewezen dat als je succesvol wordt behandeld tegen hiv, je het virus niet meer kunt overdragen. Hiv-medicatie remt het virus zodanig dat het niet meer in je bloed te meten is. Met andere woorden: je viral load (het aantal virusdeeltjes in het bloed) is ondetecteerbaar. Wij vroegen onze lezers:

Heeft een ondetecteerbare viral load invloed op je seksleven? 10 hello gorgeous

227

respondenten

85% heeft hiv 15%

niet

92% is man 8% is vrouw 87%

is homo

9% is hetero

99% 4%

is bi

van de respondenten met hiv heeft een ondetecteerbare viral load

74%

UITSLAG:

van de respondenten met hiv zegt dat een ondetecteerbare viral load invloed heeft op hun seksleven.

Voor een grote meerderheid (83%) betekent dit dat ze geen angst meer hebben om de ander te infecteren. Meer dan de helft (55%) heeft hierdoor meer plezier in seks. Twee derde van alle respondenten, met en zonder hiv, heeft seks zonder condoom; een derde gebruikt altijd of soms een rubber tijdens seks.

OPMERKELIJK!

Wat wil je verder nog kwijt?

Ondanks het feit dat bijna iedereen (97%) weet dat ondetecteerbaar betekent dat je het virus niet meer kunt overdragen, is de tweede meest genoemde reden door mensen met hiv die een condoom gebruiken toch, dat men ook met een ondetecteerbare viral load bang is om de ander te infecteren (20%). De eerstgenoemde reden bij die groep is de kans op soa’s en hep C (58%).

“Mijn vriend heeft hiv en samen hebben we een pracht van een zoontje gemaakt op natuurlijke wijze. Er is veel mogelijk nu de wetenschap al zo ver is qua behandeling van mensen met hiv.” “Wat zou het fijn zijn als hiv-negatieven ook op de hoogte zijn van de undetectable feiten. Ze zouden dan minder bang zijn en geen dates afwijzen.” “Ik vind het jammer dat mijn hiv-verpleegkundige nog steeds voorzichtig is met de uitspraak dat je hiv niet meer kunt overdragen als je viral load ondetecteerbaar is. Jullie durven die uitspraak wel te doen. Maar het is nog wel steeds zo dat je geen andere soa mag hebben, toch?” * “Ik baal ervan dat er al zoveel bewijs is dat het zo werkt, maar dat het door ‘de wetenschap’ nog dubbelblind gecontroleerd moet worden om het te valideren. Er wordt nooit rekening gehouden met de beleving van de mensen waarover het gaat. Zum kotzen.”

“Had erg veel moeite met het vrijen zonder condoom, maar heb sinds kort een nieuwe relatie, waarbij het condoom een obstakel werd en na goed geïnformeerd te hebben en na overleg met mijn partner, heb ik besloten toch te gaan geloven in het Zwitsers standpunt.” “Ik heb het jaren met condooms gedaan. Oude gewoontes leer je niet snel af. Toch vind ik het een fijn gevoel dat ik niemand meer kan infecteren.” “Het stigma rondom hiv blijft mijn seksleven beïnvloeden, maar ik merk toch wel dat het langzaam maar zeker beter wordt. Alleen op relationeel vlak blijft het ingewikkeld.” “Naar mijn mening mag er meer aandacht worden gegeven aan de negatieve aspecten van leven met hiv. Tegenwoordig doet men geloven dat hiv niets meer is dan een chronisch griepje, dat met een pilletje wordt weggewerkt.” “Veilig vrijen is geen vrijen.” * Een soa verhoogt niet de viral load bij een goed behandelde

“Hoe gek het ook klinkt, maar door hiv ga ik veel bewuster met seks om dan voorheen.”

hiv-infectie, waarbij het virus niet aantoonbaar is in het bloed. Je kunt het virus ook dan niet meer overdragen.

hello gorgeous 11

TROUWE LEZER tekst Wim Don fotografie Taco Smit

in de jaren tachtig mijn man aan aids verloren en ik vind zo’n blad een heel goed idee. Om een bijdrage te leveren, heb ik een abonnement genomen.”

Wat vind je ervan?

hello gorgeous bestaat mede dankzij onze trouwe abonnees. Een van hen is Els Jansen (57) uit Zijderveld. We zochten haar op en vroegen haar wat ze van het blad vindt.

“Het is een heel leuk blad, met erg mooie foto’s. Overzichtelijk en er staan leuke interviews in. Heel interessant om te lezen over mensen die vandaag de dag leven met hiv. Ik ben gewoon nieuwsgierig naar mensen en naar hun verhaal over hoe zij leven met hiv.”

Lees je het in één keer uit? “Eerst kijk ik altijd of er iets van Reina in staat, daar ben ik nu eenmaal een fan van, maar ik lees

“Ik ben

Doet hello gorgeous je terugdenken aan Joan, je man? “Joan was altijd heel erg open over zijn hiv en dat leidde tot veel verzet om ons heen. Hij verloor zijn baan en we zijn in die tijd ook vrienden kwijtgeraakt. Puur en alleen omdat we open waren over zijn ziekte. Helaas komt dat nog weleens terug in de verhalen in hello gorgeous. Dat raakt me. Het is zo jammer dat dit nog steeds gebeurt.”

Mis je iets? Of heb je nog een tip voor ons? “Ik zou het leuk vinden om meer te lezen over familieleden en vrienden van mensen met hiv. Die leven er immers ook een beetje mee. Het is belangrijk dat er ook over en door hen wordt gesproken, over hoe zij ermee omgaan. Zij zijn essentieel voor het zelfbeeld van iedereen die hiv-positief is.”

nieuwsgierig

naar mensen” Hoe lang lees je ons blad al en waarom? “Ik ben al abonnee vanaf het tweede nummer. Reina Foppen (een van onze medewerkers, red.) vertelde over het blad. Zelf ben ik 12 hello gorgeous

het daarna helemaal. Soms in een keer, maar soms laat ik het tussendoor een paar dagen liggen. Dat hangt een beetje af van de tijd die ik ervoor heb op dat moment. En of mijn hoofd ernaar staat.”

Ook al lang lezer en/of abonnee van hello gorgeous en wil je ons vertellen waarom? Stuur de redactie dan een mailtje: info@hellogorgeous.nl

hello gorgeous 13

INTERVIEW tekst Anouk Benden fotografie Henri Blommers

Je hoeft niet allemaal hetzelfde na te streven om samen sterk te staan. Diversiteit en inclusiviteit gaan op verschillende niveaus hand in hand voor transvrouw Valentijn. Dat iedereen daaraan bijdraagt is voor haar vanzelfsprekend, maar nog niet altijd realiteit.

ALS VALENTIJN de Hingh (26) en ik elkaar spreken is het een mooie zonnige avond en zijn net de prachtige fotoâ&#x20AC;&#x2122;s gemaakt voor dit artikel. Valentijn is model, schrijver en dj. Maar veel mensen kennen haar van de documentaire waarin 14 hello gorgeous

je bent hello gorgeous 15

INTERVIEW Hetty Nietsch Valentijn – die dan lichamelijk nog een jongen is – van haar achtste tot haar zeventiende volgt. In 2007 besluit Valentijn tot een geslachtsoperatie. Toch besluit ik bewust geen vragen te stellen over de documentaire van toen. Ik ben benieuwd naar de Valentijn van nu. Wat houdt haar bezig, wat zijn haar drijfveren en haar idealen en waarom was ze ambassadeur van Pride/EuroPride 2016.

AMBASSADEUR Waarom Valentijn dit jaar ambassadeur was, is duidelijk. “Allereerst was het heel leuk om te doen, maar nog belangrijker is dat het een instituut is. Nergens klinkt de stem voor acceptatie van LHBT’ers luider dan tijdens Pride.

“Trots zijn op wie je bent is iets wat voor veel transgenders nog heel ver weg is” Voor mijzelf is het heel belangrijk om dan het belang van diversiteit en inclusiviteit te benadrukken. Daarom ben ik er ook zo blij mee dat Pride van vooral een evenement voor homomannen, steeds meer een evenement voor de hele LHBT-gemeenschap is geworden. Trots 16 hello gorgeous

zijn op wie je bent is iets wat voor veel transgenders nog heel ver weg is, dus daarom is het zo belangrijk om samen met de heel diverse gemeenschap openlijk te vieren dat je vrij bent om te zijn wie je bent. Ik hoop dat veel transgenders die deze vrijheid nog niet ervaren en zich misschien alleen voelen, weten dat het feest ook voor hen wordt gevierd. Tegelijkertijd vind ik het ook belangrijk dat we daar als een eenheid staan. Die eenheid is niet altijd vanzelfsprekend, de belangen van bijvoorbeeld homo’s en transgenders zijn lang niet altijd hetzelfde. Maar in mijn ogen mogen we nooit vergeten dat we met de Stonewall rellen in 1969 samen de strijd voor emancipatie begonnen zijn, en het zou jammer zijn als we elkaar halverwege kwijtraken. Uiteindelijk staan we samen nog altijd sterker. Dat de organisatie van Pride mij als ambassadeur heeft gevraagd, is een duidelijk statement dat zij dit ook belangrijk vinden.”

MAN/VROUW “Ik ben altijd heel open geweest over mijn eigen verhaal en ervaringen in de hoop dat ik een voorbeeld kan zijn voor andere transgenders. Maar ook om een duidelijk statement te maken dat transgenders er zijn en dat we niet gek of raar zijn. Voor mij is dat echter niet genoeg. Ik vind ook dat de maatschappij als geheel zich veel meer zou moeten openstellen en kritischer naar zichzelf zou moeten kijken. Zo is de indeling man/ vrouw heel bepalend.

Het geeft aan wie je bent, wat je kunt en wat je mag in onze samenleving. Alleen gaan deze rigide labels voor transgenders niet op. Zelf werd ik toen ik zestien was bijvoorbeeld bloednerveus als ik tijdens een sollicitatie moest invullen of ik een man of een vrouw was. Identiteit is lang niet altijd iets vasts en mensen zijn niet in een hokje te duwen. Zolang dat wel gebeurt, zal dat leiden tot ongelijkheid, pesterijen, agressie en uitsluiting.

“Het zou normaal moeten zijn om met je identiteit te spelen, zodat iedereen kan ontdekken wat fijn en goed voelt”

Het zou normaal moeten zijn om met je identiteit te spelen, zodat iedereen kan ontdekken wat fijn en goed voelt. Zover zijn we nog lang niet. Samenleven is niet voor niets een werkwoord, het is een constante inspanning richting de ander. Maar niet iedereen is bereid om die investering te doen, als het te ingewikkeld wordt haken we al snel af. Ik zie gelukkig wel vooruitgang in de manier waarop er over transgenders gesproken wordt, dat is de laatste jaren respectvoller geworden.”

hello gorgeous 17

INTERVIEW

18 hello gorgeous

VERLIES AAN STEUN Het leven met hiv is niet iets waar Valentijn zich specifiek voor inzet. Maar haar overtuiging dat in onze samenleving iedereen de mogelijkheid moet hebben om zichzelf te kunnen zijn en zelf te bepalen hoe je je leven wilt leiden is universeel en geldt dus ook voor mensen met hiv. “Wat mij bij hiv altijd heel erg raakt is het verlies aan steun doordat het sociale vangnet om mensen heen vaak wegvalt en daarmee het gevoel van onvoorwaardelijke veiligheid en bescherming. Dit zie je in Afrika, maar ook nog steeds in Nederland. De angst om geïnfecteerd te worden speelt nog altijd een rol. Ook hier zou de maatschappij een inspanning moeten leveren om zich meer open te stellen en beter geïnformeerd te zijn, zodat mensen niet met stigma en taboes te maken krijgen.

“Ik geloof veel meer in de kracht van mensen die in hun eigen omgeving het gesprek op gang brengen” Hiv is specifiek voor transgenders zeker een relevant onderwerp, om-

dat wereldwijd relatief veel transgenders veroordeeld zijn om sekswerker te zijn en daardoor een groter risico lopen. Transgenders mogen vaak alleen als fetisj bestaan, sekswerk is dan soms de enige manier om liefde en seks te ervaren. Daarbij is er ook een financiële noodzaak, want transgenders hebben te maken met discriminatie op de arbeidsmarkt.”

ROLMODELLEN Alhoewel Valentijn eigenlijk niet zo gelooft in rolmodellen, is ze er wel van overtuigd dat het cruciaal is om je actief te blijven inzetten voor de dingen die nog niet kloppen. “Ik weet dat rolmodellen belangrijk kunnen zijn. Maar er zijn dan wel hele diverse rolmodellen nodig, anders is het niet meer dan één verhaal, één mening en één visie. Ik geloof veel meer in de kracht van mensen die in hun eigen omgeving het gesprek op gang brengen, daar is de impact tenslotte het grootst. Iedereen kan in zijn eigen omgeving een rolmodel zijn, dat is veel sterker. Ik zal mijzelf in ieder geval blijven inspannen om taboes open te breken en om gesprekken te starten en draaiende te houden, dat mag niet stoppen. Pride is daar een extensie van. Voor mijzelf is mijn eigen identiteit ook nog een worsteling, maar zeker geen nare worsteling. Het is iets waar ik altijd mee bezig ben en blijf. De vragen die ik nog heb omarm ik. Ik mag zijn wie ik ben, met alles wat daarbij hoort.”

De documentaire ‘Valentijn’ van Hetty Nietsch uit 2007 is online te bekijken via npo.nl.

Wil je Valentijn horen als dj? Op 1 oktober draait ze tijdens De Nachttempel in Pakhuis West te Amsterdam. Meer info op winq.nl.

PASPOORT NAAM Valentijn de Hingh LEEFTIJD 26 jaar WERKERVARING model, schrijver, dj LEVENSMOTTO “Het leven is niet rechtlijnig, maar altijd paradoxaal en complex; iedereen die dat ontkent is niet goed bezig.”

EMANCIPATIE Transgender Netwerk Nederland is de belangenorganisatie voor transgenders in ons land. Ze zet zich in voor de emancipatie van transgender personen en hun omgeving (transgendernetwerk.nl).

hello gorgeous 19

ADVERTENTIE

Volle Maan presenteert:

CIRCLE OF LIFE BEKIJK HET VOLLEDIGE PROGRAMMA EN BESTEL NU TOEGANGSKAARTEN: VOLLE-MAAN.NL/CIRCLE

9e landelijke informatiebijeenkomst over leven in Nederland met hiv en medicijnen ter gelegenheid van Wereld Aids Dag in samenwerking met Hiv Vereniging Nederland Koninklijk Theater CarrÃ© zaterdag 26 november 2016 10.30 tot 16.00 uur 20 hello gorgeous

COLUMN tekst Mirjam Schulpen illustratie Karina Grens

Het keukenmoment VOORZICHTIG, schoorvoetend bijna, komen ze een voor een binnen op een regenachtige maandagavond in Amsterdam: onze nieuwe deelnemers aan de workshopreeks Positief leven met hiv. Voor de meesten is dit hun eerste stap uit de kast. Een man van 26 fluistert in mijn oor: “Ik sta te shaken van de stress. Op de fiets dacht ik nog: ik draai om!”. Hij weet pas een paar weken dat hij hiv heeft. Ik sta versteld van zijn moed om hier nu al te komen.

In de keuken bij de koffie volgt de eerste kennismaking. “Er valt een blok beton van mijn schouders”, zegt een vrouw. “Nu heeft hiv eindelijk een gezicht”, zegt een ander opgelucht. Ik zie ogen stralen en hoor de eerste schaterlach.

En voor we het beseffen, is de reeks alweer voorbij. Tijd om afscheid te nemen. “Ik heb mijn toekomst terug”. “Na jaren durf ik weer te daten.” “Ik schaam me niet meer, dus ik ga de muur tussen mezelf en mijn vrienden afbreken.”

De magie van het samenkomen heeft weer gewerkt. Wat voel ik mij bevoorrecht dat ik deze reis van zes weken weer mag begeleiden. Een reis van leven met een ingrijpend, pijnlijk geheim naar de bevrijding van het delen.

Op de fiets naar huis denk ik dankbaar: hier doe ik het voor. Mensen met hiv bij elkaar brengen. Niets is zo effectief om ons zelf-stigma aan diggelen te slaan.

hello gorgeous 21

THEATER tekst Leo Schenk fotografie Linelle Deunk

Vanaf september is Moeders en Zonen te zien in de Nederlandse theaters. Een toneelstuk over de moeder van een aan aids overleden zoon, die na dertig jaar onverwacht op bezoek komt bij zijn toenmalige vriend om verhaal te halen. Anne Wil Blankers (75) speelt hierin voor het eerst samen met Paul de Leeuw en Freek Bartels.

Woede boven verdriet 22 hello gorgeous

“IK HEB ME OP dit stuk voorbereid door eerst het script goed en vaak te lezen om zo het raamwerk van de rol duidelijk te krijgen. Ook heb ik regelmatig gesprekken gehad met Job (Gosschalk, regisseur van het toneelstuk, red.), Paul en Freek over hoe het is om homoseksueel te zijn. Maar ook over de homo-emancipatie; hoe dat in de loop van de jaren vorm heeft gekregen en hoe er vroeger en nu tegen homoseksualiteit wordt aangekeken. Het lijkt wel alsof de acceptatie minder aan het worden is. Dit heeft voor een deel te maken met de mensen die ons land binnenkomen en die daar heel anders over denken. Ik vind dat heel jammer. Paul heeft me de uitzending met René Klijn uit 1992 laten zien. Ik vond het zo schrijnend, zo verschrikkelijk triest. Het was natuurlijk in de tijd dat er geen medicijnen waren, dus je was ten dode opgeschreven. Paul heeft veel taboes doorbroken en zaken opgeschud. Dat waardeer ik enorm in hem. Het is geweldig om met hem te spelen. Hij is zo gedreven met het stuk bezig, daar houd ik van. We hebben veel plezier om het spelen heen, maar als het stuk begint, dan is hij serieus en acteert Paul met grote toewijding.”

“Ik vind het heerlijk om een vrouw met zoveel vooroordelen, te spelen”

hello gorgeous 23

THEATER straf. Ze is getrouwd met een conservatieve man en komt terecht in Dallas. Het “Ik vind het heerlijk om is inmiddels dertig jaar geKatherine, een vrouw met leden dat haar zoon stierf zoveel vooroordelen, te spe- aan aids en haar man is len. Hoe verder een rol van net overleden. Ze voelt me afstaat, hoe spannender zich hierdoor wat vrijer het is om te spelen. Als ik en komt met een smoes bij alleen maar bij mezelf blijf, de vriend van haar zoon wordt het allemaal hetzelf- langs. Ik denk dat ze wel de. Ze is een verschrikkelijk tien keer om het blok heeft mens, maar wel heel leuk gelopen, voordat ze durfde om te spelen. aan te bellen. Het is een uitdaging om Volgens mij vindt ze Cal, dat stugge te hebben en te de vroegere vriend van houden. Ze wordt er zo lelijk haar zoon, eigenlijk een van, maar ik houd daar wel schat, maar hij heeft haar van. In dat hoekje van de zoon afgepikt. Hij is er bank waar ze zit, in haar nog, haar zoon niet meer. hok. Luisterend naar alles Cal heeft geen hiv, en haar wat die mannen tegen elzoon kan het dus niet van kaar en het kind zeggen. Ze hem hebben gekregen. heeft er allemaal verkeerde Hoe kan dit? Ze kan het beelden bij. Ze zegt ook vaak allemaal niet behappen.” niks, en dat moet je wel vullen met gedachten. Je moest eens weten wat ik allemaal Gecompliceerd denk. Dat is een heel ander stuk. Maar het werkt wel. Je “Het lijkt me heel moeilijk moet de verbinding maken als je hiv in je relatie optussen wat je hebt gezegd loopt. Ik begrijp het wanen gaat zeggen. Het denken neer je niet meteen vertelt tussendoor is het leuke van dat je ‘uit wandelen’ bent toneelspelen.” geweest. Tot je ontdekt

vreemdgegaan. Dat kan ze maar niet verwerken. Ze zegt ook: ‘Waarom ben jij niet gestraft?’. Dan denk ik: domoor, waarom moet hij gestraft worden? In het stuk vraagt ze Cal: ‘Ben je ooit bang dat je hem vergeet?’. ‘Ik ben soms bang dat ik me de kleur van zijn ogen niet meer zal herinneren’, antwoordt hij. Zij zegt dan alleen maar: ‘Grijs’. Daar hebben we in de repetities ook echt om moeten huilen. Op dat moment zou ze hem willen omhelzen, in hun gezamenlijk verdriet om die jongen. Maar wat doet ze? Freek, die de nieuwe man van Cal speelt, komt op en vraag wat er aan de hand is. ‘Uw echtgenoot heeft me net verteld wat voor vrouw hij me vindt. Hij vindt me verschrikkelijk!’. Dat heeft hij helemaal niet gezegd, maar ze is zo kwaad op zichzelf dat ze die emotie van liefde en gezamenlijk verdriet naar boven heeft laten komen, dat ze die meteen afknijpt

Smoes

en giftig wordt. Ze zit heel gecompliceerd in elkaar. Ik heb zelf ook een aantal vrienden en collega’s verloren aan aids. In die tijd was het elke keer weer een drama, waar niet veel over gesproken werd. Als je dan wist dat iemand veel vreemdging, dacht je: oh jongetje, het is wel heel

foto's Leo van Velzen

Vooroordelen

“Katherine komt uit een piepklein dorp, waar iedereen elkaar kent en in de gaten houdt. Homoseksualiteit is een schandalige keuze, vinden zij en de mensen met wie ze opgroeide. Dat je daar ziek van kunt worden, is een 24 hello gorgeous

dat je hiv hebt opgelopen, maar dan ben je ook al weer een poos met je eigen partner geweest. Dat iemand ontrouw is, komt vaak voor. Alleen is het dubbel zo erg als de consequentie zo groot is. In dit toneelstuk is Cal trouw geweest; het is de zoon van Katherine die is

“Het lijkt me heel moeilijk als je hiv in je relatie oploopt”

hello gorgeous 25

ADVERTENTIE

Koestraat 5a 1012 BW Amsterdam

020 622 7471 Mensen met hiv die succesvol met combinatietherapie worden behandeld en daardoor een ondetecteerbare viral load hebben kunnen het virus niet aan anderen overdragen als ze seks zonder condoom hebben. Dit is belangrijk en geweldig nieuws! Het helpt ons in de strijd tegen hiv-stigma en geeft mensen met hiv de mogelijkheid om net als elk ander te genieten van seks zonder angst. Iemand met hiv die niet behandeld wordt heeft duizenden tot miljoenen virusdeeltjes in iedere milliliter bloed. Met behandeling wordt de hoeveelheid hiv in het lichaam (viral load) omlaag gebracht tot het virus niet meer aan te tonen is in het bloed. Dit wordt onmeetbare of ‘ondetecteerbare’ viral load genoemd. Ondetecteerbaar betekent dat er minder dan 50 kopieën van het virus per mm 3 bloed zijn. Er is nu aangetoond dat deze paar virusdeeltjes geen nieuwe hiv-infectie kunnen veroorzaken. In 2016 zijn de resultaten bekend geworden van een grootschalig internationaal onderzoek onder hetero – en homostellen (het PARTNER-onderzoek). De PARTNER-studie vond in 14 Europese landen plaats tussen 2010 en 2014. In totaal deden er 1166 stellen aan mee; van 888 stellen (548 hetero en 340 homo) zijn de gegevens in de eindanalyse meegenomen. Onder meer ging het om patiënten van het AMC en het OLVG. De voorwaarde voor deelname aan de studie was dat een van de partners aan de hiv-medicatie was en een ondetecteerbare viral load had, en de andere partner hiv-negatief was. Alles bij elkaar opgeteld meldden de deelnemers dat ze 58.000 keer met elkaar geneukt hadden, vaginaal dan wel anaal, zonder condoom, de homostellen 22.000 keer en de heteroparen 36.000 maal. Er zijn binnen deze groep GEEN nieuwe infecties opgelopen van de ene op de andere partner. Wel hebben 11 deelnemers hiv opgelopen door seks met anderen. Ook liepen 91 hiv-positieve partners – vaker homo dan hetero – net als hun hiv-negatieve partners andere soa’s op. Desondanks werd het risico op hiv daardoor niet groter. Hier vind je de wetenschappelijke onderbouwing van het onderzoek (Engels): http://bit.ly/partnerstudie

26 hello gorgeous

Altijd bereikbaar ● 06-51215900 ● info@jan-uitvaartzorg.nl ● www.jan-uitvaartzorg.nl met hart en ziel oprecht betrokken... “door mijn eigen ervaring met hiv weet ik hoe belangrijk het is dat na het overlijden van een dierbare jouw situatie begrepen wordt, waardoor het afscheid een afspiegeling van het leven kan zijn…” Jan.

voor een positief afscheid...

THEATER riskant wat je doet. En dan kom je iemand tegen die in een rustige relatie zit en op een avond even is ontspoord en het ook heeft gekregen. Ik vind dat extra verschrikkelijk.”

Verkeerde kant

PASPOORT NAAM Anne Wil Blankers LEEFTIJD 75 jaar RELATIESTATUS getrouwd met Ger (“al zestig jaar samen”), het paar heeft drie kinderen. CARRIÈRE Anne Wil staat meer dan vijftig jaar op het toneel en speelde diverse hoofdrollen bij het toneel, maar was ook vaak in films, musicals en op tv te zien. Onder andere in Prettig Geregeld en Wilhelmina. INSPIRATIE “muziek inspireert me, meestal klassieke muziek” LEVENSMOTTO “ik heb geen motto. Ik zeg wel vaak ‘opruimen’, maar volgens mij is dat geen levensmotto”

“De reacties uit het publiek zijn vaak van mensen die ongeveer hetzelfde hebben meegemaakt als Katherine en Cal. Veel moeders en zonen, maar ook moeders en dochters die iemand hebben verloren. Die willen meestal praten, want hoewel ze geen Katherine zijn geweest, herkennen ze wel de machteloosheid en het verdriet. Als je een zoon verliest aan kanker wil je dat ook niet. Maar je hebt hier nog het gevoel bij dat het voorkomen had kunnen worden. Wat ik vaak hoor van jongeren die het stuk hebben gezien, is dat ze de vooroordelen veroordelen. Waar je vandaan komt, wie je ouders zijn en hoe je buren en de dominee praten, is allemaal erg bepalend. Ik kom zelf uit een heel burgerlijk gezin. Mijn vader werkte met iemand en zei daarover eens: ‘Die is van de verkeerde kant’. Niet op een afwijzende manier, meer als mededeling. Maar wie was het liefst voor mijn oudste zoon, die ook homoseksueel is: mijn vader! Mijn zoon heeft het stuk ook gezien en vond het prachtig. Hij overhoorde me tijdens de voorbereidingen en kent de tekst van voor naar achter. Mijn man en ik zagen het wel aankomen, toen hij op zijn achttiende vertelde dat hij homo is. Hij kwam net

terug uit Amerika, waar hij een jaar had gewoond en gestudeerd. Hij had opeens blond haar met een paarse band erin. Het was meteen duidelijk. Er werd toen nog niet over gesproken, pas een paar maanden later. Hij had een hele mooie brief geschreven, die we ’s ochtends lazen. We gingen samen naar hem toe, maakten hem wakker en gaven hem een kus.

“Waar je vandaan komt, wie je ouders zijn en hoe je buren en de dominee praten, is allemaal erg bepalend” Er was geen grote angst dat hij hiv zou kunnen krijgen. We praatten er soms over. Ik grapte dan weleens: ‘Dat gaat niet gebeuren, want wat ik je dan aandoe!’. Hij zei: ‘Mam, kom op, ik weet wat kan en wat niet kan’. Vraag me niet hoe ik zou reageren als hij op een dag thuis zou komen met hiv. Kwaad worden is iets anders, maar het zou wel een groot verdriet zijn.”

Oreo’s “Wat me het meest voldoening geeft, is dat er toch mensen zijn die met Katherine mee gaan voelen. Ze wijzen het af, natuurlijk, maar ze be-

grijpen wel hoe zoiets kan ontstaan in haar brein: het afgrijzen, die haat. Ze zijn allemaal heel blij dat ze op het eind een klein spoortje van ontspanning laat zien.

“Ik denk dat ze niet veel gehuild heeft om het verlies van haar zoon” Het is heel erg oppassen geblazen dat het niet een sentimenteel einde wordt met het zoontje. Je ziet me niet lachen in het stuk, nergens. Als dat jongetje over de oreo’s zegt: ‘Ze zijn heel lekker Katherine’, dan denkt ze: ‘Mijn god, d’r is een jongetje dat me bij mijn naam noemt’. Niemand noemde haar ooit bij haar naam. Het feit dat ze daar dan om huilt, is een teken dat ze haar emoties eindelijk toestaat. Ik denk dat ze niet veel gehuild heeft om het verlies van haar zoon. De woede gaat boven het verdriet.”

Moeders en Zonen is van 7 september t/m 16 december in het hele land te zien. Kijk voor de data op: ntk.nl/voorstelling/ moeders-en-zonen

hello gorgeous 27

OPROEP Wil je ook vooruitblikken op je leven in 2026? Stuur een mail naar info@hellogorgeous.nl en we nemen contact met je op.

28 hello gorgeous

BRIEF AAN MEZELF tekst Leo Schenk illustratie Henk Hageman

Hoe zie jij je leven met hiv over tien jaar? Wat zijn je wensen en verwachtingen? Welke raad geef jij je toekomstige zelf mee? DIT KEER:

Nicole (47)

De la at s te ja ren heb ik h ter ug te a rd gew k r ijgen. erk t om Ik k a n d s a me n m de contr a n o ok z et mijn v ole eggen d r iend m Forever. at ik een over mijn leven et wie ik Ik werk leu k lev een L A F in het ze help a nd en leid, -relatie h lfregiece e r e me n eb: Liv in n tr s e u Da a r lig n m in a g A pa r t h ls e h t leren o t mijn k r mga a n m erstel-inspirato acht. r en et hun c hronisch In 1995 k e ziek te reeg ik e . en om na a r Zuid-Spa herseninfa rct. Ik n niet mee wa s vor je te em igreren. mgever rd en h ad p Door he in de WA oor. Ik ra a k te li t infa rct la nnen n O. De rela k szijdig ging dat verla md tie die ik wie ik w a llem a a en k wa m a s gewo had liep l r de n . D a voor 10 0 a rdoor b stu k en ik had v % e e l mo e ela ndde In 20 0 0 h ite met ik in een oo z w a re d in het be rde ik dat ik hiv epressie gin vera heb. Ik h . n de r de e ad a l dia medicijn r niet ve betes en e n mo e s e tr l, t o b sli k ken. een bijv mb o s e e erschijn Tot ik ve eha lve dat ik no n se l v a n d el la st k r e e g v a n g me e r e hiv-me v d er moeid icatie. Vroeger heid, wa s ik m ater ia lis D at b e n tisch, pe ik nu ve r fection el minde hiv-diag istisch e r e n d at nose heb n egoĂŻsti beva lt m ik moete me e r k a sc h e wel. N n leren m n, m a a r a mijn infa . op wat ik e niet te rc t r ichten nog wel op wat ik en k a n. Door Sh niet ivA (zing ev ingsc ik geleer entr um d a a nd a v oor men ch buiten k sen a nt. Doo t te geven a a n d e binnen met hiv, red.) he r het con ik dat je b k tact met onda n k a ndere m a nt in pla at s va s hiv toc n de en sen m h een ge et hiv le w a a r de e Ik dur f te er r d me n s d k unt zijn de er va n ge romen over een . toekom s nezen te t zonder zijn. A lle duizelig hiv en h e n a l he va oop in 2 t de n k e n en z a l m n gelu k. Da n ho 026 d a a ra a n ef ik gee ijn ver m , maa kt n hiv-me oeid heid naja a r in m e d a ic fn atie mee Spa nje w emen. Ik r te nem en k lim a il len wo zou da n en nen, om at hou. g r a ag in h dat ik va et voorn he t Sp en a a nse le D e r a ad efr it me die ik m ijn toeko do e m a a m stige z r r ustig elf wil m a a n , he t eegeven leven is , is: te leu k o m je zor gen te m a ke n .

hello gorgeous 29

GEZONDHEID tekst Charlot Spoorenberg illustratie Henk Hageman fotografie Henri Blommers

Ontwikkelingsachterstand bij kinderen met hiv Wim en Annemiek* zijn sinds 2010 de trotse ouders van dochter Chika (10) en zoon Kasali* (8) uit Nigeria. De kinderen zijn geadopteerd, elkaars biologische broer en zus en hebben beiden hiv. Ze hebben op verschillende gebieden een achterstand ten opzichte van ‘gezonde’ kinderen. In het Emma Kinderziekenhuis wordt hier een groot onderzoek naar gedaan.

WIM (49) EN ANNEMIEK (47): “Wij wilden graag kinderen adopteren en gezien onze leeftijd het liefst twee tegelijk. We kwamen terecht bij Stichting Kind en Toekomst. Als we voor de procedure in aanmerking wilden komen, moesten we aangeven open te staan voor een kind ouder dan 24 maanden of met een speciale zorgbehoefte.

30 hello gorgeous

hello gorgeous 31

GEZONDHEID We hebben het in het begin weleens over kinderen met hiv gehad, maar het stond niet in ons gezinsrapport. Dit is een rapport dat door de Raad voor de Kinderbescherming wordt opgesteld. Het beschrijft of de aanvrager een adoptiekind een veilige en stabiele omgeving kan bieden en geschikt is om een adoptie-

op de wachtlijst. Al na twee maanden kregen wij Chika en Kasali toegewezen. Ze waren toen vier en twee. We weten niet heel veel van hun achtergrond. Wel dat ze uit een gezinssituatie komen. Daar kon er niet voor ze worden gezorgd en er waren ook geen familieleden die die hen konden opvangen.”

“We vroegen ons af of de kinderen ons later de adoptie wel in dank zouden gaan afnemen”

Inlezen

Dasja Pajkrt

kind op te voeden dat speciale zorgbehoeften heeft. Voor veel landen kwamen we niet in aanmerking door de adoptieregels die daar gelden. Dan waren we bijvoorbeeld niet lang genoeg getrouwd. Uiteindelijk kwamen we uit in Nigeria en toen begonnen we ons te realiseren dat de kans groot was dat we kinderen met hiv toegewezen zouden krijgen.” 32 hello gorgeous

“Wat we spannend vonden was de toekomst. We vroegen ons af of de kinderen ons later de adoptie wel in dank zouden gaan afnemen. Zouden ze ons niet gaan verwijten dat we ze hierheen hadden gehaald om te leven in een maatschappij vol vooroordelen? Wat als ze uitgekotst zouden worden door de maatschappij? We zijn ons gaan inlezen en verdiepen in hiv en zagen in die tijd een aflevering van NOVA uit 2009 over de angst voor het adopteren van kinderen met hiv. Dat heeft ons veel inzicht gegeven en we besloten dat we dit wél wilden. Dat we die kinderen genoeg te bieden hadden. Ons gezinsrapport werd aangepast en we kwamen

Vooroordelen “We zijn naar Nigeria afgereisd en verbleven daar zes weken. Na het volgen van diverse stappen in de lokale adoptieprocedure konden we ze eindelijk mee naar huis nemen. Onze kinderen zijn inmiddels tien en acht en weten niet dat ze hiv hebben. Ze krijgen hun pillen en we hebben ze verteld dat ze zonder ziek zullen worden, maar het beestje heeft nog geen naam. We hebben het onze familie verteld en daarbij de uitzending van NOVA laten zien. De familie van Annemiek stond direct open voor de situatie. Zelfs oma sloot de kinderen meteen in haar hart. Bij de familie van Wim ging het moeizamer. Er is nog steeds weinig contact en er wordt

niet echt interesse in de kinderen getoond. We merken dat er in Nederland nog steeds schrikbarend veel vooroordelen zijn rond hiv, vaak als gevolg van onwetendheid. Zelfs in de zorg, waar Annemiek werkzaam is. Als er een patiënt is met hiv, dan zijn er nog steeds collega’s die angstig zijn, dubbele handschoenen aantrekken en het liefst met een sprintje zouden vertrekken.”

Achterstand “Onze dochter heeft in de eerste jaren van haar leven voor haar broertje gezorgd. Ze was vier toen ze bij ons kwam en wist precies hoe ze zijn luier moest verschonen. Ze corrigeerde ons zelfs. Toen

emotioneel vlak en bij taal een achterstand heeft. Veel dingen die een peuter leert, heeft zij vroeger niet meegekregen. Spelen met speelgoed, bijvoorbeeld. Ze is een keer blijven zitten en zit dus in een klas met kinderen die een jaar jonger zijn. Toch zijn deze klasgenootjes verbaal sterker dan zij. Chika kan niet altijd de juiste woorden vinden. We denken dat dit komt doordat ze de eerste vier jaar van haar leven een andere taal heeft meegekregen. Bij onze zoon ging de spraakontwikkeling veel sneller. Hij heeft nu een grotere woordenschat dan zijn zus en kan dingen makkelijker uitleggen. Het schrijven gaat minder. Dat is laatst onderzocht en hij blijkt zware dyslexie te hebben. Onze beide

“We merken dat er in Nederland nog steeds schrikbarend veel vooroordelen zijn” ze hier naar school ging, zeiden de leerkrachten dat ze nog lang niet op het niveau zat van Nederlandse kinderen van haar leeftijd. Wij zagen dat zij andere dingen juist wel kon. Toen Chika hier kwam, wist ze niet wat een potlood was en zeker niet wat je ermee kan. Het duurde echter niet lang of ze tekende als de beste. We merken wel dat ze op sociaal-

Kinderinfectieziekten van het Emma Kinderziekenhuis: “In 2013 zijn wij begonnen met het onderzoeken van veertig kinderen die geboren zijn met hiv en vergeleken de resultaten met de uitslagen van een controlegroep van veertig gezonde kinderen. De kinderen uit de controlegroep zijn veelal geboren uit Afrikaanse moeders die in Nederland wonen. Wij hebben voor deze studie bewust gezocht naar een controlegroep die qua sociaaleconomische status, leeftijd, geslacht en etniciteit overeenkomt met de hivgeïnfecteerde onderzoeksgroep. Met behulp van zowel neurocognitieve testen als beeldvorming en bloedonderzoek proberen we het neurocognitieve functioneren bij deze jonge groep in kaart te brengen. De kinderen die we onderzoeken zijn gemiddeld twaalf jaar, de jongste is acht. De reden dat we voor deze leeftijd gekozen hebben, is dat een MRI-scan onderdeel is van het onderzoek en dat kan bij jongere kinderen niet zonder narcose. Ethisch gezien is het ongepast om kinderen ten behoeve van een onderzoek narcose toe te dienen.”

kinderen hebben dus een achterstand op bepaald gebied. Toch vragen wij ons af of dit door hiv komt of door het feit dat ze op latere leeftijd geadopteerd zijn.”

Onderzoek Dasja Pajkrt (48) is kinderarts-infectioloog-immunoloog op de afdeling hello gorgeous 33

GEZONDHEID

Chronische ontsteking “Een van de belangrijkste onderzoeksresultaten die we tot nu toe hebben behaald, is dat de meeste kinderen met hiv een verlaagd IQ hebben. In deze groep was het gemiddelde IQ 80, terwijl dit bij een gezond kind 100 is. Bij de MRI-scans ontdekten we dat kinderen met hiv gemiddeld kleinere hersenen hebben, alsmede afwijkingen in de witte en grijze stof in de hersenen. Bij oogtesten zagen we beschadigingen in de zenuwlaagjes van het oog. Bij bloedonderzoeken ontdekten we dat bepaalde ontstekingswaarden in het bloed waren verhoogd. We weten niet precies hoe de hersenschade is ontstaan, maar we vermoeden dat het te maken heeft met

Voortgang “Dankzij de steun van het Aids Fonds en de Hiv Vereniging Nederland kunnen wij ons onderzoek voortzetten. In 2017 gaan we nieuwe testen doen. Zo kunnen we onder andere in de gaten houden hoe de hersenen van onze testgroep zich ontwikkelen. Of de achterstand van Chika en Kasali te maken heeft met hun hiv-infectie of hun adoptie, zou ik zo niet durven zeggen. In ons onderzoek was ongeveer 10% van de kinderen met hiv geadopteerd. We zien wel dat taalachterstand veel voorkomt bij kinderen met aangeboren hiv. Ik hoop dat we in de toekomst gericht onderzoek kunnen doen naar kinderen als Chika en Kasali.”

In Nederland zijn naar schatting 22.000 mensen met hiv, waarvan bijna 250 kinderen. Sinds 1996 zijn er 378 hiv-geïnfecteerde kinderen geregistreerd bij Stichting HIV Monitoring Nederland, meer dan 80% is perinataal (rond de geboorte, red.) geïnfecteerd. De rest is op een later moment geïnfecteerd geraakt.

“Het is ons duidelijk geworden dat kinderen zo vroeg mogelijk behandeld dienen te worden” het feit dat hiv-positieve kinderen, ondanks hun medicatie, een chronische ontsteking hebben. Door dit onderzoek is ons duidelijk geworden dat kinderen zo vroeg mogelijk behandeld dienen te worden. Zo kan voorkomen worden dat ze aids krijgen en er nog meer hersenschade ontstaat. Het bewijst ook dat de huidige medicatie dus nog niet goed genoeg is!” 34 hello gorgeous

* De namen van de ouders en de kinderen zijn om privacy redenen gefingeerd.

COLUMN tekst Bertus Tempert illustratie Karina Grens

ONLANGS GAF IK in het oosten des lands voorlichting over seksualiteit, soa’s en hiv aan Afrikaanse studenten uit de Sub-Sahara die hier wonen en studeren. Een lokale GGD-medewerker deed het deel over seks en soa’s, ik het stuk over (leven met) hiv. De organisator van de universiteit – ook een Afrikaan – hoopte dat het een levendige avond zou worden zonder politiek correcte of sociaal wenselijke reacties. Nou, dat werd het! Bij een stelling over homoseksualiteit ging het mis. De GGD-medewerker probeerde de toehoorders te doordringen van het feit dat homoseksualiteit natural en aangeboren is. Daar dachten bijna alle studenten heel anders over. “Ja, natuurlijk, hebben we homo’s in Afrika. Je hebt daar ook ratten. We doen met gays hetzelfde wat we met ratten doen: we exterminate them! Net als onkruid is dit kwaad lastig te bestrijden.” Het leek wel of de ene student de andere wilde overtreffen in zijn afkeur en afkeer van homoseksualiteit. Het was lastig deze tirade te stoppen. Ik voelde mij onveilig en zag niet de meerwaarde om mijn eigen seksualiteit te noemen. Een klotengevoel had ik. Na twintig minuten sloeg ik met de hand op tafel en zei: “Laten we

Ratten het over hiv hebben!”. Dat ging beter, al was ik te geraakt om optimaal uit de verf te komen. De filmpjes die ik vertoonde, waarin migranten openlijk vertellen over hun leven met hiv, maakten indruk. Het was voor hen een eyeopener een jonge Zimbabwaanse vrouw te horen vertellen dat je goed met hiv kunt leven en dat vooral stigma en discriminatie killing zijn.

Na afloop vertrouwde de organisator mij toe dat hij zich beroerd voelde over de harde reacties over homoseksualiteit. Een van de aanwezigen is homo, wist hij en hij kon ‘m niet beschermen. In zo’n vijandige omgeving is het haast onmogelijk uit de kast te komen of jezelf te zijn. Stigma en discriminatie zijn inderdaad dodelijk en niet alleen voor mensen met hiv.

De filmpjes ‘Goed leven met hiv’ zijn te zien via soaaids.nl/goed levenmethiv

hello gorgeous 35

INTERVIEW tekst Marleen Swenne fotografie Henri Blommers

In Zuid-Afrika leven naar schatting 300.000 kinderen met hiv. Hoewel ze wel medicatie kunnen krijgen, is het belangrijkste probleem de therapietrouw. Als de medicatie niet genomen wordt, heeft dat grote consequenties voor de gezondheid van het kind. Giving Children a Chance for Life werkt er hard aan om deze situatie te verbeteren.

Kans op leven HET BEGON ALLEMAAL met stickers om kinderen in Zuid-Afrika met tuberculeuze meningitis hun medicatie goed te laten innemen. De behandeling van tbc heeft veel overeenkomsten met 36 hello gorgeous

hiv-behandeling en therapietrouw is ook hierbij belangrijk. Professor Marceline Tutu-van Furth (56), kinderarts-infectioloog in het VUmc te Amsterdam, ontwikkelde deze methode verder.

hello gorgeous 37

INTERVIEW Dankzij het stickeren vinden de kinderen het makkelijker en leuker om hun medicatie in te nemen. De kinderen krijgen een stickervel mee naar huis en mogen als ze hun pillen hebben ingenomen iedere keer een sticker plakken. Als het vel vol is, verschijnt er een mooie afbeelding.

Wow Theologe en priester Mpho Tutu-van Furth (52), hoofd van de Desmond & Leah Tutu Legacy Foundation, was direct enthousiast toen ze kennismaakte met deze methode: “Ik dacht: wow..., zoiets zou heel goed zijn voor kinderen met hiv. Hiv is nog steeds een grote crisis in Zuid-Afrika. Kinderen vinden het over het algemeen heel vervelend om hun medicijnen in te nemen. Als je hen al op jonge leeftijd kunt motiveren hun pillen te slikken, is dat een grote stap voorwaarts.” In Zuid-Afrika zijn religieuze netwerken zeer goed georganiseerd en betrouwbaar. 38 hello gorgeous

Mpho en Marceline ontwikkelden daarom een project waarin medische en religieuze netwerken aan elkaar worden gekoppeld om therapietrouw op het gebied van hiv te verbeteren.

Uitzonderlijke basis Giving Children a Chance for Life wordt sinds 2014 gesponsord door de Nederlandse Postcodeloterij voor 1.5 miljoen euro. Het is een project van de Desmond & Leah Tutu Legacy Foundation in samenwerking met de afdeling kinderinfectieziekten van het VUmc. Deze stichting, die sinds 2011 bestaat, is heel bekend en geniet veel respect. Mpho: “De basis voor ons project is uitzonderlijk: we brengen de religieuze gemeenschappen en medische wetenschappers bij elkaar. Als wij een seminar organiseren, zitten pastors, artsen, verpleegkundigen en religieuze leiders samen om de tafel.

“Kinderen vinden het over het algemeen heel vervelend om hun medicijnen in te nemen” Zij voeren geen competitie, maar zijn bereid vanuit ieders expertise en achtergrond samen

te werken. De religieuze gemeenschappen in ZuidAfrika zijn onmisbaar voor ons werk en wat ze voor ons doen is onbetaalbaar. Je vindt ze door het hele land, er zijn er heel veel. Veel meer dan er klinieken zijn. Dus als je de gezondheids- en geloofssector kan laten samenwerken, kun je enorm veel bereiken op het gebied van hiv en aids.”

Pittige discussies Marceline en Mpho, kinderarts en geestelijke, zijn de drijvende krachten achter het project en het levende bewijs van een goede samenwerking tussen beide disciplines.

“De religieuze gemeenschappen in ZuidAfrika zijn onmisbaar voor ons werk en wat ze voor ons doen is onbetaalbaar” “We hebben vaak pittige discussies”, zegt Marceline. “Die gaan eigenlijk nooit over het doel, maar meestal over de aanpak. Wat we bijvoorbeeld niet goed hadden ingecalculeerd, was hoe je ervoor zorgt dat de universiteit en de stichting goed kunnen samenwerken.” Mpho: “Helaas zien we nog veel stigmatisering binnen religieuze organisaties. We organiseren

seminars met religieuze leiders waarin zij niet alleen van gedachten wisselen over de aanpak, maar ook over de vraag hoe je hiv en hiv-behandeling bespreekbaar maakt. Een terugkerend onderwerp is de vraag hoe je over hiv praat. Het is heel belangrijk dat geestelijken daarover nadenken, tenslotte zijn zij het die vanaf de kansel hun gemeenschap kunnen informeren. In de kerkgemeenschappen zijn heel veel mensen die hivpositief zijn of ermee te maken hebben. Er zitten ook medische professionals tussen die mogelijk ook hun vooroordelen hebben.”

Wedstrijd Mpho: “Zonder de medewerking van de religieuze gemeenschappen zou het project veel minder succesvol zijn, maar uiteindelijk gaat het er natuurlijk om dat de kinderen hun medicatie goed innemen. Dat lukt wonderwel als ze eenmaal kunnen werken met de stickers.” Marceline: “Zo’n kaart gaat zes maanden mee. De medewerkers van de kliniek kunnen aan de manier waarop de kaart is geplakt, aflezen hoe de thuissituatie is. Soms is er heel slordig gestickerd, dan weet je dat het waarschijnlijk onrustig is. Soms motiveert het ook de ouders tot therapietrouw. Een vader vertelde: ‘Ik heb ook hiv, ik hang die kaart in de badkamer, dat is goed voor mij’.” Op verschillende scholen door het hele land is nu een wedstrijd uitgeschreven. De kinderen kunnen zelf een stickervel ont-

werpen en de winnende ontwerpen worden gedrukt en verspreid op de klinieken.

“Een vader vertelde: ‘Ik heb ook hiv, ik hang die kaart in de badkamer, dat is goed voor mij’” Mpho: “Zij vinden het super dat hun kunstwerk gebruikt gaat worden om andere kinderen te steunen. Voor ons is het een goed aanknopingspunt om informatie te geven over hiv en de behandeling daarvan. Je maakt de ziekte bespreekbaar, het is gewoon ‘een ziekte’ waar een wedstrijd aan vast zit. Dat reduceert het stigma ook.”

Culturele uitdaging “Nu, na anderhalf jaar, loopt het project zoals ze willen. Inmiddels zijn er vier promovendi bij betrokken. Zij zijn geen medici maar gezondheidswetenschappers en drie van hen zijn Zuid-Afrikaans. Zij onderzoeken voortdurend of wat we doen ook het gewenste resultaat heeft. Het is de kunst om hen goed te laten samenwerken met de mensen uit de religieuze gemeenschappen. Je moet weten wat mensen nodig hebben en wat jij nodig hebt om het project te

laten groeien. Daar is tijd voor nodig. Nu het lekker loopt, is het positief voor alle partijen. Het is een klein project met een hoop geld en ik hoop dat we het uiteindelijk wereldwijd kunnen toepassen.”

PASPOORT NAAM Mpho (52) en Marceline Tutu-van Furth (56) WERK Marceline is hoogleraar Kindergeneeskunde, in het bijzonder Infectieziekten in het VUmc; Mpho is theologe en priester RELATIESTATUS Marceline en Mpho zijn in 2016 getrouwd. Bijna in koor: “Maar dat was nadat we begonnen samen te werken”

hello gorgeous 39

BEELDREPORTAGE tekst Erwin Kokkelkoren fotografie Marjolein Annegarn atlas2018.org

Zambia behoort in Afrika tot de landen waar de problemen rond hiv het grootst zijn. Op een bevolking van 14 miljoen zijn volgens UNAIDS ongeveer 1.3 miljoen mensen geïnfecteerd met hiv, 150 duizend daarvan zijn kinderen jonger dan 19 jaar. mocht een workshop volgen waarin jongeren met hiv op een speelse manier geleerd wordt hoe met hun gezondheid, seksualiteit en hiv om te gaan. HOOFD VAN DE hiv-kliniek aan de universiteit van Lusaka is Dr. Lloyd B Mulenga. Hij schat dat meer dan 60% van de kinderen met hiv nog niet door de gezondheidszorg wordt bereikt. De grote afstand die kinderen moeten afleggen tot de paar hivklinieken die het land rijk is en het grote stigma op hiv ziet hij als de belangrijkste oorzaken hiervan. Hij noemt het een ‘uitdaging’ om dit schrikbarende percentage te verlagen.

De jongens en meiden die we vandaag ontmoeten, zijn allemaal tussen de 13 en 19 jaar. Jonge helden! Het zijn geweldig leuke en grappige kinderen die zich vol overgave storten op de verschillende opdrachten en discussies. Deze kinderen verschillen ogenschijnlijk in niets van kinderen waar ook ter wereld. Maar schijn bedriegt. Al deze kinderen hebben hiv en, zo vertelt Nurse Febby later, een aantal van hen

Jonge Helden Bevlogen voorgangster tijdens de bijeenkomst die wij bijwoonden, was Nurse Febby. Zij is ook de initiatiefneemster van deze workshops. “Ik wilde de stem voor de kinderen zijn. In 2006 was het sterftecijfer onder kinderen erg hoog. Ik vermoedde dat hiv de oorzaak was en vond dat we er iets aan moesten doen.” 40 hello gorgeous

heeft al te maken gehad met seksueel geweld en tienerzwangerschappen. ‘Uitdaging’ is een woord dat vaak valt tijdens ons bezoek. Zambia kent er vele. Maar de uitdagingen die men nog te gaan heeft om jonge helden met hiv een kansrijke toekomst te geven, schrijnen het meest.

CHOOLWE “Ik vind jongens oké. Ik ben niet bang voor ze. Als ik niet wil kussen, doe ik dat ook niet!”

hello gorgeous 41

BEELDREPORTAGE

WALASANGA “Als ik klaar ben op deze school, wil ik naar een volgende school. Ik wil verder leren omdat ik dokter wil worden.”

42 hello gorgeous

SHADRECK “Ik heb het van mijn moeder. Ze vertelde het toen ik ouder was. Ja, ik was best bang toen ze het vertelde. Ik dacht dat ik dood zou gaan.” hello gorgeous 43

BEELDREPORTAGE

TWIZA “Het leukst vind ik het om te voetballen met mijn vrienden. Ik speel in de verdediging. Maar we kijken ook samen televisie.”

44 hello gorgeous

SASHA “Ik vind de workshops goed. Je leert hier nieuwe dingen over de medicijnen en zo. En de leraressen zijn erg aardig. Ze zijn altijd bij ons in de buurt.” hello gorgeous 45

ADVERTENTIE

”De behulpzaamheid van de Jan van Goyen apotheek geeft mij het gevoel van een warme deken. De apotheek is gespecialiseerd in het virus dat ik draag. Mijn medicatie is steevast voorradig en krijg ik voor een langere periode mee. Daarnaast kan ik voor vragen altijd terecht bij een internist via hun hotline. Het klinkt gek, maar ik kom er gewoon graag!” Elke bezoeker aan de Jan van Goyen apotheek krijgt dit mooie waterdichte pillendoosje cadeau. Openingstijden: maandag t/m vrijdag 08.00-17.00 uur Jan van Goyenkade 1, 1075 HN Amsterdam | apotheek@jvg.nl | tel: 020 891 27 28 | fax: 020 891 27 29

Laat je testen! Elk jaar worden gemiddeld 1.100 nieuwe hiv-diagnoses gesteld. Toch zijn er in Nederland nog veel mensen die hiv hebben en dit niet weten. Laat je daarom voor je eigen gezondheid regelmatig testen want hiv is goed te behandelen. Bij DC Klinieken Oud Zuid kan dit geheel anoniem. Naast de hivsneltest kun je bij ons terecht voor hiv- en hepatitiszorg en een hoge resolutie anoscopie. WAAROM DC KLINIEKEN OUD ZUID? • Team van betrokken medewerkers • Veel ruimte voor persoonlijke aandacht en begeleiding • Kleinschalig, geen lange wachttijden

DC Klinieken Oud Zuid De Lairessestraat 99 1071 NX Amsterdam t 0800 231 35 57 www.dcklinieken.nl

Oud Zuid

46 hello gorgeous 2161101-ADV HIV-laat je testen 175x120mm Hello Gorgeous.indd 1

13-01-16 13:10

CAMPAGNES tekst InĂŞs Brito

Twee hiv-campagnes uit Zambia belicht

Â Â Â?

Â Â? Â? Â? Â? Â?Â?Â Â Â Â Â Â&#x20AC;

Â&#x201A; Â&#x192; Â&#x20AC; Â&#x201E; Â&#x2026;Â&#x2020;Â&#x2026; Â? Â&#x2021; Â?Â Â&#x2C6;Â&#x2030;Â&#x160;Â&#x2039;

No Go(al)?

Goal!

DEZE CAMPAGNE uit Zambia (2009) laat een veel gebruikte benadering zien als het gaat over hiv-preventie: het goede tegen het slechte. Besnijdenis bij mannen wordt afgebeeld als een sterke doelverdediger, die ballen in de vorm van hivvirussen wegschopt. De mannen die hiv-negatief

DEZE CAMPAGNE uit 2014 heeft hetzelfde doel maar een andere benadering. De poster met tevreden klanten na een besnijdenis, nodigt uit om de â&#x20AC;&#x2DC;uitdagingen van het levenâ&#x20AC;&#x2122; aan te gaan middels besnijdenis. Het is een positief voorbeeld van een verantwoordelijke

blijven (door besnijdenis, maar ook bijvoorbeeld door condoomgebruik) zijn de winnaars van de wedstrijd. Een van de spelers vertegenwoordigt het hebben van geen seks. Een omstreden en seksnegatieve manier om hiv te voorkomen. Bron: PSI, Zambia

benadering, die mannen uitnodigt tot vrijwillige medische besnijdenis.

Bron: SFH Zambia.

hello gorgeous 47

ACTIVISME tekst Joep Heldoorn fotografie Eelk Colmjon en Henri Blommers beeld Ruurd Heiting en Henk Hageman

Morele steun voor homo’s met hiv

Poz&Proud viert dit jaar zijn tienjarig bestaan. De mannen zijn niet trots op hun hiv, maar op de manier waarop ze het virus integreren in hun leven als gays. “We willen een warm bad zijn voor homomannen met hiv.”

IN 2006 BESLOOT een groep homomannen met hiv een eigen sectie op te richten binnen de Hiv Vereniging Nederland (HVN). Specifieke vragen en belangen van homomannen met hiv – zoals zaken rondom seksualiteit – dreigden ondergesneeuwd te raken. 48 hello gorgeous

â&#x20AC;&#x153;Een botentocht zonder trotse homomannen met hiv vind ik onbestaanbaarâ&#x20AC;?

hello gorgeous 49

ACTIVISME Toenmalig bestuurslid van de HVN Leo Schenk neemt het initiatief en plaatst een oproep in het verenigingsblad. Op 26 april van dat jaar komen twaalf mannen bij elkaar en niet lang daarna verschijnen in de hoofdstedelijke gayscene de eerste T-shirts met de woorden ‘Poz&Proud’. De mannen eisen hun plek op en zijn vastberaden zichtbaar te worden als homo’s met hiv om zo de stigmatisering van mensen met hiv te lijf te gaan.

Ophef en rumoer Vrijwel meteen is er ophef rond Poz&Proud. Zowel binnen als buiten de HVN moet men wennen aan de zelfbewuste en assertieve wijze waarop de groep opereert. De mannen houden een pleidooi voor serosorteren – seks met partners met dezelfde hiv-status – en in het verlengde daarvan wordt geopperd om

“Ten onrechte linken landelijke media Poz&Proud aan dit ‘seksschandaal’”

seksparty’s te organiseren voor gays met hiv. Dit wordt geïnterpreteerd als een oproep tot onveilige seks en zo’n beetje het hele beroepsveld slaat op tilt. De discussie laait hoog op en het scheelt niet veel of de nieuwbakken sectie wordt uit de HVN gezet. De gemoederen zijn nauwelijks bedaard als opnieuw groot tumult ontstaat. Een aantal mannen in Groningen blijkt tijdens privéseksfeestjes tegen hun zin te zijn gedrogeerd en geïnfecteerd met hiv. Ten onrechte linken lan-

delijke media Poz&Proud aan dit ‘seksschandaal’. Kamervragen volgen en de subsidie voor de HVN dreigt te worden ingetrokken. Poz&Proud krijgt uiteindelijk het voordeel van de twijfel, maar het imago van de groep en dat van de HVN, loopt een gevoelige klap op. Pas veel later, toen de wonden waren gelikt en het vertrouwen was hersteld, werden de inzichten van Poz&Proud langzaam maar zeker overgenomen door andere organisaties in het veld.

Hand in hand Jörgen Moorlag is met zijn 34 jaar het op één na jongste kerngroeplid van Poz&Proud. Vlot van de tongriem gesneden, vertelt hij dat de relaties met het bestuur van de Hiv Vereniging en met professionals uit het veld tegenwoordig prima zijn. “Zowel binnen de HVN als extern, krijg ik geregeld de

DOE EENS

Je bent homo en…

5 MANNEN

je hebt Hepatitis C

BINNEN EEN UUR!

je loopt kans op Hepatitis C

IN DE KNOOP

(omdat je onbeschermd fist of neukt (top/bttm)

En je denkt… Hep C krijg je alleen van fisten Voor hep C zijn geen medicijnen

Flyer In de Knoop.indd 1

19-09-2010 23:22:05

Ik heb geen symptomen, dus geen hep C

ontwerp: ruurd heijting rotterdam

5 september 2008, 19.30u

SPEEDDATEN VOOR HOMO

Informatie- en dicussieavond over hepatitis C (en de lastige combinatie met hiv) Met: Prof dr Kees Brinkman (UvA/OLVG), William Koevoets (AMC), drs. Joop Arends (UMC Utrecht). En een discussie op basis van jouw vragen. De Ysbreker (Weesperzijde 23, Amsterdam) Georganiseerd door Poz&Proud

SUNDAY TEA DANCE FOR POZ MEN & FRIENDS

MANNEN MET HIV

ZATERDAG 23 MEI

INLOOP 13:00 | START 14:00 CAFE PRIK A’DAM (SPUISTRAAT 109)

Met de lentekriebels in de buik en de zomer in het vooruitzicht organiseert Poz & Proud in samenwerking met café Prik op zaterdag 23 mei voor de derde keer haar speeddate. Een middag plezier speciaal voor homomannen met hiv die op zoek zijn naar de ware liefde, naar een reisgenoot, een stapmaatje, een XXL met dito bankrekening of, gewoon, naar een leuke middag met andere homomannen met hiv.

16 NOVEMBER 2008

SCHRIJF JE IN OP WWW.POZANDPROUD.NL

AT CLUB CHURCH (KERKSTRAAT 52 AMSTERDAM) TIME: 16:00 – 20:00 FEE: € 5 FIRST SUNDAY TEA DANCE IN 2009: 18 JANUARY

Ontwerp: Ruurd Heijting Rotterdam Poster Speeddate.indd 1

23-04-2009 21:22:07 PosterA3.indd 1

27-10-2008 10:37:31

MANKRACHT! Flyer Weekend Weg.indd 1

30-05-2009 18:29:03

2008

Poz&Proud organiseert met

De sociale functie van Poz&Poud

Samen met Club Church organi-

Een van de populairste activiteiten

regelmaat informatieavonden

voor homomannen met hiv is

seerde Poz&Proud vanaf 2008

is het jaarlijkse weekend weg

voor homo’s met hiv. Deze bijeen-

een van de pijlers in hun aanbod.

regelmatig de Amen Tea Dance.

met zo’n veertig mannen met hiv.

komsten gaan meestal over actuele

Dit is de aankondiging van de

Speciaal voor mannen die ’s mid-

Mankracht vond in 2016 voor de

onderwerpen, zoals deze eerste

derde speeddate in bar Prik.

dags willen uitgaan en dansen,

achtste keer plaats in het museum-

in plaats van ’s avonds laat.

dorp Orvelte in Drenthe.

publieke avond over hepatitis C.

50 hello gorgeous

kans om onze standpunten over hiv en hiv-preventie te vertolken. Denk maar aan PrEP (middel dat bescherming biedt tegen hiv, red.) en hepatitis C. Daarover informeren we niet alleen onze achterban, ook zorgen we ervoor dat onze boodschap wordt opgepikt binnen de HVN en door andere organisaties en media.” Jörgen legt uit dat goede informatieverstrekking ertoe leidt dat mensen steviger in hun schoenen komen te staan. “Een goed voorbeeld is de screening op AIN – voorstadia van anale kanker – bij homomannen met hiv, waarvoor Poz&Proud zich sterk heeft gemaakt. Door heldere uitleg te geven over AIN, willen we homomannen sterk genoeg maken om zélf de keuze te maken voor screening op onrustige cellen in hun anus en een eventuele behandeling. Dat kan alleen op grond van juiste en volledige informatie. Die geven

we online, maar ook organiseren we avonden over de lusten en lasten van de anus (Tunnel of love).”

Mankracht Net als Jörgen is Toralt Deinum (52) lid van de kerngroep van Poz&Proud. Daarnaast coördineert het duo alle activiteiten. Naast de kerngroep van vier mensen, zijn nog zo’n 25 vrijwilligers voor de groep

“Zowel binnen de HVN als extern, krijg ik geregeld de kans om onze standpunten over hiv en hiv-preventie te vertolken”

actief. “Ik wist dat ik, wat hiv betreft, vroeg of laat in de prijzen zou vallen. In 2008 was het dan zover. Toen ik me twee jaar later aanmeldde bij Poz&Proud, voelde ik me meteen op mijn gemak.” Hij wijst erop dat de sociale functie van het ontmoeten nog net zo essentieel is als tien jaar geleden. “We willen een warm bad zijn voor homomannen met hiv.” Onderzoek onder de achterban van Poz&Proud wees vorig jaar uit dat homomannen met hiv veel behoefte hebben elkaar te ontmoeten. Toralt vertelt dat de maandelijkse borrel Chat&Drinks@4 (CD4) in de Amsterdamse homobar Prik daarvoor een prima gelegenheid is. “De sfeer is ongedwongen en de kroeg is tijdens de borrel gewoon toegankelijk voor andere bezoekers. De gastheren van CD4 zijn altijd herkenbaar aan hun rode T-shirt met Poz&Proud erop. Zo slaan we twee vliegen in één klap. We zijn herken-

Tunnel

of love

oveR De luSTen (en lASTen) vAn De AnuS

sero disco

Poz&Proud presenteert:

JiJ hebt geen hiV, hiJ wel, of andersom.

waarom zou hiV een goede relatie in de weg staan?

test tell!

een gesPreksaVond oVer seks, dating en relaties tussen homomannen met én zonder hiV.

2009

een avond vol informatie, discussie en entertainment! Met een anus monoloog door

GJ WielinGA

En een muzikaal optreden van

DoRoThy GlAmouR

9 okTobeR 2009 20.00 – 22.00u COC AMSTERDAM ROZENSTRAAT 14 TOEGANG GRATIS www.pOZANDpROuD.Nl

2009

Vlak na het verschijnen van het

Met Test+Tell werden bezoekers

Anale gezondheid was nog geen

Zwitsers standpunt (2008) was er

van homo-evenementen als

begrip toen Poz&Proud de eerste

deze avond voor magnetische

Gay Pride gevraagd naar hun

Tunnel of Love organiseerde.

stellen. Een van de gasten was

hiv-status en of ze deze ook

Dankzij de homosectie van de

internist professor Brinkman

kenbaar maken aan familie,

HVN worden mannen met hiv

van het OLVG.

vrienden en minnaars.

nu regelmatig onderzocht op AIN, voorstadia van anale kanker.

hello gorgeous 51

ACTIVISME baar voor nieuwe belangstellenden én tonen het gezicht van hiv anno 2016 aan andere bezoekers van de bar.” Een evenement met een meer besloten karakter is Mankracht – het jaarlijkse weekend in Orvelte (Drente). Toralt legt uit dat juist de beslotenheid van zo’n weekend veel meerwaarde kan hebben. “Mankracht is niet uitsluitend bedoeld voor mannen die pas sinds kort weten dat ze hiv hebben. Ook mannen die al langer van hun status op de hoogte zijn, melden zich aan en zijn van harte welkom. Door een heel weekend – in een luxe kampeerboerderij – onder elkaar te zijn, ontstaat een sfeer van geborgenheid. Je leert mensen op een heel andere manier kennen dan in de kroeg of elders.”

Wildcard Poz&Proud voer dit jaar weer mee met de boten-

party &play

parade tijdens Amsterdam Pride. Niet alleen een gezellige dag, maar ook belangrijk voor alle mannen met hiv, aldus Toralt. “Onze deelname is een morele steun in de rug voor alle homomannen met hiv. Soms zijn zij misschien nog niet zover om mee te varen, maar ze zien in ieder geval dat openheid over hiv geen probleem hoeft te zijn.” Met de wildcard die de groep dit jaar heeft gekregen, hebben beiden geen enkel probleem. Jörgen snapt dat het heel vervelend is dat niet iedereen mee kan varen. “Maar ik vind het niet meer dan normaal dat Poz&Proud verzekerd is van deelname. Een botentocht zonder trotse homomannen met hiv vind ik onbestaanbaar. Net zoals de leermannen van Mr.B en de drag queens, moeten hiv-positieve mannen zich kunnen laten zien op zo’n dag.” Veel activiteiten die Poz&Proud organiseert, vinden plaats in Amster-

dam. Is Poz&Proud niet te veel het feestje van een kleine hoofdstedelijke incrowd? Jörgen reageert enigszins geïrriteerd. “Wij doen er alles aan om zo laagdrempelig mogelijk te zijn. Helaas wijst de praktijk uit dat activiteiten voor homo’s met hiv elders in het land vaak weinig publiek trekken. Bovendien bezoeken veel mensen van buiten de stad onze borrels. Poz&Proud juicht de inbreng van mensen elders uit het land alleen maar toe. Er kan in goed overleg van alles georganiseerd worden onder onze vlag.”

Jubileum Ook bij de viering van het tienjarig jubileum van Poz&Proud in oktober, wordt zo veel mogelijk gedacht aan mensen van buiten de Randstad. Toralt vertelt dat geprobeerd zal wor-

hoe seks zonder condoom ook veilig kan zijn

over seks op drugs& alcohol een avond vol informatie en entertainment voor stoute jongens en mannen

Betty Asfalt Complex

NZ Voorburgwal 282 Amsterdam

2013

52 hello gorgeous

IK BEN AAN DE PILLEN

28 november 2013

5 oktober 2013

20 – 22 uur Toegang gratis

Party & Play advertentie G&N.indd 1

OP Z’N ZWITSERS 20-22.30 uur Ro Theater Rotterdam William Boothlaan 8 Toegang gratis

29-08-13 14:57

2013

2014

In samenwerking met het Jellinek

Eind november 2013 startte de tour

Sinds 2006 is Poz&Proud pleitbe-

en Mainline hielden de mannen

van Poz&Proud langs diverse COC-

zorger van PrEP. Ze waren daarmee

van Poz&Proud een avond voor

afdelingen in het land. Deze avond

een van de eersten in ons land.

zo’n zestig bezoekers over seks

over het Zwitsers standpunt gaat

Deze avond over de implicaties

op drugs en alcohol in het Betty

over het feit dat je niet meer infec-

van behandeling als preventie en

Asfalt Complex te Amsterdam.

tieus bent met een ondetecteerbare

PrEP voor het verminderen van

viral load.

het stigma trok veel bezoekers.

den logeerplaatsen te regelen bij mensen die in Amsterdam wonen. “Iedereen die wil, kan dan de feestavond in het Betty Asfaltcomplex meemaken en deelnemen aan de brunch op zondag.” Deze zal plaatsvinden in Club Church. De club heeft een naam hoog te houden als het gaat om opwindende feesten. De vraag ligt voor de hand of er nog wat spannends op het menu staat. “Het staat iedereen vrij om na de brunch te vertrekken. Maar toevallig begint die middag om vier uur Hello Pozzums – de seksparty voor mannen met hiv. En dat vind ik persoonlijk helemaal geen probleem.”

PASPOORT

FEEST! Het jubileum van Poz&Proud zal een groot deel beslaan van het weekend van 15 en 16 oktober aanstaande. Kijk voor meer informatie in de agenda op pagina 77

2016

NAAM Jörgen Moorlag LEEFTIJD 34 jaar INSPIRATIE “de fantasie” LEVENSMOTTO “het leven is te complex om in één motto te vangen” NAAM Toralt Deinum LEEFTIJD 52 jaar INSPIRATIE “liefde overwint alles” LEVENSMOTTO “vertrouw en laat los”

Begin dit jaar werd voor het eerst de workshop over gezonde voeding georganiseerd. ‘Een gezonde geest in een gezond lichaam’ is het motto, waar ook de verschillende yogaavonden bij aansluiten.

hello gorgeous 53

GEZONDHEID tekst Leo Schenk fotografie Henri Blommers

Leon Knoops (55) werkt al tien jaar als veldwerker en redacteur bij Mainline, een organisatie die zich inzet om de gezondheid en kwaliteit van leven van drugsgebruikers te verbeteren. Hij ziet steeds meer homomannen die de zelfcontrole verliezen bij chemseks, seks onder invloed van drugs in privĂŠ-settings.

Zucht naar

SEKS ONDER INVLOED van geestverruimende middelen is zo oud als de weg naar Rome. Tussen oorlogen, epidemieĂŤn en hongersnood door brachten allerlei drugs tijdens seks voor de Romeinen de 54 hello gorgeous

nodige verlichting. Ook in de homoscene is men niet vies van seks op drugs, of chems zoals ze ook wel worden genoemd. Met de komst van datingapps als Grindr en Planet Romeo kun je binnen

hello gorgeous 55

GEZONDHEID no time een afspraak regelen voor urenlange chemseks thuis. Mensen maken vaak een bewuste keuze om ‘wappie’ seks te ervaren. De meerwaarde ervan is dat de seks langer duurt en intenser wordt, het orgasme heftiger is en het experimenteren met het uitleven van seksuele fantasieën makkelijker wordt.

“Mensen maken vaak een bewuste keuze om ‘wappie’ seks te ervaren” Maar met de komst van crystal meth, ook wel Tina genoemd, verliezen steeds meer homomannen de zelfcontrole. Rond 2000 werd hierover voor het eerst bericht vanuit de VS, waar Tina een stuk goedkoper is dan hier lange tijd het geval was. Professionals uit de verslavingszorg dachten dat het middel, dat ruim drie keer krachtiger is dan cocaïne, juist vanwege de hoge prijs in Nederland geen voet aan de grond zou krijgen. In 2011 kwamen hier echter de eerste signalen binnen van homomannen die Tina namen tijdens de seks. Drugs maken dopamine los in je hersenen en crystal meth doet dat als geen ander middel. Seksfeestjes op Tina duren soms 24 uur of langer. De coming down is ook vele malen heftiger en het herstel duurt langer. Je 56 hello gorgeous

kunt het snuiven, roken en slammen, waarbij de drugs worden geïnjecteerd. Een andere manier is booty bumpen: met een spuit zonder naald de drugs anaal toedienen.

Leon, zijn er cijfers bekend over het aantal mannen in Nederland dat Tina gebruikt ? “Ja en nee. In 2014 deed de GGD Amsterdam een klein onderzoek onder ruim 150 homomannen die regelmatig de soa poli bezoeken, waarbij werd gevraagd of zij ervaring hadden met crystal meth. Dat cijfer lag rond de 13%. Dit jaar vroeg het COC ruim 670 mannen of ze afgelopen jaar ervaring hadden met Tina. Ook hiervan had 13% het middel gebruikt. Goede landelijke cijfers ontbreken echter, omdat er onvoldoende monitoring is. Sinds 2015 wordt op de soa poli’s bijvoorbeeld niet meer gevraagd naar intraveneus druggebruik. Onze aanbeveling is dan ook deze vraag weer terug te brengen en specifiek te vragen naar slammen. Want het is not done om in de gayscene te spreken over injecteren of shots, want dat doen alleen ‘straatjunks’.”

prijs is gedaald van € 225 euro per gram een aantal jaren geleden naar € 100 nu; professionals maken bijna wekelijks melding van jongens die zijn afgegleden en ik hoor het ook vanuit de scene. Daarnaast is het een groeiend internationaal fenomeen, zo bleek tijdens het eerste Europese Chemsex Forum in Londen afgelopen april. In veel West-Europese steden wordt een opvallende toename van het gebruik van crystal en slammen waargenomen. Ook horen we steeds meer over mannen die zelfcontrole verliezen nadat ze Tina zijn gaan slammen.”

“In veel WestEuropese steden wordt een opvallende toename van het gebruik van crystal en slammen waargenomen”

Is het niet raar dat we nu moeten afgaan op signalen in plaats van harde cijfers?

Je hebt inmiddels ruim zestig interviews gedaan met mannen die aan chemseks doen en ervaring hebben met Tina slammen. Hoe ziet die groep eruit?

“Ik ben de eerste die zal zeggen dat we niet weten hoe groot de groep is. We weten wel dat die groeiende is. Het is simpelweg een optelsom: het aantal dealers in Tina neemt toe; de

“Uit internationaal onderzoek blijkt dat mannen met hiv eerder geneigd zijn om aan chemseks te doen. Ook in ons onderzoek had de meerderheid hiv, maar verder kwam

er een divers beeld naar voren: hiv-positief, hivnegatief, jong, oud, mannen met een goede baan en mannen die werkeloos zijn, oftewel mannen uit alle lagen van de bevolking, verspreid over het hele land.”

Wat vertellen ze je? “Velen kenden het effect van Tina niet voor ze eraan begonnen. Een aantal van hen vond de kater te heftig en is ermee gestopt. Er zijn ook mannen die veranderen in echte ‘needle freaks’. Ze zijn verslaafd aan het ritueel van injecteren. Sommige mannen glijden af en hebben een continue zucht naar Tina. Ze kunnen zich geen

CHEMSEKS SLANG Chems > drugs Crystal meth > Tina Drugs injecteren > slammen Drugs met een spuit zonder naald anaal toedienen > booty bumpen Herstellen na chemseks > coming down Geen drugs meer gebruiken > clean Onder invloed van drugs > high, wappie

seks meer zonder drugs voorstellen en raken vaak in een sociaal isolement. Het meest schrijnend vond ik dat mannen die wilden afkicken slechte ervaringen hebben met de verslavingszorg.”

Geef eens een voorbeeld? “Een man die voor een intake komt bij een kliniek en vertelt over zijn verslaving aan slammen en Tina. Na een tijdje vraagt de hulpverlener: ‘Is Tina je ex-vriendin?’”

Ik ken mannen die hulp zoeken voor een verslaving aan chemseks en tussen de huisvrouwen met een alcoholafhankelijkheid worden gezet. Waarom is er geen homospecifieke hulpverlening? “Dat heeft deels te maken met de bezuinigingen en schaalvergroting in de verslavingszorg. Men past het ‘one size fits all’ model toe. Het heeft wel degelijk een meerwaarde voor zowel homo’s als professionals als er een gay rehab komt. Het is een veel complexere materie dan we zien bij mensen die bijvoorbeeld afhankelijk zijn van alcohol of cannabis. De mannen die ik spreek, zitten vaak met seksuele schaamte. Sommigen hebben hiv nooit een plek kunnen geven en zijn bang om de ander te infecteren, ook al is hun viral load niet detecteerbaar. Er zijn ook mannen die een zware coming out

als homo hebben gehad. Persoonlijk denk ik dat sommigen last hebben van geïnternaliseerde homofobie. Enkele mannen zeiden letterlijk: ‘Als ik de keuze had, zou ik liever geen homo zijn geweest’. Chemseks hoeft lang niet altijd negatief te zijn. Zo zijn er mannen die naar een gayparty gaan, een pil in hun mik gooien, om later misschien nog wat GHB te doen en dan met een stel naar huis gaan om seks te hebben, waarbij weinig problemen ontstaan. De groep die Tina gebruikt, gaat een paar stappen verder.”

Moet er niet nog meer onderzoek worden gedaan naar de vraag waarom homomannen gaan slammen? Zolang we niet de gevolgen kennen van zaken als een moeilijke jeugd, leven in een hetero-normatieve maatschappij en hiv dat nog steeds als een zwaard van Damocles boven de scene hangt, verandert er toch niks? “Helemaal mee eens, maar je moet dan wel oppassen dat je deze groep niet stigmatiseert. Als je over dit soort thema’s begint bij mannen die nog in die scene zitten, zegt men: ‘fuck off!’. Wat mij het meest opviel, was dat de mannen die nu clean zijn me vertellen dat als ze nu terugkijken, ze op zoek waren naar intimiteit, liefde of een vaste relatie. Ik wil en kan niet wachten tot er eindelijk hello gorgeous 57

ADVERTENTIE

Qua Foto Jeannette Cornelisse

Cocktails, Cafe-bar, Restaurant, Expositions, and so much more!

from the team behind club church

Getto Cocktail Happy Hour: Tues. - Sat. 5-7pm Cocktails 5.50 Wednesdays: Getto Burger Queens, All Urban Diva burger dinners 10.00

bar&loungeturkishbathjacuzzifinnishsauna darkroomprivatecabinsmasseurslightmeals

weekdays 12:00-06:00 - weekend non-stop nieuwezijds armsteeg 95 - www.sauna-nz.com

58 hello gorgeous

Sundays: Getto Bubble Bash! All Bubble cocktails 5.00 Warmoesstraat 51 Amsterdam Tel: 020 4215151 www.getto.nl

GEZONDHEID goede monitoring komt. Feit is dat er mannen zijn die afglijden en hun aantal stijgt zorgwekkend. Het is belangrijk dat professionals binnen de (verslavings-)zorg beter gaan samenwerken en meer expertise krijgen over het onderwerp. Ik geef regelmatig trainingen en workshops aan professionals over chemsex en dat blijf ik voorlopig doen.”

PARTY & PLAY INLOOPAVONDEN Vanaf juli 2016 organiseert Mainline inloopavonden voor homomannen die aan chemseks doen of hebben gedaan. Elke tweede woensdag van de maand voor mannen die nog aan chemseks doen en ervaringen met elkaar willen delen. Elke vierde woensdag is er een inloopavond voor mannen die met chems zijn gestopt en met andere mannen willen praten over ervaringen rond een drugsvrij seksleven. De inloopavonden starten om 20:00 uur en eindigen rond 22:30 uur. Locatie: Frederik Hendrikstraat 111 te Amsterdam. Meer info via l.knoops@mainline.nl.

“De mannen die ik spreek, zitten vaak met seksuele schaamte”

TINA EN SLAMMEN Mainline heeft samen met Soa Aids Nederland kwalitatief onderzoek gedaan naar Tina en slammen in de homoscene. Aanbevelingen zijn onder meer: betere monitoring van trends in drugsgebruik en seks, goede en objectieve informatie over harm reduction voor crystal meth-gebruik en chemseks, informatie over verschillende hiv/soa risicoreductie strategieën en het ontwikkelen van adequaat zorgaanbod voor homomannen op het gebied van drugsgebruik en seksueel welzijn.

Het rapport is te lezen en te downloaden via: http://mainline.blog bird.nl/uploads/ main line/Chemsex report_DEF1.pdf

hello gorgeous 59

ONDERNEMERSCHAP

, en Monique hebben ieder een eigen bedrijf. Hoe zijn ze hiermee begonnen en hoe is het om eigen baas te zijn? â&#x20AC;&#x153;Het heeft niet alleen maar voordelen om voor jezelf te werken, dus je moet er wel volledig achter staan.â&#x20AC;?

Werk aan de winkel 60 hello gorgeous

tekst Lisan Jansen Lorkeers fotografie Jeannette Cornelisse

Prachtig werk vond ik het. De reden dat ik na zeven jaar dienstverband ben gestopt, heeft dan ook niets te maken gehad met het vak zelf. Monuta werd te groot voor mij. Op een gegeven moment verzorgde ik ruim honderd uitvaarten per jaar, van jonge kinderen tot senioren. Dat was heftig en bovendien was er op een gegeven moment weinig tijd meer voor de nabestaanden. Het voelde goed om er even mee te stoppen.”

Jan Koopman (48), geboren en getogen op het mooie Texel, is uitvaartverzorger. Als kind wilde hij graag iets doen dat met zorg voor anderen te maken had; daarom volgde hij de huishoudschool. Hij wilde werken in de zorg of verpleging. In de uitvaartzorg heeft hij zijn roeping gevonden.

Eigen onderneming

“Ik blijf bij mezelf” “MIJN OOG VIEL op een advertentie van Monuta voor de functie van uitvaartverzorger. Ik dacht gelijk: ze hebben het over mij. Ik wilde graag iets doen dat met de zorg voor anderen te maken had. De basis in de uit-

vaart wereld is zorg: samen met nabestaanden zorgen voor een mooi afscheid. Ik besloot te solliciteren en werd uit de vele brieven gekozen. Ik was toen 27 jaar. Het was een fijne tijd en ik heb veel geleerd.

Deze onderbreking heeft Jan heel goed gedaan. Toch heeft hij de uitvaartwereld niet kunnen loslaten. Anderhalf jaar geleden startte hij daarom zijn eigen uitvaartonderneming genaamd Jan.Uitvaartzorg in Amersfoort. “Ik wilde meer kunnen geven dan alleen een uitvaart. Ik zocht naar verdieping in het leveren van zorg, het persoonlijker maken en net even verder kunnen en willen gaan dan de grotere ondernemingen. Je probeert mensen weer op weg te helpen. Het draait om dankbaarheid en voldoening. Ook een stukje vrolijkheid hoort daarbij. Het is erg makkelijk om de dag hello gorgeous 61

ONDERNEMERSCHAP

“Ik wilde meer kunnen geven dan alleen een uitvaart”

62 hello gorgeous

van de uitvaart nog donkerder en zwaarder te maken. Dat wil ik niet. Ik blijf mijzelf. Een passend grapje zo nu en dan hoort daar ook gewoon bij.”

van ongeloof en boosheid kwamen op mij af. Het is een soort rouwproces geweest. Ik wilde het leren accepteren en het vooral niet een te grote invloed op mijn leven laten hebben. Dat is best gelukt.

Mooiste werk ter wereld Op zijn website benadrukt Jan dat hij het ‘mooiste werk ter wereld’ doet. “Mensen vragen weleens aan mij: ‘Wat trekt jou zo aan in dat vak?’. Begrijpelijk, niet iedereen beschouwt het métier van uitvaartverzorger als een droombaan. Ik wel. Iedere dag is anders. En iedere familie is weer anders. Het is bijzonder om het allerlaatste afscheid van iemand samen met de nabestaanden te mogen samenstellen. Ik vind het mooi om te zien hoe verschillend iedereen is. Het motto van mijn onderneming luidt: met hart en ziel oprecht betrokken. Oprechtheid is van groot belang in de uitvaartwereld, iets dat helaas nogal eens ontbreekt. Ik vind het bijzonder om in korte tijd zo dichtbij mensen te kunnen komen, alsof je één bent met elkaar. Ze hebben er bij wijze van spreken een nieuw familielid bij. Warm en persoonlijk.”

Geen rol Ongeveer tien jaar geleden heeft Jan te horen gekregen dat hij hiv-positief is. Dit heeft hem er echter niet van weerhouden om zijn eigen onderneming te beginnen. “Het was een schok om te horen dat ik hiv-positief ben. De eerste dagen was ik vooral heel verdrietig. Ook gevoelens

“Ik vind het bijzonder om in korte tijd zo dichtbij mensen te kunnen komen, alsof je één bent met elkaar” Bij de keuze om een eigen onderneming te starten, heeft mijn hiv geen enkele rol gespeeld. Ik wilde het gewoon doen. Wel merk ik dat ik me tijdens mijn werkzaamheden soms wat moe voel. Op die momenten vraag ik mijzelf af: wordt deze moeheid veroorzaakt door mijn medicatie of door het gegeven dat ik gewoon veel doe en ontzettend drukke dagen heb? Maar dat is eigenlijk het enige. Naar nabestaanden toe ben ik er altijd open over, mits zij er zelf naar vragen. Vervelende reacties heb ik gelukkig niet gekregen. Iedereen reageert heel positief en begripvol.”

onder de douche sta. Er is in mijn huidige leven niet altijd ruimte voor het doen van leuke dingen. Spontaan op vakantie gaan zit er ook niet in. Dat is jammer, maar dat heb ik ervoor over. In de toekomst zou ik graag een eigen huis willen kopen waar ik zowel kan wonen als werken. Het kunnen opbaren van overledenen in zo’n huiselijke sfeer is een streven. Ik ben met mijn onderneming gaan adverteren in hello gorgeous, omdat ik denk dat het voor de nabestaanden van mensen met hiv, als ze te maken krijgen met een sterfgeval in de familie- of vriendenkring, fijn kan zijn als er een uitvaartverzorger komt die een leven met hiv kent. Ik kan daardoor beter inspelen op de behoeften van de nabestaanden of de wensen van de overledene. Zo spreekt ook het verzorgen van roze uitvaarten mij aan. Bij deze uitvaarten kun je nét wat uitbundiger zijn, dat vind ik leuk. Mijn advies voor andere kleine ondernemers is: ga er gewoon voor! Het is belangrijk dat je je plannen goed uitzet. Laat je niet leiden door angst, ook al ben je hiv-positief. Leef je droom en maak hem waar. Carpe diem.”

Toekomst Het enige nadeel van zijn werk is volgens Jan dat hij er vrijwel constant mee bezig is. “Mijn telefoon staat altijd aan. Ook midden in de nacht of als ik

Wil je meer info over de uitvaarten die Jan regelt? Kijk op: jan-uitvaartzorg.nl.

hello gorgeous 63

ONDERNEMERSCHAP tekst Frank Rietveld fotografie DimitriFos

Focus! Dat is het advies van Rob Verhoog (53) aan andere kleine ondernemers. Hij deed dat eerst niet en dat kwam hem duur te staan. Hij ging failliet, moest opnieuw beginnen en geeft nu onder andere ‘eropeutische’ massages aan mannen.

Geen happy end, wel een happy vent 64 hello gorgeous

“IK WERKTE EERST als visual merchandiser, zeg maar winkelstylist, bij onder andere Esprit, Oilily, Steps en O´Neal. Ik gaf niet alleen de etalage vorm, maar de hele zaak. Bij Steps klom ik op tot hoofd van de afdeling. Tot mijn baas in februari 2004 zei: ‘Iedereen kan een speldje in een paspop steken’. Ik heb het daarna nog drie maanden volgehouden. Toen hoorde ik dat ik hiv heb en dat hakte er behoorlijk in. Ik heb lang niets gedaan, ben letterlijk onder de dekens gekropen.” Ik had erg last van mijn huid. Gelukkig bood de sauna in mijn woning uitkomst. Zo ontstond in 2006 het idee voor De Slaunge (samenvoeging van de woorden ‘lounge’ en ‘sauna’), gericht op mensen met onder andere huidproblemen. Een individueel stijlvol well-being concept met sauna, beauty en massage. Ik huurde andere zelfstandigen in, waaraan ik leidinggaf.”

Schuld bij de bank Het viel op dat er alleen maar mannen kwamen, vrijwel allemaal hetero, en dat terwijl het concept gericht was op iedereen. “Ik merkte dat de focus ontbrak. Een jaar later volgde een faillissement, met een fikse schuld bij de bank. Ik ben toen in 2008 alleen nog maar massages voor mannen gaan geven vanuit mijn eigen huis in Amsterdam. De gemeente heeft me daarbij enorm geholpen. Vanaf dag een gaat het goed en het gaat steeds beter. Het fijne van ZZP-er zijn, is dat je zelf kunt beslissen een dag niet te werken om-

â&#x20AC;&#x153;Iedere man is nieuwsgierig naar hoe een andere man voeltâ&#x20AC;?

hello gorgeous 65

dat je andere dingen wilt doen. Het nadeel is dat ik dan toch aanvragen krijg, die ik dan moet afzeggen. Dat knaagt, ik mis dan immers omzet. Een ander nadeel is dat je alles zelf moet doen, en je succes niet kunt delen.”

Inwendig orgasme “Eerst kwamen er helaas nogal wat vieze mannetjes langs. Ik gaf toen ook tantra-massages. Tot een date mij een prostaatmassage gaf, waarbij ik niet klaarkwam met zaad. Wel had ik een orgasme dat ervoor zorgde dat ik nog dagen vol energie zat. Ik besloot toen om deze massagevorm zelf aan te gaan bieden. Geen happy end, wel een happy vent. Daar bedoel ik mee dat er niet naar een ejaculatie wordt gewerkt, maar naar een inwendig orgasme. Dit kan worden bereikt na voldoende ontspanning, overgave en vertrouwen.” De huidige wellness centra en masseurs gaven hem niet de well-being belevenis die hij zocht. “Ze zijn te commercieel, onpersoonlijk en vaak stijlloos of ‘over de top’. Nadat ik me door diverse masseurs had laten masseren, dacht ik: dit kan ik anders en beter! Ik volgde diverse ontspanningsmassagecursussen en ben mijn eigen massagestijlen gaan ontwikkelen. Massages die ik ook zelf graag zou willen ontvangen.”

Subtiel “Mijn massages zijn gebaseerd op de Californische Esalen massagetechnieken en vormen de basis van 66 hello gorgeous

mijn andere massages, zoals bijvoorbeeld tantra en prostaatstimulatie. Esalen is ontspanningsmassage van het hele lichaam, met lange streken waarbij de onderarmen worden gebruikt. Subtiele wrijvingen, energie-uitwisseling door middel van zoveel als gewenst lichaamscontact en aandacht voor de energiepunten, de chakra’s. Geven, ontvangen en verbinden waardoor er een pure energiestroom kan ontstaan tussen masseur en gemasseerde. Ook voor mannen met ‘man tot man’ fantasieën. Ik ga hiermee misschien verder dan de reguliere masseurs. Iedere man is nieuwsgierig naar hoe een andere man voelt en hoe het is om door een andere man te worden aangeraakt, gemasseerd. Dit heeft niets met he, ho of bi te maken. Ik ben dan ook tegen deze voorvoegsels, gelet op mijn ervaringen met mannen in het algemeen. Ik wil ook weten hoe vrouwenborsten voelen, dit maakt mij nog geen ‘hetero’”.

Sensueel “Ik geef tevens tantramassages. Dat is vooral een ontspanningsmassage met tantra-technieken. Verwacht geen Goeroe gedrag of Boeddhabeelden van de Blokker. Tantra wordt door religie in India gebruikt om in contact met jezelf en het ho-

Heb je interesse Rob te bezoeken voor een massage, kijk dan op zijn website om je goed te informeren: deslaunge.com

gere te komen. Hiervoor is ontspanning, overgave en meditatie nodig. Mijn prostaatmassages noem ik ‘eropeutisch’. Dat staat voor sensueel, erotisch en therapeutisch. Dat laatste omdat het bepaalde zaken bloot kan leggen.

“Heteromannen zitten enorm vast in een stramien.” Nog steeds is de verhouding van mijn clientèle 80% hetero, 20% homo. De helft daarvan komt uit het buitenland. Het is uniek in Nederland. In het buitenland bestaat het niet, omdat het daar echt nog niet kan. Heteromannen zitten enorm vast in een stramien. Anaal is eigenlijk taboe. Na afloop van de massage verontschuldigen ze zich. ´Ik ben geen homo hoor! Ik ben getrouwd en heb twee kinderen.’ Dan vraag ik: ‘Vond je het lekker?’. Dat bevestigen ze dan.”

ONDERNEMERSCHAP tekst Marcel Verhagen fotografie Henri Blommers

keuken kunnen kijken en bovendien was alles aanwezig: de locatie, de spullen, de klanten en het werk. Ik hoefde het dus alleen maar te gaan doen. Als ik het niet geprobeerd had, dan zou dat achteraf zonde geweest zijn.”

Nooit echt vrij

Al van kleins af aan is Monique* (40) uit Amsterdam bezig met borduren, breien en kleding maken. “Toen waren er nog geen Ipads en moest je iets anders doen om jezelf te vermaken.” Sinds vijftien jaar heeft ze een eigen naaiatelier en levert groot en klein bewerkt textiel in binnen- en buitenland.

“Ik leer nog elke dag” “MIJN EIGEN atelier opzetten was geen bewuste keuze. M’n dienstverband bij het kleding-bedrijf waar ik zestien jaar geleden werkte, werd beëindigd. Ik keek een beetje rond en kreeg van mensen het advies om voor mezelf

te beginnen. Eigenlijk had ik mezelf voorgenomen om het iets rustiger aan te gaan doen en dat zou niet lukken met een eigen bedrijf. Aan de andere kant was het moment gewoon daar. Ik had bij mijn vorige werkgever al in de

Het grote verschil tussen in dienstverband en als zelfstandige werken vindt Monique de verantwoordelijkheid die zij zelf draagt. “Het gaat financieel niet altijd zoals je wilt. Aan het eind van de maand heb je geen vast salaris. Je moet het doen met wat je zelf binnenhaalt en weet daardoor vaak niet waar je aan toe bent. Ook ben je zeven dagen per week aan het werk. Klanten bellen je ‘s avonds of tijdens een vakantie en dat vind ik soms best lastig. Je moet bereikbaar zijn en bent nooit echt vrij. Daardoor denk ik heel soms: ik zou wel weer eens voor een baas willen werken.”

Divers Toch heeft het eigen baas zijn genoeg voordelen. “Ik leer nog elke dag en doe alles zelf: het klantencontact, de logistiek, de boekhouding, en dat maakt het werk heel erg divers en houdt het interessant. Als mijn agenda niet zo vol zit, begin ik ’s ochtends een uurtje later zonder dat ik daar verantwoording voor hoef af te leggen. Als ik een opdracht niet wil doen, kan ik deze ook weigeren. Laatst had ik bijvoorbeeld een klant hello gorgeous 67

â&#x20AC;&#x153;Mijn werk omvat meer dan alleen creativiteit; het vergt ook techniek en inschattingâ&#x20AC;?

68 hello gorgeous

ONDERNEMERSCHAP die heel kleinerend deed over mijn ‘naaimachientje’ en over mijn kennis en daarom heb ik van de opdracht afgezien. Een

maken die ogenschijnlijk onmogelijk lijken, maar daar ligt voor mij juist de uitdaging.”

Geen noodzaak

“Het gaat financieel niet altijd zoals je wilt” klant is natuurlijk een klant maar een beetje vriendelijkheid is ook belangrijk. Gelukkig heb ik op het moment voldoende keuze qua werk maar dat wil niet zeggen dat ik heel erg picky ben, er moet natuurlijk wel gewoon brood op de plank komen.”

Creativiteit Monique heeft een vaste klantenkring en doet vrijwel niet aan acquisitie. Mensen zijn tevreden over haar werk, komen graag terug en nemen soms nieuwe klanten mee. “Ik hou ervan om mooie producten te maken, of dat nu voor mijzelf is of voor een ander. Mijn werk omvat meer dan alleen creativiteit; het vergt ook techniek en inschatting. De ontwerpen voor opdrachten worden meestal aangeleverd maar deze moeten dan nog wel worden omgezet naar uitvoerbare ideeën. Ook maakt Monique eigen werk en onlangs heeft ze hiermee nog geëxposeerd. “Voor mijn vrije werk leg ik de lat misschien nog wel hoger en ik experimenteer graag met wat er mogelijk is. Ik probeer dingen te

Zestien jaar geleden kreeg Monique te horen dat ze hiv-positief is. “Eigenlijk wist ik direct dat het foute boel was en ik moest meteen aan de medicatie. Het was nog het laatste staartje van het ‘ik-ga-doodtijdperk’ dus de schrik zat er even goed in. Gelukkig kwam ik direct bij de HivVereniging terecht en daar ben ik tot op heden vrijwilligerswerk gaan doen. Hierdoor was ik al snel wat beter op de hoogte en het ging daarna vrij snel goed. Hiv heeft bij mij lichamelijk weinig aangericht. Ik slik één keer per dag pillen, maar merk er verder niets van en heb geen lichamelijke klachten. Wel ben ik vaak erg moe maar dat komt ook gewoon door het harde werken. Het blijft lastig dit altijd aan hiv te linken, omdat ik niet weet hoe het anders zou zijn geweest.”

“Ik heb nooit een businessplan gemaakt, dat zou ik nu wel anders doen” Haar klanten informeren over haar hiv-status vindt Monique niet nodig: “Toen ik het net wist, heb ik het aan voor mij belangrijke mensen verteld. Verder zie ik er de noodzaak niet

zo van en vind ik het een privéaangelegenheid, niet iedereen hoeft het te weten.” Toch speelt hiv wel een andere, kleine rol in het werk van Monique. “In mijn persoonlijke, vrije werk zitten vaak elementjes die aan hiv gelinkt zijn. Voor een buitenstaander zijn deze niet direct te zien, maar op deze manier geef ik het een plekje of is het een grapje voor mijzelf.”

Volg je hart Voor andere (beginnende) ondernemers heeft Monique een paar adviezen. “Het is vooral belangrijk om te doen waar je hart ligt. Het heeft niet alleen maar voordelen om voor jezelf te werken, dus je moet er wel volledig achter staan. Ik heb nooit een businessplan gemaakt, dat zou ik nu wel anders doen. Ondanks dat ik destijds gewoon ben begonnen, is het wel fijn om een basisplan te hebben om op terug te vallen als je het even niet meer weet. En wat Monique over tien jaar doet? “Dan ben ik hier nog steeds mee bezig, maar ik verwacht niet dat ik alles nog zelf zal doen. Misschien heb ik dan wel personeel, er moet namelijk wel een beetje tijd komen om te genieten.”

* Monique is een gefingeerde naam.

VRAGEN OVER WERKEN EN HIV Iedere eerste maandag van de maand tussen 11.00 en 13.00 uur houdt Erik Meijs spreekuur bij de Hiv Vereniging over allerlei werkgerelateerde vragen. Neem vooraf telefonisch contact met hem op om een afspraak te maken: (020) 620 21 22. Een e-mail sturen kan ook: info@positiefwerkt.nl.

hello gorgeous 69

WERELD fotografie Stefan Silvestri

AIDS 2016 DURBAN

See you in Amsterdam 2018

70 hello gorgeous

hello gorgeous 71

HET VERHAAL ACHTER… tekst en fotografie Henri Blommers

Rookmachines, lasers, LSD, de acts van Leigh Bowery: in Londen was discotheek Heaven in de jaren tachtig the place to be. John Sade was er kind aan huis, voordat hij voor de liefde in 1987 naar Amsterdam verhuisde. John, die nu alweer twintig jaar samen met Bertie restaurant Getto runt in Amsterdam, vertelt zijn verhaal achter de muziek.

“HET WAS EEN sombere tijd. Thatcher regeerde, er waren mijnstakingen en Clause 28 werd ingevoerd. Dit hield in dat het gemeenten niet toegestaan was materiaal te verspreiden, waarin homoseksuele 72 hello gorgeous

relaties als normaal werden beschouwd. De eerste homodemonstraties hiertegen volgden al snel, en er was een enorme verbondenheid binnen de community. Als reactie op alle somberheid feestte iedereen erop los. Met m’n VIP-pas kon ik bij Heaven altijd naar binnen. Als twinky stond ik heerlijk met m’n getrainde lijf op de dansvloer nachten door te halen en fabulous te zijn. Ondanks het gefeest en al het cabinepersoneel van luchtvaartmaatschappijen waar ik het bed mee deelde, bleef ik een horeca-opleiding volgen. Het nummer ‘I feel love’ van Donna Summer is voor mij onlosmakelijk met die periode verbonden, het is een mijlpaal in mijn homoleven. Ik hoorde de plaat in een mix van Patrick Cowley en moest en zou ‘m hebben. Het is de herinnering aan een roerige, maar voor mij persoonlijk

maandelijks naar de dokter voor een check-up en opeens kreeg ik in 1984 de diagnose hiv. Geen hulp ervoor of erna, er was niets. Omdat er geen medicatie was, ontstonden er groepjes mensen die zeiden dat je veganistisch moest leven, zeewier moest eten of bepaalde alternatieve therapieën moest volgen. Als je daar niet achter stond, werd je gelijk als afvallige beschouwd. Op de een of andere manier ging het leven gewoon door en bleef ik mijn opleiding volgen. Ik keek niet ver vooruit, maar was meer op de korte termijn gericht. In die jaren kreeg je te horen dat je met hiv misschien nog drie maanden te leven had en natuurlijk dacht je dan niet aan je pensioen. Nu ben ik 54, heb al 32 jaar hiv en woon in de meest geweldige stad ter wereld. De stad die mij destijds omarmde, zoals de familie

zorgeloze tijd. Daarnaast is het ook gewoon een geweldig nummer. Een hele generatie is door aids verdwenen, van mijn vriendenkring uit die tijd zijn er maar weinig die nu nog leven. Ik ging

van mijn goede vriend Jos me destijds omarmde. We vieren dit jaar het twintigjarig jubileum van de Getto. Voor wat betreft ‘I feel love’: ik heb de plaat nog steeds. Geef me een flesje poppers en ik ga dansen!”

hello gorgeous 73

POSITIVE FOOD tekst Annemieke Meester illustratie Henk Hageman

Kracht voeding 74 hello gorgeous

Annemieke Meester is voedingsspecialist. Ze geeft adviezen bij gezondheidsklachten, met als doel deze op natuurlijke manier te verlichten of genezen. Tips bij vermoeidheid en gebrek aan energie. DEZE KEER:

WAT KUN JE ERAAN DOEN? Vermoeidheid is een veel voorkomend symptoom, ook bij mensen met hiv, en kan verschillende oorzaken hebben. De lever is het orgaan dat helpt bij het herstellen van onze energie. Hierbij enkele tips om je lever te verwennen met de juiste voedingsmiddelen om zo weer meer energie te krijgen. Probeer deze voedingsmiddelen of combinaties hiervan regelmatig te eten. Je zult merken dat je je lekkerder gaat voelen.

BITTER HERSTELT JE LEVER Je kunt er van uitgaan dat de meeste groenten of fruit die bitter smaken een sterke geneeskrachtige functie voor je lever hebben. Grapefruit, witlof, artisjok, radijs, bittere groene bladgroenten (vooral andijvie en rucola), prei, ui, knoflook en bieslook zijn daar voorbeelden van. Zwavelhoudende voedingsmiddelen ondersteunen de lever bij het ontgiften. Dit zijn onder andere: ui, knoflook, wild, vis, gevogelte, eieren, noten, zaden, bonen, peultjes, geitenzuivel, peulvruchten. Specerijen die de lever helpen ontgiften zijn: kurkuma, peper, kaneel, saffraan, kruidnagel, nootmuskaat, gember en rozemarijn.

GOED EN LEKKER De antioxidant glutathion ondersteunt de lever en zit in pijnboompitten, walnoten, koolsoorten (vooral boerenkool, bloemkool en broccoli), spruitjes, asperges, spinazie, paksoi, koolraap, alfalfa, broccolikiemen, aardappelen, bosbessen, avocado, kurkuma, geitenzuivel en druivenpitten. Groenten die je lever ondersteunen zijn: groene bladgroenten (chlorofyl), spruiten, broccoli, bloemkool, bieten, paksoi, wortel en koolsoorten.

DRINK WATER Water drinken helpt de werking van de lever. Het lymfestelsel kan namelijk niet optimaal werken als het te weinig water krijgt. Als noodoplossing neemt de lever die functie dan over, wat uiteraard een extra belasting voor de lever betekent. Daarnaast is het erg belangrijk om de juiste vetten binnen te krijgen. Eén van de functies van vet is het leveren van energie. Gezonde vetten zitten onder andere in vette vis, noten (vooral walnoten), extra vierge olijfolie, eieren en avocado.

Oosterse roerbakschotel met notensaus INGREDIËNTEN:

voor 2 personen

• kokosolie of roomboter • 4 tenen knoflook • 2 centimeter verse gember raspen of een theelepel gemberpoeder • 1 grote ui • 1 paksoi • 1 winterwortel • 1 broccoli of een kleine bloemkool • 1 rode paprika

VOOR DE SAUS: • 150 gram gemengde noten of notenpasta • 1 scheut ketjap • 1 theelepel sambal

Snipper de ui en knoflook en bak deze in een klont kokosolie of roomboter tot de ui glazig is. Voeg de schoongemaakte en fijngesneden paksoi, winterwortel, broccoli en paprika toe samen met de gember en roer alles goed door elkaar. Even laten stoven met het deksel erop totdat de groenten gaar zijn. Naar smaak peper en zout toevoegen. Voor het sausje de noten in een keukenmachine malen en de notenpasta in een pannetje doen met dezelfde hoeveelheid water erbij.

Zachtjes opwarmen en een scheut ketjap en de sambal bijmengen. Alles goed door elkaar roeren en verwarmen tot het de juiste dikte heeft. Eventueel nog wat water toevoegen. Ook heerlijk bij deze schotel i.p.v. notensaus is een uitgeperste limoen, vissaus en wat verse koriander! Serveren met een kruidig gebakken stukje vis of kalkoen/ kipfilet. Ook lekker met stukjes gekookt ei eroverheen.

Succes en geniet!

Kijk op meestervoedingsadviezen.nl voor meer tips voor gezond en lekker eten

hello gorgeous 75

HAPPY BIRTHDAY ZIEN! Ervaar hoe het is om slechtziend of blind te zijn in het MuZIEum te Nijmegen. Ervaringsdeskundigen nemen je mee op pad in een wereld waar horen, ruiken, voelen en proeven opeens een veel grotere rol spelen dan je gewend bent. Daarna zie je de wereld met andere ogen.

Film- en stijlicoon Marilyn Monroe zou dit jaar negentig zijn geworden. Reden voor de Nieuwe Kerk te Amsterdam om een tentoonstelling te organiseren over haar leven en nalatenschap. Neem een kijkje in Marilynâ&#x20AC;&#x2122;s wereld: de succesvolle, glamorous buitenkant, de vaak eenzame binnenkant en haar geestige, creatieve en progressieve persoonlijkheid.

Foto Christian Baur

Foto Alfred Eisenstaedt

AGENDA

BEWEGENDE KUNST Jean Tinguely staat bekend om zijn speelse, stoere machinekunst en explosieve performances. Alles moest anders, alles moest in beweging. Precies 25 jaar na zijn dood presenteert het Stedelijk Museum Amsterdam het retrospectief Machinespektakel: de grootste tentoonstelling in Nederland ooit van deze kunstenaar.

Wat te doen? 76 hello gorgeous

Doorlopend

1 oktober t/m 5 februari

1 oktober t/m 5 maart

muzieum.nl/ belevingen/ het-muzieum

nieuwekerk.nl/ tentoonstellingen/ 90jaarmarilyn

stedelijk.nl/ tentoonstellingen/ jean-tinguel

FEEST Het tienjarig jubileum van Poz&Proud vindt plaats in het weekend van 15 en 16 oktober aanstaande. De zaterdagavond in het Betty Asfaltcomplex belooft een spectaculaire avond te worden vol infotainment. Uiteraard wordt stilgestaan bij de afgelopen tien jaar. Ook zal die avond de Positive Award worden uitgereikt – een prijs voor individuen of instellingen die zich bijzonder hebben ingezet voor de kwaliteit van leven van (homoseksuele) mensen met hiv. Zondagmiddag volgt een speciale brunch in Club Church waarna – toeval bestaat niet – om 16.00 uur Hello Pozzums begint.

CIRCLE OF LIFE Op zaterdag 26 november stroomt het Amsterdamse Carré voor de negende keer weer vol met mensen met hiv voor de landelijke informatiedag van Volle Maan, in samenwerking met de Hiv Vereniging en hello gorgeous. Er is een medische update met de belangrijkste trends in de hiv-behandeling, we spreken over je gezondheid op lange termijn, er is een update over de nieuwste onderzoeken naar genezing van hiv en er zijn inspirerende buitenlandse sprekers en artiesten.

SPEED UP!

VAREN MET VLUCHTELINGEN

Aids de wereld uit in 2030! We hebben de middelen om dit te bereiken, maar zaken als racisme, seksisme en homofobie werken tegen. Op Wereld Aids dag 1 december staat het nationale congres soa*hiv*seks in het teken van het einde van aids en hoe mooie woorden kunnen worden omgezet in daden.

Amsterdam is op z’n mooist vanaf het water bekeken. Je kunt mee op een van de twee vluchtelingenboten waarmee vluchtelingen uit Syrië, Ethiopië en Eritrea de zee zijn overgestoken naar Lampedusa. Je gids is zelf een vluchteling en er is een lekkere brunch, verzorgd door het Wereldrestaurant.

15 en 16 oktober

26 november

1 december

Doorlopend

pozandproud.nl clubchurch.nl/parties/ hello-pozzums

volle-maan.nl

soaaids.nl/nl/ congres/congres-2016

rederijlampedusa.nl/ #tours

hello gorgeous 77

SITES & SERVICES

waar kun je terecht met je vragen ? waar kun je andere mensen met hiv ontmoeten ? welke sites kun je raadplegen ? wat is je mening hierover ? 78 hello gorgeous

ik ben er

voor vragen

hello gorgeous is een uitgave van de stichting met dezelfde naam en wordt gemaakt door vrijwilligers met hiv en direct betrokkenen. Je kunt ons steunen door een abonnement te nemen: hellogorgeous.nl/ abonnement. Op onze site vind je ook nieuws en informatie over verschillende activiteiten voor mensen met hiv. We hebben een fan-pagina op Facebook. Like ons ook en maak onze online community sterk en zichtbaar: facebook.com/hello gorgeousmagazine/

Wil je zien hoe het leven met hiv er anno nu uitziet? Kijk op hivuitdekast.nl voor de meest recente info over hiv.

voor ons Hiv Vereniging Nederland (HVN) komt op voor de belangen van mensen met hiv. Op hivnet.org vind je veel actuele informatie over leven met hiv, blogs van onder meer vrouwen met hiv en een actief forum. De Hiv Vereniging België streeft naar optimale kwaliteit van leven voor mensen met hiv en direct betrokkenen. Op hivverenigingbelgie.be staat veel nieuws en informatie over de activiteiten die de vereniging organiseert. Op levenmethiv.be van het Vlaamse Sensoa vind je ook allerhande informatie bedoeld voor mensen met hiv.

Heb je vragen over hiv, activiteiten bij jou in de buurt of zin in een praatje? Het Servicepunt van de HVN is telefonisch te bereiken via (020) 689 25 77 ma, di en do, van 14–22 uur. Je kunt ook mailen: servicepunt@hivnet.org. Heb je net te horen gekregen dat je hiv hebt? Of wil je je familie vertellen dat je hiv hebt? Als je over dit soort onderwerpen wilt praten met iemand die ook hiv heeft, neem dan contact op met het Marieke Bevelanderhuis. Per mail: mbhuis@hivnet.org of telefonisch: (020) 66 520 99 elke dag van 10.00–21.00 uur In Vlaanderen kunnen mensen met hiv die hulp, advies of een luisterend oor zoeken bellen met Sensoa Positief (078) 15 11 00 (ma tot do van 13–16 uur). Mailen kan ook: positief@sensoa.be

voor homomannen Op zoek naar contacten met andere homomannen met hiv? Poz&Proud, de sectie homomannen van de HVN, organiseert veel activiteiten waar poz mannen elkaar kunnen ontmoeten.

Kijk voor actuele informatie over deze activiteiten en meer op pozandproud.nl Net gehoord dat je hiv hebt? 4mezelf.nl biedt steun en geeft informatie over leven met hiv.

engelstalig Ben je geïnteresseerd in internationaal onderzoek en informatie over (leven met) hiv? Ga dan eens kijken op aidsmap.com en thebody.com. Op patientslikeme.org kunnen patiënten elkaar digitaal ontmoeten en ervaringen en kennis met elkaar delen. De site is een verzamelplek voor allerlei soorten patiënten. Als je hiv hebt, kun je contact leggen met andere mensen met hiv. Je kunt ook je gegevens over je gezondheid (zoals CD4 aantal) bijhouden en vergelijken met die van anderen. Er is ook een Engelse editie van hello gorgeous online: hellogorgeous.nl/ english/

iets gemist? Heb je een interessante site of activiteit voor mensen met hiv? Laat het ons weten via info@hellogorgeous.nl

STRIPPEN MET JOKE tekst Joke van Soest fotografie Henri Blommers

Verveling is echt niks voor mij, al komen er wel mooie ideeĂŤn uit voort.

Zal ik gaan ondernemen? Een webshop beginnen voor verveelde vrouwen als ik?

De oplossing ligt bij jezelf. Niet zoals Henk & Ingrid denken bij leiders als Wilders en Trump, met hun haar van stro.

Maar dan wel zodat mijn ecologische hakafdruk neutraal is, zonder gebruik van fosiele brandstoffen.

Gewoon, simpel en biologisch! De producten die vrouwen dagelijks gebruiken. Maar dan van natuurlijke materialen!

Maar wat voor producten moet ik dan verkopen? Geen plastics en nylon in ieder geval...

Waar blijft die fucking zon dit jaar? Is dit trillen?

hello gorgeous 79

VERWACHT

# 17

verschijnt december 2016

80 hello gorgeous

2028 2027 2026 2025 2024 2023 2022 2021 2020 2019 2018 2017 2016 2015 2014 2013 2012 2011 2010 2009 2008 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 2000 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981

ADVERTENTIE

MSD, EEN LANGE GESCHIEDENIS IN HEPATITIS C Wereldwijd hebben 130-150 miljoen mensen chronische hepatitis C1. In Nederland gaat het om ca. 28.000 patiënten. Chronische hepatitis C kan, indien onbehandeld, uiteindelijk leiden tot ernstige gezondheidsschade, zoals leverfalen of leverkanker2.

AL SINDS HET VIRUS IN 1989 WERD ONTDEKT, DOET MSD ONDERZOEK NAAR GENEESMIDDELEN VOOR PATIËNTEN MET HEPATITIS C. Chronische hepatitis C: klinische studies van MSD in de afgelopen tien jaar

Circa 10.000 patiënten

MSD IS TROTS OP HAAR BIJDRAGE AAN DE WETENSCHAPPELIJKE KENNIS OVER CHRONISCHE HEPATITIS C

In meer dan 135 klinische studies in ongeveer 40 landen, waaronder Nederland3

Wij zullen blijven innoveren en samenwerken om het ultieme doel te bereiken: het uitbannen van hepatitis C.

Referenties: 1 http://www.hepatitisinfo.nl/kennisbank/Virus.C/aDU1100_Hepatitis-C.aspx. 2 http://www.rivm.nl/Onderwerpen/H/Hepatitis_C. 3 Data on File, MSD.

Ruben

hiv sinds 2008

hepatitis B en C te verbeteren, met als ultieme doel deze aandoeningen te kunnen genezen. Gilead Sciences Netherlands B.V., Claude Debussylaan 22, 1082 MD Amsterdam, www.gilead.com

000/NL/16-02/NPM/1079

Gilead Sciences doet onderzoek naar medicijnen om de behandeling van hiv,