hello gorgeous nummer 27 – zomer 2019

schaamteloos over hiv

ISSN 2214-1650

9 772214 165004

27

zomer 2019 hellogorgeous.nl

INHOUD covermodel Christ-Jan fotografie Marjolein Annegarn

REDACTIONEEL MEDEWERKERS AGENDA

OPMERKELIJK GRAAG OF NIET

Voorveroordelen

2 3 4 6 12

ACTUEEL De onterechte angst voor hiv bij politie en justitie

INTERVIEW

Anke van Dam

COLUMN Nooit gedacht

HIV IN HET LAND Groeten uit Groningen

WERELD Phylesha Brown-Acton

INTERVIEW Sieds Wildebeest

LIFECOACH Liesbeth van Hees

HUISGENOTEN Golda

BOEKEN Tell the Wolves I’m Home

DE APOTHEKER

14

24

34 39 46

PRIDE

Dinah de Riquet-Bons “Niets over ons, zonder ons”

48 60 68 70 72

Stijf

75

SITES & SERVICES JOKE VERWACHT IN #28

76 79 80

52 WERELD

Rubén en Alejandro

30

40

INTERVIEW

INTERVIEW

Mazzelkont Christ-Jan Akkermans

Erwin Olaf wordt zestig

56

64

FAMILIE

ACTIVISME

Alie verloor haar broer aan aids

Als aids er niet was geweest

hello gorgeous 1

COLOFON

REDACTIONEEL fotografie Henri Blommers

HOOFDREDACTIE Leo Schenk VORMGEVING Stefan & Adrian Silvestri, gebr.silvestri.nl EINDREDACTIE Liza van den Dijssel en Bas Timmermans Beeldredactie Henri Blommers REDACTIE Andrea Bandelli, Henri Blommers, Inês Brito, Liza van den Dijssel, Adrian Silvestri, Stefan Silvestri, Bas Timmermans ZAKELIJK MANAGER Karen Kraan, karen@hellogorgeous.nl ADVERTENTIEVERKOOP info@hellogorgeous.nl OPLAGE 6.000 DRUK PRinterface, Leiderdorp ABONNEMENTEN Abonnementenland, Heemskerk bladenbox@aboland.nl WEBSITE Twelve Trains, www.twelvetrains.nl Dit is een uitgave van Stichting hello gorgeous www.hellogorgeous.nl info@hellogorgeous.nl Niets uit deze uitgave mag worden gekopieerd zonder schriftelijke toestemming van de uitgever.

Het is niet toegestaan hello gorgeous zonder schriftelijke toestemming op te nemen in een leesportefeuille. hello gorgeous is niet aansprakelijk voor eventuele onjuistheden in deze uitgave. hello gorgeous is niet verantwoordelijk voor handelingen van derden welke mogelijkerwijs voortvloeien uit het lezen van deze uitgave. hello gorgeous behoudt zich het recht voor ingezonden materiaal zonder kennisgeving vooraf geheel of gedeeltelijk te publiceren. Uitspraken of meningen gedaan in interviews komen niet noodzakelijkerwijs overeen met de visie of de mening van de redactie.

Dit magazine verschijnt vier keer per jaar en wordt mede mogelijk gemaakt door een financiële bijdrage van het Aidsfonds en het Trutfonds

2 hello gorgeous

IK ONTMOETTE MARTIN begin jaren negentig, toen hij zich aanmeldde als vrijwilliger voor het baanproject. Banen zijn plekken waar homomannen kunnen cruisen in de buitenlucht. Samen met een groep vrijwilligers moest ik baanbezoekers aansporen tot safe seks. Meestal vond ik het maar eng om uit het niets op homomannen af te stappen. Behalve als ik mezelf had ingedeeld met Martin, die er een sport van maakte om zoveel mogelijk mannen in een uur aan te spreken. Later, tijdens een groot vrijwilligersfeest, vertelde hij me dat hij zelf hiv had en al langere tijd werkte voor de telefonische hulplijn van de Hiv Vereniging. Toen ik die nacht thuis kwam, overviel me een intense droefheid en huilde ik mezelf in slaap.

Ons volgende project samen was er één voor de Thermos-sauna te Amsterdam. Met een groep vrijwilligers maakten we een poster met een safe seks-thema.

Deze werd vervolgens opgehangen in de dag- en nachtsauna.

De reacties op de eerste, luchtige posters waren matig, omdat het volgens veel bezoekers hoog tijd was om iemand met kaposi sarcoom te laten zien. Dat zou de mannen die nog niet veilig vreeën wel leren, vond men.

Ik wist dat angst een slechte raadgever was, en wilde ook geen mensen met hiv inzetten om een voorbeeld voor anderen te zijn. Martin, die inmiddels onder de kaposi sarcoom vlekken zat, zag het anders en bood zichzelf aan als model. Een paar weken later waren we in de studio van Erwin Olaf voor de fotoshoot. Martin, naakt met enkel een handdoekje om, nam plaats op een verhoging en lachte met een mengeling van sensualiteit en trots naar de camera. De tekst op de poster was ‘kan ik jou verleiden tot veilige seks?’. Over deze indringende campagne vertelt jubilaris Erwin Olaf meer in dit nummer.

Martin overleed in 1996.

Maar ik zie hem nog elke dag, dankzij deze foto die thuis bij mij aan de muur hangt.

Leo Schenk Hoofdredacteur leo@hellogorgeous.nl

MEDEWERKERS HG27

Joep Heldoorn

Wim Don

Lisan Jansen Lorkeers

Anouk Benden

Gerrit Jan Wielinga

Karina Grens

Rick Meulensteen

“Vorig jaar ging ik met een grote groep vrienden naar festival Wildeburg. Met z’n allen kamperen, stralend weer, dansend de nacht in, ’s morgens vroeg uitbrakken op een strand bij een klein meer. Het ultieme, vrije zomergevoel!”

© Meike Kenn

“Okay, de natuur was er niet blij mee, maar wat was die lange, hete zomer vorig jaar lekker. Eindeloos buiten eten, de schittering van de zon op het IJ, dat heerlijke lome zomergevoel en dat gewoon op je Amsterdamse balkon.”

Esmeralda Holman

Jule Roehr

Taco Smit

Joke van Soest

Marjolein Annegarn

Olga van Zeil

Jiro Ghianni

Eelk Colmjon

Desiree Engelage

“Zand tussen je tenen, zout in je haar, de zon op je gezicht. Ieder jaar weer het ultieme genieten! Alsof niets er verder meer toe doet.”

Vertel ons een mooie zomer herinnering

Merel van Beeren

Linelle Deunk hello gorgeous 3

AGENDA

Tales of the City In 1976 begon Armistead Maupin met een dagelijks feuilleton voor The San Francisco Chronicle.

De belevenissen van de bonte stoet bewoners van 28, Barbary Lane waren meteen een succes en de verhalen werden later in negen boeken uitgegeven. De boeken beschreven onder meer de impact van aids op de homogemeenschap in San Francisco.

In 1993 werd van het eerste boek een tv-serie gemaakt, later gevolgd door nog twee seizoenen.

In juni van dit jaar komt Netflix met een tiendelig vervolg, met in de hoofdrollen Laura Linney, Olympia Dukakis en Ellen Page.

De hiv-positieve hoofdpersoon Michael ‘Mouse’ Tolliver wordt gespeeld door Murray Bartlett, die eerder te zien was in Looking.

7 juni Netflix

Byron Katie Deze Amerikaanse speaker en schrijver raakte in 1986, ze was toen 43 jaar, in een zware depressie. Ze klopte aan bij een opvangcentrum voor vrouwen en na twee weken kreeg ze daar een ingeving: “Elke keer wanneer ik mijn gedachtes geloofde, leed ik eraan. Zodra ik er niet in geloofde, leed ik er niet meer aan.

Pride Walk Op de eerste dag van Pride in Amsterdam vindt de Pride Walk plaats. Deze demonstratie is inmiddels uitgegroeid tot een bijzondere tocht door de binnenstad naar het Vondelpark, met een schaar aan LHBT+-organisaties en groepen. De mars eindigt in Pride Park, waar talloze optredens zijn en kraampjes staan. hello gorgeous zal dit jaar voor het eerst ook een stand bemannen. Dus kom gerust even langs om ‘hello’ te zeggen. De organisatie van Pride Walk kan nog hulp gebruiken. Als je tijd hebt, kun je je aanmelden als vrijwilliger.

27 juli Pridewalk.amsterdam Zo kwam ik erachter dat lijden een keuze is.” Katie noemde dit proces van zelfonderzoek The Work en schreef er vele boeken over. Centraal hierin zijn vier vragen die je jezelf kunt stellen om te begrijpen wat je pijn doet.

In onze nieuwe rubriek Lifecoach wordt haar werk ook aangehaald.

In juli komt ze naar ons land voor een lezing in het DeLaMar Theater.

4 juli Delamar.nl

Remember the Past Met de slogan Pride = Protest lijkt de organisatie van Pride Amsterdam er dit jaar met gestrekt been in te gaan. Neem daarbij het thema van dit jaar, Remember the Past, Create the Future, en je weet meteen waar ze hun inspiratie vandaan halen. Met de kritiek dat Pride steeds meer een commercieel feestje voor hetero’s wordt die naar homo’s kijken, lijkt de organisatie nu duidelijk te willen maken dat Pride over de emancipatie van LHBT+ gaat. En dat we bij onderwerpen als de moraliteit rond PrEP en transrechten niet op onze lauweren kunnen rusten.

Verschillende ambassadeurs, waaronder activist Dinah de Riquet-Bons (zie het interview met haar elders in dit nummer), zullen ons door een week lang vol activiteiten en straatfeesten leiden.

27 juli – 4 augustus Pride.amsterdam 4 hello gorgeous

AGENDA

Lust for life

Erwin Olaf in Rijks Vorig jaar droeg Erwin Olaf zijn kerncollectie over aan het Rijksmuseum: bijna 500 afdrukken, portfolio’s, video’s, magazines, boeken en posters. Deze zomer is hij daar ook te zien; hij laat er zijn werk een dialoog aangaan met de Nederlandse schilderkunst.

Eén video en elf foto’s van Olaf worden getoond in combinatie met elf schilderijen en een prent uit de collectie van het museum.

Zo wordt Meisje in het Blauw van Johannes Cornelisz. Verspronck gecombineerd met de foto Hope – Portrait 5 van Erwin Olaf.

De opening is op 2 juli, de zestigste verjaardag van de fotograaf.

Vanaf 3 juli is de tentoonstelling open voor het publiek. Verderop in dit nummer kun je ons interview lezen met Erwin Olaf.

De in 1990 overleden Ed van der Elsken was een Nederlandse fotograaf, die bekend stond om zijn stadsreportages. Hij werkte veel in ons eigen land, maar fotografeerde ook het stadse leven in o.a. Frankrijk, Brazilië en Nepal. De afgelopen twee jaar heeft het Nederlands Fotomuseum veel kleurenfoto’s gerestaureerd. Er was schimmel op 42.000 dia’s gekomen, ontstaan door vocht in het huis van de fotograaf. Een selectie van het gerestaureerde werk is nu in het Nederlands Fotomuseum te zien.

t/m 6 oktober Nederlandsfotomuseum.nl

James Blake Hou je van Duncan Laurence, dan zal je James Blake waarschijnlijk ook waarderen. Blake heeft een betoverende bariton én engelachtige falset, waardoor het soms lijkt alsof hij tegen zichzelf aan het praten is. Dit jaar bracht hij zijn vierde CD uit – Assume to Form –, die optimistischer van toon is dan zijn vorige drie. Een van de hoogtepunten is het duet met de Spaanse zangeres Rosalía.

Terwijl ze duidelijk twee verschillende muziekstijlen vertegenwoordigen, komt alles op een liefdevolle manier samen in Bare-foot in the Park. Of ze er ook bij is tijdens het concert dat Blake in november in AFAS Live geeft, is nog onzeker. Het zou mooi zijn, maar ook zonder haar is dit een concert om in de gaten te houden.

3 juli – 22 september

13 november

Rijksmuseum.nl

Mojo.nl hello gorgeous 5

OPMERKELIJK

Primeur Eerder dit jaar vond in de VS de eerste donortransplantatie plaats van een levende hiv-positieve donor naar een andere persoon met hiv. De ontvanger van de nier wil graag anoniem blijven, maar de trotse donor kwam de afgelopen maanden vaak in het nieuws. De 36-jarige Nina Martinez uit Altlanta kreeg als baby hiv na een bloedtransfusie. Op de vraag waarom ze een nier wilde doneren, antwoordt Martinez: “Het bloed dat ik als kind kreeg, heeft mijn leven gered. Ik had het bloed nodig om te overleven, zoals iemand nu mijn nier nodig heeft.” Martinez wil hiermee laten zien dat mensen met hiv net zo normaal zijn als anderen.

“En hoe kun je dit beter laten zien dan door het doneren van een nier?” In ons land kun je je, als je hiv hebt, ook als donor opgeven.

Maar het is nog nooit voorgekomen dat een orgaan werd getransplanteerd van een donor met hiv die nog leeft.

6 hello gorgeous

Barometer Jaarlijks wordt in Europa het rioolwater getest op drugsresten om te zien welke drugs er worden gesnoven, geslikt en gespoten. En wat blijkt? Het gebruik van crystal meth ofwel tina is opvallend gestegen in Amsterdam. De werkzame stof in tina is methamfetamine en wordt in Nederland erg weinig gebruikt, maar in Amsterdam was er vorig jaar sprake van een verdubbeling vergeleken met het voorgaande jaar. Het gebruik is nog altijd stukken lager dan in veel OostEuropese steden. Ook ligt het gebruik van coke hoger dan dat van tina in Amsterdam.

Eerbetoon Dat ze goed kan performen, wisten we al. Maar dat Beyoncé een oom had die stierf aan de gevolgen van aids, was voor velen onbekend. Ze vertelde over hem tijdens de uitreiking van de GLAAD Awards in de VS. GLAAD is een Amerikaanse non-profit-instelling die zich inzet voor het stimuleren en bewaken van betekenisvolle LHBT+-vertegenwoordiging in de media. Tijdens de prijsuitreiking vertelde de zangeres over haar oom, die hielp met de opvoeding van Beyoncé en haar zus Solange. “Verandering begint dichtbij, met het ondersteunen van mensen die je dierbaar zijn. Johnny was de meest fantastische homoman die ik ooit heb gekend. Hij was moedig en zonder schaamte, in een tijd dat homoseksualiteit niet werd geaccepteerd. Om hem te ziek

te zien zijn door aids, was een van de meest pijnlijke ervaringen die ik heb meegemaakt.

Ik hoop dat zijn strijd voor erkenning als een aanmoediging heeft gediend voor anderen om vrijer te leven.”

Handreiking Sinds 2018 scharen alle hivzorgprofessionals zich officieel achter n=n: hiv-positieven onder behandeling kunnen het virus niet overdragen. Maar hoe gaan zorgprofessionals die werken met mensen met hiv hier in de praktijk mee om? De Hiv Vereniging heeft een handreiking voor hen gemaakt, waarin tips worden gegeven over hoe de boodschap geïmplementeerd kan worden in het werk van de professional, en waarin de wetenschap erachter wordt uitgelegd.

Ook gaat de brochure in op het grotere effect van een onderdrukte viral load op een persoon die leeft met hiv. Dit kan te maken hebben met het je niet meer ‘besmettelijk’ voelen door n=n. De handreiking wordt ondersteund door de Nederlandse Vereniging van Hiv Behandelaren (NVHB) en de beroepsvereniging van hiv-consulenten en verpleegkundigen. Je kunt de brochure vinden op de site van de Hiv Vereniging.

hello gorgeous 7

OPMERKELIJK

Slikken De stichting PrEPnu wil het gebruik van de preventiepil normaliseren met een nieuwe campagne. Gerrit Jan Wielinga is lid van PrEPnu en campagneleider: Waarom deze campagne?

“Veel mensen willen op PrEP, maar het lijkt zo ingewikkeld. Omdat er weinig heldere info was voor mensen met vragen, besloten we een simpel stappenplan te maken.

Elke stap leggen we uit in gewone mensentaal, zodat mensen die PrEP willen, snappen hoe simpel het is om aan PrEP te komen.”

Dit najaar wordt PrEP verwacht bij een aantal GGD-en. Is het daarmee klaar voor PrEPnu? “Uiteindelijk willen we PrEP natuurlijk in het zorgpakket, maar het lijkt erop dat we het daar pas weer over kunnen hebben als de GGD ook na vijf jaar PrEP blijft verstrekken. We hopen dat zorgverzekeringen aanvullende verzekeringen gaan aanbieden, zodat je niet steeds met je pinpas bij de huisarts en bij de apotheek hoeft te staan.”

Hoe zijn de reacties tot nu toe geweest?

“De reacties zijn enthousiast.

Er was echt vraag naar heldere communicatie rond PrEP, merken we. Daarbij hebben we zes aansprekende rolmodellen gevraagd als gezicht voor de campagne.”

Er zit ook een vrouw in de campagne. Was het moeilijk om haar te vinden?

“Eva was al actief als vrijwilliger voor PrEPnu. Voor ons was het logisch om haar te vragen, en ze zei onmiddellijk ‘ja’. PrEP is zeker niet alleen een middel voor homo- en bimannen, maar voor iedereen die het risico op hiv wil vermijden.”

8 hello gorgeous

Voorpaginanieuws Hoe vaak horen wij niet van mensen met hiv: “Waarom is n=n geen voorpaginanieuws?”.

Aangeklaagd Gilead en drie andere farmaceuten zijn in een class action-rechtszaak aangeklaagd door een groep hivactivisten voor het bewust hoog houden van de prijzen van hivmedicijnen en het blokkeren van goedkopere alternatieven. Een class action-rechtszaak is een rechtszaak waarin een grote groep mensen collectief een zaak bij de rechter brengt of waarin een bepaalde klasse verdachten vervolgd wordt. Onder de activisten die de farmaceuten aanklagen, zijn Peter Staley en Brenda Goodrow, die we eerder dit jaar nog interviewden. Tijdens de eerste dag van de rechtszitting confronteerde het Amerikaanse congreslid Alexandria Ocasio-Cortez (Democraten) de CEO van Gilead met de hoge prijs van Truvada (PrEP) in de VS. In Australië kost het middel $ 8 per maand, in de VS $ 1.780. De baas van Gilead verklaarde dat het om een generieke versie van Truvada gaat in Australië, terwijl er in de VS nog een patent op zit tot 2020.

Daarom heeft Gilead als enige het recht het te produceren en kan het zelf de prijs bepalen. OcasioCortez wees hem erop dat PrEP is ontwikkeld met publiek geld.

“Er is geen reden dat PrEP hier zo duur is. Mensen gaan dood omdat ze het niet kunnen betalen.”

Het zou inderdaad kunnen helpen bij het informeren en overtuigen van het algemene publiek. Maar de laatste keer dat hiv groot nieuws was, is alweer jaren geleden. Zo niet in Engeland, waar The Guardian onlangs groot uitpakte met de resultaten van een groot internationaal onderzoek naar n=n. Dit keer betrof het een studie onder bijna duizend discordante homokoppels (koppels waarvan één van de twee leeft met hiv.) Daaruit bleek wederom dat bij een onmeetbare viral load het virus niet wordt overgedragen.

In Nederland werd het nieuws grotendeels over het hoofd gezien.

Een gemiste kans, volgens ons. hello gorgeous 9

OPMERKELIJK

Witwassen Dit jaar is het vijftig jaar geleden dat de 15-jarige Robert Rayford overleed aan wat we later zouden leren kennen als aids. Het Amerikaanse HIV Plus magazine besteedde er een artikel aan met de veelzeggende titel Whitewashing HIV History. De gekleurde tiener werd met vage klachten opgenomen in een ziekenhuis in Missouri en stierf een maand voor de Stonewall-rellen. Robert was de eerste Amerikaan die zou sterven aan de gevolgen van aids, maar niemand had toen nog gehoord van hiv. Pas toen twaalf jaar later, in 1981, vijf jonge, witte mannen met longontsteking en huidkanker waren opgenomen, trok het Center for Disease Control aan de bel. Dat er nog twee mannen – beiden zwart – dezelfde ziekteverschijnselen hadden, werd niet vermeld. Al sinds het begin van de epidemie wordt het probleem van hiv in de zwarte gemeenschap genegeerd: hivplusmag.com/ stigma/2018/8/28/whitewashinghiv-history.

10 hello gorgeous

FCK HIV Lukas Julius Keijser is een Nederlandse kunstenaar die in Berlijn woont. Hij werkt met thema’s als underground- en afvalculturen, waarbij hij de grenzen verkent tussen kunst en niet-kunst. Sinds 2008 werkt hij intensief met zeefdruk op allerlei oppervlakken. Dat vormde de basis van een kunstperformance rond PrEP, genaamd FCK HIV. Voor de performance maakte hij op karton dat hij vond bij de afval, zeefdrukken van de blauwe preventiepil.

Toeschouwers konden vervolgens een zeefdruk van de pil kopen met verschillende prijzen, afhankelijk van de prijs van PrEP in het land waar ze vandaan kwamen.

Patient Zero

Zeg het met bloemen

Het verhaal van de Canadese steward Gaëtan Dugas die in z’n eentje verantwoordelijk zou zijn geweest voor de verspreiding van hiv in de VS, behoort inmiddels tot de onofficiële geschiedenis van aids. Het begon met een tikfout, waarbij de letter O (van ‘Outside California’) werd gezien als een nul. Vervolgens verscheen in 1987 het epische boek And The Band Played On van Randy Shillts. Hierin beweerde de schrijver – zonder enig wetenschappelijk bewijs – dat Dugas bewust honderden Amerikanen infecteerde. Patient Zero was geboren en het enorm succesvolle boek werd later ook verfilmd.

In zijn documentaire Killing Patient Zero ontkracht de Canadese filmmaker Laurie Lynd de mythe over Gaëtan Dugas. De film ging eind april in première op het filmfestival van Toronto. In een interview met Queerty vertelt Lynd, die net 60 is geworden, hoe hij de aidscrisis heeft overleefd: “Samen met mijn vriend had ik een opzettelijke blindheid voor wat er om ons heen gebeurde.

Verstandelijk wisten we het, maar gevoelsmatig ook weer niet.

De ironie wil dat ik juist wakker

werd door het boek van Shillts.

Nu schaam ik me ervoor dat ik toen het verhaal over Patient Zero voor zoete koek nam. Ik was niet slim genoeg om het in twijfel te trekken. Voor mijn eigen film las ik het boek weer en kwam ik door gesprekken met intimi erachter dat Shillts waarschijnlijk last had van geïnternaliseerde homofobie.”

Lynd heeft zijn film opgedragen aan Dugas en Shillts. “Een van mijn leidende principes bij het maken van de documentaire was dat ik niet met de vinger wilde wijzen. Ik probeer een gevoel van verschrikking vast te leggen, van hoe het was om in die jaren te leven. En hoe wanhopig mensen waren, waaronder Shillts, om aids op de nationale agenda te krijgen.

Ik denk dat hij iets verkeerd heeft gedaan met de beste bedoeling.

Mijn volgende film gaat over hem.

Hij was medeverantwoordelijk voor het sluiten van de sauna’s in San Francisco en mensen vonden hem seksnegatief, anti-seks. Het is onterecht om alle goede dingen die hij deed, te vergeten.” Het is nog onbekend of en wanneer Killing Patient Zero hier in de bioscoop te zien is.

In april werd in de Koninginne Apotheek te Amsterdam een speciale tulp gedoopt tot ‘Reine de Lairesse’. Tijdens het AmsterdamDiner vorig jaar werd de toen nog naamloze tulp ten bate van het Aidsfonds geveild. Na spectaculair oplopende biedingen verwierf apotheker Marjan Terpstra voor maar liefs € 28.000 de tulp.

Terpstra zet zich al langer in voor hiv-zorg en de nieuwe tulp is voor haar een verbinding van hiv-zorg in Nederland en elders.

hello gorgeous 11

GRAAG OF NIET

tekst Bas Timmermans illustratie Karina Grens

Voorveroordelen HET IS EEN GRIJZE maandagochtend, kwart voor negen. Op weg naar mijn werk wacht ik voor het stoplicht bij mij om de hoek. Ik heb een sigaret in mijn hand, ook al vind ik fietsend roken altijd een beetje armoedig. Naast me stopt een vrouw, niet veel ouder dan ik, maar ze heeft iets mevrouwerigs.

We hebben even oogcontact en omdat ik vind dat een betere wereld begint op straat, groet ik haar

12 hello gorgeous

met een kort maar vriendelijk ‘goedemorgen’. Ze glimlacht en knikt terug. De auto’s uit de zijstraten rijden nog, dus ik kijk een beetje rond. Naast het stoplicht zit een café en de straat ligt er vol met peuken. Vanuit mijn ooghoek zie ik dat de mevrouw mijn blik volgt.

“Wat een viezigheid, hè”, zegt ze.

Ik beaam het. Wat leuk: mijn groet zorgt voor een kleine verbondenheid. Ik merk dat de mevrouw nog

iets wil zeggen, waarschijnlijk over rommel op straat in het algemeen. “En jij gooit je sigaret zo meteen ook op straat.” Het is geen vraag, maar een stelling.

Die opmerking had ik, zo vlak na ons verbondje, niet zien aankomen. De auto’s in de zijstraten staan stil. Het wordt nu snel groen.

Moet ik wat terugzeggen? Ik gooi mijn peuken namelijk echt bijna nooit op straat. Ik gooi ze in een putje. Of in zo’n peukenput. Dat is nogal een gedoe als hij ernaast

valt, of op het randje, of als hij op het rooster terugketst. Dan loop ik weer terug en sta ik met een voet die peuk dat putje in te dirigeren. Dat gaat natuurlijk nooit in één keer goed. Als ik dan toch bezig ben, probeer ik andere peuken rondom het putje ook mee te vegen. Ze allemaal erin krijgen, lukt nooit, je smeert ze vaak alleen maar uit. Na een tijdje, als er vieze peukensmurrie op de witte rand van mijn gympen zit, begint het er echt knullig uit te zien.

Dan begin ik, op één voet balancerend bij dat putje, half op het fietspad, af te wegen hoeveel natte peuken van een ander ik voor het algemeen belang wil opruimen. Wanneer heb ik genoeg gedaan? Ik denk daar echt goed over na. Dus wie bent u, mevrouw, om mij te beschuldigen van het op straat gooien van mijn peuken?

Het is groen. Ik ben sneller op weg dan de mevrouw. Als ik nu nog iets zeg, wordt het heel gekunsteld. Door mijn overpeinzingen wordt het vraagstuk groter.

Dit gaat over vooroordelen! Voorveroordelen eigenlijk, want ik had nog helemaal niets verkeerd gedaan. Dit is het domino-effect van kleine opmerkingen naar vooroordelen, naar discriminatie en polarisatie. Anderen daarop aanspreken is ook hoe een betere wereld begint op straat.

Of maak ik het te groot en ben ik gewoon beledigd? Intussen ben ik alweer bij het volgende stoplicht. De mevrouw staat weer naast me. “Mevrouw, u had zojuist wel heel snel een oordeel.

Ik had nog helemaal niets verkeerd gedaan.” Ze kijkt me aan met een wat-bedoel-je-gezicht.

Ze is niet boos, niet verbaasd; ze heeft simpelweg totaal geen boodschap aan wat ik zeg. Ik heb blijkbaar een wacht-op-reactie-gezicht, want ze haalt haar schouders en tegelijkertijd haar wenkbrauwen lichtjes op. Alsof ik zei: “Kijk, een boom.” Ja, een boom, dus? Het is groen. Zij slaat rechtsaf en ik links.

Maar zo ging het niet. Nadat het groen werd en ik fietsend vooroordelen overpeinsde, keek ik achterom. Ik zag de mevrouw niet meer. Als ik bij het volgende stoplicht stilsta, haal ik mijn schouders op om echt, fysiek te voelen hoe dat is. Ik laat ook mijn wenkbrauwen meedoen. Het voelt heerlijk. Die mevrouw had gelijk: sommige vooroordelen zijn het niet waard om langer bij stil te staan dan de tijd tussen twee stoplichten. hello gorgeous 13

ACTUEEL

tekst Liza van den Dijssel illustratie Olga van Zeil

Hoofdagente Debby (38) had tijdens haar werk bloedcontact met een vrouw met hiv. De tijd die ze op de uitslag van haar test moest wachten, heeft een behoorlijke impact gehad. “Nu weet ik beter, maar toen was ik helemaal in paniek.

Ik ging door een hel.”

Vanwege deze incidenten, en met name omdat de vrouw haar opzettelijk wilde besmetten, heeft de officier van justitie haar aangehouden op verdenking van poging tot doodslag, wat later is aangepast naar poging tot zware mishandeling. De vrouw is uiteindelijk veroordeeld voor eenvoudige mishandeling; ze kreeg twee maanden voorwaardelijk en verplichte hulpverlening.”

Spastisch “Toen ik haar gegevens las, raakte ik behoorlijk in paniek. Volgens

“De angst voor

mijn relatie “TIJDENS EEN NACHTDIENST trof ik een vrouw liggend op straat aan. Volledig laveloos, en met littekens van zelfverwonding. Ze miste een paar tanden en haar mond was helemaal bebloed.

We wilden haar veilig thuisbrengen, maar in de auto werd ze opeens agressief en beet ze me vol in mijn hand. Ze liet niet los en beet ook helemaal door.

Terug op het bureau bleek dat ze een hiv-indicatie had. In haar thuisland, Afghanistan, was ze opgepakt geweest en door politie verkracht. Daarbij had ze hiv opgelopen. Een heel triest verleden.

Ook stond in haar dossier dat ze hiv-medicatie weigerde, en dat ze al drie keer eerder agenten had gebeten, naar eigen zeggen om ze met hiv te infecteren.

14 hello gorgeous

de toenmalige prik-procedure is direct de GGD-arts ingelicht. Die kwam langs en heeft de situatie beoordeeld. Er werd een test afgenomen en ik kreeg onmiddellijk hiv-remmers. Die moest ik drie dagen slikken. Na drie maanden werd er weer een test afgenomen en weer drie maanden later nog eens. In die tijd moest je nog lang op de definitieve uitslag wachten.

Die zes maanden waren de hel voor mij. Ik wist niets over hiv en aids, en ik dacht dat als ik het zou hebben, ik dood zou gaan.

Ik was helemaal spastisch, ik kon er helemaal niet mee omgaan.

Ik was ook heel bang om het over te dragen. Ik was bezig met een grote tatoeage, maar heb me al die maanden niet laten tatoeëren.

Mijn toenmalige vriend reageerde

“Ze liet niet los en beet ook helemaal door”

hiv heeft me gekost”

hello gorgeous 15

ADVERTENTIE ADVERTENTIE

999/NL/19-05//1049

ACTUEEL juist heel laconiek en deed er luchtig over. ‘Dan gebruiken we toch gewoon een half jaar condooms?’, zei hij. We konden er helemaal niet goed over praten.

Ik kan wel zeggen dat onze relatie door mijn dramatische reactie is stukgelopen. Het heeft dus een behoorlijke impact gehad.

Gelukkig sprak ik tijdens dat half jaar met een infectie-arts. Hij legde me uit hoe het zit met besmettingsgevaar en dat de kans op hiv, ondanks het bloed-bloed-contact, heel klein was. Hij reageerde heel nuchter, en lachte me nog net niet uit vanwege mijn paniek. Dat was eigenlijk heel geruststellend.

Maar pas na de definitieve uitslag kon ik opgelucht ademhalen. Ik heb gehuild toen ik de uitslag kreeg.”

is. Als ik merk dat een collega na een incident bang is, dan praat ik met diegene en probeer ik de angst weg te nemen. Doordat ik het zelf heb meegemaakt, weet ik dat die angst meestal onnodig is. Ook ík heb destijds overdreven gereageerd. Heel soms schrikken collega’s een beetje als ze horen dat de aan te houden persoon hiv-positief is. Dan maak ik een grap en leg ze uit dat het gevaar niet in een spatje bloed zit. Verdachten dreigen er ook wel eens mee, maar daar trek ik me niets van aan. Ze roepen zoveel, ik neem dat meestal met een korreltje zout. Ik denk dan juist dat het niet zo is. Als ze daadwerkelijk van kwade wil zijn en ons willen besmetten, zouden ze het niet zeggen, toch?”

Grap

Blij

“Hoewel dit allemaal wat langer geleden is, is er nog steeds weinig kennis over hiv en over het risico op overdracht. Niet alleen bij, zoals wij dat noemen, ‘de burger’, maar ook bij ons, de politie. Ik kan niet zeggen hoe vaak zulke incidenten voorkomen, maar ik zie bij mijn collega’s nog veel onwetendheid. Ze weten niet wat hiv inhoudt. Ook nu nog zijn sommigen helemaal in paniek als ze zich bijvoorbeeld aan een naald hebben geprikt. ‘Het is een enge ziekte en je gaat er dood aan’, denken ze. Soms is al bekend bij ons of iemand die we moeten aanhouden, leeft met hiv. Dat horen wij dan van tevoren van de meldkamer. Als er een geweldincident is geweest en wij vermoeden dat de verdachte hiv-positief is, dan kunnen we hem via de officier van justitie dwingen tot het laten afnemen van een hiv-test. Wij krijgen de uitslag vervolgens van de arts. Ook wordt er bij een verhoor standaard gevraagd of iemand medicijnen slikt, en waarvoor. Zelf maak ik er alleen een aantekening van in het systeem als het relevant is.

Ik vind het jammer dat er nog zo veel stigma rondom hiv en aids

“We krijgen bij de politie geen voorlichting over de kans om hiv te krijgen door contact met hivpositieve verdachten. In de tijd van mijn incident niet, en ook nu niet. Dat vind ik zelf niet vreemd.

Ook gewone burgers krijgen dit niet van hun werkgever. Iedereen heeft zijn eigen verantwoordelijkheid, ook politiemensen. Ons werk brengt misschien meer geweld met zich mee, maar er zijn zoveel dingen waar je dan rekening mee zou moeten houden!

Als je bang bent, dan kun je tegenwoordig makkelijk opzoeken wat de risico’s zijn. En de artsen van het PrikPunt (een hulpdienst voor mensen die beroepsmatig met infectieziektes te maken kunnen krijgen, red.) kunnen het gevaar goed inschatten, dat is hun werkgebied. Ik vind het niet de taak van de werkgever om ons hierover voor te lichten. Ik vind het wel erg dat mensen in het algemeen zo weinig over hiv weten, maar dat is meer een maatschappelijk probleem. Daarom probeer ik in mijn team de kennis te vergroten. In die zin ben ik blij dat ik dit heb meegemaakt. Ik weet nu wél hoe het zit, en ik kan mijn collega’s daarom voorlichten.”

“We krijgen bij de politie geen voorlichting over de kans om hiv te krijgen door contact met hiv-positieve verdachten”

ACTUEEL

tekst Leo Schenk fotografie Henri Blommers en Taco Smit

Politie en justitie hebben onterecht veel angst voor hiv.

Ze baseerden zich tot voor kort, net als veel medische diensten, nog op een richtlijn uit 2008 van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM).

IN JANUARI 2018 werd een Somalische vrouw veroordeeld voor het bijten van een politieagente. Het incident vond drie maanden ervoor plaats tijdens een aanhouding, waarbij de vrouw haar ID-kaart niet wilde afgeven. Die hield ze in haar handen geklemd en op het moment dat de agente de kaart wilde pakken, beet de vrouw – tot bloedens toe – in diens vinger. Tijdens de rechtszaak in Assen kwam naar voren dat de vrouw uit Somalië hiv heeft en het Openbaar Ministerie (OM) betoogde dat de vrouw de agente opzettelijk had willen infecteren. De rechter nam dit als verzwarende omstandigheid mee in het vonnis en veroordeelde de vrouw – die wordt behandeld voor haar hiv – tot zes maanden cel en een boete van € 2.000. De politieagente zat ten tijde van de rechtszaak nog steeds in de rats over een mogelijke hiv-infectie.

Ze moest tot eind mei wachten om zeker te weten dat ze niet geïnfecteerd was, zeven lange maanden na het incident.

Hiv als verzwarende omstandigheid Sidney Smeets (43) is strafrecht-advocaat bij Spong Advocaten en Pieter Brokx (48) is directeur van de Hiv Vereniging.

18 hello gorgeous

Samen schreven ze een opiniestuk voor het Advocatenblad over deze casus, waarin ze stelden dat de tijd in Assen sinds het begin van de eeuw lijkt stil te staan. “Het is van belang dat strafrechtadvocaten, het Openbaar Ministerie en de rechtspraak op de hoogte zijn van de feiten over hiv (…) Het is 2018, we zouden beter moeten weten”.

Sidney Smeets hello gorgeous 19

ACTUEEL Sidney, om hoeveel bijtincidenten gaat het eigenlijk per jaar?

“De precieze cijfers heb ik niet paraat, maar een aantal jaar geleden kwam het vaker voor dan nu en kreeg het ook meer aandacht in de media. De laatste tijd gaat het gelukkig om uitzonderingen.”

Pieter: “Er is onderscheid tussen bijtincidenten en prikaccidenten. De eerste hebben vaak een strafrechtelijk vervolg en mediaaandacht, terwijl prikaccidenten

Pieter Brokx

vaak in een medische setting gebeuren en niet breed worden uitgemeten in de pers. Daardoor horen we er nooit over.”

Kent ons land specifieke anti-hivwetten tegen mensen met hiv?

Sidney: “Jaren geleden speelde de vraag of hiv in het strafrecht moest. Bijvoorbeeld of we mensen die weten dat ze hiv-positief zijn en onbeschermde seks hebben, strafbaar moesten stellen.

Verschillende ministers hebben zich hierover gebogen en uiteindelijk werd besloten om hiv uit

20 hello gorgeous

het strafrecht te houden. Er zijn wel zaken geweest waarin dit voorkomt, maar over het algemeen zijn rechters bijzonder terughoudend in het aannemen van strafrechtelijke aansprakelijkheid voor hiv-infecties of pogingen daartoe.”

Hebben jullie contact gehad met de advocaat van de Somalische vrouw?

Sidney: “Ik heb kort na de uitspraak met hem gesproken, toen de media erover schreven. Helaas toen pas, anders had het anders kunnen lopen. Hij gaf aan dat de rechter zich volgens het vonnis enkel heeft gebaseerd op het mishandelingsaspect. Maar de straf is nogal hoog voor een ‘eenvoudige’ mishandeling, dus de rechter heeft de hiv-status wel degelijk meegewogen in het vonnis. Dat het OM tijdens een dergelijke zaak iets zegt over het feit dat de verdachte hiv heeft, mag. Dat die agente er een zekere angst voor heeft gehad, kan ook best. Maar dan moet je vervolgens wel zeggen dat die angst niet terecht is en er geen reden is tot zorgen.”

Pieter: “In hoger beroep is er uiteindelijk vrijspraak gekomen.

Maar de vrouw moest nog wel € 2.000 aan de agente betalen voor aangedaan leed. Ons standpunt is dat niet de vrouw de schadevergoeding had moeten betalen, maar de medische dienst waar de agente zich heeft gemeld na het incident. Die heeft haar onterecht bang gemaakt. Sommige korpsen hebben een eigen medische dienst, anderen sturen de agenten naar de eerste hulp. Die volgden tot voor kort allemaal de richtlijn van het RIVM uit 2008. Daarin staat oude informatie en zo’n medische dienst had zich beter moeten informeren. Ik kan me voorstellen dat de vrouw allang blij is dat ze er met die boete vanaf kwam, maar wij hadden liever gezien dat ze nogmaals in hoger beroep zou zijn gegaan. Zo kan dit vonnis een precedent scheppen voor een volgende uitspraak.”

Als iedereen zich baseert op zo’n verouderde richtlijn van de RIVM, is die dan niet de echte boosdoener?

niet gekeken naar de medische stand van zaken. Hoe zit het met n=n? En is er überhaupt wel sprake van een kans op overdracht?”

Pieter: “Het is heel vervelend dat er op de site van de RIVM tot voor kort informatie uit 2008 op stond.

Het is een van de redenen dat dit vonnis is uitgesproken. We hebben daar meteen aan de bel getrokken en gezegd dat ze die richtlijn echt moeten herzien. Inmiddels is er een nieuwe richtlijn. Daarin wordt onderscheid gemaakt tussen mensen met hiv die wel en niet onder behandeling zijn.”

Pieter: “Ik kan me trouwens ook voorstellen dat ze graag op zoek gaan naar verzwarende omstandigheden als het gaat om een agent, als handhaver van de wet.”

Begin dit jaar speelde er een zaak in Medemblik waarbij iemand ermee dreigde dat hij hiv had, toen de politie hem arresteerde. Is dreigen al genoeg om een zwaardere veroordeling te krijgen?

Sidney: “Bij een bedreiging is het de vraag hoe het op de ander overkomt en hoe reëel die dreiging is. Het is geen bedreiging met de dood, maar je zou wel enig letsel kunnen oplopen. Het kan dus een reële bedreiging zijn. Als advocaat zal je de rechter moeten vragen hoe reëel de dreiging is als de kans op een werkelijke infectie nihil is.”

Pieter: “Dit is de spagaat van onze communicatie: we zeggen: ‘Met hiv kun je prima oud worden’, maar het is nog steeds iets dat je niet wilt oplopen’.”

Hoe komt het dat justitie geen up-to-date informatie over hiv heeft?

Sidney: “Zulke zaken komen niet vaak voor, daarom heeft het ook niet de aandacht van officieren van justitie. Zo’n officier heeft misschien wel honderd zaken per jaar en soms zitten daar één of twee hiv-zaken bij. Dan kijkt de officier naar eerdere uitspraken hierover en als het goed is, kijken ze wat er in het algemeen over is geschreven. Dat zal vaak juridische literatuur zijn. Ze hebben

Sidney: “Dat klopt. Er is een tendens bij het OM dat strafbare feiten tegen hulpverleners of gezagdragers eerder naar buiten worden gebracht via de media.

Om duidelijk te maken dat ze hier hard tegen optreden.”

Pieter: “Ons belang is dat hiv wordt genormaliseerd, zodat mensen erover kunnen praten en zich kunnen beschermen op een manier die bij hen past. Dat zorgt ervoor dat de verspreiding van hiv stopt.”

Je zou kunnen zeggen: licht de politie goed voor en dan gebeurt dit niet meer?

Pieter: “Dat is makkelijker gezegd dan gedaan. De politieacademie heeft een vol programma en hiv is daar geen prioriteit omdat het zo weinig voorkomt. Daar kom je niet zomaar binnen. We hebben een voorlichter die zelf bij de politie werkt. Maar dat is slechts één politieagent ergens in het land. Zo heb je niet de hele nationale politie te pakken. Hopelijk dringt de nieuwe RIVM-richtlijn ook door tot de agenten op straat. Dit is een nobel streven en ik denk niet dat we hiermee alle agenten bereiken. En de vraag is: moeten ze die informatie wel hebben? Er zijn belangrijkere onderwerpen waar ze rekening mee moeten houden.”

Voor mensen met hiv is het wel belangrijk dat ook agenten op de hoogte zijn.

Pieter: “Dat klopt, maar we moeten realistisch blijven over waar we onze beperkte capaciteit inzetten en wat we er vervolgens mee kunnen bereiken.” hello gorgeous 21

ACTUEEL

Gini van Rijckevorsel (51) is arts Maatschappij en Gezondheid bij de Landelijke Coördinatie Infectieziektebestrijding (LCI), een onderdeel van het Centrum Infectieziektebestrijding van de RIVM. Ze is betrokken bij het opstellen, publiceren en implementeren van de richtlijnen voor infectieziektebestrijding.

Nieuwe richtlijn Prikaccidenten neemt n=n mee in risicoinschatting

Jullie hebben net een nieuwe richtlijn gepubliceerd.

Hoe is deze tot stand gekomen?

“Eens in de vijf à tien jaar zijn onze richtlijnen toe aan herziening. We doen dan een knelpuntenanalyse met een aantal belanghebbenden. Daarna gaat een auteur aan het werk om de onderzoeksvragen uit die knelpunten te beantwoorden. Een van de knelpunten dit keer was:

22 hello gorgeous

wat te doen met n=n? In 2008 – toen de oude richtlijn werd gepubliceerd – was hier nog geen overeenstemming over. Het Zwitsers standpunt was net uitgekomen en er was nog veel debat over.

Inmiddels, na meerdere onderzoeken, is iedereen het er over eens dat een patiënt, mits goed behandeld, geen hiv kan overdragen.”

De politie maakt gebruik van jullie richtlijn bij het inschatten van het risico op hiv bij bijtincidenten…

“Volgens mij doet de politie dat niet zelf. De richtlijn is bedoeld voor zorgprofessionals, zoals een arts bij de GGD. Veel politiekorpsen hebben een contract met een ARBO-dienst of een GGD die voor hen deze risicovolle accidenten afhandelen. Zij beoordelen wat het risico is bij een bijt- of spuugaccident.”

Een vrouw met hiv die werd behandeld kreeg een hogere straf omdat ze een agente beet. Bijten vormt toch geen risico voor hivoverdracht?

“Bijten vormt een risico voor zowel de bijter als diegene die gebeten wordt. We kijken dan niet alleen naar hiv, maar ook naar andere ziektes, zoals hepatitis B en C. Bij diegene die gebeten wordt, komt er speeksel in de wond, en dan heb je eigenlijk alleen maar een risico op hepatitis B. Hiv wordt dan niet als risico gezien. Andersom is er wel een risico als er bloed in de mond van de bijter komt. In dat geval hebt je een bloed-slijmvlies-contact. Ook is het anders als de bijter bloed in zijn mond heeft, bijvoorbeeld na een vechtpartij. Dan heb je een bloed-bloed-contact, en dan lopen beiden een risico op overdracht.

Maar zoals gezegd is er alleen een risico op overdracht als een persoon een hoge viral load heeft.”

Agenten die gebeten zijn door een verdachte met hiv, voelen zeven maanden onzekerheid of ze daadwerkelijk hiv hebben opgelopen of niet. Dit is toch tamelijk absurd?

“Het ligt eraan of je wel of geen PEP krijgt voorgeschreven. Je krijgt dit alleen als je daadwerkelijk risico hebt gelopen. Bij PEP ga je achteraf een controle doen.

In de oude richtlijn was dit inderdaad na drie en na zes maanden.

Als je een maand lang PEP hebt gekregen, heb je zes maanden daarna de laatste controle en dan zit je in totaal op zeven maanden.

Dat is in de nieuwe richtlijn verkort naar vier maanden.”

In de nieuwe richtlijn staat dat de kans op hiv-overdracht door een behandelde patiënt ‘verwaarloosbaar klein’ is. Die term werd lange tijd ook gebruikt door de verschillende hiv-organisaties, maar die zeggen nu dat er helemaal geen kans is op infectie bij n=n.

“Als een hiv-infectie goed behandeld wordt, is het virus niet meer meetbaar in het bloed, en wetenschappelijk wordt dit risico vertaald als verwaarloosbaar klein.

In de richtlijn is dan ook opgenomen dat er dan geen indicatie voor PEP is. Dit is ook de terminologie die de BHIVA (Britse vereniging voor hiv-behandelaren, red.) en de NVHB (Nederlandse vereniging voor hiv-behandelaren, red.) gebruiken.”

Laat deze terminologie geen ruimte voor eigen interpretatie van de richtlijn?

“Het is niet de bedoeling dat je aan de risico-inschatting die wordt vermeld, of de terminologie die wordt gebruikt in de richtlijn, een eigen interpretatie gaat geven.”

Wist je dat ook advocaten deze richtlijn inzien?

“Wij hebben ervoor gekozen dat het voor openbaar gebruik is. Dus iedereen kan het lezen. Alleen mag volgens mij een strafrechtadvocaat hier zelf geen interpretaties doen zonder ruggenspraak van een medische professional. We werken momenteel aan een nieuwe richtlijn voor seksaccidenten.

Deze is na de zomer klaar.” hello gorgeous 23

PRIDE

tekst Gerrit Jan Wielinga fotografie Jule Roehr

Dinah de Riquet-Bons (49) is een gekleurde trans-vrouw met hiv die zich sterk maakt voor hiv-, trans- en sekswerkrechten. Tijdens de opening van AIDS 2018 in Amsterdam maakte ze met haar speech een verpletterende indruk op het internationale publiek. Dit jaar is ze ambassadrice van Pride Amsterdam. hello gorgeous sprak met haar in Berlijn, waar ze strategisch directeur is van TGEU, de Europese organisatie voor trans-mensen.

“ Niets over ons, zonder ons” “TIJDENS DE OPENING van de grote aidsconferentie vorig jaar in Amsterdam mocht ik een statement maken namens mensen met hiv. Het was bijzonder dat een trans-sekswerker van kleur op dat grote podium stond. Ik maakte me sterk voor het principe ‘niets over ons, zonder ons’, waarmee 24 hello gorgeous

ik wilde zeggen dat het belangrijk is dat er nooit over mensen besloten mag worden zonder dat ze het er zelf mee eens zijn. Op het gebied van hiv, voor transgenders, voor mensen van kleur, voor sekswerkers; op alle gebieden die ik noem, is er nog veel werk aan de winkel, overal in de wereld.”

hello gorgeous 25

PRIDE “Ik heb een hele vrije opvoeding gehad. Mijn ouders behoorden tot de artistieke Amsterdamse grachtengordel-elite van de jaren zeventig en tachtig. Dat betekende naast vakanties in ons huis in Zuid-Frankrijk en een middelbare-schooltijd op het Barlaeus Gymnasium ook een hele vrije seksuele moraal.

“Hoewel alle tekenen er al waren, ben ik pas na mijn dertigste in transitie gegaan” Dat ik als jongen op mannen viel werd zó gewoon gevonden, dat mijn ouders me op mijn twaalfde eenvoudigweg vertelden dat ik homo was. Hoewel alle tekenen er al waren, ben ik pas na mijn dertigste in transitie gegaan. Opgroeien in Amsterdam betekende ook dat het homoleven letterlijk om de hoek zat. Ik ging veel uit en toen ik seks had ontdekt, wilde ik alleen maar meer! Op mijn negentiende kwam ik, op een dansavond in Club Havana, een stoere Amerikaan tegen die me versierde. Helemaal verliefd belandde ik bij hem in het zwarte getto van Jersey City, dat tegen Manhattan aanligt. Al snel leerde ik de mores van de getto-cultuur en met mijn vriend als pooier stond ik al snel op de tippelzones van New York.

Zo was die cultuur. Mijn vriend was echt een mannetje en het was niet meer dan logisch dat ik als ‘zijn vriendinnetje’ de baan opging om geld te verdienen. Al zijn vrienden deden dat. Hij ging met zijn vrienden biljarten in een café, terwijl ik klanten bevredigde. Het was een spannende tijd en ik heb in dat jaar met hem ontzettend veel geleerd. Naast dat ik behoorlijk streetwise werd, was de onderdompeling in de zwarte cultuur voor mij ook een openbaring.

Ik ben zelf ook van kleur, Moluks oorspronkelijk, maar opgegroeid 26 hello gorgeous

in een totaal witte omgeving.

Er ging een wereld voor me open.

Seks met hem was altijd zonder condoom en toen ik in zijn huis een brief vond waaruit duidelijk werd dat hij hiv had, heb ik me laten testen. Toen bleek dat ik zelf ook hiv had. Dat was nogal een schok. Ik kende de uitgemergelde gezichten van mannen met aids.

Was dat mijn voorland? Ik was pas 20! Maar het betekende ook dat ik actief werd in ACT UP en me bewust werd van alle manieren waarop je activist kon zijn. New York bruiste in die tijd van de initiatieven om mensen te helpen overleven. Zelf ben ik betrokken geraakt bij de drag queen ballcultuur. Ik kwam bij The House of Xtravaganza terecht, een huis waar voornamelijk latina-meiden bij aangesloten waren. Na een jaar vond ik mijn leven in New York iets teveel worden en ben ik weer terug naar Amsterdam gegaan.

Mijn vriend en ik zagen elkaar nog wel. Dan kwam hij naar Amsterdam, of ik vloog naar New York, maar je groeit toch uit elkaar.”

Levensgeluk “Na terugkomst ben ik bedrijfsrecht gaan studeren, en had ik een carrière als directeur operations bij telefoonbedrijven. Jarenlang heb ik callcenters opgezet voor grote telefoonmerken als Tele2 en Versatel. Ik was onder controle bij een arts voor mijn hiv, maar ben niet eerder pillen gaan slikken dan nadat ik opgenomen werd in het ziekenhuis, in 1999. Ik was uitgeput. Niet alleen werkte ik keihard, maar ik ging ook avond aan avond uit en had seks zoveel ik kon.

Logisch dat mijn lichaam het op een gegeven moment opgaf. Een longontsteking nekte me. Vanaf dat moment ben ik ook meer gaan nadenken en praten over mijn gender en werd het duidelijk dat het voor mijn levensgeluk noodzakelijk was om in transitie te gaan. Daarvoor had ik het wel overwogen, maar ik kon me niks voorstellen bij een trans-vrouw

met hiv. Ook wist ik van vriendinnen die de transitie hadden gemaakt, hoe moeilijk het kan zijn om te blijven functioneren in de maatschappij als transvrouw. Dat hield me echt tegen.”

Wachtkamer “Na mijn transitie moest ik erg wennen. Was ik daarvoor een man die op mannen viel; nu was ik ineens een hetero-vrouw. Dat is echt een andere uitgangspositie. Met vallen en opstaan is het me gelukt om weer een nieuw leven op te bouwen. Zo dacht ik aanvankelijk dat ik makkelijk weer als directeur operations aan de slag kon, maar potentiële opdrachtgevers waren huiverig om me aan te nemen. Ik heb me toen, na best een moeilijke periode, laten omscholen tot verpleegster. De afgelopen jaren heb ik gewerkt op verschillende afdelingen in het OLVG en het AMC en uiteindelijk bij Mentrum, waar ik op een afdeling werkte voor jongeren met psychische problemen.

Naast mijn werk als verpleegster ging ik me ook bezighouden met maatschappelijke initiatieven op gebied van trans- en sekswerk. Zo was ik bestuurslid van PROUD, de belangenvereniging voor en door sekswerkers, en was ik voorzitter van Trans United, een platform voor biculturele transgenders. Iets waar ik bijzonder trots op ben, is het initiatief Trans Health Clinic dat ik samen met arts Adrie van Diemen heb opgezet. De Trans Health Clinic is een uitkomst voor allerlei trans-mensen die om wat voor reden dan ook niet terecht kunnen in de reguliere zorg. Mensen zonder papieren, maar ook mensen die veel te lang moeten wachten op hun intake, of die zijn afgewezen en een beetje aanrommelen met hormonen. Bij de Trans Health Clinic kun je terecht voor hormonen, advies en controle.

Daarnaast kun je er ook terecht voor een brief om het geslacht op je paspoort aan te passen.

Een onverwacht effect van dit initiatief bleek de wachtkamer, waar allerlei trans-mensen elkaar ontmoeten en hun ervaringen met elkaar uitwisselen. Die gemeenschappelijke functie is zo ontzettend belangrijk. Weten dat je er niet alleen voorstaat.

De Trans Health Clinic heeft een maandelijks spreekuur bij de Hiv Vereniging, waar ik ook in het bestuur zit.”

Ultieme vrijheid “Afgelopen jaar is best een intens jaar geweest voor me. Hoewel ik me nooit heb geschaamd voor mijn hiv, werd me altijd afgeraden om er te open over te zijn tijdens mijn carrière als verpleegster. Dus toen ik op het grote podium van de aidsconferentie mijn statement maakte, was dat ook het moment dat ik écht uit de kast kwam. Ik ben afgelopen jaar gestopt met mijn werk als verpleegster en mijn moeder is overleden. Daardoor kon ik de stap naar strategisch directeur van TGEU in Berlijn maken. Onze organisatie zet zich op Europees niveau in voor trans-rechten. Wij lobbyen bijvoorbeeld bij de EU om ervoor te zorgen dat de rechten van transmensen worden opgenomen in Europese wetgeving. Dat is vaak precisiewerk in juristentaal, dus is het superhandig dat ik rechten heb gestudeerd. De wetgeving in Europese landen op dat gebied verschilt nogal. Een belangrijk punt voor ons is bijvoorbeeld de overbodige psychologische screening voordat iemand in transitie kan. In veel landen, onder meer in Nederland, is deze keuring verplicht, maar er zijn ook landen waar dit niet hoeft, wat natuurlijk veel logischer is.

Ook nu doe ik nog ad hoc sekswerk. Het geeft me een kick, het zit in mijn systeem, het betekent ultieme vrijheid voor me. Seks is de beste dynamo om het leven leuk te vinden. En als je daarvoor betaald kunt worden... Prima toch?

Nu ik helemaal uit de kast ben met mijn hiv, is het trouwens wel iets lastiger om klanten te krijgen.

Mensen gaan je toch googlen.”

PASPOORT NAAM Dinah de Riquet-Bons LEEFTIJD 49 jaar INSPIRATIE “Allen die zichzelf een doel stellen dat groter is dan henzelf.

En mijn familie, vrienden en echtgenoot…, de grootste inspiratie vind je vaak dichtbij” LEVENSMOTTO “Try not to be anything but yourself and do this the best you can!”

hello gorgeous 27

ADVERTENTIE

I saw this one boy being taken ou t by thre e cops, ...one of them did a drop kick on h im. Ano ther cop senseles sly hit him from the back. Rig ht after th at, a cop said to m e: ‘Move faggot’,

STONEWALL 50 YRS 1969 — 2019

Design by Martin Cadwallader

STORMÉ DELARVERIE

PRIDE.AMSTERDAM 27 JULY — 4 AUGUST 2019

www.pride.amsterdam

REMEMBER THE PAST CREATE THE FUTURE

ADVERTENTIE

PRIDE WALK & PARK 27 JULY 2019

CANAL PARADE 3 AUGUST 2019

STREET PARTIES 2 — 4 AUGUST 2019

Design by Martin Cadwallader

PRIDE AT THE BEACH 29 — 31 JULY 2019

PRIDE.AMSTERDAM 27 JULY — 4 AUGUST 2019

REMEMBER THE PAST CREATE THE FUTURE

www.pride.amsterdam hello gorgeous 29

INTERVIEW

tekst Joep Heldoorn fotografie Marjolein Annegarn

Christ-Jan Akkermans (47) is halverwege de twintig als hij wordt opgenomen met een verwaarloosde longontsteking.

Hij blijkt hiv te hebben en moet vechten voor zijn leven. Inmiddels heeft hij al twee keer zijn tienjarig hivjubileum gevierd.

“Het gaat echt heel erg goed met me.”

“IK WAS 25 JAAR EN MERKTE dat ik snel moe werd. In het begin weet ik dat aan mijn drukke baan en dacht ik dat het vanzelf wel over zou gaan. Dat bleek niet het geval. Op een gegeven moment ben ik toch maar naar mijn huisarts gestapt. Ik werd meteen doorverwezen voor een longfoto en moest onmiddellijk worden opgenomen. In het ziekenhuis vermoedde men tbc, dus toen ik me meldde voor opname, deed iedereen tien stappen achteruit vanwege het risico op overdracht.

Toen ik te woord werd gestaan door een arts met een mondkapje, realiseerde ik me dat er iets goed mis was.”

Mazzelkont Enorme energie “Na aanvullend onderzoek bleek dat ik een verwaarloosde longontsteking had als gevolg van hiv.

Voor de behandeling van deze ontsteking heb ik negentien dagen in het ziekenhuis gelegen.

Ik was zo ziek dat ik mensen aan mijn bed heb gehad die 30 hello gorgeous

hello gorgeous 31

INTERVIEW zeiden dat ik het ziekenhuis niet levend zou verlaten. Eigenlijk zijn mijn familie en vrienden veel meer geschrokken dan ik.

De hiv-diagnose heeft mij zelf nooit bijzonder beangstigd. Ik heb altijd het gevoel gehad dat het goed zou komen – hoewel ik het eerste jaar vaak droomde over mijn begrafenis.” Zijn optimisme werd ingegeven door een jongen die hij een half jaar voor zijn diagnose ontmoette. “Hij was de eerste persoon met hiv die ik leerde kennen. Met hem ging het uitstekend. Daardoor werd hij voor mij een lichtend voorbeeld.

Ik beschouw hem als een engel die in mijn leven is gekomen; we zijn nog steeds goed bevriend.”

mooie aanleiding. Ik wilde stilstaan bij het feit dat ik er nog was.

‘Vier het leven’ werd het thema van het feest. Ik was in die tijd lid van een toneelgezelschap en heb de leden gevraagd die dag een voorstelling te verzorgen. Er waren veertig familieleden en vrienden bij en iedereen vond het heel bijzonder. Daarna zijn we gaan dineren en heb ik in mijn speech gezegd: ‘Tot over tien jaar’.”

“Ik heb altijd het gevoel gehad dat het goed zou komen – hoewel ik het eerste jaar vaak droomde over mijn begrafenis”

Christ-Jan houdt woord en viert zijn twintigjarig hiv-jubileum nog uitbundiger. “Ik heb het toen echt groots aangepakt. Iedereen in black tie en een tombola voor het Aidsfonds. Voor die loterij hadden allerlei vrienden cadeaus geregeld. De verkoop van de lootjes liep als een trein waardoor de tombola een aanzienlijk bedrag opbracht. Sindsdien sta ik op de VIP-lijst van het Aidsfonds”, vertelt Christ-Jan lachend.

“Natuurlijk vierde ik tijdens die jubilea niet dat ik hiv heb. ‘Celebrate love and life’ was het thema van mijn laatste feest en daar gaat het ook om. Ik ben gelukkig nog in leven en daar wil ik eens in de tien jaar bij stilstaan. Ik ben dankbaar dat er goede medicijnen tegen hiv zijn en wil daarom graag met bijvoorbeeld zo’n tombola mijn steentje bijdragen aan hiv-onderzoek.”

Eenmaal uit het ziekenhuis ontslagen, besluit Christ-Jan om bij zijn ouders aan te sterken. Niet lang daarna start hij met zijn hivmedicatie. Na enkele dagen komt de klap. “Ik kon helemaal niets meer en was dood- en doodmoe.

Toch wilde ik per se naar een nieuwjaarsfeestje van vrienden.

Tijdens die borrel kwam er een enorme energie los. Ik voelde me in één klap weer fit en wist: dit gevecht ga ik winnen. Ik ben als laatste naar huis gegaan en ben de week daarop gewoon weer gaan werken. Sindsdien ben ik nooit meer ziek geweest.”

Jubileum “Ik speelde met het idee een keer een feest te geven voor mijn familie en vrienden. Toen ik tien jaar leefde met hiv, dacht ik: dit is een 32 hello gorgeous

“Ik ben gelukkig nog in leven en daar wil ik eens in de tien jaar bij stilstaan”

Collega’s “Mijn tweede jubileum vond ik een geschikt moment om bij mijn collega’s uit de kast te komen als man die leeft met hiv. Ik ben manager van een callcenter en ik hoor, bij wijze van spreken, dagelijks collega’s praten over ziektes waarmee ze kampen. Kanker, uitvallende nieren: het komt allemaal voorbij.

Alleen mijn hiv bleef onbesproken.” Christ-Jan zag geen reden om langer zijn mond te houden.

Na één en ander te hebben afgestemd met de directie, laat hij per mail aan al zijn collega’s weten dat hij hiv heeft. Ook laat hij voor iedereen gebak aanrukken met daarop het logo van zijn tweede hiv-jubileum. “Ik heb alleen maar positieve reacties gehad. Bovendien ben ik opgelucht omdat ik niet langer meer om mijn hiv heen hoef te kletsen. Inmiddels denk ik er zelfs aan om, als ik nog eens ga solliciteren, meteen te vertellen dat ik hiv heb. Als daar niet goed op wordt gereageerd, is het maar zeer de vraag of ik wel bij zo’n bedrijf wil werken.”

Poz&Out Christ-Jan heeft zich zelden gestigmatiseerd gevoeld om zijn hiv.

“Er is wel eens een date niet doorgegaan, maar dat zij dan maar zo. Verder heb ik me privé en op mijn werk nooit gediscrimineerd gevoeld om mijn hiv. De band met mijn ouders bijvoorbeeld is er zelfs hechter op geworden. Dat komt ook doordat zij nooit een geheim hebben gemaakt van mijn hiv-status.” Toch is hij zich ervan bewust dat stigma nog steeds aanwezig is. “Ik wil dat over hiv net zo makkelijk wordt gepraat als over andere ziektes. Daarom wil ik mijn verhaal ook graag vertellen in hello gorgeous.”

Ik weet wel dat het anders bedoeld is, maar zo voelt het voor mij. Zodra ze hun naam veranderen in Poz&Out sta ik als eerste op hun boot om van de daken te schreeuwen hoe normaal het is om hiv te hebben.

Totdat ik ziek werd, was ik helemaal niet bezig met hiv. Ik vond het een ziekte voor mannen met snorren en leren broeken. En in de kroegen waar ik uitging, was hiv ook niet zichtbaar aanwezig.

Inmiddels weet ik dat het virus iedereen kan treffen, maar verder ben ik over hiv niet anders gaan denken. Wel ben ik iets bewuster gaan leven. Ik was altijd al een levensgenieter, maar sinds mijn diagnose net iets meer. Ik werk hard, maar pluk ook zoveel mogelijk de dag. Ik realiseer me maar al te goed dat ik mazzel heb gehad. Ik werd ziek in een land waar hiv-remmers beschikbaar zijn. Ook heb ik niemand gekend die aan hiv is overleden. Voor veel mensen met hiv ligt dat anders. Ik voel me dan ook bevoorrecht en ben superblij met het leven dat ik leid. Het gaat echt heel erg goed met me.”

PASPOORT NAAM Christ-Jan Akkermans LEEFTIJD 47 jaar INSPIRATIEBRON “Mijn ouders” LEVENSMOTTO “Het leven is een feestje, maar je moet zelf de slingers ophangen”

“Ik vond het een ziekte voor mannen met snorren en leren broeken” Ook zou Christ-Jan tijdens Pride graag mee willen varen op de boot van Poz&Proud (de sectie van de Hiv Vereniging voor homomannen met hiv, red.). “Maar het is hun naam die me daarvan weerhoudt. Alsof je trots moet zijn op je hiv. hello gorgeous 33

INTERVIEW

tekst Anouk Benden fotografie Henri Blommers

Anke van Dam (61) is programmadirecteur van AFEW International.

AFEW zet zich in voor het verminderen van de impact van hiv, hepatitis en tuberculose in OostEuropa en CentraalAzië. Eén ding valt meteen op: haar onvoorwaardelijke liefde voor mensen en voor de regio.

ALS IK ANKE VRAAG waarom ze ooit koos voor een studie geneeskunde, antwoordt ze: “Als je jong bent, wil je mensen helpen”. Inmiddels is Anke al lang niet meer dat meisje van toen. Toch blijkt het ‘willen helpen’ nog steeds de rode draad te zijn in haar werk en misschien ook wel in haar leven. Haar drijfveer is haar overtuiging dat iedereen het recht heeft om kansen te krijgen en in staat moet worden gesteld die optimaal te benutten. En een goede gezondheid is daarvoor een heel belangrijke voorwaarde.

Thuis Als Anke in 2008 bij AFEW start, is ze inmiddels door de wol geverfd. Ze werkte eerder als arts voor seksuele en reproductieve gezondheid in Roemenië met de kwetsbaarste doelgroepen;

“Je wilt altijd meer doen dan je kunt doen” hier ziet ze van heel dichtbij hoe groot de ongelijkheid is en wat het effect daarvan is op mensenlevens. Door de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) wordt ze daarna uitgezonden naar diverse andere landen in Oost-Europa.

Bij AFEW en het multiculturele team waarmee ze nu gaat werken, voelt ze zich dus meteen thuis.

34 hello gorgeous

hello gorgeous 35

INTERVIEW Het is een professionele en hele betrokken organisatie met veel kennis, die door de lokale overheden wordt gezien als een betrouwbare partner. Haar speerpunt is om bestaande samenwerkingen te verstevigen en de lokale capaciteit uit te bouwen, zodat landen steeds beter in staat zijn hun eigen problemen aan te pakken.

“Mensen denken dat alles in Oost-Europa grijs en grauw is” Anke zet zich trouwens niet alleen in voor gelijke kansen. Ook de strijd tegen vooroordelen is voor haar belangrijk. Ze vertelt zelf: “Ik heb het niet alleen over vooroordelen ten opzichte van mensen, maar ook ten opzichte van de regio. Mensen denken dat alles in Oost-Europa grijs en grauw is. Dat de mensen somber zijn en er alleen maar corruptie is. Ik zie vooral dat het mooie landen zijn met prachtige steden en met mensen die allemaal iets goeds hebben. De cultuurverschillen zijn groot, maar we kunnen zoveel van elkaar leren als we echt in elkaar geïnteresseerd zijn. Een van de leukste dingen van mijn werk vind ik om naar de regio toe te gaan en met mensen daar te spreken. De gastvrijheid is enorm. Tegelijkertijd wordt dan ook de minder leuke kant van mijn werk duidelijk: je wilt altijd meer doen dan je kunt doen.”

Bruggen bouwen Een van de projecten waar AFEW zich voor inzet, is Bridging the Gap. Dit is een project dat door negen partners wordt uitgevoerd, onder leiding van het Aidsfonds.

Anke legt uit wat de rol van AFEW is. “Het project richt zich op het verbeteren van de rechten en de gezondheid van kwetsbare 36 hello gorgeous

groepen, met name sekswerkers, mensen die drugs gebruiken en LHBT+-ers. AFEW maakt zich vooral hard voor een betere zorg voor mensen die drugs gebruiken. Dat doen we heel praktisch met onze programma’s voor drugsgebruikers, maar ook vanuit onze internationale organisatie, door de belangen van deze groep onder de aandacht te brengen op nationaal en regionaal niveau.

“Wij merken dat kwetsbare groepen door vooroordelen en discriminatie gezien worden als het afvoerputje van de maatschappij” Het drugsgebruik in Oost- Europa is een groot probleem. De complexe geschiedenis van de regio en de vaak instabiele politieke situatie hebben zijn sporen nagelaten. Na het uiteenvallen van de Sovjetunie nam het drugsgebruik − vooral het injecterend drugsgebruik − enorm toe. Er was wat meer geld, maar de toekomst was lang heel onzeker en de werkeloosheid hoog. Vooral voor de jeugd was er nauwelijks perspectief. Ook oorlogen in Afghanistan speelden een rol. Soldaten kwamen vaak verslaafd terug. Samen met het drugsgebruik nam ook het aantal hiv-infecties explosief toe.

In Nederland zijn er nauwelijks nog mensen die hiv krijgen door het injecteren van drugs, maar in ons werkgebied is het net die groep die de grootste kans heeft om hiv te krijgen. Dat is dus echt iets wat onze aandacht verdient.”

Vooroordelen Een van de grootste uitdagingen voor AFEW zijn stigma en discriminatie. “Wij merken dat kwets-

bare groepen door vooroordelen en discriminatie gezien worden als het afvoerputje van de maatschappij. Dat is schrijnend om te zien. Mensen worden soms gewoon geweigerd, weggestuurd en uitgescholden als ze naar een arts gaan. Stigma en discriminatie zijn dan ook enorme barrières voor mensen om de zorg te krijgen die ze nodig hebben. Dit probleem speelt trouwens niet alleen in de zorgsector, we zien dat terug in de hele maatschappij. Ook het feit dat je altijd zelf moet bijbetalen maakt de zorg voor een grote groep mensen zo goed als onbereikbaar. Met onze projecten zorgen we ervoor dat artsen en verpleegkundigen niet alleen horen wat ze kunnen veranderen aan hun houding en gedrag, maar dragen we ook kennis over. Met onze Nederlandse kwaliteit van zorg is dat misschien moeilijk te geloven, maar door het vergroten van kennis is in deze regio nog veel winst te behalen. Mensen zijn bijvoorbeeld vaak bijgelovig en argwanend ten opzichte van medicatie en de bijwerkingen daarvan. Ook het faciliteren van hele praktische ondersteuning dicht bij onze doelgroep helpt. In twee steden in Ukraïne hebben we nu toestemming om een ruimte voor druggebruikers te openen. Zo kunnen we mensen veel beter begeleiden, blijven we ze langere tijd volgen en kunnen we voorlichting geven. Andere succesvolle projecten zijn onze inspanningen om lokale organisaties vanuit de community te laten meebeslissen over het gemeentelijke beleid en het creëren van één makkelijk toegankelijk ingangspunt voor een gecombineerde hiv- en tuberculosezorg.”

Horizon

“Dat is nodig, omdat niet bij iedereen bekend is hoe hoog de nood is. Als we niets doen, valt een grote groep mensen buiten de boot en overlijden veel mensen. Tegelijkertijd staat de politieke bereidheid om hiv aan te pakken en de financiering van projecten onder druk, omdat hiv minder prioriteit heeft. Maar ook vooroordelen over onze doelgroep – vooral vrouwen die drugs gebruiken – spelen een rol.

Vaak wordt toch gedacht, ook in Nederland: zelf schuld. Toch ben ik optimistisch. Ik geloof erin dat we onszelf over vijf jaar overbodig hebben gemaakt, doordat de regio in staat is zelf de problemen aan te pakken en op te lossen. Dat is mijn stip op de horizon.”

PASPOORT NAAM Anke van Dam LEEFTIJD 61 jaar INSPIRATIE Sterke vrouwen LEVENSMOTTO “Iedereen heeft talenten en moet de kans krijgen om die te benutten”

AFEW Voor de activiteiten in Nederland zoekt AFEW vrijwilligers. Wil je bijdragen?

Neem dan contact op via AFEW.org.

Anke is trots op het feit dat AFEW in 20 jaar tijd is uitgegroeid tot een betrouwbare partner. Wat ze nog beter wil doen, is communiceren over de successen en waarom de regio onze aandacht verdient.

Daar vind je ook meer over de werkzaamheden en projecten.

hello gorgeous 37

ADVERTENTIE ADVERTENTIE

Everyone has the right to live with pride. #rainbowbank

Everyone brings value Be your authentic self

Van wie je ook houdt, wij verbinden jullie met elkaar.

We zien je 3 augustus.

Š 2019 Deloitte The Netherlands

COLUMN

tekst Sterre illustratie Jiro Ghianni

Lang niet iedereen met hiv is hier helemaal open over.

Bijvoorbeeld Sterre*.

Zij schrijft erover in haar eerste column voor hello gorgeous.

DE WERELD OM MIJ heen was nog net zo zonnig als gisteren. Ze zou ook net zo zonnig blijken te zijn als morgen. Maar op die bewuste dag, tussen gisteren en morgen, veranderde alles. Want op deze dag luidde de diagnose ‘hiv-positief’. Een uitslag die mijn leven in een paar seconden compleet veranderde. Dít had ik nooit gedacht.

zwart. Ik voelde mij vaak ziek en moe en ik had geen idee hoe ik verder zou moeten.

Maar langzaam, heel langzaam, veranderde mijn toekomstbeeld.

De medicijnen sloegen aan.

Mijn energie kwam stapje voor stapje terug. Ik kreeg weer zin in hardlopen, klimmen en afspreken met familie en vrienden.

Nooit gedacht Ik ben niet echt een gevoelsmens.

Ik houd van doorgaan en heb altijd meer met de uitdrukking ‘Voorwaarts, mars’ dan met de vraag ‘En hoe voel je je daarbij?’.

Maar deze diagnose deed pijn.

Heel veel pijn. Veel tranen heb ik erom gehuild; veel knuffels zijn nodig geweest om de pijn enigszins te verzachten. Vaak wenste ik dat ik pratend mijn gevoelens zou kunnen uiten, aangezien sporten tijdelijk onmogelijk was.

Ik leerde razendsnel de betekenis van CD4, viral load en n=n. Mijn nogal beperkte medicijnenkennis werd plotseling verrijkt met kennis over hiv-medicijnen. Ik kwam in een compleet nieuwe wereld terecht. De toekomst leek inkt-

De toekomst was niet meer alleen zwart, er waren ook enkele grijstinten bijgekomen.

Toch verberg ik mijn medicijnen altijd goed wanneer er mensen op bezoek komen. De pijn van de diagnose is er nog steeds, hoewel de scherpe randjes aan het afslijten zijn. Ik ben bang voor afwijzing en oordeel. Bang om niet goed genoeg te zijn. Bang om mensen teleur te stellen.

Maar misschien sta ik ooit wel een keer op de poster van de hivcampagne. Om mijn geheim te onthullen en om te laten zien dat er leven is na de diagnose.

Want dat had ik nooit gedacht. * Deze naam is gefingeerd

hello gorgeous 39

INTERVIEW

tekst Rick Meulensteen fotografie Erwin Olaf

Fotograaf Erwin Olaf viert dit jaar zijn zestigste verjaardag met meerdere overzichtstentoonstellingen en een expositie in het Rijksmuseum. Tijd voor een terugblik − op zijn werk, zijn activisme, en de impact van hiv op Olaf als fotograaf en als persoon.

Het vuur van Erwin Olaf 40 hello gorgeous

EEN AVOND IN 1981. Op de zolder van het gebouw van homorechten-organisatie COC spreekt arts en microbioloog Roel Coutinho een groep homomannen toe. Onder hen de jonge fotograaf Erwin Olaf. Onderwerp die avond: de in Amerika opgedoken ‘homokanker’. Het is een van de eerste bijeenkomsten in Nederland over aids. Olaf fotografeerde het voor Sek, het vrijwilligersblad van het COC. “Een geluksmoment in mijn leven, raar genoeg”, zo noemt de internationaal befaamde fotograaf het nu. “Mijn toenmalige partner Teun las de folder die op die avond werd verstrekt, schrok, en gebood dat we voortaan moesten oppassen als we seks hadden. Ik luisterde naar hem, want tja, hij was ouder”, zegt Olaf met een glimlach. “Ik heb later altijd gedacht dat ik daardoor door het oog van de naald ben gekropen.”

Heftigheid Dat was toen. Inmiddels is er 38 jaar verstreken. In die tijd groeide Erwin Olaf, ooit begonnen met het vastleggen van het nachtleven, uit tot een van Nederlands meest succesvolle fotografen.

Series als Blacks en Separation maakten nationaal en internationaal veel indruk. Dit jaar, het jaar waarin hij 60 wordt, staan musea en media uitvoerig stil bij zijn indrukwekkende oeuvre.

Overzichtstentoonstellingen in het Haags Gemeentemuseum en het Fotomuseum, zijn werk in het Rijksmuseum deze zomer: Olaf staat volop in de schijnwerpers.

Ondanks zijn lange staat van dienst, heeft hiv nooit een nadrukkelijke rol gespeeld in Olafs werk. En dat terwijl hij de aidsepidemie van dichtbij meemaakte.

“Je moet het zo zien: de jaren tachtig waren een tijd van heftigheid.

Er was een grote kraakbeweging, een enorme crisis, punk kwam op, al dat hedonisme. Dat alles beïnvloedde, samen met hiv, mijn toenmalige werk. Maar weet je: dood, ellende en ziekte, je zult het in mijn werk niet veel aantreffen.

hello gorgeous 41

INTERVIEW Misschien heel egocentrisch van me, maar ik heb het heel mijn leven al moeilijk gevonden om daar mijn camera op te richten.”

Martin Dat neemt niet weg dat in een deel van zijn werk dat hij in opdracht maakte, hiv een hoofdrol speelde. Een bekend voorbeeld is zijn foto uit 1995 van Martin Schenk voor een campagne van de SAD-Schorerstichting. Schenk had aids ontwikkeld, en de kaposi sarcoom − een vorm van kanker op de huid die veel mensen met aids kregen − had zich verspreid

zwaar dramatisch beeld maken.

We lieten zijn kaposi sarcoom zien, maar ook zijn mooie gezicht, zijn open lach. Die confrontatie en combinatie, die wilde ik tonen.”

“Martin was een hele zachte, positieve jongen, dus zo’n portret moest het ook worden” Het fotograferen van Schenk had een grote impact op Olaf − als fotograaf en als persoon. “Je wist gewoon: deze jongen is binnenkort dood. Er was nog geen oplossing, er was helemaal niets.

Je staat te fotograferen met lood in je schoenen, maar die feiten moet je even vergeten, en de emotie ook. Je hebt het erover tijdens zo’n sessie en daarna ga je normaal je ding doen. Ik sta niet tranen met tuiten te huilen, want je bent bezig met het maken van een foto die zo goed mogelijk het doel dient van de campagne.”

Hartverscheurend Shanghai: Du Mansion, Portrait 01, 2017 Grief: Barbara, Portrait, 2007

42 hello gorgeous

over zijn lichaam. Schenk werkte in die tijd als vrijwilliger in homosauna Thermos in Amsterdam.

De stichting besloot om met een campagne bezoekers van sauna’s en darkrooms op te roepen om veilige seks te hebben. Schenk zou het model zijn voor de campagne. “Wat als een paal boven water stond, na al die jaren dramatiek, was dat aids weliswaar een ziekte is, maar dat je je er niet voor hoefde te schamen.

Als je iemand ontmoet die je wil fotograferen, dan kom je vaak op een idee. Martin was een hele zachte, positieve jongen, dus zo’n portret moest het ook worden.

Hij lachte heel mooi, en ik dacht: die lach moet te zien zijn. Je moet niet ‘vlek op vlek’ doen, niet een

Terwijl hiv voor een groot deel ontbrak in zijn werk, sloeg het virus toe onder vrienden en kennissen. ‘Aids en het lot mepten op zich heen’, zo omschreef Olaf het een paar jaar geleden in een column in dit magazine. “Lange tijd was aids voor mij nog abstract.

“Dood, ellende en ziekte, je zult het in mijn werk niet veel aantreffen” Kennissen van kennissen kregen het en op een gegeven moment denk je: waar is die en die? Het

kan ik jou verleiden tot veilige seks?, 1995

hello gorgeous 43

INTERVIEW was een stille moordenaar, door de schaamte eromheen.” In de beginjaren van de epidemie was hiv een doodsvonnis. “Mensen waren honds- en hondsziek. Een van mijn vrienden die zou sterven was Hellun Zelluf, een hele vitale, beetje venijnige en hele politieke nicht.

Die heb ik in het ziekenhuis gezien, op een speciale afdeling voor hiv-patiënten in het AMC Bergen-

Palm Springs: American Dream, Self-Portrait with Alex, 2018

44 hello gorgeous

Palm Springs: The Kite, 2018

Belsen in een bed. Ik weet nog dat ik die gang op kwam: ik zag alleen maar voeteneindes van bedden, wat een soort kooien waren waarover lakens lagen, zodat die niet op het lichaam drukten, want dat deed al pijn. Nou, toen ik eenmaal bij de kamer van Hellun kwam, was ik helemaal gebroken.

vitale, energieke, malle cross dresser die het leven had gevierd.”

Vuist op tafel Olaf heeft niet alleen naam gemaakt als fotograaf, maar is ook al vele jaren een scherpe stem in het debat over homorechten. Een activist op de barricades: Olaf is

niet van het praten, maar van het doen. Maakt een snackbarhouder een opmerking over de fotograaf die met z’n vriend voor de deur staat te zoenen? De volgende dag staat Olaf er met honderd man om een kiss-in te houden. “Wij, als homogemeenschap, moeten niet nastreven dat iedereen van ons houdt. Maar we moeten wel gerespecteerd worden. We mogen “Het wordt eens tijd trouwen, we mogen hand in hand over straat lopen, afscheidszoedat ik op mijn bek ga, nen nemen, een tongzoen kunnen dat ik een keer faal” geven. Voor de wet zijn we gelijk, en die wet moeten we handhaven.” En daarbij hoort geen overEn dan kom je binnen en ligt daar legcultuur, maar ‘met de vuist op een soort resusaapje in bed. Harttafel slaan’. Een belangrijke rol is verscheurend, dat beeld gaat nooit daarbij weggelegd voor scholen, meer weg. En dat was dan een hele vindt hij. “Scholen zijn veel te laks

met pesten. Veel homoseksuele en transgender leerlingen worden gepest, terwijl ze zich juist in zo’n kwetsbaar deel van hun leven bevinden. Het heeft een immense impact.” Olaf, die in zijn jeugd veel werd gepest ‘omdat ik heel meisjesachtig was’, kon pas loskomen van zijn pestkoppen op zijn 44e. Hij was toen bezig met zijn fotoserie Separation, een serie

mooi om te doen, een opera vormgeven. En ik heb me sowieso voorgenomen dat ik na mijn zestigste alles mag fotograferen wat ik wil. Het wordt eens tijd dat ik op mijn bek ga, dat ik een keer faal.

Ik bedoel, dat heb ik natuurlijk al vaak gedaan, maar het wordt tijd voor een experiment.” Waar moeten we dan aan denken? “Ik fotografeer altijd retescherp, maar

over eenzaamheid en verlatingsangst. “Ik stond in de studio, omringd door mijn foto’s, en raakte enorm geëmotioneerd. Pas toen vloog dat pestmonster weg.”

Voor Olaf is er geen scheidslijn tussen zijn werk als kunstenaar en zijn identiteit als homoseksuele man. Het verklaart wellicht het vuur in zijn woorden als hij praat over zijn activisme. In die felheid zit ook een waarschuwing. “We moeten ons realiseren dat de dingen zoals ze nu zijn, niet altijd blijven zoals ze zijn. Er bestaat niet zoiets als een status quo.”

ben op het moment erg benieuwd naar onscherpte. En omdat ik, op mijn beginjaren na, nauwelijks de werkelijkheid heb gefotografeerd, moet ik dat wellicht weer eens gaan opzoeken. Een soort documentaire-fotografie, bijvoorbeeld verdwijnende werelden. Denk aan de adel; bestaat ie nog, en mag ik dat fotograferen?”

Artistieke inspiratie haalde Olaf recentelijk nog uit een bezoek aan het Metropolitan Museum of Art in New York. “Ik liep daar langs schilderijen van Mark Rothko en dacht alleen maar: zo’n man schildert drie vlakken op een doek en ik raak geëmotioneerd. Waarom kan dat nou niet in de fotografie? Of Alberto Giacometti, de beeldhouwer, waarvan ik een beeld zag dat me deed denken aan mijn eigen zelfportret Palm Springs: American Dream, Self-portrait with Alex, maar dan meer uitgekleed, kaler.

De beeldhouwkunst, de abstracte schilderkunst: dat gaat zeker weten meer invloed op mijn werk hebben.” Lachend: “Nou het alleen nog even doen!”

Toekomstplannen Zo fel als de fotograaf praat over ‘de lakse houding van de overheid’ om een vuist te maken tegen antihomo-geweld (“je doet aangifte, maar er gebeurt niets”), zo vrolijk en gepassioneerd vertelt Olaf over zijn professionele toekomstplannen. “Als ik kijk naar mijn werk, denk ik soms: goh, het lijken wel theatersettings. Dat lijkt me echt

PASPOORT NAAM Erwin Olaf LEEFTIJD 60 jaar INSPIRATIE “De mens in al zijn verschijningsvormen” LEVENSMOTTO “Ik heb er twee: ‘a dirty mind is a joy forever’ én: ‘shit happens, but flowers grow on shit’”

hello gorgeous 45

HIV IN HET LAND

tekst Leo Schenk fotografie Henri Blommers

Bart van Rooijen (60) coördineert de activiteiten voor mensen met hiv voor Humanitas in Groningen.

Bart, wat doet Humanitas?

“Het is een landelijke vereniging voor maatschappelijke dienstverlening, opgericht na de Tweede Wereldoorlog. Hulpverlening was in die tijd nog helemaal uitbesteed aan de zuilen en Humanitas wilde over de zuilen heen springen. Of je nu gelovig bent of niet moest niet ter zake doen.

Hoe komt het dat jullie zo groot zijn?

“Toen ik hier kwam, zaten we in een keldertje in de Hereweg.

Het jaar daarop, in 1995, besloot de gemeente dat Humanitas de opvang van vluchtelingen moest doen. Sindsdien zijn we flink gegroeid en inmiddels zitten we in een groot pand aan de Akerkhof.”

Hoe kwam jij terecht bij Humanitas?

“Ik had de kunstacademie gedaan, maar wilde iets anders met mijn leven en ben een opleiding voor inrichtingswerk begonnen. Ik ben hier in 1994 begonnen als vrijwilliger en kreeg toen een stageplek aangeboden. De stageplek werd een Melkertbaan en daarna kreeg ik een vaste baan hier.”

Wat doe je zoal?

“Ik doe de vriendschapskringen voor mensen met een verstandelijke beperking en ik heb veel met vluchtelingen gedaan. Ik ben ook altijd heel erg betrokken bij de kindervakantieweken, voor kinderen die om de een of andere reden anders niet op vakantie kunnen.”

Groeten uit Groningen Wij zijn een vrijwilligersorganisatie en Groningen heeft de grootste afdeling van het land.

Er werken hier drieduizend vrijwilligers en zesduizend mensen maken gebruik van onze diensten. Er zijn diverse projecten met betaalde coördinatoren, maar het meeste werk wordt uitgevoerd door vrijwilligers.”

46 hello gorgeous

Zie je dat armoede toeneemt in jullie regio?

“Helaas wel. Een voorbeeld hiervan zie je bij onze Sinterklaasactie, waarbij we cadeautjes kopen voor kinderen van ouders met een beperkt budget. Dat project zat een tijd in het slop maar we zien dat de vraag hiervoor de laatste jaren weer stijgt.”

Je coördineert ook de hiv-activiteiten. Hoe komt het dat Humanitas dit doet?

“Nadat de regio-coördinator van de Hiv Vereniging ermee stopte, was er niets voor mensen met hiv in Groningen. Humanitas is toen in het gat gesprongen.”

Wat doen jullie zoal?

“We hebben een maandelijks hivcafé voor iedereen met hiv. Daarnaast heeft NOPPAL (Noordelijk Platform voor Positieve Allochtonen, red.) ook een keer per maand een café. Dat loopt erg goed en wordt bezocht door migranten uit de hele provincie, inclusief vluchtelingen uit AZC’s (asielzoekerscentra ’s, red.). Er zijn dan ook regelmatig voorlichtingen over hiv en asiel aanvragen.”

Wat is jouw rol hierin?

“NOPPAL is heel zelfredzaam en ik ben hun aanspreekpunt. Meestal regel ik de financiën, doe de subsidieaanvragen en schrijf het werkplan. Ik word er ook bij geroepen als er problemen zijn, bijvoorbeeld als iemand vervelend is in het café. Ze hebben een aantal vrijwilligers die al het werk doen. Zo bezoeken ze AZC’s in het noorden om asielzoekers met hiv bij te staan.”

Zijn er nog meer activiteiten?

“Er is een vrouwengroep, maar dat wordt vooral door het ziekenhuis hier georganiseerd. Ook bieden we persoonlijke ondersteuning door buddy’s. Allochtonen maken hier vooral gebruik van.”

Wat mij opvalt is jullie naam: hiv/aids steunpunt. Dat ‘aids’ past toch niet meer bij deze tijd?

“Ik heb er nog nooit iemand over horen klagen. Wacht, er was ooit iemand uit een AZC die hetzelfde zei. Ik zal het hier eens in de werkgroep gooien.”

Meer over de activiteiten van Humanitas in Groningen vind je op humanitas.nl/districten/ district-noord/activiteiten en op de site van NOPPAL: noppal.nl.

hello gorgeous 47

WERELD

tekst Gerrit Jan Wielinga fotografie Henri Blommers

Phylesha Brown-Acton (43) is een toonaangevende trans-activist uit Nieuw-Zeeland.

Ze maakt zich sterk voor de Polynesische LHBT+-gemeenschap in Auckland en vliegt de wereld rond als ‘Global Leader’ voor transgenders van inheemse afkomst. hello gorgeous sprak met haar over haar werk en haar motivatie om anderen te helpen.

“BEGIN JAREN NEGENTIG danste ik in gezelschappen die de Polynesische danscultuur op het podium brachten. We waren erg in trek en kregen uitnodigingen uit de hele wereld om onze show te laten zien. In die tijd was ik de enige trans-vrouw die op dat niveau

“Activisme

zit in danste, wat soms wel tot scheve blikken leidde van de danseressen die als vrouw waren geboren.

Omdat ik zo gemotiveerd was, en streefde naar perfectie, moesten zij harder werken om hetzelfde niveau te bereiken.

Ik kende redelijk wat mensen met hiv in die tijd en dat heeft me geïnspireerd om actie te ondernemen 48 hello gorgeous

mijn genen� hello gorgeous 49

WERELD in de gemeenschappen waar ik me thuis voelde: de Polynesische bevolkingsgroepen in NieuwZeeland, en dan in het bijzonder de homo- en trans-gemeenschap.

Samen met wat vrienden deden we bewustwordingscampagnes en zetten we ons op allerlei manieren in als vrijwilliger. Omdat ik op een gegeven moment moe werd van het hectische leven als danseres, ben ik op zoek gegaan naar ander werk. Toen ze iemand zochten bij het Nieuw-Zeelandse Aidsfonds, voelde dat als een logische keuze.”

Goed gerund “Werken bij het Nieuw-Zeelandse Aidsfonds was een schot in de roos. Omdat het zo’n goed gerunde organisatie was, leerde ik in korte tijd heel veel over maatschappelijke organisaties. Dat kwam me later, toen ik mijn eigen organisatie opzette, goed van pas.

Ik bleek vooral goed te zijn in het opsporen van zaken die de organisatie niet op de radar had en me daarover uitspreken. Zo was er in de hiv-preventie weinig aandacht voor inheemse bevolkingsgroepen die, zoals ikzelf, afkomstig zijn van de eilanden in de Stille Oceaan. De reden was dat deze groepen niet zichtbaar waren in de data; ze waren niet zichtbaar omdat ze niet gericht onderzocht werden!

Ik ben nooit bang me te laten horen over onderwerpen die me na aan het hart liggen. Dat heb ik meegekregen van mijn moeder en mijn grootmoeder. Mijn grootmoeder woonde op een van de eilanden in de Stille Oceaan waar het moeilijk was om gewassen te verbouwen. De bevolking woonde in hutten en had geen kleren, zo arm waren ze. Mijn grootmoeder vond het niet meer dan logisch om de schamele opbrengsten van haar land te delen met haar buren. Ook viel ze op in de kerk door haar kordate optreden en uitgesproken meningen. Zo vloog ze in de jaren vijftig naar Genève om een pleidooi te houden voor vrouwenkiesrecht binnen het inter50 hello gorgeous

nationale kerkgenootschap. Mijn moeder was van hetzelfde laken een pak. Ze werd naar Nieuw-Zeeland gestuurd om te studeren en zette zich onvermoeibaar in voor ongetrouwde moeders, net als zijzelf. Je zou dus kunnen zeggen dat activisme in mijn genen zit.”

Culturele codes “Omdat hiv een onderwerp is dat lang centraal heeft gestaan in mijn activisme, zet ik me er ook nu nog voor in, vooral als het gaat om inheemse bevolkingen en trans-personen. Zo zit ik in het bestuur van ICASO, een internationaal netwerk dat mensen met hiv vertegenwoordigt in de Verenigde Naties. Een van de zaken die me altijd dwarszat, was dat trans-vrouwen in het hiv-veld altijd werden meegerekend met mannen die seks hebben met mannen. Gelukkig is het tij nu aan het keren, en wordt er steeds meer rekening gehouden met trans-vrouwen als eigen groep.

“Een van de zaken die me altijd dwarszat, was dat trans-vrouwen in het hiv-veld altijd werden meegerekend met mannen die seks hebben met mannen” Samen met een vriendin ben ik in 2009 een organisatie begonnen om het leven van LHBT+-mensen van inheemse afkomst in Auckland te verbeteren. F’INE kijkt vanuit een holistisch perspectief naar gezondheidsproblemen van deze groep. Dus geen bewustwordingscampagnes of condooms uitdelen, maar daadwerkelijk mensen kracht geven, en ervoor zorgen dat ze de regie over hun eigen leven terugnemen.

Inheemse bevolkingsgroepen

in Nieuw-Zeeland en de eilanden in de Stille Oceaan hebben elk hun eigen culturele codes, die voor buitenstaanders moeilijk te ontcijferen zijn. Daarom is het belangrijk dat er een organisatie is die weet waar LHBT+-mensen uit die bevolkingsgroepen tegenaan lopen in het dagelijks leven.”

Baantje “Een voorbeeld is een jonge trans-vrouw uit Auckland die het hele huishouden doet van haar familie, en daarnaast zorgt voor de ouderen in het gezin. Dit wordt van haar verwacht door de andere gezinsleden, en ze is niet sterk genoeg om daar tegenin te gaan. Op vrijdagavonden heeft ze eindelijk de avond voor zichzelf en gaat ze de stad in, maar zonder betaalde baan heeft ze natuurlijk weinig geld op zak. Ze neemt drankjes aan van vreemde mannen in de bar en ’s nachts probeert ze naar haar huis in de buitenwijk te liften. Natuurlijk krijgt ze aanbiedingen om seks te hebben voor geld, en natuurlijk is het verlokkelijk om daarop in te gaan. Tweehonderd dollar is veel geld voor haar. Inmiddels hebben we gezorgd dat er extra hulp is in haar familie, en dat ze minder slecht behandeld wordt door hen.

Ze schamen zich eigenlijk voor haar, omdat ze trans is. Met onze hulp is ze gaan solliciteren en heeft ze nu een baantje.”

Meneer “Soms is hulp zo simpel als geld om baardhaar te laten weglaseren, zodat een trans-vrouw makkelijker kan solliciteren, maar soms zijn de omstandigheden stukken complexer. Dan zorgen we samen met andere instanties dat de problemen één voor één opgelost kunnen worden. Zo stuiten we soms op trans-vrouwen met verwaarloosde diabetes. Omdat ze het vertrouwen in artsen zijn verloren, durven deze vrouwen niet meer naar de huisarts. Wij gaan

dan met ze mee, en zorgen ervoor dat de artsen snappen wat er nog meer aan de hand is in het leven van deze vrouwen. De verkeerde aanspreeksvorm − ‘meneer’ zeggen tegen een trans-vrouw − kan al betekenen dat deze vrouwen de spreekkamer van de huisarts vermijden.

Met nadruk noemen we onze cliënten ‘klanten’. Onze diensten bieden we natuurlijk kosteloos aan, maar we willen dat de persoon in kwestie zelf zicht heeft over zijn of haar leven en oplossingen verzint. Wij begeleiden dat met kennis en ons netwerk.

Op dit moment hebben we zo’n 75 families als klant, en een traject duurt meestal ergens tussen de één en de drie jaar. Het mooie van het project is dat een aantal mensen die we in het verleden hebben geholpen, nu voor ons werkt.

“Soms is hulp zo simpel als geld om baardhaar te laten weglaseren, zodat een trans-vrouw makkelijker kan solliciteren” Het afgelopen jaar heb ik ontzettend veel gereisd. Twee keer naar Amsterdam op en neer, Genève, New York, Australië... Allemaal voor de goede zaak. Maar de komende jaren wil ik wat meer in Auckland blijven. Ik ben gevraagd door de faculteit Inheemse Studies aan de universiteit daar om een proefschrift te schrijven over trans-vrouwen in de Polynesische cultuur. Daar heb ik ontzettend veel zin in. Daarnaast blijf ik me natuurlijk inzetten voor mijn eigen organisatie, En verder laat ik op me afkomen waar me internationaal mee bezig wil houden.”

PASPOORT NAAM Phylesha Brown-Acton LEEFTIJD 43 jaar INSPIRATIE “Ik ben geïnspireerd door mijn grootmoeder en mijn moeder, hun liefde voor mensen uit alle lagen van de bevolking, hun leiderschap, nederigheid, moed en kracht om ontberingen te overleven, maar om toch te slagen en sterk te staan in ​​ het aangezicht van tegenspoed” LEVENSMOTTO “Aan de voeten van anderen zitten, kennis delen met anderen, ervoor zorgen dat alles wat ik doe relevant is en het milieu respecteert”

hello gorgeous 51

WERELD

tekst Inês Brito fotografie Esmeralda Holman

“Vertrek voor de rest van je leven” 52 hello gorgeous

Rubén (36) en Alejandro (35) zijn een Venezolaans echtpaar, dat sinds 2016 in Nederland woont.

Als homostel met hiv kregen ze in Venezuela te maken met afwijzing en ver-nedering en werd hen verteld dat ze geen hiv-medicatie konden krijgen. Hun internist raadde hen aan om het land te ontvluchten. Toen ze in hun hiv-kliniek in Maastricht een exemplaar van hello gorgeous oppikten, waren ze geïnspireerd om hun verhaal te vertellen.

RUBÉN EN ALEJANDRO wisselden in 2015 via Twitter berichten uit, ontmoetten elkaar daarna in levenden lijve en werden verliefd.

Ze woonden allebei in Maracay, Venezuela. Alejandro is geoloog; Rubén is industrieel ingenieur en werkte 14 jaar voor een Deens bedrijf, waar hij op zijn 19e begon als leerling.

hello gorgeous 53

WERELD Verborgen Rubén: “Onze relatie was verborgen. We behandelden elkaar publiekelijk als vrienden, nooit als geliefden. Sommige familieleden weten dat we homo zijn, andere niet.” Alejandro: “Ze weten het wel, maar praten er niet over.

“De liefde voor elkaar kon alleen tot uitdrukking komen in onze privé-omgeving, bij ons thuis” We probeerden altijd respectvol te zijn naar de familie, we kusten elkaar nooit in het openbaar.

Rubén en ik woonden samen en dat bracht ook problemen met zich mee. Maar we vertelden anderen altijd dat we vrienden waren. De liefde voor elkaar kon alleen tot uitdrukking komen in onze privé-omgeving, bij ons thuis.” In december 2015 werd Alejandro ziek. In januari 2016 deden ze allebei een hiv-test, die positief was. Ze dachten toen dat hiv een dodelijke ziekte was, vanwege de beelden uit de jaren tachtig en de film Philadelphia, die vandaag de dag nog steeds in Venezuela te zien is. “Door die film geloven de meeste mensen nog dat homoseksuele mannen die hiv krijgen, zullen sterven als een sidoso (scheldwoord voor iemand met hiv, red.), mager en met overal vlekken. En dit is wat ook je familie gelooft. Het is verschrikkelijk, traumatiserend zelfs”, zegt Rubén.

Sociale uitsluiting Rubén vertelt dat toen hij positief was getest op hiv, de verpleegkundige hem toesprak, zijn handen vasthoudend: “Oh mijn zoon, ik zal voor je bidden zodat 54 hello gorgeous

je naar de hemel gaat. Je moet op zoek gaan naar God”. Hij voelde zich ellendig en besloot de test in een andere kliniek te herhalen.

Nadat de uitslag ook daar positief was, vertelde de dokter hem dat hij bij toekomstige bezoeken apart van anderen door de arts gezien zou moeten worden. Om besmetting van de reageerbuisjes en het personeel te voorkomen.

Rubén dacht dat dit hun dood betekende, niet als gevolg van aids, maar als gevolg van sociale uitsluiting.

Voor Alejandro was het een moeilijke tijd. Hij kreeg toegang tot veel up-to-date medische informatie, maar hij voelde dat zijn hersenen te veel ‘misvormd’ waren door de misvattingen over hiv waar hij jaren in had geloofd. Ook nu nog heeft hij hier last van.

Vooral als Rubén en Alejandro in een openbaar gezondheidscentrum in de rij moesten staan om hun medicijnen op te halen, waren dat confronterende momenten. Ze voelden zich gediscrimineerd. Iedereen die voorbijkwam, wist waar de mensen in die rij op stonden te wachten.

Ze geloven dat deze publieke schande opzettelijk was. Velen bedekten hun gezicht terwijl ze daar stonden te wachten.

Eenzaam Alejandro was erg ziek toen hij werd getest. Hij noemt zijn lage gewicht, zijn vlekken en de schimmels op zijn vingernagels. “Hij leek op Tom Hanks in Philadelphia”, zegt Rubén. Zijn CD4-waarde was 150. Er werd verteld dat hij aids had en dat hij met medicatie moest beginnen.

Rubéns immuunsysteem werkte op een laag pitje − zijn CD4waarde was 320 – maar hij kreeg te horen dat hij moest wachten tot de CD4 naar 200 zou dalen om met de hiv-remmers te beginnen. Ze vertelden vrienden en familie dat het een vervelende griep was, en voelden zich erg eenzaam.

Toen ze eindelijk goed reageerden op de behandeling, deelde de internist hen mee: “Jongens, er is hiv-medicatie voor 2016, maar de regering heeft niets gekocht voor 2017, en het is zelfs niet opgenomen in het jaarlijkse budget. Ik raad jullie aan het land te verlaten om je leven te redden.” Dit werd het advies voor iedereen met hiv: “Verlaat het land, vraag om humanitaire hulp, vraag asiel aan.

Vertrek voor de rest van je leven, anders sterf je in Venezuela.”

Er was geen tijd om af te wachten.

“Jongens, er is hiv-medicatie voor 2016, maar de regering heeft niets gekocht voor 2017” Ze kochten hun vliegtickets en vertrokken. Ze vermeden LatijnsAmerikaanse landen, omdat ze bang waren voor vreemdelingenhaat − de Venezolanen zijn de laatste jaren massaal naar de buurlanden geëmigreerd. Ze kozen voor Nederland, omdat ze op internet hadden gelezen dat ons land een pionier was in homorechten. Alejandro erkent: “Het was precies de omgeving die we nodig hadden. Eindelijk waren we weg van alle politieke onrust, de homofobie en het gebrek aan hiv-medicatie. We hadden een land nodig dat ons veiligheid en bescherming kon bieden.”

Vertrouwen Rubén: “Toen we in Nederland aankwamen, hebben we ons gemeld in Ter Appel (aanmeldcentrum voor asielzoekers, red.) en begon de asielprocedure.

We vertelden de IND meteen dat we hiv hadden. We hadden bijna geen medicijnen meer. We hadden nog maar één potje over.”

De 2,5 jaar in Nederland zijn niet gemakkelijk geweest. Door de lan-

ge asielprocedure, de negatieve beslissingen van de IND en de rechtszittingen, kreeg Alejandro een ernstige depressie. Hij voelde zich verdrietig, verloor zijn hoop en raakte in een crisis. Gelukkig kon hij psychische hulp in het Spaans krijgen en voelt hij zich nu beter.

Het is duidelijk dat Rubén beter dan Alejandro in staat was om met hiv en het langdurige juridisch proces om te gaan. Rubén licht toe: “Het is niet gemakkelijk geweest, en ik beschouw mezelf als een overlevende. Al die discriminatie om homoseksualiteit en hiv, de politieke onrust. Twee van mijn broers in Venezuela zijn doodgeschoten omdat ze tegen de regering waren. Dat was verwoestend. Ik moest Alejandro vragen om naar het mortuarium te gaan om hun lichamen te identificeren, want dat was te veel voor mij. Maar ik moet nu verder, er is geen andere manier.”

Rubén laat trots een kaart van de universiteit zien waaraan hij cursussen volgt; hij wil een masteropleiding Industriële Ingenieurswetenschappen doen als hij een verblijfsvergunning krijgt.

Rubén (l) en Alejandro

“We hadden een land nodig dat ons veiligheid bescherming kon bieden” Rubén en Alejandro hebben nu een verblijfsvergunning voor een jaar op humanitaire gronden.

Hun asielaanvraag werd door de IND afgewezen. Ze zijn in beroep gegaan en in mei 2019 zijn alle partijen door de rechter gehoord. De mannen hebben vertrouwen in een positieve uitkomst en wachten de uitspraak van de rechter in juli gelaten af.

hello gorgeous 55

FAMILIE

tekst Lisan Jansen-Lorkeers fotografie Linelle Deunk

Alie (47) verloor in 1990 haar broer aan aids.

Dit heeft enorme impact gehad op haar.

“Hij zei dat het allemaal wel goed kwam, maar het kwam niet meer goed.” Uiteindelijk is het Alie gelukt om het verlies van haar broer om te zetten in iets positiefs.

ALIE WERD GEBOREN in het oude streekdorp Haule, Friesland. Met twee hardwerkende boeren als ouders, en getogen op de boerderij waar ook haar vader is geboren, is ze een echte boerendochter.

Alie heeft een veelbewogen jeugd gehad. Het was een ‘bijzondere gezinssituatie’, aldus Alie zelf.

“Ik was de jongste in een gezin van zeven kinderen. Toen ik werd geboren, hadden mijn ouders al twee kinderen verloren. Mijn zusje is op haar 3e overleden – ze kreeg bij haar geboorte een hersenbloeding en was meervoudig gehandicapt – en mijn broertje is verongelukt toen hij 8 jaar oud was. Natuurlijk heeft dit ontzettend veel impact gehad, maar er werd in ons gezin weinig over gesproken. Het verlies van twee jonge en dierbare gezinsleden werd voornamelijk in stilte verwerkt.”

Doktersassistent

Hart en ziel

Nadat ze haar school had afgerond, kwam Alie in de verpleging terecht. Dit was niet haar eindstation, daar was ze zeker van.

“Ik wist lang niet goed wat ik wilde. Een baan als verpleegster was het niet helemaal voor mij.

Ik had het gevoel dat ik 24 uur per dag verantwoordelijk was voor de patiënten. Ik heb mij daarna nog een tijd laboratoriumonderwijs gestudeerd, maar ook dat was het niet helemaal.

Te weinig contact met mensen.

“Pas op mijn 18e werd mij verteld dat mijn broer ziek was.

Een jaar later kwam hij te overlijden” Toen ik 28 jaar oud was, ben ik doktersassistent geworden.

Dit ben ik nog steeds, dat zegt volgens mij genoeg. Ik vind het een prachtig afwisselend beroep, dat ik met veel liefde uitoefen.

56 hello gorgeous

hello gorgeous 57

FAMILIE Na tien jaar kreeg ik de kans om, als eerste in het land, een soaspreekuur op te zetten. Ik herinner me mijn allereerste soa-consult nog goed. Ik had er nog geen specifieke opleiding voor gevolgd, dat ben ik later pas gaan doen.

Gelukkig bleek het niet zo moeilijk om een soa-test af te nemen!”

Broer In 1990 verloor Alie haar oudste broer aan aids. “Ik moet denk ik 9 of 10 jaar oud zijn geweest toen mijn broer hiv kreeg. Pas op mijn 18e werd mij verteld dat mijn broer ziek was. Een jaar later kwam hij te overlijden.

Mijn broer viel op mannen. In ons gezin werd zijn geaardheid geaccepteerd, maar er werd niet over gesproken. Mijn broer behoorde tot de groep die het eerst in aanraking kwam met aids. In 1980 had hij al last van opgezette lymfeklieren.

“Mijn ouders zijn volop in het leven blijven staan en daar heb ik erg veel bewondering voor” Voor mijn ouders was de ziekte van hun zoon een grote schok, maar het werd, eveneens stilzwijgend, geaccepteerd. Ze stonden altijd voor hem klaar, hoe ziek of uitgeput hij ook was.

Zijn dood is voor hen een groot verlies geweest, maar ze hebben er niet veel over gesproken, net zoals bij het verlies van hun andere kinderen. Ze zeiden wel eens: ‘Ze zijn iedere dag bij ons’.

Mijn ouders zijn volop in het leven blijven staan en daar heb ik erg veel bewondering voor. Voor ons als broers en zussen was het natuurlijk ook een groot verlies.

We hebben het allemaal op onze eigen manier verwerkt. Mijn 58 hello gorgeous

broer zelf heeft er tot op het laatste moment evenmin over gesproken. Herhaaldelijk zei hij: ‘Het komt wel goed’. Maar het kwam niet meer goed…”

Alie vond het lastig om met anderen te praten over de ziekte van haar broer. Regelmatig heeft ze reacties als hard en veroordelend ervaren. “Sommige opmerkingen die in onze omgeving werden gemaakt, hebben mij echt geraakt.

Er werd bijvoorbeeld gezegd: ‘Hij heeft er vast naar geleefd’ of ‘Het is zijn eigen schuld’.

Hoe kan iemand zoiets zeggen?

Zelf heb ik het één vriendin van mij durven te vertellen.

Een andere vriendin heb ik een brief geschreven, ik durfde het gewoon niet direct te vertellen.

De gedachte dat iemand erover zou oordelen, maakte mij bang.

Als ik er nu aan terugdenk, zie ik dat het met name kwam door het stigma op hiv en aids. Ik herinner mij dat er zelfs in de verpleging harde, ondoordachte 1 april grappen over werden gemaakt. Hoe respectloos wil je het hebben?

Mijn broer had een groot netwerk om zich heen van vrienden en familie. Bovendien had hij twee buddy’s die hem uitstekend ondersteunden. De één ging bijvoorbeeld met mijn broer naar de film of een eind fietsen, en de ander hielp hem met zijn administratie.

Dit heeft hem, en eigenlijk ons hele gezin, veel steun gegeven.”

Kracht Het verlies van haar broer heeft Alie ook kracht gegeven, met name in haar werk. “Tien jaar geleden heb ik dat soa-spreekuur opgezet, in de Academische Huisartsenpraktijk Groningen. Dit was het eerste soa-spreekuur in heel Nederland. De arts die normaliter soa-testen afnam, vroeg zich af of de doktersassistent dit niet over kon nemen. De vraag naar soa-testen steeg enorm en dit kostte de arts veel tijd. Zo ben ik er eigenlijk ingerold.

De afgelopen jaren heb ik mij enorm ontwikkeld binnen het

vakgebied. Naast het draaien van spreekuren ben ik mijn kennis en ervaring ook gaan uitdragen.

Dit deed ik bijvoorbeeld door onderwijs en workshops te geven, onder andere op congressen.

“Om het stigma te verminderen, is het belangrijk dat er openlijk over hiv gesproken wordt.

Door mensen met hiv zelf bijvoorbeeld”

Veel mensen vertellen niet dat ze hiv-positief zijn, vaak uit angst en schaamte. Om het stigma te verminderen, is het belangrijk dat er openlijk over hiv gesproken wordt. Door mensen met hiv zelf bijvoorbeeld; wees niet bang dat mensen je laten vallen en maak het bespreekbaar, anders blijft het onbekend. En voor mensen in hun omgeving: veroordeel niet! Dat is zo belangrijk. Mensen in medische beroepen moet en meer scholing krijgen over hiv, n=n en PrEP. Als een huisarts zelf de details ervan niet weet, hoe moet de patiënt dit dan weten?

Ik blijf me de komende tijd met hart en ziel inzetten voor goede soa- en hiv-zorg en me hier sterk voor maken.”

Ook draaiden geïnteresseerden mee die zelf een spreekuur wilden opzetten. Ik hielp ze met vragen als: hoe pak ik het aan, wat werkt goed en wat werkt minder goed? Daarnaast ben ik betrokken bij het Seks-Soakenniscentrum en zit ik in de PrEP-werkgroep voor NoordNederland. Ook ben ik sinds 2015 coördinator van de Expertgroep Seks-Soa van de Nederlandse Vereniging van Doktersassistenten.

Mijn voornaamste doelen zijn het verbeteren van de kwaliteit van de soa-zorg in Nederland en het vergroten van de kennis over soa’s en hiv. Dit is zo ontzettend belangrijk.”

PASPOORT

Bespreekbaar Volgens Alie is hoe mensen denken over hiv in twee groepen te onderscheiden. “Oudere mensen – en daarmee bedoel ik 40-plussers – hebben vaak nog dezelfde ideeën als mensen in de jaren tachtig: hiv is dodelijk, onomkeerbaar en je wordt nooit meer beter. De jongere generatie denkt eigenlijk precies andersom: hiv is niet meer dodelijk, dus we kunnen onbeschermd vrijen.

Geen van beide denkbeelden is goed, beide groepen hebben veel voorlichting nodig. Ook speelt stigma helaas nog een grote rol.

TOUR D’AMOUR

NAAM Alie van der Heide-Steenge LEEFTIJD 47 jaar RELATIESTATUS Gehuwd en twee dochters (13 en 14 jaar) INSPIRATIE “Ik haal inspiratie uit de natuur, mensen en poweryoga” LEVENSMOTTO “Help mee ervoor te zorgen dat de wereld leefbaar blijft.

Ook morgen.”

Op 20 juni fietst Alie, samen met haar vriendin Janny, weer mee met de Tour d’Amour in het Amsterdamse Vondelpark. Ze springen dit jaar op de fiets om geld op te halen voor hiv-hulpverlening in Oeganda. Hiermee willen ze bereiken dat zoveel mogelijk kinderen en zwangere vrouwen met hiv de juiste zorg kunnen krijgen. Wil je meer weten of een bedrag doneren, kijk dan op tourdamour.aidsfonds.nl/ actie/alie-janny.

hello gorgeous 59

INTERVIEW

tekst Wim Don fotografie Eelk Colmjon

Zijn diagnose kwam als een schok, en hij was bang dat hij zijn werk niet meer zou kunnen doen.

Tegenwoordig gebruikt Verpleegkundig specialist hiv Sieds Wildenbeest (58) zijn persoonlijke ervaringen af en toe in gesprek met zijn patiënten. “Met mijn verhaal probeer ik te laten zien dat je met hiv een goed leven kunt hebben.”

HIJ IS AAN ZIJN 25e JAAR bezig, zegt Sieds Wildenbeest als ik hem vraag hoe hij zijn loopbaan is begonnen. “Ik ben op 1 december 1994 gestart als hiv-verpleegkundige bij het Westeinde Ziekenhuis in Den Haag. Daarvoor werkte ik in de thuiszorg en had ik aids een beetje als aandachtsgebied. Ik deed de intakes bij nieuwe cliënten met hiv en daar is eigenlijk mijn betrokkenheid bij dit werkveld ontstaan.” Sieds vertelt dat het in die tijd leek alsof iedereen óf hiv of aids had, óf erbij betrokken was, als buddy, professional of op welke manier dan ook. “Ik heb weleens gedacht dat het bijzonder moest zijn om het te hebben. Niet qua aandoening, maar vanwege de aandacht en de solidariteit van de community en de professionals.”

Positief In 2004 heeft Sieds last van een acute infectie – hij blijkt positief.

“Dat was nogal een schok, om eerlijk te zijn. Ik deed het werk al zo lang en nu was ik ineens zelf positief… Hoe zou ik dat kunnen uitleggen aan mijn familie, vrienden, collega’s en patiënten?”

“Dat ik ook hiv heb, breekt soms het ijs” 60 hello gorgeous

hello gorgeous 61

INTERVIEW Zijn toenmalige collega’s van het Erasmus MC in Rotterdam, waar Sieds dan werkt als Verpleegkundig consulent hiv, reageren geschrokken, maar niet veroordelend. “Ik had het wat dat betreft niet beter kunnen treffen”, zegt Sieds. “In de hiv-zorg proberen we zo min mogelijk met het vingertje te wijzen, omdat in principe iedereen het kan krijgen.

Wij dus ook.” Ook anderen aan wie hij het vertelt, zoals zijn partner, broers en zussen en vrienden, reageren goed.

“Ik vroeg me heel erg af of ik mijn werk nog wel kon blijven doen” Toch nemen al die positieve reacties Sieds’ zorgen niet meteen weg. “Ik vroeg me heel erg af of ik mijn werk nog wel kon blijven doen. Wat ik toen tegen alle patiënten zei en nu nog steeds geregeld zeg, is dat je geen rare dingen moet doen na je diagnose.

Op dat punt heb ik goed naar mezelf geluisterd. Ik heb niet meteen mijn baan opgezegd, maar mezelf een jaar de tijd gegeven om daarover na te denken.”

Na dat jaar weet Sieds dat hij dit werk wil blijven doen, maar wel op een andere plek. “Een academisch ziekenhuis was eigenlijk wat te groot voor me. Toevallig was er een vacature in het Westeinde Ziekenhuis. Sinds januari 2006 zit ik dus weer hier.”

Open Over het antwoord op de vraag of hij anders is geworden in zijn werk na zijn diagnose, moet Sieds lang nadenken. “Waarschijnlijk wel… maar ik vind het lastig om het te verwoorden.

Wel ben ik steeds meer open over mijn status tegen patiënten.

Dat was ik in het begin helemaal niet. Nu zeg ik soms dat ik zelf 62 hello gorgeous

ook positief ben, omdat ik denk dat het kan helpen in het gesprek.

Dan kijk ik hoe iemand erop reageert. Als er geen reactie komt, ga ik er niet over verder. Soms wil iemand pas aan het eind van het consult nog wat vragen, meestal over mijn eigen ervaringen. Als die persoon heel gesloten is, breekt het soms het ijs.”

“Ik probeer met mijn verhaal te laten zien dat er een goed leven mogelijk is met hiv” Sieds benadrukt het verschil tussen hem en de patiënt. “Ik heb niet zoveel te verliezen. Maar als je net twintig bent en aan het begin staat van je carrière, je nog een relatie wilt, trouwen en kinderen krijgen, is dat heel anders. Of als je uit Suriname komt en uit een gemeenschap komt die homofoob is en vol stigma zit over hiv. Ik probeer met mijn verhaal te laten zien dat er een goed leven mogelijk is met hiv. En ik spreek altijd de wens uit dat het voor die ander op den duur ook gemakkelijker wordt.”

Suriname Dat brengt het gesprek op Suriname en op stigma: twee zaken waar Sieds zich naast zijn werk hard voor maakt. “Twee jaar geleden ben ik voor het eerst in Suriname geweest, samen met een aantal Nederlandse hiv-behandelaars. Zij organiseren daar elk jaar een symposium over hiv, met en voor mensen uit Suriname. Ik ging mee als bestuurslid van de Hiv Vereniging. Ik heb daar verteld over stigma, zelfstigma en empowerment. Toen ik zei dat ik zelf leef met hiv, werd het heel stil… het was nog nooit gebeurd dat er iemand met hiv op het symposium was.”

Het stigma is in Suriname veel groter dan hier, vertelt hij. “De medicatie is weliswaar gratis, maar het receptbriefje dat je krijgt, heeft een andere kleur.

Daarmee durft lang niet iedereen naar de apotheek te gaan – en dus krijgen de mensen niet de zorg die ze nodig hebben. Dat is wereldwijd een van de grootste gevolgen van stigma.”

Ook afgelopen najaar is Sieds meegegaan naar Suriname. “We hebben daar toen de Surinaamse hello gorgeous, hallo gudu gepresenteerd. Het idee daarvoor was een jaar eerder ontstaan toen we daar ook waren. Dit keer hebben twee Surinamers met hiv hun verhaal gedaan op het symposium, samen met mij, heel bijzonder.”

Stigma In het kader van Wereld Aids Dag 2018 maakte het Westeinde Ziekenhuis een video over hiv en de behandeling ervan. In dat filmpje vertelt Sieds dat hij zelf leeft met hiv, wat weer leidde tot een artikel in het AD. “Alle positieve reacties bevestigden het gevoel dat het goed was dat ik het heb verteld. Het ging me niet om mijzelf; ik wilde vooral n=n, de belangrijkste boodschap aan de wereld, uitdragen. En ik wilde vertellen over stigma en zelfstigma. Dat heb ik in dat artikel goed kunnen doen, vind ik.”

“Je kunt voor jezelf opkomen, ervoor zorgen dat je je niet schaamt, dat je je niet vies voelt”

een bange man’, zei ik. ‘En een bange tandarts hoef ik niet.’

Ik ben naar een ander gegaan.”

Wat hem echt heeft verbaasd, is dat mensen stigma ervaren als hij ze uit de wachtkamer ophaalt. “Anderen die ook door mij worden behandeld, weten dat diegene die met mij meeloopt zeer waarschijnlijk ook hiv heeft.

Dat ervaren sommige van mijn patiënten als stigmatiserend.

Dat kan ik niet veranderen, maar ik vind het wel erg dat je je niet veilig kunt voelen op de plek waar je de zorg krijgt. Dat is echt niet nodig, want iedereen op elke hiv-poli weet wat er speelt en hoe daarmee om te gaan. Op andere afdelingen komt het nog wel eens voor dat zorgverleners stigmatiserende opmerkingen maken. Het is aan ons om ervoor te zorgen dat ze dat niet doen, dat ze goed geïnformeerd zijn over hoe ze moeten omgaan met iemand met hiv; net als met ieder ander. Daarom is n=n ook zo belangrijk.”

Het stigma kan hij niet veranderen, zegt hij. “Maar aan zelfstigma kun je werken. Je kunt voor jezelf opkomen, ervoor zorgen dat je je niet schaamt, dat je je niet vies voelt en dat je je niet minder voelt dan een ander, want dat ben je niet.”

PASPOORT NAAM Sieds Wildenbeest LEEFTIJD 58 jaar INSPIRATIE “Mensen die zich kwetsbaar durven opstellen, mensen die zichzelf durven laten zien; die raken me en inspireren me” LEVENSMOTTO “Geen paniek. Alleen kalmte kan u redden”

Zelf heeft hij ook stigma ervaren.

“Mijn tandarts vond ineens dat ik aan het einde van het spreekuur moest komen. Toen ik hem om uitleg vroeg, draaide hij er een beetje omheen. ‘U bent gewoon hello gorgeous 63

ACTIVISME

tekst Leo Schenk fotografie Leo Herrera

Leo Herrera (37) is filmmaker en activist.

Met het Fathers Project laat hij ons wegdromen in een Utopia zonder aids.

FATHERS IS EEN PLEZIER om naar te kijken. In de (tot nu toe drie) korte films van elk zeven minuten die Herrera heeft gemaakt, zie je een wereld waar aids nooit heeft bestaan. En wat een fantastische wereld is dat! Homoseksuelen in de VS hebben door het hele land kolonies gesticht, onder de gezamenlijke naam Stonewall Nation. Vito Russo, de Amerikaanse homoactivist die in 1990 overleed aan de gevolgen van aids, doet mee aan de presidentsverkiezingen van 2020 en kan de eerste homoseksuele leider worden van het machtigste land ter wereld. De jaren tachtig – zonder aids – worden door de ogen van Herrera gezien als de gouden eeuw voor homoseksuelen. Naast een grote politieke macht is er een ontembare creativiteit, die zorgt voor schitterende kunst van onder meer Keith Haring en Robert Mapplethorpe.

Als aids er niet was geweest

“Het virus is een onderdeel geworden van ons DNA” Leo Herrera mengt zijn utopische wereld met feitelijke gebeurtenissen. Iedere episode

eindigt met een korte geschiedenisles, die je weer met beide benen op de grond zet. Voor Fathers interviewde hij veel mannen die de aidscrisis hebben overleefd. Deze generatie is – zeker in de grote steden in de VS – door de epidemie gedecimeerd. Herrera is 37; hij werd geboren in het jaar waarin de eerste homomannen overleden 64 hello gorgeous

hello gorgeous 65

ACTIVISME aan een toen nog onbekende ziekte. Hij maakt deel uit van een jongere generatie, die het massale sterven niet aan den lijve heeft ondervonden. Maar het stigma dat gepaard gaat met hiv heeft wel degelijk een invloed op hem en zijn generatie gehad.

Bang “Ik ben opgegroeid in Arizona, een van de meest conservatieve staten in de VS. Ik heb een oudere broer die ook homo is. Er waren niet veel homoplekken voor mij om heen te gaan en ik belandde regelmatig in de enige homoboekhandel in de buurt, waar ik veel boeken las. Daar komt mijn passie voor queer-geschiedenis vandaan.

Toen ik 21 was, ben ik samen met mijn broer naar San Francisco verhuisd. Het was 2003 en ik zag met eigen ogen wat aids op grote schaal had aangericht in de homogemeenschap. Mijn leeftijdgenoten waren ontzettend bang om te sterven aan aids, ook al was er al effectieve hiv-medicatie.

“Ik wilde iets maken dat je een goed gevoel geeft, maar waarmee je ook de omvang kunt zien van wat aids ons heeft afgenomen” Die angst werd op veel verschillende manieren zichtbaar. Ik zag het bij vrienden die zelfdestructief werden en aan de crystal meth verslaafd raakten om met hiv te kunnen omgaan. Andere vrienden gaven het op en lieten zich bewust infecteren met hiv. Een goede vriend kreeg hiv en nam geen medicatie omdat hij bang was om een ingevallen gezicht te krijgen door de bijwerkingen. Op een gegeven 66 hello gorgeous

moment kreeg hij huidkanker en het scheelde niet veel of hij stierf eraan. Dat was allemaal traumatiserend voor mij en mijn vrienden.

Het virus is een onderdeel geworden van ons DNA. Als ik erover schrijf, vergelijk ik het altijd met de Holocaust of Hiroshima. Onze voorvaders stierven massaal aan aids en dat werkt door in de volgende generaties. Op manieren die we nog steeds niet helemaal begrijpen.”

Fantaseren “Het idee voor Fathers ontstond jaren geleden. Ik was altijd al gefascineerd door de vorige generatie kunstenaars en kwam erachter dat niemand mij ooit goed advies had gegeven. We weten vaak niet wat we aan het doen zijn, omdat we een generatie mentoren moeten missen. Toen ik 23 was, begon ik te schrijven aan een roman, waarin ik een toekomst voorstelde waar er een vaccin tegen hiv was.

Lange tijd dachten we dat er een medicijn tegen het virus zou komen. Toen kwam PrEP beschikbaar en begon ik te fantaseren over hoe de wereld eruit zou zien als aids er nooit was geweest. Waar mensen niet dood waren, maar doorleefden en werk konden verrichten.

Er is zoveel aidsmoeheid in onze cultuur, en er zijn geen manieren om erover te praten zonder ongelooflijk depressief te worden. En die je niet een gevoel van survivor’s guilt geven. Ik wilde iets maken dat je een goed gevoel geeft, maar waarmee je ook de omvang kunt zien van wat aids ons heeft afgenomen.”

Poppers “De thema’s voor de verschillende episodes van Fathers zijn zaken waar ik al langer over nadenk.

Zo gaat aflevering twee over het nachtleven. Er is een legende dat de eigenaar van Studio 54 poppers via de ventilatie van de nachtclub liet verspreiden zodat bezoekers constant high waren. Ik gebruik

dit verhaal voor een uitvinding van homowetenschappers, die merken dat de overheid niks onderneemt tegen een toename van soa. Zij ontwikkelen een soort poppers, die bescherming biedt tegen alle seksueel overdraagbare aandoeningen. Ik ben nu bezig met aflevering vier, die over de leerscene en SM gaat. Ik heb hier altijd interesse in gehad en er veel over gelezen. Elk verhaal dat ik erover las, had altijd een opwindend begin en middendeel. Maar het einde was altijd hetzelfde: ze gingen allemaal dood aan aids. Fathers geeft mij de mogelijkheid om er wel een happy end aan te geven.”

Aardbeving “Stigma vind ik een van de meest interessante facetten van aids.

Het zorgt er nog steeds voor dat het virus zijn schadelijke werking kan doen. Voor Fathers film ik veel in het zuiden van de VS. Daar vermoordt het stigma nog veel mensen die geen toegang hebben tot goede gezondheidszorg, maar daar praten we niet over. Het is erg makkelijk om te denken dat als je hiv hebt, je slechts een pil per dag hoeft te slikken en je bent okay. De waarheid is dat als die medicijnen er niet zijn, je erg ziek kunt worden en je eraan kunt sterven. Als San Francisco wordt getroffen door een orkaan, wat gaan mijn vrienden met hiv dan doen als er geen medicatie meer is?

Als ik mijn vijfde aflevering heb gemaakt, wil ik het project overdragen aan iemand anders uit de LHBT+-community. Een zwarte transgender vrouw of een lesbienne. Hoe zien zij een wereld zonder aids? Dat kan dan uitgroeien tot het Mothers Project. Het moet geen dystopie worden, want dat hebben we al in het echte leven hier met Trump. Het is moeilijk om positief te willen denken en het kost veel energie. Daarom waarderen mensen het Fathers Project. Ze kunnen zich een korte tijd goed voelen. En zich een betere toekomst voorstellen.” hello gorgeous 67

LIFECOACH

tekst Bas Timmermans fotografie Liesbeth van Hees

In deze nieuwe rubriek geven professionals advies over veel voorkomende vraagstukken over leven met hiv. deze keer: Liesbeth van Hees.

Kun je in een paar zinnen vertellen wat je doet in coachingstrajecten en waarom je coach bent geworden?

100% verantwoordelijkheid niet schuld. Dat is heel wat anders.

Dus onderzoek evengoed ook je schuldgevoelens.”

“Ik ben trainer geworden omdat de gereedschappen die ik anderen aanreik mij zelf zoveel hebben opgeleverd. Nee, ik noem mezelf geen coach, maar trainer. Omdat ik mensen inzichten geef en vooral vaardigheden aanleer die je helpen echt zelf het stuur van je leven in handen te nemen. En met minder energie meer resultaat te behalen. Meestal doe ik dat in trainingen. Ik heb ook éénop-één-sessies, naar aanleiding van een training. Maar ook daar gaat het om het verdiepen van de vaardigheden die je in de training leert. De mensen in de trainingen zijn daar meestal via hun werk, maar achtergrond, leeftijd, opleiding en functie van mijn cliënten zijn echt enorm divers, echt een doorsnede van de samenleving.”

Wat is jouw advies aan mensen die last hebben van oordelen en zelfstigma?

De meeste coaches werken vanuit één of een paar basisprincipes. Wat zijn die van jou?

“Eén principe is het rijtje: bewustbereid-bekwaam. Je moet je bewust worden van wat je hindert en wat je enorme potentie eigenlijk is. Vervolgens bereid zijn om vaardigheden aan te leren.

En om daarvoor een soms pittige leercurve in te gaan en je gedachten onder de loep te nemen.

Bekwaam, ten slotte, staat voor de vaardigheden die ik je aanleer, de gereedschappen om het stuur in handen te nemen. En die je zelf leert door eraan te blijven werken.

Een ander beginsel is dat je altijd zelf 100% verantwoordelijk bent voor je gedrag en de gevolgen die daar al dan niet bedoeld het gevolg van zijn. Dat klinkt misschien zwaar en streng, maar het is juist bevrijdend. Het maakt duidelijk dat je zelf de regie hebt over je leven. Dat je niet afhankelijk hoeft te zijn van hoe anderen over je denken of zich tegenover je gedragen. Overigens bedoel ik met 68 hello gorgeous

“Ik zeg altijd: ‘Het leven is niet maakbaar, maar hoe je ermee omgaat wel’. Onze omgeving heeft ons gevormd, maar je kunt als volwassene de keuze maken om negatieve gedachten die je gedrag bepalen, te veranderen. Ook hiv overkomt je en het is een hard feit waarmee je moet leven. Dan ga je door een rouwproces. Maar onderneem ook actie. Zorg dat de gedachten over je hiv niet je leven gaan bepalen. Of je gedachten nu komen van jezelf of door oordelen van een ander: onderzoek ze, maak ze heel concreet. Wat denk je precies? Welke aannames zitten eronder? En kloppen die? Het is een uitdaging, maar kijk ‘het monster’ van je angsten maar eens in de bek. En ja: soms komt je angst uit, bijvoorbeeld omdat je afgewezen wordt. Maar wie bepaalt nu de norm: jij of de ander?

Wil jij wel energie steken in of omgaan met mensen die zo zijn?

Wil je je daardoor laten leven?

Ook dan moet je keuzes maken die goed zijn voor jezelf. Ook als je erover twijfelt om uit de kast te komen met je hiv: onderzoek het. En maak een keuze. Wat jij kiest, is altijd goed, maar maak een overwogen keuze en laat je twijfels je niet dwarszitten. Onderzoek ze.”

Mensen met hiv hebben bovengemiddeld veel last van psychische klachten en slapeloosheid. Wat is je advies als iemand hier last van heeft?

“In de training komen soms persoonlijke dingen naar boven. Als dat echt psychische vraagstukken zijn, dan schiet mijn vaardigheid tekort. Ik kan je inzicht geven en vaardigheden aanleren als trainer. Maar als je te depressief bent,

te veel vastloopt of te uitgeput bent om met je angsten en vragen aan de slag te gaan, zoek dan alsjeblieft goede, professionele hulp.”

Heb je praktische tips die iedereen direct zou kunnen toepassen om je leven een stukje lichter te maken, of je nu wel of geen last hebt van stigma of andere klachten?

“Schrijf de gedachten waar je last van hebt gewoon op. En onderzoek ze dan. Een goede methode zijn de vragen van Byron Katie uit haar boek Vier vragen die je leven veranderen. Stel je bij elke gedachte deze vragen: Is het waar? Kan ik zeker weten dat het waar is? Wat is mijn reactie, wat gebeurt er als ik deze gedachte geloof? Wie zou ik zijn zonder deze gedachte?”

Wat is je eigen levensmotto? “‘Ik ben een sterk wijf in een sterk lijf’. Dit heb ik tegen mezelf gezegd toen ik kanker kreeg. Strijden tegen kanker is onzin, dat is aan de artsen. Maar ik moest mezelf wel overeind houden en er het beste van maken. Dus aan de bak met wat ik anderen aanleer: practice what you preach. Gelukkig ben ik genezen, maar nog steeds gebruik ik dit motto op uitdagende momenten in mijn leven.

Als ik dit tegen mezelf zeg, weet ik dat ik het aankan.”

Meer over Liesbeth vind je op: exelix.nl

Wat wil je verder nog kwijt?

“Onze gedachten zijn niets anders dan de verhalen die we onszelf vertellen. Blijf die verhalen onderzoeken, blijf oefenen met de vaardigheden die je hebt, blijf jezelf bekrachtigen. Dat is een investering en vraagt wat lef, maar het levert zoveel meer op. En dat gun ik iedereen.”

Heb je zelf een vraag die je aan een coach, trainer of therapeut wilt stellen?

Stuur hem ons een mail via info@hellogorgeous.nl en wie weet leggen wij hem de volgende keer voor.

hello gorgeous 69

HUISGENOTEN

tekst Leo Schenk fotografie Henri Blommers

Golda (9) is de hond van Pedro (42), vernoemd naar Golda Meir, de eerste vrouwelijke premier van Israël.

“IK HEB GOLDA GEVONDEN via Facebook, waar ik op een dag een foto van haar zag. Ik had al een hond en het leek me een goed plan om die twee samen te brengen. Ze lijkt op een Jack

In het begin beet ze aan mijn spullen als ik weg was. Dat was voor haar en mij geen leven. Ik heb toen een hondenkooi gekocht waar ze in kon liggen als ik weg was. Zo heb ik haar kunnen opvoeden.

Ze is vernoemd naar Golda Meir, de eerste vrouwelijke premier van Israël. Ik wilde haar een naam geven van een sterke vrouw, net als Bea, mijn andere hond, die vernoemd is naar Beatrix. Bea is een aantal jaren terug overleden, maar heeft Golda destijds meteen onder haar hoede genomen.

Ik weet niet wat er is gebeurd toen ze nog in Portugal was, maar je kunt nog zien dat bepaalde dingen Golda bang maken. Buiten is ze een andere hond dan binnen.

Thuis is ze erg relaxed, maar zodra ze buiten is wordt ze onderdanig en angstig. Ze kijkt dan steeds om zich heen om te zien of er iets is dat haar niet aanstaat. Negen van de tien keer negeert ze andere honden, maar soms moet ze laten zien dat ze er ook is. Zo van: ik ben dan wel een kleine hond, maar ik heb ballen.”

houd ik van. Bovendien had ik genoeg van Vlamingen. Die draaien altijd om de hete brij heen.

Golda is een mensenhond, al is ze de eerste paar minuten altijd schuw bij nieuwe mensen. Ze is heel aanhankelijk bij mij en behoorlijk jaloers. Als ik bezoek heb dat naast me op de bank gaat zitten, moet zij er meteen tussen.

Ze zal niet grommen, maar laat wel zien dat ik van haar ben.

En zij van mij.

Spijtig genoeg ging het bij mijn laatste partner niet goed. Hij had haar geslagen toen ik niet in de buurt was. Daardoor is Golda bang voor hem geworden en ging ze hard blaffen als hij op haar afkwam. Het was haar manier om hem op afstand te houden.

De situatie werd erger en erger, waarop ik er een hondenfluisteraar bij heb gehaald. Hij kwam langs om Golda in haar eigen omgeving te zien en heeft met ons gesproken. Toen pas bekende mijn ex dat hij haar had geslagen. De hondenfluisteraar gaf ons adviezen waar vooral mijn ex mee aan de slag moest. Hij heeft wel zijn best gedaan, moet ik zeggen.

Maar mijn vertrouwen in hem had een flinke deuk opgelopen.

Het heeft niet meer lang geduurd voor we uit elkaar zijn gegaan.

“ Buiten is ze een andere hond dan binnen” Russell, maar is gewoon een vuilnisbakkenras. Golda zat in een kennel in Portugal en ik heb haar tijdens mijn vakantie met de auto opgehaald. Ik heb haar gekozen omdat ze de kleinste was van het nest en als enige een roze neus had.

Golda was nog geen jaar oud en niks gewend. Ze heeft de hele weg naar Antwerpen zitten janken.

70 hello gorgeous

Hondenfluisteraar “Ik ben geboren in Duitsland en verhuisde op mijn achtste naar Portugal. Toen ik 21 was, ben ik naar Antwerpen verhuisd. Sinds vorig jaar woon ik in Nederland en heb ik een baan bij een consultancy-firma. Ik heb een goede band met Nederlanders. Jullie zijn – net als ik – direct en daar

Ik ben nu twee jaar single en Golda houdt mij gezelschap. Golda is mijn kind dat me opwacht als ik thuiskom van mijn werk. Kleine honden kunnen behoorlijk oud worden, 15, 16 of zelfs 17 misschien, maar ik moet er niet aan denken dat ik haar ooit zal verliezen.”

OPROEP Heb jij ook een huisgenoot die je in het zonnetje wilt zetten? Stuur ons dan een mailtje naar info@hellogorgeous.nl.

hello gorgeous 71

BOEKEN

tekst Merel van Beeren

Liefde in alle vormen MAANDENLANG HEBBEN DE zusjes Elbus hele zondagen stilgezeten terwijl hun oom Finn een portret van ze schilderde. Finn is een begaafd schilder, maar daar draait het portret niet om. Het zijn de laatste maanden voordat hij zal sterven aan de gevolgen van aids, en de sessies gaan bovenal om het contact met zijn nichtjes.

72 hello gorgeous

June is met haar veertien jaar de jongste van de twee, zijn petekind.

Ze houdt met heel haar hart van haar oom, misschien meer dan hoe het hoort. Ze is een buitenstaander op school, brengt haar tijd het liefst door in de bossen en doet graag alsof ze in de Middeleeuwen leeft, een tijd waarin mensen nog niet zo veel wisten en niet anders konden dan zichzelf accepteren.

Ze bezoekt met haar oom een museum over de Middeleeuwen, luistert met hem naar muziek. Ze ziet hem als de enige persoon die haar begrijpt, terwijl de relatie met haar zus Greta verslechtert nu ze beiden tieners zijn.

complex en gelaagd verhaal over familie, ziekte en verlies, dat juist dankzij de jonge verteller zo goed overkomt.

Maar in Tell the Wolves I’m Home biedt Brunt meer dan dat verhaal van familie en ziekte, meer dan wat jaloezie en eenzaamheid kunnen doen. Ze beschrijft dat liefde in alle vormen kan bestaan, buiten de vaste hokjes en gebaande paden om – en doet dat op een prachtige, beschouwende manier, zonder te oordelen.

Levende herinnering Wanneer Finn overlijdt, is June er kapot van. Maar plaats voor haar verdriet lijkt er niet zijn. ‘I kept quiet, knowing that the sadness I was feeling was the wrong kind of sadness for a niece. Knowing that Finn wasn’t really mine to be that sad over. Now that he was dead, he belonged to my mother and grandmother.’ Op de begrafenis ziet June in de verte een man staan op de parkeerplaats. Hij zwaait voorzichtig, maar wordt door de rest van de familie genegeerd. Het is de partner van Finn, Toby. Jaren waren ze samen, maar June wist van niets. Haar moeder geeft hem de schuld van Finns ziekte en heeft hem weggehouden bij haar dochters. Toby en June bouwen voorzichtig een vriendschap op en vormen elkaars levende herinnering van hun beider ‘eerste liefde’.

Zonder oordelen Carol Rifka Brunt heeft uitstekend gebruikgemaakt van het oogpunt van een onzekere veertienjarige. We zien drie relaties: die tussen June en haar oom Finn, die tussen de ooit zo hechte zusjes Elbus. En een die aan beide voorafging: de relatie tussen Finn en zijn zus, June’s moeder. Samen vormen ze een

Carol Rifka Brunt Tell the Wolves I’m Home € 11,99 bol.com

hello gorgeous 73

ADVERTENTIE

www.philips.com

Life is better when #youareyou We proudly support Pride Amsterdam.

Come and join us on August 3.rd

Koestraat 5a 1012 BW Amsterdam bar&loungeturkishbathjetstreambathfinnish saunaprivatecabinsdarkroommasseursmeals

020 622 7471

mellow mondays no towel tuesdays wellness wednesdays special events saturdays bears working up a sweat gender fluids

ut

es

n

DAMRAK

fr o m c e ntr a

io

m

in

NIEUWENDIJK

NIEUWEZIJDS VOORBURGWAL

SINGEL

2

monday-wednesday 12hr midday-02hr morning thurday-saturday 12hr midday-10hr morning sunday 12 midday-06hr morning

CENTRAL STATION

ta ls

t

nieuwezijds armsteeg 95 - t +31 (0)20 3318327 - www.sauna-nz.com

DE APOTHEKER Bijvoorbeeld de bijzondere interactie tussen ritonavir en sildenafil. Ritonavir is het bekende hivmedicament Norvir. En sildenafil is Viagra. Als ik ritonavir aan iemand verstrek, zal ik er dus altijd bij moeten zeggen dat ze geen sildenafil moeten gebruiken.

Dan krijg ik meestal een verbaasde blik, en fluister ik discreet: “Sommige mensen kennen sildenafil als Viagra.�

Stijf IK HOOR JULLIE AL DENKEN: Een column door een apotheker?

Serieus? Wat voor interessants heeft een apotheker te melden?

Nou, er valt zeker veel te vertellen over wat er in een apotheek gebeurt. Zowel voor als achter de balie. In deze nieuwe serie columns willen mijn collegaapotheker Laurens en ik je graag een inkijk geven in wat apothekers doen. Vooral over dat wat het meest relevant is voor jou en je gezondheid.

tekst Rosalie Zieck fotografie Desiree Engelage

De combinatie van hiv-medicijn ritonavir en Viagra levert namelijk een ongewenst resultaat op: ritonavir remt de afbraak van Viagra. Daardoor kan de concentratie Viagra in het lichaam langer hoger blijven dan normaal, soms wel tot een week! Met alle gevolgen van dien. Iemand die via een louche site Viagra op internet heeft besteld, staat dan misschien een week later bij ons aan de balie, met een stijve die hij niet kan verklaren. Daarom adviseren wij vooraf over welke medicijnen wel en niet bij elkaar passen. Zodat je het niet aan den stijve hoeft te ondervinden.

Een van onze taken bij de DC Klinieken Apotheek in Amsterdam is het controleren of geneesmiddelen veilig samen kunnen worden gebruikt. Wij zijn ervoor om je alle belangrijke informatie te geven over het medicijn dat je wilt of moet gebruiken, in het bijzonder de wisselwerking met andere medicijnen.

Als we namelijk weten welke medicijnen je nog meer gebruikt, dan kunnen we je persoonlijk adviseren. Want verkeerde combinaties kunnen zeer ongemakkelijke of zelfs levensbedreigende gevolgen hebben. Op eigen houtje medicijnen bestellen via internet raden we dus sterk af. Vooral met bepaalde hiv-medicatie komen nog wel eens ongebruikelijk interacties voor. hello gorgeous 75

SITES & SERVICES

waar kun je terecht met je vragen ? waar kun je andere mensen met hiv ontmoeten ? welke sites kun je raadplegen ? wat is je mening hierover ?

Over ons

Voor vragen

hello gorgeous is een uitgave van de stichting met dezelfde naam en wordt gemaakt door vrijwilligers met hiv en direct betrokkenen.

Wil je zien hoe het leven met hiv er anno nu uitziet?

Kijk dan op hivuitdekast.nl, waar naast informatie ook verhalen en filmpjes zijn te zien van een aantal mensen met hiv.

We zijn ook te volgen via Facebook: @stichtinghellogorgeous Twitter: @hellogorgeousnl Instagram: @hellogorgeous_magazine

Donaties Draag je ons een warm hart toe en vind je dat we goed bezig zijn? Word dan donateur en ontvang ons magazine vier keer per jaar gratis thuis: hellogorgeous.nl/doneren.

Voor ons Hiv Vereniging komt op voor de belangen van mensen met hiv.

Op hivvereniging.nl vind je veel actuele informatie over leven met hiv, nieuws en blogs.

Kijk voor een actuele agenda van activiteiten voor mensen met hiv door heel het land op hivvereniging.nl/ontmoeten/ agenda.

Op levenmethiv.be van het Vlaamse Sensoa vind je ook allerhande informatie bedoeld voor mensen met hiv.

76 hello gorgeous

Heb je vragen over hiv, activiteiten bij jou in de buurt of heb je zin om iemand te spreken?

Het Servicepunt van de Hiv Vereniging is telefonisch te bereiken via (020) 689 25 77 maandag, dinsdag en donderdag van 14 – 22 uur.

Je kunt ook mailen: servicepunt@hivvereniging.nl.

In Vlaanderen kun je terecht bij Sensoa Positief. Voor een persoonlijk gesprek met een medewerker of lotgenoot, informatie en advies, activiteiten en ondersteuning bij een melding van discriminatie: (078) 15 11 00, op maandag van 13 tot 16 uur en op donderdag van 18 tot 21 uur.

Of mailen: positief@sensoa.be.

Bij de Aids Soa Infolijn kun je terecht voor al je vragen over veilig vrijen, soa en anticonceptie: 0900 – 204 2040.

Maandag tot en met woensdag van 9.30 – 15.30 uur, donderdag en vrijdag van 13.30 – 15.30 uur.

Je kunt ook je vragen mailen: sense@soaaids.nl.

Ben je jonger dan 25 jaar en heb je vragen over seks?

Ga dan naar sense.info/nl/hulp-advies.

Homomannen

Jongeren

Engelstalig

Poz&Proud, de sectie homomannen van de Hiv Vereniging, organiseert diverse activiteiten waar poz mannen elkaar kunnen ontmoeten. Kijk voor actuele informatie en de agenda op pozandproud.nl. Op Facebook is er ook een groep van Poz&Proud waar je ervaringen en kennis kunt delen.

Ben je tussen de 18 en 30 jaar en zoek je contact met andere jongeren die hiv hebben om ervaringen te delen?

Jongpositief van de Hiv Vereniging organiseert regelmatig activiteiten voor jongeren.

Meer informatie vind je op: hivvereniging.nl/jongpositief.

Er staan drie Engelstalige edities van ons magazine online: hellogorgeous.nl/english.

De stichting PrEPnu organiseert regelmatig workshops en een spreekuur voor homomannen die vragen hebben over PrEP. Op PrEPnu.nl vind je veel informatie over hun acties en spreekuur.

Je kunt ook lid worden van de PrEPnu- groep op Facebook.

Vrouwen Ben je een vrouw met hiv en wil je andere vrouwen ontmoeten?

Posidivas is de vrouwengroep van de Hiv Vereniging. Er is een blog en ze organiseren regelmatig uitjes en een keer per jaar een weekend weg. Kijk op hivnet.org/blogs/posidivas voor meer informatie. Op Facebook is er ook een vrouwengroep genaamd Ladies Loving Life.

Long term survivors Had je al hiv vóór 2001 en wil je andere veteranen ontmoeten?

De sectie Long Term Survivors van de Hiv Vereniging organiseert regelmatig lunches, presentaties en andere activiteiten.

Ga naar hivvereniging.nl/longtermsurvivors voor meer over deze groep. Ook is er een Facebookgroep waar je lid van kunt worden.

Families Gezinnen waar een of meerdere familieleden hiv hebben kunnen hun specifieke ervaringen delen met andere gezinnen via Positive Families: hivvereniging.nl/ positivefamilies.

Ben je geïnteresseerd in internationaal onderzoek en informatie over (leven met) hiv?

Ga dan eens kijken op aidsmap. com en thebody.com.

POZ is een Amerikaans tijdschrift voor mensen met hiv.

Met interessante interviews en lifestyle informatie: poz.com.

Financiële steun nodig?

Heb je het niet breed? Je kunt financiële ondersteuning aanvragen voor hiv-gerelateerde zaken, zoals bus- en treinkaartjes naar je hiv-behandelcentrum of flesvoeding voor baby’s. Neem contact op met het Bureau Hiv Financiële Bijdragen van Humanitas en vraag of de kosten die je moet maken voor vergoeding in aanmerking komen. De beslissing hierover is afhankelijk van je inkomen en aard van de kosten. Het loket is bereikbaar via (06) 103 58 201 op maandag, dinsdag en woensdag van 13.30 – 16.00 uur.

hello gorgeous 77

ADVERTENTIE

Word donateur en ontvang ons magazine gratis thuis Ga naar hellogorgeous.nl/doneren 78 hello gorgeous

STRIPPEN MET JOKE tekst Joke van Soest fotografie Henri Blommers

Eerst dacht ik dat het de menopauze was. Maar nee!

Er staat iets anders in de kamer en die olifant heet global warming!

Geen strip over hiv, stigma, mensenrechten, zelfverheerlijking of andere belangrijke zaken.

Sorry, maar er is nu niets wat er mĂŠĂŠr toe doet.

hello gorgeous 79

VERWACHT IN #28

verschijnt september 2019

ADOPTIE Kun je met hiv ook kinderen adopteren?

INTERVIEW

Foto Andre Chung/The Washington Post

Nina Martinez De eerste levende orgaandonateur met hiv

WERELD Ricus Dullaert uit Zuid-Afrika

80 hello gorgeous

ADVERTENTIE

‘Ik voel me meer op m’n gemak’

‘We gaan verder dan: het bloed is goed.’

‘De Happi app geeft meer inzicht’

‘We komen sneller tot de kern’

Bekijk de reportage over Value Based Healthcare op www.rethinkhiv.nl.

NL/HIV/030/18c, februari 2019

Advertentie